Bible

Romans

Chapter 1

¹Bulus, shewe ma Yesu Kiristi, ma yewo ti yeyan ɗiwoma Mango ɗum ma gwaduwo ti ngǝm tupǝ bishara ma Makham. ²mōti bishara ma tǝ ɗowwokoi Kilang kam rha Pokh Annabawa kam ɗum likarhkat ma kar--kar mani, ³ko ɓala ma Lau ma ni ma lawo ti tutu ma Dauda ɗa ma ndimbi yǝkh.⁴Kurho yilmani Pokh murho a parhe rhaki bi ma tǝ ndunuwa Lau ma Makham kam ndembir ma Shillǝm ma manuwo ti kar--kar Pokh mu ma rha mburho, Yesu Kiristi. ⁵Kam ma kam ni mun pukhwo we barka Kam tupǝ ma Manzo ngǝm lewe kuma ɓala ma koye ɓala ma Makham rha tai ma Mõn, kurho ndo ndurok ma yimni. ⁶Ɗa rha al'ummai moti, mai kumi yeyi mai mbaku ndu woku a ma Yesu Kiristi.⁷Tupǝ likarhkat ni tai ma Ko mai ma mai rha Roma, ma ndolwo wuni Makham, Mõn ma yewo wuni yeyen ma kar--kar Pokh ndigo wuni teken barka ma Makham, kam ndum Pokh mu ma rha mburho Yesu Kiristi.⁸Wãnde ma na zalwo kurai, timi ana wuni barka ni Makham kam ma kam ni Yesu Kiristi ngǝm mai tai, ngǝm kurho pokhye mbone jiri ma mai bwonwo pe rha pang. ⁹Ngǝm ɗum Makham ma na kummbo ti Pokh ko go no rha bishara ma Lau ma ni, Pala ma ginging kam yim ma rha Pokh no. ¹⁰Berhi kam mbosǝ rha taka Pokh no ngǝm na mbenǝ ano toi waye Wãnde ma na gangẽ mini rha yim Makham toi kam go.¹¹Na kurho ndola ɗǝye mai, ngǝm ɓa no ɓo mai benen nasen shillǝm ma kwang, ngǝm ɓa no ɓa mai ndemǝr. ¹²Na kurho ano ndole an waye gemma ɓone tondom rha mai, pala mai Kam na ne.¹³Ɗǝɗǝmo ano wuni aku ɓurhe benǝmni ɓa, Apano koye na ndoli toi kam mai (ɗa da ɗǝɗǝdo wǝ ni ɓa), na ndoli wǝ mǝni palami ngǝm ɓano waye A'ɓe ma shillǝm ma kwang rha mai pala ma rha nasen Mōn. ¹⁴Na arhi ndu ndor ma Helenawa ka ma nasen Mōn, tai ma ɓerma wu kam ma tulukhwu. ¹⁵Ɗum, mano, ɗauru ma no ana naye ɓala ma Makham rha mai ma mai rha Roma¹⁶Ngǝm na kume kawa ma ɓala ma Makham ɓa, ngǝm waye ndembir ma Makham ngem waye nǝmsi kamni ma ti ɓonwo jiri, kilang Yahudawa bii tǝmi Hellinawa. ¹⁷Ngǝm rha ndola ma Makham ti apuwo rha ɓone jiri kwato kam jiri, Pala ma ɓullumni, "Ni ɓone jiri an waye nǝmsi ."¹⁸Ngǝm shokhna ma Makham se pottu towo rha burho tomǝn shirim kummbo Kam kenndi wiye jiri ma Mõn, ma wun tu male ko jiri kurho kenndi jiri ma wu. ¹⁹kurho tǝmi wa nde ma teken ɓa bene ko Makham wun rha nda lan pe. Ngǝm Makham ti apuwo rha ndalang pe .²⁰Ngǝm wa nde ngǝn ma ni ma ti tǝmne ɗi miini ɓa wun rha ndalang Kilang ma kurho dunya. A ɗame ɓene wuni ta kam Wãnde nde ngǝni ma ti wiwo. Wa ngǝni mǝti ɗum ma ti wiwo. ²¹Ndu ndor ma ni ma tayya tai Kam njoko Makham ma ni, wai ni Kurho, Mõn ni mǝti wun kam wa nde ma mbule kowu ti ki ɓa.²²Wun ma ni kowu ano benen, ɗa wun nduwo wu tulukhwu. ²³Wun parhi ndembir ma Makham ni ndor kam wa nde ma ti ndunuwa ndukh ɓa, pala muu, kam yǝndǝn, kam lõ ngǝn ma ye wu parhuo, kam ano am'me akhawu yeli.²⁴Kurei Makham ti aku wo wuni wa nde ma bubut ma Pokh ko go wu, au sa ɓe yii wu ni apawu. ²⁵Wun ma wun parhuwo jiri ma Makham kam ghau, ɗum wun ndǝmjen kam kummbo wa nde ma rimmbo, ako ma ti wiwo miini ma tayya tai. Ɓa nduwoni palami.²⁶Kurho tiimi, Makham ti aku wo wuna me kurho tupǝ kwalala kam kenndi sen ma wu, Tamyen ma wu wun tiure yenko Kam mamyen pala ma lakhduwo tiimi ɓa, tamno yenko kam tamno. ²⁷Mamyen ma wun tiure wu kam yen ko kam Pala ma wun lakhduwo tiiki ɓa, Mamyen yen ko kam Mamyen. wun wiye tupǝ Mbam mbam. Mamyen Wun yen ko kam Mamyen Wun wiye we kawa, wun Kurho njookho wa nde ma tupǝ ma we kawa ma wu.²⁸Pala wun lewi kam Makham ɓa rha tupǝ ngin mawu ɓa, Makham tin wole niwu toya kam solo kurho sen ma wu, bau wiye pattiya wa nde Ngǝni miiti.²⁹Wun gemma wu tai Kam kenndi wiye jiri, gherakh, me lakh, sǝn akha, kam ɗum gemma wu kam miisi,teere murho, jilo jilo, wore ye Mõn, kam ɗum kam pattiya Pokh ko go. ³⁰Ano yerho, kam naye wa nde ko Mõn, ano kurhe Makham. ano Kaye Mõn ndu ko sarap, ano tondom koi, kam riiddi, ano riime koko ma gherakha, ɗum ano kurhe nawo kurho ɓala ma Mõn ma wu. ³¹Ano riim Pokh ko go; ano saye Zara, ma wun ndola ɓa, mo kenndi yasen.³²Wun beni ko ko ma Makham namini ano wiye wa nde Ngǝni miiti bau wi wa nde palami kumai ma wu murho. Ɗum yirho wa nde ngǝni miiti wun ti wiye ɓa, tai Kam balaro Mõn ma wun wǝ mǝni.

Chapter 2

¹Kurho tiimi aka ɗume ɓule Ko go ɓa, kai muu, kai ni kumai, ngǝm kumoi ma Kai wiimini kai tokhkulo ye ko ye rhaki. Ngǝm kai ni kumai kai ma kai wi mini. ²Ɗa mun beni kumoi ma. Makham ma kulkuli bosi ma to wukhkur tu to ko Mõn ma wun ti wiye wa nde miiti.³Ɗa aka liye Ko go kam wa nde ngǝni mǝti, kai muu, ni kumoi ma Mõn ma wun wiye wa nde Ngǝni miiti. Ngǝm kai ma kai wiimini. Kai ti ɗǝye aka ɗume ɓule Ko go? ⁴gha kai buni ghan sharǝkh ma ti Wii mini ta kam moye kumai ma ni, kam Kanandi ma ni? kai beni wa sharǝkh ma ni ngǝm bau Lome kalo parhe koi wa?⁵Ɗa ngǝm ngel ma go ni kenndi lewǝ sa'mba, kai dafii mini ni ko go shokhna rha bosi shokhna miiti rha bosi wiye kumoi ma Makham. ⁶An ɓo numni ni agha ma we yal tupǝ ma ni ko Pala tupǝ ma ti wiwo. ⁷Ko Mōn ma wun gangǝri wo kam wiye tupǝ ma sharǝkh wun ɓakhe ɓa, wun gangẽ ni ko wu, payen kam Wa nde ma kwang, kam Nimsi ma tayya tai.⁸Ɗa Kam ano ape ndu ndor koi- ma wun kukhwo nawo kurho jiri, wun nawe kurho wiye kenndi jiri, shokhna kam kume suwet ma ngǝr ngǝr ato waye wu ni. ⁹Makham ɗum an jummbutu parha Kam sa'mba ahakh ako tai Mõn ma wun wi wo gherakha, Kilang Yahudawa bi tiimi Hellinawa.¹⁰Ɗa payen wa nde ma kwang kam nduko ma kwang ato ndu ko kam Mõn ma wun wiye tupǝ ma sharǝkh, Kilang Yahudawa bi tiimi Hellinawa. ¹¹Ngǝm Makham tǝ ni wiye ɓon ɓa. ¹²Ko Mōn ma wun wi wo bubut kam kumoi ɓa, au murho waro kumoi, ma wun wi wo bubut rha kumoi ɗum a wolo wuni ko koko ma kumoi.¹³Ngǝm an kume kumoi ano wiye jiri shirim Makham ɓa, ɗa ana tupǝ tiki ma au waye parhe koi. ¹⁴Ngǝm al'ummai ma wun mbenǝ kumoi ɓa, ko sen ma wu wun wi wa nde ma kumoi, wun Pokhri kowu rha kumoi, tai Kam wun kam kumoi ɓa.¹⁵Ngǝm wun api kumoi ma gha miini se ni ɓullumni pokh Ko go wu. Wa nde ma wun kum muni ndum Pokh ko go wu sa nduta saida, yimen ma wu ɗum, ke se terhe wuni, ke ɗum se bala kurho wu. ¹⁶Palami ɗum kam Makham. Miiti a wi bosi ma Makham an wiye kumoi ko wa nde ma tukhum ni, ni agha ma, ko koko ma bishara ma Yesu Almasihu.¹⁷Ngǝm kai ye Ko go Bayahude, kai sarab ko kumoi, kai warhe pokh Ko go rha Makham, ¹⁸Kai beni wa nde ma Pokh ko go ni, ɗum kai beni wa nde ma yipuwo wuni palami, ɗum kai wai shukhurho ko kumoi. ¹⁹Ngǝm kai kam ndembir ma namini Kai ni shirim ma bumjen, njang njang ma pe ko Mõn ma wun rha rǝmpe, ²⁰Ni ɓone dwai ni Mōn ma wun kam benen ɓa ni shukhuro ni A'ɓe A'ɓe, ɗum rha kumoi kai kam Wa nde ma dapuwo Kai kam benen kam jiri?²¹Mai ma mai shukhuro ni Mōn, mai shukurhi ni ko mai? mai ma mai ndǝlai ɓa wiye shǝri ɓa, mai shǝri ɓa? ²²Mai ma mai wiye dilai ɓa wiye lammbo shǝri ɓa, mai wiye lammbo wa? mai ma mai wiye dilai ɓa wiye kummbo parha ɓa, mai wi shǝri rha kawi kummbo ma parha wa?²³Mai ano njakh njakh kam wiye kumoi, mai sa'mbe yim Markham rha kumoi ngǝn ma mai wa? ²⁴Ngǝm sa'mbi yim Markham rha al'ummai kurho mai," pala ma ɓulluwo Kilang.²⁵Jiri palami rebe zubulum ndu ta wa nde ma kwang kam mai, ɓa ku nawi liye ɓala, ɗa ɓaku nawi kurho liye ɓala ɓa, rebe zubulum ma mai se ndu ta rebe zubulum ɓa. ²⁶Ngǝm ɓa muu ni kenndi rebe zubulum an nawe kurho tai ma liye ɓala, a ɗume arhe kenndi rebe zubulum ma ni a ni rebe zubulum ɓa? ²⁷Palami ɗum ɓa muu ni kenndi rebe zubulum ma ndom an nawe tai ma dilai, an ɗume wu mai kumoi ni mai ma mai kam rebe zubulum wa? Miiti wuni palami ngǝm mai Kam kumoi ɓullumni kam rebe zubulum ɗa mai nawe liye ɓala ɓa!²⁸Ngǝm ti ɗum ti Bayahude ɓa ti pang; ɗum ma rebuwo zubulum ni ma ta nduwo ndumbi ni ɓa. ²⁹Ɗa Bayahude ma gemma ni,ɗum ma ti kam rebe zubulum ma Pokh ko go kam Shillǝm ma kwang, ma wokhki ɓa. Kamo moni miiti payen mawu ti tondu kam Mõn ɓa ɗa kam Makham.

Chapter 3

¹Sa teteng ndu ndor ma bayahude ti tiki? Ndum tiyo kwang ma rebe kware? ²Kwang mawu tiki agha ko kokoi mbala.Ngǝm Kilang, mbone Una ni Yahudawa ma kam Makham.³Ɓa lasen Yahudawa wun mbonǝ jiri ɓa dahakh? kenndi mbonǝ jiri ma wu a Kaye sharǝkh ma Makham wiye tupǝ? ⁴Atimna ndu ko Palami ɓa. Ako palami, moi Makham mban nduwoni ni jiri, agha tai ma mu mban nduni ni ghau. palama mbulluwo, "ngǝm ɓa ape kai ni wiye jiri rha mbalambala ma go,ndum aka saye tomin mbosǝ ma kai tokowo shirim kumai."⁵Ɗa ɓa kenndi mbonǝ jiri ma mu se api mbone jiri ma Makham, am naye miten? Makham nǝ kenndi wiye jiri ɓa, ma tǝ ti wiye tupǝ kam shokhna gha ndum? na wiye mbala kam ye wa Wãnde ma pokh ko go no se nawo. ⁶Atimna ndu ko Palami ɓa. Ngǝm ɓa palami Makham an wiye kumai a dakha ni pang?⁷Ɗa ɓa mbone jiri ma Makham ta kam ghau se wi to ghan rha paye ti, Sa ngǝm miten mai wuno kumoi pala ni mbubut. ⁸Sa miten ma Kaye palama wun tu wiye ghau ko mu, ma lasen ndum wun ti arhe mun năy palami, "Moi mbam wiye gherakha, ngǝm wiye jiri ɓa ta to to"? Ndui ma wun rakhi wini kwang.⁹Sa miten palami? Mun kam Wãnde ma mu naye? Agha kalla. Ngǝm mun mbonǝ sa'mba mbala ni Yahudawa kam Hellinawa, namini tai ma wu, wun rha mbubut. ¹⁰Palama mbulluwo, mu ni ni jiri ɓa, agha matakh tiki ɓa.¹¹Mu ni ni mbene Wãnde ɓa. Mu ni ni gha Makham ɓa. ¹²Tai ma wu wun mbakhǝ ko ko. Tai ma wu wun ndu wa Mōn ma pattiya. Ni tupǝ ma kwang tiki ɓa,auwo agha matakh tiki ɓa."¹³Hokhro hokhrowu aumini ke purei. Ǝlakhsiwu ye parha. Parha yillo ma wehye se ti ndimbi Pokh wu." ¹⁴"Pokh wu ngem mini kam ye hukhmus kam gherakh. "¹⁵"Yewu se ghepere kwato kala kupe ndom. ¹⁶Tahikhl ma kowu ye ndoi Kam sa'mbijen. ¹⁷Moni miti wun mbenǝ koko nduko ma kwang ɓa." ¹⁸"Suwet Makham tiki rha yirho wuɓa."¹⁹Yim mun mbenǝ tai Wãnde ma kumoi se nāwo, kumoi se ɓala kam Mõn ma wun Kurho ndo, ngǝm ɓa nume agha Pokhi mbala, ngǝm tai ma ndu ko rha pang mbau mane ɓala shirim Makham. ²⁰Ngǝm shirimni mu ni ma ni ɗume parhe ko ni rha tupǝ ma kumoi ɓa.Ngǝm ta Kala kumoi mbenwo toi ma mbubut.²¹Ɗa ndidimo waro kumoi api wiye sharǝkh ma Makham, ma kumoi kam Annabawa ma wun leumini, ²²Imi, sharǝkh ma Makham kam mbone jiri rha Yesu Almasihu kam tai ma wun mbone jiri. Ngǝm ape zum zum tiki ɓa.²³Ngǝm tai wun wi mbubut ndum wun porhi ndani kala parhe koi ma Makham, ²⁴Kam sharǝkh ma ni parhuwo ko mu ta kam parikh ma Yesu Almasihu.²⁵Ɗa Makham tǝ mboni Yesu Almasihu ma ti ndunuwa ndom parhe koi ma rha mbone jiri rha ndom mani. Tǝ mbone Almasihu pokh kuma ndai mani, Kurho perikhjen ma mbubut ma mu ma mbi ²⁶Rha kume ndoi mani. Tai miti wini ngǝm ɓa ape sharǝkh ma ni rha zamani mōti, ngǝm mban ape jiri kam koni ni wiye jiri, ndum mban ape tini parhe ko agha ma rha mbone jiri rha Yesu.²⁷Yim na Kurho yile kono? Porhi se. Ko meten yimi? Kurho tupǝ? Auwo, ɗa Kurho mbone jiri. ²⁸Ngǝm timi mun mbenwo ti parhe ko mu kam ma kam kumoi ɓa.²⁹Gha Makham ye Makham ma Yahudawa ye wuni? Tǝ Makham ma Mõn ma pang ɓa? O, ti ma Mõn ma pang kuma. ³⁰Ɓa, năy, Makham tǝ matakh, an parhe ko nu kashiya ta kalo mbone jiri, kam ni kenndi kashiya ta kam mbonǝ jiri .³¹Mun mbakhǝ kumoi ta kalo mbone jiri? Atimna wi palami ɓa! ako timi ma, mun rima kumoi.

Chapter 4

¹Meten ma mu naye ko Ibrahim, kakha ma mu ma rha yǝkh, ti wa meten? ²Ngǝm Ibrahim mban way mbulo koni Kurho tupǝ, teken ti way we yila koni, ɗa shirim Makham ɓa. ³Ndum meten ɓala se nămini? "Ibrahim ti mboni jiri ni Makham, a teperhe sharǝkh ma kam ni."⁴Mōti ndum tǝ ma tǝ wiye tupi, yalmani tepiri rha sharǝkh ɓa, ɗa Wãnde ma ndunawo mani. ⁵Ɗa ti ma ti kam tupǝ ɓa ndum ako timi ti mboni jiri ko ma ti parhe ko ano mbubut, mbone jiri ma ni tepiri se rha sharǝkh tupǝ ma kwang.⁶Dauda ti ɓala ko mu ma Makham ti teperwo ni wiye jiri ma kwang waro tupǝ. ⁷Tin naye, "ano Wãnde ma kwang ma sombuwo mbubut ma wu, ndum ma mbubut ma wu nummando. ⁸ Wãnde ma kwang kam mu ma agha kalla pokh mu an tepere mbubut man ɓa."⁹Ɗa Wãnde ma kwang nāwo agha rha mburho wu ye ma wukhwo kashiya, gha ndum rha mburho wu ma waro kashiya? ngǝm mun wǝ ɓala, "mbone jiri ma Ibrahim tepiri se rha sharǝkh ma ni." ¹⁰Tepiri se a ndakha? Mbima Ibrahim tǝ wiwo kashiya, gha kenndi kashiya? ghemi kashiya ɓa, ɗa rha kenndi kashiya.¹¹Ibrahim ti pukhkǝ yǝpei ma kashiya. Miti poto ma wiye tupǝ ma mbone jiri ma ti tiki Kilang kam kenndi kashiya. mbarka ma timi, ti ndunuwa Pokh nu Mõn ma wun mbonwo jiri, tai kam kenndi kashiya ma wu. Miti nɗuni a tepire tupǝ ma wu. ¹²Miti se nduko ma namini Ibrahim tǝ ndumi Pokh Mõn ma wun kam kashiya ma wun pottutowo ye ma wun kam kashiya ɓa, ɗa ngǝm ma wun nāwo koye Pokh mu Ibrahim. Ndum miti mbone jiri ma ti tiki rha kenndi kashiya.¹³Ngǝm kam kumoi liwo ndilai miti ma wun won Ibrahim kam Mõn pokh kawi man ɓa, miti ɓala ma ti năwo au arhe ra kolo ma ndu ko pang. ako palami rha tupǝ ma mbone jiri. ¹⁴Ngǝm ɓa wun ma rha kumoi ano arhe rakolo, mbone jiri se kam Wãnde ɓa, ndum liye ɓala se ndu ta Wãnde ma mbam. ¹⁵Ngǝm kumoi se sollutu shokhna, ɗa kam kenndi kumoi, mbela ɓala tiki ɓa.¹⁶Kurho Wãnde miti winuwo palami kam mbone jiri, ngǝm ɓa nduwoni ko sharǝkh. pala mōti, liye ɓala se ndu to ko tai ma pokh kawi. ndum Mõn pokh kawi miti au ndu ko ye Mõn ma wun mbenwo kumoi ɓa, ɗa tai kam ma wun mbonwo jiri kam Ibrahim ngǝm ti ma ti pokh mu tai. ¹⁷Palama mbullumnǝ, "Na mani kaya Pokh ma yili ma ghan." Ibrahim ti shirim serekhni, timi Makham, ni mbone nimsi ni murho ndum ti ye Wãnde ma wun kam Nimsi ɓa wun ndu ko.¹⁸Tai kam sent ma rha ndalang, Ibrahim ti mboni jiri no Makham yimen tiki ɓa ko Wãnde ma shirim. tin nduwona pokh ko yil ngin ma ghan,Palama nāwo, "pala timi Mõn ma go au nduwo wu." ¹⁹Pokh Ko go ni wukhurni ko mbone jiri ma ni ɓa. Ibrahim ti lewi ndimmi yini masini (rha mila mani ma arhi), ndum ti lewi kala Lai ma Saratu ato ndume wiye Lawo ɓa.²⁰Ɗa ngǝm liye ɓala ma Makham, Ibrahim ti kumi ndo ndurok mbone jiri ɓa. Ako Palami, tin waye ghagirenijen ma mbone jiri mani tin paye Makham. ²¹Ti kam ghemma mbenen ma ɓa Makham ti lǝ ɓala, ti ni them mini. ²²Palami ndum "tepinnuwo timi rha tupǝ ma kwang."²³Pala mbulli ngǝm yerhe ti ɓa, ma tepirwo ngǝm ti. ²⁴Mbullumini ngǝm mini, ngǝm ma tepire wuni, mun ma mun mbonwo jiri koni ma ti yilwo Yesu pokh mu ma rha mburho pokh murho. ²⁵Tima mbonwo ti ngǝm mbubut ma mu Ndum ma yilwo ti ngǝm parhe ko mu.

Chapter 5

¹Ɗǝdǝmo mun wai komu ngǝm bone jiri, mun wai nduko ma kwang kam Makham kam ma Kam Yesu Almasihu. ²Kam ma kam ni mun wawo lomi kam sharǝkh kala pe ma mun yirko, barka ma bone jiri ma mu mun kurho njakh njakh kam akha mu matakh kam ndu ndor ma Makham.³Yirho tiimi ɓa ɗa ɗum mun kurho kume njakh njakh kam kume dwai ma mu, mun beni ɗum kume dwai se laye lawo. ⁴Ndigo, ndigo ɗum se toi kam lewen, lewen ɗum se toi kam ndembir ma wa nde ma se toi shirim. ⁵Ndembir Miiti kupe Pokh ko go ma mun tǝ ki bi we kawa ma, ngǝm kupu tummbo ndolen ma Makham Pokh ko go mu ta kam Shillǝm ma kwang ma mbommbo.⁶Ngǝm agha bosi ma mun ano sa'mba, Almasihu tǝ mukhni rha bosi ma kernuwo ngǝm ma wun kummbo ɓa. ⁷Yim ɗum ai shar wani muu an lewe mban murho ni Kurho muu ma ti sen, ni ni, mondun muu ni an arhe kasada an lewe an murho ni ner sen.⁸Ngǝm Makham ti gembo ndola ma ni ko muu, ngǝm kilang mun ano bubut, Almasihu ti mukhni ngǝm muni. ⁹A gha ndǝ ndǝmo ɓa, mun wa wo ko mu Kurho ndom ma ni, am waye mbuli Pokh shokhna ma Makham.¹⁰Kurho tǝmi ɗum, Kilang mun Mõn ma a wun kam muni ɓa, a rǝme rha teren ma mu kam Makham Kurho murho ma Lau ma ni, sa, ndǝ dǝmo mun wa wo ti ma, am waye parhe koi ta kam Lau ma ni. ¹¹Ye palami ɓa, ɗa mun kurho njakh njakh rha Makham ta kam Pokh mu Yesu Almasihu, ma Kam ni mun wa wo rime ni miiti.¹²Kurho tiimi, palama kurho muu Matakh bubut se menndu ta wo rha dunya, ta palami murho se menndu towo kurho bubut. ¹³Ngǝm toya Kilang ma mbonǝ kumoi, bubut se no rha dunya, ɗa ti tepire bubut Kala pe ma kumoi ti ki ɓa.¹⁴Tai kam palami, murho se nauriwo Kilang ko Adamu toya Musa, toya tai Kam Mõn ma wun wi bubut palama Adamu ti wiwo ɓa, ma se ape toi jen ma muu shǝrim. ¹⁵Ɗa wa mini mbam mi se pala kurhe liye ɓala ɓa. ngǝm ɓa kurho sa'mba ɓala ma muu Matakh khi miiti, ma ghan wun murho wu, palami sharǝkh ma ni kam benen ma Nita kam murho matakh khi Miiti, Yesu Almasihu, benen ni ato mbala ko Mõn ghan.¹⁶Ngǝm wa miini Mbam mi a nduko pala ti wiwo bubut ti ɓa. ta palami miiti, kume dwai ma ngǝr ngǝr se to towo kurho bubut ma muu Matakh. ɗa ndǝ ndǝmo, benen no miiti ma waye koi to towo bi sa'mba ɓala ngin ma ghan. ¹⁷Ngǝm, ɓa kurho bubut ma muu Matakh khi Miiti, murho se nawi, kurho matakh, palami ma wun pukhkuwo sharǝkh ma ghan Kam benen ma wiye jiri ta kam, Yesu Almasihu.¹⁸Ngǝm tiimi, palama bubut matakh se wokhwo dwai ko tai, palami wiye jiri ma matakh ato mbon ndu bule koi kam nǝmsi ni Mõn ma ghan. ¹⁹Palami ɗum kurho kenndi nawo kurho ɓala ma matakh khi se wokhwo kwanan Mõn ma ghan wun ndu wa ano bubut, palami kurho matakh khi ma ti nawo kurho ɓala ma kwang Mõn ghan au waye wiye jiri.²⁰Ɗa kumoi to towo, kala pe ma se wokhwo bubut se wi tawo ghan. Ɗa pe ma bubut se with ghan, wiye jiri ma se wi ghan ko ndo kuye rhab. ²¹Mǝti wi ni, pala ma bubut se nauwo ko murho, palami mi ɗum sharǝkh se nauwo ko wiye jiri, kam nǝmsi ma tayya tai ta kam Yesu Almasihu Pokh mu ma rha burho.

Chapter 6

¹Miten ma mu naye ndidimo? mbam ye wiye bubut ngǝm sharǝkh ɓa ta wiye to ghan? ²A timno wi ɓa. 'A wiye na dakha muni ma mun murhumu rha bubut mbam wiye nimsi rha ni? ³Mai beni nămini tai Mõn ma wukhwo maso wukhwo rha Almasihu Yesu wukhwo maso ko toi murho ma ni ɓa?⁴Arhi mini peto apen kam ti, rha maso kurho murho mani. Palami winiwo ngǝm Almasihu ti yil ni wo Pokh murho rha ndu ndor ma Pokh mu. kurho timi min Ma am wiye kwato rha pokhye nimsi. ⁵Ngǝm ɓa mu peto apomu kam ti rha kamo murho mani, am nduko Kam ti rha kamo yil mani.⁶Mun ɓeni namini, ndowi masikh Mu miti peto apen kam ti Ngǝm ɓa tarhe yǝkh bubut. Miti nduni palami ngǝm mbam wiye ye nawo kurho bubut ɓa. ⁷Tai mu ma ti munnuwo a tepire ti rha ano wiye jiri ako bubut.⁸Ɗa ɓa mu mukhrmu kam Almasihu, mun ɓoni jiri am wiye nimsi kam ti. ⁹Mun kam benim ni yili Almasihu Pokh murho, ngǝm palami mukhr mani ɓa;murho ɗum se kam ndembir Ko ni ɓa.¹⁰Ko murho ma ti wi wo rha bubut, tiwi koye matakh, Kurho tai ɗum. kwato ma ti wi mini ɗum ti wi mini ni Makham. ¹¹Rha koko miti, aku arhe ko mai rha ndu ko ma murho rha bubut ɗa ano nimsi rha Almasihu Yesu.¹²Kurho timi aku ɓakhe bubut ɓa wiye njoko rha yǝkh mai ɓa, aku wiye melakh ma ndo ɓa. ¹³Kurha ku ɓone Pokh ɓa ma yǝkh mai ni bubut agha ɗuko ma arǝkh tupǝ ma kenddi jiri ɓa. Ɗa aku ɓone Ko mai ni Makham ni nimsi ko murho , aku ɓone pokh Pokh ɓa ma yǝkh mai ni Makham ko nduko ma arǝkh tupǝ ma kwang. ¹⁴Ɓa ku ɓone Ko ko ni bubut ɓa to wiye njoko komai ɓa, ngǝm mai kurho liye ɓala ɓa, ɗa mai kurho sharǝkh.¹⁵Kopi mi? Ãm wiye bubut ngǝm mun kurho liye ɓala ɓa, ɗa sharǝkh. A zal kurai ɓa. ¹⁶Mai ɓeni tai ma mai ɓa ku bone Ko mai ko nduko ma shebijen, ɗa khamni mai shebijen wa? moti pa jiri? gha mai shebijen ma bubut, ma lomi kam murho, ga shebijen Kam nawe ɓala ma ti Lome wãnde ma kwang.¹⁷Ɗa barka se ndu to kam Makham! ngǝm tang mai shebijen ma bubut, ɗa mai wi nawe ɓala Pokh ko go kam ma shukukhwo ma ɓo mai wo. ¹⁸Mai wai wãnde tai rha nawe bubut, mani mai shebijen ma jiri.¹⁹Na ɓala kam mai ke muu, ngǝm kati ma mai ma lõ kam ndom. Palami mai bon wo Pokh ɓa ma yǝ mai kala set ten ma tupǝ kam ma pattiya tupǝ, palami ndidimo aku ɓone pokh yǝ mai pala shebijen ano wiye jiri. ²⁰Ngǝm Bi mai shebijen ma bubut, ɓullu ma mai rha jiri. ²¹Rha bosi miti, mai wai miten rha tupǝ ma ndidimo mai kume kawa mani? Ngǝm sakamako ma tupǝ miti murho.²²Ɗa ndidimo parhuwo ko moi rha bubut a mane mai a shebijen ma Makham, tupǝ ma ndo ndum so'mbi mai. Tupǝ ma ndo ndum waye nimsi ma tayya tai, ²³Ngǝm Bi wiye bubut Murho, ɗa sharǝkh ma Makham waye nimsi ma tayya tai rha Almasihu Yesu Pokh mu ma rha burho.

Chapter 7

¹Apano gha mai ɓa, (ngǝm na ɓala kam Mõn ma wun mbeni kumoi), nămini kumoi ma njoko ma muu ma ko Nǝmsi ni?²Ngǝm ta kam kumoi Tamno wula ɗou ma ndo ɓa năy mama ndo ti kam nǝmsi, ɗa ɓa mama ndo ti munni, se potto rha kumoi ma wula. ³Kurho tǝmi, ɓa mamando ti kam Nǝmsi, sen kowo to sen nduwoto kam Muu mondun, aye se ni kwalala, ɗa ɓa mami ti mun ni "bulu ma ndo rha kumoi, ngǝm ɓa to nduwoto ni kwalala ɓa ɓata wi wulai mondun ɓa.⁴Ngǝm tǝmi, apano, mai ma beni mai mukhku rha kumoi ta kam yǝkh Almasihu, ngǝm ɓa ndapamai wula Kam mauu mo'ndun, Miiti, ko muu ma yelwo ti pokh murho, ngǝm mbam lăni A'ɓe ni Makham. ⁵Ngǝm bosi ma mun rha yǝkh, kurho wube sen ma mu ma bubut ma rha yǝkh mu mara kumoi ngǝm ɓa mu laye A'ɓe ma kwato murho.⁶Ɗa ndǝ ndǝmo buli muni Pokh kumoi, mun mukhmu pokh wa nde ma ɗouwo muni, ngǝm ɓa mu wiye kummbo rha pokhye shǝllǝm, ɗa rha masǝkh bullo ma kumoi ɓa.⁷Sa mǝten ma mu naye ndǝ ndǝmo? se kumoi kam ko'ndo se bubut ti? a tǝmne wi ɓa, tai Kam palami,ɓa ta kam kumoi ɓa, ano tǝm ne bene bubut ɓa, ɓa Kala kumoi ɓa. Kopo kumoi se nawo, "aka wiye mǝsi ɓa," ⁸Ɗa bubut, kopa to arhi bosi ta kam liye ɓala, ato sollutu melakh ma rha akhano. ngǝm pema kumoi ti ki ɓa bubut Murho ndo.⁹Rha tang na wukhdu no koye Matakh waro kumoi, ɗa toi ma liye ɓala, bubut ti sen yǝlti to, na ne ɗum na mukhrho no. ¹⁰Liye ɓala ma teken ato mbonndu Nǝmsi, na ni waye se mukhrho ndo.¹¹Kurho bubut, se arhi bosi ta kam liye ɓala, ti tokhkuli na ne, ɗum ta kam liye ɓala tin tere na ne. ¹²Ngǝm tǝmi kumoi yi se njan njan, liye ɓala se njan njan, wiye jiri ma se kwang.¹³Yǝm wa nde ma kwang se ndu a ye murho Kam no? a tǝmne wi palami ɓa. Ɗa bubut, ngǝm ɓa to ape se bubut ta kam wa nde ma kwang, sen mbondu murho rha akha no. Mǝti wǝni palami ngǝm ta kam liye ɓalai, bubut se nduta kwanan bubut. ¹⁴Ngǝm mun beni kumoi se kam shǝllǝm, ɗa ma no na rha yǝkh. Yǝri na ne kurho kummbo ma bubut.¹⁵Ngǝm ɓama na beni wa nde ma na wǝmǝni ɓa. ngǝm wa nde ma na gha mǝni ano wiye, na wiye tǝmi ɓa, ɗum wa nde ma ano wun ɓa, na wiye tǝmi. ¹⁶Ɗa ɓa no wiye wa nde ma na gha mǝn ɓa, na lewi kam kumoi ɗum, na mǝni kumoi se kwang.¹⁷Ɗa ndǝ ndǝmo na ne ni wiye wa nde ɓa, ɗa bubut ma se sarab rha akhano. ¹⁸Ngǝm na beni rha yǝkh no, pala rha yǝkh no, wa nde ni ma kwang ɓa. Ngǝm melakh wiye wa nde ma kwang se Pokh ko go no, ɗa na ɗume wǝmǝni ɓa.¹⁹Ngǝm wa nde ma kwang na gha mǝni ano wiye Na ɗum mǝni ɓa, ɗa gherakha ma na wun ɓa na wǝmǝna tǝmi. ²⁰Sa yim ɓano wi wa nde ma na gha mǝni ano wiye ɓa, pala na ne ni wǝmǝni ɓa, ɗa bubut ma se sarab akhano. ²¹Ngǝm tǝmi, nani waye, wa nde ni rha yǝkh no ma se gha wiye wa nde ma kwang, ɗa ɗum kwanan gherakha se rhano.²²Ngǝm rha akhano na njakh njakh kam kumoi ma Makham. ²³Ɗa na diye wa ngin nǝ zum zum rha akhano, wun shakha kam pokhye wa nde Ngǝni miiti ma rha yimen mano. Wun wowe na ne kummbo rha wa nde ngǝn ma bubut ma rha yǝkh no.²⁴Na muu ni kume dwai! mateng ma ni bile na ne rha yǝkh mu tima murho? ²⁵Ɗa barka kam Makham ta kam Yesu Almasihu Pokh mu ma rha burho! ngǝm palami na ne kam kono rha shă mǝti ko diyen mano na nawo kurho kumoi ma Makham. Tai kam palami, ko kokoi mo ndun na nawo kurho wa nde ngǝni ma rha yǝkh no.

Chapter 8

¹Ngǝm timi ni didimo ni Mōn ma wun rha Almasihu Yesu. ²Ngǝm kumoi Shillǝm ma kwang Nimsi ra Kiristi Yesu sa mani mini Mōn ma parhewo kowo ra saɓa ɓala Kam murho.³Wãnde ma kumai sa dumi tupǝ koi ɓa ngǝm kati ma dimbi yǝkh, Makham tiwi. Tin tupurhu Lau mani rha yipei mani ma saba ɓala, ngǝm an duwona mbone ndom ngǝm saba ɓala, Makhamtin kemte pokhni kam saba ɓala rha dimbi yǝkh. ⁴Tiwi palami ngǝm kumai a to ngeme to rāmu, mun ma kwato rha dimbi yǝkh ɓa, ɗa ngǝm mun kwato rha shillǝm ma kwang. ⁵Mõn ma wun Kurho saye Nimsi ra kwato wun liye kowu kam tupǝ yǝkh, ngǝm timi wun Kurho kwato rha saye Nimsi ma Shillǝm wun ti mane sen mawu Ko shillǝm.⁶Ɗinge Kongo ko mu murho, ɗa dinge Kongo ko shillǝm ma kwang Nimsi Kam sai sai ma akha. ⁷Palami dinge Kongo ko yǝkh yemce Kam Makham, ngǝm ti nawu kumai Ma Makham, bellai an mbene. ⁸Mõn ma wun rha ndimmbi yǝkh wunti landa akha Makham.⁹Tai kam palami, mai rha ndimbi yǝkh, mai rha shillǝm ni ɓa ku kam jiri, shillǝm ma Makham Kurho kwato rha mai, ɓa mu ni ma ti kam Shillǝm ma Almasihu ɓa ti man ɓa. ¹⁰Ɓa Almasihu tǝ rha go, yingo murhodo ngǝm saɓa ɓala, ngǝm Shillǝm se sai Nimsi ngǝm Wãnde ma kwang.¹¹Ɓa shillǝm ma se yilwo Yesu rha murho se rha mai, tima ti yilwo Almasihu rha murho an ɓone Nimsi ni ndimbi yǝkh mai ano murho Kam shillǝm ni, ma se kwato rha mu.¹²Palami, apano, mun kam ndudurokh, ko mu ɗa ngǝm yǝkh ɓa, ma am wiye kwato ngǝm yǝkh ɓa. ¹³Ngǝm timi mbaku wiye kwato gekile rha ndimbi yǝkh, ɗa mai nem murho, ɗa mbaku wiye kwato rha Shillǝm ma kwang mai terhe tupǝ ma ndimbi yǝkh aku wiye Nimsi.¹⁴Tai Mõn ma Shillǝm Makham, se kurho nawu mini Kam wuni wun A'mbe ma Makham. ¹⁵Ngǝm mai pukhe shillǝm ma shewe ma kume ɓa; ngǝm timi mai pukhe shillǝm ma ndu ko A'mbe ngin, kam ma timi mun kurho ye yilo yilo mun kurha ye "pokh, Pokh mu!"¹⁶Komi na mbonwo saida dapimni kam ma mu shillǝm nămini mun A'mbe ma Makham. ¹⁷Ɓa mun A'mbe la mun ano saye rakolo, ano saye rakolo ma Makham. Ɗum mun ano saye rakolo kam Kristi, nduni ɓan kume dwai kam ti a arhe ndu ndor ma mu Kam ti.¹⁸Ngǝm timi nawi ɗiyen kuma dwai ma zamani moti wun kerwu ɓa kere wuni kam arhe kawa ma apomu ɓa. ¹⁹Ngǝm wãnde ma rimwo wun wun Kurho moye toi ma A'mbe ma Makham.²⁰

²¹Namini wãnde ma rimbo ko mu ko ndola ato waye bolinjen rha shewe ma riddijen, a toi kam se ko parhe koi ma paye ndu ndor ma A'mbe ma Makham. ²²Ngǝm timi mun beni tai wãnde ma rimuwo ti kurho kunen kam gir gir ma Lai tai ma mu toi ndidimo.²³Yi rho timi ɓa, ɗa agha mini kam komu, ma mun ndumbo a nayen ma Kilang ma Shillǝm, mini kam komu mun kurho kunen rha yimu. ²⁴Ngǝm ɓone jiri ma mu tai parhuwo ko mu. Ngǝm timi mun kam dingẽ Pokh ko go. Awi ɗa mun ɗi ɓa meten ato Kam dingă Pokh ko go ako wãnde ma ti kurho ɗimini? ²⁵Ɓa ɗum mun dingẽ Pokh ko go mu ko wãnde ma mun ɗi ɓa, yim am moye kam Kanandi.²⁶Palami ɗum, shillǝm se kurho sharǝkh rha kenndi ndembir ma mu. Ngǝm mun beni ko ko kummbo ti ɓa, ɗa shillǝm kam ko ndo se kurho kummbo ngǝm mini kam kunnen ngin. ²⁷Mu ma ti gangõ Pokh ko go ti beni yimen ma pokh Ko go shillǝm ma kwang, ngǝm ti kurho kummbo ngǝm ano ɓone jiri kam benen ma Makham.²⁸Mun beni tai kam Mõn ma wun ndola Makham, ti wiye tupǝ ma kwang tai kam wuni, ngǝm Mõn ma yewo wuni rha ndola ma Ni. ²⁹Ngǝm Mõn ma ti benwo run Kilang wun ma ti wouwo au nduwo wu rha yǝpei Lau mani, ngǝm an nduko Lau ma Kilang rha apeni ma ghan. ³⁰Ma ti liwo wuni tin ye wuni kuma. Ma ti yewo wuni, tin wou kumai. Ma ti wouwo kumai, ma ti parhuwo ko wu.³¹Miten ma am naye ko Wãnde ngin ni miti? Ɓa Makham rha mu ma ten ni yemshe Kam mini? ³²Ti ma ti kăi Lau mani ɓa tin ɓone ti ngǝm tai ma mu, miten ma Kaye ti bone wãnde ngin tai da pimini kam ti.³³Maten ma an wowe Sha ni ko Mõn ma Makham ti gawnduwo wuni? Makham tini we jiri rha teren ma wu. ³⁴Maten ni wore ye mai? Kiristi Yesu ma ti mati munnuwo--- kokhwo timi tai, mati ti yil ni wo---ma ti sha tasi ma Makham, ma ti kurho kummbo ngǝm mini.³⁵Maten ni yipe mini kam ndola ma Kristi? Kenndi, gha sa'mba ahakh, gha gir gir, gha Maya, gha nduko kurho Shaw gha kenndi kaan, gha kaskhar. ³⁶Pala ma bulluwo, "Ngǝm kai kurho tedemini bosi wukhdukurukh. Mun Pala teji kala rebe lõ."³⁷Rha wãnde ngini miti tai mun kowi ( banamu muna nasara kamma kam ni ma ti kura ndola mini. ³⁸Ngǝm ma bini agha murho, agha nimsi, agha Malaiku, agha njoko ngin, agha wãnde ngin ma ndidimo, agha wãnde ngin ma wunkurho toi, agha ndu ndor. ³⁹agha gamɓe, Agha putulum, agha rimma wãnde tiki ɓa, wun kerwu au yipe na ne kam ndola ma Makham, mase Kiristi Yesu Pokh muɓa.

Chapter 9

¹Jiri ma jiri na nămai rha Almasihu. Na wumai ghau ɓa Pokh ko go no, na saidi rha shillǝm ma kwang. ²na mini ma kam sa'mba akha shar-gemmado kam Shama koi ma se ndumbi Pokh ko go no ɓa.³Teken ɓa naye, ɓa sa'mbe na ne, ano yipeno Kam Almasihu ngǝm apano, miti koljen mano ma wun Pokh kama mu rha ndimbi yǝkh. ⁴Wun Mõn Israila. wun wai pukhe, kam ndu ndor, kam benen ma kumoi, kam kummbo Makham kam liye ɓala. ⁵Tai nokhkujen ma wu rha wu Almasihu ti pottunwo rha wu ma rha yǝkh-mati Makham ko tai ma Mõn. payen se ndu to kam ni ma tayya tai. Amin.⁶Ɗa pala ngǝm liye ɓala ma Makham katinwo ɓa. Pala tai Israila wun Mõn Israila ma kwang ɓa. ⁷Palami tai Mõn pokh kawi ma Ibrahim A'mbe ma no ɓa. Ɗa "ta kam Ishiyaku aye Mõn ma go."⁸Ti apumu namini A'mbe ma rha yǝkh A'mbe ma Makham ɓa. Ɗa A'mbe ma alkawari ti tepire wuni, ndum ti so'mbe wuni. ⁹Miti ɓala ma alkawari, "gala pala moti ano manno, Saratu ato waye Lawo."¹⁰Ɗa yirhe miti ɓa, bima Rifkatu se ahrwo wuwi kam Ma mando, Pokh mu lshaku---¹¹A'mbe miti lawuni ton ɓa ma. ma naye wun wi wãnde ma kwang ɓa agha sa'mba ɓala, ma yei---¹²palama ti na dowo, "ma ndor rha an nduko a shewe ma Lawei." ¹³Palama bulluwo: "Yakubu ma na ndolmini, ɗa Isuwa na kurhi ti."¹⁴Sa miten ma am naye yimi? Makham ti wi kenndi jiri ɗowa? a timne wi palami ɓa. ¹⁵Ngǝm ti na niwon Musa, na ape sharǝkh ni mu ma an wun sharǝkh, ano ɗembe mu ma ana ɗembe ti. ¹⁶Kurho timi, ngǝm Mõn ma wun gangiri ɓa, agha ni pokh Ko go ɓa. ɗa ngǝm Makham, ti ni parhe koi.¹⁷Ngǝm ɓalai se năy ni Fir'auna,"kurho wãnde ngin nimiti, na yilwo kono, ngǝm ape ndu ndor ma no ma tondom ko go, ngem yimno se ɓali rha dunya. ¹⁸Ta palami, Makham ti apuwo parhe koi ma ni ni mu ti ndolwo, an ndowe Pokh ko go mu ma ti ndolwo.¹⁹Aku na no,"yim ngǝm miten ti koye mini kam kenndi jiri? Maten ti timnuwo shina kam ti ko ɓala ma ni? " ²⁰Ɓm ndu ma, mu, kai maten ma aka wiye shina kam Makham? gha wãnde ma ndunwo an ndume namini, "ngem miten kai ndunwo na ne palami?" ²¹Agha ni ndu wai ti kam ndembir Ko nobukhi mani nduwe ndudi Matakh ma kwang ɓa, ndudi mondun ndum ngǝm agha tupǝ ɓala?²²Ɓa năy Makham, ma ti gha ape shokhna na mani Kam ndembir, ma benwo, yim ban dige shar shar kam Kanandi ma ghan kam ɗudi ngin shokhna ma ti liwo ngǝm hallakarwa? ²³Yim agha ni ma ti wiwo palami ngǝm mban ape ghan ma ndu ndor ma ni ma sharǝkh rhaki, ma ti liwo ngǝm ndu ndor ma ni Kilang kurai? ²⁴Awi ma ɓan wiye palami ngǝm mini, muni ma ti ye wo muni, yirho rha Yahudawa ɓa, ɗa tai kam rha al'ummai?²⁵Palama ti nawo rha likarhkat ma Yusha'u: "Ano ye wuni ma wun Mõn mano a Mōn mano kam ndum ma wun ndola ɓa a ma wun ndola. ²⁶A ndu ko Pala ma ti na wu, 'Mai Mõn ma no ɓa,' aye mai 'a'mbe ngin ma Makham ni nimsi."'²⁷Ishaya ti wi yai kurho Mõn Israila, "Ɓa năy ghan ma mōn Israila au dane ghan ma puwa rha ma teku, ye mbakh ma kurhowu ma waye parhe koi, ²⁸Pokh mu ma rha burho an mbakhǝ ɓala ma ni a to nduwoto rha dunya ndum a wiye ndundukh ɓa." ²⁹Palama Ishaya ti ɓulluwo tang,"Ɓa ngǝm Pokh mu ti mbakh mu wo Pokh ka mo mu ɓa, teken am nduko pala Mõn Dodoma,ndum teken ma ni Pala Mõn Gomorrah."³⁰Sa miten ma mu naye yimi? agha al' ummai, ma wun gha jiri ɓa, wun wai sharǝkh ta kalla bone jiri. ³¹Ɗa Israila, ma wun ghanwo sharǝkh ma wu ko koko kumoi, wun porhi Ko wu ɓa.³²Sa ngǝm miten? Ngǝm wun gangẽ ti ko koko ma jiri ɓa, ɗa kala tupǝ. Wun wi jikhyo ko ndoku ma to sa'mba ɓala, ³³Pala ma ɓulluwo, "Ɗiyu, mo na li Ndoku jikhyo ko sihiyona ndoku jikhyo ma se sa'mba ɓala. Kam mu ma ti ɓonwo jiri kam ni an kume kawa ɓa."

Chapter 10

¹Apono, wãnde ma pokh Ko go no ni Makham ngǝm wuni timi ngǝm au waye parhe koi. ²Ngǝm na beni Kam wuni na mini, wun tu gangǝrijen kam nawe Makham ɗa ngǝm benen ɓa. ³Ngǝm, wun kam benen ɓa agha wiye jiri ma Makham, wun boni kowo ni we jiri ma Makham ɓa⁴Ngǝm Kiristi tin geme dilai kwato kam adalci ko Mōn ma wun mbonwo jiri. ⁵Musa ti ɓulluli ko wiye jiri ma ni waye ko kumoi: "Mu ma ti wiwo jiri ko kumoi. an wiye nimsi kurho wiye jiri."⁶Ɗa wiye jiri ma to towo ngǝm bone jiri, "aku naye Pokh ko go mai, mateng manni Yemeni rha burho?' (ngǝm ti jubutuwo Almasihu yeli). ⁷Ɓa ku naye, 'Wa ten ni jubuttuni toi yeli?"' (namini, yim maten ma ni pottu Almasihu Pokh murho).⁸Ɗa meten ma ti nămini? "Ɓalai se nemma kam kai rha pokhwo kam ndum Pokh ko go," miti ɓala jiri, ma mun kurho nămini. ⁹Ngǝm ɓa kam pokhwo kai nawo Yesu ti pokh mu, kuma kai mboni jiri Makham ti yili ti pokh murho, aka waye nimsi. ¹⁰Ngǝm kam Pokh Ko go mu ti mbone jiri ko wiye jiri, Kam pokh ndum ti mbone saida ma waye nimsi.¹¹Ngǝm ɓalai se năy mini, "Tai mu ti mbonwo jiri kam ti an kume kawa ɓa," ¹²Ngǝm zum zum ni rha teren ma Bayahude kam Ba al'umme. ngǝm tai mawu Pokh wu Matakh. ti ni gina ni Mōn ma ti yewo ti. ¹³Tai mu ma ti yewo yim Pokh mu an waye parhe koi.¹⁴Sa au ye Mõn ma wun mboni jiri a ndakha? ndum a ndakha au mbone jiri ni Mōn mu ma wun timni kume wuben ni ɓa? ¹⁵Ndum au kuma ndakha ɓa wukhwo ndǝlai ma ɓa? ndum au wiye ndǝlai a ndakha ɓa tupǝ wun ɓa?---Palama ɓullumni, "Na ɓala ko yewu ma kwang ma wun saida wubet sei sei akha ma Wãnde ngin ma kwang!"¹⁶Ɗa tai mawu ɓa wun kummbo ɓala ma wokhki parhe koi ɓa. Ngǝm Ishaya ti năy, ."Pokh mu, maten ma ti mbonwo jiri Ko wokhki? ¹⁷Kurho timi Mbone jiri se Toto kam ma kala kummu ni, kum muni ndum ɓala ma Almasihu.¹⁸Ɗa na năy, "gha mai kumi ɓa?"Õ, palami. "jilo wu se ɓali rha dunya tai, ndum ɓala ngin ma wu se ɗanto a kirhou dunya."¹⁹Kakhrmo na năy, "gha Israila wun mbeni wa?" Kilang Musa ti năy, "Ano wowa mai ɓa ku wiye shokhna kam missi kam Wãnde ma Ba al'umme ɓa. Wãnde ma na gha wi mini timi Mõn ma wun kam mbenen ɓa, ano saye wuni ano yile sen mai."²⁰Ɗa Ishaya Kam ndembir Pokh ko go ni tin naye, "Ma wun gangē na ne ɓa wun waye na ne. Na pottu nawo shirim Mõn ma wun gangē ɓa." ²¹Ɗa kam Israila ti năy, "Na wokhwo sha no ni ma wun kam sen ɓa tai ma bosi, ngǝm wun Mõn ma wun kam tondom koi."

Chapter 11

¹Nan naye, Makham tǝ kurhi Mõn ma ni? A timne wi ɓa. Ngǝm na ne ma na mu Israila, pokh kawi ma Ibrahim, rha Pokh Mõn ma Bilyaminu. ²Makham ti kurhi Mõn ma ni, ma ti mbenwo yiwu Kilangɓa. Gha mai mbeni Wãnde ma ɓalai se nāwo ko Iliya, ma tǝ sinwo kam lalau ma Mõn Israila shirim Makham? ³Ti năy, "Pokh mu wun terhi ano tupǝ ma go, wun lukkhuri kala ndu ko ma Shillǝm go. Ye nane ma mbakhnawo , mo ndum wun gha mini mbau terhe na ne."⁴Ɗa meten ma Makham tǝ na niwo? "Ti năy, " na kam Mõn dubu pila ma na liwon kono, ma wun yimni ndimjen ni Nokhmurho ɓa. " ⁵Mbi palami ndum, ndindimo pala mōti mbakh ma ghawden ma sharǝkh tiki.⁶Ɗa ngǝm ta kam sharǝkh, kam tupǝ ɓa. Ɓa palami ɓa, shakha ato nduka sharǝkh ɓa. ⁷Mbakhim mi? Wãnde ma Israila se gha mini, wun wayi ɓa, ɗa ma ghawnduwo wuni wun wăy, ma lasen wun wiye tondom koi. ⁸Palama mbullumni, "Makham ti mbouwo shillǝm ma kenndi mbenen, mo yirho ɗa wun ndimini ɓa, mo kumo ɗa wun kummun ɓa, ɗa mbosǝ ma kakhrmo."⁹Dauda ndum tǝ năy, "moyu tebir ma wu ɓa nduwo na lem, kam tarko, ɓa nduwo na Ndoku jikhyo kam mane Wãnde ma wun wiwo. ¹⁰Yirho wu ɓa wiye ni rhim ngǝm mbau ndiye ɓa, mbiwu ɓa ndimeni tai mbosǝ."¹¹Na năy, "Wun wi jikhyo ngǝm mbau wukhkurowu?" Wãnde Palami ɓa wiye niɓa. Ako Palami, mai kam mbi ma wun wiwo wina, parhe koi to nduwo kam Mõn ma wun mbeni Wãnde ɓa, ngǝm wowi wuni missi. ¹²Yim moti ɓa mai kam mbi ma wun wiwo ndu ta ghina ni Mõn ma rha pang, kenndi wu ndum ndu ta ghina ni Mõn ma wun mbeni Wãnde ɓa, ndu ndor ma ndo ato nduwota dakha mbau touwo kala ndu mbi?¹³Ndindimo na ɓala kam mai ma mai mbeni Wãnde ɓa, palama ndunuwo na ni tupǝ ma Mõn ma wun mbeni Wãnde ɓa, ndum na kume ner rha tupǝ ma no. ¹⁴A ndume wi ano wowe ano wiye missi ngǝm ɓa mu parhe ko lasen mōn.¹⁵Ɓa kurhen mawu to nduwo kam rimen rha pang, pukhkǝ wuni a to nduwoto a dakha? a to nduka Nǝmsǝ pokh murho? ¹⁶A'mbe ma Kilang mbau niwu, palami pure wuni. Ɓa yaro sowi wun ni, palami pudei shando au nduwo wu.¹⁷Ɗa ɓa ɓeli lasen rha pudei sha, ɓa mai, pudei sha sowi zaitun ma kulkuli, ma wawo rha wu, ndum mbaku rha kolo matakh kam wuni, rha yăro sowi zaitun ni. ¹⁸Mbaku wiye jakh jakh ko pudei sha ndo ɓa. Ɗa mbaku wi jakh jakh ko pudei yi nduna mai ano ghangire yăroi ɓa, ɗa yăroi ni ghangire mai.¹⁹Aka ɗume namini, "ɓeli pudei sha yi ngǝm ɓa waye na ne rhaki." ²⁰Miti jiri! kurho kenndi mbone jiri ma wu ɓelwo wuni ti pudei yi, ɗa mbaku yirhoku kam tondom ko mbone jiri ma mai. Mbaku arhe Ko mai ɓa kowe ko nduko ma mai ɓa, ɗa mbaku kume suwet ɓa. ²¹Ngǝm ɓa Makham ti mbakhǝ kwanan pudei Sha ɓa, ndum an mbakhe mai ɓa.²²Mbaku ndiye kama tupǝ ma ndui ma Makham. ko sha matakh ndum, ndui se toto ko Yahudawa ma wun wukhkurwo. ɗa kakhmo sharǝkh ma Makham ɗannduwo mai, mbaku sai shirim rha sharǝkh ma ni a reppe mai ɓa.²³Palami, mbau suw shirim ko kenndi mbone jiri ma wu ɓa, a mane wuni rha sowi. ngǝm Makham an ndume mane wuni. ²⁴Ɓa reɓi ki tu sowi zaitun ma rha adakh, ɓa wini ndafi kai rha sowi zaitun ma kulkuli, sa ɗakha Yahudawa ma wuni kwanan pudei ma kulkuli, ma manndu wuni rha zaitun ma kulkuli?²⁵Apono ana wuni Mbaku nduwo Ku rha rimpe ako Wãnde ma tukhum ni ɓa, ngǝm mbaku ndu woku kam mbenen rha yimen ma mai. Wãnde ma tukhuwo timi namini tondom koi miti se wito rha Israila wun, kopo ma Mõn ma wun mbenǝ Wãnde ɓa wun men nduwo rhakǝ.²⁶Ta kam palami tai ma Mõn Israila au waye mbusi, Palama mbullumni: "Rha sihiyona ni parhe koi an pokhtini. An sombe bubut rha Yakubu. ²⁷Miti a nduko liye ɓala mano kam wuni, rha mbosǝ ma na sombuwo mbubut ma wu."²⁸Ko pe mo'ndun ndum ko ɓala ma parhe koi, ano yemshe ma wun sharhe mai. Ko pe mo'ndun ndum ko gwanden ma Makham wun ano ndola kurho pokhujen. ²⁹Ngǝm mbenen kam yeyi ma Makham wun tiwirjen ɓa.³⁰Ngǝm mai ma mia tu mbone ndu ndor ni Makham ɓa, ɗa nɗiɗimo mai wayi parhe koi kurho kenndi mbone ndu ndor ma wu. ³¹Ko kokoi miti, ɗa mōti Yahudawa wun nduwa ano kenndi mbone ndu ndor. Ako Palami ta kam parhe koi ma apumai wo, wun ma mbau waye parhe koi nɗiɗimo. ³²Ngǝm Makham tǝ numi agha ma kurho kenndi mbone ndu ndor, ngǝm tǝ api parhe koi ko mon tai.³³Teten zundukh ma ghina kam mbenen kam ndiye Wãnde ma Makham! (hukunce hukuncensa) andume mbene koi ɓa, koko ngin ma ni a ndume mbene koi ɓa! ³⁴" Ngǝm maten ma tǝ mbenwo pokh ko go pokh mu ma rha mburho maten ma ti ndunuwa ni sharhe ti kam liye ɓala?³⁵Gha, ma mati zalwokurho mbon Wãnde no Makham, ngǝm Makham ɓan agheti?" ³⁶Ta kam ni, ta kam ndum, ta kam ni tai ma Wãnde wun pottutowo. Ta kam ni tai ma ndu ndor se ndutawo tayya tai. Ɓa nduwoni palami.

Chapter 12

¹Na kummbo mai, apano, kurho ghan ma parhe koi ma Makham, aku mbone komai pala ndom ma Nimsi, ma Shillǝm ma kwang we pukhkǝ kam Makham. Miti tupǝ ma mai ma rha ndalang. ²Mbaku mane ko mai ya Mōn ma rha pang moti ɓa, ɗa mbaku waye mbangiri kala kam Pokh Ko go mai. mbaku wiye palami ngǝm mbaku mbene Wãnde ma kwang, ma pukhumni, Wãnde ngin ma ngem mawu shirim Makham.³Ngǝm na nămini, kurho sharǝkh ma mbonowo, mu mban arhe Ko ni ɓa kowe palama Makham tǝ liwo ti ɓa, ako palami aku ndu woku mbenen, agha ma ko Wãnde ma Makham tǝ mbonwo mbone jiri mani.⁴Ngem mun kam Wãnde ngin ghan rha yǝkh matakh, ɗa tai ma kowu wun ti wiye tupǝ matakh ɓa. ⁵Palami kam mu, Palama mun ghan rha yǝkh Almasihu, tai ma mu mun purum apamu.⁶Mun kam mbenen zum-zum ko sharǝkh ma wummbo. Ɓa mu mbenen ma ni a ndiye shirim mban wiye rha mbone jiri. ⁷Ɓa mu ti kam mbenen ma tupǝ sharǝkh, mban wiye tupǝ ma no. Ɓa mbenen ma mu shukhkuro, mban wiye shukukhwo mani. ⁸Ɓa mbenen ma mu gangǝre nōn, mban wiye ye gangǝre mōn. Ɓa mbenen ma mu sharǝkh, mban wiye sharǝkh ma ni wole sha. Ɓa mbenen ma mu nāwo shirim, mban wiye kam liye koi. Ɓa mbenen ma mu yasen,mban wiye kam pokh ko go matakh.⁹Mbaku ape ndola kam wore ye apamai ɓa. Aku kurhe Wãnde ma gherakha; mbaku wiye Wãnde ma kwang. ¹⁰Ko ndola apamai, aku ndola apamai ɓa wiye ni kwang, ko mbone ndu ndor, aku mbone ndu ndor ni apamai.¹¹Ko gangǝre, mbaku wiye Ku ndurul ɓa. ko shillǝm ma kwang, mbaku gangǝre Ku. ko pokhmu ndum, aku wun tupǝ. ¹²Ko wiye tupǝ ndum, mbaku wiye kam jakh jakh. Ko sa'mbaha, mbaku wiye kanandi. Ko kummbo ndum, mbaku gangǝre Ku. ¹³Mbaku ndu woku ano sharhe Mōn ma Wun njang njang, mbaku ndu woku ano pukhkǝ rogujen mana mai.¹⁴Aku wiye Wãnde ma kwang nǝ Mõn ma wun yemshe mai; mbaku naye hukhmus ni agha mu ɓa. ¹⁵Mbaku wiye jakh jakh kam Mõn ma wun jakh jakh; aku kufe am mindi kam Mõn ma wun mindi. ¹⁶pokh Ko go mai ɓa nduwoni matakh. Pokh ko go mai ɓa nduwoni ma yile koi ɓa, ɗa mbaku wiye sisero kam ano kenndi. Kurho mu rha mai mban nduwoni kam mbenen ma kokhwo ko ma apeni ɓa.¹⁷Mbaku mane gherakha Kam gherakha ɓa. Aku wiye Wãnde ma kwang shirim Mōn tai. ¹⁸Aku wiye Wãnde ma aku ndume wi mini ngim mbaku wiye ndu ko ma kwang kam apamai.¹⁹Apano, mbaku mane yemshe ɓa, aku mbakhe Makham mban yemshe wuni. Mbullumni, "'mane yemshe mano; ano namini no agha ma,' naye pokh mu ma rha mburho." ²⁰Ɗa ɓa no yemshe ma go ti kume Maya, mbon we saying mban saye. Aban kume kuya Am mboni mban yenye. Mbaku wi palami, Aure wati aku mane ko ano yemshe mai." ²¹Kurho gherakha ɓa to koye ko mai ɓa, ɗa mbaku ko ye ko gherakh kala wiye tupǝ ma kwang.

Chapter 13

¹Agha ma mban nawe kurho ano rha yili, ngǝm ano rha yili tikiɓa mbo ma se totowo kam Makham. Ano noge yili ma wun tuno ndum tokhwo kam Makham.²Ngǝm timi mu ma ti kukhwo nāwo kurho ano rha yili ti kurhi nawo kurho ɓala ma Makham; tai mu ma ti kukhwo nāwo kurho ano yili an kume ndui.³Ngǝm ano yili we suwet kam ano we ye jiri ɓa, ɗa kam ano sa'mba ɓala. Mai gha nduko ano kenndi suwet ma ano yili? mbaku wiye Wãnde ma kwang, aku waye payen kala wiye Wãnde miti. ⁴Ngǝm ti shewe ma Makham kam mai kala wiye jiri. Ɗa mbaku wi Wãnde ma waro kwang, mbaku kume suwet; ngǝm tǝ arhe tokobi waro we tupǝ ma ndo tiki ɓa. Ngǝm tǝ shewe ma Makham ni rama gherakha kam shokhna. ⁵Kurho timi aku nāwo kurho wu, ngǝm shokhna ɓa, ɗa ngǝm Pokh ko go.⁶Ngǝm timi mai age jagal. Ngǝm ano njoko shewe ngin ma Makham, ma wun tu wiye palami tai mbosǝ.⁷Mbaku mbone Wãnde ma ndunuwo ma Mõn: jagal ni jagal, ayim parhe koi no parhe koi, suwet ni mu ma ni suwet, ndu ndor ni mu ma ti kam ndu ndor.⁸Mbaku ko ye ayim ma mu ɓa, mbaku wiye ye ndola apamai. Ngǝm tai mu ma ti ndolwo ayeni ti ngemi liye ɓala. ⁹Ndindimo, "Aka wiye lammbo shirk ɓa, aka terhe mu ɓa, aka wiye shirk ɓa, aku ndole Wãnde ma mu ɓa, ɓa liye ɓalai mo'ndun ni, se mbi moni mōti, "Aka ndole ayego pala Nǝmsǝ go." ¹⁰Ndola se waye Zara Mõn ma mai ko mana kam wun ɓa. kurho timi, ndola se ma se ngemmbo kumoi.¹¹Kurho moti, mai mbeni mbosǝ ni wini, maku yileku Pokh yon. Ngǝm parhe koi ma mu nemma kam ma mun momini. ¹²Mberhi wito Yang, guts nem awi. Ngǝm timi, mbam Yipe mu kam tupǝ ma mbuna, am wowe arǝkh shakha ma njang njang.¹³Mbam wiye kwato ma a wiye ni kwang, pala Ku mbosǝ, rha tutulukh kam kwijen ɓa; mbam wiye kwato rha lammbo lammbo kam me lakh ngin ma pattiya, kam ndum rha Pokh ko go kam missi ɓa. ¹⁴Ɗa aku wole pokh mu Yesu Almasihu, ndum aku gangẽ ndu ndor koi, ngǝm melakh Wãnde ngin ma ni.

Chapter 14

¹Mbaku pukhkǝ mu ma tai ti kam kenndi mbone jiri, kam naye Wãnde ma pattiya ko tupǝ ma no ɓa. ²Mondun mu ti kam mbone jiri ko saye Wãnde ngin tai, ma ti kam mbone jiri ɓa ti saye kumo sowi.³kurho mu ma ti saye Wãnde ngin tai mban mbune ma ti saye Wãnde ngin tai ɓa; ndum ma ti saye Wãnde ngin tai ɓa mban wun kumoi ni mu ma ti saye Wãnde tai. Ngǝm Makham ti pukhkǝ. ⁴Kai mateng, kai ma ma kai ndǝye mbubut ma shewe ma mui mo'ndun?Yirko mani Kam yil mani tai rha Sha nogo mana ma ni. Ɗa Makham an ndumǝ yirhe ti njikh.⁵Mondun mu ti mbone ndu ndor ni mbosǝ matakh ko ma lasen. Mo'ndun mu ndum ti arhe tai ma mbosǝ tai matakh. Agha mu mban nduwoni Ko Wãnde ma pokh ko go ni. ⁶Mati liwo koni ayi Mbosǝ mo'ndun, ti li kona yiki ngǝm Pokh mu ma rha mburho, ndum mu ma ti sawo, ti say ngǝm Pokh mu, ngǝm ti wiye mbarka ni Makham. ti ma ti namini ɓa, ti kurhi namini ngǝm Pokh mu, Tina ti wiye mbarka ni Makham.⁷Ngǝm mu ni ni wu'ndu jen kam koni rha mu ɓa, ndum ni murho tiki Kam koni rha mu ɓa. ⁸Ngǝm mbam kam Nǝmsǝ, mun kam Nǝmsǝ ngǝm Pokh mu ma rha mburho. Ndum mbam murhumu, mun murhumu ngǝm Pokh mu ma rha mburho. La, agha mun kam Nǝmsǝ, agha murho mu mun Mõn ma pokh mu ma rha mburho. ⁹kurho Wãnde timi Almasihu tǝ munnuwo ndum tin yile ni, ngǝm mban Makham ma Mõn ma wun murhuwo kam ma wun kam Nǝmsǝ.¹⁰Ɗa mai, ngǝm miten mai wiye kumoi ni apamai? Kai ndum ngǝm miten kai mbune aye go? Tai ma mu am yirko shirim kumoi ma Makham. ¹¹Ngǝm mbullumni, "Na naye jiri, "naye pokh mu ma rha mburho",agha pukhrum ma ato ndimjen shirim no, tai Ǝlakhsi ndum ato kummbo Makham."¹²Ngǝm agha ma, an naye Wãnde ma ti wiwo shirim Makham. ¹³Kurho timi, mbam wiye kumoi ni apamu ɓa, ɗa kurho timi mbaku arhe pokh ko go mai, ngǝm agha ma mban nduwoni we jikhyo kam wukhker ma ayeni ɓa.¹⁴Na mbeni ndum na lewi rha teren ma no kam pokh mu Yesu, Wãnde no ma kam mbubut Kilang ma ni ɓa. Mbo kam mu ma ti arhi wo se a Wãnde ma pattiya se ndutawa Wãnde ma mbubut. ¹⁵Ɓa năy we sayi mango kurho sa'mba aye go, kai kwa to rha ndola ɓa. mbaka sa'mba ma Makham tǝ munnuwo kurho ni kam we sayi ɓa.¹⁶Kurho timi, kurho Wãnde ngin ma ahrwo Wãnde ngin ma kwa kwang mbam mbau ndowa we latti ni Mõn ɓa. ¹⁷Ngǝm njoko ma Makham mbala ma sayi kam yem ɓa, ɗa kurho wiye jiri, ndu ko ma kwang, kam jakh jakh rha shillǝm ma kwang.¹⁸Ngǝm ni kummbo Almasihu rha kokoi miti, pukhmani kam Makham ndum Mōn wun lewi kam ti. ¹⁹Ngǝm timi, mbam gha nduko ma kwang kam Wãnde ma a sharhe mini.²⁰Mbaku sa'mbe tupǝ ma Makham ngǝm we sayi ɓa. agha mi se jang jang, ɗa ndui kurho mu ma ti saye Wãnde ma wowe ti wukhker. ²¹Wini kwang ɓa saye lõ, kam am men ɓa, kam Wãnde ma sollutu wukhker ma ayeni.²²Miti mbone jiri ma mai tiki, mbaku liye rha teren ma mai kam Makham. Ni Wãnde ma kwang ma pokh ko go ni ma se kam sa'mba ko Wãnde ma den mani se naniwo Wãnde ma kwang. ²³Tai mu ma pokh ko go ni se arhi ɓa ɗa tin saye, ti mbeni ti wi sa'mba, ngǝm kam mbone jiri ɓa. Tai Wãnde ma jiri ɓa se mbubut.

Chapter 15

¹Moto tun da mun ano tondom kwang ma ni am arhe ndo ndurok ma Mõn ni ma wun kam dige Ko go ɓa, ndum ɓa mu ape ndu ndor koi ɓa. ²Ndum agha ma mban lande ayeni ni ko mana, ngǝm miti kwang, ngǝm ɓa nduwoto.³Ngǝm Almasihu ti landi akha ni ɓa. pala ma ɓulluwo, "latti ma Mõn wun wiwo se jumbuto kono." ⁴Ngǝm wãnde ma ɓulluwo Bi ɓulli ngǝm ɓa yenye mini, kurho kannadi kam gangǝri likarhkat ma mu waye tondom.⁵Ndidimo Makham ni kannadi kam gangǝri an mbo mai Pokh ko go matakh ma aku nduwo ku kam apamai ako sen ma Yesu Almasihu. ⁶Ngǝm ti wi palami kam Pokh Ko go matakh ngem ɓaku payeti kam pokh mai matakh kam Pokh Pokh mu Yesu Almasihu. ⁷Ngǝm ɓaku ku pukhe apamai, pala ma Yesu ti pukhkuwo mai, ngǝm ɓa arhe ndu ndor ma Makham.⁸Ngǝm na năy mani Almasihu a shewe ma kaciya ako jiri ma Makham. Ti wi miti ngǝm alkawari ma ti ahrwo a to nduwoto kulkuli ma mbonwo ni Kakhijen ma Kakhijen ma Mu. ⁹Ngǝm al'ummai au paye Makham ngǝm yini. Pala ɓulluwo, "Ndum ano paye kai rha teren al'ummai ano wiye pǝyakh ma paye yimgo."¹⁰Ndum năy, " aku wiye njakh njakh, mai al'ummai kam Mõn ma ni."

¹²Ndidimo kuma, Ishaya ti năy, "A waye saso ma Yessa mani toni an saye njoko ko al'ummai, al'ummai au waye tondom Pokh ko go rha ni."¹³Moi Makham ni gangǝre mini mban ngeme mai kam njakh njakh kam nduko ma kwang, ngǝm jiri ma mai, ngǝm ɓa ku waye gangǝre ma kulkuli, ta kam ndembir ma shillǝm ma kwang.¹⁴Na ne kam kono na lewi mai, apano. ndum na lewi namini mai kam komai gem ma mai kam sharǝkh, tai Kam benen ma ghan. Na lewi mo di bosi aku yenye apamai.¹⁵Ɗa a ɓullu mai kam ndembir ma no ko wãnde ngin ngǝm ɓa na yim mai, ngǝm benen ma mbonowo kam Makham. ¹⁶Namini benen ni se mani na nǝ a shewe ma Almasihu Yesu Ma tuptuwo kam al'ummai, ni malum ma gha Mōn ma Makham, ano wiye miti ngǝm baiko ma al'ummai ɓa nduwoni wãnde ma pukhkuwo, ndum ma gwaduwo kam Makham ta kam Shillǝm ma kwang.¹⁷Kurho timi na kume ner ma rha Yesu Almasihu kam wãnde ngin ma Makham. ¹⁸Ngǝm na kam Wãnde ma na naye ɓa kopa wãnde ma ti wiwo kam na ne ngǝm al'ummai mbau mbone ndu ndor. Kam ma kala ɓala kam tupǝ, ¹⁹ta kam yipei, kam shame koi, kam ndembir ma Shillǝm ma kwang. Zalmakurho kurai Urshalima, toyaIllirikum, si kam ɓala ma Almasihu rha pe nginǝ tai.²⁰Rha kokoi miti, na gha mini ano naye ɓala ma parhe koi, ɗa kala pe ma benwo Yesu kam yimni ɓa. ngǝm ɓa no liye nduwo ko ma Mu mo'ndun ɓa. ²¹pala ma ɓulluwo: "Ma wun timni kume wuben ni ɓa, mbau bene, ma wun timni kume wuben ni ɓa mbau lewi ti.²²Ngǝm kai na ne kwato kam mai ko ye ghan. ²³Ɗa Ndidimo na kam mbakh ma pe rha yil ngin moti ɓa, ndum rha mila ngin ghan na melakh toi kam mai.²⁴Tai bosi ma na kwato Asbaniya na melakh ndiye mai ko ko ko ma no, ngǝm mbaku liye kurho no bi na kummbo ner ndu ko kam mai ma lau yenko kalla. ²⁵Ɗa Ndidimo na kwato Urshalima ngǝm ɓa no wiye tupǝ ni Mōn ma wun nawe Makham.²⁶Ngǝm we njakh njakh kam Mõn Makadoya kam Akaya mbau mbone wãnde ngin ngǝm Masǝkhjen Ma wun ɓone jiri ma wun rha Urshalima. ²⁷Wun kume ner ngǝm ke ndu na wowi kowu. Ngǝm al'ummai wun wi ndu ko kam wuni rha tupǝ ma shillǝm ma kwang, nduna wowi kowu wun ma au sharhe wuni kam wãnde ngin.²⁸Ngǝm bosi ma na ndubuwo mbou ayimi, ana toi kam mai ko ko ko ma no ma kwato Asbaniya. ²⁹Na beni bos ma na tonowo kam mai, ano toi kam kwanan albarka ma ghan ma Almasihu.³⁰Ndidimo na kummbo mai, apano, ta kam Pokh mu Yesu Almasihu, kam ndola ma shillǝm ma kwang, aku wiye Kanandi kam na ne rha kummbo ngin ma mai kam Makham ngǝm na ne. ³¹Aku wiye palami ngǝm ano ɓule kono rha Mōn ma wun mbone ndu ndor rha Yahudiya, ngǝm tupǝ ma no rha Urshalima a to nduwoto ma kwang kam Makham. ³²Aku wiye kummbo namini ana to no kam mai kam njakh njakh kam lewen ma Makham, namini na ne kam mai, am waye sonoyikh.³³Makham ma ndu ko ma sen mban nduwoni kam mai tai. Ɓa nduwoni palami.

Chapter 16

¹Na api mai Fibi 'malamu, ma se kurho tupǝ rha kawi kummbo ma rha kankiriya. ²Ngǝm ɓa ku pukhe se rha Pokh mu ma rha burho. ko koko ma kwang ni Mōn ano mbone jiri, aku nduwo ku kam se rha tai wãnde ma se gha mini. Ngǝm se kam ko do se sharhe Mōn ghan, tai Kam na ne ma.³Aku taye Bilkisu kam Akila, apomu ano tupǝ ma Yesu Almasihu. ⁴Ma wun ɓonwo nimsi wu ngǝm na ne. Na kurho barka, yirhe na ne ɓa, ɗa tai Kam kawi kummbo ma al 'ummai. ⁵Aku taye kawi kummbo ma mana ma wu. Aku taye Abainitas ni ndola ma no, ma ti zalwo kurho bone jiri ni Almasihu ti Asiya.⁶Aku taye Maryamu, ma se wumai wo tupǝ shar shar. ⁷Aku taye Andaranikas kam Yuniyas, apano kam serhijenno rha jarum. Ben mawu rha ano wokhki, ma wun rha Almasihu kilang shirim no. ⁸Aku taye Amfiliyas, ni ndola ma no rha Pokh mu ma rha burho.⁹Aku taye Urbanas ayemu ni tupǝ rha Almasihu, kam Istakis ni ndola ma no. ¹⁰Aku taye Abalis ni jiri rha Almasihu. Aku taye Mõn ma wun mana ma Aristobulus. ¹¹Aku taye Hirudiya, ayeno, kam ma wun mana ma Narkissa ma wun rha Pokh mu ma rha burho.¹²Aku taye Tarafina kam Tarafusa, ano tupǝ ma Pokh mu ma rha burho. Aku taye Barsisa ni ndola, ma sa wiwo tupǝ ma Pokh mu shar shar, ¹³Aku taye Rufas ma gwaduwo ti rha Pokh mu ma rha burho kam Nokhni kam na ne. ¹⁴Aku taye Asinkiritas, kam Filiguna, kam Hamis, kam Baturobas, kam Hamisu, kam nasen Mõn ma mai tare kam wuni.¹⁵Aku taye Filolugus kam Yuliya, kam Niriyas kam apeni tamyen, kam Ulamfas, kam ano mbone jiri ma mai Kam wuni. ¹⁶Aku taye apamai kam Sumba ma shillǝm ma kwang. Tai kawi kummbo ma Almasihu wun taye mai.¹⁷Ndidimo na kummbo mai, apano, aku liye Ko mai ko ano yipe koi kam jikhyo. Kam shukurho mo'ndun zum pala ma mai benwo ɓa. Aku wiye ku yang kam wuni. ¹⁸Ngǝm kamo moni miti wun nawo kurho Pokh mu Yesu ɓa, go akha wu. Kam ner Pokh wu wun tokulo ano kenndi sa'mba.¹⁹Ngǝm nduko ma sen ma mai ato meneto rha kumo Mõn. Na wi njakh njakh kam mai, na gha mini aku liye Ko mai ko Wãnde ngin ma kwang, aku nduwo ku ano sa'mba ko Wãnde ma pattiya ɓa. ²⁰Makham ni salama an wowe mai aku lafire ni yemshe kurho ye mai. Sharǝkh ma Pokh mu Yesu Almasihu ɓa nduwoni Kam mai.²¹Timoti, ayeno ni tupǝ, ti kurho wusa mai, palami Lukiyas, kam Yason, kam Susibataras, kam apano. ²²Na, Tartiyas, na ɓulluwo wasikai mōti, na wusa mai rha yim Pokh mu.²³Gayus, ma na kar nawo Kam ni kam kawi kummbo ma tuno tai, wun Kurho wusa mai. Arastas ni liye Ayiim mara nokh yili, ti kurho taya mai, kam kwartus ayemu. ²⁴Sharǝkh ma Pokh mu Yesu Almasihu ɓa nduwoni Kam mai tayya tai. Ɓa nduwoni palami.²⁵Ndidimo mo ma ti kam ndembir gangǝre mai ko gha Mōn mano kam ndilai ma Yesu Almasihu, ma ta kam ni apuwo wãnde ma tukhuwo den Kilang, ²⁶Ɗa ndidimo Ben mawu rha likarhkat ma Annabawa, kurho ɓala ma Makham ma ti kam Nimsi ma kirheuni tiki ɓa, ngǝm wiye wãnde ngin ma jiri rha Al'ummai tai.²⁷Kam Makham ni bene wãnde yirhe ti, ta kam Yesu Almasihu, ndu ndor se nduto tayya tai. Ɓa nduwoni palami.

Philippians

Chapter 1

¹Bulus kam Timoti shewe ma Almasihu Yesu, kwato kam Mõn tai gwaduwo wunǝ ra Almasihu Yesu ma tǝ rha Filibi, ndafumawu kam ano ndǝye kawǝ kam mbabirjen. ²Moi Wãnde ma kwang ɓa wǝye ti kam mai ndu ko ma kwang kam pokh mu kam pokh mu ma rha mburho Yesu Almasihu.³Na wusa Makham ma no tai mbosǝ ma na yǝm mbo kam mai. ⁴Agha mumǝ rha kummbo ma no ngǝm mai tai, kam njakh njakh na tǝ we kummbo. ⁵Nawǝ wusa kam ndafe koi ma mai rha gha Mõn ma mai zalwokurai kilang toiya tahikhlma ndidimo. ⁶Na mbonǝ jiri ko Wãnde mǝtǝ, ma tǝ zalwokuro tupǝ ma kwang rha mai an saye shirim ako mbosǝ toi ma Yesu Almasihu.⁷Wǝnǝ kwang ano kume Wande ngin ko mai palamǝ ngǝm mai Pokh ko go no tai ma me mai serǝjenno rha tupǝ ma Makham kalo ndowǝ kam parhe koi, kam mbene jiri ma tupǝ. ⁸Ngǝm Makham tǝ mbenǝ, njakh njakh mano ko mai kam ndembir ma Yesu Almasihu⁹Na wǝye kummbo mǝtǝ: rha Ndola ma mai mba to we to yang rha mbenǝn kam manǝ. ¹⁰Na kummbo ko tǝmǝ ngǝm Mbaku sire aku gwande rha Wãnde ngin ma kwa kwang. Na kummbo ngǝm Mbaku ndubuwo Ku Mõn ma njang njang shirim Mõn rha mbosǝ ma Almasihu, ¹¹Motǝ ndum ngǝm ɓa ngema mai kam A'mbe ma kwang ma tǝ ways kam Yesu Almasihu, kwato kam ndu ndor ma Makham.¹²Ndidimo na gha mǝnǝ aku mbene, 'apano, Wãnde ngin ma wǝnǝwo kam na ne wun nduwa saye shirim ma ɓala ma shar shar. ¹³Ako palamǝ, jakhla ma no rha Almasihu wun nduwa Wãnde ma mbenwo wuni ra tai ma sojoji ma pokh palnda kam Mõn tai, ¹⁴Tai kam Mõn ma ghan ma Kurho pokh mu ndǝge pokh ko go shar shar ngǝm jakhla ngin Mano, wun pokhttuwo pokh ndalang wun wǝye ndǝ lai ma ɓala ma Makham.¹⁵Ɗa ndum laden Mõn nǝ wun tupe ɓala ma Almasihu kam rha misi pokh oo go,ma lasen ndum kam wokhki ma kwang.¹⁶Ano tupǝ ma Almasihu rha Ndola wun mbenǝ lǝ nane tuno ngǝm mbano parhe ko ano tupǝ ma. ¹⁷Ɗa ma lasen wun tupǝ ma Almasihu kam ndu ndor koi kam kendǝ jiri. Wun tǝ naye wun mbono ndui rha jakhla ma no.¹⁸Mǝten ndum? aghă kokoi mbala---agha kam kulang agha kulkuli---tupe ɓala ma Almasihu Kurho wǝmǝnǝ na Kurho njakh njakh! ano wǝye njakh njakh.¹⁹Ngǝm na mbenǝ mǝtǝ ato ndano na ne akalo mbullo koi ma no. mǝta wajen ngǝm kummbo ma mai,kam sharǝkh ma shillǝm Yesu Almasihu.²⁰Ako Wãnde ma na mbonwo jiri koi kam na yimmini ma pokh ko go no ano kume kawa ɓa. ako palamǝ, kam tai ma dembir tai mbosǝ, kam Ndidimo, na kam tondom ma toi kam ndu ndor ma Almasihu rha ndimbi yǝno. na kam mbone jiri ma Almasihu an waye ndu ndor rha Gino ,kam nduko mano kam murho. ²¹Ngǝm kam no Nǝmsǝ Almasihu, murho ndum se wayen.²²Ɗa ɓa nɗuni nduko rha ndimbi yǝkh ato mbonndu Wãnde ma kwang rha tupǝ yǝm, na mbenǝ Mu ma na gwandǝ ɓa. ²³Ɗa ndum tai Mawu rhab wun pokh ko go Nona gha mǝnǝ ano mbakhǝ tuno ano nduwono kam Almasihu ,mǝtǝ Nokhno wo ndum, ²⁴Tai kam palamǝ ndu ko rha ndimbi yǝkh kwanan kwangwa ngǝm mai.²⁵Ngǝm na kam mbone jiri ko mǝtǝ, na mbenǝ ano wǝye Nǝmsǝ, ano we ye ndu ko Kam mai ngǝm seye tomin ma mai kam njakh njakh ma mai rha mbone jiri. ²⁶Kurho tǝmǝ, mbone jiri ma mai rha Almasihu Yesu ato wǝ yang ngǝm manno mano a kam mai. ²⁷Mbakhu wǝye tupǝ ma mai ko ko ko ma Almasihu, mbaku wǝye palamǝ ngǝm agha na tonowo ano ndǝye mai, agha na nǝmba ano kume mai nǝ jikh rha shillǝm matakh, ano kume rha yǝm matakh mai Kurho tupǝ ngǝm mbone jiri ma tupǝ²⁸Mbaku kume suwet ma ano yemshe ma mai ɓa. mǝtǝ kama koko murho ma au wǝye. Ɗa ma mai ko ko ma parhe koi mǝtǝ ndum kam Makham. ²⁹Ngǝm wumai wo Wãnde ma kwang, ngǝm Almasihu, ye mbone jiri kam Almasihu ɓa, nda tai kam kume ndui ngǝm tǝ. ³⁰Mai kam kume ndui kama mano palama mai ndǝwo, ma mai kummbo na kummunǝ nda ndidimo.

Chapter 2

¹Mba Wãnde nǝ tǝ ndǝge pokh ko go rha Almasihu, mba yasen tǝkǝ rha Ndola ma nǝ, mba ndolen ma shillǝm ma kwang. mba hence Pokh ko go kam yasǝkh. ²Aku ngeme Wãnde ma pokh ko go no ngǝm Mbaku nduwo Ku yǝm mini palamǝ, mai kam Ndola matakh, mai wǝye Wãnde rha yǝm shillǝm matakh, aku nduwo Ku Pokh ko go mai matakh.³Mbaku wǝye Wãnde tai ngǝm Ko mai ɓa ndum Kam ape ndu ndor koi ɓa. ako palamǝ agha ma rha her sen mban ndǝye apeni Wun kowǝ tǝ. ⁴Agha ma mban wǝye ye ndǝye Wãnde ma tǝ gangẽ mǝnǝ ɓa, nda mban ndǝye ma laden wun gangẽ mǝnǝ.⁵Mbaku yǝme Wãnde ngin ma Ko ko ko ma Almasihu Yesu, .⁶Mu ma tǝ ndu nuwo rha yǝpei Makham, Tǝ ma nǝ nduko ma nǝ kam Makham Wãnde ma nǝ koye ɓa. ⁷Ako palamǝ tǝ ma nǝ ko nǝ a Mu ma mbam, tǝ nduni shewe, tǝ ndu nǝ rha yǝpei Mōn wayi tǝ rha ndalang pala Mu.⁸Tǝ njumbǝ ndu ndor ma nǝ tǝ mbonǝ ndu ndor toya kam murho, murho ma ndowo tǝ!⁹Ngǝm tǝmǝ Makham tǝ mbonwo ndu ndor ma shar shar Tǝn mbon yǝm ma se kokhwo Yǝm ngin. ¹⁰Ngǝm mba ngeme Yǝm Yesu agha purum mǝ mbala ato ndǝmǝ, purum ngin ma rha mburho Kam ma rha pang kam ma Kurho Ngusǝ. ¹¹Ndum tai ma yilakhsi au nămini Yesu Almasihu tǝ pokh muma rha mburho, kwato kam ndu ndor ma pokh mu Makham.¹²Ngǝm Wãnde mǝtǝ apano, palama mai tu nawo Kurho mbala agha na nǝ tǝ nǝ ɓa,Mo ndidimo ma na nǝ ɓa, aku wǝ ye tupǝ ma mai kam suwet kam kolloyǝkh. ¹³Ngǝm Makham nǝ tupǝ rha mai aku wǝye Wãnde tai ma wu mai kwang.¹⁴Aku wǝye Wãnde ngin tai kam a'mbo Pokh Kam shǝna ɓa. ¹⁵Ngǝm mbaku nduwo Ku a we mbala ɓa nda ano mbone jiri, A'mbe ma Makham ma Wun njang njang. aku wǝye palamǝ aku wǝye Ku njang njang pala njang njang ma rha pang. ¹⁶Aku koye mbala ma Nǝmsǝ Kam ndembir ngǝm ano waye paye yǝm Almasihu rha mbosǝ manǝ ano mbenǝm nǝ Na wǝ wumbe kam tupǝ ma mbam ɓa.¹⁷Agha Kurho njope nane pala sadaka ko mbone ndom kam tupǝ mbone jiri ma mai, Na wǝ njakh njakh, kam mai tai. ¹⁸Palamǝ ndum aku wǝye njakh njakh, mbaku wǝye njakh njakh kam nane .¹⁹Na gha mǝn ano tupǝtu Timoti kam mai rha yenkoi Mōti, ngǝm nane ma mban waye ndǝge ko go mbana mbenǝ tupǝ ma mai. ²⁰Ngǝm na mbenǝ Mu ma den ma mu ndubuwo matakh ɓa ma tǝ ndemba mai kam jiri. ²¹Ngǝm wun gha Wãnde ma kowu nda ma Yesu Almasihu ɓa²²Ɗa mai mbenǝ ndu ndor ma nǝ, palama ghar tǝ wǝwo tupǝ ma pokh nǝ, palamǝ tǝ wunowo rha tupǝ ma bishara.²³Tǝ ma nagha mǝnǝ ano tupukhmai kam ndundukh ɓa mbana ndǝ Wãnde ma Kurho kwato. ²⁴Ɗa na kam mbone jiri na ne kam kono rha Pokh mu ma rha mburho ano toi ndundukh tǝkǝ ɓa.²⁵Ɗa na Kurho gha mǝnǝ ano tupǝ tǝ mai Abafaroditus, matǝ ayeni, ayeni nǝ tupǝ, nǝ sharhe mǝnǝ shakha nǝ wokhki ma mai kam ndum shewe ma Wãnde ma na gha mǝnǝ. ²⁶Ngǝm tǝ njakh njakh ma mai tai, ahakh nǝ sa'mbe nǝ ngǝm mai kumǝ tǝwǝ parha. ²⁷Kulǝ tǝwǝ parha kallah teken tǝ munnǝ. nda Makham tǝ ndǝ kenndi manǝ, yǝrhe tǝ ɓa, nda tai kam na ne, ngǝm manno wǝye samba ahakh ko samba ahakh ɓa.²⁸Ngǝm tǝmǝ na gha mǝnǝ ano tupukhr tǝ, ngǝm Mbaku manǝ ndǝye tǝ aku kume nar na ne ndum Pokh ko go no a wǝ ndurul. ²⁹Aku pukhkǝ Abafaroditus Kam njakh njakh rha yǝm Pokh mu ma rha mburho Mbaku ndǝye ndu ndor ma Mõn pala tǝ. ³⁰Ngǝm Kurho tupǝ ma Almasihu tǝ nem murho. Tǝ mbonǝ nǝmsǝ nǝ ngǝm mban wuni tupǝ ma teken mai ma Ku wuni.

Chapter 3

¹Tahakhlma koi, 'apano, mbaku wǝye njakh njakh rha Pokh mu ma rha mburho ano mbulltumai Wãnde ngin nǝ mōti Wãnde ngin ma ndo ndurok kam no ɓa nda Wãnde ngin nǝ mǝtǝ au porhe ko mai.²Mbaku mane sen kam yendujen ,mbaku mane sen kam ano tupǝ ma ano gherakha, mbaku wǝye sen kam ano rembe Wãnde ngin. ³Ngǝm Mǝnǝ kashiya, ngǝm mǝnǝ ma mun tǝ kummbo kam Shillǝm ma Makham,mun tǝ we wurho rha yǝm Almasihu Yesu, ndum mun kam mbone jiri ko yǝmu ɓa⁴Ɗa ngǝm ndum, Na kam mbone jiri ko yǝkh. Mba Mu mo'ndun an ndume yǝme yǝkh nǝ,na kowǝ tǝ. ⁵Wu ndowo kashiya rha yenko perkirha, kam Mõn Israila, rha Pokh Mõn ma Biliyaminu, (Bahuden Yahudawa) ; ako mbala ma kumoi, ma parisiyawana ndu ko.⁶Kam ndembir pokh ko go na mbonǝ ndui nǝ ikilisiya. ko mbala ma jiri rha kumoi, na nduno mbala Ko na ɓa. ⁷Ɗa tai Wãnde ngin nǝ mǝtǝ ma Wun nduwo Wãnde ma kwang Kam no, Na arhe wunǝ a Wãnde ma mbam ngǝm Almasihu.⁸Õ, na teperhe Wãnde ngin nǝ mǝtǝ a Wãnde ma mbam ngǝm Almasihu Yesu pokh no ma rha mburho. Ngǝm tǝ na mburwo tai ma Wãnde. na mǝnǝ wunǝ a Wãnde ma mbam ngǝm mbano waye Almasihu. ⁹mba waye na ne rhanǝ, na kam mbenen ma kono rha kumoi ɓa, ako palamǝ, na wǝye sen ko mbone jiri ma Almasihu, wǝye jiri ma se totowo kam Makham kam mbone jiri. ¹⁰Yǝm ndidimo na gangẽ mǝnǝ ano mbenǝ tǝ kam ndembir ma yǝl manǝ Kam ndu ko rha kumoi ndui manǝ, ano nduwoni pala tǝ rha murho, ¹¹ngǝm agha ndakha ano ɗana na yǝlǝ Pokh murho.¹²Na namǝnǝ ye na wai Wãnde nde nginǝ mǝtǝ ɓa, ndum na mǝnǝ Na nǝ jiri ɓa, nda wǝye yǝno ngǝm mbano kotu Wãnde ngin ma Almasihu tǝ korukhwo nane kurai. ¹³Apano, na na mǝnǝ Na korukhwo ton ɓa. nda Wãnde nǝ matakh ma na wǝmǝnǝ: monumnǝ kam Wãnde ma mbǝ kam kwato shirim ako Wãnde ma toi shirim, ¹⁴Na ngagǝrǝ ko Wãnde ngin nǝ mǝtǝ ngǝm mbano waye we tupǝ ma no kam nǝ ma yewo tǝ Makham rha Almasihu Yesu.¹⁵Tai ma mu ma parhuwo ko Mu, mbam yǝme yǝm mu ko ko ko mǝtǝ; nda mbaku wǝ ye yǝme Wãnde ngin nǝ mo'ndun zum,nda Makham an apumai Wãnde ngin nǝ mǝtǝ kuma. ¹⁶Ɗa ndum, tai kala pe ma mun lammbo, mbam koye palamǝ.¹⁷Mbaku nduwo Ku ano shukurhen na ne, 'apano. Aku ndǝye kwang kam Wãnde ma kwato palama mun ndumǝ we shukurhen kam Wu. ¹⁸Mõn ghan wun kwato---mana tepermai wo mbala Ko wu, ndidimo ndum na mai tai kam am mǝ'ndǝ---ke ano gherakha ko ndowo Yesu. ¹⁹Tahǝkhlma kowu murho, ngǝm Makham ma wu ahakh, Nǝmsǝ ma Wu ndum se rha kawa ma wu.tai sen ma wu ako Wãnde ma rha pang.²⁰Ɗa ma mu kume ner ma Mu se rha mburho, kala pe ma mun kume nǝ parhe ko mu, Pokh mu Yesu Almasihu. ²¹An parhe yǝmu ma mbubut tǝ manǝ mǝnǝ kam ma njang njang pala yǝpei nǝ,yǝpei nǝ ma tondom kam ndembir ma tǝ manuwo tai ma Wãnde a manǝ.

Chapter 4

¹Ngǝm palamǝ, apano ma ndolen ma na ndola mai,ma na njakh njakh kam joko mano, ko ko ko mǝtǝ aku yǝrhe Ku njikh ko pokhwo mu ma rha mburho apano serhijenno. ²Na kummbo Afodiya, na kummbo sintiki, aku wǝye pokh mai matakh rha Pokh mu ma rha mburho. ³Palamǝ, na mane kummbo mai, ano ndu ko mano numo pokh ma no ma kulkuli: mbaku sharhe tamyenǝ mǝtǝ. ngǝm mun kumǝ ndui kam wunǝ rha tupǝ ma bishara kam kilimas kam laden ano tupǝ ma no, yǝm wu mbullumnǝ rha likakhtkakht ma Nǝmsǝ⁴Wǝ njakh njakh rha Pokh mu ma rha mburho tai mbosǝ. na mane namǝnǝ, wǝ njakh njakh. ⁵Moi Mōn tai mbau ndǝye ndigo ndigo ma mai Pokh mu ma rha mburho tǝ nemma. ⁶mbaku mane sen mai ko Wãnde ngin ɓa. ako palamǝ, rha tai ma Wãnde kam kummbo, kam kummbo Wãnde ngin, kam wusa tǝ, moi kummbo ma mai mba mbene shirim Makham. ⁷Nduko ma kwang ma Makham, ma se kokhwo mbenen ato parhe Pokh ko go mai kam yǝmen ma mai rha Almasihu Yesu.⁸Tahikhlma koi, apano, tai Wãnde ma se jiri, tai Wãnde ma se ndan tawo waye ndu ndor,tai Wãnde ma tǝ wǝye jiri, tai Wãnde ma tǝ njang njang, tai Wãnde ma lauwo, tai Wãnde ma tǝ tondu kam ndola, tai Wãnde ma tǝ yese kam yǝm ma kwang, mba payen tǝkǝ, manǝ sen ko Wãnde ngin nǝ mǝtǝ, ⁹Wãnde nginǝ mǝtǝ ma mai shukukhwo mai pukhkuwo mai kummbo mai ndǝwo rha ndu ko ma no,aku wǝye Wãnde ngin nǝ mǝtǝ. Makham nǝ nduko kwang an ndu ko kam mai.¹⁰Na wǝ njakh njakh kokoro rha Pokh mu ma rha mburho ngǝm ndidimo mai mbaghiri ndu ko ma mai kam na ne. mbǝ mai manǝ sen mai ko no jiri, nda mai wai wǝye sharhǝkh ɓa. ¹¹Ngǝm mono na naye Wãnde mǝtǝ ɓa. ngǝm na shukurhe ndu ko agha kama mbala. ¹²Na mbenǝ wǝye ndu ko rha kenndi, ndum na mbenǝ wǝmǝnǝ ghan nda ano ndu ko rha gangõ. ¹³Ano ndumǝ wǝye Wãnde tai ta kam nǝ, tǝ ma tǝ tǝ gangǝre na ne.¹⁴Tai kam palamǝ, mai wǝ ndu ko kam na ne rha kume ndui Mano. ¹⁵Ndum mai mbenǝ, mai Filibiyawa, na mǝnǝ Kilang ma bishara, mbosǝ ma na njakh wokhki doni ba, ikilisiya nǝ ma se sharukhwo na ne kam mbone Wãnde kam pukhum ɓa yǝrhe mai. ¹⁶Agha mbosǝ ma na Tasalonika, mai tupǝ we sharǝkh ma mai ma kokhwo koye matakh. ¹⁷Ngǝm na gha mǝnǝ aku mbono Wãnde ɓa. ako palamǝ, nda na gha Wãnde ma mai lǝ wo ato wǝ ye to ghan.¹⁸Na pukhkǝ Wãnde tai, na tǝkǝ ghan. ngemǝ hakhno. Na pukhkǝ rha sha Abafaroditus Wãnde ma mai mbonowo. shesheki ma ndamai ner ner rha Pokh, pukhken ndom ma kwang kam Makham. ¹⁹Makham mano an ngeme gangõ ma mai tai ko Wãnde ngin ma tǝ tǝkǝ ma rha njoko manǝ rha Almasihu Yesu. ²⁰Ndidimo moi ndu ndor mab ta nduwoni to kam Makham kam pokh mu ma taya tai. mba nduwoni palamǝ.²¹Aku taye tai nǝ nawo Kurho Almasihu Yesu. tai apamu ma wun tuno kam na ne wun Kurho taya mai. ²²Tai ano kwato rha kawǝ tuno Wun Kurho taya, pala Mōn ma Wun rha mana ma Amana. ²³ Moi mbala ma pokh mu Yesu Almasihu ato nduwoni to kam Shillǝm mai.

1 Timothy

Chapter 1

¹Bulus, nǝ tupǝ ma Almasihu Yesu ako mbala ma Makham nǝ parhe ko mu, kam Almasihu Yesu ma mun moye koni, ²kwato kam Ti moti, laumano ma rha mbone jiri: Sharǝkh, parhe koi, kam nduko ma kwang ta kam Makham Kam Almasihu Yesu pokh mu ma rha mburho.³Palama na Kurho Na go aka wiye, mbosǝ ma na kwato Makidoniya nāwo, aka moye ti apisa ngǝm aka nawun laden moni mbau shukurhe Wãnde ngin zum ɓa. ⁴Mbau sa'mbe mbosǝ ngin ma wu kurho ye kume sinndi kam teperhe Kurho mbala ngin ma kirauni tiki ɓa. Wãnde miti ti ndape shi shina, ako Wãnde ma a sharhe mbala ma Makham, ma se kam mbone jiri.⁵Kumai se nduko ma Ndola rha njan njan ma pokh ko go, kam yembima mbenen, kam Ngem ma mbone jiri. ⁶Ma laden wun kakhrwu ko kokoi wun mayewu kala ye mbala ma mbam. ⁷Wun gha mini mbau ndu wo wa ano kumai nda wun mbenǝ Wãnde ma wun Na mini ɓa kam Wãnde ma au yirho wu koi. ⁸Nda mun mbenǝ kumai se kwang mba wi tupǝ kam se rha koko ma kwang.⁹Ngǝm mun mbenǝ Miti, kumai se ngǝm ni mbonǝ jiri ɓa, nda ngǝm Mōn ma Wun nawo Kurho ndǝlai ɓa. Mōn ano sa'mba mbala, kam ma wun nāwo Makham ɓa, kam ano bubut, kam ma wun kam Makham ɓa, kam ano naye mbala ma mbam ko Makham. Mboni kumai ngǝm ano terhe murho pokhijen mamyen kam nokhujen tamyen, kam ano terhe murho, ¹⁰Ngǝm ano kwalala kam ano wiye sonndi kuro, ngǝm ano shira Mōn wun kwato mane wuni a shewe, ngǝm ano ghau kam ano mbala kurho ma ghau, Kam tai Wãnde ma se kakhrwo koko ma ndǝlai. ¹¹Miti ndǝlai ma ko ndembir ma wokhki ma Makham ma se kwang, ma mbonwo lewon koi.¹²Na wusi Almasihu Yesu pokh mu ma rha mburho. Ma ti gangǝrewo na ne, ngǝm tǝ arhe na ne a mu ma kwang, ti wowi na ne rha tupǝ ma nǝ. ¹³Kilang na ni sa'mba, ni mbone ndui kam ni terhe Mōn. nda tai kam palami a sharhe na ne ngǝm na wi rha kendi mbenen kam kenndi mbone jiri. ¹⁴Nda sharǝkh ma pokh mu se njummbutawo kono kam mbone jiri, kam Ndola ma rha Almasihu Yesu.¹⁵Miti mbala ma parhe koi ma jiri, se kekhrto agha ma mban pukhkǝ, nămini Almasihu Yesu tonwo rha pang ngǝm parhe ko ano mbubut, rhawu ndum nane ma na kokhwo sa'mbi. ¹⁶Kurho timi na wawo sharǝkh, ngǝm a kam no na ne ma Kilang, ma ape Kanandi ma Yesu Almasihu. Tiwi miti ngǝm ano nduwono awe api ko Mōn ma au mbonǝ jiri ma waye Nǝmsǝ ma taya tai. ¹⁷Ndidimo kam Amana ma zamani, ma tǝ murho ɓa, tukhkumani, Makham ma tǝ matakh ndor, kam ndu ndor mbau nduwo wu kam ni tayya tai, mba nduwoni palami.¹⁸Na mbogo mbalai mōti rha sha go, laumano, Timoti. Na wi mini palami ngǝm mbala wuna ma wiwo mbi a kogo, ngǝm ako meneko rha shakha ma kwang. ¹⁹Ako wiye miti ngǝm ako ndu wo ko kam mbone jiri kam pokh ko go ma kwang. laden Mōn wun Kurho mbau kume njiloi miti wun gummbule mbonǝ jiri ma wu. ²⁰Palamu Himinayus kam Iskandari, ma na mbonwo wuni nǝ Shillǝm ma pattiya ngǝm mbau shukurhe kurhe sa'mba mbala.

Chapter 2

¹Ngǝm timi Kilang ndai, na kummbo mba wiye kummbo ngin kam kummbo Makham, kam wiye kummbo ngǝm Mōn tai, kam mbone mbarka, mba wiye palami ngǝm tai ma Mõn, ²ngem ano Amana ngin kam tai ma ano njoko, ngǝm mbamu wiye nduko ma kwang kam nduko ma den rha Makham matakh kam mbone ndu ndor. ³Miti se kwang kam pukhumni shirim Makham nǝ parhe ko mu. ⁴Ti gha mini tai ma Mõn mbau waye Nǝmsǝ, au ndanawa mbene jiri.⁵Ngǝm Makham tǝ matakh, nǝ mbone we Yale ndum tǝ matakh, rha teren ma Makham kam mu, mu miti ndum Almasihu Yesu. ⁶Ti mbonǝ koni parǝkh ngǝm agha ma, ngǝm ato nduwoto a mbala ma jiri rha mbosǝ timi. ⁷Kurho Wãnde timi a wowe na ne kam kono ano nduwono ni wokhki ma parhe koi kam ni tupǝ ma nǝ---na naye jiri, na wiye ghau ɓa---ma ni shukukhwo ma Mõn ma wun mbenǝ Makham ɓa rha jiri kam kendǝ kendǝ.⁸Kurho timi, na gha mini mamyen ma agha wun tiyo mbau wiye kummbo kam tile sha wu ma kar kar rha mburho kam shokhna kam shǝna ɓa. ⁹Nda ndidimo na gha tamyen mbau wowe arǝkh ngin ma a wǝye nǝ kwang kam wuni, kam maso ma to nduwoto kwang kam koye koi. mbau nduwo wa ano tenndikh kam zinariya kam azurfa kam la'nda ma ayim koi shar shar ɓa. ¹⁰Na gha mini mbau wowe la'nda ma ato ape Tamyen ma wun nduko rha Yim Makham matakh rha tupǝ ngin ma kwa kwang.¹¹Tamno mba to shukurhe rha sen kam liye koi rha tai ma Wãnde. ¹²Na năy tamno mba to shukurhe agha ape ndembir ko mani ɓa, nda ato ndu ko kam liye ko'ndo.¹³Adamu ma parhuwo wi mini, mbǝ timi ndum Hauwa'u. ¹⁴Adamu ma tokukhlwo ɓa, nda tamnai ma tokukhlwa rha sa'mba. ¹⁵Tai kam palami, a to waye Nǝmsǝ kam kalo laye A'mbe, mbau suwu shirim rha mbone jiri, kam Ndola kam kar kar kam pokh ko go ma kwang.

Chapter 3

¹Mbalai miti ma jiri: Mba muni ni malekh nduko a ni shirim ma kawi kummbo, ti melakh tupǝ ma kwang. ²Ngǝm timi a ndu ko nǝ shirim kawi kummbo mban nduwoni ma mbala koni ɓa. mban nduwoni ni tamno matakh. mban nduwoni ni koye koi, ni sen, ni liye koi kam ni pukhkǝ rogujen. ndum mban mbene shukukhwo. ³Mban nduwoni ni ye men ɓa, kam nǝ ndapakoi, ako Palami mban nduwoni kam manǝ sen, ni nduko ma kwang. Ni gha ayim ɓa.⁴Ndum mban ndumǝ ndǝye mana mani kwang, A'mbe ma nǝ mbau nāwo Kurho mbala ma ni kam mbone tai ma ndu ndor. ⁵Ngǝm mu mban ndumǝ rhǝme mana man ɓa, an ndume ndǝye kawǝ kummbo ma Makham a ndakha?⁶Mban nduwoni pokhye ni ɓa, ngǝm mban tile Pokh ko go ni kam ape ndu ndor koi, mban wukhkroni rha kama ndui ma Shillǝm ma pattiya ti men nowo rhakǝ ɓa. ⁷Ndum mban nduwoni mu ma tǝ nduko ma kwang rha Mōn ma Wun mbeni Makham ɓa, ngem mban wukhroni kawa kam gondo ma Shillǝm ma pattiya.⁸Palami ndum, mbabirjen mbau nduwo wu kam sent ma kwang, ano wiye pokh rhab ɓa. Wuni kwang nduwo wu ano ye men kam ndapa ko Mōn ɓa. ⁹Au nduwo wu ano koye mbala ma jiri kam naye jiri ma mbala kam pokh ko go ma njan njan. ¹⁰Wini kwang ndum ɓa zalakurho ndǝye wuni, mbǝ timi mbau zalakurho tupǝ we latti ni kowu ɓa.¹¹Palami ndum Tamyen mbau nduwo wu ano koye koi. mbau nduwo wa ano yero ɓa, nda ano koye koi kam sent rha tai ma Wãnde. ¹²Ndum mbabirjen mbau nduwo wu ano Tamyen matakh matakh. mbau ndumǝ ndǝye A'mbe kam mana mawu . ¹³Ngǝm Mōn ma Wun wiwo tupǝ ma kwang wun wai yirko ma kwang kam ndembir rha mbone jiri ma rha Almasihu Yesu.¹⁴Na mbullgo Wãnde ngin nǝ mōti, na ndimini ano toi kam go ndundukh tǝkǝ ɓa. ¹⁵nda mbano sa'mbi mbosǝ, na mbullungo ngǝm aka mbene Wãnde ma ka wiye rha tupǝ ma go ma mana Makham, kawi kummbo ma Makham mase kam Nǝmsǝ, zalmakurho kam ndum nǝ sharǝkh mbonǝ jiri.¹⁶Shina tiiki ɓa api kummbo Makham ma mu ma jiri se ndor shar shar: "Ti api koni rha ndimbi yǝkh, Shillǝm ma kwang se parhe ti, Malaiku wun ndiye ti, a wiye wokhki mani rha Mōn ma Wun mbeni Makham ɓa, A mbonǝ jiri rha pang, mbǝ timi a arhe ti rha mburho rha ndu ndor."

Chapter 4

¹Ndum Shillǝm se năy namini rha zaman ma toi lasen Mōn au kari ko jiri mbau mane sen wu ngǝm mbau ndiye Shillǝm ano tokhkulyo kam shukhuwo ma nghamiyo ²ha ghau kam woro ye pokh ko go wu a to arhe sel.³Au Kaye wula kam pukhkǝ we say ma Makham tǝ wiwo ngǝm mbau Yipe kam mbarka rha Mōn ma Wun mbonwo jiri ndum wun mbenwo jiri. ⁴Ngǝm tai Wãnde Makham tǝ wiwo wini kwang. ngǝm tai Wãnde ma Mun pukhkuwo kam mbarka, wini kwang am kurhe ɓa. ⁵Ngǝm sombe ti njan njan kam mbala ma Makham kam kummbo.⁶Mbaka yimwo Wãnde ngin nǝ mōti ni Mon, aka nduko a shewe ma kwang ma Almasihu. Ngǝm na nduwoni kai ko mbala ma jiri kam shukukhwo ma kai nauwo. ⁷Nda aka wu'mbe mbala ngin ma euro ma Tamyen wun gha mini. ako Palami ako sukhkuren kogo rha nāwo Makham. ⁸Ngǝm wumbe yǝkh se kwang kalla,. Nda wumbe yǝkh rha mbala ma Makham se kam tupǝ rha tai ma Wãnde. Ngǝm rha ndo alkawari tiki ngǝm ndu koi miti kam nduko ma toi.⁹Mbalai mōti jiri rhando se ndanto mba pukhkǝ se tai mando. ¹⁰Wãnde ma wiwo mun tupǝ shar shar. Ngǝm mun mbonǝ jiri ko Makham nǝ Nǝmsǝ, ni parhe ko Mõn tai, pala ano mbone jiri.¹¹Aka wokhwu ndum aka shukukhwu Wãnde ngin nǝ mōti. ¹²Aka Lowe agha ma mban mbune A'mba mbe mango ɓa. Ako Palami, aka nduwo ka we shukurhi ni ano nawo Kurho: rha mbala, sen, ndola, naye jiri kam ndum kar kar. ¹³Kopo mbana tonowo, aka gangǝre ko rha ndiye likhkatkat, kam wokhkǝ, kam ndum shukukhwo.¹⁴Aka wiye ndendau kam tupǝ ma kai tǝ ɓa ma mbogowo ta kam wuna mbosǝ ma mbabirjen wun wokhwo shawu ko go. ¹⁵Aka liye Ko go kam Wãnde ngin nǝ mǝtǝ. Aka gangǝre ko rha wu. Ngǝm says tomin mago mbata nduwoto mben manndo rha yirho Mōn tai. ¹⁶Aka liye Ko go kwang kam shukukhwo ma go.kwato tomin mago rhawu . ngǝm kam wi mini palami aka parhe ko go kam ano kuma kai.

Chapter 5

¹Aka yenye masǝkhɓa. Aka wun mbala pala pokhko. Aka yenye kwatǝn ngin pala Mõn ma go, ²yenyu masǝkhjen Tamyen pala nokhkujen mai, A'mbe tamyen pala apamai tamyen rha tai ma kar kar.³Aka mbone ndu ndor nǝ mborukh ngin, mborukh ngin ma kulkuli. ⁴Nda mborukh ma se kam A'mbe kam Kakhijen, moi mbau zalakurho ape mbone ndu ndor rha mana ma wu. Mbau wiye Wãnde ma kwang nǝ Mõn ma wu, ngǝm Makham tǝ kume ner ma palami.⁵Nda mborukh ma kulkuli, ma yirhe se matakh, a to mbonǝ Pokh ko go ndo ni Makham Tai mbosǝ mba to gangǝre to rha gangõ Kam kummbo mberhi kam mbosǝ. ⁶Nda ndum, tamno Ni gha ndu ko kume ner miti se mudto, agha se kam Nǝmsǝ.⁷Ndum mbala naye Wãnde ngin nǝ mōti ngǝm mbau nduwo wa Wãnde ma mbala kowu ɓa. ⁸Ndau mba mu ti ndumi sharhe Mōn mani ɓa, pala Mõn ma mana mani, ti shini mbonǝ jiri, ndum gijam mu ma tǝ mbenǝ jiri ɓa kam tǝ.⁹Moi mba teperhe mborukh ma mba to ndoni mila pendun ngumni, kendo mami matakh. ¹⁰Mba mbene se kam tupǝ ma kwang, kam liye Ko ndo ayukh A'mbe ma ndo, mase pukhkǝ rogujen, ko se sombe ye Mõn ano kwato rha kawǝ kummbo, agha ni sharhe Mōn ma Wun rha ndui, ni gangǝre ko agha kama tupǝ mbala.¹¹Nda ko mborukh ngin ma wun A'mbo wu, mba wowe wuni rha tepukhro ɓa, ngǝm mbau wukhkruwu rha melakh Wãnde ngin ma wun yemshe kam Almasihu, wun ndol mini mbau wiye wula. ¹² Kam ko koko miti wun ndapuwon kowu kenndi jiri ngǝm wun yili alkawari ma Kilang. ¹³wun lakhduwu mbusi, wun mbaljen mana mana. Ye wun ndu ko ma mbusi ma. Nda tai wun nduwa ano yerho, kam ano menu rha teren ma Mõn, ano ngigilin, wun naye Wãnde ma kwangɓa.¹⁴Ngǝm timi na gha mborukh ngin A'mbe mbau wiye wula,mbau laye A'mbe mbau ndiye mana, ngǝm mba mbonǝ koko nǝ Shillǝm ma pattiya an wowe muni rha tupǝ ma gherakha. ¹⁵Ngǝm ma laden wun kakhrwu kalo nāwo Kurho Shillǝm ma pattiya. ¹⁶Mba mondun tamno Ni mase mbonǝ jiri se kam mborukh ngin, moyu mba to sharhe wuni, ngǝm ndo ndurok ɓa mayeni ko kawǝ kummbo mba, ngǝm kawǝ kummbo ato ndumǝ sharhe mborukh ngin ma kulkuli.¹⁷Masǝkhjen ma wun wiye tupǝ ma wu ma kwang wun ndanwu Mba arhe ndu ndor ma wu koye rhab, palama ma wun tupǝ kam mbalai kam shukukhwo. ¹⁸Ngǝm mbalai se năy, "Mba wowe takumkumi pokh shewe mban Kurho nduwo ɓa" ndum "Nǝ tupǝ wini kwang mba aghe ti we yal tupǝ ma nǝ."¹⁹Aka pukhkǝ hero ko masǝkh ɓa kolo ano mbone jiri koi wun ndoni rhab agha kunnũ. ²⁰Aka yenye ni wiye mbubut agha shirim ma ngǝm ma lasen mbau kume suwet.²¹Na wowi kai, shirim Makham,kam Almasihu Yesu, kam gwandima Malaiku aka liye Ko go ayu Wãnde ngin nǝ mǝtǝ kam pokh ko goɓa ndum mbala wiye Wãnde tai kam ape zum zum ɓa. ²²Aka yiglako aka wowe sha go ni mu ɓa. aka wowe sha go rha mbubut ma mu ɓa. aka mane ko go njan njan.²³Aka wiye ko shirim rha kuijen ɓa. Nda ndum, ako Palami aka ye am inabi kalla ngǝm ahakh go kam mbala tondom ɓa. ²⁴Mbubut ma moni ma lasen rha ndalang, wun wokhwu shirim kam wuni rha kumai. Nda ma lasen mbubut ma wu wun nāwo mbiwu. ²⁵Palami ndum, ma lasen tupǝ ngin ma wu ma kwang rha ndalang, nda ma lasen ni ma wun tuki ɓa.

Chapter 6

¹Moi tai ma wun shewe mbau ndiye nongomana ngin ma wu kam ndu ndor. mbau wǝye palami ngǝm mba sa'mbe yim Markham kam shukukhwo ma ni. ²Shewe ma wun kam nokhkujen mana ma wun mbonǝ jiri mbau wǝye mbunen ɓa ngǝm mai Mōn ma apamai. ako palami, mbau wiye tupǝ kam ndembir. Ngǝm nokhkujen mana ma wun tupǝ kam wunǝ ano nāwo Kurho mbala, ano ndola ndum. aka shukukhwu aka naye Wãnde ngin nǝ mōti.³Mba ndum wini muni ti shukukhwo Wãnde nǝ zum ma tǝ kam koni ti lowi shar shar ɓa, pala mbala ma pokh mu Yesu Almasihu. Pala namini wun lowi shukukhwo mase ndani ko mbala ma Makham ɓa. ⁴Mui miti ni ape ndu ndor koi, ndum tǝ mbenǝ Wãnde ɓa. Ako timi, ti kam shishina kam gha mbala ngin shar shar ko mbala ngin. Mbala nginǝ mǝtǝ wun toi kam missi, kam yile Pokh ko go, kam lalatti, kam pattiya mbala ngin, ⁵kam kenndi ndu ko tu apen rha teren Mōn ma wun kam pattiya pokh ko go. wun mbakhǝ jiri wun ti ndiye pala kummbo se koko ma ndapa nginǝ." Aka porho ko rha Wãnde nginnǝ miti.⁶Ndindimo nāwo Makham kam ndǝge pokh ko go se kwanan Nokhgo waye Wãnde. ⁷Pala mun tommbo kam kam agha Wãnde rha pang ɓa, ndum am ndumǝ pokh rha ndo kam Wãnde ɓa. ⁸Ako palami, mbam wiye kanaɗǝ kam we say kam la'nda woli.⁹Ndum Mõn ma gha ngina wun wukhker rha sa'mba mbala, rha kashap. wun wikhker rha Wãnde ngin ma tutulukh kam melakh ma kwang mba kam tai Wãnde ma se ti wowe Mõn wun sa'mbi kam murho. ¹⁰Ngǝm gha ayim timi zalakurho ma gherakha. Lasen Mōn kalo gha ayim wun mbakhǝ jiri, wun ammutun kowu sambahakh ma ghan.¹¹Nda ma ngo, mu ma Makham, aka wumbe Wãnde nginnǝ miti, aka nawe Wãnde ma kwang, nāwo ti, wiye jiri, ndola, kam koye koi. ¹²Aka gangǝre ko gangǝri ma mbone jiri. Aka koye Nǝmsǝ ma kulkuli ma yewo kai kurai. Ako timi ako mbone jiri ko ano mbone jiri ma ghan ako Wãnde ma kwang.¹³Na mbogo tupǝ ma miti shirim Makham ma tǝ wiwo Nǝmsǝ ni tai ma Wãnde ngin, kam shirim Almasihu Yesu, mati nāwo Wãnde ma jiri ko Bilatus Babunti. ¹⁴Ako nāwo Kurho mbalai kar tiki ɓa, we latti tiki ɓa ako toi ma pokh mu Yesu Almasihu.¹⁵Makham an ape toi mani rha mbosǝ ma--- Makham, ni Wãnde ma kwang, ni ndembir ma yeti matakh, Amana ma tǝ rha njoko, pokh mu ni njoko. ¹⁶Ye ti ma tǝ murho ɓa, ni ni ndu ko rha njan njan pe ma tǝ kwato petai ɓa. mu ni ni ndiye ti ɓa, agha man ndu ti ti. Ngǝm se ndu to kam nǝ kam ndembir ma taya tai. mba nduwoni palami.¹⁷Aka nawun ano ngina rha pangẽ mōti mbau yile kowu ɓa, mbau mane sen wa yu ngina ma to nduko tayya tai ɓa, ako Palami, mbau mane ko wu kam Makham ma tǝ ti mbom Wãnde ngin ma kwang ngǝm kume ner ma mu. ¹⁸Nawu mbau wiye jiri kam ngina ko tupǝ ma kwang, mbau mbonǝ Wãnde nǝ Mōn shawu wolmini. ¹⁹Ta palami au liye Wãnde ma kwang nǝ ko wu ko Wãnde ma toi ngǝm mbau pukhkǝ Nǝmsǝ ma kwang.²⁰Timoti, mbaka liye Ko go ayu Wãnde ma mbogo wo. aka wiye ko yang kam mbala ma mbam Kam shishina ngin ma ti sa'mbe rha teren ma Mõn ma ti naye mbenen ma ghau. ²¹Lasen moni wun Wokhki ma wănde nginǝ mõti, kurho timi wun mbakhǝ mbala ma jiri. Moi wănde ma kwang mba nduwoni kam kai.

Hebrews

Chapter 1

¹Rha zaman ma tang, Makham tiwi ɓala kam Kakhijen ma Kakhijen mamu kam koko zum zum kam rha Pokh Annabawa. ²Ɗa rha zaman ma tewel koi, tǝ wumbo ɓala kam ma kam Lau mani, ma ni koye tai ma wande. ma wiwo pang ta kam ni. ³Ti ma Jan Jan ma paye Makham, (ainihin zatin kamanin sa) Ti koi wande ngin tai kam dembir ɓala ma ni. bima ti sobuwo bubut ma mu, tin nduwo ni sarap rha sha tasi ma (madaukaki) tima rha burho.⁴ Ta palami tǝ kowi Malaiku pala, ma yimni ti wawo rokolai ti kowi kowu yang. ⁵Ngǝm tǝmi maten ma rha Malaiku Makham wun timnuwo namini, "Kai lau mano, kakhmo na nduna pokh kamgo"? ndum malaika ɓala ma Makham ti nawo, Ano nduka pokh kam ni, An nduwo na lawo kamno"?⁶Palami ndum, Makham tǝ ɓon nduwo lau mani rha pang, tin naye, "Tai ano tupi ma Makham bau wuni kumbo." ⁷Ako Malaiku ndum ti nai, "Tǝ ma tǝ wiwo malaiku mani ano shillǝm ngin ma kwang, ano tupi mani ndum yilakhsi wati."⁸Ako lawai ndum ti nai, Kalo nduko mago, Makham, ato nduko taya tai. Zalma joko zalma rha yirhe jiri. ⁹Mai ndoli tupi ma kwang mai kurhi tupi ma pattiya. Ngǝm tīmi Makham, mati Makham ma go, tǝ purhi kai kam mor ma jang jang ma kokhwo ko apagho kwatin."¹⁰"Tun zalma kurai, Pokhmu, kai ma kai wiwo pang, Rha burho ndum tupi ma shago. ¹¹Au ndubi, ɗa mago ako kwato shirim.Au masi pala lada woli.¹²Au ɗakiri pala lada lifi, Au zigili pala masikh lada woli. ɗa mago kai ni ako zigili ɓa, Kai ni taya tai, Mila ngin ma go ndum au dubi ɓa."¹³Ɗa maten ma rha malaiku ma Makham ma tǝ nawo namini, "Nduko filakh shano ma tasi ano wowe ano kurhe kai kurha yehgo"? ¹⁴La tai mai malaiku shillǝm ngin, ma Makham tǝ tupuwo wa, Ngǝm bau wiye tupi ni Mõn ma waye nimsi?

Chapter 2

¹Ngǝm timi jiri am mane sen mamu ako wande ngin ma mun kum muni, Ngǝm am we tutulok au porhe wun rha shāmu ɓa.²Mba ɓalai ma nawo kam ma rha pokh Malaika ngin sen nduwo ta jiri,tai kurhe ɓala am kendi jiri, wun gomwu kam wande ma wun gangwo, ³Am pokhre komai a ndakha mbam kurho pukhk ɓala ma ndor palami? Ngǝm Pokh mu kam koni, tǝ Ma tǝ faruwo namini, Mõn ma wun kumbo tǝ wun ɓone jiri ko ni. ⁴Palatimi ndum Makham kam koni tǝ leuwu jiri ma Wandei kam yǝpe, we Shama kwe, kam wande ngin zum zum, kam lai lai ma shillǝm ma kwang Ma tǝ yipuwo ako ma tǝ ndolwo.⁵Ako Malaiku ɓa Markham tǝ wouwo joko mani ma ra pang ɓa, ma mun namini. ⁶Ɗa Mu ni namini tǝ pe mondun, namini, "Mu,tǝ mǝten ndai? ma Kai yǝmeti? Ko lau ma Mu, ma kai yǝmmǝn kam tǝ?⁷Kai wowi Mu mban ndowu na bi Malaiku; kai mbonwo(daukaka)kam ndu ndor. ako wande ma kai wiwo tai. ⁸Kai lǝtǝ ako wande ma Kai wiwo, tai kai mbakhnuwo mbau ndowu kurho yenǝ." Ngǝm Makham tǝ mbakhǝ tai ma Wande mbau ndowu bǝnǝ. Tǝ mbakhǝ wande nǝ zumɓa. Ɗa nda ndǝ ndǝmo mun ndǝ wande nǝ Ma tǝ kurho wǝmǝnǝ zumɓa.⁹Ɗa mun ndǝ Ma manuwo ta lawo ma yenko kalla a kurho Malaiku ngin, Yesu, wun mbonwo joko ma ndor wuna purhe tǝ Ngǝm kumo ndai ma murho Mani, mitǝ tai ye nersen ma Makham Yesu tǝ munnuwo Ngǝm mini. ¹⁰Ngǝm tīmi, wǝnǝ kwang kam Makham, ma tai wande ma wiwo ngim tǝ, ta kam nǝ,Ngǝm mban mbonndu Ambe ma ghan kalo waye ndu ndor. Ngǝm ɓa ndu be waye nimsi kalo kuma ndai ma ni¹¹Ngǝm that nǝ sobuni kam ma sobuwo, tai ye Mõn matakh. Kurho tǝmǝ tǝ kume kawa ma ye wuni apeni ɓa. "¹²Tǝ năwo, "Ano nawun apono yǝmgo, Ra teren ndafi ma Mõn ano paye kai kam pǝyakh."¹³Ɗa kakhrmo,tǝnaye, "Ano ndege yino koni." kam ndum "Mo nanei, Na ne kam Ambe ma Makham tǝ mbonowo." ¹⁴Yim motǝ 'Ambe ma Makham tai wun kam lõ kam ndom, Yesu ma tǝ arhi yipei ma tǝ Mu, akala murho tǝ tekhwo nǝ ndembir Ma nǝ arhi murho, tǝ Iblis. ¹⁵Tǝ 'parhǝ ko Mõn ma den lai mawu wun nduko ma shewe Ngǝm sutǝ murho.¹⁶Ngǝm jiri tǝ sharhe Malaiku ngin ɓa, auwo, tǝ sharhe Mōn pokh kawi ma Ibrahim. ¹⁷Ngǝm tīmi, au nduko apeni agha ndakha, Ngǝm mban ndowu na piris ma ndor, nǝ parhe koi,nǝwe jiri ra tupi ma Markham, mban mbone ndom ma nduko kam sen kam kummbo sobo bubut ma Mõn. ¹⁸Yǝm Yesu kam koni tǝ kumi ndui, bosi ma kerwo tǝ,Ngǝm tīmi, an sharhe Mōn ma tǝ kerhe wuni.

Chapter 3

¹Ngǝm tīmi apono ma njang njang, serijeng ano yei ra burho. aku le komăi kam Yesu, tini wokhki kampiris nǝ mbono jiri ko mo. ²Man leumani kam Makham ma tǝ mbonwo tupi, pala ma Musa tǝ ndunuwo nǝ mbone jiri rha mana Makham. ³ Ngǝm Yesu tima kokhwo ɓa payeti ma ndor ma kokhwo ko ma Musa. kurho timi tǝ nduwo mana ma kokhwo ko moti kwang.⁴Ngǝm tai ma mana nduwo Mu, ɗa nǝ nduwo Wande tai kopo Makham.⁵Musa tǝ nǝ naye jiri shar shar rha mana ma Markham, Tǝ tǝ naye wande ma wiyeni toi shirim. ⁶Ɗa Almasihu tǝ lawo nǝ saye joko ra mana ma Markham, Mun mana Mani mbam koyǝ ɓala ma ni pokh ko go Mu.⁷Ngǝm timi pala ma ma shillǝm ma kwang se nāwo: "kakhrmo,mbakhku kumai jǝleni, ⁸Mbaku we ngel pokh ko go mai palama Mõn Israila wun wiwo bosi keren ma wiwo ra a ndakh.⁹Rha bosi miti Kakhijen ma mai wun apunowo kenndǝ, kam keren nane,bi mila farhou gumni wun kurho ndiye tupi mano. ¹⁰Ngǝm timi ahakhno sabini kam zaman ma wu. Na nai, kowone bosi wun ape ye tondom koi pokh ko go wu. Wun mbeni koko mano ɓa.' ¹¹Ngǝm timi Nan naye konnom ra shokhna:'Au mini ra sonoyikh mana ɓa.¹²Aku wiye sen apono ɓa waye mai kam pattiya pokh ko go ra teren ma mai ɓa, pokh ko go ma se tǝ bangre tame pokh yirho Makham ma Nimsi. ¹³Ko palami, gijam aku tile apamai tai bosi, ndum mbam ra bosi miti Mu mban tile pokh ko go ni ɓa Ngǝm tokulo bubut.¹⁴Ngǝm Mun nduma serikhjen apomu ano tupi ma Almasihu mbam koi mbone jiri Mamu rani kam toɗom, zal ma kurai kwato takhǝl ma kurai. ¹⁵Ako mǝtǝ ndum, nyǝ, "kakhrmo, mbaku kumai jǝleni mbaku we ngel ɓa, palama ra bosi ngel ma Mai.¹⁶Mu mateng ma Wun kummbo njǝle Makham Wun wǝye ngel? Ma Musa tǝ pokhttuwo wuni ra yǝlǝ Masar? ¹⁷Kam Mu mateng Makham tǝ wiwo shokhna kam Wuni mila forhou gumni? Kam Mōn ma Wun wiwo bubut wa, ma murho ngin Mawu luhkkunnuwo ra a ndakh? ¹⁸Kam Mu mate Makham tǝ nāwo konnom Au men ra sonoyikh mano ɓa? Ɓa ma Wun apunuwo kedisen ɓa? ¹⁹Mun dǝ ndum Wun ndumǝ meni ra sonoyikh Mani ɓa kurho kedisen Mawu.

Chapter 4

¹Ngǝm timi, mbam liye komu kwang kurho Mu mban porhe me ni ra sonoyikh ma mbo Mu ma Markham ɓa. ²Ngǝm Mun kumi wokhki sonoyikh ma tǝ Makham tǝ nāwo. Ɗa wokhki miti se wi tupi nǝ Mõn wun kummbo ɓalai nda Wun wi tupi tǝkǝ ɓa³Mun ma, Mun mbonwo jiri -Munǝ ma mu men's kura sonoyikh Miti, palama tǝ nāwo, "Na nayi konnom ra shokhna, au me ni ra sonoyikh mana ɓa," Tǝ nyǝ palami, Da Ngǝm tǝ nduni tupi we Wande ma pang den zalma kurho pang ⁴Ngǝm tǝwǝ bala tǝ pe mondun ako yenko pila, ". "Makham tǝ sonoyikhni ra yenko pila ra tupi ma ti wiwo tai." ⁵Tǝ Saki namini, "Au tǝmne minira sonoyikh mana ɓa."⁶Ngǝm timi, nduni sonoyikh ma Mon ma menewu, ndum Israilawa ghan ma wun kumbo wokhki ma kwang ko sonoyikh ɗa au men ɓa Ngǝm kendisen ma Wu.⁷Makham tǝ nani leye bosi yeyi mondun, "kakhrmo," tǝ li bosi moti ko ɓala ma tǝ nāwo ko Dauda, ma tǝ zalwo kurai tang tang: "Kakhrmo mbaku kumi jǝleni, mbaku we tondom koi ɓa."⁸Ngǝm ɓa Joshua tǝ mbouwo sonoyikh, teken Makham an wun ɓa ɓala ko mbosi mondun ndum ɓa. ⁹Ngǝm timi, sonoyikh ma asabar tǝkǝ Ngǝm Mõn ma Makham tǝ gwaduwo wuni. ¹⁰Ngǝm Mu ma tǝ menniwo ra sonoyikh ma Makham tǝ sonoyikh ni ra tupi mani, pama ma Makham tǝ wiwo kam koni. ¹¹Ngǝm timi mbam wiye jakh jakh ma me ni ra sonoyikh, kurha Mu mban wukurheni Ngǝm kedisen ma wun wiwo ɓa¹²Ɓala ma Makham ndum nǝ nimsindo, ndum nǝ se shirim, se kowi (Tokobi)ma poki mbau rab. se men ra Nimsi kam Shillǝm, ndum se lomi ra (bargo).se ndume sira ra teren ma pokhko go kam tupi mando. ¹³Nimsi nǝ ma tukumando pokh yirho Makham ɓa. mbo ndum, tai ma Wande Pokh ndalan, ndum ra pokh ndalana pokh yirho ni ma ngin ngin am mbone Wande ma Mun wiwo Kam komu shirim ni.¹⁴NNgǝm Mun kam piris ma ndor ma tǝ perhiwo ra burho, Yesu lau ma Makham, Mbam koye jiri ma Mu kam ndembir¹⁵

¹⁶Am tom kam (kursiyi alheri gabagadi, Ngǝm ɓa porhe komuam waye (alheri)man sharhe mini mbam ga Wande.

Chapter 5

¹Tai nǝ ndor ma piris, ndashike gwaditǝ rha Mõn akoni tǝ ma tǝ (wakili) ma Mun kwato kam wande ma Makham, ngǝm an mbone sonoyikh kam (hadaya) ngǝm sobo bubut. ²Tǝ tǝ ndumbo kwato kam mon ma wun bene wande, kam Mon ma ra wun ra sen ma Wu ngǝm tǝ nǝ kendi kendi a ngha tiyo³Ngǝm timi, kopo mban mbone (hadaya), Ngǝm ye sobe bubut ma Mõn ɓa, nda tai kam ma koni.⁴Muni nǝ kwato kam koni kam ndundor ma ndembir ɓa, Ɓa Makham ma tǝ yewoti ta kam palami, pala yeyi ma wun won haruna.⁵Palami ndum, Almasihu tǝ ma tǝ mbonwon koni Nokh piris ɓa, tǝ ma tǝ wokhwo tǝ, ma tǝ na niwo , "kai Lau mano." kakhrmo na nduna pokh ko."⁶Pala ma năwo tǝpe mondun, "Mango kai piris ma taya tai pala yipei Malkisadik."⁷Almasihu, ra nduko mani ra pang, tǝ wǝ kummbo ngin ghan ghan, kam mindi ma ngir ngir, tai kam am mindi, miti ma tǝ kam ndembir Ma parhe koi ko murho, wu na kumi tǝ ngim ngir ngir mbone koi mani. ⁸⁹Mban ndana ni kala ndumbumni, tǝn nduwo ni kilan nǝkian ma taya tai,parhe koi ko mon ma wun tǝ kume ɓala mani. ¹⁰Makham tǝ ye piris ma ndor, ako yipei ma Malkisadik. ¹¹Mun kam wande ghan ma Mu naye ko Yesu, nda a wǝ shar ma nămini, Ngǝm mbenen ma Mai se ndubuto.¹²Ɗa ndi ndimo, kwang mani aku nduwoku ano shukukhro, tai kam palami,la, Mai kowi ko ɓa shukukhmai ɓala ngin ma ndu ndor ma Makham ɓa? kopo ɓa mbomaiwo mbiya we sayi ma tondom ɓa?¹³Yim, tai ma ye mbiya we sayi mani , tǝ mbeni her sen ɓala ma Makham ɓa, tǝ pala Lowo ra mbi. ¹⁴Ɗa we sayi ma tondom, miti, ma Mõn ma ndu ndor, ma senwu se wawo shukukhro ma karmo kam ma ndoi, ngǝm mbau yipe ra teren ner sen kam pattiya sen.

Chapter 6

¹Ngǝm timi, mbam saye shirim ko ɓala kilang ko tupi ma Almasihu, toi ya ko takhǝlma koinda ngǝm mbamu shukhure wande ngin ma shar shar ma pokhke Makham Kam kummbo ma tupi ma ndo tǝkǝ ɓakam ma mbone jiri ko Makham. ²Kam shukukhro ko soɓe soɓe, kam liye shă, kam yille murho, kam ndui ma tayya tai. ³Am says tommǝn ɓa Makham tǝ lewǝ,⁴NNgǝm Mōn ma sombuwo pokh ko go wu njan njan, Wun tǝmne lai lai ma ra burho, Wun waye mawu shillǝm ma kwang. ⁵Wun kume her ɓala ma Makham kam ndembir zaman ma toi. ⁶Bǝtǝmǝ Wun mbakhǝɓala ma Makham---wande ma a wǝɓa mba manndu wuni a ko koko, Ngǝm wun mani ndowo Lau ma Makham tǝ sowǝ, wun kam kowu, Wun mbon kawă ra Mõn.nem ⁷Ngusǝ ma se tǝ ye Am ma tǝ wǝye akoi akoi, kam ma se tǝ porhe kapǝ ngin ma kwang Ngǝm Mõn ma tǝ mare se Ngǝm wuni---Makham tǝ pǝde Shando. ⁸Ɗa ɓa kapǝ ngin ma wun tupi perho wu ye arsho kam ngirja ngĩm, tupǝ mando tǝkǝ ɓa kenan,,ndum se nem ɓa kope same, takhilma koi a tells sa me.⁹Tai kam palami Mun naye Wande ngin, a komai kam, mai apono Mun mbenǝ mai wiye Wande ngin ma kwa kwang ko ɓala ma Nǝmsǝ ¹⁰Ngǝm Makham tǝ nǝ Moro ɓa, ma nǝ kurhe lǝye konǝ Ko tupǝ ma Mai, kam Ndola yǝmnǝma Mai wǝmǝnǝ,kam we tupǝ nǝ Mõn ma njang njang nda ndidimo Mai Kurho wǝmǝnǝ.¹¹Mun ngă mǝnǝ ahgă ma ra Mai mban wǝye yǝnǝ kam ndembir Ma mbone jiri ko Wande ngin, ma kulkuli, ma kwata takhilma koi. ¹²Ngǝm mbaku wǝye mbusi ɓa, nda mbaku shukurhen Wande Kam Mōn ma Wun pukhkuwo mbone jiri, kam mbone jiri, kam Kanandi ma Wu¹³Mbosima ma Makham tǝ nāwo an wun Wande nǝ Ibrahim, pala Mu nǝ kokhwo tǝ ndor ɓa ma ni naye konnom kam tǝ ɓa, tǝnnaye konnom kam konǝ, ¹⁴Tǝ năi, Na năi ano Pinda Shango, ano mane Mōn ma ngo a Mõn ma ghan." ¹⁵Ndum palami, Ibrahim mbǝma tǝ ndinguwo kam Kanandi, tǝ pukhi Wande ma năwo a mboni¹⁶Mōn Wuna naye konnom kam Wãnde ma kokhwo wunǝ. Konnom mǝ ndum tǝmǝ Wãnde ma se tǝ ape jiri ko aghă ɓala. ¹⁷Ngǝm tǝmǝ, Tai mbusi ma Makham tǝ ghan mǝnǝ ɓala manǝ ato nduwo to jiri , ma an tiurim ɓa, tǝ tǝ ndape kam konnom. ¹⁸Ngǝm Wãnde ran ma tǝ tiurim ɓa, ano na mǝnǝ awi shar Makham mban wǝye ghau, Mam ma Mun wumbum mbo Mun waye kalo karǝ, mbam wǝye Mu tondom Ngǝm mbam waye Wãnde ma Mun gang mǝnǝ¹⁹Mun mbenǝ, palama ko Nǝmsǝ, shkhǝ mǝnǝ, yǝrmando, se ma se tǝ meneto tǝnendǝ ra lada pokh kawǝ. ²⁰Ɓa Ngǝm ye mǝnǝ Yesu tǝ perhǝ komu mǝnǝ, Ngǝm tǝ nduni ndokh piris ma taya tai, yǝpei malkǝsandik.

Chapter 7

¹Mita pa Malkisadak, Amana Salim, piris ma Makham nǝ njin njin, ma ti Ngonuwo kam Ibrahim tǝ Manduwo kala shkha kam lasen Amana ngin tǝn,(ya kuma albarkashi) ²Ibrahimtǝ mbonwo (ushira)ma taima arhikh ma wawo. Yimni" Malkisadak yim soyi." Amana ni naye jiri palami, Amana Salimyim sowi,Amana nduko kwang kam aponi,". 3Nokhni tikimba Nokhni tikimba, Tǝ kam Kala pe ma Mõn manǝ Wun pottutowo, Tǝ kam Zalmakurho Nimsi ba Tǝ takhilma koi ɓa. tǝpiris ma tay a tai, me Lau ma Makham.⁴Ɗindimo pa ndi ndu ndur ma Mu moti. kakhjen ma kakhhijen ma Mu Ibrahim tǝ mboni (ushira) ma arikh shakah ma tǝ wawo. ⁵Ndum jiri, ano pokh kawi ma Lawi wun pukhkuwo tupi ma piris toshi wun Lǝ ɓala ko kumai ma Makhah nami au pokh matakh ra ngum kam mon. Ngǝm, kam apowu mon Israila,Tai kam palami wun pokh kawi ma Ibrahim. ⁶Ɗa Malkisadak mani the kama mu Lawo ɓa, Tǝn pukhke arhikh Sha Ibrahim tǝ wokhnuwo Sha ma njang njang, tǝ ma tǝ kam liye ɓala.⁷Parhe pokh ti ki ɓa,Lawoni tini pukhke Wande ma kwangSha Mu ma tǝ kokhwo tǝ. ⁸Rha tupi miti Mon ma ano pukhke arhikh ma kwang mondi mbusi ande wuni wun Mutuwu, nda Ti pe mondun ndum Mu ma tǝ pukhwo matakh ra kam Ibrahim, nyi, Mbalai mbala nda ndindidimo.⁹Ndumra Tupi ma Lawi Mu ma ti pukhke matakh ra ngum tima an mbone matakh ra ngum, ¹⁰Ngǝm Lawo Tǝ ra Ambe ma Ibrahim mbusi ma Malkisadak wun ngomwu kam Ibrahim.¹¹Ndindidimo ɓa wi jen ɓa waye nduma kurho ma Piristoshin Lawiyawa ( ngim tǝ tini wun mbonwo kumai) Sa yim tiyo tupi ma Piris ma an toni ko kamo tupi ma Malkisadak, ndum wun wi mbala ko tupi ma Haruna mba? ¹²Ngǝm mbusi ma wuntiwirwo Paris to shi, ndum komai a to nduko kopo mba tiuri.¹³Ngǝm Mu ma nawo Wande ngin koni tǝ ma pokh kamani zum, ngim Mu ni ma tǝ timnuwo we tupi ako Bagadi. ¹⁴Mtii se ra ndalan Pokh puttunwo Pokh ma mu Yahuza, Pokh ma Musa ma tǝ timni we bala kowi Wun Piris to shi mba.¹⁵Wande ma Mun namini ra ndalan, mba Piris nǝ tǝ yiltinwo kam yipe Malkisadak. ¹⁶Miti pokhye Piris nda Piris ma tǝ yiltinwora kamo Mõn ɓa, nda nduwona Piris kam kala ma kwang kam ndembir ma se tǝ ndubi ɓa. ¹⁷Ngǝm mbullumni ra likatkhat Ngǝm tǝ: "Mango kai Piris ma taya tai ako ndowo koi ma Malkisadak."¹⁸Ngǝm ndelai ma kilang lise shakikht ngim ano kakht kakhti tǝ ndum ke we tupi. ¹⁹Ngǝm kumi se ndumbe Wãnde tai mba. nda pa liye shillǝm ma kwang toi shirim ta kam ni am waye ndoni kam Makham.²⁰Miti ndum liye shillǝm ma shar shar tǝ wi jen ɓa kopo Mu mban mboni, Ngǝm Piristishi miti wun arhi kume ner ɓa. ²¹Ɗa Makham tǝ nayi jiri Ngǝm Yesu, "Makham tǝ nayi jiri nda ndum an mbakhǝ mba, 'Ma ngo kai Piris ma taya tai,"'²²Ta kam palami Yesu tǝ mbonwo jiri kam mbona mbala ma kwang. ²³Jiri Murho se kai Piris we tupi ma taya tai ngin tǝmi Piris toshi nǝmatkh bǝ matkh. ²⁴Ɗa ngǝm yesu ti wi nduko ma taya tai, tupi mani ma Paris nǝ pokhke tǝɓa ma taya tai.²⁵Ngǝm timi tǝ kam tǝ kam ndembir ma shar shar ma toi kam Mõn kam Makham, nden hakhr tǝ kam Nimsi tǝ kummbo ngim wuni.²⁶Ngǝm kamo Piris Miti ma ndunuwo palami mini, tǝ kam bubut ɓa, tǝ kam Patti ɓa, tǝ njang njang, tǝ shakhit ra ano bubut, tǝ yang ra mburho kowi.²⁷Tǝ kam we nghayẽ ɓa pala Piristoshi ma ndun dor, ma Wun tu mbone (hadaya) nden hakhr, ma kilang ngim bubut ma wu, palami ndum ngim bubut ma Mõn tai. nda ngim Yesu tǝ we koye matakh ngim mon tai, mbosi ma tǝ mbon wo koni.²⁸Ngǝm komai wope Mõn ma wun kam kakht kakhtik ra nduko ma ndu ndor ma Paris to shi, nda ɓala ma konnom made totowo mbǝ kumai se kam, ma tǝ njang njang tayya tai

Chapter 8

¹Motǝ Wãnde ma Mun gangẽ na mai tǝmǝ: Mun kam Piris ma ndor ma tǝ sarap Sha tasi ma joko ma burho. ²Tǝ ndum shewe ra pe ma njang njang,(haikali) ma jiri ma Mõn wun wǝwo ɓa.³Tai Piris ma ndor tǝ wiye we shamakwe kam mbone (hadaya) , ngǝm tǝmǝ a wǝ kwang ɓa mbone (hadaya) ⁴Ɓa nya Almasihu tǝ ra pang an nduka Piris ɓa angha kalla, Ngǝm Ano mbone (hadaya) tǝkǝ ko koko ma kumai. ⁵Wun we tupǝ pala Wãnde ngin ma rakammbuwo Makham. pala ma Makham tǝ yegyuwu Musa ko nduwo (alfarwa): "Ɗǝyu" Makham tǝ năy, "ako wǝye Wãnde tai pala ma shukukhrgo wo ko ndoku."⁶Ɗa Mōti tupǝ ma Almasihu tǝ pukhkuwo kokhwǝ ma Wu tai, ngǝm tǝ ma ra teren (alkawari), ma ndubuwo ko kwang (alkawura) ⁷Ngǝm ɓa (alkawari) ma matakh sambǝto ɓa gangẽ (alkawari) ma rab tǝkǝmba.⁸Makham tǝ wiwo Mōn kam kendǝ jiri, tǝn năy, "Ndǝyu, mbosǝ Kurho toi---naye Makham--- mbusi ma Ano wǝye pokhye Wãnde ko mana ma Israila kam mana ma Yahuza. ⁹Ndum a nduko pala ma na wǝwo kam Kakhijen mau ɓa. pala ma na kowo wunǝkam shano na puttu wunǝ ra yil masar Wun lǝ kowi tǝ(alkawura) mano ɓa, na ne ndum nã mbakhǝ wunǝ---naye Makham.¹⁰Ngǝm mǝ tǝ (alkawari) ma Ano wǝye Kam mana ma Israila mbǝ yenko nginǝ mǝ tǝ ---nāwo Makham. Ano wowe kumai Mano rha Pokh wu, ano bullu mini a Pokh ko go wu. Ano nduko Makham ma Wu, Wun ndum Au nduko Mõn Mano.¹¹Au shukurhen ano ko mana Mawu ko apuwu, na mǝnǝ, "Aku mbenǝ Makham.' Ngǝm tai ma wu Au mbene yǝmno, Lawo kam Mu ma ndor. ¹²Ngǝm Ano ɗembe wuni ra tupi ma ngel Mawu, Ndum Ano karǝ yǝmǝnǝ Kam bubut ma wu ɓa."¹³Ko ɓalai "pokh yenǝ" manǝ (alkaari ) ma kilang masǝkhnǝ mǝtǝ ma năwo ndum nem a to akǝ.

Chapter 9

¹Ɗa Ko (alkawarin) kilang se kam kalo kummbo kam Wãnde ma Wun tǝ nāwo kurai kam kummbo ra pang. ²Ngǝm ra (alfarwa) kawǝ nǝ ma rǝmmbo. kawǝ ma pang, Ra pe mǝtǝ pǝtǝla) ngin nǝ, kam (tebur) kam (gurasa) ma tǝ naye pe ma njang njang.³Mbǝ la'nda Pokh kawǝ ma rhab kawǝ nǝ, matǝ ye se pema kokhwo njang njang. ⁴Se kam (bagadin zinariya domin turare). kam zar ma (alkawarin) ma ndakurwo yǝkǝ taikam la'nda (zinariya) ra ndo kǝlmbeta ma (zinariya) nǝ kam mbuno rakǝ, kam zal ma Haruna ma se jaitawo, kam ndoku ma wǝwo mbullo koi. ⁵Rha mburho kam zar ma (alkawari) yǝpei sowǝ nǝ ma wun kwau kwang ma wun ndu'wa pokh nimsi kam mburho, ma ndumǝ ɓala kowo pala kawǝ kawǝ ɓa.⁶Mbǝma rǝmmbo Wãnde nginǝ mǝ tǝ, Piristoshi alfarwan wun menewu rakawǝ alfarwa ma pang akoi akoi wun tupi ma wu.7Ɗa ye piris ma ndor nǝ menǝ ra kawǝ ma rab, koye matakh ra mǝla, ɗa ndum kopa kam ndom ma tǝ mbone ko mbagadi Ngǝm konǝ, kam Mõn ma wun wǝwo saɓa ma kam kilang ɓa⁸Shillǝm ma njang njang tǝ apǝmǝnǝ apǝ koko ma kwato kam pe ma njang njang ɓa mba alfarwa ma kilang se nǝ jikh. ⁹Mǝ tǝ nduna ɓala ma ko Wãnde ma ndidimo. mbone Wãnde ngin kam hadaya ma tai kurho mbonǝm nǝ tai wun sombǝ ɓala ma sujada ɓa.¹⁰Ye we sayǝ kam we yeyǝ ma ndapuwo ra bukukuwan some Wãnde ngin Kam sum zum. Mǝtǝ tai Wãnde ngin ma năwo ɓa wiye ra ndalang toys mbusi ma a wǝye nduko.¹¹Almasihu tonwa ra yǝm piris ma ndor ma Wãnde ngin ma kwang Ma wun touwo, a kala pe ma alfarwa ma ndor, ma ndumbuwo ma njang njang ma sha Mõn ma nduwo ɓa, ndum ma rǝmmbo se ra pangẽ motǝ ɓa. ¹²Kam ndom kwandin kam ma A'mbe, Lajen ɓa, nda Almasihu kam ndom manǝ tǝ mennuwo ra pe ma njang njang koye matakh Ngǝm toi kam Wãnde tai mban pukhkuruparhe koi ma taya tai¹³Yǝm ɓa ndom kwandin kam mbǝrǝkh kam wa nde mburho lau Lã ko ma wun sambuwo pokhko gowu tǝ sambo yǝkhwu. ¹⁴Sa yǝm ndom Almasihu ndakha, ma kam Shillǝm ma taya tai Tǝ mbonwo koni a hadaya ma se kam saɓa kam Makham ɓa, ma se tǝ sombe pokh ko go mu ko Mõn ma wun Murhuwo Ngǝm mbam waye tupǝ ma kummbo Makham ma tǝ kam Nǝmsǝ? ¹⁵Kurho Wãnde mǝtǝ, Almasihu tǝ nǝ ndape pokh ye lǝyǝ ɓala. mǝtǝ wǝnǝ Ngǝm wǝ murho ma se parhuwo ko Mõn ma wun ra masǝkh alkawari Ngǝm bubut ma wu, Ngǝm timi Makham tǝ yewo wunǝ mbau pokhke alkawari ma wu ma taya tai.¹⁶Ngǝm tai Mu ma tǝ mbulluwo ɓala tǝn mbakhǝ, a nduko kopa ɓa bene kam murho ma Mu ma tǝ mbulluwo ɓalai mǝtǝ. ¹⁷Ngǝm kopa kalo pe ma wǝwo murho tǝwe tupǝ tǝkǝ, Ngǝm se kam tupǝ ɓa,ɓa Mu ma tǝ bulluwo tǝ kam Nǝmsǝ.¹⁸Ngǝm alkawari ma kilang se wǝ tupǝ ɓa kopa kam ndom. ¹⁹Ngǝm mbusǝ ma Musa tǝ mbonwo ndǝlai ngin ma ra kumai nǝ Mõn tai, ten arhe ndom ma A'mbe Lajen kam ma kwandin, kam am, kam lăda ma ndui, kam pundoi sowǝ ma doddoyama se kam soso, ten wa nde ko Mõn likakhtkakht ma lǝyǝ ɓala. ²⁰Mbǝ tǝmǝ tǝn naye, "motǝ ndom alkawari ma Makham tǝ mbonwo lǝye kam Mai.²¹Ta palami, tǝn Wa nde ndom ko alfarwa kam tai arhǝk ngin ma rakǝ ma tǝ we tupǝ ma Piristoshi tǝkǝ. ²²Ndum ko ɓala ma kumai, tǝwe Wãnde tai kam ndom Ngǝm sombe bubut. Ɓa kam ndom ɓa ɓala ma sombe bubut tǝkǝ ɓa.²³NNgǝm palami ndunǝ(tilas) arǝkh nginǝ mǝtǝ ma shukurhen Wãnde ma ra mburho ɓa so'mbe wunǝ kam ndom ma lõ ngin, Tai kam palamǝ Wãnde ngin ma ra mburho a nduko kopa ɓa so'mbe wunǝ kam ndom ma kwang. ²⁴Ngǝm Almasihu tǝ mennǝ ra pe ma njang njang ma wewo Kam Sha ɓa, ma ye shukurhen ma Wãnde ngin ma kul kul lǝ, ako tǝmǝ ma, tǝ mennǝ ra mburho kam mondo, ten meneni shirim Makham Ngǝm mǝnǝ.²⁵Tǝ sǝn tǝ nǝ Ngǝm mban mbone ko nǝ koye ghan, palama Piris ma alfarwa tǝ tǝ wǝye ɓa, ma tǝ me ne nǝ ra pe ma se kokhwo njang njang ra Mela kam ndom ma lõ mondun. ²⁶Ɓa ndu nǝ palamǝ ndum, ndu nǝ (dole) an kumo ndui Kala zalmakurho pang. Ɗa ndidimo ye koye matakh apuwu tǝ ra tahǝlma kurho zamani Ngǝm mban so'mbe bubut kam mbone ndom ma ko nǝ.²⁷Palama ma năwo Mu an murho koye matakh, mbǝ tǝmǝ kopa kumoi, ²⁸Palamǝ ndum Almasihu, ma mbonwo tǝ koye matakh Ngǝm mban are bubut ma Mõn ghan, an mannǝ nǝ rab, nda Ngǝm arhe bubut ndum ɓa, nda Ngǝm parhe ko Mõn ma wun koye toi manǝ kam kanaɗǝ.

Chapter 10

¹Ngǝm kumoi se yǝpei Wãnde ngin ma kwang ma wun toi, nda yǝpei Wãnde ngin ma kul kul ɓa.Ma wun toijen nemma kam Makham au tǝmne wǝ kwang kam mbone ndom ma Piristoshi wun tu mbone mǝla kam mǝla ɓa. ²Ɓa palamǝ ɓa, sa aye mbakhǝ mbone ndom mǝ wa? ko Wãnde ngin mǝtǝ ma wun sombuwo koye matakh kam ano kummbo ma wun mbenǝ bubut ɓa. ³Ɗa mbone ndom Mǝ tǝ se ndu ta we yǝme bubut ma mela kam mǝla. ⁴Ngǝm a wǝ ndom ma mbǝrǝkh kam ma kwandin ɓa so'mbe bubut ngin.⁵Mbosǝ ma Almasihu tǝ tonwo ra pang, tǝ năy, "Ye mbone ndom kam(sadakoki) kai melakhnǝ ɓa, nda ako tǝmǝ aka rǝmno yǝko ngǝm mbone ndom. ⁶kai wǝye jakh jakh kam mbone ndom ma telliwo Ngǝm bubut ɓa. ⁷Nanǝ naye, 'ndǝyu, Mo Na nai--- na tonowo mbana wǝye tupǝ ma go pala ma mbulluwo kono--- Ano wǝye tupǝ ma go."'⁸Kilang tǝ năy, "Mbone ndom, kam sadakoki, kam mbone ndom ma telliwo ngǝm bubut ma kai ghagẽ mẹnẹ ɓa. Ndum kai kume ner mawu. " Mǝtǝ ndom ma tǝ mbone Ngǝm kumoi. ⁹Mbǝ tǝmǝ tǝ năye , "Ndǝyu, mo nanai ano wǝye tupǝ ma go." Tǝ yakhǝ tupǝ ma Kilang ngǝm mban zalakurhe tupǝ ma nǝ rab. ¹⁰Ra tupǝ ma rhab, gwandǝ mǝnǝ kam Makham ako Wãnde ma pokh ko go nǝ ako mbone ndom yǝkh Yesu Almasihu koye matakh karǝ ɓa.¹¹Palamǝ Piris tǝ tǝ yǝrhe nǝ tai mbosǝ Ngǝm mban wǝye tupǝ nǝ Makham. tai mbosǝ tǝ mbone ndom kameni matakh,---mbone ndom Mǝ ma a to ndume so'mbe bubut ɓa. ¹²Ɗa ndum, Almasihu tǝ mbone ndom ma nǝ koye matakh Ngǝm bubut ma mu ma taya tai, ten nduwona Sha tasǝ ma Makham. ¹³Tǝ mo mǝnǝ ɓa mane ano yemshe tǝ akurho yenǝ. ¹⁴Kurho mbone ndomǝ Mǝ tǝ matakh tǝ ndubuwo tayya tai ko Mõn ma wun mbonwo kowu kam Makham.¹⁵Shillǝm ma kwang tǝ nāmmbo. Kilang tǝ năy, ¹⁶"Mǝtǝ alkawari ma Ano wǝye Kam wuni mbǝ yenko nginǝ mǝtǝ; naye pokh mu ma rha mburho.Ano wowe kumoi Mano Pokh ko go wu, ndum ano mbullum nǝ rha kowu."¹⁷Ano kara yǝm mǝnǝ kam bubut ma wu kam saɓa ɓala ngin ma wu ɓa." ¹⁸ Ndidimo tai kala pe ma wǝwo parhe koi Ngǝm Wãnde nginǝ mǝtǝ, mbone ndom nǝ Ngǝm bubut ɓa.¹⁹Ngǝm tǝmǝ, apano, Mun kam (shakka) ɓa ko menndumu rha pe ma njang njang kam ma ko ndom ma Yesu. ²⁰Mǝ tǝ pokhye Nǝmsǝ koko ma tǝ awummbo, landa manǝ, se nduko ma ndǝmbǝ yǝnǝ. ²¹Ngǝm Mun kam piris ma ndor rha mana ma Makham, ²²Moi mbaku yakhtumu nemma kam pokh ko go ma kwang, kam mbone jiri ma kul kul lǝ, kam pokh ko go mu ma sobuwo pattiya yǝmen mamu, kam yǝmu ma sobuwo kam ăm ma njang njang.²³Moyu am koye kam tondom ma to nduwo ta mbone jiri ma mu, kam kollo yǝkh ɓa, Ngǝm Makham, ma tǝ lǝwo ɓala, nǝ ner sen. ²⁴Ndum mbamu lǝye komu ko Wãnde ma amshrhe apomu tǝkǝ ko ndola kam tupǝ ma kwang. ²⁵Am mbakhe ndola apomu ɓa, pala ma lasen Mõn wun tǝ wǝye. Ako palamǝ, mbam ndige pokh ko go apomu tai mbosǝ, palama mai ndǝwo toi ma mbosǝ Mǝ tǝ nem²⁶Ngǝm mbam ndumu ye waye saba ɓala ma kulang Mbǝ ma mun wawo mbone jiri, mbone ndom ma kamo bubut mǝ tǝ tǝwai ɓa. ²⁷Ako tǝmǝ, suwet ma mbosǝ kumoi, kam wati ma ngir ngir, ma tells Mõn ma wun kurhe Makham²⁸Tai mu ma tǝ kukhwo năwo kurho kumoi ma Musa an murho warro nemmbutǝ ko ano mbone (shaida )rhab ko kunun konǝ. ²⁹Kamo kumoi mbala ma mai ndǝwo awuwu nǝ Mõn ma wun mbonwo Lau ma Makham. tai Mõn ma wun Ma nǝ wo ndom alkawari me ma njang njang ɓa, ma gwaduwo tǝ kam Makham-ma wun sombuwo Shillǝm ma kwang³⁰Ngǝm mun mbenǝ mu ma tǝ nāwo, "Ramǝnǝ mano; Ano mbomai we yalma mai." Ɗa ndindimo, "Makham an we kumoi nǝ Mõn ma nǝ." ³¹Awe suwet Mu mban wukurhonǝ rha sha Makham ma tǝ kam Nǝmsǝ³²Ɗa Aku yǝme kam yenko ma Mbǝ, mbǝ ma mai wawo njang njang pe,palama mai ndiguwo nokh kendi kendi rha ndui, ³³A mbo mai kawa ra Mōn kam ba,akam yemshe, ndum mai kurho tǝmno ngir ngir ma mōn wun menuwo rhakǝ. ³⁴Ngǝm mai ndembe Mōn ma Wun rha jarum, kam njakh njakh, mai lowǝ kam ngǝna m mai ma yǝkǝkhrwo, mai wayi Wãnde ma mai wawo ma kwang. Ngǝm mai ndembǝ na ne mbosǝ ma narho jarum³⁵Ngǝm tǝ mǝ mbaku lowe kam pokhko go mai ɓa, ma tǝ kam Nǝmsǝ ma kwang. ³⁶Ngǝm mai gha kanaɗǝ Ngǝm mbaku waye Wãnde ma Makham tǝ wiwo alkawari. .³⁷Ngǝm lau monndun mbosǝ, ma tǝ toiyǝ an toi kam ndu ndukh ɓa.³⁸Nǝ ner sen ma no an wundǝ kam jiri. mban mai nǝ kam mbǝ, ano we njakh njakh kam tǝ ɓa. " ³⁹Ɗa Mamu Mun rha Mõn ma wun maiwo kam mbǝ kwato rha murho ɓa, nda Mun rha Mõn ma wun Kam jiri Ngǝm lǝye kowa yǝ Nǝmsǝ wu.

Chapter 11

¹mbone jiri se Nokhgo Wãnde ma Mun moye kurhe ndum se nokh Wãnde ma yirho se ndẹmɓa. ²Ngem ta kam do Kakhijen ma Mu wun wawo lõwen ma Makham.³Ta kamndo wǝwo pang kam njillo Makham, tai kam Wãnde ngin ma tǝ ndiye wǝ wunǝ kam Wãnde ngin ma nduwo ɓa⁴Ngǝm mbone jiri ma Habila tǝ mbonwo hadaya nǝ Makham ma kokhwo ko ma Kayinu kwang, Kurho tǝmǝ Lawo tǝ ma mǝnǝ tǝ Mu ma kwang, Tǝ waye pukhkǝ kam Makham Ngǝm ndege pokh ko go ma Wãnde ma tǝ mbonwo, ngem tǝmǝ ndum, nda kakhrmo Habila tǝ ɓala, tai ma tǝ kam Nǝmsǝ ɓa.⁵Kurho mbone jiri arwo Anuhu kwato rha mburho ngǝm mban ndǝye murho ɓa. "Ndum waye tǝ ɓa, ngǝm Makham tǝ arhitǝ." Ndum kwata arhe tǝ năy tǝ lanndǝ ahakh makham. ⁶Awǝ shar Mu mban lanndǝ ahakh Makham ɓa kam mbone jiri ɓa. ngem tai Mu ma tǝ toi kam Makham nduni kopa mban mbone jiri kam nduko ma nǝ,tǝ nǝ mbone we Yalǝ nǝ Mõn ma wun tǝ gangẽ tǝ.⁷Kurho mbone jiri Nuhu, tǝ pokhwo wokhki kam Makham ko Wãnde ma mbenǝ ɓa, ngem mbone ndu ndor kam kollo yǝkh ten rǝme kǝ ngem mban parhe ko Mõn ma nǝ. Ngǝm ndum, Makham tǝ tellǝ pang, Nuhu tǝ wayǝ rakolo ma Wãnde ma kwang ma rha mbone jiri.⁸Kurho mbone jiri ma Ibrahim, mbosǝ ma yewo tǝ, tǝ wǝ ngel ɓa ten sǝnǝ kalo pe ma an pokhke rakolei. tǝ pokh nǝ tǝ mbeni kalo pe ma nǝ ɓa. ⁹Kurho mbone jiri tǝ ndunuwa shewe rha yǝl ma (alkawari). tǝwǝ nduko rha alfarwa tǝ kam Ishaku kamYakubu, ano rakolo ngin wun kam tǝ. ¹⁰Ngǝm tǝ ndǝye nokhyǝlǝ ma kilang, yǝlǝ ma nǝ tǝrǝmnǝ kan nǝ nduwoi Makham.¹¹Kurho mbone jiri, Ibrahim tǝ wawo lai tai kam tǝ kam mendenǝ Saratu Wun wǝwu yang rha mǝla, Saratu ndum se lai ɓa, ndum mǝla ai mando kokhwunǝ, Ɗa ngǝm wun lowǝ kam Mu ma tǝ wukhwo (alkawari) nǝ geme ɓala. ¹²Ngǝm tǝmǝ, Kurho Mu mǝtǝ matakh---ma tǝ pala murho nǝ---a late Mōn Pokh kawǝ ma wu ghan wun we wu ghan pala Nǝnǝ mburho pala puwa ma pokh kwau¹³Tai mawu ndum wun murhowu rha mbone jiri ma wu waro wun pukhkuwo (alkawari), ako palamǝ, wun ndǝrhǝwo, wuna wu lalai wun yang, wuna lowe wun rhogujen ano kwato rha pang. ¹⁴Ngǝm Mõn ma wun wǝwo ɓa lai mǝtǝ wun apǝ rha ndalang Wun gha kala yǝlǝ ma kowu.¹⁵Mba năy teken Wun yǝma yǝlǝ ma wun pokhttuwo rakǝ, taken wun waye maijen. ¹⁶Ɗa pala ma tǝ kǝ, wun gha yǝlǝ ma se kokhwo kwang, Mǝ tǝ, mase rha mburho. Ngǝm tǝmǝ Makham tǝ kumǝ kawa ma a ye tǝ Makham mawu ɓa, ngem tǝ rǝmǝ yǝlǝ ngem wunǝ.¹⁷Kurho mbone jiri ma Ibrahim, mbosǝ ma keren ma wun wo, mban mbone Ishaku Lau manǝ hadaya. ¹⁸Ndum yǝrhe tǝ Lau manǝ matakh, ma wǝwo alkawari nāwo, "Ta kam nǝ aye Mōn Pokh kawǝ ma go." ¹⁹Ibrahim tǝ mbenǝ Makham an ndumo yale Ishaku aghă ra murho, ndum palamǝ na mǝnǝ,ra murho ngin tǝ pattuwo konǝ.²⁰palamǝ ndum Kurho mbone jiri Ishaku tǝ lǝuwo sha nǝ Yakubu kam Isuwa Kurho Wãnde ngin ma toijen shirim. ²¹Kurho mbone jiri Yakubu, mbosǝ ma tǝ Pokh murho, tǝn wokhwu Sha nǝ A'mbe ma Yusufu tai mawu rhab. Yakubu tǝwǝ kummbo, ndemanǝtu zakhl manǝ. ²²Kurho mbone jiri Yusufu, mbosǝ ma yen ko nem ndu mbǝ, tewǝ ɓala ko pokhrǝ ma mõn Israila ra yǝl masar,toi ko ɓala ma wassǝ manǝ.²³Kurho mbone jiri ma Musa,mbosǝ ma Lawo tǝ, Mõn ma nǝ wuna 'tukhketǝ palama tere kunun ngem tǝ Lauma kwang, ndum wun kumǝ suwet ndǝlai ma Amana ɓa. ²⁴Kurho mbone jiri Musa, mbosǝ ma tǝ yǝrnǝwo, tǝ kurhe ɓa yetẹ Lau ma Lara Fir'auna. ²⁵Ko palamǝ, tǝ lowǝ mban kume ndui kam mōn ma Makham, ko kume ner kam yelei ma lau yenko kalla. ²⁶Tǝ ndǝ kume walw ra nāwo Almasihu se nokh nginǝ ma se kokhwo nginǝ ma Masar. ngǝm tǝ wowǝ yǝrhe nǝ ko Wãnde ma toi shirim.²⁷mbone jiri Musa tǝ mbonwo Masar, ndum tǝ kumǝ suwet ndǝ lai ma Amana ɓa, tǝ ndigǝ me tǝ ndǝye Wãnde ma tǝ ndumǝ ndǝmba. ²⁸Kurho mbone jiri tǝ wǝwo (Odin ketarewa)kam Wãnde ndom, Ngem nǝ wollo koi A'mbe kilang mban wollo ko A'mbe kilang ma Israila ɓa.²⁹Kurho mbone jiri Wun perhewo Baharmaliya me arma Ngusǝ. Mbosǝ ma Masarawa wun gha porhi, bahar sen Adelle wunǝ. ³⁰Kurho mbone jiri Kara ma Yeriko wukhkurnuwo, mbǝ ma wun mbalwo se kwoye Lila. ³¹Kurho mbone jiri Rajab nǝ kwalala se mudto ra apondo ano ngel ɓa, ngǝm se jumbǝ ano ndǝye mana mando, ndum se lǝ Kurho wu tondom.³²Am naye meten kuma? ngem mbosǝ a katenane mana năy ano wǝye ɓala ko Gidiyon, Barak, Samson, Yefta, Dauda, Sama'ila, kam Annabawa. ³³Kurho mbone jiri wun wǝwo nasara ko yǝl ngin,wun we tupǝ ma kwang,Mbǝ tǝmǝ wun pokhe alkawura. wun nume pokh Mizam ngin, ³⁴Wun terhe ndembir ma watǝ, Wun wumbo wu pokh kaskhar,wun sale wu kam parha ngin ma wu, wun ndowa ma yen ano shakha, ndum wun waye nasara ko Ano ndowa kama ma Mõn ma wun rha rhǝmpe.³⁵Tamyen wun pukhe murho ngin ma wu ma yilwo wunǝ pokh murho. a mbowu ndui nu lasen, wun ghagẽ nduko ma kowo ɓa, Ngǝm wun moye yǝlǝ pokh murho. ³⁶Ma laden a jokhle wunǝ a wuw tuna kam mbwata, tai kam jakhla ra jarum. ³⁷A gwole wunǝ. a rhembe ahakhwu rhab kam zarto. A tende wunǝ kam kaskhar. wun mbalo mbalo kam landa ndimbi ma teji kam ma kwarha, wun we ndǝkǝlǝ, wun ndamawu wun kume ndui. ³⁸Pang ndum se arhe wunǝ pokh Wãnde ɓa. wun we ye mbalo mbalo ma jazz a kam ndoku, kam kwau ngin, kam wuyo ngin.³⁹Ɗa Ngǝm monǝ ano jiri ma Makham Ngǝm mbone jiri ma wu,wun pukhǝ ngeme alkawura togmba. ⁴⁰Ngǝm Makham tǝ gha wun Wãnde mo ndun ma kwang nda a ngem mba kopa kam mǝnǝ.

Chapter 12

¹Ndunuwo mbal mawu kam ngem ma Mõn ma wun shaida ma Mu, am Wande ngin ma ndunuwo ndodurokh komu kam bubut ma tǝ ngan nǝ komu. nda ra Kanandi mbam ndana mu pe ma tǝkǝ. ²Mbam lǝye komu kam yesu, ma tǝ ma kilang mbone jiri ma mu kam ngem mando. Ma Ngǝm jakh jakh mawokhwo shirim nǝ tǝ ndubuwo ndowo tǝ a yǝkh sowǝ, tǝ mane we kawa ma mbam, ma tǝ ndubuwo a sha tasǝ ma mana ma Makham. ³Aku ndǝye tǝ ma tǝ ndiguwo kama kukhikǝ Mǝ tǝ kam ano bubut, ngǝm mbaku yale Kuɓa ko suwet.⁴Mai nduko kam parha pokh mai kam bubut tog ma se ndanwo mai kala kupo ndom tog ɓa; ⁵Lau mano, "ako arhe shukurhen ma Makham kam nde'ndau ɓa, aka wǝye tulokh mbaka wayǝ mbenen Mani. ⁶Ngǝm Makham tǝ mbone horo nǝ Mōn ma tǝ ndole wunǝ, Tǝ mbone horo nǝ Mõn ma tai tǝ pokhwo."⁷Aku ndǝge kume nduimba ta nduwo ta horo. Makham tǝ wǝmǝnǝ kam mai pala A'mbe manǝ, Ngǝm Lawai ɓala ma pokh nǝ an mbon horo ɓa? ⁸Ɗa mbaku kam horo ma Mõn wun tǝ kǝ ɓa, mai nduku mbam mai A'mbe ɓa.⁹Pala ma Mun kam mon ma mu ra pang ndum ma wun tǝ mbon horo, ndum mun ndǝye ndu ndor ma wu. Sa amye wǝmǝnǝ nǝ pokh mu mbam wu'ndo muwa! ¹⁰Ta pe mo'ndun Mõn ma mu wun horo mǝnǝ ma yenko kalla mbau ndǝ wǝnǝ, nda Makham tǝ horo mǝnǝ ngem sharikh ma ko Mu, Ngǝm mbam waye Wãnde ma kwang rha kumai ma nǝ. ¹¹Horo ma ner tǝkǝ ɓa mbosǝ ma Kurho we ye se, nda ngir ngir, mbǝ tǝmǝ ndum se laye A'mbe ma kwang ano sen kam ma wu nduwo wunǝ.¹²Ngǝm tǝmǝ aku pǝ'nde sha mai ma se karhǝ, kam purum mai ma se kurho ndǝmǝ. ¹³Mbaku nawe koko ma mai kwang ngǝm Wãnde ma se ndu ta wondural mbato yǝle ta mburho¹⁴Mbaku ndoku to ndom kam Mõn, kam nduko ma kwang, ma ɓa kam se ɓa Mu nǝ an ndǝye Makham ɓa. ¹⁵Aku mane sen ma mai ngǝm agha ma ramai mban mburhe, purhen ma Makham ɓa, ndum ɓa waye yãro ma ngerakh ra mai mban yǝle shakha ngǝm an ndume sa'mbe Mōn ghan ra maikurho sen nǝ. ¹⁶Mbaku mane sen ngǝm ɓawaye nǝ lammbo kam Mu ma tǝ nāwo kurho Makham ɓa ra mai, palo Isuwa ma tǝ wupuwo ndu ndor ma ni ma Lau kilang ngǝm we săi. ¹⁷Mai mbenǝ mbosǝ ma tǝ wǝwo jakh jakh ma an waye ra kolo ma shirim,kurhe tǝ, Ngǝm tǝwai pokhke Makham ɓa, tai kam mi'ndi gang wo.¹⁸Ngǝm Mai tokhwo kam ndoku ma tǝ tembe kam sha ɓa, ndoku ma wati kurho saye se, kam Ngusǝ, kamngwon ma shunt, kam kurhu. ¹⁹Mai tokhwo kamjǝllo mbel ma se tǝ mbone suwet ɓa,ma Mōn ma Wun tǝ kume wun kummbo ngǝm mbau kare kuma se ɓa. ²⁰Ngǝm wun ndumǝ ndǝge Wãnde ma wewo ɓala koi ɓa: "agha lõ Wun tembuwo ndoku tǝwe ye ngolase." ²¹We suwet shar shar, agha Musa tǝ năy, "Suwet ko nane na zǝghilno."²²Ko tǝmǝ mai tokhwo kam Ndoku Sihiyona Nokhgo yǝlǝ ma Makham nǝ Nǝmsǝ, ndum ma Urushalima ma ra mburho, kam aru ngum , aru ngum ma Mala'ikura njakh njakh kam sehy sehy ma ahakh. ²³Mai tokhwo Kala ndapǝ ma A'mbe kilang ma mbullumawu ra mburho, ndum mai tokhwo kam Makham ma tǝ nǝ kumai ma tai, palamǝ ndum toi kam Shillǝm ma kwang ma ndubuwo so'mbe mǝnǝ. ²⁴Mai tokhwo kam Yesu, ma tǝ ma pokh ye alkawari, ndum mo ndom ma wandẹmnǝ ma se ɓala ma kokhwo ko ma Habila.²⁵Aku lǝye komăi ngǝm mbaku kurhe tǝ ma tǝ wu mai ɓala. ngǝm mbau pokhrǝ kowu ɓa Mbosǝ ma wun kurho shǝna kam Mu ma tǝ lǝuwo ɓala ra pang ɓa, pala mu porhe ko mu ɓa mbamu Kurhǝ nǝ lǝye ɓala ma ra mburho. ²⁶Mandun mbosǝ, jǝleni se wumbǝ ra pang. Ɗa ndidimo tǝ wǝ alkawari na mǝnǝ, "nda kakhrmo ye pang ano wumbe se ɓa, nda tai kam mburho."²⁷Mbala mǝtǝ, "nda kakhrmo, " se apǝ ponde Wãnde ngin ma wumbe wu, Wãnde ngin ma rǝmmbo, ngǝm Wãnde ngin ma wumbe ɓa mbau yǝrhe wu. ²⁸Ngǝm tǝmǝ waye koko ma tǝ wumbe ɓa, am nduwo Mu ano mbarka, ndum ra tǝmǝ am wunǝ kummbo nǝ Makham ra ner sen kam kwanan mbone ndu ndor. ²⁹Ngǝm Makham ma Mu wati nǝ tellǝ.

Chapter 13

¹Moi ndolen rha mu mba to wǝto shirim. ²Mbaku mone we ye Wãnde ma kwang nǝ rogujen ɓa. ngǝm kalo wǝmǝnǝ palamǝ, laden wun njumbuwo Malaiku ma wun mbenǝɓa.³Aku yǝme kam Mõn ma ra jarum, pala mai tǝ apa mai ra nduko mǝtǝ. ndum aku aku yǝme kam Mõn ma wun rha dwai pala mai ti apa mai. ⁴Agha ma rha mai mban ndǝye ndu ndor ma wula manǝ, ndagki ma wula ndum mba to nduwo to njang njang, ngǝm Makham an we kumai a ko Ano lammbo shirim kam ano lammbo lammbo.⁵Mbaku pokhke pokh ko go mai kam ɓala ma gha a yǝm. aku we kanaɗǝ Kam Wãnde ma mai tǝkǝ, ngǝm Makham Kam konǝ tǝ năy, "Ana mbakha mai ɓa, ndum ana gholo mai ɓa." ⁶Mbam nduwo mu kam ndǝge ko go ngǝm mbam waye jiri ma na mǝnǝ, "Makham nǝ shakhre na ne, ana kume suwet ɓa. Sa mǝten Mu an wunõ?"⁷Aku lǝye komăi kam mbabirjen ma mai, ma wun shukukhr maiwo ɓala ma Makham, ndum aku lǝye komăi kam tupǝ ma mbabirjen ma mai. mba ku shukhure mbone jiri ma wu. ⁸Yesu Almasihu tǝ matakh wono, kam kakhrmo, kam ndum taya tai.⁹Mbaku mana komăi kam ana pokhyo shukurhen ma zum zumɓa, ma wun sharhi Mõn mbau mbakhǝ ɓa. ¹⁰Mun kam bagadi ma Mõn ma wun tupǝ ra alfarwa au ndumǝ sa mǝnǝ koi ɓa. ¹¹Piris ma ndor tǝ mennǝ ra pe ma njang njang kam ndom ma lõ ngin ma tembuwo, hadaya ma bubut, ara mau ndum Kurho kwato mbǝ mana Kurho tellǝ mǝnǝ¹²Ngǝm tǝmǝ Yesu tǝma tǝ ye ndui pokh ko ko ma Mbǝ mana, ngem mban so'mbe Mõn Kam ndom manǝ. ¹³Ngǝm tǝmǝ moi mbam sum kam nǝ rha ndalang kam kume kawa manǝ. ¹⁴Ngǝm Mun kam nokhyǝlǝ ma taya tai tuno ɓa. ako palamǝ mun gha yǝlǝ ma se toi.¹⁵Ta Kamnǝ ndum, moi tai mbosǝ mbam mbone hadaya ma kummbo Makham, payen tǝmǝ ɓala ma rha Pokh mu ma tǝ arhe ndu ndor ma yǝmnǝ. ¹⁶Mbamu none sharhe apomu kam, ngem Makham tǝ jakh jakh kam kalo hadayamǝtǝ. ¹⁷Aku mbou ndu ndor kam nāwo Kurho mbabirjenma mai, ngǝm Wun tupǝ ma ndǝye mai ngǝm Nǝmsǝ mai, pala Mõn ma wu tepire Wãnde ma Wun wiwo, aku mbau ndu ndor ngem mbau wǝye tupǝ kam mai ra jakh jakh, kam saɓa ahakh ɓa, ngem mbau wǝ kam saɓa ahakh se ndu ta mbam kam mai.¹⁸Mbaku kummbum Makham, ngem mun mbenǝ Mun kam pokh ko go ma kwang, ndum Mun gha mǝnǝ am wǝye ndu ko ma kwang rha Wãnde ma am wǝye tai. ¹⁹Ndum na mbomai ndembir ma aku we palamǝ, ngǝm mbana waye manno kam mai kilang.²⁰Moi Makham ma ndu ko kwang, ma tǝ yǝlwo nǝ kiren ma ndor mǝtǝ pokh murho, pokhmu mara mburho Yesu, ta kalo ndom manǝ ma taya tai kam alkawari, ²¹Tǝ ndu mbǝ mai tai kam Wãnde ma kwang ngǝm Mbaku we Wãnde ma tǝ gangẽ mǝnǝ, moi mban we tupǝ ra mu ma Wun ner. ta kam Yesu Almasihu, moi arhe ndu ndor ato nduwo to Kam tayya tai. NBA nduwoni palamǝ.²²Apono, ndidimo na ndǝge pokh ko go mai, aku we kanaɗǝ Kam mbala ma ndǝge pokh ko go ma na mbullutu maiwo. ²³Na gha mǝnǝ aku mbene woltuwo ayemu Ti moti, Mun kam tǝ ana toi ndǝye mai mban tonwo kilang²⁴Mbaku Gaye mbabirjen ma mai tai kam taima Mõn ano mbone jiri. 'Apomu ma tǝne Italiya wun taye mai.²⁵Moi Wãnde ma kwang ɓa nduwoni Kam mai tai.

1 Peter

Chapter 1

¹Bitrus, ni tupǝ ma Yesu Almasihu, kwato kam ma gwaduwo wunǝ ma wun rokhgujen, lukhkuhmawu rha Buntus, Galatiya, Kapadokiya, Asiya, kam Bitiniya. ²Kurho Kilang mbenen ma Makham Pokh mu, ta kam njang njang ma Shillǝm ma kwang, kwato kam kume mbala kam Wa'nde ndom ma Yesu Almasihu. Sharǝkh kam ndu ko ma kwang mbau wiye wu ghan rha teren mai.³Wãnde ma kwang kam pokh pokh mu Yesu Almasihu. ta kam parha koi ma ndor. se mani laye mini ko moye Nǝmsǝ ta kala yil ma Yesu Almasihu pokh murho. ⁴Toya rha kolei ma se ridndi ɓa, ma se sa'mbi ɓa, ma ndum ato puljen ɓa. Ma liwo rha mburho ngǝm mai. ⁵Mai ma njoko ma Makham parhuwo ta kam mbone jiri ngǝm parhe koi ma ape rha tahikhlma zaman.⁶Rha timi mai njakh njakh ghan, agha ɗa Ndindimo nɗuni a komăi aku wiye sa'mba ahakh, rha keren zum zum. ⁷Miti rha gamini ɓa waye keren ma mbone jiri ma mai. mbone jiri ma se kokhwo zinariya kam kwang ma se ti sa'mbi, agha wowise rha wati. Miti wini ngǝm mbone jiri ma mai se nămai wo payen kam ndu ndor arhe ndu ndor rha toi ma Yesu Almasihu.⁸Ma mai ndolati, ɗa mai ndi ti ɓa. Agha mai ndiye ti ɓa ndindimo, tai kam palami mai mboni jiri ko ni jakh jakh ma mai wi mini kwang kam sei sei Pokh ko go ma se kokhwo naye se ndu ndor. ⁹Mai pukhkǝ we Yale ma mbone jiri ma mai, parhe koi ma Nǝmsǝ ma mai. ¹⁰Annabawa ma wun wiwo wuna ma parhe koi ma ndunuwa ma mai wun gha kalai wun sire rhakǝ woweyikh.¹¹Wun gangẽ mbau mbene mateng kam mbosǝ mala ma Shillǝm ma Almasihu ma ti rha wu ti toni kam wu. Miti wini Kilang ma ti kurho nawu mbala ma kume ndui ma Almasihu kam kume ner ma ato nauti mbǝ. ¹²Apukhwo nu Annabawa ngǝm kowu wun woweyikh wu ɓa, ɗa wun wumai ni mai, miti Wãnde ma wun wi mini ko Wãnde ma nămai wo Kilang, ta kam Mõn ma Shillǝm ma kwang se nauwo kam wuni. ma tuptuwo rha mburho. Wãnde ngin ma Malaiku wun gha mini ɓa apuwu.¹³Kurho timi mbaku liye Ko mai. Aku ndowe kama mai kwang rha sen mai. mbaku yirhe Pokh ko go mai ko sharǝkh ma mbonndu mai mbosǝ toi ma Yesu Almasihu. ¹⁴Pala A'mbe ano kume mbala, mbaku nawe kurho melakh ngin ma mai ma rha zaman ma rha kenndi mbenen ma mai ɓa.¹⁵Ɗa Palama ti ma ti yewo mai ti ma njang njang, mai ma, ndum, aku ndu woku Mõn ma njang njang rha tai ma Wãnde ngin ma mai. ¹⁶Ngǝm mbullumnǝ, "Mbaku ndu woku njang njang, ngǝm na mu ma njang njang." ¹⁷Mbaku yeti "pokh mu" tini kumoi kam agikh ɓa, ɗa ko ndembir tupǝ ma mu, aku wiye nduko ma rogujen ma mai kam suwet kam mbone ndu ndor.¹⁸Mai mbeni kam zinariya kam azurfa ma ti sa'mbi parhuwo ko mai ɓa, ko tutulukh sen ma mai wawo rha kolei kam Mõn ma mai. ¹⁹Ako palami parhi ko mai kam ndom Almasihu ma kwang, ma mbubut tiki ɓa Pala Lau gham.²⁰Gwandi Almasihu Kilang liye rha pang, ɗa rha tahikhlma ma zamani tin ape koni kam mai. ²¹Mai ma mai mbonwo jiri no Makham ta kam ni, ma ti yilwo ti pokh murho tin mboni ndu ndor ngem mbone jiri ma mai Kam moyen ma mai mbau nduwo wu rha Makham.²²Pala ma mai sombuwo pokh ko go mai rha kume mbala ma jiri kwato kam ndola ma kulkuli ma apamai, mbaku ndola apamai kam pokh ko go ma jiri. ²³Palama manuwo Laye mai, kam kamo ma se rikhddi ɓa, ta kam mbala ma Makham ma se wiye Nǝmsǝ ndum kam nduko mbala ma Makham.²⁴Ndum, "Tai ma yikh se pala adakh, tai ma ndu ndor ma ndo pala mbilit ma adakh. Adakh se arhi, mbiliti ndum se lisi se wukhkera me, ²⁵Ɗa mbala ma pokh mu se nduwoto nding nding. "Miti mbala ma parhe koi ma wu mai wo ndilai ndo.

Chapter 2

¹Kurho timi mbaku mbule tai ma gherakha, gha ɓala, riya, kam missi, kam tai pattiya ɓala. ²Pala ndui lawo, pokhye lai, mbaku wiye melakh mbiya ma Shillǝm ma kwang, ngǝm ta kamndo mbaku yirhe Ku kam parhe koi, ³Mbaku timni pokh mu ma rha mburho ni sharǝkh.⁴Mbaku tokhku kam ni, ni nǝmsǝ Ndoku ma Mõn wun kukhwo, ɗa ma gwaduwo ti ma kwang kam Makham. ⁵Mai ndum pala ndoku ngin ano nǝmsǝ ti nduwo mai mana ma Shillǝm ma kwang, ngǝm mbaku nduwoku njan njan ano tupǝ, ngǝm mbaku mbone ndom ma Shillǝm we pukhkǝ kam Makham ta kam Yesu Almasihu.⁶Ngǝm mbalai se năy: " ndiyu, na wowi ndoku mano ko logoma, ma gwaduwo ma kwang rha sihiyona. Tai mu ma ti mbonwo jiri an kume kawa ɓa."⁷Ndu ndor se kam mai ma mai mbonwo jiri. Ɗa kam Mõn ma wun kukhwo mbone jiri, "Ndoku ma ana nduwo wun kukhwo, timi ma manuwo tu logoma ," ⁸Ndum, "Nduku wowe jikhyo koye se se wowe jikhyo."wun wi jikhyo, ngǝm wun kurhe nawo kurho ɓalai, ndum nduna kowu mbau ndiye miti.⁹Ɗa gwandǝ mai Mõn matakh, ndapa koi ma pristoci ma ndu ndor koi rhakǝ ɓa, Mõn ma njang njang, Mōn ma wun nduwa ma Makham, ngǝm mbaku naye Wãnde ngin ma ti yewo mai rha mbuna toya njan njan pe ma shame koi. ¹⁰Mai Mõn ɓa tang, ɗa Ndindimo Mõn ma Makham. Tang mai wai sharǝkh ɓa, ɗa Ndindimo mai wai sharǝkh.¹¹Ano ndola, na kummbo mai pala rogujen kam ano kwato ndum, mbaku wumbe melakh ma yikh ma wun shakha kam nǝmsǝ. ¹²Mbaku ndu woku kam sen ma kwang rha Mōn, ngǝm mbau kurho yerhe mai Pala ano gherakha, au liye kowu ayu tupǝ ngin ma mai ma kwang au ndiye ndu ndor ma Makham mbosǝ ma mannuwo.¹³Aku nawe kurho njoko ma agha moni ɓala kurho pokh mu. Agha ni Amana ngǝm ti ndor. ¹⁴Agha ndum ano saye njoko ano tupǝ ma no ngǝm mbau rime ano gherakha kam paye ano wiye Wãnde ma kwang. ¹⁵Ngǝm miti Wãnde ma Makham ti gha mini, kala tupǝ ma kwang ma mai, aku Kaye tutulukh ma Mõn ma wun mbeni Wãnde ɓa. ¹⁶Pala Mōn ma mai wawo ko mai, mbaku wiye tupǝ kam waye koi ke godndo ma gherakha, ɗa mbaku ndu woku Pala shewe ngin ma Makham. ¹⁷Aku mbone ndu ndor ni Mōn tai. aku ndole apamai.Aku kume suwet ma Makham. Aku mbone ndu ndor ni Amana.¹⁸Shewe ngin, aku nawe kurho ɓala ma nogo mana ngin ma mai kam mbone ndu ndor tai, ye ni Mon ma kwang kam ano ndurul Pokh ko go ɓa, ɗa tai kam ma wun kam kenndi kenndi. ¹⁹Ngǝm we payen ɓa ngǝm Pokh ko go kwato kam Makham, ɓa mu ti ndigini ko saye Zara mani. ²⁰Sa mitten ma Ku waye Mbaku wi mbubut kurho ɓomai ndui mai ndigimini rha ndui?ɗa mbaku wi tupǝ ma kwang mai na kume ndui koni Maya wiye kanaɗǝ, miti we pukhkǝ kam Makham.²¹Ngǝm kurho timi ye wo mai, ngǝm Almasihu ti kumi ndui kurho mai. Ti mbakhmai wo mbaku nawe mboni. ²²" Ti timni wiye mbubut ɓa, timni kume ghaghau rha Pokh ni ɓa. " ²³Ndum wun lattuwo ti, ti mani latti ɓa. ndum ti kummbo ndui, ti năy ɓala ɓa, ɗa ti mboni koni ni mu ma ti wiye kumoi ma jiri.²⁴Ti kam koni ti ahrwo mbubut ma mu rha yini tin sin kam wuni ko sowi, ngǝm ɓa waye mini rha mbubut ɓa ɗa ɓamu wiye nduko ma jiri. Kam kume rowi mani mai salikuwo. ²⁵Tai mamai tang mai akuku pala wolma kurho teji ngin, ɗa Ndindimo mai marhukuwo kam ni kiren ma mai kam ni parhe ko nǝmsǝ mai.

Chapter 3

¹Palami ndum, mai tamyen wula aku nawo kurho mamyen ma mai. ngǝm ɓa lasen wun nawo kurho ɓala ma Makham ɓa, sen ma tamyen mawu ɓa ma ndu wuni ko koko waro ɓala. ²Ngǝm wun ndu kwang pokh ko go mai Kam sen mai kam nawo kurho ɓala ma mai.³Palami ndum Rima koi ma mai ɓa ta nduwoto yama tendikh ɓa, arikh ma zinariya agha la'nda woli ma kwa kwang. ⁴Ɗa rime yikh ma mai ɓa nduwoni ma pokh ko go mai, ndum Roma koi ɓa to nduwoto ma se sa'mbi ɓa, ma koye koi ma mane sen rha shillǝm ma kwang, ma se kam arhe ndu ndor shirim Makham.⁵Palami Tamyen ma wun kam sen wun rimmbo ko wu palami. wun mane sen wa kam Makham wun nawo kurho ɓala ma mamyen ma wu. ⁶Palami Saratu se nauwo kurho ɓala ma mamando sen yeti pokh mu ma rha mburho. Ndindimo mai A'mbe ma ndo mbaku wi tupǝ ma kwang ndum mbaku kumi suwet ma kume ndui ɓa.⁷Palama na nawon, tamyen wula palami ndum mamyen Mbaku nduwo Ku kam tamyen kam mbenimni, wun kam Kati Kati, apamai ano ndu ko ano pukhkǝ Wãnde ma kwang rha ndu ko. Aku wiye palami ngǝm ɓa kume kummbo ma mai.⁸Tahikhlma koi, tai ma mai, aku ndape komai, ano ɗembe apamai, ano ndola pala Mõn matakh, ano ndurul Pokh ko go, ano yasǝkh. ⁹Aku mane gherakha kam gherakh agha latti kam latti ɓa. Ako palami mbaku we ye wiye Wãnde ma kwang, ngǝm kurho timi ye wo mai ɓa Ku waye Wãnde ma kwang.¹⁰" Tai mu ma ti gha mini ɓan kume ner ma ndu ko ma ni ɓan waye yenko ma sharǝkh, kopo ɓan koye Ǝlakhsi ni Kala gherakha ndimmbi pokh ni ndum kam naye ghau. ¹¹Ɓan mbakhe gherakha ɓan wiye Wãnde ma kwang. Ɓan gha nduko ma kwang ndum ɓan shukurhese. ¹²Yirho pokh mu wun ndiye pokh ko go ma kwang, kumani wun kume kummbo ngin ma wu. Ɗa pokh yirho Pokh mu se yemshe kam ni wiye gherakha. "¹³Maten ma ti kekhrnuwo an tukhulo mai mbaku mani sen mai ko wiye Wãnde ma kwang? ¹⁴Ɗa mbaku kume ndui ko wiye jiri, mai ano Wãnde ma kwang, mbaku kume suwet Wãnde ma wun kume suwet ni ɓa. Mbaku ku kume Wãnde ɓa.¹⁵Ako palami, aku liye pokh mu pokh ko go mai namini ti ma a njan njan. Agha moni Mbaku nduwo Ku kam mbenen ma mane ɓala ni Mõn ma wun pinduwo mai ko moye Makham ma mai wimini. ɗa mbaku wiye palami Kam arhe ndu ndor. ¹⁶Mbaku ndu woku kam pokh ko go ma kwang ngǝm Mōn ma wun lattamai ko nduko ma mai ma kwang rha Almasihu, mbau kume kawa ngǝm wun yemshe Kam mai pala mai ano gherakha. ¹⁷Kowi kwang, ɓa kume ndui ko tupǝ ma kwang, ɓa ndolen ma Makham, koma ɓa ye ndui ko tupǝ ma pattiya.¹⁸Almasihu tiye ndui koye matakh kurho mbubut, ti ni jiri ti kumi ndui kurho mini ma mun kam jiri ɓa, ngǝm mban manndu mini kam Makham. atere ti rha yǝkh, ndum a yile ti rha shillǝm ma kwang. ¹⁹Rha shillǝm ma kwang ti sinwo ti wiwo ɓala ma parhe koi ni shillǝm ngin ma Ndindimo wun rha jarum. ²⁰Wun wi kenndi sen rha Kanandi ma Makham Kurho moye wuni rha mbosǝ ma Nuhu rha zaman ma yembe kǝǝ ăm, Makham tin parhe ko Mõn kalla---nǝmsǝ perkira--- rha ăm.²¹Miti yipei baptisma ma parhe ko mu Ndindimo, palama so'mbe Dauda rha yǝkh ɓa, mbo yema kummbo Makham kam Pokh ko go ma kwang a kalo yili ma Yesu Almasihu pokh murho. ²²Ti yekini rha mburho. Ti sha tassǝ ma Makham. Malaiku, Ano njoko ngin kam ano rha yili a nduko kopa mbau nawo kurho ni.

Chapter 4

¹Kurho timi, Pala ma Almasihu ti kummbo ndui rha yǝkh, mun ma mba mu ndowe pokh ko go mu ko timi. Tai mu ti kummbo ndui rha yǝkh mban mbakhe wiye mbubut. ²Mui miti nduman karǝ melakh Wãnde ngin ma koni ɓa, mbo Wãnde ngin ma Makham rha mbaku ma yen ko mani rha ndu ko pang.³Ngǝm mbosǝ kokhni ma mu wiye Wãnde ngin ma Mõn ma wun mbenǝ Makham ɓa wun wi mini. Pala yerho, Pattiya melakh ngin, kam kwijen, kam tutulokh, kam ye Wãnde ngin, kam kwato Pokh mbam kam Wãnde ngin ma pattiya. ⁴Wun ndimini ke pokhye Wãnde mai winini pala mai ndapa koi kam wuni rha wiye Wãnde miti ɓa, timi wun latti mai. ⁵Au naye Wãnde ma wun wiwo ni mui ma ti momini mban wiye kumoi ni Mōn ma wun kam nǝmsǝ kam ma murho wu. ⁶Kurai wauwo ɓala ma parhe koi ni Mõn ma wun murho wu, tai kam kumoi ma wawo rha yǝkh Mōn, mbau wundowu Kam Makham rha Shillǝm ma kwang.⁷Tahikhlma ko Wãnde ngin tai wun toi jen. kurho timi, aku liye Ko mai, aku liye Ko mai kam time Wãnde ngin ngǝm kummbo. ⁸Wãnde ma kokhwo tai, aku mane sen mai kala ndola apamai, ngǝm ndola se gha kurho naye mbubut ma lasen ɓa. ⁹Aku wiye to rogujen ni apamai kam Wãnde ngin ma kwang waro aɓa Pokh rha ki ɓa.¹⁰Pala ma agha ma ti wawo mbenen, mbaku wiye tupǝ tiki ngǝm mbaku sharhe apamai, pala Mõn ma wun lowi mbenen ma Makham, ma ti mbommbo kam pokh ko go ma kwang. ¹¹Ɓamu ti naye ɓala ma parhe koi mban mbene ɓala ma Makham ma ti nămini, ɓa mu ti sharǝkh ɓan wiye Kam tondom ma Makham ti mbonwo, ngǝm tai rha Wãnde ngin ɓa arhe ndu ndor ma Makham ta kam Yesu Almasihu. arhe ndu ndor kam njoko mani ma tayya tai Amin.¹²Ano ndola, mbaku arhe nokh kume ndui ma se toi kalo kere mai Pala pokhye Wãnde, gha nămini pokhye Wãnde ma gha wijen komăi. ¹³Na mbaku ni rha Almasihu rha kume ndui ma ni, aku wiye njakh njakh, ngǝm mbaku wiye njakh njakh kam sai sai Pokh ko go rha mbosǝ ma toi mani. ¹⁴Ɓa kurho latti mai ngǝm Almasihu, mai ano Wãnde ma kwang, ngǝm shillǝm ma arhe ndu ndor kam Shillǝm ma Makham ato nduwoto ko mai.¹⁵Ɗa agha mu rha mai ɓan kume ndui ko Wãnde ma terhe murho, agha ni shiri, agha ni gherakha, agha ni gome koi. ¹⁶Ɗa ɓa mu ti kume ndui ngǝm ti ma Almasihu, mban kume kawa ɓa, ɗa mban arhe ndu ndor ma Makham rha yimi miti.¹⁷Ngǝm mbosǝ wini ma kumoi ato arhe ndu ndor ma Mõn mana ma Makham. ɓa zalakurai Kam mini, meten tahikhlma kurho moni ma wun kukhwo nawo kurho ɓala ma Makham? ¹⁸Ɓa mu, "ni Pokh ko go ma kwang ti wayi parhe koi mani kenndi kenndi, sa,meten ma wiye ni ni mu mati kukhwo nawo kurho Makham kam ni mbubut ndum?" ¹⁹Kurho timi moyu ma wun kume ndui rha yim Markham, mbau mbone Nǝmsǝ wu kam leumini mati wiwo mini wun wiye ma-kwang.

Chapter 5

¹Na yenye masǝkhjen ma Wun rha mai, na ne ma na ayemai masǝkh, ma na mbenwo kume ndui ma Almasihu, na ni waye Wãnde rha njoko ma wiye. ²Kurho timi na yenye mai masǝkhjen, aku wiye kiren garke ma Makham ma wun Sha mai. Aku ndiye wuni, ko dole ɓa, ɗa ngǝm mai gha wi mini palami, ko wiye ma Makham. Aku ndiye wuni ngǝm waye Wãnde ma mbam ɓa ɗa ngǝm Pokh ko go mai se lewi. ³Ɓa Ku ndu woku Pala ano njoko ko Mõn ma wun rha wun rha Sha mai, ɗa aku nduwo kwa we shukukhwo ni garke. ⁴Mbosǝ ma ape Amana ni kiren a pukhe guɓilen ma ndu ndor ma ndo se sa'mbi ɓa.⁵Palami, mai A'mbe kwatǝn Mbaku nawe kurho masǝkhjen. Tai ma mai mbaku ndowe kama mai kwang, mai sharhe apamai, ngǝm Makham ti lewǝ ni ndu ndor koi ɓa, ɗa Mōn ano kenndi kenndi ti mbau sharǝkh. ⁶Ngǝm timi mbaku kannde komăi kurho Sha Makham ni Wãnde ngin tai ngǝm an pukhkǝ mai ɓa Mbosǝ ni wini. ⁷Mbaku zumpuni tai Wãnde ma pokh Ko go mai, ngǝm ti ndiye mai.⁸Ku li komăi, aku mane sen mai ko Wãnde ngin. Ni yemshe, pala mizam ti lalau ti mbala mbalo, ti gha mu man a'nde. ⁹Aku yemshe apamai shar shar kam ti. Aku wiye Ku tondom rha mbone jiri ma mai. Aku mbene apamai ano ndu ko rha pang moti wun kurho ndige kenndi kenndi kama ma mai.¹⁰Mbi kume ndui ma mai ma yen ko kalla, Makham ni sharǝkh ma kirauni tiki ɓa, ma ti ye wo mai toya tayya tai ma ndu ndor ma ni rha Almasihu, an koye mai, an yirhe mai, ndum an gangǝre mai. ¹¹Njoko se ndu to kam ni ma tayya tai Amin.¹²Na lewi kam Sila ayo ni sen ma kwang, ndum na mbullutu maiwo kalla kam ma sha ni. Na yenye mai ndum na nămai Wãnde ma na mbullumaiwo sharǝkh ma Makham ma kulkuli. Aku yirho Ku rha ni. ¹³Se tamnoi ma se Babila ma gwaduwo kam mai, se Kurho taya mai, kam Markus, Lau mano, ti kurho tayamai. ¹⁴Aku Tate apamai Pokh ma ndola.Nduko ma kwang ato nduwoto kam mai tai ma mai rha Almasihu.

Gasi: Bible, Unlocked Literal Bible for 1 Peter, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 2 John, 3 John, Hebrews, Philippians, Romans

Formatted for Translators

Romans

Philippians

1 Thessalonians

1 Timothy

Hebrews

1 Peter

2 John

3 John