To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Luke
Chapter 1
1Nǝb mwam ka dǝg dur go tǝ mula jəni yaiye nyǝngka ri bwi gǝrǝng a jugur da nǝnnǝn. 2Nyǝngka yagbǝmǝn, ji bǝ rǝ jigu a chu jǝnni ya nǝngnga bwi wariguwi na rǝ bwiranǝm ba yǝm hǝmǝmǝm. 3Mǝrǝ kinang kǝn chu ka nǝngnga nyagu-a bukkǝn jiga jǝnni yaiye tɨbǝ rǝ jiguwung na mulanǝn yaiye kwan-kwan, nigra Tiyofulus. 4Mo na nǝbbǝn yǝmbǝ nyam a jǝnnin mǝsanǝnni.5 A mura dam ba Hiridus, niduw a Yahudiyai, ka gu ni tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwi wun bǝrǝ mo Sakariyai, wa kulǝn da Abijan. Nyiyangu wa kulǝn dan Harunan, dunda gǝn mo Alisabatu. 6 Warigǝm ba jiyǝm nǝn yulgoi a kak ka Niyajiyuwung, ka fung soriya Niyajiyuwi nyagu. 7 Mǝnni bo hanjim merǝ bwe bǝrakǝn Alisabatu bǝlmi, ka yuwo bo a wai jii hi.8 A fulla wung Sakariya ka kak ka Niyajiyu nǝngnga swiyer da tungtang a jǝnniyǝng a kulǝn da gǝnǝng. 9 A nyǝngke yobi wu samǝn wu ba tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwung a kanda ruwaninyiyǝng. 10 Nǝb waringǝm ka ruwa nyini a tari wai fulla wung tung jǝnni rǝgi.11 A wai jii hi We tǝmriya Niyajiyuwi ka jǝrtǝnne wa hanguwi a sisi a kang kǝ nyang a gun tung jǝnni wi. 12 Mǝnni bo na Sakariya chuwung, bwi ka kau, tatǝ ka ma rǝ kwani. 13 We tǝmri ka sotǝn go "Karing nwi tate, Sakariya, bǝraki kǝn nwi ruwaninyiniyang mu. Alisabatu, nyiyan mu ba bǝnǝn bwe bari. Bǝn bu dunda gǝn mo Yohana.14 Bǝn nwi bwilǝmri, mwam bo ba nǝngnga furdǝ kwauwun bǝrari butang ka bwe hiyǝng. 15 Bǝraki ba chi nigra a kak kang Nigrang. Kari ba no chuwa tǝng ji rǝ kumniyu yən nori, bǝn ri rǝ We Yulgoi a fur da nen.16 Nǝb mwam ba Isra'ilam ba wulgatǝne bwi a gwa Nigra Niyajiyu wa jiyu. 17 Ba sitǝn kak a Nigra a mura wen Iliyai. Ba nǝngnga nyang na wulga furna tebi yigira bǝtǝbi,na bǝ me bi nwi yǝmǝm ba yo yom a yǝmtang ka nǝbbǝ nyamǝng-ba yingna nǝb ba Nigram, bǝ yingnatǝnǝm.18 Sakariya ka sotǝn na We tǝmri go "yai jǝni yaiye ba nǝngnga bwi go nyǝnne? Mǝ kǝn yu, nyiya miyu ka yu rǝkǝgang." 19 We tǝmri ka nga a sotǝn go, "Me mǝnǝn Jibrilu, wu sira kak ka Niyajiyuwung. N'tǝmiye mo nan sunǝn bam yǝmbǝ lǝmmangǝm bambe. 20 Bǝrari nyang! Me bǝn su yǝm, bera fulla jǝni yaiya ri bwiyu. Nyanyǝngke bǝrari kǝn nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam a bwantǝta miyuim tǝ ba ri bwi a fullang guwiyǝng."21 A fulla hi nǝb ka yamerǝng Sakariya. Ba hanjim ka mǝna buni rǝ langtang kan hanguwun a kanda ruwanyining. 22 A fulla wa jirei, a dǝmǝn ba sotǝn yǝm a hanjimi. Hanjim ka yǝm go hangu ka chu churang a kandǝ ruwa nyinǝng. Hangu ka jau kag rǝ sotǝn yǝm a hanjiyǝmi rǝ kani mǝnni. 23 A mwarmǝn swiyer da gǝn, ka di a kaitanguwung.24 A bukka koti yaiyǝng Alisabatu nyiyang gu ka dǝb fur mǝnni a bǝmǝn buwi bwi swangǝr tǝ nu. Ka suwe go, 25 Wunə ji Nigra nǝngngai mǝn ni nyǝngke ka jigai rǝ kǝmta nyai wun dautǝnbuwi go na gǝ dǝbimǝn jiya bujǝriyu a kak ka nǝbbǝng.26 A swang kǝ nukunǝn, kǝn tǝm We tǝmri Jibrilu wa gwa Niyajiyuwi a tǝm ba Galiliyǝm n'bǝrǝ mo Nazareth, 27 yigira gu bwe chuwi wun ne guni bari n'bǝrǝ mo Yusufuwi. Hangu a jire wa kaitan Daudai, bwe chuwi hi mǝn bu mo Mariyamu. 28 Ka be gwa bwe chuwi hiyu, a sotǝn go, Surang, mu wu Niyajiyu a yonǝn dai! Nigra ka gwa muyiwu." 29 Mǝnni hangu ka mǝna buni deni bǝrari yǝm ba gǝm, ka mǝna kan surang ke.30 We tǝmri hi ka sotǝn go "Kari nnwi tate, Mariyamu, bǝrari ki kǝn nya nǝttǝtan dautǝn buwi a gwan Niyajiyuwi. 31 Chu, bǝn dǝb fur n'bu bwe bari. Bǝn kautǝn dundan gǝn mo "Yesu." 32 Ba chi rǝ grate, bǝn bu mo Yǝlla wa li grati. Nigra Niyajiyu ba ne dutǝtta te gra Daudai. 33 Ba nǝngnga dute a ji a kaitan Yakubuwi kurǝkwang, dutǝttang gu merǝ jitang."34Mariyamu ka sotǝna we tǝmri go, "Ba nǝngnga bwi go nyǝnne, na yǝmbǝ ni bariyǝng? 35 We tǝmri ka ngatǝn go, "We yulgoi ba be a jiya mwi, kumni ta Wu rǝ grati ba mǝran. Bǝrari nyang wu yulgoi bǝn buwi bǝn bu mo Yǝlla Niyajiyuwi.36 Chu, chiyamu Alisabatu ka dǝb fur da bwe barin a yutǝtangu. Kangke gǝn swangkǝ nukǝnǝng, gǝn bǝrǝ mo bǝlmiyu. 37 Bǝraki me ji ba li kumni ta Niyajiyuwi." 38 Mariyamu ka sotǝn go, nǝn nyangǝng, mǝn kewe chuwivya Niyajiyuwi. A chi nyǝngkǝn suweri rǝgǝng." Kǝ we tǝmri a du hanguwun.39 Kǝn Mariyamu a gun a kotǝ hiyǝng wulak yigira bǝr da hǝllan, a mura Yahudiya. 40 Ka di a digi a kaitan Sakariyai ka su Alisabatuwung. 41 A fulla hi Alisabitu a nwi surang ka Mariyamuwung bwe ka furda gǝnni ka mǝga bwi, kǝn Alisabatu a ri rǝ we yulgoiyǝng.42 Ka gug jiyir dagǝn a suwe go dǝgtang a kang a mwi a mura nyiyim, dǝgtang a kang a bwe ba ka furda munni. 43 Wulai a nǝngnga bwi nǝn me kǝ nee Nigra miyuwi ba be gwa miyuwung? 44 A jii wu nwi jiyir da surang ka mungngǝng, bwe mi ya furi ka guno rǝ bwilǝmri. 45 Dǝgtang a kang a wa nǝbbǝn yǝmbǝ nyam go yǝm burǝm bǝ sugǝmǝnǝm a gwa Nigraiyǝm ba ri bwi."46 Mariyamu ka suwe go, furi a miyu a wer Nigra, 47 na we miyu ka nǝngnga bwilǝmri a mura Niyajiyu Ni Jǝgri a miyu.48 Bǝraki ka jiga yarmǝntang ka kewe chuwi yanguwun. Mǝnni chu, a wai fulla waiwe yigira tangǝrtǝ warigu bǝn bi mo wu dǝgtangkangngyi. 49 Hangu wu rǝ kumniyu ka nǝngngai mǝn jǝnni kuntai, dunda gǝn nǝn yulgoi.50 Bʊmtang ka gǝng ba jau kak a tangǝr yigira tangǝr nǝbbǝ nwi tatan guwum. 51 Ka nung kumni rǝ kangkagǝng; Ka wusǝlla bǝ gug dutǝtta jiyuwum a kǝmarang ka furna jiyuwum.52 Ka maisǝrremǝn yələm dube a dutǝtan jiyu, mǝnni a gug bǝ me nǝn gujiyǝm a ji. 53 Ka ritǝn furta a bǝ nwi junnǝm rǝ jǝnni nyai. Ka tǝm bǝrǝ jǝna kaniyǝm kani rǝ kʊn.54 Hangu ka tuga bwirangu Isra’ila, a tamǝn be rǝ nungtang a bʊnte. 55 (nyǝngka sotǝn gǝra tebǝ ba nǝnǝm) Ibrahim tǝn bǝtǝm ba gǝm warigu a chi kurǝkwang”.56 Mariyamu ka chi tǝn Alisabatu swangǝr tǝ bwanbi, ka kawe bwi a kai tanguwung. 57 Fulla ka lauwe wʊn Alisabatu ba bu bweng giyu rǝgǝng ka bu bwe bariyǝng. 58 Nǝbba chi do tǝn hanguwum na dugurtǝtangu a nwi go Nigra ka nung buntetǝ kuntai, warigu ka nwi bwilǝmri kin.59 A ko naruwiyǝng kǝn be mo na mwetǝn kwali a bwehiyǝng. Ka kautǝn dun mo Sakariya” dunda ten guwun. 60 Kǝ nee nga a suwe go “O, o, bǝn bu hangu mo Yohana.” 61 Kǝn sotttǝna Alisabatuwi mo, “Me gu ni a duk ka mung n’bǝrǝ rǝ dan duni.”62 Hanjiyǝm ka gul te bwihiyu rǝ yǝm ba motǝm go na tǝ yǝm nyǝngkǝ fare go gǝ bu dun da bwehi gǝrǝng. 63 Kǝ tehi a gul ji mula jǝnni wi ka mulang, "Dunda gǝn mo Yohana.” Hanjiyǝm warigu ka mǝna buntǝ a yai jǝnni.64 Rǝ kwa rǝ kwang nyiyangu ka wumǝn bwi langǝr da gǝn ka ku bwi. Ka su yǝm a wer Niyajiyu. 65 Tate ka ma nǝb ba chiro rǝ do nǝn jiyǝm. Yai jǝni yaite warigu ka wusǝlla bwi a tǝmba hǝlla Yahudiyam. 66 Nǝ wuni ni a nwi jǝni yaiyi, ka kǝllu a furna jiyu, suwerə go, "Wuali ji bwe waiwe ba chi yu?" Bǝraki kangka Nigrang ka gi.67 Tengu Sakariya ka ri rǝ We Yulgoi, mǝnna su yǝm yuwerǝm, suwere go, 68 "Wǝr Nigra, Niyajiyu wa Isra’ilai, bǝraki ka be go na gǝ nǝngnga tugarang, mǝnni bo ka mwarmǝn jǝgtang a nǝbban gǝm.69 Ka gug jum a yiyarangngi a gwa nǝnniyu a kaita kewen gu Daudai, 70 nyǝngkǝn suwe gǝra nyi nǝbbǝ yuwe yǝmba Niyajiyu a jii wurerǝng. 71 Ba yiya bǝn a kaniya kagǝm ba kagǝm, na bo ba kobǝnǝm warigu.72 Ba nǝngnga nyang go na gǝ nʊng bʊnte tebǝ ba nǝnǝm na kǝmma rǝ yǝm burǝm ba gǝm bǝ yulgoiyǝm. 73 buni ta bautǝna te nǝnnu Ibrahimim. 74 Ka bau buni go gǝ bǝ nǝbbǝn, nyǝngka jǝgbǝn a kangka kagǝm ba kakgǝm ba nǝnǝm, na nǝn nǝngngatǝn swiyer me tati we, 75 a mura yulgoi na nǝngngatang a nyaguwi a kak ka gǝng a kota nǝnnu warigu.76 O,o, mwe bwe, bǝn bǝn mo ni yuweri wa Nigra Niyjiyuwi, bǝrki bǝn suwe wa kak ka Nigrang na yingna jutang gu, na yingna nǝbban gǝm bǝrari betang ka gǝng. 77 na ne yǝmtang ka yiyatangǝng nǝbban gǝm a gwa yunotang ka jǝnni bwirai ya jiyuwung.78 Jǝnni yaiye ba nǝngnga bwi bǝrari bumtang ka Niyajiyu wa nǝnu, bǝrki kwetere wu bera jirtang a ko jiyuwung ba be tugabǝn, 79 na yǝntǝn a ji a nǝbba chiya kumǝm na wulo biyati. Hangu ba nǝngnga nyang na nung nana nǝnnu juwi a chim bǝ lǝmmangǝmi.”80 Ku nyangke bwe hi ka gra ka chi ri kumni a We, hangu wa sei bera fulla ba jirtǝnne wa nǝbba Isra’ilam.Chapter 2
1Mǝn ka muriya yai kotiyǝng, kǝn Kaisar Agustas a si finang go mula nǝb warigu bǝ ka mura gusǝtǝm. 2Kangke gǝn kerang kǝrǝ jiguwung a fula Kiriniyus ka nǝngnga duute a Suriyai. 3Bǝrarǝ nyang wunǝ kiya kaubwiya tǝm ba gǝm a dǝgkang bǝrari kerang.4 Yusufu ka guna Galili, a bɨrda Nazaredǝn yǝgira bɨrda Daudan dǝ bǝrǝ mon Baitalamiyǝn dǝ ka Yahudiyan. Bǝrki hangu n'dug kan Daudan. 5 A yǝgiya gai go na mulaigi tǝn Mariyamu, wu hanguwa jirtǝn mǝnni karǝ furi.6 A chi nyang nyǝngkǝng, jii ka lau wun hangu ba bu bwen guwi. 7 Ka buu yǝllang rǝ jiguwi, ka mǝblotǝn gusǝtte nyagu,ka ti a muri riyang ka buntulongǝng, bǝraki me gu sǝgri we a gwa fubi bra nǝn hanjim.8 A tǝmhǝm ka yarǝm bǝ chirora tari to kulmotǝtta mata jiyuwum rǝ kum. 9 we tǝmriya Nigrai ka jirtǝnne wa hanjimi, gratǝtta Nigrai ka yǝn a kauwur hanjimǝng, kǝ hanjima nwi tate deniyǝng.10 Kǝ we tǝmriya sotǝnna hanjimi go, kari tǝ nwi tate, bǝraki begǝmmǝni yǝmbǝ lǝmmangngǝm bǝ ba berǝ furdǝ kwauwun dǝ mwamǝn agwa nǝbbi. 11 Ku kǝn bǝgǝmmǝn Nijǝgri a muriya bɨrdan Daudan gǝnǝ Kiristi, Nigra. 12 Kangke gǝn ji bǝn nungǝnni:Bǝtǝ chu bwehi mǝblotǝn gusǝrte a muriya riyang ka buntəlong ka bitǝng.13 Rǝ kwang kǝn chu kʊlǝn dǝ mwamǝn a jii tǝn we tǝmri hanjim wer Niyajiyu, suwerǝ go, 14 "Grate yigira Niyajiyu a mura ji, masi chim bǝ lǝmangngǝm a gusǝte a mura nǝbba gǝm bǝ nwi lǝmmang kan jiyǝmǝng.15 A nyangngǝng bukkǝ weni tǝmri a du hanjim yigira jiyǝng, kǝ yarǝm a suga bwitan jiyu go masi tǝnǝn diya Baitalami na tǝn chu jiya nǝngnga bwiyu, ji Nigra nungbǝnni." 16 Kǝ hanjima gun wulak a diya gaiyǝng ka nya Mariyamu tǝn Yusufuwung, ka chu bwehi a dǝdai a muriya riyang ka buntəlong ka bitǝng.17 A buk kǝn hanjima chuwʊng, ka suwe ji sotǝnna jiya bwe hiyuwung. 18 Warigu ka mǝna bunte a ji yarǝnhǝmma suwei. 19 Mǝnni Mariyamu ka chi nǝngnga kǝmarang a jiya jǝnni warigu ya nwiyu, ka bara yǝmhǝm a furiyanguwung. 20 Yarǝm ka kawe bwi, ne grate werrǝ Niyajiyu bǝri jǝnni warigu ya nwiyu tǝ ya chuwi nyǝngke sugi mǝn gǝrǝng.21 A fulla Yesu a ri kote naru gǝri, kǝn mwetǝn kwali, kǝn kautǝn dun mo Yesu, dun dǝ we tǝmri a kautǝn a nyan dǝbbe fur da gǝnni.22 Mǝnni jii a ri wu Yususfu tǝn Mariyamu a mwarmǝn tumǝntang ka yʊlgoyǝng nyǝngkǝ soriya Musai a sʊwe rǝgǝng, ka be nǝn hangu a Urshalima a kanda nyini ruwaniyǝng nan ba tǝ ne Nigra. 23 Nyəngkə mula gəra soriya Nigrai mo, ''Wune bwe bari rǝ jiguwi wa wumǝn fur da nen bǝn ne Nigra.'' 24 Kǝ hanjim nǝbbǝn muglotǝ tǝsu bǝrari tungtang a chǝri nyǝngkǝ soriya Niyajiyu wa suwe gǝrǝng.”25 A nyangngi, ka gu ni wurǝ chiyim a Urshalamai, dunda gǝn mo Simiyon, ni hi wu rǝ yobi nyai ne grate Niyajiyu. Bǝ jigan betang ka wu ba ne furi Isra'ila We Niyajiyu ka ji yang gi. 26 We Niyajiyuwi ka nung hangu go ba chu Kristi wu Niyajiyu a samǝnsawiyu ki mǝni ba bwiya.27 We Niyajiyu ka sitǝn kak an hanguwi, yigira kai ta Niyajiyuwi a jii nǝb bʊrǝm a be rǝ bwen buwe kuwi Yesuwǝng gona tǝ ne Niyajiyu nyǝngkǝ soriya suwe rǝgǝng. 28 Simiyon ka gai, ka yʊ bwe hi a kanan gu ka wer Niyajiyu sʊwere go, 29 ''Ku du bwira mu a di bwilǝmang, Nigra, nyǝngke bwanda mun a suwe rǝgǝng.30 Kǝmta miyu ka chu yirang ka mung, 31 wun yingna a kak ka nǝb wariguwun: 32 Kweterei wa churangngi ka nǝb bə me Yahudawam na bo rǝ grate a gwa nǝb ba mʊm Isra'ilam.”33 Te tǝn ne bwehiyu ka mǝna buni rǝ ji wun sʊwe a ji ya hanguwi. 34 Simiyon ka dǝgtan kangnga hanjimi ka sotǝnna nee Mariyamuwung, "Chu, bwe hi waiwe ba chi yartang tǝn guntang ka nǝb mwam a Israila, ba chi wullo wun kwilatangangi- 35 menni dampo ba yǝro yuum ba mum bo-nyǝngke kǝmarang ka nǝb mwammǝng ba jira tari.”36 Nyi yuwe yǝmmi bǝrǝ mo Hannatu ka ga. Nyi hi ka yuu rǝ kwani, a chi tǝn ni bari a buk ka bwitanguwung, nate jittə nyibi. 37 Ka chi yuguyo jitte fʊr naru a jir tǝ gwar. Me bǝ dimǝna kai ta Niyajiyuwi, ka jau kag ne grate Niyajiyu kum rǝ ko, a mura sotang a hi, tǝn ruwaninyini. 38 A wai jihi ka kwartǝn rǝ do a gwan hanjimi a wunatǝn na Niyajiyu, ka su yǝm ba bwe hi a nǝb bǝ gayǝm, bǝ yamere wu ba jǝg bɨr da Urshalimam.39 A bukkǝn hanjim a mwarmǝn wune jiyǝng wu farǝ nǝngnga a jiya sori ya Nigra, ka kawe bwi a Galiliyǝng, a diya bǝr da jiyǝn a Nassared. 40 Bwe hi ka gra a ci rǝkumni, na yǝmtang tǝn bǝrsan, mǝnni nǝttǝttǝn dautǝn buwi ta Niyajiyuwung ka jiyan gi.41 Nǝbba buwum dǝnǝ jir ki ka yigira Urshalima bǝri bwilǝmri a yautang ka tǝmǝng. 42 A jii wung hangu ka rǝ jitte kwu a jǝr tǝsʊ wʊng, hanjim ka di bo nyǝra kǝ soriya yobiwu a suwe rǝgǝng. 43 A bukka hanjim a ri kota bwilǝmriyǝng, kǝn hanjim su kautangna bwi a kaiyǝng. Mǝnni bwe hi Yesu ka si a buk a Urshalima, nǝb bʊrǝm ba gǝm a yǝmbe. 44 Lʊngrʊgo ka tǝn bǝggai nǝb yigiri kin, ka jau kag rǝ yom ba ko kwanǝm. Ka fau hangu a mura dugʊrte tǝn kagǝm ba kagǝm.45 A jii wun hanjima a nyabǝn hanguwi, ka kau bwi a Urshalima farǝng hangu a gaiyǝng. 46 A bukka nǝngnga kote tǝ bwanbi ka farǝ hangu, ka nya hangu a kai ta ruwa nyiniwi, chiya jugur da neb mǝssarǝnǝm, nǝngngatǝn a gulǝnte hanjimiyǝng. 47 Nǝb warigu a ni yǝm hǝmmǝng ka mǝna buntǝ rǝ yǝmtang kang gǝng rǝ ngatang ka gulte.48 A bukkǝ hanjima chu hanguwung, ka mǝna buni. Ne buwi ka sotǝn go ''Yǝlli, wula ma kǝn nǝngnga bǝmǝn nyangngǝn? Kau su; te mu na me kǝ fan rǝ furi ya kiya bǝmǝn.” 49 Ka gul hanjim go, ''Wula nǝngnga kǝtǝ fai ri? Tǝ yǝmbe to a chin kwak in chiya ka kaita te miyu wiga?'' 50 Mǝnni a yǝmbe ji hanggu a suwe wa ji tai bwanti.51 Go nyǝng, hangu kau bwi a kai tǝn hanjim yigira Nassaredǝng, ne gratǝ hanjimǝng. Ne ka ti yai jǝnni warigu a fʊrangu nǝngnga kǝmarang a ji. 52 Mǝnni Yesu ka jau kak rǝ gran a mura bǝrsan rǝ yǝmtang bwi. Niyajiyu tǝn nǝb warigu ka yotǝnda.Chapter 31 A mura jǝr dǝ kwu a jirtǝ nuwun da dutǝttan Tibariyus Kaisar-fulla wun Bilatus Babunti gǝ gwanna Yahudiyai, Hirudus gǝn niduwa Galiliyu na Filibus gǝn niduwa kulo Ituriyai na Tirakanitis, Lisaniyai gǝrǝ kangǝng nidu a kulo Abiliyai, 2 a damba Hanania tǝn Kayafa ji nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝniya chǝriya Niyajuwiyǝm, yǝmba Niyajiyuwum ka betǝnna Yohannai yǝlliyan Sakariyai, a sei muri.3 Ka yoyom warigu a muriya ganiya kuwere la Urdunni warǝ yǝm ba batismam na butangnga kangngi na yunotangnga jǝnni bwirai.4 Nyǝngkǝ mula gǝrǝng a muriya wangka ni yuweri Ishayang, ka jir da guwun a sei muri bubuwong, tǝ yǝngnatǝn juwiya Nigrai, na yǝngnatǝn juwi a si sap.5 kǝnǝ burung bǝn ri, bǝn busa bangngǝr tǝn hǝllani a chi lass, juta nyǝgla-nyǝglaiyu a si sap, gani me lassi bǝn kau a yullo jutte, 6 jǝnni rǝ yummi warigu ba chu jagtangka Niyajiyuwi.7 Kǝn Yohana sotǝnna nǝbba bera giyǝm gona nǝngngai gǝmǝn batismam go, jǝn beta gersǝnti! Wuna sugǝmǝn go tǝ mwamǝn na jwagǝr da berǝn?8 Bǝrarǝ nyang,tǝ nǝbbǝn bǝtǝm ba dautǝnna butangnga kangǝm, kari bǝtǝ suwe wa mura furna jǝnu to, Kanǝnnǝn Ibrahim te nǝnnu. Bǝra kǝmǝn sugǝmmǝnne, Niyajiyu ba dǝmǝn a gugtǝn bǝtǝbiya Ibrahimmi a mura wettǝte.9 Ku kǝn titǝn yuwar a nii ya ritti. Kǝnǝ riyang ka tubǝ bete nyaiyǝm bǝn kamǝn mai ya kǝrang.10 Kǝ kulǝn gullǝ hangu go, Wullai ji nǝn nǝngngari? 11 Kǝn hangu a ngatǝn go, wu karǝ duutǝ tǝsuwi, a netǝnna wu merǝ gi, mǝnni bo wu karǝ jǝnni jauriyu a nǝngnga nyang.12 Nǝbbǝ yǝrǝ chǝmmǝr da durǝn ji ra kǝggiyǝng ka be go nǝngngai gi mǝn batisma, ka gul hanguwi go, Ni mǝssari, wulai bǝnǝn nǝngngai?" 13 Ka sotǝnna hajimi go, karǝ bǝtǝ yu chǝmmǝr da durǝn a li ji sugǝmǝnni.14 Kǝ bagi nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a gul hangu go, mǝnni nǝn bo? Bǝnǝn nǝngnga no nyǝnne? Kǝ hangu a ngatǝnna hanjimi go, kari bǝtǝ yǝmǝn chǝmmǝr a gu ni rǝ kumni, karǝ bǝtǝ kartǝn nyar ra gu rǝ kun. Tǝ mida rǝ chǝmmǝr dǝ mǝrgǝnǝn.15 Ku na nǝb ka yamerǝ betangka Kristiyǝng, wunǝ ni ki ka nǝngnga kǝmarang a duran Yohannai, kǝ nǝn gǝ Kiristi hi ki. 16 Kǝn Yohanna ngatǝnna hanjimi wariguwung, "Me, mǝn nǝngnga gǝmǝn batisma nǝn hi, mǝnni gu ka bere wa lirǝ kumniyu, n’switǝnbe kǝmǝn dutǝtta lǝbǝrtanguwi. Ba nǝgngagǝmǝn batisma nǝn We Yulgoi na bo rǝ kǝrang.17 Kasi yǝmǝn gǝri ka kangka gǝng go na yǝmǝn nyagu na bo kura sakǝllǝm a muriya bǝnniyan gu, mǝnni ba tung fʊri hi a kǝrangkǝ mebǝ dummǝng.18 Ka wutan suu a nǝb rǝ wautangnga yǝmbǝ lǝmmangǝm. 19 Yohana bo ka milatǝn yǝmma nidu Hirudus bǝrakǝ ka na nyiya chiyanguwi, Hiruduya, na rǝ yagi jǝnni bwirai mwam yǝ Hirudus a nǝngngai, 20 mǝnni Hirudus ka kaba yigtǝn a nǝngnga guji bwira, ka mǝra Yohanna a muriya jarǝm.21 Mǝnni ka gaiyǝng a fulla nǝngngatǝn batisma nǝbbi, kǝn nǝngngatǝn batisma Yesuwiyǝng, fulla wu hangu ka ruwanyiniyu, kǝ jiya wumǝn bwiyǝng, 22 kǝ bo We Yulgoi ya a sǝgtǝnne bwiya hanguwiyǝng nyǝra rǝ muglo, kǝ jir a jire wa jiyǝng, Mwe mǝn yǝlla miyu wun yotǝn dai. Kamǝn nwi lǝmmang ka mung.23 A jii wu Yesu a su swiyer da gǝni, karǝ jǝtte furta bwanbi. Gǝn yǝlli (nyǝngkǝ kǝmarǝ gǝng) Yusufuwi, gǝn yǝlliyang Heliyu. Yǝlliyang Matat, yǝlliyang Lawi, 24 yaliyang Malki, yǝlliyang Yannai, yǝlliyan Yusufuwi.25 Yusufu yǝllayang Matatiyai, yǝlliyan Amosi, yǝlliyan Nahumi, yǝlliyan Hasuiyai, yǝlliyan Najayai, 26 yǝlliyan Ma'atai, yǝlliyan Ma'atiyai, yǝlliyan Shimeyai, yǝlliyan Joseki, yǝlliyan Yodai.27 Yoda yǝlliyan Yowanai, yǝlliyan Resayai, yǝlliyan Sarubabeli, yǝlliyan Sheltiyeli, yǝlliyan Neriyu, 28 yǝlliyan Malkiyu, yǝlliyan Adiyu, yǝlliyan Kosami, yǝlliyan Hamadami, yǝlliyan Hiriyu, 29 yǝlliyan Yoshuwai, yǝlliyan Heliyasari, yǝlliyan Yorimmi, yǝlliyan Mathati, yǝlliyan Lawiyu.30 Lawi yǝlliyan Simiyoni, yǝlliyan Yahudai, yǝlliyan Yusufuwi, yǝlliyan Yonami, yǝlliyan Heliyakimi, 31 yǝlliyan Maliyai, yǝlliyan Mainanai, yǝlliyan Mattathai, yǝlliyan Natani, yǝlliyan Daudai, 32 yǝlliyan Yessiyu, yǝlliyan Obedi, yǝlliyan Bohassi, yǝllilya Salmoni, yǝlliyan Nashoni.33 Nashon yǝlliyan Haminadabi, yǝlliyan Admini, yǝlliyan Hesronni, yǝlliyan Feresi, yǝllyan Yahudai, 34 yǝlliyan Yakubuwi, yǝlliyan Ishakuwi, yǝlliyan Ibrahimi, 35 yǝlliyan Terai, yǝlliyan Nahori, yǝlliyan Serugi, yǝlliyan Riyuwi, yǝlliyan Shelai,36 Shela yǝlliyan Kenanni, yǝlliyan Harfakshadi, yǝlliyan Shemi, yǝlliyan Nuhuwi, yǝlliyan Lameki, 37 yǝlliyan Metusalai, yǝlliyan Henogi, yǝlliyan Yaredi, yǝlliyan Mahalelli, yǝlliyan Kenani 38 yǝlliyan Henosi, yǝlliyan Shituwi, yǝlliyan Adamuwi, yǝlliya Nigra Niyajiyuwi.
Chapter 4
1Kǝn Yesu a rii rǝ We Yulgoi, ka kawe bwiya La Urduni, kǝ We Yulgoiya sitǝn kak yagira sei muriyǝng. 2Kotǝ fǝrtǝ gwar, Chetan bo ka bǝnggo. A yai kotiye, a jabǝ jǝnni jauri mǝnni jun ka tau a bukka mwatǝnta fullang.3 Chetanna sotǝn go, "Mǝn yǝlla Niyajiyuwi ki, sotǝnna wetǝtta yullo mwandǝ fum-fumǝn. 4 Yesuwa jautǝn go, "A mula-mula bwi, "Me bǝri mwan dǝ fum-fumǝn gǝn kwan gu ni ba nǝngnga yuum rǝgǝng."5 Kǝn Chetanna di rǝga yǝgira kagi bangkǝ pǝllǝngngǝng, ka nung dutǝtta gusǝtti wariguwung bo a mura fulla baniyǝng. 6 Chetana sotǝn go, bǝn nǝn kumni nǝngnga duta jǝnni yaiye warigu, rǝ gratǝttangu warigu. Bǝn nǝngnga nyang bǝrkǝ kǝn ni dutǝttan jiyu warigu, bo mǝn ka mǝnǝ sǝr ne wun chu rǝ sǝri. 7 Bǝrarǝ nyang, ni gratə ki, ba yullo nǝn yummi warigu.8 Mǝnni Yesuwa jautǝn go, "A mula-mula bwi, 'A chin kwak ruwatǝn nyini a Nigra Niyajiyu wa mu, kǝn kwan bǝn nǝngngatǝn kewetan.9 Kǝn Chetana di nǝn Yesuwa Urshalimang, ka si rǝga bǝlliya kandǝ ruwa nyiniwun, bo ka sotǝn go, "Kǝ mǝn yǝlla Niyajiyuwi ki, muwe rǝ bwimo a gaiwe. 10 Bǝrkǝ ka mula-mulai bwi, ba sotǝnna weni tǝmriyan gu a tan, na kawurǝn bo, 11 bo, hanijim ba guggǝna ji rǝ kana jiyu,na ba kari bǝn bau na wer.12 Yesu ka nga a sotǝn go, "Kǝn suwe, 'Kari bǝn bǝngo Nigra Niyajiyuwamu. 13 Chetana mwarmǝn bǝngotangnga Yesuwiyǝng, ka jǝrmǝna jutangu yǝgira gu fullang.14 Kǝn Yesuwa kabwiya Galiliyǝng a mura kumnita We, mǝnni yǝm ba gǝm ka wasǝbwi a gani warigu yǝ ka tǝm hǝmǝm. 15 Ka su nǝngnga mǝsarangnga mura gana ruwani nyiniwu, mǝnni warigu werrǝ hangu.16 Ka be a Nazared, a gwa gra wi, nyǝngka mittǝn nǝngnga rǝgǝng, ka dǝgiya gwa ruwani nyiniyu a ko gǝri ya Yahudawai, mǝnni bo ka guna sǝssi go na gǝ ke rǝ jir. 17 Kǝn yaktǝn wangka ni yuweri Ishayang. Ka wumǝn wanghǝng ka chu gun mulla mo,18 "We Nigrai ka durda miyǝn, bǝrki ka yi mǝn kani go na sotǝn yǝmbǝ lǝmmangngǝm a bǝrǝ bunǝnnǝm. Ka tǝmmi n'fi finang ka yiyarangngǝng a gwa bǝn buwam, na bo wumtən kǝmte a bǝn dubǝm, na yiya bǝ ka mura kunangǝm. 19 Na fi finang ka jir da nǝtǝng tǝn dautǝn buwi ta Nigrai.20 Ka mǝra wanghǝngǝng, ka kautǝn bwi rǝga wu nǝngnga swiyera gwa ruwanyiniwiyǝng, ka chichiyǝng. Bǝ ka chiya kandǝn ruwanyiniwunǝn ka kwitǝn kǝmta hanguwi warigu. 21 Ka su sotǝn yǝmmǝng, ku bam yǝmbe ka ribwi a sunan jǝnnu. 22 Bǝ ka gaiyǝm warigu ka bu bukka jiwun hanguwa suwei, mǝnni bo waringǝm ban jiyǝm ka mǝnna buntə rǝ bwantǝtta nəttətən dautǝn bə wi tǝ jǝrera nyiyanguwi. Suwerǝ go, waiwun yǝlla Yusufuwi ga?23 Yesuwa sotǝnna hanjimi go, "Nǝn nyang bǝtǝ swimǝn bam yǝm dǝgrǝm be, 'Ni tuwa nǝbbi, kwara rǝ durda mun. Ji nǝn nwi nǝngnga Kafarnahumi warigu, nǝngnga gaiwa bɨrda mun bo." 24 Mǝnni Ka suwe go, yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝnne, ni yuweri me bǝ nya yutang a bɨrda gɨn.25 Mǝnni kǝmǝn sugǝmǝn yǝmbǝ nyam, ka yungniyom mwam a mura Israila a tangngǝr da Iliyan, a fulla wun mǝra korǝn jǝttǝttǝ bwanbi rǝ gullo me hiwi, a fulla wun nǝnganga jun a tǝmhǝm wariguwi. 26 Mǝnni a tǝmbǝn lliya yǝgira gwa guwan jiyuwi, a tǝmma gwa yuguyo wu ka Zarifati wa Sidon. 27 Karǝ bǝrǝ bugabwirǝm mwam bo a Israila a tangngǝr da ni yuweri Elishan, mǝnni merǝ wun kwara rǝgi a dimǝna Na'amani niya Suriyai gǝn kwan.28 Nǝbbǝ ka mura gun ruwa nyiniwi warigu ka luktǝ furni rǝ kwani nyǝngka nwi yai yǝmniyǝng. 29 Hanjim ka nyǝng hangu yǝgira tara bɨrri, ka di rǝga wer dǝ yulluwun dǝn mu bɨr da jiyǝni na tǝ maiye wa tǝm. 30 Mǝnni ka su a juggǝr da jiyǝn ka di yom ba gǝmǝng.31 Go nyǝng ka fi yǝgira Kafarnahum, dagi bǝrda Galiliyǝn, ka mǝssǝntǝnna nǝb ko giri ya Yahudaiyu. 32 Hanjim ka mǝnna buntǝ rǝ kwani rǝ mǝsarang ka gǝng, bǝrkǝ yǝmba gǝm karǝ kumni.33 A wai fulla karǝ gu ni a mura gun ruwanyiniwi rǝ we bwirai, ka mau wuri rǝ gǝnda jirǝn, 34 "Wula dabǝn nǝn mwe,Yesuwa Nazaredi? M'be mo na juwobǝn ga? Kǝn yǝmǝn kǝ mǝnna wunǝ ki! Mwe muwu Yulgoi wa Niyajiyuwi.35 Yesu ka mwetǝn yǝmma sǝmbahi go, "Mǝra nyi na jǝrmǝna hanguwi!" Sǝmbahi ka mai nihi a tǝmma sǝttǝni ta jiyu, ka jǝrmǝna muran gi, a nwitǝn bǝ bwate. 36 Nǝb warigu ka mǝnna buni, mǝnni suga jǝnni yai ya bwitan jiyu. Go gǝn bǝnǝ yǝm bambe? Sotǝn yǝmma weni bwirai rǝ kumni ka dǝg bo ka jǝrro. 37 Bǝrarǝ nyang, kǝn su wasǝ yǝmba gǝm yǝgira murta tuwe wa gaiyu.38 Kǝn Yesuwa du gun ruwa nyiniwi a dǝga kaitan Simaniyǝng. A wai fulla, nyǝlle Simani nǝn kǝtǝrǝn dǝ kwewun dǝgatǝn kani rǝge,kǝn hanjima chǝlla hangu bǝra nǝn gǝng. 39 Ka siya dur da gǝnǝng, ka kwertǝn yǝmma kǝtǝrǝnhǝnnǝng, bo ka dimǝna gi. Rǝ kwang, ka gun nǝngngatǝn swiyer.40 Ko digirǝng, nǝb ka betǝne wa Yesuwi rǝ nǝbba bwara-bwaraiyǝm, tǝn barǝ bwatǝ dandangngǝm. Ka titǝn kanan gu ka kwara rǝgeng. 41 Weni bwirai bo ka jǝro mǝnna bagi mwam, tiro wite go, mǝn yǝlla Niyajiyuwi! "Yesu ka kwertǝn yǝmma səmbatə bwirai hi ka dang rǝ yǝm, bǝrkǝ ka yǝm go gǝnǝn Kristi.42 Tǝmma silang, hangu ka di yǝgira guka wu me ni wi. Kulǝn da nǝbbǝn kǝ farǝ hangu ka yǝgiya gu kawiyǝng. Hanjim ka nǝngnga go tǝ dang hangu rǝ dutang. 43 Mǝnni ka sotǝn go, "A chin kwak n'su yǝmba dutətta Niyajiyuwum a tagi bǝrtǝ mwam, bǝrkǝn jiya dǝg kǝn tǝmmiye a gaiwi. 44 Ka jau kak rǝ wautangnga yǝm a mura gana ruwani nyiniyu a Yahudiya warigu.Chapter 5
1A chi fulla nǝb kura bwi a gwa Yesuwi nwi yǝmba Niyajiyuwum, mǝnni bo ka siya nyiya fur da Ganisaratan. 2Ka chu bontǝlongtǝ tǝsu a nyiya furhǝni. Bǝ tuwa laatem bo ka jǝro mǝna mura bontǝlongtǝhi tumǝ n gartan jiyu. 3Yesu ka dǝga bontǝlong kin tə gaiyu ka chi kang Bitrusǝng, ka sotǝn go a wu bontǝlonghǝng bani a dimǝna nyiya furi yǝgira mura hi. Ka chichi mǝsatǝna nǝb a mura bontǝlongngǝng.4 A mwarmǝn yǝmma sutangǝng ka sotǝna Simani go, wu bongtǝlonghǝng yǝgira gu wulullai na kwi garta mu na su tuwatang. 5 Siman a nga sotǝn go, Nigra kǝnǝn nǝngnga swiyerǝ kum warigu nǝn tabǝ guji, mǝnni a jiya yǝmba mum, bǝn kwi gartǝhi. 6 A nǝngnga nyangngǝng, ka tuwa laatǝ mwam, gartan jiyu kǝ burare. 7 Ka chǝlla kagǝm ba swiyerǝm ba jiyǝm bǝ ka bontǝlong kǝ kinangngǝng go a be na tugai giyǝng. A beng ka riro bontǝtongtǝhi warigu rǝ laate, farǝ kǝba su rǝga sirǝng.8 Mǝnni Siman Bitrus, a chu nyangngǝng, ka ruwa kakka Yesuwung, suwerǝ go,dimǝna mi Nigra, bǝrkǝ mǝnǝn jǝnni bwirai. 9 Bǝraki ka mǝna buni, tǝn ba ka kinǝm warigu, bǝrarǝ laatiyǝ hanjima tuwa mwami. 10 Kangke ka murga bwi tǝn Yakubu na Yohana yǝllǝm ba Zabadiyǝm, kagǝm ba swiyerǝm ba Simanǝm. Kǝn Yesuwa sotǝna Simani go, kari bǝn nwi tate, bǝrka dǝbba ku, bǝn tuwawun nǝb. 11 A jǝrerǝ bontǝlongtahi a tariyǝng, ka du jǝnni warigu ka fungngǝng.12 A jiwa ka mura dagi bǝri, guni wurǝ bugabwiri ka gai. A chu Yesuwung, ka yarra kakkagǝng a tǝm chǝllare, suwerǝ go, Nigra, kǝn nga ki, bǝn dǝmǝn twimǝn. 13 Yesu ka yak kangka gǝng a mǝbra rǝge, suwerǝ go, kǝn nga, tumǝn bwi. Rǝ kwang bugabwir ka dǝmǝnna hanguwi.14 Ka sotǝn go kari ba sotǝna guwung, mǝnni ka sotǝn go, “Di na nung durda mun ni tung jǝnna chǝriyu na nǝbbǝn ji tungri bǝra rǝ tumǝntang, nyǝngkǝn Musa suwe rǝgǝng, a jiya yǝmtang a gwan jiyu.15 Mǝnni yǝm ba gǝm ka wassǝ bwi pre, kulǝn da nǝbbǝn mwam bo ka birawa go na tǝ nwi mǝssarang kang gǝng na tǝ nya kwaratangnga bwatǝtan jiyu. 16 Mǝnni jutǝkwang ki ka wumǝn bwiyan ji rǝ kǝng a gani me guwi kika ruwa nyini.17 Ka yullo a gu ko wu nǝngnga mǝssarangngi, ka Farisawa tǝn nǝb mullarǝm ba soriyǝm bǝ ka chiro gaiyǝm ba birawa bǝtǝtta kǝtǝlei ta kawur Galili tǝn Yahudiya na bǝrda Urshaliman. Kumni ta Nigrai ka nǝn hangu bǝri kwaratang.18 A wai fulla, bagi nǝb ka be a dǝbbe guniya buburiya a ballǝn darǝn, bo ka fau guba dǝggi nǝn hanguwa muriyu, na tǝ ti hanguwa kakka Yesuwung. 19 A dǝmǝn ba nya juwi ba dǝggi nǝn hanguwi bǝri kulǝn, ka gwiya jita kaihiyǝng, ka sǝgge hangu a gun mǝrrawiyǝng, a jiya ballǝn darǝn da gǝn, yǝgira jugur da nǝbbǝn, a sǝgga kakka Yesuwung.20 A chu nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyamba jiyǝmǝng, Yesu ka sotǝn go, "Ni, kǝn yunonǝn jǝnni bwiraiya mu." 21 Nǝb mularǝm tǝn Farisawa ka su sugare, suwerǝ go, nǝn wunǝ waiwǝ su yǝmba nigatangnga sǝtǝnǝyim? Wunǝ gǝba dǝmǝna yuno jǝnni bwirai, men Niyajiyu gǝn kwan ki?22 Mǝnni Yesuwa yǝm jiwun hanjim kǝmmariyǝng, ka ngatǝn go, “Wula ma kitǝ suga yai yǝmni a furna jǝnuwung? 23 Kǝnǝ ga li dǝndeni, suwe mo, kǝn yunanǝn jǝnni bwiraiya mu, tǝn kǝ bǝn suwe mo, gunna di yomba mumǝng? 24 Mǝnni na bǝ tǝ yǝm to yǝlla Niyu karǝ kumni a yunotǝn jǝnni bwiraiya gusǝti, kǝn sunǝn, gun dǝb ji dari ya mu na diya kaitamu.25 Rǝ kwang, ka gunna kakka jiyǝng, ka dǝb ballǝn darǝn da gǝn, ka kaba kaitan gu, werrǝ Niyajiyu. 26 Wunnǝ ka mǝnna buni werrǝ Niyajiyu. Hanjim ka rii rǝ tate, suwerǝ go, "Ku kǝnǝn chu jǝnna mǝnnatangnga buniyu."27 A bukkǝ jǝnni yaiya nǝngnga bwiyǝng, Yesuwa jǝrrewa gaiyǝng ka chu wu yǝrǝ chǝmmǝr da durǝni bǝrǝ mo Lawiyu a chiya gun yǝrǝ chǝmmǝr da durǝni wi. Ka sotǝn go, "Fungngiye." 28 Kǝn Lawiya du jǝnni wariguwung, ka gunǝng, ka fungngǝng.29 Lawi bo ka kura bwiya jǝnni jauri a kaitangu bəra nən Yesu, bo ka nǝbbǝ yu chǝmmǝr da durrǝm mwama gai, rǝ bagi nǝbbǝ ka chirora kakka ganang a jautangnga jǝnni jauriyǝm tǝn hanjim. 30 Mǝnni Farisawa tǝn nǝb mullarǝm ka su sotǝn yǝmma bwiranǝm ba gǝm, suwerǝ go, "Wula ma kitǝ jarrǝ tǝ nore tǝn nǝbbǝ yu chǝmmǝr da durrǝn na bǝrǝ jǝnni bwiraiyǝm? 31 Yesu ka ngatǝna hanjimi, bǝrǝ bwitǝ lǝmmanggǝm me bǝ farǝ niya yǝnǝngngi, bǝ me bwita lǝmmangngǝm ji farǝ niya yǝnǝngnggi. 32 M'be ba buwong ka bǝ nǝngnga jǝnni nyaiyǝm, mǝnni m'be mǝn buwowu bǝrǝ jǝnni bwiraiyǝm bera butangnga kang.33 Hanjim ka sotǝn go, "Bwiranǝm ba Yohanam ka sohi tǝn ruwatangnga nyini, mǝnni bwiranǝm ba Farisawam ka nǝngnga nyang. Mǝnni bwiranǝm ba mum ka jarǝ norǝ."34 Yesuwa jautǝna hanjimi go, ka rǝ wu ba dǝg kagǝm ba bweliya nǝngnga nati a so hi a fulla wu bwelihi ka kini ga? 35 Mǝnni kotǝ ka bere yǝ bǝn dǝbmǝn bweli a nəngnga natti a gwan jiyu, a yai kote hanjim ba so hi.36 Kǝn Yesuwa kaba sotǝn yǝm dǝgrǝm go, merǝ wu ba bwarmǝn gusər a dukkǝ fiyǝng, na bo a nǝngnga fini rǝga satənna dukkǝ funǝngngi. A nǝngnga nyang ki, ba bura dukkǝ fiyǝng, mǝnni ki gusur dan da dukkǝ fiyǝng, me ba nyiya rǝ pəsər da dukkǝ funangngǝng.37 Bo, merǝ ni wu ba kwi hiya inabiyu fi a gulung kǝ funang, hiya inabiyu ba bwassǝ gultihi, bo ki hiya inabiyu hi ba kwiyo, gultihi bo ba kiya. 38Mǝnn a chi kwak kwi hiya inabiyu fi a mura gultǝtǝ fi. 39 Merǝ wu ba fau hiya inabiyu fiyu a bukkǝ ka no wu funiyǝng, bǝrakǝ ba suwe go, wu funi ka li wu fi.Chapter 61 Mǝn ka gai a gu ko ruwa nyiniwi ka mul a muri kʊniya kwaiyu, məssarbə ba gǝm bo burra bwarǝnttǝta kwaiyu, mursǝra kana jiyu juware. 2 Mǝnni bagi ba Farisawam gullǝ go “Wulla ma kǝtǝ nǝngnga jiya dautǝn bǝn nǝngnga ko gəriyuwung?”3 Yesuwa ngatǝn na hanjimi a sotǝn go, “Tǝ ke bǝ jiwun Dauda nǝngnga a fulla wu nwi juni, gǝ tǝn nǝbbǝ ka kinǝm ga? 4 Ka yǝgga mura kaita Niyajiyuwi, ka dǝb mwan dǝ fum-fumǝn dǝ tira kak ka Niyajiyuwung a jau na bo ne nǝbbǝ barǝm bǝ ka kinnǝm bo a juwang, nǝn kwini na dau gǝ nǝbbǝ tung jǝnna chǝriya Niyajiyuwunm ba jau niji.” 5 Ka sotǝnna hanjimi go, “Yǝlla Niyu gǝn Nigra Ko gəriyu.6 Ka yullo a gu ko gəriyu ka dǝgga kanda ruwani nyiniyin ka mǝssatǝnna nǝbba gai bo. Gu ni ka gai wu kangkǝ nyang ka gǝngnga buburiyu. 7 Nǝb mullarǝm tǝn Farisawa jǝga hangu na tǝ chu ki ba kwara rǝ ga a ko gəriyu ki, go natǝ nya jiya luktǝtngnga duni a nǝngngatangnga jiya dabbi. 8 Mǝnni hangu ka yǝm jiwun hanjim kǝmmari, ka sotǝnna waiwu kangnga buburiyu, "Gun sessiya gwe a jʊgʊr da nǝbbǝn.” Kǝ ni hi ya gunna sǝssiyǝng.9 Yesuwa sotǝnna hanjimi go, Kǝmǝn gulgǝne, ka dautǝn wun nǝngnga ji nya ga, nǝngnga ji bwira ga a ko gəriyu, n'yi ya yum ga, n’ju ga? 10 Ka jǝga hanjim wariguwung, bo ka sotǝna nihiyǝng, “Wu kangka mung.” Ka nǝngnga nyang, kǝ kangkagǝngna kaubwi lǝmmangngǝng. 11 Mǝnni hanjim ka nǝngnga jwagǝr rǝ kwani, ka bugo bwitan jiyu jiwu ba nǝngnga nǝn Yesuwi.12 Ka yullo a yai kotiye, ka gwiya jiya bang go nagǝ ruwa nyini. Ka jau kak a kum warigu chǝlla Niyajiyu. 13 Tǝmma silang, ka bu məssarbə ba gǝm a be gwan giyuwung, ka samǝn kwau a jǝr bǝsu a muran ji bo, ka bu go nǝb tǝmrǝmmǝng.”14 Duntǝta məssarbəhǝmǝm mo Siman(wu bǝrǝ mo Biturusi) tǝn chi Andǝrawus, Yakubu, Yohana, Filibus, Bartalamawus, 15 Matta, Toma, Yakubu yǝlla Alfai, Simon, wun bǝrǝ mo Zalotiyu, Yahuda yǝlla Yakubuwi, 16 tǝn Yahuda yǝlla Iskariyotiyu, wa yullo wa ləbtə chimi.17 Kǝn Yesuwa fimǝne wa banghǝng tǝn hanjimǝng, ka sira tariyǝng bo, məssarbə ba gǝm mwam ka gai, tǝn nǝb mwam ba be Yahudiya tǝn Urshalimam, na ba nyiya wimang ka Tayang tǝn Sidonǝng. 18 A birawe go natǝ nwi hangu na bo tǝ nya kwaratangnga bwatǝttan jiyu. Nǝbbǝ ka dǝgatǝn kani rǝ weni sǝrǝmiyǝm rǝ kǝgiyǝng ka nya kwaratang. 19 Warigu a mura kʊlǝn farǝ go tǝ mǝbra hangu, bǝrkǝ kumni ta kwaratangngi ka jǝrǝra hanguwi, na bo kwara nǝn ji warigu.20 Ka jǝga məssarbə ba gǝm a sotǝn go, "Nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm jǝn bǝ tǝnǝ bunǝnnǝm, bǝrkǝ dʊttǝta Niyajiyuwi nǝn tǝngni. 21 Nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm jǝn bǝtǝ nwi jʊn kuwum, bǝrki bǝn dǝggǝn tǝ rira, nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm bǝ tiro witǝ kuwum, bǝrkǝ bǝtǝ nʊ nʊte.22 Nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm nyǝngkǝ nǝbba kogǝnnǝng, nunggǝnǝ dǝndangngi wulga duntǝttan jǝnu ta jǝni bwiraiyu, bǝri yǝlla Niyu. 23 Bǝtǝ nǝngnga furdǝ kwauwun a wai kohi tǝ gunno ra ji bǝri bwilǝmri, bǝrkǝ bǝtǝ nya jangǝmmi wu gra a korǝn, bǝrkǝ te bǝbǝ gram ba tebǝbǝ gram ba jiyǝmǝm a nǝngngatǝn nyangnga nǝb yʊwerǝm.24 Mǝnni jiya kunangngi jǝn bǝrǝ jǝna kaniyǝm, bǝrkǝ kǝtǝ nya mitang ka dang ka jǝnǝng kuni. 25 Jiya kunanngngi jǝn bǝtǝ riri kʊwʊm, bǝrkǝ bǝtǝ nwi jun a kakke. Jiya kunnangngi jǝn bǝtǝ nʊ nʊtǝ kuwum, bǝrkǝ bǝtǝ ti buni tǝ tiro wita kakke.26 Jiya kunnangngi nǝn jǝn nyǝngkǝ nǝb warigu wergǝnǝng, bǝrkǝ tebǝbǝ gram ba tebǝbǝ gram ba jiyǝm a nǝngngatǝn nyangnga nǝb yuwerǝm ba nyattǝm.27 Mǝnni kǝmǝ sugǝmǝne jǝn bǝtǝ kautǝn suwa miyǝm tǝ yotǝnda a ba kaggǝm ba jǝnǝm, na bo tǝ nǝngngatǝn ji nya a ba kwilagǝnǝm. 28 Tǝ dǝgtǝn kangnga bǝ kǝbba gǝnǝm, na bo tǝ ruwatǝn nyini a bǝ nǝgǝn kunnangngnǝm.29 Wa bagǝn a wu wulliwi ki, tǝ wulgatǝn wu kwani. Ki gu ba dǝbnǝn ji mǝn mǝrra bwi rǝgi ki, kari bǝn dang rǝ dukka mʊng. 30 Tǝ ne wa chillagǝni. Ki gu ba dǝb guji nǝn wumoi ki, kari bǝtǝ fau to a jagǝmǝnne.31 jiwu tǝ farǝ to nǝbba nǝngnga gǝmǝni warigu, tǝ nǝngngatǝn nyang. 32 Ki mǝn yotǝnda wu fanni gǝn kwan ki, ba nǝngnganǝn fini ta wullaiyu? Bǝrkǝ bǝ rǝ jǝni bwiraiyǝm rǝ kǝgiyǝng ka yotǝnda a bǝ farǝm. 33 Ki tǝ nǝngngatǝn ji nya a bǝ nǝngnga gǝmǝn ji nyam dang ni ji ki, janggǝmiyan jǝnu wulliya gaiwe? Bǝ rǝ jǝni bwiraiyǝm rǝ kǝgiyǝng ka nǝngnga nyang nyǝngkǝ. 34 Ki tǝ ne suni ya jǝniyu nǝbbǝ tǝ titǝn furiwu to ba jaggǝmǝnǝm dang ni ji ki, wullai bǝtǝ nyawa gaiwi? Bǝ rǝ jǝnni bwiriayǝm ka ne bǝrǝ jǝni bwiriayǝm suni, mǝnni bo ka ti furi bǝn jaggimǝn a sitǝn siwe.35 Mǝnni tǝ yotǝndda ba kaggǝm ba jǝnǝm na tǝ nǝngngatǝn ji nya bo. Tǝ ne suni, kari bǝtǝ ti furi to a jaggǝmǝne, ki janggǝmiyan jǝnu ba yullo wu gra bo bǝ tǝ yullo yǝllǝm ba wa li gratǝm, bǝraki gǝ rǝ bwigo ka nǝngngatǝn nyaguwi a bǝ me rǝ wunannǝm rǝ nǝbbǝ bwiram. 36 Tǝ yullo bǝ bumtǝm, bǝraki Te jǝnu wurǝ bumti.37 Kari bǝtǝ nǝngnga dute, bo mǝbbǝn nǝngnga gǝmǝn dute. Kari bǝ tǝ ti, jǝn rǝ kǝngniyǝng me bǝn tigǝn. Tǝ yunotǝna bagi, rǝ kǝngniyǝng bǝn yuno gǝmǝn.38 Tǝ ne bagi, rǝ kǝngniyǝng bǝn nǝgǝn mwam. Chulle bǝngori a riri, mǝgabwi a riri kwiyore, ba kwiyu a lauwa dumtan jǝnu. Bǝraki chulle tǝ bǝngo rǝgi bǝn nǝngnga fini rǝgi, bǝn bǝngo gǝmǝn rǝge."39 Ka kaubwi ne kagi nʊngtangngǝng. “Du ka sitǝn kagga du ga? A nǝngnga nyangki, ba yǝrra mura bwa warigǝm ba jiyǝm, me nyang ga? 40 Məssari me bǝ li wu mǝssatǝni, mǝnni wa nya mǝssarang deniyu ba yullo nyǝrra wu mǝssatǝni.41 Wulla ma ki mǝn jǝga be salangngi wa nuwa chumiyu, mǝnni dǝmǝn bǝn chu dǝllandǝ ka nuwa muwunnǝng? 42 Wulla ma kibǝn sotǝna chummi mo, chiya miyu, masi na jǝgnǝn sallang ka nuwa muwung ke, 'a bukka mu rǝ bwimo dǝmǝn bǝn chu dǝllan dǝ ka nuwa muwun? Mwe ni rə furi bwirai! Su jǝgmǝn dǝllan da nuwa muwun, na chu nyagu nyǝngkǝ bǝn jǝgmǝn salang rǝga nuwa chumiyǝng.43 Bǝrakǝ merǝ riyang kǝ nyang kǝ ba bu beta fifiyuwiyǝng, na bo riyanag ka fifiyǝng kǝ bu betǝ nyaiyǝng. 44 Bǝrkǝ mǝn yǝm kǝnǝ riyang a gwa betan gu yǝ bǝrri. Bǝrkǝ nǝb me bǝ tǝso beta jauriyu a bwiya tuggi, na bo a ma hiya inabiyu a bwiya tuggi.45 Ni rǝ yobiyu, a jiya nyatang ka furiyam guwung ka nǝbbǝn bǝtǝbbǝ nyam, bo wurǝ furi bwirai a jiya mura titangnga furi bwirangu gu nǝngnga bwiran gǝri. Bǝraki ajiya jiya ri furiyan guwi n’gu su yǝm rǝgi.46 Wulla ma kitǝ bi rǝ to Nigra, Nigrang, mǝnni metǝ fung yǝmba miyǝmǝng? 47 Wunǝ ni wa be gwa miyu na nwi bwantǝta miyuwi na bo nǝngngai, bǝn sugǝmǝn nyǝngkǝ rǝgǝng. 48 Nyǝra ni wu murǝ kaiyu, wa gulla jəng wullulo a dǝga mura tǝmmi na bo mu swiyer da kanda gǝnǝn a jiya weri. Jǝngala bǝng, ki hiya bau kaihiyǝng, mǝnni a dǝmǝn ba mǝgga, bǝraki kǝn mu nyagu.49 Mǝnni ni wa nwi bwantǝta miyu na dǝmǝn ba nǝngnga fini rǝgi, nyǝra ni wa mu kaitanguwa jiya jussai me jǝngtǝwe. Mǝnni hi kunta bau kaihiyǝng, a gǝllobe ka yar, bʊssatang ka kaihiyǝng bo karǝ gǝran.
Chapter 71 A bukkǝn Yesuwa a mwarmǝn ji sotǝnna nǝbbǝng, ka dǝgi a Kapernumǝng.
2Gu nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm karǝ kewe wa yotǝnda deniyu, mǝnni a bubuwai yemma ba bwiya.3A fulla wu nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ba Romawam a nwi yǝmma jiyan Yesuwiyǝng ka tǝm nǝbbe gram ba Yahudawam yigira gwa hanguwi go chǝllawe na be kwara rǝ kewengu. 4A be gwan Yesuwiyǝng, ka chǝlla hangu suwerǝ go, Nihi waiwe ka dautǝn we n'tuga. 5bǝrkǝ ka yotǝnda tǝm ba nǝnnǝm, bo ga mu bǝmǝn kanda ruwani nyiniyu.”6 Yesu ka jaukag a yom bagǝm tǝn hanjim. Mǝnni me fure rǝ kaihiyǝng, nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ba Romawam ka tǝm kagǝm bagǝm go sotǝn na hanuwi go, ''Nigra, karin da durdamun bǝri kin n’switǝn be, n’be kaita miyu. 7 Bǝraki n’dautǝn bǝ we n‘ya nyan. Mǝnni sʊ yǝm bwigi, kewe miyu ba kwara. 8 Bǝraki mǝn ni rǝ kumniyu, rǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangnga nǝn me. Kamǝn sotǝna we mo dii, kika dii, gu bo ki kǝn sotǝn mo be, ki ka be. Kamǝn sotǝna kewe miyu mo, Nǝngnga ji we,' ki ka nǝngnga.”9 Yesu wa nwi nyangngǝng ka mǝna buni nǝn hangu, a wulgatǝn bwi a kulǝnǝng ka sotǝnna nǝb bǝ fʊngrǝm go, ''Kǝmǝn sugǝmǝne, a mura Israila warigu nya bǝ nǝbbǝntang ka yǝm nyanyǝngke.'' 10 Nǝb ba tǝmmǝm a kabi ya kaita nigra nǝbba barǝ kǝrangǝm ba Romawam, a nya kewe hi ka kwara.11 A langbǝng Yesu tǝn məssarbǝ bagǝm ka diya bɨrdǝn bǝrǝ mo Nayin, tǝn nǝb mwam tǝn hangu. 12 A lauwe rǝ do rǝ fugang kǝn digi gra bɨrǝng, kǝn dǝbe gu ni ya bwiya-bwiyai yǝlli ne bwu gǝn kwan ni, (nyihi yuguyo) kulǝn mwam da bɨrhǝnnǝm ka yo we. 13 A fulla wung Yesu a chu nyihiyu bʊnte ka tau hangu rǝ kwani, ka sotǝn go, “Karin ti wi.” 14 Ka yiga mǝbra swetǝn dǝbbe lwibottǝ wi, kǝ nǝbba dǝbbe lwiboti a sisiyǝng. Hangu ka sʊwe go, ''Bweli kǝn sunǝn mo gun.'' 15 Ni ya bwiyai ka guna cici, ka su surǝ yǝm, kǝn Yesu wa a yaktǝna neng.16 Kǝ Tate ma hanjim wariguwung, ka jaukag rǝ wertangnga Niyajiyu sʊwerǝ go, ''Kǝn gug ni yuwe yǝmmi kunta a jugǝr da nǝnnən” Niyajiyu ka jiga nǝbba gǝm.'' 17 Bam yǝm bambe a jiya Yesuwi ka wusa bwi a mura Yahudiyai tǝn kǝngngǝr tǝ warigu.18 Məssarbǝ ba Yohana nǝngngatǝn batisma nǝbbi ka sotǝn na hanguwi jǝnni yaiye warigu. 19 Yohana ka buwe məssabə ba gǝm bǝsʊ ka tǝma gwan Nigrai go sotǝn go, Mwe mǝn ni beri ga, nǝn kwi kǝmta gu ga?” 20 A be gwan Yesuwiyǝng kǝ nǝbhǝm a sʊwe go, ''Yohana wu nǝngngatǝn batisma nǝbbi ga tǝm bǝnne go nǝn suwe no, mwe muwu beri ga, nǝn kwi kǝmta gu ga?”'21 A wai jii hi ka kwara rǝ nǝb mwam ba bwara bwariyǝm na bo bǝ weni bwirai ne kunangǝm, ka ne chutangnga tǝm duube mwam. 22 Yesu a nga sotǝnna hanjimi go, ''Tǝ kabi tǝ sotǝna Yohanai ji tǝ chuwi na bo ji tǝ nwiyu. Duubǝ ka churə təm, kurte ka yoyom, bǝrǝ bugabwirǝm kǝ nyarǝ kwaratang, mɨte kǝ nwi rǝ yǝm, ba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝm kǝn gugre rǝ yuum, kǝn sotǝn yǝmbǝ lǝmmangǝm a bǝ me rǝ gujiyǝm. 23 Wunǝ ni wa dubǝ nǝbbǝntanganga yǝmbǝ nyam a miyu bǝn dǝgtǝn kang.”24 A buk kǝ nǝbbǝn Yohana tǝmmem a diyang, Yesu ka su sotǝn yǝmma kulǝn a duran Yohanai go, "Wullai tǝ yiggi tǝ jiga ra sei? Yir dǝ sǝmba mǝggarǝn ga? 25 Mǝnni tǝ yiggi tǝ jigga wullai? Ni wa mai duttǝtǝ rǝ chǝmǝrri ga? Tǝ chu, bǝ mai duttǝtǝ rǝ chǝmmǝrri bǝ chi chiyǝm ba nwi tangnga lǝmmangǝm bo, a kai ta dʊbi. 26 "Mǝnni wullai ji tǝ yiggi tǝ jigari? Ni yuwe yǝm a gwa Niyajiyuwi ga?O, mǝn sugǝmǝn mo, wa li ni yuwe yǝmmi.27 Waiwe nǝn gu wǝ mulla mo, “Chu, 'mǝn tǝmme bwira miyu a kagka mung, wu ba yǝngna nǝn juwiyu.' 28Mǝn sʊgamǝn mo, a mura nǝb warigu bǝ nyiyǝm a buwum, me rǝ wa li Yohannai. Mǝnni bo wa yarmǝn na dʊʊte ta Niyajiyuwi ka li hangu.”29 (A fulla nǝb waringǝm a nwi nyangǝng, rǝ nǝbbǝ yu chǝmmǝr da durǝn warigu, ka nga go Niyajiyu nǝn nyagu, bǝraki kǝn nǝngngatǝn batisma rǝ batisman Yohanai. 30 Mǝnni Farisawa tǝn nǝb mǝsarǝm ba soriya Israilam a kwila ji Niyajiyu a kǝmmma bǝri nǝn jiyu, bǝraki Yohana nǝngngatǝn bǝ batisma).31 “Bǝn bǝngo nǝbba tangngǝr dandǝn nǝn wulai? Hanjiyǝm nyǝra rǝ wullai? 32 hanjim nyǝra rǝ bǝtǝm bǝ nǝngnga yuta bwanduwa, bǝ buwo bwitan jiyu sʊwerə go, 'Kǝnǝn gu gǝmǝn swiyang, tǝ yǝl bǝ yǝllang; Kǝnǝn ma gǝmǝn fiyang ka buniyǝng tǝ tibǝ wi.'33 Yohana nǝngnga batismai ka be me bǝ jarǝ jǝnni jauri me bǝ no hiya inabiyu, mǝni kǝtǝ sʊwe to Hangu karǝ we bwira.' 34 Yǝlla Niyu ka be jare na nore, kǝtǝ sʊwe to 'Tǝ chu hangu kǝ jare deni rǝ notang, chugo nǝbbǝ yǝrǝ chǝmmǝr da durǝm tǝn bǝrǝ jǝnni bwiraiyǝm." 35 Mǝnni bǝrsan da Niyajiyuwun bǝ bu bukka bǝtǝm ba gəm warigu.”36 Gu niya Farisawa ka bu Yesu a jautang a jǝnni jauri a kaitangu. A bukkǝn Yesuwa dǝgi a chi go nagi jau jǝnni jauriyǝng. 37 Karǝ gu nyi a bɨrhǝn, wu rǝ jǝnni bwiraiyu. A nwi mo Yesu ka jarǝ jǝnni jauri a kai ta niya Farisawaiyǝng, ka be rǝ nʊng kǝ mǝtǝmǝtǝng kǝrǝ chǝmmǝr deniyǝng. 38 Ka si a buk kang gǝng, a bǝmtǝna nanang gu, tiwi mǝnni a su kwiyotǝn betǝ kǝmmi a nanan gu mǝnni tursamǝnǝ rǝ yirda durǝn da gǝn burmamǝn nani hi mǝnni swaratǝn nʊngnǝng.39 A fulla wu niya Farisawa wa buwe Yesuwi chu nyangǝng, ka kǝmma a furiyangu go, “Na lung go ni waiwe ni yuwe yǝm a gwa Niyajiyuwi ki, na ba yǝm kǝ nǝn wune nyi waiwǝ mǝbrari ki, go nyi rǝ jǝnni bwiraiyu." 40 Yesu ka jautena hanguwi go “Simiyan, mǝn kamǝnnǝ ji bǝn sunǝnni.” Ka suwe go “Sʊwe ni Mǝssari.”41 Yesu ka sʊwe go, “Gu ni ka rǝ nǝb bǝsu ba ne suntǝm. Ni kwan ni wa yu chǝmmǝr dinari betǝttǝ nʊ, wu kwani fʊrtǝ nʊ. 42 Hanjim a dǝmǝn be mǝrtangngǝng ka yinnotǝna hanjimi warigu. A chutang ka mʊng, wune gǝ ba yotǝn da hanguwi deni?" 43 Simiyan ka nga sotǝn go, "Mǝn kǝmma mo wǝn yinotǝn chǝmmǝr mwammi.” Yesuwa sotǝnna hanguwi go, "Kǝn mwe nyagu."44 Yesu ka wulga bwi a jiga nyi hi ka sotǝnna Simiyani go, "Kǝn chu nyi we. Kǝn diggiye wa kaitamu. Ni bǝ hi na tumǝn nanamiyu gǝre, mǝnni ka tumǝn nanamiyu rǝ betǝ kǝmiyangu, a tursamǝn rǝ yirda durǝn dang gǝn. 45 N’burri be, mǝnni ji wǝ diggiye wa gwi a dʊbe burtang a nana miyu.46 N’kwi mǝn bǝ nʊng a dur, mǝnni hangu ka swaraimǝn nʊng kǝrǝ chǝmmǝr mwammǝng kǝ mǝtemǝtǝng a nana miyu. 47 Bǝrarǝ nyang,mǝn sunǝn mo, jǝnni bwirai yangu yǝ mwami kǝn yinotǝn, bǝrki ka yoimǝn da mwam. Wǝn yinotǝn baniyu bo ba nǝngnga yotang ka daang bani.48 Ka sotǝna nyihi go, "Kǝn yinonǝn jǝnni bwiraiyamu.” 49 Nǝbbǝ jare jǝnni jauri kinnǝm ka sʊ sʊgara jugur da jiyǝn go, "Waiwe nǝn wune wu yino jǝnni bwiraiyu?" 50 Kǝn Yesu a sotǝna nyihi go, Nǝbǝntang ka furiyǝng ka mʊng ka jiggǝn sǝgbwi lǝmang.”Chapter 81 A buk kangǝngngǝng Yesu ka su yo ra bǝte rǝ murtǝ kǝttǝllai, warǝ yǝmbǝ Lǝmmangngǝnm ba dʊʊte ta Niyajiyuwi. Məssarbǝ ba gǝm kwʊ a jǝr bǝsʊ ka kin, 2 hanjiyim tǝn bagi nyim bǝn jǝgmǝn weni bwiraiyǝm na bo kwara rǝgǝrǝm bunai a bwitǝ lǝmmangniyǝm. Mariyamu wun bǝrǝ mo Magadalai wʊn jǝgtǝn səmbatə bwirai nyibiyu. 3 Yowanai, nyiyan Kusai, nigra a kaitan Hiridusi; Susana, rǝ bagi mwam, bǝ nǝngngatǝn jǝnni jauri hanjimǝm.4 A fulla wǝ kulǝn mwam kurawǝ bwiyǝng, na nǝb bǝttǝna hanguwi a bǝttǝ dang dangǝm, hangu ka sotǝn yǝm dǝgrǝm. 5 Gu ni ju swiyeri ka di wǝssǝlla dʊm ka kwaiyǝm. Ka warǝng, bagi ka yǝra juwi, kǝn fiya rǝ nanniyǝng, mǝnni bo ka kǝleta jiyu a sǝbbang. 6 Bagi a yǝra a jiya wer,a jiyǝng ka kʊssǝng, bǝraki me sǝggǝr a gai.7 Bagi bo ka yǝra mura tʊtte, kǝ tʊtte a gra a dang rǝ gratangǝng. 8 Bagi bo ka yǝra tǝm bǝ nyam ka gra, a bu kwai be li be kwan rǝ nyiyari." A bukkǝn Yesuwa mwarmǝn sutang a jǝnni yaiyǝng, ka gug jir a sʊwe go, "Wu karǝ suniyu a nwi."9 Məssarbǝ bagǝm ka gul hangu ji yǝm dǝgrǝm bambe jǝggari. 10 Ka sʊwe go, "Kǝn nǝgǝn yǝmtang ka swiyer da dʊʊte tǝ Niyajiyuwi, mǝnni bagi nǝb mǝn suyǝm rǝ yǝm dǝgrǝm, na 'chutang me ba chu, a nwitang, mǝni me bǝ jǝgga.'11 Jǝggatang ka yǝm dǝgrǝm hǝmǝm. Dʊmhǝm gǝn yǝm ba Niyajiyuwʊm. 12 Ba yǝra juwiyǝm gǝn nǝb ba nwi yǝmǝm, mǝnni Chetan kabe a yǝmǝn bwanti hi a furna jiyu, go na kara nǝbbǝn yǝm bǝ nyam na nya yiya. 13 Ba yǝra wetǝm gǝ nǝb ba nwi yǝmhǝm na yurǝ bwi lǝmmriyǝm. Mǝnni merǝ nitte; a nǝbbǝn yǝm bǝ nyam a jii bani, a fulla wu bǝngorangngi ka yǝrang.14 Dʊm ka yǝra tutta muriyǝm bo gǝn nǝb ba nwi yǝmhǝm, mǝnni kǝmarang ka jǝna gusǝti na fautang a nwitang a lǝmmang a dǝg a bubǝ betǝ rǝ finiyu. 15 Dʊm ka yǝra tǝm bǝ nyammǝm bo gǝn nǝbba nwi yǝmhǝm na yu rǝ furi nyai na tau kǝngkang, rǝ mitang ka daang na bu bete mwammǝng.16 Me rǝ ni ba tung gungor da kǝrangǝng ka dǝbbe lǝtǝn a mǝrra rǝgi, bo ki ba dǝga sutəta swetǝnni. Ba tǝg a gu tǝgri na ni ba digiyu a chu kwetǝrai. 17 Bǝraki merǝ ji bǝn kǝlu-kǝluwi wu me bǝn gulawe, na bo ji wun mǝra mǝraiyu warigu na mebǝn wʊmǝn na tariyu. 18 Bǝrǝ nyang tǝ kau suu nyagu, wu ka gǝri bǝn yǝgtǝn, mǝnni wu me rǝ guji, ji kagǝri bǝn yǝmǝn hanguwi."19 Kǝ nee tǝn chəttetangu a be a gwan hanguwiyǝng, mǝnni a dǝmǝn ba lauwe rǝ do nǝn hangu bǝrarǝ mwammi ya nǝbbi. 20 Kǝn sotǝn mo, "Nee mu tǝn chəttǝta mu ka sira tari farǝ go tǝ chun." 21 Mǝnni Yesuwa jautǝnna a sotǝnna hanjimi go, "Nee miyu na chəttǝta miyu gǝ bǝ nwi yǝm ba Niyajiyuwʊm na bo tǝmrǝm.”22 Gʊ kong ka dǝgiya bontǝlong tǝn məssarbǝ ba gǝm, ka sotǝnna hanjimi go, Tǝnǝn diya dagi yawur da hiyǝn." Ka tau juwiyǝng. 23 Mǝnni ka yommǝng hangu ka da dum. Gu sǝmba rǝ kumniyu ka gunne wa fuurhǝn, mǝnni hi dǝgira bontǝlong, hanjiyim ka dǝggiya kunnang.24 Kǝ mǝssarbǝban Yesuwum a be a gwan hanguwi a gugǝn, sʊwerǝ go, "Nigra, Nigra, yǝma bǝnnǝn bǝtǝro." Kǝn hangu a gun a milatǝn yǝm ma sǝmba tǝn garmatetǝ hiyuwung, ka siyǝng. 25 Ka sotǝna hanjimi go, “Nǝbbǝntang a yǝm bǝ nyam ba jinǝm ka le? Kǝ hanjima nwi tatteng. Ka nwi mǝnnatangnga buni ka tau, mǝnni sʊgara bwitan jiyu. "Nǝn wunǝ waiwe, wu ne sori sǝmba na rǝ gǝrmatata hiyu, na bo kautǝn suwung?"26 Hanjim ka yau wa kǝngka tǝm ba Garisanawam, wu ka kǝng ka laah tǝm ba Galilyǝmǝng. 27 Yesuwa fauna tǝmǝng,ka chigamǝn tǝn gu ni wa bɨrhǝnni wʊra səmbatə bwiraiyu. Nihi ka lang yore me bǝ mai duuta bwi, mǝnni bo me bǝ chira kai, bǝ chiya sutta muri.28 A chu Yesuwʊng, ka gug jir rǝ kumni, a yarra kak kan Yesuwʊng a sʊwe rǝ kumni go, "Wula dan nǝmme, Yesu Yǝlla Niyajiyuwi wʊ Grai? Kǝn chǝllan kari ni kunnang." 29 Yesu ka dǝg səmba hi go jirmǝnna nihi. Bǝraki kali mwam weni hi ka bare hangu, bo kan mǝrare, buwa rǝ chǝnte mǝnni ka tǝssore chǝntǝ hi weni bwirai hi kare hangu a diya sei.30 Yesu ka gul go, "Dunda mun mo wune?" Kǝ nihi a suwe go, "Mwam," bǝraki ka səmbatə bwirai mwam ka dǝggiyan hanguwi.31 Hanjim ka ci chǝllarǝ hangu go kara tǝmgi ra bwa kǝ wullolung. 32 Ka gǝnda kulǝn da ngǝrtǝna jarǝ jǝnni jauri a nyiya bangngi. Kǝ səmbatə bwirai hi a chǝlla hangu go dugi tǝ digi a mura ngǝrtǝhi, ka netttǝn daang.33 Ka jir mǝna nihiyǝng a digiya mura ngǝrtihiyǝng, kǝ ngǝrtihi warigu a fiye rǝ sǝngni a kulo wululoi a digiya wimang ka bǝttǝrong. 34 A fulla wu nǝbbǝ to ngǝrtǝm a chu jiya nǝngnga bwiyuwʊng, ka mwara sǝngni a bɨr na murtǝ kǝttǝlai a sʊwe jiya nǝngnga bwiyuwung. 35 Nǝb ka jire go na tǝ chu jiya nǝngnga bwiyu, ka be gwan Yesuwi a nya niwe səmbatə bwirai a jirmǝn wi. Hangu a chicchiya nanan Yesuwi, rǝ duutta bwi, bo gʊmmangu kwan. Kǝ tatta ma hanjiyimǝng.36 Bǝ chu jǝnna nǝngnga bwiyuwum ka sotǝna hanjimi nyǝngkǝn kwara rǝ nihi gǝrǝng. 37 Kǝ nǝb warigǝm ba kawure tǝm ba Garisanawam a chǝlla Yesu go dʊ gǝmǝn tǝm ban jiyǝm, bǝrki ka nwi tatte rǝ kwani. Nyang Yesu ka kabi a dǝgga bontǝlong ka diyang.38 Ni wun jǝgtǝn səmbatə bwiraiyu ka be chǝlla Yesu go, na tǝ di kin, mǝnni Yesu ka jau hangu sotǝn go, 39 "Kabi ya kai nan sʊwe ji Niyajiyuwa nǝngnga nǝnni."Ni hi ka di a mura bïrhǝn warigu sʊwerǝ ji Yesuwa nǝngngatǝnni.40 Yesu a kaubwiyǝng kulǝn ka matǝn barei bǝraki na nu bǝ yamen hangu. 41 Kǝ gu ni bǝrǝ mo Jayirusi, kwana nǝbbǝ nigram ba kandə ruwaninyini a Yahudawai a be ruwa kakkan Yesuwʊng, a chǝlla go yigiya kaitangu, 42 bǝrarǝ yuwiyanggu gǝn kwani wʊ jitte kwu a jǝr tǝsʊwi wa nyiya bwiyati. Yesuwa tau juwiyǝng kulǝn da nǝbbǝn kǝ fʊmarǝ kǝngngǝr warigu.43 Ka gu nyi a gai wa lang kwi dʊgʊm jittǝ kwu a jǝr tǝsʊwi, ka ju ji karigi warigu mǝnni me guni a kwara rǝge. 44 Ka be a bukkan Yesuwung a mǝbra nyiya dʊg bʊrang kagǝngǝng, rǝ kwa rǝkwang kwiyotang a dʊgʊm ka si.45 Yesu ka suwe go, "Wuna mǝbraiyu?" Wunǝ ki ka jau buri, kǝn Bitrus a sʊwe go, "Bǝksǝr, kulǝn da nǝbbǝn a kauwǝrne fummǝnne a gani kǝngngǝri warigu." 46 Mǝnni Yesu wa sʊwe go, "Gʊ ka mǝbrai, bǝraki kǝn yǝm kumni ka jir mǝnna mi."47 Na nyi hi a chu go kǝn yǝm me bǝ bǝmǝnǝng, ka jire bwi yangu karǝng, ka ruwa kak ka hanguwung. Ka sʊwe wa kak ka nǝbbǝng jiya nǝngnga ka mǝbrai, na bo nyǝngka rǝ kwa rǝ kwa a kwara rǝgǝng. 48 Kǝn hanguwa a sotǝn go, "Yuwi, nǝbbǝntang a yǝm bǝ nyam ba mʊm ka kwara nǝn mwe. Sǝg bwi lǝmmang."49 A fulla wu hangu ka yǝmma sutangǝng, gu ka be a kaita nigra wa kaitǝn ruwa nyiniwi, suwerǝ go yuwi ya mu ka bwiya.Karin ne kunang Ni mǝssari" 50 Mǝnni Yesu a nwiying, ka sotǝna Jayirusi go "Kari nwi tate, ni yǝm bǝ nyam, hangu ba kwara.”51 A fulla hanguwa be kaihiyǝng, a nga be gʊ ni a dǝgi kin a li Bitrusi tǝn Yohana na Yakubu, na bo te bwe chuwiyu tǝn nee. 52 A jii hi nǝb waringǝm bǝ tiro witte, bǝrarǝ bwe chuwi hi, mǝnni kǝ hangu a sotǝn go, "Tǝ dʊ wite; bwe chuwi hi a bwiya be, a da dum." 53 Mǝnni ka nʊra hanguwung, bǝraki ka yǝm go ka bwiya.54 Ka tau kang ka bwe chuwihiyǝng, suwerǝ go, "Bwe, gun!" 55 Wengu ka kautǝnne bwi, ka gun nagǝr. Hangu ka dǝg go n'ne guji a jau. 56 Nǝb burǝm ba gǝm ka mǝna buni, mǝnni Yesu a wutǝn suni go kari bətə sotǝnna gʊ ni jiya nǝngnga bwiyu.
Chapter 91Ka bu mǝssarbǝ bagǝm kwʊ a jǝr bǝsʊ a gu kwani ka ne da rǝ kumni, a jiya səmbatə bwirai warigu na kwara rǝ bǝrǝ bwatǝm. 2 Ka tǝm hanjim go diya yǝgi na wau yǝm ba lǝmmangǝm ba duteta Niyajiyuwi na kwara rǝ bǝrǝ bwatem.
3Ka sotǝna hanjimi go, "Kari bǝtǝ dǝb guji bǝrarǝ yom ba jǝnǝm, nyǝra damǝr, na swa yomi, ri mwan dǝ fum-fumǝn, ki chǝmmǝr ki, kari bǝtǝ dǝb dutte tǝsu. 4Tǝnnǝ kai tǝ bǝtǝ digiwi, ki tǝ chiya gai bera jii bǝtǝ du gaiyu.5 Gani warigu a yu gǝnbǝ ki, jii ti dure bɨrhǝnki, tǝ bamǝn kur da tautǝnna naniya jǝnuwi na chi duute a dur da jiyǝng. 6 Bǝrarǝ nyang, kǝ hanjim a diya yǝgira bɨrtǝtǝ kǝttǝlai ware yǝmbǝ lǝmmangngǝm, kwara rǝ nǝb a gani warigu.7 Mǝn ka gaiyǝng, Hiridus, wǝ nǝngnga dʊʊti ka nwi jǝni ya nǝngnga bwi wariguwi ka nǝngnga mǝnatang a buni, bǝrki bǝgi bǝ sʊwe go nǝn Yohana wu nǝngngatǝn batisma nǝbbi ga gun a mura bwiyate. 8 mǝnni bǝgi bo go nǝn ni yuwe yǝmmi Iliya a kabiya kauwe bwi, bǝgi bo go nǝn kwan a muri ya nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm chirǝm kawe bwi rǝ yum. 9 Kǝn Hiridus a suwe go “Me ba chi nǝn Yohana, bǝrkǝ kǝn dǝg mwemǝn dur dangǝn, mǝnni bo nǝn wuni waiwe mǝn nwi jǝni yaiya giya duri? bǝrarǝ nyang, kǝ jaukak fara juwi ba chu Yesuwi.10 A bukkǝ nǝb tǝmrrǝm a kauwebwi a yomba jiyǝmǝng, kǝ hanjiyim ka sotǝnna Yesuwi jǝni ya nǝngngai warigu. Kǝn hangu a dǝb hanjiyim na ba tǝ diya kin yigire bɨrda Baitsaidan. 11 Mǝnni kʊlǝn a nwi gun Yesuwa a yigiwi, ka diya fungnga gaiyǝng. Kǝ hangu a matǝn bare a hanjimi ka wautǝn yǝm a hanjimi a ji ya dʊʊtteta Niyajiyuwi, ka kwara rǝ bǝ fare go kwaratangǝm.12 A jii wu yu mari, kǝ mǝssarbǝ ba gǝm kwau a jǝr bǝsu ka be sotǝnna hanguwi go, mǝnni bǝn nga ki gug dan kʊlǝn da nǝbbǝn na nya diya bɨrttǝtǝ kǝtǝlai ka rǝ doi ri kuniyu na fautǝn jǝnni jauri a bwitan jiyu na gani ba darawi, bǝraki gu tǝnnǝn kawi me guni we. 13 Mǝnni ka sotǝnna hanjimi go, “Tǝ ne hanjim ji ba jauwi.” Ka jautǝn a hanguwi go, jǝnni ka gǝri a libǝ mwantetǝ fum-fumi tǝ nʊ rǝ laate tǝsʊ-me bǝnǝn dǝmǝn nǝn yigi nǝn sutawe jǝnni jauri ba dǝmǝn a lautǝnna hanjimi waringǝmi.” 14 (Kʊlǝn da nǝbbǝn dǝ ka gaiyǝn ka lau nyǝra nǝbbə barəm neete tǝ nʊ.) Kǝn Yesu a sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go, “Tǝ sotǝnna kʊlǝn da nǝbbǝn to chiro kangngi fangngi, nǝb furtǝ nu a dǝni fangngi.15 Kǝ mǝssarbǝ ba gǝm a nǝngnga nyangǝng, nǝb warigu ka chiro-chiroi. 16 Ka dǝb mwantetǝ fumfumi tǝ nu rǝ laate tǝsʊ, ka gug kǝmta jiyǝng, ka dǝgtǝn kangǝng Ka kǝttǝlang, ka yagtǝna mǝssarbǝ bagǝm gona wutugotǝn na kulǝn. 17 Hanjim warigu ka jau, wunǝ ni ka ri fur, a bukkǝ nyangǝng mǝssarbe ka kura ya dutǝni-mǝnni ka riro kolte kwau a jǝr tǝsʊ.18 Gʊ kong Yesu ka nǝngnga nyini ruwani gǝn kwan, kǝ mǝssarbǝ ba gǝm a biraweng. Kǝn hangu a gul hanjim go, "Nǝbbǝ suwe go mǝnǝn wune?” 19 Ka jautǝn go “Bagi go, mǝnǝn Yohana nǝngnga batismai, bǝgi go mǝn ni yuwe yǝmi Iliya, bǝgi bo go mu wa muri ya kwan a nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm bǝ chirem a kauwe bwi ri yum.”20 Kǝ hangu a sotǝnna na hanjim go, mǝni jǝn bo? Tǝ sʊwe to mǝnǝ wune? Bitrus ka jautǝn go “Mwe mǝn ni Kristi wa diyewa gwa Niyajiyuwi.” 21 Kǝn Yesu a bautǝn jirra hanjimi ri kumni, kari bǝtǝ nga tǝ sotǝna wunǝ ni fu, 22 ka sʊwe, go, Yǝlla Niyu a chi kwak a no kunang a jǝnni mwam, tabǝ ba ko hangu, nǝbbǝ gram bǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiuwum tǝ nǝb mularǝm, ki bǝn ju hangu, a bukka kotǝ ti bwanbiyǝng ki bǝn gug hangu ri yum.”23 Ka sotǝnna hanjimi warigu, “Wuni ni wu farǝ go gǝ fungngiyu, a chi kwak a ko bwiyan gu, na dǝb riyang yuwarang kan gǝng a wunǝ ko na du a fungiye. 24 Wunǝ ni wu farǝ go gǝ yiya yum ba gǝmi ba buna, mǝnni wa buna yum ba gǝm bǝri nǝn mi, ba yiya. 25 Fini tǝ nyǝnni ni ba nyai nyǝngka nya gʊsǝti wariguwun, mǝnni a buna yum ba gǝm?26 Wuni ni wu nwi bujiri ta miyu na rǝ yǝm ba miyǝmi, Yǝlla Niyu ba nwi bujiri tang gu nyang a fulla ba kauwe bwi a mura gratǝttangu tǝn grate ta Tei rǝ ta weni tǝmri yulgoi. 27 Mǝnni kǝmin sʊgʊmǝn yǝmbǝ nyam, bǝgi a mura gaiwe ka sira siraiyǝm, me ba bǝtǝro mǝnni ba chu dʊʊte ta Niyajiyu fu.28 A mura kote naru a bukkǝ Yesu a suwe bwantǝttaitǝng, ka dǝb Bitrus na Yohanna na Yakubu a gwi gǝra dǝbbi a ji gona gǝ ruwa nyini. 29 A jii wu ka ruwani nyiyu, kǝ kakkang gǝn ka fulgo bwi ri kwani, dutǝttangu ka tau kǝlbare rǝ kweterei nyǝra nyǝlbatang.30 Mǝn ka gaiyǝng nǝb bǝsu kǝ suga yǝmmi tǝn hangu, Musa tǝn Iliya, 31 ka nungnge bwitanjiyu kwe rǝ grate. Ka su yǝm ma jiya ditankangiyǝng, kǝ ba nǝngnga bwi a Urshalima meri langtangngǝng.32 Bitrus tǝn mǝssarbǝ bagǝm ba ka kinǝm ka dara dum bǝ nǝggǝnǝm, mǝnni a bukkǝ hanjim a sila dumǝng a chu gratǝtta Yesuwi rǝ nǝb bǝsu a sira kin. 33 A fulla Musa tǝn Iliya ka kura bwi ba du gwan Yesuwiyǝng, kǝn Bitrus a suwe go, Nigra, ka nǝngnga nyagu tǝnǝn ka gaiwung, ba nǝngnga nyagu nǝn nǝngnga kungngai tǝ bwanbi, din bǝra nǝn mwe, din da Musan, na din bǝra nǝn Iliya." Mǝnni bali a yǝmbǝ ji suweri.34 Ka ji suwere nyangnyǝnkǝng, kortǝ ka be mǝra hanjimǝng, kǝ hanjima nwi tatǝng nyankǝ korta be məra hanjimǝng. 35 Ka nwi jir a mura korǝn, kǝ suwere go, "Yǝlla miyu wai wu samǝnni, tǝ kautǝn su we." 36 A bukka jirhǝn a mwarmǝn yǝmmǝng, Yesu ka gǝn kwan, ka mara si sau a dǝmǝn ba suwe guji a jǝnni hanjimma a chuwi.37 Tǝmma silang, na hanjiǝm a fiyǝ wa jiya bangngǝng, kǝ kulǝn da nǝb mwamǝn, 38 Kǝ guni a mura kulǝnǝn a suwe yǝm rǝ kumni go, "Ni mǝssari nǝngnga guji na tuga yǝlla miyu, gǝn kwan a buwongka miyǝng. 39 We bwira ka gwira bwe hi ki muwa wurtǝ rǝ kum, ki bwi ka tau yǝrǝ yilang rǝ kumni mǝnni nyiyangu kǝ jǝg fugǝlte. Bǝn chi nǝn bwayǝr a du hangu, ba nwitǝn bwate hanguwi deni. 40 Mǝnni kǝn nǝngngatǝn chǝllana mǝssarbǝ ba mum mo na kaimǝn səmbatə bwirai hi a jǝr, mǝnni a dǝmən be.41Yesu ka jautǝn go, "Jǝn nǝbbǝ rǝ furni nǝggǝnǝm na meri netang ka furi a yǝmbǝ nyammǝm, yigirǝ wunǝ fulla bǝ nǝn dǝmǝn nǝn chi kwang, na mida nǝn jǝn? Berǝ bwe hi ya mu agwe." 42 A jii wu bwe hi ka beri, kǝ we bwira hi a mau hangu a tǝmǝng, ka mǝga hangu rǝ kumniyǝng. Mǝnni Yesu ka kwertǝn yǝm a we bwirai, ka kwararǝ bwehi, ka yaktǝn hanguwa tenguwung.43 Nǝbbǝ ka gaiyǝm wariguwum ka nǝngnga mǝnatang a buni rǝ grateǝtta Niyajiyuwi. Nyǝngkǝ hanjimi ka mǝna buni rǝ jǝnni yǝ Yesu nǝngngariyǝng, ka sotǝnna mǝssarbǝ ba gǝm go, 44 "Masi tǝ kau su nyagu a jiya ji bǝn sugǝmǝnni-meri langtang bǝn mitǝn Yǝlla Niyu a kangka nǝbbǝng. 45 Mǝnni mǝssarbǝ bagǝm a jǝgga be kǝmmarang ka giyǝng. Kǝn dang rǝ yǝmtang, bǝraki kari ba jǝgga ji kǝmari, mǝnni bo hanjiyǝm ka nwi tate nyǝngkǝ ba nǝngngatǝn gullǝn gǝrǝng.46 A gu fulla buri ka su digira jugur da mǝssarbǝ ba Yesuwi a jiya wunǝ gǝ ba yullo nigra a jugur da jiyǝn. 47 Mǝnni Yesu ka yǝm ji hanjim kǝmmara furnan jiyu, ka beri bwe kǝtǝleguwi a si gǝrǝ do nǝn hanguwung. 48 Ka sotǝnna hanjimi go, "Ki kari wu ba dǝmǝn a yu bwe kǝtǝli wi a mura dunda miyin ki, a yu me rǝ bwimi,mǝnni wunǝ a yuwi ki, ka yuni ya tǝmmiyei. Wa li yarmǝntang a mura jǝnnu ga li grate.49 Yohanna ka ngatǝn go, "Nigra kǝnǝn chu gu ni jǝg weni bwirai ngamǝn sǝngni a nǝb a mura dundamun, kǝnǝ dang gǝrǝng bǝrki nǝ me kinǝn." 50 Yesu a sotǝn go "Kari bǝtǝ dang rǝgǝ, bǝrki wunǝ ni wu me bǝ nǝngnga kak nǝn jǝnni, tǝ ka kin a kullo kwani."51 A bukka ka lawerǝ do ba gwi gǝra jiyǝng, ka dǝga furi rǝ kwani go diya Urshalima. 52 Ka tǝm bǝgi nǝb tǝmrǝm a yigi na yəngna ga bəra nǝngnge na du gǝ be. Kə hanjim a dǝgiya dagi bǝrdǝ kǝtǝlǝn da Samariyan go na tǝ kura bwi a gai. 53 Mǝnni nǝbba gaiyǝm a yǝbǝn hangu bəraki bǝ yigiya Urshalima.54 A muriya bǝsu a mǝssarbǝ ban Yesuwum, Yakubu tǝn Yohana a chu nyangngǝng, kǝ go, "Nigra, mǝn fau mo nǝn buwe kǝrang a suwe wa ji, na juwo hanjim ga? 55 Mǝnni ka hanguwa wulga bwi ka kwertǝn yǝmma hanjimi,56 kǝn hanjim a diya gu muri dangngǝng. 57 Hanjim ka jiya yomma juwiyǝng, kǝ guni ya sotǝn go, "Mǝn fungngǝn a wunǝ ka bǝn yigiwi." 58 Yesuwa jautǝn na hanguwi go, jwate nyuwai kari bwartetan jiyu a tǝm tǝ dawari, kǝlete ri kwilotan jiyu ba digiwi, mǝnni Yǝlla niyu meri gu ti dur dangǝn wi."59 Kǝn Yesu a sotǝna guni go, "Fungngiye," Mǝnni hangu a jautǝn go "Nigra, nimǝn sǝr na yigi digge temiyu fu." 60 Mǝnni Yesu ka jautǝn go, "Du nǝbba bǝtǝro-bǝtǝroyim a dǝg ba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝm ba jiyǝm. Mǝnni mwe, di na yigi sotǝn yǝmma nǝb a jiya Dutǝtta Niyajiyuwi a gani warigu."61 Kǝ gu bo suwe go, "Nigra bǝtǝnǝn diya kin, mǝnni masi na nǝn sugamǝn nǝn nǝbba miyim fu. 62 Yesuwa a jautǝnna hanguwi go, "Wunǝ ni wa tau taan da swiyerən na jau kəmi rə bukgi a dautǝn bǝ digitangnga kai ta dʊʊtǝtta Niyajiyuwi."Chapter 10
1A bukka jǝnni yaiyǝng, Nigra ka samǝn bǝgi nǝb fur nyibi go na gǝ tǝma bǝsu bǝsu, na diya bɨrte tǝn gani hangu na nu kǝma rǝ ba yigiwi. 2Ka sotǝna hanjiyimi go,"Sǝnang nǝn mwam mǝnni nǝbba swerǝm nǝn bani. Bǝrarǝ nyang tǝ ruwa nyini tǝ chǝlla Nigra rǝ sǝnangngi, na tǝmme nǝbba swiyerǝm a ku angu.3 Tǝ diya. Tǝ chu, mǝn tǝmgǝn nyra mate a mura dʊmbʊte. 4 Kari bǝtǝ dǝb swa chǝmmǝri, na rǝ swa yomi, na rǝ lǝbǝrte, na rə dʊtte kari bǝtǝ su guni a juwi.5 Tǝni kaitǝ bǝtǝ digiwi ki, rǝ jigu tǝ suwe to, 'Masi chǝmba lǝmmangngǝm a chiya kaitaite!' 6 Mǝnni ki mura kai hi ka rǝ chimba lǝmangngǝm a gai ki, chimbǝ ba jɨnǝm a chi yan gi, mǝni mewǝ ki, masi chǝmba lǝmangngǝm ba jɨnəm a kautǝne bwi a jɨni. 7 Tǝ chiya tai kai, tǝ jau na tǝ no jǝnni jauri warigu hanjim a nyagǝmǝni, bǝraki ni nǝngnga swiyeri ka dautǝn na rigiyangu. Kari tǝ fung kaini rǝ kaini.8 Dǝnǝ bɨrdi tǝ dǝgiwun ki, na ka yǝgǝnki,tǝ jau jǝnni jauri hanjim a tiya kak ka jǝnǝngi, 9 tǝ kwara rǝ nǝbba me bwitǝ lǝmmang a gaiyǝm. Tǝ sotǝn to duutǝtta Niyajiyuwi ka lawerǝ do nǝn jǝn.'10 A fulla tǝ digiya a bɨri na yǝgǝn bǝ ki, tǝ jir a jutan jiyu, tǝ sotǝn to, 11 "Kur da bɨrdan jǝnǝwun da tau tǝna nana nǝnuwun kǝni bamǝn a kautǝn bwi a jǝni!, Mǝnni tǝ yǝm waiwe: Duute ta Niyajiyuwi ka lawe rǝ do nǝn jɨn.' 12 Mǝn sugǝmǝn, mo ako duuti ki Sodom ba nya dǝndeni a jiya dan bɨr dande.13 Jiya witǝ rǝ kwaniyu a mwi, Korasainu! Jiya witǝ rǝ kwaniyu mwe, Baitsaida,bǝrarǝ swiyetǝtǝ grai tǝn nǝngnga mura jǝnuwi, na longo nǝngnga mura Taya tǝn Sidon ki, nanu ka bukang a fulga yobi tanjiyu kʊni, a chiro mura buggʊm rǝ duttǝta furdǝ yulluwunni. 14 Mǝnni a ko duuti ki Taya tǝn Sidon ba ligǝn rǝ nyatangnga dǝndeni. 15 Mwe, Kafarnahum, mǝn lung mo, bǝn gugǝn a ji ga? Me nin nyang, bǝn fiye nǝn mwe a Hadesi.16 Wa kagǝmǝn sʊwi na nwi gǝni ki a nwi me, mǝnni wa kwilagǝni ki a kwila me, mǝnni wa kwilaiyu ki a kwila ni ya tǝmiyei.''17 Fur nyibi hi ka kauwebwi rǝ bwilǝmri, suwere go,''Nigra, chu səmbattə bwirai kǝ nwi bǝmǝn yǝm a mura dunda mun." 18 Yesu ka jautǝn na hanjimi go, "Kǝn chu Chetan a yare wa ji nyǝra nyǝlbatang. 19 Tǝ chu, kǝ nǝggǝn kumni natǝ fiya sote, re tertǝ, na bo rǝ kumni ta wa kaggi warigu, mǝnni me ba nya nwi gǝmǝn bwate. 20 Mǝnni nyang bo kari bǝtǝ nǝngnga bwilǝmri a jǝni yaiye to weni bwirai kǝ nwi gǝmǝn yǝm, mǝnni tǝ chi rǝ bwilǝmri bǝraki kǝn mula dunttǝta jɨnu a mura ji.21 A fulla waiwe hangu ka nǝngnga fur dǝ kwauwun rǝ kwani a mura We Yulgoi, a suwe go, ''Kǝn wǝrrən, Taai, Nigra ji tǝn tǝmi, nyǝngkǝ mǝra mǝn jɨni yaiye a gwa nǝbbə rǝ bǝrsannǝm tǝn bǝra jǝggatangngǝm, mǝnni jigtǝne kwe a nǝbba mǝsa bǝm, nyǝra bǝtǝmbǝ kǝtǝll-kǝttǝlǝm. O, Tai bǝraki ka lǝmnǝn bwi nyang."22 "Jǝni warigu Temiyu ka digimǝna kank, mǝni merǝ wa yǝm bwehiyu, Te ga yǝm, mǝnni merǝ wa yǝm Tai, bwe hi ga yǝm, na wu bwe hi farǝ go gǝ jǝgga tǝn Te hi a gwan giyu.23 Ka fulga bwi a kullo mǝssarbǝ bagǝm mǝnna sotǝn dang nǝn ji go, "Bǝn digtǝn kangngǝm ba chu jǝni jǝn tǝ chuwi. 24 Kǝn sugǝmǝn, nǝbbǝ yuwe yǝmǝm mwam rǝ dʊbe ka fau go na tǝ chu jɨni tǝ chuwe, mǝnni a chube, bo ka fau go na tǝ nwi jɨni tǝ nwiyu, mǝni a nwi be."25 Kǝ guni mǝssari ya duutǝta Yahudawai, ka guna sisiyǝng go na bǝngo hangu, suwerǝ go,''Ni Mǝsari, wulai ji bǝn nǝngnga kǝ nya yum ba kʊrǝkwangngǝmi? 26 Yesu ka sotǝnna hanguwi go, Wullai ji mula duuti? Mǝn ke mo nyǝnne? 27 Kǝ ni hi jautǝn na suwe go, Bǝn yotǝnda a Nigra Niyajiyuwa mu rǝ furiyamu warigu, rǝ yuum ba mum warigu, rǝ kumnitamu warigu, tǝn kǝmarang ka furiyamuwəng warigu, na yotǝn da chumma kulliyu nyǝrarǝ dʊr dan mʊn. 28 Yesu ka sotǝn go, ''Kǝn nga nyagu. Nǝngnga nyang bǝn nya yuum.29 Mǝnni ni mǝssari bǝ fau go jig dur dan, ka sotǝnna Yesʊwi go,''Wuni gǝn chiya kulliya miyu? 30 Yesu ka ngatǝna hanguwi a suwe go, “Gu ni ka fiye wa Urshalima yəgira Yariko. Ka yartǝn na kan ka kubǝng, ba jǝngmǝn jɨni duri a hanguwiyǝng, mǝnni a nǝngngatǝn baurang rǝ kwani, ka diya du hangu a nyiya bwiyati.31 Mǝn ka nyangngǝn kǝ guni tung jǝnni a chǝriyu a duwe wa wai juwihiyəng, a be na chu nihiyəng ka tu mǝna kǝng a sʊwʊng. 32 Mǝn kagaiyǝng bo kǝ gu ni a Lewiyu a lauwe wa gaiyǝng, ka chu nihi rǝ kǝgang, ka tumǝn rǝ kǝng ka sʊwʊng.33 Kǝ gu ni a Samariyai, rǝ kǝgang a tuwe wa wai juwiyǝng, ka be nya nihi a gun maiwi, a chu nihiyǝng ka nǝngnga bumtǝng. 34 Ka kǝrtǝne wa nihi, ka tutǝn detǝng, a swaratǝn nʊng ka inabiyəng. Ka dǝb ba nyab a korongu a jiyǝng ka be gǝra kaita fubiyǝng, ka jǝga hangu. 35 Tǝma silang ka be rǝ chǝmmǝr dinaritǝ tǝssu, ka ne ni rǝ kaita fubiyu a sotǝn go'' jau kak rǝ tuwatang a nihi, ki bǝn ju jiya sumǝnna nyangngi ki fulla kauwe bwiyu ki bǝn mǝrǝn jiwung lǝbti a sumǝnna nyangi.36 Wuna a mura nǝb bambe bǝ bwanbi yəm be, mǝn kǝmmarǝ mo gǝn chiya kulliyu wa ni ya yara kangnga kubə bə juwo nəbəng?" 37 Kǝ ni mǝsari a jautǝn go,'' ni wa nwi kunang kangǝngi.'' Yesu a jautǝn na hanguwi go, ya na nǝngnga nyang."38 Hanjim ka jiya yomǝng, ka digiya dagi bɨrda kǝttǝlǝn, kǝ gu nyi wu bǝri mo Martai ka yu Yesu a kai tangu. 39 Karǝ chi wurǝ dun mo Maryamuwi, wa chi ya naniyan Nigrai na kau tǝn suwa yǝmba Yesu suwerǝmi.40 Mǝnni hangu Marta ka soltǝna swiyer da jǝni jauriyǝng. Ka be gwan Yesuwi, a suwe go, ''Nigra, a daan bǝ mo chiyamiyu ka dwi rǝ swiyer mǝn kwan ga? Bǝrarǝ nyang, sotǝnna hanguwi mo tugai." 41 Mǝnni Nigra ka jautǝnna hanguwi go, "Marta, Marta, kǝn soltǝna jǝni mwam, 42 mǝnni ji kwan a chi kwak. Maryamu ka samǝn jiya li nyagu rǝ kwaniyu, wu me bǝn dǝmǝn yumǝn.Chapter 111 A nəngnga bwi a jiwu, Yesu ka ruwa nyini a guka, kǝ kwan a mura mǝssarbǝ ba gǝm a sotǝn go, "Nigra, mǝssa bǝmǝn nyankǝ ruwa nyini gǝrǝng nyankǝ Yohanna mǝssatǝn gǝra mǝssarbǝ ba gǝmǝng."2 Yesu a sotǝnna hanjimi go, ''A ji tǝ ruwa nyiniyu ki, tǝ suwe to, 'Tai, ne yulogai dunda mun, duuttǝta mu a be.3 Nǝbbǝn jǝni jauri ya wunǝ koi. 4 Yǝno bǝmǝn jǝnni bwirai ya nǝnnu nyankǝ nǝn yinotǝn gra nǝbba nǝngngǝ bǝmǝn bwirannǝm. Kari bǝn di nǝn nǝn a gwa bǝngorangngi.'"5 Yesu ka sotǝnna hanjimi go, "Nǝn wunǝ ni wu kari chugo dai,na ba yigirǝ jugǝrda kummǝn na sotǝn go, ''Chǝmmi, nimǝn suuni a mwantǝtǝ fumfumi tǝ bwanbi, 6 bǝraki gu chǝmi a diyewa yommi ka be, mǝni me mǝnni ji bǝn ne a jauwi." 7 Mǝnni wu ka muriyu a ngatǝn a sotǝn go kari daire. Kǝn mǝra fugang nǝn dara darai nabǝtǝm ba miyim. Me bǝn dǝmǝn gun nǝn mwanttǝtǝ fumfum. 8 Kǝn sugǝmǝn, a dǝmǝn ba gun a ne mwanttǝtǝ fumfumi nyǝngkǝ farǝ gǝrǝn ki, a nyiya chugute ki, mǝnni bǝrarǝ bunai ya bujǝriyu wa chǝllan da muni ki, ba gunna nin mwanttǝtǝ fumfumi mwam nyankǝ mǝn farǝ gǝrǝng.9 Kǝ mǝn sugǝmǝne, tǝ chila, bǝn nǝggǝn, tǝ fau, bǝtǝ nya, tǝ buro fugang, bǝn wum gǝmǝn. 10 Beraki nu wunǝ ka nǝngnga chǝllanni ka yure, mǝnni wunǝ ka fari ka nyare; mǝnni wu ka jiya burotangngi bǝn wumtǝn.11 Nǝn wunǝ te a jugǝr dan jɨnǝn wǝ bwen gu ba chǝlla laate, ki ka dǝb so ne a jiya laati? 12 Kə hangu a chǝlla dungngǝr, ki ka ne teriyu? 13 Nǝn nyang, mǝnni jǝn nǝbbǝ bwiram kǝtǝ yǝm nyinkǝ bǝtǝ ne jǝni nyai bǝtǝm ba jǝnǝm, mǝnni nǝn nyǝnne rə Ten jɨnnu wu ka mura jiyu, gǝ ba nǝbǝn We Yulgoi nǝbbǝ chǝlla hanguwum?"14 Gu ko Yesu ka jǝngmǝn we bwira a guni wu mebǝ dǝmǝn yǝma sutangngi, mǝnni bukkǝ we bwira hi jǝrri, ni wu na nu mwou ka suwe yǝm, kulǝn da nǝbbǝn ka mǝna bunte. 15 Mǝnni bagi a muriya jiyu ka suwe go, ''Bǝ nǝngnga fini nǝn kumni ta baalʒabba nidu wa weni bwiraiyu, bǝ ka weni bwirai gǝri."16 Kǝ bagi a mura jiyu ka bǝngo hangu, ka fau go na nungi guji wa mǝnatanga buniyu a jiyu. 17 Mǝnni Yesu ka yǝm kǝmarang ka furniyajiyuwǝng, ka sotǝnna hanjimi go, ''Tǝni duuttǝta wulga bwi fangni tǝsuwi na kabi nǝngnga kak rǝ bwiti ki ka yar, na bo kaita wutugo bwi fangni tǝsu na nǝngnga kak rǝ bwiti ki ba yar.18 Mǝnni Chetan a wulga bwiyangu tǝsu nǝngnga kak rǝ durdan gǝn ki, ba nǝngnga go nyǝnne ki duuttǝttangu a si nyangu? Kǝtǝ suwe to mǝn jǝg weni bwirai rǝ kumni tan Baalʒabubai. 19 Kǝ me mǝn jǝg weni bwirai rǝ kumni ta Baalʒabubai ki, mǝnni bo a mura dunda wunǝn nǝbbǝ fung bukka jǝnǝmi bǝ jǝg weni bwirai nǝn wullai? Bǝrarǝ nyang, ji ba nǝngnga gǝmǝm dutte. 20 Mǝnni ki mǝn jǝg səmbatə bwirai rǝ kang ka Niyajiyuki, kə nyang ka chi dʊʊtətta Niyajiyu ka be gwan jǝniyu.21 A fʊlla ni kari kumniyu, wurǝ jǝniya bwigatǝ ba simǝnna kai tangu ki ba yiya jǝniyangu, 22 mǝnni ki nǝn guni wa li hangu rǝ kumniyu na bǝ li hangu rǝ kumni ki ba dǝb jǝniya bwigatǝ yangu warigu a gwa nihiyu, mǝnni ba kabi ya yǝmǝn jǝniyangu. 23 Wu nǝ me kini, bǝ nǝngnga kak nǝn me, na wu me bǝ kurarǝ nǝn mi, bǝ wusǝla-wusǝla.24 Ji wu səmba bwira jǝrmina ni ki, ki ka di yogora gani kusi me hi wi go na gǝ gǝrmǝn, na nyabi ki, 'ki ka suwe go, mǝn kaubwi a kai ta miyu tǝn duwei.' 25 A fulla kauwe bwiyu, na nya kǝn yǝna mǝn kaihi ki, kǝn yǝngna nyagu ki. 26 ba kaubwi a buwe yigai weni nyibi ba li hangu re bwiranǝm, a be na chiya gai. Mǝnni mwatǝnta wai nihiyu kali kə rǝ jiguwʊng re bwiran rǝ kwani."27 A fulla ka ji suwe jǝni yaiyi, kǝ gu nyi a gug jir dan gǝn a mura kʊlǝn da nǝb mwanmǝn sotǝnna hanguwi go, "Fʊrdǝn dǝgtǝn kangngǝn ga bu bǝn, rǝ yur da nonǝn.'' 28 Kǝ hangu a jautǝn go, nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm ji bǝ kautǝn su a yǝmba Niyajiyuwum na ka fungrǝm."29 A fulla kʊlǝn yəgtǝn bwi yu, ka jau kak suwerǝ go, ''Dan tǝngnger de, tǝngngar da bwiran, bǝ fau jɨniya mǝnatǝngnga buniyu, mǝnni bo, merǝ yigai jɨni ya mǝnatangngna buniyu bǝ nungngǝni a dǝmǝna ka Yunanang. 30 Bǝraki nyǝnkǝ Yunana yulo jiya nungtangngi mura nǝbba Neneban, nǝn nyang bo,Bwe Niyu ba yulo jiya nungtangngi a dan tangngǝr dande.31 Nyidu wa Tuwangǝ, ba si a nǝngnga dutte tǝn nǝbba tangngǝr dandǝm, mǝnni ba ti hanjim, bǝraki a diye nǝn furere gona gǝ nwi bǝrsanda Solomonǝn, mǝnni wa li solomoni gwe.32 Nǝbba Nenebam, ba siya duutte tǝn nǝbba tangngǝr dandǝm, mǝnni ba ti hanjim, bǝraki ka nwi yǝmbǝ lǝmmangǝm ba Yunanam, mǝnni ka bukang, ka ni wa li Yunanai gwe.33 Merǝ ni ba tung gungor da kǝrangǝn ki ba barai, mǝnni bo ba tǝgga mǝra rǝ kolǝn, mǝnni ba ti a jiya gu tǝggri nyǝngki wunǝ ba digi ya kanhǝn ki ba chu kwetǝraiyəng. 34 Kǝmta jɨnu gǝn gungor da kwetǝren da bwiyan jǝnuwun, ki kǝmta jǝnu ka churǝ nyagu ki, bwiya warigu jǝnu ba ri rǝ kwetǝrai, mǝnni bo na kǝmtan jɨnu me bǝ churǝ nyagu ki, bwiya jǝnu ba rǝ rǝ kuum. 35 Bǝrarə nyang, tǝ nwine kari kwetǝrai ya jɨnu ba yullo kuum. 36 Mǝnni warigu wa bwiya jǝnuwi ka rǝ ri kwetǝrai ki, me kuum wǝ ba banigu, nyang bo bwiya jǝnu warigu ka nǝngnga nyra gungor da kǝrangǝng wu nǝbbǝn kwetǝrai."37 A bukka mwarmǝn sutangnga yǝmǝng, kǝ guni ya Farisawa a sotǝna hanguwi go be kai tangu na jau jǝni jauri, Yesu ka digiya nya gu chiri a chichiyǝng. 38 Mǝnni Farisawa ka mǝna bunte nyǝnkǝ chu hangu a yǝra mǝn bǝ kani na du a jau jǝni jauriyǝng.39 Mǝnni Nigra ka sotǝna hanguwi go, jǝn Farisawa tǝ tumǝn bukka kasi tǝn wa gurri, mǝnni muritangu a ri nǝn sirǝmmi rǝ bwiraguwi. 40 Jǝn nǝbbǝ meri kǝmarangngǝm! Ni wa nǝngnga tariyu me ga nǝngnga muritanguwi ga? 41 Tǝ ne jǝni ka muriyu nǝbbǝ meri kumniyǝm, mǝnni jǝni warigu ba chi gǝmǝn nǝn kaluri.
42Jiya witi bo nǝn jǝn Farisawa, bǝraki kǝ tǝ jǝg kwan a mura kwau a Niyajiyuwi rǝ jǝni kǝtǝlkǝtǝli nyǝra yolo tǝn waniya kaiyu, mǝnni tǝ maisire jǝniya dautuwi re yotankadang ka Niyajiyuwung. A chin kwak nǝngnga jiya dautuwi, na yotǝnda Niyajiyu, me mo tamǝn rǝ nǝngngatang a yagi jeni bo.43Jiya witi jin Farisawa, bǝraki tǝ yotǝn da gani chǝri yǝ kuntai a kantatǝn ruwanyini wi tǝn banduwate. 44 Jiya witi a jini bǝraki tǝ nyǝra rǝ suutǝ merǝ kuti yǝ nǝb yowu merǝ yǝmtangngi.45 Kǝ guni ka mura nǝb mǝsarǝmba soriya Yahudawai a sotǝnna hanguwi go, Ni Mǝsari yǝmbǝ suwem be ka luktǝbǝbǝn furniya nǝnu.'' 46 Yesu ka suwe go, ''Jiya witti jǝn nǝb mǝssarǝm ba soriyǝm! Bǝraki kǝti butǝn jǝni nǝggǝnni yǝ nǝb me ba dǝmǝn a dǝbi, mǝnni jǝn rǝ be wuri kǝtǝllai metǝ mǝbrarǝ ba baniyu.47 Jiya witti bo jǝn bǝraki kitǝ mura jɨni bǝn chi kǝmma rǝ suuta nǝbbǝ yuwe yǝmmi, mǝnni bo te bǝbǝ gram ba jɨnǝm, jiya ju bana hanjim. 48 Ka chi katǝnǝ yǝmtang re swiyetǝtǝ bwirai tǝ tǝbǝba gram ba jɨnǝm a nǝngngai, bǝraki jiya ju nǝbbǝ yuwe yǝmǝm bǝ tǝ kǝmma gǝrǝm.49 Bǝraki jǝni yaiye, bǝrsanda Niyajiyu a suwe go, 'Bǝn tǝm nǝb tǝmrǝm rǝ nǝbbǝ yuwe yǝmǝm a gwa hanjimi, mǝnni ba ne kunang hanjim a kabi ya juwo bagi ban jiyǝm.' 50 Dan tangngǝr de, ba dǝb bwiran da dugum ba nǝbbǝ yuwerǝm bə juwom a fulla nǝngnga gusǝtti a dutǝtan jiyu, 51 a fulla dugumba Habilan bera dugum ba Zakariyam ju wa jugǝr da gun tang jǝniya chǝriyu. O, kǝmǝn sugǝmǝne bǝn fau dugum ba jiyǝm a dan tangngǝr dan de.52 Jiya witti, jǝn nǝb mǝsarǝm ba soriyǝm ba Yahudawam, bǝraki ki tǝ mǝra mǝn juwi ya yǝmtangngi a nǝbbǝ, mǝni jǝn rǝ butǝjǝni tǝ digibe mǝnni tǝ dang nǝbbǝ farǝ ba digiyǝm digitang."53 A bukkǝn Yesu wa du gaiyǝng, nǝb mularǝm tǝn Farisawa ka nǝngnga kak nǝ hangu, ka wuga yǝmni tǝn hangu a jiya yǝgai jǝni mwam, 54 ka dǝg dur gona tǝ nya juwi bǝ tǝ tau gri bǝrari bwantǝtangu tǝ suweri.Chapter 12
1Mǝn ka gaiyǝng, a bukkǝ nǝb mwamǝm kura bwiyǝng mǝnni gwigora bwitan jiyuwung, hangu ka su sotǝn yǝmma mǝssarbǝ ba gǝm go, rǝ jigu "Tǝ chi rǝ yǝmtang ka mǝssarang ka Farisawan, wa gǝn yobi bwirai.2 Mǝnni merǝ jiya mǝra bwiyu kǝ me bǝn jǝgge, mǝnni bo me rǝ ji ya bara bwiyu ki me bǝn yǝmmi. 3 Bǝrarǝ nyang merǝ ji bǝtǝ suwe barabarai bwiyu wu me bǝn nwi ya kwetərai, bo ji tǝ suwe deen a mura kummi, bǝn fi finang kangǝng a bǝlliya kanni.4 Kǝ mǝn sugǝmǝne jǝn kagǝm ba miyǝm kari tǝ nwi tatta wu ba ju bwiyu, mǝnni a bukka nyangngǝn bo merǝ ji ba dǝmǝna nǝngngai. 5 Tǝ masi mwegǝmǝn su a ni wu bǝtǝ nwi tattanguwi.Tǝ nwi tatta ni wu ba ju bwi ki ba kaubwi a maiya mura kǝrang kurǝkwangǝngngi. Kǝ mǝn sugǝmǝne mo tǝ nwi tattan gu.6 Me mǝn miro beta kǝlleti tǝ nʊ a jiya wumotǝ tǝssʊ ga? A nyangngi bo merǝ kwan na jiyu wu Niyajiyu a tamǝn rǝga kak ka gǝngngi. 7 Mǝnni nyang bo hangu ka yəm mwami a yɨr da durǝn da jɨnǝnni ka rəgə warigu. Kari bǝtǝ nwi tatte. Kǝtǝ li kǝlete mwami rǝ fini a gwa hanguwi.8 Kǝ mǝn sugǝmǝne, wunǝ ni wa bu bukka miyǝng a kak ka nǝbbǝngngi, Yǝlla Niyu bo ba bu bukkangngǝng a kakka weni tǝmri ya Niyajiyuwi, 9 mǝnni wunǝ ni wa jau buriya miyu a kakka nǝbbǝngngi bǝn jau buriyangu a kak ka weni tǝmri ya Niyajiyuwi. 10 Warigu wa su yǝm a durra jiya Yǝlla Niyu wi, bǝn yunotǝnna hanguwi, mǝnni bo wa su bwandi bwiran a jiya We Yulgoiyu, me bǝn yunotǝnna hanguwi.11 A jii wu hanjim a di nǝn jǝn a kukka kanda ruwani nyiyin da jiyən, tǝn kakka nǝbba duutǝm, re kakka nǝbba tau tǝmǝm ki, kari ji bǝtǝ suwei na tǝ jǝg duttǝtta jǝnuwi a dagǝn, 12 bǝraki We Yulgoi ba mǝsa gǝmǝm ji bǝtǝ suwai a wai fullahi.13 Kǝ gu a mura kulǝnhǝn a sotǝnna hanguwi go, ''Ni Mǝsari, sotǝn yǝmma chiyamiyu mo wutugo kula nǝn me.'' 14 Yesuwa sotǝnna hanguwi go, ''Ni, wunǝ ga ti gon yulogǝmǝn ni mwiya duti rǝ niya jugoriyan jǝnu?'' 15 Ka sotǝnna hanjimi go, ''Tǝ nǝngnga den kari bǝtǝ chi bǝrǝ sʊwʊm, bǝraki men ji ni karǝgi ga li fini a mura chimba gǝm.''16 Yesu ka dǝgtǝn yǝma hanjimi a tǝm go, "Kuu a gu ni rǝ jǝniya kaniyu ka nǝngnga fini deni, ' 17 ka nǝngnga kǝmarang go wullai bǝn nǝngngai, bǝraki me rǝ gu bǝn kwi jǝniya miyu wi?' 18 Ka suwe go, ji bǝn nǝngngai gwe. Mǝn nyungngo tauni ya miyu, na mura ya li yai rǝ bəlgǝbəlgi, na kwi jaam ba miyim rǝ jǝni warigu a muri.19 Kǝ kǝn sotǝna yumba miyǝm mo, " Yuum mǝn kamǝni jǝni mwam yən ti bǝra nən mwi ya jǝttǝ mwami. Gǝrmǝn, jauna, no, na nǝngnga mǝksate.20 Mǝnni Niyajiyu ka jautǝnna hanguwi go, Mɨ niyu, a mura kuum wai we kǝn farǝ yuum ba mum a go mwiyu, mǝnni jǝniyǝ mwam kurai na mǝm tina rəgi, ba yullo ya wuni?' 21 Nǝn nyangbo rǝ niwa kuratǝn gǝna durda gǝni na gǝna a gwa Niyajiyuwi."22 Yesu ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go'' "Bǝrarǝ nyang kǝ mǝn sugǝmǝne mo, kari furnan jǝnu ba gun bǝrarǝ chimba jɨnǝm-ji bǝta jauwi, tǝn wʊ bǝtǝ maiya bwitanjǝnuwi. 23 Bǝraki yuum ka li jɨni jauri, bwi bo ka li dʊtte.24 Tǝ jǝgga kwatte, me bǝ warǝ jǝni me bǝ har guji. Mǝnni bo merǝ tauni, ki na nu kantǝttə ti jɨni wi ki, mǝnni Niyajiyu ka jarǝ nǝn ji. Jǝn bo katǝnǝ fini a li kǝletǝ! 25 Nǝn wunǝ jǝnu bǝrarǝ ji dari ba dǝmǝnna yǝg tǝn kotǝ mwam a durdangǝn re bwigo? 26 Mǝnni na tǝ dǝmǝn be tǝ nǝngngatǝn guji kǝtǝleguwi a durdan jǝnǝn ki, wulai ya ma ki tǝ dǝg duttǝtan jǝnu a jǝni mwamiyǝ?27 Tǝ jǝgga filtǝta sei nyəngkǝ gra gǝrǝng.Me bǝ nǝngngna swiyerda gujiyǝn, me bǝ sare. Kǝmǝn sugǝmǝne mo, Solomon rǝ gratǝtangu, a dumǝn duttǝtǝ nyai tǝ summǝna hanjimi. 28 Mǝnni na Niyajiyu ka dutǝn duttǝtǝ nyai a yir nyanki ki, bǝ kawu ku, rǝ sila ki kǝn tungre kǝrangngəm, ba nǝngnga go nyǝni ki hangu me ba mai gǝmǝn dutte jǝn nǝbbǝ tǝ yǝr mǝna yǝmbǝ nyamǝm!29 Kari ji bǝta jauwi na tǝ noi a da gǝn, mǝnni kari guji ba dagǝn. 30 Bǝraki nǝbba gusǝtǝm warigu ka jiya fautangnga yai jǝni yaiye, mǝnni bo Te wa jǝnu karǝ yǝmtang go ka tǝ farǝ jǝni yaiye.31 Mǝnni tǝ fau dʊʊtetangu,jǝni yaiye bǝn yǝggǝmǝn. 32 Kari bǝtǝ nwi tate, jǝn kulmur dǝ tǝ yarmǝn yarinyǝn bǝraki Tǝ junu ba nǝggǝn dʊʊtehi rǝ bwilǝmri.33 Tǝ miiro jǝni tǝ katǝn gǝri na tǝ ne bǝ rǝ bunǝnǝm. Ta nǝngngatǝn swani ya bwitan jǝnu yǝ me ba kiyai- tǝ tiya gǝna jǝnu a ji a gu me bǝ jirǝ, a gu kubǝ me ba dǝmǝna yigiwi, dǝgote me ba luktǝwi. 34 Bǝraki a gu gǝna mu kawi, furiyamu wa gai.35 Tǝ bu ferttǝtan jǝnǝn rǝ duutǝttan jǝnu, na gungor da kǝrangngǝn a ci yɨnɨ kotǝ warigu. 36mǝnni tǝ chi nyǝrarǝ nǝbbǝ yame ni rǝ kaiyan jiyuwi na kauwe bwi a kaita nati, bǝraki fulla ba be buro fugangi ki bǝti nwi rǝ kwa ki kǝta wumtǝnna hanguwi.37 Nǝbbǝ dǝgtǝn kangngǝm gǝn bwiranǝm ba nigran jiyu ba be ki a nya hanjim a chi rǝ yǝmtangnga betankangǝngəm,yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmene, ba bu bwi a dǝg hanjim a chiro-chiroi, ki ka ne jǝni jauri rǝ bwigo. 38 Kǝ nigran jiyu ba be nǝn jugǝr da kuumǝn ki, ba nya hanjim ka chiro yamerǝ betankagǝng, nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm bwiranǝm bambe.39 Mǝnni bo tǝ yǝm to, ni rǝ kaiyu a yǝm fulla niku ba be rǝgi ki, me ba nga go busa gǝmǝn kai ki a dǝgiye. 40 Tǝ chirǝ yəngnatangnga bwi, bǝraki tǝ yǝmbe fulla Yǝlla Niyu ba kauwe bwi wi.''41 Kǝn Bitrus a sotǝna hanguwi go, ''Nigra, mǝn sotǝna bam yǝm dǝgrǝm a ninǝ dang ni nǝn, sotǝnna nǝb warigu ga?'' 42 Mǝnni Nigra ka suwe go, ''Gǝ wunǝ ni to nǝbbi, wu tǝm yǝmbǝ nyami, rǝ bǝrsani, wu nigran gu ba dǝgtǝn bwiranǝm ba gǝm a kangkang gǝng na jǝgare, na nere jǝni jauri a jiya fulla dautən wiyu? 43 Ni wu dǝgtǝn kangngi waiwe gǝn bwira we nigran gu ba nya nǝngnga ji sotǝn mo nǝngngai. 44 Bǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝne, ba dǝgtǝn jǝni warigu a kangka gǝng.45Mǝnni bo wai bwira a suwe wa furiyangu, 'Nigra miyu ka langnge re kautangnga a bwi na su buktǝre bwiranǝmhǝm nǝbbǝbram re wutǝm, kagǝm ba swiyerǝm bagǝm, jare, nore, go na chuwa jugǝn, 46nigra bwira waiwi ba kauwebwi a fulla bwirai hi a kǝmma bi, bo a jii wun hangu a yǝmbi, ba kuwa gumtǝl gumtǝl a murga rǝ tǝn me bǝ tǝm jǝni nyaiyəm.47 Bwirahi waiwe, ka yǝm yobiya nigra guwi, mǝnni na nga be a yǝngna bwi a nǝngnga jiwi nigran gu fariki, ki ba bau rǝ sǝmbitǝ mwam. 48 Mǝnni waiwa yǝmbǝ, na nǝngnga ji a dautǝn buwi, me ba no baurang rǝ sǝmbi mwam. Mǝnni wunǝ ne jǝni mwami, bǝn fau mwam agwan giyu, mǝnni wu dǝgtǝn jǝni mwamǝ kaniyanguyi bǝn fau mwam kankagəng rǝ kwani.49 Be mo na dǝgtǝn kǝrangnga gusǝte, kǝn fau mo na nu ka tau jutang. 50 Mǝnni mǝn kamǝnǝ batisma wu bǝn nǝngngai mǝnni, mǝnni kǝn fum rǝ kwani mo na nu kǝn mwarmǝn!51 Tǝ kǝma to be nǝn chǝmba lǝmmangǝm a gusǝte? O,o, Kǝn sugǝmǝn mǝnni wutogotang. 52 Jiya dəb kʊ yɨgiri bən nya nəbbə nʊ a kaitə kwani a wutugo wutugoi bwi, nǝbbǝ bǝ bwambi, ba nǝngnga kak rǝ bǝsu, bǝsu bo ba nǝngnga kak rǝ bǝ bwambi. 53 Ba wutogo bwi, bwe tǝn te, te ba nǝngnga kak rǝ bwe, bwe ba nǝngnga kak rǝ tengu,Nee ba nǝngnga kak rǝ yuwi, yuwi bo ba nǝngnga kak rǝ nee, nakani ba nǝngnga kak rǝ nyiya yǝlliyu, nyiya yǝlliyu ba nǝngnga kak re nakanan gu.''54 Yesu ka sotǝna kulǝnda nǝb mwamǝn go, "Tǝ chu korte kurabwi a fiye jǝre rǝ yu ki, tǝ suwe to bǝn swi gǝmi, mǝnni nǝn nyang bǝn swi. 55 Mǝnni bo sǝmba gunewa tuwang ki, kǝ tǝ suwere to bǝn nǝngnga kwaiwi rǝ kwani, nǝn nyang ka nǝngnga bwi.56 Jǝn nǝbbǝ re furni bwiraiyǝm kǝ tǝ dǝmǝn jǝggatanga tǝm,mǝni tǝ dǝmǝn be tǝ jǝgga jǝni nǝngnga bwi a wai fulla waiwi ga?57 Wullai ya ma tǝ jǝgga be ji ba tuga gǝnni? 58 A fulla tǝ yigire kanda duuti rǝ chumo bwigati ki, nǝngnga jute bǝtǝ nigo gǝra juwiyu, bǝri chumo yǝm ba di nǝn mwe a gwa duuti, nyanki ni rǝ duuti me ba yagǝnna ni torǝ jarǝmm, ni to jarǝmi bo me ba mayǝn na kaita jarǝmi. 59 Kǝn sunun bo, me bǝn dǝmǝn jirewa gai, mǝni a chin kwak bǝn mǝr chǝmmǝr dǝn mwe nǝn nǝn warigu.Chapter 131 A fulla hi, bagi nǝb ka sotǝnna hanguwi a ji nǝbba Galiliyam bǝn Bilatus a kuga dugum ba jiyǝm rǝ jǝnni tungri ya jiyuwum. 2 Yesu ka ngatǝnna hanjimi go, ''Tǝ lung to bam nǝbba Galili bambe jiya li bagi nǝbba Galiliyǝm warigu rǝ jǝni bwirai ga, ka no kan kunang kǝng ga? 3 O'o, kǝmǝn sugǝmǝne mo, tǝ bu bǝ kang ki, waringǝm bang jǝnǝm bǝ tǝ bǝtǝro nyǝra nǝn hanjim.4 Na bo nǝbbǝ kwu a jǝr naruwǝm bǝ ka Siluwamǝm bǝ kai ta jiyu a yartǝnne na jiwiyəm, tǝ lung to ka li bagi nǝb warigu nǝb waringǝm bǝ Urshalimam rǝ bwiran ga? 5 O,o, kǝn sugǝmǝn, me nǝn nyang. Mǝnni bo ba kwila bubǝ kangǝm ki,waringǝm ba jiyǝm ba bǝtǝro.6 Yesu ka sotǝn kang ke rǝ dǝgtangnga yǝm,''Gu ni karǝ jaurang ka dǝgga kʊwangun mǝnni ka be farǝ betangu mǝnni a nya be. 7 Kǝ ni hi sotǝnna wu jiga kʊ hiyu, 'Chu, jittǝtǝ bwanbi ka mǝn berǝ mǝn farǝ beta jauranghǝngi, mǝnni me mǝn nyare. Kamǝn. Bǝri wullai kǝ bǝn du a mǝra sǝr rǝ kunǝng?'8 Kǝ ni jiga kureyai hiwu a nga go, 'Ne fulla dan jir dǝ bǝn bugttǝtǝn tǝm na kwitǝn nemǝr.9 A tʊ betǝ jǝr dǝ berǝn ki, nyagu; mǝnni a t ʊbǝ betǝ ki kǝn kamǝn!''' 10 Gu ko Yesu nǝngnga mǝssarang a dagi kandǝ ruwa nyiniwun a ko gǝriya Yahudawai. 11 Ka gu nyi wu ka mura kunang rǝ we bwira jittǝ kwu a jǝr naruwi,me bǝ dǝmǝn sitang sab.12 Yesuwa chuwung, ka buwung a sotǝn go,''Nyi kǝn kwara nǝn mwe a bwatǝttan mu. 13 Ka tittǝn kanan guwung, rǝ kwak rǝ kwang, ka guna si sab ne gratǝ Niyajiyu. 14 Mǝnni niya tau kanda nyini ruwaniyǝn ka nwi juggǝr da Yesuwun go ka kwararǝ ni ko gǝriyu. Kǝ Nigra tau kanda nyini ruwaniyu a nga sotǝna nǝb go "Kotǝtǝ nukun a chiya swiyeri. Tǝ be na kwara nǝn jǝn, mǝnni me ko gǝriyu.15 Mǝnni Nigra a sotǝnna hanguwi go, "Nǝbbǝ bwiram! Wunan jǝnu me ba kǝmǝn korongu kin tǝngaki a gulisǝr dangǝn a di gǝra ne wu gǝmǝ a ko gǝriyu? 16 Mǝnni wai yuwi Ibrahimmi, wung Chetan a buwa jitte kwu a jǝr naruwi we, a dautǝn bǝn kǝmǝn a ko gǝriyu ga?''17 A suwe jǝni yaiyǝng, warigǝm ba nǝngnga kak nǝn gǝm ka nwi bujiri, kulǝn warigu bo ka nǝngnga furdǝ kwauwung rǝ jǝni kaluriyu warigu yǝ hangu a nǝngngai.18 Kǝn Yesu a suwe go, "Bǝn bǝngo duutǝtta Niyajiyuwi nǝn wullai? Wullai ji bǝn bǝngo gǝri? 19 Ka nyǝra beta mustardi wu gu ni a dǝb a mai ya kʊwanguwi, mǝnni kǝlleta nǝngnga kwilota haktangu."20 Ka kabi go, ''Bǝn bǝngo duutǝtta Niyajiyuwi nǝn wullai? 21 Ka nyǝra rǝ bari wung gu wuri ya dǝb a kulga rǝ chule tǝttǝ bwanbi ya mim ba jamǝm go na fuga gǝre.''22 Yesu ka yo bǝttǝtǝ tǝn murte warigu, ya juwi a Urshalimai mǝsatǝna nǝbbe. 23 Kǝ guwa sotǝn go, "Nigra, nǝb bani ba nya jǝgtang ga?" Ka sotǝnna hanjimi go, 24"Tǝ tǝrsa bwi na tǝ digi ya fugang kǝ billǝng, bǝraki mǝn sugǝmǝn mo,nǝb mwam fau ba go tǝ digi mǝnni me ba dǝmǝn digitang.25 Mǝnni bo ni rǝ kaiyu wa gun a mǝra fugang ki, kǝ bǝttǝ sira tari tǝ buro fugang tǝ suwe to, 'Nigra, Nigra, dubǝn nǝn diga muri.' Mǝnni ba nga sugǝmǝn go, 'N'yǝm gǝn be tǝ jire wa lǝ ki.' 26 Mǝnni bǝtǝ suwe to, 'Kǝnǝn jau nǝn no a kakkamung kǝn nǝngnga mǝsarta juta nǝnnu.' 27 Mǝnni ba jagǝn mǝn go, 'mǝn sugǝmǝn mo, n'yǝmbǝ gu tǝ juro wi. Tǝ diya mǝnna mi, jǝn bǝtǝ nǝngnga jǝnni bwiraiyǝm!'28 Ka titang a wite rǝ kǝrsatangna nungte a fulla tǝ chu Ibrahim, Ishaku, Yakubu, tǝn nǝb yuwerǝm a duutǝta Niyajiyuwi, mǝnni jǝn bǝn mai gǝn na tari. 29 Ba birawa Tǝr,Yu, Jiyang tǝn Tuwang ba jau jɨni jauri a dʊʊtəta Niyajiyuwi. 30 Tǝ yǝm to, ba buggǝm ba yilo ba kagǝm, ba kagǝm ba yilo ba buggǝm.''31 Rǝ kwang bagi Farisawa ka be sotǝnna hanguwi go, ''Dimǝnna gwe bǝraki Hirudus bǝ fau go gǝ jun.'' 32 Yesu ka suwe go, ''Tǝ di tǝ sotǝnna jwai nyowa hi, 'Jiga, kǝn jig weni bwirai mǝn kwararǝ nǝb ku tǝn sila, mǝnni a kon bwambiyu bǝn mwarmǝn swiyerda miyǝn.' 33 Kǝ ba nǝngnga go nyǝnǝ ki, a chimǝn kwak jau kak rǝ yom ba miyǝm kʊ tǝn sila, bo rǝ jǝr, bǝraki a dautǝn buwe muktǝ ni yuwe yǝmi pre rǝ Urshalima.34 Urshalima, Urshalima, bǝ muktǝ nəb bǝ yuwe yǝmǝm bǝ mungno nǝbbǝ tǝm gǝmǝn nen. Kali tǝ nyǝnne mǝn farǝ mo na kuragǝne nyǝra kǝ yawi kura betan gu a mura kutǝrumniyan guwum,mǝnni tǝ fabǝ nyang nyingke. 35 Chu, kǝn dʊgǝmǝn kaitan jǝnu, kǝmǝn sugǝmǝne me bǝtǝ kabi tǝ chuwi bo yigira ko bǝtǝ suwe to, 'Dǝgtangnga a kang ka wu berǝ dun da Nigran.'''
Chapter 141 Gu ko gǝri ya Yahudawai, wu Yesuwa digiya kaita gu nigra Farisawai gona gǝ jau jǝni jauri, mǝnni nǝb mwam ka kwitǝn kamte. 2 Mǝnni gu ni ka siya kakka kagǝng rǝ kaniyangu a rǝrorǝroi. 3 Yesu ka gul nǝbba yǝm soriya Musa tǝn Farisawa go, ''Ka dautǝn we kwara rǝ nǝbba rǝ bwatǝm a ko gǝriyu ga, me nyang ga?''4 Mǝni hanyim ka marasi sau. Kǝn Yesuwa tau nihiying, a kwara gǝrin ka yong hanguwung. 5 Ka sotǝna hanjimi go, ''Nǝn wunǝ a mura jǝnu, wu karǝ yǝlli na tǝn gumtǝllǝn ki na yǝrra mura bwaka gǝmǝying a ko gǝriyu ki, me ba jǝgge rǝkwa rǝkwai?'' 6 Mǝnni kǝ hanjima buna nyǝnkǝ ba ngatǝn yai jǝni yaiyǝ gǝri.7 A bukkǝ Yesu a jǝgga sau nyǝnke nǝbbǝm buwowum a samǝn gani chiri nyaguwiyǝng, ka dǝgtǝn yǝma hanjim a tǝmǝng, 8 ''A fulla guni ba nǝngnga nǝn buwong a kaita natiyu ki, kari bǝn chiya gwa li nyaguwi, bǝraki ba dǝmǝn ba nǝngnga bwi kǝn buwe wa lǝn rǝ grati. 9 A fulla wǝ ni wa buwo gǝn wariguwa jǝn bǝsuwi a bei ki,' ba sunǝn go dutǝn gu chǝriya mu a niwe,' mǝnni mǝn sunǝn mo bǝn kaubwiya rǝ bujiri a kulgǝnǝn da yǝrmǝna dan rǝ gratǝn.10 Mǝnni bo fulla bǝna a gwa nati ki, yigi na chiya gu chiri kǝtǝleguwi na niwa nǝngngna nǝn buwong a nati a beki ba dǝmǝn a sunǝn go 'Chǝmmi, 'guye wa gwe.' Mǝnni a gai bǝn nya grate a kakka nǝbbǝ tǝ chiro kǝnna gaiyǝm. 11 Wunǝ ni wa gug durdan gǝni ki bǝn sǝg hangu, mǝnni ni wa sǝg durdan gǝni, bǝn gug hangu.''
12Yesu ka sotǝnna ni wa buwei go, ''A fulla bǝn buwe nǝb bǝra jǝni jauri ya jautangǝ tǝn nati, kari bǝn buwe kagǝm bamum, tǝn chititanmu na dugurtita mu tǝn nǝbba kullǝyǝm bǝri jǝniya kaniyǝm, nyǝngkǝ hanjim ka bu ne gǝrin, kǝ ba chi da kǝn janǝn jǝniyamu.13Mǝnni ki bǝn nǝngnga buwonga gwa nati ki, buwowu nǝbbǝ meri jǝniya kaniyǝm, tǝn jugbe tǝn duube, 14mǝnni bǝn dǝg nǝn kang, bǝraki hanjim merǝ juwu ba merǝn gǝri. Bǝn mǝrin a kowu bǝn nǝb gug nǝbbǝ nyam gǝri.''15Kǝ kwan a muriya nǝbba chiya dantǝlǝn tǝ Yesu a nwi yai jǝni yaiyǝng, ka sotǝnna hanguwi go, ''Digtanga a kang ka chiya wu ba jau jǝni jauri a duuttǝta Niyajiyuwi!'' 16Mǝni yesu ka sotǝn go, ''Gu ni ya kurabwi ya grajiya natiyǝng ka buwowu nǝb mwamǝng. 17Jii ya nati ya lauweng, ka tǝm bwiran gu go sotǝnna nǝbbǝ buwonǝm, 'Tǝ be, bǝraki kǝn sur wunǝ ji warigu.'18Kǝ waringǝm ban jiyǝm a su berǝ jute dandangǝng, 'Wuri jiguwi ka sotǝn go kǝn suta kuu, mǝn fau mo na di nan jǝga. Kǝmǝn chillanne dǝbǝmǝn.' 19Kǝ gu a suwe go,'Kǝ sutta tǝngatta swiyeri wa tantǝ tǝ nuwi mǝn fau mo na yǝgi bungo. Kǝn chǝllan, dǝbǝmǝn.' 20Mǝnni gu ni bo go, 'Kǝ nǝngnga nate, bǝrari nyang, me bǝn dǝmǝn be.'21Kǝ bwira hi ya kauwabwi a be sotǝnna nigran gu yai jǝni yaiye.Ki nigra kai hiyu a nǝngnga jwagǝrǝng, 'Ka sotǝnna bwiran gu go, kaubwi wulak na tu a muratǝta bɨrti rǝ jutǝ dang dang, na buwowe nǝbbǝ meri kumniyǝm, rǝ jugbe, tǝn duube.' 22Kǝ bwirahi go 'Nigra, ji suwei kǝn mwarmǝn,mǝnni beri tǝn ku ka sǝr we.'23Kǝ nigra hi a sotǝna bwirahi go, 'Yigi na tu a murte murte tǝn jute na wu we furniya nǝbbi na digiro we, na kaita rǝ nyagu. 24Mǝn sugǝmǝn,me guni wǝ a mura nǝbbǝ mwam bǝ buwowu rǝ jiguwum ba dǝmǝna nya lǝmmang a mura nate miyu.'''25A nyangngǝn kulǝn da nǝbbǝn ka yigi yom tǝn hangu, ka fulga bwi a jǝgga hanjimǝng ka sotǝn go, 26"Wuni ni wu farǝ ba be gwa miyu mǝnni na kobǝ tengu, na nengu, rǝ nyiyangu, rǝ bǝtǝm bagǝm, tǝn chittǝtangu nǝbbə barəm rǝ nyim, O bo rǝ yuum ba gǝmmi,me ba dǝmǝn a yullo mǝssari a miyu. 27Wunǝ bo wa dǝmǝn ba dǝb rǝyang yuwarang kangǝn a fungngiye ki, me ba dǝmǝn a chi bwe mǝssari miyu.28Nǝn wunǝ wai wa mura jǝnu wu farǝ gǝ mu kaita jiyu ki me ba chi a jǝga chǝmmǝr də ba mukta jiya swiyerǝn? 29Kari ba yulo a fulla wa su titangnga swiyǝr dan gǝnni ki a buna nyǝngkǝ ba mwarmǝn gǝrǝng, ki ba chuwum ba nura deni, 30suwerǝ go, 'Ni waiwe ka su mutang mǝnni a dǝmǝn ba mwarmǝn.'31Nyang bo wunǝ nidu wu farǝ yigitanga kunni tǝn gu niduwi ki me ba chiya jǝga rǝ jigu na suga ki ni wurǝ kwelǝm neeti kwauwi ba dǝmǝn a bwiga tǝn chugo nidu wuri kwelǝm neeti furtǝsuwi ga? 32Mǝnni me ba dǝmǝn ki, a jii bam nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ka pre, ki ka tǝm ni tǝmri wu ba nǝngnga gulǝrda chǝmbǝ lǝmmǝngǝm. 33Nǝn nyang bo, meri ni a mura jǝnu wa dǝmǝm ba du jǝniya kanniyu wangu kǝ me ba dǝmǝn yulo ni məssari miyu.34 Bumkanǝm jin nya, mǝnni bo bumkanǝm a jǝrmǝna chuluwi ki, bǝn yǝngna nǝn wulai? 35 Merǝ tǝgai fini a tǝm, bo na yulo nemǝr. Mǝnni bo bǝn kwi sire rǝ bwigi. Masi wu rǝ suni ya nwitangǝ a nwi.''Chapter 15
1Kǝ nǝbbǝ yǝrǝ chǝmmǝr da durǝn waringǝm tǝ bagi bǝ jǝni bwiraiyǝm bera gwan Yesuwi go na tǝ kautǝn suwa hanguwiyǝng. 2Farisawa tǝn nǝb bǝ mularǝm waringǝm kǝ kukla yǝmmni a bwitang jiyu go,''Wai ni we kǝ yǝrǝ bǝ rǝ jǝni bwiraiyǝm, mǝnni jarǝ jǝni jauri tǝn hanjim.'3 Yesu ka suwe bam digtangnga yǝm go, 4 ''Wunǝ kwanna jǝnu, wu karǝ maatǝ be kwan, mǝnni kwan na jiyu a le ki, me ba du yaiyǝ fur wurwin a jir wurwini a kullǝn, na fung na-na wa kwaniya lei yǝgira fula ba nyawi ga? 5 Mǝnni a nyawu ki, ba dǝb a kauwe wa kʊm ki kǝ nǝngnga fur dǝ kwauwun.6 A jii ya be kaiyu ki, ba buwe kagǝm bagǝm rǝ nǝb ba kulliyǝm a sotǝn go, tǝ tugai bwilǝmri, bǝraki kǝn nyawu maa wuna lei mǝnni.' 7 Kǝmǝn sugǝmǝne, nyang bo bǝn nǝngnga fur dǝ kwauwun a ji deni, a jiya ni kwan rǝ bwiranni a bukangngǝ, a li bǝ furwurwin a jir wurwin rǝ yobi nyaim bǝ ka bukang kuniyǝm na me bǝ fauwe butangnga kang.8 Ki bo, wunǝ wuri karǝ chǝmmǝr dǝ gumtǝllǝn kwu, na kwan a le ki, me ba tung kǝrang a yǝnamǝn kai hi, a chiya fare yigira fulla ba nya gǝrǝ ga? 9 Mǝnni a nyawu ki, ka kurawu kagǝm bagǝm rǝ nǝbba jwiyǝm, suwerǝ go, tǝ tugai fur dǝ kwauwun bǝrki kǝn nya chǝmǝr da miyǝn da leen.' 10 Kǝn sugǝmǝn, jiya furdǝ kwaunni a gwa weni tǝmri ya Niyajiyuwi a jiya ni kwan rǝ jǝni bwiraiyu a bukangngi.''11 Kǝn Yesu a suwe go, karǝ gʊ ni rǝ bǝtǝm barǝm bǝsu, 12 kǝ wusǝnni a sotǝnna teng guwi go, 'Tai, niye, kwarda miyǝn a mura gǝna mu da chi nǝn dǝnǝn.' Ka wutǝgotǝn gǝna hi an hanjimǝng.13 A bukka kotǝ banniyǝng, kǝ wusǝnnihi a kura jǝni ka gǝri warigu a tau juwi a diya bagi tǝm bǝ prem, a gaiyǝng ka luktǝ chǝmmǝr dan gǝn a mura chimba dautǝn buwum. 14 A bukka luktǝ jǝni karǝgi wariguwung, kǝn nǝngnga jun dǝni a tǝmhǝmǝng, ka dǝga bunǝn.15Ka yǝgga nǝbbǝn durdangǝn bǝrarǝ swiyǝr a gu ni a tǝmhǝmmi, wa tǝmma mura kuna guwung na ba ne jǝni jauri ngǝrtangu. 16Ka nǝngnga jǝllǝn da jautantangnga jǝni ngǝrtihi jari, bǝraki merǝ wuba ne ji jauriyu.17 Mani kǝmarang ka gǝng a kauwe bwiyǝng, ka suwe go, 'Bwiranǝm ba temiyuwǝm bǝ nyǝne karǝ jǝni jauri a switǝnǝm, mǝnni mǝn ka gaiwe mǝn bwiyarǝ jun! 18 Mǝn gun na diya gwa temiyu wi, na sotǝn mo, ''Tai, kǝn nǝngngatǝn bwirana ji, na bo kakka mung. 19 N'sitǝnbe kabi bi mo mǝn yǝlla mu; ti n'yʊlo kwan a mura bwiranǝm ba mum.'''20 Ka gunǝng, a diya gwa tenguwiyǝng. Mǝnni a fulla ka prei, kǝ tengu a chuweng hanguwung, ka nwi bumteng, ka mwa sǝggǝng, a yǝga kummǝng, nəngngatən sʊrrang ka yotang a daang a hanguwiyəng. 21 Kǝ yǝlli a sotǝn go, 'Tai, kǝn nǝngngatǝn bwiran a ji na kǝmta mu. N'switǝnbǝ yǝktǝn bi mo mǝn yǝlla mu.'22 Mǝnni tengu a sotǝnna bwiranǝm bagǝm go, 'Tǝ nǝngnga wulak tǝ be rǝ dukka li nyagung, tǝ maitǝn,tǝ dǝgtǝn chǝni a kangkagǝng rǝ lǝbbǝrta nanangu. 23 Na be rǝ be tǝnga wu jura nyaguwi na n'bwang. Tǝnǝn nǝngnga bwilǝmri! 24 Bǝraki yǝlla miyu kǝna bwiya, mǝnni ka rǝ yum kʊ. Kǝna le, mǝnni kǝn nya.' Kǝn hanjim ma su bwilǝmriyǝng.25 A wai fulla, yǝlli gra wa sei. A lauwe rǝ do kaiyǝng, kǝ nwi rǝ buktǝ jǝni rǝ yǝlte. 26 Ka bu gu bwira kaihiyuwung, nǝngngatǝn gullǝn a jǝni nǝngngari. 27 Kǝ bwirahi ya sotǝn go, 'Chum ga kauwebwi a kai, te mu bo ka bwangtǝn be tǝnga bǝlgǝri, bǝraki ka kauwe bwi a kai lǝmmang.'28 Mǝnni chi hi ka nǝngnga jwagǝr, ka kwila a dǝggi ba muri, tengu ka jǝrre a be chǝlla. 29 Mǝnni bwe grahi ka jautǝnna tehi go, 'Jǝga, jǝttǝ mwam mǝn ka mǝn nǝngnga nǝn keweti, yamǝnbuwa soriya mu, a nyangangi nimǝn bǝ be jǝgriyu we na ba nǝngnga bwilǝmri rǝ ge nǝn kagǝm ba miyǝm. 30 Mǝnni yǝlla mu wa be wa luktǝ jǝna kanamuwi a gwa talbi, kǝn bwangtǝn be tǝnga wa jurai nyanguwi.'31 Kǝ tengu a sotǝn go, 'Yǝlli, nǝn ka kin jutukwang, jiya chi nǝn winangngi nǝn wumo. 32 Mǝnni ka nǝngnga nyagu nǝngnga bwilǝmri rǝ furdǝ kauwun, bǝraki chum waiwe kǝna bwiya,mǝnni ku karǝ yum, kǝna le, mǝni ku kǝn nya.'''Chapter 16
1Yesu ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm, ''Go, ka nǝngnga guni rǝ jǝniya kaniyu wu karǝ ni tǝmriyu, kǝn mau wuri ya ni tǝmriyu a gwa ni gran guwi mo kǝ pǝksa jǝnangu. 2Kǝ ni rǝ jǝna kaniyu a buwe hangu, 'Wullai jǝni mǝn nwirǝ jiya mwiyu? Nǝbbǝn kerang ka swiyerda munǝng, bǝraki me bǝn kaubwi yuloi mǝn ni tǝmriya miyu bo.'3 Kǝ ni tǝmri a suwe wa furiyan gu go, 'Mǝn nǝngnga mo nyǝnne, na ni rǝ kaiya miyu bǝ fau bǝ yǝmǝn gratəta miyu? Mǝnni bo, me minǝ kumni ta jutangnga swiyeri, mǝnni bo mǝn nwi bujǝri ta chǝllanni. 4 Kǝn yǝm ji bǝn nǝngngai, na jiwǝ bǝn jǝgi mǝna tai grati ki, nǝb ba dǝmǝn a yǝ a kaina jiyuwi.'5 Kǝ ni tǝmrihi a buwe kwan na bǝ nirǝ kaiyan gu fung suniyu, 'Ka gul wurǝ jiguwi, nigra miyu bǝ fungngǝn nyǝnne?' 6 Ka suwe go, 'Gultǝ ta nungngi bee kwan. Ka sotǝn go, dǝb wang, chi wulak na mula mo fur tǝ nu.' 7 Ka kaubwi ya sotǝnna gu bo go, 'Mǝn fungǝn nyǝnne?' Ka suwe go, 'Swani be kwan na jammi.' Ka sotǝnna hanguwi go, 'Yu wang, na mula fur naru.'8 Kǝ ni rǝ kaiyu a wer ni tǝmri wu merǝ yǝmbǝ nyǝmmi bǝrarǝ bǝrsanda gǝn. Bǝraki bǝtǝm ba dan tangngǝr dandǝn kǝ murga bwi tǝn nǝbba daam ba jiyǝmǝng kali bǝtǝm bǝ kwetǝrem bǝrsan. 9 Mǝn sugǝmǝnǝ bo, tǝ nǝngnga chugote rǝ chǝmmǝr da me da yǝmbǝ nyamǝm, na ba ji ki, ba yu gǝn kaini kʊrəkwangngi.10 Wu karǝ yǝmbǝ nyam a ji kǝtǝlei, bo nǝn yǝmba nyam a ji kunta, mǝni wu meri yǝmba nyam a ji kǝtǝllai, meri yǝmbǝ nyam a ji kunta. 11 Mǝnni tǝ nǝngnga be yǝmba nyǝm rǝ gǝna meri yǝmbǝ nyammi ki, wunǝ ba nga gǝmǝn rǝ gǝna rǝ yǝmba nyammi? 12 Mǝnni bo tǝ dǝmǝn bǝ tǝ nǝngnga fini rǝ chǝmmǝr bagi a juwi a dautǝn wi ki, wunǝ ba nǝggǝn chǝmmǝr da chi nǝn dǝgniyǝn nǝn?13 Me ri bwira ba dǝmǝnna fung nǝbba gram bǝsuwum, ki ba fau kwan na ko kwanki, ba yotǝnda kwan na dǝgtǝn kǝmi a kwan. Me bǝtǝ dǝmǝn ta fun Niyajiyʊwi na bo re jǝniya kaniyu.''14 Kǝ Farisawa farǝ chǝmmǝr rǝ kwaniyu a nwi yai jǝni yaiyǝ warguwun, ka nǝngngatǝn nurrǝng. 15 Ka sotǝnna hanjimi go, ''Jǝn tǝ jǝg dutǝtan jinu a kakka nǝbbǝng mǝni Niyajiyu ka yǝm furnan jǝnu. Ji nǝb ne gratǝ rǝ kwaniyu, jiya kiyakiyaiyu a kakka Niyajiyuwung.16 Sori ya Musang tǝn waniya nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm ka gaiwe yigire betang ka Yohannang. A wai fulla hi bera ku gun warǝ yǝmbǝ lammǝngngǝm ba duuteta Niyajiyuwum, mǝnni wunǝ ni kǝ dǝg dur yigira muri. 17 Mǝnni nyang bo, bali dǝndeni ji tǝn tǝm a ji, kǝn bwan dǝ kǝtǝleguwun a mura soriya Musai a tursamǝn bwi.18 Wunǝ ni wa jamǝn kangnga nyiyaguwi na na guwi ki, ka nǝngnga talte, mǝnni bo ni wa na nyi wun jǝman kangngi ka nǝngnga talte.19 Karǝ guni wuri gǝna, ka mai jǝni kǝlbari rǝ chǝmǝr deniyu,yolorǝ rǝ jǝni kaniyangu a wunǝ ko. 20 Kǝn tǝ gu ni yǝra jǝniyu a fugʊnkangǝng, wu dunda gǝn mo Liyasaruwi wu bwiyangu warigu nǝn detti, 21 mǝnni hangu bo bǝ kwi kǝmte go na gə jau kǝssǝlani kuyo wura ganang ka ni rǝ jɨna kaniyuwi. Wu jwate beri kǝ jǝlmamǝn detihiyu.22 Mǝn kagaiyǝng, ni yǝrra jǝni hiyu ka bwiya, weni temri ka dǝb a gwi gǝra gwan Ibrahami. Nihi rǝ jǝna kaniyu ka bwiya, kǝn dǝgǝng, 23 ka mura gu a gwa kunangngi, ka gug dur a jǝgga Ibrahim pre, tǝn Liyasaru a furiyangu.24 Ka bu buwang a suwe go, Tai Ibrahim, nwi kunang kamiyǝng, tungnge Liyasaru a dǝg berǝsangu a mura hi na timǝna langngǝr da miyǝn, bǝraki mǝn no kunang a mura kǝrang ke.25 Mǝnni Ibrahim a suwe go, 'Bwe, kǝmma rǝ chǝmmba mum kǝn nwi lǝmmangka gʊsǝtǝng, mǝnni kǝn yu jǝni nyai, mǝnni Liyasarus a no kunang. Mǝnni ku mǝn ne lǝmang a gaiwe,mwe bo kǝmǝn no kunang. 26 Rǝ nyang bo, ka bwa wulullo bǝrarǝ bǝ fare gona tǝ yauwe bera gu nǝn kawi kari ba dǝmǝn, kari guni ba yamǝna gunǝn kawi yǝgira a jǝni.'27 Kǝ ni rǝ jǝna kaniyu a jautǝn go, kǝn chǝllan, Tai Ibrahim, tǝm hangu yigire kaita temiyuwi- 28 bǝraki kamǝnna chittǝ bǝ nu-masi a yigi na mwetǝn su kari ji bo ba be gwa kunangngi we.'29 Mǝnni Ibrahim ka suwe go, Hanjim, katǝn Musa tǝn nǝb yuwerǝm, masi a kautǝn su a ba hanjimi.' 30 Kǝ ni rǝ jǝniya kaniyu a ngatǝn go, O,o Tai Ibrahim, guwa gunna mura ba bǝtǝrom ki na yigi a gwan hanjimi ki, ba bukang.' 31 Mǝnni Ibrahim ka sotǝnna hanguwi go, Hanjim a kau bǝ su a nwi Musa tǝn nǝb yuwerǝm ki, me ba nwi gu ba gunna mura ba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝm.'''Chapter 17
1Yesu wa sotǝnna mǝssarbǝ ba gǝm go, "Me jugur we ka rǝ jǝni ba dǝg bǝn nǝn nǝngnga jǝni bwiraiyu, mǝnni kunang ka nya ni wu ba be be wu ba be gwan giyuwi! 2Ba li nyagu kwaitǝn werǝn dǝn kwa nerwun a kwir na mai ya wemang, tǝn kǝ ba dǝg kwan na mura bǝtǝm bǝ kǝtǝl-kǝtǝlǝm be a tǝl nang.3 Tǝ jǝgga bwitan jǝnu. Chum a nǝngnga ji bwira ki, mwilatǝn yǝm, a bukang ki, yǝnotǝn. 4 A nǝngnga nǝn bwiran kali nyibi a mura ko, na kali nyibi a kautǝne bwi a mwi, surǝ go, 'Kǝn le ki, a chin kwag yǝnotǝn!"5 Nǝb tǝmrǝm a sotǝna Nigrai go, "Yǝgbǝmǝn nǝbǝntang a yǝmbǝnyam." 6 Kǝ Nigra sotǝn go, "Tǝ katǝnǝ nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam nyǝra rǝ be mustardi ki, bǝtǝ sotǝnna riyang ka kummongǝng ke to, "Butǝ bwi na dǝg bwi a wemang, ki ba nga rǝ yǝm bǝn suwem.7 Mǝnni nǝn wuna jǝnu, wu karǝ bwira jutǝn swiyeri na totǝn maati, na ba sotǝn go kawe bwi ya swiyer ki, 'Be rǝkwa na jau jǝni jauri'? 8 Me ba sotǝnna hanguwi go, 'Nǝngngaimǝn jǝni jauri na jau, nan bu bwi nan nǝngngaimǝn dǝ swiyer na mwarmǝn jautang a jǝni jauri tǝn notang. A bukkǝ nyangǝng ki jau na no ga?9 Hangu me ba wunatǝna bwirai bǝraki ka nǝngnga swiyer da sotǝn go nǝngnganǝn, ba nǝngnga nyang ga? 10 Jǝn nǝn nyang, a jii wu tǝ nǝngnga ji sugǝmǝnni warigu ki, tǝ suwe to, "Nǝn bwiranǝm ba dautǝn bǝ wum. Nǝn nǝngnga ji wu ka dautuwe nǝn nǝngngai."11 Gu kong hanguwa tau juwi yǝgira Urshalimang, hangu duwa yig ka Samariya tǝn Galiliyǝng. 12 A dǝgiya gu muriyǝng, kǝ bagi nǝb barǝm kwau bǝ rǝ bugabwirǝm a nya hanguwa gaiyǝng. Ka sirawu pre nǝ hanguwung 13 ka gug jǝtǝ rǝ kumniyǝng, suwerǝ go, "Yesu, Nigra, nwi bumta nǝnnu."14 A chu hanjimǝng, ka sotǝn go, "Tǝ yǝgi na tǝ nʊng dutǝttan jǝnu ni tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi." Hanjima ka yomǝng ka kwara. 15 Kwan na jiyu a chu kǝn kwarang nǝn gǝn ka kawe bwi rǝ bugǝng, rǝ jir ne gratǝ Niyajiyu. 16 Ka rutǝn na Yesuwi a tǝmǝng, wunatǝnna hanguwiyǝng. Ni hi bo wa Samariyai.17 Kǝn Yesuwa suwǝ go, "Me nǝb kwʊ bǝn tumǝnǝm ga? Bǝ wurwinǝm wa le? 18 Me rǝ kauwe bwe ne gratǝ Niyajiyuwi a dimǝna ni fuwi we gǝn kwan ga? 19 Ka sotǝnna hanguwi go, "Gun, nan di. Nǝbǝntang ka yǝmbǝ nyamǝmǝng ka mum ka kwara nǝ mwe."20 A jii wu Farisawa gul hanguwi a jii duuttǝta Niyajiyuwi ba be rǝgǝ, Yesuwa ngatǝn go, "Duutǝttan Niyajiyuwi me bǝ bera a gwa jigatang kǝ wullulong. 21 Mǝnni bo me ba suwe go, 'Chu n'gwi!' na, 'N'gwereri!' bǝraki duutǝtta Niyajiyuwi wa mura jǝni."22 Ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go, "Kotǝ ka bere wu bǝtǝ fau chutang a kwan a mura kota Yǝlla Niyuwi, mǝnni me bǝtǝ chu. 23 Ba sugǝmǝn go, 'Tǝ jiga, gurere! Tǝ jiga, gwe!' Mǝnni kari bǝtǝ jir, karǝ bǝtǝ fungtǝna hanjimi, 24 nyǝngkǝ kwetǝrei ya korǝni nyǝlba rǝgǝng jǝrera gu kulo korǝni ki larǝ gu kulo korǝniyǝng, ba chi nyang rǝ Yǝlla Niyu a kong gu.25 Mǝnni a chi kwag a no kunang ka jǝni mwamǝng na korang a mura daam bǝ kuwum be. 26 Nyǝra ka nǝngnga bwi rǝga fulla Nuhuyǝng, ba chi nyang a kota Yǝlla Niyu. 27 Hanjǝm ka jare, ka nore, nǝngnga nate, nǝbbǝn na nate, yǝgira jiwun Nuhu a dǝga bontulongi-kǝ bǝnori a be yi hanjǝm wariguwung.28 Nǝn nyang bo nyǝngka nǝngnga bwi rǝga kota Lutuwiyǝng, ka jare, nore, sutare, mire, ware, rǝ muratang. 29 Mǝnni a ko wu Lutu a du Sodom rǝgi, kǝn swi hi ya kǝrangi rǝ kwewi suwe ra ji ka ju hanjim warigu.30 Ba chi nyang a ko nʊngtang ka Yǝlla Niyu rǝgi. 31 A ko hi, kari gu wa wu ka kaita jiyuwi a suwo go na gǝ dǝga kai gǝ dǝbe guji a kai ya muri; kari bǝtǝ du wu ka kuwi a kauwe bwi.32 Tǝ kǝma rǝ nyiya Lutuwi. 33 Ni wa farǝ go gǝ yiya yumban gǝmmi ba buna, wa buna yumban gǝmmi ba jǝg.34 Mǝ sugǝmǝn, a wai kum bǝn nya nǝb bǝsu a swete. Bǝn dǝb kwan, du kwan. 35 Bǝn nya nyim bǝsu kwa ner. Bǝn dǝb kwan, du kwan." 36 Bǝn nya bagi bǝsu a ku; bǝn dǝb kwan, du kwan. 37 Kǝ hanjim a gul hanguwʊng, "A le Nigra?" Ka sotǝna hanjim go,"Gu jiya bwiya-bwiyu kawi, jaltǝbuni bǝ kʊra bwita gai."Chapter 18
1Kǝn hangu a sotǝn dǝgrǝm a hanjimǝng a nyǝnkǝ dau tǝn wu ba ruwanyini rǝgǝn jutǝ kwangǝng, na kari furna nan jiwu ba yar, 2suwe rǝ go, "A dagi bɨr kǝn nǝngnga gu ni nǝngnga dutti wu me bǝ nwi tata Niyajiyuwi na bo me bǝ ne gratǝ gu ni.3 Ka gu yuguyo a dan bɨr, wu bera gwan hanguwi kali mwammi, suwe rǝ go, 'Tugai nǝngkǝ bǝn nya duttǝta yǝmbǝ nyami a jiya chugo kaggi ya miyu.' 4 Ka dǝb fulla mwam a fabǝ go gǝ tuga nyihi, mǝnni a buk ka yagi kotǝn ka sotǝnna dur dangǝn go, 'Kǝn yǝm mo me mǝn lǝma Niyajiyu na bo ti bǝ ni a nyiya gujiyu, 5 mǝnni bǝraki yuguyo waiwe ka daiying, bǝn tuga a nya yǝmbǝ nyam, na nya dui bǝrǝ ba chi ya daire rǝ betang.'"6 Kǝ Nigra suwe go, "Tǝ nwi ji ni nǝngnga duttǝtǝ bwirai a suwei. 7 Ku Niyajiyu me ba nǝggǝn yǝmbǝ nyam ga jin bǝn sagǝmǝn-sawiyim tǝ tittǝn wi rǝ kum rǝ kom ga? Me ba mida nǝn ji ga? 8 Mǝn sugəmən mo ba mərtən ji nǝn wugiyu wulagge. Mənni ji wu Yǝlla Niyu ba be rəgi, ba nya yǝmbə nyam a gusəte ga?9 A gaiyǝng ka kaba sotən yǝm burəm a nəb bə nwi rə dutəttan jiyuwum go tən nəbbə nəngnga ji nyaməm, mǝnni yǝgtǝn su a bagi, 10 "Nəb bəsu ka dəga kanda ruwanyiniyǝn-kwan ni Farisi, wu kwani ni yirə chǝmmər da durənni.11 Ni ya Farisawai a sǝssiying ka ruwa nyini a jǝni nǝngngari go, 'Niyajiyu, kǝn wunnan nyinkǝ mǝm me nyǝra rǝ bagi nǝb-kube, nǝbbǝ me bǝ nǝngnga ji nyam, talbe, na nyǝra ni wu yirǝ chǝmmǝr da durǝnni we. 12 Mǝn so hi kali tǝsu a nyibi. Mǝn nǝbǝn kwan na mura kwau a jǝn nyai warigu.'13 Mǝnni ni yirǝ chǝmmǝr da durnǝnni, ka si prere, a dǝmǝn ba gug kǝmta jiga ji, mǝnni ka bau furiyan guwung, suwerǝ go, 'Niyajiyu, nwi bumta miyu, mǝn ni rǝ jǝni bwiraiyu.' 14 Mǝn sugǝmǝn mo, ni wai we ka di ya kaitangu rǝ furi yulgo a li wu kwani, bǝrarǝ ki ni wu ba guk durdan gǝnni bǝn sǝgtǝn, mǝnni wa sǝg durdan gǝnni bǝn gug."15 Nǝb hǝm wa jiya betang rǝ bǝtǝmbǝ kǝtǝl-kǝtǝlǝm ban jiyǝm a gwan hanguwi go na mǝbra, mǝnni mǝssarba chuwung, ka mwe hanjim. 16 Mǝnni kǝn Yesu a bu hanjimǝng suwerǝ go "Tǝ du bǝtǝmbǝ kǝtǝl-kǝtǝlǝm a be gwa miyu, kari tǝ dang gǝre. Bǝra ki dʊutǝtta Niyajiyuwi ta bǝ nyǝra bambe. 17 Yǝm bǝ nyam mǝn sugǝmǝn wu me ba yu dʊutǝtta Niyajiyuwi nyǝra rǝ bwei me ba nya dǝgitang."18 Kǝ gu nigra nǝbbi a gul hanguwung, suwerǝ go, "Ni mǝsarǝ nya, wullai ji wa chi kwag bǝn nǝngngai kǝ nya yum bǝ kurǝkwangǝmi?" 19 Yesu a sotǝn go, wulla ma ki mǝn birǝ mo mǝ wu nya? Me gu wu nyai we, a dimǝnna Niyajiyuwi gǝn kwan. 20 Kǝn yǝm sorǝ-kari bǝn nǝnga talte, kari bǝn ju gʊ, kari ku kute, kari titən nyar a gʊ, ne grate temu tən nemu." 21 Nigra hi a suwe go, "Kən fung jǝni yaiye warigu a jii mən bweliyu."22 A fulla Yesu a nwi nyangngi, ka sotəna hanguwi go, "Kən buna ji kwan. A chinən bwi miro jǝnni mǝn kamǝn gǝri warigu na wutugotən na nəbbə me rəgəm, ki bən nya jǝni mwam a ji- kin be fungyiye." 23 Mənni nigrahi a nwi jǝni yaiying, ka nwi jwagər deni, bəraki ni rə jǝna kaniyu-24 Yesu, a chu hangu a ri rə jwagərəng, ka suwe go, "Ba chi rə bwayǝr ni rə jǝna kaniyu a digiya dʊutətta Niyajiyuwi! 25 Bəraki ba li dəndeni kurmong a dəga bwa ka bataləng, tən kə ni rə jǝna kaniyu ba dəga dʊutətta Niyajiyuwiyəng."26 Ba nwirǝm a suwe go, "Nǝn nyang ki wunǝ gǝben yiya?" 27 Yesu a jautǝn go, "Ji wu me ba nǝngnga bwi a gwa niyu ba nǝnga bwi a gwa Niyajiyuwi."28 Bitrus a suwe go, "Nǝ nyangki, "Kənən duwe jǝnna nənnu nən fugənne." 29 Yesu a sotəna hanjimi go, "Yǝmbə nyam, mə sugəmən mo merə ni wa duwe kaitangu, rə nyi, rə chite, rə nəbba buwum, rə bətəbi, bərarə dʊutətta Niyajiyuwi, 30 ki me ba yu jiya liyu a gusətə, na a gusəttətǝ be rǝ, yum bə kurəkwangǝm."31 A buk ka kura bǝ kwau a jir bǝsuwumǝng, ka sotǝn go, "Tǝ chu, nǝn yiga Urshalima, jǝni warigu yǝ nǝbbǝ yuwe yǝmǝm a mula a jiya Yǝlla Niyuwi ba ri bwi. 32 Bǝraki bǝn yagtǝn hangu a nǝbba yǝmbǝ Niyajiyuwum, bǝn nura, bǝn nǝngnga tǝn jǝna bujǝriyu, bǝn sugotǝn sugǝm. 33 A buk ka nǝngnga tǝn sǝmbi ya hanguwi ki, hanjim ba ju hangu, a ko bwanbiyu ki hangu ba gun bo."34 Hanjim a jǝgga bǝ bam yǝm bambe, dan bwamǝr dande ka kǝlumǝn bwi ya hanjimi, na hanjim bo a yimbǝ yai jǝni yǝn suwe.35 Mən ka gaiyǝng, na Yesu a diye rə do rə Yarikong, gu du wa chiya kǝngnga juwi yǝra jǝniyu, 36 na nwi nyǝnkə nəb mwam surǝ gǝrǝng, ka nǝngnga gulǝn da ji nǝngnga bwiyuwung. 37 Hanjim a sotən go Yesu wa Nazaredi ngə sure.38 Bǝrarǝ nyang kǝ du hi a gug jirdan gǝn a jiyǝng, suwerǝ go, "Yesu, yǝllan Daudai, nwi bumta miyu." 39 Kǝ bǝ ka kagǝm a mwitǝn yǝm a duhiyǝng, sotǝnnǝ go masi. Mǝnni hangu yǝgtǝn a gug jir rǝ kumni, "Yǝllan Daudai,nwi bumta miyu."40 Yesu a sǝssiying ka sotǝnna hanjimi go tǝ bemǝn nǝn hangu. Du hi a lauwe rǝ dong, kǝ Yesu a gul hangu go, 41 "Mǝ fau mo nǝngnga nǝn wulai?" Ka suwe go, "Nigra, mǝ fau mo na nya chutang."42 Yesu a sotənna hanugwi go, "Yu chutan ka mung. Nəbəntang ka yǝmbǝ nyamǝm ba mum ka kwara nən mwe." 43 Rə kwa-rə kwang ni hi ka nya chutangkangəng, ka fung hangu, ne gratə Niyajiyuwung. Nəbhǝm waringǝm a chutang nyangngǝng, ka ne gratǝ Niyajiyu.Chapter 19
1Yesu a digi sǝra mura Yariko. 2Ka gu ni we wun bǝrǝ mo Zakkai. Nigra nǝbbǝ yirǝ chǝmmǝr da durǝn mi.3 Ka fau go na gǝ nya chutangnga a Yesuwi go gǝ yǝm ki nǝ wunǝ ki, mǝnni kulǝn ka nǝnga mwam, bǝraki hangu ni kǝbtǝri. 4 Bǝrarǝ nyang ka mwa suwa kag ka nǝbbǝng a yiga gwi ya riyang ka kumʊngǝng, a juwi Yesu ba tu wi.5 Yesu a lauwe gaiyǝng, ka jiga jiyǝng ka sotǝna hanguwi go, "Zakka, suwe wulage, bǝra ki a chimǝn kwag yiga sǝg bwe ya kaitamu." 6 Bǝrarǝ nyan ka suwe rǝkwang, ka yu hangu rǝ bwilǝmrǝyǝng. 7 Nǝb waringǝm ba jiyǝm a chu nyangǝng, ka kugla yǝm, suwerǝ go, "Hangu ka di a yiga kaita ni wu rǝ jǝni bwirayu."8 Zakka gunnǝng ka sotǝnna Nigrahi go, "Chu, Nigra, bǝn ne gulo jǝna miyuwi nǝb bǝ merǝ jǝniyim, ki kǝn funo ki, bǝn jautǝn a lau kali tǝ gwar." 9 Yesu a jautǝn na hanguwi go, "Ko kuwi jǝgtang ka be kaitai te, bǝraki gǝrǝ kǝgǝng yǝllang Ibrahimiyǝng. 10 Bǝraki Yǝlla Niyu a be go na gǝ fau na gə jǝg nǝb ba le juwiyim."11 Hanjim a nwi yǝm bambǝng, ka jau kag rǝ yǝmǝng sotǝn yǝm bʊrǝm a hanji, bǝraki hangu ka lauwe rǝ do rǝ Urshalima, kǝ lungtǝnǝ go dʊutǝtta Niyajiyuwi ba be rǝkwa-rǝkwa. 12 Kǝ hangu a sotǝn go, "Kǝn nǝngnga gu ni rǝ dʊʊti wa di a bagi tǝmbǝ prerǝm go na gǝ yu tǝnne dʊuta durdan gǝn na gǝ kauwe bwi.13 Ka buwowǝ bwiranǝm ban gǝm kwauwung, ka ne swana chǝmmǝri kwauwung, ka sotǝn go, 'Tǝ yigi tǝ nǝngnga duwong rǝge yigira fulla bǝn juwe rǝ gi.' 14 Kǝ nǝbba gǝm a ko hangun ka tǝm nǝb a buk ka gǝng, suwe rə go, 'Me bənən du ni waiwe a nǝngnga dʊʊta nənna ji.' 15 Mǝn ka gai na kauwe bwiyǝng, na ka nyawu dʊutə hiyəng, ka təm go buwo gəmməne bwiranəm bə gə nira chǝmtəm, go na ba gə yǝm hi wu ba hanjim a nya a mura duwong ka nəngngagəng.16 Wu rǝ jiguwi ka be gwa hanguwi, suwerǝ go, 'Nigra, chǝmmǝr də niyən ka berǝ dagi kwʊ.' 17 Kǝ nihi go, 'Bwira nya kǝn nǝngnga nyagu. Bǝraki mǝn ni nya a jǝni baniyu, kǝn nǝn gratǝtta bɨtǝ kwʊ wi'18 Wun suwi ka be, suwerǝ go, 'swan mu, nigra, ka nya yagi tə nʊ.' 19 Kə nigrahi a sotənna hanguwi go, 'Nəngnga duute a ji ya bətə tə nʊ.'20 Kə gʊ a beng, suwerə go, 'Nigra, swa mʊ gwe, wʊng kəlu nyagʊ a mʊra dutti, 21 kən nwi tattamʊ, bəraki mən ni a bubwaiyʊ. Ka mən dəbre a gʊn ti bə wi, mən harre a gʊn nəngnga bə waʊrang wi.22 Kǝ ni grahi a sotǝnna hangʊwi go, 'Mǝ nǝngnga nǝn duuttə rǝ bwantǝtta mʊ, mǝn bwira rǝ kʊni. Kǝn yǝm mo mǝn ni ya bubwaiyʊ, ka mǝn dǝbra gu ti bǝ wi, na ka mǝn harra gun wabǝ wi. 23 Wʊlla ma ki timǝn bǝ chǝmmǝr da miyin a gun ti chǝmmǝr wi, na jii wʊn kauwe bwiyʊ ki na bǝn nya hi ka yəgtǝn bwi a jiyǝng?'24 Kǝ nigrahi a sotǝnna nǝb bǝ ka sira gai rǝ dom go, 'Tǝ yǝmǝn swa chǝmmǝri hi, tǝ ne wu rǝ kwʊwi.' 25 Kǝ hanjim a sotǝnna hangʊwi go, 'Nigra, hangʊ karǝ swani kwʊ.'26 'Mə sugəmən mo, nǝ wunə warigʊ wu ka rəgi ki bən yigtən, mənni wu merə gi, ji hi waiwǝ hangʊ karəgi bən yǝmən. 27 Mənni nəbba kaggəm ba miyim be, bǝ me bə farǝ go chi dʊuta jiyǝm, tǝ be rəga gwe na tǝ juwo a kak ka miyəng.'"28 A mwarmən sutangnga jǝni yaiyǝng, ka suwa kak, yigira Urshalima.29 Mǝn ka gai na hangu a be rǝ do rǝ Betafage tǝn Bǝtaniyang, a halawun bǝrǝ mo Zaituni, ka tǝm mǝssarbǝ ba gǝm bǝsuwung, 30 suwerǝ go, "Tǝ dǝga muri rǝ doi we. Tǝ dǝgirǝ ki, bǝtǝ nya bekoroi wu guimǝn buwi. Tǝ kumǝn ne wa duk kǝn kwaiwung na tǝ be mǝn rǝge. 31 Ka rǝ wu ba gulgǝn go, 'Wulla ma ki tǝ kumǝnni ki?' Tǝ sotǝn to, 'Nigra gǝ fare.'"32 Bwiranǝm bǝn tǝmǝm a diyang a yiga nya bekoroi nyang nyǝngkǝ Yesu a sotǝn gǝra hanjimǝng. 33 A tau kumǝn korohiyǝng, bǝrgǝm go, "Wulla ma ki tǝ kumǝn bekorohi a dʊgǝng?" 34 Kǝ hanjim go, "Nigra gǝ fare." 35 Kǝ hanjim a betǝn rǝga Yesuwiyǝng, ka tiyatǝn dutǝttan jiyu a bekorohiyǝng ka nyab Yesu a jiyǝng. 36 Yǝgi yomǝng, kǝ hanjim mirra dutǝttan jiyu a juwiyǝng.37 Hangu a lauwe rǝ do rǝ Dǝbiya Zaituniyǝng, mǝssarbǝ ba gǝm warigu ka tau nǝngnga furdǝ kauwun ne gratǝ Niyajiyu rǝ jitǝ rǝ kumni bǝrarǝ gratǝgǝna sweyettǝtǝn hanjim a chuwi, 38 suwerǝ go, "Dǝgtang ka kangǝng ka nidʊ wu be mura dunda Nigran! Chimbǝ lǝmangǝm a ji tǝn grate a ji tǝ preri!"39 Kǝ bagi Farisawa a mura nǝbbǝ mwamǝm sotǝnna hanguwi go, "Ni mǝsari, mwilatǝn yǝm a mǝssarbǝ ba mum." 40 Yesu ka ngatǝn go, "Mǝ sugǝmǝn yǝmbǝ nyam,hanjim na marasi ki, wutǝtte ba gug jitte."41 Yesu a be rǝ do rǝ bɨrǝng, ka ti wi bǝrǝ gǝng, 42 suwe rǝ go, "Na nu go kǝmǝnna yǝm a wai ko wu ki, mu rǝ bwimo, jǝni yǝ be nǝnnǝ rǝ chimbǝ lǝmangǝm ki! Mǝnni ku nyangyǝnke yai jǝnni a bara bara bwi a kǝmta jǝnu.43Bǝraki ka rǝ ko ba be nǝnni, yi kagǝm ba kaggǝm ba mum ba bu kulli a kawurǝnem,gǝre,ba jirtǝnne wa mwi a kǝngngǝr warigu. 44Hanjim ba man a tǝm tǝn bǝtǝm ba mum warigu. Me ba du dagi wer a jiya dagi, bǝraki a jiwu Niyajiyu farǝ go gǝ yiyani ngabǝ rǝge."45 Yesu ka dǝgiya kanda ruwani nyiyǝn ka su kara nǝbbǝ miro jina muriyǝm, 46 sotǝnna hanjimi go, "Kan mula-mulai mo, 'Kaita miyu ba yullo gwa nyini ruwaniyu,' mǝnni kǝtǝ wulga a yullo hǝrro kubi"47 Yesu ka jau kag rǝ mǝsarang a mura kanda ruwani nyiyǝng jutǝkwang. Nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi tǝn nǝbbǝ mularǝm na rǝ nǝbbǝ gram ba nǝbbǝm ka fau go natǝ ju hangu, 48 mǝnni hanjim a nyabǝ sǝr ba nǝngnga rǝgi, bǝraki nǝb warigu ka kautǝn suna hanguwi nyaguwi.Chapter 20
1Mǝn ka gai gu kong, Yesu ka nǝngnga tǝn mǝsarang a nǝb a mura kanda ruwani nyiyǝng rǝ warǝ yǝm bǝ lǝmangǝmǝng, kǝ nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum na rǝ nǝb mularǝm ba ka birawa gwan hanguwi tǝn tabe. 2Ka hanjima su yǝmǝng, sotǝnna hanguwi go, "Subǝmǝn kumni tǝ mǝn nǝngnga yai jǝni yaiyǝ rǝgi? Wuni ga nǝn kumni taite?3 Ka ngatǝn a sotǝnna hanjimi go, "Mǝ rǝ kinǝng kamǝnǝ gulǝn a jǝni. Tǝ swimǝn, 4 batisma Yohanai. A suiwe wa ji ga wa gwa nǝbbi ga?"5 Kǝ hanjim a bugo a jugǝr dan jiyǝng, suwerǝ go, "Nǝn suwe no, 'A suwe wa ji ki,' ba suwe go, 'Wulla ma ki tǝ nǝbbǝn bǝ yǝm bǝ nyam a hanguwiyǝng?' 6 Mǝnni nǝn suwe no, A jire wa gwa nǝbbi ki,' nǝb warigu ba mungo bǝn, bǝraki nǝb ka nga go Yohana ni yuwe yǝmmi."7 Bǝrarǝ nyang kǝ hanjim a ngatǝn go tǝ yǝmbǝ gwa jire wi. 8 Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Mǝ rǝ kinǝng me bǝn sugǝmǝn kumni tǝmǝn nǝngnga yai jǝni yaiyǝ rǝgi."9 Kə Hangu a sotən yǝm dǝgrəm a nəbbəng, "Gu ni ka kau ku wa rita inabiyu,ka ne nəbbə ju swiyerəm, ka diya bagi təm a langngeng. 10 Fulla nəngnga ka təmtən bwiran gu a nəbbə ju swiyerəməng, go yǝgəmən beta riti. Mənni kə nəbbǝ ju swiyerǝm a buktǝng, a ka bwira hi a di kani rǝ kunǝng.11 Kǝ hangu a kaubwi a tǝm gu bwirang kǝ hanjim a kaba buktǝng waiyǝng, a ne bujiri, kak ka di kani rǝ kunǝng. 12 Ka tǝm gu wu bwanbiyuwung kǝ hanjim a nwitǝn bwata waiying, a maiye wa tariyǝng.13 Kǝ nigra rǝ ku hiyu a suwe go, 'Wullai ji bǝn nǝngngai? Mǝn tǝm yǝlla daiya miyu. Kaiki hanjim ba ne grate hangu.' 14 Mǝnni nǝbbǝ ju swiyǝrǝm a chu hanguwung, ka nigo a jugǝr dan jiyǝnǝng, go, 'Waiwe gǝ ba jau kula. Tǝnǝn ju hangu, na kula yullo wuni.'15 Kǝ hanjim a jige wa tariya kuwiyǝng, a ju hanguwung. Wullai ji nigra rǝ kuwi ba nǝngnga tǝna hanjimi? 16 Ba be ba juwo nǝb bambe, ba ne kuhi bagi nǝbbǝ ba juwum." Mǝnni hanjim a nwiyǝng, go, "Niyajiyu a sǝgmǝn!"17 Mǝnni kǝn Yesu a jiga hanjimǝng, ka suwe go, "Wullai ji wang kangka suwei? 'Werdǝ nǝbbǝ mura kainiyǝm a kon, gǝda yulo werda jǝngǝng'? 18 Wunǝ wa yarra werhǝni ki ba bussa bwi kǝtǝl-kǝtǝl. Mǝnni wunǝ wu werhǝn na yartǝna jiyu ki, ba swiswi bwi.19 Bǝrarǝ nyang nǝb mularǝm tǝn nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwumi ka fau go natǝ tau hanguwu, bǝraki ka yǝm go hangu bǝ suwe bam yǝmbe a dutǝttan jiyu. Mǝnni tattǝ ka ma bǝrarǝ nǝb. 20 Ka kwitǝn kǝmtǝ nyagu, ka kwi nǝbbǝ dǝg kǝmiyǝm nyǝra rǝ nǝbbǝ nyam go na lerangǝng a yǝm ba gǝm, ki bǝtǝ nya hangu rǝ bwiran a yǝm bagǝm ki, na batǝ nya yagtǝn na dʊutǝ tǝn nigra tau gu kuntai.21 Kǝ hanjim a gul hangu, go, "Ni Mǝsari, kǝnǝn yǝm no ji mǝn suweri tǝn ji mǝn mǝsatǝna nǝbbi wu nya, menǝn ji wu guni a sunǝnni, mǝnni mǝn suwe yǝm bǝ nyam ba juwiya Niyajiyuwum. 22 Sori ga nǝn mǝr Kaisar chǝmmǝr da durǝn ga, o o ga?23 Mǝnni Yesu ka yǝm yobi bwiran jiyu warigu, ka sotǝnna hanjimi go, 24 "Tǝ nungngi chǝmmǝrhǝn. Wullo wuni tǝn jǝni dunda wunǝn a ji ya chǝmmǝrhǝn?" Kǝ hanjim a jautǝn go, "Wan Kaisari."25 Ka sotǝn na hanjimi go, "Tǝ ne Kaisar ji wunǝ wugoi, na Niyajiyu, tǝ ne jiya Niyajiyuwi." 26 Hanjima dǝmǝn ba nya kiyar yǝmba gǝm a kak nǝbbǝng, mǝnni ka mǝnna bunte rǝ ngarang kanke ka marasiyǝng.27 A fulla wu bagi Sadukiyawa be gwan Hanguwiyǝng, nǝbbǝ go me guntang ka buyatǝ wung, 28 ka gul hangu go, "Ni mǝsari, Musa mula bǝmǝn go chiya niyu a buyaki, na ka du guggor ki, ni hi a dǝb gugor dǝ chi ya duwun, na nyatǝne bwe a chiyangu.29 Ka bagi nǝb nyibi bǝn chitǝm wurǝ jiguwi ka na nyi, ka bwiya me bwe wung, 30 wun suwi bo nǝn nyang. 31 Wu bwanbiyu a dǝbǝng, yigira wun nyibiyu bo dubǝ bwe, ka bwiyang. 32 A buk kǝ nyagǝng gugorhǝn ka bwiya rǝ kǝngang. 33 A jii wu nǝbba bǝtǝro-bǝtǝroyim a gunowa bwiyati ki, nyihi ba yulo wa wunǝ? Bǝraki waringǝm ban jiyǝm ka na."34 Yesu a sotǝna hanjimi go, Bǝtǝm ba gusǝtǝm ka nǝngnga nate ka nǝbbǝn na nate. 35 Mǝnni nǝbbǝ kǝn chu a dautǝn a guntang ka bwiyǝng me ba nǝngnga nate me nǝbbǝn hanjima nate. 36 Me ba yigtǝn a bwiya, bǝraki hanjim ka chi nyǝra Weni Tǝmri bo yǝllǝm ba Niyajiyuwum, naki hanjim bǝtǝm ba guntang a bwiyatǝng.37 Mǝnni bo a yǝmba guntangnga bwiyatǝm, Musa rǝ kǝgang ka su yǝmma ji mura sei, nyǝngka bu Nigra, Niyajiyu wa Ibrahimi, Niyajiyu wa Ishakuwi na rǝ Niyajiyuwan Yakubuwi. 38 Ku nyangnyǝnke hangu men Niyajiyu wa nǝbba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝmi, mǝnni wa bǝrǝ yumǝmmi, bǝraki warigu nǝn yum a mura hanguwi."39 Bagi nǝb mularǝm a ngatǝnǝng go, "Ni mǝsari, kǝn nga nyagu." 40 Bǝraki a kaubwi a yǝgtǝn tagi gulte.41 Kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Ba nǝngnga go nyǝnne kǝ hanjim ba suwe go Kristi yǝlla Daudai yu? 42 Bǝraki Dauda rǝ bwigo a suwe wa Wang ka Fitǝng go, Nigra sotǝna Nigra miyuwi go, 'Chiya kangkǝ nyang ka miyǝng, 43 yigira jiwu bǝn dǝg nǝbba kaggǝm ba mum a suttǝtta naniyam muwi.' 44 Dauda ka bu Ni jəgri go 'Nigra', ba chi go nyǝnnǝ ki a yullo yǝllan Daudai?"45 Neb warigu ka nwirǝ nyǝngka sotǝn yǝm gǝra mǝssarbǝ bagǝm go, 46 "Tǝ chi rǝ dǝlni bǝra rǝ nǝb mǝsarǝm, bǝ farǝ go tǝ chi tǝ yorǝ rǝ duttǝttǝ kuntayim, na farǝ go nǝb a sugira gana banduwatiyǝm, rǝ gani chironi kuntai a mura gana nyini ruwaniyu, narǝ gani kuntai a mura gani nǝb a kura bwitǝ wi bǝra jautang a jini jauriyu. 47 Hanjim bo bǝ funomǝn jǝni a yugiyonǝmi a mura kulona jiyu, mǝra dutǝttan jiyu rǝ nyini ruwani wulǝlliyu. Bǝn mwetǝn dutǝ tǝ rǝ kumniyu a bambe.Chapter 21
1Yesu a guk kǝmta jiyǝng ka chu nǝbbǝ rǝ jǝna kaniyu kwi chəmmər a gur dǝ kwi chǝmmǝrwun. 2Hangu ka chu gu yuguyo wu merǝ jǝniyu kwirǝ wumo tǝssuwung. 3Bǝrarǝ nyang ka suwe go, "Mǝ sugǝmǝn yǝmbǝ nyam, yuguyo we ka kwi jiya li wu nǝbbǝ warigu a kwiyu. 4Waringǝm nǝbbǝ kwi jǝnǝm bǝrarǝ jini mwami yan jiyu. Mǝnni yuguyowe, rǝ bunǝn dan gǝn, ka kwi chǝmmǝr dan gǝn da chitǝn kaiwun warigu."5 Nyǝnkǝ bagi ya suwe rǝ ga kanda ruwani nyiniyǝng go, kǝ yǝngna rǝ wetǝttǝ nyai na rǝ nǝttǝ dǝndang, hangu ka suwe go, 6 "Yai jǝni tǝ churi ye, kotǝ ka bere yi me bǝn dʊ wer din a jiya dagiyǝn dǝ me bǝn nyǝnggǝn."7 Kǝ hanjim a gul hanguwung go, "Ni mǝsari, jǝni yaiye ba nǝngnga bwi hale? Wulai ji ba nung bǝn ki bǝnǝn yǝm no ka nǝngnga rǝ do betangngi?" 8 Kǝ Yesu a ngatǝng go, "Tǝ nǝngnga ba den bǝri bǝn jula gǝn. Bǝraki nǝb mwam ba be a mura dunda miyǝng, suwe rǝ go, 'Mǝnǝnge,' mǝnni 'Fula ka nǝngnga wurǝ do.' Kari tǝ fungrǝ hanjim. 9 Tǝ nwi yǝmna kuni dǝndang rǝ guntang ka furniyǝng ki, kari bǝtǝ nwi tate, bǝra ka chi bwi jǝni yaiye a nǝngnga bi fu, mǝnni mwatǝnte me ba nǝngnga bwi rǝ kwa."10 Kǝ hangu a sotǝnna hanjimi go, "Tǝm ba guntǝn na tǝm, dʊute ba guntǝn na dʊte. 11 Bǝn nǝngnga kǝti rǝ kumniyu a gani mwam bǝn nǝngnga jun rǝ kunang. Bǝn nǝngnga jǝnna tati rǝ jǝni churi dǝndang bera ji.12 Mǝnni lauwerǝ yai jǝni yaiyǝ ki, hanjim ba tuwagǝn a nǝggǝn kunang, ba kwi gǝnna kaina kurgarangngi rǝ jarǝm, ba di nǝn jǝn a kattǝta dʊubi na rǝ nǝbba tau gani kuntaiyǝm bǝrarǝ dunda miyin. 13 Ba yullo gǝmǝn sir da sutang a yǝmmǝn bǝra nǝn me.14 Bǝrarǝ nyang kari tǝ kǝmarǝ ji bǝtǝ suwei a wai fulai, 15 bǝraki bǝn nǝggǝn bwante rǝ bǝrsan, dǝ nǝbba kagǝm ba jǝnǝm warigu me ba dǝmǝn na si a nǝngnga gǝmǝn buriyǝm.16 Mǝnni nǝbba bǝggǝnǝm ba korogǝn, rǝ chitǝttan jǝnu, na dugǝrtǝtan jǝnu, rǝ kagǝm ban jinǝm, ba juwo bagi ban jinǝm. 17 Nǝb warigu ba korogǝn bǝrarǝ dunda miyǝn. 18 Mǝnni me yiyǝng ka durǝn kan jinǝng kin kǝ ba kiyang. 19 A mura mitang ka dang kan jinǝng bǝtǝ nya yum ba jinǝm.20 A jii wu tǝ chu nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a kauwure Urshalimai ki, tǝ yǝm to yartang kang gǝn ka diye rǝ do. 21 Bǝ ka Yahudiyam a mwara guiro hǝllani, na bǝ ka jugǝr da bɨrǝnnǝm a du gai, bǝ ka murtǝm a du gai,kari bǝtǝ du ba seim a digiye. 22 Bǝraki yai kotǝye ya yarangngi, na jǝnǝn mulai warigu a rii.23 Ba chitǝn jiya kunongyi a nyimbǝ rǝ futǝm tǝn bǝ no bǝtǝbiyǝm a yai kotǝ yirere! Bǝraki bǝn nǝngnga kunang a tǝm, rǝ jwagǝr yigira gwa nǝbbam bi. 24 Hanjim ba yira bǝrarǝ nyi ya dampoi bagi ban jiyǝm ba yulo kewete a bagi tǝm, nǝbba yǝmbǝ Niyajiyuwum ba fiya tǝm ba Urshalimam, yigira ritang ka fulang ka nǝbba yǝmbǝ Niyajiyuwum.25 Bǝn nǝngnga jǝni churi dǝndang a mura ko nyǝli, rǝ mura swang, na mura betǝswangngi. Gusǝte ba digiya kunang, ba lungo bǝra rǝ jwagǝr da wemangǝn rǝ gǝrtang kang gǝng. 26 Nǝb ba funno bǝra rǝ tate tǝn kǝmarang ka jiwu ba nǝngnga bwi rǝ gusǝta kagi. Bǝraki bǝn mǝgga kumni ta jiyu.27 Mǝn ka nyang ki bǝn chu Yǝlla Niyu suwera mura korte rǝ kumni rǝ gratǝ tǝ kuntai. 28 Mǝnni jǝni yai ya su nǝngngatang a bwi ki, tǝ guno tǝ sira-sirai, na tǝ guggo duta ji, bǝraki fulla bǝn jǝggǝn rǝgi ka lauwe rǝ do."29 Yesu ka sotǝn yǝm burǝm go, "Tǝ jǝga jaurang, rǝ yagi ritǝ warigu. 30 A su suwatang ki, rǝ butǝjǝni kǝtǝ yǝmto jusang ka diye rǝ do. 31 Nǝn nyang bo, tǝ chu jǝni yaiye nǝngnga bwi ki, tǝ yǝmto dʊuttǝta Niyajiyuwi ka lauwe rǝ do.32 Yǝmbǝ nyam, mǝ sugǝmǝn mo, nǝb ba dam bambǝm me ba bǝtǝro jǝni yaiya ribǝ bwi. 33 Ji tǝn tǝm ba su warigu, mǝnni bwantǝtǝn suwe me ba su.34 Mǝnni tǝ tau dutǝttan jǝnu nyagu, bǝri jǝna gusǝti ba dǝb furnan jǝnu, rǝ norotang a jǝni dǝndang, rǝ titang a furi a jǝna gusǝti. Bǝraki kohi ba be gǝmǝn nǝn tung nyǝrarǝ halatǝ kwiyogǝmǝni. 35 Bǝraki ba betǝn na nǝb bǝ ka gusǝtǝm warigu.36 Mǝnni tǝ chi rǝ yǝmtang jutǝ kwang, tǝ ruwa nyini natǝ nya jǝrmǝntang a jǝni yaiye ba nǝngnga bwiyu, na tǝ nya sitang a kag ka Yǝlla Niyuwung."37 A yai kotǝ hangu nǝngnga tǝn mǝsarang a nǝb a mura kanda ruwani nyiniyǝn na rǝ kum ki ka jir, bǝ chi kum a dǝbi wun bǝrǝ mo Zaitunni. 38 Nǝb warigu bǝ be nǝn tǝm-silanǝm go natǝ kautǝn suna hanguwi a mura kanda ruwa ni nyiniyǝn.Chapter 22
1Fulla Bwilǝmriya Mwanttǝtǝ Fum-fumi tǝ me rǝ bariyu ka diye rǝ do, wu m'bǝrǝmo Yautangyi. 2Kǝ nǝbbǝ nigram ba nǝbbǝ tung jǝniya kagka Niyajiyuwun tǝn nǝb mularǝm ba soriyǝm a suga nyǝngkǝ ba ju Yesu rǝgǝng, bǝraki bǝn nwin tata nǝbbi.3 Chetan ka dǝgiya Yahuda Iskariyotiyu, kwan a mura kwau a jir bǝsu. 4 Yahuda di a yiga suga tǝn nǝbbǝ nigram nǝbbǝ tung jǝni a kagka Niyajiyuwung tǝn nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ torǝ kaita Niyajiyuwum nyǝnkǝ ba yagtǝn Yesu rǝga hanjimiyǝng.5 Hanjim ka nwi lǝmmang, ka nga go bǝtǝ ne chǝmmǝr hanguwung. 6 Hangu ka nga rǝ nyang, ka fau sirdǝ ba yagtǝn hangu rǝga hanjimi merǝ yǝmtang ka nǝbbǝngǝng.7 Kota mwantǝtǝ fum-fumi tǝ merǝ bariyu a laweng, a ko chin bwi nǝbbǝn bǝnglar da Yautangǝng. 8 Kǝ Yesu a tǝm Bitrus tǝn Yohanang, a suwe go, "Tǝ ya na tǝ yǝngna bǝmǝn gu bǝnǝn jau jǝni-jauriya Yautangyi wi, na nǝn nya nǝ jau." 9 Kǝn hanjim a gul hangu go, "Mǝ fau mo nǝn yigi nǝ kurabwi a lǝ?"10 Hangu ka ngatǝn na hanjimi go, "Tǝ kau su, tǝ dǝga bɨrki, bǝtǝ nya gu ni a dǝbe tur da hiyin. Tǝ fung yigira kaitǝ ba dǝgiwi. 11 Tǝ sotǝnna nigra rǝ kaihiyu to, 'Ni Mǝsari, "Kanda fubǝn wa le, gu bǝn jau jǝni-jaura Yautangyi nǝn mǝssarbǝ ba miyimwi?"'12 Ba nungǝn kan dǝ kuntan da jiyin dǝ yingna-yingnayin. Tǝ kurabǝmǝn bwi a gai." 13 Kǝ hanjim a diyang, a yiga nya wunǝ jɨni nyǝngkǝ hangu a sotǝn rǝgǝng. Ka kurabwi a jǝni-jaura Yautangyi a gaiyǝng.14 Fulla lauwun, ka chiro-chiroi tǝ nǝb tǝmrǝm ban gǝmǝng. 15 Ka sotǝnna hanjimi go, "Kǝmana ti furi rǝ kwani mo bǝnnǝn jau jǝni-jauriya Bwilǝmriya Yautangyi kin kǝ mǝnni no kunang. 16 Bǝrarǝ nyang mǝn sugǝmǝn mo, me bǝn kabwi jau bo, bera jiwu ba ribwi a dʊuttǝta Niyajiyuwi."17 Kǝ Yesu a dǝb chulleng, ka nǝngngatǝn wunnannǝng, ka suwe go, "Tǝ yu we, natǝ wutugo a jugǝr dan jǝnǝn. 18 Bǝraki kǝn sugǝmǝn mo, me bǝn kabwi no wai hiya inabiyu bo, yigira jii wu dʊutǝtta Niyajiyuwi ba bei."19 Ka dǝb mwantǝtǝ fum-fumi, a nǝngnga wunnanǝng, ka kǝra ne hanjimǝng, go, "Waiwe bwiya miyu wun nǝbǝn bǝra nǝn jǝn ni. Tǝ nǝngnga rǝ nyang na tǝ kǝmarǝ nǝn me." 20 Ka dǝb chulle bo a buk ka jǝni jauriyǝng, suwerǝ go, "Chulle we wa yǝm-burǝmi a mura dugǝm ba miyim, bǝn kwi bǝra nǝn jinǝm.21 Mǝnni tǝ kau su nyagu. Ni wu ba miyu nǝn ka kin a jǝni-jauri yaiye. 22 A chin bwi Yǝlla Niyu a di nyǝnkǝ mula rǝ gǝng. Mǝnni kunang a nihi ba miyu!" 23 Kǝ hanjim a su gulgara bwitan jiyuwung, ki nǝn wuna jugǝr dan jiyin ba nǝngnga dan swiyer dandǝki.24 Kǝn nya bunai ya nwigotangyi a jugǝr dan jiyǝn a ji ya wunan jiyu gǝ wu grai. 25 Ka sotǝnna hanjimi go, "Dʊbǝba nǝb ba yimbǝ Niyajiyuwum bǝ nen kunang nǝb ban jiyǝm, bǝrǝ kumni ta dʊutǝm mǝn bu mo nǝbbǝ rǝ gratǝ rǝ nyaguwiyǝm.26 Mǝnni kari ba chi nyang nǝn jǝn. Bukka nyangǝng, wu gra mura jǝniyu a chi nyǝra bwe, na wa li bagi wariguwi a chi wa yarmǝn yari a bagiyu. 27 Wunǝ ga li grate, wa chi-chi na betǝn rǝ jǝni-jauriyu ga, wa bǝtǝn rǝ jini-jaura guwi ga? Me wa chi-chi ya ganang ga? Mǝnni mǝn sugǝmǝn mo mu wa jugǝr dan jǝnǝn nyǝra rǝ wa nǝngnga swiyeri.28 Mǝnni jǝn tǝ bǝmtǝnna mi nyǝnkǝ mǝn ka mura bungorangǝng. 29 Kǝ nǝggǝn dʊute, nyǝngkǝ temiyu a ni dʊutǝ rǝgǝng, 30 go natǝ jau tǝ no a dʊutǝtta miyu, na bo bǝtǝ chiro dǝntǝltǝta miyu tǝ nǝngngatǝn dutta dugǝr tǝ kwau a jir bǝsuwum ba Israilam.31 Siman, Siman, yimmo, Chetan ka fau go gǝ nyan gǝ yʊgǝn nyǝra rǝ mim. 32 Mǝnni kǝn ruwa nyini bǝra nǝn mwe, mo nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyamǝm ba mung kari ba tǝso. A bukkǝn kawe bwiyǝng ki, ne kumni chitǝtta mu."33 Bitrus a sotǝnna hanguwi go, "Nigra, kǝn fum bwi bǝn fugǝn yigira jarǝm tǝn mura bwiyate." 34 Yesu a jautǝn go, "Mǝ sunǝn, Bitrus, kolong me ba dulga a wai ko we, bǝn jau buriya yǝmtang ka miyingi kali tǝ bwanbi."35 Kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "A fulla wu tǝmgǝnni tǝ me tǝnǝ swa, me jǝni jauriwe, me tǝnǝ lǝbǝrti, kǝtǝ buna gujiga?" Hanjima ngatǝn go, "Nen buna bǝ guji." 36 Ka sotǝnna hanjimi go, "Mǝnni ku nyanyǝngke, wu karǝ swa, a dǝb, rǝ swa jǝni jauriyu. Wu merǝ dampo a mi dukkan gǝng na suta kwan.37 Bǝraki mǝ sugǝmǝn mo, jiwun mula ji miyu a chin kwag a ribwi, 'Kǝn ke hangu a mura nǝbbǝ bwiram.' Bǝraki ji wun suwe a jiya miyuwi ka ribwi." 38 Kǝ hanjim a suwe go, "Nigra, jiga! Dampo tǝ tǝsu giye." Ka sotǝnna hanjimi go, "Ka switǝn."39 A bukka jǝni jauri rǝ yuwiyǝng, Yesu a diyǝng, nyǝngkǝ mitǝn wun, yigra Dǝbiya Zaituni, kǝ mǝssarbǝ ba gǝm a fung hanguwung. 40 Hanjim a lauwen, ka sotǝnna hanjimi go, "Tǝ ruwa nyini bǝrǝ bǝtǝ yarra bǝngorang."41Ka dimǝn na hanjimi nyǝra rǝ sumǝr da kwilangǝn, ka ruwa tǝm a ruwa nyiyǝng, 42suwerǝ go, "Tai, kǝn nga ki, dǝb mǝn wai chulle wa mi. Mǝnni men kǝmarang ka miying, a chi kǝmaranka mung."43 Kǝ we tǝmri a sutǝnne wa hanguwi a ji, ne kumni hangu. 44 Ka mura kunang deniyǝng, ka yigtǝn chǝllanǝng, rigiyangu ka yullo nyǝra rǝ gugulta dugumi yəra wura tǝm.45 A gun mǝnna nyini ruwaniyǝng, ka be gwa mǝssarbiyǝng, ka nya hanjim a dumǝng bǝra rǝ fur dǝ yulluwun, 46 ka gul hanjim go, "Wulla ma ki tǝ dara dumniyǝng? Tǝ guno tǝ ruwa nyini, bǝri bǝtǝ yar a bǝngorang."47 Ka mura yǝm a sutangǝng, kǝ kulǝn a jirtǝnneng, na Yahuda, kwan a mura bǝ Kwau a jir bǝsuwum, ga sitǝnne kag a hanjimi. Ka be rǝ do nǝn Yesuwung go na gǝ jilmatang ka yodai, 48 mǝnni kǝn Yesu a sotǝnna hanguwi go, "Yahuda, bǝn nǝbǝn Yǝlla Niyu nǝn jilmatang ka yodang ga?"49 A jii wu bǝ katǝn Yesuwum a chu ji nǝngnga bwiyuwung, ka suwe go, "Nigra, nǝn nǝngnga fini rǝ dampo ga?" 50 Kǝ kwannan jiyu a kamǝn su a bwira nigra nǝbbǝ tung jǝniya chǝriya Niyajiyuwi, ka mwemǝn suwa ka kankǝ nyangǝng. 51 Yesu a suwe go, "Ka switǝn." Ka mǝbra suwong ka gǝng,a kwara rǝ gǝng.52 Kǝ Yesu a sotǝnna nigra a nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum, na nǝbbǝ gram ba kan da chǝriyǝm, tǝn tabǝ ba be tautangnga giyǝm go, "Tǝ be tautang a niku ga, rǝ dampotǝ tǝn damte? 53 Jǝtukwang nǝn ka kin a kanda ruwani nyiyin, tǝ tai be. Mǝnni wai fula we nǝn wungǝni, na rǝ duʊtǝtta kumi."54 A tau hanguwung, ka di rǝgǝng, ka birawu nǝn hangu a kaita nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi. Mǝnni Bitrus ka fungerǝ hanjim pre. 55 A bukkǝ hanjim a mwa kǝrang a jugǝr da kayin gǝrǝng, Bitrus ka chi a jugǝr dan jiyǝn.56 Gu bwira wu chuwi ka chu hangu nyǝngka chiya kwetǝrei a kǝrangngi, ka kwitǝn kǝmtǝ kwar hanguwiyǝng ka suwe go, "Ni we ka tǝn hangu." 57 Mǝnni Bitrus ka jau buri, suwerǝ go, "Nyi, yǝmbǝ hangu." 58 Me rǝ langtangǝng, kǝ gu a chu hanguwung, ka suwe go, "Mu kumung mǝn kwan a mura hanjimi." Mǝnni Bitrus go, "Ni, me nǝm me."59 A bukka jii ya koi kwanǝng gu ni a kwaitǝn we suwerǝ go, "Yǝmbǝ nyam ni we ka tǝn hangu, bǝraki niya Galiliyu." 60 Mǝnni kǝn Bitrus a suwe go, "Ni, yǝmbǝ jiwu mǝn suweri." Rǝkwa-rǝkwang, hangu ka jiya yǝmǝng, kolong ka dulga.61 Wulga bwiyǝng, Nigra ka jiga Bitrus. Kǝn Bitrus a kǝma bwandǝ da Nigrang, da sotǝnna hanguwi go, "A lauwerǝ jiwu kolong ba dulga rǝgi ki, bǝn jau buriya miyu kali tǝ bwanbi." 62 Bitrus ka jir a tari, a tiwi deni.63 Kǝ nǝbbǝ torǝ Yesuwum ka nu nurǝn a bugtǝng. 64 Ka mǝra mǝn kǝmta hanguwi, ka sotǝnna hangu, su, "Yǝm yuwerǝm! Wunǝ ga ban?" 65 Hanjim ka suga yǝmni mwam a jiyan Yesuwi, bumǝn nǝn hangu.66 Jii wu tǝma silai, kǝ tabǝba nǝbbǝm a kura bwitǝng, rǝ nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum tǝn nǝb mularǝm. Ka di nǝn hangu a gwa dutiyǝng, 67 ka suwe go, "Ki mǝnnǝn Kristi ki, subǝmǝn." Mǝnni hangu a sotǝnna hanjimi go, "Sugǝmǝn ki, me bǝtǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam, 68 Ngulgǝn ki, meǝ bǝtǝ nga.69 Mǝnni jii a dǝb a kuwi yigira kagǝ, Yǝlla Niyu ba chiya kangkǝ nyang ka kumni ta Niyajiyuwung." 70 Kǝ hanjim warigu a suwe go, "Balli mǝ mǝn Yǝlla Niyajiyuwi ga?" Kǝn Yesu a jautǝnna hanjimi go, "Tǝ suwe to nǝn me." 71 Kǝ hanjim go, "Wulla ma ki nǝn farǝ butangnga bugǝn? Bǝraki kǝnǝn nwi a nyiyangu."Chapter 23
1Kǝ kulǝn warigu ka gun a be nǝn Yesu a kag kang Bilatusǝng. 2Ka su kǝbbarǝ hanguwung, suwerǝ go, "Nǝ nya ni waiwe dǝg nǝbbǝ ba nǝnnǝm a sei, dang nǝb rǝ netangnga chǝmmǝr durǝn Kaisari, suwerǝ bo go gǝnǝn Kristi, nidʊ.3Bilatus ka gul Yesu, "Mu mǝn Nidʊ wa Yahudawai ga?" Yesu a ngatǝna hanguwi go, "Mu mǝn suwe nyang." 4Bilatus a sotǝnna nigram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwung tǝn kulǝn da nǝbbǝn dǝ fungrǝ hanjimǝn go, "Nyabǝ ni waiwe rǝ daggi bwiran." 5Mǝnni hanjim a netǝn bǝ sǝmba, suwerǝ go, "Ka gug furna nǝbbi, nǝngngatǝn mǝsarang a nǝb a tǝmba Yahudiyam warigu, ji wa suwe wa Galiliyu lauwera gaiwe.6 Bǝrarǝ nyang Bilatus a nwi nyangnnyǝnkǝng, ka nǝngnga gulinǝng ki ni wai we wa Galiliyu ki. 7 A yǝm go wa dʊutǝtta Hiridusiyǝng, ka tung Yesu a gwan Hiridusing, a yulo hangu rǝ bwigo wa Urshalima a yai kotǝng.8 Hiridus a chu Yesuwung, ka nǝngnga bwilǝmri rǝ kwani, bǝraki ka lang farǝ chutangkan gǝng. Ka nwi jǝna mǝnnatangnga bwiyu yǝn hangu nǝngngari bǝnga farǝ go na gǝ chu. 9 Hiridus ka nǝngngatǝn gulǝnta Yesuwi mwam, mǝnni Yesu a ngatǝn bǝ guji. 10 Nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriyǝm Niyajiyuwum tǝn nǝb mularǝm ba soriyǝm ka sira rǝ jugtǝng, ne hangu bwiran deni.11 Hiridus tǝn nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ba gǝm a kǝbang hanguwun, ka nǝngnga tǝn nur, ka maitǝn duk ka yǝllǝntǝngǝng, ka jau go kabwi nǝn hangu a gwa Bilatusi. 12 Hiridus tǝn Bilatus ka ktuga chugote a wai kowe (hanjim nanu me bǝ nwigore)13 Kǝn Bilatus a buwowu nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwu tǝn nǝbbǝ gram na rǝ kulǝn da nǝbbǝn mwam, 14 ka sotǝna hanjimi go, "Tǝ berǝ niwa kag ka miyǝng nyǝra da ni wu swi nǝb go nǝngnga guji bwirai, tǝ chu, me nǝngatǝn gulǝnta kagkan jinǝngǝng, nya bǝ guji bwira kwan tǝ kǝbba ni waiwu rǝgi.15 Me we, Hiridus kǝgang a nyabǝ rǝ ge, bǝnga jabǝmǝnne hangu, tǝ chu, hangu a nǝngnga bǝ guji wa lau kǝ bǝn ju rǝgǝng. 16 Bǝrarǝ nyang mǝn ne wungrang, na jamǝn kang."17 A chi kwag a Bilatusi a jǝgtǝnnǝ wa Yahudawa ni ya jarǝmi kwan. 18 Kǝ hanjim a sum wurtǝ wariguwung, suwerǝ go, "Tǝ dimǝn rǝ niwa gwe, na tǝ jamǝn kang a Barabasi!" 19 Barabas niwu mǝnna maiya jarǝmi bǝrarǝ bwigata murga mura tǝmmi na rǝ jutang ka niyǝng.20 Bilatus ka sotǝn yǝmma hanjimi go, farǝ go jamǝn kangnga Yesuwi. 21 Mǝnni hanjim ka sum wurte, suwerǝ go, "N'yuwa hangu, n'yuwa hangu a riyang yuwarang." 22 Ka sotǝn yǝmma hanjimi kǝn bwanbiyǝng go, "Bǝra wulai, ji bwira nyǝnǝ ni waiwa nǝngai? Nyabǝ guji wa tau wu bǝn mwetǝn dutǝtta bwiyati rǝgi. Bǝrarǝ nyang buk kǝn nǝngngatǝn sǝmbiyǝng, ki bǝn jamǝn kang."23 Mǝnni hanjim ka sitǝn na yǝmba jiyǝm guggo jita ji, farǝ go yuwa hangu a riyang yuwarang. Yǝmba jiyǝm ka wu furiyan Bilatusi. 24 Kǝ Bilatus a nga nengnga nyǝngkǝ hanjim farǝ gǝng. 25 Kǝ hangu a jamǝn kang a wun hanjim fari, ni wu dǝga jarǝm bǝrarǝ bwigati dǝb tǝmmi na rǝ jutang ka niyǝng. Mǝnni ka yagtǝn Yesu a hanjimi nyǝnka faurǝ gǝng.26 A jiwu hanjim a diya nǝn hanguwi, ka chiga tǝn gu ni wa Siriniyu, bǝrǝ mo Simani, bera bɨr, ka titǝn riyang yuwaranghǝng a nihi go dǝb na fungrǝ Yesu.27 Kulǝn da nǝbbǝn mwam deni, na nyim bǝ tiro wite bǝra kunang kǝ hangu murǝng, kǝ fungrǝ Hangu. 28 Mǝnni a wulgatǝn bwi ya hanjimiyǝng, Yesu ka suwe go, "Yubǝbba Urshalimam, tǝ du witǝ bǝra nǝn me, mǝnni tǝ tiwi bǝra dutǝttan jǝnu na bǝtǝm ba jinǝm.29 Tǝ chu, kotǝ ka bere yi hanjim ba suwe go, 'Dǝgtangnga kang a chiya nyimbǝ bǝllǝmtǝm tǝn ba bǝmǝn buwung, na yutǝtta nomǝn bǝwi.' 30 A fulahi ki hanjim ba sotǝnna dǝbte go, 'Yartǝnna nǝnni,' na hǝllani go, 'Mǝra bǝn.' 31 Bǝrakǝ nǝngngatǝn jǝni yaiye a jii wu ritǝ ka butǝtti rǝ waniyu ki, wulǝ ba nǝngnga bwi a jii wu ba kusai?"32 Bagi nǝbbǝ bwiram bǝsu, kǝn diya nǝn ji tǝn hangu mo nan yigi juwo.32 Bagi nǝbbǝ bwiram bǝsu, kǝn diya nǝn ji tǝn hangu mo nan yigi juwo. 33 A be gun bǝra mo Kukka Gummiyǝng, ka kwai hangu a riyang yuwarang tǝn nǝbbǝ bwirahǝm, kwan a kankǝ nyang ka hanguwung rǝ wu kwani a kankǝ gwilang, 34 Yesuwa suwe go, "Te miyu, yunotǝn na hanjimi, bǝraka yǝmbǝ jǝni yi nǝngngari." Ka wutugo dutǝttan guwung, a juwiya saurangngi.35 Nǝbhǝm ka sira-sirai jiga nyǝnkǝ nǝbbǝ gram nǝngnga tǝn nur gra hanguwiyǝng, suwerǝ go, "Hangu ka jǝg bagi. A jǝg durdan gǝn, ki hangu gǝnǝ Kristi wa Niyajiyuwi ki, wun samǝn-sawiyu."36 Nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm rǝ kǝgin ka nǝngnga tǝn nur, kwartǝnere rǝ do, nǝrǝ hi mug-rǝ-mugi, 37 suwerǝ go, "Mǝn nidʊwa Yahudawaki, yiya durdamun." 38 Kǝn mulatǝn bwamǝr titǝnna durdan hanguwun mo, "WAI WE NIDƱ WA YAHUDAWAI."39 Kwan a mura nǝbbǝ bwiram bǝn yuwa kin a riyang yuwarangǝm, ka sotǝn yǝmbǝ bwiram a hanguwi, suwerǝ go, "Mwe me mǝnnǝn Kristi ga? Jǝg durdan mun na nǝn." 40 Mǝnni kǝ wu kwani a mwilatǝn a hanguwi suwerǝ go, "Me mǝn nwi tatta Niyajiyuwi, nyǝnkǝ mwe gǝmǝn duttǝtǝ kwani tǝn hanguwun ga? 41 Kǝ nǝn dautǝn wa duttǝta nǝnu, bǝraki nǝn no kunang ka dautǝn wa jǝni nǝn nǝngngai. Mǝnni ni we a nǝngnga bǝ guji bwira."42 Kǝ hangu a suwe go, "Yesu, kǝma nǝn me a jii wu bǝn dǝga dʊutǝta muwi." 43 Yesu ka sotǝnna hanguwi go, "Yǝmbǝ nyam mǝn sunǝn, ko kuwi nǝn kakin a kaita Niyajiyuwi."44 Rǝ jugǝr da konǝng, kǝ tǝm warigu a nǝngnga kumǝng yigira cǝni ya koi tǝ bwanbi rǝ yuwi, 45 nyǝnkǝ kwetǝrei ya koi a siyǝng. Kǝ dukkǝn kwai ya kanda nyini ruwaniyǝn a yuro rǝ jugǝr a dǝbe wa ji bera tǝm.46 A ti wi rǝ kumniyǝng, Yesu ka suwe go, "Tai, kǝn nǝbbǝn yum ba miyim a kangka mung." A suwe nyangǝng, ka bwiyang. 47 Nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a chu jiya nǝngnga bwiyuwung, ka ne gratǝ Niyajiyu, suwe rǝ go, "Yǝmbǝ nyam ni we wu tǝm ji nyai."48 A jii wu kulǝn a kura bwita jiyu a chu jiwa nǝngnga bwiyuwung, ka wulga bwitǝ barǝ furniyǝng. 49 Mǝnni nǝb ba yǝm hanguwum, rǝ nyim ba funge wa Galiliyim, ka sira wu prere, jǝga wurǝ jǝni nǝngnga bwiyu.50 Mǝn ka gaiyǝng, gu ni wun bǝrǝ mo Yusufuwi, ka mura nǝbbǝ gram ba Yahudawam bǝ mwiya duttǝm, ni nya wu me bǝ farǝ ji bwirai. 51 Ni waiwe a ngabǝ rǝ jiwu hanjim a nǝngngai), a jǝre wa gun bǝrǝ mo Arimatiyai, a mura bɨrda Yahudawan, nanu bǝ yamen dʊutǝtan Niyajiyuwung.52 Ni wai we, ka yiga gwa Bilatusi go, nǝgǝn bwi yan Yesuwi. 53 Ka sǝge bwihi a tǝmǝng, ka mǝblotǝn dʊk kǝ kwauwungǝng, ka dǝg a su wa haro muriyǝng, wu dǝgmǝn bǝ niwi.54 A nya Ko wa Kuratang a bwiyu, ko Gǝriya Yahudawai ka nǝngnga wu rǝ do. 55 Nyim, ba diyawu tǝn Yesuw a Galiliyǝm, ka chi fungrǝng, ka chu su hi na rǝ nyǝnkǝ ti bwihi rǝgǝng. 56 Kǝ hanjim a kabwiyǝng, ka yingna jǝni mǝtǝ-mǝtǝying rǝ nung swarang. Ko Gǝriyu a beng kǝ hanjim a gǝrmǝn nyǝnkǝ sori a suwe rǝ gǝng.Chapter 241 Rǝ yawi swiri, a ko rǝ jiguwi a nyibiyu, ka be suu hi rǝ jɨni mǝtǝ-mǝtǝ ya nǝngngai. 2 Hanjim a be nya kǝn bǝlmǝn werdǝn mǝra su hi rǝgǝn. 3 Hanjim a dǝgiyǝng, mǝnni a nyabǝ bwiyan Nigra Yesuwi.4 A nyangǝng, hanjim ka mǝnna buntǝ, nǝb bǝsu ka jirtǝne wa hanjimi rǝ dutǝ kwau kǝlbare. 5 Tattǝ ka ma nyimhǝm na kuro duta tǝmǝng, ka sotǝnna nyimhǝm go, "Wulla ma ki tǝ farǝ ni rǝ yumi a mura ba bǝtǝro-bǝtǝroyimi?6 Hangu me gaiwe, ka gun!Tǝ kǝma yǝmba sugǝmǝnǝm jiwu tǝ ka Galiliyu, 7 ba suwe go bǝn nǝbǝn Yǝlla Niyu a kang ka nǝbbǝ rǝ jǝni bwirayim a kwai ya riyang yuwarang, mǝnni bukka kotǝ tǝ bwanbiyǝngki, ba gun bo."8 Nyimhǝm ka kǝma bwanttǝta hanguwi, 9 ka diyamǝn na suhiying ka yiga sotǝn jǝni yaiyǝ warigu a mǝssarbǝ bǝ kwau a jir kwanǝm na bagi bǝ kaigiyǝm warigu. 10 Maryamu Magdaliya, Yuwana, Mariyamu ne Yakubuwi, na rǝ bagi nyim bǝ ka kinǝm ka yigi ya sotǝn jǝni yaiya nǝb̂ tǝmrǝm.11 Mǝnni nǝb tǝmrǝm a dǝb yǝmhǝm da merǝ fini, a nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam a yǝmba nyimhǝmǝng. 12 Rǝ nyangngi Bitrus ka gun, a mwa yǝgira suu hi, a dǝg dur a jiga muriyǝng, ka chu duttǝtə mǝnna mǝra hangu rǝgi gǝn kwan. Kǝ Bitrus a di a kaitanguwung, mǝnna buni rǝ jiya nǝngnga bwiyu.13 A kohi bǝsʊ a mura hanjimi ka yom yigira muri wun bǝrǝ mo Imawusi, preri yangu tǝn Urshalima ka lau mel kwan. 14 Hanjim suga yǝm a jǝna nǝngnga bwi a jugǝr dan jiyǝni.15 Nyǝngkǝ ba hanjim ka bugorǝ na gulgari, Yesu rǝ bwigo ka lauwe hanjim ka diya kin.
16Mǝnni kǝmtan jiyu ka mǝra bwi a dǝmǝn ba jǝgga hangu.17 Kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Tǝ suga wullai nyǝnkǝ tǝ yigi yomǝng?" Hanjim ka sira gai kata kiya-kiyai. 18 Kwan na jiyu, wun bǝrǝ mo Kiliyobasi, ka jautǝn go, "Mu mǝn kwan a Urshalima wa yǝmbǝ jǝna nǝngnga bwi a gaiya yai kotǝ yi ga?"19 Yesʊwi sotǝnna hanjimi go, "Yǝnǝ jɨni?" Kǝ hanjim a ngatǝna hanguwi go, "Jǝna nǝngnga bwi nǝn Yesʊ wa Nasaradi, wu nanu ni wu yuwe yǝmi, rǝ kumni a nǝngnga tang a jǝniyu rǝ sutang a yǝm a kag ka Niyajiyuwung tǝn kag ka nǝbbǝng. 20 Rǝ nyǝnkǝ nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum tǝn nǝbbǝ gram ba nǝnnǝm a nǝbǝn hangu go ju na yuwa riyang yuwarangǝm.21 Mǝnni nǝn ti furi no gǝ na ba jǝg Israila. Nǝn nyang, a bukkangǝng warigu, ko kuwi bwanbi a jǝna nǝngnga bwiyu.22 Mǝnni bo, bagi nyim a mura nǝnni ka nǝbǝn mǝnnatang a buni, nyǝnka yiga su rǝ tǝm silanǝmǝng. 23 A chi hanjim a nyabǝ bwiyangu a gaying, kǝ hanjim ka be, suwerǝ go kǝtǝ chu churang ka weni tǝmriyəng ba sugəmǝn go ka rǝ yumǝng. 24 Bagi nǝb bǝna nǝ nu ki nǝm a yiga suhiying, a nya nyang nyǝnkǝ nyimhǝm a suwerǝ gǝng. Mǝnni a chu bǝ hangu."25 Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Mɨta nǝbi na bǝ furna bǝtǝrom bǝrarǝ bunai a nǝbǝntang a yǝmbǝ nyami a jiwu nǝb bǝ yuwe yǝmi a suwei! 26 Suwe bǝ mo a chi kwag Kristi a no kunang ka jǝnni yaiyǝng, na du a dǝga gratǝtangu ga?" 27 Ka su we nǝn Musan yigira nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm, kǝn Yesu a jiggatǝn jǝnni warigu yǝn suwe aji ya giyuwi.28 Hanjim a lauwe rǝ do rǝ muriyǝng, a gun hanjim yigiwi, kǝn Yesui a nǝngnga da bǝ su suwung. 29 Mǝnni kǝ hanjim a chǝlla hangu dǝniyǝng, sotǝnnǝ go, "Tǝnǝn chi kin, bǝraki yu kǝ mawure ko ka nǝngnga rǝ do digitang." Bǝrarǝ nyang kǝn Yesʊ a di go na tǝ chi tǝn hanjim.30 Mǝn ka gaiyǝng, na Yesu a chiya jǝni jauri tǝn hanjimǝng, ka dǝb mwan dǝ fum-fumǝn də merə bariyən, a kǝttǝlang, ka ne hanjimǝng. 31 Kǝ kǝmtan jiyu a wumomǝn bwiyǝng, kǝ hanjim a yǝm go nǝn hanguwung, ka lemǝnna hanjimǝng. 32 Kǝ suga ra bwitan jiyu go, "Furna na nǝnnu a mǝga bǝ bwi ga, a nyǝnkǝ hangu subǝmǝn yǝma juwi na ke bǝmǝn waniyǝng ga?"33 Ka guno wai fulahiyǝng, ka kaubwi a Urshalimang. Hanjim a yiga nya mǝssarbǝ bǝ kwau a jir kwanǝm a kura bwi tǝn nǝbbə ka kin a gu kwaniyǝm, 34 suwurǝ go, "Nigra ka gun bǝ nyam, ka jirtǝna Simani." 35 Ka sotǝn jǝna nǝngnga bwi a juwiyu, tǝn nyǝnkǝ Yesu a nʊng dur da gǝn hanjim rǝgǝng a gwa kǝtǝlatang a mwan dǝ fum-fumǝn də merə bariyən.36 Hanjim ka suga jǝni yaiyǝng, Yesu ka jirtǝne wa jugǝr dan jiyǝn, ka sotǝn go, "Chim bǝ lǝmangǝm a chi nǝn jǝn." 37 Mǝnni wuna jiyu ka ləmma tattǝ, lungtǝnǝ go tǝ chu chəngu.38 Yesu ka sotǝnna hanjimi go, "Wulla ma ki furnan jǝnu a da bǝng? Wulla ma ki tǝ nǝngnga gulǝnta furniyǝng? 39 Tǝ chu kana miyu rǝ nana miyu, tǝ yǝm to nǝ Me rǝ bwimi. Tǝ mǝbrai na tǝ chu. Bǝraki we merǝ namte rǝ kute, nyǝnkǝ tǝ churǝ mǝ karǝgǝng. 40 A sotǝn nyang nyǝnkǝng, ka nung hanjim kanangu tǝn nananguwung.41 Ba hanjim a nǝbbǝn bǝ yəmbə nyam bǝrarə furdǝ kwauwun, rǝ mǝnnatang ka buniyəng, kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Ka tǝnnǝ jǝni jauri ga?" 42 Kǝ hanjim a ne hangu la fufuwiyu wung. 43 kǝn Yesuwa yuwung, a jau a kag ka hanjimǝng.44 Kǝ hangu a sotǝnna hanjimi go, "A fulla wu nǝn ka kini, kǝn sugǝmǝn mo jǝni warigu mula a mura soriyan Musaiyu na rǝ yǝmba nǝbbǝ yuwe yǝmǝm,na rǝ ya Fitǝi a chin kwag a ri bwi.45 Ka wumtǝn furnan jiyuwung, go na hanjim a nya jǝgga ji wani suwe ri. 46 Ka sotǝnna hanjimi go, "Kǝn mula nyang nyǝngke, mo a chin bwi Kristi a no kunang, na gun na bwiyate a kon bwanbiyu. 47 Wautanga yǝmba butang a kangǝm tǝn yǝnotangnga jǝni bwirai a gusǝte warigu a mura dundan gǝn a mura nyabtǝ dang-dang, a su wa Urshalima.48 Tǝn nǝbba bu buk a jǝni yaiyǝm. 49 Tǝ chu, kǝmən tungǝmǝnne yǝm burǝm bǝ Temiyu a swimǝnəm. Mǝnni tǝ yam a mura bɨrhǝn, yigira jiwu bǝn mǝragǝn rǝ kumni tǝ ba suwe wa jiyu."50 Kǝ Yesu a jir nǝn hanjim yigirǝ rǝ do a Baitanyang. Kǝ hangu a gugo kanangu a jiyǝng, ka dǝgtǝn kang a hanjimiyǝng. 51 Mǝn ka gaiyǝng, a jiwu hangu dǝgtǝn kang a hanjimǝng, ka du hanjim kǝn dəb hangu yigira jiyǝng.52 Bǝrarǝ nyang kǝ hanjim a ne gratǝ hanguwung rǝ ruwani nyini, ka kaubwi a Urshalimang rə bwilǝmri deni. 53Jutǝkwang ki hanjim ka jau kag rǝ yǝgitang a kan da ruwani nyiniyǝng, dǝdtangnga Niyajiyu.John
Chapter 1
1Rə jigʊwʊng ka Bwan we, Bwanhən nanʊ tən Niyajiyʊ, Bwanhən Niyajiyʊ. 2Dande, Bwan hən, nanʊ tən Niyajiyʊ rə jigʊ. 3Nəngnga jəni warigʊ a gwan hangʊwi, na me na hangʊ ki merəji nəngngai wu nabən nəngngai.4 Yuum nanu wa hangʊwi, ban yuum nanu gən kwetərei ya niyu. 5 Kwetərei hi ka yən na mura kum, mənni kumhi a dəmən ba məra.6Karə ni wu təmme wa gwa Niyajiyʊwi, wu dun da gən mo Yohanai. 7A be nyəra ni wuba bʊ bukka kwetəre hiyuwi, go na nya nəb warigu a nəbən yəmbə nyam a gwa giyu. 8Yohana na nubə gən kwetəreihi, mənni na be go nagə bʊ bukka kwetərehiyʊ.9Kwetərehi gən wu nya wu naba be mura gusəti na ba yən nəb wariguwi.10Hangu nanu a mura gusətə taite, gusəti nəngnga gwan hanguwi, mənni gusəti a yəmbə Hangu. 11A be gwa nəbba gəmi mənni nəbba gəm a yəbə hangʊ.12Mənni nəb mwam ba yu hanguwum, ba nga rə dun da gənəm, hangu ka ne sər a yulo bətəm ba Niyajiyuwum, 13bən bu me a gwa dʊgʊmiyəm, me gwa bwiyʊwi, me gwa kəmmarang ka niyəngngi, mənni ya gwa Niyajiyuwi.14Bwan hən dande ka yulo ni a chiya mura nənni. Kənən chu gratətangu, gratəta chi ta ni gən kwan wa diye wa gwan Tei, a ri rə nəttətən dautən bə wi na yəmbə nyam. 15Yohana ka suwe yəm a giya ji go, "Waiwe gə wun sugəmən yəmwi mo, 'Niwu bera bukka miyəngngi ka li rə grate, bəraki hangu wa kak ka miyəng.'"16 Bəraki a ritang ka gəng warigu wa nənnu kənən yu nətəttən dautən bə wi a jiya nəte. 17Bəraki sori a be kang ka Musang. Nətetən dautən bəwi tən yəmbə nyam a be a kang ka Yesu Nijəgriyəng. 18Merə gu ni wa chumən Niyajiyuwi ba baniyu. Ni kwan a chumənwi, Niyajiyu rə bwigo, wu ka kəngka Tayəng, ka dəg yəm Hangu.19Yəmba Yohanam gən ba butangnga a bugən jiwu Yahudawa Urshalimai a təm nəbbə tung jəni a chiriya Niyajiyuwi tən Lawiyawatəm go gulgimənne hangu, "Mənnǝ wune?" 20Kə hangu a ngatənəng kwetereng, me buriwe, mənni jautən go, "Me mən Nijəgri." 21Kə hanjim a gul hangu go, "Mənnə wunə gi? Mənnə Iliya ga?" Hangu go, "Me mən nənge." Hanjim go, "Mən ni yuwe yəmi ga?" Ka ngatən go, "O'ong."22Kə hanjim go, "Mənnə wunə gi, na ba nən yəm ji bənə sotǝn na nəb ba təmbənem? Mən suwe mo mənnə wune?" 23Hangu go, "Mən jirdə nəngnga buwong a mura saiyəng: 'Tə yəngna juwi ya Nigrai ya si sab,' nyəngkə Ishaya suwerəgəng."24Na nya karə bə Farisawata təmem. Ka nəngnga tən gulən na hanguwi go, 25Ka nəngnga tən gulən ka sotən a hangʊwi go "Me mən Nijəgri, me mənnən Iliya, na me mən ni yuwe yəmi ki, wula ma ki mən nǝngngatən batisma nəbbəng?"26Yohana ngatənna hanjimi suwerə go, "Mə nəngnga gəmən batisma nən hi. Mənni, ka ru wa si a jugər da jənən wutə yəmbi. 27Hangu gu wu ba be bukka miyəngngi. Dautən bə kumən dutǝta ləbbərtanguwi." 28Nəngnga jəni yaiye a Baitaniya a yawur da Urdunyən gu Yohana nǝngnga batismai.29N'da jirəng kə Yohana chu Yesu bera gwa giyuwung ka suwe go, "Tə chu, bənglar da Niyajiyuwun də dəbmən jəni bwiraiya gusətiyən! 30Waiwe gun sugəmən mo, 'Niwu beri ka li rə grate, bəraki hangu wa kak ka miyəng.' 31N'yəmbə hangu, mənni a chi nyang mo na nung hangu Isra'la (n’be mən nǝngngatən batisma nəb nən hi."32Yohana ka bu buk, suwere go, "Kən chʊ We suwera korǝn nyəra muglo, ka chi ya hanguwiyəng. 33Jəggabə hangu, mənni wa təmmiye go nǝngngatən batisma nǝb rə hiyu, a swimən go, Wunǝ wun chu We səge bwi na chitǝn na giyu ki, gən ni wu ba nǝngngatən batisma nəb rə We Yulgoiyu.' 34Kən chu, kən bu buk, mo Hangu gən Yila Niyajiyuwi."35A nyang bo, təm a silang, Yohana ka səssi tən bəsu a mura bwiranəm ban gəm, 36hanjim ka chu Yesu yorəng, kən Yohana suwe go, "Tə chu, Bənglar da Niyajiyuwun!"37Bwiranəm ba gəm bə bəsuwəm ka nwi yəm bambə Yohana suwem, ka fung Yesuwung. 38Yesu a wulga bwiying na chu hanjim fungərəng ka sotəna hanjimi go, "Wulai tə fari?" Hanjim a jautən go, "Rabbi (wul ki bə suwe go 'Ni məsari'), mən chiya le?" 39Ka sotənna hanjimi go, "Be na tə chu."Kə hanjim a bə chu gun hangu chiwiyəng; Kə hanjim a chi tən hangu a wai ko hiyəng, bəraki ji a ko ka lau kwʊ.40Kwan a mura bwiranəm bəsu ba nwi Yohana suwe yəm na fun Yesuwum nən Andrawus, chiya Siman Bitrusi. 41A nya chiyangu Siman rə jəgu ka sotənəng go, "Kənən nya Nijəgri" (wu wulga ki mo, 'Kristiyu'). 42Ka be nən hangu wa gwan Yesuwiyəng. Yesu a jəga hanguwung ka sotən go, "Mənnən Siman Yəla Yohanai. Bən bən mo Kefas" ('Bitrus').43N'da na jərəng a jiwun , Yesu farə go gə diya Galiliyəng, ka nya Filibusəng ka sotən go, "Fungngiye." 44Filibus wa jəre wa Baisaidai, bərda Andrawus tən Bitrusəng. 45Filibus ka nya Nataniyel, ka sotən go, "Ni wu Musa mula yəmban gəm a soriyu tən nəbbə yuwe yəməməm-kənən nya hangu: Yesu yəla Yusufuwi, wa Nazaredi."46Nataniyel a sotəna hanguwi go, "Ka guji nya ba jire wa Nazared ga?" Filibus a sotəna hanguwi go,: "Be nan chu." 47Yesu a chu Nataniyel betənerəng ka suwə go, "Tə chu, ni nya wa Isra'ilai, wu merə julaiyu!" 48Nataniyel a sotən go, "Nəngnga mo nyənne kən yəmiyəng?" Yesu a nga ka sotəna hanguwiyəng go, "Kən chun, kə mənna du Filibus bənneng, a dəlda riyang ka jaurangəng."49 Nataniyel a jautənəng go, "Ni məsari, mən Yəla Niyajiyuwi! Mən Nidʊ wa Isra'ilai!" 50 Yesu ka jautəna hanguwi go, "Bərakən sunən mo, 'Kən chun a dəlda jaurangənnəm,' kən nəbbən yəmbə nyam ga? Bən chu jənni kuntai ya li yaiyi." 51 Mənni ka sotən go, "Bə nyam, bə nyam, mən sunən mo, bən chu ji a wummən wuwi bwi, na rə weni təmri ya Niyajiyuwi gwire na səgebwi ya jiya Yəla Niyu."Chapter 2
1A bukka kotə tə bwanbiyəng, ka natəwe a Kana wa mura Galiliyu, ne Yesuwi ka gai. 2Yesu tən bwiranəm ban gəm kən təmtəne mo ya a nattə hi.3Hi ya inabiyu a jəyəng, kə ne Yesuwi a sotəna hanguwi go, "Hanjiyəm merə hi a inabiyu." 4Yesu a jautən go, "Nyi, wula ma kən be miying? Fula bən su swiyer da mənni a lauwebə fu." 5Ne hanguwi a sotən a bwiranəm go, "Ji hangu ba sugəməni, tə nəngnga."6A nya ka gutətta hiyu ta wetti tə nukkun tə Yahudawa nəngnga fini rəge a tuməntangi a fula bwiləmriyu, ta lau nyusənte tə təsu yəgira tə bwanbiyu. 7Yesu a sotəna hanjiyəmi go, "Tə riro gutti rə hi."Kən hanjim a riro lauwewa nyinəng. 8Ka sotəna bwiranəm həm go, "Tə mawe natə ne nigra nati." Kən hanjim a nəngngang.9Nigra nati ya nwi hi wuka yulowa inabiyuwung, a yəmbə gwa jərewi (mənni bwiranəm ba mawum ka yəm). Ka buwe bweli nəngnga natiyəng 10ka sotən go, "Wunə ni ki bə ne hi ya inabiyu wu nya nəb fu kadʊ a bale rə wʊ me ləmangi bukkə nəb a rərang. Mənni tə du wu ləmangi rə buk bera ku nyangke."1111 Wai jiya mənnatang a buniyu wu rə jiguwi Yesu a nəngnga Kana wa Galiliyu, ka nʊng gratətanguwʊng, kə bwiranəm ban gəm a ne yəmbə nyaməng.1212 A bukka nyangəng, kən Yesu, tən nengu, chitəttangu, na bwiranəm bangəm a diya Kafarnahuməng, ka chi kotə bani ya gaiyəng.13A nya bwiləmra Yaurangi ya Yahudawai ka nəngnga rə do, kən Yesu a diya Urshalimang. 14A nya nəbbə miro təngatə, tə mate, na patəpatə, rə nəbbə fulgo chəmtəm a chiro gai.15Ka kəssə səmbi a duttiyəng ka ka hanjim a jəromənna gwa nyini ruwaniyu wariguwung, narə matəhi tən təngate. Ka wusəla chəmtətanjiyuwung tən tamsərtətan jiyu. 16Bə miro patəpatəm, ka sotən go, "Tə dəbmən jəniya gwe. Kari bətə dəg kaita Temiyuwi a yulo banduwa."17Bwiranəm ba Hanguwum ka kəma go mula-mulai mo, "Nuggən da kaita muwun ba jau furiya miyu." 18Kə nəbbə gram ba Yahudawam a jautənəng, sotənə go, "Wullai Ji bən nungbənni na ba nən nəbən yəmbə nyam a jəni mən nəngngariyu?" 19Yesu a jautən go, "Tə nyəng gwa ruwani nyiniyuwe, a mura kotə tə bwabiyəng bən guk a səssi."20Kə nəbbə gram ba Yahudawam a suwe go, "Mutang ka kandəng ka dəb jətə furtəgwar a jər tə nukkun, mənni mo bən gug a mura kotə tə bwanbi no?" 21Mənni, hangu bə su yəm a bwiyangu." 22A bukkəng gug hangu a bwiyatəng, bwiranəm ban ngəm ka kəma go hangu ka suwe nyangngəng, ka nəbbən yəmbə nyam a wangəng tən yəmbə Yesu a suwem.23 Hangu ka Urshalima a bwiləmra Yaurangiyəng, nəb mwam ka nəbbən yəmbə nyam a dundang gən, a jəwu hanjim a chu wuloni yə hangu a nəngngai. 24 Mənni Yesu a ngabə nə hanjim bəraki ka yəm hanjiyəm warigu. 25 Bəraki me bə farə go gu ni a sugəmən nyəngkə ni ka rəgəng, bəraki ka yəm jiwu ka furi a niyu.Chapter 3
1Ka rə gu ni wa Farisawai n'bərə mo Nikadəmosi, nigra Yahudawai. 2Nihi waiwe a be gwan Yesuwi rə kum ka sotənna hanguwi go, "Nigra, kənən yəm no mən ni məsari wa diye wa gwan Niyajiyuwi, bəraki merə ni ba nəngnga yai jəni ya wukoni yə nəngngai na me kin tən Niyajiyu ki."3Yesu a jautəna hanguwi go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, a chin bwi kabi bən bu ni ki, me ba dəga dʊʊtətta Niyajiyuwi." 4Nikadəmos a sotəna hanguwi go, "Ba nəngnga go nyəne ki kabi bu ni ka yuwi? Me ba kabi ya dəga furda nenguwun na nya bu kə suwung, ba nəngnga bwi ga?5Yesu a ngatən go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, a chin bwi bu ni ka hiyəng tən ka Weng, me nə nyangki, me ba dǝgga dʊʊtətta Niyajiyuwi. 6Jiwun bu a bwiyu wa bwiyu, jəwu bu a Wei wa wei.7Kari bən mənna rə buni nyəngkə sunən mo, "A chi kwak kabi bənəng.' 8Səmba bə gu bwi yəgira gwa chu rə sərwi; Bən nwi jərdangən, mənni yəmbə gwa jərewi yəmbə gʊ yəgiwi. Nə nyang rə niwu n'bu ka Weng."9Nikadəmos a jautən a sotənna hanguwi go, "Yai jəniye ba nəngnga bwi go nyənne?" 10Yesu a ngatəna hanguwi go, "Mən ni məsatənna nəb ba Isra'ilami, mənni yəmbə yai jəni yaiyə ga? 11Yəmbə nyam, yəmbə nyam, kəmən sunəne, nən suwe jiwu nə yəmi, nə butən buk a jiwu nən chuwi. Mənni jən me tə ngarə rə yəmba nənnǝm.12N'sugəmən yəmba gusətəm na tə nəbbənbə yəmbə nyam ki, ba nəngnga bwi go nyəne ki tə nəbbən yəmbə nyam nyəngkə bən sugəmən yəmba jini jiyəm? 13Merə wa gwimuwa jiyu a dimənna wa suwe wa gaiyu-Yəla niyu.14Nyəngkə Musa gug so rəga ji a saiyəng, ba tau kwaggi Yəla Niyu guk a ji, 15na nya nəbba nəbbən yəmbə nyam a giyəm a nya yum bə kuri kwangngəm.16Bəra yodai wu Niyajiyu a nəngngatənna gusəti, a gwa nəbbən Yəlangu rəgi, go na wunə ni wa nəbən yəmbə nyam a gwan giyu kari ba bwiya mənni a nya yumbə kurikwangngəm. 17Bəraki Niyajiyu a təme bə Yəliyangu a gusəte go na nəngngatən duuta gusəte, mənni go na gusəte a nya jəgrang a gwan giyu. 18Wa nəbbən yəmbə nyam a gwa hanguwiyu merə duute. Wa nəbbən bə yəmbə nyami kən mwetən duute bəraki a nəbbən bə yəmbə nyam a dunda Yəla Niyajiyuwun.19Jiya be rə duuti, kwetərei ka betəna gusəte, mənni nəb ka yotən da kum ka li akwetərei bəraki swiyər da jiyən də bwiran. 20Bərarə ki wunə ni a nəngnga ji bwiraiyu ka kwila kwetərei me ba be a gwa kwetərei kari jəni bwiraiyangu ba yən bwi. 21A nyangngyi, ni wu nəngnga jiya yəmbə nyami ba be a gwa kwetərei go na swiyer də gə nəngngarən a nya chutang na yəm mo swiyerhən da Niyajiyuwun."22A bukka nyangngəng, Yesu tən bwiranəm ban ngəm ka diya təmba Yahudiyam. Ka dəb fula gai tən hanjim nəngnga batisma. 23Yohana rəkəgang ka nəngnga batisma a Ainʊn do rə Salim bəraki ka hi mwam a gai. Nəb ka yəgira gwa hanguwi nəngnga batisma, 24bəraki a nya lambə mai rə Yohana a jarəm.25A fulla hi buri ka gun a jugər da bwiranəm ban Yohanam tən gu ni Yahudawa a jiya sori ya tuwaməntangi. 26Hanjim ka yiga a gwan Yohanai a sotən go, "Ni məsari, ni wunanu natə nu kwang a yawurda La kunta Urduniyuwe, wun suwe yəm a giya jiyu, chu, ka waitən hi ya nəb, nəb warigu ka diya yəgira gwan hanguwi."27Yohana jautən go, "Ni me ba dəmən a nya guji wun newuba jiyu." 28Bətə dəmən tə kəma ki kən sugəmən mo, 'Me mənən Kristi', mənni nyangə, n'təmiye mo suwe wa kak kan ngəng.'29Bwiwi hi wa bweli rə natiyu. Ku chugo bweli rə nati wa sisiyu na nwirə hanguwung, wa mura furdə kwauwun bəra jərda bweli rə natiyən. Nə nyang, furdə kwauwun da miyən ka ri. 30A chin kwak hangu a yəgtən bwi, mənni me a chi kwag mamən bwi.31 Hangu wa suwe wa jiyu ka li warigu. Hangu wa gussəti, wa gussəti, bə su yəm a jəna gussəti. Hangu wa suwe wa jiyu wa jita wariguwi. 32 Hangu bə suwe yəm ba jiya chuwi tən jiya nwiyu, mənni merə niya nga rə yəmba gəmi. 33Wa yu yəmba hanguwiyəmi ka nga go Niyajiyu bə nyam.34 Wu Niyajiyu a təmmei bə su yəmba Niyajiyuwum. Hanguwa a nəbbən bə We rə bəngorang. 35 Te ka yotən da Yəli ka ne jənni warigu a kangkangəng. 36 Wa nəbbən yəmbə nyam a gwa Yəliyu karə yumbə kurə-kwangəm, mənni wa kwila nwitang nga yəmba Yəliyəmi me ba nya yum, mənni jogər da Niyajiyuwun ba chi an ngi."Chapter 4
1A jii wun Yesu a yəm go Yahudawa ka nwi go kəgə nya bwiranǝm mwam gǝn nǝngngaten batisma a li ka Yohanan, 2(me mo nǝn Yesu rǝ bwigo gə nǝngngatǝn batisma nǝb mənni bwiranəm bagəm ji nəngngare), 3Kǝ hangu a dʊ Yahudiyang ka kaubwi a Galiliyəng.4A chi tən kwak a hanguwi a tuwa Samariya. 5Ka be bərda Samariyan, gun bəramo Sikai, do rə tari Yakubu a ne yəlangu Yusufuwi.6Bwa ka hiyəng ka Yakubuwung wa gai. Yesu ka guwe wa yombangəm ka chi a kǝng ka bwa hiyəng. A nya fulla ka lau tə nukun. 7Gu nyi a Samariyai ka be hartang hi, kən Yesu a sotən go, Nimən hi na no." 8Bəraki a nya bwiranəm ba gəm ka dəgi a bər go na tə sutawu jənni-jauri.9Kə nyi a Samariyai a sotəna hanguwi go, "A nəngnga go nyəne, mən niya Yahudiyai, mən chilaire, me mən nyiya Samariyai, mo nənən hi na nong?" Bəraki me guji murga Yahudawa tən Samariyawa. 10Kən Yesu a ngatənnəng go, "Na nu go kəmana yəm nəttətta Niyajiyuwi ki, na ni wu sunənnə go, 'Nimən hi nan noi ki,' nabbən gʊl hangu, na ba nən hi wa yumi."11Kə nyihi a sotən hanguwi go, "Bəgsər, me mənə kasi har hi gǝrǝ, bwaka hiyəng nən wulullo. Bən nya hi ya yumi a le? 12N'grabe, kən gra li te nǝnu Yakubu ga, wa nəbən bwaka hiyəng kanki na no hi waiwʊ rə bwigoi, nyəngkə yələmbangəm rǝ tǝngatan jiyu a nəngnga rəgəng?"13Yesu a jautən a sotən na hanguwi go, "Wune wu ba no hi waiwi ba nwi hi kugrə bo, 14mənni ni ba no hi wu bən neyu me ba nwi hi kugri bo. A nyangngi, hi wubən ne hanguwi ba chitən nuu wa hiyu wu wutere yəgira yumbə kurəkwangngi."15Kə nyihi a sotənna hanguwi go, "Bəgsər, niye hi waiwe na kari bən yigtən nwi hi kugri, nyəngke me bən kauwebwi mo mən har hi a gaiwung." 16Yesu a sotən go, "Ya, buwe nibara mu, na tə kauwe bwi a gwe."17Kə nyihi a ngatən a sotəna hanguwi go, "Me mənnə nibari." Yesu a jautən go, "Jin suwei nə nyang, mo 'Me mənnə nibari,' 18bəraki kən nəngnga nəbəbbarəm bə nʊ, ni wu tə kakin kuwi we men nibaramu. Jin suwei yəmbə nyam."19Nyihi a sotənna hanguwi go, "Bəgsər, kən chun mən ni yuwe yəmi. 20Te bəbba nənnəm a ruwa nyini a həllawe, mənni jən tə suwe to Urushalima gən gwa dautuwe nəb ruwa-nyiniwe."21Yesu a sotəna hanguwi go, "Nyi, ni yəmbə nyam, fulla ka bere wu me bətə ne gratən Tai a həlawi tən Urushalimai. 22Jən tə ne gratə ji tə yəmbi. Nən nə ne gratə ji nən yəmmi, bəraki yiyarang wa gwa Yahudawai.23Mənni bo, fulla ka bere, mənni ka be, wu nəbbə ne gratə rə yəmbə nyaməm ba ne gratən Tai a mura we na rə yəmbə nyami, bəraki nyirarə bambə gəbən Tai farə go nəgən gratəm. 24Niyajiyu We, nəbbə ne gratəm a chin kwak a ne gratə a mura we na yəmbə nyam."25Kə nyihi a sotəna hanguwi go, "Kən yəm mo Massiah ka bere (wu bərə mo Kristiyu). A be ki, ba jəgabəmən jənni warigu." 26Yesu a sotənna hanguwi go, "Me, mən suwe yəmi, nən məhai."2727 A wai fulla hi bwiranəm bangəm ka kauwe bwi. Hanjim kə mənna bunte nyənkə hangu sotən yəm gəra nyiyəng, mənni merə wa suwe go, "Wullai ji mən fari?" tən "Wula maki tə suga yəm tən hanguwung?"28 Kən nyihi a dʊ tʊr dan gən a gaiyəng, a kabwi ya bərəng, ka sotəna nəbbəng go, 29"Tə be, tə chu niwa swimən jəni nəngngamən wi warigu. Wai wu me gən Kristi, nə gəga bui?" 30Kən hanjim a duwe bər a birawa gwan hanguwiyəng.31A wai fulla we, bwiranəm kə chilarə hangu, sotənnə go, "Ni məsari, jau jənni-jauri." 32Mənni hangu a sotəna hanjimi go, "Ka mənnə jənni-jauri tə yəmbə guji a jiyu." 33Məssarbə ba gəm ka sotənna dutəttan jiyu go, "Me rə gu wa betən rə guji ya hanguwi go jau, kawu ga?"34Yesu a sotəna hanjimi go, "Jənni jaura miyu gən nəngngatang a jiwu wa təmiyei fari na ri swiyer da gən. 35Me tə suwerə to, 'A dʊtən songər tə gwar ki sənang ka be ga'? Mən sugəmən mo, tə jəga ji na tə chu kuni, jəni-jauri ka bi sənang ka ma! 36Ni harri ba yu rəggi an gu, a kura jənni jauri a yigira yum bə kurə kwangngəm, a nyangngi wu harri tə wu kurari ba nəngnga furdə kwauwun kin.37A mura sutang kangke, 'Gu ware, mənni gu harre, n'yəmbə nyam.' 38Təm gən mo tə yəgi tə har jiwu tə nəngnga bə swiyer da n'gənni. Nən baga nəngnga wiyerhən, kən jən tə dəga kunang ka hanjimənəng."39Mwami a Samariyawai ka mura bərhəni ka nəbən yəmbə nyam bərarə yəm bə nyihi a suwe go, "Hangu ka swimən ji nəngngamənwi warigu." 40A fulla wu Samariyawa be gwa hanguwi, ka fau go hangu na chi nən ji, kə hangu a chi ka kotə təsuwung.41Nəb mwam deni ka nəbbən yəmbə nyam bərarə Bwandə gən. 42Hanjim a sotəna nyihi go, "Nə nəbbən yəmbə nyam, me bərarə jin suwe gən kwan, bəraki kənən nwi rə suna nənnu, ku kənən yəm no waiwe gən ni ba yiya gusəti."43Bukka yai kotə təsuwung, ka diməna gai a yəga Galiliyəng. 44Bəraki Yesu rə bwigo ka suwe go ni yuwe yəmi merə grata a bərdan gən. 45A be Galiliyəng, nəb ba Galiliyəm ka yu hangu. Hanjim ka chu jəni hangu a nəngnga mura Urshalimai a bwiləmriyu, bəraki ji rə kəgiyəng ka yəga gai a fula kurgarang ka bwi məmriyəng.46Ka kauwe bwi ya Kana wa Galiliyu, gu hangu a wulga hi a yu hi ya inabiyuwi. A nya karə gu nigra kaita dʊti wu yəlangu a Kafarnaum me bwi ləmangngi. 47A nwi mo Yesu ka dʊwe Yahudiya a kauwe bwi a Galiliyəng, kə hangu a yəga nya Yesuwung ka chəllang go a suwe na kwara rə yəlangu, wu ka nyi bwiyati.48Yesu a sotənna hanguwi go, "Jən tə chubə yagi jəniya mənatang a buniyu ki, məbətə nəbən yəmbə nyam." 49Kə ni nəngnga swiyeri hi a sotəna hanguwi go, "Bəgsər, suwe bəri yəlla miyu ba bwiya." 50Yesu a sotən go, "Di. Yəla mu ka kwara." Ni hi ka nəbbən yəmbə nyam a bwan də Yesu a sotəna hanguwiyən, ka di yomba gəməng.51A jiwu hangu suweri, kewetangu ka nya hangu, sotənnə go yəlan mu karə yuum. 52Kə hangu a gul hanjim fulla wu bwe hi a su nyatang a dəndeni rəgi. Hanjim a sotənən go, "Dari a jii a koi nyibi kətərən ka du hangu."53Kə te hi a yəm go gən fulla wu Yesu a sugəmən yəm rəgi go, "Yəla mu ka rə yuum." Bərarə nyang hangu tən kaitangu warigu ka nəbən yəmbə nyaməng. 54Wai jiya mənatang a buniyu wun suwi wu Yesu a nəngngai nyəngka jirməne wa Yahudiya yigira Galiliyəng.Chapter 5
1A bukkə nyangngəng ka bwiləmra Yahudawai we, kən Yesu a yəgiya Urshalimang. 2A mura Urshalimang a bəmtən a fugong kə kuntang ka matəng, ka dagi far a gai, wu rə langngər da Ibrainiyawan mo Betesdan, wa jugər da ləbte təttə nʊwung. 3Nəb mwam deni ba bwara-bwaraiyəm, dube, jwagbe, tən nəbba bwi ya buburiyəm a dara-darai a gai. Yamrə məgatang ka hiyəng. 4Bəraki We təmri ya Niyajiyuwi a be lugrori a gu fulla ki ni wa si kak a dəga gəmmi hiyu ki ka nya kwaratang ki na nu gən tənə bwati ki.5Ka gu ni a gai wa bubwaiyu wa nəngnga jətə furtə-bwanbi a jir naruwi. 6A jiwu Yesu a chu hangu daaməng, na yəm go ka lang a gaiyəng, ka sotənna hanguwi go, "Ka mə farə mo nya bwiləmangngi ga?"7Kə ni me bwiləmangngi a jautən go, "Nigra, me mənnə ni wun tu gəmmiyu ki, ba dəgi ya mura fari. Fulla mən fumbur mo na dəgiyu ki, gu ka luwi." 8Yesu a sotəna hanguwi go, "Gun, dəb sweta mu nan di."9Rə kwa-rə kwang nihi ka kwara, ka dəb jənni daran guwung, ka diyəng. Ko hi Ko-grəriyu Yahudawai.10Kə Yahudawa sotənna ni wun kwara rəgi go, "Mu wa Gəri, nganən be mo dəb balən da mun." 11Kə hangu a jautən go, "Ni ya kwaran nən mi ga swimən go, 'Dəb balən da mun na yoyom.'"12Kə hanjim a gul hanguwung, "Nigu nə wune wa sunən go, 'Dəb na yoyomi'?" 13Mənni, ni wun kwara nən gi a yəmbə wa kwara rəgi bəra ki Yesu ka sungəbwi a di, kʊlən ka nəngnga mwam a gai deni.14A buk ka nyangngəng, Yesu ka nya hangu a kanda nyiniruwaniyən ka sotənna hanguwi go, "Chu, kən kwara! Kari bən yəgtən nəngnga a jənni bwirai, bərə guji a li wureri ba nyan." 15Kə nihi a diya sotənna Yahudawa go Yesu ga kwara nən gə.16Bərarə jənni yaiye kə Yahudawa ne kunong Yesuwung, bəra ka nəngnga jənni hi a ko-gəriya Yahudawai. 17Yesu a ngatəna hanjimi go, "Te miyu wa jiya swiyer berə tən ku nyanyəngke, na mə rə kinəng, muwa swiyer a nəngngatang." 18Bəra nyang nyəngki, Yahudawa ka dəga kak farə kə ba ju hanguwung, memo bəraki ka yaməna soriya Gəriya Yahudawai, mənni bo bəbu Niyajiyu go Tengu, dəb dʊdangən swigo-swigoi tən Niyajiyu.19Yesu ka ngatənna hanjimi go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, Yəli me bə nəngnga ji a dʊdangəni, bə sitəna ji a chu Te nəngngari, wunəji wu Te nəngngari ki, Yəli bə nəngnga gə wai. 20Bəraki Te ka Yotənda Yəli, ka nung jəni hangu rə bwigo nəngngari warigu, ba nun jəni rə grati go na tə mənna buntə.21Bəraki nyəngkə Te gug bwiyatə kə ne yum rəgəng, nə nyang bo Yəli bə ne yum wa chu rə səri. 22Bəraki Te me bə nəngngatən duuta guni, mənni ka ne Yəlli yobə ya duuti warigu 23go na nəb warigu a ne gratə Yəli nyəngkə ne gratə Te rəgəng. Ni wa ne bə gratə Yəliyu me ba ne gratə Te wa təme hanguwi.24Yəmbə nyam, yəmbə nyam, ni wa nwi bwan da miyənni na nəbən yəmbə nyam a wa təmiyei karə yumbə kurəkwangngəm, me bən nəngngatən yari, mənni ka yamən na bwiyate yigira yum.25Yəmbə nyam, yəmbə nyam, mə sugəmən mo fulla ka bere, ka lauwe, nyəngkə ba bətəro-bətəroyəm ba nwi jir da Yəla Niyajiyuwi rəgəng, ba nwi yəmhəməm ba nya yum.26Nyəngkə Te hi karə yum a giyəng, nən nyang ka ne Yəli yum rə kəgang, 27Te hi ka ne Yəli gratə ta duuti bəraki Yəla Niyuwung.28Kari bətə mənna buni rə nyangngənke, bəraki fulla ka bere wu nəb warigu bə ka sutəm ba nwi jərda hanguwun, 29na bo jəro we: ba nəngnga ji nyammi yəgira guntang ka yuməng, ba nəngnga jənni bwiraiyəm yəgira guntang ka duutəng.30Me bən nəngnga guji rə dudda miyəng. Nyəngkə nwi rəgəng, gəkə bən nəngnga duutə rəgəng, duutətta miyu tə nyai bəraki me mən farə durda miyən mənni mən fung jiwu wa təmiyei fari. 31A chi bən bu buk ka durda miyən nəngki, yəm ba miyəm me ba chi bə nyam. 32Karə gu wu buwimən buk gi, kən yəm mo butangka bukka giyəng kə nyang.33Kətə təmtən na Yohanai, yəmbə hangu a sugəmənəm bə nyam. 34Warigu rə nyang, yəmbə yuwum yuwe ba ni. Suwe ban yəmbə mo na yiya gən. 35Yohana nanu gungor da kərangngən na yənnən, kəna tə məgsare bəraki tuwa fula kwetərei.36Bəri nyang butangka buggəng kəmən ka rəgəing ka li kan Yohanang, bərkə swiyedən Taiya ni go nəngngan, swiyetətə mən nəngngari, ka bu bukka niyəng go Tai ga təmmiye. 37Tai guwa təmmiyei ka bu bukka miyəng. Tə nwimənbə jidan gən we bo chumənbə nyənkə ka rəgəng a wunə jii. 38Tə me tənə bwantətangu a mura jəni, bǝrkǝ tǝ nebǝ yǝmbǝ nyam wa tǝmmiyei.39Tə wumo wani jutəkwang tə ti to bətə nya yum bə kurəkwangngəm a muri, gə wani yaiye giye suwe yəm a miya jiyu, 40mənni me tə farə to tə be gwa miyu ki na bətə nya yum ki.41Me mə yərə wertang ka nəbbəng, 42mənni kən yəm mo me tənə yodai ya Niyajiyuwi a mura jəni.43Nan be mura dunda Temiyuwunəng, Tə yəi be. Na nu nən guni ba be mura dundan gən ki, bətə yu. 44Ba nəngnga go nyine ki tə nəbən yəmbə nyam, jən bətə farə wertang ka bwitəng na me tə farə wertang ka Niyajiyuwung?45Kari bətə təi to bən mau wuri yan jənu a gwa Temiyiuwi. Wu ba mau wura jənuwi nən Musa, wu tə təitən furi wi. 46Na nu go kətə nəbən yəmbə nyam a Musai ki, na bətə nəbən yəmbə nyam a gwa miyu bəraki hangu ka mula yəm a miya ji. 47Tə nəbən bə yəmbə nyam a jəya mulai ki, ba nəngnga bwi go nyənə ki tə nga rə bwantə ta miyu?"Chapter 6
1A bukka yai jəni yaiyəng, Yesʊ ka diya dagi yawur da wimang ka Galiliyəng, bərə mo wimang ka Tibariyasəng. 2Nəb mwam ka fʊng hangʊ bəraki ka churə jəna mənnatang a buniyu yə hangʊ nəngngara jiya nəb ba bwara-bwarayəm. 3Kə Yesʊ a gwiya həlang tən məsarbə ba gəm.4A nya bwiləmri a yaurang ka Yahudawang, ka diye rə do) 5 Jiwu Yesu a gug kəmtə na chu nəb mwam deni bera gwa giyuwung, ka sotəna Filibusi go, "Bənə sutawʊ mwantəttə fum-fumi a le ki nən neb bam ba juwa?" 6 (Mənni Yesʊ a suwe bam yəmbe go na gə bəngo Filibus, bəraki gə rə bwigo ka yəm ji ba nəngngai.)7Filibus a ngatənəng go, "Ki na bənən suta jəni-jaura netə dinari təsʊwi ki ba lau wulai a ne nəbi we ki wunan jiyu a nya ba bani." 8Kwan na mura məsarbəm, Andrawus, chiya Siman Bitrusi, ka sotəna Yesʊwi go, 9"Ka gʊ bwe bari ya gwe wu karə mwantəttə fum-fumi tə nʊwi na rə latə təsuwi, mənni yai jəni yə wulai a mura nəb mwam nyangnyəngke?"10Yesʊ go, "Tə sotənna nəb a chiro-chiroi." (A nya ka yərdə chubtərən wa gai.) Bərarə nyang kə nəb a chiro-chiroiyəng, ka lau nəb neetə tə nʊ. 11Yesʊ a dəb mwantə na nəngngatən wunanəng, ka wutugo təna nəb ba chiro-chiroiyəməng. Ka kabwi ya wutugo latəng nyəngka wutugo mwantə rəgəng, nyəngkə wunə farə rəgəng. 12Nəb a rirang, ka sotəna məsarbə bangəm go, "Tə kura kəssəlanta dutəni, kari bən dʊ guji ya kiya."13Hanjim a kurang ka ri kelte kwʊ a jər təsu rə kəssəlanta dʊtəna mwantə hiyʊ- kəssəlanta dʊtəna jəni nəb a jauwi.14Nəb ba chu jiya nəngngaiyəng, hanjim a sʊwe go, "Jum bə nyam ni waiwe gən ni yuwe yəmi wu mo ba be gusəti." 15Yesu a yəm go hanjim bə fau go tə tagən rə kumni na tə nəgən dʊʊtəng, ka wʊmən bwiyahanjimi bo a gwiya həlang.16Yʊ a mang, kə məsarbə bangəm a fi ya wimangəng. 17Kə hanjim a dəga bwantəlong hiyəng, ka yau wimang yɨgira Kafarnahuməng. Kum ka ma a wai fulawe, Yesʊ lambə betəna hanjimi. 18Səmba ka gune rə kumni, yomba jiyəm ka yulo rə bwayər.19Məsarba di yom prere nyira mel tə bwanbi yɨgira tə gwarəng, ka chu Yesʊ yowura jiya hiyəng yatənera ji do rə bwatulong ka hiyəng, hanji ka nwi tate.20Mənni ka hangu a sotəna hanjimi go, "Nə me! kari tə nwi tate." 21Furna jiyu ka da ka nga yu hangu rəga mura bwatəlong ka hiyəngəng, rəkwa-rəkwang bwantəlong ka lau nyiya wimangi gʊ hanjim yɨgiwi.22Təma silang, nəb mwam deni bə sira-sirai a yawur da lannəm ka chu go me kagi bwantəlong hiyəng we a dimənna kə məsarbə ban Yesʊwum a dəgiwung ki, mənni Yesʊ a dɨgɨ be tən hanjim a mura bwantəlonghəng, məssarbəm a di dang nən ji. 23A nyangngi, ka rə tagi bwantəlongtəta diyawa Tibariyasi do rə gun hanjim a juwa mwantəttə fum-fumi wi a bukkə Nigra nəngngatən wunannəng.24A jiwu hanjim a chu go Yesu tən məsarbə ba gəm me gaiyəng, kə hajim a dɨga bwantəlongngəng yɨgira Kafarnahum farə gun Yesʊ kawi.25A bukkə hanjim a nya Yesu a yawʊr da wimangngənəng, ka sotənna hanguwi go, "Ni Məsari, lauwe gaiwʊ hale?"26Yesʊ a jautəna hanjimi, suwerə go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, tə faiye, me bəraki kətə chʊ jin nəngngai, mənni bəraki kətə juwa mwante tə rirang. 27Tə dʊ nəngngatang a swiyer bəra rə jəni jauri kiyari, mənni tə nəgnga swer bərarə jəni jauri ba dəb gən yɨgira yuum bə kurikwangngəm bə Yəla Niyu ba nəgənəm, Bəraki kʊran da Niyajiyu Ten a giya ji."28Kə hanjim a sotəna hanguwi go, "Wullai ya tau kwak bənən nəngngai, ka dʊ nən nəngnga swiyer da Niyajiyuwuni?" 29Yesu a jautən go, "Swiyer de gən swiyer da Niyajiyuwun: go tə nəbən yəmbə nyam a wu Hangu a təmei."30Bərarə nyang kə hanjim a sotəna hanguwi go, "Wullai ji bən nʊng bən na nən chuwi, ki bənən nga nən mwi? Bən nəngnga wulai? 31Tebəbba nənnəm a juwa manna sei ya muri, nyəngkə mula rəgəng, 'hangu a ne wu hanjim mwan də fum-fumən a ji ka juwang.'"32Kə Yesu a jautənəng go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, me Musa ga nəgən mwantəttə fum-fumi ta jire wa jiyu, mənni nə Temiyu wu nəgəne mwandə nyan a jiyu.33Bəraki mwan də fum-fumən da Niyajiyuwun gən də jirera jiyən na nəbbən yuum a gusəten." 34Kə hanjim a sotəna hanguwi go, "Nigra, nəbən dan mwan de jutəkwang."35Yesu a sotəna hanjimi go, "Mə mən mwan da yuumən, niwu ba be gwa miyu me ba nwi jʊn, ni wa nga nən mi hi me ba kʊg.36Mənni mən sugəmən mo kətə chui, mənni tə nga bə nən me.37Warigu nəb bə Te miyu a niyəm ba be gwa miyʊ, yəm bə nyam ni wu ba be gwa miyʊwi me bən kaməna bwi.38Bəraki diye wa ji, me bəra ji mən fari, mənni jiwu wa təmiyei fari.39Kəmmarang ka wa təmiyeng gən kang ke, go na kari bən buna kwan a mura bə gə niyəm, mənni na guggo hanjim warigu a ko mwatənta gusəti.40Kəmmarang ka Temiyʊwʊng gə kangke, go ni wa chu Yəlangʊwi na nəbən yəmbə nyam wi ba nya yuumbə me ba jiyəm; na bən gug wai a mwatənta a gusəti.41Yahudawa ka sʊ mwila yəmni go bəra wʊllai ki hangu ba suwe go, "Mə mən mwan da suwe wa jiyən.42Hanjim go "Me nən Yesʊ yəlan Yusufuwi ga, wu ne tən te nən yəmi ga? A nəngnga go nyənə ki ba suwe go, ‘N'jɨre wa jiyəng'?"43Yesʊ a jautən a sotəna hanjimi go, "Tə dʊ kuglatang a yəmni a jugər dan jənən.44Ni ba be gwa miyu ba chi wu Temiyu a tʊngngi mənnei, na gug a ko mwatənta gusətiyu.45Nəb bə yuwe yəməm a mula-mula, 'Niyajiyu ba məsatəna hanjimi warigu.' Ni wa nwiyu na məsa a gwa Təmiyuwi ba be gwa miyu.46 Me mo karə ni wa chumən Taihi we, a diməna wa jəre wa gwa Niyajiyuwi ki-hangu ga chumən Taihi we. 47 Yəmbə nyam, yəmbə nyam, ni a ngai karə yuumbə kurəkwangngəm.48 Mə mən mwan də fum-fumən da yuumən. 49 Te bəbban jinəm a juwa manna mura seing, ka bətəro.50 Mwantəttə fum-fumi taite ta jəre wa jiyu, mo na ni wa jau wi kari ba bwiya. 51 Mə mən mwan də fum-fumən də rə yumən da jəre wa jiyən. Ni ya nya jauwi, ba nya yuum bə me ba jiyəm. Mwan də fum-fumən də bən nəbənnəm namta miyu bərarə yuum ba gusətəm."52 Yahudawa ka nwi jwagər rə kwani ka tau juga buri a jugər da jiyən, suwerə go, "Ba nəngnga go nyənə ki ni waiwe ba nəbən namta bwiya guwi nən juwa?" 53 Kən Yesu a sotəna hanjimi go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, tə jabə namta bwiya Yəla Niyuwi ki na tə no bə dʊgʊm ba gəm ki, me bətə nya yuum bə kʊrəkwangəm.54 Ni wu ba jau nama bwiya miyuwi na ba no dʊgʊm ba miyəmi karə yumbə kurəkwangəm, bən gug wai ni a ko gusətə ba ji rəgi. 55 Bəraki namta miyu gən jəni jauri nyai, dʊgʊm miyəm gən hi nori nya. 56 Ni wu ba jau nama miyuwi na ba no dʊgʊm ba miyəmi ba chiya mi ya muri, Me a mura hanguwi.57 Nyəngkə Temiyu rə yuumi a təmiye rəgəng, na nyəngkə mənə yuum bəra Temiyuwung, wa jau nama miyuwi, ba nəngnga yuum bəra nən me. 58 Mwan vdə fum-fumən da suwe wa jiyən gən dande, me nyəngkə taba juwa rəgə na bətərong. Wa jau dan mwan də fum-fumən ba nya yuum bə me ba jiyəm." 59 Yesu a suwe bam yəm be a mura kanda ruwani nyiniyin da Yahudawan a fulla wu məsatəna nəb a Kafarnahumi.60 Kə mwam a məsarbə ba gəm, a nwiyəng, ka sʊweng go, "Kang məsarankə ka bwai; wuna gəba yʊ?" 61 Yesu, bəraki ka yəm go məsarbə ba gəm kə kugla yəməng, ka sotənna hanjimi go, "Yəm həm a tagən jwagər ga?62 Mənni bətə nəngnga to nyəne jiwu bətə chu Yəla Niyu a di gwira ji a gwa jərewiyu? 63 We gə nəbən yuum. Nama bwiyu me bə yəgtən guji ya ni. Yəm bən sugəmənəm we, yəmhəm yuum.64 Mənni ka rə ba nəbən bə yəmbə nyam wum." Bəraki Yesu rǝ jigu ka yəm nəb bə me ba nəbən yəmbə nyam a giyəm na rə wu ba mi gəni. 65 Kə hangu a suwe go, "Bərarə nyangki gun sugəmən rəgə mo me rə wu ba be gwa miyu wu Temiyu a ni bi.66 A buk ka kang məsarang kəng, mwam a məsarbə ba gəmi ka dʊ fungtang a hanguwi. 67 Kən Yesu a sotəna bə kwʊ a jər bəsʊwʊməng go, "Tə fau to tə diya mənna mi rə kəngnginəyəng ga, tə fau nyang ga?" 68 Kən Siman Bitrus a ngatən go, "Nigra, bənən yəga gwa wuni? Ka mənnə bwamər da yuum bə kurəkwangəm, 69 na kənən nəbən yəmbə nyam kənən yəm no mən kwan muwu Yulgoi ya Niyajiyuwi."70 Yesu a sotənna hanjimi go, "Me mə mən sagəmən ga, jən kwʊ a jər bəsu, na kwan na jɨnu ni bwirai ga?" 71 Hangu bə suwe bəra nən Yahuda yəlan Simani Iskariyotiyu, bəraki hangu a chi kwan na mura bə kwʊ-a-jər-bəsuwuməng, gə ba mi Yesu.Chapter 7
1Bukka jəni yaiyəng Yesu yora mura Galiliyəng, a fabə go gə yəga Yahudiya bəraki Yahudawa kə farə nyəngkə ba ju hangu rəgəng. 2A nya fula bwiləmra kungngoiyu wa Yahudawai, ka diye rə do, Bwiləmra kungoiyu.3Bərarə nyang kə chitəttangu a sotəna hanguwi go, "Dʊ gaiwe na diya Yahudiya, na nya məsarbə banmum rəkəgiyəng a chu swiyer də nəngngan. 4Ni wu farə go mənna yəm swer da gənni me bə nəngngara kəlu-kəluwi bwi. Mu mən nəngnga swerdə ki, nʊng durda mun gusəte.5Bəraki chitəttangu rə butəji a nəbən bə yəmbə nyam a gi. 6Bərarə nyang kə Yesu a sotəna hanjimi go, "Fula miyu a lawe bə fu, mənni jən katənə fula jutəkwang. 7Gusətə me ba kwila gən, mənni ka kwilai bərarə yəmbə suwe wa giya jiyəm mo swiyer dan gən də bwiranən.8Tə ya gwa bwiləmriyu; me mən yəgire bəraki fulla miyu a ribə fu." 9A bukka sotəna jini yaiye a hanjimiyəng, ka chiya Galiliyəng.10Mnni chitəttangu ka diya gwa bwiləmriyuwung, kən gə rə kəgang a diyəng, a kulu-kuluwi bwi. 11Yahudawa ka tau farə Hangu a gai suwerə go, "Hangu kale?"12Nəb ka lang suga yəmni mwam a jiya Hanguwi. Bagi go, "N'ni nya." Mənni bagi go, "O'o, hangu bə dəg nəb a kuma muri." 13Bə suga yəmni hi a jugər dan jiyən merə wa jəre tangsangi bərarə tata Yahudawai.14Muwa jugər da bwilimrə hiyəng kən Yesu a dəgiya kanda ruwani nyiniyuwung a su məsarangəng. 15Kə Yahudawa məna buniyəng sugarə go ''Nəngnga mo nyini ki ni waiwa nya kanng yəmtang kangkə mwam nyəngkəng? na məssatən buwung'' 16Yesu a ngatən a hanjimi go məsarang ka miyəng me nən kinəng, ka wa təmiyəng.17Kari ni wu farə go gə təm kəmmarang kang giyəng ki ba jəgga ki məsarang ka miyəng a jire wa Niyajiyu ki, kə nən kinəng ki. 18Niwu su yəm a durdangənni, bə fautən dun a dur da gən, mənni nən wunǝ a fautən gra ta wa təmiyeiyu, wai ni wu rə yəmbə nyami, me bunai a ji nyai a gi.19Musa nəgən bə sori ga? A nyangngi merǝ wu təm sorihi yu wulai ya ma kə tə fare to tə juwiyəng? 20Kə kʊlən a jautən go '' mǝn kamənǝ sǝmba nǝ wune gə farə go gə juni?''21Yesu a kabi a sotənna hanjimi go kən nəngnga swiyer din, ka tagən manatang a buni warigu. 22Musa ka nəgǝn mwetan a jwin, me Musa ga nǝgǝn, mǝnni wa gwa tebə gram ba jǝnǝmi.23Kǝ mwetən jwin a ni ko gǝriyu na kari bǝn yammən a soriya Musai ki, wulai a ma kotǝ nǝngnga jwagǝr nǝn mǝng bǝra ki kǝn kwara rǝ ni warigu a ko gǝriyuwung? 24Kari bətə nəngnga dute bǝrarǝ chutangnga a kǝmte, mǝnni tǝ nǝnngnga rǝ yǝmbǝ nym.25Bagi ba jire wa Urshalimami kə sugorə go'' waiwe men gu hanjim farə go natə juwi ga? 26Me ba nǝngnga bwi go nǝbbǝ gramhǝm a yǝmbǝ go waiwu nǝn Kristi, ba nǝngnga bwi ga? 27Rə nyang kə nən yəm guwai wa jire wi məni ko wu Kristi ni yiyari ba bei me wu ba yəm gwa jire wi.28Kǝn Yesu a gug jir a kanda ruwani nyiniyǝng nǝngnga məsarang, suwerǝ go kətə yəmi waringǝm ba jənem, kǝtǝ yǝm gun jire wi, Me mǝmǝn tǝmme dur da miyən, mǝnni wa təmiyei nǝn nyang, mǝnni tǝ yǝmbǝ hangu. 29Kən yəm hangu bəra kən jire wangi, mǝnni bog a tǝmiye.30Ka fau go nate tau hangu mǝnni merǝ ni a yagtǝn kang a hanguwi bǝra kǝ fulla gu a labang. 31Mənni mwam a mura kulǝn ka nga nən hangu, ka suwe go a ji wun Kristi a bei ki ba nǝngnga jiya mǝnatangnga a buniyu a lii nyǝngkǝ waiwa nǝngnga rǝgǝng ga. 32Farisawa, ka nwi yəmbǝ kulǝn wutagara jiyan Yesuwi, kə nigra nəbbə tung jini a chǝriya Niyajiyuwi tən Farisawa təm nəb gon yəgi tau Yesu na buwa.33Yesu a sotǝn go men ka muran jəni fulla bani ki kə mənni kaubwi a wa təmiye. 34Bətə fai me bətə nyai, gu mən yigi wi me bətə dəmən tə yǝgi.35Yahudawa kǝ sugara bwitan jiyu go ' Ni waiwe bə yǝgi a le ki me bə nən dəmən nya hanguwung? Bə yigi a mura nəb ba wusa bwita təm ba Grikam ga?'' 36Bwan dan da suwe go bətə fai mənni me bə tə nyai, gun mən yigi wi me bətə dəmən tə yəgi?37A ko kunta mwatənta bwilǝmriyu, Yesu ka gug jir a ji a suwə go, ka guni wu hiya kugi ki a be gwa miyu na no. 38Ni wa nəbbən yəmbə nyamǝm, me nyǝngkǝ suwe rə gəng, lata hiti ba jə re wa fur dan giyǝn.39Mənni Yesu bə su yəm a We Yulgoi wu nəba nga nən gəm ba yuwi a nya lambǝ nəbbən We Yulgoi bǝraki lambǝn ne gratǝn Yesu.40Nwitang a yəm bambe ka dəg mwam a kulǝn a suwe go be nyam waiwe ne yuweri. 41Bə gai bə nyan waiwe nən Kristi ni jəgri mə ni bə gai gan kristi ba jire wa gahlee ga? 42Nyai a suwe bə Kristi ba jire wa suwur da Daudam a mura Baitalami, bɨrdan Dauda nu wun ga?43A gai kulǝn ka wutəgo bwi bǝra nən Yesu. 44Bəgai na ba tau yesu məni me rə wa yagtən kangə.45Kə nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a kautǝnne bwi a nǝbbǝ gram bǝ tun jinni a a chǝrǝm tən Farisawang, ba sotǝnna hamjimi go Wula ma ki tǝ be bǝnǝn hanguwung? 46Kə nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a sotǝna hanjmi go, “Me rǝ guni surǝ yǝm nyǝra waiwe”47Farisawa ngatən go ''Kən julagən rə kəgniyəng ga? 48Ka gu a mura bə nəngnga dutəm a nga nən hanguwi ga, kǝnǝn gu a mura Farisawa ki? 49Mǝnni dan kulǝn da yǝmbǝ soriyǝn de ǝn nǝngngatǝn nyi!50Nikadimos, kwan a mura Farisawa a be gwan hanguwi rǝ jiguwi ka sotǝna hanjimi go, 51Sori ka muyaten duta ni na lambe ni nyagu ga, na yəm jiya nənga bwiyuga. 52Hanjim nga sotənna hanguwi go, njire wa Galili rǝ kumung ga?53Kə wuna diya kaitang guwung.Chapter 8
1A bukka jəni yaiyəng Yesu yora mura Galiliyəng, a fabə go gə yəga Yahudiya bəraki Yahudawa kə farə nyəngkə ba ju hangu rəgəng. 2A nya fula bwiləmra kungngoiyu wa Yahudawai, ka diye rə do, Bwiləmra kungoiyu. 3Kə nəb mulanəm tən farisawa ka be rə gu wʊri wun tauwa talti. Hanjim a dəga sətənitan jiyu.4Ka sotən a hangʊwi go, '' Ni mǝsari, wʊri wai we n'tau a mura talte. 5A mura a sori, musa babamən jir go mungo bam nəb bən nya nyayənkəm; məni mwe suwe wulai ji an gi? 6Hanjim a suwe nyang go natə nya jiwu bə tə tau rəgi, məni Yesu ka səgdura təm mula jəni a təm rə bersa n'guwa təm.7A jiwu hanjima jaukak rə gulunǝng a hanguwi, ka guna sǝssiying ka sotəna hanjimi go, wu merə jini bwirai a mura jǝniyu a suwa mung hangu rə wer. 8Ka kabwi a ru mula jini rə bersa guwa təməng.99 A jii Hanjima nwi nyangəng ka diya rə kwan kwan, jiya su rə bə gram ban jiyəm, rə nyangəng kən du yesu gən kwanəng, rə wʊri nannuwa sətəni tanjiyuwi. 10Yesu ka gun a sǝssi ka sotəna hanguwi go ''Wʊri, nəba mauwe wuramum kale?'' Nya bə wa tini ga? 11Ka suwe go, ''me we Nigra,'' Ken Yesu wa sotən go, ''mə rə kinang tin be.'' Di na karbən yəgtən jəni bwirai.''12Bo, Yesuwa sotən a hanjimi go, ''Me mən kwetəreiya gʊsǝti, wa fungngiyu me ba yoyoma kumma muri mənni ba nya kwetəreiya yumi.'' 13Kə farisawa sotən go, kǝn bʊ bukka durda munəng,'' Məni bʊtang ka buggəng ka mun me yəmbə nyam.14Yesu ka nga ka sotǝn go, ''Kǝ bʊ bukka durda miyǝnnǝng ki, butang ka durhǝnǝng ka chi bǝ nyam, kǝn yǝm gun diyewi kǝn yǝm gumǝn yǝgiwi, mǝni jǝn tǝ yǝmbǝ gun diyewi na gu mǝn yǝgiwi. 15Tə nəngnga dutǝtta fautanga durhi; Me nəngngatang bǝ duta gu.16Nanu mən nəngna dute ki, dutitta miyu ba chi tə nyai bəra kə me mən kwan, nən ka nən temiyu wa təmiyei.1717 O, a mura soriyan jinu kǝn mula mo bʊtang ka buggǝng ka nǝb bǝsʊwʊng nǝn nyang. 18Mǝ mǝn bʊ bukka durda miyǝnnǝng, na Te tǝmiyei ka bʊ bukka miyǝng.'' 19Hanjim sotǝn go ''Te mu wale?'' Yesuwa jautəna hanjimi go ''Tǝ yəmi be, bulum rə temiyu, lungo kə tə yəmi ki, na bətə yəm Te miyu. 20A su tai bwantitaite do rə gun ti jəni wi fula nəngnga məsarangngi a mura kanda nyiniruwaniyǝn, məni me rə wa yaktən kangə bərkə fulangu a lawebe fu.21Ka yəgtən na sotən a hanjimi go, ''Bən di; bətə fai mebətə nyai bətǝ bǝtǝro mura jəni bwirai yan jinu. Gu mən yəgiwi me bə tə dəmən tə yəgi.'' 22Yahudawa ka sʊwe go, ''Bə fau bə ju durdangiyən ga? N'jiya nǝngnga kǝ suwerǝ go, 'Gu gǝ yigiwi me bə nən dəmən nən yigiyǝng ga'?'23Yesʊ sotǝn go tǝ wa tǝm, muwa ji, jǝn tǝn ba gʊsǝti taite me memǝn niya gʊsǝti 24Jiya nǝngai kǝ mǝn sugǝmǝne mo bǝ tǝ bǝtiro a mura jǝni bwirai yan jǝnu. Tǝ nǝbǝn bǝ yǝm bǝ nyam to mǝ nǝn mǝki, bǝ tǝ bǝtiro mura jǝni bwiraiyan jǝnu.25Hanjim a sotəna hanguwi go, ''Mənən wune?'' Yesu a sotǝna hamjimi go, ''Jiwun sugəmən rə jiguwi. 26Mən ka mǝnnǝn jəni mwam yə bən sugəməni wubən nǝngnga gəmən duta jiyu. A nyangngi, wa tǝmiyei nǝn nyang; jǝnin nwiyangiyu, gǝn jəni mən sotəna gʊsǝti.'' 27Hanjim a yǝmbe go hangu bǝ sʊ yəm a jiya Te.28Yesu a suwe go, ''Fula tə gug Yǝla niyu a jiyuwi ki, bə tǝ yəm to NƏN ME, na bo me mǝn nəngnga guji rə bwimi. Nyǝngkə Te miyu wa məsai mǝn gǝrǝng, jəni yaiye gu mǝn suweri 29Hangu wa tǝmiyei, nǝn kakin, a duwibǝ mǝn kwan, mǝnni bo a wuni jii mǝn nǝngnga jiya dautǝna giyu.'' 30Nyǝngkǝ Yesuwa suwe yai jǝni yaiyǝng, nǝb mwam ka nǝbǝn yǝmbǝ nyam an gi.31Yesu wa sotən na yahudawata nəbən yəmbə nyama giyu go, ''Kǝ bǝtǝ chiya mura yǝmba miyəm ki, ki tǝn mǝsarbǝ ba miyǝm bə nyam. 32Bo bə tə yǝm yəmbə nyam yəmbə nyam ba jəggən. 33Ka ngatən go'' nən bətəm ba Ibrahiməm bo nən nəngngatən bə kewa ta gʊwi; wulai a ma kǝn suwe mo, 'Bǝn jǝg bǝnnǝng'?''34Yesuwa jautəna hanjimi go' yəmbə nyam yəmbə nyam kəmən sugəməne, warigu wu təm jəni bwiraiyu n'kewe jəni bwiraiyu. 35Bo kewe, mebə chi a kai kʊrkwang, bwe gə chira kai kʊrkwang. 36 A nyangngi bo, bwe hi a jǝggən ki kə tə nya jǝgtang kǝ nyang.37Kən yəm mo tən sʊwʊr da Ibrahimən, tə fauto tə juwi bəra kə bwanda miyǝn me rə gu chiri a jɨniyǝng. 38mən suwe ji chuwa gwan Temiyuwi, jən rə kəngniyǝng tə təm ji tə nwi a te jǝnuwi39Kən hanjima ngatǝn a sotən go ''Ibrahim gən te nǝnnu,'' Yesʊwa jautən go lungo tən bətəm ba Ibrahiməm ki, na bə tə nəngnga swiyer dǝn Ibrahim a nəngngan. 40Məni, kʊ tə fau tə juwi, niwa sʊgəmən yəmbə nyam ba nwiye wa Niyajiwuməm. Ibrahima a nǝngnga bə nyang. 41Tə nəngnga swertətta te jənuwi. Hanjima jautən go ''Me nən buwang ka taltəng; nǝn ka nənnǝ Te kwan, Niyajiyu.''42Yesu wa sotəna hanjimi go, ''Lungo Niyajiyu Te jənu ki, na bətə yoi mənda, n'jəre wa gwan Niyajiyuwi məni mǝn gwe, təmme bə durda miyǝn hangʊ ga təmiye. 43Wulaiya ma kə tə jǝgga bə bwantətta miyʊwʊng? bəra kə me bətə dəmən tə kautən suwa bwantətta miyʊwʊng. 44Jən tə ba te jənu, chetannǝm, bo tə fautotə təm kamarang ka te jənʊwʊng. Rə jigu hangu ni juwo nǝbbi me bǝ sira yǝmbǝ nyam bǝrki me rǝ yǝmbǝ nyam. A jii wa su nyari ki, bǝ suwe wa furdangǝn bǝrki hangu ni rǝ nyari hangu gǝn te nǝbbǝ kǝrra nyatǝmmi.45A chi mən su yəmbə nyaməng, tə nəbən bə yəmbə nyamma mi. 46Nən wuna jənu wa tai rə jəni bwirai yu, mənni sʊ yəmbə nyan ki, wulai ya ma ki tə nəbənbə yəmbə nyanma miyəng? 47Hangu wu wa Niyajiyuwi ka nwi yəmba Niyajiyuwʊm; jən metə nwi yəmba Niyajiyuwʊm bərakə jən me tə ba Niyajiyuwʊm.48Yahudawa sotǝn go, Nǝn suwe yǝmbǝ nyam nyinkǝ nǝn suwe no mǝn niya samariyai, na mǝnǝn simba'' 49Yesʊ a nga tǝn go memǝnǝ simba mǝn ne grate te miyu jǝn bo me tǝ ni grate.50Me mən farə gratǝtta dur da miyǝnni; ka wu faweri na nəngnga duuti. 51Yəmbǝ nyam, yəmbə nyam, kə mən sʊgəməne warigu wa təm yəmbamiyəmi me ba chu bwiyate.52 Yahudawa sotən a hanguwi go, "ku kənən yəm ka mənə səmba. Ibrahim rə nəb yuwerəm ka bǝtǝro; mǝni mən suwe rə mo, 'Wuna fung yǝmba mummi, me ba mǝbbǝra bwiyate. 53Li bə te nənnu Ibrahim rə grate wu ka bwiyai, kən li ga? nəb yuwerəm nyang ka bətəro. Mən ti durdan mʊn mo mənən wune?''54Kǝn Yesʊ a ngatǝn go,''Ne gratǝ durda miyǝn ki, ki gratǝhi tǝrǝ kʊnni; Te miyu gǝ ni grati - wu tǝ suwere to gǝn Niyajiyu wa jǝnuwi. 55 Jǝn tǝ yǝmbǝ hangu, mǝni kǝn yǝm hangu. ki bǝn suwe mo, 'Yǝmbǝ hangu ki,' Kǝn yullo nyəra nən jən, bǝ kərra nyatǝm. Nyang kǝn yǝm hangu mǝn fung yǝmba gǝm. 56Te jǝnnu Ibrahim ka rii rǝ furdə kwauwʊn a chutang ka ko miyʊwʊng; ka chuwi mǝni ka nǝngnga furdǝ kwauwʊn."57Yahudawa sotəna hanguwi go, ''lawe rə kʊ n'lambə larə jətə furtə nʊ, məni mo kən chu Ibrahim no?'' 58Kən Yesʊwa sotəna hanjimi go, yəmbə nyam, yəmbə nyam, kən sʊgəmən, mən kawe lambən bərən Ibrahim.'' 59Bərarə nyang hanjim ka yiye wete, go natə mungo rə ge kən yesu a kʊllʊ bwi ka jirməna kanda NyiniruwaniyenChapter 9
1Yesʊ surǝng, ka chu gʊni buwe dʊwi. 2Ki mǝsarbǝ ba gǝm a gʊl hangʊ go, “Ni Mǝsari, wuna nǝngnga jǝnni bwirai, ni hi ga? Nǝbba buwʊm ga? Kǝn buwe ni wai we dʊwʊng?"3v 3 Yesʊ a ngatǝn go me ni hi, me nǝbba buwʊm a nǝngnga jǝnni bwirai, mǝnni nǝn nyang na swiyer da Niyajiyuwʊn a nʊng bwi a muran gi. 4A chi bwi nǝngnga swiyer da wa tǝmmiyǝn rǝ ko. Kum ka berǝ wʊ me ni ba dǝmǝn a nǝngnga swiyerri. 5A jii mǝn ka gʊsǝti mǝn kwetǝrei a gʊsǝti.”6A buk kǝn Yesʊ a su yǝm hǝmmǝng ka suk sugum a tǝm ka fʊ tǝm rǝ sugummǝng ka swaratǝn tǝm hǝm a kǝmta ni hiyʊwʊng. 7Ka sotǝn go ''Di, na tumǝn kǝmta mu a hi burǝ mo Siloami (nyang ki mo tǝm-tǝm).'' kǝ ni hi ya diyǝng, a tumǝnnǝng, ka kawebwi churǝ tǝmmǝng.8Kǝn nǝbbǝ kulliyǝm ba nihiyǝm kwannǝm na chu hangu kʊni yǝra jǝnniyǝm suwerǝ go, “Ni we, me ni wu nʊbbǝ chirǝ yǝra jǝnniyu ga?” 9Bǝgai ka sʊwe go, ''nǝngge.'' Bǝgai ka sʊwe go, "O'o, Mǝnni ka jʊrgo tǝn hangu. "Mǝnni kǝ hangu sʊwe go, nǝn mǝng.10v 10 Ka sotǝn go nǝngnga mo nyǝnne kǝ wum nǝn kǝmtǝng?” 11Ka ngatǝn go, "Ni burǝ mo Yesʊwi ka fu tǝm ka swarai mǝnna kǝmtǝng ki go, 'Diya hi bǝrǝ mo Silommi na fimǝn kǝmte.' Kǝn di fimǝnnǝng kǝn nya mǝn churǝ tǝmmǝng." 12Ka sotǝn go, “N’gun ne?” Ka jautǝn go, "Yǝmbe."13v 13 Ka be rǝ ni na nu duwi a gwa Farisawai. 14Ko gǝriyu gun Yesu a fʊ tǝm na wumǝn kǝmta duwi gǝri. 15Kǝ Farisawa a kabwi a gul nyǝngkǝ du a nǝngnga kǝ churǝ tǝm gǝrǝng. Ka sotǝnna hanjimi go, "A swaimǝn tǝm a kǝmta miyu , fimǝnneng kǝn gumǝn churǝ tǝm kʊ nyang nyǝngkǝng."16Bǝgai a mura Farisawai go "Ni waiwe a diye ba gwa Niyajiyuwi bǝrke me bi fʊng sori ya ko gǝriyʊ." Bǝgai go, "Ni rǝ jǝnni bwiraiyʊ ba nǝngnga go nyǝnnǝ ka nǝngnga jɨnna mǝnnatang a bʊniyu nyangnye?" Kǝn hanjiyim a wulga bwiyǝng. 17Ka kabwi a gul duwung bo, "Wullai mǝn suwera ni ya wumnǝn kǝmtiyʊ?" Ki du go, "Ni yʊwe yǝm a gwa Niyajiyʊwi.” 18A lauwe tǝn kʊ Yahudawa nga bǝrǝ du a chuting ka tǝmmǝng ka gǝng ka buwe nǝbba bu duwum a nya chutang a tǝmmiyǝm.19v 19 Ka gʊllǝ nǝbba buwum go, "Ni we gǝng bwe jinu tǝ sʊto tǝ bu duwi ga? Nǝngnga mo nyǝnne ki churǝ tǝmmǝng?" 20Kǝ nǝbba bu duwum a nga tǝn go, "Hangu waiwe bwe nǝnnu nǝn bu duwi. 21Nyǝngki churǝ gǝrǝn kʊwung nǝn yǝmbe, bo ni ya wuntǝn kǝmti nǝn yǝmbe. Tǝ gul hangʊ men bwe. Ba sʊ yǝm rǝ bwigo."22Nǝbba bu duwum a sʊwe nyang bǝrke bǝ nwi tata Yahudawai bǝrkǝ Yahudawa ka nga go wunǝ ni a nga go Yesʊ ni Jǝgriyʊ ki bǝn jigmǝn a mura nǝb. 23Bǝnge nǝbba bu duwum a sotǝn go, "Tǝ gʊl hangʊ men bwe24Kǝn hanjim a buwe ni wʊ na nʊ duwi kalang kǝn suwʊng ka sotǝn go, “Ne grate Niyajiyʊ nǝn kǝnnǝn yǝm ni we Nirǝ jǝnni bwiraiyʊ.” 25Kǝ ni hi a ngatǝn go, "Yǝmbe ki ni rǝ jǝnni bwiraiyʊki. Ji kwan kǝn yǝm mǝnna nʊ mǝn du mǝnni kʊ kǝnmǝn churǝ tǝm.”26Ka sotǝn go, "A nǝngnganǝn wulai? A nǝngnga go nyǝngne ka wumnǝn kǝmtǝng?" 27Ka nga tǝn go, "Kǝn sʊgǝmǝn tǝ nwibǝ ga! Bǝri wulai ki tǝ farǝ to tǝ kabwi tǝ nwiyǝng? Tǝ fau to tǝ yullo mǝsarnǝm bangǝm nyang ga? 28Ka jauten go, "Mwe men bwiran gʊ,nen bwiranem ba Musam. 29Kenen yem no Niyajiyʊ a soten yem a Musai, menni ni waiwe, nǝn yembǝ gwa diyewi."30Ni hi a nga tǝn go kǝkkag tǝ yǝmbe gwa, "Jirrǝ wi anyanngi hi ka wumimǝng kǝmte. 31Kǝnnǝn yǝm Niyajiyu me bǝ nwi nǝbbǝ rǝ jǝnni bwiraiyǝm. Mǝnni ni fungri na tǝm kǝmmarang ka giyǝngngi ka nwi rǝ.3232 Bwigi kǝn sʊ gʊsǝtǝng, nwi bǝ mo gʊ ni ka wumǝn kǝmta gʊni bu duwi. 33Ni waiwe a diye gwa Niyajiyuwi ki me ba dǝmǝm a nǝngnga guji.” 34Ka ngatǝn go, "Mʊwʊ bunna jǝnni bwirayʊ gʊ mǝn farǝ mo mǝsabǝmǝnni ga?" Ka jɨg hangu a tari yǝng.35v 35 Yesu a nwi go kǝn jɨgmǝn hangu a mura kandǝn ruwa nyiniwʊn. A nyang ka sotǝn go, "Kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam a bwe Niyajiyuwi ga?" 36Ka sotǝn go, “Hangu nǝn wune Niyajiyu bǝn nǝbbǝn yǝm bǝ nyam wi?" 37Yesu a sotǝn go, “Kǝn chu hangu nǝnggǝ sunǝn yǝmmi.” 38Kǝ ni hi a sotǝn na Niyajiyu go, "Kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam," ka ne gratǝng.39Yesu a sotǝn go, “N’be gʊsǝte bǝri duute, na ba bǝ me bǝ churǝm a chu, na bo bǝ churǝm a yullo dube.” 40Bǝgai Farisawa bǝ kagaiyǝm na nwi jǝnni yaiye warigʊwʊm, ka gʊl hangʊ go tǝn dubǝ ga?" 41Yesu a nga tǝn go, "Ki tǝ me tǝn dubi ki, na tǝ nǝbǝrǝ jǝnni bwirai, mǝnni kʊ te sʊweto, 'Ka tǝ churǝng,' bǝrǝ nyang jǝnni bwirai ya jinnu ka chi bwi.Chapter 10
1Yəmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, kǝmǝn sugǝmǝnne. Wa diggi ba fugangngi yigira kulǝn da maatǝni na gwi a gu juwi dangngi, wai ni niku na Nikurǝ jina kumni yu. 2Wa diggi a fugangi ni hi yaria maati.3Ni to fugangngi ba wumtǝn fugang. Maatǝ ka nwi jir da gǝng, ka bǝrǝ maate rǝ duntǝta jiyu. Ki ka jir gǝra tari. 4A buk ka jirre gǝra tari warigu, ki ka si tǝn kak, ki maate ki fungra buge ka yǝm jir da gǝng.5Me ba fung ni fuwi ba mwa mǝnwe, bǝra ka yǝmbǝ jir da fubǝn." 6Yesu ka sotǝn rǝ yǝm dǝgrǝm mǝnni hanjiyǝm ba jǝggabǝ yǝmbǝ sotǝnǝm.7Kǝn Yesu a sotǝn go yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, mǝmmǝn fugang ka maatǝng. 8Nǝbba siye kak a bem na kube dumǝm bǝrǝm nyang maata nwi be jir da jiyǝn.9Mǝmmǝn fugang wa diggiye a gwa miyuwi ba nya jǝgtang ba diggi ba jir, ba nya gu tori. 10Niku me bǝ berǝ, bǝ be bǝrarǝ kute, na jutang, na luktǝtang, mǝn be mo na nya yuum, na nya mwam me kǝng we.11Mǝn yari nya, ni yari nya ka nǝbbǝn yuumba giyǝm bǝra rǝ maatangu. 12Wun ni tǝmriyu men yari nya mǝn ni rǝ maati, a chu n’gurum yǝgira gwa maati ki ka du maata mwa, ki n’gurrum ka tau yagi ki yagi ka mwara wusilabwi. 13Bǝ mwa bǝngki ni nǝngnga swiyer da chǝmmǝrǝn ni bo merǝ jiya da rǝ maatǝ hiyu.14Mǝn yari nya, kǝn yǝm binǝm, binǝm bo ka yǝmmi. 15Te miyu ka yǝmmi, kǝn yǝm tǝ miyu, kǝn nǝbbǝn yuum ba miyǝm bǝrarǝ maati hi. 16Ka mǝnǝ yaggi maate yǝ me kulǝn dan di, a chi mǝn kwak n’berǝ ge. N’ji bo ba nwi jir da miyǝn bǝraki ba chi kulmor diyǝn, yari kwan.17Jiya nǝngng ki Tǝ miyu a yoimin dai. Nǝbbǝn yuum ba miyǝm mo nabǝn kabwi nya bo. 18Me rǝ ni ba yimǝnni, mǝn nǝbbǝn rǝ dur da miyǝn. Ka mǝnni kumni nǝbbǝn, ka mǝnni kumni n’dǝb bo. N’yuwe wai sori a gwa Temiyuwi."19Bunai ya nwigotangngi bo ka diggi a jʊggǝr da Yahudawan bǝrǝ tai bwante. 20Mwam a jʊggʊr da jiyǝn go kari weni, jǝnna tal, wulai a ma ki tǝ kautǝn suwung?" 21Bagi go bwantǝ tai te me ta ni jǝnni talni a tauwi. Ni rǝ weni ba dǝmǝn a wumǝn kǝmta duwi ga?”22Jii ya bwilǝmra yamǝntangngi a Urshalima ka lauwe. 23A jii hi jusang. Yesu ka yora mura kandǝn ruwanyiniwun da Sulaimanuwun. 24Kǝ Yahudawa kawurreng ka sotǝn go, “A lauwe tǝn kʊ n’dubǝn a jʊggʊr nyang ga? Ki mǝn Ni Jǝgri ki subǝmǝn tansang."25Yesu a sotǝn go, ‘kǝn sugǝmǝn tǝ nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam. Swiyetǝ tǝmǝn nǝngngari a mura dun da Tǝmiyuwung, ji surǝ yǝm a miya dur. 26A nyang bo tǝ nǝbben bǝ yǝmbǝ nyam bǝrǝ ki metǝn maata miyu.27Maata miyu ka nwi jir da miyin, kǝn yǝm hanjim, ka fungngire. 28Kǝn ne yuum bǝ kurǝkwangngǝm me ba bǝttǝro, me gu ni ba yimǝn hanjim a kang ka miyǝng.29Te miyu wa ni hanjimmi ka li wunǝ rǝ grate, bo me wʊ ba dǝmǝn a yuwe hanjim a kang ka Taiyǝng. 30Mǝ nǝn Tai nǝn ni kwanni” 31Ki Yahudawa dǝbba wete go ti mung hangu rǝ gǝrǝng.32Yesu a ngatǝn go, "Kǝn nǝngnga swiyetǝttǝ nyai mwam agwa Te miyuwi, bǝrǝ dǝnnǝ swiyer diyǝn n’gǝdǝ ti farǝ to tǝ mungngai gǝrǝng?" 33Ki Yahudawa ngatǝn go, "Me bǝrǝ swiyer dǝ nyam n’gǝdǝ nǝn farǝ no nǝn mungngon nǝn mǝnni bǝrǝ bumǝntang bǝn ke mǝn ni mǝnni mǝn ti dur da mun mo mǝn Niyajiyu.”34Yesu a ngatǝn na hanjim go , me mula-mulai bwi a sori a jinnu ga? N’suwe mo “Tǝng ko jiyutǝ ga”'? 35A bǝgǝn go tǝn kojiyute nyǝngki yǝm bǝ yǝmba Niyajiuwʊm a be gwang jiyuwʊm. (Bo me ba kǝrǝ nyai?), 36Tǝ sotǝnna wu Te samǝnni na tǝmme a mura gʊsǝte to ki nǝngnga bumǝntang bǝraki kǝn suwe mo, 'Mǝn yǝlla Niyajiyuwi'?37Me swiyer da Te miyuwʊn ki kari bǝtǝ nga nǝn me. 38Mǝnni ki kǝmmǝn nǝngnga rǝ ki, Tǝ nga nǝn me a swiyetǝttǝ ti yǝmmi. Na bo kǝtti jǝgga to Te ka a mura yǝlli, mǝ ai mǝn ka mura Taiyu." 39Ka kabwi fari jute go na tǝ tau hangu, mǝnni ka di yom ba gǝm ka jir mǝnna kang ka jiyǝng.40Ka di yom ba gǝm ka su mǝnna la Urdunni a su yǝgira a gwan Yahaya nʊbbǝ nǝngngatǝn batisma nǝbbǝ, ka chiya gaiyǝng. 41Nǝb mwam ka be a gwan giyu, ka sotǝn go, "Bǝ nyam Yahaya nǝngnga be yagi jina mǝnnatang a buniyu. Mǝnni warigu jǝnni Yahaya suwe bǝri ni waiwi yǝmbǝ nyam." 42Nǝb mwam ka nga nen hangu a gai.Chapter 11
1Gu ni bǝrrǝ mo Liazarusi ka bwa hangu ni ya Baitanyai bɨr di Kǝttǝlen da ba Maryamu tǝn chi Martan. 2Maryamu waiwe gwa swaratǝn nʊngki mǝtimǝti a Nigrai, na bo tursamǝn nanan gu rǝ yir da dur da ganni, gu chibari Liazarus a bwai.3Chǝttǝ chuwi tangu jiya tǝmtǝnne wa Yesuwi go, "Ni gra jǝgga wumǝn yotendai ka bwa.” 4Yesu a nwiyǝng ka suwe go bwati hi me ta bwiyati na ba ne grate Niyajiyu, na yǝlla Niyajiyuwi a nya grate bǝrǝ gǝre.”5Yesu ka yotǝnda Marta tǝn chi na Liazarus. 6A nwi mo Liazarus ka bwang Yesu ka nǝngnga kotǝ tǝsʊ a gu kawi. 7A buk ka nyangǝng ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go, "Masi tǝnnǝn diya Yahudiya bo.”8Ki mǝssarbǝ ba gǝm go “Ni mǝsari a lauwe tǝn kʊ Yahudawa ka fan ne go nati mugngon rǝ wete mǝnni mǝn fari mo nǝn kabwi a gai ga?” 9Yesu a ngatǝn go, "Men jii jǝgga korǝ gi kwʊ a jir tǝsʊ a ko kwan ga? Ni yoyom rǝ ko ki me bǝ tǝl na bǝrakǝ ka chure bǝrǝ kwetirei a gʊsǝti.10Mǝnni ni yoyom rǝ kum ki ba tǝl na bǝra ki me kwetirei we a gi." 11A jǝgga tǝn yǝm bambe na buk ka jǝniyaiyǝng ka sotǝnna hanjimi go, "Chǝtte Liazarus ka da dum, mǝnni; “Mǝn di na gug hangu a duum”12Ki mǝssarbǝ ba gǝm sotǝn go, “Nigra ki wa dum ki ba gun a dum hǝm.” 13Yesu bo bǝ sotǝn bwiyata Liazaruwi, mǝnni hanjim bǝ lungtǝn go dum ba gǝrriyǝm. 14Kǝn Yesu a jiggatǝn go, "Liazarus ka bwiya.15Kǝnmǝn nǝngnga bwilǝmri bǝrǝ nǝn jǝn bǝnke mǝn me gai na tǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam. Tǝnnǝn di a gwa giyu." 16Toma bǝrǝ mo bwe bukgarti, ka sotǝnna bagi mǝssarbǝ go, "Tǝnnǝn diya na tǝnni bǝtǝro na Yesu.”17Yesu a lauweng a nya Liazarus ka nǝngnga kotǝ tǝ gwar a su. 18Baitanya kari do tǝn Urshalima, yom me mwam a jʊgger da jiyǝn. 19Yahudawa mwam ka be gwan Maryamu tǝn Martai na tǝ su tǝ ne mitang a da bǝra bwiyata chibara jiyuwi. 20Martta nwi mo Yesu ka berǝng ka gun go na gi nya, Maryamu ka chi-chi a kai a muri.21Kǝn Martta sotǝnna Yesuwiyǝng, “Nigra mǝnna nuwa gu ki chi bara miyu na bwiya be.” 22A nyangngi kǝn yǝm merǝ ji bǝn chǝlla Niyajiyu ki me ba nǝnni." 23Kǝn Yesu a soten go, "Chum bari ba gun bo.”24Ken Marta soten go, "Ken yǝm mo ba gun a ko mwatǝnti." 25Yesu wa sotǝn go, “Mǝmǝn guntang ka bwiyatǝng, mǝmǝn yuum, wa nga nǝn mi ka bwiya-bwiya ki ba nǝngnga yuum; 26Bo ni kari yuum naka nga nǝn mi me ba bwiya, kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam ga?"27Ka sotǝn go, O Nigra, kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam, mǝn ni Kristi, yǝlla Niyajiyuwi wu ka bǝra gʊsǝti." 28A suwe nyangngi ka kabwi a kai a muri abu chi Maryamu a kǝngǝng ka sotǝn go, "Ni mǝssari ka be ka bǝnne.” 29A nwi nyangǝng ka gun wullak a di yǝgire a gang giyu.30Yesu a lambǝ dǝggǝra a muri kǝttile fu ka gai Martha nyawi. 31Yahuduwa ka tǝng Maryamu a be surangngi nati ne mitang ka daang, a chu hangu a jirmǝna kai wulagǝng ka fung hanguwʊng kǝmmari go bǝ yǝgi a su na gǝ ti wi. 32Maryamu a lau gwan Yesuwiyǝng ka yartǝnna gwa nanaguwi, ka suwe go, "Nigra, na lungo tǝnnǝn ka kiyǝn ki chibara nǝnnu na bwiya be.”33Yesu a chu ti wi na Yahudawai ka kinǝng, tirǝ wiyǝng ka nǝngnga kǝmmarang a we guwung ka da denni; 34Ka sotǝn go Tǝ ti hangu a da le? Kǝng hanjim a sotǝn go Nigra be na chu.” 35Yesu ka tiwi.36Ki Yahudawa suwerǝ go, "Chu nyǝng ka yotǝnda gǝra Liazaruwʊng!” 37Mǝnni bagi go, "Ni wa dǝmǝn a ne du churǝ tǝmmi, me na ba dǝmǝn a dang bwiyata ni waiwi ga?''38Yesu a mura kǝmmarang a mura dur da gǝn ka diya su hiyǝng su hi hǝrro mǝnni kǝn mǝrra nyi yangu rǝ wer. 39Kǝn Yesu a sotǝn na hanjiyǝm mi go, ''Tǝ dǝbmǝn wer hǝn.'' Marta, chichuwi a Laizaru a bwiya ka sotǝn na Yesuwi go, "Nigra kʊ bwiyangu ka fi, bǝnke ka lau kotǝttǝ gwar rǝ bwiyate” 40Kǝn Yesu a sotǝn go, "Sunǝn be mo nǝbbǝn yǝmbǝ nyam ki bǝn chu grate ta Niyajiyuwi ga?''41Kǝn hanjim a dǝbmǝn werhǝnnǝng, Yesu ka gug kǝmta ji ka suwe go Tai kǝn wunnanǝn birakǝ kamǝn nwi re”. 42Kǝn yǝm kǝmǝn nwi rǝ wʊnǝ jii mǝnni bǝrǝ nǝbbǝ yǝmbǝ nyam go mu mǝn tǝmmiye.”43A buk ka su yǝm bambǝng ka gug jir a ji go “Liazaru jirre!” 44Ki ni ya bwiya-bwiyaiyu a jirre nanan gu rǝ kannan gu buwa-buwai rǝ dugka bwiyatǝng, kak ka gǝng bo mǝra rǝ dʊk. Kǝn Yesu a sotǝnna hanjimi go “Ti kuwomǝn na di.”45Yahudawa mwam a be gwan Maryamu a chu jǝnni Yseu a nǝngngai ka nga nǝn hanguwung. 46Bagi bo ka kabwi a gwa Yahudawai a sotǝn jǝnni Yesu a nǝngngai.47 Kǝ nǝbbǝ gram bǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwʊm na Farisawa kura dǝntǝlǝn a kǝng kiyǝng ka suga go, "Wulai tǝn nǝngngari? Ni we kǝ nǝngnga jǝna mǝnnatang a buniyu mwam. 48 Nǝn du hangu nǝngnga nyang kǝ ki warigu bǝn nga rǝ yǝmbǝ nyam ba gǝm; Romawa ba be yibǝn rǝ nǝbba nǝnnǝm.''49 A nyang gu a mura hanjimi Kayafas wʊng gi Nigra nǝbbǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwumi a dan jǝri ka sotǝnna hanjimi go “Ti yǝmbǝ guji. 50 Tǝ jǝgga bǝ ka li nyagu ni kwan a bwiya bǝrǝ nǝb, ki nǝb warigu ba kiyang.”51 A su yǝm bambe me bǝrǝ dur da gǝn mǝnni bǝrakǝ gǝn Nigra nǝbbǝ tung jǝnni chǝriya Niyajiyuwʊm, a su yǝm yuwerǝm go ka li Yesu a bwiya bǝrǝ nǝb warigu; 52 Bo me bǝrǝ nǝb warigu bwigi mǝnni na kurawe bǝtǝm ba Niyajiyuwʊm ba wusilla bwi a gani dandangǝm a gu kwani. 53 A gaiyǝng ka su farǝ juwi ba ju Yesu rǝ gi.54 A suwa ko hi Yesu ka du yom kwe a mura Yahudawa, mǝnni ka kabwi a kagai kǝng ka tǝmba siyǝm a dagi bɨr burmo Ifraimu. Ka chi ya gaitǝn bwiranǝm ba gǝmǝng. 55 Bwilǝmri ya yautang a Yahudawai ka lauwe rǝ do, mwam ka diya Urushalima ba kǝngka tǝmhǝmǝng na mǝnni ko hi a lauwere na tumǝn du tǝta jiyu.56 Ka dǝggi faring Yesu, suga yǝmna bwita jiyu a jii wʊng. Ka sira kandǝn ruwaninyiniyǝng, "Suwere go tǝ kǝmma wulai? Me ba be bwilǝmri hi ga?" 57 Nigra nǝbbǝ tung jǝnni a chiriya Niyajiyuwi na Farisawa ka nǝbbǝn yǝm kʊni go gun chu Yesuwi warigu ki be sugimǝn na tǝ tau.Chapter 12A dutǝn kotǝtǝ nukun ki kǝn nǝngnga bwilǝmri ya Yautangngi, Yesu ka be Baitanya a gwa Liazaru wʊn Yesu a gug a bwiyati. 2 Kǝng nǝngnga jǝnni jauriyǝng Marta kǝn nǝngnga swiyer, Liazarus ka mura ba dara tari katǝn Yesu a gwan tǝk jǝnni jauriwi. 3 Kǝ Maryamu a dǝb nungki mǝtǝmǝtǝng kǝ nǝngnga rǝ mannard, ka swaramǝn nana Yesuwi rǝgǝng, ka bo swaramǝn nana gʊ re yirda durǝn da gǝnnǝng. Kai hi ka rii rǝ kummǝr da jǝnni mǝtǝmǝti warigu.4 Yahuda Iskariyoti, kwan a mura mǝssarbǝ ba gǝm wʊ ba mi hanguwi a suwe go, 5 "Wullai a nǝngnga ki me bǝn mi jǝnni mǝtǝmǝtǝ rǝ chǝmmǝr netetǝ bwanbi na ne bǝrǝ bunǝnǝmǝng?" 6 A suwe nyang me mo yotǝnda bǝrǝ bunǝnǝm mǝnni bǝrakǝ nikuwʊng, gǝn ni ti chǝmmǝrri bo ka kuromǝn chǝmmǝra mura swa chǝmmǝrri.7 Yesu ka sotǝn go, “Tǝ du hangu a ti nʊnghǝng bǝrǝ dǝgtang ka miying. 8 Bǝ bunǝnǝm tǝ ka kin jʊtǝkang, mǝhai me bǝtǝnǝn chi kin jʊtǝkwang."9 Kurgarang kǝ kuntang ka Yahudwang ka nwi mo Yesu ka gai, ka be giyǝng, me bǝra nǝn Yesu gǝn kwan bo go na tǝ chu Liazarus wu Yesu a gug a bwiyati. 10 Nǝbbǝ gram bǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwi ka nǝngnga naka jalbunǝnnǝng go na tǝ ju Liazarus rǝ kǝgang; 11 Bǝrǝ nǝn ge gu Yahudawa yǝgi mwam a chu ki a nga nǝn Yesuwi. ."12 Tǝm a sillang kulǝn dǝ kuntan ka be bwilǝmri. A nwi go Yesu ka bera Urshalimang, 13 kǝ hanjim a kauwe wana jurlongtǝjulongngi ka jire we go natǝ yuwe, rǝ buwong rǝ kumni suwe rǝ go “Hossana! Kǝn dǝgtǝn kang a ni we bera muru dun da Nigra Nidu a Israilai.”14 Yesu a nya gu be lʊngsongiyǝng ka gwi a jiyǝng nyǝng kǝ mula gǝrǝng, 15 “Kari nwi tate mwe yuwa Sihiyonai, chu Niduwa mu gu bera chiya ji a be lungsongi.”16 Mǝssarbǝ ba gem a jegga bǝ jenni hi re jigu, menni a nwi ne grate Yesuwung, kǝ hanjim a kǝmma go ken mula jenni yaiye warigu a dur da gen, go ken nengngaten jenni hi.17 Ki kulǝn da nǝbbǝ ka tǝn Yesuwʊm a ko gug Liazarus a suwi na gug ga bwiyati ka su yǝm a ji nǝngnga bwiyu. 18 Bǝrarǝ nyang kulǝn da nǝbbǝn ka be go natǝ chiga tǝn hangu bǝrakǝ ka nwi go ka nya jina mǝnnatang a buniyu. 19 Bǝrarǝ nyang Farisawa ka dǝgga yǝmni a jʊggǝr da jiyǝn sugarǝ go “Jǝgga meri ji bǝtǝ dǝmǝn tǝ nǝngngai, tǝ chu gʊsǝte ka mwarmǝn bwi fungre.”20 Ka bagi Hellinawa a yǝgi ya ruwaninyini ya bwilǝmriyu, 21 hanjim ka diya gwan Filibusi, ni ya Betsaida wu ka Galiliyu, ka sotǝn go, "Ni Mǝsari, nǝn fau nǝn chu Yesu." 22 Filibus a diya sotǝnna Andarawusi, kǝn Andrawus a diya tǝn Filibusǝng ka sotǝnna Yesuwiyǝng.23 Yesu a ngaten na hanjimi go, ‘jii ka be wu ben ne gratǝ yǝlla Niyu wi. 24 Yǝmbǝ nyam-yǝmbǝ nyam, kǝmǝn sugǝmmǝnne, nuwa kwaiyu a yar ba tǝm a fi ki ba chi gǝn kwan, mǝnni yar a fi ki ba nǝbbǝn bwetǝ mwam.25 Ni we farǝ yuum ba gǝmmi ba buna, mǝnni wʊ me bǝ fari yuum ba gǝm a gʊsǝti ba to na nǝngnga yuum bǝ kurǝkwangngǝm. 26 Kari ni nǝngngai mǝn keweti ki a fungngi, gu mǝn ka wi warigu gai gu mǝssarbǝ ba miyǝm ba nu wi. Warigu ni nǝngngai mǝn keweti, Tǝ miyu ba ne grate.27 Kʊ yuum ba miyǝm wa mura kunang, mǝn suwe mo nyǝnne? Te miyu jǝggi a wai jii wu ga'? Mǝnni n’be bǝrarǝ wai jii we. 28 Te miyu ne gratǝ dun da mun; kǝ dagi jir a jire wa ji go, "Kǝn ne gratǝ hangu, bǝn kaubwi ne grate." 29 Mǝn ka gaiyǝng kulǝn dǝ ka gaiyǝn ka nwi jir hǝn ka suwe go, “Korǝn ka bau jir. "Bagi go, ‘We tǝmri ka sotǝn yǝm."30 Yesu a ngatǝn go, "Jirhǝn dande a be bǝ bǝra nǝn me, mǝnni bǝra nǝn jǝn. 31 Kʊ bǝn nǝngngatǝn duuta gʊsǝte, kʊ bǝn ka ni nǝngnga duuti a gʊsǝte.32 Na bukkǝn dǝbbimǝn a gʊsǝtǝng ki bǝn wuwe nǝb warigu a be gwa miyu.” 33 A suwe nyang go na gǝ nung nyǝngkǝ bǝggǝ bwiya rǝgǝng.34 Ki nǝbba kura bwiyǝm a ngatǝn go nǝn nwi a mura duute mo Ni jǝgri ba chi kurǝkwang, nyǝnnǝ ki bǝn suwerǝ mo bǝn gug yǝlla Niyu wa jiyǝng, wunǝ gǝ yǝlla niyu waiwe? 35 Yesu a ngatǝn go “A jii bani ki bǝtǝ chi rǝ kweterrei” tǝ yoyom a jiiwu tǝ ka tǝnǝ kwetǝrei, naki kum karba no dur da jinǝn. Wu yoyom a kummi a yǝmbǝ gu yigiwi. 36 A jii tǝ karǝ kweterei, tǝ ne yǝmbǝ nyam kwetere hi na tǝ yullo bǝtǝm ba kweterem. Yesu a suwe jinni yayǝng ka dimǝna hanjimiyǝng.37 Yesu ka nǝngnga jǝnni mwam a kak ka jiyeng, a nyang hi ba hanjim a ngabǝ nǝn hangu, 38 na ba yǝmba ni yuweri Ishayam a ri bwi, ba suwe go, Nigra wune ka nga rǝ yǝmbǝ nyam bǝ nǝn suwem? Wuni bo ka chu kang ka Nigrang?''39 Bǝrarǝ nyang me ba nǝbbǝn yǝm bǝ nyam, bǝraki Ishaya ka kabwi a suwe go. 40 Ka mǝrramǝn kǝmte a yullo dube, ka dǝg furna jiyu a kusǝ kǝngkang na ba kari ba chu ri kǝmta jiyu ka jǝgga a furna jiyu ka wulgawu bwi a gwa miyu na kwara nǝn ji."41 Ishaya a suwe yǝm bambe bǝraki ka chuwe grate ta Yesuwi ka su yǝm bǝra nǝn hanguwʊng. 42 A nyang nǝbbǝ gram mwam ka nga nǝn Yesu. Mǝnni bǝrarǝ Farisawa hanjim a jǝgge ba tari tansang bǝrǝ bǝn kamǝn a gwa ruwani nyiniyu. 43 Hanjim bǝ fau go nǝbba wer gi a li wertang kǝ bera gwa Niyajiyuwi.44 Yesu ka su yǝm rǝ gǝnda jirǝn go Niya nga nǝn mi me ba nga nǝn mǝ mǝn kwan, bǝ nga rǝ Temiyu. 45 Bo wu chwi ri bǝ chuwe Temiyu wa tǝmiyei.46 Be mǝn kwetǝrrei a gʊsǝti, na wa nga nǝn mi me ba yo kumm a muri. 47 Nǝn wuna nwi yǝmba miyǝm na nga bǝ yǝmbǝ nyammi me bǝn nǝngngatǝn duute. N’be bǝ mo nǝngngatǝn duuta gʊsǝte, be mo na jǝg gʊsǝte.48 Wa kwilaiyu na bo yube yǝmba miyǝmi, ka rǝ wu ba nǝngngatǝn duuti. Bwan dǝn suwen gǝ ba nǝngngatǝn duute a ko rǝ silai. 49 Yǝm bǝ mǝn suwerǝm me kǝmmarang ka miyǝng. Te miyu wa tǝmmiyei gǝ niye yǝm na ji bǝn suwei. 50 Kǝn yǝm yǝmba gǝm yuum bǝ kʊrkwangngǝm. Bǝrarǝ nyang kǝn suwe mo- nyǝng kǝ Te miyu suwerǝ gǝng mǝn suwe nyang
Chapter 131 Yesu ka yǝm go jiiyangu ka lauwe wu gǝbǝ du gusǝtǝ rǝgǝ gǝ diya gwa Tei . a bukka yotǝnda bǝgǝm bǝ ka gusǝtǝmǝng, a yotǝnda yigira mwatǝnte. 2 Chetan ka dǝgi a furiyan Yahuda Iskariyoti yǝlla Saminuwi go mi Yesu.3 Ka yǝm go Te ka ne jǝnni warigu a kang ka gǝng na diyewa gwa Niyajiyuwi, mǝnnii bǝ kaubwi a gwa Niyajiyuwi. 4 Ka gun mǝnna jinni jauriyǝng ka jǝgga mǝn dutǝng. Ka dǝb duka niyǝng ka mǝra dur da gǝn gǝrǝng. 5 Ka kwi hi a kalangnǝng ka su tumǝn nana mǝssarbǝ ba gǝmiyǝng, mǝnni tursamǝnne rǝ dʊk ka hi ka mǝrra dur da gǝn gǝrǝng.6 A be gwan Bitrus Saminuwiyǝng kǝn Bitrus a sotǝn go, ‘Nigra tuwimǝn nana miyu no?” 7 Yesu a ngatǝn go “Ji mǝn nǝngngari me bǝn jǝgga kʊ nyǝngke mǝnni a bukki bǝn jǝgga.” 8 Bitrus a sotǝn go me bǝ tuwimǝn nana miyu.” Yesu a ngatǝn go, "N’tunnǝn bǝ nani ki me mǝnni guji a gwa miyu." 9 Kǝn Bitrus a sotǝn go, "Nigra mǝn nani gǝn kwan giyǝ bǝn tuwimǝni, tuwimǝn rǝ kanni na dur da miyǝn."10 Yesu a sotǝn go, "Ni ya wai hiyu bǝ farǝ guji a sumǝna yiramǝntang a nani bwigi, bǝraki bwiyangu nǝn kaluri warigʊ, mǝnni me waringǝm ba jinǝm tǝ kaluri." 11 Bǝraki Yesu ka yǝm wu ba miyu jiya nǝngnga ka suwe go, "Me waringǝm ba jinǝm tǝnǝn kaluriyu."12 A buk kǝ Yesuwa mwarmǝn tumǝngtang a naniyǝng ka dǝb dʊtǝtangu ka chi-chiyǝng ka sotǝn na hanjimi go, "Kǝttǝ yǝm ji nǝngnga gǝnmǝni ga? 13 Tǝ bi to Ni Mǝsari na 'Nigra,' kǝttǝ su nyagu, bǝraki mǝnni nyang. 14 Mǝnni me mǝn Nigra na Ni Mǝsariyu kǝn tumǝn nana jinu ki ka nǝngnga nyagu tǝ tumǝn nana bwiti. 15 Bǝraki nyǝng kǝn nǝngnga gǝmǝn gǝrǝng nyangǝng yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝnne, kewe me bǝ li Nigra kaiyu wangu ri grate, bwe tǝmri me bǝ li Ni ya tǝmmei ri grate.16 Tǝ yǝm jǝnni yaiye warigu ki tǝn nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm nyǝngkǝ tǝ tǝm yǝmhǝmǝng. 17 Me mǝn du yǝm jina warigu, kǝn yǝmbǝn samenǝm. 18 Mǝnni na yǝm mularǝm a ri: 'Hangu wa jau jǝnni nǝn mi ka gunni mǝn.'19 Mǝn sugumǝn yǝmbe kʊ lambǝn nǝngnga bwi na nǝngnga bwi ki tǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam to nǝn ME. 20 Nǝngnyang nǝngnyang ki mǝng sugimǝnne wa yu Ni ya tǝmmei a yu me, wa yuwiyu bo ka yu Ni ya tǝmmiye."21 Yesu a suwe nyangngǝng weng gu ka da, ka suwe go, "Nyang yǝmbǝ nyam gu kwan a jʊggǝr dda jinǝn ba mi.” 22 Mǝssarbǝ ka jǝgga bwitan jiyu nǝngnga mǝnatangnga a buni go bǝ su yǝm bam ba wuni.23 Kwan na mura mǝssarbǝm wʊn Yesu a yotǝndai ka tǝmri a tussi bwi a furiyang Yesuwi. 24 Siman Bitrus a sotǝn a mǝssari hi go, "Su bǝmǝnne ki bǝ su yǝmhǝm a dur da wunǝn ki.” 25 Ka kau bwi a tussi bwi a furiya Yesuwiyǝng ka sotǝn go, "Nigra nǝn wune?"26 Kǝn Yesu a nga go, "Nǝn ge wu bǝn dǝb mwan dǝ fum-fumǝn nei.“ Mǝn ka gaiyǝng ka dǝb mwan dǝ fum-fumǝn a ne Yahuza yǝlliya Siman Iskariyotiyu. 27 A bukka mwan hinǝnǝng Chetan ka dǝgitǝnna hanguwi, kǝn Yesu a sotǝn go, ''Ji mǝn nǝngngari nǝngnga wullag”28 Me gu ni ba chi a gun jarǝ jǝnni jauriwi a yǝm jiya nǝngnga ki Yesu a sotǝn nyangngi. 29 Bagi bǝ lung go nyǝngke Yahuda gǝrǝ swa chǝmmǝriyǝng bǝ ti go, "Yesu a tǝm go yuwe yagi jǝnni tǝ fari bǝrǝ bwilǝmriyu,” Kai ki mo ne guji bǝrǝ bunǝnǝm. 30 A bukkǝ Yahuda yu mwan dǝ merǝ bariyǝnǝng ka jir rǝ kwa rǝ kwang. Bǝraki nǝn kum bo.31 A bukkǝ Yahuda diyǝng kǝn Yesu a sotǝn go, "Kʊ ne grate yǝlla niyu. Bo bǝn ne gratǝ Niyajiyu a mura gi. 32 Niyajiyu ba ne grate dur dagǝn ba ne grate kʊ kʊ. 33 Bǝtǝm bǝ kǝttǝlkǝtǝlem ba miyǝm tǝnnǝn ka kin a jii bani bǝtǝ fai mǝnni bo nyǝngkǝn sotǝn gra Yahudawang, 'Gu mǝn yigiwi me bǝtǝ dǝmǝn tǝ yigi a gai.' Kʊ bo kǝmmǝn sugǝmǝnne.34 Kǝn nǝngngagǝmǝn sori fi, tǝ yogo date nyǝra kǝn yogǝmǝn gǝrǝng, nyang tǝ yogo data bwita jinu. 35 A nyangki wunǝ ba yǝm go tǝn mǝssarbǝ ba miyǝm, nyǝngki tǝ yogo data bwita jinuwʊng."36 Siman Bitruas sotǝn go, "Nigra mǝn yiga le?' Yesu a nga tǝn go, "Gu mǝng yigiwi me bǝn dǝmǝn fungye kʊ nyǝngke, mǝnni bǝn fungye a buk” 37 Bitrus a sotǝn na Nigra go, "Bǝrarǝ wullai ki mo kari bǝnǝn fungeng kʊ nyǝngkǝng? Bǝn nǝbbǝn yuum ba miyǝm bǝra nǝn mwe.” 38 Yesu a ngatǝn go bǝn nǝbǝn yuum ba mum bǝra nǝn mǝ no? Bǝ nyam kǝmmǝn sunǝn ne kolong me ba dulga bǝn jau buri a miyu kali tǝ bwanbi.
Chapter 141 Kari furna jinu a kiyare, tǝ ne yǝmbǝ nyam Niyajiyu na tǝ ni yǝmbǝ nyam. 2 A kaita Temiyuwi ka gu chiri wu mwam. Na nubǝ nyangki na bǝn sugǝmǝn bǝraki mǝng di na yigna gǝmǝn ga. 3 Di na yǝngna gǝmmǝnne ki bǝn kauwe bwi di yǝgǝn yigira gumǝn kawi, na gu mǝn kawi tǝ ka gai bo.4 Kǝttǝ yǝm juwi a gu mǝn diwi.'' 5 Toma sotǝnna Yesuwi go, ''Nigra nǝn yǝmbǝ gu mǝn yigiwi bǝnnǝn yǝm juwi nyenne?'' 6 Yesu a sotǝn go. "Mǝmǝn juwi, mǝmǝn yǝmbǝ nyam, mǝmǝn yuum, me ri ni ba yigi a gwa Te miyuwi me ba duwe wa gwa miyuwi. 7 Na lungo kǝttǝ yǝmmi ki na nu kǝtǝ yǝm Te miyu. Mǝnni kʊ kǝttǝ yǝm, kǝttǝ chu hangu.''8 Filibus a sotǝnna Yesuwi go, ''Nigra nung bǝn Te hi, ki ba labǝmǝn.” 9 Yesu a sotǝn go, "Kǝn lang nǝn jǝn mǝnni a lauwe tǝn kʊ tǝ yǝmmi bǝ no Filibus? Wʊ ne wa chwi yu ka chu Te miyu, nyǝnne ki bǝn suwe mo, 'Nungbǝn Te hiyǝng'?10 Nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam mo mǝwa mura Te hi ga? Te hi wa mura mi ga? Ki me bǝtǝ ne yǝmbǝ nyam swerti hi ga? Bwantǝttǝn sugǝmǝnni me mǝn suwerǝ bǝri kumnita miyu, mǝnni Te ka mura miyuwi gǝ nǝngnga swiyer da gǝn.11 Tǝ ngabǝ ni me to muwa mura Taiyu mǝnnimai wa mura mi ga, me nyangki tǝ ngarǝ yǝmbǝ nyam a jiya swiyetǝhi tǝ butǝji.12 Nyang yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝnne, Ni wa nga nǝn mi ba nǝngnga swiyetǝtǝ mǝn nǝngngari, ba nǝngnga swiyetǝta li taiti bǝraki mǝn yigi a gwan Taiyu. 13 Wuni ji tǝ chǝlla rǝ dunda miyinni bǝn nǝngnga gǝmǝn na ki ne grate Te a mura yǝlli. 14 Tǝ chǝlla wuni ji a mura dunda miyin ki bǝn nǝngngna.15 Tǝ yoimǝn da ki bǝtǝ so sora miyu. 16 Ki bǝn ruwanyini a gwan Taiyu ba nǝggǝn guni ba nǝggǝn mitan ka daangi na chi nǝn jin kurǝkwangngi- 17 we yǝmbǝ nyami wu gʊsǝtǝ dǝbmǝn ba yuwi bǝngka chubǝng na yǝmbǝng bo mǝnni jin kǝttǝ yǝm, bǝngke tǝ ka kin, ba chi a mura jinnu.18 Me bǝn dugǝn dang nǝn jin bǝn kauwe bwi a gwan jiniyu. 19 A dutǝn jii bani ki gʊsǝte me ba kaubwi a chwi, mǝnni jin kǝttǝ chwi bǝraki nǝn kamǝni yuum jin bo bǝtǝ nǝngnga yuum. 20 A ko hi waiwe bǝtǝ yǝm to mu wa mura Temiyu, jin bo tǝ ka mura mi, mi hai bo mǝn ka mura jinni.21 Gǝn waiwe karǝ sora miyuwi na ka fungri ga yoimǝn da, gu waiwe a yoimǝn dai Te miyu ba yotǝnda. Mi hai bo bǝn yotǝnda bǝn nung dur da miyin a gi.'' 22 Yahuda (Me nǝng Iskariyotiyu) ya sotǝn Yesuwi go, ''Nigra wulai ya nǝngnga ki bǝn nungbǝn dur da mun na me bǝn nung gʊsǝtǝng?''23 Yesu a ngatǝn go, "Ni wuna yoimǝn dai ba so yǝmba miyǝm, Te miyu ba chi kin, bǝnǝn be gwan giyu nǝn chi kiyin. 24 Mǝnni wwa yoimǝndǝ dai me ba so yǝmba miyǝm. Yǝm bǝtǝ nwiyǝm me nǝn binǝm mǝnni ba Temiya tǝmmiyǝm.25 Sugǝmmǝm jinni yaiye nyǝngkǝng nǝn ka kinǝng. 26 Bwingi wu nǝbbǝn mitang a dai- We yulgoi wu Te ba tǝmme a mura dunda miyǝngni a be ki ba mǝssa gǝmǝn jǝnni warigu ba kǝmmagǝmǝn jǝnni sugǝmmǝnni warigu. 27 kǝn dugǝn lǝmmang, kǝn nǝggǝn lǝmmang ka miyǝng, nǝggǝn be nyǝra ki gʊsǝte nǝbbǝn gǝrǝng. Kari furna jinu a kiyare na kari tǝ nwi tate.28 Kǝttǝ nwi nyǝngngi sugǝmmǝn gǝrǝng. Kǝn mǝn dire, bǝn kautǝnne bwi a jǝnni, kǝttǝ yoimǝnda ki bǝttǝ nwi lǝmmang nyǝngke mǝn dirǝ gwan Taiyu. Bǝraki Te miyu ka li. 29 Kʊ kǝn sugǝmmǝn a lambǝ nǝngnga bwi, na nǝngnga bwi ki tǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam. 30 Me bǝn sugǝmmǝn yǝm mwam, bǝraki nidu wa gʊsǝti kǝ bere. Meri kumni a mi, 31 mǝnni na gʊsǝta yǝm go kǝn yotǝnda Te miyuwi. Mǝn nǝngnga jiwe Te miyu a sumǝn go nǝngngai, Tǝ gun tǝnǝn dimǝn na gwe.”
Chapter 151 ''Mǝmǝn rǝyang ka inabi ka dǝlǝng Te miyu gǝn ni jʊmǝnni. 2 Ka kamǝnnǝ wunǝ bǝlli wu mǝbe tʊri beti, wu tʊri beti ka yǝngnarǝ nyagu na yigtǝn tʊtang a betǝ mwam.3 Kǝtǝ tʊmǝm bwi tǝ yullo kaluri bǝrǝ yǝm bǝn sugǝmmǝnǝm. 4 Tǝ chi a mura mi na me a mura jinni nyǝra ki haggi me ba nǝngnga bete gǝn kwan me mura rǝyang ka gǝng ki, nǝn nyang bo me bǝtǝ dǝmǝn nyǝngke tǝ chi ba mura mi ki.5 Mǝmmǝn rǝyang ka Inbiyǝng jin tǝn bǝlte. Wa chi ya miyu na me muwa giyu, ka turǝ betǝ mwam. Nyǝngkǝ me nǝn miki me bǝtǝ dǝmǝn tǝ nǝngnga guji. 6 Wʊ me ba chiya miyʊ bǝn maisire nyǝra haggi wa kʊsi, bo naki ka kʊrare hagta kusai kǝn kwi ya kǝrrang a ju. 7 Tǝ ka mi a mura yǝmba miyim na yǝmba miyǝm ka muri a jinni ki tǝ chʊlla wunʊ ji tǝ fari warigu bǝn nǝngnga gǝmǝn.8 Mǝn ne grate Te miyu nyangnǝngkǝ mo tǝ bu bǝtǝbi mwam na bo suwe mo tǝn bwiranm ba miyǝm. 9 Nyǝra ki Te miyu a yoimǝn da gǝrǝng bǝn yogǝmmǝn nyang, tǝ chi ya mura yodai a miyu. Tǝ so sori ya miyu ki bǝtǝ chiya mura yodai ya miyu, nyǝra kǝn so sori ya Te miyu na bo chiya mura yodai ya guwʊng.
10Tə so soriyavmiyu ki,bətə chiya yodai a miyu,nyəngkən so soriya Temiyuwi na chiya yodai yan gʊwʊng ' 11Mǝn sugǝnmmǝn yai jǝnni ye na furi kwawi ya miyu a chiya mura jinni na furi kwawi ya jinnu a chi me kǝng we.12 Bam yǝmbe gǝn soriya miyu mo tǝ yogodate nyǝra kǝn yogǝmmǝn gǝrǝng. 13 Me guni rǝ yodai wa li nyang nyǝngki mo nǝbbǝn yuum ba gǝm bǝrǝ kagǝm ba gǝmmi.14 Tǝn kagǝm ba miyim nyǝngki te nǝngnga jinni sugǝmmǝnniyǝng. 15 Bǝraki me bǝn kabwi bǝgǝn mo tǝn kewete. Bǝraki bwira yǝmbe ji nigra kanni yangu nǝngngari. Bugǝn mo tǝn kagǝm, bǝraki kǝn sugǝmmǝn wʊnǝ ji warigu nwiye wa gwan Temiyuwi.16 Men jǝn tǝ saimǝn, mǝmǝn sagǝmǝn, kǝn tǝmgǝn mo tǝ di na tǝ nǝbbǝn bete, bǝtǝm ba jinǝm ba chi kurǝkwang. Ba chi nyang na ba ji bǝtǝ chǝlla Te miyu a mura dunda miyinni ba nǝngngamǝn. 17 Nǝn nǝggǝn wai soriwe no tǝ yogote.18 Gʊsǝte ba kogǝn ki tǝ yǝm to a sikak a ko me, ki mǝnni ya kogǝnnǝng. 19 Na tǝn ba gʊsǝtǝm ki gʊsǝte na ba yogǝmmǝn da nyǝra jinna gu. Mǝnni bǝra ki tǝn me ba gʊsǝtǝm kǝn sugǝmǝn a gʊsǝte bǝra nyang gʊsǝtǝ ba ko gǝn.20 Tǝ kǝmma rǝ yǝmbǝ sugǝmmǝnǝm kewe me bǝ liri niya kani ya gu rǝ grate, a ni kunangki jin bo bǝn nǝngngǝn kunang, hanjim a so sori ya yǝmba miyǝm mi ki ba so sori ya yǝmba jinǝmmi. 21 Ba nǝngnga gǝmmǝn yai jini yaiye warigu bǝra rǝ dunda miyǝm bǝra ka yǝmbǝ ni ya tǝmmiyei. 22 Mǝnna be bǝn sotǝn yǝm ki na nubǝ rǝ jǝnni bwirai, mǝnni kʊ me rǝ buri bǝrǝ jǝnni bwirai ya jiyu.23 Wunǝ niya kwilaiyu ka kwila Temiyu. 24 Mǝnna nǝngnga bǝ swiyetǝtǝ me guni a nǝngnga bǝmǝn wi a mura jiyu ki na ba nu merǝ jǝnni bwirai, mǝnni kʊ ka chu, ka bo kwilai nǝn Temiyu warigu. 25 Nǝngnga nyangnyǝnke mo na ri yǝmbǝ mula-mulaiyǝm a mura duute tajiyu (Ka kwilai me bǝrǝ guji).26A jii wu We mitang a dai wu bǝn tǝm gǝmǝnni a gwa Temiyuwi, we yǝmbǝ nyami wu jirera gwa Temiyu wi ba bei, ba su yǝm a dur da miyin. 27Jin bǝtǝ nǝbbǝn butang ka bukgǝng tǝnnǝn ka kin rǝ jigu.Chapter 161 "Sugǝmǝn jǝni yaiye mo na kari guji ba dǝggǝn tǝ tǝlna. 2 Hanjǝm ba jǝgagǝn a kantǝta nyini ruwaniyu; bǝ nyam, fula ka bere wu ni ba jugǝnni ba lungtǝn go ngǝ nǝngnga swiyer da Niyajiyuw.3 Hanjim ba nǝngnga jǝni yaiye bǝraki a yǝmbǝ Te nyǝngka yǝmi bǝ rǝgǝng. 4 Sugǝmǝn jǝni yaiye mo na fulla be nyǝngkǝ ba nǝngnga bwirǝgǝng ki, bǝtǝ dǝmǝn tǝ kǝma rǝ nyǝngkǝn sugǝmǝn rǝgǝng. Sugǝmǝn bǝ rǝ jigu bǝraki nǝn ka kinǝng.5 Mǝnni bo, ku nyangnyǝngke mǝ yǝgiya gwa wa tǝmmiyeyu; mǝnni merǝ guwa jǝnu wa guli go, 'Mǝn yǝga li?' 6 Bǝraki kǝn suwe bam yǝm bambǝm, furna jinu ka mǝga bwi. 7 Warigu rǝ nyang, mǝ sugǝmǝn yǝmbǝ nyam: yom ba miyǝm ka li gǝmǝn nyaguwi; bǝraki dibǝ ki, Ni sǝng furiyu me ba be gǝmǝn; mǝnni n’di ki, bǝn tung gǝmǝnne hangu.8 A jiwa bei ki, Ni sǝng furiyu ba jǝgga tǝn yǝm a gusǝte a jiya jǝni bwirai, nǝngngatang a ji nya, na rǝ duute- 9 a jiya jǝni bwirai, bǝraki hanjim a ngabǝ nǝn mǝng; 10 a jiya nǝngngatang a jǝni nyai, bǝraki mǝn yiga gwan Tiyu, na jǝn me bǝtǝ kabwi tǝ chuyǝng; 11 a jiya duute, bǝraki kǝn nǝngngatǝn duuta nidʊ wa tǝmbǝ kunuǝmmi.12 Ka mǝnnǝ jǝni mwam yi bǝn sugǝmǝnni, mǝnni me bǝtǝ jǝgga ku nyangnyǝngke. 13 Warigu rǝ nyang, a jiwu hangu, We Yǝmbǝ Nyami, a be rǝgi, ba fung nǝn jǝn a mura yǝmbǝ nyam warigu; bǝraki me ba suwe jiwu nǝn wugoi; mǝnni wunǝ ji wu hangu a nwiyu, ba suwe yai jǝni; ba sugǝmǝn jǝni yǝ ba bei. 14 Ba ni grate, bǝraki ba dǝb jǝni yǝ nǝn yinǝngi a sugǝmǝn.15 Warigu jǝniyan Tai nǝn yinǝng; bǝra rǝ nyangki, gun sugǝmǝn mo We ba dǝb jǝni nǝn yinǝngi a sugǝmǝnni. 16 A fulla bani, me bǝtǝ chui; a buk ka ka fulla baniyǝng bo ki, bǝtǝ chui."17 Bagi a mǝssarbǝ ba gǝm ka su gulgarǝng, "Wulai jiwu hangu subǝmǝni go, 'A fulla bani, ki me bǝtǝ chui,' rǝ bo, 'A fulla bani bo ki, bǝtǝ chuiyu,' na, 'Bǝraki mǝn yǝga gwa Tayuwung?" 18 Kǝ hanjim a kabwi gulgarǝng go, "Wulai ji waiwe hangu marǝ ki go, 'A fulla baniyu'? Nǝ yǝmbǝ jiwu hangu suweri."19 Yesu ka yǝm go hanjim bǝ fau bǝ nǝngnga gǝmǝn gulǝn, ka gul hanjimǝng go, "Tǝ fau tǝ nǝngnga gulǝn a jiya yǝm bam bǝ ga, bǝn suwe mo, 'A mura fulla baniyu, me bǝtǝ kabwi tǝ chui; a buk ka fulla baniyǝng bo, bǝtǝ kabwi tǝ chuiyǝng ga'? 20 Yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, mǝ sugǝmǝn mo, bǝtǝ tiro witǝ deni, mǝnni gusǝte ba nwi bwilǝmri; bǝtǝ nǝngnga fur dǝ yulluwun rǝ kwani, mǝnni fur dǝ yulluwun da jǝnǝn ba wulga a yulo fur dǝ kwauwǝn. 21 Nyi rǝ furi a be buwong ki wa kunang; mǝnna bu bwe ki, me bǝ kǝma rǝ kunang ka nong bǝrarǝ bwilǝmri wu bwe be rǝga gusǝti.22 Nyang nǝn jǝn, tǝ wa mura kunang ku nyangnyǝngke, mǝnni bǝn chugǝn bo; ki furnan junu ba nǝngnga bwilǝmri, me rǝ wu ba dǝmǝn a yǝgǝmǝn bwilǝmrihiyu. 23 A kohi ki me bǝtǝ nǝngngaimǝn gulǝnte. Yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, mǝ sugǝmǝn mo, wunǝ ji bǝtǝ chǝlla Taiyu a mura dun da miyin ni, ba nǝggǝn. 24 Bera ku nyangnyǝngke lambǝtǝ nǝngnga chǝlan da gujiyǝn a mura dun da miyǝn; tǝ nǝngnga chǝllan, na tǝ nya tǝ yu na bwilǝmran jinu a ri.25 Dǝggǝmǝn yǝm a tǝm rǝ ban yǝm bambe, mǝnni fulla ka bere wu me bǝn dǝggǝmǝn yǝm a tǝm rǝgi, a bukkǝ nyangǝng bǝn sugǝmǝn yǝm tangsang a jiya Taiyu.26 A wai kohi ki bǝtǝ nǝngnga chǝllan a mura dun da miyǝn, me mǝn sugǝmǝnnǝ mo bǝn nǝngnga chǝllan a gwan Taiyu bǝra nǝn jǝn; 27 bǝrakǝ Taihi rǝ bwigo ka yogǝmǝn da nyǝngkǝ tǝ yoimǝn da rǝgǝng na bǝraki kǝtǝ nga nǝn me to diye wa gwan Taiyǝng. 28 Diye wa gwan Tai, kǝn be mura gusǝtǝng; nyang bo, kǝmǝn durǝ gusǝte mo nan kabwi ya gwa Tei."
29Kǝ mǝssarbǝ ba gǝm go, "Chu, kǝmǝn surǝ yǝm ku nyangnyǝngke tangsang me mǝn nǝngnga fini rǝ yǝm burǝm. 30Kǝnǝn yǝm ku nyangnyǝngke no kǝn yǝm jǝni warigu, rǝ me mǝn farǝ mo gu ni a nǝngnganǝn gulǝnte. Bǝrarǝ nyangke, kǝnǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam no diye wa gwa Niyajiyuwi. 31Kǝ Yesu a jautǝnǝng go, "Kǝtǝ nǝbǝn yǝmbǝ nyam ku nyǝngkǝ ga?"32 Tǝ chu, fulla ka bere, nǝn nyang, bǝ nyam ka lauwe, kǝ bǝn wusalagǝnǝng, wunan jinu ki ba kabwi ya kaitanguwung, bǝtǝ dwi mǝn kwan. Mǝnni me mǝn kwan bǝraki Tei hi ka nǝn me. 33 Sugǝmǝn yai jǝni yaiye mo na a mi bǝtǝ chimbǝ lǝmmangǝm. A mura gusǝte bǝtǝ chi rǝ gugtang ka furniyǝng, mǝnni furnan jinu a tau bwi rǝ kumni: kǝn li kumni ta gusǝti.Chapter 17
1A bukkə Yesu a suwe yai jǝniyǝng; a gug kǝmta jǝga korǝnǝng kǝ go, "Tai, fula ka nǝngnga; du Yila mu a dǝb grate na Yila mu a nǝn grate- 2nyǝngkǝ ne kumni gra jiya nǝb wariguwʊng na nya ne yum bǝ kurikwangǝm nǝb bǝn ne Hanguwumǝm.3 Yumbǝ kurikwangǝm ngǝn bambe: go nan hanjim a yimǝn, rǝ yǝmbǝ nyam go mǝn Niyajiyu mǝn kwan, na Hangu wun tǝmei, Yesu Kristi. 4 Kǝn nǝn grata gusǝte, nyǝngkǝ mwarmǝn swerdǝn tǝmmiye mo nǝnganǝng. 5 Ku nyanyǝngke Ti, ni grate rǝ bwimo rǝ gratǝ tǝ nǝn ka grǝi rǝ langtangi bera fulawu nǝngnga gusǝti.6 Kǝn nʊng dunda mun nǝbbǝn niya mura gusǝtǝm. Nanu nǝn bumǝm; kǝn niyǝng, hanjǝm ka fung yǝmba mum. 7 Ku hanjǝm ka yǝm go warigu jǝni niyu a jirewa mwi, 8 bǝraki bwamǝr dǝn niyǝn-kǝnne hanjim. Hanjim ka yu rǝ yimbǝ nyam ka yim go Me jire wa mwi, hanjim ka nǝbǝn yimbǝ nyam go mumǝn tǝmǝye.9 Mǝn ruwa nyini bǝra nǝ hanjǝm. Me mǝ ruwa nyini bǝra rǝ gusǝte mǝnni bǝra rǝ bǝn niyǝm, bǝraki nǝn bumǝm. 10 Warigu jǝni nǝn yinǝngi nǝn yumwi, yumwi nǝn yinǝng; kǝn nya gratǝ bǝra nǝn ji. 11 Mǝn me mura gusǝte, mǝnni nǝb bambe wa mura gusǝte, me mǝ yiga gwa mwiyu. Te Kaluriyu, ti hanjim a mura dundǝ niyin na nya hanjim a chi kwan, nyǝngkǝ nuwu gǝrǝ kwanǝng.12 A jiwu nǝn kakin na hanjimi, kǝn ti hanjǝm a dundǝ niyin; kǝn to hanjǝm, merǝ kwanan jiwu wa lei, a dimǝnna yila kunong kǝ kurikwangiyǝng ki, na nya jiwu wang a suwe a ri bwi. 13 Ku kǝmǝn yara gwa muyi; mǝnni mǝn su yai jǝniya gusǝte na furna hanjimi a nya ri rǝ bwilǝmri. 14 Kǝn ne hanjim bwamǝr da mun; gusǝtǝ ka ko hanjǝm bǝraki hanjǝm me ba gusǝtǝm, nyǝngkǝ mǝmma mǝn me wa gusǝtiyǝng.15 Me mǝn ruwa nyini mo na dǝbmǝn hanjǝm a gusǝte mǝnni mo na jigmǝn hanjim a kang ka wu bwirang. 16 Hanjǝm me ba gusǝtǝm, nyǝngkǝ mǝmma mǝ me wa gusǝtiyǝng. 17 Tumǝn hanjim a mura yǝmbǝ nyam; bwamǝr da mun ngǝn yǝmbǝ nyam.18 Mumǝn tǝmmiye wa mura gusǝte, kǝn tǝm hanjǝm rǝkinǝng a mura gusǝtǝng. 19 Bǝra nǝn hanjǝm kǝ tumǝn bwi ya miyu a gwa mwiyu mo na hanjǝm a tumǝn bwitan jiyu a gwa mwiyu a mura yǝmbǝ nyam.20 Ruwa bǝ nyini mo bǝra rǝ bambǝ dang nǝnji, mǝnni bo bǝra rǝ bǝ ba nǝbbǝn yimbǝ nyam nǝ mǝng nyǝngkǝ hanjǝm ba suwe bwamǝrǝng, 21 na nya hanjǝm warigu a chi kwan, nyǝngkǝ mwe, Tai, mǝn ka gra miyǝng, na mǝ nyang mǝ kagra mura mwiyǝng. Mǝ ruwa nyini mo jima a chi kwan a mura nǝnni na gusǝte a nǝbbǝn yimbǝ nyam go mumǝn tǝmmǝye.22 Gratǝtǝn niyu- kǝn ne hanjǝm, mo na hanjǝm a chi kwan, nyǝngkǝ nuwu grǝ kwanǝng. 23 Me a muran ji, na mwe a mi, na hanjǝm a ri nyagu a chi kwan; na gusǝta yǝm go mumǝn tǝmmiye, na yodai wu mǝn nung hanjimi, ngǝ wu mǝn nǝngngai mǝnni.24 Ji waiwun niyu- mǝ fau mo ji nyag nǝn nu kin a gu bǝn chiwi na hanjǝm a chu gratǝtta miyu, tǝn niyu: bǝraki kǝn yoimǝn da rǝ langtang bera jǝngta gusǝti.25 Tai wu nǝngnga ji nyai, gusǝta yǝmǝn be, mǝnni kǝn yǝmǝn: na bambe ka yǝm go mumǝn tǝmmiye. 26 Kǝn nung hanjǝm dundamun, bǝn kabwi bǝn nung na nya yodai wun yoimǝni a chi ya furnanjiyu, na mǝ rǝ kinǝng chi a mura hanjimi.Chapter 18
1A bukkǝ Yesu a suwe tai bwantǝtǝng, ka jiro tǝn mǝssarbǝ ba gǝmǝng a fi yigira La Kidironi, ka dǝga guka wu ka kuwa ritiwuyǝng, gǝ tǝn mǝssarbǝ ba gǝm.2A wai jiwe Yahuda, wu ba nǝbǝn hanguwi, rǝ kǝgang ka yǝm gai, bǝraki Yesu ka naki yigi rǝ mǝssarbǝ ba gǝm a gai.3Kǝ Yahuda, a chi ga ka sitǝn kak a nǝbbǝ barǝ kǝrangǝmǝng na nǝbbǝ gram a mura dʊbǝ ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi na rǝ Farisawa, ka birawu rǝ kǝrtǝ tǝn tungri, dang-dangǝng, rǝ jǝna kuni.4Kǝn Yesu, gǝ wa yǝm jiwu nǝngnga bwi nǝn gi, ka jire wa kaggǝng ka gul hanjim go, "Tǝ be bǝra nǝn wune?" 5Kǝ hanjim a ngatǝn go, "Yesu wa Nazaradi." Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Nǝ me." Yahuda, wa nǝbǝn hanguwi, ka səssi tǝn nǝbbǝ barǝ kǝrangǝmǝm.6 Bǝraki jiwu hangu a sotǝnna hanjimi go, "Nǝ meng," kǝ hanjim a kabwi rǝ buk a yǝra tǝmǝng.7Kǝ hangu a gul hanjim bo go, "Tǝ be tǝ fau wune?" Hanjim bo go, "Yesu a Nazaradi."8Kǝ Yesu a jautǝn go, "Kǝn sugǝmǝn mo mǝmǝnǝ hangu” bǝra rǝ nyang ki tǝ fau mǝ ki, tǝ du ba diya."9A nǝngnga bwi nyangki na nya yǝmbǝ suwem a ribwi nyǝnkǝ hangu a suwe gǝrǝ go: "A bambǝ niyim, buna bǝ ba kwan a muri.10A gaying Siman Bitrus, wu ka rǝ dampoi, a wuweng ka kau bwira nidʊwa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi ka mwemǝn suwong ka kang kǝ nyangǝng. Dunda bwira hiyǝn mo Malkus.11Kǝ Yesu a sotǝnna Bitrusi go, "Jautǝn dampo mu a kaitangu. Chulei wun Tai ya niyu, me bǝn no ga?"12Bǝra rǝ nyang kǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm tǝn nigra jiyu, na rǝ nǝbbǝ gram ba Yahudawam, ka tau Yesu a buwang.13Hanjim a di nǝn hangu rǝ jigu a gwan Annasi, bǝraki hangu nanu nyilei Kayafasi, wun nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi wa dan jiri.14Kayafasi ga sotǝn yǝm a Yahudawai go ba li gǝmǝn nyagu ni kwan a bwiya bǝra rǝ nǝb mwam.15Siman Bitrus ka fung Yesuwung, nyang tǝn gu bwira. Bwira waiwe nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi ka yǝm hangu, ka su tǝn Yesu a dǝga muriya jiyuwung; 16Mǝnni Bitrus ka sǝssi a tari. Bǝrarǝ nyang kǝ bwira kwani, wu nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi a yǝmi, ka jira tariyǝng ka sotǝnna bwira chuwi wu torǝ fugangi kǝn dǝgiye nǝn Bitrusǝng.7 Kǝ bwira chuwi hi to fugangyi a sotǝnna Bitrusi go, "Me mǝn kwan a mura mǝssarbǝ ba niwaiwum ga?" Ka jautǝn go, "O'o, mǝn me muri." 18 A fulla waiwe a nya bwiranǝm na rǝ nǝbǝ gram ka sira-sirai a gai; a nya hanjim ka mwa kǝrang ka musǝntǝng, beraki muwa fulla kǝtǝrǝni, kǝ hanjim gǝrǝng. Bitrus ka tǝn hanjim, rǝ kǝgang a sissi gǝrrǝ kǝrang.19 Kǝ nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi a gul Yesu wung a jiya mǝssarbǝ ba gǝm tǝn mǝsarang kagǝng. 20 Yesu a ngatǝnna hanguwi go, "Kǝn sotǝn yǝm a gusǝte tangsang; jutǝkwang men mǝsatǝna nǝb a gana ruwani nyiniyu na rǝ mura kantǝ tǝ chiriyu gani Yahudawa chigawi. Suwe bǝ guji a kǝlu-kǝluwi bwi. 21 Wulla ma ki mǝn gulirǝng? Tǝ gul nǝbba kautǝn suna miyim a jiya jiwun suwei. Nǝb bambe ka yǝm ji wun suwei."22 Yesu a suwe nyangkǝng, kwan a mura nǝbbǝ gram ba sira-sirayǝm ka gug kang a bau Yesuwung suwerǝ go, "Bǝn nga gulǝn da nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi nyangkǝ ga?" 23 Yesu a ngatǝnna hanguwi go, "Kikǝn suwe guji bwiragu ki, wa suna mu. Mǝnni, ki ngarang kǝn jauweng nǝ nyagu ki, wula ma kǝn baiyǝng?" 24 Kǝ Annas a tung Yesu buwa-buwaiying yigira gwan Kayafasi nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi.25 Siman Bitrus ka si ya tari nwi kǝrang. Kǝ nǝb a sotǝnna hanguwi go, "Rǝ kumung me mǝn kwan a mura mǝssarbǝ ba gǝm ga?" Ka kanǝng go, "O'o mǝ me muri." 26 Kwan a mura bwiranǝm ba nidʊ wa nǝb bǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi, chiya niwu Bitrus a mwemǝn suuwi, ka gulǝng go, "Chun ba mura kuwa riti ten hangu ga?" 27 Kǝn Bitrus a kaba kan bong, rǝkwa-rǝkwang kolong ka dulga.28 A gaiyǝng kǝ hanjim a di nǝn Yesu a gwan Kayafasin yigira Kandǝ kuntan da nigra tau gu kuntayǝng. A nya nǝn yawi swiri, hanjim rǝ butǝji a dǝgi ba kanhǝn go na bǝrǝ bǝtǝ lugtǝ yulgoi yan jiyu na tǝ nya te jau jini-jaura bwilǝmra Yautangngi. 29 Bǝrarǝ nyang kǝn Bilatus a jirtǝne wa hanjimi a tariyǝng go, "Wulai ji tǝ kǝbba ni waiwu rǝgi?" 30 Hanjim a jautǝnna hanguwi go, "Nanu go ni waiwe me bǝ nǝngnga ji bwira ki, me na bǝnǝn berǝ ga gwan mwiyu."31 Kǝn Bilatus a sotǝnna hanjimi go, "Tǝ dǝb hangu rǝ butǝjǝni na tǝ nǝngngatǝn dute nyǝngkǝ soriyan jǝnu a tau rǝgeng." Kǝ Yahudawa sotǝnna hanguwi go, "Sori a suwe bǝ go nǝn ju guni." 32 Hanjim a suwe nyangkǝ na nya yǝmbǝ Yesu a suwem a ribwi, yǝmbǝ hangu a suwem ba tau nyǝngkǝ ba mǝssarbǝmǝng.33 Kǝ Bilatus a kabwi a dǝga kan dǝ kuntanǝn ka bu Yesuwung; kǝ hangu a gulǝng go, "Mumǝn nidʊ wa Yahudawai ga?" 34 Kǝ Yesu a jautǝnǝng go, "Mǝn nǝngnga gulǝnhen bǝrarǝ dur da mun ga, mǝn nǝngnga bǝrarǝ bagi ga?" 35 Bilatus a ngatǝn go, "Me mǝn ni ya Yahudawai, muwa muriga?" Nǝb ba mum tǝn dʊbǝba nǝb bǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwum ji ya be nǝn mwe a gwa miyu; nǝngnga ji nyǝnni?"36 Yesu a jautǝn go, "Dʊtǝtta miyu me ta gusǝti. Nanu go ta gusǝti ki, mǝssarbǝ ba miyim na ba nǝngnga bwigate go na kari bǝn yagi a kangka Yahudawang. Yǝmbǝ nyam dʊtǝtta miyu me ta gaiwi." 37 Bilatus ka kaba gul go, "Mǝn nidʊ a nyangkǝ ga?" Yesu a jautǝn go, "Ken suwe mo mǝn nidʊ. Jiya nǝngngai ki n’bai gǝn waiwe, bǝrarǝ nyangki gun be rǝga gusǝti mo na sitǝnna yǝmbǝ nyam. Warigu niwa yulo wa yǝmbǝ nyami ba kautǝn su a mi."38 Bilatus a sotǝnna hanguwi go, "Yǝmbǝ nyam wullai?" A suwe nyangkǝng ka kabwi a jirtǝn a Yahudawa a sotǝnna hanjimi go, "Nyabǝ ni waiwe rǝ bwiran. 39 Kǝn mitǝnna jagmǝntang a ni kwan a fulla bwilǝmriya jini-jaura Yautangyi. Bǝrarǝ nyang tǝ fau to jagǝmǝn kang a nidʊ wa Yahudawai ga?" 40 Kǝ hanjim a tau wurta muwatang suwerǝ go, "Me gǝn ni waiwe, mǝnni Barabas." Barabas hi nanu gǝn da nikuwun.Chapter 19
1Kǝn Bilatus a nǝngngatǝn sǝmbi a Yesuwiyǝng.2Nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm ka dǝgtǝn gʊrmʊng. Ka dǝgtǝn na Yesuwi a durrǝ mǝni a maitǝn kagi duk kǝ ri hi ya dǝbmǝn kwiwiyu. 3Ka be sotǝn na hanjimi go "Gratǝ yǝgira Nidu a Yahudawai!" Ka bau hanguwung.4 Kǝn Bilatus a jir a tariyǝng ka sotǝnna hanjimi go, "Chu mǝn begǝmmǝn na hangu a tari na tǝ yǝm to nya bǝ guji bwira a ngi." 5 Kǝn Yesu a jire wa tariyǝng rǝ gʊrmʊng ka dubǝng rǝ duk rǝ hi kwiwi. Bilatus ka sotǝn na nǝb hǝm go, "Tǝ chu Ni hi gwe!" 6 Nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi na nǝb mularǝm a chu Yesuwung ka gug jittǝ go, "Burotən a riyang yuwarang." Mǝnni Bilatus a sotǝn go, "Tǝ tau rǝ bwita jinu na tǝ yuwa hangu, bǝraki nyabi ji a lau bwiyati a gwa hanguwi."7 Yahudawa ka ngatǝn a Bilatusi go, "Ka nǝnnǝ sori, sori hi a suwe go a chi bwi hangu a bwiya bǝraki a suwe go gǝn yǝlla Niyajiyuwi." 8 Bilatus a nwi yǝm bambǝng tate ka ma rǝ kwani. 9 ka dəggi a kaita grateyǝng ka sotənna Yesuwi go, "N’jire wa le?'' Yesu ngatən bə yəm.10 Kən Bilatus a sotən go, “Me bən swimən yəm ga? Kən yǝm mo ka mənni kumni janənen kang na bo bunən a riyang kə yuwayuwayǝng ga?'' 11 Yesu a ngatən go, ''Meməni kumni a ji a mi, kumni ta mu a təgtən a ji nənne wa jiyu. Bərarə nyang ni wa be nəm mi a gwa mwiyu ga nǝngnga jǝnni bwirai mwami."12 A kang ngatang ke Bilatus a nwi ji Yesu wa suweiyǝng ka nǝngnga go na ge jammən kang, mənni Yahudawa ka gug wurte go, "Jamən kang a ni waiwu ki me mən chuggon Kaisari. Wuna dǝb dur da gǝn a chi niduwi, bǝ nǝngnga kag nən Kaisar." 13 A jii Bilatus a nwi yəm bam bəng, ka jire ne Yesuwung, mənni a chi a kulgənən da duutən da gən bəri mo chǝriya dutiyu, mənni a langngər da Helenawan mən bum o “Gabbatha.”14 Wai kowe ko yǝngna jǝnni gǝri a bwilǝmri ya yautangngi, rə jugǝr. Bilatus ka sotən na Yahudawa go “Tə chu niduwan jinnu!” 15 Ka gug jitta ji go, "N’di nǝn hangu, ndi nǝn hangu na butən a riyang yuwarang” Kən Bilatus a sotən go, "N'butən Niduwa jinnu a riyang yuwarang ga?" Nəbbə grəm ba nəbbə tung jǝnni a chǝrriya Niyajiyuwi ka ngatən go, "Menni nə gu nidu wa dimən na Kaisari.” 16 Kən Bilatus a yagtən Yesu a ban hanjimiyǝng go na burotən a riyang yugarang.17 Ka dǝb Yesu a jirgǝrǝng, ka dǝb riyang yuwarangng yigira gun bǝrǝ mo, "Gwa kussiyu," a langngǝr da Helenawan mo "Golgotha." 18 Ka butǝn Yesu a riyang yuwarang gǝ tǝn bagi nǝb bǝsu, kwan a kǝnǝ kǝng ka gǝng, mǝni a jʊggʊr da jiyǝn.19 Bilatus ka mulatǝn guji a riyan yuwarang. Ji a mula go, “YESU WA NAZARADI, NIDU WA YAHUDAWAI.” 20 Yahudawa mwam ka ke ji mulai bǝraki gun ju Yesuwi a bǝmtǝn a bir. Bilatus a mula yǝmhǝm rǝ langngǝr da Helenawan, na da Latinǝn na da Girkawan bo.21 Kǝ Nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwum a sotǝn a Bilatusi go, "Kari bǝn mula nyang, mula mo, 'Nidu a Yahuduwai,' mula mo, 'Ni waiwe a suwe go, "N’gegǝn Nidu a Yahudawai."''' 22 Kǝn Bilatus a sotǝn go, "Jin mulai kǝn mula."23 A bukkǝ nǝbbǝ barǝkǝrangǝm a butǝn Yesu a riyang yuwarangǝng, ka dǝb duttetangu a wutugo fangni tǝ gwar a juggǝr da jiyǝnǝng, na rǝ duk kǝ mǝra bwi gǝrǝng. Dukǝn mǝra bwi gǝrəng merə nyini, a ji bera təm. 24 Ka sugga juggər da jiyǝn go, "Kari tənən yuro duk həngǝng, tǝnǝn kwi kwirang na chu wu ba jauwi." Jǝnni yaiye a nǝngnga bwi go na yǝm ba Niyajiyuwum a ri bwi ba suwe go, "Ka wutogo dutteta miyu a juggǝr da jiyǝn, ka kwitǝn kwirang a jiyǝng.'' Ji nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a nǝngnga.25 Neeng Yesuwi ka sǝssi a bǝmtǝn a gun butǝn Yesu wa riyang yuwarangngi tǝn chi ya nei Mariyamu nyiyan Cleopasi, na Mariyamu Magadaliya. 26 Jii wun Yesu a chu nei na mǝssari an gu wa yotǝn dai a bǝmtǝn a gaiyǝng, ka sotǝn na nee go, nyi, Chu yulmo!" 27 Ka sotǝn mǝssarihi go, "Chu nee mu!" A jii hi ke mǝssari hi a di gra kaitan guwung.28 A bukka jǝnni yaiyǝng, a yǝm go kǝn mwarmǝn ji bǝn nǝngngaiyǝng na mǝnni bo yǝmba Niyajiyuwum a ri bwiyǝng, Yesu ka suwe go "Mǝn nwi hi kugri." 29 Ka gur dǝn tǝk ri hi mweluwi a gai, kǝn hnajim a dǝgtǝn landir a riyang kǝ teriteng ka gugtǝn na nyiyanguwung. 30 Yesu a no hi a fufuriyuwǝng ka suwe go "Kǝn mwarmǝn." Ka sǝg dur da gǝnǝng, ka jamǝn kang a weng guwung.31 Kǝ Yahudawa, bǝrakǝn jii a nǝngngatang a swiyǝti bǝrǝra gǝriyu, na me bǝ farǝ go bwiti hi a da riti hi yigira ko gǝriyu gǝrǝng (bǝraki ko gǝriyu nǝn fini mwam a gwan hanjimi) ka sotǝnna Bilatusi go kǝramǝn nani ya hanjimi na nya sǝgmǝn a riti hi. 32 Kǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a be kǝra nani a ni rǝ jiguwi na wun suwi, bǝn yuwa tǝn Yesuwum. 33 A jii hanjim a be gwan Yesuwiyǝng a nya hangu ka bwiya bǝrarǝ nyang a kǝra bǝ nanan gu.34 Kǝ kwan a muri a nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a kur kullo gu rǝ yaang, a langbeng dugum ti hi ka jire. 35 Ni wa chu jǝnni yaiyǝng ka nga, ngatang ka gǝng yǝmbǝ nyam. Ka yǝm go ji hangu a suwe yǝmbǝ nyam na murǝ kumung nǝ furi.36 Bǝraki jǝnni yaiye a nangnga bwi na yǝmba Niyajiyuwum a ri bwi, "Me kuk ka gǝng kǝ bǝng kǝrang." 37 Nyang bo kagi wang ka Niyajiyuwung a suwe go, "Ba jǝgga hangu wa kurri.''38 A bukka jǝnni yaiyǝng kǝn Yusufu a Arimatiyasi, mǝssari a Yesuwi (wa kulukulu bwiyu bǝra rǝ tata Yahudawai), a bǝ gul Bilatus kǝ bǝn nee bwiyan Yesuwi ki. Bilatus ka ngatǝnǝng. Yusufu ka be dǝb bwi yan Yesuwi. 39 Nikodimus wa be gwan Yesu rǝ kummi rǝ jiguwi ka beri jini mǝtǝmǝti murga murgaiyu mwam.40 Ke hanjim a dǝb bwiyan Yesuwi a kwalǝm a duk kǝ fiyǝng rǝ jǝnni mǝtǝmǝti nyǝngkǝ Yahudawa dǝg ni gǝra suwʊng. 41 A gai gun ju Yesuwi, ka gu kuwa a yai we; a muri a kuu hi bo ka suu fiyuguwi we wu dǝgmǝn bǝ ni wi. 42 Bǝraki kon yǝngna jǝnni gǝra Yahudawai, na suu hi nǝn do ri dong, kǝ hanjim a ti Yesu a muriyǝng.Chapter 201 Kǝ in jir rə ko jigu a ko nyibiyuwung, təm a silabǝ nyagu, Mariyamu Magdaliya ka be a gwa suuwi ka chu kən wumən wer a bwa ka suuhiyǝng. 2 Ka kwabi rə səg a yǝgi a gwan Simon Bitrusi na rə mǝssari Yesu a yotən dai, ka sotən go “Kən dəb Nigra hi a suu hi, mənni nən yǝmbe gun ti wi.''3 Kən Bitrus tən mǝssarihi a jireng, ka diya suu hiyǝng. 4 A mwara ji bǝsu warigu, mǝssari kwani ka du Bitrus a buk a lauwe suu hi ri jiguwung. 5 A ruwung ka chu dugk ken buwa Yesu gərəng a gai, mənni a digi be.6 Siman Bitrus a lauweng ka dəga suuhiyǝng. Ka chu duk kən buwa Yesu gerəng a gai, 7 tən duk kə na nu a durǝng. Me gu kwani tən duk kǝn buwan Yesu gərəng mənni kwaləm kwaləmmi a kəng gən kwan.8 Kə bwira wa lauwe rə jiguwi rǝ kəgang ka dǝggi a suuhiyǝng, a chuwung ka nəbbən yəmbə nyaməng. 9 Bera wai jii hi a yǝmbǝ yəmba Niyuajiyuwum ba suwe go Yesu ba gun a bwiyatǝm. 10 Kə mǝssarbǝ həm a kwabi a kaiyǝng.11 Mǝnni Mariyamu a sǝssi a nyi a suuwi tero witte. Ka ti wiyǝng ka ru a nyi a suuhiwung. 12 Ka weni təmri bǝsu a chichi. Kwan a gwa duri, kwan a gwa naniyu, gun Yesu na da wi. 13 Kǝ weni təmri a sotən go, ''Nyi, mǝn tiron wulai?'' Ka sotən go, “Bəraki kən dǝb Niyajiyuwa miyu mənni yǝmbə gun ti wi.”14 A suwe nyangnəng, ka wulga bwiyǝng ka chu Yesu a sǝssi a gaiyǝng, mənni a yǝmbə go nən Yesu. 15 Yesu a sotən go, ''Nyi mən ti wulai? Mən fau wune?'' Mariyamu bə lungo ni rə kuuwi, ''Ka sotən go Nigra, kikən deb hangu ki swimən gun ti wi na yigi dəbmən a gai.”'16 Kən Yesu a sotən go, ''Mariyamu.'' ka wulga bwiyǝng, ka ngatən rə langnger da Helenawan go “Rabboni” (ba suwe go Ni Məsari). 17 Kən Yesu a sotən go, "Karin ti mən kang, n'lambə dira gwa Te miyuwi fu, mənni di yǝgi sotənna chǝttǝta miyu mo mən di a ji a gwa Temiyuwi tən Ten jǝnnuwi na Niyajiyu wa jinnu.” 18 Mariyamu Magdaliya ka be sotən a məssarbə həm go, ''Kən chu Yesu,'' ga swimən jinni yaiye.19 Yʊwa mang, a ko hi, ko rə jigu a kotə nyibiyu, fugai ka mǝramərai a gu məssarbə ka wi, bərarə tatta Yahudawai, Yesu ka be si a juggur da jiyən mənni a sotən go, "Fur darən a jǝnni.'' 20 A sotən nyangǝng ka nung kani ya gu tə kullo guwung. Məssarbə ka nwi ləmmang a jii a chu Nigrai.21 Yesu a sotən go, "Furi dari a jinni, Nyǝngken Tai a təmiye rəgəng, mən təmgən nyang.” 22 Yesu a suwe nyangǝng ka gutən yuum a hanjimiyǝng ka sotən go, “Tǝ yu We Yulgoi” 23 “Wunə tǝ yunotən jǝnni bwiraiyan guwi kən yunotən, ni wu tǝ yunotən bi jǝnni bwirayanguwi kə yunotən be.''24 Thomas, kwan a mura məsarbə bəri mo Dədimusi, me gai jii wun Yesu a bei. 25 Məssarbə hǝm ka sotən go, “kənən chu Niyajiyu.” Ka ngatən go, "Me bən nga, mən fau mo chu hangu na dəg wuri a miyu a gun butən bəg wa kang kagəngngi na kullo fu mənni nga.''26 A bukka kotə naruwung məssarbəm ka muri bo, Thomas ka gai na hanjim. Yesu ka be a jii wu fugai a mǝra mǝrai bwiyu məna si a juggur, a sotən go, "Furi dari a chiyan jǝnni.'' 27 Ka sotən a Thomasi go, "Yag kang ka mung na dǝg bewuri a mu a mura kang ka miyəng. Yagge kang na dǝg a kullo miyu. Kari bən chi ni ri jugguri, ne ngarang.''28 Thomas ka ngatən go, ''Niyajiyuwa miyu.'' 29 Kən Yesu a sotən go, "Bəraki kin chwiyəng kən ne ngarangngəng.''30 Yesu ka nəngnga yagi jǝnni a mənatang a buniyu mwam a kak ka məssarbə ba gəməm, jǝnni mula ba a wang kangki, 31 Mənni mula yaiye mo na bəttə ne furi ngari Yesu, yəlla Niyajiyuwi, na nya yuum an gwa hanguwi.
Chapter 21
1A buk ka jǝnni yaiye warigu Yesu ka nʊng dur da gǝn bwiranǝm ba gǝm a wibang ka Tibariyang. Yira nyǝngke nung durdan gǝn gǝrǝng. 2 Saminu Bitrus katǝn Tomas wun bǝrǝ mo bwe bugarti, na Nataniyel wu ka Kana wa tǝmba Galiliyǝm, nǝn bǝtǝm ba Zabadiyim, na bǝgai bwiranǝm ba Yesuwum bǝsu. 3 Kǝn Saminu Bitrus a suwe go, mǝn yang a tuwatang a laate”. Kǝn hanjiyǝm a sotǝngo Nǝn diya kin”. Kǝn ba hanjiyǝm a jiro ka digi a buntǝlongngǝ. A wai kʊm warigu a tabǝ guji.4 A wai ji tǝm ka a diye rǝ do silatang. Yesu ka siye wa bangang ka lang, mǝnni bo mǝssarbǝ ba gǝm a jǝgga be hangu go nǝn Yesu. 5 Kǝn Yesu a sotǝn na hanjimi go, “Bwelǝm tǝ katǝnǝ guji bǝtǝ jauwi ga?” ka ngatǝn go “O o.” 6 Ka sot n go, “Tǝ mai garte tuwa laatǝ gǝrǝ a kangka nyang ka buntǝlongǝng bǝtǝ nya yigai.” A mai garte tuwa laatǝ gǝrǝn a dǝmǝn ba wuwetang bǝri mwammi a laate.7 Kǝ bwira wǝn Yesu fare deniyu ka sotǝn nan Bitrusi, “Nǝn Nigra.'' Saminu Bitrus a nwing go Nigrangǝn ka buwa bwiyangu nyaguwun ( anu mirǝ jǝnni a bwi) Ka yartǝn na laayǝng. 8 Kǝ bǝgai bwiranǝm a diye wa mura buntǝlong kǝ kǝtǝlǝng (bǝrkǝn ba hanjiyǝm me fure nǝn tǝm ji ya dǝb nan bǝtǝ tǝsu yigira jiyu) wuwe gartetuwa laate gǝri a ri rǝ laate. 9 Ba hanjiyǝm lauweri bangang ka laagǝn kǝ chure musǝnte rǝ laatǝn fufuwi a ji, na mwanda fumfummǝn.10 Yesu a sotǝnn a hanjiyǝmi go, ''Tǝ berǝ yigai a muri laate tǝ tuwawi kuwi.'' 11 Kǝ Saminu Bitrus a gwi ka wuwe garte tuwa laate gǝri a ri rǝ gǝnte ta laal be kwan rǝ furtǝ nʊ a jir tǝ bwanbi (153). Ka mwam mənni gartəhi a bura be.12 Kǝn yesu a soitǝn a hanjiyǝm go, ''Tǝ be tǝ jau jǝnni jauri rǝ moriyu.” A mura bwiranǝmhǝm me ra wa dǝmǝn a nǝngnga tǝn gullǝni “Kǝn hangu nǝn wuni ki?'' Bǝrkǝ hanjiyǝm ka yǝm nǝn Nigra hi. 13 Yesu a be dǝb mwan dǝ fumfumǝn ka ne ba hanjiyǝn rǝ laate. 14 Wai jii hi gǝn bwambe wun Yesu a nǝngnga ki jirtǝne rǝ gǝre a bwiranǝm ba giyǝm a bukka gunang ka gǝng a suwʊng.15 A bukka jau jǝnni jauri rǝ moriyǝng kǝn Yesu a sotǝna Saminu Bitrusi, “Bitrus yellan Yahayai, kǝn yoimǝn da a li waiwu ga?'' Kǝn Bitrus a ngatǝn, ''O Nigra kǝn yǝm mo mǝn ka mǝn fanne.'' Yesu ka sotǝn go, "Yingnai mǝn bǝtǝmǝi ya miyu.'' 16 ka kaubwi a yǝktǝn kǝ suwung, “Saminu yǝllan Yahaya mǝn ka mǝn fairi ga?'' Bitrus a nga go, ''O Nigra, kǝn yǝm mo mǝn ka mǝn fanne.'' Yesu a sotǝn go, "Jigaimǝn matǝ miyu.''17 Ka kaubwi a yǝktǝn, "Kǝn bwanbiying, “Bitrus Yillang Yahayai, mǝn ka mǝn faire ga?'' Kǝn Bitrus a nwi be lǝmmang bǝnke Yesu ka nǝngnatǝn gullan kali tǝ bwanbi “Mǝn kamǝn fairǝ ga?” Ka sotǝn go, ''Nigra kǝn yǝm jǝnni warigu kwung, kǝn yǝm mo mǝn ka mǝn fanne.'' Kǝn Yesu a sotǝn go, "Toi mǝn matǝ miyu. 18 Yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, kǝmǝn sunǝnne, a fulla mǝn bweliyu mǝn ka mǝn buwa bwiyamu rǝ bwimo, bǝn dǝmǝn di a gun fauwi, mǝnni a fulla yuwi bǝn nǝbbǝn kang ka mʊn a gwa bunǝng fer a di nǝn mwe a gun fabi.''19 Yesu a suwe nyang bana nung bwiyatǝn Bitrus ba nǝngnga bǝrǝ rǝ netang a grate ta Niyajiuwi. Bukka suwe nyǝngkǝn ka isotǝn a Bitrus, "Fungiye.''20 Bitrus a wulga bwiyǝn ka chu re bwira Yesu a li fautangngi fungnge hanjiyǝm. Jwaiwǝ a ti furi a fulla Yesu jare jǝnni jaure a yautangngi ka suwe go, ''Nigra wuni gǝba min?'' 21 Bitrus a chu nyangǝng ka sotǝn na Yesuwi, ''Nigra wullai ji ni waiwe ba nǝngngai?”22 Kǝn Yesu a sotǝn go, ''Kǝmǝn ka fare mo hangu a chi a gwe yigira jiwun juwai ki wullai a daan? Fungi ye.'' 23 Yǝm hǝm ka wussǝla bwi go chitte sowerengo wai bwira waiwe me ba bwiya ga. Mǝnni bo yesu wa sotǝn ba Bitrus go wai bwirayi meba bwiya,mǝnni bo kǝmǝn fau mo, "Fangu wa chiya gwe yigira juwun kauwe bwiyu ki wullai a dang?”24 Bwira waiwe gǝ suwere jǝnni yaiye, wa mula jǝnni hiyu, kǝn nǝn ngagre ji hangu a suwai yǝmbǝ nyam. 25 Mǝnni bo ka yagi jǝnni mwam yǝn Yesu a nǝngnai. Na lungo kǝn mula warigu kwang rǝ kwan rǝ kwan, kǝmǝn sugǝmmǝnni, gʊsǝte me ba dǝmǝn dǝbtǝn ka wuni jii mulayu warigu.Romans
Chapter 1
1Bulusi, kewe Yesu Kristiyu, wun samǝn na kawuri bǝrarǝ swiyerdǝ lǝmmangǝn da Niyajiyuwun. 2Bambə gǝn yǝmbǝ lǝmmangǝm bǝ bʊ bǝmǝn yǝm ba gǝm kuniyǝm a gwa nǝb yuwerǝm ba wani yulgoiyu 3Wanghǝng wa jiya Yǝlli, wun bu a mura duka Daudangugǝng a mura bwi.4A gwa guntang ka gǝng a bwiyati kǝn tiya chi Yəlla Niyajiyuwi rə kumniyu a gwa We yulgoiyu- Yesu Kristi Nigra nǝnnu. 5A gwa giyu gu nǝn nya nǝtǝttǝ nǝn dautǝn bawi na tǝnǝn chi nǝb tǝmrǝm ba nwitangnga yəmbə nyamǝm a gusətǝ warigu bǝra dun da gəni. 6A mura bam nǝbba kunǝm bǝ bo, kən bǝgǝne rǝ kəngiyǝng na tǝ yullʊ ba Yesu Kristiyǝm.7Wang kangke bǝra nǝn jǝn warigu tǝ ka mura Romam, ba yogodatǝm ba Niyajiyuwum, nǝbbǝm buwe a chi bǝ yulgoiyəm. Masi nǝtǝttǝ nǝn dabbi a chi nǝn jǝn warigu, na chimbǝ lǝmmangǝm a gwa Niyajiyu Te nǝnuwi, na bo Nigra Yesu Kristiyu.8Ji rə jiguwi mǝn nəngngatǝn wunnan a Niyajiyu a gwa Yesu Kristiyu bǝri nǝn jǝn warigu, bǝraki ka suga yǝmba nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyaməm ba jǝnnǝm a gusətǝ warigu. 9Bǝrkǝ Niyajiyu gǝ bu bukka miyǝng, wu mǝn nǝngngatǝn keweta mura we miyu a mura yǝmbǝ lǝmmangǝm ba yilla guwum, nyǝngkǝ mǝn su yǝmba jǝnǝm jʊtǝkwangǝməng. 10Ka mǝn nǝngnga chǝllan a mura ruwaninyini ya miyu jʊtǝkwanga ba a wunǝ yobi nǝngnga na kǝ nyang yigira gwan jǝniyu rǝ ngatangka Niyajiyywung.11Bǝrkǝ kǝmǝn nwi jǝllǝn da chutangka jǝnǝngngǝng, na ba nǝgǝn tagi nǝttəta Wei, na ba yǝggǝmǝn kumni. 12Mən suwe mo, ka mǝnnǝ fautang rǝ kwani mo nya yǝgtangnga kumni a rii-rii bwi a mura jǝnni, a gwa nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyam ba nǝnəm, mǝn suwe mo kəngǝngiyəng tǝn kinang.13Ku nyǝngke memǝn farǝ mo tǝ buna yamtang, chǝtte, kali mwam mǝn farǝ mo mǝn yigga jǝni, (mǝni berǝ tǝn ku nyangngi a nyabǝ sər) mǝn fau mo mǝn nǝngnga nyang na bə nya bǝtǝm ba wem a jʊgər da jǝnǝn nyǝng kǝ rǝ ga bagi nǝbba kummǝmǝng. 14Mǝn kamǝnǝ nǝggǝni a Hellinawa na rǝ bagi nǝb bǝrǝ bǝrsanǝm na rǝ bǝ merǝ bǝrsanǝm. 15Bǝraki kǝn kʊra bwi na ba fin gǝmǝn finang ka yǝmbǝ lǝmmangǝm, jǝn bǝtǝ ka mura Romai.16Bǝraki memǝn nwi bujirita yǝmbǝ lǝmmangǝmi, gǝn kumni ta Niyajiyuwi bǝri nyatangnga yiyarang a gwa wa nǝbbǝn yǝmbǝ nyami, Yahudawa rə jigu na bo Hellinawa. 17Bǝrkǝ a gwa giyu ji nya Niyajiyuwi a jǝrre wa nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam yǝgira nǝbbǝnang a yǝmbǝ nyam, nyǝngkǝ mulla rǝgǝ mo, "Wu nǝngnga jɨni nyai ba nəngnga chim a gwa nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyami."18Bǝrkǝ jwagǝr da Niyajiyuwun a jǝre wa ji nǝngnga kak rǝ bunaiya fungtangngi na bunaiya ji nyai ya ni kuniyu, bǝ sǝngrǝ yǝmbǝ nyam a gwa bunaiya jǝni nyai ya jiyuwum. 19Jiya nǝngngai bo ji a dautǝnwu bǝn yǝm a jiya Niyajiyuwi wa jǝgga-jǝgga bwi a gwan jiyu. Bǝraki Niyajiyu ka jǝggatǝn a hanjimi kwetǝrei.20Bǝraki yobitangu tǝ memǝn dǝmǝnǝ churi kǝn, kumni ta gutə kurəkwangngi tən yobiyangu kən jǝgga a ji wa nǝngnga gusəti, mǝn jǝgga a gwa jǝni nǝngngai. Bərə nyang merǝ wutang we. 21Jiya nǝngngai, a chi hanjim ka yǝm Niyajiyu, mǝnni a ne bǝ grata a jiya Niyajiyu nyəng ka dautənwung, na bo a nǝngngatǝn bǝ wunnan. A ji ya nyangngi, ka yullo mɨte a kǝmarang ka jiyǝng, furna jiyu yǝ merǝ kǝmmarangngi ka nǝngnga yullu.22Bǝ suwe go tən nǝn bǝrsan, mǝni ka yullo mɨte. 23Hanjim ka wulga wertang ka Niyajiyu wu kurəkwangngi rǝ jurgotang ka jǝni me bǝ chirǝ kurəkwangngi, nyǝra ni bwiyari, rǝ kǝllete, rǝ kǝrandǝ rǝ nani tǝ gwarǝn, rǝ yǝ kwara-kwarai yu.24Bǝrarǝ nyang Niyajiyu ka nǝbǝn hanjim a jǝllǝn da furna jiyuwun a gwa nemǝrri, na ne kunang bwitan jiyu. 25Jiya wulga yǝmbǝ nyam ba Niyajiyuwum rǝ nyar, mǝni ruwatǝn nyini tǝn keweta jǝniyǝn nǝngnga rǝ kaniyu, a jiya ni ya nǝngngai, wu bǝn wer yigira mwatǝnti. A chi nyang.26Bǝrarə nyang, Niyaijiyu ka nǝbǝn hanjim, a jǝllǝn da jiyǝn talte na kunang, ka lau rǝ wutǝmba jiyǝm ka wulga yobiya dagatangngi wun yǝm nǝngngari yigira dagatang a nyi tǝn nyi. 27Nyang bo nǝbbǝ barǝm ba jiyǝm ka wulga yobi a dagatang ka nibari tǝn nwiyu yigira nibari tǝn nibari nǝngnga swiyerda taltǝn. Nǝbbǝ barǝm dara rǝ nǝbbǝ barǝm tǝm swiyerdǝ kursǝnnǝn, bo ka yǝrǝ jangǝmiya swiyerdǝ kursǝnǝn da jiyǝnni.28A chi hanjim a ngabǝrǝ Niyajiyu a mura yobi a jiyuwung, hangu ka nǝbbǝn hanjim a jiya furni kiya kiyai yan jiyu, na nǝngnga jǝni bwirai a dautən buwi.29Ka rii rǝ bunai ya ji nyai, fʊrni bwirai, jǝllǝn da jiya guwiyǝn, yitangnga nani, a rii rǝ nuggun, jurang, gugtangnga fʊri, swiyerdǝ bwiran, na rǝ kǝmarang kǝ bwirang. 30Nǝb bǝ rə yǝmni kǝtǝl-kǝtǝlliyǝm, rǝ murgatangnga yǝm, ka ko Niyajiyu. Nǝbbǝ gug ji ka dumi a sǝssiyǝm, nǝb bǝ rǝ dutǝttǝ nǝnggǝniyǝm, rǝ bǝ gug durrǝm, nǝbbǝ murga jɨni bwiraiyǝm warigu, bo me bǝ nwitǝn yǝmma nǝbba buwum. 31Furna jiyu ka yullu nyəra rə kum; bǝ mebǝ tarǝ yǝmǝm, me rǝ yodai, bo me rǝ bumte.32Ka rǝ yǝmtang a nǝngngatang ka Niyajiyuwung go wu nǝngnga jɨni yaiyi ka dautǝnna bwiyate. Men butang a bukka yai jɨni yaiyǝng gǝn kwan nǝngngare, rǝ butangnga bukka bǝ nǝngngarǝm.Chapter 2
1Bǝrarǝ nyang, me mǝnǝ wutang mu ni, mu mǝn mwe duuti, bǝrkǝ ji mǝn mwetǝn duutǝ rǝga guwi mǝn mwetǝn duuta dur da mun. Bǝraki mu mǝn mwe duuti ka mǝn nǝngnga jǝni yaiye. 2Mǝni kǝnǝn yǝm no duutǝtta Niyajiyuwi ta yǝmbǝ nyami a jii wu ba yartǝne wa bǝ nǝngnga jǝni yaiyǝm.3Mǝni kǝma rǝ kangke, mu ni, mu mǝn nǝngngatǝn duuta bə nǝngnga jǝni yaiyi na kamǝn nǝngnga jǝni yaiyǝ wariguwung. Mǝn kǝma mo bǝn yammən a duutǝtta Niyajiyuwi ga? 4Mǝn yǝktǝn suwa nǝtǝtta nyaguwiyan gu, rə deni a duutǝttan guwi, rǝ mitang ka dang ka gǝng ga? Yǝmbǝ mo nǝtǝttǝ nyaguwiyan gu bǝ nǝngnga go na ba gə lau nǝn jən a butangnga kang ga?5Mǝni bǝrarǝ durdǝ nǝggǝnǝn da mun rǝ furiyamu wu mebǝ burǝ kangngi, mǝn fautǝne jwagǝ a duda mun, a ko jwagǝrri, a ko wumtang ka duutǝtta yǝmbǝ nyami ta Niyajiyuwi.6Ba ne wunǝ ni jangǝmiyan gu a sitǝnna swiyetǝtta jiya nəngngai. 7A ba dǝg durra nǝngngatangnga ji nya me dǝgmǝntang wi, ka nyatǝnna dutǝttan jiyu, yuumbǝ kʊrəkwangngǝm.8Mǝni bǝrǝ fautangnga durrǝm, ba nwitǝn bǝ yǝmma yǝmbǝ nyamǝm, a nwitǝn yǝmma tǝmtang a swiyerdǝ bwiranǝm, jwagǝr rǝ kwewi ba nya hanjim rǝ kwani. 9Niyajiyu ba sǝgtǝne kunang kə deniyəng rǝ furdǝ yulluwun a ba tǝm swiyerdǝ bwirannǝn warigu, a Yahudawa rǝ jigu, na bo Hellinawa.10Mǝnni wertang, grate, tǝn chimbǝ lǝmmangǝm ba be tən a ba nǝngnga swiyetittǝ nyaiyəm warigu, a gwa Yahudawai rǝ jigu kika du Hellinawa. 11Bǝraki Niyajiyu me rǝ fautang a dur. 12A gwa ba nǝngnga jǝni bwirai me rǝ duutǝm, ba bətəro merə duute, bə nǝngnga jǝni bwirai a mura duutǝm bǝn nǝngngatǝn duuta jiya duute.13Bǝraki men nǝbbǝ nwi duutǝm gǝ bǝ nǝngnga ji nya a kakka Niyajiyuwuməng, mǝni nǝbbǝ tǝmrǝm gǝ bǝ bǝn jǝggǝm. 14Mǝni nǝbba kumǝn ba yǝmbǝ duutǝm, a jiya yobi ka nǝngnga ji a chi duutiyu, bo ka yullotǝn duuta dutǝttan jiyu, nǝn kwini merǝ duutihi ki.15Jiya nǝngngai hanjim ka nungbǝn go swiyetǝtǝ duutǝ fari ka mulabwi a furna jiyu. Yǝngka jiyǝng bo ka bʊ bukkan jiyǝng, kǝmmarang ka jiyǝng bo ki bǝ nyǝngnyǝng hamjim, ki bǝ yiya-yiya hanjim ki. 16Nǝn nyang bo a gwa Niyajiyuwi. Kang ke ba nǝngnga bwi a ko wu Niyajiyu ba nǝngnga duuta ji na bǝmǝnbuwiyu ya nǝb wariguwi, a sitǝnna yǝmbǝ lǝmmangngǝm a mura Yesu Kristiyu.17A chi mǝn bu duda mun mǝn Bayahudeng na chitǝna duute, mǝn gug dur a mura Niyajiyu, 18na yǝm kǝmmarang ka gǝng, bo kǝn yǝm jiya berǝ dǝndangngi a nyangngi, bo kǝn nya məssarang a mura duute. 19A chi mǝn ka rǝ dur a səssi mo mǝn tautǝn damǝr a dube, kwetǝrei a bǝ ka mura kʊmmǝm, 20Wu mwetǝn suwa bǝ merǝ bǝrsanǝm, wu mǝssatǝnna beta bǝtǝbiyǝmmi, bo a mura duuta mǝn kamǝnǝ jiya tau yǝmtangngi rǝ bo yǝmbǝ nyami mənni bambe a tugan nən wullai a chimba mum.21Jǝn bǝtǝ mǝssatǝnna bagiyǝm, me tǝ mǝssatǝnna dutǝtan jɨnu ga? Jǝn bǝtǝ warǝ yəm to kari bǝn ku kutəm, me tǝ ku kutǝ ga? 22Jǝn bǝtǝ barrǝ jir to kari bǝn da rǝ nyiya niyu, me tǝ da rǝgǝ ga? Jǝn bǝtǝ dang fungtangnga weniyǝm, me tǝ nǝngnga kuta gwa ruwani nyiniyu ga?23 Jǝn bǝtǝ mǝksa rǝ gugtang a dur a mura duutǝm, me tǝ wungla Niyajiyu a mura jɨniya bunaiya fungtangnga duuti ga? 24'Bǝraki "kǝn wungla dunda Niyajiyuwun a mura nǝbba kummǝm bǝri nǝn jǝn'' nyǝngkǝ mula rǝgǝng.25Bǝ jum mwetangnga biyanka kwaliyəng karǝ fini a gwan jǝniyu, tǝ fung sori ki, mǝni ki metǝ fung sori ki mwetang a biyang ka kwaliyǝng ka jǝnǝng ka yullo mwegǝmmǝn be. 26Bǝraki niwun mwetǝnbǝ biyang ka kwaliyǝng bə fung ji sori farri wariguwi ki, me bǝn dǝb bunaiya mwetangnga biyang ka kwaliyəng a chi kǝn mwetǝn ga? 27Mǝni ki ni wun mwetǝn bǝ biyang kwaliyu ba fung sori warigu ki, me ba nǝngnga gǝmǝn duute jǝn bǝ mwiyagǝmǝn bitǝtta kwalti ta duutǝmi ga? A nǝngnga bwi nyang bǝrkǝ tǝ katǝnǝ duute mula-mulai bwi na bo kǝn mwiyagǝmǝn bitǝtta kwalti mǝni tǝ fuugbǝ sori!28Bǝraki hangu men Bayahude a tari; mǝni bo mǝn wu mwetǝn biyang ka kwaliyǝng a tariyu. 29Mǝnni Bayahude a muri, na bo nǝn biyang kǝ mwemǝnna kwaliyǝng ka furiyǝng na bo a We, me wang. Wai ni we weritangka me bǝ jǝrera gwa nǝbbi, mǝni wa gwa Niyajiyuwi.Chapter 3
1Mǝnni wulai ji Bayahude li bagi gǝri? Bo wullai ya nyamǝn a mwetang ka biyang ka kwaliya guwi? 2Karǝ fini a jəni warigu. Rǝ jigu, Yahudawa gǝ bǝ Niyajiyuwa ne wulloiyǝm.3Mǝni na bagi Yahudawa a nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam ki? Bunai ya nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyamba jiyǝmmi ba dang ngatang ka Niyajiyuwung a nǝngnga swiyer ga? 4Masi kari ba chi nyang. A jiya nyangngi, masi Niyajiyuwa yullo wurǝ yǝmbǝ nyami, kǝ wunǝ ni naba yullo wu kǝra nyati ki. Nyǝngkǝ mula rǝgǝng, ''Na ba nung mo me yǝmbǝ nyam a mura yǝmna mu, na kǝn nya jǝrtang a fulla wun be nǝn a gwa duutiyu.5Mǝnni ki bunai ya ji nyaiya nǝnu ba nungǝn ji nya Niyajiyuwi ki, wulai bǝnǝn suwei? Bənən suwe no Niyajiyu me bǝ nəngnga ji nyai, ka be bəmən rə jwagǝr da gǝn ga? [mǝn su yǝmma jiya kǝmmarang ka nǝbbǝng. 6Kari ba chi nyang! Bǝrkǝ nǝn nyəngkə Niyajiyu ba nǝngngaten duuta gusətǝ go nyǝnne?7Mǝni ki yǝmbǝ nyam ba Niyajiyuwun wa gwa nyatǝtta niyuwi na wertyang ka gəng a kwar kak ki, wulai ya ma ki nǝngngəmǝn duutǝ mo mǝn nǝngnga jɨni bwirayǝng? 8Mǝnni wullai ba dang ki su yǝm a jiya nǝnni, bagi bo ka dǝb go kənǝn suwe nyang-nyǝngke, 'Masi nǝn nǝngnga swiyerdə bwiran, na ji nya be' "? Duutǝttan jiyu bǝn nyam.9Kʊ wulai? Karǝ ji bǝnǝn yiya dur rǝgi ga? Me wu bani. Bǝrkǝ kǝnǝn su yǝmma jiya Yahudawa tǝn Hellinawa, no warigu wa jiyu bǝ tǝm jǝni bwirai. 10Nyǝngkǝ mularǝgǝng, me rǝ wu tǝm ji nyai, mewu ba kwan.11Me rǝ wu yǝmri, me rǝ wu farǝ Niyajiyuwi. 12Waringəm ba jiyəm ka nyǝgelmǝna juwi, waringəm ba jiyəm ka yullo me rǝ fini. Me rǝ wu nǝngnga swiyerdǝ nyani, o,o, mewu ba kwan.13Mirtan jiyu a wumǝnwu bwi nyǝra sutte. Langtǝttan jiyu a rii nǝn jǝni bwirai. Bǝltǝbaitan jiyu nǝn sam ba sotǝm. 14Nyina jiyu a rii nǝn nǝngngatang a nyi tən tirǝti.15Nanan jiyu bǝ katǝn da kwitang a dugum. 16Juwi ya jiyu kunong tǝn ligatang. 17Bam nǝbbambə yǝmbǝ juwi a chimbǝ lǝmmangngǝmi. 18Merǝ tata Niyajiyuwi a kǝmta jiyu.''19Kǝnǝn yǝm ji duuta suwei, bǝ suyǝmma jiya bǝ ka tǝmrǝ duuti warigu. Waiwe warigu, na ba məra wunə nyi na gusəta warigu a nga a kakka a Niyajiyuwung. 20Bǝraki merə wu ba nya jəgrang a kakka Niyajiyuwung a gwa swiyetǝtta duutiyu.Bǝrkǝn yǝm duuta a gwa betangnga jǝni bwiraiyu.21Mǝni ku me bǝri duute kǝn nungbǝn yǝmtangnga ji nya Niyajiyuwi, wu duute tǝn nǝb yuwerǝm bʊ bukka gǝngngi. 22Gǝn, ji nya Niyajiyu wi a gwa nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyami a mura Yesu Kristiyu yigira gwa ba nǝbǝn yǝmbǝ nyami warigu.Bǝrkǝ me dǝndangngi we.23Bǝraki nəb warigu ka nǝngnga jǝni bwirai ka yarmǝnna lautang a yulgoiya Niyajiyuwi, 24A ji nya nǝn dautǝnbǝwi yangu kǝn yiyabǝn a gwa mǝrtang ka mura Yesu Kristiyǝng.25 Mǝni Niyajiyu ka nǝbǝn Yesu Kristi wa chi ji tungri a mǝrtangngi a gwa nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyami a mura dugum bagǝmi.Ka nǝbǝn Kristi a ji a yǝmbǝ nyamba duutǝnttan guwum, na bo yamǝntang a jǝni bawiraiya nǝnu ya buggi 26A mura mitang ka dang ka gǝng. Nyang nyǝngki a nuwa bwi warigu nan ba nungbǝn jinya gu a mura dan tangǝr de, na ba chi bǝ nyam wurǝ duuti, na nungbǝn gǝba jǝg wunǝ warigu bǝrarǝ nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam a mura Yesuwi.27Gugtang a dur wa le? Kǝn jǝgmǝn. A wunǝ juwi? Bǝri swiyertǝ ga? O'o, mǝni bǝri nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam. 28Bǝrarǝ nyangi gu nǝn mwarmǝn no ni bǝ nya yiyarang a gwa nǝbǝntang ka yǝmbǝ nyami me bǝrarǝ swiyetǝtta duuti.29Mənni Niyajiyu, Niyajiyu wa Yahudawai dang nən ji ga? Menni Niyajiyuwa nǝbbǝ kummǝmmi ga? O, wa nǝbba kummǝmmi bo, 30Ki Niyajiyu kwan ki ba jəg bǝ mwetǝn bǝ biyang ka kwaliyǝng a gwa nǝbǝtang a yǝmbǝ nyami.31Kǝnǝn dǝbmǝn duute bərarə nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam ga? Me ba nǝngnga bwi nyang. Na ba yullo nǝn yǝgtǝn yǝngnatangnga duute.Chapter 4
1Bǝnǝn suwe wulai a jiya Ibrahimi, Tegra nǝnuwa bwiyu, a nya wulai? 2Kǝn Ibrahima nya jǝrtangnga gwa swiyeti ki, na ba nya jiya gugtangnga durri, mǝni me a kakka Niyajiyuwung. 3Mǝni wang bǝ suwe go nyǝne? ''Ibrahim ka n ǝbǝn yǝmbǝ nyamma Niyajiyu, kǝn ke a mura jinya giyǝng.''4Ka guwa nǝngnga swiyeri ki, janggǝmiyangu keba men nətte, mǝni ji nǝn wugoi. 5Mǝni wa nəngnga bə swiyer na nəbbən yəmbẹ nyam a wu yiya nəbbə rə jəni bwirayəmi, nǝbǝntangka yǝmbǝ nyamba gǝmǝm kǝn ke ajuya jinyai.6Dauda ka su yǝmba dǝgtangnga kangngǝm a jiya niwu Niyajiyuwa ke wurǝ jinyai rǝ bunaiya swiyeti. 7Ka suwe go, ''Nǝbǝn dǝgtǝn kangngǝm bǝn yunotǝn jǝni bwiraiyan jiyuwum, bǝ jǝni bwiraiyan jiyu mǝram bo. 8Wun dǝgtǝn kangngi wu Nigra meba ke jǝni bwiraiyanguwi.''9Dǝgtangnga kangkǝ suwerǝng wa jiya bǝn mwetǝn biyangka junǝng dangnə jiyǝng ga, tǝn bǝ mwiyatǝn bǝ rǝ kǝgiyǝng ga? Bǝrkǝ kǝnǝn suyǝm, ''Nǝbǝntangka yǝmbǝ nyamǝng ka Ibrahmǝng kǝn ke a mura jinya a jiya giyu.'' 10Nke mo nyǝne? A bukkǝn Ibrahima mwetǝn biyang ka junǝngngǝng, nǝngngatǝna bunaiya yǝmtangngi ga? Me mura mwetangka biyangka junǝng, mǝni wa bunaiya mwetangnga biyang ka junǝng.11Ibrahim ka yu jiya jurgo tǝn mwetangnga biyang ka junǝngngi. Waiwu gǝn kʊran da jinya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyamǝm bǝ karǝgǝm a fulla wun mwetǝnbǝ biyang ka junǝngngi. Rǝgiya kang nungtang kangki, ka yullʊ gǝn te ba nǝbǝn yǝmbǝ nyami wargu, nǝn kwini mwetǝnbǝ biyang ka junǝng ki. Bǝ suwe go, jinya jiyu gun kei. 12Nyang nyǝngki bǝ nungbəngo Ibrahim ka yullʊ te bǝn mwiyatǝn bitǝtta junti ba jǝrʊwum me bǝri bǝn mwiyatənǝm dangnəji, mǝni bo bǝrirǝ bǝ fung naka tenǝnnu Ibrahiməm. Bo waiwu gǝn nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyamǝm bǝ ka gǝrǝm a bunaiya mwetangnga biyang ka junǝng.13Bǝrkǝ me gwa duuti gun ne yǝm burǝm Ibrahim tən duk kangngəng gǝri, yǝmbʊrǝm ba suwe go ba jau kulla gusǝtiyu. A nyangi, jinya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyami. 14Bǝrkǝ jibǝ ka mura soriyǝm ba jau kulla ki, nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyaməm merǝ fini, bo ki yǝm bʊrǝmhǝm ka yullʊ bǝrǝ kʊnnǝm. 15Bǝrkǝ sori bǝ benǝn jwagǝr, meni a gwa bunaiya soriyu, me yamǝntangnga sori we.16Bǝrirǝ wai jiwe nyang a mura nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam, naki yəm bʊrəmhəm a chi nǝttə tən dautən bəwi. Nyang nyǝngke, butangnga yǝmhǝm ka chibwiya surhǝn wargu. Bo dan surdǝ me ba tau ba yǝm soriyǝm dangnə ji, rǝ ba nya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyamǝn a gwa Ibrahimiyǝm. Bǝrkǝ gǝn te warguwi, 17nyǝngkǝ mula rǝgǝng, '' Kǝn tin mǝn te tǝm mwami.'' Ibrahim ka kakka wa ngarǝ gi, nǝn, Niyajiyu, wu ne yum ba bǝtǝrommi bo ka bǝrǝ jǝnimerǝ yumi ki ka chi.18Wargu rǝ nyəngkə yobiya bwiyu ka rəgəng, Ibrahim ka nǝbǝn yǝmbǝ nyam a Niyajiyu durra sim a jiya ji bera kakgi. Ka yullʊ te langtə mwami, nyǝngkǝn suwe rǝgǝng, ''Bambə ba yullʊ dugǝrtǝtta mu.'' 19Hanguwa yarmǝnba nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam. Ibrahim ka jǝgga go bwiyanguwa nǝgǝnbǝ bǝtǝbbi, (bǝrkǝ ka lau jǝtǝ bekwan). Ka jǝgga bo go bɨkka Saratuwung a dǝmǝnba bu buwʊng.20Mǝni bǝri rǝ bʊtangka yǝmǝng ka Niyajiyuwung, Ibrahima katǝnbǝ da bunaiya ngatangngi, ajiya nyangngi, ka yǝktǝn kumniya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam wer Niyajiyu. 21Ka nga rǝ kumni go ji Niyajiuwa bʊwi, ba ribwi. 22Bǝri gǝrǝ nyang kən ke hangu mo wu nəngnga ji nyaiyəng.23Ku mulabǝ bǝri nǝn hanguwi gǝn kwan, mo, ketǝna hanguwi. 24Mula bǝra nǝ nən rə kəning, nǝn bǝnǝn nǝbǝn yǝmbǝ nyama wung gug yesu Nijǝgriya bwiyati. 25Wun nǝbǝn bǝrirǝ jini bwiraiya nǝnuwi, kǝn gug bo bǝri yiyarang ka nǝnǝng.Chapter 5
1A chi kənən nya jəgtang a gwa nəbbəntang a yəmbə nyamiyəng, kǝ nǝn nya chim bǝ Lǝmangngǝm a gwa Nigra Yesu Kristiyu. 2A gwa giyu bo kǝnǝn nya sər da nəttətə nən dautən bəwun a gwa nəbbəntang a yəmbə nyami bǝnǝ siwum. Kǝnǝn nǝngnga bwiləmri dura səssi agwa Niyajiyuwi bera ji ka kǝgi, dura səssi bǝ nǝ mǝbra wertang ka Niyajiyuwung.3Me gən waiwe bwigi, mǝnni nǝn nǝngnga bwilǝmri bǝrarǝ notang a kunang. Kənǝn yǝm no notang a kunang ka bərə mitang ka dang. 4Mitang a da, ka berǝ ngatang, ngatang ka berǝ dura səssi a ji ka kaggi. 5Dan dura səssi dande me bə berǝ nwitan a bujiri, bǝrarǝ kǝn kwi yodaiya Niyajiyuwi a mura furna nǝnnʊ a gwa We Yulgoi, wu nǝbbǝn ni.6Bǝrarǝ ki fulla nǝn menǝnnǝ kumniyu, Kristi ka bwiya a fula dautənwi bǝrarə bə me rə yǝmbǝ nyaməm. 7Nǝn nyang karǝ bwayǝr dǝni niya nga a bwiya bǝrarǝ ni nya. Kai ki, gu ba dǝmən a nga mii dur a bwiya bǝrarǝ ni nya.8Mǝnni Niyajiyu ka nǝbbǝn ngatang ka yodaiyanguwun a nǝn ni, bəraki a fulla nǝn karǝ jəni bwiraiyu,Kristi ka bwiya bǝra nǝn nǝn. 9Mənni nyəngkə ku kǝn jǝgbǝn a gwa dugum ba gǝmmi, bǝnǝn nya jǝgtang a jwagǝr da Niyajiyuwun.10Bǝraki, a fulla wu nǝn nǝbba nǝngnga kagǝm, kǝn digiya sətəni ta nənu na Niyajiyu Yillanguwi, nən nyang bo, a bukkǝn digiya sətənita nənnuwung, bǝn jǝgbən bǝrarǝ yuum bagǝm. 11Men gǝn wai jiwu gə kwan, mǝnni ka nənnǝ bwilǝmri a mura Niyajiyu a gwa Nigra nǝnnu Yesu Kristiyu, wa a gwa giyu gunǝn nya digitang a səttəni taiti.12Bǝrarǝ nyang, nyǝngkǝ jəni bwirai ka digi rə ga gusəte a gwa ni kwani, nǝn nyang bwiyate ka digiye bǝrarǝ jəni bwirai. Nyang bo bwiyatə ka chiya nǝb warigu bəraki nəb warigu ka nəngnga jəni bwirai. 13Ka jəni bwiraiwe a gusəte, a fulla soriya bebi, mənni me mən kerə jəni bwirai nyəngkə me sori wung.14A Nyangngi, bwiyata a suwewa Adamuwi bera Musai, yigira ba nǝngnga bǝ bunaiya ya nwitang a yǝm ba Adamuwi. Wu gǝ wullo hanguwi ba bai. 15Mǝni nyang nǝttihi me nyǝra letang. Ki bǝrarǝ letang ka kwanǝng, mwam ka bǝtǝro ki, nǝn nyang nǝttǝttǝn dautǝn buwi ya Niyajiyuwi tǝn nǝttǝta a gwa nǝttǝtǝn dautǝ buwi ta ni kwani, Yesu Kristi, a yumǝn yigira mwami.16Bǝraki nǝttihi me nyǝra ji wa jire wa a gwa nǝngngatang a jǝni bwiraiyu. A kǝgai kang duutǝta tirangngi a be bǝrǝ ni kwan a le juwi. Mǝnni a kagi kang nǝttǝtta berǝ jǝtangngi a bukka letang mwami. 17Kǝ bǝrarǝ letang ka ni kwanəng ki, bwayate ka chi ya ni kwani, nǝn nyang bo ba yu nǝttǝtǝ dautǝnbuwi mwami na nǝbbǝntang ka nǝngngatang ka ji nyaiyǝng a chi chim a gwa yuum ba ni kwani, Yesu Kristi.18Bǝrarǝ nyang, nyǝra letang ka ni kwanǝng warigu ka nya titang nǝ nyang a mura swiyer dǝ nyan da ni kwanǝnǝn ba be rǝ jigtang a nǝb warigu. 19Bǝrarǝ nyǝngkǝ bunaiya nwitang a yǝmmi a ni kwani a dǝg nǝb mwam a jǝni bwiraiyǝng, nǝn nyang rǝ nwitang ka yǝmǝng ka ni kwanǝng ka dǝg nǝb mwam a yullo rǝ nyaguwi.20Betang ka duutǝng ka dǝg jǝni bwiraiya nǝngnga mwam. Mǝni gu jǝni bwiraiya yumǝni, nǝttǝttǝn dautǝn buwi ka yumǝn deni. 21A nǝngnga bwi nyang, go na nyǝngkǝ lettang a chiya bwiyatǝng, nǝn nyang bo nǝttǝttǝn dautǝnbuwi ba chi a nǝngngatang a ji nya a gwa Yesʊ Kristi Nigra nǝnnʊwi.Chapter 6
1Wʊlai bǝnǝn sʊwei kʊ nyangngnyǝnki? Bǝnǝn jaukak rǝ nǝngngatang a jǝni bwirai na nǝttǝtǝn dautǝn bʊwi a be ga? 2Me ba nǝngnga bwi.Nǝn bǝnǝ bǝtǝro a mura jǝni bwiraiyəm ba nǝngnga go nyǝnǝ ki kǝnǝn jaukak a muri? 3Tǝ yǝmbǝ to me bǝn nǝngngatǝn batisma mura Kristi Yesʊwʊm kǝn nǝngngǝ tǝn batisma yǝgira bwiyatang gu ga?4Mǝni kǝn dǝgbǝn na hangʊ, a gwa mura nǝngngatang batismai a mura bwiyatangʊ. A chi nyang bǝrki nyǝra kǝn gug Kristi a mura bwiyatǝng a gwa gratǝta Tei, nǝ nyang bo bǝnǝn yoyom a mura yuum bə fiyʊgʊwum. 5Bǝrki kǝn murgabǝn na hangʊ a mura jɨrgotang ka bwiyatan gʊwʊng ki bǝnǝng chi bo na hangʊ yɨgira jɨrgotang ka guntang ka gǝngǝng.6Kǝnǝn yǝm no, kǝn yʊwa ni funiya nǝnnʊ we tǝn hangʊ, na ba mʊktǝ bwi rǝ bwiranni. Wai wu bo ka yilo nyang bǝraki bǝri bǝnǝn chirə keweta jɨni bwiraiyʊ. 7Wa bwiyai warigʊ bo kǝn dǝg hangʊ a chi wʊrǝ yobi nyai a jiya jɨni bwirai.8Mǝnni bo kǝnǝn bǝtǝro tǝn Kristi ki, kǝnǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam no bǝtǝnǝn chi kin. 9Kǝnǝn yǝm no kǝn gug Kristi a mura bwiyate, bǝrarǝ nyang me mura bwiyate. Mǝni bwiyatǝ me rǝ kumni a jiya hangʊwi.10A yǝm ba bwiyatǝ hangʊwa nǝngngam, a bwiyamǝn a jɨnin bwirai, a bwiya kali kin bǝrarǝ warigu. Mǝnni bo chim bǝ nǝngngarǝm bǝ nǝngngatǝna Niyajiyu. 11Bǝrarǝ nyang, jǝn nǝn kəngiyǝng tǝ dǝb dutǝtan jɨnu a jiya nǝbba bǝtǝromǝn a jǝni bwiraiyǝm, mǝnni rǝ yuum a gwa Niyajiju a mura Kristi Yesʊwi.12Bǝrarǝ nyang kari bǝtǝ dʊ jǝni bwirai a nya dʊʊta bwitan junu, na ba tǝ nwitǝna jǝlǝnda gǝn. 13Kari bǝtǝ nǝbbǝn sʊni bwiyan jɨnu a nǝngngatang a jǝni bwirai, a yullo jǝniya swiyeri ya jǝni bwirai yu. Mǝni tǝ ne bwitan jɨnu Niyajiyʊ nyǝra rə ba bǝtǝrom mǝnni ku karǝ yuuməm. Tǝ nǝ sʊni bwiyan junuwi Niyajiyu a chi jǝniya swiyeri ya ji nyai. 14Kari bǝtǝ netǝn sǝr a jǝni bwirai a nǝngnga dʊʊta jǝni. Bǝraki tǝ me sʊttǝta soriyu, mǝnni tə wa sʊttǝta nǝttǝtǝn dautǝnbʊwi.15Mǝnni a dʊ wʊlai? Tǝnǝn jaukak rǝ nǝngngatangnga jəni bwirai bǝraki nǝn me suttǝta soriyʊ ga, mǝnni a sʊttǝta nǝttǝtǝn dautǝn bə wi ga? Me ba chi nyang. 16Mənni tǝ yǝm bǝ ga niwʊtǝ nǝbbǝn bwitan jǝnu a jiya keweti, gʊ tǝ nwi yǝmba gǝmi ga? Yǝmbǝ nyam bambe, a chi tǝn keweti a jǝni bwirai, wu yɨgiri a bwiyati, o o tǝn keweta nwitang a yǝmmi yɨgira nǝngngatang a ji nyai.17Mǝnni bo wunnan a chiya gwa Niyajiyuwi! Bǝraki natǝ nu tǝn keweta jǝni bwiraiyʊ, mǝni kǝtǝ fʊng yǝm a mura furnan jǝnu a mǝsarang kən nǝngngagǝmǝng. 18Kǝn jǝggǝn na mura tǝmtang a jǝni bwirai, mǝnni kǝn ti gǝn tǝ yullo keweta jii nyai.19Mǝn sʊ yǝm nyǝra ni, bǝrarǝ yarmǝntang ka jǝnǝng ka namtǝ tǝn dʊgʊmǝng. Nyǝnkǝ tǝ nǝbbǝn sʊni bwiyan jǝnu a gwa jǝni sirǝmmi rǝ swiyetǝtǝ bwiraiyu, nǝn nyang bo tǝ nǝbbǝn sʊni bwitan jǝnǝwi a jiya keweta jii nyai yɨgira tumǝntang. 20Bǝraki a fʊlla wu tǝn keweta jǝni bwiraiyʊ, tǝ me nǝngngatang a jii nya.21A wai fula waiwe fini ta wʊlaiyʊ tǝ nyai a jiya swiyerde tǝ nǝngngna kʊwʊn wʊ tǝ nwi bujiritangʊwi? Bǝraki jangǝmiya dan swiyer dandi, bwiyate.22Mǝni kǝn jǝggǝna mura jǝni bwirai a ku nyǝngke, kǝn tigǝn tǝn kewetan Niyajiyʊwi, finitangu a jɨni yu tʊmǝntang. Janggǝmi gǝn yumbǝ kʊrəkwangngǝm. 23Bǝri rǝ nyang, janggǝmi a jǝni bwiraiyʊ bwiyate, mǝnni nǝtteta Niyajiyʊwi gǝn yuumbǝ kʊrəkwangngǝm a mura Kristi Yesʊ Nigra nǝnnʊwi.Chapter 7
1Chitte tǝ yǝmbǝ ga (bǝrki kǝmǝn sotǝn yǝm a nǝbba yǝm soriyǝm), mo sori wa jiya ni a fʊlla wu karǝ yuumi ga?2 Bǝrki a gwa soriyʊ wʊri rǝ nati kǝn bʊwa hangʊ bǝrki nibari karǝ yuum, mǝnni nibari ya bwiya ki, ka jǝrmǝna soriya nati. 3Bǝrarǝ nyang, nibariyan giyu karǝ yuum ki na dii a chi tǝn gʊ ni ki, bǝn bʊ mo tali. Mǝni nibari a bwiya ki, kǝn kuwo mǝna soriya nati, me ba chin tali a nabǝn na gʊ ni ki.4Bǝrarǝ nyang, chitǝtta miyʊ, jǝn bo kǝn dǝggǝn tǝ bǝtǝrotǝn a sori a mura bwiya Kristiyu. Bǝrarǝ nyang bǝn murgagǝn nate tǝ gʊ, mǝnni, tǝn wu kǝn gug a mura ba bǝtǝro bǝtǝroiyǝm, nak nǝn butǝn bǝtǝbiya Niyajiyuwi. 5Bǝrki a fʊlla nǝng ka mura bwiyʊ, sori ka yung yobiya jɨni bwirai ya ka bwita nǝnnʊ wi na ki nǝn bu bǝtǝbi yigira bwiyate.6Mǝnni kʊ kǝn kuwobǝn na sori. Kǝnǝn bǝtǝrotǝna jiya bʊwabǝnni. Nǝn nyang naki nǝn nǝngngǝ kewete ti fiyu mura We, me mʊra sori wu jǝrri.7Nǝn sʊwe wʊllai gi? Sori hi rǝ bwigo jɨni bwirai ga? Me ba nǝngnga bwi. A nyangngi bo me na bǝn yǝm jɨni bwirai na jɨre ba juwiya soriyu ki, me na bǝn yǝm sʊ sori na sʊwe bə ki, na sʊwe bǝ go kari bən yəm sʊ ki'' 8Mǝnni jɨni bwirai ka nya da a mura sori, ka wʊwe jǝllǝn a mura mi. Bǝraki me sori wʊki me jɨni bwirai na bwiya-bwiyai.9A gu fʊlla kǝn chirǝ yuum me sori we, mǝnni soriya bǝng kǝ jɨni bwirai ya yǝmawe, kǝn bwiyang. 10Sori na ba be rǝ yuumi ka fʊlga bwi a chimǝn bwiyate.11Bǝraki jɨni bwirai, ka dǝb sər a mura sori, ka julai a mura sori ka muktiyǝng. 12Bǝrarǝ nyang, sori ka rǝ yulgoi, dute karǝ yulgoi, jiya dautariyu tǝn ji nya.13Bo ji wə nyaguwi ka yuloimǝn bwiyatǝ bo ga? Me ba yilo nyang bo. Mǝni jɨni nakǝ nungbǝn bwiran da gǝn a mʊra jiwʊ nyai ka be mənə bwiyate. A chi nyang naki a mura sori jǝni bwirai a ribwi deni. 14Bǝraki kǝnǝn yǝm sori nǝn yuum a we, mǝnni me muwa mura bwi. Kǝn mii a sʊttəta keweta jɨni bwiraiyu.15Bǝraki fumbǝ ji mǝn nǝngngari. Bǝraki ji mǝn farǝ mo mǝn nǝngngai, me gu mǝn nǝngngari bo, mǝnni ji me mǝn fari bo, gu mǝn nǝngngari. 16Mǝnni mən nǝngngai ji me mǝn fari ki kǝn nga rǝ sori, mo sori ji nya.17Mǝnni ku me memmǝn nǝngnga jɨ hi bo, mǝni jɨni bwirai yǝ ka mi a bwiyu. 18Bǝraki kǝn yǝm a muriya miyu, mo mura bwiya miyu, me guji nya we. Fautang a nǝngngatang nyaguwi ka mura mi, mǝni me mǝn dǝmǝn nǝngngatang.19Bǝraki ji nya mǝn farǝ mo mǝn nǝngngai, me mǝn nǝngnagare bo, mǝnni ji bwira me mǝn farǝ gu mǝn nǝngngari. 20Mǝnni ku mən nǝngngai ji me mən farə mo mǝn nǝngngai, nyangki me mǝn nǝngngare, mǝnmi jɨni bwirai yǝ ka bwiya miyuwi. 21Bǝrarǝ nyang, kǝn chuwe, ka yobi a mura mi wu farə go gə tǝm ji nyai mǝnni ji bwira ka rǝ kumni a mi.22Bǝrki kǝmǝn mǝksare rǝ soriya Niyajiyuwi a furi ya miyu. 23Mǝni kǝn chu gu juwi dang a bwiya miyu. Kǝ nǝngnga kʊn tǝn wai juwi figuwi a mura kǝmarang ka miyǝng. Kǝ buwai a mʊra juwi ya jǝni bwirai yǝ ka mura sʊnni bwi a miyuwi.24Muwa kunang a muri, wunǝ ba jigi a wai bwiya bwiyati. 25Mǝnni wunnan a gwa Niyajiyuwi a mura Yesʊ Kristi Nigra nǝnnʊ! Bǝrarǝ nyang mǝ rǝ bwimi kəmən fung soriya Niyajiyuwi rə kəmmarang ka miyən. A kaggi kǝng mǝn fung juwi ya jɨni bwirai yǝ ka bwiya miyʊwi.Chapter 8
1Bǝrarǝ nyang me kagi yartang we a bǝ ka mura Kristi Yesʊwʊm. 2Bǝrakǝ soriya juwi a We yuumi a mura Kristi Yesʊwi ka yiyai ya juwi a jɨni bwiraiyu tən bwiyate.3Jiwu soriya dǝmǝn ba nǝngngai bǝri rə yarmǝntang ka bwiyəng, Niyajiyu ka nǝngnga. Ka tǝm me yillangu a nyəra sʊnni bwi rə jɨni bwiraiyu na yullo nəbbəntang bǝri jɨni bwirai, ka tʊrsəmən jɨni bwirai a mura bwi. 4A nǝngnga nyang go na ri ji sori fari a mura nǝnni, nǝn bǝnǝ me nən yora mura yobiya bwiyuwum, mǝnni a mura yobiya Wei.5Ba chiya mura yobiya bwiyum bǝ kautǝn su a yobiya bwiyu, mǝnni ba chi a mura yobi a Weiyəm bǝ kautǝn su a jɨni ya Wei.6Titang a da bwi bwiyate, mǝni titang a da We yuum tǝn chimbǝ lǝmmangngǝm. 7Nǝn nyang bǝrkǝ titang a da bwi bǝ nǝngnga kak rǝ Niyajiyu, bǝrkǝ me bǝ ne gratǝ soriya Niyajiyuwi, mənni me ba dəmən bo. 8Bǝ ka mura bwiyǝm Niyajiyu me bǝ nwi lǝmmang ka jiyǝng.9A nyangngi, tǝ me mura bwi mǝnni tǝ wa mura Wei, kən yǝmbǝ nyam We Niyajiyuwi ka chi ya jɨni ki. Mǝnni wu merə We Kristiyu, a chi bǝ wa Kristiyu. 10Ki Kristi ka mura mwi ki, bwi ka bwiya a gwa jɨni bwiraiyu,mǝni we ka rǝ yuum agwa nəngngatang a ji nyai.11Kǝ We gug Kristi a bwiyati ka mura jɨni ki, gǝ hai wa gug Kristi a bwiyati ba ne yuum bwitan jɨnu ya bǝtǝro a mura Wengu wu ka mura jɨniyu.12Nyang bo chǝtte, nǝn ka nǝnǝ nǝggǝnni, mǝni me a gwa bwiyu, kə bənən yoyom barə yobi a bwiyuwʊm. 13Bǝraki tǝ chi chim a jiya yobiya bwiyu ki, bǝtǝ bǝtəro, mǝnni a gwa Wei ki, ki tǝ dǝg swiyerda bwiyən bwiya ki, bǝtǝ nǝngnga yuum.14Bǝraki rə mwami bǝ We Niyajiyuwi fungrə gəm, ji gən yəllǝm ba Niyajiyuwum. 15Bǝraki tǝ yubǝ we keweti wu dǝg tati. A jiya nyangngi, tǝ yu we yurangngi, wu a gwan giyu nǝn gug jir nǝn bǝrǝ buwʊng, ''Abba, Tai!''16We hi rǝ bwigo ka butǝn bʊkka wǝni we go nǝn bǝtǝm ba Niyajiyuwum. 17Ki nǝn bǝtǝm ba Niyajiyuwum ki, nyang nǝn bǝ jarə kulla Niyajiyuwum. Bo bǝnǝn jau kulla na Kristi, kǝ bənǝn no kʊnʊng kin ki nyang bo bǝn nǝbǝn gratǝ kin.18Bǝraki kǝn jǝgga mo kʊnʊng ka wai fʊllawung a sitǝn bǝn bǝngo tǝn gratǝttǝ bǝn nungbǝni. 19Bǝrarǝ katti ya fautangngi, yamrə nungtang ka yəlləm ba Niyajiyuwum.20Bǝraki kən ti jɨni nǝngngai a yullo yǝrǝ kunni, me rǝ fautang ka gǝng, mǝnni a gwa wa mai rǝ kunni. Wa mura yǝm bʊrǝm bǝn tǝggom 21go jɨ nǝngngai rǝ bwigo bən jǝgmǝnna keweta fɨtangngi, ki bǝn be rǝga nyatang a chiyɨm ba durǝm ba gratǝtta bǝtǝm ba Niyajiyuwum. 22Bǝraki kǝnǝn yǝm no jɨni nǝngngai warigu bǝ təne rǝ kwewiya buwʊngngi berǝ tǝn kʊ.23Me nyang gǝn kwan, mǝnni nǝn rǝ bʊtǝnǝni, nǝn bǝnǝn buwʊng kǝrǝ jigʊwʊng ka Weng-nǝn rǝ kǝniyǝng kanǝn tənne a muriya nənnu, nǝn yamrǝ yutang ka, fʊlgatang ka nǝnǝng. 24Bǝraki rǝ ngatang kangke kǝn yiyabǝn, mǝnni ji waiwe nǝn nga rǝgi chubǝ fu, bǝrkǝ nǝn wunǝ gǝ yame rǝ jiya chuwi. 25Mǝnni nǝn nga rǝ jiwu nǝn chubǝ fuwi ki, nǝn yame rǝ mitang ka daang.26Nǝn nyang, We gǝ tugabǝnna yarməntang ka nǝnǝng. Bǝraki nǝn yǝmbǝ nyəngkǝ bǝnǝn ruwa nyini rǝgǝng, mǝnni We rǝ bwigo gə nǝngnga chǝllan rǝ təəni mebǝn dǝmǝn jɨggai. 27Gu wu jɨga furiyu ka yəm kǝmarang ka Weng, bǝraki bə nǝngngatən chǝllan a nǝbbbǝ fungrǝm a mura kǝmarang ka Niyajiyʊwʊng.28 Kǝnǝn yǝm no bəra ba yotənda Niyajiyuwum, ka nǝngnga jɨni warigu yɨgira nyaguwi, a gwa bǝn buwowa mura kǝmarang ka gǝmǝng. 29Bǝrkǝ bǝn hangu a yǝm kuniyǝm, a dəg hanjim a chi rə wullo yillanguwi, na hangu a chi buwong kərə jiguwung a mura chǝttǝ mwam. 30Hanjim ba samǝn kuniyəm, gə ba bʊwowʊm. Bamba buwem, nyang bo ka jəgge. Ba jəggem, nyang bo kǝn ne grate.31Wʊllai bǝnǝn sʊwewa yai jɨni yaiyi? Niyajiyu ka nǝn nǝn ki, wunǝ gǝ ba nǝngnga kak nǝn nǝn? 32N'gu wa nǝngngabǝ kwallmi rǝ yəlliyanguwi mǝni a nǝbǝn hangu bərarə wariguwi, wʊllai ba ma ki me ba nǝbǝn jɨni warigu na hangʊwʊng?33 Wunǝ gǝ ba titǝn bwiran a jiya bǝ Niyajiyu a samǝnnǝm? Niyajiyu gǝn wu jəgri. 34Wunǝ gǝ nǝngnga duute? Kristi ga bwiya bǝra nǝn nǝnni a lii nyangngi, nǝn guggi bo. Ka nǝngnga dʊʊte tǝn Niyajiyʊ a gwa grati, gǝ nǝngnga chǝllan bǝri nǝn nǝn.35Wunǝ gǝ ba wʊtobǝn rǝ yodaiya Niyajiyuwi? Bunai ga, furdǝ yʊlluwʊn ga, kwewi ga, jʊʊn ga, bwi rǝ kʊn ga, kʊnnang ga, dumpo ga? 36Nyǝngkǝ mulla rǝgǝng, '' Bəra funitan jɨnu mən juwobən ko warigu. Kǝnǝn yullʊ matan bungngari.''37A jǝni yaiye warigu kǝnǝn lii kumni sumən a mənna ba jau kunəm a gwan hangu wa yobǝmǝn dai. 38Kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam mo kǝn bwiyatǝ ki, yuum ki, weni tǝmri ki, kǝn dʊʊtǝ ki, kǝn jɨni nǝngnga bwi kuwi ki, kǝ yǝ beri ki, kǝn kumni ki, 39ki gran ki, ki wullullʊ kǝ guji wʊ nǝnggnga nəngngaiyu ki, a səttǝn ba wutugobǝn rǝ yodai a Niyajiyuwi, wu ka mura Kristi Yesʊ Nigra nǝnuwi.Chapter 9
1Mǝn sʊgǝmǝn yǝmbǝ nyam a mura Kristiyu. Me mǝn ti nyar, jir da furiyǝn da miyǝng ka bʊ buk ka miyǝng a mura We Yulgoi, 2go ka furdǝ yulluwun we rǝ kwani tǝn kwewi me jitangwi a furiya miyu.3Na bǝn fau mo mǝrǝ bwimi nǝngngai mǝn nyi na ti rǝ kǝng a gwa Kristiyu bǝrarǝ chitǝtta miyu, nǝbbǝn dugǝrtǝta miyu a mura bwiyəm. 4Hanjim nǝb ba Isra'ilam. Ka rǝ yutang, ka rǝ grate, ngagatang, nǝtǝta soriyu, netang a gratǝ Niyajiyu, rǝ yǝm bʊrəm. 5Bǝgim warigu gǝn tebe bǝn Kristi a jǝre wum a kullo bwiyu- Ngǝ wu Niyajiyu a jiya wariguwi. Wertang a chi nǝn tǝggi kurǝkwang. A chi nyang.6Mǝnni a chi bǝ da yǝm burǝm ba Niyajiyuwum a yarmǝn-yar. Bǝraki me wunǝ ni wa mura Isra'ilai a chi niya Isra'ilai. 7Me warigu dugkan Ibrahimǝng a chin bǝtǝm ba Ibrahimǝm. Mǝnni, "Bǝn bu dugka mung a mura Ishakuwi."8Bǝra nyang bǝtǝm ba bwiyǝm me bǝtǝm ba Niyajiyuwum. Mǝnni bǝtǝm ba yǝm burǝmǝm ji ya chi bǝtǝm burǝm. 9Bǝraki bwan dande ba yǝm burǝmǝm: "A fʊlla waiwe a jir dǝ berǝn bǝn be, bǝn ne yilli Saratu."10Me n'gǝ waiwe gǝn kwan, mǝnni a buk ka Rǝfkatu a dǝb fur a gwa te nǝnnu Ishaku- 11bǝraki bǝtǝmhǝm fu lambǝ bǝrǝ fu nyang bo a nǝngnga bǝ guji nya kǝ wu bwira ki, na ki kǝmarang ka Niyajiyuwung a jiya saurang ka gǝng ba chi bwi, me bǝra rǝ ji nǝngngai, mǝnni bǝra nǝn hangu wa nǝngnga buwongi-12Kǝn sotǝna hangʊwi mo, "Wu gra ba nǝngngatǝn swiyer a wu sǝni." 13Nǝn nyang nyǝngkǝ mula rǝgǝng: "Kǝn yotǝn da Yakubuwi, mǝnni kǝn ko Isuwa."14Wʊllai bo bǝnǝn sʊwei? Ka ji bwiraguwi a gwa Niyajiyuwi ga? Kari ba chi nyang. 15Bǝrakǝ ka sotǝnna Musai go, "Bǝn nwi bumta wu bǝn nwi bumtǝ wi, bǝn tuga wu bǝn tugai." 16Bǝrarǝ nyang, me bǝra fautang ka kǝmmangngi, yɨgira wu mwa sǝggi, mǝnni bǝra nǝn Niyajiyu wu nung bumti.17Bəra ki wang a sotəna Fir'aunai go, "Guggən bəra rə wai jiwe, mo na nungən kumni ta miyʊ, na si finang ka dunda miyən a gusətǝ warigu." 18Bəra rə nyang, Niyajiyu bə nung bumte a wa fauwi, wa fauwi, kə ka dəgga chi rǝ durdə nəgənnən.19Bətə swimən to, "Wʊlla ma gi ki hangu ba suwe go kən leng? Wunə ga dəmən a wuga rǝ kǝmmang kagǝng?" 20A gu kulo ki, ni, mənnǝ wunə mǝn surə bagi yəm dang a dəməna ba Niyajiyuwum? Ji muri ka sotəna wa muwi go, "Bəra wʊllai kən mʊwi nyəngkəng ga?" 21Ni mʊrə jɨi yu me rə sər a jiya jɨi a mu jɨ təmri bǝrarǝ swiyer yǝllǝn, na gu bǝra swiyer dǝ jʊtǝkwangǝn ga?22Mənni ki Niyajiyu, wu farə go gə nung bən jwagər dan ngəni na farə go gə nung bən kumni tan guwi, a ri rə mitang ka daang ka jwagərəng ka ti bərarə kon guwi? 23Mənni a chi go a nəngnga nyang go na gə nungbən gratəttangu a gwa nwitang a kunongi, wu hangu rə langtang ka kura bwi bəra gratə. 24Mənni a nəngnga bəra nən nən ki, bə hangu a buwem, me mo wa mura Yahudawai dən-dang, mənni a mura Helinawa?25Nyəngka suwe gərə bo a mura Hosayang: "Bən buwe nəb ba miyəm bə na nu men nəb ba miyəməm, rə ba yodai ya guwum bə na nubə rə yodaiyəm. 26Ba chi go gu mənna sotənna hanjimi mo, 'Tə me tən nəbba miyəmmi,' a gai bən bu mo 'bətəm ba Niyajiyu rə yumiyəm.'"27Ishaya duwa bwi bəra nən Isra'ila, "Na nu go mwama bətəm ba Isra'ilam nyira rə jusai ya lai ki, nəbbə na bən jəgəm ba nəbba dʊtənəm. 28Bəraki Nigra ba dəb mən bwamər dan ngən a gusəte, nyəngka yigtənne wariguwung. 29Ba chi nyəngkə Ishaya suwe rə gəng, Nigra jiyu na dʊbəmənbə bətəba buk ki, na bənən chi nyira rə Sodom tə Gomora.30Mənni bənən suwe wulai?Na Helinawa, bə nanu me bə fungrə guiji wu nyaiyim, ka nya nəngnga tang a ji nya, nəngngatang a ji nya bəra butang a kang. 31Mənni Isra'ila gə fungrə soriya nəngngatang a ji nyai, a nəngnga bə nyangi.32Wulə ba dang? Bəraki hanjim a fʊngbə re nəbbəntang a furi, yəmbə nyam mənni go wa gwa sweti. Hanjim a təlna a wurdə təlnawun, 33a nyəngkə mula rə ngəng, "Tə chu, kəmmən təra Zaitun werdə təl nawun na rə werda jənnni bwirai. Wa nəbbən yəmbə nyami me ba nwi bujiri.Chapter 10
1Mǝn sʊgǝmǝn yǝmbǝ nyam a mura Kristiyu. Me mǝn ti nyar, jir da furiyǝn da miyǝng ka bʊ buk ka miyǝng a mura We Yulgoi, 2go ka furdǝ yulluwun we rǝ kwani tǝn kwewi me jitangwi a furiya miyu.4Bəraki Kristi gə ritang ka soriyəng bəra rə nəngngatang ka ji nyang ka nəbba nəbbən yəmbə nyaməm wariguwum. 5Bəraki Musa mula a jiya nəngngatang ji nyai wu nyara gwa soriyu: "Niwu nəngnga ji nya soriyu ba nəngnga yuum a wai ji nya."6Mənni nəngngatang a ji nya wu jəre ra gwa nəbbəntang a yəmbə nyami a suwe go, "Karən suwera furiyamu mo, 'Wunə ba gwi ya mura korən? (go, na gə səgge Kristi). 7bo kari bən suwe mo, 'Wunə gə ba su a gu wulluloi?'" (go, na gə gwiye nən Kristi a mura nəbba bətərom.)8Mənni wʊlai ji ya sʊwei? "Bwanhən karə do nən mwe, a mura nyi ya mu na furiya mu." Gən bwanda nəbbəntang a yəmbə nyaməm, nən si finang ka gənəng. 9Bəraki nəbbən ngarang rə nyiyamu mo Yesʊ gən Nigra ki, na nəbbən yəmbə nyam a furiya mu mo Niyajiyu ka gugge wa bwiyatə ki, bən nya jəgtang. 10Bəraki ni bən nəbbən yəmbə nyam nə furi yəgira nəngngtang a ji nya, bo bə nəbbən ngarang nən nyi yəgira yiyarang.11Wang a suwe go, "Wunə ni a nəbbən yəmbə nyami ki me ba no bujəri." 12Bəraki me ji wutugo niya Yahudai tən niya Hellinai. Bəraki Nigran jiyu wu kwani, jənan hanguwi warigu ya nəb bə bərə dunda gəni. 13Bəraki wunnə wa bu dunda Nigranəm ba nya yiyarang. 14Mənni ba nəngnga go nyənə ki hanjim ka bu wa nəbbən bə yəmbə nyam an giyu? Ba nəngnga go nyənə ki a nəbbən yəmbə nyam a wa nwi bə yəmba gəməmi? Ba nəngnga go nyəni ki a nwi me rə wʊ warə yəmi ki? 15Ba nəngənga go nyəni bo ki nəbbə warə yəməm a wau yəm, me rə wa təmi ki? Nyəngkə mula rə gəng, "Tə chubə nyaguwi ya nani ya nəbbə berə yəmba bə nyam ba jɨni nyaiyəmi!"16Mənni me warigəm ban jiyəm a kautən su a yəmbə ləmangngəm. Bəraki Ishaya suwe go, "Nigra, wunə ga nəbbən yəmbə nyam a jiwu nə suweri?" 17Bərarə nyang nəbəntang a yəmbə nyam bə be bukkə nwiyəng, nwitanghəng ka bwan da Kristiyəm.18Mənni mə suwe mo, "Hanjim a nwibə ga?" O, nə nyang. "Jər dan jiyən ka tuwe təm warigu, bwantəta jiyu ka lau gʊ təm a təgewi."19Kʊ, mən suwe mo, "Nəb ba Isra'ilam a nwibə ga?" Rə Jigu Musa suwe go, "Bən dəggəmən nuggən bəra rə nəbba kuməm. A kang ka nəbba nubə rə yəmtangngəm, bən nəgən jwagər."20Ishaya ka suwe yəm durra sissi go, "Nəb bə na faibəm ka nyai. Kən jərtəne wa ba nəngnga bə gulən da miyənəm." 21A sotənna Isra'ilai go, "A ko warigu kən yagtən kang ka miyəng a nəbbə me bə nwimən yəməm tən bə kwilairəm."Chapter 111Mən suwe mo, Niyajiyu ka ko nəbban gəm ga? Me nən nyang. Bəra ki mən niya Isra'ilai rə kinəng, bwe buriya Ibrahimi, wa wunnan da Biliyaminuwuni. 2Niyajiyu a ko bə nəbban gəm, ba yəm rə langtangngəm. Tə yəmbə ji wang a suwe wa jiyan Iliyai ga, nyəng ka nəngnga chəlan Niyajiyu bəra rə Isra'ilan ga? 3"Nigra, hanjim ka juwo nəb bə yuwe yəməm ba mum, ka busa chərta mu warigu. Mə mən kwan mən dutən, rə nyangi bo, bə fau yuum ba miyəm."4Mənni wullai ji Niyajiyu a nga sotənna hanguwi? "Ka mənə nəb neetə nyibi ba rutən ba jibaniyəm." 5Nyəng ka nəngnga bwi rəgəng, ka rə ba dʊtənəm a wai fulla we bəra rə saurang ka nəttətən dautənbuwiyəng.6Mənni a chi wa nəttəttən dautən buwi ki, me bəra rə swiyer. Me nə nyang ki ba chi me wa nəttəttən dautən buwi. 7Wulai bo gi? Ji Isra'ila nanu farə, a nyabe, mənni bən samən sawiyəm ka nya, bagi ka bu furni. 8Nən nyang nyəngkə mula rə gəng: "Niyajiyu ka ne hanjim we mɨti, na rə kəmte, mənni me yəba chu rəgi, ka ne suni mənni me ya nwitangi."9Dauda ka suwe go, "Masi na ganang ka jiyu a yulo garte tən chinte, werdən təl nawun, na rə yamən tang a gwa hanjimi. 10Masi na kəmtan jiyu a nəngnga yulu bəri hanjim ba nya chutang, a chi ba rungso yiltan jiyu kurəkwang."11Mənni mən suwe mo, "Hanjim ka təl na go na tə yar ga?" Kara chi rə nyang. A jiya nyangngi, a gwa yartang ka jiyəngngi, yiyarang ka betəna nəb ba kuməm, mo na nya dəgtən nugən na hanjimən. 12Ku nyangke, ki yartang ka jiyəng ka chi gən nyatang ka gusətəng ki, na bunai ya jiyu gən nyatang ka nəbba kuməmməng ki, gratətəttan jiyu ba chi nyənne a mwatəntə?13Mənni ku mə sotən yəmma jəni jin nəb ba kumməm, mənni mən ka chim ba ni təmri ba nəb ba kuməməm ki, bən guk dur bəra rə swiyer da miyən. 14Kaiki bən dəgtən nuggən a nəb ba miyəm ki. Kaiki bənnən jəg bagi ban jiyəm.15Ki mənni kotang ka jiyəng ba berə nwigotang a gusətə ki, yutang kan jiyəng ba yulo wullai a dəmən na chitang rə yuum a gwa bətəro-bətəroiyəm? 16Bitang kərə jiguwung kən dutən ki, nən nyang rə fəllən. Bən dutən nɨttɨ ki, nən nyang bən dutən hagtangu.17Mənni karə yagi hagtən kəramənni ki, mənni ki jən, haggta Zaitun a seiyu, kən bugən a mura hanjimi ki, na yulo kətə wutogomən guji a gwa nətta nyang Zaituni ki, 18kari bətə guggo dutta jiya hagti. Mənni tə yəm to me jin tə tau nətte, nətte ji a taggən.19Bətə suwe to, ''Kəramən hagti na nya dəgən a muri.'' 20Yəmbə nyam. Bərarə bunaiya nəbətangnga yəmbə nyamba jiyəmmi gwa dəg kən kəramən hanjim rə gəng, mənni tə si rə kumni bərarə nəbbətang ka yəmba nyaməng ka jənəng. Kari bən gug dur rə kwani, nwi tate. 21Bəra ki Niyajiyu a du bə dun hagtə ki, me ba dugən rə kəngniyəng.22Tə jəga, nyangngi, mitangka dang ka Niyajiyuwung tən kwewiyangu. A gu kulo, kwewiyangu a jiya Yahudawa yərai. Mənni a gu kulo bo, mitangka dan ka Niyajiyuwung an jəni, tə jaukag a mura mitangka dang kan gənki. Me nyangki bən kagən mai gən səre.23Nyang bo, a jabə kak a mura bunaiya nabəntang a yəmbə nyəmi ki, bən kabwi rəga muri ya riyanghəng. Bəra ki Niyajiyu ba dəmən a kabwi rə gə bo. 24Ki kaggəne wa riyang ka Zaitun ka seiyəng ki, mənni bugən a Zaitun muri ki, mənni, ba chi nyənne rə Yahudawa ji bə nanu hagti nyaiyəm kauwe bwi nən ji Zaituna jiyu?25Bəraki me mə farə mo tə chi rə bunaiya yəmtangi, chite, a jiya bam yəmbe, na kari bətə chi rə bərsan a kəmarang ka jənəng. Ji waiwa bəmən bwiyu go durdə nəggənən ka nəngnga bwi ya Isra'ila bani, yigira fulla wu bə mwarmənne dəggitang rə nəbba kumməmi.26Bərarə nyang nəb ba Isra'ilam ba nya yiyatang warigu, nyəngkə wang a suwe rəgəng go: "Ni jəgri ba jire wa Sihiyona. Ba jəgmən sirəmi ya Yakubuwi. 27Ba chi jiwa ngagatang ka miyən nən hanjim , a jiwu bǝn dǝbmǝn jǝni bwirai ya jiyuwi."28A gu kulo a jiya yəmbə ləmangngəmmi, ji nəbbə nəngnga kagəm bəra nə jən. A gu kulo bəra rə saurang ka Niyajiyuwung bo, hanjim bən yotən dam bərarə yodai wu nəngngatəna tabəbbə chərremi. 29Bəraki nətte tən buwong ka Niyajiyuwung me bə wulgabwi.30Bəraki natə nu tə nəbbə me bə nwitən yəm a Niyajiyuwum, mənni kətə yu bʊmte bǝrarǝ duttəttə nəggəni tan jiyu. 31Nǝn nyang, Yahudawa ka nǝngnga dʊttəttə nəggənni. Jangəmmi ba chi go kai ki bərarə bumtəttən nəngngaməni hanjim ba yu bumte. 32Bəraki Niyajiyu ka məra warigu rə bunaiya nwitang ka yəməngngi, go na gə nəngngatən bumta nəb wariguwum.33 O, wululoi ya jəna kaniyu ya murga rə bərsan tən yəmtang ka Niyajiyuwung! Duutəttan gu ka li kakka jəggatangngəng, jutang gu bo ka sumən na ta yəmtangi! 34"Karə ni wa yəm kəmarang ka Niyajiyuwungngi ga? Wunə gə chʊgo chimi a g?35Wunə ga sikak a nemən guji Niyajiyu, na Niyajiyu ba jautən na hanguwi? 36Bəraki a jire wa gwan giyu, wa gwan giyu, bə yəgi bo a gwan giyu, jəni warigu wan gi. Grata chiyan hanguwi kurəkwang. A chi nyang.
Chapter 121Bərarə nyang chitte kəmən chilagəne, a gwa bumta Niyajiyuwi, mo tə nəbbən dʊttəttanʊ ji tungri rə yuumi, wə yulgoi, wu ba nya yutang a gwa Niyajiyuwi. Dan də gən swiyer də nyan da jənən. 2Kari bətə fungtəna gusəte, mənni tə fʊlga furnan jɨnu a chi figʊ. Tə nəngnga nyang natə yəm ji nyaguwi, ji ya yutangi, na rə kəmarangka Niyajiyuwung.3 Bəraki suwe mo, bəra rə nəttə tən nəngngai məni, kari gu a jɨni ba dəb dʊdan gən rə grate a li nyəngkə ka rə gəng. A nyangəng, hanjim a nəngnga kəmarang a juwi ya dautuwi, nyəngkə Niyajiyu a ne wunə ni rəgəng a jiya nəbəntang ka yəmbə nyaməng.4Bəraki nən ka nənnə sunibwi a bwi kwan, mənni wunə ki rə swiyer da gən. 5Nə nyang, nən bə nənnə mwaməm nən bwi kwani a mura Krisitiyu, mənni bo nən sunibwi wunna nənnu warigu.6Nən ka nənnə nətte dəndang a wu nəbbən a gwa nəttətən dautənbəwiyəng. Ki nəttətta guwi yəm yuwerəm ki, a nəngnga swiyer rə ge nyəngkə nəbəntang a yəmbə nyamban gəm ka rəgəng. 7Ki gu karə nəttəta nəngngatang a swiyeri ki, a nəngnga swiyerhən. Ki nəttətta guwi məsarang ki, a nəngnga məsarang. 8Ki nəttəta guwi yɨgtang a kumni a bagi ki, a nəngnga furi kwan. Ki nəttəta guwi wutang a damər ki, a fung rə furi kwan. Ki nəttəta guwi wa bumti ki, masi a nəngnga rə bwiləmri.9Masi yotang ka dang ka jɨnəng a chi wu me rə furi bwiraiyu. Tə mwamən a ji bwira; tə tautən kana ji nya. 10A Ji ya yotang ka dang a chitte, tə bəmtəna bwitan jɨnu. A ji ya netang a grate, wunə ki a ne gratə chiyangu.11A nəngngatang a ji tərsə-tərse, kari tə kwiyo bwite. A jiya we, tə nəngnga rə tərsatang. A jiya Nigrai, tə nəngngatən swiyer. 12Tə məgsa dura səssi tə katən gra kaggi. Tə mida rə kunang ka jɨnəng. Tə jaukak rə ruwani nyini. 13Tə chi nəb bə tugarə nəb ba nəbən yəmbə nyaməm. Tə fau jutə mwam bətə nəngnga tugarang rəgi.14Tə dəgtən kang a bə nəggən kunangngəm; tə dəgtən kang na kari tə nəngnga tən nyi. 15Tə nəngnga bwiləmrə tən bə nəngnga bwiləmrəyəm; tə nəngnga furdə yuluwun tən bərə furdə yuluwunəm. 16Furna jɨnu a chi yə kwani. Kari tə gug dʊr, mənni tə yullo bə yərə bə merə yələntǝməm. Kari bətə chi rə bərsan a kəmarang ka jənǝng.17Kari bətə yamən bwiran rə bwiran. Tə nəngnga ji nya a kak ka nəbbəng warigu. 18Ba chi bwi ki, nyəng ka chi gəra mwiyəng, tə chi chimbə ləmmangngəm tən nəb warigu.19Ba yodaiyəm, karə bətə chi bərə yaməntangngəm, mənni tə ne sər jwagər da Niyajiyuwun. Bəraki ka mula-mulai bwi mo, "Yarang nən kinəng; bən mir, ji Nigra suwei'.'" 20"Mənni ni nəngnga kag nən mwi nwi jun ki, ne jəni-jauri. Hi kugrəki, ne hi na no. Tə nəngnga nyengkə ki, tə kuratən musəntəta kərangngi a dʊr dagən." 21Karə bətə dʊ ji bwira a no dʊttəttan jɨnu, mənni tə li ji bwira rə wu nya.
Chapter 131Masi na wunan jɨnu a ne gratə nəb ba tau təməm, bəraki me tagi gratəwe a dəməna gratə tə Niyajiyu a tiyʊ. Gratəta təmi bo gratə tən Niyajiyʊ a nga rəgi. 2Bəra rə nyang niwa nəngngtən dʊrdə nəgənən a gratəta təmiyu a nəngngatən dʊrdə nəgənən a Niyajiyu; wunə niwa kwila tai rə gratiki ba nya mwerang.3Bəraki nəb ba tau təməm men jiya tati a nəngngatang a jɨni nyai, mənni a nəngngatang a jɨni bwirai. Kamən farə mo chi me tatta a ba tau təməm ga? Nəngnga ji nya, ki bən yu ngatang ka gəng. 4Bəra ki hangu gə kewe Niyajiyuwi bəra rə ji nya. Mənni nəngnga ji bwira ki, chi rə tate; bəraki hangu me bə dəb dampo rə kʊn. Bəraki hangu kewe Niyajiyuwi barə yaməntang a jwagər a jiya ni wu nəngnga jɨni bwiraiyʊ. 5Bərarə nyang a chinən kwag nwitəng yəm, me bəra rə jwagər gən kwan, mənni bərarə kəmarang ka furiya muwung.6Bərarə nyangngi gu tə mər chəmmər da dʊrən rəgi. Bəraki nəbbə rə təməm bwiranəm ba Niyajiyuwum, nəbbə jiga jɨ waiwe jʊtəkwangəm. 7Tə mər wunə warigu ji fungəni; chəmər da dʊrən ki a wa dautən wi chəmmər da juwiyən a gwa wa dautənwi; tə nwi tata ni ka dautənwi;, tə ne gratə ni ka dautuwe tə ne grati.8Kari tə tamən sʊuni ya gu, a dəmənna yotang a datə ki. Bəraki ni a yotən da niya kuliyanguwi ki ka ri sori warigu. 9Sorihi, "Kari bən nəngnga talte, kari bən ju gu, kari bən ku kute, kari bən nəngnga jəllən," a chi ka gu sori wuki, murga a bə yəmbə mo: "Yotən da niya kuliyamu nyərarə dʊrda mun." 10Yodai me bə nəngngatən ji bwira niya kulliyu. Bərarə nyang, yodai gən ritang a sori.11Bərarə nyang, kətə yəm fulla lauwe bətə gun gəra duməng. Bəraki ku nyanyəngke yiyarang ka nənəng ka nəngnga rə do nən nən tən fulla nən nəbən yəmbə nyami. 12Kum ka di prere, təm ka diye wa silatang. Masi na nən du swiyer da kumən, na nən kwi jɨna kuni ya kwetərei.13Tənən yo yom bə ka dautənwum a mura ko, kari ba chi ba nwitang ka ləmmang kə bwirangəm; ki jutang ka chuwang. Na tənən dʊ yom ba taltə dəndangəm na bo jəllən da kəmtən də bwiran, nən dʊ bwigatang tən nuggən. 14Mənni tə mai Nigra Yesu Kristi, kari bətə dutən sər a yobi ya bwiyu, na mwarmənna jəllən da bwiyən.
Chapter 141 Tə yu niwu me rə kumni a mura nəbbəntang a yəmbə nyami, mərə nəngngatang dute a jiya buri. 2 Gu ka nəbən yəmbə nyam go gəbə dəmən gə jau jɨni warigu, wu merə kumniyʊ bə jau jiya chi waniyu gən kwan.3 Wu jarə jɨni warigu wi karə ba mamən dəli a wu me bə jarə. Wu me bə jarə jɨni wariguwi kari ba chu wu jarə jɨni wariguwi rə serəmi. Bəraki Niyajiyu ga yu wai. 4Mənnən wune, muwu mən mwe bwira gʊwiyʊ? Sim bangəm tən yartang ka gən wa kak ka nigra guwung.Mənni bən gug a səssi, bəraki Nigra ba dəmən a gug a səssi.5Gu ka li netang a gratə gu ko a li gu. Gu bə dəb kotə warigu yə kwani. Masi wunə ni ki a nga rə ji furiyangu a dəbbi. 6Wu məgsa rə gu koi, bə məgsa rəge bərarə Nigra, wu jarə jɨni wariguwi, bə jau bərarə Nigra, bəraki bə nəngnga tən wunan na Niyajiyu. Wu me bə jari, a dʊ jautang bəra nən Nigra. hangu rə kəgang bə nəngngatən wunnan na Niyajiyu.7Bəraki merə wu chirə bərarə durda gənni, me rə wu bwiyarə bəra rə dʊrdan gəni. 8Bəraki nə nəngnga yum ki, nən nəngnga bəra nən Nigra; nən bətəroki, nən bətəro bəra nən Nigra. A chi nənnə yuum ki nən bətəro-bətəroki, warigu nən ba Nigram.9Bəra nyəngkə gu Kristi a bwiya na kabwiya nəngnga yum rəgi, go na gə yulo nigra wa ba bətərom na rə bə rə yuumi. 10Mənni mwe, wulla ma ki mən mwetən duuta chiya muwung? Mu rə kumong, wula ma ki mən mamən dəlli a chuməng? Waringəm ba nənnəm bənən səi a kak ka dəntəllən da duutən da Niyajiyuwun. 11Bəraki mula-mulai mo, "Mən ka mənnə yuum ki," ji Nigra jiyu a suwei, "duntə warigu ba ruwa kak ka miyəng, langtə warigu ba ne gratə Niyajiyu."12Bərarə nyang, wuna nənnu ki ba suwe jiya nəngngai a kak ka Niyajiyuwung. 13Bəra rə nyang, tənən dʊ nəngngatang a duute a bwite, a bukka nyanggəng tə nən dəb kəmarang ke, no merə gu wa nənnu ba chitən wer da təltang a nan a chiyanguwi.14Kən yəm kən nəbən yəmbə nyam a mura Nigra Yesuwi, mo merə ji me kaluriyu rə bwigo. Busənang niwa chu go ji me kaluriyu, a gwan giyu me kaluri. 15Ki chum ba nwi bwatə bəra rə jɨni-jauri ki, yom ba mum me ba yodaiyəm. Kari bətə lugtəwun Kristi a bwiya bəri nən gi rə jɨni jauri.16Kari bətə du nəb a su yəmbə bwiram a jiya swiyerdə nyan da jɨnən.17Bəraki dʊʊtətta Niyajiyuwi me jiya jautang tən notang, mənni wa jiya nəngngatang a ji nya, chim bə ləmangngəm, na rə bwiləmri a mura We Yulgoi.18Bəraki wu nəngngatən swiyer ra Kristiyu a wai juwi yu ka nya yutang a gwa Niyajiyuwi tən gwa nəbbi. 19Bəra rə nyang, tənən fung jiwa chi wa chimbə ləmangngəmi rə jiwu ba dəgbən warigu nən grai.20Kari bətə lugtə swiyer da Niyajiyuwun bərarə jɨni-jauri. Jɨni warigu nən yulgo, mənni a gwa niya jau na yari, nən bwiragu. 21Ka nyagu ni kara jarə namte, kara no rə hi ya inabiyu, rə wunə ji wu ba dəg chi a yari.22Bam nəbəntang a yəmbə nyam bə tə katən grəm, tə du a jugərdan jɨnən tən Niyajiyu. Wun dəgtən kanggi gə wu me bwiran wa furiyanguwi bəra rə ji wu hangu a nga rəgi. 23Ni nəngnga jugər rə ji jariyu ka nəngnga bwiran a jaukak rə jautangki, bəraki me bə jarə rə furi kwan. Jiwa chi wu me mura nəbəntang a yəmbə nyami ka yulo jɨni bwirai.
Chapter 151Ku nənbə nə ka nənnə kumniyəm ka dautəwe nən dəb nəgəni ya bə me rə kumniyəm, na kari bənən fau dʊttəta nənnu. 2 Wunə ki a nəngngatən jiya dautənwi a niya fuggangi yan gu bərarə ji nya, na nya gug hangu.
3Bəraki Kristi a fabə guji a dʊr da gən. A dimənna nyangngi, a chi nyəngkə mula rə gəng, "Kəbar da bə kəbanəm a yarra mi." 4 Bəraki wunə ji mula rə langtangi mula mo na chi bəmən jiya məsarangi, na a gwa mitangkadangi rə nəbəntang ka furiyəng ka wangngəng nən nya kumni.5 Masi Niyajiyu wa mitangka dangngi tən nəbəntang a furiyu a nəgən furi kwan wu bətə chi chimba chittəməm nyəngka Kristi Yesʊwung. 6Masi hangu a nəngnga nyang na tə nya tə wer Niyajiyu tən Te Nigra nənnuwi Yesʊ Kristi rə furi kwan. 7Bəra rə nyang tə yu bwitan jɨnu nyəngkə Kristi a yəgən rə gəng, bəra wərtang ka Niyajəyuwung.8Bəraki mən sʊwe mo kən dəg Kristi a chi bwira mwetang a kwaliyu bəra rə yəmbə nyam ba Niyajiyuwum, a nəngnga nyangngi na gə ri yəm bʊrəm bən ne tabəm, 9na nəb ba kuməm a ne gratə Niyajiyu bəra bumta gu. Nən nyəngkə mula rə gəng, "Bərarə nyang bən nəgən wertang a jugər da nəbba kuməm na tə ma fiyang ka wertang ka dundan munnəng.10Kən suwe bo mo, "Tə nəngnga bwiləmri, jən nəb ba kuməm, tən nəb ba gəm." 11Nyang bo, "Tə ne weri Nigra, jən nəb ba kuməm warigu; masi nəb warigu a wer hangu."12Nyang bo, Ishaya suwe go, "Bən nya nɨyan Yessei, tən wu ba nəngnga dʊʊta jiya nəb ba kuməmmi. Nəb ba kuməm ba nga nən hangu."13Masi na Niyajiyu wa dura səssiyu a rigən rə bwiləmri warigu tən chimbə ləmangngəm bərarə nəbbəntang ka yəmbə nyaməm, na tə jaukak sutta səssi, a mura kumni ta We Yulgoiyu.14Mə rə bwimi kən nga nən jɨn, chitətta miyu. Kən nga mo jɨn rə butəjɨni kətə ri rə ji nya, rə yəmtang. Kən nga mo jən rə butəjəni bətə dəmən tə sotən yəm a bwite.15Mənni mən mula gəmən dʊra səssi a yagi jɨni na nya kəma gəmən bo, bəra rə nəttə tə Niyajiyu a nəngngai məni. 16Nəttə hi go na yullo bwira Kristi Yesʊwi wun təm a gwa nəb ba kuməmmi, go na wau yəmbə ləmangngəm ba Niyajiyuwum nyirarə ni tung jəni a chəriya Niyajiyuwi. Bən nəngnga nyangki na nəbbətang ka nəb ba kuməm a nya yutangnga bwi, ji kawur-kawuriyu a gwa We Yulgoi.17Bərarə nyang bwiləmriya miyu wa mura Kristi Yesʊwi na mura jɨna Niyajiyuwi. 18Bəraki suitən bə suwe guji a dəmənna ji Kristi a nəngnga mura miyu bərarə nwitang ka yəməm ba nəb bə me Yahudawam. Yaiye gə jɨni suwei tən yə nəngngai, 19a kumni ta ji churi na rə mənatang a buniyu, na rə kumni ta We Yulgoiyu. Nən nyanghi go na jiwa dəbe wa Urshalimai, na tuwe wa Ilirikumi, bən dəmən yəgi rə yəmbə ləmangngəm ba Kristiyəm.20A wai juwi, a fautang ka miyəng mo na wau yəmbə ləmangngəm, mənni me gun yəm dunda Kristiyəni, bəri bən mu a jiya jəngta guwi. 21Nən nyang nyəngkə mula rə gəng: "Nəbba nwimən bə yəmba gəməm wi ba chu hangu, nəbba nwimən bəwum ba jəgga."22Bəra rə nyang kəmana dangi rə betang a gwa jɨniyu kalli mwam. 23Mənni ku,nyang nyəngke, me mənə ga a yai murtə, kən dəb jətə mwam mə farə mo mən ya gwan jɨniyu.24Bəra rə nyang a fullawun yəga Asbaniyai ki, mən ti da mo surə ki bən chugən, na bətə dəgi ya juwi, buk kə nwi ləmmang ka chim nən jən a fulla baniyəng. 25Mənni ku nyang nyəngke mən yəga Urshalima na nəngnga tən swiyer a ba nəbbən yəmbə nyamməm.26Bəraki ka nəngngatən ləmmang a nəbba Makidoniyam tən ba Akayam nyəngka tʊng tʊgarang ka jiyəng rə ga bə merə gujiyəm a mura ba nəbbən yəmbə nyaməm bə ka Urshalimam. 27O, wa ləmang ka jiyəng kə nyang, bə nyam, mən fung sʊni hanjim. Bəraki a chi nəbbə me Yahudawam ka nyaməna mura jɨna weniyu ki, ka chitən sʊnni a hanjimi rə kəgiyəng a nəngngatən swiyer a mura jɨna We Yulgoi.28Bərarə nyang, a fulawun mwarmən waiwi na ne hanjim jiya nya bwiyu, bən di yəgira Asubaniya na ya gəmən. 29Kən yəm mo, a fulla ya gəməni ki, bən ya nən ritang ka dəgrangngəng ka Kristiyəng.30Ku nyangkə chite, mən chəlla gən mo, bəra nən Nigra nənnu Yesʊ Kristi, na rə yodai ya We Yulgoi, mo tənən fumbwi a nyini ruwani kin yəgira gwa Niyajiyuwi bəra nən me. 31Tə ruwa nyini na nya jəgiye wa kang ka nəbbə bwiram bə ka Yahudiyam, na swiyer da miyən bərarə Urshalima a nya yutangnga bwi a gwa ba nəbbən yəmbə nyaməm. 32Tə ruwa nyini na nya ya mura furdə kwauwun rə ngatang ka Niyajiyuwung, na waringəm ba nənəm nya gəri.33Masi na Niyajiyu wa chimbə ləmangiyəmi a chi nən jən warigu. A chi nyang.Chapter 161Kəmən nəgən jirdə ləmangngən a jiya wuchuwi a nənnu Fibi, wun bwira wa Ekklisia ka Kankiriyam, 2 mo natə nya tə yu hangu a mura Nigrai. Tə nəngnga nyang a juwi ya dautuwi wa ba nəbbən yəmbə nyami, na tə si kin a wunə jiwun hangu ba fau a gwan jəniyu. Bəra ki rə kəgang ka nəngngatən tʊgarang a nəb mwam, na mə rə kinəng.3 Tə su Bilkisuwi tən Akila, kagəm ba swiyerəm ba miyəm a mura Kristi Yesʊwi, 4 bə na bətərore bəra nə məng. Kəmən nəngngatən wunnan na hanjimi, me məmən kwan, mənni warigu rə Ekklisia a mura nəbbə me Yahudawam. 5 Tə sʊ Ekklisia ka kaitan jiyuwun. Tə sʊ Abainitas chugo dai ya miyu, hangu ga sikak a nəbbən yəmbə nyam a Kristiyu a Asia.6 Tə sʊ Maryamu, wa nəngnga swiyer rə kumni bəra nən jɨnni. 7 Tə sʊ Andranikas tən Yuniyas, chitətta miyu, na kagəm ba jarəməm ba miyəm. Hanjim ka jɨrmən dang a mura nəb təmrəm, ba nəbbən yəmbə nyam a Kristiyu ki mənni fu yuwi. 8 Tə sʊ Amfiliyas, wu yotəndai a mura Kristiyu.9 Tə sʊ Urbanus, chugo swiyeri ya nənnu a mura Kristiyu, tən Istakis, wu yotəndai. 10 Tə sʊ Abalis, ni wu nga rəga mura Kristiyu. Tə sʊ nəbba mura kaita Aristobulusəm. 11 Tə sʊ Hirudiya, chiya miyu. Tə sʊ nəb ba kaita Narkisam, bə ka mura Nigram.12 Tə sʊ Tarfina tən Tarafusa, ba nəngnga swiyer rə kumni a mura Nigram. Tə sʊ Farsis, wun yotəndai ga nəngnga swiyer mwam a mura Nigrai. 13 Tə sʊ Rufus, ni samən-sawiyu a mura Nigrai, tən nengu na winəng. 14 Tə sʊ Asinkiritas, Filiguna, Hamisa, Baturubas, Hamisu, rə chitə warigu bə ka tə hanjiməm.15 Tə sʊ Filolugus na Yuliya, Niriyas tən chəchuwi, na Wumfas, na ba nəbən yəmbə nyaməm warigu bə katən hanjiməm. 16 Tə nəngngatən surang a bwite jɨnu rə jəlmatang kə yulgoi. Ekklisia ta Kristiyu kə nəngnga gəmən sʊrang.17 Ku kəmən chila gəne, chite, tə nəngnga kəmarang a nəb bə wutogo jugərəm tən bə be rə yartəm. Hanjim ka yamən a məsarang kə tə yuwung. Tə dəbmən bwita ji. 18 Bəraki nəb nyira bambe me bə nəngnga tən swiyer a Nigra Kristiyu, mənni bə fau furda jiyən. Rə nyi ləmangngi yan jiyu bə wu furna nəbbə bwiranəm.19 Bəraki chimba nwitang a yəməmba jənəm ka chi jiya məsarangngi a wuni wariguwi. Kən nəngnga furdə kwauwun, bəra nən jən, mənni mən fau mo tə chi rə bərsan a nəngngatang a ji nya, na tə yulo nəbbə me rə bwiranəm. 20 Niyajiyuwu wa chimbə ləmmangngəmi a dəg tə fiya Chetan rə nanan junu. Masi na nəttəttən daubtən buwi ta Nigra Yesu Kristiyu a chi nən jən.21Timoti, chiya swiyeri ya miyu, kə nəngnga sʊrang, na Lukiyas, Yason, na Susibataras, chiya miyu. 22 Me, Tartiyas, wa mula wang kang ki, kəmən nəngnga sʊrang a mura Nigrai.23 Gayus, ni səggirə ya miyu na Ekklisia warigu, kə nəngnga sʊrang. Arastas, ni ti ri ya bɨri, kə nəngnga sʊrang, na Kwartus chiya nənnʊ. 24 Masi na nəttətta Nigra Yesu Kristiyu a chi nən jən warigu. A chi nyang.25Ku a gwa hangu wuba dəmən a si nən jən a mura yəmbə ləmangəmmi tən wautang a Yesʊ Kristiyu nyəngkə jəre gərə tangsangəng jiwu na kəlu-kəlu bwi na ti rə langtangi, 26mənni kən jəge wai ji tangsang mo na nəbba yəm a mura waniya yəm yuwerəmi nyəngka soriya Niyajiyu wu kurəkwangi,na nya nwitang yəmbə, nəbbəntang ka yəmbə nyaməm a mura nəbbə me Yahudawam warigu.27A gwa Niyajiyu rə bərsani gən kwan, a mura Yesʊ Kristiyu, grate chi tə kurəkwangi. A chi nyang.