1Daang ur o Suleman Dasir ta xavus i axwes amor slaarusmoos. 2Tam tsini bira maas nar maasar fakok asma slaarik ka ur tam mvinyo baa/a. 3Di/itok ar imbilaxatorok i moyang hho as umook ador moyang harweririm adosiye tiye itlawaa i slayaa. 4Ao tlawaang amorok nee atii man tlare axwes umogidaba wawtmo ami ar tlay amor doosi baradoos idahasi hare axweriya nee slaarusmoos nar qwalaa/ aqwalalaa/ as kuung mawari ni baraa/ as tlaarirok ka ur tam mvinyo ba/a. Nee i harin kuwa slai nee tiyey hatlaa. tlare i axwesiya nee tiyey hatlaa.5Aning ti boo/ ala ti hhohhoo kuunga dasu nee hhawate Yerusalemu boo/ ador hemar Gedari hhohhooo ador inqwarir Sulemani. 6Aning mi wa/o/omor wa ga/awaru asma tiwa boo/ as tiwa daa/ nee tseima. Na/a ayree imunener konar dandoo wa ale nee ina dausmo tlehhi oo qaymar sabibu ala qaymaro ee ar sabibu a kaamohheesika.7Slaarusmoe ti dioo dir morog kuwa deen? Tlahhasarah ar tlatlaang a dilaah? Ihi ga mas to tipus amor moro muluquserok? Slaan smoos inailawats.8Ki tadaa hhoho gara /amenara kala/ar moroe na digdelang nee delewok o araa kudeer wa bahhi tlemar deemusee.9Slaamsoo king ina slaqasiisnar farasi hhohho ar /amenir barafaraseye baraa' gardu Farao. 10Tlaqar mowok ku hhohh nee sulgarok nee himtu ta dahas baraa' istok oo tlaxor gawaa. 11Ani kiing i sulguu ner sahabu ta haragas nar pesa tlare inailawats.12Qomar wawtmo iwa qat gawaa' qatamron xarang moyang ee inatlay nar baradaa ale. 13Slaarusmoe a kwee ador /ayta /ayumis baraa' qaimor sabibu or Eni Gedi. 14Slaarusmoos ina ilawats amoros'.15are kitilowa hhohho slaarusooree ti loowa hhohhoo ilaok a idor tlawi tlare ina ilawats amor slaarusmoos.16Are kuu tulowa hhohho slaarusmoe tuhhohhoo. 17Uhemi dooren a alema xai tabayi sahhata nee Hhefta dooren a xaatabay miberoshi.
1Ani /ayta baraa tse/a yamu bohang Hhawata ina axwes. 2Ador /ayitoor baraa' tla/ang laqaya kiislaamsor ee baraa' tla/eri dasu hatla tlemero andor ni dirii.3Ador xaino neera oitla/ang dai hatlaa dini an ador slaarusmoe tle/eri Hhawatewo. An iwirit baraa' mahhatimoos nar qwala/o ur /amiros i tsuu baraa tsaq. 4Ina huu baraa' doo /ayma nee waraqmoos o a gawtitseg a slaari Hare ina axwesi nee slaarusmoos.5Aning /aymisa nar mandasi nee sabibu nee wqawang nar mafeera asma akasloo as gurhamiri slaari, tlare ina ilawats. 6Dakos oo Basay ngwa sagoer oot nee dako /uyey ngwa aning oot, /ameni ina ilawats amor tiye hatlas.7Tundu har hhehhemis dasu Yerusalemu ador sifel nee gwarh baraa tlaa gidaba slaarireeni tii ahhitindaaka na mawak e diriikilos ifak.8Afor slaarusmoe axamiis kwisi ni hiiti in /akumiti nar gawaa tsinya tlomii. 9Slaarusmoe a ador sifel laqa na/e ninawu oo gwarehhi a sihhit alu dooren iqaitsimit nar pa/ang.10Slaaruseree ana axwesan nee ani gidaaba altwan slaarusmoe o hhohhoo tikoman slemeero. 11Asma delor tsaqwa awarah tluway a faak12Xai na harma/ii baraa' yamuwoo afoqomar alemaa /aresa nee qomar tsirio iwa daah nee afor slawa ila axamis yamuayarene. 13Xaino tini /amuwos ahamar na Sabibu /ayumis xarang moyangos na slay. Tlawang slaarusere ki tadah hhohho atlawan.14Tlowitae i taraa tlae ure or maroo baraa tatlero tloma dasee gitseaongi ar aqoros ngi adas asma aforos i tsuu nee gitse/aos ki hhohhoo. tlare ina ilawats.15Intsawai ohimarii huwari itsawer ninak kwadaa qaymor sabibu hhititimaa, asma qaymor sabibu a /ayus.16Slaarusmoe a kee ani atoos in /ayin na walaa Hare axwes nee slaarusmoos. 17Tlaw slaarusmoe din furaar xwera nar tlenka na mehheto nar sleyka. Tlaatlaw kuwa dor tlaqati laqa ne/o tsagani ar baraa tlomii tlauu yarir.
1Amsiwo gawaaqatoene slaarusor ee anainslawo ala aka arika. 2Aluwo anao adigidel yamu gixsa in artaawu nee oo moroo kuwa weimisi aqoslaw aluwo ngiw lleleehh akaslawika.3Nee zumuser gixsa tinadogan inayahas gidaaba slaaruser ee dirkawa andee? 4Aluwo dir afqomar ninwa niwawarah slaarusoree ana slaw, ana oh ngirer slaw e bara do ayire dooda ani tiwa tsih. /Ameni i axwesuya ne /ameng hatlaa.5I kat aso tiafuse kuunga dasu nee hhawatee Yerusalemu nar ayala nee Gwarehhir sla umogidaba slaariren tii ahhitindaaka nee dinikilos faak. Har ninaw ixwes ikat.6Gasi amila na baraa sla/ata wa tiit hiit ador uhemi quaa, ka iquus nar manemane na ubaini dinkwa nee puru moyang kom kwadaa tawrimisi nee mu'k moro weimamis. 7Qaytsitee ga qatamir Selemani kana harwer nee uruser migeri lahho xhumuser kummer miber lahhoo oo Israeli.8Inoin naitsahhane pangaguwo ne a mu'k slaqwara nga titsahh. Umo hhawatoo pangar kon baraa oriyoroo tbar kutluumo. 9Wawtumo Selemani kitangos o wawtimaa o lohisoo nguna tlehhe nar xaino Lebanoni.10Uhemios Kina tlehhe nar Pesa aluos a sahabu nee kitang a warqamo Sambarau. Baraa' doo kwa sulgus nar slaan na dasu nee Hhawate Yerusalemu motsqos-slaar.Har itlaw inailawats amor /amenar Yerusalemu. 11Tiiteeafeni dasu nee hhawate sayuni wawtmo i qaitsitaa kwa warahas nao/ara/arita hhohho ar Ayriin a dahas baloda ar duxhoroos baloiwa qwala/ baraa' hotaosee.
1Kii slaarusoree h=tihhohhoo hitihhohho ilaoga a ador o tlawi alu warqumoog o gitse/aaog. Nee seengog a ador burumburita araa ohiimitaa wa bahhi tlomar Gileadi.2Sehheniog a ador be/ang ta see tlaq oo tindi hamatlar dahhi. Umo be/iro na/aatsar ngi kon owa dangi na tam oagwas ikah tlaang inee.3Afloo aidor hhutlimo daat kuu hhohhoo /untlerioh aidor loo/or xhamo komamanga alu warqimook o qitseq.4Tstak a ador doo gawti tler o Daudi o tatlehhe near hhai tsiyah o tlae nee o gambodar kom gambodu kumuwak tlemero o wa mu'k slaqwarar-xuu. 5Isamok tsarkwawa idor tsifelma tsar odangi or gwarehhi o qawaa wa yamuu /ayoo hhohho wa ale (arma/ita hhohhoo).6Xwerawo qoomar mehheto birna qutlii antlawu a gawaa tlomar manemane na tlomii ubani. 7Slaarusoee kiitilowa hhohho tam gar ar afqomes ikah nee gawaa kinge hhisuikahh.8Qwalang tlawang Lebanoniro Haree ar duxo Tlawang aawa Amang, gawaa' semeri nee Herimoni hara bohotodi rango amor bohetin tlomaa /iliwi.9Mume ukaqwal/as hhoree tlar e ar duxho (ar na xhasus) munoe uka qwal/as na qartsitar wak kilos nar himutuok or gawaa istok (boo/o).10Slaarirok i lowa tsuu hho oee tidas ni duxor wa slaa, slaarirok ka ur tam difai ba/aa nee tlemee moyangok ku hhoo moro hatla ba/a. 11Har ee ar duxoree afkok indamu wa tsaqan damu ne uluwa i baraa tsifuarangoge. Xaranga inqwarook i moyus ador xarang Lebanon.12Hhoor ee Har duxor ee a idor Na/ar/ee arta yamu tsingar ta yaw nee kare lain. 13Ale maok a sla/ataxai ta bay komamanga or /amu dimba bay kom nee xaino hingane nardo. 14Nardaone zafarini mchai nee mdalasini dinkwa nee or uvumba, manemane nee= udi nee oo slaqasii hatlaa o moyana komaa.15Kii a na/ari atsinqa maay hhohhoo kwada na /etuye nar ma/arey oo Lebanoni wa aley /amenir itlaw i axwe ikat. 16Fur aar /uya tlawang fur aar basa tlawang baraa' qaymor ee moyang hhoo ni tlay slaarusmoee ni xay baraa' na/ari /amuos oatsawar ngu/ay.
1Naaxaw baraa' naa/arte'e hho'ore sla aaruu so'oore ar duuxo udi ana burumbuur nee moyaangwe maaringimooe oo ba'ari una/aay nee damue mvinyoe una wah dinkwaanee uluuwa e mulquse i axwesiya nee sla'aaruuse /aymee mulqe xuufee taommiita nee fuqi /amaaur ninaw i kilo's axwes.2Ani geera anaaguu munae aa darkiit wa baraa ta=lataa afor sla'arusmoe iatetiin neeikat, tsufedo gweeeree, hho'or e sla'ruso'or e tlawte, ar insareehhi wasl asmaa sagoe inaa naa/ ner tsaqaangw sagoe nee naa/amaa amsi.3Tlaw e oo kaango ukwa duux umalee dahasa?a Ya'aae ikaa hamaatl iqoondang ngiwaa malee slasla/arees. 4Sla'aarusamoo e dakos ngunaa gaas gawaa pindo nee muuna e inaa slahhaa asma inos.5Anaa tlaw sla'aaruso'or e anaa tsufeedooigweer dabaain tsuroroxiya di/ita moyangw oe diitsaa e naa naa udiro dir kaangaror tsufeedo.6Sa'aruso'or e anaa tsufeedoo iigweer sla'aaruso or inaa warqeer nee tleer muunooe inaa qeet Harahh anadakuus. Anaa leeleehh akaslawi'kang, anaa /akaa axweesini ngaa tlsaxwiikang.7Xuumuuseeda an aa harweer waa baraa' giisa inaa slaye inaa yamur tahh/ iree qeeqaqaye slasqwaruusee inqwaruue oo gawaa nguna tatahhiiwa baraa' ku/uung /ameenir niinaaw iaxweesiya nee tiyee gixsa.8Dasuu Yerusalemu sla'aarusmooe buraa ande idabawaak gidaaba ani a mama/ asma sla'aarire dirose tiyee gixisa tan axwees nee /ameenir ninaaw.9Sla'aaruusmoowok an ak tsiniye ta hhawaatoo hatla ki tisi hhohhoo baraa' tla/angw tiyewo? Ihii sla'aaruusmoowok mas tsini ta sla'aaruusmoo hatlae tam tunuwa yahas al axwe dort dawa qaasaan? /Ameenir ninaaw iaxwes nee tiyee gixsa.10Sla'aaruusoor e inaa meet nee in mirii/ baraa tala/angw hhawaatee mibaango. 11Sago's sahabu hhohhoo se'eego'es i natsaatsaa nee ku bo/ ador xo'oor.12Ilaawos a idor tlawi gihher tsinquu ma'aay kinaa hamaatl ner uluwaa, kunaa tleehh ador himtu.13Tlaqaarma aidor qatema moyosa oo xarang hhoo asa. Afaa a idor /ayo ar kai wa/amii.14Dabaa aador dair sahabu otaharwer nar Himtu guroos a xaremi la tutuuk nar yakuti samawi.15Yaa'os a uhemi marimari o ta qas gawa sahabu hhohhoo. Idor dirii ador Lebanoni ka hhohho a dor sahhatsa.16Afkos i tsuu i tsuu wa loo kwisa slaarusmoee a mulqumoe dasu Yerusalemu.
1Slaarusoorok amor aker tadaa hhohhoo tala/ang /amenaroo? Slaarusoorok i idor ar sler a i dola ? asma kawa allelehhand?2Slaarusoree atler baraa |na/armoos amor /atani tatsila tsuuas tlaw /aym baraa na/armo /ayo burumburaa. 3Ani nee slaarusoree nee slaarusoree atoe an /ayman wa /ayo na weala/ (qwala/) slaarusoor /ameni i axwesiya nee inos.4Kutu hhoohhoo ador tirza, slaar toree ti hhohhoo ador Yerusalemu, a amadukun ador humuser warqamoo gehhoesa ngwa gawti tseg.5Ilaok warqese amor enee asma kiloowa dihhah seengog a ador daqata araa oo gawa tlomar Geleadi o /e/etimaa.6Sihhinaog ador daqata be/ana o awditaa wa amor dir hamatlariin umoqo be/iroo na/ies a dangi, ne tam araa ne/e gwaa ikah. 7Tlaqar maog a ador ho/or komamanga alu war /amoog oo ikah. Slaarusoo /ameni ina axweskilos.8/Amenar wawita meberi lahhoo nee dasuu miberi dakat nee /anenar ninak oo fari watl. 9Tlawi tae ar inserehhiwatl, a inos kilo's a dasir harim dir airine a slaarusoor ayri nga Lagwal dasu hhaeos ngiwa arii kana atet Gidaaba ta loo watsuqti amoohhoo /Amenar wawila ne dasu ngawa arii ngina xirtifesi todaa aoi /amenar waita nee dasu inee.10Amaa hee ni tiimit loa bir ra tler hhohhoo ador sleheng in mii/ nee ador tseimair kwa/ati ti gehhoemis ador slaqwaruser beendara nga gawtitlees? slaarusoor /amaeni inaaxwes kilos.11Ana slaw baraa slaats xai milozi nee ana qaitsit amor balang nink o uraroo o baraa' bohong i dirii nee msabibu bir na tlarma/ nee komamanga tlemee. 12Ana qwala/ wa loo tina ar ador heta gagar gawaa' mutukar nee/e wawtmo. Slaarusmo Hare i axwes nee inos.13Qaisa ah qaysa ahuu kii /amenir inserehha watl, qaysa ah, qaysa alu daqahe ani wa/o/omo ngi air. Hare ninaw i axwes nee slaarusmoos gartas wa/o/omor wa an har inserhhi watl, ador nee /ats wa baraa' hhaii tsar oo bar /usee?
1Ador Yaawog idiriiya a idolaa kin hhohhoo bira ya/atawo idahas dasir wawutimo! Nawuduok a ador tlae tlaxor gawid a ador gadiye tlehhusmo.2Murunguok a ador geangei ta bakuli nee haraxwaranxwarta mfingo ngi dakusaka. Guruook a ador a ngano a sluff nee ota harwer nar /ayoo.3Isamawok o tsar a idor na/aagwareh dangir gwarehhi. 4Istok a idor tsa/asimo tler ao xarma Ila ok a idor mee lawta hesiboni afkotsufe Bathi Rabimu. Dungaok a idor tsa/asmotler oo lebahoni o ta damaskar xuus.5Sagok a idor Karmeli seengok o saga a sambarammboo wawitmo ngina wa/o/umor wa ar as tsegito seengos afyutlingos. 6Are idotir hhohhoo an ila hayo hind slaarusar ee nee hhohhowok.7Lanango a idor xaino mtende tlantli nee isamaok a idor buruburta /amu. 8Ana aldakw xaino tlantli nguwa tsaam alemaos in ooh. Isamaok i idor buruburta sabibu tlehheliye nee tsuta dungao i mapera tlehhituye.9Afkok i dor mfinyo ur tlehhiti o /e/etim ner tsegisa amor slaaruso'ee, in nikikiits baraa afie rene nee sihhina. Har ninaw in kilos axwes.10Ani ar slaanisumoee nee anislaa. 11Qwalang slaa nisoreee Gweh gixsaro afeni aguan wa amor yaamu kijiji amsiwo.12A dagi tlawaru tlawang gwehh baraa' qamuu msabibu a aran aso msabibu a hhohho ay na har ma/i nee komamang a /ayusi didae slaari'ee ngini anis.13/amu xarangos na slay nardir tsufeda ta hotan nee umoqoo /amu heo /aben nee o qaren uka amohhes slaa nisor'ee.
1Ngiwa slaa kuung an idor hhiyaae oo isaamoo ayren ngwaa du'un as gidaaba baraa morqa i ar uwaa maas as hee miwaa waaqaa.2Un geerahar nee uree huuw amor doo aayire nee in intsaahhatis mfinyoo aa maamaahh ngun haniis waheek nee juisir komamanga. /aneenir niinaaw inaa kilo's axwes. 3Dako's oo basay sagoo e ngwaa geeot nee dakos oo doo /uyey ani aa ot /ameeni inaa axwes nee tiyee hatla!4Aslaa tiwaa afusa dasuu hhawaatsee Yerusalemu geaaaba sla'aariren aa xwaraan xwada' aakang ay dirii faak kilo's ale. /ameenar Yerusalemu iwaa axweesiya.5A ma'a kwi naa baraa' sla /atawaatiit sla aaruu smoowo's ngwa ii tlintii? /ameenir niinaaw ii a xwes nee sla'aaruusumoowo's inaa tlee's waa bihhi xa'anoo mapera. Diida'aayirok tsihee nguwa sleer diida kuung tuwaaa la gwaal kuung tunaa slay.6Ani baraa muunaawok iqaasang ador leyaa ador leyaa baraa dakoge asma sla'aari i/uuruukoond ador gwa' araa. Sla'aariri ilo ii ki/i kang baraa gai, tsaara'aasaro's in bir'iiri a tsaara'aasar asl ta oh tsara'aasar da/aa/aam ta aslta hatlae.7Maay naa /awye sla'aari tse'eesaro ngii aleeslay aakang tam maee yariir oo naa wa/ii sla'aari ngi hhengee siya'aakang. Hawaata dagaari'iimaro's slemeero ngina duux asmaa sla'aari gur hhoo aro's kan waagaa hhi'iiwo's hareeda nina in kilooin axweeiya.8Hho'ooren tooka niinaaw ideer nee isaamaawos's naa uraarayiikang gar kii tleehhan hho'ooren boloo bar kaduxuut?9Abar ku/uung tsa/aasmoo pesa un gawaawos itleehhaan. Abar tsufeedo un si;gisaam ner peehhee sahhta. /Ameenir niinaaw inaa kilos axwes.10Ani a idor ku/uungw nee isaamaae a idor uhmoo gawit anaa kwaa/ waa geeraa daawos. /Ameenir niinaa inaa axwes kilo's.11Sulemani qaaymor msabibu ngin kon amoosi Baali Hamon. Nginaa koomi'is dir kwada ngii amoohhe'eemisa. Umoo heew shekeli kumoowak ar /aamuuwo's ngi huwi. 12Qaymor e ar msabibu a te'e shekeli kumoo wa'k atok, sulemani sla'aarusmo nee shekeli tsiree tsar ar muhuda amuu amoohhe'eemiis. Sla'aaru usmoo /ameeni i axweesiya nee ino's.13Kiing tisi hoot waa baraa' naa/ari mulgere afoorok ngin axmiisiya maweek nee aning tawa heengi axmiis sleme, har niinaaw iaxweesiya nee sla'aaruusmoowo's.14Muutleek slaaaruuso'ore kiing maso a idor tlaaqati iaqa na/ee tlaqati baraa' tloomar mooyangw.
1Mujiri aang geerawo ka muu yaariir nee hindi a kilos met. Ina idor kwaaloo tleehhit inos geerawo an tada ur baraa' ayeemowo. Aang aa na/ee doo waawtumo baraa' tla/angw ayeemoo nee hidni kaa /uruukes baraa' lawali'iima. 2Amsiwo in in /aa/amaamiin nee hhimai nee hhirhheeriwos ire gororxiye tlaqarmawos ngire tuntuukii. Tam oo wak oo ngaa gurkwa/as i kaahh. Inos kama sakiy nee hhoouseeros sleemeero inooin tare wakuuse tleehhiit dirose.3Aluu narkw nee slehheemisawo muku Yuda tare dah baraa lawali'iimar talkwa. Tan hoot waa baraa' tla/angw ayeemo nee idor hho ar ta slaslay i kahh. Inooin kire ohin nee mukda ngi gusisiim qoomar tawa baraa' slahh'amu i diri'i.4Urduu Sayuni i hhimausiya as hee xaw iwa kahhi balor deelor ur ar ta amohhe'ees. Tsufii marein slemeero naa tawo netii. Kaahmuserin sleemeero i baraa' hhimair uren. Dasuwos oo fangay kun durxun nee inso kila i baraa' slahh'amuu ur. 5Wakuuseros ire uruseros tleehhit wakuuseros ire slawiin. Asuma Aako Mungu inos ngina slehhieemiis as tlakweemawos kwada yaariir. Na/awos kwada ninakwa kire ar tlay nee wakuuseros ay baraa' lawali'iimar tlakw.6Dasir Sayuni kaa geexay nee hhohhoari. Na/a waawti'i marin a idor tlaqatar qawo wasl inooin nina gowii nee i /uruu kona aka dir geera kwada ngi gusisimaa.7Baraa' deelodar slahhamuwose nee maray iwa kahhiya Yerusalemu marowos kwada tlaxo gawden i koon imir geerawo ngure inslee. Qoomar mukos iwa huu gawaa dabaa wakuuseros hee gaa /iis i kaahhh. INos kare ga/aay nee kare waqaseesen nee wakuuseros asuma huumaawos.8Yerusalemu tlakweemaa ure gaa tlehh waalo gawaa' idoorihe ire idor gar slasla/aar tleehhit. Mukda geerawo ngi ilaiwawaa/ alkwaare kana waqaa asuma /ankwetsewos nguwa ariye. Tam na al idosiyye inos i baraa' hhimai warqeemu ngure iat. 9Slasla/aruuwos ku geehhoo ay baraa' tlabaa dahasa. Ala inos qwanaywos ngu hhoslitka. Huumawos ki slasla/aar waalo. Nee hee ngaa gurkwa/a i kaahh. INos ire /a/ i kat, "Aako Mungu kuung slahhamu ee ga/aweek asuma wakuuser'ee iga bal waalo."10Wakuuse daberin ngaa qas gawaa' morooren kwada oo tlaxo gawden. Inos ayeemo angaa arii iwa darahiya dida hhoohoo kuung taa gareyin as miniwa dahii dirok tada ar dinkuuma.11Mukos sleemeero ta baraa' hhimain asuma tawa moro/aymar leeelehhiti moroin kwada tlaxo gawden kun moroo/aymar tlarun as tiwa /isiya. I kaahiya "Aako Mungu qaytsiit ani inslawang asuma ani gar'ee kahh. 12Aso a gaarookahe diroge kuungasinga sleemeero waaraahha? Qayste nee ga/aawak hee gurhaane idor ani i dero tida tnda gawaa' ani qaas inir Aako Mungu ani iwa slehheemiis baloodar buhhawos kwada dihh.13Asuma arla ngina gawta wa /etiis ay baraa' faduee ire bal tsaaxweli ngire geera ree qaas as iwa ya'aoohi nee ire warqees. Ire geexay baraa' dewa'ame nee daqaa tlakwe. 14Tlakweemaee sleemeero ngire hhuutl ngire qaas gawaa istaee ale. Ani ngire harslaqaat. Aako ani ire qaas gawaa' dabaa muku ni tu/aka.15Aako hhawate'ee ngire bihhay kwaahh kwada hho ani iga tu/uje. Inos dinkuuma ngire /akaa niwa haratleer amor'ee as masoombaree kawa qororosi. Aako dasuu faangay oo Yuda ngure kal/aa/an idada sabiibu kur kal/aa/an baraa xooslmo16Gawaa' idoorihe ani an /aa/amiim as idori. Ilaaee in waa/amina wa hhirhheeri asuma hee hariim oo ani gurku=wa/as kuwa saaw direne. Na/aee nire kiloin metii asuma wakuusmoee aa baalin. 17Muku Sayuni dabain kina gawti tlees iwa alee/issee fiririina nee inooin hee gaa gurkwa/as i kaahh. Aako Mungu haraeya ngaa oo dandoo Yakobowo ar mukda dirosi tseew iwa wakuuseros tleehhiti. Asuma Yerusalemu aa gar slasla/ar tleehhit dir'ine.18Aako Munguu i ganaamuu kon asuma ani haraeyar ana sii. Xooro kuunga ian qasaak nee slahhamuuee ga/aawaak. Dasuee nee daqayo kire ar tlay baraa' lawali'iimar tlakw. 19Sla'aaruuser'ee ngire /akaa aluwo inooin ani ina al/ayiye kaahamuuser'ee nee bariiseero nina hhone baraa' muji qoomar tawa moroo/aymar leelehhiti oo slafingwin ngur tu/iya.20Gaa/aaweek Aako Mungu idor ani nir baraa slahhamu i dirii gurooee i xuuruu munooee ina xwaraxwari baraene asuma ana dee/amuut waalo. Baraa urduwo in aayi kin tsuu/ ner paanga baraa' do'o gaa gwaara kilos.21Hhimairee ngaa xaas nee hee ani iga gurkwa/asi kaahhi Wakuuseree sleemeero slahhamuee ngwa axasii nee tada kuung na ani tlehh inooin ngina saqwala/ii. Balooda ta al axwes ni hardat maweek inooin sleeme idor ani tlehhitiye. 22Maweek tlakweema sleemeero kingi dir geeraawok i huwi. Nee kire askwaslemut idoda ani kuung ira askwasleemut asuma tlakeemaa'ee kwada Yaariiri sleemeero. Hhimairee ka yaariir waalo nee munoee i /araaran.
1Idor Aako baraa' buhhawose dasir Sayuni ngira dahaas baraa tlafta buhhawos. Inos xirfu doo muku Israeli nguan /eetiis wa gawaa' dawri ay yaamu. Baaloodar buhhawose tam kitangw ya awos ngi qaasi ngwa inslayka. 2Aako mijir Yokobo sleemeero ngire qorororos tam nga gurtlayka. Deeloodar buhhawose aleeda gawit ar mijir muku Yeda ngire daahh, mukda uren nee waawiti'iimar ine ngire yaamu i daahh ner murekesay.3Baraa' buhhawose kwada dihhe inos /uruu muku Israeli ngure tsaat. Inos dakos nguna ki/is siwada inooin tawa dir wakuuwe. Yakobo nguna daa/a ner gar idor tsufrangw asla oo dihh. Umoo gaaro ar dida i tseew kare qororooas. 4Ga/aleeros ngire tseek ngire amoren xuus nee dakos oo doo /uyay ngure amohhe'ees asuma slaqwara. Muuda sleemeero hhoohhoo oo baraa' hemar muku Sayuni ngure hhamees, Muneeros ngire ku'us gawain idor asla.5Aako aa idor wakuusmo tleehhit muku Israeli nguna qororo'oos. Mareyin sleemeero ngaa qororo'oos. Aleeda gawit ngire hhitin. HHimani nee wa/aa/i nire tlahii wa baraa' muku Yuda. 6Do'os ngure fee. idor /aaslangw baraa' quuntlaa. Dida deelor ur kawa tlehhahhita ngire hhitim. Aako Sayuniro waawtumo nee kaahamusmo ngire sii asuma muneeros tada dihh.7Aako kitangos kudoo ilahhooa nguna sii nee diros tada hhoohhoo ngire tlank. Do'os ngure hariis dir dabaa wakuuse. Tare baahhuus waa baraa' doo Mungu idoda ar deelor ur.8Aako Mungu ngire slaa aleeda ar mijir Sayuni ngiwa hhitin. Tambidar qoomeemes ngire tumuus nee inos dakos ngwa ki/isiika as alee ngiwa may. /Ampu nee aleero ngire daahh, sleemeero ngire qwaarees. 9Tsufer marein ire pahh yaamu ngire hhitin nee muqslada alee akar tseegiiti ngire giqay. Waawtumowos nee na/ii waawtumowo taa baraa' tla/angw ayeemo, daberin tada i male kahh nee aaruuseeros iiguutuu amor Aako Mungu daahh ngu slesleerka.10Bariiser muku Sayuni tare iwiit yaamu tare xasliit. Tlaraangw kure kwakwaahh gawaa' Sagerin guneydu kire tsiit. Dasuu faangee oo Yerusalemu sagerin kare mahhatiis ay yaamu.11Hherhheerii ilaee na kahiye /a/eewo guruuee i xuuruu munoee i gurhaamuut waalo uma hhituruumar mukeee na/ii ninakwe iwa /aaraarana waa baraa' ur duu muji. 12Tare oo dir amuuin "moro/ayma nee gr waha i amola? Inooin nire /araarane baraa uraduu muki idor hee taa tlaaqan inooin nire hhane gawaa dabaa amuuin.13Gar ni oo aa mila kuunga muku Yerusalemu? Gar nur alqoomees a mila as kahhoo nuwa gurkwa/as kuunga muku Sayuni? Asuma hhituru'umarok ka ur waalo idor tlawi. Hee kuunga nu aleeslaw a ma'aa hhoeesaro? 14Aaruuseerok gar a aan a igu'utuu lama nee oo al/aymahhoo dandowoge. Tlakweemawok ngaa geehhooeesiika as kahhoo daqariimaro'k kingi waa ki/isi, inooin moroo naa aaine a kwada kuung u qwaareemiis.15Mukda sleemeero wararaahh baraa' uruwaro tsa/i kin diif asuma kuung. Tan wanyeeruus nee sagerin ngin diingimisiiya as muku Yerusalemu tawa kaahi mujiri a tadaeke aangeero tawa kaai hhohhooarto aa harwarahh, "Tada yaamu tleemeero naa saqwala/ii?" 16Wakuuserok sleemeero aferin ngina gwed as kuung u wa waqaaqaiya inooin un waaqaasesena nee in /antlina /ayiya tawa kaahi iga qororo'osaan! Baaloon an tada taa damraaramaan! Hindi aga i hadahaan nee aga araan!17Aako Mungu tada sleemeero ngina tleehh idoda ngira qoomees tleehharo. /Aymuwos kwada aa oo ngure boo/ees. Ure warqes ner gurtlemu wasle, asuma wakuusmo ngwa qwala/atiis daandoowoge /uruu wakuuseerok nguna tlees.18Kuunga muku Sayuni munemohung i /aa/iy amor Aako! Hhirhheerihung i wa/amine idor me'ee baraa' yae amsi nee tlatla/ango. Ma hungu/uusara ilaahung mindiwa huungu/uusii. 19Amsi sleemeero tlatlaw /aa/amiim imir tla/aangw amsi diren /aa/amiim! Kangw baraa' munowok faakeek oo ingo dir geeraa, Aako. Dabawok amoros tay tles as slafingw na/awok kwada /araarama waa baraa' afee urdu as qwari kiwa alee firiin.20Aako Mungu' na ga/aweek nee inslawiim hee taa idor aten /iis a ma'aa. /Ameena na/ain kwada na umaamine ngi qo /ayang? Kaahamuusmo nee aaruusmo kin hhameesi baraa' Doda hhoohhoo oo Aako?21Tuu sleemeero awa muku ninakw nee muku urene ni na slufaaslufii waa baraa' afee urdu. Dasuee nee masoo mbaree ar daqaay kire tsuu/ ner paanga tam nga gurtlayka. 22Kuung wakuuseree kare iigu'use idor muku deelor ur aw an da'ayumiit umoo barto, baloodar muner Aako Mungu hee aa kwarhhiit laqa oo aa ba/ani kaahh, na/aee kwada na du'uumiis nee naa umiim kire kire qororo'oos nee wakuuseree.
1Ani a hee slahhamu ngwa slay ne hharta buhha Aako Mungu. 2Mungu ire guus nire hi'iimiit waa baraa' boo/a. 3Loo'eemawo dakos ngure amoree tlees iwa tahhi ire inkikii/ deelo sleemeero. 4Inos slaqwte'ee nee kaaharte'ene ngina hhitaatin nire hhituruut faduee ngire giqay.5Ina harweer ire ilaa/ baraa' slahhamu nee baraa' duuraai. 6Ani ire dahaas braa' boo/a idor mukdoo geera aa hhan. 7Ina harweer ner alee as kahhoo maka kwarhhiit ire tseeg ner piinguu ilo, 8nee tam aga alaa /akaakai nee niwa /a/aamiim as niw aaleelisee tiririm inos firo'ee axaasaro ngina sii.9Urduee ngire tuuntuuk ner aleer tla/uu taa dakuut, nee urduee ngire gaas. 10Inos dir'eene aa idor duubuu gigdiim neee idor dirangw aa nahhaat. 11Inos urwaree ngina warqees ire kilo'ee geexay.12Ba/aleeros ngire uuruux ani ire qoomees idor dida mahaangos ir qon. 13Munuee nguna tlaagw ner maheerii baraa' tlangasiiros. 14Ani aa idor gar wangyeera dir muu sleemeero tlatla/aangw sleemeero tin nooin ner daa'aangw. 15Ani slahhiamu iga baal nee tire wahhaamiis ner me'ee qaraaqara.16Sihheniee ngire gongorootl neer tlaa/e ngire geeqaaqay ani ire qon'oons baraa' turpi. 17Baraa' munu'eene wayda aa qwaar tam idoda qwala/a i dirii ana ginqaarees. 18Gawaa' idorihe an kaah, "Xirfuuee nee harahhitoreene naa qwaarii dir Aako Munguhe."19Slahheemsoee nee ditsokwaree baraa' inslaw in slehheemisiya waalo idor qara. 20Munuee deelo sleemeero kangwi ngun inslaslay nee aa haats gurhaamiro. 21Tam naa al idoorihe harahhifo an slaw gaari wak baraa' inslaw baraa munu'eene.22Ala'aar warqawaaka ar Aako Mungu i baloo fakka nee qurtleemuuwos i alhhe'eesee konka. 23Moro'owi kun /aben umoo matleer tlawa inkihhimuuwos ku ur. 24Ani an kah, "Aako Mungu an aaliree," gawaa idoorihe ani inos un harahhiif.25Aako Mungu ku hhoo waalo dir kwada ngu da maramaa nee dir kwada ngu leelehhitaa. 26Aa gar hhhoo hee ba/amar Aako Mungu ngiwa damaaran ner qitla. 27A gar hhoo hee qitla nguwa instsaahhi imir masoombi'iimarose. 28I kilos iwiiti dir inos tawa kilos i xasliiti bar takayi Mungu slahhiamu ngwa hariis. 29I maahhati ta ay baraa' turpi aforos ngi tleesi ar iwa kaahi dooqa harahhifo ideer.30I ya/an tlanqarmawos kiwa difi nee kwada ngu diif nee i ya/aan tuwa go tliiti waalo. 31Asuma Aako tundu baloo si'iika ay alhhe'eese wasle, 32nee tam ti gurhaamir aya inos gurtleemu ngu kon oo harqomee yaaremaa sla'aariros tada warqawaaka. 33Asuma inos ngi slaika muu nguwa slehh'eemisi laqaa muu nguwa gurhaamir ay.34Mukda sleemeero taa tseegiit bara' yaamuwo kiwa baramaamuusi, 35laqaa hariimar hee kawa warqeesi dir geeraa kwada gawti diria dirose, 36laqaa hariimar hee baraa' /itiin Aako moroo ido kwisi ngu slaiika.37Hee gaa ngi oo ire tleehharut aa ma'aa a bar Aakowoka? 38Moroo tlakw nee moroo hhoe amor i daraahhi baraa afkwa kwada Gawti diriake? 39Hee slaaf idor ir qumumu/i a idoola? Hee burkwa diif as tlakweemawose?40Urduuren ki alqaytsitaan nee ki aldakwaan nee ta ki/aan amro Aako Munguren. 41Dabaaren nee munemooren gawti tleesare amor Munguu dawri. 42Aten aga dakusaan nee ure siaan, nee kuunga aten taa gurtleeriika. 43Kuung tina tuntuk ner muneneerok tire digirdel tire tsu/ tam taa gurtleerika.44Tina lu/ ner tlafoo idor tirooren iw ahardatka. 45Aten tina idor gar slasla/ar tlehh nee idor xwaanslaay baraa' tla/aangw ayeemowo. 46Wakuuseeren sleemeero aten tunduna afuumis. 47Xuure nee bohoonten i qeeraarer hhami nee hhituruuma ta sleer.48Hhirhheeni ilaaee in wa/amina idor wa/aangw asuma mukee kuwa qwaarees. 49Hhirhheerii ilaaee in wa/amina tam qama i kahh, tam i hungu/umisiaka, 50ay dir Aako Mungu gawaa' dawri nay baray qaytsiti hhirhheeriee ngi ari.51Baraa' qaytsiit gurhami in eer tada in aayo kaa /imiis baraa' mujirihe. 52Ani tina tawo slakaat idor tsi/ir wa ale nee wakuseree sleemeero. 53Inooin ani ina slafi /eetisii baraa' bohoonto ire tuntukii ner tlaale. 54Ma'aay ani ire harawa/ii gawaa' sagwee. Nire oo, "Kaangwee aa qon!"55Umuwok ngure /akaa Aako Mungu waa baraa' alhhe'eese bohoonto. 56Afor'ee kare axaas. Aforee ana axaas siwada niwa oo, "laawok n=mii lu/aar as /a/e'ee niwa a/ee/isee fiririim." 57Uwa /akaa nire tsewuur ire bet "Ma da'ayumitaar."58Aako kuung kwasleemar ee ana aleeka/a/, slafingw'ee kure ba/amis. 59Aako Mungu kuung tlakweemaa tinda ani i tleehh iga aan, kwasleemar'ee ti tleehhang ner hhooeemawok. 60Kuung muhaay in uga aan nee tada sleemeero inooin tleehhmor slaiya gawaa'eene kuung a ga/eer. 61Aako Mungu kuung gotlitooni uga axas tada tlakw ta slai tleehhamoro daandu'eene kuung aa ga/eer.62Afeer wakuuser'ee gar i axwes a daandoo'ee tlatla/aangw sleemeero. 63Ga/aaweek bar ta iiwii=tiit laqaa bar ta hi'iimiit a qo ani in nooina ner daa aangw.64Aako Mungu kuung inooin bueek ner harqoomee gadiyer'in. 65Munemooin tawo geexawe idor qumunu/ay iwa kahhi! Sakwasleemarok i gawaain. 66Aako Mungu, kuung diqirdeleek ner buhhawok qororo'oseek gawaa' daandoo yaamuwo.
1Sahaaburen a slaxaruut sahaabu hhohhoo idor ira warqay a idola! Tla/uu hhohho yaamu ngina faakii baraa' umoo urwaro in daya. 2Na/ii Sayuni kwaa idor tla/uu tlaxo gawaden kwada taa harafaar tawa idor Sahaamuu hhoohhoo hindi ninawarqaye nire idor xosluu tleei tleehhitii tada taa tleehh nee tleeusmo.3Tam toower na/ain kin slaa kiwa du'umisi ala muk ee in xaraasl idor sakweluu baraa yaamuu duruq.4Afeer na/ii ninakw aa kahaakat waxaaro i mak moro/aymar firirina hhee hee ngi qaw i kaahh. 5Mukda moro/aymar leehhoa ngwa /aay hindi tan hhan asuma qwari bara urdu kwada aang taa umin kire tsitimiis ner tlabaa sirda/aten, hindi qatooin a a=baraa ufer xwaanslay.6Sakwasleemar mukee aa slay ka ur waalo ta ak sakwasleemar kuku Sodomaro, kwada ta qororo'oos tam idor daba tleesa as alee/isay kana slayka.7Waawtooin ku hhohho waalo tla/ee tluway ba/a ki /awak uluwa ba/a slaqooin ki gawden idor tla/u slaqooin ki da/aten nyaanya ba/a. 8Hindi alkwari nina bo/aa/ee idor wahaazo tam baraa' urduwo kin tsatsahhanka kadui slaqooin nee fadu tina ohii, nina kahaakahii idor migir.9Muku amohhoo a kwada tsuu/ ner paanga ta kwada qwari a tsu/i, kwada nina hhane asuma kwada awa qwari nina ala looqaanumitii asuma taa bu'uunika baraa' qamuwo. 10Amuuda gurtleemuu kooma na/ain awa kila kina huumin as kahho ngiwa /ayiya qoomaada mukee kuwa qororo'oos.11Aako Mungu buhhawos sleemeero ngire laqan muneros tada dihh ngire ku'us mujiri Sayuni ngire aslti oohiis tam ihhafiirir muji asla ngire /ay.12Waawitoo barakaa yaamu ngaa haratlinti'iika tam muku yaamu loo ngaa haratlinti'iika idor wakuusmo dahmu ngur aleeslay dir tsufee mujir Yerusalemuwo. 13Ti ina tleehharut asuma tlakweemaa aaruuseeros nee dakuusar kaahamuuseros inooinada tserduu muku hho ngaa tawo ku'uumiisiye dir geeraain.14Tare tongaanus idor taampu waa baraa urdu. Inooin tina slasla/areesii ner tserdu tam hee tlabaain kwatiitaro ngaa qiitl i kaahh. 15Kire i u'uumin nee muu ta kaahi "Quutle amor saaw i iwiitak! kuungasinga slasla/aren! Quutle maga kwatiitara! " Gawaa' idoorihe tare tongaanus, tare heleleiit. Muku ayeemo tare oo," mukwi i malee hootika waa baraa' ayaaren.16Aako Mungu insoo kila ngire diyaa/ tam ti malee alqaytiimiitiaka. Kaahamuuser in ka malee ilaiwawa/iika tam bariise ka gaari xuuiika.17Ilaaren nare si'ii xomisoro as alee/isay kuwa kaamaramaan baraa xomsoorene xooror ba/amisiro ti aleeslawaaka an daamaaramaan. 18Waakuusmo tina digir deeliit hi'iitanor baraa urduuren kare harsalaqataan. Alhhe'eeseren nire tseewuy nee deeloren karfaar asuma alhe'eeseren naa hardah.19Mukda aten taa gusisin ku inslahh waalo gwarsoo gawaa ba/a. Aten tunduna guus ay gawaa' tlomi tundure gigidin waa baraa sla/a. 20Hinslooren kwada taa imbalaax ner di/i nee Aako Mungu inos an kwad taa /eetiis baraa' bohoonto nee an kwada taa oo " Baraa mahhatirose aten an hootaan waa baraa' tla/angw ayeemo."21Qwalalaale nee qaseeseme kuunga muku Edomu, kuungasinga hoota waa baraa' yaamuu uzi. Ala xooslomowuu slakwasleema kungu dirhungar deel, tare wata tay oo nimita, talbhung kare duxta kare kwa kwahha. 22Kuunga muku Sayuni, sakwasleemarhung alhhe'eesey ngwa eer kuunga alkwa'ari tundu baraa slehhe'eemisoo i mayka nee muku Edomu tundu diif tlakweemahung kingi geehhooees.
1Aako Mungu tada aa tleehharut waa dir aten inslaweek nee murekesayren kwi i qayste. 2Aaliren kaa hariis dir dahaaye, nee mareyren sleeme kin hoot nee dahaaye. 3Aten a idor panaay mukuu babi'ii koomaaka nee amuuten a idor kwa'eeh. 4Me'ee wahaangw in tlacuumaan nee migir sleeme a tlaxo.5Inooin aten tin aluu kona tare slaaqamitaan tam hungu/usa aka slawaamika. 6Muku Misri nee muku Ashuru aten ina dabaa i hariisaan as moro/ayma kuwa slawaan. 7Baabi'iiten tlakweema ngina tleehhii, nee hindi inooin i male kahhhiya aten alkwa'ari tlakweemaain kwada naa tleehhii in loohisaan.8Lawale aten tina sawaawiti'iin nee gawaa' dabaine hee aten tunda ba/amis i kaahh. 9Slafingwren una aluui qaasaan as moro/ayma kuwa slaawaan, asuma muku tsu/uut i baraa sla/a. 10Aten ana tsi/imitaan idor bohontoo asla asuma qwari.11Tiyeren kina /uurur ohin waa baraa mujir Sayuni nee dasuuren oo faangay sleeme baraa mijir Yuda. 12Geeraharuusern ngina hhangeleleene ner dabainaa kila, tam briiseeren nga ilai wawa/ii'iika.13Masoombar daaqaay kare /uurutimis iwa xooslin ner tla/u, daaqaay ire ta/amiit as migiroo ilo loohisoo. 14Bariise axweesenee baraa' haaqaayo ngure meer nee masoomba daa'aangw ngure meer.15Qwala/ alkwa'ari aa faak baraa' munemorene nee bar /ooren kwaa warqees tawa hhimai. 16Slamaangw aa huu gawaa' sagerene, tsaxwaaren asuma tlakweema iga tleehhaan.17Gawaa' idoorihe munemoren hindi i tiqiya as kaangwi ilaaren sleene i xumisiaka. 18asuma tloomar Sayuni aa kilos met tower in gawada waa /aats.19Nee kuung Aako Mungu waawiti'iimarok i alhheeese koondaka waawiti'iimarok in kumaamit ay qari nee qari. Ihii aten mista ginqaaren ay kureerii kureer? 20Asuma mila mista geexeer ay deelor yaarii? 21Aako Mungu kuung aten ti amor i ki/is nee aten daqanirko ni ki/aan. Aten ti idodar aang i ki/is. 22Laqaa kuung aten taa sii waalo nee kuung aten tina i buhh waalo.
1Gari a /ayimu o Aako kwadaa Joeli gwahaa daqay na/e o Pethueli. 2Ti ia tiqade kuung Obarise na axase kuunga Obara guruoaya aluwo ti agisindi qomar delorhunge laqay a qomar delor baabiilung. 3Idabawek na/awok gawatisihe nangimaye na/awok oaro dir na/aina na na/ain qarta hiita.4Tada tagexay na tunutu kana/ay na ingigita uren tada tagexay na ingigi mara/a tsema ngina/ayi na tada tametis na mare /atsema kana/ay na madumadu.5Tlawari kuung oxufuse /a/e gurhanma kunga slemeero Oburar wahama asuma burar hhohho katsat wa amor hung. 6Asuma slaqasay ayko uru naxay gawaa aya kwee ogawid na ifaror kondaka ngi /ayimeerios a /ameer Odirangw inos sleme /aymeen dirangw ngikon. 7Garatlehhe qaymo ar Misabibu adir lowa xirtii xnoe nginartlay qafitos ngi nr taly ngekwahh amor swau lemwos a=ire /awukukuuye.8Gurhamute ador fangimo takuwafirikang ar guniyadu ngadahas asuma gwaarar hhaawatos oninawu. 9Sakakar puru na sadakar wahangw kana tsat amoo sawu na doo Aako urese asg aduyuser Aako, tahhimaus. 10Qamu hahhitin na aya sleme inabaraa ki/i asuma balangw kwa hhitiin burar /asen akat naa di/i kahhitir.11Ki/i/i arat kuunga odosluse /a/a/e doslu see ao Misabibu nar ngano na shair asuma bung qamor aqaro hhiturut. 12Misabibu ahhituturut na xai mtini akali xai mlomamanga nasleme mitando na xai o epo xai slemeero obara qayimo inahhituruti nar qwalo/o inahhiturut waamor na/amu.13Gumyadu dahase tahhimaus, kuunga o uruse! a/a/aminda kuunga oasgaduyuser ma dhabalu qwalang qat amsi slemeero gawaa' guniyadu kuunga slemeero oasgad uyuser Mungu. Asuma sadakar ar puruna sadakar ar wahangw kaila/a amor doo Munguhung. 14Atete nar burumburitar hho na atetale a burumburitar hho. Barise tibutumbute na muku ayasi slemeero idaqaye dir do Aako Mungu kwa na Aako kuas/a/aminda.15Gahhatar omo daqi asuma delor Aako nahara hardat. Asuma sleme ahhitira waamor he galo. 16Daqane fa/a kaharatsatike amor sawuwa geera ilaren na qwala/a na qasengw oamor do Mungu ren dahh? 17Dahasingw inanagumit wa guruo hhapreos kunto inaakahaarema wa iwit na mare xafti ma inahhare asuma balangw ahhiturut.18Idor makay iwa/a/amina yikwa o kifangwin waharirina asuma dir qawo ngikon aakang. Sleme burumburita be/angw in waharirind. 19Aako an/a/amim dirok asuma aslaqawor braa kwangwarimo nga/ay na atla sleme xai baraa' qamu sleme ngafak. 20Nasleme make baraa'qamu in dahamisi asuma kuung asuma yau maay inakahi naa asla qawor baraa' kwangwarimo nga/ay.
1Tarumbeta tahhe wa baraa' Sayuni na u wagawa tlomar e ar kahho! Asgaduyus sleme ar aya idararaxiye nar gurahami asuma delor Aako nihiit aloema na tsewur. 2Adelor abo/er na kabo/o adelor tlafo na abo/ar lowa ur ador matlatle abuurti gawaa tloma jeshir ur nar /uuu na harahardat. Nabaloriitikang jeshir ador tisi na ibalourerakang maleale tam aluwo qoma xwayilar yarid.3Asla umogaro ngin/ay ar gerawos na aluwose asla iqoot. Ayasi ador bustanir Edeni gerawose dagane aluwos kwangwa rumo idor owahhturut. Loema ikahh gar wafirim.4Slaqase jeshi ador farasi na in tiina ador muku farasir tsa/a/a/am. 5In /akumitiya nar uumo ador tada ara gardu gawaa'tsimiya tlomii ador uumor hee ngihhu gidaaba asla gitso ngaqwa res ador jeshir /uru arabuut asuma slaqwara.6Geraine mu ibara slahhaame na gitse /ain slemeero inkalu tlehhiya. 7Inti'iina ador muku slagwara o/uru koma ku/uung nguntsa/a/ana ador askari inhiitiya umohewo nar digir na hhayiin ngahhitiniilang sleme.8Nasleme tamowak ikahh okoqa ngwa gonoos bahhi in hitiya umohewo nar uruwaros inoin ngin geqaya nar uru war xumo na sleme aluuma bahhi hhayewoka. 9Tan ti'iin ayemo uren tan ti'iin baraa ku/ung tantsa/a/an baraa guruo do na in wararahhiya baraa dirishadu ador fisuse.10Aya inadingin wa gerain dawari in dararaxiya tse/ima na slehhengwa inabu/aye na tsetse/e sleme ulumu qu namay. 11Aako afoeos ngin tles wa gera jeshiros asuma mukos aslaqwara kulowa ur slaqas imini a muku /uru kom kwada kahiros tlehhita asuma slaqas delor Aako kaur na kaxisif lowaale. Amaa he hotari ngiale slaw?12Tam hindi in kay Aako ki/an amor ani nar munaner hung slemeero. Nar gaslay /a na hhimaus. 13Fehhimisak munanehung atlabahungekang kiloin na ki/e dir Aako Mungu hung. Slaqas suma ahe hehhoar kom na gurtlemu kom ahe islahhhekang wa munaane na yarema baraa' kaitos ar agano na sleme warqemu burngwa sla asuma slahhaamu.14Ama hengixu? doqa ibira warqey na gurtlemu qukon na gitse
1Qaytsit baradelosihe naqomasi qomar birnaki/i lawaler Yuda na Yerusalemu. 2Ani ayemo uren iburumbur slemeero na ngehu aybara bohongw o Yehoshafati. Inihukumu tlehh wabarasi asuma wa mukue na waritliri Israeli kwada tadiya/a wabara ayemo uren na asuma ayae nguna qasisi. 3Kura nginatahhi asuma mukue garma ngu natlaxwi asuma sliimusoo dasi nginaweri si nar bura asuma daqana ngiwahana.4Hindi gar muna usfakin amor e Tiro Sidoni na mikoa sleme ar wafilisti? Aluwo! Bu'utue nguki/isa? Tam bir bua wai wak buurtuhung ngunki/is gawaa sagihung kuunga kilohung. 5Asuma helar e anar tlere na dhahabue kuunga hasina e anartlere ar thama ni na kehube baraa' hekalurhung. 6Muku Yuda unawerise na Yerusalemu dir Wayunani asuma daqane kiwa hingesa amor saw na yamer in.7Qaytsit tunduhinges nitiit wa dida kiwawesise na butlu ngunki/is wa gawaa' sagi kohung. 8Na/awok inweris nea dasuwok nar dako muku Yuda. Inoin sheba ngin werisiya dir ayko saw, asuma Aako ngimao9Ti oe wabara ayemo uren bahhaale, Tiburub=mbute kuunga kilohung asuma slaqwa ra muku dihhahh tlesak mawak ni sapiye muku dihhahh slemeero oslaqwara itsa/ane gawaa'. 10Kuremihung tlehhak ador pangadu na tsatahung ochonga ador lawulu. Daqane kwada /urumakomaakang ikahiya /uru ukom.11Gaslimani na xawari ayemo uren otsewen slemeero tiburumbuto dir wak ale amor. Aa Aako awerisang mukok kwada dihhahh.12Nam ayemo uren tiifababay kiloin ale xemuwo ayidir bohong Yehoshafati. Asuma ani iwiwiti waamosi ayemo uren oislawey slemeero in hukumu tlehh. 13Qasak asuma tsate gitso aqon asuma buung nahamar. Qwalang sabibu tuak asuma daramu o divai ihats. Vipuray o aharawarahhi har=tsimk asuma tlakwemain o atlehhit kilowa ur.14Kwaslita idor kwaslita ider baraa bohong ohukumuwo asuma delor Aako natseweu wabara bohong ohukumu. 15Tse/ima na slehhengw in /onar tlehhiya tsetse/e sleme ohumu ngunamay.16Aako /orotlo ngitlehh wayamu Sayuni na aforos ngintles waamor Yerusalemu dawri na dando yamu kidingitis na sleme Aako ado asuma mukos na akit anggw wadir muku Israeli. 17Idoosihe daqaneko atsahha gidaaba ani adotao Aako Mungu hung ohot wa Sayuni tlomar e ar kahho daqaneko sleme Yerusalemu kakahho na sleme jeshir ngiharwer ikahhe maleale.18Baraa' balosikhe tlomii divair hhohhoo ngiamohheeesiya tlomii uluwa ngitso roroxosiya yau slemeero o Yuda iwarahhya baraa tla/angw maay na chemie hemi mixer wa amor do Aako na ma'ay obohong slitimu. 19Misri in met yamuto na Edomu daq aneko in kwangwarumo tlehhit slemeero asuma xwaraxwaringwda atlehhit wa amor mu wa Yuda asuma tsere ngina kuusi ar gidaaba komakang wabara ayain.20Nasleme kung Yuda ahe yamu lo milele na Yerusalemu iurer xwayla na xwayela. 21Tser in anbu tada na muhaas buikang asuma Aako inhot wa Sayuni.
1Morowi a kodaa harim dandoo Israelir waale kodaa Amosi o wak baaraa deemuser aya Tekoaro ailaoh nar baraa gehhoema. Moorowi nguna ilaoh baraa delor Uzia tawa wawutumoo aya yuda, nee slami alelor Yeroboamu na/ay Yoashi wawutumoo Israeli kureri tsar kunse yaamu niwa xera. 2Inaoo "Yahwe iahh Sayunir waale aforos ngitles Yerusalemuu wa ale. /Aymisir deemuse ixaslit xasl tsinta karmeli in moo".3Idori a idor Yahwe aoo "Gaawa iringee tam ar Damaskasiro, tam ar tsiyahhe, munener-ee a war qesaka, asma Gileadi ngaaa haradah hiyee ner muquslaa. 4Aslaa ana huu baraa doo Hazeeli, nee slumbao Ben Hadadi ngin qororoos.5An geqaw tsurer maree Damaskasi nee un qwares amor waw he hot baraa Biqati Avenir wa ale, nee slami he hhartaa wawitiima nga oh baraa Beth Edeniro. Muko aya Shamu ta tlay baraa lawaliima nee ioika Yahwe ikahi.6Idoori aidor Yahwe ikahi "Asma tam ar Gaza nee ar Isiyahhe munener ee awarqesaka asma muslemero nguna lawaliiner wa ohiyee ngure qasiyii gaawa dako Edomu. 7Aslaa an yaw ee ku/er Gaza slemoo wos ngire ngororoos.8U amor saw i tsat he qohot wa Asdodi he hhartaohim ar wawitiimar Ashkeloni Dkw ee un warqes dandoo Ehroni, nee metor Wafilisti iqororoot," Akoo Yahwe ikahi.9Idori aidor Yahwe ikahi: "Asma iringee tam ar Tiro, tam ar tsiyahhe, munener ee awarqesaka, asma muuk Edomu slemeero nguna huwiee, nee alqador in ar marafi ngina geqayee. 10Aslaa an huu baraa ku/iyaa Tiro nee slumoowos ngi qororoos.11"Idor a idor yahwe ikahi, "Asma iringee tam ar Edomu, nee ar Tsiyahhe, munener ee awarqesaka asma hhiyaawos nguna kwahh ar sawaiale. Buhhawos ina dihhutiyee, ee muneneros inakomit daqislem. 12Aslaa ahuu gaawa temani nee maree wawitimar Bozra ngi qororoos."13"Idori an idor Yahwe ikahi "Asma iringee tam ar muk Amosi tam ar tsiyahh, munener ee awarqesaka, asma /amenar Gileadi ar tsihawe ngina fehhimisiyee tla/amaa in ngiwa dogiyaa.14Aslaa aohis baraa ku/iyaa Raba, nee maree wawitiima ngi qororoos dinkwa nee uui baraa delor slaqwaroo, dinkwaa nee fuar bambao. 15Wawutumoo in itlay baraa lawaliima inos dinkwa nee mukos o uren Yahwe ikahi.
1Idor a idor Yahwe ikahi "Asma iringee tam ar Moabu tam ar tsiyahhe munener ee awarqesaka, asma faduu wawotumoo Edomu ngina daa/a ner aslaa ire chokaa tlehhitiye.2Aslaa aya/aw gaawa Moabu nee ngi ngororoos slumo keriothi Moabu igwaa baraa gasia dinkwaa nee uuir afor tarumbeta. 3Har ohusumo uhhitim tla/angose nee na/aa wawutumoo in tsu/uu dinkwa nee inose, "Yahwe ikahi.4Idori a idor Yahwe ikahi" Asma iringee tam ar Yuda, tam tsiyahhe, munner ee awarqesaaka, asma dabemoo Yahwe nga siiyee na alqadoros nga ohiika. Lamatiin ngaqwares todaa babiin slem ngina ehariyee. 5Aslaa aya/aw gaawa Yuda nee slumoo Yerusalamu ngiguu/u.6Idori a idor Yahwe ikahi asma irigee tama ar Israeli, tam ar tsiyaahhe munener ee awarqesaka, asma muk tlakwemaa komaka nguna werisiyee ner hela nee nerkute ner hohhar wak ar makubadhi.7Inaoin gaawa sagar nerkute kana kale/an ador gawaa hhaper yamu kala/angwi tan tliwi/in nee tan miningimis. Hee wak tanaqat nee babowos nee dasir wak nee idosiyee umooee o hhohhoo kuna gotlit. 8Inoin tanqaqatin yamuu tsewema nee umoo madhabahu baraa tlabaa ta ohin baraa do Mungu inoin dibai dar muk tadohhomis kan wahan.9Ikahhatiti Mwamori ugwa gerain wa hhames, kodaa tlenangos a idor tlenangw nierezi /uruuwos a idor /uruu mialoni. 10Aluwo /amuuwos unahhitim gawaa nee de/aroowos yaamu.11Arusee anatles wa baraa ila/anangw na/iihung tawaa muk ta al axwes wa baraa' msombarhung. Xay aidosiye kee muk Israeli? idori an idor ikahi Yahwe. 12Alaa inaqur/ayee muk daa taal-axwes mvinyo nguwa wahiyaa nee arusee anaila/ee aruuma ningiwa tlehhiyee.13Qaytistee tundunkala/aa idor kokotenir a hats qafoo todaa hee ngu aleslaw kale/aro. 14He dir goway ngislawaka o/urukom /uruwos kilos dogaro ngualeslay ka tam pihhusumo tikilos ba/amisika.15O ga/ale nga qombitis isihhitika, o tiingw xuu itiinka o farasir medit tikilos ba/amisika. 16Tam pihhuser difimamit tan gow ner /akwets balo siyee idisi an idor Yahwe ikahi.
1Axasak /aymu Yahwe aaxwes gawahung i ale, nee gawaa xyalar nee ndux wa aya misri tlemeero. 2"Kunga kilohung tunduna tsawar baraa xyalar dandoo yamuu sleemeero wa ale. Gawaa idosiye tundu nanaq asma iranger hung slemeero.3Xaysee o tsar taqo taqo alhiiti birta aleya/amikka? 4"Xay Dirangw iahhi wa baraa sla/a qomar bar slakan ikahhi? Xay na/ay dirangw i ahhi wa baraa mer-iros bar gar-aoh ikahh?5Xay tsir /i ihuang baraa tsaxweli bar xoslmo ta qas asma inos ikahh? Xay tsaxweli i/akutang gawaa yamu bar gar-oha ikahh? 6Xay tarumbeta kalahhi wa baraa muji nee muw tare daruaraxikaa? Xay tlakwema ixayaa baraa muji bir kinga huwika nee Yahwe?7Loemawo Aako Yahwe ga ngitlehhika aqo idosi itlehar tlai ngin gehhoes dir sagadiyuseros aruse. 8Dirangw aqaroahh he daayutaka a amaa? Aako Yahwe aaxwes he arimaka amaa?9Gari oe baraa slumo wa Ashdodi, nee baraa slumoo aya Misri to-o ikahi, "Burumburitee baraa' tlomii Samaria araka idor hhituuma kar-diren dirose nee mini qimiso dirosidirii. 10Asma ngiwaxuyaaka idor ganaamu kurtlehhi idori an idor Yahwe ikahi kwisiyaa /uru ngwaohiyee nee hhituruumaa baraa slumoin.11Gawaidosiye idori an idor Yahwe ikahi. Thlakusumo aya nguharuwer. Ngu yamuiuruxa /uruwog nee shimoren ki lawahiima wa oh. 12Idori an idor yahwe ikahi, Idordeemusumo yaawos tsar kiloin ngirba/amis wa afko dirangw, laqa iaros, an idor na/aa Israeli kirba/amisi kodaa hotaa wa Samaria dinkwa nee dir qata nee dir qatini.13Axasee nee lamabuak gawaa dooo Yakobo idori an idor Yahwe ikahi Mungu xoroduu. 14Asma baraa delor iringer Israeli ngiwa inanaq nee malla/angw Betheli. Xaremi matla/angw kitsat ire huiyaa yaamu.15Uhhitim doo tsaqwa nee doo durai. Xaremii doo iqororootiyaa nee meree uren iqwariyaa idori an idor Yahwe ikahi.
1/Aymuu wi axasaka hungaa hikwa Bashni, kungaa kwisiyaa baraa tlomar Samaria, kunga kwisiyaa, narkuser miniqimisaa, kungaa kwisiyaa muk /aremaa kom in tuutaa, kungaa kwisiyaa hhawatee hung babawaa gar-wah huware. 2Aako Yahwe taafus nerxirfoowos, "Qaytsilee delonihiit amor hung tunduwa hengesiyaa ner ndoana, o alhhesay hung ner ndoano Samaki o hingw.3Atiitaa ner dir tafe/ee baraa ku/ung muji umoohe wak dir hunge intlay idaale disingin del nee tire kwahhaa geraa Hermoni-idori an idor Yahwe ikahi.4Tlaw-see Betheli ner tlakwema tam Gilgali iringe dogar awak huwaree sadaka umo matlatle Sakarhung umodelor tam bira warahh. 5Duxak sakadar slufay dinkwa nee mkete oak sakakar ya/amaa oakamorin asma ti an idor kungaa tundu slaatimis, kungaa nee muk Israeli Idori an idor ikahi Aako Yahwe.6Tunduna hhohhoemaa sihhenaislaw baraa mijir hung nee aslaremaa mikate baraa yamuu hung slemeero. Na amor-eniki/iikaa idor i an idor yahwe ikahi. 7Sleme tluway unaila/aa amorhunge qomar slehheri tam iwakahhatitiya huungo. Unatlehh iwatluwi gawwa muji nee ngure tlehh baraa miji mihhaalehemiwa tluu. Kamir wa aryamuwo inatluu ala kaami daryamuwo iwatluwika kakahar.8Tana harwerini miji tas-ay tam baraa mujir hatlaaimaay wahetaay ala abuutiika. Nakiika amor-ee Yahwe ikahi. 9Inatahh ner tiqitir kuvu tlehit Yaremaa bustani qamuu hung o sabibu mitinir hung nee mizeituni inaqororoot slemeero. Tam nee amor-eemiki/iika Yahwe ikahi.10Tauni ngina amorhungi ya/aw ador todar Misri Na/iihun inatsu/uu ner Panga farase hung kuna gagar, unatlehh xarangw tli/ii wa baraa kambay hung nee ngure dahas baraa ndungaa hung. Na ki/iika amor-ee ani-idor an-idor Yahwe ikahi. 11Ana hhames miji baraa tla/angw hunge ador qomar Mungu ngiwa qororoos Sodoma nee Gomora. Anaidor gufuu ta baraa as lta wa henges tlehhitee nee amor-ee niki/iika Yahwe ikahi.12Gawaa' idosiye gartlakw a dirog itlehh Israeli nee asma gartlakw ngiwa tlehh gawaa wog ti amohhees tiwadogaa neee Mungu, Israeli! 13Gawaa idosiye qaytsit kodaa tlomii ngaa tlehhan kodaa fur-aa ngatlehh sleme adakoros ngin gwer dir he ngin tlehh matlatle tawa giwiti nee dir gawaa ar dendoo yamu ngin kala/aa. Yahwe Mungu xoroduu an umowos.
1/Aymuwi axasak kwiniom idor gurhami dandoo hunge doo Israeli. 2Fangmo Israeli ahuu, imale tlayka, a gow wa baraa ayawos hee ngutles ikahh.3Asma idor ana idor Yahwe ikahi Mujir atiit akumoo wak imetiyaa a tsiru nee oa afemnir kayee tsitu imetiyaa a mibangw o malir do Israeli.4Asma idori an idor Yahwe ikahi gawaa doo Israeliwo. Lelehharee nee ahotaa! 5Betheli mulelehharaa sleme madaharaa Gilgali mahhauutaraa Bershebari ale. Asma Gilgali ta baraa lawaliimar kay loemawo nee Betheli i gathehhitka.6Yahwe lelehhak a hotaa laqa ioh waidor asla wa baradoo Yusufu. Ngun qororoos tam hee wak i kahh o ni gas baraa doo Betheliro. 7Muhdaa ganamuwarqemis taw gar qarqar nee ganaamu ngwa yaamu i kwahhiye.8"Mungu Pleidezi ngina tlehh nee Orioni giwiti nga matlatle tlehh nee delo nge giwiti tlehh nee maay tlawi nga atet inas ngi kuus gaw dandoo yamu Yahwe an umowos. 9Inos hhituruumar gaslay ngi huu gawaa muk dihhen gidaba hhitutuuma ni hardat baraa slumo.10Nguna siiyee umohe ngi ganaamis baraa tsufay muji nee ngwa loowa siyee he loema axwes. 11Asma narkusumo un-ua,i ola;amdaa mee mgamp im-bajjaart;et;eraa wa dorps-a;aa ,are ogat;ejjee p t;ae ta t;ejj a jptaala wa baraa ,arauso/ Tunda slaatis nee qamu misabibu, ala maay wos iwataaka.12Asma axuu dakumisohung idoridirii yamemawo nee idor iringerhur ker-ur kungaa muk danaamu kom unwayindaa oslukumaa tatahhak nee warqesak muk /aremakom dir tsufay muji wa ale. 13Gawaa' idisiye hee sagalooo ixatlil dir afeqomasiyee asma afeqomarslasl/aru.14Arhhohhoo lelehhak artlakweka daqani tahotaa. Idosiye Yahwe Munguu xoroduu adinkwa nee kungaa idor ngirkahi a inos. 15Slasla/aru siak ganaamu amohhesak baraa tsufay mujiro. Daqikaro Yahwe, Mungu xoroduu gur-hhoa ngitlehh dir metor Yusufu.16Gawaa idosiye idori an idor ikahi Yahwe Mungu xoroduu Aako, "Gurhami iderut, baraa hhaislemoro nee kaoo wa yamu slemeero, Arya! Duthuse kaatet iwa gurmamutiyaa nee o dihhen /aa/ewo nee ta gurhamut. 17Baraa qamuu Sabibu slemeero /aa/ee iderutiyaa, asma atla/aw in arwarahh Yahwe ikahi.18Aryarhung kungaa delor Yahwe ilatlerusaa! Amila mas ilatlerusaa? A giwti a gwa/atemawoka. 19Aidor qomar hee dirangw nguwaidow tiredogiyee nee dofa. Laqa aidor hee inabaradoidah dawa nguna qas gaw koo/i kure kihhi nee yaawasli. 20Xay baloo Yahwe a giwitiro nee a gwaa/atemawoka?21Igasii iwaqaqaa sikukuu hung nee dogitor hung ar burumburta diri. 22Tam ilahhoar hhamesa birngaduxee laqar putu ailaohakaa, sleme aiqaytsitaka ilahhoar hung ar dinkuumar nee makay na yatliyee.23Arqutlak tseemor daangw hun aaxasaka afor vinubirhung. 24Aimbay nee tising mawak ganaamu itsororoxoti wa idor maay, nee ganaamu ador yaer Isororox delo slemeero.25Xay nga huwahubii ilahhoa nee ilahhoar hhamemes baraa' xanxaywo baraa' delor hureri miberi tsiyahhe? 26Untlesaa sikuthi ador wawutumo hung kiuni, tsetse/irhung ar Mungii dodaa ta tlehhee asma kungaa kilohung.27Gawaa' idosiye tundu tohotis kaamir tsar ar Damaskasi Yahwe ikahi koda mumoowos an Mungu xoroduu.
1Aryar-in kodaadihheesiye wa baraa Sayuni nee kodaa tawakahi aba/anee baraa ayaa tlomer Samaria, mukwa iatled afhhamit o baraoroduu kadaa tawakahi do Israeli mixay asama ale/isay. 2Geraharuser hung ikat, "Warax ay kalne kaartaeraa imir amosiye tlawsee ee Hamatli mujir ur aluwo tlawsee ee ayaa Gathi o Wapalestina. Xay kiafahhamite ta wawitiimar hung tsare? Xay tla/amoo ur idero ta tla/amoo hunge?3Ariyar-in kodaa ngiqamimaa delor morotlakw nee ngitle hhitaa wawitiima iwetangekof nee nire tsewar. 4Taqata baraa qateno xaremi nee tahungu/us baraa' kiteri-in. Kina/ay na/aa be/angw wa baraa' burumburi nee damay wa baraa ditoo.5Daangw daktiima kundaa wa baraa' bar-/oo kirubii kuntlehhit baraa' xoslaa ador ar Daudi. 6Mvinyo kun-wahan wa baraa' bakuli nee tinslikinaa ner di/ay kiloin ale ner di/ita marhamu, alaa ta gurhamutika dandoo slahhaamayer Yusufuwo.7Idosiyee hindii intlayaa baraa' lawahiina dinkwa nee lawaler-in ar geera nee tseemor kwisiyaa ta tumuusiyee i warahh. 8Ani Aako Yahwe taafus kiloee ale, idori an idor Aako Yahwe ikahi, Mungu xoroduu uimunut xirfoo Yakobo, slumowos islaaka. Gawaa' idosiye udux mujisi dinkwa nee garqo barawos idiria.9Garharim arnixaw a hhawate mibangw o ametiyeee baraa doo wak bir deyaa in hhanaa. 10Qoomar mar-afuno hesi birnaslaqoin lehh kodaa ngida/aa/am aluu tua kingiwa baradaooihu birngaaoo dir hee dirdoo'. Xay hee nee kungu dinkwa idero? Aidola kodaa biraoo' Aa Aluwo ire oi iwit xatl asma umoo Yahwe nguoikaa.11Qaytsit, Yahwe dabemo nga dux nee doo ur kutahh ire barhhemo tlehhit ee doo ninaa ire fehhit.12Xay faras itiinang baraa /etanang mar-oo-ro? 13Xay hee idosli wa gaw slunaa? Akahhatitaa ganaamu unawarqes tawa sumu nee/amu ganaamu tawa garqarqar.14Ala qaytsit, xoroo ngigawahungi thes doo Israeli idori an idor ikahi Aako Yahwe, Mungu xoroduu. Tundun slehheemis kungaa imir Lebo Hamathi ee yaerAraba.:
1Idori an idor Aako Yahwe na laqan qaytsiti bahhar ur-ar tsaxwii ngina tlehh qomar dahasingw ni wa liimiti qaytsit anadahesingw alhhesay aluu dahasingw wawutumo. 2Qoomar nanuu aya /aymaro kuwa fak aluwo anaoo Aako Yahwe ani gurtlawang. "Xay Yakobo idor irhoti? Asma inos kuloowa ninaw." 3Yahwe muneneros ngina /ares gawaa tisiye, "itiitaka inaoo".4Idori anaidor Aako Yahwe ikahi arnalaqani: Qaytsit Aako Yahwe inaatet wa gawaa aslaa iwa kwa slemuti. Inos ngina loowa kahesi baray baraa dandoo yamuwo yamu sleme ngina hhames. 5Alaa ikahi Aako Yahwe, Mawek naas, "Yakobo idor irhoti? Asama inos kuloowa ninaw." 6Yahwe ire aluiki/ii gawaa' tisiye, "Tislemee nitiit, ikahi Aako Yahwe.7Idori an-idor Yahwe na laqan ar- ikahi, Qaytsit Aako asihhit tsiwemaa ko/ii dinkwa nee usi pima baraa' dakos. 8Yahwe inaoo, "Amosi gartaaraan?" Anaoo usi pima". Alo Aako inaoo. Qaytsiti usir pima aqas baraa debaa Israeli mu'k-ee. Imale hhitimaka.9Dirgawa ar isaka kahhitinaka dir hhohhoo ar Israeli ka hhamis nee an tlaw gwaa doo Yeroboamu ner panga.10Aluwo Amazia kahamusumo Betheli, Afoo ngina ya/aw amor Yeroboamu, wawutumo Israeli. Amosi falaa ngwa tlehh gawaa wog baraa tla/angw do Israeli Yaamu /aymeerikaa gagararo ngi aleslayaaka. 11Asma idori an-idor Amosi ikahi, Yeroboamu igwa ner panga na loemawo Israeli ither baraa' lawa hiima wa baraa' ayawos.12Amazia ,Amosi nguna bay, Arusum tlaw tiim aya yuda ki/ee nee disiye ayim ari kooo. 13Ala ari mamale oar wa Betheli, asma a dir hhohhoo ar wawutumo nee doo wawitiima.14Aluwo Amosi, Amezia nguna bay, "Ani aarusumoowoka sleme a ana/ay arusumo wokaa. Ani a deemusumo hikwa nee hee dataar amahheemis. 15Alaa Yahwe inalehh baraa' deeng inabay, Talaw iarimekmukuee Israeli.16Hindi axasele /aymuu Yahwe kungusi kah, "maarimar gawaa Israeliwo, nee maaxwesar dendoo doo Isakawo. 17Gawaa' idosiye idori ana idor ikahi Yahwe, Harerog in tsatusoo tlehhit baraa' mujiro, na /awog daqay na desuu ihuiyaa aner panga ayawog kupimus ner qasimisi, "Agwaa baraa' aykohhituruumer kom na Israeli loemawo itler baraa' lawahiima wa baraa' ayawo's.
1Ti an-gar Aako Yahwe nelaqan. Qaytsit kikapo /amu durai. 2Inaoo garta geer, Amosi? "Anaoo kikapu /amu durai. "Aluwo Yahwe inabay." Alhheesay nahardah imale slehheesaka. 3Daangw baraa' do salingw in /a/e tlehhit. Baraa' dleosiyee idori an idor Aako Yahwe ikahi. Tuu itlahhi yaa umodiroo kikwahh bar xathtamaye.4Ti iariqasak kungaa nakuse ngi kala/amaa ne hee gar komaka ngu hengemisaa baraa' yamuwo. 5Takahi qomar shehhengw /aben birafak, idosiye bung umalee werisan? Qamar sabato bira warahh ngano kuwa werisan? Kipimo un/aresan bei an dogan, unnaxuxundaa ner kipimo naxoo. 6Idor an idor ngano tlakw kurwerisan, hee garkomaka unatlaxwan ner pesa nee nerkusumo ner bohher wak ar kubadhi.7"Yahwe ta afus ner xirfoo Yakobo" Loema gadiyer-in tam ar wak agunaqaresaka." 8Xay yaamu idaraxatiyaake asma ti, nee umoqoohot ire gurhamuti? Slemeero tisi nintler ador yaer Naili, nee intlahhaa wa gawaa'' nee kere kwahh maleele idor yaer Misri.9Delor ixer artawa kehhi-gari an-oar Aako Yahwe antlehh gidaba tse/ama iwa dehi tlatla/angw ale nee dandoo yamu un-giwitiri qastlatla/angwa ale. 10Sikukuuhung un waqws tawa waheriring nee daangw hung slemeero tawa gurhami slemeero tunduntlehh tlabaa guniyeduu kiyadahasaa nee panda baraa' umo sago. Moroowi slemeero untlehh ador wahariningw dir na/ay kilos, nee delor slehheemis alhheesay wos.11Qaytsit doloo ni hiit ikahi Aako Yahwe qomar qwar burngwa huu baraa' aya aqwariko mikateroka sleme a waxer maayooka ala ao/aymu Yahwe axasa. 12Tanwaqamu tlawi ay tlawi tan-tiin imir i/iyaay a/iyu /aymu Yahwe ngunlelehhitiyaa ala nguslayaka.13Baraa' delosiye fangay hhohho nee daqay la /araran asma qwari. 14Kodaa aforhuwa huwaa asma iringer Samaria ta huhuun nee imale tlayaaka.
1Aako una ar a sihhit ysewema nee madhabahu nee inaoo, " Sagar uhemii tahhe mapero idingitiyee. Geqaqawek parhhemo gawaa sager in tlemero aning o alhhesay in ugas ner panga. Ikahh tam o wak o gow dir ine. Tam kaala foli baraa' sheoli dakwee ider o ngitatahh. 2Tam tatsa/an gawaa dorii, amosiye ngi yamu ihuu.3Tam ta alenahhati gawaa karmeli in gawasi wa lelehh ngire huu. Tam ta nehhati baraa' tlawi baraa' waloo gidaaba miwa ar yaa watli an ya/aw ngi kikihh. 4Tam ta tlay baraa' lawaliima kin tliq na tlakuser in gerain wa ale panga an idabaw ne kilsu/uu. Ila ee iamor-in xuus nee tlakwema sleme ner hhoemawoka.5Aako Mungu xoroduu an hee dandoo yamu nguu kwatiti in diya/ati the tlemer barasi hotaa ta wahaririin slemeero itlayaa idor hhala nee in male yamu iqwad idor halar Misri. 6A inos hee mere dor nitlehh, nee ngiimu/un kubarros dandooo yamu. Inos a hee maay tlawi ngi atet nee ngire kuus gawaa' gitse/aa dando yamu, Yahwe an umoowos.7Xay kungaa aidor mu kushi wokee direner wane waIsraeli? Idori an idor Yahwe ikahi Xay, Israeli nga isa/asika na Misri? Wafilisti wa Krete nee washami wa Kiri? 8Qaytsit ilaa Aako Yahwe igawa wawitiimar iringer kom na ahhitim gawaa' gilsa/aa dando yamuwo alaa aqo gidaaba doo Yakobo ubaloo hhitimaka, idorian idor Yahwe ikahi.9Qaytsit an gahhat nee doo Israeli una buruqus tla/angw xoroduuslemeero idor hee ngano buruqumis ner ehermo idosi tam parahhamnta tla/ano ar huu yamu ikahh. 10Mu'k iringer tlehhit slemeero baraa' mu'k ene ta hhan ner panga kodaa kahaa, Moroo tlakw aten tundu slayka sleme nee aten tidoganaka.11Boloo delosiyee xafita Daudi atles todaa a huu, nee alemoowos in tseg. fMore wos kodaa ta gexay in tles nee ngire malee tlehh ador der ang. 12Gidaaba Edomu kane al nee xordu slemeero otaatet ner umooee tu idori an idor Yahwe iaxwe si kwi morowi ngu tlehh.13Qaytsit deloo ni xer idori an idor Yahwe ikahi qomar hee dosl o buum nguwa warahhi, nee kodaa sabibu kala/amu nguwa ba/i kodaa dahesingw dahamis ngu warahh. Tlomii divair tsuu ni tsaqamisiyaa, nee tlomii sleeero tis ngi isororoxosiyaa.14Uki/is wa baraa' lawahima mu'k-ee Israeli merdaa ta gexay ngi tlehhiyaa baraa' mijiro nee ta barasi wa hot bustane sabibu ngudahesiyaa nee divai ngi wahiyaa nee bustani ngi tlehhiyaa ne/amun ngu/ayiyaa. 15Adahas ee baraa' ayain nee ngi malee tu/iyaaka baraa' ayain kwisi neslaw, "ikahi Yahwe Mungu in.
1Ari ar Obadia Aako Mungu idori ngin leaha ar gawaa Edomu gidaba idig o amor Aako dahh, na ya/acusumo kwaya/aw dir muku tla hhay hatla inao watlawe! Atlawan asuma inos nar slaqwara. 2Qartsit tunduninawes wadir muku hatla tunduwasqa walo.3Dara/angw munowok anaxu kung kung kwada hot wa baraa' tale/er bau tla/u urn wabara doowok ogawa kwada ngioin wa baraa' munowok Amaa oani aweris yamu? 4Tam alasihhimit gawaa' ador gwaresi na sleme tsuruwok tamkuqas tla/aw tsetse/i un aweris yamu wa imir amosi inao yahwer.5Baador fisuse ninaxer dirok badrod mukku qwatli tundaharaxay amsiwo (idor turharats ati amor sawii) Gerako ngaaleslaikang moroo yarid fisoo? Gerako muku Sabibu burumburim butaharaxay. buungw ngumeya ake? 6Idoda Esau kwar dif na qasiros tada ta lu/u kanasqas afeni!7Mu slemeero kwada tiale/imis ider uhuwiya aydir uruwa ay qama. Muku wayido kom nakung dirwak anaxwi na abaline kwada mkatewok /aya tsa xweli ngaqasi wa disi barawole. Tsahha ikahh baraa' qiruose. 8Aluwo! aleaaleslawika balosihe inkay Aako, kiwaqororosi muku kaif wa amor Edomu na una tsahh wa amor tlomar ar Esau? 9Muko kwada lowa Elaqwar xuu tahhimaus da qane tsuqe daqaneko umohe kutsati amor saw wa amor tlomar Esau nar gasa.10Asuma tlakwema tlakw otatlehh wa he dohang Yakobo tutuntuk na eiliqi nakungu tutsat amor saw ar alhheesekomakang. 11Balodee ang anasihhit balode dahaye da qamimaros kanatlay, naadahaye baraa' tsufe wose na tsawudu ketlehh as Yerusalemu nakung ador he wak baraa' mukuse.12Daqaneko maqwala/ara delor hewoge balo ela hhaamuwose, na sleme maqwala/ara gawaa' muku Yuda balo delor hhititiin mituxifemisara balo delor slahhaamuin. 13Madahara tsufe mukudoe balo delor slahhaamuini maqwalala/ara gawaa slahhaamuina balo delor gwaariniine na sleme maqwarara wa daqariimar in balo hhifimar ine. 14Masihhifara elir warangai asuma daqaneko mukos gogo kuwatsat amor sawu na muduxara mukos kwada taslahhees balo delor slahhaamuwo.15Asuma delor Aako na tsewur na ayemo uren slemeero aqoda kartlehh, intlehharut deroge sleme tlehhiimiwo inki/iyaa gawaa sagoo kilokw. 16Asuma anawahande wa gawaa tlomare ar kahho an idosi ayemo uren slemeero adotar wahan umodaloro. Tawahar na kegu/un ador gidaaba inkahhiya idaale.17Daqaneko gawaa tlomar sayuni ideya kwada aba/ane na daqane amuku kahho na doo Yakobo moroowos akoin. 18Doo Yakobo iasla tlehhit na doo Yusufu fangimo asla na doo Esau daqanako ihhasla kaharen tlehhit iniin sleme tunduda/a na tunduqwares. Otaslehhees ika baraa doo Edawo asuma Aako nginaoo.19Slemeero kwada oamor Negebu atoin tlomar Esau na kwada o shepele ngual iwitiya aya o wafitisti. Na inoin sleme ayko Efraimu na ayiko Samaria ngual iwitiya na Benyamini Gileadi ngial awit.20Nalohose slaqwaruse ar Muko Israeli ngial iwitiya hhaper ar kanani ay Sarepta. Lohuser Yerusalemu kwad sefaradir eliria, Gisar Negebu ngial iwitiy. 21Muku /imis idaqayea ayigawa tlomar Sayuni ali ngiaya ayko tlomii Esau, na wawutiima daqaneko ar Aako.
1Nee kaang iymu Aako Mungu ina hardah dir hee tabay tona na/oo amitai ookah. 2Sihhiit tlatlaw ayaa ninawi aforok tlesk asma iringer in a iaa tleeruur geraene. 3Aluwo yona inatlay geera Aakoo waalee ay yamu tarshishi ire /eet baraa yaamu yafa nee malalumo nguna ar itarashishir kay. Peesaros ngire buu ire tsa/an gawa maringumoo ar tiwa kona tarshishi asma iwanahhati geera Munguhe.4Nee Aako Mungu furaar ur koom ngina ya/aaw baraa' tlawtiale bambeeor /uru koom ire hardat baraa' tlawti ale mari ngumo ngure aloo geeqeer. 5Kwaada gadiyumamisa wa baraa' tlawi tana loa daayuut mukuda barada i diniir tare /a/amin umohee nee munguwos huwain karee kwahh tlaa maringumohe ire inslahhiy Yona ire /eet guuro maringumohe baraay nee inos a qaro guu.6Nee geera harusumo maringi tona ngure idaqaay ngure bay asma milla kung mas guu daamiitang munguwok firiimeek, doaqa Mungu wok tundu tsaahh nee tare qwaaaranaka? 7Mukda garaa maringumo dirii tare kiliin axwees qwalasiri aa tsawdiman ar nginwa xuaan tlakwemakaa tinda slaye nee tare tsawdin tsawdo Yona ngure sleer.8Yona kuna bay, kuung gart tlaxwees oang an gar tlaxwemaka tunda slaye gadiyerok arkta tlehh aa mila nee amor taadah aamola ayawok aa gala, nee ayanawatleer tlahhewok aa galaa. 9Yona ngire bay, ani tlahhee'e aa |Ebrania anig Mungu dawri u daimiit kwada tlawei ngaa tleehh nee yaamuu kahaar. 10Nee mukda taredaayut waalo Yona kurebay, gaarii kuung taa tlehh a mila? Asma muuki kaatsah ar gidaaba a hee na goow wa geera Aako asma ngaa idabay.11yona kure bay gar uitlehhannamila as tlawi iwa xaslit? Asma tlawi xatlita nga sii. 12Yona ngina bay ani ahari nee kwahhari baraa tlawi daa=gde tlawi ixatlit asma kuunga nee ani axuu furaari garnasxeer ner /uru tunde sleer. 13Tii tlemeero muki ngarngusa sleer a maringumo kuwa ki/iis afee tlawi amor ayamuu kahaar nee kwaale slayka kuwa dosi/isi asma tlawi i baambeeor /uru koom koon.14Nee Aako
1Aluuwo Yona Aako Mungu wos nguna firirin wa baraa' guro smakumo. 2Inao Aako Mungu una/akakaa gwaa slahhamaema nee inos ire iarngaas baraa guro samakumo wa ale ana /a/amim am=sma ale/isay afoor ee ngina i ariqas.3Ani kuung inakwahh dir saaw waalo baraa guro tlawi nee maay ani inakarweriye nee biintlaar maauy tlemeero, maay tlemeero nina gawaae deelii. 4Ani niro oo tinaguus dir ilaawok wa ale aluwo nire mele qaytsit gawaa' amor dook koda hhohhoo i ale.5Maay inatuntukiye ire harweenye ay tla/aangw ista ee dida tseree ar tlawi ire gu/ slarhh baraa' tlawi sagwee ngure tuntuk. 6Nire /eet ay baraa' alhhe'eesay tlomii, tsufii yaamuuee kire tseeg waa aluee ner tsegimor baloo geenitaka nee kuung slafingwe'ee una tles waa baraa' bohongoo gwaara.7Qoomar munoe iwa/e/etin baraene Aako Mungu una/akakaa na firotee ninahardat amorok baraa dook kwada hhoohhoo. 8Kwada sleemeer Mungu hatla haratlintatia kwad goomaaka gana'amuwok ngwa siiye kiloin ale.9Ani kuung uilahho ari hanies ner afornaas nee tada naa axwees aa hardahaas asma ba/amaa amor Aako Mungu ngin dahh. 10Aako Mungu samakumo nguna i ilawaats samakumo Yona ngure waa/ baraa' afko tlawi.
1/Aymu Aako Mungu inaharda dir Yona ki/ima tsar, ire oo, 2tlatlaw inawi kaweek ayada ur nee /aymue alki/itek kwada ni diroki oo'. 3Nee Yona inatlay iredagay ninawi ku ur waalo, ina hiimit ay hhayumar deelo tam.4Yona ire dahh baraa' ayda ina hiimiit deelo tam aforos ngere tlees ire oo baraa' deelo miberii tsiyahh Ninawi kaqororoo's. 5Muk aya Niniwi Mungu ngure ya/anee kangw tawa gwawin kure oo tlaba gwadiding kire tsiit hee ur nee oo Ninawe6Kangwi wawutumo Ninawi ngina daqi tsahh ire sihhiit wa gawaa kitangos kwad oo wawitiima tlabaawos ngire duux tlabaa gwadiding ire tsiit ire iwiit baraa' da/ara. 7Wawutumo kangw ngure oo inos nee mukos oo ureen baraa ayaa Ninawi gidaaba umoo hee maa gaa tsaaq tam makitoo laqa tama daqata hikwa taqadaqata be/angw tam maay minga wahiye.8Muu nee makewo kiwntsusi ner tlabaa gwadiding i/a/iye amor Mungu ner afro ur umoo heewo i wargay tlehhimiwos kwada tlakw ngi may itiit baraa' tlakweemada baraadabawos diria. 9Hee ngi xuu aa maa Mungu iwaya/an iwawarqay buhhawos ngiwa may aten mitindaqwarees.10Aako Mungu ngina ar toda geerawo i tleehhi unduin kwada tlakw ngiwa maya nee Aako Mungu hhatloros ngina warqes tada tlakw geerawo tleehh inos nga tleehhika.
1Yona idoda ngina sii wa loo ire munut, 2Yona Aako Mungu nguna fiin ire oo Aako Mungu kangwsi a kwadaa=eke na oo qomar niwaki/ii baraa aya ee i ale? Ani gar nisa mutliit nire tlaw ay baraa' yaamuu Tarshishi asma anxuu gidaaba kuung a Mungu gurhhoo nee Mungu gurtlemu koom nee guhhawo tu inslahheeka kuung a hats inkihhumohe kuung kangw tlakw uwereqes. 3Gawaa idooirhe hindi Aako Mungu ani kuung ufiiriim flafingwee hengese asma diriene gwaara a tsini ta hotawo.4Aako Mungu ina oo iqonda muna uwagasi?" 5Nangay Yona ire tlay mjini ire iwii hahhi da/aw o jiji iwa hardah dida /aslaang ngure tleehh ire iwiit baraa' mahhatumo iale ar aya nguwa ari aso idor /isi.6Aako Mungu sai ngina tiitis ngire ures gawaa Yona iale asma iwa mahhatimo tlehhiti gawaa sagoo Yona ar slahhamwos iwa /aruy. Yona qwaloo ur nguna ay asma sai. 7Bolo tsar Aako Mungu nganagi ngina ya/aaw saitada kana/ay nee nanagi irekat.8Qoomar looa niwaa tiit matlaatle Mungu furaa ar /uuruu koom nginaa ya /aaw wada/aaw. Nee tee tseelama iree paal gawaa sagoo Yona imiros iree daa latuur iree huu. Aluuwo Yona gwa ara ngiree fitlin iree kilos oo tiye gwa'araa tsini ta slafiingo. 9Aluuwo Mungu Yona nguree bay igoondang kuung tawaa munaner koond gawaa danodd saitiye? Yona inaa oo ee iqoond muna iwaafaki tam bargwaa.10Aako Mungu ina oo si anaa gurtleeri sai anaa gurtleeri ar ta gadiyer waatlehhika nee akaauresiikang ar naati'iit amsii ale iree kat amsi ale. 11Ihii ani a hariimakee Ninawi ngiwa gurtlaw gixsar ur baraada e muku yarir ideer oofaro kuumeer tsiiru nee mibeeri tsar oo gar tsatsahhama'aa kang oo barta dakoo doo /uway xu'aa akang nee barta dakoo doo basay xua aakang nee sleme hhikwa yariree?
1Igutuu dandoo Ninawi kitabu igutuu Nahumu hee aya melkoshi.2Aako Mungu a Mungu tlomu koom nee ii muhay bu'uun Aako Mungu nee haats munenero Aako Mungu i muhay dir tlakuseeros nee buhhta ngi loa alkon dando tlakuseerose. 3Aako ii /uuru kon wa lo nee muneeros ka islahheeka Iya/aamutaka tlakuseros ngiwa ganaamu ii harafari Aako Mungu uruduunos ngi tlahhiit ar baraa fura'ar bambeo nee gemba nee tsafo an tlarangw baraa' ya'aawo's.4Tlawi ngi i gahhat ngire kahaas yau slemeero ngin kahaas Bashani nee karmeliro in moiya /ayor Lebanoni ire mo. 5Dir geraawos tlaomi bar/aseeyi ngin eer nee ge/aawe ire hhasuusumit yaamu in hu'iiya geraawose yaamu nee mukda baraawos wa hoota in hu'uma hhe'esiya.6A ma'aa hee sihhitiiror geerawos ngi qiitl as munenerose? A ma'aa hee muneneros toqa dihh ngi aleslaw i laa/aro? Buhhtaawos kinaaku'uus idor asla nee tal/u ngina Parahhamiis ngire haraasaweemis.7Aako Mungu ku hhoo a baqaamo deelor slahha'amuko nee inos kwoda slemeero ngwaigowii ngi tun. 8Hhee talakuuseros ngin hhaamiis alhheesayo nar wee/eeri na wa/aya ner /uruu oo daymutimiisa ngina slakaat ay baraa /oona.9Muu garta aldakumiti dandoo Aako Munguhe aumos? inos alahhe'eesay ngwa qaas mui waii tsar wa ki/iika. 10Asuma tan xwaraaxwariit idor laqaya tare himbooluumit baraa wahangwin kilo's kire hhitima hhe'ees ner asla idor kintori hhasla wa alero. 11Hee wak nina baraa tla/a ngwa hung wa ti'iit Ninawi kwoda ar tlakw nga amhhe'ees dando Aakoo Mungu hee tlakwema nga algawuduy.12Idori an idor Aako ioiin. Tam i ala /uruu bu'ut konaa nee tam farar bu'uut kona'a tam idosiye kirinir/iis mukin i male daruutiaaka. Ala kuung Yuda tam a ala slehhe'eemamisi slamti u malee slehhe'eesaka. 13Alkuari tsegamooda ar amor kuung an muqslada tar tseg an tlaqa.14Aako axweeni ngaa oo dandowoge Ninawi xwaylar umoowok ngu gaagar i kahh. Slaqasi'iihung kwoda ta dakute in ilaa/ nee slaqasi'iida oo muqsla in hengees baraa' maray mugi'iihungw wa ale bauthung i fool as waqa'aamahung.15Qaytsiit gawaa sagii tlomii ya'aa hee ya/awot hho koom oo waydoo alki/iit, sikukuhung tlehhak Yuda nee amohhe'eesak asma uakusumooda nu maleehara tlayka kwa hengeesahhe'ees.
1Kwoda kuung hhitiim ure Parhhamiis kwisi hi'iit Aleeler do'ok xuumek uruwuudu xuumeek gauduwo ti ure maaidoge kilohuung ale muk slaqwararhung buruburak. 2Asma Aako xirfoo Yakobo ngu ki/is idor xirfoo Israeli tam ka alahhiitini nee qwatlusee nee haleemoo sabiibuun ka hhitini sleme.3Gambuudu mukda slaqwarar xuu kii da/aten nee mukda magahhen tlabaa da/aten nee mukda magahhen tlabaa dda/aten nga dahaasi garduu slaqwara kaa amohhe'ees in mirii/itya siwar tlatla/ango gawaa muquslar ine nee lawlu kir kwa kwahhaa gawaa'. 4Gaarduu slaqwara aa muoo ti'iingaka umoo diiro in ti'ii'ina umoo barto geera nee aluwo a idor tsa'asta tochi nee in ti'ii'ina idor makarta wa alero.5Kwoda kuung geeqawo ure gu/eemii tleehhiit uruseros ngin /akaa umoo hhwo kun getaap nee koqa tire hanaaamisiya baraa' hi'iinor ine. Alleer do kan haratlay ner gaslay hhe'ee gambor ure ka amohhe'ees ar muksi haratlaw kur baqi.6Afer yau a wanunu'ut iwa gweriit nee doo wawiitumo ina huu baraa' hituruta. 7Husabu kwa tlaba hayo nee kwartlay sagadiyuuseros ar /ameena tan wa/a/us idor tlawar wa ale i de/eewer in difya.8Ninawi a idor tumbo ma'aay na /akutiya mukos tan ti'iin idor ma'aay tsiririxa kokari kahiya sihhiit sihhiit hhe'ee i kaahh hee alu i warqaaqaw. 9Peesa ar tleweak sahabu ar tlaweek asuma an daqaari'iimar alhhe'eesay komaaka ar moroo hhohho sleme o Ninawi. 10Ninawe ka palal nee kaa hhitiin munoo umoo heewo a weq (maa'aay ngwa harsiisiye) umoo heewo gurugureeri tin tu'uutiya dinkwari ale nee slahha'aamu i deer dir umoo heewo getsee/ain na buxuumiiti.11Hhe'ee hindi maror dirangw i amola dir direerii ninaakw iwa /ayina dir dinangw yaqamba nee dirangw /ameeni tawaahi'iimiit nee na/aa dinaarngw oo umoo garo nga dayuuti'iika? 12Dirangw sluqooros nginafehhamiis ngire qasiimiis as na/awos sluqooros ngina tsababay as ameenaros nee mariros ngire hatsiis ar sluqooro's dir hootawos ar tuuu makay a ohin.13Aako aleslemusmoo i kahi qatsiit an a dimbaye nee kuung garduhang oo slaqwara in daa/ baraa quui nee panga direrihung oo masomba i qorooroos morooda slemeero ta hayate un ilaa/ baraa ayaaeene nee afor ya/abuu serhung ka axaasika male ale.
1Ariyarok ayaa a hats tserudurwo! Slemeero a ana hats lamto nee daqaari'iimar fisoro qwatluse i barawos daqislem. 2Alkwaa'aari afor qawi'ii i ar ii qaseek nee afor gurudema ti tiuuta farso /ats nee gaarduu slaqwara tsaxw tsaxwelin.3Oo faras ngwa tsa/ane i slaqwiiya pangaduu in mirii/iiya Lawluu in miriirii/eelina tuwi a uffee ufer uren ar slaqoo alhhe'eesay slaqoo i kaahh slaqwaruuse in huhuuiya gawaa' slaqoosiya. 4Gar idori istiit as tlehhimii ilatlerir slimusooda hhohhoo toda a itsahhhaan da/ariiyo toda xooro nga weeris ner sli'iimaro's nee muu ar uruwar da/ariwo's.5Qaytsiit an a dimbay nee kiing /aymuwi oo Aako aleslemusmo i kaahi kashidarok an watlees ngire kwaahh gawaa' getse/awok /akwetsowak ngure laqaamu dir xoorduu nee kilqirok dir wawtumo. 6In slasla/arema tlakw i kwaahh ire gari talakw wa lo tleehh ire hee ta xuxuun nee umoo heewo tleehh. 7Aluwo umoo hee i qo i qatsiita in ilagow ire ooi Ninawi a hhiturut hee ngi sa wa/a/aa a maa a dila dir hee ngi kur kwa/aas nguwaslaw?8Hhe'ee Ninawi kiing tin ak bariloe Noamonir toda ta tleehh dandoo yaa Naili toda ta harweer nee ma'aay nee baqamooros a ma'aay tlawi nee baqamor ur an tlawta kila. 9Yamu isiopia nee Misri an /uruwos nee alhhe'eesewos.10Aluwo Naomoni kanar taly inatler baraa' lawa/iiima Na/awos kwoda ninakw kina geqay kire qasmiis kire ka'eemoo tlehhiit umoo dirqoo ure baraa' tla/angw aykoo, tlakuseeros tsawadoo kana tlehh dir mukos kwoda ta ilaiwawa/i nee uruuseeros sleme kinatsegiit ar muqsla. 11Kuung sleme a oonit tire iiad tiwa lu/ nee dir goowaay kare leelehh astlakuserok.12Baqamorok slemeero a idor atsir a hamaat daqi alero siwar barka diyiis in tliri'iit awa afko heeda ngi /aayi. 13Qaytsiit muu baraa tla/angwhunge a /ameena tsufii'ii ayaawak ka gweraa hhe'ees as tlakuserok as/a gitlhheri sleme nga /ay ngire hhitiin.14Ma'aay hheke as slumtok tleehha baqamooro gawdeeseek tlatlaw baraa hhape ba/ii /utuu/eek tleehhee as matafaali. 15Asla in fak dirqae panga ni hhamiis iri idor inging ir /ayayin umoo garo t=faki kuunga kila ti amohhe'eese tunuwa yariir idor ingigitawa ale ar i tlew nee tunuwa yarir idor ingigita uren ar'a kuwa/.16Mu'k halanuuumar tlehhiit uga yarees idor tsatse/oo gawaa dawri ba/a hhe'ee i idor karkariita wa day yamu ngin /ayiya aluwo ire /akumiitiya amor saw. 17Wawiitohung ku yariir idor ingi ee uruser asakari a idor sigango daqa kwoda ti burumbur gawaa yawa qoomar tsaqwaro aluwo tse/ama birna gwa/aat nin tlaya amor sawa arta xu'uka.18Qawtumoo Ashuru de'eemseerok a gu aruserak a tlumbarhhamiti yaamu tawa hungu/usi mukwok a diya ya /ati gawaa' tlomi tan=m hee wak i kaahh oo ngi harakixii's. 19Gar ingahhayeewok hungu/uusaro ngu aleslaw i kaahh ingahhi'iiwok ki uren oo kangok ngwa axaasiye tsai'ii kin tahh ner qwalaa/ dandoo wok a maa oo tlakwemawok o daqi sleeme.
1Kaangwi an igu'utu aarusmo Habakuki aa ar, 2Aako Mugnu kuung u i /aa/amaamiim ay daqala nee firoree ka siaaiin ay daqala? Kuung una i /aa/amamiim asuma malgu'uma nee kuung i sla'aka ba/amisaro.3Asuma mila mis moroo tlakwii laqaqaan nee tleehhmii tlakw ngiwa ga/aw. Asuma hhita nee malagu'uma i geerae=ae diri'iiya tsufrangw nee tlampa'ami naa geeraaee diri'iiya tsufarangw nee tlampa'ami naa geeraaee sihhitii. 4Asuma haraeya kaa waaslaa muku hoot ner gan'amu kun hhititin nee muku hotaa tlakw afi qooma sleemeero. Asuma gan'amu kuna harweer nee tlakweema gawaa idoorihe, gan'amkuu lama ku hingees, "Aako Mungu" aaruusmo Habakuki ngure bay.5Qayste baraa ayeemo nee ki iada daqanirko ta waa/o/a nee ta amooqwada. Asuma ani gadiyerka atleehh dir kuunga tar slafingwi kahha gadiyer kuunga ta haratlintiaaka tan kingi ooi. 6Asuma ga/awaak ani xooror Kaldayo ngi tlees xooroda dihh toda /uureemaa koom inooin kwada waraarahha ner baraa' ayeemo as aalir muku hatla ngiwa aaliya. 7Mukwi a muku tlakw nee ki da'ayumiit waalo mukwi a sagerin ngin /ayiya baraa' u=kwasleemaduine nee baraa' uray'ine.8Farsuin i ti'in ta /ihiwiro ki isalaah ta towe nee slaqwaruseda faras ngwa tsa/an amor i dawaka saaw inooin kin islahh tan fuuraaru idor gwarsoo moroo/aymar aw. 9Inooin sleemeero nin hardihiya as malgu'uma daaqooreyin in hi'iit idor fur'ar yaamuu duruq unooin muu kure burumbuur idor hhaasaangw.10Inooin waawita kun waaqaawaq nee uruuser'in kanar /aats. Aaaleer miji dirine aa gar waaqa'aatit kan hhaper i hatsiis nee muku baraa mujida kure hingees. 11Inooin tare waaraahh ner banslaay idor fura inooin talkweema ngin tleehhitiya nee i hhaslitiaka asuma /uuree mooin kwada kona oo baraa Munguin Aaruusmo Habakuki Aako Mungu ngure maahaas /aymuu hatlae.12Aakoo Mungu ee, kwada hhoohhoo kuung aa kwad eke daadaw imir ihhaafiri nee baloo alhhe'eesee koondaaka? Aten diroge a hhaamanaka. Aako Mungu kuung muku Kaldayo nguna omooreni tles as aten inooin tundu waa sakwasleemutiya nee kuung tla ala mukda ugwa aleesleemuu i hariis as aten tiwa difiya.13Kuunga ilaahung ki hhohho tam moroo tlakw ga/aangoo ngu slaiaka kungunda tlehhmuu tlakw u sla'aka ga/aango ihii asuma mila mukda al/aymar tlehhat mis tawo ge/eer? Nee qoomar hee tlakw bir hee hootaa ganaa ta inose ngu gaamiis mas an dirogi xaslit? 14Muu kure idor siyoo baraa tlawi tlehh, nee idor yaawasla kwada awa waawutumoo kooma'aaka.15Inooin muu ngun ohina ner tamberin kwadoo siyoo ohingw muu kure burumbuur baraa baratsufay in Gawaa' idoorihe inooin tan qwalalaa/ nee tan baahhuus nee inooin tin xirfemisiya waalo. 16Gawaa' idoorihe inooin ilahhooar moro'oo ta tsu/i ngun harmisiya dir baratsufay nee baratsufayin ngu ila hhooar moro'oo da/a/aangw i harmamisiya asuma bratsufayin kwada ngaa leehhooar ay nee moroo/aymar yariire. 17Gawaa' idoorihe mukda oo baraa' bartsufayin dirii ay dir kway faaki tsu/taro tay komiit amor muku ayeemo tam ki baloo gurtlayka?
1Ani nire sihhiit dir'ee tada niw axumxaam nire tsa/am gawaa /aampa nire gawada waa xumaamiis aso inos ani gar bay nee idor ni /iis daandoo wa/aa/ir eere.2Aako Mungu ani ire bay igu'utuwi oheek nee gooimeek gawaa' daandoo peehhi as kahho umoo hee kangwsing ngwa soomin guway nguwa sleeslay. 3Asuma igu'utuwi siiwaar kus hariim a tada xaw nee aa kangw lo oo alhhe'eeseyda xaw. Bartaxes i idadaa/ kuung dameek. Asuma loeemawo ni xay nee i idaa/iika.4Ga/aawaak mukda tlakweemaa tlehhahhiit i hardihhika. Nee kwada gana'amuu koom in slaaf ner haratlintaao. 5Asuma difaai aa slaslawar al/aymuso'o masoomoo daara/aam gitla ngu tu/iika nee ilatleerir hee idorii a idor tidar baa'a nee idor ti dar gwa'ara i baloo axiika. Inos in buruumburin waa baraa' umoo ayeemo, nee inos in buruumburin waa ayeemo asuma muu sleemeero tawa kos.6Moroowi sleemeero gar tlehhiti a tadaeke tuwa nooin ner daa'aangw waangera tada tawa kaahi "Tsaxwaawos kwad moroowos dogiit ner moro' muku hatla, tada taa geera i o ka ki/is aa daqalaa? 7Mukda kuung u tlatuus ni tlaykahe ner wa'ii wak ture oh? nee mukda kuung u da'ayumiit in sihhitikahe? kuung ure ohiya. 8Asuma kuung muku yaariir una hayooha hiin nee panayda aa meet kuung tun hayoh. Asuma tserduu yaariir oo muu ina ku'umaamis nee tlaweemada taa tlehhahhit dir muu sleemeero kwad hoot waa baraa' yaamuin nee baraa' mijinay'in.9Aa tsaxwaawos kwada do'owos ngwa daqaarti'iis ner moroo malgu'umaar maroo muku hatla nee do'os oo tleer gawaa' ngure tleehh as inos gar tlakw nguwa sleeraka. 10Kuung doowok una mureekes as idoda muku yaariir kuw qororo'o maamis kuung tlakweema iga tlehh nee slafingok kure kilog qwaares. 11Gawaa' idoorihe tlaa/e i uiya wa baraa' alee nee waaqasoda oo geehhay ire ilaaoh.12Aa tsaxwaawos kwada muji ngaa tleehhi ner tserduu muu kuumis nee muk=ji ngaa ihhaf ner moroo hara/untsa. 13Ga/awaak gaari i amor Aako Mungu aleesleemusmo ngin dahh ar gidaaba ti muu iwa ditsokusi as gar asla i /ay ayeemo sleemeero nee ayeemoo hatla gar kona i kahh? 14Asuma xirfoo Aako Mungu yaamu ngina hatsiis idoda ar ma'aay tlawi ngir hatsimaamisiya.15Aa tsaxwaawos kwada inslaawmowos ngwa wahas ner gar oonitimis nee kuung kwada qarkwa qaamiim as kahho tawa oonimiti waalo nee kuung /ankwetsoin kuwa ge/eer. 16Kuung an hats waa murekesay ta xirfowo. Kuungo kila na waheek daqade taa /anketsitsiin. Xooslmo doodakw doo /uyay oo Aako Mungu ni hardah dirok ure wahaas ner aleesleemuwos xirfuwok kure tuntuuk nee murekesay.17Tlakweemada taa tleehhahhit dir muku Lebanoni kuug u iki/iiya nee makeda taa qororo'o maamins kuung u da'eer aya. Asuma tserduu muu ina kuumaamis nee tlakweema ina tleehhahhit dir muu sleemeero kwada hoot waa baraa' yaamuin nee baraa' mujinayin.18Mungii slaqsaay gar uwa buya a mila? Nee heeda Munguu slaqsaay ngwa tleehhi aluwo ngure i guruungeeri'iit nee ngure ma'aamiis neesi aa intsahhatusmoo lama, asuma gatliyer dabawos ngin haratlinlatii ar Mungii aa tleehh ner dabawos mungiida axweesa'aka. 19Aa tsaxwaawos kwada kah, Xaonotlawang nee kwada tla/ar axweesaaka ngi babaw, sihhiitang. Aso moroosing kuung u itsaahhaatisi? Aso ga/aweek moroowi kuna imbalaaxa ner sahaabu nee muqslada peesa nee baraaine i hinsloo kona'aka. 20Nee Aako Mung i baraa' kwada hhoohhoo! Yaamu sleemero i xasliitiye dir geeraawos.
1Gaari an firor aaruusmo Habakuki: 2Aako Mungu ani kangok ugwa axaas nee ani a da'ayumiit waa tlehhmi'iiwok kwad xirfoo kooma. Aako Mungu gadiyerok /abeeseek baraa' qoomaarihe nee baraa' qoomaarihe tlehhmi'iiwok geehhooutise baraa' buhhawoge gurtleemuwok inslaweek.3Mungu naa hardah i temanir daahh, insoda Hhoohhoo i gawaa tloomar paranir daahh. Xirfoowos dawri ngure tuuntuuk, nee dandoo yaamu ire haats xirfowose.4Mira/oo tsar igawaa dakos in gwa/at idor mankari nee dirii an dida aleesleemuwos kway luu/. 5Tiqtir tsuut in geeraawos waa hi'it nee gwa'ara ya awos ngire digirdel.6Inos ire sihhiit yaamu ngire diingiis ire qaytsiit ayeemo ngire kwasltis. Tam tlomiida alhhe'eesee kooma aaka ngire hhitin waalo nee geengefaada alhhe'eesee kooma'aaka nire paahhii. Urwarose i alhheeesee koondaaka.7Muku yaamuu kushi ngure ar iwa baraa' slahh'amuu i dirii nee muku yaamuu Midiaani iwa daraaxi. 8Aako Mungu kuung muna una faaki baraa' yae? Laqaa buhhawok aa baraa' yau /aqaa munerok a baraa' tlawi qoomar tawa tsa/an gawaa farsuuwok nee tawaa tsa/an gawaa' gaarduuwok kwada awa qwaatlo?9Ga/aleerok ngina hup i tuuntukumar koondaaka maheeri kire qas gawaa ga/aleero! Yaamu kire qasmis ner yau. 10Tlomi kuung uwa ariye nire gurhaamutii. Me'ee naa wa/ii baray nina gawainer deelii alhhe'eeseda tser oo tlawi inre ilawaats. Bambeoros tada ar baaa tlawi ire sihhit gawaa.11Tsee/iima nee sleehhengw tan sihhiit dirin tada taa hootatin dida gwa/atemaa meheriyok ngiwa arya nee dida /awaak ar gwa/atemaa lawluwok ngiwa ariya. 12Ana hi'iimit gawaa' dandoo yaamu ner munene nee baraa' buhhawoge ayeemo kire kal/aa/an.13Tare tleer as mukok kuwa ba/amis nee as heewok kwada taa imbalax kuwa ba/amis kuung doo geeraharusmoo muku tlakw kure saga gas nee ihhafiriir kare geehhoutis.14Sager slaqwaruuseda ana tlaqw ner maheeri'in awa kila asuma inooin nina hadaihhii idor fur'a as aten tunduwa diyaya/i inooin a idor muku a qwalaa/i as narkute ngiwa qawti gu/iya. 15Ana hhayut ner farsuwok ner gawaa' dandoo tlawi tare waarahh ner braa' me'ee /uruu kooma.16Ani idor ngiwa axaas muunoee ina dararaax! afkwe'ee ina draraax sleme. Asuma hhituru'uma nina hardat baraa' faduee tam ya'aee sleeme nire dararaaxii idor hee deelodar slahhaamu ngi damaraam iwa hardat gawaa mukda a amoren i slaaqw.17Geeraho /antsi tin laqwalkahe laqaa sabiibu tim i na/ii konkahe nee geeraho xaii seituum=ni tam /aamu lo ngwa laqwalikahe tam qamu moroo/ayma ngu duxuna'akahe tam qeeraho moroo de'eengw hikwa tim faakia baraa' slumto ani ar ni tleehh a ti.18Aako Mungu un saqwalalaa/ un saqwalalaa/ asuma inos an Munguduu balamusmooee. 19Aako Mungu kwadoo Aako inos an /uruuee nee diqee ngun gawdemiis idor kwadoo tlaqati. Inos ani in alee/ii niwa tsa/an ay diree tada ar gawaa' ngiwa digirdeel idor daa'aangw nee xooslar'ee tada ta bay gidoondoori.
1Gari a /aymu a Mungu lodaa a hardah dir Sefania na/ay a lushi na/ay o Gedalia na/ay o Amori na/ay Hesekia qombada'a ar delor Yosia natad o Amoni,wawutumoo Yuda. 2Umooqo gaaro ardaw baraa' gitse/aa danedoa yamuwo an qwaare esa hhe'ees gaari a ooar Aako iri. 3Hee ur qwarees ne la mikite oor te oor tsir lor gawaa' dawri an qwere'ee nee Samakir baraa' tla wito hhitira nae tlaku e Gawaa idoriye hee un hengesa hae'ees amor saaw i ale gawaa gitse/aa dandoo yamuwo gari Aako inoo kilos ngina oo.4Ari hardah ner dakwee gaaa dandoo Yuda slemeero nee muku kitangw Yerusalemu Metodaa aar baali ar fiits amor sawi wa dir yamukaa o diri nee umeer mukuda firo in huwahuu dir moroola tlehh ner dabain kodaa baraa tla/eri itsahhatuse. 5Mukuda baraa dandema mareinee xirfeenisa ner slaqoo oo dawri nee mukuda inoin xirifeemisa ner afoo dir Aakoo Mungu nee kwas sleme afoor huwa ahuwa dir wwawutumoin. 6In fitsi mor saw sleme kodaa a wa ghayee aluiale wa dir Mungu degidelidela kwadaa sleme Mungu degidelilaa tam khumoros kayahaamisika.7Xasliita hhees dir geera Aako Mungu asuma idorihee deloor Aako aa tseewuur Mungu ilahhooa nga amoohhees dahaayeeros nga waagweer. 8Ni xeer baraa' deelor ilahhooar Aakoo idosihee urusee an diif nee na/aa wawita nee umoqoo hee ota tlabaa dahaye idahaas. 9Baraa' dolosiye in diif slemeero kwadaa inoin /akumitaa ner gawaa gillahharmo kwadadaa doo Aako hatsimisa ner xwara ngw xwariinaw nee lamemo.10Abaraa deloo dadaa tii a uiir Aakoo ar gidaaba /a/ee o gurhami ni hhaya wa mor baraa tsufee o samaki uui ngina taahhwa mor wilayar tsar nee afor dingisimoo uur waamor tlomii. 11Ilaharise yal muku aya solor wilaya dir mu slemeero o laqwaltimisa kahhitin nee slemeero kwada tlara/ar pimimimaa kahangee amor saw.12A baraa delodaa Yerusalemu ngiwalele hh nee tsaa i nee hhawate ngire diif koda inoin iwiita wa baraa burar-in baraa munemaine tare oo Mungu gar tlehh i kahh lahhohhoo lagha ar tlaluu. 13Daqaariimar in hahayohaas ay ne mare in ki ilagoow asma tsu/uta. Doo kutleehh nee kuwahotikana ne /amu o Sabibu kudahaas nee buraros la malee wahilaang.14Deloor ur ar Mungu ka teew tsewama ng haraa komaakona ner ganslay Afor deloor Mungu a ar /a/e o slahhaar may eer magi. 15Delosi a delor munane a delor gur hamine slahhaamuye a delor bambeo ne tsu/uta delor bo/a nee utusitiisi delor tlafoo nee bo/ar ur ar gilhimit. 16A delor afor loa ur nee debe dir baqamoo mijini nee /ampa loa tleer.17Idoriiye alemaa in hu gawaa muu tam idosihe tanhiimit wa dir tsew idor hhawale o khumisaaka laqa tamaaho imir ir inge kawa tleesli dir Mungu wa ale. Tserer in kan kuwa idor tlarangw nee yamuuin o baraa guraa aidor /o/o. 18Tam tlara/ar in tam ila ilahhoar in ngi ale slerakang ba/amisar gawaa' muneneer Munguhe baraa' aslta tlomuwose dando yamu slemeero kin qororoos idosiye ganaamu nguri huu alhheesay o gurhami gawaa' kwada' slemeero hotatimia dandoo yamuwo.
1Burumburiiti dir wak i ale kuunga kilohung kwasleema iwiitisaak dir /awaak burumburiite muku qoo murer komaa kang, 2dir tundaar bur qusiikang idor muunday wa ale dir muuneaer dihh ar Aakoo Mungu dir naar haar da likang. 3Aako Mungu lelehhaak kuunga muu kuda slemeero ta ninawese geerawose kwada dandoo yamukae harae aaroe ngi ilaa iwaawu/a looemawos leeleehh aak. Ti'ininawes nee dooqa tundu deen baraa delor buhaa Aako Mungu.4Idooriye Gaza kageexay nee Ashkeloni in war qay iree hhi turuut Mukuu Ashdodi kun loholiis amor saaw tlaa tla/angw ale nee Ekroni kaan tuu/! 5Ariyar in kwada bahhii tlawitawaa hoota kuunga muku Keretli! Aako Mungu ikaalii tla/angw hunge Kanaani ayaa Wafilisti. Tundun qwa arees tam hee wak i meetiikang.6Yaamusiya oo bahhii tlawi taare qawor deemulise nee maree bee/aangw. 7Yaamusiya oo bahhi tlawi na meetii an daqariimar mukudoo Yuda oo bee/angw in ng'udeema waa baraasi muku in ta guu xweerowo wa baraa' doo Ashkeloni asma Aako Mungu in ngin gurtlaa mukuda laa tsegiit ngure watlis.8Waniqee oo Moabu unaa axaas nee muku oo amoni nguwa qo liitiga qoomar mukue nguwa waqasesena nee tire xirefemis wa baraa qamar in. 9Gawaa idooriye idooda ani oo Aako Mungu nir hotaatiim tii a oo ar Israeli yamuu oo Moabu i idoo Sodoma tleehh nee muku oo Amoni taree iror Gomora aa dir nanagi nee bohontoo diwi taree yamuu kwankwar mo tlehhitii kureraa kureer. Nee mukuee kwada aa meet i balina nee tundeer tlay nee muku oo ayaae koda aa meet i aliina tunde as wautiin.10Ti nin tiit wa dir Moabu nee Amoni asumaa daraara langw in iimir ngiwa waaiguusii muku Aako Mungu oo alesleemuu koom nguna goslitii. 11Nee Aako MUngu oo aleslemuukoom ngure daayutiya asumaa Mungu ida slemeero oo dandoo yamu ngu wani quusi umoqoohee inos kure igurungeeriit, umoo hee o naa tlay wa diros wa baraa' bahhii i afkoo tlawi.12Kuunga muku kushi ahhaanda slemee ner pangar Aako Mungu. 13Aako Mungu dakos ngunaa gawti tlees bahhii /uya muku Ashuru ngure ttsuu/ gawaa idooriye Ninawi kanqooroos ke male qooroos yamu kaahaar iree metiya. 14Nee daqta hikwaa ire diidii tlahhas umooqo makitoor baraa ayemoo dimba dimbay tsuhhlala nee samtaa in hungu /uusiya ner hhaa e moin afoo kanaa axa as ner pa/e eri gidaaba hhaprer yariir idir afku do sahhtar in kana qomemees.15Diri aa gixsaar tawaa qwalala/i ne tan hooti xuree ikahh tada aa o baraa' mununos i ale Aani aa deer nee hee ha tlaa ikaahh oo slaqamis nee Aani asumaa idosi tiwalaqaan tuwaxirif aa dir qatoo makaay barawose. Umoo hee diros aar waraahh in fee nee kunday ngwe mumukus amor hee.
1Aariyaarok gixsada aasi! Gixsar aa hhitururut nee aa xwaraxigw xwarit. 2Aafoor Aako Mungu akaa iari qasikang tam haraeeyada hho ar Aako Mungu akaailaotikang. Aako ngwaharaahhitir kang nee Mungu wos sleme ngu haraatsewuka.3Waawitooin an direerii oo ahhamima wa baraa tla/eriin. Har ahuuserin aa tuweroa baraa' sla/a kwada oo xwera gar gexawaakang ar matlatlero ta nunui. 4Aaruser in aa muku lin /uuse oo dara/aa ma nee aa hhawatee amas kiki/a. Itsahhatuser in diida amohhoo ngina metagaasii ne alqadoda ngina hhitine.5Aako Mungu an hee haariim dir ine dakusa ngi baloo tlehhikang. Umoo matlatlero harimaros ngin sagesihhimiit. Gar ti luu/u ikahh baraa /awakemao tam idosiye mukuda harmar komaakang sleme kin kiliqi waslen.6Xor duin inahhitim baqmor in sleme kanahhitin. Yaamer in sleme ana sluhhay tleehh idosiye tam hee wak kaahh oo doos deliit. Gixisarin kana hhitin tam hee wak ikahh oo iwiwit wa diisi. 7Anaa oo, Xuuti komaak ani idayuta. Ganaasa ilaohaak mtunda sii amor saaw wa baraa gixisar hung wa baraa toda slemeero nitleehh wa kuunga. Ang geera wo in waxar kona ar tlehhmiin ngiwa hhititina umodeloro.8Gawaa' idosiye o ar Aako Mungu na damaak ay dir balosi niwasihhit asma muku haritlakwenga slay. |Idoraan nislaa xoordu in burumbuur nee wawita sleme un burumbuur nee mune nere an gawaa in i kuus slehhemisa/e slemeero idoriye ayemoo slemeero ki guu/ nee munener asltae.9Daqane muu ngire afii hhoo i haniis tari ateet slemeero ner umoo Aako Mungu tan sihhit koda slemeero tikoma kure as gadiyus. 10Amor bahhi barta yaer Etliiopia kodaa aani xirifemisa mukuekwada diya/aat ilaahho a kingi in huu asuma ani. 11Baraa' delosiye tundu qasika baraa daayeri ale asuma tlehhmihung taa ani tlehhe tam qomadee kwada na qwalala/ asuma aleeslemuhung in hengees wa dir hung nee asuma qomar tleer laqa pa/ang hhawakang oo tiwa xamisa laqa tawa hinu/usa dandoo tlomare ar Ganaamu.12Nee tundun maw idor oo baray ta muku narkusero nee dir gowaay aa slera ner umoo Aako Mungu. 13Hee ayaa Israeli deelo kaureekang dawaa /eetlo ngiwaa tleehhi nee lama ngiwaa oo nee tsifrangw lama ikaahh oo ta baraa afiiin ay in /aymisiya nee qaatiya ikahh tam oo wak oo ngi dae'eetsaat.14Dasir Sayuni daa afoo tleeseek Israeli qwalaa/ titii ner munoowok slemeero dasir Yerusalemu. 15Aako Mungu sakwasleemarok ngaa hee ngees tlakuuseeerok ngaa guus amor saaw! Aako Mungu a wawtumoo Israeli baraa' tla/angw hunge tlakuusmo u malee da'ayuta aakang! 16Baraa' deelosiye kaoo dir Yerusalemu, madaayu taar Sayuni. Dabawok min=mawar iwa sololo'ootiya.17Aako Mungu wok ibaraa tla/angwhung idirii kwada /uuruu koom oo tunduu baa/aamiis inqwlee/uus ner qwala/ gawaahung i ale iree xasliit gawaahung ner sla'aariros in qwal/oo kon gawaahunge nee in qwalala/ ner qwala/. 18Baraa deelor afhhamit ar sikuku gwa'araa aheengees dir hunge har afiiqoomar tleereekang a hi'iimita'aakang.19Qaytsiit tiamoohho tlakuser hung slemeero ngirwa sadawiit qoomadae kwada taa amor sawi kwaahh in haraa ki/is in xirfees kiliqir in ana warqees tawa xirf. 20Qoomasiye tunduu gerhar qoomasi bindaa xeer tunduan haraagaas dinkwa ani muk daandoo yamu uamohhe'ees kuunga tunduwa ilaa iwaawi/i noe tunduuwaa xirfeemisi qoomar doosi baraa' aande dosiye tunaa ki/is baraa' ayaa hung Aako Mungu ikahi.
1Baraa' kurku tsar oo wawtumoo Dario gaomar slehherngw tawa lahhoo balar geera ar slehheengw lahhoo /Amuu Aakoo nina harda ner dakoo Arusmo Hagai ay amor wawtumoo Yuda, Serubabeli garma Shaltieli nee kuhanumo ur Yoshua garma Yehosadaki iwa kahi. 2Aakoo Mungu, (Batuusmoo) Alesleemusmoo ikaahi muki ii kaahi a siwar neeke niwa xawaan laqa doo Aakoo Mungu kuwa tlehhan.3Alant /aymuu Aakoo niree harda ner nakoo Arusmo Hagai iwaakaahi, 4xay a siwar hunge kuunga tawaahota baraa doo bu'unt nee siwasiye do'owi hhiturumiit? 5Gawaa' idoosiye AAKOO MUNGU Aleesleemusmoo ikaahi uruduhung altakwa! 6Dahasingw yariir unadahase, aluwo bu'ungw ninaw a mak /aynda hhe'ee axiinda'aaka a mak wahanda hhe'ee waxee fakiindaka talaba i mak dahamisa hhe'e axwanay u slesleera'aaka, nee hee ta bu'uun peesaa ngu slaslay ngwe qaas baraa' tlakwee a doxafoox.7Aako Mungu Aleesleemusmo ti ngin kahi. 8Uruduuhung aldakwaa! tsa/ame gawaa' tlomii pehhay huwari nee dooe tlehhare nee sleme a hho'uu nee tire xirfees! Aako ii kaahi. 9Anamak harafaade ar yariir kawa slera hhe'ee qatsite arna do'owi huve ka ninaw an sawes amor saw as umas? Idor Aakoo Mungu' Aleesleemusmo ngina oo asmaa doee in baraa hhitutar wa iwiwiit hhe'ee umoo hee ku hhoo baraa' do'oose.10Asuma idoori dawri kaa tseek tam hintsii ngi duxiiaaka amoroge nee hhape a oohind laqwarimiiska. 11Una /akaa wa gawaa' dandoo yaamu nee gawaa dandoo tlomi'ii gawaa dandoo balangw nee gawaa' dandoo sabibu /aben gawaa' dandoo di/i nee gawaa dandoo bu'ungw danoo yaamu gawaa muu nee gawaa' makaay, nee gawaa' dandoo gadiyyduwo'k awa daba slemeero.12Aluwo Serubabeli garmaa Shaltieli nee kuhaanimoo ur Yshua garmaa Yehosadaki dinkwaa nee mu'k aa meet siwaada oo Aruusmoo Hagai asuma Aakoo Mungu in gerho ngwa ya/aaw. Nee muu getsee/aa Aakoo ngire da'aayuutii. 13An dir Hagai ya/abusmo Aako Ya/abtor Aakoo ngire axwee's dir muu ire oo Ani a dinkwa nee kuung gari a ooar Aako.14Aako munoo urusumoo mkoar Yuda nguna gwaraangwar Serubabeli garmaa Shaltieli nee munoo huhanimoo ur Yoshua garamaa Yehosadaki, nee muneemoo mu'k a meet as idosiye sleme tare tlay gadiyee karetlehhamor ay baraa' doo Mungu aleesleemusmoo Mungu'in. 15Baraa' balor mibeeri tsar ar slehheew tawaa' lahhoo kuruuku tsar oo wawiiti'iimar wawtumoo Dario.
1Slehengw faangw dlor mibeeeri tsar nee wak /aymu Aako ninahardah ner dako aaruusumoo Hagai oo kah. 2Axwees nee uruusumoo oo aya Yuda, Serubabeli garma Shaaltieli nee geraharuusumoo ur saliingw Yehosadeki, nee mukda aa meet kibeer.3A ma'a oo a meet tla/angw hunge oo xrifoo do da oo gera ngwa ari? aso a gaaroke dir ilahunge? 4Hindi muna gawdaaseek Serubabeli gaari an oka axwenta Aako, nee muna gaadu uruusuumoo saliingw Yoshua garma Yehosadaki an gar Aako desak kungai oo aya gaari an gar Aako naa oo nee gadiyee asma a dinkwa nee kuung gaari a axweesanta Aako alestemu. 5Idooda al'axweesata ar alqadoree toda naa tlehha an nee kuunga qomar niwa tiir wa baraa aya Misri nee qeeruee ina sihhiit tla/angw i ale ma da' iyutara.6Asma Aako Mungu slaqwarusumo gar kahi a tih afiqomar ninawo dawri nee a yamu i dingitiis tlawi nee yamuu kahaar. 7Nee umoo xororo an dingiis nee umoo xoororo moro tlaxor ur ngu huwiya nee daowi kure hatsii xrifoo! Aako aleslemu i kahi.8Mislay nee Pesaro a tee ti a kahir Aako Mungu aleslemusumo. 9Xrifoo do'owi ku ur walo' dir arifooda oo geraawo Aako Mungu aleslemusumoo nee wayda ngu haniis diirihe- Ti ngina oo Ani oo Aako Mungu aleslemusumo.10Qoomar delor miberi tsar nee tsiyahh slehhengw gwalel kurko tsar oo wawiti'imar dario /ayimu Aako Mungu ina hardah dir amusumo ta bay Hagai oo kah. 11Aako Mungu u geraharusumo ur oo saliingw hahasak gawaa dandoo haraeyaro nee kubet. 12Abari hee fu'unee taa hariis dir Aako nga gagar ner paslita iqwariros avar iqwari moro /ayima nqwa kwa titi /aqa duutsu laqaa gar wahaa laqa di/i laqa fa/ar hatla nee moro aso moro/aymasil ii gar hho.Tlehhiti? geraharusumoo sliingw ina oo a sla'ay.13Aluwo Hagai inaa oo Hee abar tuaa ngina kwatiit nee ire slasla/aruwi nee morowi ngure kwatimiit slemeero ina slasla/amuwiii? 14Gawaa idoosihe Hagai ire oo iwa kah, dinkwa nee mukwi nee dinkwa nee muku aya oo geerae dirii ti Aako ngin kah kee sleme umo gaa ina fak ner dako's asma tada tina duux ka hhohhoeeka nee kan slasla/aar.15Gawaa' idorihe al dakweek imir delro bili ay dloda aluwa hi'iit dir tla/ano kwar qasika gawaa tla/ano hatla baraa' doo Aako. 16Idori a idola? Umoohee miwa cay baraa' xoosludoo qoomeemeso balangw oo waii miberii tsar laqaati qoomee dair oo har waii mibaangwa kilos. Nee oo naa xay morowahaangw ngwa i hheek waii harqomee miberii koan laqati harqomee daw aa mibeerii tsar. 17Kuunga tunduna slehhieemiis ner gadiyer dabahung ner ququmo nee tluwee tlawe nee kuunga naa amaor'ee ki/ii'iika idor Aako ngina oo.18Deelori ar bili aldakwee nee alkome imir deelo miberii tsar nee tsiyaha ar slehheengw gwaleel imir doo Aakoo Mungu' kuwa ihhaaf. Tis aldakwaa! 19Aso! Dahasingw i koomiti baraa kuntiro? Sabibu xa'ano /antsi komamanga nee xwano Seituni /aamu ngwa laqwalika imir deeloriir bili ani kuunga tundun tsuuq!20Aluwo /aymuu Aako nire hardah waii tsare ay dir aaruusmo Hagai deelor mibeeri tsar nee tsiyahh ar baraa' slehhengw ar kah. 21Axweese nee uruusmoo aya Yuda Serubabeli kubeto dawri i diingitiis nee yaamu. 22Gawaa' idorihe kitangw waawutumo un slafis nee /uruu waawitiimar dandoo yaamu ngure hhitiim gardum nee mukda farsuu tsa/a/am ngure daahh, farsuin nee mukda farsuu tsa/a/aam ugure daahh. Gawaa' idorihe umoo hee paangar hhiyawo's ngu /ay.23Deelosiye idori an idosi Aako Mungu aleesleemusmo ngina oo Ani kuunga ur tlaw garmaa Shaltieli, idor as gadiyusmoee idori an idor Aako aa oo'. Ani kuung un ya/aaw idor saxmo dugmoee asuma ani kuung una tsawaar! Aako Mungu aleesleemusmo ngina oo'.
1Ilawaatsta /ayimu Mungu dir muk Israeli. 2Unaslaa Aako kaahi Hhee kuung a kat idor tunar sla a idolaa? Xay Esau a hhiyaa Yakobowoke? Aako kaahi, Nee tam hindi Yakobo un slaa. 3Ala Esau ugaasii'i tlomii'iwos iga dewaa meer aw nee aliros aga hotaarir intsawer baraa xaaxaay tleehh.4Muk Edomu barta oo tuna diif ala aqooki/aan nee dir ta hhitiin a slehhan Aako aleeslemuusmoo ti ngin kaah, ngi tlehhiiya ala in tlirii'is yaamu nee hhawaate tareee oa ayaa lo'or koom nee muk Mungu i mununer ii kon alhhe'eesay wasle. 5Tii a anda ner ilahung nee tay oa Aako ku ur geera qamar Israeliwo.6Na/aay ii baboin ila iwawa/ nee lawala moo i aakoowos ila iwawaa/ hhe'e ani bar babohung ila iwa/aaneree i galay nee ani bar Aako ila iwa/aamer ee i galaay? Aako aleslemuusmo ti ngin kaar dir kuunga makuhani oo umooee waqaawaqa hhe'ee a kata idor umoo wak ngwar waqaa'an a idolaa? 7Moroo/aymar tligoo koom un hanimiisa dir kitangw ila hhoar ee nee a kata idor ar waqaa'an a idola as idosi ta kataa moroo/aymar Aako kwa waqaa. Bar ilahhoar make tanpu nga harse gasi a iringedeka? Makay taqoray nee oo Mamaa/a gasi a iriingedeke? Huwaak dir qa/awuusmo iso tunualeya/ana laqa getse/ahung ngin tleesa? Aako alesleemusmo ti ngin kaah.8Bar ilahhoar make tanpu nga harse gasi a iringedeka? Makay taqoray nee oo Mamaa/a gasi a iriingedeke? Huwaak dir qa/awuusmo iso tunualeya/ana laqa getse/ahung ngin tleesa? Aako alesleemusmo ti ngin kaah. 9Nee hindi a mak tsuqa Mungu lelehhita as gidaaba iwa hhoay dirhunge, nee a ilahhaa gala ar dirhunge getsehhung ngir tleesi? Aako aleslemuusom ti ngi kaah.10Gerho bar hee i deer oo tsufay doo slaiingw ngu tseeg as gidaaba asla miwa derut dir kilangw doo ilahhoar eene qwala/ u koomaka dirhunge Aako aleesleemusmo ti ngin kaah, nee ilahhooar qoo dabahung daahh a ya/aamaka. 11Limir amooda loa niwa ti'iimit ay amooda i daraat umooee kulowaaiatlees baraa' tla/angw xoorduuwo. Umoo diro moyangw tsuu kudaa/ ar umooe nee sleeme ilaahhoar hhohhoo ka hariis as umooee. Asma umooee kolo'oowa ia tlees baraa tla/anaw xoorduuwo, Aako alesleemuusmoo ti ngin kaah. 12Hhe'ee kuunga umoo'ee unligiita tawa o iinda mooroo/aymar Aako kwa tligoor ay nee /amuuwos nee mooroo/amarose i waqa'aatiit.13Nee kuunga a kata kangwi aten tinar slangw kuunga uniwaqaqaa'a ti Aako alesleemusmo ngin kaah morooda na bu'uunda wa dir makay sla/a nee togoray laqa kwada tiqa an moro ni ilahhoar wa hubinda xay ti aqooilaoola wabarudabahung Aako ti ngin kah. 14Kulu'uusi hee al/aymusmoo kwoda makito oor yaqamba ngi kom baraa' daqatose ngire oo ngiwa hariisi dir ee hariimisi ani oo Aako a ur ti ngin oo Aako aleesleemusmo, nee umooee ku da'aat baraa' tla/angw xorduuwo.
1Nee hindi kuunga makuhani alqadori as kuunga. 2Bar aga iar i qaasi'iika nee bar aga bar munamgaahung i qaasi'ii'ika nee kirfu nguwa hariisa ner umooe Aako aslesleemumo ti ngin kah sleeme loo ngin ya/aaw amorhung nee tsuqarhung a lu'us loeemawo tunaqaeoohhe'ees lu'usrao asma haraa'ayari ee aqaasika baraa' munawok.3Qaytsiit ani xwaylarok aigahhaat nee getse/aawok i sliik ar /oo/odu makayda oo ilahhoarhung nee tunuratlay nee morohung dinkwa. 4Nee a tsahha gidaaba alqadori ngina ya/aaw amorhung as gidaaba alqadair ee a dinkwa nee lawi Aako aleesleemusmo ti ogin kah.5Alqadonee nee lawi a alqador slafiingw tawa idor ani ir ilaiwaa/i ina ilaiwaa/ nee ire sihhiit daaye nguna eer as umooee. 6Intsahhar loeema in baraa' afukos ii diri tam gar tlakw afkose ka slayiika inahi'iimiit ner gana'aamu nee ani nee awa tariir ngina di/iis wa baraa' iringe. 7Asma afer makuhai ngin amohhe'eemiis nee muu hara'aaya kan lelehh wa baraa' sago's asma inos tawa ya/abuumo Aako aleesleemusmo.8Hhe'ee ana amor saw del dir uruwar gana'a muk yarir uga amoxwareese ngire eer alqado kawa iloees alqador law agahhitinde Aako aleesleemusmo ti ngin kah. 9Asma idosiye kuunga sleeme tuna to tlehhe tunuwawaqai geera muko asma uruwaree aga harmagahhii'ika gartatlehhita a barqaanti baraa' hardayarhunge.10Aten sleemeero Baboren a wakeke? a munauheeke kwoda tunatleehh ate sleemeero? Ihii gari a umos hee nee hhiyawos tiwa morootlakw i tlehhitiya haraa'ayar Babii'ihung mas hhitlii'tinda? 11Yuda idor slasla/ar nga slehh nee muna gwafaak as moroda taqaasi nee Yerusalemu Yuda dida hhohho ar Aako nga slasla/aresi toda slai nee dosir mugaa hatla nga duux. 12Mungu uharatsaati wa mor doo Yakobo nee xwalar hee ti nga tlehh, tam kwoda ilahhoa nga huwi dir Aako alesleemu.13Nee kuung sleeme idosi tlehhe didar an tuntukuun ner hhirhheeri nee nar /aa/ee nee ner slahha'amaye asma ilahhoarok ngi ya/anaaka nee ngi ilaohhka wa baraa' dabawok.14Alamitia kat asma umoos? Asma Aako a lamabuusmo tla/aangw kuung nee harerok ar ba/itok agaikihhi ndika dirose tam inas a harerok ar alqadoroge. 15Xay inos kuunga tuna wak tlehhike tam nerqeruuwos? Ihii hhe'ee gar tunusa wak tlehh? Asma gerho na/ii Mungu ila iwaawaa/a ngiwa slay as idosiye ti kilog harnagahha baraa' munawoge nee miwa deruut hee harer mosombi'iimaros ngi (siasi) oo inkihhimo komaaka dir hareros ar ba/itose. 16Partlito asla'aaka Aako Mungu Israeli ti ngin kah oo inqwarituntukum or hara/utsa Aako aleslemu ngin kah gawaa' idosihe tiharmagahh baraa' qeuwuge ma hee iwasl tlehhitar.17Aako ugaslaqatise ner /aymeri Hhe'e idor ar slaqatisan? Tawakata umoo hee iringe nga tleehh ku hhoo barta Aakowo nee i qwalalaa/ nee inooin laqa i amola Mungu Ganaa'amu?
1Ga/aaweek ya/abusmooee ngu ya/aaw oo utuuwaa ngi tleehh wa geraa ee. Nee Aakooda ta lelehhita ni xay ner gaslaay baraa' Do'os nee yabusmoo alqado kwoda brawose tawaqwalala/a Qaytsiit ni harda ner gaslaay ti Aako aleslemusmo ngi oo'. 2A maaa hee balor hardahamuwose qitli? nee hee sihhiit a maaa birta laqan? Inos a idor hee hhohhooeemiis ner asla nee idor sabuni hhutsiita. 3In iwiit nee irewawiiti'in idor hee peesar hhohhoemiis, nee daqoo lawi ngun hhoohhoees nee ngire hhohhoees idor sahabu nee peesar wa alero nee ilahhoar gana'aamu amor Aako.4Nee ilahhooar Yuda nee Yerusalemu Aako ngure qwalaa/atis idor delodar qaror hee kureriida oo agaros. 5Aluwo an waraahh ner isapayhung as nuwa as kwasleemuut nee ani tare lamabu'uusmoo ak islahh daandoo da/alusero fuquusero nee daandoo da/alusero fuquusero nee daandoo lamabu'uuser lama nee daandoo kwado sagadiyuse ngi barqatusa baraa'huwai nee kwe'eeli nee banay nee kwada dahayumo gusiisiim wa dir harimaros nee dir kwoda ani ila iwa wa/a' aka ti Aako alesleemusmo ngina oo.6Aning oo Aako a warqawaka nee kuunga sleeme muk Yakobo tunahhamiisika. 7Imir lelor babi'iihung anawanrqere amor saw nee alqadoree aga amoohhemii'si'iika warqawaare amoree ani ni kii/ amorhung. Aako alesleemusmo ti ngin kah, Hhe'e akaata idor nir amoorok ii ki/aan a idola?8Xay iyaa/anda hee iwafiisin awa dir Mungu? kuunga agafusinde awa dir ee hhe'e akata idor nar fisiiman awa dirok a idola? gar wak bra moroo mibaango nee ilahhooaro agafise. 9Kuunga xoroori sleemeero tuna Afus ner lo'o as tawa fisiisinda awa dir'ee.10Gar wak baraa mooroo mibaango huware ar ida koom baraa kuuntire'ee as gidaaba moroo/ayma iwaaderuut baraa' doeene isoo iaraare are idar Aako aleslemusmo ii kahi bra foxii'i dawri nga gweriika nee tsuq ngire ku'ua gawahung dir qaasa karee dakuusa. 11Kwoda hhitusmoo uni gahhaat dirooge as gidaaba nguwa hhitiinaaka bu'ungwhuung ayahuung nee samiibuuhung baraa qaymoro /amuu ngu tliriisiika siwaros bira xeeriika Aako aleesleemusom ti ngin kah. 12Xoordu sleemeero tare ooi o tatsuuq as kuunge ire aya qwalaa/ tlehhiit Aako aleslemusmo ti ngina kah.13Axweneehung agawuduy dandoeene Aako aleesleemusmo i kahi hhe'e akata gar ta axweesan a umos dandowoge? 14Anakate gidaabar Mungu kus sagadiyuusan a umos slaslawar ta slawan aumos Alqadooros kawa amoohhe'eesan laqa tawa hi'iita a hara wa/aa/usa wa geera Aako aleesleemusmo? 15Nee hindi kwoda saga gawiit an hee tawaa' kahaaan kwa tsuuq muk daba tlakw a har amohhoa kiloseka sleeme Mungu' ngun iaraa'ani ya nee ngwa gexaaye.16Aluwo kwoda (Mungu) Aako ilaaiwaawa/a tana kil'in axwees wak wak Aako ngina iari gaas nee kitaabuu inslaslangwa kure goin geerawos wa ale as kwoda Aako ngu daiyumita nee umoowos ngu ila iwaa wa/a'.17In kwe'ee tlehhiitya Aako aleesleemusmo ii kahi qasiree baraa delor niw gadiyuus in slaa idoda hee garmaawos kwoda ngu sagadiyuusi ngur slai. 18Ak aleero idor kwoda ganaa'a nee kwoda tlaa tar dimbay nee tla/angw kwoda Mungu' ilain wa/a nee kwoda ngu ila iwawa/a'aaka.
1Aako aleesleemusmo ikay balo ni xeer balor oh idor askata tli/iseeri mukda sleemeero axamisaaka sagigawaden nee dabatlakw in hhasla tlehhiitiya balo ni xeer ngina da/a ner asla bolosiye delor ngun henges la xa'ano idaloom. 2Dir kuunga kwasiya umooes daimiita tle/aka moohhoa ngin i gwa/aat nee hhoeemiis ner braa hhamferilos tare /an/aamusa idor tsa/eeto baraa diito. 3Nee muk tlakuuse sleemeero in kala/anda yaamu i alero in da/ara tlehhitiya bra tsa/i'ii hunge balosiiye a tleehh, Aako alseeleemusmoo i koohi.4Islawaak kawa ilaiwaa/a haraaeeyar asgadiuusmoosee Musa Alqadoo nee haraaeeyaa toda ngway haraa'am wa mor Horebu amor muk Israeli sleemeero. 5Qaytsiit ngu qa/aaw arusmo Eliya geera deelor ur nee toda xif ar Aako niwaahardiihi. 6Munoo Babaa ngu kixis dir na/a nee muneemoo na/i'ii amor babii'ii'in as gidaaba yaamu sleemeero miwaa qoororo'oos ner hiita sleemeero.
1Kitabu tlahhay Yesu Kristo garma Daudi garma Ibrahimu. 2Ibrahimu aa Baboo Isaka, nee Isaka Baboo Yakobo nee Yakobo Baboo Yuda nee hhaewo's. 3Yuda ino's a Baboo Peresi nee Sera dir Tamari Peresi Baboo heseroni nee Heseroni Baboo Ramu.4Ramu a Baboo Aminadabu nee Aminadamu a Baboo Nasoroni Baboo Salimoni. 5Salimon a Baboo Boazi dir Rahabu, Boazi Baboo Obedi dir Ruti, Obedi Baboo Yese. 6Yese a Baboo wawitmo Daudi nee Daudi a Babo Sulemani dir hare Uria.7Sulemani a Baboo Rehoboamu, Rehoboamu a Baboo Abiya, Abiya a Baboo Asa. 8Asa a Baboo Yoshafati nee Yoshafati nee Yoramu baboo Usi.9Usia baboo Yaramu, Yaramu baboo Ahazi, Ahazi baboo, nee Ahazi baboo Hezekia. 10Hezekia a baboo Manase, Manase baboo Amoni nee Amoni baboo Yosia. 11Yosia a baboo Yekonia nee hhaewo's qomar kiwaar tlay Babeli.12Alu kiwartlay Babeli Yekonia baboo Shatieli, Shatieli a Aako dir Serubabeliyo. 13Serubabeli a baboo Abiudi, Abiudi a baboo Eliakimu, Eliakimu baboo Asori. 14Asori a baboo Sadoki, Sadoki a baboo Akimu ne Akimu a baboo Eliadi.15Elindi a baboo Eliazeri Elieza, Elieza a baboo matoni nee Matini a baboo Yakobo. 16Yakobo a baboo Yusufu hhawato Mariamu toda Yesu ngwa laqwal kwada ta va'y Kristo. 17(Xwayla) Qori slee'meero imiir Ibrahimu ay Daudi a qari mibaa nee tsiyahh, imir Daudi ay qomar kiwartla'y Babeli ay Kristo a qari miba nee tsiyahh.18Xwaylar Yesu Kristo a dori ayirir Maria toda ta xacus nee Yusufu dir tiwaharatseryika gar ta ar Maria a tsihay ar alesleemu (amor/ Mungu/ dahh) Qeruu hhohhoo oo Mungu'. 19Hhawatowos Yusufu a hee gana'amu koom nga slaika ngiwa murekesi geera muu slee'me knaguna tsat ar baraa' nahhata duxooro ngiwa ma'y.20Qoma'r iwa kangwsi aldahuti Malaika moo Aako nguna harati'iit ar nee baraa' tlata iwakahi Yusufu garma Daudi, Madayumitar hareroko Mariamu kawa dux asma tsihay i koond ner alsleemu qeeruu hhoohhoo. 21Na/aay garma ngu lagwal nee u /aka' umowo's a Yesu asma muu ngu ba/amis nee irenger' in.22Tii sleeme inati'iit kawabo/eesi as toda sleeme ta oo nee Aako ar uruwar Arusumu iwa kahi. 23Qaytisiit fangiro'o ii tsit nee Na/aay ngu laqwal umowoo's a Emmanueli gibabaro's a Mungu' a dinkwa nee ate'n.24Yusufu niwa tlay baraa' gutero toda Malaykakamo Aako a oo' ngina tleehh nee nginartlay tawa harero's. 25Tam idosiye na alqatiika ay dir na/aay garma laqwal nee umowo's nguna bay Yesu.
1Alu Yesu kuwa laqwaal baraa' Yerusalemu ar Uyahudi baraa' deloda wawitumoo tawa Heroda Mu'k Sageloen amomuus oo na da/ar saaw wa tlay ninahardahiye Yerusalemu ikahhiiya. 2I amola koda ta laqwaal wawitumoo Wayahudi tsatse/iro's ana araan da/aaw nee ate'n ninaxawaan nguwa i gurengeiitan. 3Qomar wawitumoo Herode idosi ngiwa axaas inagurhamuut ino's dinkwa nee Yerusalemu sleeme.4Herode uruser Makuhani slee'meero ngina burumbur dinkwa nee guouuser muu ngire yahaas Kristo dir kuwalaqwali? 5Nguna baye' baraa' Bethelehemu ya Uyahudi asma idor an idor kara gooin nee Arusmo. 6Kuung Bethelehemu ar baraa' Yuda ti nina weeka baraa' wawito Yudawo asma baraa' kiinge wawutumoo ni ti'iit oo mu'k ee ngu ga/aa'w Israeali.7idosiye Herode mukda somuus nguna /akaa' ar nahhata nee yahaas aqoma gala tsetsee/i kawa ande tiwa laqaan. 8Ngiga ya/aaw Bethelehemu ngina bay tlawose ner magahh na/aay ta laqwaal lelehhak, qomar bura ande axweni oare as ani sleeme nguwa arta awa nguwa i guren geut.9Alu wawitimo Herode nguwa axasiye tana kumit hhayumar ine nee tsetse/ida na ari da/aw ngina gerhad ay dida na/aay kuwa laqwaal ire sahhiit. 10Qomar tsatse/i ngiwa arii tana qwalaa' ar qwal/o ur wa lo.11Tana dahh barado nee na/aayda ta laqwaal ngure ariye nee ayiro's Mariamu tana gurengeiit kureslufimiis, ila hhoar' in kare gweer nee kure ilahho ar haniis sahabu ufumba nee mane-mane. 12Mungu' ngina ilaraa/ ar baraa' tlata matawakii/i amor Herode aluwo tana kii/i amor Ayaain ara uruwar hatla.13Alu niwatlaye Makikano Aako Yusufu nguna harati'iit ner baraa' tlataa ngwe bay tlaw na/aay tatahhe nee ayir iin tlaw Misri ii gowe Amosi konaak ee dir tuniadabaw asma Herode ii ma/aay leleehhiit nguwa gasi. 14Amsisiya Yusufu ina tlay na/aay nguna taatahhii nee ayiros ire gow misri. 15Ina amoda wa hoot ay dir Herode i gwaa' Tii toda Aako a oo' nigna bao/ees iwa oo' ner ur war Arusumo garmae una /akaa amor Misri wa ale, niwaki/i.16Alo Herode ngiwa ar kwa al/aay nee mukda somuus ina buhh wa Lo'. Ina oo na/aa daqaay slee'meero tsu/aaka oo Bethelemu nee sleeme oo braa' yamuda oo har kureri tsar nee oo disiye kikii/a har afiqomar ta xu'uutiis nee mukda somuus.17An dir /aymuda kuwabo/ees koda ta alki/iit ar afuku arusmo Yeremia. 18Afo kana axaas Rama /a/ee nee tsuqumiisu ur Raheli ii na/awo's ale /a/amiin asma iwa kahhiya maleeale.19Herode iwa gwaa xuxuue Malaykamo Aako Yusufu nguna harati'iit ar baraa' tlataa' amorqa ar Misri ire oo. 20Tlawo na/aay tatahhe nee ayiro's talwse baraa' Aya Misri asma kwada slafingw. Na/aay lelehhita na hhane. 21Yusufu ina tlay nee ma/aay nguan tata dinkwa nee ayiro's ire hardihi baraa' aya Israeli.22Ala ngiwa axaas, Arkekao ni wawiti'iin siwar Baboin Herode ina da'aayuut iwa amorqa kay alu Mungu' nguwa gurbu ar baraa' tlata ina tlay amor mkoar Galilaya. 23Nee ire hota ay baraa' gixsar Nazareti. Tii toda ta qaro oo ar uruwar aruse ngina bo/ees gidaaba' ku ba'y Manazarayo
1Baraa' delodae (Yohana) Yohanida batimamiis nina xay i /aymu alki/iit wa baraa' sla/ata (Uyahudi) Yuda ikaahi. 2Hhoime asma wawitimar Mungu' ka tsew. 3Asma kwihi an kwada ta alkiit nee arusmo Isaya wa kaahi afor hee oo /alamiim awa baraa' xaxay uruwar Aako amohhe'eesaak warahhamuwo's gana'asaak.4Yohana taywo's a se'eengw gania nee mkandalo qawaay ngwa tlalangw i tseeg moro/aymaro's a ingigi nee danu sla/a. 5Alo mu'k Yeresalemu Yuda sleeme ne yamuda yaar Yordani nga harweri tana daqay amoro's i ale. 6Kina batimiis nee ino's baraa' yaaer Yordani amorihe hara ireinger in hhoii'ina.7Ala ngiwa ar awayariir baraa' mu'k Farisayo nee muk Sadukayo i amoros kakaya kiwabatisi nigna ba'y kuunga xwaylar amato/ay koda qarku koom a mdaa hee tuna qurbu sakwaslemar hi'iiti kawa ilagobe? 8/Amu hhoimar wa hariim laqwalaak. 9Nee ma'atlakutara nee tawa kata barahungw Ibrahimu u kwomani idor Babore'n asma tunun babow Mungu ngi sleslay Ibrahimu nguwa na/aa i slay tam wa baraa' tla/uka wa alero.10Tsao ka qaro qaas baraa' de/aroo xaai as idosiye umo xa'ano /amu hho laqwalingaka kun tsaat kure kwaahh baraa' asla. 11Ani tunun batimiis ar ma'aay as hhoii'ingw ala kwada hi'iit wa aluee ku ure ta anihe ani a harrmaka tam ya/atawos gagar ino's tunun batimiis ar qeeru hhohho nee ar Asla. 12Nee impero's i baraa' dakoo's (kusfisha) qaymoroo's ngiwa hhohhoo'eesn hhe'eesi nee ngano nguwa burumbur baraa' kuntoro's ala xwanslay ngun daa ar aslata gwaaka.13Alo Yesu ninaxay wa amor aya Galilaya ay aer Yordani kurebatiis nee Yohani. 14Alo Yohani geera ngu alesiasi ina oo (gartiwaharimu) garnislaa kuunga ani in batiis hhe'e kuung nin amoree kera? 15Yesu ina oo idor ya/aame hindiye, asma ana idor harimu kawa bo/esani slee'meero. Alo Yohani ngure aleya/a'n.16Alu kuwa batiis Yesu ina ti'iit wa baraa' ma'aay nee qatsiit dawri nina gwertii dirose. nae ngure ar qeeru hhoohhoo oo Mungu' ina awer gawaa' ino's ifor slaqase tlawita wa ale ire iwiit gawawo's. 17Qatsiit afo gawaa' dawri daahh ikaat kwih a garmaee oo sla'aarusmo, oo ani qwala/atimiis wa lo'.
1Aluwo Yesu kuna gerhar nee qeeru ay baraa xaaxay as kuwa iaraa'ar nee Netlangw. 2Iwa tsegin delo miberi tsiyaahh tsatla/angw nee Amsi ire qwariit. 3Netlangw ninaharda nguna ba'y " Bar kuung a garma Mungu' tla/eeka baweek moroo /ayma tlehhite. 4Ala Yesu ina oo kagooin hee i hotiika ar ar moro/ayma kiko's ala ner umo /aymu baraa' afko Mungu' daahh.5Alyoo netlangw nguna huuw ay baraa' gixsada hhohhoo nee ngweqaas dir gawti dirii wa lo' gawaa' doda oo salingw. 6Ngure bay bar kuung aqo garma Mungu' /akuut yaam asma kagooin malaikero's nixaaya ar kuwa gawti oohi nee u gawtii tlesiiya ar dabaa in yaerok ma geqawar gawaa' tlaa/a.7Yesu ina oo slamti ka gooin Aako Munguwo'k muiaraar. 8Alo Netlangw Yesu ngurertlay ngure huuw dir gawti saw wa lo ngure daqarii'i ma sleeme ar dando yaamuka i laqaan nee xirfowo's slee'meero. 9Ngure bay tii slee'meero ngi haniis bira i gurengeiit ire xirfemis.10Alo Yesu ina oo quutl tlaw diri gexawe Nethlangw asma ka gooin Aako Munguwok kilo's na ilaiwa/a wa/e i gurengeimiite ino's kilo's as gadiyesek. 11Alo Netlangw nguna geexa'y qaytsiit malayke nina hardat ngure sagadiyu's.12Yesu ngiwa axaas Yohana kwa oo' ina tlay ay Galilaya. 13Inatlay wa Nazareti ire hota ay Galilayar i dirii qomar gixsar sabuloni nee Naftali.14Tih inatlehharuut as toda arusmo Isaya oo' kawabo/esi. 15Baraa' gixasar sabuloni nee gixsar. Naftali amor tlawi barta Yordani Galilayar xoordu. 16Mukda a hoot wa baraa' /oona gwalatema ur nga arii nee kwada na iwiitii baraa' yaamu mahhatr gwa'aara gawaine gwa/ateema na tsa'aasi.17Imiir qoomasi Yesu /aymu alki/ituwo nguna imu/un ikah, hhoime asma wawiti'iimar dawri na naka/.18Qoomar iwahi'iimiiti bahhayer tlawta Galilaya hhae tsar ngina re simon kwada ta ba'y Petro nee Andrea hhiyawo's, ta baratsufay qamiin baraa' tlawi, asma a uhumuser samaki. 19Yesu nigna ba'y qwalase ani gidrdelari tunu oomuser muu tlehh. 20Baratsufay nguna gexaye ar gaslay nee nguna digirdeliye.21Nee Yesu iwa geray kumiit disiye hhae tsar maleale ngina are Yakobo garma Zebedayo nee Yohana hhiyawo's tabara malalimo dinkwa nee Zebedayo Baboin ta baratsufay in hiriit ngina /aka. 22Ninatlaye ar ganslay malalimo nee baboine kun agexay ngure digirdeliye.23Yesu inahii'imit Galilaya sleeme nga alo faak (/aymu nguna alki/iit) ya/abtor hho ngina slahha'aamayer umoo idoro ngina hhoemiis nee tiqti baraa tla/angw. 24Axwenta dandowos ire diyaya/at umo diro baraa' aya sirya sleeme, nee muu tiqtuse ngire huuwa huuw amorosi ale, nee kwada tiqa slahha' aamayer dimbadimbay, nee netlame nee kifafa nee mu'k a slao'oomiit Yesu ngina hhoemiis. 25Bo/aay yarir oo muu nguna digirdeli imiir Galilaya nee Dekapoli nee Yerusalemu ne Yyahudi nee getu bartaqa yaero.
1Yesu bo/aay nguwa ar ina tlay ire baraa' tlomar kay iwa iwiit yaamu eharusero's ina amoroo's kaye. 2Afuwo's nguan watlee's nee ngina intsahhatiimis ina oo'. 3Tsini kwada narko qeeru koma asma wawiti'ii mar dawri a toin. 4Tsini koda gurhamuta asma ki gurkwa/aas.5Tsini kwoda tsaan asma yaamu ngi aliya. 6Tsini kwada qwari nee waxar ganaa ngi kooma asma kwisya ki axiis. 7Tsini kwada kurtlemu kooma asma inooin ki gurtlay. 8Tsini kwoda mune hho asma Mungu' ngu ariya.9Tsini kwada haraki/imisa asma kwisya ki na/aa Mungur /akaa'. 10Tsini kwada ta slehhee'eemisi as gana'aamu asma wawiti'iimar Mungu' a tooin.11Tsini kuunga kwoda ta /o slislingw ay nee muu nee slehhe'eemiis laqa umo gar qotlakw kawa dandemohung i ooin ar lama as umooe. 12Awalala/e goranguse asma bu'uutuhung ku ur gawaa' dawriwo asma idori an idor muu aruse kar slehhe'eemiis kwada na hotiiye geera kuunga wa ale.13Kuunga' a diwita (yamuka) dando yaam hhe'ee diwi bira (hhitiruut) mamahay ngwa qwarees idor ire mamahhay ki/i a idola? 14Kuunga a gwa/atema dando yaamu gixsar ta tlehhe gawaa' tloma ti lu/uuka.15Sleeme muu tsa'aasi ka ta/iika kare qaa's nahhata aqo kan qaas gawti ale nee mu'k barado nguni gwa/aat slee'meero. 16Gwa/atemahung i gwa/atiiye geera muu ner idor gidaaba kiira ari tleehhimihung oo hho nee Baboren oo gawaa' dawri kuwa xirfeesi.17Makahara nina xaaw hara'aya ngiwa hhitiim laqa aruse nga hhitimar awiika, ala ngina bu'uutisar aaw. 18Looeemawa tunubababow gidaaba' ay dir yaamu nee dawari i warhhiye sleeme ikahha tam kale wa'k oo hara naaya oo ta hengesi baraa' ayaro ay dir umoo garo kawa bu'utisi.19Idosiye oo ar wa'k nga geqay baraa' alqadaori ninakw ar wak baraa' alqadoriye nee mu'k hatla ngure intsahhatiis idosi kawa tlehhi kwisi kun ninemar /aka baraa' wawiti'iimar dawriwo. Aka oo nga oh ngire intsahhatiis kun /a kaa' ar Uray baraa' wawiti'iimar (Munguhe) dawriwo. 20Asma nu babawgana'aamuhung bira warhhika dir gana'aamu gouse nee Mafarisayo tam ido gala adota'aaka baraa' wawiti'iimar dawriwo.21Aga xase idoda gar oo balo geera gidaaba hee mu gasar nee hee atasu/ut ibara sakwalema. Ala tunubabow hee hhiyawo's waak i bara sakwaslemea. 22Nee hee hhiwos babow kuung a hee gidabar komaka a do sakwaslemar i huwa nee oo kah kwa taktani kdiros abara as/ata Jehanamu daqlem.23Gawaa' idosi bar ilahhoaro'k duxuut dir kitaanga ilahhoa nee agisleer hhiyawo'k i /aymu koon diroge. 24Ilahhoa gexaweek geera kitaangw ilahhoa alo uruwarok oheek ti kaaxase ala'al nee hhiyawok nee ni xeer ilahhoaro'k kawa haniis.25Ti ka slere nee heeda sakwaslemuut nar gaslay taawa baraa' uruwari dira tawa amo'r do slakwaslemar keera asma bra idosiyeka heka usakwaslemuut, ugexa'y daba hakimu nee hakimu ugexa'y daba askari utekwahha baraa' do tsegamo. 26Ani a kah a baloti'taka ay dir Pesadao slee'meero kay bu' ar tuwainusi.27Aga axase ka oo gidaaba' ma fuqusa'r. 28Ala ani a kah umoo hee hare nga iqatsiit ar ngiwa watlakwee's a qaroo fuquusi baraa' nunawo's i ale.29Bar iltok ar dakw Uyaa'y bur getafiin tu'/eek kwahhe amo'r saw diroge, asma a tsini gar wa'k bira hhitiruut baraa' slaqwatok ta'y slaqwa slee'meero kawa kwahhi baraa' aslta daqsleem. 30Nee bar dakok oo Uyaa'y geetafiin tawa hu tsateek kuukwahh amor saaw asam tsini diqta wa'k bir hhituruut baraa' slaqwtoge tay slaqwa slee'meero kawa kwahh baraa' asita da qsleem.31Ka oo sleeme umoo hee hareros nga guus ngi slo/ir mawa't hanisi. 32Ala ana kah umoo hee harero's ma'y aqo har tsa'atu'uuma nga fuqusoo slehhee ne kwada nga duux alu kawa slao/ir memu i haniis i fuquu's.33Slamti aga axaase ta oo dir kwoda oo ange loo ma /ayaar ar lama ala loor hung huwaak dir Aako. 34Ala ani a kah lo'oo ma /ayaar tam ar nina laqa are dawri asma ar wawitimar Mungu'. 35Ta'm ar yaamu asma an dir kitaangw kala/ar ya'aawo's, tam ar Yerusalemu asma an gixsar wawitumoo ur.36Ta'm ar sagok asma a alesleraka tlehharo se'eemir wa'k kawa /awakes laqa kawa bo/e's. 37Ala /aylmerihungw masok ( bar lo aqo lo bara lama aqo lama) bar eiit aqo eiit bar aa'a aqo aa'a asma ar disi nga warahh amor tlakusumoda ngin dahh.38Aga'axase idor kar oo ila nee ila nee /atlino nee /atlino. 39Ala ani a kah miti diqimisara nee hee tlakw ala hee bar kofir uyay nga taahh ar hatla werqese, sleeme.40Nee bar hee ngi watlakwemiis tawa baraa' (Hakamar kera) (laqo) do kwaslemar keera nee kuung nee hiyay laqa tlawo'k ngwa hayo tam ingwari slee'meero gemaweek sleeme. 41Nee hee u /uremiis tawa altlera maili wa'k ti alkwonde ay maili tsa'r. 42Hee ufirii'im hanise nee mu kwerehhitar oo u kirikar wa slaa'.43Aga axa's ka oo Islawumowo'k sla'eek nee wakusumoo'wok sieek. 44Ala ani kah wakuserhung sla'aak, alefiririmak kwada tunubuhhutimisa. 45As tawa na/aa babohung oo gawaa' dawri tlehhiita, asma idos tse/eema ngun gwa/atemiis dir mu'k tlakw nee hho'e nee tluwaay ngun tluwtiimiis dir tlakuse nee hho'uuse.46Bar mu'k ta sla'a a kwoda kuunga tunuslaa qeemu ta slera a mila? Ihii ohumuser koodidasi ngi tlehhitake? 47Nee bara hhaeehung kilo's in lawe'eemisa art slera a mila ar mu'k hatla kurba/a? Ihii mu'k xorduu hatla idosi sleeme ngi tlehhitake? 48Gawaa' idosiye i hariin taa gana'a idor Babohu'ng oo gawaa' dawri ir gana'aamukon.
1Tlehhimii gana'aa' mi tlehhitaa' dir geraa muu as tiwalaqa qan, idosiiye qeemu ta sler i kahh oo amo'r Babo gawaa' dawri daahh. 2Gawaa' idosiye gaa br hanimiis dir hee ma uumimar tiwa kilog xirfeemis idor hhahhafuse ta tlehhiit baraa' mare slaingo nee baraa' uruduwo as kiwa kirfemisi nee muu loema ana kah bu'utuin ngwa qaro slaye.3Ala kuung bar gar hanimiis dir hee tam dakok oo basay gar dako uyay mingiwa xuu'. 4As gidaaba' ale/isaywoak kuwa tlehh ar bar lu/aray, nee babowak kwada kangw lu/araay ngu (xuu') ga/aaw kuung uqay.5Nee bar fiririin ma idor hhahhafuse tlehhitar asma inooin gar ta sali tan sihhimiit baraa' maray slaingw nee baraa' urudu as gidaaba' kiwa ga/ay nee muu loema bu'utuin ngwa qaro slaye. 6Ala kuung bar fiririin dah baraa' qotlongok tsufay tsege ta firiin amor Baboowa'k kwada baraa' nahha tari dirii, daqate baboowo'k kwad xumiis wa baraa' nahhata qeemuwa'k ngu haniis. 7Nee bar fiririin /aymiier gidaabar komama'aaka mi'iikiki/ar idor xoordu hatla itlehhitiya, asma a inooin ngiwa xu'u'a gidaaba' ki iar ii qaas as /ayme'eeri yariir ta o'u'n.8Gawaa' idosiye ma idor inooin tlehhitaar asma |Baboowo's toda kuung ta sla' ngi tsatsahhatam imir kuung' kawa firiindika'. 9Idosiye kuung firim neer idor Babooren oo dawri dirii umowo'k ii xirfuude. 10Wawiiti'iimaro'k ni hardat, sla'aaar rok ii tlehhiit diriir yaam idor amor qa ar dawri.11Moroo/amaren oo daqsleem slawaang bilii. 12Tlakweesaren gurtlaweek idoda, ate'n kwada ate'n ta satlakweesi kir gurtlatlawan. 13Mitinihuwaar baraa' iara'aat, ala tunub/amiis dir tlakusmoode'e.14Bar tlakwesar muu aga gurtlere, Baboohuung oo gawaa' dawri sleeme kuunga tunugur tlay. 15Bar tlakwesar in aga gurtleeri'iika tam baboohuung tlakweesarhuung ngi gurtlayka.16Ak ale, baraa' tsegiin slaqsay gurhami mlaqamar idor hhahhafuse i /imiisiya, asma getse/aain kin wageqay as kiwa tsahhi nee muu idor ira tsegiine loemawo ani kah bu'utuuin ngwa qarooslaye. 17Ala kuung' baraa' tsegiin di/i slikeek gawaa' sagok nee getse/awok kihamatl. 18Idosiye ti laqaandoka geea muu idor tar tsegiin aqo haar dir Baboowoh kwada oo baraa' nahhtari diri. Nee Baboowok oo xu'miis wa baraa' nahhta qeemuuwok ngu haniis.19Qoasirook ma kitoak amohhemisar wa baraa' yamuuka' dir babi nee kutu ngiwa hiitiina' dir fisuse i fe/ ire (fisiin). 20Qairoak amohhe'eesek kilog ale gawaa' dawari dir babi laqa kutu kawa hhitina ka nee diri fisuse i alesleraka fe/aro nee fisaro. 21Asma dida qasiroak i dirii' aa dir nunawoko i dirii sleeme'.22Ila a tsa'asir slaqwa. Idosiye bar iltok ka hhoo' slaqwa slee'meero ka hatsiis nee gwa/atema. 23Ala bar iltok ka tlakw, slaqwatak slee'meero a /onar boo/ wa lo' gawaa' idosiye bar gwakitema barawo'k i diria a bo/ar kila /onasi bo/aro's a idola. 24Hee tamo wa'k i kahh oo hhawate tsar ngi aleslaw sagadiyedae asma oo wak ngun slaa nee kwoqa ngun sii laqa tin barta hee wa'k ar oh kwoqa ngure waqaa' Iya/andaka Mungu' nee Daqari'iimaro kiwa. sagadiyusa.25Gawaa' idosiye un babow xure mawe baraa hatawoge gidaaba' garta/ay a mila? Laqa garta wa't a mila/ Laqa baraa' slaqwatoge gar ta dahas a mila? Xa'y safiingw ku ak bariloeke ta moroo/a yamaro? Nee slaqwa ka aka bariloeke ta'y tsiyay wo? 26Qotsiit sirlor i dahasindaka nee ibu'undaka' nee Iburumburindaka' baraa' kunto ala Babohuungw oo gawaa' dawrii ngin /aymiis, xay kuunga tun aka bariloeeke, ta tsiri/oro?27Nee a ma'aa baraa tla/aangwhunge as dawitimero ta'm hee qomar nin ngi do baraa' slafiingose? 28Nee amila mas xurumita gawaa' tlabawo? /ayor baraa' qamuu alkakwek idor ir uraren i gadiyusaka' ti alesleraka tsitisaro. 29Ta'm hind a kah tam sulemani baraa' xirfoowoo's slee'meero kwa tsitisika idor ar wak baraa' /ayoriye.30Bar Mungu' lo/o ngin tsitimiis baraa' qamuwo' ar bra delor wak nee matlo ka kwahh baraa' ala, xay a har idola idor kuunga tunurtsiiisi, kuungasi haratlintao nina? 31Gawaa' idosiye maxurumitara tawa kata' ma /ayaan? Laqa gartawahan a mila? Laqa xay tawuta dahasan a mila?32Asuma xordu morosi ngun lelehhitiya nee Baboohuung oo gawaa' dawri ngi xu' idor moro'si kur sla'aa. 33Ala gar geera wariiti'imaro's lelehhaak nee gana'aamuwo's nee tisi slee'meero ki ngi diro'k ii sayiin. 34Gawaa' idosiye maxurumitar as matlo asuma matlo, ti kilo's sadawit. Umoo baloro idawitamero's koon.
1Muu Musakwaslemutar kuung' mutuwasakwaslemuut sleeme. 2Sakwaslemada muu kur sakwaslemu kuu'ng tusakwaslemuut ner idosi smeeme, nee harqomayda' tar qomamees kuu'ng tu qoomees ner idosir kila sleeme.3Nee ihii mila mas parahhamita xa'ano ar baraa' iltahhiyawo'k an xuxu'uun nee atsatsahhandaka tli/ismo baraa' ilto'k u tsatsahhandaka'? 4Idor hhiyawa'k kur ber lakiit Parahhanta baraa' ilto'k ngi hengee's nee hhe'ee' tli/isumoo' i baraa' iltok? 5Kuu'ng a hhahhafsmo, tsi/ismo na ala duuxe baraa' iltoge, nee daqate arahhe'es parahhamita xa'ano baraa' ilta hhiyawo'k kare du'x.6Soaawe ma gar hhohho ihanisar nee misli ma kwahhar geraa' bayno asma ngin hhitina ngire kal/ana ner ya'aa' nee slanti kuung uni warqaya' urefehhamisiya' ure qasimisiya'.7Firiim kuung tu qa'y, lelehhiit kuung a sle'r. /Akaa' afdo' ku dux. 8Umoo hee' qofiririma ngi ilaoh. Nee hee' qo leleehhiita ngi sla'y. Nee hee' /akakaa' wa dir tsufa'y do' tsufa'y ku gwer. 9Laqaa' idero baraa' tla/angwhunge oo na/aaywo's armo ngwa firin ino's ngure parahhamita tla'/ano i haniis? 10Laqa samakamo' ngwa firin ino's ngure amato/iri haniis?11Hhe'ebar idosi kuu'nga kwisya' oo iringuse bar hhoo' haniisar dir na/ahunge an xua'a, xa'y Babohung kwada gawaa' dawri a idola idor mowoo' ngur hanisi dir mukda' ino's ngu fiririim? 12Asma idosiye bar sla' ga kingiwa tlehhi kiro'k nee mu'k hatla kuung sleeme harin inooin kiwa idosir kila' i tlehhiit. Asma hara'ayari Musa nee aruse an idosi.13Dahe' tawa wrahha' ar tsufa'y irakw asmarko tsufa'y ku itlaaxw nee uruwa ka itlaaxw ar baraa' hhituru'uumar ka'w (laqa qwana'y kaw) nee muu ku yarir oo uruwasi deliit.. 14Tsufa'y ku irakw, tsufa'y irakw an uruwar muu gerharahar baraa' slafingw nee kinina oo ngi aleslawa arto.15Ti harmagahhe dir aruser lamato, onixaxawa ta tsitisiye ner kaduu' be/angw ala loemawo ltsawer dihhaa'. 16Itsahha' ner (/amuin) tlehhmi'in, xay muu /amuu sabibu ku bu'una wa baraa' laaqaya? Laqa /antsi wa baraa' laqaya? 17As idosiye umoo xa'no hhoo' /amuu hho' ngun laqwaa'l nee xa'ano tlakw aqo /amuu tlakwa ngun laqwaa'l.18Xa'ano hhoo' /amuu tlakw ngu laqwalika' ta'm sleeme xa'ano tlakw /amuu hho' ngu laqwalika'. 19Umoo' xa'ano /amuu hhoo' laqwalimaka' kun tsaat kure kwahh baraa' asla. 20Gawaa' idosiye itsa'hh ner (/amuin) tlehhmi'ii'in.21A umoo heewaka kwada to kahh Aako Aako oo da'h baraa' wawiti'iimar dawri ala aqo har kwada' sla'arir Babooe' oo gawaa' dawri ngi tlehhiit. 22Mu'k yariir barlosiye i baya Aako Aako Aru'uuma aga uiimaniike ar umoowo'k, netlaame aga duxutaniike' ner umoowo'k nee ner umoowo' ge tlehhe'mii yariir oo wa/o/amo ina tlehhitaan? 23An dir ngiwa ba'w tunatsahhiika kuunga qutle dir eenee kuunga kwisiya tlakwema tlehhahhita'.24Asma idosiye kila hee' axwenitae' axamiis ngire /ia looee's a slaqa's nee hee' sagalo' do'o's ngwa tlehh dando tlaa/a'. 25Tluwaa'y i tlu' wa/eri nina wa/iye nee fur'a nina harda't do'da nguna fukukueln ala ahuiika yaamu' asma kwa tlehh dando' tlaa/a'.26Ala umoo hee' axwenta'ee' ngi axamiis nga iia lo'eesika aslaqamis nee hee (daktani) laqa tlifusumoo oo do' ngwa tleehh gawaa' hhasangw. 27Tluwaay ti tlu'w wa/eri ina wa/iye fur'a nina harda't doda ngure fukukuelin nee ire huu' ire hhituruuta hhe'ees.28Qomar nina xeer Yesu axwemiti ngiwa hhe'ees axwento bo/ayda oo muu tana wa/oo' as intsahhatisaro's. 29Asma ina intsahhatimiis idor hee balir kom nee a idor gouser'iineeka.
1Qoma'r Yesu inwa/eet baraay iwa gawaa' tlomar dahhi bo/aay yarir nguna digirdeli. 2Qatsiit hee tiqitir tsatmiit nguna harada qay ire gureengeiit dir gerawo's ina oo Aako baraa' ya/aand i alesleer iwa hhoohhooe's. 3Yesu dakos nguna tumu'uu's ngure kwatiit ire oo aga ya/aam hhohhou'w disir kila tiqitiro's todar tsatimiit ina hhoe'r.4Yesu ina oo qaytsiit kangusi mu hee wa ooa'r. Urusumo salingw (kuhani) nee ilahhoadar Musa na hara ay ham=niseek as hhoemuwo'k nguwa tsahhiya'.5Qomar Yesu iwaharda Kapernaumu urusumo askari ina amor Yesu ka'y, ngure yahaa's. 6Iwakahi "Aako sagadisumooe' aqaat dir do' asolo'oomit nee slahha'aamaye ur ngi ko'n." 7Yesu ina oo' ni xaaw nee u hungu'/uus urusumoda oo askari ina oo Aako.8Urusmoda oo askai ina oo Aako ani a harimaka kuung niwxwr tareda't baraa' kuru do'ee' /aymu kilo's oeek sagadiyusmoee' ihhoa'y. 9Asma ani sleeme a hee' baliir koom nee sleeme askarir dir' een barey dirii ar ani ni baliit i deer kwih bura ba'w tla'w aqoo i tla'y nee oo hatla bura baw qwarang aqo ninxa'y nee sagadiyusumoee' ti tlehhe nee aqo tleehh toda ngwa bow ngin tlee'hh. 10Yesu idosi ngiwa axaa's ina wa/oo' nee kwoda ngu digirdeliita ngire ba'y loeeemawo ani a kah ugaarika hee idor kwih oo haratlingaor kwom baraa' mu'k Israeliwo.11Tunubobaw oo yariir ni hardihiya oo da/aa dahha' nee oo /uyuku dahha i iiwitiiya dinkwa nee Abrahamu nee Isaka nee Yakobo baraa' wawiti'iimar dawriwo. 12Ala na/aa' wawiti'iimari kin kwah baraa' /onar afeeni an dir tawa/a/amin sehheni kire kikiihh. 13Yesu urusumoo'da oo askari tlaatlaw tisi ta haratlinti i tlehharuut diroge nee sagadiyusmoowo's kwada kunahho'ees qomasir kila'.14Qomar Yesu iwa harda dir doo' Petro, ayor haree Petro ngina ar ii tiq ukuriito a qat. 15Yesu ngina dawa kwatiit, nee ukurito's ire hhoeer, alo ire hara tleer sagadiyus.16Aluwo xweraaxu'i niwaxa'yee' mu'k yariir netlame a bal kungure huwaahuu'w amo'r Yesu netlameda ngire gusiisin nee mu'k mama/ ngure hungu/umiis. 17Asmaidoriye toda arusumo Isaya a oo ire bo/' iwa oo' ino's oo kila ' mama/ar tiren ngina oh nee slahha'aamuren nguna gaga'r.18Alo Yesu iwaqaytiit bo/ay ngwa harwer axweni ngina oo' ar tawa barta hatla ka'y ar tlawiita' Galilaya. 19Aluwo gousmoo ina amor ino's ka'y ngure ba'y intsahhatusmoo un digirdel amo'r taqo kaera. 20Yesu ina oo' intsawe ii bohonteri koo'n nee tsir/o ii tsuremain koo'n ala garma hee ta'm dir sago's nguy tlambarahhas, i ka'hh.21Eharusmoo hatla gnuna ba'y, "Aako Pa/angw hanisa'ng babore'n u ala fool. 22Ala Yesu nguna ba'y ani digirdela'g nee tu'u gexaweek tu'uuin ngi folitiye.23Yesu iwadah baraa' malaliimo eharuseros ngure digirdel baraa' malaliimo' i alero'. 24Qaytsiit fur'ar (yariir) ur gawaa' dando tlawi malaliimo kure hatsiis nee ma'aay. Laqabitlaa ala Yesu a guu qomasiye'. 25Eharusero's nguna hara daqaye nguna tlesiye ngure ba'ye' Aako ate ti ba/aamis hhamiiro aga naka/a'n.26Yesu nginaba'y ihii a mila masdi'imiita kuunga kwisi haratlintao niina? Nire tla'y tur'a nee tlawi ngire i gahhaa't alo fur'a nee tlawito nire xaslitiye. 27Hhawateda tare wa/oo/ tare oo' heewi a hee' idola tam kun ila iwaawa'/ nee fur'a nee tlawi sleeme?28Yesu iwa barta hatla ka'y ar aya magadala tina dogiye nee hhawate tsa'r oo netlamer koma i amo'r ba'u dahhiya' nee slanti ki do'ordihha' ta'm hee' uruwada warahhamuwo' ngi qitl i kahh. 29Qaytsiit nina u'iiye takahii, amila arta tlehhan dirog garma Mungu? Ninaxeri as ate'n tunuwaslehhe'es dir qoma narxeriika?30Alo Baymorka' (Nguruwudukari) yarir i (qaya') dir'in toda'e ki saweka' wa lo'. 31Netlameeda' ina kumiit umoro amor Yesu i kat burutunaigahhat tawa ti'iitan tunuhup amor (nguruwuduqa) baynorta. 32Yesu ngina ba'y tlawse! Netlameda ina ti'iit dir mukdae' nee ire amo'r bayno'r keer. Nee qatsiit Baynoda ina /eet wa gawaa' tloma ay baraa' tlawi nee slee'meero ire hhane baraa' ma'aay.33Hhawateeda Bayno'r de'eema tanatiaain ay amo'r gixsa. Nee umo garo ngina alki/itii ak' alero toda a tlehharuut dir hhawateeda neetlane a bal. 34Qaytsiit muk gixsa slee'meero ninaxaye nee Yesu tiwadogiya, nguwa arii ngure harhhehhe'eesiye iwa qutli baraa' ayaiine.
1Yesu ire tsa/a'n gauxaa' naqimoo' i ale ire waaraahh nar baraa' tlaangw tlawi ire harda'h ay baraa' gixsada' ino's hooti. 2Hee' tiqtir solaalo kure huu'w dir Yesu i ale aa qaa't gawaa' qatni, Yesu haratlintaaor'in ngawa ar ire oo' dir heedoo tqitr solaalo' barwaaee qwalaa laa tlakweemaawo'k kaa gurtlay'.3Intsaahhatuuser hara'eyar Musa ta bahha' kaahi baraa' muner'ine "Heewi i Mungu' gotliit." 4Yesu tada' ta baraa' muner'in i axweesi ngire tsaahh ire oo' moroosi tlakw mus axwesa "baraa' munerhuunge?" 5Gar' ak inslaahh a gala a ooar gidaabahee "Tlakweemaawo'k kaa gurtlay, laqaa' sahhiit hi'iit? 6Ala kuunga' xuaak gidaaba Garmaa' Hee slee sleeme ngu kon baraa' yaamuuwo oo tlakweema hangeesa' Tiqtusmooda" ngure ba'y sihhiit qatniro'k gagaareek waa'tl amo'r do'owo'k."7Heeda' ire sihhiit ire waa'tl amo'r doowo's. 8Boo/ayda dida i dirii idooda kawa ar tare da'ayuu't Mungu' kure xirfeemiis oo aleesleemuu idoori ngwa hariis dir mu'k i ale. 9Yesu ire tla'y didae qoomar iwa waraarahhi haeko nguna a'r oo aa iwiit dir doo ohome umoo'qoo's a matayo, ngure ba'y Ani digir deelang ire tlay ngure digir deel.10Nee qoomar dir Yesu awa iwiit dir moroo /ayma dir doo matayo, ohomuuser koodi ar yaariir nee mu'k tlakuuse tare harda'h tare iwiit dinkwa nee Yesu nee eeharuuseero's. 11Mu'k Farisayo idooda kawa a'r eeharuuser Yesu kare ba'y "ihii asma mila intsahhatusmoohung gar sa/ayina dinkwa nee ohomuuser koodi nee mu'k tlakuuse?"12Yesu idoosi ngawa axaa's ngire ba'y "Mu'k slaqo hho' i qwaslarmoo /ee/ehhiiti'ika' aqo har tiqtuuse. 13Ala i hariin tlawse' gidaaba'r /ayme'eerika kawa aldakwa " Gar ni slaa' a ilahhoo arooka ala a kuunga tiwa kiloohung gurtleera' Ani na xawiika asma mu'k ganaa nguwa /akakaa' ala a mu'k tlakuuse.14Qoomaadae eeharuuser Yohana Yesu ngure hardaqaye ngure ba'ye " /hii ate'n nee mu'k Farisayo ma gwaa warimaan ala eeharuuseerok gaalay i gwaawawiin? 15Yesu ngire ba'y war/e heo duuxuuxuu'm idor ir hhimaair kona a idoola qoomar barta dinkwar i dirii nee heeda duuxuuxuum? Ala deelo i xeer ar heeda duuxuuxuu'm kuwa hengeesi Daqada an qooma'r inooin tawa as gwaawin.16Hee i kaahh oo warqamo ngu tsaa't gawaa' irqwaarir /aben wa lae ngure waraaq gawaa' inqwaarir a qaruur. Asma warqamooda' /abe'n ta waraa'q inqwaarida qaren ngi hhitin feehhimi ire tla'hh.17Tam muu buura'r hame ngi qamaminka' baraa' dahheerii garen ala birnga qaa's buuraada'r hame dahheeriida ngi tsu/ buura ire ku'ut nee dahheeri ire hhitiruutiya. Ala Buura'r hame dir ka i qamamin a baraa' dahheerii /aber daqade moroowi tsarkwawo ku saxamaar.18Idoori ngiwa dir' in i alki/iiti nanga'y heeko u'r oo mu'k Yahudi nina harda'h ngure i guruunguureei it ngure ba'y "Dasiree hisitir kila ina qwa' ala kuung qwalang dakok ti i qaa's daqade ino's i sla'f." 19Yesu ir tlay ngur digir deel ino's nee eeharuuseero'se.20Qoomaaasar kilaa /ameenirka wa'k nina harda't ar tiqaaqiim tiqtir ubingw moro kureeri miba'nee tsa'r. Aluuwo's nginar at paslta i nqwaariro's ngire kwatit. 21Asma baraa' muunooowose ina oo' paslta inqwaariro's baraa' as kwatiit a hhooaw. 22Yesu ire warqay aluu i ale ngire ar ngire ba'y mune hhe'ee's daser'ee' haratlintaaoorok aa hhooe's sii iadar kilae /ameenida ire hhoooee'r.23Yesu awa harda'h dir doo' waawutumooda mu'k filimbay ifhhaam nguna dida i ay nee boo/aay muu oo hhimaauu's. 24Yesu ire oo Quutle asma dasiiri aa gwa ika in gu' kure lo' wa wa qase'n.25Ala boo/ayda kwawa quutlliis Yesu nia da'h dasiida ngure dawa o'h ire oo' sihhit. 26Idigoowi ire xu'uutii baraa' yaamuua' sleemeerowo.27Yesu awa tlay didae awageera i komiit mu'k tsa'r oo tampupu ngure digir deelii oo tsee imiima' kahaa "Ate'n ti gurtleer Garmaa' Daudi." 28Yesu awa as harda'h do'oo i ale' kure haradaqay nee tampupuda Yesu ngire ba'y kuunga aka haratlinti'ii gidaaba ani idoosi tlehhemeko a aleeslaw?29Nangay Yesu ilaain ngire kwatimiit ire oo "Tisi taa haratlintie' i tleehharut dirhhunge. 30Ilaain ire qaytsitii' Ala Yesu ngire gurbuu' gidaaba "idigooqi mu bo/oo hee' bawaara. 31Ala mukwi tsarkwawo inooin tare tlay idigoowi kure tsifafaaq baraa' yaamuuda' slee'meerowo.32Tam mukwi tsa'r qoomar' iwa ququtlina hee afa wasl oo neetlaamer koom kungure huu'w dir Yesu. 33Neetlaameeda kuwa hengee's heeda afa wasl ire axwees, boo/ay muu ire waa/oo/ ire ka'h ido'r dor ti aka bo/oo araamka' bo/oo wake baraa' Israeliro. 34Ala mu'k Farisayo taana oo i neetlaamar gusiisin nar /uuruu' ur kwadoo' neetlaame'.35Yesu ina hi'iimiit gixsadu slee'meero wa ale, nee ayeemo ire intsaahaatimis baraa' maaee' slaiingw in wa le ya/abtor hho'ar waawuti'iima'r Mungu' ngire alki/iit nee tiqti slee'meero ngire hhooeemiis nee wanene'er dimbabay. 36Yesu boo/ay muu ngwa wa a'r ire gurhaamuu't asma boo/ayda aa ditsoo kuutii nee taa diyaayaa/aa't idor bee/angw de'eemusmo wasl.37Yesu eeharuuseero's ngire ba'y "Buu'ngw ku yaariir ala mu'k gadiyee't ku niinaw. 38Ala gawaa' idoorihe Aakoo' bu'uungw nee firiimaak mu'k gadiyeet nguwa ya/aawi baraa' bu'uungo's.
1Yesu eeharuuseero's tada miba' nee tsa'r ngire /akaa ngire aleesleemuu i hariis oo neetlaame kawa gusiisin nee tiqti sleemeero kawa hhooeemisi nee wanene'ee dimbaba'y.2Nee umi'ii eeharuuseero's tada miba'nee tsar a koka oo geera a Simoni kwada ta babay Petro nee Andrea hhiyaawo's Yakobo garmaa Zebedayo nee Yohani hhiyaawo's. 3Filipo nee Bartolomayo, Tomaso nee Matayo kwadoo ohomusmoo koodi Yakobo garmaa Alfayo nee Tadayo. 4Simon ooda oo yaasmuu' kananayo nee Yuda Iskariote kwi an kwada Yesu ngwa aski/i.5Eeharuuseeri miba'nee tsa'r Yesu ngire' ya/aaw ngire haraeyar i hariis ire oo' Yaamuu mu'k xoorduu hatla mi i daqawara tam ma dahaara umooqo gixsar mu'k Samariawo. 6Ala mu'k Israeli na i daqawak kwada a qwaar idor bee/angw wa ale. 7Baraa' hhayumarhunge alki/iita gidaaba' tawa kata " waawuti'iimar dawri naa naka/.8Tiqtuuse hhooeemisaak, mu'kaa hhan was/o/atimiisak mu'k tiqtir tsatimit hhoohhooeemisaak. Neetlaame gusisimaak aka tawo's sleere harimisaak tawo ale. 9Baraa' tliriiihunge sahaabu mu huuwaara laqaa' minsli laqaa mugsla'r da/ate'n. 10Ta'm tlakwee' hhayuma mu huuwaara tam inqwaaroo tsa'r tam ya/ata laqaa' tam hhaara asma hee gadiyuus i hariin moroo' /ayma nguwa sla'y.11Umoo'qo qixsaro laqaa yaamuuwo oo ta i data'aa hee' intsaareehhi wasl lelehhaak, ta dir do'owo's wa hota' ay dir ti i qutla. 12Kuunga' baraa' date baraa' do oe sayui. 13Nee mu'k doda bir waydoo' wa harin waydoohung i dir'in wa hooti ala mu'kda bir waydaoo wa harinaka waydoohung i amo'rhung i ki/i.14Nee hee abar huunga tunda kwahhasiika laqaa' axweesantahung ngi axamiisiika bar ti'imita baraa' do dae laqaa' baraa' gixsadae, tlarangw baraa' ya'aahung aluu' i kuukuuaak. 15Ani an ka'h deelor alhhe'eesa'y yaamuuwo gixsa'r sodoma nee Gomora a tliniaskwa slee'mar in ngiwa ila i oohiya gixsada ba/ati.16Qaytsite ani kuunga tundu ya/aaw idor bee/aangw baraa' tla/angw tuwer ala aaga /ooa koomaak idor amaatoo/ay slami kuunga alo moso ani mu'k tsatsaa'aren ido'r tlawa. 17Ti harmagahhe nee muu asma kuunga' tundu huuw baraa' maree kwasleema nee dir mareein kwadoo saalingw tundure diif. 18Kuunga' tundu huuw dir geera ga/awuuse nee dir waarita as ani asma aleekal/aangw kuwa dir'in i oa nee dir mu'k xoorduu' hatla.19Ala qoomar kuunga bur tundu huwahuuw ma ditsookusara wa gar ta oa asma qoomaadae gar ta aa kingi hariis. 20Asma hee axwee's a kuungaaeeka ala a qeeruu baaboohung oo axwees haraahug wa ale.21Hhiya' hhiyaaro's ngu askii/ as kuwa gaasi nee baaba na/aywoo's ngu askii/. 22Nee na/ii xwayli ter in ngi i tlaya ngire tsu/iya. Kuunga' tundun aahh nee muu slee'meero as ani ala hee da a qiitl ay alhhe'eesa'y an kwada ba/ain. 23Baraa' slahhe'eemiisowo kuunga burtunda guu's baraa' gixasa'r wa ale gowe baraa' gixasar hata asma ani loeema aina ka'h gidaaba' gixsaduu mu'k Israeli i fakaa'ka tam ay dir garmaa hee ni i ki/i.24Eeharusmo intsaahhatusmowoowo's ngu ba/iika laqaa' tam lawaalmo aakoowoo's ngu ba/iika'. 25Ala i ya/aamut eeharusmo tawa idor intsaahhatusmoowo's tam lawaalmo tawa ido'r aakoowo's sleeme. Bar hee do loo kuna Beelzebuli ba'y xa'y ti ba/iike dir kwada dir do'owo'd i diriia'a.26Gawaa' idooriye ma inooin mi hhaslitara asma umoo'qo gaaro ar ta tuutuu'k ka waatlees nee umoo'qo gaaro ar taa lu/ ka geehhooees. 27Tada ani ni dirhung i kah baraa' hhanter wa ale kuunga ne ooaak dir gwa/aat wa ale. Nee tada ta axamisa na saasahhaangw kuunga' alki/iitak gawaa' daandoo maree wa ale.28Kwada slaqwa ngi gaasa mi daayumitaara ala qeeru gaasaro ngu aleeslayaaka. Ala Mungu' nee da'ayumiitaak kwada, aleesleemu ngu koom' oo slaqwa ngiwa qwaareesi nee qeeru sleeme baraa' aslta bo/oo' gwaa'aaka. 29Hii biriri/oo tsa'r kwa weerisake nar sentimoo wak ala tam ar wa'k i huuka' yaamuu i lae dida' Baaboohung ngiwa xu'iika. 30Ala kuunga' tam seengw gawaa' sagiihung slee'meero kwa faar. 31Gawaa' idoorihe ma hhaslitara kuunga' tundu barii loo wa lo' biriir/ ba/ati.32Gawaa' idoosiye hee ani a alekalaa/a geera mu'k wa ale ani ainas u ya/aam dir geera Baabaa'ee kwadoo' gawaa' dawri. 33Ala umoo'qo heewo oo ani a as tlaanki dir geera mu'k wa ale ani ino's u lii dir geera baabooee kwadoo gawaa' dawriiwo'."34Kuunga' ma kwahaara gidaaba ani wayda nguna ar xaw baraaka yaamuuwo Aaslaa'y ale ani gar na huu'w a slaqwara. 35Asma ani nina xaw as talaahhi ngiwa qaas dir hee nee baaboowo's nee dasi nee aayooro's nee aayo nee haree' garmaawo's. 36Wakuuser hee a mukdoo baraa' do'owo's i dirii.37"Hee baaboowo's laqaa' aayo ngi slaa wa lo ani balati i ani wa rinaka slami hee garmaawo's ngu slaa laqaa dasiiro's ani ba/ati i ani wa harinaka. 38Hee abar insalaabaro's nga gagaariika nee aluuee nge digir deelika ino's i ani wa harimaka. 39Umoo'qo heewo oo slafiingo's ngu magagaa'aam ngu qwaarees, nee hee slafiingo's ngu qwaarees as umoo'ee ngun amohhe'eemiis.40Hee kuunga tunda kwahha's a ami aina kwahhas nee hee ani a kwahha's a kwadaa' ani a ya/aaw nguna kwahha's. 41Hee aarusmo agwa kwahha's as tawa aarusmo bu'utu' idor kwadoo aarusmo ngun slay. Nee hee hee' ganaa ngwa kwahha's as tawa hee' ganaa' bu'utu' idor kwadoo hee' ganaa ngun sla'y,42Ani an ka'h umoo'qo heewo oo hee wa'k ngwa wahaas baraa' koka ninakwe tam ma'ay niinaw oo tsa' as ta eeharusmooee bu'utuwo's i qwaariika.
1Yesu eeharuuseero's tada miba nee tsa'r ngawa hhe'ee's hara eyaaro ira tlay didae ire intsaahhatimisoo ay nee iidigoo ya/abto'r hho ngure alki/iit baraa' gixsaduu'in wa ale. 2Yahani ii digoo tlehhemi'ii Kristo a tseehh ngiwa axaas baraa' doo tsee gimor wa ale, eehamuuseera's ngire ya/aaw amo'r Yesu as kuwa yaahaasi gidaaba'. 3Kuung' a kwada' xawaa laqaa hee hatla un daamaan?"4Yesu ire ilawaats ngire ba'y, "Tlawse" ti taaaande nee taa axase Yohani ti bete gidaaba'. 5Tampapu i xumisiya toqooray i hi'iimiit, mu'k tiqtir tsatimit ku hhoohhoo'eemiis, mu'k xamaa' i axamiis, tu'u kiwaasla/atimiis nee leetlakuuse ka ya/abto'r hho' i alki/iit. 6Hee' amohhoo a kwada insarehhmoo' koomaaka gawaa' eene'.7Eeharuuser Yohani awa tleer Yesu kangw Yohani ngure alki/iit dir boo/aydoo muk i ale ire ka'h gidaaba' "kuunga' tawa baraa' darmoo' keere mahe qaytsuu' eere' Gar taa qaytsani eere a gitsooro, tada tur'a dingitimis? Bar' gitsoorooka ala a mila? 8A hee' taa tsiti'isi nar inqwaaroo hhohho' muk inqwaaroo hhohho' nga tsitatiit ala bare dir i diri'iya a baraa' maree waawita'.9Maka qaytsuu' eere ala? Ana aarusmoo arta' eeri" a lo' ani an ka'h slami ani kwada ur aarusmoo ba/a. 10Kwi aan kwada ti ka as gooin "Ga /aaweek ani ya/abusmooee' u ya/aaw geeraawo'k wa ale oo uruuwaaro'k ngi amohhe'ee's geeraawoge.11Ani kuunga tundu babaw baraa' mu'k /ameenaa laqwali hee' ur oo Yohanada' Baatimaamiis ngu baa/ i kaahh. Ala kwada niinaw baraa' waawuti' iimar dawriiwo kun ur ino's ba/ati. 12Iimir deluu' Yohanada Baatimaamiis ay hinti waawuti'iimar dawri kan i qwatliit nar /uuru nee mu'k /uum koom ngin hayohin na /uuru.13Asma aaruuse slee'meero nee haraeyar Musawo tana aariitin aya qoomar Yohani niwa ti'iit. 14Ala kuunga bar, slaa' haratlintaa ooro ino's an Eliyada xa'w. 15Hee' iia ngi koo'm ngi axaasi.16Mukuu' deloori gar ngur qoomees a mila? Gar ngir qoomees a na/aa naa iwiitii dir muu kuwa yaariir tawa morooweerimisi laqaa tawa moroo tlaxun i dida wa na/aa hatla /akaka iya. 17Ta kaahi, "Filimbi ngewa ifaahha'n aka /atsi'iika tawa hhimaa'uusan aka /a/i'iika."18Asma Yohani mawa xay i /ayinaka slami i wahanaka kare oo' "kwi i neetlaamer kon." 19Garmaa hee ninaxa'y i /ayin nee i wahani tare oo' "kwi a hheehhamusmo xufusmo mulgumoo ohomuuser koodi nee mu'k tlakuuse, ala sagalooar Mungu' idor tar lo kingina laqan nee tlehhemi'iiwo's."20Yesu gixsaduuda a moroo xuawaslen oo yariir wa tlehhiit ngina i nanaaq as mu'k baraa' gixsaduuka hho' inika' ire oo'. 21Ariyaok kiing gixsar korasini nee kiing gixsar Betsaida, Ariyarok askawasleemarhung kawa wa/akuta a saxwa asma morooda xuawaslen aa tlehharumiit dirhunge geera bar ina tlehharut baraa' Tiro nee Sidoni wa ale geera taa qaaro hho' i in nee gunayada kire tsiit tar iwiit baraa' de/ara tawa /aqamar hho'ii ing'in. 22Tiro nee Sidoni askwasleemar'in kawa i laa ohi bo/oo deelor askwasleemaro an tsini kuunga ba/ati.23Nee kiing gixsar Kapernaumu tin tsa/aasi xay ay gawaa' dawri? Aasla'ay tin /eetiis ay baraa' mu'k aa hha'n asma moroo xuawaslen aa tlehharuut diroge, geeraawo birina tlehharuut wa baraa' Sodoma nee Gomora i deer ay hinti. 24Ani gar ka'h dirhune a gidaaba' bo/oo deelor as kwasleemaro yaamuu Sodoma nee Gomora askwaslemar'in ngi ilaa i ohiya kuunga ba/ati.25Qoomaadae Yesu ire axwee's ire oo "Ani kuung u sluufiis Baaba Aakoo dawri nee yaamu asma morowi uka laqaanduka dir mu'k dahareema koo'm nee faquraangw' ala una laqaan dir na/aa ninakw. 26Ee Baaba asma an idooda kuung kar sla'. 27Ire oo "Umoo' gaaro kinga dabaaee' i qaa's nee Baabooee' Ala hee' Barma ngu xuu' i kaahh aqo har Baaba kilo's slami hee' Baabangu xuu' kaahh aqo har Garma kilo's nee kwada Garma xu'utisaro aa slaa'.28"Qwalaasiri amo'ee' kuunga slee'meero oo ditsookuusa nee oo taa al i loou'y nee huuwa ani kuunga' tundu hungu /uu's. 29Ingitir'ee' gawaa' sumihung i qaasaak dir ee' wa intsatsaahhaak, asma ani ti tsatsa'aar nee muunoo'ee ku gurhhoo Daqade kuunga' amohhooa a sleera baraa' munerhunge. 30Asma ingitr'ee i natsatsa' nee huuwa'ee' ki inslaahh.
1Qoomaadae Yesu ina waaraa'hh nar baraa' qamuu' angaano bo/oo deelor hungu/uumawo Eeharuuseero's ire qwarit angaano ngure pikimiisii ngure /suyi'. 2Mu'k Farisayo idooda kawa ar Yesu kure ba'y "Ga/aaweek eeharuuseero'k gar tlehhit a gar hariimaaka deelor hungu/umaawo'.3Yesu ngire ba'y, Ala soomusi'iikahe idooda Daudi aa tleehh qoomar awa qwariit? Ino's nee mukda ti kooma'. 4Tana dah baraa' doo Mungu',j ino's mikaateeda taa qaa's as Mungu' ngire /aay tada ino's wa haiimaaka /aymaaro, tam mu'ka nee ino's ti kooma sleeme, aqo har geeraharuuser saalingw mu'k Yahudi kilooin.5Slama akasoomusi'iikahe baraa' hara'eyar Musawo'? Baraaadae ka gooin gidaaba' heerahamuuser saalingw mu'k Yahudi hara'eyar deelor hungu/uma ngin geqaaqeer baraa' doo Munguhe bo/oo deelor hungu/umaawo idoorihe ta dakuusiike? 6Ala ani gar ni ka'h a gidaaba' diirehe hee' ak u'r deer doo' Mungu' ba/ati.7Kuunga' gidaabar' /ayme'eerika' geeraawo abar xua mu'k tlakweemaa' koomaaka' geera u askwasleemuta'aaka kaa gooin gidaaba' "Gar ni slaa a ilahhooarooka' alaa kuunga' kiloohu'ng tiwa gurtlatleera." 8Asma garmaa hee an Aakoo' deelo'r hungu/uma.9Nangay Yesu ire tlay wa amooda ire da'h baraa' dooin oo saalingw. 10Heeko a dawaa slo/oo i baraada' i dirii Yesu kure yaahaa's nee mu'k Farisayo tare oo' "xay i hariinda muu kuwa hhoooeemisi deelo'r hungu/umaawo?" Idoori kaa yaahaa's as kuwa askwasleemar wa slai.11Yesu ngire ba'y "Dirhunge hee' a maa oo bee/iro's ar wa'k aa /et baraa' bohhonto i ale' oo ngi maw duu xaro as tawa deelo'r hung/uma. 12Hee i ak slahhaa iike beeli ba/a gawaa' idoorihe hhoooa kawa tleehhi deelo'r hunge/uma i hariin."13Aluuwa Yesu heeda ngure ba'y, " Dakok tumu'uuse' daka's ngure tumu'uus, ire hhooay idor kwadoo tsa'r wa ale. 14Ala mukdoo' Farisayo tare ti'iit tare kwasleemuuu't wa gawaa' Yesu idor kur gaasi.15Yesu idooda ngawa tsaahh ma quu'tl didae kure digir deel nee mu'k yaariir ngire hhooeemiis slee'meero. 16Yesu mukda ngure ba'y, "Ti ma hee' bawaara'." 17Asma /aymuuda' aarusmo Isaya aa oo' iwa boo/i kwada awa oo'.18"Ga/aaweek asgadiyuusmooee' kwada" naa tsawaa'r a sla'aarusmooee kwad muunooee ngwa qwala/aas qeeruuee u diro's i hariis idogoo askwasleema ngu alki/iit dir mu'k xoordu slee'meero.19Ino's i ditsookuutiika', nee tseeiika nar afor ur slami hee afooro's ngi axaasiika baraa' uruuwaa. 20Daair aa qoombit ngi geeqayka ' slami taambir quuir duxuut ngi gaasiika' ay dir gari'amuu ino's huuwi i baalin. 21Nee mu'k xoordu ino's kure haraxuu'.22Qooaadae hee neetlaame'r koo'm kuunguna huu'w amor Yesu heeda a taampa nee a afaa' wasli, kure hhooee's nee Yesu heeda' afa wasl ire axwee's nee ire xumiis. 23Boo/ayda slee'meero ire waa/oo/ tare oo' "Heewi a Garmaa' Daudiwooke?"24Ala mu'k Farisayo idooda ngawa axaasii tre oo' " kwi gir neetlaame'r gusiisin gar ngir gusiisin a /uuruu' Bee/zebuli kwada' ur' oo neetlaame." 25Ala Yesu hasla' in ngawa tsaa'hh ire oo' "Umoo'qo waawiti'iimaro birti tlaampa'aamis kilo's ale i hhitiru't, slami gixsa laqaa' umoo'qo do'owo girti kilo's tlaampa'aamiis, do'oda' i sihhiitiika'.26Nee neetlaangw ibir neetlangw hengeemiis ino's ti kilo's gusiisin. 27Ala waawuti'iimaro's ido'r sihhit a idooda? Nee Ani abar neetlaame an gusiisiim nar /uuruu Beelsebuli, xay mukhu'ng /uuruu' ngir gusiisine a /uuruu' maa'?28Ala ani bar neetlaamer gusiisiim nar qeeruu' Mungu' waawuti'iimar Mungu' naa qaroo' amorhung a harda't. 29Hee idor dahi baraa' do hee' /uruu' koo'm ire fisin heeda muuruu'kurngwa tseegiika' ala ale Burngwa tseeg daqade in as fisin moroo' ngu wa sla'y. 30Hee' brfee' i diriiaaka' kwisi ani ina sii' nee kwada buruumburiimaaka' dinkwa nee ani ino's in diyaya/a'n.31Gawaa' idoorihe ani tunda babaw gidaaba' muu ku gurtlay umoo'qo tlakweemaawo nee umooqo /aymuu gotlooro. Ala kwadoo' qeeruu' hhoohhoo ngwa gootli ku gurtlayka'. 32Umoo'qo heewo oo /aymuu' gootlima ngu oo' gawaa' Garmaa' Hee ku gurtlay. Ala umoo'qo heewo oo /aymuu' gootlima ngu oo' gawaa' qeeruu' hhoohhoo' ku bo/oo gurtlayka baraa' yaamuukae, tam baraa' yaamuuda' xawa.33"Xa'amo burku hhoo' /amuuwo's ku hho laqaa' xa'ano burku tlaa'kw /amuuwo's ku tlakw sleeme, asma xa'ano gar kur tsaahhi a /amuuwo's. 34Kuunga' xwaylar amatoolay kuunga kusi tlakw ido'r axweesa nee hhoo' kur axweesa? Asma hee gar axweesi a teda haats wa baraa' muunoowo's. 35Hee' hhoo' gar harmiisi a moroo' hho baraa' daqaari'iima'r muunoowo's tada' hhoe hee' tlaa'k baraa' daqaari'iima'r muunoow tada tlakwe gar harmiisi aqo moroo' tlakw.36"Ala ani kuunga tundu babaw umoo'qo axweesanta 'gidaaba'r koomaaka' tada' muu ooin faaror axweesantada ka hariis bo/oo' deelo'r askwasleemaro. 37Asma kuung tu gari amu i harafaar as axweesanaywo'k kwada ta axwe's laqaa' kuung tu askwasleemuut as axweesanaywo'k kwada ta axwe's."38Qoomaadae' Yesu kure ba'y, nee intsaahhatuuser har'eyar Musa nee mu'k Farasayo "Intsaahhatusumo ate'n taya a sla'aan arto ar kuung ta tlehh? 39Ala Yesu inooin ngire ba'y " Qarta' tla'kw nee ar weeruuse, i layar leelehhit, ala layar ta slay i kahh ala a har layar aruusmo Yona kilo's. 40Asma idooda Yona aar hoot baraa' guroo' siyo wa ale deelo ta'm tlaatla/aangw nee amsiiwo, Garma Hee sleeme in hoot baraa' guroo yaamuu' wa ale'.41Boloo' deelo'r askwasleemaro mu'k Ninawi i sihhiit dintkwa nee mu'k deeloori. Ala muk deeloori ku aslwasleemuut as tlakweemaain nee mu'k Ninawi, asma mu'k Ninawi ina hho'i' in as axweesanta' Mungu' tada Yona a alki/iit ngawa a xaasii', ala diriihe hee' ur i deer oo Yona ngu baa/.42Bo/oo' deelor askwasleemaro waawito'or basa i sihhit dinkwa nee mu'k deeloori nee ino's ngin askwasleemut asma tlakweemaain. Asma ino's amo'r saaw ngina wa tleer as sagalooar Sulemani ngiwa adaasar eer, ala dirine hee' ur' i deer oo sulemani ngu baa/.43Neetlaangw bar hee' ngwa geema'y aqo in tla'y in harweeriirin wa baraa' yaamuu kaa haar as dir ihungu/uusi ngiwa leelehhiti ala ngi slayka'. 44Aluuwo ire oo' "Ani a kii/ amo'r dooee' kwada' ni daahh. Ala birna kuu/ do'da burngwa a'r ku kaahaar, slami kwa fiits nee kwa Suluguu's. 45In tla'y neeetlaame'r hatla' faangw ngin leehh ar ak tlakw ino's ba/a, nee tare dah tare hoot wa baraada' nee tlehhemuu' heewi in ak tlaku'y lo' wa ale kwadoo' geera ba/ati. Idoori an idooda' mukwi tlakw oo deeloori ku /iisi.46Qooma'r Yesu iwa axweesi nee boo/aay aayooro's nee hhaaeewo's lagi ta afeenir wa sihhimiit tawa axweesanta' slai nee ino's. 47Heeko wa'k ire oo' Qaytsiit, Aayooro'k nee hhaeewok ta afeenir wa sihhiit kuung tu arta wa slaa'.48Ala Yesu heeda iidig ngwa huuw ngure ba'y "Aayoor 'ee' a ma'a' nee haaee'ee' a i ma'a?" 49Diitsa ngie laqan amo'reeharuuseero's i ale ire oo' "ga/aaweek aayor'ee' nee hhaee'ee' em koka'." 50Asma umoo'qo heewo oo sla'aarur Baabooee kwadoo' gawaa' dawri nga tlee'hh an hhiyaaee' nee hho'oree' nee aayor'ee'."
1Boo/odae Yesu ina tla'y wa dir do' ire iwiit afee' tlawi. 2Boo/a'y yaariir oo muu ngure i buruumburiit tam Yesu ire tsa/an gawaa' naqimo ire iwiit gawaada i ale boo/aydoo muu slee'meero ire sihhiit afee tlawi.3Yesu moroo' yaariir ngure dir'in i axwee's nar slaqsi' i ire oo', "Dahaasusmo ina tla'y ir e dahaasing ay. 4Nee qooma'r iwa dahaamisi dahaasiingw Bahha'ale ina paaah afee' uruwa, Tsir/o nire harda't dahaasingda' ngure /ay. 5Dahaasingw hatla' ina paa'hh gawaa' tla/u dir hhaper yariir iwa kahh, nire ti'iit nar ganslaay asma hhager bu'uut iwa kahh gawaa' dandoo' tla/uudae. 6Nee tam tseelima awa Paa/ ire ka'h asma dir dee/a'r ngu i sihhi i kahh.7Dahaasingw hatla' ina Paa'hh baraa' laqaya layaada nire uraaraye dahaasingda kure tliiq. 8Nee dahaasingw hatla ire Paa'hh dir hhager hho ire laqwaal oo wa'k tsiiru nee oo wa'k mibeeri lahhoo nee hatla mibeeri ta'm. 9"Hee' iiaa' axamis ngi koo'm i axaasi'."10Eeharuusee nire harda't Yesu ngure baye, "Asma mila mas axwe's nee inooin nar slaqsii'?" 11Yesu ngire i ilawaats ngire ba'y "Kuunga' xu'uti aka sleere ar lu/aara'y waawuti'iima'r dawri kuwa xue, ala inooin xu'ut kaa slayka'. 12Asma umoo'qo heewo oo' ga'r koo'm, ka doog slami kay tlahhaasa hhe'ees, ala umoo'qo heewo oo gar koomaaka' tam tada' niinaw kon ka hayoh.13Gawaa' idoorihe an gar nisa axwees nar slaqsi'i nee inooin, asma inooin barta xumiis garta aga'ari i ka'hh nee barta axamiis gar ta axamiisi i ka'hh slami gar ta tsatsahhan i ka'hh sleeme. 14Nee /aymuu' aarusmo Isaya aa boo/ dir'ire kwada iwa ka'h, Axaasaro a axasa ala asahha'aaka' Qaytsitaro a qaytsita ala a aanda'aaka'.15Asma muner mukwi ka gawden aagita nee iiaawo i ak axaamiisiya'aaka nee ilaain ka muguuguu' as makawa ar ilaaine, matawa axaa's iiaaine, makawa wa taa'hh nar muner'in mindaa waraqaye nee ani mika hhoo'ee's'.16Ala kuunga' a mu'k amohhoo' asma ilahung' i xumiisiya' nee iiaahung i axamiisiya. 17Ani an ka'h aaruuser' yaariir nee gan'amuuse kana slaa' arto tada kuunga' ta ge/eera ala nga ari'iika nee ngire sla'ii axaasaro tada' kuunga' ta axamisa ala nga axasi'iika'.18Ala kuunga' slaqsa'y dahaasusmo iiar i qaasaak. 19Umoo'qo heewo oo axweesanta' waawuti'iima nga axaas nee gidaabaro's birnga tsaahhiika kwadaa' tlaakw nin harda'h nee /aymuuda' ta dahaas baraa' mumao hee' i ale ngure hengee's kwi an kwada a paa'hh afee uruwa.20Nee kwadaa' a Paa'hh gawaa' tala/u an mukda' axweesani nga axaas nee axweesantada' kare ilaoh nar qwala/. 21Ala dee/aro ta kon i kaahh nee deelor ta hooti ka ureeka slahha'amu birna ti'iit as axaweesantada laqaa' gusiisiingw axweesantada' kare ma'y.22Nee kwadaa'aa Paa'hh baraa' laqaya' an mu'kda' axweesantada' nga axaas ala ditsookar yaamu nee al/aymar daqaari'iima axweesantada ngire tliq axweesantada ire laqwalika'. 23Nee kwada' aa Paa'hh baraa' haaper hho' an mu'kda axweesantada nga axaas nee gidaabaro's ngire tsaahh. Axweesantada ire laqwaal baraa' munerin i ale oo wa'k tsiiru nee kooqa mibeeri lahhoo' nee hatla mibeeri ta'm.24Qoomar angaa'no nawa ti'iit nee iwa /uuntluu's sla/a sleeme ire geehhoouu'r. 25Qooma'r asm=siiwo tawa guu' slee'meero wakusmooka wa'k nina harda'h sla/a ngire dahaa's baraa' tla/angw angaano ire quu'tl. 26Qoomar' angaa'no nawa ti'iit nee iwa /uuntluu's sla/a sleeme ire geehhoouu'r.27Lawaale'r heedoo' qaymo loo' kure i daqa'y ngure yahaasii' gidaab' "Ihii bare kuu'ng dahaasingw hho una dahaa's ala sla/agtaqa' i da'hh?" 28Ino's ngire ba'y, wakusmooko wa'k idoosi ngina tlee'hh, inooin kure yahaa's A sla'aang sla/atada ' kawa buruumburtaawaa'n?29Heedo' qaymoo loo' ire oo' Aa sla'ay' mawaak asma aluuwo ar angaa'no u sla/ata' altu/uunda'. 30Mawaak arjo slee'meero ay dir i uraaraya' nee dir' qooma'r bu'uungw ni i xeer qooma'r bu'uungo daqade ani kaangw u oo' dir kwada' bu'uuma' sla/a ala tafaak daqade ka' dinkwar i tsega' nee ka kwehha' baraa' aslta i ala daqade a ngaa'no ku butuumbuda' baraa' kudihir 'ee' i ale'.31Aluuwo Yesu slaqasa'y hatla' nguna dir'in i oo' ire oo' waawuti'iimar dawri a slaqa's nee ilmoo' xa'anooko ta ba'y haradaali oo hee' aa dahaa's baraa' qaymooro's i ale. 32Nee ilmooda lo'eemawo ku lo' waru'naaw dahaasingw hatla' bu/a slee'meerowo. Ala birna ti'iit ku lo' wa u'r xaa'ii /amu sleeme ba/a ire xa'anoo' ur tleehhiit. Tam tsir/o ire harda't tsureemaa'in ngire gawaa' aleemaada' i tlehhit.33Yesu slaqas'y hatla' nguna malee oo' ire oo' "waawuti'iimar dawri a slaqa's nee gar mikaate ir sluufaasluf, ar /ameeni aa qa's baraa' puuruu' oo har afii qooma'r deebeduu ta'm, tam puuruuda' slee'meero ire sluuf'.34Tisi slee'meero Yesu ngina axwee's dir boda'y Mu'k i ale nar slaqasaay, Umoo'qo ga'r a dir'in i axweesi ngina axwee's nar slaqsi'ii. 35Ti an gidaabada as /aymuudoo' aruusmo Isaya aa oo' iwa boo/i kwada' awa ka'h, Ani an xwee's nar slaqsi'ii an tsee' nar afor ur tada ta luu/ iimir tleehhamo'r yaamuu' wa ale."36Yesu boo/aay ngure deelo'r i oo' ire da'h baraa' do'o i ale Eeharuuseero's ngure i daqeer ngure be't slaqasaywo' sla/atada ar baraa' qaymo gidaabaro's dir ate'n ti i oo'. 37Yesu ire oo' "Heeda" dahaasingw hho ngwa dahaas a Garma' Hee. 38Qaymooda' a yaamu dahaaingwda' hho a mukda' baraa' waawuti'iimar Mungu' i dirii'. Nee slalatada baraa' qaymoa mukda' tla'kw wakusmooda aa dahhamiis aa neetlaangw. 39Nee bu'uungw a alhhe'eesay' yaamu nee mukda bu'uum a malaykadu.40Ala idooda slala kar buruumburin kare daa/ baraa' aslta i ale' an idooda boloo' deelo'r alhher eesaye yaamuuwo tleehharuut. 41Garmaa' Hee malaykaduuwo's ngi ya/aaw, nee malaykaduuda' mukda slee'meero aa dee/aamuut nee tlakweema ngatleehh ngure buruumbariiya ngure hengee's baraa' waawuti'imar Gaomaa' Heewo. 42Nee kire kwaahh baraa' aslta boloo' gwaa'aaka' nee dii'da an dir /aa/ee nee slihhina' kiwa qirirthimiisi. 43Mu'kda gan'a muu' koo'm qoomaadae i gwa/aal ido'r tsee/imaa' wa ale baraa' waawuti'iimar Baaboo/ne Hee' iiaa' axamis' ngi koo'm i axaasi.44"Waaawuti'iima'r dawri a slaqa's nee Pee'sar ta foo'/ baraa' qaymorka nee hee ngawa ar ngire luu/ ire tla'y nar qwala/ nee moroowo kwada slee'meero kan dir do'owo ngure weerisa'r ay nee qaymooda ngire tlaa'xw." 45Slami waawuti'iima'r dawri a slaqa's nee hee' moroo weerimisnee tlaxo ngu tlehhit, oo mimslir hhoohhoo' ngi leelehhiit. 46Nee ino's miinslirka w'k ngawa ar ar talxor ur ire tlay morowo's kwada slee'meero kon ngure weeriis mimslida ngire tlaaxw.47Waawuti'iima'r dawri a slaqa's nee baraatsufay taa kwaahh baraa' tlawti i ale nee baratsafayda' siyoo' umoo'qo dawi'ito ngure ohin. 48Nee baratsu/ayda awa haa'ts kure uuruu'x afee' tlawi nee mukda siyoo ohim, tare iwiit yaamuu' i ale siyooda kure partliit baraa' baratsufayda wa ale kure amohhe'ee's, ala syooda tla'kw kure kwaahh.49Idoori an idooda tleehharuut bo/oo deelor alhhee'eesay yaamuuwo malaykadu nin hardahaya nee muu ngure partliit kwada tlakw amor saa'w i ale dir kwada gar amuu koomaa'. 50Nee kwada tlakw kir kwaahh baraa' aslta bo/oo' gwaa'aaka nee dida an dir /aa/ee nee sihhina kiwa qirirtliimisi'.51Yesu ngire yahaa's ire oo' "Ti slee'meero aka tsahhi'i?" Tare oo' "Ee". 52Aluuwo Yesu ngire ba'y "Gawaa' idoorihe umoo'qo intsaahhatusmoo' haraeyar Musawo oo saga/ooa waawuti'iimar dawri ngi koo'm a slaqa's nee hee' do 'loo' oo 'moroowo's kwada /aben ngu harmiis nee kwada qarene. 53Yesu slaqsi'iika axweesanto ngawa hhe'ee's ire ti'iit ire tla'y.54Aluudae Yesu awa amo'r ayaawo's i harda'h muu nugre intsaahhatimiis baraa' doo' saalingw in wa ale ta'm mukda ire waa/oo/ tare oo' "kwi sagalooari dir ngawa sla'y a diila nee moroowi oo xuawasle'n tlahhii'ti. 55Heewi a garmaa' heeda maree tlehhahhitaake nee Aayooro's a tadaaeke ta ba'y Mariamu? Hhaeewo's oo daaqaay a Yakobo nee Yosefuwooke nee Simoni nee Yuda? 56Nee dasuu' amaaro's i ayaare'n i dirii'iiaake ala kwi ti slee'meero amo'r ngawa sla'y a amoola?57Yesu kure insaree'hh Yesu ngire ba'y, "Aaruusmo dir kuwa ilaiwawa/iika i ka'hh aqo har dir yaamuuwo's nee dir do'oowo's oo kila'. 58Ala Yesu ino's moroo' xuawasle'n oo yaariir ngwa tleehhiika asma inooin kuwa haratlinti'iika.
1Qoomaadae waawutamo Herode iidigoo' Yesu ngure axaa's. 2Lawaaheero's ngire ba'y "kwi an Yohanooda' Baatimaamiis nina was/oo/ baraa' nuk aa hhaa wa ale gawaa' idoorihe /uuruudooo baraawo's i diri' in gadiyuus.3Asma Herode ino's Yohani ange ngwa oh ngure dahaa's baraa' doo' tseegimo as Herode har'r Filipo Hhiyaa Herode. 4Asma Herode kuna ba'y nee Yohani A hariimaaroo'ka kuung hare'r hhiyaawo'k kawa dux. 5Herode Yohani nguna gaasa'r wa slaa' ala muu nuwaa da'ayuu't asma muu Yohana kuwa tsaa'hh idor ta aarusmo.6Ala deelor u'r ar Herode kwa wa laqwaa'l nawa xee'r dasir Herodia ina net dir geera muu Herode ngue qwala/a's. 7Nee Herode a'laxweesani ngire hariis ar lo'o ar Gidaaba' "kiing umoo'qo gas ta sla' friimang.8Dasiiri kana saxwee's nee aayir in gidaaba' sagoo Yohanada' Batlimaamiis firiine ire oo' "Gar ani ni slaa a sagoo Yohanada Baatimaamii's baraa' xooslmoo' i qaasang'. 9Waawutimo Herode ir qusuu'/ ala as /o'oda a huu'w nee as mukda dida wa /ayiima, hara'eya ngire hariis sagoo Yohana kuwa hariisi.10Hee ngure ya/aaw sagoo Yohana kure tsatla a'y baraa' doo' tseegimo'r i ale. 11Sagooda ta tsaat kuungure xooslmoor huu'w kure harii's dir dasiida dasiida ngure hu'p amo'r aayir in. 12Ala aluudae eeharuuser Yohana nir xeer slaqwta Yohana ngirer tleer kare fool. Nee aluuwo tare tla'y iidigoowi kure xu'utisar a'y dir Yesu.13Nee Yesu idooda nguwa axaa's ire tlay nar naqimo ay dir muu iwa ka'hhi nee boo/a'y muu idooda ngawa axaa's kure digir deel nar ya'a amo'r gixsaaduu'in wa ale. 14Yesu nawa ti'iit baraa' naqimoo wa ale boo/ay yaariir oo muu ngure ar ngure gurtla'y tiqtuuser in ngire hhoo'eemiis.15Kweeraxwi'ii nawa xaye eeharuuseero's ngure haradaqaye ngure bet "Diiri ti' diriiaan a baraa' darma nee slami looa a da't Boo/ay muu deelo'r i ooeek as tawa watli baraa' gixsaduu'in as moroo' /aymorin kuwa tlaxor ay'.16Ala Yesu ngire ba'y' "Gar tas quutli i ka'hh moroo' /ayma hariisaak kuunga'. 17Ngare baye', " gar ta koomaan i ka'hh ala oqo har mikaate'r kooan nee siyoo tsa'r. 18Yesu ire oo' "Huu wari diriri."19Yesu hara'eya ngire hariis boo/ayda iwa iwiiti gawaa' gitso mikaateda kooa'n nee siyooda' tsa'r ngire oh' ire gawaa' dawri'i qaytsiit ire sluufiis ngire eeharuuseero's i hariis Eeharuuse ngire boo/ayda i harmis'. 20Slee'meero tare /ayin tare aa'x parahhee'moo na meeti kire slee's katatay miba nee tsa'r ire haats. 21Nee mu'k a /ayin a hhawaate kume kooan ala /ameena nee na/ii kaa harafaariika'.22Qoomaadar kilae eeharuuseero's ngire ba'y, "Tsa/ame' gawaa' naqimo ta geera i waraahha dir ani nir deelor' kah dir boo/aay. 23Deelo ooaro ngawa hhe'ee's dir boo/aay ire tsa/a'n gawaa' tlooma ire firor ay dir muu iwa ka'hh ino kilo's. Hee qooma'r xweerawo ire gawaada' i dirii' kilo's. 24Nee naqimooda i tla/angw tlawti i dirii kuu dingitiimiis wa lo' nee gwaanduu' ma'aay as fur a ka lo' wa dihh.25Qooma'r sagoo looa tleema Yesu ire dirin i hardah i gawaa' daandoo tlawtar hi'iimiit. 26Eeharuuseero's ngwa wa aan iwa gawaa' tlawta'r hi'iimiti tare da'ayuut tare oo' "Gaa a Hhantimo" tare uu nar da'aye. 27Yesu ire ilawaats ngire ba'y "mune gawdeesaak Hee a ani na da'a yuuni taara'.28Petro ire oo' "Aako hee bar kuung ani /akaa'ang ani xaw amoorok i ale nar gawaa' daandoo ma'aay. 29Yesu ire oo' "Qwalang" Petro ire awee'r gawaa' naqimohe ire hi'iit nar gawaa' daandoo ma'aay as iwa amo'r Yesu ka'y. 30Ala Petro fur'aada ngawa a'r ire da'ayuu't /e/etin mangay i /e/etin baraa' ma'aay ire uu' ire oo Aako ani ba/amisang'.31Qoomaada'r kilae Yesu dako's ngure tumuus dako' Petro ngure o'h ngure ba'y "kuung haratlintaaoorok ka tsuba niinaw. Asma mila masa xuru't? 32Nee qoomar Yesu nee Petro tawa tsa/an gawaa' naqimoo i ale fur' a ire xaslit. 33Nee Eeharuuseeda haraa' naqimoo i diriia Yesu ngure i guruunguree' imiitii tare oo' "A lo' kuung tawa Garmaa' Mungu'."34Qooma'r tawa waaraa'hh baraa' tlawito, tare hardah yaamuu Genesareti. 35Nee mu'k yaamuuda Yesu kwa wa tsaa'hh muu kure ya/aaw amo'r yaamuu inslaaweeda tsewed tiqtuuse slee'meero kingire huu'w dir Yesu. 36Kure firin gidaaba' tam Paslta inqwaariro's kilo's ngi kwatliliya, nee mukda' slee'meero paslta inqwaariro'o nga kwaliit tare hhoo'a'y.
1Mafarisayo ne gouse nina haraiyee e dir Yesu Yerusalemu wa ele kuribay. 2Asmamilsa eharuse dabemoo bar ise miskihhiti tin? Asma dabaa kiham tlitika bar ta'/,ayin. 3Yesu ng'ina mu'/.ewatsi ng'ire bay, : Kungaa asma mila gar algador Aako kash hititindaa asma dabe moohung?4Asma Mungu inaoo babo wog ne ayirog ilaiwa'/ene he tlakwema ng'a gawa babowos ne ayiros ioo gar iwahharin aqoin gwaa. 5Ala kungaa akat umoo he babowes ne ay iros ng'ibabaw, "Umuqo ale'/,isarar he iamor aningwaslaslay siwirihe ailahhoar amor Mungu dahh. 6Hesing gar babowos ng'us ila iwa'/, i ikahh. Bara gar idrtiye'/,aymuu Mungu ukwatange kofee asma dabe mohung.7Kungaa hhahhafuse igon idodaa Isaya iwaarin gawa hunge iwaoo," 8Mukwi aning' tin ilaiwawa'/,a ne afe rin ala murein kasaw amor-ene. 9In todidimisiyaa asma it intsahhasar in a intsahhasar ta oo ne mun"10Alo muu nguna a tel ng'uribay. Ia qasak ne xuak. 11Gar dah ner bara afkuhee arng'uslasl'/ares i kahh. Aqo todaa bara afkohee watiimit tisi he ng'uslasl'/,ares.12E haruse iredeqer tare exwes ne Yesu. Axuang Mafarisayo '/,aymudaa kuwaaxas tana dukuts? 13Yesu ng'ina mu/e wars ngina bay umoodahasingw baboee adahasing kutu/u. 14Kiloin mawak atapuu geraharuse. Bartampa heigoraharahad amale tampa slemera isarkwawa ta huu bohonto.15Petro Yesu ng'unabay slaqasay wi oang dir atene. 16Yesu inaoo kungaa gartatsahhee ikahhang? 17Kungaa araandaake gidaba umogar bara afkwidarahinwarahh ner bara guraa alo in warahh e bara choo?18Ara moroodaa bara afkowatimiit a bara muna ngun dahh. Ne an- moroo he nguslasl/ares. 19Asma bara munahe gartimiit a aldakor t-tlakw, tsu/uuta, fugi, Tsuuma, fiso, lamaa buung lama, ne loslislingw. 20Moroowi an moroo he nguslasl/ aremis. Ala /aymarhe dabaa ngiwa hamtlitika nuslasl/aremiska."21Aluwo Yesu ina didaa watlay kilos ale ina amortiro ne sido xuu. 22Nina bartisi waxer /amenir Mkakani inatsee ikat gurtlawang. Aako Nalay Adamu Dasir- ee kaloowa slehheemis ne netlame. 23Ala Yesu nga mulee watsika. Eharuse nguna hara hardat, ngure firin ng'unabayee. Hengesek itleramosi asma tundu itseemin.24Yesu ngina bay taya/awika dir umohewo ala qaqodir be/angw daa aqwar odo Israeli. 25Ala ninaxer mahhat gera wos ireoo "Aako ale/isang" 26Ngina bay "Kahhoeka moroo /aymar na/ii kuwatatahh kure hanis dir soay"27Inaoo "Ai dosi, Akoo tam idosiye soay gar-i/layi ago moro /aymadaa pahh wa bara mezar Aako in. 28Alo Yesu inaoo /ameni haraflintoo rog kaur. Itle hharut diroge idosi karslaa. Dasiros ina hoer afeqomasir kilaa.29Yesu ina didaa wa tlay e tsewemaa tlawita Galilaya. Alo ina iwitanangw ay gawa tloma. 30Muk yarir ina amoros kay ne nguna togoray i huwingee, tapuu, afawaqslaa ne ohatlaa o yarir o idor a leslawaka otiqtise. Nginaqasiyee dir yaa Yesu ngire hungu /use. 31Ne muw tana wa/oo kawa ar afawaslu ta axwes ne mukidor aleslawaka kahhoemis, muk togoray tahiimit, na tapuu ixumisiyaa Mungu Israeli nguna xirfesiyee.32Yesu eharuse ngina atet ngire bay. Balari agagurtan inadinkuutiyee ne aning delo tam gar alayiyee ikahh Idetor bawaka iwatlayaa marein a/ayiniika matawa /araran wa urwa. 33Eharuse ros ngun ber. Adila kawaslawan mikater bolari slemaro ngibuu bara slalatiye. 34Yesu nginabay kungaa mikate kakondaa a magaa? Inaoo fangw ne samakir ninakw ar ninaw. 35Yesu inaoo bola iwitisa yamuu.36Mikate daa fangw ne samaki daa ngina tatahh aluiwa firin ngina parhhas ngire hanis dir eharuse. Eharuse kana hanis dir bola muw. 37Muw slemoro tana /ayin tare hhees. kunaburumbur moroo/ayma o amet mikate tlakwii fangw i halsinyaa. 38Slemaro ona/ayiminee a hhawate kumme ntswiyahh /amena ne na/iikafarika. 39Aluwo Yesu bo/a nginadelor bay tare lay iredah bara mashua e yamu Magadani.
1Mafarisayo ne masadukayo Yesu nguna iar taaye slaqasai dori ngiwa lagan. 2Yesu ngina mu/ewats ngina bay gidaba abar tsindo yamu kiamohhoo asma dori kida/at.3Matlatlero yamu kiamohhoeka asma dori kida/at ne tlafo dori slemaro ngatuntukiyee. Axuaa wagwerara ala ixuaaka wagweraro layduu afeqoma. 4Xway ahhiturut ne arfugi gar ilelehhit a laydu ala layar ta dir - ini harisi i kuhh ago todaa ar Yona. Yesu ngina gexay ire tlay.5Eharuse tana hardah e bartatsar ala mikate nga sagaqwaresiyee tatahhoaro. 6Yesu ngina bay tideendee ne maga hhito toowatlehhak ne mamahhat Mafarisayo ne Masadukayo. 7Eharuse tina kiloin yahamisiye tanaoo gar mikate ngisa tatahhanika amila? 8Yesu gasi nginatsahh ire oo. Kungasi haratlintao ninau. Asmia mila masgurhandaa ne maskinilohung axwesaa akataa asma mikate ngiwa tatahhanika?9Xay tam hindi aga tsahhiika tam asleraake mikate daa koan muw kumme koan kikapu magaa kuw buruburidaa? 10Laga mikate fangw dir muw kumme tsiyahh kikapu maga katatahee?11Idor karatsahhiika aidola gidaba aning gar ni dirhungikah tawa dandoo mikate roka? Ti harmagahhee ne tideendee ne itsahhar Mafarisayo ne Masadukayo. 12Aluwo nginatsahhii garikahi agidaheka tiharmagahhee ne makater a mamahhut. Ala tiharmagahhiyee ne itsahhasar mafarisayo ne Masadukayo.13Qomar Yesu iwahardah yamu Kaisaria ar Filipi eharuse ngina yahas inaoo muu kawakahina/ay hee amaa?. 14Tanaoo bahhaala takahi a Yohana kodaa batimamis bahha ala Eliya, ne bahaale Yeremia laqa a hee wah bara eharusero. 15Ngina bay kungaa makataa aning a maa? 16Bara mu/e watslo Simioni Petro ina oo kuung a Kristo na/ay Mungu kodaa slaf.17Yesu ina mu/aewats nguna bay ta tsuq kuu Simioni bar Yona asma tsere ne funay gari ngagehhoesiika ala a babooee o gawa dori, 18Ani slema un babaw kuung a Petro nee gawa tla/aarihe kanisar-ee tam afkudoo gaii ngi balo harba/iiyaaka.19Kuung u ufunguor wa witiimar dori i haris. Me gartago tseg dando yamuwo katseg dariwo, ne gartaogwed gartagogwed dando yamuwo kangwergawa doriwo. 20Aluwo Yesu ngina nanaq eharuhe gidaba mingiwa oiyee dir hewo inos tawa Kristo.21Imir siwasiyee Yesu e heruse ngina bay iharini waq Yerusalemu kay kuwa slehheemisi ner moro yawii bara dabaa barise ne uruser Makuhani ne gouse kuwa gasi ne balo tam iwaslee/ee. 22Alo Petro Yesu nguna arsuruk bihhii ne nguna bay. Gari tiharasawe see ne kung' Aako mindiwa baloo tiit dioge. 23Alaa Yesu inawargay ne nguna bay Petro qu/ti aluene ne slangw i kuung a baqamoo dir- ene asma uhhaslitka moroo Mungu ota hhaslit a muw.24Aluwo Yesu eharuse ngina bay bar hee galangislaa ani i waehari i harin tiwa kilos sii msalabalos ngitatahhi ne iehari. 25Asma he hotawas ngislaa tu/uto nginqwares ne umohee hotawas nganqwares asma aning ngitu/uu. 26Xay slaslaw a gala ar hee i slay bar dandoo yamu slemero ng'wa slay ala hotawas ng'a qwares? Xay aga gala ar hee iduxi ar iwarqes ner hotawas?27Asma Na/ay Adamu ni xay ner xirfoo Babawos ne malaika. Ne inos umoo hewa ngubuu ner tlehhmii wos. 28Loemawo nunbabaw bara kungaa kokaa diri wasihhimitaa ideyaa o tuima ngitsaqaaka ay dirna/ay Adamu ni xay nere wawitiimaros.
1Delu lahhoo iwawarahh Yesu ngina artlay Petro, ne Yakobo, ne Yohana hhiawos ne ngina artlay e gawatlomar tler inoin. 2Kuna warqesgerain wa ale. Gitsaa wos ina ohiyee adortse/ama, ne tlabaawos inaohiyee ador gwa/atema.3Aluwo disiye kinaitiit ne Musa ne Eliya ina axwesiye ne inos. 4Petro Yesu ngunabay. Aako iqor aten tawa diri wa iwiwitan. Bar aslas /asler tam - ar wak a tog, ne wale asma Musa, ne arwak asma Eliya.5Qomar iwe axwesi tlafita/assh ngina tutuk ner mahhtumo ne alawo afoo nina bara tlafidadaa wetiil ikat kwi a na/ay eeoanislas o anislaatimis inos iainqasak. 6Eharuse gasi kawa axastana gur-eer huuutana loowa daayut. 7Aluwo Yesu inahardah ngina kwatit ngina bay. Tluwee madaayu mitaraa. 8Inoin gitselee ngina tlesiyee gaw ala hee hatlaa ta arbikahh aqo Yesu kilos.9Qomar tawa awediti gawa tlomar Yesu ngina haraeyin inaoo titaandee maduxa raa ay dir. Na lay Adamu iwasle/e bara gwaararo. 10Eharuse nguna yahos tanaoo amila gouse mastakahi Eliya ni alaki/ii?11Yesu ngina mu/ewats inaoo aloo Eliya niki/ii umogaro ngina ki/is. 12Ala kunga tundun babaw Eliya naqoro ki/ii inoin ng'watsahhika. Ala moroo ng'wa itloehhitiyee akondaa inoin islaiya. Ne aqoidosir kilaa. Na/ay Adamu kur slehhemisi wa bara dabain. 13An dir Eharuse kawatsax ar gidaba gariaxwesi adandoo Yohana Mbatizaji.14Tawa hardah dir bo/ay muw heeko wak nguna i hardah inagurungureti gerawos ne ngure bay. 15Aako no/ayee gurtlawe asma i/araran ne i loowa slahhahhaa. Ki/imayarire ihuhuain bara asla ne bara maay. 16Nguna huudir Eharuse rog ala nguna ale slay ika hhoesaro.17Yesu inamu/e wats inaoo kungaa xway lar haratli komaka ne araahhiturut? niiwawiti dinkwa ne kungaa e daqala? Tligitlantliman ne kungaa e daqata? huwang diri dir-ee. 18Yesu nguna igahhat netlang'w iretiit. Garma kuna hhoes qomadar kilaa.19Aluwo Eharuse Yesu kuna haradaqay ner nago kuwa yahasi. Asma mila Musa harslaqatari gusaro? 20Yesu gina bay asma haratlintaor ninaw. Loema nun babaw bar haratlintao tam ar kondaa tlomar a alesleraa kawa beraa lohwa diri amorqaa kawe ne aqoin lot ne gar slitat i kahh dir kungae. 21Ala netlamer idorti ititaka aqo nertiro ni tsegiging'w22Qomar tawa Galilaya rikahhi Yesu Eharuse nos ngina bay. Na/ay Adamu kuqas bara dabaa muw. 23Ne ngungasiya balo tame ni wesle/ee. Eharuse tana loowa gurhamut.24Inoin tawa hardah Kapenaumu mukdaa kodir nusu Shekelir burumburim tana hardah e dir Petro kuna bay xay in tsahha tusumo hung kodir nusu ngibuunang? 25Inaoo e ala Petro iwadah bara doo. Yesu ina axwes ne Petro alaale maoo Gar taaldakut amila Simion? Wawitoo dandoo yamu kodi laqa ushuru dir nguna ilaohinaa a dir maa? Dir muk inee laqa dir dahaye.26Ne Petro iwaoo dir dahaye; Yesu nguna bay idosiye muk daas wawtin kwa harges bara buuhihe. 27Ala aten mukdaa ushuru ohim muwa dahasana bara iringe tlaw bara tlaw indoano kwahhe ne kutatahh sakimodaa ne gera xay. Alu afa burakis shekilir wak a bara si eri Tatahee ne kaharis dir muk Ushuru ohim asma ani ne kung.
1Afeqamasir kilaa Eharuse tana hardah e dir Yesu. Nguna bayee A maa hee ur bara wawiitiimar doriwo? 2Yesu ne/ee ni naw nguna atet nguna qas tla/aw in. 3Ne loemawo nun babaw bar agahhuundiika tay idor na/iininakw aale slleraaka tawadataa bara wawtimar Mungu.4Ido siye hetaqo ninawes tare idor ne/ee nina he idor kwisi kuur bara wawitimar doriwo. 5Ne hego ne/ee nina ng'wa iahoo ner umoee a aniinailaoh. 6Ne heqo tawakahi ngatlehh he wak bara mukwi ninakw aniga haratlintiiye ngwa hhitinee kahoo dir hesiye tla/anoxotling'w kuwatsegi bara isa ne kure kwahh bara tsililiar tlawi.7Tsaxswa dandoo yamu asma qomar dukutsa Asma afeqomasi aqo ninhardat.Ala aryar hesi afeqomasi nixer. 8A bar dakog laqa yaerog ngitlehhiit tawadukuts tsate kwahhe amor sawa aekung. Kahhoodironge tawa dat bara slafingw dawa ukondaka laga toqori tatuwa kwahhi bara asita daqislem ner daba wog slemero laga yaawog slemaro.9Bar ilatog udukutsil tu/e kwahhe amor saw ae kung. Ka hoo loowaale diroge tawa dal bara slafing'w ner iitawak ta tuwa kwahhi bara asita daqislem ner i lawong slemero.10Qaytsitee muwaqaaraaa tam o wak bara kokaa ninakwe. Asma nun babaw doriwo malaika in der deloslemero gissa/aa Baboee o gawa dori ngin ga/ayaa. 11Asma Na/ay Adamu ngina ba/amisar ay todaa aqwad.12Gartafikirinda amila? Barhebe/ang'w ngukon a tsiru ne be/ir wak aqwad xay koda a miberi gwalel ng'u gexay kee gaw tloma ne be/i daagwed ngire lelehitor ay? 13Ne birng'a slay bemawo tundunbabawo ng'in-iqwala/a takodaa mimberi gwalel ne gwalel dawaa. 14Aidosir kila aslatir baboo hung o dori woka, owak bara kokaa ninakwe iwaqwari15Barhhiya qaledakus daqw dirosiale ne kungu tsar kilohung todaa aitlakwes laqa me. Kar-aaxas hhi wa wog ukwa haraki/is 16Al bar ukwaaxasika huwedikwa ne kung hhiyaa o wak laqa tsar asma bara afer i amabuuser tsar laqa tam umoo /aymuu kwangehhoes.17Bar- muksi ngwa male waqaa ngwa axasika gasi kanisa tiber birnga male wagaa kanisa ngaaxasika, Mwe iador hee xorodu ne mukdaa ushuru ohim tlehhiti.18Loema nunbabaw garlaqotsegaa danduu yamuwo ka /seg doriwo ne artaqogwedaa danduu yamu wodoriwo kagwer. 19Slamitundun babaw muksar dir hunge birta axwesini axas bara umagoro danduu yamuwo artafirin tisi baboee ogawa dor ngitlehh. 20Asma muktsar laqo tam barta burumburit asma umoee aning atla/angw in.21Tlami Petro inadaqay ne nguribay, Yesu, Aako hhiyaoose aniasdaguuse sagawa magaa ng'uwa gurtlaw? Tam saga wafangwe? 22Yesu nguna bay ubawaka sagawa fanqw ala tam miberi fanqw sagawa wafanqw23Gawa idosiye wawitiimar dori a wak ne wawutumoko ng'aslaa faroros ngiwa flahhiamor lawaleros wa ala. 24Qamar faro ng'iwa imu/uun kungunahuu lawakumoko wak ota inusi talanta mibango. 25Asma aruwar ngirbui iwakahh, akowos kawerisi hariros ndinkwa ne na/iiwos ne umoqo garigakonang ne buntu kutlehh.26Idosiye /awa/mosi inahuu inagurungureit gerawos, inawoo, Aak, qitlakome digwa ne aning. ubuu umoqogaro. 27Aluwo ako lawahumoodaa, kunalowa tliwi/ine gurlemu, ngunamay ne ngunagurtlay inaslemero.28Aluwo lawahumodaa gunaslay owak bara hhae wos kodaa olawareros oiinusi dinari tsiru. Nguna urux ngunahhehha oh, ne ngure bay, Buang umuqo gar-uwainus. 29Ala lawahimudaa inahuu ne ngureloowa firin, ngunabay; qitlakomek aning kuung ubuu.30Ala lawahumudaa o gera inasia. Gar-atlehh a nguna gas bara Gereza aydir todainuus si ngiibui. 31Ne lawaledar hatlaa gasi natiit ngiwa ar yee. Ngina loowa gurhamiri gasi. Inadoqayee edir akoin umogarnatiit kanaoo.32Aluwo ngunaatet lawahimodaa, nguna bay, Kung lawahimotlakw, Unagurtla inar-ee slemero asma iwaloowa firirin. 33Xay! Islaatitke gurtlemu kuwa kon dir hhiyawoke, idor anikuung uragurtlaw?34Aako wos inabuhh ne nguna qas dir kodaa slehheemisaa aydiri inadaaslemero nginabuu. 35Idosi an- idodaa baboee ogawa dori tunduitlehhi bar umohe dir hunge hhiyawos ng'ugrutlayka bara munerhung waale.
1Inahit qomar Yesu /ay meerisi ngiwahhees, inatlay Galilaya ne inatlay eal hhesayo Yudea gera yaer Jordani. 2Bo/ar urngunaehad ne ng'ina hhoemis wa amosi.3Mafarisayo ngunaharadaqayee nguiara ariyaa ngubabayaa. Xay Iharinda hehareros ngiwamay asma umogaro? 4Yesu ngina mu/ewats ne inaoo, "Akasomusiika gidaba kondaa tlehee imu/umaro tunduka tlehhe hhawata ne hare?5Slami ina maleoo gawaidorihe hhawate babowos ne ayiros ng'igexay ne tiharagas ne hareros kwisiyaa tsar taslaqw tawak tlehhit? 6Idosiy amale tsareka, aslaqwta wak. Ala,todaa Mungu aharagas he gala mingiwawagwer.7Ngunabayee Aluwo gar Musa gor talaka ngisa yalan duxaro ne kawa may? 8Ngina bay asma gawdema munerhung, Musa tunduna aleya/an /amenar hung kawa meraa, ale mir imu/umar aidosiyeka. 9Ng'ubabaw argidaba heq sharera ng'amay bar dandoo fuqitoka ne amatlaang'iredux afuqgus ne hhawatos /ameni daa tamay ng'adux afuqus10Eharuse kunabay Yesu, "Bara ido idor idir an idosi gawa hhawata dir hare rose duxo kahhoeka. 11Yesu nginabay , "Aumuhewoka ong'iaslaw inisahhari ilaa aharo, ala aqokodaa kilos taya/an ng'ina ilaohiyaa. 12Asma idayaa Matowashi arxwasla imir bara gurer amuin. Ne idayaa Matowashi tatlehhe ne muw. Ne idayaa Matowashi arta kilo intle hhaiye asma wawitimiar dori he ng'iaslaw intsari ilaoharo ng'iilaohi.13Aluwo kuna na /iinikwi huw ng'iwa dabaaigasi ne iwafirin, Ala eharuse ros ng'ina igahhatiyee. 14Yesu inaoo, "Aleya/amakw slerermila/amara amor-eekemuwo, asma wawtimar dori ar muk idor-inoin. 15Inos dabaa ng'inaqas gawain, nealoiretlay didae.16Qaytsit heko wak ina dir Yesu inaoo. "Intsahhatussumo, gar qa amila hhoo iwaharim ni tlahhe slafingw daqislem nguwa slaw? 17Yesu ngunabay, "Asma mila misyahamisi garhhoo? Ider owak kilos o hhoo ala bar slatingw uslaaya kuwasler damemo Mungu ohe18He daa ng'una yahasi, "A dabemo galaa? Yesu Inaoo, "Matsu/utar , Mafisimor, lama maoar. 19Babowag ne ayirog, ne Inslawomo wogslae idortouftog waale.20Hedaa inaoo Moroosi slemero ugwa ilawa/a. Gar iwaharim a mila? 21Yesu ng'una bay bar slaa tawaganaa, tlaw werise artaqo kon ne kaharis dir narkuse ne daqune qasirog gawa dori Daqani xawang eharang. 22Aluwo garmadaa todaa Yesu ng'wabay ng'iwa axas inatlay nerguhami asma daqariimar urng'ikon.23Yesu eharuseror ng'nabay, "Loemawo kaga wid he daqarumo iwadahibara wawitii mar dori. 24Slami mubabaw, kaishahh dir ngamiaro iwawarahh ner bara foxar sindano owo tahe daqarumowo iwadahi bara wawttiimar dori.25Eharuse idosi kawa axas tanaloowa wa/oo lare oo, Agala idosiyee heba/amu. 26Yesu ng'inaiqaytsit ireoo, Dirmukogasiiya /andaka ala dir Mungu garyaamaka ikahh. 27Aluwo Petronguna mu/ewats ngunabay, Are umoga agamawan ne kungu nae haran. Gartaslawan amila?28Yesu ginabay /aemawo mubabaw he amigaehar, baraxwayalar /aben qomar Na/ay Adamu biraiwit bara kitangos oxirt kungaa slem aiwitaa bara kiteri miba ni lsar owawitima kiwahukumusaa mibanilsar.29Omaqo hewale dirhunge ongwa gexay doo, Hhiyaa, hhoo, baba, ayi, na/ii laqa qaymo asma umoee ng'iina ilaoh sagawatsiru ne slafingw daqislem ng'ual. 30Ala oyarir koin kodaa ogera siwarihe, inoa lhheeesay tlehhitiyaa, ne kodaa oalhheesay ino gera tlehhilliyaa.
1Wawitiimar dori aslaqamis ne he qaymor kom. oatlay matlatle ba/aa muk gadiye nguwa qasi bara qaymoros ar mizabibu. 2Qamar tiwa axwesinis layee gidaba ng'wabui ner dinari wak tlatla/angw slemero ngina ya/aw iwatlayaa bara qaymorosw ar mizabibu .3Inatlay maleele qomar masaa tam inawawarahh ne nginaar mukgadiye ohatlaa lassihhit igadiyer konaaka bara yamusoko. 4Nginabay kungaslemu tlawsee bara qaymor mizabibu ne toda harim ngihanis. Idosiye gadiye nginatlehhar ayee.5Inatlay maleele loar lahho maleele loar gwalel ne aqoidosir kila nginatlehh. 6Ki/lina hatlae maleele bara loar mibane wak inatlay ne nginadisiay muk hatlaa tasihhimit igadiyer konaaka.. Nginabay amila gartadisi wa sihhimitaa gadiyerta kondaa ikandaa ikahh? 7Nguna bayee asma he tundagadiyer harisikahh. Nginabaykungaa sleme tlawee bara qayamor mizabibu.8Afeqamaror tsindo niwaxayee he qaymor mizabibu hedaa sagesihhimit ngunabay sagagiyuse atete buutuin kuharis imu/ume nerhoda oalhheesay e ogera. 9Niwahardahhiyee koda oloar miba ne wak gar ailaohhiyee adinari umohewo. 10Niwahardahhiye kodaa ogera, garfaharaxu ar ur ngiilaohiya ala umoqohe ake garlahanisi aqo dinari wak11Abuubuutuin ng'uwa ilaohiyee tana qununu/usay dir he qaymo. 12Kunabay mukwi oalhhesay gadiye kona tlehh saar wak kilos ala kuung inaqomes ne aten aten huwa inalohisan delor biti slemero ne hamhami tundure er.13Ala he qaumo he wale dir-ine ngunamu/eats ngunabay, Mulqumo ganatlehh katlakweka xay! taatoslawarnike nianing gawa dinarir wake? 14Ilaohe todar harimarog tatler Aqwala/oee ngiawabuu sagadiyuseriar-alhhesay qomay ne kuung.15Xay aganaamuwake dir-ene ngiwatleh lodaa aning' nislaa ne malir-ee? kuung ilatog ka tlakw asma amitiwahhoo? 16Adosiye ogera ioaihhesay tlehhit ne oalhhe esay iogera tlehhit.17Yesu qomar iwalsa/aan Yerusalemu iale eharuseros miba ne tsar nginahu her bihhwos ne uruwaro ngina bay. 18Arok a Yerusalemu kawan ne Na/ay Adamu kuqas bara dabaa uruse makuhani ne waadishi. Ngusa kwaslemu tiyaa gwaarariale. 19Ne nguduxiyaa amor muw tsifiri hatlo nguwa kata/amisiya ngudifiyaa ne ngu/sa/asiyaa gawa pehhi. Ala balo tame ni wasle/ee.20Aluwo ayir na/ii Zebedayo ninaxer amar Yesu ne /amena. Inagurungurureit gerawos ne ga ngire amoros-ofirin. 21Yesu nginabay gartaslaa amila? Ngunaber oegidaba ne /iiee kokaslar ta iwik owale dakog o/iyay ne owale dakog o/iyay ne owale dakog obasa bara wawikmaroge.22Ala Yesu nginamu/ewats inaoo. Axuukagartafikirin. Xay! aalera kawaarowat kikomber aning ner wah? Nguna bayee aale slawan. 23Ngina bay kikomber-eeloemao aarwataa. Ala iwitanangw dakwee o/iyay ne dakwee obasay tisiadandoeneka hanisaro. Ala ador kodaa tagaroiamohhees ne baboee. 24Eharuse darhatlaa mibangw idosi kawa axas tanagurhamut loowaale asma hhaedas tsar.25Ala Yesu ngina atet inos okoilaa ne nginabay. Axuaa gidaba uruser xoro mungun deetla giyaa, ne uruse in gartatlehhit atodar muk gawa dir- ine. 26Ala miwaidos tlehhit dir hunge. Dirhunge heqo uray nguslaa tla/angw hunge garharim oqoin sagadiyusumo kung tlehhit. 27Ne he ngislaa tawa he gera dirhunge garharim aqoin sagadiyusumo hung tlehhit. 28Idor Na/ay Adamu naxayika kuwasagadiyusi asagadiyuma, ne slafingos nguna duxar-ay tawa ba/amar muk yarir.29Qomar tawa Yeriko dahhi bo/ar ur ngunaehad. 30Netapu tsar ngina aryaataiwit bahhi urwa. Kawa axas iwawararahhi tanatsaa ne tanaoo. Aako Na/oo Daudi tigurtler. 31Ala kinaigahhat ne muw ne kinabay xatletee. Tamu ne idosiye insiri tanakomit afor-in kanaak dux ne tanaoo. Aako na/o Daudi tigurtler.32Aluwo Yesu inasihhit ne ngire atet ngiregahas Gartaslaa nuittlehh amila? 33Kunabay Aako gartaslaan ilaren kigweri. 34Aluwo Yesu kuna urux ne gurtlemoilain ngina kwatit siwasirkila ilainagweritiyee ne Yesu nguneehariyee.
1Yesu ne eharuseros tanahardah tsewema ne Yerusalemu ne tanatlay ay Bethfage ay tlomar mizeituni alo Yesu eharuser tsar ngina ya/aw. 2Nginabay Tlawsee dir kijijir gera ne daqway udisieraa kwatseg ne na'/,ay daqway dinqway dinkwa ne inos-gwerak ngidir-eni kubaa. 3Bar hegala tunda garbay dandoo tisiyee kungaa bawak. Aako nguslaa ne hesi qomarsix kilaa tundualeyaon nixeraa dikwa ne inoin.4Gari niatiit ne atodaa tindaoo ner bara aruse aharima iwabo'/,o Nginabay. 5Dasuu Sayuni iwawutumo wog nixay amor kunga ne daqway ngwatsaan ne na'/,ay daqway hhawato na/ay daqwa onona.6Aluwo eharuse tanatlay ne nginatlehhiye todaa Yesu nginabay. 7Nguna huuiyee daqway ne tlabain ngina gawain iqsiyee ne Yesu ina didiwit. 8Oyarir bara mukdaa tlabarin ngina hhafiyee bara urwa ne bahhaale alewaxai kinatlaq ne kire hhafbara urwa.9Bo'/,ar gera Yesu wa hiit ne kudaa nguahiwa ehara haraa aforin kanatley tanaoo Hosana na/ay Daudi! kwatsuq kudaa naxay ner umoo. Aako. Hosana gawa toowale. 10Yesu iwahardah Yerusalemu gixsa slemero tana kwaslit ne tanaooamaa kwi. 11Bo'/,a inamu/e wats hewi a Yesu arusumo oNazareti ar Galilaya.12Aluwo Yesu inadah bara hekalu. Mungu ngina gusu afeni slemero kodaa tlaxumaa ne werimi saa bara hekalu wa ale. Sleme ngina gwa gwara mezadu kodaa helar warqemisaa ne kitariin kodaa tlawar weriamisaa. 13Ngina bay kagoin. Doee kuatet doo saling ala kungaa ugwatlehhee dir. 14Aluwo tapuu mukti aleslawak nguna hara hardah yeebara hekalu ngire hhoes15Aluwo qomar uruser Makuhani ne gouse ngiwaariyee moroo atlehhit ne ngiwa axasiyee ne/iitse eminaa bara hekalu waale takahi Hosana na/ay Daudi tana buhh. 16Inaoiyee aaxami saa ti mukwi takahi? Yesu inaoo Ee Ala aga balo somusiike bara afer na/ii ne na/iiminakw kodaa duumaa xirfoo /oo ider? 17Aluwo Yesu ngina gexay ne inatlay tse/a gixsa ay Berthania ire amosiqat.18Matlatlero iwakiki/i bara gixsa inaqwarit. 19Xaano nguna ar bihhiurwi. Ina amodaaxuu ala gar a slay i kihh gawawose aqo ol/oo kilos. Nguna bay diroge /amu miyaqbalo darut maleale. Ne qomasar kilas xaano daa inamao.20Eharuse ngiwaariyee tana wa/oo tare oo aidola xa'ano ina moo aqo hindi? 21Yesu inaoo tundunbabaw loemaw bar haratlinta or- atlehharut ar xa'ano kilos ala tlomar an beraa tiartlay ne ti kwahhi bara tlawi ne in tlehharut. 22Gorqota finrindaa bara salindaa ne bar hera tlinta orkondaa ailaotaa.23Yesu inahardah bara hekalu uruser makuhani ne bariser muw nguna ihardahhiyee qomar iwa Tntsahhatimisi nguna yahasiyee. Ner bara aleslemu maa moroowi kuwatlehhit? Amaa he aleslemu sii ng'wa haris? 24Yesu ng'ina mu/ewats ng'ina bay. Snisleme kung'mnuyahas yahasar wak birngaoee aning sleme ngioo moroowi gangurtlehhit aale slemu maa.25Batsimo Yohana amor niwatlay adoriwo laqaa amor muw? Tinakiloin yahamisiyee tanaoo baraoan dori ng'in dahh in-oi alo Musa haratlintiika. 26Ala bar-agaoan amor muw mukwi udaay umitan asma muw slemero. Yohana kuwaga/ay a arusumo. 27Aluwo Yesu kunabay axuanaka. Nginabay tam aning sleme ng'ioaka nar-aleslemu gala omoroowi ngurtlehhit.28Ala gartafikirusaa amila? Hee na/ii tsar Inadaqay dir o wak ne nguna bay. Na/ay ee tlaw gadiyetlehhar awek bara qaymo mizabibu. 29bili. Na/ay inaoo aning adaqawaka Aluwo aldu koros nginawarqes ire daqay. 30He daa in adaqay ay dir na/ay tsar gar aooaqo todar kilaa. Na/aywi inamu/ewats adaqw ako ala adaqayika.31Agala bara na/iika tsare o slaarir babowas ng'a tlehh? Tanaoo na/ee gera Yesu nginabay loemawo nun babaw mukdar ushuru ohim ne tsatuse tagirin dahamu bara wawitiimar Mungu gera ale dirhunge. 32Asma Yohana nina xay amorhungw ar uruwar ganaa ala ugaharatlinti'iika nee oohumuse nee makahaba ngwa harati'iiye nee kuunga tisi kawa ande iwatlehhimiit aga hhoindi'iika as alo kuwa haratlia33Slaqasay hatlaa iatiqase. Heko ider he yamu ur kom oqaymo Zabibu ngunadahas. Tawang'ire qasixoslmo ngunatlehh o divai ng'irio/i ng'inatlehh /ampar xumuse ne ng'ina hanis dir muk zabibu ga/aw. Aluwo ina ay kuhatlaa kay. 34Qamar buung zabibu niwanaka/a sagadiyuse bahhale nginaya/aw amor dos /usedar mizabibu - mizabibu woa kunalehh.35Ala duslusedar mizabibu nginaartlayee sagadiyuse daa owale ngunadifiyee ngure gasiyee ne ohatlaa ngunatlaqwiyee ner tla/e. 36Ki/ima hatlaa heqaymo ngina male ya/aw sadiyuser hatlaa oyarir takodaa o gerawo. Ala dosluser mizabibu ngina idodar kila itlehhyee. 37Alusiye ako daa nguna ya/aw amor-in na/ay wos inaoo na/ayee nguilaiwa/iyaa.38Ala doslusedor mizabibu nguwa aryee garmadaa tinabayee kwi aalusumo. Qwalasaree ugasan daqaniaten ali an-ohan. 39Idosiye nguna ohiyee ngure kwahhiyee afeni bara qaymor zabibuwo ne ngure gasiye.40Xay he qaymo loo armizabibu birnahardah garng'iitlehhi dosluser mizabibu? 41Kuna bay muksitlakw ngun hhitin ner idor llowa dihh, ne aluwo qaymo sir mizabibu ng'in dir dosluser hatlaihanis muk ngubuaa asma zabibu a hamar42Yesu nginabay goi akasomuseiike. La/anotasii ne muktlehhit a la/ano ur-omaper i tlehhit. Gari iamor Aako dahh bara ilarene a wa/o/omoro?43 Idorihe mizabibu wawitimimar Mungu katatahh wa dirhung ne kahamis dir xoror/amu wos ngu ilaiwaw/a/? 44Idorihe He qotawakahi a huu gawatla/anosi kun-ge qaqay. Ala umoqohetaihuu kunxos/.45Uruser Makuhani ne Mafarisayo slaqasii wos ngiwa xasiyee kana ar gidaaba' a inooin ngin xwes. 46Ala umobarta dabatlesarslaa gawawo's ladaayumit asma xoro asma muu kuwa ga/ay a arusumo.
1Yesu inaaxwes nee inooin male ale ner baraslaqasii inaoo. 2Wawitiimer dor aslaqamis ne wawutumo hamsir na/aywos nga tlehh. 3Ng'ina ya/aw sagadiyusero's ng'iwa kwahhasiyaa kode taatel niwaxayaa bara hemsi ala nee daqayiika.4Wawutumo ngina male ya/aw sagadiyuser hatlaa inaoo. Idabawak slee'meero kodaa ta atet qaytsilee moro/ayma ngwaamuhhees. Awe na damay ee kasiq, nee moro slee'meero ku amohhoo qwalasi baraa' sikuku harusi.5Ala musi kainkihhmuwaarika aletamosi. Bahha ale tana ki/i bara qamuin bahha ale tana ki/ii baraa' yamudaa tawa moroin werimisi. 6Bahhale kineal tlatlay sagaiyuser wawutumo nee kinakiliqimis na kire tsu/u. 7Ala wawutumo inabuhh. Jeshi ros ngina ya/aw kiwatsu/i kodaa na tsu/utiyee na ayain nguna da/iyee naer asla.8Aluuwo sgadiyusero's nginaba'y, "Harusi ka amohhoo' ala kudaa batetan aharimiika. 9Gawaa' idosiye tlawsee ediri dogitor /ohir ur kwahhasaree mu'k yariri nee idor taale sleraa ni hardahiyee baraa' harusi. 10Sagadiyuse tana tlay aydir lohir ur umooqo mu'k taar kunekwahhas ohhoo nee otlakwedo hamsi inahets dahayero.11Ala wawutumo niwadah dahaye slee'meero ngira xuxuu ngunaar hee wak otlabaa harusi nga dahasika. 12An-dir wawutumo nguwa yahas, "Mulqumo adorhurasler hardahamu dir tlawu harusi ukondaka? Nee hee daa gar amu/ewats ikahh.13An dir wawutumo sagdiyusero's ngiwa bay isega hewi dabaa nee yaa nee kwahhak afeni baraa' giwti amosiye ga a/ae nee sihhe naa xoslingw. 14Asma muktaatet kuur alaota tsawar kunina.15Aluwo Mafarisayo tana tlay nee idor Yesu ngureohiyaa ngina lelehhoar ay ner baraa/aymeeriwo's. 16Ng'ina ya/awiyee eharuser in dinkwa nee maherode. Yesu n'unabayee' " Intsahhatusumo axuan-argidaba kung'a heloema na gartaintshhatimis aslaarir Mungu' ner loema garhe hatlaa ikah' ahhaslilaka nee heta baraa' qantus i kahh. 17Gawaa' idoorihe ya oang' garta aldkut xa'y iharinda kodi kawa buan amor Kaisari baraa' dabemoolaqa slaay?18Yesu nginatsahh hhiturumar in ne inaoo gar anis-iaraadaa kuunga' hhahhafuse? 19Pesa laqamare artakodr buundaa. Dinaer kana huu.20Yesu ngina yahas gitsa/akaa nee umowi aomaa? 21Kuna bayo Kaisari Aluwo Yesu nginaba'y moroo Kaisari hania amor Kaisaria nee o Mungu' hanisa amo'r Mungu'. Idosi kawaadas tana wa/oo. 22Alo kuna aytare tlay.23Balosiye Masadukayo hahhaale tane hardah e dir Yesu, kodaa kahaa wasle/amor muk-a qatli kahh . Nguna yahasiyee. 24Kunaba'y "Intsahhatusumo, Musa ineoo bar he barhe alaqwalika agwaa hhiyawos /amerisi ngi ali ne nee na/ay ngu laqwali asma hhiyawo's.25Inaderutiyee hhae fanqw. Ogera ineduxun ne inagwaa na/ay ngwa laqwalika. Hare ngina dir hhiyawosihexay. 26Aluwo hhiyawos aotsar idosir kilaa' ngina tlehh aluwo otami tare idosi ekoda ofangw. 27Aluu idosi kaatlehh slee'meero haredaa' sleeme inagwaa. 28Alo balo wasle/amuwo here si arma baraa' hhaesi fangwe? Asma slee'meero kana dux.29Ala Yesu ngina mu/ewats nee ngina ba'y an-dakumisaa asma gol axuaaka tam /uru Mungu'. 30Asma baraa wasle/amuwo muw taduxuxunka laa kiduxutika. Ala muwa idor msika gawaa' doriwo.31Dandoo wasle/amo muk-a qatli ya agabalo somusiike todaa Mungu a amo'r kuunga i oo' iwakahi. 32Aning a Mungu' Ibrahimu, Mungu' Isaka nee Mungu' Yakobowo? Mungu' a Mungu' mu'k aqatlika a Mungu' mu'k slaf. 33Qomar bo/ay gasi kawaaxas tana wa/oo asma intsahhatimisowo.34Ala Mafarisayo, kawa axas argidaba Yesu Masadukayo, nga xasltis tinaburumburiyee inooin dir wa'k. 35O wak dir ine a he damemo nguna yahas yahasar iara. 36Intsahhatisumo alqador ur-ar slee'meero ngiba/a a gala baraa/ dabemowo?37Yesu nguna mu/ewats, "Ala Aako slee ner murowog slee'meero nee qeruwog slee'meero nee sagaba rog slee'meero. 38Gar ana alqador geera.39Artsar nee tisis aslaqas aharima inslawumowag kuwaslaa idodaa kuung tirslaa. 40Dabemo slee'meero nee aruse i baraa' alqodari tsar.41Nee Mafarisayo qomar tawa baraa' burumburitar kon Yesu ngina yahas. 42Xa'y! Garta aldakutaa gawaa' Kristowo? Ino's a na/oo maa? Inooin nguna mu/e watsiyee na/o Daudi.43Yesu ngina mu/e wats ar idola Daudi baraa' geruwa nguna atet Aako ire oo. 44Aako nguna alet Aakoee "iwit dakwee o /iiyay ay dir tsaxuserog kiqasi baraa' yaawog?45Bar- Daudi Kristo ng'una aletin Aako aluwo idorir na/aywos tlehhiti? 46Hee ng'wa aleslay mu/ewatsto i male kahh nee i hahh heaqitl ga ngiwa yahasi male ale imiri balosi nee dolro a komit.
1Aluwo iaaxwes nee bo/ar muw nee eharuuseero's inaoo'. 2Gouse nee Mafarisayo taiwit braa' kitang'w Musa. 3Gawaidosiye gartunduqo babayang tlehhak amorihi xuxuumak. Ala tlehhmiin midigirde laraa asma inooin moroodaa ikahiyaa ng'utlehhitiyaaka.4Loemawo inooin huwailoo ngi'itsegitiyaa o iloo gagararo, aluwo ng'in tsa/umisiyaa braasumiimuw. Ala inooin ta'm ditsa ngi'surkumisiyaaka ng'iwa gagariyaa. 5Morooin slee'meero nguntlehhitiyaa kiwa ari nee muw. Asma inooin a sandukuminngin itlaxwemisiyaa nee paslemo iqwaroin ng'un itlaxwemisiyaa.6Inooin gar-islaiyaa a iwitanang'w yamer xirif bara sikukuhe nee kiteri ilaiwa /ati baraa' sinagogiro. 7Nee kiwa laweemisi ner ilaiwa/ati baraa' sokoniro na kiwaatetin intsahhatuse nee muw.8Ala kungaa' aharindaaka tunduwa atetin intsahhatuse asma intsahhatusumo wak-ukondaa kuunga' slee'meero a hhae. 9Dandoo yaamuukae hee' muatelaraa baboren asma Babowak kilo's ukondaa ino's igawadori-dirii. 10Slee'me mtunduwatet intsahhatuse, asma intsahhatusumo wak kilo's ukondaa a Kristo.11Ala hee ur- tla/ang'w hunge insagadiyusung tlehhit. Heqo tatles kuaweris. 12Nee ota aweris kutles.13Ala tsaxuumar hung' gouse nee Mafarisayo hhahhatuse. Muw untsegitaa wawiti'imar doriwo kuungaa' dahamu uale sleraaka nee koddah iila/andaa idosiyng'iwa tlehhiyaa. 14Tsaxwahung gouse nee Mafarisayo hhahhafuse asma kwahi in gu/undaa. 15Tsaxwahung gouse nee Mafarisayo hhahhafuse! Tlawi anatla/a wararahhaa nee baraa' hardatee gayuu tsa'r hee' wa'k o itsahharhung ng'aharatlintii utlehhaa na/ay Jehanamu sagawatsar ido'r kuunga'.16Thaxwa geeraharuser tapuu; kuungaa kahaa. Hee' taafus ner hekalu a garoka. Ala otaafus ner dhahabu hekalu kwatseg nee a fosing. 17Kuunga' patuu tlifuse gar- ur-agala dir-are- hatlae, dhahabuwo laqa hekalu gr ta tlehh asma Mungu'.18Nee hetaafus asma madhabahu a garoka. ALa o afongahuu ner ilahhoa daa gawaawos kwa tseg nee aforo's tising. 19Kuunga' tapuu ga ur agala tatoqae ilahhoaro laqa madhabahu o ilahhoar ta amor Mungu i duxun kawa alefiririn?20Gawaa' idosiye hee taafus nee madhabahu taafus ner umoo'qo gar gawo's idirii. 21Kodaa' taafus nee hekalu, taafus nertisi nee kodaa barawo's hoot. 22Kodaa taafus nee olorii taafus nee kitang'w wawitimar Mungu' nee gawaa' kodaa aiwit gawawo's.23Tsaxwa hung Gouse nee Mafarisayo hhahhafuse! Zaka an duxutaa, bizali, manakuw nee sokitay ala mrooodaa iloo odabemo unameree ganaamu, gurtlemu, nee haratlintao. Ala moroowi iharin kuwatlehhitaa, nee agidaaba' heka o hatlaa unmeraa llehhitowo. 24Kuunga' gerahuruse tapuu inermo un aleohindaa ala ngamia an gu/aa.25Tsaxwa hung gouse nee Mafarisayo hhahhafuse asma hamtlitaa ala braa' guruwo gar ahats a harautsa nee harkisay i kahh. 26Kuunga' Mafarisayo tapuu guroo kilombe nee sahani ala hamatlak daqani barta afenisleeme ihhohhoer.27Tsaxwahung' gouse nee Mafarisayo hhahhafuse asma kuungaa ashaqas nee bau tachokaar slik kodaafeniro kiwaga/ay kihhohhoo ala baraa' gur ogaye gar ahats a faduu muk aqatl nee umogarslasl/are. 28Idosir kila kuunga afeniro tundu waga/ay nee muw a mu'k ganaa ala baraa' gurowo gar a hats a hhahhafiri nee harautsa.29Tsaxwaahung gouse nee Mafarisayo hhahhafuse! Asma bau aruse intlehhitaa nee bau mu'k ganaamu in porotusaa. 30Kuunga' akataa geera bar anahotan delodar babiiten geera agadikuusanika nee inooin tserer aruse kuumisowo. 31Gawaa' idosiye kuunga ankilohung lamabuu ndaa gidaaba' kuunga' ana/aa mu'k aruse ng'atsu/uu.32Sleeme kuunga an dala/andaa didaa harinm iringer babii hunge. 33Kuungaa' dayshe na/ii dayshee aidola idorqaa sakwasleema'r Mungu' ar hehamu ker kwerhhitaa?34Gawaidosiye qaytsitee ngiya/aw aruse nee mu'k sageloen, nee gouse Bahhaale ilsu/aa nee kiresulubisha tlehhaa. Nee bahhaale idifaa wa baraa' Sinagogay hung nee kire gusaa gixsar wa'k e arhatlaa. 35Gartiit gawaa' ngune itiit tserer mu'kdaa ganaa todaa takuus dandoo yaamu imir tserer habili kudaa gaamukom ay tserer Zakaria na/ay Barakia kodaa ta gasee dir hhohhoo nee Madhabahu. 36Loemawo nunbabaw moroowis slee'meero xwaylari aqo ngi'nslay.37Yerusalemu, Yerusalemu kukwisi aruse ngi/su/uu neetlaqor tla/e kodaa ni amorogiya/aabit ki/ima a magaa ma/iiwog ngiwa dirwak ihurumburumbur ador konkitsioros ngir burumburumburin baraa' hhampeeriwo's ala gayaandika. 38Are doog atomet. 39Aning ubabw imirhindi imale andaka nee deelo'r hiit adir ti oo' kuwatsuq koda nixaw ner umoo Aako.
1Yesu inatiit wa baraa' hekalu ire tlay. Eharuseero's nguna ideqer nee kinalaqamimis mare hekalu. 2Ala ngina mu/ewats ngina ba'y, "Xa'y moroo'wi slee'meero uge/eraake? Loema tundun babaw tla/ano metgawa koqaa ikahh olafe/ika.3Nee iwaiwit gaw tlomar mizeituni eharuseero's nguna haradeqer nee naqo tanaoo' "Oang moroowi daqala mtiiti? Slaqasay amila o xemu wog nee o alhheesay o dandoo yaamu. 4Yesu ngina mu/ewats nginab'y, "kuungaa tiharmaa hhee' hee' munduwa qware's. 5Asma oyorir nixayaa ner umoee tan oi aning' a Kristo, nee o yarir ngiqwaresiyaa.6Alaqwara aaxasaa nee afor slaqwara, qaytsitee maxurutaraa asma moroosi aqonitiit, ala alhheesay naxayika disiye. 7Asma xoro nitler dandoo xoroo hatlaa wa ale nee wawitiima gawaa' waritiimar hatlaa wa ale; qwari mtii nee kunsli baya yaamu dimba dimbay. 8Ala moroowi slee'meero a imu/ung slahhamu xwayla.9Alow tundudux asma sleemis tundure tsu/uu. Tundusii nee xorduu stemer asma umoee. 10An dir oyarir tiwadukutsiyaa nee liaskiki/oo ayaa nee tin kiloin siiyaa. 11Aruser yarir arlamuse nitiit nee muk yarir kual/ay.12Asma tlakwema idoginaa slaarir mu'k yarir itsaur. 13Ala hee qitli e alhheesay kuba/amis. 14Idogo wawitiimar Mungu' kualki/it dando yaamu slee'meero idor lamabuung dir xoro slee'meero. Nee ana dir alhhesay ni hardihi.15Gawaa' idosiye biraandee tlakwema hhituruma todaa taoo nee arusumo Danieli asihhit dir hhohhoo (he somus ngitsahhi), 16Mu'k Yuda idirii ta gowi gwaa' tloma. 17Nee kodaa badariridii awedandang ngualeslay ka garka ngiwalehhi baraa' doosiidirii. 18Nee hee' baraa' qaymo miyaki/i inqwariro's ngiwa lehhi.19Ala tsaxwaain kodaa na/aakomaa nee kodaa duumisaa baraa' delosiye. 20Firimee gidaaba' gowehung maso aqomar tsaqwaroka nee baloo sabatowoka. 21Asma slahhaamu ur iderut onabalotiitika imir dandoo yaamu kuwa tlehh ay hindi nee ibalo tiitaka maleele. 22Geera bar delosi ka quqmaresika hee' ba/am ikahh. Ala asma mu'k tatsawar delosing kaquqmares.23Alami bare hee tunduba'y arak Kristo i diri laqa Kristo iamorqa miharatlintiar /aymaa'si. 24Asma Makristo yarii o lama nee aruser lamanihardahiyaa nee slaqasii yari ngilayaana nee wa/oomo, asma gidaabar muw nguwaqwaresiyaa, geera bir ya/amut tam kodaa tatsawar. 25Qoytsitee nugurbuum dir moroosi nira liikaa.26Gawaa' idosiye br tundaba'y Kristo i baraxanayi dirii madaqawari baraa' xanxay laq qaytisitee i baraa' Guroo dooidirii miharatlintiar /aymiisi. 27Idodaa mankari bira ot wa da/aw irqwa/at e /iyu an idor xemu na/ay Adamu. 28Dirqo tua idii, disi an dir gwares iibusumburiti.29Ala deelo'r slaamusi ur bira wahh, tseama igiw ne slehheng'w gwa/atemawo's niduxika tsetse/e ihuhuun wa gawaa' dorii ee /uru dori idingit.30Daqane slaqasay na/ay Adamu tilaqan wa gawaa' dori nee lsitri slee'meero ardandoo yaamu ta /aamin. 31Ng'uariyaa na/ay maikero's ner afor ur artarumbeta inooin ng'iburumburiyaa diriwak kodaa talsawar badusleemeero tsayahh o dandoo yaamu imir alhhesay o wak o dori e o hatlaa.32Intsatsahhak intsahhasa ner xaano tabay mtini. Qoma'r bar alemi lo/oo ngadux axuaa argidaaba agen'w na naka/a. 33Aqoidosi sleeme moroowi slee'meero uburaandaee gr harim antsahhaa na naka/a afkudoiale.34Aloema mubabaw xwaylari ibalowarahhka e dir moroowisheemeero niitiiti. 35Dori nee yaamu iwarahhiyaa ala /aymeeri ee ibalo warahhiyaaka.36Ala idigoo balodaa nee afeqoma hee ngixuu ikahh, ta'm malaikar dori tam na/ay a baba kilo's.37Idodaa iratleharut deloder Nuhuwo an idor na/ay Adamu nirxay. 38Asma delodaa dir qarika nira xerika muw ta /ayin ta wahan ta duxuxun kikuxut ebalodaa nuhu iredah baraa' safina. 39Nee gar atsahhiyee ikahh e qarika nire hardat slee'meero ngire artler an idor na/ay Adamu nir hardahi.40Adir mu'k tsa'r ta baraqaymo o wa'k kuartlay o wa'k kugexa'y alu. 41/Amenar tsa'r taxoslin dir wak wa ale ar wa'k kaartlay ar wale imet. 42Ala tiharmaghhee asma axuaaka a delo gala Aako hung ni hardahi.43Alaxuak argidaba gerawo bar ako doo nixuu afeqomar tawakalu tisusumo nixay gerawo iguika nee ita/anka doos kuwa gasi. 44Gawaidosiye tiamohhees asma na/ay Adamu nin xa'y afeqomar taharafadiika.45Gawaidohe amaa hee inserehhiwasl o sagaloar kom o ta ureiharis nee akowos gawaa' kodaa dir doos idiriaa ngiwa moro/aymarihanis nee afeqomarqom? 46Kwatsuq sagadiyusumosi akowos burng'waidosiiay qoma'r ki/ima wose. 47Loemawo nungabaw ako ngunqas gawaa' umo garase.48Ala bar sagadiyusumo tlakw aoo baraa' munoowose Aakoee natlig. 49Nee ng'aanzin sagadiyuseros diftaro nee in/ay nee in onimit buraro. 50Aako lawahumosi mnhardah balor iharaxuika nee baraa' afeqomar ixuika. 51Aakowo's nguntsat kaemotsar nee ngun qas dir wa'k qomay nee hhahhafuse gar disi a/ae nee sihhenaxotling'w.
1Wawitiimar dori kaslagamimis nee dasufangay mibang'q o taaduin nga tatahhiyee ire tlayee ako duxor ila ohar ayee. 2Okoan tla/ang'w ine a tlifuse nee okoan isaga loar konaa. 3Dasudaaotlifuse taaduin kinatatahh di/i katatahhika. 4Ala dasu sageloen xoslaar di/itakom ngina tatahhiyee dinkwa nee taaduin.5Aluwo qomar ako duxo niwatlig hardahamuow slee'meero guute ngina ohin tana guu. 6Ala qoma xwerawo uininatii qoaytsitee akoduxo. Tiitaree afeni ilaohar awaree.7An dir dasisi slee'meero lawatlay daaduin kiwa ohis. Kodaa tlifuse kodaa sagaloen kinabay. 8Di/ita ninawe tunduqeree asma taaduren igwagwaanaa. 9Ala kodaa sagaloen kinamu/ewats kinaba'y, asma tundubuuka aten ne kuungaa' idosiye kungaa' tlawse amor mu'k werimis tlaxwak tohung ar kuunga' kilohung.10Qomar tawa amositlaxor ay Aako duxo mna hardah, nee kodaa ta amohheesiyee slee'meero tana tlay baraa' sikukuu harusi tsufe doo kuretseg. 11Aluwo fangay kodaa o hatlaa ninahrdah nee fanaoo Aako ako doogwere. 12Ala ngina mu/ewats ireoo, loemawo aning twandun babaw aning kuungaa tunduxuaka. 13Gawaa' idosiye tiharmagahhe asma deelor laqa afeqomaa axuaaka.14Asma awak nee hee hhayumit aya hatlaa lawaleros nee ng'ire daqariimaro's hanis. 15O wa'k nguna tatanta koani harinsi o hatlaa tsa'r nee kodaa ohatlaa talanta wa'k ngina hanis umohew niginailaoh hardodaa baraa' aleslemuuwo's idiriin nee hedaa ire hhayut. 16Kodaa talanta koan ngiailaoh inaidaa tlay ngina gadiyeritlehh inalaqwalearhatlaa koan.17Kodaa ohhatlaa tsa'r ngailaoh sleeme ngina laqwaltis arhatlaa tsa'r. 18Ala kodaa talanta wa'k ngailaoh inallay bohonto ngunafol nee helar Aakowos ngina lu/uu.19Aluu afeqomar tler ako lawalesin ninaki/ii nee faro nginatlehh nee inooin. 20Lawalmo daa talanta koan ngailaoh nina xa'y nee arhatlaa koan ngikon inaoo Aako talanta koan ngi'na hanis. Qaytsit arhatlaa koan arnadogin. 21Aakowo's ngunaxirfes ngunaba'y lawalumoohhoo iserehhi wasl! Ta iserehhika baraa' moroo' ninkwe. Uray nguhanis baraa' moroo' yarire. Dah baraa' qwal /oo ako wog.22Lwahimo talanta tsa'r nguilaoh ninaxay nee ire oo, Aako talanta tsar ngina haris are ar hatlaa tsa'r nga slaw male slaw gawatisi wa ale. 23Aako wos nguna xirfes nguna ba'y lawahuimoohhoo oiserhhiwasl! Ta iserehhika baraa' moroo' nina kwe. Uray nguharis baraa' moroo' yarire. Dah baraqwal/oo ako wog.24Aluwo lawahumoo talanta wa'k ngailaoh nin hardah nee inaoo, "Aako axuu argidaba kunga hee' dihh. Dir tawabuu adir taidahasindika nee anburumburin dir kwawadiyayaa/ika. 25Ani anadaauut anatu/utaaw talantarog lodaa baraa' hhape. Are tog todaa ti akon.26Ala ako wos inemu/e wats nee inaoo kuung lawalumo tlakw nee hhawusumo, anaxuu argidabaa anbuum dir neidahasimika nee a naburumburim dir naidiyayaa/ika. 27Gawaidosiye gartawaharin gera helar ee ana gas dir mu'k benki nee afeqomar kii/imaene tee todaa an ilaoh dinkwa nee todaa adogin.28Gawaidaosiye hayohak talanta si hanisak dir lawahimidaa talanta mibang'w ng'ikom. 29Umoo' hee ng'kom kadog ak alee tam kare tlahhaloowa ale. Ala kodaa garkomaka tam todaa ikonka hayoh. 30Kwahhak afeni lawahumosiharimaka amosi /ae nee sihheni xosling'widiriiyaa.31Qomar na/ay Adamu birnixa'y nerxirfoowo's dinkwa nee maikaslee'meero nee ino'is an dir iwaiwiti baraa' kitang axirf. 32Xoroduu slee'meero tabumburumburit gerawo's muw ngun wager idodaa deemusumo ngir wagweri be/ang'w nee araa. 33Be/ang'w ngun qas dako /iyay na araa dako basay.34Aluwo wawutumo kodaa odako /iyay ngin ba'y, qwalasee kuunga' kwisi tundatsuq nee Baboee, alak wawitiimar taamohhees asma kungaa imir ixafirir dandoo yaamu. 35Asma qomar niwaqwarit moroo/ayma ng'una harisee, qoma'r tawadahayumo ina kwahhasee. 36Tawa/akwets inatlabidahas, inwatiiq inaamohheemisee niwa baratsegamoo inaartaeree.37An dir kodaa ganaamuukomaa ng'uwa nu/ewatsiyaa ng'ure bayaa, Aako adaqala aqwarit, nee uwa/aymisan? Laqa agawaxit ure maayiharisan? 38Nee adaqala uwaaran tawadahayumo, nee urekwahhasan? Laqa a/akwets ure tlabaidahasan? 39Nee adaqala uwaaran tawatiqi, laqa baraa' tsegamo nee inre xawan? 40Nee wawutumo ng'in mu/ewats nee, ireooi loema tundun babaw, artatlehhee dir he wa'k baraa' hhae ee kokaa ninakwe ngina dir eenitlehhee.41An dir kodaa odakos o basay ngiwa ba'y "Qutlee dir ene kokaa taluus, tlawee baraa atlata daqislem artaamohhees asma netlang'w nee malaykaro's. 42Asma aqwarit moroo/ayma ng'wa hanisiika, qomar niwa waxit maay nga hanisiika. 43Ada hayumo a kwahhasiika, qomar tawa/akwets tlabaa nga haniiika qomar niwatiq nee niwa baratsegamo aamohhemisiika.44Inooin sleeme tamu/ewats nee tare oi Aako adaqalauwa aran, tawa qwarit, laqa aga waxit, laqa adahayumo, laqa a/akwets, laqa tawa tiq, laqa tuwa tseg ure sadawimitanika? 45Aluwo ngin mu/ewats ngire ba'y loemawo tundunbabaw todaa tatlehhiika dir hee wa'k baraa' kokaa' ninakwe nga dir eni llehhiika. 46Kokaa' tantlay baraa' sleemis odagislem ala kodaa ranaamu komaa baraa' slafing'w daqislem.
1Qoma'r Yesu axwesimtisi slee'meero ng'iwafaka axwesinito eharusero's ngina ba'y. 2Axuaa gidaaba' delotsar birawarahh asikukuu paska, nee na/oo Adamu kudux kuwa tererei.3Aluwiye urser Makuhani nee bariser muw tinadogiyee dinkwa dir kuhanimoo ur umowo's kuba'y kayafa. 4Ner idor wa'k tina axwenislayee ner naqo Yesu nguwa ohiyaa ngure gasiyaa. 5Asma tanaoomiyatlehharut qomar sikukuu, alowo xwaraxwaray miwatii tla/ang'w muko.6Qoma'r Yesu iwa Bethaniaridirii doo simoni mkoma. 7Qomar tiwa laqan baraa' mezari wa ale /amenir wa'k ninahardat amoros nga gagad chupar di/ii ar helaro's loowa ur nee ngina kuus gawaa' sagos. 8Ala eharuseros gasi kawa ar mune nginefakin tanaoo amila gidabar hasarowi. 9Tigerawo kan weris nee helar ur kare hanis dir narkuse.1110Ala Yesu gasi ngiwa xui ngina ba'y, Amila gar /amenir kas ditsikusaa? Asma gar hhohhoo ngiwa amor enitlehhi. Narkuse akondaa deelo slee'meero, ala anine kuunga' adikwaroka delo slee'meero.12Asma di/iti ngiwa kuus gawaa' slaqtee, idosi ngina tlehh asma to folkwee. 13Loema tundun babw idr qo injiliri kawa alki/iti baradando yaamus slee'meerowo, tlehhmuwi /ameniri atlehh kuoo asma instaslang'w.14Loema tundun babw idr qo injiliri kawa alki/iti baradando yaamus slee'meerowo, tlehhmuwi /ameniri atlehh kuoo asma instaslang'w. 15Nee inaoo garnisleraa bura aski/ii? Ngina pimu siyee dir Yuda pesa miber tam. 16Imir disi pa/ang'w ngunalelehhong'ur aski/ii.17Tam baloo geera' ar mikater ta mamahhesika, eharuse tana hardah dir Yesu tanaoo, Adila dir taslaa moroo/ayamar paska nguwa amohheesan? 18Ngina ba'y, "tlaw see edir heko baraa' gixsa na kuberaa intsahhasumo ikahi, afeqomar ee na naka/aa. Pasaka ubo/es nee eharuser ee ra baraa' doog. 19Eharuse idodaa Yesu a oo ngina tlehhiyee, nee moroo' /aymar Pasaka nguna amohhesiyee.20Qomar tsindoo niwa xayee inaiwit dinkwa nee eharuseros mibane tsa'r ta/ayin. 21Qomar tawa moroo' /aymar /ayii inaoo loema nubabaw argidaba he wa'k dirhunge anii aski/ii. 22Tana loowa gurhamut, nee umoo'qo heewo nguna imu/un yahamisowo, "Xay loemawo aa ningekee Aako?"23Ngina ba'y kodaa dakos ngiwa dahas dinkwa nee ani baraa' xas/mo an kodaa anii aski/ii. 24Na/ay Adamu itlay idodaa karagoin gawawosi ale. Ala tsaxwas hedaa na/ay Adamu ngu aski/ii! Geera kahhoo hesi burkuna laqwalika. 25Yuda kodaa ngu aski/ii inaoo, Xay aanihe Rabi? Yesu nguna ba'y gasi kuung ana kilog oo'.26Qomar tawa maroo /aymar /ayi, Yesu mkate nguna tatahh, ngure tsuq ne ngure parahhas. Quna hanis dir eharuseros inaoo, Talahhak /ayak. Gari aslaqtee.27Kikombe ngina tatahh inaslufis, niharis ireoo wahak slee'meero barati. 28Asma tiatsere alqodor ee arkuu asma oyarir wa gurtlemu iringe. 29Ala tundun babaw a male wahaka baraa' /amu Zabibuwi wa lae ay balodaa ngiwa wa'h ar /aben dinkwa nee kuungaa baraa wawitiimar babee wa ale.30Qomar daang'w kuwahhes daango tana lii tana tlay ee tlomar Mizaituni. 31Alo Yesu nginaba'y, "Amsikae kuungaa slee'meero aduku tsaa asma ani, asma kagoin untahhdeemusumo nee belangw dir wa'k ladiya/at. 32Ala ahuu wasle/emoroene tundu wagirm Galilaya kemuwo.33Ala Petro ngunaba'y, "Tam bar slee'meero tu sii asma mroosi kuung uslaw ani kuung usiaka." 34Yesu nguna mu/ewats, "Loema unbabay, amsikaa dirkokumo iwauika ani kuung itlank ki/ima ta'm. 35Petro ngunaba'y, Tam aniiwaharin niwogwaa nee kuung, utlankaka." Nee eharuser hatlaa sleeme idosir kilaa kanaoo.36Alusiye Yesu ngina artlay e dir tabay Gethsemane eharuseros nginaba'y, dir iiwitak qomar ani baraa' amorga ifiroo aw. 37Ng'ina artlay Petro nee na/iitsar o Zebedayo nee gurhami nguna er nee wayaqame. 38Alo ngina ba'y, "Muhoee gruhmir loowa ur ngikon ta'm hamtir gwaar. Diri metak dalee nee ani.39Inatlay geera garnina inahuu ner guraa nee inafirin inoo, "Baboee bar iya/amut kikomberi animiwa sler. Ala miwa tlehharut idor ani girslaa ala aidor kuung kaslaa. 40Inadaqay amor eharuse nee iwa hardah taqat guute ngaot, nee Petro nguna ba'y, "Amila masaharslaqte tam dalaaye saar nee ani? 41Dalaee neefirime gidaaba' madaharaa baraa' iaraad Qeru kuamohhoo ala slaqwa kadaqatlakw.42Inatlay ki/ima tsar nee inafirin, inaoo, "Baboee bar gari iwa/amutka ngiwa ba/aa nee ala barqonarima kilomberi ngiwa wah slaarirog itleehharut. 43Inamale ki/ii iwa hardah tagat guutenga ohin ama ilain aikuuyee guutero. 44Alo ngina male gehhay inatlay. Inafiror ay ki/iimatame /aymeeri kodokilaa ngiro maleoo.45Alo Yesu inadaqay amor eharuseros nee ngira ba'y, "Abara qatoo ikahhaa nee tihungu /umisaa? Qaytsitee afeqoma nee naka/aa nee na/ay Adamu kuqas tabaa mu'k iringuse. 46Tlawaree atlawan. Araa kotaa aniiaski/ii na naka/aa.47Qomar iwakoniiti axwesnito, Yuda o wa'k dir kodaa mibane tsare, nina hardah mu'k gari ninahardah dinkwa nee ino's amor idahh aamor uruser makuhani nee bariser muw. 48Slami hedaa ng'aslaa Yesu nguwa aski/ii ng'a layarii hanis, inaoo, "kodaa ni maas ankwis ohak.49Qomasiye inhardah dir Yesu nee ireoo, "Laway intsahhatusumo! Nee ngure maas. 50Yesu ngunaba'y, "Mulgumo tlehhe todaa a hub, "An dir niwa hardahiyee Yesu ngura dabaaitlesiyee ngure ohiyee.51Qaytsit hee wa'k odinkwa nee Yesu dakos nguna tles pangaros nginadux nee ngunatalhh sagadiyesumo kuhanmoo ur nee ngunaiatsat. 52Alo Yesu nguna ba'y pangarog ki/ise didaa kawa dux, asma slee'meero o pangaar tsu/utaa kihhames ner panga. 53Kawaxuaa ani Baboee ualeslawakee atelaro, ino's ngire ya/aw slaqwaruser malayka ar kumme mibane tsar ngiba/aa? 54Ala idor goi karbo/esi ai dola idori an idohari ma armtiit?55Qomasiye Yesu muw ngunaba'y "Xa'y ninaxee ner pangaduu, nee guxulii inaohar eree ador hee moroo' hayohim? Umoodeloro anasiwiwit wa baraa' hekalu aitsahhali misi nee aotika! 56Ala moroowi slee'meero ninatii gidaaba' gaoir aruse iwa bao/oo aluwo eharuseros ngunagexer tanagow.57Kodaa' Yesu ngwa ohiyee kuna huu e dir Kayafa, kuhanimo ur, didaa gouse nee barise taiburumburit dinkwari ale. 58Ala Petro ng'wa aluwa ehar e dir matl/ang'w kuhanimo ur. Inadah baradoiale nee ineiwit dinkwa nee xumuse gidaaba' ngiwa ari garniliit.59Disiye uruser makuhani dinkwa nee baraza slee'meero ta lamabuuser lamtalelehhit dandoo Yesuwo, gidaaba' nguwa gasiyaa. 60Ninatiiyee lamabuuser yarir, ala gidabr gasa nga slayeika. Ala aluwo lamaguuser tsa'r ninatiit geera. 61Tana oo hewi inaoo, "Aakeslaw hekalur Mungu' gasaro nee ginte maletlehh baraa' delo ta'm.62Kuhanimo ur inasihhi nee nguna yahsas, "Amu/e wats ke? Mukwi garta lamabuu amila gawawoge? 63Ala Yesu inaxatlit. Kuhanimo ur ngunaba'y "Idor Mungu' irhoti, unbabaw oang' bar kuung' a Kristo na/ay Mungu'. 64Yesu nguna mu/e wat's kuung okilaa gasi anaoo'. Ala unbabaw imirhing nee delor geera ikomit uan na/ay Adamu aiwit dako/iyay o/urukom nee niharda nee tlato gawadori.65Disiye kuhanimo ur tlabawos nginafehhis inaoo iafatli/itaa axwes xay lamabuung ta malee slaan omila? Qaytsitee anaaxasan iwa afatli/ii. 66Xa'y! Gartatifirusaa? Tana mu/ewats tanaoo gar i waharin agwaara.67Aluwo gitsa/awos kina itsuqun nee kunatuut ner kundii nee kuna tlaqarma dif ner dabain. 68Nee ngun babayaa, tunduiarin kuung' a Kristo. Amaa hee a tahh?69Qoamasiye Petro aiwit afeni baraa' matla/ang'w nee sagadiyusoor /ameni nguna haradeger ngure ber. Kuung sleeme adinkwa nee Yesu Galilaya. 70Ala inatlank wa gerain slee'meero inaoo garta kat axuaka.71Iwatlay tsea dir afkudoo /amenir hatlaa arsa gadiyusoo ngunaan, nee mukdaa dididirii ngunaber "Heewi sleeme idinkwa nee Yesu Nazareti. 72Inamale tlank nee linaafus ani hewi uxuaka.73Ta'm idola kuung' sleeme a dir wa'k nee hewi asma tam atsifririg ngi laqaqan. 74Aluwo nginaimu/uun loo huwa humowo nee tire afumisi, "Ani hewi uxuaka qomasar kilaa kokomo inauu. 75Petro inaislawin /ayameeri daa kwaba'y nee Yesu dirkokomo irauika kuung' ani itlank ki/iima ta'm.
1Afeqomar matlatle niwaxwr uruse slee'meero ar makuhani nee bariser muw tina axwesin slayee Yesu nguwa gasiyaa. 2Nguna tsegiyee nee ngure hardahasiyee e dir liwah taba'y Pilato.3Alo qoma'r Yuda kodaa ngwa aski/ii ngiwa ar gidaaba' Yesu kwa sakwaslemut ina ahhin nee heladaa miberi ta'm ngina ki/iis dir uru ser makuhani nee barise. 4Nee inaoo, "Iringe agatlehhh ngiwa aski/ii tserer dakusar komaka. Ala kuna mu/ewats, ate'n gartundu harm amila disiye, moroosi kilog xuxuue. 5Aluwo ngina kwahh yaamu hela daa baraa' hekalu nee iretlay nee tirekilo's tsaway.6Urusumo makuhani heladaa ngina tatahh nee ire oo. Iharindaka helari kawa qasi baraa' qasi asma a harimar tsere. 7Tana dinkwa wa axwes hela kaqaymortleirtlaxw ar dahaye kaifohti. 8Gawaidosiye qaymosi kabay qaymor tser ebih.9An dir /aymudaa arusumo Yeremia ii bo/oo iwaoo hela miberi tam kanaaxwes nee mu'k Israeli asma ino's. 10Nee kana qaymor tleir tlaxw idodaa aning iragerahar.11Aluwo Yesu inasihhit geera liwali, nee kunayahas nee liwali, "Xa'y kuu a wawutumo Wayahudiwo? Yesu nguna mu/ewats kuu an idosi kat. 12Ala Pilato ngunaba'y askawasleemut nee uruser makuhani nee barise gar a mu/e wats ikahh. 13Alo Pilato ngunaba'y askwaslemar in agaxasike gawaa' woge? 14Ala ta'm /aymu wa'k ng'wa mu/e watsika idosiye liwali ina hats wa/oomoro.15Qoma'r sikukuhe adabemoo liwali nguwagweri hewak baraa' mu'k ta tsegi o ta/tsawar nee muw. 16Qomasiye heko tatseg ider kubay Baraba.17Aluwo qomar tawa dir wa'k iburumburit Pilato ngina yahas, "Amaa hetaslaa nigweran asma kungaa? "Barabawo laqa Yesu tabay Kristo? 18Asma ngina xuu argidaba arkusaoh a ahhi. 19Qomair iwaiwit baraa' kitango's o askwaslema hareros, nguna /aymu ihubu nee inaoo. Gamatlehha dandoo hesidakusar komaka. Asma taloowa slehheemis bili baraa' tlawo asma ino's.20Disiye uruser Makuhani nee barse muw ngune folyee Baraba nguwa firinaa nee Yesu kugasi. 21Liwali ngina yahas, "Agala baraa' kokatsare oni amorhungi gemaw?" Tanaoo Baraba. 22Pilato ngina ba'y, "Garnguitlehh amila Yesu taba'y Kristo? Slee'meero tana mu/e wats tereree.23Ino's inaoo ihii gartlakw ar atlehh amila? "Ala tana loowatsee ner afor loowa gawaa' tereree. 24Alo qomasoye Pilato ngiwa ar gartlehharo ialeslay i kahh, ala aqo xwara xwaray inaimu/un maay ngina tatahh dabaawos ngina hamatla ger mu'k wa ale nee inaoo, "Aning dakusar ni kom ikahh gawaa' tserer hewi dakusar komakahe, " Timkungaa kilohung arak.25Muw slee'meero tanaoo tsereros igawaren tlehhit nee na/iiren. 26Aluwo Baraba nguna amor inigwer ala Yesu nguna dif ner qaway nee ngure hanis dir' in nguwa tererear ayaa.27Alo askarir liwali nguan Yesu nguna artlayeee praitorio neee askari slee'meero nguna iturumburit. 28Tlabaa wos kinadux ngure kanzu da/ati dahasiyee. 29Alo slamangw laqelo kunatlehh kure qas gawaa' sagos nee kunadairiqas dir dakos o/iyay. Tana gurungureit gerawos nee ngwa ni qmisiyaa' Laway wawutumo Wayahudi.30Nee kunaitsuqun. nee daikana tatahh kare tahh gawaa' saga. 31Qoma'r nguwa niqmisiyaa kanzu daa nguna duxiyee tlabaa kos kinadahas nee ngurnar tlayee nguwa terereiyaa.32Tawa tiit afeni hee taba'y Simoni o kerne dahh nguna ariyee, kwisi nguna /ururesiyee tiwako naa nee msalabaro's ngiwa gagari. 33Tawa hardah dirtaba'y Goligota, gidaabaros dirfarta saga. 34Nguna sikirihanisiye kaharagas nee nyongo ngiwa wahi. Ala ngiwa tsaq qaaleslayika wahato.35Qoma'r nguwa terereinaa tlabaawos ngina kuraritahhiyee ngire qasmisiyee. 36Nee tana iwit nguwa ga/ayaa. 37Gawaa' dir sagos sakwasleema kaqas /aymii ta goin, "kwi a Yesu wawutumo Wayahudi.38Fisuser tsa'r katereree dinkwa nee ino's o wa'k dako/iyay nee o hatlaa dako basay. 39Kodaa tawararah isagiin dingitimisiyaa nguni qinaa. 40Nee kubabay kuung kodaa hekalu gasar slaa nee karetlehh neee delo tam ti kilog gaamis! Bar na/ay mingu awer yaamu gawaa' pehhigexawe!41Bara idosar kila uruser makuhani nguna kata/amisiyee dinkwa nee gouse nee barise tana. 42Ohatlaa ngina ba/amimis ala kilos lialeslayka ba/amisaro. "inos a wawutumo Wayahudi, Nee iaweri wa gwaa' ehii daqane uharatlintian.43Mungu' nguna harahhif. Mawe Mungu nguba/a misi hindi bar ngaslaa, asma inaoo, Aning a /ay Mungu'. 44Nee fisuse daaslemee taltereree dinkwa nee ino's sleeme /aymeeri niqinis sleeme kinagawawos si oin.45Alo imir toar tahho e loar gwalel aya slee'meero ina giw. 46Loar gwalel niwaxer. Yesu ina/aa ner afor ur, "Eloi, Eloi Lamasabakithani? "Gar ilaqaqan Munguee', Munguee, animisamer? 47Qomasiye bahhaale tla/ang'w ine tasihhit didaa tana axas tare oo i Eliya atetin.48Qomasir kilaa o wa'k dir ine inatiin sifongo nginalehh nee ngina dala/aa gar qarqaiale ngina qas gawaa' xaano nee ngire haris ngiwa wahi. 49Kodaa axasiyee tanaoo kilos mawak aaran bara Eliya nixay ngutu/utaay. 50Alo Yesu ina male/aa ner afor ur qeru wo's ngure dux.51Are paziar hekalu inafehhi badu tsar imir gawaa' e baraa'. Hee yaamu inadingitiyee nee tla/e ina parhhamitiyee. 52Bau inagweritiye nee slaqo mu'k hhohhoo o yarii kodaa taguu kinawasle/etis. 53Ninatiitiye wa baraa' bau aluu niwa wasle/ee tanadah baraa' ayko hhohoo, nee kina arne mu'k yarir.54Aluwo askarimodaa nee kdaa Yesu ng'wa ohiyee ngina arihee kunseli nee moroo daa slee'meero hee tii tana loowa daayut nee taneoo. Loema kwi a na/ay Mungu'. 55/Amenar yarii ar Yesu ng'wa ehada imir Galilaya nguwaas dawimitiyaa ididaa ididaa idiriiya amor saw waxumisyaa. 56Tlaang'w ine a Mariamu Magdalena , Mariamu ayir Yakobo nee Josefu, nee ayir na/ii Zezedayo.57Tsindaoo niwaxayee he daqarmo ninaxay o arimathayo, umuwos a Yusufu, ino's sleeme a eharusumo Yesu. 58Inadaqay amor Palato ngure firin slaqwata Yesuwo. Alo Palato inaoo hanisak.59Yusufu slaqwa ngina artlay nee nginatseg nee iqwar sufiar hhohhoo. 60Nee nguwna qatis baraa' baaros ar /aben ar afol bar tla/aa. Alo tla/ano ur ngunagwangwaraa afko baa nguna tutuk inos ire tlay. 61Mariamu Magdalena nee Mariamur natlaata dadaaidirii, taiwit amor baa kana ga/ay.62Deror ahisi an aludelor amuhhemis aruser makuhani nee Mafarisayo tanagurumburit dinkwa dir Pilato. 63Kunabay Aako agaislawi manargidaba qomar lamusumowi iwatlafi inaoo aluu dleo tani iwasle/ee maleale. 64Gawaa' idoiye oe baa kaxun loowaale e delo tam bar idosiyeka eharuseros ng'iales layaa niwaxayaa ng'lure fisiyaa nee muw kure ba'y. A wasle/ee baraa' gwaarar wa ale naxor alhheesay katlakw tatodaa ar gerawo.65Pilato ngina ba'y, "Xumuse artlawak. Tlawsee amohhoa tlehhak idokar aletleraa. 66Alo tana tlay baakanaxun, ila/ano kuna muhuriri tuu nee xumuse kanaqas.
1Ta'm sabato iwawarahh balor geera' arwiki Mariamu Magdalena nee Mariamu todar tsa'r tana tlay baa kana artaay. 2Nee qay tsit kunselir loowa ur inaderut asma malaykar Aako ninaaweda wa gawaa' dori, ninaxay tlaanodaa ngunagwangwaraa nee munaal iwit.3Nee slaqsewos aador marikari nee tlabaawos ki /awak ador thehyi. 4Nee asma nguwa daayumitiyaa xumusedaa tana dararax tare ador tuuslehhemit.5Malayka ina mu/ewats /amenadaa ngina ba'y madaayumitaraa kuunga asma axuu ulelehhitaa Yesu daata tareree. 6Ikahh dirihe awasle/ee idodaa ngiraoo. Qwatasee didaa kwaiqatis artaawaree. 7Kuunga' tlawse nergaslay eharuseros idaba wa'k awasle/ee baraa' gwaararo. Qoytsitee tunda asqirin Galilaya ana dir kuwaandaa gimsee tundaqaro idabaw.8Tana tsay ner ganslay wa barabaa, ner xure nee qwal/oo yarii tanatlay nee tung'e eharuseros kana idaba'y. 9Nee qaytsit nee Yesu tinadog yee inaoo lawa! Tana tsewuy kuna yaaoh nee tana yaaoh nee tana gurngureit geerawo'. 10Aluwo Yesu ngina ba'y Madaayumitaratlawse hhaeeidbawak i Galilar kayee an dir iiwa. aryaa.11Nee kudaa tawatlatlay, askari bahhaale tanadah baraa' gixsa idigosii gunaoiyee dir uruser Makunani dondoo moroodaa slee'meero atlehhaumit. 12Tana burumburit dinkwa na barise tana axwes askari kana helar yariti haris. 13Tanaoo to gidaaba' eharuseros nina xer xwerawo ngunafisiyee aten tawa guari.14Nee /aymuwi burkwaxas nee liwali ate'n nee ino's aaxwesan kuunga' aten xurerhung ahenge sana. 15Aluwo helasi ngina ilaohiyee nginatlehhiyee idodaa ikra tsahhatis. Nee /aymuwi inadiya/at baraa' Wayahudiro e bili.16Nee eharusedaa miba nee wa'k tana ee Galilaya e dir tlomadaa Yesu a oo'. 17Inooin ng'uwa aryee ngunaigurungureityee alabahhaale tanaxurut.18Yesu inaamor in ihardah ire axwes hee inooin ngina ba'y aleslemu slee'meero kuungahanis dori nee dandoo yaamu. 19Tlatlawsee xoroduu slee'meero eharuse thehhak nee balimisak nee umo Baba nee o Garma nee o Qeruhhohhoo.20Nee intsahhatisak ng'iwa ohiyaa todaa slee'meero na kuunga baw, nee arak aning adinkwa nee kuunga delo slee'meero ta'm alhheesayo dandoo yaamu.
1Gari a iimu'ungw ya/ abtor hho daanduu Yesu Kristo Garama Mungu'. 2Asma baraa' kitabu aarusmo Isayuwo kaa gooin gidaaba' gar aaweek ya'abusmoo'ee u ya/ aaw geeraawo'k wa ale oo loohirok gamohhess. 3Afor hee' iiar i qaasaak ar tseeamimi baraa darmuu wa ale ar kah nee warhhamowo's gan asaak.4Ala Yohani iri ti'iiti ir baatimiis baraa darmuu wa ale iri alki/iit iri oo hhu'uume tundu baatiis as Mungu' ilakweemaahu'ng ngiwa gurtlay. 5Xooror yaamuu Yudea slee'meero nee u'k Yerusalemu slee'meero kuri i dagay, kiri baatimiis baraa' yaaer Yordanir wa le tlakweemaam kiwa hhu'uuno. 6Nee Yohani tsitaywo's a tsitoo taa tleehh ar seengw angamia nee afeetloowo's a himu kaahar nee muruu aysleemuu koo'm.7Iri alki'iiti kah hee' aleesleemuu' koo'm oo' an ibaa ni harda'h aluyee wa ale ta'm aning hrmoaaka niw xupuu as himer ya' alaawo's ngiwa slakwekwe' ee's. 8Aning nuna baatimiis ar ma'aay ala ino's nubaalimiis ar qeeruu hhoohhoo.9De emaadaadane Yesu iri harda'h i amo'r gixasar Nasareti daahh ar baraa' Galilaya, kur baatiis ne Yohani bar ar yaaer Yordani'r wa ale. 10Hantidar kila iwa tiiti bar ma aywo door gina ar naa gweeritiye nee Qeeruu hhoohhoo, awdiit gawaawo's i kati kuu'ng hhooki. 11Afoo nay gawa doori wa ilawats i kat kuu'ng a Garmaaee slaaaarusmoose oo aning iga gwal atis.12Hamtida Yesu kuru huuw nne qeeru hhoohhoo baradarmuu i ale. 13Ina hoot bar darmuu wa ale deelo mibeeri tsiyahh kun iiara ar nee a eetlaang ino's i dinkwa nee makaa sla'a nee malayke guna sagadiyu.14Ta'm alaa Yohani kuwa tseek Yesu iri dagay baraa' Galiya yaabtor hho ar Mungu' gari alki/iit. 15Iri kah qooma'r aa bo nee waawuti'uumar Mungu' naa tseewuur hhu'uume nee ya/abtor hho haratlintiaagay.16Yesu iwa waarahhi dir ataatlawla Galilayaro Simon guna ar nee Adrea hhiyaaws ta baratsufoo kwakwahh baraa tlaw asma tawa ohuuser siyo. 17Yesu gir bay qwalaase an eeharare an kuunga' nu intsaahhatis adori muu ngur amo'r ee huwahuba. 18Hamtida baratsufay in kuri may kuri eehaar.19Iwa geera kumiiti gar niiniwe Yakobo Sebedayo nee Yohani hhiyawo's gari ar inooin sleeme la baraa' miringimo ta baratsulay in amohhe eemis. 20Hantidar kila giri aleet baabuuin Sebedayo kuri geexay baraa' miringimo dinkwa nee mu'k slagwe tar' dagay kuri eehaar.21Taritlay ay Kapernaumu nee hamtidae bal deelor hu'ng umaawo' irida'h baraa' doo saalingw iri intsaahhamis. 22Tari waa/oo/ intsahhatuuser asma gina intsaahhamisiika adori hee' hara ayar koo'm aa intsaahhamisiika ador intsaahatuuser hara'ayor Musa.23Qoomaadae baraa' doo saalingw ine heeko i deer oo neetlame aa eer ni tsee. 24Iri oo ate'n nee kuu'nga mila Yesu Nasareti ahaa nina hardati as ate'n tiwa qwaares an kuu xuuador tar heema kuda hhoohhoo oo' Mungu'. 25Yesu neetlaameeda gari iigahhaat iri oo' xasliite tiiteo. 26Neetlaameeda hee' guri qungahhaamuuri iri tse ar atroro u'r gur geemeer.27Tari lo wa waa/oo/ slee'meero tamtiri yaahamisiye tar kah Gar adoori a mila? A inlsaahhasar abene ahaa barae ar aleesleemuwo ta'm neetlaame gan hara ayiyin ino's ngway iwawa. 28Lidiguuwo's ina tsiyaaxaat hamtidar kila umuugo diiro baraa' yaamuu slee'meero awa bihher Galilaya.29Nee tawa tii'iti baraa doo saaliingo tari hrda'h dir doo Simon nee Andrea kinkwa nee Yakobo nee Yohani. 30Naxes aayor harer Simon igwa qatani ga atani gaa oti nee iidiguwo's kuri oo dir Yesu. 31Gar i tsewauy gari dawo oh gari tlees ga/ atanto iri hungu giri sagadiyus.32Qooma'r tsindo looo iwa daf kuna mu'k yaariiri i huwahuuw oo' tigtuuse nee oo nee tlaamer koo'm. 33Nee mu'k gixsa slee'meero ina burumburiiti afkuu doo, ale. 34Mu'k yaariir oo tigtir dimbadimbe ga koo'm guri hung u/miis netlaamer yaariir gari hung'eemiis sleeme neetlaame gaa mayka iwa axwes asma gwa xu.35Nee mathatler boo/e ir tlay iri ti'iiti ay diri muu iwa kahhi iri firiri didaada wa le. 36Simon nee kuna ti al koo'ma kway /ee/ehhii'ti. 37Inooin kuwa slay kuri bay muu slee'meero i kuung leelehhiit.38Ino's giri bay Qwalaase amori hatla amo'r gixsadaa tsewen as ya/abtor hho ngiwa alki/iit baraa' mara' in awa saalingo nee neetlaame gari hingeemiis. 39Iri dagay baraa ayaa Galilaya slee'meero iri alki/iiti baraa' maray in awa saalingo nee neeetlame gari hingimiis.40Hee tigtir tsatmit ina harda'h diro's gur i tumbarara aati quri firirin iro oo' kuu'ng bar sla an i aleeesleer iwa hhehhe'es. 41Guri gurtlay guri doko's i gan aas guri kwatiiti guribay ana a slaa hhoohhoouw. 42Nee hamtida tigtiros tidar tsatimiti ir qutl ino's iri hunguu.43Guri bay ayin kangw kila waale guri quutliis hamtidar kila. 44Guri bay Ga/aaweek hee muaymuu bawaar ala tlaw ti lagaan dir geeraharusmoo' salngw mu'k Yahudi muruua Musa aa hara ayin tleehhit amo'r ine.45Xha heeda iri ti'iit iiduguuda guri alki/iiti ar axweesanoo yaariiri nee guri tsiyaayaaxan ta'm Yesu pa/angw gwa sla/a oo iwa dah baraa' gixsa ar geehhoeema ala iri tsee aa wa iwiwiiti dir, muu iwa kahhi nee umuugo diro kuri i dagaqa/.
1Alaa' deelor niinawe Yesu iri dah baraa' Kapernaumu male ale kay axaas gidaaba' doo' i dirii. 2Mu'k yaariir ina burumbururiiti ta'm pa/aangw aa meetiika afkuu do'o axweesanta Mungu' gari dir in alki/iiti.3Muu' iri harda'h oo heeligtir slo'omituu koo'm gwa diro's i huuwku himbebeeti nee mu'k tsiyahh. 4Nee i tsewuuto kuwa aleeslayka asma boo'oo muu daanduu do kuri fooxiis afi qoomada ino's i dirii, Fooxisaro kuwa hhe'ees tiqtusmooda kuri aweeriis ar hhaftuuws.5Yesu haatlintaar in ngiwa artiqtusmooda kuri bay Garmaaee tlakweemaawo'k kaa gurtlay. 6Nee baraa' tla/angw ine intsaahhatuuser hara'ayar Musa bahhale i deer ar iwiwiiti ta baraa' muner in axwees gidaaba. 7"Asma mila misa adoori kah i Mungu' /ooslislin hee' tlakweema gurtleemuuwo qialeesleew a heema ahar Mungu' kiloseekake?"8Ala Yesu gari tsaahh bar munuuwose gidaaba ta adooda axweesa baraa' munerhung ile. 9Gar ak inslaahha gaala ar hee tiqrir soi omituu koo'm kuwa baya Tlakweema'awok kaa gurtlay laga kuwa bay sihhhiiti hhatluuwo'k gagaareek hi'imiiti.10Ala kunga xuak gidaaba' Garmo tle alesleemuu gukon bar yaamuuwo' oo' tlakweema ngiwa gritlay tiglusmooda guri bay. 11An a kah sihhiiti hhatluuwo'k gagareek waatl amo'r dook. 12Iri sihhiit hhatluuwo's guri gagare iri ti'iiti geera muu' slee'meero ta'm muu' slee'meero iri waa/oo/ Mungu' kuri xirfayeemiis tay kah Adoori agabaloo araniika.13Yesu iri tiiti male ale iri tlay bihha tlawi nee boo aay slee'meero iri amooro's i dagay guri intsaahhatimis. 14Ta'm goomar iwa waarahhi lawi oo allayo guna ar aa iwiiti baraa' doo ohomer koodi Guri bay Eeharang iri tlay guri eehar.15Ta'm Yesu iwa dir muruu/aymar iwiiti diro doo lawiwo ohomuusen kooda' ar yaariir nee tlakuuse tana al iwiiti nee Yesu eeharuuseerok asmamuk ngwa eeharahaar ku yaariir. 16Intosaahhatuuser har'ayar Musa nee mu'k Farisayo kuwa ar iwa dinkwar wa/ ayin ohanuuser koodi nee tlakuuse eeharuuser loro's kana bay asma mila Musa al/ ayina nee ohmuuser koodi nee tlakeese?17Yesu akooda ngiwa axaas giri bay mu'k slagoohhor gwaslaarmoo leelehhitiika ago har tigluuse aning naa hardahiika as gan amuuse ngiwa ateetumala nina harada'h as tlakuuse.18Eehoruuser Yohani nee mu'k Farisayo tawa gwaawin naxes muu iri harda'h dir Yesu kuri bay xhaa bare eeharuuseerok gaalay gwaawiin. 19Yesu giri bay war/aa garmoo duuxuxuum mihar gwaawina goma'r barta dinkwa nee gamaada duxuxuumu Qoomaada slee'meero tawa dinkwa idirii'ii hee garmoo duxuxuum' gar tas gwaawin kahh.20Ala deero i hardat ar garmoo duxuxuum kuwa hingees, nee deelooda an deelor tawa gwaawin. 21Hee ikaahh oo wargamoo/aben guhirir gawa ingwaarida aa gwa ga hhitin nee dida aa feehhiti i lo wa doogiin.22Ta'm hee' i kahh oo buurur hamhami ga ganamiim baraa' dahhaaroo garen Biringa qaa's buuraada dahhaarayda gu tsu/buura iri bu uta nee dahhooray iri hhiti tuuli ala buuror hamhaam, dir ki gamamin baraa' dahhoorooaben.23Yesu nee eeharuuseeros hawa waaraahh ar baraa' qawaa' angano deelor hungu/umawo eehoruuseero's angano guri pikimis. 24Yesu kuri bay nee mu'k Farisayo Ga/aaweek eeharuuseerok bare adok hariimaaka gar tlehhiti bal deelor hungu/umaawo.25Gari ga'y aga soomusi iikah adooda Daudi aa tlehh goomar iwa gaa konka nee iwa gwariita ino's nee mukda ti al kooma. 26Tana dah bar doo Mungu' qoma'r Abiyatari taa geeraharusmoo ur oo saalingw mu'k Yahudi ino's mikaateeda taa gaas Mungu gari aay tida harmaaka /aymaaroago har geeraharuuser saalingw mu'k Yahudi killin gari hausi sleeme dir mukda nee ino's ti al kooma.27Giri bay deelor hungu/ uma kana tleehh ala hee' kwa tleehhiika as deelor, hungu/ uma sleeme. 28Ala Garmoo hee an Aako deelor hung/uma sleeme.
1Yesu iri dah anale ale braa' doo salingw nee braadane heko idoor oo dakos aa sal'oot. 2Kuri gigidin gidaaba' kuwa air axa heedaada gu hung/uusi deelor hung/umaawo as kuwa sakwasleemuuti.3Heedaada dakos aa so'oat guri bay baraa' tla/aangw i sihhiileek gar tlaakw hee' hun'usa laga gaasa iar xasliit. 4Gari yaahaas i hariinda deelor hung/umaawo gar hhoo tlehhamooro laga gar tlaakw hee hung/usa laga gaasa iari xasliit.5Iri gurhaamuuk asma gawadeemaa muner in girila, duxun gihhe slee'meero ar buhtrta heedada guri bay dokok gan aaseek ino's dakos guri qan aas dakos iri hunguu. 6Hamtidar kilae mu'k Farisayo iri ti'iit ta kwaleemar tlehhirt daanduu Yesu dinkwa nee mu'k Herode ador kur gaasi.7Yesu hiri paraatl ino's nee eeharuuseero's iri tlay amo'r tlawi kuri eehaar nee boo/oo yaariiri oo muu 'mulwi slee'meero amo'r i dahhi amo'r yamaa Galilaya nee yaamaa Yudea 8nee gixsar Yerusalemu nee yamaa Idumaya nee gayuu Yordani nee gihher Tiro nee Sidon, mukw Yesu girii dagay asma, iidiguu muruudo slee'meero aa tletihiti kwaa axaa's.9Eeharuusero's gari bay, miringamo tseweesar dir ee ale asma boo/ aay miwa tliig. 10Asma mu'k yaariir guna hung/uumis ta'm slee'meero awa slahha amuu dimbadimbe ngu koo'm kuri i tseewu/ ar tliga as kuwa kwatitar wa sla.11Nee mukduu neetlaame aa eer umoo'qo Siiwaro Yesu burkwa ar in lumbarara aamiiti diri geeraawos i ale tan tseeaminta kaah, kuu'ng an Garma Mungu'. 12Giri lo' wa hara'ayin gidaaba' un mixu'ulisara.13Yesu iri tsa/an gawa tlooma kuda ino's aa slaa giri aleet kuri dagay. 14Mu'k miba nee tsar guri tsawaar as tawa dinkwa nee ino's nguwa ya/aawi alki/ituu axweesanta Mungu wa ale. 15Sla/uuru nguwa kona oo neetlaame hingeemis. 16Eeharuuseedo miba nee tsar gana gaas. Inooin a kuka Simon kuna oo umuu hatla, i tsaat twa Petro.17Yakobo garama Zebedayo nee /ahana hhiyoo Yakobo giri umuu hatla, tsat a boanerge gidabaros a daagoo tsimaahuuse. 18Andrea nee Filipo nee Bartolomayo nee Matayo, Tomaso nee Yakobo, Alfayo nee Tadayo nee Simonoda yamuuwo's aleeslaagw, 19nee Yuda Iskakariote kuda Yesu gu sakii aluudoe iri waatl amo'r do.20Boo/aay iri burumburiit male ale tam inooin pa/angw muruu/ aymaa kur ayi kwa slayka. 21Muk dooin iidik nguwa slay iritiiti as kuwa oohi asma ta kahh, tuguraangos aa aaruy. 22Nee intsaahhatusero hara'ayar Musa rida naa amo'r Yerusalemu wa amet in tali ino's kwaa ay nee beelsebuli kuda ur oo neetlaame nee i neetlamer gusiisin ar uuruumo's.23Muu gur ateel guri i axwees ar slags iri oo a eetlangw kolos hingeesaro ti aleeslay. Nee waawuti iinma birli tlaampa aamis kilo's ale waawuti iimada shihhit aga aleeesleeraaka? 24Nee waawuti iima birli tlaampa aamis kilo's ale waauri iimada sihhita ga aleesleeraaka. 25Nee do birti tlaampa aamiis kilo's ale do da sihhiita ga aleeslayka.26Nee neetlaangw bar ino's kilo's taa harathay biro slaangw sihhita ga aleeslayka ala igo harki/isookon. 27Hee' dahamu gu aleeslaw har doo hee/uuruu koo'm kaahh xoosla qay hayoh branaxes heedaada/uuruu koo'm gwa tseegiika ala ale daqando gway sangw/ aw/awino.28Xnakah tlakwema slee'meero oo Mungu' kuwa oo silislin, 29ala hee' geeru hhoohhoo gwa/ooslin tlakwemamaawo's ki bo/oo gurtlayka ago tlakwamaawo's nin iwiwutiy daanduuwo's wa ale ay kureeraa kureer. 30Ino's ador gana oo asma adooda inooin tawa kaahhi neetlaslame gwa eer.31Aayooros nee hhaeewo's awa daagaay harda'h tar' tsee/ay sihhiit hee' kuri ya/aam ino's nguwo ateet. 32Nee bao aay aa iwiiti ino's kwa harueer kuri bay Ga/aaweeri aayoorok nee hhaoewo'k ta tsee/ay diriita kuu'ng leelehhiiti.33Giri i ilawaats iri oo Ga/aawok aayoree nee haaee ee a in heema?" 34Mukda aa iwiiti guri i gaytsit kuda wa haruweer hihhe slee'meero iri oo ga/aawak aayoree nee hhaee'ee a kuka. 35Asma umoo'qo heewo oo slaa' aarir Mungu' ga tleehh kuda an hhiyaa nee hho oree nee aayor ee.
1Yesu iri maleiimu/ un intsaahhatimisuuwo afaa tlawta wa ale boo/ o o' yariiri guri i gurumburiit ino's iri tsa/an gawa miringamooko baraa' tlaunti diri as tliga ni wiit nee boo/ayda slee'meero gwa i burumburiit i afa tlawti dirii amo'r yaamaa kaahaar. 2Mungu' yaariir guri intsaahhalimis ar slagsii Qooma'r iwa intsaahhatimis iro oo'.3Iia gaasaak dahaasusmo ina dohaasingw ay. 4Nee qooma'r iwa dahaasin dahasingw bahh ale ina pahh afaa loohi Tdiro/o niri hardat dahaasingwda guri ak. 5Dahaasing hatla ina pahh gawa tla/u didaadar hhapor yaariir iwa kahh nar ti'iit ar gaanslaay as hhaper bu'uuti iwa kahh gawa daanduu tla/uu dae.6Nee tam slee/amo iwa gwa/aati iri kahh asma dir dee/ar ngu/ sihhi i kahh. 7Dahhasingw hatla iri paahh baraa' lagaya lagayaada iri uraraye dahasngwda kuri tliig iri lagwaalika.8Dahaasingda hatla iri paahh dir hhaper hho dahasingwda niri ti'iirt iri uraaray iri lagwaal oo wak mbeeri tam nee oo wak nibeeri hahhoo neeoo hatla tsiru. 9Iri oo' hee iiaa axamisi gi koo'm iaxaasi.10Boo/ayda yaariiri slee'meero iwa guuti Yesu iri kilo's meet nee mukda didi neet guri i dagay dinkwa nee eeharuuseeda miba nee tsar iidiguuda slagsi'iida kuri yaahaas. 11Yesu giri bay kuunga xuuti aga sleere ala diri mukda hatla oo tsee/ aawo kan kah ar slagsii. 12Eidaba ta gaytsiti ma kuwa ar ta axaasi ala gidaaba' makawa tsaahh Mungu' mu kuwa wargay nee gurtleemuu tlakwemoa mukuwa slaye.13Giri yaahaas iri oo' kuunga slagsaywi u xua akahe? Ala slagsi'i slee'meero adori kir tsahh?. 14Dahaasusumoda gar i dahaasin a axweenta Mungu'. 15Axweesanta Mungu' tida aa pahh baraa' loohi an mukdaada gaa axaas hee' Neetlaangw iri harda'h gay hingaas tida taa dahaas braa muner ni ale.16Tida taa hadaas gawaa' tlaa/an mukda axweesantada nga axaas nee gari itaaho ar gwala. 17Ala dee/ar i kaahh baraame nee tan hoot goomar ninawe aludaadae slahha amaaye laga gusidingw binda ti'iiti as daanduu axweesantaada tari dujuuts.18Nee axweesantada taa dahaas baraa' lagaya an mu'kda gaa axaas. 19Neetari da dawitimiita as muruu slafiingw oo' baraaka yaamuu dagaari iimar yaamuu gina uuxux nee ilatleerir muruu dimbadimbe oo' baraaka gawa adoorihe axeersantada pa/angw iri laguu/ gwa sleeriika. 20Nee axweesantada taa dahaas baraa hhaper hho axweesantada iri lagwal baraa' muner in ile oo' wa'k mibeeeri lahhoonee oo' hatla tsiiruu wa'k.21Giri bay adooma, "Hee' ideero oo' tsaa as gadir geetlakwa i gaas laga guruu garan diri kay gamoam' a dir geehhoo. 22Umoo'qo gaaro ara geehhaeeka i geehhoouur nee umoo'qo gaaro ar geer=hhoo ees. 23Hee' barnaxes iiaa axamisi gi kon axaasi.24Giri bay qaytiste har qoomayda kuunga tar qomamesa kungu kuung ar goomeemees ne shamti kungu har waarahhas. 25Umoo'qo heewo oo gar koomka dook ne kuda gar koomaaka tam tida niina ikon kaa hayoh.26Iri oo waawuti iimar Mungu' slagsaywos adar hee na dahaasin. 27Dahhasingwdaada iri ti'iiti iri uraaray umongo deelooro ar ador ino's i xuika asma ino's xweeraawo in gw tlatla/ango in gadiyeediwiwo's i tlay. 28Asma balaangw ina baraa' hhaper wa kilo's aluus haywi nirititi aluuwo hhaansli aluuwo tari baalaangw. 29Balaangw iwa haamaaar tsataay guri oh asma huungw aaxay.30Iri oo waawuti'iimar Mungu' gar kar slagsan a mila laga slogsoo kari goomeesaan a umos? 31Waamuti iimar adori ilmooxa anookat abay haradad Ailmooniina lo wa ale baraa' dahaasingw slee'meerowo. 32Ala burkwa dahhawas inuray iri kiintuu uru tlehhiiti oo xaa aa gauumos slee'meero gi baa tlarema uran gay tleehh tam tsi/ro maray in giri tlehhiti bara mahhaliros i ale.33Axweesantaa gana alki/iiti dir in i ale ar slagsa aa yaariir awa adoori goomar har inooin axwaasaro taa aleeslay. 34Umu gar aa dir in axurees gana axuees ar slagsi ala dir kilooin.35Baalaadar kikae tsiindo niwa xaye eeharuuseeros gar gay gayyga i waarahhaan. 36Mukdu hata kuri geexay tay al tlay ar miringamooda ino's i dirii i nee miriger hatla tay kone. 37Fur ar ur gina baraa' tlaut eer ma'aay furaa gir leexwangeuur nay tsiyagamiitye baraa' miringamoo i ale nee imingamo ir wak haatis ama aywo.38Yesu ino's iguu miringamoo wa ale amo'r alu saagos gwa gawa geeohomaar i gaas kuna tlees kur bay intsaahhatusumoa gaarookahe diroge alen tawa qwaaraan?" 39Ina tlay fur a gari i gahhat tlawi gari bay xasliit amohhoouu tlamtidor kilae fur a iri xaslit tlawi iri lo wa amohhoour.40Giri ilawaats mas adoosr da ayumita haratlintaarhung i kahh? 41Deer ur giri eer tar kiloom axwees tari oo heewi a hee' a dooma asma fur a nee tlawi tda ngaa bay ng tlehhiitiya.
1Tari harda'h gayuu tlawi baraa' yaamaa muk geras. 2Hamtidar kilae niw gawa miringamoo wa aweer tina doogye nee heeko neetlaame aaeer, i amo'r aantaa daahho.3Asma inos amoodar aantu ga hootaatin tam heeila aro gwa aleeslay kaahh tam tseegamooro tam gutur sleeme ila/aro guna harslaagaat. 4Asma dagta yaariri ku tseegaagiit ar guur daba nee ya aawo ala gun tlagagaat tam hee/ uuruuwo gwa aleeslay ikahh.5Nee deelo slee'meero xuueera nee tlaatla/ aango amoodar/aantu tin tlaagaagan ar tlaa/e. 6Hee' daada Yesu nguwa amorga gawa i ar guna i taain guri i tumbarara' aati.7Iri tsee ar a for ur kaah Yesu Garmoo Mungu' eawa an nee kuu'ng a mila un firiim ar umuu Mungu mi slehhe ee misaar. 8Asma geeraawo Yesu neetlaame gana bay kuunga neetlaame dir heeng geexawaak.9Yesu guri yaahaas umuuwo'k a heema iri oo umuuee a daga asma ate'n ti yaariir. 10Heeda nee tlame aa eer Yesu guri lowa harhheehheeemiis asma neetlaameeda mingiwa guus baraa' ayaa hatla.11Nee dagta ur ar baynu i deer didaadae ar ta deen bihhaa tloomar wa ale. 12Neetlaameeda |yesu guna harhheeemis guri beer ate'n ti gus amo'r baynu asma kiwa awaan. 13Yesu iri ya an neetlaameeda heedaada guna geexeer baynu slee'mero iri baray ete ar ti'iiang iti eti baraa' tlaw baymuuda niri baraadii gatliye faarorn a kume tsa'r.14Deemuuser baynu iro gop kangwada guri baraa' gixsar wa alki/iti nee inslaawydae muu niri liit as gadaada aatleehharuti kawa ari. 15Tari amo'r Yesu ii dagay heedaada geeraawa, neetlaame aa eer kuri ar aa iwiiti i tlabaawo's kon nee tugraangose ino's an kudaada geeraawo dgtada koo'm tari daayuut.16Mukda tlehhemiidaada gaa gaa geerii ar ador heedaada neetlaame aa eer goomar geeraawo aa imiis kari alki/iiti nee kangw bayno. 17Yesu kuri firin iwa tlay ayaaine.18Qoomaada ino's iwa tsa/aan gawaa' mitingamoo i ile heedaaduu geeraawo neetlaame aa eer guri tirin as tuwa kona nee ino's. 19Ala Yesu gwa ya/ anika nee inos tiwa kona furi bay tlaw amo'r doohung nee amo'r mukok gar afhhamiti ar Aako naa kuu'ng tleehh alki iiteek dir i ale nee ador ino's ura gurtlay. 20Iro tlay baraa' yaamaa Dekapoli muruuda slahhaa oo Yesu aa ino's i tleehh guri iimu un alki ituuwo muu slee'meero iri waa/oo.21Qooma'r Yesu inwa gayuu hatla oo' tlawta wa kii ar miringamo qoomar iwa afaa tlawti dirii muk yaariir gunai burumburiiti. 22Heeko ur oo doo saaliingw guri didi ay umuuwos a Yairo ino's Yesu nguwa ar iri dir yaawosi tumbararaati. 23Guri lowa tirin guna bay dasree tooka niina afkubahongw i diri xa gwalang dakok i gaaseed i hungu niwa gwa. 24Tari kone nee ino's mukda yaarii guri eehar ar tliga.25Nee ameenirka i deer ar ti gaagiim kureeri mibaa nee tsa'r ar tigtir ubingw tseerdu. 26Slehhemisuu yaariir gwa sleasleer ar dabaa gwaslaarer yaariir muruuwos slee'meero iri taak sleeme aa gaabuiika ago har tigtiros gana albuhh. 27Kangw Yesu nguwo axas iri baraa' tla/angw muk ar ot ay alaa Yesu ingwaariro's gari kwatit.28Asma ina baraa' muunaawo's i o ingwariro's kilo's baraa' sangw kuwatiit a hunguu. 29Hantidar kilae tseerduuwo's nay gawiye gari kilo's tsahh baraa' slagwatose a lor ira hungu.30Hamtidar kila e Yesu gar tsaahh ador uuruuwo's oo hung umis ir amo'r gadiyuus dir heeko wa ale iro amori u'k i wargay iri oo' hee' ingwaarree gaa kwatir heema. 31Eedaruuseero's guri beer mu'k yaariiri ador ur tligiit u gaeerakahe kuu'ng mas male yaamis tawa kat hee' an iga kwatiitaheema. 32Iri gaytsiit bihhe slee'meero asma hee' adooda gaa tleeehh nguwa arta wa slai.33Amenir aang iri daaraxat daeero asma gaaxu gar ga watleehharuti riti dir yaaawo's i tumbaraat looeema slee'meero giri diro's i alki/iiti. 34Yesu gari bay dasree hartlintaaoorok kiing iga hungu us tlaw ar wayda adoosing tara hungu koomeek.35Iwa bara axwwsantada kahhi mukko nina harda i amoridaoo heedaada ur oo' doo salngw daahha ta kaah dasirok aa gwa ar intasahhatusmo kus male daawimisaan dat i kahh.36Ala Yesu axwesantada ngiwa axas kwa axwesi hee ur oo doo salngw guri bay ma da ayumitra an kile na haratlintiang. 37Tam hee' aa yaa an i kahha oo' nee ino's ti komaa' a har Petro nee Yakobo nee Yohani hhiyoo Yakobo. 38Tari harda'h dir doo heedaada ur o do salingw Yesu muk yaarir guri ar oo' aa amogwar inooin ta aa/amin nee ta lowa tsuungumis.39Iwa baraa' do idah gina bay mas amogwade nee mas aa/aminda dasi aa gwaika in gu. 40Kuri lowa wagaseesen ino's mu'kduu hatla nguwa tsee ay dux babo dasida nee aayorase ginara tlay nee muka nee ino's ti kooma tari dah amodar dasi i diri.41Dadis gari dawa oh gari bay talita kum gidabaro's dasi an a kah tlaw. 42Dasi iri sihhit iri hiimiti asma a dasiri kurero mibaa nee tsa'r qaa eer adoda kar lowa wa/oo. 43Giri lowa haraayin gina bay kangwi mu dir hee' i oo ra giri bay dasi muru aymar i hanisaak.
1Qooma'r niwa Yerusalemu kahay, niwa naka/iye Bethfage nee Bethama giwa tlomar Misaituni Yesu eeharuser tsa'r ngina ya/awa baraa' echaruserose. 2Ngire bay' tlawuse baraa' kijijis geraten idirii. Baras datee, barasi ale, gurend ir daqway a barasi eraa ar hee' ngewa baloo gagadika, gwerari ngi huba amore i ale. 3Nee hee bur nu baby garii a mila ta tlehhita? Iharin kuwa baraa' "Aako ngun slaa nee ngu kilis diri ale ago hindi'."4Tanadaqay gurenir dagway kare baradi ay ka tseek afeni diri tsufedo diriqo awak, nee ngire gwerii. 5Mukda taa didii ay ta sihhiniti wa disi ngire bay, amila gartatlehhita gurendisi mas gwedi taa?" 6Idooda Yesu a oo' kare oo' nee mukda ngire mayee as wa tlay."7Eeharuseer tsa'r gurendidar daqway ngina hub amo'r Yesu nee inqwaru ini ngure gawa dando gurendida ihhafii as Yesu iwa gwadi tsa/an. 8Mukuu yarir ingwaruini ngure hafiine haraa' balblaa nee bahhaale halema xai o' a tlaqi wa bar qamu ngina hafinee. 9Koda geera wa hiita' nee oo' aluuwa hiita tanatsee' min' "Hosana! Kwa tsuq koda xaw nar umoo Aako. 10Kotsuqi wawuhi'mar' baburen Daudi Hosana dirii koda gawta dirii.11Aluuwo Yesu ire baraa' Yerusalemur da'h nee ire daqay baraa' Hekalu nee umogaro ng'e xuxuu. Alkwii loa sleeme aa dat ina Bethania ka'y dinkwa nee koda mibaane tsa'r. 12Looasiylleei, qooma'r niwa Betaniar wa kiil, qwari ngure uri ay.13/Aantsir loo/or koo'm ngire amoraii ar ire amoda ka'y asma ngiwa ari as iwa kaah doqa garka a slaw gawawose. Iwa didii harda'h, naxe's ga'r ar i ka'hh aqo har /oo/o kilo's, asma qooma'r hamnee /aantsi aa deeriika'. 14/Aansida ngire ba'y "Imiri bili hee /amuwok ngu /ay dirik wa le i kahh male ale" nee Eeharuseero's nga axas.15Tare Yerusalemuirii harda'h Yesu iri dah baraa' doo Mungu' nee mukda baraa' doo' Mungu' wa muruu weerimiis na kuda tlaxuuma ngire ii mu/iin gusisiingo. Meesadu'u mukdaa' pee sar' gamiis nee kilerii mukdaa' tlawa'r weerimiis ngire /arankwatsin. 16Tamu hee' gar koo'm ar weerisaro ya/amu ngwa geemayka iwa baraa' doo Mungu' waaraahh.17Ngire intsaahhatimis ire oo' kaa gooinikae doo ee' kuwa bay a doo' saalingw dir xoordu slee'meero? Hindi alkwii kungaa' ugwa marir fisuuse tlehhe." 18Kaahamuse'r ure'n ar Mungu' nee intsaahhatise'r hara'eya'r Musawo hangaa' kure axaa's inooin urwar kur gasi kana heelihhit. Nal idosiye ngwa daayutii asma xooroda sleemeero intsaahhaatimisuwo's ngwa waa/oo/. 19Nee umo qooma'r tsindoo' niw axaaye, ina quutl baraa' niju'niro.20Matlatlero tawa waaraahh, /antsida' kawa ar, naxe's aa iimir baraa' gamnangw wa kat. 21Petro kangwda ngure isla'y Yesu ngure ba'y "intsaahaatusumo, qaytsiit, /aantsida' taa afuu's aa kat."22Yesu ngure ba'y "Mungu' haratlintiaka. 23An a ka'h hee' baraa' muu naa'wase xurumitaaka' tlomari ga aleesla'y ngiwa ba'y. Quutl ti kilok kwahh baraa' talawi nee biringa haratlintiia do'r toda i kahh, ire tleehharit, i suwa' tleehharut.24Gawaa' adoorihe nun baw, umoqo gaaro ar ta firirinda baraa' saalingwhunge haratlintiiaak ido'r kara sleere nee a toohung. 25Kuunga' umoo'qo baraa' sihhita as tawa saatunda baranaxes agr hee' nuwa sadakuuisi deer, gurtlawaak, as Baaabuu'hung oo' gawaa' doori tlakweemaahung ngiwa gurtlay hhaiwi looti a.qatsit i kahh baraa' goida ar aange'. 26(Barnaxes kuunga' tlakweemaa nuw i gurtlatlee ra aaka tam baabuuhung oo' gawaa' doori tlakweemaahung sleeme ngi gurtlayka).27Tari male Yerusalemu'rii harda'h Qooma'r iwa baraa' doo' Mungu' wa hiimiti, kaahamuuser'r ure'n ar Mungu' nee intsaahaatusere haroaya'r Musawo nee bariisero kuna idaqay. 28Kure ba'y "Muruuwi aleesleemu hur tlehhit a gaala nee hee' aleesleemuu' muruuwi kur tlehhit ngwa kuu'ng i hamiis a maa?"29Yesu ngire ba'y Ga'r wa'k ngi dirhung i yaahaa's kuunga' ngi tlakwa, Dagani aning aleesleemuu' muruuwi ngur tlehhiit ngu dirhu'ng i oo'. 30Baah'simoo' Yohani amo'r naa daa'h a amo'r Mungu'he laqaa' a amo'r muu? Amo'r naa daahh ooare!!31Tare kilooin i warqaye tare ka'h "maooan? Baraa' oo aa'n, Amo'r naa daa'hh a amo'r Mungu' tin bay, Ahaa' ala Musa hara'tlintii'ika? 32An ooana "Amo'r nao daahh a amo'r muu' taa da'ayu'ut adooda ooaro, asma mu'k yaariiir Yohani gwa tsaa'hh ado'r tar aaruusmo lo'. 33Yesu kure ba'y "A xuanaaka" Yesu ngire ba'y ' tam ana sleeme aleesleemuu muuruuwi ngur tlehhiit ngu dirhung i ooaaka'.
1Aluuwo Yesu intsaahhatimiso ngina imu/uni nar slaaqsii ngire ba'y, "Heeko xaaikaari ta ba'y sabubu ngina dahas ngire yaa'w. Bohoonto ngure tool oo /amudo oo' xaida ngura tsoo/ iti. /Ampa'r xuumo ngire tseehh, Qoyamooro's ngare dir mu'k i saayin. Ino's iri aika'y. 2Qooma'r bu'uung iwa xeer lawaalmoo aso'e ngure ya/aa'w amo'r mukda aa qaymor isaayarari asma hariimar heelado qayaoo /oo' kawa hanis. 3Laawaalmoowas kada kuna oh, kuri nuu'x kwa gaari hamsika kure guois.4Lawaalmoowo's oo hatla' ngure male ya/aa' w amo'r inii ale. Kwi kway sagatliqiis kwex mureekeemiis, kwey baraa'maa mis. 5Lawaalmoo' hatla ngure ya/aaw kwi kwey gaa's. Nee awa hatla awa yaariir bahhale kina dir , bahhale kina tsuis/.6Garrmaawo's slaarusmo ana hee'aa meet i kahh, ino's ku ilaiwaa/ asma tawa, gar maee. 7Ala mukda taa qaymo'r i sayin tare kiloin axwees ta kaahi kwi an alitmo, aso gasri ali daqane tore'n.8Kuna hara /aaku'ut, hway gaa's kure kwahhataay alaa qoymor sabibuuwo. 9Xa'y aluo hee' doo' qaymo'r sabiibu as loo, idor /iis? Ino's in harda'h, mukda' aa qaymo'r saayiri nguwa tsuli, qaymoodar sabiibu ngire muku hatla i sayin.10"Ta'm qooiri aga soomusii'ike' xa'y? Ti kah, tiaa/ada qwatsiiruuse aa si aa tlaa/ar ur tleehhit ar do' ira gawdu'y. 11Axweesanti amo'r i dah a amo'r Aako, ala a a waa/oo/amo direne." 12Ado'r Yesu kur oohi kare /ee/ehhit, asma slaqseyda ira axwee's kana tsaah ado'r hee' aa ka'h tar inooin. Ala xoorda kana daa'yuut, ooharo kure ma'y tare tla'y.13Aluo mu'k Farisayo bahhale nee o Herode kure amo'r Yesu i ya/aaw as kuwa yaahamiis ar iiara, as kuwa ooha'r wa slai. 14Tawa diro's i harda'h, kure ba'y "in/saahhatusumo, a xuua'n ado'r kuu'ng tar hee' lo' tam kang hee' ta galaa' i slai, uyahamiska, nee hee ta garaantas i kah baraa' muko ur Mungu' an i tsahhatimis nar idooda iri gana xa'y, i qoonda' waawutmoo muku Rumi kuwa koodirii hanisaan, laqaa' i qondoka? 15Yesu haahhafinwin gwa tsaa'hh, ngire ba'y i hii a mila, mis iiara'ada? Peesmo hanisar ana ar."16Oo wa'k ngure huuwii amo'r Yesu, ngire ba'y slaqsay oo ma'aa nal goi iri dirii dirii ar maaa? Tanaoo' ar waawutmoo' muk Rumi. 17Yesu ngire ba'y, "Ar mor Kaisari wa harimi hanisaka' nee ar Munguu wa harmu hanisaka kure lo' wa waa/oo/.18Aluo mu'k Sadukayo koda kah, waasle/i kahh kuna i daqa'y kway yaahaa's ta kaahh, 19"Intsahhatusmo Musa gaari ngina ateenii gooin iwa kaahh, hee' bira qwaa' harer aa gee xa'y bir na/ee' koondaka' hhiyaawo's ngi dali as doo hhiyaawo's nguwa tleesi."20Hhaeekaari faangw idaya, oo geera ina duuxun ire gwaa' na/ee aa geexay i kaahh. 21Oo tsa'r ngina aal ire male' gwao' na/aa ii kahhya' oo' ta'm aqo male idooda. 22Nee oo fangw inagwaa ta'm naaa gexa'y i kahh. Alhhesey hareeda sleeme ire gwaa'. 23Baloer wasle/woo bina washeeli, xa'y hareda ar maa'? Asma hhee'eeda slee'meero fangwawo aa' hawateewo's.24Yesu ngina ba'y " xa'y tis aa gidaabayke kuunga' tunda amooqwaree's asma toda' taa gooin a xua'aaka' tamu /uuru Munguu sleeme u xua'aaka. 25Asma ahu waaslee/uwo, duxoo i kahh, asmoo muu a ador maleyka'r gawaa' dooir.26Dandoo' muk a qatli ata waaslee/itis, xa'y aqa somuu'isiike' baraa' kutoka kitabuu Musa, didar kangw kitinkiro? Ador Munguu' a oo' nee ngure ba'y, Anibg a Munguu' Abrahimu nee a Munguu' Isaka, nee oo Yakobo? 27Ino's a Mungu' tuuwooka' ala oo Mungu' muki slaaf gawaa' adoorihe kuunga' aga lo wa amooqwade."28Heeko wa'k baraa' intsahhatuuser har'ayar Musawo inaharda'h ngire axaas tawa kangangamus ngire tsaahh ador ngar oo' ir gana ngure yaahaa's baraa' haraaya slee'meero ar aka a/hhamiit a gaala? 29Yesu ngure ba'y, ar ak afhhamit a ti, "Ha qaasaak, mu'k Israeli, Aakoo' Munguure'n, ino's kilo's ana Aako." 30Nee kuung Aakoo Munguwoko na slaeek ar muu naawo'k slee'meero, nee ar qeeruuwok slee'meero, nee ar fauqurango'k slee'meero, nee ar /uuruuwok slee'meero. 31Ar tsa'r ar slahhaa a ti, inslawamoowo'k slaak adooda' kuu'ng tir sla' i kahh hara'aya'r ak u'r dir tiye.32Intsahhaatusmooduu hara'aya ire oo' intsahhatusumo tising taa o' ar lo' nee, nee gidaaba' ar lo Mungu' tar wa'k nee oo hatla oo' ino's ngu ba/aa i kaahh. 33Ino's kuwa slaa ar munaawo'k slee'meero, nar xu'utiro slee'meero nee nar /uuruwook sleemeero, nee inslawumowok kuwa slaa ador kuu'ng tir slaa a idor afhhamit wa lo' ta ilahh'ooa nee ilahhooar muruu ta da/i. 34Qooma'r Yesu nguwa tsahh ar ado'r ngura i ila waats ar sagalooa, ngure ba'y, kuu'ng tu ak saweeka' dir waawuuti'iima'r Munguhe.35Nee Yesu ina ilawaats, qooma'r iwa intsahhamis baraa' doo Munguhe, iri oo' intsahhatuse hara'aya'r Musa masta kahh, Kristo a garmoo Daudi. 36Daudi inosu'u kila' ar aleeseemuu Qeeruu hhoohhoo' oo Munguhe ina oo' Mungu' Aakoo ee' guna ba'y iwiit bihhaaee awa doo /iya'y tamu ay diri wakuuseero'k ngi baraa' daa'aawo'k i qaa's. 37Daudi inosuu kila' gun Aakooowo's ar ateetin Daqane ado'r tar garmaawo's' Axweesanta Yesu boo/oo yaririir gana axamiis ar qwala/.38Baraa' intsaahharos |Yesu, iri oo'
1Qooma'r Yesu ni wa baraa' tlekalur wati'iimit, eeharusmoowo's oo wa'k nguna yaaha's nguna ba'y intsaahhatusmo, tla/eeka' hee' dowri i be/eera a ga'r waa/oo/amo. 2Yesu ngure ba'y "Ador mareeka ure'n i geleera? Ala tlaa/anoo gawaa' kuqii' meet i kaahh oo ta fee/iika."3Tam qooma'r Yesu iwa iwiita gawaa' tlooma'r xaaikari ta ba'y Seituni, aluudo tlekalu, Petro, Yakobo, Yohani, nee Andrea tawa kiloin kuri yaahaa's kuri ba'y. 4Ate'n i ooang kangwisiing i tleehharuut a daqala? Nee laga'r ta ari a mila? Qooma'r kaangwi birna tseewuy?"5Yesu ire' diriin axwe's iwa kaah, Ti harmagahhe, hee munduwa al/aay. 6Mu'k yaariir ni hrdah oo ti umuuee'nar ateetiim, twawa kahi anid an ino's, nee inooin mu'k yaariir kuri al/aay.7Kuunga' kangw slaqwara bura axase, nee tsimahhir slaqwara madaayuutara, asma muruuwi niqo geerii harda'h, ala alhheesayda aa xayka. 8Asma xoor i slaqwarar eer amo'r xooroqa nee waawatiima i slaqwarar eer amo'r waawutiima'r hatla' kunseeli i tiit yamer yarire nee giyee ni tlee'r. Ti slee'meero an ii mu/ungq slahhaamu.9Kuunga ti harmagahhe' asma tundu guwahuwu baraa' maraa' kwasleema, nee baraa' maraa' saalingo tundu dif. Tundu sihhitimis geera wawiita nee dir geera ga/aawuuse asma asma aning as iwa diriiri lamabu'uunda. 10Ala ya/aboto' hho aqo kana geerii alki/iit baraa' xoordu slee'meero.11Bar kuunga tunda uhin, tumday huu'w as tunduwa sakwasleemuuti, ma daayutar gawa toda ta oo qoomasiye. Qoomadiye, toda ta oa ingi hanis, aa kuungee aka' hee' axwee's qoomasiye, ala aa Qeeruu hhoohhhoo. 12Hhiya hhiyaawo's ngu sakwasleemuu't as kuwa gaas. 13Kuunga tundu ahh nee muu slee'meero asma aning. Ala hee' aa qiitl ayalhheesay an kuda ba/a'm.14Kuda tlaakw oo hhiturusmo bura aandeaa sihhiit didaada iwa hariinka (hee somuus gidaabaro's ngi tsaahhi) qoomaadae mu'k yaamaa Yudea'r i dirii ta tiaain gawaa' tlomi. 15Hee' gawaa' do miwa aweer as gar baraa' do ngiwa leehh, laqa ga'r baraa' ate'n dirii migiwa tatahh. 16Nee hee' baraa' qaymorii dirii miwakii/ uoa tlabaawo's /eehhi.17Ala /ameenar tsiihawe ner ar na/aa ninakw ngi koo'm qoomadae, a tsaxwaain! 18Fiririime as kaangwi mindiwa qooma'r tsaaqwaarii ti'iiti. 19Asma slaahamuu' deelooda kw ur ador ta baloo' ariika' baraa' yamuuwo iimir Mungu' yaamuu' ngiwa tleehh ay bil slam slahhaamuu ador kwi baloo ki/iika. 20Ay boloda Aakoo deeloosi ngi /aarees, slaqwa i kahh ar bakam ala asma koda ta tsawari dedoo ngi /ares.21Nee qoomaadae haeeko burna ba'y Kristo i kwii dirii /aqaa bira oo' i amorqa ma /a laamara. 22Asmaaa Kristo lama nee aruuser' lamuusero ni tiihya inooin, layunee muruu' waa/oo/ amooro ngu tleehhiya as muk yaariir kuwa al/ay bir ya/aa'n tam mukda Mungu' aa tsawaar sleeme. 23Ala kuunga ti harmagahhe asma un umuugaaro kuung i oo'.24Aluu deeloodaadae aluu slahhaamuuwo tsee/ama in giiw nee slahhaang i gwa/aatiika. 25Tsatse/oo gawaa doori i pahh nee /uuruuda doori gi koom ku dingitii's. 26Aluwo garmoo hee kure ar i awdiit ar huuka'y ar /uuruu' ur nee xirf. 27Aluuwo malayka gari ya/aaw badu tsiya hhaawo awa yaamuu', imir alhheesayari wa tleem ay kuqa as muko's kuda aa tsawaar nguwa burumburuuit.28Slaqsoo' /aantsi nu intsaahhatis qoomara ha/eemi idooda ngire aleesleer loo/ooro's pahhasa'r nee ar hatla ngiwa gan duxh, a xua,' ador ageeng nira nakaa/. 29Ta'm kuunga sleeme muruuwi bura aande naa imu/un tsaahhak ado'r Kristo nira tsee wa'y i dir afku do.30Ana a kah, muk de'emaaka i warahhiyaaka aaoor sa'w i ale dir kangusi nira boliika. 31Doori nee yaamuu i waaarahhiya, axweesantee'e i baloo' waarahhik. 32Ala kang siiwada nee baalaaro's hee' ngu xuu i kaahh, tamu malayker gawaa' doori tam garma, aqo har Baaba.33Dalaae ti harmagahhe asma siiwada a xuaa'aka, (Hhaiwi gidaaba'r tsahhe, tuumise nee firiirime asma i kahh baraa goor ange. 34Slaqsaywo's a dor hee' as aa'aa kay, oo' koos ngiwa dir lawaaleero's i geexay, nee umoo'qo heewo gwa gadiyeero's i hamiis. Hee' afhu doo' xuum ngure hareya'ri do nguwa xun.35Gimse' dalaae, asma qoomar hee do loo' ni hardihi a xuaka, tam tsiindo, tam amsi tam sagw looaytleemu, tam matlaatle. 36Laqaa munduwa baraa' guuteen i hhawiis. 37Nee ti naa kuu'ng i oo' anaoimu tamu umoo'qo heewo: Dalaae!"
1Deelo aa met tsa'r deelo'r ur ar sikukuu Pasaka nee ar mikater ta sluuft iika' kuwa /a'y kaahamuuser ure ar Mungu' nee intsakur ooh ar naaqo kar teelehhiit, nee kuwa gaa's. 2Tana oo' Aa deelo'r dikuuwika, as muu miwa iniwafilaxi huwii.3Qooma'r Yesu iwa Bethania'r i dirii'i, do Simoni mkoma iwa amo'r mar muruu /aymaa iwiitar slai /aamenika wak nina nina hardat i chupitoor koon ar taa moo ar tleeir ta ba'y, yangw i gas oo' ta babay nardao hhoohhoo kuda tlaxo gwait chupiitooda ngina gas mooyangwaa' nure kuu's gawa sagas Yesu. 4Muu bahhaale tare buuhh, lare kiloin axwees, ta kaah, asma mila mooyangwaqa musku idooqa'r hhitin? 5Asma geera moyangwqa burkwa weeriis tam har shilig tsure ta'm nee kare haniisi amo'r nee kuu'te inooin kare i gahhat.6Yesu ire oo' mawaak, ga'r as daawitimisa a mila? Garhhoo nqa tlee'h wa aning. 7Deeloo' slee'meero kuunga nee narkutee a dikwa bar aleelisa'r wa slaa, umoo'qo siwaro a aleesleera kawa aleelisa. Ala aning nee kuunga umuu baalaaro a dinkwaarooka. 8/Ameerini adooda aa aslee'r gaa tleehh, slaqatee ngaa geerii slik ar mooyasngw, asma gana amohhees as deelor foolaree. 9Ala an kah, umoo'qo dir ya/abto'r hho kawa alki/iikiti baraa' yaamuu slee'meerowo, nee ti /ameenir aa tleeh sleeme ka alki/aa/iit as inslaslango's.10Aluuwo Eharusmooda ta ba'y Yuda Iskariote, oo wa'k baraa' eeharuseedar minaa nee tsa'r ir tla'y amo'r kaahamuuser ure'n ar Mungu' as Yesu nguwa dirini hanis. 11Qooma'r kaahamusedar ar Mungu' idoori kawa axas tare loo wa qwadaa/, kure ba'y peesa ngi haniisaan bar adoosing ngi tlehh Gawaa' adoorihe Yuda uruuwa ngire teelehhiit nee qooma'r idhhoe ar ngur diririi hanisi.12Baraa' deelor geera ar mikatedaa taa sluuftisika, nee ar deelomoo bee/i oo pasaa'ka kuwa gaa's eeharuuse Yesu guna yaaha's ngure beer, dir ta sla'a dilaa ar ta amohheesaw ar muruu /ayma'r pasaaka kuwa /ay? 13Eeharuuseero's ar tsa'r ngire ya/aaw ngare ba'y "Tiawse baraa' mjini nee heeko sirir ma'ay ga koo'm tiqo dogo ku digdeela." 14Nee dooda i dah, hee' do' loo' ku beera, " intsahhatusmo i kaahi' Doo' daahaaye gaalaay oo' ang nee eeharuuser'ee' ni dahaan as muruu' /aymar' pasaa'ka nguwa /ayaan?"15Ino's doo' ur oo' qorofa oo gtaa amohhees ngu kuunga i laqan muruu' /ayma ku gawaada waamohhe'esa." 16Eeharuuseeda' iri tleer baraa' mujini idooda kaa ba'y iri bo/ muruu' /aymarin oo' pasaa'ka kure braada wa amohhe'ee's.17Qooma'r tsiindoowo yesu nay harda'h nee eeharuuseda mibaa nee tsa'r. 18Qoomaro tawa /ayin, Yesu ngire ba'y an a kah hee wa'k dirhunge oo nee aning a/ayiima' ang i sakii/. 19Tlee'meero tare gurhaamuu't umoo'qo heewo Yesu ngure yaahamiis iwa kaah a aninge?"20Yesu ngire ba'y "A hee wa'k baraa' kuunga aka mibaa nee tsa'r oo' nee aning altikimiisa baraa' isaangi. 21Asma gawa adoorihe Garmoo hee inqo tleey adooda hara gooin gawaawo's ale. Ala heedaa'da Garmoo gu sakii/, a tsaxwaawo's! Alo'k geerawo a loo' wa tsini bar ino's kuna laqwahika.22Qooma'r tawa /ayin Yesu mukatmo nguna oh iri sluufiis gur parahamiis, gur eehharuuseero's i hamiis, ire oo' oo'haak, gri an slaqwte'ee'. 23Xhooslmoo' wahaangw ngure oh, ire sluutiis, ngure haniis, slee'meero tare waha'n. 24Ngire ba'y "Gaari a tseeree' ar aqado ar kuu'uut as mu'k yaariir. 25Ana kah, ma'aa sabiibu i baloo' wahhaka' ay baalooda awa /aben ngiwa wa'h baroe waawutiima'r Munguhe.26Tawa hhe'ee's daa'angw aluu /ayimaro, tare tsa/an gawaa' tlomo'r xaakaari ta babay seituni. 27Yesu ngue bay kuunga slee'meero isareehimo nu ay nee angin ire geexeera, asma kaa gooin, dee'emusmoo bee/aangw un taahh, bee/aangw ire diya/aat.28Ala bar waasle/atisaro ta hhe'ee's anign an Galilayarii guriim. 29Petro iri oo' "Ta'm slee'meero burageexaye angin kuu'ng ugeexa'wa'ka.30Yesu ngure ba'y an a kah, xweeraakaa' laarihe konkamoo tsa'r iwa uui an kuu'ng iga tlank sagawatamu. 31Petro ire iak kuumit axwesanto iwa kahh, Barnaxwe gar tiwa hharimu a tawa alqatlaan neee nuu'ng tamu akoorihe u baloo' tlaankaaka kodoo hatla slee'meero idooda kay oin.32Tare harda'h ay dirka ta ba'y Getsemane Yesu eeharuusero's ngire ba'y iwiite dirii ale qooma'r an bar fiririin. 33Petro nee Yakobo nee Yohani gire tla'y ino's iri lo' wa gurhaamut, iri amoqwa'ar daawilimeero. 34Ngire ba'y, aning gurhamir ur iga eer tsaxwaa gwa'ara. Diising wa iwiwiitaak, dalaae."35Ire geeraikomiit gar ninawe ire tunmbararaa't, ire firiirin iwa kaahi barbaxdes i ya/aana qoomaarir slahhaamu iwa pa/. 36Iri oo' Baabuu'ee' kuu'ng umoo'qo gaaro a aleesleer slahhamuuwi direene hingeeseek ma tleehhaar, ala toda kuu'ng ta slaa na tleeheeek.37Ino's iwa kii/ naxes taa guu' Petro gurt ba'y Aa Simoni, aga gu? Aga aleesleeriikahe tawa xuumisa ta'm qoomar ninawe? 38Dalaae' firirime as iiaraa'at mutunduwa harba/ Muna' ga maka slaa, ala slaqwa kan daqatla'akw. 39Ire male firor ay /aymii aqo koda kila ngina inkii/.40Niwa kii/ naxes naa male guu'ye asma ilaiiw naa iluuye guuteero, gar ku ba'y sleeme kana xuiiaka. 41Niwa sagawa ta'm wa kii/ ngire ba'y, A kumitaa quu'tero nee tay huungu/e? A ido Qoomaada' aa xeer ga/aawaaga'y garmoo' tle kugaas gawaa' dabaa' mu'k tlakuuse. 42Tlawaare diiri geexawari go/aawaagay kuda aning i salii/ naa tseewuy'."43Qoomaadar kila iwa idoodii kahhi, Yuda nay harda'h oo' wa'k baraa' eeharuuseeda mibaa nee tsa're to/oo yaariir oo paagadaa' koo'm nee guhhutii, nee ino's tikona, tindi amo'r kaahamuuse'r ure'nar Mungu' daahh, nee amo'r intsahhaatuuser' hara'ayar Musa nee, bariise. 44Koda Yesu ngu sakii/ ngaa layar i laqan gina ba'y kaoda an ni maa'as an ino's kuota ku harmagahha, ku huba'." 45Yuda iwa harda'h iri amo'r Yesu i huwa iri iri oo' intsahhatusamo Gure ma'aas. 46Inooin tindir haratla'y kuri o'h.47Heeko dir bihaada wa sihhimit paangaro's garaduux /awaa/moo kaahamusamoo ur oo Mungu' ngure taa'hh ngure iia tsa'at. 48Yesu ire oo' Misna hardaye amoree'ni ale ar paangadu nee guhhulii ado'r mu'k fisusmoo oo ha'r aw? 49Umoo'qo baabaaro an a dirhung i dirii baraa' doo heekalur Munguhe niwa intsahhaatimaamis ala kuunga i uhahiinda'aka. Ala, ti in tleehharutasma, gooi iwabo/. 50Nee koda slee'meero nee Yesu, kuna geexay nee tana goow.51Garmaako inqwaari shuka ngaa tsiit, Yesu ngure eehhair kure o'h. Ino's kuwa o'h, ingwaariro's ngire geexa'y iri /akuu't ar /aankwets. 52Ino's kuwa o'h ingwaariro's ngire geexa'y iri /akuu't ar /aankwets.53Inooin Yesu kure hu'uw ay amo'r kaahamusmoo ur oo Mungu'. Kaaha muuse ure'n ar Mungu' nee barliseero nee intsaahhatuser hara'aya'r Musa slee'meero tare burmburiit. 54Petro ire amorqa sa'aaw wa magegeaamiit iri dah baraa' afeenir doo' kaahamusmoo' ur oo Mungu' i asta axwaanemii's nee u'k dir dooda wa gadiyus.55Kaahamuuser uren ar Mungu' nee mu'k doo kwasleemaro slee'meero /amabu'uungw lo' kwa slayka. 56Asma awa yaariir /amamuu'ngw /ama nguna alki/iiti, nee /amabuu'ngwin ti slaslayka.57Bahhale tana sihhiiti kuwa lamabu'ungw lamiti kaah, ta kaahi, 58Ate'n ugwa aseeasean i kaahi Hekalur ta tlee'hhar daba an un fee/, nee baraa' deelo tame doo hatla' u sihhitis oo' taa dabaar tleehhiika'. 59Ala ta'm baraa' axweesantihe lamabu'ngwin ta slayka.60Kaahamuusmoo' ur oo Mungu' nir tla'y iri tla/angw mu'k i sihhiit, Ysu ngure ba'y masa xaslit? Mukwi ga'r daanduuwoge i kaahi a mila? 61Ala ino's aqo ina xasliit, aa ilawatsiikaa. Kaa hamusamoo ur oo' Mungu' ngure male' yaahaa's "Kuunga Kristowo, Garmoo Mungu' xirif." 62Yesu ir oo' Aning an ino's kuunga sleeme Garmoo hee' aanda aa iwiit dakw doo /iyay oo' /uuru ni kii/ ar tlafoo gawaa' doori'.63Kaahamuusmoo' ur oo Mungu' inqwaruuwo's ngure feehhimiis i kaahi, lamabu'ungw ta male /eelehhi tan oo mila? 64Aga axsi'iika ido'r ir Mungu' /oosliislin, xaysle' ia kata nee slee'meero kwasleema kay tsaata idor ga'r kuwa hariimi tar gwaari. 65Bahha'ale ngure iimu/une i tsuuquungo kure ila tuuntuu'k kwa tuu'uut ar kundii, ku babay tleesing u tuu'uut ar kuundaay a maa, oo ang. "Ta'm" xuumuuse sleeme tlaqarmaawo's ngire diif.66Qooma'r Petro iwa baraa' afeenidi kahhi /ameenirka wa'k nire harda't. Ino's a sagadiyso'or doo' kaahamusmoo' ur oo Mungu'. 67Petro ngun aan qooma'r iwa sihhimiit i asleeaxwaanemiis, ngure lo' wa xuuxu, ire o' "Kuu'ng sleeme qoomadee a dinkwa nee yasuudo Nasareti. 68Petro ir tlaank, i kaah, "Uxuaaka' tam kangwsing kiing ta kat u tsatsahhamaaka ire tlay amo'r afeeni kokunoo ire uu' (Hhayiwi alqayslite; "Nee kokumoo ire uu' i kahh bar goida qareene).69Ala sagadiyusooda ar dasi ngure male aan Mukda dida wa sihhimiit ngure beer "kwi a hee wa'k diri mukda nee Yesu ti kooma's. 70Ire male tank Qoomar niina iwa waara'hh mukda didaada wa sihhimii't Petro kure ba'y Ar /o kuu'ng a hee' wa'k dir mukda nee Yesu ti komaa' asma kuu'ng tleema a hee' Galilaya.71Ire oo' an heesing ta kata burqo xuu'ni qwaa'. 72Naxes' siiwadar kiae komumoo tsa'r ire male uu' Petro /ayiimoerida Yesu a geeraawo wa ba'y ngire insla'y toda ngura ba'y kokomoo tsa'r iwa uui an kuu'ng iga tla'nk sagaawa ta'm wa ale. Idooda ngiwa insla'y hhirhheeri ngire ku'uu's.
1Matlaatleer bo/a, kaa'hamuser ure ar Mungu' tunado giye dir kwa nee barii seero, nee intsaahhatuser hara'eyar Musa, nee mu'k doo kwasleema. Slee'meero nir kwasleemutiye, Yesu kure tseek kure huu, kway dabaa' Pilato i qaa's Pilaato ngure yaahaas "Kuu'ng a waawatinoo mu'k Yahudiro?" 2"Ino's ngire ba'y adoosing kuu'ng ta kat." 3Kaahamuuser uren, Yesu ngure sakwasleemit muruu' yariir ale gawas ile.4Pilato ngure male' yaahaa's "mas ilawatsak? Muruu' yaariir oo tuwa sakwasleemut' u ga/ee'saake? 5Ala Yesu aa male' ilawatsiika, Tamu Pilali idooda ngire waa/oo/.6umoo'qoomar sikukuu ure ar Pasaakuwo hee' wa'k baraa' mu'k taa tsegiiti, oo muu' i geerar wa slai kua gweer. 7Mu'k ta tseekti idere baraa' kusingee oo wa'k baraa' koda a tsu/uutiy, baraa' mu'k tlakusero oo' baraa' tseeganoriin diria. Heeko ta ba'y Barnaba kuna tseel kinkwa nee mu'k hatlaa' asma tana slaqw as axweesanta wawita kuwa sii, muu kure tsu'u/. 8Boo/aay iri harda'h dir Pilato, kuri iimu/un firooro adooda, /iis i tlehhaati ngiwa ngiwa diriin tleehhi?9Pilato ngire ba'y xayhe', a slaa'a waawutmoo mu'k Yahudi nguwa gweer? 10Asma ino's ngi gergi xuu' ido'r kaahamuser uren ngura amoodii hu'p as da/ta tawo. 11Ala kaahamuser ure'n, boo/oo muu' gway fuqurii qaa's as Baraba kuwa geeri.12Pilato ngire male' ba'y, "Ala kwi ta babeera a waa tinoo' mu'k Yahudi ido'r ngu /iis? 13Tare tsee' ta koahh, "Kikiieek gawa msalaa'ba!"14Pilato, ngire yaahaa's "Gar aa tlakwees a mila? Ala inooin tare lo' wa tseeamim, tawa kaahi, "Inoona kikiieek." 15Pilato dooda muu' i slai ngina tleehh, Baraba nguna gweer, Yesu kure diif-ar qaway, ngure haniis kuwa kihii'i.16Aaskari ngure hu' ay baraa' booma'r ur, Aaskaari slee'meero kure burumbuu'r. 17Kure tsi'iitiis ar inqwaarir sirda/aat, slama'ngw laqaya' kure tlaatlaa'w kure gawaa' sagos qaa's. 18Kure laweemiis takaah, waawutmoo mu'k Yahudi /aawaay, kure i tsuuqinta hara geerawo's i tumba raraamu't as kuwa ilaiwawa/i ar waniqaay.19Kure saga di'if nar daa'a, kure i tsuuqu'n. Tana geraawo'si i i gurungrei'imit as kuwa ilaiwawa/i nar waniqaay. 20Waniqayqo kuwa hhe'ee's, inqwaarida' sirdaa/aax kare hingee's kure tlabaawo's i ki/is, kure tsee/ay huu' as kuwa kikiiar ay. 21Loohiro heeko wa'k oo baraa' ny'ini ka'w kuna harahee's as msalaa'bar Yesu ngiwa gagaari umuuwo's a simonu yaamu kirene, baabuu'n a Aleksanda nee tufo.22Aaskaari Yesu ngure hup ay dirk ta babay Golgota, (gidaabaro's Farta saga). 23Difaa'r taa mooya'ngw manenaner aleesoo'k kana mak dirosii haniis, as ngiwa wahi, ala ng'a sii. 24Kure gawaa' msalaa'ba'r i kikii, inqwaruu'wo's kure qasmiis, tsawdo kare tleehh as umuu heewo gaaro's ngiwa slay.25Kuwa kikii a qooma'r looar ta'm. 26Gadaaba' kuwa sakwasleemuu't kaa gwaadii gooin ar /aymu'ika, "Waawutmoo mu'k Yahudi." 27Kuna kikii dinkwaa' nee Fismuwser tsa'r gawaa' msalaa'badu, kooko dako's oo /iyay, kuqa dakw doo basay. 28(Gooi iri bol, tida' kahh, "Kuna tla/angw tlakuuse'r i harafaa'r).29Mu'k yaamuudae waraa'hh Yesu guri tloqmiis ta hara sagerin muumukuumiis, ta kaahi, "A haee'y, kuuguda' doo mungw gu feel, kway tlehh baraa' deelo ta'm i ale!" 30Ka'r ti kilo'k ba/amis ti aweeris gawa msalaa'baro.31Aqoo nar idooda uruuser kaahamuuse nguna waniqusi inooin dinkwa nee intsahhatuuse haraayar Musa ta kaahi, Awa hatlaa' ngina ba/amis, ga/aaweek, ino's kilo's ba/amisaroti aleeslayka. 32Kristo waawutmoo' mu'k Israeli, aso ni aweeri gawaa' msabaabaro, ate'n ku araa'n daqane u haratliaa'n. "Ta'm mukda nee ino's taa alkikii sleeme kure tloqamiis.33Looar /ahho iwa xee'r iimi ire gip yaamu slee'meero ay looa'r gwaleel. 34Qooma'r looa'r gwaleele Yesu ire tsee' ar afor u'r, Eloi, Eloi, laama sabaktani, gidaaba'ro's a munguu'ee, Munguuee, an misa geexeer? 35Mu'k dir iisagayda' wa axamiis ire oo', Ga/aawagay i Eliya ateetin.36Heeko wa'k nire amorqa wa taain, warqamoohi ngure hikiis baraa' difaa'r qarqaa'r, ngure siihh gawaa' afku daai Yesu ngure wahaas ar warqamooda' i kaahi lakiite' u araa'n axay Eliya ngu aweeisar aya. 37Yesu ire tsee ar afo'r ur ire tsatiit. 38Inqwaa'r baraa' boo Mungu' ar do' gwa qasis ire tla/a feehhit gawta wa ale ay baraay.39Geeraharusmo askaa'ri, kuda ino's gura qon aa geeraawo's i sihhiit, a dooda' ira gwaa' ngiwa a'r ire oo' ar /o' hewe a tsuwa Garmoo Mungu'. 40/Ameenarka amorqa' saa'w wa xuumiis i deer A in Maria Magdalene nee Maria aayorin Yakoboda' niina nee Yose, nee looka a salame. 41Qooma'r iwa Galilayar dirii nguna digidelei, nee ngu al/imamisiya. Nee /ameenar hatlaa ar yaa riri tleeme otal komhomaa ay Yerusalemu.42Qooma'r tsindowo niwa xaye, nee asma tawa deelor tiwa amohhenisiya' asma /ooaytlee'ro's a deelor sabaato. 43Yosefu o' Arimalaya nina harda'h ino's a hee' ilaiwa/ame'r koo'm oo' doo' kwasleema nee ino's sleeme i waawuliima'r Mungu' daamaara'n ino's guruuwo's guna gawdee's ire dah ay amo'r Pilato, slaqwla Yesu ngire firin. 44Aluuwo Pilato ire wa/oo/ as idooda' iwa tsewaa gwaa' geeraharusmoo' askaa'ri ngure atee't, as nguwa yaahi xay aaqo gwaai.45Geeraharusmoo' askaari iwa oo', Aa gwaa' Piloto ire ya/an slaqwta' Yesu nguwaa' haniis. 46Yosefu inaqwaari ar sanda ngire tlaax Ngure aweeriis wa gawaa msalaaba, gari untsuus ar inqwarida gari qaa's baraa' baa'ar taa fool gawa tlaa/a. Tlaa/ar hatla' ngire gawangwara' ngire afku' baa' aada'r tuuntuk. 47In Maria Magdalene nee Maria aayo'r Yose dida Yesu kway qaa's kari xuuxuu.
1Qooma'r sabaa'to iwa waarahh, Maria magdalene nee aayo'r Yakobo, nee salome mooyaangw kuna tlaaxw oo slaqwla' Yesu kan slihi. 2Matlaatlee bo/a bolar Jumapili, qooma'r /ooa niwa tsiirihh tar amo'r baara ka'y.3Nire kiloin axweesi, ta kaa'hh, tlee tlaa/adar gawaa' afku baa' ngi gwangwaraa' a maa'?" 4Tawa qaytsiit, naxw's tlaa/da kana a'r kaa gwangwaraa' slaimka /o' wa yangaariir.5Tare da'h baraa' /aanta, masoomoo' inqwoarir /awaah nga tsiit kuri ar aa iwiit bihhaa' doo' /iyo'y, tari waa/oo/. 6Ino's giri ba'y ma waa/oo/amimara, aning a xuu' kuunga' hee' hee' ta /ee/ehhita' a Yesu Nasareti, kuda' taa gawaa' msalaa'ba'r i kikii. Ga/aawaak, dida' geeraawo kway qaa's a diiri. 7Ala tlawse, eeharuseeros idabawak nee Petro hi beera, Yesu aa Galilayarii giirin. Amoodae u aanda adooda ngira geerii oo,."8Tari tla'y, tari la'aain diri /aantaro, asma daaraxaay' gina a'y nee waa/oo/amo. Ta sangw heewi ilawatsiika' asma nina da'ayutiye'.9I ba'l Jumapoli matlaatleero Yesu iwa waaslee/ hee aa geerii harhii'it a Maria Magdalene, tida aang nee tlaameer taanqus ngiwa duxuu'n. 10Inatleer nee ngire adbeemueer mu'kda aang nee Yesu naa adinku'umaamisiye' inooin qoomaa dae ta kumiit tsuunqumis nee /aa/eewo. 11Inooin kawa axa'as ido'r Yesu ir slaaf, nee ido'r ino's ngura aa'n t aya/aniika'.12Alaa tiye mu'k dimbabey nguna haratiimit nar ido'r dimbabegi dir mukko tsa'r oo hatlaa nguna hartiit qooma'r tawa hiit tawati'imit baraa' ayko. 13Nee kuka nay tlae' kaangasi kure ilahaniis amo'r kuda'a hatla, ala naa male' ya/aniika.14Yesu alhhe'eesaywo eeharuseeda' mibaa' nee wa'k qooma'r tawa /ayin ngire harati'iit, girii gilin asma haratlintaao waslerin nee asma munerein kawa gawade'n asma inooin axweesanta mukda' ino's gwa ar, ala inwa baraa' /aantar wa waaslee/ kaa hawatlinti'iika'. 15Aluwo Yesu ngire ba'y, Tiawse baraa' yaamu slee'meero, ya/abtor hhoo alki/itaak dir muu slee'meero. 16Oo gaa haratliintii kway baatiis ba/ama ga sla'y oo gaa haratlinti'iika ku sakwasleemuu't.17Nee layuu'ka ti kona' nee mukda gaa haratlintii'i nee laamee ka duxun ar umuuee, ta axwees ar tsifrii /aben. 18Amato/ay tamka ohin, laqaa gar tsu/ut burka wah, gar ngi aw ikahh tam ar niina. Dabain birha gawaa' tiqtuuser i qaa's i hungaagu/.19Aako Yesu axweesanta diriin ngiwa hhe'ee's kuharar tla'y gawaa' door, ir iwiit dakw doo' /iyay oo Mungu'. 20Eehharuuseeda tare tla'y ya/abtor hhoo kare alki/iit umoo'qo diiro, Aako nee inooin tay al gadiyu'us, /uuruu' axweesanto's ngire geehhooatis ar /aya'a naa tleehharumiitiye qoomaadae'."
1Mu'k Yaariir iidigso' morooda' yaariir aa tleehharuut diirene ngwa iia'r gooiro. 2Ido'r kuungwar ate'n i alki/iit nee mukdoo' aang ngwa ar nar ilaain iimir geera'wo nee oo axweesantada' nga alki/iit. 3Idoorihe anoo kila iidigoowi ukwa lo' wa tsee/aariim iimiir amooda'r iimu/ungw wa ale. Ani ngiwa slaa' sleeme ka hhoo' ngiwa kuu'ng teofilo? Xirif i gooiim ido'r umoo'qo geero ar tleehharut. 4Asma kuung' kawa tsahh ido'r tar lo' tada' kuunga' taar intsaahhatimiis.5Deelo'r waawutmook oo yaamuu' Yudea oo ta ba'y Herode geeraharusmooko oo saalingw mu'k Yahudi i deer umoowo's kuba'y Sakaria oo barta' mu'k Abiya. Hareero's ar tlahha'y doo' Haruni umoowo's a Elisabeti. 6Inooin tsarkwawo a mu'k ganaa' dir Munguhe haraeyar' Aako slee'meero kana oh nee axweesanto's idooda ir hariin. 7Inooin Na/ay ta kon i kaahh asma Elisabeti a kamparto'o nee inooin tsarkwawo na dimaadine.8Boolorwake Sakaria ina gadiyer saaliingw geerahara tleehh dir geera Munguhe qooma'r huuman da'r mu'k barto's. 9Ino's tsawdito nguna sleer idooda ta tseehhaahhiiti /imaasiye nee geeraharuuser saalingw mu'k Yahudi iwa dahi baraa' Doo' Aako asma gaoka moya'ngw tsuu' koom ngiwa da/i ilahhooar Mungu' wa ale. 10Nee boo/a'y muu slee'meero i afeenir wa firiirin qooma'r gada' mogangw tsuu' koom kawa da/a/an.11Malaykimoo' Aako ngure harati'iit aa sihhiit bahhii doo' /uyay oo meesada'r mroodamoya'ngw tsuu' kuwa da/a/an. 12Sakana malaykamooda' ngwa wa a'r ire amoqwaa'r da'ayeero. 13Ala kuna ba'y nee malaykamooda' Sakaria ma da'ayumiitaar asma firooro'k kaa axaas nee hareerole Elisabeti Na/ay Garma ngu xwayluu'r umoowo's ku bet Yohana.14Kuu'ng tare qwala'/ tare bara'/ nee mu'k yaariir xwaylaro's kare as qwalalaa/. 15Asma uraay nga sla'y dir Aakoowo. Difaai ngi wahhika laqaa' umoo'qo ga'r qo oonitimisa. Ino's ku hatsis iis qeeruu' hhoohhooe iimir la kunguwa laqwaali.16Nee mu'k yaariir oo Israeli ngu ki/is amo'r Aakoo Munguin i ale. 17Ino's in geeraawo's wa hi'iit nar munoo' ido'r kwadoo' Eliya nee /uuruuwo's as muner baabu' ngiwa warqeesi iwa amo'r na/ii i ki/, nee mukda' aa dakuu kuwaququra'ngw i hariiri faqurangwdoo' mu'k gan'muu as mu'k Aako nguwa geeraa' wa amohhe'eesi'.18Sakaria malaykimo ngure ba'y "Idoose ani ido'r ngir tsaahh, asma ani a aako nee harer' ee' a aama'r a qaroo' diin'." 19Malaykimo ire oo' "Ani a Gabrieli kwada' qeera Mungu' i dirii' ani tina ya/aaw ngiwa diro'k i oo' nee iidigoowi hho' nguwa hariis'. 20Hinti ku ga/aaweeka ala a afaawasli tleehhit, axweesani a harslaaqat ay bo/oo deelo'r kaangwi i boo/i. Asma axweesante'ee' aka ya/aandika ila ino's iqo bo'/ qoomaaro's birna xee'r.21Mukda' Sakaria daamaaraa'm ire waa/oo/ as tligmaawo's baraa' doo' Mungu' wa ale. 22Ala aluuwa nawa ti'iit amor'in i axweesani ngi aleeslayka' kare tsaahh gidaaba' iigu'utu ngwa slay baraa' doo' Munguhe ire amor'in i axwees nar dabaa' axweesani ngire as ili/iika. 23Deelo'r huumaandaro's iwa fa'k ire waatl amo'r do'owo's.24Deelooda' awa waara'hh hareero's Elisabeti ire tsit tire lu'/ slihheeru kooa'n i kat. 25"/doori Aako ngina dir ani i tlee'hh baraa' deelooda' slee'meero awa ga/ay, as murer'ee' ngiwa hengeesi dir muko."26Qooma'r tsihheewo's tawa slihheerii lahhoo' malaykimo Gabrieli kuna ya/aa'w nee Mungu' ay gixsa'r Galilaya ar ta by Nasareti. 27Amo'r dasir faangimo tooka ta xabuu's nee heeko ta ba'y Yosefu oo tlahha'y Daudi umoo' faangimooda' a Mariamu. 28Malaykimooda' ire do'owo's i da'h ir oo' "Laawaay kiing tsuuqa ika slee'r Aako nee kiing a dinkwa." 29Ino's ire amooqwa't wa lo' asma /ayme'eerido' malaykimo ire baraa' muunoowo's i o' "Laawaaywi' a laawa'y idooda?"30Malaykimo ngire ba'y "Ma da'ayuutaar Mariamu asma tsuuqaa' Mungu' ika slee'r." 31Ga/aaweek kiing a tsit na/ay Garma kure laqwal, umoowo's kure bet Yesu. 32Kwi uraa'y ngun sla'y ku ba'y Garmaa' kwadoo' Gawata' i dirii' nee Aakoo' Mungu' ngu waawti'iimar Daudi i hariis gidaaba' waawuti'iima'r Baaboo'in. 33Hhay Yakobo ngin as waawuti'in kureerisleem nee waawuti'iimaro's ka alhhe'eesa'y wasl.34Mariamu malaykimo ngure bet "idoose ta akat ido'r tleehharut asma ani ne hhawaata aka alqataanika'." 35Malaykimo ngire ba'y, Qeeruu' hhoohhoo' ni diro'k i harda'h nee /uuruu' kwada' Gawti i dirii' kiing i tuntuk. Gawaa' idoorihe na/a'y ta laqwaali ku ba'y Oo Hhoohhoo' Garmaa' Mungu'.36Slami qaytsiit male'ale mar' afto ooro'k Elisabeti a tsiiha'y wa na/ay Garma baraa' diimaywose. Alihheengwi oo lahhoo' ino's tada geeraawo tawa kaahi kamparto'o. 37Asma dir Munguhe ga'r si'iitaauut i ka'hh." 38Mariamu ire oo' "Ani a lawaaliror Aako idooda' ta dandoeeo i tleehharut" Malaykimo ire quut' dirose.39Nanga'y deeloodae Mariamu ire tleer nar ganslaay ay baraa' yaamuu' tlom'i dir gixsarka wa'k ar yaamuu' Yudea. 40Ire daqeer ay doo Sakaria ire da't Elisabeti ngire lawe'e's. 41Elisabeti laawa'y Mariamu ngwa wa axa's na/ay niinaw ire nee't baraa' guro'owo's wa ale Elisabeti kare hatsii's Qeeruu' hhoohhooe.42Ire tse' nar afor qwal/amaaye ire oo' kiing ta tsuu'q bara' /ameenaro, nee na/ay ta laqwal kwa tsuu'q Sleeme. 43idoori ido'r ar tleehharut bili tam aayir Aakooee' nawa amo'ree keer? 44Asma afor laawaaywok ani ngawa axaa's na/a'y niinaw ire laa's nar qwal/ baraa' gurooee' wa ale. 45Amohhoo uso'o a ino's tada a haratlinti asma tada Aako nga ba'y i bo/.46Mariamu ire oo' "Muunooee' idor Aako kur ur ngwa tsaa'hh ngun sluu'fmu's." 47Nee qeeruuee' in Mungu' as qwa/a/aa/ Ba/amusmooee'.48Asma lawaalito'ooro's ar leetlaak nga gurtla'y Ga/aaweek iimir hintihe gari slee'meero an i bet tada' tsuuqa nge sleer'. 49Asma kwada' /uuruu' koom ani a gar ur i tleehh nee umoowo's a kwada' hhoohhoo'.50Nee gurtleemuuwo's i komaamir umoo'qo qarto dir koka ino's ngu ilaiwawa/a'a. 51Kangw u'r ngwa tleehh nar /uuruu' dako's kwada ' daara/aama baraa' hhasloenunerine' ire nga diyaa/.52Na/aa waawita nga hengee's gawaa' waawuti'iimar ire kwadaa' leetlakwen nga uray i hariis. 53Kwada qwariita' nga axiis nar moroohhoo' nee daqare nga tawo ki/is nar dabaa kahaare'n.54Alee/iisaay ngwa hariis dir lawaalmoowo's Israeli gurtleemuuwo's ngwa sagaaqwareesiika'. 55(Idooda' ngar axwees dir baabi'iiren) dir Abrahamu nee xwaylaro's alhhe'eesay wasle gidaaba' gurtleemuuwo's iboloo faaki'ika'.56Mariamu nee ino's Elisabeti tare hoot qooma'r slihheeri ta'm aluuwo ire watl amo'r do'owo's. 57Elisabeti deelor xwaylaro's awa xee'r na/ay garma ngway xwayluu'r. 58Inslaawaywo's nee mar eefoowo's kare axaa's gidaaba' Aako nga lo' wa gurtla'y slee'meero tarti qwalalaa/ nee ino'se.59Boloo' deelo'r dakate tindina na/ay al/utlo'r ay umoo' geera kuwa tsata awa slai a Sakaria Baaboo' in. 60Ala aayir in ire oo' "A'a uma a kwisiyeeka' umoowo's a Yohana." 61Kare ba'y, "Hee' umoosi i kaahh baraa' muk marefouoge."62Tare dabaa'r ilawaats amo'r baaboo'in i ale as ino's umoo' slai a ma'a'. 63Baaboo'in Peehhi ngire firin ire gawada' i gooin gidaaba' "umoowo's a Yohana" slee'meero kare waa/oo/.64Qoomaada'r kila afko's ire gweerit, axweesani ngire ya/a'n ire axwee's Mungu' ngure xirfeemiis'. 65Mu'k yaamuuda' i tseew slee'meero da'aye ngure ee'r nee kaangwi aa tleehharuut slee'meero ire harda'h ay baraa' yaamuu' tlom' i Yudea. 66Muu slee'meero oo kaangwi ngwa axaas kure baraa' muner'in i qaa's tawa kaahi "Na/aywi aluuwo a hee' idoola? Asma /uuruu Aako i baraawo's.67Baaboo'in Sakaria kure hatsii's qeeruu' Hhoohhooe ire aarin i kaahi. 68"Aakoo' Mungu' Israeli i xirfuuti asma a harda'h dir muko's i ale' nguwa gweeri.69Ba/amusoo' /uuruu' koom kwa sla'y baraa' tlahha'y Daudi wa ale, lawaalimoowo's. 70Idooda' ngar qaroo' oo' nar afii aaruuseero's ar hhohho'l. 71Ate'n tiwa ba/amisi dir wakuuseerene bee gawaa' dakaa kwadaa' slee'meero ate'n tundu ahhita'.72Idoori ngun /iis asma asma baabi'iire'n ngina gurtlay alqadaooro's tada hhohho ngire insla'y. 73Alqadooda a garos alqadin dir baaboore'n Abrahamu. 74Gidaaba' ate'n tindi wa gweeri gawaa' dabaa' wakuuseerene nee kuwa asgadiyuusaan nar muner hhohho' nee ar ganaa. 75Baraa' gar'amuuwo tawa da'ayuuni taawaka' dirose deelo'r slafingwren slee'meero.76Ala kuung na/aay sleeme tu ba'y Aarusmoo' kwada gawata' i dirii asma geera Aako in hiit urduuwo's kiwa amohhe'es asma xeemuuwo's. 77Nee iidgoo' ba/ama kuwa dir muko's i xuu tisi' ar tlakeemaain kiwa gurtla'y.78Ti in tleehharut ar gurtleemuu' Munguren' kwi gwa/ateema dawri dahha ngi diiren i hardahaas. 79As kwadaa' baraa' giwtir i diriia' nee kwadaa' baraa' mahhtir gwa' ara ngiwa i gwa/aatiya'.80Na/ayda' ire ura'y /uuruuwo's ire doogin oo qeeru ire hoo't wa baraa' darma ay boloo' deelooda' iwa amo'r mu'k Israeli i ti'iit.
1Qoomaadae waawutumoo' mu'k Rumi kwada' ta ba'y Augusto hara'eya ngina qaa's gidaaba' umer mu'k baraa' yaamu slee'meero ka gooin. 2Gair an gooir geera qooma'r kirenio tawa waa wutumoo' yaamuu' Siria (Shamu). 3Idoorihe muu slee'meero tare ume'er'in gooir a'y umoo'qo heewo dir gixsar'in.4Yosefu ino's sleeme ire Galilaya'r wa tla'y baraa' gixsar Nasaretir wa ale ire tsa/a'n yamuu' Yudea ay dir gixsa'r Daudi ar ta ba'y Beti/ehemu asma ino's tawa oo tlahha'y Daudi. 5As kuwa gooin ino's sleeme tina kone nee Mariamu tada a xabuu's nee ino's a atsihay.6Tawa amooda i kahhi deelo'r xwaylaro's ire xeer. 7Na/ay Garma oo bariisimay ngure xway/uu'r ngure uutsu's nar inqwaroo' na/ay qawrir i ale. Ngure qaatis baraa' naqimoo' gitso'r hikwa ki i qamaamin asma baraa' doo' dahaayero pa/aangw kwaaslayiika'.8Nee baraa' yaamuudae de'eemuuserka i deer ar baraa ' tleesaana'y hoo't ar bee/angw xumxaaxuu'm amsiiwo anr hariimadu de'eengw. 9Malaykimoo Aako ngire haraa ti'iit kire igwa/aa't nee xirfu Aako bahhe slee'meero da'ayer u'r ngire eer.10Malaykimooda' ngire ba'y, "ma da'aymiitaara asma ani kuunga' tunduna iidigoo' hho i huu'w oo qwal/oo u'r dir muu slee'meero. 11Asma bili baraa' gixsa'r Daudiwo ba/amusmoo hung kwa laqwaal a Kristo Aako. 12Laya'r ta andaa' a ti "U diida' i eera na/ay qawri oo ta uutsuu's nar inqwarooo' na/a'y qawri kwaa qaatis baraa' naqimoo' gitsa'r hikwa ki i qamaamin.13Nangay qoomaada'r kilae daqta yaarir ar gawaa' dawri ta dinkwa nee malaykimooda' ta Mungu' xirfeemiis ta kaahi. 14Mungu' gawata i dirii' i xirfuuti nee wayda ni hardahi baraa' yaamuu' i ale dir mukda a gurtleemuu' i hariis.15Malaykaadunda' iwa gawaa' dawri i ki/ii de'eemuuseeda' tare axwee's ta kaahi "Gimse a tlawaa'n ay Betilehemu a arta awaa'n tada a tleehharut, Aako naa ate'n i oo'. 16Tare gaansle'r tla'y Mariamu kare dida' i ay nee Yosefu nee na/aydoo' qawri kwaa qaaatis baraa' naqimoo' gitsor hikwa ki'i qamaamin.17Idoori ngawa arii kangwad' ka ba'y gawaa' na/aywihe kure oo' dir muu'. 18Mukda aa xaas slee'meero tare waa/oo/ asma ti de'eemuuse aa o'. 19Ala Mariamu ti slee'meero ngire baraa' muunoowo's i qa's ngiw aldakw . 20De'eemuuseeda ire ki/ ta hara Mungu' xirfeemiis nee kuwa sluufimiisi asma tada sleemeero ta axaas's nee ta a'r idooda kaar dir'in i oo' nee malaykimo.21Baloo' deelo'r dakaa't iwa herda't tada'r al/utloo umoowo's kure ba'y Yesu idooda malaykimo ngwar oo' iimir kwa wa tsihiika'.22Tsiku nawa huui'i idooda hara'eyar Musa i kat Yosefu nee Mariamu tare Yerusalemu' ka'y kuwa dir Aakoo i hariisi. 23("Ido'r kaar gooin baraa' hara'eya'r Aakoowo Umoo'qo na/ay bariisiima'y oo garma dir aayir ine, ku ba'y oo hhoohhoo' dir Aakoowo"). 24Gar hatla sleeme inooin a tleehhii a ilahhoa kaa hariisi idooda hara'eyar Aako i kat "tlawaa tsa'r laqaa' na/aa' tsa'r oo tlawaa'.25Baraa' Yerusalemuwo heeko i deer umoowo's a Semeoni, ino's a hee' ganaa oo Mungu' ngwa haratlintii' Gurkwa/asar mu'k Israeli ngin daamaara'n nar haraxu'uti, ino's qeeruu' hhoohhoo' ngu ko'n. 26Ino's kwa geera' wa xu'uti'is nee qeeruu' hhoohhoo' gidaaba' i gwaaiika' ay dir Kristo Aako ngu ari.27Deelo'r ka wake ire baraa' doo' Mungu' ka'y kwa wa gerahar nee Qeeru, Yesu kwa wa huu'w nee xwayliteero's baraa' doo Mungu' as harmaaduu' hara'eya kiwa tleehhi ino's wa ale. 28Simeoni ngure ilaoh nar dabaawo's, Mungu' ngare xirfeemiis ire oo'. 29"Aako alkwi'i as gdiyuusmoowo'k ya/aamar gwa'ara ngi sla'y nar wayda idooda kaar o'.30Asma ilaa ee' ba/amaro' nga arii. 31Balaro'k tada' ta amohhe'ee's dir ilaa' muu slee'meerowo. 32Ino's tawa Gwa/ateemaa' gwa/aata' dir xoorduuwo nee tawa xirfu dir mukok Israeliwo.33Baaboo'in nee aayir'ine kare waa/oo/amo'r wa a'r tada ta ino's i kaahi. 34Simeoni ngire tsuuqa i hariis, Mariamu nayo'r na/aay ngire ba'y "ia qaasee, kwi kwa qaa's asma oo yaariir iwa huuiya' nee kooqa niwa sihhiitiya' baraa' mu'k Israeliwo nee iwa laya tleehhiti ar tar kaangaanuusi. 35Asma hhaslor baraa' muner' mu'k yaariir iwa geehhoour, nee kiing sleeme gurhaami a aa'n baraa' muunoowoge."36Aaruso'orka ar /ameeni i deer umoowo's a Ana dasir Fanueli ar tlahhay Asheri, ino's a /ameenir a diin lo' wa ale'. Tana ala hoo't nee hhawaa toowo's kureeri faangw aluu' duuxoro. 37Nee ino's a kwaalo'or kureeri mibeeri'dakaa't nee tsiyahh. Baraa' Doo' Munguhe i ququtlatliindaaka aqo in saalaliin amsi nee tlaatla/aango iwa gwaa wiwiin nee iwa fiririin. 38Ino's nina ti'it qoomaada'r kilae i Mungu' sluufimis iidigoo' na/aay ngure o' dir mu'kda' slee'meero oo harafaaro nga qaasil gawaa' ba/amar Yerusalemu.39Tada' slee'meero taa oo' baraa' hara'eya'r Aakoowo tleehhemko kawa hhe'ee's tare kii/ Galilaya ay dir gixsa'r Nasereti. 40Nee na/ayda ire ura'y /uuru ngure slehh fuquraango i haats nee i tsuuqa Mungu ko'n.41Xwaylitee'ro's i Yerusalemu' kaakeer umoo kurko qooma'r deelo'r ur ar Pasakaro. 42Ino's qooma'r kureeri miba nee tsa'r ngawa a'y tare tsa/a'n Yerusalemu'r i ale idooda ta ta /iimamisi. 43Deelooda' ur awa waara'hh qooma'r ki/imaine ma/ay'in Yesu ire aluu' i mee't Yerusalemur ale. Ala xwayliteero's iidig ngu koondaaka. 44Inooin geera kawa xui inooine ta al dinkwa nee Yesu baraa' boo/aydoo' hhaytuuseero. Looa awa da't kure leelehhiit dir mar eefooine nee dir mu'k ta xui.45Kwa wa slayiika, tare kii/ Yerusalemu kuwa leelehhiiti. 46Deelo'r ta'm awa waara'hh kure baraa' Doo' Mungu' wa sla'y aa iwiit tla/angw instsaahhatuuse ngi iiar i qamin nee ngiwa yaahamiisi. 47Mu'kda' axamiis slee'meero sagalooaro's kare waa/oo/amo'r wa a'r nee ido'r axweesani ngir warqeemiis.48Xwaylitee'ro's ngwa wa aa'n tare waa/oo/aayo ngure be't "Garmaa'ee' mistinda idoori /is. Aso qaytsiit Ani nee Baaboohung kuung una leelehhaahhitaa'n nar Gurhaami." 49Ngire ba'y, "Ihii ga'r as leeleehhita'? Aa xu'aaaake gidaaba' ga'r ani tiwa hariim an baraa' Doo' Baaboore'n wa hoo't?" 50Ala idooda inooin nga ba'y ngaa tsaahhi'iika.51Tare al tla'y ay Nasareti ino's ire komiit ilaiwa/ameero, Aayir in ti slee'meero ngire baraa' muunoowo's i qa's. 52Yesu ire komiit iwa uraray fuquraango's iwa doogiigin, Mungu' ngure qwala/aa's nee muko.
1Qoma'r baraa' kuruku miba nee kooan oo wawiti'iimar Kaisari, Tiberia, qomar Pontio Pilato tawa ga/awusmoo mu'k Yahudi, Herode tawa urusmo yamuu Galilaya nee Filipo hhiyawo's a urusmoo yaamuu Iturea nee Trakoniti nee Lisania a urusmoo yamuu Abilene. 2Nee qomar uruser uren ar salingw tawa Anasi nee Kayafa, /aymu Mungu' ina harda dir Yohana garma Sakaria baraa' xanxay.3Inahi'iimiit yaamu slee'meero yaer Yordani ngire harweer /Aymu nguna alki/iit iwa kahhi hhoi'iime tunuwabatimisi as gurtlemu kuwa slera oo iringe.4Idoda karagooin baraa' kitabu axwenta arusmo Isaya, afor hee /a/amiim wa baraa' darma uruwa'r Aako amohhe'eesak nee warhhamuwo's tlehhaak oo a tumuu'.5Umoo wa/ango (kun tiip|) hatsiis umoo tlomaro nee ge/aewo kin alqomees halbaladu a qombimiit aki tum'uu's urudu guhhuguhha'y koma kin natstse'ees. 6Muu sleeme ba/amar Mungu' ka'ar.7Alo Yohana bo/ayda yariir oo muu a amoro's ka'y as ino's nguwa batisi nguna ba'y, kuunga xwayla'r amato/ir qaruku koo'm hee' tunagurubuu' munenerqa hi'iit kawa ilagoba?8/Amu laqwalaa'k oo ti kooma nee hoi'iingw' nee slamti makahara baraa' munerhunge, Ibrahimu u kooma'n ino's an babooren asma tunu babow gidaaba', Mungu aleslemu' ngu ko'n Ibrahimu nguwa na/ii i slay ta'm ner tla/uuka'.9Tso'oo ka qaroo' qaa's baraa' de/aroo' xaa'i. Idosiye umoo xa'no /amuu hho laqwalimaka' kutsat nee kure kwahh baraa' asla.10Aluwo muu baraa bo/aydae kunahaas kunaba'y hindi idor ta /iisan a idola? 11Ngina ba'y Bar hee tlabaa' tsar ngi kon tlawuu' wa'k ngu hanisi dir koda ngu idaa komaaka' nee hee' moroo/ayma'r koom idosir kila ngi tleehhi.12Alo ahumuser koodi bahha ale nina xa'ye kiwa batisi sleeme nee nguna baye Itsahhatusumoo idor ta /isan a idola? 13Ngina ba'y Pesar har qomayda kilo's hariim na ohimak ma tlahhamisara'.14Akari bahha'alero sleeme nguna baye' ate'n a idola Idor ta /iisan a idola? Ngina ba'y pesar hee ma /urur qwatlara nee hee' mu kwasleema'r lamti hara/untsimara bu'utuhuung ar hhe'eesa'kl15Ai/kwa'aari asma muu ta qwal/oo koon oo Kristo kuwa damaran kwada ni xaaw, umoo hee i baraa' munawo's i axwee's dando Yohana laqa ino's an Kristowo'. 16Yohana ngire ba'y slee'meero ani kuunga nun batimiis ar ma'aaye ala kokoo wa'k ni hi'iit oo /uruu koo'm te aniye nee ta'm a hariimaka' himer ya/atawo's ngiwa gweer ino's kuunga nun batimiis ar qeeruu hhoohhoo ner asla.17Impero's i baraa' dako's as dida ngiwa hhohhoesa hhe'eesi ar bala kuwaburuqumii si nee balangw nguwa buruumbur baraa' kuntiro's. Ala munday ngun da/ ar asltla gwa'aakang.18Sleeme ar gurbu'uung yaariir oo hatla' muu nguna ya/bto'r hho' i alki/iit. 19Yohana Herode nguna igahhaat wawtumoda ur as Herodia ngiwa duux hare hhiyawo's nee as moroo' slasla/are'n oo hatla Herode a tlehhiit. 20Ala aludae Herode slaslaro hatla ak ur nguna tleehh Yohana nguna tseeg baraa Tella.21Aluwo qomarka muu slee'meero kuwa batimiisi nee Yohana, Yesu sleeme kuna batiis qomar iwafiriirin dawri nina qwriitye. 22Qeeruu hhoohhoo ina /eet gawawo's i ale ner slaqsay slaqwa idor tlawi, qomasir kila afo nina dawriwa ilawats ikaat kuung a garmaae oo sla'a rusmo' oo ani sla'atimiis wa lo'.23Alkwa'ariko Yesu ino's oo kila intsahhatisa ngiwa imu/uun kureriwo's a mibeeri ta'm muu kuwa xui a garmaa' Yusufu, garmaa' Eli. 24Garmaa' matati garmaa Laawi garmaa' Melki garmaa' yana garmaa Yusufu.25Garma Mataria garmaa' Amosi, garmaa' Nahumu garmaa' Esli garmaa' Nagai. 26Garmaa' ma'ti armaa' Matatisa, Garmaa' semeiri garmaa' Yusufu gamaa Yuda.27Garmaa' Yoanani garmaa' Resa, garmaa' Serubabelu garmaa' Sheatlieli garmaa Neri. 28Garmaa' melki, gamaa' Adi, garmaa' kosamu garmaa Elimadamu garmaa Eri. 29Garmaa' Yoshua garmaa' Elieseri garmaa' yorimu garmaa' matati garmaa' Laawi.30Garmaa' Simeoni garmaa' Yuda grmaa' Yusufu garmaa' Yonanu, qarmaa Eliyakimu. 31Garmaa' melea, garmaa' mena, garmaa' matata garmaa' Natani garma Daudi. 32Garmaa' Yese, garmaa' Obedi, garmaa' Boasi garmaa' salmoni garmaa' Nashoni.33Garmaa' Abinadabu, garmaa' Aramu, garmaa' Hesroni, Gamaa' Peresi garmaa' Yuda. 34Garmaa' Yakobo garmaa' Isaka garmaa' Ibrahimu garmaa' Tera, gramaa' Nahori. 35Garmaa' Serugi garmaa' Ragau garmaa' Pelegi garmaa' Eberi, garmaa' Sala.36Garmaa' Kenani garmaa' Arfaksadi, Garmaa' Shemu, garmaa' Nuru, garmaa' Lameki. 37Garmaaa' Metusela, garmaa' Henoko, garmaa' Yaredi gramaa' Mahalaleli garmaa' Kenina. 38Garmaa' Enoshi garmaa' Seti, garmaa' Adamu garmaa' Mungu'.
1Aluwo Yesu iwahaatsii Qeeru hoohhooe nina kii/ amo'r yaa'er Yordani wa alero, kunagerhaar nee Qeeru wa baraa' yamui duruq. 2Har delor' mebeeri tsiya'hh nee amodae kuna iaara'ar nee netlaangw, qomasiye gara /aa'y i kahh nee alhhe'eesewo ina qwariit.3Kunaba'y nee Netlaangw "Bar' kuung garma Mungu' tla'/anowi baweek moroo/ayma tleehhiit." 4Yesu ina oo, "Kaa gooin hee' ihotiika ner moroo/aymaa' kilo's.5Aluwo kuna gerhaar nee Netlaangw ay gawaa' tsinita tloma, nguree' wawiitima sleeme ilaqan ar dando yaamu ner qomar nina kilo's. 6Netlaangw ire oo' baal slee'meero ngi hariis ar wawiitimari slee'meero kawa sawawiti'iin nee xirfoowose. Idosii a aleesla'w tleehharo asma slee'meero kinga dir' ee i sayin ngiwa baal, nee aleesla'w ngiwa haniis dir hee' haniisaro ongir slaa'. 7Gawaa' idosiye bar iga igurengeriit nee ire ilaiwa/ameeri tleehh moroowi slee'meero ngu hariis tawa ko'g.8Alo Yesu ire oo' Aniakah ka gooin Munguwo'k ilaiwaa/ee'k nee ino's sagadiyuuse'k.9Aluwo netlaangw nguna gerhar ay Yerusalemu ngure tsa/aa's didar gawaa' wa lo' ar doo slingw ngure ba'y bar kuung a garmaa Mungu' ti kwahh yaamu i ale wa imiir dirii. 10Asma ka gooin malaykaero's ngi adba'y uwaa'amoohhe'eesiya' nee uwaa xu'na. 11Nee u gawtioohhiya ner dabaa'in as gidaaba' ya'awo'k kiwa slehhe'eesaaka gawaa' dandoo' tlaa/a.12Yesu ire oo,' "ka oo' Aako Munguwo'k mu iaraa'r." 13Netlaangw iwa hhe'ees Yesu iara'aduwo ire tlay ngure geexay ay qooma'r hatla'.14Aluwo Yesu ire kii/ Galilaya ner /uruu' Qeeru, nee kangw dandowo's umoo' diro kure axa'as baraa' ayeemoo' inslaweeda slee'meero. 15Ina intsahhatimiis wa baraa' maree' Saalingiiw kure xirfeemiis nee umoo' hee'.16Balokaa wake ina Nasaretir ka'y gixsada' kuwa umiin ire ura'y. Idoda /isirko i/imamiisi ina da'hh baraa' doo saahingw balor huungu/uuma nee ina sihhiit /aymu ngure soomin. 17Kuna kitabu arusmoo Isaya i hariis aluwo nguree' gweer nee di ngina leleehh artaagooin.18Qeeru Aako i gawaa' dandooe' asma ani ina di/itar imbilaax ya/abto'r hho' ngiwa alki/iit dir narkuuse, inaya/aaw as gweramor mukda ta tsegiit ngiwa ooar' aw nee kwada Tampu' xu'miisa'aaka' iwaa malle qaytsiitiya. Nee kwada ta hara/utsintsin harimar'in ngiwa slaya'. 19Kuruuku' Aako hho'aaro's ngiwa Laqa'n nguwa oo'.20Alo nguna tsee'g ngure ki/iis amor geraharusmoo doo' saalingw, nee ire iwiit yaamu (ilaa) mukda baraa' doo' saliingw slee'meero ino's ngure ga/aye'. 21Ngina ba'y bilih gooiri ka bo/ee's baraa' ii ahuunge. 22Umoo hee' didaae' ngina axaa's tada Yesu a oo' awa yariir baraiine ngina wa/oo/iye axwenida ar sagaloa tada ti'iimiit wa baraa' afko's. Ikahiya' kwih a garmaa Yusufuwoke?23Yesu ngina ba'y loemawo tia o' aa' dir anii qwaslarmoo ti kilog hho'ee's. Umoo' ar na axaasani arta tlehhiit amorqa ar Kapernaumu tlehheek iwa diriir ayaawo'k slee'me. 24Sleeme' ngina ba'y loemaawo tunubabow ii kahh arusmoo ta yaa/aan baraa' Ayawo's oo kila'e.25Ala ani kuung tunubabo'w loemawo' gidaaba' kwa'eeli ki yarir baraa' ayaa Israeliwo' qoma'r Eliyawo qoomar dawri kiwa tseeg tluwaay miwa tluu' kurreri tam nee slehheeri lahhoo' qoomada' qwar niwaatla'y yaamu slee'meero. 26Ala Eliya kwa ya/aawiika tam dir hee' wa'k baraa' tla/angwi'ine, ala dir kwalo'oor wa'k kilos ar a hoo't wa ayaa' sarepta isapay gixsar Sidoni. 27Sleeme mu'k tiqtir tsatimiit ku yariir baraa' ayaa Israeliwo qoma'r aruusmoo' Elishawo, ala tam oo wa'k baraaine tahhooes i kaa'hh aqo har Na'aamani hee aya Siriya.28Muu' slee'meero baraa doo' saalingw tana qihhimiit munero tisi slee'meero kawa axaa's. 29Tana siihhit kure i tlay gono'omswo ay afeeni, kure du'ux baraa' gixsaro, nee kure huuw ay kankir tlomar gixsar'in tada ta tleehh gawaa' dando tlooma as kuwa kwahhi yaamu i alero'. 30Aluwo ino's ire tla/angw'in ar waraahh ire tla'y tam gar ngwa ee'r i ka'hh.31Aluwo ire /eet ay Kapernaumu bar gixsar Galilaya debaa wa'k ar Sabato ire intsahhatiimiis wa baraa' doo' saliingw. 32Intsahhasaro's kana wa/oo/ asma ina intsahhatiimiis idor hee baliir koo'm.33Qomasiye' baraa' doo salingo heeko netlame'r koom i deer balosiye ina uu' ar afor u'r. 34Ani nee kuu'ng gar ta kooman amila Yesu Nasareti? Tundunaqwareesa'r eeri? A xuu' kuu'ng ma'aa' kuu'ng a kwada hhoohhoo' oo' Mungu'.35Yesu netlameeda ngina i gahhaat ngina ba'y "xasliit afa tsegeek, ti'iit baraa' heesiye'" netlameeda heeda' ngure kwa'hh yaamuu baraa' tla/angw'in wa ale inati'iit tam slahha'aamaye'r ngwa eer i ka'hh. 36Muu slee'meero tana wa/oo/ nee axweeni aqo tisi kilo's ka'n axwee's umoo' hee nee koqa i kaahiiya' axweenita idor ti an gala? Neetlamee ngini igahhamiit ner /uru nee i reti'iimiit. 37Idosiiye kangw dando Yesu ina diyaya/aa't umoo' diro baraa' ayaadae.38Alo Yesu inatla'y baraa' gixsadae ire daa'h baraa' doo Simoni. Aayo'r hare Simon i tiq ukuriito i lo' wa sla'hha' kure hanah ngiwa hho'eesi. 39Idosiiye Yesu ngina haraasuruuk unkuriidar aayoda ngire i gahhaat ire hhooeer, ire gansler sihhiit ngire sagadiiyu's.40Looa iwadaraat muu tiqtuuser umoo idooro' kana huwahuu'w amo'r Yesu, dabawo's ngire qamiin gawaa' umoo hee' mama/a ngire hho'ee's slee'meero. 41Neetlaame sleeme' ina ti'iimiit dir mu'k yariire baraa' tla/angwine ii u'uumiin ner afor ur i ka't "kuu'ng a gamaa Mungu'!" Yesu netlaameda ngina i gahhaat nee nga aleya/aniika iwa axwe's asma ngi xu' ino's idor tar Kristo.42Qooma'r ini iwapa/ iretla'y amo'r muu iwaakahhi bo/ay muu nguna lelehhiiti ire amoro's kay' dida i diri'i ngure baye' masaweemiisa'r direne'. 43Ala ngina ba'y ii hariind sleeme' ya/abto'r hho ar wawiiti'iimar Mungu' ngiwa alki/iit baraa' gixsuudu hatla'e. Oo yaariir asma ti an gar ani tisaya/aa'w diiri. 44Aluwo ire kumiit ya/abto'r hho alki/tuwo' baraa' maree saliingw awa ayaa Yahudi slee'meero.
1Qooma nina xee'r muu Yesu kuwa i burumburiit nee ngure harweer as /aymuu Mungu' nguwa ian amina qoomar iwa sihhiimiti afkoo tlawta Genezareti. 2Malaalama tsa'r ngina ar afkoo ttlawi ka sihhiitis mukda samakir ohiim ta ti'iit ii baratsufay in hamtliitiya. 3Yesu ire da'h baraa malaalimoo wa'k, nee malaalimoosi oo Simoni nee ngure firin nguwa huuwi baraa' ma'aay dir alge saaw nee yaamu kahaar alo ire iwiit ire intsahhatimiis awa baraa' malaalimo.4Axweento iwa hhe'ees Simoni ngure ba'y Malaalimowo'k huuwe ay tla/aangw tlawi baratsufeewok ku /eetis baraa' tlawi as samaki kawa ohiinda'. 5Simoni ina oo Aako gadiye ana tlehhitaan Amsi sleeme gar naoohaan, ii kahh as oarok ok tisiye baratsufa'y uu /eetiis. 6Idosi ngiwa /isiiye samakir yarir kana burumbur nee baratsufa'y tsatmiit ngure /asiin. 7Alo mukda algadumamisa nee inooin kire tsanguus ar dawa kwada baraa' malaalimoo' hatsa ii diriia' as kiwa ale/iisi nire xaaye malaalima slee'meero ngire dala/ane ire alo /e/etiine baraa' ma'aay.8Alo Simon Petro idoda ngiwa ar ire hhu dir ya'aa Yesu ire oo' dir'eene tlaaw asma ani a hee iri ngusmo. 9Asuma ino's nee mukda dinkwar i diriia tana wa/oo/ as samakida ta oohiin. 10Idoori sleeme Yakobo nee Yohani Daqe Zebedayo ngina haraga's kwada nee Simon algadiyumamisa. Nee Yesu nguna ba'y ma daimitar imiir hindi wa tlemu kuung muu nguna huwahup amo'r ee. 11Malaalimain kingiwaahuuw amor yaamu kahaar moroo slee'meero kure gexay Yesu kure digir deel.12Iwaa baraa' gixsarka wak i dirii heeko a haa'ts tiqtir tsatmiituwo i amodda i dirii qomar Yesu nguwa ar ina huu getse/awo's ngire mahhatiis ee yaamu nee ngure firiin iwa kaahi Aako bar kuung a sla' i alesler iwa hhohhoe's. 13Alo Yesu dako's nguna tumu'uus ngure kwatiit ire oo a slaa hoohoouuw nee aqo qomaasir kila tiqitiidar tsatimiit ngura gemeer.14Nguna ba'y tisi ma oo'ar dir heewo ala nguna ba'y tlaatlaw ti laqaand dir gerharuser salingw (Makuhani) nee ilahhoar hhohhoesar ak duxeek idoda Musa haraa'aya ngar hamis as lamabu'uung dir une.15Kangw dandowo's ire diyaya/aat ay amo'r saw wa lo boo/ay yariir oo muu nire harda amoroos i alero intsahhasaros kawa iar ii qaasi nee tiqitiriin kawa hungu/uusi. 16Umoo qooma'r tin partliit as iwa firoor ay.17Balor wa'k baraa' delor intsahhasarrose mu'k Farisayo nee intsahhatuser haraa'aya, ta iwiit disi oo na hardahi oo amor gixsadu yariir dahha oo baraa' Galilaya, nee Yudea nee sleeme oo baraa' gixsar Yerusalemu dahha' /uruu Aako ii dinkwa nee ino's ire hhoemiis.18Mukko nina harda hee tiqitir solomiit ngwa gagariye ar hhafti pa/aangw kur dahaasi geera Yesu ngure lelehhiye. 19Pa/angw ngwa slayi'iika oo kur dahasi asma boo/ay, alo tana tsa/aan gawaa' dando do' kure aweriis ar pa/angw dir geera kila Yesu.20Yesu haratlintaor'iin ngiwa ar ina oo hhiya iringero'k ka gurtlay. 21Gouusee nee muk Farisayo te yahasiye kiloin ale ta kahi kwi aa maa' Mungu' /os/is/iim? A ma'aa oo iringe gurtlemuwo' ngi aleslaw aqo har Mungu' kiloseeke?22Ala asma Yesu ngiwa tsahha ar hhaslitiya bara ine ngiwa ba'y ihii aa mila mas idosi kate baraa' mungemahunge? 23Gar inslahh oaro' a gala iringeroka gurtlay laqa gidaaba' sihhiit hi'iit? 24Ala xuaak gidaaba' garma hee idor aleslemu ngur kon baraa yaamuwo oo iringe gurtlemu, an kuung u babaw tlaw hhaflirok gagaareek watl amor do'ok.25Qoomasir kila ire geraain wa sihhiit nee hhatliro's ngire gagar toda ai qaat gerho alo ire kii/i amor do'os ii Mungu xirfemiis. 26Umoo hee ina waa/oo/ nee Mungu' kure xirfemiis da'aayeeer yariir ngire eer ta kahi bilii kangw wa/o/aamo uga araa'n.27Aluu kangwsi iwa ti'iit Yesu ina tlay amosiye nee ohumusmo kodi nguna ar oo ta ba'y lawi a iwiit dir kodi ngiwa burumburin nguna ba'y digidelang. 28Idosiye lawi ina sihiiti Yesu ngure digindel umo garo ngina geexa'y alu.29Aloo Lawi moro/amar yariir nguna tlehh asma Yesu dir do'os wa alero nee ohumuuser yariir ar koodi ne mu'k hatla oo ta al /ayiin nee inooin dinkwa. 30Aloo hhe'ee muk Farisayo nee gouse inooin Eharuuse kareiqumuu/ kibabay mas al/aynda nee mas wahaanda nee ohumuser koodi nee mu'k hatla oo iringuse? 31Yesu ngina ba'y mu'k slaqoo hho qwaslarumo ngu lelehhitiaka aqo koda mamaa/a an muk ngu lelehhiit. 32Naxawiika as mu'k gana nguwa /akaa iwa hho'iina ala as iringuse tawa hho'uun.33Kuna ba'y eharuuser Yohani qomar yaride in tsegagina nee infiririna nee eharuuser Farisayo sleeme aqo idosi kan tlehhiit hhe'ee eharuusero'k bere in /ayiin nee in wahaa'n. 34Yesu ina oo ii ya/amta hee mu'k naa baraka sikukuu duuxo ka'y nguwa ila/i /aymar iwagwawiina qoomar bart dinkwa nee Aako duuxo? 35Ala balo ni xeer oomar Aako duuxo kuwa hengeesi dir ine Daqate baraa' delosiiye in gwaawina.36Aluwoo Yesu ina axwees amo'r inale slaqsaay. Hee i kaahh o inqwari /aven ndi fehhiis warqamooda ngure waraaqa ar inwarir gareen bar idosi nga tlehhe ingwarir /aben ngi fehhiis, nee waragamo inqwarir /aben nee inqwarir qareen ti sla'y Aako.37Hee i kaahh o difai/aben ngi qaasi baraa' tlakwii qaren, bar idosi nga tleehh difair /aben tlakwiisi ngi fehhamis nee difai ire ku'uut nee tlakwisiye ire hhiturumitiiya. 38Ala difai /aben dir iwa hariin qasaro a baraa' tlakwi'ii /aben. 39Nee hee i kaahh alu difai hamaat bir nga hhe'ees wahato ire mar ila tleruus amo'r toda /aben asma i kahi ar hamat in lo wa tsu'.
1Qomarka baraa' sabato Yesu iwa wararahhi ar baraa' tla/angw qamor balangw nee eharuseros nqiuta kana buu karematook baraa' dabain ngire /aayii. 2Alo mu'k Farisayo bahha alero tana oo ihi a mila gar ta tlehhiita bare a gar qoomata balor sabaatoro?3Yesu ngina bay aga somusiike idoda Daudi a tleehh iwa qwariti ino's nee hhawateda dinkwa nee ino's? 4Ina amor baraa' do Mungu' kay nee mikateda hhoohhoo ngina tataahh ngire /aay ngire bahh hanis dir mukda nee ino's ti koma kawa /ay toda dir ine harimaaka aqo dir makuhani kilo's. 5Alo ngire ba'y garmaahee an Aako sabaato.6Balor hatla ar sabaato ina dah baraa' do salongw nee muu ngure intsahhatimiis waamoda heeko i der dako's o /iyay a so/oot. 7Gouuse nee mu'k Farisayo nguna ga/aye ar qeeru gidaaba' iso hee nguhungu/uusi balor sabaato as kahho gidabar kus sakwaslemuut kawa slay as dakusar a tleehh. 8Ala ngi xuu' gar ta hhasliti baraa' ine heeda dakos a sol'oot ngure ba'y sihhiit diiri baraa' tlaangw muu heeda ina tlay ire slhhiit dida.9Yesu ngina ba'y ani kuunga tunu yahaas i qoonda balor sabaatoro gar hhoo tlehharo laqaa ar tlaakw slafingw hee kuwa ba/amisi la kuwa hhitin? Alo ngina i qaytsiit slee'meero nee heeda ngure bay. 10Dakok tumu'uuseek idosi ngina tleehh nee dakos kwa qaro hho'ees. 11Ala inooin nina qihhiimiitiye munenero tay kiloin i axweesiye dando kilabau gar harimu Yesu kwitlehhi.12Baraa' delosiye Yesu ina gawaa' tlomaa kay as iwa firor ay ina kumiit amsi slee'meero Mungu' firoro. 13Matlatlero eharuusero's ngire /akaa nee oo miba nee tsa'r ngire wagwer baraa' tla/angwi'n wa alero sleeme an kwada a ba'y, "Ya/abuuse."14Umeer ya/abuuseda a koka simu (kwada a ba'y sleeme Petro) nee hhiyaawo's Andrea, Yakobo, Yohani, Filipo, Bartolomayo. 15Matayo, Tomaso, nee Yakobo garmaa Alfayo, Simonida ta ba'y Selote. 16Yuda qarma Yakobo nee Yuda Iskariote an kwada Yesu ngwaa slii/.17Aluwo Yesu nina/eet dinkwa nee inooin awa gawaa' tlooma iree sihhit baraa' tlapa awa yarir baraa' eharuserose i amoda diri'i ya dinkwa nee mu'k yariir oo Uyahudir daah nee Yerusalemu nee Afee tlawi amo'r Tiro nee Sidoni. 18Nguna iar i qasar aye nee tiqtir in kana hhoemiis neee kwada ta dawiitimisi nee Netlaame ngire ho'eemiis sleeme. 19Umoo hee baraa' bo/aydae nguna slaa kwatitaro asma /uruu hho'eemis in barawo's daahh nee ngina hhoeemis slee'meero.20Aluwo eharuuseeros ngire i qatsiit nee ire oo tuna tsuuq kuunga kwisiiya oo nar kuse asma wawiti'iimar Mungu' a tohuung. 21Tuna tsuuqw kuunga kwisi qwariita hindi asma tunuaxiis tuna tsuuqw kuunga kwisiya /a/amima hindi asma aqasenda.22Tuna tsuuqw kuunga kwisi ta waki nee tuna parati nee tunuwa qaseesen gidaaba' kuunga a tlakuse as garmaa hee. 23Qwalaala/e baraa' delosiye nee ta baraa/a ar qwala/ asma loemawo bu'uutuhung ku lowaauri gawaa' dawriwo asma idosi a idoda baabi'ii'in na tlehhiye dir aaruuse.24Ala ariyanhung kuunga kwisiiya oo daqare asma gurkwa/asurhung aga qaroo slere. 25Ariyahung kuunga kwisi ta aaxe hindi asma a qwarita aluwo, ariyarhung kuunga kwisi qasesema hindi, asma a wa/a/usa te /a/aaminda aluwo.26Ariyarhung burtuna kirfemiis nee muu sleeme asma babi'iin idosi ngina tlehhitiye dir aruser lama.27Ala kuunga kwisiya aning iar i qamiima tlakuserhung sla'aak nee ho'eema tlehhitaak dir kwoda tunuahhita. 28Hhoeema tlehhitaak dir kwada kuunga tunuafufuwa kwada tunubara manusa alefiri'rima'k.29Kwada tlaqarmuwak ngwa taahh oo tsar ti warqees bar her inqwarir ok nga hayo shati haniise sleeme. 30Hee a qofirini qaweek bar hee garok nga hayo, mfirimar ngiwa ki/iisi.31Idoda ta slaa muu ngiwa tlehhi dirhung kuunga idosir kila na tlehhaak dir' in sleeme. 32Abar mu'k ta slaah a kwoda kuunga tunu slaa kilas, qartardimbay a mila kuunga? Asma tam mukda oo iringuse sleeme mu'k inooin ngi slaa ngu sla'iia sleeme. 33Abar hhoa aga tlehhe dir kwada kuunga tunu hhoar i tlehhita gar ta taqande a mila? Asma tam iringuse aqo idosi ngin tlahhit. 34Abar mu'k ta qeqeera kir kimero a kwada kuunga ta harafadita gidaaba' ngi ki/iisiya, daqite ar dimbay ta laqando a mila? Ta'm mu'k iriguse aqo idosi ngin tlehhitiya sleeme as tisir kila kawa ki/iisi.35Ala tlakuserhung sla'aak ar hho' ti tlehhite kirkitimisa nee ki/isa ma gurhamara, nee qemuhung ku lowa Ur A na/aa kwada qawti dirii tlehhita, asma inos oo kila ku hhoo' dir kwoda na'aasar koma'aaka nee lakusero. 36Gurtlemu komaak idor babohung ir gurtlemu kon.37Muu msakwaslemutara kuunga tunusakwaslemutika, malu'umisara kuunga tunulu'usika oo hatla gurtlawaak, kuunga tunugurtlay.38Qaqawaak, oo hatla, kuunga tunuq qemuu kurhhoa artaharsiis kure saxw kure /umama ire ku'uut ire ku'uut gawaa' gurengeihung asma qomeda tar qomemesa an qomesi o kila kungun kuungr qomees.39Alo ngina slaqasay ba'y sleeme' xay hee tampa hee hatla oo tampa ngu aleslaya gerharto? Gerho bar idosi nga tlehh, daqate sleeme na pahhiiye baraa' bohonto xay ii pahhiya Aake? 40Hee ta intsahhatimisi ku ureka dir kwada ngu intsahhatimisa, ala umo hee burkwa intsahhatiisa hhe'eesa ar idor ganaa' alo a idor intsahhatusmowo's.41Nee a mila mas susurir baraa' ilta hhiyawo'k an ga/eer ala waqaasir baraa' iltok a (tsatsahhandaka) ge/eraka. 42Idor hhiyawoo'k kur alesler bemuwoo hhiya ufiririim, susurisi ngiwa henge baraa' iltoge nee kuung wanqasi baraa' iltofe a ge/eeraka? Hhahhafusumo kuung waqasisi baraa' iltog hengeseek daqate a ara hhe'ees susurir baraa' ilta hhiyawo''k.43Asuma ii kaahh xaano hhoo oo /amuu tlakw, ngu laqwaal, laqa xa'ano tlaakw oo /amuu' hho ngu laqwaal. 44Asuma umoo xa'anowo gax kur tsahh a /aamuwo's asma muu /atsi ka bu'naka wa baraa' laqaya sleeme sabibu ku bu'uka' wa baraa' laqaya.45Hee hhoo' baraa' qasida hhoo ar munawose gar i duxuti ar hho nee hee tlaakw bana qasida tlaakw ar munawose ar duxuti ar tlakw, asma afkos ariaxweesi a toda munawo's ngwa hatsiis.46Ihii a mila ani mis babera Aako aako nee toda ni o iim a tlehhita'aaka? 47Umoo hee na amor' ee kay nee axwentae nga axaas ngire tleehh ngu laqaam idor i diri'ii. 48A slaqamiis nee hee do'oos ngwa tleehh ngure fola hhe'ees baray nee mapariros ngina fool gawaa' dando mari'ir ur wa/eeri nina wa/iiye ma'ayo doda kure hatsiis ala kwa dingitisika asma kwa tlehhamo qomees.49Ala umoo hee /aymue ngwa axaas ngure sii slaqasewoo's a heed do ngwa tlehhe dando hhape mapari nga foolika yae niwaawa/ ner /uru doda ina gwagwa'an ir fingala/amiit wa lo.
1Aluu Yesu axweesenewo's slee'meero nguwa hhe'ee's ooaro dir mukda axamiis, ire tlay ay Kapernaumu.2Lawaalimoo' geeraharuusmokoo askaari, kwada' ino's i slai waa lo', i tiiqi waa lo' tsaxwa' gwa'ara. 3Nee ino's ka'ngw Yesu ngwa axaa's, geeraharuusmooda' qeeraharuusmo' Yahudi, ngure ya/aaw amo'r Yesu as kuwa firin niwa xay lawaalmowoo's nguwa hhoo'ee'sa'r ay maa gwaa'. 4Tawa ngwa harda'h dir Yesu, kure firin waalo' tare oo' " I hariin idoda' heewi kaahi kawa tleehh as ino's. 5Asuma xoorore'n ga slaa' waalo', nee ino's a kwada' doo' saalingw ng'wa tleehh as ate'n.6Yesu ire komiit hhayumaro dinkwa nee inooin, nee qooma'r tawa hardahiika dir do', geeraharuusmooda oo askaari muko's ng'ure ya/aaw kure ba'y, "Aako, kuu'ng ma dawimitar asuma ani a hariimaka' kuu'ng tawa dat baraa' doo'ee'. 7Asuma ana tsaa'hh amooo' kila' ido'r nir hariimaka' niwa amoro'k kaw, alaa /aymu kilo's na ooeek lawaalmoo'ee' i hhhooa'y. 8Asuma ani sleeme aa hee' taa ura'ay i hariis nee as kaarir ni baal i deer, kwi bura baw, "Tlaw" aqo in tlay, nee kwi bura baw, "Qwalang" aqo nin xa'y, nee lawaalmodee', "idori tleehheek aqo ngin tleehh."9Yesu idori ngiwa axaa's heedada ngure waa/aoo/ ire warqay amo'r boo/eeda' ino's ngwa digirdeel ire oo " Ani aa kah, tam baraa' Israeliwo, hee' haratlintaaor ur ara idor ti ukwa boloo' ariika. 10Nee mukda ta ya/aaw niwa kii/ amo'r do taa harda'h laqaati lawaa/amooda' aa hhooay.11Aluu=udae, Yesu ire hhayuut ay ayaako ta ba'y Naini, nee eeharuusero's tire kone, dinka nee boo/ee' ur' oo muu. 12Iwa harada'h dir tsufee gixsa, a qaytsiit hee' aa gwaa' ku loohiis, nee ino's aa na/ee' dir aayoorose, kilo's nee aayooro's a kwaalo'o, ino's ti kona dinkwa nee boo/ee' Yariir oo muu kwada baraa' gixsa'r dahha'. 13Aako ngiwa ar ngire i harda'h nar gurtleemuu' ur waa lo' nee ngire ba'y "Ma /aa/amiimara'." 14Aluuwo Yesu ire suruu'k bahhi /aampada taatu'ar gagaar, nee mukda /aampa nga gagaar ire sihhiit ire oo' "Garma ani a kah kuu'ng tlawang." 15Heedadoo' tuu'a ire tlay, ire axwee's, Yesu ngire hariis dir aayiiros.16Muu slee'meero ire da'aayuu't, tare komiit Mungu' xirfeemisowo tawa kaahi, "Aarusmoo ur naa aayare'n wa ti'iit nee Mungu' muko's ngwa ar." 17Idori Yesu aa tleehh kare axaa's baraa' yamuu Yudea slee'meero nee baraa' yamuuda tsewee'n slee'meero oo insla awayda'.18Eeharuuser Yohana kaangwi sleemeero aaa tleehharuut ngure hu'p amo'r Yohana. 19Aluuwo Yohani eeharuusero's ar tsa'r ngire /akaa' nee ngire ya/aaw amo'r Aako as kuwa yahaasi ar gidaaba', "Kuung an kwada hardaha laqa hee hatla oo ta daamaan i deer? 20Inooin tawa hardah dir Yesu ate oo' "yohanida baa timamiis taa ya/aaw amorok i kaahi," kuung ana kwada harda'ha laqa hee hatla oo taa daamaan i deeru?21Nee siwadar kilae mukuu yariir oo tiqtuuse nee oo baraa' slahh'ee msoo' dimbaadimbay i diria ngire hhooo'eemiis, nee kwada neetlaame aa' eer nee mukdoo' taampu nire qaytsitiiye'. 22Yesu mukda tina ya/aaw ngure ba'y, "Tlawee' ti taa aande nee taa axase' Yohana ti ooe' gidaaba' taampu i xumisiiya nee mukoo' toqoray i hi' iimiit, mukoo tiqitir tsatmit ku hhohhoemiis, mukoo' xamaa' i axamiis, tu'u ki waasloo/otimiis nire male slafiya, narkuuse ka ya/abto'r hho' i alki/iit. 23Nee hee' haratlintaao'r dir'ee' nga mayka as tlehhmii'ii'ee' kwa tsuu'nq.24Aluu mukda taa ya/aao nee Yohani tawa kii/ amo'r Yohani, Yesu kaa'ngw Yohani ooin dir boo/eedoo' muu, ngire ba'y, "Tawa tleere' baraa' sla/a gar taa qaytsuu' ee're' aa mila, aa gitsooda'e tur'a i dingitimis? 25Tawa tlee're ga'r taa qaytsuu' ee're a mila, aa hee' tlabaa hoohoo nga dahasi? Qaytsiit mukda tlabaa' waawiti'iima ngi dahamamiisa nee hotaa lehhooa inooin ta baraa' maree' waawita. 26Tawa tleere ga'r taa qaytsuu' ee're aa mila, Aa aarusmowo? Ar loo' ani a kah an kwada ur taa aarusmoba/a.27Kwi an kwada ti kasa gooin, "Qaytsiit, ya/abuusmooee' ngu ya/aaw wa qeerahung', kwada urwar'ee ngi amohhe'ees asuma ani. 28Ani a kah, dir kwada taa laqwal nee /ameena, hee' u'r idor Yohana i kaahh, alaa hee' taa ninawe's waa lo nee ire hoot' nee Mungu' dida i dirii, ino's ku ur Yohana ba/ati.29Muu slee'meero dinkwa nee mukda koodir ohahiim idori kawa axaa's kare alki/iit gidaaba' Mungu' aa hee' gan'amuu' koom. Tla/angw'ine i daya' kwada taa baatimiis ner baatismoo Yohana. 30Ala mu'k Frisayo nee intsahhatuuser hara'ayea'r mu'k Yahudi kwada taa baatimisiika sagaloar Mungu' ngine sii dandoo ine.31Nee mukoo' deeloori slaqsee ngur qoomees a mila? Nee ga'r ngir slaqsi'is a mila? 32Inooin a slaqa's nee ma/ii /atsa' wa baraa' boo/aay, ta dida wa /ahakiiya tiwa waketina tawa kaahi, "Filimbi ngiwa ifahhaan asuma kuunga, nee aga /atsiika, ana hhimausaan nee kuu'nga aka /aa/i'iika.33Yohanada baatimamiis niwa harda'h i mikater /ayiika nee difaa ngi wahahanka, nee kuunga tare oo'e, "Aa nee tlaamuu't." 34Garma niwa hardah i /ayiin nee i wahani nee kuunga a kata' "Qaytsiit a hheehhusmo nee i xufmamiit, muko's a mukda' koodir ohahiim nee tlakuuse. 35Ala sagalooar' Mungu' aa geehhoou'r ar gidaaba' i gan'amko koo'n dir na/awo's slee'meero.36Hee' wa'k oo Farisayo Yesu nguna firin as tawa /aymaa'r ay dir doos dinkwa nee ino's. Aluu Yesu iwa da'h baraa' doo' heedadoo' Farisayo, ire iwiit as tawa /ayiin. 37/Ameenirka wa'k ar baraa' gixsada' ar tlakuuso'o i deer. nguwa axa's nee nguwa tsa'hh iwa baraa' doo' heedadoo Farisayo chupiito'odar di/itaa' mooyangw ngina hu'p. 38Ire sihhiit dir aluu' Yesu dir bahhii ya'awo's amorihe i ngire fitsit ner se'eengw sago's nee ya'aa Yesu ngire ma'amis nee ngire slikiit ner mooyaangw.39Heedadoo' Farisayo kwada Yesu ngwa kwahhas idoda ngiwa ar ire baraa' munawo's i oo' "Heewi barta kaahi an aaruusmo, geera nga tsaahh idor tar ma'a nee a /ameenir idola ar ng'u kwatimiit, asuma ino's a tlakuuso'o. 40Yesu ire axwees ire oo' "Simoni ga'r ni diro'k i ooar wa slaa ideer, Ngure ba'y, "Intsahhatusmo ooang."41Yesu ire oo' "Tlatuuserka tsa'r ideer peesa kana lee'hh dir hee wa'k. Hee' wa'k ku tlatuus shiliingi tsiire koan nee oo tsa'r ku tlatuus siliingi mbeeri koan. 42Inooin ngiwa harslaqatii bu'utuwo ngire gurtla'y slee'meero. Hee hindi dir mukwi tsare haee' a slaa waalo' a ma'aa? 43Simoni ire oo' "Anga/aw a kwada taa gurtlay waalo." Yesu ire oo' "Agaa kwasleemiit ner ido'r ganaa'."44Yesu ire warqay amo'r /ameenida nee Simoni ngure ba'y, "/Ameeniri a ge/eera. Ani ana da'h baraa' do'wo'k, me'ee ya'aaee' nga' hariisika, ala ti ya'aaee' ngina naa/a's ner hhirhheeriwo's nee ngire fits ner Se'eengw sago's. 45Kuung ani iga ma'asika, ala inos iimir iwa dat baraa' do ya'aaee' gaa baloo meerika ma'aasaro.46Kuung ya'aaee' iga imbalaxka' di/ito, ala ino's ya'aaee' ngina imbalaxa ner mooyaangw. 47Gawaa' idoorihe, ani kuung un baw /ameeniri tlakweenaa' yariir ngi koon nee kaa gurtlay waalo' nee sleeme kaa slaa' waalo'. Ala kwad gurtlemu' ninaw ngwa slay, sla'aaros kaa ninaw.48Aluuwo /ameenia ngire ba'y, "Tlakweemawok kaa gurtlay." 49Mu'kda taa iwiit dir moroo' /ayma dinkwa nee ino's tare kiloin axwee's ta kaahi, "Mosowi oo kila a ma'aa' tam iwa tlakweemaa' gurtlatlay?" 50Nee Yesu /ameenda ngire ba'y, "Haratlintaaoro'k iga ba/aamiis, tlaw ner wayda.
1Aluu deelo'r ninaw iwa waaraa'hh Yesu dinkwa nee eeharuueeda mibaa nee tsa'r, tare hhayuu't ay baraa' gixsaduu' nee baraa' ayeemoo' dimbadimbay ya/abitor hho' ar waawitiima'r Mungu' kare alki/iit. 2Nee /ameenarka ta netlamer wa ducuut nee ar a hhoare baraa tiqitir dimbayhe /Ameenari aa Mariamuda' ta bay Magdalena tada' taa neetlaame'r faanqw wa duu'x. 3Yoane nare'r kusa kwada mor'oo' Herode'e ga/aw, susana nee /amenar hatla ar yariir tada moroin ngwa duxut as inoin.4Nee siwada' xooro' iwa burumburiit dinkwa nee mukoo hatla oo na haradah amo'r Yesu oo baraa' gixsaduu' dimbabe dahha' Yesu ngire i axwee's ner slaqsisi'i ngire ba'y. 5"Heeko ina dahasingw ay qooma'r iwa dahasin dahaasingw ngure tsafiis dahaasingw bahhaale' ale ire paa'hh baraa' urwa kure kall/a'n nee muu nee tsiro ngure /a'y. 6Dahaasingw bahhaale ire paa'hh gawaa tla/u dida hhape kawa ninaw nee niwa ti'iit ire kah' asuma hhape ka ni naw nee na/ama i kahhiya.7Dahaasingw bahhaale ire paahh baraa' laqaya', dahaasingwda' ire ti'iit wa baraa' laqaya' kure tliiq nee laqaya ire laqwaliika. 8Ala dahaasingw bahhaale ire paahh baraa haaper hho' ire ti'iit ire laqwaal saga wa tsiru. Yesu axweenti ooaro ngiwa hhe'ee's ire uu' ire oo' "'Hee iaa' axamis ngi koom i axaasi."9Eeharuusero's ngure male mahaa's gidaaba'r slaqsew. 10Yesu ngire ba'y, "kuunga tunda guruwi baa/ as xu'uti kawa sleere' ar lu/are waawiti imar Mungu', nee dir mukoo hatle kan intsahhatiiis ner slaqsi'i as kahho' ta qaytsiti makawa a'r nee ta axaasi makawa tsaa'hh.11Nee gaari an gidabar' slaqsewi. Dahaasingw aa /aymuu' Mungu'. 12Dahaasingwda a paahh baraa' uruwa ana slaqsee' mukda /aymuu ngwa axaasi nee aluwo tlakuusmoda' nee tlaangw nire hardah axwesantada ar Mungu' ngire hengees baraa' muner'ine, as kahho' makawa haratlintii' nee kire ba/amis. 13Nee kwada' a paahh gawaa' tla/u an slaqsee' mukda' /aymuu' Mungu ng'wa axaasi nee kure ila'oh ner qwala/ ala i de/aro koondaka baraa' muner ine tan haratlintii deelo'r ninaw, nee qooma'r iara bina xeer tare paahh.14Nee kwada a paahh baraa' laqaya' a slaqasee mukda /aymuu' Mungu' ngwa axaasi, ala baraa' hotaine ki harba/aba/ nee dawitime nee daqari'ima nee gwal/oo yarir nee kule tliiq nee i /amuu' kondaka' baraa' Muner ine. 15Ala kwada a paahh baraa' hhaper ho' an slaqsee'r mukda' /aymu' Mungu' ng'wa axaasi nee kure oh waalo' ner ilaiwa/ame /amuu ngure laqwaa'l ner qitla.16Hindi, hee i kaahh tam oo wa'k oo tsa'aasi ngi daa'. bira o't ngire tuntuuk ner bakuli laq'a ngire qas baraa' guroo' qoqona. A qoo ngin qaas dir geehhoo' as kahho mukda dara'h gwa/ateea ngiwa ariya. 17Asuma umoo gar ta luu/ ar geehhoouaka' i kahh laqa' umoo qaaro ar baraa' lu/aare' dirii ar ta geehhoo'eesika i ka'hh ino's bir baraa' gwa/aatema. 18Gawaa' idoorihe iia qasasa waalo' tada' ta axanisa' asuma kwada gar kom kan doog waalo' nee kwada ga'r koomaaka tada ninaw i kon kan hayoh.19Aluwo aayoo'r Yesu nee hha'eewo'r tare amoro's kay nee dirose ta hardahika' asuma muu ku u'r waalo'. 20Yesu kure ba'y "Aayooro'k nee hha'eewo'k ta sihhimiit wa atem kuung tu slaa." 21Yesu ngire bay', "Aayoor'ee' nee haae'ee' an kwada /ay muu' Mungu' ng'u axamisa' nee ng'u ilaiwawa/a'."22Balorka wake Yesu nee eeharuusero's tare tsa/a'n gawaa' malahmo nee ngire ba'y, "Gwese' a waaraahhaan' ay mantlimoo tsa'r." Tare waara'hh. 23Tawa tlay Yesu ire guu' bambeeor dihh ar fur'a koom nire harda't, ngire baraa' tlawtii ee'r malalimoda ire hatsamuhi ee's ma'eewo nee inoin ta baraa' tsaxwaa.24Yesu eeharuusero's ngure tleesa'r eer ta kaahi, "Aakoo ur aga hhaamaan," Ire tlay fur'ada nee bambeeoda' ar baraa' ma'ay ngire i gahhaat ire xaslit. 25Yesu ngire male ba'y, "Haratlintaorhung i amola?" Tare da'ayuu't tare wa/oo/amin tare kiloin axwees's takaahi "Heewi a ma'aa' tam fur'a nee maaay bir ng'a i gahhaat kun ilaiwa/a?26Tare harda'h baraa' gixsa'r Gerasini tada aluuwi dirii dir Galilayaro. 27Yesu iwa aweer yamuu ngiwa adah, heeko oo baraa' yamuda tina ihhaatlii, nee heewi a hee neetlaame aa ee'r. Deelor yariire tlaba ngi dahamamisiika, nee baraa' doo' ngi hootatinka' dir i hooti a baraa' bau.28Heewi Yesu ng'uwa a'r ire uu' ner afor' ur ire oo', Ani ga'r na kuungi tlee'hh a mila Yesu Garmaa' Mungu' kwada gawti dirii? Un fiririim ani mi sle'eemisaar. 29Yesu neetlameda' ngire i gahhaa't as iwa ti'iit gawaa' heedadae, asuma deelo'r yariire ngun aaee'r nee kun tsegaagiit ner minyororo daba nee ya'aawo nee kun xumxaaxu'un morooda' kur tsegaagiti ngun tlaqaqaat ne tlaame ngun gusasiin ay baraa' yaamuu' duruq.30Yesu ng'ure mahaa's ngure ba'y "Umoowo'k a ma'aa? Ino's ire oo', "Umoo'ee' a " Daqa" Asuma ino's neetlaame'r yariir ngu'na ee'r. 31Neetlame Yesu ngire fiririin as makawa /etiis baraa' bohontoo' qwanaay.32Didae daqta bayno i dee'r ar ta de'en wa qawaa' tlooma neetlaame Yesu ngure firiin as iwa dat baraa' daqtada' ar baymu. Yesu idosi ngire ya/a'n. 33Gawaa' idoorihe neetlaameda ire ti'it gawaa' heedada'e ire da't baraa' baymuda' nee daqtada' ar bayno ire ti'iin wa baraa' /etaa'ngw tlooma ay baraa' tlawi nire hhane' baraa' ma'aay.34Nee mukda' baynor' de'ee'm idoda iwa tleehharut ngiwa ariye tare ti'in tare diya/amiit tada aa tleehharut kare alki/iitoo' a'y baraa' gixisada nee baraa' maree' in slawee' in oo yamuda. 35Muu idosi kawa axaa's tare tla'y, idoda aa tleehharut kawa qaytsoo ay', tare harda'h dir Yesu heedadoo' nee tlaame aa ee'r ku amohhoo', tlabawo's ng'a daha's nee sagowo's i qon ino's aa iwiit dir ya'aa Yesu, tare da'a yuu't.36Aluuwo hee wa'k baraa' tla/angwine oo tada a tleehharut nga ar ngire alki/iit dir muko' hatla idor heedadoo' neetlaame gusasiin kura hhoo'ee's. 37Muu slee'meero oo baraa' yamuu' Gerasi nee inslawayda' Yesu kure firin iwa tlay ayaine asuma naa da'ayutii waalo' Yesu ire da'h baraa' malalimo'.38Heedada' neetlaame kawa duxuu't Yesu ngure firin as tiwa kona nee ino's ala Yesu ngure ki/is ngure ba'y. "kii/ amo'r dook nee tada slee'meero Mungu' naa kuungi tleehh alki/iteek. 39"Heewi ire tlay, tada slee'meero Yesu aa dirosii tlee'hh ngire alki/iit baraa' gixsa slee'meero.40Yesu ire kii/, kure kwahha's nee boo/ee muu, asuma kundaamaaran. 41Qaytsiit heeko wa'k ta ba'y Yairo nire harda'h, ino's aa hee wa'k baraa' waawitoo' maree' saalingw. Yairo ire huu'dir ya'aa' Yesu ngure firin as tawa amo'r do'o's ka'y. 42Asuma dasiro's tooka wa'k kilo's ar kurerii mibaa nee tsa'r i tiq waalo' tsaxwa gwa'ara. Yesu iwa amoda' kay kure tliiq nee boo/ee' muu.43Nee /ameenirka ideer ara tiq kureii mibaa nee tsa'r tiqtiro's a tseerdu in wa/amina' ire hi'imaanit wa mare' qwa slaare moro'wo's ngure fa'k hhilaaro, nee hee gaa hhooees i kaahh. 44Ire harda't dir aluu' Yesu tlinee' iqwariros ngure kwatit, siwaadar kila tseerduda nire qwarii.45Yesu ire oo', "Hee' ani aa kwatiit?" Tawa sii slee'meero, Petro ire oo', "Aakoo boo/ewi yariir oo muu kuung un gon'omis nee ture tliiq. 46Ala Yesu ire oo', "Hee' wa'k ani ina kwatiit nee una tsaa'hh asuma /uuru ina ti'iit wa amor'ee'."47/Ameenida ngiwa aan ido'r tir lu/ kiahh gawaa' tada a tleehhi, daaraxaay ngire ay, ire hu yaamu dir geeraa' Yesu ngire alki/it wa dir geeraa' muu slee'eero ga'r tlinee' ungwariro's ngusa watit nee ido'r ira hhoo'eer siwada'r kilae. 48Aluuwo Yesu ngire ba'y, "Dasi, "Haratlintaaoro'k iga hhoo'e's, "Tlaw ner wayda."49Qooma'r Yesu iwa dir axweenti kahi, heeko nina harda'h i amo'r doo waawitumoo' oo doo' saalingw daahh i kaahi, "Dasiro'k a gwa intsahatusmo mu tawo dawimitisar. 50Nee Yesu idosi ngiwa axaa's ngure ba'y, "Mada'ayuumitar ani haratlintiang nee ino's is slaf.51Ino's iwa da'h baraa' do' ino's nee Petro, Yohani nee Yakobo, baboo' dasi nee aayiro's mu'k hatla ngwa dahhasika baraa' do'. 52Qooma'r muu slee'meero tawa hhimausi nee tawa baahhuusi asuma ne/eesi, Yesu ngire bay, "Ma baahhuusaara' a gwaika' ina qa't. 53Ino's kure waaqaasen ner waaqaama asuma inoin ngiwa xuiya' a gwa.54Ala ino's, dosida' ngire dawa oh, ngire /akaa' ner afor ur, ngire ba'y, "Na/a'ay, tlawang!" 55Qeeruuwo's ire kii/ siwada'r kilae ire sihhit, Yesu ire oo, moroo'/ayma ti hariise'. 56Xwayliteero's ire waa/o/waalo/ aluwo ngire hara'eyin ar gidaba, ti a tleehharuut ma ooara' dir heewo.
1Eharuseeda miba nee tsar ngire dinkwari nge a ateet leeslamu ihanis /uuru neetlame slemero kuwa hingemisi nee tiqituse kawa hungu/uumisi. 2Ngina ya/aaw wa awuti iimar Mungu kawa a/aki/iiti nee tiqtuuse kaw hhoemis.3Ngire bay, “baraa' aihunge magahuwara laqa tlakway laqa moroo ayma laq pesa taam hee wak inqwar Mungwa tsar wa huu. 4Doo taa I hardate na hootaak ay idir yamuda kay gexera.5Muk kunga na sii bar tlera do'osiye tlarangw yaahung kukuaak iwa lamabu'ungw tleehhit dirine”. 6Tare tlay tawahi'iimiti bara ayeemo hatla ya/abrtor kawa a//ki/iit nee muu kuwa hhoeemis umuuqo diiro.7Nee herode wawutumo toda slemeero aa tlehharut ngiwa axaas ir amoqwarar asma muk yaariir ta kaahi Yohani na wasloo/. 8Bahhaale ta kahhi Eliya ninatit nee bahhaale takahi a aarusmo o wak oo aaruusedar qaro nina wasloo? 9Herode ir oo “Yohani una saga tsaat ala hewi kaanga’s ni axamiis a maa? Nee herode ur war Yesu ngur ari ngina lelehhiit”10ya/a buuseeda niwa ki/I muuruda taatleehh sleemero kure alki/it ngire artlay ay dir ta baby Betsaida. 11Imii guwa axas ngure digidalii nee ngire kwahhas nee kangw wawitiimar ngina axwees nee mu'k tiqituse nguna hhoemiis.12Looa iwa darat ee haruseda mibane tare daqay amoro's ngure bayee “muk sing watlisek as tawa ki/i bara ayemo tsewen dir qatemo dir hungu/uusa ay nee moroo /ayma asma dirti dirian a bara slaa. 13Inos ngire bay kuunga moro/aymar ti hanise tari oo gar ta kooman ikahh a qo har mikaater kooan nee samakir tsar kilos geera ana sla'aan moro/ayma kuwa tsaxwan as mukwi slee'meero? 14Asma kilooin afi qomar kumer kooan eaha ruuseeros ngire bay muu iwiitis ak or bumburak nee umoqo burumburitaro muu miberi kooan.15. Adooda kari tlehh sleemero kiri iwiitis. 16Mikateedar koan smakida tsar ngire tatahhire gawa doori qaysit in sluufiis ngire qasmis ngire ee haruuseerosi haniis kawa qasmis. 17Slee'meero tana /ayin tay aax nee muruu/aymar aa meet kuna burumburu, kikapemo miba nee tsar kire hatsiis parhhemaa naa meetii.18. Qoomar iwa firiirin kilos ale eeharuseeroos i dida idirii nee inos ngire bay muu iwa a axuweesi matakahi ana aa maa? 19Kuri bay takahi kuunga Yohani baa timaamis bahhale ta kaahi a Eliya, bahhale aarusmoo wak nina waaslee/ bara aaruuseedar aange?20Ngire bay kuunga ma kata ana ma'a? Petro iri oo kuung a Kristo Mungu. 21Gari bay kaangwi lo muu hee bawara. 22Ngire oo garmo hee gar harrima slahhee e misoo yaariir nguwa slay nee kuwa siaasi a nee bariser nee geera haruuser uren ar saalingw muk Yahudi nee ins=tsahhatuser haraayar musa. Nee kure gaas deelor tame nay wasloo/.23Sleemeero ngire bay umuuqo heewo gar ani eharta waslaa gar kuwa hariim sla aariros ngin may msalabaros ngin gagari ani i daqideeli. 24Umuuq heewo oo slafingos guba/amisar wa slaa kilos ale ngu qwarees ne hee slafingos qwareesaro gwa ya/an as aning slafingos ku amohhoo. 25Asma hee yaanu sleemero timngi slay gar guwa gabuiya. Inos birtakilos qwarees.26Asma umoqo hee mure nga ar asma ani nee as /aymuee hee adoori Garma hee ngu ilamurut bira harda dir geera kitangw xirfowo. 27Ala loema ngi oo muu bahhaale oo baraa' tla/anghung wa sihhimiit gwa'ara ngi tsaqiya' aka ay dir wawitiimar dawri ngay ariya.28Alaa axweesantihe deelor dakaat iwa waarahh, Petro nee Yohani nee Yakobo, ngina ar tlay iri firor ay gawaa tlooma. 29Iwa firiirin slaqsoo gitsee/awos ina warqayee' tlabaawos nay/awakukuye, i miiri/iya.30Muk tsar nee inos ta axwees, mukwi a Musa ne Eliya. 31Nina geehhoo iye ar xirif tare axwees gawaa' dando gwa'araros tada boo/eesi bara Yerusalemu wa ale,32Ptro nee mukda ti kooma guute ngire ot niwa niwadaarkiitiye xirfuuwos kuri ar nee mukdatsar nee inos na sihhimiit. 33Qoomar mukda tsar nee Yesu tiwa paraatliye Petro iri oo dir Yesuu Aako kahhoo aten tawa diri wa iwiwitan isleera tam i tlehhan oo wak a kok kuguu nee Musa koko oo Eliya, ino's laati gar i axweesi tsahhika.34Inos iwa adori kaahi tlafi ninahardat nee ngire tuntuk tari da ayuut tawa ar ka hharwes nee tlafo. 35Afo ina tiit wa baraa tlafoda ika't hewi a garma ee kuda naa tsanar inos iiar i qaasak. 36Afoda iwa xaslit naxes Yesu a akilos inoin tari xaslit, kangwda taa ar kwaa oo iika dir heewo delodae.37Bolo niwa gawa tlooma wa aweer tina doogiye nee xoror yarir. 38Heeko wak bar xorodae inauu i kaah itsahhatusumo an kuung u firriim na/ayi ee areek asma an na/ayree oo kilos. 39Ga/aawek neetlame gunaaeer qoomar burngwa eer in uuamin nee in slarahhammut nee slooro in gawa afkos wa ti ii mit neetlaameda gu slahhe ee mis slam ngu gememeraka aqo ar ma/iis. 40Ee haruuseerok an fiririim ngiwa ahinges ala kaa haraslaqaat.41Yesu iri oo kuunga a xwaylar haratlintaor komaka ar a hhituruu't ay daqala ani ne kuunga ta hotatimaan? Yesu heedadaada guri bay na/aywok diri huwang’u. 42Garma qoomar na hiiti netlame nauna dahh yaam pungahhamuur yesu nee tlameda ngire iigehhaat garmada nguri hhooes ngure dir Baabowo's i ki/is.43. Muu sleemero tari waa/oo ador Mungu kur ur kawa ar muruuwi sleemero Yesu aa tleehh kuwa waa/oo/amor wa aluwo eeharuseeros ngire i axwees. 44A xweesanti oha hhe'eesak bara iiaahunge garmo hee ku gawa dabaa muk i qaas. 45Ala inoin tida i kahhi kaa tsaahhii kar dir inooine kana luu/ makawa tsahh inooin nina daiyutiye kangwasi ngwa yahasiya.46Kaangani kari iimu/un a gidaaaar hee ur a heema dir ine. 47Yesu tida taa bara muner in i axwees ngiwatsaahh na/ee niina guri oh ngure dir bihhaarosi qaas. 48Ngire bay hee na/aywi ngwa iaoh ner umoee ani sleeme i ilaoh. Nee kuda ani ilaoh kuda ani iga ya/aan ire ilaoh. Asma kuda lo wa mina dirhunge an kuda ur.49Yohani iri ilawaats iri oo, Aako hee nee tlaamer hingeemis ner umowok una araan kuri ii gahhaat asma inos nee aten ti koomaa naa ka. 50Yesu iri oo ee muiigahhamiitara asma hee kuunga nu tlampa'amisaka a oo bartuhhung.51Qoomar deelooros ar kuwa gawti huuwi niwa tse wuur inos gise/awos ngire Yerusalemu i xuus. 52Muu ngway geeri ya/aaw tari tlay tay dah yaamaa Samaria, asma diros kawa amohhee esi. 53Ala mukduu yaamuda gwa ilaohiika asma adooda iwaa Yerusalemu kay.54Ee hharuuseeros Yakobo nee Yohani adoori kawa ar tana oo. Aako, asla atetan niwa gawa dor wa awed mukwi nguwa qwaares? 55Iri amor in iwarqay ngire ii gahhaat ire oo. 56Tari tlay tan amor aya hatla.57Qooma tawa he iiti heeko loiiro guna bay, an kuu u eehaar umuuqo dir ta kora. 58Yesu ngure bay, intsaawe ibohhonteri koon nee tsir/o i tsuramakon ala garmaa hee tam dir saqos ngu i dahasi i kahh.59He hatla guri bay Ee harang heeda ire iri oo Aako aka ya/aam da baabuu ee ngu ala fool. 60Guri bay mawee muk ador tuu tuaa muk in ngui foliitiya kuung tlaw iidiguu waawuti iimar Mungu alki/ii teek.61Heeko hatla sleeme Yesu guri bay, Aako an kuung u ehar ala ya/aam ala hariisang muk dooee nguwa ala kangwi baw. 62Yesu ir oo, “Hee korumoo dosla gwa oh, gari i bui ikahh”. baraa' wawitiimar Munguhe.
1Alusiye Aako o miberi fanqw o hatla ngina ya/aw tsar tsar nguwagerahariyaa baraa' ayemo daa' inos ii kemuslai. 2Ngire bay Buung kuyaarir ala sagadiyuse kaninaw. Baraa' idosiye Aako huung firiimak as gidaaba' sagadiyuse ngiwaya/awe neer ganslay baraa' buungos ii ale.3Tlawee baraa gixsa. Tiharmagahhee tundunya/abit idor bee/angw wa ale baraa' tla/angw tawer ii ale. 4Tlakway peesa mugagarara tam xoslumo hhayuma tam ya/ataa hee mulaweesara baraa' uruwaro.5Baraa' doo taqoidataa oee geera ale wayda ideruti dir doowihe. 6Bartakayi hee wayda ii deer disiye waydohung ii meet gawawos ii ale. Nee bar takay a idodiyeka waydohung niki/i amorhung. 7Dir doosi ii metak /ayak nee wahak todaa tindi harimisi asma sagadiyusmo i harin buurtuwo. Malolhimaraa wa amor doowi tare amor doo hatlaa keraa.8. Gixsar taqoidataa, artunduwailao /ayak umoqo gartindagerahung i huw. 9Nee hhoesak tiqtuser barasi dirii. Idabawak, wawutiimar Mungu natsewur dirhung i ale.10Ala gixsar tunduwa ilaohika bar takayi agadatee tiitee baraa' uruwar i ale nee taoa. 11Tam tlarangw baraa' gixsar hung oo a hagaat baraa' yaaren unkukuan amorhung ii ale! Ala xuak gaari wawutiimar Mungu natsewur 12Tundubabawan umogidaba balo sakwaslemaro Sodoma a tsini gi tloin as ta gixsarhunge.13Arya rog Korasini, Arya rog Bethsaida! Bartakayi geera gadiyeri urun a tlehharut barawog i ale bar inatleharut baraa' Tiro nee Sidoni geera naqarohhoinee imir ang taqaro iwimit wa baraa' tlabaa guniaduu nee ta/ra, 14Ala aa loowatsini qitlo Tiro nee Sidoni balo delor sakwaslemaro dir kungae. 15King Kapernaumu aldako rog a gidabahe tingawtaitless ee gawaa' dorii? Aa idosiyeka, tin aweris ee baraa' gai.16Oo kuunga tunda iiari qaas ani tina iiari qaas nee hee qooo kuunga tundasi ani inasi. nee o ani a sii kwada ani a ya/aw ngunasi.17Kwada miberi fanqw nina watli neer qwala tare oo Aako tam netlame tundunilaiwawaa/ neer umowog. 18Yesu ngire ba'y hetlangw un aar iwa/e/etin gawaa' dawri wa ale idor mankari. 19Araak baali ngaharis ar amato/a nee xerawe kawa kala/anda nee /uuru slee'meero kodaa o tlakusumoo nee ikahh gaar tlakw ar tunduaw ii kahh. 20Tam gawaa' idosiye maqwala/araa baraa ti kilose gidaba geremaa tunduilawawaa/ ala qwala/ee wa loo asmua umii hung kagoin gawaa' dorii.21Qomadae inaqwadataa/ wa loo neer baraa' qeeru hhohoo ire oo' Ukirfeemis kuung Babaa Aakko doorii nee yamu asma ugaluu/ mooroowi dir mu'k sagaloa nee qeeru kooma nee kuregehhooatis dir mu'k taintsahhatisika, idor na/a ninakw. Aa loo Babaa asma anasla baraa' ilawoge kawa idosir tlehh.22Umo gaaro kinga dir' eni hariis nee Baboee nee ikahh hee garma nguxuu ala a Babaa nee hee Babaa nguxuu ikaahh ala aa Garma nee kodaa oo qoo Garmaa islai tiwagehhoatisi dirosi ale.23Iharuse ros ngina i warqay ngirebay neer naqo "Katsuq kwada ti ngiaraara kuunga taraandaa. 24Kuunga tundun babaw umogidaba aruser yarir nee wawita ngina slaiyee ti taaraandaa ngiwaariyaa nee ngaariika nee ngiwaaxasiyeaa ti taaxamisaa nee ngaaxasiika.25Tazama malimu koo oo alqador mu'k Wayahudi inasihhit ngure iar ireoo malimu idor ni/is ar slafingw daqislem nguwaal? 26Yesu ngunabay Gartagoin baraa' haraeyaro? Bar somus gar ikat? 27Ngina mu/ewats ireoo 'Slaeek Aakko Mungu' woog neer munowago sleeme neer qeeru wog sleeme nee /uuruwog sleeme, neer sagaloarog sleeme nee isslawe wog idor kuung tir slaa. 28Yesu ire oo Agamu/ewatsaqomes. Idosi tlehhe nee aa hot.29Ala malimu ngina ila tlerus tiwagariamu i harafari kilos ale, Yesu nguna bay "Nee inslawumoee aa maa?" 30Yesu nginamu/ewats iree oo' Heeko geera in /e/etin amor Yerusalemur wa ale amor Yerik ngin kakay. Inahuu tla/angw mu'k mooroo muw hayohim ii ale, moor'oowo' kuna qwatl nee kure diif nee kuregexay dir afqomar qwaarari ale.31Gitsa/ahhoe kuhanimo koo ina didaa ar warahh dir uruwa daa hee daa ii dirii. Nguwa ar ina bihhi hatlaa deer. 32Mlawimo sleeme aqo idodaa iwahardah nee nguwaar ina bihhi hatlaa deel.33Ala msamariakoo wa'k iwa baraa hhayumar ii dirii ina didaa hee daa ii dirii ar warahh. Nguwaar kunatliwi/i nee gurtlemu. 34Nguna harasap nee inkahhaiwos ngire tseeg di/i nee difai ngire gawadai kuus. Ngunatsa/as gawaa' makitooroos nee ngure huuw baraa' doo dahaye kuree amohheemis.' 35Delor hatlae ngina tatahh dinari tsar nee ngire ha riis dir hee doo too dahaye ngure bay "/Iseek nee gaar tlahhatlahh bir deer arta inos ar/is birnaki/i abuu.36Aa gaala dir mukwi tamee o tatsatsahhan ta waa inslawumo hee daa aa huu baraa tla/angw qwatluse aa maa? 37Malimu inaoo Aa kwadaa' gurtlemu woos ngwalagan diiros ii ale". Yesu ngure ba'y tlaw nee idosir kilaa natlehhee".38Ala qoomar tawahhayumiti inadahiyee diir ayakoo nee /ameenir wa'k umowoos marta ngunakwahha dir doowos i ale. 39Hhoor taba'y Mariamu ngikon todaa a iwiwit dir yaa Yesu keer nee inaoo Aakko ahhaslitke gidaaba hhoor ee ani igameer kiloee dir distakwar i ale? Aso gimay idabaweek i/iis."40Ala marta tinaditsakwar yarir ii hariis aar moo'oo /ayma tlehhit. Ina amor Yesu keeer nee inoo Aako ahhaslitke didaaba hoor ee ani igameer kiloee dir dislakwar i ale? Aso go,au odabaweel i/iis." 41Ala gaar wa'k kilo's kaafhhamit Mariamu natsawad gadaa afhhamit todaa ta hengesika dirose. 42Ala gar slahhaa a wak kilos Mariamu gana tsawat tidaada hhoo, tida ta hingeesika dirose.
1Yesu iwa dirka wa firiirir firooro iwa hhees kure bay nee eeharusmoowos oo wa'k, aten ti intsashhatis firoro dooda Yohani ee haruseeros ngira intsaahhats.2Yesu guri bay , qomar bar firiirii nda an oa baabuuren ioo bara doori dir umuuwok ixinfuuti waawutiimarok ni xeer.3Moroo/aymaaren umooqo deeloor hanmiisang. 4Tlakweemaren gurtlawek asma aten sleeme umuuqo heewo oo iinarenkoom ngurgurtlatlawan. Nee aten mit bara ii ara adurdelar.5Yesu gir bay heeko wak i deer oo mulqumoo kom hesi ina daqay dir doomul/aumowos xweeraa iri oo! mulaumo u kiriik mikaater tame. 6Asma dahaay moo ee oo mulqumo naa hardah nee inos Ihhayumar dahh ala ani gar ni geeraawos i duux i kahh. 7Xay ka ge/eem, heduu bara do mi oo loo an mi daawiti miisar aning tsufeedoo tseg tlawaka ngiwa haniisar aw asma aning nee na/ii ee aga qaataan pindo kaa qaro hatsis. 8An a kah ala tam i tlay kohe sla ii kaha ar ngiwa hariisar ay as tawa mulaumoowos tida inos i slai.9Aning qikwii kuunga tundu baw firirimee kuunga tundu qay lelehhitee kuungaa asteraa atetimee ee afer maray wa ale pingo ka duux. 10Asma umooq hee firiirim ku qay nee koda leelehhit nee kuunga a sleera ateetime afer maray wa ale nee pindo ka duux.11Asma bara tla/anghunge baaba i deero oo na/aywos samaki bir nga firin, Amii/ini haris. 12Laq bara qanii nga firin gari hanisi xeerango? 13Ala kuunga asinga tlakw moroo hho u xua kuwa na/ll hung i hanmis axay Baaboo gawa doori dirii i ak waaraa hhiika qeruu hhoohhoo nguwa hariisi diri kuda ngu firiina.14Yesu nee tlaamer hee gwa afa qwaenes ngina hinges nee neetlaameada nguwa geemeer heda ire dwawats muwire wa/oo ala muk hatla oo. 15Inee tlaamer gusii sinar/uuruu beelsebuli ur oo neetlame.16Mu'k hatla layar gawa doorii daahh ngina diros i leelehhitiyee as kuwa ii ara ari. 17Yesu tida ta bara muner iri I axweesi ngina tsaahh ngire bay, Umooqo waawute iimoro birti kilos tlampa aamis waawute, iimari aqoin hhitimt, nee doo wak barnaxa ti kilooin tlaampa aa miisi muk do da aqo tin paraatl kilooin ale.18Neetlaangw sleeme barnaxe ti kilos islagw waaqutiimaros adori sihhiti a adoola? Asma kuunga akata aning netlame a hingeemiisi ner/uuru beessebuli. 19Ala brnexas aning nellame a hingeemiis a/uuruner/uuruu beelesebuli muk hung ar ngir hingeemisi ar a mila? 20Ala gawa adoorihemukhung o kila kuunga nas kwasleemuut. Ala barnaxes aning neetleme an hingeemis ar/uuru Mungu waawuti iimar Mungu naa amorkung.21Hee /uuru koom oo xooslaaro’s ar slaqwara gaa amohheee bir do os xuni moroo do os slemeero ku amohho. 22Ala hee /uuruwo inos gu ba/abira hardah gur/awa/awa gurir baa/, xooslaaros ar slaqwara sleemeero gari hayahi tika geeraawo in hhawatiumisi dir do ose nee morooda sleemero gar i diros wa hayoh guri qasimiis. 23Hee barte een i diriaaka, neam adirikwaroka nee kuda burumbanimehe uriimaaka dinkwa nee anin inos in diyaya/an.24Ne tlaame bar hee ngwa geemeer aqoin tleer in harweeririin bara yamaa kaahar wa ale a as dir ngiwa leelehhit ar I hung/us ala ar dii ngaa sleerika a qo in oo kiii/ amor dooei kuda ni daahh. 25Barnaxes aa hardat doda gwaan gidaaba kwa fiitsi nee kwa poroutus. 26In tleer nee tlaamee o hatla faqw gari ar ak tlak inos ba/a. heeda nguwa eer tay al amoros wa hoot nee tlehhemuu heewi in ak tlakuylo loowaale ta kuduu geer ba/ati.27Yesu aymiiika oo aro ngiwa hhe ees /ameenirka wak bara dinkwadane ina tsee iri o, hee amohho a xayooda kuunga ngwa lamuai nee ugwa duumisi. 28Ala imos iri oo, geera tsini bara kati muk amohhoo an kuda axwesanta Mungu ngi axmiisie nee ngi ilaohiima.29. Boo/yda atleemeero qoommar iwa burumburit heiwa dogigin Yesu inaoo xwayle rii a xwaylar takwar lalelehhit layaa ale layar te laqanei kahh a qohar layar Yona kilo’s. 30idor yon iralayatlehhit dir mu'k Ninawiro na/ay Adamu bi laya tlehhit dirxwalerihe.31Bal deelor sakwasleemaro waawotoor kuso o /ameani in sihhit dikwa nee muk de e maaka nee inos gin sakwa slee mut as tlakweemairi. Asma inos amor saw ngina wa tleer as sagalooar Sulemani ngiwa axaasar eer ala diirih kaa uri deer oo Sulemani gugaa/ ay.32Muk ninawi i sihhiit dinkwa nee muk dee maaa ta nee muk dee maaka kay sakwaslee mut as tlakwe ma in nee muk Ninawi ina huuun axweesanta Mungu tida Yona qal ki/ii ngiwa axaas ala diirihe hee ur ider oo Yona ngu baa/a.33Hee i kaahh oo tsaa asi ga daa/a nee gar qaas dir geetlaakwi ale laqa bar /ona. Ala ngu gar qaas diri gee hhoo I ale as muk a gwa/ateema ngiwa ari yaa. 34Tsaa asta slaqwa a ila ala bar iltok kahhoo, slaqwtok sleeme ero gwa/ataanmayerkon ala iltogbarka tlaakw slaqwatok sleeme i gip. 35Ala ti nar magahhee gwa/atena baraahung idiriaa miwa giwiyee. 36Ala slaqwtok bar gwa /a tamaayeero i hats tam dir giwtirkoom i kahh laqa ni slaqwatok slee meero i hats tam dir giwtin koom i kahh da qani sla qwatok sleemeero i gwa/at adoo dar tsaa asi ir gwa/at amoorok i ale ar gwa/a temaayeeros.37Yesu qoomar axweesanto iwa hhe ees heko wak oo Farisayo Yesu gway bay iguus iwa do os i hardahi as muruu/ayma iri iwiti dir muruu/ayma. 38Hedu Farisayo a dooda gwa ar ina waa/oo. Asma Yesu daba a hamaatlika qoomar /aymaro.39Aako iri oo kunga muk Farisayo daanduu Isaange nee oo qware/amo in hamtlita ala baraahunge gar aa hats a i latlerii nee sakwaslema. 40Kuunga a daktana danda ngwatlehh akodekee kura ngwatlehhiadaanda gwa tlehh a kuda bara guri gaa sleeme? 41Ala tida slemeero ar bara isaangi nee qwere/amo hanmisak dir nar kuutaenee muro slemeero diihunge laqani kuhho hhoo.42Kuunga muk Farisayo a tsaxwa sakwaslee marhung kawa wa /akuta asma ilahhooar manakw nee sugdaoy nee de awemo sleemero awa slemeero awa naanu in duxuuda oo wak bara mibaango tawa oo Mungu amor qaaqaa gari amu nee sla aari Mungu aga mere gar tunduwa hariim a tir geera an tlehha dikwa nee tir tsar sleeme.43Kunga muk Farisayo atsaxwa sakwasleemar hung kawa wa/akuta asma gar kuunga ta slaa a an iwita dir boo/oo muu kuwa ur. 44A tsaxwa sakwasleema hung kawa wa/akuto. Asma kuunga a slaqas nee baa uu kudaada awa getlakw gawadar waraahh gar i xui i kahh.45Hee wak bara intsahha tuuser hara dabemo aya Wayahudi nguna mu/ewats nguna bay gawa axweesanay sing ta kata kuung bara aten sleeme tin tsiimis. 46Yesu iri oo, tam kuunga intsaahh tuuser hara ayar sleeme tsaxwa sa kwasleemahung kawa wa wa/ akula asma muu un huwa i tsa/amis kuunga o kila huuwada i kwati mata aaka ditsaa hunge.47A tsaxwa hung asma kuunga a/aant aruser tlehhitaa nee islashangw hung a dir kodaa dinkwe nee, aa musaala taa tsuy nee baabi ii hung. 48Gawaa a doo ri he an amabu uunda nee an ya/aanda gadiyeeda baabi hung asma inoin aaruuseeda kana tsuu/u nee kuunga an baa uu parootusa.49Gawa adoorihe an gar sagaloo Mungu isa o ga/aawaak aning aaruuse nee ya/abuus ana ya/awa amor in i ale nee inoin kina tsuu bahh’a ale nee kiri tsuu. 50As tseere aarusee sleemero ar ta kuus imir dandoo yaamuu iwa xwalari i dawimit 51Imir tsere Abeli ee ar Sakaria kudaa tagas baraa doo Mungu' nee dir hhohhoo. An kah xwaylari idawit.52Kuunga intsaa hhatuuser dabemoo Wayahudi asma kuunga gweermor wawitiima aka hayote ale kuunga kila adataaka Aekodaa dahamu slaa ikaila/e.53QoomarYesu iwa ti iiti intsahhatuser nee Farisayo kunaalesiitire haahamisuu yaarir lampaamiye nee inos baraa morooyarir. 54Ngina iariyee nguwa ohiyaa ner /ayimiiwo's
1Boo/oo kumer yaarir iri burumburu mburte tam tiri kala/ane kiloin ale, qoomaadee Yesu iri dir ee haruuseeros i axwee ala ale, gar bay, ti harmaahhenee mamahhatu muk farimoso gidaabaros a hhaahhafingw ira.2Umuuqo gaaro ar taa na Nahhatis ka geehhooes nee umuuqo gaaro ar taa/uu/ ka xuitis. 3Asma tida taa kata bara giwtirwa ale ka axaas dir Gwasat mawaa akera slam tida ta saasahhande bar qul/ay wa ale ka tsee gawa daandeemaa maray wa ale.4. Kuunga muqeer ee an kuunga nu baw mimida daa mutara uunitara kuda slaawata tsuca aluuwo ar tleehhamooro alee slaya kahh. 5Ala an ngu xuutis oo kuunga ta daayuta, Mungu ne da/ayumitak koda aleesle Mugu koom oo hee gur kwahh bara slta bolo gwaa aaka alu gaasaro burkwa hhees Ee an kah kwi na da ayumitaaka.6A hha qawoo kooan ka we erisiika aa ar sentir tsar , ala tam ara wak kaa sagagwareseka dir munguhe. 7Qidabor seengw gaw a sager hung sleemeero kwaafaar kuunga ma da ayumitara asma kuunga a konga ta qawoge.8Ana kah hee aning iga lamabuun geera muk wa ale inos kuu ya/an nee garmoo hee dir geera malaya ar Mungu wa ale. 9Nee kuda an ie sa tlaank dir geera muk wa ale nee inos ani u sii dir geera malaykar Mungu wa ale. 10Umuuqo hee axweesanta tlakw ga oo dandu garmoo hee tlakwee mawos ki gurtlay ala kuda qeeruu hhoohhoo gwaa /oostini tlakweemaawo’s ki gurtlayka.11Kuunga burtunda huuw dir geera maraa saaliingu as tunduwa sakweslee muti hnee dir geera waawita nee mukduu haraeyar koom ala kuunga ma daawimitar kawa lee/ehhita ador aleeslaqwa nee art a oo dir in i ale. 12Asma qeeruu hhoohhoo kuunga nu intahhatis siwadaear hariim ooaro.13Heeko wak bara boo/aydidaa ir oo uintsoahhatusumo hhiyaa ee idabaweek gidaaba aalar aur-e qasiisi. 14Yesu ir oo diros i ale aaheee hee an igaqaas a heema tawa haruhusmo dir hunge /aqa daqaar iimar hung ngiwa qasmiisi? 15Yesu giri bay qaytsite ti harmagahha ma muk qahhuse tleehhitaara, asma daqaari iima tam ka yaariir dir heewo i slafingw hupka.16Yesu slaqsaywi guri dir iri i oo qaymor heeko daqaarmoina lo wahamat. 17Iri kilos oo bara muuruuwos i ale ador ni xiisi a adola? Asma dir balangw ee nguy qaasi i kahh. 18aluuwo iri oo adoori ana tleehh kuuntayee un fei/, kuuntoo ak ure’nguri tleehh nee balangw ee slee'meero ngway baradi qaas nee muruuee oo hatla sleeme. 19Daqani nay kilo ee, oo balangw yariiri u ukoom oo ni/aay kureeraa yaariri nee muruu hatla sleem aning alkwii iwiwitan ayiim an wahaam ne an wqalalaa/.20Ala hee aang kuri bay nee Mungu kung a daktahi xoloeraloa biliihe kuung a gwa, nee muruuda taa amohhee e maamis oo maa? 21Muk da qaari iimar baraaka yaamaa leelehhit nee laati inooin dir geexa Mungu gar ta kor i kahh alhhee ee loo slafingw iri a ado slafingw heewi.22Yesu eeharuseeros gari bay, gawa adoorihe an a kah madaawimatar as slafingwhung tawa kata ma/ayaaari? Laa sladoo hunge tawa kata mauxusari. 23Asma slafingw a gar af hhamita muruu/ay maaro nee slaqwa a gar afa hamit amity ta tlabawo.24Qawtetsitle i dahasindaka slem i buundaka mewar kon i a kaahh, tam kuuntay sleeme. Ala Mungu ga /ay miis! Kuunga aak abukkany tako ta tsiroro. 25Hee ideero dirhunge oo slafingos doogaro gu aleeslaw tam har qoomar niina tam ti daawiitimisi? 26Ala bar kuunga gar mina ar tlehhemko ta aleesleera i kahh kuunga masdawimitawi wa ale?27an a kah Sulemani tam daqarmoroo lo wale inos aa tsiitiisiika ar hhoohhoo ari /ayorir ale. 28Ala bara Mungu /ayor yamaa tawor wa tiimiit gari tsiitemiis ar laari daw nee matlo ari kwaahh gwa utii xwaar slay xay kuunga nu ak tsiitiisiike? Kuunga mustundu haratlintaao niina.29Kuunga maa leehhiitara gar ta/ayaa laqa gar ta wata madaa wimitara. 30Asma muk xoordu ti sleemero gar lelehhit, ala baabure hhung gar xuu gidaba ti ador kuunga kar slaa.31Ala waawuri ii mar Mungu ne lee lehhiitak nee Mungu muruuwi sleemero ngu dirgung i haniis slime. 32Ma daayumitara kuunga awa daqta niina, asma baabuuhung aa slaa waawiti iimada ngiwa haniisi.33Muruuda ta donda weerisaak nee tlatlawda ta sleera ka hanisa dir narkute tlakiibalo Fakiaki , Tlehau hiriitak daqari imorhueg iimarhung qaasaak, gawa door dida iwa baloo/aanuuraka didar fisusmo iwa hardihi ika nee babi ngiwa hhidindaka. 34Asma didar daqaari iimarhung i diri ne dida munerhung sleeme idiri.35Masok aga siinootindaa nee tsaasayhuna masok i ioh. 36Nee kuunga masok mu'k akoduxor lamaran qoomar binda hardah nee bir ateetini inooin piindo kawa adaa duxaa.37Ka tsua lawaleda akoin owna a lawa leda aa koin bir ne handah ngiwa xumsoriay an akah inos iri siinootin nee lawa leeda gari dahi is dir muuruu/aymar i ale gari muuru /aymar qasmiss. 38Aakobirna hardah xxwerawo laqa xweeraa dakiingo sagadiyuuseeros binga adoodi ay, sagadiyuseeda a muk amohhoo.39Ala ti xuak gidaba hee doo geera birgi xui siiwar fisusmo doowos kuwa in xumo xumsarwa iwir. 40Ala kuunga ti amohhe ese asma garmoo hee ni hardah siwar kuunga kuwa hara xuaaaka.41Petro iri oo, Aako slaaaysi nguna aten kilooten i oi laqa tam dir muu sleem'eero? 42Aako iri oo, lawalumoo inkihhimuuxkoom nee oo sagaloar kooma gala oo Akowos i qaasi gawa daanduu lawalero slemeero as muruu/caymanrin nguwa harmiisi qoomar hariima waale ab. 43 Kwa tswa lawaumoda a dooda ga tlehhit nee aakoowos gwayy adooda iay. 44An a kah aakoowos gun qaas daanduu muruuwos sleemero.45Ala i ya/aan lawakimoda iwa oi baraa' muuruuwos i ale qaytsiiti aakoo ee ki/imawo na tliik ala ti ooaro binga hhe ees ngina mucun dit taro lawa/er hhawate na tiyowo keyin iri kayin nee iri wahan nee iri onimit. 46Ako sgadiyosmo nina hardh ar delor ixuika are qomar xua wsl laqa. Nee inos kuri tlaaq nee kuri qaas dikwa nee mukduu inkihhmuu koomaka.47Nee lawalimod sla’aar Aakoowos ga xuu inos tay amohhe ee siika la qa slam gaa tleehhiika tida aakoowos i slai inos ku muux kangw kila wa ale. 48Ala lawalimod tidar diltar wa hariim gaa tleehh asma ngiwa xuiika inos diftaros ka ureeka ta kuda muruu yaarir gwa slay an dirose ta slai ka yaariir kuda taa muruu yariir i saayin inos kuawitus muruu yaariri.49Aning nina xaw asla ngiwa huuw baraaka yaamu. Alok geeraawo masok ina qaroo ot. 50Ala batiisimo u kom oo tir btisihindi aning a bara slaamayer yaarir i dirii ay dir i boo/i!51Xay kuunga ka xua aning nina baraaka yaami hardahi as wayda nguwa huuw? Aasla ay a adoosingeeka ala gar naahuw wa wakaari. 52Asma iimirhindihe baraa' doo muwi kooan mukda wakaawak. Awa tam tsar tlaampa aa misiyo nee kuda tsar i kuda tam tlaampa aamiiya sleeme. Ti wakaawak. 53Baaba garmaawos gu sii nee garma baabuuwos gu sii slam aayo dasiiros ga si nee dasi aayooros gasi. Aayo harer garmawos gasi nee harer garma ayos hhawaatuuwos gasi.54Yesu iri oo dir muk sleeme, kuunga tlafobiraaande/iwa wa tiimitiya akata tluwaay ni hardah ala adooda in qo tleehharut. 55Nee bar looa kinga tawo kwahh matlatleero kuunga akataa laari furaabirna bakuwa tleri akata tamangw i leehharut. Ala adooda in qo tleehrut. 56Kuunga a haahha fuse, kuunga doori nee yaamu i tsatsahhaa, ti tlehharumit demakaa gidabaros, mas tsatsahha ndaaka?57Ala kuunga kiloohung mas waawedaaka tida ganaa? 58Gidaaba nee sakwasleemusmoowok ti axwesani axasa ar gaaanslaay. Qoomar tawa dinkwari i kahh bar muwa durux ay geera harusmo doo ture male haaniis dir askaarmoo i ale inos kuung uri dahaas bara dootseegimo. 59An akah a baloo ti i taka baraa baradae hee/mooduu a/hhe eesay kwaybu.
1Qoomadar ar kilae mukko nina hardah kangw jukko Galilaya ngure diri Yesu ii oo' idor Pilato ngira tsuu/ nee ngire harags nar tseer ilahhoar in. 2Yesu ngire bay "Xay kuunga kawa xua" Mukdoo Galilaya anak mu'k iringer komaa ta Wagalilaya toqaar hatl slee'meero lok anagar kisa sleya nee tlakwemaqa? 3Aasla'ay an kah ala kunga bar hhoi'iindika aga qoro'ote ador kwisiya wa ale..4Laqa Mukda miba'anee dkt koda ta harhuu nee mnara baraa' Siloam, nee kire tsuu kawa xua in in ana'ak muk iringer kooma ta mukqo hatlaa oo baraa Yerusalemuri i dirii. 5Aasla'ya Ala ani akah ala kuunga bar hhoiindaka kuunga slee'meero an idosir qororo'ta.6Yesu slaqaseywi nguna alki/iit diri'in ale' "Heeko wa'k xaano /aantsi ata dahaas ngu koon baraa' qaymoores inatlay /aamu nguna leleehhitoaay gawos iale ala ngwa slayi'ika. 7Heedaa' qaymoor amohheemiis ngure bay areek baraa' kurika tam ninaxaw as niwa /aam arta'aaw gawaa' xaanowi ala gr na slaw i kahh. Tsateek. Gar yamu ngis hhititin aa mila Heeda qaymoor amohheemiis ire o' "Aso ala maweek baraa' kurkiye as nguwa kakanuus nee u qiroim.8Ala hee qaymoodar misabibu ga amohhe e mamiis iri oo, Aako kurki male maweek ana kakaanuus nee a xawi qaas. 9Baar kurko /aanu ngwa /aqwaal qar tla'ak i kaahh bar a laqwaalika kutsat.10Qoomasiye Yesu iintsahhaatimis wa baraa dooko oo salingw wa ale baloor sabalo. 11Nee /ameenirka wa'k i deer ar baraa' kurera mibane dakaafe neetlaang wananaay ngin aer nee ina qombiti neetam aleslemu i kahh o iwa sihhiit.12Yesu ngiwa ar ngiwa ateet ngire bay "Ayo ta geer baraa' wananaewoke. 13Dabaas nguna gawoos i qaas nee qomas kila slaqwatos tina tumuu's nee Mung ngure xirfemis. 14Ala urusmoodo doo salingw ina buhh asma Yesu ngina hhoes bolor deelor sabato. Wawutumo xooroda ngire bay "Deelor lahhoo i deer ar hee gadiyeeros ngiwa heehhit xawari dedor idor tis tundu hhoeemis a/a a deelor sabatorka.15Aako heeda ur oo doosaling ngure bay kuunga' a hhaahaafuse! Umooqo heewo dirhunge deelor sabator. 16Ala /ameeniri ar xwaylar Ibrahim inos nee tlaangw gaa tseeka kureer miba nee dakaat ala inos i hariindaake kawa gweeri bara tseegamoorhe bal deelor hung hhoomuuwo.17Qoomar iwa axweesi kuda sleemeero inos gu tlaampamisa kire murokees. Ala boo/aay sleemeero ire qwaldala/ oo asma murudaa waa/oo/umo slee'meero Yesu aa tleehh.18Yesu ire oo waawutiiimar Mungu gar kara slaqamis a mila? la qa an ngi gar ngir alqoo mees a mila? 19Gar kar sla qaamis a i/moo xaanoo ko ta baby hardali hee guna dahaas bara qaymooros niri ti iit ire xa anoo ur tleehhiit nee tsir/o tsuremain ngire gawa hale miiwos i tlehhit.20Ina male oo, Waawutiimar Mungu gar ngir slaqatis a mila? 21Kana slaqatiis ner gar mikaateer iri sluutimiisi ar /ameeri aa qas bara puuruu oo har afi qoomar dedaa tsar tam puuruuda sleemeero iri sluuf.22Yesu ina waaraahhar nar bara gixsadu nee aya iri hara loohi intsaahhatimis qooma. Iwa aa iiwos kay Yerusalemuy ale. 23Heeko wak Yesu guna yaahaas Aako muk ba/am kuniinawe Yesu iri oo. 24Ilakaa haru tleehhaak tawa data ar afkuu iiraakw asma ana kah awa yaariir, dahmu ngu lee/ehhiya ala ngu aleeslay aaka.25Qoomar hee do loo bira tlay afkuu do burngwa tseek kuunga tarsihhita tsee/aa wa ale tawa ateetiinda tawa kata. Aako Aako do gweereek nee kuunga nare bay tunduxuaka nee amor ta dahh aning a xuaaka. 26Kuunga kure bee/a na al/ayiimaan nee ana alwahamaan diwa nee kuunga nee kuung ana intsaahhatimaamis baraa yaamuuren wa ale. 27Inos kuung nuri bay, nubabw nu xuaka amor ta dahha aning a xuaaka quutle dir eene kuunga sleemeero oo tlakuuse.28Qoomar Ibrahim nee Isaka nee Yakobo nee aaruuse sleemeero bira aande baraa waawuti iimar Mungu i ale nee kuunga tundure tsee/ay kwaahh. Qoomaadaa kuunga tari /aa/amiinda tare /antlina kire qirtlimimis. 29Muu nir hardayh oo da/aaw dahh nee /iwu nee oo/ii ya kwaa dahh nee baso nee inooin tari iwiiti dir muruu /aymar bara waawiiti iimar Mungu he. 30Nee ti tsahhe baraa kuka oo aluudahha bahhoale ta geera i waaxaahh nee bara kuda geera ta alhhe eesay i kii/.31Siiwadar kilae Yesu kuri i daqay nee muk Farisayo kur bay Quutl diirihe amo hatla i tlaweeka= asma Herode inos i kuung gaa sar wa slaa. 32Yesu giri bay tlawse in tsangwda adbawak gidaabar qaytsiit bili nee matlo aning a neetlaa mer gusisiim nee tiqituse ngiwa hhoemiisi, ala bolor tam gadiyer ee alhheemis. 33Slam baraa' gumoidawo ar an iwa hariimu a an kumiit aayi eene bili nee matlo nee baloo qawo asma i ya/aa ndaaka aarusmo kuwa dir hotla i gaasi aqa har baraa Yerusalemu.34Yerusalemu,Yerusalemu aa maa hee aaruuser tsu/a/iim nee ngi tlaqwa nar tlaa/e koda. A tinda amoorok ya/aaw, a sagaawa, maga an mkok ngwa burumburta wa slaa dooda koonki tsooros ngir burmburariin bara hhaaper riwos ala kuunga aga ya/aandi iika. 35Qaytsite Mungu dloohung gwa geexay An a kah aning i baloo aanda aaka ay dir ti oo Ikwa tsuq kuda hardah ar umuu Aako.
1Looark wake ire daqay dir doo heeko oo muk Farisayo bolo tawa deelor hung/uma Eemee ngu baraa' moro /aymaro hara gigidin. 2Heeko a xir imit i dida geerawos. 3Yesu intsaa hhatuuser hara ayar Musa nee muk Farisayo giri bay hee ku hhoe hungu/usaro bolo sabatoro?4Nexes taa xasliit Yesu iri heeda taataahh gway hoes guribay quut. 5Nguwa hhe ees giri bay, dir kuunga e hee ideero oo bartaxes da qwaywos laqa na/ewos bira/eet baraa' hhalaangw oo ngu duuxaaka qomadar kila ewa ale deelor hung/umaawo? 6Inooin axwees an war qeesaro kaa as layka.7Inos ngiwa tsaahh idor mukda taa kwahhas idor later geera ngiwa tsawari gire iaxwees ar sla qa saay ire oo. 8Kuunga burtunda kwahhas nee hee duuxuu xuum kiteri oo taa i iwita mi tsawdiitara wane muk ta ak ila i wawa/ita kungae i deer oo ta daamaran. 9Heeda do loo oo kuunga na kwa hhas tsaraawo, birna harda, tundure bay kiteeri siyaa gee xawak mukwi ngi i iwiit daqani kuunga tare iwtanangw eer amor kiteeri oo hatla ka slasla/aar.10burta kwahhas iwitanangw awek dir waqaatiit daqani hee do loo birna hardah iri oo i mulqumooee qwalang ammori daqani kuung ture tsaahh nee mukdaa oo hatla ador tur ilaiwawa/i. 11Asma hee ti ureemiisku niinawees nee kuda ti niinaweemiis ku urees.12Yesu sleeme heeda inos ngwa kwa hhas nguri bay muru/aymaark bura tlehh tlatla/aangw laqa oo tsiindo mu/qeerok ma ateetar laqa hhaeewok laqa mar eefoowok laqa inslaa waywok oo daqaare as kahho inooin muwa kwahhasiyee bolohatlaa as tuwa bui.13Bar muruu/ayma ugwa tlehh narkuute na a teeteek nee taqooray nee muk ti qtir so/omit nee taampu. 14Kuung da qani tsuqa i sleer asma kuka gar ur buiya ikahh, asma kuung tu buu bolo waaslo/oo mukgana'amu koom.15Heeko wak a iwit dir mesa nee Yesu dinkwa ti ngiwa axaas inos ire oo kwa tsuq kwada moro /aymar wawitiimar Mungu ngwa /aay." 16Yesu iri oo heeko wak iideer oo moro/aymar ur ngwa tlehh muk yaariri ngure igu uus. 17Qoomar moro/ayma iwa xeer lawaalmoowos ngure ya/aaw dir mukda taa iguuus nguwa idaabay gidaaba qwalaasare asma moro sleemeero bu'uut amohhe eesaro.18Ala sleemero nina si iye umo heewo gar ngwa ila/ ngire oo gera ire oo aning qaimo aga tlaaxw ala gar tiwa hariim an qaytsoaw ani as an gurtlawang. 19Oo hatla ire oo ani awer mibbangw ar doosla ana tlaaxw hindi a ii arta aw naas gurtlawang. 20Oo hatla ire male oo ani aga duuxuum, idoorihe ani xemu ngu aleslawakan.21Lawalimoda ire ki/ kaqngwi guri oo dir aakoowos i ale, Aheeda oo do idori ngiwa axaas ire buuh lo wa ale, lawaalmowos ngure bay. Tlaw ar gaanslaay baraa' balabaladu nee baraa urdu narkute huuwang nee taqooray nee taamp nee muk tampu. 22Lawaalmooda ir oo Aako tising sleemeero naa kaba aa tleehearut tam hami ala pa/aa ngw i deer.23Aakoda ir oo tlaw tiit amor afeeni tsee/ay ale ay baraa urududa uren nee bara urdu muu harhhehhesek iwa dahi baradoo i ale asma doo ee iwa hatsi. 24Asma an a kah baraa mukda taa iigu uusi oo naa xay i kahh oo moro/aymar ee ngwa tsaaq.25Boo/oo yariri qoomar tiwa akona nee Yesu, Yesu in oo ngire hara warqay giri bay. 26Hee barnaxes naa hardah amoee nee inos bar baabuuwos gwaa aahiika nee ayoros, nee hareeros, nee na/iiwos nee haa ee wos nee inos birta aahhiika i (ee harusmoo ee) tlehhitiika. 27Hee bartakahi msalabaros ga garika nee naa aluuee wa ehharinka i eeharasmoee tsehii tika.28A ma'a baraa tla/angwhunge oo do' tlehhar wa sla ooo ala iwitakang as hariimar buuut ngi faari as ngiwa xui gidaaba ar do alhhe'esa buuuta? 29Ala do tlehhemuu wo burgwa ii mu/un nee aluuwo gay harslaaqat alhhe eesoro mukda sleemero oo adooda ga ar inos kun wa qasen tari oo ir. 30Heewi do tlehhemko guna iimu/un ala hhe ee siro hindi ngwa harslaa qaat.31Laqa waawutmoo wak barnaxes i slaqwar ar slaa nee waawuutmoo hatla aqoin ala iwiitiike, tiri ala alqay tsit gidaaba inos nee muk kumer mibang ka aleslayang tawa slaqwi nee waa wutmoodoo hatla oo muk kumer tsar koom oo ni amor qa wa hi iit. 32Baranaxes ngaa ar gidaba sla qwaara ga aleeslayka muu gun ya/aaw as wayda nguwa firiri dir waawutmooda amor qa wa hiiit dir ir amor qa i kahhi. 33Gawa adoorihe bara tla/angwhuge hee eeharusmoee tlehhit i kahh bar naxes muruwose aaya/anikang.34Diwi ka hhoo ala diwi maamahhaywos bira fak gar ki qaasi a mila ar iwa maamahh? 35Gar wa hariin i kahhh i har ndakan wa yamu laqa qoroiro aqo kan baraa' tleqor i kwahh hee barmaxrs iaa axamis ngi kon i axaasi.
1Ohumuu ser koodi slemeero nee tlakuuse Yesu kure i tseewuuquy kuwa iiar i qaasi. 2Muk Farisayo nee intsaahhatuuser hara eyar Musa tay qunuunuu/ ta kaahi, "Heewi mis tlakuser kwahhamiis nee inooin i a/ayna".3Giri slaqsay 4Hee wak bara tla/angwhuge baribir naxes bee/angw Tsuru kon Aqo bee/angw mibeeros gwaleel nee gwa leel ngun geexay bara qawo nee ir tlay tada aa qwat ngire leelehhituu ay ay dir ngi slay. 5Birnga slay iri qwalalaa/ngire gawaa sumi ii wos i qaas.6Ay dir do mulqeero's ngire ateet nee inslaawywose iri ooi qwala la/are dinkwa nee ani asma bee/ir ee tada aa qwat ngaa slaaw. 7An akah gawa dawriwo sleemee ta idoorir qwalalaa/as hee wak oo tlakusmo oo aa hhooin muk mibeeri gwaledl nee gwaleel ba/a oo gari a mukuu koom oo hhooii iing ngu slaa a ka!8Laqa a/ameenir wak iber shiling mibangw koon oo wak bira gwaar idir i/iisi a idola? Aqo tsaasi ngin da/ do ngwe fits shilingmooda ngure hhit ay dir ngu sleer. 9Sleemuuwo burngwa hhe'ees mulqeeros ngire atet nee inslaawaywose, ngire bot qwalala/are dinkwa nee ani asma shiling moo ee kwada aa qwaar ukwa slaw. 10Ani kah tam malaykar Mungu sleeme i idoodar qwalaala/ as hee llakusmo oo wak a hhoin Yesu.11Iri oo, Heeko wak i deer daaqay daaqoo tsar ngu koom. 12Kwada niinaw baaba moroowok kwad ani wa hariim qaiisang moroowo's kwala kon ngure nooin i qasimis.13Deelor niina iwa waarahh garmaada nina moroowo's ngure guri dekwar qaas sleemero iri hhayuuy baraa yamuu saaw. Amodoodae moroowo's ngure hhitaatindinkwa ar urdu gana a aaka. 14Moroowo's sleemeero nguwa faak giyer ur nire tleer baraa yaamuudae inos sleeme ire Waasla'aamuut.15Inos ire tlay ay amor heeko oo yaamuuda inos ngure baraa' qaymoooros i huuw bayno ngiwa /aymiisi. 16Inos qa fooda bayno i/ay ngire wa tlakwees ngiwa qwarkos ar tse'eemusi asma hee ngwa gar i hariis i kaahh!17Inos tire aldakuu't muuroowose ire oo sagadiyuuser dir doo baabuu ee wa gadiyuus a maga ar meetor geexaxaw nee an qwari baraaka wa gaamiis. 18A tlaw niwa amor baabuu ee kaw nee ngure baw baaba an aka tlakwees geera munguhe nee geeraawoge. 19A hari imaa ka alkwii tawa garmaa wok ar ateetin hara faarang amor sagadeyuu seer i ale.20Ina tlay ire amor baabaawos iwa amor qa saw i kahh kure ar nee baaboowo's kure gurtlay Baaba iri amooro's itiiaa' in guri slaqwato's i oh, ngure ma aas. 21Garma ire oo baaba aka tlakwees geera munguhe nee geeraawoge, ahariimaaka alkwi'i tiwa garmaawok ar ateetin.22Ala baaba la waa leeros ngure bay in qwaarir hhoo huuwaere nar ganslaay, utsuusaak dakos saxaamoo' qaasaaka ya a ya/a tai dahaasaak. 23Awuu aa yaatli huware ku gasa aten daqate a/ay ri maan tare qwalala/aan. 24Asma garmaa ee kwi geeraawo aa gwaa nee hinti na wasloo/ geemawo aa qwaar hinti ukwa slaw bara/kure ii mu/iin.25Garmaada ur i baraa qaymor i dirii niwa kii/ amor doo i ale iwa tsee wuy afor daa aa ngw nee/aatso gana axaas. 26A sagadiyusmoo ngure ateet ngure yahaas kangwi a mila? 27Ngure bay hhiyaawok na harda nee haaboowok ngula awuuda yaati i gaas asma nguwa male slay iwa slafi.28Garmaada ire buuhh dahamuu baraa doo ngure sii aluuwo baaba nire baraa doo wa ti iit ngure harhheehhe'misoo ay. 29Ire baaboo ilawaats ire oo, Ga/aa weeka ani kuung unaa sagadiyumamiis kureeriika sleemeero nee qoomar hara'ayaro'k ngiwa waqaa i kahh ala tam deelmoo lee oo naa ani i hariis i kaahh niwa qwalala/a an nee mulqere'ee. 30Ala garmaawok kwi niwa hardah oo moroowok ngwa a faak dinkwa nee /ameen=ar tsaatuuse ukwa awuudaa yaatlii i gas.31Baaba ire oo garmaa'ee' ani nee kuung a dinkwa umoo deelooro nee gar an niqo kooma atok. 32Ala tawa qwalala/aan nee tawa bara/aan i qoon asma hhiyaawok kwi geeraawo aa gwaa hinti naa waasloo/ geeraawo aa qwaar naa hinti ukwa slawaa'n.
1Yesu ihharuseros ngina male bay Hee koo wa'k ideer daqarmoo nee hee koo nguna sayin gadiyros i ale nee kunavuutis ar gidaaba hee daa asayin i daqariima roos hhititin. 2Ala daqarmoo hee daa nguna atet ngure bay "Gaari niaxamis tando wage a mila?3Sagesihhifusmo daa inaoo baraa munawose Gaar nitlehh a mila asma aakko ee ihenges baraa' gadiyeri aaisayini? /Uuru dosla ukomaka a kilaliq firoroo. 4Axuu ar nitlehh gidaaba birtahenges baraa gadiyer ee ar sagesihhimitawo muu iwakwahhasi baraa' marein i ale.5Alo sagesihhitismo inuser aakko woos ngina atet sleemeerowo oo geera ngure bay gaar tuwainusi nee aakko ee urewo? I 6Inoo xooslaar di/i kipimanusi tsiry ngurbay slo/i roog tatahhe, iwit neer ganslay miberi koan goimeek. 7Alo kodaa oo hatlaa nguna bay ina rog urewo? Inaoo xaaslu ngano kurpimamin tsiru Ngurebay slo/irog tatahhe miberi dakaat goimeek.8Aako daa ngunaxirfees sagesihhitusmoo daa asma ngiwa tlehh neer fuqurangw. Asma mu'k dandoyamu kaa fuqrangw uur kukon nee tangadiyus neer fuqurangw nee mu'k in mu'k daa oo gwa/atema ba/a. 9Ani kungaa tungubabaw mulqiima tlehhitaak neer daqariimar hara/untsa daqne bartakayi aluwo birkahh tunduwakwahhasi baraa' hotarir alhheesay koomaka.10Hee daa inkihhim baraa' gaar ninawe wa loo kuinkhim sleeme baraa' ar uree. 11Bartakay kungaa inkihhimu uu kondaaka baaraa' dagariimar hhituruumaro hee kungaa tunduharatlintii tunduwaqasi dir daqariimar loemawo? 12Nee bartakayi inkihhimu ugatlehhiika qomar daqariimar hee ghatlaa kawaargadiyusaa hee tohung ar kilaa ngihariis?13Ikahh lawalimo ngialeslaw muk tsar ngualeslaw asgadiyeroo asuma o wa'k ngusi nee o hatlaa ngure slaa' laqaa tinohiyaa nee kwi nee kwi ngure waqaa. Aalesleraaka daqariima nee Mungu kiwaasgadiyusa.14Alo mu'k Farisayo koda peesar slaa tisi sleemeerowo kana axas kurewaqaseen. 15Ngireba'y a loo kungaa tinganamu i harafadikta geera mu'k wa ale Mungu muni i huung ngixuu. Asuma gaar a xirfuut dir mukko in slasla/aru tlehhit geera Munguhe.16Alaado nee aruse inaderuut ee balo Yohani niwahardah. Imir afqomasiye ya/abiro hhoo ar wawutiima kana alki/it nee umoqo heewo muru ngun ar dah. 17Ala kainsahh dawrii nee dandoo yamu iwaqwariyaa taa goir wa'k iwaqwadang ar alqado.18Umoqo hee hareroos ngamay ar hatlaa ngire dux in fuquus sleeme o todaa tagexay ngaduxii aa ffuquusmo.19Heekoo ina deruut o daqarmoo o inqwaro kalay sira/aaten ngudahmamis nee kitanir hhohhoo oo qwal/a/at umoqo deeloro asuma daqariimaroos kawauur. 20Narkidumo koo wa'k taba'y Lasaro kunaqaas dir tsufe do' nee i inkahhai kon. 21Inos inailatleerus tiwaaxatisi neer meetor huhuum wa baraa' mezar daqarmo da saaye sleeme nire xeer inakahhai woos ngiremahhan.22Narkusumo daa iwagwa kunatatahh kurehardahas dir de/ebo Ibrahimu. Daqarmo da sleeme ina gwa kure fo'l. 23Nee baraa' gaiwo iwagawta qaytsit Ibrahimu ngunaar imir amor saaw wa ale nee Lasaro baraa' de/ebowoos.24Ina/aal ireo Babaa Ibrahimu gurtlawang Lasaro ya/awang sagi ditsa woos ngitikisi baraa' maay tsifrang ee nguqwal/asi asuma tiloowa slahheemis nee asla ti.25Ala Ibrahimu inao Garma ee inslawe kuung umo gidaaba baraa' hotawoge moroo hoo unailaot nee Lasaro sleeme o tlakw nguna slay. Ala hindi i diri i dirii i qwalalaa/ nee kuung a salhhahhaa. 26Neegwaa tisihe bohonto tlaranteer i tla/angwreen i dirii umo gidaaba kwada o amoren ti o amosi keemu slaaa' mindiwaxayee o amosi amosi mingiwakayee.27Daqarmo daa inaoo ufiririm Baba Ibrahimu gdaaba ya/aweek amor do baboee. 28Asuma ikoom hhae koan asuma ngiwagurbui axurumiit niwaxayaa diiri ar slahhaanu.29Ala Ibrahimu inao ngikonaa in Musa nee aruse maweek ngiari qasiyee inooin. 30Daqarmo daa ino Aa idosiyeka Babae Ibrahimu bartakayi hee baraa' gai dahh birngaharadaqay tahhoiin. Ala Ibrahimu ngura bay birngaiari qasiika in Musa nee aruse kibaloilaxafuka tam hee birawasloa/ wa baraa' mu'k a hhan. 31Ibrahimu iri oo Musa nee aa ruuse birka iiari i qaasuko tam hee naa hara muk aa qaatlwa waasleel gurbuuro giaslayka.
1Yesu eharuseros nginaidabay, moroomuu iringe kawaslehhiti iqotiimamit, akangos kwada ngi tslehhit. 2Geera iwaqond alomaso heesi kuritla/ano xoslingwi itseg slami gawaisa kure kwahha baraa tlawi tahhiya owak baraa koka ninakwe nguwa ilaxafi baraa iringedar ale.3Tixundee ado'r hhiyawok uburasadakusu igahhate, sleeme gurtlemu burngwafirin gurtlawek. 4Burasadakusafi ki/mafaqwa bara delor wake naxayi de losi wak dirok ale ikayi gurtlawang gurtla wek.5Ya/abuse ngunaber Aako, haratlintaaore'n dogang. 6Aako inaoo gera bar takahi haratlintao'hung abar ado'r ilimo haradarii, geraa aaslera xaan owi o/atsi kwaidabeta, tu/utu tiitar awy bara tlawi daqane sleeme tundaiari qaa's.7Daqane ama'aa' di'r kuungae kwada lawalimo kom oqayimor doslo na sleeme be/aw ngudeem ngure idabay bir naki/i wabara qayimo qwalang nargaslay iwit moroo/ayma /ayek? 8Aluuwo nguidabayake, moroo/ayma qomasang /aymaro nihhees mkanda tsege asqwiluyusak ayidir moroo /ayima ngwihhes nee wahang baraa hheese wadisi a/ayinda te wahanda?9Sleeme iqonda kuwanaasario lawalumosi asma ng'a tlehhe tada kuwaidabayi? 10An idosi sleeme kuunga akatlehhee tada tinda o oak ate'n alawaler harimaka. Anatlehhan tadaa kilo's qom waaten tlehharo.11Inatiit argidaaba qomar iwahhayumiti Yerusalem, inawarahha nar qamar Samaria nee Galilaya. 12Qomar iwadahi baraa kijiji wak, amosi tinado gi nee muku mibangw o ukomar koma tanasihhit amor sawu. 13Tanau u tanao "Yesu, Aako tundugurtler:14Qomar ngiwaar nginabay, tlawuse lilaqandee wa dir makuhani inooin sleeme qomar iwadaqaqayaa' kin'amohho." 15Diriine o wak iwaqatsiti gidaaba ahhoay, inaki/i ner u'umor lowa u'r slufay ngure ki/imis dir Mungu. 16Inagurungureit baraa yaa Yesu ng'weslufunisi, ino's ange are Samaria.17Yesu ngina mu/ewats inaoo aluwo aamohhoayike sleemero mibango? Imola kwadohatla gwalel? 18Tam'owak ikahh oaar' aki/i oslufay ngwaki/isi dir Mungu, aqo dahayumo kilos?" 19Ngunaidabay, watlawo tlatlaw haratlintaao'rok aba/amis.20Kuwayahas nee Mafarisayo mfamle o Mungu daqala mixer, Yesu mu/ewats inao, "wawiliimar Mungu agarkarokang gidaaba tage/era. 21Sleeme mu kaoinakang qatsiti diri! laqa Qayitsi amor qaa asma wawitiimar Mungu ibarahu'ng.22Yesu eharuseros nginaidabay, qoma ihardat toda tasla kawaonda balor wak ar na/e Adamu, ala aandaakang. 23Tundubay, Qayitsite, amorqa! qaytsitee disi! ala maqatsitar' awaraa, sleeme midigir delaraa. 24Ado'r mankarita gwa/at tsaamis waga wa dawri wamor kaamir wak ay toqa ar hatla, idosihe sleeme na/ay Adamu nixay nar slaqasesi balo delorose.25Aluuwo sleeme iharin bade nguwa/ay wa baraa moro yarid sleeme kwisi nee garti. 26Ado'r baloda ar Nuhu, daqane slaeeme ado'r baloda ar na/e Adamu. 27Tana/ayin tewahan, tanaduxun na keduxut ayidir baloda Nuhu iwadaha baraa Safina na qarika ninaxer' tanahhan sleemeero.28Sleeme a doda balo delo lutuuwo, tana/ayin tarewa, tanatlaxun kewerimis, tanadoslo marayi ketlehhit. 29Aluuwo balo Lutu iwatlay Sodomaro, inatlutuwe asla nee kiberiti ogawadawuridahha kinatsu/u sleemee'ro.30Daqane sleeme aqodosi balo delor na/ay Adamu burkwagehhoes. 31Balosihe maya/amara ogawadarir diri ar do iwaaweri xoslumowos nguwatatahhi wabarado, na sleeme maya/amar obara qaymor' diri iwaki/i amor'do.32Islawimak hare Lutu. 33Umohe ngiaraar gidaaba hutariros ngitu/um ngiqo qwares, sleami kwada ngiqwaremis hutariros ngitu/u.34Un'babaw, qomasiye muku tsar ider gawa qatow wake wak kurtlay, na ohatla kuge xay. 35/Amenar' tsa'r ider ar balang xoslim ar wak, wak kar tlay nee ar hatla kagexay. 36Mu'k tsar oo baraa' qaymori dirii wa'k ku'r tla'y oo wak ku gexay. 37Kuna yahaas a amola Aako? Ngiwa ba'y dir tuaa i dirii ana dir gware's ii burumbunt.37They asked him, "Where, Lord?" He said to them, "Where there is a body, there will the vultures also be gathered together.
1Aluuwo Yesu ngina ii tsahhatimis asma inooin gar iwa harina Mungu ngun firina dello sleem asma mata diqetsatit. 2Mata waoo har ohusumo baraa gixsarkaa ider imos Mungu' Uaiwawa/ika.3Nee baraxsadee hharka ider ar kwaloo ino ngun kwaslemari ee ar ngiwa ale/isi dir wakusumowose tada inos wa hariim ngiwa sleer. 4Nee har ohusumoda ire ala sii, aluwo iri baraa muunowosi io aning a Mungu ilaiwa/a/ataka slamti muu'u garari xuaka. 5Nee kwaaloon ani idaawitimis bira idon domit aning aluwo islaaqati dawitimso nee garkas hhoo ani an alee/is.6Ako ire oo Harohusmooda gari amu tlehhiitaaka uka axasi'iike idor aa kah. 7Xay Mungu mukos kwada aa tsawar ngu ak alee/iisika hariimarin ngiwa slay kwada inos ngui /aa/amima tlatla/angw nee amsijo inos iregawduya ngiwa alee/isii? 8Ani aka hari'i marin aka haniis ar gaslaay, tam adoorihe qoomar garmoo hee binda kii/ haratlintaao ngi ari barakaa yaamuwo? Kii/ haratlintaao ngi ari.9Yesu slaqsaywi nguna male dinin oo as mukko ta kiloon harafaar tawa muk hota banaa muk hatla sleemeero kure waqaqaa ngire bay. 10Muk tsar ina tsa/an amor doo Mungu ta saalingw ay oo wak a hee Farisayo nee oo tsar a ohumusmo koodi.11"Hee Farisayo in silihiit ire adoorir firin kilos ala Mungu' an kuung u sluufimus asma aning a ador mu'k hatlaeeka aador fisuuseeroka nee ador al/aymuuseroka nee ador fuqeiy seeroka laqaa a ador ohomusamoowu koodi rooka. 12Aning an gwaawawiim baraa' wikir wake sagaawa tsar. A ila hhooar hanimaamis baraa daqaarimamar ee sleemeerowo ar wak baraa' mibaango tawa ar Mungu.13"Ala ohomusmodui kood, amorqa" saaw gana isihhit sleeme tam iwa gawti gayti nga qiitliika ago har da/ebowos ngina pupuxumiis iri oo Mungu' ani gutlawag aning a hee tlakweemaa koom. 14An a kah kwi iri watil amor doos kwi kilos an kuda taa ganamii harafaar asma kuda ti kilos ureomiis kunimawees nee kuda ti kilos ninaweemis ku ures.15Na/aa ninakw kina amor Yesu ii huw asdabaawo's ngiwa gawaaiini qaasi nee ngiwa tsuuqi ale eeharuuse adoda ngiwa aan mukda na/aa koom ngure igahhomit. 16Ala Yesu ngire ateet amooro's ire oo na/aaaninak mawaagay ni amoree ihardiluye mi ila/aamara asma awa idor koka wawutiiman Mungu atoin. 17Anan kah hee waawutiimar Mungu ngaa ya/aanika ador na/oo nena wa ale i baloo dahika baraa' wawiitimarhiye.18Heko ur Yesu nguna yahaas intsahhatusumoo hhoo ador ni /is a idoda ar slafing alhheeesay wasl ngur aal? 19Yesu nguna bay mis hhooeemar atitiin? Hhe hoo i kaahh aqo har Mungu kilo's. 20ihhi bare haraaya axu fuqi ma awar hhee mugaasaar gar hee ma fiisar hee mu laamataitsatar baabuu wok nee ayirok ilaiwawa/eek. 21ire oo tising aka boo/ees sleemeero iimir na/uumaree wa ale.22Qoomar Yesu ti ngiwa axaas ngure bay tam nami gar wak awa/arur muruuda ta koon sleemeero weeriseeka nee peesa da ta sleer ka narkusir i qasmis dadqaaruiimarko a gawaa' dawri eer. 23Nee inos ti ngiwa axaas iri lo wa gurhaamiit asma inos lo wa daqaarum.24Yesu gari tsaahh idor ira gurhhamiit iri oo ga/aawak ador dagaare kar gawit dahaamaa baraa' wawutiimar Munguhe. 25Kainslaahh ngamia iwa wararahh ner baraa' forxar lagwa ta daqaarumo iwa baraa' waawutiimar Mungu i dahi.26Mukda aa xaas tari oo ala barqo idoosing hee ba/am a maa? 27Yesu ire oo tadaada dir muko ya/aamaka dir Munguhe i ya/aan.28Petro ire oo ba/aawaak aten mororen sleemeero umo geexaawaan kuung ure eaharan. 29Aluwo Yesu nginaidabay, amin, tundubawo hee tamowak ikahha odo' ngwagexay laqa hare laqa he doin laqa xwaylite laqa na/a, asma wawutima'r Mungu. 30Kwada moroo yard nguilaoh lowaale wa bara dando yamuka, sleeme wa baraa yaamu hiita slafing alhheesekomakang.31Qoama'r ngiwa haragas kwad mbane tsa'r nginaidabay, qatsite, a tsa/a/aman adoqaqaw an Yerusalemu na moroo sleeme kwada tagain na aruse as gamaa Adamu kubuutis. 32Asma kuqas baraa dabaa' muku abangan ika kumoroo slasla/aren i tlehhe na tlakwema, sleeme kwaitsuqun. 33Qoma'r burngwahheesi diftar ngugasiya na balor tam iwasloo/.34Moroowi ngwatshhiikang na /ayimuwi kwa lu/u wa inooin na garatsahhi ikahha gawa tada taoi ni.35Qoma'r Yesu iwaharaharnda Yeriko he wak o tampa aiwit bahhi uruwa iale/isefirini. 36Qoma'r ngiwaaxas bohhar mu iwararahha ngi naifahas garnatiit amila. 37Kunaidabay gidaba Yesu o Nazareti iwarwahh.38Aluwo heda o tampa ina/a nar /uru, ha/e Daudi ale/isang. 39Kwada ang hiita nguna igahhati hesi o tampa, ngunaidabaye xasliti. Lakini ino's ina aka/a nar afoo uren, me/e Daudi, ale/isang.40Yesu inasihhit nginaidabay keqa huwari dirie aluwo heda o tapa nguwa haratsewuy, Yesu ngunayahas. 41Garita slaa amila nitlehh? Inao, Aako, ganisla ana xumisi.42Yesu ngunidabay, xumso slaweka tlaratli ntaorok aba/amis. 43Aqodisi xumso ngina slay Yesu nguna digirdel amorihe Mungu nguslufe ik/imis. Tisi ngiwa ari, mu sleeme Mungu nguna xifesi.
1Yesu inadaha ire warahha ner tla/angw Yeriko. 2Nee disiye heeko wak ider kubay Sakayo inos a uruusmoo mukda amer ohiim slante a hee daqaarumoo.3Gerho nginaslaa Yesu nguwa ari a hee idola ala idor ngur ari nga sleyka asuma bolay muu asuma inos ku qoqomamar walo. 4As idosiye ina tiaain wa geraa muu ira tsa/an gawaa' /antsi as nguwa ari asuma Yesu a nakaa/ iwa uruwaasir waraahhi.5Yesu iwaharda dida inaqaytsiit gawaa' nguna bay Sakayo aweerang ner gaslaay asuma bili ani a dir doog i deel. 6Inamutliit ina aweer ngure kwahhaas ner qwalaa/. 7Muu sleemeero tisi kawaa ar tare humuma tare bahhuus ta kahi a amor do hee iru ngusmoo kay.8Sakayo inasihhiit ire oo Aako qaytsiit Aako daqari'iimar ee' a tla/aqasiis ngire haniis dir narkuuse nee bar hee naa ga hayo deir aki/iis saga wa tsiyahh. 9Yesu ina oo bili ba/amaa na hardat dir doowi asuma inos sleeme a garma Ibrahimu. 10Asuma garma hee ninaxay nguwalelehhi nee ngiwa ba/amiisi mukda a qwaar.11Tisi ngiwa axaasiye inakumiit awento nee slaqasaay ngure oo asuma ku tseew amor Yerusalemu nee inooin kawaxui wawiiti'iimar Mungu na naka/ awaa ari ner gaslay. 12Ngina bay urusmoko wak inatlay aya sawa as wawiiti'iima ngiwa ilaoohi alo nirekii/.13Sagadiyuusero's mibangw ngina /akaa ngire aleerii mibangw haniis ngina bay laqwaltisaak. 14Alo muk ayaawo's nguna waki nee ngwe mu'k iya/awi nguwa digindeliiya ngwabaye sla'aanaaka heewi tuwasawawiiti'in. 15Alo iwa kii/i amor do aluu kuwa wawiiti'imar i haniis ngina bay sagadiyuseda a pesar i haniis /aka'are as ngiwa tsahhi umoo heewo gar na slay baraa' toda a laqwatlisi.1716Hee geera ina oo Aako toda na haniis ileeri mibangw oo hatla nga huup. i qoond sagadiyusmoo hhoo' Asuma inkihhimo ugatlehh dir gar nina uray u sleer gawaa' gixsadu mibangw.18Hee tsar ninaharda iree oo Aako ileerida oo hatla kooan nga huwiiye. 19Urusmooda ina ooo yray o heek dando gixsudu kooan.20Oo hatla ninaharda ina oo Aako Pesarok ti aga amohhe'ees baraa' warqamo. 21Asuma anadaiiyunt kuung a dihh ahenges toda ta amohhe'eesika nee abu'uun ar ta dahasiika.22Urusmoda ina oo ner axwenitok ar kila un sakwasleemunt kuung sagadiyuusmo tlaakw axuu gidaaba ani a hee tlaakw atatahh ar na qasiika nee abu'uum ar na dahaasika. 23Hhe'ee pesar' ee masaqasiika dida kawaa laqwaltimiisi as ani birnakii/ ngiwar tlaw dinkwa nee slaslawaaro's toda na sleer.24Uruusmoda mukda a sihhiit nguna bay ilaangwsi hayohaak ku haniisa dir koqa oo ileeri mibangw. 25Kuna bay Aako inos ileeri mbangw ngi kon.26Tunubabaw umoo heee gar koom ku qemuuhee'ees ala hee gar koomaka tam toda i koon ka hayoo. 27Ala wakuusr'ee kwada nga si'iiye ani tawaa wawiitmoo huware dir geraae tsu/aak.28Aluu tisi oo aro ngiwaa hhe'ees ina geray kumiit iwatsa/aa/an Yerusalemu.29Iwaa nakaa/ Bestage nee Besania Isapoo tlamar misetuni eharuseero's tsar ngina ya/aaw. 30Ngina bay tlawoe baraa' (gixsanq) kijihirqa ar isalaway baraa' ate gureediir daqway a haraatio ta ar ta i tsa/aanika nee hee gwerare ngi huba amor'ee. 31Bar hee tuna yahaas amila musgwadita ta o aa Aako ngun slaa.32Mukda ta ya/aw ninatlaye gurendi ngire ariiye idoda Yesu ngura oo. 33Qoomar nguwa gwaditiiya muk gureendi loo tana oo mila idori gureediri mas gweediita? 34Tana oo Aako ngu slaa. 35Aluwo ngure huwiiye amor Yesu inqwarooin nguna hhafyee dando gureediir daqway Yesu kure tsa/aas dandoda. 36Iwahi'iiti muu inqwarooin kuna hhaf baraa' balabaala.37Iwaa awdiiti tlomar miseituni eharusero's sleemeero tana qwalaala/ Mungu kure kirfeemiis ar afor ur as kangw ure'n na ariiye. 38Ikahiiya kwada ta tsuq wawutmoo hi'iit ar umoo Aako wayda gawaa' dawri nee kirfu gawaa'!39Mu'k Farisayo bahha aleero baraa' baraa' Ba/aydae nguna bay malimu eharuserok to xasliite. 40Yesu ngina bay nubabaw koka tla/u afoo ngi tlesiya.41Yesu iwaa nadaa/ dir gixsa ngina alee/aa. 42Ina oo' tsini gerho bar xu baraa deloriihe ar bili kangw waydowi huwaahuuw ala hindi anahhaat ilawoge.43Asuma balo nihardat ar wakusmoowak sluma ngiwaa tlehh dir islaweewok nee tureharweer nee tureminqiis badu sleemeero. 44Ture daahh yaamu kuung nee na/aawake. Tam tla/ano wak kugexayka dando kwaqa asma agatsahhiika qomar Mungu uwaba/aamiisar slai.45Yesu ina dah baraa doo saliingw ngina gusiisin kwoda weriimiisa. 46Ngina bay ka gooin dooe a doo saliingw ala kuunga ugaa doo qwatluuse tleehhe.47Gawaa idosiye Yesu ina intsahhatimiis wa baraa saliingw daqiislem uruuser uren ar saliingw nee malima haraa'aya nee geraa haruuser muu nguna sla'iiye gasaro. 48Ala uruswar ngur gaasiya nga slayi'iika asma muu sleemeero kwa lo wa iiar iqaas.
1Balorka wake Yesu muu nguna itsaahhatimiis wa baraa doo saalingw nee /aymuu Mungu ngure alki/iit, geraharuser uren nee itsaahhatuser hara'ayar kure i daqay dinkwa nee bariise. 2Tare axwees kure bay "Ti adbet morowi ta tlehhit aleesleremuu kur tlehhit agala? Laqa a ma'aa aleesleemusi ngwa hariis.3Inos ngire bay "Ani sleeme a mahamiis Oaari. 4Baatiismoo Yohani i dawri dahhi laqa amor muu?5Tare kiloin axwees tare kah Bara ooan i dawri daahh ti mahaas gidaaba musa haratlintiika? 6Nee baraa' ooan amor muurngin daahh, tundu tlaaqw ner tla/e asma Yohani kwaa tsaahh idor tar aarusmo.7Gawaa idorihe kure bay ngu xuiyaka amor i dahhi. 8Yesu ngire bay Ani sleeme ngi ooaka aleesleemuu morowi ngur tlehhit.9Muu ngure slaqaserwi bay Heeko wak qaymor sabiibungina dahaas aluwo ngire saayin dir doosluser sabiibu aluwo inos ire hhayuit amor ayaa saaw ire hoot deelor yariir. 10Qoomar bu'uung iwa xeer lawaalmowo's ngure ya/aaw amor doosluser sabiibu as bu'uung nguwa bihha leehhi. Aluwo doosluser sabiibu ngure dif kure ki/iis ner dabaa tawo.11Aluwo lawaalmoo hatla ngure male ya/aaw nee inooin kure male diif kure kilqiis waalo nee kure ki/is ner dabaa tawo. 12Oo tam ngure male ya/aaw inooin kure tlaqimiis nee kure guus baraa qaymodae.13Hee qaymo loo ire oo idor ni /iis a idola? Garmaee kwada oo sla'arusmo un ya/aaw dooqa bur kwa ar ngu ilaiwa/iya. 14Ala doosluser sabiibu nguwa aan tare kiloin axwees ta kahi, kwi an aliitumowos un gasaan kahho alii a toren.15Kure duux wa baaraaa qaymoda kure gaas. Aso heedoo qaymo loo ador mu /isi a idola? 16Bir na hardah aqo dooslusedar sabiibu gan qororo'os nee qaymosi ngire mu'k hatla i hariis. Ala inooin kaangwsi nguwa axaasii tare oo' Mungu aa sii.17Ala Yesu ngire i qaytsiit ngire bay Goirii gidabaro's a mila? Tla/aar qwatsiruseua si aa tla/aar ur tleehhiti ar do ira gawduy? 18Umoo hee kwada aa huu gawaa tlaa/ari aqo in qeqetin. Ala kwada tla/aari aa i hur inos in nasusu'ut.19Aluwo wawitoda uren idor kur oohi kare leleehh siwadar kilae asma kana tsaaha slaqaseeda aa axwees an inooin. Ala kuna daayut ooharo asma muu. 20Ala kure tawo ga/aay ner fuqraangw muu kure ya/aaw oo taa slaqsee muk gana'amuu koom tleehh as kahhoo /aymu kuwa slay baraa' axweesenewose oo kur sakwasleemuuti dir ga/aawsmo wawitoo uren.21Inooin Yesu kure yohaas ta kaahi itsaahhatusmo aten a xuan kuung tada gana an kat nee an itsaahhatimis moroo loema nee kangw uroo hee u yahamiska ala kuung an itsaahhatimis uruwar loemaa Mungu'. 22A harimaro waawutmoo muk Roma kuwa kodir i hariisaan laqa aasla'ay?23Ala Yesu fuqrangw in kwad ngure tsaahhi ngire bay, 24Asso peesmosi laqaamare slaqsewi gawakii dirii nee gooirihe awa ma'aa? Tare oo slaqsewi nee gooirihe awa waawutmoo muk Roma25Yesu ngire bay Ar waawutmoo mu'k Romar wa hariim amoro's ti hariise nee ar Mungu' wa hariim amoro' ti hariise. 26Ala gawaa axweesenewo's kwada a haahi ooharo kwa alesslayka dir geeraa muko tare waa/ooo/as axwesenewos kwada tare xasliit.27Mu'k sadukayo bihhale Yesu kure i daqay kwad kahha waslo/a i haahh, 28Kure mahaas ta kaahi itsaahhatusmo Musa hara'aya ngina atee i gooin ar gidaaba hee bar hhiyawo's aa gwaa nee harer a geexay bira na/ee koondaka hhiyawo's ngi aali as doo hhiyawo's iwa tlay.29Hhaekaari faangw i daya ooo geera ina duxun ire gwaa na/aay ngu konka, 30nee tsar sleeme ngire aal. 31Oo tam sleeme ngire male aal nee sleemeero faangwamawo nee tare hhan. 32Aluwo haredar kila ire gwa sleeme. 33Balodar waslo/a birna hardat inos a haree ma'aa? Asma sleemeero faanqwamawo ka duxuut.34Yesu ngire bay mu'k baraa yamuka ir duxuxun nee kin duxuut. 35Ala kwad hariima waaslo/isaro nee tare dah baraa slafungu alhhhe'ese wasl inooin i duxuna'aka nee ki duxutika. 36Nee i male hhana'aaka asma inooin a idor malayke nee inooin a na/aa Mungu' asma i waaslo/oo kona.37Ala muksi a hhan ku waaslo/aatisi tam Musa nga geehhoutis dir ka igooin a dir kangwdoo sla/a dida Aako nguwa /akaa ner Mungu Ibrahimu nee Mungu Isaka nee Mungu Yakobo. 38Hindi inos aa Mungu mu'k aa hhanika aa Mungu mu'k slaaf asma sleemeero i hootiya wa diro's.39Itsahhatuser hara'ayar Musa tare oo itsahhatusmo ar lo aga o. 40Inooin ngwa qitliika mahasto moroo yariire.41Yesu ngire bay Ner idola muu iwa kaahi gidaaba kristo aa na/ee Daudi? 42Asma Daudi inoso kila baraa' saburi Aako nguna bay Aakoe: Iwiit amor dukw'ee oo doo /uyay. 43ay dir wakuserok ngay qaas baraa yaawok. 44Daudi Dristo ngun /akaka ner umoo Aako aluwo idor tar garmaa Daudi?45Muu sleemeero qoomar tawa axamisi eeharuuseros ngire bay. 46Ti harmagahhe nee itsahhatuser hara'ayar mose kwada hiimita nee tlabaa tlet nga dahasii nee kiwa lawe'emisi ner ilaiwa/ame dir bo/ee muu burkwa kay nee kiterii geera kina iwiwiit baraa' maree saalingo nee baraa maree kiwa kwahhas dir moroo/ayma. 47Inooin sleeme tan /ayayin wa baraa' maree kwe'eli nee firor yariir kan tlehhahhiit, muk idor kwi sakwasleemar ur waalo ngi slaya.
1Yesu iwaqaytsit hhawateda oo daqare ngina ar iwa ilahhoar duxutiya baraa' xoslumoo i ale. 2Nee /ameenirka ar kwa/oo ar narkuto'o ngina ar ppesay tsar duxut. 3Idodihe ire oo loemawo tunun babawu /ameeniri ar narkutoo ilahhoa ngina ak dux ta muk hatla sleemeero ba/a. 4Koka sleemeero gar a duxii a moroda a harawarahh baraa ta konang ala /ameniri ar kwalo tam baraa' narkowose toda ninaw kono sleemeero ngina dux.5Qoomar kwada oo hatla iwa axweesiya as dando doo slingw as idoda kara porotuus ner tla/e hhohho nee ilahhoa ina oo. 6Gawaa' dando morowi ta ge/eer bolo ni xeer ar tam tla/ano wak ku metisikan gawaa' doo asma kin fe/ sleemeero.7Gawaa idoorihe ngure yahasii itsahhatusumo morowi daqala i tlehharuti? Nee slaqasay ta araan a gala afiqomar morwi birna tsewuy? 8Yesu ina oo ti harmagahhe ar geaaba butunuwa al/ay asma oo yarir nin xaya ner umoee iwa kahiya ana kwada qoma naa tsewur mi dagidelara. 9Idogo kangw slaqwara ubura axaser ma daimitara asma morowi in ger tlehhit alhhe'eseda i tsewa hardahika.10Ire oo Aya nee koqa ti difiya nee wawitiima nee toqa tire difiya. 11Nee kunselay oo ure'n nee qwari nee tiqitemo hatla i baraa yamu dimba dimbay nee moro dae tlaq ni ti'imit nee moro dae tlaq i gawaa' dawri wa ti'iit.12Ala qomar morosi niwa ti'iitikan kunga nu dabain i qasiya ar tunuwa slahhe'emisi ar tunu wa hubina baraa' sinagogi baraa' jela dir geera wawita nee dir geera mu'k aleslemu koom asma umoee. 13Tii dirhunge (uruu ta lambuunghing kung na kunagwer.14Gawaa idoorihe baraa munemohunge tsawa rala moro ta xwesa kuwa tsewa amohhe'esa'akan. 15Asma /aymeeri sagaloa ngi haniis kwada wakuser hing alesi'imawo alesleraka.16Alami tunun sii nee xwayliterhung hhaehung tlahhayhing mulqerhung muu bahhale ngu tsu/uya. 17Tunun sii nee umo hee asma umoee. 18Ala tam se'emir wak ar baraa sagerhung ar qwar i kahh 19Baraa qitlohunge muner hung a ba/amisa.20Abara a ande Yerusalemu ka harwer nee askari xuak hhiturutaros a hardat. 21Disihe kwada oo baraa Yudea i ti'ine gawaa tlomii nee kwada oo baraa tla/angw gixisa i tlaye nee kwada oo baraa kijiji mi gemawara iwa dahiya baraa' gixisa. 22Asma qomari a qomar muhay bu'uungw as kahho moroda sleemeero ta goin iwa bo/i sleemeero.23/a/ee i dir kwad tsihawe nee dir /amenar nunu'umis baraa delosihe asma slahha amayer ur ni xeer gawaa dando yaamu nee slahhemuso ur gawaa mukuwihe. 24Kina pahhas ner panga nee kire ar talay baraa ayema hatla nee Yerusalemu kare kala/an nee miwa ayemo hatla ay dir qomada ar xordu ire bo/.25Slaqasay ku ar gawaa loa slehhengw nee tsetse/ nee gawaa dando yamu slahhaye i deer dir mu'k xordu asma iwa diqe tsatmitiya as xorotlor tlawi nee ar bintlar tlawi muu bahhale tan slapimiit as moroo ti'imit baraa dando yamuwo. 26Muu bahhale tan slapimiit aas moro ti'imit baraa dando yamuwo asma /uru yamu ku dinkitiis.27Aluwo garma hee ku ar baraa' tlafo i ale iwa /ee/eetin neer /uuru nee xirdo ur. 28Ala morowi qomar bira imu/un ti'imitowo ta sihhita sager tlesag asma ba/amar hung na tsewur.29Yesu ngire idabay ner slaqasay kunga ti'ita i qaytak nee xai hatlae sleemeero. harma/ita duxut ka tsahha ilohung ale gidaaba ageng a faak. 30Iwa harma/ita duxut ka tsahha kilohung ale gidaaba ageng a faak. 31Idoorir kila morowi ubura ande naa ti'iit kunga tsahhak ar gidaaba wawiti'imar Mungu na tsewur.32Loemawo nun babaw qariti i warahhakan morowi sleemeero i boo/. 33Dawri nee yamu i warahhiya ala /aymuee i balo warahhika.34Ala ti kilohung i qaytsite as kahho munerhung makawa al ilouy nee slasla/aru onitime nee dawitamer hota yamuka. 35Idor tsaxweli asma i gawaa umo hee kwada hot wa gawaa dando yamuka.36nee ti amohhe'eese umo qo siwaro firime ar gidaaba ar tuna wa gawden asma morowi sleemeero kuwa harba/aa kwada ti'iit nee sihhitanor dir geera garma hee37Nee qomar tlatla/ango in i tsahhatimiis wira baraa' Hekalu nee amsiwo in ti'imit afeni neefiror ay gawaa' tlomada ta bay Mseituni. 38Nee matlatleda bo/ee kun harati'iit ar kuwa axamiso ay baraa' Hekalu.
1Boloo deelor qwala/ ar mukaleeda omkete ta mamahaasi ikang nee hardat, tada ta baabay pasaka. 2Geeraaharuuser saalingw muk Yahudi idor Yesu kur gaasi asma mu kuna da'aayut.3Neetlaangw ina dah hee wak baraa Yuda Iskariyote alaxwee's baraa eharuuseeda mibaa nee tsar. 4Yuda ina daqay axweesani ngina ay na uruuser geeraharauser saalingw nee uruuse idor ngur hariisi Yesu diriin.5Tana qwalaa/ naa tare ya/an hela harisaro. 6Ino's ina ya/an na idoo ngina leeleehh pa/angw ngur haris Yesu dirin qoomar muu kuwa saaw.7Bolor deelor mukate ta mamahhasikang in a hardat na boloosihe agar sla'amuu be/eir pasaka kawa duuxi. 8Yesu Petro nee Yohani nginaya/aaw ina oo tlawse moroo /ayma qomesar'awak oo pasaka daqate bir'naxawan nguwa/ayan. 9Nguna yahasi a diila dir ta slaa disi ngiwa tleehhaan.10Axweesani ngina kilis qoomar baraa date baraa gixsa hhawatoo siriir gagaariim ar ma'aay tidoga nee kuunga digir deelaak ay dir doo idahii. 11Daqate Aako do ku idaabeta intsahhatusmo i mola dir dahaye dida pasaka ngiwa/ayan naee itsaahhatuusor'e?12Ngi laqaan ikaahi gawaa tada aqar bu'ut. Ti-amoohhe'eese wa baraesi. 13Aluuwo ina daqaye na tawa harda umoo umo gaaro aqo doda ngar oo. Aluwo fa/ar pasaka ngina qomeesi.14Qoomar awa hardat ina iwiiti na eharuuseeda. 15Aluuwo ngina idabay, "Anaa qwala/o ur o deelors qwela/ ar opasaka ne kuunga qomar ani niwa-kuhhatiit slahhaeemi sowo. 16Asma slaqsaywi tundu babaw umale /ayaka ay dir kui boo/eesi wa bara waawuti'iimar Mungu.17Aluuwo Yesu xooslmoo wahatangw nguna tatahh na qomar iwa slufumisi ina oo tatahhak ti nee qasisaak kunga kilohung slaqasagwi. 18Asma tundu babaw ubo/oo wahakang /aamu sabibu ay dir waawuti'iimar Mungu ni i xer.19Aluuwo mukatmwoda nguna tataahh naa qoomar iwa slufumis nguna parahhas na nguna hariis ina oo ti dwox a slaqwatee'e tada ta duxu asma kuunga. Idoori /isak asma ani iwa inslaasleera. 20Xooslumoodoo warhaangw nguna tataahh qoomar fa/ar amsi ina oo xooslmoo wahangw oo alqador /aben baraa tserereene, tada a kuut asma kuunga.21Ala xuumise kwada ani aaski/i dir wa'k idiriian. 22Slaqas hinti na/e Adamu Loeemawo in tlay idori doda kara wagweer. Ala kangos kwada qawaawose na/e Adamu kwa askii/! 23Tina idirii'ii yahamiso owo inooin kiloin gidaaba ama adir inooine hee gar dor ti ngi tleehh.24Aluuwo tlanka nina tiit watla/arewin gidaaba kwada ta ilaqamin gidaaba ahee urdir muu sleemero. 25Ngina idabay waawitoo xoordu a ma'a a baaluuse na mukda ure kooma gawaine kin/akaka gidaaba xirfuuse.26Ala ka slaikang lo wa ale idosi dirhunge idoosi maweh kwada ange ur tla/ahungea idor hee , na kwada geera ganaamu koom a idor gaduyusumo. 27Asma a gala hee oo ur a kwada iwiti gawa/ehhi Laqaa Pehhi? Na ani sleeme akahhatiti tla/ahung i ale a gadiyuus.28Ala kuunga an kwada koomita na ani baraa iaraarohunge. 29Tundu qaw kuunga waawuti'iimaro idori doda ani baba a waawuti'iimangarhariis, 30Daqate gidaaba /ayma nee wahaang kawa sleera wa baraa waawuti'iimaree kiwa salawasileemuta , na tare iwita baraa kileeriidoo waawutiimaree nee tlahhe ii nee tsar oo Israeli.31Simoni, Simoni, xue gidaaba Neetlaangw ngina firini daqate tundu buruqumis wa idor a ngano. 32Ala ani kuung awaaletiriim gidaaba haratlintaorok maka ba/. Qoomar birna kil hhaeqwok muko ki /muruu i qaas.33Petro nguna idabay Aako ani akaya/aam tawa tlawan nakuung baraa' doo segimis tam baraa gwaara. 34Yesu ire oo un'babaw Petro kokumo iwaa uu bili ani kuung satlank sagawamara tam gidaaba i xuaka.35Aluuwo Yesu ngina yaas gidaaba qoomar tundu wa yalaaw peera iwa kahh laqaa tlakwamu ya/ata, aluuwo dir hunge?Gar a /aaruuri deero Tana oo, "Ikahh. 36Aluuwo ngina idabay hinti aluuwo umoo heewo tlakwee kooma ngu huuwi dir wak nee kikapu moroo/ayma kwada upangar tlawuwos nguwa werisi ngiwa tlaxwi dir wak.37Asma tundu babaw tada sleeme ta gooin asma ani ina naka boo/eesaro kwan harafaar dirhura nee tlakuuse, na kunao tlay asma tada. 38Aluuwo tana oo Aako, qaytsit! Pangaduu tsa'r ikoka diri na ngina idabay, "A idoo".39Qoomar falar amsi iwa kahhatit Yesu ire tlay aqo doda /iimamisi umoo qoomar ire daqaye ay tloomar miseituni nae ehharuserose nguna digir deel. 40Qoomar tawa hardah ngina bay firiime gidaaba ma dahara baraa iwa ar.41Ina tlay dir saw nae inooin ido'r kwahhata tla/ano ina guruunguree iit ina/ firin. 42Ina oo, Baaba aa bar slaa, kooslun=moowo wahaangu/ala a idoode'eek ami ni slaa aqo idor kuuwa ta slaa.43Aluwo malaykar gawaa dawri daahh nguna haratiit nguna /uuruu i hariis. 44Qoomar iwa baraa tiqitir sla/amaaye idirii ina firin nar slahhaamu loi wa ale nee tsufowos a idor tsaqangw uren oo tseere oo paahh yaamu.45Qomar nawa tlay wa baraa firimoros ninakay amor eharuuseeros nee iharda awa hardah a guui' ii agui asma gurhamir'in. 46Aluuwo ngina yahas amila masa guuee? Tlawari firime gidaba ma dahara iaraa'ar baraa ar.47Qoomar axweesanto iwa axweesi i daqata qaytsit i daqata yariir ur ar muu niatiiti nee Yuda, ahee wa'k baraa ya/abuuseda mibane tsa'r kinga geeraaaharnae Yuda nina xay ina saap dir Yesu asma nguwa maasi. 48Ala Yesu nguna yahaas Yuda xay un askilaag Adamu nar maasa?49Qoomar kwadatseew dar Yesu idooda ar kawa niwa hi'iitiya tana oo Aako xay idifana nar pangadu? 50Aluuwo hee wa'k tla/angwin as gaduyuusumoo geeraharusmoo saalingw oo nguna tahh, i ar dako /uyay ngina tsaat. 51Yesu ina oo ti ibuut na i ngina kwatiit ngina hhooees.52Yesu ina oo dir geeraharusmoduroo saalingw ur na dir ur user nee dir bariseeida naxaye Ti slaslawa'aaka nee ino's ngire yahaas gidaaba xayse nina xeere slaqwara idor nee muk slaaqw nar guhilii nee pangadu? 53Qoomar tawa dir wak nee kuunga deelo sleeme baraa doo saaling dabahung ikaqasiikang gawaa ani, "Ala gari qwomarok nee alessleemu /ona nee aleslemu /ona."54Nguna ohi nguna gerahari ngunahuwi dir do geeraharuusmoo saalingw digir deel ur. Aluwo Petro nguna digirdel wa amor saw. 55Qoomar asla kawa o hhiis ohiswa baraa afeenidar baraado nee qoomar tawa iwif yaamu dir wak Petro ina iwit tla/ain tla/ang'ir.56Gaduyuusumoo wak oo /ameeni Petro nguna aan qoomar iwa iwiit asma /awakeema asla nguna ge/eer nguna idabet, heesi sleeme nee kuunga tikondaa. 57Ala Petro ina tlaank ina ina oo ani ani uxuuat. 58Qoomar nina wawa waarah hee hatla nguna ar ina oo, Kuunga a hee wake ala Petro nguna bay hhawata ani aha wakeekang.59Qoomar wimaww awa waarahh hari ador saa wak hhawatoo wak ina oo, Aloema lo gidaaba heewi sleeme nee kuunga tikonda asma a hee galilaya. 60Ala Petro ina oo hhawata axuakang kuung garta ooin, qoomar iwa axweesi kokumo ina uu.61Inawaraqay Aako Petro nguna iqaytsit, nee Petro /aymo ngunaislay oo Aako dida nguwa idabay, qoomar kokumo awikang bili ani i aleesi sagawa tam. 62Petror ina ti'iit afeeni are /a/aa/mini warlo.63Aluuwo hhawateeda Yesu xuuma ngunakiliqimisi nee ngwe difii. 64Qoomar nguwa ila tundunkii nguna yahasii ta kaam , hee ama a kuung hee ataahhi? 65Tana aaxweemaamisii moroo yaarir lo wa ale morooda gawaa qoang Yesuwo nee kure gotliit ino's.66Aluuwo qoomar matlatle niwa hardahi bariser muu tina burumbut dir wa'k aruuse geeraa haruuser salingw nee goouse nguna huuwi baraa doo kwasleema. 67Tana oo baraa kuung a Kristo oo ang diren ala ino's ngina gidaaba bir ngi oo i haratlintiaaaka. 68Na sleeme burtundu yahaas /ayma ngu ki/isaaka.69Ala amir hinti tare komitaa nee delor hiita Garma Adamu daqate aiwiiti dako Nuunu oo Mungu. 70Sleeme tana oo idosiye kuunga a na/e Mungu he? Nee Yesu ngina idabay kuunga anaoe ani ainos. 71Tana oo, asma mila gar alakalaa/ngw hatla ku as slaan? Asma ate kiloren akaaxasaan wa baraa afkos kilos.
1Mu sleeme tana sihhit, Yesu nguna huwii gera Pilato. 2Ngunaansine morootowo ioingo, Heri ugwa aran xororen ngi amoqwarenus mu ngu ilacan iikahi hodi ma duxara Kaisari ikahi inos an Kristo walwiitumo.3Pilato ngunayahas, inao, xay kuung a Wawutmo o wayahudiro? Na Yesu ina oo , kuunga adosi anakat. 4Pilato iri ilawats amor imi kunauim naimi gidaaba dakus kosa agarila diri hewihe. 5Ala inooin abokana catles takah imi gi amoqwaremuas dogit, intsauhatimis wa baraa Uyahudi sleeme imucung Galilaya na dini idirii.6Pilato tisi ngiwaaxas,nginayahamis kitangw hewi baraa Galilaya? 7Qomar ngiwatsahh gidaaba ibara wawutiimar Herode idiri, Yesu ngunahu wamor Herode, qomasi ino's sleeme ikemasalemur diri baraa delosihe.8Herode Yesu nguwaar, inaqwala/a lowaale asma nguqoartasla imir delor yarire. Lamtos nginaaxas na sleeme nginaslaa ngiwaari tslehhimida tlehhit owak ngiwa ari ino's sleeme. 9Herode Yesu ngunayahamis na /aymeeri yarir , ala Yesu gara oo tamar wak ikahh. 10Makuhanida uren na goouse tanasihhit dir wak nar uru.11Uangay Herodi Yesu kuna gurn ninawes dinkwa na askanros ngure wani onusiingurn tsitis ar ingwaro hhohho nguri has amor pilato. 12Herode na Pilato tinaslai imir badosi nge qomar as gerasinge ti tislaiyaaka.13Pilato ngina burumbur uruser makuhani naurusena amii. 14Mangay ngiri heewi, ngunahube ador he muk amoqwaremis kuwatlewiti na ngaytsite, qomar nguwayahamisi wa gerahung, kosa akaarikang dir hewihe gawa tada kuunga kuwa shitaki tlehhita ino's.15Iya/andakang, asma Herode, asma ngwaki/isi amonren na qaytiste ikahha gar daw tada atlehharut gidaaba iharind kuwa gasi. 16Idoorihe hindi tahhti'i tlehhe na ngwegemawi. 17Hindi, Pilato iharind he wak otatseg nguwa gemay dir Wayahudi qomar sikuhe.18Ala sleeme tana oo wadimawo ikahhiya , hi nges kwisi na gwerari baraba! 19Baraba anga aheta qas barajeka asma moroko tlak wa bara ayko watlehhi ina tsucut.20Pilato nginaidabay maleale, qomar birngasla a Yesu nguwagenay. 21Lakini inooin tanau, tan oib msubushen smubushen. 22Ngna yahaas maleale ar tame, asma mila, wewi garaa tlak amila aratlehhit? daku saa slawikang ar gidaaba kuwagasiadorihe hhees tahhato ungema.23Ala inooin aro kanaslahhaes nar abor gaawa nislaiya kuwa kikii gawaa xaano nsalaku Pilato nguna yasamistlehhero. 24Aluwo Pilato nginaayacan doda inooin slaiya. 25Ngunagemay kwada he wak ngunaohi umos kuabay simoni o ukirene onatiit wa bara aya, nguna msalabani itsa/asi asma ngiwa gagari Yesu ngundigridelit.26Qomar quwahubina he wak ngunaohi umos kubay simoni o ukirene onatiiti wa baraa aya, nguna msalaaban itsa/asi asma nguwa gagari Yesu ngundigridelit.27Bohhar ur ar mu ne /amenar agurhamut aslahha ama ino's kwada ng ngudirdelite. 28Lakini nginaiwaraqey, Yesu nginaidabay dasu Yerusalem ani mi/a/amimara tii/a/e kuunga kilohung na asma na/ahung.29Qaytsit dele ni xer tada tawaoi kalowa xirfers kwad osona na guri alaqwasii kang na isama duumisika. 30Daqane a oqomar kawaasm tlama idaa ngo tunduihue na tlamii, tundu tuntuke. 31Asma burkatlehhit moro ador kwi dir xaano adola xaanoakahi.32Hhawate hatla, o ahhiturumit tsar kinahu dirwak na ino's asma kiwatsu/i. 33Qomar iwahardahi dir tabay funu o saga an disi dir kuwakii gawaa msalaba tlehhi dir wak la daba tlakusao kaamir /uyayey nao harla kaamir basay. 34Yesu ino, Baaba guratlawa, asma ngiwa xuyaakang ar tlehhitiya. Inooin sleeme kura nginatahhi, tlabawo's kiwa qasisi.35Mu qomasitanasihhit kinga/ay amorihe aluse ngukiliqimisiya, taoin mulu hatla aluse ngukiliqimisiya, taoin muku hatla nguna tu/u, hindi titu/i ino's kilos abar ino's a Kristo Mungu mteule.36Akakari sleeme ngunawaqai ngunaharasappi ino's na siki ngina ihansi. 37Tana oo, kuungu abar wawutmo Wayahudi titukilok. 38Sleeme kalay ider wa barata gawa diros ot goin HEWI AN WAWUTMOWAYAHUDI.39Ahewak ohhitusmo kwada taaikiin ngunagotlit ina oo kuung a Kristo woke? tituk kilok na ate'ne. 40Aluwo kuda o ngunabay gunagahkat , na ino. xay kuungu Mungu udaayumitake, kuungu sleeme abara sakwaslemasi iden tiye idiri? 41Aten dair harima, asma slaqas aten anailaohiman tada tunduwaharim asma tlehhimiiren, ala hewi gartlak atlehhe ikahh.42Na ngina male dog, Yesu islawang qomar braa dat baaraa wawiti maro. 43Yesu ngway bay yacam ubabaw Bili a dinkwatan na waitema Paradesoro.44Qomasihe loar lahho akahard , bocaniri hardat hardat gawa dando aya sleeme ay loar dakat. 45/Awakema tse/ima inagwai aluwo pasiza arhekalu tina qasis wa tla/aw wa imir gawa.46Ire caa arafor ur lawa xif, Yesu inao, Baaba Munoe unqas baraa dabawok, qomar tisi ngiwa o inagwa. 47Qomasihe akida ngiwaar moroo atlehhimit muntu ngunaslufunis inkahi aluema hewi a he harima.48Qomar burumburta mu onaxay dikwa kawaari qamr kwaar moro tatlehhit, tana ki/i amori de/ebubun difiya. 49Ala hhiiwo's na /ameda wadigiridel waimir Galilaya tanasihhit amor sawa moroosi ngugacay.50Qaytsit, heko ider umos kubay Yusufu na ahe wak bara barazaro ahe hho na ahe Ganaa. 51Ange aya/anika nar yacamaloema ar kudae au tlehhimiin, imir armatlay, Gixsa Kiyahudi, tada ang wawitiimar Mungu damaram.52He wi Pilato nguna harasap, nginafirin gidaaba slaqwata Yesu kahanisang. 53Ngunaaweris na ngunaharwer ne sanda na ngunaqas baraa baa tada amohhees gawa tla/a, tada tam balowak tahe i boliha.54Balosi abolo amohheemis na sabato na axer. 55/Amena, tada naxay wa imir Galilaya ngure digirdeli na baa nina ari na idor slaqwat os karqatis. 56Tanaki/i na nginaasine manukato na marashi nginaqonesi. Aluwo balo sabato tana hungu/u kwa algemudabe wa sheria.
1Tsewa ale balor geera ar juma ninaxayee dir baa, ngina huwiyee manukatoka amohhees. 2Taharda tla/ano kwa wiririi kusaw na baa. 3Tanadidi harda ,ala slaqwata Aako Yesu ngabarad ayiika.4Inatii gidaaba qomar gurhamutiyaa asma ttisi muku tsar tanasihhit tla/ain ayiika mitsihhha ngadahasi. /Amena tanadaayut gitse/ain kinamahhatisi baraa yaamu amorhe iyamu ga/aya, 5/amena kanadobaye, asma he slaf unlelehhita wa dandema muku ahhan.6Ikahha dirihe, ala awaslo, inslawal idoda a o mila dirhunge qomar iwa Galilayar dirii. 7Inao gidaaba na/e Adamu iharin islazima kuwaduxi wa baraa dabaa muku iringetar kon ne kwa kikii, na balo tam in waslo maleale.8/Amenada aluwo /amieriwo's kwada ngina inslay'e, 9na ninaki/ii wa amaor baa nee nginaidabaye kwada miba nee wak nee ohatla sleemeero morooda sleemeero. 10Aluwo Maria Magdalena Joana, Maria ayor Yakobo na /amenar hatla inooin sleemer idigowi nginaduxi dir mitume.11Aluwo /aymuda kunawaqamaitsahh nee ya/abuse nee /amenada nga haratlintiika. 12Aluwo Petro inasihhit, nee inatiin amor baa na inaaqaytsit aybara guro baa, garaar a sanda kilos. Aluwo Petro inatlay amordoos, maaldakut amila garnatiit.13Anaqaytsi, otsar wa gwa inooin inaar iwada qaqaya aqobalosi wa bara kijijir wak umos kubay Emmau, tada maili Lahho kum watlemu Yerusalemu. 14Tanaaxwes inooin kiloin asma moroo natiit.15Arnatiit aluwo, qomar tawaaxwesi nee tiwa yahamisiya, Yesu inasuruku dir in tanaltlay nee inooin. 16Aluwo ilain kinatseg inooin nguwatsa hhiya.17Yesu nginaidabay, amila tisi kuunga tsar taaxwesa qomar twahhita? Tanasihhit dida kinaar igurahamutiu. 18He wak dir ine umowos Cleopa, mu/ewats xay kuung a kiloge diri Yerusalemuro kwada ngixuakang moroo tiimit morihe alorihe?19Yesu nginaidabay, moroo amila? kunamu/ewats moro kwada asma Yesu Mnazareti, kwada ang arusumo kwada aleslemuukom bara tlehhimu nee /aymeeri wa gera Mungu nee mu sleeme. 20Naidoda sleeme uruseda ar makuhani nee wawita koda ngwa duxi kuwasakwaslemuti gwaara nee kuwakikii.21Aluwo anaharahhitan gidaaba ino's an he Israeli ngiba/amis. Alo, kwasaw bara tisi sleemeero, hindi adelor tam balo moroosi niwa tiimit.22Aluwo sleeme /amena bahhalen o bara tla/aren tundunakwasl'tis qomar iwadagayee amor baa matlatle bo/a. 23Qomar slaqwa ngiwadakusi ninaxay, tanao gidaaba gehhoema kanaar sleeme ar malayka kwada oi didaaba islaf. 24Hhawate kwada bahhale ni dir wak dirian na aten tanadaaqay amor baa na taharda aqoido idada /amenada aoi. Aluwo ngwariing ino's.25Yesu ngina bay kuungaa muku daktana ne muku munerilo kawa ya ilo ar kwaya/anda tada sleeme aruse taoin! 26Ala iharindakee yesu iwa tlahhai tlehhi asma moroowi, nee iredah baraa xirfuwos? 27Aluwo imir dir Musa nee aruse sleeme, Yesu ngina wagwedit morooda ino's wa harim bar goi sleemeero.28Qomar tawa hahrda dir kijijida amosi ange takakay Yesu ngina tlehh ador hee gidaaba o gera hiit. 29Ala kuna/urtes tana oo iwiwitang nee ate'n asma xwera nahardah iyee nee delo sleeme afak. Lawo Yesu inadaha inaiwit nee inooin.30Inatiit argidaba qomar tawaiwit tawa /ayn mkate ngunatatahh, ngunaalefiririn na nguna geqay, ngunahanis. 31Aluwo ilain kinagwer kunatsahh, na inatlay wa ilain ganslay. 32Tinaiaxwesi inooin keloin xayse muneren aotike baraa atene, qoimar iwaaxwes nee ate'n wa baraa uruwa qomar goi ngiwa gwer.33Tanatley aqoqomasi etanaki/i Yerusalemu, kinaidebay kwad a mune wak taburumburit dir wak na kwada ang dirwak na inooin. 34Tankay, Aako awaslo aloema na Simoni ngunaharatiiti. 35Aluuwo nguneoin moroda atiimit wa baraa uruwa, na idoda Yesu kwar laqan dir ine tide mkate nguwa parahhamis.36Qomar moroosi nguwa axwesiya Yesu ino's o kila inasihhit tla/ain na ngina dabay, wayda imorhung tlehhit. 37Ala tanadaayut na mahai nginaar na tanafikirin gidaaba gar taar qeru.38Yesu nginaidabay asmamila mashhimausa? Asmamila yahamisi misder wa baraa munerhung? 39Qaytsite dabae nee yaaa, gidaaba aani kiloe kwatitaree nee kaanda asma gidaaba nunaifuuren kona na fadu aqodosi ani ar ande ngiwa kom. 40Qomar ngiwa o dosi dabawos nginalaqan na yaawos.41Qomar qwala/amayer taharag=qas ne xure ne wa/oomo ngiwa konaa Yesu nginaidaba, xayse gar /ayma ar takonda idero? 42Samakimo teda/aa kunahanis, 43Yesu nginatatahh nee ngina /ay wa geerain.44Nginaidabay, qomar tawane kuunga tundunabaw gidaaba tada sleeme tagoin wa baraa dabemo Musa na aruse na zaburi iharin iwabo/er.45Aluwo sagerin nginagwer gidaaba aalesler kawatsahh goi. 46Nginaiday gidaaba kagoin Kristo lazima iwa slahhahhai nee in waslo/o maleale wa baraa gwaara balo tam. 47Na hhoiing na guratlemu iringe iran kuwa oin asma umowos wa xarodu sleeme imir wa amor Yerusalemu.48Kuunga a lamabuur ar moroowi. 49Qaytsit ani ngihubim alqador baboe gawahung ale. Ala damaka wa diri jijini aya dir tundu/uiqasi o amor gawta dahh.50Aluwo Yesu nginagerahar wa afeni aydir qomar iwaharderahiyaa Bethania Dabawos nginatles gawa enginatsuq. 51Inatiit gidaaba, qomar ngiwa tsuqun nginagexay na kunagagar gawa otlemu gawa dawri.52Aluwo nguna didiisiyee na inaki/i Yerusalemu nar ngwalo/o ur. 53Inakomit wabara hakaluni, Mungu ngure xirfemisiye.
1Qorooro' /ayamu i dee'r nee /aymu a dinkwa nee Mungu' nee /aymu an Mungu'. 2/Aymusi qrooro an dinkwa ne Mungu'. 3Mooro' sleemero ina tlehhit as ino's, ne bar inoseka' geraho' (bar inoseka) tam ari wa'k ara tlehhit i ha'hh.4Barawose slafingw i der nee slafingusi an qwa/atema nuu slee'meero. 5Gwa/atema in gwa/atiya awabara /anna la/onna tuntukuto' nga alesterika'.6Heeko ideer kunguna ya/aw awa amo'r Mungu' umowo's a Yohani. 7Nina xa'y as lamabuung as qwaateasiya ngiwa lamabuu'n as slee'meero iwaharatlitiiya ar ino's. 8Yohani ino's a gwa/atemadeeka' ino's inaxa'y as kang gwa/atemada' nguwa lamabuu'n.9Gasi an gwa/atea kila oo baraa' dando yami xa'xa'wa' oo umaa hee ngu gwaatema'r awa'.10Nina xa'y baraa'yaamu nee yamu kika tlehh ar ino's hhe'e yaamu ngwa tsahhiika'. 11Nina xa'y amo'rmorowo's amo'r in nee muuko's gwa ilaohiika'.12Slee'meero koda gwa ilaohiye' koda umowo's (koda umo) umowo's ngwaharatlitii kwisiya' ngina naa/aa' Mungu' sle'hh. (koda slee'meero ngwa haratlitii). 13Koda ta taawal nar tsereraka'? Ne sleeme nar slaarir slaqwatoka' sleee nar slaarir hee'woka' ala nar slaarir Mungu' kila'.14/Aymu ina hee' tlehhit ire tla/angw-ren wa hoot xirfuwos kure ara'n dirfo' idor koda kilos oo wa'k leli na xa'y wa amo'r Baaba' a hats loema ne tsuqaro. 15Yohani kango's nguna o'in ne afo ngire tle's kwih an koda kango's na ooim mwa kah koda ni harda' aluee' wa ale ku' ur' ta aniye' asma ino's in der imir ani niwa ka'hh.16Asma baraa' hatsimuwose ate'n slee'meero aleslemu tsuqa unslaslawan dando koqa' wa ale. 17Asma hara aya kingina hanis ar dako Musa gurtleu ne loema nina xaye' ar danw Yesu Kristo. 18Hee' Mungu' ngwa ar i ka'hh qomaa slee'meero kaoda wadleli ino's Mungu, koda baraa' de/ebo Baaba' an hee' ngwa (xuuti) laqan iwaxuutiti.19Nee tian axweesanta' Yohani qomar muuk makuhani ne Walawi koda ta ya/aw ne Wayahudi nguwa yahamisiya' kung a maa'. 20Tam a babaqasika' sleeme' atlankika' aqoo' loemawos ngina oo' aning a Kristowaka'. 21Nguri baye' hhe' kung a maa' kunga Eliyawo' iri oo' aning a inoseka' iri oiye' kuung a arusumo iri oo' aa-a'. (sla-a'y).22Nguri baye kuun maa' koda taya/awi mi bawa'n kiloge kuung ador ti ka't. 23Iri oo' anign a aor heeda uummim baraa' sla/atawa ale uruwar aako qoesa'k idor arusumoo Isaya a oo'.24Muko i dida tina yaaw didi ale ne muuk Farisayo nguna yahosir nguri baye. 25Ihi hhee' mas batimis kuung bar Kristowaka? Nee a Eliayawoka' slamti arusumoka?26Yahoni ngina ba'y anbatimis nar maay tamdosiye hee ta xuaaka' isihhimit baraa' ta/anguhung wa ale. 27Kwih an koda alue wa harda aning hime'r yatawo's slakwenke'esaro a aleslawaka. 28Kangwi ina tleharut baraa' Besana bata Yardani wa ale dida Yohani iwabatimis.29Delor alu toda Yohani Yesu nguna ar i amoros ka'y iri oo' qatsit delmoo beri Mungu' o iri nger dando yamuu ngi hingeis. 30Kwih an doda kangos na ka'h niwa o' koda alue wa hit ku ur ta anihe asma in qaro gera e i dirii. 31Aning ino's ugatsahhika ala tisi inatlehharat as kawalaqan dir mu'k Israeli gidaaba' nina xaw niwa baimis ar maay.32Yohani ina oo' qeeru una ar ii /e/etin gawaa' doriwa' ale ador tlawi iri gawawo's i me't (xaslit0 iwiit. 33Aning uatsahhika' aqo doda' anaya/aw niwabatimis nar ma'aay ina ba'y koda' qeeru nai/eti iri (gawo's) gawaino's i iwit kwisi ana koda' batimis ar qeeru hhohho. 34Aga ar' idaaba' kwih a armo Mungu'.35Slami delto alusiye' Yohani asihhit dinkwa ne eharuseros tsa'r. 36Yesu nguna ari/e i hiit nee Yohani ir oo' qatsit delumoo' beri oo Mungu'.37Eharuseda' tsa'r tih Yohani o'lin ngina axasi Yesu ku'r digide'l. 38Yesu ina male waraqa'y eharuseda ngiri a'r digidelitiya' nee ngina ba'y garnta slaa' mila? Nguna ba'y Rabi (gidabaro' i tsahhatusumo malmu) dir ta hot a dila? 39Ngina ba'y qwalaser' ara'k (qwalase' nee ara'k) alo nina tlaye' nee ngiri arii dir i hoti niri iwiwitiye dikwa nee ino's balosiye asma qomasi ador baraa' loar mibangw.40Oowa'k braa' koda' yo axwesanta Yohani nga axasiye Yesu nguri digideliye a adrea Hhiyaa Simon Petro. 41Hhiyawo's Simon nguna ar' nguri ba'ye masihi ua slawan gidabaro's a Kristo. 42Nguri huw amo'r Yesu nguna a/a'y (qatsit) iri oo' kuung a Simon garma Yohani tu /akaa Kefa (gidabaros a Petro).43Delor hatla aludae Yesu ngiwa slaa' iwa Galilayar ka'y Filipo nguna slay nguri ba'y an gidadelang. 44Filipo ino's a hee' yaau Bel-saida yamuda' Andrea nee Petro ta hoti. 45Filipo Nasamuel nguna sla'y nguri ba'y koda kango's ta goin nee Musa baraa' alqado nee arusee' uga slawan Yesu garma Yusufu koda' Nasaretir da'hh.46Nasanaeli ina oo' xa'y gar hhoo' iqo tiita awaa baraa' Nasareti? Filipo ina oo' qwalang areek. 47Yesu Nasanaeli nguna ar i amoro's ka'y nee iri oo' qatsit hee kila' o Israeli ali/ayama i ka'hh baraa' inase. 48Nasanaeli iri oo' idor ar tsa'hh aning a adola? Yesu ina oo' asma ti niwaoo' tawa guroo' xaiao i dirii una a'r ana haratlitii? tlehhemi dire'n kohaa'a/a.49Nasanaeli ir oo' Rabi kuung a garma Mungu' nee kuung' a wawitumoo' Israeli. 50Yesu ina oo' asma ti niwaoo' tawa guroo' xa'ao i dirii una a'r ana haratlitii? tlehhemii dire'n kolaaba/a i and. 51Yesu ina oo' (nguna ba'y) loema kila anaka dosii ianda na gweritiye nee malaike a anda' itsa/a/a'n nee i /e/e'tin gawaa' garma hee'.
1Deeloo' tau iwaa warahh duuxo i deer amo'r kana yamuu Galilaya nee aayir Yesu sleeme i amoda' i diri. 2Yesu nee ehaaruseros sleeme i amoda kwahha' baraa' duuxoosi ale.3Difani iwa fa'k aayir Yesu, Yesu nguna be'r difaa'i ngi konaka'. 4Yesu ngina ba'y /ameeni aning ga'r hu'w baraa' tisiye qomar'ee i kahhati na harditika'. 5Ayiros sagadiyuse ngiri be'r umoo' ar naqo'ooi tlehhak.6Alo didae sido lahho oo tla/e idayaa o ata qas as hamtlor Wayahudi baraa' sikuku irie uoo ar wake a har hatsuuu' nzio tsa'r ta'm. 7Yesu ngina ba'y ma'aay hatsisa'k baraa' sidosiya oo tlaaee' ngina hatsisi ee gawaa'. 8Aloo sagadiyuseda' ngiri ba'y islakwaak ki huba dir heeda ur oo qasmis adoda ka ba'y ngina tlehhi.9Sagadiyusumoda' ur ngina tsa'r ma'ayda a difaai tlehitii ngiri tsa'q ala amo'r i dahhiya ngi xuuika lala gadiyuseda nga ihhek ngi xuiya amo'r i dahhiya aluwo aako duuxoo nguna akaa. 10Ngway ba'y umu hee difair hho' ngin geera' hams alo barta hhe'ees toda'r tso/'/aray kay hamiis hhe'e kuung toda hho' bare ana ila/ ee hindir'.11Slaqeseyii oo baraa' kanar Galilaya an slaqass geraa oo wa/o/amor Yesu a tlehh kirutuwos nguwa laqan asma dosiye koda ngwaa digideli ngur haratlintiiye.12Alu tiye Yesu aayiros hhaewo'r nee kos kuda itsahhatimisi ninatlaye gixsar kapernaumu nee ire amosiiwa iwiwitiye delor ninawe.13Sikukuu Pasaka oo Wayahudi na naka'/ Yesu in Yerusalemmu ka'y. 14Muu nguna baraadoo salingwi ay oo hikwaa' weimiis nee belangw nee tlalwaa' sleeme i pesar wareqemisiya na iwitiye baradoo salingw.15Yesu watlaramoo ta afrutlin nguna amohhees ngina gus slee'meero baradoo' slaingo dinkwa nee hikwain nee be/angw Pesar koda pesar warqemisa ngina kuumis nee esaduin ngina gwangwara'an. 16Koda tlawar worimisa ngina ba'y morohung kwisi hengesak dirhe sawesaka, Do Baboe muu di morohungw kuwaa' werimisa tlehhitara.17Eharusero's ngiri islaye toda ta goin slaarir do Baboe i ga's. 18Uruse'r mu'k Wayahudi nguna bayei slaqasiy ta laqan a mila asma ti ta tlehhit? 19Yesu ngina ba'y doi oo salingw fe/aa'k alu delo tame amu tlehh.20Alo uruse' Yahudi tana o' doi o samingw tlehhemoro kureri miber tsiyah kina faa'k kuung a kat untlehhe baraa' delo'r ta'm? 21Ala ino's iwa do slaingw oin a slaqwatos ngin oin. 22Alo aludae alu niwa waslo/o awa baraa' gwaara Eharusero's inaislawine e gida adosi ngina oo' go ngiri haratlitiiye nee oari Yesu a qaro' oo'.23Alo iwa Yerusalemu i dirii qoma'r sikuku Pasaaka mu'k yarir umowo's nguri haratlitiiye slaqasida oo wa/o/ao a tlehit ngiwa arii. 24Ala Yesu nga ya/aika' asma muu slee'meero ngu xuu. 25Kangw muu kuwa diros i oi nee hee nga slaika' asma a'r braain i dir ngi xuu.
1Hee'ko ideer oo' Farisayo uowo's aa Nikodemu inas aa hee wa'k baraa' mu'k uren oo' Wayadudi. 2Heewi Aako Yesu nguna (malimu) hara daqay ar gidaaba' kuung' a malimu oo amo'r Mungu' da'hh asma i hahh oo slaqasiika slee'meero tlehharo ngi alesla'w Mungu' nee inos gar dikwaroka'.3Yesu axwesan ngina ki/is a lo' an kah hee i daika baraa' Wawitimar Munguhe bur kwa laqwalika saga wa tsa're. 4Nikodemu ina oo' hee ur idor kur laqwali saqawa tsa'r dahamu guru ayiro's ngu aleslayka sagawa tsar kuri laqwal kay ngiqoasleya?5Yesu iri oo loema ani a kah hee burkwa laqwalika ner ma'aay nee qeer dahamu braa' wawitimar Mungu' ngu aleslayka. 6Gar taa taa laqwal ar salaqwa aqo slaqwa nee ar taa laqwal ar Qeeru aqo qeer.7Tii mawa/o/or wa ara arar uwa ba'w xwayla'r saqwawa tsa'r aa (lasma) harima. 8Fura' fukuuku amo'r iqo sla'a nee aforo's aa axamisa' la amo'r idahh a xuaaka laqa amor i keer. Adosi an ador umoo'qo hee taa laqwaal ner qeeru.9Nikodemu axwesani ngina tlaxw iwa kahi idosi ido'r ir ya/an a dolaa? 10Yesu ina oo kung' itsahhahisumo Israeli tam tih slee'me a xuake. 11A loo' aning aning kuung u babow toda ta xuaan an alki/itan ar toda ta ara'an ala axwesantaren kuunga ya/a/andaka.12Ar baraka dando yaamu birngi oiim a ya/a/andaka hhee' ador karya/anda ar baraa' dori birugi oo'? 13Asma i kahh hee' a tsa/an gawaa' dori aqo koda na /eet gawaa' dori wa alero' garma hee'.14Idoda Musa amato/i ngira gawit tlee's awa baraa' xaanxa'y nar idosir kila garma hee aqo kun gawti tlee's. 15Kahho koda slee'meero ngwa haratlitii slafingw alhheesa'y komaka' nguwa slaya'.16Ner doorihe Mungu' dando yaamu nguana adorir slaa' garmaawos o kilos nguri hanis asma gidaaba' umoo qo heewo o ngwa haratlinti miwa qororot ala slafingw alhheesay komaka nguwa sla'y. 17Asma Mungu' garmawos ngwayawika baraa' dondo yaamu asma muu nguwa sakwaslemut ala sma muu nguwa ba/amisi a baraa' ino's. 18Koda ino's ngwa haratlinti ku sakwaelemutika koda ngwa ya/anika kwa hhee's sakwaslemaro asma umogrmada kilos o Mungu ngwa haratlintiika.19Ti an giga'r askwaslema gidaaba' gsa/aema nina xayee' baraa' yaamu hhee' muu giwti kana ak slaa' ta gwa/atemawo asma tlehhemiin ki slasla/are'n. 20Heqo mro tlakw tlehheta gwa/atema ngi slaika sleeme i xayka baraa' gwa/atemawi asma tlehhimiiwos laqamaro ngi slaika. 21Ala koda gaaamu slehhit ni xa'y baraa' gwa/atema as tlehhiimiios kiwa ari ka slehh ar baraa' ila/iwa/a'mer Mungu'.22Tisi iwa buut Yesu nee ehauuseero's tana Yudear ka'y. Amosiye delo'r ninawe teriamoda tari amoda' wa alhat iri batimiis. 23Sleemee qomasiye Yohani ibatimiis amo'r yaama Ainea Isapoo' salim asma amodae ma'aay ki yarir didae muu tana amoro's kakay kiri baatimiis. 24Asma qomadae Yohani kwa tsegika'.25Aluwo kangani niri tiit tla/ang eharuuse'r Yohani nee heko Myahudi dandu sikuu Hhohheeisuuwo. 26Yohani kuri i daqay kuri bay malimu (itsahhatusumo') Koda ne kuunga' ti kooma' gayu yaer Yordani koda kuunga kango's na alki/it qatsit i batimiis nee slee'meero na tlayee' ngwa digideli.27Yohani ngiri baye hee ga'r i ilaohi i kahh aqo biriinga hanis amo'r gawaa' Aawrii wa ale. 28Kuunga' o kila ana xue ador' aning niwa oo' aning a Kristowooka' ala ana oo' aning tina ya/aaw gerao's wa ale.29Hee' nee ameenir ta duxut ti koma an hee' Duxuxum ala muluqumoo' heeda duxuxum koda sihhimit iia'r nee qamim i lowa qwalala/ as afo'r hee duxuum. Ti alwii an qwala/oeo a bo/. 30I harin iwa dogin aning a harim niwa /aaru'w.31Koda gwta dahh ku ur ta umoo garo koda o dandu yamuka aqo baraa' yaamu ngin dahh nee ar axwesi aqo ar baraa' yamuuka. 32Koda gwa dawri dahh ku' ur ta umo garo. Ino's toda ar nee aa axaasi ngin alki/it ala hee toda i alki/iti ngi ngi ilaohim i kaa'hh. 33Koda toda kahi nga ilaoh nga tsahh idor Mungu' to's tar loea.34Asma kod atinayaaw nee Mungu' ariaxwesia axwesanta Mungu. Asma qeeruu ngu hanimisika ar qomeeme's. 35Baaba garma ngu sla'a nee moroo' slee'meero ngwa dabawo's i hanis. 36Koda garma ngwa harthi lafing alhhe say komaka ngu kon ala dir kod agarma ngu ila iwa wa/aka slafingw ngu arika aaqo (munener Mungu') as kwaslema'r Mungu' in gawaa' ino's i dir'i.
1Ala Yesu ngiwa tsa'h gidaaba' Mafarisayo nga axaasi gidaaba' Yesu eharuuse'r yarir nga sla'y nee ngi batimiis Yohani ba/a'. 2(Ala tam Yohani ino's o kila'a ibatimiisiika' aqo eharuseero's). 3Inatlay wa Yudea iri Galilayar ka'y.4Samaria ngirir warhh as idor delaro ngir may i ka'h. 5Nee ire ardah baraa' gixsar Samaria ar ta baba'y sixari xwapoo dida Yakobo a hanis dir garmawo's Yusufu.6Nehhalar Yakobo i dida i diri. Yesu aslaqat hhayumaaro' iri iwiit af hhala qoma'r tlatla/angw. 7/Amenir Samaria nire hhe'k Yesu ngiri ba'y ma'aay wahaato qawang. 8Asma eharuuseero's a moroo/aymar tlaxta'er baraa' gixsa.9/Amenida nguna bee'r idosi a idola kuung oo Yahudumo ga'r waha kawa firind diri ani /Amenir Samaria? Asma Wayahidi nee Wasamaria ti dabe /ayiaka'. 10Yesu ngina ba'y erroho gurtlemu Mungu' bur xu' nee koda ibabaw maayo qawang geraho unafirnd geraa' maa'y slafingw nga hanis.11/Amenida nguri bee'r Aako xoosluumoo ihheka' u kondaka nee hhala kasaaw ma'aay slafingw dir kiwa slee'r. 12I hii kuunga tu ure dir baboren yakobowo? koda hhalari na dirten ii hanis nee ino's nee na/aawo's nee ni kwawo's ma'aay hhala'ri kina waha'n?13Yesu ngina ba'y umo he'wo o ma'aayka' nga wahi iqo male waxiit. 14Ala koda ma'aayka aninihamis nga wahh waxa' ngi balo sleyka ala ma'aayda' ni hanis in tsiqar wa/amamim alhhe'esay wasle thehhitiya.15/Amemda nguri beer Aako ma'aaydsiya' hanisang as waxe maga male slaw ne sleeme maga male ditsikus niwa hheki dir ale. 16Yesu ngina ba'y tlatla'w hhawatowo'k /akaang daqate ni kii/.17/Amenida' nguna bee'r hhawaa u komaka' Yesu ngina b'y axwesanita ganaa aga o' hhawata u komaka. 18Asma hawate koan (igaduutiye) igaxawiye nee kwisi hindi aw a hhawalu wogeka baraa' tiye loema iga' o'.19/Amenida? ina' o' Aako kuung aa arusmo. 20Baaboren Mungu' nguna slutmisiye gawaa' tlomari wa ale, ala kuunga kata Yerusalemu ana dir Mungu' iwa harin slutumisuwo.21Yesu ina o /ameni an haratlitiang siwa ni hardat ar Mungu' kuwa slutisaaka wa baraa' tlomari laqa Yerusalemu. 22Kuunga' gari slutimisa a xua'aaka' ala aten artaslufisan a xuaa'n asma ba/ama amo'r Wayahudi ngin dahh.23Tam adosiye qooma ni hiit ne hindi i diri diri qoomar koda slufa'y kila Baaba kuslutiis ar loema asma Baaba' mwa ador kwisi ngu n lelehhit tawa muuko's o nguslufimiis. 24Mungu' a qeeru nee mukda ino's ngu slufimiis gar wa harina a ngun slufimiisiya' ar baraa' qeeru na loema.25/Ameni nguna be'r a xuu' gidaaba' masihi ni harda (kwada ta babaye Kristo) kwih birna harda kaa slee'meero ngu o'. 26Yesu ngina ba'y aniwi nee king axwesa'ana ino's.27Qomasir kiee ehausero's ner hardat neri wa/o/iye amila mis axwe's nee /ameni. Ala hee ngwa yahas i kahh gidaaba gar ta sla' laqa ma's axwesa ne ino's?28/Amenida Siriros ngiri gexer iri baraa' gixisar kar mu ngur idaber. 29Qwalase arak hee kang an na tlehhit slee'meero ngwa oo' heewi aqo Kristowoke? 30Tindina tlay wa baraa' gixsa tana amoros ka'y.31Qoma'r tlaatlaangw eharuusero's nguna har hhehoesiye itsahhatusmo qwalung /ayim. 32Yesu ngina ba'y aning moro/ayma'r kuunga ta xua'aaka' u koo'm. 33Eharuusero's tari kiloin yahamisiye hee oro/ayma ngwa huu i dero.34Yesu ina o' moro/amar ee' a slaarir koda aning a ya/aw ngiw tle'hhe nge buutis. 35Xa'y a kata'aake' slehheri na meeti a koan nee buuw daqate a but tunubobaw qyatsite qaamuo ido'r nira xaaye' bu'uungo. 36Koda buu'm buutu ngu ilaoh nee /a'mu ngu burumbu'r as slafingw alhhesay komaka. Daqate' kona dahaamis nee koda bu'um ta dinkwari qwala'/i.37Asma oari ka'ha o wa'k i dahamis oo hatla' in bu'un a loema'. 38Tununa ya/a'aw kawa bu'unda' toda ta as ditskusika' kakari gadiyer' ngina tlehhiye nee kuunga' a date' baraa' gwal/oo gadiyeriin.39Wasameriar yari nguna haratlintii as toda /Amenida a alki/it gidaaba' ar na tlehhit slee'meero ngina ka'h (alki/it). 40Baraa' adosihe' mu'k Samaria niwa hardihi nguna harhhehee'esiye tawa aliwiwii nee imin nee iri amoda wa iwiwi delo tsa'r.41Awaa ak yarir nguna haratlintii as /aymuuwo's. 42/Ameenda kana ba'y anaharatlintian as axweesantok kiloseka' ala slee'me ate'n oo' kila ana axasaan nee hindi a gatasahhan gidaab' kwih ba/amusmoo muu'.43Delo'r tsa'r iwa warahh ina Galilaya'r ka'y. 44Asma Yesu ino's o kila nga oo' ado'r aa rusmo' ilai/ame ngir konda baraa' ayawo'se oo' kila'e. 45Iwa Galilaya'r ii harda mu'k Galilaya nguna ilaohiye' (kwahhsiye) asma nguna ari moroda' slee'meero a tlehhit baraa' Yerusalemu wa ale baraa' sikuku wa ale asma inoin sleeme ta daqay barada.46Iri male harda kanar' Galilaya amoda ma'aay ngiwa difaa' tlehh heeko ur na/aayino's amoor Kapernauu wa tiiq. 47Ngiwa axaas Yesu nina Yudear wa tlay i Galilaywr ka'y ina amo'r Yesu ka'y ngur harhhehhe'e's iwa/eti na/aywo's kuwa hungu/usi asma i tsaxwa Gwaarari dirii.48Yesu nguri ba'y kunga' ba'r slaqsii nee morowa/o/amo bura andika haratlintiaake'. 49Geraharasmoda ina o Aako qaslay ar /eeta'ng dir na/aye ar gwaika. 50Yesu ina tlatlaw na/aywo'k i slaf heeda /aymuda kwa ba'y nee Yesu ngu haratlinti iri ida'llay.51Qoma'r iwa /e/etin kuna ala'y nee sagadiyusero's nguri bayee a/aywo' gahhooa'y. 52Ba tisiye ngina yaha's a siwamila tsini nga sla'y kunaba'y /isa loa'r Fangw ga/atani (ungku'r) nguna gemeer.53Baboin ngere tsa'hh ado'r ta'r qomadar kila' nee Yesu niwaaxweesiye na/aaywo'g ahhoay (hungu'/). 54Tii a slaqasay tsa'r Yesu niwa Yudear wa tla'y iwa Galilayar ka'y.
1Alusiye sikukuu Wayahudi i de'r Yesu ina tsa/a'n Yerusalemyi ale. 2Nee amorqa ar Yerusalemuwo tumbo ma'aay i de'r dir tsufa'y Bessata Nee dir tumbosiye /asleri ooa'n i daya'. 3Baraa' /aslerida'e tiqituse'r yarir i de'r mu'k ila waslen (tampu) mu'k ya'aa' wasle'n (toqooay) nee mu'k a sol'amiit na baradi qaqatatine i ma'aay damar na iwa dahhiya. 4Baraa' daosiye hoeda a geera da'h baraa' Ma'aay qomar iwa dahhiye ina hhoa'y baraa' toda ngu dawitimisa.5Nee heeko wa'k a tiqitusmo kureeri miberi ta'm nee dakaa't. 6Yesu nguwaa'r aqaat baraa' guro /aslangw nee nguwa tsa'hh gidaaba' a hee' baraa' qatoy dirii delo'r yarire Yesu nguan ba'y hhoemu u sla'a.7Heeda ina oo' Aako ani hee ukomaka' o ani huw baraa' tumba qomar maaay birka xwaranxwa'r (qwarangwa'r) aning bar adorqa wa /eet hee hatla in gerae warahh. 8Yesu nguri ba'y sihhit hhaftiro'k gagare'k.9Qomasir kilae' heeda ina hhoa'y hhaftiro's ngiri gaga'r iri tla'y nee balosi a delo'r sabato.10Mu'k Wayahudi heeda ta hhoes kure ba'y bili a delo'r sabato i qondaka kuung' tawa hhatliro'k loohis. 11Ngina ba'y koda aning a hhoes an hee a ba'y hhaftiro'k gagare tala'w.12Kure yahaa's heesi a ma'aay kwa ba'y hhaftirok gagare'k tla'w? 13Ala heeda ta hhoes hee ngwa hhoes ngu xuuika' asma Yesu ina hhante tlay asma mu'k yaarir i der disiye.14Alsiye' Yesu heea ahhoes nguna baraa' doo salingwi (Mungu) a'y nguri ba'y qatsit kuung' aga hhoer irige ma maa'le tlehhaar araa a'k tla'kw muwa sle'r. 15Heeda ina tlay mu'k Yahudi ngur ba'y heeda' aning a hhoes a Yesu.16Baraa' adosiye as ka'ngwsinge wayahudi Yesu nguna slehhe'eemisiye' asma kangsi nguna tlehh balo'r sabatoo'. 17Yesu ngina ba'y Baaboee i gadiye'r tlehh e hindi aning sleeme aa Gadiyuu's. 18Asma tisye mu'k Yahudi kuna aka lo' wa lelehhit kuwa gaasi as gidabaheka' sabatoo kito's ngiw ageqay ala as Mungu' nguwa babay baabowo's tiwa Mungu'r qomameesi.19Yesu ngina ba'y aning a kah Garma ga'r i kilo's tlehhi i kahh aqoo toda a a'r dir babowo's i tlehhiti asma toda Babaa' i tlehhiti anqo tooda Garma i tleehhi sleeme. 20Asma Babaa' Garma ngu slaa' umo ga'r iqo tlehhiti ngi laqaaqan nee ar ak ur ti ba/aa' ngi laqan ar kuung' kawa wa/o/a'.21Asma ador Babaa' tu'u ngir waslo/atimisi nee ngir slafingwi hanimisi Garma sleeme ngu slafingwi hanis koda islai. 22Asma Babaa' hee i sakwaslemu't i kahh sakwaslema slee'meero nga hanis dir garma. 23As kahho slee'meeroo' garma nguwa ilaiwa/iya idoda darma Babaa' ngur' ila iwawa' koda arma ngu ila waa'wa/aka sleeme ilaiwa/amer Babaa' koda ngwa ya/aw kahh.24An a ka'h koda /amue ngu axamis nee koda ani aya/aa'w ngwa haratlii lafingw alhosey koaka ngu kor nee kusakwaslemulika aqo ina warahh ar baraa' gwaara e baraa' slafingw.25Aning a ka' siwa ni xeer nee hindi idee'r ar tu'u afo'r Garma Mungu' ngiwa axasiya nee koda nga axasiye is slafya.26Asma adoda Babaa' ir slafinw kon barawose kilose. 27Nar adosiye garona sleeme ngwa slafingwi hanis barawose ne Babaa' sleeme' garma ngwa aleslemuwi hanis o sakwaslema asma tawa garmoo hee'.28Tii mawa/o/ara asma qomani hiit ar muu slee'meero koda baraa' bau diria afoofo'r ka axaa's. 29Nee ni titiya baraa' bauso dir koda ar hho nga tlehhias waslaa/oo slafingw nee koda ar tlakw nga tlei as wasle/oo sakwsleema'.30Ar ni kikoe' slehh i kahh idoda ngar' axaasi an ador kwasleea ngir tleh nee askwaslema'r e ar gana'aamu asma sla'rire a lelehhita ka ala slaarir koda ana ya/aw. 31Bir ti kiloe axwees xwesantao alok geraho a loemawoka. 32Oo hatla kangw' ee' ngun axwe's neeharaxuti aa koom wa lo toda i kahi dangoene idor tar lo'eema.33Agaya/abie amo'r Yohani nee ino's looeema nga oo'. 34Tam idosiye axwesana ni ilaohim i amo'r u'k dahhaka, Tii an ka'h as tunuba/aisi. 35Yohani an tsaasir tsaa'miis nee ar gwa/ati nee kuunga gwa/atemada ina sagwalala/e qoma'r ninawe.36Axwesaninta ni koo'm ka ak ur ta toda Yohaniyo ar Gadiyer Babaa iwa ya/aw ngiwa buutis, Gadiyesing ni tlahhiti ngi laqaqan kidaba babaa' aning a ya/aw. 37Baboo' ani a ya/aw ino's oo' kila kangw ee' ngwa axwe's nee kuunga aloros aga balo axasiika slee'me sla'qsewo's uga blo' hhansliika' qoma slee'meero. 38/Amuwos ibahung wa iwiwitika asma kod tinaya/aw uga harati,tiiiika'.39Gooi amak xuxu'uu nda kaxua slafingw alhhe'esa'y komaka u koonda nee goisi kang'ee ngun alki/iit nee. 40Amor' ee kemuno a sla'a aaaka as slafingw alhhesa' komaka kuwa sleera.41Ani xirfuu amo'r mu'k daa'hh uu ilaohii maaka. 42Ala a xuu' idaab' slaa' riir Mungu' i kahh baraa' kungoo' kilaae'43Ninaxaw ar umoo' Baboe ailaotiika o hatla birinaxa'y ar umowo's uilaota. 44Xa'y ado'r tar haratlntia kuungasi ti kilohung xirfemisa ala xirfuu amo'r Mungu' lo' o kil's dahh u lelehhita'aka?45Maoaara ani tunusakwaslemuti geera Babaa' hee kuunga tunuaskwaslemuut a Musa koda kuunga' ta harahhife. 46Geraho' bar Musa ugahatlintie ani sleeme gerho a haratliee' asmariho kangw'e nguna gooin. 47Hhe'ee ba'r oiro's ayaalandaka' ado'r axwesantae ka'r ya/anda?
1Alu kangw'siye Yesu ina wara'h barta Galilaya toda ta ba'y Tiberia. 2Bo/a'y yarir Yesu nguri digidel as slaqasida Yesu atlehhiit dir Tiqtuse ngiwa arii. 3Yesu ina tsa/an gwaa' ay barta' gawaa' ar tloma nee ire iwit amosi ale nee eharuseroo's.4Nee Pasaka sikukuu Wayahudi na nakaa/. 5Yesu ilawo's ngiwa tle's nee ngiwa ar Bo'/ay yarir i amoro's ka'y Filipo nguna ba'y dir (mikate) moro/ayma as mu'k tawa /ayiim. 6Ala Yesu tisi ngina oo' as Filipo nguwa iari ala ino's gari i tlehhi ngi xuu'.7Filipo iri oop ta' mikater tsire'r tsa'r sleemhe i huutaka ta' umohewoo'ku barhhamita' ninaw i hanisi. 8Andrea ino's oo' wa'k braa' eharuserose' hhiya Simon Petro ngwe ba'y. 9Garmaako ii diri diri'ii mikate'r koa'n nee Samaki tsa'r hheoe ti hindi a ga'r mila dir mu'k yarir ado'r kwiye?10Yesu gina ba'y muu uwitisak yaam (Aidaae gitsor yari i deer), hhawate kuer kooa'n tari iwiit yaamu. 11Aluwo' Yesu nikaateda ngir taata'hh iri slufiis ngiri qasiiis dir mukda a iwiiti nar adosir kilae siyo sleeme nguna qasimiis na adoda ngwar slaiiye. 12Muu tawaaa'x Yesu eharuseero's ngiri ba'y Parhheo na metiiye harakisa'r dikwari alero tam miwa a qwa't.13Ngina haraki/isiye dinwari alero kikapema mibaa' nee tsa'r kir dala/an parhhomo mikaate kooa'n ar shairi parhhemoo ta meti's nee mukda a /ain. 14Adosi kawa a'r nee mu tana lo'or wa/oo loemawo arusumooda baraa' yaami harda an kwi. 15Yesu ngiwa tsaa'hh idor ngur ooha'r slaiya as nguwa wawutumoin tlehhar wa slaiiya tina Paratl diriine iri gawaa' tloma'r ka'y ino's kilo's.16Qoma'r xwer xui niwa xaye' eharuuseero tana /eet amo'r tlawi. 17Tana tsa/an gawaa' balalumo' as tawaa warahhi kapernaumu i alero qomasiye imi a bo/eer nee Yesu a hardihika' amo'r in ale. 18Qonasiye fura'r yarir i der nee tlawi a xwara xwarit.19Ehagaruusero's tawa geri kumit makasia kawa tahh miberi tsa'r nee kooan laqa miberi ta'm Yesu kuna a'r i hiimit gawaa' dando tlawi a hara nakaa/a dir malalumoin tar' da'ayuut. 20Alo ngina ba'y makda'ayuumitara hee a aning. 21Slamiti gerho nga slai nguwa gagariya ara malalumo qoasir kilae malalumo iri harda baraa' yaamu amoda' ta ka'y.22Delo'r alu tisiye xoror yarir a sihhit bara tlawi tanaqatsit malalumoo' hatla' i kaahh aqo ha'r koda Yesu nee eharuuseero's a altsa/amiika aqo eharuusee kiloin tana tla'y. 23Ta'm malalama hatla idaya'aa o amo'r Tiberia dahh isapoo dida mikate kawa /a'y alu aako iwa slufiis.24Qoma'r xoroda ngiwa tsahh a Yesuwoka' sleeme a eharuuseroseka o amoda ii diria inooin o kila tana tsa/a baraa' malalumoda to Kapernaumu ka'y ta Yesu lelehhiit. 25Alu ngu slaye barta hatla ar talawi kure yahaa's (Rabi) itsahhatusum kuung o daq'la amorihe?26Yesu ngiri ba'y an tunu babow an kuunga' i lelelhhita' aka asma slaqsida ta ala in lele ta as mikateda ta /ayee' tare axe'. 27Mo /aymar hhiturut muu sagadiyusak koda garma hee ni hamsi asmarkao Mungu' Baaba' dugmo ngwa qas gawaqo's i alero.28Alo ngwe baye ado'r harim ta /isa' n a idola as gadiyer Mungu' kawa tlehhan? 29Yesu iri oo' tu an gadiyer' Mungu' gidaaba' koda tina ya/aw hartlitiak.30Ngure baye' slaqasla'y ta tlehh a mila o ta aran ur haratlintian gar' ta tlehh a milaa'? Babiiten maana ngina /ayiye'. 31Babiite'n maana ngina /ayiye baraa' xanxa'y wa alero idoda kara gooin ngina mikatei ar gawaa' dori dahh ngiwa /ayiya'.32Yesu ngina ba'y an kah a Musawo ka o' mikate'r gawaa' dori dahh nga hams ala Baboe mikater lo' ar dori dahh ngin hanimis. 33Asma mkater Mungu' atoda gawaa' dawri wa e/etim ne yaamu ngi slafingwi huwahu. 34Kway ba'y gime'y Aako mikae si slaslawang delo slee'meero.35Yesu ngina ba'y ani an mikater slafingw ona amor ee ka'y qwari ngu slayka nee koda ana harantlinti waaxa' ngi alo arika. 36Tam tnunabawi igaande ala tamadosiye aharatlinti'iika. 37Stee'meero' o Babaa nihanimisi niamor'ee kay? Nee onaqoamo'r ee kay balo afenirikwahhaka.38Asma nina/eti awa gawa dori as gidabaheka sla'arir ee ngiwa tlehh ala as slaarir koda an a ya/aaw ngiwa tleehh. 39Nee tii an slaarir koda ana ya/aaw ar gidaaba' tam o' wa'k muwaqwaree's braa' koda nahanisni ala ngiwa waslo/atis delo'r alhheesa'y. 40Asma ti an slarir baboee' gidaaba' umoo' hee garma ngwa qartsiit ngure haratlinti slafingw alhheesay komaka nguwa sla'y nee ana waslo/atis delo'r alhhe'eesaye'.41Alo Wayahudi tari humumu'uut as ino's iwakahi ani mikater na /et wa gwaa' dawri. 42Tana oo' kwi a Yesuwoke garama Yusufu babowo's nee ayiro's i xuan ta mila i kahi na/eet awa gawaa' dawri?43Yesu ngiri ba'y mahumumuara kilohung ale. 44Hee ni amo'r ee kaw i kahh burkwaa' uruxika nee baboee kwada a ya/aaw nee aning u waslo/atiis delo'r alhhe'eesa'ye. 45Asma ka gooin baraa' aruseero' ki'intsaa hhatis nee Mungu', oo' ngaqoaxaasi nee nga itsahh wa dir Babaa' ni amor ee ii hardah.46Agidabaheka hee Babaa' ngwa ar in der aqo har koda amo'r Mungu' dahh an hee Babaa' ngwa a'r. 47An a kah koda a haratliti slafingw alhhe'eesay komaka ngu kon.48Aning a mkater' slafingw. 49Babihung maa'na nga /ay awa braa' xaxay nee na hhane'.50Ti an makater na /ot gawaa' dawri wa ale as he nga baraka /ay mia/ gwaa'. 51An a mkater slafafim ar na/eti awa gawaa' dawri bar hee kamir mkatumoni nga /aay' i slafafin daqislem alhhe'eesay kahh mkatr mhamisi a slaqwtee as slafingw dando yaamu.52Wayahudi tana kilon buhhabu'hh tin kiloin ar slaqwi takahi heewi ido'r slaqwato's ngir aten iamisi ngiri /ayaari? 53Yesu ina oo' an akoah bar slaqwata garma hee aga /ayiuka nee tsereros agawatii'iika slafingw u sler aaka barahunge.54Heqo slaqwato'ee nga /a'y ne tserere'ee nga wah slafingw alhhe'eesay komaka' ngu kon nee aning uwaslo/atis delo'r alhhe'eesa'ye. 55Asma slaqwatee a moro/ayma'r lo nee tserer ee' a wanangw lo'. 56Koda slaqwate ee nga /aay ne tserer ee' nga wahh ii barae wa iwiwiit nee aning aa barawo's wa iwiiwiit.57Adoda Babaa koda slafingw kom ani ira ya/aaw nee adoda ani nir hot as Babaa' nee ino's sle'me in hot as aning. 58Ti an mkator na gawaa' dawri wa /e't a ido'r tode'eeka babi' na /aay nee na hhane' umoo' hee mkateri nga /aayu i slafafin daqislemu. 59Yesu kangwi nguna alki/it bara dosalingw wa ale qoma'r iwaitsahhitimisi amo'r Kapernaumu wa alero'.60Alo awa yarir braa' koda itaahhatimisi tana oo' isahhasa'r ka gawit a ma'aa ong ila oo'. 61Yesu asma ngiwa xui ado'r eharuuseero's tar qumumu/ braa' kangwiye ngiea ba'y kangwi i dumutsumo tlehhiti?62Alo a idola bura ande gara hee bir'nii /e/eti awa amoda geraho i dirii? 63A qeeru o slafingw haniis slaqwa gidaba'r i kar i kaha axwesanta na amorhung i a xwes an qeeru nee slafingw.64Tam hindi i da'yaa baraa' tla/ahunge mu'ki a haratliti'iika asma Yesu imir gerawo nga qaro uu koda ngu haratlia'aaka nee koda ngu salii/. 65Ngina ba'y ti an garnusabaw hee' amo'ree' kemuwoo' ngi aleeslaw i kahh aqo burkwawa'y nee Babaa'.66Alu tisiye eharuuseeros ar yaarir tana aluwi kii/i ta akan'iika' ne ino's male'alero. 67Yesu koda miba nee tsa'r ngina ba'y kuunga sleeme a tslemuusla'aa. 68Simoni Petro ina oo' Aako amo'r kawan a amo'r ma'aa kuunga /aymeeri slafingw alhhe'eesa'y komaaka' ii koo'n. 69Nee ate'n agaharatlintiaan slamti aga tsahhan ido'r kuunga tawa koda hhohhoo' oo' Mungu'.70Yesu ngiri ba'y xa'y ani kuunga tuna wagwerike nee oo 'waak a netlangw baraa' tla/ang huunge? 71Qomariihe' a dando Yuda garmaa' Simon Iskariote ngun axwees asma ino's a hee wa'k baraa' koda mibaa' nee tsare an koda ngu's sa kii/.
1Nee alu kangusiye Yesu ina hhayut amor yaamu Galilaya asma nga slaika iwa Uyahudi ka'y asma Wayahudi ta Uruwa'r lelehhit ar kur gaasi. 2Gomar ye siku Wayadudi sikuku /asleeri na nakaa'/.3Hhaeno's nguri ba'y diri gexawe tla'w Uyahudi as eharuseero'k sleeme tlehhemiiwok otatlehhit ngiwaariya. 4Hee' ga ngitlee'hh ar lu/ara'y ii ka'jj ba ino's ti xutisa'r a slaa' bar' tlehhem'ika tlehit ti laqamis mu'k baraka yaamu.5Tam hhai'iiwoos sleeme ngwa haratlinti'ii iika'. 6Yesu ngina ba'y siwaa'r ee' na harditika' siwaaarhung afiomasleemero ka amoohoo'. 7Kuunga' tunu siika nee mu'k yaamuka ala an ta s sma tlehhi'ii'in koda slasla/are'n iga alki/iit.8Tsa/ame' sikuku awak ani adaqwaka baraa' sikukuhiye asma afiqoomar ee' ii kahhamit a xeerika'. 9Alu kangusi nguwa oo' diriii alero' iri Galilayar ii de'l.10Tam idosiye hhaiiwo's niwatlaye' baraa' sikuku ino's sleeme ina daqay ar nahhata ta laqanika. 11Wayahudi nguna lelehhitiye' awa sikuku ne ikahiya ii amoola amo'r i dirii?12Mu'k yarir tarhumumu dandowose' bahha'alero ta kahi a hee' hoo' bahha alero ta kahi i mu'k amoqwaremiis. 13Tam idosiye hee' axwesani nga gwa/atee's dandowose i kaahh as Wayahudi kawadaiyumiti.14Siwa'r sikuku iwatlaaoh Yesu inatsaa'n amo'r do salingw itsahhasa ngina imu/u'n. 15Wayahudi tri wa/o/o tari oo' heeewi' ido'r morowi yarir nguri xuu' abalo' soomuusiika'? 16Yesu ina oo' itsahhasar ee' a te'eeneeka' ala ar' koda ani a ya/aaw.17Geraho bir der oo sla'aarir kwisi tlehharo ngi slaa geraho ngi tsahh itsahhatisari bar'r amo'r Mungu'ngin dahh laqa ara'r amo'r ee' dahh kilo's an axwee's. 18Oqo toda amoro's dahh axwee's a xirfuuwo's ngun kils lelehhiit ala koda xirfuu koda ngwa ya/aa'w leelehhiit heesi i anaa' ne baraa' inose gar tawaa' oo' i gana'aamu tlehhitika ii ka'hh.19Musa haraaya nga dihuung ngi hanisike ala bre tam oo wa'k ii kahh'o haraiaasi ngi hardahaisi barahunge? Hhe'ee gar is gasa'r sla' a umos? 20Xoorooda' tana oo' kwa netlamer' ko'n hee' kuung ugasa'r slaa' a ma'aa?21Yesu ina oo gadiye wa'k anatlehh slee'meero ana wa/oo/amo'r wa ande'. 22Musa haraaar al/utlo ngina hani a gibaheka in amo'r Musa da'hh, ala amo'r babi'i ngin dahh, nee balo'r sabato'ro kuunga hee' ual/utla'.23Bar hee kuuqo al/utl balor' sabatoro as haraaya'r Musa makawa geqay he'ee' aning misiii nanaqa as hee nguwa hho'ees balo'r sabaato'. 24Sakwaslema matlehhitar nar amahatli sakwaslema tlehitak nar bana aamaye.25Bahhaaleero koda Yerusalemu dahha tari oo' kwah a kodaeee ta lelehhiti as kuwagaasi? 26Iqaytsiite in axwes ta'm ti lu/uu/unka' sleme nee gar ta kahi i kahh dando inosie doqari geraharuuse ngatsahhiye gibaa' heewi' ana ga/aa'w a Kristo? 27Axuua'n heewi amo'r i dahh' Kristo birni har amo'r i dahhi hee ngi xuu' ii kaahh.28Yesu aforo's ngiri tlee's wa baraa' doo' Mungu' iwa itsahhatimisi ire oo' kuunga slee'meero' ani ixua' nee amo'r ni a xua sleee na xawika ner muna ee ala koda ani aa ya/aaw no's a looeema slamti kuunga ino's u xua'aaka'. 29Ino's ani u xuu' asma amooro's an dahh nee inaya/aa'w.30Nguna slaiii nguwa ohiya ala heetam oo' wa'k dako's ngwa tlees i kaa'hh gawa ino's asma siwanro's na harditika'. 31Tam adosiye mu'k yaarir baraa' tla/angwoo/aydo'e nguna haratlintiiye nir oiiye Kristo bolo'r birna harda slaqasii koka oo hewi ba/a ngi tlehhi? 32Mafarisayo ngina axasiye idor bo/eda oo muu tar kamgw si sasa'hh dando Yesu nee uruseda ar makuhani nee Mafarisayo askari ngire ya/awiye as Yesu kuwa oohi.33Alo Yesu iri oo qoomar ninaw ikahhamit an ne kuunga a dinkwa alo a tlaw amo'r kwada ana ya/aaw. 34Ilelehha' ala i anda'aaka' amoda nika'w xeemu ngu aslera'aka'.35Batisiye Wayahudi tari kiloin axwe's heewi amo'r i ka'y aamola' nguwa aranaka? In amo'r kwoda diya/ati baraa' tla/ang Wayunanir kaya ne mu'k Wayunani ngure itsahhatisi? 36/Amuwi i kahi gidabaros a umo's to' iwa kaahi anilelehha sleeme anda'aaka' amoda inkaw xeemu u aleslera'aaka?37Qoomar delor alhhe'eesay boloda urar sikuku Yesu ina sihhiti afo ngir tlee's ire oo hee waxit ni xaay amo'r ee' ii wahi. 38Kwada haratlinti ido'r gooi nga'r oo' ya'uu' ma'aay slafingw in barawo's wa tsororoxiya.39Ala kangwsi nguan oo' dando Qeeru gawaa' kwad ngu haratlintia ngu ilaohii ya asma Qeeru i kahhatit kuunga hanisika asma Yesu ii kahhatit kwa xirfesika.40Bo//eeda bahha alero axwesanti kawa axaas tana oo' loemawo kwih a arusumoo'. 41Bahhaale tana mila? Kristo ni Galilayar wa ti'iiti. 42Gooi katke' Kristo nin ti'iit awa baraa' tlahha'y Daudi nee amo'ri i dahh a Betlehemu yamuda Daudi a hoo't.43Baraa' idosiye Partlto nina deru't baraa' tla/angw bo/aaywo' as dando Yesu. 44Kodari baraa' tla/ang'iine eraho' ngu ohiya hee dako's ngwa amo' ino's i gnaas ii kaa'hh.45Askaarida ninaki/ amo'r uruser nee Mafarisayo kina ba'y msungwahubi'iika? 46Askaarida tana oo' hee kaahh oo a axwe's ado'r kwih tam imida' ee'.47Mafarisayo tari oo kuunga sleeme tudna amoqwaresi? 48Hee idero baraa' geraharusero oo ngwa haratlinti laqa Mafarisayoro'? 49Aqo bo/eeyi haraar'xuaka ka luus.50Nikodemu awaambia (kwoda qaroro' a amo'r Yesu ino oo wa'k baraa' mu'k Farisayoro). 51Ihii' haraayaren hee' ngu Sakwaslemata aba'r axwesanto's aga alaaxasanika geera alero nee nge tsahhan gar i tlehhiti? 52Nguna baye kuung sleeme amo'r ta dahh aa Galilayaro? Leelehheeka ka and arusuumoo' aa Galilayar wali'iiti?53Aluwo uno hee' ina tlay amo'r do' oo's.
1Yesu ina gawaa' tlomar misetuni ka'y. 2Matlatleero ina tsewa xa'y maleale baraa' doo saaliingw nee muu slee'meero kuna i daqa' ina iwiit ngire itsahhatiis. 3Gouusee nee Mafarisayo kuna harka' i huu'w a'r ta o' wa baraa' fuqi.4Yesu ngure baye' malimu hareri kuna o' baraa' fuqitawa alero i fuqu's. 5Baraa' hara'aar Musawo tunba'y mu'k ido'r kwih atlaqu't ner tla/ee makat gawaa' inose? 6Tisi ngina oiiye as nguwa gigidina as gar ku'r sakwaslemut kawa sla'y ala Yesu ina mahhat yaamu ina gooin bara hhape ar ditsaro's.7Iwakumitiye yahamisuwo ina sihhit ngire ba'y kwada brahunge iriger komaka ngi geera tsaxari ner tla/ee. 8Ina male mahhat yaam ngire gooin ner ditsaro's.9Idosi ngiwa axasiye nina tlatlaye wa'k wa'k in kwoda o aako. Alehhesaye Yesu kuna kilo's gehhay nee hareda ang baraa' tal/ang iini dirii. 10Yesu ina siit harda ngir ba'yh kwaoda sakwaslemuuta iamola' ala'y tamo wa'k sakwaslemut i kaahhi? 11Ina o' tamo wa'k i kahh Aako' Yesu ina oo' tam ani sleeme i sakwaslemata tla'w nar uruwaaro'k imir bili wa tlemu e delo sleeme iringe ma male tlehhor.12Slamt Yesu inaaxwes ne muu slee'meero i kaahi ani a gwa/atema dando yaam kwoda ani a digidel ii hiimitika wa baraa' onna aqo gwa/atema slafingw ngin kon. 13Mafarisayo kuna ba'y ti lamasbuunde lamabuungo'k a loeeka.14Yesu ina oo' tam gerho ti kiloee lamaas buuuma lamabuuung'ee a lo' axuu amo'r ni dahha nee amoda ni ka'w ala kuunga axu'aaka amo'r ni dahh tam amoda ni kaw. 15Kuunga kangw tlehhemi'iislaqwa lo sakwaslemu'ta ala aning hee ni sakwaslemuut i kaahh. 16Ani tam sakwaslemuut sakwaslemaree' a lo' asuma ani a kiloeneka ala ani dikwa nee Babaa' kwada aa yaa/aa'w.17Eeiit nee baraa' haraa'ayarhunge ka gooin gidaaba' lamabu'uung muuk tsa'r a loeemaa'. 18Ani ti kilooee' lamabu'uum nee Babaa kwoda a yaa/aaw ilamabu'uun sleeme.19Kunaba'y Babowo'k i amola? Yesu ngina ba'y ani i xu'a'aaka tam Babooe' Xu'aaka geraawo ba'r aning i xuaa'aa gerwo Babooe sleeme u xu'a'aa' sleeme. 20Axwesanti ngina axwes siwaa'r isaapoo ilahhoar i dirii iwaitsahhatimisi baraa' doo' Mungu' wa ale ala ii kaahh tamo oo wa'k ngwa oh' asuma siwaariro's a xeerika' kahhatiit.21Ngina male ba'y ani tlaw ilelehha ne aahhanda baraa' iringerhung amoda nikaw xeem u alesle ra aaka. 22Wayahudi tre oo' iihi tin kilo's gaasi kwoda aa oo' amo'da ni kaaw xeem aleslera'aaka?23Yesu ngina ba'y kuunga' baara'y in dahha' aning a gawaa' an daa'hh, kuunga' awa dando yaauka' ani ooo dondo yaamuke'eeka'. 24Idoorihe tunnaba'w a hhandoa baraa iri nger hung aba'r idooriheka haratlintie gidaaba' ani a kwoda, ahhanda baraa' iringerhung.25Baraa' adosiye kway ba'y kuung aa ma'aa? Yesu ngina ba'y toda na oo' inir gerawo'. 26Ar yaarir akom ar axwees nee ar ni sakwaslemuut dando kuunga ee' ta'm idosiye kwoda ani ayaaaw ino's akwada oo lo' nee toda na amo'r ino's wa axaa's ana o' iim dir mu'k yamuu'ka'. 27Ala ngw tsahhi'iika ga'r axweesi nee inooin tawa dando Babaa'.28Yesu ngina ba'y siwa'r garama hee bur uga gaw titlese ana siwa'r kawa tsahha' gidaaba' ani a ino's nee gidaaba' ar' ni kiloe tlehhit ii ka'jj idoda Babaa' ar intsahhatis an tih ni axwees'. 29Kwoda ani a ya/aaw i dinkwa nee ani nee ani a kiloee gexayka asma siwa sleemero ar ni tlehhit a toda ino's ngu qwala/amis. 30Siwa'r Yesu iwa kangusing kahi oo yarir nguna haratlintiiye.31Yesu ina oo dir Wayaudida ngwa haratliti'ii ba'r aa i wiwite awa baraa' /aymue daqate aga eharuuser' ee' tlehhite wa lo'. 32Kuunga looeema ii xu'aa nee looeema siya nuu gweriya'. 33Nirii ooiiye ate'n aa xwaylaa'r Ibrahimu tam boloor wake hee' tuna lawaki'iima'r wa ooh kahh idoo'r ta'r oo' tunugwe'r.34Yesu irii aning a ka'h hee iringe tlehiit a laaalmoo' iringee'. 35Lawaalmoo' iwiiwitika' wa doo' daqislem garma ii do' daqii sle'm. 36Baraa' idooriye arma burtuna gwee'r daqana gwe'rmor lo' aqasleere'.37Ani a xuu' kuunga idor tar' xwaylar Ibrahimu ido'r ir qaasa' an lelehhita asuma /aaymunee' Barahunge ii Pa/angw konka'. 38Ar ni ooiim, a toda na ar dinkwa nee Babooe nee kuunga ar ta ooiinda' toda ta axaase' wa dir Baboohung.39Tana oo' Babooren a Abrahanu Yesu ngina ba'y geraho kuunga ba'r na/ii Ibrahimu alog gadiyer Ibrahimu aga tlehhe'. 40Tam hindi i gaasa'r wa sla'a hee looeema nga oo' gidaaba' anaaxaas wa dir Mungu' Abrahamu idosi nga /iisiika'. 41Gadiyesi ta tlehhita ar baboohung nguna ba'y ate'n xwayla'r doroweea' Baboren a wa'k a Mungu'.42Yesu ngina ba'y geraaho Mungu' ba'r Baboohung alo geera aning i sla'aa' asuma amo'r Mungu' ngin da'hh sleeme na xawika' nan te'e ala a ino's ani inaya/aaw. 43Gar te'ee' kas aamisaaka ila asma qitla uu alesleera'aaka axweesa'tee kawa axaasa. 44Kuunga baboohun aa Netlangw nee sla'aarir babohung tlehhtowo ana sla'a ino's iiir qaroro a tsu/utusmo nee iya/aamutka iwa sihhiti bar looeema asuma looeema kahhiya baraa' inoose bir lamata ooiin ana ido'r i dirii asma ino's lamusmo nee baboo lama.45Tam hindi ar ni ooiim a looeema ala haratlintia'aaka. 46Xa'y a ma'aa baraa' tla/aanghunge oo iringer'ee' ngi laqaa' a ma'aa nee ba'r ar looeema nginooiim hhe'ee mis haratlintatia'aaka'? 47Hee Mungu' /aau Mungu' ngu axamis kuunga uu axa'misaka' asma kuunga oo' Munguheeka'.48Wayahudi tana oo' looeema igaooamike' tawa kahaan kuung aa hee' Samaria nee a Netlame'r koon? 49Yesu ani Netlame a komaaka' ala Babooo' un ilaiwawaa'/ kuunga ani ilaiwawa/a'aaka'.50Xirfooee' uu lelehhitaka' a wa'k oo ngulelehhit nee sakwaslema ngi tlehh'. 51Ani a ka'h ba'r hee /aaymuue' ngwa oo' gwa'aara ngi balo ariika'.52Wayahudi kuna ba'y alkwi agatsahhan ido'r ta'r Netlame'r koond Abrahamu nee arusero ta ha'n bili kwa ka't bare hee /aaymue ngwa oo' gwa'aara ngi tsaqika'. 53Adoorihe kuung tun ure te Babooren Abrahamu kwoda a gwaa' Aruuse sleeme a hhand kuung hee' tir ila qaamiin a ma'aa?54Yesu ina ba'r ti kilooe' kirfeeis kirfooe' ta'w aa Babooe' oo ani kirfeemis kwoda kuunga tawa kata a Munguhu'ng. 55Kuunga uxua'aaka' ino's la ani uxuu' ino's ba'r oo uxua'aaka' daqate lamusumo ido'r kuunga wa ale. Tam idosiye xuu' nee axweesanto's aga ooh. 56Babohung Abrahamu ina qwala/ ido'r delo'r ee' ngir ar ala ngire ire qwala'/.57Wayahudi nguna bayee' tam kureri miberi kooa'n igaerika ado tar ka't Ibrahimu uga a'r? 58Yesu ngina ba'y Ibrahimu kuwa laqwalika' "ANING A DEER." 59An dir tlaa/e ngiwa slesiye nguwa tlaquutiya ala Yesu ina nahhat iri ti'iit baraa' doo Munguhe'.
1Qoomar Yesu iwa warahhi hee tampa imir laqwalmkose' nguna a'r. 2Eharuusero's (Rabi) malimu a ma'aa' hee iringe nga tlehh a heewiye laqa xwaylitero's tam kwelaqwaal tampa?3Yesu ina oo a heewiyeka' sleeme a xwayliterooseeka' oo iringe nga tleehhi ala as gadiyer Mungu' kawa ehhoeesi na ino's. 4I harind gadiyero's kawa tlehhan kwoda an a ya/aa'w dir qoma ta'r tlatla/aa'ngw Amsi ni hardihiya' oo hee gadiye tlehharo ngiwa alesla'yka. 5Siwa'r niwa baraa' dangdo yaamuka' an a gwa/atema dando yaamu.6Alu Yesu axwesantisi ngiwa oo ina tsuuq baraa' hhape ba/i ngire tlee'hh a'r tsuuqada ila heeda ngire sliiki ner ba/iida'. 7Ngure ba'y tlatla'w hamtlo awe baraa' tuboda' oo' siloamu (gabaro's ado'r hee ta ya/aa'w) idosiye heewi ina tlay nee ina hamtlin ne nina kii/ ii xumiis.8Islaawa'y oo hheeda nee mu'kda ngwa arii gorawo ado'r firuusmo tana oo heewi a kwaodaeke firuusmo tana oo' iwitamangw? 9Bahhaale tana oo' a ino's. Bahha'alero tana oo' a kwodaeka' an slaqamiis nee ino's ala ino's i kahi a aning.10Kuriba'y ilawok kira gweeri? 11Ina oo heeda tabab'ay Yesu ba/ii ngina tleehh ngire ilaer sliix nee ire ba'y tlatla'w siloamu hamatle atla'w ngire hamatl nee xuumso ngire alesla'w. 12Nguna ba'ye' ii amola? Ina oo uxu'aaka'.13Nguna huwiye' amo'r muk Farisayo heeda gerawo tampa. 14Nee balosi a balo'r sabato Yesu baa/ii ngiwa tlehh ila heesi iri qaytsiiti. 15Nee lamtiko Mafarisayo nguna yahaasi ngina ba'y baa/i ngina qaa's baraa' ilae nire hamtlim nee hindi axumiis.16Mu'k Farisayo bahh ale tana oo' hesi i amo'r Mungu' dahhiika asma Sabato nga oo hiika' bahhaale tana oo' ido'r ir ya/amu't hee iringo'r koom slaqsay idor kwisi nguwa tleehh baraa' idosiye partlito ni xeer baraine. 17Kwada oo tampa nguna male yahasiye kuung ma o' iin dando ino'se as ilawo'k ngiwa gweer? ina oo a aarusmo. 18Edisiye Wayahudi aya/aniika' gidaaba' ino ang a tamboa nee ina qaaytsiit adir xwayliteroy nge /akaiiye heeda ta ila gweer.19Kina yahaas xay kwih a na/aayhu nge oo tawakata kuwa laqwaal a tampa hindi idor ar qaatsit? 20Xwaylitero's tana oo ate'n ga'rta xuan na/ay a korren nee gidaaba' kuwa laqwal a tampa. 21Nee idor hindi ir xuumiisi a xuanaaka hee ngwa ila gwee'r u xuaanaaka sleeme ino's a hee u'r yahaasa'k ngi ooi.22Xwaylitero's ti ngina oo' asuma Wayahudi ngiwa daiyumitia sani axaasiye as idoda Wayahudi tiwa qaroo' axwee'ssani axaasiye hee ba'r Yesu ngwa ya/aan ku'n baynitis doo salingo. 23Asma idoriye xwaylitero's ina oo' ino's a hee ur' yaasaak.24As tisiiye nguna male /akaiiye ki/iima tsare heedo tampa ngure bayee' Mungu' xirfoo hanise ate'n a xuan idaaba' heesi a iringusmo. 25Heedo tampa ina oo' ta iringusumo ana xuaka' ar ni xuu' aning ang a tampa nee hindi axuumiis.26Ngway maalebaye gar a i tleehh a milaa? ilawa'k ido'r ngr qaytsitiis a idola? 27Ngina ba'y nga qaroo oo' aga'axasiike ma's male axasaa'r sa'a a mak eharuuseero's tlehhita'aake? 28Nguna gotliti nguna ba'ye kuung an eharuusemowo's ate'n a eharuuseer Musa. 29Ate'n gar ta xuan Mungu' nee Musa tana axwees heesi amo'r ii da'h ate'n a xuuaaka'.30Heedo tampa ngina ba'y amila gari bare agar wa/o/omoor loom ar gidaaba' amo'r i daa'hh a xua'a'aaka' nee ino's ilae nga gweer? 31Axuan Mungu' ido'r iringuse ngir /iar i qaminka ala kwoda ngu ila iwawaa/ nee sla'aar ros ngi tlehhiit ngun iiqmiin.32Imiir yaam ni itla'ye kaa' balo axaasika' hee ila hee imiir laqwlumowose tampa nga Qatsiits. 33Heewi garho bir amoo'r Mungu' dahhika geera gar tlehharo aleslaa'y ii ka'hh. 34Nguna ba'ye tnalaqwal ar baraa' iringer kila kuu aten ido'r tunur itsahhatimiis? Ngwe hara gusiiye baraa' doo' salingo.35Yesu ngiwa axaa's kwa guus baraa' doo' salingo nguna sla'y ngur ba'y garama hee u haratlintatia? 36Iri oo' a ma'aa' Aako kahho ani sleeme nguwa haratlinti? 37Yesu ina oo' uga qaroo aand slamti hee nee kuung ta a xwesa an ino's. 38Heedo ang tampa ina oo' Aako uga haratlinti ngure ii gurengeiit.39Yesu ina oo aning ni xaaw baraa' yaamu asuma kwaslema kwoda xumisaa'ka iwa qaytsitiya kwoda xumiisa iwa tamputiya. 40Mu'k Farisayo bahh ale ta didi dirii tisi a oo' ngina axaasi ter oo' ate'n sleeme a tampuwo? 41Yesu ngina ba'y eraho kunga ba'r tampu alog geera iringe akaonda'aaka' asuma hindi tawakata aa xumiisan iringerhung i iwiwiit.
1An tunubabow kwoda a dahika ar tsufa'y do baraa' matld/aand bee/aang alaina tsa/aan ner uruwaa'r hatla kwisi a fisusumo nee qwatlusumo. 2Kwoda a tsufa' do'or da'h a de'ee musmo bee/aangw.3Kwisi kwoda tsufa'y do xuuma ngun gweriya be/aangw aforo's ngi axamiis nee be/aangw ngu /akaa' nee umer'iin nee ngure duux afeeni. 4Birnga afeeniri duux kwoda o ' kose ngin gerahar'r nee be/aang ino's kunidigidel asuma aforo's ngi xu'.5Dahayumoo' ngu digidelika' kun kwarhhit asuma aforor dahaye ngi xu'iika'. 6Yesu slaqsaaysing nguna dir'iini oo' ala kangw sing dir'ini axweesi ngwa tsahhi'iika'.7Yesu nging male ba'y ani nubabow anign a tsuta'y do be/aangw. 8Kwoda slee'meero na girine a fisuuse nee qwatluuse ala ka ilariqasika nee be/angw.9Aning a tsufa'y do o' naqo da'h ne'r dir'ee' kuba'/amiis in da'h baraa' do nee ire ti'iit nee ayaaro's ngi slay. 10Fisusuu'mo ni xa'y as fiisoo nee tsu/u'ta' nee qor' oosa ani ninaxaa'w safingw kuwa sla'y nee slafingw delo sleeme.11Ani a de'eemuusumo hho' de'eemusumo hho slafingo'w ngun hanis as be'/aangw. Asgadiyusumoda ta gu'uun nee ines a de'eemusmooka 12be/aangw a koseka tawerumo burgwa'ar in goow be/aangw ngun gexa'y. 13Nee taweer be/angw ngun oohim nee ngure diyayaa/ gar is gowi asma gadiyusumoo ta bu'un nee be/aangw ngu gari xu'ka'.14Ani a de'eemuusmo hho nee kwoda oo' kwee' ii xuu' nee kwoda oo' kwee' ani i xiriiya. 15Babaa' ani i xuu ne ani Babaa' u xuu' nee ani slafingwe e un haniis asma be/aangw. 16Be/aangw hatla u koom ala o baraa' matlangwiyeka' kwisiya sleeme gar' tis harim ngun huu'w nee afo'r ee ngi axaa's ari daqata wa'k nee de'eemusmo wa'k.17Ti an Babaa' anisla'i slafingw'ee' nguwa hanis ngw bale tatahh. 18Hee ngu dir'ee wa tataahh ii kaahh ala ani un kilo'ee haniis aleslemu nguwa hams u koom nee nguwa tataahh sleeme alqadori ana ila oh wa dir Babaa'.19Partlito ni ti'iit baraa' tla/angw Wayahudi as axwsatiisi. 20Awa yaarir tana oo' i Netlamer kon nee saga/akuut gakus iiar ii qaminda mila? 21Bahha'alero tana oo' axwesanti ar hee Netlamer komaka Netlame ila tampa ngi qaytisitsa?22Alo sikuku ur oo' Yerusalemu kawa paratl wa do salingw nina xeer. 23Oomaasi a qoomar' tsaqwa Yesu i hi'iimit bara do Mungu' dida Sulemani a tlee'hh. 24An dir Wayahudi nguwa harweriye ngure baye e daqali ate'n ti baraa' xureri qaamiin? Ihhi bar' kuung a Kristo tir oaa hhe'ees.25Yesu ngina ba'y tununaqaro adabaw ala aya/a/aanda'aka' gadiyer ni tleehit na umoo Baboe kangw ee' ngu laqaqand. 26Tam idosiye aya/a/anda'aka' asma kuunga a be/aangw' eeneka'.27Be/aangw'ee' afor'ee' ngi axa'miis ani i xuu nee ino'in an idigirde. 28Igaslafingw alhhe'eesa'y wasl i hanis i balo qwariaka' nee ii tamoo' wa'k o ngi baraa' da' kwuee' wa haayo.29Babaoee kwoda kwoka nga hamis kuak ur te oo hatla slee'meero nee ta'm o wa'k i ka'hh oo' ngi haa'y baraa' da kwoo' Baboee' wa alero. 30Ani nee Babaa a wa'k. 31Tla/ee kina gaga'r as kuwa tlaquti maleaale.32Yesu ngina ba'y gadiyer yaarir ar amo'r Baboe da'hh ngina laqam a gadie gala baraa' tisiye ar iwa tla/ee'r tlaquto' slaa? 33Wayahudi nguna baye utlaqutanaaka' ner tla/ee as gadiyer slee'meero' ar qooma ala as Mungu' kuwa otliit asuma kuunga oo hee tina Mungu' ilaqamiin.34Yesu ngina ba'y kagooiniie garaa' haraeerhunge ana oo kuunga' a Mungu'? 35Bar ngina ba'y Mungi'i dir kwoda /aymuu' a i harda'h nee gooii geqawato ka asleykang), 36An axwesa dando kwoda Babaa' na haniis ngure ya/aaw gawaa' dando yaam a gotlitliin asma niwa kaah ani a garma Mungu'?37Bar gadyer ni tlehhit ar Baboero ka mi haratlintiara. 38Ala tamu haratlintatiaaka asma ngiwa tlehhiit tsahhak gidaaba' ani a baraa' Babaa' nee Babaa' i barae idirii nee ani a ba Babaa' i dirii. 39Geera ngu male oo her slaiiya ala ina baraa' dabain wa tla'y.40Yesu ina male tla'y barta Yordani amoda Yohani gerho iwa batimiis nee ire amoda wa iwiwiit. 41Mu'k yaarir nina amor Yesu ka'y Yohani loeemawo slaqasay a tlehh i kaahh ala toda slee'meero a oo daado heewi a looeema. 42Mu'k yaarir Yesu ngure haratlintii wa diisi.
1Heeko Wa'k umowo's ta ba Lazaro geraho i tiiq i Betaniar dahh gixisa'r mariamu nee Hhooro's marta. 2Mariamusi aqo toda Aako gwa sliki ar moyangw ta ba'y marhamu nee ya'aawo's ngire fits ar se'eengo's an tisi hhiyawoo's kwisi ta ba'y Lazaro tiiq.3Hhoudusiya an kwoda a ya/aabine amo'r Yesu ter oo' Aako Qaytsiit kwoda ta sla'aa'aan ii tiiq. 4Yesu ngiwa axaa's ina oo' tiqtising ar gwaaraaroka ala as kirfoo Mungu' as garma Mungu' kwa xirfeesi ar baraa' tiqtising.5Yesu marta ngina slaa' neee hhooero's nee Lazaro. 6Ngiwa axaa's Lazaro ii tiiq Yesu a gasler tlayka dela tsa'r ngina hheeesi wa dida i diri'ii. 7Alu tiye' eharuuseero's ngi ba'y go'se Uyahudi male ale.8Eharuuse nguna beer malimu (Rabi) Wayahudi bar' tuna alo tlaqunt ner tlaa/e nee kuung a male amodi ki/ima sla'aa? 9Yesu ngina ba'y loa'r tlatla/angwa mina nee tsareee? Hee bir tlaatlangw hiimiit ku getabika' asuma ii xuumiis as gwa/ateema tlaatla/aangw.10Ala tam idosiye bir Amsi hi'iimi ku etlaraa'hh asuma gwa/aatee ma i kahhita barawose. 11Yesu kangwi nguna ali/iit alu kangwsiye ngina ba'y ulqumoren Lasaro a guu' ala an daqaw asuma nguwa tlees baraa' guutero'.12Eharuuseero's nguna ba'ye Aako ir'ina guu' ii tlaa'y. 13Qoomaasiye Yesu ga'r i axwesi a kangw gwa'aara'r Lasaro ala inoin kawa xuui gar i axweesi dando gu'uute. 14Yesu axwe'saani ngire gehoaa tisi Lasaro gwa'.15Ani a qwalaala/ asuma kuunga' asuma ani amoorqa ii diriaaka as kahho' haratlintao kwa slera gwese amooro's. 16Tomaso kwada oo Dangamo eharuusehatla ngina ba'y kwose alhhaman dinkwa nee Yesu.17Qooma'r Yesu iwaaharda Lasaro baraa' baaaro delo tsiyahh nga qaro hhe'ee's. 18Nee Betani ka tsew dir Yerusalemuwo ador kilo ita miberi tsihi nee kooan. 19Mu'k yaarir baraa' Wayahudiri tinaxay amoor marta nee Mariamu asuma kiwa gurkwa/aaiisi as hhiyaaiin. 20Marta ngiwa axa's ido Yesu nir hii'iiti inatler tiwadogiya ala mariamu iwiwit wa do'.21Marta Yesu ngure ber Aako gerho kuung ba'r dir hhiyaal alog a gwaika. 22Tam hindi a xu' artaqofirinda amo'r Mungu' ngi haniis. 23Yesu ngina ba'y hhiyaawo'k ni wasloo/.24Marta nguna beer a xuu ido'r nir wasloo/i bolo'r wasloo/ alhhe'eesaye. 25Yesu ngina ba'y ani an wasloo/ nee slafingw kwoda ani a haratlinti'ii tam bira gwari i slaaf. 26Nee kwoda slaaf nee ani ahara tlitii i gwaiika ti a ya/a/anda?27Nguna beer ya/aa/amu Aako gidaaba kuung a Kristo garma Mungu' kwoda harda' dando yaamuwi ale. 28Ti ooaro ngiwa hhe'ees ina tleer hho'ooro's mariamu ngina bihhi /aaka' ina o' (malimu) intsaahhatusmo i diri dirii i /aa kaaka'. 29Mariamu idori ngiwa axas ina gansle'r tler e amo'r Yesu.30Nee Yesu ikahhati na hardahiika baraa' ixisar i alero' idida nee marta taidogi kaahhamit. 31Mu'k Wayahudi kwoda nee Mariamu dir do i diria nee kwoda ngi gur kwa/amiisa tawaqaytsiit a gasle'r sihhit ite ti'it afeeni kanadigideel gerho kawa xuu' in amoor baa'r keer as iwa /aa/e er amoda. 32Mariamu iwa hardat dir Yesu nguwa and inahuu dir yaa' Yesu ngere beer Aako gerho kuung ba'r dir hhiyaeee' gerawo a gwaiika.33Yesu iwaqaytsiit i/aa/amiind nee mu'k Wayahudi kwoda dinkwa nee ino's i /aa/amiisna sleeme munawo's ina slaha iri kuhamuut. 34Iri oo dir kway gatiise a diila? Kuna ba'y Aako Qwaalang are. 35Yesu iri /aa/.36Wayahuid ter oo araak ido'r nguwar sla' Lasaro. 37Bahhalero baraine tana oo' kwoda a kwiyeeke ila heedo tampa nga kiis iri qaytoit heewi ila/aaro ngwaqoharsalaqati iwa gwaiika?38Yesu iwa baraa' muunaawoe malo /aa/amiin ina amoor baaar ka'y slamt a marii nee tla/ar hatla ka qaa's gawaa' afuukuda i ale. 39Yesu ing oo tla/aasing hengeesaak Marta hhoo'r Lasaro kwoda a gwaa Yesu nguna beer Aako slaqwa' a hituurut i tlii/ asuma deelor bi/i ar tsiihh. 40Yesu ngire ba'y ani tuna bowiika baraa' haratlinti kirfoo Mungu' u aa'nd?41Baraa' idosiye tla/aada kari he ngees Yesu ila wo's ngina tlees gawaa' iri oo Babaa sluufiniis asuma ani kuung ii axaiis (i iia'r i qaamind). 42Axuu' gidaaba' i iar ii qaamiinda qooma slee'meero ala asuma xooroori a sihit an a har weed an gar ti ngisa oo' ngiwa haratlintiiya gidaaba' ani kuung ina yaa/ap.43Alu ti ooaro ngiwa hhe'ees ina /aa/ nar afoor ur Lazaro ti'iitaang afeeni. 44Tuaa ninati'iit afeeni katseeg dabaa' nee ya'aa' ar inqwarirda tuu' kir foola liit nee getse/a ka tseeg ar warqamo Yesu ngina ba'y gweraa'k i tla'y.45Mu'k Wayahudi oo yaarir kwada na xayae amo'r Mariamu idoda Yesu a tseehh ngiwa arii nguri haratlintiiye. 46Ala bahha' alero tana tlay amoor Mafarisayo nee toda Yesu a tleehh kare oo'.47Uruser Makuhani nee Mafarisayo tanaburumbriit dinkwariale baraa' do kwaslemar ur tay oo' ido'r ta /iisaa'n heewi slaqasii yaarir ngi tleehhit. 48Burato moowan kilo's ale slee'meero ku haratlinti Warumi ni rexeer nee mgrooren slee'meero kunaar tla'y diren ti nee xoorooreen.49Ta'm idosiye heeko wa'k baraa' tla/angw iine Kayafa ino's a kahamusumo ur kur kwisiiye ngina b'y garta xu'aa iqo kahhehhe'eesa? 50Awagwadita'aake gar qoom hee wa'k iwa gwai asuma muu tay xooro sleemeero iw a qwad.51Ti nga ooiika as ino's ala suma ino's a kahamusmo ur kurko dae aari ngina oo' gidaaba' Yesu igwaa' as dando xooro. 52Nee as xooro kiloseeka ala as Yesu sleeme naa/aa Mungu' kwada na diya/aat yaa'mu dimba ba'y ngiwa harakiisi. 53Imiir baloosi tana axwees ido'r Yesu kur gaa'si.54Asuma idosiye Yesu ar gehhuu baraa' tla/aangw Wayuhudiro ina tlay disiiye ay isapo xaanxaay baraa' gixisaarka ta baba'y Efraimu disiiye inahoot nee Eharuuseero's. 55Alo Pasaako Wayahudi na na kaa/ nee awayarii tana tsa/aan amo'r Yerusalemu dir gixisaaro wa afeeni as tiwa hhohhoe'siiye kiloiin aleero diir Pasaaka iri kahhatiti.56Inooin Yesu nguna leleehhitiye nee ta axwees umoo heewo qomaar tawa sihhimiti ikahiiya baraa' be/eere' i ee' xaayke baraa' sikukuye? 57Qoomaariiye uruseer Makuhani (xahamuse) nee Mafarisayo axwsaanika qaaro oo' gidaaba' hee ngwa ar ngu dioai ar kuwa oohi.
1Bolo'r Pasaakawo deelo ii kahhatiit lahoo' Yesu ina Betaniar kay amooda Lazaro i dirii'i kwada awaslo/atiis wa baraa' mu'k a hha'n. 2Kure moro/aymar xweraxi i tlehh wa amooda marta nguna sagadiyuus siwaasiiye Lazaro a oawa'k diir kwada na iwiitiyae dir moro /ayama dinkwa ne Yesu. 3Alo Mariamu mooyangw ta tleh ner nardo hhohho no tlaxwor ur nguri taatahh ya'aa' Yesu ngir siik nee ngire fits ner serngw sagos do slemero ina hats xarang mooyangw dae.4Yuda Iskariaote ino's oo wa'k baraa' eharuuseer Yesuwo anqo kwada Yesu ngu sakii/ ina oo'. 5Ihii mooyangwi mskwaweerisuka ner shilingi tsire tam nee helasi kare haniis diir narkuteri aleero. 6Ino's idoosi nga ooiika asuma nar kuuse ngiwa gurtlay ala as inos tawa fisusmo ino's a hee tlakwaay Pesaar ohahiim nee ngin ta tahhahhaa'n ner fis oda ta baradi gaas as ino's kilo's.7Yesu ina oo' mowe ngi qas toda ooda as deelor foola ree'. 8Nar kuse nee kuunga a dinkwa dele slee'meero'ka daqisleem.9Bo/aay yariir oo Wayahudi nina tsahhi gidaaba' Yesu ii amooda i diir nee hardihiiye ala asua Yesu kiloseeka as Lazaro sleeme nguwa ariiya kwoda yesu awaslo/atiis ariiya kwoda Yesu awaslo/aatiis wa baraa mu'k a hhan wa ale. 10Sleeme uruser Makuhani a xwesani kana tleehh ar gaasar Lazaro. 11Asuma oo yaarir baraa' Wayahudiro nina tlaye Yesu ngure haratlintii.12Boloo' tsa'r bo/ay yaariir nin a xaaye baraa' kikuku nginwa axaa'siye Yesu niharda Yerusalemu. 13Halemoo' slansla kire taataa'hh, te ti'it afeeni kuwa ilaoohi taritseaami takahi Hosana kwa tsunqu kwoda na xaa'y nar' umoo' Aako Waawutumoo' u'k Israeli.14Yesu gureendiir daqwaa'y ngina sla'y ngina ii tsa/an idooda kaar gooin. 15Maada'aayumitra u'k Sayuni qaytsii waawutumoo'k na harda gureediir daqawaa'y nga tsa/a'n.16Eharuuseero's kawsingi ngwa tsahhika' qoomar hargerho' alo Yesu kuwa xirfee's, an dir ngiwa islaye gidaaba' morowi kuwa dandowo's ii goin nee gidaaba' moorowi slee'meero kwa tleehh gawaa' ino's.17Alo' daqtaada dinkwa nee Yesu qooma'r Lazaro nguwa /aaka wa baraa' baa' kangusi kuna alkii/it diir muuk hatla. 18Gar mu'k yaariir ngusa ilaoo har aye asuma slaqaasesi a tleehh kuna axaa's. 19Mafarisayo tana kiloin axwees ga/aawaak idor ta/iisa ii kaa'hh muu a talaay amor ino's.20Muko bahha ale oo Wayunani i baraa' tla/angw kwoda slufinimisu awa baraa' sikukuu. 21Kooka tana amo'r Filipo kaa'y kwada Besaidar Galilayar daahh nguna firiine nguna baye Aako ate'n a sla'aan Yesu kuwa araa'n. 22Filipo ina tlay Andrea nguna kangwisi ba'y Andrea nee Filipo tana tlay Yesu kuna idaba'y.23Yesu ngire ba'y qooma a aradat ar garma hee kuwa xirfeesi. 24Ani tunubaboow ilimoo ngano gira huu'iika baraa' hhape iri gwaa' aqo in hootatin wa idooda i dirii kilo's alero ala bira gwaa' aama yaa riir ngu laqwaal.25Hee slafingo's ngu slaa' ngu qwarees hee slafingo's ngwa si'ii baraa' yaamu kaae ngu ba/amiis ay slafingw alihhesaay komaaka. 26Hee' bar ani sagadiyys i digdeli daqate didaa' ani ni dirii an dida an diir sadidiyuso ee' i dirii slamti hee ani bir sagadiyys kuilaa iwawaa/ nee Babaa'.27Alukwa'aari Munoi idawimiit ani ma oo' Babaa' tu/aang baraa' qoomariye ala an as tih ar qomari ngas ii harda. 28Babaa' umoowo'k xireese aluwo afoo nina gawaa' dawrii wa hardat i kat ugaxirfees nee hindi u male xirfees. 29Daqataada ari muu a siihhit bihhi yo's tana axaas tare oo' /itli tliia'y ideer Bahhaaleoro' tana oo' nee malaika nina axweesi.30Yesu ina oo Afoori na xeeriika asuma ani ala asuma kuunga. 31Aluwaa ri sakwaslema'ar mu'k dando yaamuuka' i deer alkwii kwoda ur oo dando yamuuka ku afeniri kwahh.32Ani birta tlees gawaa' dandoo' yaamu slee'meero tunu amoor ee' ii uruux. 33Idoosi gar' ngisa oo' idoor iir gwai ngi laqaaqa'n.34Daqataada tare oo' ate'n aga axaasaa' baraa' haraaaara gidaaba' Kristo ii alhhe'eesaa'y koonka kuung ido'r ta'r kat garama hee kuuayiika' gawuti tleesaro? Garama hee kwisi a ma'aa. 35Yesu ngina ba'y gwa/aateema nee kuunga a dinkwa qooma'r ninawe Hiite wa baraa' gwaaateasiya ta kuonda as /ona mutuna ot hee' braa' /oona'r wa hi'iimiit amoo'r i ka'y ngi xu'iika'. 36Gwa/aateemasiya' ta koda haratlintiga'k as tawa na/aa' gwaaatiema tleehhita Yesu ti oo'aaro ngiwa hhe'ee's ire tlay ire nahhaat mukuwa ar.37Yesu ta slaqa'si'ii yaarir nga tlehhahhiti tam idosiye ngwa haratlintiii'iika'. 38As /aymuuda oo arusumoo Isaya iwaboo/i toda iwa kah Aako a a'aa hee' axwesaantaren ya/aan a ma'aa? Dakoo' Aako hee gehho'ootiis aa a'aa'.39An ga'r inooin nis aharatlinti'iika asuma Isaya in a male oo'. 40Nga ila tuntuuk nee muner iin nga gaw deemiis, mingiwa arii ar ilaaiin nee munema'iine mingiwatsahhi nee ire ba/ana ani ngire hhoees.41Isaya /aymerika ngina oooin asuma xirfoo Yesu nguna ar nee kango's ngure alki/iit. 42Ala tam uruuseer yaariir Yesu ngwa haratlinti'ii ala as Mafarisayo ta laqaani'iika as de'ee'r kiwa paratli do saliingo. 43Xirtoo' muu nguna sla'iiye ta xirfoo' amoor Mungu dahha.44Yesu afooroo's ngina tlees ire oo' kwoda ani a haratlingi aani kiloe ina haratlini'iika ala nee kwoda ani a ya/aaw nguna haratlintii. 45Nee kwoda ani aa ar a kwoda ani a ya/aaw nguna ar.46An nina xaw ido'r gwa/aateea yaamu as kwoda ani a haratlinti miwa baraa' /oonaa wa hoot. 47Bar hee axweesantee' nga aaas alo nga oohika ani uu sakwaslemutaka asuma ani na xawiika as muu nguwa sakwaslemuut ala sas muu nguwa ba/amiis.48Kwoda ani asi'ii nee axwesantee nga si'ii hee ngu sakwaslemuut i deer /aymuusi na alkiiit an gar ngu sakwasleemuut boloo alhhe'eesa'y. 49Asuma ani ar na axwees ar baraee kiloseeka' ala a Babaa' kwoda ani a huuw ino's oo kila' ngina oo' ar ni o' nee ar ni axwaesanta aaw. 50Nee ani a xuu ar na oo ' ino's aslafingw alhhe'eesaa'y komaaka ala ti an ido'r ngir axwees amooriin aleero.
1Qoomaa'r a qoomar sikuku pasaaka' iwakahhatiti asuma Yesu ngiwa xuu' gidaaba' siwaaro's a iwa tlay baraa' dando yamuka'ee iwa amo'r Babaa' kay na hardat ne ino's muuko's kwihi oo baraa' yaam ngwa lo'or slaa' ar slaarir ki'la. 2Neetlangw kwa qaroo' amoohhe'ee's baraa' muuno Yuda Iskariote garama Simoni Yesu nguwa saki/i.3Yesu nga xuu' ido'r Babaa' moro slee'meero ngwar qaa's baraa' dabaaawo's nee gidaaba' amo'r Mungu' ngin daahh nee male amoor Mungu' ka'y. 4Inatla'y wa dir mooro /aymaa' inqwariro's ara/eeni ngire hhaa'f yamuwi a/ero. Alo inqwarir nina ngina taataahh ngire tseg afeetloowo's ale. 5Aloowo' ma'aay ngie qaa's baraa' isangai Eharuuseero's ngire imu/an ya'aahamtlitooro nee ngire fitsiit ner inqwaruro's toda a tseng afeetloowo's i alero'.6Ire harda dir simon Petro Petro ina oo' Aako kuung ya'aaee' inhamatlar sla'aa? 7Yesu ina oo ar ni tlehhiit hindiya kuunga tsahhaka' aloowo a tsa'hh. 8Petro ire oo ya'aa ee kiw ahamtl kuung ibalo yaa/aandak, Yesu ire oo bar' ya'aawok ihamatlaka ani nee kuun di ku'uuma i ka'hh. 9Simoni Petro ire oo' Aako aa ya'aa'ee' kiloseeka sleeme dabaa'ee nee saguuene hamaatle.10Hee a hhe'ees hamtloro hamatlo ngi male slaika aqoo har yaa kiloiin nee slaqwato's slee'meero ka hhoohhoo' kuunga tunu hhoohhoo ala slee'meeroka oat hhoohhaero. 11Asuma Yesu ngu xuu' kwoda ngua sakii/ an ga'r isaa oo' aa slee'meeroka oata hhoohhoare.12Qooma'r Yesu ngiwahhe'ee's ya'aaiir hatlo'ro nee inqwariro's ngiwa taataa ire male iwiit ngina ba'y aga tsahhi'ii loqa na kuunga' ii tlee'hh? 13Ani kuunga bir akaa'ka'aa' a kaata intsahhatusmo nee Aako ti aa looeema in kaata' asmuma an idor ani ni dirii. 14Abar ani kwih oo' Aako nee intsahhatusmo ya'aahung ngina haaatl, kuunga aaa harinda ya'aa' hha eehung kiwa hamtlita'. 15Asuma slaqaasa'y ngwa laqaam as kuunga sleeme kawa tlehha' nar idoda ani na dir kuunga ii tleehh.16Ani a ka'h lawalumo ku'ureeka te Aakowose laqa kwoda ta ya/aaw ku ureeka ' dir kwoda ngwa ya/aawi. 17Bar kangwi uga tsahh twatsuqu uburtlehhiit. 18Tiakahaaka as kuunga sleeme asma i xuu kwoda na wagweer ti an an kaa as gooi iwa bo/ toda kaa kwoda mkatumooee' ngwa /aay aa sakii/.19Ti ngin imiir hindi wa oo' dir iwatlehhitiika bo' bira tlehhiit kawa haratlintia idor' aning tar INO'S. 20Ani aa ka' oo ani aa ilaaoh kwoda ani ani ya/aaw ngu ilaaoh nee kwoda ani aa ilaoh kwoda ani a ya/aaw ngu ilaaoha.21Qooma'r Yesu kaangsing ooaro nguwa hheee's iri dawiimi baraa' munawose' ire oo' an ka' hee wa'k bra tla/angwhunge ani ii sa kii/. 22Eharuusero's tireiqytsiti tar kwislit hee danda kaahi aa ma'aa'?23Dir mooroo/aymasiye ehauusmoko wa'k atlinti gawaa' de/eboo' Yesu an kwoda Yesu ii slaai. 24Simon Petro Eharuusmooda nguna yahaa's xaa'y hee' i kaahi a maaa. 25Eharuusmooda a tlinti gawaa' deleboo Yesu ina oo' Aako a ma'aa?26Yesu ina oo' kwoda parhhomita mkatumoo' ii utsu nge haniis mkatumo nguwa utsu nguna hanis dir Yuda rama simoni Isakariote. 27Alu mkatesiye Netlangw ngunaidah kure ba'y nee Yesu toda ta tlehha'r sla' tleehheek ner gaanslaay.28Ta'm ee wa'k i kaahh dir mooroo/ay madeee oo nga tsahh gar kusaidosi ba'y. 29Bahha' ale kawa xu'ii asma Yuda hee tlakwaa'y Pesaa'r ohahim doqari nguna ba'y morooda sla'amta asuma bolo'r sikuku talaxwang laqa naarkuute qaweek. 30Yuda mkatumo nguwa sa ilaoh ina ti'iit ner gaslaa'y nee qomaa'si a Amsi.31Qooma'r Yuda iwatla'y Yesu ina oo' garma hee alkwa'aari kwa xirfees nee Mungu' kwa xirfees' ar baraa' ino's. 32Mungu' ku xirfees ar baraa' ino's nee ku xirfees ar ganslaa'y. 33Na/aa ninaakw ani nee kuunga' deelor ninawe ileleehha' idoda Wayahudi nga bow amor ni kaw xeem aleslera'aaka hindi kuunga sleeme tunu ikosi bobow.34Alqado'r /aben ngi haniis ti slaa idoda ani kuunga' tuna'r sla' kuunga sleeme ti sla'ee'. 35Asuma tiiye muu ngi tsahha ido'r kuunga tar Eharuuseer'ee girti slaa' kunga kilohung umo hee nee kwoqa.36Simoni Petro ngur ba'y Aako amo'r ta keer amoola? Yesu ina oo' amo'r ni kaa'w hiniye kuung alesleraka iwa digdeel, ala aluwo idigdeel. 37Petro ina oo' Aako ihi as umoos gar hindi gidirdelaro us aleslawaka ani slafingweee u haniis as kuung. 38Yesu ire oo ' tsu bar lo'ee slafingok uqoo' hanisa as dondo ee'?Ana a ka'h k kumo dir ar uiika an kuu ii tlank sagawa tam wa ale.
1Munawok muelea/aamaar iwa dowimiiti Mungu' ugaheratlinti ani sleeme haratlintiang. 2Dir do Babooene dir hotaa'r yariir i deer geerho bar idosiyeka nga oo asuma niwadiir amohhe'eesaa'r aw as kuung. 3Baraa' tlaw nee di baraa' amohhe'ee's nee male kii/ as tunuwa kwaas amor ee' as kida ani ni diirii mosok kuunga' sleeme aa diida'.4Amooda ni kaaw uruwaa' a xua'. 5Tomaso Yesu ngure ba'y Aako amoor ta keera xuanaka idor uruwaa ngir xuaan. 6Yesu ngure ba'y ani an uruuwa' nee looeema' nee slafiingw hee kahh oo' hardahamu amo'r Babaa' ngu aleeslaw aqoo neer uruuwar ani. 7Gerho' bar ani i xua gerawo tam Babooe u xua sleeme. Imiir hindi ay deelo slem u dua nee uga qaaro a nde ino's.8Filipo Yesu ngure ba'y Aako Babaa' laqaamang daqate tising i bu'uut dirne. 9Yesu ngure ba'y ani adikwaroke nee kuunga' delo slee'meero nee ebili ani ii xuaake Filipo? Hee ani a a'r Babaa' ngwa ar aa idola idor kuung tar kaat Babaa' laqaamaang?10Aya/a/aandake ar gidaaba' ani a Baraa' Babaa' nee Babaa' i brae? Axweesanti ni a moorhuung ooim aooiimaaka asa ani kilooe' ala Babooda barae hoot in gadyerosetlee'hh. 11Haratlintiang ani gidaaba' a baraa' Babaa' dirii nee Babaa' ibraee i dirii akaaleero haratlintiangas gdiyer' ee ar kila.12An kaa kwoda ani a haratlinti gadiye ani ni tlehhit ino's sleeme ngi tlehh neq tam gadiyer ak ur ngi tlehh asma amoor Babaa' kaw. 13Artaqoofiriinda ar baraa' umooe atlehh as gidaaba' Babaa kuwaxireesi ar baraa' garma. 14Artaqoofirinde ar ba umooe tisi atlehh.15Ani bir slaa' harayar ee a oota'. 16Nee Babaa' ufiriim ino's ale/isusumoo hatla ngu haniis as iwa dinwa nee kunga daqi slem. 17Qeeru looeema, mukda aharatliinti'iika ngu ilaohiya'aaka asma ngu ga/ay/aaka laqa ngu xu'iiya'aaka' tam idosiye kuunga ino's u xua' asuma ii dinkwa kuunga nee abarahung ihoataaay.18Tunu kilohung gexawaaka nikii/ amoorhung. 19Qomaar delor ninawe muukyaamuka ii ariaaka male ale ala kuunga i e/eera asma ani a hoot kuunga sleeme a hotaa'. 20Baraa' delosiye a tsahha ani a baraa' Babaa' nee gidaaba barae diria nee ani a borahuung.21Hee haraayar ee' nga ooh nee ngire tleehh kwisi an oo wa'k oo ani slaa' nee kwada ani slaa' ino's sleeme kuslaa' Baboee nee ani uslaa nee ani oo ila' ti laqaam dir ino's. 22Yuda (kwada iskariotewoka) Yesu nguna ba'y Aako graqa a ila tiit ar tiwa laqamaa'r slaa dir ate'n nee adir mu'kda aa haratlinti'iika?23Yesu ire oo' kwoda ani i slaa' nee /aymuee ngwa ooh kuslaa nee Babooe nee ni amooroo's kawaan nee nirehootan dinkwa nee ino's. 24Kwoda ani sla'aaka hara'ar ee ngi oohiika /aymuuwi ta axaamiisa a kwe'eemeeka ala oo babooda ani aa ya/aaw.25Kangwi nguna dirhung ii kaah qomarii niwa baraa' tla/anghung hoot. 26Tam idosiye ale/isusumo qeeru hhoo oi kwoda Babaa' ya/aawi nr umooee' tunuitsahhatiis kaang slee'meero nee tuntuislawtiis toda slee'meero na amorhung ii alki/iit. 27Wayda waydoee ngu haniis dirhung nguhanisaka kwih ador kwokda muk yaamuuka ni hanimiisi mnemahung ml dawitimeer awaara nee da'aaye.28Aga axaase idoda tunabaaw ani atlaw nee nikii/ amorhuung gerho bir slaa' alog ana qwal/ee' asuma an amo'r Babaa' kaw asuma Babaa' ku ak ur te aniite. 29Hindi nga daqiioo' dir nar harda tika nee qooma'r bir na hardaat kawa haratlintia. 30Ar yaariir nee kuunga tu axweesaan kaahh asuma urusumoo yaamuuka ii hi'iit ino's uru ii ko'n ii kaa'hh dandoene. 31Asuma gidaaba' mu'k yaamuuka' tsahha kawasla'y idoor ngur slaa' toda Babaa' abaay an tlehhiit ani idoda hara'aaya' ngar haniis sihhitari diira agexaawa'n.
1Ani aa msabiuu loeemaaka' nee Babooee ana hee sabiibu doosl. 2Umo halemir barae ar /aamir laqwalimaaka ngin hengee's Nee haleemida laqwaliim ngin fiits as iwa lowaa laqwaal.3Kuunga agaaqaaro hhohhoo'aa eere as axwesaanida na dirhungi oo'. 4Barae' wa iwiiwiitak nee ani aa Barahung idoor haleei ir kilo's laqwalaka biir baraa' sabiibu ii diriiaka sleeme tam kuunga bar bara ee wa hota'aaka'.5Ani amsababu kuunga aa halemoo kwoda barae wa hoot daqi slemu nee ani a barao's heesing amu yariir ngu laqwaal asmuma ani ba'r kaahh gartlehharo ta alesleraii ka'hh. 6Bar hee i baraee netiika' ku kwahha idor haleemi nee ire kah muu halemoo kin burumburikire kwahh baaa' aska nee kiire faa'k nee asla. 7Bar baraee wa hota nee axwesantie'ee tira barahungu wa hot ar taqosla'aa'aa' firimaak nee kiingi haniis.8Baraa' tiye Baboee' ku xirfees asuma /amuu' yaariir kuwa laqwalinda nee as tawa eharuseer ee'. 9Idoda Baboo'ee' ani ir alai ani sleeme kuunga nuna slaa' hoote wa baraa' sla'aariir ee'.10Abar hara ayaar' ee aga ote a hota awa baraa' sla'aarir ee' idoda ani sla'aa riir Babooee' ngar oh nire hoot wa baraa' sla'aariro's wa alero. 11Kangwi nguna amorhung i oo' as qwal/ooee' iwa brahung ii dirii nee as qwal/oohuung iwa aka bo/ii.12Ti an hara'ayaa'r ee' gidaaba' ti sla'ee' kuunga kilohung idoda kuunga tundar slaa'. 13Hee ii kaahh oo sla'aarir ur ngi koom ar ti ba/aa' gidaaba' hee hootawo's ngiwa hamiisi as mulqeero's.14Kuunga' a mulqueer ee' bar toda naa oo' agatleehh. Tunu /akakaa'aaka ner lawalee Asuma lawalmo toda Aakowo's ii tlehhiiti ngi xu'iika. 15Kuunga tunana /aaka' ner mulge asma kaangwda slee'meero na axaas awa amoo'r babaa' ngwa dirhung xu'uuutii's.16Ani kuunga a wagwedi'iika ala a ani kuunga' ani tununa waangweer' nee tununa qaa's as /aam kuwa laqwala nee /aamuhung iwa iwiiwiit (kumamiiti) ti a idori gidaaba' artaqoofirindi'ii diir Babaa' ner umoo'ee' ngiwa hanisi. 17Kaangwi ngwa alqaadiim gidaaba'ti slaa' sla'ee umoo hee nee hhiyaawo's.18Bar mu'k yaamuuka' tuna aahh Xu'aak ani tina geera aahh diir hunga' tunura aahhiika'. 19Kuunga' geera ba'r oo' yaamuuka alog geera tunu slaa' idor muku'iin asuma kuunga tawa oo yaamuuke'eeka nee asma ani kunga tununawangwr awa bra tla/angw mu'k yaamuuka asuma idosiye mu'k yaamuuka an ar tunusa aahh.20Islaawaa'k /ayamuda niwa oo lawaalamo ku ureka dirr Aako woose bar ani ina slehe'ee iisi tam kuunga sleeme tunuslehhe'eemiis bar erho /aymusee nguna oo hiye geera' tam koohungu ngu o hiya'. 21Ti slee'meero kiingi diir kuunga tleehh asma umoo ee asma ngu xu'ii aaka' kwoda ani aa ya/aaw. 22Gerho bir na xaawika nee ngire ii axwee's ngera alog i iringer koon aaka ala hingi ga'r tar matiin i kahh baraa'iringer'ine.23Oo ani a si'i Babaa' nguna sii'. 24Gerawo' ba'r gadiyer na tleehh ii kaa'hh baraa' tla/aanguine slanti tam oo wa'k nga tleehh ii kaahh gerho ii iriinger koon' aaka Ala hindi nga tleehhi tsa'r nga ariri nee assi'iiye ani nee Baboo ee'. 25Ti inatlehharut as /aymuuda iwa boo/ ta gooin baraa' alqadoiin anooin to waakiya tam ga ii kaahh.26Qoomaa'r ile/iisuusmo birna harda kwoda ni ya/aaw amorhung oo amo'r Babaa' dahh kwih an Qeeru lo kwoda amo'r Babaa' dahh kaangwee ngu alkii/iiit. 27Kuunga' sleeme kaangw ee' u alki/iita asuma imiir gerawo ani adinkwa nee kuunga'.
1Ti ngina oo dirhung as mtunuwaa' diqa'y tsat. 2Tutuhenge's wa braa' mara'y saling haraxuaak siwa ni hardat umoo hee tunutsu/aa ngiwa xu'i gadiyer qoom ngina tlehhit as Mungu.3Tisi kingi kuunga ii tleehh as Babaa' nguwa xu'iiaaka nee sleeme ani ii xu'iiaaka'. 4Ti slee'meero ngina dir kuunga' ii oo as gidaaba qooma bira xeer ar kangwi niwati'iiti ainslera idoda ngar oo' inooin kiwaar ba/aa.5Tam hindi aa amoor kwoda aa ya/aaw kaw ala dirhunge ani hee yahaamii ii kaahh oo kah amotakeer? 6Asuma axweniiri nga amorhungi oo' muneerhung a bats gurhamiro. 7Tam idosiiye loeemaa ngin kaah gaar qoom ani an quul dishunge asuma braa' qutliika Ale/isusmo ni xaayka amorhuuog ala ani baraa' tlaa'w ngu ya/aaw amorhuung.8Ale/isusmoosi kangw iriinge nee gana'aam nee sakwaslema ngu gehho'ee's. Dandoo iriingede asuma ani iigaaharatlinti'iika'. 9Dandoo iriingede asuma ani iiga haratlinti'iika'. 10Dandoo ganaaamuwo asuma aa amo'r Babaa' kaa'w ii male andaa'aka'. 11Nee dando sankwaslemar asuma kwoda oo dandoo yamuuka kwa sakwasleemu.12Kaa yariir ar ni oo ar slaa dirhuung ala hingirye aa tsahha'aaka'. 13Ala ino's Qeeru lo' bir na harda tunu gerhaar baraa' lo eemaa slee'meero suma ar ii axweesi a toseeka kilos ala araa qo aasa's sleeero gni oo nee kaang alu wa xaaw ngu gehho aatiis. 14Ino's ani xirfees asa kaangwe ee ngun taataahh nee nguure oo diirhung.15Mooro slee'meero oo Babaa' ii koon a kwe'ee'. An garmiiska' gidaaba' Qeeru kaangw'ee ngun a taahh nee ngure gehhoaatiis amoo'r huung aleero'. 16Afuqomaa'r nina gira waarahh ii banda aak alo afiqoomar nina bira male waarahh ii anda.17Eharuuseero's bahha ale tina yahaasi Axwenti oo un a umuus qoomar nina ii nan da'aaka slanti qomar nina ianda nee ar gidaaba' amo'r Babaa' kaaw? 18Tere oo' gari a umoos ii kahi afuqooma'r nina ii kahhatiit? a xuanka gari kahi.19Yesu ngina ar idor ngur slaiiya' yahasto ngina ba'y ti kilohuang yahaamisa dando ti niwaakaah afiiqomar ninaye ii anda'aaka' lsanti afiiqoomar ninaye ii andaa'? 20Ani a' kaah kuunga' a /aa/a wa lo ala mu'k yamuuka ii qwalaa/awalo akurhamuta ala gurhamirhung ka werqees tawa qwalaa/. 21Hare in gurhamuut qoomar asita xwaylaro' asuma qoomar iwa laqwal na hardat ala na/aay burgwa laqwal, slahha'aamayeda slanti ngi isleraaka asuma qwal/ooda na/aay kuwa laqwal dando yaamu.22Kuunga sleeme aa gurhamir konda hindi ala tunu mele ar nee muner hun ii qwala/ nee ii kaahh oo qwala/ohuung hengesao ngu aleslaaw. 23Baloosiye iyahaasaaka an aa kaah a'r taqofiiriinda amo'r Babaa' ner uoo'ee ngi haniis. 24Tam hindi agafiitiindi'ika ner umoo'ee' Fiiriime kuunga a ilaa ota as qwal/oohung iwa bo/.25Ana axwees amoruungi aleero ar axwanir ta tsatsahhandaaka ala qooma ni hardaat ar niwaaxwesaak
1Yesu kangwi nguna oo alo ilawos ngina tlees ngina dawri xu'urs ire oo Babaa' siwa na xeer Garmaawo'k kirfeeseek as garma sleeme kuung uwa xirfeesi. 2Idoda kuunga garma kura asleslemu ii haniis dando mora slee'meero as ngiwa slafingw alhhe'eesay ko aaka ii hanisi kwoda ta dirosi hanis.3Slafingw alhe'eesay komaka a kwi gidaaba' tuwa xu'u kuung Mungu' lo oo kilo's nee kwoda la ya/aap Yesu Kristo. 4Uga xirfees baraa' yamuwo nee gayedada na hanis ni tlehh nga hhe'ees abu'uut. 5Hindi alkwa'aari Babaa' ani xirfeeang ndinkwa nee kung ner xirfooda ni koom nee kuunga tawa dinkwa miir yaamu kiwa tlehhika'.6Umoowo'k uga gehhotis dir mukda na hanis oo baraa' yamuka ange a mukok alo ngi dir ee ii sayin nee /aymuwok ngwa ohiye inooin. 7Alkwa'aari nga xu'uuye umoo gar na qo dir ee' hanisi amoro'k ngina dahh. 8Baraa' axwenida na ani nanisi aga qarohanis dirini aleero nga ilaohiya nee loeemawo nga xu'iiye ar gidaaba' Ani amo'r ni dahh a amoorok nee nga haratlintii gidaaba' kuung an hee ani a ya/aaw.9Inooin in aleefiririim dando yaamu ilefiririimaaka ala kwada na haniis asuma inooin a kog. 10Mooro' slee'meero kwo' ee' a kog nee kwoda kuung ta koon a kwe'ee' nee ani ta xirfees ner orosung. 11Ani aa kaahh slamti baraa' yaamuuwo' ala inooin ta gawaa' dandoo' yaamu ani Hindi nin amorok kaaw Babooee oo hhoohhoo de'eemeek ner umoowak kwoda na haniis dirten as inooin iwa waklelu'uuma ngiwa kona idoda aten kar koomaan.12Siwaada ani tawa dinkwa ne inooin ina de'enm ner umooda kung na hariis ina de'eem tam oo wa'k oo aa awar i kaah aqo har kwoda ta qwaneey harafaar as qooi iwa bo/. 13Alkwi'ii ni amorook ala ti an kaah wa baraa' dandoo yaamu as qwala/ooee iwa bo/i baraiin wa leero. 14/Aymuwo'k ugahariis dir un inooin kaa ee mu'k dandoo' yamuuka as inooin awa dando yaauwoka ikoda ani ta'r oo dando yaamuwaka.15/i alefirilimaaka kiwa hengee's dandoo' yaamuuwo ala de'eemeek dir tlakusumooda'. 16Inooin oo yaamuuke'eeka idoda ani tar oo yaamuu ku eeka'. 17Paratle as looeemaawo'k nee /aymuuwo'k an looeemaa.18Inaya/ap dandoo yaamu nee ani inooin igaya/aaw dandoo' yaamu. 19As inooin anoo kila tina haniis dirok as ne inooin tiwa hanisiya amorok ner baraa' loeemaada'.20Aa kooka kiloineeka awa ni alefiririim sleeme' nee kwoda haratlintia as /aymuuin. 21As gidaaba' inooin sleeme waklelu'uuma kawa kon idor kuunga Babaa' tar barae ii dirii nee ani a bra wo'k. In aletifirim as inooin sleeme iwa baraaren i diri'iiya as mu'k dandoo' yaamu kawa haratlinti' gidaaba' kuung ani ina ya/ap.22Xirfooda ana ani haniis ugahamiis diriin As gidaaba' waklelu'uuma kawa koon idoda ate'n tar' wa'k. 23Ani aa barain kuung barae' as waklelu'uuma kawa bo/eesi as mu'k yaamuuka ngiwa sahhahhe'eesi gidaaba' kuung ani ina ya/al nee kiwa sla' idoda kuung ani ira sla'.24Babaa' toda na ani haniis a sla' inooin sleeme tawa dinkwa ne aning dida ani ni diru as kirfooda na ani hanii nguwa ar ya asuma kuunga ani ina sla' imiir yaamu kiwa ihhafiika.25Babaoo ganamu koom, muk yaamuka kuung tu xu'iika, ala ani kuung uu xuu' nee ngi xu'uuya gidaaba' aning kuung ina ya/ap. 26Umoowok uga geehhoee' kuwa xui as gidaaba' nee male geehhoutis as kuwa xui as gidaaba' sla'arida ani kuung ar sla' masok in baroain nee ani mosok an braain.
1Aluu Yesu /aymeriika ngiwa hhe'ees oaro tana tlay nee eharuuseeroos amo'r tlapar kidrooni amode na/aari ideer ino's nee Eharuuseero's tere baradi dah. 2Alkwa'aari Yudoda Yesu ngusakii/maa'wa sla' ino's sleeme dising ngi xuu asuma Yesu iqoo diri daakaay delor yarire ino's nee eharuuseero's. 3Yuda aluu daqta askaari ngiwa slay nee wawutoo uren wa dir uruseer makuhai nin hardihi tsa'aaso'r kona nee tochay nee xoosluu slaqwara.4Nee Yesu ino's ngi xuu umoo gartlehharuut gawaa' inose ire geraiin i ti'iit ngire mahaas, "Hee ta lelehhita a ma'aa? 5Inooin tare oo' "Aa Yesu oo Nazareti" Yesu ngire ba'y "Ani an ino's" Ino's Yuda kwada Yesu ngwa sakii/ ino's aa sihhiit dinkwa neee askaarida'.6Nee ngiwa ba'y, "Ani an ino " tare kic/alu tare hahu'uun yaamu. 7Ngire male amahaa's, "Hee ta lelehiita aa ma'aa? Inooin kure ba'y.8Aa Yesu Nasareti " Nunaqaroo' baw gidaaba' ani an ino's gawaa' tihe hee' ta ee lehhiita bar ani koko hatla. mawaak i tlaye. 9Ti an idosi as /aymuuda iwa boo/i fada iwa oo'; "Baraa' kwada na hanisi tam oo wa'k u gwa qwaresika.10An dir Simon Petro kwada pagar koom panga ngire uruux nee iar sagadiyusmoo Kuhanida ur ngire tsa't iar dakw /iya'y. 11Yesu Petro ngure ba'y pangarok ki/ise baraa' tla kwewo's ihi gar ngi wahaka isangaiir Babaa' na ani haniis?12Nee daqataada ar askaari nee urusumoo iin nee sagadiyuudeda ar Wayahudi Yesu kun o'h ngwe tseegi. 13Ngure ala huuwi ee amor anasi asuma ino's a baboo haree dir kayafawo kwada urusumoo ur kur kusiiye. 14Nee Kayafa a kwada haraa aaya nga haiis dir Wayahudi gidaaba' a tsini hee wa'k iwagwai wa dandoo muu slee'meero.15Simoni Petro Yesu nguna digrdel. Nee eharuusumoo hatla sleeme aqodoosi, nee eharuusumooda ku xuu nee kuhanida ur nee tare aldah ne Yesu ee bra efeeniir do kuhanida ur. 16Ala Petro ino' i sihhimit wa aluu' mlango wa barta afeeni alo eharuusumooda nee kuhanida ur ti xa ina ti'iit afeeni hareeda afuko doo' xuu'm ngire ii axwee's Petro nguwa daha's ngure dahaa's barado.17Alo hareda afkko doo xuum Petro ngure beer kuung aqo hee wake kee baraa' eharuser heewiye? Ino's ire oo aniheeka'. 18Sagadiyuseda nee uruse ta dida wa shhimit asla nga oohiisir asuma tsaqwa i deer nee idosiye ta aslta axwaaneemiis as axwnay kuwa slay. Nee Petro i diisi sleeme astla axwaaneemiis ar sihhitino.19Kuhanida ur Yesu nguna yahamii dandoo' eharuuseerose nee itsahhatisaroose. 20Yesu ir oo uu slee'meero unaia xwees ner gehhooeema. Ani anaitsahhatii'iis umoo siwaaro awa baraa' maree' salingw nee baraa' doo Mungu' dida Wayahudi Iburumburmaamit. Nee ani ar na oo ar sasahha ii kaah. 21Ihii ma's ani iniyahaaiisa? Yahasaak kwada axamisa dandoo toda ani na axwesi mu'ksi ngi u'iiya toda ani na axwees.22Yesu idosi ngiwahhe'ees ooaro ao wak baraa' uruseero koko sihhimiit Yesu nguna tahh ner dakos nee' e oo idosi an idor kuhanimo ur kubeta? 23Yesu ire oo bar ar tlakw na oo ideer itsi tlakw oaang bar gar tlakw na oo i ka'hh hhe'e' a mila gara asa tahh? 24An dir anasi Yesu nguwa huuw amo'r Kayafa kuhanimoo' ur imaratsegamoor ii dirii.25Qoariiye Simoni Petro i sihhimiit ti kilos axwaneiis alo mu'kda nguna ba'y kuung oo wakeke baraa' eharusrose? Inatank ina oo heesi aa ani yeeka'. 26Hee wa'k baraa' sagadiyuseda ar kuhanida ur ino's a hhiya hhawatoda (kwada) Petro a iia tsaa't ina o heeda kuungeke naa ar baraa' quutlada nee ino's? 27Petro ina male atlank qomaasir kila e' kokumo ire hara uu'.28Aluuwo' Yesu ngunar tla'ye wa doo Kayafa ay baraa' boomar ur qoomasi a matler' b oo. inooin na dahi'iika baraa' bomada ure as miwa meta gwi pasaka /aymaro. 29Gawaa' idsiye Pilato ngina haradaqay ngi baba'y kwaslemar dando neewi a milaa? 30Nguna baaye heewi gerho bar moro slasla/areen tlehhitika gerho ngwa huwaniika amoorook.31Pilato ngire ba'y artlawaak kungo kila sakwaslemutaak ar hara'aayarhung idoda i diri'i Wayahudi tare oo' haraayare'n gasar hee ngi kataka. 32Idori ngina oiiye as /aymuda Yesu a oo' iwaabo/ /aymuuda a qaroo' oo' dando gwa'aarar ir gwaai.33Alo Pilato ina male dah baraa bomada ur Yesu nguna /akaa' nguna ba'y xa'y kuung a wawitumoo' Wayahudiro? 34Yesu ina oo' gar isayahaa's asma kuung kawa xu'uutir sla'aa? Laqa asma mu'k hatla' kung unaya/aa'w as ani iwa yahaa's? 35Pilato ire oo ar Myahudiwoka laqa aa idola? Xooroorog ar kila nee kuhani ur kung tuna amooree' i huuw gar ta tlehh aa milaa?36Yesu ire ooo' wawiti'iima'r ee' ar dadnod yamukaa'eeka, geraho wawiitiiimaree' bir dir koon baraa' yaaamukeee' alog gerho sagadiyeser ee' ani ii aleslaqwa as tiwa hanisiika dir muk yahudi loemaawo' wawiiti'imar ee' ar dando yamuuka eeka. 37Pilato ngure baye xa'y kuung a wawitumoowo'? Yesu ire oo' idosi kung ta kat gidaaba' an wawitumoo' asuma tihe ani tinalaqwal nee asuma tihe ani nina xaaw baraa' dando yaamu, as loeemaada ngiwa oo 'heeqo baraa' loeea ii dirii afooree ngi axamiis.38Pilato ngure ba'y loeema a uos? Nee idosi ooaro ngiwa hhe'ees ina tlay amo'r Wayahudi ngire ba'y dakusaa'r heewi a araaraaka. 39Kuunga' unukoo u kwodnda oo ani hee wa'k nguwa gweer qomaa'r Pasakuwo' amoor huungi alero xaa'y asla'aa' wawituumoo Wayahudi nguwa gweerir? 40Alo taanaa uu ta hahi a kwisiyeka Baraka na gwerang nee Baraba nee moro muu qwatliit.
1Askaarida laqaya kina marmaar nee slamangw ngure tlehhi. 2Ngure qasiiye gawaa' sagw Yesu ngure tsitisiiye ar tlawuu' sirda/aat. 3Ngunai daqqaye nee ngu babayea kuunga wawituumoo Wayahudi nee sleeme ngurna difiiye ner dabaiin.4Aluwo Pilato ire male ti'iit afeeriri alero ngire ba'y ga/aawaak heewi ngu amorhuung ii huuw as kawaa xuaa gidaaba' ani dakuusar ni ga/aaw ii kahh barawose. 5Gawaa' idosiiye Yesu ire ti'iit afeeniri aleero hhaaangwda ngwa dahaa's nee tlauda sira/aaat aluwo Pilato ngire ba'y heewi dirii xuuxuuaak'. 6Idoosiye siwar kuhanida ur nee useer hatla Yesu nguwa ariiye tana uu ta kahi kikiie' kikiieek. Pilato ngina ba'y artlawaaka kuunga kila kikiiak asuma ani kakuus a ga/aawa'ka barawwoose.7Wayahudi Pilato nguna bayee' ate'n Hara'aaya a koomaan nee as hara'aayasiyae gar i hariin gwa'aara asuma ino's tina garma Mungu tlehh. 8Pilato axwenisi ngiwa axaa's ina ak daiyuut. 9Inadaha baraa' boma male ale Yesu ngure ba'y kuung amo'r ta dahh? Ta'm idosiye Yesu gar a oo i kaahh ina xaslit.10Pilato ina oo kuung naas xaslimiit maas axwsaka kuung a xu'aake ani ido'r nir aleslemu koom ouwa gwer nee uwa kikii? 11Yesu ina oo' kuung /uruu ta koon ii kaahh dando aniiye burkunga hanisika wa gawaa' kwada ani a mo'r kuung ii haniis iringer ur ngi koon.12As xweniiti Yesu a ooi Pilato ngina slaa' Yesu nguwa gemaa'y Wayahudi idosi kawa tsahha tana uu ta kaahi uburaemeer kuung mulqima ii kaahh nee wawitumoo Rumi oo qokaah ani a wawutumoo kwisi a wawitumoo Rumi ngun waqawa'aqa. 13Pilato axwenti ngiwa axaas Yeu nguna afeeniri buaw aluwo ire iwiit bara kitangw sakwaslema dirka a bay sakafu ala bara tsitriri kiebrania Gabaatha.14Delo'r amohe'eemuso Pasaka iwa harda qomar' ooar lahoo' Pilato Wayahudi ngina ba'y qaytsite wawitumohuung kwi diri. 15Tana uu hengeeseek hengeseek kikiieek' Pilato ngina ba'y wawitumoohuung un kikia? Kuhanumoo ur ina oo' ateen wawitumoo u komnaka aqo har Kaisar. 16An dir Pilato nguwa haniis amo'r in as kuwa kikii'i.17Inooin Yesu ngure ar tla'y nee Yesu ina ti'it msabaro's nga gagaar e dida ta baba'y Farta saga baraa' sfiriir Ebraniaro Golgota. 18Yesu ngure kikii'iiye ino's dikwa nee Hhawate tsa'r o wa'k barti nee oo hatla barti nee
1Matlatler bo/ balor geera bara wikiiro imi i bo/aarii kahh Mariamu Magdalena nina amoor baar keer iwa qaytsiit tla/aada ka hengee's afukoo ba'aaro. 2As idosiye ina ti'iin amo'r Simon Petro nee amo'r eharusumooda oo hatla Yesu a slaa alo nina beer Aako ngwar tlayeer bra ba'aaro ateen a xuaanaa' ka diir ngwai qatiiye.3Petro nee eharusumooda oo hatla tana talay tana amo'r ba'aar ka'y. 4Slee'meero tana alti'iin nee eharusumooda oo hatala ina ar ti'iin te Petro ire beera harda diir ba'aa'. 5Ire sihhiit nee aluwo ire qaytsiit baraa' ba'aa inqwaruda ta tlehh ner kitan ii hatla dirii ala a dahiika baraa' kurooda.6Aluwo Simoni Petro inaharda iree da'h baraa' guroo ba'aa. inqwariida ar kitani ii dida i dirii. 7Nee warqamooda ta sagos ar tseeg ii dikwaaroka nee inqwardar kitaani ii bihhi dirii kilo's.8Aluwo eharusumooda oo hatla sleeme ire da'h baraa' guroo ba'aa nee ngina ar nee ire haratlinti. 9Asuma te eqoomaasiye toda qooi'i koot nga balo tsahhi'iika gidaaba' Yesu harimaro aqoo nimale wasloo baraa' mux yaamu wa alero'. 10Aluwo eharuseeda tana watl slami amo'r do'iin.11Tam idosiye Mariamu ii sihhimiit wa dir ba'aa ii /aa/amiin siwar iwaakumiit /aa/eewo inasihhit alo iroqatsiit baraa' ba'aa. 12Malayker tsa'r ngina aand slaqsiiyo ki/awaak na iwiiti o wak amorsaha nee o hatl amo'r ya'aa dida ang slaqwta Yesu a ii qa't. 13Malaykeda tana oo /ameen a mila maas /aa/aiin? ino's ina o' asma Aakooee' ngwar tlaye ani axuaaka' dir ngwa ii qaasiye.14Tisi ooaro nina hhe'es ire aluwi warqeer Yesu ngure aand ii sihhimiit ala ngwa tsahhiika idor tar Yesu. 15Yesu sleeme ngina ba'y Aayo a mila ma /aa/amiin? Hee ta leelehhiit a ma'aa? Ino's gerho ngiwa xu a hee qutlar amohhe'eemamiis ngure beer Aako bar kuung inartler ooaang dir kwa ii qaa's ani u leehh.16Yesu ngina ba'y Mariamu'. Ino's ina wargeer ngure beer ner tisfirir kiaramu Raboni gidaabaro's malimu. 17Yesu ngina ba'y ani mii kwatiitaar asma aa tsa/aamiika amo'r Baboee nee sleemeko a Babohuung, Mungu'ee' nee Mungu'huung. 18Mariamu Magdalena eharuse ngire beer Aako uga ar nee toda nga ba'y ngire diri'iini o'.19Xweraxu'ii boloor geera ara wiiki nee tsufa'ydo kwa tse'gi as Wayahudi kawa daiyumiti Yesu ninaharda ire sihhiit baraa' tla/aawiiin ngina ba'y Wayda masok in dirhung. 20Idosi ooaro ngiwa hhe'ees dabawo's nee bihhiwo's. Nee eharusee Aako kuwa ar ire qwala/iiye'.21Aluwo Yesu ngire male ba'y wayda masok i dirhung ikoda Babaa' ani ar ya/aaw ani kunga sleeme tunuya/aaw ner idosi. 22Yesu idosi oo aro ngiwa hhe'ees ngire i hiisl ngire ba'y qeeru hhoohhoo ilaoohaaak. 23Kwoda irii nger'iin ta gurtlere ka gurtlay nee kwoda ta tsege ka tseeg sleeme.24Tomaso oo wa'k baraa' kwoda mina nee tsa'ro kwad ta ba'y didimasl (Dangmo) i dinkwaroka nee eharusee qoma'r Yesu niwa harda. 25Eharuseedar hatla nguna beer Aako uga araan. Ino's ngina ba'y bar mulkeda oo misumara'y oo baraa' dabawose bura ariika nee ditsa'ee bira qasiika baraa' mulkesi nee sleeme daknw'ee bura qasiika baraa' gwehhamowoos a ya/aamaka'.26Alu deelor' dakaat iwa waraahh eharusee ta braa' do'i dirii male alero. Nee Tomaso sleeme i dinkwa neee inooin, tsufii do ka tseg Yesu ina sihhiit tla/angw'iin ngire ba'y wayda masok di rhu'ng. 27Aluwo Tomaso nguna ba'y ditsak huwana dabae xuxuue dakok huwang qaaseek baraa' gwehhaoee' kuung maso'k hee haratliintaor wasleka maso'k hee haratlintaor koom.28Tomaso ina oo' Aakoee' nee Munguee'. 29Kuung asuma iiwaaand anaharatlintii katsuqu kwoda a ri'iika nee aharatlintii.30Alo Yesu slaqasi'i ya'riir ngina tlehhiit eera eharusseero's ot gooiniika baraa' kitavuwiye. 31Ala ti kanagoin as gidaaba' kawaharatlintia gidaaba' Yesu an Kristo garmao Mungu' nee bura haratlintie lafiingw kuwa koonda ar braa' umoowo's.
1Alu kangwsiye Yesu tina male gehhoes dir eharuseero's baraa' tlawiita Tiberia idori an idor tiragehhoee's kilo's. 2Simon Petro nee Tomasoda ta baba'y didima's (Dangamo) Nasanaeli ooka nar Galilaya nee daqay sebedayo nee eharuseer tsa'r ar Yesu. 3Simoni Petro nina ba'y a smakir o hiiw aw nee inooin nguna ba'y ateen sleeme ti komaan nee kuung' tinakonee tanadah baraa' malalimo ala amsisiya slee'meero tam gar na slayee' ka'hh.4Matlero ini iwa/awakur Yesu inasihhiit afee tlawiiti alero nee eharuse kwa tsahhika hee tawa Yesu. 5Alo Yesu ngina ba'y daqaa'y gar /ayma ta konda i deero? Inooin tana oo' ii ka'hh. 6Ngina ba'y baratsufehung /etisaak barta /iyay ar malalimo daqate samaki aa slera baratsufa'y ngure /eetisiiye uruxato ngure harslaqati asuma yaremaa' samaki.7Alo eharusamooda Yesu a slaa' Petro nguna ba'y nee Aako nee simon Petro ngiwa axaa's gidaaba' a Aako. Inqwariro's ngina tsita hhe'ees (asuma gerho nga tsitahhe'eesika), alo ire akuut baraa' tlawi. 8Eharuseedar hatla nina hardihiye ar baraa' malalimo asuma kiqosaweka dir yaamu kahare aqo harqoomo miita tsiru wa'k tlemu afku tlawi nee inooin ta baraa' tsufey uruxuun asuma a hatsi smakiro. 9Iwa ti'iitiyee afetlawi aslata gilaor koom ngina ari nee sakamo nee mkate ka gawadi qaa's.10Yesu ngina ba'y samakisi na ohinde hindi bahhahuwaare. 11Simoni Petro ina tsa/aan baratsufeda ngure uruux kwada hats samakir ure'n tsiru nee miiberi kooan nee tamu tam ka ala yariire baratsufeeda a feehhamiitiika.12Yesu ngina ba'y qwalasare A/ii watlesaak. Tamoo' wak ii kahha baraa' eharuuserose oo ngwa qiitl yahasto kuung a ma'aa? Nga xu'iiye idor tar Aako. 13Yesu ina amorin ka'y makatumoda nguna tatahh ngure hariis, smakida sleeme ngina hariis. 14Idori a ki/iimaa' tam Yesu tiwa gehhoee's dir eharsero's ii alero alu niwawasloo/ wa baraa' mu'k a hha'n wa ale.15Alu afii ngiwa watle siye. Yesu Simani Petro nguna ba'y Simon armaa Yohani ka'y ani kuung ii sla'a kooka' ba/a? Petro ina oo' ee Aako, " kuung a xu idor ani kuung ur slaa' kunaba'y nee Yesu delay bee/angw'ee' aymiiseek. 16Nguna male ba'y ki/iima tsare Simoni garmaa Yona ani kuung iqo sla'a? Petro ina oo "ee Aako kuunga axu idor ur slaa' kunaba' nee Yesu bee/angw'ee de'ee'meek'.17Nguna male bay ki/iimaa tame "Simoni garmaa Yohani ani kuung iqo slaa'? Petro kurhami ngure eer as idoda kuwa yahaas ki/iima ta'm kuung ani iqo slaa nee ino's ina oo Aako kuung umoo gro a xu axu idor kuung ur slaa'" kure ba'y nee Yesu bee/angw'ee /aymiiseek. 18Ani a ka'h qomar tawa garma aa itsahhan inqwar kuwa kilog dahaiis nee amo'r kemuno ta sla' an keer ala balo baraa' diin, dabawok in tumu'uus nee hee hatla' tlabawok nin dahaas nee ure huuw amo'r kemuwota sla'aaka.19Yesu idosi ngina oo as ngiwa Laqaan gwa'arar Petro ir gwaai ar Mungu' nguwa xirfeesi. Alu tisi ngiwa oo Petro nguna ba'y "ani digriidelang.20Petro ina waraqay alu eharusumooda Yesu a slaa' ngure ar ngina digirdel kwih ana kwada atlinti'ii gawaa' de/ebo Yesu siwaar moro/aymar xwedu nee ngwe yahaa's "Aako a ma'aa hee kuung u sakii/?" 21Petro nguna ar Yesu ngure yahaas Aako kwi idor ii /iisi a idola?22Yesu ina oo bar slaa' iwa slafi e dir aninji harda kuung gar uhuuw a mila? Ani digir delang. 23Axenti ina diyaya/at tla/angw hhae slee'meero gidaaba'eharusumooda ii gwaiika hhe'r' Yesu a ooiika ii gwaiika, "Abar slaa' iwa slafi ee ani dir ni harda ma har kuung. (kuung gar u huuw)24Kwih an eharusumowi kangwi alki/iit nee sleeme an hee kangwwi ngwa gooin nee a xuan alik/ii tuwo's idor tar looeema. 25Yesu moroo' hatla oo a tlehhiit ku yariir gerho bar umoo garo kana gooin ana ga/aw tam yaamu sleeme ii bu'uutiaka kitabemasiiya ta gooin qasaro.
1Deloor Pentekoste niwaxer, sleemero ta dikwa neta dir wak i dirii. 2Kududuhar dawri dahh nina hardat ar ganslaay idar fur' ar ur ar /uruu koom doda inoin ta idirii oo' tawa i wiwiit sleemero ngure hatsis. 3Tsangw asla ire tiit, aa idor tsangw asla tire waagwidiit ire iwieiit dir umu hee oo duriin dida i dirii. 4Sleemero kiri hatsii ner Qeeruu Hhoohhoo oo Muungu. Tari axwees ar axweesnta dimbabe adoda Qeeru ugira ale sleemuu hariis axwesanto.5Ne muk Yahudi ider kwada hoota wa baraa Yerusalem kwada Mungu ng'wa haratlintiiye, muk amor yaama dimbabe dahhaa awa baraka yaamu. 6Ne kududuhada kawa axaas, muk yariir tindire hardah ner daer ur walo, asma umu hee mukda guna axamiis tawa axwees ner kaangosu oo kila. 7Sleemero tare da'ayuut tare waa/oo/amin tare oo', "Lo, ihii mukwi sleemero axwees a muk Galilayaroke?8Thii bare iia bara qaaasan, umu hee in axwees ner kaang'w ayaren kwada tundura laqwaal? 9Aten a muk partia nee oo medi nee oo Elami, nee kwada hotaa bara Mesopotamia, Yahudi, nee Kapadokia nee baraa Ponto nee Asia, 10Nee bara Frigia, Pamfilia, nee bra Misri nee Yamu Libya ay kirne, nee dahayer Romar dahh, 11Muk Yahudi nee muk hatla, muk Krete nee ma/arabu, i axamisaan tawa axweesi ner kaang'w ayaren gawa dandoo gadiyer alesleemuu Muungu.12Sleemero tare waa/oo/amin, tare amoqoqodin tare kiloin oo, "Gar idor ti a mila?" 13Bihha'ale tare wanyeeruus ta kaahi, "Buurar /aben gina oonitimis."14Aluwo Petro ire sihhit dinkwa nee Ya/abuseeda mibaa nee wak, ire uu ner afor ur, ire oo, "Kunga muk Yudea nee kwada sleemero bara Yerusalemu wa hoota, gaari ng'i xu'utis dirhungi ale, axweesantee ti ni o' iiari qaasak waalo. 15Mukwi aa oonimiitiika adosing kunga kar axweesa asma siwari aa lal'ar tam ar maatle.16Kaangwi a kwada aarusmo Yoeli aa axwees bara kitaabuuose ar iwa o. 17Muungu i kaahi idari an idoda ni tleehh balodar deelor alhhe'eesehe aning mu sleemero uu Qeeriuee hariis, Na/ahung awa daaqaay ne awa dasu muruu aari ng'ure oina Msoombarhung ire igu'un ne bariiserhung ir tlatitiin.18Nee mukda gadiyer'e tlehhit kwada oo hhawa te nee /ameena baloodae aning qeeruwee, u hariis nee inoin muru aari ng'ure oina. 19Aning muruu waa/oo/oomor koom ngure laqaam wa gawa dawri nee baraa Yaamuwo slaqaasi ng'ire laqaam, tseere nee asla, nee ququ'umo.20Nee tse/ima ire boo/ay nee slehheengw ire tseere tleehhit dir baloodar Aako, tada ak ur nee tada ar xiriifo koom nira haradaatika. 21Nee umuu hee kwada umoo Aak gwa /akaa ku ba/amis'.22Kunga muk Israel, axweeseynewi axasaak, Yesu aa hee yaamu Nasreti, hee tinda laqaamtis nee Mungu dirhungi ale ner baraa tlehhmii awa muroo xuawaslen, nee slaqasii nee muruu waa/oo/oomor koom ner dakw Yesu wa baraa tla/ahung wa lae idoda kunga kar xua. 23Asma heewi kunguna hariis dirhungi ale, idoda Muungu baraa xu'utirose ngira qoomees imir ihhafiiri wa ale kunga kure kikie ner dabaa muk tlakw kure gase. 24Nee Muungu ngure tlees nee slahhamayedar gwa'ara ngire heengees dirose, ng'ure waaslo/otis asma gwa'ara baraa /uuruuwose ng'wa aleesleeriika ilaa/aro.25Nee Daudi ina axwees wa gawa dando'os ar gidaba, aning Aako una ara'ar daqiskem dir geeraaee, asma inos i amor barta dakno'ee oo doo' /uyay, nee aning ti sumukuusika. 26Gawa idoosiye muunu'ee, ina qwalalaa/ nee tsufra ng'wee kure qwal/aas. Nee slaqute'ee in hot wa baraa dae waasle.27Asma kung qeeruu'ee umeraka baraa ga'ii, nee hee wok oo hhoohhoo u meeraaka ire hhituuruut. 28Kung uruuwada ar slaafing'q ng'a direeni gehhoutis, aning alkwa'ari aa haats qwaluwo dir geeraawoge.29Hhae'ee, aning a aleslaw ni wa axwees dirhungi ale gwa dandoo babuuren kwada ur Daudi: inos ina gwaa kure fool nee baa'aros i dir ayaaren i dirii tam ay hinti bili. 30Nee inos aa aarusmo nee laooda Mungu aa /aay inos ngi xuu tada kah, baraa xwaylaroge hee wak u waawuutumoo wa qaas baraa kitaangw aleesleeme. 31Inos waslo/oo Kristo ng'una daqii aar nee qeeruuwoos kwa baraa gaaii maykang, nee sleemee slaqwtos aa hhituruutika.32Yesuwi kuna waaslo/ootis nee Muungu, aten sleemero aa xuan. 33Nee gawa idoosiye inos kuna tlees ay amor dakw oo doo /uyay oo Muungu, nee axweesantadar ar qeeruu hhoohhoo oo Muungu ngure dir baaba wa ilaoh, nee ngire amoreni harus nee an ti kunga ta gaa/era nee ta axamisa.34Asma Daudi inosuu kila aa tsa/anika dawri ale, ala inosoo kila ina oo, "Aako gana oo dir Aakoee ngure bay, 35Iwiit amor dakw'ee oo doo /uyay ay dir tlakuuseerok ng'ay gawaa dabaawok i qaas.'" 36Gawa tiisiye kunga muk Israeli tsahhaak idor Yesuwi kunga taa kikae, Mungu ngura qaas tawa Aako nee tawa Kristo.37Nee axweesantising kawa axaamiis, muner in kare kwati walo, Petro nee Ya/abuuser hatla kay bay, "Hhaeeren aten idor ta /isaan?" 38Petro ire oo', hhuume' tundu baatimiis, ner umoo Yesu Kristo, kahhoo tlakwemaahung ki gurtlay, nee Qeeruu Hhoohhoo oo Mungu u sleera. 39Asma axweesanti a toohung nee ar na/ahung nee ar Muu sleemeero oo sawen nee kwada sleemeero Aako Muunguren i /aakakai ngure i hardihiya.40Petro gire i axwees walo ner /aymeerii hatla awa yariir nee ng'ire gurbu'un ire oo, "Tundu ba/amisi dir qartir muk tlakwe. 41Nee mukda axweesantada ar Muungu kana ilaoh ikre baatimiis, muk baloda aa doogin aa kume tam. 42Tare kumiit baraa intsaahatisar ya/abuuser wa ale nee dinku'uma, nee baraa muroo /aymar Aako nee sleeme baraa firoro.43Umoo hee ina daeyuut asma muroo waa/oo/oomor koan oo yariir nee slaqsii kire tleehhiit nee ya/abuuse. 44Kwada sleemeero na harathlintii tana hoot wa dir wak murooin sleemeero aa dinkwa, 45nee daqaari iimar'iin kare weerimiis nee murooin kwada taakon kure qasmiis dir umoo hee ner hariimada qoom.46Umoo deeloo tana kumiit baraa dinku'umar wak wa baraa doo Muungu, nee muroo a/aymar Aako kure /aay wa dir umoo do wa ale, nee muroo a/ayar'in kure a/aay ner qwala/ nee ar munoo a/awaak. 47Muunga kure sluufmiis nee inoin kire ya/an nee muu sleemeero. Nee umoo delooro Aako faaror mukos kwada ba/aa/ama ngina dogiit.
1Petro nee Yohani Qoomar tawa axweesi nee muu geeraharuuser saalingu muk Yahudi, nee geeraharusmoo xuumuuser doo Mungu nee muku Sadukayo tare hardah dida i ale. 2Tare lowa buu'hh asma muu kuwa intsaahhatimis nee iidiguu waasle/uu Yesu kuwa a/ki/iit. 3Petro nee kire ohin kire dahas baraa doo tseegamo, ay matlatle, asma siiwada'a tasiido. 4Ala baraa mukda axwees antada gaa axaasi awa yaarir ngay harathriti iye nee hhawaate a harf qoomar kumer kooan.5Matlatlero looa nwa tleer muk uren do Yahudi nee kanisee nee intsaahhatuuser kwa ayar Musa nee gausee tare burumburit dikwa baraa Yerusalemu. 6Anasi geeraharusmoo ur oo muk Yahudi nee Kayafa nee Yohana nee Iskanda nee muu sleemeero kuda mareefo muruusmoda uru. 7Petro nee Yohani kiri tla/angwin i sihhitis, kiri Yahamis, kire bay kuunga muruuwi /uuruu' kur tlehhita a/uuruu ama'a nee umo ma'aa?8Petro i haats qeeruy hhoohhooe ir i oo' kuunga kwiisiya uren dir muko, nee kuunga bariiser muk Israeli. 9Bili ate'n ti yaahamis daandoo tlehhemuu hhoo kwada ta tleehh dir heda taa hhooees gidaaba /uuruu ira hoo ay a urumaa. 10Ala muunga sleemeero nee kuunga muk tlahhoo Israeli xuak ar gidaaba, tleewi ina hhooay ar u/uumu Yesu Kristo oo Nazareti, kwada kuunga taa kikie nee Mungu guri waasle/atis baraa muk a qaatl wa ale.11Ino's an tlaa/ada ta kuunga tlehimita ta wa qaa ee ala taati an tlaa /ada ur ar do qauduy. 12Asma ba/ama kah dir hee' hatlae slam umuu hatla i kaahh baraaka' yaamuuwo oo taa muk i hariis ro ate'n ba/aman.13Mukdaada ure'n ro doo kwasleema pihhu'uumar Petro nee Yohani kawa ar, nee kwa tsaahh tawa muk aa soo muusika, tare waa/aaa kare tsaahh gidaaba mukwi nee Yesu a dinkwa. 14Heeda "ada" taa hoo es kuwa ar iwa sihhimiiit nee inooin gar ta oo i ire qwat.15Hara aya kare haniis asma tawa ti iiti baraa do doo kwasleemaro, inooin kilooin tar kwasleemuut. 16Tari ro "Ador mukwi ku /isaan a doola? Asma muu sleemeero oo haraka" Yerusalemu hoot muuruwi xuawasler ngwa xuu' oo taa tleehh nee inooin koloin tare kwasleeemut. 17Ala /aymi iika mindiwa xu'utitiye dir muk i ale, nee inooin ii gahhhaataan asma mindiwa male xweesiye' dir umooqo heewo a umuuwi." 18Petro nee Yohani kire ateet kire hara'ayin gidaaba maatawa ilawaats, baloo ale nee matawa intsaahhatimis ar umuu Yesu.19Petro nee Yohani tare oo " A hariimaro dir geera Munguhe, kuunga tundura ii ar i qaasan ta Munguhe kuunga kiloohung kwasleemute. 20Asma ate'n muruuda taa araan nee kwada ta axaasaan axweesanto maarto u aleeslawaanaka."21Igahhaataro kiwa hhe ees male ale kire gweer asma pa/aangw kwa ariika oo kiwa sakwasleemuuti asma muu. Asma muu sleemeero Mungu guna xirfayeemiis as tada sleemeero a tleeharut. 22Asma heeda taa muruu xuawasler i tleehh kwada ta hhoo es kureeriiwos mibeeraa tsiyahha nee watahhiye.23Petro nee Yohani Qoomar gweeraro kiwa hhe' ees, tare tlay amor muk iri iidiguu moroda sleemeero oo geeraharuuser uren ar saaling muk Yahudi nee bariiseena oo kure alki/iit. 24Adoori kawa axaas Mungu kure firin nar Muunuu wak, tare oo "Aako, kuung a Mungu kuung an kuda doori nee yaamu ika tleh, nee umuuuqo gaaro ar baraka yaamu i diriio. 25Kuung an axwes ar qeeruuhhoohhoo ar afku baabuuren, sagadiyismoowok Daudi gidaaba, "Ahaa, asma ila xoordu mis tsimahhuusiya? Nee slam muu mis muruu tlakw aldakuu.26Nee waawituu baraka yaamu taa amohhe'ees nee silam muk ure'n aa burumburiit as daduu Aako, nee kwad taa qaas nee Mungu waarutmoo wa ala.27Asma ti alo, Herode nee pontio Pilato, nee muk xoordu nee muk Israeli tana burumburut baraa aya asma sagadiyusmook kuda hhohho Yesu kuda kuung taa qas waawutmoo' wa ale. 28Nee tiindi inooin taa al axwees asma kawa tleehhi tada kuung taa slaa tleehhemko nar /uumuwok nee asma tada kuung taa ististsatiimir qaror wa ale, iwa bo/.29Ala Aako, de'e tlaquuin ga/aawak, nee sagadiyuuseerok aleesleemu ti hanis as axweesantok kawa axwees ar pihhu'uuma sleemeero. 30Aleesleemuuwok ar gadiyuseek iwa hung/utimisi lay nee muruu xuawaslen i tleehharuuti ar/uuruu sagadiyusmoowo'k kuda hhoohhoo Yesu. 31Mungu firooro kuwa hhee'ees, dida tare buruumburiits iri daaraxat sleemeero tari haats qeeuu hhoohhhooe, axweesanta Mungu kare alki/iit ar pihhu'uuma.32Nee mukda aa haratlintii, muner' in nee inslaway in tari wak leeli. Tam i kahh hee aro gidaaba "Gaari te ee" ar aning kilooee" asma muruu'n sleemeero a alaqaati. 33Ya/abuuse iidiguu waasle/uu Yesu guri alkii/iti ye nar /uuru nee Mungu tsuuqa'a yaariir gir dir in i haniis.34Ala mukda sleemeero oo yaamaa kooma la qa maray, muruu in kuda kuna weerimiis, harii mada tida slay baraa' weerimisuwo kingin huuw. 35Kari qaa's dir geera ya/abuuse, peesada kar qasimiis ar hariimada hee aa slaa.36Nee Yosefu kuda ya'abuuse aa beer barnaba (gidaaba ros a hee gurkwa/asa ga xuu') ino's a hee' tlahhoo" lawi nee yaamaa i dahhi a yaamaa kipro. 37Ino's qaymo ga kon, gari weeriis, pesada gari huuw gari gaa qaa's dir dahaa ya/abuuse.
1Ala heko wak umuuwos ta babay Anania, nee hareeros Safira muruuin kuda sleemeero ta kon kure weeriis. 2Anania harimada aa slay gari huu/ bahha ale, nee hareeros adooda ga xuu, nee hariimada aa met gari huuw dir geera ya/abuuse.3Petro iri oo " Anania ahaa, heetlaang muuruuwok musungwa hatsiis, tam qeeruu hoohhoo kuri lamtabeera, nee hariimada taa steer yaamu kiwa weeris kari bahh ila/. 4Ihii, qoomar iwa baraa dabaawok i dirii a togekahe nee qoomar weerisaro kawa hhe'es haraa aleesleemuuwogekahe ihii idor /aymuuwi pa/aangw ng'iwa slay baraa muunawoge al doola? Hee kuung ta ala/aka a hee wooka ala a Mungu." 5Anania a/ymi ii ka ngiwa axaasi ire huu yaamuu i ale iri gwaa" muu sleemeero oo adooda gaa axaamiis daer yaarir gure'eer. 6Daaqaay ire tlay Anania kure qaas bara inqwaari la waale kure tsee/ay gagaar, kure foolaray.7Looar tam iwa waarrahh, harer Anania nire hardat ino's kaangwi aa tleehharuut daandoo hhawaatuuwose gu kondaaka. 8Petro gari yahaas, gire bay, "Hariimada' taa sleere a tihe dir yaamuda' taa weerisii" ino's ireo Eeit."9Petro ire oo "kiing nee hhawaatuuwok qeeruu Aako ador al/aymaaro kura qitle a idoola? Qaytsiit digireera muk aakoo wak' gwa foolor ay ia fkuudo dirii iya, nee hindi kiing sleeme ti tsee/ay huuw" 10Qoomadar kila iri hu dir ya'aa Petro i ale, iri gwaa. Daaqayda' niwadah kari ar naxeea gwa, dari ga gaar tsee/ay ale kare fool dikwa nee haawaatuuwos. 11Haratlintaauuse deer yaariir gari ees, nee muk hatla sleemeero oo axweesanaywi gwa axamiis.12Laya nee muruu yaariir oo waa/oo/amor kom iri tleehharuut ar dabaa ya/abuuse tla/angw muk wa ale. Nee mukda hharatlimtaauuse, sleemeero tar dinku'umiis ar sla aari baraa matla/angw, Sulemani. 13Nee baraa mukda hotla sleemeerowo oo aa qiitli kaahhoo nee ya/abuuse ta iwiwit, ala a muu ya/abuuse gana xirfayeemiis.14Muk Aako gwa hartlintii ire lo wa tlaahhi hhawaata yaariin nee /ameenaro. 15Tam ti qtuuse sleeme kure huwa huuu ar folo ne nar hhafeeto afaa loohir i ale as geehhantuneso Petro dooqa i waraahh tam gawa hee wak ar ale. 16Muu sleemeero kuda ha/ymaa bihhaa Yerusalemu itsewen, tare burumburit, tiqtuuser ir kingiri huwahuw nee muk nee tlaame aa eer tiqtuuseeda sleemeero kari hung/utinis.17Geeraharusmoo ur oo saalingw muk Yahudi nee mukda nee ino's tialkooma, kuda baata mukduu Sadukayo tare sihhit guree gir ohiin. 18Ya/abuuse kari ohin kari dahaas baraa doo tseegimoo.19Ala malykamoo' Aako Mungu xweeraawo afer doo tseegimo gir gweer gii tsee/ay i duux giri bay. 20Tlawsee sihhiile e baraa doo Mungu wa ale geeraharusmoo uroo sealingw muk Yahudi nire hardah dinkwa nee mukos, muk do'o kwasleema nee muk Israeliwo kure burumburut. 21Inooin a xweesanaay axaasaro kuwa hhee ees tari tlay matlatler boo/e tari intsaahhatimis baraa aro Mungu wa ale. Geeraharusmoour oo saalngw muk Yahudi nin hardah dinkwa nee mukos muk doo kwatlaema nee barii see tleemeero nee muk Israeliwo kuri burumbuur muu kuri ya/aaw baraa doo tseegamo as mukda kuunguwa huwii.22Sagadiyuuseeda' taa ya/aaw tawa hardah baraa doo tseegamori ale naxes mukda taa tsegiit, kwa ariika, iidikkuti oo'ar ay. 23Tari oo' " Tawa hardahaan, doo tseegamo i tseegamor i diirii nee askaari afkuu do wa sihhimit ala afkuu do kuwa gweeraan hee taa baraada awaari i kaahh."24Xuumusmoo ur oo doo Mungu nee geeraharuuser uren ar saaalingw muk Yahudi adoori kawa axaas, xurgiri eer as ya/abuuseeri aa baraa dooo tseegamor wa ti it tari oo " Adooori a adooka daqani?" 25Heeko wak nay hardah Qoomaada kila ire oo mukdaada /isa taa baraa do tseegmor i dahasee' ko qaaa baraa doo Mungu ta muk intsaahhantimis.26Xuumusmooda ur ire tlay nee muk gadiyeet ya/ambuuseda kingire huuw, ala nar/uuruu wooka asma inooin ta mu'k da a yumiit as miki wa tlaquuf ar tlaa/e. 27Kingay huu kire qaa tla/angw mu'k kwasleema gera hharusmoo ur oo saalingw muk Yahudi gire yaa haas ire oo. 28Ate'n kuu'nga naa hara ayumaarnike ar /uuru gidaabaa kuu'nga ma intsahhatimisara nar umoowi, ala hindi Qaytsite intsaahhatisarhung yaa muu' " Yerusalemu gaa dala/ nee kuunga tseerer heehung kwada gi gawaaren i huwta wa slaa."29Petro nee ya/abuuse tare oo' gari ate'n tiwa hariim a Mungu un ilaiwawa/aan ta muko. 30Mungu baabi iiren Yesu guna waaslee/atis, kuda kuunga taa gase ar hoohir kikiar gawa msalaaba. 31Mungu heewi gure xirfayees ar dako's oo' doo /uyay asma tawa hee ur nee ba/amusmo, asma mu'k Israeli guwa sla yaa. 32Nee ate'n a a lambauuseer muruuwi dinkwa nee qeru hhoohhoo kuda Mungu aa haniis dir mukda sleemeero oo ino's gu ila iwawa/.33Inooin adoori kawa axaas mune ge fakiin tare ala axwees as kiwa tsu/i. 34Ala heeko wak ino's a hee Farisayo, umuuwo's Gamalieli slamti ino's a intsaahhatismoo hara ayar Musa slamti a hee uru hee ta ila iwaawa/ nee muu sleemeero, ino's ina sihhiit dir tla/angw muk kwasleema hara aya gire haniis as ya/abuuse kawa tsee/ay duux qoomar Ninawi.35Heewi ire oo' Aa muk Israeli gari ta mukukwi tleehhamor wa tlaa ala alqaytsitaak. 36Asma deelo'r hhaawaaka ar aa waarahhi heeko i na sihhiit umuuwo's a teuda ino's ngiwa xuu' ino's a hee loo wa ur nee muk tsiirer tsiyahh gure digirdeel. Looaytleer ino's kure gaas nee mukda tleemeero ino's gawa digir deel ire diyaya/aat tare gaarooka. 37Alaa heewihe heeko hatla ta babay Yuda hee Galilaya, nina hardah deelooda a toda umer muu kawa gooiin. Heewi muk yaariir gure amooros i uuruux, ino's iwa gwa mukda sleemeero ino's gwa dirdeel i diyaya/aat sleeme.38Ala gawa adoorihe aning kuunga nunbawa ma hee i hhiturut. 39Ala barnaxes amor i dahh amor Mungu hhitin maro asleesleeraaka. Asma makawa tsaahh gidaaba kuunga tawa slaqwa nee Mungu.40Axweesanaywos kure ya/an ya/abuuse kare ateet, kare diif kare hara ayin gidaaba' matakwa axwees nar umoo Yesu kare geemay tare tlay. 41Ya/abuuseeda inre tiit baraa do doo dro kwasleemaro tana Qwalalaa/ asma kiwa harafaar tawa muk hariim mureekeemisuwo asma dandoo Yesu. 42Nee umooqo qoomaro baraa doo Mungu he hee dir maray ine axweesanta, Mungu kaa mayba intaahhatimisuwo, nee dahaaremisuu, ya/abtorhho ar Yesu gidaaba ino's a Kristo.
1Nee deeloodae faaro'r eeharu'use ire doogigiin muk Yahudi oo tsifri Yunanir axwees iri qununu daanduu muk Ebrania asma kwaeeli in ka gunqaa ree's iilee/isaywo umuu deelooro.2Ya/abuuseeda miba nee tsar eeharuuser hatla sleemeero kare aleet, kare ay, "hariindaaka ate'n axweesanta Mungu kawa mawwan alki/ituuwo nee tari dir qasmisuu' wa iwiwiita'an. 3Hhaeeren gimse muk faangw tsawaaraak tla'angwhunge oo ta hhoar i xua nee oo taa hatsiis nee qeeruu' hhoohhoo' nee sagaloaa as kiwa qaasaan gawa gadiyeeri ale. 4Nee ate'n a kumiita'an baraa fiiooro nee baraa alki/ituu' axweesanta Munguhe."5/Aymuuwi iri sla atiit dir boo/ayda' sleemeero, Stefano kuri tsawaar hee haratlintaaor wa haats nee qeeruu hhoohhoo nee Filipo, nee prokoro nee Nikanori nee Timoni nee Parmena, nee Nikolao kuda aa ba/an oo yaamuu Antiokia. 6Kire sihhitis geera ya/abuuser i ale nee kiwa hhe ees alee firooro, dabaain kire qaas gawaain i ale.7Axweesanta Mungu ire diyaya qaati na faaror eeharuuse ire lo wa doqgigiin baraa Yerusalemuwo, muk yaariir oo geeraharuuser saalingw muku Yahudi ire hara tlintii.8Nee Stefano ino's i haats /uuru Munguhe nee aleesleemuuwo, moroo waa/oo/amor koom guna tlihhiti nee layduu uren baraa tla/angw mu'k wa ale. 9Doo ko doo salingw i deer oo ta babaay do slaingw muk tinda gwee baraa lawaliimoro nee oo muk kirene nee muk Iskanderio nee oo mukda oo kilikia nee Asia mukuu doo slaingw bahhiale ire daqay Stegano asma tiwa tlaampaa a misiya nee ino's.10Ala kwa aleeslayka harba/ago asma sagalooore, nee Qeeruuwi baraawo's wa axwees. 11Mukko kuri sluuk asma tawa oo i "Heewi ygwa axaasann i Mungu gootliit nee axweesanay Musa."12Muu gure lexutis nee bariiseero nee intsaahhtuuser hara ayar Musawo, Stefano kure daqay kure huu baraa doo kwasleema. 13Lamabu'uuser lama kari sihhitis ar aa o' " Heewi axweesanay gootlitlitoo diiri hhoohhoo, nee daandoo hara ayar Musawo ga mayka. 14Asma aga axaasaa'n i kaahi Yesu Nasareti diiri ga hhitin nee umuuda Musa naa aten i hara ayin gi waar Qees." 15Mukda sleemeero aa i wiit dir kwasleema, Stefano kure ilaa i duxun gitsee/awo kiwa ar a ador gitsee/aa malaykamo.
1Geeraharusmoo iiroo salingw muk Yahudi ire oo " Kaangwi oo loe.? 2Stefano ire oo' Hhaee'ee nee bababi iiee iia qaasaak Mungu xirfuu koo ina geehhoouy dir Ibrahimu baabuure'n qoomar iwa baraa yaamuu Mesopotamiar idiri i qoomada niwa loohiika baraa yaamuu atararuro. 3Mungu ir oo Ti' ii tang braa yaamuu woge nee dir qwaylii teroge, tlaw ay dir yaamuda an laqaam.4Ibrahimu ire tlay baraa yaamaa mu'k kaldayo' wa ale, ire hofarinay baraa yaamuu Harani, alaa g'wa ar baabuuwose Mungu gure loohatis ay baraa yaamuuka kuung hindi ta hota. 5Ala Mungu yaamuu ng'wa i hanis kahhita tam hara digiruu wak tam ino's na/aay gukongkahe.6Mungu al axweesani gare haniis gidaaba yaamuuka' a kok nee xwaylaro'k Mungu ire oo' xwaylarok i dahaaye tleehhit bra yaamuu muk' hatlae, nee mukda gire lawaaler in tleehh, nee kire tleehhimi ii tlakw i tlehhit ay har qooma'r kureerii tsiirer tsiyahh. 7Ala Mungu ire oo' ala xoorooda inooin gi lawale tleehh ania sakwleemuut, aluuwo inooin tindire ti iit baraa yaamuudae ar tire ilaiwawaa/ baraa yaamuuka' a ale. 8Alaador al/utlo ngire ala qadin Ibrahim ire laqwaal Isaka, nee labor dakaat gure al/uutl, Isaka ire laqwaal Yakobo, nee ire laqwaal kuda miba nee tsar inooin a bariiseeren, nee kwada sleemeero kire alutlin9Bariiseeren tada Yosefu gure ilaa tlakw ar ga/een kure weeriis as kuwa huwi yaamuu Misri; ala Mungu i dikwa nee ino's. 10Mungu gure ba/amis baraa slahha'amaayeeros tada sleemeerowo. Gure gitse/aa hhoo i haniis nee sagaloa dir geera faraowo, waaw uutmoo yaamuu Misri Yosefu kure uray i haniis nee Farao gawa daandoo yaamuuwose nee dandoo do os sleemeerowo.11Giyeet nire tleer baraa yaamaa' Misriro nee Kanaani sleemeerowo, muu slahh' a mku'ur ngure slay tam baabi iren muu/amor gi buu ire Qwaar. 12Yakobo ngiwa axaas' gidaaba muruu/ayma i deer baraa yaamuu Misrieo kaabi iiren ngire ya/aaw ai gee raawo. 13Tawa kii/ sagawa tsare Yosefu tire xu'utis dir hhaeewose, hhaae Yosefu nire xu'utitiye dir Faraowo.14Yosefu muu gure ya/aaw as baaboo in kuwa ateet nee muk'os sleemeero, asma tawa /eet Misri i ale nee inooin sleemeero a mibeeraa faanqw nee kooan. 15Yakobo ire aweer Misri ire gwaa baraada i ale inooin nee baabi iirene. 16Kire huuw ay shekem kire fool baraa qaymoo da Ibrahimu an tlaaxw ar peesa dir daaqoo Hamori wa ala tidar baraa Shekemu.17Naangay al axweesantada Mungu aa hariis dir Ibrahimu iwa naka/ boo/eesaro, mukda ire doogigin nee ire lo' wa tlahh baraa yaamuu Misriro. 18Nee waawutmoo hatla kuwa qaas baraa yaamaa Misriro oo Yosefu gu xuaka. 19Kwi muk tlahaayren guna baramaaruus nee baa ii en gire tlehhmaa tlakw i tlehhiit hara gire hamis gadaaba na/aa inwakw ki kwakwaahi as mindi wa hooti ye.20Qoomaade musakure laqwaal; ino's kuhhoohhoo lo wa ale dir geera Munguhe kure umin slahheeni tarn doo gaabuuwos wa ale. 21Nee kuwa kwaahh dasir Farao gure slees gure umin ador na/aywos wa ale.22Musa kure intsaahhtimis sagaloo ar muk misri sleemeero tare hee ila kaa har baraa axweesanto nee baraa tlehhemiiwo. 23Kureerii mibeeni tsiyahh giwa ay kwasleema gire tsat baraa muunaawose hhaeewos muk Israeli ngiwa qaytsuuer ay. 24Hee wak gure ar naxes ku hara/uuntsitsin nee hee Misri Musa heeda gure aleeay heedaaduu nee Misri gure gaas. 25Ino's ngi xui hhaeewos gi tsaahhiya gidaaba Mungu gir ba/amar i hanmiis ar dakos ala goo tsaahhi iika.26Looaytleeros ire male daqay amor hhaeewos iwa hardah naxes muk tsar oo Israeli diffi yaa; gire har ohin ire oo xayse muk ee kuu'nga a hhee misti haraluntsiintsiinda. 27Ala kwada kuga hara/untsintiim Musa gure tliwii/ amorqa i ale ire oo; hee kuung ngwa uray qaas nee tawa hara'o husmooren a maah. 28Aning i gaasan wa sla' ador heeduu Misri taa gasi isa/.29Musa /aymruwi guwa axaas ire goow ay yaamuu Midiani ire dahi ii mar ar hoot ayaadae na/aa tsar owa daa qaay gay ayaada wa laqwaal. 30Kureerii mibeeri tsiyahh niwa warahhiye kure i hardah nee malaykamoo Aako baraa slaa ta sinai ar aslta gawa kiintuu wa oh.31Musa gadaaba ngiwa ari ire waa/oo/ ale iwa tsee way as adooda giwa ari Afor Aako gire axaas ar kah. 32Aning a Mungu baabi i wok Mungu Ibrahimu nee oo Isaka nee oo Yakobo; Musa ire daaraxaat ire daayut tam qay stiitaro.33Kure bay nee Aako ya/ataawok duuxeek gawa ya'aa wao asma diiri tawa sihhiimit a yamuu hhoohhoo. 34Aning slahha amaayer muk ee' aka ara kwada baara Misrii dirii /aa/ee ig axaas aning ninaweer as ngiwa ba/amis, gawa adoorihe qwalang aning kuung u ya/aaw ay yaamaa Misri.35Musawi an kwada tasii nee baabi ii hung kwa babay hee kuung a qaas a maah taa hee uru nee tawa har ohusmooren? Ala Musawi an kuda Mungu aa ya/aaw sleeme tawa hee ur nee gweerusumo kuwa alee/iisi nee malaykamo da gwa igeehhoouy ar baraa kiintuu asla. 36Kwi an kuda inooin ga duuxi layu gina tlehhiit nee muruu waa/oo/amor koom, baraa yaamuu Misrir wa le nee baraa tlawta Shamu wa ale nee baraa xanxaay ar har kureerii tsiyahh. 37Musa an kwada muk Israeli giwa bay Aako Munguhung aa rusmogu sihhitis baraa tala/angw hhaeehung wa ale Ador aning inos iiar i qaaska.38Qoomar muu iwa hurumbriiti baraa xan xaywo Musa ina sihhit tla/angw bariiseeren nee malaykamo kwada aa axwees nee ino's gawa tloomar sinair wa ala ino's axweesanoo slafing nguna ilah as gawa ate'n i haniis. 39Heewi baabi ii ren ga slai iika ila iwa/ameero ala kana sii amor saaw i ale nee baraa muner ine tare kii/ Misri. 40Haruna kure bay Mungu i tleehhang awa aten ti gaee rahara asma Musawi aten taa hingees baraa yaamaa Misiris wa ale gar gwa eer a xuanaak.41Murslaaqa tuu damakure Mungu tleehh deeloo dae kure ilahhoo ar i han miis gadiyer da baain kay sa qwa/aa/. 42Mungu ire gurhaamuut giri gee xay as mues laaq tuuii ngu xir feemisiye adooda kara gooin baraa kitaabuu aaruuseero gidaaba kuunga muk Israeli hikwaada nee ilahhooada ta hanimise kueeda mibeeri tsiyhh baraa xan cuy wa ale a gina aning i hanmisii.43Aasla ay anigeka kuunga heemar moleki ana gagari ndae nee tsetsee/ir Mungu hung kuda ta babay refani murslaqtooda taa tlehhe as kuwa slufimisa gawa adoorihe an kuunga tundu loohates tundure han waahhaas Babeliro.44Baraa xanxaywo baabi iiren heemar lamabu'uungw gi ko na Mungu tina beehhoees dir in i alee nar baraa hee mada, hee daada kana tleehh nar adooda Mungu gira hara ayin dir Musa i ale nee ar slaqsayda' Mungu aa laqan dir Musa. 45Aluuwo bariiseeren heemar gire i lot dir baabi ii ir wa ale, kare gagaarin qoomar kiwa geerahharhari nee yashwa. Qoomaadae Mungu muk xoordu ngure guus geera baabii iiren wa ale. Baabi iiren nire dahiye baraa yaamuuda ngire hayuhiye. Heemaada ire hotaatin baraa yaamuuda wa ale ay qoomar Daudi. 46Daudi ino's gurtleemuu' Mungu guna slay nee Mungu ngure firin asma do guwa tleehhi oo MunguYakobo iwa hooti.47Ala hee dooda g'wa tleehh a/uuwo a Sulemani. 48Ala kwada gawti dirii i hootiika baraa maree taa tleehh nar dabaa muu, adoori aamsmo gaa qaroo ow gidaaba. 49Aako i kaahi doori a dir kitangw ee' kuduu aleesleemu nee yaamu a dir ya'aa ee gi qaas. Ala doo kuunga ni aning i tlehha a doo adoola? Laq dir an niwa iwiwiit a dir idoola? 50Ihii moowi sleemeero dakw tleehh a kwe'ee neeka?51Kuunga' tungu saga gawdern slami munerhung nee iiaahung a ador toqar muk Mungu xuaa'ka umooqo qomaaro kuunga qeeruuhhoohhoo un siaiinda' i idoodar baabi ii hung sleeme naa tleehhiye. 52Aamuser baabi u hung aa neergusiingo a gaala? Inooin aruuse kana tsuu/, tada aa aa aning gidaaba kwa ganaa i hardah, hindi kuunga ungwa saki/e kure gase'e. 53Kuu'nga tam hara ayar Musa aka sleerii nar uruwar malyka alawo tam adoorihe hara ayda aka oti ii ka.54Axweesanaywi kuwa axaasi muner in kare slehhe eemiis Stefano kure/otlo i tluun ila. 55Ala Stefano ino's i haats qeeru hhoohhooe ilawos gire kiririhhin gawa dawri xirfuu Mungu gure ar nee Yesu aa sihhiit bihhaa dakw doo luyay oo Mungu. 56I, e oo dawrii ika ar nee g weentiye nee garmaa hee aa bihha dakwa do/uyay oo Mungu.57Tare tsimahhuus ar afor ur Iiaan kire tuntuuk Stefano kure i haratlay sleemeero nar muunuu wak. 58Kure duux tsee/aa i ale gixsaro kure tlequut nar tlaa/e, nee lamagu'uuse ingewarooin kure qas dir ya'aa garmaako ta baby Sauli.59Stefano qoomaada kuwa tlaquuti nar tlaa/e ino's ire firin ire oo; "Aakoo Yesu muu noo ee ilaooheeka. 60Ire tumbarara aat ire uu nar afor ur ire oo' talakweemaaka midandoo in i faaroar." Adoori ooaro giwa hhe'ees ire gwaa, hee Sauli gaasada gire as qwalalaa/.
1Baloda gusisingw ur oo muk Krishamay ire /asiin baraa Yerusalemuro sleemeeero tare diyaya/aat baraa yaamuu Yudearo nee Samariaro ala aqo har ya/abusee kilo's. 2Muk Mungu ila iwawal Stefano kure fool kure as Hhiimaaus lo wa ale. 3Ala Sauli muk krishaangay nee/ameenaro kire duuxun gire dahamiis baraa doo tseegamo.4Ala eeharuuseda ' aa diyaya/at ire tleer amorqa nee amoorihe. ya/abtor hho' kare alki/iit. 5Filipo ire aweer ay braa aya Samaria iidiguu Kristo ngure alki/iit dir muk i ale.6Filipo axweena Mungu ngiwa alki/iit nee lay du (slawqsay) ng'iwa tlehhit boo/ay muu axweesanaado gure iiar i qamin nar muunoo wak kwada Filipo aa axees. 7Asma muk yaarir i nee tlaamer kon, nee tlaameeda ire /aa/aamiin nar afor ur ire ti imit, nee muk yaarir oo tiqtir solomit nee toqooray kurehhoo eemis sleeme. 8Qwal/uu yaarir ire hardah bara ayada i ale.9Heeko umoowos ta baby simoni i dee a baraa ayadae ino's a qwaslaarmo muk yaarir baraa aya Samariaro, waa/oo/amor yaarir gana ara ar asma inos i kaahhi "Ania hee uk." 10Heewi kun ii ar i qamin nee muk yaarir hee niina tam hee ur ta kaahi, "Heewi an aleeslaeemuuda o Mungu kwada tawa kaahi aleesleemuu da ur." 11Heewi kun iiar i qamin asma de'emaa yaarire waa/oo amo gan tlehhiit nar qwaslaari iimaros.12Aluuwo mukda axweesanta Filipo kare harantlinti daandoo iidiguu ya/abtor hho ar Mungu nee Yesu Kristo, kire baatimis hhawa aate nee /ameenaro. Simoni inosuu kila sleeme ire hamantlintii kure baatis. 13Tire alkoomakone nee Filipo slami ire waa/oo/amin layadungiwa ar nee morooda xu a waslen oo aa tleehharuut.14Ya/abuuseda Yerusalemur i dirii ngire axaa sa gidaaba muk Samaria axweesanta Mungu gaa ilaoh Petro nee Yahani kire ya/aaw amoodi ale. 15Inooin tawa hardah amood ale muka a haratlintii kure ale efirin asma Qeeruu hhoohhoo kuwa iloohii. 16Asma tam hee wak oo Qeeruu hhoohhoo ngiwa ilaoh i kaahh aqo kin too baatimiis ar umuu Aako Yesu. 17Petro nee Yohani daber un kire qaa's gawaain i ale nee Qeeruu hhoohhoo kure ilaoh.18Simo nuda oo qwaslaarmo adorda ngiwa ar gidaaba muu Qeeruu hhoohhoo ngu slaslay nar daber ya/abuuse peesa gire haniisan wa slaa. 19Iri oo' "Alaleesleemuuwi ning i hariisare sleeme, asma daqane umuuqoheewo oo aning ni dakw ee i qaa's masok Qeeruu hhohhoo gu slay."20Ala Petro ire oo, "kuung nee peesaroge tsaree eet asma kuun ka xu/uuruu Mungu kuslaslay nar peesa. 21Dinku uumar kuung nee ate'n i kahh gawa kaangwihe, asma muunuwok ku hhoohhoo ee ka dir geera Mungu. 22Gawa adoorihe tlaweemaawok kwisi nga hhu'u'umeek, Aako na firiimeek asma inslawaysing oo muunawok nguwa gurtlay. 23Asma an kuung ga/aw da/ita baraa guruuwok i qarqat ador saaxi, slami kuung tlakweema ukwa tseegie.24Simonuduu qwaslaarmo iri oo an alefiriri maare dir Aakoowo asma moroosii sleemeero naa aning i kate ani iwa pa/i." 25Petro nee Yohani ya/abtor Aako kawa hhe'ees lamabu'uungo nee alk/ituuwo tare kii/ ay Yerusalemu, uruwaaro ya/abot hho kare alki/iit baraa gixsadaa ninakw awayaarir baraa yaamaa Samariaro.26Malaykamo'o Aako ire axwee's diri Filipo ire oo "sihhit tlaw bihhii basa ay uruuwada naa Yerusalemur wa tleer ay Gaza" Uruuwada a uruuwar xanxaay. 27Filipo ire tlay qomadar kilae heeko ngure ar hee kushir da'ahh, ino's a sagadihhitusmoo wak dir daqariimarose sleemeero dir kandase. Waawuto ar yaamuu kushir nee daqariimaros sleemeero gir ga/ay inooin Yerusalemu kay asma Mungu nguwa sluufimi suu ay. 28Nee newa kii/ aa i wiit gawa gaariros i kitaabuu aarusmo Isaya soomuus.29Qeeruuhhoohhoo ire oo dir Filipo "Tseewuw dir bihhii gaariri diigirdelitek." 30Filipo ire tlay nar ti iingw, heeda gure iiar i gaas na xesi kitaabuu arusmoo arusmoo Isaya soomuus ire oo "Tising ta soomus a tsatsahhaanda?" 31Heeda ire oo' "Aang ador ngir tsaahh a idoola hee i geeraharahaar bir kahh" Filipo kure firin iwa tsa/a gawagarda dikwa nee ino's.32Nee gooida i soomus a ti, "ino's kuna huuw didar amooroo kuwa tsu/a/in ador beelir wale. Nee adoodar deelmoo bee/i ir xas/maamiti dir geera heeda se ee ngw tlaaq nee ino's sleeme inaxashit adoodar ale afakos ngwa waatlee sika. 33Qoomar ino's kuwa niinaweesahhe ees sakwasleemaros kare hingees. Hee tlahhewos alki/ituwo gu aleeslawa maab asma slafingos kuna hinges haaraka yaamuuwo.34Heeda o kushi Filipo ng'urre bay, Aang i oo ang aarusmoowi axweesanaywi i kahhi a daandoo maah.? A daandoowos oo kilae laqa a dandoo hee hatla.? 35Filipo ire ilawaats ya/aborhho ar Yesu gire diro's i alki/iit dir ngiwa iim/un a dir axweentadar heeda aa soomuus.36Tare kumiit umw.arowo tare hardah dir maay i dirii iya heda ire oo" Qaytsiit, ma'aay ga/aaweeka Gar aning ii l/iaa mamika mila ar tis baatisiika.? 37Filipo ire oo "kuug bar aka haratlinti nar muunaawok sleemeero, tu baatiis. Hee aang ire oo aning aka harantlintii gidaaba Yesu Kristo ino's a Garmoo Mungu?" 38Hara aya gire haniis nar gaari iwa sihhit Filipo nee heeda tare al aweer baraa ma' a ay, heeda kure baatis.39Qoomar tindiwa tsa/a/an baraa yaaer wa ale Qeeruu Aako Filipo gure ar tlay, Filipo kwaa sangw male ariika nee heeda, heeda ire komiit aaiiwawe i qwalala/. 40Ala Filipo kure male ar baraa aya Asotor wa ale, Qoomar iwa waarahhi ya/abtor hhoo gire alki/iit baraa ayada sleemeerowo tam garwa hardah ay Kaisaria.
1Qoomadae Sauli ire kumiit eeharuuser Aako, ngiwa dae tlaaqi nee idor ngir tsu/i ngire leeleehhiits ire daqay ay dir kaahamu smoo ur oo Muungu. 2Baruduu i huwi baraa Damaska awa ta goin amor maree Saalingw, ngire firin asma muk uruuwadar Mungu ng'a digirdeel oo aa slay ta hhawate laqa /ameena ngiwa tsigiiti nee ng'iwa huwi baraa Yerusalem.3Qoomar iwa hhayumiiti nee iwa tseewi Dameski gwa/atemaa dawri dahha nguna iqwa/atiye idale bale dadu sleemeero ar ganslaay. 4Inos ire huu nee agoo ngire axaas ar kah, "Sauli Sauli, asma mila aning miss slehhe'emiis?"5Sauli ir oo kung a maa Aako? Aako ire oo aning aa Yesu kwada kung ta muna boo/emiis. 6Kuung sihhiit tlawu dah baraagixsa kuung tu adbay tada hariim tlehhmuwo. 7Mukda taalhhayut dinkwa nee Sauli tare xaasliit nee afoo kan axaamiis nee hee ku ga/ayka.8Sauli ir sihhit nee iwa qaytsiit naxes ilawos ixumisiaka kure dawa oh kure huwu ay Dameski. 9Ire iwiwiit ay deelo tam ixumisiika nee i /ayayinka nee i wahahanka.10Nee baraa Dameskiro eeharuusmoko wak ider umo'os aa Anania, Aako ire oo ner baraa iguutu, "Anania" Aninia ire oo aning aa durii Aako. 11Aako kure bay, "Sihhiit tlaw ay dir uruwada ta bay uruwar aa tumu ay doo Yuda nee hee ta bay Sauli oo Yamuu Tarso Yaahaasek. 12Inos hee umo'os ta bay Anania guna ar ner baraa iguutu iwa baraa doowi darahi nee ngure dabawos qaas as ilawos iwa male xumsoriiki/iya.13Aluwo Anania ire oo, "Aako aning kaangw heesing ugwa axamamiis wa dir muk Yariire, idor heewi muro'o tlakw o a tlehhahhiit dir mukok oo hhohho oo baraa Yerusalem. 14Dirihe hara'aya ga kaon ar amor kahamusmoo ur daahh ar mukda meero umuwook /akakaa ngiwa ohin." 15Aluwo Aako ire oo, Kuung tlaw asma heesing a xoslmoo aningnafsawa ar asma umue nguwa alku/iiti dir xoorduwo nee dir wawita nee dir muk Israeliwo. 16Aning idor slahha'amayer yariir ar inos wa hariim sleemuuwo asma aning a dirosi laqaam.17Anania ir tlay ire baraa do'odi dah Sauli ngure daba i qaas, ire oo, Hhiyaaee, Sauli, Aako Yesu kwada ta dirogi geehhoutis baraa uruwada nira hardati aning iga ya/aaw asma ilawok niwa male qaytsitiya nee tuwa hatsisi Qeeruu hhoohhoo oo Muunguhe. 18Siwadar kilae maro'o ador qafo, ina pa'ahh wa baraa ilawos tsiit, ire qaysihhit, kure baatis, muro'o/ayiima ngure /aay/uuruu ngure slay. 19Sauli ire hoot wa baraa Dameski deelor yariir dinkwa nee eeharuusedar amoda.20Qomasiye kaangw Yesu ngure alki/iit wa baraa mare'ee Saahingw, iwa kahi, Inos aa Garmoo Mungu. 21Nee muk kaangwi ngwa axaasi sleemeero tare waa/aoo/omin, tare kah, "Heewia kwadaeka=e muu sleemeero oo umo'owi /akakaa ng'wa hhitiin oo amosing baraa Yerusalem? Nee gar nisa xay aqo kaangwi muko Muungu ng'uwa tsegiiti nee nguwa huwi amor kahaamuser uren ar Muungu. 22Aluwoo Sauli kure ale sleemuwi hariis axweesanta Mungu alki/ituwo, muk Yahudi, oo baraa Dameskiri dirii ngure baa/ ngiwa laqaqan idor Yesu tar Kristo.23Deelor yariir iwa waarahh, muk Yahudi tare al axwees dinkwa kuwa gaasi. 24Aluwoo Sauli idoroin tada ngire tsaahh , Inos kure gigidiin dir tsufii gixsa amsi nee tlatla/aang'w gawaa aleer taa harweer ar gixsa. 25Aluwo eeharuuseros amsiwo ngure dux ngure qas braa memehhi, kungure aweeri ar pa/angwa gawaa aleer taa harweer ar gixsa.26Nee Sauli iwa hardah baraa Yerusalem, ire haragwaa dir ee haruuse, nee echaruuseda sleemeero inos ngure daayumit asma kwa haratlintiika idor inos tar eeharuusmo. 27Aluwo baruaba Sauli ngure huuw amor Ya/abuuse, kaangwi ngure dir iini alk/iit idor Sauli Aako ng'ura are uruwaro, nee idor Aako ira axwees nee Sauli nee Sauli ya/abtor hho idor ngira alki/iit ar dae wasle baraa Dameskiro ar umoo Aako.28Tare alhoot nee inoin wa baraa Yerusalemu, Ya/abtor hho ng'ire alki/iit ar umoo Aako ar dae wasle. 29Ire axwees ne tire dinqiimisiye nee muk Yahudi, kwada kaangw muk Yananir axweesa sleeme tare axwees idor kur gaasi. 30Qoomar hhae lama ngiwa slaye, Sauli kurer tlay ay Kaisaria, iwa kumiiti ay Tarso.31Krislanaay sleemeero awa baraa Yahudi, Galilaya na Samaria wayda kure slay. Tare gawduy bara uruwadar Aakowo, Aako kure ilaiwawa/, Qeeruu hhoohhoo oo Muungu ng'ina gurkwa/amiis nee farorin ire dogigiin. 32Petro haratlintawse ng'ire alhiimiit ire aweer ay amor muk hhohho oo Muungu kwada oo baraa yamuu Lida.33Amodae heeko wak guna ar umo'os a Ainea. Heewi i gawaa falta hootatiin kureeri dakaat asma ina Solo'omiiti. 34Petro gure bay, "Ainea Yesu Kristo kuung u hhoeesi tlaw taltok amohhe'eseek," Siwadar kilae ire tlay. 35Nee muu sleemeero oo baraa yamuu Lidari dirii nee Sharoni heesing kuwa ar Aako kure haratliutii.36Nee eeharuuso'orka ider baraa yamuu Yafa umo'os a Tabitha, kaangw girikiro, "Dorkasi" (gidabaros tlaaqati) /ameenitii tlehhmii ho oo yariir gaa tlehhaahhit nee ilahhoa ga hanmamis dir muu. 37/ameeniri deelodae tiqti ngina ot ire gwa. Nee hamaatlaro kawa hhe'ees kare tsa/aas gawaa gorofa, kare qaatiis.38Asma Lida kawa tseew bahhii Yafa, nee eeharuuse ng'iwa axaas ar gidaba Petro i amooda i dirii, muk tsar kure ya/aaw amoroosi alero, Petro kure harhheehhe'es kure bay, "Qwalang amor ayaren mindi ida/aar." 39Petro ire tlay nee inoin tire alkone. Iwa harodah kure tsa/aas gawaa qorofa nee /ameenar kwaeeli sleemeero ire bahhiiwos i sihhit ta /aa/amin, kotaay nee hingqaro'os kwada Dorkasi aa hirit qoomar iwa slaf ngure laqaqaan.40Petro muu sleemeero ngure duux afeen ire guruungeeriit, ire firin, ire amor tuuaari warqay ire oo, "Tabitha, tlawang," ire qaytsit, nee Petro nguwa aan tleer ire iwit. 41Petro ngire dawa oh ngire sihhitiis, mukda haratlintii nee /ameenadar kwaeeli ngire /akaa nee ngire qaas gerain nee inos i slaf. 42Kaangwi ire xu'utiit baraa Yafa sleemeero, muk yariir Aako kure haratlinti. 43Petro ire hoot deeloor yaariir wa baraa Yafa dir doo heeko ta bay Simonu kaduu tlehhahhiit.
1Deloodae heeko ideer oo baraa gixsar Kaisaria, umo'os a Kornelio, uruusmoo oo askaarir Italia. 2Ino's a hee Mungu ng'wa haratlinti nee muko do'os sleemeero ilahhoa'r yaarir ngin harimamiis dir muk Yahudi nee Mungu ng'un firarin umoo'deelo.3Balorka wake qoomar lala'r gwalee'l ar tlaa/tla/aangw iwa xeer malaykmoo Mungu ng'una ihardah ner baraa igu'utu, malaykamoo gure bay, "Kornelio!" 4Kornelio malaykamoda' ngure qaytsita hhe'ees nar dae ir oo,"Gaar idor ti a mila aako?" malaykamoda' ngure bay, "Firoorok nee ilahhooarok tada ta harimamiis dir narkute Mungu gaa ilaaoh. 5Hinti muu Ya/aawek ay Yafa Simonuda ta bay Petro /akaek. 6Ino's i dir do'o heeko ta bay Simonuduu Kaduu tlehhahhiit do'os i dir afee tlawtii dirii."7Qoomar malaykamooda a axwees dir Kornelio iwa tlay Kornelio lawaleros ar tsar ar do'os ngire /akaa nee askarmoo wak oo Mungu ilaiwawa/ baraa askaarida inos umoo siwaaro ng'u sagadiyuusa. 8Kornelio ngire alk/iit tada sleemeero aa tlehharuut nee iwa hhe'ees ngir ya/aaw ay Yafa.9Baloor tsar tawa baraa uru'waari diriii qoomar lal'ar hahhoo ar tlatla/aangw nee tawa tseewi baraa gixsa Petro ire tsa/aan gawa dandoo do as iwa firoor ay. 10Petro ire qwariit i moroo/aymar tlaa nee qoomada tawa moroo/ay mar amohhe'eemisi igu'utu gure ar. 11Dawri ngir ar naxes naa gweeriitii nee gar idor xooslmo nee gar idor hinqwaar ur ar Pasleemo tsiyahh kungi Yamuu aweerimiis. 12Nee baraa inqwaaridae umoo makay sleemeero i daya awa ya'a tsiyahh nee awa moraroqa nee tsir/o.13Afo ng'ire male axaa's i kat, "Petro tlaw makaysing tsu/eek ki /ay." 14Ala Petro ire oo, "Aaa'a Aako asma ani gar ta waki aga baloo' /ayiika. 15Afo gure i hardat sagawaa tsar gure beer "Tada Mungu aa hhohhoee's kuung ma slasla/aru babawar." 16Kaangwi ina tlehharuut sagawaa tam nee xoslomoda kure male ar tlay ay gawa.17Qooamar iwa idor /isaa'r lelehhiiti dandoo igu'utuda aa ari Mukuda ta Ya/aaw nee Kornelio naxes naa hardah ta tsufe do ta Simonoo yahaamiis uruwaar amor doo kaw. 18Tare /akaa nee kure yahaas Simonuda ta bay Petro i baraa do wihe.19Nee Petro qoomar iwa igu'uutuda aldakuuti Qeeru hhoohhoo oo Mungu bay, "Kuung mukko tam u lelehhiit. 20Tlaw, aweer nee inoin ti konde ma da'ayuutar asma hee mukwi ng'wa ya/aaw aa ani. 21Petro ire areer amor mukda gire bay " Heeda ta lelehhiita a ani kuunga ma oinda?"22Tare oo, "Geeraharusmoo askaari umo'os a Kornelio aten tina ya/aaw, ino's aa hee' ganamuu koom nee hee Mungu ilaiwawaa/ nee idor tar hee hho muko Yahudi sleemeero gu xuu, inos kuna bay nee malaykamoo Mungu ng'uwa ya/aawi amoorok nee kuung tawa amor do'os keer nee axweesanto'k ngiwa axaasi." 23Petro mukda ng'ure kwahhaa's baraa do ngire dahaas ner qwala/ ngire deeliis. Baloor tsar Petro ire tlay tire alkone nee mukda nee hhaeekaari ninaw awa baraa Yafar wa hoota tire alkone sleemeero.24Baloor tsar male alero ire haddah Kaisaria. Kornelio ngina damara'aan nee muk do'os nee mulqeeros ngire /akaa' tada tseween.25Qoomar Petro iwa baraa do'owi dah Kornelio guna ilaooh ire dir geraawoosi guuruungeriit. 26Aluuwoo Petro ngure tlee's ire oo, "Sihhiit asma ani sleme aa hee."27Qoomar Petro iwa axweesi nee inoin ire dah baraa do nee muk yaariir oo ta buruumbuur dinkwa ngure ar. 28Ire oo kuunga kila' a xua idor tar hariimarooka' hee Yahudi iwa ialdinku'usi nee hee xooror hatla tam ng'uwa i daqay. Nee Mungu nga geehhontiis dir'eeni alero ar gidaba a hariimaka ar niwa oo heewi ku harmeetin laqaa ku slasla/ar. 29Gaari an gar nisa amoori xaaw qoomar tiwa /akaa nee makasii /aka'amoro. Nee hindi gar isa /akae a mila."30Kornelio ire oo "Bili ar tsiyahh, qoomar lal'ar gwaleel ani a saalimu wa baraa dooee, heeko hinqwaroo /awak walo nina ida geeraaee sihhiit. 31Ire oo, Kornelio firooro'k kaa axaas nee Mungu nee ilahhooarok tada harmamiis dir litlakuse Mungu ga ginqaresiika nee a inslaslaangw tlehhiit dir geeraawose. 32Nee kuung hee ya/aaweek ay Yafa, Simoni /akaa kwada ta bay Petro. Ino's hanosay i dir doo' Simoni dirii kwada kaduu tlehhahhiit do'os i afee' tlawi. 33Nee siwadaar kilae ani muu ya/aaw amoorok. Nee kuung idor hho aga tlehh ar niwa xeer. Nee hindi aten sleemero a dir heeraa Mungu i diriian as tada sleemeero ar Aako naa kuungi haraeyiin kawa axaasaan.34Aluuwo Petro axweesani ngire imu/un inoin ngire bay, Ar lo' alkwa'ari aga tsaahh idor Mungu ir barqaahtir konkang. 35Umo'oqo heewo oo Mungu ilaiwawa/ nee tada qoom ar Mungu i slai ga tlehhiit ino ku ya/an nee Mungu tam oo xooro gala.36Nee kuunga ya/abtoda hhoo tada Mungu aa huuw dir muk Israeli a xua ya/abtoda ar wayda ar loohir Yesu Kristo inos an Aako muu sleemeero. 37Mor'ooda sleemeero a tlehharuut wa bara yamuu Yudea sleemeero kuunga u xua, ina imu/un baraa yamuu halilayar wa alero aluu baatiismoodaoo Yohona aa alki/iit. 38Kuunga kaangw Yesu Nazareti u xua idor Mungu ngura imbalaa'x nar di/i ner Qeeruu hhoohhoo i hariis nee /uruu. Ire koomiit gadiyer hho tlehhhtowo ne muu ngure hhooeemiis nee kwad sleemeero netlaangw aa slehhe'eemiis, asma inos nee Mungu aa dinkwa.39Nee aten a Lamabuuser maro'oda sleemeero aa tleehh baraa yamuu Yedea nee baraa Yerusalemuwo. Inoin inos kuna kikii gawaa msalaba kure gaas. 40Heewi Mungu nguna waaslo/otiis baroor tam nee ngure ale sleemuwi hariis iwa geehhouy. 41Nee a dir huu sleemeerooka a dir ateeda Mungu a qaaro tsawar tawa lamabu'useros, aten ana /ayiimaan nee tare wahamaa'n hee inos aluu niwa waasloo/ baraa muk qaatl wa alero.42Yesu hara'aya ngina oo' ar muu kuwa ya/abtor hho i ali/iitaan nee kuwa lamabuumaan idor kwi tar kwada ta hara'ayar hariis nee Mungu ar muk slaaf nee muk aa qaatli nguwa sakwaslemuti. 43Kwi aaruuse sleemeero guna idoorir lamabuu'n as kahho umooqo heewo oo gwa haratlintii gurtleemu tlakwemaawos nguwa slay ner umo'os.44Qoomar Petro iwa axweesanti haki, mukda sleemeero oo axweesantada gaa axamiis kire hatsiis nee Qeeruu hhoohhoo oo Mungu. 45Aluuwo muk Yahudi kwada aa haratlintii, kwada nee Petro ta kone tare waa/aoo/ asma Mungu muk xoorda hatla ngiwa tawo qay Qeeruu hhoohhoo oo Mungu.46Asma mik xoorduu hatla tawa axweesi ar axweesanta xuawa sleen twa Mungu xirfeemiis Petro ire oo. 47Hee ma'aay gi /itiim a ma'aa ar mukwi kus baatisiika, asma mukwi Qeeruu hhoohhoo oo Mungu kwa ilaaoh wa idor aten. 48Petro ire oo mukwi ku baatimiisi ner umoo Yesu Kristo. Aluuwo Petro kure firiin iwa hootiwa ayaain deelor ninawe.
1Ya/abuuse nee hhae kwada awa baraa yamuu Yedea kaa ngwi ngure axaasiye ar gidaba muk xooraduuhatla sleme axweesanta Mungu kaa ilaaoh. 2Nee Petro iwa hardah Yerusalemu mukda hara'ayar al/utlo kaa ooh waalo tare kaanganuu's, 3tare hah "ihii asma mila kuung masa amor muk ta al/utliniika kekee'r tare al/ayiinda nee inoin."4Aluuwo Petro axweesantada ngina imu/un alki/ituwo imiir tada sleemeero aa tlehharuut imiir geeraa wa alero ire oo. 5Ani qooamar inwa Mungu firiim wa baraa gixsar Yafa, igu'utu una ar oo xooslmoo idor inqwariir ur ar pasleemoo tsuyahh koom ana ar kingi /eytimiis wa gawaa ay dawri dida ani ni dirii. 6Gadadaa ana ga/aaw walo ngire aldakuit. Gar na ar aa make'e ya'a tsiyahh awa yamuu ngire ar nee makee sla/a nee makee gur'eer moraroqa nee tsir/oo.7Afo ngire axaas ar kah, "Petro tlaw, moro'osing tsu/eek ki /ay." 8Ani nire oo , /ayaaka Aako asma gar ta waki laqaa gar slaslalar aga afkoenii qaasiika. 9Afooda nire male ki/ wa gawaa dawri ar ki/imaa tsar ar kah, moro'o Mungu aa hhoohhoees kuung mu moro'o slasla/are an babawaar. 10Tdooda ina tlehharuut kilima tam aluuwo moro'oda sleemeero kure ar tlay ay gawaa dawri.11Nee siiwadar kilae naxes muk tam i sihhimiit dir geeraa do;oda ta i diriiaan oo tinda Kaisaria wa ya/aaw amoree ni alero. 12Qeeruu hhoohhoo oo Mungu ire oo, ti koonde nee muki mada ayumitaar. Nee muki lahhoo tire alkomaan tare dahaan baraa do'odaoo heedada. 13Inos ingre alki/iit idoda iwa kahi malaykamo una ar a sihhiit baraa dooee ire oo muu ya/aawe ay Yafa as simonuda ta baby Petro kuwa /akai. 14Ino's axweesanta kuung u ba/amiis nee do'ok sleemeero ng'i dirogi oo.15Ani axweesani ngiwa imu/uum wa idoori Qeeruu hhoohhoo oo Mungu ire awer gwaain idoda geeraawo ira aweer gawaareni ale. 16/Ayme'erida Aako, aa oo ngire inslaw kwada iwa oo, "Yohani ina baatimiis ar ma'ay nee kuunga tundu baatimiis ar Qeeruu hhoohhoo oo Mungu.17Qoomar aten Aako Yesu Kristo kuwa haratlintiaan, Mungu tina Qeeruuwos i hariis, nee Qeeruuda naa diren hariis bar guna diriini hariis sleeme alkwa'ari ani Mungu idor ng'ur ilaa/ aa idoola? 18Axweesanti kawa axaas tare xasliit, Mungu kure xirfees, tare oo, "Laatirko Mungu tam muk xoorduu hatla sleeme gwa pa/a ngw i hariis oo hhu'uu'ung asma slafiing nguwa slaya."19Mukda aa haratlintii oo slahhe'eemisoo ur nguwa slaye qoomar Stefano kuwa gaas niwa tiya/amitii wa baraa Yerusalemu tare sawemiis ay baraa Foinike nee Kipro nee Antiokia. Hee axweesanta Yesu gaa alki/iiti i ikaahh dir mukoo hatlae aqo har dir muk Yahudi kilos. 20Inoin kwada bihha'le a muk Kipro nee Kirene mukwi tawa hardah Antiokia ya/abtor hho' ar Aako Yesu kare alki/iiti dir muk Yunani. 21Nee dakw Aako dinkwa nee inoin muk yariir ire warqay Aako mure haratlintii.22Kaangw mukwi kure axamiis nee mukdoo Krisanaay oo baraa Yerusalemu diri nee Barnaba kure ya/aaw ay Antiokia. 23Siwada inos niwa hardah nee tsuuqaa Mungu ngiwa ar ire qwa/aa/ ngire bay, Aako dahasaak walo baraa murerhung sleemeero. 24Asma Barnaba a hee hho walo nee kwa hatsiis Qeeruu hhohho oo Munguhe nee haratlintiaoro nee muk yariir Aako kure haratlintii.25Aluuwo Barnaba ire Sauli lelehhtoo' ay ay Tarso. 26Nee Sauli nguwa slay ngure huuw ay Antiokia. Inoin tare alhoot kuruu wak nee eeharuuse tada baraa Antiokia, nee muk yariir kure intsahhatimiis. Yamuu Antiokia an dir geeraa ar hartlintauuse kawa bay Krisanaau.27Nee qoomadar kilae aaruuserka nina /e't wa Yerusalemu Antiokia. 28Baraa tla/angwiine oo wak umo'os aa Agabo, heewi ire guyer dihh ni tlee'r baraa yamuu sleemeero. Idor in tlehharuut deelodar Klaudio.29Eeharuuse, axweesanteen kare dir wak i qaas ar gidaba umoo heewo gr i aleeslay wa ile/isaay ng'i hariisi as kuwa huuwi amor hhaeeren kwada awa baraa yamuu Yahudi diriia. 30Idooda taa dinkwaari axwee's kare tleehh, Barnaba nee Sauli kire ya/aaw asma alee/isayda kuwa huuwi amor bariise da baraa yamuu Yudear idirii.
1Deelodae waawtumo Herode mu'k Krisanaay gunabihha Ohin ngure slehh'eemiis. 2Yakobo hhiyaa' Yohani ng'ure gaas ner panga.3Herode idoda ng'iwa a'r mu'k Yahudi aa qwala/, Petro ng'ure ao'h male ale. Qooomasi a deelor ur nar milaater taa sluftiisika. 4Ooharo ng'uwa hhe'ee's, ngure dahaa's baraa doo' tsee gimo, ngure hariis dir askarir daqoorey tsiyahh as kuwa xun nee gar aa slaa aa gun hariis dir muu Pasaka bira waaraahh.5Petro kure xu'n nee askaari baraa doo' tseegimori ale, nee mu'k Krisanaay tare buuruumburiit, Mungu kure firin ner ilakaharu asma ino's. 6Balooda ng'uwa duuxar wa slai nee ng'uwa sihhitiis geeraa muu, amsiwo Petro aa guir tla/angw askaarir tsa'r kwaa tseegiit ner minyororo tsa'r, nee xuumuse i tsufe do'o tseegumo'r xuun.7Siwadar kila, malykamoo Aako haratiit ire sihhiit bahhawo's, do ir gwa/aa't. Petro ngure tlee's ngure bay, " Tlawang ar ganslaay" nee mingororoda kura tseegiit ire gweriit wa gawaa dabawo's ire paahh. 8Malaikamo ire oo, " Tlabaawok dahaaseek nee Ya/ataawo dahaaseek," Petro tlabaawo's nee ya/ataawo ngire dahaas. Malaykamoda ngure bay, "Hinqwariro'k tsiteek ani digir deelang.9Petro malaykamod angure digirdee'l ire ti'iit afeeni gaa xuuika ido'r malaykamo aa tleehh ido'r tar lo'. Ino's ngi xui aa igu'utu. 10Tsufe do'o geera nee oo tsa'r, kuwa waaraa'hh tare hardah dir tsufe'eda u'r oo muqsli kwada tar dahi baraa gixsa, tsufeeda ire kilo's gweriit. Tawa ti'iit, tare komiit ay alhi'eese uruwada, Petro mure geexay nee malaykamo.11Petro iimiro iwa pa/ ire oo,"Hindi alkwa'ari aga tsaahh waalo' idor Aako malaykamowo's ngura ya/aaw asma ani iwa ba/amisi wa dabaa Herode, nee tada xooror Yahudi leemeero i daamaaran. 12Nee tada aa tlehharuut ngiwa tsaahh, ire tlay ay do'o Mariamu aayor Yohani kwad umo'os oo tsa'r ta bay Marko, naxe Krisanaay yariir ta buruumburiit dir do'da ta fiririin.13Ino's iwa tsufe slumta wa /akakaa, dasirka ta bay Roda ire iiar qaasar eer tsufee do. 14Nee afor Petro ngiwa tsa'hh, tam tsufeeda' ngwa gwedika asma qwala/ aqo ina gansler ti'iin bara doowi alero, bmukda baraa do i dirii nguna idabeemuu' eer idor Petro ir tsufee do' wa sihhimiti. 15Kare bay, "Kiing aga nee'tlamuu't," nee ino's ire koomiit axweesanto ar iwa ka't aa lo' nee a ino's. Tare oo, " Gaaasing aa malaykamowo's.16Petro ire komiit /akakao wa tsufe'e do', ng'uwa gweerii, ngure arii'ii tare waa/aoo/amin. Petro ngire kuu'tl ner daba as iwa xastiitiya, nee ino's ido'r Aako ng'ure duux wa baraa do'o tseegimo ngire alki/iit dir in alero, ire oo'. 17"Kaangwi amo'r Yakobo ti hardahase nee hha'eewo's sleeme." Ino's ire tlay ay amor yamuu hatla.18Qoomar iimi iwa pa'/ askaari ire gurdamu't waalo', as tada aa tleehharuut wa dandoo Petro. 19Aluu' Herode ng'iwa leelehhiit nee nguwa slayka, xuumuseeda ng'ire maahamiis, aluwo hara'aya gare oo' kiwa tsuu/i. Aluwo Herode yamuu' Yahudi ng'ire geexay ire tla'y ay Kaisaria, ire hoo't wa amooda.20Herode muuna ng'ure faa'k waalo' dir mu'k Tiro nee Sidoni. Inooin kure haradaqaay ner muno'o wa'k. Blasto kuna hhiyu'umar i tleehh asma ino's aa alee/iismo'o doo' waawtumo, nee inooin ng'iwa ale/iisi. Tare waydoo' firooro ay amo'r Herode, asma mu'k yamuuin moro'o/ayma dir kuwa hariimamisi a dir yamuu waawtumo. 21Baalorka wa'k idor arta dinkwarii axwee's, Herode tlabaawo's kwada awa waawuti'iima ng'ina dahaas, ire iwiit gawaa kita ngo's oo waawuti'iima, ire kwasleemeuu't wa geeraain.22Muu ire baahhuu's waalo' tare kah, "Afoosi aafo'r Mungu' a afor heewoka. 23Siwada'r kila malaykamo Herode ngure taa'hh asma Mungu ng'wa xirfoo' i hariisiika, kure /ay nee sapona ire gwaa.24Nee axweesanta ya/abtor hho' ar Aako ire tla'hh yamuu ng'ire fa'k. 25Aluu' Barnava nee Sauli gadiyedar'in ng'iwa hhe'eesii nire ki/ii Yerusalemu, Yohani kwada ta bay Marko ngure huuyii.
1Nee Hindi Kristsanaay oo baraa Antokia, bihh'a ale aa aaruuse nee bihha' ale aa intsahhatuuse. Inooin aa Barnaba, Simeoni (kwada ta bay Nigeri). Lukio oo yamuu' kirene, Manaeni (Ino's aa kwada isamoo wa'k kwa 'ayiika nee waawtumo Herode), nee Sauli. 2Nee qoomar' tawa Aako fiririin nee tawa tseegin, Qeeruu hhohhoo oo Mungu ng'ire bay, "Barnaba nee Sauli wagweerere, as gadiyeda ng'isa /aka'a ng'iwa tleehhiya. 3Aluu' Krisanay tawa tseegin nee tawa firiin, nee dabain kire gaa's gawain tawa hhe'ee's tare ya/an tawa tlay.4Barnaba nee Sauli Qeeruu hhoohhoo oo Mungu kure ilaiwawa/ nee aluwo tare /ee't ay Seleukia, uumir amosii wa tleemi tana hhayuu't ner baraa tlawi tay hardah ay Kipro. 5Tawa hardah baraa gixsar Salami, /aymuu' Mungu kure alki/iit wa baraa mare'r Saalingw kwada baraa Yahudirii dira .Qoomasiye inooin aa dinkwa nee Yohani as ng'iwa alee/imisi.6Qoomar tawa hi'iimiit wa baraa yamuda kahaar tay dalaa/ ay Pafo, heeko da/aluusmo kure harati'iit, Yahudumo ino's aa aaruusmoo' lamuusmo, kwada umo'os ta bay bar Yesu. 7Da/aluusmowi tana aldinku'umiit nee waawtumoo' ta bay Sergio Paulo heewi aa hee' geeruu koo'm. Heewi Barbaba nee Sauli nguna kwahha's, asma /aymuu Mungu kuna slaa' axaasaro. 8Ala Elima, "Kwada oo da/aluusmo" (gidabar umo'os anda/aluusmo) kwada aa sii, waawtumooda guna iara'ar as kahho'o iwa ti'iit baraa haratlantaoro.9Ala Sauli kwada ta bay Paulo i haats Qeeruu hhohhoo oo Munguhe, ng'una ilaa i duxuu't. 10nee ire oo "Kuung aa na/ay doo' heetlangw, kwada ta hatsiis lama sleemeero nee tlakweema. Kuung aa wakuusmo oo umoo' gar gana. A ya/aandaka meemuwo warqeemisoo' uruduu' Aako, kwada naa tumuiye, uung i aleeslera warqeesaro?11Hindi ga/awek, dakw Aako i gawawo'k, nee kuung aa tam'u't. Tse/ima uandaka ay Siwarka, "Siwadar kilae iimiroo's ire boo/eer tlaangu' ire tipiit gawa Elimas ire harweeririin wa dida muu ng'ure firirin oo ngu dawa ohiin as kuwa tumu'umisi. 12Aluwo waawtumoda ng'iwa ar tada aa tlehharuut, ire hartlintii asma ina waa/oo/ wa intsahhatisar gawa dandoo' Aako.13Aluwo Paulo nee muko's tare hhayuu't ner naraa ma'aay ner malalimo limir Pafo ay dirka ta bay Perge ar baraa yaamuu Pamfilia. Aluuwo Yohani inooin ng'ire geexay amoda inos ire kii/ Yerusalemu. 14Paulo nee muko's kwad tare hhayuu't wa Perge tare hardah ay Antiokiar Pisidia. Amoosiye tare koomiit hhayuumaro tare hardah baraa mare'e Saahingw nee baloodar deloo'r hungu/umawo tare iwiwiit. 15Aluu' hara'aya nee gooir aaruuse kawa hhe'ee's Samaro, waawitoo' maree' Saalingw kuna heewi ya/aaw tare oo, "Hhae bar ya/abtor hho' ar ta koonda' ar mukwi ng'u munuwi doog bir deer diriihe, ooaari."16Paulo ire sihhiit ng'ire daba i tleee's ire oo, "kuunga hhawate awa baraa yamuu Israeli kuungasiya Mungu ilaiwawa/a iia tatla. 17Mungu mu'k Israeli babi'iren ngina tsawar nee ng'ire mu'k yariir tleehh qoomar tawa hoo't wa baraa yamuu' Misri, ngire barada wa duu'x ng'ire geerahar nar /uruu dako's. 18Ng'ire sage qiitl wa baraa yamuu duruq kureri mibeeri tsiyahh.19Aluu' Mungu xoorduu faanqw ng'iwa hhamee's awa baraa yamuu Kanani, Yamuda kire hariis dir mu'k Israeli tawa aalir'in. 20Idori ina tlehharuut iimir kurrii tsire tsiyahh nee mibeen koan. Aluu' moro'owi sleemeero , Mungu ng'ire har ohuuseri slay ay qoomar aaruusmo tawa Samweli.21Aluudae mu'k Israeli Mungu kuna firin asma waawtumo ng'uwa slaya, Mungu Sauli garmaa Kishi, he'e tlahhee' Benjamini ng'ure hariis tawa waawtumoo' har kureerii mibeen tsuyahh. 22Aluudae Mungu Sauli ng'ure hengee's baraa wawiti'imaro, Daudi ng'ure qaa's tawa waawtumoin. Mungu ina axwees gawaa dandoo' Daudiwo ire oo, "Daudi na/ee Yese ugaslaw, asma ino's aa hee munue gu qwal/aa's, nee tada sleemeero ani ni slaa ng'i tleehh.23Nee baraa tsahhee heewi ta vay Daudi Mungu ba/amusmo ng'ure huuw dir mu'k Israeli, Yesu idoda aang ng'ira gerii oo, nee ng'ira tleehh. 24Gaar ina tlehharuit qoomar Yesu iwa kahhi, Yohani baatismo ng'una geeray alki/iit as gurtleemuu' tlakweemaa mu'k Israeli sleemeero. 25Qoomar Yohani gadiyedaro's ngiwa hhe'ee's ire oo, "Kuunga kawa xua ani aa ma'aa? Ani a kwadaeka. Nee hindi iia tatlaak, kwada alue wa hardah, ani aa hariimaka ya/ataa' ya'aawo's ng'iwa sekwekwe'ees.26Hhe, na/ii tlahee Abrahamu, nee kwada baraa tla/aanghung i diria Mungu ugwa hartlintie, ya/abtorii ar ba/ama maso'k kingina ya/aaw dir ate'n sleemeero. 27Asma kwada baraa Yerusalemu wa hoota, nee geeraaharuser ine kwa tsaahhika ido'r ino's ta'r ba/amusmo, nee aaxweesantada ar aaruuse tada ta somamusi umo'o deelor hungu/umawo ka baloo tsaahhika, gawa idoorihe aaxweesahtada ar aaruuse ar sakwasleema nee gwa'ara kana boo/ee's.28Nee inooin gar lo, ar na arii ar gwa'ar wa hariim i ka'hh, aluuwo Pilato kure firin ng'uwa gaas. 29Qoomar tawa hhe'ees boo/eesaro tada sleemeero ta dandaoo'si gooin kure aweerii wa gawaaa msalaba kure qaatiss baraa ba'aa.30Ino's Mungu ng'ure waasloo/atiis wa baraa mu'k aa hhan. 31Ino's tina geehhoutimiis deelor yariire dir kwada nee ino's naa alhi'imitii dinkwa iimir Galilaya ay Yerusalemu mukwi alkwa'ari aa lamabu'useros dir muko.32Gawa idoorihe ate'n ya/abtoda hho an alki/iitaa'n ara dandoo' qadoda' Mungu aa hariis dir baabi'ite'n. 33Mungu alqadori ng'ina dirtenii qaa's nee na/ain, baraa tisiye Mungu alero. Ti sleeme kana gooin baraa war'amta tsa'r, "Kuung aa Garmae, bili ani aa Baaboowok." 34Sleeme gawa dandoo loemawo a gidaaba Mungu ino's ng'una waasloo/otiis wa baraa mu'k aa haan as kahhoo slaqwtos na hhi turuuit, ire axwees ner idori, "Ani kuung u tsuuqada hhoohhoo i hariis kwada awa qooma'r Daudi.35Idori an gar isa oo sleeme baraa war'amta hatlae, kuung heewok oo hhoohhoo u baloo meeraka baraa hhituru'uma ng'iwa ari. 36Aluu' Daudi sla'arir Mungu ng'iwa tlehhiit dir mu'k qartose, ire qaa't kure qaatiis dinkwa nee baabi'iwos nee hhituru'uma ingire ar. 37Nee kwad ta waasloo/otiis nee
1Idori ina tlehharu't wa baraa Ikonio ar gidaaba Paulo nee Barnaba tana da'h baraa doo' saalingw oo mu'k Yahudi dinkwa nee mu'k Ynani tare axwee's nee daqta yariir ar mu'k Yahudi nee mu'k Yunai tare haratlintii. 2Ala mu'k Yahudi kuwada aa haratlintiika mu'k xoordu kuna gatliit as hhae kiwa si'i.3Tinoin tare amoda wa hoo't deelor yariire, /ayamuu Aako kure alki/iit ner Pihhu'umeaner /urui Aako, ne ngire heehhoutiis dandoo qeemuu' ya/abtoro. Idori ngina tleehh moro'o slaqsii nee moroo' waa/oo/omor koo'm huwa tleehhiti ner dabaa Paulo nee Barnaba. 4Ala mu'k yariir oo baraa gixsa tian awagwediit. muu bihha'ale aa dinkwa nee mu'k Yahudi, nee bihha'ale aa diknwa nee
1Muko nina /eee't wa Yahudi hhae kire intsahhatimiis, ta kaahi, "bara tuunda hheehe'eemiisiika idoda ar hara'yar Musa i kat ba/ama aa slera'aka. 2Qoomar Paulo nee Barnaba twa baraa tlampa'amisoo idirii nee kaangani nee Mukwi hhae tare Ya/an ar gidaaba Paulo, Barnaba, nee haaee' hatla ta tlay ay Yerusalemu amor' ya/abuuse nee bariise as dandoo mahasti.3Gawa idoorihe, nee baraa ya/abtor in tada kiwa ya/aaw nee Krisanaay, Foinike kanar dee'l ay Samaria idor mu'k xoordu kura warqee's kare alki/iit. Hhae slee'meero nire qwala/ii waalo. 4Siwada tawa hardah Yerusalemu, kire kwahha's nee Krisanaay nee ya/abuuse nee bariise, inooin moro'oda slee'meero Mungu aa tleehh dinkwa nee inooin kure alki'iit.5Ala mukko aa haratlintii i deer, inooin ta baraa tla/aangw mu'k Farisayo, mukwi tare lihhit tare oo,' "I hariln muu kuwa hhehhe'eemiisi nee kuwa hara'eyin hra'ayar Musa nee kare oh. 6Ya/abuuse nee bariise tare sihhit dir wak as mahasti kawa aldakwi.7Aluu' saqe foxmsoo yariire, Ptro ire sihhit ire oo, kuunga a xua ar gidaaba baraa deelor hhohho awaaraahh Mungu tsawdo ngina tleehh wa tla/aangwhung, gidaaba ner baraa afkwe'ee xoordu ya/abtor hho ngiwa xaasiya nee ng'iwa i hartlintiya. 8Mungu muremoo' muu ngi xuu, ngin lamabu'un diri'in, nee ngire qeeruu hhohhoo i hariis idoda aa tleehh dir atene; 9nee Mungu idor dinbay ngaa tleehhika dir ate'n nee inooin, aqo Mungu munemoin ugina hhohho'ees ner baraa hartlintao.10Gawa idoorihe kuunga mas Mungu iiara'ada ar tawa huwaar iiloo qaamida gawaa sumii eeharuuse kwad baabi'iiten nee tam ate'n o kila ina aleeslawanika gaagaararo? 11Ala aa haratlintiaan ar gidaaba an ba/amaan ner gurtleemuu Aako Yesu, dioda inooin tara ba/an.12Mukda' sleemeero aa buruuburiit tare xasliit Paulo nee Barnaba kire axamiis qoomar tawa moro'oda wa/oo/omor koo'm alki/iiti kwada Mungu aa tlee'hh ner iooin wa baraa tla/aangw mu'k xoordu.13Paulo nee Barnaba tawa xasliit, Yakobo ire axwee's ire oo, "Hhae'eee ani iiarii qasarii." 14Simoni ina axwee's idor geera kiae Mungu ner baraa qeemwose mu'k xoordu nguna alee/iimiis as mukko ng'uwa tsawari ner baraa umo'oos.15Nee axwweesenee' aaruuse ti ya/aa/ana nee ti idoda kara gooin. 16Aluu' moro'owihe ani ni kii/ as doo' Daudi ng'uwa male tleehhamkwa aw, kwada aa huu, ngure sihhitis nee ngure male /abeemay ki/iis. 17As gidaaba mukda aa mee't Aako nguwa leelehhiya, dinkwa nee mu'k xoordu kwada taa /akaa ner umo'ee. 18Idori an idoda Aako a axwee's kwada moro'owi ng'wa tleehh an kwi geehho'o iimir qaroro.19Gawa idoorihe, raraayar'ee ati giddaba mu'k xoodu kwada naa warqaye' amor Mungu muwa slehhe'emisoowi huwaa'n. 20Ala baarua aa gooinaan amorin as gidaaba tiwa harmaga hhiya nee hhitada' ar mungii hatla, ilatleriir fuqi, nee makaayda tsababay nee tseere. 21Iimir qariyoo bariise muu ideer umooo' gixsaro kwad haraayar Musa ngi alki/a/iit nee ngi soomaamiin wa baraa maree Saalingw muoo' deelor' hungu/uma.22Gawaa idoorihe kare ar dgaaba ka hhohho ya/abuuse nee bariie, dinkwa nee Krissanaay sleemeeo Yuda, kwada ta bay Barsaba kiwa tsawaari nee Silas, inooin angero qeeraharuuser Krisnaay nee kire ya/aaw ay Antiokia, inooin dinkwa nee Paulo nee Barnaba. 23Barwa idor kara gooin a idorri, "ya/abuuse, bariise nee hae, amor hhaeren awa baraa xoorduu hatla awa baraa yamuu Antiokia Shamuu nee Kilikia, lawayhung.24Ate'n aga axaasaan ar gidaaba mukko amore'n daahh nee ate'n hara'ayasing aga hariisanika diriine, kuunga tunduna dawitimiis ner itsahhatisrin tada munerhung slehh'eemiis. 25Gawaa idoorihe aga araa'n ate'n sleemeeo muu u tsawaraan nee ngire ya/aawaan amorhung dinkwa nee sla'aruuserien Barnaba nee Paulo. 26Inooin aa mu'k slafingw'in ngwa hariisiye asma umoo Aako Yesu Kristo.27Gawaa idoorihe Yuda nee sila, ngin ya/aawaan axweesantada inooin ngi oiya. 28Asma ana araan nee igoan dir Qeeruu hhoohhoo oo Mungu nee dir ate'n ar tundu wa huwaar yariiri tsa/asanaka ar moro'oda hari'imaka. 29Gawa idoorihe kuunga tiharmagahhe dir moro'oda ta hariimisi dir mungii haatla, nee tseere, moro'oo ta tsababay nee fuqi. Kuunga birta partle amor saaw nee moro'owi, daqade aa idor hhoo dirhunge. kuunga deelo"30Gawa idoorihe, mukwi kure ya/aaw tare /ee't ay Antiokia, aluu' tawa hardah muu kure buruumbur dinkwa, barwaduda kire hariimiis. 31Barwadyda juwa soomin, tare qwalala/ asma ka munoo i doo'g. 32Yuda nee sila, nee aaruuse, hhae kire munoo idoo'g ner /aymerii yariir nee sleeme kire /uruu idoo'g oo hoota baraa harantlintao.33Aluu tawa hoof deelor ninawe, tare diya/aat nerwayda aya amo'r hha'e kwada inooin ng'aa ya/aawi ye. 34Ala Sila ng'iwa ar iqoon ire mooda i mee't. 35Ala Pauloire Antiokiar wa hoo't dinkwa nee mu'k hatla oo yariir,nee ino's ng'ire intsahhatimiis /aymuu Aako kurealki/iit.36Aluu deelor ninaw iwa waaraa'hh Paulo Barnaba ngure bay, "Gwah alkkwa'aa'aa ki/aan amor hhall kwada awa baraa umoo gixsa kwada taa ya/abtor hoo ar Aako i alki/ii/an, i ale hiitanta awaan, nee kuwa araan idor i driiya. 37Baranaba ng'una slaa sleeme Yohani kwada ta bay Marko tiwa kona. 38Nee Paulo gaa slaika Markao kuwa huuwi, asma ng'ina geexay amoosi baraa Pamfilia nee aa Konitiika dinkwa nee inooin baraa gadiyede.39Aluwo kangaanir yariir ire tlehharuut ganaa idoorihe tire paratliye nee Barnaba marko ngure ar tlay tare haayuu't ner baraa tlawi ay Kpro. 40Ala Paulo Sila ngure tsawaa'r kure abeefirin nee hhae as tsuqaa Aako ngiwa slaya. 41Ire tlay Shamu ngire ar dee'l nee Kilikia, Krisanaay ng'ure alee/imiis as /uruu ngura slaya haratlintaoro.
1Paulo sleeme niwaxay Derbe nee Listra nee qaytsiit dide eharusumoako i deer kubay Timoteo, a garma ta laqwaal nee ayor myahuto'a ar haratlintao'kom nee babowo's hee' giriki. 2Mu'k Listra nee ikonia ngwa kangwa'hho' ii kahi. 3Paulo nguna sla'a as niwa' alhhayuutiya nee ino's, ngunartlay ngure al/uu'tl asuma mu'k Yahudi oo amodidiria ngu xu'iiya' idor baboin tar hee' giriki.4Iwa aii a'aaya' baraa' gixsadu nginar warahhi nee hara'aaya ngina harimiiye' baraa' kanisudu as har'ayada ta hariis ya/abuuse nee Bariser Yerusalemu ngiwa iia looeesiya ngiwa oha hhe'eesiya. 5Idosiye kanisadu ire kwa/iiye baraa' haratlintaoro nee oo naharatlinti'iiye taro inadogigin daqisle'm.6Paulo nee Timoteo tana tla'y Firigia nee Galatia, asma qeeru Mungu' ngina alesi/aymu kuwa alki/iiti baraa' yaamuu' Asiaro. 7Qooma'r tawa nakaa/ misia gena nina alodaqaye Bithisinia alo qeeruu' Yesu ngina alesii. 8Gawa idosiye nina misiar deliye' nire hardihiye e Troa.9Paulo igu'utu nguna ar Amsiwo heeko oo' yaamu Makedonia Isihhimiit ngu/aka kaa' nee i kahi "Qwalase ate'n tunu/ise Amori ar Makedoniaro." 10Paulo igu'utu nguwa ar tire hara'aamohhesani tawa amo'r Makedonia kwaan ngatsahha gidaaba' Mungu' ate'n tuna/aka ngiwa ya/abto'r hho'i alki/iituawaa'n.11Aluwo ana tlawaa'n awa'amor Troa ana idatumuuan ay samotrake, nee bolor alusing ana hardahaan gixsar Neapoli. 12Niwa disi wa tlawaan ana Filipir kawan nee an gixsar baraa' bomar wawtimar mu'k Rumi nee ana hootan wa barada' afiqoomar hhawaake'. 13Bo/or delor sabaroro anati'iitan amo'r afeeni dir tsufayo, ner uruwar baraa' yaae dir gerho ngiwa xuan dir salingw nguwa tlehhan i der anaiwaiitan yaamuu' nee axweesan nee /amenaka ta dir wa'k i haragasiye'.14menirka wa'k ta bay Lidia sabarau wermamiis ino's gixsar Tiatira ngin dahh ino's i Mungu' ilaiwaawa'/ tunaiian qa's. Aako munawo's nguna gweer ngire gidabar axwenda Paulo a axwees. 15A/u kiwabatiis ino's nee mu'k do'os slee'meero tunaharhhehhe'es i kat "bar ani iga ande idor nir inkimoo koo'm baraa' Aako gimse tunufiriim dahe' nee wiwiite wa dooe'" tunaharhhehhe'es wa lo'.16Ala tawa amo'r didar saling kakawaan Dasirka wa'k ar netlamer aru'umar koo'm tina dogaan nee ate'n. Daqari'imar yariir ngina aakowos ar ee'r ner aaru'uuma. 17/Amenisi Paulo nguna digirdel nee atene i bahhuus wa aluure'n i kat "Hhawateeka' a sagadiyuser Munguda' u'r kangw ba/ama ngun alki/iitiya' dir kuunga'. 18Idosing ngina tlehhit delo'r xariir alo Paulo kuwa buhhtis nee idosi ina aluwi warqa'y Netlameda' ngire bay' Nar baraa' umoo' Yesu Kristo ti'iit barawoose.19Aakoki'iiwo's ngiwa ari idor harhhifo'r daqari'iimar'in ar tleer Paulo nee Sila ngire ahiine nee ngire duruxiiye' ayi dir burumburta' muu' geera' mu'kda aleesleemu koo'm. 20Kiwahardahaas dir uruuse tanaoo' Hhawateeka' a muk Yahudi nee tsifanangw ur' qamiina baraa' gixsare'ne. 21Gar intsahhatimisiiya' ngw ate'n wa harimaaka' ilaohaaro' laqa' nguwa dindelaan ate'n mu'k Rumi.22Mu'kda a burumburt tana ka'aamiir wa ay hee' barta Paulo nee Sila i kaa'hh, uruuse inqwaro' Paulo nee Sila kuna fehhamis kire duxun tareoo' difaak harto. 23Alu kiwa diif hhado yariir, kina kwaa'hh baraa' doo tseegamo Askamo' geresa kure ba'y mu'k harmagahhee' wa lo'. 24Askarmo' gersa idosing ngiwa axaa's ngina kwaa'hh baraa' wawerir tla/afi ar baraa' doo' tsegamo nee ngire tgseegiit ya'aa' ale dida nga dahaa's.25Qooma'r tla/aangw amsi Paulo nee Sila tafiririin nee ta daa' da'aangu Mungu' kirfeemiis nee ki iiar i qamiin nee mukda oo hatla' ta tseegiit. 26Siwasir kila'e gar tardakiit a kunseelir ur nirehardaat sleeme ihhafiror do'ooda' oo geresa do' tseegamo' ngire digitis nee tsufi'ii do'ooda ire gwertiiye nee muqslada' muu kwa tsegiit ire sololoat.27Xuumusinooda' oo doo' geresa doo' tseegamo ninatla'y wa baraa' gu'uute iwaqaytsiit tsufii doo' gersa na geriitiye' panganas ngire tataa'hh asma geraho' ti gasar wa slaa' ngiwa xui mukda' ta tseegiit ta qaroo' /akumitiiye'. 28Alo Paulo ina uu' ar alor ur ina oo' miti qaqiimar ate'n slee'meero a dirii diriaa'n.29Xuumusmooda' oo gerasa tsaa'asi ngina firin kingiwa huwi nee ina gaslet dah baraa' doo' gersa idararaax ada'ayut, ina huu dir gera Paulo nee Sila. 30Nee ngina duux baraa' doo' gersaro ngire bay uruse idor ni /iis ba/aana ngiwa slaa'w? 31Nguna baye' Aako Yesu hartlintie ba/aama a sleer nee aldo'oge.32/Aymu Aako kuna alki/iit diro's nee mu'k do'oos slee'meero. 33Xuumusmoda' oo gersa nginartla'y amsisi oo' kila' nee yameda' a slahhahha ngire hamaa'tl, ino's nee mu'k do'os kire harabatiis. 34Paulo nee Sila ngina huu'w amo'r do'os ngire mra/aymari hariis nee ino's nee nina lo' wa qwala/iiye asma Mungu' ngwa haratlinti'iiye'.35Qooma'r tlatla/aango uruser do' kwasleema tana ya/ahin amo'r xuu'nusmoda' oo genesa ikahiiya' mukda gemawe i tlaye. 36Xuumusmoo' geresa Paulo nguna axwentisi u'uutiis gidaaba' uruuse na ya/abine ar tunuwagemaw tawa tlera, gwa idosiye ti'iite afeeni tlawe ar wayda'.37Ala Paulo ngire ba'y ate'n tununadifiye' geera muu nee ate'n a mu'k Rumi ta'm tasakwasleemuti'iika' nee tununakwahhi baraa' doo' tseegamo' baraa' geresa hinda alkiwa'aari tunufiiso duxa'rslaiiia idosi ii ya/aanda'ka' inooin oo kila' ni xayee' diri tunuduxiiye'. 38Xuumuseeda' kangwsi nguna ooiiye dir urusedar kwaslema, usedar doo' kwasleema tana lo' wa dayuut ngiwa tsahhiye' Paulo nee Sila a mu'k Rumi. 39User doo' kwasleema ninaxaaye' nee ngire barhhehhe'eesiye' iwati'iitiya nee ngiwaduxiix' baraa' doo tseegamoro Paulo nee Sila kirefiirin iwati'iitiya baraa' gixsar ine'.40Gawaa' idosiye Paulo nee Sila tanati'iit baraa' gersaro nirehariye doo' Lidia Paulo nee Sila hhae ngiwa ariye ngire mune kwa/asiye' alo nire tlaye' baraa' gixsasiye.
1Nee niwahardahiye gixsar Afipoli nee Apolonia, Nina hardihiye ee gixsar tesalonike didae' doo' Yahudi i deer. 2Paulo idor toda a intsahh daqislem ina amor in ka'y nee delo tam ar sabaro tana axwee's nee inooin dando /aymu Mungu' gooi.3Gooi ngina diri'iini gehhoatimis nee ngire ba'y gidaaba' i hariin Kristo kuwa slehhe'eemisi nee alo iwawaslo/i wa baraa' mu'k a hha'n, ngina ba'y Yesuwi axweesanto's ni din=rhungw i kah an Kristo. 4Mu'k Yahudi bahh alero kina kwatiit nee axwenisi tare hara gwaa' amo'r Paulo nee Sila, dinkwa nee mu'k giriki kwada Mungu' ila iwawaa/a nee /amenar yariiri ar Mungu' atetim nee daqta yariir ar muu'.5Ala mu'k Yahudi bahh alero kwada a haratlinti'iika' itsi/aay gina eer tana baraa' sokonir kaye mu'k tlakwen bahha ale kunge huuw muu' kuna burubur dinkwa nee gixsa ire xwaraxwariit muu slee'meero a bahhi te haratlay doo' Tason, Paulo nee Sila ki ohingw slaa' kiwa huwi geera muu'. 6Alo kiwaslayka yasoni kuna oh nee hhae bahha'alero, nee ure huu'w geera' urusedar gixsa, ta bahhuus, Hhawa aya ngwa wereqeesi na hardaihhiye ee amori sleeme. 7Hhawateka ta kwahha's na Yasoni, hara'aya'r Kaisari ngi hhititiina' asma ikahhiya' wawutumoo' hatla i deer ta ba'y Yesu.8Xoorooda' nee uruse'r gixsaro kangwusi kuwa axaa's xure ngina ee'r. 9Alu pesar ur ar xuumo' kawaar tla'y awaa' dir yasoni nee kwada oo hatla' kire gemay iwa tlaya'.10Amo=sisiye hhae Paulo nee Sila kina ya/aa'w Beroya nee niwahardihiye amoda tama baraa' doo' slingw Wayahudi ka'y. 11Mu'kda a muk saqalooar koo'm wa lo' ta muk Tesalonikero asuma ta amohhe'eesiye' /aymu kuwa ilaoo/ ner sagaloar in nee gooi kawaxuxu'u'n delo slee'meero as kawa ari axwenti ta axwees a idor i dir a? 12Asuma idosiye awa yariir baraa' tla/angw'ine nina haratlinti'iye nee baraine /aneernaka' ilaxaafa ngi slesla'w wa lo' ar kigiriki nee hhawate yariir.13Ala mu'k Yahudi oo aya Tesalonike ngiwa tsahhiye' Paulo i /aymu Mungu' aliki/iit wa amo'r Beroya, tana amoda' kay muu kure hara'awis muu kure tsifarangw ay. 14Paulo kuna gasler huu'w a uruwa'r Tla'wi alo Sila nee Timoteo nire Beroyar i meetiye'. 15Hhaeda' Paulo ngwa huuye' tina alkone ay Athene, Paulo nguwa amosi gexaaye ngina ya/aa'w gidaaba' Sila nee Timoteo ni gasle'r xa'y niniwa tligiye'.16Nee qoomar ngiwa damaran awa baraa' Athene, nunawo's inaslahha' barawoose' as idoda a ar gixsa iwa hats slaqasii mugii yariir. 17Idosiye nee mu'k Yahudi tire afa hanimisiye awa baraa' doo' salingw kwada Mungu' ila iwawa/a' nee dir kwada slee'meero ti dogiita nee ino's deelo slee'meero baraa' burumburita.18Muko oo intsahhasa'r waepikureo nee wastoika nguna sagesihhitiiye. Nee bahha'ale tana oo kwih kara gar ii ka'hi, axwesani /ee'tl? Bahha'ale tana oo' an ga/aaw ya/abto't Munga'aa' xua'awaslen ngin alki/iit, Asuma kangw Yesu nee waslo/oowo's ngu'n alki/iit.19Paulo kkunartla'y kure huu'w Areopago, tare oo' Axawento'k tisi /aben ta intsahhatlimis ate'n alesalawana xu'tiro? 20Asuma a moroo' /aben ngun huwahuu'b baraa' iiaren i alero, gawa idoorihe ate'n a xu'utir wa sla'aan morowi gidabaro's a milaa'? 21Neemuu slee'meero oo baraa' Athene nee dahaye'r ayaini diria' qoma slee'meero gar ta axweesi laqa ta axamisi a dando kangwi /aben.22Gawaa' idosiye Paulo inasihhiit tla/angw mu'k Areopago nee ire oo' Kuunga mu'k Athene a ga/aaw idor kuunga tar mu'k dini baraa' umoo'qo idoro. 23Asuma aning baraa' warhho'eene nee moro kuunga' ta ilahhoar ii duxuuta' nguwa xuxu'uum /aymeri ina ar baraa' kitaangw wa'k oo' ilahhoarbu'ng ao kaaha' amo'r MUNGU' XU'UTIITAAKA gawa idosiye Mungusi ta slufumiisa ta xua'aaka ana kwih ani ni dirhuung xu'uutiimis.24Mungu' yaamu nga tlehh nee umoo'qo gar barawo's diria, asma tawa Aako, dawri nee yaamu ii ya/aamtakea iwa iwiwiti baraa' mari tatlehhiit ar daba. 25Nee sleeme kusagayusiika nee daba muu kuto laqa in gaka slaa' dir'in asma ino's oo kila' muu' ngun slafingwi harimiis nee hisla nee moroo' hatla slee'meero.26Ner baraa' hee wa'k xordu slee'meero oo muu ngina tleehhla ohoota' wa dando getse/a yaamu, nee ngire qoomdu ii qaas nee harki/aay baraa' yameeda hotiia. 27Gawaa' idosiiye ii hariin Mungu' nguwa lelehhiya' nee nguwa i hardihiya nee nguwa slaya' nee looeemawo kusaweeka dir umoo'qo heewo baraa' tlangwrene.28Asuma inose a hootaa'n ahi'iimiitaan nee slafingure'n kuwa kaaman idoda da'aamusumohu'ng oo wa'k iwa oo' ate'n aa xwaylaro's. 29Gawwa' idosiye ate'n bar xwalar Mungu' iharindaka' tawa aldakutaan gidaaba' Munguima a idor sahhaabu laqa muqsala'r pesa, laqa tlaa/ee laqa slaqase ta tlee'hh ar alesleemu sagaloan muu.30Gawaa' idosiye Mungu qoomadar' inboo/aroina xaasliit ala hindi muu slee'meero ngun idababay umoo' diro tawa hhoin. 31Gar idori asuma balo nga qaa's ar yaamu ngiwa sakwaslemuut ar gana amu dir heeda ino's a tsawaa'r Mungu' haraxu'utir heewi ngiana hariis dir umoo heewo dida nguwa wasloo/atiis wa baraa' mu'k a hha'n.32Nee mu'k Athene ngiwa axaasiye kangw was/o/atisar tu'uu' bahha ale baraine Paulo kure wanyerus ala bahhaale tana oo' umale iiar ii qaasan baraa' kangwiye. 33Alu disiye Paulo ngire gexaa'y. 34Ala muu bahha'ale ina hara gwai amoro's ire hartlinti'iiye' baraine Dionisio mwareopago a hee' wa'k nee /amenirka' ta baba'y Damari nee oo' hatla dinkwa nee inooin.
1A/uu kangwsiiye Paulo ina tla'y wa Athene ire korintor ka'y. 2Amosiye heeko oo Yahudumo umowo's akwila hee aya Ponto ino's nee harero's ar ta ba'y Prisila, ninaxaaye' awa aya Italia, asma Klaudia ina oo mu'k Yahudi slee'meero ta quutli baraa' aya Romaro Paulo ire amor'in kaa'y. 3Paulo ina hooy nee gaidye ngire tlehhiye nee inooin asuma gadiyer ino's i tlehhiiti ti slaaya' nee tooin, inooin a mu'k hemadu tlehhahhiit.4Paulo tana axwees nee inooin wa baraa' doo' slaiingw umoo' balor sabaatoro. Ngire ilaxaaf mu'k Yahudi nee mu'k giriki. 5Aluwo Sila nee Timoteo niwa hardahiye Makedoniar wa ale, Paulo kuna liwii/ nee qeer /Aymu nguwa alki/iiti dir mu'k Yahudi gidaaba' Yesu an Kristo. 6Qooma'r mu'k Yahudi nguwa si'iiye' nee ngure /ooslisline, as idosiye Paulo tlawuwo's nguna kuukuu' dir geraain nee ngire ba'y tserer hu'ng ii gawa sagihung oo kila' ii ki/, An dalisar la,aala. Imir hindi ne daqislem aga tlaw amo'r xoorduu hatla'.7Idosiye ina disi wa tla'y ay amo'r doo' Tito Yusto hee Mungu' ila iwa waa/ Do'o's ku tse'w dir doo' saliingo. 8Krispo geraharusumo doo' sliingw dinkwa nee mu'k do'ooase Aako kure haratlinti' mu'k yariir oo aya korinto kwada Paulo ngwa liar ii qaasiye iwa axweesi nina haratlintiye kiretimiis.9Aako Paulo nguna ba'y amsiyo ar uruwa'r igu'uutu ma daiyumiita''r ala Axwee's nee maxasliitaar. 10Asma aning nee kuu'ng a dinkwa nee i kaahh hee' ga/iis, asuma mu'k yariir u koo'm baraa' gixsariye'. 11Paulo ina amoda wa hoot har qooma'r kuruku wa'k nee slahheri lahho i/aymu Mungu' alki/iit wa baraa' tla/aangw' in.12Ala Galio kuwa qaa's wa urusmoo' aya Akaya mu'k Yahudi tana barta wa'k i sihhiit nar wakleluwama Paulo kure huu'w dir geera' kitaangw kwaslema. 13Ikahiya heewi i muk ila xafiin Mungu' kuwa ilaiwawaa/ ner idor nee a lqador Musa ti koma'aaka'.14Qooma'r Paulo gerho iwa ilawatsi wa idorqa Galio Wayahudi ngina ba'y kuunga mu'k Yahudi gerho bar heewi in dakusar kon laqa gar tlakw ngina tlee'hh gerawo i qoond tunuwa ale/iis. 15Ala asuma tawa yahamisuu /aymeri nee une nee hara'ayarhung, kuunga kilohung xuxu'aak asuma ani asla'aaka har ohee nguwa tleehh bara kaangwhung kwisiye.16Galio ngina ba'y qutle geera' kitaangw kwaslemaro. 17Idosiye sastlene nguna ohiye geera' tusumo doo' salingw nguna difii geera kitaangw sakwaslemar wa ale ala Galio tisi ana tlehhiye' nga gari tsahhiika.18Paulo alu iwa iwiwiit awa amoda delor' Hhae ngina gexaay nee ire tla'y ar meli ay Siria dinkwa nee Prisila nee Akwila qooma'r iwa tlayka se'eengo's ngure deeqw asuma al'axwensanita lo'o nga /a'y. 19Niwahardahii Efeso, Paulo Prisila nee Akwila nina dida ii gedaay ala ino's kilo's inadah baraa' doo' saliingw nee tare axweesa nee mu'k Yahudi.20Paulo nguwa bayee' ala iwiwiitaan delor hhawaa'ke ino's ina si'i. 21Ala inatla'y wa dir'in ngina ba'y ni male kii/ amorhung bar sla'aariin Mungu' Alu tisiye ina tla'y ar meli wa Efeso.22Paulo ina harda kaisaria ire tsa/a'n Yerusalemu kanisa ngina lawe'eesa'r ay, alo ire /eet ay Antiokia. 23Alu iwa disi wa iwiwiit delor inawe Paulo ina tla'y ner braa' aya Galatia nee Frigia nee eharuuse slee'meero ngire /uru ii doo'ng.24Heeko wa'k oo Yahudi umowo's a Apolo kulaqwal wa baraa' Aleksandria ninaxay Efeso. A hee' sagalo'a'n koo'm baraa' Axwento nee xu'uut ngi lo'a koon baraa' gooin Munguhe. 25Apolo kwa gana'aas baraa' intsahhasar Aako ala ar idoda' munaawo's ir tlara raa/ ina Axwees nee ire intsahhatimiis ner idor qoom kangw danda Yesu, gar wake ubarisumo'i xuui o Yohana kilo's. 26Apolo axweeni alki/iit ar pihhay baraa' dor salingw wa ale. Ala Prisila nee Akwila nguwa iar i qaasiye nguna hhiyu'uuma'r i tleehhiye' nangw uruwar Mungu' kure aliki/iit ar idor qoom.27Ngiwa slaa iwa tlay amo'r Akaya, Hhae nguna harakeesiye nee barwitoo' kare gooin amor eharuuser Akayar idirii' as nguwa ilaohiiya' iwahanda ar tsuqaro ngina ale/iis kwada aharatlintii. 28Aa /uruuwo's nee sagaloa, Apolo Wayahudi nginar ba/a geera mu'k wa ale ngiwa laqaqan ner baraa' gooi gidaaba' Yesu an Kristo.
1Apolo iwa korinto i dirii, Paulo inawarahha ar barta gwaa' ire harda baraa' gixsar Efeso, nee eharuuserka ngina amodi ay. 2Paulo ngina ba'y qeeru hhohho ugailaotii tawa haratlintie? Nguna baye' a'a' ta'm axaasaro uga axasaniika idor qeeru ir dee'r.3Paulo ina oo alo kuunga idor tnar batiis? Tana oo ar baatismoo' Yohana. 4Paulo ngina ba'y Yohana inabaatimiis ner ubaatismoo' hho'i'iingw. Mu'kda nguna ba'y ii harii kuwaharatlintia kwada alu ino's wa harda hee an Yesu.5Muu kangwi kuwa axaas, kinabaatimiis ar umoo' Aako Yesu. 6Nee alu Paulo dabawo's ngiwa gawain qaa's qeeru hhoohhoo ire gawaini harda tare axwees ner axweesita dimbaba'y tare ariin. 7Ndikwaro inooin a hhawate mibaa' nee tsa'r.8Paulo ina baraa' doo' saliingw ka'y ina axwees ar aleslemu har qooma'r slehheri tam, axweeni ngina geer har hee muu nguna uruux baraa' kangw axweenta wawiti'ilmar Mungu'. 9Ala mu'k Yahudi bahha ale ki sagi gawde'n ila iwa/aamae ii kahh dir ine , moroo' tila'kw nguna itlaye' ooiingo' dando uruwar Kristo geera xooror wa ale, Paulo ngina geexa'y nee kwada na haratlintii ngire paratl, wa diriri ngirer sawees. Nee dagislemu ngina intsahhatimis braa' doo' Tirano. 10Idori ina komamiit ee kureri tsa'r gawaa' idosiye kwada slee'meero hoota awa baraa' Asia /aymu Mungu' nguna axaasiye' slee'meero Wayahudi nee Wayunaniro.11Mungu' tlehhmii wa/o/aamo ngina tlehhiit ar dabaa' Paulo. 12Sleeme ta'm tiqtuuse inahhoaeer nee netlame ire ti'imiit qoomar wanqoma nee inqwaruda braa' tlaqwata Paulo dahh kuwa tatahh.13Mukko ideer oo Wayahudi netlamer gusisim inh.hyumiitiya' yamsing ngin delye umoo' Yesu ngunar gadusiiya as dando toin ar inooin kiloin. /axwesiya dir mukda netlamer koo'm, ikahiya ar umoo Yesuwo kwada Paulo ii alki/iiti ti'iit. 14Kangwi mu'k ngwa tlehhiit a daqayko faaqw oo kuhanikda' u'r o mu'k Yahudi Skewa.15Kinaba'y nee neetlame Yesu u xuu' nee Paulo u xuu' ala kuunga a in ma'aa'? 16Neetlameda baraa' hee' i dirii mukda neetlamer duxuut nguna hara/aaku't nee kirer ba/a' /uruwo nee ngire diif nire goyire baraa' do'oda'e' ner /akwetsa ka qanqaqin. 17Kangwi kure axaas nee muu slee'meero mu'k Yahudi nee ma'k Yunani kwada amo'r Efeso hhota tar dai yuut wa lo' nee umoo' Aako kute ak ila iwa/ameeri tle'hh.18Sleeme awa yariir baraa' kwada na haratlintii nina xaye tare haoi'in nee tlehhimi'i'in koda tlakw ta tlehhiit kire laqaamiis. 19Awa yariiri a qwaslari'ima kan tlehhiit. Kitabema kina burumbur kire daa'/ wa geera umoo' hee' , faror tlaxo'r morosi kawa tle'hh a shihie ngi kube miberi kooa'n. 20Idori an idor /aymuu' Aako ira diya/aa't bahhaye slee'meero ak alero ner /uuru.21Paulo gadiyero's ngiwa hhe'ees amo'r Efeso, kunagerhor nee qeeru iwa Yerusalemu ka'y ina warahha nar Makedonia nee Akaya, ina oo, ala amoniiye bina hee's ihariin Rumi sleeme ngiwa ar. 22Paulo eharuusero's tsa'r ngire ya/aaw Makedonia Timoteo nee Esasto, kwada ino's ngwa ale/iisiye. Ala ino's oo kila' ina meet Asia deelor ninawe.23Qoomasiye tsiyfirangw yariir nire ti'iit amonqa ar Efeso as dando uruwada'. 24Karerumoko' umoowo's a Demetrio ino's slaqasi'ii muqsla'r Pesa oo Mungu' taba'y Diana ngina daqariimar u'r ar ay. 25Alo mukda gadiyesi tlehhiit ngure burumbur ngire ba'y hhawate kuunga' axu'a gidaaba' baraa' gadiyere'n ti ye ate'n Pesar yariir a lo'or slaslawaa'n.26Aga/eera nee a axamiisa' gidaaba' sleeme a diri kiloseka' ar Efeso, ala tsaxwa Asia slee'meero heewi ta ba'y Paulo mu'k yariiri ngwa i axwees nee ngwa warar qees. Ikahi gidaaba' mungi'ii ta dabar tlehhiit i kahhiiya'. 27Gar tlakw a gidaaba' yeka' gadiyeren ti kilo's kawa male slaiika, ala sleeme nee doo' Mungu' /ameeni kwada u'r Diana kure kar to' tlehh. Sleeme ii ya/aa'n xirfoowo's nguwa qwaresi ,ino's kwada mu'k Asia nee braa' yaamu slee'meero ta slufmamiisi.28Idoosi ngiwa axasiiye' tare lo' wa buu'hh tar tsee' Diana oo Efeso ku u'. 29Gixsa slee'meero ire hats bahhiro' muu slee'meero tana ti'in baraa' doo' /aatsoo' mukda nee Paulo ti alkoma' kire o hiin Gayo nee Aristariko, kwada Makedoniar dahha'.30Paulo gerho idahamu slaa' geera bo/eeda' oo muu kuna ilaa/ nee eharuuse. 31Sleeme uruserka bahha alero ar baraa' mkoaar Asia kwada oo mlqer Paulo ina ya/abne amo'r Paulo kuwa harhhehhe'eesi wa lo' miwada'h baraa' doo' /aatsoo'. 32Muu bahha ale i ti kahiiya koqa toqa kahhiiya' asma boo/eeda oo muu tana amoqwar awa yariiri sleeme gar tasaburumburiit ka xu'u'ka'.33Muk Wayahudi Iskanda ngure duxii geera bo/eeda oo muu nee ngure gwawti tsa/asii xe' geera muu, Iskanda muu nguna kuutl ar dawa as axweeni ngiwa ooi dir muu. 34Ngiwa tsahhiye gidaaba' inos a yahuduumoo slee'meero tare u'uumiin ar afor wa'k har qooma'r saa tsa'r, Diana a uruusmo u'r oo Efeso.35Alu gousmoo gixsa muu nguwa xaas/tiis ngire ba'y kuunga hhawate Efeso hee' ngi xu'aaka' a ma'aa' gidaab' gixsari ar Efeso idor tar xuumuuse'r do'da' u'r o Diana kwada u'r neee hhatmooda na huu' wa gawaa' dawri? 36Araak ar gidaaba' kangwi a gar ya/amu taka' gawaa' idoorihe a hariiman tawa xasliitan nee magatlehhara ar gaslaa'y. 37Asuma kuunga mukwi uga /aaka'e' diri doo' kwaslema garna fisi i kahh bara' doo' Munguhe hee sleeme /aymu tlakw ta oo i kahh dandoo' Mungure'n oo /ameeniro.38Gawaa' idosiiye bar Demetrio nee muko's kwada gadiye'r tlehha dinkwa, /aymuu ta kon bir deeer dando heewo' mara kwaslema i gwerar i diri'iiya nee uruse i deer, ngi huye geera kwaslema. 39Ala kuu'ng gar hatla ta lelehhiit bir deer dando moroo' hatlae' tis ka tlehh wa baraa' dinku'uumada' hariim. 40Loemawo' a baraa' tsaxwa' i diriaan tunuwa sakwaslemuut gili as tlahhir gidabar kangwwi slasla/are'n i ka'hh nee ta'm alki/ituwo u aleslawanaka' sleeme. 41Alu kangw'si ooaro nguwa hhe'eesi Bo/ayda ngure diyaa'/.
1Alu tsifarangw'da iwa faa'k, Paulo eharuse ngina /akaa' nee ngire gurkwa/aa's ngire deleri oo' ire Makedoniar ka'y. 2Nee ayemoosi ngiwa waraa'hh ino's eharuuse ngina gurkwa/aamiis nee ngire uruwi doog koda' na haratlinti'ii ire dah aya Yunani. 3A/u ino's iwa dida irii har afiqooma'r s/ehheri ta'm mu'k Yahudi ido'r kur gaasi kana tlee'hh iwo'wi iwa shamur ka'y as idosiye saga nguna wenqees ar iwa ki/i ar Makedonia.4Mukta' alkone nee ino's ay Asia aa Sopatro garma pirho oo Berear da'hh Aristariko nee sekundo slee'meero a kirishana'y aya' Tesalonike Gayo oo' aya Derbe, Timoteo, Tikiko nee Trofimo a mu'k Asiar da'hh. 5Ala muki na qaro' girne nee ate'n tunudamarana awa amo'r ar Troa. 6Anatlawaan wa Filipi a'r uruuwa'r tlawi alu delo'r mikater ta slufitisiika nee baraa' delo'r kooa'ne ina amorqa ar Troar i awaan ana amoda wa iwiwitaan deelo faunqw.7Deelo'r geera ar' wiiki, tawa haragwaa'n dir wa'k as mkate kawa /ayaa'n, Paulo ina axwees dir kinishanaay nee ino'w ta amohhe'ees halo'r tsa'r iwa ail ka'y as idosiye ina kumiit axwento ay Amsi dre'n. 8Tsa'aaso ka lo' wa ur baraa' qoroofadar gawto toda taiburumburta'n slee'meero.9Garmako ta bay Eutoko a iwiit dir dirisha gu'ute ngunar slaqw, tam Paulo /aymu alki/iituwo iwa kumiit ay qooma'r yariir garmasi ina qaro guu' ina huu' yaamu imiir qoroo' fa'r ta'm kuwa tlees a qaro gwaa'. 10Ala Paulo ira awe'r yaamu tinatumu'uus gawa slaqwato's ngure slaqwto's i o'h ire oo ma diqe tsatiitaara' asma i slaaf.11Aluwo ire male tsa/a'n gawa qoroofa nee mkatumo' ngure /aa'y alu iwa axwees ee matler bo/. Alo ire tla'y. 12Garmada' kunguna huu'w i slaaf tare gure kwaa'/ wa lo'.13Ate'n ana girman geera Paulo wa ale ner meli nee ana amo'r Asor kwaan, ana amo'r ana idor ino's oo' kila' a slaa' tlehharo asma idosi ngina sla' yaamu kahaar ngiwa deehi. 14Tunuwa amonqa Aso'r i a'y unatsa/asaan baraa' meli nire mitilener kawaan.15Alo ate'n anatlawa wa amoosi nee bolor tsa'r anahardahaa'n bar ta tsa'r tlawiita kio bolo'r hatla alusiiye anahardahaan ay tlawiita Samo nee bolo tsarawo's anahardahaan gixsar mileto. 16Asuma Paulo baraa' aiiose ngina slaa' Efoso ngiwar warahhi as miwa tliig wa baraa' Asia; asma i ganslin iwa harda'hi Yerusalemu as balorqa u'r ar prntekaste gerho bir ya/aan ino's idosi ngiwa /iisi.17Paulo muu nguna ya/aa'w wa mileto ay Efeso Bariser kanisa ngina /akaa'. 18/Wahurdihiye' amoro's ngina ba'y kuunga oo' kila' axua' imiir bolo'r geera diriir Asia ngiwa kalaa'/ idor nar hoot baraa' tla/angwhunge qooma slee'meero. 19Aako una sagadiyuu's ner ila iwa'/ame slee'meero nee nar hirheri nee slehhe' miisu ani a sla'y as itsi/aayir mu'k Yahudi. 20Axua' ido'r ani tar ila/iika' alki/ituwo umo gar qoo harima nee ido'r ani tunara intsahhatiis ner gehho' eema nee umo do'o una kaa'w. 21Axua' idor ani nar kumiit mu'k Yahudi nee' mu'k Yunani gurbuungo' dando hho'i'iingw' in dir Mungu'he nee haratlintaor baraa' Aakore'n.22Nee hindi ga/awaa'k ani qeeru hhoohhoo u ilaiwawaa'/ niwa Yerusalemur kaka'w a xuaaka'ng kangw ani i harati'iit amorqae'. 23Ala asma qeeru hhoohhoo ani idababay baraa' umo gixsaro nee i kahi tsegamo nee slehhe'eemis an kangw ani ida'maraam. 24Ala ani aga gidabari tsahhika slatingw'ee' tawa aka gar gidabar koom lir aniiye as gadiyer'ee' tii na ila ah wa dir Aako Yesu ngiwa alhhe'ees, ngiwa alki/iit ya/abto'r hho' ar gurtlemu Mungu'.25Nee hindi qaytsiit axuu' gidaaba' slee'meero baraa' kwada na wawiiti'ima'r i alki/itu aa'w getse/aae' i male anda'aaka'. 26Idoriiye' ngin dirhuungi kaa'h bili gidaaba' ani dakusa'r ni koo'm i kahh dir tserer umoo heewo. 27Asma ani ta ila/iika sla'aarir Mungu' slee'meero ngiwa dirhuungi alki/iit.28Gawaa' idosiye ti harmagahhe' kuunga oo kila nee dando umoo' daqto ar qeeru hhoohhoo kuunga tunuwa qaa's wa xuumuser'in wa ale. Ti harmagahhe diku'uumar Aako kawa de'eenda ar a tlaa'kw ar tseereero's ar kila'. 29Axuu' gidaaba' alu ani baraa' tla'w tewero dihhen ni dah barahuu'ng daqta muk Mungu' ngi gurtlayka'. 30Axuu' gidaaba' ta'm baraa' tla/angw'hung oo' kila e' muu bahha'ale ni harda nee moroo' qwanaa'y ngu axwesiya' as eharuuse kawa uruuxi inooin kiwa digir deli.31Gawaa' idosiye xumiise, Islawaa'k gidaaba' baraa' kureri tame hee' baraa' tla/angw'hunge namoo'w intsahhatisaro i ka'hh Amsi nee tlatla/aango ner hhirhheri. 32Nee hindi ani kuunga nu ayiim dir Mungu' nee dir /aymuu' gurtlemuwo's kwada kuunga' tumu/uruu i doog nee tunure alirii hariis dinkwa nee slee'meero oo ta hho'hhoo'ee's as Mungu'.33Pesa aga ilatlerusiika, tam dhahabu laqa tam tlaba'. 34Kuunga' oo kila' axuaa' gidaaba' dabaka' morooda aning ni slaa' nguna slaye' nee morooda mukda nee ani dinkwa ii i slaiya'. 35Baraa' kangw slee'meero slaqasay ngwa bariis idor ate'n tawa hariman mu'k litlakuuse ale/iisaro ar gadiye kawa tlehhaan nee sleeme idor in hariin kaa inslera /ameriida' oo Aako Yesu, /ayneerida ino's oo kila iwa oo a tsini gahariisa ta gaa' ila ooharo.36Alu idoori ngiwa oo' ina gurengeiit ire firin dinkwa nee inooin. 37Slee'meero tana /aa' wa lo' nire huiiye baraa' ista Paulo nee kure ma'aamiis. 38Nina gurhaamutiye ak aleroho' asuma toda a oo' gidaaba' getse/awoo's ngibalo ariiaaka male alero. Aluwo ngure haydohhisiye' amo'r malalimo.
1Qooma'r tiwa paratla'n nee inooin nee ahhayuumiita'n ar baraa' tlawi anaharda haan balodar kila' ay gixsa'r kosi nee balor tsa'r ana hardahaan gixasa'r Roda, nee tawa amoda wa tlawan tare hardahaan gixsa'r Patara. 2Meli ngiwa slawaa'n ar waraa'hh ay Foinike, anatsa/ama'n nee hhayutaan.3Tawahardahaan tlawta Kipro anagexawaan bihhi dakw basaa'y anahhayutaan ay Siria tare aweeran baraa' gixsa'r Tiro, asma amoda an dir meli huwaroos ki aweerisi. 4Aluwo eeharuuse ngiwa araan ana amoda wa iwiwiitan delo faangw, eeharuuses Paulo nguna beer ar /uruu qeeru gidaaba' ino's Yerusalemu minga kalaa'/.5Ta'm deeloda' iwa ha'ts, ate'n anaqutla'n nee tlawaan, inooin slee'meero dinkwaro' /amenar'in nee na/aa'in ate'n tunahaydohiisi baraa' urduren, tawa ti'iitan afee gixsa, alo tare gurengeiita'n afa tlawi tarefirimaa'n, delo kare disi wa ooa'n nee umoo'qo heewo. 6Anatsa/aman gawaa' meli, amorqae' inooin sleeme tana kii/ amo'r do'iin male alero.7Ta'm aiire'n ngiwa faakaan amor Tiro wa ale, ana hardahaan ay Tolemai didae' hha'e ina lawe'eesaan, nee nire al'iwiwiitaan balo'r wake. 8Matlowose ana tlawaan tare Kaisariar kawaan, Ate'n anadahaan doo' Filipo alki/iitusmoo yabto'r hho' ino's oo' wa'k baraa' kwada faangwe, ate'n nee ino's te al'iwiwiita'n. 9Heewi ina dasuu tsiya'hh oo' fangaay ngu ko'n oo aru'wuuma nga duxutiiye.10Alu tawa amoda wa iwiwiita'n deelo'r hhawaka' Arusmooko nina /eet wa amo'r Yahudi kubaye Agabo. 11Ino's nina amore'n i xaay himoo' Paulo ngure tataa'hh, Ya'aawo's neee dabaa'wo's ngina kilo's tseg ner himoosi nee ire oo qeeru hhoohhoo i idoro ka'h, mu'k Yahudi oo aya, Yerusalemu nee kure qaa's dabaa' mu'k xoordu.12Idosi ngiwa axaasaan ate'n mukda dida wa hoot Paulo una harhhehhe'eesa'n miwatsa/aa'n Yerusalemu. 13Paulo ate'n tunuba'y gartatlehhiita a mila? Kuunga' an /a/aminda'a nee ani in muna geqeera'aa? Asma ani aga xa/aam a tsegamoo' kiloseeda tam sleeme' tiwagaasi baraa' Yerusalemu as umoo' Aako Yesu. 14Asma Paulo nga slaiika kuwa gurbuianaxas/iita'n nre ooan sla'aariir itlehharuut.15Alu deelosiye' tlakwi'iiren ina taataahhaanatsa/ama'n Yerusalemu. 16Eharuuserka bahha' ale na Kaisariar wa tlaye tina alkoman nee ate'n sleeme, heeko ta ba'y Kipro ino's a eharuusmoo imiir qaroro, oo' nee ate'n ta al'iwiwiita'n.17Tawa hardahaa'n Yerusalemu hha'e tunukwahhasiye ner qwala/. 18Matlowo'se Paulo nee ate'n tinakomaa'n amo'r Yakobo nee Barise slee'meero oo dida diria. 19Lawe'eesaro ngiwa hhe'ees, toda slee'meero Mungu' a tlehhiit baraa' tla/angwxordu ar gadiyero's ngina al'ki/iit ner wake tiingw.20Qooma'r idosi kawa axaas Mungu' kure kifee's, nee nguna baye agaa'ndi hhiyawo, kumer a haratlinti baraa' mu'k Yahudiro' a magaa' inooin slee'meero hara'aaya oharo ngi slaiiya'. 21Kango'k kwa dir'ini oo' gidaaba' mu'k Yahudi kwada baraa' tla/angw xorduu hatla hoot igaintsahhatis tiwaparatliya' nee Musa nee gidaaba' ibabe'r na/ii'in mika hhehhe'eemiis, nee unemoda oo qaroo'r mikiwa digir deeliit.22idor hariim ta/iisaa'n a idola'? Asma hindi kaqoo' axaa's idor kuu'ng nar harda't. 23Kar gimay ti hindi ate'n ni ooaa'n tleehheek, mu'k tsiya'hh al'axwe'n ka tleehh dir Mungu'. 24Muki ner tlaweek nee ti alhhohhooese dinkwa nee kuu'ng pesar sager'n kar deeqwi' ka bu' idosiye umo heewo ngi tsahh gidaaba' kangwada ta oo' dandoge a lama. Ngi tsahhiya gidaaba' kuu'ng sleeme idor hara'saaya' kar ddgrdeliit.25Ala as kangw xorduda na haratlintiii anagooimaan hara'aaya kare hariisan gidaaba' i harii tiwaparatliya nee morooda' ta ilahhooa'r wa tsuu'. dir Mungii'ii hatla' nee tseren garta af o'h tsaatu'uuma'. 26Alo Paulo hhawateda' ngire ar tla'y nee balo'r tsa'r tire hhohhoee's dinkwa nee inooin ire da'h baraa' doo' Mungu' ngire oo' qooma'r balor hhohhoee'sa'r in ay ilahhoa kawa hariisi as umoo' sag heewo baraaine.27Deeloasi faaqw iwa naka'k fakiro mu'k Yahudi bahha alero kakari amo'r Asiar dahha' Paulo nguna ariye' baraa' doo' Mungu' nee bo/ay lana buhh nee ngure oohiiye ar dabaa'. 28I u'uumiina', mu'k Israeli tunuale/iise' Heewi a heeda' mu'k intsahhatimiis umoo' diro kangw dimba'y nee oo muu. Hara'aaya' nee diriye. Sleemee mu'k Yunani nguna huu'w baraa' doo' Mungu' nee dirii hhohhoo' nga meta gaa's. 29Asma gerho' heeko oo Efeso a bay Trofimo nguna ariiye nee inoose ta dinkwa baraa' gixsaro inooin ngiwa xu'iiya' Paulo nguna huu'w baraa' doo' Mungu'.30Gixsa slee'meero muu ire xwaraxwariit nee muu slee'meero tare ti'iin nee Paulo kure o'h ngure duxiiye baraa' doo' Munguhe nee tsufi'i kire baraa' tseg ner gasla'y. 31Gerho ngu gasa'r wa sla'iiya' alo afo ire harda't amo'r uruusmoo askarir xu'muuse gidaaba' Yerusalemu slee'meero a xwaraxwariit.32Siwasir kiloe' askari nee geraharuuser' ine ngina tla'y. Inati'iin amo'r bo/ayda' qooma'r muu uruusmoda' oo askari nee askari kiwa ar Paulo ngunamaye diflaro. 33Alo uruusmoda oo askari iwa hardah Paulo nguna harasaa'p ngure o'h nee ire oo tseegaa'g ar Pingu tsa'r nguna Yahaa's inoo's a ma'aa' nee ga'r a tsee'hh a mila.34Muu' bahha ale baraa' ba/ayde'e tana amooqwaqwadin, kooka ta ti ka'h kooqa toqa kahiya' asma bahhida' lawa tse'aamiin ire oo' Paulo dahasaak baraa' boo'ma. 35Iwaa harda dir tsa'/amto, Askori ngunar tlee'r as kuwa /iisi muko. 36Asma bo/a'y muu nguna digrideliye nee itse'aamiina' wa aluda' ikahiiya hingesaak kwi (gasaak).37Paulo kuwa huwahuwi baraa' do' boo'ma uruusmooda' oo' Askari nguna ba'y I ya/anda ga ngiwa dirog i oo'? Uruusmoda' oo Askari ina oo' tsifriir mu'k Kiyunani a axweesa'? 38Ka'y kuu'ng a heedaeeke oo misri geerawo kangw tla'kw ngwa geera ha'r nee mu'k tlakuse kume tsiya'hh ngwar tla'y baraa' xanxay?39Paulo ina oo ani a hee Yahudi, oo baraa' gixsar Tarso ar kilikiar daa'hh Ani a yamulouusmoo' gixsar alhor tunufiririim pa/aangw harisare niwa axweesan nee muu. 40Qooma'r gerahaaruusmo askari Paulo nguwa pa/aangw ii hariis Paulo ina sihhiit nee muu nguna kuutl ar dako's qooma'r tawa xaasliitahhe'ees ngina ii axwee's ner tsifriir Ebrania.
1Kuunga' haaee'ee' nee baabi'iieene ani iia'r i qaare gawaa' aleekalaa'ngw'ee' wa dir geeraahu'ng. 2Boo/aa'yda' kawa axaa's Paulo iwa amo'r'in i axwee'si nar tsifrir Ebrania tana xaasliita hhe'ee's ino's ir oo'.3"Ani a hee' Yahudi tina laqqaal Tarso'r wa ale, gixsa'r yaamuu' Kilikia. Ana ura'w wa baraa' gixsa'r Yerusalemu. Tina intsaahhatimiis nee Gamalieli nar gar'amuu gawaa' hara'eya'r baabi'iireno bare hee' ilakaahaa'r barta' Munguhe wa ido'r kuunga' bil. 4Mu'kda uruuwa'r Aako digir deliit ngure kahharrmiis nee sleeme ngire tsuu'/ ina tsegiit ngire dahamiis baraa' doo' tseegimo'r i ale' hhawaate nee /ameenaro. 5Idoori qeeraharusmoo' u'r oo slaalingw mu'k Yahudi nee bariise'r doo' kwasleema ngi aleekala/ana' sleeme, gidaaba' inooin oo koola ' ani tire barwaduu' i hariis oo ni haw amo'r hhaeere'n oo mu'k Yahudi kwada Dameskir i dirii. Ha'w ay Dameski as mu'k umuuwa'r Aako digir-deliit nguwa ohim, nee ngiwa tsegiit nee ngire huu'w ay Yerusalemu kiwa aslawasleemuuti.6Qooma'r nawa hhayuu't nawa nakaa'/ Dameskir i ale qooma'r tlatlaa/a'ngw kila' gwa/ateenaa' ur gawaa' dawri dahaa' nire gwa/aatii nar gaanslaay bahh'e'r' ee slee'meero. 7Ani nire slafiit yaamuu' i ale' afoo ana axaa's ar amo'r i /akakaa' i kat' "Sauli, Sauli, ihii wa'y ani amis munee' duxu't?" 8Ani nire oo' kuu'ng a ma'a' Aako? "Ani ire ba'y ani Ani Yesu oo Nasareti kwada' kuung ta nuunee' duxu't.9Mukda nee ani ti koo'maa'r gwa/ateema' kilooin ngina arii' ala afo'r heeda nee ani ta axweesaa'n kaa axaasiika. 10Ani nire oo' Ido'r ni /iis Aako? Aako ire ba'y, tia'w sihhit da'h baraa' gixsa'r Dameski, nee baraada iidigooda' slee'meero bariim wa kuuu'ng kuu'ngu oo'. 11Ani xumso ngire harslaaqa't asma mira/a'y gwa/ateemaada' mukda' nee ani ti koo'maa'n ire dawaa ohii, ire geerahaarii ay Dameski.12Amoodae' heeko wa'k i deer ta bay Anania ino's a hee' ilaiwa/ame'r koo'm gwaa' hara'eyaar hee'w ta hhoar i xui nee mu'k Yahudo sleemeero oo amooda' i dirii'. 13Ninaa xa'y ay dir geeraaee' ir sihhiit ire ba'y hhiyaaee' Sauli,i/aawo'k i qaytsitye' elaaee'nir qaytsitii' qoomaada'r kila' ongure a'r.14Ire oo' Mungu' baabi'iire'n kuu'ng aa tsamaa'r sla'aariro's kawa tsa'hh nee kwada ' Gawaa' kuwa aan nee afo'r baraa' afko's daahh kawa axaa's. 15Asma kuu'ng a aleekala/amusmoowo's tleehhit dir muu' slee'meero gawaa' moroowi taa aa'n nee taa axamisi slee'meero. 16Ala na daamaaraa'n slaner? Sihhiit umoo' Aako /akaae tu baatisi, tlakweemaa wo'k ki hamaatli'.17Ani nwa Yerusalemu'r i kii/ ooma'r niwa fiririim wa baraa' doo' Mungu' na ale' ana i guu'. 18Aako una a'r ire ba'y goow nar gaanslaay baraa' Yerusalemu geexaweek asma alekal/aango'k gawwaa'ee'ne ku ya/anaka' nee mu'k baraaka.19Ani nin oo' 'Aa'ko inooin oo kila ngi lo' wa xuiya' ido'r ani gar tsegiit kwada kuu'ng a hartlinti'ii nee ido'r ngar diif baraa' maree' saaliingo. 20Nee tseere'r Stefano aleekalaa/uusmoowo'k kawa ku'uu's ani a der nee ana qwalalaa'/, inqwaaro' mu'ka ino's ngwa gaasi una xuu'm. 21Ala ino's ani ire ba'y "Tia'w ani kuu'ng u ya/aa'w amo'r saaw, amo'r muk xoordu."'22Muu Paulo kuna iia'r i qaa's ay dir /aymuuwi /aymuuwi ooaro' ngwa wa as hhe'ee's muu ire tseeimin nar afo'r u'r lo' wa ale ta kaalu " Heewi hengeesaak baraa' yaamuuwo i harinaka' iwa hooti." 23Qooma'r tawa tseeinu'n nee tawa inqwaroo' kwa kwahhi, nee tawa tlara'ngw tleemisi. 24Geeraharusmooda' u'r oo askari ire oo' "Paulo dahaasaak baraa' boo'ma iidigoowo's yaahamiisaak kuu hana alifa' ay dir gaari ku i as tseeimin ngi i ooi'.25Kure tseeg nar as kuwa difi Paulo geera harusmoo' askaa'ri kwada' a sihhit bahhiiwo's i ale' ngure ba'y "ihii ya/aama i koonda'a oo heee' Tumi kur difi kwa askwasleemuutika?" 26Geeraharusmooda' idoori ngawaaxaa's ir daqa'y dir geeraharusmooda' u'r ngare beemuu a'y kaangwihe ire oo' ido'r ta tleehha'r sla'a idoola? Heewi bare' a hee Rumi."27Geerahamusmoda' u'r oo askaa'm nire harda'h ngure yaahaa's ir oo' " kuu'ng a hee' Rumiro" Ire oo' Ee'. 28GEERAHARUSMOODA' u'r ire oo' "Ani yaamuu' looari ana sl'w nar tlaxor u'r" Paulo ire oo' sla' ani a yaamuuloousmoo' Rumi' nar laqwalmo." 29Mukda' geera ta amohhe'ees as Paulo kuwa yaahaani tare tla'y kure geexa'y, nee geeraharusmooda' u'ru
1Paulo, um'k kwasleema ngure ilaa' i duxuu't ire oo' "Hhaeee'ee' ani muunoo' hhoohhoo' unar hoo't geera' Munguhe ay bili. 2Anania geeraharusmoo' u'r oo Saalingw mu'k Yahudi mukda ' a bahhiwo's i sihhit ngure ba'y "Heesi afa tahhaak." 3Paulo ire oo' Mungu' kuung' a taahh' asma kuu'ng a ido'r ku/uu'ng ta hhoohoooees anar chokaa'a kuu'ng ana iwit as ami iwa askwasleemuu't nar idooda' hara'eya kat ala kuu'ng "difa'k" gawaa' idoorihe kuu'gn hara'eya aka si.'4Kwada sihhiimiita' diida' i tseew tana oo' "kuu'ng geeraharusmoo' u'r oo saalingw oo Mungu' un gotlitaa'ng?" 5Paulo ire oo' "Hhaee'ee' ino's tar geeraharusmoo' ur' oo saalingw mu'k Yahudi ani aka xuiika'. S kaa gooin gidaaba' geraaharusmoo' muko'k nu moroo tla'kw babawaar.6Paulo ngawa tsaa'hh gidaaba' baradae a bahha mu'k Sadakayo ne
1Deelo'r kooa'n awa waara'hh Anania geerahrusmoo' u'r oo saalingw mu'k Yahudi briiserka ngina /akaa' nee hee' wa'k oo kwasleema'r baa'/ umoowo's a Tertulo kwasleemada' Paulo kwa wa askwasleemauut kare alki/iit dir ga/awasmo. 2Paulo kure /akaa' ire sihhiit geera ga/awusmo Tertulo kwasleema ngire iima/u'n ire oo' Ga/awusmoo' xirif baraa' waarutiimaroge ana hoota'n nar wayda nee baraa' xooroorihe moroo' hho' kwa tlehhiit baraa' deengoge. 3Idoori ti slee'meero an slaslawaa'n umoo'qo siiwaro' nee umoo'qo diiro nar slunifa'y yaariir, tada' ta tleehhit slayuu' hho' waawutamoo' xirit Feliki.4Ala ni kuu'ng ma slaqaatiis nar axwee'santa' yaariir naa's axweesantaare'n ti niinaw iia tiiqa's nar gurhhooaro'k. 5Asma ate'n heewi uka tsaahha'n ido'r tar hee' tlaakw lo' waale a hee' mu'k Yahudi slee'meero baraa' yaamuuwo ngwa tsifiri Parath, nee hinti ino's a geeraharusmoo' ukda ta babay Nasarayo. 6Nee sla'mi doo Mungu' nguna moroo' slasla/aro' i huwahuuw kure oo haa'n (Alhoorese! Laymee'ri hhaywi 24:6; kahhiya baraa' gooida'r aa'ng qoom).7Ala Lisia geeraharusmoo' u'r oo askaari nire harda'h ngure hayo'h nar /uuru wa dabaare'n (Alhoorese Hhaywi i kaa'hh baraa' gooida qoo'm ar aa'ng). 8Kuu'ng ino's Paulo bura yaahamis kaangwi slee'meero nguwa askwasleemuutaan nqo tsa'hh. 9Mu'k Yahudi sleeme tare amooda wa kalaa'/ askwasleemada' kare ya/a'n Aare Oo' Kangwsi slee'meero oo lo'.10Ga/awaamo Paulo ngure dako' i laqa'n as Paulo iwa ilawatsi, ire oo' "Ani an axwee's nar qwala/ wa dir geeraawo'k wa ala asma ngiwa xuu' kuu'ng tawa tlig kwasleema tlaqowo baraa' xooroorihe. 11Ka inslaahh dirogelooeemaa' iidigoowi kiwa leelehh kare xu' gidaaba' deelo mibaa nee tsa'r a waarahhika' iimir nawa Yerusalemu i tsa/a'm as saaliingw. 12Mukwi an awa baraa' doo' Mungu' i ay aka kaanganuusaniika' nee inooin taqaa' tam tlaahhi aka qaasiika' baraa' boo/aywo tam baraa' doo saalingo, laqaa' tam baraa' gixsaro. 13Tam kaangwi ani iwa askwasleemuutiya' looeemaa wo's laqaamaro ngi alees/ay'aaka'.14Ani aka ya/aa'm dir geeraawo'k wa ale gidaaba' Mungudoo' baabi'iire'n un haratlintatii' nar uruuwada' ngiwa digir deliit, tada' inooin ana haratlintii tada' slee'meero nee hara'eya'r Musa ti slaslaawa' nee tada ta gooin baraa' kitaabeemaa' aaruse. 15Ani haraxu'utir koo'm Munguhe gidaaba' mu'k hho' nee mu'k tlakwe ta was/oo/, inooin sleeme haraxu'utiri ngi kona'. 16Ani muuaooee' un harmagaga'h daqislee'm gawaa' idoorihe as kahhoo' kuwa hhoohhoo' geera' Munguhe nee geera' muko.17Kureeri yaariire ani a ala kaa'h Yerusalemuwo aluuwo nire kii/ asmau'k xooror'ee' nguwe nguwa alee/iisay i huuw nee as ilahhooar'ee' ar pee'sa ngiwa duux dir geera' Munguhe. 18Qooma'r an niwa kaangwi i dirii' mu'k Yahudi oo Asia'r daa'hh nina hardahhii' an ire Baraa' doo' Mungu' i aye' nee ani ta qaroo' hhoohhooee's ani nee boo/iy ti koomaa'n kaahh, laqaa' tlahhi'r ni qaamiim i ka'hh. 19Alo' moso' inooin ga'r iwa harina' i diiri' ii' dirii'iya' as ani iwa geeraawo'k wa askwasleemuutiya' /aymuu' kona' bir deer gawaaeene.20Laqaa' tam mukwi diiri i dirii' ngi ooiye' ga'r na tlakwee's a mila ar inooin taa ar qoomaada' nawa sihhit geera' kwasleema'r mu'k Yahudi. 21Ala aqo har ga'r wa'k /aymuuda' ani na tsee' nar afo'r ur tla/angw'in wa ale nawa' oo' ani bili kuunga' in askwasleemuta' asma ngiwa haratlintaatii' gidaaba' mu'k a hha'n i was/oo/'.22Feliki iidigoo' Mungu' ngu xu'uti hhe'ees gawaa' idoorihe deelo'r kwasleema ngire surkuu's ire oo' "Lisia, geeraharusmoo' iir oo askaa'ri bir naa amoori'i /ee't ani kaangwi u tsaa't." 23Feliki geeraharusmoodaoo' askaa'ri ngure ba'y Paulo xuumaak, ala mu ak xuumara' tam mu/qeero's ar ngu i daqaaqaw laqaa' ngu asgadiy'e'r a'aw, ma ila/aamara'.24Deelo'r hhaawaaka' awa waara'hh Feliki nee hareero's Orusila ar tlahha'y mu'k Yahudi nina hardahii' Paulo kure /akaa' lidigoo' haratlintaao'r baraa' Yesu Kristo kure dir Paulo wa iiar i qamin. 25Ala Paulo iidigoo' gan'ana ngiwa wa alki/iit nee iidigoo' ilatleeri meemi, ne askwasleema'r hi'iit Feliki ire da'ayuu't ngure ba'y "Kuu'ng ala tla'w ani Pa/aagw bura sla'w ani kuung uqo /ak'aa."26Ala Feliki Paulo nguna /akaaka elekuu' yaariire tawa axweesi, asma iwa slukuma'r slai. 27Kureerii tsa'r nawa waarahhii Porkio Festo waawuti' iina ngina o'h kita'ngw Feliki wa ale Feliki Paulo ngure geexa'y baraa' tseegimo as mu'k Yahudi nguwa ilaa' hho' tleehhi.
1Festo awa baraa' waawuti'iima'r i da'h deelo ta'm awa waara'hh ire Kaisaria'r wa tsa/a'n ay Yerusalemu. 2Geeraharusmoo' u'r oo saalingw mu'k Yahudi nee bariise'r alhoeet ar mu'k Yahudi iidigoo Paulo ngure diro's i alki/ii tiye' ngure harhheehhe'eemisii'. 3Festo nguna firne' ngiwa alee/yaa'n Paulo knjguwa huwi Yeruslemu asma inooin ngun giiro'r wa slaiya' kuwa gaasi.4Ala Festo ina oo' Paulo ku xu'n Kaisaria'r wa ale ani oo kila' a amorqa' i kii/ nar gaanslaay'. 5Gawaa' idoorihe, ire oo' Heewi har ga'r aa tlakwee's i deer geeraharuuserhu'ng nee ani ti loomaa'n ay Kaisaria as nguwa askwasleemuutiga'.6Deelo'r dakaa't laqaa mibaangw ngawa amooda' wa hhe'ee's ire /ee't ay Kaisaria looa'r na tleer ire iwiit gawaa' kitangw sakwasleema ire oo' Paulo huuwaari'. 7Paulo awa harda'h mu'k Yahudi nguna harweerii' ngure qisa'y yaariir i tlaaqii' ala looeemaawo's laqaamaro ka aleeslayka. 8Paulo ino's kilo's tire aleekalaa/ ire oo' "Ani tlakweemaa i tleehhika gawaa' mu'k Yahudiro, laqaa' tam doo Mungu' laqaa' tam gawaa' waawutumoo' mu'k Rumi."9Ala Festo asma mu'k Yahudi nguwa ilaa' hho' i tleehhitoo' wa slaa' Paulo ngure ba'y' "Yerusalemu a sla'aang keemuwo as tawa askwasleemuuti as kaangwi amo'rqa' wa ale?" 10Paulo ire oo' ani aka sihhiit geera kifangw sakwasleema oo waawutamoo' mu'k Rumi, nee diiri an dir hariim askwasleemar' eene, kuu'ng a lo' wa xu' gidaaba' ani ga'r ngwa wa askakuu's i ka'hh.11Ala an bar ana dakuu's laqaa' ga'r ani ga'r tlaakw ana tlee'hh niwa haiim gwa'araro, gwa'ara a siasiaaka' ala /ayomuu wi iwa askawasleemuutiya' bar looeeka' hee' ani i dabaa'n i qa's i kaahh, kwasleemaa'r ee' i waara'hh amo'r waawutamoo' mu'k Rumi. 12Festo bariise'r kwasleema ngwa i axwee's Paulo ngure ba'y "Waarahhamuu' amo'r "Qaawutamoo' mu'k Rumi una sla' a daqee'r amo'r waawutamoo' mu'k Rumi!"13Deelo'r hhaawaaka' awa waara'hh waawutamo Agripa nee Bernike nina harda'hii' Kaisaria'r i ale' Festo ngun laaw'eesa'r aye'. 14Deelo'r yaariir ngawa amooda' wa hhe'eesii' Festo iidigoo Paulo ngure alki/iit dir waawutumo ire oo' " Heeko i deer taa geexa'y baraa' tseegimo'r i ale nee Feliki. 15Ani nawa harda'h Yerusalemu'r i ale, geeraharuse'r uren ar saalingw mu'k Yahudi nee bariise'r mu'k Yahudi, iidigoowo's nguna dir'ee' i alki/iitii' ga'r slaiya' a kun askwasleemuu't. 16Gawaa' tihe ani ina ba'e Aako ido'r kwi dir mu'k Rumiro i kaahh oo hee' kuwa hariis dir mukda' ino's ngu askwasleemuu't as kuwa gaasi, bar taa al sihhiitiika' baraa' kwasleemaro as gidaaba ino's tiwa kilo's aleekalaa/i.17Gawaa' idoorihe inooin nawa burumburiti'i ani ika tligisiika' looa'r aa tleer ana iwiit gawaa' kita'ngw kwasleema nire oo' heesi huwaari'. 18Mu'kda' ngwa askwasleemuu't nawa sihhiiti, geera kwasleema an geera'ka /aymuu' tlaa'kw ngu huuwiya' ala inooin /aymuu' tlaa'k oo na ooii' i kaa'hh. 19Ala aqo har gawaa' diimir in ngina kaangaruusii nee gawaa' ii digoo' heeko ta ba'y Yesu aa qaroo' gwaa ala Paulo baraa' axweesantose ngire kwahhamaa tlee's gidaaba' i slaaf. 20Ani uruuwa'r iidigoowi slee'meero ngur slaw aka xuuiika, idoorihe ani Paulo una yaahaa's Yerusalemu a kee'ra as tuwa askwasleemauu't amooda' wa ale.21Paulo ga'r a slaa' a waarahhamuu' amo'r waawutamoo' muk Rumi ire firin gidaaba' ku xu'n ay dir kwasleemaro's kai tsati nee waawutumoo' mu'k Rumi, ani idooda' ana ya/aa'm. 22Agripa Festo ngure ba'y Heesi geeraawo ani un qo iia'r i qaasa'r wa slaa' "Festo ire oo' motlo uqo axaa's."23Looa'r naa tleer Agripa nee Bernike nire hardahii nar xirfu tare da'h dida kwasleema kawa axamiisi dinkwa nee geeraharusse'r uren ar askaa'ri nee bariise'r gixsa. Festo ire oo' Paulo huu'w. 24Festo ire oo' waawutumo Agripa nee kuunga' koka' slee'meero diiri diriia' nee ate'n heewi u ge/eeraa? Mu'k Yahudi slee'meero kwada Yerusalemu'r i dirii' nee koka' baraaka' i dirii'a ta dir'ee' i kwasleemuu't ga'r ta /aa/a min a gaasaro's asma ta kaahi i harinaka i wa slafi.25Ala aw aka tsaa'hh gidaaba' ga'r tlaakw a tlee'hh i ka'hh ar gwa'ara'r wa hariim sla'mi ino's waarahhamuu' amo'r waawautumoo' mu'k Rumi ngawa firin ani ana slaa' nguwa amooro's i huu'w. 26Ani /aymuu' kila' ni gooiim amo'r waawutumoo' i ale gawaawose i kaa'hh, gawaa' idoorihe nguna huu'w geeraahu'ng i ale' aka ale dir geeraawo'k waawutumo Agripa as kahhoo' bura yaahamiis an /aymuu' ni gooiim nguwa slaw gawaawose. 27Asma ani nguwa ga/a'w a tliifa hee ta tsee'g kuwa huu'wi amo'r waawutumoo' mu'k Rumi i ale bara ga'r kwa askwasleemuu't kaa ooiika'.
1Agripa Paulo ngure ba'y' Akaa ya/aa'm axweesana'ywo'k kuwao o' Paulo dako's ngure tlee's tire aleekala/a'n nar /aymi'iika'. 2Ani a qaoalalaa'/walo' waawutumo Agripa ams ani tiwa aleekala/am dir geeraawo'k wa ale bili baraa' morooda' slee'meero mu'k Yahudi ani iwa askawasleemuu'ti. 3Asma tlehhemi'ii yaarir nee yaahamisoo' yaariir oo mu'k Yahudi kuu'ng u lo' wa xu' gawaa' idoorihe ani kuu'ng un firiim iwa iia'r i qaa's nar qitla.4Mu'k Yahudi slee'meero ngi xu'iiya ' ani ido'r nar hoo't iimir na/u'uumar'eene, kaa xuu' ido'r nar hoo't baraa' tla/a'ngw mukin wa le nee baraa' Yerusalemu. 5Inooin ani i xu'iya' nee nguwa aleekalaa/iya' gidaaba' iimir iimu/uungo ani ana hoo't ido'r hee Farisayo kwada hara'eya'r diinire'n nga lo' wa digir-deel nar gaa'amu.6Ani hinti aka sihhiit as tiwa askwasleemuu'ti ana haraxuu' al'axweesantada' Mungu' aa hariis dir baabi'iite'n. 7Al'exweesanti tlahhi'iire'n kwada mibaa' nee tsa'r sleemeero ngin daamarana' i hardahiya tawa Mungu' sluufimamis nar ilakaaharu tlatla/aangw nee Anioiiwo waawutumo ani gar'r ti as askwasleemuu'ti nee mu'k Yahudi a gawaa' harxu'utiri. 8Kuungo' mu'k Yahudi as mila ga'r tas haratlintantia'aaka gidaaba' Mungu' muu was/oo/isaro ngu aleesla'y?9Qooma'r wake ani ana haraxuu' gidaaba ani moroo' slee'meero un tlee'hh kwada Yesu Kristo oo Nasareti ngu baaqmukaa haratlintii nee muu. 10Idoori ana /imiis wa baraa' Yeusalemu ya/aama in sla'w wa dir geeraharuuse'r ure'n ar saalingw mu'k Yahudi, mu'k hhohho' oo Mungu' ngure tsegiit nee qooma'r kwasleema kawa tsaa't kiwa tsa/i ani sleeme ana ya/aa'm. 11Ki/ima yaariire mu'k Mungu una da'aye tsataa't nar difta wa baraa' maree' saling as daqade Yesu nguwa gootlitiya', inooin ina gnaisiim tam ay baraa' gixsadau' ayeemaa harla idoori ana tlehhiit nar buhhaaee'.12Ani kaangwi ngu wa tlehhiit ana Dameskir ka'w sleeme, ya/aama nee hara'eya ina sla'w wa dir geeraharususe'r ure'n ar saalingw mu'k Yahudi. 13Waawutumo ani niwa uruuwa'r dirii' qooma'r tlaatla/aango gwa/ateemaa' ur oo tseelimaa' ba/a ina a'r i gawaa' dawri dahhiya gwa/ateemaaka' ani ina i gwa/aatii bahhe slee'meero dinkwa nee mukda nee ani ti koomaa'n. 14Ate'n slee'meero tare al slapitaa'n yaamuu ani afoo ngire axaa's ar amo'r 'ee' i axwees iihi wa'y ani mihar slahhe'ee'mis? A ga'r gawit diroge tawa sla'qw nee ani'.15Ani nire oo' kuu'ng a ma'a Aako? Aako ire oo' ani a Yesu kwada kuung' ta slahhe'ee'mis. 16Ala, alkwi'i tla'w sihhiit nar ya'aawo'k gaari an ga'r ani kuu'ng aa as harati'iit as uwa qaa's tawa asgadiyusmo nee aleekalaa/usmoo' moroowi taa aan nee morooda' ta aan aluuwo. 17Ani kuu'ng un ba/amiis dabaa' mu'k Israeliwo nee dabaa' mu'k xoorduu' hatla' asma ani kuu'ng una amor'in i ya/aa'w. 18Kuu'ng ilaain in gwe't nee inooin in idor qe's baraa' giwitiro tare da'h baraa gwa/ateemaaye, nee kiwa herenge's baraa' /uuru neetlaango, kire hu'p amo'r Mungu' daqade' tlakwee Mungu' tleehhiit baraa' tla/angw kwada' taa hhoohhooee's as ani a haratlinti'ii.19Gawaa' idoorihe waawutumo Agripa ani iiguutunda' gawaa' dawri daa'hh uka si'iika. 20Ani iidigoo' Mungu' una alki/iit mu'k Dameski unagiimis, aluuwo tare mu'k Yerusalemu ana alki/iit dir in nee baraa' yaamu slee'meero ana alki/iit gidaaba' tawa hho'i'in' nee Mungu' kuwa i warqay tlehhemi'ii nee hho'i'iingwi'in ti slawa' kiwa tleehhi. 21Gaari an ga'r mu'k Yahudi ani asa o'h qooma'r ani niwa baraa' doo' Mungu' i dirii tire gaasa'r wa slaa'.22Ani Mungu' ina a/ee/iis ay hinti an ga'r hinti ni as sihhimiit diiri wa ale' mu'k ure'n nee mu'k mina'kw ngu wa i aleekalaa/aa'm ani /aymuu' hatla' oo nu oo' kaahh, aqo har kwada aaruuso nee Musa ta ka'h gidaaba' i tlehharuu't. 23Gidaaba' Kristo ga'r kuwa hariim a kun slahhe'eemiis tare hee' geera' waas/o/oowo baraa' mu'k aa haa'n wa ale nee iidigoo' gwa/ateema ngure huuw dir mu'k Israeli nee dir muk xoorduu' hatla'.24Paulo qooma'r tiwa idoori wa aleekal/an nee awa hhe'ee's Festo ire tsee' nar afo'r ur ire oo' "Paulo kuu'ng aka neetlaamu't soonaro'k tisi yaariir a neetlaamuu'r." 25Ala Paulo ire oo' "Waawutumoo' xirif ani aka nee tlaamuutiika' ala an axweesana'y to ka'h nee oo ganaa." 26Asma waawutumo' Agripa moroowi ngu xuu' nee ani un axwee's dir geeraahe'ee's gidaaba' ga'r waawutumo xu'iika i ka'hh baraa' moroowi slee'meero as kaangwi aa tleehharuutiika wa baraa' /u/aara'y.27Waawutumo Agripa kuu'ng aamuuse a haratlintia? A xuu' ido'r kar haratlintaati. 28Agripa ire oo' dir Paulo "Nara /aymi'iiwo'k kwisi niinawe ani inqo krishaanmo tle'hha? 29Paulo ire oo' "Ta /aymi'ii yaariir laqaa' ta oo niinawe a gaaro'ka, ala ga'r ni fiririim ido'r ani tleehhit, ala muta tsee'g wa i do'r ani sla'mi a kuu'ng kilogeeka, ala tam mukwi slee'meero oo ani iia'r i qaamim diirihe."30Waawutumo' nee ga/awusmo nee Baraiko nee mukda' a dida' i iwiit tare sihhit. 31Tawa ti'iimit, tare kilooin axwee's tare oo' Heewi ga'r gwa'rar wa hariim nga tleehhiika laqaa tam ar tseegimo'. 32Agrip ire oo' dir Festo' Heewi geera waarahhamuu' amo'r waawutumoo' mu'k Rumi bar ngwa firinika' geera alo'k a gweera.
1Qooma'r hara'eya kawa duu'x gidaaba' a hhayuu'taa'n nar baraa' tlawi ay Italia, Paulo kuungure duu'x nee al mu'k hatla' ta tseegiit kire qaa's dabaa' heeko ta bay Yulio ino's a geeraharusmoo' daqata' askaarir mu'k Rumi, daqtada ta ba'y. Daqta' waawutumoo' mu'k Rumi. 2Ana tsa/ama'n naqimooko' oo' baraa' Adrimitio'r i dirii' naqimooa' amo'r kay a baraa' gixsaduu' a fee' tlawi oo yaamuu' Asia. Tare tlawaa'n Anistarko, hee' gixsa'r Tesalonike ar baraa' yaamuu' Madedonia nee ate'n ti Koomaa'n.3Looa'r na tleer, oma hardahaa'n Sidoni Yulio, Paulo ngure hhooa'r i tlee'hh, nguna aleeya/a'n iwa mulqeero's arta'ay as inooin kuwa alee/isi. 4Didae tawa tlawaa'n tare waarahhaa'n nar baraa' tlawi bahhi /uya'y ar Kipro as furi'a kawa ilagoowaan, asma fur'a ka lo' wa un baraa' tlawito. 5Tlawi kare waarahhaa'n tawa nakaa/aan dir yaamuu' kilikiaro nee Pamfilia, tlawi kare warahhaa'n ay dir gixsa'r mira ar baraa' yaamuu' Likia. 6Didae geeraharusmoo' askaari naqimoo ngure sla'y oo Iskanderia'r daa'hh naqimooda' i Italia'r ka'y ate'n tire tsa/aa's gawada' i ale.7Hhayuumaro ana tseegimaamiisaa'n, deelo'r yaariir ke hhe'eesaa'n tare hardahaa'n gixsa'r Knido nar qitla, fur'a i komit itwa ila/aan aruuwada koomitaro tare bahhii basko'r oohaa'n oo yaamuu Krete tawa waarahhaa'n nar salmone. 8Ani koomiitam hhayumaro afee' tlawita'r ale tare hardahaa'n nar slaha'amaaye'r yaarii'r dirka ta ba'yafee tlawi oo hhoohhoa' diiri ka saweeka' dir gixsa'r Lasaaro.9Tare tligaa'n hootaawo wa dida' gawaa' idoorihe a tsaxwa' ur hayuumarihe bara' koomitaa'n asma hinti tam deelo'r Gwaawuu Yahudi a waara'hh Paulo axweesanti ngire oo' ar tundu wa gurbu'i gidaaba'. 10"Orjoog hhawaate, ani ngi ga/a'w hhayuumare'n ti dirii wa tleemu a tsaxwa' wa ba/a/aman xoosla'ar yaariir a qwareesaa'n nee naqimoohe sleeme tam slafing ure'n oo kila'. 11Alaa geeraharusmoo' askaa'ri Axweesana'y hee' Naqimoo' naadiit nee daqaarmoo' naqimo nguna aka axaamii kwadoo' Paulo ba/a.12Asma tawa ga'r in tsaahheeka dida' hootawo qooma'r tsaqwaro idoorihe mu'k yaariir tare oo' gweesa quutlaan diirihe baraa' leeslawaa'n a waarahha'n ay Foinike asma tawa hootaan qooma'r tsaqwaro, Dida'r Foinike an afee' tlawi oo yaamuu' Krete' girii ina gana /uyakoo'alo da/aa'w nee slaimi ina gana Basko' alo da/aawi. 13Fur'ar basko daahh ire iimu/uu'n fukukueehingo ar tseegimiis kare haraxuu' gidaaba harda hamu u aleeslawaari alknii as fur'ari naqimo kure gweer tare tla'y tare komiit nar afee' yaamuu' Krete nar idooda' taa aleesla'y.14Deelo'r ninaw awa waara'hh fur'ar baambeo ire /uuruu'r fukukueeliin nire ti'it nar /uuru amo'r yaamuu' kaahaa'r wa ale Baambeooda' a tada ta ba'y Baambeo'r /uyak ala da/aa'w'. 15Baambeoda naqimo nguna hatsis kare tsaahhaa'n gidaaba naqimo nee fur'a tlaamba amisawo ti aleeslayaaa naqimo as ditsoo karo una mawaa'n as kuwa harahuwaahawi ne fur'a. 16Ana gowaa'n na bartada fur'a kawa ilaa'/ tare hardahaa'n yaamuukii niina'w baraa tla/angw, alawi ta ba'y kauda tare bahhi basko'r oohaa'n, waqimo niina'w ta lohisi nee kwada ur kure aleeslawaa'n kuwa tsa/aa saan gawaa' naqinwoda' u'r nar ma/iis.17Naqimood inmaw kwa wa hhe'ee's tsa/aasaro hin'e kare waarahha's nar baraa' guroo' naqimooda' u'r kure atlee's tseegaro. Tare da'ayuut fur'a ngiwa hwaahup ay afee' yaamuu Libya ay dirka maay kiwa niinaw ta bay sirti waaqamaa ure'n oo fur'a baqamiingw kire /aree's as Nagimo kuwa tseegisi nee fur'a. 18Fur'a tunduna lo' wa ditsookiis, gawaa' idoorihe looa'r na tleer hwa kire kwakwahhaa'r baraa' tlawi askiwa /aareesaan.19Boloo' tam xooda'ar naqimo ngire hwakwaa'hhia baraa tlawi nar dabaa'n oo kila'. 20Deelo'r yaariir ire waara'hh tsee/imaa nee tsatse/ uka araanika fur'a ire lo' wa komit nar /uuru tam alhe'eesaye haraxu'utir tawa ba/amain ire fa'k.21Deelo'r yaarire tawa iwiiwiit nar qwari Paulo ire sihhiit tla/a ngw'in i ale ire oo "Hhawaate, qooma'r ani nawa oo' a tlawaanaaka yaamuu' Kretero alo' ani iia'r i qase Alo geera moroowi yaariir a hhitiruutika nee aa qwaariika. 22Ala hinti tundun baw ma da'a yu miitara asma tam hee' wa'k i qwaariika dirhunge ala aqo har haqimo kilo's.23Asma amsi bilhe malaykimoo' Munguda' ani naa haratlintaatii nee sla'mi ni ilaiwawaa/ ina sihhiit bahhii'ee' i ale. 24Ire ba'y Paulo ma da'ayumitaar, kuu'ng ga'r ta hariim an sihhit geera' waawutumoo' mu'k Rumi. Nee qaytsiit Mungu' mukwi slee'meero hhayumiit inkwa nee kuung' ngwa hariis diiro'k i ale. 25idoorihe hhawaata ma da'ayumitaara' asma ani Mungu' uka haratlintiii Gidaaba' idooda' tinda dir'ee' i oo i tleehhharu't. 26Ala ate'n aqoo' an slahhaa'n as Naqimoore'n kuwa huuwi nee fur'a ay dir haamuukii kaahaa oo baraa' tla/angw tlawi ire gawaadi'i sii'.27Ana komiitan weemooro badu slee'meero baraa' tlawita Adriatiki wa lae amsii bo/oo deelo'r mi baa nee tsiya'hh awa bu'uutii qooma'r amsii direne mu'k baraa' naqimo wa gadiyuu's kawa xui taa tseewu'y yaamuu' kaahaa'r i ale. 28Tlaa/ano kure tsee'g kawa sago' hhutlmo kure /eetiis baraa' tlawi as saweemaa' tlawi kiwa tsaahhi kare tsaa'hh a har afii' qooma'r digir mibeeri ta'm nee lahhoo'siiwa'r niinaw awa waara'hh tlaa/amo kure male/eetiis saweema dire slaa'hh a digir mibeeri tsa'r nee faanqw. 29Tare da'ayuu't gidaaba naqimo i iisii' gawaaa' tlaa/a'r baraa' tlawti ale, tlaa/ee' tsiya'hh oo naqimo ilaa/aro ngu aleeslawaa' kire /eetiis baraa' tlawi oo taa tsee'g aluu naqimoo i ale, tleemuu' looa kure fitlitlin.30Mu'kda's baraa' naqir wa gadiyuu's ire gowe slaa' as baraa' naqina kiwa geexay naqayda ninakw kure aweeriis baraa tlawiti'i ale ido'r mu'k tlaa/ee /eetisa'r slaa' kwada naqumo ilaa/a ama' amo'r Sago' naqimo wa ale. 31Paulo geeraharusmoo' askaa'rir Rumi ngure ba'y "'Mukwi bir baraa' naqimoo' wa iwiiwitiika kuunga' a ba/aanda'aaka." 32Askaari him eeda ta naqimooda ninaw ar tseeb ngire tsa't naqi ire hu'.33Matlaatlee'boo/e iimi iwa Pa/aapa'/ Paulo muu slee'meero ngure harhheehhe'ee's iwa /ayin ire oo' "Bilia deelo'r mibaa nee tsiya'ha tawa daamaraande' nee tawa gwawiinde' nee tam aka gaa kihhii'iika'. 34Ani kuunga tundun harhheehhe'ee's moroo' /ayma /aya ak asma an ga'r tar slafa'n asma tam se'eemir wa'k ar sago hee' i qwadaka' baraa' tla/a'nghunge. 35Idoori ooaro ngawa hhe'ee's mukate ngure taataa'hh Mungu' ngure s/uufiis wa dir geera' muu slee'meero wa ale. Mukate ngure parhhamiis /aymaaro ngure iimu/u'n.36Slee'meero tare gurti kwaa'/ inooin sleeme tare /ayin. 37Ate'n kwada baraa' naqimoo' i dirii'a' a har tsiire'r tsa'r nee mibeer faanqw nee lahhoo, 276. 38Tawa aa'x angano kure kwaa'hh baraa' tlawi as iiloeema kiwa /aareesi baraa' naqimohe.39Looa awa tlee'r mukda naqino madiit yaamuuda ta i harda'h kaa tsaahhika' ala ga'r taa a'r qul/irka ar ma'aay taa doogii nee yaamuu' kaahhaar oo na tlafiitii' tare al'axwees ar naqimo kuwa hardahaasi amooda' i ale. 40Idoorihe him'eeda tlaa/ee' koom kare tsaa't kare ma'y baraa' tlawi, nee himeeda naqimo tir madili kare slakwekwe'ee's waaqamooda' fur'ar ila/aa'm kare tlee's amo'r sago naqimo wa ale' as fur'a naqimo aguwa geera' i surku's tare tseewauyafee' tlawi. 41Tawi harda'h dirka ma'a'y tlawi tiwa dogiitiya naqimo inaiisii gawaa hhasaangwda oo baraa' tlawi sago' naqino ire iisii, ire lo' wa nagaa't barta alu kare tuu'uut nee /uuruu' gwanduu' ma'aay ire fee/it.42Askariai ga'r a sla a gidaaba mukda slee'meero taa tseegiit kuwa tsu/i aa tam oo wa'k dir' ine ma waara'hh nar baraa' ma'aay nar gwangwaahhuusa ire goow. 43Ala geeraharusmoo' askaartir Rumi Paulo nguna ba/amisa'r wa slaa' askaaridi ngire ilaa'/ ido'r in tada taa slaa makawa tlee'hh, ala ire hara'eyi gidaaba' mukda gwangwaa'hh ngu aleesla'w ta geera/akuu'ti baraa' tlawitii ale nee ta hardahi yaamuu' kaa haar i ale. 44Nee mukda a meet bahha'ale i As/a'n gawaa' peehha'y nee bahha'ale gawaa' parahhemoo' hatla' oo naqimo. Gawaa' idoorihe slee'meero tare hardahaa'n yaamuu' kaahaa'r i ale as tundu wa saxamaa'r.
1Tawa hardahaa'n tundu wa saxamaa'r kare tsaahhaa'n gidaaba' yaamuuda' kaahaa'r ki ba'y melita. 2Mu'k yaamuuda tunduna gurhhooa'r i tlee'hh, as/a kana oohiis ate'n slee'meeero tunduna kwahha's asma tluwaay nee tsaqwa iwa tundaa laaleeer.3Paulo bohha'r migir ngire buruumbuu'r ngire qamin baraa' asla, amaatoo/i ire baraada' wa ti iit asma asla dako' Paulo ngure kiihh ire hembeleleiit gawaa' dako'i alo. 4Mu'k yaamuuda amaataoo/i kawa a'r iwa hembe/eele imit tire baye' "Heewi ange/a'w a hee' tsu/umaamiit ala tim a ba/ani baraa' tlawilo Mungu'doo' gan'aamu ino's ngu mayka i wa hooti."5Ala ino' amaatoo/ida ngina kwikuu' baraa' ala ino's ga'r ngwa eer i ka'hh. 6Inooin geeraawo kawa xui gidaaba' i xir'iit laqii yaamuu' i huu' ire gwaa' nar qaanslaay kare daamara'n wa lo' kure ar ga'r ngwa eer i ka'hh hhaslorin baraa' muner' inee ire warqeer tare oo' gidaaba' ino's a Mungu'.7Dida tseewe qamuuku i daya' oo hee' u'r oo yaamuuda umoowo's a Publio Heewiate'n tina kwahha's nar muunoo' mulqi'iima tare dahaayeero's deeluu' tame. 8Qoomaradae' baaboo' Publio ina tiiq ga/atintoo' nee tseerdu'ngin gusin , Paulo ire amooro's i daqa'y ire firin, ngure dabaawo's i qaa's iae hhoo'a'y. 9Moroowi slee'meero awa tleehharuu't ukda' oo hatla' tiqa oo baraa yaamuuda nire dida i harda'h kire hhoo'ee'miis. 10Tunduna ilaiwa/amir yaariir i Alee'hh nee inooin qooma'r i harmiis oo taqo sla' aana.11Sle'hheeri ta'm nwa waarahhii' tare tlawaa'r nar naqimo amo'r Iskanderiar daa'hh qooma'r tsaaqwaro naqimo ina hoo't wa dir yaamuuda umuu'se'r naqimoowi ka ba'y "'Hhaee' tsa'r Dange'." 12Tawa hardahha'n dir gidxa'r ta ba'y sira kuwa tara dida wa hootaa'n deelo ta'm.13Tawa dida' wa tlawaa'n tare hardahha'n dir gixsa'r ta ba'y Region. Looa'r a tleer fur'ar basko daahh ire fukukuee liin nee boloo' tsa'r tare hardahaa'n dir gixsa'r ta bay' puteoli. 14Hhae kire amooda' i awaa'n ate'n tire lo' wa kwahhaasii' tare iwiwiitaa'n nee inooin deelo faanqw, aluudae ate'n tare hardahaa'n baraa' yaamuu' Rumi. 15Amoodae hhae iidigoore'n ngwa wa axaasii' ate'n tire al'aye' amo'r dirka moroo' kuwa weerimaamisi ta ba'y Apio nee dirka ta ba'y Maree' ta oo /ayma.16Tawa dahaa'n baraa' yaamuu' Rumi Paulo kuna alee ya/a'n iwa hoo't dir doo' ino's tawa kolo's nee askaa'rmooda' ngu xuu'm. 17Ala deelo ta'm iwa waara'hh Paulo geeraharuuse'r mu'k Yahudi ngire /akaa' tiwa doogiya' tawa buruumburiit ngire ba'y, hhae e'ee' ani ga'r na tlee'hh i ka'hh ar harimaaka 'dir mukrene nee ta'm uuneemaa' baabi'iire'n ika sii'iika, Ala tam ala idoorihe tina tsee'giimir Yerusalemu'r wa ale, tire qaa's dabaa' mu'k Rumi. 18Inooin ani tawa hhe'ee's yaahamisoowo tina slaa' tiwa gweeri asma ga'r na tlee'hh i ka'hh ar ti as gaasi.19Ala mu'k Yahudi idooda ngawa sii' ani ido'r hatla' ni /iis wa qwa't aqo har kwasleema'r'ee' ngiwa waarahhaa's amo'r waawutumo mu'k Rumi ala ani ga'r mukxooror'ee' ngu ao askwasleemuu't i ka'hh. 20Ala gawaa' idoori ani kuunga tunduna /akoa iwa ana eera' nee tawa al'axweesaan asma ani taa tsee'g nar Pirguuwi as haraxu'utir mu'k Israeli.21Ino's ngure baye' "Ate'n barwa'r iidigoowo'k koo'm aka slawaaniika' ar amo'r yaamuu' Yudee'r daahh' Tam hhiyaa' wa'k oo na amoori'i harda'h i kaahh oo iidigoowo'k ngwa oo' Laqaa' oo /aymu tlaa'kw ngwa oo' gawaawoge. 22Ala hinti aa axaasa'r wa sla'aa'n amooro'k wa ale ido'r kuu'ng a ge/eer. Asma ate'n ga'r taa axaasaa'n a gidaaba' diinisi kuung ta digir de/ ka ka'ngw tla'kw i kah umoo'qo diiro."23Deelo kare a'axwee's ar kuwa iia'r i qasa'r ay kure haradaqa'y nee mu'k yaariir dir do' da' ino' hoo'ti iimir matlatle ay xweeraxwi'ii Paulo iidigoo' waawuti'iima'r Mungu' ngure dir in i alki/iit nar axweesana'y aleesleemuu' koo'm ngire laqaaqa'n ido'r gooir Musa neeaaruuse ar gidaaba' Yesu Kristo. 24Dir'ine bahh'ale axwesantada ngire haratlinti'ii ala bahhiale nga haratlinti'ii'iika'.25Ala inooin koloo'in tawa af-aleesi'ii' tare ti'iimiit, ala Paulo /aymi'iika ngiwa ka'h gidaaba' " Qeeruu' hhoohhoo' looeema nga ka'h qooma'r awa axwees dir baabi'iihung nar afkoo' Isaya. 26Asma Ga'r aa oo' a ti "Tla'w amo'r mukwi ku be't kuunga' a mak axamisa' ala a tsahha'aaka' a mak xumisa ala a aanda'aaka'.27Asma fuqura'ngw mukwi a daktu'uu't nee iiaain ki ilo' gaa xaasaro. Sla'mi ilain ka maguguu' gaa makawa ara ilaaire nee makawa axaa's iiaaine nee makawa tsaa'hh fuqurangw'ine nee muner' ine makawa warqee's ani ngire hhooee's.28Gawaa' idoorihe "kuu'nga' xuaak gidaaba' ya/abto'r Mungu' ar gawaa' ba/ama kaa huu'w amo'r xoordu' hatla' nee inooin ka iia'r i qaa's. 29(Alhoorese hhaywi i kaa'hh baraa' gooir quunts ar aa'ng). Idooda' ooaro ngawa hhe'ee's mu'k Yahudi ire kii/amor'in tire kiloo'in yaahamisii' moroo' yaariire ma tlaampa'amis.30Paulo ina hoo't dir doda ino's oo kila bu'u'n kureeri Asa'r, muu slee'meero ngure kwahhamiis kwad amooro's i daqaaqa'w. 31/idigoo' waawuti'iima'r Mungu' ngure alki/iit nee iidigoo' Aako Yesu Kristo ngure intsaahhaatimiis nar pihha'y nee ino's hee' ngwo ilaa/i kaahh.
1Ania Paulo saqadiyusmo' Yesu Kristo kwada ta atee' as tawa ya/abuusmo, tire diimbi' as ya/abto'r hho' ar Mungu. 2Ya/abroori' an tada' a alqadi qaro dir aaruusre'n baraa' haraa' aye da'hhoo. 3Tada ar daando' garmaawo's kwada' taa laqwal baraa' talahha'y Daudi ale.4Kuree /awaakee'smar aleesleem tawa garma Mungu nee /uuruu' hhoohhoone nar aleesleemuda' oo Yesu Kristo Aakore'n he kure waasle/tis wa amo'r mu'k aa qaatla. 5Inosooda taa geemu' tawa wa slawaa'n ne ya/abtor askahho' xoordu slee'mer tiwa ya/aamtiisiye' nar hartlinta'o ne as umoowo's. 6Dir inooin aadae' kuunga tunda waagwerne Yesu Kristo.7Dir kuunga' oo Rumi kuunga'da taa slaa' nee Mungu tuundire atee't as tlehhimi'iihu'ng kiwa amoohhe'esi. (hhohho'eesi), Baabote'n un qeemuu' tawo'r ii haniis ne waydota' oo Mungu nee Yesu Kristo Aakoren.8Ar qeerawo un ma'amiis Mungu e'e baraa' Yesu Kristo as kuunga' sleemeerowo asma haratlintaorhu'ng ka alki/iit baraa' yaamu slee'meero. 9Asma Mungu' ngi xuu' ido'r ana kuunga nur aleefiririin umo dagitaro as ya/abto'r Garma' ido'r kunga nur aaiim dirose. 10Baraa' saalingw'ene xeemu' ayaahu'ng'w un firaarii maso' k baraa' deelor sleewer bara Mungu' aa'iie nga ya/a'n.11Asma aslaa' kuunga nuwa ar dawane' nuqaw tsuuwaa qeeruwo kahhoo' tundu gawdeesi baraa haraatlintaaoro. 12Daqanerko' ti qurdkwa/amisaan an ne kuunga' baraa haraatlintaor hung ne te'ene.13Ga'rwake a sla'aaka' ngiwa duquum qa'r an a ila/ ki/maa yaarige ideer tam hindin xu'utiismaso mu'ku ni huw amor yesu unsa'w tam ayaa hunge ido'r xoordu' hatlae. 14Ti tlatwis ne muku Yunani ne muku baraa' Yunaniro kahha'. Ti tlatuus ne muku' sagaa loo'ar koom ne koda sagaoloa waslen. 15Tam ne al idooriye asloo ya/abtor hhoo nguwa alki/iit dirhunge sleeme kuunga oo Rumirhoota.16Asma ya/abto'r hhoo a Ilaamure'n wa araa'araaka' dir koda ngi haraat liintatia i ba/ama'r huwaahuwaahab ay dir Yahudimo tam a Yunaniro sleeme. 17Asma Mungu idoo ng'a geehhoatis nar ido'r hee ngu'r harima'ri haraataari nar idoodar gooiikat.18Asma Mungu' buhhaawo's nga geehhatis imir dawriwo gawa tlakweemawo neas deelaanoo mukwada loo'ema ngi lu/uu /uma' (ng'a tlaangkiye'). 19An ga'r ka'ngw daando' Mungu isaa geehho'ay dir ine asma Mungu kangw ng'wa xu'tiis.20Moroda ga/aango ta ido slaslayka' aa geehho ay iimir yaamu kiwa tlee'hh nee ku tsatsa hhan as moroda ta ga/ay an aleeslee muwo's o qa'anqar nee Mungu iiimas ar iitleemuwasl, (deemuwa'sl) alkwiirko' ido'r tar maatin ika'hh. 21Kaangwi a asma tam Mungu ng'uwaa xuiye' ngwaxiresiyeka' as tawa Mungu laqa kwa na'ameesika' tare muku' hhaquse tleehhiit hhawor in nee xu'awasler in tire alae' kiree giwtirituuntu'uk.22Inooin tam Mungu' ng'wa stsaahhi'i, ala ng'iwa xirfayesiyeka ar gidaaba tawa naang'ay iinslaway in giwtir hhaaw ngire ak ot. 23Xirfuu' Mungu kooda hhitwuutakaaka' kure wargee's tare aido'r kooqa o he ne o tsir/i ne makitoo'r ya'a tsiya'hh ne moro hatla' gurhiimita' la hiitinor in a tla/af.24Asmaaidosiye ngire ma'y baraa idooda slaiya' slaqooin ngire murekeemisii. 25Inooin hooeema Mungu' ngina waa'athane nar lama moroda Mungu a tleeh kuna ilaiwawaal nee kure xirfee'mis Mungu kila kwadoo tleehharusmoo kwa xirfee'misika Mungu kwada tga xirfee'misi ay alhhe'eesay masle.26Idoorihe Mungu' inooin ngire ma'y asma ilatle erir in ar mure wasl kwa digrdeel /ameena tlehhemuuin kwada hariim tawa alhooti nee hhawaate kana waqe's tare kilooin fuqu's nee /ameena. 27Hhawaate sleeme tlehhemuin oo hariim tawa alhooti nee tiyaa'y kuna may tire kilooin ila tleeruusii lo wa ale tlehhemi'ii harma'aak murer kooma ngire tlehhitii dir hhawaate hatla Bu'utuui inooin wa hariim gawaa slaqooin wa ale. Asma Mungu' nguwa si'ii baraa xu'utir ene bawaa' idoorihe Mungu sleeme inooin ngina ma'y braa' hhaslor' tada a hhitiruut as marooda hariimaaka kuwa tleehhi.28Asma Mungu' nguwa si'ii baraa xu'utir ene bawaa' idoorihe Mungu sleeme inooin ngina ma'y braa' hhaslor' tada a hhitiruut as marooda hariimaaka kuwa tleehhi.29Inooin maroo hariimaakahe tana taa'ts nee tlakweemawo nee ilatleeriro, sagaagawdu tare haa't da/ito tsu/uta nee xisla a yayma nee as fookay. 30Inooin sleeme a /ayseemuuse Mungu ngure aa'hhiitii tare sidooduu's tatr daara/a'n tare mu'k ti kilooin xirfee'mis tleehhiit mu'k tlehhemii tlakw leeleehhiit mu'k xwaylite'r in ila iwawa/aka. 31Inooin a mu'k fuquraangw wasl mu'k insr=ereehhir koo'm muk mukin ngu sla'aaka nee mu'k gurtleemu' wasl.32Mukwi askwasleema'r ganaa' ar Mungu ka lo' wa xuu' gidaaba hee' ar aroowi ngu tlehhahhiit gar kuwa hhoo' a gwa'ara ala tawa ala idoorihe inooin moroowi ku tlehhit nee gar ak tlaakw a gidaaba inooin mukda moroowi tlehhiit ngun aleeya/aa/aana sleeme.
1Gawaa idoorihe kuunga gar ta tlank i ka'hh kuung kwasi mu'k hatla' askwaasleemeet asma kuung moroo ta tlehhit a kuwadoo kita kuung ta aslawas;ee,it odpproso aqpp kilo'k tinsakwasleemu't. 2Ala at'en sleeme a xuaa'n gidaaba' Mungu idor' askwasleemaaro's a lo' gawaa daandoo mu'k tle hhemi'iika tlahhaahhiita.3Ti alqay tsiiteek gidaaba kuung mu'k tlehhe mui ika ngi tlehhaahhiit ur askwasleemiit kuu'ng oo kila tlehhemu iika in tlehhaahhit kuu'ng kawa xu askwasleemar Mungu a baqa? 4Laqaa' kuu'ng hhooa'r Mungu' tada yaariir nee qiqtliingo's nee daamaaraango's in waqaaqa' a? A xu'aka'he gidaaba hhooa'r Mungu kuung un uuruxuun as tawa hho' i in.5Kuu'ng munoowo'k nu gawit sla'mi munoowo'k hho i ungw ngu slaiika idoorihe kuung dihhay Mungu un gawaawo'k i tlahhamis ay bo/oo askwasleemar Mungu' bo/ooda' askwasleema'r Mungu' ar ganaa' kawa geehhoees. 6Asma Mungu ino's umoqo heewo ngu buu'nar hariima'r tlehhemi iiwo's. 7Dir mukda tlehhemi ii hho' nga leeleehhi nee xirfu na ilaiwa/ame nee hhitiruuta waslay Mungu' slafingw al/ihe'eesay wasl ngu hariis dir mu'k idoori.8Ala dir kwada oo qahamuuse nee looeem nga si ii moor ganaa aaka' ngwa digir deelii Mungu buhhaawo's nee dihhee'wo's ngu ku'u's gawaa inooin i ale. 9Mungu slahha'amaaye ngi kuwa gawaa umoo'qo heewo' kwada' tlakweema' tlakweemaa' tlehhaahhiita' muk Yahudi ana mu'k giiriim tare mu'k Yunani sleeme.10Ala xirfuu' nee ilaiwa/ame nee wayda Mungu' ngi hariis dir umoo'qo heewo' kwada' hhooee maa tlehhahhiita mu'k Yahudi a mu'k giiriim tgare muk Yunani sleeme. 11Asma amaakatli i kahh dir Munguhe. 12Gawaa' idoorihe mu'k yaariir kwada' hara'eya'r Musa ngi xu'aaka' ala tare dakuumiis ki askwasleemuut tim ki alaa xu'aawasle nee kwad hara'eya'r Musa ngi xuu' tare dakuumiis ki askwasleemuut sleeme nar har'eyada' xu'iiya.13Asma dir geera Munguhe mu'k ta gari amuu' i harafaari a kwa'eka hara eyaa nga axaasi ala a kwada nga axaar nee idooda hara'eya kat nga tleehhii. 14Asma mu'k xoordu hatla' kwad hara'eya'r Musa ngi kooma'aaka nee inooin baraa tlehhemi' ii ine ar ta tleehhit a tada hara'eyar Musa kat inooin idoosiye a har'eya tlehhiitii kilooin ale, timungi alkona'aka.15Gawaa' tihe ga'r ti laqaaqa'm i gidaaba' tlehhemi'ii i sla'amuutiya' nee ka gooin baraa muner'in i ale haslor'in ngi laqaaqan gidaaba munerin nee haslor'ine ngi shwasleemu't laqaa' ngin alekala/a'n. 16Nee sleeme idoorihe in tlehharuu't bo/oor Mungu hu/aara'y baraa' muner muu bur ngu askwasleemuut mar baraa Yesu Kristo, ti a tada ni alki/iit ngr baraa' ya/abto'r.17An ooa'n kuung an daara/aan asma tawa hee Yahudi a idoo/a? Slaimi kuung tawa kat kwaa hee Mungu' oo aa tliintii baraa hhara eya'r Musa. 18Idooda Mungu ino's slai tsaahheek asma intsaahhatismisoo' hara'eyar Musa iikaa slee'r moroo tlakw nee oo hho kuwa awa gwed. 19Kuung ti kilok xu tawa geeraharusmoo taampu nee gwa.atemaa mu'k baraa imibo/ir i dirii. 20Geera harumoo mu'k gar xu'aaka nee intsaa hhatusmoo na/aa ninakw asma kuunga imibo/a xu'uti sleemeero nee looeemaawo i koo'n baraa haraera'r Musawo.21Ala kuung kwisi oo kila mu'k hatla intsaa hhatimiis kuunga misti instsaahhatimiska kuung kwada ' mu'k hatla intsaahhatimiis gidaaba, "Ga'r hee' ma fiisaar" Ala kuung oo kila mas fisisiin? 22Kuung kwisi ka'h gidaaba mafuquusaar bare kuung oo killa a fuqu's? Kuung oo kila Munguii hatla watla waaqaqaa' sla kuung oo kila mas fisisiin baraa maray'in wa ala.23Kuu'ng tiwa kilo'k xirfeemis as hara'eya'r Musa, ala kuung kwisoo kila hara eyar' Musa mas digir deltaka? 24Asma umoo Mungu kuu waaqaaqaa' nee xoorda hatla as kuunga.25Asma al/utloo in gidaaba'r koo'n dirooge aba'r hara eya'r Musa aka iia looes ala kuunga bar hara'eya'r Musa aka iialooesika al/utlooro'k ga'r bu i ka'hh. 26Ala idoorihe hee ta al/utliika oo xooror hatla bar haraeya nga digir deel kwi kwa harafaa'r gidaaba kwa l/uu'tl tam kwa al/utlii kahe. 27Gawaa' idoorihe kuung hee Yahudi tu asakwasleemuut nee muk xoorduu hatla' asma kuung haraeya tam ala koonda baraa gooiro nee tam taa al/uu'tl ala hara'eya aka digir delika asma inooin haraeya ka ii a loo ee miis, tim ka ala al/utlimiika.28Asma hee abar hee' Yahusi baraa' tlehhemi'ii slaqwa kilo's ino's a hee Yahudir kileeka nee al/utlooda' ta tleehh gawaa' slaqwa a al/utla'r kileeka. 29Hee' Yahudi oo kila a kwada Yadudi ii maro's baraa munoo i dirii al/utla'r kila' a tadar baraa' muna al/utloori ka tleehh nee Qeeruu hhoohhoo ka tleehhiika nar hara'e ya xirfuu hee' idoori amo'r dahhi a amo'r mukooka ala a amo'r Mungu.
1Gawaa' idoorihe hee Yahudi gar quu'ts ak koo'n a mila? nee al/utlo gar bu' a mila? 2Ga'r bu i lo' wa deer umoo'qo barto, ga'r geera a Mungu' aaxweesanto's ngina dir mu'k Yahudi i saayin.3Ala baraaine bar bahhale i inserehhimoo' koona idooraa idoola daqade? a umoo' gidaaba'he insreehhimooin insreehhi wasle Mungu ngun kahha's? 4Aasla'ay' a doosiyeeka ga'r warqeesaroo ya/aamaaka i ti gidaaba Mungu i ino's baraa yaamuuwo tam lamusmoowo asma ka gooin gidaaba, "kuung bar axwe's axweesangaywo'k alo moso' ku tsaahhi gidaaba' a axweesanay ganaa nee kuu'ng tawa baaliin baraa' kwasleemaro."5Ala bar tlakweemaare'n gan'amuu' Mungu' ngun geehhooeemisiya' ate'n ga'r taooaan a nuta? A umoo' gidaaba'he Mungu' gariami konka' asma askwasleemero's ngawa huu'w daandeemaare'n i ale? Ti an axwees nar idooda muu'r axweemaamisi. 6Aasla'ay ido'r Mungu muu' askwasleemuuti a idoola abar geera an gari amusmoo wooka?7Ala lante'ee ibir looeemaa' Mungu laqaqaan ino's kure xirfee's as lamte'ee ani daqade ga'r tis askwasleemuuti tlakweemaa' wa ale. 8Ala idoosiye an ooa'na tlakweema i tleehhaa'n as hhooeema iwa hardaluya mukda ate'n ti daandeema'a axwee's bahhiale ka ka'h gidaaba' ate'n ti an intsaahhhatimisaan, inooin ki askwasleemuut nar askwasleemar hariim.9A mila ala? Ate'n tin alseekalaa/aana kiloote'n? Aasla'ay asma aka qaroo ooaa'n gidaaba muu sleemeero bar mu'k Yahudi laqaa' muk Yunani slee'meero i baraa' waawuti'iimar tlakweemaa' i diri'iya. 10Idooda kaar gooin gidaaba' Heee' ganaa' i kaahh tam oo wa'k.11Hee' sagalooa'r koo'm i kaahh nee sleeme hee' Mungu' leeleehhiit i kaahh. 12Muu' sleemeero a Paasl baraa' uruuwa'r Munguhe slee'meero naa qwaarii. Hee' hhooeemaa' tlehhiit i kaahh tam oo wa'k.13Hhehhuuin a ido'r ba'ar ta tipiika' tsifreeri'in ga'r axwe's a al/ymo. Gar ti imiit baraa' afii'ine a qarko' amaatoo/i. 14Afii'in ninaa hatsin' lo'oola' nee qarqaraay.15Ya'aain i mutlimiitiya' as tseerduu' muu ku'umis. 16Hhiitaa nee slahha'amaaye i baraa' urduuine kwada inooin ar waarahhii. 17Mukwi usuuwa'r wayda inooin ka xu iika. 18Dir'ine ilaiwa/ame'r Mungu kuwa ilaiwawa/i i kahh.19Hinti a xuua'n gidaaba' axweesanayda' sleemeero hara'eya kat kwaa oo' dir mukda sleemeero oo baraa' waawuti'uma'r hara'eyar wa hoot. Axweesanaywa' oo hara'eya gar kwa as oo' a alo moso' umoo'qo heewo kuwa xasltisi nee muu sleemeero kuwa askwasleemauuti nee Mungu'. 20Gidaaba'r ti kat a gidaaba hee' ta gariamuu' i harafaari i kaahh dir geera Munguhe as tlehhemi'ii hara'eya asma hara'eya ga'r bu' dir heewo a tlakweemaawo's ngiwa laqaaqaa'n ar ngiwa tsaahhi.21Ala hinti uruuwa'r hatla' ar Mungu' hee nguwa gan amuu' i harafaari ka geehhooe's garamuu wiku slayka' nar har'eya, gariamuuwi an kwada Musa nee Aaruuse'r aang naa aleekal/ane. 22Gariamuuwi kun harmiis nee Mungu dir umoo'qo heewo oo Yesu Kristo ngwa haratlitii kun harmiis dir umoo'qo heewo as haratlintaao as amaahatli i ka'hh.23Asma muu sleemeero tlakweema nga tlee'hh nee xirfuu' ta ko'n i kaahh dir geera Munguhe. 24Mungu' muu nguna tawo gari amuu' i harafaa'r nar gurtleemuuwo's ti inaa tleehharuu't nar gadiye'r gweerimo tada' Yesu Kristo a tlee'hh.25Asma Mungu Yesu nguna hariis as gurtleemuu' tlakweema, ino's ngiwa mu'k i sla'y nar tleerero's, gurtleemuuwi hee ngun sla'y bar Yesu ngwa haratlintii, Mungu' idori ngina tlee'hh as usuuwa ngiwa laqan ar hee nguwa gar' amuu' i harafaari. Asma aa'ng Mungu tlakweemaa' muu ngina as qiqtlin baraa qarteda'aa waarahhi. 26Ala hintihe Mungu aruuwaro's ngin laaama'r wa sla' ar hee nguwa gari'amuu i harafaari ino's ga'r slai a kun tsaahh iwa gari'amuu' ko'n nee hee' Yesu Kristo ngwa hara tlintii, nguwa gari'amuu' i harfaari.27Ga'r ta as daara/aamaan a mil ala? i ka'hh gar ta as daara/aamaar, a hara'eya gala ar idori ngi laqaaqaam? Ar tlehhemi'iiwo? Aasla'ay, ido'r ga'r ngi laqaaqaam a hara'eya'r haratlintaao. 28Idoorihe a tsatsahhamaa'n gidaaba' hee kun gar'amuu i harafaar nar haratlintaao, ala tlehhei'ii hara'eyarooka'.29Laq ii Mungu' a Mungu' mu'k Yahudi kolo'se? Ihu' a Mungu' mu'k xoorduu' hatla eekahe sleeme? Ee ino's a Mungu' mu'k xoorduu' hatla' sleeme. 30Asma Mungu' a wak ino's a Mungu' Yahudi kwada ta al/utlin ngun gar'amuu' i harafadiit as haratlintaaor'in nee mu'k xoorduu' ngin gar'amuu' i harafediit nar uruu' wa'r haratlintaaor'in.31Ate'n idoorihe hara'eya an warqeemisaa na nar haratlintaaoori? Aasla'ay a warqeemisaanaaka' sla an /atleemisaa'n.
1Ga'r ta ooaan amila ala gawaa' Abrahamuwo baaboo'ren oo baraa' tlahhay ga'r ino's a sla'y a mila? 2Asma bara Abrahamu kuna gar'amuu' i harfaa'r as tlehhemi'iiwo's, ino's i hariin tiwa xirfeemisi, ala a dir geera' Munguhe ga'r ti as xirfeemisi i ka'hh. 3Gooi ga'r kat a mila? Abrahamu Mungu' nguna haratlinti tlaratlintaaooro's kare gar'amuu' harafaa'r amooro's i ale.4Ala dir hee' gadiye'r tleehhiita bu'utuuwo's kwada kwa harafaariika tawa qeemuu' tawo, asma a hariimaaro's. 5Ala, hee tlehhimi'ii koomaakahe, ala ga'a ko'n a Mungu' nguna haratlintii' Mungu kwada hee tlakusmo ngwa gar'amuu' i harafaar hee idoori kwa gar'amuu' i harafaar as haratlintaaooro's.6Daudi sleeme anga oo' gidaaba hee' umoohho a kwada Mungu 'aa gariamuu' i harafaa'r nar tlehhimi'iiwoka'. 7Kaa Isuu'q kwad' dakwisa'r in ta gurtla'y nee tlakweemaain ta tutuik. 8Hee ta isuu'q nee Aako ku tlakeemaa i harafadutiika.9Xay tsuuqari dir ka i ka'h a dir mukda taa al/utlin kilooine, laqaa' tam dir mukda taa al/utlinika/ sleeme? Asma idooda gooi kat ana qaroo' ooaa'n gidaaba' ? Abrahamu Mungu' nguna haratlintii haratlintaaooro's kaae gariamuu' i harafaa'r amoro's i ale. 10Ido'r kwaar harfaa'r gana'muu i ale a idoola? A qoomar ino's kwawa al/utlii" Laqaa' qooma'r ino's kwawa al/utliika? Abrahamu kuna gar'amuu' i harafaa'r qooma'r kwawa al/utkika/ a aluu al/utlooooka.11Abrahamu kuna aluu' wa l/uu'tl, Al/utlooro's a laya'r taa hariis nee Mungu gidaaba ino's kwa gar'amuu' i harafaa'r asma hartliataa ooda' ko'n iimir kwa wa al/utliika' idoorihe Abrahamu ino's ire baaboo' in tleehhhiit kwada sleemeero taa al/utlinika' kwada hartlintaatiia asma inooin sleeme kiwa gariamuu' i harafaa'r timka ala al/utliniika laya. 12Sla'mi ino's Abrahamu a male' baaboo mukda' taa al/utlin, ala a an al/utloo kilooseka' asma inooin karaa slafingw'ine haratlintaaooda'r Abrahamu ngaa digir delii', tada Abrahamu ko'n iimir ino's kwa wa al/utliika'.13Asma Abrahamu kwa al'axweesanti i haruusiika nee Mungu' nar har'eya nga wa digir deel, Mungu alxweesani ngine hariis dir Abrahamu nee xwaylaro's gidaaba inooin a aahuuse'r yaamu ngina hariis as idooda Abrahamu kwargan'amuu' i harafaa'r as hartlintaao. 14Asma mukda' har'eya'r digir deliit bara inooin ana aaluuse, dagadi haratlintaaoo gaaro's i ka'hh nee al'axweesanta' Mungu ka hengee's. 15Asma har'eya askwasleema'r Mungu ngin huwaaahu'p ala dir har'eya iwa ka'hh dakuu's sleeme i ka'hh.16Gawaa' idoorihe morooda' Mungu' a axwee's dir Abrahamu i ale slee'meero ga'r ga/ay a hratlintaaoo tlee gir hatlintaao'r ko'n Mngu' moroowi ngu qoo tawo hariis. Al'axweesanti a dir xwayla'r Abrahamu sleemeero, a dir kwada; hara'eyar Musa kooma' kilooineeka' ala tam dir kwada haratlintaao'r Abrahamu kooma' sleeme, asma Abrahamu dir ate'n slee'meero a baaba. 17Idooda' kaar gooin gidaaba' "ani kuu'ng a qaa's tawa baaboo' xoorduu' yaariir." Gawaa' idoorihe ino's Abrahamu an baaboo' xoordauu' yaariir geera' xunguhe, Mungu ino's a haratlintii,muagu'da' mu'k a hha'n ngu slatingw i harimiis nee morooda sleemero ka'hh ngu /akakaa' tawa idor moroo da'w.18Ti tam ala mawaana qoomar haraxu'uti iwa ka'hh ino's ina hratlintii nar harxu'uti gidaaba ino's a baaboo' xoorduu' yaariir tlehhiit idooda' kwar idabay' idoori an ido'r xwaylaro'k ir yaaruur." 19Abrahamu slaqwato's ngina alqaytsiit gidaaba' a nakaa'/ gwa' araaro, kareeriwo's aa naxaa/ii tsiiruu' wake nee sla'mi xwaylo'r Sara a tsatiit. Ala tam idoorihe Abrahamu a mune si'iika baraa haratlintaaoorose.20Abrahamu al'axweesanta' Mungu' nga xure'r i qaasika' bo/ooo' ale hartlintaaoro's ngina /uuruu' i doo'g Mungu' ngure xirfeemiis. 21Nee al'axweesanta Mungu ngire haraxuu' gidaaba' Mungu' ngi aleesla'y tleehhimooro tada sleeme a diro's i al'axwee's. 22Gawaa' idoorihe haratlantaaooro's kare gar'amuu' i harafaa'r amooro's.23Gooi i kaat gidaaba' Axweesanaywi kwaa gooinika /akakaa' ateetiim as ino's kilo's. 24Ala axweesanaywi kuna gooin as ate'n sleeme gawa tamu ate'n sleeme tin gariamuu' i harafaa'r as hartlintaao, as ate'n Mungu un haratlintaatiaa'n kwada Yesu Aakoore'n ngwa waslooatis baraa' mu'k aa haa'n waale. 25Yesu'wi an kwad' ta hariis iwa gwaai as tlakweemaare'n nee ku ngure wasloolatiis as ate'n tiwa gari'amuu' i harafaari.
1Asma hinti ate'n tundaa hhe'ee'r gar'amuu' i harafaarooro nar uruu'wa'r haratlintaao, idoorihe ate'n a waydoo' koomaa'n dir Munguhe nar baraa Aakoore'n Yesu Kristo. 2Gawaa' Yesu Kristowo ate'n sleeme Pa/aangw uxa slawaa'n oo tawa hardahaam di'r gurtleemuuwi. Hinti ate'n an iwiwiitaa'n wa baraa gurtleemuuwi, nee sla'mi ate'n ana qwalala/aa'n as haraxu'utire'n tada' ta koomaar ar xirfuu' Mungu kuwa slawaan.3A ti kilooseka ala an qwalala/aa'n tam baraa' slahha'amaayeero sleeme ' asma a xuua'n gidaaba' slahha'amaaye ga'r huwaahu'p a qiqliingw. 4Nee qiqtliing ga'r huwaahuwi a munaa gawdu, nee muna gawdu gar huwaahuwi a haraxu'uti. 5Haraxu'utir ate'n ti da'aye tsatataka asma sla'aarir Mungu' kinga qaroo' ku'us baraa' muneeren i de' nee Qeeruu' hhoohhoo' kwada tinda amoore'n i hariis.6Asma qooma'r ate'n tawa mu'k tlakuuse qoomaada' Mungu' aaqaa's awa harda't Kristo ire gwaa' as gawaa' mu'k tlakuuse. 7Asma a ga'r lo' wa gawit lo' wa ale aar hee' iwa gwaa' i asma gawaa dandoo hee gan'amuu' koo'm ala dooqa hee ngi aleesla'y iwa qiitli gwaa'qaaro as hee' hoo.8Mungu' ino's oo kila sla'aariro's ngina laqa'n dire'n i ale' asma Kristo ma gwaa' as ate'n qooma'r ate'n tawa tlakuuse. 9Ala hinti ate'n taa gar'amuu' i harafaa'r har tseereero's gwaa' idoorihe ate'n a lo' wa xu'aan gidaaba tawa ba/ama'n nar ino's dir askwasleema'r Munguhe.10Asma qooma'r ate'n tawa wakuuse dir Munguhe ate'n tire haraki/is diro's i ala' nar tseere'r Garmaawo's, ate'n a haraxu'aan idoorihe lo' wa ale' gidaabaa' haraki/isaare'n awa bu'ut ate'n ti ba/amis nar slafiingo's. 11A idoori kilooseka' ala ate'n Mungu' un as qwalala/aa'n sleeme baraa' Aakoore'n Yesu Kristo kwad' ate'n taa haraaki/is dir Mungu' i ale.12Gawaa idoorihe tlakweema nina dahii baraa yaamuu' i ale' nar uruuwa'r hee' wa'k. Nee tlakweemaada' gwa'ara ngire huuwii aluwoo gwa'ara ire harda't dir muu slee'meero asma muu slee'meero tlakweema nga tlee'hh. 13Asma tam qooma'r hara'eya'r Musa kinga qa hariisiika tlakeema i qaroo' daadaaya' baraa yaamuuwo ala dir hara eya i wa kahh tlakweema ki harfaariika.14Tam ala idoodiye, gwa'ata ina baaliin iimir qoomar Adamu ey qooma'r Musa gawaa muu slee'meero tam gawaa kwada aa dakuu sii'ika nar idooda'r Adamu ar dakuu's hara' eya'r wa'k ngawo ma'y digirdeelaro ino's an laqsa'y kwada' xa'w wa alu. 15Adoorihe tlakweemaada' Adamu aa tlee'hh nee gurtleemuuda' Mungu naaharu's dimbaaba'y lo' wa ale' . Ala tam heewi wa'k Adamu ino's gwa'ara tim nga ala huwi dir mu'k yaamiir i ale ma tlakweemaawo's, ala heewi wa'k Yesu Kristo gurtleemuu' yaarii'r oo Mungu nguna ak lo' wa huu'w dir mu'k yaariir i ale nar uruuwa'r tsuuqa Mungu.16Gurtleemuuda' Mungu' naa hariis nae tada' tlakweemaa wa'k naa kuuwii' aa slaqaseeki. Asma tlakweemaada wa'k gar naa huuwii' a askwasleemar Mungu' gurtleemuu Mungu' kwad' Mungu' naa hariis as tlakweemaa' mu'k yaariir gurtleemuuwi gar tlakweemaa mu'k yaariir gurtleemuwi gar naa huu'w aamuu kuwa gar'amuu' i harafaari. 17Asma gwa'ara Pa/aa'ngw nguna slee'r oo ir waawu ti' ii' un as heeda' wa'k asma ino's inahuu' baraa' tlakweema i ale' idoorihe mukda gurtleemu ngwa sla'y in ak slaaf nee iwa waawati' ii in nar uruuwa'r kwadi wa'k Yesu Kristo as kawa gar'amuu' i harafaar as gurtleemeuud' lo' wa ki oo Mungu.18Gawaa' idoorihe tlakweemaa' hee wa'k askwasleema ngina kuwii' gawaa' muu slee'meero, nee tlehhmuu' gari'amuu' koo'm oo hee' wak ga'r naa hu'uw aa muu kuwa gari'amuu' i harafaari nee slatiingw kuwa sla'y. 19Asma dee/aamuuta'r hee' wa'k mu'k yaariir nguna tlakuuse tlee'hh idoorihe sleeme as gar'amuu' hee' wa'k mu'k yaariir kuna gar'amuu' i harafaa'r as iialooeesa'r heeda' wa'k.20Hara'eya nina harda't as dakuusada iwa doogiib ak ale' talkweema nawa tlahhii gurtleemuu' Mungu' ina ak lo' wa doogin' sleeme. 21Idoorihe, idooda tlakweema nar baaline' nar uruuwa'r gwa'ara idoori an ido'r gurtleemuu' ir baalin nar kruu'wa'r gar'amuu, slafingw alhe'eesay wa'sl ngure huu'w nar uruu'wa'r Yesu Kristo, Aakoore'n.
1Ga'r ta ooaan ala? An koomiita'ng baraa' tlakweema as gurtleemu iwa ak doogin. 2Aasla'ay a idoosiyeka' ate'n kooka' aka hhamaan dir tlakweemaawo ala ido'r ate'n tar male' hootaan baraa' tlakweemaa' wa ale' a idoola? 3Kaangwi kuunga' xua' aa'ke gidaaba qooma'r at'en tawa baatimiis as tawa aldinku'uusaa'n nee Kristo a tina baatimiis as tawa aldiku'uusaan nee gwa'araaro's.4Ate'n tina baatimiis as tiwa haragaaasi nee Kristo nee gwa'araaro's kawa aldinku'uusaan tina al tool nee ino's gwa'ara'r ino's ar gwaa' ana toore'n as ate'n tawa hootaan nar slatingw /abe' ido'r Kristo kuunga'r was/oo/atis baraa' gwa'ara'r wa ale nar aleesleemuu' Mungu' nee xirfuuwo's. 5Asma idooda at'en ta hargaasaa'n nee ino's qooma'r tawa hhamaa'n nar idooda' ino's ar gwaa' ate'n tiqo male' maragaasaa'n nee ino tawa was/oo/aan sleeme idooda' ino's ar was/oo/.6Ate'n a xu'aa'n gidaaba' mune ere'n tada'r aaing ka kikii' dinkwa nee Kristo gawaa' msalaa'ba'r i ala idoori ga'r aa as tleehharu't a gidaaba' /uuruudoo tlekweema baarate'n i dirii alo moso' kuwa sihitin ate' makaa male' lawaale'r tlakweema tleehhitaa'n. 7Hee' aa gwaa' kwaa gwee'r baraa' lawaali'iima'r tlakweemaawo.8Ala ate'n abara alhhamaa'n dinkwa nee Kristo a haratlintatiaa'n gidaaba' ate'n a slafaa'n dinkwa nee ino's sleeme. 9Nee sla'mi a xu'aa'n gidaaba' Kristo aluu' waslo/oowose ino's i male gwaaiika' ala ino's /uuruu' gwa'ara i bo/oo' baa/iinaka' gawaawose male ale.10Asma ino's gwa'ara'r argwaa' inagwaa' sagaa'wa wa'k wa ale as daandoo tlakweema nee slafinwda hinti ir slafi a in slaafi as Mungu' wa ale. 11Gawaa' idoorihe kuunga' sleeme alo moso' tin harafadita' tawa mu'k a hha'n dir tlakweemaawo nee tawa mu'k slaaf dir Munguhe baraa Kristo Yesuwo.12Gawaa' idoorihe kuunga' ma ya/aamara' tlakweema slaqoohu'ng koha hhama ngiwa baaliya nee ilatleerir slaqwa kawa digir delita. 13Nee sla'mi kuunga slaqoohu'ng mi harmiisarakiwar gadiyuusi nee tlakweema tawa idor xoosla'ar ganaa'aaka', kuunga' ti kiloohu'ng harisee' dir gadiyer Mungu' i ale as kuunga Mungu' kuwa as gadiyuusa' nar slaqoohu'ng tawa ido'r xoosla'ar tlehhemi'ii gamaa'a. 14Ma ya/aamara' kuunga' tlakweema tundu wa as waawuti'ii'ina' asma kuunga, a baraa' waawuti'iima'r har'eyarooka' as kuunga' a baraa' waawuti'iima'r gurtleemu.15A mila ala ti gidaaba'ro's? a gidaaba'he tlakweema kiwa tleehhaan as idooda ate'n tawa baraa' waawuti'iima'r hara'eyarooka' ala as tawa baraa' waawuti'iima'r gurtleema Aasla'ay a idoosiyeeka. 16Kaangwi' kuuna u xua'aake gidaaba' kuunga ' gir ta killohu'ng harisee' dir aakookoo kuwa ar gadiyuusa nee kuwo ii alooeemisa kuunga daqadaa a lawaale'r heeda' ta iialooeemisa' kuunga' bar lawaale'r tlakweema, lawaali'iima'r ga'r hu'p a gwa'ara ala abar lawaale'r iialooemis lawaali'iima'r ga'r hup a gar'amu.17Ala Mungu' ku xirfeesi asma kuunga aa'ng a laaxaale'r tlakweema ala hinti intsaahhasada' ta ila ote' aka iialooese' lo' wa ale na'r mune slee'meero. 18Hinti kuunga' tunda gwee'r baraa' lawaali'iima'r tlakweemaa' wa ale nee alkwi'i kuunga a lawaale'r gar'amu.19Ti an ka'h as slaqasa'y slafingw muu asma kuunga kawa tsatsahhaandaaaka kuunga aa'ng slaqoohu'ng ina harise' kiwar gadiyuusi nee slasla/aaru'uume nee deef/aamaaye tlehhemi'ii idoori dee/aamaaye ngire hu'wi baraa' slafingwhunge. Ala hinti kuunga' slaqoohu'ng hariisaak kiwar gadiyuusi nee gar'amu, tlehhemi'ii idoori ga'r huu'wiyaa hhoohhooeesa. 20Asma kunga' qoomar tawa lawaale'r tlekweema kuunga qoomaadaa' tundu saa'w dir gar'amuuwo. 21Ga'r ta sleere a mila qoomaadaa? Ga'r ta sleere a moroowi hinti ta as marumita' aake ala alhhe'eesa'y moroowi a gwa'ara.22Ala hinti kuunga' bar tunda gwee'r baraa laqaali'iima'r tlakweemaawo, nee tundure lawaale'r Mungu' tlee'hh ga'r ta sleera' a morooda' hhoohhoo eesa'r huwaahuu'w nee a lhhe'eesaywo's a slafingw alhho'eesay wa'sl un sleera. 23Asma Bu'utuu' tlakweema a gwa'ara ala Mungu' ate'n tir qay a slatingw alhho'eesay wa'sl baraa' Kristo Yesu Aakoore'n.
1Kuunga' hhaee'ee "" a asqwadaa' (astianka'h dir mu'k hara'eya'r cuu") gi'daaba' har'eya in aleesleemuu' koo'n daandoo' heewo qooma'r hee bir slaaf.2Asma /ameeri'r taaduu'x ino's kaa tseeg' nee hara'eya dir hhawaatoo' i ale' qoomar hhawaata bir slaaf, hhawaata bira gwaa' ino's daqade' kaa gwee'r baraa' har'eyaada' ino's nga tse'g dir hhawaatoowo. 3Gawaa' idoorihe ino's barka o'h dir hhawaatoo' hatla qooma'r haawaatoowo's bir slaaf ino's daqade' ka bay a /ameenir tsaatuso'o sla abar haawaatoowo's aa gwaa' ino's daqadee ka gwee'r baraa' har'eyaro nee ino's tam ka duuxi meeriika' digi'r delaro' tsaatuso'o.4Idooriha' hhaee'ee " kuunga' sleeme an idoosi asma idooda' Kristo ar gwa' kuunga" sleeme ana hhaaande" nee hinti kuunga' a baraa' waawuti'iima'r hara'eya'r i dir a'aaka' kuunga' a mu'k hee hatla' kwada' naa waasloo'/ baraa' mu'k a hha'n wa ale. Gawaa'' idoorihe tlehhe'mi'ii hhohho' in tleehhaa'n Mungu' kuwa qwal/asaan. 5Asma qooma'r ate'n tawa warqawaniika' ilatleerir tlakweema tada' taa tleemisi nee hara'eya ina gadiyu's baraa' tlaqoore'n wa ale ate'n tlehhimi'ii gwa'ara'r huwahuwa' kire tleehhaa'n.6Ala hinti ate'n tuna gww'r baraa' hara'eyaaro asma ate'n ka hhamaa'n dir hara'eyaada' ate'n taa tsegi. Hinti ala ate'n Mungu' un asgadiyuusaa'n nar uruuwa'r /aben gidaaba' ar Qeeruu' hhoohhoo' a umuwa'r aangeeka' tada'r haraeyaada' taa gooin kawa digirdeela'n.7Ate'n ga'r taa ooaan a mila ala? Aara'eya ar tlakweemaa'wo? Aasla'a'y a tlakweemaawooka'. Ani geeraawo tlakweema i aleeslawaaka' tsaahharo hara'eya bir ka'hh, ani geeraawo ilatleeri a tsaahhaka hara'eya bira betiika' "ma ilatleeruusaar." 8Ala tlakweema pa/aa'ngw nguna tlaye' nar har'eya ilatleerir dimbaaba'y ngire tleesii' braaee' wa ale asma tlakeema aaa gwaai'ii hara'eya bir ka'hh.9Ani aange' a slaa'f niwa hara'eya'r koomaaka hara'eya nawa harda't tlakweema nire slafii' ani nire gwaa'. 10Hara'eyaada' geera tlafiingw ngu huuw, dir' eene ga'r naa hu'p tare gwa'ara.11Asma tlakweema pa/aa'ngw nguna slaye' hara'eya nawa harda't ani ire al/ayiye' ire gaasii' nar hara'eyaada'. 12Gawaa' idoorihe hara'eya'r Musa ka hhoohhoo', na hara'eya sleeme ka hhoohhoo' nee i gana' nee ka hhoo.13Idoorihe hara'eyaari hhoo' gwa'ara ngina dir'ee' i hu'bi? Aasla'ay a idooriheeha'. A tlakweema gwa'ara ngina huuwi' tlakweema ina gadiyuusii nar hara'eyaada' hhoo' ani ire gaasii. Hara'eya tlakweema ngina laqaa'n gidaaba' a ga'r tlaakw lo' wa ale. 14Asma ate'n a xuua'n gidaaba' hara'eya uruuwaro's a ar baraa' qeeru ala ani a hee' slaqwa tina weeruis ido'r lawaalmoo' tlakweema.15Asma ani ar ni tlehhahhiit a tsatsahhaamaaka' morooda' ni slaa' tlehhimako u tleehhaaka' ala moroodu na aa'hh an kwada ni tlehhiit. 16Ala ani abar morooda' ni sla'aaka' un tlehhiit' ani an ya/a /aa'm gidaaba' hara'eya ka hhoo'.17Idoorihe hee' moroowi tlehhahhiit a aniyeeka' a tlakweemaada baraa ee' ala hoota'. 18Asma ani aka xuu' gidaaba' ba'r hhoo' hoo't wa baraa ee i ha'hh gidaaba' baraa' slagwate'ee' tada hhoo' ngiwa tleehh a slaa' ala tlehhimooko' a aleesawaaka'.19Asma tada hhoo' ni tlehimoko' slaa' a tlehhitaaka' nee tada' tlaakw tlehhimokoo' ni sla'aaka' an tada ni tlehhiit. 20Ala hinti tada ni tlehhimokoo' wa sla'aaka bar an tada ni tlehhit, hee' ngi tlehhiit a aniheeka' ala a tlakweemaada' baraa ee' hoota. 21Gawaa idoorihe ani aka tsaa'hh gidaaba' hara'eyaari an in as waawuti'ii'in gidaab' tada hhoo' a slaa' tlehhimooko' ala ga'r hardarah amo'r i ale a tada' tlaakw.22Asma ani har'eya'r Mungu' an as qwalalaa'/ baraa' muunoo' eene. 23Ala baraa' slaqwate'eene ga'r na ar a hara'eya'r hatla' hara'eyari in slaqw nee hara'eyaala baraa' muuno' ee "i dirii' as hara'eya'r tlakweema i gadiyuu's baraa' slaqwate'ee' wa ale ani ire tseg.24Ani gawa idoorihe a hee' leetlakusmo idor'ee' ti ka lo wa gawit hee' ani ba/aamis dir slaqwata'r gwa'araaro a ma'a? 25Mungu' i xirfuu'ti ba/amusmo u koo'n Yesu Kristo Aakoore'n, yaukaa' idoorihe ani kwi oo kila' hara'eya'r Mungu ana as gadiyuu's nar muunoo'ee' nee hara'eya'r tlakweema ana as gadiyuu's baraa' slaqwate'eene.
1Gawaa' idoorihe askwasleema i ka'hh dir mu'kda' baraa' Kristo i diriia. 2Asma hara'eyaada'r qeeruu' Mungu' an tada'r slafingw huwahuu'w nar baraa' Yesu Kristo, ani ina gwe't dir baraa' bara'eyaada'r tlakweemaawo nee dir gwa'araaro.3Asma morooda' har'eya aleesleeraaka' tlehhimooko' morooda' Mungu' nguna tlee'hh asma har'eya i /uuruu' koondaaka' nee idooda' slaqoore'n iwa tlakeema slaiya tlehhimooko' Mungu' Garmaawo's oo kila' nguna ya/aa'w oo slaqwa nga sla'y slaqa's nee tada'r mu'k tlakweemaa koo'm gawaa' idoorihe Mungu tlakweema ngire askwasleemuu't baraa' slaqoore'n koka' slakweema kooma. 4Mungu' idoori ngina /iis as marooda hara'eya hara'eyiyiin iwa boo/i baraare'n wa ale, asma ate'n ti as waawuti'iinaka' nee heeuuma'r tlakweemaa' koo'm, ala nee qeera. 5Asma muktada' ta as waawuti'ii'in nee heeuuma'rin ar tlakweema inooin moroota digi'r deliti a moroo slaqwa, nee mukda' ta as waawuti'ii'in nee qeeru, inooin moroo ta digi'r delete a qeeru.6Asma norooda' hee slai baraa' heeuumarose ga'r huuwi a gwa'ara nee morooda qeeru slai ga'r huuwi a slafiingw nee wayda. 7Asma hee' heeuumaro's ar tlakweema ngi digir deliit ino's nee Mungu' a wakaari asma heeuumaro's hara'eyar' Mungu' nga ii a lookemisiika nee sla'mi ngi aleeslayka' ii a looeesaro. 8Mukda heeuumar'in ar tlakweema ngi digir delita inooin Mungu sla'atisaro ku bo/oo' aleeslayka'.9Nee al idoodiye, ala kuunga' tunda as waawuti'iinaka nee heeuuma'r tlakweema ala nee qeeru, abarqoo'lo'e gidaaba' qeeruu' /iis Mungu' i braahu'ng wa hoot. Heeda' qeeruu' Kristo ngu koomaaka' ino's a hee Kristo wooka'. 10Abar Kristo i baraahu'ng wa hoot, daqada slaqwtahu'ng aa gwa " as tlakweema ala qeeruuhu'ng i slaaf asma kuunga' tunda gari'amuu' i harafaa'r.11Mungu' Yesu Kristo ngwa wasloo/atiis baraa' muk a hha'n wa ale nar qeeruuwo's nee Qeeruuwo's bir baraahu'ng wa hoot ino's slaqoohu'ng sleeme kwadoo' gwa'ara ngi waloo/ atiis nar Qeeruuda' baraahu'ng wa hoot nar idooda' Kristo ngwar was/oo/atiis.12Gawaa' idoorihe hhaee'ee' heeuumara'n ar slaqwa ga'r ate'n tiwatlatiis i ka'hh nee ate'n ga'r kawa digir delitaa'n i ka'hh baraa' slafingwrene. 13Asma kuunga' abara digir dele' kuunga a hhanda' ala kuunga abar tlehhemi'iida tlakw oo slaqwa ika tsu/e' nar qeeruu' Mungu' kuunga' daqade' a slafa.14Asma mukda slee'meero ta qeeraharahari nee qeeruu' Mungu' inooin a na/aa' Mungu'. 15Asma kuunga'qeeruu' lawaali'iima ukwa sleeri'iika' ala qeeruu' taa sleere' an kwadoo' muunoo' na/uuma gawaa' idoorihe ate'n an tseeimiimaa'n "Baaba' Baaba!."16Qeeru i aleekala/a'n dinkwa nee qeeruure'n gidaaba' ate'n a na/aa' Mungu'. 17Nee ate'n abarqoo' na/ii ate'n a aluuse ate'n a aluuser Mungu' ate'n a aluuse dinkwa nee Kristo, abarqoo' lo' gidaaba' a slahhaahaa'aa'n dinkwa nee ino's.Daqada ate'n xirfu' u slawaa'n sleeme dinkwa nee ino's.18Asma slahha'amaaye'r qoomaari ar hinti a ba'r i fadiitaaka' ka baa/ nee xirfuuda' tindi amoore'n i geehhooeesi qoomaadae. 19Asma moroo' slee'meero kwada Mungu' aa tlee'hh ka daamaara'n nar haraxu'uti gidaaba na/aa Mungu' ki geehhooeesi baraa' xirfuu' wa ale.20Asma moroo' slee'meero sleeme kuna baraa' hhitira'uuma'r i qaa's idoosi a umoo'gidaaba heeka inooin kana slaa' tam ala idoosiye harxu'uti i deer. 21Asma moroo' sleemeero kwada' Mungu' aa tlee'hh ku gwee'r baraa' lawaali'iima'r hhitiru'uumaro, inooin amohhooa ngire slaya' qooma'ada' na/aa Mungu' xirfuuin bur nga slaye'. 22Asma ate'n a xu'aa'n gidaaba' tam ay hinti moroo' sleemeero kwada ta tlee'hh i ininii' asma slahha'amaaye'r wa ale ido'r /ameenir aslte' xwayla nga da/.23A tisi ki/ooseka' ala tam aate'n sleema a ininii aa'n baraa' muneerene, ate'n koka qeeru agwa slawaan qeeru ino's an /aamuu' qeera oo Mungu' ani oorene , ate'n sleeme a lo' wa haraxuaa'n qoomaada' Mungu' ate'n tiwa na/iiwo's oo kila' tleehh, slaqoore'n kiwa gweeri baraa' lawadi'iimaro. 24Asma ate'n ana ba/ama'n nar baraa' haraxu'uti, ala ga'r ta harxuaa'n abara araa'n gidaaba' ka boo/ee's gada' daqadae a harxu'uti rooka'. Asma hee ga'r ga/ay ido'r ngi haraxui? 25Ala abar haraxuaa'n ga'r ta ba/aawanaaka' bada an daamaaramaa'n nar qitla.26Idoori an idooda' qeeru ate'n tio alee/iimi si asma te'n ga'r ta sleeslawaan ika'hh, asma ate'n gar'r ta firimaan axuanaaka' ar ate'n wa hariim firooro ala qeeru ino's oo kila' ate'n ti aleefiriirin dir Munguhe nar inini'ee ure'n kwada' ooaro ta aleeslayka'. 27Nee Mungu' kwad mune'r muu ngi xuuxu'uum ino's ngi tsaa'hh gidaaba' ga'r qeeru slai a mila asma morooda' qeeru firiirin as mu'k hhohho' oo Mungu' ti slasla'y nee sla'aarir Mungu'.28Ate'n a xuaa'n gidaaba' dir mukda Mungu' slaa' moroo sleemeero ti alee/iimiis as mukda' nguwa moroo hho' i sla'y mukwi a kwada Mungu atee't nar sla'aariro's ar kila'. 29Asma iimir aa'ng qooma'r inooin kwa tleehhiika Mungu' inooin ngina qarooxuu' nee sleeme ngina qaroo tsawaa'r as tawa slaqamis nee garmaawo's gawaa' idoorihe alo moso' garmaawo's an garmaa barisimay' dir hhaeewo's oo yaariir. 30Nee kwada iimi'r aange' aa qaroo'tsawa'r ngire /akaa nee kwada aaqaroo' /akaa' ngire gar'amuu' i harfaa'r. Nee kwada' aagar'amuu' i harfaa'r ngire xirfee's.31Ma ooaa'n ala gawaa' dandoo' tihe? Mungu' bir bartare'n i dirii ate'n hee' tundu tlaampa'aa's a ma'? 32Mungu' tam garmaawo's ngwa ilaa/iika nguna hariis iwa gwaai as ate'n sleemeero, ala Munguwi moroo' sleemeero ngu ate'n i hariisiike' dinkwa nee ino's.33Hee' mukda' Mungu' aa tsawaa'r ngu askwasleemuu't a ma'a? Mungu' an kwada' ngi gar'amuu' i harafadiit. 34Gawaa' idoorihe hee' inooin ngi askwasleemuu't a ma'a? Yesu Kristo ino's ina gwaa' nee ti kilooseki ino's inawaas/oo/ baraa mu'k aa haa'n wa ale ino' hinti i dakoo' /uya'y oo Mungu' i ate'n aleefirirrin.35Hee' ate'n ti Paraa'tl dir sla'aarir Kristowo a ma'a? Ga'r paraatlaro tundu aleesla'w a slahha'amaayee'ro? Laqaa' a da'ayeero? Laqaa' a gasisiingo? Nee qwarko laqaa' a leetla kweero? Laqaa' wa ba/a/aa'ng tsaxwaa'wo, laqaa' tsu/uta'r paangaro? 36Idooda' kaar gooin gidaaba' "Ate'n tin tsuu/ umoo'qo siiwaro as kuu'ng tin harafadiit ido'r bee/a'ng tsa/uta."37Ala tabaa' moroowi sleemeero harba/ati a lo' wa slawaa'n as kwada' ate'n taa slaa. 38Asma ani a lo' wa xuu' gidaaba' ga'r ani paraatlaro di'r sla'aarir Munguhe i ka'hh gwa'ara paraatlaro i aleesleeraako' laqaa' slafiingw laqaa' malaykadu' tam kwada' aleesleemuu' kooma' tam morooda' da'w laqaa' tam morooda' xa'w wa alu' laqaa' tam kwada /uuruu' kooma, 39laqaa' morooda' gawti'i dirii laqaa' kwadoo' baraa' guroo' yaamu laqaa' umoo'qo di'r sla'aarir Munguhe tada'r baraa' Yesu Kristo Aakoore'n.
1Ani looeema in kah wa lo' lama a kahaaka' asma ar lo' un kah nar baraa' Kristo muunoo'ee' nee qeeruu' hhoohhoo' a aleekalaa/uuse dinkwa nee ani. 2Gidaaba' gurhaamir yaariir ar lo' wa sla hha'eemiis a koo'm baraa' muunoo'eene umoo'qo siiwaro.3Geeraaulo ani ngiwa slaa' alo moso' tin afu's nee tiwa taraatli dir Kristowo, idoori ibir ma'k alee/isee' huba dir hhaee'eene kwadoo' tlahhay'ee'. 4Inooin a mu'k Israeli kina harafadiit tawa na/aa' Mungu', inooin xirfuu' Mungu' nguna arii sla'mi Mungu' ngina alqadooro's i hariis nee hara'eyaaro, nee dabaa' saaliingw doo Mungu' kina amo'r in i hariis nee alaxweesantaa Mungu'. 5Inooin a loqoolo'r baabi' iidoo' aa'ng, nee Kristo dir dahhi xwayla'r slaqwato a baraa' tlahhay'in ino's a Mungu' moroo' slee'meero- ino's i xifuu't ay alhe'eesaywasle. Amina.6Ala a gidaaba heeka' al'axweesantaa Mungu' ina warqee'r asma mu'k xooro'r Israeli slee'meero a mu'k Israeli oo kil'eeka'. 7Nee sla'mi a gidaabaheeka xwayla'r Abrahamu slee'meero a na/aa' Abrahamu asma kaa gooin gidaaba' "Na/aa' Isaka an kwada' ta babay na/iiwo'k."8Ti gidaaba'ro's idooriye a ti tlahhee' hee hee ngu na/ee' Mungu' tlahhika' ala na/iida' ta laqwaal nar al'axweesanta' Mungu' kwada an Na/aa Abrahamu. 9Asma /aymuudoo' al'axweesani a kwi "Ani ni kii/ kurko qooma'r idoorihe, Sara na/ee' garma ngu laqwa'l.10Ala idooria kilooseka' Rebeka daaqa'y tsa'r ngu'na a lawa'l dir hhawaatoo' wa'k wa ale ino's an Isaka /aaboo're'n. 11Qooma'r daaqaywi kwa wa laqwaalika, qooma'r ga'r hhoo' laqaa' ga'r tlaakwar taa tleeh iwa ka'hh as idooda' Mungu' a slaa' nee idooda' a tsawaa'r an idooda' warqawaaka' asma tsawadito'r Mungu' ga'r digir delit a tlehhimi'ii mu kooka' ala a /aka'amo'r Mungu'. 12Kaa gooin gidaaba' "Garmaa' u'r garmaa' niina'w ngu asgadiyuu's." 13Idooda' kaar gooin gidaaba' "Ani Yakobo una slaa' ala Ebaa una aa'hh."14Ala gawaa' dandoo' tihe ga'r ta ooaam a mila? Mungu' ur tlehhiiti a tadae' gar'amuu' koomaaakaahe? Aaxa'a'y a idoosiyeeka. 15Asma Mungu' Musa nguaa bay "Ani hee bur gurtleemuu' wa slaa' u gurtla'w nee kwada' guroo ee' wa tlatlay u gurtla'w. 16Gawaa' idoorihe gurtleemuu' Mungu a umoo' gidaaba heeka' kun slaslay nar idooda' hee slai lawaa' nar ilakaaharuu' qwatlako's kun slaslay nar idooda' Mungu' slai dandoo' heewo, Mungu'da' gurtlaamuu' harmiis.17Asma gooir Mungu' i dir Farao i kat gidaaba' ani kuu'ng ga'r usa waawutmoo' wa qaa's a ti gidaaba' /uuruu'ee' nguwa gawaawo'k i laqaam as ii digooee' kuwa alki/iiti baraa' yaamu slee'meerowo. 18Idoorihe, Mungu' abar hee ngu gurtleemuu' slaa' nguqoo' gurtla'y ala abar ngu muuna gawdeesa'r slaa' nguqoo muuna gawdees.19Ani ngiwa ga/a'w kuu'ng a yaahasa'r sla' gidaaba' "Bar idoosi Mungu' idoor kaahi gidaaa' dakwuu's amo'r da'hh a amo'r hee asma hee' sla'aarir Mungu' ilaa/aro ngi aleesla'w a ma'a? 20Ala kuu'ng oo hee kuu'ng a ma'a tiwa talaampa'aamisa' nee Mungu'? Xooslmo taa tlee'hh tleehharusmoowo's nguqoo laya'ng gidaaba' "Ani misa idoorir tle'hh?" 21Ihaii tlee'usmo i aleesleemuu' ko'n ke gawaa' tleeiro tam baraa /aarmoo' wa'k oo tleeiro xooslmoo' wa'k ngure tleehh oo gadiyee'r quuts nee oo hatla' oo gadiyeer' dimbay ar deeloslee'm?22A idoola Mungu' br dihheewo's ngu laqaama'r wa slaa' nee alees/eemuuwo's nguwa laqa'n, ala Mungu dihheewo's nguna alqiitl ala ale, nee xooslaada' taa qwanay wa tlee'hh ngina ma'y ala ale nr qitlko' yaariir as mingaa hhitin. 23A idoola' Mungu idoor ngina tlee'hh as xooslaada' gurtleemuu' slaw ngiwa xirfuuwo's oo yaariir i geehhooeesi koka' an kwada aa amohhe'ee's as xirfu kuwa sla'y? 24Ate'n sleeme tina /akaa' tawa xoosla'ar ido'r ti ala mu'k ta /akaa a har mu'k Yahudi kilooseeka' a mu'k xoorduu' hatla' sleeme.25Ti a tada ' Mungu' aa oo' baraa' kitaa'bu' aarusmo hoseawo gidaaba' " Mukda" aa'ng a kwe'eeneeka' un baw kuu'nga " a muk'ee nee /ameenida' aa'ng na sii an baw sla'aaruso'or 'ee'. 26Nee diida' aa'ng inooin kawa ba'y gidaaba' kuunga a mukeeeneeka' dida'r kitae kin bay kuunga' a na/aa' Mungu' kwada slaaf."27Nee aarusmo Isaya ina axwee's sleeme daandoo' mu'k Israeliwo ire tsee' ire oo mu'k Israeli tam ku ala yaariir ido'r hhasangw baraa' afee tlawi ala baraaine mu'k ba/a'm ku niina'w. 28Asma idooda Mungu' aa oo' gidaaba' ngi tleehh, ino's idooda' ngi tleehh nar gaans/aay ino's idooda' baraa yaamuuwo ngi boo/ee's. 29Nee sleeme Isaya anga qaroo' geera wa oo' gidaaba' "Aakoo' slaqwara, aleesleemuusmo abra geera xwayla nga meetisiika' amoore'n i ale' ate'n geera a ido'r Sodoma geera ta alqoomees nee Gomora.30Ga'r ta ooaan a mila ala gwaa tihe? Mukdoo' xoorduu' hatla' oo gar'amuu' ngwa leelehhitiiika'' dir Munguhe inooin kaa bar'amuu' i harafaa'r nar hartlintaao. 31Ala mu'k Israeli har'eya kana leelehhit as gar'amuu' kuwa slay ala inooin kaa gan'amuu' i harafaariika'.32Asma mila ma's idoodiyeeka? Asma gan'amuu kuna /eelehhit nar tlehhiti'ii nar hartlintaaoorooka' inooin kire gentlaaraa'/ gawaa' tlaa/anoodoo' gentlaaraa/a. 33Idooda' kaar gooin gidaaba' "Qaytsiit ani tlaa/anoo' gentlaaraa/a' u qaa's baraa' Sayuni nee tlaa/ar muu ngu geetaap ala umoo'qo heewo oo ino's ngwa haratlintii' ku muruu tiisiika'.
1Hhaee'ee' ga'r ani ni slaa' nar muunoo'ee sleemeero nee ga'r nitiririim dir Munguhe as inooin a gidaaba'alo' moso' inooin kin ba/amiis. 2Asma ani a aleeka/aa/aam gidaaba' inooin ila kaaharu ngu lo' wa kona' as Mungu' ala xu'uti ngi ko'na'aaka'. 3Asma inooin gan'muudoo' amo'r Mungu' daa'hh ngu xu'aaka' inooin gan'amuu'in ngun kilooin leelehhiitiya'. Gawaa' idoorihe inooin qaasi'iika baraa' gan'amuuda' amo'r Mungu' daa'hh.4Asma Kristo har'eya ngin boo/eemiis, gawaa' idoorihe umoo'qo heewo oo ngwa hartlintii kuu gan'amuu i harafaa'r. 5Asma Musa ina gooin gawaa' gan'amuuda ta slaslay nar hara'eya kawa digir deliti ire oo' "Hee idooda' hara'eya kat nga tlehhiit ino's i hoot nar idooda'."6Ala gan'amuu' ta slaslay nar haratlintaao ga'r kaahi a ti kuu'ng baraa' muunoo'woge ma kaahaar gidaaba' hee' tsa/a'm gawaa' dawri a ma'a? (aidaaba'ro's Kristo kunguwa baraa' yaamuu' i huuwi). 7Laqaa' ma kahaar "Hee awee'r amo'r mu'k aa hha'n i ale' a ma'a? (Gidaabaro's a Kristo kunguwa huuwi gawti' i ale baraa' aa hha'n wa ale).8Ala gan'amuuda' ga'r kaahi a mila? A ti "axweesani ka diro'k i tseew , i gawaa'afko'k axweesanti an axweesantada'r haratlintaao tada' ate'n ta alki/iitaan. 9Asma kuu'ng Yesu bura ya/aa'n nar afko'k gidaaba' ino's a Aako nee baraa' haratlintii nar muunoo'wo'k gidaaba' inos kuna wasloo/atis nee Mungu baraa' mu'k aa hha'n wa ale daqade' kuun'gn a ba/aa'n. 10Asma hee ina haratlintaatii' nar muuna kure gar'amuu' i harafaa'r dir geera' Munguhe, nee afkose ire ya/a'n tam ba/ama ngire sla'y.11Asma gooin i kat gidaaba' hee' ino's ngwa haratlintii ku murutisiika'. 12Asma baraa' kaangwihe hatloo i ka'hh dir hee' Yahudi nee dir hee' Yunaniro. Asma slee'meero Aakooin a wa'k nee daari'iimaro's i buu't dir umoo'qo heewo kwada' ino's ngu /akaaka. 13Asma " Umoo'qo heewo kwada' umoo' Aako ngu /akaaka' i ba/ain."14Ala ido'r kur /akaai kwada' inooin ta haratlinti'iika? Nee ido'r kur haratlinti'ii kwada inooin iidaifoowo's taa axaasiika? Nee iidigoowo's ido'r kur axaasi bar hee' ngu alki/iit i kaahh? 15Nee sla'mi hee ido'r ngur alki/iiti burkwa ya/aawika'? Asma gooin i kat gidaaba' " Iwaa hhoohhooa'aya'a ya'aa mukda' iidigoo qwala/ nee moroo hho' alki/iit!"16Ala a mukda a slee'meeroka oo ya/abtooda' nga iialooees, asma Isaya i kaah' "Aa hee ya/abtooda' inooin naa axaasii' wa diire'n nga haratlintii a ma'a'?" 17Gawaa' idoorihe haratlintaao ga'r ngi huwa huuw a ya/abtooda' ta axaa's ya/abtooda baraa axweesanta Kristo ngin da'hh.18Ala ani an yahaamii's gidaaba' "Inooin ya/abtooda" kaa axaasiikahe? Aa sla'a'y inooin kaa axaa's asma gooii kat' "Afor'in kaa axaa's baraa' yaamu slee'meerowo nee axweesanay in aa harda'h ay alhhe'eesaa'y yaamu."19Ani a mele' komiit yaahaasaro gidaaba' dooqa mu'k Israeli ya/abtooda' ngina tsaahhiika tam qooma'r aa'ing ar Musawo Mungu' ina qaroo' oo' "kuunga itsi/ayi tundu ee'r as mu'k xooro'r hatla mukda' kuunga ta harafadita' aaka' gidaaba tawa mu'k kila' kuunga tare kuhha dir mu'k xu'utir koomaa'ka' as as ani hee' idoori nga tlee'hh a ani."20Nee Isaya ino's aa qiitl/ayme'eeriika ngawa oo' "mu'k ani /ee/ehhiitaaka ani aina sla'y nee mu'k ani yaahamiisaaka' ani tina geehhooee'ssa dir in i ale." 21Ala daandoo' mu'k Israeliwo i kaahi " Deeloosleem ani dabaaee' ina tumuu's dir mu'k iialooeemisaaka' nee sagiigawde'n."
1Ga'r ani ni yaahamiis gawaa' idoorihe ti "Mungu' muko's nguna sii' i?" Aasla'a'y asma tam ani oo kila a hee' Israeli oo baraa' xwayla'r Abrahamu oo tlahha'y Benyamini. 2Mungu' muko's kwada' aa qaroo' tsawaa'r iimir aa'ng wa ale ngwa sii'ika, iku kuunga a xua'aakahe idooda' gooi kat gawaa' Eliyawo qooma'r ino's iwa sihhiit dir geera' Mungu' ale as mu'k Israeli nguwa as kwasleemuuti. 3Ire oo' "Aako, inooin aaruuseero'k kaa tsuu'/ nee meesaduuwo'k oo ilahhooa kaa fee'/ hee' aa meet a ani kilooee' nee hinti inooin ani i gaasa'r wa slaiya."4Ala Mungu' ga'r ino's ngwa ba'y a mila? Nguna ba'y "Ani mu'k kume'r faanqw koo'm tam hinti oo baali nga i guruungureeiimi'itiika." 5Nee al idoorihe tam hinti qoomaarihe mu'k niina'w a meet kwada' Mungu' a tsawaari as gurtleemuuwo's.6Ala abar Mungu' inooin ngina tsawaa'r as gurtleemu' ala a gidaabaheeka as tlehemi'ii na tleehhiiti' as abar geera ngina tsawaa'r as tlehhemi'i geera gurtleemu gaaro's i ka'hh. 7A mila ala? Gada mu'k Israeli aa leelehhiit nga slayika ala muka ' taa tsawaa'r nga sla'y oo hatla' kire mune yawdees. 8Idooda' kaar gooin gidaaba' Mungu' muner'in ngire iilooee's ilaain ngire kaampu'y nee inooin ngire iiawas/ee's, nee idoori an idooda inooin ti i dirii i tam ay hinti.9Daudi sleeme i kaahi "Moroo' /aymar'in alo moso' in hhaamu' tleehhii amo'ine nee geentlaara/amo as inooin kiwa geentlaraa/i nee /umaamir'ine ngire slaya'. 10Ilaa'in i giiwiye' as gidaaba' matawa gaa a'r nee daandeemooine i loongaagooiye' as alhe'eesa'y slafingw'ine."11Ani idoorihe an yaahamuu's gidaaba' inooin kina geentlaraa/i tare paa'hh? Aasla'a'y ba/ama ire harda't amo'r mu'k xoorduu' hatla idoori ina tleehharu't as alo'moso' mu'k Israeli tloomu nguwa ariya. 12Ala huu'umaa' mu'k Israeli bar tsuuqaa' yaariir ngina huuwi' dir mu'k baraa' yaamu slee'meerowo nee as idooda' mu'k israeli ar narkuu't mu'k xoorduu' harla' tsuuqaa' daaqari'iima ngire sla'y ala gawaa' idoorihe faaro'r mu'k Israeli bira bo'/ tsuuqa' daqadae' ki ak ur lo' ua ale.13Ani alkwi'i an axwee's nee kuunga' mu'k xoorduu' hatla' ani a ya/abusmoo' Mungu' amo'r mu'k xoorduu' hatla ani ila kaa haru un tlehhiit baraa' gadiye'r ee' tihe. 14Dooqa mu'k xoordor'ee' tloomu ngu ariya as dooqa i ba/amisaa'n bahha'ale.15Asma inooin qooma'r kiwa sii' muu slee'meero kuna haraki/is dir Mungu' i ale, ala qooma'r inooin birka ya/a'n nee Mungu idoor ga'r ni hupa mila? Bar ni hup a slafiingoo'ke dir mukda'a hhanii? 16Muka teedoo' oo geera bara kun hhoohhoo' as kwa wa hariis amor Mungu' i ale idoonge tam puuruuda sleeme ta mikatea'r tleehh kw hhoohhoo nee dee/aroo' xa'ano ubur ku hhoohhoo' alema sleeme ki hhoohho.17Ala hinti idoorihe mu'k Yahudi an ido'r aleeemaa' xa'anoo mseituni oo tar dahaa's kire tlaaq nee mu'k xoorduu' hatla' an ido'r xa'a mseituni oo baraa' sla/a taa dahaasika nee haee kire haatl baraa mseituni kwada ta dahaa's i ala nee di/ita xa'anooda taa dahaa's ngire /ayii' kuunga' a do'r aleemida' taa haa'tl. 18Kuung' miti xirfeenisaa'r dir aleemaawo' asma ibir ti xirfeemis ala xu'ee'k kuung deelaroo' xa'amo u gagariindaaka' kuung' tun gagarin nee dee/aroo xa'amo.19Kuu'ng a oo' gidaaba' "Aleemaada' kina tsaa't as ani tiwa hatli diida i ale." 20A lo gidaaba' inooin kin tlaaq asma har tlantaaoowasle'in kuu'ng a gawaa' xa'amooda taa dakaa's i diri as hartlintaao, idoorihe kuu'ng ma daara/aamar alo' moso' kuu'ng an da'ayumit. 21Asma Mungu' abar aleemaa' xa'awoodoo' kila' nga mayika' tsatato, ka xu'kun maya'ng tsatato?22Akaa araa'n idoorihe gidaaba' Mungu' ka dihh nee sleeme ku hho Mungu kudihh dir mukda' oo Yahudi aa kwi' baraa' tlakweema. Ala diroge ku hhoo' abar komaamit baraa' hhooeemaawo's wa ale. Ala abr komaamitka kuu'ng sleeme ta tsaa't ido'r aleemaada ara ale.23Nee sleeme inooin oo mu'k Yahudi haratlintaaoowasle'in bar kwa may inooin ki ki/is diida kawa tlaa's. Asma Mungu ngi aleesla'y lo wa ale ngi wa roale hatli. 24Asma kuungoo' xoorduu' hatla tunduna tsaa't gawaa' xa'amoo' sla/a wa ale, tundure haa'tl gawaa' xa'anoo taa dahaas i ala mu'k Yahudi inooin tawa aleemaaloo' xa'amoo kila kwada' taa dahaa's aga'r inslaahh aleemida' taa tsaa't kawa ki/isi gawaa xa'anooda' dahhiya' aleemaa xa'amoo' sla/a bo/ati.25Hha ee'ee' ga'r ana ni slaa' kawa xua' a ti gidaaba' la/aaraywi xu'aa'k uunga' miti kiloohu'ng xirfeenisaara' as sagalooarhu'ng la/aara'y a gidaaba' mu'k Yahudi bahh' ale muner'in aa gawduuduu'r har qooma'r niina'w wa ale ay dir mu'k xoordu' i dahi kwada a ba/a'n.26Idoorihe daqade' mu'k Israeli slee'meero i ba/a'n asma ka gooin gidaaba' "Ba/amusmo naa harda'h amo'r dahhi a amo'r Sayuni, ino's dee/anu'uma slee'eero ngi hengees dir xwayla'r yahobowo. 27Ti an alqadooda ani ni tleehh nee inooin qooma'r alakweemaa in ngiwa hengees.28Mu'k Israeli a wakuuser Mungu asma ya/abtor hhoo kawa sii as kuunga' kwisi oo xoordu'. Ala mu'k Yahudi kina tsawaa'r nee Mungu' gawaa' idoorihe ki slaa' nee Mungu' as baabi'ii'in. 29Asma Mungu' gurtleemuu' a hariis ngu alki/iika' aee hee' bur ngwa tsawaa'r ngu si'iika wa ali.30Asma kuungoo' mu'k xoordu aange' a dee/aanuse dir Munguhe ala hinti gurtleemuu' Mungu' u kwa sleere' as idooda' ruit Yahudi iwa alee/aanu't. 31Idoosa'r kilae' muk Yahudi sleeme wa dee/aamuuti' kuu'nga' tare gurtleemuu' sleere' ti ina tleehharu't asma inooin sleeme gurtlee mu kuwa sla'y aluuwo. 32Asma Mungu' muu slee'meero ngina ma'y kiwa tseegiti baraa' dee/aamu'uuma'r i ale as daqada' ino's slee'meero ngiwa gurtlay.33Daqaari'iima'r Mungu' ido'r kar u'r nee Saqalooaro's nee xu'utiro, hee' askwasleemaro's tsaahharo ngi aleesla'w a mo'a? Hee' urduuwo's leelehhitoowo ngi aleesla'w ma'a? 34Asma gooin i kat hee' hhaslo'r Aako ngi xuu' a ma'a? Hee' ino's ngu hara'eyiiyiim a ma'a?35Laqaa' hee' ino's ngwa ga'r i hariis a ma'a as ino's kuwa bai alkuwo? 36Asma ino's moroo' slee'meero nguna tlee'hh nee slaimi i komiit as aleesleemuuwo's nee i deer as ino's, ino's i xirfuuti ay alhhe'eesay wasle. Amina.
1Gawaa' idoorihe hhaee'ee' ani kuunga' tundu harhheehhee'ees as gurtleemuu' Mungu' slaqoohu'ng harisaak iwa ilahhooa'r sla'f tleehhitiya' tada hhoohhoo' Mungu' fu qwal/amiis. Ti an sluufimisoohu'ng kwada' gidaaba'r koo'm. 2Kuunga' baraa' slafingwahu'nge ma hootara' nar idooda' mu'k baraa' yaamu ir hooti, ala alo' moso' kuunga tundun waqee's baraa' hhaslo'r hunge nee hhaslarhu'ng kawa /aneemisi as kawa tsahha' ga'r Mungu' slai a mila as ga'r slai a tada hhoo' tada ino's ngu qwal/amiis nee tada' qoom.3Asma am an ka'h gidaaba' Mungu' ani ina aleesleemuu' i hariis oo kuunga tundu wa baba'w gidaaba' umoo'qo heewo dir hunge mitaa kilo's harafadiit tawa hee' gidaaba'r koo'm idooda' i dirii ngiwa ba/i. Ala ino's alomoso' tin ga/a'y nar harqooma'y haratlintaaorda ta hariis nee Mungu dir umoo'qo heewo idoori alo'moso' umoo' heewo ngin insla sla'y nar fuqwraango's.4Asma baraa slaqwato diqiyaa' yariir i koomaa'n slaqwa tam ala wak, unoodigitoo i gadiyeero's ar dimba'y koo'n. 5Gawaa' idoorihe ate'n slee'meero a ido'r slaqwata baraarene a diqta' koqoo' hatla' slee'meero.6Ate'n aleesleemuu qeeru oo dimbaa'ba'y koomaa'n nar harqooma'r tsuugaada Mungu' na hariis idoorihe hee aleesleemu ngu kawa alki/iiti amo'r mak i ale, ino's ngi alki/iiti nar harqoomaydoo' haratlintaaooro's. 7Hee abar aleesleemuu' ko'n an oo muu alee/ sleemuu' intsaahhatimis ngu koo'm i intsaahhatimisi. 8Hee aleesleemuu' gurtu'uungw ngu koo'm muu ngu gurbu'uu. Hee' moroowo's harmils ngu harmiisi nar muunoo' /awaa'ka. Hee' mu'k hatla' sageesihhimiit muu nga sageesihhimiiti nar ilakaaharu. Hee' gurtleemuu' koo'm muu ngu guatlatlay nar qwala'/.9Sla'aari alo'moso' in hhafiifiingw koondaaka' tada' tlakw aahhak tada' hhoo digir deelaak nee /atleesaak. 10Kuu'nga' kiloohu'ng ti lo' wa sla'aaslae' nar sla'aarir hhae nee tiwa koloohu'ng ilaiwa'wa/a' nar i la iwa/ame'r ur.11Gawaa' ila kaaharuuwo, gaddiyee't tleetiaak munuu/u' mawaak. Alo'moso' kuu'nga' an mu'k ilakaaharuu' koo'm baraa' munerhunge, Aako na asgadiyuusaak. 12Kuunga' qwalala/e baraa' hraxu'utiro qiitle' baraa' slahha'amaayerhunge, komiite bamaa firooro. 13Mu'k hhoohho' oo Mungu' kwada oo /eetlakuuse alee/iimisaak kuunga sleeme nee muu kwahhamiisaak umoo'qo siiwaro.14Mu'kda kuunga tundu gusisiim tsuuqumaat kuunga tsuuqume ala mi afuumisaara. 15Qwalala/i inkwa nee mukda qwalalalaa/ /aa/amiime dinkwa nee mukda /aa/amiim. 16Kuunga' ti axweesanii slesleere' kiloohu'ng kuunga miti baka suusara' alo'moso' tin baraa iki/iimisa uraywo. Kuunga' miti kiloohu'ng sagalooa'r hrafadiitara' tawa ido'r muk sagiiloosn.17Tlakwema mi koqa'r bu'uumara' tada hho na tleehhaak dir geera' muu slee'meero. 18Kuunga' umoo'qo idoori ya/aamu't tawa hota' nee muu slee'meero nar wayda, leelehhi' taak, idooda kuunga kar aleeseera.19Sla'aaruus er'ee' muhaay mu bu'uumara' ala bu'utuu' muhaay dir Mungu' i mawaak asma kaa gooin gidaaba' "Muhaay a gawaa'ee' Aako i kaahi ani muhaay a buu." 20Ala gooi i male' kat gidaaba' "Wakuusmoowo'k bir qwariit /aymiiseek nee bir waxiit, wahaaseek asma idoori baraa tle'hh daqade' kuung' gilo' aka gawaa' sago's i hatsiis. 21Kuunga tlakweema ma harda/ii' ala kuunga tlakweema na harba/eek nar hhooa.
1Umoo'qo heewo mu'k aleesleemu' koo'm ngu ila i wawa/i asma aleesleemuu' amo'r Mungu' dahhaaka' i kaahh nee aleesleemu kwada da'w kuna ya/a'n nee Mungu'. 2Gawaa' idoorihe hee' heeda' aleesleemuu' koo'm ngu waqaaqaa' hara'eya'r Mungu' ngi siaasii' nee kwada' siaasii ti askwasleemar i slay.3Asma waawita' ku da'ayuumitiika nee mukda' tleehhomi'ii hho' ala mu'kda' tlehhemi'ii tlakw tlehhiit ta daayuumiit wa lo' dir waawitahe. Xay kuu'ng a sla'a hee' aleesleemuu' koo'm kuwa ata'ayuumitla? Gimi' kuu'ng hhooeema na tleehheek, alaqade kuung ila iwa/ame a slee'r dirose. 4Asma ino's a sagadiyuusmoo' Mungu' as hhooa ngiwa kuu'ng i tleehhi. Ala abar tlakweemaa' tleehhit, da'a yuu't paa'nga' ngi tawo Konka a asma tawa sagadiyuusmoo Mungu' oo muha'y bu'uu'm dir mukda' moroo' tla'kw tlehhiita. 5Idoorihe ilaiwa/ame i hariin as muhaa'y kolo's da'ayumitaaka' ala as afooda' baraa munerhu'ng wa axwees.6Gaari an ga'r kuunga' ta as koo'dir bu'uunda' asma mukda aleesleemuu' koo'm a asgadiyyuse'r Mungu' qooma'r hariima'r gadiyer' in kawa boo/eemisi. 7Umoo'qo heewo tada ino's wa hariim harisaat hee koodi-koodir i hariisaak hee oheme ohimer i hariisaak kwada da'ayer wa dariim da'ayuumitaaka, kwada' ilaiwa/amer wa hariim ilaiwa wa/aak.8Hee ma tlatuu's tam ga'r wake ala ga'r uwa tlatuusi aqo' har sla'aari kilo's, asma hee' heeqa slaa' hara'eya nga boo/ee's. 9Asma kuunga tuquusaka, a tsu/utaka a fisiindaaka a ila tleerusaka as sla'aari asma hara'eyari nee hara'eyar hatla slee'meero kama haragaa's baraa' hara'eya'r wa'k gidaaba' "inslaamumoowo'k slaeek idooda kuu'ng tir kolo'k sla." 10Sla'aari inslaawomoo ngu ga'r tlaakw i tlehhaka' gawaa' idoorihe sla'aari a boo/eemisoo' hara'eya.11Idoorihe axu'a' kuunga' as gidaaba' qooma a xee'r ar kuunga tawa tleera baraa' guu'tee/o asma ba/amare'n hinti na nakaa/ii diire'n i lae' qoomaadir hartlintaao. Kawa iimu/uuma'n ba/ati. 12Asma na harafaakii' tlatla/a ang naa' haranaka/, idoorihe tlehhemi'iida' oo giwiti ki mawaa'n nee xoosluda slaqwara gwa/aata ki dahasaa'n.13Alo' moso' ate'n an hoota'm nar idooda hariim ido'r qooma'r tlaatla/angw wa ale. A xufoo, laqaa' nar tsaatu'uuna nee nar ilatleerir ta boloomayka' nee nar boota' as foolaay nee da/i. 14Ala ate'n Aako Yesu Kristo ku oo haan tawa xooslimoore'n oo baqamwo' pa/aang mukaa hariisaa'n dir saqooren i ale nee ilaatleerir slaqwa makaa tleemisaa'n.
1Hee' haratlintaao nimaw ale/isaak, ala mu askwasleemuu taara' ashhaslooroos tada. 2Dirhaaro heeko i haratlintaao'r ko'n tam moroo' sleemeero nguwa /aay. Ala kwada' hartlintaao'r niinaw ngi koo'm ga'r /ayi a naamu' kilo's.3Ala hee' moroo' slee'meero ngu /aay kwada' moroo' sleemeero ngu/ayaaka' Mungu' waqaaqaa' Laqaa tam heeda moroo sleemeero ngu /ayaaka' kwad moroo' slee'meero ngu /aa'y mungaa askwasleemuu't. As kwada' moroo sleemeero ngu /aay kwa ya/a'n nee Mungu'. 4Kuunga a ido'r ma'a tawa asgadiyyusmoo' hee hatla askwasleemuu't? Asma asgadiyuusmooda bira kuu' laqaa' bira huusika haangwi a gawaa' sgadiyusmooda' nee daqaarmoowo's. Ala asgadiyuusmooda' asma Aako alesleemu ngu ko'n oo asgadiyuusmooda iwa komiiti sihhitinooro.5Dir heekoawo deelorka dirose a deelo'r gidaaba' koo'm deelo'r hatla' ba/ati, ala dir kookoowo deelo sle'meero a ga'r wa'k aso' umoo'qo heewo haraxu'uti ngi ko'n gidaaba idooda' ino's xui anar lo. 6Asma heeda deelor' /atleemiis idoosi ngin tlehhit asma Aako, nee heeda' moroo' slee'meero ngu /aa'y ngun /ay as Aako asma i Mungu' sluufimiis. Nee kwada /ayiimaaka /ayma nga ma'y asma Aako nee ino's sleeme i Mungu sluufimiis.7Asmo hee' hoot as ino's kilo's i kaahh, laqaa' hee' gwaa' as ino's kilo's i kaahh sleeme. 8Asma ate'n bar hootaa'n an hootaa'n as Aako nee abar hhamaa'n an hhamaa'n as Aako, ala ate'n bar hotaa'n laqaa' bar hhamaa'n ate'n a mu'k Aako. 9Gaari an ga'r Kristo as gwaa' nee ire waas/oo'/ an iwa Aakoo' mu'k aa hha'n tleehhiti nee oo kwada 'slaa'f sleeme.10Ihii ala kuung mas hhiyaawo'k askwasleemu't? Nee kuu'ng mas hhiyaawo'k waaqaqa? Asma ate'n sleemeero sihhotaa'n dir geera kilaa'ngwadoo askwasleema oo Mungu'. 11Asma gooin i kat "Aako i kaahi adooda' ani nir slaaf umoo'qo heewo i geeraaee' i gurunguuree'iit, nee umoo'qo tsifiraango Mungu ngu xirfee's."12Gawaa' idoorihe umoo'qo heewo diireene iidigoo' slafinago's ngu alki/iit dir geera Mungu i ale. 13Gawaa' idoorihe ate'n mita wa slakwasleemuutaa'n kiloote'n alo'moso' ate'n an ista'ii tsataa'n gidaaba' hee hhiyaawo's Mungaa' geentlaaraa'l laqaaa' Mungaa' daa'hh baraa' tlakweemaa' i ale.14Ani a xuu' nee sleeme taa xu'utiis walo' nee Aako gidaaba ga'r slasla/aar i ka'hh baraa tleehhamoorose, ala dir kwada ngi ga/aawa gidaaba gaari ka slaslwaar dirose ka qoo' slas/a/aar ala. 15Kuu'ng bar moroo '/aymaaro'k hhihaaro'k ngwa gurhaamir a'y, idoosiye ku a baraa sla'aariri wa hotka moroo /aymaaro'k Mungaa' qwaaree's asma Yesu ina gwaa' as hhiyaawo'k.16Idoosiye tlehhimee'rhu'ng ar hhohho' waqaa'ama Mungaa qaa's dirhunge tundu wa biibisin. 17Asma waawuti'iima'r Mungu a /ayma nee wahaangooka' ala a gari'amu nee wayda nee qwala/ kwad' amor qeeruu' hhoohhoo' da'ahh.18Asma heeda' Kristo ngu asgadiyuu's nar idoori ino's Mungu' ngu qwal/amiis nee sleeme ino's ku xirfees nee muu. 19Ala idoosiye ga'r dirree'ne hariim taa tleehha'n an tada' waydoo' huwaahuw diire'n nee tada' haratlintaao'r umoo'qo heewo ngi kwa/amiis.20Gadiyer Mungu' ma hhitiimaar as moroo /ayma looee'maawo moroo' sleemee ku hhohho'. Ala morooda' hee bar ngwa /aay ino's ido'r tlakw ngi tleehh abar morodoo /ayma aa geentlaaraa/amo tleehhiit. 21Idoorihe tsini fu'unaay bira mee'r /aymaaro laqaa' difaai baraa mee'r wahaango, laqaa' umoo'qo gaaro ar hhiyaawo'k ngu geentlaaraa/.22Kuung' hartlintaaooro'k a koo'n gawaa' moroowihe, haratlintaaooro'k tisi kilo'k nee koomeek dir geera Munguhe. Hee amohhoo' a kwada ti kilo's askwasleemuu't baraa muunoo'wose gawaa' morooda tsawaa'r tleehharo. 23Hee xuree'n ko'm gawaa' gada /ayi ino's kwa askwasleemuuu't asma nga /ayiika' nar hartlintaao umoo'qo gaaro ar baraa' hartlintaaor dahhaaka'a tlakweema.
1Ate'n koka' /uumu' kooma' baraa' haratlintaaooro ga'r harii'ne a mukda ' haratlintaao nii'naw u aleeliimisaa'n slakwekee haratlintaaor'in kuwa gagaaraa'n a gidaaba' heeka' ate'n tin koote'n harhheehhe'eemisaa'n. 2Umoo'qo heewo tla/angwrene alo'mos' inslaawmoowo's ngun sla'atimiis as tawa ga'r hhoo' gidaaba' iwa kwa/i baraa' haratlintaaoorose.3Asma tam kristosleeme ino's ta kilo's sla'atisiika ino's gooi ngina boo/ee's teda ka "Niqayda' kuu'ng tar niquu's nee muu ani una sla'w." 4Gooi slee'meero tada taa qa gooin kana gooin as ate'n tiwa intsaahhatimis, asma qitla nee gurkwa/amis ate'n u slaslawaa'n baraa' gooiro idoorihe a gawduu waa'n baraa' haraxu'utirene.5Qitla nee gurka/amis amo'r Mungu' ngi daahh idoorihe Mungu' kuunga' tundu alee/iisi tawa hota' nar muunoo' wa'k ar Yesu Kristo kuwa digirdelita' mar idooda ino's ar hoo't. 6Kuunga' daqade' a aleesleera' Mungu' Baaboo' Aakore'n Yesu Kristo kuwa xirfeemisa nar muunoo' wa'k nee nar afo'r wa'k. 7Gawaa' idoorihe kuunga' ti kwahhamise' kiloohu'ng ale' idooda' Kristo ate'n tar kwahha's as Mungu' iwa xirfuu'ti.8Ani ga'r ni ka'h dirhunge a gidaaba' Kristo ano's ina asgadiyuusmo' mu'k Yahudi tleehhiit as ngiwa laqaa'n gidaaba' morooda' Mungu' aa oo' oo' lo' al'axweesantada' aa oo' dir baabi'iite'n nga boo/ees. 9Kristo sleeme nire harda'h dir mu'k xoorduu' hatla' Mungu nguwa xirfeesi as gurtleemuuwo's as ka gooin gidaaba' "Gawaa' idoorihe ani kuung' u sluufimiis tla/a'ngw mu'k xoorduu' wa ale, ani muuwo'k u as daa."10Nee sleeme gooin i male' kat "kuunga' mu'k xoorduu' hatla' qwalala/e' dinkwa nee mu'k Mungu'." 11Nee male ale "Kuu'nga' mu'k xoordu slee'meero Aako xirfeemisaaka, kuunga' mu'k tlahhi'i slee'meero ino's xirfeemisaak'."12Nee sla'mi aarusmo Isaya i kaahi gidaaba' "Hee' baraa' tlahha'y Yese daa'hh in harda'h , ino's i sihhiit as xoordu slee'meero ngiwa aswaawuti'ii'in xoordu harafaaro'r kona' gawaa' ino'se."13Munguda' haraxu'uti slee'meero i diri kuunga' tundu hafsiisi qwala/ slee'meero nee wayda nar uruuwa'r haratlintaao, ar haraxu'utirhu'ng iwa lo' wa dooqiin nar baraa' /uuruu' qeeruu' hhoohhoo'.14Hhaee'ee' ani a xuu' ar gidaaba' kuunga' a hatsa hhooeemaawo' nee kunga' xu'uti slee'meero a koonda' nee koloohu'ng ti wa gurbu'uunda a leesleera'.15Ala kuunga' tunduna barwari i gooim nar dihhay bartakaaro asma tunduwa inslaw tis gawaa'iidigooda' taa qaroo' gooin ta axasi' idoori ana tlee'hh as aleeslee muuda' ani na slaiv wa dir Mungu'. 16Asma ani Mungu in geeragarusmoo' saalii ngw tlee'hh dir mu'k xoorduu' hatla' gadiyee'ri ar geeraharusmoo' saaliingw an tlehhit nar ya/abto'r hho' ar
1Hho'oore'n ti ta bay Fibi ngi dabaahu'ng i saayiim ino's a sagadiyyso'or krishaana'y oo yaamuu' kenkrea. 2Ino's ilaoohaak asma tawa krishaanito'or ido'r kuunga' ilaoohaak nar idooda' mu'k Mungu' wa hariim. Aleeliisaak umoo'qo gar sla'a dirhunge, asma ino's mu'k yaariir ngwa alee/iimaamis tam ani sleeme.3Piska nee Akila intsihhiisaak inoin a asgadiyuuse dinkwa nee ani nar baraa' Yesu Kristo. 4Inooin kina aloo sagii tlaa'q as slafingw'ee' nguwa ba/amisiya' ani inooin sluufimiis ala a ani kilooeeneeka tam krishaaana'y sleemeero dir mu'k xoorduuwo inooin kin sluufimiis. 5Mu'k krishaana'y kwada' baraa' dooin wa saalaahim intsihhisaak sleeme Epaineto sla'aarusmooee' intsihhiisaak ino's a hee' geera oo Kristo nwa ya/a'n baraa' yaamuu' Asiaro.6Mariamu intsihhisaak, ino's ina lo' wa ditsooku's as kuunga. 7Androniko nee Ynia intsihhiisaak inooin a mu'k Yahudi ido'r ani wa le inooin aa'ng kina tseeg dinkwa nee ani inooin ki' lo' wa xirfe't baraa' ya/abuuseero, nee sla'mi inooin nina giirine' Kristo haratlintaaooro dir'ene'. 8Ampliato intsihhiisaak, ino's a sla'aarusmooee' baraa' Aakoowo.9urbano, intsihhisaak ino's a asgadiyuusmo dinkwa nee ano, baraa' gadiye'r Kristowo nee stalasi sleeme intsihhiisaak. 10Apele intsihhiisaak kwada' taaa ya/a'n baraa' Kristowo. Aristobulo intsihhiisaak nee mu'k do'owose. 11Aerodioni intsihhiisaak ino'w a hee' tlahhay'ee'. Nee mu'k doo' narkiso sleeme intsihhiisaak, kwad' Kristo ngwa haratlinti'iye'.12Trifaina nee trifosa intsihhiisaak inooin gadiye'r Aako ngina tleehhii nar ila kaaharu persisi intsihhiisaak ino's a sla'aarusmoosee' oo gadiye'r Aako nga lo' wa tleehh. 13Rufo intsihhiisaak, ino's a hee' taa tsawaa'r baraa' Aakowo, nee aayir'in sleeme, ino's a ido'r aayir'ee' sleeme. 14Asinkrito intsihhiisaak, nee Flegoni nee Herme, Patroba nee Herma nee heeda' nee inooin dinkwa.15Filologo nee Yulia intsihhisaak nee Nerea nee hho'ooro's, nee olimpa nee mu'k hhohho' oo Mungu' slee'meero kwada' dinkwa nee inooin. 16Kuunga' kiloohu'ng ti intsihhiimine' nar ma'amisoo' hhohho' idooda' mu'k Mungu' oo hhohho' tir ma'amamisi mu'k Krishaana'y slee'meero oo umoo'qo diiro kuunga' tundu intsihhiimis.17Hhaee'ee' ani kuunga' tundun harhhee hhe'ees tiwa harmagahha' dir mukda' asfoolita' kwada geetaapiiro'r qamiim asma inooin intsaahhaasada'r haratlintaa o kuunga' taa sleere' kaa sii' kuunga ti paratle' dir ine. 18Asma mu'k ido'r kwi Aakore'n Yesu Kristo ngu asgadiyuusiika' ala a mu'k xu'uti wasle'n ngun al/aya/ayiya' nar axweesana'y tsatsaa'are'n nee oo sla'atimis.19Umoo'qo heewo iidigoohu'ng nguwa axaa's gidaaba' kuunga' a mu'k iialoe'n dir ya/abto'r hhoe, gawaa' idoorihe ani a qwalalaa'/ as kuunga' ala ga'r ani ni slaa' a kuunga' alo' moso' an mu'k sagiloe'n baraa' moroo hhoe, nee an mu'k daktana bara' morooda' tlakwe. 20Nee Munguda' idaydoo' harmiis ino's kuunga' tundu /uuruu' i hariis oo Neetlaangw kuwa naakea/aruura' nar gaanslaay baraa' tsa/a'aa' ya'aahu'ng i ale Aakoore'n Yesu Kristo kuunga' tundu tsuuqi21Timoteo kwada' nee ani algadiyuusa ino's kuunga' tundu intsihhiimiis, nee Luko nee Yasoni, nee Sosipato sleeme tundu intsihhiimisiya' inooin a mu'k tlahha'y'ee'. 22Ani kwi tertio barwaari naga gooiim tuntu intsihhiimiis nar baraa' Aako.23Gayo kuunga' tundu intsihhiimiis sleeme ani a dahhaymoowo's nee mu'k krishaana'y slee'meero in dir do'owo's wa saalaalin, Erasto tundu intsihhiimiis ino's a Pee'sa''r amoohheeemiis oo baraa' gixsari nee hhiyaare'n kwarto sleeme kuunga' tundu intsihhimiis. 24(Algaytileek, baraa gooida'r geeraawo hhaywi i kaahh qaytsiit dir Rumi. 16:20. "Aakoore'n Yesu Kristo kuunga' tundu tsuuqi. Amin.")25Mungu' i xirfuuti ino's ngi aleesla'y kuunga' tundu wa gawaleesi baraa' haratlintaaooro nar ya/abto'r hho' tada'r gawaa' Yesu Kristo, tada' ani ni alki/iit nee ar lu/aarayda' taa /uu'/iimir aa'ng wa ale kuwa geehhooee's. 26Ala hinti hu/aarayda' kwa geehhooee's nar baraa' gooir aaruuse, nee lu/aarayda' kwaa alki/iit dir mu'k xoordu slee'meero nar hara'eyaada'r Mungudoo' alhheeesay wa'sl as mu'k xoordu slee'meero alo' moso' ya/abtooda' hho' ngi iia looees kawa haratlintii'i.27Munguwi ino's kilo's an Mungu' sagalooa'r koo'm, ino's i xirfuuti nar baraa' Yesu Kristo ay alhhe'eesay wasle. Amin.
1Paulo kuna/aka nee Yesu Kristo tawa ya/abusmoo as sla'aarir Mungu', nee sostene hhiyare'n. 2Amo'r kanisar Mungu' ar korinto amo'r kwad ta paratl baraa' Yesu Kristo kwada ta /aka' tawa mu'k hho'hhoo. Anigooiman sleeme amo'r kwada umoo Aakoren Yesu Kristo umoo diro Aakoin nee Aakore'n. 3Tsuqa nee wayda masok i amorhung oo amor Mungu' Babore'n nee Aakore'n Yesu Kristo.4Delo slee'meero Mungu' un slufimiis as kuunga' asma tsuqr Mungu' toda Kristo Yesu na hamiis. 5Tunana daqare tlehh baraa' umoo urwaro baraa' axweni dinkwa nee saqaloa slee'me. 6Tununa daqare tlehh idoda lamabu'uungw oo dando Kristo gidaaba' kuunga gehho'ootis tawa loeema baraa' tal/ahunge.7Baraa' idosiye tunuwa/aruuwika nee aleslemu qeeru, idoda kar ilatlerusa damito'r laqamisar Aakor'n Yesu Kristo. 8Kuunga' tunugawde's sleeme ay alhhe'eesa'y as tunuwa afyaka' delor Aakoren Yesu Kristo. 9Mungu' i inserhhemoo konka, kwada kuunga tuna/aaka' baraa' dinku'uumar garmawo's Yesu Kristo Aakore'n.10Hindi tunuherhhehhe'eemiis hha'ee'ee oo daqaay nee dasuwo' neer baraa' umoo Aakore'n Yesu Kristo, gidaaba slee'meero tawa ya/aanda' nee gidaaba' partlato miwa derit baraa' tla/ahunge. Tunuharhhehhe'eemiis gidaaba' tiharagase dinkwa munoo' wak nee tlehhemu wa'k. 11Asma mu'k do' kloe nga ooiye gidaaba' partito i der baraa' tlalanghunge.12Gar ni kaah a ti umoo hee baraa' tla/angwhuangwe umoo hee i kahi ani oo' defa' laqa ani oo Kristo. 13Xa'y Kristo ta qasmisi? Xa'y Paulo kwa kikii'i as kuunga? Xa'y tunabatimiis neer umoo Paulo?14Mungu' slufmii as hee na batiis i kaahh aqo har Kristo nee Gayo. 15Gari a gidaaba' hee' i kaah oo' oo' tununa batiis ar umooee'. 16Sleeme muk do' slefano unabatimiis awa hatla kwisiya ba/a oo ni xuu' ii kahh na batiis.17Asma ani Kristo aya/awika as niwabatimis ala as ya/abtor hho' ngiwa alki/iit, Aya/awika as niwaaxwe's ar sagaloar muu as uru msalabar Kristo mukuhingee.18Asma axwenta msalaba a daktu'uuma dir kwada hhama'aa, ala dir kwada Mungu' i ba/amimisi a uru Mungu'. 19Asma ka gooin ahhitiim sagaloar kwada sagaloar koma, ahhitiima xu'uuti mukda xu'uutir koom.20I amola hee sagaloar koom? I amola hee xu'uutir koom, I galay hee axweniita ilxafar dando yamuuka? Xa'y Mungu' ga wereqesike sagaloar dando yamuka tawa daktu'uma? 21Imir yamuuka iwa baraa' sagaloar iin Mungu' kwa tsahhiika, Mungu' nguna sla'aatis baraa' daktu'uumar ar alki/iita ya/abtor hho as kwada haratlintiikiwa ba/amiisi.22Dir mu'k Yahudi garta lelehhiit aslaqasii xua waslen nee mu'k Yunani gartalelehhiti a sagaloa. 23Ala gar ta alki/iitay a axwenta Yesu koda ta kikii dir Wayadudi getafo dir Wayunaniro daktu'uuma.24Ala dir kwada ta /adaai nee Mungu' Wayadudi nee Wayunami gari ni alik/iitan Kristo uru Mungu' nee sagaloar Mungu'. 25Asma daktuu'umar Mungu' i sagaloar loon tar muko nee daqatlakwer Mungu' i uru koon tar Muko.26Xuxuaaak /aka'aamor Mungu' gawaa' kungae Hhiya nee hho'or'ee, tunu yarireeka oo alesleemu kooma baraa' harqomoo muko tumu ureeka oo uru kooma nee tunuureeka oo ta laqwal baraa' uray. 27Ala Mungu' nguna wagwer moroda oo daktu'uumar yamuuka as kwada sagaloar kooma ngiwa murutisi (murekesi) Mungu' ngina wagwer toda waqaatit yamuukae as toda /utu koom ngiwa murekeesi.28Mungu' ngina wagwer toa ak waqa'atit nee toda ta ak waqaa baraa yamuke ngina wagwer moroda ta gari harakarika as kwada ta aka gari tsatsahha'n ngiwa to tlehhi. 29Idosi, ngina tlehh an miwa deruut oo ti xirfemiis gerawose.30Asma toda Mungu' a tlehh alkaa baraa' Kristo Yesu ii dir'aa' kwada a sagaloar tlehhiit as kuunga' ar amor Mungu' dahh ino's an gana'amur'n, hhohho'artar'n nee ba/amaare'n. 31Idor ti'iit idor gori i kaat oo ti xirfeemiis ti xirfeesi ar baraa' Aako.
1Niwaxawa ayahunge hhaee' oo daqay nee dasuwo na xawika ner /aymeeri harhhe hhe'eemisoloma ne sagaloa ador loemada oo Mungu' a nahhari ngira alkiiti. 2Ana sala gar hatla makwaxuu qomar niwa baraa' tla'ngw hung i diri ala har Yesu Kristo kilo's kwada ta kikii gawaa' pehh.3Nee kuunga anaaldinkuutan baraa' wananaay nee braa' de ne gurhamir yariri. 4Axwesantae nee alki/iitue i baraa' /aymeri saga loar muu i diriri yake oo harhhehe=hemisu kona ala siwarde ar baraa' qeru hhohho nee /uruu. 5Asma kahho/ haratlintaor hung masok igawa sagolorar Mukooka as masokk i gawaa' /uuruu Mungu'.6Sagaloa ider artaaxwesan baraa' tlaangw mu'k a kwa/i ala a sagalorar baraa' dando yamuwola laqa ar wawito qomariheko kwada warahha'. 7Ala siwarse sagaloar Mungu' an axwesan gawaa' loemada a nahhatii sagaloada a nahhat toda Mungu' a qoa imir and asma hhohhouren ale.8I kahh ta'm o wak bar wawatahe o' sagaloari nga tsahh geera wawito qomado gir nga tsahhi geera Aako xrif ngwa kiki'iika. 9Ala adoda kara gooin moroda ila a bolo andika la ngwa axasika laqa o hee a balo qasika braa' munowase moro Mungu' a amohhees ama mukda umo's ngu slaa'.10Morowi ana kwada Mungu' na gehhaatis dir ate'n lale ner ur war qeruru hhohho asma qeru hhohho umoqo garo ngi al qayisintit tam moro lu/aray o Mungu' ngu gehhoatis. 11A maa' o hhaslor' har muno he i diri ngi xuu' aqo har Muno hedaeke? Gawaa' dosi i kahh tam o wak o lu/oray Mungu' ngu xuu' ala aqo har qeru hhohho o Mungu' kilo's.12A te'n qeu dendu yaamu uga ila ohan ka ala quu hhohho o amo'r Mungu' dahh una ilaohn asma kawa tsahhan moroda Mungu' na ate'n i hanisi. 13Morowi hur axaesan kwada qeru he i aleslayka i Tshhatisaro ala qeru hhohho ngun tsahhatimis asma ate'n moro qeru un axwesan ner sagaloar qeru.14Hee qeruu Mungu ngu komaka moroda oo' qeruu Mungu' ngu ilaohika asma moroda dirose a ador doktiima nee slami tsahharo ngi aleslayka asma moroda gar hur tsatsahhan a qeruu Mungu'. 15Ala hee qeruu Mungu' koom moro slee'meero tsaahharo ngu aleslay ala he ino tsahharo ngu aleslaw i kahh. 16A maa' yee hhaslor Aako tsahharo ngi aleslaw o ngi aleslaw ngwa i tsahhaosi ala hhaslor Kristo a koman.
1Hhee'e o daqay nee dasuwo ani aga aleslawika niwa axwees ani ne kuung ador mu'j baraa' qeru ala ador mu'k baraa' slaqwa ador na/iii ninakw baraa' Kristowo. 2Nuna wahamis ner uluwa ala slimi a fa/ar qawdaneka tam ay hindi aaka alesleriika.3Asma tam hindi a kumita hota baraa' slaqwato asma baraa'tlahunge tsi/aay nee tlampa'amis i deer hhe'e dorihe a hota'a kee ador mu'k slaqwa? Nee hhe'ee a hiimita lee ador mu'k baraa yamukair hatatin? 4Asma koko ikahi ana hee Paulo nee koqa i kahi ana hee Apolo hhe'ee' i doorihe a hotaaka adori mu'k baraa' yaamuka? 5Apolo ino's a maa? Nee Paulo ino's a maa'? An sagadiyeser kwada ta haratlintiee's baraa' kwada Aako aqo gadiyer i haniisi.6Ani ana dahamis Apolo maay ngina u'uumis Mungu' ana hee' ureemis. 7Ala a garoka dir heeda a dahamisi nee kuwa maay nga emisi ala a har Mungu' kilos kwada uremis.8Heda a dahamis nee kwada maay nga emis inooin slee'meero a wa'k nee umo heewo bu'utuwo's nguna slay ar hargomar gadiyero's toda a tlahh. 9Asuma ate'n a sagadiyuser Mungu' kuunga a na/arita Mungu' a doo Mungu'.10Adoda qemu Mungu' ngura slaw ador fundimo ur o maray tlehhit, i hhafiri ana qaa's nee o hatlaa in qawada i tleehhit ala umo heewa i qaytsita hhe'esi adoda ir tlehhit gawaa' dando ihhafirisihe. 11Asma i kahh o hatla oihhafir hatla ngi tlehh i hhafirsi a Yesu Kristo.12Ala tla'angunde o wak bira tlehhit ner sahabu laqa muquslir pesa, laqa tana tlaxor koma laqa xai laqa giiso laqa slarhhi. 13Gadiyer umo hee ka qehhoes asma kan warahhos ner baraa' asla asma asla gadir umo he ngi waqwed aso a agadiyer qoma.14Ala umo gadiyero's tada a tlehh bira met ino's daqane /ara/anti ngi slaa'y. 15Ala gadiyer hee bira qororoot aslto ino's daqani bu'utu ngu slayka ala ino'skilo' i ba'an ala a ador hee' a warahha ner baraa' tlaang asla.16A xu'uake kuunga tawa do'o Mungu' o saling nee qeruu Mungu' in barahungu hoot? 17A bar hee do'o |Mungu burgwa hhitin Mungu hesi ngu hhitin asma doo Mungu ku hhohho nee kuunga ta hhohhoese.18Hee niti wa kilo's al/ay hee bir der baraa' tla/anghunge o kaa ana sagaloar loom baraa' gemarike ti adaor daktani tlehhi daqane sagalaoa ngi slay. 19Asma saqa loar baraa dando yamuka a daktiima dir geera Munguhe, asma ha gooin Mungu' mu'k sageloen ngun ohin baraa' al/aymarine. 20Hee sleem Aako ngi xuu hhasler mu'k sagelorn a gar towo.21Gawaa' adoorihe hee miwa dara/an as muu asma umo qo garo a tohung. 22Paulo a kohung nee Apolo nee Kefa sleeme yaamu a kohung nee slaingw nee gwaara nee qomari hindi ti dirian a tohunu nee toa sleeme. 23Nee kuunga a mu'k Kristo nee Kristo oo Mungu'.
1Gawaa' tihe hee at'n ti harafari ador sagadiyeser Kristo nee sayser loe'eema Mungu' kuda o loema. 2Gawaa' tihe gartaslai aawa sayusero alok a muk ta haraafadiiti.3Dir anihe a gareka abar kuunga i sakwaslemutaa laqa tam mu'k hatla oo muu ku sakwaslmut tam ani sleeme ti kiloe'e sakwaslemu taka asma baraa' munoene gar ani. 4I sakwaslemut i kahh ala ani ti gana'amui harafarika as adoda munoe'e iwa sakwaslemutika ala ani hee' sakwaslemut a Aako.5Kwaslema matsatara qoma'rafiqoma iwa xeerika afiqomar Aako niwa ki/ika ino's moroda a mahhat baraa giwiti nguu baraa muneme nguwa gehhoetisi aluwo umohewo kuwa xirfesi nee Mungu'.6Hha'e daqay nee dasuwo morowi una tlehh ador slaqsay o ani nee Apolo dirhunge daqani baraa' slaqaseren toda gooin kat mamawara a hee brahunge miwa dara/an as dandu hee harla ar koqa ngwa waqai. 7A ma'a o nga ar hee nee koqa tawa slaqamiseka? Agala ar ta kon ar ta towo ila otika? Ala abara tawo ila ot asma mila mas dra/an ador hee gaa gaa tawo ila ohika.8Kuunga' aga axe adadaqariite kuunga taa wawita tlehhhite kilohung ale alok gerawo kuunga ana wawita daqane aten a lwaawitiiman kuunga. 9Ador ani ngir ba/aw ate'n o ya/abuse Mungu' tina alhhe'eesay qaa's ador mu'k ta sakwaslemuut kuwa tsu/i at'en a ador morow ta amohhe's o ta laqaaqan dir muu slee'meero na tam dir malayka sleeme.10Ate'n a daktan asma Kristo ala kuunga muuk sageloen baraa' Kristowo ate'n a wanamaan kuunga /uumuu konda tunu ilaiwawa/a ala ate'n tini waqaqa. 11Ala tam hindi a qwaritan nee waxiitan tlaba ikomanaka diftar yarir akoman sleni dir hota a komanaka.12Gadiye an tlehhitan ar dabaaren o kila qomar tunduwa waqaqai inooin ika alki/imisanika gomar tiewa slahhemisi ana qitlaan. 13Qomar tiwa /ooslislin at'n axwenta hho' ana ki/imasan ar tsitrir tsa' heuma ana tlehhan ate'n ador kwan slay o dando yaamu.14Kangwi ngu kuunga i goimaka as kuunga nuwa murekamisi ala nun hara eyini ador na/iiee' o ni slaa' lo' wa ale. 15Tam intsaahhatuuserhung baraa' Kristowo tam ka yarie tam kumer mibango ala babihun kiyaririka asma baraa' Kristo ani a baboohung gomar ya/abitor hho' ngiwa amorhung i huuw. 16Gawaa' adooihe kuunga nun firiirm ar ani iwa digidala.17Gasi an toda Timoteo na/ay ee' kuda isserhhir komaka baraa' Kristowo ngusa yaaw amor hung i ale. 18Bahha' ale baraa' tla'angw hune ti kilo in xrimemisiya tawa kahhi ani na morhung kawika.19Ala nixaw ayahun delor tsew Aako birnga slaa' dangoni a har /aymeriin kilo heka kwisya ya ti xrifemisa ala /uruu in kwisi uartawa slaa'. 20Asma wawitiimar Mungu' ibara aymeri kiloesa ala ibara /uruu. 21Gar ta slaa' a mil? Nixaw morhung ner hhara laqa slaari nee muno tsatsaarena?
1Aka axasma ar gidaaba' baraa ayahunge mu'k fuquu' ideer baraa' tlaa/angw hunge fuqta ador ti' i kahh tam baraa' tla/angw paganayyhe slami heeko uka axasan fuqita tlehhit hee harer baboine. 2Kuunga' tlimi a kangw sing ale eera geera alok an gurahamuta ke? Kwisi kansi ngwa tlehh gar kuwa harim a hengesa baraa' tla/anghunge.3Ala tam hindi nan nee kuunga a dinkwa roka baraa' slaqwato ala a dinkwa baraa' qeruwo, hesi doasi nga tlehh uga qaro sakwaslemut adoda gora abar tla/angw hun i dirii. 4Birta dogee' dinkwa asma umo Aakore'n Yesu nee munoee' i dida idirii ner /uruu Aakore'n Yesu, hesing uka qaro sakwaslemut. 5Hesing ugwa sayim dir daba netlang as kahho slagwa tos kawa hhitin aluwo munowos iwa ba/aa baraa' delo'r Aakowo.6Kansing o iringe kawa ale eera a kangw hhoeka a xuakahe gadada mkate kar sluuftimaamisi tam ka nina tlatlaqwada ar mikaate slee'meero aqo ngin sluuftis. 7Gimse ti hhohhoese gada ar ama mikate kar sluufrimis tidar tlakwema he ngesak baraa' tlaanghune daqane kuunga tawa tlatlaqwa hhoo' ar mikater tlehhit toda' ta dixisi ka. 8Ala delor ur aba'r tlehhan makawa tlehhan ar mitedar ang ar ta sluuftimisi tidar tlakwama nee slaasla/aruwo ala alok ana tlehhan ar hikater /aben arta sluuftisika tikar hho aari nee looeema.9Baraa' sloir'ee ar na morhung i goim ana oo' niti haragumisara nee fuquuse. 10A gidabaheka fuquuser dando yaamuka laqa mu'k ilatleruse laqa mu'k mu'k moro mu hayohim laqa mu'k haratlintaor in bar murslaqat gidabaheka ti partle ne inooin ab'r dosing geera ana tiita baraa' yamuwo.11Ala hindi gara goina a gidaaba' miti haragasara nee muk da dahh ata hhae baraa' Kristowo ala inooin ta hot bar fuqitawa lae laqa ilatlerusumo laqa hara/uutsuu sumo taqa oo haratlintatii baraa' muru mur slaqat laqa oo muk /ooslislim laqa xufusumo, mal/aymar nee hee adosing. 12Ani mukda kahh baraa' do munguhe dor ngir askwaslemut a dola abari kuunga muk bara gurudosi ugwa meree askwaslemaro. 13Ala Mungu' mukda oo tse/aa ngu aa kwaslemut kuunga heeda tlaakw baraa' tla/aahunge hngesak.
1Hee bar tla/aahunge bir kwaslemar kon dando hewase gir huw amor' mu'k oo paganay geera harimaro alok ngin huwika amo'r mu'k Mungu' ngwa haratlintir? 2A xua'ake muu slee'meero kuwa sakwaslemuti nee mule Mungu? Nee abar muu slee'meeero u sakwaslemuutai hari ndaka kwaslemarhung kawa kilo hung tlaqa? 3Axua'ake ar gidaaba ate'n malayka an askawaslemutan? Ala atsinihe kahe aba'r kangware'n uka kiloten tlehhitan?4Ala bar an aleslawan akwasaneren kuwa kiloren tlaqan asma mila gar hee as gitli kwalemaros huwa too amor muk paqangay oo Mungu tuaaka? 5Ti an alkirit asma kiliqi awasler hung hee saqaloar kom in kahhi baraa' tla/anghunge oo a kwesani ngin tsaat gawaa' dodndo hiya nee koqaee'? 6Hindi kuunga' tin sakwaslemut hiya nee hiya dir gera mu'k paganay Mungu' xuaaka.7A gar hoema ar gidaaba' kuunga arena ilo wa kondo bara ayahunge ar tiwa kilohung aslkwaslemut ala atsingiheke abanya/an tam ta sadakusi a tsini heke abar aga qitl tam ta gaa hayohi? 8Ala kuunga awa kila moro muu una hara/untsitsinda na un /uur hayohindia nee ar hhae hung oo' kila sleeme.9Kuunga' axuaake muk gana'amu koma wawitiimar Mungu' ga slaya ka? Miti kilohung al/ay/ayara Tasatuse warwitiimar Mungu' ga sleraka laqa muk haratlintaor in nga qasiye Mungaa hatlaa laqata fuquuse laqa hhawateda nee hhawate kuqa kuqa fuqusa/a amenada nee amenar hatla fuqusa. 10Nee tam fisuuse laqa qahamuse laqa ooniituuse laqa mu'k /aooslislim nee laqa uk aa dee/aamuut ilahh tam oo wa'k wawitiimar Mungu' ngi slaw. 11Ala baraa' tla/angw hunge muu bahhaa ale a ador kwi ala kuunga tuna hamatl tununa hhohhoes nee tundu na amasl asma Mungu' nee tundu na ganaamu harafar neer uruwar Yesu Kristo nee qeruu hhohho oo Mungu.12Moro slee'meero i qon dir ene ala umo garok ar harim direene moro sleeme iqooin la tisawawitiinaka. 13Fa/aa' kana tlehh as guraa nee guraa' kuna tlehh asma fa/aa ala morwo sleeme ku henges nee Mungu' ala slaqwa ka tlehhitka as fuqi ala slawqa ar Aako nee ino's an Aako slaqwa sleeme.14Mungu' Aako Yesu nguna wasle/itis nee aten sleeme tunun wasle/itis ner /uruuwo's. 15Kuunga' xunaka slaqohuka la aa diqay oo slaqwata Kristo? Ala diqay oo slaqwa ta Kristo uu tatahha ngway huwa mor slaqwata tsaatusoo? Aslaay.16Laqa xuaake gidaaba' kuda ta haragas nee slaqwata tsaatuuso aa slaqwta wa'k nee ino's? "Asma goon ikat awatsar oo ta haraqas aslaqwta wa'k." 17Ala hee ta haragas nee Aako heda qeeruwos nee Aako aa wa'k tlehhit.18Kuunga' fuqi ilaqowak umoo'qo tlakwema hee i tleehhi ngi saqwtosi tleehhitika ala hee fuquus ino's slawqato's gan tlakweema ii tlehhit.19A xuaake slaqohung tawa doo qeeruu hhohhoo oo Mungu' kwada baraahungw awa hot kwada tina hanis nee Mungu? Ala kuunga ti kilo hungu balaaka? 20Asma kuunga tununa tlaxw ner tlaxor gawit gawaa' adoorihe kuunga Mungu' xrifemisak ner slaqohung.
1Gawaa' dadndu moroda naa ani goindii i harin hhawata hare mingi wa kwatit. 2Ala asma fuqi umoqo hhawatuwo hareros kilos nee umo harero nee hharatuwos kilos.3Hhawata harimar harros ngi hanisi nee hare harimar hhawa tuwos ngi hanis. 4Hare slaqwatos ngi kilos balka ala a hhawatuwos nee hhawata slagwatos ngi kilos balikaan ala a hareros.5Miti /iititimara abra dinkwari qatee' gawaa' tihe ti axwsani axamise ar qomar qom kwa alqasaa dosi tlehhitak daqane qomar Mungu' kuwa firinda kawa konda nee aluwo tawa male ki/aa dinkwari ale asma ne tlangw pa/angw tundar i aari mingi sly asma harqoma kaa konda'aka. 6Ala morowi ngun ooim ner adoda ani angur ga/aw nee sleeme aa gar /uuruu slaaka. 7Geera a slaa' umo hewa tawa ador ani niidirii ala umowohewo alee slemuuwo's oo qeeruu ngu kon oo mor Mungu' dahh kwi tos a ti nee kooqa tos a tooqa.8Gawaa' kwada taa duxuu tika nee kweeli aka a tsini duxoo biringa mayee i kiloin iwiwitiyee ador ani niwa kiloee iwiwit. 9Ala birt aleslayaka ti ila/iya iharin tawa duxuuxun laqa kiwa asma a tsini barta duxuuxuu laqa birka duxuut asma gar hho'o hhowa ta iwa duxuun nee hare kawa duuxi asma matawa hhot ner ilatleri10Ala dir kwadaa' ta duxuuti haraaya an honimisi a teeneka ala are Aako "hare nee hhawatoos mitiwa paratliyee'. 11Ala hare nee hhawatuwos birta paratluye i iwiwit makawa duux laqay nee hhawatos ta axweesi tiwa male alhooti nee hhawata hareros mingi wa talakari hais.12Dir mu'k hatlaa' oo met gar ni kah ati ala haraayar Aakowoka hee bar nee harer haratlintao komaka i alhotiya'a nee a aya/aan tawa alkooti mingiwa gexay. 13Abar hare hhawata ngu koon oo haratlitaor komaka abara ya/aan tawa alhooti Munguwa gexeer. 14Gir hhawatu haratlintaor komaka huhhohhoes ar haratlintaor hareros ne harer hartlintaor komaka ka hhohhhoes ar haratlintaor hhawatowo's geera abar adosi ngeka geera na/iihung ki hhohhoekan ala loemawo ka hhohhoes.15Ala heeda haratlintaor kamaka hhawata laqa hare mawek gawaa' dosihe hhawatosi laqa haresing ka tsegika asma Mungu' tinaateet tawa hotan wayda. 16/Ameeni ngi xuangw siwar karo laqay hhawatos ngu na/aamis? Laqay siwar karo hhawata harero's ngiwa ba/aamisi?17Umo hewo i hoti ar adoda Aako tira qay hotawo nee adod Mungu' umo hewo ngura ateet adori an ador naa oo baraa' kanisadu slee'meero. Hee taa ateet nee Mungu' barnaxes kwaa al/uutl al/utlooro's mingiwa luu/. 18Nee hee taa al/utliika burkwa ateet nee Mungu' ino's mukwa al/uutl. 19Hee burkwa al/uutl laq burkwa al/utliika a gaarooka ala haraayar Mungu' ka ii aloeeemisi.20Umo hewo imeti der ate timoda kwar ateet kwar ateet Mungu' haratlintao ngiwa sla'y. 21Kuunga a lawalimo gormar tuwa ateet? Ma daimitar as kuung tawa lawa limo Pa/aangw tuwa gweeri baraa' lawaali imaro pa/angwsing harmagahhek. 22Asma hee ta ateet baraa' Akoowo qomar' ino's tawa lawaalimo ino's a hee' Aako aa gweer ala kwadaa' oo lawa' limoowooka kuwa ateet hee ador kwi an lawaalinoo Kristo. 23Kuunga' tununa qaroo tlaxw neer tsaxor u r miti laler muu tlehhara. 24Hhaee' umo hewo i iwiwiti dir geraa' Munguhe' as ateetimoda tuwa ateet nee Mungu'.25Dir dasuu ta duxuutika harayar Aako ni koom i kahh ala adoda ani niga /awo ngin oiim. 26Ar gidaaba' a tsini hee bira kil iwiwit.27Alqador duuxo agaqasii? Ma tiitar barasinge bar aga duxuudnika laqay taa duxiika ma sla'ar tawa da't baraa' kangw duuxo. 28Ala abara duuxuun tlakwema ta tlehh i kahhiya nee hare barka duux gar tlaakw ar a tlehh i kahh ala kwada ta duxuutiye i dawimito yarir kona ani geera in ila/aam.29Hha'eee' goma ka nina mukda /ameenar koom i hotiye ador muk /ameenar komaka. 30Mu'k gurhamuta ta hooti ador mu'k gurhamutaka nee mu'k qwala/amu koma ta hooti ador muk gwalala/aaka nee kwada slee'meero moro tlaxwato ngu aleslawa aa ador mule gar komaka. 31Mu'k moro dando yaamu dagi delt maso aa ador hee ngu dagidelitaaka asma moro gawaa' dando yaamuu i warahh.32Ani gar ni slaa alok kuunga an gweerita baraa dawitimero hhawalo a duuxunka tina dawitimis asma kangw Aako adar ngur qwala/aasi. 33Ala hhawatoo aa duuxun tin dawi timis as morodando yamuka ador hareros ngir qwala/asi. 34Slami dir /ameenir tadduux na dasir ta xuuxika awakeka toda ta duuxiika tina dawitimis asma Aako tiwa hhohhoes gawaa' slagwato nee baraa' monowoso ala toda taa duux tin dawitimis as moro dando yaamuka ador akowos ngur qwala/as.35Ti ngin kah tunuwa liis a gidaabaheka nuwa tambiri qamim a asma adooda harim kawa tlehha as Aako kuwasagaduyusa ar tunduwa uruuxunaka nee moro dandu yaamuka.36Ala qomar karo laqay hee i daayuut iwa ooi dasiree tida taa duuxiika bar aga haniisiika dir hee aga sadakuus ala dasiika qomar duuxo ngaa eer a gar harim ino's kawa duuxi vabosi ador ino's i slai ngi tlehhi ala adakusiika abar dasiros ngaa hanis kawa duuxi. 37Babodasi baraa' munawose birnga slaa' iwa kah dasir' ee a hanisaka inos bir daimitika baraa' munawose ino's gar hho nga tlehh. 38Hee dasiro's ga hanis ador hhoonga tlehh nee kwada dasiiros nga hamiiska ino's ado'r hhoo' nga ak tlehh.39/Ameenir ta duux iharindaka iwa male duuxor eer amor hhawato hatla qoma'r hhawatos bir slaf ala abar hhawa towo's a gwa daqane i harin iwa duuxor eer dir hee oo i slaa ala oo baraa' Kristo kilo's. 40Nee a tsini dirose abar duuxo nga meer adori an kah ala ani sleema qeeruu Mungu u koom.
1Gawaa' moro/aymada taa ilaahhoar wa duux dir murslaqat (Mungaa' hatla) ate'n slee'meero xu'uti aka slawan nee xuuti gar huwahupa daara/angw nee slaari gari kon a kwaa/aamis. 2Hee birtahi ani gaa a xuu heesi gari xuui i kahhi. 3Hee Mungu' slaa nee ino's ku slaa' nee Mungu'.4Gawaa' dando moro/aymada ta ilahhoar wa duux dir Mungaa' hatla a xuaan murslaqa garos i kahh baraa' dando yamukahe nee xuan Mungu' hatla i kahh aqo har kwi wa'k kolo's. 5Asma i deeya oo yari oo ta atetin ador Mungii wa le abar oo gawwa dawri laqa oo gawa dando yamuka adoda Mungii yarir nee akokii yarir iwa deya baraa' yamuwo. 6Direene Mungu' a wak kilos nee ino's an Babaa' umowo garo moro's ngi dahh nee at'en an hotan barawo's wa ale nee Aako wako Yesu Kristo kwada dirose umoqo gaaro nee uruwar ino's ate'n tunu na tlehh.7Ala gawaa' adoorihe xuutiri kahh dir baraa' umo heewo gawaa' adosihe hahhale tina haragasii baraa' ibadadu muk Mungaa' hatla haratlintati inslaweein kwa hhitin asma i na/aana/a.8Moro/ayma tundu huwika dir geera Munguhe asma baraa /aymanika garta /aremisi i kahh tam baraa' /ayman gar tini dogi i kahh. 9Ala tsahhar hung tisi ta konda miwa getlar/amoo tlehhit dir mukda haratlintao wanana. 10As ti alqaytsit hee kuung buta ar kuungu kwisi tsahhar koom a/ayin baraa' dinkuumar Mungaa' hatlaa' heeda haratlintaoros wanana ino's i moro/aymada ta duux wa ilahhoa dir Mungaa' hatlaa ngu /aymar ayake?11Gawaa' adorihe xuutirok ar gawaa' imuu/ung mungaa' hatlaa hhiyawok kwa wanana i Kristo ina gwa' asma ino's ukwa qware's. 12Ala hhaehung bira sadakumisee ar adoori nee haratlintaor in tida wanana kari geqeere'e kuunga hee ta sadakuuse a Kristo. 13Ala gawaa' adoorihe moro/ayma bir a xuukutsumo tlehhit dir hhiya ene moro/aymasi u i ki/aakan /ayamaro as ani mawa duukutsumo tlehhit dir hhiya ene.
1I hii ani ani taa qweeriike? Ihii ani a ya/a abusumooka? Ihii ani Aakore'n Yesu ukaariika kuunga /aamu gadiyer'eeneke baraa' Aakowo? 2Alaa ani bar' ya/aabusumooka dir mu'k hatle alaa dirhuunge slee'meero? Kuunga lamabuu'ser ee ar ani tawa ya/a'abuusumo baraa' Aakowo.3Gaari a gar ani tir aleaaw dir kwada ya/abuusi'ii mar ee siasia. 4Xa'y ate'n harimar tawa /aayman nee tari wahhaman akomanaake? Iharindake. 5Xa'y direnee tiwa alkomaan nee hare laqaa hhoo' a dooda ya/abuusee dar hatla i tlihhitiya' nee hhaee' Aako nee kefa? 6Laqay ani nee Barnaba kiloren an mu'k harima gadiye tlihhitowo?7A ma' a oo gadiye'r tlehh ador Askarimo wa ale buutuwo's tare mle dandowo's a ma' oo balangw ngwa dahaas oo balangwda .ayaaka? A ma'a oo hikwa de'eem oo uluwa hikwada ngi wahaka? 8Xa'y ti ngin kaha ner /uuru baraa' heeuma? Haraaya ti ngi katkee sleeme.9Asma kaa goin baraa' haraayar Musa' awe ma afe tseegar qomar bir ngano kala/ana ar ngwa pikmisiya ala gar dirihe Mungu' kahi aqohikwawo? 10Alaa ti ngina xweesika asma ate'n? Ala kona goin sma at'n asma heeda balangw doosl ga'r kuwa harim in doosl neer haraxu'uti nee oo bu'uum gar kuwa harmu ni bu'un ner harafari ara gidaaba' ino's an hee wak oo ngu/aay. 11Abar moro baraa' munemo unadahmisan dirhungi ale ala i harindaake ate'n moro braa slaqwa ngwa bu'uum dirhungw awa ale?12A bar muke hatla harima ngina slay dir hunge day aten a aka harmanake tam muk hatlae? A xuaake muk gadiyumamis wa baraa' doo salngw moro /aymar in ngun slaslay wa baraa' doo saalingw? 13A xuaake duda slee'meero gadiyusa wa dir kitangw ilahhoa moro/ay mar in ngun slay wa dir gadada ta duux dir geraa kitangw ilahhoa? 14Nee slami Aako haraaya ngin adoorir oo asma muka ya/abitor hho, ngi alki/a/iit sleeme gar lawa harim a muru /aymari in ngun slaya ar ya/abitor hho.15Ala ani harimari slee'meero nga dirhungi inuusika nee ti agoimaka as kahho gaka kawa tlehhi dandoene asma a tsimi ani baraa' gwa ta xirfuuee' kwi hee ngwa hengeesi. 16Asma ani abar ya/abitor hho alki/iit gar tis xirfeemis i kahh asma a harimar ee ti ngiwa tsehh ala a ar yar ee abar ya/abitor hho aka alki/iitika.17Asma gadiyeri baraa' tlehh neer muno ani an /ar/anti a slaw tam a baraa tlehhike ner munaee aqo harima da koom ar ani tiwa gadiyeri saayin. 18Ala /ar/aantir ee a mila? A ti ar gidaaba ya/abitor hho ngiwa alka /iit ara bu'uutu ngwa lelehhitaka geera a harimar ee bu'uutu ngwa slaw as adoda ya/abitor hho' ngiwa alki/iit ala ani harimari a inuusraka.19An tam ala baraa' lawali'iimari diriiaka ana ya/aam tiwa lawalimo tlehh as kahho mu'k yarir ngwa slaw. 20Dir mwa Yahudiro ani tina ador hee Yahudi ngwa slaw dir nara ayar koom tina dir' in iharagas as kahho mu'k baraa' haraayari diri ngwa slaw tisi ana tlehh ala ani oo kila abara mu'k daeka oo baraa' naraayari diria.21Ala dir mukda haraayar Mungu' komakahe ani tina ador inooin /iis as kahho muka haraayar maaka ngiwa slw ani oo kila a hotaka dir hraayar Mungu' iwa kahh ala ani taa oh nee hara'ayar Kristo. 22Dir mu'k diqee tlakwene ti na ador mu'k diqeetlakwen tlehh daqane mukda diqetlakwan ngwa slaw tina slaqa siimis nee muu slee'meero masok baraa' umo barto muu bahh' ale ba/ama ngiwa slay. 23Ani moro slee'meero un tlehhit as ya/abitor hho as kahoo tsughaya/abitor hho kiwa ee maan nee muk hatla.24Axuaake baraa' ti'iingo muu slee'meero tan alti'iin ala hee baali ngi sle aqo wa'k? Ala gawaa' adosihe ti'iimee daqane daali kawa sleera. 25Hee gadir /atso nga tsawar ago tin ila/a baraa' moro hatlae qomada slee'me iwa baraa' /atsori diri' kwisiya dosi ngin /imisiya as kahho /ar /antir kah ngiwa ilaohiya ala ate'n ana ti'iiman as kahho /ar/an tir kahaka ngiwa ilaohaan. 26Gawaa' adoorihe ani a towo ti'iimaka ala amor ni ti iim aa xuu' sleeme atawo tu'uutaka gar ni tu'uut aga/aw. 27Ala slaqwateeeti an sla'hheemis nee an dawitimis as kahho ahi baraa' hhe'ees mu'k hatla ya/abitor hho alki'itowo ani oo kila miitwa alesii.
1Hhae'ee' ani gar ni sla kuunga an xua ar gidaaba' babi'iiten inawarahhi ner baraa' guru oo tlafi nee slee'meero tari warahh ner baraa' tla/angw tlawi. 2Tlemeero kina baris tawa m'k Musa ner baraa' gurioo tlafi na baraa'thaangw tlawi. 3Inooin sleemeero moro /aymar qeeru oo taa /aay a wa'k. 4Nee sleeme ma'ay ta wahan oo qeeru a waka asma tana wahan wa gaww' tlaa/adar qeeru tinin nga digdel nee tlaa/ada a Krisoto.5Baraa' tlaa/angw ine oo yarir Mungu' ngura qwala/asiika an o yarir gar isaa haane tu'uuin iree diya/atiye baraa'tse/u. 6Alaa' morowi slee'meero a ador slaqasay dir a teene as gidaba ateen mawaa ador mukda moro tlakwa ilatleeruus tlehhitan an ador mukda a tlehhiit.7Mungaa' hatla mi haratlintantiara ador muk hatla a /iimis baraadae asma ka ggooin muu tana iwit tare /ayin nee tare wahani nee tawa sihhit tari haraa/. 8Ala ate'n sleeme tsatuuma makawa tlehhaan adoda muu bahha'ale aa tlehhiit tari hhan bolo wa'k muu mumme mibeeri tsa'r nee tam asma kangwasi.9Ala Kristo mu' iaraa'arara ador muu bahhaale aa /iimisii nee kiire hhamis nee amato/aa. 10Nee sleeme kuunga ma qununu//ara ador muk hatla ira qununu/u nee kire hhamis nee malaykimo qwa'/ara.11Moroosi aa tseehharuumir dirne a ador slaqasay, kana goin as ateen tunuwa gurbu'un asma goomari ateen tay diriiaah aa qomar alhhe'eesay. 12Gawaa' adoorihe kwada aa sihhiit ti har magahhi miwa huu'. 13Iiaraduu taa sleeree aa ador kwada oo har qomay muu slaslaay nee Mungu' ino's ku inserehhi wasl ara'aduu aleesleemuhung ngu baa ngu kuunga ii mayka ala hee' altisihe pa/angw ngu hanis oo tar ti'iita baraa' iara'aango.14Gawaa' adoorihe sla'amuser ee maa'yer Mungaa haatla ma eharaharara. 15An axwees nee kuunga ador mu'k fugurangw koom nee kawa tsawada ti naa kuunga baw. 16Gweree/amoda ta emaemani qomar moro /aymar Aakowo a dinkuumar tserer Kristowoke? Mkata moda ta parahhamisa qomar moro /aymar Aakowoa dinkuumar slaqwata Kristowoke. 17Asma mkatomoda tawa wa'k ate'n oo yariir a slaqwta wa'k ate'n slee'meero mkatamoda wa'k un ilaohan dinkwar wa ale.18Mu'k Israeli ii qaytsiitak xay mukda slee'meero mro/aymar taa duux dir kitangw ila hhoa /aya inooin ka haragasiikae nee kitangw da hhohho oo ilahhoa kay duxaaxiiti? 19Ala gar ni oo ar wa slaa' a mila? A fu'unee taa ila hhooar wa hanis an gaarooke laqay Mungaa' hatla an gaarooke?20Aasla'aay ala mu'k pakanaay ila hhoar moroda ta tsu/ birngi hanimisiya a ngina hanimiisya amor neetlaame a amor Munguheka ani asla'aaka kuunga' tawa dinku'umita nee neetlaame. 21I ya/aandaka qweee/amo Aako kuwa ar wahanda nee oo nee tlaangw kuwa male ar wahaanda i ya/aandaka kuunga tawa male dinku'uumi ta dir moro /ayomar Aako tari male kinku'umit nee daba'aa nee tla a me. 22Xa'y adoorihe Aako ukaa buhh'tisanike? Ateen a /uruu' ino's ba/a ukooman?23Moro slee'meero harin ala slee'meeroka oo qoom moro slee'meero i harin ala a moro sleemeeroka oo muu ngu kwa/as. 24Hee gada ale/isee huwadirose mingi wa lelehhiit as inno's kilo's aleek gasir kila ngin lelehhiit as hee hatla.25Umo gart awarimii dida moro kuwa werimamisi bar /aya tam yahamisa ra amor dah asma haratlintaor hung. 26Asma yaamu nee umogaro slee'meero ar Mungu'. 27Abar hee krishanumooka burtuna kwahhas dir moro/ayma kuunga ayaala ma yahamisara asma haratlintaor hung.28Ala hee bir kahi moro/aymari mori dahhi a mor ilahhoar paqanay muu /aya ra asma heeda nga ooo nee as haratlintao. 29Ani akahaaka asma haratlintaorok ala asma haratlintaor nee hatla a asma mila xu'u ir ee kawa askwasleemuuti nee haratlintaor hee hatla? 30Ala ani moro/ayma bura ilaoh nee slufa=ay ala gar hee hatla ani i aslweleemuuti ner moro /aymada na ilaoh ar sluufay?31Gawaa' adoorihe gar taa qo /aya'a laqa arta wahanda laqa ar taqo tlehhita'a sleemeero tlehhitaak asma xirfuu Mungu'. 32Kuunga' ma qentlar/amo tlihhitara dir mu'k Yahudiro nee mu'k yunaniro laqa mu'k krishanaay. 33Adoda ar kila iaraak ar ani na tlehhit ar muu ngwa qwala'amis baraa' moro slee'meero toda ani kiloe'ee qwala'amisi a lelehhitakang ala aqo toda muu slee'meeo ngu qwala'atimis ti an tlehhiit daqane muu iwa ba/an.
1Ani digidelare ador ani Kristo ngura digideel. 2Hindi ani kuunga tundun na'aasariiki /umis asma adoda ani iwa insleer baraa' moro slee'meero nee kuunga moroda slee'meero haa morhungi huw unaa ote neer adado ngura huuw. 3Gawaa' adoorihe xuaak ar gidaaba' sago hhawata a Kristo nee saqo hare a hhawata na sago Kristo a Mungu'. 4Umoo'qo hhawa to Mungu' firirim laqa i aru'umor duxuut abar saga ngwa tuntuuk asaqos ngun kilas mur u timis.5Nee /ameerin Mungu' firirim laqay in aru'umar duxut abe sagos ngwa kis a sagos ngun kilas muru timis doosiye a ador sagos kuna naa. 6Ala abar /ameeni dagos ngu tuntuka nee se'eengos ku tsati ala abar mure /ameeni s'eengos kuwa tsati ala sagos ngu tuntuk.7Hhawata i harinakang sagos ngwa tuntuuki asma ino's a slaqase xirfoo Mungu' nee hare aa xirfoo hhawata. 8Asma hhawa kwa dir harer wa duuxiika aqo hare kana duux wa dir hawata.9Nee slimi kwa tlehhika asma hare ala hare kana tleehh asma hhawata. 10Gawaa' adoorihe /ameeni gar kawa harim a garka ngina qas gawaa' saqos ar slaqese baali asma malayka.11Gawaa' adoorihe /ameeni ka tlehhiika tawa kila nee hhawata kwa tlehhiika ta wa kilos. 12Adoda ameeni kawa duux wa dir hhawata nee sleeme hhawata kuna laqwal nee /ameeni ala moro slee'meero aor i dahhi a amor Mungu'.13Ti lalohung tsatak ala i harinda ameeni Mungu' ngwa firin ino's sagos ngwa kis? 14Xa'y sleeme tlehhimuu slaqo kira tlehh ti laqaqanaake ar gidaaba' hhawata abar se'eengos burku tleet a sagos ngun kilas muruutimis? 15Ador /ameeni kar tlehh tii laqaqa ndake abar se'eengos ku tleet ku hhohho dirose? Asma se'eengw da tleet kuna hanis dirose a idor inqwariro's. 16Ala umo hee ngi sla ti ngiwa alesi at'en ador hatla akoma naka laqa kanisar Mungu'.17Baraa /aymeerika ni kuunga i ooa anikuunga nuu xirfeesaaka asma kuunga abara dinku'uute a dinku'uu taaka as kangw hho siwarse an kangw tlakw. 18Gar geera an axamis abara dinkwa ute baraa' kanisa baraa' tla/angw hunge ta gasimise nee bahha'ale a ya/a/aam. 19Nee i harin kansing iwa deruuti baraahunge as daqane kwada Aako a ya/an kiwa tsahhi.20Asma birto doge gar ta/aya a moro /aymar Aakowooka. 21Tawa /ayinda umohewo moro/ayima ros kuda na huwa ngun kilas /aay qomar muk hatla iwa /ay niika nee koko iree tow iwiwit moro/ay ma gwa slayka nee koko aa oomit. 22Xa'y gar an mare /ayima nee wahango in kahhiya? Adosihe a adoo Mungu' un waqaqa'a laqay muka moro'o koma'aka in muru utimisa? Gawaa' tihe garnuwa xirfees i kahh.23Asma ana ilaoh dir Aakow wa ale toda naa kuunga i hanis ar gidaaba' Aako Yesu bolo amsida kuwa sali/i mkate nguna tatahh. 24Firoro iwa hhe'ees nguna parahhas iwa kahi gari an slaqwa te'ee' tida asmakuunga ti tlehhitaak asma ani iwa inslesleera.25Nee /ayma iwa bu'uut xooslumo wahangw nguna tatahh inaoo "xooslumowi a alqodor /aben ar baraa' tseerer ee ti tlehiitaala bomar birta dooge nee abr wahanda ar ani iwa insle sleera. 26Gomar makate nee xooslumo wahangw kuw awahanda gwa' ara Aako an ia tleemisa ay dir Aako any ki/i.27Qawa adodhe heda mkate ngwa /ay nee xooslumodo Aako oo wahangw nawa wahha ner ador harimaka ino's tlakwes nga slay gawaa' slaqwatose ner tseerer Aakow. 28Hee ti kiloo geeri yahasi daqane mkate ngu /ay nee xooslumolo wahangw oo Aako ngu wahi. 29Asma kwada a /ayin nee xooslumoda oo Aako ngwa wha taa bolo xuxuuika heewi ta kilos sakwasleemea i tleehh ar ur war /ayma nee wahangw. 30Gari an gar mu'k yarir tla/angw hunge is tiqiya nee i wananiaya baraa' slaqow nee bahhale naa hhane.31Ala birtaa kiloren alkutaan tun askwasleemutika. 32Ala qomar bur tun askwasleemuut nee Aako a Aako ate'n tunun oliif asma mutunuwa sakwasleemuut dinkwa nee mu'k a haratlintiika.33Gawaa' adorihe hhae'ee birta doge tawa /ayinda ti damarande. 34Hee bir qwariir i /ayin wa amo'r do'os as kahho burumburitarhung miniwa sakwasleemear ki/i. Nee dadno moro hatla oo a meer bir na hardah ayahung daqane u amohhe'eesan.
1Gawaa' danod asleslemu ta hanimisi nee qeruu hhohho'o oo Mungu' hhaee'ee" daqaay nee sasuwo sla'aaka kuunga kawa xua'aka. 2A xua' ar gidaaba' kuunga' aang a mu'k paganay tununagana'amis nee mungaa' hatla oo a xweesa'aka an idor tunar gerahar. 3Baraa' xisihe slaa' kawa xu'aa' ar gidaaba' hee i kahh oo axsee's ner baraa' qeeru Mungu' oo kah' "Yesu kwaa lu'us nee hee i kahh oo ka'h "Yesu a Aako ibir qeeruu hhohho oo Mungu' kon'k.4Aleesleemu dimba dimbay i deer oo bra qeeru a wa'k kilos. 5Gadiyer dinbadimbay ideer ala Aako a qoo wa'k. 6Gadiyer dimbadimbay ideer ala Mungu' aqo kwad gadiyesi slee'meero ngi tlehh baraa' muksi slee'meero.7Ala umoo heewo kuna gehhoema geeru i haniis asma ale/iisay oo muu sleeme. 8Asma qeeruu heeko ngun /aymeer sagalo ari hanisinee oo hatla xu'uti axweesani ner urwar qeeruda wa'k.9Hee hatla haratlintao ner qeeruda wa'k nee oo hatla aleesleemu huungu'uumis ner qeeruda wa'k. 10Dir oo hatlae tlehhi'mii wa/oo/oomor koma nee oo hatla aleesleemu aari ngun slay nee oo hatla aleesleemu ngun slay oo qeeru dimbambay ngwa tsatsahhan nee oo hatla tsifir dimbambay ngiwa xuui nee hatlae aleesleemu ngun slay oo tsifir dimbambay ngiwa ki/imisi. 11Ala qeeru aqo kwado kila oo gadiyeri slee'meero ngi tlehh ar umoo heewo nguwa asleesleemu hanisi ar har adoda ino's kilas ngira slaa.12Adoda slaqwa tar wa'k nee i diqiyaa yarir koon nee diqayaiya slee'meero oo slaqwatar kila nee adosir kila ate'n a slaqwata Kristo. 13Asma baraa' qeeruda wa'ke ate'n tununa batimis tawa slaqwata wa'k abr mu'k Yahudi laqa mu'k Yunani laqa lawale laqa mu'k baraa' qwerimori dira ala slee'meero tununa wahas ner qeeru wa'k.14Asma slaqwa a diqiita wakeelaa ala a diqaqa yaarir. 15Abar yaae i o ani a dakooka i ya/aandaka tawa diqita slaqwatooda as tisi. 16Nee iia ibira oo ani a iltokang gawaa' dorihe ana slaqwatooka tis ngi ila/aaka tawa diqita slaqwa. 17Abar slaqwa slee'meero ana ila xay ador tar axamisan? Abar slaqwa slee'meero a ii a kilos ador tar tsa'amiman a adoola?18Ala Mungu' umo diqita slaqwa to ngina qoomes dida iwa harin. 19Xa'y geera sleemeero abar diqita wa'k geera slaqwa i amola? 20Nee hindi diqiya ku yaarir ala slaqwa a wa'k kilo's.21Ila dawa ngu beeraka un kuung gar wa slaa' i kahh laqa saga yaae ngiwa ba'y an kuunga gar nuwa slaa' i kahh. 22Ala diqeesa waqaariit baraa' slaqwa to in ka gadiyer kon baraa' slaqwato. 23Nee diqeeda tawa kahan baraa' slaqwa to i gar konka in ak gar kon nee diqeeren kwada alhooreka kun ak alkoor. 24Nee qiqeern kwada alhoren i harindaka kuwa xirifeisan asma i qaro xrifu kona ala Mungu' diqiya slee'meero nga dinkwari haragaa's nee kwada alhorneka ngina aka xridemayi i tlehh ta kwada alkoreene.25Dosi ngina tlehh as kahh gasmis miwa doeruut baraa' slqwato, ala diqay slee'meero tiwa amohheemisi ner baraa' sla'ari. 26Nee qomar diqitoor wak bira slahha nee diqay slee'meero in slahhahha laqay qomar diqitoor wa'k barka xrifees diqiya slee'meero i qwalala dinkwa nee diqitooda. 27Ala kuunga hinsi a slaqwata Kristo nee umoo'qo diqito i diro's i diri'i.28Nee Mungu braaa kanisaro Muk geera a ya/asuse oo tsar amuse oo tam inssahhatuuse mu'k aluda a kwada aleeslemu koma oo moro wa/oo/omo lom tlehhit nee kwada /uuruu koom oo tiqituuse kawa hhoemisi nee kwada aleesleemu koma oo muu kuwa alee/imisi nee kwada muku gearaharahara nee oo hatla an kwada akweesa ner tsifir dimbadimbay ar xuawaslen. 29Xa'y ateen slee'meero a ya/avusero ate'n slee'meero a amsero ate'n slee'meero itsahhatuusero? Ate'n slee'meero tlehhimii wa/oo/oomoro koma i tlehhita.30Xa'y ate'n slee'meero aleeslemu tiqituuse hhoemis u koman? Laqay ate'n a axweesan ner tsifir hatla nee ate'n tsifiri dimbadimbay a ki/imisan? 31Kuunga' aleesleemu ur lo' wa lelehhak ani urwar hhohho ngi laqaam.
1Ani tam aka akwes ner tsifiri muu nee malayka abra sla'ari ako maka ani a aor deber ta dif ar kwarara laqa ador muqslir ta difi ar tawo tsingililielim. 2Nee ani abar aleesleemuj aru'uma nee xu'uti a koom oomoro baraa' lu/aaray nee sagaloa laqa haratlintaor tlomii ngiwa lohitis ala abar slaari a komaka ani agar tawo. 3Nee abar kah daqari mar ee a hanis dir harkuute ngiwa /ay nee are gidaaba' slaqwatee an hanis kawa da/i baraa' asla ala sla'ari abar komaka gar wa /is i hahh.4Sla'ari qiqitliin nee i qurhhoar koon sla'iri ti gaw ti tleemiska nee daraa/angw kondaka. 5Sla'ari i i laa iwa/amer koon i qahangw koondaaka i harqomr kon baraa' buhhtawo i tlakwma fadikdaka. 6Baraa' gar tlaakwe sla'ari i gwalala /akang ala qwalala/a ama loeema. 7Sla'ari in qaqitliin baraa moro slee'meero moro slee'meero ngu haraxu moro slee'meero ngun sa qiqitliin.8Sla'ari i alhhe'esay konoka abar' aru'uuma i deer aru'uuma sleemea i dder i alhhe'eesay koon nee abar xu'uti i deer i warahh seeme. 9Asma aten xu'utiren ka nina nee aleesleemu tawa aririmanku /aar. 10Ala toda gana birna hardat toda ganaaka i warahh.11Ani twa na/ee nina ana xwees ador na/nee nina moro unatsatsahhan ador na/ee ninawa'ale nee moro una aldakuut ador na/ee nina ala qomar niwa uraw moro'da oo na/uuma una maw. 12Asma hindi moro una ga'aawah ador gawaa' hhantimo kio ador gar baraa' gehhantumo i diri ala qomadae a ga/aawan ner ialaaten oo kila alaqomarihe xu'utiren ka qoqomar ala qomada birna hardat ani a xu'uti hhe'ees adoda tira xu'uti hhe'ees nee Munguu. 13Ala hindi morowi tam an gar dawi haratlintao harafari nee sla'ari ala braa' moro'wihe gar geera har a sla'ari.
1Sla'aari lelehhitaak nee aleesleemu baraa' qeeru kawa ure aleesleemu tawa ari' imar duxta. 2Nee heeda akwees ner tsifrir hatal i axweesiika nee muu ala in axwees nee Mungu' asma ino's hee ngu axamiis i kahh ino's moro'oo i akweesi a moro'oo baraa' in/aara'y ino's ngun axwees ner /uuruu qeeruu' hhohho oo Mungu'. 3Ala hee aniuumar duxuut ina axwees nee muu ar ngiwa alee/iimisi ar ngiwa gurbu'un nee ngire gur'ee kwa/aamis. 4Hee axwees ner tsitirir xu'aawaslen a tin kilo's alee/iimiis ala heeda aru'uumar duxuut kanisa ngin kwa/aamiis.5Gawaa' adoorihe ani hindi gar ni sla' kuunga slee'meero ana akweesa ner tsifirir xuawaslen kawa ure gar ni lo' wa sla' a kuunga' tawa aru'uumar duxuuta asma hee ari ima'r duxuut ku ur dir hee akwees ner tisfiri xuawaslen ( doqa hee bir deer oo axweesanta ki/iimis) as kahho hanisa kawa kwa/amisi. 6Ala hindi hhaee'ee' ani bir naa xaw ayahhung abar axwees ner tsifirir xuawasl gar kuunga nuwa aimis i deero? Gar sleera i kahh ani baraa' axweesika ner gehhoema laqa axweesanta xu;uti laqa aari lawqa ner ur war intsaahhatimis.7Tam xosluuda' slafingw kama'aaka akdor firimbi laqa irimba aba'r afor dimbadimbay nga duxuka ador xooslumo ta tahh xur tsahh? 8Abar taruumbata afor xu'aawaasl bir nga dux todaeka /iisi taa xu' ador hee ngir tsahhi ar gidaaba' qomari a gomar tiwa amohhe'eesi asma slaqwa ra. 9An asdosir kila abar kuunga /ayimu xu'utiitaka buraa oe'ee ador gar taa axweese hee ngir tsahhi? Ta'm aka axweese hee kuunga mu axamis i akahh.10Hee ngi tlank i kahh ar gidaaba' tsifirir dimbadimba'y ka yarir baraa' dando yamuw nee ar qomar i kahh. 11Ala ani aba'r tsifirda axu'aaka ani a ador dahaaymo dir heeda axweesa nee heeda axwees a dahaymo dir'ee nee.12Kuunga' sleeme a ador kuunga aleesleemu qeeru un lewa leelehhita gawaa' adoorihe aleesleemu qeeru ale sla'ak as kahho knisa kawa kwa/aasa. 13Gawaa' adosiye heeda axwees ner tsifirir xuawaslen ino's i firin as aleesleemu tisfirirda ngiwa ki/umisi ngw slay. 14Asma ani abara fium ner tsifirir xuawasl mumoee firiirin ala fuqurangwee gar i slaslay i kahh.15Ador ni /iis a adola abara firim ner munoee ala sleeme an firim ner fuqurangw ee sleeme. 16Asma kuung abar Mungu' xirfemis ner baraa' qeeru heeda oo dahaymo ador "Amina" ngir ooi qomar tawa na'asar kat abar toda ta oin ngi xu'uka'.17Ar lo' kuung a sluufee hanimis ala heeda oo hatla gar a slay kahh. 18Ani Mungu' una sluufimiis asma ani tsitirir yarir an ar axwees kuunga slee'meero ba/aati. 19Ala tsini baraa' kanisaro baraa' axwees ner /aymeeri koan ar baraa' xu'urir'ee as kahho muk hatla' nguwa intsahhatimis ta /ayme'eeri kumme mibangw ner tsifir xuawaslen.20Hha'ee'ee' ma na/ii tlehhitara baraa' hhaslorhunge ala barta tlakwemawo ador na/ii hinakw tlehhitee ala baraa' tuquranghunge ador muk uren. 21Baraa' haraayaro ka goin "Ani a axwees adir mukwi ale ar tsifir hatla ala tam adoorihe an i lari qasiyaaka."22Ala tsifir hatla' a layaroka dir mukda haratlingaro koma a laya dir mukda haratlintaor komaka ala aririrngw a layaroka dir mukda haratlintaor koma'aa kahe an laya dir mukda haratlintaor kama'a. 23Xa'y abar kamisa slee'meero ta burumburit nee slee'meero ta axwees ner tsifiri xuawasle'n nee qomasiye dahaye nee muk gar xuaaka na didi hardiye xay ta ooike mukwi a daktana?24Ala slee'meero abir arir duxuutiya hee haratlintaor komaaka nee dahaymo birna dahiye ku afa/aslike baraa' tada a axamiis nee paymeerika slee'meero ngu sakwsleemutiyaake? 25Lu/aaray oo baraa' munowo's ku gehhoes ino's daqnee gurunge eeri ngire tahh dir geera Mungu' nee ngire lamabu'un ar gidaaba' Mungu' ibra tla/angwrhung.26Gar aluusi dahh a mila hhaee'ee? birta doge dinkwa umo hewa da/aagw koon, intsahhatisar koon laqa akweesan arta moros i gehhoeesi laqa axweesanta tsifiri xuawaslen umogaro tlehhak as kanisa kawa kwa/amiiy. 27Abar hee xawees ner tsifirir xuawaslen u'k tsar laqatam i deerutiyee axweesanito ti waketine nee hee axweesani ngi ki/imisi. 28Ala hee axweesani ngi ki/iimis i kahh nee umo hee i xasliiti baraa' kanisaro nee umo hewo i akweesi nee munowo's ino's nee Mungu' kiloin.29Amse tsar laqa tm i akweesiye nee mu'k hatla ila ngi qasiye nee toda ta alkii/iit ngi aldakutiye. 30Heeda a iwiit axweeesani abar ka diro's i gehhoatis kwad axwees i xasliiti.31Asma umoo'qo heewo dirhunge aru'uuma duxaro ngi aleeslay abir ta waketinde as kahho umo heewo iwa itsahharirin na muu slee'meero kuwa gur'ee kwa/aasi. 32Asma qeeruu a ruuse iba daba aruusee. 33Asma Munguren a Mungu' xislawoka ala a Mungu' wayda.34/Ameena i xaslir baa dinku'umar ba kanisaro asma ya/aam i kahh ar inooin iwa axweesiya gar kiwa harim ilaiwa /ame ngina kona adoda alqado ngira oo'. 35Aba'r gar i tsahhar wa sla'iya, ibir deer hhawatein ngi yanasiye wa mordo asma i murer koon /ameeni iwa axwees wa baraa' kanisa. 36Xa'y kuunga ka xua axweesanta Mungu' mor i dahh a amo'rhunge? Laqa a kuunga' kilohung nuna i hardaati.37Hee i bir ta kilos agt gidaaba' ino's a amsmo laqa i aleesleemu qeeeru koon morooda na kuunga i gooin ngu tsahh ador tar haraayar Aako. 38Ala hee kangwi ngu gri xuaka ino's sleeme mukuwa tsahha.39Gawaa' adoorihe aru'uuma duxutwo sla'ka nee mu ila/aaru iwa axweesi ner tsifirir xuaawaslem. 40Ala moro slee'meero i tlehharuut ner baraa' hhohhoari nee ador ganaa'.
1Hhaee'ee' nun issleemis gawaa' dando ya/aabitor hho' toda na dirhungi alki/iit kuunga' ya/aah toda ana ote nee sleeme karer sihhite. 2Baraa' ya/aabitori hho' ar kuunga' tunuwa ba/amis abar kuunga /aymuda na kuunga i huw bura ote ala baraa' idorir komitiika ana towa haratlintiee'.3An ngina amorhung i huu aodar ani oo kila ngira alaaoh ar goi wa kat Kristo inaqwa asma tlakwemare'n. 4Nee goi i kat kunafool nee ar didaaba' ina wasloo' boloo tamu.5Nee Kefa nguna haratiit aluwo nee kuda mibane tsar ta dogiye, ar gomar wa'k. 6Aluwo tina dogiye nee hhae' awa tsirire koan ngi ba/aa oo yarir baraa' mukda'e i bahha slafiya ala bahha ale nee bahhaale a qaro gu'. 7Aludae yakobo nguna haratiit nee ya/aabuse slee'meero8Baraa' aluu sawaee ani ina haratiit ador na/ee ta laqwal oo siwa ngaa ayka. 9Asma ani ti nina baraa' ya/aabusero ani a hari maka tiwa ateet tare ya/abusumo asma ani kanisar Mungu' ana slahhaemis.10Ar braaa' qeemo muguhe ana ador ni diri hindi nee qeemuwo's dir ee ee a taworoka'n. 11Gawaa' adoorihe abar ani laqa inooin ya/aabiror hho' ana alki/iitan nee ana dosir haratlintatian.12Abar Kristo nuna alkii/it ar gidaaba' ina waasloo' baraa' mu'k aa hhan oo taa foolit adorga adoma baraa' tla/singw in i kahiya waslee i kahh. 13Ala abar wasloo mu'k a hhan i bir kaw alodiye tam Kristo a wasloo/iikas sleeme. 14Abar Kristoo aa wasloo/iika alki/iitoren ar ya/aabitor hho' a tawo nee haratlintaoren a tawo.15Daqane ate'n a lamabu'uuser lama gawa dando Munguhe' ana lama bu'uuman neer lama ar tawa hahan Kristo kuna waslo/iitis ala laati kwa wasloo/iitisika abar kangwsing oo lo' oo mu'k a hhan ibir wasloo/iika. 16Abar mu'k aa hhan i wasloo/iika ala Yesu sleeme kwa wasloo/iitisika. 17Nee Kristo burka wasloo/o/itisika, haratlintaorhung a taw nee a kahhtita abara tla kwemahung i kahh.18Gawaa' akosiye tam kwada' aa haane baraa' Kristowo i ale sleeme aa qororoot'. 19Ate'n haratlintaoren toda Kristo kuwa haratlintian abar ar slafingwi kilo's daqane aten a Mu'k litlakwenta mu'k hatala slee'meero.20Ala Kristo aa qaro wasloo/ baraa' tla/angw mu'k aa hhani ino's an /amitor geera baraa' mukda aa hhani. 21Asma gwa'ara ninaxeer ner urwar hheda oo' geera nee sleeme waslo/oo mu'k a hhan kuung na huw nee hee.22Asma adoda baraa' adamuwo muu slee'meero ina hhan, an adosir kila baraa' Kristo slafingw ngun slaya. 23Ala umo hewo nee qomaro's Kristo an pa/iitoda na iriin nee aluwo kwada slee'meero baraa' Kristo i diria kin waslee/iitis qomar ki/iima Yesuwo.24Daqame a alhhe'eesay abar wawiti'ima birnga sayin dir daba Mungu' Babaa' gomar an toda wawitiimar baraa' dando yamuka slee'meero na hengees. 25Asma Kristo in wawitiin ay dir wakuseros ngi qaasi baraa' tla/ee yaeero's. 26Wakusumo' alhhe'eesay oo ta hhitin a qwa'ara.27Goi kat' "moro slee'meero ngwa qaa's baraa' tla/aa ya'aawos" ala goi iwakat moro slee'meero kwa qaas gaari ka qehho' ador Mungu' ir kahhi baraa' moroda slee'meero asma Mungu' ana kwada moro slee'meero ngwa baak ngway qaas baraa' dabawos' i ale. 28Ala moro slee'meero burka hhe'ees qaasaro gawaa' dabaa' garim daqani. Garma sleeme ti kilos qassa baraaa' dabaa Mungu' asma Mungu' an kwada moro slee'meero ngwa qaas gawaa' dabaa' Garma nee tih in tlehharut as kahh Mungu' tawa balusumo' moro slee'meero.29Asma muu ideer oo ta baatimisi as mu'k aa hhan ala kangw abar an kwi gar mukda aa hhan kuwa alee/iisi a mila? Abar mukda aa hhan ibir qoo wasloo/iika mukwi gar kus batimisi as inooin aa mila? 30Nee as mila ate'n gar tis dahamisan baraa' slahha'amayer yarir ar umo daqi?31Hhaee'ee ti ani tiwa xirfeemis asma a loeema ani tawa baraa' tsakwa gwa'ara daqisleem. 32Gar wa aleesis a mila baraa' baraa' qaytsitar heeumaro gar ani nisa slaqwan hee maaka sla'a baraa' Efesoro bar naxes mu'k aa hhan ku wasloo/ii tisika? Gimse aa /ayiman nee a wahaman as matlo tawa hhaman.33Miti kilohung al/aya/ayara' asma mu'k tlakw i tlehhi mii hho' hhititin. 34Har qomay komaka hote ner lo'eema ma kkumitara iringe tlehhitowo asma bahha ale baraa' tla/anga hunge xu'utir Mungu' ngi kona'aaka ti an kah as kuunga ti kawa mureri anda.35Hee hatla i kahi "mu'k aa hhan ado'r kur wasloo/iitiisi? Nee inooin slaqwata nar ti'iitiya a gala? 36Kuung' a lo' wa daktani ilmooda ta dahas i urayaka bira ala qwaikan37Ilmooda taa daha's a kwada eekan uraw ala a ilmooda qiluus ire harmal ino's aqo ador dahasing ngano laqa oo hatla'. 38Ala Mungu' ngun slaawata i hanis ar doda ino's ngir sla nee umoo' dahasing i slaqwatos kon. 39Alaqo slee'meero ti kona'aakan garka a slaqwa hee toka slaqwata makitoo toda slaqwato tsiri/i nee toka a slaqwata samakimo.40Sleeme garka slaqo gawaa' doori nee koko a slaqo baraka yaamu ala xifu slaqwata dawri nee slaqwta yamuka a dimbadimbay. 41Tsee/ama gwa/aa tee maawos ko' ee sle'hhenow gwa/aateemawo's a hatla tsetse/ gwa/aateemun i alqona aaka.42Adosi sleeme an ador waslo/oo mu'k a haha'n i diri'i toda ta dahas in hhirurut ala toda naa ti'it i hhiturutaka'. 43Kanaa dahaas baraa' slasla/aaru birna ti'it i xirfoo koon kana dohas baraa' wananaay birna ti'it i /uuruu koon. 44Kana dahaa's baraa' slaqwatadar imir gera ar hee kuwa tlehh gar naa ti'it a slagwata geeruu abar slaqwatadar geera i deer sleeme slaqwata qeeruu i deer.45Gawaa' adosiye kagoin heeda oo geera Adamu kuna slaqwa slaaf i hanis Adamu kwada oo alhhe'eesay ino's aa qeeru tlehhit kwada slafingw hanimis. 46Slaqwata geeru naa qirindika ala aqo slaqwatadar geera ar hee kura tlehh nee aluwo slaqwata qeemu nina aluda dahh.47Hee oo geera oo baraa' yaamu kuna tlehh ner haape hee tsa'r amo'r i dahhi a gawaa' dawri. 48Adooda hee' ta tleehh ner hhape i dirii an ador slee'meero i dirii mukda oo gawaa dawri a slaqas nee heedo gawaa' dawri dahh. 49Adoda slaqwata hee taa tleehh ner haape kara gagaraa'n adoodir kila' sleeme slaqwata hee gawaa' dawri dahh an gagaraa'n.50Hhaee'ee' gar ni oo' slaqwa nee tseere nawitiimar Mungu' ngi alka'ng gar hhituruut gar hhituruutaka ngi alka. 51Qaytsiite ani lo'eema baraa' lu/aara'y diri'a ngi oo' " slee'meero a hhamanaaka ala ate'n slee'meero tunu warqee's.52Ar ganslay ila mugugua nee gweera qomar taruumbetadar alhhe'eesay bar kaa tahh asma tarumbaetaa kaa tahh nee mu'k a hhan ku waslo/ootis iwa ti'tiya baraa' ba'uu wa ale nee tunun warqees. 53Ti hhituruut i harin ti hhittuutaka ngiwa dahas i harin ti gwa toda' gwa'aaka ngiwa daha's.54Ala qomar ' he ar hhituruut barko tli ar gwalara ar gwa'aakang bir nga dahas daqane axweesantada goi ikat aa bo/ ar ka gwa'ara kaa guu' neer harba/. 55Xa'y gwa'ara harba/atirok i gaalay? Xa'y gwa'ara slahhi=eemisowok i galaay?56Slahhh'eemisoo' gira'ara' a iringee' nee /uuruu iringee' a hara'aya. 57Ala sluufaay a dir Mungu' kwada' harba/ati nga haniis ner urwar Aakore'n Yesu Kristo oo daqay nee dasu.58Baraa' idoorihe hhaee'ee sla'aaruse kuunga' gawduwe nee sleeme ma daimitara umoo'qo siwaro gadiyer Aako tlehhitak asma anaxuu' ar gidaaba' gadiyerhung ar ta tlehhita' a taworoka.
1Gawaa' dando ohime as mu'k krishanay adooda ngira oo' baraa' kanisadu Galatiaro kuunga gimse adosi tlehhaa'k. 2Baraa' deloda ar geera ar wiki umoo'qo hewo garka ngi bihhi qasi nee ngi tlehhak daqane ani niwaxawa ohime aa bu'uut.3Ani bir na harda ayahunge kwada naqo tsawari un ya/aw ner sloo/ ar ohimesi ngiwa huwi ar mu'k Yerusalemu. 4Slee'me i harin ani niwa daqaw kwisiyea idaqaya dinkwa nee ani.5Ala ayahung ni xaw qomar abar' Makedoniar deel asma Makedonia adeel. 6Ala ani ngi ga/aw a ayafung wa hoot deelor ninawe doqa qomada tsaqwa an ayahung wa faak daqane ani kuunga i alee/isa ar niwa kumit baraa' aaiene umoo'qo dida ni kawa.7Asma hindi a haraxuaka ar ani kuunga tunuwa ar qomari ninawe ala a haraxuu' ar gidaaba' ani nee kuunga a iwiwitaan qomarka wake abar Aako ani ika alee/iis. 8Ala a alamet baraa' yaamu Efeso ay qomar sikuku Pentesoste i warahhi. 9Asma tsufee yangarir kwa gwee'r diriene nee sleeme wakuser yarir i deer ar gadiyer ee aleetlank.10Ala Timoteo birnaxay amohheemisak miw hhot ner dae asma ino's gadiyer Aako ngin tlehhit ador ani wa ale. 11Hee tam oo' wak mungwa waqw alee/iimisaka iwa kumiiti baraa' aiwose ar wayda as niwa hardihi amar' ee asma ani nee hhae un damaraman. 12Gawaa' dando hhiyaren Apolo ani ino's una lo' wa firirim iwa amar hung ka'y nee hhae hatlae ino's deqeemu amosi ngwa harslaqat ala i xay qomaar hatlae pa/angw bira deeruut.13Ti har magahhe' sihhitano hhe'eese, ador hhawat na tlehhat gawduwe'. 14Ala toda slee'meero taqo tlehhitaa' tlehhitaak ner baraa' sla'ari.15Mu'k doo Stefana u xua' inooin an krishanay oo' geera baraa' ay Akayaro ar gidaaba' tina hanisiye mu'k krishaay ngwa sagadiyusiya. 16Hhae kuunga' mu'k ador kwisi ila iwa wa/aak nee hee qo gadiyer Mungu' tleahita dinkwa hee ate'n.17Ani an qwalala/ asma xemu Stefana folunato Akiko asma gada ani na dakus kuunga tawa kahha inooin ngina hanisiye. 18Asma muno ee na kohunge ngwa gwala/aasi.19Kanisadu Asia ikqe'eemisia Akila nee Priska nun i tsihhimisiya ara baraa' umo Aako dinkwa nee kanisada baraa' doin i diri. 20Hhaee slee'meero nun laweemisiya kuunga' ti lawe'eemise neer ma'aamisooda hhohho.21Ani oo Paulo baruwar anagoim ner Babaee' oo kila. 22Umo heewo oo' Aako sla'aaka ino's lo'oo' ngu sleer Akoren hardahang. 23Tsuqa Aako Yesu slawak baraa' hotahunge. 24Sla'aariree' i dinkuut nee kuunga' slee'meero baraa' Kristo Yesuwo.
1Paulo ya/abuusumo' Kristo Yesu ne'r sla'aarir Mungu', nee Timoteo hhiyare'n amo'r kanisa'r Mungu' ar baraa' yamuu' korinto, nee kwada' haratuntao'r slee'meero oo baraa' mkoa'r Akayari diria'. 2Tsuqaa nee wayda oo amo'r Mungu' Baabore'n nee Aako Yesu Kristo dahha' slawaak baraa' ayahunge.3Mungu' Baaboo' Aakore'n Yesu Kristo ixirfuuti ino's an Baaboo' gurtleemu nee Mungu' gurkwa'aas slee'meero. 4Mungu' ate'n tunuu gur'ee kwa/aamiis baraa' slahha'aamayer'en slee'meero as kahhoo' ate'n kwada' baraa' slahha'amoye'r i diria' kiwa aleeslawan gur'ee kwa'/aasa'ro oo hatla' in gur'ee kwa /aamisaan ne'r gurkwa/aasada'r kila' Mungu' tunaa'r gur'ee kwa/aamiis.5I doda slahha'amoyere'n iwa dogigiin as Kristo idoosir kila gurkwa/aasare'n in dogigiin ne'r ur wa'r Kristo. 6Bar' tunu lsahhi'eemiis, tunun slahha'eemis asma gurkwa/aasarhu'ng nee ba/aamar hung nee abar tunun gur'ee kwa/aamiis, tunun gur'ee kwa/aamiis asma gur,wa/aasa'rhung gurkwa/aasa'rhung i gadiyer' ganaa' koo'n abar baraa' slahha'amayeero aka dinku'uute' ne'r qitla ido'r ate'n sleeme nir slahhahha'aa'n. 7Harantlintaore'n gawahunge ka' lo', wa u'r a xu'aan ar gidaaba' idoda' tara dinku'uute' baraa' slahha'amyaero, idoosir kila an dinku'uumita braa' gurkwa/aamisoo.8Asma a sla'aanaaka' nuunga' tawa daktu'uuta' hhae, baraa' sla'amaayer ni koma'n baraa' Asiaro, tununa lo' wa slahha'eemis qitla kuree aloo' harslaqata'n asma harafarir hotaa ana aloo dakuusa'n. 9Ar loeema gidaaba' kwasleema'r gwa'aara i gaware'n, i dirii baraa' idoorine ate'n mitiwa kilore'n harafara'n ate'n Munguda' wasloo/itimis ku harafara'n. 10Ate'n hununa alee/iis baraa' slahha'amaye'r gwa'aararo nee sleeme hindi tunun male /iis, haraxu'utire'n ti aka qaasan qawawo's i ale ar gidaaba' tunuwa /iisi.11Ti ngin tlehh asma alee/iseehung kwada oo baraa' firo toda kuunga ta tlehhita' baraa' tihe oo yarir na'as ngi oo iya' asma ate'n as qeemuda tina hanis ar firo'r mu'k yarir.12Qwal/oo ta koma'n a gidaaba' toda', ta kahaan baraa' munemar'en ar munohho' nee /awakema oo baraa' muno Mungu' dahha' oo baraa' saqaloa'r slaqwatooka' aqo qeemu Mungu' unaa ar hootaan baraa' yaamuwo aka ale baraa' ayahung. 13Gada' kuunga tsahharo ta' alesleera'aaka ngi kuunga i goimaka'. 14Gari a hraxu'uutir'ee ar gidaaba' bar takaro' tunatsahhe' nee a haraxuu' bolo' delo'r Aako Yesu, ate'n a qwala/aan asma kuunga' nee kuunga' sleeme as ate'n.15Asma harafarori ngiwa koo'm baraa' tihe' ana slaa' niwa girim xemuu' ayahunge' as kahho' qeemu' sagawa tsa'r kuwa sleera'. 16Ana oo' a'r gidaaba' niwa ayahu'ng deel qoma'r har' Makedoniar ka'w nee mele ayahung ar kii/ qoma'r ba'r Makedonia'r da'hh as kuunga iwa /isa' aba'r Uyahudi'r ka'w.17Qoma'r ti ngiwa hhasliit a kwaslmita'? Xa'y morowi uka qomesi ne'r he'uuma ar niwa ha'h ee'ee' laqa'y aa'a' aa'a' baraa' qoma'r wa'k? 18Asma Mungure'n iwa inserehhir koon' ka' moroo' slee'meero a kahanaaka' ee' laqa aa'a'.19Asma garmaa' Mungu' Yesu Kristo kwada' Silwano, Timoteo nee ani naa alki/itaan baraa' tla/angw hu'nge oa'r aa' sla'ay siwarose qomaa slee'meero a ee' kilo's. 20Asma Alaqado'r Mungu' dirose' a ee' nee sleeme baraa' inose ga'r ta' kahaan a' "Amina" ne'r urwa'r xirfoo' Mungu'.21Nee hindi Mungu' ate'n tununa gawdee's dinkwa nee kuunga' baraa' Kristowo nee tunure ya/aaw. 22Bu' ngina qaa's gaware'n i ale nee qeeruu' hhohho' baraa' Munemare'ne ido'r arbuni as gada ta aluu wa slawwaa'n.23Ani Mungu' un firirim iwa alee a'y ar gidaaba' gada' ani a ila/ nisa korinor kawika' a ' as kuunga mutunuwa al'iilo'u. 24Ti a gidaabaheka' haratlintaorhung an ila/amaa'n aa'a' an algadiyusan dinkwa nee kuunga' as qwal/oohung asma kuunga' aka sihhite' baraa' haratlintaoro.
1Ani barte'ene geera ana oo' ayahu'ng ngwa kawakang male' ale ne'r slahha'aamaye. 2Aba'r ani kuunga' naa slahha'amayeri aw a ma'a oo ani i qwala/aa's xa'y a kwada'e ani naa slahhaee's?3I doda' ani na tlehhiit ana goim daqane qoma'r ani birnaxa'w mo'r ayahung initiwaslahhe'eemis nee kwada' geera ani qwala/aa'sa', a qwal/oo koo'm dir kuunga' slee'meero ar gidaaba' qwal/oo ee' a'n kwado' oo kila' kuunga' sleemee ta konda'. 4I doori ngina goim dirhungi ale as slahhaa' amaye'r ur'n nee gurhamir baraa' muna' nee hherheerii yarir aka sla'iika' nuwa slahha'amayeri hanis ala ga'r na slaa' sla'aarir baraa' munoee' i diri' as kuunga kawa xu'a'.5Aba'r hee' ideer oo slahha'amaye nga tlehh nga tlehhika' asma ani kiloee' aqo har qoma'r nina' ala kuunga' tuna ak slahhaee's. 6Diftaari ar mu'k yariir dir hewihe a idoo'. 7Baraa' hihe difta'r hewi a bu'ut, hindi gar harim una gurtleera' nee gurkwa /asa' an hanisa' ti tlehhak as kahho mukuwa al/ay nee gurhamir yarir.8Idoorihe kuunga' nun gurbu'uum sla'arihung kawa laqanda' ne'r gehhoema as ino's. 9Ti ani ga'r ngisa goim asma kuunga' nuwa i a'r a'r gidaaba' a ila iwa/amaye'r konda' baraa' umoqo garo.10Aba'r kuunga' uka gurtleree' ani sleemeeheesi ukagurtla'w aba'r garka aka gurtla'w gasi ka gurtla'y asma /isararhung ar baraa' Kristo. 11Ti a gidaaba' netlaang ate'n mitina al/ay asma ate'n a daktanarooka' baraa' morowi qomemesi.12Tsufa'y kwa gwer dineene nee Aako qoma'r niwa baraa' Troa'r kaw as ya/abito'r hho' ar Kristo ngiwa barada' alki/ito aw. 13Tam idosihe wayda' baraa' munahe uka slawika asma hhiyaee' Tito uka brada' i awiika', baraa' idoorihe ina gexa'w ani anaki/i baraa' Makedonia.14Mungu' i na'asi kwada' baraa' Kristowo qomi'i sleemeero tunagana'amaniis amo'r baali ngiwa wa slawaan amo'r bartarne' a tsiita hho' ar xu'utiro's baraa' yaamu slee'meero. 15Asma ate'n dir Munguhe' a tsiita hho' ar Kristo, sleeme dir kwada' na ba/ama' nga slaye'.16Dir mukda' ta hhamisi a tsiita gwa'ara dir kwada' ta ba/amisi a tsiita' hho' ar slafingw, a ma'a oo hariim morowihe. 17Asma ate'n a ido'r muk daeka'n yaarir oo /ayimu Mungu' werimiis as bu'utu ngwa slaya' ala dir atene un alki/ita'n ner muno /awak ne'r kangw hhohho' baraa' Kristowo ar idoda tunura ya/aw nee Mungu'.
1Tin male kilore'n xifemisana? Laqay i hariin, barwa'r ate'n tunu xu'utimiis ar amo'r ayahung ka'w? 2Kuunga' a barware'n ar ate'n tini xu'utimis toda' ta goin baraa' munemare'n toda' ta qaro xui nee ta' somuusi nee muu sleeme. 3Nee ti laqaqa'n kuunga' tawa barwa'r amo'r Kristo da'hh toda'y ate'n naa hanisa'n toda' ta goinika' ne'r wino ala kanaa' goin nee qeeruu' Munguda' slaf ka goinika gwa pehheda' oo tla'u ala kana goin baraa' pehheda' oo' munemoo' muu.4Ti an xu'utir ta komaan dir Munguhe ner urwa'r Kristo. 5Ate'n kilore'n a aleeslawanaka' garka kawa sla'aan amorhung i ale ala aleeslemuren amo'r i da'hhi a amo'r Mungu'. 6He ate'n tina alesleemu sagadiyse'r Alqado'r /Aben wa qaa's an Mungu', gaari a Alaado a goirooka' ala alqado'r geeruu, asma goi i tsu/u't ala a/qado'r qeeru slafingw huwahup.7Nee hindi gadiyer' gwa'ara kana goin gawa tla/e nina xeer idor ga'r xirfoo' koo'm dir mu'k Israeliro' ilain gitse/aa' Musa nga lo' wa ga/ayka' gari a asma xirfoo' baraa' gitse/aa Musa ii dirii xrifo'da' in /aruru'y. 8Xa'y gadiye'r qeeruu' i ak xirfoo' kondake?9Aba'r gadiye'r askwasleema ina xirfoo tlehh a sagawa maga' gadiye'r loeema xirfowo's iwa lo' wa dogin. 10Loeemawo toda' ta xirfoo i tlehh gerawo i mele xirfoo kondaaka'n asma xirfoo oo aluw aa baalin. 11Baraa' idoorihe toda' aa warahh ibir xirfoo koo'n xa'y toda' hoot delo sleeme xirfowo's a i doola.12Asma harafaro kwa komaan baraa' idoorihe' pihhay u lo' wa komaa'n. 13Ate'n a idoda eeka' ar Musa kwada' warqamo' ngwa qaa's gawa gitsee/awo's i ale as mu'k Israeli matawaqaytsiit amo'r amo'r xirfooda' faa'k oo alhhe'eesa'y.14Xu'utir in kanaa tsee'g ay bili warqamooda' i kumiit kuwa tuntuku'n qoma'r Algadao'r qare'n barka somin ka gehhoema i qasika' asma a har baraa' Kristo kilo's waqamoda' kuwa henges'. 15Ta'm ay bili goida'r Musa barka' somin warqamooda' munemain ngin tuntuku'n. 16Hee' biraa warqay amo'r Aako warqamooda' kun henge's.17Hindi Aako a qeeruu, dir qeeru Aako i diri'i gwerimo i dee'r. 18Ate'n slee'meero dinkwa nee gitse/u/uda' ta warqamaa' i qasika' xrifoo Aako ngu ari ya' tunun warqwee's baraa' xirfooda' ta' ba/ay ay xirfoo hatla' ido'r xirfoo' amo'r Aako da'hh kwado' qeeruu.
1Asma tawa gadiyeri komaan nee idooda' gurtlemu kwa'r ilaoha'n a diqe tsatitanaaka'. 2Siwarose urduuda' slee'meero muner' koma nee oo' naa nahhati' a hootanaka' ner lama' /ayma Mungu' u hhititimaanaka Loeema in kahaan tin kilore'n laqaqama'n dir umo hewo a'r loema kiwa alki/itaa'n.3Aba'r ya/abitore'n toda' ho' ta' alki/itaa'n ka getlaakw, ka'n getlaakw dir kwada' ta' hhamisi. 4Dir tsawdo'r ine xu'utirin toda' tsaha'r komaaka' Mungu'in kwada' oo dando yamuka ngina giwis, gar ti laqaam qwa/atemaa' ya/abito'r xirf ar Kristo ngi tsahhiya'aaka' Kristo kwado' slaqase Mungu'.5Ate'n ti kilore'n laqaqamanaka' ala a Kristo Yesu un laqaqamaa'n tawa Aako nee ate'n oo kila' an ya/abuserhu'ng as Yesu. 6Mungu' an kwada' aa oo' "qwa/aatemaa' igwa/aatiya' wa baraa' giwiti baraa' munemarene ina tsa'aa's gwa/atemaa' xu'utir xifoo Mungu' ngina haniis ne'r urwa'r Yesu Kristo.7Ala ate'n daqari'imari an komaa'n baraa' xosla'ari ar hhape, as kahho' kawa tsahhi /uuruu lo' wa u'r oo Mungu' slimi a bolo koreneka'. 8Slahha'amaye a slaslawaa'n umoo'qo barto ala aka hhamanika' a xuruumitaa'n aka diqee' tsatitanika. 9Tunun slahhaeemiis ala tunasagawaresika' tunun yaamu i kal/a'n ala tunahhamisika'. 10Daqiisalee'm baraa' slaqore'n garta gagarlima'n a gwa'ara'r Yesu as kahho' slafingw Yesu kwa ari sleeme baraa' slaqore'n.11Ate'n koka' slafa' qomaa slee'meero tununa slaa' tawa hhamaa'n gawa Yesu i ala as kahho' slafingw Yesu kuwa ari baraa' slaqore'n koka' oo' muu. 12Baraa' idoorihe gwa'ara i gadiye'r koo'n bararene nee sleeme slafingw i gadiye'r ko'n barahu'nge.13Qeeruda' oo baraa' haratlintao u komaa'n nee idor kara goin anaharatlintii' nee nire axwee's ate'n sleeme ana haratian nee baraa' idosihe nire axwesaa'n. 14Axu'aa'n kwada' Aako Yesu ngwa waslo/atis sleeme ate'n tunu waslo/atiis dinkwa nee ino's a xu'aa'n ar gidaaba' ate'n nee kuunga' tunun ar tla'y bo/o ki/imawose. 15Umo gaaro a tohu'ng as kahho' qemu iwa dogigin amo'r mu'k yarir, slufay ilo' wa dogin asma xirfoo Mungu'.1618Gawaa' tihe' a diqe tsatimitanaaka' ba'r tun ge/ee'r afeniro aka hhiturutaan baraa' gur' oo tunun /abemiis umo daqito. 17Dir qomari ninawe slahha'amayeri islahh ate'n tunun amohhe'eemis as xirfooda' oo daqisleem oo umoo'qo garo ngi ba/. Asma ate'n a qaytsimitanaaka' baraa' morowi ta ga/awaan oo baraa' dando yamuka' ilawo, moroo' ta asleslawanga/ang ilawo a moroo' qoma'r ninawe ala moroda' ilawo ta ga/awanaka' an moroo' alhhe'eese komaaka'.
1A xu'aan ar gidaab' do'ore'n kwada' oo baraa' yaamu i bira hhituruu't do' u komaa'n oo mo'r Mungu' da'hh, doo' ta tlehhika' ne'r dabaa' muu, a doo' akhhe'eese komaka' oo gawa dawri. 2Asma baraa' do'owihe' a tiqaa'n garta sla'aan do'ore'n kwada' oo gawaa' dawri kungu'n dahas. 3Un ilatlerusaan asma aba'r uka dahasan daqane ate'n a /ankwetseeka'.4A xu'aan ar didaab' qoma'r aba'r baraa' do'owi ai diri'an tunun alwa/a nee tiqiti a sla' aanaka kawa duxi siwarose garta sla'aan kan dahas alok masok toda' aa gwa' kawa gu/, nee slafingw. 5Kwada' ate'n tinaa' amohhe'ees asma gaari a Mungu', a kwada' ate'n tina qeeruu hhohho' i hanis ido'r arhuni ar gada' ta damara'n.6Baraa' tihe pihhay u komaan umo' daqito ti barmagahhe' asma ate'n aba'r gawa slaqoka' i dirian tunun saw dir Munguhe'. 7Asma an hi'imitan ne'r haratlintao tam aka aranikahe haraxu'utir komaa'n. 8A Tsini aba'r tunu saw nee slaqwati ar tawa iwiwitan awa dirdo' dinkwa nee Aako.9Ti an ga'r qoom direne aba'r do'o i dirian laqa'y aba'r tunu saaw ar ino's kuwaa' sla'atimisan. 10Asma ate'n slee'meero tunun gehhoee's dir geera kita'ng Kristo oo slakwasleema' as toda harim ngiwa ilaohi barka hho' laqa'y ka tlakw.1112Asma daer Aako kawa komaa'n muu un firiri maan nee ate'n i do'r ti dirian dir Munguhe' ka gehho' an harafadit ar gidaaba' kunga sleeme ate'n tunatsahhe'. Kuunga' slimi tunu mele firirimanaka' ar tunuwa tsahha' tawa loeema momaan siwarose gada' ate'n tiwa xirfemiisan ngin dirhungi kahan daqane kuunga' a/ayimu kuwa oo' dir mu'kda' ti kiloin xirfemis me'r moroo' afeeni nee sleeme baraa' muno dahiika.13Aba'r ate'n sager'n ina hhiturut in hhituru'r asma Mungu' nee aba'r sagera'n i qoo'n i qoo'n asma kuunga'. 14Sla'arir Kristo ate'n tunun harakomaako'n asma xu'uti akomaa'n ar gidaaba' hee wak inaqwaa' as muu slee'meero nee idoorihe slee'meero na hhane'. 15Kristo ina gwaa' asma muusleemero as kahho' kwada' alaaf matwa mele hhot i dor inooin kiloin wa ale ala ta hooti as kwada' aa gwaa' nee ire wasloo/.16Baraa' tihe imir hindi nee amo'r ta'y hi'iitan hee' ii sakwasleemuutanaka' ne'r idoda ta ga/awaan ar hee' uuma', amo'r aluwo aten Kristo una ga/awaan ne'r idosi ala hindi hee' u sakwasleemu tanaka' male ale ne'r idori. 17Idoorihe hee' ibir baraa' Kristo i dirii' ino's a hee' /aben tlehhit asma moroo' aang aa warahh, qytsitek aa moroo' /aben tlehhiit.18Morowi slee'meero amo'r i da'hhi a amo'r Mungu' ate'n tununaa' harala/is amoros i ale ne'r urwa'r Kristo nee tununaa' gadiye'r haraki/imis i haniis. 19Idoorihe an kahan baraa' Kristowo Mungu' muu nguna amoro's i ki/is tlakwemain nga harafarikan nee ga'r a qaa's brare'n a /aymu harki/isa.20Asma tihe tununaa tsawa'r as siwa'r Kristo as tawa axwesaan siwaro's wa ale as kahho muu kuwa haraki/isi ne'r ur wa'r Kristo. 21Ino's Kristo nguna ilahhoa tlehh asma telakwemare'n ino's tlakwema nga tlehhikan ino's ti ngina tlehh asma ate'n tunuwa gana'amu i harafari.
1Aba'r algadiyusaa'n dinkwa nee ino's tunun firirim tsuqa Mungu' mitoo' ilaohimara' nee aluwo garti laqaqam i kahh. 2Asma i kahi "qoma'r aa ya/aan una/iis boloo' ba/amaro una/iis" qaytsiit hindi an qoma'r a ya/aan qaytsiit hindi ana boloo' ba/ama. 3Getlar/amo' hee' ngu daa'hh u qasanaaka' dir geera hee' asma a sla'aanaka' gadiye'r kawa tlatlakweesi.4Idoorihe tin kilore'n i qaytsimitaan baraa' tlehhimi'ire'n slee'meero ar gidaaba' ate'n a sagadiyuser Mungu' nee a sagadiyusero's ner' qitloo' yarir baraa' slahha'aamaye, gurhami nee gawdemaa hotaa. 5Difta, tsegma', tsifirangw, braa' gadiyeede aka lo' wa gadiyusan, gu'ute ana mawan amsiwo ana gwarko'r iwiwitaan. 6Hota hhohho' xu'uti qitla, hhoema, baraa' qeeru hhohho', nee braa' sla'ari kilo's. 7Ate'n a sagadiysero's baraa' /ayamuda' ganaa' nee /uruu Mungu', xosla'ar lo'ema a komaan braa' dako doo' /uyay ne oo doo' basa'y.8Gadiye ana tlehhaan, qomarka tununa xirfemiis nee qomarka tununa waqaqa', tunugotliit nee qomarkaro tunun na'asa'r i hanimis qomarkaro tunun askawasleemut ar gidaaba' ate'n a lamuse laati ate'n a loema kahaan. 9Gadiye ana tlehhan kuto' tunuxu'iikan laati tunun lo' wa xu'uti hhe'ees gadiyer an tlehhan ido'r mu'k hham qaytsitek a kumitaan hotawo gadiye an tlehhan kuto' tununaa as kwasleemauut asma tlehhmi'iire'n, slimi a gidabahaeka' tununa sakwasleemuut tawa hhamaan. 10Gadiye an tlehhan ido'r muku gurhamuut ala ate'n umo daqito ana qwalala/aan, an gadiyesan ido'r narkute ala mu'k yarir un daqaritimisan, gadiye an tlehhitan kuto' garta slaslawaan i kahh ala ate'n umo gaaro an alaan.11Loema slee'meero ika axweesan dir kuunga' oo korintowo nee sleeme munero'en aa gwerit. 12Munerhu'ng ate'n a ila/anaaka' aqo tunun ila/ nee dida baraa' munerhu'nge ta ya/aande'. 13Nee hindi axweesani aldakutaan ne'r loema ani anaaxwees' ido'r hee' axwee's mo'r na/ii munerhu'ng gwerak.14Mutunuwa haragamiis nee pakana'y xa'y dinku'uma ideero baraa' gana'amu nee tlakwema? Nee xa'y dinku'uma' deero dir gwa/atema nee giwti? 15Ya/amaa' Kristo koo'n i deya'a dir ino's nee betiari? Laqa'y kwada' haratintao'r koo'm ga'r ko'n a mita' dir kwada' haratlintao'r komakahe? 16Xa'y dinku'uma ideero dir doo' Mungu' nee dir ma'aaye kawa tlehhahhiti? Asma ate'n ngira oo' an tla/angw' in wa iwiwiit nee an tla/angw' in wa hi'iimit ani a Munguin tlehhiit nee inooin i mukuee' tlehhitiya'.17Baraa' idoorihe ti'iite' baraa' tla/angw ine tunuparatli dir'ine "Aako i kahi ga'r slasla/aa'r ma' kwatliitara' nee ani kuunga' nun kwahha's. 18Ani a Baaba' tlehhit nee kuunga' a na/iiee' oo' daqay nee dasuwo Aako Mungu' kwada oo Aleesleemu koo'm Ti ngina oo'.
1Sla'aaruser'ee' asma alqadoori kawa komaa'n ti kolohung hhohhoese' baraa' umoo'qo gada' kuunga tunuhhititimaa baraa' slaqohu'ng nee baraa' munerhu'nge nee hhoohhoari ka lelehha' ne'r baraa' da'er Mungu'.2Dii amohhe'eesak asma ate'n hhe' tan as dakusaan i kahh ayahunge nee hee' ta slahheeesaan i kahh nee slimi hee' ta al/ayan i kahh ar ate'n daqari'iima kawa slawan. 3Ti ngiwa kah a gidaabaheka' kuunga' nuwa tlatlakweemiis asma aka qaro oo' kuunga a baraa' slafingo a dinkwa. 4Ani pihhe yarir u koo'm asma kuunga' tin xirfemis asma kuunga gira'/oo yarir u koo'm ta'm baraa' tla/angw slahha'amoyere'n slee'meero.5Nina xawaan baraa' Makedonia slaqore'n hu hungu/uusa' nga slay'iika' aludae ga'r ta slawaan an slahha'amaye ar umo idooro ar tunwa difi baraa' slaqowo nee gurhami baraa' munemowo. 6Munguda' mu'k a diqay tsatiit ngu gurkwa/aamamis tamuna gurkwa/aas ne'r xemu Tito. 7Ga'r gurkwa/asa'r Mungu' kasa slawaan a xemu Tito kiloseka' asma gurkwa/asada' Tito naa dirhu'ng wa sla'y ino's sla'aarir ur ar kuunga' ta konda' ngina oo' gurhamirhu'ng nee idoda' slahha'amaye kawa konda gawaa' dandoene, idosihe gwal/oo ee' ina ka'r dogin.8Tam aba'r barwar'ee' tuna gurhamir i hubi tisi ani awada'imitaaka' ala ana da'ayut qoma'r barwada' gurhami ngiwa hu'b dirhunge ta'm idosihe gurhamir ta sleree' ar qoma'r ninaw. 9A gwal/o loo'm gwal/oowi' a as slahha'amayeda'eka kuunga ta konda' a as gurhamida kuunga' naa hub baraa' hho'iima. 10Asma gurhamida Mungu' sla'atimiis ga'r i hub a hho' ima asma ba/ama'r gurhamir komaka' gurhamir dandoo' yamuka' ga'r i hub a gwa'ara.11Qaytsite' ido'r gurhamida Mungu' sla'atimis gar'na lagwa'l a ilakaharu, tiwa alekala/anda' kilohu'ng ale nee moroo' tlakw kuwa siasia' nee kuwa mera' nee tisi ngi laqaqan kawa sla'aa' loema kiwa dagidaeeli nee baraa' umoo'qo garo tlakwees a konda'aaka'. 12Tam barwari nga amorhungi goimi aka goimika asma heda a dakus sleeme a heda' eka ta slahha'ees nee tlakwema, ana goim asma munemahung tiwa gehhoesiya dir atene nee dir geraa Munguhe'.13Gawaa' tihe aka gur'ee kwa/aan nee baraa' albu'uma'r gurkwa/asare'n aka lo' wa qwala/aan asma Tito idoda' munowo's iwa qwala/ asma kuunga. 14Aba'r takahi ani tina xirfeemiis diro's i ale asma kuunga' a mure'r komaaka' ala umoo'qo gar ate'n ta ooani baraa' ayahunge a loema xirfore'n gawahunge asma Tito a loema.15Sla'ariro's gawahu'nge ka lo' wa u'r qoma'r ila iwa/amerhung bir nga insla'y idoda kura kwahhoase' ne'r dae na daratamaye. 16A qwalala/ asma xure'r ni koo'm kahh barahunge.
1Daqay nee dasuwo a sla'aa'n kuunga' kawa xu'a gawa dando qemu Mungu' oo ta haniis baraa' kanisadu' baraa' Makedoniari diria. 2Qoma'r iartada ur' ar slahhe'eemis yaremaa qwala/oo in nee narko yarir oo a dogin dir'ine ga'r a laqwal a daqari'ima'r u'r ar gurhhoa'.3Asma an lamabu'uum ar gidaab' ngina duxuuti' ar har idoda aleslaya nee idoda aleslemune wararahh. 4Baraa' gurhhoarine ate'n tununalo wa firirine' ar inooin iwa dinku'uutiya' baraa' gadiyeri ta tlehhiti nee Krishana'y. 5Idori an ido'r naa haraxuuanika' dirine inooin tina kiloin hanisiye dir Aako' Aluwo tina kiloin hanisiye amo'r atene ne'r baraa' sla'arir Mungu'.6Gawaa' tihe Tito unafiriman kwada' amohho' gadiyeri nga imu/un ar morowi ta duxuut nguwa huwi ne'r idoda kuraa' duux. 7Kuunga' moroo' yarir ukonda' baraa'ilakaharu baraa' sla'arihu'ng asma ate'n gimse' kuunga' sleeme ar yarir hanisak ar kawa duxuta' ne'r gurhoa8Ti an ha'h ala a garta warahhasika' an ka'h as kahho ngiwa tsahh ido'r sla'arirhu'ng i dirii aba'r ka qomee's nee ar mu'k hatla'. 9Ani a xuu' qeemu' Aakore'n Yesu Kristo Ta'm geera a daqaramowo, inaa narkuut asma kuunga' as kahho' baraa' narkowose kuunga' tawa daqari'iita'.10Baraa' kangwihe ani kuunga' nun hara'ayim ner hara'aya'r kuunga nu /iis baraa' kurku a warahhi kuunga' garta tlehhe' i kahh' ala aga sla'ee' kawa tlehha'. 11Kuunga' gasi tlehhak ner idoda kuunga' kar sla'aai' tlehharo ar har idoda ta alestera' tlehharo. 12Asma kuunga' kangwi kuwa sla'aa' tlehharo a ga'r qoom hhe' gada' i ko'n ar alseslay ngiwa hanisi ala gada' aleslaykan mingiwa duux.13Gadiyeri a gidabaheka kuko ido'r islahha ngiwa slaya'r nee kuko ka al'loa'y nee huwa gar sla'amuut moroo' slee'meero in alqo'n. 14Kuunga' tisi yarir ta konda' qomarihe mukuwqa oo' baraa' alemaa' i diria' ngu /is daqane kuunga' aba'r aleemaa konda' inooin kuunga' nuwa /iisiya' idori an ido'r qoma'y dirii. 15Idori an ido'r kar goin "kwada' ar yarir koo'm gar' a diro's i met i kahh nee kwada' ar ninaw koo'm alemaa nga slayka'n.16Mungu' na'asi kwada baraa' muno Titowo muno ilakaharu nee ale/isay ngwa qaa's an muno ani nikom asma kuunga'. 17A gidabaheka a firo'r ate'n ta hanisan nguna hub, geera ino's kilo's tigu dawitimiis asma xemu ayahung in baraa' monow dahh.18Nguna ya/awa'n dinkwa nee hhiya' kwada ta i a tlee's baraa' kanisaduwo asma gadiyero's ar ya/abito'r hho' alla/iit. 19A ti kiloseka ala sleeme kuna tsawa'r hee kanisadu iwa alhi'iimiti nee ate'n tiwa ale/imisan baraa' oo uhimeri ar ta duxuti, ii an xirfoo Aako oo kila' nee an sla'ariren asma ale/isewi.20Garta baqamiman a hee mutuwa danda axwees baraa' gadiyeri ar ohime ta tlehhita'n. 21Tin alqatsimita'n gada' hhohhoarita' huw ngiwa tlehhan a dir ger Aako kiloseka nee dir geera muu sleeme.22Nee sleeme hhiya' ooo hatla u ya/awaan dinkwa nee inoine, uka alqaytsimitan qoma'r yarire nee uka aran ino's a hee' gadiyer slaa' nee tam hindi i muno kon nee pihhe lo' wa ur asma kuunga'. 23Gawaa' dando Titowo ino's a hee' ani ale/imis baraa' gadiyerihe nee ani tin ale/imisan asma kuunga' ado'r hhae kwada ti ya/abiti nee kanisadu asma xrifoo Kristo. 24I dodihe sla'arih'ng laqamak gawaine nee ka laqanda' baraa' kanisaduwo ga'r ate'n tis xirfemisa'n asma kuunga'
1Gawaa' dando gadiyer' Krishana'y a tsini dir'eene aba'r nga goim. 2A xuu' baraa' gada' kuunga' ta sla'aa' toda naa as i a tlees dir mula Makedoniaro ina ba'w Akaya ta qaro amohhe'es ime'r kurko a warahh, munohu'ng mu'k yari ngwa tlees ar kangw kuwa tlehhi.3Hindi hhae nga ya/aaw aloa masok xirfemisore'n gawaa' dando hunge miwa towo tlehhit alok masok kuunga' tinaa amohhe'ese ido'r kara kate'. 4Aba'r idosiheka, hee' amo'r Makedoniar dahh nee ani bina alxawan binahardahhan garta tlehhe' i kahh an murutan ani ga'r ni doog dir kuunga'e ar pihhay kuwa sleera' i kahh. 5Baraa' idoorihe gar nar ar a hhae ngiwa firim niwa ayahung kaya' ar moroo' ngwa qomesiya daqiale as sawadida' kuunga ta oe' an idosi as iwa tsuwqa tlehhit ido'r garta /uuresika'.6Axwesani a ti hee' ar ninaw nga hahas aqo ar ninaw ngi bu'uun nee kwada' nga dahas asma duqa ngiwa slay tsuqa ngi slay. 7Idosihe umo hewo gni duxi idoda ngira amohhe'ees baraa' monowose mingiwa dux ne'r gurhami laqa ne'r /ururesa' asma Mungu' kwada' nga dux ne'r muno qwalalay ngu slaa'.8Nee Mungu' ngi aleslay tsuqa ngiwa tlahhasi baraa' umoo'qo garo, kahho imoqo' siwaro baraa' umogaro toda ta sla'aa' kawa sleera' Ti a gidaaba' tawa doginda baraa' moroo' hho' tlehhitowo. 9Nee ido'r kara goin "daqari'imaro's nga diyaya/ nee ngire hamis dir narkuute, gana'amuwo's i hot ay alhesay wasle".10Kwada' dahasing hanimiis dir hee' dahamis nee oo mkater hanimiis asma /ayma nee sleere dahasinghu'ng dux nee ngu lo' wa doog asma kuwa dahasa' ino's bu'ungw gana'amuhung ngu doog. 11Daqariima sleera baraa' umo gaaro as kahho' tawa kumita' muu kuwa ale/iimisa' ti na'as ar mor Mungu' dahh ngi hub ne'r urwar ate'n.12Baraa' gadiyeri tlehhitowo a gidabaheka har alemaa krishanay ngin lu/u/uun nee mu'k yarir slufay ku ki/is amo'r Mungu'. 13Asma kuunga' tunaalqaytsiit nee tunere ilaoh asma gadiyeri nee Mungu' xrifoo i ki/isa' asma ilaiwa/ame as ya/abito'r Kristo kawa alki/iita' nee sleeme Mungu' u xrifoo i ki/isa' asma gorhhoarhu'ng ar ta duxe' dir'iin nee dir umo hewo. 14Tunuwatlakwemisiya' nee in firirina' asma kuunga' ti ngin tlehhitiya' asma Tsuqa Mungu' kwada' gawahungw i diriia. 15Mungu' ku slufimisan asma tsuqawo's koka' alki/itowo ta' aleslawanaaka'.
1Ani Paulo oo kila' kuunga' nun firiim ar tiwa baray ki/imis ner tsatsaaremaa Kristo ani ti tsatsaa'r qoma'r ba'r geera hu'ng i dirii, slimi ani dihh qoma'r birti saw dirhunge. 2Kuunga' nun firirim ar digaaba' qoma'r ani nee kuunga' aba'r dinkwa dihhayee' i gadiyer konkan ala gar ni sla' dihhay kun ar qoma'r aba'r mukda slaqoo harafadiit aleetl ank kwada kaha' an hotaan ne'r kangw slaqwa.3Ta'm ba'r hi'iimitaan ne'r slaqoo a slaqwanaka' ne'r kangwda' oo slaqwa. 4Asma xoslu ta'r slaqwan oo slaqwatooka'n ala xosluu /uuruu koma' kwada' baqoo' gawit ngu fe/a garta slaxaa'n a /aymuda' oo lama kwada nee /aymu Mungu' ti koma' aaka'n.5An hhitimaa'n umoo'qo garti gawti tlemiis gawaa' dando xu'utir Mungu'he, nee ate'n umoo'qo hhaslooro an harmagahhaan ar Kristo ngwa ila iwa/. 6Nee ya/amaa ina dawaan ar umoo'qo tlehhimii ila iwa/amer' komaaka kiwa as kwaslemutaan qoma'r ila iwa/amerhu'ng bira ganaa'.7Qaytiit gada gehho, gerahunge, aba'r hee' aa ya/aan ar gidaaba' ino's a hee' Kristo, nee ngi kilo's tsahhi ar gidaaba' idosi ino's ta'r hee Kristo idoosi an ido'r ate'n ta'y dirian sleeme. 8Tam birta xirfee's gar ninawe gawa dando alseesleemure'n kwada' Aako na haniis asma kuunga nuwa kwa/asa'n gawa tihe mure a araaka'n.9Baraa' ithe a sla'aaka'n ar gidaaba' ani a kuunga' i gahhamiit ne'r baraa' slaoo/eewi naa amo'r hung i goim. 10Asma muu bahha'ale i kahi "sloo/eewo's oa goin i xarasi nee i /uuruu koo'n ala ino's baraa' slaqwato i wanaaa' /ayme'eriwo's i harinaaka kiwa axamiisi".11Aso muku idosi ngi tsahhi ar gidaaba' toda ta kuhaan ne'r sloo/i qoma'r tunusaw i qona' nee toda ta' tlehhiita'n aba'r dida i diriian. 12A amo'r sw kwanaaka'n ar tiwa kilore'n burumbura'n laqay tiwa qomesaan talore'n ale nee kwada ti kiloin xirfe misa' ala inooin tiwa kiloin qomemesiya' nee inooin oo kila' a daktana.13Ate'n tam idosihe ta wawa/asanika' xirfemisowo ala ar ta kahaan aqo harqomaa da' Mungu' naa ate'n i hamis nee kuunga' sleeme' aba'r qomada'r i diria. 14Qoma'r ate'n aba'r axweesan asma kuunga' harki/eere'n ukwa warahhanika'n dir kuunga'e asma ate'n a muku geera oo ya/abito'r hho' ar Kristo nga giriis ayahunge.15Ate'n ta kiloren xirfemisanika gawaa' dando gadiye'r mu'k hatlae ga'r ate'n ta harafaditaan a haratlintaaorhung bira kwa/ ate'n daqane' a dogiman gadiyer ur kawa aka tlehhaan ayahing wa ale asma gadiyeda Mungu' naa ate'n i haniis. 16Harafari a komaan gawa tihe as kahho' ya/abito'r hho' kawa alki/itaan baraa' ayemoo dimbadimbay ti xirfesanaaka' asma gadiyer ta tlehhiiti baraa' yamu hatla wa ale.17Ala oo ti xirfemiis ti xirfemisi wa baraa' Aako. 18Hee' ta ya/aan a kwadadeka'n ta kilo's xirfemiis ala a kwada Aako a xirfees ngu ya/aan.
1A tsini geera aba'r akaa' qitle' asma daktu umar ee' xaysee' loemawo qitle'. 2Asma ani a tlomuu' koo'm asma kuunga' tlomue oo Mungu' asma kuunga' imir alqado kawa kahaan ar tunuwa duxutis dir hhawato wa'k, anagawdu ar kuunga' tunwahuu amo'r Kristo ido'r dasida toma'r koo'm.3Afiqoma'r karo ani a da'iimiit aba'r amatoo/i Eva ngina al/ay gawaa' idosihe hhaslo'r hung i ya/aan kawa qwaresi waa amo'r ibadada' ar kila' tida' hhohho' ama Kristo. 4Slaqasewe heeko nin xa'y a'r Yesu hatla' ngwa alki'iiti oo' nee kwada' ate'n naa alki/iitan ti koma'aaka'n laqa'y slaqasew qeruu' hatla' un ila ota' oo hee kwada' kunga' ta ilaote tikoma'aa ka tlehhe'.5Ani ngi slaa' a kahh bara tla/angw muuda' diqay tlakwe dir gera kwada' ta baba'y ya/abuse'da' ure'n. 6Aba'r ani tina itsahha tisika'n akwesani alki/itawo, ala ani xu'uti a korom baraa' umoo'qo garo arta tlehhaan ka tsaahh ayahunge.7Xay tlakwemaa ina tlehhi qoma'r tiwa laloee' ninawee's daqane kunga' tunu tleesi? /aymu Mungu' unaa alki/iita'n ne'r ido'r hho' ayahunge. 8Kanisadu' hatla' ika hayo asma alee/isa'y un ilaohim dir'i wa ale, daqane a aleeslay ar kunga tunuwa ale/iis. 9Qoma'r ani nee kunga' tawa dinkwa nee qoma't niwa aleeslaa' ani hee tam oo wa'k naa ali' loou' i kahh asma moroee' ina bu'uut nee haae nire' Madedonia'r wa tlaye baraa' umoo'qo garo ani ta kiloe' ilaa/ ama makawa huwa tlehhiit ayahunge nee slim tis tlehhitowo an kumiit.10Idoda' loema Kristo i diriiya' baraene, xirfemisoee' kwi kuila/iika'n baraa' aya Akayaro. 11Asma mila? A gidabahe ina sla'aaka'n Mungu' ngi xuu' ani ngiwa slaa'.12Ala toda' ani ni tlehhiit aba'r aka tlehh sleeme, a tlehh asma daqane ngiwa aleeeslaw pa/angw kwada' i doda' i ate'n nii diri an ila tleeruusa' baraa' toda ar kila' tiwa xirdemisiya'. 13Asma mukuda' a ya/abuse'r lana nee ana muku gadiye'r al/ayama tlehhita' tin kiloin warqemisiya' ido'r ya/asuse'r Kristo.14Ala ti i wa/o/omo'r kondaka' asma tam netlaang tin warqes tawa ido'r malaykamo gwa/atema. 15Ti, i wa/o/amo'r ur kondaaka'n aba'r ya/abusero's sleeme bir tin warqemisiya kiloin ale ido'r ya/abuseda'r loema alhhe'eesein a ido'r tlehhemi'iin i diriiya'.16Ti an male ka'h hee tam oo wa'k miwa deeruu't oo ka ani a daktani aba'r ani i idosi i harafadita' ani ila ohari ido'r daktani ar tiwa xirfees gar ninawe. 17Ti ni kah gawa dando tiwa kiloee' xirfemiis ka askwasleemutikan nee Aako ala ti an axwees ido'r daktani. 18Asma muku yariri tiwa xirfemisya' kiloin ale baraa' kangw slaqwato, ani slee'me ti xirfees.19Kuunga' tina alikomakdonde' nee daktana ner gwala' nee slim kuunga' oo kila a sagaloar konda'. 20Aba'r ta ale ya/ande, nee hee bur tuna dahaa's baraa' lawaliima, aba'r qasimis bur ngwa huu' baraa' tla/angw hunge, ab'r kuuna' tunu ar gadiyus as slaslawaro's ngiwa slay ibir ta kilo's tlee's gwati ale laqay aba'r tuna qitse/a diff. 21Idor an an axwe's asma kilqire'n ar gidaaba ate'n a lo' wa tununu/aan gasi tleehharo hee birta xirfee's ani an axwees ido'r daktani ani slee'me ti koee', xirfee's.22Xa'y inoin a wayahudiro? ani sleeme a idosi inooin a Waisraeliro? Ani sleeme, inooin oo xwayla'r Abrahamuwo? Nee ani sleeme. 23Xa'y inooin a sagadiyuse'r Kristo? (an kuto ani saga inaa /akuu't) ani a aka ale tam abara gadiye'r ur i diriian tam baraa' tsegamo baraa' diftaro tina lo' wa diif braa' gwa'araro daqislem.24Amo'r Wayahudiro difta sagawa koa'n difta miberi tsiyahh wa'k hengesek. 25Saga wa tam tina fiff ne'r hhara' sagawa wa'k tina tlaguu't ne'r tla/ee an ba/a/am baraa' melito saga wa tam, ana iwiwit amsi nee tlatala /angw baraa' tla/angw tlaw. 26Umoqomoro ana haayumiit ne'r baraa' tsaxwaa' ya'u baraa' tsaxwa muku tsakw tsaxwa amo'r mukuee' oo kila' kahha' tsaxwa amo'r xordu hatla' taxwa baraa' gixisadu, tsaxwa baraa' sla/a.27Ani gadiye'r gawden ana tlehhit nee hotaa gawit ina ar hoot ana guu' nee qwari nee waxaro qoma'r yarire tina tsegiid baraa' tsagwa anawa iwiwit nee iqwar' i ikahh. 28Moroo' hatla' bura maw huwa naa gaga'r i deya delo slee'meero nee da'er ee' gawa dando danisadu. 29Hee' wanana a ma'a ala ani a wana naaka a ma'a oo hee ngwa getaap oo hee iwa hui baraa' tlakwema ani a salahha'aake baraa' munake?30Aba'r gar afhaamiit tiwa xirfee's tin xirfees baraa' toda' wananaee' laqaqaam. 31Mungu' babo Aakore'n Yesu kwada' ti xirfeemis ay alhhe'esay wasle ngi xuu ar gidaaba' ani ti al'/ayikan.32Baraa' ayadameskiro umsamo mkoa baraa' waawitiima'r Are'nta inois gixisa'da' ar damseski de'een ar ani tiwa ohi. 33Ala tina qaas baraa' kikapu ne'r urwa'r ta/angw do' nee baraa' ko/i nee ana ba/amu dir bada awose.
1I hariin tiwa xirfees ala tisi ga'r i doogid i kahh, baraa' idosihe ani akumiit baraa' igu'utu nee gehhou amo'r Aako dahha`'. 2Heeko wa'k u xuu' baraa' Kristo kureri mibane tsiyahh naa warahhii' aba'r in baraa' slaqwati dirii a xu'aakan laqay gawaa' dando slaqwa a xuakan Mungu' ngi xuu' kuna ar tlay ay baraa' dawri oo tam.3Nee a xuu' ar gidaaba' hewi ibir in baraa' slasqwati diri' laqa'y baraa' slaqwa ati dir'ika'n anaxuaka'n Mungu' ngi xuu'. 4Kuna ar tla'y ay dida ta ba'y paradiso nee moro hhohho oo Mungu' ngure axamii`s kwad hee aleslay ka oaro. 5Gawaa' hee ido'r wkihe ti xirfees ala gawaa' dandoee' loo kila ee ti xirfesaaka'n daqane aba'r ana gawaa' dando wananaee`'.6Aba'r slaa' tiwa xirfees geraa' daktaima akatlehhitikan gera ga'r ni axwees a loema ala tiwa xirfemiis ana ma'w daqane hee miwa deruut oo ngi aldakuut lo' wa ale toqa ta barae' ga/ay laqa toda' ta amo'r ee`' wa axamisi. 7Ti xirfesakan sleeme asma gehhoee misoqa oo wa/o/omo'r koom baraa' tihe ta hatsiisika' nee dara/angw laqayi kana qaas baraa' slaqwataaee`' laqayimowi a ya/abusumo Aetlangw ani in slahhaemiis kahho`' makawa warqa'w ar tiwa xirfeemiis.8Saga wa tamu Aako una firirim asma gaari ar nguwa hengesi baraa' slaqwate'ene. 9Inoos ina ba'y qeemuee' dir kuunge i bu'uut asma /uru in tlehhit ne'r baraa' wanana'ay, gawa idosihe ga'r na slaa' tiwa lo' wa xirfees baraa' wananaeeane asma kahho aleeslemu Kristo iwa iwiti gawaee`'. 10I doorihe ana bu'umit gawaa' Kristowo ne'r baraa' wanana'ay ne'r ba'r /oslisling baraa' sla'amaye ne'r baraa' gurhamii asma qoma'r niwa wanana`' an ak /uuruu koom.11Ani ana daktaut, kunga' ani ina /urutese`' baraa tihe asma geraa' aa xirfoo i ki/ise' asma ani a gar taworoka'n dir kwada' ta daba'y ya/abuse'r ure'n tam ana a ala garoka. 12Laydu loema oo ya/abusumo inatle hharut wa baraa' tla/angwa hu'ng ne'r qitla, layadu nee tlehhimii wa/o/o /amo'r koma' nee tlehhemii ure'n. 13A idoola do tunur afahhamit ta kanisadu qa oo hatlae ani aka huwa tlehhitika ayahunge, gurtaware'n asma dakusari.14Ani ti amohho' niwa aya hungw kaw gari a ki/ima tam ar ni wa ayahung kakaw ala aka huwa tlehhitika'n asma gara hung a sla'aka'n asma i harindaka na/ii qasi ngiwa qasiya asma xway literin gar harimi xwaylite qasai ngiwa qas asma na/ii'n. 15A lo`' wa qwalala' ani tiwa hanii's tiwa ar gadi'yusi laqay tiwa ar gadi'yusi asma kunga' ani kunga nun lo' wa slaa' nee sla'ari xaresa ngi ya/anda' dirhunge.16Ala idorihe kuunga' tununa al ilouwika'n asma ani tawa lo' wa qerusumo ani a kwa' kunga' naa oh kuunga kuta nuna slaw ne'r al/ayma. 17Ani hee naa ya/awi ayahu'ng gawa he'sihe gar na hayo ideero dirhunge. 18Tito unafiriirm niwa ayahu'ng ka'y nee hhiya'oo hatla' dinkwa nee inoos xay Tito gar kuunga' tuna i tlehh a mila? Aka hi'imitanike ne'r baraa' urwada' ar kila'? Xay digiroda' uka ar ohanike?19Kuunga' kawa xu'a' qomari slee'mero tin kilore'n ale kal/amaan dirhunge? Dir geera Munguhe nee dir Kristo umo garo arta kahaan ana kahaan asma kunga' tunuwa kwa/amiisaa'n.20Asma dae akoom ar gidaaba' birna xawa tunuslawaka'n ne'r idoda ni slaa' nee sleeme ani slera' aka'n ar idoda kuunga' kar sla'aa' gar' ni xurumit a axwesani in deru't, tlomu, nunene, ilatleri takaha'y dara/angw nee gilaa. 21A xurumit bir na male ki/i Mungu' ee' ani murutis dir geerahunge ar gidaaba niwa mele gurha iringe nga tlehhiti nee kwada tlakwema nga henge siika'n ina kumiti ne'r baraa' tsatu'uma nee moro slasla/are'n.
1Ti a saga watam niwa ayahu'ng kaw " umo askwaslemaro ar kawa tlehh, ne'r lamabu'use'r tsa'r laqa ta'm. 2Aka qaro oo dir kwada iringe nga qaro tlehhi qoma'r ani niwaxaw nee dir mu'k hatlae qoma'r xemue oo tsa'e hindi an male ka'h birna male xaw qitla u male aleslawaaka'n.3Ti ngin kunga' i kah asma kunga' garta lolehhita' lamabu'ungw Kristo ar iwa axweesi ne'r ani ino's dirhunge i wanana, ka'n inoos in /uruu koon barahu'nge. 4Asma kuna huw gawaa' pehhi ne'r baraa' wanana'ay, ala hindi slaf ner/uru Mungu' asma aten slee'me a wanana' aa'n bararene ala ana hotan nee inoos ner /uruu Mungu' braa' tla/angw hunge.5Ti alqaytsife' kilo hu'ng ale ka xuruaa' aqo baraa' haratlintaoro ti kilohung xuxuee' xay Yesu Kristo i barahu'ng i diri'ii ala bir kahh tunaya/anika'n. 6Ani pihhay u kom dirhu'nge ar gidaaba' kunga kawa tsahha' ate'n tuna si'iika'n.7Hindi ana firirimaana amo'r Mungu' ga'r qo slasla/ar matlehhara' afiriimaka ar gidaaba' ate'n iara' aka ba/an siwase garni firirim kunga gar hho' tawa tlehha' tam qomar karo aka slaqatani. 8Asma ate'n gar hatla' tlehharo ta sla'aan i kahh aqo loema in sla'an.9An qwalala/an qomar aba'r wanana'a'n nee kunga aba'r /uru konda' ate'n sleeme garta fiririman ar kunga tunuwa kwa/asi. 10Morowi birti saw na kunga as kahho qoma'r ani nee kunga' dinkwa a sla'akan xaraslema ngiwa laqa'n dirhunge, aleslemuda Aako na hanii's ar hunga' nuwa ale/iis a gidabaheka ar hunga' nuwa hhitiim.11Alhhe'eseyo hhae daqay nee dasuwo qaalala/e gadiye tlehhala ti muno idoogite, Ti ka sleslere' kilahu'ng ale hote' ne'r baraa' wayda' nee Mungu' sla'ari nee oo wayda' i dinkwa nee kunga'. 12Ti laweemise' umoqo'hewo ne'r ma'aa sada' hhohho'.13Krishanay slee'meero tunu lawe'emiis. 14Qemu Aako Yesu Kristo, sla'arir Mungu' nee dinku'uma'r geeruu hhohhoo' i dinkwa nee kunga, sleeme.
1Am a Paulo o/a/abuwumo, ani sleeme aya'abusumo mukokang ne sleeme nar gawa hewokang a Lomaso ana warahha nar Yesu gwarusumo na Mungu' baaba kwada' ngwa waslo/isi wa baraa' owahhane. 2Dinkwa na mukwa slee'meero ani, an goim dir kanisadu Galatia.3Kangwhho akohungu na amohhoada ar amo'r Mungu' baaba koren na Aako Yesu gwerusumodahh. 4Kwada takilo's duxi asma inngettoren asma daqane tunduwa/isi wa baraa' delori ar moroo' qomakang, asma slaatri Mungu' koren na Baaba. 5Amorose alomaso tun amohh tam edaqala.6Anatoxumisi asma anawar' qere nar gaslay baraa' /aymu hatla. Antoxumis asma gidaaba' tinaas war qaqera na kasaw sleeme dir kwadae tunda/ak ai wa amohhoar gwerusumo. 7/Ayimu hatla ikahh sleeme mu ido'r bahhaale kwada morooko tleehhita kuunga tlakweema kiwaslera na sleeme ngislaiy /aymu gwerusumo nguwa waraqe siya.8Daqane a ar ate'n sleeme ay malaykar gwa dawri dahha' nguoina/ayimu dir hung ale ohatla wakekang na kwada ate'n naoiman dirhung ale na kuafusi. 9Aqodada nga'r oan geera wa ale na hindi an male o' abar he ider o /aymu oimohatla wakekang na kwada tailoote, ne kuafusi. 10Hindi idoorihe alelehhita gidaaba loema oo mu au o Mungu'? An lelehhita Munguwaqwala/amis? Abartikay an komiit ngiwa iaraar mu nguwa qwala/amis, ani daqana a asgaduyusumo gerusumowokang.11Mukue ganisla kuunga ana xua gidaaba' /aymu na oim natiitikang nar ma. 12Ukailaohikang wa dir he sleeme kuunga itsahhatisikang war qesaros, agidada a qou Yesu gwerusumo dir ene.13Ngaqaroaxas ar gawa dando hotarir' e ar azu wa baraa' dirir kiyahudi, ido'r ni diri ngiwatesim nar dihaay kanisar Mungu' afqomada ba/ati ngiwa tlehhit. 14Anakomit wa baraa' dinir Kiyahudi mukue oyarid a Wayahudi sleeme tin lwadihh wa baraa' kagda o bariser etada.15Aluuwo Mungu' insasaqwala/a ani iwatsawari wa baraa' gur' o ayir'e ina/aka ani nar hhohhoaros. 16Ngiwa laqan garmawos' ibara gurowo's daqane gidaaba' ngiwaoim ino's ahe wa'k braa' mukdae ab/anikang sleeme agarita hara'eya kwalelehhatkang ar slaqwana tsere. 17Na akatsa/amikang Yerusalemu dir kwada oya/abuse qomar ani niwakahhatiti aluwo anadadaqaw Uarabuni na aluuwo ana ki/i Damesiki.18Aluuwo qooma'r kureri afi tam anatsa/am Yerusalemu hiitino anaaw amo'r Kefa anaiwiitandelo ubane mbane koan. 19Aluwo ya/abuser hatla' aka arikang he na ar a Yakobo kilo's, a he doir na Aako. 20Qaytsit, geera' Mungu' tundunaxuxumakang dir' tada na goimi dir hung ale.21Aluwo anadaqaw mikaar Shamu na Kilikia. 22Sleeme tixuikang tam ilawo na kanisadu Uyahudi kwaxa obara gwerusumo. 23Aluwo ngin toaxamisi /a toale, kwada ang tundatesin hindi ngioin haratlintaoda ang hhititin. 24Ange slemu Mungu' ngunslu fumisiya asma ani.
1Qooma'r kureni mbane tsiyahh ana malo daqawan Yerusalemu ani ana Barnaba sleeme Tito unaritlaw diwak na oni. 2Anadaqaw asma Mungu' tinalaqar dir an ale gidaaba' iharind niwa daqaw, ihaqs geerain ale /aymuda kwada naoim dir mukuda aba/anikang. (Aluwo anaaxweesaser lowa harim). Dosi anatlehh asma ngiwa ara hhees gidaaba' ang agodowakang, na sleeme laqay anatogo.3Nasleme tam Tito kwada dir wa'k na ani ino's sleme a Myunani, kuna/urures kuwa al/utli. 4Ga'r do/i nina/iiti asma mukda o la Muse kwada na xay nar fiso ngiyahanisa amohhoao hikomar wa baraa' gwerusumoren Yesu nginaslai gidaaba' ate'n tunduwa lawaler sheria tlehhi. 5Anaya/amanikang sleeme ngiwa iarinqas tam saa'r wake, daqane asma /aymu loema iwameti sleeme mawarqay wa dir hung.6Nakwada sleeme taoin gidaaba ang sleeme awawit tam garaoi ikahha dir ene tada sleeme tlehhitiya igar kondakang dir ene. Mungu barqatir mu ngiya/anakang. 7Aluwo gar hatla inaari gidaaba' taaminitlehh /aymu nguwaoinm dir kwada taal/utlikang gara bar dorgaro tetoo /aymu ngunaoin dir otaal/utlin. 8Asma Mungu' kwada gadiye ngatlehhi wabara getoo asma ya/awa dir kwada taal/utlu, na sleeme gadiye nginatlehh wa braa' ani na dir mu'k ab/anikang.9Qomasi Yakobo, Kefa nee Yohani an ot tsahh gidaaba amuku kanis angatlehhi nginatsahhi xirfo lindahanis dir e tundu nailaoh wa baraa' dinkwa ani na Barnaba dori nginatlehhi asma tawadaqawan dir mu'k aba/anikang na sleee da qane aleshemu nguwakona iwadaqayadir kwada taal/utl. 10Nasleme nginaslai ate'n narkuse ngiwa inslawan ani sleeme anasla ga'r dor ti ngiwatlehh.11Qooma'r koda niwaxay Antokia unasi nar dor /awahh asma adakumis. 12Qooma'r mu'k afi farka iwakahhatiti xemuwo omor Yakobo dahha, Kefa ina/ayina dir wak na mu'k aba/anikang. Aluwo mukusi niwahardah, nginamay na inatlay wa dir mukuda aba/anikang. Inidaayumit ang asma mu'kda al/utlor slaa.13Alosleme Wayahudi bahhaale tinaharagasi na lamti dir waka na Kefa. Aluwo gar natiit sleeme tam Barnaba kungar tlay na lamtiin. 14Aluwo qooma'r ngiwaar gidaaba /aymu loema ngudigir delitiyaakang Kefa unaidabaw wagerain slee'meero, abr kuunga awayahudi barema anhota nr tleehhimii o mu'k aba/anikang harim geera akaita Kiyahudi, asma mila ga'r mu'k a a/anikang kus/urutemisa iwahotiya ador mu'k Wayahudi?"15Ate'n o Wayahudi tundunalaqwal ate'n mukdekang aba/anikang iringedar kom. 16Tsahhak gidaaba' ikahh heta harimari faditi asma tleehhimii sheria. Dir hatlee, kinharimari fr asma haratlintao' in haratlundtao ar guro gerusumo Yesu ams gidaaba tundu harimari far asuma aratlintao ar guruo gerusmo na sleeme a gidaabahekang' asma tlehhimii o sheria abar tlehhimii sleria slaqwat at harimari fari ikahh.17Qooma'r Mungu' nguwalelehhitan tumbuwa harimari faditi wa baraa' gwerusumo inqaytistan ate'n kiloren sleeme mu'k irin gedar kom aluwo agerusumo kuna lawalumo ininge tlehhi? Aluwo adosihe! 18Aluwo abara tlehh harafaroe gawa sheria xumo, harafrada naqaro hinges tin laqawam kiloe ale gidaaba' sheria aka geqaw. 19Gawa sheria anadel ha ngwa nar sheria, alo hinti aharim niwahot asma Mungu'.20Tinatesin dir wa'k na gwrusumo aani gekang slami he hot, agwerusumo in hot wa baraa' ani hotarir nihot wabara slaqwa anhot nar hartlintao ar baraa' guro garma Mungu', kwada ani asleai na tinaduxu asma ani. 21Utlankakang xirfo Mungu' asma harima ibir der nar gawa sheria, daqane sleeme gwerusumo atogwa.
1Wagalatia tanadaha, a ila gala antlakangahhitin? Aluwo Yesu gwerusumo kuunga laqanike ador he tatesin wa geera ila hung? 2Ani ganisla antsahh gidaaba wa amorhung. Aluwo ukailaofii muna nar tlehhimii sheria laqay nar haratlintao tada taxase? Aluwo kuunga adaktana nar idoorihe? 3Aluwo daqane anaansirodii nar muna aluwo daqane kawaalhheesa nar slaqwa?4Aluwo dada anaslerii wa moroo' yarid toale, abarqo tsubaloema oqoto? 5Daqane aluwo kwada muna ngwardu xi dir hung na tlehhimii /uri ngatlehhiti wa tla/ahung, na ngatlehh nar tlehhimii sheria naxas nar axasa wa dir wa'k ha haratlintao?6Abrahamu Mungu' ngunaharatlinti kunaharafar ahe kasimar kom. 7Tlaqasay aqokwada tsahhak gidaaba kwada ngitsatsahhana atlintii a na/aa Abrahamu. 8Goi ari nginao gidaaba Mungu' bir' nga far harima dir mu'k aba/anikang nar urar hartlintao, /aymu kuna al oin geera ale dir Abrahamu nar baraa' kuung ayemo sleeme kixifes. 9Daqane aluwo kwada haratlintao ngi koma kixifesi dinkwa ne Abrahamu, kwada haratlintaor kom.10Kwada ang harafaror kom ar tlehhimii sheria kaliwit na loo. Asma kagoin, kwalous umohe kwada tisla slawaakang na morooda' sleeme tagoin baraa' kitabyada o sheria, ngiwatlehhi sleeme. 11Hinti kagehho gidaaba' Mungu' ngifadifikang harma tani waka nar sheria asma sleeme he harmar kom ihot nar haratlintao. 12Sheria itiimitakang nar hartlintao, aluwo slaqasewo's kwada moroowi gwatlehhiti nar baraa sheria, ihot nar sheria.13Gwerusumo tundunatu/u ate'n wa baraa' looda ar sheria qooma'r kuwa loo tlehhe asma ate'n asma daqane kawa goin, kwalous umoke kwada takikii gawa xaano. 14Harafaro agidaba xirfo dir Ibrahimu dirii niwaxay amo'r mu'k aba/anikang nar baraa' Yesu gwerusumo, asma daqane ngiwaaleslawan ilaoharo aha dir muna nar baraa' haratlintao.15Mukue, anaaxwes nar ido'r heuma tam qooma'r agano heuma huwaqaroqas ogawit ihahha ongi aleslaw nqiwawaqai au ngiwadogi. 16Hinti ahadi kanaoin dir Ibrahimu na dir qartos tioindahang wa dir qari slaqasay oyarid, slaqas sleeme bar owak ikos' wadir qarto kolos' kwisi a gwerusumo.17Hinti an oim ya sheriyar naxer wa baraa' ureri 430 aluwo Agano nguhangesake kwado alu taqas na Mungu'. 18Geera' bra tikay dawa qasa ninaxer nar urar sheria na sleeme geera na xerikang nar uruwar delo oa. Aluwo Mungu' ngunaduxu doale dir Ibrahimu nar uruwar delo oa.19Asma mila aluwo sheria maskanahinges? Kanadog asma wa dakusa aydir na/e Ibrahimu nixay dir mukda' taioo wa inooin sheria kanaqas nar /uru nar dando malayka nar dako axwesini slemu. 20Aluwo hiti axawesini slemu slaqas lowaale ngilaqaqand a he wakehang naxas aluwo Mungu' aqowak kilo's.21Aluwo daqane seria tislaslayaake na deloda Mungu' nao? ahaa! Geera bar tikay sheriar tindaduxu aleslemu ngukond o slafingw nguwa hub, harima geera kaslaslay nar sheria. 22Aluwo warqwsaros goi nginatseg morooda sleeme dir aleslemu iringet, Mungu' dori nginatlehhe asma gidaaba' deloda ao ino's tunduwaba/amisi ate'n nar haratlintao ar baraa' Yesu gwerusumo iya/amut ngiwalsawan wa dir mukda aharatlintii.23Daqane aluwo qooma'r hartintao ar baraa' gwerusumo iwakahhatiti, ang tundunatse na abradirian dir sheryaro aydir gwer umor hartlintao ni xer. 24Aluwo hinti sheria a wawutumorene ayhindi gwerusumo nexay, asma daqane harima kungiwafari nar hartlintao. 25Hinti asma haratlintao naxer, akahhar slami maleale dir dabaa xu'musumowo. 26Asma kuunga sleeme a na/a Mungu' nar gawa hartlintaor hara gwerusumo Yesu.27Sleeme kwada tabatimis nar bara gwermo ukailaote gerusumo. 28Ikahh Myahudi tam Myunani lawalimo tam otatomay, hhawata tam hare, asma kuunga sleeme agar wa'k nar baraa' gwerusumo Yesu. 29Abar kuunga akrishanay, daqane ana/a Ibrahimu, otadabaqasi nar oada tao.
1Anao gidaaba abartikay he dabaqas a na/ay aqowak na lawalimo, tam bartikayi a alusumo boroosi sleeme. 2Warqesaro's i baraa' darii alukwadae nguga/aw na ngwadabaqasi aydir qomada ta qas na babain.3Tam ate'n slee'meero tawa na/a tunduna oh baraa' lawaliima ar unuda o gera o dando yaamuu. 4Aluwo qomar qom inwahardat, Mungu' garmawos ngunaya/aw kwada talaqwal na hare, kwada talaqwal dir sheriyaro baraa' dirii. 5Dori ngina/is asma ngiwaba/amis kwada baraa' diria dir sheriaro, asma da qasle ngiwa ilaohan afqomar ate'n tawa dor na/a.6Asma kuunga tawa na/a, Mungu' muno garmawo's ngunaya/aw baraa' guro mune nehung muno dahamis, abba, Baaba. 7Asma gwatihe kuung alwalimuwo kag slamu lwalimo a garma abar a garma daqane kuung sleeme dawa qasumo nar dando Mungu'.8Tam qoma'r daqi, gomar Mungu' nguwatsahhikang nge alwale wa dir kwada ang tlehhimiin a qwarerokang idaale. 9Aluwo dawane hinti Mungu' uxua' laqay daqane tundu xu na Mungu aluwo lawaliima amale slaa?10Aohindaa nar alqaytsita delor harim, qomar slehheng iloatimiti afqoma na kwureri, ani daayumit asma kuunga. 11Andayumit asma waidorka tina/amangw iki/is toale.12Tundun alqadim, ukue alomao tunduamohho ador ani nidari asma akador kuunga tlehhit awadakusiikang. 13Asma sleeme axua gidaaba' tawa tiqitir slaqwa na /aymu unaoim dir hung gari a sago geera. 14Sleeme qomadae dor slaqwate tundu naqas baraa' iara, sleeme awaqaikang na asiikang bar dahasaro's inailaote ador malaykar Mungu' bara dorgaro ana gwerusumo tlehhit kiloe.15Aluwo hindi imola qwalo/ohung? Asma akaar wa amorhung gidaaba' ibiraya/amut inatu/unde geera ilahung ne nginahanisa dir'e. 16Hinti aluwo daqane ang tlakusomohung tlehhit asma tunduwa loema babawu?17Tundun lelehhit nar qwala/a, na sleeme a wa hhoarokang gar taslai tundu paratli kuunga na ani daqane kiwadigirdela. 18Kahho tam daqalae qwala/a kuwa kond asma moroo' hhona sleme aqomar tawadir' wa'keng na kuunga.19Na/ae oninak, antiqi slahhaamu asma kuunga maleale aydir gwerusumo itlehhit baraa' kuunge. 20Anaslaa tawa dirwak diran slee'meero na kuunga hindi afor e ani war qese asma daaye arukom wa gawa hung.21Asooari, kuunga kwada ngislaa tawa baraa' dira dir sheriaro, aaxamisake sheria gar oin? 22Asma kagoin gidaaba' Abrahamu ange ina/a daqay tsar kon uwak idir hareda ar lawalito na o hatla dir har lehh. 23Tam hinti lawalitooda kana laqwal nar slaqwa kilo's naxas kwad o hareda lehho kunalaqwal nar al oa.24Moroodorkwi iya/amut kuwaoin nar slaqas, asma /anenari aslaqamis na qamada tsa'r ar wa'k inatiit wa baraa' tlomar Sinai. Na/a laqwalind akwado lawale kwi ahajiri. 25Hinti Hajiri a tlomar Sinai ibara Arabuni slaqasewo's a Yerusalemur hindi asma tawa lawalimo na alna/awo's.26Daqaneko Yerusalemu toqa gawata dirii ka amohho, na ti an ayiren. 27Asma kan qaro goin, qwalala/e king aminir sona, king ar laqwalimakang afo doxe na nar qwala/a, king tada aleslemu komakang o xwayla. Asma gidaaba' oyarid ana/a hoda osona ukwada ngi ba/a tada hhawato kom.28Hinti mukue ador Isaka kuunga ana/a al oa. 29Qomada he kwada kuwalaqwal asma harimar slaqwa ngunatesi kwada ta laqwal wa harimar muna. Tam hinti aqododa.30Goi in oindi? Hingasak amenir lawalitoo dirwak na na/ay garma asma na/e /amerir lawalitoo kudawaqasi kang dir wak na na/e o haroda amohho. 31Alo hinti, mukue ate'n a na/a har lawalitooro, alow naxas ana/a amenir amohh.
1Ga asma gwarusumo amohhoa ngina hanis asma daqane tunduwaamohho. Daqane sihhite lowaale sleeme mtundaohin maleale baraa' tiqitir lawaliima. 2Qoytsina ani Paulo tundubabaw gidaaba' bartikay, tundual/un gwerusumo tunduasqwala/a tam ura gala.3Maleale anaande umohhawato utaal/utli gidaaba' inqondo ngiwatlehhiti nar sheria sleeme. 4Tundunaparatl dir saw na gwerusumo kwada sleeme, taharimar fari nar sheria anakue dir saw na amohhoa.5Asma nar ur war muna nar hartlintao an damaramar nar muno gawit o harima. 6Baraa' Yesu gwerusumowo al/utlo nasleeme bilaal/utlikang gar kond ikahh sleeme nar gawa slaati tisi ga ngir taqaqand. 7Ang ati'ii'nda nar dor hhoo. Ama hetunda ila/i loema kiwa iari qasiikang? 8Al/aymasi ar dosi /isa iamoros dahha kang ino's tundu/akaka kuunga.9Dixar ninaw /aru sleeme ngun' al ot. 10Amohhoa an kom na kuunga nar baraa' Aako gidaaba' afikirindakang nar uruwar hatla sleeme. Umohe kwada tuntuqwaremisi kukumuwo's ngugangar ino's kilo's umohe kwada.11Hee' abartikay akomit al/utlo ngiwaoim gar bade ngis /ay amila? Asma /amu ni tam tada alhhantesumo msalaba xualeslay kuwahhitin. 12A aleslemue asma kwas=da tundugeraharahara nar dor qomakang tituiya kiloin ale.13Mungu' tunduna/aka kuunga mukue baraa' amohhoa daqane amohhoar hung mapa/ang dir slaqwato. Bar dor garo wadir slaati ti/imise kuunga kilohong. 14Asma sheria sleeme abu'ut wa baraa' amrir wa'k ,sleeme a /urtesa inslawomowok kuwasla ador kuung tir sla. 15Daqane aluwo gir takikihhe na te /aye, tixunde gidaaba mitinhitmara kuunga kilohung.16An oim, humite nar muna na sleeme abuutisaakang ilatlarir slaqwa. 17Asma slaqwa i ilatlerir ur kondo wadir muna na muna i ilatlerir kon ar ur wa dir slaqwa. Koka titlampaamisiya umohe naohatla, gar natiit aluwo utlehhitaakang morooda taslaa tlehhitow. 18Geera bar tikay muna tundu gerahaarahar kuunga abara dir aakang dir sheriyaro.19Hinti aluwo tlehhim slaqwa talaqane, sleeme afuqi uchafu hhehha. 20Firor ar sanamu da/ari tlakweema buhhagura tlakwe an ot wa munane, tin ba/as umisa islaakang qasimiso o mathehebu. 21Gura tlakwe onmte, hehha na moroo' hatla ador kwisi. Tundun igahhat kuunga ador tundar igahhat argerawo, gidaaba' kwada moroodoo kwisi tlehhita idahiya baraa ufalmer Mungu'.22Aluwo daqane /amin muna aslaati qwala/a, amohhoa, qitla hai gurahhoa amohhoa. 23Tseema, na afqoma sheria ikahh dir moroodor kwihe. 24Kwada o gwerusumo Yesu ngakikii slaqwa dir wao na qwala/a asma ilatleriin ar tlak.25Abar tikay akahotan nar muna na sleeme himitani nar muna. 26Alomaso mitaxirfermisan, mitaxislo ile hhitan umo hewo na hhiyawo's na sleeme mila itsi/ayir iga/awan.
1Hee' abara he kwa oho baraa' slasla/ani kuunga kwada aba/ane iwaqond un haraki/isa hesi nar muno bara dirii an orihe tin alqaytsimta kuunga kilohung asma mtundaiar. 2Tiale/imis huwawo abr' dosihe abuutisa shariar gwerusumo.3Abartikay he tam gala tiwaga/ay ino's in lowaqon na qomasi sleeme a garokang tin naxuxun ino's kilo's. 4Umohewo gadiyedaros ngipimusi, daqane ga ngikon ino's kilo's ar tiwaxirfemisi tam sleeme tiafqomesikang ino's kilo's tam umohewo. 5Asma umohewo huwawo's ngir tlay ino's kilo's.6He taitsahhatimisi /aymuwo iharind ta wadir wa'k ino's na itsahhatumusmowo's wadir moroo' hhohho' slee'meero. 7Mutundaal/ay Mungu' kur/atsatsinakang tada ne adahas aqotada ngin buun sleeme. 8Umohe kwada dahasingw ngwadahasi nar heumaro's ar iringet gar buun a hhita, daqane kwada dahasingw ngwadahasi nar muna gar buu'n afingw alhheesekomakang wadir muna.9Makaslaqatn bara' tlehhamii hhoe asma baraa qomarose abuuman abar' tikay aaluki/anakang. 10Hinti aluwo qoma'r pa/aw nguwakoman kangw hho ur tlehhitan wadir umohe kangw hho un lowatlehha dir mukda' baraa' gur o haratlior idiri.11Qoytsite ure baruwitoon nadirhung goin nar takoe kiloe. 12Kwada ngislaa ngiwatlehhiya moroo' hho nar alqaytsitar slaqwa daqare sleeme akwada tundu/urutemis tundwa al/utli. Dosi ngin/imisipa asma madahi baraa' hetlakwe ar msalabar gwerusumo. 13Asma tam kwisya taal/utlin in in sleeme sheria ngiohinaakang. Aluwo in in gar slaiya kuunga tundun al/utlin daqane ngialesleya slaqohung ngiwaar dara/ang.14Mindatiit inwadara/am alomaso nar msalaba ar Aako koren Yesu gwerusumo nar baraa' ino's dando yaamuu kina sulubisha tlehh dir e na ani abara dando yaamuu'. 15Nasleme ixuutitakang al/utlo tam buta al/utlikang tawa ga. Badalaros xwaylar /aben ilow harind. 16Wadir mu sleeme kwada hot nar tlehhimiika, lehhoa ngikone na wayda hho igawa kuunga slee'meero, na gawa Israelir Mungu'.17Imir indi tam he gala maslehhemis asma anagagar leyar gerusumo nar gawa slaqwatee. 18Xirfo Aako loren Yesu gwerusumo idahi baraa munaneren, mar afumo. Amina.
1Paulo ya/abusomo gwerusomo Yesu wa slaatir Mungu, kwad ta/amatl asma Mungu kwada, Efesor dina nee sleeme keada qoar wa baraa gwerusumo Yesu. 2Xirfu amorhong nee amohhoa ar amor Mungu dahha, Baaba koren nee Aako Yesu gwarusomo.3Mungu nee baaba oo Aako koren Yesu gwerusumo kuxirfo ihanis. A ino's ohundaxirfesi awa umo gitse/a hho o baraa munane wadir dawri oo guro gwerusomo. 4Qomar aya iwahahhatiti Mungu' tundunahagus ate'n keada haratlintaor koma wa baraa gwerisomo. Tundunachangus ate'n asma daqane ngiwaaleslawan tawa muko tlehhinii hho nee mutnda tlatlakwes wa gerawos.5Baraa slaasirose Mungu tundunachagus wa gera nee nginaaweris ador na/awos nar ur war Yesu gwerusomo idori ngina/is asma kunahhohhoes ngiwatlehhi tada asla. 6Aluwo gara tiit a gidaaba Mungu kuri xirfemis nar hhohhoa ar xirfowos. Ti an gar na slay toale nar ur war slaarumowos.7Asma baraa slaarusumowose ba/ama ikoman nar gawa tsereros gur tlemu iringet. Ti akoman asma daqariimar xirfuwos. 8Xirfowi ngunatlehh oyand asuna ate'n nar baraa kai nee xuwa.9Mungu aginatlehhe kawaxui diren ale loemada talu/i okangwda asma gidaaba wa slaatir talaqan gurko gwerusumo. 10Qomar delo ibirabuut nar idor qoma ner qeruwos, Mungu ngiqas dir wak umoga lo ar gawa dari nee ar gawa dando yaamu ibara guruo gwerusumo.11Baraa gwerusumowo sleeme tunduna chagus nee kanaslaa sleeme qomar iwahahhatit. Ti inatlehhit asma qeruwos otlehhit omoro sleeme asma harafarir slaatiros. 12Mungu dosi ngina/is asma gidaaba ngi naasilawan niwadawan nar xirfo amohhoaros. Ate'n onogera baraa qitlo gurwo gweru sumowo.13Ange nar ur ar gwerusumo gidaaba anaa xase /aymzi loema /aymu ba/amar hung nar ur war gwerusumu nage nar baraa ino's nee sleeme gidaaba akaharatlintie nee tunda da/atiqas ar mono amohho kwada taas oo. 14Muna an qasarar dabaqasaren adir alingislawan. Tian tada ar xirfo amohhoaros.15Asma tihe imir qomada ngiwaaxas asma haratlintaor hung naraa gur oo Aako Yesuwo nee asma slaa tir hung wa dir kwanda sleemeta/amatl asma ino's. 16Akamawikang Mungu nguwasiufe iki/imis asma kuunga nee tunduwaoim nar baraa fir' e.17Anfirim gidaaba Mungu o Aakoren Yesu gwerusumo baaba oo amohhoa tunduqay munokaito gwerumor xuutir hung. Anifirim digaaba ilahung oo baraa munane ki/uru idogi nee kuunga kawaxua agala qitla o kuunga tunduwa/akai. 18Ar'firirim gidaaba kawaxua daqariimar xirfu dabaohaaba kawaxua daqariimar xirfu dabaohatos wadir kwada ta/amatl asma ino's.19Arifiririm gidaaba kawaxua urewos kwad nguba/a wa /uu kos o baraa ate'n kwad nee haratlintian. Urewi gar tiimiti agaduyetilehha nar baraa /uruwos. 20Gari a/uni gadye qatletli wa baraa gwerusumo qomar Mungu nguwawaslu/is wa baraa gwa hhane nee nguniwitis baraa dakos oo hhawatiima wa dir gawa dawri. 21Ngunaiwitis gwerusumo gwa dir saw nee ali aleslemu /uru angeros nee omotaoinang. Ngunaiwitis Yesu a asma qomar ti kilosekang nee sleeeme a waqoma toqa hiit.22Mungu moroo sleeme ngunaiwitis baraa yaa gwerusumo. Ino's nguna saga tlehh gawa moroo sleemeero wa baraa kanisa. 23Akanisa gidaba ani slaqwatos buutumawos kwada ngihatsisa morosleeme wa baraa uruwa sleeme.
1Aqadoda tar hhande baraa dakusada ar iringe. 2Aqodori braa tihe gidaaba geera baraa hiite nar qomti tada ar dandoyamuka. Geera bar tikay anahiite nee anadigi'rdel ar wawutumo alusumo wa tlafo. Gari an munowos dir kwadae gadiyer tlehhit wa bara na/a moroo tlakw ngwatlehhit. 3Ate'n sleemeero dirihe ang aqomuku wak baraa muki aba/anikang. Amatlehhitan nar idor ilatlen tlakw ar slaqoren. Anatlehhitan slaatir slaqo nar xuutiren. Anaur arawan nar kang ang oo na/a tlakw ador oo hatla.4Aluwo Mungu ale gur tlemu koni asma slaatiros kaur tundunasla ate'n. 5Qomar twahhaman wa baraa dakusaren tundunahu dir wak baraa hotarir /aben ar guruo gwerusumo. Aamohhoa ar hho gidaaba tundunaba/amis. 6Mungu tundunawaslu/is dir wak natunduna tlehh tawaiwiwitan dir wak wa dir gawa dawri wabara gwerusumo Yesu. 7Dori ngina/is asma balo dleor hito ngialeslay laqamaro daqarimar uru lowaale ar amohhoaros. Ngina laqaqa diren asma wa uruwark hhoaros wa baraa gwerusumo Yesu.8Asma neema tundaba/amis nar uruwar hratlintao. Na ti iamoren dahhakang. A zawadir Mungu. 9Hiimitakang nar tlehhimii. Tiitinangos, mindatiit tam wak oti xirfemis. 10Asma ate'n a gadiyedar |Mungu tundunatlehhit wa baraa gwerusumo Yesu ngiwa tlehhitan tlehhimiihho. Atlehhimii koka kwad Mungu apangin imir ang qaroro asma ate'n asma niwahiitan wa baraa tisi.11Daqane sleeme islawak disi qaroro kuunga amuku aba/anikang nar slaqas slaqwa. Tunduatetin, o ta al/utlikang, asma tanda tababaye al/utlor slaqwa tada tatlehhit nar dabaa he. 12Asma qomasihe tundaqaro /amatl na gwerusumo. Kuunga adahayer muku Israeli wa sleeme adahayer. Agano ahdi. Akondaakang haraxuuti ar qomar hiit. Anaurarere bila Mungu wa bara dando yamuka.13Hindi aluwo anr baraa gwerusumo Yesu kuunga keada ang gerawo saw nee Mungu tunda hu dir tsew nee Mungu nar tsere gwerusumo. 14Asma ino's an amohhoaren, nginatlehh tsar ador wak nar slaqwatos ngwlahhitin ku/ung otwaslaanakang kwada ange tund paratli gasi a slagwara. 15Gidaaba nginakomeshin sheria na /amri na kamini asma gidaaba nguwatlehhi wak oo /aben wa baraa ino's. Garatlehhe amohhoa. 16Dori nginatlehhe asma gidaaba tiwaslaiy, burumburi tsarawo ar mu tawa tsar wak dir Mungu nar gawa msalaba. Nar uruwar msalabaro tlakwema nginahinges.17Yesu ninaxay na nginaoin amohhoa amorhung kuunga kwada saio na amohhoa amor in kwada geera kiwatsew. 18Slaqasay geera nar uruwar Yesu ate'n sleeme tsaraww pa/aw ukoman wa dir morowak niwadahan dir Baaba.19Hindi aluwo kuunga muku a ba/anikanga hhaytuserokang na adahayerokang maleale. 20Tundunatlehhe gawa misingir ya/abuse nakahuse. Gwerusomo ino's ino's kilos an tala/ano bahh. 21Baraa inose tlehhima sleeme kwa haragas dir wak na inaurer ador hekalu wabara Aako. 22Abaraaros kuunga nee koqa tundutlehhit dir wak ador kotari wa baraa Muna.
1Asma ti ani Paulo a tsegusumo Yesu gwerusumo asma kuunga oo aba/anukang. 2Aya/a/am ar gidaaba akaaxase ar gawa gadiyer amohhoar Mungu ar nahanis asma kuunga.3Ngiri goim dir hung doda dingar laqan dir ene kari a loema talu/u akwada na goim nee ququmares baraa bruwada ar hatla. 4Abara somin wa dando ti tsahha asler ar kaitae ar baraa loemaka talu/i asmuma gwerusumo. 5Dir garta hatlae loemaka katlehhikang hiwatsahhi wa dir na/a mu. Ila hindi kaqas kigehho wa dir muno ya/abuse kwa ta /amatl wa dir kahuse.6Loemaka talu/i agidaba muku taba/ani kang amuku dir wak na ate'n nee geera haruse tore tsar. Amuku dir wak nee aloar gwerusumo Yesu nar gawa injili. 7Asma tihe akatlehhit asgaduyusumo nee Zawadir amohhoar Mungu tada taduxu amo'r nar gawa tlehhimii /ur uwos.8Mungu zawdir nginaduxu dir'e tam ani twa he nina dir mu sleemeero dir mukda ta/amatli asma Mungu. Zawadiri agidaba iharindi wa elir'e ngi wa oim dir muku aba/anikang /aymu Mungu kwada daqariimar kom arfaxuxu'kang ar gwerusumo. 9Ikarind wa ani ngiwaitsaas am sleeme wa gawa mila axwesinta Mungu tas lu/aray. Gari a qeru kwada ta lu/uwa baraa kureri yarid o awarahhi, nee Mungu kwada moroo sleeme ngatlehhi.10Ti agidaba nar gawa kanis a lise na uray wa baraa dir gawa dawri, xuu ti ndislaye wa barta yarid ar qar ar kaita Mungu. 11Moroowi geera natiit nar gawa qeru alhheesekomakang kwada ngabuutis wa baraa gwerusumo Yesu Aako koren.12Asma didaba nar baraa gwerudumowo qitlaukomar nee aleslemu odahamu nar muno kawit asma haratlintaoren diros ale. 13Hindi an firirim maaluki/ara asma wa badedar'e asma kuunga. Ti a xifohung.14Asma ti an gurunguruit dir Baaba. 15Asma wa ino's umofamitiyaro gawa dawri wo nee gawa dando yaamu kaumoi/aka. 16Anfiriirm gidaaba ngiwa moroohho itlehhi asma daqarumar xirfowos, ngigaw demaitlehhi nar /uru oo baraa munowos kwada oo baraa hung.17Anfiririm gidaaba gwerusumo ihoti wa baraa munenehung nar gawa hartliorhung. 18Anfiririm digaaba alomaso di ankonda na msingir slaatiros, alok an baraa slaatiro wak nee kwad asleeme qaya/ane idor nee tlenang nee uray nee sawema o slaatir gwerusumo. 19Anfiririm gidaaba tsahhak ure slaatir ar gwerusumo kwada xuuti ngi ba/a Idori slehhak daqane tunduhatsis nee buutuma Mungu sleemeero.20Nee hindi dir umohe kwad ngialeslaw umogaro tlehharo gawa tisi sleemeero tafirariman au ar tafikiriman nar gawa /uruwos kwad gadiyer tlehhit wa baraa ate'n. 21Dir inose alomaso an xirfu wa baraa guruo kanis ana wadiri gwerusumo Yesu nee dir qari sleemeero milele nee milele. Amina.
1Aluwo hindi ador heratseg asuma Aako, tundubabaw hiimite nar dor qom na/akaa mor Mungu tada tunduwa/aka. 2Hote nar baraa ki/ima ur nee tsaema nee qitla, timqaytsimit nar slaati. 3Bidi tlehhak na umoja kawa tunzinda ar muna wa bara tsegimor hho.4Sleqwa awak na Musa awwak aqodor doda tundar /aka nar hara xuuti ar harfaror wak ar /akaamorhung. 5Nee Aako wa'k ider hartlintao wak ubatisimo aqowak, 6nee |Mungu aqowak nee Baaba oo sleeme. Ino's igawa moroo sleeme nee gawa sleemeero nee baraa gur' o sleeme.7Wadir ate'n umohawo kwaqay aleslemuwo nar afqomar ar kipimuwos o a leslemu ogwerusumo. 8Aqodor goi ngar o qomar iwafuru gawa lowaale, lawale nguna gerahar wa baraa lawaliima: Aleslemu ngunaduxu dir mu.9A mila gidaabar afuru, aluwo daqane inaawer sleeme bahhi baraa o dando yaamu? 10Heda naaweri aqo he kwadae maleale kwad sleeme afurui amor saw gawa dawuri sleemeero. Dori ngina/is asma derutaros daqane ibara moroo sleeme.11Gwerusumo aleslemu dor kwi ngunaxuxut: Ya/abuse manabii wainjilisti, wanchungaji nee itsahhatuse. 12Dor ngina/is nginaaleslemu i has kwaad aba/ane asma wa gadiyer huduma asma slaqwata gwerusma kawa tlehhit. 13Dor ngiritlehhit ay' dir ate'n sleemeero dir m har dahan dir wak ar haratlintao nee qeru garma oo Mungu. Dor ngin/imis ayelir ni kwa/an ador kwada ahar dihi dir ure abuuti o gwerusumo.14Ti agidaba asma maka na/aa tlehhita maleale mutunda /akutimis amor tley nee umo furaa ar fundumis, nar gurtlakwema mu wa baraa qeru oo naxuxung kwada amoqwari. 15Badalaros loema in axwesan o baraa slaati nee an iwita lowaale wa bara uru wa sleeme wa baraa ino's kwada o saga gwerusumo. 16Gwerusumo ngaharakas wa dinkwa slaqwa sleeme ar muku aba/an kadir wak qas nee umo garo daqaneko sleeme slaqwa sleeme iiwit nee tina/amis kilos wa baraa slaati.17Hindi aluwo ti an oim ngin oim nar baraa Aako: Mahiimitara, maleale ador muku aba/anikang idor hiimitiya wa bra sagawasle akilir in. 18Kabo/ari qas baraa mawazor ine kagus wa bara slafing oo Mungu asma tlifar in ar baraa inooin asma gawa dema munene toin. 19Tam kiliqi kahha tinahanisi kilir nar hehaain nar tlehhimii tlankw, wa baraa omo kale qahangw.20Hindi aluwo dori aidor taitsahatimisii asma gwerusumo. 21Axu gidaaba akaaxase asma ino's. Axu gidaaba tundafundumis nar baraa ino's ador loema idor idiriy obara Yesu. 22Daqane moroo sleeme duxak kwada ta ga/ay ne dotar himita nar doda ar ang kaita ang. Akaita ang ar hhiturumit asma ilatleri al/ayma.23Kaitahung duxak ar ang asma dar qane tundu/abesi wa baraa muno sagago xar hung. 24Dor /isa daqane aaleslera kaita /a ber kawa dahasa kwada tislaslawa nee Mungu. Kwa tlehhit nar baraharima nee xirtu loema.25Hindi aluwo qase dir saw nee lama Loema axweesa umohe nee inslawumowos. asma aten sleeme agar wak wa umohe wa dir hewos. 26Munane komak, daqane i ringet matle hhara. Sle/ima madah aqomuner hung koda. 27Netlangw mupa/ngw i hanisara.28Umohe kwad ofisisima maki/i fisoro aluwo war qesaros alagima gadiyengiwatlehhi. Gadiye ngitlehhi ar ino's ngu/is nar dabawos, daqane sleeme he ngu/is ongisla. 29Axweesinta tlak matiimit wa baraa afihung. War qesaros /aymeeri lazima iwatiiy wa baraa afihung kwada qoma wa ale/iay kiwaqera kwada ngiiari qamima faidawo. 30Nee sleeme Mungurahamisihamisara muno amohho oo Mungu, a ner ino's gidaaba tunda da/atiqas asma delor ba/ama.31Alazima guratlakwe sleeme kawaqasa amor saw, /umbalaamt munane buhha nee gotlo nee umogar qomakang ti/imise kunga kilhung. 32Guratlemu komak. Tigura tlatlere kuunga kilohung ador Mungu doda nar baraa gweru sumo tundar guratlay kuunga.
1Hindi alomaso kuunga an muku Mungu digirdel ador na/wos oslai. 2Hiimite nar bara slaati aqodado ador gwerusumo tundar sla ate'n tinakilos duxu asma ate'n. Ino's sleeme a sadaka nee dhabihu nee tsita hho ar Mungu iwaqwala/i.3Fuqi ay uchafu tamgala nee ilatlerir tlakw lazima makaoin wa baraa kuunga idoda kar slai dir muju aba/ani. 4Nasleeme tlakwema mikaoin axwesinta tlifa an waqama okiliqimis kwa qomaakang harimaros iwaqond naas inder.5Xuuti akondaa ar gidaaba fuqi ider uchafu sleeme kwada ngislaa kwisi akwada sanamu abudu tsehhit, garkon ikahh baraa ufalmer gwerusumowo nar Mungu. 6He tamgala manax nar /aymeer to asmuma wa moroo dor kwi munene mundgu nihiit wa gawa na/a heshimar kumaakang. 7Hindi doishe mitiharagaara nee inooin.8Asma kuunga gerawo ang a/ona aluwo hindi kuunga atsaasi nar baraa Aako. Dosi hiimite ador na/a tsaasi. 9Asma sleeme /amu tsaasi hhohhoori sleeme ngiharagamis, harima nee Loema. 10Lelehhe tada qwala/o kom wadir Aako. 11Madentar tlehhemko wa baraa gadiyer /ona tada iamu koma kong badalaros gehhoe. 12Asma moroo tlehhitiy inooin wa baraa lu/arey oo lowa likiqi tam bur o ar.13Moroosi sleeme burkalaqan nee tsaasi sleeme kagehho. 14Daqaneko asma umo garta gehhoesi ibara gwa/anema. Idosi idao dosi, tlaw kuung o waqati nee watslaw wa laramuku ahhan nee gwerusumo igwa/at wagawa kuung.15Dosi tiharimagahhe doda tar hiimita daqane ador muku gar xuakang na sleeme ngixuy. 16Qomar ale/isak asuma delori ar moroo tlakw. 17Madaktana tsehhitara warqesaros tsahhak amila slaatir Aako.18Maonimitara nar bura igera dirii moroohhihhititingo war qesaros tunduhatsisi muno amohho. 19Axwees nee umohehung nar zaburi nee xirfu nee daangw oo baraa munane da e ne slufunisak nar muno dir, Aako. 20Tam daqala slufay duxe wa moroo sleeme nar baraa umo gwerusumo Yesu Aako koren wa amor |Mungu baaba. 21Tiale/imis kilohung umohe nee koqa nar kaita gwerusumo.22Qase tiduxe wadir xawatehung ador dir Aako. 23Asma xawata asago hare ador gwerusumo tawa sago kanisa. Aba/amusumo slaqwa. 24Aqodor doda kanisa idorihiri iwa bara gwerusumo sleeme aqodosi /amena kawa tlehhi wadir hhawatein nar umoga.25Hhawate, /amenarhung slaak ador gwerusumo kanis aqar sla nee tinahanisinos kilos asma ino's. 26Dosi ngina/is asuna hhohhoer ngina hhoin nee ninahanatl nar maay nare baraa /aymu. 27Dori nina/is asma gidaaba tiwaharda hawi ino's kilos kanis aslufay, nee sleeme tam chafu ikahh nee inserehhimo ikahh nee sleeme tada slaqamis nee tisi ar hatla wa tisi ahhohhoori ar dakusar komakang.28Nar uruwa tada qoale hhawate kiwas lai /amenain ngin slaiy ador slaqon kwada hareros slaa doose tisla ino's ikos. 29He tamowak ikahh oslaqwatos slaa kang ar hatla wa tisi ngiqoroin nee ngisla aqodor gwerusumo doda kanisa ngar slaa. 30Asma ate'n tawa dinkwuumar slaqwatos.31Asma wati hhawata badoin ngugexay nee ayir in tiharagasiy nee hareros nee kwisiya tsar daqaneko asla qwata wak. 32Ti ang talu/u. Hindi an oim asma gwerusumo nee kanisa. 33Anxunmit umohe dir hung alazima ngiwaslai hreros ador ino's kilos nee hare alazima hhawatos nguwa kaiti tlehh.
1Loqolo kaite wadir xwayliterhung nar baraa Aako, asma gari aharima. 2Kaite wadir babahung nee aruhung, (asma gari a /amrir geera ar al oo ar kom), 3Daqane sleeme atsini dir hunge nee aleslera twahota delor yarid wadari do yaamu.4Nee kuunga ibaba, na/ahungu migurii bo/emsara daqane dosika ika munaneduxe, warqesaro uminak nar bara gahhata nee alqadoda ar Aako.5Kuunga oo lawale alomaso anakait wa dir aluserhung ar dando yaamuka nar karita ur artawadararax nar daay ar baraa munanerhung dahh. 6Alomaso anaita dir ine ador tarkaita wadir gwerusumo. Kaitahung ma arok tlehhit qomar aluserhung tunduwaga/ay daqano kiwa qwala/amisa. 7Warqesaros alomaso ankaita ador lawale gwerusumo, slaarir Mungu tlehhita ar baraa Mungu ner hung dahh, as gadugusak nar Mungu arhung sleeme asma gidaaba uri asgaduyusa Aako nee sleeme ahewokang. 8Iharind kawaxua gidaaba nar baraa tlehha hho ar he tlehhiti. Zawadi ngi ilaoh ar amor Aako dahh qomasihe alawalimo ay a hetatomay.9Nakuunga aluse aqodosi nee /isak wa dir lawalerhung. Minaxuxumara asma sleeme akwada oo gawa dawri. Akaxue gidaaba baraqanti ikahh baraa wose.10Alomaso, /uru unkond nar baraa Aako nee baraa aleslemuwos o /uruwos. 11Xoslu sleeme dahasak oo Mungu asma daqane sihhita kawaslera artislewaaakang nee tlakwema netlangw.12Asma slaqwararen ar tser nee fuune wokang, agidaba adando falme nee ure muna nee alu ar dando yaamuka ar moroo tlakw nee bo/a wa dando netlame wa baraa yaamu dawri. 13Aluwo hindi xoslu sleeme dahasak oo Mungu asma sihhita kawaslera ar gawit asma morootlakw wa baraa delori tlakw. Qomar bara hhees omogaro, asihhita nar gawdema.14Sleeme sihhite lowale. Dori /isa qomar mkanda kuwa tsege wa baraa loema nee harma gwa de/ebo. 15Dori /isak qomasihe buutuma ikadahasebara yaahungu oo oingw /aymu kangwhh. 16Wabaraa umowomaro gambo tatahhak ar hartlintao tada kuunga tundu/is mechri netlaangwad gasaro.17Koiya dahasak ar ba/am nee upangar muna daqaneko a /aymu Mungu. 18Dir wak anee alefiro nee dua firirime nar muna umowomaro baraa qaytsitarihe alomaso tinxunda umo qomaro nar qitla sleme nee alefiro asuma muku aba/an sleemeero.19Firirime asma ani daqaneko asma /amu kuunguwahanisi qomar a f kee nguwa gwedit. Firirime gidaaba intsahhatimis nar munagawaduw loema kwada talu/i asma /aymu. 20A asma /aymu ani a balusumo, kwada ta tsege nar munyororo daqane sleeme baraine niaxwes nar munagawdu ador doda karslai ngiwao.21Daqaneko kunga sleeme xuak morooe nee idor nir hiit tikiko hhiyae unislanee asgaduyusumo mwaminifu wa bara Aako, axweesini ngio ar umoga. 22Nginaya/aw amor hung asuma gar slahhaamu asma daqane kaxua gari wa aten daqane ngialesla munanerhung faryiro.23Amohhoa idiri hhiyawok ker nee slaati dir wak nee haratlintao ar amor Mungu baaba nee Aako Yesu gwerusumo. 24Xirfu idir wak tlehhiti nee sleeme kwada nguslaa Aako Yesu gwerusumo nar slaati tada gwaakang.
1Paulo nee Timotheo sagadiyuse'r Kristo Yeso oo hootaa' wa baraa' Filipi, Dinkwa nee geeraharuuse nee sagadiyuuse'r mu'k Krishaana'y. 2Tsuqawos nal waydos alok in dirhu'ng koda amo'r Mungu' Babaree'n nee Aakoren Yesu Kristo.3Muunguee unushfumiis umooqoomaro burtunduu islaslawo slee'meero. 4Umooqomaro baraa' umoo' firo ene asma kunga slee'meero, qwala/u loo' wa koom qoma'r buruu alefiri'iim. 5Slufee yari'iir u lo' wa koom asma dinkwa marhung baraa' yaa/abitor hhoee, imir boloor geera ay bili. 6Aa xuu' ar gidaaba' kodo gadiyer hhoo gaa ii mu/un barahunge inoos ii komiti ay diri ngi alhhees bolor deelo'r Yesu Kristo.7A ga'r harinu direene adoori ngiwa inslaslaw daandoohunge, asma kuunga' a baraa' munoee' diria. Asma kuunga' slee'meero tsuuqaa' Mungu' iga sleere ado'r aning wa ale qoomar aning tiwa tseek, nee tamu qooma'r ya/abto'r hhoo ngiwa aleekal/aamu nee /ooeemaawos ngiwa /aqaqaamu. 8Mungu' ngi xuu idor an kuunga' slee'meero mur arla wa slaa' asma nuwa lo' wa slaa' ar slaarida'r amo'r Kristo Yesu daahh.9Ga'r aning kuunga muwa aleefiriirim a fih, ar gidaaba' slaarhung iwa lo' wa doogiigiiri dinkwa nee xuuti nee daharu slee'meerowo. 10An firiirimu a gawaa ti ar kuunga' aleesleemu kuwa koondaa oo tsahha nee oo tsawar kangw hhohhoo wa lo' slee'me mun aleefiriimu as tunduwa hhohhoo nee oo xaslasliir koomaaka' bar' deelooda'r Kristo birna hardo't. 11Nee sleeme tundu wa hatsiis /amitoor ganaamuwo toda' dawa bar Yesu Kristo wa aleas xiifuu nee ilaiwa/amer Mungu.12Hindi hhaee'ee gar ni slaa a kuunga kawa xuaa, kangwada a dire wa tiit ya/abto'r hoo ngina geera i hiitis ali ale. 13Tii an ga'r tisa tseeg as Kristo, isaxuutit diri xumuser ikulu slee'meero nee diri umoo hewo. 14Nee hhaee yari'iiri oo baraa' Aakoo, asma tseegamor'ene, kina ila xaaf nee tare ak qi/ii nee tan xurumitika /aymu alki/itoo.15Muu bahhaalee i deer oo kangw idiguu Kristo gu alki/iita as da/iinee gila alatamu idoorihe awa hatla' i daya' sleeme awa kangw Kristo ngu alki/ita ar Muusnuu hoo. 16Koda kangwi ngun alhi/iitaha' as slaari asma ka xuu aning tina qaa's as ya/abtorahho' ngiwa alekala/aamu. 17Ala bahhaalee' oo hatlaa kangw Kristo ngwa alki/iitiika' ar muunuu hhoo' ala as fola' inooin kan xui a slahha'maayere'e kan dook baraa' tseegamooro.18Ala a gaarooka' aning a qwalalaa/ asma kangw Kristo kuqo alki/iiti umooqo urwaaro, bar nar xes ar muunuu tlaakw laqaa' ar muunuu' loeema nee slam aning a kumiit qwaala/ama yaero. 19Asma aning a xuu' ala'he eesaywo ana ti gweeri as ana kuunga iwa aleefirinda nee as qeeruu Yesu Kristo aning iwa la/imiis.20Idooda kila harahhifore ngi harafadiid ar kila nee loema aa gidaaba' aa baloo murutaaka', alkwiii, nar pihha'y slee'meero, idoodar deloo gidaaba' Kristo ku xirfees baraa' slaqwaate' eene la qa nar baraa' gwaa'raree'. 21Asma dire eene slafingw ana Kristo nee gwaara ina'aka' ga'r hoo' i hup.22Bar naxes slafingwee oo baraa' slaqwaa/anitoor ngi laqwaahim i baraa' gadiyer'eene' ga waa' idoorihe tam ar ni tsawaar a xuaaka. 23Asma aning a baraa' waatsaraa'ri i dirii aning a lowaa slaa' slaqwaa' ngiwa gexawa neel dinkuutan nee Kristo, aa gar ak lo' waa af hhamiit ak ale. 24Ala aning niwa koomiti slafingo aa gar ak qooma ak ale asma kuunga.25Asmaa harxuuti aa koom gawaa' tiye, aa xuu niwa dirhung i met, asmaa qwala/uu haratlintaoorhung iwa koomit. 26Nee idoori qwal/uuhung oo ur ngu lo' wa hup baraa' Kristo Yesu asma aning asmaa niwa male derut dinkwa neel kuunga'. 27Gar ta slai an hotaa' nar hotaa tleehheemii hho' oo idoodar ya/abtor hoo ar Kristo i slaa' idoosi tleehhaa'k as qooma'r burna artaaw laqaa' tam birna xawika, gar ni a,aas ana lo'wa sihhiite baraa' qeeru waak' aa lo' wa slaa ngiwa axaas ar tawa qeemuwaak koonda. Haratlintaoor ya/abto'r kawa dinkwar was slaqwaa'.28Nee mtunda' naxuxuun nee omoo gar ta qo tleehhiit nee tlakuuserehuung, Gas diriine a layar hhitira, Ala dirhuunge aa layar ba/aamar amo'r Mungu' daahh. 29Asma dirhuunge' kingna hanis as Kristo, aa haratlintao kiloseeka ala nal sleehheemis sleeme nar baraa' inoos. 30Asma slaqwara aa koonda ar door teeti adoor kar aandii diree i ale nee a axamisa dirie' ale tam hindi a kom.
1Baa'r tundu u/uuruu i dogiti baraa Kristowo. Baar gurkwa/amis amool sla'aasiros dahho. A bar dinku'uuma'r baraa' Qeeru idee'r, Aa bar hhooa nee gurtleemu ideer. 2Ala baraa' idosinge qwala/ooe bo/eesak ar tawa baraa' Mununuu wa'k koondaa' ar tawa baraa' sla'aarir wa'k, ar tawa wa'k baraa' dinku'uuma'r wa'k ar baraa' qeeru koondaa nee omoqo delor ti aaweesanay akamise'.3Umooqo gaaro ma tlehhiitara nar fola laqaa' ar daara/aangw. Ala alok umooqo hewo tin kilo's munaweemiis nee muk hatlaa tawa mu'k lo' to kuunga'e. 4Umoo'qo hewo muwa ak baraa' tos i meet ala nee muk hatla ngu i qaytismiti.5Kuunga alok muunoo ado'r kudoo' Kristo Yesu un koonda. 6Ala ino's tam nee Mungu' i qona. Tisi nee Mungu' i wa qonanga gar tsahhika. 7Ino's tina kils ninawees. Ire ido'r la waaleno tleehhiit. tire geehhoes nar ido'r slaqase' hee kuwa ar an hee. 8Ino's kilos tina hiinawees ire hol nar ila iwa/ame ay gwaaraaro's gwaarar msala'aba.9Gawaa' idoorihe Mungu' nguna lo wa gawaa' tsa/aasa hhe'ees. Nee ngure umooda ur i hamiis umooda' ume slee'meero ga baa/. 10Nguna idoos /iis as umooqo heewo ar baraa' umoo Yesu umoo'qo heewo iwa gurungureiit. Mu'k gawaa' daurii ii dirii nee oo gawaa' dando' yaamu nee oo baraa' yaamu i dirii. 11Nee idoos ngina tleehhe as umaogo hee iwa ooi Yesu Kristo a Aaka, as Mungu' Baaba' kuwa xirfeesi.12Gawaa' idoosiye sla'aaruser'ee idoda axweesante'ee kar ualoomisa deloo slemu ari qoomar agar diiri ala alikibii tamu qomara baraa' kahh, gawaa' adoorihe gadiyuuse ar dae nee daaraxaay as aba/amarhunge kawa bo/esa. 13Asma Mungu' in baraahung wa gadiyuus ino's kuunga' nu alee/iis as slaariro's kawa tlehha' he gaayer hhoo' kawa tlehha.14Umoo'qo gaaro bar tlehhita na tlehhilaara ar qununu/aay nee tlaampamis. 15Idoosing ni tleehhaak as mtundwa afutwi aa na/aa Mungu' oo inkihhimu komaa' oo xa slaxansli wasl nee nee dakuwa' wasl, idosii nee ni tleehhaak as tawa adoor tsaas baraa' dando' yaamuuwo tlaangw qarti tlawke. 16/aaymuu slafingw lo tiwa ate' as gaa ngiwa koom ar xirfw balor deeloda'r Kristoowo, asma aning ngiwa xuu gidaaba' agaa' tawo tii' miika lagna aga tawo daawimitiika.17Ala tingi ku'uumisi idool ilahhoar nee gadiyer'ee as hartlintaorhu'ng aa qwalala/ nee qwalala/ dinkwa nee kungaa' slee'meero. 18Kuunga' slee'me aa qwalala/ nee anal qwalala/an.19Ala aa la wa slaa' ar baraa' Aako Yusuwo Timoteo nguwa anorhungu yalaaw ar ganslaay, as muuna'ee iwa qwalaa/i kangugung bura axaa's. 20Asmaa hee hatla i kaahh oo idoor i no's oo munow /oema ngu hom asma kuunga'. 21Awa hatlaa' slee'meero a muruuim kilos ngun sleehhitiya ala a gadiyer' Yesu Krisloowooka.22Ala kuunga' timoteo u xua idor kur inkihhim asma a i door na/ee naboim as gadiyuus, an idor nee aning tara gadiyusan baraa'' ya/abtor hhooe'. 23Gawaa' idosiye aa slaa' ngwa ya/aaw nar qanslay bar tsahh gar tlehhharit amila gawaaene. 24Nee aning haraxu'uti a koom slee'me baraa' Akoowo ar aning sleeme baraa' deeloori tseewe niwa amorhungii hardah.25An ngi slaa' sleeme i qoon hhiyaaren Epafrodito nguwa amorhungii i ki/iis. Ino's nee aning adadiiyuusaa'n, slawi ino's a slaqwarusmo wa'k dinkwa nee aning, ino's kuunga' nguna ya/abe' amo're'e i ate as aning iwa sagdiyuusi nee tida an ni slaa ngiwa hamuuisi. 26Ino's kuunga' slee'meero mun /o'wa inslaslay iri lo' wa daauti nee nguna lowa sla'aa ara nee kuunga tawa dinkwa, asma kunga aga a xsee idor tlig. 27Ar lo' inos aa /owa tiig, afku bohhonto nguna wa kii/. Ala Mungu' ino's ngure guretla'y tom aning sleeme Mungu' ina girtlay, as gurhaamiree miwa dogiin.28Gawaa' idoorihe ngu amorhung i kiili's nar gantasa'y as doganeko bura male ande tawa qwala/ nee sla'm as gurhaamiree' iwa /aaruur. 29Gawaa' idoorihe ino's ilaoohaak ar qwal/uu yaariir, ado'r hhiyaa' baraa' Aako. Mu'k iko'r ino's ilaiwawa/aak. 30Asma ino's inadah baraa' tsaxwa ir nakaa/ gwaaraaro as gadiye'r Kris as anign iwa alee/iis, alee/isayda' kuunga' taa harsalaqate' as tundu' wa sawen.
1Alhhe'eesaywo, hhaee'ee qwalala/e baraa' Aakoo' wa ale. Aning a slaaqaataaka goiro tida' naa gawoo' dirhu'ng i goam asma tis ana ga'r nu amohhoari huwu. Ti harmagahhe' dir soawero. 2Ti harmagahhe dir sagadiyuseeda'r muruu tlakw tlee hhiiti. Ti harmagahhee dir mukda slaqo ngi tlaqoo' wa slaa' ar al/ut/lo. 3Ala mu'k taa al/tu'n a ate'n ar al/utlooda'r lo' Qeeru Mungu' ate'n ti ganaa'miis baraa' slufagrene. Ate'n tin xirtay eemisaan as Kristo Yesu kilo's, Ateeda gihhe'ko maaka' baraa' slaqwato.4Ta'm idoo's baraa' hee ideer oo kangw slaqwaa nqwa haraahhuf kara geraa' anign an heee idhoos ngik tleehh'. 5Aning tim al/uu'hh bdor deloor dadaa't ala tiwa xwayluu. Aning a hee xooror Israeli hee tlahhee Benjamini, anign a hee Ebrania, tam xwaytiitere'e a mu'k Ebrania kangw hareyar Musa ooharo aning a hee Farisayo.6Ilakaharu una lo'wa tleehh gawaa' daaduu hara'rya, tam Mu'k kanisa ngure slahhe'eemiis' geera' harnaxes hotaa' habaa kin slaslaya ar hariaga boo/eesa, geera alo'k aning dakuus a komaaka. 7Ala muruuda' slee'meero aang naa harafaar tawa slaaslaw direene, hindi muruuda una haraafadiit tawa' ido'r xwanstay dir eene asma Kristo nguwa xuu'.8Loeema kilae' muruu slee'meero un harafadit tawa /aareemaa' kila asma idoda Yesu Kristo Aakoole nguwaxuu tawa hee lo' asma inose muru slee'meero unamawii un harafidiit tawa ido'r xwanslay as Kristo nguwa xuu'. 9Nee as tiwa baraawas i ga/aay. Aning harimariee ar niwa ganaa' asma haraaya i haahh ala harmar haratlintaoro baraa' Kristo ar amo'r Mungu' daa'hh, dir'iika' i hhaa'f aa gawaa' haratlintaa'o. 10Hindi gar ni slaa' aa ino's nguwa xuu nee /uuruwaasle/ewos nee dinku'uumar baraa' slahhiama ayeero's, Aa slaa tiwa wergeesi nee Kristo nar slaqaasee qwaaraaro's. 11Aning alok harahhifo an koom ar tiwa waaslee/itisi baraa' mu'k aa hhan wa ale.12Ar loe'eaka' gidaaba' hindii muruusi ugwaa' slaw, Ala ilakaaharu ur tlehhiti as miwa haradah nee gadada ngiwa oh toda' Kristo Yesu isa taeet, qooma'r iwa oh. 13Hhaeee, haraxu'uti a komaka' ar gidaaba' Muruuwi ugwa qaroo slawu. Ala gar ni tlehhiit a wa'k, ar aluu' an saga' qware mu's ar qera an ga/aaw. 14Ilakaharu una tlee hiit as ngiwa i harda'h doda' na harafara nee slaaslowo ngiwa slaw gawa toda tisa aleet nee Mungu' ar baraa' Kristo.15Ateeka slee'meeo oo baraa' ba/amar i dir'a i hariin ti kawa inslaslawaan. Nee bar' hee hatla tundu ado'r hatla i hhasliit gawai gari hatlee', sleeme Mungu' tisi ngiqo geehhooatis amoreene. 16Tam nal ikosiye aqo ya/aa/aamanaka tawa idori'in tisii ar horan.17Hhaee'ee' kuunga slee'meero idoori an nir hoot nar hootaa'k Go/aawaa'k wa lo' ko da hootaa' idoor ateem wa ale. 18Slee'meero oo hoota aa koda naa oo garawo nee hindi nu malee idabaw nar hhirhheri, oo yaaririr tawa hhooti aa idoor wakuuser' masalaba'r Kristo. 19Alhhoeseeim aa hhitruu'ta Asma Mungu'in a gura. Xirfoin i baraa murein i dirii. Hhasloriin a gawaa' muruu' baraa' dando yaa'mu.20Ala ate'n ayaren i gawa dawri an amoro gwerusmooren Yesu Kristo kwii damaarman. 21Oo slaqoore'n koka hhituruumiita ngiwarqees nee tare ido'r slaqwto's toda'r xirfoo koon nar aleesleemuuda' muruu slee'meero ngure ale slay.
1Gawaa' adoorihe, hhaee'ee' awa sla'aaruusea'n kuunga' nun lo'wo inslasla'w kuunga'a qwa/awee' nee slamangw ar ba/ati alkwii sihhtono hhe'eese' baraa' Aakoowo. 2Unfiriin kuung Eudia, sleeme unfiri'inu kuungu suntike tiwa haraki/a nee tawa muunuu' wa'k oo wayda kuwa donda baraa' huunge' asma kuunga tsarawo ana haragwaee' nee Aakoo'. 3Loema' kilae' nun fiirimu kuungo sagadiyuse dinkwa nee aning. /amerasi ale/lisaaki asma agalkinkuutaa nee aning baraa'r ya/abto'r hho' ar Aakoo alki/iitoo' nee kelementi dinkwa nee sagadiyuuse'r ar Aakoo ar hatlaee umer'iin kaa goin baraa' kitabu slafingw.4Qwalaala/e daqisleem baraa' Aakowo slami nu male bawa qwalala/e. 5Tse eeemahung i geehhouye dir mui slee'meerowo. Aako naa nakaa/. 6Ma dawiimitaara umuuqo gaaro. Ala umuuqo gaaro ar ta sla'a'a Mungu' ni idabawaak, kuwa furiirinda nee kuwa shufmisa. Nee muruhuung oo ta slaa i xuu'titi diri
1Paulo, ya/abusumoo' Kristo Yesu as sla'arir Mungu', nee Timoteo hhiyare'n. 2Dir mu'k haratlintao'r koo'm nee hhae kwada, inserhhi wasl baraa Kristowo oo baraa kolosai, tsuqa nee wayda oo amo'r Mungu dahha' ila ohaak. 3Slufay un duxuutaan amo'r Mungu Baabo Aakore'n Yesu Kristo nee tunuu ale firirimaan umo siwaro.4Haratlintao'r hung aka axasaan baraa Yesu Kristo nee la'arirhung artakona dir kwada sleemeero ta paratl asma Mungu. 5Ala'ariri an konda asma haraxu'utir loema ar ta amohhe'ees gawa dawriwo asma kuunga, haraxu'utisi ar loema ana tsewa axase ner baraa /aymau hhohho oo ya/abito'r hho'. 6Toda' naa ayahung keer ya/abitori inaa /amu laqwa'l nee ire diya/at baraa yaamu sleeme idor ngib /imis baraa hunge imit kawa axase nee kare itsahhatsahhe gawa dando qemu Mungu kwada oo loema.7Gaari an ya/abitoda ta i tsahha tsahhir wa dir Epafra, sla'arusmore'n hhiyare'n oo nee ate'n ta al gadiyusaan a sagadiyusmo inserhhir komaka'n oo Kristo. 8Epafra sla'arir hu'ng ngina diren i iaqa'n ne'r urwa'r qeru.9Asma sla'ariri imir bo/oo ngiwa axasaan alefiroro tunamawanika'n garta firirimaan a gidaaba tunuwa hatsisi xu'utir sla'arirose nee bara sagaloaros sleemeero nee xu'utir bara qeruwo. 10Garta firirimaan a gidaaba tawa hi'ita ner' baraa qitloo baraa Aako ne'r baraa urdu sla'arir kooma' anafirirmaana ar /amu kuwa laqwala, ne'r bara tlaehhemi' i hho' oo ta tlehhita' nee are tawa urarera' ner bara xu'utir Mungu.11An firirimaan as /uru kuwa slera' baraa umoo'qo gaaro ne'r /uru xirtowo's ne'r baraa qitla nee aleslemu sleeme. 12Garta firimaan a gidaaba ne'r baraa qwala/ slufaay kuwa hanisa amor Baaaba' kwada kuunga naa alesleemu i haniis oo tawa alir konda wa bara muk haratlintaaor koo'm oo baraa gwa/atemaa i diria.13Tununa ba/amiis wa baraa wawiti'imar' giwitiro nee tunure lohitiis baraa wa witi ima'r gar mawos oo sla'arusmo. 14Baraa garmawose ba/ama a komaan asma tlakwemare'n ka gurtla'y.15Garma a slaqase Mungu' kwada ta ga/awanaka'n ino's an na/ee barismoy kwada daw baraa tlehhita sleemeero. 16Asma gawa inose moro sleemeero kunaa tlehh, moroo gawa dawri nee moroo baraa yaamu, moroo ta ga/awaan nee kwada ta ga/awanaaka'n, kwada' oo baraa qeeru, nee wawiti'ima, u'k /uru koo'm moroo sleemeero kuna tlehh nee ino's asma ate'n. 17Ino's in qaro deer imir moroo sleemeero kuwa tlehhika'n, nee baraa inose umogaro in tlehharu't.18Nee ino's an Eafa nee slaqwa a kanisa ino's an imu/ungw nee a hee gera oo naa ti'iit baraa mu'k a hhani' idosihe pa/angw ngu ko'n baraa moroo sleemeero. 19Mungu ngina slaa' aleslemu sleemeero iwa hatsi barawo's wa ale. 20Ar moroo sleemeero kuwa haraki/isi ner urwa'r garmawo's, Mungu wayda nguna tlehh ne'r urwar tsereda, a ku'ut gawa pehhi, Mungu moroo sleemeero nguna haraki/is ne'r ino's oo kila abar moroo gawa dawri laqa moroo gawa dando yamuka.21Kuu'nga' sleeme baraa qoma'r wake ana dahaye tlehhite dir Munguhe tare wakusero's tlehhite' baraa haslo nee tlehhimi'ii tlakwe. 22Ala hindi kuunga tununa haraki/is ne'r slaqwato's ar urwar gwa'araro's ti gnina tlehh as kahh kunga' tawa muk hhohho, tlehhita, oo xasxaslir komaakan. 23Aba'r aka kumite, baraa bara tlintaoro toda tunu wa kwa/amiis ar tawa sihhita ar hunwahenresika'n baraa harafaroda ar ya/abitoda hho ta axase' gaari an ya/abitoda, ta alki/iit dir umo hee' ta tlehhi oo baraa yaamu i dirii, Ti an ya/abitoda ani oo Paulo na as gadiyuus.24Ani hindi a qwalala/ asma slahha a mayer naa slaw asma kuunga ani slahhaemis oo Kristo a etis as laqwatos un alhhe'emiis ar nguwa haradahaas slaqwatada, a kanisa. 25Ani a as gadiyusmo kanisari idoda's are kila' ya/abitor amo'r Mungu' dahh nira hardat asma kuunga ar /aymi Mungu ngiwa hatsiwaan. 26Gari a loemada naa nahhati kwada ta luu/ kureri yarir oo a warahhi ala hindi ka gehhoees dir mu sleemeero oo a haratlintiii baraa ino's. 27A dir kwada Mungu' a slaa' tiwa gehhoesi idor daqari'imar xirtowl idiri dir mu'k Pakanehe a gidaaba Kristo i barahung dirii, haraxu'utir xirtoda hi'iit.28Kwi an kwada ta alki/itan umohewo un firirimaan nee un itsahhatimisaan ne'r sagaloa sleemeero as daqane umo hee ngwa huwaan amor Kristo ner bara gana'amu. 29Asma ti an barakamiis asma dadiyeda ngiwa tlehh ne'r /uruda gadiyuus baraa ene.
1Ani a slaa' kuunga kawa xua' ido'r slahha'amayer yarir ngira slaw asma kuunga, dir muk Laodikia sleemeero nee kwada ani aa ari'iika'n baraa ila slaqwato. 2Gadiyer an tlehh as kahho' munema in iwa qwala/iya ar kiwa huwi baraa sla'ari nee naraa daqari'ma sleeme baraa loema kila nee xu'utir lu/areda oo loema Mungu baraa Kristowo. 3Baraa inose daqari'iima sleeme nee sagaloa nee xu'uti ka luu/.4Ti an kah as kahhoo, hee tam oo wak mukuwa al/ay ner /aymeeri yariri oo harhhehhe'emiso koma. 5Ani tam ala diknwa roka'n nee kuunga baraa slaqwato ala a dinkwa nee kuunga nara qeeruwo a qwalala/ asma /uru hara tlintao oo ta konda gawa Kristo.6Idooda Kristo Aako kura ilaotes hiite' ne'r harawo's. 7Gawduwe' barawose, sihhite, gawos i ale gawduwo baraa haratlintaoro idoda tunura itsahhatimiis, ar slufay kuwa ducuta.8Qaytsite hee tam oo wak mtuna ilaxaf ne'r xu'utir sagaloa'r muu nee /ayme'eri ta qomees oo al/yma'r koma axwesawi amo'r i dahhi a amo'r Kristowoka'n amo'r mu'k yaamuka. 9Asma gwa inose ga'r a /aruur ar ino's tawa Mungu i kahh.10Kuu'nga tununa hatsis baraa ino's mos an sago umo/uru nee aleeslem. 11Baraa inose sleeme tununa al/utlin ne'r al/utlingw ta tlihhitika'n ne'r kawa hengemiisi ala alu/utlor baraa Kristo. 12Tuna fool diknwa nee ino's ne'r urwa'r batismo ner urwar har tlintaoro tunure waslo/atis ne'r /uruu Mungu.13Qoma'r tawa hhande baraa tlakemahung nee slaqo hung ka al/u tlinika'n kuunga sleemeero tunu naa slafiis dinkwa nee ino's ar tlakwemare'n sleemeero ngiwa gurtla'y. 14Goir ta goin ar ate'n tun wa inuusi kana fiits, toda wakarir hubiim sleemeero kana henges kare kiki'i gawa pehhi. 15/uru nee wawiti'ima ngina hengee's ne'r kwad ateslemu koo'm nee aleslemuin nguna henges ne'r msalabar Kristo.16Baraa idoorihe kuunga hee mutunuwa askwaslemuut baraa /ayimaro laqa baraa wahango laqa delor sikuku lapa slehhangw /aben laqa bolo sabato. 17Gari a hhantimo moroo aluwo hiit ala kangwi dir i bo/i a dir Kristo.18Hee tam oo wak /ar/antiros makawa hayah asma mukko ti koloin ninmisiya nee malyker har tlintatia' miwa watlakwesari. 19Hesi nee Kristo a dinkwaroka'n asma slaqwata Kristo a imir mo'r sago wa tlemu nee diqay sleemeero kuna haragas ga slaqwa nee kin urmiis nee Mungu.20Aba'r ana hhande dinkwa nee Kristo baraa tlehhimii dando yamukae bere' an hota' ido'r mu'k baraa yamuka? 21"Ma ohara nee matsaqara nee sleeme makwatitara"? 22Moroowi sleemeero in hhituruut qomar burku as dawimiit. 23Haraayari i sagaloar koon kana tlehh as kangw hee kilo's ar slaqratos ngiwa kolo's slahhaemisi ala ga'r i koon ikahh dir ilatlerir slaqwato.
1Mungu' aba'r yuna washo/atiis dinkwa nee Kristo, moroo gawati diril' amoda Kristo i dirii na lelehhaak kwada a i wiit dak doo /uyay oo Mungu. 2Hhaslite' asma moroo gawti dirii slimi ma haslitara as moroo dando yamukahe. 3Asma aka hhaande, hotahu'ng ka lu/ dinkwa nee Kristo baraa Mungu. 4Qoma'r Kristo birta gehhoes kwada hotahung koo'm daqane kuunga sleeme tunun gehhoes nee ino's ne'r baraa xirf.5Gawaa idoorihe hotahu'ng oo baraa dando yamuka gasak, ido'r slima moroo slasla /are'n ilatlerir tlakw hhaslor tlakw ilatleri ar Mungu i hatla kiwa kwahhami. 6Mune'r Mungu' gawa mu'k ila iwa/ame'r konaakahe in xer as morowi. 7Baraa mowihe kuunga sleeme akahi'imite tawa wiwite baraa tla/angw ine. 8Ala hindi a gar hariim morowi sleemeero kuwa hengesat morosi a ido'r mune'r tlalw buhha, hhaslor tlakw gotlo nee /aymeritlakw oo ti' imita baraa aferhung wa ale.9Miti al/aya/ayarai kilohung ale asma heumarhung toda ar gera aka duxe nee tlehhimii wose. 10He umar' /aben aka dahase' toda ta /abomisi ner' baraa slaqase xu'utir kwada tina tlehh. 11Baraa xu'utihe barqanti i ikahh dir muk yunani laqa Yahudi laqa oo ta al/utlin laqau oo ta al/utlinikan, laqay kwada, a smonin laqay kwada a sominika'n hee lawalimo laqay hee lawalimokan, ala baraa tisihe Kristo a moroo sleeme.12Dir mukda' ta tsawa'r nee Mungu' kwada ta hhohhoesi nee kwada oo sla'anise, he umar hho dahasaala gurhhoa, tiwa ninemisa, tsaema nee qitla. 13Umoo'qohewo koqa nguwa tsatsahan, tiwa gurtletlera umo hee nee koqa aba'r nee i /aymu kon gawa nee hatlae ti gurtlere idoda ar kila Aako Kuu'nga nura gurtlay. 14Baraa kangw sleemeero sla'ari konaak an gar ta alqaytsit baraa kwa/amuwo.15Waydo Kristo tunugerahari bara mune mohunge a asma waydowi tunure ateet tawa slaqwata wak tlehhitaan gimse slutay komaak. 16/ymu Kristo baba/aresak baraa hunge ne'r saga loa sleeme tiwa itsahhatimisa tawa dinku'umita baraa da'angw nee da'angw baraa qeni, daee' ne'r slufay baraa munemahunge amo'r Mungu i ale. 17Umo gada ta qo tlehhita' baraa /aymeeri laqa tlehhimi'i sleemeero tlehhak ner umo Aako Yesu Kristo, slufay hanisak dir Mungu' Baaba ne'r urwa'r ino's.18/ameena, hhawatehu'ng ila iwa wa/aak idoda ir hariin dir gera Aakowo. 19Kuu'nga' oo hhawate, /aneear hung sla'aak ma dihhe tlehhitarai dir iine. 20Na/ii, xwayliterhung ila iwawa/aak baraa moroo sleemeero asma an ido'r harim dir Aakowo. 21In baba, na/iihung mi tawo difarai' asma ma tawa diqe tsatiit.22Lawale akoki' i hungila iwa wa/aala baraa hota slaqwato ne'r baraa moroo sleeme niwa met bara ila kilos ala ar muno loema ar Mungu kuwa dai mita. 23Umo garta qo tlehhita'a tlehhaala me'r idoda baraa munemohung dahh ido'r ana tlehh dir Aako a gidaabaheka ana tlehh asma hee. 24A xua' ar idaaba 'ar/antirhung a slera ar aal nee hee ta sagadiyusan a Aako Kristo. 25Asma hee gar slasla/ar nga tlehh askawaslema ngin slay as gada' slasla/ar a tlehh baraa tihe barqanti i kahh.
1Daqare dir lawaler hinge harimaduin nee gada' hho dirine hanimisak nee kunga xua'a ar gidaaba kuunga Aako u konda sleeme gawa dawriwo.2Kumite nee gawduwai baraa firoro gawa tisihe ti har maqahhe nee slufay kuwa konda. 3Dinkwa'r wa firime' asma ate'n as kahho Mungu tsufa'y ng'uwa gweri as /aymu, kuwa axweesan li/areda oo loema Kristo. Asma tina tseg asma ti. 4Nee firime' ar gidaaba yoda anisa harim oaro ngiwa aleslaw.5Hi'ite' ne'r sagaloa dir kwada oo afeniro nee qoma ma qwaresara. 6/aynerihung i tsuqa kone umo qomaro nee iwa tsuiya' umo daqito nee kawa xua' ido'r hee hasla kur alki/isa.7Dir morooda' ani as hari maa tikko ngi tlehh ti ka xui ayahung, ino's hhiya oo sla'arusumo, sagadiyusumo inserehhi wasl, a lawalumoren oo baraa Aako. 8Ngun ya/aw ayahung asma gri ar gidaaba' moroo kuwa xua' gawa dando atene nee sleme tunuwa muno i doggi. 9Ngun ya/aw tiwa alkona, nee hhiyaren sla'arusmoda inserhhir komaka'n kwada dinkwa nee kuunga umo garo ngi oiya idoda ira tlehharumit ayawihe.10Aristako kwada ta tsega dinkwa nee ani tunutawe'emiis, sleeme marko mana'y Barnab kwada kangw kuwa ilaot birna xay ku ilaota. 11Nee sleeme Yesuda, ta bay Yusto koka kiloin an mu'k ta hhehhe'emiis oo nee ani nigadiyusan asma kangw wawi'itmar dawriwo, direne in gurkwa/asa tlehhiti ye.12Epafra tunu laweemiis ino's oo baraa tla/angwhung nee an lawalumo Kristo ino's i karkarimir baraa firoro asma kuunga' as kahho sihhitano kawa aleslera' ne'r gana'amu ar kawa xuxui baraa sla'ari Munguhe. 13Asma ani a lamabu'um ar gidaaba' gadiye ngi lo wa tlehh asma kunga' dir kwisiya' oo Laudikia nee dir kwada oo Hierapol. 14Luka qwaslarumoda' ta lo' loa sla'aan nee dema nu laweemisiya.15Hha e ee' oo baraa Laudikia laweeseke nee nimfa nee kanisar baraa do'os ii dirii. 16Barawari abarka somin baraa tla/angw hunge kasomin sleeme dir kanisar Laudikia nee kuunga, sleeme baruwada amor Laudikiar dahh somimaak. 17Arkipo idabawak, Qaytsit gadiyeda ta ilaot as Aako hariin kawa hardahas.18Laweesari ana goim ner dakw ee' oo kila ani oo Paulo. Tsegamor ee' . Islaslawak Mungu nu tsuqi sleemeero.
1Paulo Silwano nee Timoteo amo'r Kanisa'r Tesalonike ner baraa' Mungu' Baaba nee Aako Yesu Kristo, tsuqa nee wayda alog in dirhung slee'meero.2Na'aasa an kahaan daqsleem dir Mungu' as kuunga slee'meero Qooma'r tunuwakahaan ner baraa' salingwre'n. 3Aislasla'n daqisleem geera Munguhe nee Babore'n gadiyerhung arharatlintla ilakaharu nee sla'aari, nee qiqitlingw daye'r komaka as aluwo baraa' Aako Yesu Kristo.4slaaruser Mungu' /aka'aamorhung oo' Axua'n. 5Nee ido'r ya/aatore'n ar hho nira amo'r hung harda't ngabuwaa' ner /ayma kiias ka sleeme ngina huwa'n ner uuruu' ner baraa' Qeeru hhoohhhoo, ner baraa' xu'umiti nee baraa' tisiiya axua ate'n a mu'k idola baraa' tla/anghuung as kuunga.6Kuunga a mu'k ate'n ta dirdel nee Aako idoda /ayamu kwar ilaoote ner baraa' slahha'may ar qwal'/oda amo'r Qeeru hhoohhoo dahh. 7Tisi gar nahuup ana slaqsaay tlehhiita dir muu slee'meero kwad haratlinti baraa' Makedonia nee oo' baraa' Akaya.8Asuma dirhuung wa tlemu /aymu Mungu' ina diyaya/aa't umo diro nee sleeme dir Makedonia nee Akaya kiloseka' ala umo diro haratlintaaorhuung baraa' Munguhe a harda't nee idosiye ta'm ga'r ooh akomanka'. 9Asuma inooin oo kila ngi oiina' hardahamure'n oo idola baraa' tla/aa'hunge ngi axwsiya idor tara warqere amo'r Mungu' mungida gidaba'r koma'aaka kiwa gexere nee Munguda' slaaf nee oo lo'eema kuwa sagadiyesa. 10Ngikahiiya ido'r garmawo's kur damaranda gawadamri ale, kwada ta waslo/aatis baraa' mu'k a hha'n wa alero' nee kwising an Yesu kwada ate'n ti gwer awa baraa' sakwaslemada' hi'iita.
1Asuma kuunga kila' axu'a hhae' gidaaba' hhemure'n amo'r kuungae' oo' torooka'. 2Axuua' gidaaba' ha'rgeraahe' tunaslahh'eemiis, tutuna alsiimuu' ii' tlehhiye amo'r qar Filiyirwa ale idoda kar' xu'a' ate'n /uuruu' u koma'n baraa' Munguhe' ya/abtor hho' ar Mungu' kawa axwesan ta'm ner baraa' sla'hha'aaye'r yariir.3Asuma alkitore'n amo'r i dahhi a baraa' kangw tlakwaka laqa baraa' kangw slasla/areneeka' sleeme a baraa' al/aymaraka'. 4Ala as idoda Mungu' ate'n tunaa'r ya/aan ya/abto'r hho' alki/ituwo an idor kar alki/iita'n an alki/itan as gidabaheeka muu' kuwa qwala/a miisa'n ala a Mungu' un qwala/amiisa'n ino's kilo's an hee' munere'n ngi xuxu'uu'm.5Asuma axwenita tiwa hhohhoeemisa'n aga'r axwesanika qooma slee'meero idoda ka'r xua' sleeme aga axweesaniika' ar qisaa'y as ilatleri Munugu' ate'n ti xuu'. 6Ate'n xirfu ugalelehhanika' wa dir muu' laqa' wa dir kuunga' tam wa dir mu'k hatla' gerho' ii qoond ar yariir xingiwa' akhanisi asma ate'n ya/abuuser Kristo.7Kitaangw tisiiye, ate'n anahota'n ar tsatsa'aarema baraa' tla/angwhunge idor ayo'r na/aawo's ngir ooloo'ooliin (umiind) kilo's. 8Ner uruwariye' ate'n slaati a ka'ma'n dirhunge' anaya/aama'n tunuwadiku'uutisan ya/abto'r hho' ar Mungu' kiloseka' sleeme nee hotare'n oo kila' asuma aga sla'aaru seere'n tlehhiite'. 9Asuma kuunga hhi'ii gadiyere'n a islera nee slahha'aamre'n amsi nee tlatla/angw gadiye ana tlehha'n as hee' tamo wa'k muwa iloouuuwa'n awa'n qomasiye ya/abto'r yabto'r hho ar Mungu' ngina dirhungi ali/iita'n.10Kuunga a xu'a nee Mungu' sleeme ngi xuu' idor hotarir hho'hho' ngar hata'n baraa' tla/anghunge nee gana amaye, ana hota'n ner hotarir afuufung komaka' dir geera' kungasi ya ha haratlinti'iiye'. 11Tam idosiye kuunga a xu'aa' idor umoo'qo heewo baraa' kuungae' ngura i axwesan nee gure harakemisan nee ngure munoo' idogiita'n idor babaa' idiriii dir na/aawo'se. 12Gidaaba' ii hariind tawahota idor /akasaamorhung ii diri dir Munguhe' kwada tuna /akaa' baraa' wawitiimo'r xirfoowo's.13Asuma idosiye' Mungu' usufiimiisa'n sleeme umo siwaro'. Asuma siwa'r kawa ilaote wa dirten ya/abto'r Mungu' toda ta axaase ana ilaota' a idor axwenita muukoka' ana ilao te' ido'r looeema Mungu' idiri'iiya'. An /aymusi gadiyuusi wa baraa' tala/angwhung kuunga kwisi ta haratlintie'.14Baraa' idosiye kuunga hha'e idoda nar hotaak idoda Mungu' kanisudu Mungu' oo baraa' Uyahudi oo baraa' Yesu Kristo. Asuma kuunga sleeme tuna slehhe'eemiis ner idodar kila baraa' ka slee'meero nee mukhung oo kila. 15Mu'k Wayahudi an mu'k Yesu ngwa gaa's dinkwa nee aruse nee a mu'k Wayahudi mu'k ate'n ta gusisin tara ti'iitan aleeni Mungu' ngu qwala/amisiiaki nee a tlakuuse'r muu slee'meero. 16Ate'n tunailaa/ii ya/abto'r hho' kawa alki/iitanaka amo'r xoordu as ba/ama ngi slay/a' nee tisi gar na huup a tan kumiit iriinger'iin tlehhiitowoo'. Alhhe'eesa'y sakwasleema ireharda't gawaiini aleero'.17Hha'e ate'n nee kuunga ta ala qaasiisa'n qooma'r ninawe, ala ner baraa' slaasqo' kilo's ner baraa' qeeruka' ner baraa' aleslemurene ana lo'r sla'an getse/aahung ngiwa araan. 18Ana sla'an niwa amorhung kawaa'n aning Paulo har gerahe' nee qooma'r hatla male'aalero', alo Netlaangw tununaiilaa/. 19Asuma harafarore'n a mila aluwo? Laqa gwal/oore'n laqa Warahasaar xirtoore'n, geera Aakore'n Yesu qooma'r harduhamuwo'se? Xa'y a ak kunga'eeka' slee'meero idor kooqa oo hatla idrii ya'? 20Asuma kuunga a xirfoore'n nee qwal/oore'n.
1Asuma qitla nguwa harslaqaata'n ak alero', ana altakwan gidaaba' ii qoo'n twameta'n amo'r Alhene ate'n kilte'n. 2Unaya/aawa'n Timoteo hhiyaaren nee sagadisumoo' Mungu' baraa' yaabto'r hho ar Kristo, tunuwagawde nee tanuwagur kwa/asi baraa' haratlintaorhunge. 3Idori anatlehha'n as mahee deruut oo alurkikii/ as slahh'emisoowi asuma kuunga aa xu'a' tuna qaaro wagwer asma kangwi.4Loeemawi qoomada' tawa dinkwa nee kuunga nga qaro ooa'n slahha'aamaye ido'r kara alo slawaa'n nee idosing as ido'r na ti'iit idoda kar xu'a'. 5Asuma idoorihe qitla nguwa male harslaqaa't ana male ya/abiim as xu'uuti ngiwa sla'w dando haratlintaorhu'ng doqari tlakusumo' wanekaro' tunaia'r nee gadiyere'n ire to tlehhiit.6Ala Timoteo na xa'y amore'n niwa amo'r hu'ng wa tla'y, nee ya/owo'r hho' ngina huu'w dando haratlintorhu'ng nee sla'aarirhu'ng tununaba'y gidaaba' inslaslangw qoom dando ate'ne ukonda nee gidaaba' ate'n tunarta' wa sla'a' ido'r ate'n kuu'ng tunur arta' sla'an. 7Asuma idoorihe hha'e tuna lo'wa gurka/aas nee kuunga asuma haratlintaorhu'ng baraa' slahha'aamunene nee slehhe'eemiisuure'n slee'meero.8Alkwa'aani a hoota'n baraa' sihhitino hhe'eese baraa' Aako. 9Alufa'y ta dir Mungu' ii hariisa'n aa mila as kuunga' as qwal/oowi sleeme ta koma'n geera Munguhe dandohu'nge? 10Amsi nee tlatla/ango an finirinima'n as getse/ahuung kiwa aran nee toda a /aruur baraa' haratlintaaorhunge.11Mungure'n Baboo' kila' nee Aakore'n Yesu Kristo uruware'n ngi geraha'r ni hadaha'n amorhuung i alero. 12Nee Aako nu ale/iisi tawa ak doginda baraa' sla'aariro, tiwa sla'a' nee muu' slee'meero kuwa sla'a idori ni diir kuunga itlehhita'n. 13Nee idor ngi tlehhi as munemahung ngiwa /urii dogi iwa afufuu'ng kondaka ner baraa' hhohho'aar sleeme geera Mungurene nee Baborene baraa' harda hamu Aakore'n Yesu ndinkwa muuko's kwada hhohho'. slee'meero.
1Alhhesaayo, hha'e tunu munowi dogitaa'n nee tunu harhhe'eenisan ar baraa' Yesu idoda hara'aayada amoreen dahh kar' ole idorhariimu dirhunge Mungu' uwa sla'aatisa na uruwasiye sleeme kumiite nee gadiye kawa ako tlehha. 2Asuma a xuaaa' hara' aayar gala na hariisan ner baraa' Aako Yesu.3Asuma ti an sla'aanii Mungu': Hhohhoeesarhung tlotarir slasla/areen slee'meero kawa mera. 4Umoo' hee' barahange ngi xuu' idor harero's ar kila' ngir hotisi ner hotariri hhohho' nee ila iwaa/ame. 5Hare ma komaa'n as ilatlerir slaqwa (idor xorduda Mungu' xua'aaka'). 6Miwa hee demuut oo qaama ngi wara'h nee hhityawo's ngwesadakuus baraa' kangwihe asuma Aako muha'y ngu buu baraa' kangwsing slee'meero idoda ngar geera' alki/iitan tunuwa kurbu'uuma'n.7Aako tuna /akaaiika' as slasla/areema ala as hotar hhohho'. 8Gawaa' idosiye kwada ti ngi siasii muu' ngu siasiiiika' ala a Mungu' ngun sia sii kwada qeeruwo's oo hhohho' ngu harimiis.9Dando sla'aniir hha'ewo ii ka'hh gar hee ni amorhungi gooin asuma kuunga tuna intsahhatiis nee Mungu' tiwa sla'a' kuunga kilohung alero. 10Loemawoo' idori`' slee'mero anatlehhe dir hhaee baraa' Makedonia slee'mero ii diria' ala tunufiririma'n a'k tlehhak tisi ba/a`'. 11Loeemawo agatlehhe' ti slee'meero dir hha'e oo baraa' Makedonia slee'meero ala tunutiri nimaan idosi ax tlehha'k tam tising ba/a. 12Idori tlehhiiten as tawakumti ner idor qoom nee ar ilaii/a mee dir kwada na haratlinti'iika as muwaga/arur baraa' tala ta sla'aa'.13Asla'aanaaka kuunga kawa tsahhatlakwesa' kuungi hha'e idor kwada qatiyee' as tawa gurhamuuta'aaka idor mukuda' oo hatla' aluwaa' hi'iit. 14Asuma ate'n bar agaharatlintian gidaaba' Yesu inagwa' ire waslo' male alero ner idosi kila Mungu' ngi huuw dinkwa nee Yesu kwisiiya' na qaatiiye'bana gwa'aara' nar baraa' ino's. 15Asuma tisiye ngin dirhuung ooiima'n ner /aymu Aako gidaaba' ate'n kooka' slafa' kwada dawaa' qooma'r ki/iima Aako loeemawo' agirima naka' dir kwada na qaaliiye' baraa' gwa'aara.16Asuma Aako ino's oo kila' nin/ee't wa baraa' tlafoo, nin harda ar ato'r u'r dinkwa nee afo'r malaikaamaa' ur dinkwa nee parapandar Mungu' kwada na hhane baraa' Kristo kiin geera wasloo/atis. 17Aluwo ate'n kwada slafa' ta meeta'n an haragwa'aan baraa' tlafoo dinkwa nee inooin Aako nguwa ilaaoohar awa'n gawtii' ale, idoorihe a lkiku'uusa'n nee Aako delo sleeme. 18Idosiye ti gurkwa/amiise ar axwenti kuunga kilahuu'ng alero.
1Alkwa'aari baraa' kaangw siwaa' nee qomi'ii' hha'e gidaabar garka' kingiis amorhuung gooin ii ka'hh. 2Asuma kuunga' oo kila an xu'u'uutihhe'eesa, idor gidaaba' balo'r xeemu Aako nin harda't idor fisusumo nir hardihi amsiyo. 3Dida tawa kaahi "Wayda ii de'n nee Amohhooa' hhituru'uuma nir gaslar harda't idor hartsiha'y kar ihardahi nee aslta xwayla uruwa'n tar kwarhhiti ii kahh.4Ala kuunga' hha'e a baraa' /o naro'ka tam balosi tunuwaiiharda't idor fiisusmo. 5Asuma kuunga' sleemeero a mu'k gwa/atema' nee muk tlatla/aangw. Ate'n a mu'k amsiyoka laqa awa /onna'. 6Asuma idosiye maga guua'n idor mukqa oo hatla ir guaiina, maso'k an xuumiisan nee tiwaharmagahha'n. 7Asuma oo guaa' ta guia Amsi nee kwada onimiita taonimiit a amsi.8Asuma ate'n tawa mu'k tlatala/aa'ngw ma'sk ti harmagahhan. 9Gabodar haratlintao ngi dahasaan nee slaani nee kofiyar muqsli an haraxu'uutir ba/aman qomada aluwahi'iit. 10Asuma Mungu' ate'n ta wagwerika as buhhtawo's, ala as ba/ama kawa slawan urwar Yesu Kristo. Ino's ate'n tinas gwa' as ate'n bar xumisaan laqa agagu'aan ahootan dinkwa nee ino's. 11Baraa' idosiye ti gurkwa/amiise kilohuung alero, nee ti ale/iimise kilohung ale, idosi ta qaro tlehhiita.12Hha'e tunufiririma'n tsatsahhama'k kwada gaiyusa baraa' tla/angwhung wa ale, nee kwada dirhunge gawti diria ner baraa' Aako nee kwada tunuhara'ayma. 13Tununfiriirima'n sleeme tsatsamaak mu'k idor kwisi nee kiwa ilaiwa/amer ii harimisa ner baraa' sla'aari asuma gadiyerin. Wayda komaak barahu'nge kungo' kila. 14Tunuharhhehhe'eesan hha'e ilara/aa'k kwoda amowasle'n gurkwa/asa'k kwada na diqaytsatiti mukda haratlintao nina ale/iisak, nee qitla loomaa'k dir muu' slee'meero.15Ga/awaa'k miwa hee' deruut oo tlakwema ngi tlakwema koqar bu'uum dir umoo'qo heewo. Ala kitaang tisiiye hho'eema na tlehhiitaak dir umoo hee baraa' tla/anghunge nee dir muu slee'meero. 16Qwalaalae' dela slee'meero. 17Firoro ma hungu/uusaana. 18Mungu' slufumiisak baraa' umoo'qo gaaro asuma tisi an sla'aariri Mungu' dirhunge ner haraa' Yesu Kristo.19Qeero mu alesiasi aana. 20Aru'uuma ma waqawaqaaana. 21Moroo' slee'meero ianaak, ar hho'ohaak. 22Ti dibe'ee dir tlakwemaa umo idoro.23Mungu' wayda kuunga tunu hhohhe'eesa hhe'eesi' Qeremahung munerhung slaqoohung, kiwa amohhe'eesi iwa slasla/areema koon' aaka baraa' xemuu' Aakore'n Yesu Kristo. 24Kwada kuunga na /akaa' ii Isereehheemo koonka nee ino's an kwada ngi tle'hh.25Hha'e ate'n sleeme ti ale firi riindo. 26Hha'e slee'meero lawe'eemiisak ner ma'aamisu hhohho'. 27Nufiiriim ar baraa' Aako gidaaba' barwi to'oori kasomuusi dir hhae slee'meero. 28Tsuqar Aakore'n Yesu Kristo maso'k i dinkwa nee kuunga'.
1Paulo Silwano nee Timoteo amo'r kanisar Watesalonike ner baraa' Mungu' Baboran nee Aakore'n Yesu Kristo. 2Tsuqa masok ii dirhung nee wahdoda amo'r Mungu' Babore'n da'hh nea Aakoren Yesu Kristo.3Lhariin ate'n Mungu' kuwaslufiimiisa'n daqi slemu as kuunga' hha'e asma idor an idor hariim dirne asuma haratlintaor hung in lo'or urareer nee sla'aarirhung dir umoo'qo heewo ii or dogima hee'ees. 4Idosiye ate'n oo kila' an axwesan ner kirfu, dandohunge baraa' kanisudu Mungu' he' an axweesa'n kangw qitlohung nee haratlintaaor ta konda ner baraa' slahha'aamaye slee'meero. An axweesa'n kangw slahha'aaye'r tasqiqitlinda. 5Ti an slaqassay oo sakwaslemar ganaa ar Mungu' nee tisi gari ilaqaaqan a kuunga' tunuwaharafari gidaaba' a harinda tawa data baraa' wawtiman Mungu' toda kuunga tunuus slahhe'eemiisi.6Asuma Mungu' ii gana'amu kon ngiwa bu'i ner slahha'aamaye kwada kuunga tunuslahhe'eemiiisa'. 7Nee amohhoa ngiwa harisi dir kuunga kwisi ta slahhe'eemisi tinkwa nee ate'n idori ngin tlehhe qooma'r gehho'ootisaro's Aako Yesu awa baraa' dawri dinkwa nee malaike'r aleslemewo's. 8Ar baraa' duru'iita asla muuhaa'y ngu buu dir mu'kda Mungu' ngu xu' a'aaka nee kwada ya/abto'r hho'ar Aakore'n Yesu nga ilaiiwaa/iika'.9Kin slahhe'eemis ar slahha'aamuku alhhe'eesa'y komaka' kin para'aatl dir Aakowo nee dir kirfoo /uruuwo'se. 10Idoosi ngin tle'hh qooma'r birnabarda as kuwa diidi'iimisi nee mukuwo's nee kure (iiatlemiis) kirfeemiis nee kwada slee'meero naa haratlinti'iye, asuma alki/ito'r amorhunge ugaya/aaande kuunga.11Asuma tihe tunualefinriiriman delo slee'meero. Afiriirima'n gidaaba' Mungure'n tunuwaharafarii gidaaba' a hariinda' /a ka'aamorose. Afiiriiriman ngiwa bo/eesi toda hho' ta sla'a' nee umoo gadiyer hanatlintao ngiwa bo/eesi ner /uruuwo's. 12Kangwi unfiiriirima'n as umoo' Aakore'n Yesu kuwa kirfeemisa. Afiriiriman gidaaba' kuunga tunuwaalxirfeesi nee ino's asuma tsuqa'r Mungu' nee ar Aako Yesu Kristo.
1Ala hindi baraa' kangw xeemu Aakoren Yesu Kristo nee haraki/iisa'n dinkwa as tawa haragwa'aan nee ino's: tunufiriiri man kuunga' hha'eren. 2Gidaaba' utunda dawitimiis laqa mtunaamoqwaremiis ner gaslay baraa' munero' laqa ya/awoo' laqa an slo/i kuto' in amore'n da'hh ar ka'h balor Aako na qaro harda't.3Hee' mutunda' naxw ta'm ner umoo idoro asuma bolosi ii xeeraka' ee balor hu'uumada nili'itiya ala'alero, nee heeda tlaa'kw kungwa laqamisi alaalero, kwada garma hhituru'uuma. 4Kwisi an kwada siasii nee ino's tin gawti tlemiis kilo's alero Mungu' ngun siasii nee umoo'qo gartaqo slufumisi, nee gar ni laqaan in iwitanangw' ay' baraa' doo' Mungu' nee tiwa laqaqan ino's tawa idor Mungu'.5Lhii islera'aake ani nee kuunga twa dir wa'k dando kangwsi ngwa ooiike? 6Hindi gr ngu ila/aa'm a xu'aa as gidaaba' kunguwaa' gehhoeesi qoomada qoom birna xee'r. 7Asuma lu/aara'n needa tlaakw ii gadiye'r tlehh tam ee' hindi, ala aqo hee' ngu ila/aam in deer hindi, aqo eedir kwayhengesi baraa' uruwaro.8Daqaate kwoda tlaakw kuungu geehhoee's kwada Aako Yesu ii gaa's ar histo' afkoa Aako ngun gar gidaabar komaaka' tleehh qooma'r hada haamuwose. 9Hardahaamu kwada tlaakw nin harda as gadiyer hetlaangw ner /uuru sleeme nee slaqasi'ii nee mooro wa/o/aamoo oo laama. 10Nee lama sleeme an hara/uutsa moorowi in deruut wa dir kwada qwaara'. Asma sla'aanir looeema nga ilaoohi'iika' as kiwa ba/amiisi.11As idosiiye Mungu' ngina gadiyer slasla/aren ii ya/aaw as lama ngiwa haratlinti'iia'. 12Tisi gar ni huub a slee'meero kin sakwaslemuut kwad looeema ngu haratlinti'i'iika, ala inooin tin qwala/amisiya ar baraa' tlakweema.13Ala ii hariin Mungu' kuwa slufimiisan qooma slee'meero as kuunga' hha'e sla'aaruuser Aako. Asma Aako kuunga' tununawagweer tawa /aamu geera oo' ba/ama as hhohhoesa'r qeeru nee haratlintao'r looeemada'. 14Ti an gar kuunga tunusa/akaa' gidaaba' ar ya/abto'r hho'ee kirfoo Aakore'n Yesu Kristo kuwasleera'. 15Baraa' idosiye hha'e sihhino hhe'eese' tsahhaak unuuda tina itsahhatiis, dirhung ner /aymu laqa ner barwito'oore'n.16Alkwa'ari Aakore'n Yesu Kristo ino's oo kila' nee Mungu' Babare'n kwada ate'n ta sla'a nee gurkwa/asa'r alhheesa'y koomaaka' nee haraxu'uutir hho' ar hoota hi'iita ner baraa' tsuqa. 17Tunugunkwa/aasi nee munerhung ngi /uruu' ii dogi baraa' umoo' /aymuwo' nee gadiye'r hho'ee'.
1Nee hindi hha'e tunualefiriinde gidaaba' /aymu Aako fi handihi umoo' diro nee kuiia tleesi idosi amorhunge ii diri'ii, sleeme. 2Firiime gidaaba' ate'n tunuwaba/amiisi wa baraa' moroo' tla'kw oo mu'k talakuuse, asuma a slee'meero'ka oo haratlintaaro kooma. 3Ala Aako ku inkihhiim ino's kuunga' tunu/uuru ii doog nee tunude'ee'n dir kwada tlakwe.4Harahhiifa a koomaan baraa' Aakoro as kuunga' gidaaba' atlehhita' nee akumta kawatlehhita' toda na dirhungi hara'aa man. 5Aako munerhung ngi gerahari baraa' sla'aari nee qiitla' wa baraa' Kristo.6Hindi hara'aaya' ngi hariisan hha'e ner baraa' umoo Aakore'n Yesu Kristo, gidaaba' ti partle nee hhhiya' kwada hoti ar hotaa' munu/u nee ihotiika an unuuda' ta amo'r ate'n wa ilaote. 7Asma kuunga' oo kila a xua' ii qoond dirhunge idoren ti kawaaota'. Agahotanika' baraa' tla/aanghunge idor kwoda ila/iwa/amer koma'aaka'. 8Nee mroo/aman hee' uga/ayaniika' ngwe mowaan bu'uutuwo. Siwarose ate'n gadiye anatlehhan Amsi ne tlatla/aangw nee gadiye'r gawiid nee ner slahha'aamu as mawahuwaatlehhitan dir umoo heewo dirhunge. 9Idori anatlehhaan as gidabayeka hariima an komanaaka. Siwarose idor ana/isaan as atawa slaqaasa'y tlehhiita'n dirhunge' as gidaaba' idoren ti kawaata.10Qoomada tawa dir wa'k nee kuunga tunabawaan baraa' tla/angwhunge hee' bir deer oo gadiyer sla'aaka nee miwa /ayin. 11Asma a axaamiisa'n bahha'aalero tan hoot ar munu/u baraa' tla/angwhunge gadiye tlehharo ngi sla'iiaka' inooin a mu'k amowaslee'n. 12Nee hindi kwisiya' sleeme inhara'aamaan nee ininanaqaa'n ner baraa' umoo' Aako Yesu Kristo, gidaaba' ii hariind gadiye ngiwatlehhiiya' ner tsatsa'aarema nee moroo' /aymar in oo' kila kuwa /ayi.13Ala kuunga' hha'e ma munesiara baraa' ar gamaa' tlehhituwo. 14Bar hee' ii der oo ngi sla'aaka /aymure'n kwi baraa' barwari ngu ilaiwawa/aka' hee' har magahhaak nee ma'aldiku'uusara nee ino's a gidaaba' kilqi nguwaee'r. 15Muharafarara idor tlakusumo ala igahhataak idor hhiyahungw wa alero.16Aako wayda ino's oo kila' wayda ngu hariisi qooma slee'meero ner baraa' urwdu slee'meero. Aako idiku'uusi nee kuunga slee'meero. 17Gari a lawe'ee' Paulo ar da kw'ee' oo' kila' nee an layar ee' baraa' umoo' barwahe, idori an idor nir goa'iim. 18Tsuqaan Aakore'n Yesu Kristo idiku'usiye' nee kuunga' slee'meero.
1Paulo ya/abusmo Kristo Yesu ani barwaa'ri ngina gooin nar hara'eya'r Mungu' Ba/amusmoore'n nee Kristo Yesu haraxu'utire'n. 2Bawaa'ri ngina amooro'k i gooiin kuunga Timoteo garmaaee' o kila baraa hawa tlintaaro Mungu' Baaba nee Aakoore'n Yesu Kristo kuu'ng ta tsuuqi nee tugurtlay nee ta waydao i hariisi.3Idooda an kuu'ng ar firiim qooma'r ani nwa makedonia'r' kaw gidaaba iwiit Efeso'r wa ale, hinti un male babaw sma kuu'ng muu kuwa hara'eyin bahha ale as intsahhatisa'r hatla mingaa huu'wii. 4Sla'mi inooin sinka maka digir deliit nee yaeema tle't oo tlahhi'i fadit asmo moroowi ga'r huwi a tlanka ga'r bui i kahh dir haatlintaaor gadiye'r Munguhe.5Hara'eyari gar nga as hariis a almoso sla'aan tada baraa munoo hhoohhoo daahh indoogigiin nee afo'r hho ar baraa muuna nee haratlintaaor waaqooda' wasl. 6Muu Bahha'ale baraa uruuwa'r garaa nga geexaye' axwee'sanay mu'k da'ktana kure digirdeel. 7Inooin kama'k slaa' tawa intsaahhatuuse'r har'eya'r Mungu' nee slami ga'r ta tlanka kaangaani axwee'si ka xuuiika nee tada ta aleekal/a'n ka tsatsahhanka. 8A xuaa'n gidaaba haraeya ka hhoo' hee bir ngir gadiyys nar uruuwa'r ganaa.9Ate'n a xua'an gidaaba alomoso an tsaahhaa'n gidaaba har'eya ka qaasika' as mu'k hho kama qaa's as mu'k a dee/aanuut nee mukda hara'eya nga sii kana qaa's as mu'k Mungu nguwa haratlinti'iika nee mukda tala kweemaa tlehhahhii't. Nee mukda hhohhoeebaabi' ii' in tsuu'/ nee amu'in nee tsu/utuusir hatla, 10nee kana qaa's as ququuse nee hhawaateeda fuquusa nee hhawaatee' hatla laqaa /aaneena'r fuquus nee /ameena'r hatla' kana qaa's as fisuuse nee lamuuse nee mu'k lo'o'r tawo'huwa huuw nee kana qaa's as dandoo' umooqo /aymuuwo kwada nee intassahhasa'r lo' ti slaslaawa'aaka. 11Insaahhasari a tada tinda hariis alir ani as ngiwa alki/iit, instsaahhasaria ya/abtooda hho dandoo' iidigoo' xirfuu Mungu kwada tsuuqaa' koo'm.12Ani Yesu Kristo Aakoore'n un sluutimiis, kwada ani a /uuruu' i hariis sla'mi ani im sluufimiis asma ani ina harafaa'r tawa hee inseree hhimoo' komaa'ka ire qaa's baraa gadyee'ro's i ale. 13Ani kwada aa'ng geeraawo ino's una gotlaa tliit nee una gus uusiim nee unaslahhe'eemiis. Ala Mungu' ani aina gurtla'y asma ti slee'mee'ro ana tlee'hhiit as xu'aa wasle'ee' asma qoomaadae ani Yesu ukwa haratlinti'iika. 14Ala ani gurtleemu Aakoore'n una lo' wa sla'w dinkwa nee haratlintaao nee sla'aari tada ta koomaan baraa' Kristo Yesuwo.15Alaangwia oo lo' oo hariim haratlintaaoro nee sleeme i lo' wa hariin ya/aamaro gidaaba Kristo Yesu nina harda'h baraa yaamuuka i ale as mu'k tlakuuse nguwa ba/amisi nee ani a tlakusmoo' ur dir tlekuuse slee'mee'ro. 16Gawaa' idoorihe gaari an ga'r ani gurtleeemu ngiwa as sla'w as Yesu Kristo qiqtliingo's nguwa laqa'n dir'ee' i ale ani tawa hee' geera niwa slaqsaay tleehhiit dir mu'k hatla kwada aluu' wa haratlinti'ia' nee slafingw alhhe'eesay wa'sl kwa slay. 17Nee hinti waawutmoo alhhe'eesay wa'sl kwada bo/oo gwaa'aaka' kwada geehhooeeka ino's ki/o's an Mungu' ilaiwa/arne al to's nee xirfu a ko's ay alhhe'eesay wasle. Amina.18Garmaale' Timoteo hara'eyaari ani ngi kuu'ng i hariis as aaru'uumada' ti slaslaya' Aaru'uumada digir deele nee slaqwareda hho' ka slaqw. 19Komiit haraa' hara tlintaao'r Mungu'he nee afoaada hho ara baraa munoo'wo'k ii a'r i qamimeek. Asma mukko i deer oo afo'r hho' ar muner'in ngaa sii haratlintaaor'in kare qwaaree's asma hhituruuta. 20Baraa' tla/angw ine Himenayo hee Iskanda i daya inooin ani i kaa paraa'tl amo'r neetla'ngw i ale as ngiwa tsahhiya Mungu' muka gotliit.
1Gawaa' idoorihe ga'r ni gawdeemiis baraa moro slee'meero a firo, nee saaliingw nee aleefiro nee sluugaay maroowi slee'mee'ro i tleehharuuti as muu slee'mee'ro. 2Waawita aleeditiiriimaak nee kwada aleesleemuu' kooma' slee'meero as ate'n tawa hootaan nar slafingw amohhooa nee saxamaa'r Mungu kuwa hara tlintiiaan nee tawa hootaan nar idooda hariim. 3Idoori ka hhoo' nee i ya/aamu't geera' Mungu'he nee Ba/amusmoorene. 4Ino's ngi slaa' muu slee'meero iwa ba/an nee loo'eema ngiwa xuiya.5As Mungu' tawa wak har ohusmo a wak sleeme kwada harahiim tla/angw Mungu' wa ale nee muk ino's a hee Kristo Yesu. 6Ino's kilo's tina hariis tawa bu'utuu gweermor muu slee'meero, ino's an aleekala/ usmoo moroowi oo tindaa ya/aa'w nee Mungu' qoomaada' Mungu aa qaaoo'qaa's awa bo'/. 7Gawaa' idoorihe ani tina qaa's tawa alki/itasmoo' ii digoowi nee tawa ya/abusmo. Ti ni kah a lo' lamta ni kah i ka'hh. Tina qaa's mu'k xoordu hatla' ngiwa intsaahhatimiis, gawa dandoo' haratliintaao nee loo'eemaawo.8Ani ga'r ni slaa hhawaate alomoso' an mu'k daba hhohho' nee oo buhhabuhhaaka nee mu'k tlaampa'aamisaaka, umoo'qo diiro hhawaa tee' idoori alo moso dabaa in ngin gawti tleemisiya baraa firooro. 9Idoorihe /ameena sleeme an hara'eyiyiim gidaaba alo moso' inooin an mu'k qoo'm nee mu'k tsatsaa'are'n as tsitay'in. Tsitay'in alomoso' an tsita'y qoo'm sla'mu' mitaa suluguusii as se'eengw kuwa hhutliiti laqa'a bo/;oooduu' slaxagaudaen nee tlabaa' talaxo. 10Ala suhugooin alo moso an tlehhemi'ii hho asma idoori an ido'r hariim dir /ameena'r kaaha ate'n a Mungu' ila iwa wa/aa'n.11Baraa intsaahhasaro /ameena i intsaahaahaan nar tsatsaa'areema nee ilaiwa/ame. 12Ani /ameeni a ya/aa'ma'r i hariisaaka' iwa intassaahaatimis laqaa ar hhawaata nguwa bal ala ga'r iwa hariin a in xaslit.13Asma Adamu an hee' taa geeara tleehh nee Efa kare aluuda' wa tlee'hh. 14Sla'mi Adamu kwa al/ayiika ala a /ameeni kana al/aa'y tlakweema ngire tle'hh. 15/Ameea inooin ki ba/amis as xwaylar' in aba'r ta komiit baraa' slafingw haratlintaaooro nee sla'aari nee hhoohhooeema dinkwa nee munoo' qoo'm.
1Axweesanti i loo'eemaa' koo'n ti kah gidaa'ba, Hee bar gadiye'r muu nguwa geeraharahari ngi leelehhiit a gadiye'r lo' wa hhoo' ngin slaa'. 2Geeraharusmo ga'r kuwa hariim alo moso a hee' ta moroo tlakw i kaahiika' ino's alo moso' hareero's a wak, alo moso'a hee' qoom nee hee sagaa loo' hee' Daaloo' hee' amaakwahhamiis nee hee' intsaahhatisa ngi baa'/. 3Ino's alo moso' an hee' ooniimiitaaka' hee mu'k difaa'ka' alo moso an hee' tsa alo moso' an hee' kaanganusmowoo'ka sla'mi alo moso an hee' pee'sa'r ila tleerusaaka'.4Ino's moso a hee' do' owo's ngu lo wa sageesihhimiit, oo na/iiwo's ngi hara'eyiyiim nar ido'r hariim. 5Asma hee' do' owo's geeraharto ngu aleslawaka' ido'r mu'k Mungu' geera harto ngur aleeslay a i doola?6Sla'mi alo moso 'ino's an hee' ba/ama /abeneeka' asma daraa/a'ngw ar ti'iit, ire huu' kure askwasleemuu't ido'r neetlaingw wa ale. 7Sla'mi ino's ga'r wa harin alo moso' kun aleekala/a'n nar ido'r hho' nee mu'k hatla as mukaa daanda axwee's moroo tlakw i ale' nee kure oh nee tsaaxweelir neetlaangw.8Alee/isuuse'r mu'k Krishaana'y inooin alo moso sleeme an muk ilaiwa/amer koo'm inooin moso an mu'k axweesanay in warqaqawaaka' nee sleeme alo moso an mu'k xuufiitaaka' nee sleeme inooin moso pee'sar uruuwa'r ganaa'aaka' ka slaika. 9Inooin alo moso'intsaahhasada'r lo' ar haratliintaaoore'n tada' ta geehhooee's ngin atleesiya nar munao hho. 10Alee/isunseeri sleeme ka ala iiari ala ga'r taa ar daandoo ine gir kahh gadiyee't ngi tleehhiye'.11Tiyaay alo moso an /ameenar ila iwa/ame'r koo'm moso' an takaahuuseerooka. Inooin moso' a mu'k qoo'm oo insereehhimoo, koomaaka baraa moroo slee'meero. 12Alee/isuuse'r muk Krishaana'y inooin an mu'k tiyaa'y wake't muka na/ii in ngi hara eyiyiim nar gana'amu nee mu'k narayi'in ngi aleesla'w geeraharaharowo. 13Asma mu'k gadige'r hho tlehhiit dir mu'k Krishaanaye ila iwa/ame ngi sla'y nee gawaa' ido'orihe ku iia'r i gamini nee muu qoomar hartlintaaoore'n ar baraa' Kristo Yesu bar ka alki/iit.14Ani hinti barwaari ngawa amooro'k i gooiim a slaa' niwa amoro'k i hardah deeloori tseewae. 15Tam ala idoorihe barwaari ani ni gooiim birna ida'/ harda hamuwo, kuu'ng kawa xu ido'r umooqo heewo iwa harin hootaa' baraa' dinkwa'r mu'k munguhe, dinkwaari an mu'k Krishaana'y oo Mungu'da' slaa'f mu'kda looeemaa' Mungu' ngi xuu'm nee ngi harmagagaahh.16A lo' lu/aara'u hartlintaaoore'n ku lo' wa u'r: Mungu kuna geehhooatiis nar slaqsa'y hee Gan'amuuwo's kuna laqo'n nee Qeeru ino's kure a'r nee malayikadu iidigoowo's kure alki/iit dir xoorduuwo ino's kure haratlintii baraa yaamuuwo kurer tla'y gawa dawri.
1Qeeruu' hhoohhoo' idoori nga lo' wa xu'utis gidaaba qoomar alhhe'eesa'y birna xee'r bo/ooda' muu i deer oo hartlintaao ngi ma'w inooin intsaahhatimisoo dimbaaba'y oo al/ayima kure digir deel nee instsaa hhasa'r neetlaame. 2Intsaahhasari amo'r da'hh a amo'r mukdoo' lamuuse. Afooda'hho ar baraa muner'in aa hhitiru't ido'r ga'r taa daa'/ nar muqslir da/a/aam.3Muhwi in intsaahhatimii's gidaa'ba duuxo ka tlaakw sleeme ta Kaahi moroo' /aymarka ku /ayima slee'emeero ngwa tlee'hh kuwa /ayi nar sluufaay nee mukda' aa haratlintii kwada looeema nga tsaahh. 4Umoo'qo gaaro ar Mungu' a tlee'hh ka hhoo ar si'ima wa hariim i ka'hh. Ala kan ilaoh mar suufaay. 5Asma moroowi slee'meero kwa hhoohhoo ees dir geera' Mungu'he nar axweesanta' Mungu nee firo.6Intsaahhatisari slee'meero alki/iiteek dir hhae daqade kuu'ng a sagadiyusmoo hhoo tleehhit oo Kristo Yesu asma kuu'ng qeeruuwo'k un /aymis axweesanta haratlintaaooro nee intsaahhatisada'r lo' tada kuu'ng ta digi'rde'l. 7Ala kuu'ng ti harmagahh nee sinkada' slasla/are'n sinkwada'r amami' i tada' harii maaka alki/itoowo kuu'ng instaahhaa'm Mungu' kuwa ila iwawa/' baraa slafiingoke. 8Asma slaqwa iwa intsaahhaan /atsooro as /uuru nguwa sleer a ga'r gidaa'ba'r koo'm ala qeeru iwa intsahhau ilaiwa/ami'r Mungu'he an ak ga'r gidaaba'r koo'm wa lo'. Asma idoori baraa tle'hh al'axweesanta slafiingwi i deer nee ar slafingwda' aluu wa kandah sleeme.9Kaangwi aa oo lo' i harin haratlintaaooro sla'mu i lo' wa harin ya/aawoawo. 10Gaari an ga'r ate'n ta as ditsookusaan nee tar lo' wa gadiyuusaan as haraxu'utire'n aka qaasaa'n gawa munguda' slaa'f mos Ba/amusmoo muu slee'meero ak ale oo mukda ngwa haratlintii.11Moroowi har'eyiimeek nee intsaahhatimiseek. 12Hee masoombi'iimaro'k minga waaqaa'. Ala kuu'ng nee slaqsaay tleehhiit dir mukda aa haratlinti'ii nar baraa' axweesanaywo'k nee baraa tlehhemi'iiwo'k nee nar baraa sla'aari nee haratlintaao nee hhoohhooari. 13Qoomaari ani niwa kahhatiiti hardahamuuwo ilakaaharu tleehheeka oo muu kuwa axwees santa' Mungu' i soomus nee kuwai nanaq na kuwa intsaahhatimis.14Kuu'ng sleesleemu Qeeru u koo'n baraawoge kuwad' taa slee'r qooma'r aaruuse awa a aririin bariisee awa dabaa i qa's aleesleemuusi mu mawaar kuwar gadiyus. 15Moroowi aldakuuteek, nee kuwa tlehhit nar ilakaaharu as kawa tsaahhi nee muu ido'r kuu'ng tar geera i komit. 16Ido'r kuu'ng tar hot ga/aaweek tiwa hariya nee morooda' ta intsaahhatinis. Sleeme komiit idoori braa tle'hh daqade' kuu'ng kilo'k ti ba/amis nee mukda' slee'meero kuu'ng iia'ri qamiim sleeme.
1Aakoo' u'r mu i gahhamiitar ala gurbueeek ido'r baaba' wa ale nee masoomba ido'r hhaewo'k wa ale. 2Amami'i gurbueek wa ido'r amuuwo'k wa ale nee /ameenar ninak ido'r hhaeewo'k oo dabu wa ale nar baraa hhoohhooari slee'meero.3/Ameena'r kwe'e'li ilawawa/eek tada'r lo' wa kwe'eeli. 4Ala kwalo'o ibir na/aa' koo'n laqaa' na/aa' naango's, na/uka ga'r kiwa hariim a hariimar'in ngiwa xu'iya' ar mu'k doo'in ngiwa ga/aya asma, idoori dir geera Mungu'he ka hhoohhoo'.5Ala kwalo'o'r lo' a tada taa kolo's geaxa'y. Ino's haraafaarooro's nga haris amo'r Mungu. Sla'mi i hot baraa' firor wa ale nee baraa saaliingo tlaatla/aangw nee amsiiwo. 6Tam ala idoosihe kwaalo'ooda' ilatleeriro's diger de/iit ino's a gwa' tim ala slafa'ng.7Moroowi ana hara'eyimeek sleeme dir'in i ale' asa inooin nika wa ligu't. 8Ala umoo'qo heewo oo muko's ngu amohhe'eemisaaka' iwa aka deero mu'k do'owo's kila' hee' idoori hartlintaao nga sii ino's a hee' tlaakw wa lo' kangw kilae' kwada aa haratlinti'iika ba/a.9Kwaalo'o'r ta gooiin a tada ' kareeri mibeen lahhhoo nga eer' nee sla'mi ala moso ino's hhawaatoo nga duux an wak. 10Ala moso' ino's ka aleeka/a/a'n tlehhemii hhoemoso na/ii nga umiin nee dahaaye nga kwahhamis, nee sla'mu' alo moso' ya'aa mu'k Mungu nga hamtlit nee mu'k taa slahhe'eemiis ngwa alee/iimis nee slami tlehhimer hhonga tlehhit nar ilakaahamu.11Ala /ameena'r kwe'eeli ar ninakw ma ya/aamar gooiro as ilatleerir'in ar slaqwabira tla'hh ta quutl dir Kristowo tare duuxo'r a'y. 12Nee daqade' inooin kire as kwasleemuut asma al'axweesantain tada'r geera nga si'ii. 13Sla'mi inooin waaweeda' ngin deliitiya nee gawaa' idorihe munu/uu ngure intsaahiya ala a har mumu/uu kiloseka', tam ninre takaahuuse tlehhitiya nee sleeme tawa darahi baraa moroo muu kwada', iooin wa hariimaaka'.14Gawaa' idoorihe ani aa'r ni slaa' a /ameena'r kweee;o ar ninakw tsini barka male duxuu't nee na/u ngiwa laqwar nee tawa nara'y ditsookuwi as wakusamo pa/aangw mungaa sla's oo kiwa daadeema axweesi moro' tlakwe. 15Asma baraa'ine bahha'ale naa qaaro warqaye neetlaangw kure digirdeel. 16Ala /ameenir aa hartlintii' ibir deer ar kwe'eeli'r koo'm dir do'owose , kwe'eeliri ngi alee/is ino's ar kila as mu'k krishaana'y mukaa diitsookuus, as mu'k krishaana'y /ameenada'r kwe'eeli lo' wa ale kawa alee/iisi.17Bariisae gadiye'r'in ar geeraharahata na tleehh nar idooda'r qoon ka ilaiwa/ame'r i hariis lo' wa le ak ale tada' ti daawiitimis muu kuwa axweesanta Mungu' i alki/iiti nee kuwa intsaahhatimisi. 18Asma gooi i kat " Awuu gadiyuu's mu afa tseegaar" nee sla'mi i kat "Hee gadiyuu's i hariin bu'uutu nguwa slay."19Sakwasleema'r daandoo' geeraharusmoo' mu'k krishaana'y na ya/aamaar aqo ay dir ki axas dir atu' muk tsa'r wa ale laqaa' ta'm. 20Kwada "tlakeema nga tleehhii'iigahhateek dir geera' muk slee'meero wa ale as mu'k hatla" iwa ala aynuti.21Ani kuu'ng ur hara'eyiim dir geera' Mungu wa ale nee dir geera' Kristo Yesu nee dir geera' malaykaduuwo's kwada' hhohho' gidaa'ba har'eyaari na digir de/eek baraa umoo'qo gaaro nar barqaanti waslaay dir umoo'qoheewo. 22Ma gaanlismaar hee da'koo' i qaasaro nee sla'mi tlakweemaa' mu'k hatla mi digirdelaar kuu'ng komiit baraa hhoohhooeemawo.23/imir hinti ma'aay kilo'in mi wakaamaar ala difair ni'inaw waahaameek asma guroowo'k as tiqtisi kuu'ng a haawuu'r baraa dehuu' yaarire. 24Tlakweemaa' muu bahha'ale ki gehho inooin ka geeraha'r na tlakweemaa'in dir kwasleemaro Behha'ale tlakeemaa'in ki ge tlakw ala i aluu' wa gee hhoooaya'. 25Gawaa' idoorihe tlaehhemi'ii hhoo'' seeme i gehho' ala tam kwada geehhoeka ki bo/oo' aleeslayka lu/ato.
1Mu'k lawaale slee'meero ka xuu' gidaa'ba daqaare'r'in a mu'k hariim ilaiwa/ameero as umoo' Mungu muka gootliit nee intsaahhasare'n sleeme. 2Dagaareeda'r haratlintaakuse /awaa/e'riu mingaa waaqaqa' as tawa hhae. Ala lawaaleeda' iwa hariin a ngin sageegadiyu's kangw kila wa ale asma daqaareeda" ta alee/iimis i nee gadiye'r lawaa /eeda' iooin a haratlintaauuse nee sleeme a sla'aruuser'in ti intsaahhatise nee gawdeeseek sleeme.3Umoo'qo heewo kwada sagaagooa'r hatla' ngi intsaahhatimis sla'mi axweesana'y Aakoore'n Yesu Kristo kwadoo' lo ngu ya/a/a nka nee intsaa hhasa'r hartlintaaoore'n. 4Hee' idoori i daara/a'n nee sla'mi hee' idoori ga'r xu'i ika'hh, hee' idoori ga'r slai ka tlakw, asma ino's ga'r slai a tlaampa'amisoo' axweesani ni tlanka. Nee moroowi ga'r huwi a da/i nee xisla, nee gootloo, nee daanda' axweesani nee xuree gawaa'heewo. 5Nee tlaanpa'amisoo' bo/oo' faakaaka moroowi slee'meero kun tlehhit nee mu'k fuqurangw'in aa hhitiruut, nee mukwi ala looeema tsahharo ngi aleeslayka inooin ka xui diini a ga'r slaasla'wa'r u'r huwahuuw6Ala a lo' ila iwa/ame'r Mungu i slaasla'wa'r yaariir huwahu'p dir heewo hee ibir as qo'n dir Munguqo'se, tisi a idoo. 7Asma ate'n nawa hardahaa'n baraa' yaamuuka ga'r ta koomaan i ka'hh, sla'mi yaamu bir geexa waa'n ga'r tar tlawaan i ka'hh. 8Gawaa' idoorihe ate'n bar moroo /ayma u koomaa'n nee ingqar, alo mowo ate'n moroowihe an bu'uumitaa'n.9Ala mu'k daqaari iima'r leelehhiit inooin tada'h baraa' iiara'at kure ohin nee hhaamu as ilatleerir yaariir ar tlakw nee ar daktu'uuma, ilatleeriri muu ngu /eetis braa' hhitiru'uuma nee qwanaay. 10Asma sla'aatir pee'sa an iimu/u'ngu umoo'qo go'r tlaak, uu bahhi'ale hartlintaao nga ma'y gurhaamir yaariir kare slay asma ila tleerir pee'sa.11Ala ku'ng hee' Mungu kuu'ng ti paraitl dir moroo' ido'r kwihe. Gan'amu ni digir deele nee ilaiwa/ame, nee ha'atlintaao nee sla'aari nee qiqtliingw nee tsatsaa'areema. 12Slaqwaraada' hho' ar hartlintaao nar slaqweek. Slafingwdoo' alhhe'eesaywa'sl ooheek, kwada ' Mungu' kwa as tee't as kuu'ng oo kila ti aka aleekala/aan qooma'r itlaaamu tsaaxweeli aleekala/a'ngwko, oo hhoo' kwawa o dir geera aleekala/uuse'r yaariir wa ale.13Ani kuu'ng un hara'eyum dir geera Mungu wa ale kuwa moroo' sleemeero ngu slafingw i harmiis nee dir geera' Kristo kwada' aleekala/ango's oo hhohho' ngwa ooo dir geera Ponti Pilato' wa ale, ani kuu'ng un idoorir hara'eyiim. 14Hara eyaari na ooheek nar xuure waslaay nee ner tlakweema wasle ay bo/oo' deelooda Aakoore'n Yesu Kristo nii hardahi.15Asma qooma bira bo'/ ino's kuunga gee hhooees nee Mungu', Mungu' ino's a baalusmo kwada" ta xirfeemisi, ino's kilo's an baalusmo waawutmoo' waawita, nee Aakoo' baarisee'. 16Ino's kolo's in gwaaiika dir hooti a dida " gwa/ateemaa' ta bo/oo' i tseewuyka. Slaimi ino's hee' ngu ar i kaahh nee sla'mi hee' ngu bo/oo wa r i kaahh. xirfu' an ko's nee aleesleemu ay dir alhhe'eesay wasle. Amina.17Daqaare'r baraa' yaamuuka' idabaweeka gidaa'ba batawa daara/a'n. Daqaari'iimar'in ti makawa harafaadiit asma i fa'k. Alo moso' inooin Mungu ngun harfaditya' kwada' moro slee'meero oo ta sla'aan ngu harmii's nar yaareema. 18Inooin alo moso hhooeema kina tlehhiit nee moso' an muk gur iihho' oo mu'k qaqa'w morooine. 19Gawaa idoorihe inooin ti daqaari'iimar i slaya' daqaari'iimar'i lo' wa hhoo' ar qoomaada xaw, as slafingw lo' kuwa slay.20Kuu'ng Timoteo, tada 'slee'meero tinda diro'k i saagin harmagaahheek nee paratl dir axweesanaydoo' digaa'ba'r qoomaaka kwadoo' mu'k Mungu' hartlintatiaaka', sla'mi ti Paratl nee tlaampa'amis oodoo' mu'k ti sagaalooa'r i harfediit. Ala sagaalooa'r in a sagaalooa'r loeka'. 21Asma muu i deer oo hara tlintaaor'in nga geexay as sagaalooari kawa digir deeli. Mungu' kuu'nga' sleemeero tudnu tsuuqi.
1Ani Paulo ya/abusmoo' Yesu Kristo nar idooda Mungu ngar slaa as slafingwda' taa geera' wa al' axxwa's nguwa alki/ut kwada taraa' Kristo Yesu i dirii barwa'ri ngina gooiim. 2Barwar ngina gooim amooro'k Timoteo garmaaee' oo sla'aarusmo Mungu Baaba nee Aako re'n Kristo Yesu kuu'ng u gurtlay nee u tsuuqi nee u waydoo' i hariisi.3Munguwi msagadiyuu's nar munoo'hhoohhoo' iimir baaba iiee wa ale u lo wasluufimiis ani kuu'ng u bo/oo' ginqartisaka altiroro tlaafla/angw nee amsiiwo. 4Hhirheeriwo'k bira isnsla'w ani ga'r ni lo' wa slaa' a kuung un a'r as kahhoo' ai muroo'ee' iwa haatsi qwa/oowo. 5Asma ani a xuu' ado'r kuu'ng Mungu kwar haratlinti nar haratlintaao'r waqooda'r koomaaka'. Haratlintaaoori geeraawo aamaaro'k loisi ngin koo'n nee Aayaoro'k Eunike sla'm ani a xuu' ido'r kuu'ng kar koon sleeme.6Gawaa' idoorihe ani kuu'ng u inslawtu's gidaa'ba aleesleemuudoo geeeru baraa wo'k i dirii' mukeek iwa doogir, kwada Mungu na diri'k i hariis qoomar ani kuu'ng awa dabaa'ee' i qaas. 7Asma Mungu' munoo' daaye ngwa ate'n i hariisiika har' na hariis a nunoo' tawa komiitaa /uuruu'r ale nee oo sla'aari nee oo qooma'y koo'm.8Aakoore'n aleeka/a/aano mu murumiitar tam ani kwi ta tseeg as ino's, ni sa murumi'itaar sleeme Buatu slahha' eemiis as ya/abto'r hho kuu'ng qiitl wa ido'r ani nar iuuruui Mungu. 9Ino's ate'n tina ba/amiis tire atee't nar ateetmor hhohho adoori nga tleehhiika as Hehhemiiiren ala ngina hee'hh as idooda ino's a slaa nee as gurtleemuuwo's gurtleemuuwo's kwi nguna hariis nar baraa' Kristo Yesu iimir qoomaada ger taa iimu/u'n iwa kahh. 10Hinti gurtleemuuwi kuunguna geehhooatis nar hardahamu ba/amusmoore'n Kristo Yesu, ino's gwa'ara ngina baa'l slafiingw ner hhituru' uuma wasle ngire gwalatis nar ya/abto'r hho. 11Idoorihe ani tina qaa's taw alkilitusmoo ya/abto'ri hho nee ya/abusmo nee instsaahhatusmo.12Gaari an ga'r ani ni as idoorir slahhahhaa ala ani a murumiitaaka as slahha'amkwi asma kwada' ani naa haratlintii u xuu' nee sleeme a xuu' gidaa'ba gada' ino's na ani i hariis de'eengo ngi aleesla'y ay bo/oo' alhhe'eesaay. 13Inslawee'k intsaahhatimisoodor lo' ta dir ee' wa axa's ilaoheek sleeme nee ku instsaahhatiimis nar idooda ho't baraa slafiingoka nar Yesu Kristo kuwa hartlintii nee kuwa sla. 14Morooda hho tinda kuu'ng i saagin nee Mungu' harmagahheek nar 'uru' Qeeruu' hhoohhoo' kwada baraate'n awa hoo't.15Kuu'ng a xu' ido'r mukoo' baraa yaamuu' Asia slee'meero ani tawa geexa'y tawa figelo nee tlermogeno sleeme. 16Aako mu'k doo' onestaro ngu gurtleemuu i hariis asma qom'ii yaariire ino's ani i gurkwa/amanu's tam tsegmakwi ani tawa tseegngwa as murumu'tuka sleeme. 17Qooma'r ino's awa rumir i hardah ani ina leelehhiti ire sla'y. 18Kuu'ng alo wa xu' idooda ino's ani ar sagadiyuumaamiis baraa yaamuu Efesooro Aako ino's ngu gurtleemuu' i hariisi Bo/oo a alhhe'eesaye gurtleemuuda' amo'r Aako daa'hh.
1Gawaa' idoorihe, kuu'ng garmaa'ee' Mungu kuu'ng u tsuuqi nar baraa' Krsito Yesu, kuu'ng moso' a hee /uuruu' koo'm nar tsuuqaaka. 2Kuu'ng aka axa's tada' slee'meero ani na kuu'ng intsaahhasan qaase dir dabaa mu'k insereehhi wa'sl i ale kwad aleesleemuu koo'm muk hatlaa intsaahaasaro' hhoo' oo Kristo Yesu.3Qiqtliim braa slahha'amuu' wa ale'e dinkwa nee ani taa ido'r askaarmoo' hhoo' oo Kristo Yesu. 4Askaarmoo' baraa slaqwara'r i dirii i dahhika baraa ditsookar moroo' hatla' asma ga'r slaa a geeraharusmoowo's kwada' u'r kilo' ng'un sla'atimis. 5Tam hee qwaa'tl baraa' /atsooro slamanger ngu slayka' ibira qwaatliika' nar ido'r hariim.6Dooslusmooda' gadiyee't nga tleehh nar /uuru i harin bu'utuudoo' gadiyeero's nguwa geera' /ayi. 7Ti ani ni kah aldakuuteek asma Aako sagaalooa ngi hariis diro'k i ale ar moroo' slee'meero kur tsahh.8Yesu Kristo na isslaweek ino's a hee tlahhe Daudi nina was/oo'/ baraa' mu'k aa haa'n wa ale. Gaari'a ya/abto'r hho' ar ni alki/iit. 9Ani tina slahe'eemiis as ya/abto'r hho' slamu taa tsee'g tawa ido'r hee tlaak. Ala axweesanta Mungu' ka tseegiika. 10Gawa idoorihe ani umooqo gaaro an qiqtlim as mu'k ta tsawaa'r oo Mungu' as inooin sleeme alo moso' alhhe'eesayee ba/amada'r baraa' Kristo Yesu i dirii' ngiwa slaya' dinkwa ne xirfuuuda' alhhe'eesay wa'sl.11/Aymuuwi i harin haratlintaaooro gidaaba' "Ate'n bar ana alqatlaa'n nee ino's a alhootaa'n dinkwa nee ino's sleeme. 12Ate'n bar aka qiitlaa'n a alwaawuti'iimaa'n dinkwa nee ino's sleeme Ate'n ino's burasa tlaankaa'n ino's sleeme ate'n ti sa tlaank. 13Ate'n bara insereehhinoo koomain ino's insreehhi wasleewo's i boroo faaxaka asma ino's kilo's aleeslayka sa talaankuuwo."14Koomiit muko'k kuwa inslawtimiis moroowihe nanaaqoek geera' Mungu' wa ale gidaaba' axweesanay tlaampa'aamu's kuwa may. Asma tlaampa'aamis i gidaabar kon ka nee mukda ngu axamiis ngu qwarees. 15Kuu'ng ilakaahama tleehheek tawa sihhit di'r geera Mungu' i ale tawa idor sagadiyusmoo' taa ya/a'n nee ino's sagadiysmooda ' axweesant looeema ngi instsaahhatimis nar idooda'r hariin.16Kuu'ng ti "aratl nee axweesanay gidaaba wa'sl kwad mu'k Mungu' ngwa hartlinti'iika axweemaaamisi asma mukwi tan ak saweemiis dir Munguhe. 17Intsaahhasa'r in in geera i komit idor inkahhay sooni himenayo nee fileto i daya baara' tla/aingw kukwihe. 18Inooin urauuwaa da'r looeema nga maye asma inooin ta kaahi gidaaba, "waslo/ naa qaaro harda'h" nee gawaa idoorihe haratlintaao'r muu bahhi'ale hare qwaree's.19Tam ala idoosiye iimu/ungw haratlintaao aa sihhiit kwa ta qaas nee Mungu /aya'r koo'm ar taa gaaiin gidaaba "Aako muko's ngu xuu' " nee sla'mi unaaoqo heewo oo umo' Aako ateetiim tlakweema ngi ma'y." 20Baraa' doo ure xoosla'a'r da'w a tada'r miinsli nee muqsla kiloseka' xoosla'a'r peeehaa'y sleeme i deer nee ar tlee'i xoosla'aka taa geera oo' ka qaa's as gadiyer' xirfuu' koo'm tlee' i hhape. Nee koko hatla' kaa qa's as gadiye'r xirfuu koomaada wa/o'. 21Hee' bir ta hhoohhooee's nee tire Paraatl nee maroowi tlakw naa alki/u't, ino's daqadaa xooslmoo ta qaa's as gadiye'r xirfuu' koo'm kwada ' ta hhoohhoee's oo Aako kwadaa hariim baraa' umoo'qo hadiye'r hhooe.22Ala kuu'ng ilatleeridar masoombi iima ilagowek ilakaaharu tleehheek gani'amu kuwa sleer nee haratlintaao sla'ar nee wayda, Adoori na tleehheek kinkwa nee mukda' Aakoo ateetiim nar munoo' hhoohhoo. 23Ala kuu'ng ma hragwaa' aa'r baraa tlaampa'aa misoo dakti'iima kunda' salooa wa'sl as kawa xu' gidaaba tlaampa'aamisoowi gar huwi a xisla.24Lawaalmoo Akako i harnaka iwa xisluusi alomoso an hee' instsaahhatusmoo' hhoo nee hee qiqtlingw baa/. 25Sla'mi' alo mosoo' ino's an hee' tsatsa'aa'r qooma'r iwa mukda' qwatsin kwad ino's ngu talaampa a misa as dooqa Mungu mukwi ngu hho' i' ingw i hariis nee looeema ngire tsaahhiya'. 26Gawaa idoorihe saga/ooa ka slay nee xisla buhha gila tawa ti'iiti baraa haamuu neetlaango asma inooin kaa tsegiit baraa' hhamuuda' i ale as sla'aarir neetlaangw ngiwa tlahhitiyo.
1Axweesanaywi xueek gidaba 'bo/oo deelo'r alhhe'eesay bir na maka'/ qoomar slafingw wawit. 2Asma qoomaada' bir na harda't mu' tin kolooin slaa' slaim muu amu'k Peesa'r slaa' nee a mu'k ti ki/ooin xirfemii's gootliitliim nee mu'k wwaylite'r' in ilaiwawa/aaka nee a mu'k sluufeay wa's a mu'k hhehhoeka. 3Sla'mi a mu'k mu'k naree in sla'aaka' a mu'k waydoo' slaiaaka' tlehhatowo sla'mi inooin a mu'k takaahuusee mu'k slaqooin ila/aamaaka mu'k dihh't mu'k hhooeemaa' sla'aaka. 4mu'k akiki/ mu'k saduuse nee bo/ooquuse mu'k moroo' baraa yaamuuka ngu slaa' Mungu ba/ati. 5Inooin amak idor mu'k Mungu ibir ge/eer ala /uuruu' Mungu la ya/a/anka kuu'ng ti Para'tla dir mu'k ido'r kwihe.55Inooin amak idor mu'k Mungu ibir ge/eer ala /uuruu' Mungu la ya/a/anka kuu'ng ti Para'tla dir mu'k ido'r kwihe. 6Asma baraa' mu'k idor kwihe hhawate i daya' oo daraaha baraa' maree' mu'k i ale nee /ameena'r daktanaa kawa dukuuti tada' tlakweema nga al'ii/ooaye, nee kiwa uuruuxun nee ila tleerir dimbaaba'y 7/Ameena'r ido'r ti daqislee'm ga'r ta slaia intsaahaaa ala xu'utir /ooeema i hardahamuwo ka bo/oo' aleeslayka. 8Idooda'r aa'ng yana ne yambre taar tlaampa aamisiye' nee Musa idoori an ido'r hhawaateeka' sleemae tir tlaampa'aa nusi ya nee looeema mukwi a mu'k fuqureeda hhitiruumiit haratlintaaor'in i qoondaaka.8Idooda'r aa'ng yana ne yambre taar tlaampa aamisiye' nee Musa idoori an ido'r hhawaateeka' sleemae tir tlaampa'aa nusi ya nee looeema mukwi a mu'k fuqureeda hhitiruumiit haratlintaaor'in i qoondaaka. 9Ala, inooin i geera i komitiyaaka aka ale as daktu'uumar in i geehhoouu'r dir muk sleemeero ido'r dakta'uumada'r yane nee yambre ar gee hhoouu'r.10Ala kuu'ng ani a dig'r de/ baraa' intsaahhatisa'r eene nee digiiroo'eene nee idooda' ani ni slaa baraa slafingw eene, hee slanai haratlintaaor ee aka aan nee daamaarangw'ee' nee sla'aarir nee' nee qiqtlingwi'ee. 11Nee slaim kuu'ng an ina digi'r del baraa' gusisingwi eene nee baraa slahha'amaayer'eene ido'r marooda naa sla'w baraa yaamuu, Antiokia'r wa ale nee baraa Ikonio, nee baraa' Listra. Gusisingw yaariir una sla'w. Ala Aako ani ina ba/amiis baraa morooki slee'meero. 12Mu'kda slee'meero hootaa ilaiwa/ame ngi slaa' ngiwar hootya baraa Kristo Yesuwo aqo kin slahaa'eemiis nee kin gusisin. 13Ala mu'k tlakw nee al/aymuuse ta ak geerai komiit baraa' tlakweemaawo inooin in amaa al/aya/aya nee slami14Ala kuu'ng inserehhimoo koondase braa looeemaada "tawa intsaahhatiniis neee kwada" kuu'ng ta ya/aa'b asma kuu'ng a xu' gigaaba hee kuu'ng a intsaahhatimiis a ma'a. 1515Asma iimir na/u mumarose kuu'ng gooir hhohho a xu' tadda' kuu'ng sagalooa'r i harmiis as ba/ama kawa sleer nar uruuwa'r Kristo Yesu kuwa haratlinti.16Gooin sleemeerro i hiinsloo mungu koo'n nee hariin mu nguwa looeemaa'iintsaahhaatimis nee mu nguwa afa mukuun nee uguwa i naaq nee sla'mu nguwa geeaharahat as slafing gaaaaa' kuwar hho'ti. 17Asma daqade' hee' Munga iwa bodi nee kuwa amoohe'eemisi as umoo'qo gadiye'r hho ngiwa tleehhi.
1Ani kuu'ng wa harieyiyiim dir geera' Mungu nee dir geera Kristo Yesu kwad mu'k slaa'f ngu as kwasleemuut nee kwada' a hha'n sla'mi un hra'eyiyiim as hardahamuuwo's nee waawuti'iimaro's. 2Axweesani ti hho "alhi/iitek tiwa amohhe'ees qoomaada" hariima nee qoomaada'' hariimaakahe. Tlakweema geehhoatimiseek iigahhamiiteek, inanaqeek nar qitla sleemeero ni ki intsaahhatimis.3Asma qoomar ni hardat ar muu instsaahhatimiisoodoo lo kuwa sii aluwo intsaahhatuscer'in ar yaariir kare /ee/eehh ar idooda inooin ta slai ae intsaahhatimiisooda inooin ta slai kuwa axamisi. 4Inooin tada'r lo "axaasaro ka sii" nee sinka'r lama kare i warqa'y. 5Ala kuu'ng alo moso' tin harmaga'hh baraa muroo sleemeero as tada'r lo' kawa digirde'l, kuu'ng qiqtliim baraa' slahha'amuu' ta sleera ya/avro'r hho, alki/iitet tawa gadiye'ero'k gadiyee'rok' boo/eesek.6Asma ani hinti ti ilahhoa'r wa hariis mee qooma'r gwa'ara'ree' naa harda't. 7Slaqwana'r hho aka slaaqwa qwatla ukahardahaas nee haratlintaa o aka xuu'm. 8Nee hinti ala ga'r a met a slamangwdoo' gana'amu kuu'nga wa tseegi oo ta ani wa amohhee'ee's keada Aako ni harisi Bo/oodae. Ino's an sakwasleemusmoo ganaa' Hee slamangw ngu sla'w a ani ki/ooeneeka ala kwada' slee'meero hardahamuuwo's ngu hara xuua' nar qwala'/.9/lakaaharu tleehheek niwa harda't nar gaanslaay amor'ee'. 10Asma dema moroo yaamu ngima slaa ani ire geexa'y ire tla't baraa' yaamuu', Tesalonike, Kreska a yaamuu Galatia'r i tla'y, Tito sleeme a yaamuu' Da/mati'ar i tla'y.11Luka kilo's in dirii an hee'a dir'ee' i meeti marko /ee/ehhang nee kuu'ng ni xeera" asma ino's a alee/isusmoo' hoo' dir' eene. 12Ala Tikiko uka ya/aa'w Efeso. 13Hiyay'ee' kwada ' naa geraxa'w dir karpo baraa' yaamuu' Troa ibir ni amoori kee'r kuwang nee kitaabeemaada" sleeme iwaa ak deeroo kwadoo' kaahari.14Iskanda kwadoo' kareermo ido'r tlakw nga lo' wa tleehh dir'eene maweek Aako ngu muha'y huu asma tlehhemi'iiwo's kwada. 15Kuung sleeme ti harmagahh dir heesiye, asma ino's axweesanayre'n nguna lo' wa sii. 16Hee' ani a aleekala'/ tam wa'k i kaahh baraa sakwasleema'rrne bo/oo geerawo, slee'meero ina geexaye' ala tlakweemaaka' mikaa daandeemoo'n i harafaa'r.17Aako ina barta'ee' wa sihhit ire /uuruu' i hariis, asma Aako ga'r slai a ya/abto'r hho' slee'meero kawa alki/iiti nee ani as mu'k doordu slee'meero ngiwa axaasi ani tire ba/amiis baraa' afko' dirangw wa ale. 18Aako amiba/amis baraa umoo'qo /aymuu' tlakwe nee iwa amohhe'eemisiay dir ni harda'h baraa' waawuti'ii maro's ar gawaa dawri. Ino's i xirfuniti ay alhhe'eesay wasle. Amina.19Priska nee Akila ino's i hhiiseek mee mu'k doo' onesiforwo. Erasto inamee't yaamyy' korinto'r i lae" Tratimo una geexa'w yaamuu' mileto asma i tiiq. 20Erasto ina nee't yaamuu korinto'r i lae' Trafimo una geexa'w yaamuu' mileto asma i tiiq. 21Kuu'ng ilakaa haru tleehheek niwa xeer dir qooma'r tsaaqwa nar xee riika. Eubuho u i tsihhimiisi, nee pude, nee Liro nee Klaudia, nee hhae slee'meero. 22Aako munoowo'k ngu de'en Aako kuu'nga' tundu tsuuqi.
1Paulo sagadisumoo' Mungu' nee ya/absumoo' Yesu Kristo, asma haratlintao'r mukda Mungu' a tsawa'r nee sagaloa'r lo' ar ila/iwa/ameer huwahuu'w. 2Ta baraa' harahhito'r slafiing alhhe'eesa'y komaaka, kwada Munguda' lama ngi ooaka a alzadiin imii'r alhhe'eesaa'y wasle. 3Siwaada' hariim iwa xeer, /aymuuwo's nguna gehho'antiis baraa' toda na ani sayiin ngiwa uki/iit idori ina hariind ngiwa tlehh, as alqaado'r Munug' Ba/aamuusumoore'n.4Amo'r Tito garma kila' baraa' haratlintaore'n tie. Tsuqa gurtlemu nee wayda oo' amo'r Mungu' da'hh nee Yesu Kristo Ba/amusmoore'n. 5Asma tihe una geexa'w Krete as kanguda amohooayika kuwa amohhe'ees nee barise kanisa kawaqaa's umo gixsaro' idoda nga'r oo'6Aako kanisa masok ii a fuufung kooank' maso'k nee hare wa'k na/aawo's maso'k ki /seereree'hhiika' masok ki maro tlalaw ii kahiika laqa lawa mu'k ilaiwa/aamer kama'aaka'. 7I qoond hee' mu'k Mungu' ga/aaw idoo'r sageesitusumoo doo' Mungu' masok kuu' afuufu'yaka maso'k a hee' gilimaaka to ale masok a hee' ti ila/aam ino's a hee' gaslimaka buhhtawo' a hee lxufaka oni mitaaka a hee tsifrang qamiimaaka' nee a hee ilatleriir koomaka'.8Ino's masok a hee' mu'k kwahhamis hee hhoema slaa' maso'k a hee' sago's ganaa' hee gana'aamu koo'm hee Mungu' ila iwa waa/ maso'k a hee' ta kilo's baal. 9Hee' i tsahhatsaa'r looeema taitsahhatiis ngi aleslaw sageesiihhiikaro, as ngiwa mun' doogi a'r itsahhatiisa'r qoom nee ngiwa ale/iisi kwada ngu tlanka.10Asma ki yariir tlankwuuser a'k alero kwada ta al/utlin, axwaneiin a barii was/a'y gari'iin a al/aama nee muu kuwa geerahara'ahari ba qwwanaa'y. 11A harma mu'k ido'r kwiisi kuwa ilaa/i ar itsahhatiimiisiya a toda qoomaaka as slaslaawa'r kiiqi kawa slay, nee muu slee'meero ngwa sagi hiitiine.12Oo wa'k braa' tla/aangw iine slamti a hee' saga lo' ina oo' Wakrete lamta alhhesa'y koomaka ngi koona, kitlakw nee a make dihhaa' muunuu/uuse' nee tlhehhamuuse'. 13Axweniit a'r looeema gwa idosiiye ila/ee' a'r /uu'ru as kahho' looeema ngiwa ooiya' a'r baraa' haratlintao.14Kuu'ng miitihaaragasa'r alui/iito loemaa' komaa'ka oo Wayahudi loqa alqaade'r muu' toda ooeema ngi aluwi ki/iimiie.15Dir kwada hhoohho'ee' moro' slee'meero kuu hhohho' ala dir kwada slasla/aare'n kwada na haratlinti'iika gar hhohhoo' ii kaa'hh, asma sagalooa'riin nee munemaaiin hhhiitiin. 16Baraa' afiiwo takaay Mungu' uu xuua'n ala baraa' tlehhiimi'iiwo kwa tlank. Inooin a iringuuse nee mu'k ilaiwaa/aamer' koomaka. Ta'm gar' wa'k ar hho' kiwa geehho' ii kaa'hh.
1Ala kuu'ng aliki/iite toda ti slaslawa' nee intsahhasa'r kana'asaa'r loeema. 2Barise alog in harqomee' koond, dahaarusagaloa haratlintao, hhohhoar ar baraa' sla'aari nee ar baraa' qitla.3Slee'meeka /ameena'r ure'n alog daqisle'm inooin oo' kila' alo'g gerho' ilaiwaa/a'mee' ngin laqaqana nee slee'meero a mu'k dankemoo' muu taka huu saa'ka miwa lawaale'r bura' tlehhiit. 4Iharna intsahhatiisa'r ganaa ngiwa siya as kiwa sahe loen hhawaateein ngiwa slaiiya' nee naa/aain. 5Iharna' ngiwa intsahhatiisiya asiwa sagaloar koona maso'k kihhohho maso'k ki okahare'n marein amoohhe' eemiisuwoo nee hhawatein maso'k ngi ila iwawa /iiya ihariind tisi ngiwatlehhiya as gidaaba' /aymu Mungu' mkuwa gotliit soslislin.6Masomba'r daqaay muni kdogaa'g ner idosiir kila as sagadooa ngiwa lo'na'. 7Baraa' umoo idooro kuunga slaqa'saa'y hhohho tlehhiite baraa' gdiiyer qooma'r nee bar intsahhhatimiisa' gan'aamu laqamaak nee ilaiwa/aame'. 8Axwenita' idakoom na axweesa'k ar hhero'kmaka' as kwada tlank kuwa mure keesi asma ar tla'kw ioo'ii dandemoreene.9Lawaake aakoki-iin ngi ilaiwaa/iye baraa' umoo' garo ihariin ngiwa gwala/aamiisiya nee gidabayeka tin tlampa'aamisiya. 10Iqoondaka iwafisiisina ala ga'r kiwahariimu hratlintaor ganaa ngin laqaana' as gidaaba' baraa' umo idoro intsahhasaren ngiwa qalangqaliina'dando Mungu' ba/aa musumore'n.11Asma tsuqa'r Mungu' ta laqaa'n dir muu' slee'meero. 12Tunuintsahhatimis kawa siaan toda ar Munguheeka' nee ilatleriir dando yaamuu' tunuintsahhatimiis tawa hotaan ner sagaloa ar gana'aamu, nee baraa' uruwa'r Mungu' ar afiqoomari. 13Qooma'r kawa damara maan ilaoharo harahhifoore'n toda tsuqa koo'm, geehhoeema xirfoo Aako Mungu're'n oo' u'r nee Ba/aamusumore'n Yesu Kristo.14Yesu tina hariis as ateen as tunawa gwer tawati'iida'an baraa' de/aanuuma nee tiniwahhohhe'eesi as inoos mu'k dimba'y oo hhewir gadiir ganaa' koo'm.15Kaamgwi ooeek ku ga'wde's gahhaat ner aleslemu slee'meero, ma ya/aama'r hee' ta'm gala uwa qaai.
1Inslaweseek tiwa ninawemiisiya dir uruseero' nee aleesleemu ngiwa ilaiwa wa/iiya nee kiwa amohho' umoo' Gadiyer qooma. 2Inslawtiiseek ar tlakw kawa hewi tlehhika' kaangani ka maay mu'k hatla kupa/angwi harimisi baraa' akwani tlehharo nee ilaiwa/ame alaqa'n dir muu' slee'meero.3Asma tam ate'n sleeme ang hhaslo'r qoomaka a koma'n nee tini sagi gawide'n abaraqwanaay i dirian nee tiniina lawale tlehhe ar ilatleriir yaariir layda anahotaan wa baraa' itsi/a'y slasa/a'ru anatlakuwa'n tire waka waaka'n.4Aluwo qooma'r gurtlemu Mungu' Ba/aamuuseumore'n nee sla'aariro's dir muuko iwagehhouu'r. 5Asuma as tlehhemiire'n oo' qooma'ka ta tlehhan. Ala tininaba/a'miis ar qurtlemuwo's tinaba/amiis ar hamtlor laqwalir /abe'n nee baraa' tlehhemo'r /abe'n ar qeeru hhohhoo'.6Mungu' Qeeru hhoohhoo nguna ku'uusar yarema gawa ate'n ar uruwa'r Yesu Kristo Ba/amusumoore'n. 7Idoori ngina tlehh as gidaaba' butuna ganaamuui harafaa'r ar gurtlemuwo's tawa waklelu'uuma'r koo'maan baraa' hotada alhhe'eesa'y komaraaka.8Axweniti a loeema gani slaa' kangwi unaxwesa ar pihhuuma as kwada Mungu' ngwa haratlinti'ii kiwa mune/awa'k dando gadiyeda qoom toda a qaa's geraini alero' kangusi ii qo'n nee slam/i ku barikoo' as muu' slee'meero.9Ala kuu'ng ti diimbi nee kanganiir da'ktiima nee harba/aba/oo' tlahhi'ii nee dinqimiisu dando hara'aaya kangwsiing ii gidaba'r konka nee bariloosir ii ko'n ii ka'hh. 10Siee'k kwad qasmiisuu' huwahuu'w baraa' tla/angwhuu'nge alu gahhata'r geera ner tsare bira axaasiika'. 11Xuu'aa'k gidaaba hee' ido'r uwiisi uruwada gamaa' nga gexay nee aa iriinge ngin tlehhiit nee tin kilo's sakwaslemuut.12Artemi burgwa ya/aaw amoro'k alero' laqaa Tikiko nimutliit amo'r'eeni ale amoori ni diri'ii Nikopoli amori na wagwe'r hotawoo qooma'r tsaqwaro'. 13Mutliit sena ya/awang kwada hara'aya, nga soomuus nee Apolo miingaga wa aruu'r.14Mu'kre'n ii hariin tawa itsahharirin baraa' gadiyer ganaa toda moroda sla'aamuut ngu kwatimiit as kahho' /aamu mukuwa dakuu's.15Kwoda nee ani dinkwa ulawe'eemisiiya, lawee/eese'k kwada atin ti slaa' ner baraa' haratlintao. Tsuuqa' alog in dir wa'k nee kuunga' slee'meero.
1Gawa idoorihe ate'n gar tundu as hariim ya/abtooda ta axaasaan an /atlaan wa lo maka paslaan.2Asma axweesantada taa oo,' nee malyka i /uuruu koon nee umoo dakusinto mee axaawaslaay sakwasleema ideer. 3Gawa idoorihe aten sakwasleemaro idor ta'r ba/aman a idoola ba/amar ur idor it bar gar i xuanaka, ba/amaari Aakoinos oo kila ngina alki/iit geeraawo, aluuwo kingina xu'utus diiren nee mukda nga axaasiye tawa lo'. 4Mungu inos oo kila ba/amari ngina qwa/atiis nar slaqasii nee moroo waa/oo/amo nee tlehheemiii dimba bay oo /uura kooma nee aleesleemu dimba bay oo Qeeruu hhohoo kuwa hanmisi nar idooda inos sla i.5Mungu yamuda xaawa nga qaasika dabaa malyka as kiwa waawuti, in an ii diguu diirihe ta axwesaan. 6Idoorihe hee wak nga kah baraa Gooiro gidaa'ba "Hee a gar mila tam kuu'ng kuwa inslasleer? Laqua na/au hee a gar mila kuu'ng kuwa as daawimit?7Qoomarka niinawe hee unaqas tawa hee niinaw dir malaykaro unaa waraha's nar slamaangw oo xirfu nee ilaiwa/ame. (Kwahhama/atle gidaba /aymee'erika unaqaas gawaa gadiyer dabaawok i kahhiya baraa gooir ange.) 8"Moro sleemeero una gawaa dabawo'os i gas qaa's idoorihe Mungu mor sleemeero nguna qaas qawaa dabaa hee i ale gar a meetiis qasaaro qawaa dabaa heewo i kahh ala aten moro sleemeero ukaa araaniika gidaaba kwa qas badaawos i ale.9Tam idoorihe hee taa araan a Yesu inos qoomarka niinawe kunga qaas tawa hee niinaw dir malaykaro ala hinti kwaa slamangw i dahaa's oo xirfu nee ila iwa/ame asma slahha'amuudoo gwa'ara aa slay Mungu idoori ngina tleehh as Yesu gwa'ara ngiwa tsaqi as gawaa umooheewo. 10Mungu moro sleemeero nguna tleehh nee inos moro, sleemeero nguri amohhe'emiis Mungu nginaa skaa ba.aa taariir ngiwa hardahaasi dir xirfuu i ale, idorihe aa gar hariim Mungu Yesu nguwa boo/eesi nar uur slahha, amaaye as Yesu an kwada muu ngw geerahaa'r amor ba/amari i ale.11Asma inooin tsai kwawo, kwada tlakweemaa muk hhoohhooee miis nee mikda taa tlakweema, hhoohhoo eemiis saabooin a wak gawaa idorihee inos i murumiitaka inooin ngiwa hha eewo's ar /akai. 12I kaahi anign umoowo'k u alki/iit dir hhaaee' eene aning kung u xirfeemiis nar daa'aangw baraa tla/angw mukok wa ale.13Nee i male kaahi anign Mungu un haratlintii,' "nee male ale i kaah aning a diiri dirii dinkwa ne na/iida' Mungu naa aning i hariis." 14Gawa idoorihe na/ii Mungu tseere'rin a wak nee slaqwtain a wak inos Yesu sleeme moro'owi nguna slay wa idor inooin wa ale, idoori ngina tleehh, asma gwa'ara ngiwa slay asma uur gwa'araarose gar i slai a neetlaangw nguwa hhitin kwada ur oo gwa'ara. 15Gawa idoorihe inos gar slai a muu nguwa gweer kwada taa tsegiit baraa lawaliimar daayaer gwa'ara baraa slafingwin sleemeerowo16A gar geehhoo gidaaba inos naa xayka as malayka ngiwa alee/iisar ay. Ala gar nisa xay axwaylar Abrahamu ngina alee /iisar ay. 17Gawa idoorihe inos gr i wa harin a inos kwa ido'r hhaeewos tleehhi baraa moro sleemeerowo. Gar kusa idoori /iis a inos moso a geeraharusmooin oo ur oo saaliingw, kwada gurtleemuk koom nee inseree hhi wasle. braa kangw Mungune as tlakweema a mukos ngiwa hengeesi. 18Asma Yesu kila kwaa slahhe eemiis nee kure iiara'ar gawa idoorihe kwada' sleemeero ta iiara'ri ngi aleesalay alee/iisaro
1Gawa idoorihe hhaee'ee' kuunga' oo hhohho kuunga sleeme tunda /akaa nee Mungu, Yesu ga/aawaak inos a ya/abusmo nee an geeraharusmoo ur oo saliingw kwada aten ta alki/itaan baraa' haraatlinta oro. 2Inos kun insereohhi wasl dir Munguhe, munguda' inos ngwa qaas baraa gadiyeero i ale. I doodar Musa sleeme iwa insereehhimo konaka baraadoo Mungu sleemeerowo. 3Yesu i xirfuu kon lo wa ale Musa ba/a asma umooqohee doo tleehh xirfuuwo's kuur doda,' aa tleehh ba/a. 4Umooqo doo i tleeharusmoowo's kon ala Mungu inos moro' sleemeero nguna tleehh.5Loemawo Musa aa hee sagadiyersmo inserhhimo koomaka baraa do Munguhe inos morda Mungu i kaahi aluuwo nguna alki/iiti. 6Ala Kristo a garma baraa balir do Munguhe. Aten a do'os baraa /atlaan baraa pihheerene nee haraxu'utirene kwa /atleesaan.7Idoorihe Qeeruu hhoohhoo ikaah "Bili bar afor Mungu aka axase, 8Munerhung ma gawdeesara idooha ta tlehhe qoomar aning muk Israel awa si ii baraa yaamu duruq wa ale qoomar iwaa iiara'ade.9Qoomarihan baabiiihung aning anaa daatisiye nar ii ara as tlehhimi' iiee nga arii kwada na tlehhii wa baraa yaamuu duruq ay kureer mibeeri tsiyahh. 10Gawa idoorihe aning qartada akaa asqwala/ika niree oo' mukwi deelo sleemeero a muk muner' in aa qwat nee urdu'ee ngi ba/oo xu'iya aaka. 11Ari dooda nar lo'us gidaba "inooin i ba/oo dahiya'aaka bara amohooaree i ale."12Hha ee'ee ga/aawaak tam hee wak baraa tla/angwhunge maa deeruut oo munoo tlaakw nee haratlintaao wasl, munoo qwaar asma Mungu slaafu nguwa geexay. 13Ala kuunga amooqo deelooro ti gurbuuunde dir /aymuwi ir komiiti as tam hee wak baraa tla/angwhunge maa ya/an o kuwa al/ayi nee tlakweema nee iree gawduy.14Asma aten sleemeero a alqaatuuser Kristo, aten barsa koomitaan nar Pihhee ta kooman iimir imu/uungo. 15Gawa idoorihe an gooi ir ka't "Bili abar afor Mungu akaa axase munerhung ma gawdeesara idooda ta tlehhe' qoomar aing awa ric."16Muk afor Mungu nga axaas nguree si'ii aa ii ma'aa? A mukda'eeke sleemeero misirir daahh kwada ta geeraharahaar nee Musa. 17Mungu muk a ii ' Buhhabuuhh kureeri mibeeri tsiyahh aa ii ma'aa? Muk aa ii Buhhabuuhh a kwada tlakweema nga tleehhii' kwada aa gaatl baraa yaamu duruq i ale. 18Nee aa a ma'aa Mungu a lo'omiis gidaba i dahaya'aaka baraa amohhoaoo's i ale? a lo kwada ino ngwa si'ii?. 19Gawa idoorihe akaa araan gidaaba naa dahii' ika asma Mungu ngwa hratlinti' ii' iika.
1Idoorihe aten tin harmagahhaan as tam hee wa'k maa deeruut baraa tla/angwreene oo amohhooari ngi daruus. 2Asma ya/abtor hho' durene kinga alki/iit idooda kar alki/iit dir muk Israeli ala ya/abtoada inooin gar ngawa bu i kahh asma kawa axaar kaa haratli ntii' iika bara muner' ine.3Ala dir aenee, aten kooka nga henatli ntii' ii atoa aa kahaan bara amohhooada i ale asma gooingi kat gidaaba aning akaa buuhh nire loks gidaaba, "Mukwi i bo/oo dahiika bara amohhooareene." Mungu idoori ngina oo' asma gidayee'ros sleemeero ngiea geehhooees iimir yaamu kiwa tleehhi. 4Asma dirkaao i ngina oo' gawa deelor faangw Gidaaba "Mungu' inaa huungu/uu's baraa gadiyeediwo's sleemeerowo bo/oo deelo'r faangw." 5Diirihe sleeme haa gooin gidaaba' "mukwi i bo/oo dahiika baraa amohhooar'eene."6Gawa idoorihe agar xu'utir koom gidaaba' mik da'h baraa amohhooariale i deer. Ala muk Israeli ya/abtor hho' ngina geeraa waa axaasi inooin dahamu ngwa aleeslay' iika asma ya/abtor hho' nga haratlinti' ii' iika. 7Mungu deelor hatla' ngina qaas an bili ii digoo deeloori nguna alki/iit nar afor Daudi alaa kureerii yaariir nawa warahhii/ ii digoowi kuna gooin baraa gooiri taa qaaroo' ooaan gidaaba "Bili afor Mungu' akaa axaase' munarhung ma gawaleesara'8Asma yosluwa geeraawobar mu ngwa dahaar baraa amohhoo'ar i ale' Mungu geera iidigoo deelor hatla' ngwa oo iika. 9Gawa idoorihe amohhoo'ar deelo'r hungu/uma i dee'r as taa amohhe'ee's as muk Mungu. 10Asma hee aa da'h baraa amohhoo'ar Mungu' aa hungu/uu's bartaa gadiyeerose idooda' Mungu sleeme a'r hungu/uu's baraa gadiyeeduwose. 11Ala aten ga'r tiwa hariim a i/aa kaaharu kiwa tleeh ha'n tawa dahaan baraa amohhooada' i ale nee ma hee deeruu't oo dahamu ngu dakuu's baraa' amohhoo'ada ' ee, asma dee/aamuta adooda inooin ar dee/aamuti.12Asma Axuleesanta' Mungu' i slaif nee i male/uuruu' koo'n nee kaa dihh lo' wa ale tam paanga'r afi tsa'r ba/a' Axweesenta' Mungu i dat baraa' hee i ale qeeru nee muuna' ngire parapt, tam fadu nee waeemoowo's ngir'ee parait sleeme, nee slami axweesanta Mungu' hhaslo'r baraa munoo hee ngi sakwasleemut. 13Umooqoo gaaro ar Mungu ar ha'rslaaqati arto i kahh moro sleemeero i kistai kista i dirii' nee ku geehhoo' dir ilaawose nee dir geeraawose aten sleemeero faaro an tlehhaa'n gawa slafingwrene.14Idoorihe ate'n haratlintaa ooren tada ta koomaan alo'k an lo' wa oo haan, asma geeraharusmoo' u'r oo saliingw u koomaa'n inos aa waaraa'hh nar tla/angw dawri ay dir geera' Mungu i ale ino's an Yesu garmaa Mungu. 15Geeraharusmoore'n kwada u'r oo salungw ate'n tundu gurtleemu wa ara'ar baraa lee tlakweerene asma ino's oo kila kuna iiara' ar idor ate' wa ale baraa moro sleemeero ale tlakweema nga tleehhiika. 16Gawa idoorihe alok moso an tseawuwaan na'r pihhaay amo'r kitangw Mungu' dida' tsuunqaa' Mungu' kiwa sla'y as tunu wa gurtla'y, nee /uuru kuwa slawaan kwada' aten tundu alee/iimiis qoomar hariim wa ale.
1Asma umooqo' hee raharusmoo' ur oo saalungw mu'k Yahudi kun tsawaar baraa' tla/angw mu'k wa ale kuree qaar tawa hee Mungu' sagadiyuu's gawain wa ale ino's mor'oda, tinda huiro nee muu wa ilahhoo'ar wa ale ngun huuw dir geera Mungu nee hikwada tinda huuwsleeme kwada' ta tsu/i as tlakweema. 2A gar yu/aamuut ino's tawa hee tsatsa'aar dir mu'k leetlakweene nee oo aa dakuus asma ino's oo kila ku leetlaakw bara moro'o yaarire. 3Gawa idoorihe gar hariim diroose aa ilahhooa' ngin hariis as tlakweemawo's kilo's sleeme, ala a ar tlakweema mu ki/ooineeka.4Nee hee i kaah oo ilaiwa/ameeri nga o'h tawa geeraharusmoo u'r oo saalungw ala aqo harkwada ta ateet nee Mungu idor Haruni kwaar atee't. 5Tam Kristo sleeme ino's ino's oo kila ta xirfeeslika tiwa geeraharusmoo ur oo saalungw tleehhi aa Mungu nguna ilaiwa/ameer ii hariis iree oo' "kuung a garmaa ee bili aning a baboohu'ngw."6Dir hatlae i male kaahi "Kuu'ng a geeraharusemoo saulingw ay alhhe'eesay wasle ido'r melkisedeki."7Qooma'r Yesu awa baraa yaamuu wa hoo't Mungu nguna i /aa/amin nar afo'r u'r nee as hhirhheer ngure firiirin nee nguwa ateetin. Asma Mungu ino's ngu aleesla'y nguwa ba/amisi baraaa gera'a naaro, ino's kuna iia'r i qaa'r nee Mungu asma idooda' tawa ninawees nee idooda mungu ngwawa ilawawaa/. 8Ino's tam ala garma Mungu idoorihe tinaa /ia loo'ees nar intasaatsahhoo'slahha eemis.9Gawaa idoorihe kuna bu'uutii's nee mungu bu'uutidaro kwawahhe'ee's ino's tare hee, ba/amar alhhe'eesay wasl nga huuw dir mukda sleemeero ino's ngwa iia loo'eemiis. 10Nee Mungu' nguna geeraharasumoo' u'r gay oo saaliingw nar ido'r Melkisedeki. 11Gawaa' kangw Yesuwo ate'n /ayme'eeri yaariir i koomaan ngiwa dirhung ii kaahaan, ala sla ooaro ka gawit asma kunga a mu'k gawaden gaa tsahharo.12Dirhangegeera a ga'r hariim kunga' tawa intsahha tuuse asma deeloori sleemeero aa waarahh iimir kunga tundawa ba/amis. ala kunga hinti aa intsahhatuuse'r sla'a male ale ar tundu intsaahaatimiis moro ooda oo geera karaa axweesanta Munguhe gar hariim dirhunge geera moro'/ay ma'r gawde'n ala hinti kunga gar ta sla'a a uluwa. 13Asma umooqo hee uluwa slaa mos a na/aay nee idigoo gar ganaa nee ar tlaak ngu tsaahhiina. 14Sla moroo /ayma'r gwaden oo mu'k ure'n asma inooin moro hho nee oo tla'kw kwaa intsaa hh tsatsahhaango.
1Gawaa' idoorihe intsaahhada, sleemeero iimu/uuma gawaa Kristowo alo moso an geexawaan nee tare geera ii komiitan baraa intsaahasa dar hee kwa/aas baraa slafingw qeemuwo, Aten asla'aanaka kuwa male' inki/aan intsaahhasada'r iimu/uuma gidaaba hee iwa hho' ii' in ar tlehhmi ii slafa'aaka ngiwa may, nee Mungu nguwa haratlinti, 2nee intsaahhaasa'r gawaa' baatiismo nee ar dakw i qaasa nee insaahhasa'r gawa waaslo/ nee askwasleema'r alhhe'eesay wasl. 3Idoorihe an tleehhaan abar Mungu' tunda aleeya/a'n.4Asma mu'k aa qaaro alu kii/ ido'r kungu'r ki/isi baraa hho' ii ingw i ale asma inooin kingina dahaa's baraa gwa/ateemaa Mungu i ale tsunqaa Mungu kwada gawaa' dawari dahha' kire tsaaq mee qeeru hhoohhoo kure in, 5axweesanta Mungu kare tsaaq ido'r ka'r hhoo' nee /uumu yaamuda xaawa kure tsa'ahh, 6nee aluuwo tare aluri i kii/ ya/aandaaka asma inooin Garmaa Mungu ku male kiki' in gawaa msalaabar i ale nee ku murekeemiis geera mu'k wa ale.7Ala yaamuuda ta du'umiis nee tluwaay qomiu yaarire nee bu'ungw hho ngire laqwa/ii' oo gidaabar koo'm dir dooslusmoowo yaamuu idori tsungaa Mungu ngi slaya. 8Ala yaamuuda gar nu laqwaalii bar laqaya nee afuquray gar bu' eya i kahh yaamuu idori ka nak/aas nee Mungu lo' usaro. Alhhe'eesaywo ki da/a/an baraa asla.9Ala aten tam idoori kaahana sla'aaruuser' ee' aten a xuaan daandeemoohunga gidaaba kuunga atsini nee kuunga ba/ama a harahi'ita. 10Asma Mungu ino's i gamaa nee gadiyerhung tada ta tlehhe ngi ginqartisiika nee sla aarirhu'ng tada ta diro's i laqaande nar uu'r mu'k hhohho' oo Mungu kuwa sagadiyuse' nee tam hinti tawa komita kuwa sagadiyusa.11Bar aten ta lo'wa sla'aan moso umooqo hhwo dirhunge i idooda'r kamiiti insaarehhino wa kahhi ay alhhee'eesaay as moro'oda ta haraxua kuwasleera. 12Ate'n a sla'aanaaka kuunga tawaa munu/uu' ala kuunga moso an ido'r mukda' a haratlinti' kwada qiq tliin nee kawa sleera tada Mungu al' axwee's.13Gooma'r Mungu al'axweesani ngawa oo' dir Abrahamu lo'o ngire huu'w gidaaba tada aa oo' i tleehharut lo'ooda ngina huu'w na'r umoowo's ino's oo kila asma oo u'r oo ino's ngu baa'/ i kaahh, oo lo'o ngir huwi. 14Ina oo, "A lo' ani kuu'ng u tsuu'q nee u xwayla'r yaariir i hariis." 15Gawaa idoorihe Abrahamu iree qiqtlin nee gadaada, Mungu aa al'axwee's ngire sla'y.16Hee aba'r lo'o nga huuw, lo'ooda ngin kuuw na'r umoo u'r diro'se kwada' ino's ngu baa'/gawaa idoorihe tlaanka slee'meero gar ngi tsaat a lo'o. 17Gawaa idoorihe Mungu sleeme lo'o ngina huuw qooma'r al'axweesanto's ngiwa gawdeesa'r wa slaa' dir mu'kda al'axweesantada' ngi aa'/ gidaaba ino's i boloo warasayka baraa tada aa al'axweesi. 18Gawaa idoorihe Mungu moro'owi tsa'r nwa huu'w al'axweesanto's nee lo'o moro'owi i boloo wa iqayka nee Mungu lama ngi boloo oo iika gawaa moro'owiye, Ate'n ino's ukwa ii goxaa'n moro'owi ate'n tundu lo' wa gurka/a amiis as haraxu'utida geetaare'n ii dirii' kawa oo haan.19Haraxu'utiri atoore'n muneero=en ngi lo'wa o t asma ma qwa't idooda naaqimo ku'r baraa ma'ay i al/aa/a'n nar tla/a as mukaa tliwii/ nee gwaanduu ma'aay Haraxu'utire'n ti alhhe'eesaywos dir kwa ii tseeq a gawa dawri dir ar qaa ra'ha a dir baqoo baraa doo Mungu. 20Yesu ina da'h baraada i ale tawa hee giiriim direne nee tawa saayusmoore'n, asma ino's an geeraharusmoore'n oo saaliing na'r idooda ar Melkisedeki ay alhhe'eesay wasle.
1Melkisedeki ino's a waawutmoo' Salemu ino's a male Geeraharusmo saaliingw oo Mungu' gawti i dirii Melkisedeki Abrahamu nguna al'ay qoomar Abrahamu iwa slaqwara'r dahhi waawita ngwa wa tsuui/ Abrahamu kuna tsuuiq nee Melkisedeki. 2Abrahamu ilahhooa ngina hariis dir Melkisedeki gar aa hariis a ga'r wa'k baraa umoo'qo moroo mibaango kwada kona Umoo Melkisedeki gidaba o's ar geera a waawautmoo' gana'amu, "nee ino's a male waasatmoo' Salemu" Gidaaaba'ro's "waawutmoo' wayda." 3Ino's i baaboo konka i aayor konka i xwaylite'r konka iimu/iingw deelooro's i kaahh alhhe'eesoo slafiingo's i kaahh sla ino's a ido'r Garmoo' Mungu ino's a geeraharusmoo saaliingw oo alhhe'eesa'y wa'sl.4Ga/aawaak heewi ido'r kur u'r asma baaboore'n Abrahamu ilahhooa ngina ngina hariis dir dir heewi i ale baara morooda sleemeero naa hayohi ga'r wa'k ngina hariis baara' moro's mibaango. 5Baara ba/aa' lawiwo bahh'ale a geeraharuuse'r saaliingus inooin haraeya ngina idbee'r gidaaba ilahhooa' ka ohin ga'r wa'k umooqo moroo mibaang dir mu'k wa ale moroowi dir kuwa ohin a dir hha'eein ala inooin tawa xwayla'r Abrahamu. 6Ala Melkesedeki a hee' baraa tlahhayda dahhaaka ala idoorihe ino's ilahhooa ngina oh dahhaaka ala idoorihe ino's ilahhooa ngina oh dir Abrahamu wa ale ga'r wa'k baara' moroomibaango ino's Abrahamu nguna tsuu'q kwada alaxweesanta Mungu' ngaa sla'y.7Ala gaaari a gar si iitauntaka gidaaba kwada tsuuqa ngi hariis kun u'r dir kwada ta tsuuqi. 8Gawaa idoorihe na/aa lawi inooin i ilahhooa'r ohina ar ga'r wa'k baara moroomibaango inooin a mu'k qaatl. Ala Melkisedeki ino's a hee' ta alki/iit nee gooi gidaabaa ino's tam hinti i slaaf. 9Slami i ya/aa'n ooaro gidaaba lawi sleeme kwada ilahhooa'r ohaahiin ino's oo kila ilahhooa ngaa hariis sleeme ga'r wa'k baara umooqoo moroo mibaango qoomar Abrahamu ilahhooa ngawa hariis. 10Asma qooma'r Abrahamu kuwa al'ay nee Melkisedeki lawi qoomaada'e i baara slaqwta Abrahamu i kaahh.11Ala hinti idoorihe haara eya slee'meero tada ta dir mu'k i hariis a tada taa hariis gawaa geeraharu'uumada'r saaliingw a tlahhay lawi sla dirihe ga'r yaahasa'r slaa i deer gidaaba geeraharu'uumari ar saaliingw ar tlahha'y Lawi ibir gari'amu huwahu'p geeraharusmoo saaliingw oo ido'r hatla ga'r misa harda'h a mila'h? Asma geeraharusmoowi a idor Haruniwooka ala ido'r Melkisedeki. 12Asma Geeraharu'uuma'r saaliingw biraa wanqee'r hara eya ga'r iwa qoon aqo in qarqeer.13Hee taa axweesanti ka'h a Aako Yesu ino's a hee tlahhee hatla nee baraa slahha'ywose hee gadiyer me'egar ilahhooa nga tleehh i kaahh. 14A ga'r xu'utiit gidaaba Aakooore'n tlahhaywo's a tlahhee Yuda tam Musa iidigoo geeraharuuse'r saaliingw ngawa axwee's ga'r a oo, i ka'hh gawa tlahha'y wihee.15Gaari kaa geehhooesa hhee'ee's idoorihe gidaaba Geeraharusmoo saaliingw oo dimbay naa tiiit ino's a ido'r Melkisedeki. 16Ino's ga'r ira geeraharusmoo sauliing tleehhiit a hara'eya'r mukooka tada'r dandoo tlahhay ala ga'r isa geeraharusmoo saaliingw tleehhiit
1Ga'r ak u'r baraa moroowi taa axweesani a ti gidaaba ate'n geerabarusmoo u'r oo saaliingw oo idoori hinti u koomaa'n ino's aa iwiit dakw doo /uya'y oo kitaangw aleesleemu oo Mungu'da aleesleemu koo'm oo gawa' dawri. 2Ino's an geeraharusmoo u'r oo saaliingw dir iwa gadiyuusi an dida ak hhoohhoo' gidaaba baraa heemaada'r lo tada Aako aa tlee'hh aa ga'r hee gwaa aa tleehhiika.3Umooqo geeraharusmoo u'r oo saaliingo kwaa qaa's as ilahhooa ngiwa harmiisi dir Munguhe tam hikwaa ngiwa tsu/i ilahhooa'r waale gawaa idoorihe geeraharusmoore'n kwi sleeme ga'r iwa hariin alo moso ga'r duuxi in deer as ngiwa duuxi ilahhooa'r wa ale. 4Ino's geerawo birma'k i baraaka oo yaamu geera alo'k ino's a geeraharusmoo saalingoka asma geerahharuuse'r saaliingw i deer a'r ilahhooa'r harmiis antaa hara'erin idooda'r hara'eya'r Musa i kat. 5Inooin gadiyee't ngin tleehhiya gadiyer'in tada an ido'r slaqsaay nee hhantimoo moroo gawa dawri gawaa idoorihe inooin an ido'r Musa asma Musa hee'ma ngawa tleehhamar wa slaa kuna hara'eyen nee Mungu gidaaba, "Ga/aawek umooqo gaaro kawa tlehh nar ido'r slaqsayda taa kuu'ng i laqa'n gawaa tlooma'r wa ale."6Ala hinti geeraharu'uuma'r saaliing tada Yesu aa sla'y ka lo' wa hhoo' tooin ba/a an idooda alqalooda inno's aa tleehh sleeme ka ak hhoo tada'r geera ba/a asma alqadoori kaa qaa's gawaa al'axweesanta ak hho. 7Alqadooda geeraawo ibir dakuu'sar koondaaka geera alok alqador hatla ga'r kar leeelehhiiti nee Mungu i ka'hh.8Asma Mungu nga a'r gidaaba muko's aa dakuu's ire oo', "Aako i kaahi ga/aawaak deelo i hardat ar ani alqador /aben ngiwa tleehh nee mu'k Israeli tam nee mu'k tlahha'y Yuda sleeme. 9Alqadoari a ido'r tada'r aangeka tada na alqadiim dir baabiiluing qoomar ngawa duux nar dakw'ees baraa yaamuu misrir wa ale Asma inooin alqadoree kaa ee harahariika gawaa idoorihe ani inooin ngire maw asdaawimitoowo axweesanaywi Aako nguna ka'h.10Aako i male' kaahi hinti aqadoori an taa ni tleehh nee mu'k Israeli aluu deeloorihe gidaaba ani hara'aya'r ee an qaa's braa muner'r in ale nee ani tare Mungu' in nee inooin tare mu'k ee.11Hee i kaah oo inslaawmoowo's ngu intsaahhatimus laqa hhiyaawo's nguwa bay gidaaba Aako ne xueel asma ani ti xuui iimir hee Niina'w tam ay hee u'r. 12Asma ani tlehh mi, ii' in oo tlakw i gurtlaq nee tlakweemaain ngire boloo inslawaaka.13Diirihe Mungu iidigoo alqada'r /aben ngura axwee's gawaa' idoorihe gidaabaro's g'r laqaqaan a alqadooda'r geera ina diin, ala gaa ibaraa garuu'r nee aa diin gadaa'da qwanaywo's aa naka'/.
1Alqadooda'r geera i dabi ii koon gawa dandoo' saaliingo slami diro's tada hhoohhoo ar saaliing i deer ar taa tleehh nee muu. 2Hee'marka i deer matl/eero sta'r koom matla/aa ngos oo geera a kwada ta babay Dida Hhoohhoo moroo barada i dirii a tsaa'asi nee mee'sa nee mukaa teeda taa qaas as Mungu.3Alu baqowomatla/angw hatla i deer oo ta baby Dida ak lo' wa Hloohhoo. 4Baraadae mee'sa i deer ar taa tleehh nar miinsh mee'sari gadiyeero's a kan ilahhosar i qamaamin ar maroo xarangw tsuu koom kuwa da/a/an gar hatla baraadae a sandakwmoodoo alqado oo taa tunduk nar minsli umoqo barto moroo baara sandakumoowihe da'as gisangir miinsli tada moroo taa baby maana ngi koom nee hharta Haruni tada na harma. nee tlaa/eeda tsa'r oo ta axweesanta alqador i gooin. 5Gaawa dandoosandukmoowihe kitangw gurtleemu i deer gawaawose malykadu tsa'r oo xirfet i day oo taa tleehh nar slaqsaay nee kitangw gutleemu nwa tutuukii nar hhanpe'eeri' in malaykaduka gar laqaqaana a gidaaba Mungu' i deer dirihe ma hintihe pa/aangw i kaahh oo umoqoo gaaro kawa wakeetimaan alki/i taawo.6Idoori an ido'r moroowi slee'meero kar qamin hee geeraharuuse'r saaliing in dararat umoqoo daqto baraa matla/a'ngdoo geera oo hee'ma ar gadiye'r in ar saaliingw kawa tleehhi. 7Ala baraa matla/angwdoo tsar oo heemaro heee' daraaraa a geeraharuusmoo' u'r oo saaliingq kilo's slami in da'h sagaawa/a'k wa ale gaara kurko wak slami i dahiika tawo ale ba'r tseere i ka'hh tseereeri ngin duux dir Mungu ar daandoowo's nee as dandoo tlakweemaa muu kwada ta xuiika.8Gawaa idoorihe Qeeruu Hhoohhoo ngi laqaaqan gidaaba uruwar tar dahi baraa matla/angqdoo tsa'r oo heema oo ta baby Dida ak Hhoohhoo kaa gweeriika asma ay hinti matla/angw doo geera oo heema i komiit. 9Gaari a slaqsaay oo qoomaari ngi laqaqaa'm gidaabaro's a ti ilahhooa'r ta harmiisi dir Mungu i ali nar uruuwari nee hikwaa ilahhooa munoo heeda saaliim hhoohhooeesaro ngu aleesleeraaka. 10Asma hara'eya'r uruuwan an hara'eya'r tlehhemi' ii slaqo kilo's dandoo moroo /ayma neewahaangw nee hamtlito'r slaqwa tlara eyari kana duu'x ay dir qoomaada Mungu uruuwa'r /aben ngi i qaasi.11Ala Kristo ino's naa harda'h ino's aa geeraharuusmoo ur oo saaliingw as momooda hho kwada ni harda'h ino's ina waaraahh nar baara heemada ak ur tada ak qoom heemaada taa tleehhika nar dabaa muu Gidaabaro's a heema'r baraa yaamuu wooka. 12Slami ino's aa dahiika baraa heema'r i ale nar tseere'r gurtaawe nee nar ar damaay ala ina da'h sagaawa wa'k kilo's baraa dida'r hhoohhoo i ale nar tseereero's ar kila gaawa idoorihe ba/ama'r alhhe'eesay wa'sl ngina tleehh.13Asma tseere'r gurtaawe nee ar awee ne da/ara'r dame hikwa abarka tsifaqamiis gawaa slaqaa ukda ta harmeerin i ale mukda ngure hhoohhooe's. 14Xa'y tseere'r Kristo ti ngi lo wa ba/a'ke? Asma ino's ino's tina kilo's hariis dir Mungu i ale nar /uuruu geeruu alhhe'eesay wa'sl as tawa i lahhooa'r xaslxaansli wasl. Tseeree'ro's ruuneeren nga hamatl nee tlehhemi ii slafingw koona'aaka as alomoso ate'n Munguda slaaf uwa sagadiuusaan. 15Asma aning Mungu al'axweesani ngina hariis dir mu'k i ale gidaaba alir alhhe'eesay wa'sl kawa slay alaa muu Mungu nguna sadukuus qoomar alqadooda'r geerawo Kristo ire gwaa as muu nguwa gweeri dir tlehhemi' ii' in kwadae gawaa idoorihe Kristo an haraki/imumoo aqado'r /aben as mukda ta atee't nee Mungu al'axweesantada Mungu aa oo kawa slay nar idoori.16Gidaabaro's a ti alqadoori a ido'r a;qado'r adibir deer ali axweesantada'r aali kawa hariis i /uuruu doondaaka ay dir gwa'arar heeda alqadooda nga oo' i xu'uutit. 17Asma qooma'r ino's bir slaaf alqadooda i /uuruu koondaaka.18Gaqaa idoorihe tam qooma'r alqoodo'r aa'ng kawa aqadin tseere i deer. 19Asma Musa idoori ngina tlee'hh ga'r geera a haraay a'r Mungu sleemeero ngina alki/iit dir mukda aa burumburiit. Aluuwo tseer'r danaay nee ar gurtaawe ngire tataa'hh dinkwa ne ma'aay tseere ngina tsefaqamiis nar see ngw bee/aangw oo da/ate'n nee loo/or hisoo'po dir kitaabu nee dir moro sleemeerowo. 20Ire ka'h, "Gaari a tseerr alqadooda Mungu na hara'eyin dirhu'ng i ale."21Alami tseer ngire male tsifaqamiis dir heemaada nee dir xoosla sleemeero ar ta'r gadiyuu's baraa saaliingo. 22Slami hara'eya i kat gidaba moroo sleemeero kun hhoohhooeemiis nar tsseere ala bar tseere aa ku'uutika gurtleemu i kaahh.23Moroowi a slaqsoo morodoo gawaa dawri gawaa idoorihe ga'r kuwa kariim aqo hhoohhooees nar ila hhooada ak hhoo. 24Asma Kristo ino's a da/iika baraa doo hhoohhoo i ale taa tleehh nar dabaa muka asma do'w ta tsee'hh mar dabaa an slaqsoo do'duu kila oo hhoohhoo. Ala ino's ina da'h gawaa dawri kila as tiwa laqaaqaan hinti dir geera Mungu i ale as ate'n25Slami Kristo ino's a drahiika daqta yaarire as tiwa hariis adoodar geeraharusmoo u'r oo saaliing ir dararahi umooqoo kurko nar tseere'r hikwaa ilahhooa. 26Asma Geera a ba'r an idoori geera Kristo ga'r kuwa hariim a gwa'araaro's ngin inkaakii/ daqta yaarire iimir yaamu kiwa tlee'hh. Ala hinti qoomaarir alhhe'eesaywo ino's nina harda'h baroa yaamuka sagaawa wa'k kilo's as tlakweema nguwa hebgeesi nar gwa'araaro's tawa kilo's hariis ilhhooar wa ale.27Muu ga'r kuwa hariim a in qaatl sagaa'wa wa'k wa ale nee aluu gwa'araaro tare sakwas/ema. 28Idoori an idooa'r Kristo sleeme ku /iisi ino's kun ilahhooa'r wa hariis sagaa'wa wa'k wa ale as tlakwema mu'k yaarii ngiwa hengeesi. Ino's nin male tii iit braa yaamywoo sagaa'wa tsa'r wa ale. Ala ga'r nis hardah a tlakweema hengeesarooka ala a mukda ino's nga daamaaraa'm nguwa ba/amisi.
1Hara'eya'r Musa a geehhantamoo' tawo oo morooda hho'o oo harda'h ala a moroodoo' kilaeeka ama hikawaa' ilahhooa kin idooda " ar harmiis umooqo kurko Ala gawaa' umuwa'r idoorihe haraeya'r Musa muu boo/eesaro ngu alee sleeraaka kwada" ilahhooada'' nga harmiis. 2Ala geera bar ngi aleeslee'r geera alo'k inooin ilahhooada'' kaa gaaro ma'y harinusoowo asma mukda ilahhooa'r makaay nga harmii's, geera abar tlakweemaain kaa qaaro hamaa'tl sagaiwa wa'k wa ale geer alo'k tlakweemaa' hamaatla'r sla'a i kahhiiya' baraa' muner ine. 3Ala ilahhooari ar hikwaa harmisowo a muu ngun inslawtimis umooqo kurko iidigoo' dandoo tlakweema. 4Asma tseere'r awee nee ar gurtaawe tlakweema haangeesaro ngi bo/oo aleesleeraaka.5Gawa idoorihe qooma'r Kristo niwa dahmuu' sla baraa' yaamuuk' ire oo' dir Mungu' gidaaba kuu'ng ga'r ta sla a ilahhooarooka laqaa hikwaa' ilahhooarooka ala slaqwa ngina ani i hariis. 6Kuu'ng ilahhooa aka sla ika tada'r hikwaa ilahhooa kiwa idooda alda/i gawaa' mee'sa'r ilahhooa'r i aleero slami ilahhooaduuda'' ta harmamisi as tlakweema ika slaika. 7Ala Ani nire oo' Mungu ani a deer as tada kuu'ng ta sla nguwa tleehh idooda kaar gooin gawaa dandoo' eo wa ale baraaa' kitaabuu' hara'eya'r Musawo"8Ga'r geeraawo aa oo a ti "Kuu'ng ilahhooa a sla'aka', slami hiwaa ilahhooa sleeme i sla'aka' laqaa hikwaa ilahhooa oo ta akooda alda/i laqaa ilahhooa'r ta harmiis as tlakweema ilahhooari slee'meero kuu'ng u sla'atimisnka ino's idoori ngina oo ilahhooari slee'meero tam ka harmamiisi nar adooda har'eya'r Musa ikat. 9Ino's ir male' oo' " Mungu ani a deer as tada' kuu'ng ta sla ngiwa tleehh Gawa idoorihe Kristo ilahhooada'r geera as hikwa ngina hengee's as tada /aben ngiwa qaasi ar tiwa kolo's hariisi. 10Yesu Kristo ngina tlee'hh tada' sleemero Mungu' a slaa baaaa' idoorihe ate'n ta hamaa'tl as idooda Yesu Kristo slaqwto's ngawa ilahhooa'r wa hariis sagaawa wa'k wa ale.11Umoo'qo geeraharusmoo' saahingw mu'k Yahudiro gadiyearo's ngi tlehhahhiit umoo'qo deeloro nar ilahhooda'r kila ngiwa harmaamisi umoo'qo daqto. 12Ala Kristo ilahhooa'r wa'k kilo's ngina hariis as slakweema ilahhooare an tada hoot ay alhhe'eesay wasle idoor tleehhamoro ngawa hhe'ee's ire iwiit bahhi dakw /uya'y oo Mungu. 13Diiri an dida'r wakuuseero's ngwa daamaaran kawa baali nee Mungu' nee kawa baraa' dabaawo's i qaasi. 14Asma was ilahhooari wa'k kilo's tada aa harris ino's mukda aa hhoohhoo ee's ngwa mu'k gawa tleehh ay alhhe'eesay wasle.15Asma Qeeruu' Hhoohhoo sleeme i alki/iit Geeraawo ga'r kaaki a ti. 16Aako i kaahi Gaari an alqadooda arii ni tlehhimo'r wa slaa nee inooin aluu deelooda sleemeerowo. Ani har-eya'r ee an baraa munerin i qaas nee an baraa inslaasla'ngwin i gooiim.17Nee ire male oo' Ani tlakweemaain neo tlehhemi' ii in kwada' tla'kw i bo/oo inslawaakar. 18Gawaa idoorihe tlakweema ibir kaa gurtlay ilahhooa'r tlakweema ga'r kas male hariis i ka'hh daqade.19Gawaa idoorihe hhaee'ee ate'n a aleeslawaa'n tawa dahaan na'r Pihhu'uuma ay Dida' ak hhoohhoo nar tseere'r Yesu. 20Ino's slaquto's ngawa hariis uruuwa'r /aben ngina gweer ar slafinga koom, ate'n an waaraahhaa'n na'r uruuwaari nar baraa' baqoodao doo Mungu ay amo'r Mungu. 21Ate'n geeraharusmoo ur oo sa/diingw u koomaa'n oo mu'k doo Mungu slaeemeero ngu ga/a'w. 22Tlakweemaa munerore'n kaa hamaatl nar ma'aa'y hhooho gawaa idoorihe ate'n Mungu ku haratseewuwaa'n nar haratlintaaao'r lo' as xure wasl.23Hanaxu'utire'n tada ta alki/iitan kaoohaa'n nee maka bo/oo geexawaa'n, asma Mungu alaxweesanto's nga hariis nee ino's xaslxanslir Konka. 24Ate'n moso tin kilote'n ga/aawaa'n nee tin alee/iimisaa'n as tawaa hoota'an nar sla'aari nee nar tlehhei' ii hho. 25Slami ate'n dinku'uumare'n maka mamaa waa'n idooda mu bahh'ale i tlehhahhiti alo moso' tin kiloote'n harakeemisaa'n ak ale deelooda' kawa tsahha gidaaba naa naka/.26Ate'n xu'uti baraaqoo slawaan dandoo' iidiqoo looeema aluwo tlakweema sidoo't kire male' tleehhaa'n ilahooa'r tlakweemaada' ngi hengees i ka'hh daqane. 27Ala aqo an daamaaraamaa'n nar da'yer u'r ay qooma'r sakwasleema nee buhhaa Mungu' oo dihh. Buhhaada, umoo'qo heewo oo Mungu ngwa sii ngu /ayiya. ido'r asltawa ale.28Hee har'eya'r Musa nga sii' ino's ga'r huwa hariim a in gwaa ku gartlayka' Abar mik tsa'r laqaa ta'm tlakweemaawo's nga alki/iitii. 29Ala hee Garmaa Mungu' ngwa kalaa/ a idooda sakwasleemaro's ka ak uree'ke? Asma ino's tseere'r alqado'r Mungu nga waaqaaa' tada ino's ngwa hhoohhooes nee ino's Qeeruu Mungu' ngure male //oosliislin kwada tsuunga ngi harmaamiis.30Asma ino's u xu'uaa'n kwada' aa oo' "Muhaay a dandoo'ee' ani muhaay u buu' nee aa male' oo" Aako muko's ngu sakwasleemuut" 31A ga'rda'ayer tsataat ka'ngw kila wa ale bara huwaa'n baraa' dabaa' Mungu slaa'f i ale.32Kuu'nga instawaak morook=da taa sleere aang asma qooma'r kuunga' gwa/atemaa' Mungu kawa a sleere qoomaadae ana lo wa qia tlaatliinde baraa tlampa'amisoo urene slahha' ama aye'r yaariir ar taa sleerii. 33Dirkaaro kuunga oo kila tundura niqin tundure slahha'eemi is nee tundure /oosliislin dir gwera mu'k wa ale nee siiwarkaaro kuunga ana kinku'umise mu'k hatla oo idoori laqan. 34Kuunga ana slahhahhae' dinkwa nee mukda ta tsegiit slami muu moroohung nguwa hayohin kuunga idooda ana ya/aanda nar qwala/amaaye. Asma kuunga aka xue' gidaaba daqaari' ii inarhu'ng ar hatla i deer tada bo/oo fa akaka.35Gawaa idoorihe pihhu'uumarhu'ng ma qwaareesara asma gidaabar ak ur ngi koon. 36Kuunga ga'r tunduwa hariim a an qiqtliinda' as idooda Mungu a a slaa kawa tlehhita nee gada ino's aa oo baraa al axweesantose kawa sleera. 37Asma qooi i kat a huu' deelo'r nimawe kwada hardah niqo hardah ino's i kwahhassiika.38Ala hee'ee kwada gariamu'ngju' kooma ino's ga'r is slafi a haratlintaa o. Ala abiraa sa alu ii kii/' muunoo'ee' i qwalala/iika as ino's. 39Ate'n a kahhaa'n baraa tla/angw mukda aluu ii a baraa tla/a'ngw mukda haratlintaao'r koo'm tare Ba/ama'n.
1Haratlintaao bar koomaa'n a lo' wa xuaa'n gidaaba gada ta haraxuaan i tleehharu't slami a tsaahhaa'n gidaaba morooda ta araanaaka i deer. 2Baabii iire'n oo aa'ng ka hhooeemaa i alki/iit asma haratlintaao'r in. 3Haratlintaao bar koomaa'a a tsahhaa'n gidaaba yaamu kinatlee'hh nar axweesanta Mungu' morooda gehhoo' kuna tlee'hh nar moroo gehho o eeka.4Habili Mungu' nguwa haratlintii' ilahhooa'r ak hhoo tada'r kaini ba/a ngina amo'r Mungu i hariis Mungu ilahhooa'r Habili ngire ya/ain ngire ilaoh Gawa idoorihe Mungu Habili ngura alki/iit asma haratlintaaoro's gidaaba a hee gawa' Habili tima ala gwaa'i ala tam hinti ino's i komiit axweesanto nar haratlintaaooro's.5Henoko sleeme a hee haratlintaao'r koom qawaa idoorihe kuna loohatis nee Mungu' kaa gooin gidaaba' "kwaa ariika male ale asma Mungu ngunar tla'y" A xuaan gidaaba gaari ina tlehharu't asma haratlintaaooro's, asma gooi i male kat gidaaba qooma'r ino's kuwar tla'yka ino's Mungu ngwa qwal/atis. 6Ala hee hartlintaao'r koomaaka Mungu qwal/atisaro nga aleeslayka asma hee' amo'r Mungu ka'w ga'r kuwa hariim a in haratlintu gidaaba Mungu' i deer nee gidaaba Mungu mukda ino's ngu /ee/ehhiit ngu slaasl'awa'r i hariis.7Nuhu ino's a hee' haratlintaao'r koom ino's kuwa gura buu' nee Mungu' dandoo ii digoo moroo harda'h oo geetlaa'kw qoomaadae, iooda' Mungu aa oo' ngie ila iwawaa'/ naaqimo ngure tlee'hh as mu'k do'owo's nguwa baamisi mu'k aa haratlintii'iika kuna sakwasleemuu't as haratlintaaoro's ino's gan'amu nguna sla'y as hartlintaaooro's.8Abrahamu sleeme ino's a hee' haratlintaao'r koim ino's kwawa ateet ateetmo'r Mungu' ngina iiar i qaa's ire tla'y dir yaamuuwo's wa ale ire harda'h ay dir yaaamuuda' Mungu aa al'axwees diro's i ale gidaaba i slee'r slamu ire tla'y haamuuwo's wa ale ala amo'r kay ngi xuiika. 9Ire hoo't nar haratlintaao baraa' yaamuuda' Mungu aa amooro's i al'axuwee's, ala ino's a ido'r dahaaymo baraa yaamuuwdae ina hoo't baraa' hee'ma'r wa ale dinkwa nee Isaka nee Yakobo inooin sleeme al'axweesantedo' Mungu' aa oo' kare sla'y. 10Asma Abrahamu ino's ga'r haraxu'agiusada Mungu a geera' aldakuu't gidaaba' ngiwa tleehh nee ngire tlee'hh gixsada ihhafiiro'r hhoo' ngi koom.11Tam sra sleeme ino's i haratlintaao'r koo'n Gawaa idoorihe ino's /uuru ngure slee'r ire tsit ino's Timaa ala diindi asma ino's al'axweesantada' Mungu aa diro's i oo' nguna haratlinti gidaaba ino's ngi boo/ees . Abrahamu nee saara na/a'ay Garma kure laqwaal kwada' ta al'axwees nee Mungu. 12Gawaa idoorihe Abrahamu xwayla ngire sla'y ino's tam ala a ido'r hee'aa gwaai nee heewi wa'k xwaylaro's ka yaariir tam faarooro ka aleeslayka Faaooor's a ido'r tsatse/oo gawaa dawri nee ido'r hhasaingw baraa' afee tlawi.13Mukwi sleemeero ina qaa'tl tawa baraa haratlintaao i dirii' i ala morooda' Mungu aa al'axwee's inooin kwaa slayika kuna a'r amo'r saa'w i ali kure sa qalaalaa/ nee tare ya/a'b gidaaba inooin a dahaaye nee hhaytuuse baraa' yaamuuwo. 14Mu'k Axweesanta' idoori ngi axweemaamiis ngi laqaqa'n gidaaba inooin ayaain oo kila' ku leelehhiit.15Geeraawo yaamu ta leelehhiit abar kwada ' ta dahhi Geera alo pa/aaangw kwaa sla'y oo tar ki/i. 16Ala a yaamuudeeka yaamuu inooin a leelehhiiti an yaamuuda ak hhoo' an yaamuu gawaa dawri Gawaa' idoorihe Mungu i murumiitika kuwa babay a Mungu'in asma ino's gixsa'r inooin ta hooti ngaa tlee'hh.17Abrahamu ino's a hee haratlintaao'r koo'm tam garmaawo's oo kilo's Isaka ngure ilahhooa'r wa hariis qooma'r Mungu Abrahamu ngwawa iia'r Abrahamu ino's an kwada Mungu aa al'axweesanto's i hariis. Ala Abrahamu ina ya/a'n garmaawo's oo kilo's ng'uwa ilahhooa'r wa hariis. 18Kwada' "Mungu aa axwee's aa'ng awa oo" Xwayla'r Isaka a tada' ta babay xwaylaro'k". 19Asma Abrahamu ngi xuu' gidaaba Mungu i /uuru ko'n oo hee nguwa waasloo/itisi baraa' mu'k aa qaatlw wa ale nee alo' Isaka nguwa male' sla'y a ido'r hee' naa sla'y baraa waas/o/oo wa ale idoori ina tleehharu't nar slaq saay.20Isaka sleeme ino's a hee haratlintaao'r koo'm tam Yakobo nee Esau ngire tsuu'q asma tsuuqaada aa al'axwee's a dandoo' morooda' aluu wa harda'h. 21Yakobo i haratlintaao'r ko'n qooma'r ino's iwa afko gwa'ara'r i dirii i na/aa Yosefu ngire stuu'q tsarkwawo, sagw hharto's ngure i tlintii' ire Mungu sluufimiis. 22Tam Yosefu sleeme a hee haratlintaao'r koo'm Qooma'r gwa'araaro's iwa naka/ ino's ii digoo ti' itiina'ngw mu'k Israeli baraa yaamuu miriro ngire alki/iit har'eya ngire harii's dandoo' faduuwose ido'r ki /iisi gidaaba kiwa huuwi nee inooin.23Xwaylite'r Musa a mu'k haratlintaao'r koo'm na/ay'in Musa kure luu'/ hara afi qooma'r stihheerii ta'm aluu xwaydaraose. Asma na/aay kare tsao'hhgidaaba a na/a'y hhaahhoo' kangw kila wa ale Gawaa' idoori ta da'ayuutiika tam hara'eya'r waawatmo si' imaawo. 24Musa sleeme a hee haratintaao'r koo'm ino's qooma'r tawa hee u'r ire sii' kuwa ateetin gidaaba a na/'y dasir fano. 25Ire tsawdin slahha'amaaye ngiwa slaslay dinkwa nee mu'k Mungu ta iwa qwalaala/i nar har qooma'r niiwaw baraa talakweemaa' wa ale. 26Ino's ngina ar gidaaba' niqaay nguwa slay as Kristo a ga'r gidaaba'r koo'm lo wa ale daqaa ri ii ma'r Misri sleemeerowo ba/a asma ino's ga'r haraxu'i a bu'uutunda' aluu wa slay.27Musa ina yaamuu Misri wa tla'y nar haratlintaao tam dihha'y waawutano ngwa da'ayuu tuka asma ina komiit nar Pihhu'uuma ido'r hee Mungu'da geetlaa'kw ngu ga/a'w. 28Musa deelmoo Pasaka ngure gaa's nar haratlintaao ngure hara'ey'en gidaaba tseere ka sliki gawaa gitlahharo maraay, as malaykimooda' tsu/uu't na/aa' barisma'y baraa' mu'k Israeliwo minga tsuu'/.29Tare waaraa'hh nar haratlintaao nar baraa' tla/a'ngw tlawita' Shamu ido'r yaamuu' kaahaa'r wa ale' mu'k Misri idooda' mu'k Israeli aa tlee'hh kawa iia'r eeharto kire guu'/ nee ma'aay. 30Mu'k Israeli ku/u'ng gixsa'r Yeriko kuna harwediit, aluu' deelo'r faarqwa ku/u'ngda' ire huu' as haratlintaaooda'. 31Rahabu /ameenida'r tsaatuso'o ino's sleeme i haratlintaao'r koo'n ino's kaa gaasiika dinkwa nee mu'kda aa dee/aamuut asma ino's mu'kda' aa tsee/daringw ay ngina kwahha's nar ido'r saxamaa'r.32A idoola ga'r an ni dook a mila hinti? Asma qooma i bu'uutaka ar iidigoo Gideoni nguwa alkitiit nee iidigoo Baraaka, nee Samsoni nee Yefta nee Daudi nee Samweli nee ii digoo aaruuse. 33Mukwi a mu'k haratlintaao'r inooin waawitoo' yaamuu hatla ngure ba/ii ido'r gawaa ngure tleehhii ngire tsaahhii gidaaba al'axweentaa' Mungu kora boo/ee's slami inooin afii direeri ngire tseegiye. 34Asloo' dihhe't kire gaamiis nee slami inooin tawa bala'n dir pangaduu dihhene as nikawa tsuu'/ inooin a mu'k slaqootlakwin aluuwo /uuru ngure slaye' as haratlintaro. Tare slaqwaruuse'r dihhe't tleehhie't hooma kare gusiisin.35Irmeena bahh'ale mukin kwada a qaa/ nguna slee'r tawa waasloo/ baraa mu'k aa qaatl wa ale Bahh'ale kire slahha'eemiis kangw kila' wa ale tam kire tsuu'/ ala kaa slauka kiwa ba/amisi asma gar ta slai a waaslo/ooda, ak ahhoo kure sla'y. 36Nee bahh'ale iiara adoo niqaay nguna slaye nee difta tam kire tsegii't nar Pingu kire dahamiis baraa doo tseegimo. 37Kina tlaa'qw nar tlaa/e nee kuna siiqiit nar misunenadu kina iiara'a'r nee kire tsuu'/ na Pangada inooin tawa haweeriirin tawa tlabaa' nee/angw dahamiis nee tlabaa aara iooin a mu'k lee tlakwe'n nee oo ta slahha'eemiisi nee ooo ta moro tlakw ii tlehhiiti. 38Yaamuuka i harina'aaka muwi nguwa kona inooin tawa harweeriirin dida muu iwa kahhi nee gawaa tlom'i tana hoot taraa mar'o nee baraa boh'ee.39Mukwi sleemeero kuna ya/a'n nee Mungu as haratlintaao'r in ala gadaa'da' Mungu aa al'axweesnga slay iika. 40Asma Mungu ga'r ak hhoo' nga amohhe'ee's iimir aa'ng wa ale as ate'n ino's ga'r slai a boo/eesir axweesanto's inooin makawa i giriin hardahamuuwo ate'n mutunduabaa'/ alo moso' an al i harda haa'n.
1Ala ate'n taa harwee'r nee alki/iituuse'r yaariir ido'r hunka'y wa ale Gawaa idoorihe ate'n sleeme ga'r tiwa hariim a morooda sleemeero oo ate'n ti ii looeemiis un kwahha'a'n nee tiwa Paratlaan nee tlakweemaada sleemeero oo ate'n ta oohii' i qitla baraa qwaatloda ta dir geeraare'n i qaas. 2Ate'n ga'r tiwa hariim moso a Yesu un ga/aawaa'n umoqoo siiwaro asma ino's an iimu/ungw haratlintaaoore'n, nee slanai ino's haratlintaaoore'n ngi boo/ee's. Ino's qwal/ooda ino's ngu daamaaraa'm nguna mure'r gwa'ara'r idoori nga ga'r i xu iika' nee hinti an iwiit bahhii dakw /uya'y oo kitangw doo aleesleemu oo Mungu. 3Kuu'nga ino's inslawaak ido'r ino's tlaampa'amisoo' dihh oo mu'k tlakuuse ngwar qiqtlin Gawaa idoorihe kuu'nga ma slaaqataara nee ma mune sinara.4Kuu'nga an slaqwa nee tlakweema ala tam hintihe hee ta gaa's i kahh haraa hunge as slaqwarari. 5Ahaa axweesantada'r Mungu gurkwa/amisoo koo'm kuunga' aka ginga'rtisii tada tinda amor hu'ng i gooin as kuunga tawa ha/iiwo's axweesanta da kah, "Garmaaee" gurbu'uta Aako maa waaqa'ka'r nee slami ona mune siia'r burtu iigahhamiit nee ino's. 6Asma Aako umoqoo hee i slai aqo ngera diif.7Kuu'nga ga'r tunduwa hariim a slahha'amaayeeri an saqiqtliinda as tunduwa istsahhatimisi nee as Mungu kuunga tun idoori laqa'n as kuunga tawa daaqaywo's Garma i deero oo ta difika nee baabooin? 8Ala kuunga burtundu difika nar idooda umoqoo heewo is harin daqade' kuunga a a/aa' doroo wa'y slami a na/aa kila'eeka.9Baabi'iire'n slaqwa ate'n tunduna difii nee ate'n inooin ngire ila iwawa/aa'n. Ala gawaa idoorihe a tsiniheke Baaboodoo' muneere'n bur ak ila iwawa/aa'n nee tare slataa'n. 10Baabi'iiren oo slaqwa Baraaka' yaamuwo ate'n tin difaafina as slafiingwi oo har qooma'r niinaw slami tunduna diif nar har idooda inooin taaa'r, ala Mungu ino's ate'n tin diif nar idoo'da' ate'n ti gaa wa buu' asma ino's gar slai alo moso ate'n hhohhoaariro's tada' an slawaa'n. 11Qooma'r hee burku diif difta dirose a ga'r qwal/oo koomaaka ala a gar gurbaamir koom, ala aluuwo diftaada gar i hup a slafiing gawaa oo ido'r saxma'r koo'm dir heedaada' difta nga slay.12Gawaa idoorihe dabanhu'ng kwada' aa wananautii gawtii ganaasaak nee gurunge eerihung kwada /uuruu' koomaaka kwa/a saak. 13Uruduu ya'aahu'ng qwatsaak as yaaeeda a so, ot ma qet alo moso a kan hungu/uus.14Waydu leeleehaaka tawa hota nar wayda nee muu slee'meerowo, nee hhoohhooeema leeleehhitaak asma hee Mungu ngu a'r i kaahh hhoohhooeema bir kahhiya. 15Ga/aawaak hee tsuuqa Mungu mingaa sii Shami ga/aawaak magoo't ma deeru't baraa tla/a'ngwhunge nee hundure hhitiin, Asma nagoo't idoori ngi aleeslee'r mu'k Krishaana'y slee'meero aguwa qarkwi qas. 16Slami hee tsaatusmo madeeru't slamu' hee mukaa baa'l nee qeeruu ido'r kwadao mu'k baraaka yaamuu idooda'r Esau wa ale asma ino's aliro's ar barisiu'uma ngina weerii's as moroo /ayma'r wa'k kolo's. 17Nee kuunga a xua gidaaba aluuwo tsunqaa baaboo'in ngiwa leelehhiit kare sii asma ino's Pa/anyw hho' i iingw ngwa slayka tam ngwa ala leelehhiit nar kangw kila wa ale nar hhirhh seri.18Asma tleema'r kuunga ta i hardate a tlooma'r kwaatistaro ta aleeslayka dabaawo a tloomor sinairoka tada mu'k Israeli harada'h aa'ng. sami kuunga asltada gawaada wa oh akaa i hardati iika laqaa tlangida bo/ gawaada's i dirii nee giwti nee baambeo. 19Nee slami /aan/ee tarumbee ta nee afo'r axwees as afooda ina idooda'r axwee's tam mukda axamiis ire firin gidaaba afooda mindaa male ilawats dir in i ale. 20Asma inooin gitla kwaa aleeslayika' har'eyaada ta amo'r nga kwatiit aqo kun tlaqw nar tlaa/e tam ba'r makiitoo." 21Morooda taa ar a moroo' da'aya'r tsataat kangw kila wa le tam Musa ire oo' "Ani akaa lo awa da'ayuut tam nay daaraaraxaa't."22Ala kuunga tlooma'r ta i hardate a tlooma'r Sayuni nee gixsada'r Mungu'da slaaf gidaaba Yerusalemuda gawaa dawri dirii' nee faaroo'r yaariir ar malaykada kune mibaangw. 23Kuunga' dir taii dir a a baraa boo/aa'y mu'kda qwal/oo koo'm dinkwaada'r na/aa' Mungu' kwa oo bari isima'y um'er'in kaa gooin gawaa dawriwo, kuunga dir tawa sihhinaita a dir geera Mungu kwadoo sa kwasleemusmoo' muu slee'meero nee dir geera qeereemaa mukda ganaa kwa taa hhoohhooee's. 24Kuunga nina hardata dir Yesu ino's an harkilisusmoo alqadooda /aben tam tseereero's tada hhoohhooeemiis i ak axwee's tseeree'r Habili ba/a.25Ala qaytsita Yesuda' kuunga i axwee's mu sina'r mu'kda Mungu ngwa sii iia'r i qaasara qooma'r awa axwee's baraa' yaamuuwoo nar afo'r Musa mukda aa ba/anika ala ate'n ido'r tar ba/aman a i idoola ate'n abar ino's ukwaa sika'n kwada' gawaa dawri wa axwee's? 26Qoomaadae afo'r Mungu yaamu ngina dingitis ala hinti al'axweesani nga hariis gidaaba, "yaamu in dingitiis male ale sagaawa wake ala yaamu kiloseeka tam dawri sleem."27/Aymi'iida male ale sagaa'wa wake gidaaba'r i /aqaqa na a ti morooda tingitisaro' ta aleestay ku hengees gidaabaro's mrooda sleemeero oo taa tlee'hh, ala morooda' dingitisaro ta aleeslayka i komiit. 28Waa wu tu'iina'r ate'n ta slawaan a tada ta diingitisika gawaa idoorihe ate'n ga'r tiwa hariiwa Mungu un sluufimiisaa'nmar idooda ino's slai or ate'n tiwa niinaweemisaan nee kuwa ila iwawa/aan. 29Asma a lo' Mungu're'n an a slta moroo sleemeero ngu /aay.
1Kuunga Komiite' tiwa sla'asa'a ido'r ha'ee' Baraa' Kristo wa ale. 2Ma ginqaruutara dahaayee kawa kwahhamiisa baraa marehunge asma oo idoori nga tlehhitiye daqtakaaro malaykadu' Mungu nga kwahhasi' ala inooin kaa xuiika.3Mu'kda ta tsegiit baraa doo tseegimo'ri ale inslaslaawaak kuunga sleeme alo mono an ido'r mu'k ta tsegiit dinkwaa nee inooin tam mu'k ta slahhe'ee misi sleeme inslaslaawaak asma kuunga' sleeme a mu'k slaqwoo' koo'm ido'r inooin wa ale. 4Muu slee'meero duuxo ngi ila iwawa/i Hhawaata nee hareero's alo moso an muku' insaareehhi a wasl baraa duuxor ine asma Mungu faquuse nee tsaatuuse ngi askwaasleemuut.5Kuunga ti harmogahhe gawaa sla'aarir Pee'saro asma morooda kuunga ta koonda i bu'uuti dir hunge asma Mungu ino's oo ila ma oo, "Ani kuu'ng u gaa wa/aaruwaaka slami u boloo' mawaaka." 6Gawaa idoorihe ate'n idoori oo aro a aleeslawaa'n nar haratlintaao gidaaba, "Aako an alee/iisusmoo ee' a da'ayumiitaaka, Hee ga'r ani i tleehhi a mila?"7Kuunga' geeraharuuserhu'ng inslawaak tada axweesanta Mungu' nga dirhu'ng i alki/ut slatingw' ir kuunga inslawaak ido'r inooin tar hoo't nee ido'r tar qaa'tl haratlintaao'r in na ee haraak. 8Yesu Kristo ino's kwadoo' isa/ nee bili ta'm alhhe'eesay wasle.9Kuunga instsaahhasa'r dimbaaba'y ar hatla' mutundaa Paslis baraa uruuwa'r ganaa'a asma ga'r muneere'n ngi gawa=dees a tsuuqa'a Mungu' ala a har'eya'r dimbaabayeeka ar dandoo' moroo/ayma asma mukda; gara;etaaru nga eeha'ar alee/isay taa sla'y i kaahh dir haraeyaarihe. 10Ate'n meesa'r ilahhooa a kooma'a'n geeraharuuse'r salingw mu'k Yahudi, tada gadiyuus baraa' hee'ma'r wa ale ya/aa'm ka konka' ar morooda' gawaa dandoo' nee'saare'n ti nguwa /aya. 11Geeraharusmoo u'r oo saalingw mu'k Yahudi tseer'e hikwaada' taa tsuu'/ ilahhooa'r wa ale ngina haahuw baraa hee'ma ay Dida' ak hhoohho' as ilahhooa'r tlakweemaa' wa ale, ala slaqoo' makiydaa' kin da/aa/aa/a'n dir afeene'r gixsaa'r wa ale.12Qaari an ga'r Yesu kwa qaa's di'r afeenir Afkoo gixsa'r i ale' muu nguwa hhoohhooasi nar tseereero's ar kila. 13Gawaa idoorihe qwalaase' ate'n u i daqawa'n amo'r afeenir gixsa'r i ale' ate'n sleeme mure kawa slawaan dinkwaa nee ino's. 14Asma baraa ka yaamuwo gixsa'r ak hoot a koomawaaka ala ate'n gixsaala harda'h an /i
1Yakobo, ya/abusmo' Mungu' nee oo Aako Yesu Kristo, amo'r tlahh'iimibanee' tsa'r oo a diya/ati, lawaay. 2Hhae' ee kuunga harfaraak abara warahhe' ne'r baraa slahha'amaye'r dimba dimba'y. 3Xuak iaraaroo' haratlintaorhu'ng qitla ngu haniis.4Mawaak qitla gadiyero's ngi faki daqane kwa/amu u slera ar /arema kiwa konda' aaka baraa umoo'gaaro. 5Ala hee tla/anghunge ibir sagaloa'r sla' ngi firin wa dir Mungu kwada ngi duxuut ne'r muno qwala/ nee kwa ngi firirima sleemeero ngaa gahhatika'n nee ngin haniis me'r sagaloa.6Fmeek ne'r hartlintao xure maqasaar, asma kwada xure nga qas a ido'r gwanduu baraa' tlawi kun ar tla'y kuwa kwakwahhi barti nee toqae. 7Heewi loemawo miwa hhasliit ar gidaaba firoro's kwa ilaohi nee Aako. 8Heewi urduuwo's a tsa'r nee baraa urduuwo's sleemeero aa gawduwiika'n.9Hhae narkutumo i harin tiwa xirfeesi asma sihhitimoro's. Idoosihe hhiya oo daqaarimo tiwa xirfeesi asma sihhitinoro's. 10Idoosihe hhiya oo daqarimo tiwa baraa i ki/isi asma in warahh ido'r /ayo'r baraa qamuu wa pahhahhaat. 11Loa bir na tleer nee hamhamir lo/o'r kahamiis /ayoo in huu nee hhohho ariro's sleemeero in qwa, idosir kila' muk daqare in hhiturutiya wa baraa tla/angw gadiyer'in.12Heeda' qiqitliim baraa ia raango kwaa tsuuq asma qoma'r i ara angwsi burngwa baa/ tlamangw slafingw ngu'n ilaaoh, tada taa a/qadin dir kwad mungu' sla'aa'. 13Umoqoheewo oo iara' nga slay i harndaaka'n iwa oi " iarti asma Mungu ku iariikan nee tlakweema, nee Mungu' ino's oo kila hee tam oo wa'k ngu.14Umoqoheewo kun i araa ar nee ilatleriro's toda tla'kw toda ngu ilaxafiit nee ngu uruxuum amo'r saaw. 15Ilatlerir tlakweema tsihay ngu'n gagad, garta laqwali a tlakweema nee tlakweema birna lo' wa kwa/iiyee' garta laqwali a gwa' ara. 16Hhaee' oo sla'aruse, mutuna al/ay.17Umo/ar/antir hhohho nee umo /ar/arntir aa bu'ut amo'r i dahh a gawa nina awe'd yaamu mor dahh a amo'r Baaboo gwa/atema ino's i bo/oo warqayka ido'r hhantimo ir warqaqay. 18Mungu ate'n tununa tsawa'r ar slafingw nguwa haniisi ne'r /aymuda' oo loema asma kahho tawa ido'r xwayla'r geera tlehtaan bara tla/angw moroda ino's a tlehh.19Hhaeee' oo sla'aruse ti a xu'aa umooheewo ga'r kuwa harm alok kun inslahh axasaro ala sleeme alo'k kun inslahheka'n ga oaro nee in buhhika'n. 20Asma buhha' hee gada' qoom ar Mungu' tlehharo ngi aleeslayaaka'n. 21Baraa idoosihe moroo tlakw oo tlakwma qasaak amo'r saw nee umoqo gar tlake nee urwar tiwa tiwa ninawesa /aymuda ta dahaas baraa mune mahu'ng ila ohaak kwada aleeslemuu koom oo munemo hu'ng ng'iwa ba/amiisi.22/aymu ila iwawa/ak muto axamisara' i awo ar munerhu'ng kawa kilohumg al/aya /aya. 23Umohee /aymu ngwa xaasi nee ngwa gadiyeri tlehhiikan ino's a ido'r hee gitse/awo's nga xuxu' baraa kito. 24Gitse/awo's ngin alqaytsiit bira hhe'ees ire tlay qomar inaw bira warahh idoda gitse/awo's i diriiya ngin sagaqwares. 25Ala heda yaraayada gana bir nga i qaytsiit, haraayada ar gwerimo, nee ire kumiit ngiwa ila iwa wa/i abar kwada eekan ngi tawo axamiis ngire sagaqwarees, kwisi ku tsuq bra tisi tlahhiti.26Abar hee nga ar ino's a hee dini ala tsifirango's ila/aro ngu aleeslayka'n, munowo's ngun kilos al/aya/ay nee diniro's ar tawo. 27Dinir hhohho ar a hhiturutikan dir geera Mungure'n a ti a panaynee kwa'eeli /imis baraa slahha'amayer ine nee tiwa kilohu'ng xuunda nee slasla /aruu dando yaamu.
1Hhaeee' haratluntaor Aako Yesu Kristo Aako xirf ina dagidelitra' ar muu bahha ale kuwa barqantusa. 2Asma heeko birna da'h baraa dink'uma'r hu'ng saximo sahabu nee tlaba'a hhohho' nga dahaa's nee hee nar kuutumo oo tlaba'aa slasla/aren nga dahaas nire da'h. 3Kuunga kwada tlaba'aa hoohhoo nga dahha's kure ilaiwa/ nee kure beta kuunga a "tsiini kuunga dirii hhohho, iwiteek" aluwo heeda oo narkutumo kure bera' "kungu dirqay isihhitsaan" laqay "kure beta "iwit yaamu." 4Xay ti kilohu'ng askwaslemutaake, aluwo kuunga tare har'ohuse'r hhaslo'r tlakw koo'm?5Hhaeee oo sla'aaruse ia qasaak, xa'y Mungu narkute'r dandoo yaamuu nga tsawariko tawa daqarer baraa haratlintaa nee wariti'ima'r gawa dawri ngiwa aliya' toda' ta alqadin asma kwada ino's ngu sla'aa? 6Ala narkute ake waqaii muk uunga tunu slahha'emiis a daqarerooke, a kwada eeke kuunga tunu uruxuuma baraa mare kwasleema. 7Xay a daqareroke kwad umoda hhohho oo kuunga' tunusa teet ngu slasla/aremisa?8Gera ab'r har'ayada ar wawiti'ima a hardahamisa idoda kara goin gara goiro "Inslawmook un sla' idor kuung tir kiloq sla," gar hho a tlehhita. 9Ala kuunga mu bahha'ale ubur barqantusa tlakema tlehhita tunusakwaslem ut nee go asma kuunga a goir geqera.10Asma kwad go i sleemeero nga oh nee ire nikiits gawa gar ninaw ar goiro tsakwemawo's a wak nee kwad goi sleemeero nga geqay. 11Asma Mungu kwada aa oo' "fiqi matlehhar an kwad aa oo matsu'uta'r aba'r fuqusaka' ala kuung a tsu'ut kuung goir Mungu aka geqer.12Gawa idosihe axweese nee ila iwa/ame komaak ido'r mukda ta as kwaslemuti ne'r goida mu kur gweediiti. 13Asma as kwaslema i xeer ar gurtlemu komaaka'n dir mukda gurtlemu koma'aka'n, hee gurtlemo nga tlehh i da'i miika dir gera askwaslemaro.14Hhohhoo ta da'w a gala hhaee' aba'r hee i kahi ani a haratlintaor koo'm alow bartihe i tlehhemi'ii konaka'n? Xay haratlintaosi ngu ba/amisa'ng? 15Abar hiya oo hawata laqa /ameeni ibir fa/a'r laqaa' inqwa'r. 16Nee hee wa'k ngire bay "tlawe ne'r wayda, asla axwanemiso awak nee ta lo wa /ay nda" qomasihe kuung garta hani's i kahh haratlintaosi ga'r wa /is a mila? 17Baraa idosihe haratlintao ibir tlehimi ii kondaaka'n a gwa.18Heko in oo' "ani a haratlintao'r koo'm nee sleeme a tlehhimii koo'm" haratlintaorok ar tlehimii komakang laqamang nee ani hratlintaor ee ngi laqam ner tlehhimi'ii. 19Abar hartlintaati ar gidaaba Mungu a wak i qoon ala netlame sleeme in yara tlintaati'iya nee in daradaxiya. 20Xay daktani a tsatsahhanda haratlintaoro'k ibir tlehhimi' kondaaka'n a qwa?21Xay a Abrahamu Baboreneke kwada ta gana'amu i harafa'r asma tlehhimi'ii qoma'r garmawo's Isaka ngwa duux gawa kitangw ilahhoa? 22Akaande, hara tlintaoro's gadiye ngina tlehh nee tlehhimi'iiwose ala baraa tlehhimiiwose haratlintaoro's dida' slai ngire ee'r. 23Goi inabo/ ar ka "Abrahamu Mungu nguna haratlinti nee kure gana'amu harataa'r" idosihe Abrahamu kure ba'y mulqumoo' Mungu. 24Akaandae ar gidaaba hee kuna gana amu i harafar as tlehhimii ala as harantlintao kilosekan.25Idosir lalae xay a nahabuwoke tida ta gana'amu iharafaar ner tlehhimii qomar dahaye ngiwa kwahha's. 26Idoda slaqwa ibir hinso konda'kan a gwa idosir kila hara tlintao ibir tlehhimi'ii kondaka'n a gwa.
1Hhaeee oo yarirekan dirhunge oo harima tawa itsahhatuse asma xua ar gidaaba baraa tihe askwaslema'r yarir a ila o haan. 2Asma slee'meero a dakumisaan baraa urduu' yarire, abr hee dukutsumo ngwa slaykaa'n slaqwato's sleemeero ngi aleeslai ila/aro.3Ala aba'r tambay un qamimaan gawa afe'r daqawaaye nee tunure tada ta tlehhitaan ngire dagidaliya nee slaqo in in warqemisan ne'r tambeesi. 4A xuan meli tam ka ala ure slimi kan tliwi/in nee tur'ar yarir gar ngi hi'iitimis a gar ninaw heda ngi nadiit amo'r ngir slai tinir ka'y.5Baraa idosihe tsifirangw a diqita wa'kk ar slaqwa ala ti xirfeemiis ner' moroo uren oo yarir nee sleeme darmoo' yarir iya/an kuwa da/i nee tsisita ninaw. 6Tsifirangw sleeme a asla, a ayako a haats tlakwemawo, kwaa qaa's dinkwa hee diqa'y baraa slaqwataren kwada slaqwa sleemeero ngi hhitim ngire qaa's gawa sla nee ino's sleeme kure kwahh baraa asla alhhe'eese komaka'n.7Umowo makakito'or baraa sla'ato, tsir/or moroo moraroq nee moroo baraa tlawi kude'en nee hee. 8Ala hee tam oo wa'k in kahh oo tisitirango's ngu aleeslaw de'eengo a tlakwema' bo.o xaslita'aaka'n, inaa qarka gwa'ara'r wa haats.9Baraa tsifirango Aako unxirfeemisaan nee Baaboren ne'r tsifirangw si oo kila mu'k ta tlehh ne'r slaqase Mungu in lo'or i hubimaan. 10Baraa tsitifanw si oo kila ga'r ti'miit hhaee morowi i qonka ta idoori.11Xay kutlita wa'k ngi aleeslera'ng malee hho ngiwa dux nee ma'ee talak ngire male dux? 12Hhaee'e xano tini iya.anda /amuu seitni nguwa laqwali laqa'y sabibu na'aa tini ngi aleeslaya'ng laqwalaro? Sleeme tsinqa'r ma'ee diwi i ya/andaka' ma'ee diwita' koma'aaka ngiwa dux13A ma'a baraa tla/angw hunge oo sagaloa'r koo'm nee fuqurango? Aso hesi hotaa' hhohho ngin laqan ne'r tlehhimi'iyos ar tiwa ninawesi ner idoda sagaloa ka't. 14Ala aba'r da/, ta tlakw a konda nee hhaslor tiwa kilohu'ngw sla'a ibir baraa munemahu'ng ma dara/amara, a lama an axweesa nee loema kiwa aleetlanka.15Ti a sagaloadaeka'n gawata' dahh, an sagaloa'r dando yamuka ala ar qeruwoka'n nee slimi ar netlane. 16Asma dir da/i nee hee tiwa kilo's slai ibir deer gila ideerutiya nee tlehhi'mii tlakw deya. 17Ala sagaloa'r gawta dahh ga'r gera ka hhohho i waydo sla i tsa'eema koon, gurhhoa'r koon garwa ha'ts a gurtlemu nee /amu hhoa i barqantir kondaaka'n nee i loemaa koon. 18/amu gana'amu kuna dahaa's baraa wayda nee mukda waydao lelehhita.
1Gilaa nee tlahhi baraa tla/angwhunge amo'r dahh a amola? Di niwa tletlee'r abara ilatleridaeka tlakw ni brahu'ng dahh toda slaqwarar hubiim baraa tla/angw dinku'umar mukuhu'ng? 2Gada ta konda aaka'n an ilatlerusa, an tsu/uta gada slawto ta aleslera'aka an alti'iinda tin difa nee an qilinda, nee slimi aslera'aaka'n kuunga a Mungu firirnda'aka. 3A firiirmda nee akasleri'iika'n asma an firirinda asma moroo tlakw, kahho kuwa huba baraa ila tlerirhu'ngw toda tlakw.4Kuu'nga oo fuquuse a xu'a'ake hhiya uma'r dando yamulaa taa wakari dir Munguhe? Gawa idosihe umowohewo kwada hhiyauma'r dando yamuka nga ya/an tin kilo's wakariri tlehhit dir Munguhe. 5Ka xuaa goiri i ga'r dondake ti kah qreuu hhohho oo ta barare'n i qaa's i tlomu kon lo wa ale as kuunga?6Ala qemu Mungu' ngu lo wa haniniis an ga'r goi is kat Mungu' heda dara/am ngun si ala qemu ngun haniis dir heda ta ninawes. 7Gawa tihe tihanise dir Mungu netlangw aleesi'aak ino's tunu ilaqoow.8Sape amo'r Mungu nee ino's sleeme nin amorhu'ng i tsewu'y daba'ahung hamatlaak, kunga kwasi tlakweema koma nee oo badu tsa'r koma. 9Gurhamute tsunguumise ner /a/ee qasengw hung warqesak tawa gurhami nee qwal/ohungw tawa tsunqumis. 10Ti kilohungw ninawese dir gera Aako nee tune tles gawti ale.11Hhae miti kalohung dandemo axwesara Hee hhiyawo's ngwa danda axwees laqay hhiyawo's ngwa sa kwaslemuti nee goi ti kona'aka ino's goi ngin as kwa sleemut, goir Mungu baraa as kwaslemuye, goi a i la, wa/a/aaka'n. 12A wa'k kilo's kwada hara aya'r duxuut a Mungu' an kwa aleslemu koo'm oo hee ba/amiisaro laqay nguwa hhamisi, kunga a ma,a hhiyayawog kuwa as kwaslemut?13Ia qasaak kuunga kwisi kaha' bili laqamotlo a tsawaan baraa ayako nee kurungire mosi wa faak ar iwa moroo werimisi ngire ga'r wa sla'y. 14Hee ngi xuu ar motlo ti'iit a ma'a hotahung a ga'r mila? Asma kuunga slaqas nee qai ar warahh qomar ninawe aluwo ire qwad.15Gera iwa oi "aba'r sla'arir Aako a hotaan ti nee toqa ngire tlehhan. 16Ala hindi kuunga tin kilohungw xirfemisa wa gawa moro hu'ng oo ta qomeresa, tisi sleemeero slasla/aru. 17Gawa idosihe dir kwada ngi xuu' loema tlehharo ala ngi tlehhitika'a dirose gasi a tsakwema.
1Daqar qwalasini /a/amise ner a tor ure'n asma slahha amayer hi'iit gawai wa ale. 2Daqari'iimarhu'ng ka hhitin nee tlaba'ahung ka /ay nee sisibu. 3Sahabuhung nee pesa'r hunga tlaxo nga dakuu's hhiturutaro's kuunga a anda nee slaqohung kin /ay ido'r asla qasirhung a ka qase ay boloo alhhe'eesay.4Qaltsite, bu'utu mukda a gadiyus baraa qaymo'r wa ale kwada ta bu'uka'n /a/amina'r nee /aee in a harda hiye dir geeara Aako slagwara. 5Anahote baraa yamuwo ar moro hoo kuwa /aya kuunga kilohung tina metimise asma deloda ar hunuwa siqiti. 6Askwasleme ana tslehhe nee hee gana'amu koo', unagase kwada, ngi aleslawaka'n tunu wa alesi.7Gawa idosihe qitle hhae ay dir ki/imaa Aako ido'r dostutumo balango's ngur damana'a wa baraa qaymo in damara'n ner qitla ay dir tluwayda oo geera nee oo alhhe'eesay i tluwi. 8Nee kuunga sleeme qitle munerhung gawdesak asma bo/o Aako niwa ki/i naa tsewur.9Hhae miti kilohung as qunu/ara' qaytsite as kwaslema ma siawara as idosi asma heda kwaslema'r tlaq maa harda dir afko do. 10Hhae, slaqasewe slahha'eemis nee qitla dir mulada oo oruseda a axwee's gawa dando umo Aako. 11Qaytsite kwad naa qitli in babawan an mu'k .o qitlo Ayubu uka axase nee gada Aako a tlehh dir Ayubuwo kuunga xuu'a nee a har iaola Aako ira haats gurtlemuwo.12Hhae ee baraa moro sleemeero kuunga miti /u'umisara ne'r dawri laqa yaamu laqay ne'r lo'or hatla ala kuunga baraa umoqo garo garta kata a "ee" laqay a "a'a" as kahho ma dahara askwaslema.13He dero oo sla'amoaye'r koo'm baraa tla/angw hunge? Hariin iwa firirin he i dero oo qwal/oo koo'm? da'angw ngu dai. 14Hee ideero baraa tla/angwhunge oo tiq? Bariser kanisa ngi ateeti, daqane barise'r kanisa ngu aleefirine ngwa di/ita'r slikiya's her baraa umo Aako. 15Nee firor haratlintao tiqitusumo ngu hhoe's nee kutlees nee Aako, nee aba'r tlakwema nga tlehh Mungu ngu gurtlay.16Gawa idosihe tlakwemahung hho'iimaak tiwa alefiririnda umo hee nee hhiyaso's as kahho tunuwa hhoes, firor hee gana'amu koo'm i /uru koon. 17Eliya a hee ido'r ate'n ino's inafirin asma tluway miwa tluu nee tluway ir tluwiyka'n ay qomar kurer ta'm nee slehheri lahho. 18Nee Eliya in male firin ar tluway iwa tluwi dawri tluway ngun ku'uusi, gawa dando yaamu nee balangw ire hama'r19Hhaeee' aba'r hee baraa tla/angw hunge ibira ti'iit baraa loemawo, ala kwa'y ki/is nee hee hatla, 20xuak heda hee tlakwema koo'm ngwa ki/is wa bara urwada ar tlakwema muno hesi ngu tu/i wa bara gwa'ara nee tlakwema hesi ka gurtlay as heda hee ngwa ki/is.
1Petro ya/abusumo' Yesu Kristo amor mukda aa diya/atiye oo baraa dahayi'imar i diriia mu ta tsamar oo hota' baraa Ponto sleemeero Galatia, Kapadoki, Asia nee Bitinia. 2Bara xu'utir Mungu Baaba' ate'n tununa hamatl ne'r urwa'r qeeruu hhohho idoda Yesu Kristo kuwa ilaiwa/e nee tunure tsera'r i ku'us Tsuqa Mungu' nee waydohung iwaa doin baraa ayahunge.3Mungu' Baaboo' Aakoore'n Yesu Kristo i naasi asma gurtlemuwo's oo ure tununa laqwal saqawa tsa'r kahho haraxu'utir aali ngiwa komaan ner urwar waslo/oo Yesu Kristo baraa baa'r wa ale, 4aadir fakaaka'ng ar slasla/aruu' komaalaa'n nee slini /aruraaka'rn kanaa qas gawa dawriwo as kunga. 5Baraa aleesleemu Munguhe tununde'en ne'r urwar haratlintao asma balamadata amohhe'ees arta gehhoesi qoma'r alhhe'rrsa'y bir na harda't.6Qwalala/e baraa tihe, tam a ala qurhamuta asma iara'ado' yarir oo ta sleeslere. 7Haratlintaor hing kan i ara'ar haratlintaoda hhohho sahabuda ta baraa asta'r deliti baraa ti in tlehharumit asma haratlinta or hu'ng iwa kwa/a dagane /amu ngwa laqwal as qomada hi'iit ar alhho'esy ar Yesu Kristo kuwa gehhoitis.8Ino's uka andiikan ala u sla'a hindi u ge/era'akan a haratlintatia gawawos nee a qwa/oo ur konda qwa/oo xirhano koo'm. 9Ala hindi ba/ama'r aka ilaote an /amu haratilintaorhung. 10Aruse ina lelehhit nee ire lo wa yahamisii gwa dando ba/amarihe nee gawa gemda kuu'nga ta slere'.11Inalelehhiti a qoomar gala arta oo ar ba/amari niwa xeer nee ire lelehhiti a qoomar gala oo qeru hhohho oo brain dirii lari an qoomada ar slahhoemiso Kristo nee xrifoo aluwo's wa harda. 12Kana gehhoes dir arusero ar gidaaba inooin inagadiyuse ye asma kangwi nee ate'n asma inooin nee langa sleeme. Alaki/ito morwi ner uwar kwad ya/abto'r hho nga huwiye ner uwar qeruu hhohho kwad tina ya/aw gawa dowri wa ale morowi tam malayka sleeme nguna slaye nguwa tsahiya.13Gawa idosihe simotime baraa hastorhunge tawa harqomar konda bar haslor hunge tawa hera xutir konda bara qemuda tini hanisi bo/o ki/ima Yesu Kristowo. 14Idor na/ii ilawa/amer kooma'r mutuwa tseq nee ilatler toda ta konda qoma'r ba/ama kawa sleri' ikan.15Ala idoda kwada kuunga naa ateet kur hhohhoo nee kuunga steeme alok tunu hhohho bara tlehhimiingu sleemeero oo hota. 16Asma a goin, "Ti hhohhoeset asma ani ti hhohho." 17Abar kwad kwas/emar tlehhit ne'r gana'amu un bebeta, Baaba gimse hote ar tiwa /alohung ninemis.18Tuna ba/amisikan ne'r moroohiiturut ido'r pesa nee sahabu wa baraa tlehhimiiihing oo dakti'iima kwada ta itsahhe ira dir babi'hung. 19Ala tununa ba/amis ner tser Kristo ido'r tser'r delmu be/' oo xaslxaslir koomaka'r.20Kristo kuna tsawar imir ihhatir yamu iwa imu/undika'n ala hindi baraa qoomarihe kuna qehhoes dirhung i ale. 21Mungu una haratlintatia asma ino's kwada Mungu a waslo/itis bara mu'k ahhan wa le nee ngure xirfuu i haniis asma daqana haratlintaorhung nee hartar hung gawa Mungu.22Munerhung aka hhohho'ese ne'r ila iwa/amer loemada asma sla'ari hhi/uuma mee kai idosihe kaamite ne'r sla'arisi ar baraa Munemo. 23Tunaqaro laqwal sagala tsare slimi ne'r dahaasingw daeka'n hhituruut ala ar baraa dahasingwda hhituruutaka'n ne'r /aymu Mungu kwada slafingw koo'm kwada hoo't alhhesay wasle.24Asma slaqo sleemeero a ido'r gitso nee xirfoo wo's slee'meero a idor /ayor baraa sla'aio/i i mo nee /ayi i hu. 25Ala /aymu Aako i meet ay qomar sleemeero, gari a /aymu tina oo ido'r ya/abito'r hho ayahunge.
1Baraa idosihe slasla/aru sleemeero bihhi ti qase a/ayima hhahhafingw tlou nee /aymer haratliqa. 2Ido'r na/ii ninakw uluwada hho' oo' qerusla'ak ar tawa urarera baraa ba/amaro. 3Abar Aako uka tsaqei nee kure tsahhekuwa hho.4Qwalasare amoro's ino's an tla/ano da slal /awad hoo't kwada ta sii nee muu ala kwisi nuna tswa nee Mungu oo ga loo dir Munguhe. 5Kuu'nga sleeme a ido'r tla/uu slafa kwada ta qamin gawawo's ale ar do qeenu kuwa tlehhiti kunga ido'r geraharuser salingw tada ta tsawar ar ibada'r duxuut todar qeru toda ta ya/an nee Mungu ner urwar Yesu Kristo.6Goi gar i kat a ti Qaytsit bara siyoni tsla/ano ur oo afa/e uka qaa's kwad ta tsawar kwada ga loo umoqo hee nqwa hartlintii baraa inose mure ngi slayaka'n.7idosihe xirfuu a lihung kuunga kwisiya haratlintatia ala tla/ano si kuna sii nee muk mare tlehhita gari a tla/ano ur tlehhit. 8Tle/anowi a dukutsu nee tla/ada ur ama darahh kwad /aymu ngwa si ye inoin kina qaa's asma tisi ngiwa slayati.9Ala kuunga a tlaha'y mu'k tatsawa'r hahhamuser waritimar Mungu, muku hhohho mu'k aalir Mungu' nga slaye asma tlehhimida wa/o/o amo'r koma oo kwad nga ateet ngiwa alki/iiti/a. 10Kuunga geera a mukokang ala hindi aka muku Mungu tlehhite kuunga geera qurtlemu komdakanu are hindi gurtlemu uka slere'e11Slalaruuse tununa ateet ido'r dahaye nee me wararahh tiwa hengesa wa amor ilatlerir tlakw ar tlalewema roda slaqwar tlihhit wa baraa minemahung. 12Gar kuunga nuwa harim a tlehhimi hho in tlehhita bara tla/angw muku pakanay asma daqane nar tundu axwees ar gidaaba gar tlaakar aka tlehha tlehhimihung birka qaytsit Mungu ngu xirfoo i ki/siya bolor ka/ma Aakowo.13Mu'k ta aleslemu iihanis ilawa wa/aak asma Aako abr wawutumo ilawa/aak idor wawutumo ur oo aleslemu koo,m, 14abar wawita kuunguna ya/aw ar mukda tlehhe mii tlakw tlehhita ngin askawaslemuti/a nee kwa tlehhimii hhohho nojatlehhiti kin xirfeeui. 15Asma a sla'arir Mungu ar didaaba ne'r baraa tlehhimii hhoe ater' mule axwesa nee slala/are'n axwees u tsega. 16Kuunga a mu'k ta gweer ala qwermor hung ma gambo tlehhit ar iringe lu/a kuu'nga alole an idor ya/buser Mungu. 17Muu sleemero ilawa/aka hhae sleemeero sla'ak Mungu da imitak wawutumo ilawa/ank.18Lawale akokihung ilawa/aak ner idor umo idooro a gidaabaheka a kwa hho nee oo tsaen kil's tam kwada tlakwe. 19Asma a gar hhohho dir kwad a qitl asma slahha'amaye qoma'r kuwa slahhahheemisi as gar to ar loema komaka. 20Gar ta sleslera a mil abar anar mete bara tlaslema tlehhit nee tunure sla'miis as tisi? Ala abar hhoema ika tlehhe nee alow tunure slahhaemiis asma tisi dir geera Mungu tisi xirfoo koo'm.21Gar tunasa teet an ti asma Kristo sleeme kuna slahhaemiis asma kuunga inos ire slaqasay tlehhit ar diggriroo's kuwa dagidelaan. 22Ino's tlakwema nga tlehhika'n sleeme tam gar ai/ama nga afukos ar delikan. 23Qomar ino's kuwa /oslisli inos /oslima nga ki/isikan qomar kuwa slahhaemiis a buhhikan aqo ti na kilo's haniis dir kwada kwa slemar duxuut.24Ino's kila tlakwemare'n ng'ina gaga'r bara slaqwato ar kila ngire huw ga pehh as kahh tlkwema miwa male drruuti diren abar hootan ate'n a mula gana'a mu koo'm gawa diffarose ate'n ana ba/aman. 25Kwada' slee'meero a diya/ati ido'r be/ng wa ale nee oo na qwari ala hindi ki/e amor de musumo nee delemo munerhung.
1Baraa urwarihe kuu'nga kwasiya oo /ameena gar tunwa harim an ai loesa dir hharateunge daqane abar hhawate bahhale /a/mu ngwa ilaohiikan abar tlehhimi'i hho oo /amenar in nga aria i ya/an kiwa umuxi /a/umu ngure ya/ana. 2Asma inooin oo kila gar a arii a tlehhimiihung oo hhohho nee ilaiwa/amer hung.3Ti tlehhitaak hhohhoari miwa met gawa slaqwa kilos ar seengwa kuwa hhutlita bo/du oo sahabu nee tlaba ta hiriit ner ido'r dimba dimbay kiwa dahamisa. 4Ala tisi tlihhitaak as hhoarta baraa munemo dahh nee tawa doginda baraa hhohhoari ar tiwa ninemisa nee muno amohoa kuwa konda gasi gar qoom /o wa ale dir geara munge.5Asma /ameenada Mungu nira dagidal ar ang tin kioin sulgusiye ne'r urwari Hara tlintao ngin kona gawa Munguhe nee hhawatin ngina ilaiwawa/ii. 6Gawa urwarihe sara Aakowo's Ibrahimu nguna ilaiwa/ ngiwa atetin ngun bebet Aako hhohho u tlehhit nee an hotaner dai wasle.7Ner urwasir kilae kuunga singa oo hhawate gar' tunuwaharim tawa hota nee /ameenarhung ar kawa tsatsaliandi inooin tawa ale/suserhung nee a idor xosluwa nana', kiwa tsahha ido'r hhaehung oo sawadir slafing ahima dinawa nee kuunga idor tlehhi taak asma firorhung makawa ilaa/.8Aluwo kuunga sleemeero hhasto'r wale naa komaak muk gurtlemu koo'm mu'k sla'ar koo'm dir hhaewo mu'k ti ninemiis nee muwa tsa'en. 9Tlaakw ma toqa ar bu'ara laqa /asli nee toqa kuunga kumitee ner tsuqa an qar tuna as ateet as kahho tsuqa Mungu kiwa ala.10Hee hota ngi slaa ngiwa ari nee bo/ohho ngi ar gar kuwa hariim ar tsirano's nguea la/i bara morooteakwe nee afkos ngwa ila/i moro /ama Mungwa kah. 11Nee warqay moroo tlakw tlehhitowo ngu may nee moro hho ngu tlehhiti nee wayda ngu lelehhiti. 12Ila Aako hee gana'amu koo'm ngu ariya na iawo's firoro's ngi axasiya ala gitse/a Aako dinkwaroka nee kwada tlehhimii tlakw tlihhita.13A ma'a oo kuunga nu slahhaamiis abar kuunga a gar hhohho ana slaa? 14Ala abar tuna slahhaemiis asma loema tunatsuq moroo'oda inooin daimitya kuunga mu daimitara kuunga ma hhaslitara.15Siwarose kuu'nga Kristo Aako qasaak baraa mune mahung umoqo siwaro kuunga alok tunu amohho ar umo hee kuunga nu yahamiris gada kawaki/imisa kawa oa gada Mungu kus harafadita idor tlehhitale ner tsaema ner ilawa/ame. 16Kuu'nga hhoslor hho komaak daqane muu abar hotahung oo hhohho oo bara Kristo biriki /oslislin iwa mururiya. 17A gar lo wa qooma abar Mungu nga sla ar gidaaba slahha'aye ranaslere asma kangw hhohho oo ta tlehhite ta moro tlakwe.18Kristo kuna slahheemis asma talakwrma muu ino's kwad ganiamu koo'm kuna slahhaemis asma ateen kwada gana'mu komaaka'n asma tunuwa huwi amo'r Mungu slaqwatos ina gwa ala kuna slafis baraa munahe. 19Slimi ina tlay ne'r nara qeeru ay dir munesa bara tseqamor idirii ngire /ayumu i huw. 20Mu'k hara'ya anga ohiikan qomar terawo qitlo Mungu ngina damaran, qomar muhuwo, qomar' safina kawa tlehhiti Mungu mu'k ninaw ngina ba/amiis mukudakaat ngina ba/amiis baraa mae wa ale.21Gar a da/atada batos,pda liimga tina ba/amiis ar tlakwema hamtli torokan wa braa slaqwa ala a kwada Mungu firirm as Muno hho ngwa slay ar /uru wasloo Yesu Kristo. 22Ino's i dako doo /uyay oo Mungu ina gawa dawri kay malayka mu'k ale sleeme koo'm nee /uru ina har na nguwa ila iwawa/iya, asma i dir gerawo's i diriya.
1Gawa idosihe abar Kristo ina slahhahha baraa slaqwaro gimse kuunga monosi oo kila na dahaasa ido'r xoslumowa ale kwada ta slahhaemiis baraa slaqawaro nee tlakwama ta parata. 2Hewi i kumitikan iwa hoti baraa ilatlerir slaqwato aqoin hoo/t ne'r sla'arir Mungu baraa hotawo's oo a mitii.3Asma qomar' a warahh abu'ut moro tlakw kwa 'aqanay sla' ya tleahito moroslasla/aren hhaslo'r tlakw xufo hhehha burdu tlehht asma as mule a hhan gai. 4Dir ine a gar alsi'in mee abar morosi ngwa may tlehhitowo inooin moroo slasla'aren ngure axweesiya gawa. da ndowose. 5Bolo askwasleemar kwada ta amo hhe'rees moro sleemeero ngu alki/iiti ya asma ano's mu'k hhan nee kuwad slat sleemeero ngirn as kwaslemut. 6Gawa garihe ya/abitor hho' kana alki/iit dir kwada a qaro hhane daqane dta7Alhhe'ese umogaro i hi'iit gawa idosihe fuqurangw koo'mak hoo'te ner bara firo ar tiwa amohhe'emisa. 8Baraa moroo sleemeero ilakahru momak ner baraa sla'ari nee umo hee asma sla'ari tlakwema muku hatla ngi ngi /e/ehhitakaa'ng. 9Gurhhoa tlehhitaak dir umoqohewo sleeme ma qununu/ara.10Idoda ar kila ar umo hee aleeslemu ngura slay aleslemusi r gadiysak tiwa ale/imisa idor sagesihhituser hho tsuqa yarir oo tina towo haniis nee Mungu. 11Abar hee i axwees akwesani ngi akwesi idor hara/ayar Mungu nee hee ibir gadiyer tlehhit ngi tlehhiiti asma aleslemuda ta haniis nee Mungu as kahho baraa umowo garo ku xirfesi ner ur Yesu Kristo asma xirf nee aleslemu a ko's tam ay alhhe'esay wasle. Amina.12Sla'aruse kuunga gar tuna i ad idor gar /aben baraa ayahunge mafaditara tama gar /aben naa ala tlehhamut ayahunge. 13Idosi i tsahhama iwa dogigina oo slahha'mayer Kristo qwalala/e kahho tawa qwalala/a sleeme baraa gehhoesar xirfoo Krisowo. 14Abar takahi tuna /oslislin asma umo Kristo, tununa tsqa ki/is asma qeeru xirt nee qeru Mungu ibarahung hoo't.15Ala hee miwa deruut oo ta slahhe'eemis as ino's tlehhim tlakw ngina tlehhit idor tsu/uta fiso tlehhimii tlakw. 16Ala hee aba'r kun slahhaemiis assma ino's tawa krishanimo mure mingiwa aaa'r ala Mungu ngu xirfemiis ner baraa umosi oo kila.17Asma qomar na xer ar askwaslema niwa ginu baraa doo Munguhe, xay ibir ina girin ner ate'n a idola dir kwada ya/abito'r ar Mungu nga ilaohiikan. 18Xay abar hee gana'amu koo'm in ba/an mer ido'r gawit a idola dir heda ganalamu komaka nee a tlakusumo? 19Gawa idosihe kwada ti slahhaemisi asma sla'arir Mungu' munemain ngi hanisiye dir tlehharusumoda hho oo loema ngi tlehh.
1Anihi barise'r baraa tla/angw hung idirii an firirim, ani sleeme Aako idor inooin lamabu'usumo slahhaemiso Kristo, nee sleeme a dee'r baraa dinku'umar tada ta gehhoesi ne'r baraa xirif. 2Dinku'mar Mungu ar ayahung idirii de'emaak nee kwa sagesihhimita ne'r 'uresaroka'n a asma ya/ama baraahung daha ar idoda Mungu slai, slimi a asma pesarokan ala a muna slaari kilo's. 3Baali na tlehhitaara gawa mu'k oo baraa de'engw idiria, kuunga slaqase hho' tlehhite dir gera dinku'umaro. 4Qoma'r de'eemusumoda ur burkwa gehhoees /ara/antir xirfoo koo'm a ilaota toda hhohhoaritos hhitunu taka'n.5Idosr lala kuunga oo masomba'r ninakw ti ninawese dir gera muku ure'n kuunga slee'meero ti inawese nee tiwa ale/imisa umohewo nee koqa, asma Mungu lwada dara/ama'r nga sii ala kwada ti ninemisa, ngi qemu i hanimis. 6Gawa idoorihe ti ninawese baraa dako Mungu' kwada amohho' daqane tunuwa tleesi abar qomaro's na xee'r. 7Da'er hung gawawo's ti qase asma tunu xuu.8Kuunga sagakoa komak ti harma gahhe wakusumohung netla/ang in ahhamin ido'r dirangw itsegimiis ar hee ngwa fehhimisi. 9Alesiak, /uru slawak baraa haratintaor hunge xuak hhaehung oo baraa yaamu slahha'amaye'r idor tisi ngina slaslaye'r.10Qoma'r slahha'amayeri bira warahh Mungu gurhaar wa hats kwada tuna ateet bara xirfoo alhhe'ese koo'makan baraa Kristo tunun /um i haniis tunuu gawdees tunun sihhtiis. 11Aleslemu a ko's ay qomii slee'meero. Amina.12Silwano una idor hhiyaee oo inalahhimu komaka'ng barwar ngina amorhung i goin ne'r urwar silwano, ar ani kuunga nuwa gar bu'uum nee an lamabu'uum ar didaaba gar na goi a qeemu Mungu oo loema kuunga sihhite barawo's i ale. 13Krishay oo aya Babeli kwad ta tsawar dinkwa nee kuu'nga tunu i tsihhimisiya nee marko garmaee tunu lawa emiis. 14Ti laweemise umo heewo ner ma'amisoda hhohho nee wayda Mungu a dinkwa nee kuunga slee'meero oo bara Kristo idiria.
1Ni hidi thargoiin thoigi goin kuotharusumo sagok kwthesi. 2Ala kudaqane kukawaithen kawaithlen qomar arutse hho imuakore gwerusumo kuw ne arese.3Xuwek gidaba kunasii nire xae delo rialehhesay kung tundusu tanakomiti idoda innothaiya. 4Tareo igotay arda babar arkiima? babaaten anahhane aleromothemero imithemero umirige ari Mungu morosi irne tiwale hiiti.5Tanasaxwar aya ne daur inaatse ne maiwarehhi na baraa mai imini gena qar ne/a o Mungu. 6Neidoda imos amay gwa dando yamo ne qomasir inahatisi mayeo irehheturuti. 7Aladau kokoyamka kinaqas neamwos asuma atlaa, kinamohhes aidelo nindolo asuma kwathama iri Mungu.8Tsi /amos mwaxasi daka otlari kunga athaar asuma delor waka dir Mungu heada kum/owak. 9Agi daba aako itsegimisi gadiros idoda iwafikirini ala inosi inaghati asuma aten inosi nitheika hee wak iwaqwari. Ala inos mdarina harisi aruomohe iwa hhol.10ala delor anako nhani ido fisifimo nedar i iwanikhiga neniuumo. monothemero lausane atha nemonothameno iwang. Asmo hamhami loo ne mothemero /akis.11Ne gaidesye monothemero kushabara ashe monoini/ahitenot ghahigug ayaidoala? tawahot. Nanetoo olaoshogho o Mungu.12 Neihanin kawaghh slegha o Mungu. Neiloni susle kawatheni deloni onadoni leiwafaki na athe namona themeno inewegha.13 Abidoda ines nao in daman daniokhokho neaba o/shokho, nemung abakh tenaiwiwi ala/shaye kungaoba thaeri.14Ala/s tawa/somat neribora loema o Mungu mutuda a sumis ne mumosu hana Mungu iwakomit ne atedekwa.15 Ne kamite tawahaita wabanakohinos idono ishiyae Paulo barua giwakoi amoren asma saloema.16 O Paulo ineahes kagsithemero nenigawa baruar to sanaagoi monoo/so unga witen mu/so bahla ikaitika gwadado loema o nine/ahifu futi, idoda inoithitaya nebbabakwai. Nikomiti bakwaneye.17Kw idosye asima kunga alehua aleti kwande kunga mtundana/sh neumohe koaluhu in/wakwet.18 Alaunanewe wabana hai ane oko o Mungu ne Yesu Aako neghinofu o Mungu iwa/somiti hindi nede to themero. Amina.
1Araka thare Mungu adunda iharis at etwa na Qi Mungu, idordaw asuma mukuaya tetudu khuika, nealo iniine khuaka tawa Yesu. 2Hhae hindi aten naa Mungu dostalaqandika theqase o Yesu thehhetanka twatlaqasine inos indor kuaronido inosi diri. 3Ne omheeo kada sihhiti bara loema, hara qomarhiti tukhutis amoros. Twahhoesan aten kilo ren idoda inos idiri kwa hhohho.4Amohe gakomiti bara iringenda aiq Mungu mwahhitini mwageqey. Asuma aqi Mungu mwageqeni. 5Yesu tunakhutis iringe mwahenges baratene heikahha awatliki baraose wako miti. 6Tringe iwakomiti iringe niwathehhiti bara iringe niara nirihu gawa inosi.7Logolo bara tlaa neyaamari tundu wanakhukhune he loema thehhiti ibara loena idoda Yesu bara loema dirii. 8Koda iringe nathehhi kwis onethaa, asuma nethoa nethaa iringe ithihhahhiti imiri gera waale. Gawa dosie inoi Mungu tunakhutis gadie.9Arinethaa newahiitin kodada talaqwal ne Mungu iringe ithehhika, dauri iviti ya neinos komitika bara iringe inos kwa laqwala ne Mungu. 10Bara loqolo Mungu ne arinethaa riwa takhwiya kodada loema ruqwika kwisli Mungu o Mungu khwika kodada hheyaos thaika.11Gaidisie aqundartwaqasiiminge rawaane, aten tiwathaa. 12Ado garma daek taby kaini tlaku hhios gwagawii asuma nilaguwagasi asuma thehhemiosi kiwathe hhuhhimos kihhohho.13Ishae modaiten mang ayabuntudasi.14 Otaghaan tawawa nahan ner bakwaora nareolahan benashafi agomitan taanthaean Na ban hee 'shiya wos ngutheikak ikomiti wanakwana.15 He ban heyawo guthei/a hesi su/slentusmo, nethafin ikabanawes, banahewisye.16Ne basusye adors aghuan Yesu finahnis. Asma aten ne tewa haisan asma khaefi. 17Alaha ubunaon gayiko alahawos ngu/shisika theani ani Mungu ingoneno bomaha fire.18 Logolo/nga knga obanatheani makawa a/shaan neasii alog ambema ikwada o loema.19Gawatisiye ate abane loema neunemate ibana loema kos.20 Ne munemate tunda as kwethamusia ala Mungukulowa unu aona monethemeno. 21Hee aleamunemati tundo askwathetia tewasinila nena muynoo loema o Mungu. 22Neumo gaono kwawa itaon waomoros abana amuwos ubuno ohan. Monoo seni uutheewan genawose.23Neigoin akhhemus lewoa yakehman nnebaumu. o/so Yesu tuwaitiheab ate temero natheaninos.24 Ne kwata akai itils wa nbana Mufu ne nyu iwiwi wahaba hesi ghano o Mungu tundaliwiti mufu ighini futi. Amina.
1Sla'aaruu'se, umoo' qwwru uharatlintatiarera ala alaqaytsitaak aso i amo'r i dahh a amo'r munguhe' asma aaruuse'r yaariir ar lama naa tiit baraa' dando' yamuu'o. 2Qeeru Mungu' adoor kur tsahha a idori' umoo qeeru' oo' kaah Yesu Kristo nina harda'h ar baraa' slaqwa, kwi oo Mungu'. 3Nee umoo'qo qwwruwo oo' kahaa'kaa' Ysu, oo Mungu' heeka kwi aa qwwruda Yesu Kristo nguu' tlank, oo' taa axaase oo' axaw nee hindi in qaroo baraa' dando yaamuka i dirii.4Kuunga' oo Mungu' na/aa slaa'ri nee iga qaroo' harba/ee asma hee' barahuu'ngw dirii kuur ta koda' baraa' yaamuwo'. 5Inooin oo' dando' yaamu, gawaa' idoorihe Muru'u ta axeesi oo' bara' yaamu, nee mu'k dando yaamu' tooin ngi aseamiisiya'. 6Ate'n oo Mungu' umoo'qo heewo oo Mungu' xu'uu axweesantare'n ngi axamiisi inoosda' oo' Mungu' heeka' axweesantare'n ngi axaniisika'. Baraa' tiye qeeru heema nee oo lamaa Uuxuaar.7Slaa'ru'use, ti sla'asla'aane' asma sla'an' amo'r daah a amo'r Mungu', nee umoo'qo heewo oo' sla'aari koo'm kwa laqwaal nee Mungu' nee inoos Mungu' gwa tsaa'hh. 8Hee' sla'aari ko'omaaka' Mungu' gwa taahhiika' asma Mungu' aa sla'aari.9Baraa' tiye, sla'aai Mungu' kingno amoren i geehho otiis, asma Mungu' Garmaawo's oo kilo's ngwa ya/aaw baraa' yaamuu i ale as kahhoo' ino's kuwa slafingw ar slawaan baraa' sla'aariiye, aa gidaaba' yeka Mungu' una sla'aan, ala ino's tindna. 10Sla'aa, nee Garmawo's nguna ya/aaw as tawa bu'utu' tlakweemaare'n.11Sla'aaruu'se bar Mungu' ate'n taa doorir slaa' ate'n ga'r tiwa hariimu alook tin sla'aa sla'aan. 12Hee' Mungu' ngwa baloo' ar i kaah bar ate'n ti slaasla'an, Mungu' i baraarene wa hoot nee sla'ariros ire gana baraarene. 13Gawa idoorihe an xua'an ador ate'n tar bra'awo's wa hoota'an, nee ino's i baraate'en asma ino's ate'n ta qay Qeeruuwose. 14Ate'n a ga araan kare lamabuuma'am idoor Baba' Garmawo's ngura ya/aaw tawa Ba/aasmoo' yaamu.15Hee' bira ya/a'n idor Yesu tar Garmaa' Mungu', Mungu' i braa'wo's i dirii nee ino's i braa' Mungu'. 16Nee aa xua'an nee aa haratlintantia'n sla'aari Mungu' i koon baratene, Mungu' aa sla'aari nee ino's koda' baraa' sla'aarir wa hoot, in baraa' Mungu' nee Mungu' i braawo's iwa hoot.17Gawaa' adoorihe' sla'aari kana gan'aaas braarene, as kahho' ba'k deelo'r sakwasleemeaaro an da'ayumitanaaka' asma idooda ino's idirii, an idoor ate'n ti diri'iana baraa' yaamukae. 18Baraa' slalaariro dae ika'hh. Ala sla'aar ganaa dae ngin hinges, asma dae i sakwasleema''r koo'n. Hee' da'ayu'umiti baraa' sla'aariro aa gana u'ka.19Ate'n Mungu' un sla'aan, asma ino's ate'n tina sla'aa' geer ale. 20Aba'ar hee' i oi, Mungu' u sla'a ino's hhiyaawo's gu slaiika, ino's a lamusmo. Asma hee' hiyaawo's koda i ga/ay ngwa harslaaqaat sla'aatiro, Mungu' aa ariika, ngu aslayka' sla'atiro. 21Nee ti an haraayar ta koomar wa amoro's umoo'qo hee Mungu' sla'aa' gar kuwa harimu a hiiyawo's ngun sla'aa sleeme.
1Umoo lee a haratlint gidaba Yesu ana Kristo kwa laqal na Mungu. Nee umohee nguqosla’a kwade amor Baba dahh sleem na/aos ngislaa. 2Gawa tihe aka tsahhaan gidaba naa/a Mungu islaa Mungu kuwaslaan ne haraaeyaros kawa tlehhitan. 3Adori an ador Mungu kywa slaa gidaba haraayaros kawa ohan. Na haraeyaros kainslahh.4Asuma kwad ta laqwal na Mungu kangw dando yaam ngu harda/ ne gari an ba/ata ar dar dando yaamu harba/a har tlintaaore'n. 5He yaamu ga harba/a a maa? A kwada a her atlinti gidaaba Yesu a garma Mungu.6Kwisi an kwada na tay ar maay ne tsere Yesu Kristo nee xayl=ka ar maay kilo's an maay nee tsere. 7Asma awa tam ideya oo lamabu'umaa. 8Qeru nee maay nee tser, koka tam fialeya/a/a na, alhorese: /aymieka' Baba, aymu na qeeru hhohho' laraaranak bara goida ganaa ar qar.9Baraa lamabung muu u ilaohiman lamabung Mungu ku akurur te kwisiye, asma lam'bu'ung Mungu a kwih gidaaba lamabu'ung ngukon dardo garamawo's. Kwada garma Mungu gwa hartlii ilamabu'ung kor barawos kilaa. 10Nee umo kaa Mungu ya/a/amaka ngwa lamosumo tlehh asma nga ya/anika lamabu'ung Mungu ya huu dando garmawose.11Lamabu'ungwi ana ku Mungu slafingw alhheesay. Wash nguna hanisi shafingw na hamisi ibara ra garmawos idirii.12 Hee garmaaa Mungu ngwa hartlinti slafingwi n'gukan oo garma Mungu ngwa hara tlintika slafingwi ikahha bara inose.13Kaa ng'wi ng'una kunga igoimi asma kawa xua adori slafingw alhhesay wasl kur koda kungada aimi garma Mungu ungwa hara tsewure. 14Adorihe loema ikoman dirose ungwa firiman ar ador inosi slai ti xaas.15 Aten bara xuan ador, tir axamisan daghane umogaro kuwa firiman a xuan ador kar slawan.16Hee bar hhiyawas n'gwa ar, tlekwema tlehhiti as thakwema ngwara kama aka kwi alfiriman asma tlakwema ng'wamay.17 Umongo gar gomaka athekwema, themethekwema igwara kona.18Aten a xuan adori hee talamgwal ne Mungu i tlakwama thehhitika asumo inos kuharmagagahhh ne garmaaa Mungu tam kwada tlakuu ng'u kwatitika. 19A xuan adori atenn tar muk Mungu ala yamu slemero kwoda slakuu gin ba/iiti.20Gamara Mungu ador, nirahardah aten axuan ne inos geru ka hamisi okodo Mungu kuwa xuani ne aten abara inosi idiriani asna tawa bara garmawos Yesu Kristo kuu, a Mungu aslafingu alhhesay wasl.21 Khahila ninakuu tirmogahhe dir Mungu loema.
1Oamor Aako dahh ay amor haredaa ta tsawa'ar nal na/awok doda niloowaslaa baraa' looeema nee aa ning kloeneka ala nee koda sleemeero looeema ngi xua', 2asuma loeema barater idiria nee ookomita dinkwa nee aten ayi alheesay waslay. 3Tsuqa gurtlemu wayda idikwa ne aten oo amor Mungu' Baaba dahhaa, ne amor Yesu Kristo, Garmaa Baaba ner bar looeema ne slaari.4Ana qwalaa wa loo asma aga tsahha na/aa ninaw oo baraa' looeema wa hiimita adoda haraeyari kara ilaohan wa amor Baaba waale. 5Nee hindi ayo amikilowafirim, ayo, a gidahareka in haeyar a/aben i goimi ala aqo toda takoman imir qaroro, ar gidaba aten tiwa slaa slaan. Nee ti anaslaari iharind tawa hotan nar idoda haraeyaros ikati. 6Ti an haraeyada, adoda kar axasie imir gerawo didaba ihard tawa hotaa nar baraa tis.7Asuma sl/amuser yarir ina diyaya/atii baraa' dando yamuka, ta ya/a/anaka gidaba Yesu ninaxay nar bar slaqwa. Kwisi ana al/amusuno koda Yesu ngu tlanka tlank. 8Ti kilohung alqatsimite ar gidau gwa qwaresika morooda ta gade'yer wa tlehhan as gidaaba' kawa ilaota slaslowodaa kila.9Koda a komomiti geraiale ne i komiitika bar intsahhasar Kristo waale, kwisi, Mungu' ngu konkaa' koda hot wa baraa' intsahhasar inos Baaba nal Garmao ngu kon sleeme. 10Bar hee o xaxaw amor hung ne intsahhasir ngi hubinaka mkwahhasar bar marehung ne mulaweiimisar. 11Asma koda ngu/awaweemis adinkuut baraa tlehhimios koda tlakwe.12Moroooyarir ukonu onigoiriwaslaa, aslaaka ngiwa goim nar karatasi ne wino. Ala a harafadit ni waxaw ayahung ale ne tare axwesan diri waka wa ale as gidaaba' qwal/oren iwa buuti. 13Na/a hhoor huung toda ta tsawar nu i tsihhaimisiya.
1Gaari` a ga`i Mungu` aa geehhoee's dir Yesu Kristo as Yesu Kristo morooda' harda'h nargaanslaay nguwa laqan dir sagadiyuuseero's i ale`. Kristo malaykimoowo`a ngure yajaa'w amor` sagadiyusmoowo's Yohana as moro'owi nguwa diro`s i laqan. 2Nee Yohana morooda`' slee'meero aa a`r ngure alki/iit ino's axweesanta Mungu ngire aleekalaa`/' mee aleekala/aa`ngw Yesu Kristo sleeme. 3Hee` amohhoo`' a kwada`' axweesanta' aaru'uumari` nga soomuu's. Nee mu'k amohhoo`' a kwada`' taa baraaka`' i gooin. Asma qooma aa naka'/.4Anii Yohana moro'owi una gooi`m di`r mu`k krishaana`y oo baraa` gixsaduu' faanq oo baraa' yaamuu Asia. Mungu` kuunga`' tundu tsuuqi nee kwada`' daada`w nee kwada`' harda'k. nee slami gurteemu nee wayda amo`r dahhi a amo`r qeeruuda`' faanqw kwada`' dir geera` kitaang'os oo aleesleemuu' i dirii`. 5Nee Amo`r Yesu Kristo ino`s an aleekala/amuusumooda`' intsareehhumoo' koomaaka, nee slamu` ino`s am hee geera oo naa waasloo/ baraa` mu`k aa hha'n wa ale. Nee slami ino`s a wawautumoo` waawita' slee'meero baraa` yaamuuwo ino's ate`n tin slaa' nee tunduna gwee`r wa baraa` lawaali' iima'r tlakweemaa` wa ale nar txereero's. 6/no's ate`n tunduna waawuti'iimar i sla`y tire geeraharuuse`r saaliingw tlee'hh, as at`n Mungu, Babuu'wo`s kuwa sagadiyuusaan. Xirifu nee aleesleemu i diro`s ay alhhe`eesay wasle. Amin.7Qaytsiit, ino`s ni harda`h nar baraa' tlafo, umooqo heewo ngure ar nar ila`, tam mu`kda`' inos ngwa mutin sleeme ngure ar nee muu slee`meero oo baraa' yaamuuka`' ire /aa/amin nar gurhaami as ino`s, Ee, idoori an idooda`' tleehharuut. 8Aakoo' Mungu` i kaahi gidaaba' "Ani an Alfa nee Omega, an kwandya`' da`w, kwada`' daada`w nee kwada`' harda`h, kwadoo' aleesleemusmoo` mor`' slee`meero.9Ani a Yohana hhiyaahu`ng kwada`' na al dinku'uusu`' nee kunga`' baraa` slahha`amaayeero nee baraa` waawuti'iima, nee baraa qiqtliingw baraa` Yesuwo. Qoomarkaaro ani ana harda`h baraa` yaamuu kaahaar oo baraa tla/a`ngw tlawi oo ta babay Patmo ga`r nisadida`' i harda`h a axweesanta` Mungu ana alki/iit nee Yesu una aleekalaa`/'. 10Boloo` deelo`r aakooero` qeeru ani ina i harda`h afo`r ur ngire axaa`s ar axwees aluuee`' wa ale. Afoori a ido`r afo`r tarumbeeta, 11afoori ina be`t, "Gar` kuu`ng taa aan gooiimeek baraa` kitaabuu` i ale`, nee daqade` kay ya/ap amo`r mu`k krishaanay` oo baraa` gixsaduui faanq, gidaaba` amor kwadoo` Efeso nee Smirna, nee Pergamo, nee Thiatira, nee Sardi, nee Filadelfia nee Laodikia."12Ani nires wasqa`n as afooda`' amor'ee' i axwees ngiwa ar. Nee qooma`r niwa warqa`w kiteerii` faanqw oo tsa'asa'y kooma`' ina a`r oo taa t/ee'hh nar minsli. 13Nee baraa` tla/a'ngw kiteerida`' tsa'asa`y kooma`' heeko una a`r oo ido`r slaqasaiy garma' hee hiiya`y aa dahaa's aa harda`h ay baraa ya'a', nee tla/aago's ngwa tsee`g nar himo` minsli.14Se'en`gw sago`s ku /awa'k ido`r se'e`ngw bee/aangw oo lo`' wa /awa'k, nee ido`r tlaa/ee tluwaay. Nee ilaaulo`s i gwa/aatiya` ido`r duuraair asla` wa ale. 15Nee ya'aawo's a ido`r muqslir tlaxo ur an taa hamaatla hhe'ee`s lo' wa ale nar baraa' asla. Nee afooro`s a ido`r ma'ay yaariir oo wa/amiima`' baraa' wa/a'ngw i ale`. 16Nee baraa' dako`s oo doo` /uyayhe i tsatse/oo' faa'nqw ko`n nee paanga`r afi dihhe`t badu tsarkwaawo i baraa` afko`s wa ti` iinu`t slanu gitsee /aawos` i gwa/aatiya`' ido`r tsee/imaa` wa ale qooma`r tree/ima` bira mirii/.17Ani qooma`r nguwaa'r nire huu` dir yaa`awos i ale ido`r hee' aa gwaa' Dako`s oo doo' /uya`y ngure qaas gawaa ee i ale`, ire oo', " Mada'a yuumitaar, Ani a kwada" oo geera nee kwada`' oo alhhe`eesaay. 18Kwada' sla`af. Ani geeraawo aka gwaa`' nee qaytsiit hinti a slaa`f ay alhhe`eesay uaasle nee slanu` ani` gweermo a koo`m ar gwa' ara nee ar dida`r mu`k a hha`n.19Gawaa` idoorihe mor`oodai kuu`ng taa aa'n gooiimeek, kwada`` daw nee tam kwada`` as harda'h sleeme. 20Lu/aara`y tsatselooda'' faanqw kwadai` kuu`ng taa aa'n baraa' dakw'ee`` oo doo` /uya`y nee oo kiteerida`` faanqw oo minsli oo tsa asa`y kooma`` gidaaba`ro`s a ti tsatse/ooda' faanqw a malayka`r mu`k krishaana`ydoo` baraa` gixsaduu faanqw. Kiteerida` faanqw oo tsa`asay kooma' a mu`k krishaana`ydoo` baraa` gixsaduu faanqw.
1Gooiimeek amo`r malaykimoodoo` mu'k krishaana`y oo baraa' Efeso'r i dirii` "Axweesanti` dir i da`hh an dir kwa da`r tsatsee/oo` faanqw ngwa oh nar dako`s oo doo` /uya`y, kwada`` hi`iimii`t baraa tla/a`ngw kiteerida`` faanqw oo minel oo tsa`asay kooma'. 2Ani iidigoo tlehhemi` iiwo`k u xuu` nee drawi timeero`k nee qiqtliingo'k nee sla`nu a xuu' gidaaba` mu`k tlakw as qiqtliing'ok nee slam` a xuu' gidaaba' muik tlakw as qiqtlingou aleesleeraaka` sla`mu nuukda` uka iiat kwada' kaaha` gidaaba inooin a ya/abuuse ala laqaati a ya/abuuseerooka` kire tsa`hh gidaaba` a lamuuse.3Sla`mi kuu`ng ana qiqtliin nee slahha'amaayir yarur ana slaaslee'r as ani` sla`mu aka saaqatika. 4Ala ani axweesantaka a koo'm daandoowoge gidaaba` "kuu`ng sla`aariro`k tadar geera aka mee`r." 5Gawaa' idoorihe inslaaweek dida' kuu`ng tawa hu`' hho`i'iim, nee tlehhemi iiwo`k kwada`' oo geera ta tlehhahhitki tlehh. Ala idoori aloara tlehhika, aniniqo harda`h amooro`k, nee ani dagadi kitaang'ok kwada', tsa`asta koo`m u hengee`s diro`s tada` i dirii' i aba'r kuuing akahho' i iindika`.6Ala kuuing ga`r hhoo`' diroge a ti gidaaba` kuuing tlehhemi`ii mu`k Nikolai ika a`hh. Ani sleeme tlehhemi ii` in ika aa`hh. 7"Hee` iaa koo`m axweesanti ngi axaasiti qeeru kaahi dir mu`k krishaana`y, heeda`' herba/ati ngi sla`w ani u ya/aa`mar i hari`is ar /aamuu xa'anoodoo` slafiingw nguwa /ayi, kwada`' baraa` quutla`r Mungu i dirii."8Gooiimee`k amo`r malaykimoodoo` mu`k krishaana'y oo baraa` Smirna`r i dirii "Axweesanti dir i da`hh an dir kwada`' oo geera nee alhhe` eesaay ino`s geeraawo ina gwaa' ala ire s/aa`f. 9Ani` slahha` amaayeero`k a xuui, nee leetlakweero`k. Ala kuuing a daqaarmo. Nee sla`mi axuu`, lamta mukda' ka`h ate`n a mu`k yahudi ala laqaati a inooineeka` ala inooin laqaati a mu`k neetla`ngw digir deliit.10Slahha`amaayeeda`' kuuing ta sleer ma da` a yuutaar. Ga/aaweek, Neetlaangw kuunga" tunda bahha' tsegiit baraa' doo. tseegimo as tundu wa iiari. Nee kuunga', slahha'amu u sleera`, deelo mibaangw kuuing alamoso` tun ins erehhi wa`sl tam ay gwa'ara, daqade` ani slama`ngw slafiingw ngu hari`is. 11"Heeda` iaa` koo`m axweesanti' ngi axaasiti qeeru i kaali dir mu`k krishaana`y hee harba/ati ngi sla`w ino`s ku slahh e'eesika nee gwa'araada`r tsa`r."12Gooiimeek amo`r malaykimoodoo` mu`k krishaana`y oo buraa` Pergamo i dirii`. "Axweesanti dir i dahh a dir kwada` Paangada' afi dihhe`t badu tsarkwaawo ngi koo`m. 13Kuu`ng dir ta hot auni a xuu` kuun`g dir hot a dida`r kita'ngw aleesleemu oo neetlaangw. Ala ani kuuing a` askilii`, sla`mu ana komamit ani iwaa haratlintii tam qooma`r deelo`r Antipasi taw aleekalaafuusumooee` slamu a aleekalaa/uusumooee` oo inserehhi wa`sl inos kuna gaa`s baraa` atlalangwhuing i ale` didar neetlaangw i hooti.14Ala ani axweesana`y niinaw u kooi`ni`maw u kooin dandoowoge. Kuu`ng mukiko u koo`n diroge oo intsahhatimisoo` Balaamu ngu digir deliit ino`s a kwada`' Balaki ngwa intsaahhatimiis ido`r mu`k Israeli ngur al /ay alomoso` inooin fu`unayda`' kiwa'/ayi mungi`ii kwada`' Aa ilahhooa`r wa hari`is dir nuungiiita tleehhiit nardaba nee sla`mi tawafuqusi. 15Nee sla`mi mala` ale` kuuing mukko u koo`n oo intsaahhatimisoo mu`k Nikola ngu digir deliit.16Gawaa' idoorihe hho` i` iim. Nee aba`r hho`i` iindaaka' ani ni harda`h amooro`k nee ani nire slaa'qw nee inooin nar paanga`r gawaa` afkuee`' daahh". 17"Hee` iaa koo`m axweesanti ngi axaasi. ti geeru i kaahi dir mu`k krishaana`y". Heeda`' harba/ati ngi sla`w ani maa`nada`'ta /uu`/, tada`' gawaa` dawri daahh a hariis. Nee tlaa/anoo /awaa`k ngure hariis. Nee gawaa' dandoo' tlaa/anoodaa umoo`/abe`n kwaa gooin oo ta b oloo tsaahhiika nee hee, aqo har haida`' ngu sla`w kilo`s.`18Gooi`imee`k amo`r malaykimoodoo' mu`k krishaana'y oo baraa' tialira'r i dirii`' , axweesanti dir i da`hh a dir garmaa` Mungu` kwada`' ilaamo`a gwa/aata`' ido`r duura`ir asla mee ya'aawo`s a ido`r muqslimtlaxo ur`tada`' lo'' wa gwa/aat. 19Ani tlehhami`iiwok i lo`' wa xuu`' nee sla`aariro`k nee haratlintaaooro`k nee gadiyea`ro`k, nee qiqtliingo`k, nee slami a xuu`' gidaaba` tlehhemi' iiwo`k kwada` alhhe`eesay ki ak yaariir dir kwadoo` geeraawo.20Ala ani axweesantaka a koo`m dandoowoge gidaaba` /ameenida`' ta babayYesebeli a aleeya/a/aa`n. /no`s ti babeer a aaruso`o mee sagadiyuuser`ee`' ngire intsahhatimis nee ngire qwaare`s as tawa fuqusi, nee fu`unayda`' kiwa /ayi oo taa ilaa/hhooa`r wa haru`s dir muuji`ii' ta daba`r tleahhiit. 21An pa/aangw un harii`s diris i ale` aa` iwa hho`i` iin. Ala fuqito`s tada`' ngi sla`aka ngiwa hho` i` iin.22Qaytsu`t ani ino`s a qaatiis nar tiqti nee mukda`' nee ino`s alfuquusa`' u slahh'amkwoo` yaar`ur i harii` inooin bartaa as hho` i` iinika' nee tlehhenii` ii` /ameenida`' ki`rkaa mayka`. 23Nee ani na/iiwo`s i faa`k tsu/utaaro. Nee mu`k krishaana`y slee`mee`ro ngi`re xuu`' gidaaba' ani ar kwada` mune`r muungi tsee/ari`im nee hhasloor i` ine. Nee ani umooqo` heewo baraahunge un buu`i nar idooda` ino`s wa hariim as tlehhemi` iiwo's kwada`' na tlehhiit".24Ala kuunga`' kwisi ta mete`' dir Tiatira kuunga`' intsahhatimisoowi tla`kw uka digir aleli` iika. Kuunga`' morooda`' ukwa xui`iika' kwada`' inooin tawa kaahi` a lu/aara`y moroo` neetlaangw` ani kuunga`' tundu`n baw gidaaba' an kuuwaa hatla`' ngi qaasaaka' daandeemoohu`ng i ale`. 25Ala, tusung ta koonda`i na ooha hhe`eesaak ay dir a`n ni harda`h.26Hee` harba/ati nga sla`y nee idooda`' ani ni slaa' ngire tlehhahhiit ay alhhe`eesaay ani` heewi u waawutmoo wa qaa`s daandoo` mu`k xoorduwo. 27Nee inio`s mu`k xoordu ngure sawaawutii`n nar hharta muqsli, nee ngure parhhamiis ido`r qaambeesima' wa ale asma tam ani waawuti`iimari anasla`w dir Baabuu` ee'' wa ale. 28Nee sla`mi ani tsatsee /ida`r matlatla a diro`s i harii`s" 29Hee` iaa` koo`m axweesanti ngi axaasi ti qeeruikaahi dir mu`k krishaana`y".
1Gooiimee`k amo`r malaykimoodoo` mu`k krishaana`y oo baraa' Sardi i dirii`' "Axweesanti dir dahh a dir kwada`' qeereemada'` faangqw oo Mungu` ngi koo`m nee tsatse/ooda" faanqw ani iidigoo` tlehhemi` iiw`ok u xuu`'. Kuu`ng tuwa xui a sla`f ala laqaati kuing akagwa`'. 2Gawaa` idoorihe daarkiit slafingwda`, niina`w aa meet baraawoge /uuruu` i qaaseek dir ar faakiika`. Asma ani tlehhemi` iiwo`k ika a`r i ganaaiiaaka` dir geera` Mungu`eene.3Gaawa` idoorihe axweesantada`' ido`r kaar ilao`t nee ido`r kaar axamis inslaweek nee ka ot ta hho` i` iin ala kuuing magahhika` ani ni harda`h amooro`k i ale ido`r fisusmo, ala qoomuda`' ani ni harda`h kuuing axu`aka`. 4Ala kuuing mu`k niina`w u koo`n baraa` Sardo oo tlabaain nga slasla/areenmisiika`, inooin ta al hii ii miit nee ani, tlabaain oo /awak kaa dahaa`s asma inooin i harina`'5Hee` harba/ati nga slay ino`s ku tlabaa` awak i dahaas nee umoowo`s u boloo` fiitsaaka` baraa` kitaa`buudoo` slafiingo. Nee slam` ani umoowo`s u ya/aa`m dir geera` Baabu u` eene nee dir geera' malaykarosee` gidaaba` ino`s an kwe`ee' ". 6Hee iaa` koom axweesanti ngi axaasi ti qeeru i kaahi dir mu`k krishaana`y.7Gooiimee`k amo`r malaykimoodoo' mu`k krishaana`y oo baraa` Filadelfia i dirii`, "Axweesanti dir dahh a dir kwada` hhoohhoo' kwada`' looeemaa` axwees kwada` Gwesrmo`r Daudi ngi koo`m. ino`s afkoodo` bu`r ngwa gwee`r hee' tseegaro ngu aleesla`w i kaahh. Nee ino`s bur ngwa tsee`g hee` gweermooro ngu aleesla`w i kaahh. 8Ani iidigoo` tlehhemi` ii wo`k u xuu', qaytsiit ani afkoo do` oo ta gwee`r newa qaa`s dir geeraawok i ale` ala hee` tseegimooro ngu aleesla`w i kaahh ani a xuu`' gidaaba' /uuruu` niinaw u koo`n nee sla`mu` kuu`ng axweesanta'ee` aka o't nee ani a si'i`ika.9Ga/aaweek muk-ko i deer oo neetla`ngw digir deeliit inooin ta kaahi ate`n a mu`k Yahudi ala laqaati a loeka` ala inooin a lamuuse. Ani mukwi ngu /uurutiis as uwa amooro`k i hardahi nee iwa guruunguree' uumiitiya`' dir geeraawo`k i ala' ae inooin ngiwa tsaahhiya' gidaaba` ani kuuing u slaa'. 10Kuuing axweesanta'ee', tada`r` daandoo` qiqtliing aka o't. Gaawa` idoorihe ani kuuing u xuuim qoomaada`r iiara'adoowo tada` hardah baraa` yaamu slee`meerowo, ae muu sleemeero oo baraa` yaamuuka` kuwa iiari. 11Ani ni harda`h nar ganslaay Tada`' ta kooa ooha hhe'eeseek as hee slamaango`k mungaa hayo`h.12Hee' barba/ati nga slay ani` ino`s un uhumoo doo`' Mungu' ee`' tlee'hh nee baraadae` ire ti` ii tiika` boboo ale. Nee gawaawose ani umoo` Mungu` ee', ungooii`m nee umoo gixa`r Mungu` ee', Yerusalemuda`' /aban tada`, awdiit gawaa` dawriwoo amo`r Mungu` ee`' wa ale. Nee sla`mi` ani` unwoee`' kwada`' /abe`n u gooii`m" . 13"Hee` iaa` koo'm axweesanti ngi axaasi tada`' qeeru i kaahi dir mu`k krichaana`y.14Gooiimee'k amo`r malaykimoodoo` mu`k krishaana`y oo baraa' Laodikia'r i dirii' "Axweesanti dir dahh i di`r kwada' ta babay. Amin. Ino`s an aleekalaa/amuusuumooda` inserehhimoo wa`sli. Nee oo looeemaa` axwee's ino`s an iimu/u'ngw morooda` slee`mero Mungu` aa tlee`hh. 15Ani iidigoo' tlehhemi'' ii wo'k u xuu'' ido`r kuuing tur tsatsa'aareeka' nee sla'mi` ido`r tar daa/a/aandaaka' Geeraawo alo'k tsini` kuing abar tun tsatsa'aar, laqaa` abar an da/a/aan. 16Gawaa idoorihe hinti` kuu'ng a tawo matla'x, kuu`ng tu tsatsa' aareeka nee sla`mu` a da/a/aandaaka'. Gawaa' idoorihe ani` kuuing u waa`/ baraa afkwe'eene.17Kuu`ng a kat "Ani a daqaarmo ani tina kilooee' daqaaritus, sla`mi ga`r iwa /aarumr i ka`lh" ala laqaatikuuing a xuuka gidaaba' kuuing a leetlakusmo kuuing a lee' gurtleemuu' slaa; nee kuuing a narkusmo nee hee taampa nee sla`mi a /aankwets. 18Gawaa` idoorika ga`r kuuing wa hariim a idoor an tlehh miinslida' taa hamaatl nar asla dir`ee' tiwa tloxw as kuuing tawa daqaarimo tleehhit nee tlabaada /awa`k kiwa tlaxw nee kiwa dahas /aankweetsowo`k kwada' murer koo`m mukwaa ara'ar` Nee slami ma'aaye nee tlaxweek ilaawo'k kire slik as kuuing tawa xumis.19Mukda' slee`meero ani ni slaa' un iigalhamiit nee un diif, gawaa' idoorihe kuuing ilakaahanu heehheek hho'i'iim. 20Ga/aawek ani a sihhimii`t afkoo` do'' wa ale a ateetiim. Hee` aba`r afor'ee'' nga axaa`s nee afkoo' do`' ngw er gwee, ani a da`h amooro`s. Ani` mire /ayimaain dinkwea nee ino`s,nee inos ire /ayin dinkwea nee an`.21Hee` harba/ati nga slay ani imo`s u iwiitii`s dinkwaaa nee ani` baraa' kitangw'ee' kwadoo` aleesleemu, idoodi`, Ani harba/ati ngaar sla`w nire iwii`t dinkwaa nae Baabuu`ee' baraa' kitaang'os kwadoo' aleesleemu". 22Hee' iaa' koo`m axweeesanti ngi axaasitada' qeeru i kaahi dir mu`k krishaana`y.
1Ahuu` moroo`wi` slee`meero ani` nire male` qaytsu`t nee ga/aaweek afkoo` doo` taa gwee`r una a`r gawaa' dawriwo nee afooda' aa axwes nee ani` qoomaada`r geeraawo teda` a ido`r tarumbeeta, ani ire be`t" Amooritsa/amang nee moroo`da`' har`dahamuuwo aluuwo hariim ani ngu laqaa`m amooro`k i ale`" 2Goomaada`r kilae geeru ani ire i harda`h , nee gawaa` dawriwo kita`ngualeeskemu kwaa qaa`s nee hee` wa`k aa iwiit gawaa` kitangwda' i ale`. 3Nee hee`dai a uoiit ino`s bur ge/ee`r i miiru/ ido`r tlaa/eda" tlaxo ur ta babay yaspi, nee akiki, nee ga/ale`r tluwaay kitangwdoo`aleesleemu ngwe harwe't kalawos a ido`r t/aanooda`' ta babay sumaridi.4Kitangw doo' aleesleemu kiteer`i mibeeri tsa`r nee tsiya'hh oo hatla`' oo aleesleemu nguna harweerii. Nee gawaa` kiteerida` mibeer tsa`r nee tsiya`hh i gawaada`i wa iwiiwi`t inooin tlabaa` kuwa`k ngaadahamiisiije` nee gawaa` sagii`ine' ger` dahaasimuisii`' a slam`eeraa' miinsli. Nee gawaa' kitangwdoo' aleesleemuwo ga`r ti'imut a mankari nee xuurasi nee kududuhaay. 5Nee dir geera' kitangwdas aleesleemuwo tsa`asa'y faanqw i de`r geeraada' wa o`h. Tsa`asa`y wi a qeeruu' faanqw oo Mungu.6Nee dir geera` kitangwdoo` aleesleemu wo tlawi i deer arlaqa's idor /ooa nee ar xumiis ido`r losa`r wa ale. Nee baraa' tla/angw kitangwdae moroo` slaa`f oo tsiya`h i deer moroowi` aa haa`ts ilaawo amoo`r geerar nee amo`r aluuwo.7Nee baraa` morooda' slafa gar` geera a ido`r diraangw. Nee ga`r tsa`r a ido`r awu, nee ta`m i gitsefaa' koo`n ido`r hee waaale. Nee ga`r tsiaja'hh a ido`r gwareesir gawt' i tlatlaw. 8Nee moroowi slaa'f tsiyalhakwawu umooqo gaaro hhampe'eeru` lahhoo' ngi koon' neehhampe' eerika' kaa harwee'r nee ila` nee tam baraa' guroo hhampe'eeriwo moroowi i daa' ombi nee tlaatlapangw ta hungu/uumisiika' sleeme gar ta daai a ti`. "Aako Mungu alees/eemusmo ino`s ku hhoohhoo' ku hhoohhoo ku hhoohhoo' ino's an kwada' daada`w nee kwada' daw, nee kwada' ' ni harda`h sleeme"9Moroowi` slaa`f xirfu nee ilaewafame nee sluufaay kun harmii dir kwada' gawaa' kita`ng aleesleemuu' i dirii' kwada'' slaa'f ayalhhe eesay wasle. 10Qoomar` inoou`n barta idoori tlehhiit umooqo' daqto bariseeda mibeeri tsar nee tsiya'hh in gumunguree` iimiitiyo'u dir geera kwadoo' gawaa' kita'ngw aleesleemu, i dirii, . Inooin kwada' slaa`f ay alhhe'eesay wasle kun skiufimiis nee inooin slam'eeri in kin kwakwaahh dir geera` kita'ngwdoo' aleesleemu, takaahi. 11Kuuing aakoorin nee mungu'ren kuung a haru`n xirfu kuwa ilaot nee ila i wafame nee aleesleemu. Asma kuuing moro' slee'meero una tle'hh nee moroi sleemeero ina deeruu't kuwa hee'hh as sla'aari'ro'k.
1Aluuwo kitaabu una a`r i baraa' da'kw doo' /uya`y oo kwada' aa iwiit gawaa' kitangwdoo' aleesleemu. Kitaabunda" i gooir ko`n baraa' guroowo nee gawaa' daandoowo sleeme. Nee sla`mu kitaabuuwi kwa tsee`g nar kufu'laay faang. 2Malaykimoo' alusleemu koo`m ngure a`r ino's ina axwee`s mar afor ur ire oo' Hee` harum a ma'a` kitaabuwi` nguwa gweeri nee kufulaywose?3Ala hee` i haahh gawaa` dawriiwo laqaa tam baraa` yaamuuwo, laqaa' tam baraa` guroo' yaamuuwo oo kitaabuuda ngwa aleesla`y geeraro, laqaa' tam nguwa i qaytsuit. 4Ani nire /aa/amiim mar gurhami as idoada' haataa a`r iwa kaahli oo harum kitaabunda, gweeraro laqaa' nguwa i qaytsiit. 5Nee hee` ula`k baraa` baruseadae ani ina ba`y ma /aatamiimaar. Qaytsiitdira'ngw tlahha`y Yuda deer, oo hhay Daudi, ino`s harba/ati nga sla`y. Gawaa idoorihe ino`s i hawiin kitaabu nguwa gweeri nee tam kufu'la ywa`s kwada`' faangw sleeme."6Qoomaadae Deelmoo' bee/i una a`r a sihhiit dir tlakingw kitangwdo` aleesleemuu' i ale' mee tla/angw morooda" slaaf oo tsiya'hh nee tla/aingw barii seeda' mibeeri tsa`r nee tsiya'hh deelmoodoo /oee/i bur ge/eer inos a idor deelmoo ta gaa's. Ino`s xareenu' faanqw a qeeruu' faanqw oo Mungu' kwada' ta yapa'w baraa' yaamu slee`meero. 7Deelmoodoo' beeli nire harda'h kitaa'bu ngure taataa'hh gawaa' dakw doo /uyay wa ale oo kwada' aa iwiit gawaa kitangwdoo' aleesleemu.8Qooma`r kitaa'buuda' ngwa wa taataa'hh morooda' tsiyahh oo slaa'f nee bari'i seeda` mibeeri tsa`r nee tsiya'hh tare guruunguree'imiit dir geera' Deelmoo beeli umoo'qo heewo baraine i iriimba'r ur kon nee gisaangaa miinsli oo moroo` xara'ngw tsuu` kooma`' oo ta da/a/an ilahhoar wa ale. Moroswi xara`ngw koo'm an fero`r mu`k hhohho' oo Mungu'9Inooin daa `angw /abe`n ngun daa iya' gidaaba kuuing a haruiin kitaabu kuwa taatah nee kufulaywo's kuwa gwe;t. asma kuuing tuna gaa's nee nuu una tlaxw dir Mungu i ale nar tseereero'k auik umoo'qo mar aefo nee umoogo xoorooro. 10Kuing inooin kire waawutiiima`r i slee'r nee kire geeraharuu ser` saaliingw tle'hh as Mungu ren kuwa sagadiyuusi nee inooin yaamu nguiwa sa waawuti''u i na."11Ani nire qaytsu`t afor malaykaduu yaaru`r ana axaas, malaykaduu`da kita`ngwdoo aleesleemu ngwa harweeru, nee morooda' tsiya'hh oo uaa'f nee baruseeda' nee faaror'in a kumer` kume tsa`r. 12Inoom tare daa' nar afo'r ur to kaal, Deelmoo bee/i kwada`, ta gaa's. ino`s i horiin aleesleemu nguwa slay nee daqaari ii ma nee sagaa looa, nee /uuru, neexirfu, nee ila i wafame nee tsuuqa"13Aluuwo ani afo`r moro' slee'meero kwada taa tleehh awa axaas kwadoo' gawaa dawri nee kwadoo` baraa yaamu nee tam kwandoo' guroo' yaamu nee kwadoo' baraa tlawi sleeme. Moroowi slee'meero ani una axaamis tawa daai ta kaahi. "Kwadaa a uwrit gawaa kitangwdoo' aleesleemu nee Deelmoo' Bee/i inooin tsuuqa a kooin nee xirfu nee ilaiwafame nee aleesleemu ay alhhe'eesay wasle. 14Nee morooda tsiya'h oo slaa'f ire oo` "Amin" Nee bariisee ire guruunguree'it ira sluufimis.
1Aluudaa Deelmoo bee/i ngure a`r qoomar ino`s kufulidar geera ngawa gwes'r baraa kufu'layda' faangwe. Nee ga'r wa'k baraa moroo tsiya'hh oo slafa ana waa's iwa axwe's nar afo'r ido'r kududuhaay i kat. Qwala'ng. 2Ani mire qaytsit faraasir awaak ana a'r hee faraasida nga i asa/an i ga/aler ke`n nee ino`s kure slama'ngw i harii s ire tii 'ii' t mar baal nee ire baalir aiy.3Nee Deelmoo bee/i kufulidar` tsa'r ngawa gwee`r an` afo`r ga'rtsa`r baraa' morooda' asiyahh oo slafa ana axaa's i kat "Qwalan`g". 4Faraa`sir hatla' ar daa/aat ido`r aslba wa ale nire ti'it. Nee faraa'sir nga i tsa/a'n kure aleesleemu i hari i`s oo wayda nguwa hengeesi baraa` yaamuwo, as muu tiwa kilooin tsali nee. Paa'ng'ar ur kare ino`s i haru`s.5Nee salmoo' bee/i kufu`lida`r ta`m ngawa gwee`r ani` afo`r ga`r ta`m baraa' moroodoo tsiyahh oo slafa ngire axaa's i kat "Qwaling" nire qaytsiit faraa' sir bos/ ngire air. Hee faraa`siri nga i tsa/an xoos/moo' qoomeemes ngu kon gawaa'dakae. 6Afoo ngire axaa's sleeme as baraa' tla/a'ngw morooda. Asiyo'hh oo s/aaf daahh, afoori i kat "Angaa'no oo har qooma'r quraree/imoo` wa'k tlaxooris a slaqwer tlaatla/angw wa'k. Ala di/i nee difaa'i ma hhiliimaar."7Deelmoo` bee/i` kufrilida`r tsiya'lah ngawa gwee`r an ` afo'r ga`r tsiyalh baraa morooda oo slafa ngire axaa's i kat "Qwla`ng". 8Ani nire qaytsiit faraa`sir hatla' ngire ar buu`x. Hee` faraa`siri nga i tsa/an umoowo`s a gwa'ra, nee dida`r muk a hhe`n nee ino`s tina alkoomakone`. /nooin kire aleesleemuu' i hariis baraa' yaamuwo daandoo` baraka`r wa'k nar giyeet, nee nar pu/i nee nar makee` dihhe't oo baraa yaaanuuka".9Nee deelmoo' bee/i kufu'lida'r kooan ngawa gwee'r ani qeeruu' muu una a`r baraa' guroo' mee'sar ilahhooa mukwi ani kwada' taa tsuu`/' as axweesanta Mungu nee as aleekalaa/an'gwa in kwada, taa alerkala/aa'n. 10Inooin tare tseermin nar afo'r ur takaahi Aakoo, kwisi hhoohhoo" nee oo loosemaa' axwees, kuning ta daamarazaan ay daqala'? Kuung sakwasleema ka tlehh a daqala` as tseereein kawa muhaa'y bu' awkda baraa' yaamun wa hoota? 11Umooqo keewo baraoine kure hiya`y hee'r i hariis oo /awaa'k kire bay kuunga iwiiwite' deelo'r niina`iw kilo's i ka`hh ay dir faaro`r sagadi yuuse`r idor kuunga' nee nar lhaeehung i bo/, kwada' ani tsu/i idooda` kuunga` tunda`ar tsuu'/.12Nee ani Deelmoo` bee/i ngure a`r qooma`r ino`s kufalida`r lahhoo'' ngure gwee`r, kunseeli'r ur mire harda`t looa ire boo/ee`r ido'r guniya`r ta tlee'h nar se'eengw, slihheengw slee`meero ira tseere tleehhiit. 13Tsatse/ paahh yaanuu i ole' idooda`r na/aa' /aantsi ao naa hamaari' ii ka' kir paahhaamaamisi qooma`r bar ka diingitiis nee banabaao`r. 14Dawri nire quuklii`' ido`r slambaree/i kar waageqaaqay. Nee umoo`qo tloomaro kare loohalis idiro`s tada' i diri'ang nee sl`ami umoo`qo yaamuu kaahaare oo baraa` tla/a`ngw tlawti' ii diri' ia' a kire loohatis sleema.15Qoomaadae waawitoo' baraa' yaamuuka' nee mu`k ure`n nee geeraharuuse` slaqwara, nee mu`k daqaare, nee mu`k alees/eemu koo`m nee umoo`qo heewo oo lawaalmo, nee oo lawaalmoowooka`. slee'meero tare nahhaa`t baraa mar'i nee baraa' gur'ii tla/u baraa' tlom'e' diri `a'. 16Inooi`n tare tsee' nar afo`r ur di`r tlom'i nee dir tla/u ta kaahi Ate'n ti harahuee` ate'n ti lu/`e' dir geera' gitsee/aa' kwada`, aa iwiiti gawaa` kitangwdoo' aleesleemu nee deelmoo' deeliro. 17Asma deelooda`' ur na harda`t as Mungu' nee deelmoo beeli sakwasleemu kawa tleehhi nee sihhiit boloodeewodae a ma`aa?"
1Aluu tihe ani malaykoduu tsiya'hh ngir a`'r aa sihhiitii`' bahher` tsiya'hh as yaamu. Inoon` fur`ada' tsiya'hh as yaamu kan ila/a'n as fur' ada' ana fukukuseliin baraa` yaamuu i ale, laqaa` tam gawaa` daandoo tlawa nee laqaa tam gawaa` umooqo xa'anoowo. 2Nee malaykimoo' hatla' ngma male' ar oo tsa/a/a`m amooda' looa niwa tiinut inos i laya`r ko`n ar Mungu' slaa'f. Ino`s malaykaduuda` tsayo`hh ngire i tsee' nar afo`r ur, tada`' aleesleemu ngwa sleer yaam ngiwa lihitii`n nee tlaw. 3Malaykimoo`dar' ire oo' yaamu nui` kwatiitara' laqaa` alawa laqaa' tam xasi, ay dir laya ngi ii hhe'eesaan qaasaro gawaa` gitsee/ii sagadiyuuse`r Mungu're'n.4Mukda` taa laya'r i qamin ani faaroo in ara axaamui`s . Faaror`in a mu`k kume tsiinuu' wa'k nee mibeerui' tsiyah nee tisiya'hh oo taa laya'r i qamin baraa' tlahhii iidoo' mu'k israeliwo. 5Mu`k tlahhee` Yuda kuma mibaa` nee tsa`r oo taa layar i qamin. Oo tlahhee` Reubeni kume mibaa' neetsa`r. Oo tlahhee' Gadi kume mibaa' nee tsa'r. 6Oo tlahhee' Asheri kume mibaa` nee tsa`r oo tlahhee` Naftali kume mibaa` nee tsa`r. Oo tlahhee' Manase kume mibaa'nee tsa`r.7Oo tlahhee' Simeoni kume mibaa' nee tsa`r. Oo tlahhee' Lawi kume mibaa' nee tsa`r. Oo tlahhee' Isakari kume mibaa' nee tsa`r. 8Oo tlahhee' Sabuloni kume mibaa' nee tsa`r. Oo tlahhee' Yosefu kumee mibaa' nee tsa'r. Oo tlahhee' Benyamini kumee mibaa' nee tsa`r.9Aluu tile nire qaytsiit boo/aaa'y yaariir lo's wa ala ngure ar oo hea faarooro boloo' aleeslayka'. Mukwi dir dahhi a baraa' umoo'qo mar' afto nee umooqo tlahhaywo nee umoo'qo mar' afto nee umooqo tsifriro. Taa sihhiif dir geera kitangwdo' aleesleemu dee dir geera' deelmoodoo` bee/i kaa tsiitiis na`r tlabaa /awak nee sla`mi i deemaa slaansl'ar kona' gawaa' dabaaine. 10Inooin tare tseelimin nar afo'r ur ta kaahi balama amo`r da'hh a amo`r Mungu'ren kwada' aa iwiit gawaa' kitangwdoo' aleesleemu nee amo`r deelmoo bee/i.11Nee malaykadu' slee'meero taa sihhii t umoo'qo lahhiwo, kitangwdoo' aleesleemu ngwa harwee'rii' nee bariiseeda' nee morooda' tsi`ya'hh oo slaa'f sleeme kaa harwee'r. Malayksdu' ire guruknguree' itii' dir geera' kitangwdoo` aleesleemu Mungu' ngure xirfeenuisii`. 12Ire kaahi`, "Amin Mungu' an kwada' tsuuqa koo'm mee xirfu' nee sagaalooa, nee sluufaay nee ila i wafame, nee aleesleemu, nee /uuru ay alhhe'eesay wasle. Amin'13Aako` wa'k baraa' bariiseedae ari ire yaahaa's Ahaa' mukwi taa tsiitiis nar tlabaa /awak a i ma'aa? Hee inoom amo`r dahhiya' a amoola`? 14Ani ngure ba'w aako, kuu'ng i xu'" ire bay mukwi amo`r dahhi a baraa' slahha'a maayeeda`' ur nee inooin ingwarooin kuna hhuunts nee kure /awakeemiis nar tseer`er deelmao bee/i.15Gawaa' idoorihe inooin i geera' gitangw aleesleemuu i dirii ya' oo Mungu' nee inooin i Mungu' sagadiyuusiya`' baraa' do owo's wa ale tlaetla/aangw nee amsiwo nee kwada' aa iwiit gawaa' kitangwdoo' aleesleemu hee'maro's ngaa hhaaf gewaain wa ale'. 16Inooin qwari ku boloo` ariika' nee sla`mu ta waxiitiika' sla`mu tsee/ima ngi boloo' slayka, laqaa' tam daara/ita' ngi boloo' sl'aw i ko'hh. 17Asma deelmoo` beeli kwi tla/a'ngw kitangw aleesleemu i diri i' inos inooin ngi de'en ngire geeraharahaar dida'r ilta' ma'aay slafingw kooma' a` di`ri` i' nee Mungu hhirhheeri' in slee'meero ngi fiits baraa' ilaaine."
1Deelboo' bee/i kufu'lida'r faanqw gawa gwee'r tare xasliit gawaa' dawriwo har qooma'r ni'i'nawe. 2Ani malaykaduu' faanqw kwada' sihhimiita' geera Mungu' wa ale ngire ar, malaykaduuda `' kire tarumbee'taduu' faanqw i hariis.3Malaykimoo' hatla`' nire harda`h ire sihhiit dir` geera` mee'sa'r ilahhooa. /no's xoosimoo' munsli ngu ko'n oo morooda' xara'ngw tsuur' koo'm kuu i da/a/an' ilahhaar wada. moroda xarangw tsuu' koo`m oo yaaru'r kura ino's i hariis. asma nguwa lagaasi dinkwa nee firo'r mu'k hhohho' oo Mungu gawaa' meesar' ilahhooa tada'r munsli meesaari dir i dirii a dir geera kita'ngw aleesleemu. 4Nee quu'r morooda xarangw tsuu' ire tsa/aa'n dir geera' Mungu' dinkwa nee firsi` mu'k hhohho` oo Mungu. Quuri dir dahh a dir da'kw malay/a'mo. 5Nee malaykimo' xooslmooda' ilahhooa kai da/a/an ngure taata`ahh ngire hatsiis aslto tada' gawaa mee'sar ilahhooa`r i dirii' xooslmooda' ngure kwaa'hh gawaa yaanuuu' i ale, qoomaad`ar ki/ae kududuhaay nire harda'h nee afoo nee mankari nee iainseeli.6Nee malaykaduuda' faanqw kwada`' tarumbeetaduu' faanqw ngi kooma, inooin tire amohhe'eesir as tarumbeetadu' kiwa ifaahhi. 7Malaylamoo' geera' tarumbeita' ngire ifaa'hh tluwaa`y tlaa/e ire tluu, nee aslta taa aleedoo'g nee tseere, maroowi kure kwaahh barea' yaamuu i ale. barteka wa'k baraa` baduudi tame oo yaamu asla ngire /ay. Barta wa'k as xaai sleema asla ngire /a'y baraa baduuda tame oo xaasi nee gitso'r naa/ slee'meeero asla ngire /a'y sleema.8Malaykimoo' tsa'r, tarumbeeta ngire ifaa'hh ga`r idor tlooma'r ur ar aslta' wa oh kare kwaa'hh baraa flaw, barta wa'k baraa' baduuda, ta'm oo tlawi ire tseere tleehhit. Merooda slaaf oo baraa' tlawi daqta' wa'k ire hhaa'n baraa' daqoo' tame 9Nee naqimaada' baraa tlawita wa hi iimii ta daqta wa'k kare hhitin baraa' doqoo' tame.10Malaykimoo` tam tarumbee'ta ngire ifaa'hh tsatsee/ir ur nire hu' gawaa' dawri wo ale, tsatseelida' i` ot idor tsaa'sta' waale. tsatseelidar ire hu' gawaa' yaada oo baraa yaamuuka. ala a yau s/ee'meeooka' ayaae'r ma'k baraa yaud' tame nee slamu ire hus gawaa' iladuu'ma'aay. 11Umoo tsatsee/ida' ku babay qarqamay' nee barta wa'k baraa' baduuda' tame oo ma'aay ire qarqarui't mu'k yaariir ire hha'n as idooda' ma'ayda kawa qarqaree's.12Malaykimoo' tsiya'hh tarumbee'ta ngire ifaa`h. Barta wa'k baraa' baduuda" ta'm oo tsee/imahe kire o'h ire gip nee oo slihheengw nee tsatsee`/ sleeme. Gwakateemaa tlaatlaangw barta' wa'k ire /aaruu'r baraa' baduuda tame. Nee gwa/aataamaa amsi sleeme ire idooda`r /aaruuir.13Ani gwareesi ngire a`r ar tlatlaw ar tla/angw dawri ale' ngire axaa's i tsee/imun nar afo'r ur i kat mu'k baraa yaamu wa hoo't a tsaawa`' sakwasleemar in ngiwa wa /akutiya' qooma'r malaykaduudaa' tam a meetii`' tarumbeetaduu' in birnga ifaahhii`' asma malaykaduu' taa amohhe'ee'sii, kiwa ifaa`hhi.
1Malaykimoo kooo'n tarumbee'ta ngire ifaa'hh ani tsatsee/ir naa gawaa' dawri wa/et ngire a'r ire hu`' gawaadandoo' yaamu. Tsatsee/ire gweermo'r boho'ngw da a tsafreree'eet ngwere s/ee`r. 2Tsatsee/iri bohongwda' wa ti' iit ido`r quuir baraa' boho'ngw aska ur xsee/ima nee dawri kire giwis nee quuir baraa' bohongwda dahh.3Ingigi nire ti iit baraa' quuida wa ale ire harda't qaakia' yaanuua `i` ale ingigida kare alee'sleemuu` i hariis oo ido`r alees/eemuuda' xeenaawe koon baraa yaaruuka'ae. 4Kire ba'y bidaala` gitsor` yaamu ma hhitiimara laqaa' umoo`qo ga`r naa/a, laqaa' /am umoo'qo kaanoohe' ala a mukda' laya'r Mungu' ngi koomaaka' gawaa' gitsee/aaine.5Ingigida kare hara'eya'r i hariis gidaaba' mukoli' mungaa tsalii' ala ngu slahhe' eemuiisiye' har qooma'r slihheeru' kooa'n. S/ahhe'eemisooin` kwada' a ido`r slahhe'eemisoo` xeeraangw hee` bur ngwa kiihh. 6Qoomaadae muu gwa'ara ka leeleehh, alaka b`oloo ariika' ka ilatleeruus tawa hha'n ala gwa'ara ngi ilago'p.7Tlebheemuko ingigi a ido`r faraa`sir ta a amohhe'ee's slaqwarar` wa ale gawaa' sagii ine` ga`r ko`na' a ga`r ido`r slama'ngw miish nee gitseelaa'in a ido`r titsee/a` muu. 8Se'e`rgw' in a ido`r se`ee'ngw /ameena nee sihhinaain a ido`r sihhinaa' diraangw. 9Da/eebuubuii' in a ido`r muqusti. Nee afo`r hhamp`ee'r' in a ido`r afo`r mutukaduuda' faraa'si i uuruxuna' bir slaqwara'r aya'.10Nee inooin hhayaysusuu'ia a` laqayaa` kona`' ido`r tada`r xeeraawe. Nee /uureemooin oo muu ngur slahha'ee`misiya, slihheeru` kooane i gawaa` hha'ysusuu'i`n. 11Nee inooin i waawutmoo` kona', waawutmoowi a malaykimoo` bohongwda' aa tsarere'eet . Umoowos` tsifri`r Ebraniaro a Abdani, nee tsifrir Girkiro a Apolioni, gidaaba`ro` a hhitirusmu. 12Slahha'amuu geera' a waraa'hh. Ga/aawaak slahha'amuu tsar a mee`t i hi' iit.13Malaykimoo' lahhoo' tarumbee'ta ngire u`faa'hh. Afo`r wa'k ngire axaa's. Afoori amo'r dahh a amo`r xareemaada' Asiyo`hh oo gawaa' mee'sada'r ilahhooa , tada`r miinsli ar geera' Mungu' i dirii'. 14Afoori malaykimoodoo' lahhoo' kwada' tarumbee'tar' koom` ngure be`t 'malaykaduuda' tsiya`hh gweereek, kwada' taa tsee`g dir yaaeeda' ur ta babay Frati". 15Malaykaduuka' kina amolle'ee's as qoomaada' nee bolooda nee slihhee'ngda' nee kurkwada malaykaduuda' tsiyo'hh kire gwe'er ae gidaaba, daqta wa'k ar muu ngiwa tsu`/ baraa' daqoo'ta'm oo mu'k baraa' yaamu.16Askaa`rida` aa tsa/aan gawaa' faraa`say i ale faaror' in a kume mibeeri tsa'rsagaa'wa kume mibaangw, ani faaror'in ana axaa's. 17Baraa` iigu'u tet'ee`nee fara`sa`y nee mukda' aa gawaada`' i tsa/an ura a'r mukda gawaa' faraa`say i dirii' da/eebuubuu'in ki da/ata`n ido`r aslta wa ale sla`mi` a ido`r buluulu, nee ido`r amaasooxar` kil`a a hardatika`. sagii faraasa`yda' a idar sagu` direeri mee baraa' afii' ire ga`r ti imiit a asla nee quui nee aslta dihh a`r kibiriti.18Daqta` wa'k kana tsuu`/ nar diftaari ta'm baraa` daqooda' tame oo awik baraa` yaamuuka' kuna tsuu`/nar asla nee quui nee aslta' dihh ar kibiriti. Moroowi nina ti` imiit baraa` afii faraa`sa'y wa ale. 19Asma /uuruu` faraa'sa`ywi` i baraa' afii' in nee baraa` hhaysusuu' in. Hhaysusuu'in a idor amaatoola'y i sagii` kona` nee inooin a slahhe'ee`musa'y nar hhaysusuu' in.20Nee mu'k a meet oo taa tsu/iika nar diftaari, gadiyeeda`r ka hhoi' ii' inika` neetlaame ka mayka xirfeemiisoowo. Nee sla`mi mungii' ida' toa tabaa'r tlehhiit kaamayka haratlintaaooro kwada`' taa tleehh nar miinsli mee nar lapiya' nee xaai Mungi' uka' i xumisiiaake' sla`mi i hii `imitiiaaka`. 21Mukwi` tsu/utar' in sleme nga hhoi' u' inika' moe da/ari' in kwada' nee tsaatu' uuma`r in nee fiisor' in sleeme.
1Malaykaonoo` hatla' ngure a`r oo aleesleemuu' koo`m i awdiit gawaa' dawri wa ale kwaa tsiitiis nar hunka`y, nee ga'r gawaa' sago`s i dirii` a ga/ale`r tluwaay. Sla`mi gitsee/awo`s a ido`r tsee/ima. Nee ya'aawo`s a ido`r uheemu asla. 2Baraa' dakose ga'r kom a kitaabuu' niina'w oo taa gwee`r yaaeer`os ar doo' /uya'y ngire qaa`s daandoo' tlawi. Nee yaas'r doo` basa`y ngire qaa's gawaa daandoo` yaamu.3Malaykimoowi ire tsee' nar afo'r ur ido`r aahhamo`r diraangw nee qooma'r awa t'see' kududuha'y faangw ure axwee's. 4Qooma'r kududuhay' faangw awa hhe'ees axweesanto' ani anasla' /aymee' erida' ngiwa gooiim. Afoo nire harda't a`r gawaa` dawri daahh, ire be't "/ayme'eelisi taa axwee`s nee kududuha'y fasnqw kufulir seegeek ki lu`/ nu gooiimar`r."5Malaykimooda' naa a`r kwada asihhimiit dandoo' tlawita wa ale, nee dandoo' yaamu, ino's dako's oo /uya'y ngure gawta` i tlee's gawaa` dawri`. 6Ino`s lo`o ngire huu'w ar Mungu' kwada' slaa'f tam ay alhhe'eesay wasle. Ino`s an kwada' dawri nga tleehh nee morooda` oo baraada` i dirii' sla`mi yaamu ngiwa tlee'hh nee morooda` oo baraada' i dirii' sleemi malaykimooda' lo'o ngawa huu'w ire oo' "Qooma aa fa'k idaa/amu` slaim` kaahh." 7Ala boloo` afo`r malaykimoodoo` faanqw bar kaa axaa's qooma'r tarumbee'taro's bir nga ifaa'hh qoomaada` an qooma'r morooda`' Mungu' aa slaa kwada' taa kuu`/ kuwa booleesi idooda` iro`s ngar alki/iit dir sagadiyuuseero`s tadar aaruuse"8Afooda' ani naa axaa's gawaa dawri waale ire amor'ee`' axwe's male ale ire be't "tlaw kitaa'buud`a' niina'w taa gwee'r taataahheek oo da'kw malaykimooda aa sihhiit dandoo' tlawti i ale nee dandoo' yaamu" 9Malaykimooda' ngure i daqa'w ngure ba'w kitaa'buusi niinaw hariisa'ng ani ire ba'y" taataahheek ku /a'y. Ino`s i qarqaar baraa guroowege, ala baraa afkose i nuqnuuq ido`r dami wa ale.10Kitaabuu`da' niinaw ngure taataahh gawaa` da`kw malaykimooda' wa ale ngure /aay. Ala gawaa afkoeene i nuqnuuq ido`r damu` wa ale. /aymaaro nguwa hhe'ee`s ire qarqaruu't bara'a` gurooeene. 11Aluudae ani tire ba`y tire "Ga`r kuuing wa hariim a aariuuma an male du`x dandoo' mu'k yaarire, nee dandoo' xoorduu' yaarire nee sla`mi dandoo` asifrir yaarire nee wawitoo` yaarire.
1Hharta daai kingire ani` i hariis tire ba'y i tla'w doo' Mungu qoomeesee`k nee mee`sada`r ilhhooa nee mu'k baraada' wa sluufimiis ku fa't. 2Ala afeenidar` Doo 1 Mungu` i dirii`' naweek ma qoomeesaar asma afeenida' kaa mu'k xoonduu` i harus. Nee inooin gixsai Mungu kaa adarah nar ya'aa in slihhesri mibeeri tsiya'hh nee tsair.3Nee ani` aleekalaa/uuse`r' ee`' tsa`r a ya/aa`ma'r i hari`is inooin tare aaria`n deelo kumoo' wa`k nee tsiire tsa'r nee mibeeri lahhoo`' inooin kaa tsiitii`s nar gunyadu`. 4Ala kalaa/uuseeri tsa`r a xxaaida ` ta babay nu`seitu'ni kwada ' tsa'r. Nee slami` a tsaa' asayda' kwada' sihhimiit dir geera' aakoo` yaamur wa ale. 5Nee hee` bir ngi slahha` eemisoo' wa slaa' asla in afii in wa ti' imit , nee wakuuer ui tada' ngire /ay. Gawaa` idoorihe hee` bir nge slahhe eemisoo` wa slaa, inos kun gaas nar idoori.6Aleekalaa/uuseeri i hara' eya`r koo`n ar dawari ngiwa tseg, as tluwaay ma tluu'w qoomaada'r aaru'uumar' ine. Nee skamu` i hara'eyar` kona' ar ma'aay kiwa tseere tleehhi nee yaamu ngiwa difiya nar umoo`qo diftaa'ro ar inooin ta slai. 7Ala inooin aleekala/a'ngw'in bur ngwa hhe'ee'sii' maki`to'ooda' baraa` boho'ngw aa tsar ere'eet daahh ire sla`qw nee inooin, nee inooin ngire ba/, ngire tsu`/.8Nee tu'uin kire geexa`y baraa` uxuwaada`r gixsa`r ur gixsada' baraa - qeeruuwo umoowos ta babay Sodoma na Misri. Nee slami gaxari an tada` Aakooin kwa i kikii' gawaa' msalaaba'r i ale'. 9Gawaa deelo'r ta`m mee tlaqi muu tu'uka' kire dida' wa ara' ar. Mukwi amo`r dahhi a baraa` umoo`qo mai afto, nee tlahhagwo, nee tsifriro, nee xooro nee mukwi ta ya/anka tu'uin kiwa fooli.10Nee mu'k baraa` yaamuu wa hoo't i qwalalaa/ nee ire baraa/ as inooin nee tire kilooin ilahhooa`r i harmisiya'. Asma qaruuseeri` tsar` mukda` baraa' yaamuu' wa hoo't nguna slahe'ee'misii'. 11Deelori ta`m nee tlaqi awa waara'hh qeeruui slafingw koo'm oo amo`r Mungu' daa'hh tu' uda`' ngire i da`h. Inooin tare sihhiit nar ya'aain. Nee mukda' xumiis da'ayer yaarii ngure ee'r. 12Aluuwo aaruuseeda' tsa'r ur kare axaa's ar gawaa' dawri daahh ngire be't' Tsa/amari ay Amoori" Tara tsa/a'n gawaa` dawri i de` baraa` hunka1y nee wakuuser'in kada` ngire ge/ee`r.13Qoomaada'r kilae kunseeli nire hardat barta' wa'k ar gexsa ire hui' baraa' baduuda' mibaango oo gixsa. Mu'k kume`r faangw kure tsuu/ nee kunseelida' nee mu'k a nee't da'aye ngure ee'r Mungu dawri kure xirfeemus. 14Slahha' amuu' tsa`r a waara'hh. Galaaweek slahha'amuu' ta'm i hi' iit nar gaanslaay.15Malaykimoo` faanqw tarumbee'ta ngire ifaa'hh. Afo`r yaarur ar urer ire ilawa'ts gawaa` dawari wa ale ire oo' "waawuti iima`r baraa' yaamu alkwi i ar aakoore'n nee kristowo's. Nee ino`s a waawutmo ay alhhe'ee say wasle.16Nee bariiseeda' mibeeri tsa`r nee tsiya`hh tada' dir geera' Mungu' wa iwiiwiit baraa' kiteeni aleesleemuuwo tare guruunguree iimiit dir geera` Mungu i ale` Mungu kure sluufimiis. 17Tare ooin, "Aten kuu`ng u sluufimiisaa`n. Aakoo' Mungu' Aleesleemusmoo Moro' slee`meero kuu'ng a kwada' da`w, nee iimir aange sleeme. Asma kuuing alee sleemuuwo'k kwada' ur ukwa o't. Nee aka waawuti' un.18Mu'k xoordu ina buu'hh ala dilheewo'k naa harda'h. Nee sla`m qooma naa harda't ar mu'k aa hha'n kuwa sakwasleemuuti. Nee sla'mi qooma naa harda't, ar sagadiyuuseero'k kawa slaqoin i hariisi sagadiyuuseero'k tadar` aaruuse. Nee muko`k kwada' hhohho' tam mukda' slee'meeru oo kuuing ilaiwawaa`/. a ba`r mu'k nina'kw laqaa'aba'r mu'k ure`n. Nee sla`m` qooma naa harda't ar mukda' yaamu ngi hhiti tiim kuwa hhitin.19Aluuwo doo' Mungu' kwadoo' gawaa' dawri i dirii kure gwee'r, nee sandaka moodoo` alqado'r Mungu' ire geehhoa'y baraa' do'owo's wa ale. Mankari ire werere'eliin, afoo kare axaa's, xuuraai ire xuuuru, kwarara/a ire kwarara'/ nee tluuwaa'y yaarii oo tlaa/e ire tluu'u.
1Laya`r ur ire geehhoee'r gawaa' dawri wa ale. Layaari` a /ameenir ta tsiituis nar tseelima, nee slihheengw i baraa' tsa/a'aa' ya'aawo's i dirii. Nee ga'r gawaa' sago's a slama'ngw tsatse/oo miba'nee tsa'r. 2/Ameeniri ino`s a tsiiha'y i /aa/amiin asma aslta xwayla nee as slahh'amaaye'r xwayla.3Laya'r hatla` ire geehhoee`r gawaa' dawri wa ale. Layaari a amaatoo/ir yangaaruir ar daa/aa't. Amaatoo/iri sagii koom a faangw nee xareemii mibaangw. Nee gawaa` sagiiwose ga'r koon a slam'ii faanqw. 4Hhayoo` amaatuo/ini tsatse/oo gawaa' dawri' dawri ngure duuruuxu`n ngure kwakwaa'hh gawaa yaanuu u' i ale tsatsee/oota duuruxu'n a barta' wa'k baraa baduuda' ta'm oo tsatsee/oo dawri slee'meero. Amaatoo/i ire sihhit dir geera /ameenida` xwayla'r slaa as na/aywo's nguwa gu'/qooma'r ino`s bar na/aay ngwa as xwayluuir.5/Ameemida' na/aa'y Garma ngure laqwa'/ na/aaywi an kwada' xoordu slee'meero ngi de'eem nar hharta muqsli. Na/aywo's kurer tla'y qoomada'r kila' ay amo`r Mungu ay amo`r kitaango`s kwadaa` aloesleemu. 6/Ameenida' ire go'p ay baraa' yaamuu duru'q. Amoodaa diro`s kaa amohhe'ee's nee Mungu as kawa amooda' wa /aymusi deelo kumoo` wa'k nee tsiire tsa'r nee mibeeri lahhoo'.7Gawaa` idorihe slaqwara nire ti' it Mikaeli nee malaykaduuwo. tare slaa'qw as amaatoo/idar' ur kawa baali. Amaatoo/ida ur dinkwa ne malaykaduuwo's taree slaaqw sleeme nee inooin. 8Ala amaatoo/i nee malaykaduuwo's tae baalinika, pa/ang'win ire qwaa'r gawaa' dawriwo. 9Amaatoo/ida' ur kingera kuukwaa'h amaatoo/ida'r aa'ng tada' ta babay Ibilisi nee Neetlaangw. Ino`s an tada' muu slee'meero nga//a/aay. Kingire kwaa'h baraa` yaamu, malaykaduuwo's sleeme kingire kwaa'h dinkwa nee ino's.10Ani afo'r ur ngire axaa's gawaa' dawri i wa ale i kat "Imir hinti ba/ama nee/uuru nee wawuti uma a ar Mungu 're'n. Nee aleesleemu a oo Kristowo's asma sahwa sleemusmoodo's hhaeere'n kwa yaamuu i kwaa'h , kwada' inooim ngisakwasleemaa muit dir geera` Mungu'rene tlaatlaangw nee amsiiwo.11Inooin sahwasleemusmooda' kuna harbaa/ nar /uuruu` deelmoo' beeli nea nar axweesanta' aleekal/angw'in asma inooin slafingw'in ngwa slai' iika tam gwaara sleeme nga ilagoowi ' iika. 12Gawaa ` idoorihe kuu`nga`' dawri bara/e nee kuung' kusiya sleemeero baraasi wa hoota' sleeme. Kuunga' yaamu nee tlawi a tsaxwa' sakwasleemarhu'ng kawa wa/akuta, asma neetlaang ino's na amorhu'ng i awee'r. Ino's i muner dihhko'n asma ngi xuu' gidaaba deelero's ar a met ka ureeka'.13Amaatoo/i ngawa aa'n gidaaba' ka kwaa'h baraa` yaanuu i ale /ameenida' na/aa'y garma ngwa laqwa'l ngire gusiisin. 14/Ameenida kare hhampe'eeni tsa'r i harus oo gwareesida' ur as ino's iwa /akit ay baraa yasmuu duru'q ay diros' tada' ino`s kawa /ay m aa misi qooma`r kureeri' i ta`m nee tlaqi dida' ka saaw dir amaatoo/idae.15Amaatoo/ida' sra'aay idor yare ngire dux baraa' afko's wa ale aluu' /ameenida' wa ale as yaaeeda' /ameeni ngiwa hayot. 16/Ameenida kare alee/iis nee yaamu, yaamu afa ngure awaa/lii yaaeeda' kare guu'/ kada amaataooli adux` baraa` afko's wa ale. 17Amaatoolida ' /ameerida' ngire'i buhh ire slaqwara'r ir dir xwaylar /ameenida tada' a mat, Inooin a mukda`' hara'eya'r Mungu nga oh nee mukdoo' aleekala/angw Yesu ngu koo'm. 18Amaatooli ire sihhit gawaa hhasa`ngw afkos tlawa'.
1Aluuwo makito'o ona a'r i baraa' tlawita' wa ti' ii mi't. Xareemiwos a mibaangw nee sagii ngi koon a faanqw. Nee xareemiwo's a slam'i mbaangw. Nee g'r gawaa' sagiiwos a umii gootlitliingw gawaa Mungu. 2Makito'ooda' na a'r slaqsaywo's a idor duiuma ya sawo's a ido`r kwadoo' makito'or ta babay duu'bu. Afko's a ido'r afko diraagw. Amaatoolida ur nakito'oori ngire /uuruu` i haris nee kitaangos oo aleesleemu nee ngire aleesleemuu' yaariir i haris.3Nee sago's oo wa'k ura a'r a ido`r sa'go ta tliqus nar tliqsanta gwa'ara ala inkahhaydos' gwa'ara kwa hho'ee's. Yaamu slee'meero makito'ooda, ngire sa waa/oo/iye' kare digar deel. 4Amaatoo/ida, ur karenxirfeemiis asma idooda' makito'ooda ngawa aleesleemu i haris makito`ooda' slame kare xirfeemiis tare ka'h "Hee` slaqa's nee makite'oori a ma'a" Nee sla`mi hee` makito'oori ngi aleeslaw slaqwaaraaro a mu' a'.5Makito'ooda' kara afko` i harus oo /ayme'eeri uren oo gootloo ngiwar axwe's sla`mi aleesleemu ngure slee'r oo gadiyee't ngiwa tlehh slihheeri mibeeri tsiya'hh nee tsa'r. 6Makito'ooda' afa ngure awa'tl Mungu ngure gotli nee umoo' Mungu` sleeme nee hotaing Mungu nee tam kwada' slee'meero oo gawaa' dawri hoota'.7Sla`mi makit' ooda kare ya/aama a harus oo iwa sla'qw nee mu'k hhohho' oo Mungu' nee nguwa harba'/. Aleesleemu ngure slee'r gawaa' umoo`qo tlahhagwu, nee umoo,qo xoorooro. 8Muu slee'meero oo baraa` yaamuu' wa hoo't makitiooda' ka i gurunguree' iit. kwada, ume'e`ri`n ta gooinika' baraa' Kitaa`buu`doo' slafiingw iimir iimufu`ngw yaamuuwo. Kitaabuuwi oo slafiingw yaamuwwo. Kitaa`uuni oo slafiingw a oo deelmaa' beeli kwada' ta gaa's.9Hee bar iia ngi ko`n i axaasi. 10Hee bar kwa tseegimo`r i gooin aqo kun tseeg. Nee hee bar kwa gaase'r i gooin nar paa`ng aqo kun gaa's nar paa'ng. Baraa' kaangwihe mu'k hhohho'i oo Mungu gar slai qitla nee haratlintaao.11Aluuwo makito'or hatla ngire a'r makito'oori i ti' iimit yaamuu' wa ale makito'oon` xareemiwo's a tsar a ido`r xareemit deelmoo` beefi makito'oori bir axwe's afooro's a ido'r tada ar amaatoolir ur. 12Makito'oor aleesleemuuda' slee'meero oo makito'ooda'r geera' ngun ar gadiyu's dir geera makito'oodar geera' wa ale makito'oori` yaamu ngina harakeemus nee mu'k baraa yaamu,u wa hoo,t slee`meera as mahito oodar geera kawa i guruunguree 'i ti mahito' oodar geera ar tliqsanta' gwa'ara nga sleer.13Mabito'oodar tsar layda uren ngira tlehh it tam asla in awe't gawaa' dawri wa ale ay baraa' yaamu dir geera' mu'k i ale.' 14Nee ino`s mu'k yaamuu' wa hoo't ngun paslimi`s nar layduu`wos kwada tlehhit dir geera' mahita'oodia geera' waala ino`s mukda' gawaa' yaamuu' wahoo't ngun babeer gidaa'ba "Mungu'fadabaa'r tleehhaak oo alaqasay` makto'ooda taa inkalhay' i qaas nar paa'nga nee ire mal sla'f.15Makito'oodar` tsa'r alees/eemu ngure male' s/ee'r oo Mungu u'da' taa dabaa'r aleehh nguwa hiinsloo` i qas as munguu do's ta a dabaa'r tleehh u`wa axheesi. Nee sla`mi aleesleemu ngure s/ee`r oo iwa hara'eyiyiin gidaa'ba mukda`' mungu`iwi taa dabaa'r aleehh ngwa si' i guruunguree' itaro inooin ki'tsu/i. 16Nee ino`s muu slee'meero ngure haraeeyiyin a mu'k niina`k nee oo ure'n daqaare mee narkuuse mu'k /awaale, nee mu'k lawaale, nee mu'k lawaa leenooka' sleeme. 17Nee slami ire hara'eeyiyi`n gidaa'ba hee' layaari` ngi koomaaka` ino's gaa mingaa tlaa`xw, laqaa' mingaa werii'. Layaari an umoo maki'to`ooda' laqaa` faaro'r umoowo's.18Diiri an dir`sagaaloo'r slaa' Hee fuqura'ngw koo'm faaro'r makito'oon` ngi faari. Asma faarooro's a faara'r lee. Nee faarooro's a tsiire lahhoo' neemibeeri lahhoo' nee lahhoo`'. 666
1Ani nire qaytsiit deelmoo' beeli ngure a'r a sihhiit gawaa` tlooma'r Sayuni. Nee mu'k kume tsiiruu' wa'k nee mibeeri tsiya'hh nee tsi`ya'hh dinkwa nee ino's. Gawaa' gitsee/aa` mukwihe ga`r ta gooin a umoo` deelmoo' beeli. Nee umoo` saabuu'wos. 2Ani afoo ngire axaa's ar gawaa' dawri' daahh. Afooda` a ida'r afa'r ma'ay yaariir oo wa/amuma' baraa' wa/a'ngwi ole' nee ido'r afo'r mu'k iniimba'r diif, qooma'r inooin iriimba'r in ngiwa difiya'.3Inouin daaangw /abe'n kuna daa' dir geera' kitaangwdoo' aleesleemuu' wa ale` nee dir geera morooda' slaa'f oo tsiya'hh nee dir gee dir geera' bar`iseeda' Ala hee` daa' angwda`' untsaahharo ngire aleeslay i kaahh aqo har mukda' kume asiiruu wa'k nee mibeeri asi`yahh kwada, taa tlaa'xw baraa' yaamuu' wa ale. 4Mukwi uu kwada' taa slasla/aareemisiika' dir /ameesnaro, inooin taa duuxuxunika' inooin deelmoo' beeli kun digir-deliit amo'r iqo kaya. Inooin ka blaa'xw baraa' mu'k wa ale as tawa bu'ungw geera oo Mungu' nee oo deelmon' Beoli. 5Nee gawaa' afii' ine lama i ka'hh asma inooin tla kweema ka tleehhiika'.6Malaykimoo' hatla`' ngure male` a'r i gawti dirii' baraa' tlafa'ngw dawri. Malaykimoowi i yalabto'r hho' ko'n ar alhhe'ee'say wasi ar aliki/itoo'ay dir mu'k beraa' yaamuai wa hoo't dir umoo'qo xoorooro, nee tlahhaywo nee umoo'qo tsifriro nee muko. 7Ire tsee' nar afo`r ur ire oo' Mungu' ila wawa/aak nee xirfeemisaak Asma siiwa na harda't ar ino's sakwasleema ngiwa tleehhi, gawaa' idoorihe, ino's i guruunguree' ii miitaa'k. Asma ino's an tleehharusmob dawri nee yaamu nee tlawi nee iloo' ma'aywo.8Aluuwo, malaykimoo' hatla`' oo tsa'r aluuda ngire dee'l ire oo`' Gixsada" ur ar Babeli aa hu`' Gixsari an tada`' xoordu slee'meero nga wahami`s nar wahangwdoo` tsatu' uumaro's wahe`ngwda`' i buhhaa` Mungu' huwahuuw".9Malaykimoo' hatla` oota'm nire aluuda' deel ire tsee`' nar afo`r ur ire oo' "Umoo'qo heewo oo makito'oon nga i guruunguree' i itmee Mungu'wo's kwada' taa dabaa'r tleehh nee oo lay'r makito'oo nga slay gawaa' gitseelawobe laqaa` gawaa` dako'a. 10Hee` idoori waha'ngw buhhaa` Mungu' ngu wah kwaada' taa baraa' xooslmoo' buhhaawo's i tleehh sla`mi kwa aleedoogiika nee ma'aay. Nee sl`ami hee' idoori ku slahh3'eemiis nar asla nee aar asltada' dihh ar kibiriti dir geera' malaykiduuda ' hhohho' wa ale nee dir geera' deelmoo'beeli iloo` ma'aay tsinquu'ma'aay.11Quur` slahhe'ee miisoo'in ina tsa/aa'n gawti ala' ay alhhe'ee'say wasle. Mukda`' makito'ooda' nga i guruunguree imiit nee umoo'qo leewo oo umoo' makito'ooda' ngwe slay tawa layaaro's inooin amohhooa'r ta slay tawa layaaro`s. Inooin amohhooa'r ta slay i ka'hh tlaatla/aangw nee amsiwo. 12Baraa' kaangwihe mu'k hhohho' oo Mungu' kwada' hara'eyar Mungu' nga oh nee oo aa komiit Yesu haratlintaaooro inooin ga'r ta slaia qitla.13Aluuwo afo'r gawaa' dawri daahh ngire axaa's i kat "Gooiimeek, mu'k amohhoo' a kwada' a hha'n baraa' Aakoo' i ale' iimir hinti" Qeeru ire oo' A lo' asma inooin ta huagwi/ alauu' daawitime' ir'ne. Asma /aanuu' tlehhimi` ii' in ti alkona' nee inooin.14Ani nire qaytsut hunkir /awaak ngire a`r nee gawaa' hunkirihe, oo wa'k a iwiit ino's a ida'r garma hee, Gawaa' sagose gar' ko'n slama'ngw miinsli. Nee baraa' dakose ga'r ko'n a tsata'y dihh. 15Malaykimoo' hata' nire ti' iit baraa' Doo' Mungu' wa ale, ire tseeimin nar afo'r ur amo'r kwada' aa iwiit gawaa' hunkida' i ale ire oo' "Tsataywo'k taataahhek nar bu'uumeek asma qooma'r bu'uungw aa xee'r asma batangw baraa' yaamu aa hamaa'r". 16Nee kwada" aa iwiit gawaa' humkir i ala' tsataywo's ngure ya/aa'w baraa' yaanuu' i ale yaamu kire bu'u'n.17Malaykimoo' hatlai nire ti 'ii' t baraa' Doo' Mungu ' wa ale, do,doo' gawaa, dawri' i dirii' malayla`moowi` sleeme i tsata'sy dihh ko'n. 18Malaykimoo hatla' nire tii iit baraa' mee'sdadar ilahhooa'r wa ale. Malaykimoowi ino's a kwada' alee sleemuu' as/ta' koo'm. kwi ire tsee'i nar afo'r ur armo'r kwada' tsata'y dihh koo'm ire oo' tsata'ywo'k kwada' dihh taataahheek aleemea' nalaa' xa'anoodoo` sabiibu oo baraa' yaamu bu'uumeek asma na/aa' sabiibu maa lo' wa hamaii'.19Malaykimooda' tsata'ywos' ngure ya/aa`w yaamu i ale na/aa` xa'anoodoo' sabiibu oo baraa` yaamu ngire bu' u'n na/iidoo' sabiibu ngire kwaa'hh baraa' boho'ngwda' na/aa sabiibu kiwa tsoo/iti boho'ngwda' ur oo buhhaa' Mungu'. 20Na/aa' sabiibu kire baraa' boho'ngwda' wa tsoo/in afeenir gixra'r wa ale. Tseere nire baraa' boho'ngwda' wa wa'/ ire harda'tay afi qooma'r afii faraa'say. bahheero a ido'r kilomee'ta'r tsiire ta'm.
1Aluuwo laya'r hatla' ana gawaa' dawri waa'r a laya'r nee a'r waa/oo /amo'r koom. Layaari a malaykaduu faanqw oo diftar faanqw ngi koom. Diftari faanqw a tada' r alhhe'eesaay asma buhhaa' Mungu' na boo/ii nar diftari.2Aluuwo garka ngire a'r a ido'r tlawita' gwa/aat idor kioo'r wa ale artaa aleedoo'k nee asla mukda' makito'ooda`' nga baa/nee Mungu wo'se kwada' taa dabaa'r tlee'h , nee faaro'r umoowos` kwada' mukwi sleeme una a'r , inooin taa sihhiit afe tlamitada' gwa/aat as ido'r looa'r wa ale: Inooin ta irimba'r Mungu. ko'n.3Nee sla'mi inooin daa'angw ta daai' a oo Musa, sagadiyuusmoo' Mungu' nee daa'a'ngw delmoo` bee/i ta kaahi. "Aakoo' Mungu' Aleesleemusmoo' Moro' slee'meero tlehhemi' iiwo'k ki uren nee waa/oo/armo'r kona' waawutmoo' xoordu slee'meero. Kuing urduuwo'k i ganaa iya ' nee slanu' a oo ha' 4Aakoo' hee' kuing u da'ayumiitaaka' a ma'a' nee hee' umoowo'k xirfeemu`saaka' a maa' Asma oo hhoohhoo' a kuing ki/o'k xoordu slee`meero ni hardihiya' nee nire geeraawo'k i guruunguree'iimitiya'. Asma tlehhemi' iiwo'k oo ganaa'a' naageehhooye'.5Aluu` moroowihe nire qaytsiit Doo' Mungu ngure a'r kwa wa gwee`r do' wi a hee' mada'r aleekala/aangw, tada' gawaa' dawrii' i dirii'. 6Malaykaduuda' faanqw kwada' diftada' faanqw koom nire ti' it baraa-doo` Mungu' wa ale, inooin kaa tsiitimiis nar inqwaanoo' /awa`k lo' wa ale oo miirii/ nee sla`mi gawaa' daleebabuu' ine ga'r ta tsegiit a hime'er miinsli.7Nee oo wa'k baraa' morooda i slaa'f tsiya'hh qwaree/imaa` faanqw oo miinsli ngire harmiis dir malaykaduuda'r faanqw qwareeliimaaka' kaa hatsu't buhhaa' Mungu he. Inoo's an kwada' slaa'f ay aehhe'eesay wasle. 8Doo` Mungu' ire haats quuiro tada' amo'r xirfuu' Mungu daahh nee amo'r aleesleemuuwo's sla'mi hee' dahrmuu baraa' doo- Mungu ngwa aleeslay i kaahh ay dir malaykaaduuda' faanqw diftada` faanqw ngire hhe'eesiya'.
1Ani afo'r ur ngire axaa's baraa doo' Mungu' wa ale' Afoo'ri malaykaduuda' faanqw ngire bet, "Tlawse' qwaree/iimaada' faaqw oo buhha Mungu' gawaa' daandoo' yaamu ti iku'use`'.2Malaykimoo geera ire tla'y qwaree/iimoowos' ngure ku' uu's gawaa' dandoo' yaamuui' i ale muukda' laya'r makitu'oodai ngi koo'm nee munyuwo's kwada' ta dabaa'r tlee'hh ngwa i guruungu ree 'ii miit mukwi um'een tlakw ngure aye' oo slahhe'eemisa'.3Malaykimoo tsa'r qwaree/iimoowo's ngure ku'uu's baraa' tlawi nee ma'ay tlawi nire tseere tleehhitii`' idor tseere'r hee aa gwaa' nee moroo' slee`meeru kwada' slaa'f oo baraa tlawi ire hha'n.4Malaykimoo` ta'm qwaree/iimoowo's ngure ku'uu' baraa yau nee baraa' tsingqu` ma'ay nire tseere tleehhitii. 5Ani malaykimoodo` aleesleemuu' koo'm dandoo ma'aaywa ngure axaa's i kaali "kuu'ng kwisi hhoohhoo' kuuing a kwada' da'w nee kwada' qaroo' daada`w, kuing a gan'amuu' moo'n asma kuu'ng kwasleema'r idoori kawa tle'hh. 6Asma inooin tseere'r mukda`, hhohho' oo Mungu, nee ar aanuuse kawa ku'u nee hinti kuu'ng inooin ika tseere'r i haris kawa wahi nee idoori a ido'r hariim dir' ine. 7Aluuwo afoo ngire axaa's a'r baraa' mee`saae' ilahhooa'r daahh i kat "Aakoo' Mungu' aleesleemusmoo moroo ` slee'meero sakwaslee maar'ok ar lo' nee i gar'amuu' koo`n."8Malaykimoo' tsiya'hh quaree/iimoowo's ngure kuu's gawaa dandoo' tsee/imaa' i ale. tsee/imaa ya/aama ngire sla'y ar nuu' nguwa da/a/a'n nar asla. 9Muu kare da/a/a'n nar asla nar da/a/a'ngw ure'n ala tam idoorihe inooin umoo` Mungu' ngure gotlitu' kwada' alee sleemuk koo'm daandoo' diftariye, nee sla'mi ta hhoi'ii'inika' nee Mungu' kwa xirfuu' i hariisiika'.10Malaykimoo' kooa'n qwaree/iimoowo's ngure ku'uu's gawaa' kitaa'ngwdoo' aleesleemu oo makito'ooda' waawutiimaro's kare giwtir i kwaa'hh muu' tsifreeri'in ngire kikiihh as slahha'amu. 11Mungu' oo gawaa' dawri kure gotliit as slahha' amuuin kwada' nee as un'eerida' naa slaslage slaimi' tlehhemi 'ii' in kwada' kaa hhoi 'ii' inika'.12Malaykaimoo' lahhoo' qwaree/iimoowo's ngure ku'uu's baraa' yaaeeda' ur ar ta babay Frati. Ma'a'y yaaeeda'i nire kahii' as waawitoo' da/a'w daahh uriwo'in kawa tleehhi. 13Aluuwo qeeruu' t'am oo slasla/are'n ngure as oo slaqa's nee tlapepe'/. Qeeruuwi amo'r dahhi a baraa' afko' mahito'ooda' nee baraa' afko' aarusmoodoo' lama. 14Qeeruuwi a qeeruu' neetlaame kwada' laya'r tlehhiet, Inooin tan tlatla'y amo'r waawita' slee'meero oo baraa' yaamu as nguwa dinkwar` i haragaasi as slaqwara. Slaqwaarari i tleehharut a boolooda`' ur ar Mungu' aleesleemusmoor moroo sleemeero.15(Qaytsuit ani` ni harda'h ido'r fisusmoo' wa ala' Hee` amohh' a kwada' damawaa`n nee tsitaywo's ngu amohhe'ee'mis as maa hi' iimiit nar /aaakweta' ta'ns muu alsi' i muuw'os mungaa a'r.) 16Qeeruudi waawitooda' ngure buruumbuu'r dida' ta babay Harmagedoni tsifri'r ebraniano.17Malaykimoo' faanqw qwaree/iimoowo's ngure gawti tsifaaqaa's, afo'r ur nire baraa` dee' Mungu' da'hh baraa' lata'ngwdar aleesleemu. Afoori ire oo' A bu'uit tleehhamutaro. 18Qoomaada'r kilae mankari nire harda't nee xuuraai, nee kududuhaay, nee kuuseelia ur nire harda't kunseeliri ku la' wa ur bam kunseelir wa ar ido'r ti aaa belee' ti ' itika iimi`r hee kuwatleehhi baraa' yaamuukee. 19Gixsada' ure kare qasmiis badu ta'm nee gixsaduu' koordu nire yaamuu' i paahhii' Mungu' gixsada'r Babeli tada' ur ngire insla'y ngire xooslmoo' waha'ng i haru`s oo buhhaawo's.20Umoo'qo yaamuu' kaahaar oo tla/a'ngw tlawita' i diriia' nire ilaa' wa qwaarii' nee Hom'isleeme kire ariika'. 21Tluwaa'y tlae/e oo ur lo' wa ale oo gawaa'dawrii daa'hh ire tluu'w gawaa' mu'k i ale` tlaalee' tluwaywi iileeemaawo a ido'r kilo'r mibeerii kooa'n muu Mungu kure gotliit asma diftaada'r tluwa'y tlaale, asma diftaaro's ti kalo' wa ur kaagw kila' wa ale.
1Malaykimoowa'k nire harda'h ino's a malay kimoo'wak baraa' malaykaduudu' faanqwe kwada' qwaree/iimaa faanqw kooma. Ino's ire axwee`s dir'ee i ale' ire oo' "Qwalang amoori, ani sakwasleema'r tsaatuso'ooda' ur ngi laqaam diro'k i ale ino's a tada' 'aa iwit gawaa' ma'ay yaariir i ale". 2Uaawitoo' baraa' yaamu aa fuquu's nee ino's nee mukdoo' baraa' yaamuu' hoo't kwaa oonitimiis nar waha'ngw tsaatu'uumaro's."3Malaykimooda' ani irer tlay nar baraa' qeeru ay baraa' yaamuu' duriq. /Ameeni ngire a'r aa iwit gawaa' makito' o'r daa/aae lo' wa ale. Makito'oori i hats umii gotlithingw segii faanqw ngi koon nee xareemi mibaangwa. 4Nee sla'mi /ameenida`' kaa tsiitiis nar inqwaroo' siira/ate'n nee oo da/at'n. Ino's ka siluguu's nar miinsli nee nar tlaa/eda' tloxo ur'en nee nar bo/'duu' hhohho' ino's i xooslmoo' koo'n oo miinsli baraa' dakose. Xooslmoowi aa haa'ts moree' tlakwe mee umoo'q slas/a/aruu' tsaatu' uumarose. 5Nee baraa' gitsee/awose umoo' lu/aara'y kwa gooin gidaa'ba: "GIXSA'R BABELI AR UR AAYO'R TSAATUUSE SLEE'MEERO NEE AAYO'R SLASLA/ARU SLEEMEERO OO BARAA' YAAMU".6Ani ngire tsaa`hh gidaa'ba /emeenida' kaa oonitiis nee tseere'r mu'k hhohho' slee'meero oo Mungu' nee nar tseere'r mukda' taa tsuu/ as Yesu kuwa aleekala/a'n. Ani ino's ngiwa a'r nire waa/oo'/ lo' wa ale. 7Malaykimooda' ani ire bay "Ga'r ta waa/oo/omi'm a mila? Ani lufaara'y /ameeniri' ngu oo' diro'k i ale' mee oo makito' oori /ameeni ngi gagariim makito'oori /ameeni ngigagariim, makito` oorir sagiifaanqw nee xareemii mibaangw.8Makito'ooda' taa aa'n ino's geeraawo i deer ala hinti i ka'hh nee ino's i ti'it wa baraa' boho'ngw da' a fsareree't wa ale nee ire t'lee'r amor qwanaay. Nee mu'k baraa yaamuu' wa hoo't kwi umii'in taa gooinika' baraa' kitaa'buu' slafiingw iimir yaamu kawa tleehhiika', inooin ta waa/oo/ qooma'r makito'ooda' bar ka ar. Asma makito'oon' geeraawe i deer, da hinti i ka'hh nee aluuwo i harda't.9Baraa' kaangwihe gar ta slai a fuquraangw. Kwadoo' sagaaloo'r koo'm sagiida' faanqw a tloni' ii faanqw oo /ameenida' aa al iwit. Nee slaimi sagiida' a waanitoo'faanqw. 10Inooin a waawitoo` faanqw waawitoo' kooa'n kwa daraa'hh qaroo' ale, nee oo wa'k i deer, oo hatla' na hardahiika' kwi bir na harda'h ino's deehor i wa hooti ka ureeka'.11Nee makito'ooda' geeraawo da'w nee hinti' ka'hh ino's an waawutmoodoo' dakaa't. Nee sla'mi ino's an waawitmoo' wa'k baraa waawitooda' faanqwe nee ino's ibara' qwanee' ka'y.12Xareemida' mibaangw oo taa aa'n a wawitoo` mibaangw. Inooin waawuti' iima kaa slayika'. Ala inooin waawuuti 'iima ka sla'y tawa idor waawita 'ar har qooma'r looa'r wa'k dinkwaa nee makito'ooda'. 13Inooin axweesantain a wa'k ga'r inooin ta slai amakito'oola' kan /uuruuin i harii s nee aleesleemuuin. 14Nee inoin koka' ta slaaqw nee deelmoo' beeli. Ala deelmoo' beeli inooin ngi harbeaf, asma ino's a aakoo bariisee neo sla'mu` ino's a waawutmoo` waawita' Nee muko's kwada' ta atee't mee oo ta tsawaa'r nee oo insereehhi'wa'sl, inooin baali ngi slaya' dinkwa nae ino's.15Aluuwo malaykimoo`da, ire bay "Ma'ayda, taa aa'n kwada" /ameemida' tsaatuso'o aa al iwit a muu nee boo/aay nee xoorda nee tsi`fri.16Nee xareemida' mibaangw oo taa aa'n nee makito'ooda' koka' /ameenida' tsaatuso'oo ngi aahhiye' inooin /ameenida' ka /eetla kus'oo tleehh kare /aankweetsiis, fu'unaywo's kire /aay nee kare xaawu'y nar asla. 17Asma Mungu' inslaslangwi ngwaa qaa's baraa' mune'r'in i ale' as kawa tleehhi tada, ino's slai nee inooin tiwa axweesani slaslaya' gidaa'ba waawutii ii mar'in kawa hariis dir malato'ooda' ay dir axweesanee Mungu' i `boo/i.18Nee /ameenida' taa aa'n a gixsada' ur tada`' wawuti `iima'r koom daardoo' waawitoo' baraa' yaamuuka`'.
1Aluu' moroo wihe malaykimoo' hatla' ngure a'r malaykimoowi i awdiit gawaar' dawri wa ale. Ino's aleesleemuu' u'r ngu ko'n yaamu kire gwa/atiis xirfuuwose. 2Malaykimoowi ire tsee' nar af'or ur ire oo`i "Babelida" ur aa hu' ino's a hotanqw neetlaame'r tlakw tlehhit , nee sla'mi' a mar ir umooqo tsir/ir tlaakw tada' ta ahhiiti. 3Asma mu'k xoorda slee'meero wahangwdolos' tsaatu' uumaro's ngwa wa'h. Wahangwda' i buhhaa' Mungu' huwahuuw. Nee waawutoo' baraa' yaamu aa fuquu's nee ino's nee halaanu' uuma'r tlehhiit baraa' yaamuuwo aa daqaari' iis nar daqaari 'iis nar daqaari' ii maro's tada`' ur ar har qoomay wasl.4Ani afo'r hatla' ngire axaa's ar gawaa' dawri daahh, afoori i kat. "Mu'k ee', kuunga" ti'iite' baraawose as ma dinku' uu mitaara' nee ino's baraa' tlakweemaawose, nee sla'mi as kuunga' mutuundaa diif nar diftaaro's tada' ino's kawa difi. 5Asma tlakweemaawo's naa tlahhii' nay hardahii' gawaa' dawri i ale' Nee Mungu' tlakweemaawo's slee'meeronga insla'y. 6Kuungs' ino's buaak nar idooda' ino's ar bu' uu's ka bua' sagaa'wa tsa'r wa ale ar tlehhemi ' iiwo's kwada' Ino's wahaasaak nar wahaangw oo ido'r kwada' ino's muungwa wahamis, ala dirose doogaak sagaawa tsa'r ale.7Slahha'amu nee gurhaami diro's i hariisaaak nar idooda' ino's taar xirfeemis nee ar ho't nar slafingw dihhooa, asma ino's i kat baraa' muunoo'wo's i ale gidaa'ba ani a waawito'o sla'mu a kwaalo'orooka', ani gurhaami a boloo araaka',. 8Ala as ino's awa idoori kat diftaaro's i baraa' looa'r wa'k i harda't gwa'ara, nee gwhaami nee giyee't , ino's kare xaawu'y nar asla ka'ngw kilae. Asma aakoo' Mungu' oo ino's nga sakwasleemuut , ino's i /uuruu' ko'n.9Nee waawitoo' baraa yaamu kwada, naa fuquu'sii nee ino's nee oo naa aldiihhouusii nee ino's inooin tare tsuhuum iit qwir aslta' ino's nga xaawuur bar kaa ar. 10Inooin tare amo'r saaw sihhiit as tawa da'ayuuniiti slahhe'eemisoowo's kwadae. Tare oo' Gixsada' ur ar Babeli, gixsada' /uuruu' koom hhiintloow'k ka gawit asma gawaa' looa'r wake gakwasleema na harda't.'11Nee mukda' halaanu'uumar tlahhiit baraa' yaamuuwo inooin sleeme ta /aa/amin nee ta tsuhuumiis as inoos asma hee' morooin kwada' ngu tlaxuu'm i kaahh alkwi'i. 12Morooin kwada' ta tlaxwaaxun a kwi miinsli, nee lapiya', tlaa/eeda' tlaxouren nee bo/oduu' tlaxo uren, inqwarooda' /awa'k oo hhohho nee kwado' siira/atin, inqwarooda' natsatsaa' nee kwada da/aten, umoo'qo xa'anoo' xaraangw tsuu' nee umoq'o xooslmoo' taa tlee'hh nar xareemii daawe, umoo'qo xooslmoo' taatlee'hh nar nar xa'anoo' tdaxo u'r nee kwada' taa tlee'hh nar muqsla laqaa' nar muqsla'r da/aten, laqaa' nar tlaa/eeda' tlaxouren oo ta babay marimari. 13Nee slami qafooda' xa'ana oo xaraangw tsuu' oo taa baraa' di/ita' i qamaamin xwatsooda ta da/a/an oo xaraangw tsuu' nee dilitada'r xaraangw tsuu' nee dilitada' tada' ta da/a/an ar xaraangw tsuu' Nee slam' difaai nee dilita' xa'anooda ta babay miseituni, puuruu'' /awa'k nee bala'ngw angaa'no hikwa nee bee/aangw faraa'say neegaardu lawaale nee tam mu'k hatla' sleeme.14Ani kiing i baw na/aa' xaai kwada' muunoowik slai naa ilaawo'k slai naa ilaawo'k wa qwarii' garaardu mutukadu moroow'ok slee`meero kwada' tlaxo ure'n nee kwada' xirfuu' koi`m a ilaawi'k wa qwaa'r sleeme. Nee slami moroowi muungu boloo' ariika'.15Mukda' halaanu' uuma'r tlee'hh nar moroowi kwada' daqaari'iima nga sla'y nar Babeli tare amo'r saawi sihhiit as slahhe'ee' misoowo's kuwa da'ayuumiti tare /aa/amin nee tare tsuhuumiis' 16Tare ooin "Hhiint/oowo's ku gawit gixsada' ur tada' ta tsiitiis nar inqwaroo' /awa'k oo hhohho" mee inqwaroo' siira/ate'n mee oo da/ate'n tada' ta su/uguu's nar miinsli nee nar tlaa/eeda' tlexo ure'n nee nar ba/oduu' hhohho`'. 17Asma daqaari' umari slee'meero a qwa't gawaa' looa'r wa'k i ole. Nee umoo'qo neewo oo naqiimaa gariaamiiss baraa tlawitoo ire sihhiit amorqa' saa'w i ala nee mukda' slee'meero oo hhayuumiit nar baraa. tlawi nar nar naqiimo nee tam kwada slee'meero oo baraa naqiimaa'wa gadiyuu'sa koka' sleemeero tare sihhiit amo'r saa'wi ale.18Mukwi ire lo'wa /aa/amin qooma'r quui kawa a'r ar gixsar Babeli asla ngawa al o't tare oo Gixsa'r ur ar ido'r ti idee`ro? Naqiimaa malaalima. 19Ahape kare kwakwaa'h gawaa' sagi' in i ale tare /aa/aamin nar afor ur tare tsuhuu miis tare ooin gixsada' ur hhintloowo's ku gawit asma muu slee'meero oo naqiimas' koo'm oo baraa' tlawita' wa hi' ii miit, inooin ta daqaari iit nar daqaariiimor gixsar. Ala hinti daqaari ii maro's slee'meero aa qwa't gawaa' dooa'r wa'k i ale. 20Kuunga dawri nee kuunga' mu'k hhohho' oo Mungu' nee ya/abuuse nee aaruuse kuunganqwalala/e as ino's . Asma Mungu gixsari nga sakwa slee muu't as tlehhemi ii wo's kwada' ino's naa kuunga' i tlehhit.21Malaykimoo' wa'k oo /uuruu' koo'm tlaa/ana ngure taataahh oo ido'r aka/a'r xoosliingw. Tlaa/aroowi ngure kwaa'hh baraa' tlawi'ti ale ire oo' "Gixsada ur ar Babeli kiing ti kwaahh nar /uuruu ido'r tlaa/anoowi ar ale' sla'mi ti ariika' boloo' ale. 22Nee sla'mi mukda' irimb'ar diif nee tam m'uk /aykuuse nee muk filimbir ifhhaan nee muik tarumbeetar' ifhhaa'ra afo'r'ika male` axaasiika`' baraawoge boloo' ale nee sla'mi mukda gadiyee'r dimbaabay ar daba' ngi xuu' inooir la boloo' ariika' baraaawoge. Nee slami afo'r tlaa/a'r xoosliingw ka boloo' axaasiika' baraawoge.23Nee sla'mi gwa/ateemaa' asaa'asi kiboloo' ariika' baraawoge nee afor garmaa' duuxuxuu'm nee ar dasir ta duxuuti ka boloo' axaasiika' baraawoge male' ale. Asma muko'k kwada' halaamuumar' tleehh inooin a mu'k aleesleemuu' koo'm baraa' yaamuuwo, nee xoordu slee'meero kina al/aya/aa'y nar da/ariwo'k. 24Baraa' gixsarihe tseere'r aruuse kaa a'r nee a'r nee a'r mu'k hhohho' oo Mungu' nee ar mukda' slee'meero ta tsuu'l baraa' yaamuuwo.
1Aluu' moroowihw afo'r ur ngire axaa's ar ido'r afo'r boo/aay yaariir oo gawaa' dawri afoori ire oo' "Haleluya Ba/ama a ar mungu`re'n nee xirfuu' nee /uuru. 2Asma sakwas/eemaro's a ar lo' nee i gana' ino's tsaatuso'ooda ' ur tada yaamu nga hhitiin nar tsaatu'uumoro's nga sakwasleemuut Mungu' ino's ngina sakwasleemuu`t asma ino's sagadiyuuse'r Mungu ngina tsu'/.3Tare malo' oo' Haleluya quuiro's i gawlti tlatlee'r ay alhhe'eesay wasle. 4Bariiseeda mibeeri tsa'r nee tsiya'hh nee moroda' slaa'f tsig'ahh tare guruunguree, iimiit dir geera' Mungu' i ale kwada' a iwiit gawaa' kitaa'ngw aleesleemu mungu kura shuufimiis tare ooin Amin Haleluya."5Afo'r baraa kitaangw aleesleemu' daahh ire oo' mungu`re'n na iia'tleesaa'k Kuunga' kusiya sleemeero oo sagadiyuuseero's kuunga kusiya Mungu' ilaiwaa/a' mu'k nina'kw nee mu'k uren.6Afoori ngire axaas' ar ido'r boo/aa'y yaaru'r nee ido'r afo'r ma'ay yaari ir oo wa/amiima' baraa wa/angw i ale nee sl'ami a idor' afo'r xuuraa ir /uuruu' koo'm. Afoori ire oo' "Haleluya asma aakoo' mungu'rein Aleesleemuu smoo moroo slee'meero ino's waawuti'iima nga sla'y.7Gimse' qwalakire baraa/are' Mungu' w xirfuu' i hariisaa'n asma qooma'r duuxo'r deelmoo beeli aa xee'r, nee dasida'r dasida'r duuxo taa qaaro amohhe'es. 8Nee sla'm Mungu dasida' nga ya/aa'mar i harus kawa tsiitisi nar inqwaraa' /awa'k oo hhohho`' kwada' lo` wa gwa/aa't. Inqwarooda' /awa'k oo hhohho'a tlehhemi' iida' ganaa'a' oo mu'k hhohho' oo Mungu.9Malaykimoo'da ino's ani ire bay "Ayme'eerika gooiimeek gidaa`ba. Mu'k amohhoi a kwada' ta kwahha's baraa' duuxo'r deelmo' beeli, ire male' bay Axweesenaywi a axweesanaay lo' oo Mungu." 10Ani nire guruunguree'iit dir ya'aawo's i ale as ino's nguwa shuufimiis. Ala ino's ani ire bay' idoosi ma tleehhiitaar, asma ani sleeme a sagadiyuusmo dinnkwa nee kuuing nee hhaewoge kwada' sleemeero oo alee kala/a'ngw Yesu ngu kooma' asma alee kala/a'ngw Yesu a qeeruu' aaruuma.11Aluuwo dawri ngire a'r na gneemitii nee faraa'sir/awaak ngire baraada' wa a'r Nee faraa'sida nga i tsa/an ku babay kwada insereehhir koomaka' nee loousmo ino's sakwasleema ngi tleehh nee slaqwara nar gana'amu. 12Ilaawo's a ido'r duuraair asla neegar gawaa' sago's a slam'ii yaariir, ino's kwa umooigooin oo hee ixuuiika' aqo har ino's kilo`s. 13Ino's kwa tsiitiis nar inqwaarir taa untsu' baraa' tseere mee umoowo's ku babay axweesanta' Mungu.14Nee boo/aaa'y gawaa' dawri dirii' ngure digi'r deelii' taa tsa/a'n gawaa' faraa'say /awa'k inoin inqwaroo kaa i tsiitimiis a inqwarooda' /awa'k oo lo' wa hhohho'. 15Nee paa'nga'r dihh i baraa afko's wa ti' iimiti as ino's mu'k xoordu nguwa daraahhi' nar paa'ngada', ino's inooin ngi sawaawuti in nar hharta muqusli. Nee ino's boho'ngwdoo' na/aa sabi l' bu kiwa tsoo/iti ngu kala/a'n bohongwdoo' waha'ngw buhhaa' Mungu' aleesleemusmoo moroo slee'meero ng koo'm. 16Nee ino's kwa umoo igooin baraa in qwaarirose nee baraa' afaa/aywose gidaa'ba 'WAAWUTMOO' WAAWITA' NEE AAKOO BARISEE"17Aluuwo malaykimoo' wa'k ngure a'r aa sihhiit gawaa looa ino's ire tsee' nar afo'r ur ire oo' dir tsir/o slee'meero ar gawti tlatlaw Qwalaas" dir moroo`/aymaada' ur oo Mungu. 18Qwalaasi fu'unaay wawita' /ayak nee fu'unee' geeraharuusir askaari nee fu'unee' askaari, nee fu'unee faraa'say' nee mukda' faraa'say i tsa/a/a'n. Nee fu'une' muu slee'meero oo mu'k lawaala, nee mu'k lawaaleerooka' oo mu'k nina'kw nee mu'k ure'n.19Aluuwo makito'ooda' ana a'r neewaawito'o baraa' yaamu nee askaa'rir'in inooin tawa burumburiit as tawa s/aqwi nee kwada' gawaa' daadoo' faraa'sir i dirii' nee a /aarirose. 20Makito'ooda' kare oh dinkwa nee aaruu smoodoo' lama, asruusmoowia kwada' tlehhemiii waa/oo/amo'r kooma' nga tlehhiit geera makito'ooda wa ala. Sla'mi ino's muunguna al/ayaa/aa's nar tlehhemi iiwos' kwada' mu'k taa al/aa'y a kwada' laya'r makito'oo nga ilao'h nee oo mungudata dabaar' tleehh oo makito'ooda' ngwa i nguruunguree'iit. koka' Asarkwawoo kire kwaa'hh slafii ala' baraa' tlawitada' asla iwa ohahhiin ar kibiriti.21Nee mukda' a meet kure tsua'/ nar paa`nga'r kwada, aa iwiit gawaa dandoo` faraa'si. Paa'ngari dir i dahha gawaa' afko's nee tsir/o slee'meero ire a'x fu'unay'ire.
1Aluuwo malayimoo ngure a'r i awdiit gawaa` dawri` wa ale, malaykimoowi dakose ga'r i kon a gweermo'r bohongwda`' tseree'` nee himoo' muqsli oo u'r diqiyaa' koo`m. 2Amaatoolida`' u'r ngire o't , amaatoo/ir aa'ng ino's an ibilisi nee neetlaangw. Ngire tse`q kureeri kumoo` wa'k. 3Ngire kwaa'h baraa` bohon`gw tseree` bahongwda" ngure tsee`g ngure kufu`lir i qaa's as ino's mu'k xoordu mungaa' male' al/aa'y ay dir kureeerida' kumoo' wa'k i boo/iya' ala aluuwo ga'r kawa harii'm a kan gwee'r har qooma'r niinawe.4Aluudue kikileerii' aleesleemu ngire a'r nee muu nga i iwiit . Mukwi` kwa aleesleemu i hariis oo sakwasleema kawa tleehhi. Nee sla'mi qeeru ngure a'r oo mukda`' ta sagiitlaa'q ar Yesu kwa wa aleekal/a'n nee ar axweesanta' Mungu'. Mukwi' an kwada' makitoo'oda' nga i guruunguree' iitiika' tam munguwo's kwadae ta dabaa'r tlee`hh, nee sla'mi layaada' kaa ohiika gawaa' gitsee/a'ine, laqaaa' tam baraa' dabaa' ine. Mukwi ire slafingw i kii/ tare waawuti ii' in dikwa nee Kristo kureeri kumoo` wa'k.5Nee mu'kaa meet baraa' mukda' aa hha'n i ale' aa mu'k slaa'f tleehhitiika' tam ay dir kureerida' kumoo' wa'k i boo/iya'. Gaari an waas/o/oo` qeeera. 6Itee' amohhoo`' nee hhoohhoo' a kwada' da'w baraa' waaslo/oo` geeraawo. Gawaa ' mukwhe gwa'ara'r tsa'r i /uuruu' koondaaka' ala inooin in geeraharuuse'r saaliingw tleehhiitiya`' dir Kristowo nee sla'mi inooin tare waawutii' ii in dirkwa nee ino's kureeri`' kumoo' waka.7Nee kureerika' kumoo'wa'k ibirnaa faakii' neetlaangw bolooda' ku gweer baraa' tseeginooro's tada', wa ale'. 8Ino's nire ti' iit as xoordu ngi wa al/ayaa/a'y kwada' baraa' buhheeda' tsiya'hh ar yaamuu' i diriia`' kwada' ta babay Goo`gu nee Magoogu xoorduka' kire burumbuur as slaqwara. Faaror' in a ido'r hhasa'ngw baraa' tlawita' dirii'.9Inooin tare tsa/e'n nar baraa' yaanuu slee'meero nee marayda' mu'k hhohho' oo Mungu' kire harwee'r nee tam gixsada' Mungu' i sla'a' an. Ala asla nire gawaa' dawri wa /e't mu'kda' ngure /a'y. 10Nee tlaangw kwada' muu' ngu al/a/aay ino's kuree kwaad'hh baraa' tlawitada' asla iwa ohahiin ar kibiriti. Dirii an dida' makito'ooda' nee awruusmoodoo' lama sleeme i dirii' iya' inooin kiree slahhe'eemiis tlaatla/aangw ne amsiiwo ay alhhe'eesay wasle.11Aluudae kitaangw aleesleemu oo ur oo /awaa'k ngure a'r nee kwada' aa gawaada' i iwiit dawri nee tslaamu gi'tsee/aawo's ngire ilagowii' nee pa/angw' in ire kahhuu't. 12Mu'k aa hha'n ngure a'r oo ure'n nee oo ninakwe. Inooin taa sihhiit dir geera' kitangwdoo' alees/eemu. Kitaa'buu' hatla`' sleeme kure gwee'r. Kitaa'buuwi a kitaa'buu' slafiingw. Nee mukda`' aa hha'n kure sakwasleemuu't ar har qoomii tlehhemii' ii' in nar idooda' kaar gooiin baraa' kitaabeemaadi' i ale'.13Tlawi mu'k a hha'n ngure du'x baraawo's wa ale. Gwa'ara nee dida'r mu'k a hha'n mu'k aa hha'n ngure baraain wa duxuutii' mukwi kure sakwasleemuu't , umoo'qo heewo nar har qoomu' tlehhemi' iiwo's. 14Gwa' ara nee dida'r mu'k a hha'n kire kwaa'hh baraa' tlawitada' asla iwa ohahiin. Tlawiti asla iwa ohahiin an gwa'ara'r tsa'r. 15Nee umoo'qo heewo oo umoowo's taa gooiinika' baraa` kitaabuudoo` slafiingw i ale' ino's kure kwaa'hh baraa' tlawitada' asla iwa ohahiin.
1Aluuwo dawri' /aben ngire a'r mee yaamuu' /aben, asma dawri doo geera nee yaamuudoo' geera na waarahhii' nee sla'mi tlawita' da'w i male' ka'hh. 2Gixsada'` hhoohhoo'` ngire a'r Yerusalemu'r /aben i gawaa dawri wa awdi't amo'r Mungu wa ale. Gixsada' kaa tsiitiis ido'r dasir ta duxuuti ar taa suluguu's as garmaada' du uxuxuu'm.3Ani afo'r u'r ngire axaa's a'r baraa' kitangwdoo' aleesleemuu' daahh. Afoori' i kat' Ga/aawaak hota'ngw Mungu' di'r i dirii'i a dir tla/a'ngw muu. Ino's ire hoot tla/a'ngw 'in wa ale. Nee inooin tare muko's nee Mungu' ino's oo kila'' tare dinkwa na inooin. 4Nee ino's hhirhheeri slee'meero ngi fiits gawaa' ilaaine. Nee sla'mi gwa'ara didae i ka'hh, tam tsuuhuumit; nee tam /aa/ee, nee slahhe'eemis sleeme i kaahh. Asma moroodoo' geera aa qaroo' waaraa'hh.5Kwada' aa iwiit gawaa' kitangwdoo' aleesleemu ire oo' Galaaweek ani moroo'slee'meero u /abeemaa` i ki/is' nee ire male'bay gooiimeek asma /ayme'eerika' a lo' nee oo hariima', haratlintaaooro". 6Nee ino's ani iire bay "Aa tleehharuit ani an Alfa nee Omega, iimu/uungw nee alhhe'eesaay. Hee' waxiit awi u ma'ay slafingw i hariis as ngiwa wahi, sla'mi oo bu'utu wasl.7Hee' harba/ati ngi sla'w ino's moroowi slee'meero ngu aal. Daqade' ani tare Mungu'wo's nee ino's tare garmaaee`'. 8Ala, mukdoo' da'ayuuse nee kwada' naa haratlinti' ii ka' nee kwada`' buhhaabuhha`' nee nuikda`' mu'k tsuu'/ nee mu'k fuquuse,nee da/a luuse nee mu'k mungu'ii' hatla'` haratlinteatii' nee lamuuse slee'meero, di`r'in a baraa' tlawitadi' asla iwa ohahiin ar kibiriti. Gaari an gwa'ara'r tsa'r.9Malaykimoo' wa'k ani ire i harda'h ino's an malaykimoo' wa'k baraa' malaykaduuda' faanqwe, kwada' qwaree/iimaa` faanqw ngi kooma', qwareeliimaada' `i' hatsi'ya' diftaada' ''faanqwe ar alhhe'eesaay. Malaykimoowi ire axwee's nee ani' ire oo' ''Qwala'ng amoori ani dasiida'r duuxo ngi /aqaa'm hare'r deelmoo` beeli. 10Ani ino's ire' ar tla'y nar baraa qeeru ay gawaa' tlooma'r ur tlaarantleer. Gixsa'r Yerusalemu ngire laqa'n, gixaida' hhoohhoo'`l i awdit gawaa' dawri wa ale amo'r Mungu'.11Gixsa'r Yerusalemu xirfuu' Mungu' ngu koo'n nee gixsari ire gwa/a't ido'r tlaa/nooda'` lo'' wa gwa/aa't ido'r looa. 12Gixsada' ku/u'ng ur ngu koo'n oo tlaarar ntleer. Ku/ungi' tsufi' ii ngi ko'n a mibaa' nee tsa'r. Nee maykaduu' mibaa' nee tsa'r tsufi 'iika', ngi`na de' ee`ne`' nee gawaa' afii tsufi' iikae um'ii mibaa' nee tsa'r kaa gooin oo tlahhi'iida' mibaa'nee tsa'r oo mu'k Israeli. 13Tsufi 'ii ta'm i bahhii da/aa'w i dirii 'ya', nee bahhii /uya tsfi'ii ta'm, bahhii basa tsufi 'ii ta'm nee bahhii /iw tsufi' ii ta'm sleeme.14Ku/uu'ngwi gixsa nga harweer kuna ihhaa'f nar tlaa/ee mibaa` nee tsa'r nee gawaa' tla/uka`' mibaa'nee tsa're um' ii ya/abuuseeda' mibaa' nee tsa'r ar deelmoo` bee/i kina gooin. 15Nee kwada' aa axwee's nee ani' ino's i daair ko'n ar taa tlee'hh nar miinsli ar gixsa ngiwa qoomeesi nar daaida', nee tsufi 'iiwo's nee ku/uu'ngose.16Gixsada' tlenango's nee inylaaxweemaawo's a ga'r wa'k. Ino's gixsada' ngire qoomee's nar daair aa'ng. Har qoomaywo's a ido'r kilomeeta'r kume tsa'r nee tsiire tsa'r nee mibeeri tsa'r tlenango's mee intlaaxweemaawo's nee tlena`ngw gawa slee'meero a wa'k. 17Ku/eero's sleeme nguwa qoomee's ga'r aa sla'y a daba`' tsiiruu' wa'k nee mibeeri tsiya'hh nee tsiya'hh ar har qoomeeda' hee /iisi ir qoomameesi.18Nee ku/u'ngda' ga'r kwar tlee'hh aa tla/uuda' hhohho' oo ta babay yaspi, nee gixsada' ga'r kaar tlee'hh a miinsli tada' hhoohhoo'' ar gwa/aa't ido'r ki'oo'r hhoohhoo'`. 19Nee tla/uuda' kufu'ngw gixsa kafi hhaaf kaa suluguuis nar tla/eeda' tlaxo uren oo dawa'eemaa' dir baba'y, tlaa/ada'r geera ar iihhafiiro a yaspi a'r tsa'r a yaku'ti tada' hurhuur; a'r ta'm a kalkedo'ni, ar tsiya'hha sumaridi. 20Ar kooa'n a sardoniki ar lahhoo'' a akiki ar faanqw a krisolit, ar dakaa`t a sabarajadi, ar gwalee'l a yaku`ti, fada' qantsaar, ar mibaangw krisopra'so, ar mibaa`nee wa'k a hiakinto, nee ar mibaa` nee tsa'r a ametisto.21Nee tsufi 'iidaa mibaa` nee tsa'r a boo/oo duu' mibaa' neetsa'r umoo'qo tsufa'ywo ga'r kwar tleehh a bo/oo'r wa'k nee uruwo'r baraa' gixsada`' ga'r kar tlee'hh a miinsli tada' hhoohhoo' tada' gwa/aat ar ido'r looa. 22Ala doo' Mungu' oo naa a'r baraa' gixsade i kaahh. Asma Mungu' aleesleemuu' moroo' slee'meero nee deelmoo' beeli inooin an doo' Mungu'.23Tsee/ima' nee slihheengw gixsari ga'r ngis qwa/a timiis i ka'hh asma xirfuu' Mungu' i baraada' wa gwa/aat nee tsaa'sto's an deelmoo` bee/i. 24Mu'k xoordu tare hi' iimiit nar baraa gwa/ateemaa gixsada'' nee waawitoo' baraa' yaamu xirfuuin ngure baraada' i huwahuuw. 25Nee tsufi 'ii gixsada`' kiboloo' tseegiika' qooma'r tlaa tla/aango asma amsi baraadae i kahhiya'.26Xirfuu' mu'k xoorda kungure baraa' gixsada' i huuw nee ilaiwa/amer' in sleeme. 27Ala ga'r slasla/aar ar baraada', ida'h i ka'hh nee sla`mi hee' moroo slasla/are'n tlehhahhiit nee hee' lamusmo i boloo' dahiika' baraada'` i ale. Alamu'k baraada' i da'h a mukda` umi' ii in taa gooin kilo's baraa' kitaa'buudoo' slafiingw oo deelmoo' beeli.
1Aluuwu malaykimooda' yaae'r ma'a'y slafingw koom ngire laqa'n. Yaaeeda' ma'aywos i gwa/atiya' ido'r /ooa. Yaaeeri dir da'hh a baraa' kitangwdoo' aleesleemu oo mungu' nee oo deelmoo' beeli. 2Nee ire waara'hh nar baraa' tla/an'gw uruwa'r gixsaa nee afee' yaaeero bahhii bartaqa'' nee bahhii bartihe xa'anoo' slafiingw i deer, xa'anoowi i laqwalin sagaa'wa mibaa nee tsa'r gawaa' kurko' wake. Naliiwo's ngire hamaareemiis umoo'qo slihheengo. Nee loo/o'r xa'anoowi mu'k xoordu ngu hhooee'mii`s.3Ga'r taa afu's nee Mungu` ka boloo' ariika' baraa' gixsarihe. Ala kitangwdoo' aleesleemu oo Mungu nee oo deelmoo beeli i baraa' gixsada'' i dirii'. Nee sagadiyuuseero's ino's ngu sagadiyu's. 4Inooin gitsee/awo's ngi ga/aya`' nee umoowo's kwaa gawaa' gitsee/uu' in i gooin. 5Amsi baraadae i kahhiya' gwa/ateemaa' tsaa' ari inooin ga'r kis yahamiisi i kahh, tam gwa/ateemaa' tsee/imasteeme asma aakoo' Mungu' an gwa/ateemaa'in nee inooin tare waawuti' ii' in ay alhhe'eesay wasle.6Aluudae malaykimooda' ire bay /ayme'eerika" a oo lo' nee oo hariima' haratlintaaoro, aakoo' Mungu' Mungu' doo' qeeruu' aaruuse ino's malaykimoowo's ngwa ya/aa'w as morooda' harda'h mar ganslaay nguwa dir sagadiyuuseero's i laqa'n. 7Ga/aaweek, ani ni harda'h nar ganslaay mu'k amohhoo`' a kwada' axweesanaa'y aaru'uuma ngwa o'h kwada' baraa' kitaabuuwi' i dirii'.8Ani Yohana moroowi una axaa's nee ngure a'r. Nee moroowi ngwa wa hhe'ee's axaasaro nee arto ani nire guruunguree 'iit dir ya'sa' malaykimooda` moroowi ngwa laqa'n as ino's nguwa sluufimiis. 9Ala ino's ani ire ba'y ''idoosi ma tlehhiitaar, asma ani sleeme a sagadiyusmo dinkwa nee kuuing nee hhaeewo'k kwadoo' aaruusero, dinkwa nee kwada`' slee'meero oo axweesana'y kitaa'buuwi ngwa oohii', ala kuu'ng Mungu' na sluufimiseek.10Ino's ani ire ba'y ''axweesana'y aaru'uuma oo kitaabuuwi muu tseega'r nar kufu'li asma qooma aa naka'/. 11Hee' haraa/untusmo i komu'ti baraa hara/untsawose. Itee ' slasla/aa'r i komiiti baraaslaslalaruwose. Itee' gan'amuu' tlehhahha iit i komiiti gan'amu nguwa tlehhiiti' nee hhoohhoo'' i komiiti kuwa hhoohhoo'`.12Ga/aaweek, ani ni harda'h nar gans/aay nee bu'utuu'ee'` i dinkwa nee ani ar umoo'qo heewo nguwa buu' naridooda'` ar tlehhemuuwo's. 13Ani an Alfa nee Omega kwadoo'geera nee kwadoo' alhhe'eesaay. Nee sla'mi awi an iimu/uungw nee alhhe'eesay.14Mu'k amohhoo' an kwada`' inqwarooin ngu hhuuntsiit. Asma inooin /tiya/aa'ma'ri hariis ar /aamuu' xa'anooda' slafiingw kuwa /ayi nee tawa baraa' gixsada`' i dahi nar tsufi' iiwos'. 15Amo'r afeenir gixsaro seeaawa i deer nee mu'k dalaluse nee mu'k fuquuse nee tam mukda`' mu'k tsuu'/ nee mu'kda'' nee mungi' ii hatla'` haratlintaatii. nee mu'kda' slee'meero oo axweesanta' lama ngi slaa' nee oo nge axweemamii's.16Ani Yesu malaykimoo'ee`' nguna ya/aa'w as moroowi nguwa aleee kal/a'n dirhu'ng i ale kuunga'` mu'k krishaana'y oo baraa' gixsaduu' dimbaba'y, ani a heeda`' baraa' tlahka'y Daudi daahh ani a xwayla'r Daudi ani a tsatsee/ida' gwa/aat ar matlatle ar ta babay haymu.17Nee qeerunee dasiida' ta duxuuti ta kaahi ''qwala'ng, nee hee' idooda' nga' axaas i ooi 'qwala'ng'' nee hee' waxiit ni hardalu', nee umoo'qo hee' ma'a'y slafiingw ngi slaa' ngi taataahhi oo bu'utu wa s/.18Umoo'qo heewo oo axweesana'y aaruu'ma ngu axaamiis kwada' baraa kitaa'bu uwi i dirii' ani ino's u gurbuu' gidaaba' hee' aba'r garka nga doo'g gawaa' axwee saraywi i ale` daqada' Mungu' diftaada' taa gooin baraa' kitaa'buuwi i ale' ngi huu daandoo' heewi i ale'. 19Nee hee aba'r garka nga /aaree's dir axweesana'y kitaa'buuwi oo aaru'uuma, daqadi' Mungu' hariima'r heeda'` ngi hengee's baraa' xa'anoo' slafiingo nee baraa' gixsada`' hhoohhooe. Hariimaro's ar ta hengeesi an tada`' iidigoowo's kaa gooin baraa' kitaa'buuwi i ale'.20Kwada' moroowi ngu aleekal/aa'm ino's i kaahi, ''reit ani ni harda'h nar ganslaay'' amin, qwala'ng aako Yesu. 21Aako Yesu kuunga'` slee'meero tundu tsuuqi Amin.