Dǝjim: Bible, Unlocked Literal Bible for 1 Corinthians, 1 John, 1 Peter, 1 Thessalonians, 1 Timothy, 2 Corinthians, 2 John, 2 Peter, 2 Thessalonians, 2 Timothy, 3 John, Acts, Colossians, Ephesians, Galatians, Hebrews, James, John, Jude, Luke, Philemon, Philippians, Revelation, Romans, Titus

Formatted for Translators

©2022 Wycliffe Associates
Released under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Bible Text: The English Unlocked Literal Bible (ULB)
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English Unlocked Literal Bible is based on the unfoldingWord® Literal Text, CC BY-SA 4.0. The original work of the unfoldingWord® Literal Text is available at https://unfoldingword.bible/ult/.
The ULB is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
Notes: English ULB Translation Notes
©2017 Wycliffe Associates
Available at https://bibleineverylanguage.org/translations
The English ULB Translation Notes is based on the unfoldingWord translationNotes, under CC BY-SA 4.0. The original unfoldingWord work is available at https://unfoldingword.bible/utn.
The ULB Notes is licensed under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Below is a human-readable summary of (and not a substitute for) the license.
You are free to:
The licensor cannot revoke these freedoms as long as you follow the license terms.
Under the following conditions:
Notices:
You do not have to comply with the license for elements of the material in the public domain or where your use is permitted by an applicable exception or limitation.
No warranties are given. The license may not give you all of the permissions necessary for your intended use. For example, other rights such as publicity, privacy, or moral rights may limit how you use the material.

Luke

Chapter 1

1Nǝb mwam ka dǝg dur go tǝ mula jəni yaiye nyǝngka ri bwi gǝrǝng a jugur da nǝnnǝn. 2Nyǝngka yagbǝmǝn, ji bǝ rǝ jigu a chu jǝnni ya nǝngnga bwi wariguwi na rǝ bwiranǝm ba yǝm hǝmǝmǝm. 3Mǝrǝ kinang kǝn chu ka nǝngnga nyagu-a bukkǝn jiga jǝnni yaiye tɨbǝ rǝ jiguwung na mulanǝn yaiye kwan-kwan, nigra Tiyofulus. 4Mo na nǝbbǝn yǝmbǝ nyam a jǝnnin mǝsanǝnni.5 A mura dam ba Hiridus, niduw a Yahudiyai, ka gu ni tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwi wun bǝrǝ mo Sakariyai, wa kulǝn da Abijan. Nyiyangu wa kulǝn dan Harunan, dunda gǝn mo Alisabatu. 6 Warigǝm ba jiyǝm nǝn yulgoi a kak ka Niyajiyuwung, ka fung soriya Niyajiyuwi nyagu. 7 Mǝnni bo hanjim merǝ bwe bǝrakǝn Alisabatu bǝlmi, ka yuwo bo a wai jii hi.8 A fulla wung Sakariya ka kak ka Niyajiyu nǝngnga swiyer da tungtang a jǝnniyǝng a kulǝn da gǝnǝng. 9 A nyǝngke yobi wu samǝn wu ba tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwung a kanda ruwaninyiyǝng. 10 Nǝb waringǝm ka ruwa nyini a tari wai fulla wung tung jǝnni rǝgi.11 A wai jii hi We tǝmriya Niyajiyuwi ka jǝrtǝnne wa hanguwi a sisi a kang kǝ nyang a gun tung jǝnni wi. 12 Mǝnni bo na Sakariya chuwung, bwi ka kau, tatǝ ka ma rǝ kwani. 13 We tǝmri ka sotǝn go "Karing nwi tate, Sakariya, bǝraki kǝn nwi ruwaninyiniyang mu. Alisabatu, nyiyan mu ba bǝnǝn bwe bari. Bǝn bu dunda gǝn mo Yohana.14 Bǝn nwi bwilǝmri, mwam bo ba nǝngnga furdǝ kwauwun bǝrari butang ka bwe hiyǝng. 15 Bǝraki ba chi nigra a kak kang Nigrang. Kari ba no chuwa tǝng ji rǝ kumniyu yən nori, bǝn ri rǝ We Yulgoi a fur da nen.16 Nǝb mwam ba Isra'ilam ba wulgatǝne bwi a gwa Nigra Niyajiyu wa jiyu. 17 Ba sitǝn kak a Nigra a mura wen Iliyai. Ba nǝngnga nyang na wulga furna tebi yigira bǝtǝbi,na bǝ me bi nwi yǝmǝm ba yo yom a yǝmtang ka nǝbbǝ nyamǝng-ba yingna nǝb ba Nigram, bǝ yingnatǝnǝm.18 Sakariya ka sotǝn na We tǝmri go "yai jǝni yaiye ba nǝngnga bwi go nyǝnne? Mǝ kǝn yu, nyiya miyu ka yu rǝkǝgang." 19 We tǝmri ka nga a sotǝn go, "Me mǝnǝn Jibrilu, wu sira kak ka Niyajiyuwung. N'tǝmiye mo nan sunǝn bam yǝmbǝ lǝmmangǝm bambe. 20 Bǝrari nyang! Me bǝn su yǝm, bera fulla jǝni yaiya ri bwiyu. Nyanyǝngke bǝrari kǝn nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam a bwantǝta miyuim tǝ ba ri bwi a fullang guwiyǝng."21 A fulla hi nǝb ka yamerǝng Sakariya. Ba hanjim ka mǝna buni rǝ langtang kan hanguwun a kanda ruwanyining. 22 A fulla wa jirei, a dǝmǝn ba sotǝn yǝm a hanjimi. Hanjim ka yǝm go hangu ka chu churang a kandǝ ruwa nyinǝng. Hangu ka jau kag rǝ sotǝn yǝm a hanjiyǝmi rǝ kani mǝnni. 23 A mwarmǝn swiyer da gǝn, ka di a kaitanguwung.24 A bukka koti yaiyǝng Alisabatu nyiyang gu ka dǝb fur mǝnni a bǝmǝn buwi bwi swangǝr tǝ nu. Ka suwe go, 25 Wunə ji Nigra nǝngngai mǝn ni nyǝngke ka jigai rǝ kǝmta nyai wun dautǝnbuwi go na gǝ dǝbimǝn jiya bujǝriyu a kak ka nǝbbǝng.26 A swang kǝ nukunǝn, kǝn tǝm We tǝmri Jibrilu wa gwa Niyajiyuwi a tǝm ba Galiliyǝm n'bǝrǝ mo Nazareth, 27 yigira gu bwe chuwi wun ne guni bari n'bǝrǝ mo Yusufuwi. Hangu a jire wa kaitan Daudai, bwe chuwi hi mǝn bu mo Mariyamu. 28 Ka be gwa bwe chuwi hiyu, a sotǝn go, Surang, mu wu Niyajiyu a yonǝn dai! Nigra ka gwa muyiwu." 29 Mǝnni hangu ka mǝna buni deni bǝrari yǝm ba gǝm, ka mǝna kan surang ke.30 We tǝmri hi ka sotǝn go "Kari nnwi tate, Mariyamu, bǝrari ki kǝn nya nǝttǝtan dautǝn buwi a gwan Niyajiyuwi. 31 Chu, bǝn dǝb fur n'bu bwe bari. Bǝn kautǝn dundan gǝn mo "Yesu." 32 Ba chi rǝ grate, bǝn bu mo Yǝlla wa li grati. Nigra Niyajiyu ba ne dutǝtta te gra Daudai. 33 Ba nǝngnga dute a ji a kaitan Yakubuwi kurǝkwang, dutǝttang gu merǝ jitang."34Mariyamu ka sotǝna we tǝmri go, "Ba nǝngnga bwi go nyǝnne, na yǝmbǝ ni bariyǝng? 35 We tǝmri ka ngatǝn go, "We yulgoi ba be a jiya mwi, kumni ta Wu rǝ grati ba mǝran. Bǝrari nyang wu yulgoi bǝn buwi bǝn bu mo Yǝlla Niyajiyuwi.36 Chu, chiyamu Alisabatu ka dǝb fur da bwe barin a yutǝtangu. Kangke gǝn swangkǝ nukǝnǝng, gǝn bǝrǝ mo bǝlmiyu. 37 Bǝraki me ji ba li kumni ta Niyajiyuwi." 38 Mariyamu ka sotǝn go, nǝn nyangǝng, mǝn kewe chuwivya Niyajiyuwi. A chi nyǝngkǝn suweri rǝgǝng." Kǝ we tǝmri a du hanguwun.39 Kǝn Mariyamu a gun a kotǝ hiyǝng wulak yigira bǝr da hǝllan, a mura Yahudiya. 40 Ka di a digi a kaitan Sakariyai ka su Alisabatuwung. 41 A fulla hi Alisabitu a nwi surang ka Mariyamuwung bwe ka furda gǝnni ka mǝga bwi, kǝn Alisabatu a ri rǝ we yulgoiyǝng.42 Ka gug jiyir dagǝn a suwe go dǝgtang a kang a mwi a mura nyiyim, dǝgtang a kang a bwe ba ka furda munni. 43 Wulai a nǝngnga bwi nǝn me kǝ nee Nigra miyuwi ba be gwa miyuwung? 44 A jii wu nwi jiyir da surang ka mungngǝng, bwe mi ya furi ka guno rǝ bwilǝmri. 45 Dǝgtang a kang a wa nǝbbǝn yǝmbǝ nyam go yǝm burǝm bǝ sugǝmǝnǝm a gwa Nigraiyǝm ba ri bwi."46 Mariyamu ka suwe go, furi a miyu a wer Nigra, 47 na we miyu ka nǝngnga bwilǝmri a mura Niyajiyu Ni Jǝgri a miyu.48 Bǝraki ka jiga yarmǝntang ka kewe chuwi yanguwun. Mǝnni chu, a wai fulla waiwe yigira tangǝrtǝ warigu bǝn bi mo wu dǝgtangkangngyi. 49 Hangu wu rǝ kumniyu ka nǝngngai mǝn jǝnni kuntai, dunda gǝn nǝn yulgoi.50 Bʊmtang ka gǝng ba jau kak a tangǝr yigira tangǝr nǝbbǝ nwi tatan guwum. 51 Ka nung kumni rǝ kangkagǝng; Ka wusǝlla bǝ gug dutǝtta jiyuwum a kǝmarang ka furna jiyuwum.52 Ka maisǝrremǝn yələm dube a dutǝtan jiyu, mǝnni a gug bǝ me nǝn gujiyǝm a ji. 53 Ka ritǝn furta a bǝ nwi junnǝm rǝ jǝnni nyai. Ka tǝm bǝrǝ jǝna kaniyǝm kani rǝ kʊn.54 Hangu ka tuga bwirangu Isra’ila, a tamǝn be rǝ nungtang a bʊnte. 55 (nyǝngka sotǝn gǝra tebǝ ba nǝnǝm) Ibrahim tǝn bǝtǝm ba gǝm warigu a chi kurǝkwang”.56 Mariyamu ka chi tǝn Alisabatu swangǝr tǝ bwanbi, ka kawe bwi a kai tanguwung. 57 Fulla ka lauwe wʊn Alisabatu ba bu bweng giyu rǝgǝng ka bu bwe bariyǝng. 58 Nǝbba chi do tǝn hanguwum na dugurtǝtangu a nwi go Nigra ka nung buntetǝ kuntai, warigu ka nwi bwilǝmri kin.59 A ko naruwiyǝng kǝn be mo na mwetǝn kwali a bwehiyǝng. Ka kautǝn dun mo Sakariya” dunda ten guwun. 60 Kǝ nee nga a suwe go “O, o, bǝn bu hangu mo Yohana.” 61 Kǝn sotttǝna Alisabatuwi mo, “Me gu ni a duk ka mung n’bǝrǝ rǝ dan duni.”62 Hanjiyǝm ka gul te bwihiyu rǝ yǝm ba motǝm go na tǝ yǝm nyǝngkǝ fare go gǝ bu dun da bwehi gǝrǝng. 63 Kǝ tehi a gul ji mula jǝnni wi ka mulang, "Dunda gǝn mo Yohana.” Hanjiyǝm warigu ka mǝna buntǝ a yai jǝnni.64 Rǝ kwa rǝ kwang nyiyangu ka wumǝn bwi langǝr da gǝn ka ku bwi. Ka su yǝm a wer Niyajiyu. 65 Tate ka ma nǝb ba chiro rǝ do nǝn jiyǝm. Yai jǝni yaite warigu ka wusǝlla bwi a tǝmba hǝlla Yahudiyam. 66 Nǝ wuni ni a nwi jǝni yaiyi, ka kǝllu a furna jiyu, suwerə go, "Wuali ji bwe waiwe ba chi yu?" Bǝraki kangka Nigrang ka gi.67 Tengu Sakariya ka ri rǝ We Yulgoi, mǝnna su yǝm yuwerǝm, suwere go, 68 "Wǝr Nigra, Niyajiyu wa Isra’ilai, bǝraki ka be go na gǝ nǝngnga tugarang, mǝnni bo ka mwarmǝn jǝgtang a nǝbban gǝm.69 Ka gug jum a yiyarangngi a gwa nǝnniyu a kaita kewen gu Daudai, 70 nyǝngkǝn suwe gǝra nyi nǝbbǝ yuwe yǝmba Niyajiyu a jii wurerǝng. 71 Ba yiya bǝn a kaniya kagǝm ba kagǝm, na bo ba kobǝnǝm warigu.72 Ba nǝngnga nyang go na gǝ nʊng bʊnte tebǝ ba nǝnǝm na kǝmma rǝ yǝm burǝm ba gǝm bǝ yulgoiyǝm. 73 buni ta bautǝna te nǝnnu Ibrahimim. 74 Ka bau buni go gǝ bǝ nǝbbǝn, nyǝngka jǝgbǝn a kangka kagǝm ba kakgǝm ba nǝnǝm, na nǝn nǝngngatǝn swiyer me tati we, 75 a mura yulgoi na nǝngngatang a nyaguwi a kak ka gǝng a kota nǝnnu warigu.76 O,o, mwe bwe, bǝn bǝn mo ni yuweri wa Nigra Niyjiyuwi, bǝrki bǝn suwe wa kak ka Nigrang na yingna jutang gu, na yingna nǝbban gǝm bǝrari betang ka gǝng. 77 na ne yǝmtang ka yiyatangǝng nǝbban gǝm a gwa yunotang ka jǝnni bwirai ya jiyuwung.78 Jǝnni yaiye ba nǝngnga bwi bǝrari bumtang ka Niyajiyu wa nǝnu, bǝrki kwetere wu bera jirtang a ko jiyuwung ba be tugabǝn, 79 na yǝntǝn a ji a nǝbba chiya kumǝm na wulo biyati. Hangu ba nǝngnga nyang na nung nana nǝnnu juwi a chim bǝ lǝmmangǝmi.”80 Ku nyangke bwe hi ka gra ka chi ri kumni a We, hangu wa sei bera fulla ba jirtǝnne wa nǝbba Isra’ilam.
Chapter 2

1Mǝn ka muriya yai kotiyǝng, kǝn Kaisar Agustas a si finang go mula nǝb warigu bǝ ka mura gusǝtǝm. 2Kangke gǝn kerang kǝrǝ jiguwung a fula Kiriniyus ka nǝngnga duute a Suriyai. 3Bǝrarǝ nyang wunǝ kiya kaubwiya tǝm ba gǝm a dǝgkang bǝrari kerang.4 Yusufu ka guna Galili, a bɨrda Nazaredǝn yǝgira bɨrda Daudan dǝ bǝrǝ mon Baitalamiyǝn dǝ ka Yahudiyan. Bǝrki hangu n'dug kan Daudan. 5 A yǝgiya gai go na mulaigi tǝn Mariyamu, wu hanguwa jirtǝn mǝnni karǝ furi.6 A chi nyang nyǝngkǝng, jii ka lau wun hangu ba bu bwen guwi. 7 Ka buu yǝllang rǝ jiguwi, ka mǝblotǝn gusǝtte nyagu,ka ti a muri riyang ka buntulongǝng, bǝraki me gu sǝgri we a gwa fubi bra nǝn hanjim.8 A tǝmhǝm ka yarǝm bǝ chirora tari to kulmotǝtta mata jiyuwum rǝ kum. 9 we tǝmriya Nigrai ka jirtǝnne wa hanjimi, gratǝtta Nigrai ka yǝn a kauwur hanjimǝng, kǝ hanjima nwi tate deniyǝng.10 Kǝ we tǝmriya sotǝnna hanjimi go, kari tǝ nwi tate, bǝraki begǝmmǝni yǝmbǝ lǝmmangngǝm bǝ ba berǝ furdǝ kwauwun dǝ mwamǝn agwa nǝbbi. 11 Ku kǝn bǝgǝmmǝn Nijǝgri a muriya bɨrdan Daudan gǝnǝ Kiristi, Nigra. 12 Kangke gǝn ji bǝn nungǝnni:Bǝtǝ chu bwehi mǝblotǝn gusǝrte a muriya riyang ka buntəlong ka bitǝng.13 Rǝ kwang kǝn chu kʊlǝn dǝ mwamǝn a jii tǝn we tǝmri hanjim wer Niyajiyu, suwerǝ go, 14 "Grate yigira Niyajiyu a mura ji, masi chim bǝ lǝmangngǝm a gusǝte a mura nǝbba gǝm bǝ nwi lǝmmang kan jiyǝmǝng.15 A nyangngǝng bukkǝ weni tǝmri a du hanjim yigira jiyǝng, kǝ yarǝm a suga bwitan jiyu go masi tǝnǝn diya Baitalami na tǝn chu jiya nǝngnga bwiyu, ji Nigra nungbǝnni." 16 Kǝ hanjima gun wulak a diya gaiyǝng ka nya Mariyamu tǝn Yusufuwung, ka chu bwehi a dǝdai a muriya riyang ka buntəlong ka bitǝng.17 A buk kǝn hanjima chuwʊng, ka suwe ji sotǝnna jiya bwe hiyuwung. 18 Warigu ka mǝna bunte a ji yarǝnhǝmma suwei. 19 Mǝnni Mariyamu ka chi nǝngnga kǝmarang a jiya jǝnni warigu ya nwiyu, ka bara yǝmhǝm a furiyanguwung. 20 Yarǝm ka kawe bwi, ne grate werrǝ Niyajiyu bǝri jǝnni warigu ya nwiyu tǝ ya chuwi nyǝngke sugi mǝn gǝrǝng.21 A fulla Yesu a ri kote naru gǝri, kǝn mwetǝn kwali, kǝn kautǝn dun mo Yesu, dun dǝ we tǝmri a kautǝn a nyan dǝbbe fur da gǝnni.22 Mǝnni jii a ri wu Yususfu tǝn Mariyamu a mwarmǝn tumǝntang ka yʊlgoyǝng nyǝngkǝ soriya Musai a sʊwe rǝgǝng, ka be nǝn hangu a Urshalima a kanda nyini ruwaniyǝng nan ba tǝ ne Nigra. 23 Nyəngkə mula gəra soriya Nigrai mo, ''Wune bwe bari rǝ jiguwi wa wumǝn fur da nen bǝn ne Nigra.'' 24 Kǝ hanjim nǝbbǝn muglotǝ tǝsu bǝrari tungtang a chǝri nyǝngkǝ soriya Niyajiyu wa suwe gǝrǝng.”25 A nyangngi, ka gu ni wurǝ chiyim a Urshalamai, dunda gǝn mo Simiyon, ni hi wu rǝ yobi nyai ne grate Niyajiyu. Bǝ jigan betang ka wu ba ne furi Isra'ila We Niyajiyu ka ji yang gi. 26 We Niyajiyuwi ka nung hangu go ba chu Kristi wu Niyajiyu a samǝnsawiyu ki mǝni ba bwiya.27 We Niyajiyu ka sitǝn kak an hanguwi, yigira kai ta Niyajiyuwi a jii nǝb bʊrǝm a be rǝ bwen buwe kuwi Yesuwǝng gona tǝ ne Niyajiyu nyǝngkǝ soriya suwe rǝgǝng. 28 Simiyon ka gai, ka yʊ bwe hi a kanan gu ka wer Niyajiyu sʊwere go, 29 ''Ku du bwira mu a di bwilǝmang, Nigra, nyǝngke bwanda mun a suwe rǝgǝng.30 Kǝmta miyu ka chu yirang ka mung, 31 wun yingna a kak ka nǝb wariguwun: 32 Kweterei wa churangngi ka nǝb bə me Yahudawam na bo rǝ grate a gwa nǝb ba mʊm Isra'ilam.”33 Te tǝn ne bwehiyu ka mǝna buni rǝ ji wun sʊwe a ji ya hanguwi. 34 Simiyon ka dǝgtan kangnga hanjimi ka sotǝnna nee Mariyamuwung, "Chu, bwe hi waiwe ba chi yartang tǝn guntang ka nǝb mwam a Israila, ba chi wullo wun kwilatangangi- 35 menni dampo ba yǝro yuum ba mum bo-nyǝngke kǝmarang ka nǝb mwammǝng ba jira tari.”36 Nyi yuwe yǝmmi bǝrǝ mo Hannatu ka ga. Nyi hi ka yuu rǝ kwani, a chi tǝn ni bari a buk ka bwitanguwung, nate jittə nyibi. 37 Ka chi yuguyo jitte fʊr naru a jir tǝ gwar. Me bǝ dimǝna kai ta Niyajiyuwi, ka jau kag ne grate Niyajiyu kum rǝ ko, a mura sotang a hi, tǝn ruwaninyini. 38 A wai jihi ka kwartǝn rǝ do a gwan hanjimi a wunatǝn na Niyajiyu, ka su yǝm ba bwe hi a nǝb bǝ gayǝm, bǝ yamere wu ba jǝg bɨr da Urshalimam.39 A bukkǝn hanjim a mwarmǝn wune jiyǝng wu farǝ nǝngnga a jiya sori ya Nigra, ka kawe bwi a Galiliyǝng, a diya bǝr da jiyǝn a Nassared. 40 Bwe hi ka gra a ci rǝkumni, na yǝmtang tǝn bǝrsan, mǝnni nǝttǝttǝn dautǝn buwi ta Niyajiyuwung ka jiyan gi.41 Nǝbba buwum dǝnǝ jir ki ka yigira Urshalima bǝri bwilǝmri a yautang ka tǝmǝng. 42 A jii wung hangu ka rǝ jitte kwu a jǝr tǝsʊ wʊng, hanjim ka di bo nyǝra kǝ soriya yobiwu a suwe rǝgǝng. 43 A bukka hanjim a ri kota bwilǝmriyǝng, kǝn hanjim su kautangna bwi a kaiyǝng. Mǝnni bwe hi Yesu ka si a buk a Urshalima, nǝb bʊrǝm ba gǝm a yǝmbe. 44 Lʊngrʊgo ka tǝn bǝggai nǝb yigiri kin, ka jau kag rǝ yom ba ko kwanǝm. Ka fau hangu a mura dugʊrte tǝn kagǝm ba kagǝm.45 A jii wun hanjima a nyabǝn hanguwi, ka kau bwi a Urshalima farǝng hangu a gaiyǝng. 46 A bukka nǝngnga kote tǝ bwanbi ka farǝ hangu, ka nya hangu a kai ta ruwa nyiniwi, chiya jugur da neb mǝssarǝnǝm, nǝngngatǝn a gulǝnte hanjimiyǝng. 47 Nǝb warigu a ni yǝm hǝmmǝng ka mǝna buntǝ rǝ yǝmtang kang gǝng rǝ ngatang ka gulte.48 A bukkǝ hanjima chu hanguwung, ka mǝna buni. Ne buwi ka sotǝn go ''Yǝlli, wula ma kǝn nǝngnga bǝmǝn nyangngǝn? Kau su; te mu na me kǝ fan rǝ furi ya kiya bǝmǝn.” 49 Ka gul hanjim go, ''Wula nǝngnga kǝtǝ fai ri? Tǝ yǝmbe to a chin kwak in chiya ka kaita te miyu wiga?'' 50 Mǝnni a yǝmbe ji hanggu a suwe wa ji tai bwanti.51 Go nyǝng, hangu kau bwi a kai tǝn hanjim yigira Nassaredǝng, ne gratǝ hanjimǝng. Ne ka ti yai jǝnni warigu a fʊrangu nǝngnga kǝmarang a ji. 52 Mǝnni Yesu ka jau kak rǝ gran a mura bǝrsan rǝ yǝmtang bwi. Niyajiyu tǝn nǝb warigu ka yotǝnda.
Chapter 31 A mura jǝr dǝ kwu a jirtǝ nuwun da dutǝttan Tibariyus Kaisar-fulla wun Bilatus Babunti gǝ gwanna Yahudiyai, Hirudus gǝn niduwa Galiliyu na Filibus gǝn niduwa kulo Ituriyai na Tirakanitis, Lisaniyai gǝrǝ kangǝng nidu a kulo Abiliyai, 2 a damba Hanania tǝn Kayafa ji nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝniya chǝriya Niyajuwiyǝm, yǝmba Niyajiyuwum ka betǝnna Yohannai yǝlliyan Sakariyai, a sei muri.3 Ka yoyom warigu a muriya ganiya kuwere la Urdunni warǝ yǝm ba batismam na butangnga kangngi na yunotangnga jǝnni bwirai.4 Nyǝngkǝ mula gǝrǝng a muriya wangka ni yuweri Ishayang, ka jir da guwun a sei muri bubuwong, tǝ yǝngnatǝn juwiya Nigrai, na yǝngnatǝn juwi a si sap.5 kǝnǝ burung bǝn ri, bǝn busa bangngǝr tǝn hǝllani a chi lass, juta nyǝgla-nyǝglaiyu a si sap, gani me lassi bǝn kau a yullo jutte, 6 jǝnni rǝ yummi warigu ba chu jagtangka Niyajiyuwi.7 Kǝn Yohana sotǝnna nǝbba bera giyǝm gona nǝngngai gǝmǝn batismam go, jǝn beta gersǝnti! Wuna sugǝmǝn go tǝ mwamǝn na jwagǝr da berǝn?8 Bǝrarǝ nyang,tǝ nǝbbǝn bǝtǝm ba dautǝnna butangnga kangǝm, kari bǝtǝ suwe wa mura furna jǝnu to, Kanǝnnǝn Ibrahim te nǝnnu. Bǝra kǝmǝn sugǝmmǝnne, Niyajiyu ba dǝmǝn a gugtǝn bǝtǝbiya Ibrahimmi a mura wettǝte.9 Ku kǝn titǝn yuwar a nii ya ritti. Kǝnǝ riyang ka tubǝ bete nyaiyǝm bǝn kamǝn mai ya kǝrang.10 Kǝ kulǝn gullǝ hangu go, Wullai ji nǝn nǝngngari? 11 Kǝn hangu a ngatǝn go, wu karǝ duutǝ tǝsuwi, a netǝnna wu merǝ gi, mǝnni bo wu karǝ jǝnni jauriyu a nǝngnga nyang.12 Nǝbbǝ yǝrǝ chǝmmǝr da durǝn ji ra kǝggiyǝng ka be go nǝngngai gi mǝn batisma, ka gul hanguwi go, Ni mǝssari, wulai bǝnǝn nǝngngai?" 13 Ka sotǝnna hajimi go, karǝ bǝtǝ yu chǝmmǝr da durǝn a li ji sugǝmǝnni.14 Kǝ bagi nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a gul hangu go, mǝnni nǝn bo? Bǝnǝn nǝngnga no nyǝnne? Kǝ hangu a ngatǝnna hanjimi go, kari bǝtǝ yǝmǝn chǝmmǝr a gu ni rǝ kumni, karǝ bǝtǝ kartǝn nyar ra gu rǝ kun. Tǝ mida rǝ chǝmmǝr dǝ mǝrgǝnǝn.15 Ku na nǝb ka yamerǝ betangka Kristiyǝng, wunǝ ni ki ka nǝngnga kǝmarang a duran Yohannai, kǝ nǝn gǝ Kiristi hi ki. 16 Kǝn Yohanna ngatǝnna hanjimi wariguwung, "Me, mǝn nǝngnga gǝmǝn batisma nǝn hi, mǝnni gu ka bere wa lirǝ kumniyu, n’switǝnbe kǝmǝn dutǝtta lǝbǝrtanguwi. Ba nǝgngagǝmǝn batisma nǝn We Yulgoi na bo rǝ kǝrang.17 Kasi yǝmǝn gǝri ka kangka gǝng go na yǝmǝn nyagu na bo kura sakǝllǝm a muriya bǝnniyan gu, mǝnni ba tung fʊri hi a kǝrangkǝ mebǝ dummǝng.18 Ka wutan suu a nǝb rǝ wautangnga yǝmbǝ lǝmmangǝm. 19 Yohana bo ka milatǝn yǝmma nidu Hirudus bǝrakǝ ka na nyiya chiyanguwi, Hiruduya, na rǝ yagi jǝnni bwirai mwam yǝ Hirudus a nǝngngai, 20 mǝnni Hirudus ka kaba yigtǝn a nǝngnga guji bwira, ka mǝra Yohanna a muriya jarǝm.21 Mǝnni ka gaiyǝng a fulla nǝngngatǝn batisma nǝbbi, kǝn nǝngngatǝn batisma Yesuwiyǝng, fulla wu hangu ka ruwanyiniyu, kǝ jiya wumǝn bwiyǝng, 22 kǝ bo We Yulgoi ya a sǝgtǝnne bwiya hanguwiyǝng nyǝra rǝ muglo, kǝ jir a jire wa jiyǝng, Mwe mǝn yǝlla miyu wun yotǝn dai. Kamǝn nwi lǝmmang ka mung.23 A jii wu Yesu a su swiyer da gǝni, karǝ jǝtte furta bwanbi. Gǝn yǝlli (nyǝngkǝ kǝmarǝ gǝng) Yusufuwi, gǝn yǝlliyang Heliyu. Yǝlliyang Matat, yǝlliyang Lawi, 24 yaliyang Malki, yǝlliyang Yannai, yǝlliyan Yusufuwi.25 Yusufu yǝllayang Matatiyai, yǝlliyan Amosi, yǝlliyan Nahumi, yǝlliyan Hasuiyai, yǝlliyan Najayai, 26 yǝlliyan Ma'atai, yǝlliyan Ma'atiyai, yǝlliyan Shimeyai, yǝlliyan Joseki, yǝlliyan Yodai.27 Yoda yǝlliyan Yowanai, yǝlliyan Resayai, yǝlliyan Sarubabeli, yǝlliyan Sheltiyeli, yǝlliyan Neriyu, 28 yǝlliyan Malkiyu, yǝlliyan Adiyu, yǝlliyan Kosami, yǝlliyan Hamadami, yǝlliyan Hiriyu, 29 yǝlliyan Yoshuwai, yǝlliyan Heliyasari, yǝlliyan Yorimmi, yǝlliyan Mathati, yǝlliyan Lawiyu.30 Lawi yǝlliyan Simiyoni, yǝlliyan Yahudai, yǝlliyan Yusufuwi, yǝlliyan Yonami, yǝlliyan Heliyakimi, 31 yǝlliyan Maliyai, yǝlliyan Mainanai, yǝlliyan Mattathai, yǝlliyan Natani, yǝlliyan Daudai, 32 yǝlliyan Yessiyu, yǝlliyan Obedi, yǝlliyan Bohassi, yǝllilya Salmoni, yǝlliyan Nashoni.33 Nashon yǝlliyan Haminadabi, yǝlliyan Admini, yǝlliyan Hesronni, yǝlliyan Feresi, yǝllyan Yahudai, 34 yǝlliyan Yakubuwi, yǝlliyan Ishakuwi, yǝlliyan Ibrahimi, 35 yǝlliyan Terai, yǝlliyan Nahori, yǝlliyan Serugi, yǝlliyan Riyuwi, yǝlliyan Shelai,36 Shela yǝlliyan Kenanni, yǝlliyan Harfakshadi, yǝlliyan Shemi, yǝlliyan Nuhuwi, yǝlliyan Lameki, 37 yǝlliyan Metusalai, yǝlliyan Henogi, yǝlliyan Yaredi, yǝlliyan Mahalelli, yǝlliyan Kenani 38 yǝlliyan Henosi, yǝlliyan Shituwi, yǝlliyan Adamuwi, yǝlliya Nigra Niyajiyuwi.

Chapter 4

1Kǝn Yesu a rii rǝ We Yulgoi, ka kawe bwiya La Urduni, kǝ We Yulgoiya sitǝn kak yagira sei muriyǝng. 2Kotǝ fǝrtǝ gwar, Chetan bo ka bǝnggo. A yai kotiye, a jabǝ jǝnni jauri mǝnni jun ka tau a bukka mwatǝnta fullang.3 Chetanna sotǝn go, "Mǝn yǝlla Niyajiyuwi ki, sotǝnna wetǝtta yullo mwandǝ fum-fumǝn. 4 Yesuwa jautǝn go, "A mula-mula bwi, "Me bǝri mwan dǝ fum-fumǝn gǝn kwan gu ni ba nǝngnga yuum rǝgǝng."5 Kǝn Chetanna di rǝga yǝgira kagi bangkǝ pǝllǝngngǝng, ka nung dutǝtta gusǝtti wariguwung bo a mura fulla baniyǝng. 6 Chetana sotǝn go, bǝn nǝn kumni nǝngnga duta jǝnni yaiye warigu, rǝ gratǝttangu warigu. Bǝn nǝngnga nyang bǝrkǝ kǝn ni dutǝttan jiyu warigu, bo mǝn ka mǝnǝ sǝr ne wun chu rǝ sǝri. 7 Bǝrarǝ nyang, ni gratə ki, ba yullo nǝn yummi warigu.8 Mǝnni Yesuwa jautǝn go, "A mula-mula bwi, 'A chin kwak ruwatǝn nyini a Nigra Niyajiyu wa mu, kǝn kwan bǝn nǝngngatǝn kewetan.9 Kǝn Chetana di nǝn Yesuwa Urshalimang, ka si rǝga bǝlliya kandǝ ruwa nyiniwun, bo ka sotǝn go, "Kǝ mǝn yǝlla Niyajiyuwi ki, muwe rǝ bwimo a gaiwe. 10 Bǝrkǝ ka mula-mulai bwi, ba sotǝnna weni tǝmriyan gu a tan, na kawurǝn bo, 11 bo, hanijim ba guggǝna ji rǝ kana jiyu,na ba kari bǝn bau na wer.12 Yesu ka nga a sotǝn go, "Kǝn suwe, 'Kari bǝn bǝngo Nigra Niyajiyuwamu. 13 Chetana mwarmǝn bǝngotangnga Yesuwiyǝng, ka jǝrmǝna jutangu yǝgira gu fullang.14 Kǝn Yesuwa kabwiya Galiliyǝng a mura kumnita We, mǝnni yǝm ba gǝm ka wasǝbwi a gani warigu yǝ ka tǝm hǝmǝm. 15 Ka su nǝngnga mǝsarangnga mura gana ruwani nyiniwu, mǝnni warigu werrǝ hangu.16 Ka be a Nazared, a gwa gra wi, nyǝngka mittǝn nǝngnga rǝgǝng, ka dǝgiya gwa ruwani nyiniyu a ko gǝri ya Yahudawai, mǝnni bo ka guna sǝssi go na gǝ ke rǝ jir. 17 Kǝn yaktǝn wangka ni yuweri Ishayang. Ka wumǝn wanghǝng ka chu gun mulla mo,18 "We Nigrai ka durda miyǝn, bǝrki ka yi mǝn kani go na sotǝn yǝmbǝ lǝmmangngǝm a bǝrǝ bunǝnnǝm. Ka tǝmmi n'fi finang ka yiyarangngǝng a gwa bǝn buwam, na bo wumtən kǝmte a bǝn dubǝm, na yiya bǝ ka mura kunangǝm. 19 Na fi finang ka jir da nǝtǝng tǝn dautǝn buwi ta Nigrai.20 Ka mǝra wanghǝngǝng, ka kautǝn bwi rǝga wu nǝngnga swiyera gwa ruwanyiniwiyǝng, ka chichiyǝng. Bǝ ka chiya kandǝn ruwanyiniwunǝn ka kwitǝn kǝmta hanguwi warigu. 21 Ka su sotǝn yǝmmǝng, ku bam yǝmbe ka ribwi a sunan jǝnnu. 22 Bǝ ka gaiyǝm warigu ka bu bukka jiwun hanguwa suwei, mǝnni bo waringǝm ban jiyǝm ka mǝnna buntə rǝ bwantǝtta nəttətən dautǝn bə wi tǝ jǝrera nyiyanguwi. Suwerǝ go, waiwun yǝlla Yusufuwi ga?23 Yesuwa sotǝnna hanjimi go, "Nǝn nyang bǝtǝ swimǝn bam yǝm dǝgrǝm be, 'Ni tuwa nǝbbi, kwara rǝ durda mun. Ji nǝn nwi nǝngnga Kafarnahumi warigu, nǝngnga gaiwa bɨrda mun bo." 24 Mǝnni Ka suwe go, yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝnne, ni yuweri me bǝ nya yutang a bɨrda gɨn.25 Mǝnni kǝmǝn sugǝmǝn yǝmbǝ nyam, ka yungniyom mwam a mura Israila a tangngǝr da Iliyan, a fulla wun mǝra korǝn jǝttǝttǝ bwanbi rǝ gullo me hiwi, a fulla wun nǝnganga jun a tǝmhǝm wariguwi. 26 Mǝnni a tǝmbǝn lliya yǝgira gwa guwan jiyuwi, a tǝmma gwa yuguyo wu ka Zarifati wa Sidon. 27 Karǝ bǝrǝ bugabwirǝm mwam bo a Israila a tangngǝr da ni yuweri Elishan, mǝnni merǝ wun kwara rǝgi a dimǝna Na'amani niya Suriyai gǝn kwan.28 Nǝbbǝ ka mura gun ruwa nyiniwi warigu ka luktǝ furni rǝ kwani nyǝngka nwi yai yǝmniyǝng. 29 Hanjim ka nyǝng hangu yǝgira tara bɨrri, ka di rǝga wer dǝ yulluwun dǝn mu bɨr da jiyǝni na tǝ maiye wa tǝm. 30 Mǝnni ka su a juggǝr da jiyǝn ka di yom ba gǝmǝng.31 Go nyǝng ka fi yǝgira Kafarnahum, dagi bǝrda Galiliyǝn, ka mǝssǝntǝnna nǝb ko giri ya Yahudaiyu. 32 Hanjim ka mǝnna buntǝ rǝ kwani rǝ mǝsarang ka gǝng, bǝrkǝ yǝmba gǝm karǝ kumni.33 A wai fulla karǝ gu ni a mura gun ruwanyiniwi rǝ we bwirai, ka mau wuri rǝ gǝnda jirǝn, 34 "Wula dabǝn nǝn mwe,Yesuwa Nazaredi? M'be mo na juwobǝn ga? Kǝn yǝmǝn kǝ mǝnna wunǝ ki! Mwe muwu Yulgoi wa Niyajiyuwi.35 Yesu ka mwetǝn yǝmma sǝmbahi go, "Mǝra nyi na jǝrmǝna hanguwi!" Sǝmbahi ka mai nihi a tǝmma sǝttǝni ta jiyu, ka jǝrmǝna muran gi, a nwitǝn bǝ bwate. 36 Nǝb warigu ka mǝnna buni, mǝnni suga jǝnni yai ya bwitan jiyu. Go gǝn bǝnǝ yǝm bambe? Sotǝn yǝmma weni bwirai rǝ kumni ka dǝg bo ka jǝrro. 37 Bǝrarǝ nyang, kǝn su wasǝ yǝmba gǝm yǝgira murta tuwe wa gaiyu.38 Kǝn Yesuwa du gun ruwa nyiniwi a dǝga kaitan Simaniyǝng. A wai fulla, nyǝlle Simani nǝn kǝtǝrǝn dǝ kwewun dǝgatǝn kani rǝge,kǝn hanjima chǝlla hangu bǝra nǝn gǝng. 39 Ka siya dur da gǝnǝng, ka kwertǝn yǝmma kǝtǝrǝnhǝnnǝng, bo ka dimǝna gi. Rǝ kwang, ka gun nǝngngatǝn swiyer.40 Ko digirǝng, nǝb ka betǝne wa Yesuwi rǝ nǝbba bwara-bwaraiyǝm, tǝn barǝ bwatǝ dandangngǝm. Ka titǝn kanan gu ka kwara rǝgeng. 41 Weni bwirai bo ka jǝro mǝnna bagi mwam, tiro wite go, mǝn yǝlla Niyajiyuwi! "Yesu ka kwertǝn yǝmma səmbatə bwirai hi ka dang rǝ yǝm, bǝrkǝ ka yǝm go gǝnǝn Kristi.42 Tǝmma silang, hangu ka di yǝgira guka wu me ni wi. Kulǝn da nǝbbǝn kǝ farǝ hangu ka yǝgiya gu kawiyǝng. Hanjim ka nǝngnga go tǝ dang hangu rǝ dutang. 43 Mǝnni ka sotǝn go, "A chin kwak n'su yǝmba dutətta Niyajiyuwum a tagi bǝrtǝ mwam, bǝrkǝn jiya dǝg kǝn tǝmmiye a gaiwi. 44 Ka jau kak rǝ wautangnga yǝm a mura gana ruwani nyiniyu a Yahudiya warigu.
Chapter 5

1A chi fulla nǝb kura bwi a gwa Yesuwi nwi yǝmba Niyajiyuwum, mǝnni bo ka siya nyiya fur da Ganisaratan. 2Ka chu bontǝlongtǝ tǝsu a nyiya furhǝni. Bǝ tuwa laatem bo ka jǝro mǝna mura bontǝlongtǝhi tumǝ n gartan jiyu. 3Yesu ka dǝga bontǝlong kin tə gaiyu ka chi kang Bitrusǝng, ka sotǝn go a wu bontǝlonghǝng bani a dimǝna nyiya furi yǝgira mura hi. Ka chichi mǝsatǝna nǝb a mura bontǝlongngǝng.4 A mwarmǝn yǝmma sutangǝng ka sotǝna Simani go, wu bongtǝlonghǝng yǝgira gu wulullai na kwi garta mu na su tuwatang. 5 Siman a nga sotǝn go, Nigra kǝnǝn nǝngnga swiyerǝ kum warigu nǝn tabǝ guji, mǝnni a jiya yǝmba mum, bǝn kwi gartǝhi. 6 A nǝngnga nyangngǝng, ka tuwa laatǝ mwam, gartan jiyu kǝ burare. 7 Ka chǝlla kagǝm ba swiyerǝm ba jiyǝm bǝ ka bontǝlong kǝ kinangngǝng go a be na tugai giyǝng. A beng ka riro bontǝtongtǝhi warigu rǝ laate, farǝ kǝba su rǝga sirǝng.8 Mǝnni Siman Bitrus, a chu nyangngǝng, ka ruwa kakka Yesuwung, suwerǝ go,dimǝna mi Nigra, bǝrkǝ mǝnǝn jǝnni bwirai. 9 Bǝraki ka mǝna buni, tǝn ba ka kinǝm warigu, bǝrarǝ laatiyǝ hanjima tuwa mwami. 10 Kangke ka murga bwi tǝn Yakubu na Yohana yǝllǝm ba Zabadiyǝm, kagǝm ba swiyerǝm ba Simanǝm. Kǝn Yesuwa sotǝna Simani go, kari bǝn nwi tate, bǝrka dǝbba ku, bǝn tuwawun nǝb. 11 A jǝrerǝ bontǝlongtahi a tariyǝng, ka du jǝnni warigu ka fungngǝng.12 A jiwa ka mura dagi bǝri, guni wurǝ bugabwiri ka gai. A chu Yesuwung, ka yarra kakkagǝng a tǝm chǝllare, suwerǝ go, Nigra, kǝn nga ki, bǝn dǝmǝn twimǝn. 13 Yesu ka yak kangka gǝng a mǝbra rǝge, suwerǝ go, kǝn nga, tumǝn bwi. Rǝ kwang bugabwir ka dǝmǝnna hanguwi.14 Ka sotǝn go kari ba sotǝna guwung, mǝnni ka sotǝn go, “Di na nung durda mun ni tung jǝnna chǝriyu na nǝbbǝn ji tungri bǝra rǝ tumǝntang, nyǝngkǝn Musa suwe rǝgǝng, a jiya yǝmtang a gwan jiyu.15 Mǝnni yǝm ba gǝm ka wassǝ bwi pre, kulǝn da nǝbbǝn mwam bo ka birawa go na tǝ nwi mǝssarang kang gǝng na tǝ nya kwaratangnga bwatǝtan jiyu. 16 Mǝnni jutǝkwang ki ka wumǝn bwiyan ji rǝ kǝng a gani me guwi kika ruwa nyini.17 Ka yullo a gu ko wu nǝngnga mǝssarangngi, ka Farisawa tǝn nǝb mullarǝm ba soriyǝm bǝ ka chiro gaiyǝm ba birawa bǝtǝtta kǝtǝlei ta kawur Galili tǝn Yahudiya na bǝrda Urshaliman. Kumni ta Nigrai ka nǝn hangu bǝri kwaratang.18 A wai fulla, bagi nǝb ka be a dǝbbe guniya buburiya a ballǝn darǝn, bo ka fau guba dǝggi nǝn hanguwa muriyu, na tǝ ti hanguwa kakka Yesuwung. 19 A dǝmǝn ba nya juwi ba dǝggi nǝn hanguwi bǝri kulǝn, ka gwiya jita kaihiyǝng, ka sǝgge hangu a gun mǝrrawiyǝng, a jiya ballǝn darǝn da gǝn, yǝgira jugur da nǝbbǝn, a sǝgga kakka Yesuwung.20 A chu nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyamba jiyǝmǝng, Yesu ka sotǝn go, "Ni, kǝn yunonǝn jǝnni bwiraiya mu." 21 Nǝb mularǝm tǝn Farisawa ka su sugare, suwerǝ go, nǝn wunǝ waiwǝ su yǝmba nigatangnga sǝtǝnǝyim? Wunǝ gǝba dǝmǝna yuno jǝnni bwirai, men Niyajiyu gǝn kwan ki?22 Mǝnni Yesuwa yǝm jiwun hanjim kǝmmariyǝng, ka ngatǝn go, “Wula ma kitǝ suga yai yǝmni a furna jǝnuwung? 23 Kǝnǝ ga li dǝndeni, suwe mo, kǝn yunanǝn jǝnni bwiraiya mu, tǝn kǝ bǝn suwe mo, gunna di yomba mumǝng? 24 Mǝnni na bǝ tǝ yǝm to yǝlla Niyu karǝ kumni a yunotǝn jǝnni bwiraiya gusǝti, kǝn sunǝn, gun dǝb ji dari ya mu na diya kaitamu.25 Rǝ kwang, ka gunna kakka jiyǝng, ka dǝb ballǝn darǝn da gǝn, ka kaba kaitan gu, werrǝ Niyajiyu. 26 Wunnǝ ka mǝnna buni werrǝ Niyajiyu. Hanjim ka rii rǝ tate, suwerǝ go, "Ku kǝnǝn chu jǝnna mǝnnatangnga buniyu."27 A bukkǝ jǝnni yaiya nǝngnga bwiyǝng, Yesuwa jǝrrewa gaiyǝng ka chu wu yǝrǝ chǝmmǝr da durǝni bǝrǝ mo Lawiyu a chiya gun yǝrǝ chǝmmǝr da durǝni wi. Ka sotǝn go, "Fungngiye." 28 Kǝn Lawiya du jǝnni wariguwung, ka gunǝng, ka fungngǝng.29 Lawi bo ka kura bwiya jǝnni jauri a kaitangu bəra nən Yesu, bo ka nǝbbǝ yu chǝmmǝr da durrǝm mwama gai, rǝ bagi nǝbbǝ ka chirora kakka ganang a jautangnga jǝnni jauriyǝm tǝn hanjim. 30 Mǝnni Farisawa tǝn nǝb mullarǝm ka su sotǝn yǝmma bwiranǝm ba gǝm, suwerǝ go, "Wula ma kitǝ jarrǝ tǝ nore tǝn nǝbbǝ yu chǝmmǝr da durrǝn na bǝrǝ jǝnni bwiraiyǝm? 31 Yesu ka ngatǝna hanjimi, bǝrǝ bwitǝ lǝmmanggǝm me bǝ farǝ niya yǝnǝngngi, bǝ me bwita lǝmmangngǝm ji farǝ niya yǝnǝngnggi. 32 M'be ba buwong ka bǝ nǝngnga jǝnni nyaiyǝm, mǝnni m'be mǝn buwowu bǝrǝ jǝnni bwiraiyǝm bera butangnga kang.33 Hanjim ka sotǝn go, "Bwiranǝm ba Yohanam ka sohi tǝn ruwatangnga nyini, mǝnni bwiranǝm ba Farisawam ka nǝngnga nyang. Mǝnni bwiranǝm ba mum ka jarǝ norǝ."34 Yesuwa jautǝna hanjimi go, ka rǝ wu ba dǝg kagǝm ba bweliya nǝngnga nati a so hi a fulla wu bwelihi ka kini ga? 35 Mǝnni kotǝ ka bere yǝ bǝn dǝbmǝn bweli a nəngnga natti a gwan jiyu, a yai kote hanjim ba so hi.36 Kǝn Yesuwa kaba sotǝn yǝm dǝgrǝm go, merǝ wu ba bwarmǝn gusər a dukkǝ fiyǝng, na bo a nǝngnga fini rǝga satənna dukkǝ funǝngngi. A nǝngnga nyang ki, ba bura dukkǝ fiyǝng, mǝnni ki gusur dan da dukkǝ fiyǝng, me ba nyiya rǝ pəsər da dukkǝ funangngǝng.37 Bo, merǝ ni wu ba kwi hiya inabiyu fi a gulung kǝ funang, hiya inabiyu ba bwassǝ gultihi, bo ki hiya inabiyu hi ba kwiyo, gultihi bo ba kiya. 38Mǝnn a chi kwak kwi hiya inabiyu fi a mura gultǝtǝ fi. 39 Merǝ wu ba fau hiya inabiyu fiyu a bukkǝ ka no wu funiyǝng, bǝrakǝ ba suwe go, wu funi ka li wu fi.
Chapter 61 Mǝn ka gai a gu ko ruwa nyiniwi ka mul a muri kʊniya kwaiyu, məssarbə ba gǝm bo burra bwarǝnttǝta kwaiyu, mursǝra kana jiyu juware. 2 Mǝnni bagi ba Farisawam gullǝ go “Wulla ma kǝtǝ nǝngnga jiya dautǝn bǝn nǝngnga ko gəriyuwung?”3 Yesuwa ngatǝn na hanjimi a sotǝn go, “Tǝ ke bǝ jiwun Dauda nǝngnga a fulla wu nwi juni, gǝ tǝn nǝbbǝ ka kinǝm ga? 4 Ka yǝgga mura kaita Niyajiyuwi, ka dǝb mwan dǝ fum-fumǝn dǝ tira kak ka Niyajiyuwung a jau na bo ne nǝbbǝ barǝm bǝ ka kinnǝm bo a juwang, nǝn kwini na dau gǝ nǝbbǝ tung jǝnna chǝriya Niyajiyuwunm ba jau niji.” 5 Ka sotǝnna hanjimi go, “Yǝlla Niyu gǝn Nigra Ko gəriyu.6 Ka yullo a gu ko gəriyu ka dǝgga kanda ruwani nyiniyin ka mǝssatǝnna nǝbba gai bo. Gu ni ka gai wu kangkǝ nyang ka gǝngnga buburiyu. 7 Nǝb mullarǝm tǝn Farisawa jǝga hangu na tǝ chu ki ba kwara rǝ ga a ko gəriyu ki, go natǝ nya jiya luktǝtngnga duni a nǝngngatangnga jiya dabbi. 8 Mǝnni hangu ka yǝm jiwun hanjim kǝmmari, ka sotǝnna waiwu kangnga buburiyu, "Gun sessiya gwe a jʊgʊr da nǝbbǝn.” Kǝ ni hi ya gunna sǝssiyǝng.9 Yesuwa sotǝnna hanjimi go, Kǝmǝn gulgǝne, ka dautǝn wun nǝngnga ji nya ga, nǝngnga ji bwira ga a ko gəriyu, n'yi ya yum ga, n’ju ga? 10 Ka jǝga hanjim wariguwung, bo ka sotǝna nihiyǝng, “Wu kangka mung.” Ka nǝngnga nyang, kǝ kangkagǝngna kaubwi lǝmmangngǝng. 11 Mǝnni hanjim ka nǝngnga jwagǝr rǝ kwani, ka bugo bwitan jiyu jiwu ba nǝngnga nǝn Yesuwi.12 Ka yullo a yai kotiye, ka gwiya jiya bang go nagǝ ruwa nyini. Ka jau kak a kum warigu chǝlla Niyajiyu. 13 Tǝmma silang, ka bu məssarbə ba gǝm a be gwan giyuwung, ka samǝn kwau a jǝr bǝsu a muran ji bo, ka bu go nǝb tǝmrǝmmǝng.”14 Duntǝta məssarbəhǝmǝm mo Siman(wu bǝrǝ mo Biturusi) tǝn chi Andǝrawus, Yakubu, Yohana, Filibus, Bartalamawus, 15 Matta, Toma, Yakubu yǝlla Alfai, Simon, wun bǝrǝ mo Zalotiyu, Yahuda yǝlla Yakubuwi, 16 tǝn Yahuda yǝlla Iskariyotiyu, wa yullo wa ləbtə chimi.17 Kǝn Yesuwa fimǝne wa banghǝng tǝn hanjimǝng, ka sira tariyǝng bo, məssarbə ba gǝm mwam ka gai, tǝn nǝb mwam ba be Yahudiya tǝn Urshalimam, na ba nyiya wimang ka Tayang tǝn Sidonǝng. 18 A birawe go natǝ nwi hangu na bo tǝ nya kwaratangnga bwatǝttan jiyu. Nǝbbǝ ka dǝgatǝn kani rǝ weni sǝrǝmiyǝm rǝ kǝgiyǝng ka nya kwaratang. 19 Warigu a mura kʊlǝn farǝ go tǝ mǝbra hangu, bǝrkǝ kumni ta kwaratangngi ka jǝrǝra hanguwi, na bo kwara nǝn ji warigu.20 Ka jǝga məssarbə ba gǝm a sotǝn go, "Nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm jǝn bǝ tǝnǝ bunǝnnǝm, bǝrkǝ dʊttǝta Niyajiyuwi nǝn tǝngni. 21 Nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm jǝn bǝtǝ nwi jʊn kuwum, bǝrki bǝn dǝggǝn tǝ rira, nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm bǝ tiro witǝ kuwum, bǝrkǝ bǝtǝ nʊ nʊte.22 Nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm nyǝngkǝ nǝbba kogǝnnǝng, nunggǝnǝ dǝndangngi wulga duntǝttan jǝnu ta jǝni bwiraiyu, bǝri yǝlla Niyu. 23 Bǝtǝ nǝngnga furdǝ kwauwun a wai kohi tǝ gunno ra ji bǝri bwilǝmri, bǝrkǝ bǝtǝ nya jangǝmmi wu gra a korǝn, bǝrkǝ te bǝbǝ gram ba tebǝbǝ gram ba jiyǝmǝm a nǝngngatǝn nyangnga nǝb yʊwerǝm.24 Mǝnni jiya kunangngi jǝn bǝrǝ jǝna kaniyǝm, bǝrkǝ kǝtǝ nya mitang ka dang ka jǝnǝng kuni. 25 Jiya kunanngngi jǝn bǝtǝ riri kʊwʊm, bǝrkǝ bǝtǝ nwi jun a kakke. Jiya kunnangngi jǝn bǝtǝ nʊ nʊtǝ kuwum, bǝrkǝ bǝtǝ ti buni tǝ tiro wita kakke.26 Jiya kunnangngi nǝn jǝn nyǝngkǝ nǝb warigu wergǝnǝng, bǝrkǝ tebǝbǝ gram ba tebǝbǝ gram ba jiyǝm a nǝngngatǝn nyangnga nǝb yuwerǝm ba nyattǝm.27 Mǝnni kǝmǝ sugǝmǝne jǝn bǝtǝ kautǝn suwa miyǝm tǝ yotǝnda a ba kaggǝm ba jǝnǝm, na bo tǝ nǝngngatǝn ji nya a ba kwilagǝnǝm. 28 Tǝ dǝgtǝn kangnga bǝ kǝbba gǝnǝm, na bo tǝ ruwatǝn nyini a bǝ nǝgǝn kunnangngnǝm.29 Wa bagǝn a wu wulliwi ki, tǝ wulgatǝn wu kwani. Ki gu ba dǝbnǝn ji mǝn mǝrra bwi rǝgi ki, kari bǝn dang rǝ dukka mʊng. 30 Tǝ ne wa chillagǝni. Ki gu ba dǝb guji nǝn wumoi ki, kari bǝtǝ fau to a jagǝmǝnne.31 jiwu tǝ farǝ to nǝbba nǝngnga gǝmǝni warigu, tǝ nǝngngatǝn nyang. 32 Ki mǝn yotǝnda wu fanni gǝn kwan ki, ba nǝngnganǝn fini ta wullaiyu? Bǝrkǝ bǝ rǝ jǝni bwiraiyǝm rǝ kǝgiyǝng ka yotǝnda a bǝ farǝm. 33 Ki tǝ nǝngngatǝn ji nya a bǝ nǝngnga gǝmǝn ji nyam dang ni ji ki, janggǝmiyan jǝnu wulliya gaiwe? Bǝ rǝ jǝni bwiraiyǝm rǝ kǝgiyǝng ka nǝngnga nyang nyǝngkǝ. 34 Ki tǝ ne suni ya jǝniyu nǝbbǝ tǝ titǝn furiwu to ba jaggǝmǝnǝm dang ni ji ki, wullai bǝtǝ nyawa gaiwi? Bǝ rǝ jǝnni bwiriayǝm ka ne bǝrǝ jǝni bwiriayǝm suni, mǝnni bo ka ti furi bǝn jaggimǝn a sitǝn siwe.35 Mǝnni tǝ yotǝndda ba kaggǝm ba jǝnǝm na tǝ nǝngngatǝn ji nya bo. Tǝ ne suni, kari bǝtǝ ti furi to a jaggǝmǝne, ki janggǝmiyan jǝnu ba yullo wu gra bo bǝ tǝ yullo yǝllǝm ba wa li gratǝm, bǝraki gǝ rǝ bwigo ka nǝngngatǝn nyaguwi a bǝ me rǝ wunannǝm rǝ nǝbbǝ bwiram. 36 Tǝ yullo bǝ bumtǝm, bǝraki Te jǝnu wurǝ bumti.37 Kari bǝtǝ nǝngnga dute, bo mǝbbǝn nǝngnga gǝmǝn dute. Kari bǝ tǝ ti, jǝn rǝ kǝngniyǝng me bǝn tigǝn. Tǝ yunotǝna bagi, rǝ kǝngniyǝng bǝn yuno gǝmǝn.38 Tǝ ne bagi, rǝ kǝngniyǝng bǝn nǝgǝn mwam. Chulle bǝngori a riri, mǝgabwi a riri kwiyore, ba kwiyu a lauwa dumtan jǝnu. Bǝraki chulle tǝ bǝngo rǝgi bǝn nǝngnga fini rǝgi, bǝn bǝngo gǝmǝn rǝge."39 Ka kaubwi ne kagi nʊngtangngǝng. “Du ka sitǝn kagga du ga? A nǝngnga nyangki, ba yǝrra mura bwa warigǝm ba jiyǝm, me nyang ga? 40 Məssari me bǝ li wu mǝssatǝni, mǝnni wa nya mǝssarang deniyu ba yullo nyǝrra wu mǝssatǝni.41 Wulla ma ki mǝn jǝga be salangngi wa nuwa chumiyu, mǝnni dǝmǝn bǝn chu dǝllandǝ ka nuwa muwunnǝng? 42 Wulla ma kibǝn sotǝna chummi mo, chiya miyu, masi na jǝgnǝn sallang ka nuwa muwung ke, 'a bukka mu rǝ bwimo dǝmǝn bǝn chu dǝllan dǝ ka nuwa muwun? Mwe ni rə furi bwirai! Su jǝgmǝn dǝllan da nuwa muwun, na chu nyagu nyǝngkǝ bǝn jǝgmǝn salang rǝga nuwa chumiyǝng.43 Bǝrakǝ merǝ riyang kǝ nyang kǝ ba bu beta fifiyuwiyǝng, na bo riyanag ka fifiyǝng kǝ bu betǝ nyaiyǝng. 44 Bǝrkǝ mǝn yǝm kǝnǝ riyang a gwa betan gu yǝ bǝrri. Bǝrkǝ nǝb me bǝ tǝso beta jauriyu a bwiya tuggi, na bo a ma hiya inabiyu a bwiya tuggi.45 Ni rǝ yobiyu, a jiya nyatang ka furiyam guwung ka nǝbbǝn bǝtǝbbǝ nyam, bo wurǝ furi bwirai a jiya mura titangnga furi bwirangu gu nǝngnga bwiran gǝri. Bǝraki ajiya jiya ri furiyan guwi n’gu su yǝm rǝgi.46 Wulla ma kitǝ bi rǝ to Nigra, Nigrang, mǝnni metǝ fung yǝmba miyǝmǝng? 47 Wunǝ ni wa be gwa miyu na nwi bwantǝta miyuwi na bo nǝngngai, bǝn sugǝmǝn nyǝngkǝ rǝgǝng. 48 Nyǝra ni wu murǝ kaiyu, wa gulla jəng wullulo a dǝga mura tǝmmi na bo mu swiyer da kanda gǝnǝn a jiya weri. Jǝngala bǝng, ki hiya bau kaihiyǝng, mǝnni a dǝmǝn ba mǝgga, bǝraki kǝn mu nyagu.49 Mǝnni ni wa nwi bwantǝta miyu na dǝmǝn ba nǝngnga fini rǝgi, nyǝra ni wa mu kaitanguwa jiya jussai me jǝngtǝwe. Mǝnni hi kunta bau kaihiyǝng, a gǝllobe ka yar, bʊssatang ka kaihiyǝng bo karǝ gǝran.

Chapter 71 A bukkǝn Yesuwa a mwarmǝn ji sotǝnna nǝbbǝng, ka dǝgi a Kapernumǝng.

2Gu nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm karǝ kewe wa yotǝnda deniyu, mǝnni a bubuwai yemma ba bwiya.3A fulla wu nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ba Romawam a nwi yǝmma jiyan Yesuwiyǝng ka tǝm nǝbbe gram ba Yahudawam yigira gwa hanguwi go chǝllawe na be kwara rǝ kewengu. 4A be gwan Yesuwiyǝng, ka chǝlla hangu suwerǝ go, Nihi waiwe ka dautǝn we n'tuga. 5bǝrkǝ ka yotǝnda tǝm ba nǝnnǝm, bo ga mu bǝmǝn kanda ruwani nyiniyu.”6 Yesu ka jaukag a yom bagǝm tǝn hanjim. Mǝnni me fure rǝ kaihiyǝng, nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ba Romawam ka tǝm kagǝm bagǝm go sotǝn na hanuwi go, ''Nigra, karin da durdamun bǝri kin n’switǝn be, n’be kaita miyu. 7 Bǝraki n’dautǝn bǝ we n‘ya nyan. Mǝnni sʊ yǝm bwigi, kewe miyu ba kwara. 8 Bǝraki mǝn ni rǝ kumniyu, rǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangnga nǝn me. Kamǝn sotǝna we mo dii, kika dii, gu bo ki kǝn sotǝn mo be, ki ka be. Kamǝn sotǝna kewe miyu mo, Nǝngnga ji we,' ki ka nǝngnga.”9 Yesu wa nwi nyangngǝng ka mǝna buni nǝn hangu, a wulgatǝn bwi a kulǝnǝng ka sotǝnna nǝb bǝ fʊngrǝm go, ''Kǝmǝn sugǝmǝne, a mura Israila warigu nya bǝ nǝbbǝntang ka yǝm nyanyǝngke.'' 10 Nǝb ba tǝmmǝm a kabi ya kaita nigra nǝbba barǝ kǝrangǝm ba Romawam, a nya kewe hi ka kwara.11 A langbǝng Yesu tǝn məssarbǝ bagǝm ka diya bɨrdǝn bǝrǝ mo Nayin, tǝn nǝb mwam tǝn hangu. 12 A lauwe rǝ do rǝ fugang kǝn digi gra bɨrǝng, kǝn dǝbe gu ni ya bwiya-bwiyai yǝlli ne bwu gǝn kwan ni, (nyihi yuguyo) kulǝn mwam da bɨrhǝnnǝm ka yo we. 13 A fulla wung Yesu a chu nyihiyu bʊnte ka tau hangu rǝ kwani, ka sotǝn go, “Karin ti wi.” 14 Ka yiga mǝbra swetǝn dǝbbe lwibottǝ wi, kǝ nǝbba dǝbbe lwiboti a sisiyǝng. Hangu ka sʊwe go, ''Bweli kǝn sunǝn mo gun.'' 15 Ni ya bwiyai ka guna cici, ka su surǝ yǝm, kǝn Yesu wa a yaktǝna neng.16 Kǝ Tate ma hanjim wariguwung, ka jaukag rǝ wertangnga Niyajiyu sʊwerǝ go, ''Kǝn gug ni yuwe yǝmmi kunta a jugǝr da nǝnnən” Niyajiyu ka jiga nǝbba gǝm.'' 17 Bam yǝm bambe a jiya Yesuwi ka wusa bwi a mura Yahudiyai tǝn kǝngngǝr tǝ warigu.18 Məssarbǝ ba Yohana nǝngngatǝn batisma nǝbbi ka sotǝn na hanguwi jǝnni yaiye warigu. 19 Yohana ka buwe məssabə ba gǝm bǝsʊ ka tǝma gwan Nigrai go sotǝn go, Mwe mǝn ni beri ga, nǝn kwi kǝmta gu ga?” 20 A be gwan Yesuwiyǝng kǝ nǝbhǝm a sʊwe go, ''Yohana wu nǝngngatǝn batisma nǝbbi ga tǝm bǝnne go nǝn suwe no, mwe muwu beri ga, nǝn kwi kǝmta gu ga?”'21 A wai jii hi ka kwara rǝ nǝb mwam ba bwara bwariyǝm na bo bǝ weni bwirai ne kunangǝm, ka ne chutangnga tǝm duube mwam. 22 Yesu a nga sotǝnna hanjimi go, ''Tǝ kabi tǝ sotǝna Yohanai ji tǝ chuwi na bo ji tǝ nwiyu. Duubǝ ka churə təm, kurte ka yoyom, bǝrǝ bugabwirǝm kǝ nyarǝ kwaratang, mɨte kǝ nwi rǝ yǝm, ba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝm kǝn gugre rǝ yuum, kǝn sotǝn yǝmbǝ lǝmmangǝm a bǝ me rǝ gujiyǝm. 23 Wunǝ ni wa dubǝ nǝbbǝntanganga yǝmbǝ nyam a miyu bǝn dǝgtǝn kang.”24 A buk kǝ nǝbbǝn Yohana tǝmmem a diyang, Yesu ka su sotǝn yǝmma kulǝn a duran Yohanai go, "Wullai tǝ yiggi tǝ jiga ra sei? Yir dǝ sǝmba mǝggarǝn ga? 25 Mǝnni tǝ yiggi tǝ jigga wullai? Ni wa mai duttǝtǝ rǝ chǝmǝrri ga? Tǝ chu, bǝ mai duttǝtǝ rǝ chǝmmǝrri bǝ chi chiyǝm ba nwi tangnga lǝmmangǝm bo, a kai ta dʊbi. 26 "Mǝnni wullai ji tǝ yiggi tǝ jigari? Ni yuwe yǝm a gwa Niyajiyuwi ga?O, mǝn sugǝmǝn mo, wa li ni yuwe yǝmmi.27 Waiwe nǝn gu wǝ mulla mo, “Chu, 'mǝn tǝmme bwira miyu a kagka mung, wu ba yǝngna nǝn juwiyu.' 28Mǝn sʊgamǝn mo, a mura nǝb warigu bǝ nyiyǝm a buwum, me rǝ wa li Yohannai. Mǝnni bo wa yarmǝn na dʊʊte ta Niyajiyuwi ka li hangu.”29 (A fulla nǝb waringǝm a nwi nyangǝng, rǝ nǝbbǝ yu chǝmmǝr da durǝn warigu, ka nga go Niyajiyu nǝn nyagu, bǝraki kǝn nǝngngatǝn batisma rǝ batisman Yohanai. 30 Mǝnni Farisawa tǝn nǝb mǝsarǝm ba soriya Israilam a kwila ji Niyajiyu a kǝmmma bǝri nǝn jiyu, bǝraki Yohana nǝngngatǝn bǝ batisma).31 “Bǝn bǝngo nǝbba tangngǝr dandǝn nǝn wulai? Hanjiyǝm nyǝra rǝ wullai? 32 hanjim nyǝra rǝ bǝtǝm bǝ nǝngnga yuta bwanduwa, bǝ buwo bwitan jiyu sʊwerə go, 'Kǝnǝn gu gǝmǝn swiyang, tǝ yǝl bǝ yǝllang; Kǝnǝn ma gǝmǝn fiyang ka buniyǝng tǝ tibǝ wi.'33 Yohana nǝngnga batismai ka be me bǝ jarǝ jǝnni jauri me bǝ no hiya inabiyu, mǝni kǝtǝ sʊwe to Hangu karǝ we bwira.' 34 Yǝlla Niyu ka be jare na nore, kǝtǝ sʊwe to 'Tǝ chu hangu kǝ jare deni rǝ notang, chugo nǝbbǝ yǝrǝ chǝmmǝr da durǝm tǝn bǝrǝ jǝnni bwiraiyǝm." 35 Mǝnni bǝrsan da Niyajiyuwun bǝ bu bukka bǝtǝm ba gəm warigu.”36 Gu niya Farisawa ka bu Yesu a jautang a jǝnni jauri a kaitangu. A bukkǝn Yesuwa dǝgi a chi go nagi jau jǝnni jauriyǝng. 37 Karǝ gu nyi a bɨrhǝn, wu rǝ jǝnni bwiraiyu. A nwi mo Yesu ka jarǝ jǝnni jauri a kai ta niya Farisawaiyǝng, ka be rǝ nʊng kǝ mǝtǝmǝtǝng kǝrǝ chǝmmǝr deniyǝng. 38 Ka si a buk kang gǝng, a bǝmtǝna nanang gu, tiwi mǝnni a su kwiyotǝn betǝ kǝmmi a nanan gu mǝnni tursamǝnǝ rǝ yirda durǝn da gǝn burmamǝn nani hi mǝnni swaratǝn nʊngnǝng.39 A fulla wu niya Farisawa wa buwe Yesuwi chu nyangǝng, ka kǝmma a furiyangu go, “Na lung go ni waiwe ni yuwe yǝm a gwa Niyajiyuwi ki, na ba yǝm kǝ nǝn wune nyi waiwǝ mǝbrari ki, go nyi rǝ jǝnni bwiraiyu." 40 Yesu ka jautena hanguwi go “Simiyan, mǝn kamǝnnǝ ji bǝn sunǝnni.” Ka suwe go “Sʊwe ni Mǝssari.”41 Yesu ka sʊwe go, “Gu ni ka rǝ nǝb bǝsu ba ne suntǝm. Ni kwan ni wa yu chǝmmǝr dinari betǝttǝ nʊ, wu kwani fʊrtǝ nʊ. 42 Hanjim a dǝmǝn be mǝrtangngǝng ka yinnotǝna hanjimi warigu. A chutang ka mʊng, wune gǝ ba yotǝn da hanguwi deni?" 43 Simiyan ka nga sotǝn go, "Mǝn kǝmma mo wǝn yinotǝn chǝmmǝr mwammi.” Yesuwa sotǝnna hanguwi go, "Kǝn mwe nyagu."44 Yesu ka wulga bwi a jiga nyi hi ka sotǝnna Simiyani go, "Kǝn chu nyi we. Kǝn diggiye wa kaitamu. Ni bǝ hi na tumǝn nanamiyu gǝre, mǝnni ka tumǝn nanamiyu rǝ betǝ kǝmiyangu, a tursamǝn rǝ yirda durǝn dang gǝn. 45 N’burri be, mǝnni ji wǝ diggiye wa gwi a dʊbe burtang a nana miyu.46 N’kwi mǝn bǝ nʊng a dur, mǝnni hangu ka swaraimǝn nʊng kǝrǝ chǝmmǝr mwammǝng kǝ mǝtemǝtǝng a nana miyu. 47 Bǝrarǝ nyang,mǝn sunǝn mo, jǝnni bwirai yangu yǝ mwami kǝn yinotǝn, bǝrki ka yoimǝn da mwam. Wǝn yinotǝn baniyu bo ba nǝngnga yotang ka daang bani.48 Ka sotǝna nyihi go, "Kǝn yinonǝn jǝnni bwiraiyamu.” 49 Nǝbbǝ jare jǝnni jauri kinnǝm ka sʊ sʊgara jugur da jiyǝn go, "Waiwe nǝn wune wu yino jǝnni bwiraiyu?" 50 Kǝn Yesu a sotǝna nyihi go, Nǝbǝntang ka furiyǝng ka mʊng ka jiggǝn sǝgbwi lǝmang.”
Chapter 81 A buk kangǝngngǝng Yesu ka su yo ra bǝte rǝ murtǝ kǝttǝllai, warǝ yǝmbǝ Lǝmmangngǝnm ba dʊʊte ta Niyajiyuwi. Məssarbǝ ba gǝm kwʊ a jǝr bǝsʊ ka kin, 2 hanjiyim tǝn bagi nyim bǝn jǝgmǝn weni bwiraiyǝm na bo kwara rǝgǝrǝm bunai a bwitǝ lǝmmangniyǝm. Mariyamu wun bǝrǝ mo Magadalai wʊn jǝgtǝn səmbatə bwirai nyibiyu. 3 Yowanai, nyiyan Kusai, nigra a kaitan Hiridusi; Susana, rǝ bagi mwam, bǝ nǝngngatǝn jǝnni jauri hanjimǝm.4 A fulla wǝ kulǝn mwam kurawǝ bwiyǝng, na nǝb bǝttǝna hanguwi a bǝttǝ dang dangǝm, hangu ka sotǝn yǝm dǝgrǝm. 5 Gu ni ju swiyeri ka di wǝssǝlla dʊm ka kwaiyǝm. Ka warǝng, bagi ka yǝra juwi, kǝn fiya rǝ nanniyǝng, mǝnni bo ka kǝleta jiyu a sǝbbang. 6 Bagi a yǝra a jiya wer,a jiyǝng ka kʊssǝng, bǝraki me sǝggǝr a gai.7 Bagi bo ka yǝra mura tʊtte, kǝ tʊtte a gra a dang rǝ gratangǝng. 8 Bagi bo ka yǝra tǝm bǝ nyam ka gra, a bu kwai be li be kwan rǝ nyiyari." A bukkǝn Yesuwa mwarmǝn sutang a jǝnni yaiyǝng, ka gug jir a sʊwe go, "Wu karǝ suniyu a nwi."9 Məssarbǝ bagǝm ka gul hangu ji yǝm dǝgrǝm bambe jǝggari. 10 Ka sʊwe go, "Kǝn nǝgǝn yǝmtang ka swiyer da dʊʊte tǝ Niyajiyuwi, mǝnni bagi nǝb mǝn suyǝm rǝ yǝm dǝgrǝm, na 'chutang me ba chu, a nwitang, mǝni me bǝ jǝgga.'11 Jǝggatang ka yǝm dǝgrǝm hǝmǝm. Dʊmhǝm gǝn yǝm ba Niyajiyuwʊm. 12 Ba yǝra juwiyǝm gǝn nǝb ba nwi yǝmǝm, mǝnni Chetan kabe a yǝmǝn bwanti hi a furna jiyu, go na kara nǝbbǝn yǝm bǝ nyam na nya yiya. 13 Ba yǝra wetǝm gǝ nǝb ba nwi yǝmhǝm na yurǝ bwi lǝmmriyǝm. Mǝnni merǝ nitte; a nǝbbǝn yǝm bǝ nyam a jii bani, a fulla wu bǝngorangngi ka yǝrang.14 Dʊm ka yǝra tutta muriyǝm bo gǝn nǝb ba nwi yǝmhǝm, mǝnni kǝmarang ka jǝna gusǝti na fautang a nwitang a lǝmmang a dǝg a bubǝ betǝ rǝ finiyu. 15 Dʊm ka yǝra tǝm bǝ nyammǝm bo gǝn nǝbba nwi yǝmhǝm na yu rǝ furi nyai na tau kǝngkang, rǝ mitang ka daang na bu bete mwammǝng.16 Me rǝ ni ba tung gungor da kǝrangǝng ka dǝbbe lǝtǝn a mǝrra rǝgi, bo ki ba dǝga sutəta swetǝnni. Ba tǝg a gu tǝgri na ni ba digiyu a chu kwetǝrai. 17 Bǝraki merǝ ji bǝn kǝlu-kǝluwi wu me bǝn gulawe, na bo ji wun mǝra mǝraiyu warigu na mebǝn wʊmǝn na tariyu. 18 Bǝrǝ nyang tǝ kau suu nyagu, wu ka gǝri bǝn yǝgtǝn, mǝnni wu me rǝ guji, ji kagǝri bǝn yǝmǝn hanguwi."19 Kǝ nee tǝn chəttetangu a be a gwan hanguwiyǝng, mǝnni a dǝmǝn ba lauwe rǝ do nǝn hangu bǝrarǝ mwammi ya nǝbbi. 20 Kǝn sotǝn mo, "Nee mu tǝn chəttǝta mu ka sira tari farǝ go tǝ chun." 21 Mǝnni Yesuwa jautǝnna a sotǝnna hanjimi go, "Nee miyu na chəttǝta miyu gǝ bǝ nwi yǝm ba Niyajiyuwʊm na bo tǝmrǝm.”22 Gʊ kong ka dǝgiya bontǝlong tǝn məssarbǝ ba gǝm, ka sotǝnna hanjimi go, Tǝnǝn diya dagi yawur da hiyǝn." Ka tau juwiyǝng. 23 Mǝnni ka yommǝng hangu ka da dum. Gu sǝmba rǝ kumniyu ka gunne wa fuurhǝn, mǝnni hi dǝgira bontǝlong, hanjiyim ka dǝggiya kunnang.24 Kǝ mǝssarbǝban Yesuwum a be a gwan hanguwi a gugǝn, sʊwerǝ go, "Nigra, Nigra, yǝma bǝnnǝn bǝtǝro." Kǝn hangu a gun a milatǝn yǝm ma sǝmba tǝn garmatetǝ hiyuwung, ka siyǝng. 25 Ka sotǝna hanjimi go, “Nǝbbǝntang a yǝm bǝ nyam ba jinǝm ka le? Kǝ hanjima nwi tatteng. Ka nwi mǝnnatangnga buni ka tau, mǝnni sʊgara bwitan jiyu. "Nǝn wunǝ waiwe, wu ne sori sǝmba na rǝ gǝrmatata hiyu, na bo kautǝn suwung?"26 Hanjim ka yau wa kǝngka tǝm ba Garisanawam, wu ka kǝng ka laah tǝm ba Galilyǝmǝng. 27 Yesuwa fauna tǝmǝng,ka chigamǝn tǝn gu ni wa bɨrhǝnni wʊra səmbatə bwiraiyu. Nihi ka lang yore me bǝ mai duuta bwi, mǝnni bo me bǝ chira kai, bǝ chiya sutta muri.28 A chu Yesuwʊng, ka gug jir rǝ kumni, a yarra kak kan Yesuwʊng a sʊwe rǝ kumni go, "Wula dan nǝmme, Yesu Yǝlla Niyajiyuwi wʊ Grai? Kǝn chǝllan kari ni kunnang." 29 Yesu ka dǝg səmba hi go jirmǝnna nihi. Bǝraki kali mwam weni hi ka bare hangu, bo kan mǝrare, buwa rǝ chǝnte mǝnni ka tǝssore chǝntǝ hi weni bwirai hi kare hangu a diya sei.30 Yesu ka gul go, "Dunda mun mo wune?" Kǝ nihi a suwe go, "Mwam," bǝraki ka səmbatə bwirai mwam ka dǝggiyan hanguwi.31 Hanjim ka ci chǝllarǝ hangu go kara tǝmgi ra bwa kǝ wullolung. 32 Ka gǝnda kulǝn da ngǝrtǝna jarǝ jǝnni jauri a nyiya bangngi. Kǝ səmbatə bwirai hi a chǝlla hangu go dugi tǝ digi a mura ngǝrtǝhi, ka netttǝn daang.33 Ka jir mǝna nihiyǝng a digiya mura ngǝrtihiyǝng, kǝ ngǝrtihi warigu a fiye rǝ sǝngni a kulo wululoi a digiya wimang ka bǝttǝrong. 34 A fulla wu nǝbbǝ to ngǝrtǝm a chu jiya nǝngnga bwiyuwʊng, ka mwara sǝngni a bɨr na murtǝ kǝttǝlai a sʊwe jiya nǝngnga bwiyuwung. 35 Nǝb ka jire go na tǝ chu jiya nǝngnga bwiyu, ka be gwan Yesuwi a nya niwe səmbatə bwirai a jirmǝn wi. Hangu a chicchiya nanan Yesuwi, rǝ duutta bwi, bo gʊmmangu kwan. Kǝ tatta ma hanjiyimǝng.36 Bǝ chu jǝnna nǝngnga bwiyuwum ka sotǝna hanjimi nyǝngkǝn kwara rǝ nihi gǝrǝng. 37 Kǝ nǝb warigǝm ba kawure tǝm ba Garisanawam a chǝlla Yesu go dʊ gǝmǝn tǝm ban jiyǝm, bǝrki ka nwi tatte rǝ kwani. Nyang Yesu ka kabi a dǝgga bontǝlong ka diyang.38 Ni wun jǝgtǝn səmbatə bwiraiyu ka be chǝlla Yesu go, na tǝ di kin, mǝnni Yesu ka jau hangu sotǝn go, 39 "Kabi ya kai nan sʊwe ji Niyajiyuwa nǝngnga nǝnni."Ni hi ka di a mura bïrhǝn warigu sʊwerǝ ji Yesuwa nǝngngatǝnni.40 Yesu a kaubwiyǝng kulǝn ka matǝn barei bǝraki na nu bǝ yamen hangu. 41 Kǝ gu ni bǝrǝ mo Jayirusi, kwana nǝbbǝ nigram ba kandə ruwaninyini a Yahudawai a be ruwa kakkan Yesuwʊng, a chǝlla go yigiya kaitangu, 42 bǝrarǝ yuwiyanggu gǝn kwani wʊ jitte kwu a jǝr tǝsʊwi wa nyiya bwiyati. Yesuwa tau juwiyǝng kulǝn da nǝbbǝn kǝ fʊmarǝ kǝngngǝr warigu.43 Ka gu nyi a gai wa lang kwi dʊgʊm jittǝ kwu a jǝr tǝsʊwi, ka ju ji karigi warigu mǝnni me guni a kwara rǝge. 44 Ka be a bukkan Yesuwung a mǝbra nyiya dʊg bʊrang kagǝngǝng, rǝ kwa rǝkwang kwiyotang a dʊgʊm ka si.45 Yesu ka suwe go, "Wuna mǝbraiyu?" Wunǝ ki ka jau buri, kǝn Bitrus a sʊwe go, "Bǝksǝr, kulǝn da nǝbbǝn a kauwǝrne fummǝnne a gani kǝngngǝri warigu." 46 Mǝnni Yesu wa sʊwe go, "Gʊ ka mǝbrai, bǝraki kǝn yǝm kumni ka jir mǝnna mi."47 Na nyi hi a chu go kǝn yǝm me bǝ bǝmǝnǝng, ka jire bwi yangu karǝng, ka ruwa kak ka hanguwung. Ka sʊwe wa kak ka nǝbbǝng jiya nǝngnga ka mǝbrai, na bo nyǝngka rǝ kwa rǝ kwa a kwara rǝgǝng. 48 Kǝn hanguwa a sotǝn go, "Yuwi, nǝbbǝntang a yǝm bǝ nyam ba mʊm ka kwara nǝn mwe. Sǝg bwi lǝmmang."49 A fulla wu hangu ka yǝmma sutangǝng, gu ka be a kaita nigra wa kaitǝn ruwa nyiniwi, suwerǝ go yuwi ya mu ka bwiya.Karin ne kunang Ni mǝssari" 50 Mǝnni Yesu a nwiying, ka sotǝna Jayirusi go "Kari nwi tate, ni yǝm bǝ nyam, hangu ba kwara.”51 A fulla hanguwa be kaihiyǝng, a nga be gʊ ni a dǝgi kin a li Bitrusi tǝn Yohana na Yakubu, na bo te bwe chuwiyu tǝn nee. 52 A jii hi nǝb waringǝm bǝ tiro witte, bǝrarǝ bwe chuwi hi, mǝnni kǝ hangu a sotǝn go, "Tǝ dʊ wite; bwe chuwi hi a bwiya be, a da dum." 53 Mǝnni ka nʊra hanguwung, bǝraki ka yǝm go ka bwiya.54 Ka tau kang ka bwe chuwihiyǝng, suwerǝ go, "Bwe, gun!" 55 Wengu ka kautǝnne bwi, ka gun nagǝr. Hangu ka dǝg go n'ne guji a jau. 56 Nǝb burǝm ba gǝm ka mǝna buni, mǝnni Yesu a wutǝn suni go kari bətə sotǝnna gʊ ni jiya nǝngnga bwiyu.

Chapter 91Ka bu mǝssarbǝ bagǝm kwʊ a jǝr bǝsʊ a gu kwani ka ne da rǝ kumni, a jiya səmbatə bwirai warigu na kwara rǝ bǝrǝ bwatǝm. 2 Ka tǝm hanjim go diya yǝgi na wau yǝm ba lǝmmangǝm ba duteta Niyajiyuwi na kwara rǝ bǝrǝ bwatem.

3Ka sotǝna hanjimi go, "Kari bǝtǝ dǝb guji bǝrarǝ yom ba jǝnǝm, nyǝra damǝr, na swa yomi, ri mwan dǝ fum-fumǝn, ki chǝmmǝr ki, kari bǝtǝ dǝb dutte tǝsu. 4Tǝnnǝ kai tǝ bǝtǝ digiwi, ki tǝ chiya gai bera jii bǝtǝ du gaiyu.5 Gani warigu a yu gǝnbǝ ki, jii ti dure bɨrhǝnki, tǝ bamǝn kur da tautǝnna naniya jǝnuwi na chi duute a dur da jiyǝng. 6 Bǝrarǝ nyang, kǝ hanjim a diya yǝgira bɨrtǝtǝ kǝttǝlai ware yǝmbǝ lǝmmangngǝm, kwara rǝ nǝb a gani warigu.7 Mǝn ka gaiyǝng, Hiridus, wǝ nǝngnga dʊʊti ka nwi jǝni ya nǝngnga bwi wariguwi ka nǝngnga mǝnatang a buni, bǝrki bǝgi bǝ sʊwe go nǝn Yohana wu nǝngngatǝn batisma nǝbbi ga gun a mura bwiyate. 8 mǝnni bǝgi bo go nǝn ni yuwe yǝmmi Iliya a kabiya kauwe bwi, bǝgi bo go nǝn kwan a muri ya nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm chirǝm kawe bwi rǝ yum. 9 Kǝn Hiridus a suwe go “Me ba chi nǝn Yohana, bǝrkǝ kǝn dǝg mwemǝn dur dangǝn, mǝnni bo nǝn wuni waiwe mǝn nwi jǝni yaiya giya duri? bǝrarǝ nyang, kǝ jaukak fara juwi ba chu Yesuwi.10 A bukkǝ nǝb tǝmrrǝm a kauwebwi a yomba jiyǝmǝng, kǝ hanjiyim ka sotǝnna Yesuwi jǝni ya nǝngngai warigu. Kǝn hangu a dǝb hanjiyim na ba tǝ diya kin yigire bɨrda Baitsaidan. 11 Mǝnni kʊlǝn a nwi gun Yesuwa a yigiwi, ka diya fungnga gaiyǝng. Kǝ hangu a matǝn bare a hanjimi ka wautǝn yǝm a hanjimi a ji ya dʊʊtteta Niyajiyuwi, ka kwara rǝ bǝ fare go kwaratangǝm.12 A jii wu yu mari, kǝ mǝssarbǝ ba gǝm kwau a jǝr bǝsu ka be sotǝnna hanguwi go, mǝnni bǝn nga ki gug dan kʊlǝn da nǝbbǝn na nya diya bɨrttǝtǝ kǝtǝlai ka rǝ doi ri kuniyu na fautǝn jǝnni jauri a bwitan jiyu na gani ba darawi, bǝraki gu tǝnnǝn kawi me guni we. 13 Mǝnni ka sotǝnna hanjimi go, “Tǝ ne hanjim ji ba jauwi.” Ka jautǝn a hanguwi go, jǝnni ka gǝri a libǝ mwantetǝ fum-fumi tǝ nʊ rǝ laate tǝsʊ-me bǝnǝn dǝmǝn nǝn yigi nǝn sutawe jǝnni jauri ba dǝmǝn a lautǝnna hanjimi waringǝmi.” 14 (Kʊlǝn da nǝbbǝn dǝ ka gaiyǝn ka lau nyǝra nǝbbə barəm neete tǝ nʊ.) Kǝn Yesu a sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go, “Tǝ sotǝnna kʊlǝn da nǝbbǝn to chiro kangngi fangngi, nǝb furtǝ nu a dǝni fangngi.15 Kǝ mǝssarbǝ ba gǝm a nǝngnga nyangǝng, nǝb warigu ka chiro-chiroi. 16 Ka dǝb mwantetǝ fumfumi tǝ nu rǝ laate tǝsʊ, ka gug kǝmta jiyǝng, ka dǝgtǝn kangǝng Ka kǝttǝlang, ka yagtǝna mǝssarbǝ bagǝm gona wutugotǝn na kulǝn. 17 Hanjim warigu ka jau, wunǝ ni ka ri fur, a bukkǝ nyangǝng mǝssarbe ka kura ya dutǝni-mǝnni ka riro kolte kwau a jǝr tǝsʊ.18 Gʊ kong Yesu ka nǝngnga nyini ruwani gǝn kwan, kǝ mǝssarbǝ ba gǝm a biraweng. Kǝn hangu a gul hanjim go, "Nǝbbǝ suwe go mǝnǝn wune?” 19 Ka jautǝn go “Bagi go, mǝnǝn Yohana nǝngnga batismai, bǝgi go mǝn ni yuwe yǝmi Iliya, bǝgi bo go mu wa muri ya kwan a nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm bǝ chirem a kauwe bwi ri yum.”20 Kǝ hangu a sotǝnna na hanjim go, mǝni jǝn bo? Tǝ sʊwe to mǝnǝ wune? Bitrus ka jautǝn go “Mwe mǝn ni Kristi wa diyewa gwa Niyajiyuwi.” 21 Kǝn Yesu a bautǝn jirra hanjimi ri kumni, kari bǝtǝ nga tǝ sotǝna wunǝ ni fu, 22 ka sʊwe, go, Yǝlla Niyu a chi kwak a no kunang a jǝnni mwam, tabǝ ba ko hangu, nǝbbǝ gram bǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiuwum tǝ nǝb mularǝm, ki bǝn ju hangu, a bukka kotǝ ti bwanbiyǝng ki bǝn gug hangu ri yum.”23 Ka sotǝnna hanjimi warigu, “Wuni ni wu farǝ go gǝ fungngiyu, a chi kwak a ko bwiyan gu, na dǝb riyang yuwarang kan gǝng a wunǝ ko na du a fungiye. 24 Wunǝ ni wu farǝ go gǝ yiya yum ba gǝmi ba buna, mǝnni wa buna yum ba gǝm bǝri nǝn mi, ba yiya. 25 Fini tǝ nyǝnni ni ba nyai nyǝngka nya gʊsǝti wariguwun, mǝnni a buna yum ba gǝm?26 Wuni ni wu nwi bujiri ta miyu na rǝ yǝm ba miyǝmi, Yǝlla Niyu ba nwi bujiri tang gu nyang a fulla ba kauwe bwi a mura gratǝttangu tǝn grate ta Tei rǝ ta weni tǝmri yulgoi. 27 Mǝnni kǝmin sʊgʊmǝn yǝmbǝ nyam, bǝgi a mura gaiwe ka sira siraiyǝm, me ba bǝtǝro mǝnni ba chu dʊʊte ta Niyajiyu fu.28 A mura kote naru a bukkǝ Yesu a suwe bwantǝttaitǝng, ka dǝb Bitrus na Yohanna na Yakubu a gwi gǝra dǝbbi a ji gona gǝ ruwa nyini. 29 A jii wu ka ruwani nyiyu, kǝ kakkang gǝn ka fulgo bwi ri kwani, dutǝttangu ka tau kǝlbare rǝ kweterei nyǝra nyǝlbatang.30 Mǝn ka gaiyǝng nǝb bǝsu kǝ suga yǝmmi tǝn hangu, Musa tǝn Iliya, 31 ka nungnge bwitanjiyu kwe rǝ grate. Ka su yǝm ma jiya ditankangiyǝng, kǝ ba nǝngnga bwi a Urshalima meri langtangngǝng.32 Bitrus tǝn mǝssarbǝ bagǝm ba ka kinǝm ka dara dum bǝ nǝggǝnǝm, mǝnni a bukkǝ hanjim a sila dumǝng a chu gratǝtta Yesuwi rǝ nǝb bǝsu a sira kin. 33 A fulla Musa tǝn Iliya ka kura bwi ba du gwan Yesuwiyǝng, kǝn Bitrus a suwe go, Nigra, ka nǝngnga nyagu tǝnǝn ka gaiwung, ba nǝngnga nyagu nǝn nǝngnga kungngai tǝ bwanbi, din bǝra nǝn mwe, din da Musan, na din bǝra nǝn Iliya." Mǝnni bali a yǝmbǝ ji suweri.34 Ka ji suwere nyangnyǝnkǝng, kortǝ ka be mǝra hanjimǝng, kǝ hanjima nwi tatǝng nyankǝ korta be məra hanjimǝng. 35 Ka nwi jir a mura korǝn, kǝ suwere go, "Yǝlla miyu wai wu samǝnni, tǝ kautǝn su we." 36 A bukka jirhǝn a mwarmǝn yǝmmǝng, Yesu ka gǝn kwan, ka mara si sau a dǝmǝn ba suwe guji a jǝnni hanjimma a chuwi.37 Tǝmma silang, na hanjiǝm a fiyǝ wa jiya bangngǝng, kǝ kulǝn da nǝb mwamǝn, 38 Kǝ guni a mura kulǝnǝn a suwe yǝm rǝ kumni go, "Ni mǝssari nǝngnga guji na tuga yǝlla miyu, gǝn kwan a buwongka miyǝng. 39 We bwira ka gwira bwe hi ki muwa wurtǝ rǝ kum, ki bwi ka tau yǝrǝ yilang rǝ kumni mǝnni nyiyangu kǝ jǝg fugǝlte. Bǝn chi nǝn bwayǝr a du hangu, ba nwitǝn bwate hanguwi deni. 40 Mǝnni kǝn nǝngngatǝn chǝllana mǝssarbǝ ba mum mo na kaimǝn səmbatə bwirai hi a jǝr, mǝnni a dǝmən be.41Yesu ka jautǝn go, "Jǝn nǝbbǝ rǝ furni nǝggǝnǝm na meri netang ka furi a yǝmbǝ nyammǝm, yigirǝ wunǝ fulla bǝ nǝn dǝmǝn nǝn chi kwang, na mida nǝn jǝn? Berǝ bwe hi ya mu agwe." 42 A jii wu bwe hi ka beri, kǝ we bwira hi a mau hangu a tǝmǝng, ka mǝga hangu rǝ kumniyǝng. Mǝnni Yesu ka kwertǝn yǝm a we bwirai, ka kwararǝ bwehi, ka yaktǝn hanguwa tenguwung.43 Nǝbbǝ ka gaiyǝm wariguwum ka nǝngnga mǝnatang a buni rǝ grateǝtta Niyajiyuwi. Nyǝngkǝ hanjimi ka mǝna buni rǝ jǝnni yǝ Yesu nǝngngariyǝng, ka sotǝnna mǝssarbǝ ba gǝm go, 44 "Masi tǝ kau su nyagu a jiya ji bǝn sugǝmǝnni-meri langtang bǝn mitǝn Yǝlla Niyu a kangka nǝbbǝng. 45 Mǝnni mǝssarbǝ bagǝm a jǝgga be kǝmmarang ka giyǝng. Kǝn dang rǝ yǝmtang, bǝraki kari ba jǝgga ji kǝmari, mǝnni bo hanjiyǝm ka nwi tate nyǝngkǝ ba nǝngngatǝn gullǝn gǝrǝng.46 A gu fulla buri ka su digira jugur da mǝssarbǝ ba Yesuwi a jiya wunǝ gǝ ba yullo nigra a jugur da jiyǝn. 47 Mǝnni Yesu ka yǝm ji hanjim kǝmmara furnan jiyu, ka beri bwe kǝtǝleguwi a si gǝrǝ do nǝn hanguwung. 48 Ka sotǝnna hanjimi go, "Ki kari wu ba dǝmǝn a yu bwe kǝtǝli wi a mura dunda miyin ki, a yu me rǝ bwimi,mǝnni wunǝ a yuwi ki, ka yuni ya tǝmmiyei. Wa li yarmǝntang a mura jǝnnu ga li grate.49 Yohanna ka ngatǝn go, "Nigra kǝnǝn chu gu ni jǝg weni bwirai ngamǝn sǝngni a nǝb a mura dundamun, kǝnǝ dang gǝrǝng bǝrki nǝ me kinǝn." 50 Yesu a sotǝn go "Kari bǝtǝ dang rǝgǝ, bǝrki wunǝ ni wu me bǝ nǝngnga kak nǝn jǝnni, tǝ ka kin a kullo kwani."51 A bukka ka lawerǝ do ba gwi gǝra jiyǝng, ka dǝga furi rǝ kwani go diya Urshalima. 52 Ka tǝm bǝgi nǝb tǝmrǝm a yigi na yəngna ga bəra nǝngnge na du gǝ be. Kə hanjim a dǝgiya dagi bǝrdǝ kǝtǝlǝn da Samariyan go na tǝ kura bwi a gai. 53 Mǝnni nǝbba gaiyǝm a yǝbǝn hangu bəraki bǝ yigiya Urshalima.54 A muriya bǝsu a mǝssarbǝ ban Yesuwum, Yakubu tǝn Yohana a chu nyangngǝng, kǝ go, "Nigra, mǝn fau mo nǝn buwe kǝrang a suwe wa ji, na juwo hanjim ga? 55 Mǝnni ka hanguwa wulga bwi ka kwertǝn yǝmma hanjimi,56 kǝn hanjim a diya gu muri dangngǝng. 57 Hanjim ka jiya yomma juwiyǝng, kǝ guni ya sotǝn go, "Mǝn fungngǝn a wunǝ ka bǝn yigiwi." 58 Yesuwa jautǝn na hanguwi go, jwate nyuwai kari bwartetan jiyu a tǝm tǝ dawari, kǝlete ri kwilotan jiyu ba digiwi, mǝnni Yǝlla niyu meri gu ti dur dangǝn wi."59 Kǝn Yesu a sotǝna guni go, "Fungngiye," Mǝnni hangu a jautǝn go "Nigra, nimǝn sǝr na yigi digge temiyu fu." 60 Mǝnni Yesu ka jautǝn go, "Du nǝbba bǝtǝro-bǝtǝroyim a dǝg ba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝm ba jiyǝm. Mǝnni mwe, di na yigi sotǝn yǝmma nǝb a jiya Dutǝtta Niyajiyuwi a gani warigu."61 Kǝ gu bo suwe go, "Nigra bǝtǝnǝn diya kin, mǝnni masi na nǝn sugamǝn nǝn nǝbba miyim fu. 62 Yesuwa a jautǝnna hanguwi go, "Wunǝ ni wa tau taan da swiyerən na jau kəmi rə bukgi a dautǝn bǝ digitangnga kai ta dʊʊtǝtta Niyajiyuwi."
Chapter 10

1A bukka jǝnni yaiyǝng, Nigra ka samǝn bǝgi nǝb fur nyibi go na gǝ tǝma bǝsu bǝsu, na diya bɨrte tǝn gani hangu na nu kǝma rǝ ba yigiwi. 2Ka sotǝna hanjiyimi go,"Sǝnang nǝn mwam mǝnni nǝbba swerǝm nǝn bani. Bǝrarǝ nyang tǝ ruwa nyini tǝ chǝlla Nigra rǝ sǝnangngi, na tǝmme nǝbba swiyerǝm a ku angu.3 Tǝ diya. Tǝ chu, mǝn tǝmgǝn nyra mate a mura dʊmbʊte. 4 Kari bǝtǝ dǝb swa chǝmmǝri, na rǝ swa yomi, na rǝ lǝbǝrte, na rə dʊtte kari bǝtǝ su guni a juwi.5 Tǝni kaitǝ bǝtǝ digiwi ki, rǝ jigu tǝ suwe to, 'Masi chǝmba lǝmmangngǝm a chiya kaitaite!' 6 Mǝnni ki mura kai hi ka rǝ chimba lǝmangngǝm a gai ki, chimbǝ ba jɨnǝm a chi yan gi, mǝni mewǝ ki, masi chǝmba lǝmangngǝm ba jɨnəm a kautǝne bwi a jɨni. 7 Tǝ chiya tai kai, tǝ jau na tǝ no jǝnni jauri warigu hanjim a nyagǝmǝni, bǝraki ni nǝngnga swiyeri ka dautǝn na rigiyangu. Kari tǝ fung kaini rǝ kaini.8 Dǝnǝ bɨrdi tǝ dǝgiwun ki, na ka yǝgǝnki,tǝ jau jǝnni jauri hanjim a tiya kak ka jǝnǝngi, 9 tǝ kwara rǝ nǝbba me bwitǝ lǝmmang a gaiyǝm. Tǝ sotǝn to duutǝtta Niyajiyuwi ka lawerǝ do nǝn jǝn.'10 A fulla tǝ digiya a bɨri na yǝgǝn bǝ ki, tǝ jir a jutan jiyu, tǝ sotǝn to, 11 "Kur da bɨrdan jǝnǝwun da tau tǝna nana nǝnuwun kǝni bamǝn a kautǝn bwi a jǝni!, Mǝnni tǝ yǝm waiwe: Duute ta Niyajiyuwi ka lawe rǝ do nǝn jɨn.' 12 Mǝn sugǝmǝn, mo ako duuti ki Sodom ba nya dǝndeni a jiya dan bɨr dande.13 Jiya witǝ rǝ kwaniyu a mwi, Korasainu! Jiya witǝ rǝ kwaniyu mwe, Baitsaida,bǝrarǝ swiyetǝtǝ grai tǝn nǝngnga mura jǝnuwi, na longo nǝngnga mura Taya tǝn Sidon ki, nanu ka bukang a fulga yobi tanjiyu kʊni, a chiro mura buggʊm rǝ duttǝta furdǝ yulluwunni. 14 Mǝnni a ko duuti ki Taya tǝn Sidon ba ligǝn rǝ nyatangnga dǝndeni. 15 Mwe, Kafarnahum, mǝn lung mo, bǝn gugǝn a ji ga? Me nin nyang, bǝn fiye nǝn mwe a Hadesi.16 Wa kagǝmǝn sʊwi na nwi gǝni ki a nwi me, mǝnni wa kwilagǝni ki a kwila me, mǝnni wa kwilaiyu ki a kwila ni ya tǝmiyei.''17 Fur nyibi hi ka kauwebwi rǝ bwilǝmri, suwere go,''Nigra, chu səmbattə bwirai kǝ nwi bǝmǝn yǝm a mura dunda mun." 18 Yesu ka jautǝn na hanjimi go, "Kǝn chu Chetan a yare wa ji nyǝra nyǝlbatang. 19 Tǝ chu, kǝ nǝggǝn kumni natǝ fiya sote, re tertǝ, na bo rǝ kumni ta wa kaggi warigu, mǝnni me ba nya nwi gǝmǝn bwate. 20 Mǝnni nyang bo kari bǝtǝ nǝngnga bwilǝmri a jǝni yaiye to weni bwirai kǝ nwi gǝmǝn yǝm, mǝnni tǝ chi rǝ bwilǝmri bǝraki kǝn mula dunttǝta jɨnu a mura ji.21 A fulla waiwe hangu ka nǝngnga fur dǝ kwauwun rǝ kwani a mura We Yulgoi, a suwe go, ''Kǝn wǝrrən, Taai, Nigra ji tǝn tǝmi, nyǝngkǝ mǝra mǝn jɨni yaiye a gwa nǝbbə rǝ bǝrsannǝm tǝn bǝra jǝggatangngǝm, mǝnni jigtǝne kwe a nǝbba mǝsa bǝm, nyǝra bǝtǝmbǝ kǝtǝll-kǝttǝlǝm. O, Tai bǝraki ka lǝmnǝn bwi nyang."22 "Jǝni warigu Temiyu ka digimǝna kank, mǝni merǝ wa yǝm bwehiyu, Te ga yǝm, mǝnni merǝ wa yǝm Tai, bwe hi ga yǝm, na wu bwe hi farǝ go gǝ jǝgga tǝn Te hi a gwan giyu.23 Ka fulga bwi a kullo mǝssarbǝ bagǝm mǝnna sotǝn dang nǝn ji go, "Bǝn digtǝn kangngǝm ba chu jǝni jǝn tǝ chuwi. 24 Kǝn sugǝmǝn, nǝbbǝ yuwe yǝmǝm mwam rǝ dʊbe ka fau go na tǝ chu jɨni tǝ chuwe, mǝnni a chube, bo ka fau go na tǝ nwi jɨni tǝ nwiyu, mǝni a nwi be."25 Kǝ guni mǝssari ya duutǝta Yahudawai, ka guna sisiyǝng go na bǝngo hangu, suwerǝ go,''Ni Mǝsari, wulai ji bǝn nǝngnga kǝ nya yum ba kʊrǝkwangngǝmi? 26 Yesu ka sotǝnna hanguwi go, Wullai ji mula duuti? Mǝn ke mo nyǝnne? 27 Kǝ ni hi jautǝn na suwe go, Bǝn yotǝnda a Nigra Niyajiyuwa mu rǝ furiyamu warigu, rǝ yuum ba mum warigu, rǝ kumnitamu warigu, tǝn kǝmarang ka furiyamuwəng warigu, na yotǝn da chumma kulliyu nyǝrarǝ dʊr dan mʊn. 28 Yesu ka sotǝn go, ''Kǝn nga nyagu. Nǝngnga nyang bǝn nya yuum.29 Mǝnni ni mǝssari bǝ fau go jig dur dan, ka sotǝnna Yesʊwi go,''Wuni gǝn chiya kulliya miyu? 30 Yesu ka ngatǝna hanguwi a suwe go, “Gu ni ka fiye wa Urshalima yəgira Yariko. Ka yartǝn na kan ka kubǝng, ba jǝngmǝn jɨni duri a hanguwiyǝng, mǝnni a nǝngngatǝn baurang rǝ kwani, ka diya du hangu a nyiya bwiyati.31 Mǝn ka nyangngǝn kǝ guni tung jǝnni a chǝriyu a duwe wa wai juwihiyəng, a be na chu nihiyəng ka tu mǝna kǝng a sʊwʊng. 32 Mǝn kagaiyǝng bo kǝ gu ni a Lewiyu a lauwe wa gaiyǝng, ka chu nihi rǝ kǝgang, ka tumǝn rǝ kǝng ka sʊwʊng.33 Kǝ gu ni a Samariyai, rǝ kǝgang a tuwe wa wai juwiyǝng, ka be nya nihi a gun maiwi, a chu nihiyǝng ka nǝngnga bumtǝng. 34 Ka kǝrtǝne wa nihi, ka tutǝn detǝng, a swaratǝn nʊng ka inabiyəng. Ka dǝb ba nyab a korongu a jiyǝng ka be gǝra kaita fubiyǝng, ka jǝga hangu. 35 Tǝma silang ka be rǝ chǝmmǝr dinaritǝ tǝssu, ka ne ni rǝ kaita fubiyu a sotǝn go'' jau kak rǝ tuwatang a nihi, ki bǝn ju jiya sumǝnna nyangngi ki fulla kauwe bwiyu ki bǝn mǝrǝn jiwung lǝbti a sumǝnna nyangi.36 Wuna a mura nǝb bambe bǝ bwanbi yəm be, mǝn kǝmmarǝ mo gǝn chiya kulliyu wa ni ya yara kangnga kubə bə juwo nəbəng?" 37 Kǝ ni mǝsari a jautǝn go,'' ni wa nwi kunang kangǝngi.'' Yesu a jautǝn na hanguwi go, ya na nǝngnga nyang."38 Hanjim ka jiya yomǝng, ka digiya dagi bɨrda kǝttǝlǝn, kǝ gu nyi wu bǝri mo Martai ka yu Yesu a kai tangu. 39 Karǝ chi wurǝ dun mo Maryamuwi, wa chi ya naniyan Nigrai na kau tǝn suwa yǝmba Yesu suwerǝmi.40 Mǝnni hangu Marta ka soltǝna swiyer da jǝni jauriyǝng. Ka be gwan Yesuwi, a suwe go, ''Nigra, a daan bǝ mo chiyamiyu ka dwi rǝ swiyer mǝn kwan ga? Bǝrarǝ nyang, sotǝnna hanguwi mo tugai." 41 Mǝnni Nigra ka jautǝnna hanguwi go, "Marta, Marta, kǝn soltǝna jǝni mwam, 42 mǝnni ji kwan a chi kwak. Maryamu ka samǝn jiya li nyagu rǝ kwaniyu, wu me bǝn dǝmǝn yumǝn.
Chapter 111 A nəngnga bwi a jiwu, Yesu ka ruwa nyini a guka, kǝ kwan a mura mǝssarbǝ ba gǝm a sotǝn go, "Nigra, mǝssa bǝmǝn nyankǝ ruwa nyini gǝrǝng nyankǝ Yohanna mǝssatǝn gǝra mǝssarbǝ ba gǝmǝng."2 Yesu a sotǝnna hanjimi go, ''A ji tǝ ruwa nyiniyu ki, tǝ suwe to, 'Tai, ne yulogai dunda mun, duuttǝta mu a be.3 Nǝbbǝn jǝni jauri ya wunǝ koi. 4 Yǝno bǝmǝn jǝnni bwirai ya nǝnnu nyankǝ nǝn yinotǝn gra nǝbba nǝngngǝ bǝmǝn bwirannǝm. Kari bǝn di nǝn nǝn a gwa bǝngorangngi.'"5 Yesu ka sotǝnna hanjimi go, "Nǝn wunǝ ni wu kari chugo dai,na ba yigirǝ jugǝrda kummǝn na sotǝn go, ''Chǝmmi, nimǝn suuni a mwantǝtǝ fumfumi tǝ bwanbi, 6 bǝraki gu chǝmi a diyewa yommi ka be, mǝni me mǝnni ji bǝn ne a jauwi." 7 Mǝnni wu ka muriyu a ngatǝn a sotǝn go kari daire. Kǝn mǝra fugang nǝn dara darai nabǝtǝm ba miyim. Me bǝn dǝmǝn gun nǝn mwanttǝtǝ fumfum. 8 Kǝn sugǝmǝn, a dǝmǝn ba gun a ne mwanttǝtǝ fumfumi nyǝngkǝ farǝ gǝrǝn ki, a nyiya chugute ki, mǝnni bǝrarǝ bunai ya bujǝriyu wa chǝllan da muni ki, ba gunna nin mwanttǝtǝ fumfumi mwam nyankǝ mǝn farǝ gǝrǝng.9 Kǝ mǝn sugǝmǝne, tǝ chila, bǝn nǝggǝn, tǝ fau, bǝtǝ nya, tǝ buro fugang, bǝn wum gǝmǝn. 10 Beraki nu wunǝ ka nǝngnga chǝllanni ka yure, mǝnni wunǝ ka fari ka nyare; mǝnni wu ka jiya burotangngi bǝn wumtǝn.11 Nǝn wunǝ te a jugǝr dan jɨnǝn wǝ bwen gu ba chǝlla laate, ki ka dǝb so ne a jiya laati? 12 Kə hangu a chǝlla dungngǝr, ki ka ne teriyu? 13 Nǝn nyang, mǝnni jǝn nǝbbǝ bwiram kǝtǝ yǝm nyinkǝ bǝtǝ ne jǝni nyai bǝtǝm ba jǝnǝm, mǝnni nǝn nyǝnne rə Ten jɨnnu wu ka mura jiyu, gǝ ba nǝbǝn We Yulgoi nǝbbǝ chǝlla hanguwum?"14 Gu ko Yesu ka jǝngmǝn we bwira a guni wu mebǝ dǝmǝn yǝma sutangngi, mǝnni bukkǝ we bwira hi jǝrri, ni wu na nu mwou ka suwe yǝm, kulǝn da nǝbbǝn ka mǝna bunte. 15 Mǝnni bagi a muriya jiyu ka suwe go, ''Bǝ nǝngnga fini nǝn kumni ta baalʒabba nidu wa weni bwiraiyu, bǝ ka weni bwirai gǝri."16 Kǝ bagi a mura jiyu ka bǝngo hangu, ka fau go na nungi guji wa mǝnatanga buniyu a jiyu. 17 Mǝnni Yesu ka yǝm kǝmarang ka furniyajiyuwǝng, ka sotǝnna hanjimi go, ''Tǝni duuttǝta wulga bwi fangni tǝsuwi na kabi nǝngnga kak rǝ bwiti ki ka yar, na bo kaita wutugo bwi fangni tǝsu na nǝngnga kak rǝ bwiti ki ba yar.18 Mǝnni Chetan a wulga bwiyangu tǝsu nǝngnga kak rǝ durdan gǝn ki, ba nǝngnga go nyǝnne ki duuttǝttangu a si nyangu? Kǝtǝ suwe to mǝn jǝg weni bwirai rǝ kumni tan Baalʒabubai. 19 Kǝ me mǝn jǝg weni bwirai rǝ kumni ta Baalʒabubai ki, mǝnni bo a mura dunda wunǝn nǝbbǝ fung bukka jǝnǝmi bǝ jǝg weni bwirai nǝn wullai? Bǝrarǝ nyang, ji ba nǝngnga gǝmǝm dutte. 20 Mǝnni ki mǝn jǝg səmbatə bwirai rǝ kang ka Niyajiyuki, kə nyang ka chi dʊʊtətta Niyajiyu ka be gwan jǝniyu.21 A fʊlla ni kari kumniyu, wurǝ jǝniya bwigatǝ ba simǝnna kai tangu ki ba yiya jǝniyangu, 22 mǝnni ki nǝn guni wa li hangu rǝ kumniyu na bǝ li hangu rǝ kumni ki ba dǝb jǝniya bwigatǝ yangu warigu a gwa nihiyu, mǝnni ba kabi ya yǝmǝn jǝniyangu. 23 Wu nǝ me kini, bǝ nǝngnga kak nǝn me, na wu me bǝ kurarǝ nǝn mi, bǝ wusǝla-wusǝla.24 Ji wu səmba bwira jǝrmina ni ki, ki ka di yogora gani kusi me hi wi go na gǝ gǝrmǝn, na nyabi ki, 'ki ka suwe go, mǝn kaubwi a kai ta miyu tǝn duwei.' 25 A fulla kauwe bwiyu, na nya kǝn yǝna mǝn kaihi ki, kǝn yǝngna nyagu ki. 26 ba kaubwi a buwe yigai weni nyibi ba li hangu re bwiranǝm, a be na chiya gai. Mǝnni mwatǝnta wai nihiyu kali kə rǝ jiguwʊng re bwiran rǝ kwani."27 A fulla ka ji suwe jǝni yaiyi, kǝ gu nyi a gug jir dan gǝn a mura kʊlǝn da nǝb mwanmǝn sotǝnna hanguwi go, "Fʊrdǝn dǝgtǝn kangngǝn ga bu bǝn, rǝ yur da nonǝn.'' 28 Kǝ hangu a jautǝn go, nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm ji bǝ kautǝn su a yǝmba Niyajiyuwum na ka fungrǝm."29 A fulla kʊlǝn yəgtǝn bwi yu, ka jau kak suwerǝ go, ''Dan tǝngnger de, tǝngngar da bwiran, bǝ fau jɨniya mǝnatǝngnga buniyu, mǝnni bo, merǝ yigai jɨni ya mǝnatangngna buniyu bǝ nungngǝni a dǝmǝna ka Yunanang. 30 Bǝraki nyǝnkǝ Yunana yulo jiya nungtangngi mura nǝbba Neneban, nǝn nyang bo,Bwe Niyu ba yulo jiya nungtangngi a dan tangngǝr dande.31 Nyidu wa Tuwangǝ, ba si a nǝngnga dutte tǝn nǝbba tangngǝr dandǝm, mǝnni ba ti hanjim, bǝraki a diye nǝn furere gona gǝ nwi bǝrsanda Solomonǝn, mǝnni wa li solomoni gwe.32 Nǝbba Nenebam, ba siya duutte tǝn nǝbba tangngǝr dandǝm, mǝnni ba ti hanjim, bǝraki ka nwi yǝmbǝ lǝmmangǝm ba Yunanam, mǝnni ka bukang, ka ni wa li Yunanai gwe.33 Merǝ ni ba tung gungor da kǝrangǝn ki ba barai, mǝnni bo ba tǝgga mǝra rǝ kolǝn, mǝnni ba ti a jiya gu tǝggri nyǝngki wunǝ ba digi ya kanhǝn ki ba chu kwetǝraiyəng. 34 Kǝmta jɨnu gǝn gungor da kwetǝren da bwiyan jǝnuwun, ki kǝmta jǝnu ka churǝ nyagu ki, bwiya warigu jǝnu ba ri rǝ kwetǝrai, mǝnni bo na kǝmtan jɨnu me bǝ churǝ nyagu ki, bwiya jǝnu ba rǝ rǝ kuum. 35 Bǝrarə nyang, tǝ nwine kari kwetǝrai ya jɨnu ba yullo kuum. 36 Mǝnni warigu wa bwiya jǝnuwi ka rǝ ri kwetǝrai ki, me kuum wǝ ba banigu, nyang bo bwiya jǝnu warigu ka nǝngnga nyra gungor da kǝrangǝng wu nǝbbǝn kwetǝrai."37 A bukka mwarmǝn sutangnga yǝmǝng, kǝ guni ya Farisawa a sotǝna hanguwi go be kai tangu na jau jǝni jauri, Yesu ka digiya nya gu chiri a chichiyǝng. 38 Mǝnni Farisawa ka mǝna bunte nyǝnkǝ chu hangu a yǝra mǝn bǝ kani na du a jau jǝni jauriyǝng.39 Mǝnni Nigra ka sotǝna hanguwi go, jǝn Farisawa tǝ tumǝn bukka kasi tǝn wa gurri, mǝnni muritangu a ri nǝn sirǝmmi rǝ bwiraguwi. 40 Jǝn nǝbbǝ meri kǝmarangngǝm! Ni wa nǝngnga tariyu me ga nǝngnga muritanguwi ga? 41 Tǝ ne jǝni ka muriyu nǝbbǝ meri kumniyǝm, mǝnni jǝni warigu ba chi gǝmǝn nǝn kaluri.

42Jiya witi bo nǝn jǝn Farisawa, bǝraki kǝ tǝ jǝg kwan a mura kwau a Niyajiyuwi rǝ jǝni kǝtǝlkǝtǝli nyǝra yolo tǝn waniya kaiyu, mǝnni tǝ maisire jǝniya dautuwi re yotankadang ka Niyajiyuwung. A chin kwak nǝngnga jiya dautuwi, na yotǝnda Niyajiyu, me mo tamǝn rǝ nǝngngatang a yagi jeni bo.43Jiya witi jin Farisawa, bǝraki tǝ yotǝn da gani chǝri yǝ kuntai a kantatǝn ruwanyini wi tǝn banduwate. 44 Jiya witi a jini bǝraki tǝ nyǝra rǝ suutǝ merǝ kuti yǝ nǝb yowu merǝ yǝmtangngi.45 Kǝ guni ka mura nǝb mǝsarǝmba soriya Yahudawai a sotǝnna hanguwi go, Ni Mǝsari yǝmbǝ suwem be ka luktǝbǝbǝn furniya nǝnu.'' 46 Yesu ka suwe go, ''Jiya witti jǝn nǝb mǝssarǝm ba soriyǝm! Bǝraki kǝti butǝn jǝni nǝggǝnni yǝ nǝb me ba dǝmǝn a dǝbi, mǝnni jǝn rǝ be wuri kǝtǝllai metǝ mǝbrarǝ ba baniyu.47 Jiya witti bo jǝn bǝraki kitǝ mura jɨni bǝn chi kǝmma rǝ suuta nǝbbǝ yuwe yǝmmi, mǝnni bo te bǝbǝ gram ba jɨnǝm, jiya ju bana hanjim. 48 Ka chi katǝnǝ yǝmtang re swiyetǝtǝ bwirai tǝ tǝbǝba gram ba jɨnǝm a nǝngngai, bǝraki jiya ju nǝbbǝ yuwe yǝmǝm bǝ tǝ kǝmma gǝrǝm.49 Bǝraki jǝni yaiye, bǝrsanda Niyajiyu a suwe go, 'Bǝn tǝm nǝb tǝmrǝm rǝ nǝbbǝ yuwe yǝmǝm a gwa hanjimi, mǝnni ba ne kunang hanjim a kabi ya juwo bagi ban jiyǝm.' 50 Dan tangngǝr de, ba dǝb bwiran da dugum ba nǝbbǝ yuwerǝm bə juwom a fulla nǝngnga gusǝtti a dutǝtan jiyu, 51 a fulla dugumba Habilan bera dugum ba Zakariyam ju wa jugǝr da gun tang jǝniya chǝriyu. O, kǝmǝn sugǝmǝne bǝn fau dugum ba jiyǝm a dan tangngǝr dan de.52 Jiya witti, jǝn nǝb mǝsarǝm ba soriyǝm ba Yahudawam, bǝraki ki tǝ mǝra mǝn juwi ya yǝmtangngi a nǝbbǝ, mǝni jǝn rǝ butǝjǝni tǝ digibe mǝnni tǝ dang nǝbbǝ farǝ ba digiyǝm digitang."53 A bukkǝn Yesu wa du gaiyǝng, nǝb mularǝm tǝn Farisawa ka nǝngnga kak nǝ hangu, ka wuga yǝmni tǝn hangu a jiya yǝgai jǝni mwam, 54 ka dǝg dur gona tǝ nya juwi bǝ tǝ tau gri bǝrari bwantǝtangu tǝ suweri.
Chapter 12

1Mǝn ka gaiyǝng, a bukkǝ nǝb mwamǝm kura bwiyǝng mǝnni gwigora bwitan jiyuwung, hangu ka su sotǝn yǝmma mǝssarbǝ ba gǝm go, rǝ jigu "Tǝ chi rǝ yǝmtang ka mǝssarang ka Farisawan, wa gǝn yobi bwirai.2 Mǝnni merǝ jiya mǝra bwiyu kǝ me bǝn jǝgge, mǝnni bo me rǝ ji ya bara bwiyu ki me bǝn yǝmmi. 3 Bǝrarǝ nyang merǝ ji bǝtǝ suwe barabarai bwiyu wu me bǝn nwi ya kwetərai, bo ji tǝ suwe deen a mura kummi, bǝn fi finang kangǝng a bǝlliya kanni.4 Kǝ mǝn sugǝmǝne jǝn kagǝm ba miyǝm kari tǝ nwi tatta wu ba ju bwiyu, mǝnni a bukka nyangngǝn bo merǝ ji ba dǝmǝna nǝngngai. 5 Tǝ masi mwegǝmǝn su a ni wu bǝtǝ nwi tattanguwi.Tǝ nwi tatta ni wu ba ju bwi ki ba kaubwi a maiya mura kǝrang kurǝkwangǝngngi. Kǝ mǝn sugǝmǝne mo tǝ nwi tattan gu.6 Me mǝn miro beta kǝlleti tǝ nʊ a jiya wumotǝ tǝssʊ ga? A nyangngi bo merǝ kwan na jiyu wu Niyajiyu a tamǝn rǝga kak ka gǝngngi. 7 Mǝnni nyang bo hangu ka yəm mwami a yɨr da durǝn da jɨnǝnni ka rəgə warigu. Kari bǝtǝ nwi tatte. Kǝtǝ li kǝlete mwami rǝ fini a gwa hanguwi.8 Kǝ mǝn sugǝmǝne, wunǝ ni wa bu bukka miyǝng a kak ka nǝbbǝngngi, Yǝlla Niyu bo ba bu bukkangngǝng a kakka weni tǝmri ya Niyajiyuwi, 9 mǝnni wunǝ ni wa jau buriya miyu a kakka nǝbbǝngngi bǝn jau buriyangu a kak ka weni tǝmri ya Niyajiyuwi. 10 Warigu wa su yǝm a durra jiya Yǝlla Niyu wi, bǝn yunotǝnna hanguwi, mǝnni bo wa su bwandi bwiran a jiya We Yulgoiyu, me bǝn yunotǝnna hanguwi.11 A jii wu hanjim a di nǝn jǝn a kukka kanda ruwani nyiyin da jiyən, tǝn kakka nǝbba duutǝm, re kakka nǝbba tau tǝmǝm ki, kari ji bǝtǝ suwei na tǝ jǝg duttǝtta jǝnuwi a dagǝn, 12 bǝraki We Yulgoi ba mǝsa gǝmǝm ji bǝtǝ suwai a wai fullahi.13 Kǝ gu a mura kulǝnhǝn a sotǝnna hanguwi go, ''Ni Mǝsari, sotǝn yǝmma chiyamiyu mo wutugo kula nǝn me.'' 14 Yesuwa sotǝnna hanguwi go, ''Ni, wunǝ ga ti gon yulogǝmǝn ni mwiya duti rǝ niya jugoriyan jǝnu?'' 15 Ka sotǝnna hanjimi go, ''Tǝ nǝngnga den kari bǝtǝ chi bǝrǝ sʊwʊm, bǝraki men ji ni karǝgi ga li fini a mura chimba gǝm.''16 Yesu ka dǝgtǝn yǝma hanjimi a tǝm go, "Kuu a gu ni rǝ jǝniya kaniyu ka nǝngnga fini deni, ' 17 ka nǝngnga kǝmarang go wullai bǝn nǝngngai, bǝraki me rǝ gu bǝn kwi jǝniya miyu wi?' 18 Ka suwe go, ji bǝn nǝngngai gwe. Mǝn nyungngo tauni ya miyu, na mura ya li yai rǝ bəlgǝbəlgi, na kwi jaam ba miyim rǝ jǝni warigu a muri.19 Kǝ kǝn sotǝna yumba miyǝm mo, " Yuum mǝn kamǝni jǝni mwam yən ti bǝra nən mwi ya jǝttǝ mwami. Gǝrmǝn, jauna, no, na nǝngnga mǝksate.20 Mǝnni Niyajiyu ka jautǝnna hanguwi go, Mɨ niyu, a mura kuum wai we kǝn farǝ yuum ba mum a go mwiyu, mǝnni jǝniyǝ mwam kurai na mǝm tina rəgi, ba yullo ya wuni?' 21 Nǝn nyangbo rǝ niwa kuratǝn gǝna durda gǝni na gǝna a gwa Niyajiyuwi."22 Yesu ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go'' "Bǝrarǝ nyang kǝ mǝn sugǝmǝne mo, kari furnan jǝnu ba gun bǝrarǝ chimba jɨnǝm-ji bǝta jauwi, tǝn wʊ bǝtǝ maiya bwitanjǝnuwi. 23 Bǝraki yuum ka li jɨni jauri, bwi bo ka li dʊtte.24 Tǝ jǝgga kwatte, me bǝ warǝ jǝni me bǝ har guji. Mǝnni bo merǝ tauni, ki na nu kantǝttə ti jɨni wi ki, mǝnni Niyajiyu ka jarǝ nǝn ji. Jǝn bo katǝnǝ fini a li kǝletǝ! 25 Nǝn wunǝ jǝnu bǝrarǝ ji dari ba dǝmǝnna yǝg tǝn kotǝ mwam a durdangǝn re bwigo? 26 Mǝnni na tǝ dǝmǝn be tǝ nǝngngatǝn guji kǝtǝleguwi a durdan jǝnǝn ki, wulai ya ma ki tǝ dǝg duttǝtan jǝnu a jǝni mwamiyǝ?27 Tǝ jǝgga filtǝta sei nyəngkǝ gra gǝrǝng.Me bǝ nǝngngna swiyerda gujiyǝn, me bǝ sare. Kǝmǝn sugǝmǝne mo, Solomon rǝ gratǝtangu, a dumǝn duttǝtǝ nyai tǝ summǝna hanjimi. 28 Mǝnni na Niyajiyu ka dutǝn duttǝtǝ nyai a yir nyanki ki, bǝ kawu ku, rǝ sila ki kǝn tungre kǝrangngəm, ba nǝngnga go nyǝni ki hangu me ba mai gǝmǝn dutte jǝn nǝbbǝ tǝ yǝr mǝna yǝmbǝ nyamǝm!29 Kari ji bǝta jauwi na tǝ noi a da gǝn, mǝnni kari guji ba dagǝn. 30 Bǝraki nǝbba gusǝtǝm warigu ka jiya fautangnga yai jǝni yaiye, mǝnni bo Te wa jǝnu karǝ yǝmtang go ka tǝ farǝ jǝni yaiye.31 Mǝnni tǝ fau dʊʊtetangu,jǝni yaiye bǝn yǝggǝmǝn. 32 Kari bǝtǝ nwi tate, jǝn kulmur dǝ tǝ yarmǝn yarinyǝn bǝraki Tǝ junu ba nǝggǝn dʊʊtehi rǝ bwilǝmri.33 Tǝ miiro jǝni tǝ katǝn gǝri na tǝ ne bǝ rǝ bunǝnǝm. Ta nǝngngatǝn swani ya bwitan jǝnu yǝ me ba kiyai- tǝ tiya gǝna jǝnu a ji a gu me bǝ jirǝ, a gu kubǝ me ba dǝmǝna yigiwi, dǝgote me ba luktǝwi. 34 Bǝraki a gu gǝna mu kawi, furiyamu wa gai.35 Tǝ bu ferttǝtan jǝnǝn rǝ duutǝttan jǝnu, na gungor da kǝrangngǝn a ci yɨnɨ kotǝ warigu. 36mǝnni tǝ chi nyǝrarǝ nǝbbǝ yame ni rǝ kaiyan jiyuwi na kauwe bwi a kaita nati, bǝraki fulla ba be buro fugangi ki bǝti nwi rǝ kwa ki kǝta wumtǝnna hanguwi.37 Nǝbbǝ dǝgtǝn kangngǝm gǝn bwiranǝm ba nigran jiyu ba be ki a nya hanjim a chi rǝ yǝmtangnga betankangǝngəm,yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmene, ba bu bwi a dǝg hanjim a chiro-chiroi, ki ka ne jǝni jauri rǝ bwigo. 38 Kǝ nigran jiyu ba be nǝn jugǝr da kuumǝn ki, ba nya hanjim ka chiro yamerǝ betankagǝng, nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm bwiranǝm bambe.39 Mǝnni bo tǝ yǝm to, ni rǝ kaiyu a yǝm fulla niku ba be rǝgi ki, me ba nga go busa gǝmǝn kai ki a dǝgiye. 40 Tǝ chirǝ yəngnatangnga bwi, bǝraki tǝ yǝmbe fulla Yǝlla Niyu ba kauwe bwi wi.''41 Kǝn Bitrus a sotǝna hanguwi go, ''Nigra, mǝn sotǝna bam yǝm dǝgrǝm a ninǝ dang ni nǝn, sotǝnna nǝb warigu ga?'' 42 Mǝnni Nigra ka suwe go, ''Gǝ wunǝ ni to nǝbbi, wu tǝm yǝmbǝ nyami, rǝ bǝrsani, wu nigran gu ba dǝgtǝn bwiranǝm ba gǝm a kangkang gǝng na jǝgare, na nere jǝni jauri a jiya fulla dautən wiyu? 43 Ni wu dǝgtǝn kangngi waiwe gǝn bwira we nigran gu ba nya nǝngnga ji sotǝn mo nǝngngai. 44 Bǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝne, ba dǝgtǝn jǝni warigu a kangka gǝng.45Mǝnni bo wai bwira a suwe wa furiyangu, 'Nigra miyu ka langnge re kautangnga a bwi na su buktǝre bwiranǝmhǝm nǝbbǝbram re wutǝm, kagǝm ba swiyerǝm bagǝm, jare, nore, go na chuwa jugǝn, 46nigra bwira waiwi ba kauwebwi a fulla bwirai hi a kǝmma bi, bo a jii wun hangu a yǝmbi, ba kuwa gumtǝl gumtǝl a murga rǝ tǝn me bǝ tǝm jǝni nyaiyəm.47 Bwirahi waiwe, ka yǝm yobiya nigra guwi, mǝnni na nga be a yǝngna bwi a nǝngnga jiwi nigran gu fariki, ki ba bau rǝ sǝmbitǝ mwam. 48 Mǝnni waiwa yǝmbǝ, na nǝngnga ji a dautǝn buwi, me ba no baurang rǝ sǝmbi mwam. Mǝnni wunǝ ne jǝni mwami, bǝn fau mwam agwan giyu, mǝnni wu dǝgtǝn jǝni mwamǝ kaniyanguyi bǝn fau mwam kankagəng rǝ kwani.49 Be mo na dǝgtǝn kǝrangnga gusǝte, kǝn fau mo na nu ka tau jutang. 50 Mǝnni mǝn kamǝnǝ batisma wu bǝn nǝngngai mǝnni, mǝnni kǝn fum rǝ kwani mo na nu kǝn mwarmǝn!51 Tǝ kǝma to be nǝn chǝmba lǝmmangǝm a gusǝte? O,o, Kǝn sugǝmǝn mǝnni wutogotang. 52 Jiya dəb kʊ yɨgiri bən nya nəbbə nʊ a kaitə kwani a wutugo wutugoi bwi, nǝbbǝ bǝ bwambi, ba nǝngnga kak rǝ bǝsu, bǝsu bo ba nǝngnga kak rǝ bǝ bwambi. 53 Ba wutogo bwi, bwe tǝn te, te ba nǝngnga kak rǝ bwe, bwe ba nǝngnga kak rǝ tengu,Nee ba nǝngnga kak rǝ yuwi, yuwi bo ba nǝngnga kak rǝ nee, nakani ba nǝngnga kak rǝ nyiya yǝlliyu, nyiya yǝlliyu ba nǝngnga kak re nakanan gu.''54 Yesu ka sotǝna kulǝnda nǝb mwamǝn go, "Tǝ chu korte kurabwi a fiye jǝre rǝ yu ki, tǝ suwe to bǝn swi gǝmi, mǝnni nǝn nyang bǝn swi. 55 Mǝnni bo sǝmba gunewa tuwang ki, kǝ tǝ suwere to bǝn nǝngnga kwaiwi rǝ kwani, nǝn nyang ka nǝngnga bwi.56 Jǝn nǝbbǝ re furni bwiraiyǝm kǝ tǝ dǝmǝn jǝggatanga tǝm,mǝni tǝ dǝmǝn be tǝ jǝgga jǝni nǝngnga bwi a wai fulla waiwi ga?57 Wullai ya ma tǝ jǝgga be ji ba tuga gǝnni? 58 A fulla tǝ yigire kanda duuti rǝ chumo bwigati ki, nǝngnga jute bǝtǝ nigo gǝra juwiyu, bǝri chumo yǝm ba di nǝn mwe a gwa duuti, nyanki ni rǝ duuti me ba yagǝnna ni torǝ jarǝmm, ni to jarǝmi bo me ba mayǝn na kaita jarǝmi. 59 Kǝn sunun bo, me bǝn dǝmǝn jirewa gai, mǝni a chin kwak bǝn mǝr chǝmmǝr dǝn mwe nǝn nǝn warigu.
Chapter 131 A fulla hi, bagi nǝb ka sotǝnna hanguwi a ji nǝbba Galiliyam bǝn Bilatus a kuga dugum ba jiyǝm rǝ jǝnni tungri ya jiyuwum. 2 Yesu ka ngatǝnna hanjimi go, ''Tǝ lung to bam nǝbba Galili bambe jiya li bagi nǝbba Galiliyǝm warigu rǝ jǝni bwirai ga, ka no kan kunang kǝng ga? 3 O'o, kǝmǝn sugǝmǝne mo, tǝ bu bǝ kang ki, waringǝm bang jǝnǝm bǝ tǝ bǝtǝro nyǝra nǝn hanjim.4 Na bo nǝbbǝ kwu a jǝr naruwǝm bǝ ka Siluwamǝm bǝ kai ta jiyu a yartǝnne na jiwiyəm, tǝ lung to ka li bagi nǝb warigu nǝb waringǝm bǝ Urshalimam rǝ bwiran ga? 5 O,o, kǝn sugǝmǝn, me nǝn nyang. Mǝnni bo ba kwila bubǝ kangǝm ki,waringǝm ba jiyǝm ba bǝtǝro.6 Yesu ka sotǝn kang ke rǝ dǝgtangnga yǝm,''Gu ni karǝ jaurang ka dǝgga kʊwangun mǝnni ka be farǝ betangu mǝnni a nya be. 7 Kǝ ni hi sotǝnna wu jiga kʊ hiyu, 'Chu, jittǝtǝ bwanbi ka mǝn berǝ mǝn farǝ beta jauranghǝngi, mǝnni me mǝn nyare. Kamǝn. Bǝri wullai kǝ bǝn du a mǝra sǝr rǝ kunǝng?'8 Kǝ ni jiga kureyai hiwu a nga go, 'Ne fulla dan jir dǝ bǝn bugttǝtǝn tǝm na kwitǝn nemǝr.9 A tʊ betǝ jǝr dǝ berǝn ki, nyagu; mǝnni a t ʊbǝ betǝ ki kǝn kamǝn!''' 10 Gu ko Yesu nǝngnga mǝssarang a dagi kandǝ ruwa nyiniwun a ko gǝriya Yahudawai. 11 Ka gu nyi wu ka mura kunang rǝ we bwira jittǝ kwu a jǝr naruwi,me bǝ dǝmǝn sitang sab.12 Yesuwa chuwung, ka buwung a sotǝn go,''Nyi kǝn kwara nǝn mwe a bwatǝttan mu. 13 Ka tittǝn kanan guwung, rǝ kwak rǝ kwang, ka guna si sab ne gratǝ Niyajiyu. 14 Mǝnni niya tau kanda nyini ruwaniyǝn ka nwi juggǝr da Yesuwun go ka kwararǝ ni ko gǝriyu. Kǝ Nigra tau kanda nyini ruwaniyu a nga sotǝna nǝb go "Kotǝtǝ nukun a chiya swiyeri. Tǝ be na kwara nǝn jǝn, mǝnni me ko gǝriyu.15 Mǝnni Nigra a sotǝnna hanguwi go, "Nǝbbǝ bwiram! Wunan jǝnu me ba kǝmǝn korongu kin tǝngaki a gulisǝr dangǝn a di gǝra ne wu gǝmǝ a ko gǝriyu? 16 Mǝnni wai yuwi Ibrahimmi, wung Chetan a buwa jitte kwu a jǝr naruwi we, a dautǝn bǝn kǝmǝn a ko gǝriyu ga?''17 A suwe jǝni yaiyǝng, warigǝm ba nǝngnga kak nǝn gǝm ka nwi bujiri, kulǝn warigu bo ka nǝngnga furdǝ kwauwung rǝ jǝni kaluriyu warigu yǝ hangu a nǝngngai.18 Kǝn Yesu a suwe go, "Bǝn bǝngo duutǝtta Niyajiyuwi nǝn wullai? Wullai ji bǝn bǝngo gǝri? 19 Ka nyǝra beta mustardi wu gu ni a dǝb a mai ya kʊwanguwi, mǝnni kǝlleta nǝngnga kwilota haktangu."20 Ka kabi go, ''Bǝn bǝngo duutǝtta Niyajiyuwi nǝn wullai? 21 Ka nyǝra rǝ bari wung gu wuri ya dǝb a kulga rǝ chule tǝttǝ bwanbi ya mim ba jamǝm go na fuga gǝre.''22 Yesu ka yo bǝttǝtǝ tǝn murte warigu, ya juwi a Urshalimai mǝsatǝna nǝbbe. 23 Kǝ guwa sotǝn go, "Nigra, nǝb bani ba nya jǝgtang ga?" Ka sotǝnna hanjimi go, 24"Tǝ tǝrsa bwi na tǝ digi ya fugang kǝ billǝng, bǝraki mǝn sugǝmǝn mo,nǝb mwam fau ba go tǝ digi mǝnni me ba dǝmǝn digitang.25 Mǝnni bo ni rǝ kaiyu wa gun a mǝra fugang ki, kǝ bǝttǝ sira tari tǝ buro fugang tǝ suwe to, 'Nigra, Nigra, dubǝn nǝn diga muri.' Mǝnni ba nga sugǝmǝn go, 'N'yǝm gǝn be tǝ jire wa lǝ ki.' 26 Mǝnni bǝtǝ suwe to, 'Kǝnǝn jau nǝn no a kakkamung kǝn nǝngnga mǝsarta juta nǝnnu.' 27 Mǝnni ba jagǝn mǝn go, 'mǝn sugǝmǝn mo, n'yǝmbǝ gu tǝ juro wi. Tǝ diya mǝnna mi, jǝn bǝtǝ nǝngnga jǝnni bwiraiyǝm!'28 Ka titang a wite rǝ kǝrsatangna nungte a fulla tǝ chu Ibrahim, Ishaku, Yakubu, tǝn nǝb yuwerǝm a duutǝta Niyajiyuwi, mǝnni jǝn bǝn mai gǝn na tari. 29 Ba birawa Tǝr,Yu, Jiyang tǝn Tuwang ba jau jɨni jauri a dʊʊtəta Niyajiyuwi. 30 Tǝ yǝm to, ba buggǝm ba yilo ba kagǝm, ba kagǝm ba yilo ba buggǝm.''31 Rǝ kwang bagi Farisawa ka be sotǝnna hanguwi go, ''Dimǝnna gwe bǝraki Hirudus bǝ fau go gǝ jun.'' 32 Yesu ka suwe go, ''Tǝ di tǝ sotǝnna jwai nyowa hi, 'Jiga, kǝn jig weni bwirai mǝn kwararǝ nǝb ku tǝn sila, mǝnni a kon bwambiyu bǝn mwarmǝn swiyerda miyǝn.' 33 Kǝ ba nǝngnga go nyǝnǝ ki, a chimǝn kwak jau kak rǝ yom ba miyǝm kʊ tǝn sila, bo rǝ jǝr, bǝraki a dautǝn buwe muktǝ ni yuwe yǝmi pre rǝ Urshalima.34 Urshalima, Urshalima, bǝ muktǝ nəb bǝ yuwe yǝmǝm bǝ mungno nǝbbǝ tǝm gǝmǝn nen. Kali tǝ nyǝnne mǝn farǝ mo na kuragǝne nyǝra kǝ yawi kura betan gu a mura kutǝrumniyan guwum,mǝnni tǝ fabǝ nyang nyingke. 35 Chu, kǝn dʊgǝmǝn kaitan jǝnu, kǝmǝn sugǝmǝne me bǝtǝ kabi tǝ chuwi bo yigira ko bǝtǝ suwe to, 'Dǝgtangnga a kang ka wu berǝ dun da Nigran.'''

Chapter 141 Gu ko gǝri ya Yahudawai, wu Yesuwa digiya kaita gu nigra Farisawai gona gǝ jau jǝni jauri, mǝnni nǝb mwam ka kwitǝn kamte. 2 Mǝnni gu ni ka siya kakka kagǝng rǝ kaniyangu a rǝrorǝroi. 3 Yesu ka gul nǝbba yǝm soriya Musa tǝn Farisawa go, ''Ka dautǝn we kwara rǝ nǝbba rǝ bwatǝm a ko gǝriyu ga, me nyang ga?''4 Mǝni hanyim ka marasi sau. Kǝn Yesuwa tau nihiying, a kwara gǝrin ka yong hanguwung. 5 Ka sotǝna hanjimi go, ''Nǝn wunǝ a mura jǝnu, wu karǝ yǝlli na tǝn gumtǝllǝn ki na yǝrra mura bwaka gǝmǝying a ko gǝriyu ki, me ba jǝgge rǝkwa rǝkwai?'' 6 Mǝnni kǝ hanjima buna nyǝnkǝ ba ngatǝn yai jǝni yaiyǝ gǝri.7 A bukkǝ Yesu a jǝgga sau nyǝnke nǝbbǝm buwowum a samǝn gani chiri nyaguwiyǝng, ka dǝgtǝn yǝma hanjim a tǝmǝng, 8 ''A fulla guni ba nǝngnga nǝn buwong a kaita natiyu ki, kari bǝn chiya gwa li nyaguwi, bǝraki ba dǝmǝn ba nǝngnga bwi kǝn buwe wa lǝn rǝ grati. 9 A fulla wǝ ni wa buwo gǝn wariguwa jǝn bǝsuwi a bei ki,' ba sunǝn go dutǝn gu chǝriya mu a niwe,' mǝnni mǝn sunǝn mo bǝn kaubwiya rǝ bujiri a kulgǝnǝn da yǝrmǝna dan rǝ gratǝn.10 Mǝnni bo fulla bǝna a gwa nati ki, yigi na chiya gu chiri kǝtǝleguwi na niwa nǝngngna nǝn buwong a nati a beki ba dǝmǝn a sunǝn go 'Chǝmmi, 'guye wa gwe.' Mǝnni a gai bǝn nya grate a kakka nǝbbǝ tǝ chiro kǝnna gaiyǝm. 11 Wunǝ ni wa gug durdan gǝni ki bǝn sǝg hangu, mǝnni ni wa sǝg durdan gǝni, bǝn gug hangu.''

12Yesu ka sotǝnna ni wa buwei go, ''A fulla bǝn buwe nǝb bǝra jǝni jauri ya jautangǝ tǝn nati, kari bǝn buwe kagǝm bamum, tǝn chititanmu na dugurtita mu tǝn nǝbba kullǝyǝm bǝri jǝniya kaniyǝm, nyǝngkǝ hanjim ka bu ne gǝrin, kǝ ba chi da kǝn janǝn jǝniyamu.13Mǝnni ki bǝn nǝngnga buwonga gwa nati ki, buwowu nǝbbǝ meri jǝniya kaniyǝm, tǝn jugbe tǝn duube, 14mǝnni bǝn dǝg nǝn kang, bǝraki hanjim merǝ juwu ba merǝn gǝri. Bǝn mǝrin a kowu bǝn nǝb gug nǝbbǝ nyam gǝri.''15Kǝ kwan a muriya nǝbba chiya dantǝlǝn tǝ Yesu a nwi yai jǝni yaiyǝng, ka sotǝnna hanguwi go, ''Digtanga a kang ka chiya wu ba jau jǝni jauri a duuttǝta Niyajiyuwi!'' 16Mǝni yesu ka sotǝn go, ''Gu ni ya kurabwi ya grajiya natiyǝng ka buwowu nǝb mwamǝng. 17Jii ya nati ya lauweng, ka tǝm bwiran gu go sotǝnna nǝbbǝ buwonǝm, 'Tǝ be, bǝraki kǝn sur wunǝ ji warigu.'18Kǝ waringǝm ban jiyǝm a su berǝ jute dandangǝng, 'Wuri jiguwi ka sotǝn go kǝn suta kuu, mǝn fau mo na di nan jǝga. Kǝmǝn chillanne dǝbǝmǝn.' 19Kǝ gu a suwe go,'Kǝ sutta tǝngatta swiyeri wa tantǝ tǝ nuwi mǝn fau mo na yǝgi bungo. Kǝn chǝllan, dǝbǝmǝn.' 20Mǝnni gu ni bo go, 'Kǝ nǝngnga nate, bǝrari nyang, me bǝn dǝmǝn be.'21Kǝ bwira hi ya kauwabwi a be sotǝnna nigran gu yai jǝni yaiye.Ki nigra kai hiyu a nǝngnga jwagǝrǝng, 'Ka sotǝnna bwiran gu go, kaubwi wulak na tu a muratǝta bɨrti rǝ jutǝ dang dang, na buwowe nǝbbǝ meri kumniyǝm, rǝ jugbe, tǝn duube.' 22Kǝ bwirahi go 'Nigra, ji suwei kǝn mwarmǝn,mǝnni beri tǝn ku ka sǝr we.'23Kǝ nigra hi a sotǝna bwirahi go, 'Yigi na tu a murte murte tǝn jute na wu we furniya nǝbbi na digiro we, na kaita rǝ nyagu. 24Mǝn sugǝmǝn,me guni wǝ a mura nǝbbǝ mwam bǝ buwowu rǝ jiguwum ba dǝmǝna nya lǝmmang a mura nate miyu.'''25A nyangngǝn kulǝn da nǝbbǝn ka yigi yom tǝn hangu, ka fulga bwi a jǝgga hanjimǝng ka sotǝn go, 26"Wuni ni wu farǝ ba be gwa miyu mǝnni na kobǝ tengu, na nengu, rǝ nyiyangu, rǝ bǝtǝm bagǝm, tǝn chittǝtangu nǝbbə barəm rǝ nyim, O bo rǝ yuum ba gǝmmi,me ba dǝmǝn a yullo mǝssari a miyu. 27Wunǝ bo wa dǝmǝn ba dǝb rǝyang yuwarang kangǝn a fungngiye ki, me ba dǝmǝn a chi bwe mǝssari miyu.28Nǝn wunǝ wai wa mura jǝnu wu farǝ gǝ mu kaita jiyu ki me ba chi a jǝga chǝmmǝr də ba mukta jiya swiyerǝn? 29Kari ba yulo a fulla wa su titangnga swiyǝr dan gǝnni ki a buna nyǝngkǝ ba mwarmǝn gǝrǝng, ki ba chuwum ba nura deni, 30suwerǝ go, 'Ni waiwe ka su mutang mǝnni a dǝmǝn ba mwarmǝn.'31Nyang bo wunǝ nidu wu farǝ yigitanga kunni tǝn gu niduwi ki me ba chiya jǝga rǝ jigu na suga ki ni wurǝ kwelǝm neeti kwauwi ba dǝmǝn a bwiga tǝn chugo nidu wuri kwelǝm neeti furtǝsuwi ga? 32Mǝnni me ba dǝmǝn ki, a jii bam nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ka pre, ki ka tǝm ni tǝmri wu ba nǝngnga gulǝrda chǝmbǝ lǝmmǝngǝm. 33Nǝn nyang bo, meri ni a mura jǝnu wa dǝmǝm ba du jǝniya kanniyu wangu kǝ me ba dǝmǝn yulo ni məssari miyu.34 Bumkanǝm jin nya, mǝnni bo bumkanǝm a jǝrmǝna chuluwi ki, bǝn yǝngna nǝn wulai? 35 Merǝ tǝgai fini a tǝm, bo na yulo nemǝr. Mǝnni bo bǝn kwi sire rǝ bwigi. Masi wu rǝ suni ya nwitangǝ a nwi.''
Chapter 15

1Kǝ nǝbbǝ yǝrǝ chǝmmǝr da durǝn waringǝm tǝ bagi bǝ jǝni bwiraiyǝm bera gwan Yesuwi go na tǝ kautǝn suwa hanguwiyǝng. 2Farisawa tǝn nǝb bǝ mularǝm waringǝm kǝ kukla yǝmmni a bwitang jiyu go,''Wai ni we kǝ yǝrǝ bǝ rǝ jǝni bwiraiyǝm, mǝnni jarǝ jǝni jauri tǝn hanjim.'3 Yesu ka suwe bam digtangnga yǝm go, 4 ''Wunǝ kwanna jǝnu, wu karǝ maatǝ be kwan, mǝnni kwan na jiyu a le ki, me ba du yaiyǝ fur wurwin a jir wurwini a kullǝn, na fung na-na wa kwaniya lei yǝgira fula ba nyawi ga? 5 Mǝnni a nyawu ki, ba dǝb a kauwe wa kʊm ki kǝ nǝngnga fur dǝ kwauwun.6 A jii ya be kaiyu ki, ba buwe kagǝm bagǝm rǝ nǝb ba kulliyǝm a sotǝn go, tǝ tugai bwilǝmri, bǝraki kǝn nyawu maa wuna lei mǝnni.' 7 Kǝmǝn sugǝmǝne, nyang bo bǝn nǝngnga fur dǝ kwauwun a ji deni, a jiya ni kwan rǝ bwiranni a bukangngǝ, a li bǝ furwurwin a jir wurwin rǝ yobi nyaim bǝ ka bukang kuniyǝm na me bǝ fauwe butangnga kang.8 Ki bo, wunǝ wuri karǝ chǝmmǝr dǝ gumtǝllǝn kwu, na kwan a le ki, me ba tung kǝrang a yǝnamǝn kai hi, a chiya fare yigira fulla ba nya gǝrǝ ga? 9 Mǝnni a nyawu ki, ka kurawu kagǝm bagǝm rǝ nǝbba jwiyǝm, suwerǝ go, tǝ tugai fur dǝ kwauwun bǝrki kǝn nya chǝmǝr da miyǝn da leen.' 10 Kǝn sugǝmǝn, jiya furdǝ kwaunni a gwa weni tǝmri ya Niyajiyuwi a jiya ni kwan rǝ jǝni bwiraiyu a bukangngi.''11 Kǝn Yesu a suwe go, karǝ gʊ ni rǝ bǝtǝm barǝm bǝsu, 12 kǝ wusǝnni a sotǝnna teng guwi go, 'Tai, niye, kwarda miyǝn a mura gǝna mu da chi nǝn dǝnǝn.' Ka wutǝgotǝn gǝna hi an hanjimǝng.13 A bukka kotǝ banniyǝng, kǝ wusǝnnihi a kura jǝni ka gǝri warigu a tau juwi a diya bagi tǝm bǝ prem, a gaiyǝng ka luktǝ chǝmmǝr dan gǝn a mura chimba dautǝn buwum. 14 A bukka luktǝ jǝni karǝgi wariguwung, kǝn nǝngnga jun dǝni a tǝmhǝmǝng, ka dǝga bunǝn.15Ka yǝgga nǝbbǝn durdangǝn bǝrarǝ swiyǝr a gu ni a tǝmhǝmmi, wa tǝmma mura kuna guwung na ba ne jǝni jauri ngǝrtangu. 16Ka nǝngnga jǝllǝn da jautantangnga jǝni ngǝrtihi jari, bǝraki merǝ wuba ne ji jauriyu.17 Mani kǝmarang ka gǝng a kauwe bwiyǝng, ka suwe go, 'Bwiranǝm ba temiyuwǝm bǝ nyǝne karǝ jǝni jauri a switǝnǝm, mǝnni mǝn ka gaiwe mǝn bwiyarǝ jun! 18 Mǝn gun na diya gwa temiyu wi, na sotǝn mo, ''Tai, kǝn nǝngngatǝn bwirana ji, na bo kakka mung. 19 N'sitǝnbe kabi bi mo mǝn yǝlla mu; ti n'yʊlo kwan a mura bwiranǝm ba mum.'''20 Ka gunǝng, a diya gwa tenguwiyǝng. Mǝnni a fulla ka prei, kǝ tengu a chuweng hanguwung, ka nwi bumteng, ka mwa sǝggǝng, a yǝga kummǝng, nəngngatən sʊrrang ka yotang a daang a hanguwiyəng. 21 Kǝ yǝlli a sotǝn go, 'Tai, kǝn nǝngngatǝn bwiran a ji na kǝmta mu. N'switǝnbǝ yǝktǝn bi mo mǝn yǝlla mu.'22 Mǝnni tengu a sotǝnna bwiranǝm bagǝm go, 'Tǝ nǝngnga wulak tǝ be rǝ dukka li nyagung, tǝ maitǝn,tǝ dǝgtǝn chǝni a kangkagǝng rǝ lǝbbǝrta nanangu. 23 Na be rǝ be tǝnga wu jura nyaguwi na n'bwang. Tǝnǝn nǝngnga bwilǝmri! 24 Bǝraki yǝlla miyu kǝna bwiya, mǝnni ka rǝ yum kʊ. Kǝna le, mǝnni kǝn nya.' Kǝn hanjim ma su bwilǝmriyǝng.25 A wai fulla, yǝlli gra wa sei. A lauwe rǝ do kaiyǝng, kǝ nwi rǝ buktǝ jǝni rǝ yǝlte. 26 Ka bu gu bwira kaihiyuwung, nǝngngatǝn gullǝn a jǝni nǝngngari. 27 Kǝ bwirahi ya sotǝn go, 'Chum ga kauwebwi a kai, te mu bo ka bwangtǝn be tǝnga bǝlgǝri, bǝraki ka kauwe bwi a kai lǝmmang.'28 Mǝnni chi hi ka nǝngnga jwagǝr, ka kwila a dǝggi ba muri, tengu ka jǝrre a be chǝlla. 29 Mǝnni bwe grahi ka jautǝnna tehi go, 'Jǝga, jǝttǝ mwam mǝn ka mǝn nǝngnga nǝn keweti, yamǝnbuwa soriya mu, a nyangangi nimǝn bǝ be jǝgriyu we na ba nǝngnga bwilǝmri rǝ ge nǝn kagǝm ba miyǝm. 30 Mǝnni yǝlla mu wa be wa luktǝ jǝna kanamuwi a gwa talbi, kǝn bwangtǝn be tǝnga wa jurai nyanguwi.'31 Kǝ tengu a sotǝn go, 'Yǝlli, nǝn ka kin jutukwang, jiya chi nǝn winangngi nǝn wumo. 32 Mǝnni ka nǝngnga nyagu nǝngnga bwilǝmri rǝ furdǝ kauwun, bǝraki chum waiwe kǝna bwiya,mǝnni ku karǝ yum, kǝna le, mǝni ku kǝn nya.'''
Chapter 16

1Yesu ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm, ''Go, ka nǝngnga guni rǝ jǝniya kaniyu wu karǝ ni tǝmriyu, kǝn mau wuri ya ni tǝmriyu a gwa ni gran guwi mo kǝ pǝksa jǝnangu. 2Kǝ ni rǝ jǝna kaniyu a buwe hangu, 'Wullai jǝni mǝn nwirǝ jiya mwiyu? Nǝbbǝn kerang ka swiyerda munǝng, bǝraki me bǝn kaubwi yuloi mǝn ni tǝmriya miyu bo.'3 Kǝ ni tǝmri a suwe wa furiyan gu go, 'Mǝn nǝngnga mo nyǝnne, na ni rǝ kaiya miyu bǝ fau bǝ yǝmǝn gratəta miyu? Mǝnni bo, me minǝ kumni ta jutangnga swiyeri, mǝnni bo mǝn nwi bujǝri ta chǝllanni. 4 Kǝn yǝm ji bǝn nǝngngai, na jiwǝ bǝn jǝgi mǝna tai grati ki, nǝb ba dǝmǝn a yǝ a kaina jiyuwi.'5 Kǝ ni tǝmrihi a buwe kwan na bǝ nirǝ kaiyan gu fung suniyu, 'Ka gul wurǝ jiguwi, nigra miyu bǝ fungngǝn nyǝnne?' 6 Ka suwe go, 'Gultǝ ta nungngi bee kwan. Ka sotǝn go, dǝb wang, chi wulak na mula mo fur tǝ nu.' 7 Ka kaubwi ya sotǝnna gu bo go, 'Mǝn fungǝn nyǝnne?' Ka suwe go, 'Swani be kwan na jammi.' Ka sotǝnna hanguwi go, 'Yu wang, na mula fur naru.'8 Kǝ ni rǝ kaiyu a wer ni tǝmri wu merǝ yǝmbǝ nyǝmmi bǝrarǝ bǝrsanda gǝn. Bǝraki bǝtǝm ba dan tangngǝr dandǝn kǝ murga bwi tǝn nǝbba daam ba jiyǝmǝng kali bǝtǝm bǝ kwetǝrem bǝrsan. 9 Mǝn sugǝmǝnǝ bo, tǝ nǝngnga chugote rǝ chǝmmǝr da me da yǝmbǝ nyamǝm, na ba ji ki, ba yu gǝn kaini kʊrəkwangngi.10 Wu karǝ yǝmbǝ nyam a ji kǝtǝlei, bo nǝn yǝmba nyam a ji kunta, mǝni wu meri yǝmba nyam a ji kǝtǝllai, meri yǝmbǝ nyam a ji kunta. 11 Mǝnni tǝ nǝngnga be yǝmba nyǝm rǝ gǝna meri yǝmbǝ nyammi ki, wunǝ ba nga gǝmǝn rǝ gǝna rǝ yǝmba nyammi? 12 Mǝnni bo tǝ dǝmǝn bǝ tǝ nǝngnga fini rǝ chǝmmǝr bagi a juwi a dautǝn wi ki, wunǝ ba nǝggǝn chǝmmǝr da chi nǝn dǝgniyǝn nǝn?13 Me ri bwira ba dǝmǝnna fung nǝbba gram bǝsuwum, ki ba fau kwan na ko kwanki, ba yotǝnda kwan na dǝgtǝn kǝmi a kwan. Me bǝtǝ dǝmǝn ta fun Niyajiyʊwi na bo re jǝniya kaniyu.''14 Kǝ Farisawa farǝ chǝmmǝr rǝ kwaniyu a nwi yai jǝni yaiyǝ warguwun, ka nǝngngatǝn nurrǝng. 15 Ka sotǝnna hanjimi go, ''Jǝn tǝ jǝg dutǝtan jinu a kakka nǝbbǝng mǝni Niyajiyu ka yǝm furnan jǝnu. Ji nǝb ne gratǝ rǝ kwaniyu, jiya kiyakiyaiyu a kakka Niyajiyuwung.16 Sori ya Musang tǝn waniya nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm ka gaiwe yigire betang ka Yohannang. A wai fulla hi bera ku gun warǝ yǝmbǝ lammǝngngǝm ba duuteta Niyajiyuwum, mǝnni wunǝ ni kǝ dǝg dur yigira muri. 17 Mǝnni nyang bo, bali dǝndeni ji tǝn tǝm a ji, kǝn bwan dǝ kǝtǝleguwun a mura soriya Musai a tursamǝn bwi.18 Wunǝ ni wa jamǝn kangnga nyiyaguwi na na guwi ki, ka nǝngnga talte, mǝnni bo ni wa na nyi wun jǝman kangngi ka nǝngnga talte.19 Karǝ guni wuri gǝna, ka mai jǝni kǝlbari rǝ chǝmǝr deniyu,yolorǝ rǝ jǝni kaniyangu a wunǝ ko. 20 Kǝn tǝ gu ni yǝra jǝniyu a fugʊnkangǝng, wu dunda gǝn mo Liyasaruwi wu bwiyangu warigu nǝn detti, 21 mǝnni hangu bo bǝ kwi kǝmte go na gə jau kǝssǝlani kuyo wura ganang ka ni rǝ jɨna kaniyuwi. Wu jwate beri kǝ jǝlmamǝn detihiyu.22 Mǝn kagaiyǝng, ni yǝrra jǝni hiyu ka bwiya, weni temri ka dǝb a gwi gǝra gwan Ibrahami. Nihi rǝ jǝna kaniyu ka bwiya, kǝn dǝgǝng, 23 ka mura gu a gwa kunangngi, ka gug dur a jǝgga Ibrahim pre, tǝn Liyasaru a furiyangu.24 Ka bu buwang a suwe go, Tai Ibrahim, nwi kunang kamiyǝng, tungnge Liyasaru a dǝg berǝsangu a mura hi na timǝna langngǝr da miyǝn, bǝraki mǝn no kunang a mura kǝrang ke.25 Mǝnni Ibrahim a suwe go, 'Bwe, kǝmma rǝ chǝmmba mum kǝn nwi lǝmmangka gʊsǝtǝng, mǝnni kǝn yu jǝni nyai, mǝnni Liyasarus a no kunang. Mǝnni ku mǝn ne lǝmang a gaiwe,mwe bo kǝmǝn no kunang. 26 Rǝ nyang bo, ka bwa wulullo bǝrarǝ bǝ fare gona tǝ yauwe bera gu nǝn kawi kari ba dǝmǝn, kari guni ba yamǝna gunǝn kawi yǝgira a jǝni.'27 Kǝ ni rǝ jǝna kaniyu a jautǝn go, kǝn chǝllan, Tai Ibrahim, tǝm hangu yigire kaita temiyuwi- 28 bǝraki kamǝnna chittǝ bǝ nu-masi a yigi na mwetǝn su kari ji bo ba be gwa kunangngi we.'29 Mǝnni Ibrahim ka suwe go, Hanjim, katǝn Musa tǝn nǝb yuwerǝm, masi a kautǝn su a ba hanjimi.' 30 Kǝ ni rǝ jǝniya kaniyu a ngatǝn go, O,o Tai Ibrahim, guwa gunna mura ba bǝtǝrom ki na yigi a gwan hanjimi ki, ba bukang.' 31 Mǝnni Ibrahim ka sotǝnna hanguwi go, Hanjim a kau bǝ su a nwi Musa tǝn nǝb yuwerǝm ki, me ba nwi gu ba gunna mura ba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝm.'''
Chapter 17

1Yesu wa sotǝnna mǝssarbǝ ba gǝm go, "Me jugur we ka rǝ jǝni ba dǝg bǝn nǝn nǝngnga jǝni bwiraiyu, mǝnni kunang ka nya ni wu ba be be wu ba be gwan giyuwi! 2Ba li nyagu kwaitǝn werǝn dǝn kwa nerwun a kwir na mai ya wemang, tǝn kǝ ba dǝg kwan na mura bǝtǝm bǝ kǝtǝl-kǝtǝlǝm be a tǝl nang.3 Tǝ jǝgga bwitan jǝnu. Chum a nǝngnga ji bwira ki, mwilatǝn yǝm, a bukang ki, yǝnotǝn. 4 A nǝngnga nǝn bwiran kali nyibi a mura ko, na kali nyibi a kautǝne bwi a mwi, surǝ go, 'Kǝn le ki, a chin kwag yǝnotǝn!"5 Nǝb tǝmrǝm a sotǝna Nigrai go, "Yǝgbǝmǝn nǝbǝntang a yǝmbǝnyam." 6 Kǝ Nigra sotǝn go, "Tǝ katǝnǝ nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam nyǝra rǝ be mustardi ki, bǝtǝ sotǝnna riyang ka kummongǝng ke to, "Butǝ bwi na dǝg bwi a wemang, ki ba nga rǝ yǝm bǝn suwem.7 Mǝnni nǝn wuna jǝnu, wu karǝ bwira jutǝn swiyeri na totǝn maati, na ba sotǝn go kawe bwi ya swiyer ki, 'Be rǝkwa na jau jǝni jauri'? 8 Me ba sotǝnna hanguwi go, 'Nǝngngaimǝn jǝni jauri na jau, nan bu bwi nan nǝngngaimǝn dǝ swiyer na mwarmǝn jautang a jǝni jauri tǝn notang. A bukkǝ nyangǝng ki jau na no ga?9 Hangu me ba wunatǝna bwirai bǝraki ka nǝngnga swiyer da sotǝn go nǝngnganǝn, ba nǝngnga nyang ga? 10 Jǝn nǝn nyang, a jii wu tǝ nǝngnga ji sugǝmǝnni warigu ki, tǝ suwe to, "Nǝn bwiranǝm ba dautǝn bǝ wum. Nǝn nǝngnga ji wu ka dautuwe nǝn nǝngngai."11 Gu kong hanguwa tau juwi yǝgira Urshalimang, hangu duwa yig ka Samariya tǝn Galiliyǝng. 12 A dǝgiya gu muriyǝng, kǝ bagi nǝb barǝm kwau bǝ rǝ bugabwirǝm a nya hanguwa gaiyǝng. Ka sirawu pre nǝ hanguwung 13 ka gug jǝtǝ rǝ kumniyǝng, suwerǝ go, "Yesu, Nigra, nwi bumta nǝnnu."14 A chu hanjimǝng, ka sotǝn go, "Tǝ yǝgi na tǝ nʊng dutǝttan jǝnu ni tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi." Hanjima ka yomǝng ka kwara. 15 Kwan na jiyu a chu kǝn kwarang nǝn gǝn ka kawe bwi rǝ bugǝng, rǝ jir ne gratǝ Niyajiyu. 16 Ka rutǝn na Yesuwi a tǝmǝng, wunatǝnna hanguwiyǝng. Ni hi bo wa Samariyai.17 Kǝn Yesuwa suwǝ go, "Me nǝb kwʊ bǝn tumǝnǝm ga? Bǝ wurwinǝm wa le? 18 Me rǝ kauwe bwe ne gratǝ Niyajiyuwi a dimǝna ni fuwi we gǝn kwan ga? 19 Ka sotǝnna hanguwi go, "Gun, nan di. Nǝbǝntang ka yǝmbǝ nyamǝmǝng ka mum ka kwara nǝ mwe."20 A jii wu Farisawa gul hanguwi a jii duuttǝta Niyajiyuwi ba be rǝgǝ, Yesuwa ngatǝn go, "Duutǝttan Niyajiyuwi me bǝ bera a gwa jigatang kǝ wullulong. 21 Mǝnni bo me ba suwe go, 'Chu n'gwi!' na, 'N'gwereri!' bǝraki duutǝtta Niyajiyuwi wa mura jǝni."22 Ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go, "Kotǝ ka bere wu bǝtǝ fau chutang a kwan a mura kota Yǝlla Niyuwi, mǝnni me bǝtǝ chu. 23 Ba sugǝmǝn go, 'Tǝ jiga, gurere! Tǝ jiga, gwe!' Mǝnni kari bǝtǝ jir, karǝ bǝtǝ fungtǝna hanjimi, 24 nyǝngkǝ kwetǝrei ya korǝni nyǝlba rǝgǝng jǝrera gu kulo korǝni ki larǝ gu kulo korǝniyǝng, ba chi nyang rǝ Yǝlla Niyu a kong gu.25 Mǝnni a chi kwag a no kunang ka jǝni mwamǝng na korang a mura daam bǝ kuwum be. 26 Nyǝra ka nǝngnga bwi rǝga fulla Nuhuyǝng, ba chi nyang a kota Yǝlla Niyu. 27 Hanjǝm ka jare, ka nore, nǝngnga nate, nǝbbǝn na nate, yǝgira jiwun Nuhu a dǝga bontulongi-kǝ bǝnori a be yi hanjǝm wariguwung.28 Nǝn nyang bo nyǝngka nǝngnga bwi rǝga kota Lutuwiyǝng, ka jare, nore, sutare, mire, ware, rǝ muratang. 29 Mǝnni a ko wu Lutu a du Sodom rǝgi, kǝn swi hi ya kǝrangi rǝ kwewi suwe ra ji ka ju hanjim warigu.30 Ba chi nyang a ko nʊngtang ka Yǝlla Niyu rǝgi. 31 A ko hi, kari gu wa wu ka kaita jiyuwi a suwo go na gǝ dǝga kai gǝ dǝbe guji a kai ya muri; kari bǝtǝ du wu ka kuwi a kauwe bwi.32 Tǝ kǝma rǝ nyiya Lutuwi. 33 Ni wa farǝ go gǝ yiya yumban gǝmmi ba buna, wa buna yumban gǝmmi ba jǝg.34 Mǝ sugǝmǝn, a wai kum bǝn nya nǝb bǝsu a swete. Bǝn dǝb kwan, du kwan. 35 Bǝn nya nyim bǝsu kwa ner. Bǝn dǝb kwan, du kwan." 36 Bǝn nya bagi bǝsu a ku; bǝn dǝb kwan, du kwan. 37 Kǝ hanjim a gul hanguwʊng, "A le Nigra?" Ka sotǝna hanjim go,"Gu jiya bwiya-bwiyu kawi, jaltǝbuni bǝ kʊra bwita gai."
Chapter 18

1Kǝn hangu a sotǝn dǝgrǝm a hanjimǝng a nyǝnkǝ dau tǝn wu ba ruwanyini rǝgǝn jutǝ kwangǝng, na kari furna nan jiwu ba yar, 2suwe rǝ go, "A dagi bɨr kǝn nǝngnga gu ni nǝngnga dutti wu me bǝ nwi tata Niyajiyuwi na bo me bǝ ne gratǝ gu ni.3 Ka gu yuguyo a dan bɨr, wu bera gwan hanguwi kali mwammi, suwe rǝ go, 'Tugai nǝngkǝ bǝn nya duttǝta yǝmbǝ nyami a jiya chugo kaggi ya miyu.' 4 Ka dǝb fulla mwam a fabǝ go gǝ tuga nyihi, mǝnni a buk ka yagi kotǝn ka sotǝnna dur dangǝn go, 'Kǝn yǝm mo me mǝn lǝma Niyajiyu na bo ti bǝ ni a nyiya gujiyu, 5 mǝnni bǝraki yuguyo waiwe ka daiying, bǝn tuga a nya yǝmbǝ nyam, na nya dui bǝrǝ ba chi ya daire rǝ betang.'"6 Kǝ Nigra suwe go, "Tǝ nwi ji ni nǝngnga duttǝtǝ bwirai a suwei. 7 Ku Niyajiyu me ba nǝggǝn yǝmbǝ nyam ga jin bǝn sagǝmǝn-sawiyim tǝ tittǝn wi rǝ kum rǝ kom ga? Me ba mida nǝn ji ga? 8 Mǝn sugəmən mo ba mərtən ji nǝn wugiyu wulagge. Mənni ji wu Yǝlla Niyu ba be rəgi, ba nya yǝmbə nyam a gusəte ga?9 A gaiyǝng ka kaba sotən yǝm burəm a nəb bə nwi rə dutəttan jiyuwum go tən nəbbə nəngnga ji nyaməm, mǝnni yǝgtǝn su a bagi, 10 "Nəb bəsu ka dəga kanda ruwanyiniyǝn-kwan ni Farisi, wu kwani ni yirə chǝmmər da durənni.11 Ni ya Farisawai a sǝssiying ka ruwa nyini a jǝni nǝngngari go, 'Niyajiyu, kǝn wunnan nyinkǝ mǝm me nyǝra rǝ bagi nǝb-kube, nǝbbǝ me bǝ nǝngnga ji nyam, talbe, na nyǝra ni wu yirǝ chǝmmǝr da durǝnni we. 12 Mǝn so hi kali tǝsu a nyibi. Mǝn nǝbǝn kwan na mura kwau a jǝn nyai warigu.'13 Mǝnni ni yirǝ chǝmmǝr da durnǝnni, ka si prere, a dǝmǝn ba gug kǝmta jiga ji, mǝnni ka bau furiyan guwung, suwerǝ go, 'Niyajiyu, nwi bumta miyu, mǝn ni rǝ jǝni bwiraiyu.' 14 Mǝn sugǝmǝn mo, ni wai we ka di ya kaitangu rǝ furi yulgo a li wu kwani, bǝrarǝ ki ni wu ba guk durdan gǝnni bǝn sǝgtǝn, mǝnni wa sǝg durdan gǝnni bǝn gug."15 Nǝb hǝm wa jiya betang rǝ bǝtǝmbǝ kǝtǝl-kǝtǝlǝm ban jiyǝm a gwan hanguwi go na mǝbra, mǝnni mǝssarba chuwung, ka mwe hanjim. 16 Mǝnni kǝn Yesu a bu hanjimǝng suwerǝ go "Tǝ du bǝtǝmbǝ kǝtǝl-kǝtǝlǝm a be gwa miyu, kari tǝ dang gǝre. Bǝra ki dʊutǝtta Niyajiyuwi ta bǝ nyǝra bambe. 17 Yǝm bǝ nyam mǝn sugǝmǝn wu me ba yu dʊutǝtta Niyajiyuwi nyǝra rǝ bwei me ba nya dǝgitang."18 Kǝ gu nigra nǝbbi a gul hanguwung, suwerǝ go, "Ni mǝsarǝ nya, wullai ji wa chi kwag bǝn nǝngngai kǝ nya yum bǝ kurǝkwangǝmi?" 19 Yesu a sotǝn go, wulla ma ki mǝn birǝ mo mǝ wu nya? Me gu wu nyai we, a dimǝnna Niyajiyuwi gǝn kwan. 20 Kǝn yǝm sorǝ-kari bǝn nǝnga talte, kari bǝn ju gʊ, kari ku kute, kari titən nyar a gʊ, ne grate temu tən nemu." 21 Nigra hi a suwe go, "Kən fung jǝni yaiye warigu a jii mən bweliyu."22 A fulla Yesu a nwi nyangngi, ka sotəna hanguwi go, "Kən buna ji kwan. A chinən bwi miro jǝnni mǝn kamǝn gǝri warigu na wutugotən na nəbbə me rəgəm, ki bən nya jǝni mwam a ji- kin be fungyiye." 23 Mənni nigrahi a nwi jǝni yaiying, ka nwi jwagər deni, bəraki ni rə jǝna kaniyu-24 Yesu, a chu hangu a ri rə jwagərəng, ka suwe go, "Ba chi rə bwayǝr ni rə jǝna kaniyu a digiya dʊutətta Niyajiyuwi! 25 Bəraki ba li dəndeni kurmong a dəga bwa ka bataləng, tən kə ni rə jǝna kaniyu ba dəga dʊutətta Niyajiyuwiyəng."26 Ba nwirǝm a suwe go, "Nǝn nyang ki wunǝ gǝben yiya?" 27 Yesu a jautǝn go, "Ji wu me ba nǝngnga bwi a gwa niyu ba nǝnga bwi a gwa Niyajiyuwi."28 Bitrus a suwe go, "Nǝ nyangki, "Kənən duwe jǝnna nənnu nən fugənne." 29 Yesu a sotəna hanjimi go, "Yǝmbə nyam, mə sugəmən mo merə ni wa duwe kaitangu, rə nyi, rə chite, rə nəbba buwum, rə bətəbi, bərarə dʊutətta Niyajiyuwi, 30 ki me ba yu jiya liyu a gusətə, na a gusəttətǝ be rǝ, yum bə kurəkwangǝm."31 A buk ka kura bǝ kwau a jir bǝsuwumǝng, ka sotǝn go, "Tǝ chu, nǝn yiga Urshalima, jǝni warigu yǝ nǝbbǝ yuwe yǝmǝm a mula a jiya Yǝlla Niyuwi ba ri bwi. 32 Bǝraki bǝn yagtǝn hangu a nǝbba yǝmbǝ Niyajiyuwum, bǝn nura, bǝn nǝngnga tǝn jǝna bujǝriyu, bǝn sugotǝn sugǝm. 33 A buk ka nǝngnga tǝn sǝmbi ya hanguwi ki, hanjim ba ju hangu, a ko bwanbiyu ki hangu ba gun bo."34 Hanjim a jǝgga bǝ bam yǝm bambe, dan bwamǝr dande ka kǝlumǝn bwi ya hanjimi, na hanjim bo a yimbǝ yai jǝni yǝn suwe.35 Mən ka gaiyǝng, na Yesu a diye rə do rə Yarikong, gu du wa chiya kǝngnga juwi yǝra jǝniyu, 36 na nwi nyǝnkə nəb mwam surǝ gǝrǝng, ka nǝngnga gulǝn da ji nǝngnga bwiyuwung. 37 Hanjim a sotən go Yesu wa Nazaredi ngə sure.38 Bǝrarǝ nyang kǝ du hi a gug jirdan gǝn a jiyǝng, suwerǝ go, "Yesu, yǝllan Daudai, nwi bumta miyu." 39 Kǝ bǝ ka kagǝm a mwitǝn yǝm a duhiyǝng, sotǝnnǝ go masi. Mǝnni hangu yǝgtǝn a gug jir rǝ kumni, "Yǝllan Daudai,nwi bumta miyu."40 Yesu a sǝssiying ka sotǝnna hanjimi go tǝ bemǝn nǝn hangu. Du hi a lauwe rǝ dong, kǝ Yesu a gul hangu go, 41 "Mǝ fau mo nǝngnga nǝn wulai?" Ka suwe go, "Nigra, mǝ fau mo na nya chutang."42 Yesu a sotənna hanugwi go, "Yu chutan ka mung. Nəbəntang ka yǝmbǝ nyamǝm ba mum ka kwara nən mwe." 43 Rə kwa-rə kwang ni hi ka nya chutangkangəng, ka fung hangu, ne gratə Niyajiyuwung. Nəbhǝm waringǝm a chutang nyangngǝng, ka ne gratǝ Niyajiyu.
Chapter 19

1Yesu a digi sǝra mura Yariko. 2Ka gu ni we wun bǝrǝ mo Zakkai. Nigra nǝbbǝ yirǝ chǝmmǝr da durǝn mi.3 Ka fau go na gǝ nya chutangnga a Yesuwi go gǝ yǝm ki nǝ wunǝ ki, mǝnni kulǝn ka nǝnga mwam, bǝraki hangu ni kǝbtǝri. 4 Bǝrarǝ nyang ka mwa suwa kag ka nǝbbǝng a yiga gwi ya riyang ka kumʊngǝng, a juwi Yesu ba tu wi.5 Yesu a lauwe gaiyǝng, ka jiga jiyǝng ka sotǝna hanguwi go, "Zakka, suwe wulage, bǝra ki a chimǝn kwag yiga sǝg bwe ya kaitamu." 6 Bǝrarǝ nyan ka suwe rǝkwang, ka yu hangu rǝ bwilǝmrǝyǝng. 7 Nǝb waringǝm ba jiyǝm a chu nyangǝng, ka kugla yǝm, suwerǝ go, "Hangu ka di a yiga kaita ni wu rǝ jǝni bwirayu."8 Zakka gunnǝng ka sotǝnna Nigrahi go, "Chu, Nigra, bǝn ne gulo jǝna miyuwi nǝb bǝ merǝ jǝniyim, ki kǝn funo ki, bǝn jautǝn a lau kali tǝ gwar." 9 Yesu a jautǝn na hanguwi go, "Ko kuwi jǝgtang ka be kaitai te, bǝraki gǝrǝ kǝgǝng yǝllang Ibrahimiyǝng. 10 Bǝraki Yǝlla Niyu a be go na gǝ fau na gə jǝg nǝb ba le juwiyim."11 Hanjim a nwi yǝm bambǝng, ka jau kag rǝ yǝmǝng sotǝn yǝm bʊrǝm a hanji, bǝraki hangu ka lauwe rǝ do rǝ Urshalima, kǝ lungtǝnǝ go dʊutǝtta Niyajiyuwi ba be rǝkwa-rǝkwa. 12 Kǝ hangu a sotǝn go, "Kǝn nǝngnga gu ni rǝ dʊʊti wa di a bagi tǝmbǝ prerǝm go na gǝ yu tǝnne dʊuta durdan gǝn na gǝ kauwe bwi.13 Ka buwowǝ bwiranǝm ban gǝm kwauwung, ka ne swana chǝmmǝri kwauwung, ka sotǝn go, 'Tǝ yigi tǝ nǝngnga duwong rǝge yigira fulla bǝn juwe rǝ gi.' 14 Kǝ nǝbba gǝm a ko hangun ka tǝm nǝb a buk ka gǝng, suwe rə go, 'Me bənən du ni waiwe a nǝngnga dʊʊta nənna ji.' 15 Mǝn ka gai na kauwe bwiyǝng, na ka nyawu dʊutə hiyəng, ka təm go buwo gəmməne bwiranəm bə gə nira chǝmtəm, go na ba gə yǝm hi wu ba hanjim a nya a mura duwong ka nəngngagəng.16 Wu rǝ jiguwi ka be gwa hanguwi, suwerǝ go, 'Nigra, chǝmmǝr də niyən ka berǝ dagi kwʊ.' 17 Kǝ nihi go, 'Bwira nya kǝn nǝngnga nyagu. Bǝraki mǝn ni nya a jǝni baniyu, kǝn nǝn gratǝtta bɨtǝ kwʊ wi'18 Wun suwi ka be, suwerǝ go, 'swan mu, nigra, ka nya yagi tə nʊ.' 19 Kə nigrahi a sotənna hanguwi go, 'Nəngnga duute a ji ya bətə tə nʊ.'20 Kə gʊ a beng, suwerə go, 'Nigra, swa mʊ gwe, wʊng kəlu nyagʊ a mʊra dutti, 21 kən nwi tattamʊ, bəraki mən ni a bubwaiyʊ. Ka mən dəbre a gʊn ti bə wi, mən harre a gʊn nəngnga bə waʊrang wi.22 Kǝ ni grahi a sotǝnna hangʊwi go, 'Mǝ nǝngnga nǝn duuttə rǝ bwantǝtta mʊ, mǝn bwira rǝ kʊni. Kǝn yǝm mo mǝn ni ya bubwaiyʊ, ka mǝn dǝbra gu ti bǝ wi, na ka mǝn harra gun wabǝ wi. 23 Wʊlla ma ki timǝn bǝ chǝmmǝr da miyin a gun ti chǝmmǝr wi, na jii wʊn kauwe bwiyʊ ki na bǝn nya hi ka yəgtǝn bwi a jiyǝng?'24 Kǝ nigrahi a sotǝnna nǝb bǝ ka sira gai rǝ dom go, 'Tǝ yǝmǝn swa chǝmmǝri hi, tǝ ne wu rǝ kwʊwi.' 25 Kǝ hanjim a sotǝnna hangʊwi go, 'Nigra, hangʊ karǝ swani kwʊ.'26 'Mə sugəmən mo, nǝ wunə warigʊ wu ka rəgi ki bən yigtən, mənni wu merə gi, ji hi waiwǝ hangʊ karəgi bən yǝmən. 27 Mənni nəbba kaggəm ba miyim be, bǝ me bə farǝ go chi dʊuta jiyǝm, tǝ be rəga gwe na tǝ juwo a kak ka miyəng.'"28 A mwarmən sutangnga jǝni yaiyǝng, ka suwa kak, yigira Urshalima.29 Mǝn ka gai na hangu a be rǝ do rǝ Betafage tǝn Bǝtaniyang, a halawun bǝrǝ mo Zaituni, ka tǝm mǝssarbǝ ba gǝm bǝsuwung, 30 suwerǝ go, "Tǝ dǝga muri rǝ doi we. Tǝ dǝgirǝ ki, bǝtǝ nya bekoroi wu guimǝn buwi. Tǝ kumǝn ne wa duk kǝn kwaiwung na tǝ be mǝn rǝge. 31 Ka rǝ wu ba gulgǝn go, 'Wulla ma ki tǝ kumǝnni ki?' Tǝ sotǝn to, 'Nigra gǝ fare.'"32 Bwiranǝm bǝn tǝmǝm a diyang a yiga nya bekoroi nyang nyǝngkǝ Yesu a sotǝn gǝra hanjimǝng. 33 A tau kumǝn korohiyǝng, bǝrgǝm go, "Wulla ma ki tǝ kumǝn bekorohi a dʊgǝng?" 34 Kǝ hanjim go, "Nigra gǝ fare." 35 Kǝ hanjim a betǝn rǝga Yesuwiyǝng, ka tiyatǝn dutǝttan jiyu a bekorohiyǝng ka nyab Yesu a jiyǝng. 36 Yǝgi yomǝng, kǝ hanjim mirra dutǝttan jiyu a juwiyǝng.37 Hangu a lauwe rǝ do rǝ Dǝbiya Zaituniyǝng, mǝssarbǝ ba gǝm warigu ka tau nǝngnga furdǝ kauwun ne gratǝ Niyajiyu rǝ jitǝ rǝ kumni bǝrarǝ gratǝgǝna sweyettǝtǝn hanjim a chuwi, 38 suwerǝ go, "Dǝgtang ka kangǝng ka nidʊ wu be mura dunda Nigran! Chimbǝ lǝmangǝm a ji tǝn grate a ji tǝ preri!"39 Kǝ bagi Farisawa a mura nǝbbǝ mwamǝm sotǝnna hanguwi go, "Ni mǝsari, mwilatǝn yǝm a mǝssarbǝ ba mum." 40 Yesu ka ngatǝn go, "Mǝ sugǝmǝn yǝmbǝ nyam,hanjim na marasi ki, wutǝtte ba gug jitte."41 Yesu a be rǝ do rǝ bɨrǝng, ka ti wi bǝrǝ gǝng, 42 suwe rǝ go, "Na nu go kǝmǝnna yǝm a wai ko wu ki, mu rǝ bwimo, jǝni yǝ be nǝnnǝ rǝ chimbǝ lǝmangǝm ki! Mǝnni ku nyangyǝnke yai jǝnni a bara bara bwi a kǝmta jǝnu.43Bǝraki ka rǝ ko ba be nǝnni, yi kagǝm ba kaggǝm ba mum ba bu kulli a kawurǝnem,gǝre,ba jirtǝnne wa mwi a kǝngngǝr warigu. 44Hanjim ba man a tǝm tǝn bǝtǝm ba mum warigu. Me ba du dagi wer a jiya dagi, bǝraki a jiwu Niyajiyu farǝ go gǝ yiyani ngabǝ rǝge."45 Yesu ka dǝgiya kanda ruwani nyiyǝn ka su kara nǝbbǝ miro jina muriyǝm, 46 sotǝnna hanjimi go, "Kan mula-mulai mo, 'Kaita miyu ba yullo gwa nyini ruwaniyu,' mǝnni kǝtǝ wulga a yullo hǝrro kubi"47 Yesu ka jau kag rǝ mǝsarang a mura kanda ruwani nyiyǝng jutǝkwang. Nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi tǝn nǝbbǝ mularǝm na rǝ nǝbbǝ gram ba nǝbbǝm ka fau go natǝ ju hangu, 48 mǝnni hanjim a nyabǝ sǝr ba nǝngnga rǝgi, bǝraki nǝb warigu ka kautǝn suna hanguwi nyaguwi.
Chapter 20

1Mǝn ka gai gu kong, Yesu ka nǝngnga tǝn mǝsarang a nǝb a mura kanda ruwani nyiyǝng rǝ warǝ yǝm bǝ lǝmangǝmǝng, kǝ nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum na rǝ nǝb mularǝm ba ka birawa gwan hanguwi tǝn tabe. 2Ka hanjima su yǝmǝng, sotǝnna hanguwi go, "Subǝmǝn kumni tǝ mǝn nǝngnga yai jǝni yaiyǝ rǝgi? Wuni ga nǝn kumni taite?3 Ka ngatǝn a sotǝnna hanjimi go, "Mǝ rǝ kinǝng kamǝnǝ gulǝn a jǝni. Tǝ swimǝn, 4 batisma Yohanai. A suiwe wa ji ga wa gwa nǝbbi ga?"5 Kǝ hanjim a bugo a jugǝr dan jiyǝng, suwerǝ go, "Nǝn suwe no, 'A suwe wa ji ki,' ba suwe go, 'Wulla ma ki tǝ nǝbbǝn bǝ yǝm bǝ nyam a hanguwiyǝng?' 6 Mǝnni nǝn suwe no, A jire wa gwa nǝbbi ki,' nǝb warigu ba mungo bǝn, bǝraki nǝb ka nga go Yohana ni yuwe yǝmmi."7 Bǝrarǝ nyang kǝ hanjim a ngatǝn go tǝ yǝmbǝ gwa jire wi. 8 Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Mǝ rǝ kinǝng me bǝn sugǝmǝn kumni tǝmǝn nǝngnga yai jǝni yaiyǝ rǝgi."9 Kə Hangu a sotən yǝm dǝgrəm a nəbbəng, "Gu ni ka kau ku wa rita inabiyu,ka ne nəbbə ju swiyerəm, ka diya bagi təm a langngeng. 10 Fulla nəngnga ka təmtən bwiran gu a nəbbə ju swiyerəməng, go yǝgəmən beta riti. Mənni kə nəbbǝ ju swiyerǝm a buktǝng, a ka bwira hi a di kani rǝ kunǝng.11 Kǝ hangu a kaubwi a tǝm gu bwirang kǝ hanjim a kaba buktǝng waiyǝng, a ne bujiri, kak ka di kani rǝ kunǝng. 12 Ka tǝm gu wu bwanbiyuwung kǝ hanjim a nwitǝn bwata waiying, a maiye wa tariyǝng.13 Kǝ nigra rǝ ku hiyu a suwe go, 'Wullai ji bǝn nǝngngai? Mǝn tǝm yǝlla daiya miyu. Kaiki hanjim ba ne grate hangu.' 14 Mǝnni nǝbbǝ ju swiyǝrǝm a chu hanguwung, ka nigo a jugǝr dan jiyǝnǝng, go, 'Waiwe gǝ ba jau kula. Tǝnǝn ju hangu, na kula yullo wuni.'15 Kǝ hanjim a jige wa tariya kuwiyǝng, a ju hanguwung. Wullai ji nigra rǝ kuwi ba nǝngnga tǝna hanjimi? 16 Ba be ba juwo nǝb bambe, ba ne kuhi bagi nǝbbǝ ba juwum." Mǝnni hanjim a nwiyǝng, go, "Niyajiyu a sǝgmǝn!"17 Mǝnni kǝn Yesu a jiga hanjimǝng, ka suwe go, "Wullai ji wang kangka suwei? 'Werdǝ nǝbbǝ mura kainiyǝm a kon, gǝda yulo werda jǝngǝng'? 18 Wunǝ wa yarra werhǝni ki ba bussa bwi kǝtǝl-kǝtǝl. Mǝnni wunǝ wu werhǝn na yartǝna jiyu ki, ba swiswi bwi.19 Bǝrarǝ nyang nǝb mularǝm tǝn nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwumi ka fau go natǝ tau hanguwu, bǝraki ka yǝm go hangu bǝ suwe bam yǝmbe a dutǝttan jiyu. Mǝnni tattǝ ka ma bǝrarǝ nǝb. 20 Ka kwitǝn kǝmtǝ nyagu, ka kwi nǝbbǝ dǝg kǝmiyǝm nyǝra rǝ nǝbbǝ nyam go na lerangǝng a yǝm ba gǝm, ki bǝtǝ nya hangu rǝ bwiran a yǝm bagǝm ki, na batǝ nya yagtǝn na dʊutǝ tǝn nigra tau gu kuntai.21 Kǝ hanjim a gul hangu, go, "Ni Mǝsari, kǝnǝn yǝm no ji mǝn suweri tǝn ji mǝn mǝsatǝna nǝbbi wu nya, menǝn ji wu guni a sunǝnni, mǝnni mǝn suwe yǝm bǝ nyam ba juwiya Niyajiyuwum. 22 Sori ga nǝn mǝr Kaisar chǝmmǝr da durǝn ga, o o ga?23 Mǝnni Yesu ka yǝm yobi bwiran jiyu warigu, ka sotǝnna hanjimi go, 24 "Tǝ nungngi chǝmmǝrhǝn. Wullo wuni tǝn jǝni dunda wunǝn a ji ya chǝmmǝrhǝn?" Kǝ hanjim a jautǝn go, "Wan Kaisari."25 Ka sotǝn na hanjimi go, "Tǝ ne Kaisar ji wunǝ wugoi, na Niyajiyu, tǝ ne jiya Niyajiyuwi." 26 Hanjima dǝmǝn ba nya kiyar yǝmba gǝm a kak nǝbbǝng, mǝnni ka mǝnna bunte rǝ ngarang kanke ka marasiyǝng.27 A fulla wu bagi Sadukiyawa be gwan Hanguwiyǝng, nǝbbǝ go me guntang ka buyatǝ wung, 28 ka gul hangu go, "Ni mǝsari, Musa mula bǝmǝn go chiya niyu a buyaki, na ka du guggor ki, ni hi a dǝb gugor dǝ chi ya duwun, na nyatǝne bwe a chiyangu.29 Ka bagi nǝb nyibi bǝn chitǝm wurǝ jiguwi ka na nyi, ka bwiya me bwe wung, 30 wun suwi bo nǝn nyang. 31 Wu bwanbiyu a dǝbǝng, yigira wun nyibiyu bo dubǝ bwe, ka bwiyang. 32 A buk kǝ nyagǝng gugorhǝn ka bwiya rǝ kǝngang. 33 A jii wu nǝbba bǝtǝro-bǝtǝroyim a gunowa bwiyati ki, nyihi ba yulo wa wunǝ? Bǝraki waringǝm ban jiyǝm ka na."34 Yesu a sotǝna hanjimi go, Bǝtǝm ba gusǝtǝm ka nǝngnga nate ka nǝbbǝn na nate. 35 Mǝnni nǝbbǝ kǝn chu a dautǝn a guntang ka bwiyǝng me ba nǝngnga nate me nǝbbǝn hanjima nate. 36 Me ba yigtǝn a bwiya, bǝraki hanjim ka chi nyǝra Weni Tǝmri bo yǝllǝm ba Niyajiyuwum, naki hanjim bǝtǝm ba guntang a bwiyatǝng.37 Mǝnni bo a yǝmba guntangnga bwiyatǝm, Musa rǝ kǝgang ka su yǝmma ji mura sei, nyǝngka bu Nigra, Niyajiyu wa Ibrahimi, Niyajiyu wa Ishakuwi na rǝ Niyajiyuwan Yakubuwi. 38 Ku nyangnyǝnke hangu men Niyajiyu wa nǝbba bǝtǝro-bǝtǝroiyǝmi, mǝnni wa bǝrǝ yumǝmmi, bǝraki warigu nǝn yum a mura hanguwi."39 Bagi nǝb mularǝm a ngatǝnǝng go, "Ni mǝsari, kǝn nga nyagu." 40 Bǝraki a kaubwi a yǝgtǝn tagi gulte.41 Kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Ba nǝngnga go nyǝnne kǝ hanjim ba suwe go Kristi yǝlla Daudai yu? 42 Bǝraki Dauda rǝ bwigo a suwe wa Wang ka Fitǝng go, Nigra sotǝna Nigra miyuwi go, 'Chiya kangkǝ nyang ka miyǝng, 43 yigira jiwu bǝn dǝg nǝbba kaggǝm ba mum a suttǝtta naniyam muwi.' 44 Dauda ka bu Ni jəgri go 'Nigra', ba chi go nyǝnnǝ ki a yullo yǝllan Daudai?"45 Neb warigu ka nwirǝ nyǝngka sotǝn yǝm gǝra mǝssarbǝ bagǝm go, 46 "Tǝ chi rǝ dǝlni bǝra rǝ nǝb mǝsarǝm, bǝ farǝ go tǝ chi tǝ yorǝ rǝ duttǝttǝ kuntayim, na farǝ go nǝb a sugira gana banduwatiyǝm, rǝ gani chironi kuntai a mura gana nyini ruwaniyu, narǝ gani kuntai a mura gani nǝb a kura bwitǝ wi bǝra jautang a jini jauriyu. 47 Hanjim bo bǝ funomǝn jǝni a yugiyonǝmi a mura kulona jiyu, mǝra dutǝttan jiyu rǝ nyini ruwani wulǝlliyu. Bǝn mwetǝn dutǝ tǝ rǝ kumniyu a bambe.
Chapter 21

1Yesu a guk kǝmta jiyǝng ka chu nǝbbǝ rǝ jǝna kaniyu kwi chəmmər a gur dǝ kwi chǝmmǝrwun. 2Hangu ka chu gu yuguyo wu merǝ jǝniyu kwirǝ wumo tǝssuwung. 3Bǝrarǝ nyang ka suwe go, "Mǝ sugǝmǝn yǝmbǝ nyam, yuguyo we ka kwi jiya li wu nǝbbǝ warigu a kwiyu. 4Waringǝm nǝbbǝ kwi jǝnǝm bǝrarǝ jini mwami yan jiyu. Mǝnni yuguyowe, rǝ bunǝn dan gǝn, ka kwi chǝmmǝr dan gǝn da chitǝn kaiwun warigu."5 Nyǝnkǝ bagi ya suwe rǝ ga kanda ruwani nyiniyǝng go, kǝ yǝngna rǝ wetǝttǝ nyai na rǝ nǝttǝ dǝndang, hangu ka suwe go, 6 "Yai jǝni tǝ churi ye, kotǝ ka bere yi me bǝn dʊ wer din a jiya dagiyǝn dǝ me bǝn nyǝnggǝn."7 Kǝ hanjim a gul hanguwung go, "Ni mǝsari, jǝni yaiye ba nǝngnga bwi hale? Wulai ji ba nung bǝn ki bǝnǝn yǝm no ka nǝngnga rǝ do betangngi?" 8 Kǝ Yesu a ngatǝng go, "Tǝ nǝngnga ba den bǝri bǝn jula gǝn. Bǝraki nǝb mwam ba be a mura dunda miyǝng, suwe rǝ go, 'Mǝnǝnge,' mǝnni 'Fula ka nǝngnga wurǝ do.' Kari tǝ fungrǝ hanjim. 9 Tǝ nwi yǝmna kuni dǝndang rǝ guntang ka furniyǝng ki, kari bǝtǝ nwi tate, bǝra ka chi bwi jǝni yaiye a nǝngnga bi fu, mǝnni mwatǝnte me ba nǝngnga bwi rǝ kwa."10 Kǝ hangu a sotǝnna hanjimi go, "Tǝm ba guntǝn na tǝm, dʊute ba guntǝn na dʊte. 11 Bǝn nǝngnga kǝti rǝ kumniyu a gani mwam bǝn nǝngnga jun rǝ kunang. Bǝn nǝngnga jǝnna tati rǝ jǝni churi dǝndang bera ji.12 Mǝnni lauwerǝ yai jǝni yaiyǝ ki, hanjim ba tuwagǝn a nǝggǝn kunang, ba kwi gǝnna kaina kurgarangngi rǝ jarǝm, ba di nǝn jǝn a kattǝta dʊubi na rǝ nǝbba tau gani kuntaiyǝm bǝrarǝ dunda miyin. 13 Ba yullo gǝmǝn sir da sutang a yǝmmǝn bǝra nǝn me.14 Bǝrarǝ nyang kari tǝ kǝmarǝ ji bǝtǝ suwei a wai fulai, 15 bǝraki bǝn nǝggǝn bwante rǝ bǝrsan, dǝ nǝbba kagǝm ba jǝnǝm warigu me ba dǝmǝn na si a nǝngnga gǝmǝn buriyǝm.16 Mǝnni nǝbba bǝggǝnǝm ba korogǝn, rǝ chitǝttan jǝnu, na dugǝrtǝtan jǝnu, rǝ kagǝm ban jinǝm, ba juwo bagi ban jinǝm. 17 Nǝb warigu ba korogǝn bǝrarǝ dunda miyǝn. 18 Mǝnni me yiyǝng ka durǝn kan jinǝng kin kǝ ba kiyang. 19 A mura mitang ka dang kan jinǝng bǝtǝ nya yum ba jinǝm.20 A jii wu tǝ chu nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a kauwure Urshalimai ki, tǝ yǝm to yartang kang gǝn ka diye rǝ do. 21 Bǝ ka Yahudiyam a mwara guiro hǝllani, na bǝ ka jugǝr da bɨrǝnnǝm a du gai, bǝ ka murtǝm a du gai,kari bǝtǝ du ba seim a digiye. 22 Bǝraki yai kotǝye ya yarangngi, na jǝnǝn mulai warigu a rii.23 Ba chitǝn jiya kunongyi a nyimbǝ rǝ futǝm tǝn bǝ no bǝtǝbiyǝm a yai kotǝ yirere! Bǝraki bǝn nǝngnga kunang a tǝm, rǝ jwagǝr yigira gwa nǝbbam bi. 24 Hanjim ba yira bǝrarǝ nyi ya dampoi bagi ban jiyǝm ba yulo kewete a bagi tǝm, nǝbba yǝmbǝ Niyajiyuwum ba fiya tǝm ba Urshalimam, yigira ritang ka fulang ka nǝbba yǝmbǝ Niyajiyuwum.25 Bǝn nǝngnga jǝni churi dǝndang a mura ko nyǝli, rǝ mura swang, na mura betǝswangngi. Gusǝte ba digiya kunang, ba lungo bǝra rǝ jwagǝr da wemangǝn rǝ gǝrtang kang gǝng. 26 Nǝb ba funno bǝra rǝ tate tǝn kǝmarang ka jiwu ba nǝngnga bwi rǝ gusǝta kagi. Bǝraki bǝn mǝgga kumni ta jiyu.27 Mǝn ka nyang ki bǝn chu Yǝlla Niyu suwera mura korte rǝ kumni rǝ gratǝ tǝ kuntai. 28 Mǝnni jǝni yai ya su nǝngngatang a bwi ki, tǝ guno tǝ sira-sirai, na tǝ guggo duta ji, bǝraki fulla bǝn jǝggǝn rǝgi ka lauwe rǝ do."29 Yesu ka sotǝn yǝm burǝm go, "Tǝ jǝga jaurang, rǝ yagi ritǝ warigu. 30 A su suwatang ki, rǝ butǝjǝni kǝtǝ yǝmto jusang ka diye rǝ do. 31 Nǝn nyang bo, tǝ chu jǝni yaiye nǝngnga bwi ki, tǝ yǝmto dʊuttǝta Niyajiyuwi ka lauwe rǝ do.32 Yǝmbǝ nyam, mǝ sugǝmǝn mo, nǝb ba dam bambǝm me ba bǝtǝro jǝni yaiya ribǝ bwi. 33 Ji tǝn tǝm ba su warigu, mǝnni bwantǝtǝn suwe me ba su.34 Mǝnni tǝ tau dutǝttan jǝnu nyagu, bǝri jǝna gusǝti ba dǝb furnan jǝnu, rǝ norotang a jǝni dǝndang, rǝ titang a furi a jǝna gusǝti. Bǝraki kohi ba be gǝmǝn nǝn tung nyǝrarǝ halatǝ kwiyogǝmǝni. 35 Bǝraki ba betǝn na nǝb bǝ ka gusǝtǝm warigu.36 Mǝnni tǝ chi rǝ yǝmtang jutǝ kwang, tǝ ruwa nyini natǝ nya jǝrmǝntang a jǝni yaiye ba nǝngnga bwiyu, na tǝ nya sitang a kag ka Yǝlla Niyuwung."37 A yai kotǝ hangu nǝngnga tǝn mǝsarang a nǝb a mura kanda ruwani nyiniyǝn na rǝ kum ki ka jir, bǝ chi kum a dǝbi wun bǝrǝ mo Zaitunni. 38 Nǝb warigu bǝ be nǝn tǝm-silanǝm go natǝ kautǝn suna hanguwi a mura kanda ruwa ni nyiniyǝn.
Chapter 22

1Fulla Bwilǝmriya Mwanttǝtǝ Fum-fumi tǝ me rǝ bariyu ka diye rǝ do, wu m'bǝrǝmo Yautangyi. 2Kǝ nǝbbǝ nigram ba nǝbbǝ tung jǝniya kagka Niyajiyuwun tǝn nǝb mularǝm ba soriyǝm a suga nyǝngkǝ ba ju Yesu rǝgǝng, bǝraki bǝn nwin tata nǝbbi.3 Chetan ka dǝgiya Yahuda Iskariyotiyu, kwan a mura kwau a jir bǝsu. 4 Yahuda di a yiga suga tǝn nǝbbǝ nigram nǝbbǝ tung jǝni a kagka Niyajiyuwung tǝn nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ torǝ kaita Niyajiyuwum nyǝnkǝ ba yagtǝn Yesu rǝga hanjimiyǝng.5 Hanjim ka nwi lǝmmang, ka nga go bǝtǝ ne chǝmmǝr hanguwung. 6 Hangu ka nga rǝ nyang, ka fau sirdǝ ba yagtǝn hangu rǝga hanjimi merǝ yǝmtang ka nǝbbǝngǝng.7 Kota mwantǝtǝ fum-fumi tǝ merǝ bariyu a laweng, a ko chin bwi nǝbbǝn bǝnglar da Yautangǝng. 8 Kǝ Yesu a tǝm Bitrus tǝn Yohanang, a suwe go, "Tǝ ya na tǝ yǝngna bǝmǝn gu bǝnǝn jau jǝni-jauriya Yautangyi wi, na nǝn nya nǝ jau." 9 Kǝn hanjim a gul hangu go, "Mǝ fau mo nǝn yigi nǝ kurabwi a lǝ?"10 Hangu ka ngatǝn na hanjimi go, "Tǝ kau su, tǝ dǝga bɨrki, bǝtǝ nya gu ni a dǝbe tur da hiyin. Tǝ fung yigira kaitǝ ba dǝgiwi. 11 Tǝ sotǝnna nigra rǝ kaihiyu to, 'Ni Mǝsari, "Kanda fubǝn wa le, gu bǝn jau jǝni-jaura Yautangyi nǝn mǝssarbǝ ba miyimwi?"'12 Ba nungǝn kan dǝ kuntan da jiyin dǝ yingna-yingnayin. Tǝ kurabǝmǝn bwi a gai." 13 Kǝ hanjim a diyang, a yiga nya wunǝ jɨni nyǝngkǝ hangu a sotǝn rǝgǝng. Ka kurabwi a jǝni-jaura Yautangyi a gaiyǝng.14 Fulla lauwun, ka chiro-chiroi tǝ nǝb tǝmrǝm ban gǝmǝng. 15 Ka sotǝnna hanjimi go, "Kǝmana ti furi rǝ kwani mo bǝnnǝn jau jǝni-jauriya Bwilǝmriya Yautangyi kin kǝ mǝnni no kunang. 16 Bǝrarǝ nyang mǝn sugǝmǝn mo, me bǝn kabwi jau bo, bera jiwu ba ribwi a dʊuttǝta Niyajiyuwi."17 Kǝ Yesu a dǝb chulleng, ka nǝngngatǝn wunnannǝng, ka suwe go, "Tǝ yu we, natǝ wutugo a jugǝr dan jǝnǝn. 18 Bǝraki kǝn sugǝmǝn mo, me bǝn kabwi no wai hiya inabiyu bo, yigira jii wu dʊutǝtta Niyajiyuwi ba bei."19 Ka dǝb mwantǝtǝ fum-fumi, a nǝngnga wunnanǝng, ka kǝra ne hanjimǝng, go, "Waiwe bwiya miyu wun nǝbǝn bǝra nǝn jǝn ni. Tǝ nǝngnga rǝ nyang na tǝ kǝmarǝ nǝn me." 20 Ka dǝb chulle bo a buk ka jǝni jauriyǝng, suwerǝ go, "Chulle we wa yǝm-burǝmi a mura dugǝm ba miyim, bǝn kwi bǝra nǝn jinǝm.21 Mǝnni tǝ kau su nyagu. Ni wu ba miyu nǝn ka kin a jǝni-jauri yaiye. 22 A chin bwi Yǝlla Niyu a di nyǝnkǝ mula rǝ gǝng. Mǝnni kunang a nihi ba miyu!" 23 Kǝ hanjim a su gulgara bwitan jiyuwung, ki nǝn wuna jugǝr dan jiyin ba nǝngnga dan swiyer dandǝki.24 Kǝn nya bunai ya nwigotangyi a jugǝr dan jiyǝn a ji ya wunan jiyu gǝ wu grai. 25 Ka sotǝnna hanjimi go, "Dʊbǝba nǝb ba yimbǝ Niyajiyuwum bǝ nen kunang nǝb ban jiyǝm, bǝrǝ kumni ta dʊutǝm mǝn bu mo nǝbbǝ rǝ gratǝ rǝ nyaguwiyǝm.26 Mǝnni kari ba chi nyang nǝn jǝn. Bukka nyangǝng, wu gra mura jǝniyu a chi nyǝra bwe, na wa li bagi wariguwi a chi wa yarmǝn yari a bagiyu. 27 Wunǝ ga li grate, wa chi-chi na betǝn rǝ jǝni-jauriyu ga, wa bǝtǝn rǝ jini-jaura guwi ga? Me wa chi-chi ya ganang ga? Mǝnni mǝn sugǝmǝn mo mu wa jugǝr dan jǝnǝn nyǝra rǝ wa nǝngnga swiyeri.28 Mǝnni jǝn tǝ bǝmtǝnna mi nyǝnkǝ mǝn ka mura bungorangǝng. 29 Kǝ nǝggǝn dʊute, nyǝngkǝ temiyu a ni dʊutǝ rǝgǝng, 30 go natǝ jau tǝ no a dʊutǝtta miyu, na bo bǝtǝ chiro dǝntǝltǝta miyu tǝ nǝngngatǝn dutta dugǝr tǝ kwau a jir bǝsuwum ba Israilam.31 Siman, Siman, yimmo, Chetan ka fau go gǝ nyan gǝ yʊgǝn nyǝra rǝ mim. 32 Mǝnni kǝn ruwa nyini bǝra nǝn mwe, mo nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyamǝm ba mung kari ba tǝso. A bukkǝn kawe bwiyǝng ki, ne kumni chitǝtta mu."33 Bitrus a sotǝnna hanguwi go, "Nigra, kǝn fum bwi bǝn fugǝn yigira jarǝm tǝn mura bwiyate." 34 Yesu a jautǝn go, "Mǝ sunǝn, Bitrus, kolong me ba dulga a wai ko we, bǝn jau buriya yǝmtang ka miyingi kali tǝ bwanbi."35 Kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "A fulla wu tǝmgǝnni tǝ me tǝnǝ swa, me jǝni jauriwe, me tǝnǝ lǝbǝrti, kǝtǝ buna gujiga?" Hanjima ngatǝn go, "Nen buna bǝ guji." 36 Ka sotǝnna hanjimi go, "Mǝnni ku nyanyǝngke, wu karǝ swa, a dǝb, rǝ swa jǝni jauriyu. Wu merǝ dampo a mi dukkan gǝng na suta kwan.37 Bǝraki mǝ sugǝmǝn mo, jiwun mula ji miyu a chin kwag a ribwi, 'Kǝn ke hangu a mura nǝbbǝ bwiram.' Bǝraki ji wun suwe a jiya miyuwi ka ribwi." 38 Kǝ hanjim a suwe go, "Nigra, jiga! Dampo tǝ tǝsu giye." Ka sotǝnna hanjimi go, "Ka switǝn."39 A bukka jǝni jauri rǝ yuwiyǝng, Yesu a diyǝng, nyǝngkǝ mitǝn wun, yigra Dǝbiya Zaituni, kǝ mǝssarbǝ ba gǝm a fung hanguwung. 40 Hanjim a lauwen, ka sotǝnna hanjimi go, "Tǝ ruwa nyini bǝrǝ bǝtǝ yarra bǝngorang."41Ka dimǝn na hanjimi nyǝra rǝ sumǝr da kwilangǝn, ka ruwa tǝm a ruwa nyiyǝng, 42suwerǝ go, "Tai, kǝn nga ki, dǝb mǝn wai chulle wa mi. Mǝnni men kǝmarang ka miying, a chi kǝmaranka mung."43 Kǝ we tǝmri a sutǝnne wa hanguwi a ji, ne kumni hangu. 44 Ka mura kunang deniyǝng, ka yigtǝn chǝllanǝng, rigiyangu ka yullo nyǝra rǝ gugulta dugumi yəra wura tǝm.45 A gun mǝnna nyini ruwaniyǝng, ka be gwa mǝssarbiyǝng, ka nya hanjim a dumǝng bǝra rǝ fur dǝ yulluwun, 46 ka gul hanjim go, "Wulla ma ki tǝ dara dumniyǝng? Tǝ guno tǝ ruwa nyini, bǝri bǝtǝ yar a bǝngorang."47 Ka mura yǝm a sutangǝng, kǝ kulǝn a jirtǝnneng, na Yahuda, kwan a mura bǝ Kwau a jir bǝsuwum, ga sitǝnne kag a hanjimi. Ka be rǝ do nǝn Yesuwung go na gǝ jilmatang ka yodai, 48 mǝnni kǝn Yesu a sotǝnna hanguwi go, "Yahuda, bǝn nǝbǝn Yǝlla Niyu nǝn jilmatang ka yodang ga?"49 A jii wu bǝ katǝn Yesuwum a chu ji nǝngnga bwiyuwung, ka suwe go, "Nigra, nǝn nǝngnga fini rǝ dampo ga?" 50 Kǝ kwannan jiyu a kamǝn su a bwira nigra nǝbbǝ tung jǝniya chǝriya Niyajiyuwi, ka mwemǝn suwa ka kankǝ nyangǝng. 51 Yesu a suwe go, "Ka switǝn." Ka mǝbra suwong ka gǝng,a kwara rǝ gǝng.52 Kǝ Yesu a sotǝnna nigra a nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum, na nǝbbǝ gram ba kan da chǝriyǝm, tǝn tabǝ ba be tautangnga giyǝm go, "Tǝ be tautang a niku ga, rǝ dampotǝ tǝn damte? 53 Jǝtukwang nǝn ka kin a kanda ruwani nyiyin, tǝ tai be. Mǝnni wai fula we nǝn wungǝni, na rǝ duʊtǝtta kumi."54 A tau hanguwung, ka di rǝgǝng, ka birawu nǝn hangu a kaita nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi. Mǝnni Bitrus ka fungerǝ hanjim pre. 55 A bukkǝ hanjim a mwa kǝrang a jugǝr da kayin gǝrǝng, Bitrus ka chi a jugǝr dan jiyǝn.56 Gu bwira wu chuwi ka chu hangu nyǝngka chiya kwetǝrei a kǝrangngi, ka kwitǝn kǝmtǝ kwar hanguwiyǝng ka suwe go, "Ni we ka tǝn hangu." 57 Mǝnni Bitrus ka jau buri, suwerǝ go, "Nyi, yǝmbǝ hangu." 58 Me rǝ langtangǝng, kǝ gu a chu hanguwung, ka suwe go, "Mu kumung mǝn kwan a mura hanjimi." Mǝnni Bitrus go, "Ni, me nǝm me."59 A bukka jii ya koi kwanǝng gu ni a kwaitǝn we suwerǝ go, "Yǝmbǝ nyam ni we ka tǝn hangu, bǝraki niya Galiliyu." 60 Mǝnni kǝn Bitrus a suwe go, "Ni, yǝmbǝ jiwu mǝn suweri." Rǝkwa-rǝkwang, hangu ka jiya yǝmǝng, kolong ka dulga.61 Wulga bwiyǝng, Nigra ka jiga Bitrus. Kǝn Bitrus a kǝma bwandǝ da Nigrang, da sotǝnna hanguwi go, "A lauwerǝ jiwu kolong ba dulga rǝgi ki, bǝn jau buriya miyu kali tǝ bwanbi." 62 Bitrus ka jir a tari, a tiwi deni.63 Kǝ nǝbbǝ torǝ Yesuwum ka nu nurǝn a bugtǝng. 64 Ka mǝra mǝn kǝmta hanguwi, ka sotǝnna hangu, su, "Yǝm yuwerǝm! Wunǝ ga ban?" 65 Hanjim ka suga yǝmni mwam a jiyan Yesuwi, bumǝn nǝn hangu.66 Jii wu tǝma silai, kǝ tabǝba nǝbbǝm a kura bwitǝng, rǝ nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum tǝn nǝb mularǝm. Ka di nǝn hangu a gwa dutiyǝng, 67 ka suwe go, "Ki mǝnnǝn Kristi ki, subǝmǝn." Mǝnni hangu a sotǝnna hanjimi go, "Sugǝmǝn ki, me bǝtǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam, 68 Ngulgǝn ki, meǝ bǝtǝ nga.69 Mǝnni jii a dǝb a kuwi yigira kagǝ, Yǝlla Niyu ba chiya kangkǝ nyang ka kumni ta Niyajiyuwung." 70 Kǝ hanjim warigu a suwe go, "Balli mǝ mǝn Yǝlla Niyajiyuwi ga?" Kǝn Yesu a jautǝnna hanjimi go, "Tǝ suwe to nǝn me." 71 Kǝ hanjim go, "Wulla ma ki nǝn farǝ butangnga bugǝn? Bǝraki kǝnǝn nwi a nyiyangu."
Chapter 23

1Kǝ kulǝn warigu ka gun a be nǝn Yesu a kag kang Bilatusǝng. 2Ka su kǝbbarǝ hanguwung, suwerǝ go, "Nǝ nya ni waiwe dǝg nǝbbǝ ba nǝnnǝm a sei, dang nǝb rǝ netangnga chǝmmǝr durǝn Kaisari, suwerǝ bo go gǝnǝn Kristi, nidʊ.3Bilatus ka gul Yesu, "Mu mǝn Nidʊ wa Yahudawai ga?" Yesu a ngatǝna hanguwi go, "Mu mǝn suwe nyang." 4Bilatus a sotǝnna nigram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwung tǝn kulǝn da nǝbbǝn dǝ fungrǝ hanjimǝn go, "Nyabǝ ni waiwe rǝ daggi bwiran." 5Mǝnni hanjim a netǝn bǝ sǝmba, suwerǝ go, "Ka gug furna nǝbbi, nǝngngatǝn mǝsarang a nǝb a tǝmba Yahudiyam warigu, ji wa suwe wa Galiliyu lauwera gaiwe.6 Bǝrarǝ nyang Bilatus a nwi nyangnnyǝnkǝng, ka nǝngnga gulinǝng ki ni wai we wa Galiliyu ki. 7 A yǝm go wa dʊutǝtta Hiridusiyǝng, ka tung Yesu a gwan Hiridusing, a yulo hangu rǝ bwigo wa Urshalima a yai kotǝng.8 Hiridus a chu Yesuwung, ka nǝngnga bwilǝmri rǝ kwani, bǝraki ka lang farǝ chutangkan gǝng. Ka nwi jǝna mǝnnatangnga bwiyu yǝn hangu nǝngngari bǝnga farǝ go na gǝ chu. 9 Hiridus ka nǝngngatǝn gulǝnta Yesuwi mwam, mǝnni Yesu a ngatǝn bǝ guji. 10 Nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriyǝm Niyajiyuwum tǝn nǝb mularǝm ba soriyǝm ka sira rǝ jugtǝng, ne hangu bwiran deni.11 Hiridus tǝn nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ba gǝm a kǝbang hanguwun, ka nǝngnga tǝn nur, ka maitǝn duk ka yǝllǝntǝngǝng, ka jau go kabwi nǝn hangu a gwa Bilatusi. 12 Hiridus tǝn Bilatus ka ktuga chugote a wai kowe (hanjim nanu me bǝ nwigore)13 Kǝn Bilatus a buwowu nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwu tǝn nǝbbǝ gram na rǝ kulǝn da nǝbbǝn mwam, 14 ka sotǝna hanjimi go, "Tǝ berǝ niwa kag ka miyǝng nyǝra da ni wu swi nǝb go nǝngnga guji bwirai, tǝ chu, me nǝngatǝn gulǝnta kagkan jinǝngǝng, nya bǝ guji bwira kwan tǝ kǝbba ni waiwu rǝgi.15 Me we, Hiridus kǝgang a nyabǝ rǝ ge, bǝnga jabǝmǝnne hangu, tǝ chu, hangu a nǝngnga bǝ guji wa lau kǝ bǝn ju rǝgǝng. 16 Bǝrarǝ nyang mǝn ne wungrang, na jamǝn kang."17 A chi kwag a Bilatusi a jǝgtǝnnǝ wa Yahudawa ni ya jarǝmi kwan. 18 Kǝ hanjim a sum wurtǝ wariguwung, suwerǝ go, "Tǝ dimǝn rǝ niwa gwe, na tǝ jamǝn kang a Barabasi!" 19 Barabas niwu mǝnna maiya jarǝmi bǝrarǝ bwigata murga mura tǝmmi na rǝ jutang ka niyǝng.20 Bilatus ka sotǝn yǝmma hanjimi go, farǝ go jamǝn kangnga Yesuwi. 21 Mǝnni hanjim ka sum wurte, suwerǝ go, "N'yuwa hangu, n'yuwa hangu a riyang yuwarang." 22 Ka sotǝn yǝmma hanjimi kǝn bwanbiyǝng go, "Bǝra wulai, ji bwira nyǝnǝ ni waiwa nǝngai? Nyabǝ guji wa tau wu bǝn mwetǝn dutǝtta bwiyati rǝgi. Bǝrarǝ nyang buk kǝn nǝngngatǝn sǝmbiyǝng, ki bǝn jamǝn kang."23 Mǝnni hanjim ka sitǝn na yǝmba jiyǝm guggo jita ji, farǝ go yuwa hangu a riyang yuwarang. Yǝmba jiyǝm ka wu furiyan Bilatusi. 24 Kǝ Bilatus a nga nengnga nyǝngkǝ hanjim farǝ gǝng. 25 Kǝ hangu a jamǝn kang a wun hanjim fari, ni wu dǝga jarǝm bǝrarǝ bwigati dǝb tǝmmi na rǝ jutang ka niyǝng. Mǝnni ka yagtǝn Yesu a hanjimi nyǝnka faurǝ gǝng.26 A jiwu hanjim a diya nǝn hanguwi, ka chiga tǝn gu ni wa Siriniyu, bǝrǝ mo Simani, bera bɨr, ka titǝn riyang yuwaranghǝng a nihi go dǝb na fungrǝ Yesu.27 Kulǝn da nǝbbǝn mwam deni, na nyim bǝ tiro wite bǝra kunang kǝ hangu murǝng, kǝ fungrǝ Hangu. 28 Mǝnni a wulgatǝn bwi ya hanjimiyǝng, Yesu ka suwe go, "Yubǝbba Urshalimam, tǝ du witǝ bǝra nǝn me, mǝnni tǝ tiwi bǝra dutǝttan jǝnu na bǝtǝm ba jinǝm.29 Tǝ chu, kotǝ ka bere yi hanjim ba suwe go, 'Dǝgtangnga kang a chiya nyimbǝ bǝllǝmtǝm tǝn ba bǝmǝn buwung, na yutǝtta nomǝn bǝwi.' 30 A fulahi ki hanjim ba sotǝnna dǝbte go, 'Yartǝnna nǝnni,' na hǝllani go, 'Mǝra bǝn.' 31 Bǝrakǝ nǝngngatǝn jǝni yaiye a jii wu ritǝ ka butǝtti rǝ waniyu ki, wulǝ ba nǝngnga bwi a jii wu ba kusai?"32 Bagi nǝbbǝ bwiram bǝsu, kǝn diya nǝn ji tǝn hangu mo nan yigi juwo.32 Bagi nǝbbǝ bwiram bǝsu, kǝn diya nǝn ji tǝn hangu mo nan yigi juwo. 33 A be gun bǝra mo Kukka Gummiyǝng, ka kwai hangu a riyang yuwarang tǝn nǝbbǝ bwirahǝm, kwan a kankǝ nyang ka hanguwung rǝ wu kwani a kankǝ gwilang, 34 Yesuwa suwe go, "Te miyu, yunotǝn na hanjimi, bǝraka yǝmbǝ jǝni yi nǝngngari." Ka wutugo dutǝttan guwung, a juwiya saurangngi.35 Nǝbhǝm ka sira-sirai jiga nyǝnkǝ nǝbbǝ gram nǝngnga tǝn nur gra hanguwiyǝng, suwerǝ go, "Hangu ka jǝg bagi. A jǝg durdan gǝn, ki hangu gǝnǝ Kristi wa Niyajiyuwi ki, wun samǝn-sawiyu."36 Nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm rǝ kǝgin ka nǝngnga tǝn nur, kwartǝnere rǝ do, nǝrǝ hi mug-rǝ-mugi, 37 suwerǝ go, "Mǝn nidʊwa Yahudawaki, yiya durdamun." 38 Kǝn mulatǝn bwamǝr titǝnna durdan hanguwun mo, "WAI WE NIDƱ WA YAHUDAWAI."39 Kwan a mura nǝbbǝ bwiram bǝn yuwa kin a riyang yuwarangǝm, ka sotǝn yǝmbǝ bwiram a hanguwi, suwerǝ go, "Mwe me mǝnnǝn Kristi ga? Jǝg durdan mun na nǝn." 40 Mǝnni kǝ wu kwani a mwilatǝn a hanguwi suwerǝ go, "Me mǝn nwi tatta Niyajiyuwi, nyǝnkǝ mwe gǝmǝn duttǝtǝ kwani tǝn hanguwun ga? 41 Kǝ nǝn dautǝn wa duttǝta nǝnu, bǝraki nǝn no kunang ka dautǝn wa jǝni nǝn nǝngngai. Mǝnni ni we a nǝngnga bǝ guji bwira."42 Kǝ hangu a suwe go, "Yesu, kǝma nǝn me a jii wu bǝn dǝga dʊutǝta muwi." 43 Yesu ka sotǝnna hanguwi go, "Yǝmbǝ nyam mǝn sunǝn, ko kuwi nǝn kakin a kaita Niyajiyuwi."44 Rǝ jugǝr da konǝng, kǝ tǝm warigu a nǝngnga kumǝng yigira cǝni ya koi tǝ bwanbi rǝ yuwi, 45 nyǝnkǝ kwetǝrei ya koi a siyǝng. Kǝ dukkǝn kwai ya kanda nyini ruwaniyǝn a yuro rǝ jugǝr a dǝbe wa ji bera tǝm.46 A ti wi rǝ kumniyǝng, Yesu ka suwe go, "Tai, kǝn nǝbbǝn yum ba miyim a kangka mung." A suwe nyangǝng, ka bwiyang. 47 Nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a chu jiya nǝngnga bwiyuwung, ka ne gratǝ Niyajiyu, suwe rǝ go, "Yǝmbǝ nyam ni we wu tǝm ji nyai."48 A jii wu kulǝn a kura bwita jiyu a chu jiwa nǝngnga bwiyuwung, ka wulga bwitǝ barǝ furniyǝng. 49 Mǝnni nǝb ba yǝm hanguwum, rǝ nyim ba funge wa Galiliyim, ka sira wu prere, jǝga wurǝ jǝni nǝngnga bwiyu.50 Mǝn ka gaiyǝng, gu ni wun bǝrǝ mo Yusufuwi, ka mura nǝbbǝ gram ba Yahudawam bǝ mwiya duttǝm, ni nya wu me bǝ farǝ ji bwirai. 51 Ni waiwe a ngabǝ rǝ jiwu hanjim a nǝngngai), a jǝre wa gun bǝrǝ mo Arimatiyai, a mura bɨrda Yahudawan, nanu bǝ yamen dʊutǝtan Niyajiyuwung.52 Ni wai we, ka yiga gwa Bilatusi go, nǝgǝn bwi yan Yesuwi. 53 Ka sǝge bwihi a tǝmǝng, ka mǝblotǝn dʊk kǝ kwauwungǝng, ka dǝg a su wa haro muriyǝng, wu dǝgmǝn bǝ niwi.54 A nya Ko wa Kuratang a bwiyu, ko Gǝriya Yahudawai ka nǝngnga wu rǝ do. 55 Nyim, ba diyawu tǝn Yesuw a Galiliyǝm, ka chi fungrǝng, ka chu su hi na rǝ nyǝnkǝ ti bwihi rǝgǝng. 56 Kǝ hanjim a kabwiyǝng, ka yingna jǝni mǝtǝ-mǝtǝying rǝ nung swarang. Ko Gǝriyu a beng kǝ hanjim a gǝrmǝn nyǝnkǝ sori a suwe rǝ gǝng.
Chapter 241 Rǝ yawi swiri, a ko rǝ jiguwi a nyibiyu, ka be suu hi rǝ jɨni mǝtǝ-mǝtǝ ya nǝngngai. 2 Hanjim a be nya kǝn bǝlmǝn werdǝn mǝra su hi rǝgǝn. 3 Hanjim a dǝgiyǝng, mǝnni a nyabǝ bwiyan Nigra Yesuwi.4 A nyangǝng, hanjim ka mǝnna buntǝ, nǝb bǝsu ka jirtǝne wa hanjimi rǝ dutǝ kwau kǝlbare. 5 Tattǝ ka ma nyimhǝm na kuro duta tǝmǝng, ka sotǝnna nyimhǝm go, "Wulla ma ki tǝ farǝ ni rǝ yumi a mura ba bǝtǝro-bǝtǝroyimi?6 Hangu me gaiwe, ka gun!Tǝ kǝma yǝmba sugǝmǝnǝm jiwu tǝ ka Galiliyu, 7 ba suwe go bǝn nǝbǝn Yǝlla Niyu a kang ka nǝbbǝ rǝ jǝni bwirayim a kwai ya riyang yuwarang, mǝnni bukka kotǝ tǝ bwanbiyǝngki, ba gun bo."8 Nyimhǝm ka kǝma bwanttǝta hanguwi, 9 ka diyamǝn na suhiying ka yiga sotǝn jǝni yaiyǝ warigu a mǝssarbǝ bǝ kwau a jir kwanǝm na bagi bǝ kaigiyǝm warigu. 10 Maryamu Magdaliya, Yuwana, Mariyamu ne Yakubuwi, na rǝ bagi nyim bǝ ka kinǝm ka yigi ya sotǝn jǝni yaiya nǝb̂ tǝmrǝm.11 Mǝnni nǝb tǝmrǝm a dǝb yǝmhǝm da merǝ fini, a nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam a yǝmba nyimhǝmǝng. 12 Rǝ nyangngi Bitrus ka gun, a mwa yǝgira suu hi, a dǝg dur a jiga muriyǝng, ka chu duttǝtə mǝnna mǝra hangu rǝgi gǝn kwan. Kǝ Bitrus a di a kaitanguwung, mǝnna buni rǝ jiya nǝngnga bwiyu.13 A kohi bǝsʊ a mura hanjimi ka yom yigira muri wun bǝrǝ mo Imawusi, preri yangu tǝn Urshalima ka lau mel kwan. 14 Hanjim suga yǝm a jǝna nǝngnga bwi a jugǝr dan jiyǝni.15 Nyǝngkǝ ba hanjim ka bugorǝ na gulgari, Yesu rǝ bwigo ka lauwe hanjim ka diya kin.

16Mǝnni kǝmtan jiyu ka mǝra bwi a dǝmǝn ba jǝgga hangu.17 Kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Tǝ suga wullai nyǝnkǝ tǝ yigi yomǝng?" Hanjim ka sira gai kata kiya-kiyai. 18 Kwan na jiyu, wun bǝrǝ mo Kiliyobasi, ka jautǝn go, "Mu mǝn kwan a Urshalima wa yǝmbǝ jǝna nǝngnga bwi a gaiya yai kotǝ yi ga?"19 Yesʊwi sotǝnna hanjimi go, "Yǝnǝ jɨni?" Kǝ hanjim a ngatǝna hanguwi go, "Jǝna nǝngnga bwi nǝn Yesʊ wa Nasaradi, wu nanu ni wu yuwe yǝmi, rǝ kumni a nǝngnga tang a jǝniyu rǝ sutang a yǝm a kag ka Niyajiyuwung tǝn kag ka nǝbbǝng. 20 Rǝ nyǝnkǝ nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwum tǝn nǝbbǝ gram ba nǝnnǝm a nǝbǝn hangu go ju na yuwa riyang yuwarangǝm.21 Mǝnni nǝn ti furi no gǝ na ba jǝg Israila. Nǝn nyang, a bukkangǝng warigu, ko kuwi bwanbi a jǝna nǝngnga bwiyu.22 Mǝnni bo, bagi nyim a mura nǝnni ka nǝbǝn mǝnnatang a buni, nyǝnka yiga su rǝ tǝm silanǝmǝng. 23 A chi hanjim a nyabǝ bwiyangu a gaying, kǝ hanjim ka be, suwerǝ go kǝtǝ chu churang ka weni tǝmriyəng ba sugəmǝn go ka rǝ yumǝng. 24 Bagi nǝb bǝna nǝ nu ki nǝm a yiga suhiying, a nya nyang nyǝnkǝ nyimhǝm a suwerǝ gǝng. Mǝnni a chu bǝ hangu."25 Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Mɨta nǝbi na bǝ furna bǝtǝrom bǝrarǝ bunai a nǝbǝntang a yǝmbǝ nyami a jiwu nǝb bǝ yuwe yǝmi a suwei! 26 Suwe bǝ mo a chi kwag Kristi a no kunang ka jǝnni yaiyǝng, na du a dǝga gratǝtangu ga?" 27 Ka su we nǝn Musan yigira nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm, kǝn Yesu a jiggatǝn jǝnni warigu yǝn suwe aji ya giyuwi.28 Hanjim a lauwe rǝ do rǝ muriyǝng, a gun hanjim yigiwi, kǝn Yesui a nǝngnga da bǝ su suwung. 29 Mǝnni kǝ hanjim a chǝlla hangu dǝniyǝng, sotǝnnǝ go, "Tǝnǝn chi kin, bǝraki yu kǝ mawure ko ka nǝngnga rǝ do digitang." Bǝrarǝ nyang kǝn Yesʊ a di go na tǝ chi tǝn hanjim.30 Mǝn ka gaiyǝng, na Yesu a chiya jǝni jauri tǝn hanjimǝng, ka dǝb mwan dǝ fum-fumǝn də merə bariyən, a kǝttǝlang, ka ne hanjimǝng. 31 Kǝ kǝmtan jiyu a wumomǝn bwiyǝng, kǝ hanjim a yǝm go nǝn hanguwung, ka lemǝnna hanjimǝng. 32 Kǝ suga ra bwitan jiyu go, "Furna na nǝnnu a mǝga bǝ bwi ga, a nyǝnkǝ hangu subǝmǝn yǝma juwi na ke bǝmǝn waniyǝng ga?"33 Ka guno wai fulahiyǝng, ka kaubwi a Urshalimang. Hanjim a yiga nya mǝssarbǝ bǝ kwau a jir kwanǝm a kura bwi tǝn nǝbbə ka kin a gu kwaniyǝm, 34 suwurǝ go, "Nigra ka gun bǝ nyam, ka jirtǝna Simani." 35 Ka sotǝn jǝna nǝngnga bwi a juwiyu, tǝn nyǝnkǝ Yesu a nʊng dur da gǝn hanjim rǝgǝng a gwa kǝtǝlatang a mwan dǝ fum-fumǝn də merə bariyən.36 Hanjim ka suga jǝni yaiyǝng, Yesu ka jirtǝne wa jugǝr dan jiyǝn, ka sotǝn go, "Chim bǝ lǝmangǝm a chi nǝn jǝn." 37 Mǝnni wuna jiyu ka ləmma tattǝ, lungtǝnǝ go tǝ chu chəngu.38 Yesu ka sotǝnna hanjimi go, "Wulla ma ki furnan jǝnu a da bǝng? Wulla ma ki tǝ nǝngnga gulǝnta furniyǝng? 39 Tǝ chu kana miyu rǝ nana miyu, tǝ yǝm to nǝ Me rǝ bwimi. Tǝ mǝbrai na tǝ chu. Bǝraki we merǝ namte rǝ kute, nyǝnkǝ tǝ churǝ mǝ karǝgǝng. 40 A sotǝn nyang nyǝnkǝng, ka nung hanjim kanangu tǝn nananguwung.41 Ba hanjim a nǝbbǝn bǝ yəmbə nyam bǝrarə furdǝ kwauwun, rǝ mǝnnatang ka buniyəng, kǝ Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Ka tǝnnǝ jǝni jauri ga?" 42 Kǝ hanjim a ne hangu la fufuwiyu wung. 43 kǝn Yesuwa yuwung, a jau a kag ka hanjimǝng.44 Kǝ hangu a sotǝnna hanjimi go, "A fulla wu nǝn ka kini, kǝn sugǝmǝn mo jǝni warigu mula a mura soriyan Musaiyu na rǝ yǝmba nǝbbǝ yuwe yǝmǝm,na rǝ ya Fitǝi a chin kwag a ri bwi.45 Ka wumtǝn furnan jiyuwung, go na hanjim a nya jǝgga ji wani suwe ri. 46 Ka sotǝnna hanjimi go, "Kǝn mula nyang nyǝngke, mo a chin bwi Kristi a no kunang, na gun na bwiyate a kon bwanbiyu. 47 Wautanga yǝmba butang a kangǝm tǝn yǝnotangnga jǝni bwirai a gusǝte warigu a mura dundan gǝn a mura nyabtǝ dang-dang, a su wa Urshalima.48 Tǝn nǝbba bu buk a jǝni yaiyǝm. 49 Tǝ chu, kǝmən tungǝmǝnne yǝm burǝm bǝ Temiyu a swimǝnəm. Mǝnni tǝ yam a mura bɨrhǝn, yigira jiwu bǝn mǝragǝn rǝ kumni tǝ ba suwe wa jiyu."50 Kǝ Yesu a jir nǝn hanjim yigirǝ rǝ do a Baitanyang. Kǝ hangu a gugo kanangu a jiyǝng, ka dǝgtǝn kang a hanjimiyǝng. 51 Mǝn ka gaiyǝng, a jiwu hangu dǝgtǝn kang a hanjimǝng, ka du hanjim kǝn dəb hangu yigira jiyǝng.52 Bǝrarǝ nyang kǝ hanjim a ne gratǝ hanguwung rǝ ruwani nyini, ka kaubwi a Urshalimang rə bwilǝmri deni. 53Jutǝkwang ki hanjim ka jau kag rǝ yǝgitang a kan da ruwani nyiniyǝng, dǝdtangnga Niyajiyu.

John

Chapter 1

1Rə jigʊwʊng ka Bwan we, Bwanhən nanʊ tən Niyajiyʊ, Bwanhən Niyajiyʊ. 2Dande, Bwan hən, nanʊ tən Niyajiyʊ rə jigʊ. 3Nəngnga jəni warigʊ a gwan hangʊwi, na me na hangʊ ki merəji nəngngai wu nabən nəngngai.4 Yuum nanu wa hangʊwi, ban yuum nanu gən kwetərei ya niyu. 5 Kwetərei hi ka yən na mura kum, mənni kumhi a dəmən ba məra.6Karə ni wu təmme wa gwa Niyajiyʊwi, wu dun da gən mo Yohanai. 7A be nyəra ni wuba bʊ bukka kwetəre hiyuwi, go na nya nəb warigu a nəbən yəmbə nyam a gwa giyu. 8Yohana na nubə gən kwetəreihi, mənni na be go nagə bʊ bukka kwetərehiyʊ.9Kwetərehi gən wu nya wu naba be mura gusəti na ba yən nəb wariguwi.10Hangu nanu a mura gusətə taite, gusəti nəngnga gwan hanguwi, mənni gusəti a yəmbə Hangu. 11A be gwa nəbba gəmi mənni nəbba gəm a yəbə hangʊ.12Mənni nəb mwam ba yu hanguwum, ba nga rə dun da gənəm, hangu ka ne sər a yulo bətəm ba Niyajiyuwum, 13bən bu me a gwa dʊgʊmiyəm, me gwa bwiyʊwi, me gwa kəmmarang ka niyəngngi, mənni ya gwa Niyajiyuwi.14Bwan hən dande ka yulo ni a chiya mura nənni. Kənən chu gratətangu, gratəta chi ta ni gən kwan wa diye wa gwan Tei, a ri rə nəttətən dautən bə wi na yəmbə nyam. 15Yohana ka suwe yəm a giya ji go, "Waiwe gə wun sugəmən yəmwi mo, 'Niwu bera bukka miyəngngi ka li rə grate, bəraki hangu wa kak ka miyəng.'"16 Bəraki a ritang ka gəng warigu wa nənnu kənən yu nətəttən dautən bə wi a jiya nəte. 17Bəraki sori a be kang ka Musang. Nətetən dautən bəwi tən yəmbə nyam a be a kang ka Yesu Nijəgriyəng. 18Merə gu ni wa chumən Niyajiyuwi ba baniyu. Ni kwan a chumənwi, Niyajiyu rə bwigo, wu ka kəngka Tayəng, ka dəg yəm Hangu.19Yəmba Yohanam gən ba butangnga a bugən jiwu Yahudawa Urshalimai a təm nəbbə tung jəni a chiriya Niyajiyuwi tən Lawiyawatəm go gulgimənne hangu, "Mənnǝ wune?" 20Kə hangu a ngatənəng kwetereng, me buriwe, mənni jautən go, "Me mən Nijəgri." 21Kə hanjim a gul hangu go, "Mənnə wunə gi? Mənnə Iliya ga?" Hangu go, "Me mən nənge." Hanjim go, "Mən ni yuwe yəmi ga?" Ka ngatən go, "O'ong."22Kə hanjim go, "Mənnə wunə gi, na ba nən yəm ji bənə sotǝn na nəb ba təmbənem? Mən suwe mo mənnə wune?" 23Hangu go, "Mən jirdə nəngnga buwong a mura saiyəng: 'Tə yəngna juwi ya Nigrai ya si sab,' nyəngkə Ishaya suwerəgəng."24Na nya karə bə Farisawata təmem. Ka nəngnga tən gulən na hanguwi go, 25Ka nəngnga tən gulən ka sotən a hangʊwi go "Me mən Nijəgri, me mənnən Iliya, na me mən ni yuwe yəmi ki, wula ma ki mən nǝngngatən batisma nəbbəng?"26Yohana ngatənna hanjimi suwerə go, "Mə nəngnga gəmən batisma nən hi. Mənni, ka ru wa si a jugər da jənən wutə yəmbi. 27Hangu gu wu ba be bukka miyəngngi. Dautən bə kumən dutǝta ləbbərtanguwi." 28Nəngnga jəni yaiye a Baitaniya a yawur da Urdunyən gu Yohana nǝngnga batismai.29N'da jirəng kə Yohana chu Yesu bera gwa giyuwung ka suwe go, "Tə chu, bənglar da Niyajiyuwun də dəbmən jəni bwiraiya gusətiyən! 30Waiwe gun sugəmən mo, 'Niwu beri ka li rə grate, bəraki hangu wa kak ka miyəng.' 31N'yəmbə hangu, mənni a chi nyang mo na nung hangu Isra'la (n’be mən nǝngngatən batisma nəb nən hi."32Yohana ka bu buk, suwere go, "Kən chʊ We suwera korǝn nyəra muglo, ka chi ya hanguwiyəng. 33Jəggabə hangu, mənni wa təmmiye go nǝngngatən batisma nǝb rə hiyu, a swimən go, Wunǝ wun chu We səge bwi na chitǝn na giyu ki, gən ni wu ba nǝngngatən batisma nəb rə We Yulgoiyu.' 34Kən chu, kən bu buk, mo Hangu gən Yila Niyajiyuwi."35A nyang bo, təm a silang, Yohana ka səssi tən bəsu a mura bwiranəm ban gəm, 36hanjim ka chu Yesu yorəng, kən Yohana suwe go, "Tə chu, Bənglar da Niyajiyuwun!"37Bwiranəm ba gəm bə bəsuwəm ka nwi yəm bambə Yohana suwem, ka fung Yesuwung. 38Yesu a wulga bwiying na chu hanjim fungərəng ka sotəna hanjimi go, "Wulai tə fari?" Hanjim a jautən go, "Rabbi (wul ki bə suwe go 'Ni məsari'), mən chiya le?" 39Ka sotənna hanjimi go, "Be na tə chu."Kə hanjim a bə chu gun hangu chiwiyəng; Kə hanjim a chi tən hangu a wai ko hiyəng, bəraki ji a ko ka lau kwʊ.40Kwan a mura bwiranəm bəsu ba nwi Yohana suwe yəm na fun Yesuwum nən Andrawus, chiya Siman Bitrusi. 41A nya chiyangu Siman rə jəgu ka sotənəng go, "Kənən nya Nijəgri" (wu wulga ki mo, 'Kristiyu'). 42Ka be nən hangu wa gwan Yesuwiyəng. Yesu a jəga hanguwung ka sotən go, "Mənnən Siman Yəla Yohanai. Bən bən mo Kefas" ('Bitrus').43N'da na jərəng a jiwun , Yesu farə go gə diya Galiliyəng, ka nya Filibusəng ka sotən go, "Fungngiye." 44Filibus wa jəre wa Baisaidai, bərda Andrawus tən Bitrusəng. 45Filibus ka nya Nataniyel, ka sotən go, "Ni wu Musa mula yəmban gəm a soriyu tən nəbbə yuwe yəməməm-kənən nya hangu: Yesu yəla Yusufuwi, wa Nazaredi."46Nataniyel a sotəna hanguwi go, "Ka guji nya ba jire wa Nazared ga?" Filibus a sotəna hanguwi go,: "Be nan chu." 47Yesu a chu Nataniyel betənerəng ka suwə go, "Tə chu, ni nya wa Isra'ilai, wu merə julaiyu!" 48Nataniyel a sotən go, "Nəngnga mo nyənne kən yəmiyəng?" Yesu a nga ka sotəna hanguwiyəng go, "Kən chun, kə mənna du Filibus bənneng, a dəlda riyang ka jaurangəng."49 Nataniyel a jautənəng go, "Ni məsari, mən Yəla Niyajiyuwi! Mən Nidʊ wa Isra'ilai!" 50 Yesu ka jautəna hanguwi go, "Bərakən sunən mo, 'Kən chun a dəlda jaurangənnəm,' kən nəbbən yəmbə nyam ga? Bən chu jənni kuntai ya li yaiyi." 51 Mənni ka sotən go, "Bə nyam, bə nyam, mən sunən mo, bən chu ji a wummən wuwi bwi, na rə weni təmri ya Niyajiyuwi gwire na səgebwi ya jiya Yəla Niyu."
Chapter 2

1A bukka kotə tə bwanbiyəng, ka natəwe a Kana wa mura Galiliyu, ne Yesuwi ka gai. 2Yesu tən bwiranəm ban gəm kən təmtəne mo ya a nattə hi.3Hi ya inabiyu a jəyəng, kə ne Yesuwi a sotəna hanguwi go, "Hanjiyəm merə hi a inabiyu." 4Yesu a jautən go, "Nyi, wula ma kən be miying? Fula bən su swiyer da mənni a lauwebə fu." 5Ne hanguwi a sotən a bwiranəm go, "Ji hangu ba sugəməni, tə nəngnga."6A nya ka gutətta hiyu ta wetti tə nukkun tə Yahudawa nəngnga fini rəge a tuməntangi a fula bwiləmriyu, ta lau nyusənte tə təsu yəgira tə bwanbiyu. 7Yesu a sotəna hanjiyəmi go, "Tə riro gutti rə hi."Kən hanjim a riro lauwewa nyinəng. 8Ka sotəna bwiranəm həm go, "Tə mawe natə ne nigra nati." Kən hanjim a nəngngang.9Nigra nati ya nwi hi wuka yulowa inabiyuwung, a yəmbə gwa jərewi (mənni bwiranəm ba mawum ka yəm). Ka buwe bweli nəngnga natiyəng 10ka sotən go, "Wunə ni ki bə ne hi ya inabiyu wu nya nəb fu kadʊ a bale rə wʊ me ləmangi bukkə nəb a rərang. Mənni tə du wu ləmangi rə buk bera ku nyangke."1111 Wai jiya mənnatang a buniyu wu rə jiguwi Yesu a nəngnga Kana wa Galiliyu, ka nʊng gratətanguwʊng, kə bwiranəm ban gəm a ne yəmbə nyaməng.1212 A bukka nyangəng, kən Yesu, tən nengu, chitəttangu, na bwiranəm bangəm a diya Kafarnahuməng, ka chi kotə bani ya gaiyəng.13A nya bwiləmra Yaurangi ya Yahudawai ka nəngnga rə do, kən Yesu a diya Urshalimang. 14A nya nəbbə miro təngatə, tə mate, na patəpatə, rə nəbbə fulgo chəmtəm a chiro gai.15Ka kəssə səmbi a duttiyəng ka ka hanjim a jəromənna gwa nyini ruwaniyu wariguwung, narə matəhi tən təngate. Ka wusəla chəmtətanjiyuwung tən tamsərtətan jiyu. 16Bə miro patəpatəm, ka sotən go, "Tə dəbmən jəniya gwe. Kari bətə dəg kaita Temiyuwi a yulo banduwa."17Bwiranəm ba Hanguwum ka kəma go mula-mulai mo, "Nuggən da kaita muwun ba jau furiya miyu." 18Kə nəbbə gram ba Yahudawam a jautənəng, sotənə go, "Wullai Ji bən nungbənni na ba nən nəbən yəmbə nyam a jəni mən nəngngariyu?" 19Yesu a jautən go, "Tə nyəng gwa ruwani nyiniyuwe, a mura kotə tə bwabiyəng bən guk a səssi."20Kə nəbbə gram ba Yahudawam a suwe go, "Mutang ka kandəng ka dəb jətə furtəgwar a jər tə nukkun, mənni mo bən gug a mura kotə tə bwanbi no?" 21Mənni, hangu bə su yəm a bwiyangu." 22A bukkəng gug hangu a bwiyatəng, bwiranəm ban ngəm ka kəma go hangu ka suwe nyangngəng, ka nəbbən yəmbə nyam a wangəng tən yəmbə Yesu a suwem.23 Hangu ka Urshalima a bwiləmra Yaurangiyəng, nəb mwam ka nəbbən yəmbə nyam a dundang gən, a jəwu hanjim a chu wuloni yə hangu a nəngngai. 24 Mənni Yesu a ngabə nə hanjim bəraki ka yəm hanjiyəm warigu. 25 Bəraki me bə farə go gu ni a sugəmən nyəngkə ni ka rəgəng, bəraki ka yəm jiwu ka furi a niyu.
Chapter 3

1Ka rə gu ni wa Farisawai n'bərə mo Nikadəmosi, nigra Yahudawai. 2Nihi waiwe a be gwan Yesuwi rə kum ka sotənna hanguwi go, "Nigra, kənən yəm no mən ni məsari wa diye wa gwan Niyajiyuwi, bəraki merə ni ba nəngnga yai jəni ya wukoni yə nəngngai na me kin tən Niyajiyu ki."3Yesu a jautəna hanguwi go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, a chin bwi kabi bən bu ni ki, me ba dəga dʊʊtətta Niyajiyuwi." 4Nikadəmos a sotəna hanguwi go, "Ba nəngnga go nyəne ki kabi bu ni ka yuwi? Me ba kabi ya dəga furda nenguwun na nya bu kə suwung, ba nəngnga bwi ga?5Yesu a ngatən go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, a chin bwi bu ni ka hiyəng tən ka Weng, me nə nyangki, me ba dǝgga dʊʊtətta Niyajiyuwi. 6Jiwun bu a bwiyu wa bwiyu, jəwu bu a Wei wa wei.7Kari bən mənna rə buni nyəngkə sunən mo, "A chi kwak kabi bənəng.' 8Səmba bə gu bwi yəgira gwa chu rə sərwi; Bən nwi jərdangən, mənni yəmbə gwa jərewi yəmbə gʊ yəgiwi. Nə nyang rə niwu n'bu ka Weng."9Nikadəmos a jautən a sotənna hanguwi go, "Yai jəniye ba nəngnga bwi go nyənne?" 10Yesu a ngatəna hanguwi go, "Mən ni məsatənna nəb ba Isra'ilami, mənni yəmbə yai jəni yaiyə ga? 11Yəmbə nyam, yəmbə nyam, kəmən sunəne, nən suwe jiwu nə yəmi, nə butən buk a jiwu nən chuwi. Mənni jən me tə ngarə rə yəmba nənnǝm.12N'sugəmən yəmba gusətəm na tə nəbbənbə yəmbə nyam ki, ba nəngnga bwi go nyəne ki tə nəbbən yəmbə nyam nyəngkə bən sugəmən yəmba jini jiyəm? 13Merə wa gwimuwa jiyu a dimənna wa suwe wa gaiyu-Yəla niyu.14Nyəngkə Musa gug so rəga ji a saiyəng, ba tau kwaggi Yəla Niyu guk a ji, 15na nya nəbba nəbbən yəmbə nyam a giyəm a nya yum bə kuri kwangngəm.16Bəra yodai wu Niyajiyu a nəngngatənna gusəti, a gwa nəbbən Yəlangu rəgi, go na wunə ni wa nəbən yəmbə nyam a gwan giyu kari ba bwiya mənni a nya yumbə kurikwangngəm. 17Bəraki Niyajiyu a təme bə Yəliyangu a gusəte go na nəngngatən duuta gusəte, mənni go na gusəte a nya jəgrang a gwan giyu. 18Wa nəbbən yəmbə nyam a gwa hanguwiyu merə duute. Wa nəbbən bə yəmbə nyami kən mwetən duute bəraki a nəbbən bə yəmbə nyam a dunda Yəla Niyajiyuwun.19Jiya be rə duuti, kwetərei ka betəna gusəte, mənni nəb ka yotən da kum ka li akwetərei bəraki swiyər da jiyən də bwiran. 20Bərarə ki wunə ni a nəngnga ji bwiraiyu ka kwila kwetərei me ba be a gwa kwetərei kari jəni bwiraiyangu ba yən bwi. 21A nyangngyi, ni wu nəngnga jiya yəmbə nyami ba be a gwa kwetərei go na swiyer də gə nəngngarən a nya chutang na yəm mo swiyerhən da Niyajiyuwun."22A bukka nyangngəng, Yesu tən bwiranəm ban ngəm ka diya təmba Yahudiyam. Ka dəb fula gai tən hanjim nəngnga batisma. 23Yohana rəkəgang ka nəngnga batisma a Ainʊn do rə Salim bəraki ka hi mwam a gai. Nəb ka yəgira gwa hanguwi nəngnga batisma, 24bəraki a nya lambə mai rə Yohana a jarəm.25A fulla hi buri ka gun a jugər da bwiranəm ban Yohanam tən gu ni Yahudawa a jiya sori ya tuwaməntangi. 26Hanjim ka yiga a gwan Yohanai a sotən go, "Ni məsari, ni wunanu natə nu kwang a yawurda La kunta Urduniyuwe, wun suwe yəm a giya jiyu, chu, ka waitən hi ya nəb, nəb warigu ka diya yəgira gwan hanguwi."27Yohana jautən go, "Ni me ba dəmən a nya guji wun newuba jiyu." 28Bətə dəmən tə kəma ki kən sugəmən mo, 'Me mənən Kristi', mənni nyangə, n'təmiye mo suwe wa kak kan ngəng.'29Bwiwi hi wa bweli rə natiyu. Ku chugo bweli rə nati wa sisiyu na nwirə hanguwung, wa mura furdə kwauwun bəra jərda bweli rə natiyən. Nə nyang, furdə kwauwun da miyən ka ri. 30A chin kwak hangu a yəgtən bwi, mənni me a chi kwag mamən bwi.31 Hangu wa suwe wa jiyu ka li warigu. Hangu wa gussəti, wa gussəti, bə su yəm a jəna gussəti. Hangu wa suwe wa jiyu wa jita wariguwi. 32 Hangu bə suwe yəm ba jiya chuwi tən jiya nwiyu, mənni merə niya nga rə yəmba gəmi. 33Wa yu yəmba hanguwiyəmi ka nga go Niyajiyu bə nyam.34 Wu Niyajiyu a təmmei bə su yəmba Niyajiyuwum. Hanguwa a nəbbən bə We rə bəngorang. 35 Te ka yotən da Yəli ka ne jənni warigu a kangkangəng. 36 Wa nəbbən yəmbə nyam a gwa Yəliyu karə yumbə kurə-kwangəm, mənni wa kwila nwitang nga yəmba Yəliyəmi me ba nya yum, mənni jogər da Niyajiyuwun ba chi an ngi."
Chapter 4

1A jii wun Yesu a yəm go Yahudawa ka nwi go kəgə nya bwiranǝm mwam gǝn nǝngngaten batisma a li ka Yohanan, 2(me mo nǝn Yesu rǝ bwigo gə nǝngngatǝn batisma nǝb mənni bwiranəm bagəm ji nəngngare), 3Kǝ hangu a dʊ Yahudiyang ka kaubwi a Galiliyəng.4A chi tən kwak a hanguwi a tuwa Samariya. 5Ka be bərda Samariyan, gun bəramo Sikai, do rə tari Yakubu a ne yəlangu Yusufuwi.6Bwa ka hiyəng ka Yakubuwung wa gai. Yesu ka guwe wa yombangəm ka chi a kǝng ka bwa hiyəng. A nya fulla ka lau tə nukun. 7Gu nyi a Samariyai ka be hartang hi, kən Yesu a sotən go, Nimən hi na no." 8Bəraki a nya bwiranəm ba gəm ka dəgi a bər go na tə sutawu jənni-jauri.9Kə nyi a Samariyai a sotəna hanguwi go, "A nəngnga go nyəne, mən niya Yahudiyai, mən chilaire, me mən nyiya Samariyai, mo nənən hi na nong?" Bəraki me guji murga Yahudawa tən Samariyawa. 10Kən Yesu a ngatənnəng go, "Na nu go kəmana yəm nəttətta Niyajiyuwi ki, na ni wu sunənnə go, 'Nimən hi nan noi ki,' nabbən gʊl hangu, na ba nən hi wa yumi."11Kə nyihi a sotən hanguwi go, "Bəgsər, me mənə kasi har hi gǝrǝ, bwaka hiyəng nən wulullo. Bən nya hi ya yumi a le? 12N'grabe, kən gra li te nǝnu Yakubu ga, wa nəbən bwaka hiyəng kanki na no hi waiwʊ rə bwigoi, nyəngkə yələmbangəm rǝ tǝngatan jiyu a nəngnga rəgəng?"13Yesu a jautən a sotən na hanguwi go, "Wune wu ba no hi waiwi ba nwi hi kugrə bo, 14mənni ni ba no hi wu bən neyu me ba nwi hi kugri bo. A nyangngi, hi wubən ne hanguwi ba chitən nuu wa hiyu wu wutere yəgira yumbə kurəkwangngi."15Kə nyihi a sotənna hanguwi go, "Bəgsər, niye hi waiwe na kari bən yigtən nwi hi kugri, nyəngke me bən kauwebwi mo mən har hi a gaiwung." 16Yesu a sotən go, "Ya, buwe nibara mu, na tə kauwe bwi a gwe."17Kə nyihi a ngatən a sotəna hanguwi go, "Me mənnə nibari." Yesu a jautən go, "Jin suwei nə nyang, mo 'Me mənnə nibari,' 18bəraki kən nəngnga nəbəbbarəm bə nʊ, ni wu tə kakin kuwi we men nibaramu. Jin suwei yəmbə nyam."19Nyihi a sotənna hanguwi go, "Bəgsər, kən chun mən ni yuwe yəmi. 20Te bəbba nənnəm a ruwa nyini a həllawe, mənni jən tə suwe to Urushalima gən gwa dautuwe nəb ruwa-nyiniwe."21Yesu a sotəna hanguwi go, "Nyi, ni yəmbə nyam, fulla ka bere wu me bətə ne gratən Tai a həlawi tən Urushalimai. 22Jən tə ne gratə ji tə yəmbi. Nən nə ne gratə ji nən yəmmi, bəraki yiyarang wa gwa Yahudawai.23Mənni bo, fulla ka bere, mənni ka be, wu nəbbə ne gratə rə yəmbə nyaməm ba ne gratən Tai a mura we na rə yəmbə nyami, bəraki nyirarə bambə gəbən Tai farə go nəgən gratəm. 24Niyajiyu We, nəbbə ne gratəm a chin kwak a ne gratə a mura we na yəmbə nyam."25Kə nyihi a sotəna hanguwi go, "Kən yəm mo Massiah ka bere (wu bərə mo Kristiyu). A be ki, ba jəgabəmən jənni warigu." 26Yesu a sotənna hanguwi go, "Me, mən suwe yəmi, nən məhai."2727 A wai fulla hi bwiranəm bangəm ka kauwe bwi. Hanjim kə mənna bunte nyənkə hangu sotən yəm gəra nyiyəng, mənni merə wa suwe go, "Wullai ji mən fari?" tən "Wula maki tə suga yəm tən hanguwung?"28 Kən nyihi a dʊ tʊr dan gən a gaiyəng, a kabwi ya bərəng, ka sotəna nəbbəng go, 29"Tə be, tə chu niwa swimən jəni nəngngamən wi warigu. Wai wu me gən Kristi, nə gəga bui?" 30Kən hanjim a duwe bər a birawa gwan hanguwiyəng.31A wai fulla we, bwiranəm kə chilarə hangu, sotənnə go, "Ni məsari, jau jənni-jauri." 32Mənni hangu a sotəna hanjimi go, "Ka mənnə jənni-jauri tə yəmbə guji a jiyu." 33Məssarbə ba gəm ka sotənna dutəttan jiyu go, "Me rə gu wa betən rə guji ya hanguwi go jau, kawu ga?"34Yesu a sotəna hanjimi go, "Jənni jaura miyu gən nəngngatang a jiwu wa təmiyei fari na ri swiyer da gən. 35Me tə suwerə to, 'A dʊtən songər tə gwar ki sənang ka be ga'? Mən sugəmən mo, tə jəga ji na tə chu kuni, jəni-jauri ka bi sənang ka ma! 36Ni harri ba yu rəggi an gu, a kura jənni jauri a yigira yum bə kurə kwangngəm, a nyangngi wu harri tə wu kurari ba nəngnga furdə kwauwun kin.37A mura sutang kangke, 'Gu ware, mənni gu harre, n'yəmbə nyam.' 38Təm gən mo tə yəgi tə har jiwu tə nəngnga bə swiyer da n'gənni. Nən baga nəngnga wiyerhən, kən jən tə dəga kunang ka hanjimənəng."39Mwami a Samariyawai ka mura bərhəni ka nəbən yəmbə nyam bərarə yəm bə nyihi a suwe go, "Hangu ka swimən ji nəngngamənwi warigu." 40A fulla wu Samariyawa be gwa hanguwi, ka fau go hangu na chi nən ji, kə hangu a chi ka kotə təsuwung.41Nəb mwam deni ka nəbbən yəmbə nyam bərarə Bwandə gən. 42Hanjim a sotəna nyihi go, "Nə nəbbən yəmbə nyam, me bərarə jin suwe gən kwan, bəraki kənən nwi rə suna nənnu, ku kənən yəm no waiwe gən ni ba yiya gusəti."43Bukka yai kotə təsuwung, ka diməna gai a yəga Galiliyəng. 44Bəraki Yesu rə bwigo ka suwe go ni yuwe yəmi merə grata a bərdan gən. 45A be Galiliyəng, nəb ba Galiliyəm ka yu hangu. Hanjim ka chu jəni hangu a nəngnga mura Urshalimai a bwiləmriyu, bəraki ji rə kəgiyəng ka yəga gai a fula kurgarang ka bwi məmriyəng.46Ka kauwe bwi ya Kana wa Galiliyu, gu hangu a wulga hi a yu hi ya inabiyuwi. A nya karə gu nigra kaita dʊti wu yəlangu a Kafarnaum me bwi ləmangngi. 47A nwi mo Yesu ka dʊwe Yahudiya a kauwe bwi a Galiliyəng, kə hangu a yəga nya Yesuwung ka chəllang go a suwe na kwara rə yəlangu, wu ka nyi bwiyati.48Yesu a sotənna hanguwi go, "Jən tə chubə yagi jəniya mənatang a buniyu ki, məbətə nəbən yəmbə nyam." 49Kə ni nəngnga swiyeri hi a sotəna hanguwi go, "Bəgsər, suwe bəri yəlla miyu ba bwiya." 50Yesu a sotən go, "Di. Yəla mu ka kwara." Ni hi ka nəbbən yəmbə nyam a bwan də Yesu a sotəna hanguwiyən, ka di yomba gəməng.51A jiwu hangu suweri, kewetangu ka nya hangu, sotənnə go yəlan mu karə yuum. 52Kə hangu a gul hanjim fulla wu bwe hi a su nyatang a dəndeni rəgi. Hanjim a sotənən go, "Dari a jii a koi nyibi kətərən ka du hangu."53Kə te hi a yəm go gən fulla wu Yesu a sugəmən yəm rəgi go, "Yəla mu ka rə yuum." Bərarə nyang hangu tən kaitangu warigu ka nəbən yəmbə nyaməng. 54Wai jiya mənatang a buniyu wun suwi wu Yesu a nəngngai nyəngka jirməne wa Yahudiya yigira Galiliyəng.
Chapter 5

1A bukkə nyangngəng ka bwiləmra Yahudawai we, kən Yesu a yəgiya Urshalimang. 2A mura Urshalimang a bəmtən a fugong kə kuntang ka matəng, ka dagi far a gai, wu rə langngər da Ibrainiyawan mo Betesdan, wa jugər da ləbte təttə nʊwung. 3Nəb mwam deni ba bwara-bwaraiyəm, dube, jwagbe, tən nəbba bwi ya buburiyəm a dara-darai a gai. Yamrə məgatang ka hiyəng. 4Bəraki We təmri ya Niyajiyuwi a be lugrori a gu fulla ki ni wa si kak a dəga gəmmi hiyu ki ka nya kwaratang ki na nu gən tənə bwati ki.5Ka gu ni a gai wa bubwaiyu wa nəngnga jətə furtə-bwanbi a jir naruwi. 6A jiwu Yesu a chu hangu daaməng, na yəm go ka lang a gaiyəng, ka sotənna hanguwi go, "Ka mə farə mo nya bwiləmangngi ga?"7Kə ni me bwiləmangngi a jautən go, "Nigra, me mənnə ni wun tu gəmmiyu ki, ba dəgi ya mura fari. Fulla mən fumbur mo na dəgiyu ki, gu ka luwi." 8Yesu a sotəna hanguwi go, "Gun, dəb sweta mu nan di."9Rə kwa-rə kwang nihi ka kwara, ka dəb jənni daran guwung, ka diyəng. Ko hi Ko-grəriyu Yahudawai.10Kə Yahudawa sotənna ni wun kwara rəgi go, "Mu wa Gəri, nganən be mo dəb balən da mun." 11Kə hangu a jautən go, "Ni ya kwaran nən mi ga swimən go, 'Dəb balən da mun na yoyom.'"12Kə hanjim a gul hanguwung, "Nigu nə wune wa sunən go, 'Dəb na yoyomi'?" 13Mənni, ni wun kwara nən gi a yəmbə wa kwara rəgi bəra ki Yesu ka sungəbwi a di, kʊlən ka nəngnga mwam a gai deni.14A buk ka nyangngəng, Yesu ka nya hangu a kanda nyiniruwaniyən ka sotənna hanguwi go, "Chu, kən kwara! Kari bən yəgtən nəngnga a jənni bwirai, bərə guji a li wureri ba nyan." 15Kə nihi a diya sotənna Yahudawa go Yesu ga kwara nən gə.16Bərarə jənni yaiye kə Yahudawa ne kunong Yesuwung, bəra ka nəngnga jənni hi a ko-gəriya Yahudawai. 17Yesu a ngatəna hanjimi go, "Te miyu wa jiya swiyer berə tən ku nyanyəngke, na mə rə kinəng, muwa swiyer a nəngngatang." 18Bəra nyang nyəngki, Yahudawa ka dəga kak farə kə ba ju hanguwung, memo bəraki ka yaməna soriya Gəriya Yahudawai, mənni bo bəbu Niyajiyu go Tengu, dəb dʊdangən swigo-swigoi tən Niyajiyu.19Yesu ka ngatənna hanjimi go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, Yəli me bə nəngnga ji a dʊdangəni, bə sitəna ji a chu Te nəngngari, wunəji wu Te nəngngari ki, Yəli bə nəngnga gə wai. 20Bəraki Te ka Yotənda Yəli, ka nung jəni hangu rə bwigo nəngngari warigu, ba nun jəni rə grati go na tə mənna buntə.21Bəraki nyəngkə Te gug bwiyatə kə ne yum rəgəng, nə nyang bo Yəli bə ne yum wa chu rə səri. 22Bəraki Te me bə nəngngatən duuta guni, mənni ka ne Yəlli yobə ya duuti warigu 23go na nəb warigu a ne gratə Yəli nyəngkə ne gratə Te rəgəng. Ni wa ne bə gratə Yəliyu me ba ne gratə Te wa təme hanguwi.24Yəmbə nyam, yəmbə nyam, ni wa nwi bwan da miyənni na nəbən yəmbə nyam a wa təmiyei karə yumbə kurəkwangngəm, me bən nəngngatən yari, mənni ka yamən na bwiyate yigira yum.25Yəmbə nyam, yəmbə nyam, mə sugəmən mo fulla ka bere, ka lauwe, nyəngkə ba bətəro-bətəroyəm ba nwi jir da Yəla Niyajiyuwi rəgəng, ba nwi yəmhəməm ba nya yum.26Nyəngkə Te hi karə yum a giyəng, nən nyang ka ne Yəli yum rə kəgang, 27Te hi ka ne Yəli gratə ta duuti bəraki Yəla Niyuwung.28Kari bətə mənna buni rə nyangngənke, bəraki fulla ka bere wu nəb warigu bə ka sutəm ba nwi jərda hanguwun, 29na bo jəro we: ba nəngnga ji nyammi yəgira guntang ka yuməng, ba nəngnga jənni bwiraiyəm yəgira guntang ka duutəng.30Me bən nəngnga guji rə dudda miyəng. Nyəngkə nwi rəgəng, gəkə bən nəngnga duutə rəgəng, duutətta miyu tə nyai bəraki me mən farə durda miyən mənni mən fung jiwu wa təmiyei fari. 31A chi bən bu buk ka durda miyən nəngki, yəm ba miyəm me ba chi bə nyam. 32Karə gu wu buwimən buk gi, kən yəm mo butangka bukka giyəng kə nyang.33Kətə təmtən na Yohanai, yəmbə hangu a sugəmənəm bə nyam. 34Warigu rə nyang, yəmbə yuwum yuwe ba ni. Suwe ban yəmbə mo na yiya gən. 35Yohana nanu gungor da kərangngən na yənnən, kəna tə məgsare bəraki tuwa fula kwetərei.36Bəri nyang butangka buggəng kəmən ka rəgəing ka li kan Yohanang, bərkə swiyedən Taiya ni go nəngngan, swiyetətə mən nəngngari, ka bu bukka niyəng go Tai ga təmmiye. 37Tai guwa təmmiyei ka bu bukka miyəng. Tə nwimənbə jidan gən we bo chumənbə nyənkə ka rəgəng a wunə jii. 38Tə me tənə bwantətangu a mura jəni, bǝrkǝ tǝ nebǝ yǝmbǝ nyam wa tǝmmiyei.39Tə wumo wani jutəkwang tə ti to bətə nya yum bə kurəkwangngəm a muri, gə wani yaiye giye suwe yəm a miya jiyu, 40mənni me tə farə to tə be gwa miyu ki na bətə nya yum ki.41Me mə yərə wertang ka nəbbəng, 42mənni kən yəm mo me tənə yodai ya Niyajiyuwi a mura jəni.43Nan be mura dunda Temiyuwunəng, Tə yəi be. Na nu nən guni ba be mura dundan gən ki, bətə yu. 44Ba nəngnga go nyine ki tə nəbən yəmbə nyam, jən bətə farə wertang ka bwitəng na me tə farə wertang ka Niyajiyuwung?45Kari bətə təi to bən mau wuri yan jənu a gwa Temiyiuwi. Wu ba mau wura jənuwi nən Musa, wu tə təitən furi wi. 46Na nu go kətə nəbən yəmbə nyam a Musai ki, na bətə nəbən yəmbə nyam a gwa miyu bəraki hangu ka mula yəm a miya ji. 47Tə nəbən bə yəmbə nyam a jəya mulai ki, ba nəngnga bwi go nyənə ki tə nga rə bwantə ta miyu?"
Chapter 6

1A bukka yai jəni yaiyəng, Yesʊ ka diya dagi yawur da wimang ka Galiliyəng, bərə mo wimang ka Tibariyasəng. 2Nəb mwam ka fʊng hangʊ bəraki ka churə jəna mənnatang a buniyu yə hangʊ nəngngara jiya nəb ba bwara-bwarayəm. 3Kə Yesʊ a gwiya həlang tən məsarbə ba gəm.4A nya bwiləmri a yaurang ka Yahudawang, ka diye rə do) 5 Jiwu Yesu a gug kəmtə na chu nəb mwam deni bera gwa giyuwung, ka sotəna Filibusi go, "Bənə sutawʊ mwantəttə fum-fumi a le ki nən neb bam ba juwa?" 6 (Mənni Yesʊ a suwe bam yəmbe go na gə bəngo Filibus, bəraki gə rə bwigo ka yəm ji ba nəngngai.)7Filibus a ngatənəng go, "Ki na bənən suta jəni-jaura netə dinari təsʊwi ki ba lau wulai a ne nəbi we ki wunan jiyu a nya ba bani." 8Kwan na mura məsarbəm, Andrawus, chiya Siman Bitrusi, ka sotəna Yesʊwi go, 9"Ka gʊ bwe bari ya gwe wu karə mwantəttə fum-fumi tə nʊwi na rə latə təsuwi, mənni yai jəni yə wulai a mura nəb mwam nyangnyəngke?"10Yesʊ go, "Tə sotənna nəb a chiro-chiroi." (A nya ka yərdə chubtərən wa gai.) Bərarə nyang kə nəb a chiro-chiroiyəng, ka lau nəb neetə tə nʊ. 11Yesʊ a dəb mwantə na nəngngatən wunanəng, ka wutugo təna nəb ba chiro-chiroiyəməng. Ka kabwi ya wutugo latəng nyəngka wutugo mwantə rəgəng, nyəngkə wunə farə rəgəng. 12Nəb a rirang, ka sotəna məsarbə bangəm go, "Tə kura kəssəlanta dutəni, kari bən dʊ guji ya kiya."13Hanjim a kurang ka ri kelte kwʊ a jər təsu rə kəssəlanta dʊtəna mwantə hiyʊ- kəssəlanta dʊtəna jəni nəb a jauwi.14Nəb ba chu jiya nəngngaiyəng, hanjim a sʊwe go, "Jum bə nyam ni waiwe gən ni yuwe yəmi wu mo ba be gusəti." 15Yesu a yəm go hanjim bə fau go tə tagən rə kumni na tə nəgən dʊʊtəng, ka wʊmən bwiyahanjimi bo a gwiya həlang.16Yʊ a mang, kə məsarbə bangəm a fi ya wimangəng. 17Kə hanjim a dəga bwantəlong hiyəng, ka yau wimang yɨgira Kafarnahuməng. Kum ka ma a wai fulawe, Yesʊ lambə betəna hanjimi. 18Səmba ka gune rə kumni, yomba jiyəm ka yulo rə bwayər.19Məsarba di yom prere nyira mel tə bwanbi yɨgira tə gwarəng, ka chu Yesʊ yowura jiya hiyəng yatənera ji do rə bwatulong ka hiyəng, hanji ka nwi tate.20Mənni ka hangu a sotəna hanjimi go, "Nə me! kari tə nwi tate." 21Furna jiyu ka da ka nga yu hangu rəga mura bwatəlong ka hiyəngəng, rəkwa-rəkwang bwantəlong ka lau nyiya wimangi gʊ hanjim yɨgiwi.22Təma silang, nəb mwam deni bə sira-sirai a yawur da lannəm ka chu go me kagi bwantəlong hiyəng we a dimənna kə məsarbə ban Yesʊwum a dəgiwung ki, mənni Yesʊ a dɨgɨ be tən hanjim a mura bwantəlonghəng, məssarbəm a di dang nən ji. 23A nyangngi, ka rə tagi bwantəlongtəta diyawa Tibariyasi do rə gun hanjim a juwa mwantəttə fum-fumi wi a bukkə Nigra nəngngatən wunannəng.24A jiwu hanjim a chu go Yesu tən məsarbə ba gəm me gaiyəng, kə hajim a dɨga bwantəlongngəng yɨgira Kafarnahum farə gun Yesʊ kawi.25A bukkə hanjim a nya Yesu a yawʊr da wimangngənəng, ka sotənna hanguwi go, "Ni Məsari, lauwe gaiwʊ hale?"26Yesʊ a jautəna hanjimi, suwerə go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, tə faiye, me bəraki kətə chʊ jin nəngngai, mənni bəraki kətə juwa mwante tə rirang. 27Tə dʊ nəngngatang a swiyer bəra rə jəni jauri kiyari, mənni tə nəgnga swer bərarə jəni jauri ba dəb gən yɨgira yuum bə kurikwangngəm bə Yəla Niyu ba nəgənəm, Bəraki kʊran da Niyajiyu Ten a giya ji."28Kə hanjim a sotəna hanguwi go, "Wullai ya tau kwak bənən nəngngai, ka dʊ nən nəngnga swiyer da Niyajiyuwuni?" 29Yesu a jautən go, "Swiyer de gən swiyer da Niyajiyuwun: go tə nəbən yəmbə nyam a wu Hangu a təmei."30Bərarə nyang kə hanjim a sotəna hanguwi go, "Wullai ji bən nʊng bən na nən chuwi, ki bənən nga nən mwi? Bən nəngnga wulai? 31Tebəbba nənnəm a juwa manna sei ya muri, nyəngkə mula rəgəng, 'hangu a ne wu hanjim mwan də fum-fumən a ji ka juwang.'"32Kə Yesu a jautənəng go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, me Musa ga nəgən mwantəttə fum-fumi ta jire wa jiyu, mənni nə Temiyu wu nəgəne mwandə nyan a jiyu.33Bəraki mwan də fum-fumən da Niyajiyuwun gən də jirera jiyən na nəbbən yuum a gusəten." 34Kə hanjim a sotəna hanguwi go, "Nigra, nəbən dan mwan de jutəkwang."35Yesu a sotəna hanjimi go, "Mə mən mwan da yuumən, niwu ba be gwa miyu me ba nwi jʊn, ni wa nga nən mi hi me ba kʊg.36Mənni mən sugəmən mo kətə chui, mənni tə nga bə nən me.37Warigu nəb bə Te miyu a niyəm ba be gwa miyʊ, yəm bə nyam ni wu ba be gwa miyʊwi me bən kaməna bwi.38Bəraki diye wa ji, me bəra ji mən fari, mənni jiwu wa təmiyei fari.39Kəmmarang ka wa təmiyeng gən kang ke, go na kari bən buna kwan a mura bə gə niyəm, mənni na guggo hanjim warigu a ko mwatənta gusəti.40Kəmmarang ka Temiyʊwʊng gə kangke, go ni wa chu Yəlangʊwi na nəbən yəmbə nyam wi ba nya yuumbə me ba jiyəm; na bən gug wai a mwatənta a gusəti.41Yahudawa ka sʊ mwila yəmni go bəra wʊllai ki hangu ba suwe go, "Mə mən mwan da suwe wa jiyən.42Hanjim go "Me nən Yesʊ yəlan Yusufuwi ga, wu ne tən te nən yəmi ga? A nəngnga go nyənə ki ba suwe go, ‘N'jɨre wa jiyəng'?"43Yesʊ a jautən a sotəna hanjimi go, "Tə dʊ kuglatang a yəmni a jugər dan jənən.44Ni ba be gwa miyu ba chi wu Temiyu a tʊngngi mənnei, na gug a ko mwatənta gusətiyu.45Nəb bə yuwe yəməm a mula-mula, 'Niyajiyu ba məsatəna hanjimi warigu.' Ni wa nwiyu na məsa a gwa Təmiyuwi ba be gwa miyu.46 Me mo karə ni wa chumən Taihi we, a diməna wa jəre wa gwa Niyajiyuwi ki-hangu ga chumən Taihi we. 47 Yəmbə nyam, yəmbə nyam, ni a ngai karə yuumbə kurəkwangngəm.48 Mə mən mwan də fum-fumən da yuumən. 49 Te bəbban jinəm a juwa manna mura seing, ka bətəro.50 Mwantəttə fum-fumi taite ta jəre wa jiyu, mo na ni wa jau wi kari ba bwiya. 51 Mə mən mwan də fum-fumən də rə yumən da jəre wa jiyən. Ni ya nya jauwi, ba nya yuum bə me ba jiyəm. Mwan də fum-fumən də bən nəbənnəm namta miyu bərarə yuum ba gusətəm."52 Yahudawa ka nwi jwagər rə kwani ka tau juga buri a jugər da jiyən, suwerə go, "Ba nəngnga go nyənə ki ni waiwe ba nəbən namta bwiya guwi nən juwa?" 53 Kən Yesu a sotəna hanjimi go, "Yəmbə nyam, yəmbə nyam, tə jabə namta bwiya Yəla Niyuwi ki na tə no bə dʊgʊm ba gəm ki, me bətə nya yuum bə kʊrəkwangəm.54 Ni wu ba jau nama bwiya miyuwi na ba no dʊgʊm ba miyəmi karə yumbə kurəkwangəm, bən gug wai ni a ko gusətə ba ji rəgi. 55 Bəraki namta miyu gən jəni jauri nyai, dʊgʊm miyəm gən hi nori nya. 56 Ni wu ba jau nama miyuwi na ba no dʊgʊm ba miyəmi ba chiya mi ya muri, Me a mura hanguwi.57 Nyəngkə Temiyu rə yuumi a təmiye rəgəng, na nyəngkə mənə yuum bəra Temiyuwung, wa jau nama miyuwi, ba nəngnga yuum bəra nən me. 58 Mwan vdə fum-fumən da suwe wa jiyən gən dande, me nyəngkə taba juwa rəgə na bətərong. Wa jau dan mwan də fum-fumən ba nya yuum bə me ba jiyəm." 59 Yesu a suwe bam yəm be a mura kanda ruwani nyiniyin da Yahudawan a fulla wu məsatəna nəb a Kafarnahumi.60 Kə mwam a məsarbə ba gəm, a nwiyəng, ka sʊweng go, "Kang məsarankə ka bwai; wuna gəba yʊ?" 61 Yesu, bəraki ka yəm go məsarbə ba gəm kə kugla yəməng, ka sotənna hanjimi go, "Yəm həm a tagən jwagər ga?62 Mənni bətə nəngnga to nyəne jiwu bətə chu Yəla Niyu a di gwira ji a gwa jərewiyu? 63 We gə nəbən yuum. Nama bwiyu me bə yəgtən guji ya ni. Yəm bən sugəmənəm we, yəmhəm yuum.64 Mənni ka rə ba nəbən bə yəmbə nyam wum." Bəraki Yesu rǝ jigu ka yəm nəb bə me ba nəbən yəmbə nyam a giyəm na rə wu ba mi gəni. 65 Kə hangu a suwe go, "Bərarə nyangki gun sugəmən rəgə mo me rə wu ba be gwa miyu wu Temiyu a ni bi.66 A buk ka kang məsarang kəng, mwam a məsarbə ba gəmi ka dʊ fungtang a hanguwi. 67 Kən Yesu a sotəna bə kwʊ a jər bəsʊwʊməng go, "Tə fau to tə diya mənna mi rə kəngnginəyəng ga, tə fau nyang ga?" 68 Kən Siman Bitrus a ngatən go, "Nigra, bənən yəga gwa wuni? Ka mənnə bwamər da yuum bə kurəkwangəm, 69 na kənən nəbən yəmbə nyam kənən yəm no mən kwan muwu Yulgoi ya Niyajiyuwi."70 Yesu a sotənna hanjimi go, "Me mə mən sagəmən ga, jən kwʊ a jər bəsu, na kwan na jɨnu ni bwirai ga?" 71 Hangu bə suwe bəra nən Yahuda yəlan Simani Iskariyotiyu, bəraki hangu a chi kwan na mura bə kwʊ-a-jər-bəsuwuməng, gə ba mi Yesu.
Chapter 7

1Bukka jəni yaiyəng Yesu yora mura Galiliyəng, a fabə go gə yəga Yahudiya bəraki Yahudawa kə farə nyəngkə ba ju hangu rəgəng. 2A nya fula bwiləmra kungngoiyu wa Yahudawai, ka diye rə do, Bwiləmra kungoiyu.3Bərarə nyang kə chitəttangu a sotəna hanguwi go, "Dʊ gaiwe na diya Yahudiya, na nya məsarbə banmum rəkəgiyəng a chu swiyer də nəngngan. 4Ni wu farə go mənna yəm swer da gənni me bə nəngngara kəlu-kəluwi bwi. Mu mən nəngnga swerdə ki, nʊng durda mun gusəte.5Bəraki chitəttangu rə butəji a nəbən bə yəmbə nyam a gi. 6Bərarə nyang kə Yesu a sotəna hanjimi go, "Fula miyu a lawe bə fu, mənni jən katənə fula jutəkwang. 7Gusətə me ba kwila gən, mənni ka kwilai bərarə yəmbə suwe wa giya jiyəm mo swiyer dan gən də bwiranən.8Tə ya gwa bwiləmriyu; me mən yəgire bəraki fulla miyu a ribə fu." 9A bukka sotəna jini yaiye a hanjimiyəng, ka chiya Galiliyəng.10Mnni chitəttangu ka diya gwa bwiləmriyuwung, kən gə rə kəgang a diyəng, a kulu-kuluwi bwi. 11Yahudawa ka tau farə Hangu a gai suwerə go, "Hangu kale?"12Nəb ka lang suga yəmni mwam a jiya Hanguwi. Bagi go, "N'ni nya." Mənni bagi go, "O'o, hangu bə dəg nəb a kuma muri." 13Bə suga yəmni hi a jugər dan jiyən merə wa jəre tangsangi bərarə tata Yahudawai.14Muwa jugər da bwilimrə hiyəng kən Yesu a dəgiya kanda ruwani nyiniyuwung a su məsarangəng. 15Kə Yahudawa məna buniyəng sugarə go ''Nəngnga mo nyini ki ni waiwa nya kanng yəmtang kangkə mwam nyəngkəng? na məssatən buwung'' 16Yesu a ngatən a hanjimi go məsarang ka miyəng me nən kinəng, ka wa təmiyəng.17Kari ni wu farə go gə təm kəmmarang kang giyəng ki ba jəgga ki məsarang ka miyəng a jire wa Niyajiyu ki, kə nən kinəng ki. 18Niwu su yəm a durdangənni, bə fautən dun a dur da gən, mənni nən wunǝ a fautən gra ta wa təmiyeiyu, wai ni wu rə yəmbə nyami, me bunai a ji nyai a gi.19Musa nəgən bə sori ga? A nyangngi merǝ wu təm sorihi yu wulai ya ma kə tə fare to tə juwiyəng? 20Kə kʊlən a jautən go '' mǝn kamənǝ sǝmba nǝ wune gə farə go gə juni?''21Yesu a kabi a sotənna hanjimi go kən nəngnga swiyer din, ka tagən manatang a buni warigu. 22Musa ka nəgǝn mwetan a jwin, me Musa ga nǝgǝn, mǝnni wa gwa tebə gram ba jǝnǝmi.23Kǝ mwetən jwin a ni ko gǝriyu na kari bǝn yammən a soriya Musai ki, wulai a ma kotǝ nǝngnga jwagǝr nǝn mǝng bǝra ki kǝn kwara rǝ ni warigu a ko gǝriyuwung? 24Kari bətə nəngnga dute bǝrarǝ chutangnga a kǝmte, mǝnni tǝ nǝnngnga rǝ yǝmbǝ nym.25Bagi ba jire wa Urshalimami kə sugorə go'' waiwe men gu hanjim farə go natə juwi ga? 26Me ba nǝngnga bwi go nǝbbǝ gramhǝm a yǝmbǝ go waiwu nǝn Kristi, ba nǝngnga bwi ga? 27Rə nyang kə nən yəm guwai wa jire wi məni ko wu Kristi ni yiyari ba bei me wu ba yəm gwa jire wi.28Kǝn Yesu a gug jir a kanda ruwani nyiniyǝng nǝngnga məsarang, suwerǝ go kətə yəmi waringǝm ba jənem, kǝtǝ yǝm gun jire wi, Me mǝmǝn tǝmme dur da miyən, mǝnni wa təmiyei nǝn nyang, mǝnni tǝ yǝmbǝ hangu. 29Kən yəm hangu bəra kən jire wangi, mǝnni bog a tǝmiye.30Ka fau go nate tau hangu mǝnni merǝ ni a yagtǝn kang a hanguwi bǝra kǝ fulla gu a labang. 31Mənni mwam a mura kulǝn ka nga nən hangu, ka suwe go a ji wun Kristi a bei ki ba nǝngnga jiya mǝnatangnga a buniyu a lii nyǝngkǝ waiwa nǝngnga rǝgǝng ga. 32Farisawa, ka nwi yəmbǝ kulǝn wutagara jiyan Yesuwi, kə nigra nəbbə tung jini a chǝriya Niyajiyuwi tən Farisawa təm nəb gon yəgi tau Yesu na buwa.33Yesu a sotǝn go men ka muran jəni fulla bani ki kə mənni kaubwi a wa təmiye. 34Bətə fai me bətə nyai, gu mən yigi wi me bətə dəmən tə yǝgi.35Yahudawa kǝ sugara bwitan jiyu go ' Ni waiwe bə yǝgi a le ki me bə nən dəmən nya hanguwung? Bə yigi a mura nəb ba wusa bwita təm ba Grikam ga?'' 36Bwan dan da suwe go bətə fai mənni me bə tə nyai, gun mən yigi wi me bətə dəmən tə yəgi?37A ko kunta mwatənta bwilǝmriyu, Yesu ka gug jir a ji a suwə go, ka guni wu hiya kugi ki a be gwa miyu na no. 38Ni wa nəbbən yəmbə nyamǝm, me nyǝngkǝ suwe rə gəng, lata hiti ba jə re wa fur dan giyǝn.39Mənni Yesu bə su yəm a We Yulgoi wu nəba nga nən gəm ba yuwi a nya lambǝ nəbbən We Yulgoi bǝraki lambǝn ne gratǝn Yesu.40Nwitang a yəm bambe ka dəg mwam a kulǝn a suwe go be nyam waiwe ne yuweri. 41Bə gai bə nyan waiwe nən Kristi ni jəgri mə ni bə gai gan kristi ba jire wa gahlee ga? 42Nyai a suwe bə Kristi ba jire wa suwur da Daudam a mura Baitalami, bɨrdan Dauda nu wun ga?43A gai kulǝn ka wutəgo bwi bǝra nən Yesu. 44Bəgai na ba tau yesu məni me rə wa yagtən kangə.45Kə nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a kautǝnne bwi a nǝbbǝ gram bǝ tun jinni a a chǝrǝm tən Farisawang, ba sotǝnna hamjimi go Wula ma ki tǝ be bǝnǝn hanguwung? 46Kə nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a sotǝna hanjmi go, “Me rǝ guni surǝ yǝm nyǝra waiwe”47Farisawa ngatən go ''Kən julagən rə kəgniyəng ga? 48Ka gu a mura bə nəngnga dutəm a nga nən hanguwi ga, kǝnǝn gu a mura Farisawa ki? 49Mǝnni dan kulǝn da yǝmbǝ soriyǝn de ǝn nǝngngatǝn nyi!50Nikadimos, kwan a mura Farisawa a be gwan hanguwi rǝ jiguwi ka sotǝna hanjimi go, 51Sori ka muyaten duta ni na lambe ni nyagu ga, na yəm jiya nənga bwiyuga. 52Hanjim nga sotənna hanguwi go, njire wa Galili rǝ kumung ga?53Kə wuna diya kaitang guwung.
Chapter 8

1A bukka jəni yaiyəng Yesu yora mura Galiliyəng, a fabə go gə yəga Yahudiya bəraki Yahudawa kə farə nyəngkə ba ju hangu rəgəng. 2A nya fula bwiləmra kungngoiyu wa Yahudawai, ka diye rə do, Bwiləmra kungoiyu. 3Kə nəb mulanəm tən farisawa ka be rə gu wʊri wun tauwa talti. Hanjim a dəga sətənitan jiyu.4Ka sotən a hangʊwi go, '' Ni mǝsari, wʊri wai we n'tau a mura talte. 5A mura a sori, musa babamən jir go mungo bam nəb bən nya nyayənkəm; məni mwe suwe wulai ji an gi? 6Hanjim a suwe nyang go natə nya jiwu bə tə tau rəgi, məni Yesu ka səgdura təm mula jəni a təm rə bersa n'guwa təm.7A jiwu hanjima jaukak rə gulunǝng a hanguwi, ka guna sǝssiying ka sotəna hanjimi go, wu merə jini bwirai a mura jǝniyu a suwa mung hangu rə wer. 8Ka kabwi a ru mula jini rə bersa guwa təməng.99 A jii Hanjima nwi nyangəng ka diya rə kwan kwan, jiya su rə bə gram ban jiyəm, rə nyangəng kən du yesu gən kwanəng, rə wʊri nannuwa sətəni tanjiyuwi. 10Yesu ka gun a sǝssi ka sotəna hanguwi go ''Wʊri, nəba mauwe wuramum kale?'' Nya bə wa tini ga? 11Ka suwe go, ''me we Nigra,'' Ken Yesu wa sotən go, ''mə rə kinang tin be.'' Di na karbən yəgtən jəni bwirai.''12Bo, Yesuwa sotən a hanjimi go, ''Me mən kwetəreiya gʊsǝti, wa fungngiyu me ba yoyoma kumma muri mənni ba nya kwetəreiya yumi.'' 13Kə farisawa sotən go, kǝn bʊ bukka durda munəng,'' Məni bʊtang ka buggəng ka mun me yəmbə nyam.14Yesu ka nga ka sotǝn go, ''Kǝ bʊ bukka durda miyǝnnǝng ki, butang ka durhǝnǝng ka chi bǝ nyam, kǝn yǝm gun diyewi kǝn yǝm gumǝn yǝgiwi, mǝni jǝn tǝ yǝmbǝ gun diyewi na gu mǝn yǝgiwi. 15Tə nəngnga dutǝtta fautanga durhi; Me nəngngatang bǝ duta gu.16Nanu mən nəngna dute ki, dutitta miyu ba chi tə nyai bəra kə me mən kwan, nən ka nən temiyu wa təmiyei.1717 O, a mura soriyan jinu kǝn mula mo bʊtang ka buggǝng ka nǝb bǝsʊwʊng nǝn nyang. 18Mǝ mǝn bʊ bukka durda miyǝnnǝng, na Te tǝmiyei ka bʊ bukka miyǝng.''
19Hanjim sotǝn go ''Te mu wale?'' Yesuwa jautəna hanjimi go ''Tǝ yəmi be, bulum rə temiyu, lungo kə tə yəmi ki, na bətə yəm Te miyu. 20A su tai bwantitaite do rə gun ti jəni wi fula nəngnga məsarangngi a mura kanda nyiniruwaniyǝn, məni me rə wa yaktən kangə bərkə fulangu a lawebe fu.21Ka yəgtən na sotən a hanjimi go, ''Bən di; bətə fai mebətə nyai bətǝ bǝtǝro mura jəni bwirai yan jinu. Gu mən yəgiwi me bə tə dəmən tə yəgi.'' 22Yahudawa ka sʊwe go, ''Bə fau bə ju durdangiyən ga? N'jiya nǝngnga kǝ suwerǝ go, 'Gu gǝ yigiwi me bə nən dəmən nən yigiyǝng ga'?'23Yesʊ sotǝn go tǝ wa tǝm, muwa ji, jǝn tǝn ba gʊsǝti taite me memǝn niya gʊsǝti 24Jiya nǝngai kǝ mǝn sugǝmǝne mo bǝ tǝ bǝtiro a mura jǝni bwirai yan jǝnu. Tǝ nǝbǝn bǝ yǝm bǝ nyam to mǝ nǝn mǝki, bǝ tǝ bǝtiro mura jǝni bwiraiyan jǝnu.25Hanjim a sotəna hanguwi go, ''Mənən wune?'' Yesu a sotǝna hamjimi go, ''Jiwun sugəmən rə jiguwi. 26Mən ka mǝnnǝn jəni mwam yə bən sugəməni wubən nǝngnga gəmən duta jiyu. A nyangngi, wa tǝmiyei nǝn nyang; jǝnin nwiyangiyu, gǝn jəni mən sotəna gʊsǝti.'' 27Hanjim a yǝmbe go hangu bǝ sʊ yəm a jiya Te.28Yesu a suwe go, ''Fula tə gug Yǝla niyu a jiyuwi ki, bə tǝ yəm to NƏN ME, na bo me mǝn nəngnga guji rə bwimi. Nyǝngkə Te miyu wa məsai mǝn gǝrǝng, jəni yaiye gu mǝn suweri 29Hangu wa tǝmiyei, nǝn kakin, a duwibǝ mǝn kwan, mǝnni bo a wuni jii mǝn nǝngnga jiya dautǝna giyu.'' 30Nyǝngkǝ Yesuwa suwe yai jǝni yaiyǝng, nǝb mwam ka nǝbǝn yǝmbǝ nyam an gi.31Yesu wa sotən na yahudawata nəbən yəmbə nyama giyu go, ''Kǝ bǝtǝ chiya mura yǝmba miyəm ki, ki tǝn mǝsarbǝ ba miyǝm bə nyam. 32Bo bə tə yǝm yəmbə nyam yəmbə nyam ba jəggən. 33Ka ngatən go'' nən bətəm ba Ibrahiməm bo nən nəngngatən bə kewa ta gʊwi; wulai a ma kǝn suwe mo, 'Bǝn jǝg bǝnnǝng'?''34Yesuwa jautəna hanjimi go' yəmbə nyam yəmbə nyam kəmən sugəməne, warigu wu təm jəni bwiraiyu n'kewe jəni bwiraiyu. 35Bo kewe, mebə chi a kai kʊrkwang, bwe gə chira kai kʊrkwang. 36 A nyangngi bo, bwe hi a jǝggən ki kə tə nya jǝgtang kǝ nyang.37Kən yəm mo tən sʊwʊr da Ibrahimən, tə fauto tə juwi bəra kə bwanda miyǝn me rə gu chiri a jɨniyǝng. 38mən suwe ji chuwa gwan Temiyuwi, jən rə kəngniyǝng tə təm ji tə nwi a te jǝnuwi39Kən hanjima ngatǝn a sotən go ''Ibrahim gən te nǝnnu,'' Yesʊwa jautən go lungo tən bətəm ba Ibrahiməm ki, na bə tə nəngnga swiyer dǝn Ibrahim a nəngngan. 40Məni, kʊ tə fau tə juwi, niwa sʊgəmən yəmbə nyam ba nwiye wa Niyajiwuməm. Ibrahima a nǝngnga bə nyang. 41Tə nəngnga swertətta te jənuwi. Hanjima jautən go ''Me nən buwang ka taltəng; nǝn ka nənnǝ Te kwan, Niyajiyu.''42Yesu wa sotəna hanjimi go, ''Lungo Niyajiyu Te jənu ki, na bətə yoi mənda, n'jəre wa gwan Niyajiyuwi məni mǝn gwe, təmme bə durda miyǝn hangʊ ga təmiye. 43Wulaiya ma kə tə jǝgga bə bwantətta miyʊwʊng? bəra kə me bətə dəmən tə kautən suwa bwantətta miyʊwʊng. 44Jən tə ba te jənu, chetannǝm, bo tə fautotə təm kamarang ka te jənʊwʊng. Rə jigu hangu ni juwo nǝbbi me bǝ sira yǝmbǝ nyam bǝrki me rǝ yǝmbǝ nyam. A jii wa su nyari ki, bǝ suwe wa furdangǝn bǝrki hangu ni rǝ nyari hangu gǝn te nǝbbǝ kǝrra nyatǝmmi.45A chi mən su yəmbə nyaməng, tə nəbən bə yəmbə nyamma mi. 46Nən wuna jənu wa tai rə jəni bwirai yu, mənni sʊ yəmbə nyan ki, wulai ya ma ki tə nəbənbə yəmbə nyanma miyəng? 47Hangu wu wa Niyajiyuwi ka nwi yəmba Niyajiyuwʊm; jən metə nwi yəmba Niyajiyuwʊm bərakə jən me tə ba Niyajiyuwʊm.48Yahudawa sotǝn go, Nǝn suwe yǝmbǝ nyam nyinkǝ nǝn suwe no mǝn niya samariyai, na mǝnǝn simba'' 49Yesʊ a nga tǝn go memǝnǝ simba mǝn ne grate te miyu jǝn bo me tǝ ni grate.50Me mən farə gratǝtta dur da miyǝnni; ka wu faweri na nəngnga duuti. 51Yəmbǝ nyam, yəmbə nyam, kə mən sʊgəməne warigu wa təm yəmbamiyəmi me ba chu bwiyate.52 Yahudawa sotən a hanguwi go, "ku kənən yəm ka mənə səmba. Ibrahim rə nəb yuwerəm ka bǝtǝro; mǝni mən suwe rə mo, 'Wuna fung yǝmba mummi, me ba mǝbbǝra bwiyate. 53Li bə te nənnu Ibrahim rə grate wu ka bwiyai, kən li ga? nəb yuwerəm nyang ka bətəro. Mən ti durdan mʊn mo mənən wune?''54Kǝn Yesʊ a ngatǝn go,''Ne gratǝ durda miyǝn ki, ki gratǝhi tǝrǝ kʊnni; Te miyu gǝ ni grati - wu tǝ suwere to gǝn Niyajiyu wa jǝnuwi. 55 Jǝn tǝ yǝmbǝ hangu, mǝni kǝn yǝm hangu. ki bǝn suwe mo, 'Yǝmbǝ hangu ki,' Kǝn yullo nyəra nən jən, bǝ kərra nyatǝm. Nyang kǝn yǝm hangu mǝn fung yǝmba gǝm. 56Te jǝnnu Ibrahim ka rii rǝ furdə kwauwʊn a chutang ka ko miyʊwʊng; ka chuwi mǝni ka nǝngnga furdǝ kwauwʊn."57Yahudawa sotəna hanguwi go, ''lawe rə kʊ n'lambə larə jətə furtə nʊ, məni mo kən chu Ibrahim no?'' 58Kən Yesʊwa sotəna hanjimi go, yəmbə nyam, yəmbə nyam, kən sʊgəmən, mən kawe lambən bərən Ibrahim.'' 59Bərarə nyang hanjim ka yiye wete, go natə mungo rə ge kən yesu a kʊllʊ bwi ka jirməna kanda Nyiniruwaniyen
Chapter 9

1Yesʊ surǝng, ka chu gʊni buwe dʊwi. 2Ki mǝsarbǝ ba gǝm a gʊl hangʊ go, “Ni Mǝsari, wuna nǝngnga jǝnni bwirai, ni hi ga? Nǝbba buwʊm ga? Kǝn buwe ni wai we dʊwʊng?"3v 3 Yesʊ a ngatǝn go me ni hi, me nǝbba buwʊm a nǝngnga jǝnni bwirai, mǝnni nǝn nyang na swiyer da Niyajiyuwʊn a nʊng bwi a muran gi. 4A chi bwi nǝngnga swiyer da wa tǝmmiyǝn rǝ ko. Kum ka berǝ wʊ me ni ba dǝmǝn a nǝngnga swiyerri. 5A jii mǝn ka gʊsǝti mǝn kwetǝrei a gʊsǝti.”6A buk kǝn Yesʊ a su yǝm hǝmmǝng ka suk sugum a tǝm ka fʊ tǝm rǝ sugummǝng ka swaratǝn tǝm hǝm a kǝmta ni hiyʊwʊng. 7Ka sotǝn go ''Di, na tumǝn kǝmta mu a hi burǝ mo Siloami (nyang ki mo tǝm-tǝm).'' kǝ ni hi ya diyǝng, a tumǝnnǝng, ka kawebwi churǝ tǝmmǝng.8Kǝn nǝbbǝ kulliyǝm ba nihiyǝm kwannǝm na chu hangu kʊni yǝra jǝnniyǝm suwerǝ go, “Ni we, me ni wu nʊbbǝ chirǝ yǝra jǝnniyu ga?” 9Bǝgai ka sʊwe go, ''nǝngge.'' Bǝgai ka sʊwe go, "O'o, Mǝnni ka jʊrgo tǝn hangu. "Mǝnni kǝ hangu sʊwe go, nǝn mǝng.10v 10 Ka sotǝn go nǝngnga mo nyǝnne kǝ wum nǝn kǝmtǝng?” 11Ka ngatǝn go, "Ni burǝ mo Yesʊwi ka fu tǝm ka swarai mǝnna kǝmtǝng ki go, 'Diya hi bǝrǝ mo Silommi na fimǝn kǝmte.' Kǝn di fimǝnnǝng kǝn nya mǝn churǝ tǝmmǝng." 12Ka sotǝn go, “N’gun ne?” Ka jautǝn go, "Yǝmbe."13v 13 Ka be rǝ ni na nu duwi a gwa Farisawai. 14Ko gǝriyu gun Yesu a fʊ tǝm na wumǝn kǝmta duwi gǝri. 15Kǝ Farisawa a kabwi a gul nyǝngkǝ du a nǝngnga kǝ churǝ tǝm gǝrǝng. Ka sotǝnna hanjimi go, "A swaimǝn tǝm a kǝmta miyu , fimǝnneng kǝn gumǝn churǝ tǝm kʊ nyang nyǝngkǝng."16Bǝgai a mura Farisawai go "Ni waiwe a diye ba gwa Niyajiyuwi bǝrke me bi fʊng sori ya ko gǝriyʊ." Bǝgai go, "Ni rǝ jǝnni bwiraiyʊ ba nǝngnga go nyǝnnǝ ka nǝngnga jɨnna mǝnnatang a bʊniyu nyangnye?" Kǝn hanjiyim a wulga bwiyǝng. 17Ka kabwi a gul duwung bo, "Wullai mǝn suwera ni ya wumnǝn kǝmtiyʊ?" Ki du go, "Ni yʊwe yǝm a gwa Niyajiyʊwi.” 18A lauwe tǝn kʊ Yahudawa nga bǝrǝ du a chuting ka tǝmmǝng ka gǝng ka buwe nǝbba bu duwum a nya chutang a tǝmmiyǝm.19v 19 Ka gʊllǝ nǝbba buwum go, "Ni we gǝng bwe jinu tǝ sʊto tǝ bu duwi ga? Nǝngnga mo nyǝnne ki churǝ tǝmmǝng?" 20Kǝ nǝbba bu duwum a nga tǝn go, "Hangu waiwe bwe nǝnnu nǝn bu duwi. 21Nyǝngki churǝ gǝrǝn kʊwung nǝn yǝmbe, bo ni ya wuntǝn kǝmti nǝn yǝmbe. Tǝ gul hangʊ men bwe. Ba sʊ yǝm rǝ bwigo."22Nǝbba bu duwum a sʊwe nyang bǝrke bǝ nwi tata Yahudawai bǝrkǝ Yahudawa ka nga go wunǝ ni a nga go Yesʊ ni Jǝgriyʊ ki bǝn jigmǝn a mura nǝb. 23Bǝnge nǝbba bu duwum a sotǝn go, "Tǝ gʊl hangʊ men bwe24Kǝn hanjim a buwe ni wʊ na nʊ duwi kalang kǝn suwʊng ka sotǝn go, “Ne grate Niyajiyʊ nǝn kǝnnǝn yǝm ni we Nirǝ jǝnni bwiraiyʊ.” 25Kǝ ni hi a ngatǝn go, "Yǝmbe ki ni rǝ jǝnni bwiraiyʊki. Ji kwan kǝn yǝm mǝnna nʊ mǝn du mǝnni kʊ kǝnmǝn churǝ tǝm.”26Ka sotǝn go, "A nǝngnganǝn wulai? A nǝngnga go nyǝngne ka wumnǝn kǝmtǝng?" 27Ka nga tǝn go, "Kǝn sʊgǝmǝn tǝ nwibǝ ga! Bǝri wulai ki tǝ farǝ to tǝ kabwi tǝ nwiyǝng? Tǝ fau to tǝ yullo mǝsarnǝm bangǝm nyang ga? 28Ka jauten go, "Mwe men bwiran gʊ,nen bwiranem ba Musam. 29Kenen yem no Niyajiyʊ a soten yem a Musai, menni ni waiwe, nǝn yembǝ gwa diyewi."30Ni hi a nga tǝn go kǝkkag tǝ yǝmbe gwa, "Jirrǝ wi anyanngi hi ka wumimǝng kǝmte. 31Kǝnnǝn yǝm Niyajiyu me bǝ nwi nǝbbǝ rǝ jǝnni bwiraiyǝm. Mǝnni ni fungri na tǝm kǝmmarang ka giyǝngngi ka nwi rǝ.3232 Bwigi kǝn sʊ gʊsǝtǝng, nwi bǝ mo gʊ ni ka wumǝn kǝmta gʊni bu duwi. 33Ni waiwe a diye gwa Niyajiyuwi ki me ba dǝmǝm a nǝngnga guji.” 34Ka ngatǝn go, "Mʊwʊ bunna jǝnni bwirayʊ gʊ mǝn farǝ mo mǝsabǝmǝnni ga?" Ka jɨg hangu a tari yǝng.35v 35 Yesu a nwi go kǝn jɨgmǝn hangu a mura kandǝn ruwa nyiniwʊn. A nyang ka sotǝn go, "Kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam a bwe Niyajiyuwi ga?" 36Ka sotǝn go, “Hangu nǝn wune Niyajiyu bǝn nǝbbǝn yǝm bǝ nyam wi?" 37Yesu a sotǝn go, “Kǝn chu hangu nǝnggǝ sunǝn yǝmmi.” 38Kǝ ni hi a sotǝn na Niyajiyu go, "Kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam," ka ne gratǝng.39Yesu a sotǝn go, “N’be gʊsǝte bǝri duute, na ba bǝ me bǝ churǝm a chu, na bo bǝ churǝm a yullo dube.” 40Bǝgai Farisawa bǝ kagaiyǝm na nwi jǝnni yaiye warigʊwʊm, ka gʊl hangʊ go tǝn dubǝ ga?" 41Yesu a nga tǝn go, "Ki tǝ me tǝn dubi ki, na tǝ nǝbǝrǝ jǝnni bwirai, mǝnni kʊ te sʊweto, 'Ka tǝ churǝng,' bǝrǝ nyang jǝnni bwirai ya jinnu ka chi bwi.
Chapter 10

1Yəmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, kǝmǝn sugǝmǝnne. Wa diggi ba fugangngi yigira kulǝn da maatǝni na gwi a gu juwi dangngi, wai ni niku na Nikurǝ jina kumni yu. 2Wa diggi a fugangi ni hi yaria maati.3Ni to fugangngi ba wumtǝn fugang. Maatǝ ka nwi jir da gǝng, ka bǝrǝ maate rǝ duntǝta jiyu. Ki ka jir gǝra tari. 4A buk ka jirre gǝra tari warigu, ki ka si tǝn kak, ki maate ki fungra buge ka yǝm jir da gǝng.5Me ba fung ni fuwi ba mwa mǝnwe, bǝra ka yǝmbǝ jir da fubǝn." 6Yesu ka sotǝn rǝ yǝm dǝgrǝm mǝnni hanjiyǝm ba jǝggabǝ yǝmbǝ sotǝnǝm.7Kǝn Yesu a sotǝn go yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, mǝmmǝn fugang ka maatǝng. 8Nǝbba siye kak a bem na kube dumǝm bǝrǝm nyang maata nwi be jir da jiyǝn.9Mǝmmǝn fugang wa diggiye a gwa miyuwi ba nya jǝgtang ba diggi ba jir, ba nya gu tori. 10Niku me bǝ berǝ, bǝ be bǝrarǝ kute, na jutang, na luktǝtang, mǝn be mo na nya yuum, na nya mwam me kǝng we.11Mǝn yari nya, ni yari nya ka nǝbbǝn yuumba giyǝm bǝra rǝ maatangu. 12Wun ni tǝmriyu men yari nya mǝn ni rǝ maati, a chu n’gurum yǝgira gwa maati ki ka du maata mwa, ki n’gurrum ka tau yagi ki yagi ka mwara wusilabwi. 13Bǝ mwa bǝngki ni nǝngnga swiyer da chǝmmǝrǝn ni bo merǝ jiya da rǝ maatǝ hiyu.14Mǝn yari nya, kǝn yǝm binǝm, binǝm bo ka yǝmmi. 15Te miyu ka yǝmmi, kǝn yǝm tǝ miyu, kǝn nǝbbǝn yuum ba miyǝm bǝrarǝ maati hi. 16Ka mǝnǝ yaggi maate yǝ me kulǝn dan di, a chi mǝn kwak n’berǝ ge. N’ji bo ba nwi jir da miyǝn bǝraki ba chi kulmor diyǝn, yari kwan.17Jiya nǝngng ki Tǝ miyu a yoimin dai. Nǝbbǝn yuum ba miyǝm mo nabǝn kabwi nya bo. 18Me rǝ ni ba yimǝnni, mǝn nǝbbǝn rǝ dur da miyǝn. Ka mǝnni kumni nǝbbǝn, ka mǝnni kumni n’dǝb bo. N’yuwe wai sori a gwa Temiyuwi."19Bunai ya nwigotangngi bo ka diggi a jʊggǝr da Yahudawan bǝrǝ tai bwante. 20Mwam a jʊggʊr da jiyǝn go kari weni, jǝnna tal, wulai a ma ki tǝ kautǝn suwung?" 21Bagi go bwantǝ tai te me ta ni jǝnni talni a tauwi. Ni rǝ weni ba dǝmǝn a wumǝn kǝmta duwi ga?”22Jii ya bwilǝmra yamǝntangngi a Urshalima ka lauwe. 23A jii hi jusang. Yesu ka yora mura kandǝn ruwanyiniwun da Sulaimanuwun. 24Kǝ Yahudawa kawurreng ka sotǝn go, “A lauwe tǝn kʊ n’dubǝn a jʊggʊr nyang ga? Ki mǝn Ni Jǝgri ki subǝmǝn tansang."25Yesu a sotǝn go, ‘kǝn sugǝmǝn tǝ nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam. Swiyetǝ tǝmǝn nǝngngari a mura dun da Tǝmiyuwung, ji surǝ yǝm a miya dur. 26A nyang bo tǝ nǝbben bǝ yǝmbǝ nyam bǝrǝ ki metǝn maata miyu.27Maata miyu ka nwi jir da miyin, kǝn yǝm hanjim, ka fungngire. 28Kǝn ne yuum bǝ kurǝkwangngǝm me ba bǝttǝro, me gu ni ba yimǝn hanjim a kang ka miyǝng.29Te miyu wa ni hanjimmi ka li wunǝ rǝ grate, bo me wʊ ba dǝmǝn a yuwe hanjim a kang ka Taiyǝng. 30Mǝ nǝn Tai nǝn ni kwanni” 31Ki Yahudawa dǝbba wete go ti mung hangu rǝ gǝrǝng.32Yesu a ngatǝn go, "Kǝn nǝngnga swiyetǝttǝ nyai mwam agwa Te miyuwi, bǝrǝ dǝnnǝ swiyer diyǝn n’gǝdǝ ti farǝ to tǝ mungngai gǝrǝng?" 33Ki Yahudawa ngatǝn go, "Me bǝrǝ swiyer dǝ nyam n’gǝdǝ nǝn farǝ no nǝn mungngon nǝn mǝnni bǝrǝ bumǝntang bǝn ke mǝn ni mǝnni mǝn ti dur da mun mo mǝn Niyajiyu.”34Yesu a ngatǝn na hanjim go , me mula-mulai bwi a sori a jinnu ga? N’suwe mo “Tǝng ko jiyutǝ ga”'? 35A bǝgǝn go tǝn kojiyute nyǝngki yǝm bǝ yǝmba Niyajiuwʊm a be gwang jiyuwʊm. (Bo me ba kǝrǝ nyai?), 36Tǝ sotǝnna wu Te samǝnni na tǝmme a mura gʊsǝte to ki nǝngnga bumǝntang bǝraki kǝn suwe mo, 'Mǝn yǝlla Niyajiyuwi'?37Me swiyer da Te miyuwʊn ki kari bǝtǝ nga nǝn me. 38Mǝnni ki kǝmmǝn nǝngnga rǝ ki, Tǝ nga nǝn me a swiyetǝttǝ ti yǝmmi. Na bo kǝtti jǝgga to Te ka a mura yǝlli, mǝ ai mǝn ka mura Taiyu." 39Ka kabwi fari jute go na tǝ tau hangu, mǝnni ka di yom ba gǝm ka jir mǝnna kang ka jiyǝng.40Ka di yom ba gǝm ka su mǝnna la Urdunni a su yǝgira a gwan Yahaya nʊbbǝ nǝngngatǝn batisma nǝbbǝ, ka chiya gaiyǝng. 41Nǝb mwam ka be a gwan giyu, ka sotǝn go, "Bǝ nyam Yahaya nǝngnga be yagi jina mǝnnatang a buniyu. Mǝnni warigu jǝnni Yahaya suwe bǝri ni waiwi yǝmbǝ nyam." 42Nǝb mwam ka nga nen hangu a gai.
Chapter 11

1Gu ni bǝrrǝ mo Liazarusi ka bwa hangu ni ya Baitanyai bɨr di Kǝttǝlen da ba Maryamu tǝn chi Martan. 2Maryamu waiwe gwa swaratǝn nʊngki mǝtimǝti a Nigrai, na bo tursamǝn nanan gu rǝ yir da dur da ganni, gu chibari Liazarus a bwai.3Chǝttǝ chuwi tangu jiya tǝmtǝnne wa Yesuwi go, "Ni gra jǝgga wumǝn yotendai ka bwa.” 4Yesu a nwiyǝng ka suwe go bwati hi me ta bwiyati na ba ne grate Niyajiyu, na yǝlla Niyajiyuwi a nya grate bǝrǝ gǝre.”5Yesu ka yotǝnda Marta tǝn chi na Liazarus. 6A nwi mo Liazarus ka bwang Yesu ka nǝngnga kotǝ tǝsʊ a gu kawi. 7A buk ka nyangǝng ka sotǝna mǝssarbǝ ba gǝm go, "Masi tǝnnǝn diya Yahudiya bo.”8Ki mǝssarbǝ ba gǝm go “Ni mǝsari a lauwe tǝn kʊ Yahudawa ka fan ne go nati mugngon rǝ wete mǝnni mǝn fari mo nǝn kabwi a gai ga?” 9Yesu a ngatǝn go, "Men jii jǝgga korǝ gi kwʊ a jir tǝsʊ a ko kwan ga? Ni yoyom rǝ ko ki me bǝ tǝl na bǝrakǝ ka chure bǝrǝ kwetirei a gʊsǝti.10Mǝnni ni yoyom rǝ kum ki ba tǝl na bǝra ki me kwetirei we a gi." 11A jǝgga tǝn yǝm bambe na buk ka jǝniyaiyǝng ka sotǝnna hanjimi go, "Chǝtte Liazarus ka da dum, mǝnni; “Mǝn di na gug hangu a duum”12Ki mǝssarbǝ ba gǝm sotǝn go, “Nigra ki wa dum ki ba gun a dum hǝm.” 13Yesu bo bǝ sotǝn bwiyata Liazaruwi, mǝnni hanjim bǝ lungtǝn go dum ba gǝrriyǝm. 14Kǝn Yesu a jiggatǝn go, "Liazarus ka bwiya.15Kǝnmǝn nǝngnga bwilǝmri bǝrǝ nǝn jǝn bǝnke mǝn me gai na tǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam. Tǝnnǝn di a gwa giyu." 16Toma bǝrǝ mo bwe bukgarti, ka sotǝnna bagi mǝssarbǝ go, "Tǝnnǝn diya na tǝnni bǝtǝro na Yesu.”17Yesu a lauweng a nya Liazarus ka nǝngnga kotǝ tǝ gwar a su. 18Baitanya kari do tǝn Urshalima, yom me mwam a jʊgger da jiyǝn. 19Yahudawa mwam ka be gwan Maryamu tǝn Martai na tǝ su tǝ ne mitang a da bǝra bwiyata chibara jiyuwi. 20Martta nwi mo Yesu ka berǝng ka gun go na gi nya, Maryamu ka chi-chi a kai a muri.21Kǝn Martta sotǝnna Yesuwiyǝng, “Nigra mǝnna nuwa gu ki chi bara miyu na bwiya be.” 22A nyangngi kǝn yǝm merǝ ji bǝn chǝlla Niyajiyu ki me ba nǝnni." 23Kǝn Yesu a soten go, "Chum bari ba gun bo.”24Ken Marta soten go, "Ken yǝm mo ba gun a ko mwatǝnti." 25Yesu wa sotǝn go, “Mǝmǝn guntang ka bwiyatǝng, mǝmǝn yuum, wa nga nǝn mi ka bwiya-bwiya ki ba nǝngnga yuum; 26Bo ni kari yuum naka nga nǝn mi me ba bwiya, kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam ga?"27Ka sotǝn go, O Nigra, kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam, mǝn ni Kristi, yǝlla Niyajiyuwi wu ka bǝra gʊsǝti." 28A suwe nyangngi ka kabwi a kai a muri abu chi Maryamu a kǝngǝng ka sotǝn go, "Ni mǝssari ka be ka bǝnne.” 29A nwi nyangǝng ka gun wullak a di yǝgire a gang giyu.30Yesu a lambǝ dǝggǝra a muri kǝttile fu ka gai Martha nyawi. 31Yahuduwa ka tǝng Maryamu a be surangngi nati ne mitang ka daang, a chu hangu a jirmǝna kai wulagǝng ka fung hanguwʊng kǝmmari go bǝ yǝgi a su na gǝ ti wi. 32Maryamu a lau gwan Yesuwiyǝng ka yartǝnna gwa nanaguwi, ka suwe go, "Nigra, na lungo tǝnnǝn ka kiyǝn ki chibara nǝnnu na bwiya be.”33Yesu a chu ti wi na Yahudawai ka kinǝng, tirǝ wiyǝng ka nǝngnga kǝmmarang a we guwung ka da denni; 34Ka sotǝn go Tǝ ti hangu a da le? Kǝng hanjim a sotǝn go Nigra be na chu.” 35Yesu ka tiwi.36Ki Yahudawa suwerǝ go, "Chu nyǝng ka yotǝnda gǝra Liazaruwʊng!” 37Mǝnni bagi go, "Ni wa dǝmǝn a ne du churǝ tǝmmi, me na ba dǝmǝn a dang bwiyata ni waiwi ga?''38Yesu a mura kǝmmarang a mura dur da gǝn ka diya su hiyǝng su hi hǝrro mǝnni kǝn mǝrra nyi yangu rǝ wer. 39Kǝn Yesu a sotǝn na hanjiyǝm mi go, ''Tǝ dǝbmǝn wer hǝn.'' Marta, chichuwi a Laizaru a bwiya ka sotǝn na Yesuwi go, "Nigra kʊ bwiyangu ka fi, bǝnke ka lau kotǝttǝ gwar rǝ bwiyate” 40Kǝn Yesu a sotǝn go, "Sunǝn be mo nǝbbǝn yǝmbǝ nyam ki bǝn chu grate ta Niyajiyuwi ga?''41Kǝn hanjim a dǝbmǝn werhǝnnǝng, Yesu ka gug kǝmta ji ka suwe go Tai kǝn wunnanǝn birakǝ kamǝn nwi re”. 42Kǝn yǝm kǝmǝn nwi rǝ wʊnǝ jii mǝnni bǝrǝ nǝbbǝ yǝmbǝ nyam go mu mǝn tǝmmiye.”43A buk ka su yǝm bambǝng ka gug jir a ji go “Liazaru jirre!” 44Ki ni ya bwiya-bwiyaiyu a jirre nanan gu rǝ kannan gu buwa-buwai rǝ dugka bwiyatǝng, kak ka gǝng bo mǝra rǝ dʊk. Kǝn Yesu a sotǝnna hanjimi go “Ti kuwomǝn na di.”45Yahudawa mwam a be gwan Maryamu a chu jǝnni Yseu a nǝngngai ka nga nǝn hanguwung. 46Bagi bo ka kabwi a gwa Yahudawai a sotǝn jǝnni Yesu a nǝngngai.47 Kǝ nǝbbǝ gram bǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwʊm na Farisawa kura dǝntǝlǝn a kǝng kiyǝng ka suga go, "Wulai tǝn nǝngngari? Ni we kǝ nǝngnga jǝna mǝnnatang a buniyu mwam. 48 Nǝn du hangu nǝngnga nyang kǝ ki warigu bǝn nga rǝ yǝmbǝ nyam ba gǝm; Romawa ba be yibǝn rǝ nǝbba nǝnnǝm.''49 A nyang gu a mura hanjimi Kayafas wʊng gi Nigra nǝbbǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwumi a dan jǝri ka sotǝnna hanjimi go “Ti yǝmbǝ guji. 50 Tǝ jǝgga bǝ ka li nyagu ni kwan a bwiya bǝrǝ nǝb, ki nǝb warigu ba kiyang.”51 A su yǝm bambe me bǝrǝ dur da gǝn mǝnni bǝrakǝ gǝn Nigra nǝbbǝ tung jǝnni chǝriya Niyajiyuwʊm, a su yǝm yuwerǝm go ka li Yesu a bwiya bǝrǝ nǝb warigu; 52 Bo me bǝrǝ nǝb warigu bwigi mǝnni na kurawe bǝtǝm ba Niyajiyuwʊm ba wusilla bwi a gani dandangǝm a gu kwani. 53 A gaiyǝng ka su farǝ juwi ba ju Yesu rǝ gi.54 A suwa ko hi Yesu ka du yom kwe a mura Yahudawa, mǝnni ka kabwi a kagai kǝng ka tǝmba siyǝm a dagi bɨr burmo Ifraimu. Ka chi ya gaitǝn bwiranǝm ba gǝmǝng. 55 Bwilǝmri ya yautang a Yahudawai ka lauwe rǝ do, mwam ka diya Urushalima ba kǝngka tǝmhǝmǝng na mǝnni ko hi a lauwere na tumǝn du tǝta jiyu.56 Ka dǝggi faring Yesu, suga yǝmna bwita jiyu a jii wʊng. Ka sira kandǝn ruwaninyiniyǝng, "Suwere go tǝ kǝmma wulai? Me ba be bwilǝmri hi ga?" 57 Nigra nǝbbǝ tung jǝnni a chiriya Niyajiyuwi na Farisawa ka nǝbbǝn yǝm kʊni go gun chu Yesuwi warigu ki be sugimǝn na tǝ tau.
Chapter 12A dutǝn kotǝtǝ nukun ki kǝn nǝngnga bwilǝmri ya Yautangngi, Yesu ka be Baitanya a gwa Liazaru wʊn Yesu a gug a bwiyati. 2 Kǝng nǝngnga jǝnni jauriyǝng Marta kǝn nǝngnga swiyer, Liazarus ka mura ba dara tari katǝn Yesu a gwan tǝk jǝnni jauriwi. 3 Kǝ Maryamu a dǝb nungki mǝtǝmǝtǝng kǝ nǝngnga rǝ mannard, ka swaramǝn nana Yesuwi rǝgǝng, ka bo swaramǝn nana gʊ re yirda durǝn da gǝnnǝng. Kai hi ka rii rǝ kummǝr da jǝnni mǝtǝmǝti warigu.4 Yahuda Iskariyoti, kwan a mura mǝssarbǝ ba gǝm wʊ ba mi hanguwi a suwe go, 5 "Wullai a nǝngnga ki me bǝn mi jǝnni mǝtǝmǝtǝ rǝ chǝmmǝr netetǝ bwanbi na ne bǝrǝ bunǝnǝmǝng?" 6 A suwe nyang me mo yotǝnda bǝrǝ bunǝnǝm mǝnni bǝrakǝ nikuwʊng, gǝn ni ti chǝmmǝrri bo ka kuromǝn chǝmmǝra mura swa chǝmmǝrri.7 Yesu ka sotǝn go, “Tǝ du hangu a ti nʊnghǝng bǝrǝ dǝgtang ka miying. 8 Bǝ bunǝnǝm tǝ ka kin jʊtǝkang, mǝhai me bǝtǝnǝn chi kin jʊtǝkwang."9 Kurgarang kǝ kuntang ka Yahudwang ka nwi mo Yesu ka gai, ka be giyǝng, me bǝra nǝn Yesu gǝn kwan bo go na tǝ chu Liazarus wu Yesu a gug a bwiyati. 10 Nǝbbǝ gram bǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwi ka nǝngnga naka jalbunǝnnǝng go na tǝ ju Liazarus rǝ kǝgang; 11 Bǝrǝ nǝn ge gu Yahudawa yǝgi mwam a chu ki a nga nǝn Yesuwi. ."12 Tǝm a sillang kulǝn dǝ kuntan ka be bwilǝmri. A nwi go Yesu ka bera Urshalimang, 13 kǝ hanjim a kauwe wana jurlongtǝjulongngi ka jire we go natǝ yuwe, rǝ buwong rǝ kumni suwe rǝ go “Hossana! Kǝn dǝgtǝn kang a ni we bera muru dun da Nigra Nidu a Israilai.”14 Yesu a nya gu be lʊngsongiyǝng ka gwi a jiyǝng nyǝng kǝ mula gǝrǝng, 15 “Kari nwi tate mwe yuwa Sihiyonai, chu Niduwa mu gu bera chiya ji a be lungsongi.”16 Mǝssarbǝ ba gem a jegga bǝ jenni hi re jigu, menni a nwi ne grate Yesuwung, kǝ hanjim a kǝmma go ken mula jenni yaiye warigu a dur da gen, go ken nengngaten jenni hi.17 Ki kulǝn da nǝbbǝ ka tǝn Yesuwʊm a ko gug Liazarus a suwi na gug ga bwiyati ka su yǝm a ji nǝngnga bwiyu. 18 Bǝrarǝ nyang kulǝn da nǝbbǝn ka be go natǝ chiga tǝn hangu bǝrakǝ ka nwi go ka nya jina mǝnnatang a buniyu. 19 Bǝrarǝ nyang Farisawa ka dǝgga yǝmni a jʊggǝr da jiyǝn sugarǝ go “Jǝgga meri ji bǝtǝ dǝmǝn tǝ nǝngngai, tǝ chu gʊsǝte ka mwarmǝn bwi fungre.”20 Ka bagi Hellinawa a yǝgi ya ruwaninyini ya bwilǝmriyu, 21 hanjim ka diya gwan Filibusi, ni ya Betsaida wu ka Galiliyu, ka sotǝn go, "Ni Mǝsari, nǝn fau nǝn chu Yesu." 22 Filibus a diya sotǝnna Andarawusi, kǝn Andrawus a diya tǝn Filibusǝng ka sotǝnna Yesuwiyǝng.23 Yesu a ngaten na hanjimi go, ‘jii ka be wu ben ne gratǝ yǝlla Niyu wi. 24 Yǝmbǝ nyam-yǝmbǝ nyam, kǝmǝn sugǝmmǝnne, nuwa kwaiyu a yar ba tǝm a fi ki ba chi gǝn kwan, mǝnni yar a fi ki ba nǝbbǝn bwetǝ mwam.25 Ni we farǝ yuum ba gǝmmi ba buna, mǝnni wʊ me bǝ fari yuum ba gǝm a gʊsǝti ba to na nǝngnga yuum bǝ kurǝkwangngǝm. 26 Kari ni nǝngngai mǝn keweti ki a fungngi, gu mǝn ka wi warigu gai gu mǝssarbǝ ba miyǝm ba nu wi. Warigu ni nǝngngai mǝn keweti, Tǝ miyu ba ne grate.27 Kʊ yuum ba miyǝm wa mura kunang, mǝn suwe mo nyǝnne? Te miyu jǝggi a wai jii wu ga'? Mǝnni n’be bǝrarǝ wai jii we. 28 Te miyu ne gratǝ dun da mun; kǝ dagi jir a jire wa ji go, "Kǝn ne gratǝ hangu, bǝn kaubwi ne grate." 29 Mǝn ka gaiyǝng kulǝn dǝ ka gaiyǝn ka nwi jir hǝn ka suwe go, “Korǝn ka bau jir. "Bagi go, ‘We tǝmri ka sotǝn yǝm."30 Yesu a ngatǝn go, "Jirhǝn dande a be bǝ bǝra nǝn me, mǝnni bǝra nǝn jǝn. 31 Kʊ bǝn nǝngngatǝn duuta gʊsǝte, kʊ bǝn ka ni nǝngnga duuti a gʊsǝte.32 Na bukkǝn dǝbbimǝn a gʊsǝtǝng ki bǝn wuwe nǝb warigu a be gwa miyu.” 33 A suwe nyang go na gǝ nung nyǝngkǝ bǝggǝ bwiya rǝgǝng.34 Ki nǝbba kura bwiyǝm a ngatǝn go nǝn nwi a mura duute mo Ni jǝgri ba chi kurǝkwang, nyǝnnǝ ki bǝn suwerǝ mo bǝn gug yǝlla Niyu wa jiyǝng, wunǝ gǝ yǝlla niyu waiwe? 35 Yesu a ngatǝn go “A jii bani ki bǝtǝ chi rǝ kweterrei” tǝ yoyom a jiiwu tǝ ka tǝnǝ kwetǝrei, naki kum karba no dur da jinǝn. Wu yoyom a kummi a yǝmbǝ gu yigiwi. 36 A jii tǝ karǝ kweterei, tǝ ne yǝmbǝ nyam kwetere hi na tǝ yullo bǝtǝm ba kweterem. Yesu a suwe jinni yayǝng ka dimǝna hanjimiyǝng.37 Yesu ka nǝngnga jǝnni mwam a kak ka jiyeng, a nyang hi ba hanjim a ngabǝ nǝn hangu, 38 na ba yǝmba ni yuweri Ishayam a ri bwi, ba suwe go, Nigra wune ka nga rǝ yǝmbǝ nyam bǝ nǝn suwem? Wuni bo ka chu kang ka Nigrang?''39 Bǝrarǝ nyang me ba nǝbbǝn yǝm bǝ nyam, bǝraki Ishaya ka kabwi a suwe go. 40 Ka mǝrramǝn kǝmte a yullo dube, ka dǝg furna jiyu a kusǝ kǝngkang na ba kari ba chu ri kǝmta jiyu ka jǝgga a furna jiyu ka wulgawu bwi a gwa miyu na kwara nǝn ji."41 Ishaya a suwe yǝm bambe bǝraki ka chuwe grate ta Yesuwi ka su yǝm bǝra nǝn hanguwʊng. 42 A nyang nǝbbǝ gram mwam ka nga nǝn Yesu. Mǝnni bǝrarǝ Farisawa hanjim a jǝgge ba tari tansang bǝrǝ bǝn kamǝn a gwa ruwani nyiniyu. 43 Hanjim bǝ fau go nǝbba wer gi a li wertang kǝ bera gwa Niyajiyuwi.44 Yesu ka su yǝm rǝ gǝnda jirǝn go Niya nga nǝn mi me ba nga nǝn mǝ mǝn kwan, bǝ nga rǝ Temiyu. 45 Bo wu chwi ri bǝ chuwe Temiyu wa tǝmiyei.46 Be mǝn kwetǝrrei a gʊsǝti, na wa nga nǝn mi me ba yo kumm a muri. 47 Nǝn wuna nwi yǝmba miyǝm na nga bǝ yǝmbǝ nyammi me bǝn nǝngngatǝn duute. N’be bǝ mo nǝngngatǝn duuta gʊsǝte, be mo na jǝg gʊsǝte.48 Wa kwilaiyu na bo yube yǝmba miyǝmi, ka rǝ wu ba nǝngngatǝn duuti. Bwan dǝn suwen gǝ ba nǝngngatǝn duute a ko rǝ silai. 49 Yǝm bǝ mǝn suwerǝm me kǝmmarang ka miyǝng. Te miyu wa tǝmmiyei gǝ niye yǝm na ji bǝn suwei. 50 Kǝn yǝm yǝmba gǝm yuum bǝ kʊrkwangngǝm. Bǝrarǝ nyang kǝn suwe mo- nyǝng kǝ Te miyu suwerǝ gǝng mǝn suwe nyang

Chapter 131 Yesu ka yǝm go jiiyangu ka lauwe wu gǝbǝ du gusǝtǝ rǝgǝ gǝ diya gwa Tei . a bukka yotǝnda bǝgǝm bǝ ka gusǝtǝmǝng, a yotǝnda yigira mwatǝnte. 2 Chetan ka dǝgi a furiyan Yahuda Iskariyoti yǝlla Saminuwi go mi Yesu.3 Ka yǝm go Te ka ne jǝnni warigu a kang ka gǝng na diyewa gwa Niyajiyuwi, mǝnnii bǝ kaubwi a gwa Niyajiyuwi. 4 Ka gun mǝnna jinni jauriyǝng ka jǝgga mǝn dutǝng. Ka dǝb duka niyǝng ka mǝra dur da gǝn gǝrǝng. 5 Ka kwi hi a kalangnǝng ka su tumǝn nana mǝssarbǝ ba gǝmiyǝng, mǝnni tursamǝnne rǝ dʊk ka hi ka mǝrra dur da gǝn gǝrǝng.6 A be gwan Bitrus Saminuwiyǝng kǝn Bitrus a sotǝn go, ‘Nigra tuwimǝn nana miyu no?” 7 Yesu a ngatǝn go “Ji mǝn nǝngngari me bǝn jǝgga kʊ nyǝngke mǝnni a bukki bǝn jǝgga.” 8 Bitrus a sotǝn go me bǝ tuwimǝn nana miyu.” Yesu a ngatǝn go, "N’tunnǝn bǝ nani ki me mǝnni guji a gwa miyu." 9 Kǝn Bitrus a sotǝn go, "Nigra mǝn nani gǝn kwan giyǝ bǝn tuwimǝni, tuwimǝn rǝ kanni na dur da miyǝn."10 Yesu a sotǝn go, "Ni ya wai hiyu bǝ farǝ guji a sumǝna yiramǝntang a nani bwigi, bǝraki bwiyangu nǝn kaluri warigʊ, mǝnni me waringǝm ba jinǝm tǝ kaluri." 11 Bǝraki Yesu ka yǝm wu ba miyu jiya nǝngnga ka suwe go, "Me waringǝm ba jinǝm tǝnǝn kaluriyu."12 A buk kǝ Yesuwa mwarmǝn tumǝngtang a naniyǝng ka dǝb dʊtǝtangu ka chi-chiyǝng ka sotǝn na hanjimi go, "Kǝttǝ yǝm ji nǝngnga gǝnmǝni ga? 13 Tǝ bi to Ni Mǝsari na 'Nigra,' kǝttǝ su nyagu, bǝraki mǝnni nyang. 14 Mǝnni me mǝn Nigra na Ni Mǝsariyu kǝn tumǝn nana jinu ki ka nǝngnga nyagu tǝ tumǝn nana bwiti. 15 Bǝraki nyǝng kǝn nǝngnga gǝmǝn gǝrǝng nyangǝng yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝnne, kewe me bǝ li Nigra kaiyu wangu ri grate, bwe tǝmri me bǝ li Ni ya tǝmmei ri grate.16 Tǝ yǝm jǝnni yaiye warigu ki tǝn nǝbbǝn dǝgtǝn kangngǝm nyǝngkǝ tǝ tǝm yǝmhǝmǝng. 17 Me mǝn du yǝm jina warigu, kǝn yǝmbǝn samenǝm. 18 Mǝnni na yǝm mularǝm a ri: 'Hangu wa jau jǝnni nǝn mi ka gunni mǝn.'19 Mǝn sugumǝn yǝmbe kʊ lambǝn nǝngnga bwi na nǝngnga bwi ki tǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam to nǝn ME. 20 Nǝngnyang nǝngnyang ki mǝng sugimǝnne wa yu Ni ya tǝmmei a yu me, wa yuwiyu bo ka yu Ni ya tǝmmiye."21 Yesu a suwe nyangngǝng weng gu ka da, ka suwe go, "Nyang yǝmbǝ nyam gu kwan a jʊggǝr dda jinǝn ba mi.” 22 Mǝssarbǝ ka jǝgga bwitan jiyu nǝngnga mǝnatangnga a buni go bǝ su yǝm bam ba wuni.23 Kwan na mura mǝssarbǝm wʊn Yesu a yotǝndai ka tǝmri a tussi bwi a furiyang Yesuwi. 24 Siman Bitrus a sotǝn a mǝssari hi go, "Su bǝmǝnne ki bǝ su yǝmhǝm a dur da wunǝn ki.” 25 Ka kau bwi a tussi bwi a furiya Yesuwiyǝng ka sotǝn go, "Nigra nǝn wune?"26 Kǝn Yesu a nga go, "Nǝn ge wu bǝn dǝb mwan dǝ fum-fumǝn nei.“ Mǝn ka gaiyǝng ka dǝb mwan dǝ fum-fumǝn a ne Yahuza yǝlliya Siman Iskariyotiyu. 27 A bukka mwan hinǝnǝng Chetan ka dǝgitǝnna hanguwi, kǝn Yesu a sotǝn go, ''Ji mǝn nǝngngari nǝngnga wullag”28 Me gu ni ba chi a gun jarǝ jǝnni jauriwi a yǝm jiya nǝngnga ki Yesu a sotǝn nyangngi. 29 Bagi bǝ lung go nyǝngke Yahuda gǝrǝ swa chǝmmǝriyǝng bǝ ti go, "Yesu a tǝm go yuwe yagi jǝnni tǝ fari bǝrǝ bwilǝmriyu,” Kai ki mo ne guji bǝrǝ bunǝnǝm. 30 A bukkǝ Yahuda yu mwan dǝ merǝ bariyǝnǝng ka jir rǝ kwa rǝ kwang. Bǝraki nǝn kum bo.31 A bukkǝ Yahuda diyǝng kǝn Yesu a sotǝn go, "Kʊ ne grate yǝlla niyu. Bo bǝn ne gratǝ Niyajiyu a mura gi. 32 Niyajiyu ba ne grate dur dagǝn ba ne grate kʊ kʊ. 33 Bǝtǝm bǝ kǝttǝlkǝtǝlem ba miyǝm tǝnnǝn ka kin a jii bani bǝtǝ fai mǝnni bo nyǝngkǝn sotǝn gra Yahudawang, 'Gu mǝn yigiwi me bǝtǝ dǝmǝn tǝ yigi a gai.' Kʊ bo kǝmmǝn sugǝmǝnne.34 Kǝn nǝngngagǝmǝn sori fi, tǝ yogo date nyǝra kǝn yogǝmǝn gǝrǝng, nyang tǝ yogo data bwita jinu. 35 A nyangki wunǝ ba yǝm go tǝn mǝssarbǝ ba miyǝm, nyǝngki tǝ yogo data bwita jinuwʊng."36 Siman Bitruas sotǝn go, "Nigra mǝn yiga le?' Yesu a nga tǝn go, "Gu mǝng yigiwi me bǝn dǝmǝn fungye kʊ nyǝngke, mǝnni bǝn fungye a buk” 37 Bitrus a sotǝn na Nigra go, "Bǝrarǝ wullai ki mo kari bǝnǝn fungeng kʊ nyǝngkǝng? Bǝn nǝbbǝn yuum ba miyǝm bǝra nǝn mwe.” 38 Yesu a ngatǝn go bǝn nǝbǝn yuum ba mum bǝra nǝn mǝ no? Bǝ nyam kǝmmǝn sunǝn ne kolong me ba dulga bǝn jau buri a miyu kali tǝ bwanbi.

Chapter 141 Kari furna jinu a kiyare, tǝ ne yǝmbǝ nyam Niyajiyu na tǝ ni yǝmbǝ nyam. 2 A kaita Temiyuwi ka gu chiri wu mwam. Na nubǝ nyangki na bǝn sugǝmǝn bǝraki mǝng di na yigna gǝmǝn ga. 3 Di na yǝngna gǝmmǝnne ki bǝn kauwe bwi di yǝgǝn yigira gumǝn kawi, na gu mǝn kawi tǝ ka gai bo.4 Kǝttǝ yǝm juwi a gu mǝn diwi.'' 5 Toma sotǝnna Yesuwi go, ''Nigra nǝn yǝmbǝ gu mǝn yigiwi bǝnnǝn yǝm juwi nyenne?'' 6 Yesu a sotǝn go. "Mǝmǝn juwi, mǝmǝn yǝmbǝ nyam, mǝmǝn yuum, me ri ni ba yigi a gwa Te miyuwi me ba duwe wa gwa miyuwi. 7 Na lungo kǝttǝ yǝmmi ki na nu kǝtǝ yǝm Te miyu. Mǝnni kʊ kǝttǝ yǝm, kǝttǝ chu hangu.''8 Filibus a sotǝnna Yesuwi go, ''Nigra nung bǝn Te hi, ki ba labǝmǝn.” 9 Yesu a sotǝn go, "Kǝn lang nǝn jǝn mǝnni a lauwe tǝn kʊ tǝ yǝmmi bǝ no Filibus? Wʊ ne wa chwi yu ka chu Te miyu, nyǝnne ki bǝn suwe mo, 'Nungbǝn Te hiyǝng'?10 Nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam mo mǝwa mura Te hi ga? Te hi wa mura mi ga? Ki me bǝtǝ ne yǝmbǝ nyam swerti hi ga? Bwantǝttǝn sugǝmǝnni me mǝn suwerǝ bǝri kumnita miyu, mǝnni Te ka mura miyuwi gǝ nǝngnga swiyer da gǝn.11 Tǝ ngabǝ ni me to muwa mura Taiyu mǝnnimai wa mura mi ga, me nyangki tǝ ngarǝ yǝmbǝ nyam a jiya swiyetǝhi tǝ butǝji.12 Nyang yǝmbǝ nyam kǝmǝn sugǝmǝnne, Ni wa nga nǝn mi ba nǝngnga swiyetǝtǝ mǝn nǝngngari, ba nǝngnga swiyetǝta li taiti bǝraki mǝn yigi a gwan Taiyu. 13 Wuni ji tǝ chǝlla rǝ dunda miyinni bǝn nǝngnga gǝmǝn na ki ne grate Te a mura yǝlli. 14 Tǝ chǝlla wuni ji a mura dunda miyin ki bǝn nǝngngna.15 Tǝ yoimǝn da ki bǝtǝ so sora miyu. 16 Ki bǝn ruwanyini a gwan Taiyu ba nǝggǝn guni ba nǝggǝn mitan ka daangi na chi nǝn jin kurǝkwangngi- 17 we yǝmbǝ nyami wu gʊsǝtǝ dǝbmǝn ba yuwi bǝngka chubǝng na yǝmbǝng bo mǝnni jin kǝttǝ yǝm, bǝngke tǝ ka kin, ba chi a mura jinnu.18 Me bǝn dugǝn dang nǝn jin bǝn kauwe bwi a gwan jiniyu. 19 A dutǝn jii bani ki gʊsǝte me ba kaubwi a chwi, mǝnni jin kǝttǝ chwi bǝraki nǝn kamǝni yuum jin bo bǝtǝ nǝngnga yuum. 20 A ko hi waiwe bǝtǝ yǝm to mu wa mura Temiyu, jin bo tǝ ka mura mi, mi hai bo mǝn ka mura jinni.21 Gǝn waiwe karǝ sora miyuwi na ka fungri ga yoimǝn da, gu waiwe a yoimǝn dai Te miyu ba yotǝnda. Mi hai bo bǝn yotǝnda bǝn nung dur da miyin a gi.'' 22 Yahuda (Me nǝng Iskariyotiyu) ya sotǝn Yesuwi go, ''Nigra wulai ya nǝngnga ki bǝn nungbǝn dur da mun na me bǝn nung gʊsǝtǝng?''23 Yesu a ngatǝn go, "Ni wuna yoimǝn dai ba so yǝmba miyǝm, Te miyu ba chi kin, bǝnǝn be gwan giyu nǝn chi kiyin. 24 Mǝnni wwa yoimǝndǝ dai me ba so yǝmba miyǝm. Yǝm bǝtǝ nwiyǝm me nǝn binǝm mǝnni ba Temiya tǝmmiyǝm.25 Sugǝmmǝm jinni yaiye nyǝngkǝng nǝn ka kinǝng. 26 Bwingi wu nǝbbǝn mitang a dai- We yulgoi wu Te ba tǝmme a mura dunda miyǝngni a be ki ba mǝssa gǝmǝn jǝnni warigu ba kǝmmagǝmǝn jǝnni sugǝmmǝnni warigu. 27 kǝn dugǝn lǝmmang, kǝn nǝggǝn lǝmmang ka miyǝng, nǝggǝn be nyǝra ki gʊsǝte nǝbbǝn gǝrǝng. Kari furna jinu a kiyare na kari tǝ nwi tate.28 Kǝttǝ nwi nyǝngngi sugǝmmǝn gǝrǝng. Kǝn mǝn dire, bǝn kautǝnne bwi a jǝnni, kǝttǝ yoimǝnda ki bǝttǝ nwi lǝmmang nyǝngke mǝn dirǝ gwan Taiyu. Bǝraki Te miyu ka li. 29 Kʊ kǝn sugǝmmǝn a lambǝ nǝngnga bwi, na nǝngnga bwi ki tǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam. 30 Me bǝn sugǝmmǝn yǝm mwam, bǝraki nidu wa gʊsǝti kǝ bere. Meri kumni a mi, 31 mǝnni na gʊsǝta yǝm go kǝn yotǝnda Te miyuwi. Mǝn nǝngnga jiwe Te miyu a sumǝn go nǝngngai, Tǝ gun tǝnǝn dimǝn na gwe.”

Chapter 151 ''Mǝmǝn rǝyang ka inabi ka dǝlǝng Te miyu gǝn ni jʊmǝnni. 2 Ka kamǝnnǝ wunǝ bǝlli wu mǝbe tʊri beti, wu tʊri beti ka yǝngnarǝ nyagu na yigtǝn tʊtang a betǝ mwam.3 Kǝtǝ tʊmǝm bwi tǝ yullo kaluri bǝrǝ yǝm bǝn sugǝmmǝnǝm. 4 Tǝ chi a mura mi na me a mura jinni nyǝra ki haggi me ba nǝngnga bete gǝn kwan me mura rǝyang ka gǝng ki, nǝn nyang bo me bǝtǝ dǝmǝn nyǝngke tǝ chi ba mura mi ki.5 Mǝmmǝn rǝyang ka Inbiyǝng jin tǝn bǝlte. Wa chi ya miyu na me muwa giyu, ka turǝ betǝ mwam. Nyǝngkǝ me nǝn miki me bǝtǝ dǝmǝn tǝ nǝngnga guji. 6 Wʊ me ba chiya miyʊ bǝn maisire nyǝra haggi wa kʊsi, bo naki ka kʊrare hagta kusai kǝn kwi ya kǝrrang a ju. 7 Tǝ ka mi a mura yǝmba miyim na yǝmba miyǝm ka muri a jinni ki tǝ chʊlla wunʊ ji tǝ fari warigu bǝn nǝngnga gǝmǝn.8 Mǝn ne grate Te miyu nyangnǝngkǝ mo tǝ bu bǝtǝbi mwam na bo suwe mo tǝn bwiranm ba miyǝm. 9 Nyǝra ki Te miyu a yoimǝn da gǝrǝng bǝn yogǝmmǝn nyang, tǝ chi ya mura yodai a miyu. Tǝ so sori ya miyu ki bǝtǝ chiya mura yodai ya miyu, nyǝra kǝn so sori ya Te miyu na bo chiya mura yodai ya guwʊng.

10Tə so soriyavmiyu ki,bətə chiya yodai a miyu,nyəngkən so soriya Temiyuwi na chiya yodai yan gʊwʊng ' 11Mǝn sugǝnmmǝn yai jǝnni ye na furi kwawi ya miyu a chiya mura jinni na furi kwawi ya jinnu a chi me kǝng we.12 Bam yǝmbe gǝn soriya miyu mo tǝ yogodate nyǝra kǝn yogǝmmǝn gǝrǝng. 13 Me guni rǝ yodai wa li nyang nyǝngki mo nǝbbǝn yuum ba gǝm bǝrǝ kagǝm ba gǝmmi.14 Tǝn kagǝm ba miyim nyǝngki te nǝngnga jinni sugǝmmǝnniyǝng. 15 Bǝraki me bǝn kabwi bǝgǝn mo tǝn kewete. Bǝraki bwira yǝmbe ji nigra kanni yangu nǝngngari. Bugǝn mo tǝn kagǝm, bǝraki kǝn sugǝmmǝn wʊnǝ ji warigu nwiye wa gwan Temiyuwi.16 Men jǝn tǝ saimǝn, mǝmǝn sagǝmǝn, kǝn tǝmgǝn mo tǝ di na tǝ nǝbbǝn bete, bǝtǝm ba jinǝm ba chi kurǝkwang. Ba chi nyang na ba ji bǝtǝ chǝlla Te miyu a mura dunda miyinni ba nǝngngamǝn. 17 Nǝn nǝggǝn wai soriwe no tǝ yogote.18 Gʊsǝte ba kogǝn ki tǝ yǝm to a sikak a ko me, ki mǝnni ya kogǝnnǝng. 19 Na tǝn ba gʊsǝtǝm ki gʊsǝte na ba yogǝmmǝn da nyǝra jinna gu. Mǝnni bǝra ki tǝn me ba gʊsǝtǝm kǝn sugǝmǝn a gʊsǝte bǝra nyang gʊsǝtǝ ba ko gǝn.20 Tǝ kǝmma rǝ yǝmbǝ sugǝmmǝnǝm kewe me bǝ liri niya kani ya gu rǝ grate, a ni kunangki jin bo bǝn nǝngngǝn kunang, hanjim a so sori ya yǝmba miyǝm mi ki ba so sori ya yǝmba jinǝmmi. 21 Ba nǝngnga gǝmmǝn yai jini yaiye warigu bǝra rǝ dunda miyǝm bǝra ka yǝmbǝ ni ya tǝmmiyei. 22 Mǝnna be bǝn sotǝn yǝm ki na nubǝ rǝ jǝnni bwirai, mǝnni kʊ me rǝ buri bǝrǝ jǝnni bwirai ya jiyu.23 Wunǝ niya kwilaiyu ka kwila Temiyu. 24 Mǝnna nǝngnga bǝ swiyetǝtǝ me guni a nǝngnga bǝmǝn wi a mura jiyu ki na ba nu merǝ jǝnni bwirai, mǝnni kʊ ka chu, ka bo kwilai nǝn Temiyu warigu. 25 Nǝngnga nyangnyǝnke mo na ri yǝmbǝ mula-mulaiyǝm a mura duute tajiyu (Ka kwilai me bǝrǝ guji).26A jii wu We mitang a dai wu bǝn tǝm gǝmǝnni a gwa Temiyuwi, we yǝmbǝ nyami wu jirera gwa Temiyu wi ba bei, ba su yǝm a dur da miyin. 27Jin bǝtǝ nǝbbǝn butang ka bukgǝng tǝnnǝn ka kin rǝ jigu.
Chapter 161 "Sugǝmǝn jǝni yaiye mo na kari guji ba dǝggǝn tǝ tǝlna. 2 Hanjǝm ba jǝgagǝn a kantǝta nyini ruwaniyu; bǝ nyam, fula ka bere wu ni ba jugǝnni ba lungtǝn go ngǝ nǝngnga swiyer da Niyajiyuw.3 Hanjim ba nǝngnga jǝni yaiye bǝraki a yǝmbǝ Te nyǝngka yǝmi bǝ rǝgǝng. 4 Sugǝmǝn jǝni yaiye mo na fulla be nyǝngkǝ ba nǝngnga bwirǝgǝng ki, bǝtǝ dǝmǝn tǝ kǝma rǝ nyǝngkǝn sugǝmǝn rǝgǝng. Sugǝmǝn bǝ rǝ jigu bǝraki nǝn ka kinǝng.5 Mǝnni bo, ku nyangnyǝngke mǝ yǝgiya gwa wa tǝmmiyeyu; mǝnni merǝ guwa jǝnu wa guli go, 'Mǝn yǝga li?' 6 Bǝraki kǝn suwe bam yǝm bambǝm, furna jinu ka mǝga bwi. 7 Warigu rǝ nyang, mǝ sugǝmǝn yǝmbǝ nyam: yom ba miyǝm ka li gǝmǝn nyaguwi; bǝraki dibǝ ki, Ni sǝng furiyu me ba be gǝmǝn; mǝnni n’di ki, bǝn tung gǝmǝnne hangu.8 A jiwa bei ki, Ni sǝng furiyu ba jǝgga tǝn yǝm a gusǝte a jiya jǝni bwirai, nǝngngatang a ji nya, na rǝ duute- 9 a jiya jǝni bwirai, bǝraki hanjim a ngabǝ nǝn mǝng; 10 a jiya nǝngngatang a jǝni nyai, bǝraki mǝn yiga gwan Tiyu, na jǝn me bǝtǝ kabwi tǝ chuyǝng; 11 a jiya duute, bǝraki kǝn nǝngngatǝn duuta nidʊ wa tǝmbǝ kunuǝmmi.12 Ka mǝnnǝ jǝni mwam yi bǝn sugǝmǝnni, mǝnni me bǝtǝ jǝgga ku nyangnyǝngke. 13 Warigu rǝ nyang, a jiwu hangu, We Yǝmbǝ Nyami, a be rǝgi, ba fung nǝn jǝn a mura yǝmbǝ nyam warigu; bǝraki me ba suwe jiwu nǝn wugoi; mǝnni wunǝ ji wu hangu a nwiyu, ba suwe yai jǝni; ba sugǝmǝn jǝni yǝ ba bei. 14 Ba ni grate, bǝraki ba dǝb jǝni yǝ nǝn yinǝngi a sugǝmǝn.15 Warigu jǝniyan Tai nǝn yinǝng; bǝra rǝ nyangki, gun sugǝmǝn mo We ba dǝb jǝni nǝn yinǝngi a sugǝmǝnni. 16 A fulla bani, me bǝtǝ chui; a buk ka ka fulla baniyǝng bo ki, bǝtǝ chui."17 Bagi a mǝssarbǝ ba gǝm ka su gulgarǝng, "Wulai jiwu hangu subǝmǝni go, 'A fulla bani, ki me bǝtǝ chui,' rǝ bo, 'A fulla bani bo ki, bǝtǝ chuiyu,' na, 'Bǝraki mǝn yǝga gwa Tayuwung?" 18 Kǝ hanjim a kabwi gulgarǝng go, "Wulai ji waiwe hangu marǝ ki go, 'A fulla baniyu'? Nǝ yǝmbǝ jiwu hangu suweri."19 Yesu ka yǝm go hanjim bǝ fau bǝ nǝngnga gǝmǝn gulǝn, ka gul hanjimǝng go, "Tǝ fau tǝ nǝngnga gulǝn a jiya yǝm bam bǝ ga, bǝn suwe mo, 'A mura fulla baniyu, me bǝtǝ kabwi tǝ chui; a buk ka fulla baniyǝng bo, bǝtǝ kabwi tǝ chuiyǝng ga'? 20 Yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, mǝ sugǝmǝn mo, bǝtǝ tiro witǝ deni, mǝnni gusǝte ba nwi bwilǝmri; bǝtǝ nǝngnga fur dǝ yulluwun rǝ kwani, mǝnni fur dǝ yulluwun da jǝnǝn ba wulga a yulo fur dǝ kwauwǝn. 21 Nyi rǝ furi a be buwong ki wa kunang; mǝnna bu bwe ki, me bǝ kǝma rǝ kunang ka nong bǝrarǝ bwilǝmri wu bwe be rǝga gusǝti.22 Nyang nǝn jǝn, tǝ wa mura kunang ku nyangnyǝngke, mǝnni bǝn chugǝn bo; ki furnan junu ba nǝngnga bwilǝmri, me rǝ wu ba dǝmǝn a yǝgǝmǝn bwilǝmrihiyu. 23 A kohi ki me bǝtǝ nǝngngaimǝn gulǝnte. Yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, mǝ sugǝmǝn mo, wunǝ ji bǝtǝ chǝlla Taiyu a mura dun da miyin ni, ba nǝggǝn. 24 Bera ku nyangnyǝngke lambǝtǝ nǝngnga chǝlan da gujiyǝn a mura dun da miyǝn; tǝ nǝngnga chǝllan, na tǝ nya tǝ yu na bwilǝmran jinu a ri.25 Dǝggǝmǝn yǝm a tǝm rǝ ban yǝm bambe, mǝnni fulla ka bere wu me bǝn dǝggǝmǝn yǝm a tǝm rǝgi, a bukkǝ nyangǝng bǝn sugǝmǝn yǝm tangsang a jiya Taiyu.26 A wai kohi ki bǝtǝ nǝngnga chǝllan a mura dun da miyǝn, me mǝn sugǝmǝnnǝ mo bǝn nǝngnga chǝllan a gwan Taiyu bǝra nǝn jǝn; 27 bǝrakǝ Taihi rǝ bwigo ka yogǝmǝn da nyǝngkǝ tǝ yoimǝn da rǝgǝng na bǝraki kǝtǝ nga nǝn me to diye wa gwan Taiyǝng. 28 Diye wa gwan Tai, kǝn be mura gusǝtǝng; nyang bo, kǝmǝn durǝ gusǝte mo nan kabwi ya gwa Tei."

29Kǝ mǝssarbǝ ba gǝm go, "Chu, kǝmǝn surǝ yǝm ku nyangnyǝngke tangsang me mǝn nǝngnga fini rǝ yǝm burǝm. 30Kǝnǝn yǝm ku nyangnyǝngke no kǝn yǝm jǝni warigu, rǝ me mǝn farǝ mo gu ni a nǝngnganǝn gulǝnte. Bǝrarǝ nyangke, kǝnǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam no diye wa gwa Niyajiyuwi. 31Kǝ Yesu a jautǝnǝng go, "Kǝtǝ nǝbǝn yǝmbǝ nyam ku nyǝngkǝ ga?"32 Tǝ chu, fulla ka bere, nǝn nyang, bǝ nyam ka lauwe, kǝ bǝn wusalagǝnǝng, wunan jinu ki ba kabwi ya kaitanguwung, bǝtǝ dwi mǝn kwan. Mǝnni me mǝn kwan bǝraki Tei hi ka nǝn me. 33 Sugǝmǝn yai jǝni yaiye mo na a mi bǝtǝ chimbǝ lǝmmangǝm. A mura gusǝte bǝtǝ chi rǝ gugtang ka furniyǝng, mǝnni furnan jinu a tau bwi rǝ kumni: kǝn li kumni ta gusǝti.
Chapter 17

1A bukkə Yesu a suwe yai jǝniyǝng; a gug kǝmta jǝga korǝnǝng kǝ go, "Tai, fula ka nǝngnga; du Yila mu a dǝb grate na Yila mu a nǝn grate- 2nyǝngkǝ ne kumni gra jiya nǝb wariguwʊng na nya ne yum bǝ kurikwangǝm nǝb bǝn ne Hanguwumǝm.3 Yumbǝ kurikwangǝm ngǝn bambe: go nan hanjim a yimǝn, rǝ yǝmbǝ nyam go mǝn Niyajiyu mǝn kwan, na Hangu wun tǝmei, Yesu Kristi. 4 Kǝn nǝn grata gusǝte, nyǝngkǝ mwarmǝn swerdǝn tǝmmiye mo nǝnganǝng. 5 Ku nyanyǝngke Ti, ni grate rǝ bwimo rǝ gratǝ tǝ nǝn ka grǝi rǝ langtangi bera fulawu nǝngnga gusǝti.6 Kǝn nʊng dunda mun nǝbbǝn niya mura gusǝtǝm. Nanu nǝn bumǝm; kǝn niyǝng, hanjǝm ka fung yǝmba mum. 7 Ku hanjǝm ka yǝm go warigu jǝni niyu a jirewa mwi, 8 bǝraki bwamǝr dǝn niyǝn-kǝnne hanjim. Hanjim ka yu rǝ yimbǝ nyam ka yim go Me jire wa mwi, hanjim ka nǝbǝn yimbǝ nyam go mumǝn tǝmǝye.9 Mǝn ruwa nyini bǝra nǝ hanjǝm. Me mǝ ruwa nyini bǝra rǝ gusǝte mǝnni bǝra rǝ bǝn niyǝm, bǝraki nǝn bumǝm. 10 Warigu jǝni nǝn yinǝngi nǝn yumwi, yumwi nǝn yinǝng; kǝn nya gratǝ bǝra nǝn ji. 11 Mǝn me mura gusǝte, mǝnni nǝb bambe wa mura gusǝte, me mǝ yiga gwa mwiyu. Te Kaluriyu, ti hanjim a mura dundǝ niyin na nya hanjim a chi kwan, nyǝngkǝ nuwu gǝrǝ kwanǝng.12 A jiwu nǝn kakin na hanjimi, kǝn ti hanjǝm a dundǝ niyin; kǝn to hanjǝm, merǝ kwanan jiwu wa lei, a dimǝnna yila kunong kǝ kurikwangiyǝng ki, na nya jiwu wang a suwe a ri bwi. 13 Ku kǝmǝn yara gwa muyi; mǝnni mǝn su yai jǝniya gusǝte na furna hanjimi a nya ri rǝ bwilǝmri. 14 Kǝn ne hanjim bwamǝr da mun; gusǝtǝ ka ko hanjǝm bǝraki hanjǝm me ba gusǝtǝm, nyǝngkǝ mǝmma mǝn me wa gusǝtiyǝng.15 Me mǝn ruwa nyini mo na dǝbmǝn hanjǝm a gusǝte mǝnni mo na jigmǝn hanjim a kang ka wu bwirang. 16 Hanjǝm me ba gusǝtǝm, nyǝngkǝ mǝmma mǝ me wa gusǝtiyǝng. 17 Tumǝn hanjim a mura yǝmbǝ nyam; bwamǝr da mun ngǝn yǝmbǝ nyam.18 Mumǝn tǝmmiye wa mura gusǝte, kǝn tǝm hanjǝm rǝkinǝng a mura gusǝtǝng. 19 Bǝra nǝn hanjǝm kǝ tumǝn bwi ya miyu a gwa mwiyu mo na hanjǝm a tumǝn bwitan jiyu a gwa mwiyu a mura yǝmbǝ nyam.20 Ruwa bǝ nyini mo bǝra rǝ bambǝ dang nǝnji, mǝnni bo bǝra rǝ bǝ ba nǝbbǝn yimbǝ nyam nǝ mǝng nyǝngkǝ hanjǝm ba suwe bwamǝrǝng, 21 na nya hanjǝm warigu a chi kwan, nyǝngkǝ mwe, Tai, mǝn ka gra miyǝng, na mǝ nyang mǝ kagra mura mwiyǝng. Mǝ ruwa nyini mo jima a chi kwan a mura nǝnni na gusǝte a nǝbbǝn yimbǝ nyam go mumǝn tǝmmǝye.22 Gratǝtǝn niyu- kǝn ne hanjǝm, mo na hanjǝm a chi kwan, nyǝngkǝ nuwu grǝ kwanǝng. 23 Me a muran ji, na mwe a mi, na hanjǝm a ri nyagu a chi kwan; na gusǝta yǝm go mumǝn tǝmmiye, na yodai wu mǝn nung hanjimi, ngǝ wu mǝn nǝngngai mǝnni.24 Ji waiwun niyu- mǝ fau mo ji nyag nǝn nu kin a gu bǝn chiwi na hanjǝm a chu gratǝtta miyu, tǝn niyu: bǝraki kǝn yoimǝn da rǝ langtang bera jǝngta gusǝti.25 Tai wu nǝngnga ji nyai, gusǝta yǝmǝn be, mǝnni kǝn yǝmǝn: na bambe ka yǝm go mumǝn tǝmmiye. 26 Kǝn nung hanjǝm dundamun, bǝn kabwi bǝn nung na nya yodai wun yoimǝni a chi ya furnanjiyu, na mǝ rǝ kinǝng chi a mura hanjimi.
Chapter 18

1A bukkǝ Yesu a suwe tai bwantǝtǝng, ka jiro tǝn mǝssarbǝ ba gǝmǝng a fi yigira La Kidironi, ka dǝga guka wu ka kuwa ritiwuyǝng, gǝ tǝn mǝssarbǝ ba gǝm.2A wai jiwe Yahuda, wu ba nǝbǝn hanguwi, rǝ kǝgang ka yǝm gai, bǝraki Yesu ka naki yigi rǝ mǝssarbǝ ba gǝm a gai.3Kǝ Yahuda, a chi ga ka sitǝn kak a nǝbbǝ barǝ kǝrangǝmǝng na nǝbbǝ gram a mura dʊbǝ ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi na rǝ Farisawa, ka birawu rǝ kǝrtǝ tǝn tungri, dang-dangǝng, rǝ jǝna kuni.4Kǝn Yesu, gǝ wa yǝm jiwu nǝngnga bwi nǝn gi, ka jire wa kaggǝng ka gul hanjim go, "Tǝ be bǝra nǝn wune?" 5Kǝ hanjim a ngatǝn go, "Yesu wa Nazaradi." Yesu a sotǝnna hanjimi go, "Nǝ me." Yahuda, wa nǝbǝn hanguwi, ka səssi tǝn nǝbbǝ barǝ kǝrangǝmǝm.6 Bǝraki jiwu hangu a sotǝnna hanjimi go, "Nǝ meng," kǝ hanjim a kabwi rǝ buk a yǝra tǝmǝng.7Kǝ hangu a gul hanjim bo go, "Tǝ be tǝ fau wune?" Hanjim bo go, "Yesu a Nazaradi."8Kǝ Yesu a jautǝn go, "Kǝn sugǝmǝn mo mǝmǝnǝ hangu” bǝra rǝ nyang ki tǝ fau mǝ ki, tǝ du ba diya."9A nǝngnga bwi nyangki na nya yǝmbǝ suwem a ribwi nyǝnkǝ hangu a suwe gǝrǝ go: "A bambǝ niyim, buna bǝ ba kwan a muri.10A gaying Siman Bitrus, wu ka rǝ dampoi, a wuweng ka kau bwira nidʊwa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi ka mwemǝn suwong ka kang kǝ nyangǝng. Dunda bwira hiyǝn mo Malkus.11Kǝ Yesu a sotǝnna Bitrusi go, "Jautǝn dampo mu a kaitangu. Chulei wun Tai ya niyu, me bǝn no ga?"12Bǝra rǝ nyang kǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm tǝn nigra jiyu, na rǝ nǝbbǝ gram ba Yahudawam, ka tau Yesu a buwang.13Hanjim a di nǝn hangu rǝ jigu a gwan Annasi, bǝraki hangu nanu nyilei Kayafasi, wun nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi wa dan jiri.14Kayafasi ga sotǝn yǝm a Yahudawai go ba li gǝmǝn nyagu ni kwan a bwiya bǝra rǝ nǝb mwam.15Siman Bitrus ka fung Yesuwung, nyang tǝn gu bwira. Bwira waiwe nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi ka yǝm hangu, ka su tǝn Yesu a dǝga muriya jiyuwung; 16Mǝnni Bitrus ka sǝssi a tari. Bǝrarǝ nyang kǝ bwira kwani, wu nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi a yǝmi, ka jira tariyǝng ka sotǝnna bwira chuwi wu torǝ fugangi kǝn dǝgiye nǝn Bitrusǝng.7 Kǝ bwira chuwi hi to fugangyi a sotǝnna Bitrusi go, "Me mǝn kwan a mura mǝssarbǝ ba niwaiwum ga?" Ka jautǝn go, "O'o, mǝn me muri." 18 A fulla waiwe a nya bwiranǝm na rǝ nǝbǝ gram ka sira-sirai a gai; a nya hanjim ka mwa kǝrang ka musǝntǝng, beraki muwa fulla kǝtǝrǝni, kǝ hanjim gǝrǝng. Bitrus ka tǝn hanjim, rǝ kǝgang a sissi gǝrrǝ kǝrang.19 Kǝ nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi a gul Yesu wung a jiya mǝssarbǝ ba gǝm tǝn mǝsarang kagǝng. 20 Yesu a ngatǝnna hanguwi go, "Kǝn sotǝn yǝm a gusǝte tangsang; jutǝkwang men mǝsatǝna nǝb a gana ruwani nyiniyu na rǝ mura kantǝ tǝ chiriyu gani Yahudawa chigawi. Suwe bǝ guji a kǝlu-kǝluwi bwi. 21 Wulla ma ki mǝn gulirǝng? Tǝ gul nǝbba kautǝn suna miyim a jiya jiwun suwei. Nǝb bambe ka yǝm ji wun suwei."22 Yesu a suwe nyangkǝng, kwan a mura nǝbbǝ gram ba sira-sirayǝm ka gug kang a bau Yesuwung suwerǝ go, "Bǝn nga gulǝn da nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi nyangkǝ ga?" 23 Yesu a ngatǝnna hanguwi go, "Kikǝn suwe guji bwiragu ki, wa suna mu. Mǝnni, ki ngarang kǝn jauweng nǝ nyagu ki, wula ma kǝn baiyǝng?" 24 Kǝ Annas a tung Yesu buwa-buwaiying yigira gwan Kayafasi nidʊ wa nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi.25 Siman Bitrus ka si ya tari nwi kǝrang. Kǝ nǝb a sotǝnna hanguwi go, "Rǝ kumung me mǝn kwan a mura mǝssarbǝ ba gǝm ga?" Ka kanǝng go, "O'o mǝ me muri." 26 Kwan a mura bwiranǝm ba nidʊ wa nǝb bǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi, chiya niwu Bitrus a mwemǝn suuwi, ka gulǝng go, "Chun ba mura kuwa riti ten hangu ga?" 27 Kǝn Bitrus a kaba kan bong, rǝkwa-rǝkwang kolong ka dulga.28 A gaiyǝng kǝ hanjim a di nǝn Yesu a gwan Kayafasin yigira Kandǝ kuntan da nigra tau gu kuntayǝng. A nya nǝn yawi swiri, hanjim rǝ butǝji a dǝgi ba kanhǝn go na bǝrǝ bǝtǝ lugtǝ yulgoi yan jiyu na tǝ nya te jau jini-jaura bwilǝmra Yautangngi. 29 Bǝrarǝ nyang kǝn Bilatus a jirtǝne wa hanjimi a tariyǝng go, "Wulai ji tǝ kǝbba ni waiwu rǝgi?" 30 Hanjim a jautǝnna hanguwi go, "Nanu go ni waiwe me bǝ nǝngnga ji bwira ki, me na bǝnǝn berǝ ga gwan mwiyu."31 Kǝn Bilatus a sotǝnna hanjimi go, "Tǝ dǝb hangu rǝ butǝjǝni na tǝ nǝngngatǝn dute nyǝngkǝ soriyan jǝnu a tau rǝgeng." Kǝ Yahudawa sotǝnna hanguwi go, "Sori a suwe bǝ go nǝn ju guni." 32 Hanjim a suwe nyangkǝ na nya yǝmbǝ Yesu a suwem a ribwi, yǝmbǝ hangu a suwem ba tau nyǝngkǝ ba mǝssarbǝmǝng.33 Kǝ Bilatus a kabwi a dǝga kan dǝ kuntanǝn ka bu Yesuwung; kǝ hangu a gulǝng go, "Mumǝn nidʊ wa Yahudawai ga?" 34 Kǝ Yesu a jautǝnǝng go, "Mǝn nǝngnga gulǝnhen bǝrarǝ dur da mun ga, mǝn nǝngnga bǝrarǝ bagi ga?" 35 Bilatus a ngatǝn go, "Me mǝn ni ya Yahudawai, muwa muriga?" Nǝb ba mum tǝn dʊbǝba nǝb bǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwum ji ya be nǝn mwe a gwa miyu; nǝngnga ji nyǝnni?"36 Yesu a jautǝn go, "Dʊtǝtta miyu me ta gusǝti. Nanu go ta gusǝti ki, mǝssarbǝ ba miyim na ba nǝngnga bwigate go na kari bǝn yagi a kangka Yahudawang. Yǝmbǝ nyam dʊtǝtta miyu me ta gaiwi." 37 Bilatus ka kaba gul go, "Mǝn nidʊ a nyangkǝ ga?" Yesu a jautǝn go, "Ken suwe mo mǝn nidʊ. Jiya nǝngngai ki n’bai gǝn waiwe, bǝrarǝ nyangki gun be rǝga gusǝti mo na sitǝnna yǝmbǝ nyam. Warigu niwa yulo wa yǝmbǝ nyami ba kautǝn su a mi."38 Bilatus a sotǝnna hanguwi go, "Yǝmbǝ nyam wullai?" A suwe nyangkǝng ka kabwi a jirtǝn a Yahudawa a sotǝnna hanjimi go, "Nyabǝ ni waiwe rǝ bwiran. 39 Kǝn mitǝnna jagmǝntang a ni kwan a fulla bwilǝmriya jini-jaura Yautangyi. Bǝrarǝ nyang tǝ fau to jagǝmǝn kang a nidʊ wa Yahudawai ga?" 40 Kǝ hanjim a tau wurta muwatang suwerǝ go, "Me gǝn ni waiwe, mǝnni Barabas." Barabas hi nanu gǝn da nikuwun.
Chapter 19

1Kǝn Bilatus a nǝngngatǝn sǝmbi a Yesuwiyǝng.2Nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm ka dǝgtǝn gʊrmʊng. Ka dǝgtǝn na Yesuwi a durrǝ mǝni a maitǝn kagi duk kǝ ri hi ya dǝbmǝn kwiwiyu. 3Ka be sotǝn na hanjimi go "Gratǝ yǝgira Nidu a Yahudawai!" Ka bau hanguwung.4 Kǝn Bilatus a jir a tariyǝng ka sotǝnna hanjimi go, "Chu mǝn begǝmmǝn na hangu a tari na tǝ yǝm to nya bǝ guji bwira a ngi." 5 Kǝn Yesu a jire wa tariyǝng rǝ gʊrmʊng ka dubǝng rǝ duk rǝ hi kwiwi. Bilatus ka sotǝn na nǝb hǝm go, "Tǝ chu Ni hi gwe!" 6 Nǝbbǝ tung jini a chǝriya Niyajiyuwi na nǝb mularǝm a chu Yesuwung ka gug jittǝ go, "Burotən a riyang yuwarang." Mǝnni Bilatus a sotǝn go, "Tǝ tau rǝ bwita jinu na tǝ yuwa hangu, bǝraki nyabi ji a lau bwiyati a gwa hanguwi."7 Yahudawa ka ngatǝn a Bilatusi go, "Ka nǝnnǝ sori, sori hi a suwe go a chi bwi hangu a bwiya bǝraki a suwe go gǝn yǝlla Niyajiyuwi." 8 Bilatus a nwi yǝm bambǝng tate ka ma rǝ kwani. 9 ka dəggi a kaita grateyǝng ka sotənna Yesuwi go, "N’jire wa le?'' Yesu ngatən bə yəm.10 Kən Bilatus a sotən go, “Me bən swimən yəm ga? Kən yǝm mo ka mənni kumni janənen kang na bo bunən a riyang kə yuwayuwayǝng ga?'' 11 Yesu a ngatən go, ''Meməni kumni a ji a mi, kumni ta mu a təgtən a ji nənne wa jiyu. Bərarə nyang ni wa be nəm mi a gwa mwiyu ga nǝngnga jǝnni bwirai mwami."12 A kang ngatang ke Bilatus a nwi ji Yesu wa suweiyǝng ka nǝngnga go na ge jammən kang, mənni Yahudawa ka gug wurte go, "Jamən kang a ni waiwu ki me mən chuggon Kaisari. Wuna dǝb dur da gǝn a chi niduwi, bǝ nǝngnga kag nən Kaisar." 13 A jii Bilatus a nwi yəm bam bəng, ka jire ne Yesuwung, mənni a chi a kulgənən da duutən da gən bəri mo chǝriya dutiyu, mənni a langngər da Helenawan mən bum o “Gabbatha.”14 Wai kowe ko yǝngna jǝnni gǝri a bwilǝmri ya yautangngi, rə jugǝr. Bilatus ka sotən na Yahudawa go “Tə chu niduwan jinnu!” 15 Ka gug jitta ji go, "N’di nǝn hangu, ndi nǝn hangu na butən a riyang yuwarang” Kən Bilatus a sotən go, "N'butən Niduwa jinnu a riyang yuwarang ga?" Nəbbə grəm ba nəbbə tung jǝnni a chǝrriya Niyajiyuwi ka ngatən go, "Menni nə gu nidu wa dimən na Kaisari.” 16 Kən Bilatus a yagtən Yesu a ban hanjimiyǝng go na burotən a riyang yugarang.17 Ka dǝb Yesu a jirgǝrǝng, ka dǝb riyang yuwarangng yigira gun bǝrǝ mo, "Gwa kussiyu," a langngǝr da Helenawan mo "Golgotha." 18 Ka butǝn Yesu a riyang yuwarang gǝ tǝn bagi nǝb bǝsu, kwan a kǝnǝ kǝng ka gǝng, mǝni a jʊggʊr da jiyǝn.19 Bilatus ka mulatǝn guji a riyan yuwarang. Ji a mula go, “YESU WA NAZARADI, NIDU WA YAHUDAWAI.” 20 Yahudawa mwam ka ke ji mulai bǝraki gun ju Yesuwi a bǝmtǝn a bir. Bilatus a mula yǝmhǝm rǝ langngǝr da Helenawan, na da Latinǝn na da Girkawan bo.21 Kǝ Nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝnni a chǝriya Niyajiyuwum a sotǝn a Bilatusi go, "Kari bǝn mula nyang, mula mo, 'Nidu a Yahuduwai,' mula mo, 'Ni waiwe a suwe go, "N’gegǝn Nidu a Yahudawai."''' 22 Kǝn Bilatus a sotǝn go, "Jin mulai kǝn mula."23 A bukkǝ nǝbbǝ barǝkǝrangǝm a butǝn Yesu a riyang yuwarangǝng, ka dǝb duttetangu a wutugo fangni tǝ gwar a juggǝr da jiyǝnǝng, na rǝ duk kǝ mǝra bwi gǝrǝng. Dukǝn mǝra bwi gǝrəng merə nyini, a ji bera təm. 24 Ka sugga juggər da jiyǝn go, "Kari tənən yuro duk həngǝng, tǝnǝn kwi kwirang na chu wu ba jauwi." Jǝnni yaiye a nǝngnga bwi go na yǝm ba Niyajiyuwum a ri bwi ba suwe go, "Ka wutogo dutteta miyu a juggǝr da jiyǝn, ka kwitǝn kwirang a jiyǝng.'' Ji nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a nǝngnga.25 Neeng Yesuwi ka sǝssi a bǝmtǝn a gun butǝn Yesu wa riyang yuwarangngi tǝn chi ya nei Mariyamu nyiyan Cleopasi, na Mariyamu Magadaliya. 26 Jii wun Yesu a chu nei na mǝssari an gu wa yotǝn dai a bǝmtǝn a gaiyǝng, ka sotǝn na nee go, nyi, Chu yulmo!" 27 Ka sotǝn mǝssarihi go, "Chu nee mu!" A jii hi ke mǝssari hi a di gra kaitan guwung.28 A bukka jǝnni yaiyǝng, a yǝm go kǝn mwarmǝn ji bǝn nǝngngaiyǝng na mǝnni bo yǝmba Niyajiyuwum a ri bwiyǝng, Yesu ka suwe go "Mǝn nwi hi kugri." 29 Ka gur dǝn tǝk ri hi mweluwi a gai, kǝn hnajim a dǝgtǝn landir a riyang kǝ teriteng ka gugtǝn na nyiyanguwung. 30 Yesu a no hi a fufuriyuwǝng ka suwe go "Kǝn mwarmǝn." Ka sǝg dur da gǝnǝng, ka jamǝn kang a weng guwung.31 Kǝ Yahudawa, bǝrakǝn jii a nǝngngatang a swiyǝti bǝrǝra gǝriyu, na me bǝ farǝ go bwiti hi a da riti hi yigira ko gǝriyu gǝrǝng (bǝraki ko gǝriyu nǝn fini mwam a gwan hanjimi) ka sotǝnna Bilatusi go kǝramǝn nani ya hanjimi na nya sǝgmǝn a riti hi. 32 Kǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a be kǝra nani a ni rǝ jiguwi na wun suwi, bǝn yuwa tǝn Yesuwum. 33 A jii hanjim a be gwan Yesuwiyǝng a nya hangu ka bwiya bǝrarǝ nyang a kǝra bǝ nanan gu.34 Kǝ kwan a muri a nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm a kur kullo gu rǝ yaang, a langbeng dugum ti hi ka jire. 35 Ni wa chu jǝnni yaiyǝng ka nga, ngatang ka gǝng yǝmbǝ nyam. Ka yǝm go ji hangu a suwe yǝmbǝ nyam na murǝ kumung nǝ furi.36 Bǝraki jǝnni yaiye a nangnga bwi na yǝmba Niyajiyuwum a ri bwi, "Me kuk ka gǝng kǝ bǝng kǝrang." 37 Nyang bo kagi wang ka Niyajiyuwung a suwe go, "Ba jǝgga hangu wa kurri.''38 A bukka jǝnni yaiyǝng kǝn Yusufu a Arimatiyasi, mǝssari a Yesuwi (wa kulukulu bwiyu bǝra rǝ tata Yahudawai), a bǝ gul Bilatus kǝ bǝn nee bwiyan Yesuwi ki. Bilatus ka ngatǝnǝng. Yusufu ka be dǝb bwi yan Yesuwi. 39 Nikodimus wa be gwan Yesu rǝ kummi rǝ jiguwi ka beri jini mǝtǝmǝti murga murgaiyu mwam.40 Ke hanjim a dǝb bwiyan Yesuwi a kwalǝm a duk kǝ fiyǝng rǝ jǝnni mǝtǝmǝti nyǝngkǝ Yahudawa dǝg ni gǝra suwʊng. 41 A gai gun ju Yesuwi, ka gu kuwa a yai we; a muri a kuu hi bo ka suu fiyuguwi we wu dǝgmǝn bǝ ni wi. 42 Bǝraki kon yǝngna jǝnni gǝra Yahudawai, na suu hi nǝn do ri dong, kǝ hanjim a ti Yesu a muriyǝng.
Chapter 201 Kǝ in jir rə ko jigu a ko nyibiyuwung, təm a silabǝ nyagu, Mariyamu Magdaliya ka be a gwa suuwi ka chu kən wumən wer a bwa ka suuhiyǝng. 2 Ka kwabi rə səg a yǝgi a gwan Simon Bitrusi na rə mǝssari Yesu a yotən dai, ka sotən go “Kən dəb Nigra hi a suu hi, mənni nən yǝmbe gun ti wi.''3 Kən Bitrus tən mǝssarihi a jireng, ka diya suu hiyǝng. 4 A mwara ji bǝsu warigu, mǝssari kwani ka du Bitrus a buk a lauwe suu hi ri jiguwung. 5 A ruwung ka chu dugk ken buwa Yesu gərəng a gai, mənni a digi be.6 Siman Bitrus a lauweng ka dəga suuhiyǝng. Ka chu duk kən buwa Yesu gerəng a gai, 7 tən duk kə na nu a durǝng. Me gu kwani tən duk kǝn buwan Yesu gərəng mənni kwaləm kwaləmmi a kəng gən kwan.8 Kə bwira wa lauwe rə jiguwi rǝ kəgang ka dǝggi a suuhiyǝng, a chuwung ka nəbbən yəmbə nyaməng. 9 Bera wai jii hi a yǝmbǝ yəmba Niyuajiyuwum ba suwe go Yesu ba gun a bwiyatǝm. 10 Kə mǝssarbǝ həm a kwabi a kaiyǝng.11 Mǝnni Mariyamu a sǝssi a nyi a suuwi tero witte. Ka ti wiyǝng ka ru a nyi a suuhiwung. 12 Ka weni təmri bǝsu a chichi. Kwan a gwa duri, kwan a gwa naniyu, gun Yesu na da wi. 13 Kǝ weni təmri a sotən go, ''Nyi, mǝn tiron wulai?'' Ka sotən go, “Bəraki kən dǝb Niyajiyuwa miyu mənni yǝmbə gun ti wi.”14 A suwe nyangnəng, ka wulga bwiyǝng ka chu Yesu a sǝssi a gaiyǝng, mənni a yǝmbə go nən Yesu. 15 Yesu a sotən go, ''Nyi mən ti wulai? Mən fau wune?'' Mariyamu bə lungo ni rə kuuwi, ''Ka sotən go Nigra, kikən deb hangu ki swimən gun ti wi na yigi dəbmən a gai.”'16 Kən Yesu a sotən go, ''Mariyamu.'' ka wulga bwiyǝng, ka ngatən rə langnger da Helenawan go “Rabboni” (ba suwe go Ni Məsari). 17 Kən Yesu a sotən go, "Karin ti mən kang, n'lambə dira gwa Te miyuwi fu, mənni di yǝgi sotənna chǝttǝta miyu mo mən di a ji a gwa Temiyuwi tən Ten jǝnnuwi na Niyajiyu wa jinnu.” 18 Mariyamu Magdaliya ka be sotən a məssarbə həm go, ''Kən chu Yesu,'' ga swimən jinni yaiye.19 Yʊwa mang, a ko hi, ko rə jigu a kotə nyibiyu, fugai ka mǝramərai a gu məssarbə ka wi, bərarə tatta Yahudawai, Yesu ka be si a juggur da jiyən mənni a sotən go, "Fur darən a jǝnni.'' 20 A sotən nyangǝng ka nung kani ya gu tə kullo guwung. Məssarbə ka nwi ləmmang a jii a chu Nigrai.21 Yesu a sotən go, "Furi dari a jinni, Nyǝngken Tai a təmiye rəgəng, mən təmgən nyang.” 22 Yesu a suwe nyangǝng ka gutən yuum a hanjimiyǝng ka sotən go, “Tǝ yu We Yulgoi” 23 “Wunə tǝ yunotən jǝnni bwiraiyan guwi kən yunotən, ni wu tǝ yunotən bi jǝnni bwirayanguwi kə yunotən be.''24 Thomas, kwan a mura məsarbə bəri mo Dədimusi, me gai jii wun Yesu a bei. 25 Məssarbə hǝm ka sotən go, “kənən chu Niyajiyu.” Ka ngatən go, "Me bən nga, mən fau mo chu hangu na dəg wuri a miyu a gun butən bəg wa kang kagəngngi na kullo fu mənni nga.''26 A bukka kotə naruwung məssarbəm ka muri bo, Thomas ka gai na hanjim. Yesu ka be a jii wu fugai a mǝra mǝrai bwiyu məna si a juggur, a sotən go, "Furi dari a chiyan jǝnni.'' 27 Ka sotən a Thomasi go, "Yag kang ka mung na dǝg bewuri a mu a mura kang ka miyəng. Yagge kang na dǝg a kullo miyu. Kari bən chi ni ri jugguri, ne ngarang.''28 Thomas ka ngatən go, ''Niyajiyuwa miyu.'' 29 Kən Yesu a sotən go, "Bəraki kin chwiyəng kən ne ngarangngəng.''30 Yesu ka nəngnga yagi jǝnni a mənatang a buniyu mwam a kak ka məssarbə ba gəməm, jǝnni mula ba a wang kangki, 31 Mənni mula yaiye mo na bəttə ne furi ngari Yesu, yəlla Niyajiyuwi, na nya yuum an gwa hanguwi.

Chapter 21

1A buk ka jǝnni yaiye warigu Yesu ka nʊng dur da gǝn bwiranǝm ba gǝm a wibang ka Tibariyang. Yira nyǝngke nung durdan gǝn gǝrǝng. 2 Saminu Bitrus katǝn Tomas wun bǝrǝ mo bwe bugarti, na Nataniyel wu ka Kana wa tǝmba Galiliyǝm, nǝn bǝtǝm ba Zabadiyim, na bǝgai bwiranǝm ba Yesuwum bǝsu. 3 Kǝn Saminu Bitrus a suwe go, mǝn yang a tuwatang a laate”. Kǝn hanjiyǝm a sotǝngo Nǝn diya kin”. Kǝn ba hanjiyǝm a jiro ka digi a buntǝlongngǝ. A wai kʊm warigu a tabǝ guji.4 A wai ji tǝm ka a diye rǝ do silatang. Yesu ka siye wa bangang ka lang, mǝnni bo mǝssarbǝ ba gǝm a jǝgga be hangu go nǝn Yesu. 5 Kǝn Yesu a sotǝn na hanjimi go, “Bwelǝm tǝ katǝnǝ guji bǝtǝ jauwi ga?” ka ngatǝn go “O o.” 6 Ka sot n go, “Tǝ mai garte tuwa laatǝ gǝrǝ a kangka nyang ka buntǝlongǝng bǝtǝ nya yigai.” A mai garte tuwa laatǝ gǝrǝn a dǝmǝn ba wuwetang bǝri mwammi a laate.7 Kǝ bwira wǝn Yesu fare deniyu ka sotǝn nan Bitrusi, “Nǝn Nigra.'' Saminu Bitrus a nwing go Nigrangǝn ka buwa bwiyangu nyaguwun ( anu mirǝ jǝnni a bwi) Ka yartǝn na laayǝng. 8 Kǝ bǝgai bwiranǝm a diye wa mura buntǝlong kǝ kǝtǝlǝng (bǝrkǝn ba hanjiyǝm me fure nǝn tǝm ji ya dǝb nan bǝtǝ tǝsu yigira jiyu) wuwe gartetuwa laate gǝri a ri rǝ laate. 9 Ba hanjiyǝm lauweri bangang ka laagǝn kǝ chure musǝnte rǝ laatǝn fufuwi a ji, na mwanda fumfummǝn.10 Yesu a sotǝnn a hanjiyǝmi go, ''Tǝ berǝ yigai a muri laate tǝ tuwawi kuwi.'' 11 Kǝ Saminu Bitrus a gwi ka wuwe garte tuwa laate gǝri a ri rǝ gǝnte ta laal be kwan rǝ furtǝ nʊ a jir tǝ bwanbi (153). Ka mwam mənni gartəhi a bura be.12 Kǝn yesu a soitǝn a hanjiyǝm go, ''Tǝ be tǝ jau jǝnni jauri rǝ moriyu.” A mura bwiranǝmhǝm me ra wa dǝmǝn a nǝngnga tǝn gullǝni “Kǝn hangu nǝn wuni ki?'' Bǝrkǝ hanjiyǝm ka yǝm nǝn Nigra hi. 13 Yesu a be dǝb mwan dǝ fumfumǝn ka ne ba hanjiyǝn rǝ laate. 14 Wai jii hi gǝn bwambe wun Yesu a nǝngnga ki jirtǝne rǝ gǝre a bwiranǝm ba giyǝm a bukka gunang ka gǝng a suwʊng.15 A bukka jau jǝnni jauri rǝ moriyǝng kǝn Yesu a sotǝna Saminu Bitrusi, “Bitrus yellan Yahayai, kǝn yoimǝn da a li waiwu ga?'' Kǝn Bitrus a ngatǝn, ''O Nigra kǝn yǝm mo mǝn ka mǝn fanne.'' Yesu ka sotǝn go, "Yingnai mǝn bǝtǝmǝi ya miyu.'' 16 ka kaubwi a yǝktǝn kǝ suwung, “Saminu yǝllan Yahaya mǝn ka mǝn fairi ga?'' Bitrus a nga go, ''O Nigra, kǝn yǝm mo mǝn ka mǝn fanne.'' Yesu a sotǝn go, "Jigaimǝn matǝ miyu.''17 Ka kaubwi a yǝktǝn, "Kǝn bwanbiying, “Bitrus Yillang Yahayai, mǝn ka mǝn faire ga?'' Kǝn Bitrus a nwi be lǝmmang bǝnke Yesu ka nǝngnatǝn gullan kali tǝ bwanbi “Mǝn kamǝn fairǝ ga?” Ka sotǝn go, ''Nigra kǝn yǝm jǝnni warigu kwung, kǝn yǝm mo mǝn ka mǝn fanne.'' Kǝn Yesu a sotǝn go, "Toi mǝn matǝ miyu. 18 Yǝmbǝ nyam, yǝmbǝ nyam, kǝmǝn sunǝnne, a fulla mǝn bweliyu mǝn ka mǝn buwa bwiyamu rǝ bwimo, bǝn dǝmǝn di a gun fauwi, mǝnni a fulla yuwi bǝn nǝbbǝn kang ka mʊn a gwa bunǝng fer a di nǝn mwe a gun fabi.''19 Yesu a suwe nyang bana nung bwiyatǝn Bitrus ba nǝngnga bǝrǝ rǝ netang a grate ta Niyajiuwi. Bukka suwe nyǝngkǝn ka isotǝn a Bitrus, "Fungiye.''20 Bitrus a wulga bwiyǝn ka chu re bwira Yesu a li fautangngi fungnge hanjiyǝm. Jwaiwǝ a ti furi a fulla Yesu jare jǝnni jaure a yautangngi ka suwe go, ''Nigra wuni gǝba min?'' 21 Bitrus a chu nyangǝng ka sotǝn na Yesuwi, ''Nigra wullai ji ni waiwe ba nǝngngai?”22 Kǝn Yesu a sotǝn go, ''Kǝmǝn ka fare mo hangu a chi a gwe yigira jiwun juwai ki wullai a daan? Fungi ye.'' 23 Yǝm hǝm ka wussǝla bwi go chitte sowerengo wai bwira waiwe me ba bwiya ga. Mǝnni bo yesu wa sotǝn ba Bitrus go wai bwirayi meba bwiya,mǝnni bo kǝmǝn fau mo, "Fangu wa chiya gwe yigira juwun kauwe bwiyu ki wullai a dang?”24 Bwira waiwe gǝ suwere jǝnni yaiye, wa mula jǝnni hiyu, kǝn nǝn ngagre ji hangu a suwai yǝmbǝ nyam. 25 Mǝnni bo ka yagi jǝnni mwam yǝn Yesu a nǝngnai. Na lungo kǝn mula warigu kwang rǝ kwan rǝ kwan, kǝmǝn sugǝmmǝnni, gʊsǝte me ba dǝmǝn dǝbtǝn ka wuni jii mulayu warigu.

Acts

Chapter 1

1Wang kǝn mʊla rǝ jiguwung, Tiyofilos, ka suwe jǝniyǝn Yesu a su nǝngngatang rǝ jiguwi, mǝnni ka mǝssatǝna nǝb, 2yǝgira fulla dǝb hangu yǝgira jiyu. A bukka ne sori nǝb tǝmrǝm bangǝm a gwa we yʊlgoi yu yǝgira bwiranǝm ba samǝnǝm. 3A bukka no kunangngǝng, ka be rǝ yum, a nʊngbǝn dʊdagǝn rǝ jǝni bǝn yǝm rǝgi me bʊri we. Ka tǝn hanjim kotǝ furtǝ gwar sotǝn yǝm a jiya dʊʊtǝtta Niyajiyuwi.v 4 A ji wu ka ten hanjimi ka ne sori go karba dʊ Urisalima, mǝni a yam yǝm burǝm ba teem, ba suwe go, "Kǝtǝ nui a gwa miyu, 5mo Yohana me buriwe a nǝngnga baptisma nǝn hi, mǝni jǝn bǝn nǝngnga gǝmǝn baptisma nǝng We Yʊlgoi a kotǝ bani yǝ beri."6A kwabwi a gʊ kwanniyǝng ka gʊl hangu go "Te nǝnna jiyu, a wai fulla we gʊ bǝn kautǝnbwi rǝ dʊtǝtta Isra'ilai ga?" 7Ka jautǝn go, "me nǝng kǝngniyǝng mo tǝ yǝm fulla tǝn jii wun Tai ya kʊrabwi a mura kumni tan guwi. 8Mǝni bǝtǝ yʊ kumni a jii wu We Yulgoi a sǝgtǝne bwi a jǝniyu. A fullahi ki bǝtǝ chi nǝbbǝ burǝ bukka miyangngǝm a mura Urisalima na bo a mura Yahudiya warigu na Samariya, yǝgira gusʊtǝ warigu."9A jii Niyajiyu Yesu a su jǝni yaiyǝng, hanjim a jǝga jiyǝng, kǝn dǝb hangu, kǝ korta mǝramǝn hangu a kǝmta jiyuwʊng. 10 A di na hanjim jǝga jiyǝng, rǝ kwa rǝ kwa, nǝb bǝsu ka siya kakka jiyǝng rǝ dʊtǝttǝ kwauwi. 11Ka suwe go "jǝn nǝb ba Galiliyǝm wʊla ma kǝtǝ sira sirai tǝ jǝga jiyǝng? Yesu waiwe dǝb gǝmǝn yǝgira jiyu ba kawe bwi nyǝngkǝ tǝ chu yigi rǝga jiyǝng."12Hanjim a kawebwi a Urshalima nyǝkǝ dʊwe hǝlla Zaitunǝng, a bǝmtǝna Urshalimang, yom ba ko gǝriyǝm. 13A lauweng, ka diya gwiya kaita jiyu a gʊ chirowiyǝng. Bana Bitrus , Yohana, Yakubu, Andrawus, Filibus, Toma, Batalamawus, Matiyu, Yakubu yǝla Alfai, Siman wu me bǝ dimǝna kǝmarang ka gǝngngi, bo na Yahuza yǝla Yakubuwi.14Wariguwa jiyu ka murga dur a yʊlo kwan, fulla hanjima jau kak rǝ dǝgtangnga dur a ruwatang a nyiniyu. Bo ka wʊtǝm a jʊgǝṛ da jiyǝn,Maryamu wa bu Yesuwi, na chǝtǝttangu.15A mura yai kote, Bitrus ka gʊna sissi a sǝttǝni ta chetǝtta guwi, nyǝra rǝ nǝb bekwan rǝ furtusu, a suwe go, 16"Chǝtte, a chin kwag jiwun mʊlai a ri bwi, wu We Yʊlgoi a suwe wa bugi a nyiya Dauda a jiya Yahuzai, wa sitǝn kaga ba tau Yesuwumi.17Bǝraki nanu kwan a nǝnnu, wukayʊ jangǝmi ya swer dandi." 18(Wai niwaiwe ka sʊtatǝn tari ya dʊdagǝn rǝ duwong ka nǝngna rǝ furi bwira guwong, mǝni a gaiyǝng ka yare rǝ dur, fur ka bʊssa, yattǝ ka kwiyo wa tari. 19Nǝbba Urshalimam ka nwi warigu, bǝrarǝ nyang ka bu tari hi rǝ langngǝr da jiyǝn go "Akeldama" go "Tara dʊgumi.")20"Bǝraki kǝn mʊla a Wang ka fɨtǝng, 'Masi tarangu a yullo kʊllo, kari bǝn dʊ gu ni ya chiya gai, bo 'masi gu dang a dǝb kʊlgǝnǝn da gǝn da gratǝn.'21Bǝra rǝ nyang a chi kwak, kwan a mura bǝ tǝnǝn ka kin kwini a jiwu Te nǝnna jiyu Yesu ka dǝgirǝ, jǝrrǝ a sǝttǝni ta nǝnnʊwi, 22 a dǝbewa batisma Yohanai bera ko wun dǝbmǝn hanguwa nǝni yǝgira jiyu, a yulo kwan a mura nǝnni a gwa butang a buk a guntang ka gǝngngi." 23Kǝn hanjima jǝge nǝb bǝsuwung, Yusufu wun bǝrǝ mo Barsabbasi, wu bo ne dun mo Yustusi, na Matayas.24Kǝn hanjim a ruwanyini a suwe go "Te nǝnna jiyu, mumǝn yǝm furna nǝb wariguwi, nʊng bǝn wʊn samǝn na mura bǝ bǝsuwʊmbi 25na ba mǝra kang bwa ka dan swiyer dǝng na bo jau kak rǝ tǝmrang a gun Yahuza nyǝgǝl wi yǝgira wugokai." 26Ka nǝngnga saurang bǝra nǝn hanjimǝng, kǝ saurang hǝng a yara jiya Matayasiyǝng, kǝn hanjim a ke hangu a mura nǝb tǝmrǝm bǝ kwau a jǝr kwanǝməng.
Chapter 2

1A jiwu ko Fentikosi ya beng, hanjim warigu ka gu kwani. 2Rǝ kwan rǝ kwang guji ka bau jir a ji nyǝra gǝnda sǝmban, ka suwe a ri kaitǝ hanjima chirowi warigu. 3 Kǝ tagi langte nyǝra kǝrang a jǝrtǝne wa hanjimiyǝng a wutugo wutugoi bwi, ka chiya warigǝmba jiyǝmmǝng. 4 Ka rii rǝ We Yʊlgoi warigǝmba jiyǝm su rǝ tagi langte dǝndang, nyǝnkǝ We ne hanjim ba su rǝgǝng.5A wai fulla, karǝ Yahudawa tǝ rǝ chim a Urisaliman, nǝbbǝ lǝma Niyajiyuwum, a gani dǝndang a sʊtǝtta jiyu. 6A nui dan jir dǝn, nǝb mwam ka kurwabwi a gu kwani rǝ yǝllang ka bwiyǝng bǝ rǝ ki wuna jiyu ka nui hanjim surǝ yǝm rǝ langngǝr dangngǝn. 7Hanjim ka nǝngnga mǝnatangnga buni rǝ kwani; ka suwe go, "Bǝn jum, nǝbbambe surǝ yǝmǝmbe, me nǝbba Galiliyǝm ga?"8A nǝngnga go nyǝnǝ ki warigǝm ba jiyǝm su yǝm rǝ langngǝr dǝn bǝbbǝn rǝ gǝnǝng? 9Fisiyawa tǝn Mediyawa, na Elimawa, na Yahudawa tǝn Kafadokiya, a mura Funtus na Asia, 10A mura Firgiya tǝn Bamfiliya, a mura Masar na tǝmba Libiyam a kulo Suriyu, na fʊbǝbba jǝre wa Roman, 11 Yahudawa ba kangngəm na kətətawa Larabawa, warigu kǝnǝn nwirǝ su wer langngər da nǝnnǝn a jiya swiyetǝttǝ kuntai ta Niyajiyuwi."12Waringəm ba jiyəm ka mǝna bunte; sugarǝ go, "Jini yaiye bǝ nʊngbǝn wulai?" 13 Mǝni bagi ka nʊ nʊr go, "Hiya inabiyu a ju hanjim."14Kǝn Bitrus a gun tǝ bǝ kwau a jir kwanǝn bǝng, ka gug jiira sotǝn go "Nǝbba Yahudam bǝ ka tǝ chiya Urisalimam, tǝ yǝm jǝni yaiye, tǝ kautǝn suwa yǝmba miyǝm. 15Bǝrǝki nǝbbambe a nobǝ guji a juwi nyǝnkǝ tǝ kǝmma rǝgǝng, bǝ rǝ ki kʊ nyǝngke jii wurwin rǝ moriyu bwigi.16Mǝni ji waiwe gʊn suwe wa nyiya ni yuweri Yoweli: 17Niyajiyu go "Ba nǝngna bwi nyang a jitang ta kotǝng, bǝn sǝgtǝne We miyu wa nǝb warigu, yǝlǝm ban jinǝm tǝn yubǝ ban jinǝm ba sʊ yǝm yuwerǝm, bǝri, bo bǝtǝm barǝm ba jǝnǝm ba chu wuloni, bo tabǝbban jǝnǝm ba da dugamni.18A nyang bo bwiranǝm ba miyǝm tǝn bwiranǝm ba miyǝm bǝ chuwum a yai kote bǝn sǝgtǝnne We miyu, ba su yǝm yuwerǝm. 19Bǝn nungǝn jiya mǝnatangnga buniyu a ji na bo jiya jǝrgo kini a gusʊti, dʊgum tǝn kǝrang na yon.20 Ko ba fulga a nǝngnga yʊlu ki swang ka yʊlo dʊgum, kamǝna du ko kunta Te nǝnna jiyuwi a be. 21Mǝni ba yʊlo warigu wu bǝrrǝ dunda Te nǝnna jiyuwi ba nya jǝgtang.'22Nǝbba Isra'ilam, tǝ kautǝn su a yǝmbambe. Yesuwa Nazaradi, wu Niyajiyu a dǝg a chi bwi a gwan jǝniyu a nǝngngatang a jǝna menatangng a buniyu rǝ nungtang, kǝ Niyajiyu wa gwangiyu a jʊgʊr da jǝnnǝn, nyǝra kǝtǝ yǝm rǝga bwita junuwʊng. 23Bǝra rǝ kuratangka bwiyǝng kǝ nyang rǝ yǝmtang ka Niyajiyuwʊng, kǝn nǝbbǝn hangu, jǝn bo a kangka nǝbba gug durǝm, kǝttǝ ju a riyangu yuwarang. 24Mǝnni Niyajiyu ka gug hangu a bukka dǝmmǝn kwewi ya bwiyatiyǝng, bǝrǝki meba nǝngnga bwi a tau.25Bǝraki Dauda a suwe wa gi a ji, 'Ka mǝn churǝ Te nǝnna jiyu jutǝ kwang a kak ka miyǝng, bǝrǝ ki ka kǝng nga kangkǝ nyang ka miyǝng kari bǝn nui tate. 26Bǝra rǝ nyang furi ya miyu nǝn kwau langngǝr da miyǝn mǝksare. Bo, bwiya miyu ba chi dur a sissi.27 Bǝrǝ ki mebǝn mai yumba miyǝm a gwa kʊnangngi, nyàngbo me bǝn dʊ We Yʊlgoi ya mu a fi. 28Kǝn nʊngngi jʊwi ya yummi, kakka mung ba dǝgi rii rǝ furdǝ kwauwun.29Chǝtǝttamiyu, bən su yǝm durasim a jiyan Tah Daudai. Ka bwiya kǝn dǝg, mǝnnǝ suwangu ka nǝnni berǝ tǝn ku. 30Bǝrǝ rǝ nyang, hangu ni yuwe yǝmmi mǝni ka yǝm Niyajiyu ka tǝgktǝn yem rǝ bautangnga bunni go a mura duk kangngǝng bǝn nyab gʊ a jiya kʊlgǝnǝn dangǝnǝn. 31Ka chuwe jǝni yaiye bo ka suwe yǝm a jiya guntang ka Kristiyǝng, n’dubǝn hangu a gwa kunangngi, bo bwiyangu a fi be.32 Yesu waiwe, Niyajiyu ka gug wu waringəm ba nǝnnəm kǝtǝnnǝn bʊ bugi. 33Bǝrarǝ nyang nyǝngke gug rǝ ge yǝgira kangkǝ nyang ka Niyajiyuwung na ka yu tǝggotang ka yǝmməng ka We Yulgoiyǝng a gwa Tei, hangu ga kwi bǝmmǝne jǝwe tǝ churǝ na tǝ nwiri.34Dauda a gwi ba ji mǝnni ka suwe go "Te nǝnna jiyu ka sotǝnna Taiya jiyu go, "Chi a kang kǝ nyang ka miyǝng, 35yǝgira fulla bǝn dǝg nǝbba kangngǝm ba mum a yullʊ gʊ bǝn fiya nani wi" 36Bǝrarǝ nyang masi kaita Isr'ilai a nya yǝmtang go Yesu waiwe tǝ yʊwa a riyangngi, Niyajiyu ka dǝg a chi Te nǝnna jǝyu tǝn Kristi.37Hanjima nui nyangngǝng ka kur a furna jiyu, ka sotǝna Bitrusi tǝn bagi bwiranǝm, "Chǝtte wulai bǝnǝn nǝngngai?" 38Kǝn Bitrus a sotǝn go, "Tǝ bukang na wuna jǝnu nǝngnga tǝn batisma a mura dunda Yesu Kristiyǝn bǝri yʊnotangnga jǝni bwiraiyan junu, bo bǝ tǝ nya We Yulgoi.39Bǝra rǝ butangnga yǝmhǝm wa jiya jǝni tǝn bǝtǝbban jǝnnǝm na bǝ perem warigu, rǝ mwami a bǝ Te nǝnna jiyu Niyajiyu ba buwum.40Rǝ tagi bwantǝ mwam, a yǝgtən kumni, ka chəlla hanjim go, "Tǝ yǝya dutǝtta jinu a mura ban dam bǝ bwiram be." 41Kǝn hanjim a yʊ yǝmba gǝm kən nǝngngatǝn batismang, a wai kowe kǝn nya yǝgtang a bwi rǝ nǝb nyəra nǝtǝttǝ bwanbi. 42Kǝ hanjim a jaukag rǝ mǝssarang ka nǝb tǝmrǝmmǝng rǝ kurgarang, a mura kǝratangnga wmantǝttǝ fʊm-fʊmmi rǝ ruwatang a nyini.43 Tatǝ ka tau nǝb warigu, bo kǝn nǝngnga jǝnna mǝnnatang a buniyu rǝ nungtang a ji ba nǝngnga bwiyu mwam a gwa nǝb tǝmrǝmmi. 44nǝbba nǝbǝn yǝmbǝ nyamǝm warigu ka gu kwani mǝ dǝndangngni we a mura jǝnan jiyu, 45ka miro jǝnna jiyu wariguwung, ka wututgotǝna bwita jiyu nyǝnkǝ wunə farǝgǝng.46A kotǝ warigu ka jarǝkak rǝ kǝmarang ka jiyǝng kin a mura gʊn ruwa nyiniwi, kǝrra mwantǝttǝ fum fummi a kaini, mǝnni wutugo jǝni jauriya bwitan jiyu a mura furdǝ kwauwun rǝ sǝgtang a furi. 47Hanjim ka wer Niyajiyu, bo hanjim karǝ yutangnga gwa nǝbbi warigu. Te nǝnna jiyu bo yǝgtǝnǝ bǝ nyarǝ yiyatangǝm juttǝkwang.
Chapter 3

1A jiwu Bitrus na yohanna ka jiya yom yǝgira kanda nyiniruwaniyǝng a jii wurwini re koi. 2Ka gʊ ni wu bu jwaggiyu, ka dǝb rǝ jʊttǝkwang di gra nyiya fʊggong ka kanda ruwaniyiniyǝn dǝ bǝrǝ mo Nyagʊwʊn, na ba yǝra jǝni a nǝbbǝ dǝgira kanda ruwaniyiniyǝng. 3A chu Bitrus na Yohanang dǝgira kanda ruwaninyiniyǝnǝng ka chǝl la chǝmmǝr a gwa hanjimiyǝng.4Bitrus na Yohanna ka kwitǝn kǝmta hanguwiyǝng, suwerǝ go "Jǝgabǝn" 5Kə jwagihi a jǝga hanjimǝng lungrǝ go bǝgǝ nya guji a go hanjimi. 6Mǝnni Bitrus go "Chǝmǝr na werdǝ kǝlbarǝn nǝn menǝn rǝ ge, mǝni ji kamǝn gǝri gu bǝn nǝnni. A mura dunda Yesu Kristiyǝn wa Nazaradi, yo yom."7Kǝn Bitrus a tau kangkǝ nyang ka gǝngngǝng ka gug a jiyǝng: rǝ kwa rǝ kwang kǝ naniyangu na chǝnta naniyanguwi ka nya kumni. 8 Jwaggi hi a tar bwiyǝng ka gun a sissiyǝng ka sʊ yoyomǝng, ka dǝgitǝn Bitrus na Yohanna a kanda ruwaninyiniyǝnǝng fiya tǝm, guno ra ji wer rǝ Niyajiyu.9Nǝb warigu ka chu hangu yo yom wer Niyajiyu. 10Kǝ hanjim a jǝgga go ni hi gǝn jwaggi wu na nʊ yǝra chǝmǝr a nǝb a nyiya juwi Nyiya-nyiyaiyu a kanda nyini ruwaninyiniyǝn: Kǝ hanjim a nǝngnga mǝnnatang ka buniyǝng rǝ jǝna nǝngna bwiyu.11Ka jiya tautang a Bitrus na Yohannang, kǝ nǝb warigu a mwarawe sǝgni a gwa hanjimi a gun bǝri mo chǝri a Solomoni, ri grajiya mǝnatang ka buntǝng. 12Bitrus a chu nyangngǝng ka jautǝna nǝbhǝm go "Jǝn nǝb ba Isra'ilam, wulai tǝ mǝna buntǝ gri? Bri wulai tǝ kwibǝmǝn kǝmtǝng? A mada nǝn nǝ dǝg hangu a yo yom ri kumni ta nǝnnu rǝ ji nya nǝnnuwʊng?13Niyajiyu wa Ibrahimi, na Ishakuwi, na wa te bǝbba nǝnnǝmi ka ne grate bwirangu Yesu gǝ tǝ koi tǝ mii a kagka Bilatus wuna fau go na gǝ jamǝn kangngi.14Tǝ ko ni yulgoi ri jǝn nyai, ngǝn kwani mǝni to dʊgʊmǝn wu nǝngngǝ jurangngi.15Kǝ tǝ ju wu nǝbbǝn yummi wu Niyajiyu a gug a mura suwi mǝni kǝnǝ chi nǝbbǝ churǝm ba yai jǝni nyaiyǝm. 16Kʊ, a mura nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam a gwa dundangǝni, wai nihi wutǝ chu na tǝ yǝmi-a mura dun dande a gwa nya kumni rǝgi. Yǝmbǝn nyam ba nǝbǝn na Yesuwum ka ne bwi lǝmangngi a kak ka jǝnǝng warigu.17Kʊ, chǝtte kǝn yǝm mo tǝ nǝngnga nyang a mura bunai ya yǝmtangngi nyǝnkǝ nǝbbǝ gram banjǝnǝm a nǝngnga grǝng. 18Mǝni bo jǝni Niyajiyu a suwe wa nyina nǝbbǝ yuwe yǝmǝm, go, Kristiyangu ba no kʊnangngi, mǝni ka ri bwi ku.19Bǝra nyang tǝ bukang natǝ juwe na ba yǝnogǝmǝn jǝni bwirai yanjǝnu, bǝ rǝ fulla tumǝntangngi a gwa Te nǝnna jiyuwi ka lawe; 20na ba tǝmgǝmǝne Kristi, Yesu wun ti bǝra nǝn jǝnni.21Nǝ ngǝhai wa chi kwak korǝn ba yʊwi bǝra fulla wu bǝn kawe bwi rǝ jǝni wariguwi nyǝnkǝ Niyajiyu a suwei rǝ nyiyangu chǝrai a nyiya nǝbba yuwe yǝmǝm. 22Musa suwe go 'Nigra Niyajiyu ba gʊggǝmǝn gʊ wu yuwe yǝm nyǝra nǝn mi a mura chǝtǝttan jǝnu. Mǝni bǝ 23tǝ kautǝn su a ji warigu ba sʊgumǝni. Ba yulo wunǝ ni wa kautǝn su a wai niwu yuwe yǝmǝm bǝn lʊktǝ hangu a mura nǝb bangǝm kǝrikwang.'24Nǝn nyang, nǝbbǝ yuwe yǝmǝm a fulla Samuilai warigu na rǝ ba fung bukkan gǝmǝng ka suwe yǝm ba yai koti yaiyem. 25Jǝn tǝn yǝlǝmba nǝbbǝ yuwe yǝmǝm na riwa yǝm burǝm ba Niyajiyu a nǝngnga tǝn te bǝbbǝ bǝgram ba jǝnǝmǝm, nyǝngka sotǝn gra Ibrahimǝm, 'a mura sʊr da mʊn warigu, nǝb ba gʊsʊtǝm ba nya dǝgtang a kang.' 26A buk kǝ Niyajiyu a gug bwirangu na tǝme a jǝniyu na ba dǝgtǝn kang, na nya fʊlga juwi ya wuni ni a mura furni bwirai yan jǝnu.
Chapter 4

1Fula wun Bitrus tǝ Yohanna sotǝn yǝma nǝbbi, nǝbbǝ tung jǝni a kak ka Niyajyuwung na nigra wa bǝ to kanda ruwaninyiniyǝn na ba Sadukiyawam, ka jǝrtǝnǝ wa hanjimi. 2Jǝnihi ka da bana hanjim deni bǝra ki Bitrus na Yohanna ka mǝsatǝna nǝb a jiya Yesuwi mǝni bo sotǝne guntang ka Yesuwung a mura ba bǝtǝro-bǝtǝroyǝm. 3Ka tuwa hanjim a dǝga jarǝmǝng yǝgi rǝ tǝmsilanǝm, bǝra ki yu ka ma. 4Mǝni nǝb mwam ba nui yǝmhǝmǝng ka nǝbǝn yǝmbǝ nyam, mwami a nǝbǝ barǝm ba yu yǝmba nyamǝm ka lau nete te nu.5Rǝ tǝm silanǝmǝng, nǝbba tau tǝmǝm ba jiyǝm, tabǝban jiyim tǝ nǝb mʊlarǝm ka kura bwi a Urshalima. 6Hannaniya, nigra tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi ka gai, tǝ Kayafa tǝ Yohanna tǝ Iskandari, tǝn dʊgur tǝtta nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi warigu. 7A jiwun hanjim be nǝn Bitrus na Yohanna a jugʊr da jǝyǝng ka gʊl hanjim go, "Rǝ kumni ta wulaiyu na bo rǝ dunda wunǝn tǝn nǝngnga jǝni yaiye rǝgi?8Kǝn Bitrus a ri rǝ We Yulgoi ka jautǝn hanjimi go, "Jǝn nǝbbǝ gram ba tǝmǝm na tabe, 9mǝni kʊ tǝn nǝngnga bǝmǝn tai gulirte bǝ ra ji nya wa nǝngnga bwiyu rǝ ni rǝ bwati yu - wulai a dǝg ki nihi a nya dǝndeniyǝng? 10Masi jǝn nǝbba Isra'ilam tǝ yǝm jǝni warigu a mura dunda Yesu Kristi wa Nazaradi, wu tǝ yʊwa jiya riyangngi wu Niyajiyu a gugge wa bwiyati bǝra nǝn ge ni waiwe siya kak ka jǝnǝngngi a nya bwi lǝmangngiyu.11Yesu Kristi gǝn werda jǝn bǝtǝ mura kantǝm tǝ dʊnglam, mǝni kǝn ti a yulo bara kǝngngi ya kani. 12Me yǝyarang we a gwa gu niyu, bǝra ki me dagi dun dǝn nǝbǝn a tǝm bǝ kunǝm, a mura nǝbbə bǝn dǝmǝn nya yǝyarang wi.13Hanjim a chu Bitrus na Yohanna ka sirǝ kumniyǝng ka yǝm go nǝbbǝ merǝ guji yǝm, mǝni bo mǝri yǝmtang, ka mǝnabʊntǝng, mǝni a kaba jǝgang ka yǝm go Bitrus tǝ Yohanna ka chi tǝn Yesu. 14Bǝra ki ka chu ni wun kwara rǝ gri ka sissi tǝn hanjim, bǝra nyang bo meriji bana hanjim ba suwe a jiyu.15Mǝni a buk ka hanjim a jǝg nǝb tǝmrǝm go dʊgumǝn kʊlgǝnǝn da chimǝn, ka suga bwitanjiyu, 16go, "Wulai ji bǝ nǝn nǝngnga tǝnna bam nǝb bambi?" bǝra ki grajiya jiya mǝnatangnga bunti a nǝngnga bwiyu nǝn kwetǝre mǝni bo wunǝ ni a chi a Urshalimai ka rǝ yǝmtang mǝni me nyǝnkǝ bǝ nǝn jau buri rǝ gǝng. 17Mǝni bo nyǝnkǝ me nǝn fare no jǝni yaiye a jaukak a mura nǝbbǝng, masi tǝnǝn wʊtǝn su bǝri hanjim ba kabi a sotǝn yǝm a wunǝ ni, rǝ mǝsarang hǝng banigu a mura dundande." 18Ka buwe Bitrus tǝ Yohannang ka ne sori go kari ba kabi ya suwe a mǝssatən a nəb a mura dunda Yesuwun.19Mǝni Bitrus na Yohanna ka jautǝn go "Ka dautuwe a kak ka Niyajiyuwung nǝn fʊng yǝmba jǝnǝn na nǝn kwila bǝgǝm ga, tǝ mwe duute. 20Me bǝ nǝn dǝmǝn nǝn dʊ sutang a jeni nǝn nwi na nǝn chuwi."21A bukkǝ hanjima kaba wutǝn suwung a Bitrus na Yohannai, kǝn jamǝn kangnga hanjima diyang. Bǝra ki a nyabe ji ba suwei kǝ ba dǝg ne bwiran gəri, bǝraki nǝb warigu kǝ wer Niyajiyu rǝ jiya nǝngna bwiyu. 22Nihi waiwe nya jiya mǝnatangnga bwiyu wa kwaratang ka giyəng ka sumǝna jʊttǝ fʊr tǝ gwar.23A buk ka jamǝn kangna Bitrus na Yohannang ka be nya nǝbba jiyǝm, ka sotǝn jeni warigu yǝ nǝbbǝ gram bǝ tung jǝni a chirǝya Niyajiyuwi a sotǝnni. 24Bana hanjim a nui nyangngǝng ka gug jǝrtǝtan jǝyu a fulla kwani a gwa Niyajiyu go, "Niyajiyu mʊn nǝngnga korǝn tǝn tǝmmi na wimang na ri jǝni ka muriyu warigu, 25mwe wu suwe yəm rə We Yulgoi a nyiya tenǝnnu Daudai bwiramu a suwego, 'Wulai ya dǝg nǝbba kumʊm a mugorǝng mǝnni bo nǝb mǝna bunte rǝ jǝni rǝ kʊni."26Kǝn suwe mo dube ba gusʊtǝm ka murga dur da jiyǝn na rǝ nǝbbǝ gram ba tau tǝmǝm ka kurabwitan jiyu nǝngnga kak rǝ Te nǝnna a jiyu jiya Kristiyangu.'27 Nǝn nyang Hiridus na Bilatus Babunti warigu, a murga tǝn nǝbba yǝmbǝ Niyajiyuwum na nǝbba Isra'ilam, ka kura bwi ya gu kwani a dan bǝrde nǝngnga kak rǝ bwira mu yulgoi Yesu wun samǝn kwitǝn nungngi. 28Ka kurabwi a gu kwani go na tǝ nǝngngna jiwu kang ka mun a nǝngngai rǝ jiwu kǝma ba nǝngnga bwi a kaggi.29Ku, Te nǝnna jiyu, jǝga soriyanjiyu, nanne bwiranǝm ba mum kumni tǝ ba su yǝmba mum dur a siyǝm. 30A fulla mǝn yak kangka mʊng bǝra kwaratangnga ki, jǝniya mǝnatangnga bunti a nǝngnga bwi bǝra rǝ dunda bwiramu wu yulgoi Yesu." 31A buk ka mwarmǝn nyiniruwaniyǝng, gʊn hanjim a krwabi wi ka mǝga bwi, ka rii rǝ We Yugoi. Ka su yǝmba Niyajiyumǝng dur a sim.32Mǝni grajiya kʊlǝn da nǝbbǝn yǝmbanyamǝm ka murga furniya jiyu. Merǝ wa si dǝl rǝ jǝna guwi, mǝni wunǝ jiyan jiyu ka chi wu kwani. 33Rǝ grajiya kumniyu nǝb tǝmrǝm ka suwe ji ya nǝngnga bwi nǝn jiyu a guntang ka Te nǝnna jiyu Yesuwung, kǝ grajiya nǝtǝtta dautǝnbǝwi a chiya jiya hanjiyǝmi wariguwung.34Merǝ gu wajiyu a buna gujiyu, bǝrǝki bǝ rǝ tartǝm na kainiyǝm ka miro ka be rǝ chǝmǝr da mii jǝni grǝn, 35ka be rǝ chǝmǝrhǝn a kak ka bwiranǝmǝng, kǝn wutugotǝn chǝmǝr a wunǝ niyǝng nyǝnkǝ wuna fau rǝ gǝng.36 Yesufu yǝlan Lewiwu, niya Kuburusi, wu bwiranǝm a ne dun go Barnabasi (ngǝ gǝ sǝng furiyu) 37Ka rǝ tariyangu wa miyu na be rǝ chǝmǝr a kak ka bwiranǝmǝng.
Chapter 5

1Gʊ ni wu bǝrǝ mo Hananiyai tǝnnyiyangu Safaratu, ka mii tarangu. 2Hananiya ka kǝlu dagi chǝmǝr a mura chǝmǝr da mii tari gǝrǝn (rǝ yǝmtang ka nyiyanguwung) ka be rǝ chǝmmǝr da dutǝnǝnǝn a kak ka nǝb tǝmrǝmǝm.3Mǝni Bitrus ka suwego, "Hananiya wula nǝngnga ki chetan a rii rǝngsa muwǝng, mǝni kǝn kar tǝ nyar a We Yulgoyǝn? Mǝni bo kǝn kǝlu mǝn dagi a mura chǝmmǝr dǝn mii tari gǝren? 4A jiwu mibǝ tariyu, me jiyamu ga? A bukkǝn miyǝng bo me nǝn wumo ga? Wula nǝngna ki nǝngnga kan kǝmarang a rǝngsamung? Mǝni me ni gun kartǝn nyari gi, Niyajiyu gun kartǝni ga? 5A jiwa nuiyu, Hananiya ka yara tǝm a wu yum ba gǝm ba mwatǝntǝn. Wunǝ ni wa nui jiya nǝngna bwiyu ka nui tatte deni. 6Bwelǝm ka be kʊlma libotangu, ka jǝr gǝra tari a yiga dǝggǝng.7A bukka fulla tǝ bwanbi a ji jǝga ko gǝrǝ kǝ nyiyangu a laweng meri yǝmbtang a jiya nǝngna bwiyu. 8Kǝn Bitrus a sotǝnǝng "Swimǝn tǝ mii tari hi nyǝngkǝ ga?" Ka sotǝn go, "O, nǝ mi nyang."9Kǝn Bitrus a sotǝn go "Wule nǝngnga ki tǝ murga nyini tǝn nibaramu na ki tǝ bǝngo We Te nǝnna jiyuwung? Nwi naana nǝbba dǝgge nibaramu a nyiya fugangngi, mǝni ba dǝbbǝn kʊ yangyǝnke" 10Rǝ kwang ka yar a kak ka gǝng, ka wu yumba gǝm ba mwatǝntǝng. Bwelǝm bǝ rǝ kumniyǝm a beng nya ka bwiya; ka dǝb libotangu a di gra tari ka dǝg do rǝ nibariyǝng. 11Tate ka ma nǝbbǝ fungrǝm deni tǝn bǝ ka chu jiya nǝngnga bwiyu.12Swiyer da mǝnatang a bwiyǝn rǝ nʊngtang a jɨni dəndangngi mwam ka nya nǝb a kang ka nǝb tǝmrǝmǝng waringǝm ba jiyǝm ba kura bwi a gu bərə mo ləbang kə Sulaimanu gərmənwung. 13Mǝnni merǝ wu rǝ furi ba murga dur tǝn bang hanjimi, mǝni karǝ yutang a kakka nǝbbǝng deni.14A lawetǝng ku, ka nyarǝ nǝb nwam ba nǝbbǝn yǝmbǝ nyammǝm, nǝbbǝ barǝm rǝ nyim, 15mǝni ka dǝbba nǝbbǝ me bwillǝmangngǝm a tiya juwi sarni a jiya gani dari, na ki Bitrus a suruki kǝnglang ka gǝng a mǝbra ba hanjim. 16Nyang bo nǝb mwam ka diyawurre a murta kawur Urshalimai, berǝ nǝbbǝ bwara-bwarayǝm na rǝ bǝ weni bwirai darǝm, kǝn kwara rǝ gǝre warigu.17Mǝni nigra wu tʊng jǝni a chǝriya Niyajiyuwi ka gune tǝn nǝbbǝ ka kinǝm ( a kulǝn da Sadukiyawam); ka ri rǝ nʊggʊn deni. 18Ka tuwa nǝb tǝmrǝm a kwi a jarǝmǝng.19A mura kumǝng bwira Ta jiyuwi ka wumǝn jarǝm ka jǝg hanjim a tariyǝng, ka suwe go, 20"Tǝ ya na tǝ si a gʊn ruwanyiniwi na tǝ soten na nǝb yǝmba Yumǝm." 21A bukka nuiyǝng, ka dǝga gun ruwanyiniyuwi rǝ tǝmsilanǝmǝng ka nǝngna mǝsarang mǝni nigrawu tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi tǝn nǝbban ngǝm a be bu kurgarang tǝn nǝbba mwetang a yǝmmǝm na rǝ tabǝbba nǝbba Isra'ilam ka nǝbbǝn jir go jǝrgǝ mǝne rǝ nǝbbǝ tǝmrǝm.22Mǝni nǝbba gəram ba swiyerǝm a yigi a jarǝmǝng a nyabǝ ni a jarǝm hǝm, ka kauwe bwi a be nǝbbǝn jiya nǝngnga bwiyu. 23Ka suwe go, "Jarǝm hǝm mǝra- mǝra deni rǝ nǝbbǝ torǝm a sira a nyiya fʊgongni mǝni nǝn wumən na nən dǝgiyǝng nǝn nyabe ni a muri."24Ku nyanyǝnke nigra to kanda ruwaninyinyǝn tǝn nǝbǝ gram bǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi a nui tai bwantǝn, furnanjiyu ka gun deni, ka suwe go ku wulai ji ba buwi. 25Kǝ guwa be a sotǝna hanjimi go, "Ban nǝbbǝ tǝ kwi a jarǝmǝmbe, ka gai a mura gun ruwanyiniwi mǝsatǝna nǝb."26Bǝra rǝ nyang nigra to kanda ruwa ninyiniyǝn ka yigi tǝn nǝbba swerǝm bangǝm ka diye rǝ nǝbhǝmǝng, me guktang a furi we bǝ sau go kari nǝb ba mungngoi gi rǝ wete. 27A jii be nǝn hanjimi, kǝn ne nǝbba duutǝm, nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi ka nǝngnga tǝn gulǝnte, 28go, "Nǝn bagǝmǝmbǝ jir no kari bǝtǝ nǝngnga mǝsarang a mura dundandǝ ga?" Mǝ ni bo kǝ tǝ ri murihi wa Urshalimai rǝ mǝsarang ka jǝneng, tǝ farǝ bo to dugum ba nihiyǝm a suwa dutǝtta nǝnnu."29Mǝni Bitrus tǝn nǝb tǝmrǝm ka suwe go, "A chin kwak nǝn ne grate Niyajiyu tǝn kǝ bǝnǝn ne niyǝng. 30Niyajiyu wa Tebǝba nǝnnǝmi ka guk Yesu wutǝ ju tǝ yuwa a riyang a jiyu. 31Niyajiyu ka ne grate hangu a kangkǝ nyang ka gǝng, naki a chi yǝla nidʊwi na Ni yǝyari , na ne Isra'ila butang a kang na rǝ yǝnotang a jǝni bwirai. 32Nǝn ne nǝbbǝ bʊ bugǝm a jiya tǝmbwiyu, nyangbo rǝ We Yʊlgoi wu Niyajiyu a ne nǝbba nuitǝn yǝmmǝm."33Nǝbbǝ mweyǝmǝm a nuiyǝng ka lʊktǝ furni deni farǝ go tǝ juwo nǝb tǝmrǝm, 34Gu Bafarise wu bǝrǝ mo Gamanielli ni mǝsari wa wanka Musangngi wu nǝb ne grati, ka gun a sǝssi a nǝbbǝn sori go, jǝg nǝb tǝmrǝm a tari a ji bani.35Ka sotǝna ba hanjimi go, "Jǝn nǝbba Isra'ilam tǝ fǝm deni jǝ tǝ fari to tǝ nǝngnga tǝna nǝb bambi. 36A kota bugi karǝwa be bǝrǝ mo Tadawusi ka dǝb duddangǝn da nǝn guji, wu nǝb nyǝri betǝ tǝ gwar a fʊng bukka gǝngngǝng, mǝnni kǝn ju, bǝ nannu nuitǝn yǝmǝm ka kuwo a chi mewe. 37Bukkang gǝn bo kǝn nya gu wu bǝ rǝ mo Yahuzai wa Galiliyu a fulla kerangngi ka wu furna nǝbbi deni, gǝbo ka kiya, warigu ba fung hanguwum ka kuwo.38Kʊ mǝ sugǝmǝnmo, tǝ jǝrmǝn na juuta nǝmbambi bǝ raki ji ban hanjim a bʊwi na rǝ swiyer dǝ tǝmrəm da nǝbbi ki ba kiya.39Mǝni kin jiya Niyajiyu ki me bǝtǝ dǝmǝn tǝ lǝpte, kar ba yulo tǝ nǝngnga kak rǝ Niyajiyu." Kǝn ban hanjim a nga rǝgǝng.40Kǝ hanjim a buwe nǝb tǝmrǝm hǝmǝng, kǝn bʊktǝng kǝn wutǝn su mo kari ba kwabiya yǝktǝn mǝsarang a mura dunda Yesuwun, kǝn dʊ hanjim a diyang. 41Ka jǝrmana kak ka nǝbbǝ nǝngnga duutǝm, nǝngnga bwilǝmri bǝraki kǝn chugi kǝtǝ dautuwe tǝ no kʊnang bǝra rǝ dun hǝn. 42A bukkǝ nyangngǝng jutǝkwangki ka birawure a kan dǝ ruwa nyiniwun, fung kaini warǝ yǝm rǝ mǝsarang me dutangwe suwerǝ go Yesu gǝ Kristi.
Chapter 6

1A mura kotiye, mwami a bwiranəmi a chi yəktənbwiyǝng; Kə yahudate bəka a təmba Helenawam a su yəmni kətǝl-kətəlli a jiya Yahudawa Israila bəraki mebə jigare yugniyom bajiyəm, aji wutəgo jinijauriyu, jitəkong.2Nəb təmrəm hǝm kwau a jir bəsu ka buwe kurgarang ka bwiranəməng ka sotən go, ''A dautənbe nə du yəmba Niyajiyuwum naki nəndəgi a sweda wutotang ka jinijauriyəng. 3 Bəra grənyang tə sammən chite nəbə baram nyibi bə ka chure rə kaluriyǝm, a ri rə Wem, na rə bərsan, na nən ne swedande. 4 Nənbo nən jaukag rə ruwaninyini narǝ sweda wautang a bwanən.''5Yəmbajiyəm ka dəg nəb wargu a nui bwiləmri deni. Kən sammən Istifanus, gə ni wari rə nəbbəntang a yəmbə nyam na rə We Yʊlgoi na Filibus, na Timan, na Barminas, nabo Nikolas, Niya Antakiya wa nəbbən butang ka kangngəng ka Yahudatəng. 6Nəbbə fʊngrəm ka berə nəb bambe a kakka nəb təmrəmǝng, kən ban hanjim a ruwatən nyiniyǝng rə tiyatang a kani a duteta jiyu.7Kə yəmba Niyajiyu a yəktən bʊyəng; meni bwiranəm ka yəktənbwi deni a Urshalima; nəbbə tʊng jini a chəriyǝm mwam ba Yahudawatəm ka nəbbən yəmbə nyam.8Məni Istifanus, wa ri rə swerda nətǝttǝ dautəmbuwui rə kumni, ka təmrə graji ya sweda mənatangnga buniyǝn a nəb. 9Məni bo, bagi nəbba jəre a dagi fungkur dən bəre mo fungkur da yiyarangngǝn bən yəmmo Kuramiyawa na Iskandiriyawa nabo bagi a mura təmba Kilikiyam natən Asiya. Bam nəbbo ka wuga yəm tən Istifanus.10Mənni bo a dəmənba yənkə ba ti Istifanus rəgəng bərarə bərsan da gən narə We Yʊlgoiyangu wu surə yəm gəri. 11Məni a ne kang kə rə bugǝng bagi nǝbbǝng, ka swii go a yigi ya suwe go, ''Kənən nui Istifanus sura yəmni rə kunni ajiya Musa tən Niyajiyu.''12Ka swii nəb həm, rə tabe na rə nəb mularəm, ka yatən na Istifanusi a tau a digəra a kakka nəbbə mwe duutəmǝng. 13Kabe re nəbbə nəbbən yemba nyattəm ka suwe go, ''A lawetənku ni waiwe a dube sutang a yəmba kakgəm agu yʊlgoiyu rə duutətangu. 14Bəraki kənən nui suwerə go Yesu Banazaret waiwe ba luktǝ təm a wulga sori Musa dubǝmǝnni.'' 15Wargəm bajim bə ka ci a dəntələn da duutən ka kwitən kəmte, go nyəng ka chu kakkagəng nyirarə ka we təmri.
Chapter 7

1Kǝ nigrah nǝbbǝ tung jɨni a chǝriya Niyajiyuwi a suwe go, "Yai jini yaiyǝ yǝmbǝ nyam ga?" 2Kǝn Istifanus a ngatǝn go, "Chǝtǝtta miyu na tǝbǝbbamiyǝm, tǝ kausu, Niyajiyu wun rǝ gratǝ ka betǝne wa tennǝnu Ibrahimi a fulla ka Mesofotamiyai, a nya dubǝ Haran; 3Ka sotǝn go du tǝmba mum na dugurtǝtta mu, na diya tǝmbǝ bǝn nungngǝnǝm.4A gaiyǝng ka du tǝmba Kaldiyawamǝm a yǝga ciya Haranǝng; a gaiyǝng, bukkǝ niya buwi a bwiyang, kǝ Niyajiyu a bu hangu yǝgira tǝmbambǝ tǝ ci wa kuwum. 5Mǝni Niyajiyu a nebǝ tǝmba kulam fu, mewu bani wun hangu ba fau nawi. Mǝni ka tǝggotǝn yǝm, nǝn kwini a lambǝ bǝrǝ bwe-wu ba ne kulla tǝmhǝmmi, gǝtǝng sudagǝn, a bukkang gǝng.6Niyajiyu wa sotǝn yǝma hanguwi nyenke, go sudagǝn ba nǝngnga futa bagi tǝmbǝ menǝn bǝgiyǝmǝm, nǝbba tǝmhǝmǝm bo ba ne kunang hanjim a dǝga kewetǝ yǝgira jittǝ betǝ tǝ gwar. 7Mǝni bǝn nǝngngatǝn duuta bam tǝm ba dǝgga kewetǝm; Niyajiyuwa suwe go; Bukka nyangngǝng ba jǝrmǝna bam tǝm a nǝngngaimǝn keweta gaiwe; 8Niyajiyu ka nǝngngatǝn yǝm bʊrǝm ba mwetang ka biyang ka jwinǝng a Ibrahimi, kǝn Ibrahimma bu Ishakuwung ka mwetǝn biyangka jwinǝng a ko wun naruwiyǝng; Isahku ka bu Yakubu, Yakubu bo ka bu tabǝbba Israilam kwau ajir bǝsu.9Chǝtǝttan Yusufuwi ka nui nugun da ciyan jiyuwun ka mii hangu a diya Masar a kewetǝng. Mǝnni Niyajiy katǝn hangu. 10Ka jǝg hangu a mura bwiya chǝtǝ na kǝmmatǝni, Niyajiyu ka nǝngatǝn nyaguwi ri yǝmtang a kakkang Fir'aunang, niduwa Masari. Fir'auna dǝg hangu a dutetta tǝmba Masarǝmmi warigu na bo rǝ jǝni karǝgi warigu.11Kǝn nǝngnga juun dǝni a tǝmba Masarǝm na tǝn Kan'ana nǝbba nǝnnǝm ka no kunong bǝri bunai ya jini jauriyu. 12Mǝni fulla Yakubu a nwi mo ka jini jauri a tǝmba Masarǝmǝng, ka tǝm tǝbǝba nǝnǝm a jii wurǝ jiguwiyǝng. 13A yǝgitang kǝn suwungngǝng, kǝn Yusufu a nung dudangǝn chǝtǝtanguwung. A wai fullawe gun Fir'auna a yǝm chǝtǝtta Yusufuwi rǝgi.14Yusufu ka tǝm chǝtǝttagu go be nǝn ten jiyu Yakubu rǝ jǝnan jiyu rǝ wutǝmbajiyǝm yǝggira Masar, wariguwa jiyu nǝb fur nyibi a ajir bǝ nu. 15Yakubu ka di a ciya Masar gǝ tǝn te bǝbba nǝnnǝm yǝgira bwiyatanjiyu. 16Kǝn dǝb hanjim di rega Shekem yagi digga suwun Ibrahim a sutta rǝ chǝmmǝr da wetǝtta kweyǝlgai a kangka bǝtǝbba Hamorǝm a Shekǝm.17A jii wu yǝm bʊrǝm a diye rǝ doi, yǝm bʊrǝm bǝ Niyajiyu a sotǝn na Ibrahimiyǝmǝm, nǝb ka yǝgtǝn bwi a bu-buwong deni a Masar, 18Kǝn nǝngnga gu nidʊ a Masar wa yǝmbǝ Yusufuwi, 19Wai nidʊ we ka julla nǝbba nǝnnǝm a nǝngngatǝn yari dǝni a te bǝbba nǝnnǝm, a dǝg hanjim durǝ bǝtǝbbǝ kǝtǝl-kǝtǝlǝm a mura kunong go na ba karba nǝngnga yuum.20A wai fulla kǝn bu Musa, a tamǝn bwe dǝni a kak ka Niyajiyuwun kǝn norang songǝr tǝ bwanbi a kaita tei. 21A jii wun ti hangu a tariyu, kǝ yuwiya Fir'aunai a dǝb a noro chi nyira bwe guwung.22Kǝn nǝngngatǝn mǝsarang a Musai rǝ yǝmtang nyǝra ka Masarang warigu, mǝni ka dǝltǝna yǝngtangnga yǝm bo rǝ swiyerdangǝn. 23Mǝni fulla lau nyǝra jǝttǝ furtǝ gwari, ka nǝngnga kǝmarang ka chutangnga chǝtǝttangu Isra'ilang. 24Kǝ churǝ gu dǝgtǝn nu a niya Isra'ilai, kǝn Musa tuga wun dǝgtǝn nuwi, a surmǝn kwira bwe Masariyǝng: 25Musa kǝmarǝ go chǝtǝttan gu ba fum go tugarang ka Niyajiyuwung a bǝgimine, meni alǝgi! A jǝggabǝ.26Tǝma silang kǝ churǝ bagi ba Isra'ilam bwigare; nǝngngarǝ go nagǝ wutugong; ka sotǝn go, ban chi, tǝn chǝttǝ wulaiya ma kǝtǝ bwigara bwita junnuwung? 27Mǝni wun nwitǝna chiyu ka nyǝng Musa rǝ kǝngngǝn, sotǝnǝ go, 'Wunǝ ga nǝn grate na duuti dura nǝnni? 28Fau mo juwi ga, nyǝnkǝ ju wa Masari rǝgǝ dariyǝng ga?'29Musa nwirǝ nyangngǝng ka mwa, yǝgira tǝmba Midiyanǝm, nyǝra ni mwa sǝg-lengngi. Ka bu bǝtǝm barǝm bǝsu a gai. 30A bukkǝ jutǝ furtǝ gwar a suwung, kǝ we tǝmri ya bǝtǝnǝ wa hanguwi a mura siya Bang ka Sinayǝng, a mura sǝlǝn da kǝrangngǝn a sii.31Musa chu mugongngǝng, ka nwi mǝnatangnga buni; ka kwartǝn rǝ do go nagǝ yǝgtǝn jǝgatang, kǝ jir da Ta jiyuwun suwerǝ go, 32'Mǝn Niyajiyu wa tǝbǝbamummi, Niyajiyu wa Ibrahimi, tǝn Ishaku, na bo Yakubuwi.' Tatǝ ka ma Musa dǝmǝn ba jǝga.33Kǝ Niyajiyuwa sotǝn go; jǝgamǝn lǝbǝrtamu bǝrkǝ gun siwi we gu yulgoi. 34Me buriwe kǝn chu kunang kǝ nǝbbamiyǝm nora Masarǝng; mǝni kǝn nui hegetang ka jiyǝng, bǝrirǝ nyang be mo na jǝg hanjim, be ku nyǝngke na tǝmǝn yǝgira Masar!'35Musa wung hanjima kwilai, a sotǝn go; wunǝ ga sanǝn yulo nigrah tǝ nǝngnga duuti a nǝna jiyu? Nǝn gǝ bo gu Niyajiyu a tǝme ba yulotǝn nigrah tǝn ni jǝgriyu. Niyajiyu a tǝme hangu a kangka we tǝmri wu hanguwa chuwa siyu. 36A bukka nungtangnga jǝna mǝnatang a buniyu dǝndangngi a Masar na bo wimang kə kwiwurig; Musa ka jǝrmǝne nǝn hanjima Masar tǝn siya muri bo, a fulla wun bana hanjima yoyom jǝtǝ furtǝ gwari. 37Nǝn Musa hi gwa sotǝna Isra'ila go; 'Niyajiyu ba guggǝmǝn gu ni yuwe yǝm nyǝra nǝ mii a mura chǝtattan junu!'38Wai niwe ka mura kurgarang ka nǝbǝng a si tǝ we tǝmri wa suga yǝm kin a Bangka Sinaiyǝngngi. Ni waiwe wu ka tǝn tǝbǝbba nǝnnǝmi, wai niwe ga yuwe yǝmba yumǝm ba nǝbǝnǝm. 39Nihi gǝ wa te bǝbba nǝnnǝm a kwila nwitǝn bǝ yǝmmi; hanjim ka jǝngmana sǝtǝnitan jiyu, ka dǝgga furna jiyu go tǝ kabiya Masarǝng. 40A wai fulla gun hanjima sotǝna Harunai go, 'Nǝngngai gimǝn weni yǝ ba sigǝmmǝn kakgi. Bǝrki Musa waiwe jǝre nǝ nǝn a tǝmba Masarǝmǝngi, nǝ yǝmbǝ jiya nya hanguwi.41Kǝn hanjim a sum betǝnggang ka be nǝngngatǝn yobiya tuntangnga yoniyǝng. Hanjim ka nwi bwilǝmmri rǝ ji kanajiyu wa nǝngngai. 42Niyajiyu ka ne yǝlli a du hanjim fung betǝsongngi ya jiyu, nyǝngkǝ mula rǝga wangka nǝbǝ yuwe yǝmǝm, “Tǝ tungngimǝn yon da jɨni rǝ yumiyǝn a jǝtǝttǝ furtǝ gwar tǝ nǝngngai ga jin Isra'ila?43Kǝtǝ nga rǝ gwa ruwaninyin a Molekgi tǝn be songngi ya kojiyu wa Rafemi, na bo jǝni tǝ nǝngnga rǝ kana jɨnuwi tǝ ne grate Bǝrarǝ nyang bǝn di nǝn jɨn a keweta sumǝna Babila.44Tebǝbba nǝnnǝm karǝ kungngoi ta netang a grati bǝrarǝ ruwatang a nyini a si muri, nyǝra kǝ Niyajiyu a nǝ sori rǝgǝ Musang, go a nǝngnga nyǝngkǝ nung mo nǝngnga rǝgǝng. 45Kungngor dǝ ruwa nyiniyən dǝ tebǝbba nǝnnǝm a be gǝrǝn gǝn de a fulla Joshuwai. Jǝnihi a nǝngnga fulla wu hanjima tau ban tǝmba nǝba kumǝm na Niyajiyu a ka hanjim a kakka te-bǝbba nǝnǝmǝng. Kungngoihi nǝn nyang yǝgira tangnger da Daudan, 46Ka nya yutang a gwa Niyajiyuwi, ka nǝngnga chǝlan ki gǝbǝ nya gu chiri bǝri nǝn Niyajiyu wa Yakubuwiki.47Mǝni Sulaimanu ga mu kai bǝra nǝn Niyajiyuwi. 48Mǝni wa li grati mebǝ cira kaitǝn mu rǝ kaniyu, nyǝnkǝ ni yuweri a suwe rǝgǝng, 49'Ji gu chira miyu, gusǝtǝ bo gu mǝn nyab nanamiyuwi. Mǝni tǝnǝ kai gǝtǝ bǝtǝ mwimǝnni? Ta jiyu ga suwe: Mǝni bo bǝn gǝrmǝna le? 50Me mǝmǝn nǝngnga jini yaiye rǝ kana miyu ga?' 51Jǝn nǝbbǝrǝ dutǝttǝ nǝgǝniyǝm bǝn mwetǝn bǝ bitətta kwalti a mura furni na suniyǝm, kǝtǝ kwila We Yulgoi jǝtǝkwang; tǝ nǝngnga jiwu tǝbǝbba jǝnnǝm a nǝngngai. 52Wunǝ ni yuweri yəmi gu tǝbǝbbǝ gram ba jǝnəm a gugtǝn bǝ duri? Ka juwo nǝb yuwǝrǝm ba luwe wu Rǝ Yǝmbǝ-nyami, bo kǝtǝ yulo ba nebbǝn hangu na ba juwum, 53Jǝn tǝ nǝbba yu duutǝttǝ nǝbǝ tǝmrǝma nǝbǝnni mǝmi tǝ nǝngnga bǝ soriyan gu."54Nǝbbǝ gram a nwi nyang nyǝngkǝng, furna jiyu ka kiya deni kǝrsǝ nungtǝ bǝri nǝn Istifanus. 55Mǝnǝ hangu, a ri rǝ We Yulgoi, ka gug kǝmta jiyǝng, ka chu gratǝtta Niyajiuwi; kǝ churǝ Yesu a siya kangkǝ nyang ka Niyajiyuwung. 56Istifanus a suwe go, "Chuwe, kamən churǝ jii a wumǝn bwi, Yǝla Niyu gwa siya kangkǝ nyang ka Niyajiyuwʊng."57Mǝnni nǝbbǝ gramhǝm ka gug jir rǝ kumni, a mau wuri, ka mǝra suna jiyuwung, wariguwa jiyu ka guntǝn na hanguwi, 58Ka jǝr rǝga bukka bǝrǝngngǝng, ka mǝngngo rǝ wete, ba bʊ bugǝm, ka jǝgamǝn neta dutǝttanjiyuwi, ka tiya kakka gu bweli rǝ kumniyu bǝrǝ mo Shawuluwi.59Fullawun hanjim ka mǝngngorǝ Istifanusi, ka ci bǝrǝ Ta jiyu suwe rǝ go, "Ta jiyu Yesu, yu we miyu." 60Ka ru a gug jir rǝ kumniyǝng, go, "Ta-jiyu, kari bǝn tau yai jǝni bwirai yaiye a dudan Jiyǝn" A suwe nyang nyǝngkǝng ka da dum.
Chapter 8

1Bulus ka nga rǝ buyatangu. A suwe wa wai ko kunang kǝ kwewung ka jirtǝnǝwa nǝbbǝn fungrǝm bǝ ka Urushalimam; mǝni nǝbba nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm warigu ka wusǝla bwi a tǝmba Yahudiyam tǝ Samariya, kǝn du nǝb tǝmrǝm dang nǝ ji. 2Nǝbbǝn nga gǝrǝm jiya dǝg Isitifanus ka nǝngnga chimba furdǝ yuluwǝnǝn bǝra nǝn ge. 3Mǝni Shawulu ka nǝngngatǝn yarri a nǝbbǝ fungrǝm re kwani mǝni kabwi digire kaini wuwawurǝ nǝbǝb barǝm re nyim. Mǝni bo buwarǝ hanjim digǝra jarǝm a muri.4Mǝni bo nǝbba nǝbǝn yǝmbǝ nyam ba mwarǝn ka diya si finang ka bwamǝrǝng. 5Filibus ka diya bɨrda Samariyan nǝngngatǝn finang ka Kristiyǝng a hanjimi.
7Bǝraki weni bwirai ka jǝro wu mwam a mura bǝ na nu rǝ gǝm, a gug jira ji rǝ wite, bǝ bwita bura-burayǝm tǝ jwagbǝ ka kwara. 8Mǝni kǝn nǝngnga graji ya furdǝ kwauwuni rǝ kwani a bǝr hǝn.9Mǝni karə guni bǝra bɨr hǝn mo Simani, wu nanu barǝ tǝmi; na nǝngngatǝn jǝniya tati a nǝbba Samariyam, a gun ki ti dudangngǝn go gǝn ni rǝ fini yu.q 10Nǝb ba Sanariyam, bǝ gǝram rǝ bǝ kǝtǝlem, ka kauten su an gi; ka suwe go, "Gǝn ni wu rǝ kumni ta Niyajiyuwi bǝri mo grati. 11Ka kautǝn suni a hanguwi, bǝrki ka lang nǝgǝntǝn jiniya mǝnatǝng a buntǝ na rǝ bautang a tǝm.12 Mǝni hanjim a nǝbǝn yǝmbǝ nyam a fula wu Filibus si finang ka yǝmbǝ lǝmangngǝm a jiya dʊtǝtta Niyajiyuwi na dunda Yesuwun kǝn nǝngngatǝn batisma, nǝbǝb barǝm rǝ wutǝm warigu. 13Hangu Siman rǝ bwigo ka nǝbbǝn yǝm a buk kǝ nǝngngatǝn batismang ka jaukak rǝ chim tǝn Filibus. A kabiya chu gratǝ jini ya jǝna mǝnatang a buniyuwung, ka mǝna bunte.14A fula wu nǝb tǝmrǝm ba Urushalimam a nwi go nǝbba Samariyam ka yu yǝm ba Niyajiyuwumi, ka tǝm Bitrus tǝ Yohanang. 15Hanjim a laweng, ka ruwatǝn nyiniyǝng, na ba yu We Yulgoi. 16Bera wai fula bo, We Yulgoi a langbe sutǝna hanjimi fu: nǝngngatǝn batisma hanjimi bwigi a mura dunda Ta-jiyu Yesuwun. 17Kǝn Bitrus na Yohanna tiya tǝn kaniya hanjimiyǝng, kǝ hanjim a yu We Yulgoiyǝng.18Fula Siman a chu kǝn ne We Yulgoi nyǝnkǝ nǝb tǝmrǝm a tiyatǝn kaniyǝng, ka ne chǝmmǝr hanjim. 19Ka suwe go, "Tǝ nǝmǝn tai kumni rǝ kinǝng, na wunǝ wun titǝn kangngiki, a yu We Yulgoi."20Mǝni Bitrus a sotǝn go, "Mutǝn kweyilgamu tǝ kiya, bǝr ki mǝ lung mo bǝn yu nǝtǝtta Niyajiyuwi nǝn chǝmmǝr. 21Me mǝnə guji, mǝnǝ a dutǝn a mura wai jiwe, bǝraki furiyamu me nyagu a gwa Niyajiyuwi. 22Nyangbo bukang a yobi bwira muwe, na ruwatǝn nyina Niya jiyu, banu ba yunonǝn jǝni bwirai yamu rǝ kǝmarang ka furiya muwung. 23Bǝraki kǝn jǝgga yǝm kamǝnǝ furdin yuluwun mǝni jǝni bwirai ka buwan."24Siman ka nga go, "Ruwaimǝn nyina Ta jiyu na jǝni suwai kar ba nǝngnga bwi nǝn me."25A jiwu hanjim a nǝbbǝn yǝm a jiya nǝngnga bwiyu na su yǝm a bwanda Ta jiyuwunǝng, Bitrus tǝ Yohanna ka kawe bwi a Urshalima; ka jiya yomǝn, kadi si finang ka yǝmba lǝmǝngǝm a murta Samariyai.26A wai ji kǝ we temri ya Ta-jiyuwi a sotǝn na Filibusi go, "Gun na jab kak rǝ tuwang yǝgira juwi fira Urushalimai tǝn Gazai." (Wai juwi we, wa muri tǝm bǝ kusim.) 27Ka gu a diyǝng. Ka gu ni a diye wa Habashai, nihi tʊn karǝ gratǝ deni a dʊtǝtta Kandakatuwi, Nyi-dʊ a Habashai. gǝ tarǝ bǝnni yangu. A be ruwatang a nyina Urushalima. 28Hangu kawe bwiyǝng na ka chiya mura mǝndang ka mugotǝngngǝn, a nya bǝ ke wanka ni yuweyǝmi Ishayang.29Kǝ We yulgoi hi a sotǝn na Filibusi, "Yǝgi rǝ do bǝmtǝn na gǝrmar da mungotǝn." 30Filibus ka mwa sǝg a nya hangu, mǝni ka nui ke wanka Ni yuwe yǝmi Ishayang, ka suwe go, "Kǝn jǝgga ji mǝn keri ga?" 31Ni ya Habashai ka suwe go, "Bǝn nǝngnga mo nyǝne ki jǝgga, me ni ya nungngiki?" Ka chilla Filibus go dǝgiya gǝrmar hǝn na tǝ ci kwang.32Nyai niya Habashai keri bǝ suwe go, "Kǝn di rǝge nyǝra mah a gwa bǝn bwangwi, nyǝra be-bǝnglai a gun to wi a masi, a wumbǝ nyi. 33A mura sǝgtang ka during kan gǝng kǝn dang rǝ yǝmba nyami. Wunǝ ba jǝgga dǝldangǝn nyagʊ? Bǝrki kǝn dǝmmǝn yum ban gǝm a gusǝte."34Kǝ tʊn hǝn a gul Filibusǝng go, "Kǝn chillan, suwimǝn, ni yuwe yǝmi bǝ suwe yǝma wuni, gǝ rǝ bwigo ga, wa gʊ ga?" 35Filibus ka su yǝma suwetang ajiya wanka ni yuweyǝmǝn Ishaya, ka kabi wautǝn yǝmba Yesuwʊm.36Fula hanjiyim ka ji a yomi ka lauwe nyiya gu lai, kǝn tʊnhǝn a suwe go, "Jǝgga, hi gwe, wulai ba dang ki me bǝn nǝngngai mǝn batismang?" 37Filibus ka suwe go, "Kǝn nǝbbǝn yǝmbə nyam rǝ fura mu wargu ki, bǝn dǝmǝn nǝngnganǝn batisma." Kǝ ni ya Habashai go, "Kǝn nǝbǝn yǝmbǝ nyam mo Yesu Kristi Yela Niyajiyuwi." 38Mǝnni kǝ niya Habashai a suwe go si rǝ bwantulong ka gǝrmarǝng. Kǝ hanjim a dǝga mura hiyǝng, Filibus tǝn tʊn hǝn, kǝn Filibus a nǝngngatǝn batismang.39A jiya jirewa hiyu, kǝn We Ta-jiyuwi a dǝb Filibusǝng, mǝni tʊn hǝn a kabi ba chu hangu, ka jaukak rǝ yomba gǝm nǝngnga bwilǝmri. 40Mǝni bo Filibus ka jire wa Azotus ka mul a tǝmhǝm, si finang ka yǝmbǝ lǝmǝngǝm a bǝrtǝ, bera fula lauwe wa Kaisariyai.
Chapter 9

1Məni Shawulu, ka ji sura yəmni bwirai ajiya bwiranəm ba Tajiyuwuməng, ka yəga gwa nigra nəbbə tʊng jəni a chəriyaNiya jiyuwi 2ka gʊl hangu waniyəng bərarə kantətta nyiniruwaniyu tə ka Damaskai, go ki gǝbǝ nyabagi bə fung wai Juwiwum ki, ki nǝb bǝbarəm ki kin nyim ki, na gə be gəra Urshalima buwa-buwai.3A fəla ka jiya yommi, na diye do rə Dimaskang, nyǝlbatang ka jǝre wa ji tʊng, kǝ kwetǝrei ka kawure hangngu; 4ka yar a təmməng, bo ka nui dagi jir a ji sotənə go, ''Shawulu, Shawulu, wula nəngnga kəmən ni kunangngəng?''5Shawuluhi ka jautǝn go, ''Mənǝ wune, Tiyajiyu?'' Ka suwe go, ''Nən me Yesu wumən ne kunangngi; 6məni gun na dəga mura bər, bən sʊnʊn jiwa ci kwag bən nəngngai.'' 7Nəbbə yəgi yom tən Shawuluwum ka sira sau, ka buna ji ba suwei, məni a kautənsu a jirhən bong, a chubə ni.8Shawulu ka gun məna təm, məni a wumən kəmtangnguwung, me bə chure guji ka tau kanangngu a wuwa degi gəra bərda Dimaskang. 9Ka nəngnga kote tə bwanbi mebə chure, mebə jare, mebə nore.10Kagu bwira a Dimaska wu bəre mo Hannaniyai; kə Tajiyu a sotən yəm a mura wulʊ go, ''Hananiya,'' hangu go, ''Jəga mən gwe Tajiyu.'' 11Tajiyu ka sotənǝn go, ''Gun, na diya juwi sarni wu bərə mo juwi Sabbi, a kaita gu ni wu bərə mo Yahuzai na nǝngnga gulǝn da gu niya Tarsussi wu bǝrǝ mo Shawuluwi, bǝrki ka ruwa nyini; 12Məni bo ka chu a mura churang niwu bərə mo Hananiyai dəgiyere tiya gəmǝn kani, naki nutanggu a wumənbwi.''13Məni Hananiya ka nga, ''Tajiyu kən nui jiya nəngnga bwiyu a gwa nəbbi mwam ajiya niwaiwe, rə ji bwira wu təmtəna nəbbə kaluriyəm ba Urshalimam. 14Kən ne da a gwa nigra nǝbbǝ tʊng jini a kakka Niyajiyuwung naki a tuwa nəbbə burə dundamunnən.'' 15Məni Niyajiyu a sotəngo, ''Ya, bǝrki hangu jiya sweri ya miyu wun sammən-samǝn niyu, wuba wau dunda miyən a gwa nəbba kumməm narə dʊbe na bətəm ba Israilam; 16Bəraki bən nʊng kunang kəba nong bəra rə dundamiyən.''17Kən Hananiya diya dəgi a kai hiyǝng. Ka titən kani a durdanggənǝng, ka suwe go, "Chiyamiyu, Shawulu, Tajiyu Yesu, wa jirnənne a juwi fəla mən beri, ga təmiye go naki nya chutang a təm na bo rə we yʊlgoi.'' 18A gai go nyəng guji ka yare nyira wula a nuta Shawuluwi, meni ka nya chutang a təm ka gun kən nǝngngatǝn batismang; 19a jau jəni jauriyǝng ka nya kumniyǝng. Ka ci tən bwiranəm a Dimaska kotə mwam.20A gai go nyəng ka su wautang a yəmba Yesuwum a gun ruwanyiniwi, suwerə go hangu Yǝla Niyajiyuwi. 21Wargu nəbba nui hanguwum ka nəngnga mənatang a buni go, ''Me niwu juwo nəbba Urshalimam ba bərə a mura dundandən ga? Məni bo a be gaiwe go naki gə nəbbən ban hanjim na buwa a gwa ni gra nəbbə tʊng jini a chǝriya niya jiyuwum.'' 22Məni Shawulu ka nya kumni deni, bo ka lʊkte juggər da nəbbəng narə wutanka furniyəng jugərda Yahudawan bəka ci a Dimaskam a gwa nʊngtang a Yesuwi go gənǝn Kristi.23A bukka kotə mwamməng kə Yahudawa kurabwi go natǝ mukte hanguwung. 24Məni kuratang ka bwiyəng kajiyəng ka yəlo jiwo Shawulu a yəm-yəmiyu. Ban hanjim bə damən a fugong kum rə ko naki tə ju hanggu. 25Məni rə juggudda kummən bwiranəmbanggəm ka dəb hanggu a kelǝn ka yagga buk a mura fʊgong ka səmbangka kanəng.26A jiwa be Urshalimai, Shawulu kəna faugo gə mʊrga dur tən bwiranəm, məni wargəm ba jiyəm bə lema lema hanggu, bəraki a ngabe go hanggu ka yəlo bwira. 27Mənni Barnaba ka dəb hanggu abe gəra gwa nəbbə təmrəm. Ka sotən a ban hanjimi nyəngkə Shawulu a chiga tən Niyajiyu a juwi ka sotən yəm, na nyəngki Shawulu a wau yəm a mura dunda Yesʊwʊn dur a səssi a Dimaska.28Ka cigamən ban hanjim dəgirə jǝrera Urshalimang. Kawau yəm dur a səssi a mura dunda Tajiyu Yesʊwʊn. 29Məni ka wuga yəmni tən Yahudawan Helenawai; məni ka jaukak go tə juu hanggu. 30Chətta yəm go nyəng ka digəra Kaisariya, ka tʊng yəgira Tarsusǝng. 31A fulla wu kʊlən da nəbbə fʊnggrəm bə ka təm ba Yahudiyam, Galili narə ba Samariyam ka nya chiyəm bə ləmmangngəm na yəktən tang a kaggi, ka jaukag rə yom a mura tata Tajiyuwi, narə səng tang ka fəriyəng ka We Yʊlgoyəng, kʊlǝn da nəbbə fʊngrəmǝn ka yəgtənbwi rə nəb mwam. 32Məni ka lau jiwʊng Bitrus a yogo a murta təmi warguwi, ka kawebwi a gwa nəbbə fʊngrəmi bə ka təmba Liddamǝm.33Agaiwurere ka nya gʊ ni wu dundangngən mo Iniyasu wa bubburiyu, ka dəddai a sete jətte naru. 34Bitrus ka sotən go, ''Iniyasu, Kristi ka nən bwiləmmangngi. Gʊn na dəb gudaramu.'' Rəkwa-rəkwang ka gun a səssi. 35Wargu nəbba chiya təmba Liddam tən təmba Saronam a chu nihiyəng, ka kawebwi a gwa Tajiyuwi.36Nyang a mura Yafa kagu bwira nyiyuwe bərə mo Tabita, Jəgga tang mo, ''Dokas.'' Wai nyi karə serda nətən narə nuitang a kunang ka nəbbə me rə jǝna kaniyuwung. 37Ka lau jiwun merə bwi ləmmangngi wa lauka bwiyatangngi. Ban hanjim a waitən hi a libota guwung ka tiya kanda jiyǝnǝng.38A chi go Lidda nəndo rə Yafang, bwiranəm kanui go Bitrus ka gai, ka təm nəb bəsʊ agwa giyu, chəlare go, ''Be gwanəniyu me təktang a bwiwe.'' 39Bitrus ka gunna di kin, a lawe gayəng, kən dəgi gəra kanda jiyənəng. Go nyəng yʊkyonəm warigu ka sira do nəng hanggu tiro wite, ka dəbbawu dute narə jini buri yəng Dokas a Sarai a fəlo ka kini.40Bitrus ka jəg ban hanjim wargu a mura kan hən, ka ru, ka ruwa nyiniyəng, go nyəng ka fəlga bwi a gwa libotiyəng, ka suwe go, ''Tabita, gun.'' A wumən nuitangguwung na chu Bitrusəng ka ciciyəng. 41Bitrus bo ka yak kang ka gəng ka gʊkgəng; Go yəng ka buwe nəbbə fʊngrəm narə yʊkyonəm, ka yaktən hanggu rə yum a bang hanjiməng. 42Wai jiya nəngnga bwiyu ka yəlo ji yəm yəmmiyu a mura Yafa wargu, məni bo nəb mwam ka nəbbən yəmbə nyam agwa Niyajiyuwi. 43Ka yəlo ji Bitrus a ci kotə mwammi a Yafa tən gʊ ni wu bərə mo saminu, w fiyʊ biti.
Chapter 10

1Kən nənga gu ni a bərda Kaisariyan, rə dun mo Karniliyas, nigra nəbbə barə kərangəmi a kʊlən də bərə mo kʊlən da Italiyanən. 2Ni fungri nyagu, wa nəbən dudangən tən kaitangu a netang a gratə Niyajiyuwi; ka nǝgatən nətətta chəmməri a bə farəm mwam rə ruwatən tang a nyini a Niyajiyu kotə warigu.3Nyəra rə ji wurwin rə koyəng, ka chu we təmriya Niyajiyuwi bera gwang giyu. We təmri a sotən na hanghuwi go, "Karniliyas!" 4Karniliyas ka maitən kəmta we təmri rə tata bwi go, "Wulai ji, nigra?" We təmri ya sotən na hanguwi go, "Ruwani nyina mu rə nətətta mu tə mən ne nəbbə me rə gəmi ka gwi a yulo ji ya kəmarangi a lau kag ka Niyajiyuwung. 5Ku təm nəb wulang a di ya Yafa na bənən ne Saminu, wung bərə mo Bitrusi. 6Ka chi tən Saminu ni tʊ biti, kaitangu ka nyiya wimangi."7We təmri ya sotən yəma hanguwi na diyəng, Karniliyas ka buwe bwiranəm ba kaitan guwum, na rə ni barə kərangyi wu fung Kojiyuwi a mura nəbbə barə kərangəm bə nəngatən swerəm. 8Karniliyas ka sotən wargu ji nəngnga bwiyu a hanjimi ka təm hanjim a Yafang.9Jər rə moriyəng na nyəra ji rə koi tə nugkunəng lawerəng, ka yomban jiyim na lawerə bərəng, Bitrus ka gui a kaita jiyu go na gə ruwa nyini. 10Ka nui junəng farə ji ba jauwi, məni a jiwu nəb ka nəngatangnga jini-jauriyuwung, kən ne churongngən, 11kə chure korən ka wumən bwi rə kasi səge bwi, guji kutagu nyira ji məra bwi rəgi səge bwi bera gusəte, səge bwi rə kəngər təttangu tə gwar. 12A muri ka namtə nani tə gwariwe dəndang rə yə kwara-kwarai a gusəti, rə kəleta jiyu.13Kə jər hən na sotən na hanguwi go, "Gun, Bitrus, ju nan jau." 14Bitrus a jautən go, "Me nyang, Ta jiyu; Bəra ki jamən bə ji wu merə yulgoi we na rə nemərəwe." 15Mənni jirhən ka kaba betən kalang kǝ suwʊng bo: "Ji wu Niyajiyu wa tumən ni kari bən suwe mo nən nemər." 16Jənihi ya nəngnga bwi kali tə bwanbiyəng; rəkwa-rəkwa kən dəb kasihi yigira jiyəng.17A jiwu Bitrus a dǝga kuma muri bǝra rǝ ji wulohi sureyəng, rǝkwang, nǝb bǝn Karniliyas a tǝmem ka lawewa fugong kan gǝng, a buk ka nǝngnga wu gulǝn da kaitanguwun. 18Kən hanjkim a ma yaguwung nəngnga gulən da Saminuwun, wun bəra mo Bitrusi, gu chi wi.19A jiwu Bitrus ka nǝngnga kǝmarang a ji ya wulohiyuwung, We ka sotǝna hanguwi go, "Chu, nǝb bǝ bwanbi ka fanna tari. 20Gun na suwe nan di tən hanjim. Karǝ nǝngnga firiya ditang tə hanjimi, bǝra ki mǝmǝn tǝme hanjim." 21Kǝn Bitrus a su a nya nəb həməng sotənə go, "Nə me wutə fari. Wula be nə jin?"22Hanjim a sotən go, "Nigra nəb bə barə kərangəmi wurə dun mo Kaniliyasi, ni rə yobi yu wu fung Niyajiyuwi, kə yəm rə yobi nya a mura Yahudawa, we təmrə wu yulgoi wa Niyajiyuwi a sotən go a təmnəne nəb na ya kaitangu, na hangu a nya nui yim a nyiya mu." 23Kən Bitrus a bu hanjim go dəga kai natə chichi kinəng. Təma silang kə hangu a gun a diya tə hanjiməng, kə bagi chite a Yafa a yo hanguwung.24Təma silang hanjim ka lauwe wa Kaisariya, a nya Karniliyas yamerə hanjim; hangu ka buwo wu chitəttangu na kagəm bangəm bərə dom.25A jiwu Bitrus a dəgiyei, kə Karniliyas a nya hangu a rutəna təm ne gratəng. 26Mənni Bitrus ka gug hangu sotənə go, "Gun sissi; mə rə bwimi mən ni."27A jiwu Bitrus ka suga yǝm tǝn hanguwi, a yəga nya nǝb a muri ka kura bwitə mwam. 28Kǝ hangu a sotǝn go, "Jin rǝ butǝjəni kǝtǝ yim to men sori ya Yahudawai ni a murga dur tǝn gu ni wa bagi tǝmi. Mǝnni Niyajiyu ka nungngi go kari bǝn bu gu ni mo merə yulgoi na rə nemər. 29Bəngə be gaiwe me kani we, a nyənkə təmiyeng. Bəri rə nyang mə gulən mo wula ma kin təm mo biyeng?"30Karniliyas go, "Kotəttə gwar ya suwi a wai jiwe, mən ka ruwatanga nyini nyira ji ya koi wurbin a kaita miyu; kən chu, ni a si mǝnna kag rǝ dutǝ kǝlbare. 31Ka suwe go, "Karniliyas, Niyajiyu ka nwi nyini ruwa na mu, tugarang kǝ mǝn nǝngatǝna nǝb bǝ merǝgǝm ka dǝg Niyajiyu a kəma nən mwe. 32Təm ni a Yafa, na bənəne ni wu bǝrǝ mo Simani, wu bǝrǝ bo mo Bitrusi. A chiya kaita gu ni tu biti wu bərə mo Saminuwi, a nyi ya wimangi.' (A be ki ba sunən yəm) 33Rəkwa-rəkwang kən təmnən nəbən. Kən nəngnga nyagu kən beng. Ku nyenke, nən gəba kag ka munga kag ka Niyajiyuwung, na nən nui ji bən suwei wargu nyənkə Ta jiyu sunan grəng."34Kən Bitrus a wumən nyi a suwe go, "Bə nyam, kən yim mo Niyajiyu me bə nənga dandangyi. 35Mənni, a bənə warigu, wu fungri na nəngnga ji nyai ki, ba nya yutang a bwi a gwan giyu.36Jən kətə yəm jiya təmtən na nəbba Israilami, a fulawu si finang ka chim bə ləmangəmi a gwa Yesu Kristiyu, wu gən Ta jiyu warguwi- 37jən rə butəjəni kətə yəm jəna nənga bwiyu, ya nənga bwi warigu a mura Yahudiyai, ya suwa Galiliyu, a buk ka batisma Yohana nənga finang ka gəngngi; 38jəna tau ya Yesu wa Nazareti, nyənkə Niyajiyu a samən hangu rə We Yulgoi na rə kumniyəng. Hangu ka dəga gani mwam nəngnga swer də nyan rə netang a bwitə ləmangngi nəb bə we bwira ne kunangəm, bəraki Niyajiwu ka nəngəng.39Nən bənən bʊ chu jini Yesu a nəngngai warigu a təmba Yahudawam na mura Urshalimai- hanjim a ju hangu a gwa kwaitangnga riyang a jiyu. 40Ni waiwe Niyajiyu ka gug a kon bwanbiyu ka dəg yim hanguwung, 41me nəb warigu bo, mənni a nəbba bʊ bugəm a ji ya bən Niyajiyu a ngarəgəm na samən rə jiguwum-nən rə butənəni, bənən jau na nən no na hanguwum a buk ka gune wa ba bətəro-bətəroyəm.42Hangu a nəbən sori go tənən sitən finang a nəb na tənən ne yimbə nyam no nən ge wu Niyajiyu a samən go na nəngnga tən duta bərə yumǝm na rǝ ba bǝtəromi. 43Wargu nəb bə yuwe yiməm ka bʊ buk kan gən, go na wunə wa nəbən yəmbə nyam a gi yu ki ba nya yunotang ka jəni bwirayəng a gwa dunda gən ni.44Bitrus ka ji ya sutangnga yəm a jine yaiyəng, We Yulgoi ka yar tən ne wa wargu nəb bə ka gai kautən su wa hanguwiyəm. 45Nəb bə wa mura bə muyatən biyang ka kwaltəm bə ka kulən da nəb ba nəbən yəmbə nyaməm -wargu ba be tən Bitrusim-ka mənna bwite, bəraki nətətta We Yulgoi kən kwitəna nəb ba kuməm rə kəggiyəng.46Bəra ki ka nwi nəb ba kuməm surə yəm rə tagi langte ne gratə Niyajyu. Kən Bitrus a nga tənnəng go, 47"Ka rə ni ba dang hi wubən nəngngatən batisma gəra nəb bambi ga, nəb bə ka yu We Yulgoi nyənkə nən rə kəniyəng nən yu grəng?" 48Ka chəlla go nəngngatən batisma hanjimi a mura dunda Yesu Kristiyən. Kə hanjim a sotənna hanguwi go tə chi kin ka yagi kotəng.
Chapter 11

1Kʊ nǝb tǝmrǝm tǝn chite bǝ ka Yahudiyam ka nwi go nəbba kuməm rə kəggiyəng ka yʊ yəmba Niyajiyuwum. 2Bitrus a be Urshalimang, nǝb ba mura bǝn muyatǝn kwaltǝm ka be kǝba rǝ hangu; 3suwerǝ go, "Kǝmən murga dur tǝ nǝb ba mwiyamǝn bə kwaltəm tə jarə jini-jauri kwang."4Kən Bitrus a su jəggatən yəmnihi a hanjimi a tariyəng; suwerə go, 5Muwa bər da Yafan mǝn ruwa nyina gai, kǝn chu wulo gujiyuwung sige bwi a təm, nyira rə duk kǝ kuntang sige bwi a tǝm rǝ nyini tə gwar. Ka sigi məne bwiyəng. 6Kəmən jigare mən nənga kəmarang a jiyəng. Kən chu namta gusiti yi rə nani tə gwari, namta yiri, rə yi yorə rə fura təmi, na rə kəleta jiyu.7Kə nui jir swimənə go, "Bitrius gun; ju na jau!" 8Kən sotən mo, "Ta jiyu, me nən nyang: bəraki me rə ji wʊ me yulgoi ka dəgi muwa nyiya miyuwi." 9Kə jirhən a ngaiməne wa ji go, "Ji wʊ Niyajiyu a nəngnga kaluriyu, karbən bu mo me kalwur. 10Ji hi a nəngnga bwi nyenke kali tə bwanbi, kən kabi rə wuni ji a jiyəng bo.
12Kə We Duwi a ni sori go nə diya kinəng, kə go karbən nəngnga dan-dangngi bəra nə hanjim. Chitətta nənu te bə nukkun bə nən diya kinəm, kə nən yigiya kaita nihiyu. 13Kə nihi a subəmən nyənka chu we təmrə a sissi a kaitanguwung suwe rə go, "Təm nəb yəgira Yafa na be nən Siman wʊ bərə mo Bitrusi. 14Ba sunən yəm bəbən nya nəd də fiyən rə gən. Mwe tən kaita mu warigu." 15 A jiwʊ su mə sotən yimi, kə We Yulgoi a sig təne bwi a hanjimiying, nyənka səg bəmənne bwi rə gə rə jiguwung. 16Kə kəma yəmba Ta jiyuwuməng, nyənka suwe go, "Bə nyam Yohana bə nəngnga gəmən batisma nən hii; mənni jən bən nəngnga gəmən batisma nə We Yulgoi."17Kin Niyajiyu ga ne hanjəm nəte nyənka nəbən rə ga jiwu nən nəbən yəmbə nyami a Ta jiyu Yesu Kristyu ki, mənnə wune, kə bən kwila ji wu Niyajiyu a nəngaiyəng?" 18Ji wʊ hanjim a nui nyenki, a sotən bə guji a hanguwi, ka ne gratə Niyajiyuwung go, "Niyajiyu ka ne butang a kang nəbba kuməm rə kəggiyəng."19Kə bagi nǝb ba nǝbǝn yəmbǝ nyamǝm bǝ na wusilamən bwita Urshalimam a jiwu kunang a gun bǝra rǝ bwiyatan Istifanusi, nǝb ba nǝbǝn yəmbə nyaməm bambe ka diya lau Afiniki, Kuburus, na Antakiya. Ka sotǝn yəmba Yesuwum a Yahudawa dang nǝ jiyəng, me gu we. 20Mǝnni bagi ba jiyim, nǝb ba kuburusim, na Kurane, ka be Antakiyang ka sotǝn yima Helinawatəng wautən yimba Nigra Yesuwum. 21Kang ka Ta jiyuwung ka nən ji; nəb mwam ka nəbən yəmbə nyam a kautən bwi ya Ta jiyu.22Yim ban jiyim ka lawe suna kulən ni a Urshalima: kǝ hanjim a təm Barnabas a di a lau Antakiyang. 23A ji wa be na chu nətətta Niyajiyuwi, Ka nui bwiləmri; ka ne furi hanjim warigu go ka ra jir mənna Ta jiyuwi rə furnajiyu wargu. 24Bəra ki nanu ni nya wa ri rə We Yulgoi na rə nəbən tang a furiyu, kən nya nəb mwam bən yəgtəna Ta jiyuwum.25Kən Barnabas a diya təm ba Tarsusəm go na ngə fau Shawulu. 26A nyawung, ka be nǝ hangu a Antakiyang, ka chi jǝr din ka kurabwite tǝn kʊlǝn rə məsatəntang a nəb. Su butang a bwiranəm mo nəb bə fungrəm a Antakiya.27A yai kote bagi nəb bə yuwe yəməm ka diyawa Urshalima a be Antakiya. 28Kwana jiyu wʊ bərə mo Agabasi, ka gun a sissiying rǝ fungtang ka We Duwiyəng go bǝn nənga jun rə kwani a gusite wargu. Ka nənga bwi nyang a kotang Kalaudiyasi.29Bəra rǝ nyang, bwiranǝm, wuna jiyu ki rǝ nyinka dǝmǝn rǝ ngǝng, ka tung tugarang kan jiyəng yəgira gwa chəti tə ka Yahudiyai. 30A nəngnga nyang nyəngki; ka təm Barnabas tən Shawulu rə cimər a gwan tabiying.
Chapter 12

1A wai fulawe nidʊ Hiridus ka dəg bagi nəb a kag nəbba kʊlənəm go na gə ne kunang hanjim. 2Ka ju Yakubu ci ya ̈Yohanai rə dampo.3A chu ji wa nəngai ka ləmbwi Yahudawatəng ka jaukag a tau Bitrus bong. A nyang kota mwantəttə fum-fumi tə me rə bariyu. 4A tau hanguwung, ka maya jarəməng a jugər da nəb bə barə krangəm bə gwar fangni tə gwar go tore; rə kəmarang go mwarmen bwiləm ra Yautangngi ki gəbə jəg təne wa nəbe.5Kən dəg Bitrus a jarəm, məni ka nəngnga nyiniruwani deni a mura nəbbə ka kʊlənnəm bəra nən hangu yəgira gwa Niyajiyuwi. 6A wai kumwu Hiridus ba jəge hangu ki mənna dʊ nəngngatən duti, a wai kum, Bitrus ka dum a jugər da nəb bə barə krangəm bisu, buwa rə chəntə təsu, rə bagi nəb bə torəm a nyiya fugongi jəgarə jarəm. 7Nyang nyəngkəng, we təmriya Niyajiyuwi ka jərtəne wa hanguwi tʊng, kwetərei ka məra kandə hangu kawun. Ka məbra hangu a kulong, sotənə go, "Gun wulage." Kə chəntə buwa rə gi a kwiyon məna kanan guwung. 8We təmri go, "Du dutəttamu rə ləbərte." Kə Bitrus a nənga nyangəng. Kə We təmrə go, "Mai duk kə kuntang ka mung nan fungngiye."9Kə Bitrus a fung we-təmri a jire kinəng. A yəmbə go ji we təmri a nəngngai bə nyam. Bətə go wullo. 10A buk ka suməna nəb bə torəm bɨrɨ jiguwum na bə suwuməng, lauwera fʊgang ka chəmmərəng kə digira bɨrɨng ka wumən bwi rə bwigo. Ka juro a jʊwiyəng kə we təmri a du hangʊwʊng re kwang.11A fulla wun Bitrus a kauwe bwi a yobiyanguwi, ka suwe go , "Yəmbə nyam ku kən yəm mo Nigra ka təmme we təmri go na be jigiye wa kang ka Hiridusəng, na bo a yənə jini warigu yə Yahudawa kəmari. 12A yəm nyangəng, ka be kaita Maryamu ne Yohanai, wu bərə mo Markusi; a gu bə fungrəm mwam a kura bwita gai ruwanyiniwi.13A ji wu hangu a be buro fugangngi, kə gu bwira bwe-chuwiyu wu bərə mo Rodai ka be go na gə chu ni buro fugangngi. 14A nwi jir da Bitrusinəng, bəra bwiləmri a dəmən ba wummən fugang, ka kaba muri rə singəng sotəna bagi go Bitrus ka səssi a fugong 15Hanjim go, "Jɨni ka talən." Ka jaukag go ngə suwe yəmbə nyam. Hanjim go, "Weng gu."16Mənni Bitrus ka jaukag rə burotang a fugangəng, mənni a jiwu hanjim a wummən fugang na chu nən hanguwun ka məna bunte. 17Kə Bitrus a nəngnga təna hanjimi rə kang go marasiyəng, ka sotən nyəngkə Niyajiyu a jəge gra jarəməng. Ka sotən go, "A sotəna Yakubuwi tən chətte warigu." A gaiyəng ka jər a diya gukang.18Təma silang, men dur busarən də baniyin a nya nəbbə barə kərangəm bən ti mo torə hanguwum, bərarə ji a nəngnga bwi nən Bitrusi. 19A jiwu Hiridus a fau hangu na nyabi, ka dəg go juwo nəb bə barə kərangəməng. Kə hangu a diya Yahudiyang, a lau Kaisariyang ka chi a gaiyəng. .20Hiridus ka nwi jwagər rə nəb ba Tayam na Sidonəm. A yiga gwan hanguwi kin. A chəlla ni tugara nidʊwi-Blastus, go tugai gi. Ka nəngnga chəllan da chim bə ləmangəməng, bəraki təmba hanjiməm bə nya jəni-jauran jiwu a təmba nidʊ hiyəm. 21A gu kong nidʊ ka du dutətta dʊtti tangu ka chi ya dəntəllən da gratən da gən; ka sotən yəm a hanjimiyəng.22Nəb ka mauwuri go, "Dan jir de da Niyajiyʊwun, me da niyin." 23Rəkwa-rəkwang we təmri ya Niyajiyuwi ka bau hangu bəraki a nebbən gratən Niyajiyuwung; kə gəlgota jauwun ka bwiyang.24Mənni bomər da Niyajiyuwun ka wumbwi a yəgtən bwi.25Buk kə Barnabas tən Shawulu a mwarmən swer da jiyən, ka wulga bwi a kaba Urshalimang; ka dəb Yohana wu dagi dundan gən mo Markusi a diya ki nəng.
Chapter 13

1A kulən da nəb bən də ka Antakiya, ka nəb bə yuwe yəməm we na nəb mularəm. Bana Barnabas, Saminu (wʊ bərə mo Yuluwi), Lukiya niya Kurame, Manayin (wu noro tən nidu Hiridusi), na Shawulu. 2A jiwu hanjim ka ruwatən nyina Nigrai na so hiyu kə We Duwi go, "Tə jəgi mən Barnaba tən Shawulu rə kəng, na nəngaimən swer dən buwe hanjim wun." 3Buk kə kulən hən a so hiying, a ruwa nyiniyəng, na tətən kang ngəng, ka du hanjim a diyang.4Kə Barnabas tən Shawulu a fung jirda We Yulgoi ka diya Sulukiyang; buk ka nyangəng ka yawung yəgira fuur da Kuburusin. 5Buk kə hanjim ka təmba Salamiyəm, ka chi si finangang ka yəmba Niyajiyuwuməng a gwa ruwani nyina Yahudawai, hanjim ka tən Yohana wu bərə mo Markusi ni tuga ran jiyu.6Hanjim a tuwe fuur hənəng yigira Bafusang, ka nya gu ni wu jiga təmi wu bərəmo Bar-yesuwi, niya Yahudai tiya nyatə go ngən ni yuwe yəmi. 7Ni waiwe ka murga dur tən nigra tau gu kuntai, Sarjus Bulus, ni rə bərsani. Kə nigra hi a buwe Barnaba tən Shawulu go na ngə nui yəm ba Niyajiwuməng. 8Mənni kən Elimas "ni barə təmi" (bəra ki mə wulga dundangən nyang) a su kra yəmbə ban hanjiməm, farə go gə dəmmən kəmaranka nigra tau gu kuntayəm a juya nəbəntang a yəmbə nyami.9Mənni Shawulu, wu bərə mo Bulusi ka ri rə We Yulgoiyəng; ka tartən kəmtəng nihiying 10sotənə go, "Mwe yila shetani, fur da mun a ri nəng julai na rə bwiran. Mən chugo kag gi wa wunə ji nyai. Me bən du lugrotang a juwiya Niyajiyuwi a si sabi, bən nəngnga ga?11Chu kʊ, kang ka Niyajiyuwung wa mwi ya dur, bən yulo du, me bən kabi chu guji ba bani." Rəkwa-rəkwang guji nyərarə muwa ka be tən nə kum a Elimasiyəng; ka su yogorə me bə yəm juwiyəng, chəlla nəb go tagəmən damər. 12A bukə nigra tau gu kuntai a chu jəna nəngnga bwiyuwung, ka nəbən yəmbə nyaməng, bəraki ka məna buni rə məsarang ka Ta-jiyuwung.v 13 Bulus tən Kagəm bangəm ka diya yaula yigira Bafusa wa Firjiyai a Bamfiliya. Kən Yohana duwe hanjiməng ka kabwi a Urshalimang. 14Bulus tən kagəm bangəm ka diya Firijiyang, yigira Antakiya a təmba Bisidiyam. A gai gun hanjim a dəga kanda nyini ruwaniyən da Yahudatən a ko ngəriyu ka chi ya gaiyəng. 15Buk kən ke kerang a mura wang ka soriyin ngəng na rə ka nəb bə yuwe yiməm ngəng, kə nəbə gram ba gayim a təmtən yim a hanjimi go, "Chitətta nənnʊ, ka tənə bagi yəmbə ba yəgtən kumna nəb a gwi ki, tə suwe."16Kən Bulus a gun a gug kang ka gəng a jiyəng suwe rə go, "Nəb ba Israilam na jin bətə ne gratə Niyajiwum, tə kausu. 17Niyajiyu wa nəb bambə Isra'ilai a samən te bəbə chərem na ne buwong mwam a jiwʊ hanjim ka Masari, na jəge hanjim rə kumniyu. 18Ka dəb nyəra jəte furtəgwar ka mida nən ji a mura sayəng.v 19 A buk ka ləbtə təmni nyibiyəng a Kan'anang, ka ne hanjim kula təmba jiyəmi. 20Jini yayya nənga bwi a mura jətə betəttə gwar rə furtənu. A bukka jini warguwung, kən Niyajiyu a ne nəbbə nəngnga dutəm yigira Sama'ila rə bə yuwe yəməm.21Kə nəb a chəla go tə fau nidʊwung, kə Niyajiyu a ne hanjim Shawulu yəlang Kishi, ni ya duk ka Biliyaminuwung, a chi nidʊ ka jətə furtə gwarəng. 22a jiwu Niyajiyu a jəg mən hangu a dʊtte ka be nən Dauda a chi nidʊwa jiyuwung. Wa jiya Daudai gu Niyajiyu a suwe gəri go, "Kən nya Dauda yəlan Yesei ni wʊ ka furamiyuwi; wu nəngnga ji mə fari wariguwi."23A mura dugər tətta ni waiwi, Niyajiyu ka be tən rə Ni Jəgrə a Isra'ila, Yesu, nyənka ne yəm bʊrəm go gəbə nəngnga gərəng. 24Jəni yaiye ka su nəngnga bwi, ka məna du Yesu a being a jiwun Yohana a si finang ka batisma butang a kanggi a nəb ba Isra'ilami warigu. 25Yohana be mwarmən swer da gənəng, go, 'Tə kəma to mənnə wune? Me mənnəng hangu. Mənni tə nui, ka rə wuba be buk ka miyənggi, suitənbə kumən ləbərtangʊ.'26Chite, bətəm burəm ba Ibrahiməm, na rə bə ruwatən nyini a Niyajiyuwum, yəmba jəg rangngəm suwe bəra nə nən. 27Bəraki ba chi ya Urshalimam tən nəbbə gram ba jiyəm a ngabə nən hangu, bərə nyang, yəmbə nəbbə yuwe yəməm a suwem ka ri, “bən kera wunə ko Gəriyəm, ka mwe tən dutətta jurangngi hanguyəng.”28Warigu rə nyənkə hanjim a nyabə guji wa lau kə bən jugəriyəng, hanjim a sotəna Bilatusi go ju hangu. 29A mwarmən ritang a jəni mula hanguyəng, ka səgməne hangu a yuwarangəng ka dəgga suwung.30Məni Niyajiyu ka gug mənne hangu a ba bətəro-bətəroiyəm. 31Nəb ka chu hangu ka kotə mwaməm, nəb ba diyawu tən hangu a Galili yəgira Urshalimam. Hanjim bambe ka yulo bə bʊrə bukka hanguwiyəng a gwa nəbbi.32Kənnən be nənne rə yəmbə ləmang ngəm ba tau yəm bʊrəm bə Niyajiyu a ne tebəba nənnəməmi; 33ka ri bəmən ban yəmbe, nən bətəm ban jiyəm nyənka gug Yesuwung. Nyənkə mula mura wang kən suwʊng ka fitəng mo; 'Mən Yəla miyu, kokuwi kən yulo Temu.' 34A jiya yəmbə nyam ba gug hangu gəra buyatəm go na bwi yan gu karba fiyəng, Niyajiyu ka su bagi yəm go, 'Bən tinən kangka yəmbə nyaməng na rə kə yulgong ka Daudang.'35Gən jiya nəngnga ka suwe wa mura kagi wang ka fiyangngəng go, 'Me bən du Wʊ Yulgoi ya mu a fi.' 36Bəraki a buk kən Dauda nəngnga swerdə Niyajiyu fara fula guwun, ka daduməng, kən ti tən tebəng, ka fiyəng, 37mənni Hangu wu Niyajiyu a guggei a fi be.38Bəri nyang a yulo gəmən ji tə yəmi, chite, to a gwa ni wai wi kən si gəmən finang ka yunotang a jini bwiraiyəng. 39A gwa giyu, wuna junu wa nəbən yəmbə nyami ka yulo ni merə jiya kəbari wu soran Musai a dəmənba nəngai.40Bəra rə nyang, wuni ki a nəngnga ba den bəri ji nəbbə yuwe yəməm a suwei ba nəngnga bwi nən ge: 41'Tə chu, jən bə rə dutəttə nəngəniyəm, na tə məna buni, na dʊ tə bətəro; Bəra ki mən nəngnga swer a mura kotan jənu, Swer də me bətə nga rə gən, a ci nə gu na ba sugəmən ki.'"42A jiwu Bulus tə Barnabas a dəyai, nəb ka chəlla hanjim go yəgtən bam yəmbe a ko Gəriyu wʊ beri. 43A jiwu gunmən na bam chimi, Yahudawa tə mwam na nəb ba bukang rə kumni a wai juwiwum, ka fung Bulus təng Barnabasing chilarə hanjim go a jaukag a mura nətəttə nə dautən bə wi ta Niyajiyuwi.44Ko Gərəyu a juweng, bərhən ka nəngnga rə do jire tang warigu go natə nui yəmba Ta-jiyuwum. 45Yahudawa ta chu mwama nəbbiyəng, ka riro rə nugun, ka nəngnga kag rə ji Bulus a suweyəng kəbarə bo.46Məni Bulus tən Barnabas ka su yəm rə kumni go, "A chi bwi sugəmən yəmba Niyajiyuwum fu. A chi kətə tungmən a bwitəng na kətə yulo nəb ba dautəbuwa nyatang a yuum bə kurəkwangəməng, tə chu, kənən wulga bwi a gwa nəbba kuməmmi. 47Bəraki ji Niyajiyu a subəməni, go, 'Kən ti gən mo tə yulo kwetərei a nəbba kuməmmi, mo na tə betənə jəgtang a gusitə warigu.'"48Nəbba kuməm a nwi yəmbəng, ka nəngnga bwiləmri ne gratə bwamər da Niyajiyuwun. A nyənkə nəb bə mwaməm ba chi ba nya yumbə kurikwangəm a nəbən yəmbə nyaməng. 49Kən wasə yəmba Niyajiyuwum a murtan jiyu wargu.50Mənni Yahudawatə ka chəla bagi nyim bə ruwanyiniyəm tən bagi nəb bə gram ba bər hə nəm. Nyanki ka be rə sitang ka jurangngəng a jiya Bulus tə Barnabasi, ka jəgamən hanjim a bərə do rə jiyənəng. 51Mənni kə Bulus tən Barnabas a bamən kur a nanan jiyuwung na chi dute a jiyəng. Ka diya yəgira bərda Aikoniyan. 52Kə bwiranəm a ri rə We Yulgoiyəng rə furdə kwauwun.
Chapter 14

1Fulla wu Bulus tən Barnabas a dəga bɨrda Ikoniyani ka dəga kanda ruwani nyiniyin da Yahudawan ka sotən yim a hanjimi, bə mwama Yahudawam na rə Helinawata nəbən yimbənyami. 2Mənni Yahudawata nəbənbə yimbə nyami ka swi Helinawam a nənga furdə yuluwun rə chite.3Kə hanjim a lang a gaiyəng, surə yəm dur a səssi rə kumni ta Nigrai, be rə jəni ba dəg ki nga rə yəmba nətəti dautən buwi. A nəngnga nyang a gwa betang rə wuloniyəng tən jəna mənnatanga buniyu a kaniyan Bulus tən Barabasəng. 4Mənni nəb mwam a bɨrhən ka wutəgo bwitə təsu: bagi ba Yahudawam bagi ba nəb təmrəməm.5A jiwu Helinawa tən Yahudawa fau chəllatanga sir a gwa nəbbə gram ban jiyim go na tə mungo Bulus tən Barnabas rə wetəng, 6hanjim ka yəm ji nəngnga bwiyu ka mwara yigira bɨr da Likoniyan, Listra na Darbiyeng, rə murta tuwe gaiyu, 7ka wau yəmbə ləmmangəm a gai.8A Listra ka gu ni wʊn buwe jwagiyu, nani merə kumni, a yomən bə yom we. 9Ka nwi nyənkə Bulus surə yəm rəgəng. Bulus a nyabtən kəmta nihi ka chu ka nəbbən yəm bə nyam go gəbə nya kwaratang. 10Ka sotən yəm rə kumniyəng go, "Gun səssi rə nana mu." Kə nihi a gunəng. Kə nihi ya su muwara ji a diyəng.11Jii wu nəb a chu ji Bulus a nəngngayəng, ka gugo jitə rə kumni go, "Weni ka be bəmən rə bwi ta nəbbi." 12Ka bu Barnabas go nən "Zafsang" ka wulga tən dun a Bulusi go "Hamisang," bəraki ge gən ni surə yəmmi. 13Ni tung jəni a kak ka chəriyan Zafsai, wu kanda chəriyən da gən ka tara bɨrri, ka be rə gumtəltə rə jəni səra nyirarə wangngi a fugang; hangu tən nəba kʊlənəm farə go tə ne gratə rə tungtən jəni ya hanjimi.14Mənni nəb təmrəm, Barnabas tə Bulus a nwiyəng, ka yuro dutəttan jiyuwung ka mwara səngni digira nəbba jugərəng 15bo sotənnə go, "Nəb, wula ma ki tə nəngnga jɨni yaiyəng? Nən nən nəb rə kəmarang ka nəbbəng. Nən be nən yəmbə ləmmangəm no na tə wulga mən bwi a yai jəni rə kunni ye tə kautən bwi a Niyajiyu rə yuumi, wa nəngnga təm tən jiyu, rə wimangte na rə wunə ji wu ka muriyu. 16A fulla suwi, Ka du nəb warigu go yo nyəngka chu rə sirəngən.17Rə nyangəng, a dubə dur da gən me rə wʊ butən bugi, nyəngka nəngnga ji nya ka nəggən hiya jiyu tən harnang kə nyangəngəng, ri furna jənu rə bwiləmri. 18Rə tai bwantəte warigu, rə bwaiguwi Bulus tən Barnabas a nowe ban hanjim.19Mənni bagi Yahudawa jəre wa Antakiyam tən bagi ba jire wa Ikoniyam ka be nowu dutətta kulənhənni. Ka mungngo Bulus a wumən na bɨrhən lʊngrə go ka bwiya. 20Mənni məssarba be sira a kawurre hanguwung, ka gun a dəgiya bɨrəng. Rə silang, hangu ka di yigira Darba tən Barnabas.21A bukkə hanjim a wau yəmbə ləmmangəm a dan bɨrən na nya məssarbə mwaməng, ka kaubwi a Listira, yigira Ikoniya na Antakiyang. 22Ka jau kak ne kumni tən bautanga a jir a nəb ne kumni furna məssarbi go jaukag a mura nəbbəntang a furni, Sotəna hanjimi go a chi kwag no kunang kika du digiya dʊtətta Niyajiyuwi.23A jiwu hanjim a sautən tabe a mura bən samən sawiyəməng, na ruwatən nyini rə sotanga hiyəng, ka dutən na Nigra wu hanjim a nəbbən yəmbə nyam wi. 24Ka suu yigira Bisidiyang a jirtəna Bamfiliyang. 25A wau yəma Biriyang ka su yigira Italiyang. 26A gaiyəng ka digiya bontəlong ka hiyəng a diya Antakiyang, a gun dəg hanjim a kang ka Niyajiyuwung bərarə swiyer də hanjim ba mwarmənən.27A fullla hanjim a lauwe wa Antakiyai, ka kura bən samənsawiyəm a sotən jəni yə Niyajiwu a nəngnga təna hanjimi wariguwung, na rə nyəngka wumən fugong rəge bəra rə nəbəntan ka furiyəng ka nəbba kuməmi. 28Ka chəllang tən məssarbe.
Chapter 15

1Bagi nəb ka diya wa Yahudiya yəgi ra Antakiya məsatəna chite, suwerə go, "Mwiya ngəmən bə kwalte nyinka soriya Musai a suwerə gərəng ki, me bətə nya jigtang." 2Bam yəm ka be rə wugatang yəm a jiya yəm bambe a jugər da jiyən tən Bulus na Barnabas. Kən Bulus tən Barnabas, rə bagi nəb a mura jiyu a yigiya Urshalima a gwa nəb təmrəmi tən tabe a jiya gulən dande.3Bərarə nyang hanjim, bə kulmor a təmməm, ka diya tʊ a mura Finikiyang na təmba Samariyam sotənne butang ka kangəng ka nəbbə me Yahudawam. Ka betən rə bwilǝmrǝ a chitǝ deni. 4A birawa Urshalimang, kulmor rə nəb təmrəm na tabe ka yu hanjim rǝ bwilǝmrǝ, kən hanjim sotǝn jəni warigu yə Niyuajiyu a nənga gwan jiyu.5Mənni bagi nəb ba nəbbən yəmbə nyam ba mura Farisawam, ka guno suwe go, "A chin kwag mwiya tən kwalta hanjimi na fung soriya Musai." 6Bərarə nyang nəb təmrəm tən tabe ka chiga go natə jiga ban yəmbe.7A bukka wuga yəm deniyəng, kən Bitrus a gun a sotəna hanjimi go, "Chite, kəttə yəm to Niyajiyu ka nǝngnga saurang kə nyang rə langtang a mura jənən, go a nyiya miyu nəbba kuməm a nya yəmbə ləmmangəm, na nəbbən yəmbə nyam. 8Niyajiyu wa yəm furniyu, ga su yəm bəra nən ji, ka ne hanjim We Yulgoi, nyəngka nəbbən gərəng; 9a nəngnga bə saurang a jugər da nənnən na hanjim, ka tumən furna jiyu a nəngnga kaluri a gwa nəbəntangnga a yəmbə nyami.10Mǝnni kʊ nyang nyəngke bərarə wulai kə tə bəngo Niyajiyuwung, tə titən nəgənni a bwiranəm wʊ te bəbbanənəm a dəmən ba dəbi? 11Mənni kənən nəbən yəmbə nyam no jəgtang wa gwa nəttəta Nigra Yesuwi, nyəngkə ka rəgəng."12Nəb warigu ka marasi sau a kautən su a Barnasba tən Bulusi a ji wʊ hanjim suweri nyəngkə Niyajiyu a nəngnga jəna mənatangnga buniyu rə nungtang a mura nəbba kuməmi.13A bukkə hanjim a marasiyəng, Yakubu ka nga, suwerə go, "Chite, tə nwi no. 14Siman ka suwe nyəngkə Niyajiyu a tugarang kan gəng ka nəngnga tən nətə gra nəbba kəməmi go na gə nyatəne nəb a dundan gən.15Bwantətta nəbbə yuwe yəməm ka nga rə waiwe, nyəngkə ka mula bwi mo, 16'A buk ka yai jəni yaiyəng ki bən kauwe bwi, Bən kau bwi mu kai tan Daudai, ta yarri; Bən kauwe bwi rə jiya kiyai na gug kullohi, 17na nya nəb ba dutənəm a fau Nigra, rǝ warigu nəbba kuməm bərarə dunda miyin.' 18Waiwe gən ji Nigra suwei, wa nəngnga jəni yaiye yəm rə langtangngi.19Bərarə nyang, a kəmmarang ka miyəng mo kari bətə ne kunang nəbba kuməm bə ka kauwe bwi a gwa Niyajiyuwum; 20mənni bənən mulatən a hanjimi no a chin kwag a du weni, tən talte, na jautangnga nam bwang bi, na rǝ jautangnga dugum. 21Rə langtang a bɨtte dəndang ka nəbbə warə yəməm we, na rə bə kera mura wang ka Musaməm a gana nyiniruwani ya Yahudawai a wunə ko gəriyu."22Ka nəngngatən nyagu a nəb təmrəm na tabe, na rə kʊlmor warigu, ka samən Yahuda wʊ bərə mo Barsabai, na Silas nəbbə sira kagəm a mura kʊlmor, ka təm hanjim yigira Antakiya tən Bulus na Barnaba. 23Hanjim a mula go: "Nəb təmrəm, tabe na rə chətte, yigira gwa chətətta nǝnʊ bə ka Antakiya, Suriya na Kilikiyam, kǝnǝn nəngnga surang.24Kənə nwi mo bagi nəb bə mən neba soriyəm, ka jir a mura nəni a ya dagəne rə məsarang kə da furna junuwʊng. 25A chi nyangəng kənən ngaga waringəm ba nənən nən samən nəb na nən təm yigira gwa jəniyu tən chətətta nənnʊ ta dai Barnaba tən Bulus. 26nəb ba nəbən dutətta jiyu bərarə dunda Nigra Yesu Kristiyəm.27Bərarə nyang kənən təm Yahuda tən Silas, bə ba sugəmən ji kwaniyəm a mura bwantətta jiyuwum. 28Bəraki ka nəngngatən nyagu a We yulgoi na nən warigu, no me bənən ti gəmən jəni nəgənni a li yai jəni kwag gi ye: 29no tə ne buk tungtang a jəni a weni, rə jautang a dugʊm, rə nam bwangbi, na talte. Tə du yai jəni yaiyə ki, ba nəngnga gəmən nyagu. Tə gərmən ləmmang.30A bukkə yo hanjiməng, ka fiye wa Antakiyang; a buk ka kura kulən a gu kwani wariguwung, hanjim ka ne wang. 31hamjim a keng, ka nəngnga bwiləmri bərarə yəgtəntang a kumni ta nyai. 32Yahuda tən Silas, nəbbə yuwe yəmǝm, ka səngtən furni a chəttǝng, rǝ bwantǝ tǝ mwami ne kumni hanjim.33A buk kə hanjim a chi kotə mwam a gaiyəng, kə ba gaiyəm a yo hanjim ləmangəng a kaubwi a gwa nəb ba təmeməng. 34Mənni Silas ka chu go ka nəngnga gəmən nyagu ngə chi a gai 35Mənni Bulus tə Barnaba ka chi a Antakiya tən bagi chətte, a gwa hanjim a nəngnga məssarang tən wautang a bwanda Nigran.36A buk ka yagi kotəng, Bulus ka sotənna Barnabasi go, "Tənən kau bwi kʊ nyang nyəngke na nən jəga chətte a bətəttə nən wau yəmba Nigram wi, na nən chu nyəngkə ka gərəng. 37Barnabas ka fau go natə di tən Yohana wʊ bərə mo Markusi. 38Mənni Bulus a kəmma go a nəngnga bə nyagu tə di nən Markus wa dugiye wa Bamfiliya a jabə kag nən ji a swiyeri.39Buri ka digi ya jugər da jiyən rə kumni, kə hanjim a wulgang, Barnabas ka dəb Markus a di gəra Kuburus. 40Mənni Bulus ka samən Silas a diya kinəng, a buk kə chəta ruwatən nyini a dəga kang ka Nigrangəng. 41Ka du wa mura Siriya tən Kilikiyang yəgtən kumni a kʊlmotəng.
Chapter 16

1Bulus a be Darba tən Listirang, ka nya gu ni məssari a gai wʊ bərə mo Timotiyu, yəlla gu nyi a Yahudiyai, wa nəbən yəmbə nyami; te niya Hellinawai. 2Chitəttə ka Listirai na Ikoniyai ka su ji nya a jiya gyi. 3Bulus a fau go gə di yom nən gəng, ka di ya mwetən kwaliyəng, bərarə ki Yahudawa ka gaiyu ka yəm go te niya Hellinawai.4Dəgira bɨtte bautən jir a kulmotəta nəbbə fungrəmi go na hanjim a yulo nəbbə nwi yəməm na bə fungrə ji nəb təmrəm na tabe a Urshalima a suwei. 5Nəbbəntang ka yəmbə nyaməng ka kulmotəng ka nəngnga rə kumni, na rə yəgtəntang a mwami a wunə ko.6Bulus tən kagəm bangəm ka diya murta Firigiyai na Galatiyai, fula We yulgoi a dang hanjim rə wautang a yəm a təmba Asiyammi. 7A jiwun hanjim a be rə do rə Misiyai, rə kəmarang ka dəgitang a Bitaniyang, kə We yulhoi a Yesuwi a dang rəgəng. 8Bərarə nyang, a tuwa Misiyang ka be bɨrda Taruwasiyəng.9Kə churang a be tənna Bulusi rə kuməng, gu niya Makidoniyai bərə hangu suwerə go, "Be Makidoniya nan tuga bən." 10Bulus a chu churang-həngngəng, rə kwa-rə kwang kənən diya yigira Makidoniyang, rə yəmtang no Niyajiyuwu ka bəbbən go nə wautən yəmbə ləmangngəməm.11Rə dutang ka Taruwasiyəng kənən diya yigira Samutaraki, təma silang kənən Niyafolising; 12A gaiyəng kənən diya Filibiyang, wʊng bɨrda Makidoniyanni, bɨr da li nyaguwun a təmba Romanəm, kənən chi kotə mwam a gayəng. 13A ko gəri ya Yahudawai, kənən jir mənna bɨr yigira kəng ka lang wunə churə da bənən nya gun ruwa nyiniwi. Kənən chiro gaiyəng nən sotən yəmma nyim ba kurabwitəm.14Gu nyi wung bərə mo Lidiyai, nyi wʊ miro jəni rə chəmmərə a bɨr da Tayatiran, wʊ fung Niyajiyuwi, ka kautən su a nənniyəng. Nigra ka wum furiyang gu ka kautən su a yəmbə Bulus suwerəm. 15A fulla nəngngatən batismai tən nəba kaitan guwiyəng, ka chila bən go, "Kətə nga nən me to mən ni fung Niyajiyuwi ki, tə be tə chi ya kai ta miyu." Yəm ban gəm ka wubən.16A fulla waiwe kənən jir yigira gun ruwa nyiniwi, kənən chiga nən gu bwe chuwi barə təmi, nəb ba chi nən hanguwum ka nəngnga jəna kaniyu nən gə dəni. 17Nyi waiwe ka fungbən na Bulus gug jira ji, suwerə go, "Nəb bə bwiranəm ba Niyajiyuwum wa li jəni gratə warigu. Bə sugəmən jiwa yirangngi." 18Ka dəb kote surə yəmbə kwanəm, jəni hi ka tau jwagər Bulus deni, ka wulga bwi a sotəna we hi bwirahi go, "Mən sunən a mura dunda Yesu Kristiyən, mo jər mənne na hanguwi."Ka jir wassəng.19A jii wə nəb ba bwe chuwe hiyəm a chu go juta nyatangngi ya jiyu ka təsong, ka tau Bulus tən Silasəng a dəgi gra banduwang a kag ka nəb bə nəngnga dutəməng. 20A be nən hanjim a kanda dutənəng, ka suwe go, "Nəb be Yahudawa, mənni bə lugron təm a bɨr dan de. 21Bə nəngnga məsarang kə sori wa dautən buwə nən nəb ba Romam nən yuwung." 22Kə kulən warigu a gug tən kur a Bulus tən Silasiyəng, nəb bə nəngnga dutəm ka yuromən dutətta hanjimi ka dəg go buktə Bulus tVn Silas rə chəmte. 23A bukkə bugtə hanjim rə kwaniyu, kən kwi a jarəməng, sotənna ni torə jarəmi mo a məra hanjim kəngkang. 24A bukka nya wai soriyəng, kə ni torə jarəmi a kwi hanjim a guglo muri a jaremi a dəg nanan jiyu bwartətta dəllani.25Rə jugər da kumənəng Bulus tən Silas ka ruwa nyini na maratən fita Niyajiyuwiyəng, rə bagi bən buwa-buwayəm nwirə hanjim. 26Nyanyinke təm ka məga bwi, jəng ta jarəmi ka məga bwi deni; rəkwa-rəkwang, fugai ka wumomən bwi, chinta wuni niyu ka təsomən a kwiyo.27Ni torə jarəmi a gun a dum na chu fugoi ta jarəmi a wumo bwiyəng, ka jəgə dampo farə go gə ju dudda gən rə ge, bəra rə tate lungtənə go nəbə kwi a jarəməm ka mwara. 28Kən Bulus a gug jira ji rə kumniyəng suwerə go, "Kari bən nəngnga tən yari a dudda mun, bəraki nən ka gai wu warigu."29Kə ni to jarəmi a təm go be gəmən rə gungor da kərangən, ka dəga muri rə səg bwi kare bra tatəng, ka yara kag ka Bulus tən Silasəng, 30ka jire nən hanjim a tariyəng, ka suwe go, "Nəbə gram, wulai ji bən nəngnga kin nya jəgtangngi." 31Hanjim a suwe go, "Ne yəmbə nyam Nigra Yesu, na nya jəgtang mu tən kaitamu."32Kə hanjim a sotən bwanda Nigram a hanguwi, tən kaitangu warigu. 33Kə ni to jarəmi a dəb hanjim rə kumhi a tutən detəttan jiwu, rəkwa-rəkwang kən nəngngatən batisma hanguwi tən kai tangu. 34Ka be nən Bulus tən Silas a kaitangu a ne jəni-jauriyəng. ka nəngnga bwiləmri tən ba kaitanguwum bəraki ka nəbbən yəmbə nyam ba Nijiyajiyuwum.35Təmma silang, nəbbə nəngnga duttəm ka təmtən yəm a ni to jarəmi, suwerə go, "Du nəbhəm a diya." 36Kə ni to jarəmi a sotəna Bulusi go, "Nəb bə nəngnga duttəm ka təm me yəm go jangəmən kang natə di: bəra rə nyang tə jire na tə di ləmangngəm."37Mənni kən Bulus a sotənna hanjimi go, "Hamjim a bugtəbən a tari tangsang nəngnga bəmən bə dutte, a kəmta nəbi, nən bənən Romawam, me rə ji bwira nyabən rəgi kin kwibəna jarəm. Ban hanjim bə fau go tə jabəmən kang a kululuwi bwi ga? Me nyang! Me bənə nga tə du hanjim a be jəgbən."38Nəb bə torə jarəməm a kautən bwi rə jər a nəb bə nəngnga dutəməng, nəb bə nəngnga dutəm ka nwi tate a fulla nwi go Bulus tən Silas nəb ba Romawaməng. 39Kə nəb bə nəngnga dutəm a be chəlla hanjiməng; a jirməne nən Hanjim a jarəməng, ka sotənna Bulus tə Silas go hanjim a du bɨrhənəng.40Bulus tən Silas a jire wa jarəməng ka be kai ta Lidiyayəng. Bulus tən Silas a chugo tən chitəng, Ka ne furi rə kumniyəng ka diya mən na bɨrhənəng.
Chapter 17

1A buk kə hanjim a sumən na bətətta Amfipolis rə Aboloniyang, ka birawa bɨr da Tassalonikan, a gu ka gwa nyini ruwani Yahudawai. 2Bulus, nyənka mitən wu rəgəng, ka diya gwa hanjimiəng, a kota gəriyu wa Yahudawai tə bwanbi ka jəgga yəmni kin a mura wani.3Hangu ka wuməna mura wani, jəggatən ne go a chin kwag Kristi a no kunang na bo guna mura ba bətəro-bətəroiyəm. Ka suwe go, "Yesu waiwe mən suwe yəmbangəmi nən Kristi." 4Yəm həm ka dəb furna bagi Yahudawai ka murga bwite tən Bulus na Silasəng, rə nəb mwam ba Helinawam ba nəbbən dur a funtangngəm, tən bagi nyimbə mwam bə rə gratəm.5Mənni Yahudawa ba nəbbən bə yəmbə nyaməm ka ri rə nugun, ka wu furna bagi nəbbə bwiraməm gana banduwai, ka kura kulən mwam ka dəga bɨrhən a gug furna nəb biyəng. Ka guntəna kaita Jasoni farə go natə jige Bulus tən Silas a kag ka nəb mwaməng. 6Mənni nəb həm a nyabə hanjiməng, ka wuwe Yason tən chiteng a be nən ji a kag ka nəbə gram ba bɨrəm suwerə go, "Nəb ba murga təməm ka lawe wa gwe. 7Nəb həm bambe gəbə Yason a yu a kaitan guwum a diməna ji soriya nidu Kaisari; suwerə go karə gu nidu dunda gən mo Yesu." 8Kʊlən tən nəbbə gram ba bɨrəm, a nwi yai jəni yaiyəng furni ka kiya. 9A buk kə yu chəmmər a gwan Yasoni tən bagiyəng, ka jamən hanjim a diyang.10A wai kumhi nəbbə fungrəm ka yo Bulus tən Silas yigira Biriyang. A fulla hamjima lauwe wa gayəng ka diga kanda ruwani nyini ya Yahudawai. 11Nəb bambe karə furni nyai ya li ba Tassalonikam, bəra ki ka yu yəm həm me jugər a muri, ka yigi jəgara mura wani juttə kong go na tə chu jəni yai nə nyangki. 12Bərarə nyang mwama jiyu ka nəbən yəmbə nyam, rə bagi nyimba nəngnga duuttəm ba Helinawam na nəb mwam.13Mənni Yahudawa Tassalonikai a nwi mo Bulus ka warə bwanda Niyajiyuwun a Biriyang, ka diya gai a gug furna nəb mwamiyəng. 14Rə kwa- rə kwang, chite ka tung Bulus go diya laa, kən Silas tən Timoti a chiya gayəng. 15Nəb ba jəg Bulusəm ka di nən hangu a Atinang. A du Bulus a gayəng, ka nya təmrang kang gəng go Silas tən Timoti ka rə nyəngkə ba nəngnga bwi gərəng ki a ya wulag-wulag.16A jiwʊ Bulus ka yamrə betang ka jiyəng a Atinai, furangu ka kiya rə kwani nyəngka chu bɨrhən a ri rə weni. 17Hangu ka jəgga yəmni tən Yahudawa a gwa nyini ruwana jiyuwi tən bagi bə fung Niyajiwum, na rǝ nǝb bǝ hangu chiga kinna banduwam na bə ka gaiyəm warigu.18Mənni bagi Abikuriyawa tǝn nəb ba yəmtang deniyəm ka chiga na hangu. Kǝ bagi suwe go, "Wulai ji niwu babta yəm farǝ go gə suwei?" Bagi a suwe go, "A nǝngnga da bǝ wau yəmba yagi weniyəm,"bǝraki bǝ wau yəmba Yesu rə guntang ka gǝng a bwiyatǝm.19Ka dəb Bulus a be rəga həlla Arasayəng, suwerə go, "Bənən dəmən nə yəm kang mǝsarang kǝ fiyəng kə mǝn suwerəng kə ga? 20Bəra ki mən be nən jəni fi a suna nənu. Bərarə nyang, nə fau nə yəm yaiye mən suweri." 21(Nəb ba Atinam warigu tən fubǝ ba chi ya gayəm me bǝ chitǝna guji a dǝmǝnna suwetang tǝ nwitang a guji fi.)22Kǝn Bulus a gun a siya jugur da Arisan ka suwe go, "Jin nəb ba Atinam, kǝn chu mo tə katənə kumni a ji ya yəmba funtang a jutə warigu. 23Bəra ki a jiwʊ mən surə na mən jiga jibana ruwani nyini yan jənuwi, kǝn chu gu chirə wutə mulatən to, "NIYAJIYU NƏN YƏMBI. Ji tə ruwatən nyini a mura bunaya yəmtang ka jəniyəngngi, gu mǝn sungəmənni.24Niyajiyu wa nǝngnga təm tən jiyu na wunǝ ji ka muriyu, a chi gǝ Nigra ji tən təmmi yəng, me bə chira kandə ruwa nyini wun murə kaniyu. 25Me bə farə tugarang a kaniya nəbbi, da bə fau nən guji, a chi hangu rə bwigo gǝ ne yum nəbbe, rə hegetang tən jəni warigu.26A gwa ni kwani na nəb waringəm bə ka gussətəm, rə nyəngka jəgga fulla yigəra gani chiro wi wariguwung. 27Bərarə nyang, na hanjim na fau Niyajiyu, kaiki ba lau hangu ki na ba nya. Rə nyang, Hangu me pre rə guwa nənu.28Bəra ki nən chi a mura Ngi, nən yolore kən nya duttəta nǝnuwung, nyənkǝ kwan a mura nəbbə mularəm ba jinəm a suwe gərəng, 'Bəra ki nǝn bo nǝn bətəm burəm ban gəm.29A chi nən bətəm burəm ba Niyajiyuwuməng, ka nyagu nə yəm no me nyagu nən dəb ji wa tau wa we Jiyu nyira rə wer də kəlchi-kəlchin, kweyəlga, wer də chəmər mwami, tə yirə dəndeniyu, rə wete tən sula nyəra rə nəbbi a kəmarang ka niyəng.30Bərarə nyang, Niyajiyu ka dəb mən kagkagəng a fulla mti, mənni ku bə nəngnga buwong go nəb warigu a bukang a gani warigu. 31Bərarə ki hangu ka ti ko wu ba nəngngatən duttə tə nyai gəra gussəti a wa saməni. Niyajiwu ka nung bən kwetərei a nihiyu a jiwung guge a mura ba bətəro-bətəroiyəm."32A jiwʊ nəb ba Atina nwi yəmba guntang a bwiyatəməng, kə bagi ya nəngngatən nur a Bulusəng; bagi go, "Bənən kautən su a mui a bam yəmbə bo." 33A buk ka nyangəng, kən Bulus a du hanjiməng. 34Mənni bagi ka nga nən hangu a nəbən yəmbə nyam, a murga nən Diyonisiyus wa Arasai, na rə gu nyi mo Damarisi, na bagi bə ka kinəm.
Chapter 18

1A bukkə nyangəng Bulus ka du Atina a yigi a Korinti. 2A gai ka nya gu ni ya Yahudawai wʊ dunangən mo Akilai, ni ya Buntusi, wa diye bərə lantang a Italiya tən nyiyangu bərə mo Balkisuwi, bəra ki Kalaudiyas go wunə ni ya Yahudiyai a jir məna Italiya. Kə Bulus a be gwa hanjimiyəng, 3bərakə hangu a chi nəngnga swiyer də kwanən, bəra ki swiyerda jiyən də kwanən. Nəb bə nəngnga kunggaiyəm.4Bǝrə nyang Bulus ka jigga yəmni tən nəb a kanda ruwani nyiniyəng a wunǝ ko gəriya Yahudawai. Wu furna Yahudawai tən Helinawa. 5Mənni a fulla Silas tən Timoti diye wa Makidoniyang, We ka dəg Bulus kwag go a diya gwa Yahudawai na wautən yəmba Yesuwum na sotǝn go gǝnǝng Kristi. 6A jiwu Yahudawa nəngnga kag na kəbba hanguwung, kən Bulus a bamən duk kang gǝng a hanjimi go, "Dugum ban jəni a ciya dutəttan jənu; me mənnə bwiran. Mən diya gwa nəb bə me Yahudawam."7A du gaiyəng ka diya kaitan Titus Yustusi, ni ne gratə Niyajiyuwi. Kaitangu wu rə do tən gwa ruwani nyiniyu. 8Kiristus, nigra kanda ruwani nyiniyu təm ba kaitanguwum warigu ka nəbən yəmbə nyam a Nigrai, mwama nəb ba Korintiyawam ka nəbən yəmbə nyam kə nəngngatən batismang.9Kə Nigra sotənna Bulusi rə kum a churang go, "Karən nwi tate, mənni su yəm karən bən masi. 10Bəra ki me nən ka kin, merə ni wu ba nəngnga nən kiyari, bəra ki mən kamənə nəb mwam a bɨr dande."11Bulus ka chiya gai jir din rə swangər tə nukkunən, məssatən bwantətta Niyajiyu a ban hanjimi.12Mǝnni Galiyo chi gwamna Akayaiyəng, Yahudawa ka guntəna Bulusi ka be nə hangu a kag ka dutəng; 13hanjim a suwe go, "Ni waiwe bǝ wu furna nəbbi go a ne gratə Niyajiyuwun a demən dang rə sora nənnʊ."14A jiwu Bulus farə go gə suwe yəmmi, Galiyo ka sotənna Yahudawa go, "Jən Yahudawa, na lungo jiya yullo bwiran tə kiyari ki, na ba chi ji wʊ bənən jigai. 15Mənni na tau jiwa bwanti rə dutte tən sora jənuwung, tə yigi tə nwigo jugər da jənən. Me mən farə mo mən chi ni ba muriya tai duti.16Galiyo ka dəg hanjim a dimən a kanda dutən. 17Kə hanjim warigu a tau Sosthanisu, nigra kanda ruwani nyiniyəng, ka bugta kag ka gwa dutiyəng. Mənni Galiyo nwi bə da nən guji a nəngnga bwi.18Bulus, a buk ka chi kotə mwama gaiyəng, ka dʊ chita gaiyəng ka dəga buntəlong yigira Suriya tən Balkisu na Akila. Durə nyiya wimangiyəng, Sankuriyai, ka dəg go kurgəmən durəng bərarə buni ta bauwi. 19A lauwe wa Afisang, Bulus ka du Balkisu tən Akila gai, kə hangu a dəga kanda nyiniruwaniyəng jəgga yəmni tə Yahudawan.20Hanjim a chəlla Bulus go tə yəgtən chitang a kotəng, ka kwila. 21Mənni durə hanjiməng, ka sotən go, "Bən kaugəmənə bwi Niyajiyuwa nga ki."Ka dəga buntəlong a diməna Afisang.22Fulla Bulus a səg bwi a Kaisariyang, ka gwi a nəngngatəne surang a kʊlmor də ka Urshaliman ka fi ya Antakiyang. 23A chi bani ya gaiyəng, ka diməna gai yigira Galatiyang tən Firjiya ka səngtən furni a məssarbə wariguwung.24Gu ni wa Yahudawai bərə mo Afolosi, buwong ka Alizandariyang, ka be Afisa. Ni wa dəmən yəma sutangngi rə yəmtang ka waniyəng. 25Afolos ka nya məsarang a juwiya Nigrai. Hangu karə kumni aji ya chi wa We yulgoi, ka nəngnga tən məsarang a nəb nyəngka dautən rəgəng a jiya Yesuwi, mənni a yəm batisma Yohanai. 26Afolos ka su yəm dur a sisi a kanda nyini ruwaniyən. Mənni Balkisu tən Akila a nwi hanguwung, ka nəngnga ka bu hangu a kəngəng ka jiggatən a juwiya Niyajiyuwi nyagu.27A fau sutang a Akayang, kə chitta yigtən a səngtən furniya hanguwiyəng ka mulatən na məssarbə bə ka Akayam go yu hangu kani təssu. A laweng, ka nəngngatən tugarang a nəb ba nəbbən yəmba nyaməm. 28Afolos ka məga furna Yahudawai rə kumni a wutangnga yəm, nung rə hanjim a mura wani go Yesu nən Kristi.
Chapter 19

1A fula wu Apolos ka Korintusiyi, Bulus ka tuwe wa murta həllai a be Afisa, ka nya bagi məssarba gai. 2Bulus a sotənna hanjimi go, "Kətə yu We-Yulgoi a ji wu tə nəbən yəmbə nyami ga?" Hanjim ka sotən go, "O' o, nən nwi mən bə guji a jiya We Yulgoi."3Bulus a suwe go, "Nəngnga gəmən batisma a mura wulai?" Hanjim a suwe go. "A batisma Yohanai."4Kən Bulus a ngatən go, "Yohana a nəngnga batisma butangnga kangngi. Hangu a sotənna nəb go nəbbən yəm bə nyam a wu ba be buk kang gənəngi, bə suwe Yesu."5A ji wu nəb həm a nwiyəng, kən nəngngatən batisma a mura dun da Nigra Yesuwun."6A fulla Bulus a titən kang a hanjimiyəng, kə We-Yulgoi a sigtənnə bwiyəng hanjim ka su yəm a langtə dangdang, surə yəm ba nəb yuwerəməm.7Hanjim ka lau nəb kwau a jir bəsu.8Bulus ka dəga gun ruwa nyiniwi məsatənna nəb dur a sissi swangər tə bwanbi, jəgatən yəm na bo wu furna nəbbi a jiya duutətta Niyajiyuwi. 9Mənni a jiwu furna bagi Yahudawa a nəngnga kəngkang, a fungbə sori, ka su su yəmbə bwiram a ji a Juwi hi a kagka kulən. Bərarə nyang Bulus ka wumən bwi a hanjimi a di tən ba nəbbən yəmbə nyaməm, ka su nəngngatən məsarang a kur da Tiranusən. 10Ka jaukag rə nyang nyəngke a mura jitə təssu yigira jiwʊ nəbba Asiyam a nwi yəmba Nigrami, nəbba Yahudam, na rə ba Helinam.11Niyajiyu ka nəngnga jəna mənatangnga buniyu mwam a kangkan Bulusəng, 12Bərarə nyang gusər məbra bwiya hanguwun na ditən gəra nəbba bwara-bwarayim ka nya bwitə ləmangyi, weni bwirai ka jiroməna hanjimi.13Mənni karə nəbbə barə təməm ba Yahudawa ba tuwe wa gaiyəm. Hanjim bə nəngnga fini rə dunda Yesʊwʊn go na tə nya kumni a jiya weni bwirai, nyəngkə hanjim ba suwe go, "Mura dunda Yesuwun də Bulus surə yəmba gəməm, nən sugəmən no, tə jir." 14Nigra wu tung jəni ya chəriya Niyajiyuwi bərə mo Siva karə bweləm nyibi, ji nəngnga dan swiyer de.15Kə we-bwirai hi a ngatənna hanjimi, "Kən yəm Yesu, kən yəm Bulus, mənni jən tənən ba wune?" 16Kə we bwirahi a guntən na hanjimi a li kumnitan jiyu ka bugtəng. Go nyəng ka mwara jiro mənne wa kaihi rə səngngi bwitərə kun rə dete. 17Ji wai we ka dəga suna Yahudawai tən Helinawa bə karə chim a Afisam. Tatə ka ma hanjim, dunda Nigra Yesuwun ka nya grate.18Nəbbə fungrəm mwam ka be suwerə nga rə jəni bwirai ya nəngngai. 19Nəbbə barə təməm ka birawʊrə wannan jiyu a tung a kəmta nəbbi. A fulla bəngo nyaguwiyanguwung, ka lau kwiyəlgai nete furtənu. 20Kə yəmba Nigram a jau kag rə kumniyəng a jutə mwam.21Bulus a mwarmən yəm a wautang a Afisang, ka kəma mura We go gə diya Makidoniya tən Akaya a juwiya Urshalimai; kə go "A bukkən yiga gaiyəng, a chin kwag in yiga Roma." 22Bulus ka təm nəb tugarəm ban gəm bisu, Timoti tən Irastus yigira Makidoniya, ba nəngngatən tugarangəm. Hangu rə bwigo ka chi ya Asiya a fulla bani.23A fulahi kən nya gugtang a furni rə kwani a Afisa bərarə wai Juwi we. 24Guni sum kori wu bəra mo Damaturusi, wu sumo jibana kweyilgai yan Dayanai, wu betənə duwong a nəbbə sumo korəm. 25Ka kura nəbbə sumo korəm ka suwe go, "Nəbbə gram, kətə yəm to a swiyer dande tənən chəmmər mwam.26Kətə chu na tə nwi mo, a tək ba Afisa gən kwan, mənni yəgira təmba Asiyam warigu, Bulus waiwe ka wulga furna nəbbi mwam. Hangu kə suwerə go me niyajiyuwun yin nəngnga rə kani yu we. 27Men swiyer da nənən gən kwan ba no kunang, mənni rə kaitətta chəriya niyajiwu wa nənnu Dayana grai ba chi merə fini. A nyangngi ba buna gratəttangu, ge tən təmba Asiyam bə gussətə warigu ruwatən nyiniwum."28Hanjim a nwi nyengəng, furni ka guno rə kwani, ka nəngnga buwon rə kumni suwerə go, "Diyana Afisai wurə grati." 29Bɨrhən warigu ka məga bwi, nəb ka kwi səngni warigu yigira kanda kurgarangən. Hanjim ka tuwa kagəm ba yoməm ba Bulusim; Gayus tən Aristakus ba birawa Makidoniyam.30Bulus ka fau dəgitang a kulənhən kə məssarbe ka dang rəgəng. 31Bagi kagəm ba Bulusəm bən nəbbə gram bə ka Asiyam, ka təmtən chilan rə kumni go karə hangu ba dəgiya kanda kurgaranhəng. 32Bagi nəb surə bəgim yəm, bagi surə dəgin dang, bərəki kulən ka lungo bwite. Mwaman jiyu a yəmbə jiya be rə kurgarang kangngi.33Dəgai kulən ka sotən yəm Iskandari, wu Yahudawa nyəngra kagi, kən Iskandriya gug kanangu a jiyəng go na gə sotən yəmma nəb. 34Hanjim a yəm go hangu ni ya Yahudayəng, ka gun rə wurte dəb fulla koi təsuwi, "Wu rə grati, Artimis wa Afisai."35Kə ni mulara bɨrhəni a no wʊ dutətta nəbbəyəng go, "Jin nəb ba Afisam, wunə ga yəmbə bɨr da Afisan gə gu chəriya kojiyu Dayana grati wu bwiyangu wun səssuliyu a yarewa jiwu? 36Chu rə yai jəni men jiya buriyuwung, ka nəngnga nyagu tə marasi bəra ki bətə nəngnga guji kursə-kurse. 37Bəraki, tə berə nəb bambe a kanda dʊtən me mo kubəba kanda weniyəng, me bo mo kəba kojiya nənnuwun.38Bərarə nyang, a chi Damatriyas tən kagəm ba swiyerəm karə wuri a jiya nəb bambə ki, kantəta duti wumən wu bwi, nəb bə nəngnga dutəm kawe. Masi hanjim a mautən wurte a duttətan jiyu. 39Mənni karə bagi yəm bəbən jəgam ki, bənən yəngna a chimba nənnəm bən chirə juttəkwangəm. 40Bəraki bənən nuwa kunang ka kəbarəng bəra ləngə-ləngi nən ka muriyu.Me rə ji ba dəg ki nən nəngnga nyang nyəngki, bəraki me dəmən nən su guji a ji." 41A suwe nyangəng, ka yo kurgəranghəng.
Chapter 20

1A Buk kə lungo-tə-lungoi a jiyǝng, Bulus ka bu bwiranǝm bangimǝm a sǝngtǝn furni hanjimiyəng, ka sotən go kən dugən ləmmangəm, ka du hanjim a di ya Makidoniyang. 2Ka mul a kǝngngǝr sǝngtǝn furni a hamjimi nyagu, ka be tǝm ba Helinawam. 3A bukka nǝngnga swangngər tə bwanbi a gaiyəng, Yahudawa ka nǝngngatǝn naka Jalbunǝnəng, a nyəng kə nǝngnga bwi go gi gwi ya buntəlong ka hiyǝng yigira Suriyang, ka wulga kəmarang go gə tu a Makidoniya.4Nəbbə yorǝ hanguwun ka lauwa Asiyam a murga tǝn Sobatarus bwen Burus a Biriyai, tən Aristakus na Sakundus, warigǝm nǝbbǝ fungrǝm ba Tasalonikam; Gayus ni ya Derbai, Timoti tǝn Tikikus na Trofinus ba Asiyam. 5Mǝnni nǝb bambe ka lubǝn yambǝna Taruwasa. 6Nǝn dǝgga buntǝlong ka hiyǝng a Filibi, a buk ka kotǝ mwan de merǝ bariyǝng, a mura kotitǝ nuwʊng kǝnǝn lauwe hanjim a Taruwasang. Nǝn nǝngnga kotǝ nyibi a gai.7A ko rǝ jiguwi ya nyibiyu, nǝn kura bwi nǝn jarǝ mwanǝng, Bulus ka sotǝn yǝm a nǝbbǝ fungrǝm. Bǝraki bǝ sur bwi go bǝgǝ di rǝ silani, ka jaukag rǝ yǝm yigira jʊggǝr da kummǝn. 8Ka gungor tǝtta kǝrangngi mwam a kanda jiyǝng dǝnǝn kurgabwiwun.9Gu bweli bǝrǝ mo Aftikosi wa chi ya fugan ka sǝmbangǝng dum ka dǝb hangu nǝggǝn.Bulus ka wu yǝmma sutang, bwelihi wa da dummi ka yarre wa kan da jiyǝn dǝn bwanbiyǝn kǝn dǝbba bwiya-bwiyaiyǝng. 10Mǝnni Bulus ka suwe, a wutǝn bwiyangu a hanguwi ka kummǝng, ka suwe go "Kari furi ba kiyamǝn a gu, kari yum."11Ka kaubwi ya kanda jiyǝng a jau jǝni jaurǝ. A bukka wu yǝmma sutang yigira tǝm silanǝnmǝng ka diyǝng. 12Hanjim ka be rǝ bweli hi rǝ yum, ka nya sǝngtangnga furiyǝng.13Mǝnni kenǝn lu Bulus rǝ ditang rǝ bunttulong ka hiyǝng, yigira Assos, a gu nǝn kǝmma no nǝn dǝb Bulus a buntulong ka hiyǝngngi. Wai ji we gun hangu farǝ go nǝngngai, bǝraki hangu a bu bwi go gǝ yo tǝm. 14A nyabǝn Assosǝng, kǝnǝn dǝb hangu a buntǝlong ka hiyǝng nǝn diya Mitiliusiyang.15A bukkǝ kǝnǝn gunmǝn a gaiyǝng, kǝnnǝn lauwe tǝm hi ya kawurrǝm Kiyos rǝ tǝm silanǝm. Tǝmma silang kǝnǝn be bɨr da Militusiyǝng. 16Mǝnni Bulus ka bu bwi go gi suwa Afisa a buntǝlong ka hiyǝng; go na kari bǝggi tǝgbwi ya Asiya, bǝ ka da go ki ba nǝngnga bwi ki gǝ lau Urshalima a ko bwilǝmri a yautangngi.17Ka Militasǝng ka tǝm bagi nǝbbǝ yigira Afisa go bǝgǝmǝne nǝbbǝ gram ba kulmorǝm. 18A fulla hanjim a be tǝni kǝ hangu a sotǝn go "Jin kǝtǝ yǝm to ko wun fau naka miyǝng a Asiya rǝ chiyǝmi, na nyǝngkǝ nǝn chi kin jutəkwang.19Kǝn jaukag rǝ fungtangnga Niyajiyuwi nyagu rǝ sǝgtang a dur, rǝ wite, rǝ kunang kǝn nwi, bǝrǝ naka Jalbunǝng ka Yahudawang. 20Kǝtǝ yǝm to nǝngnga be nǝggǝni a sugǝmǝntang a wuni ni ba nǝngngamǝn finiyu, tǝn nyǝngkǝn mǝssa gǝmǝn gǝra tari tǝn kaini, kainiyǝng, 21Nyǝngkǝn wula tǝn wer a Yahudawa tǝn Helenawa, a jiya butang a kang a Niyajiyu na nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam a Nigra Yesuwi.22Kʊ nyang nyǝngke chu, mǝn yigiya Urshalima, We a nungngi kwetǝre go a chin bwi n'di, yǝmbe ji ba nyai a gaiyu. 23We Yulgoi ka wuwi mǝn su go a dǝnǝ bɨr ki chǝnte tǝn kunnang ka yamire. 24Mǝnni ti bǝ mo yuum ba miyim me a nyiya gujiyu a mi, kǝ bǝn dǝmǝn bǝ mwarmǝn sǝk ka miying na ri swiyer dǝ yuwe a gwa Nigra Yesuwi, na su yǝmbǝ lǝmmangǝm ba nitǝta ba Niyajiyuwum.25Ku Jigga, kǝn yǝm waringǝm ba jǝnǝm bǝn wautǝng yǝmba dute ta Niyajiyuwumi, me bǝtǝ yəgtən tǝ chuwi. 26Bǝrarǝ nyang kǝn suggǝmǝn ko kʊwi, me mǝnne bwiran da dugum ba gu niyǝm. 27Bǝra kǝ nwibe nǝngngini a sugǝmǝntang a kǝmmarang ka Niyajiyuwung.28Bǝrarǝ nyang tǝ nǝngnga den rǝ duttǝta jǝnu, na bo rǝ kulmor dǝ We Yulgoi a dǝgǝn tǝn nǝb jǝgarǝm. Tǝ nǝngnga den rǝ totangnga a kulmor da Niyajiyuwun, ba hanguwa suta rǝǝ dugum ba giyǝmǝm. 29Kǝn yǝm mo a buk ka ditang ka miyǝngǝng ki jwatǝ nyuwai ba be juggǝr da jǝnǝn, bo me ba du kulmorhǝn. 30Kǝn yǝm mo a mura jǝnu bagi ba be su yǝmni bwirai bǝ me rǝ swirrǝm, na ba tǝ nya mǝssarbe.31Tǝ chi rǝ yǝmtang. Tǝ kǝmma jǝttetǝ bwanbi, du bǝ mǝssagǝməntang rǝ betǝkǝmi kum rǝ ko. 32Kʊ mǝn dǝggǝn a kang ka Niyajiyuwung tǝn yǝmba nittǝ tǝn dautǝnbuwi bǝ ba demǝn a mugǝn na nǝgǝn kulla a mura bǝn tumǝn warigu.33Nǝngnga bǝ jǝllǝn da kweyǝlgai, wetetǝ kǝlchǝ-kǝlchi na dutteta gu niyu. 34Jin rǝ bwita jǝnnu kǝtǝ yǝm to nǝngnga swiyer rǝ kana miyu, na nya ji mǝn fari na bǝ nǝn ka kinnǝm. 35A mura jǝni warigu kǝn yullo gǝmǝn jiya mǝsarangngi, nǝngkǝ bǝtǝ tuga ba yarmǝn yariyǝm rǝ swiyer, na nyǝngkǝ bǝtǝ kǝmma rǝ bwandtǝtta Nigra Yesu, bwantǝttǝ hangu rǝ bwi go, suwe go, "Nǝbbǝntang kali yutang rə dǝgtang a kang."36A bukka su we nyangǝng, ka ru wa a ruwa nyini tǝn hanjim warigu. 37Warigǝm ka tǝro-wite rǝ kwani, kǝn hanjim a kum Bulusǝng ka jǝlmang. 38Hanjim ka nǝngnga furdə yulluwun, bǝrarǝ yǝmba sotǝn go, me ba kaubwi a chu kakkagang bo. Kǝn hanjim a yo hangu a buntulong ka hiyǝngǝng.
Chapter 21SWIYETTƏTTA NƏB TƏMRƏMI KƱLƏN DƏ 21

1A bukkǝ nǝn wulga nǝn hanjimǝng kǝnǝn dǝggi a buntǝlong ka hiyǝng nǝn nyab kak nǝn yigira bɨr da Cosen, jir rǝ Silang kǝnǝn lau bɨr da Rodusǝng, a gaiwǝng kǝnǝn be bɨr da Batarang. 2Nǝn nya buntulong ka hiyǝng kǝ ba yau yigira Fonisiyan kǝnnǝn digiyǝng.3A bukkǝ nǝn chuwe fur da Kubrusǝng, kǝnnǝn du we wa kangkǝ gwilang ka nǝnǝng, nǝn yigira Suriyang, kǝ nǝn sǝg bwi a Taya, bǝrki buntulong ka hiyǝng ba sǝg jǝni a gai. 4A bukkǝ nǝn nya mǝssarbǝng kǝ nǝn chi a gai kotǝ nyibi. Rǝ tugarang ka weng hanjim ka tau chillarǝn Bulus go kari ba di ya Urshalima.5A bukka kotǝ baniyǝng kǝnnǝn jaukag rǝ yom ba nǝnǝm, hanjim warigu tǝn nyiyǝm ba jiyǝm na bǝtǝbi, ka yobǝnne a buk ka bɨrǝng. Kǝn nǝn ruwanyini a banganghəngǝng, 6kǝnǝng wulga rǝ bwilimriyǝng. Kǝnǝn digi a buntǝlong ka hiyǝng, kǝn hanjim a kwabi a kaiyǝng.7A jiwǝ nǝn mwarmǝn yom a Tayang, kǝnǝn lauwe wa Talamayas. A gai kǝnǝn suga mǝn nǝn chittǝta nǝnnu kǝnǝn chi nǝn hanjim ko kwan. 8Tǝm ma silang kǝn nǝn gun nǝn diya Kaisariya. Kǝn nǝn dǝggi a kaitan Filibusi, wu warǝ yǝmbǝ lǝmmagǝm, kwan a muri ya bǝ nyibiyǝm, kǝnǝn chi kinǝng. 9Mǝnni ni waiwe karǝ bǝtǝm chuwǝm bǝ gwar bǝ su yǝm yuwerəməm.10A fulla nǝn chi a gai a kotǝ baniyu, gu ni yuwe yǝm a gwa Niyajiyuwi, wun n'bǝrǝ mo Agabusi ka diye wa Yahudiya. 11Ka be nǝnni a dǝb dagla Bulusi. Ka buwa kani tǝn nanan gu rǝgeng ka suwe go "We Yulgoi a suwe go, Yahudawa Urshalimai ba buwa ni rǝ daglawi a nǝbbǝn na kangka nǝbbǝn me Yahudawam"12Nǝn nwi jǝni yaiyǝng, kǝ waringǝm ba nǝnǝm rǝ nǝbba tǝmmǝm kǝnnǝn chǝlla Bulus no kari ba diya Urshalima. 13Kǝn Bulus a jautǝn go "Wullai ji tǝ nǝngngari, tǝ tiro wite tǝ jimǝn furi? Kǝn kura bwi, me buwantang gǝn kwan, mǝnni bǝn bwiya a Urshalima bǝrarǝ dunda Nigra Yesuwun." 14Nǝn chu Bulus me ba ngang kǝnǝn duwǝng nǝn suwe no,"Kǝmmarang ka Nigrang a nǝngnga bwi."15A bukka kotǝ yaiye kǝnnǝn dǝb swani ya nǝnnu kǝnǝn yang nǝn gwi a Urshalimang. 16Mǝnni bagi mǝssarbǝ a Kaisariya ka fungbǝn. Ka be tǝn gu ni bǝra mo Mnason ni fungrǝ rǝ jiguwi a Kuburusi, wu bǝn nǝn chi kiyǝnni.17Nǝn lauwe wa Urshalimang, kǝ chittǝta nǝnnu a yǝbbǝn rǝ bwilǝmriyǝng. 18Jir rǝ silang Bulus ka yang nǝnnǝn a gwan Yakubu, tabe warigu ka gai. 19A bukka hangu a su hanjimǝng, ka sotǝn kwan-kwan, jǝni Niyajiyu a nǝngnga mura nǝbbǝ me Yahudawam a gwa swiyer da giyǝni.20A bukkǝn hanjim a nwi nyangǝng ka wer Niyajiyu, a sotǝnna hanguwi go "Tǝ chu, chitte nǝb mwam a muri a Yahudawa. Ka dǝga furi go bǝtǝ fung sori. 21Kǝn sotǝnna hanjimi mo, mǝn mǝssatana Yahudawa warigu ba chi ya mura nǝbbǝ men Yahudawam, go kari ba fung sori a Musai, go sotən mo ka kari ba mwiyatǝn kwalta bǝtǝm ba jiyǝm, na kari ba fung sori funni.22Wullai ji bǝnǝn nǝngngai? Ba nwi mo kǝn be. 23Bǝrarǝ nyang nǝngnga ji bǝnnǝn sunǝnni. Ka nǝnnǝ nǝbbǝ gwar ba bau buniyǝm. 24Di tǝ nǝb bambe na tǝ tumǝn dudda mun na hangiyǝm, dǝb nǝgǝnni a kurtang a dutǝtajiyuwi. Rǝ nyang ki wunǝ ni ba yǝm go jǝni sura a dur da muni nyate. Hanjim ba yǝm go ka mǝn fung sori.25Bǝrǝ nǝbbǝ me Yahudawam ba nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm, bǝnǝn mulatǝn wang nǝn sotǝn no a jigmǝn dutǝttan jiyu a jǝni bungngatǝnna weniyu, rǝ jautangna dugum, yatina suwermǝn kwiyǝri, tǝn talte." 26Kǝn Bulus a diya rǝ nǝbhǝmǝng, tǝmma silang ka tumǝn duttǝta jiyu waringǝm ba jiyǝmǝng, ka dǝgga kanda ruwaniyin, suwerǝ kota tumǝntangngi, bera nǝbbǝntang bǝra nǝn wunǝ ji warigu.27A fulla wu kotǝ nyibi a diye rǝ do ba riyǝng, bagi Yahudawa ba diye wa Asiyam, a chu Bulus a kanda ruwaninyiniyǝnəng, ka swi k̃ʊlǝn a tau. 28Hanjim muwa wurte, "Nǝbba Israilam tǝ tugabǝn. Ni waiwe gu mǝssatǝn jǝni a bǝtǝbi tǝn nǝb warigu jǝni me ya nǝbba nǝnnǝmi, sori, tǝn gaiwe. Nyang bo, ka be rǝ Helinawa a mura kandǝn ruwani nyiniwʊn a lugtǝ gu yulgoiwe." 29Bǝra ki hanjim ka chu Tarofimas niya Afisai tǝn hangu a mura bɨr, mǝnni hanjim bǝ lungo Bulus ka be nǝn hangu a kanda ruwani nyiniyǝn.30Furna nǝbbi a bɨrhǝn warigu ka gun, kǝ nǝb ba kura bwi mwam a di ya tau Bulusəng. Hanjim ka wu a jirmǝn gǝra kanda ruwani nyinǝn rǝkwa-rǝ kwang kǝn mǝra fugai. 31Lagarǝ go tǝ juwʊng yǝm ka lau nigra nǝbbǝ barǝkǝrangǝm mo Urshalima ka mǝgga bwi rǝ gugtang a furni.32Me rǝ lantangǝng ka di rǝ nǝbbǝ barǝkǝrangǝm tǝn kwelǝm rǝ sǝnni yira gu kulǝn kurga bwi wi. A fulla nǝbba nǝbbǝ barǝkǝrangiyǝm tǝn nigra jiyuwung hanjim ka du bugtǝtangnga Bulusi. 33Kǝ nigra nǝbbǝ barǝkǝrangǝm a diya tauwe Bulusǝng, a dǝg go buwa rǝ chǝnte tǝssu. Ka gul go hangu nǝn wune na wailai nǝngngai.34Bagi a muriya kʊlǝn muwa wurte bagi go nye ki bagi guji dang. Na chi nigrahi a jigga bǝ ji ba hanjiyǝm suwering, bǝrarǝ wurte, ka nǝbbǝn sori go diggi nǝn Bulus a gun kawurre. 35A lauwe wa butǝtta naniyuwǝng, nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm ka dǝb Bulus bǝrarǝ kwewi ya furna nǝbba kurra bwiyǝm. 36Bǝrarǝ ki kulǝn ka fungye ba hanjiyǝm muwa wurte go "Tǝ di nǝn hangu."37Yǝmma bǝn be nǝn Bulus a gwan kawurriyǝng, hangu ka sotǝn na nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm go, "Bǝn nga sunǝn guji ga?" Kǝn nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a suwe go, kǝn dǝmǝn langngǝr da Helinawan ga? 38Me mǝn ni ya Masarri, wu kota bugi a murga bwigate, na dǝb netǝttǝ gwar a mura nǝbbǝ juwo nǝbbǝm a di gra se murriyu ga?"39 Bulus a suwe go, Mǝn niya Yahudiyai, wa bɨr dǝn bǝrǝ mo Tarsus a Kilikiyai. Mǝn ni a bɨr dǝ kuntan ni. Mǝn chǝllan, ngaimǝn sotǝn yǝm a nǝbbe." 40Nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a ne sǝrǝng, Bulus ka si a bʊte a gugtǝn kang a ji a nǝb. A fulla wun marassi sauwi, hangu ka sotǝn yǝm a hanjimi rǝ langngǝr da Ibraniyawan. Ka suwe go.
Chapter 22

1Chitte tǝn tebe, tǝ nwi jǝgtang ka durǝng ka miyǝng yigira jǝnni." 2Na kulǝn a nwi Bulus surǝ yǝm rǝ langngǝr da Ibraniyawamǝng ka marasi sau.3Mǝn ni Yahuda, buwang ka Tarwasa wa Kilikiyai, mǝnni nya mǝsarang a bǝrhǝn dan de a kang kan Gamaliyallǝng. Kǝn mǝssai mǝn nyagu a mura soriya tebǝgram ba nǝnnǝmmi. Ka mǝnǝ nugǝn da fungangna Niyajiyuwun nyǝra kǝtǝ waringǝm ba jinǝm ta karǝ gǝrǝ kuwun. 4Kǝn ne kʊnnang wai Juwiwe yǝgira bwiyatǝ, kǝn buwa nǝbbǝ barǝm tǝn nyim dǝgga jarǝm, 5Nǝn nyang bo nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi tǝ nǝbǝ gram warigu ba bu bukan miyǝng to kǝn yu wani a gwan jiyu bǝrarǝ chittǝtta ka Dimaskai, na ba diya gai, na be nǝn ban hajim a buwawe yigira Urshalima nan ne kunang hanjim.6A jiwu mǝn ka mura yommǝng, na lauwe rǝ do Dimaskang,rǝjʊgʊr da kon nyǝlbatang ka jire wa ji tʊng kǝ grajiya kwetǝre a kauwuriyǝng. 7Kǝn yarra tǝm kǝn nwi jir swimǝnǝ go, 'Shawulu, Shawulu, bǝrǝ wulai kǝmǝ ni kunanngǝng?' 8Kǝn ngatǝn mo, "Mǝnǝ wǝnǝ, Nigra? Ka swi mǝn go mǝnǝn Yesu wa Nasaradi wu mǝn ne kunangngi.9Bǝ nǝn kakinnǝm ka chu kwetǝrai, mǝni a jǝgga bǝ jir da wuna swimǝn yǝmmǝn. 10Kǝn suwe mo, 'Wulai ji bǝn nǝngngai Nigra?" Nigra ka swi mǝn go, 'Gun na diya mura Dimashku, a gai bǝn sunnǝn ji a chin kwag bǝn nǝngngai. 11Dǝmǝn bǝn chu tǝm bǝrarǝ nyǝlbatang kǝ kwetǝreng, kǝn diya Dimashku rǝ tugarang ka bǝ nǝn ka kinnǝm.12A gai kǝn nya gu ni wǝn bǝrǝ mo Ananiya, wu nwi tate Niyajiyuwi rǝ duute, rǝ dun dǝ nyan agwa Yahudawa bǝ chiro gaiyǝm. 13Ka be gwa miyu, ka si a bǝmtǝnna miyǝng, ka suwe go, 'Chiyamiyu Shawulu, yu chutang ka mung.' A jii hi waiwe kǝn chu hanggu.14Ka suwe go, 'Niyajiyu wa tebǝ gram ba nǝnnǝmi ka sanǝn go nan yǝm kǝmmarang kangǝng, kǝn chu wu nya wǝ bo kǝn nwi jir da jire wa nyiyanguwǝn. 15Bǝn yulo wu burǝ bukangngǝngi a gwa nǝb wariguwi a jin chuwi na nwiyu. 16Mǝn yam wulai ku? Gun nan nǝngnga nǝn batisma, na tunǝn jǝni bwirai ya mu nan bǝra a mura dundangngǝn.17A bukkǝn kauwe bwi ya Urshalimang, a jii wǝ kamǝn ruwanyini a mura kandǝn ruwanyiniwʊn, kǝn ni chuwarang. 18Kǝn chu hanguwung ka swimǝn go 'Nǝngnga wulag dʊ Urshalima ku nyǝng nyǝngke, bǝrki me ba nga rǝ butang ka bugngǝng ka mʊng a gwa miyu19Kǝn suwe mo, Nigra, hanjim ka yǝm nyǝng kǝn dǝg hanjim rǝga jarǝm na bo bugte bagi ba nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm a kantǝtǝn ruwa nyiniwi warigu. 20A jiiwʊn kusre dugum ba wa bu buka mʊng Istifanusǝng, mǝn ka sisiya gai mǝn burǝ buka ba ju hanguwum mǝn tautǝn dʊtte ta bǝ juwum. 21Ka swimǝn go di bǝn tǝmmǝn na gai agwa ba yǝmbǝ yǝmhǝm mǝm.22Ka kautǝn su a hanguwi a du hangu a suyǝm yigira wai jii. Ka gug jir a suwe go, tǝ dǝbmǝn wai ni we a gussǝte: a dautǝn ba chi rǝ yuwum; 23A jii wa hanjim a gʊg jirri kǝ miya sǝre dʊttǝtan jiyu, bo gʊg kʊrra sǝmba, 24Nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm ka dǝg go be nǝn Bulus a gun kawurre, ka nǝbbǝn sori go sǝnna hanggu rǝ sǝmbi, go na gǝ yǝm jiya nǝngnga kǝn hanjim ma gug wurte nǝngnga kak rǝgǝ nyangngǝng.25A bukka buwa rǝ hǝllatǝng, Bulus ka sotǝnna kweli wu ka giya kǝngngi go, "Nǝn nyagu nǝngnga tǝn sǝmbi ya niya Romawai wu duuta tibi ga? 26A ji wu kweli hi a nwi nyangngǝng, ka diya gwa nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngi suwe rǝ go, "Wulai ji mǝn farǝ mo nǝngngai? Bǝraki ni we ni muri ya Romawai."27Nigra hi ka be a sotǝnna hanguwi go, "Swimǝn, mwe mǝn ni ya Romawai ga?" Bulus ka ngatǝn go, "Nǝn nyang." 28Nigra hi ka ngatǝn go, rǝ chǝmmǝr mwam n'suta sǝr da bwe tǝmmiyǝn." Kǝn Bulus a suwe go, "Mǝn buwong ka tǝm ba Roma. 29Kǝ nǝbba beem go natǝ sǝnna hanguwum, ka du rǝ kwa rǝ kwa. Nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm gǝ rǝ kǝgang ka nwi tate nyǝngka yǝm go Bulus bwe muri ya tǝmba Romawai bǝraki ka buwa hangu.30Rǝ silang, Nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangǝmi ka fau go gǝ yǝmbǝ nyam a sǝnatang kǝ Yahudawa nǝngngatǝna Bulusǝng. Ka kǝmǝn na chǝntǝng, ka dǝg nigra nǝbbǝ tung jǝniya chǝriya Niyajiyuwum na dǝntǝlǝn da nǝb kurgarǝm, da chiga. Ka be nǝn Bulus a tiya jʊggʊr da jiyǝn.
Chapter 23

1Bulus ka maitǝn kǝmte kwar a kurgarang ka nǝbbǝ gramǝm ka sotǝn go, "Chitamiyu, kǝn chi chǝm ba miyǝm rǝ furi nya a kak ka Niyajiyu berǝ kʊ." 2Nigra nǝbbǝ tung jǝniya chǝriya Niyajiyuwi Hannaniya a sotǝnna bǝ ka sira kǝnǝm go a bau a nyi. 3Bulus ka sotǝnna hanguwi go, "Niyajiyu ba ban, mu ni bwira. Chi mǝn nǝngngaimǝn dutte a jiya sori, bo kǝn dǝg mo bai, a kak rǝ sori?"4Bǝ ka sira gaiyǝm a sotǝn go, "Bǝn kǝbba nigra tung jǝniya a chǝriya Niyajiyuwi nyangnyǝngkǝ ga?" 5Bulus a sotǝn go "Yǝmbe, chətte, mo ngǝ nigra nǝbbǝ tung jǝni ya chǝriya Niyajiyuwi." Bǝra kǝn mula mo, “Kari bǝn kǝbba nigra nǝbba mummi."6Bulus a yǝm go kǝng kiyǝn Sadukiyawa na kǝngkiyǝn Farisiyawang, ka su yǝm rǝ kumni a mura kurgarang ka nǝbbǝ gramǝng go "Chəttǝta miyu mǝn niya Farisawai, yǝlliya Farisawai. Bǝra kǝ mǝn titang a furri, guntang ka bwiyatǝng durra sisi gun nǝngngamǝn dute gǝri." 7A suwe nyangǝng, buri ka dǝgiya jʊggʊr da Farisawan tǝn Sadukiyawa, kulǝn ka wutǝgo bwi fangni tǝssu. 8Bǝraki Sadukiyawa suwe go me guntang a bwiyatuwe, me weni tǝmri we, me weni we, mǝnni Farisawa ka nga rǝ jǝni yaiye warigu.9Buri ka gun, kǝ bagi nǝb mularǝm ba Farisiyawam ka gun rǝ buri go "Nǝn nya bǝ ni waiwe rǝ bwiran. Tǝ yǝmma le kǝna nu we, kǝn tǝmri, a sotǝn yǝmma hanguwi ki? 10A bukk buri a gunnǝn, nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm ka nwi tate go kari hanjim ba bura Bulus, ka sotǝnna nǝbbǝ barǝ kǝrangngem go tǝ di na tǝ tawe Bulus rǝ kumni a gu nǝbba a kʊrga bwi wi, tǝ be gra gun kawukawuri.11Kumma mang kǝ Nigra be si ya kǝngka gǝng rǝ do as sotǝn go, "Kari nwi tate, nyǝngkǝng kǝn bu bukka miyǝng a Urshalimang, a chin kwag bu buka miyǝng a Roma.12A fulla tǝmma silai,bagi Yahuduwa ka nga-ga mǝnni a bu dǝgtangnga nyi a dutǝtang jiyu rǝ bauntangnga bunia go me bǝtǝ jau me bǝtǝ no guji yigira ji tǝ jun Bulusi. 13Nǝb kali fʊrtǝ gwar ba nga-ga rǝ dan bwirannǝm.14Ka diga a gwa nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi tǝn nǝbbǝ gramǝm, a sotǝn go, "Kǝnǝn dǝg duttǝta nǝnnu a dǝgtangnga nyi no, me bǝnǝn jau guji yiigira fula bǝnǝn ju Bulusi. 15Kʊ, masi dǝntǝlǝn da nǝbbǝ gramǝn a ne sǝr nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a be gǝra kak ka dǝntǝlǝn da mun, da mǝn jiga dutettan gu nyagu. A gwa nǝniyu, kǝnnǝn bu bwi bǝnǝn ju hangu me ba lauwe gai we.16Mǝnni Yellisuniya Bulusi ka nwi go hanjim ka damǝn fug, ka di ya gun kauwurri,ka sotǝnna Bulusǝng. 17Bulus ka buwe kwan a mura kwelǝm a sotǝn go, "Dǝb bweliwe na di gra gwa nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm karǝ ji ba sotǝnni".18Kwelihi ka dǝb bweli hi a di gra gwa nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a sotǝn go "Bulus a mura jarǝmi kabi a swimǝn go benǝn rǝ bweliwe kari ji ba sunǝnni". 19Ni gra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm ka di rǝ bwelihi a gwa bǝmǝnbwiyu ka gul go wulai ji mǝn fari mo swimǝnni?"20Bwelihi a sotǝn go, Yahudawa ka nga-ga go bǝtǝ chǝllan be nǝn Bulus rǝ sila a gwa kurgarangngi, da tǝ jiga yǝmhǝm. 21Kari ngatǝnne, bǝraki nǝb ka li furte gwar bǝ da fugǝm. Ka buwe dǝgtangnga a nyi a dutǝtan jiyu go me bǝtǝ jau me bǝtǝ no yigira fulla bǝtǝ ju hanguwi. A kʊ nyangnyǝngke ka bu bwi yamre ngatangnga a gwa mwiyu.22Kǝ nigra nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a sotǝnna bwelihi go di, karin sotǝnna guni mokǝn swimǝn jǝni yaiye." 23Ka bu kwelǝm bǝsu a sotǝn go, tǝ nya nǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm betǝ tǝsu bǝka kwara a di yigira Kaisariyam, na bǝ rǝ gǝrmatǝm fur nyibi, na bǝrǝ yartǝm betǝ tǝsu. Na tǝ di fulla koi tǝ bwanbi rǝ kummi." 24Ka sotǝn go nya jǝni rǝ yumǝ yǝn Bulus ba gwi, na tǝ di gǝrǝ bwi lǝmmang a nigra gwamna Filikusi.25Wang ka mulang nǝn nyǝngke: 26"Kuludiyas Lisiyas, nigra Filikus, surang. 27Yahudawa ka tau ni waiwe lagarǝ go tǝ jʊ, kǝn jirtǝn na hanjim rǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm kǝn yuwe hangu, bǝrkǝ kǝn nwi mo hangu ni muri ya Romai.28Kǝn fau mo mǝn yǝm jiya nǝngngai, kǝn di gra dǝntǝlǝng da jiyǝmmǝng. 29Kǝn nwi mo mǝn kǝbba hangu a jiya soriyan jiyu, mǝnni me kǝbbar da dautǝnna buwatang tǝn bwiyatǝn. 30Kǝn swimǝn kǝmmarang kǝ bwiran da jiyǝn, kǝn tung a mwi rekwa-rǝkwang, kǝn mo ya rǝ yǝm ba jiyǝm a gwa mwǝyu. Gǝrmǝn lǝmmang."31Kǝ nǝbbǝ barǝ krangngǝm ka nwi yǝm ba miyim. Ka di nǝn Bulus rǝ jugǝr da kummǝn a gwa Antibatris. 32Tǝmma silang, kǝ nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm a du nǝbbǝ rǝ gǝrmatǝm a diya tǝn hanguwung, kǝ hanjim a kaubwi ya gun kawurriyǝng. 33A buk kǝ nǝbbǝ rǝ gǝrmatǝm a lau Kaisariyang ka yagtǝn wang a nigrang, ka du Bulus a kang ka gǝngngeng.34A fulla nigra ke wanghǝngǝng, ka gul go Bulus a jire wa kǝnne kǝng? A nwi mo wa kǝngka Kiliyangǝng, 35ka suwe go, Bǝn nwi yǝmhǝm nyagu a fulla nǝbbǝ rǝ yǝm mwam a be." Ka nǝbbǝn yǝm go du Bulus a kaitan Hiridusi.
Chapter 24

1A buk ka kotǝ tǝ nuwʊng, Ananiyas nigra nǝbbǝ tung jǝni a chǝriya Niyajiyuwi, bagi nǝbbǝ gram, na dǝmǝn yǝmi bǝrǝ mo Tartilus ka diya gaiyǝng. Nǝbhǝm bambe ka mwau wuri ya Bulusi a gwan gwamnai. 2A jii Bulus a siya kak ka gwamnaiyǝng; Tartilus ka su kǝbbarəng hanguwung, ka sotǝnna gwamnai go, "Bǝra nǝn mwe kǝnǝn nya chim bǝ lǝmmangngǝm, chutang ka kakgǝng ka mun ka be rǝ fulgotang a tǝm ba nǝnnǝm. 3Bǝrarǝ nyang ji nǝngnga wariguwi ki nǝn yu rǝ wunnan, mwe li grati Filikus.4Na kari bǝn jaukag rǝ mǝratang rǝ kun, mǝn chǝllan mo kautǝn suwa mi nyagu. 5Nǝn nya ni waiwe bǝ dugor dǝ kǝssǝ jǝniyǝn, wa bo swi nǝbba Yahudawam a gusǝtǝm warigu go nǝngnga nwi nyi. Hangu ngǝ nigra kulǝn da nǝbbǝ fungrǝmi. 6Ka nǝngnga go gǝ lugtǝ kanda ruwaninyinǝn, kǝnǝn tauwe hanguwung.7Mǝnni kweli Lisiyas ka be yǝbǝmǝn rǝ kumni a kang ka nǝnnǝng. 8A fulla nǝngngatǝn gullen a Bulusi a jiya jǝni yaiyi, ki bǝn yǝm yǝmbǝ nǝnnǝn gǝra jiya guwi. 9Yahudawa mwam bǝ kǝbba Bulus go jǝni yaiye warigu yǝmbǝ nyam.10A jii nigra ne sǝr Bulus go su yǝmmi, Bulus ka suwe go, "Kʊ kǝn yim kǝn lang mǝn nǝngnga dʊʊta tǝm bambe, bǝrarǝ nyang mǝn jigga nǝn kwetǝrre. 11Bǝn dǝmǝn jigga mo a libǝ kotǝ kwu a jir tǝssu wun yigi na ne gratǝ Niyajiyu a Urshalimai. 12A fulla hanjim a nyai a kanda ruwanyiniyǝng nǝngnga bǝ buri rə gu ni, gug furna kulǝnni, ki a kanda ruwani nyiniwun ki, ki a bɨr ki. 13Bǝ rǝ nyan ba hanjim me rǝ yim bi nyam bǝbba suwe a jɨni kǝbbai gǝri kʊwi.14Kǝni sunǝn yəmbǝ ji hanjiyim bǝrǝ go funkori, ni nyan mǝn tǝn swiyer a Niyajiyu Tǝbǝbbə ngram ba nǝnnǝm kǝn nǝnnga ji nya, kǝn tau sorǝ , kǝn nǝnga sorǝ fung jini mula wang kan Musang tǝn waniya nǝbbǝ yuwe yimmǝm. 15Ti furi a Niyajiyu, nyira kǝn bǝn kug ba bǝterom. 16Bǝrǝ nyang dǝg dur mo, kari bǝn chi jiya kǝbbarǝ a kak ka Niyajiyuwʊng, na nǝb a jini warigu.17A buk ka tagi jutǝn mwam kǝn be tǝn tugarang a nǝbba miyim na rǝ nite ta nga tang nǝrrǝ. 18Dǝg dur mǝn nga nyang ki bagi Yahudawa tǝm ba Asiyam ka nyanyi a mora sorǝ a tumǝmtangngi a kan dǝn ruwanyiniwʊn me nǝb we, me bwigtʊwe. 19ngagu nǝb bambe a be kak ka mung kʊ ki kari ji ba kǝbbai gǝ rǝ ki?20Me nyang ki masi nǝb bambe a suwe yim; kǝ ka nyamwǝn rǝ bwirang ki a jii siya kak ka dǝntǝllǝn da Yahudawan. 21Bwigi ji kwan wʊng suwe rǝ jir di kuntang a kak ka jiying o yim ba kuntang a nǝbba bǝtʊro-bǝtʊrang gan farə mo nyamǝn duute kʊwi."22Filikus ka rǝ yintang a juwihi nyagu, ji ya nǝnnga ki ya gug dute grǝ. A sotǝn grǝ go a jii Lisiyas ni nǝbbǝn yim a kawebwi a Urushalimai ki bǝn mwe dute". 23Ka sotǝn na kweli jiggan Bulus gi nǝngnga ba den nǝng hangu,kari bǝn dang kagǝm a betang a surang. Na ba nǝngngatǝn tʊgarang.24Da mǝn kotǝng Filikus ka kauwe bwi tǝn nyiyan gu Druaskila, nyi hi langnger da Yahudan ka tǝm go buwe Bulus go na gə nwi yəm bǝ nyam ba gǝm ba Kristi Yesuwum. 25A jii Bulus sweri yim be nyam rǝ tautang ka durǝng na dute tǝ bǝ ri, tatǝ ka ma Filikus. Ka sotǝn go "kabwi nya ji bani a kak ki bǝn kabwi fane.26A wai jii a tida go Bulus ba nəggǝn chəmmər kə farə hangu wulag-wulag go nagi sotǝn yəm. 27Bukka jutǝ tʊsʊwʊng, Barkiyas Festa ka chi nigra a buk kang Filikusǝng, bǝ rǝ fautang a dugǝm bǝ kwawʊm a gwa Yahudawai ka du Bulus a jarǝm .
Chapter 25

1Festas a dǝggi a kǝng ka tǝmmǝng a buk ka kotəttə bwanbiying. Ka gun a Kaisariya a diya Urshalima. 2Ki nigra nǝbbǝ tung jin a kakka Niyajiyuwung, na nǝbbǝ gram ba Yahudawam a betǝn rə yəmni rǝ kunni a Festasi a dur da Bulusin.3Ka chilla sǝrǝng a go Festasi go d nǝn Bulus a Urushalima na tǝ juwa juwi.4Kǝn Festas a ngatǝna hanjimi go Bulus bwe chǝnti a Kaisariya mǝnni merǝ lantang mə rǝ bwimi bǝn kaubwi a gai. 5Bǝrǝ nyang wa yim ba dǝmǝng na funngyiye a funngiyǝ na ni hi kari bwirang ki kǝntǝ suwe"6Bukka kote naruwʊng yigǝra kwawʊng ka diya Kaisariyang. Tǝmma silang ka chi a dǝntǝlǝng da duutǝnnǝng ka buwe go be gǝmnǝ nǝn Bulus a kak ka dʊʊtǝng. 7Bulus a lauwe Yahudiwa di yawa Urushalima ka si rǝ do. Ka su bǝrǝ nyate tǝ bwirai a Bulusi, mǝnni nya be yim bǝ nyam. 8Kǝn Bulus a jǝg dur da gǝnǝng nǝngngatǝn bǝ bwiran a ni a Yahuawai, a gwan ruwanyiniwi na Kaisarri.9Mǝnni Festas farǝ dǝgǝmən bǝ kwauwʊm a Yahudawang ka nǝnngatǝn gulǝn a Bulusi go "Kǝmǝn fari mo diya Urushalima na nganǝn dute a jiga jini yaiye ga". 10Bulus a nga go siya kanda dute Kaisarri, a chi bwi nǝngngaimǝn dute a gaiwe", nǝngngatǝn be bwiran a Yahudawa nyəngkǝn yəm gǝrǝ nyaguwʊng.11Ki bǝ nyam kǝn nǝnnga bwirang da dautǝn a bwiyatǝn ki kwʊlabe bwiya. Mǝnni yim ba jiyǝm nyate ki kari guni ba mitǝn me ji. Ki mǝn dǝbmǝn dʊʊte miyu yigǝrang Kaisarrǝ". 12Buk kǝn Festas a su ga yǝmmi tǝn dǝntǝlǝngnǝng, ka nga go "Bu Kaisar, bǝn diya gwan Kaisarrǝ".13 A buk ka yagi kotǝng, Nidu Agaribas na Barniki ka be surang a gwa Festusi a Kaisariya. 14Ka gai kotǝ mwam kǝn Festas a sotǝn yəm ba Bulusəm bwe chǝnti wu Filikus a duwa jarəmmi. 15A jii mǝn ka Urshalimai, nigra nǝbbǝ tung jɨni a chəriya Niyajiyuwi a be rǝ wuri a gwa miyu chəllaire go ju. 16Kǝn sotǝn mo me sori ya Romawai, ne ni nətte ni mwautǝn wuriyu na ba jǝg dur da gǝn. Na su yəm a ji a wuri mwautǝnni.17Bǝrarǝ nyang ba hanjim ka kurabwi wariguwʊng, Luktǝbǝ jii tǝmma silang na chiya dǝntǝlǝn da dʊʊtenəng kǝn tǝm mo bi mǝnnǝ nihi. 18Nǝbba mwautǝn wuri a suwe yəm ba jiyǝmmǝng, kǝn jǝgga mo wuri hi me yəmbǝ nyam a mori. 19Kǝn jǝgga mo burǝ a jugər da jiyən, wa fungkwor da jiyən a du guni ya bwiya mo Yesuwi. Mǝnni Bulus go ka rǝ yuummi. 20Kǝn buna ngingkǝn bǝn jǝgga yəmhǝm grǝrǝng, ki mo bǝn chiya Urshalima na nəngnga nǝn duttta gai bǝ rǝ jɨni yaiye ga?21Kǝn Bulus a chəlla go di nǝngnga gəmən a gwan Kaisari na nəngnga gəmmǝn duta gai yigǝra jii bǝn tǝm a gwan Kaisarri." 22Agariba a sotǝn na Festasi "Bǝn fau mo bǝn nwi yim ba ni waiwʊng rǝ kinǝng" Festas go bǝn nwi hangu rǝ sila.23Tǝmma silang kǝn Agaribas na Barniki a be rǝ nǝb mwam ka dǝgga kan dǝn kurgabwi tǝn nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ barǝ kǝrammǝm na nǝbbǝ gram ba tǝmmǝm, Festas a nǝbbǝn sǝr go dǝggi ye nǝn Bulusing a gwan jiyu. 24Kǝn Festas go nidu Agaribas na jǝn warigu bǝtǝ ka gum kǝttǝ chu niwʊng ga suga yǝm kiying a Urshalima na gaiwe. Mwuwaimǝn wurte go a dautǝn be durǝ yuum?25Kǝn jǝgga mo nya bə jiya dautǝnna bwiyati, mǝnni nak dǝbmǝn dʊʊta gun go di gra Kaisareng, kǝn mwe yǝm burǝm mo di grǝ rǝ. 26Mǝnni me mǝnnə bagi yǝm bǝ bǝn mulatǝnna Kaisariyǝm. Bǝrarǝ nyang kǝn be gǝra kak ka jɨneng me nyǝra nǝn mwe nidu Agaribas. Na nya ji bǝn yɨgtǝna ji bǝn mula a dur da gǝnni. 27Bǝraki ba chimǝn mote tǝm bwe chǝnte mulatǝn bə bwiran da gǝn".
Chapter 26

1Agaribas Ka sotǝn na Bulus go "bǝn dǝmǝn jǝg dur da mǝn." Bulus ka gʊg kangnga ka su jǝg dudda gǝnnǝng. 2Kǝn nǝngnga fur dǝ kwawǝn mwe Nidu Agaribas, a jiya yəm bǝ Yahudawa be gra dura me kuwum. 3Ji kunta bo bǝraki mǝn niya yəm sori ya Yahudawai rǝ yobiyan jiyu. Bǝri nyang, kǝmǝn chəllan ne mida nan nwi.4 Nyang Yahudawa warigu ka yəm nyǝngkǝn gra gərǝng gra bweltǝta miyu a tǝm ba miyim na Urshalima. 5Kǝn yəm rǝ jigu, ka dautǝn a nga go kǝn chi rǝ kumni a fungtang ka nǝnǝngngǝng.6Ku n’siya gwe mona nǝngngai mǝn duute, bǝrǝrǝ yǝmburǝm bǝ Niyajiyu a nǝngnga tǝna tǝbǝba nǝnnǝm. 7Bǝrǝrǝ waiwe gǝ yimburǝm bǝ sʊr da nǝnnǝn da kwu ajǝr bǝ suwǝn dǝ ka dǝga furi tǝyu, a jiwǝn hanjiyim nǝngnga swiyer da nyan agwa Niyajiyu kum rǝ ko. Bǝri kang tilangnga furi, Nidu Agaribas, Yahudawa bǝ sǝnnai gri. 8Wulai a maki gu ba kǝmma go jiya mǝnatang a buniyu suwe mo Niyajiywu ba gʊg nǝbba bǝttǝromi?9Chire kǝn kǝmma kǝn wǝngnga kak rǝ dunda Yesu Banasiret. 10Kǝn nǝngnga jini yaiye a Urushalima. Kǝn mǝra nǝbbǝ fungrǝm mwam a jarǝm, bǝri kumni tǝn nyai a gwa nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jina a kak ka Niyajiyuwum, mǝn ka juwiyǝng kǝn bʊbuge. 11Kǝn ne kunnang deni a mura kan tǝta ruwa nyiniwi warigu kǝn dǝgre kǝn dǝg mo bumǝn Niyajiyu. Kǝnnǝngnga kak rǝ kumni nǝnji kǝn nǝ kunnang yigia tagi bǝttǝ tǝ tǝm dangdangni.12Mǝn ka mǝn nangnga nyangngǝng, kǝn diya Dimaskus rǝ kumni ta nǝbbǝ gram ba nǝbbǝ tung jini a kak na Niyajiyuwum. 13Mǝn ka mǝn yigirǝng, rǝ jʊggʊr da kon, Nidu, kən chu kweterai a ji wa li ko rǝ kwetǝraiyu ka yin bǝmǝn na bǝ nǝn yigi kinnǝn. 14Nǝn yǝra tǝm wariguwǝng, kǝn nwi dagi jir swimǝn yim rǝ langngǝr da Ibraniyawan suwerǝ go, Shawulu wulai a ma kǝmǝn ni kunangngǝng? Ba bwai gwi ya ji bǝlgǝi.15Kǝn suwe mo, mǝmǝn wʊne Nigra? Kǝ Nigra nga go Nǝn me Yesu wʊmǝn ne kʊnangngi. 16Ku gun sǝssi bǝraki gǝn jiya nǝngngai kǝn jirnǝnnǝ rǝgi na ba tiyǝn yu bwira miyu na bʊ bukka miyǝng a mura jɨni yǝmma durda miyǝn kuwi na rǝ yǝbǝn sunǝn a jiyu. 17Bǝn jǝggǝn a kangnga nǝb ba yəmbǝ yəmiyəm na bǝ bǝn tǝmǝn a jiyǝm. 18Bǝn wʊmtǝn kǝmte na wulgawe a mura kumni ta Chetanni yigira kwetǝre Niyajiyuwi, na nya yǝnnotang ka jɨni bwirai na kula wʊ bǝn ne bǝn samǝn bǝri netangnga furi yəmbǝ nyam bǝ kagǝra miyim.19Bǝrǝrǝ nyang, nidu Agaribas, nǝngnga be dur də nǝggǝnǝn rǝ durǝng kǝn chuwa jiyǝng. 20Mǝni rǝ jigu a bǝ ka Dimaskusǝm ki bo Urshalima na tǝm ba Yahudiyam, na ba nwibǝm warigu, kǝn wau yəmbǝ ləmmangngǝm a bukən kauwe bwi a gwa Niyajiyuwi, na nǝngnga swiyer da dautǝna butangnga kangngǝnəng. 21Bǝrarǝ wai jiwe gǝ Yahudawa tai rǝgi a mura kandǝn ruwanyiniwun kǝ farǝ go tǝ ji.22Niyajiyu ka tugai bǝra ku kǝn nya n’dǝmǝn, siya kakka nǝbbǝ kǝttǝlǝm tǝn bə gram, na bʊ buka nǝb yumerǝm na Musa suwe go ba nǝngnga bwiyu. 23Nǝn nyang Ni jǝgri a no kunnang na ba a chi wurǝ jigu bǝn gʊgga bwiyati na bo a wau yəm bǝ kwetǝrem yigira nǝbba Yahudawam ba nwibǝ yəmhǝmǝm.24Bulus a mwarmǝn jǝgtang a durǝng, Festasi ka su yəm rǝ gǝnda jirǝn, Bulus jina tallǝn ga, kumonng yəmtang kǝ mwammǝng ka dʊggǝn na jini talni ga! 25Kǝn Bulus a suwe go "jini a tallibe nigra Festus, mǝnni rǝ kumni ta furiyu mǝn su bwantǝtǝ nyai rǝ tautang a bwi. 26Bǝraki nidu ka yəm jɨni yaiye warigu, bǝngǝ mǝn surǝ yəm dur a sǝssi, bǝraki kǝn nga mo merə jiya kulumən bwi a ngi, bǝri kǝn nǝngnga be jɨni yaiye a kulu kulu bwi.27Kǝn nga rǝ nǝb yuwerǝm ga, nidu Agaribas? Kǝn yəm mo kǝn nga rǝge." 28Agaribas ka sotǝnna Bulusi go a jii bani kǝmmǝn farə mo wʊlgai yullo ni fʊng Kristiyu? 29Bulus ka suwe go kǝmmǝn chəlla Niyajiyu, na yǝgimǝn kǝnna nu jii mwam mi ki, me mǝn kwan, na bǝ nwiyirǝ kuwʊm, a chi nyǝra nǝn me mǝnni mǝrǝ chǝnte."30Kǝn nidu a guna sessi tǝn nigra na Barniki na bǝ ka chiro kinnǝm warigu. 31A du kan dǝ kurgawǝnnǝng, ka jau kak rǝ yəmni sugǝrǝ go ni waiwe a nǝngnga be jiya lau bwiyati tǝn buwatangngi". 32Kǝn Agaribas a sotǝnna Festusi go ni we na dǝbbǝ wuri yigira Kaisariki na bǝn jamǝn kang".
Chapter 27

1Bukǝn nga rǝ yom ba Italiyam, kǝn yaking Bulus tǝn bagi nǝbba mura halatǝm a kangkang ka gu kweli bɨrǝ mo Yuliyas, wa mura dǝgriyang Agustasi. 2Kǝnǝn dǝgi a buntulung ka hiyəng a Adramatiya, wu farǝ guntang yigi rǝ do rǝ kǝngka wimangka Asiyang. Kǝnǝn dǝgi a wimangǝng. Aristakus niya Tasalonika a mura Madokiyai ka fungbǝn.3Tǝmasilang kǝnǝn sǝg bwi a bɨr da Sidonəng, gun Yuliyas a yu Bulus re grati na ka nga go kagǝm ba yomǝm a fung hangu na gǝ no rǝ ge. 4Nǝn gun a gaiyəng kǝnǝn kwaitǝn wimang yigira fun da Kuburusǝnəng bǝrarǝ simba re kumni a dǝgbǝna kaggǝ. 5A bukkə nǝn yau hiyəng yigira ganiya Kilikiya tǝn Bamfaliyai, kǝnǝn lauwe Mira tǝn bɨr da Lisiyan. 6Mǝn ka gaiyǝng kǝ kweli a nya buntulong ka hiyəng, ka jǝre wa Iskandariya yigira Italiyan. Ka dǝgbǝn na muriyəng.7Kotə rǝ kote nǝn yǝgi yom denden rǝ bwaigu kǝ nǝn sǝg bwi rə dori Sinidus, simba ka dangbǝn rə yom kǝ nǝn mul a Karitang, bǝmtǝna Silomi. 8Rǝ kǝnʊng kənən fung kǝng ka wimangǝng yigira gun bǝrǝ mo gu nya bǝmǝn wi.9Kǝnǝn lang deni, fula Yahudawa so hi wi ka su, yombem ka ci ba mitanga a yumǝm. Bulus ka wu bǝmǝn suwʊng. 10Go nǝb mǝn cu yom bambe ba chi rǝ bwiran deni, me ba tǝktǝna bontulong rǝ jǝni dang nin ji, nyang rǝ yuum ba nǝnnum. 11Mǝnni kwelihi ka li kautang a su a nigrangu tǝn ni wu bontəlongi a li jin Bulus a suwai.12Brakǝ gu bontəlongtə seg bwi rǝ guntangi me ba lǝm chim a fula lattǝtiyuwu, nǝb mwam ka suwe gon du gai, yom a nga bǝmǝn ki nən lau bɨr da Finikiyam, na nǝn nǝngnga fula latitiyu a gai. Finikiya gwa guntang tən sǝgtang ka bontəlongtən a Karita, bǝ jigang kulo jiyəng tən tur. 13Fulla sǝmba jire den a kulo tuwangngiyəng hanjim bə lungo kǝtǝ nya dǝndini kǝn hanjim a wumən dukkǝ tarǝ buntulongǝng, ka duwa Karitang, a bəmtənna bangangǝng.14A wu bǝ rǝ sunəng kǝ yu səmba brǝ mo Yurokilidon, ka su wunglabǝngnǝng. 15Braki bontəlong hǝng a dǝmǝn ba yoyom kag rǝ kag tǝn səmbang kǝnǝn fulga bwi nǝn fung səmbahiyəng. 16Kǝnǝn fun gu nǝn nya yiyarǝngngiwi do rǝ dǝgai fur dǝn brǝ mo Kaudan, bo rǝ bwaigu nǝn nya nǝn butǝn be bontulong kə kətəlləng a kə kuntang.17A gugǝng ka nəngnga fini rə həllate go na tǝ buwa bontulong kari ba yar a jusai a Sirtisi, ka du bantolung nən hanjiməng. 18Sǝmba hi ka wunglabǝn deni, tǝma silang nǝbbǝ fung nǝngnga swiyer rə bontəlungəməm ka su kwi sǝ rǝ jəna mura bontʊlongǝng.19A kong bwanbiyunwung nǝbbǝ fung buntulongǝm ka kwiyo sǝre jəni warigu rǝ kanajiyu. 20Ka dǝb kotǝ mwam me kwetǝrai koyi tǝn betǝ swangngi a jita nǝnnu,səmba rə kumniyu yo nən nən, kənən jigmən furni a nəngngatanga a yuum.21Ka dǝb kote jabǝ jəni jauriyəng, kən Bulus a guna sissi a kakka nəbbə nəngnga swiyer a buntəlongəm a suwe go, chətte lungo kǝ tǝ kautǝn suwa mi ki na tǝnǝn gunmǝn ba Karita, bo me na bǝnǝn nya wai yariwe rǝ bunai. 22Kǝ mǝn sugəmǝnǝ tǝ tau fri bəraki merǝ wu ba buna yuum ba gəmmi a mura jǝni, ba tǝktǝna buntəlong gǝn kwan bǝnǝn jirr.23Braki kum a suwi we tǝmri ya Niyajiyuwi mǝnǝn wugai, mə bo mǝn fungriyu we tǝmriyangu ka si rǝ do nǝn me, 24Ka suwe go "kari bǝn nwi tate, Bulus, a cin kwak siya kakkan Kaisarəng, jiga bo, Niyajiyu bərarǝ bumtangu ka nǝn kagǝm ba yomǝm ba mum warigu, 25Brarə nyang birmǝn tǝ tau fri kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam a Niyajiyu mo nyəngkən sǝmǝn rəgǝng ba chi nyang. 26Mǝnni a chi kwak in kwibən a ji ta dəgai funni.27A fulla kumwə kwu a ajir gwari a lauwəng, səmba ka nyəngobǝna buktǝ kak a wimang ka Adariyang, rǝ jugǝr da kumǝn, nǝb bǝ wurə bontəlongǝm kǝ lungrǝ go kǝ tǝ nəngnga do rə bagi tǝm. 28A bǝnggo wululoi a nya furtǝsu, a yǝtǝnəng ka kaubwi a bǝngong a nya kwu a jǝrtǝ nʊ. 29Tate ka tau hanjim, kaiki kwi bǝnna wete, ka kwi duttǝtǝ dǝg bontəlung a sissiyu tǝ kwar, ka dǝgiya ruwaninyiniyəng go tǝma sila wulag.30 Nǝbbǝ nəngnga swiyera bontəlungəm ka fau juwi bə wulga tǝn buntlungəm, bo ka maitǝn be buntǝlungni a wiimangəm, ka fau go tǝ kwi jəni dǝg bontəlung ka sissiyu a kak ka bontlungǝng. 31Mǝnni Bulus a sotǝn na kweli tǝn nǝbbǝ barǝ kǝrangngǝm go nǝbhəm bambe a chi ba mura bontulung ke me bǝn yiya 32Kǝ nǝbbǝ barə kǝrangngǝm a mwiyamən dutətta bwantulungngi a du a yarǝng.33Tǝma silang, Bulus ka chəlla hanjim warigu go jau jəni jauri bani. Hangu ka suwe go, ko kuwi gən kwau a jǝr tǝ gwari tǝ jabǝ guji. 34Bərarǝ nyang mǝn chəllagǝn mo tǝ jau jəni jauri bərarǝ bwi lamǝngi ya jǝnnu, yiyəng ka durəng me wu ba bunai. 35A mwarmǝn yǝmǝng ka dǝb mwan da fumfumǝn, ka nǝngngatǝn wunnan a Niyajiyu a kǝmta nǝb wariguwum. Ka kǝtəllang ka su jautangǝng.36Ka nya kumni wariguwung a juwa jəni jauriyəng. 37Nǝb betə tǝssu rə fur nyibi ajir nukun (276) a mura buntəlong 38A juwa a rirang, ka kwisire nyanmi a mura wimang, go na tǝ mamǝn ngǝni a buntəlongi.39Tǝmasilang, hanjim a yǝmbǝ tǝm bǝ kawum mǝnni ka chu gu bəmri a yawur ka bugo a sǝttənitan jiyu go tǝ wu bontəlong yigira gai ga? 40Ka mwiya mǝn dutǝng ka duwa mura wimagǝng a fulla kwan, ka kuwo dutette fulga bontəlungi. Ka jamən kangnga ritəng nyəng bontəlung rəgəng ka jau kak yigira nyiya wimangi. 41A lauwe gu hitǝ tǝsu a ciga wi kə bontəlong ka hiyəng a sǝssi a gai a tau tǝm me rǝ sər a kwar mǝna gai. Kak ka fum bərarǝ səmba buntəlong ka su busarre.42Kǝmarang ka nǝbbǝ barǝ kǝrangǝm go tǝ juwo nǝba mura həllatəm bra ba kwa juli ka yau a kwi sǝngni. 43Mǝnni nigran jiyu kǝ nǝngnga kǝmarang kǝ ba jəg Bulus rǝgǝng, ka dang rǝ kǝmarang kan jiyəngəng, ka ne jir go, warigu wa dǝmǝn hiyu a mutǝnna hi a kwa juli a yau bangang. 44Na bagi a fʊng buk, bagi a wulni ya rita buntulungi, bagi a yagi jəni dang-dang a mura bwantulong. Rǝ nyang nǝb warigu ka jǝr rǝ yuum.
Chapter 28

1A bukka nǝn sǝk bwi lǝmǝngəng, kǝn nǝn nwi mo hamjim ka fʊr da Malitan. 2Kǝ nǝbba tǝmhǝməm a yǝgbəmǝn bwilǝmriyəng, ka mwa bəmən kərrang ba nǝn gər, bǝrarə hiyajiyu swiri rǝ lattǝtiyu.3A bukka Bulus a kurawe jʊmai na mwa kəran gəreng, bəra kwəwe a kərangi, kə so jire a kulmantən bwi a kangka gəngəng. 4Nəbba təmhəməm a chu so hi a kulmatən bwi a kang ka gəngəng kə nəb həm sugara bwitən jiyu go, ''Me jʊggər we ni waiwe ni juwo nəbbi bəraki nihi ka kwarawe a wimang, bərarə nyang duute meba du rə yuum.5Ka wasəlmən sohi a karrangəng mənni bo sohi a nwitən bə bwate. 6Ba hamji ka kwi kəmtə go ki sohi ba riromən bwi a dəg hanguwa bwiya ki. A bukka fulla baniyəng hamjim ka chu merə ji a nənganga bwi nən hanguwiyəng kə sugare go ni we nən gu kojiyu.7Rə do rə fur ka gu ni jure gənda kuwun a bəmtən a fʊrhən, mən bu ni mo Babiliyase.Ka yəbən a tibən a kai tangu kotətə bwanbi. 8Mənni bo a nya ten Babiliyasi me bwiləmang. A bukkən Bulus a yigi a ruwatən nyini, a tiyatən kaniyəng, ka kwarang. 9A bukka jəni yaiye a nəngnga bwiyəng, nəb mwam a Fʊrhən bə me bwiləməngəm ka be. 10Nəb ka nəbbən gratə deni. A fulla nən kura bwi a ditangngi ka nəbbən ji nən fauwi.11A bukka swangngər tə bwanbiyəng, kənən digi a buntolong ka chi kaan a furhən nəng, buntəlong ka Iskandariyang, rə bugartə barri a jərgotən nəbbi. 12A bukkə nan sək bwi a Sirakusəng, nən nəngnga kote tə bwanbi a gai.13Nən guna gaiyəng kənən diya bɨr də bəre mo Rigiyumən. A bukka ko kwanəng gu səmba ka gune rə kumni a kullo tuwangi, a mura kote təsʊwungəng kə nən lauwe wa bɨrda Butiyoliyəng. 14A gai ke nən nya chəttəta chəllabən go nən chi nən hanjim yigire koti ti nyibi. Nən fung wai juwi yigira Roma. 15Mən ka gaiyəng Chittətta nənnu ka nwi mo kənnən laweng ka jirowe na tə yəbbən a Banduwan Abiyasi na kungnai tə bwanbiyu. Bulus a chu hanjiməng, ka ru a təm a wunnatənna Niyajiyuwung ka nya kumni deniyəng.16A ji wu nən digi ya Romai, kən ngatənna Bulus mo chi gən kwan na nəbbə barəkarangəm bə torə hanguwum. 17Mən ka gaiyəng a bukka koti ti bwanbiyəng Bulus ka buwe nəbbə gram ba Yahudawam. A bukka kura bwiyəng ka sotən go, ''chittəta miyu, kən yəm nəngngatən bə bwiran a ni, mənni bo ji wa chi me nyaguwi wa daam ba təbbəba nənu, mənni kən digi a kangka dʊʊte a Urshlima yigira Roma. 18A bukkə nəngnga dʊʊtən, kən na nu fau go tə jaimən kang, bərkə nəngnga be ji ba dəggi bən juwiyu.19Mənni bo nəbba Yahudawam ka si a ji ka furiyan jiwu, ka yullo kwak n'yang rə dʊʊta a gwan Kaisari, me mu mən kamənnə ji duutə ajiya təmba miyimi. A waiwə jiyya nǝngnai kǝn bu wogamani ngri bara nǝn titǝ ka dang nǝn jigatankǝ furiri a jiyang Isa'ilai. 20Bǝrarə nyǝng kǝn fangən mu nǝn suga yǝm nan kin. Bǝrarə tidai Isra'ila ka rǝgə gu mǝn ka muri a chǝnti."21Ka sotǝn go "Nǝn yu bə wang a Yahudiya a jiya mwi, mirǝ bagi chittǝta nənnu ta be bǝbbǝn rǝ yǝm bo nǝn tǝmrang a dur a mwiyu. 22Mǝnni nǝn fauna nǝn nwi a gwa mwiyu ji nəngnga kǝmmǝrang a jiyu bǝrkǝ kǝnnǝn yim mǝn ka sure yǝm a dura ji"23A ji wǝn hanjim a titǝn koi, nǝb mwam ka nya hangu a gwa sǝg bwi wi. Ka sotǝn yǝmni dəndang mwam a hanjimi sotǝnnə ji ba nǝngnga bwi a dʊttəta Niyajiyuwi. Mǝnnǝ bo ka fau go gǝ wu furnan jiyuwa a jiyan Yesuwi, a jiwe surrǝ soriyya Musai yigira wanna nǝbbǝ yuwerəm a su yəm rə mori yigira yu. 24Bagi a nǝngnga bǝ jugər rə ji hanguwa suwai bagi a nǝbbən bǝ yǝmbǝ nyam mo.25Bǝrkə hanjim a nga bə rǝ bwitan jiyuwung, ka bagii a diya a ji wu Bulus a suwe bwan din de "We yolgoi ka su yǝm a nyi ya ni yuwe yǝmi Ishaya yigira tebǝ gram ba nənnəm. 26Ka suwe go, Yigi a gwa nǝbbǝ na sotǝn mo a nwitang bǝtǝ nwi, mǝnni bo me bǝ tǝ jigga: a chutang bətə chu, mǝnni bo mǝ bǝ tǝ yəm.27Bǝraki furna nǝbbi ka nǝngnga kəng kang, suna jiyu me bǝ nwirə nyagu, ka mǝra kǝmtan jiyu. Bərə kari ba chu rə kəmtajiyu, na nwi rə suna jiyu, na yǝm rə furna jiyu, na wulga wə bwi na kwara.28Bǝrarǝ nyang, ti yǝm dan jəgtang ka Niyajiyuwung kən tʊngtǝn na nǝbbǝ me nəbba Yahudawam, bo ba hanjim kautǝn suwe". 29A bukka su jǝni yaiyǝng Yahudawa ka gun mulgara bwitan jiyu. 30 Bulus ka chi jittə tǝsu a Kaita məməriyu yirə nǝb be gwan giyu warigu. 31Ware yǝmba dutetta jiyu ta Niyajiyuwi, mǝsatǝn jəni ya dutǝta Nigra Yesu Kristi dʊr a sǝssi. me rə wa dangǝri.

Romans

Chapter 1

1Bulusi, kewe Yesu Kristiyu, wun samǝn na kawuri bǝrarǝ swiyerdǝ lǝmmangǝn da Niyajiyuwun. 2Bambə gǝn yǝmbǝ lǝmmangǝm bǝ bʊ bǝmǝn yǝm ba gǝm kuniyǝm a gwa nǝb yuwerǝm ba wani yulgoiyu 3Wanghǝng wa jiya Yǝlli, wun bu a mura duka Daudangugǝng a mura bwi.4A gwa guntang ka gǝng a bwiyati kǝn tiya chi Yəlla Niyajiyuwi rə kumniyu a gwa We yulgoiyu- Yesu Kristi Nigra nǝnnu. 5A gwa giyu gu nǝn nya nǝtǝttǝ nǝn dautǝn bawi na tǝnǝn chi nǝb tǝmrǝm ba nwitangnga yəmbə nyamǝm a gusətǝ warigu bǝra dun da gəni. 6A mura bam nǝbba kunǝm bǝ bo, kən bǝgǝne rǝ kəngiyǝng na tǝ yullʊ ba Yesu Kristiyǝm.7Wang kangke bǝra nǝn jǝn warigu tǝ ka mura Romam, ba yogodatǝm ba Niyajiyuwum, nǝbbǝm buwe a chi bǝ yulgoiyəm. Masi nǝtǝttǝ nǝn dabbi a chi nǝn jǝn warigu, na chimbǝ lǝmmangǝm a gwa Niyajiyu Te nǝnuwi, na bo Nigra Yesu Kristiyu.8Ji rə jiguwi mǝn nəngngatǝn wunnan a Niyajiyu a gwa Yesu Kristiyu bǝri nǝn jǝn warigu, bǝraki ka suga yǝmba nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyaməm ba jǝnnǝm a gusətǝ warigu. 9Bǝrkǝ Niyajiyu gǝ bu bukka miyǝng, wu mǝn nǝngngatǝn keweta mura we miyu a mura yǝmbǝ lǝmmangǝm ba yilla guwum, nyǝngkǝ mǝn su yǝmba jǝnǝm jʊtǝkwangǝməng. 10Ka mǝn nǝngnga chǝllan a mura ruwaninyini ya miyu jʊtǝkwanga ba a wunǝ yobi nǝngnga na kǝ nyang yigira gwan jǝniyu rǝ ngatangka Niyajiyywung.11Bǝrkǝ kǝmǝn nwi jǝllǝn da chutangka jǝnǝngngǝng, na ba nǝgǝn tagi nǝttəta Wei, na ba yǝggǝmǝn kumni. 12Mən suwe mo, ka mǝnnǝ fautang rǝ kwani mo nya yǝgtangnga kumni a rii-rii bwi a mura jǝnni, a gwa nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyam ba nǝnəm, mǝn suwe mo kəngǝngiyəng tǝn kinang.13Ku nyǝngke memǝn farǝ mo tǝ buna yamtang, chǝtte, kali mwam mǝn farǝ mo mǝn yigga jǝni, (mǝni berǝ tǝn ku nyangngi a nyabǝ sər) mǝn fau mo mǝn nǝngnga nyang na bə nya bǝtǝm ba wem a jʊgər da jǝnǝn nyǝng kǝ rǝ ga bagi nǝbba kummǝmǝng. 14Mǝn kamǝnǝ nǝggǝni a Hellinawa na rǝ bagi nǝb bǝrǝ bǝrsanǝm na rǝ bǝ merǝ bǝrsanǝm. 15Bǝraki kǝn kʊra bwi na ba fin gǝmǝn finang ka yǝmbǝ lǝmmangǝm, jǝn bǝtǝ ka mura Romai.16Bǝraki memǝn nwi bujirita yǝmbǝ lǝmmangǝmi, gǝn kumni ta Niyajiyuwi bǝri nyatangnga yiyarang a gwa wa nǝbbǝn yǝmbǝ nyami, Yahudawa rə jigu na bo Hellinawa. 17Bǝrkǝ a gwa giyu ji nya Niyajiyuwi a jǝrre wa nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam yǝgira nǝbbǝnang a yǝmbǝ nyam, nyǝngkǝ mulla rǝgǝ mo, "Wu nǝngnga jɨni nyai ba nəngnga chim a gwa nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyami."18Bǝrkǝ jwagǝr da Niyajiyuwun a jǝre wa ji nǝngnga kak rǝ bunaiya fungtangngi na bunaiya ji nyai ya ni kuniyu, bǝ sǝngrǝ yǝmbǝ nyam a gwa bunaiya jǝni nyai ya jiyuwum. 19Jiya nǝngngai bo ji a dautǝnwu bǝn yǝm a jiya Niyajiyuwi wa jǝgga-jǝgga bwi a gwan jiyu. Bǝraki Niyajiyu ka jǝggatǝn a hanjimi kwetǝrei.20Bǝraki yobitangu tǝ memǝn dǝmǝnǝ churi kǝn, kumni ta gutə kurəkwangngi tən yobiyangu kən jǝgga a ji wa nǝngnga gusəti, mǝn jǝgga a gwa jǝni nǝngngai. Bərə nyang merǝ wutang we. 21Jiya nǝngngai, a chi hanjim ka yǝm Niyajiyu, mǝnni a ne bǝ grata a jiya Niyajiyu nyəng ka dautənwung, na bo a nǝngngatǝn bǝ wunnan. A ji ya nyangngi, ka yullo mɨte a kǝmarang ka jiyǝng, furna jiyu yǝ merǝ kǝmmarangngi ka nǝngnga yullu.22Bǝ suwe go tən nǝn bǝrsan, mǝni ka yullo mɨte. 23Hanjim ka wulga wertang ka Niyajiyu wu kurəkwangngi rǝ jurgotang ka jǝni me bǝ chirǝ kurəkwangngi, nyǝra ni bwiyari, rǝ kǝllete, rǝ kǝrandǝ rǝ nani tǝ gwarǝn, rǝ yǝ kwara-kwarai yu.24Bǝrarǝ nyang Niyajiyu ka nǝbǝn hanjim a jǝllǝn da furna jiyuwun a gwa nemǝrri, na ne kunang bwitan jiyu. 25Jiya wulga yǝmbǝ nyam ba Niyajiyuwum rǝ nyar, mǝni ruwatǝn nyini tǝn keweta jǝniyǝn nǝngnga rǝ kaniyu, a jiya ni ya nǝngngai, wu bǝn wer yigira mwatǝnti. A chi nyang.26Bǝrarə nyang, Niyaijiyu ka nǝbǝn hanjim, a jǝllǝn da jiyǝn talte na kunang, ka lau rǝ wutǝmba jiyǝm ka wulga yobiya dagatangngi wun yǝm nǝngngari yigira dagatang a nyi tǝn nyi. 27Nyang bo nǝbbǝ barǝm ba jiyǝm ka wulga yobi a dagatang ka nibari tǝn nwiyu yigira nibari tǝn nibari nǝngnga swiyerda taltǝn. Nǝbbǝ barǝm dara rǝ nǝbbǝ barǝm tǝm swiyerdǝ kursǝnnǝn, bo ka yǝrǝ jangǝmiya swiyerdǝ kursǝnǝn da jiyǝnni.28A chi hanjim a ngabǝrǝ Niyajiyu a mura yobi a jiyuwung, hangu ka nǝbbǝn hanjim a jiya furni kiya kiyai yan jiyu, na nǝngnga jǝni bwirai a dautən buwi.29Ka rii rǝ bunai ya ji nyai, fʊrni bwirai, jǝllǝn da jiya guwiyǝn, yitangnga nani, a rii rǝ nuggun, jurang, gugtangnga fʊri, swiyerdǝ bwiran, na rǝ kǝmarang kǝ bwirang. 30Nǝb bǝ rə yǝmni kǝtǝl-kǝtǝlliyǝm, rǝ murgatangnga yǝm, ka ko Niyajiyu. Nǝbbǝ gug ji ka dumi a sǝssiyǝm, nǝb bǝ rǝ dutǝttǝ nǝnggǝniyǝm, rǝ bǝ gug durrǝm, nǝbbǝ murga jɨni bwiraiyǝm warigu, bo me bǝ nwitǝn yǝmma nǝbba buwum. 31Furna jiyu ka yullu nyəra rə kum; bǝ mebǝ tarǝ yǝmǝm, me rǝ yodai, bo me rǝ bumte.32Ka rǝ yǝmtang a nǝngngatang ka Niyajiyuwung go wu nǝngnga jɨni yaiyi ka dautǝnna bwiyate. Men butang a bukka yai jɨni yaiyǝng gǝn kwan nǝngngare, rǝ butangnga bukka bǝ nǝngngarǝm.
Chapter 2

1Bǝrarǝ nyang, me mǝnǝ wutang mu ni, mu mǝn mwe duuti, bǝrkǝ ji mǝn mwetǝn duutǝ rǝga guwi mǝn mwetǝn duuta dur da mun. Bǝraki mu mǝn mwe duuti ka mǝn nǝngnga jǝni yaiye. 2Mǝni kǝnǝn yǝm no duutǝtta Niyajiyuwi ta yǝmbǝ nyami a jii wu ba yartǝne wa bǝ nǝngnga jǝni yaiyǝm.3Mǝni kǝma rǝ kangke, mu ni, mu mǝn nǝngngatǝn duuta bə nǝngnga jǝni yaiyi na kamǝn nǝngnga jǝni yaiyǝ wariguwung. Mǝn kǝma mo bǝn yammən a duutǝtta Niyajiyuwi ga? 4Mǝn yǝktǝn suwa nǝtǝtta nyaguwiyan gu, rə deni a duutǝttan guwi, rǝ mitang ka dang ka gǝng ga? Yǝmbǝ mo nǝtǝttǝ nyaguwiyan gu bǝ nǝngnga go na ba gə lau nǝn jən a butangnga kang ga?5Mǝni bǝrarǝ durdǝ nǝggǝnǝn da mun rǝ furiyamu wu mebǝ burǝ kangngi, mǝn fautǝne jwagǝ a duda mun, a ko jwagǝrri, a ko wumtang ka duutǝtta yǝmbǝ nyami ta Niyajiyuwi.6Ba ne wunǝ ni jangǝmiyan gu a sitǝnna swiyetǝtta jiya nəngngai. 7A ba dǝg durra nǝngngatangnga ji nya me dǝgmǝntang wi, ka nyatǝnna dutǝttan jiyu, yuumbǝ kʊrəkwangngǝm.8Mǝni bǝrǝ fautangnga durrǝm, ba nwitǝn bǝ yǝmma yǝmbǝ nyamǝm, a nwitǝn yǝmma tǝmtang a swiyerdǝ bwiranǝm, jwagǝr rǝ kwewi ba nya hanjim rǝ kwani. 9Niyajiyu ba sǝgtǝne kunang kə deniyəng rǝ furdǝ yulluwun a ba tǝm swiyerdǝ bwirannǝn warigu, a Yahudawa rǝ jigu, na bo Hellinawa.10Mǝnni wertang, grate, tǝn chimbǝ lǝmmangǝm ba be tən a ba nǝngnga swiyetittǝ nyaiyəm warigu, a gwa Yahudawai rǝ jigu kika du Hellinawa. 11Bǝraki Niyajiyu me rǝ fautang a dur. 12A gwa ba nǝngnga jǝni bwirai me rǝ duutǝm, ba bətəro merə duute, bə nǝngnga jǝni bwirai a mura duutǝm bǝn nǝngngatǝn duuta jiya duute.13Bǝraki men nǝbbǝ nwi duutǝm gǝ bǝ nǝngnga ji nya a kakka Niyajiyuwuməng, mǝni nǝbbǝ tǝmrǝm gǝ bǝ bǝn jǝggǝm. 14Mǝni nǝbba kumǝn ba yǝmbǝ duutǝm, a jiya yobi ka nǝngnga ji a chi duutiyu, bo ka yullotǝn duuta dutǝttan jiyu, nǝn kwini merǝ duutihi ki.15Jiya nǝngngai hanjim ka nungbǝn go swiyetǝtǝ duutǝ fari ka mulabwi a furna jiyu. Yǝngka jiyǝng bo ka bʊ bukkan jiyǝng, kǝmmarang ka jiyǝng bo ki bǝ nyǝngnyǝng hamjim, ki bǝ yiya-yiya hanjim ki. 16Nǝn nyang bo a gwa Niyajiyuwi. Kang ke ba nǝngnga bwi a ko wu Niyajiyu ba nǝngnga duuta ji na bǝmǝnbuwiyu ya nǝb wariguwi, a sitǝnna yǝmbǝ lǝmmangngǝm a mura Yesu Kristiyu.17A chi mǝn bu duda mun mǝn Bayahudeng na chitǝna duute, mǝn gug dur a mura Niyajiyu, 18na yǝm kǝmmarang ka gǝng, bo kǝn yǝm jiya berǝ dǝndangngi a nyangngi, bo kǝn nya məssarang a mura duute. 19A chi mǝn ka rǝ dur a səssi mo mǝn tautǝn damǝr a dube, kwetǝrei a bǝ ka mura kʊmmǝm, 20Wu mwetǝn suwa bǝ merǝ bǝrsanǝm, wu mǝssatǝnna beta bǝtǝbiyǝmmi, bo a mura duuta mǝn kamǝnǝ jiya tau yǝmtangngi rǝ bo yǝmbǝ nyami mənni bambe a tugan nən wullai a chimba mum.21Jǝn bǝtǝ mǝssatǝnna bagiyǝm, me tǝ mǝssatǝnna dutǝtan jɨnu ga? Jǝn bǝtǝ warǝ yəm to kari bǝn ku kutəm, me tǝ ku kutǝ ga? 22Jǝn bǝtǝ barrǝ jir to kari bǝn da rǝ nyiya niyu, me tǝ da rǝgǝ ga? Jǝn bǝtǝ dang fungtangnga weniyǝm, me tǝ nǝngnga kuta gwa ruwani nyiniyu ga?23 Jǝn bǝtǝ mǝksa rǝ gugtang a dur a mura duutǝm, me tǝ wungla Niyajiyu a mura jɨniya bunaiya fungtangnga duuti ga? 24'Bǝraki "kǝn wungla dunda Niyajiyuwun a mura nǝbba kummǝm bǝri nǝn jǝn'' nyǝngkǝ mula rǝgǝng.25Bǝ jum mwetangnga biyanka kwaliyəng karǝ fini a gwan jǝniyu, tǝ fung sori ki, mǝni ki metǝ fung sori ki mwetang a biyang ka kwaliyǝng ka jǝnǝng ka yullo mwegǝmmǝn be. 26Bǝraki niwun mwetǝnbǝ biyang ka kwaliyǝng bə fung ji sori farri wariguwi ki, me bǝn dǝb bunaiya mwetangnga biyang ka kwaliyəng a chi kǝn mwetǝn ga? 27Mǝni ki ni wun mwetǝn bǝ biyang kwaliyu ba fung sori warigu ki, me ba nǝngnga gǝmǝn duute jǝn bǝ mwiyagǝmǝn bitǝtta kwalti ta duutǝmi ga? A nǝngnga bwi nyang bǝrkǝ tǝ katǝnǝ duute mula-mulai bwi na bo kǝn mwiyagǝmǝn bitǝtta kwalti mǝni tǝ fuugbǝ sori!28Bǝraki hangu men Bayahude a tari; mǝni bo mǝn wu mwetǝn biyang ka kwaliyǝng a tariyu. 29Mǝnni Bayahude a muri, na bo nǝn biyang kǝ mwemǝnna kwaliyǝng ka furiyǝng na bo a We, me wang. Wai ni we weritangka me bǝ jǝrera gwa nǝbbi, mǝni wa gwa Niyajiyuwi.
Chapter 3

1Mǝnni wulai ji Bayahude li bagi gǝri? Bo wullai ya nyamǝn a mwetang ka biyang ka kwaliya guwi? 2Karǝ fini a jəni warigu. Rǝ jigu, Yahudawa gǝ bǝ Niyajiyuwa ne wulloiyǝm.3Mǝni na bagi Yahudawa a nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyam ki? Bunai ya nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyamba jiyǝmmi ba dang ngatang ka Niyajiyuwung a nǝngnga swiyer ga? 4Masi kari ba chi nyang. A jiya nyangngi, masi Niyajiyuwa yullo wurǝ yǝmbǝ nyami, kǝ wunǝ ni naba yullo wu kǝra nyati ki. Nyǝngkǝ mula rǝgǝng, ''Na ba nung mo me yǝmbǝ nyam a mura yǝmna mu, na kǝn nya jǝrtang a fulla wun be nǝn a gwa duutiyu.5Mǝnni ki bunai ya ji nyaiya nǝnu ba nungǝn ji nya Niyajiyuwi ki, wulai bǝnǝn suwei? Bənən suwe no Niyajiyu me bǝ nəngnga ji nyai, ka be bəmən rə jwagǝr da gǝn ga? [mǝn su yǝmma jiya kǝmmarang ka nǝbbǝng. 6Kari ba chi nyang! Bǝrkǝ nǝn nyəngkə Niyajiyu ba nǝngngaten duuta gusətǝ go nyǝnne?7Mǝni ki yǝmbǝ nyam ba Niyajiyuwun wa gwa nyatǝtta niyuwi na wertyang ka gəng a kwar kak ki, wulai ya ma ki nǝngngəmǝn duutǝ mo mǝn nǝngnga jɨni bwirayǝng? 8Mǝnni wullai ba dang ki su yǝm a jiya nǝnni, bagi bo ka dǝb go kənǝn suwe nyang-nyǝngke, 'Masi nǝn nǝngnga swiyerdə bwiran, na ji nya be' "? Duutǝttan jiyu bǝn nyam.9Kʊ wulai? Karǝ ji bǝnǝn yiya dur rǝgi ga? Me wu bani. Bǝrkǝ kǝnǝn su yǝmma jiya Yahudawa tǝn Hellinawa, no warigu wa jiyu bǝ tǝm jǝni bwirai. 10Nyǝngkǝ mularǝgǝng, me rǝ wu tǝm ji nyai, mewu ba kwan.11Me rǝ wu yǝmri, me rǝ wu farǝ Niyajiyuwi. 12Waringəm ba jiyəm ka nyǝgelmǝna juwi, waringəm ba jiyəm ka yullo me rǝ fini. Me rǝ wu nǝngnga swiyerdǝ nyani, o,o, mewu ba kwan.13Mirtan jiyu a wumǝnwu bwi nyǝra sutte. Langtǝttan jiyu a rii nǝn jǝni bwirai. Bǝltǝbaitan jiyu nǝn sam ba sotǝm. 14Nyina jiyu a rii nǝn nǝngngatang a nyi tən tirǝti.15Nanan jiyu bǝ katǝn da kwitang a dugum. 16Juwi ya jiyu kunong tǝn ligatang. 17Bam nǝbbambə yǝmbǝ juwi a chimbǝ lǝmmangngǝmi. 18Merǝ tata Niyajiyuwi a kǝmta jiyu.''19Kǝnǝn yǝm ji duuta suwei, bǝ suyǝmma jiya bǝ ka tǝmrǝ duuti warigu. Waiwe warigu, na ba məra wunə nyi na gusəta warigu a nga a kakka a Niyajiyuwung. 20Bǝraki merə wu ba nya jəgrang a kakka Niyajiyuwung a gwa swiyetǝtta duutiyu.Bǝrkǝn yǝm duuta a gwa betangnga jǝni bwiraiyu.21Mǝni ku me bǝri duute kǝn nungbǝn yǝmtangnga ji nya Niyajiyuwi, wu duute tǝn nǝb yuwerǝm bʊ bukka gǝngngi. 22Gǝn, ji nya Niyajiyu wi a gwa nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyami a mura Yesu Kristiyu yigira gwa ba nǝbǝn yǝmbǝ nyami warigu.Bǝrkǝ me dǝndangngi we.23Bǝraki nəb warigu ka nǝngnga jǝni bwirai ka yarmǝnna lautang a yulgoiya Niyajiyuwi, 24A ji nya nǝn dautǝnbǝwi yangu kǝn yiyabǝn a gwa mǝrtang ka mura Yesu Kristiyǝng.25 Mǝni Niyajiyu ka nǝbǝn Yesu Kristi wa chi ji tungri a mǝrtangngi a gwa nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyami a mura dugum bagǝmi.Ka nǝbǝn Kristi a ji a yǝmbǝ nyamba duutǝnttan guwum, na bo yamǝntang a jǝni bawiraiya nǝnu ya buggi 26A mura mitang ka dang ka gǝng. Nyang nyǝngki a nuwa bwi warigu nan ba nungbǝn jinya gu a mura dan tangǝr de, na ba chi bǝ nyam wurǝ duuti, na nungbǝn gǝba jǝg wunǝ warigu bǝrarǝ nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam a mura Yesuwi.27Gugtang a dur wa le? Kǝn jǝgmǝn. A wunǝ juwi? Bǝri swiyertǝ ga? O'o, mǝni bǝri nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam. 28Bǝrarǝ nyangi gu nǝn mwarmǝn no ni bǝ nya yiyarang a gwa nǝbǝntang ka yǝmbǝ nyami me bǝrarǝ swiyetǝtta duuti.29Mənni Niyajiyu, Niyajiyu wa Yahudawai dang nən ji ga? Menni Niyajiyuwa nǝbbǝ kummǝmmi ga? O, wa nǝbba kummǝmmi bo, 30Ki Niyajiyu kwan ki ba jəg bǝ mwetǝn bǝ biyang ka kwaliyǝng a gwa nǝbǝtang a yǝmbǝ nyami.31Kǝnǝn dǝbmǝn duute bərarə nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam ga? Me ba nǝngnga bwi nyang. Na ba yullo nǝn yǝgtǝn yǝngnatangnga duute.
Chapter 4

1Bǝnǝn suwe wulai a jiya Ibrahimi, Tegra nǝnuwa bwiyu, a nya wulai? 2Kǝn Ibrahima nya jǝrtangnga gwa swiyeti ki, na ba nya jiya gugtangnga durri, mǝni me a kakka Niyajiyuwung. 3Mǝni wang bǝ suwe go nyǝne? ''Ibrahim ka n ǝbǝn yǝmbǝ nyamma Niyajiyu, kǝn ke a mura jinya giyǝng.''4Ka guwa nǝngnga swiyeri ki, janggǝmiyangu keba men nətte, mǝni ji nǝn wugoi. 5Mǝni wa nəngnga bə swiyer na nəbbən yəmbẹ nyam a wu yiya nəbbə rə jəni bwirayəmi, nǝbǝntangka yǝmbǝ nyamba gǝmǝm kǝn ke ajuya jinyai.6Dauda ka su yǝmba dǝgtangnga kangngǝm a jiya niwu Niyajiyuwa ke wurǝ jinyai rǝ bunaiya swiyeti. 7Ka suwe go, ''Nǝbǝn dǝgtǝn kangngǝm bǝn yunotǝn jǝni bwiraiyan jiyuwum, bǝ jǝni bwiraiyan jiyu mǝram bo. 8Wun dǝgtǝn kangngi wu Nigra meba ke jǝni bwiraiyanguwi.''9Dǝgtangnga kangkǝ suwerǝng wa jiya bǝn mwetǝn biyangka junǝng dangnə jiyǝng ga, tǝn bǝ mwiyatǝn bǝ rǝ kǝgiyǝng ga? Bǝrkǝ kǝnǝn suyǝm, ''Nǝbǝntangka yǝmbǝ nyamǝng ka Ibrahmǝng kǝn ke a mura jinya a jiya giyu.'' 10Nke mo nyǝne? A bukkǝn Ibrahima mwetǝn biyang ka junǝngngǝng, nǝngngatǝna bunaiya yǝmtangngi ga? Me mura mwetangka biyangka junǝng, mǝni wa bunaiya mwetangnga biyang ka junǝng.11Ibrahim ka yu jiya jurgo tǝn mwetangnga biyang ka junǝngngi. Waiwu gǝn kʊran da jinya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyamǝm bǝ karǝgǝm a fulla wun mwetǝnbǝ biyang ka junǝngngi. Rǝgiya kang nungtang kangki, ka yullʊ gǝn te ba nǝbǝn yǝmbǝ nyami wargu, nǝn kwini mwetǝnbǝ biyang ka junǝng ki. Bǝ suwe go, jinya jiyu gun kei. 12Nyang nyǝngki bǝ nungbəngo Ibrahim ka yullʊ te bǝn mwiyatǝn bitǝtta junti ba jǝrʊwum me bǝri bǝn mwiyatənǝm dangnəji, mǝni bo bǝrirǝ bǝ fung naka tenǝnnu Ibrahiməm. Bo waiwu gǝn nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyamǝm bǝ ka gǝrǝm a bunaiya mwetangnga biyang ka junǝng.13Bǝrkǝ me gwa duuti gun ne yǝm burǝm Ibrahim tən duk kangngəng gǝri, yǝmbʊrǝm ba suwe go ba jau kulla gusǝtiyu. A nyangi, jinya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyami. 14Bǝrkǝ jibǝ ka mura soriyǝm ba jau kulla ki, nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyaməm merǝ fini, bo ki yǝm bʊrǝmhǝm ka yullʊ bǝrǝ kʊnnǝm. 15Bǝrkǝ sori bǝ benǝn jwagǝr, meni a gwa bunaiya soriyu, me yamǝntangnga sori we.16Bǝrirǝ wai jiwe nyang a mura nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam, naki yəm bʊrəmhəm a chi nǝttə tən dautən bəwi. Nyang nyǝngke, butangnga yǝmhǝm ka chibwiya surhǝn wargu. Bo dan surdǝ me ba tau ba yǝm soriyǝm dangnə ji, rǝ ba nya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyamǝn a gwa Ibrahimiyǝm. Bǝrkǝ gǝn te warguwi, 17nyǝngkǝ mula rǝgǝng, '' Kǝn tin mǝn te tǝm mwami.'' Ibrahim ka kakka wa ngarǝ gi, nǝn, Niyajiyu, wu ne yum ba bǝtǝrommi bo ka bǝrǝ jǝnimerǝ yumi ki ka chi.18Wargu rǝ nyəngkə yobiya bwiyu ka rəgəng, Ibrahim ka nǝbǝn yǝmbǝ nyam a Niyajiyu durra sim a jiya ji bera kakgi. Ka yullʊ te langtə mwami, nyǝngkǝn suwe rǝgǝng, ''Bambə ba yullʊ dugǝrtǝtta mu.'' 19Hanguwa yarmǝnba nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam. Ibrahim ka jǝgga go bwiyanguwa nǝgǝnbǝ bǝtǝbbi, (bǝrkǝ ka lau jǝtǝ bekwan). Ka jǝgga bo go bɨkka Saratuwung a dǝmǝnba bu buwʊng.20Mǝni bǝri rǝ bʊtangka yǝmǝng ka Niyajiyuwung, Ibrahima katǝnbǝ da bunaiya ngatangngi, ajiya nyangngi, ka yǝktǝn kumniya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam wer Niyajiyu. 21Ka nga rǝ kumni go ji Niyajiuwa bʊwi, ba ribwi. 22Bǝri gǝrǝ nyang kən ke hangu mo wu nəngnga ji nyaiyəng.23Ku mulabǝ bǝri nǝn hanguwi gǝn kwan, mo, ketǝna hanguwi. 24Mula bǝra nǝ nən rə kəning, nǝn bǝnǝn nǝbǝn yǝmbǝ nyama wung gug yesu Nijǝgriya bwiyati. 25Wun nǝbǝn bǝrirǝ jini bwiraiya nǝnuwi, kǝn gug bo bǝri yiyarang ka nǝnǝng.
Chapter 5

1A chi kənən nya jəgtang a gwa nəbbəntang a yəmbə nyamiyəng, kǝ nǝn nya chim bǝ Lǝmangngǝm a gwa Nigra Yesu Kristiyu. 2A gwa giyu bo kǝnǝn nya sər da nəttətə nən dautən bəwun a gwa nəbbəntang a yəmbə nyami bǝnǝ siwum. Kǝnǝn nǝngnga bwiləmri dura səssi agwa Niyajiyuwi bera ji ka kǝgi, dura səssi bǝ nǝ mǝbra wertang ka Niyajiyuwung.3Me gən waiwe bwigi, mǝnni nǝn nǝngnga bwilǝmri bǝrarǝ notang a kunang. Kənǝn yǝm no notang a kunang ka bərə mitang ka dang. 4Mitang a da, ka berǝ ngatang, ngatang ka berǝ dura səssi a ji ka kaggi. 5Dan dura səssi dande me bə berǝ nwitan a bujiri, bǝrarǝ kǝn kwi yodaiya Niyajiyuwi a mura furna nǝnnʊ a gwa We Yulgoi, wu nǝbbǝn ni.6Bǝrarǝ ki fulla nǝn menǝnnǝ kumniyu, Kristi ka bwiya a fula dautənwi bǝrarə bə me rə yǝmbǝ nyaməm. 7Nǝn nyang karǝ bwayǝr dǝni niya nga a bwiya bǝrarǝ ni nya. Kai ki, gu ba dǝmən a nga mii dur a bwiya bǝrarǝ ni nya.8Mǝnni Niyajiyu ka nǝbbǝn ngatang ka yodaiyanguwun a nǝn ni, bəraki a fulla nǝn karǝ jəni bwiraiyu,Kristi ka bwiya bǝra nǝn nǝn. 9Mənni nyəngkə ku kǝn jǝgbǝn a gwa dugum ba gǝmmi, bǝnǝn nya jǝgtang a jwagǝr da Niyajiyuwun.10Bǝraki, a fulla wu nǝn nǝbba nǝngnga kagǝm, kǝn digiya sətəni ta nənu na Niyajiyu Yillanguwi, nən nyang bo, a bukkǝn digiya sətənita nənnuwung, bǝn jǝgbən bǝrarǝ yuum bagǝm. 11Men gǝn wai jiwu gə kwan, mǝnni ka nənnǝ bwilǝmri a mura Niyajiyu a gwa Nigra nǝnnu Yesu Kristiyu, wa a gwa giyu gunǝn nya digitang a səttəni taiti.12Bǝrarǝ nyang, nyǝngkǝ jəni bwirai ka digi rə ga gusəte a gwa ni kwani, nǝn nyang bwiyate ka digiye bǝrarǝ jəni bwirai. Nyang bo bwiyatə ka chiya nǝb warigu bəraki nəb warigu ka nəngnga jəni bwirai. 13Ka jəni bwiraiwe a gusəte, a fulla soriya bebi, mənni me mən kerə jəni bwirai nyəngkə me sori wung.14A Nyangngi, bwiyata a suwewa Adamuwi bera Musai, yigira ba nǝngnga bǝ bunaiya ya nwitang a yǝm ba Adamuwi. Wu gǝ wullo hanguwi ba bai. 15Mǝni nyang nǝttihi me nyǝra letang. Ki bǝrarǝ letang ka kwanǝng, mwam ka bǝtǝro ki, nǝn nyang nǝttǝttǝn dautǝn buwi ya Niyajiyuwi tǝn nǝttǝta a gwa nǝttǝtǝn dautǝ buwi ta ni kwani, Yesu Kristi, a yumǝn yigira mwami.16Bǝraki nǝttihi me nyǝra ji wa jire wa a gwa nǝngngatang a jǝni bwiraiyu. A kǝgai kang duutǝta tirangngi a be bǝrǝ ni kwan a le juwi. Mǝnni a kagi kang nǝttǝtta berǝ jǝtangngi a bukka letang mwami. 17Kǝ bǝrarǝ letang ka ni kwanəng ki, bwayate ka chi ya ni kwani, nǝn nyang bo ba yu nǝttǝtǝ dautǝnbuwi mwami na nǝbbǝntang ka nǝngngatang ka ji nyaiyǝng a chi chim a gwa yuum ba ni kwani, Yesu Kristi.18Bǝrarǝ nyang, nyǝra letang ka ni kwanǝng warigu ka nya titang nǝ nyang a mura swiyer dǝ nyan da ni kwanǝnǝn ba be rǝ jigtang a nǝb warigu. 19Bǝrarǝ nyǝngkǝ bunaiya nwitang a yǝmmi a ni kwani a dǝg nǝb mwam a jǝni bwiraiyǝng, nǝn nyang rǝ nwitang ka yǝmǝng ka ni kwanǝng ka dǝg nǝb mwam a yullo rǝ nyaguwi.20Betang ka duutǝng ka dǝg jǝni bwiraiya nǝngnga mwam. Mǝni gu jǝni bwiraiya yumǝni, nǝttǝttǝn dautǝn buwi ka yumǝn deni. 21A nǝngnga bwi nyang, go na nyǝngkǝ lettang a chiya bwiyatǝng, nǝn nyang bo nǝttǝttǝn dautǝnbuwi ba chi a nǝngngatang a ji nya a gwa Yesʊ Kristi Nigra nǝnnʊwi.
Chapter 6

1Wʊlai bǝnǝn sʊwei kʊ nyangngnyǝnki? Bǝnǝn jaukak rǝ nǝngngatang a jǝni bwirai na nǝttǝtǝn dautǝn bʊwi a be ga? 2Me ba nǝngnga bwi.Nǝn bǝnǝ bǝtǝro a mura jǝni bwiraiyəm ba nǝngnga go nyǝnǝ ki kǝnǝn jaukak a muri? 3Tǝ yǝmbǝ to me bǝn nǝngngatǝn batisma mura Kristi Yesʊwʊm kǝn nǝngngǝ tǝn batisma yǝgira bwiyatang gu ga?4Mǝni kǝn dǝgbǝn na hangʊ, a gwa mura nǝngngatang batismai a mura bwiyatangʊ. A chi nyang bǝrki nyǝra kǝn gug Kristi a mura bwiyatǝng a gwa gratǝta Tei, nǝ nyang bo bǝnǝn yoyom a mura yuum bə fiyʊgʊwum. 5Bǝrki kǝn murgabǝn na hangʊ a mura jɨrgotang ka bwiyatan gʊwʊng ki bǝnǝng chi bo na hangʊ yɨgira jɨrgotang ka guntang ka gǝngǝng.6Kǝnǝn yǝm no, kǝn yʊwa ni funiya nǝnnʊ we tǝn hangʊ, na ba mʊktǝ bwi rǝ bwiranni. Wai wu bo ka yilo nyang bǝraki bǝri bǝnǝn chirə keweta jɨni bwiraiyʊ. 7Wa bwiyai warigʊ bo kǝn dǝg hangʊ a chi wʊrǝ yobi nyai a jiya jɨni bwirai.8Mǝnni bo kǝnǝn bǝtǝro tǝn Kristi ki, kǝnǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam no bǝtǝnǝn chi kin. 9Kǝnǝn yǝm no kǝn gug Kristi a mura bwiyate, bǝrarǝ nyang me mura bwiyate. Mǝni bwiyatǝ me rǝ kumni a jiya hangʊwi.10A yǝm ba bwiyatǝ hangʊwa nǝngngam, a bwiyamǝn a jɨnin bwirai, a bwiya kali kin bǝrarǝ warigu. Mǝnni bo chim bǝ nǝngngarǝm bǝ nǝngngatǝna Niyajiyu. 11Bǝrarǝ nyang, jǝn nǝn kəngiyǝng tǝ dǝb dutǝtan jɨnu a jiya nǝbba bǝtǝromǝn a jǝni bwiraiyǝm, mǝnni rǝ yuum a gwa Niyajiju a mura Kristi Yesʊwi.12Bǝrarǝ nyang kari bǝtǝ dʊ jǝni bwirai a nya dʊʊta bwitan junu, na ba tǝ nwitǝna jǝlǝnda gǝn. 13Kari bǝtǝ nǝbbǝn sʊni bwiyan jɨnu a nǝngngatang a jǝni bwirai, a yullo jǝniya swiyeri ya jǝni bwirai yu. Mǝni tǝ ne bwitan jɨnu Niyajiyʊ nyǝra rə ba bǝtǝrom mǝnni ku karǝ yuuməm. Tǝ nǝ sʊni bwiyan junuwi Niyajiyu a chi jǝniya swiyeri ya ji nyai. 14Kari bǝtǝ netǝn sǝr a jǝni bwirai a nǝngnga dʊʊta jǝni. Bǝraki tǝ me sʊttǝta soriyu, mǝnni tə wa sʊttǝta nǝttǝtǝn dautǝnbʊwi.15Mǝnni a dʊ wʊlai? Tǝnǝn jaukak rǝ nǝngngatangnga jəni bwirai bǝraki nǝn me suttǝta soriyʊ ga, mǝnni a sʊttǝta nǝttǝtǝn dautǝn bə wi ga? Me ba chi nyang. 16Mənni tǝ yǝm bǝ ga niwʊtǝ nǝbbǝn bwitan jǝnu a jiya keweti, gʊ tǝ nwi yǝmba gǝmi ga? Yǝmbǝ nyam bambe, a chi tǝn keweti a jǝni bwirai, wu yɨgiri a bwiyati, o o tǝn keweta nwitang a yǝmmi yɨgira nǝngngatang a ji nyai.17Mǝnni bo wunnan a chiya gwa Niyajiyuwi! Bǝraki natǝ nu tǝn keweta jǝni bwiraiyʊ, mǝni kǝtǝ fʊng yǝm a mura furnan jǝnu a mǝsarang kən nǝngngagǝmǝng. 18Kǝn jǝggǝn na mura tǝmtang a jǝni bwirai, mǝnni kǝn ti gǝn tǝ yullo keweta jii nyai.19Mǝn sʊ yǝm nyǝra ni, bǝrarǝ yarmǝntang ka jǝnǝng ka namtǝ tǝn dʊgʊmǝng. Nyǝnkǝ tǝ nǝbbǝn sʊni bwiyan jǝnu a gwa jǝni sirǝmmi rǝ swiyetǝtǝ bwiraiyu, nǝn nyang bo tǝ nǝbbǝn sʊni bwitan jǝnǝwi a jiya keweta jii nyai yɨgira tumǝntang. 20Bǝraki a fʊlla wu tǝn keweta jǝni bwiraiyʊ, tǝ me nǝngngatang a jii nya.21A wai fula waiwe fini ta wʊlaiyʊ tǝ nyai a jiya swiyerde tǝ nǝngngna kʊwʊn wʊ tǝ nwi bujiritangʊwi? Bǝraki jangǝmiya dan swiyer dandi, bwiyate.22Mǝni kǝn jǝggǝna mura jǝni bwirai a ku nyǝngke, kǝn tigǝn tǝn kewetan Niyajiyʊwi, finitangu a jɨni yu tʊmǝntang. Janggǝmi gǝn yumbǝ kʊrəkwangngǝm. 23Bǝri rǝ nyang, janggǝmi a jǝni bwiraiyʊ bwiyate, mǝnni nǝtteta Niyajiyʊwi gǝn yuumbǝ kʊrəkwangngǝm a mura Kristi Yesʊ Nigra nǝnnʊwi.
Chapter 7

1Chitte tǝ yǝmbǝ ga (bǝrki kǝmǝn sotǝn yǝm a nǝbba yǝm soriyǝm), mo sori wa jiya ni a fʊlla wu karǝ yuumi ga?2 Bǝrki a gwa soriyʊ wʊri rǝ nati kǝn bʊwa hangʊ bǝrki nibari karǝ yuum, mǝnni nibari ya bwiya ki, ka jǝrmǝna soriya nati. 3Bǝrarǝ nyang, nibariyan giyu karǝ yuum ki na dii a chi tǝn gʊ ni ki, bǝn bʊ mo tali. Mǝni nibari a bwiya ki, kǝn kuwo mǝna soriya nati, me ba chin tali a nabǝn na gʊ ni ki.4Bǝrarǝ nyang, chitǝtta miyʊ, jǝn bo kǝn dǝggǝn tǝ bǝtǝrotǝn a sori a mura bwiya Kristiyu. Bǝrarǝ nyang bǝn murgagǝn nate tǝ gʊ, mǝnni, tǝn wu kǝn gug a mura ba bǝtǝro bǝtǝroiyǝm, nak nǝn butǝn bǝtǝbiya Niyajiyuwi. 5Bǝrki a fʊlla nǝng ka mura bwiyʊ, sori ka yung yobiya jɨni bwirai ya ka bwita nǝnnʊ wi na ki nǝn bu bǝtǝbi yigira bwiyate.6Mǝnni kʊ kǝn kuwobǝn na sori. Kǝnǝn bǝtǝrotǝna jiya bʊwabǝnni. Nǝn nyang naki nǝn nǝngngǝ kewete ti fiyu mura We, me mʊra sori wu jǝrri.7Nǝn sʊwe wʊllai gi? Sori hi rǝ bwigo jɨni bwirai ga? Me ba nǝngnga bwi. A nyangngi bo me na bǝn yǝm jɨni bwirai na jɨre ba juwiya soriyu ki, me na bǝn yǝm sʊ sori na sʊwe bə ki, na sʊwe bǝ go kari bən yəm sʊ ki'' 8Mǝnni jɨni bwirai ka nya da a mura sori, ka wʊwe jǝllǝn a mura mi. Bǝraki me sori wʊki me jɨni bwirai na bwiya-bwiyai.9A gu fʊlla kǝn chirǝ yuum me sori we, mǝnni soriya bǝng kǝ jɨni bwirai ya yǝmawe, kǝn bwiyang. 10Sori na ba be rǝ yuumi ka fʊlga bwi a chimǝn bwiyate.11Bǝraki jɨni bwirai, ka dǝb sər a mura sori, ka julai a mura sori ka muktiyǝng. 12Bǝrarǝ nyang, sori ka rǝ yulgoi, dute karǝ yulgoi, jiya dautariyu tǝn ji nya.13Bo ji wə nyaguwi ka yuloimǝn bwiyatǝ bo ga? Me ba yilo nyang bo. Mǝni jɨni nakǝ nungbǝn bwiran da gǝn a mʊra jiwʊ nyai ka be mənə bwiyate. A chi nyang naki a mura sori jǝni bwirai a ribwi deni. 14Bǝraki kǝnǝn yǝm sori nǝn yuum a we, mǝnni me muwa mura bwi. Kǝn mii a sʊttəta keweta jɨni bwiraiyu.15Bǝraki fumbǝ ji mǝn nǝngngari. Bǝraki ji mǝn farǝ mo mǝn nǝngngai, me gu mǝn nǝngngari bo, mǝnni ji me mǝn fari bo, gu mǝn nǝngngari. 16Mǝnni mən nǝngngai ji me mǝn fari ki kǝn nga rǝ sori, mo sori ji nya.17Mǝnni ku me memmǝn nǝngnga jɨ hi bo, mǝni jɨni bwirai yǝ ka mi a bwiyu. 18Bǝraki kǝn yǝm a muriya miyu, mo mura bwiya miyu, me guji nya we. Fautang a nǝngngatang nyaguwi ka mura mi, mǝni me mǝn dǝmǝn nǝngngatang.19Bǝraki ji nya mǝn farǝ mo mǝn nǝngngai, me mǝn nǝngnagare bo, mǝnni ji bwira me mǝn farǝ gu mǝn nǝngngari. 20Mǝnni ku mən nǝngngai ji me mən farə mo mǝn nǝngngai, nyangki me mǝn nǝngngare, mǝnmi jɨni bwirai yǝ ka bwiya miyuwi. 21Bǝrarǝ nyang, kǝn chuwe, ka yobi a mura mi wu farə go gə tǝm ji nyai mǝnni ji bwira ka rǝ kumni a mi.22Bǝrki kǝmǝn mǝksare rǝ soriya Niyajiyuwi a furi ya miyu. 23Mǝni kǝn chu gu juwi dang a bwiya miyu. Kǝ nǝngnga kʊn tǝn wai juwi figuwi a mura kǝmarang ka miyǝng. Kǝ buwai a mʊra juwi ya jǝni bwirai yǝ ka mura sʊnni bwi a miyuwi.24Muwa kunang a muri, wunǝ ba jigi a wai bwiya bwiyati. 25Mǝnni wunnan a gwa Niyajiyuwi a mura Yesʊ Kristi Nigra nǝnnʊ! Bǝrarǝ nyang mǝ rǝ bwimi kəmən fung soriya Niyajiyuwi rə kəmmarang ka miyən. A kaggi kǝng mǝn fung juwi ya jɨni bwirai yǝ ka bwiya miyʊwi.
Chapter 8

1Bǝrarǝ nyang me kagi yartang we a bǝ ka mura Kristi Yesʊwʊm. 2Bǝrakǝ soriya juwi a We yuumi a mura Kristi Yesʊwi ka yiyai ya juwi a jɨni bwiraiyu tən bwiyate.3Jiwu soriya dǝmǝn ba nǝngngai bǝri rə yarmǝntang ka bwiyəng, Niyajiyu ka nǝngnga. Ka tǝm me yillangu a nyəra sʊnni bwi rə jɨni bwiraiyu na yullo nəbbəntang bǝri jɨni bwirai, ka tʊrsəmən jɨni bwirai a mura bwi. 4A nǝngnga nyang go na ri ji sori fari a mura nǝnni, nǝn bǝnǝ me nən yora mura yobiya bwiyuwum, mǝnni a mura yobiya Wei.5Ba chiya mura yobiya bwiyum bǝ kautǝn su a yobiya bwiyu, mǝnni ba chi a mura yobi a Weiyəm bǝ kautǝn su a jɨni ya Wei.6Titang a da bwi bwiyate, mǝni titang a da We yuum tǝn chimbǝ lǝmmangngǝm. 7Nǝn nyang bǝrkǝ titang a da bwi bǝ nǝngnga kak rǝ Niyajiyu, bǝrkǝ me bǝ ne gratǝ soriya Niyajiyuwi, mənni me ba dəmən bo. 8Bǝ ka mura bwiyǝm Niyajiyu me bǝ nwi lǝmmang ka jiyǝng.9A nyangngi, tǝ me mura bwi mǝnni tǝ wa mura Wei, kən yǝmbǝ nyam We Niyajiyuwi ka chi ya jɨni ki. Mǝnni wu merə We Kristiyu, a chi bǝ wa Kristiyu. 10Ki Kristi ka mura mwi ki, bwi ka bwiya a gwa jɨni bwiraiyu,mǝni we ka rǝ yuum agwa nəngngatang a ji nyai.11Kǝ We gug Kristi a bwiyati ka mura jɨni ki, gǝ hai wa gug Kristi a bwiyati ba ne yuum bwitan jɨnu ya bǝtǝro a mura Wengu wu ka mura jɨniyu.12Nyang bo chǝtte, nǝn ka nǝnǝ nǝggǝnni, mǝni me a gwa bwiyu, kə bənən yoyom barə yobi a bwiyuwʊm. 13Bǝraki tǝ chi chim a jiya yobiya bwiyu ki, bǝtǝ bǝtəro, mǝnni a gwa Wei ki, ki tǝ dǝg swiyerda bwiyən bwiya ki, bǝtǝ nǝngnga yuum.14Bǝraki rə mwami bǝ We Niyajiyuwi fungrə gəm, ji gən yəllǝm ba Niyajiyuwum. 15Bǝraki tǝ yubǝ we keweti wu dǝg tati. A jiya nyangngi, tǝ yu we yurangngi, wu a gwan giyu nǝn gug jir nǝn bǝrǝ buwʊng, ''Abba, Tai!''16We hi rǝ bwigo ka butǝn bʊkka wǝni we go nǝn bǝtǝm ba Niyajiyuwum. 17Ki nǝn bǝtǝm ba Niyajiyuwum ki, nyang nǝn bǝ jarə kulla Niyajiyuwum. Bo bǝnǝn jau kulla na Kristi, kǝ bənǝn no kʊnʊng kin ki nyang bo bǝn nǝbǝn gratǝ kin.18Bǝraki kǝn jǝgga mo kʊnʊng ka wai fʊllawung a sitǝn bǝn bǝngo tǝn gratǝttǝ bǝn nungbǝni. 19Bǝrarǝ katti ya fautangngi, yamrə nungtang ka yəlləm ba Niyajiyuwum.20Bǝraki kən ti jɨni nǝngngai a yullo yǝrǝ kunni, me rǝ fautang ka gǝng, mǝnni a gwa wa mai rǝ kunni. Wa mura yǝm bʊrǝm bǝn tǝggom 21go jɨ nǝngngai rǝ bwigo bən jǝgmǝnna keweta fɨtangngi, ki bǝn be rǝga nyatang a chiyɨm ba durǝm ba gratǝtta bǝtǝm ba Niyajiyuwum. 22Bǝraki kǝnǝn yǝm no jɨni nǝngngai warigu bǝ təne rǝ kwewiya buwʊngngi berǝ tǝn kʊ.23Me nyang gǝn kwan, mǝnni nǝn rǝ bʊtǝnǝni, nǝn bǝnǝn buwʊng kǝrǝ jigʊwʊng ka Weng-nǝn rǝ kǝniyǝng kanǝn tənne a muriya nənnu, nǝn yamrǝ yutang ka, fʊlgatang ka nǝnǝng. 24Bǝraki rǝ ngatang kangke kǝn yiyabǝn, mǝnni ji waiwe nǝn nga rǝgi chubǝ fu, bǝrkǝ nǝn wunǝ gǝ yame rǝ jiya chuwi. 25Mǝnni nǝn nga rǝ jiwu nǝn chubǝ fuwi ki, nǝn yame rǝ mitang ka daang.26Nǝn nyang, We gǝ tugabǝnna yarməntang ka nǝnǝng. Bǝraki nǝn yǝmbǝ nyəngkǝ bǝnǝn ruwa nyini rǝgǝng, mǝnni We rǝ bwigo gə nǝngnga chǝllan rǝ təəni mebǝn dǝmǝn jɨggai. 27Gu wu jɨga furiyu ka yəm kǝmarang ka Weng, bǝraki bə nǝngngatən chǝllan a nǝbbbǝ fungrǝm a mura kǝmarang ka Niyajiyʊwʊng.28 Kǝnǝn yǝm no bəra ba yotənda Niyajiyuwum, ka nǝngnga jɨni warigu yɨgira nyaguwi, a gwa bǝn buwowa mura kǝmarang ka gǝmǝng. 29Bǝrkǝ bǝn hangu a yǝm kuniyǝm, a dəg hanjim a chi rə wullo yillanguwi, na hangu a chi buwong kərə jiguwung a mura chǝttǝ mwam. 30Hanjim ba samǝn kuniyəm, gə ba bʊwowʊm. Bamba buwem, nyang bo ka jəgge. Ba jəggem, nyang bo kǝn ne grate.31Wʊllai bǝnǝn sʊwewa yai jɨni yaiyi? Niyajiyu ka nǝn nǝn ki, wunǝ gǝ ba nǝngnga kak nǝn nǝn? 32N'gu wa nǝngngabǝ kwallmi rǝ yəlliyanguwi mǝni a nǝbǝn hangu bərarə wariguwi, wʊllai ba ma ki me ba nǝbǝn jɨni warigu na hangʊwʊng?33 Wunǝ gǝ ba titǝn bwiran a jiya bǝ Niyajiyu a samǝnnǝm? Niyajiyu gǝn wu jəgri. 34Wunǝ gǝ nǝngnga duute? Kristi ga bwiya bǝra nǝn nǝnni a lii nyangngi, nǝn guggi bo. Ka nǝngnga dʊʊte tǝn Niyajiyʊ a gwa grati, gǝ nǝngnga chǝllan bǝri nǝn nǝn.35Wunǝ gǝ ba wʊtobǝn rǝ yodaiya Niyajiyuwi? Bunai ga, furdǝ yʊlluwʊn ga, kwewi ga, jʊʊn ga, bwi rǝ kʊn ga, kʊnnang ga, dumpo ga? 36Nyǝngkǝ mulla rǝgǝng, '' Bəra funitan jɨnu mən juwobən ko warigu. Kǝnǝn yullʊ matan bungngari.''37A jǝni yaiye warigu kǝnǝn lii kumni sumən a mənna ba jau kunəm a gwan hangu wa yobǝmǝn dai. 38Kǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyam mo kǝn bwiyatǝ ki, yuum ki, weni tǝmri ki, kǝn dʊʊtǝ ki, kǝn jɨni nǝngnga bwi kuwi ki, kǝ yǝ beri ki, kǝn kumni ki, 39ki gran ki, ki wullullʊ kǝ guji wʊ nǝnggnga nəngngaiyu ki, a səttǝn ba wutugobǝn rǝ yodai a Niyajiyuwi, wu ka mura Kristi Yesʊ Nigra nǝnuwi.
Chapter 9

1Mǝn sʊgǝmǝn yǝmbǝ nyam a mura Kristiyu. Me mǝn ti nyar, jir da furiyǝn da miyǝng ka bʊ buk ka miyǝng a mura We Yulgoi, 2go ka furdǝ yulluwun we rǝ kwani tǝn kwewi me jitangwi a furiya miyu.3Na bǝn fau mo mǝrǝ bwimi nǝngngai mǝn nyi na ti rǝ kǝng a gwa Kristiyu bǝrarǝ chitǝtta miyu, nǝbbǝn dugǝrtǝta miyu a mura bwiyəm. 4Hanjim nǝb ba Isra'ilam. Ka rǝ yutang, ka rǝ grate, ngagatang, nǝtǝta soriyu, netang a gratǝ Niyajiyu, rǝ yǝm bʊrəm. 5Bǝgim warigu gǝn tebe bǝn Kristi a jǝre wum a kullo bwiyu- Ngǝ wu Niyajiyu a jiya wariguwi. Wertang a chi nǝn tǝggi kurǝkwang. A chi nyang.6Mǝnni a chi bǝ da yǝm burǝm ba Niyajiyuwum a yarmǝn-yar. Bǝraki me wunǝ ni wa mura Isra'ilai a chi niya Isra'ilai. 7Me warigu dugkan Ibrahimǝng a chin bǝtǝm ba Ibrahimǝm. Mǝnni, "Bǝn bu dugka mung a mura Ishakuwi."8Bǝra nyang bǝtǝm ba bwiyǝm me bǝtǝm ba Niyajiyuwum. Mǝnni bǝtǝm ba yǝm burǝmǝm ji ya chi bǝtǝm burǝm. 9Bǝraki bwan dande ba yǝm burǝmǝm: "A fʊlla waiwe a jir dǝ berǝn bǝn be, bǝn ne yilli Saratu."10Me n'gǝ waiwe gǝn kwan, mǝnni a buk ka Rǝfkatu a dǝb fur a gwa te nǝnnu Ishaku- 11bǝraki bǝtǝmhǝm fu lambǝ bǝrǝ fu nyang bo a nǝngnga bǝ guji nya kǝ wu bwira ki, na ki kǝmarang ka Niyajiyuwung a jiya saurang ka gǝng ba chi bwi, me bǝra rǝ ji nǝngngai, mǝnni bǝra nǝn hangu wa nǝngnga buwongi-12Kǝn sotǝna hangʊwi mo, "Wu gra ba nǝngngatǝn swiyer a wu sǝni." 13Nǝn nyang nyǝngkǝ mula rǝgǝng: "Kǝn yotǝn da Yakubuwi, mǝnni kǝn ko Isuwa."14Wʊllai bo bǝnǝn sʊwei? Ka ji bwiraguwi a gwa Niyajiyuwi ga? Kari ba chi nyang. 15Bǝrakǝ ka sotǝnna Musai go, "Bǝn nwi bumta wu bǝn nwi bumtǝ wi, bǝn tuga wu bǝn tugai." 16Bǝrarǝ nyang, me bǝra fautang ka kǝmmangngi, yɨgira wu mwa sǝggi, mǝnni bǝra nǝn Niyajiyu wu nung bumti.17Bəra ki wang a sotəna Fir'aunai go, "Guggən bəra rə wai jiwe, mo na nungən kumni ta miyʊ, na si finang ka dunda miyən a gusətǝ warigu." 18Bəra rə nyang, Niyajiyu bə nung bumte a wa fauwi, wa fauwi, kə ka dəgga chi rǝ durdə nəgənnən.19Bətə swimən to, "Wʊlla ma gi ki hangu ba suwe go kən leng? Wunə ga dəmən a wuga rǝ kǝmmang kagǝng?" 20A gu kulo ki, ni, mənnǝ wunə mǝn surə bagi yəm dang a dəməna ba Niyajiyuwum? Ji muri ka sotəna wa muwi go, "Bəra wʊllai kən mʊwi nyəngkəng ga?" 21Ni mʊrə jɨi yu me rə sər a jiya jɨi a mu jɨ təmri bǝrarǝ swiyer yǝllǝn, na gu bǝra swiyer dǝ jʊtǝkwangǝn ga?22Mənni ki Niyajiyu, wu farə go gə nung bən jwagər dan ngəni na farə go gə nung bən kumni tan guwi, a ri rə mitang ka daang ka jwagərəng ka ti bərarə kon guwi? 23Mənni a chi go a nəngnga nyang go na gə nungbən gratəttangu a gwa nwitang a kunongi, wu hangu rə langtang ka kura bwi bəra gratə. 24Mənni a nəngnga bəra nən nən ki, bə hangu a buwem, me mo wa mura Yahudawai dən-dang, mənni a mura Helinawa?25Nyəngka suwe gərə bo a mura Hosayang: "Bən buwe nəb ba miyəm bə na nu men nəb ba miyəməm, rə ba yodai ya guwum bə na nubə rə yodaiyəm. 26Ba chi go gu mənna sotənna hanjimi mo, 'Tə me tən nəbba miyəmmi,' a gai bən bu mo 'bətəm ba Niyajiyu rə yumiyəm.'"27Ishaya duwa bwi bəra nən Isra'ila, "Na nu go mwama bətəm ba Isra'ilam nyira rə jusai ya lai ki, nəbbə na bən jəgəm ba nəbba dʊtənəm. 28Bəraki Nigra ba dəb mən bwamər dan ngən a gusəte, nyəngka yigtənne wariguwung. 29Ba chi nyəngkə Ishaya suwe rə gəng, Nigra jiyu na dʊbəmənbə bətəba buk ki, na bənən chi nyira rə Sodom tə Gomora.30Mənni bənən suwe wulai?Na Helinawa, bə nanu me bə fungrə guiji wu nyaiyim, ka nya nəngnga tang a ji nya, nəngngatang a ji nya bəra butang a kang. 31Mənni Isra'ila gə fungrə soriya nəngngatang a ji nyai, a nəngnga bə nyangi.32Wulə ba dang? Bəraki hanjim a fʊngbə re nəbbəntang a furi, yəmbə nyam mənni go wa gwa sweti. Hanjim a təlna a wurdə təlnawun, 33a nyəngkə mula rə ngəng, "Tə chu, kəmmən təra Zaitun werdə təl nawun na rə werda jənnni bwirai. Wa nəbbən yəmbə nyami me ba nwi bujiri.
Chapter 10

1Mǝn sʊgǝmǝn yǝmbǝ nyam a mura Kristiyu. Me mǝn ti nyar, jir da furiyǝn da miyǝng ka bʊ buk ka miyǝng a mura We Yulgoi, 2go ka furdǝ yulluwun we rǝ kwani tǝn kwewi me jitangwi a furiya miyu.4Bəraki Kristi gə ritang ka soriyəng bəra rə nəngngatang ka ji nyang ka nəbba nəbbən yəmbə nyaməm wariguwum. 5Bəraki Musa mula a jiya nəngngatang ji nyai wu nyara gwa soriyu: "Niwu nəngnga ji nya soriyu ba nəngnga yuum a wai ji nya."6Mənni nəngngatang a ji nya wu jəre ra gwa nəbbəntang a yəmbə nyami a suwe go, "Karən suwera furiyamu mo, 'Wunə ba gwi ya mura korən? (go, na gə səgge Kristi). 7bo kari bən suwe mo, 'Wunə gə ba su a gu wulluloi?'" (go, na gə gwiye nən Kristi a mura nəbba bətərom.)8Mənni wʊlai ji ya sʊwei? "Bwanhən karə do nən mwe, a mura nyi ya mu na furiya mu." Gən bwanda nəbbəntang a yəmbə nyaməm, nən si finang ka gənəng. 9Bəraki nəbbən ngarang rə nyiyamu mo Yesʊ gən Nigra ki, na nəbbən yəmbə nyam a furiya mu mo Niyajiyu ka gugge wa bwiyatə ki, bən nya jəgtang. 10Bəraki ni bən nəbbən yəmbə nyam nə furi yəgira nəngngtang a ji nya, bo bə nəbbən ngarang nən nyi yəgira yiyarang.11Wang a suwe go, "Wunə ni a nəbbən yəmbə nyami ki me ba no bujəri." 12Bəraki me ji wutugo niya Yahudai tən niya Hellinai. Bəraki Nigran jiyu wu kwani, jənan hanguwi warigu ya nəb bə bərə dunda gəni. 13Bəraki wunnə wa bu dunda Nigranəm ba nya yiyarang. 14Mənni ba nəngnga go nyənə ki hanjim ka bu wa nəbbən bə yəmbə nyam an giyu? Ba nəngnga go nyənə ki a nəbbən yəmbə nyam a wa nwi bə yəmba gəməmi? Ba nəngnga go nyəni ki a nwi me rə wʊ warə yəmi ki? 15Ba nəngənga go nyəni bo ki nəbbə warə yəməm a wau yəm, me rə wa təmi ki? Nyəngkə mula rə gəng, "Tə chubə nyaguwi ya nani ya nəbbə berə yəmba bə nyam ba jɨni nyaiyəmi!"16Mənni me warigəm ban jiyəm a kautən su a yəmbə ləmangngəm. Bəraki Ishaya suwe go, "Nigra, wunə ga nəbbən yəmbə nyam a jiwu nə suweri?" 17Bərarə nyang nəbəntang a yəmbə nyam bə be bukkə nwiyəng, nwitanghəng ka bwan da Kristiyəm.18Mənni mə suwe mo, "Hanjim a nwibə ga?" O, nə nyang. "Jər dan jiyən ka tuwe təm warigu, bwantəta jiyu ka lau gʊ təm a təgewi."19Kʊ, mən suwe mo, "Nəb ba Isra'ilam a nwibə ga?" Rə Jigu Musa suwe go, "Bən dəggəmən nuggən bəra rə nəbba kuməm. A kang ka nəbba nubə rə yəmtangngəm, bən nəgən jwagər."20Ishaya ka suwe yəm durra sissi go, "Nəb bə na faibəm ka nyai. Kən jərtəne wa ba nəngnga bə gulən da miyənəm." 21A sotənna Isra'ilai go, "A ko warigu kən yagtən kang ka miyəng a nəbbə me bə nwimən yəməm tən bə kwilairəm."
Chapter 111Mən suwe mo, Niyajiyu ka ko nəbban gəm ga? Me nən nyang. Bəra ki mən niya Isra'ilai rə kinəng, bwe buriya Ibrahimi, wa wunnan da Biliyaminuwuni. 2Niyajiyu a ko bə nəbban gəm, ba yəm rə langtangngəm. Tə yəmbə ji wang a suwe wa jiyan Iliyai ga, nyəng ka nəngnga chəlan Niyajiyu bəra rə Isra'ilan ga? 3"Nigra, hanjim ka juwo nəb bə yuwe yəməm ba mum, ka busa chərta mu warigu. Mə mən kwan mən dutən, rə nyangi bo, bə fau yuum ba miyəm."4Mənni wullai ji Niyajiyu a nga sotənna hanguwi? "Ka mənə nəb neetə nyibi ba rutən ba jibaniyəm." 5Nyəng ka nəngnga bwi rəgəng, ka rə ba dʊtənəm a wai fulla we bəra rə saurang ka nəttətən dautənbuwiyəng.6Mənni a chi wa nəttəttən dautən buwi ki, me bəra rə swiyer. Me nə nyang ki ba chi me wa nəttəttən dautən buwi. 7Wulai bo gi? Ji Isra'ila nanu farə, a nyabe, mənni bən samən sawiyəm ka nya, bagi ka bu furni. 8Nən nyang nyəngkə mula rə gəng: "Niyajiyu ka ne hanjim we mɨti, na rə kəmte, mənni me yəba chu rəgi, ka ne suni mənni me ya nwitangi."9Dauda ka suwe go, "Masi na ganang ka jiyu a yulo garte tən chinte, werdən təl nawun, na rə yamən tang a gwa hanjimi. 10Masi na kəmtan jiyu a nəngnga yulu bəri hanjim ba nya chutang, a chi ba rungso yiltan jiyu kurəkwang."11Mənni mən suwe mo, "Hanjim ka təl na go na tə yar ga?" Kara chi rə nyang. A jiya nyangngi, a gwa yartang ka jiyəngngi, yiyarang ka betəna nəb ba kuməm, mo na nya dəgtən nugən na hanjimən. 12Ku nyangke, ki yartang ka jiyəng ka chi gən nyatang ka gusətəng ki, na bunai ya jiyu gən nyatang ka nəbba kuməmməng ki, gratətəttan jiyu ba chi nyənne a mwatəntə?13Mənni ku mə sotən yəmma jəni jin nəb ba kumməm, mənni mən ka chim ba ni təmri ba nəb ba kuməməm ki, bən guk dur bəra rə swiyer da miyən. 14Kaiki bən dəgtən nuggən a nəb ba miyəm ki. Kaiki bənnən jəg bagi ban jiyəm.15Ki mənni kotang ka jiyəng ba berə nwigotang a gusətə ki, yutang kan jiyəng ba yulo wullai a dəmən na chitang rə yuum a gwa bətəro-bətəroiyəm? 16Bitang kərə jiguwung kən dutən ki, nən nyang rə fəllən. Bən dutən nɨttɨ ki, nən nyang bən dutən hagtangu.17Mənni karə yagi hagtən kəramənni ki, mənni ki jən, haggta Zaitun a seiyu, kən bugən a mura hanjimi ki, na yulo kətə wutogomən guji a gwa nətta nyang Zaituni ki, 18kari bətə guggo dutta jiya hagti. Mənni tə yəm to me jin tə tau nətte, nətte ji a taggən.19Bətə suwe to, ''Kəramən hagti na nya dəgən a muri.'' 20Yəmbə nyam. Bərarə bunaiya nəbətangnga yəmbə nyamba jiyəmmi gwa dəg kən kəramən hanjim rə gəng, mənni tə si rə kumni bərarə nəbbətang ka yəmba nyaməng ka jənəng. Kari bən gug dur rə kwani, nwi tate. 21Bəra ki Niyajiyu a du bə dun hagtə ki, me ba dugən rə kəngniyəng.22Tə jəga, nyangngi, mitangka dang ka Niyajiyuwung tən kwewiyangu. A gu kulo, kwewiyangu a jiya Yahudawa yərai. Mənni a gu kulo bo, mitangka dan ka Niyajiyuwung an jəni, tə jaukag a mura mitangka dang kan gənki. Me nyangki bən kagən mai gən səre.23Nyang bo, a jabə kak a mura bunaiya nabəntang a yəmbə nyəmi ki, bən kabwi rəga muri ya riyanghəng. Bəra ki Niyajiyu ba dəmən a kabwi rə gə bo. 24Ki kaggəne wa riyang ka Zaitun ka seiyəng ki, mənni bugən a Zaitun muri ki, mənni, ba chi nyənne rə Yahudawa ji bə nanu hagti nyaiyəm kauwe bwi nən ji Zaituna jiyu?25Bəraki me mə farə mo tə chi rə bunaiya yəmtangi, chite, a jiya bam yəmbe, na kari bətə chi rə bərsan a kəmarang ka jənəng. Ji waiwa bəmən bwiyu go durdə nəggənən ka nəngnga bwi ya Isra'ila bani, yigira fulla wu bə mwarmənne dəggitang rə nəbba kumməmi.26Bərarə nyang nəb ba Isra'ilam ba nya yiyatang warigu, nyəngkə wang a suwe rəgəng go: "Ni jəgri ba jire wa Sihiyona. Ba jəgmən sirəmi ya Yakubuwi. 27Ba chi jiwa ngagatang ka miyən nən hanjim , a jiwu bǝn dǝbmǝn jǝni bwirai ya jiyuwi."28A gu kulo a jiya yəmbə ləmangngəmmi, ji nəbbə nəngnga kagəm bəra nə jən. A gu kulo bəra rə saurang ka Niyajiyuwung bo, hanjim bən yotən dam bərarə yodai wu nəngngatəna tabəbbə chərremi. 29Bəraki nətte tən buwong ka Niyajiyuwung me bə wulgabwi.30Bəraki natə nu tə nəbbə me bə nwitən yəm a Niyajiyuwum, mənni kətə yu bʊmte bǝrarǝ duttəttə nəggəni tan jiyu. 31Nǝn nyang, Yahudawa ka nǝngnga dʊttəttə nəggənni. Jangəmmi ba chi go kai ki bərarə bumtəttən nəngngaməni hanjim ba yu bumte. 32Bəraki Niyajiyu ka məra warigu rə bunaiya nwitang ka yəməngngi, go na gə nəngngatən bumta nəb wariguwum.33 O, wululoi ya jəna kaniyu ya murga rə bərsan tən yəmtang ka Niyajiyuwung! Duutəttan gu ka li kakka jəggatangngəng, jutang gu bo ka sumən na ta yəmtangi! 34"Karə ni wa yəm kəmarang ka Niyajiyuwungngi ga? Wunə gə chʊgo chimi a g?35Wunə ga sikak a nemən guji Niyajiyu, na Niyajiyu ba jautən na hanguwi? 36Bəraki a jire wa gwan giyu, wa gwan giyu, bə yəgi bo a gwan giyu, jəni warigu wan gi. Grata chiyan hanguwi kurəkwang. A chi nyang.

Chapter 121Bərarə nyang chitte kəmən chilagəne, a gwa bumta Niyajiyuwi, mo tə nəbbən dʊttəttanʊ ji tungri rə yuumi, wə yulgoi, wu ba nya yutang a gwa Niyajiyuwi. Dan də gən swiyer də nyan da jənən. 2Kari bətə fungtəna gusəte, mənni tə fʊlga furnan jɨnu a chi figʊ. Tə nəngnga nyang natə yəm ji nyaguwi, ji ya yutangi, na rə kəmarangka Niyajiyuwung.3 Bəraki suwe mo, bəra rə nəttə tən nəngngai məni, kari gu a jɨni ba dəb dʊdan gən rə grate a li nyəngkə ka rə gəng. A nyangəng, hanjim a nəngnga kəmarang a juwi ya dautuwi, nyəngkə Niyajiyu a ne wunə ni rəgəng a jiya nəbəntang ka yəmbə nyaməng.4Bəraki nən ka nənnə sunibwi a bwi kwan, mənni wunə ki rə swiyer da gən. 5Nə nyang, nən bə nənnə mwaməm nən bwi kwani a mura Krisitiyu, mənni bo nən sunibwi wunna nənnu warigu.6Nən ka nənnə nətte dəndang a wu nəbbən a gwa nəttətən dautənbəwiyəng. Ki nəttətta guwi yəm yuwerəm ki, a nəngnga swiyer rə ge nyəngkə nəbəntang a yəmbə nyamban gəm ka rəgəng. 7Ki gu karə nəttəta nəngngatang a swiyeri ki, a nəngnga swiyerhən. Ki nəttətta guwi məsarang ki, a nəngnga məsarang. 8Ki nəttəta guwi yɨgtang a kumni a bagi ki, a nəngnga furi kwan. Ki nəttəta guwi wutang a damər ki, a fung rə furi kwan. Ki nəttəta guwi wa bumti ki, masi a nəngnga rə bwiləmri.9Masi yotang ka dang ka jɨnəng a chi wu me rə furi bwiraiyu. Tə mwamən a ji bwira; tə tautən kana ji nya. 10A Ji ya yotang ka dang a chitte, tə bəmtəna bwitan jɨnu. A ji ya netang a grate, wunə ki a ne gratə chiyangu.11A nəngngatang a ji tərsə-tərse, kari tə kwiyo bwite. A jiya we, tə nəngnga rə tərsatang. A jiya Nigrai, tə nəngngatən swiyer. 12Tə məgsa dura səssi tə katən gra kaggi. Tə mida rə kunang ka jɨnəng. Tə jaukak rə ruwani nyini. 13Tə chi nəb bə tugarə nəb ba nəbən yəmbə nyaməm. Tə fau jutə mwam bətə nəngnga tugarang rəgi.14Tə dəgtən kang a bə nəggən kunangngəm; tə dəgtən kang na kari tə nəngnga tən nyi. 15Tə nəngnga bwiləmrə tən bə nəngnga bwiləmrəyəm; tə nəngnga furdə yuluwun tən bərə furdə yuluwunəm. 16Furna jɨnu a chi yə kwani. Kari tə gug dʊr, mənni tə yullo bə yərə bə merə yələntǝməm. Kari bətə chi rə bərsan a kəmarang ka jənǝng.17Kari bətə yamən bwiran rə bwiran. Tə nəngnga ji nya a kak ka nəbbəng warigu. 18Ba chi bwi ki, nyəng ka chi gəra mwiyəng, tə chi chimbə ləmmangngəm tən nəb warigu.19Ba yodaiyəm, karə bətə chi bərə yaməntangngəm, mənni tə ne sər jwagər da Niyajiyuwun. Bəraki ka mula-mulai bwi mo, "Yarang nən kinəng; bən mir, ji Nigra suwei'.'" 20"Mənni ni nəngnga kag nən mwi nwi jun ki, ne jəni-jauri. Hi kugrəki, ne hi na no. Tə nəngnga nyengkə ki, tə kuratən musəntəta kərangngi a dʊr dagən." 21Karə bətə dʊ ji bwira a no dʊttəttan jɨnu, mənni tə li ji bwira rə wu nya.

Chapter 131Masi na wunan jɨnu a ne gratə nəb ba tau təməm, bəraki me tagi gratəwe a dəməna gratə tə Niyajiyu a tiyʊ. Gratəta təmi bo gratə tən Niyajiyʊ a nga rəgi. 2Bəra rə nyang niwa nəngngtən dʊrdə nəgənən a gratəta təmiyu a nəngngatən dʊrdə nəgənən a Niyajiyu; wunə niwa kwila tai rə gratiki ba nya mwerang.3Bəraki nəb ba tau təməm men jiya tati a nəngngatang a jɨni nyai, mənni a nəngngatang a jɨni bwirai. Kamən farə mo chi me tatta a ba tau təməm ga? Nəngnga ji nya, ki bən yu ngatang ka gəng. 4Bəra ki hangu gə kewe Niyajiyuwi bəra rə ji nya. Mənni nəngnga ji bwira ki, chi rə tate; bəraki hangu me bə dəb dampo rə kʊn. Bəraki hangu kewe Niyajiyuwi barə yaməntang a jwagər a jiya ni wu nəngnga jɨni bwiraiyʊ. 5Bərarə nyang a chinən kwag nwitəng yəm, me bəra rə jwagər gən kwan, mənni bərarə kəmarang ka furiya muwung.6Bərarə nyangngi gu tə mər chəmmər da dʊrən rəgi. Bəraki nəbbə rə təməm bwiranəm ba Niyajiyuwum, nəbbə jiga jɨ waiwe jʊtəkwangəm. 7Tə mər wunə warigu ji fungəni; chəmər da dʊrən ki a wa dautən wi chəmmər da juwiyən a gwa wa dautənwi; tə nwi tata ni ka dautənwi;, tə ne gratə ni ka dautuwe tə ne grati.8Kari tə tamən sʊuni ya gu, a dəmənna yotang a datə ki. Bəraki ni a yotən da niya kuliyanguwi ki ka ri sori warigu. 9Sorihi, "Kari bən nəngnga talte, kari bən ju gu, kari bən ku kute, kari bən nəngnga jəllən," a chi ka gu sori wuki, murga a bə yəmbə mo: "Yotən da niya kuliyamu nyərarə dʊrda mun." 10Yodai me bə nəngngatən ji bwira niya kulliyu. Bərarə nyang, yodai gən ritang a sori.11Bərarə nyang, kətə yəm fulla lauwe bətə gun gəra duməng. Bəraki ku nyanyəngke yiyarang ka nənəng ka nəngnga rə do nən nən tən fulla nən nəbən yəmbə nyami. 12Kum ka di prere, təm ka diye wa silatang. Masi na nən du swiyer da kumən, na nən kwi jɨna kuni ya kwetərei.13Tənən yo yom bə ka dautənwum a mura ko, kari ba chi ba nwitang ka ləmmang kə bwirangəm; ki jutang ka chuwang. Na tənən dʊ yom ba taltə dəndangəm na bo jəllən da kəmtən də bwiran, nən dʊ bwigatang tən nuggən. 14Mənni tə mai Nigra Yesu Kristi, kari bətə dutən sər a yobi ya bwiyu, na mwarmənna jəllən da bwiyən.

Chapter 141 Tə yu niwu me rə kumni a mura nəbbəntang a yəmbə nyami, mərə nəngngatang dute a jiya buri. 2 Gu ka nəbən yəmbə nyam go gəbə dəmən gə jau jɨni warigu, wu merə kumniyʊ bə jau jiya chi waniyu gən kwan.3 Wu jarə jɨni warigu wi karə ba mamən dəli a wu me bə jarə. Wu me bə jarə jɨni wariguwi kari ba chu wu jarə jɨni wariguwi rə serəmi. Bəraki Niyajiyu ga yu wai. 4Mənnən wune, muwu mən mwe bwira gʊwiyʊ? Sim bangəm tən yartang ka gən wa kak ka nigra guwung.Mənni bən gug a səssi, bəraki Nigra ba dəmən a gug a səssi.5Gu ka li netang a gratə gu ko a li gu. Gu bə dəb kotə warigu yə kwani. Masi wunə ni ki a nga rə ji furiyangu a dəbbi. 6Wu məgsa rə gu koi, bə məgsa rəge bərarə Nigra, wu jarə jɨni wariguwi, bə jau bərarə Nigra, bəraki bə nəngnga tən wunan na Niyajiyu. Wu me bə jari, a dʊ jautang bəra nən Nigra. hangu rə kəgang bə nəngngatən wunnan na Niyajiyu.7Bəraki merə wu chirə bərarə durda gənni, me rə wu bwiyarə bəra rə dʊrdan gəni. 8Bəraki nə nəngnga yum ki, nən nəngnga bəra nən Nigra; nən bətəroki, nən bətəro bəra nən Nigra. A chi nənnə yuum ki nən bətəro-bətəroki, warigu nən ba Nigram.9Bəra nyəngkə gu Kristi a bwiya na kabwiya nəngnga yum rəgi, go na gə yulo nigra wa ba bətərom na rə bə rə yuumi. 10Mənni mwe, wulla ma ki mən mwetən duuta chiya muwung? Mu rə kumong, wula ma ki mən mamən dəlli a chuməng? Waringəm ba nənnəm bənən səi a kak ka dəntəllən da duutən da Niyajiyuwun. 11Bəraki mula-mulai mo, "Mən ka mənnə yuum ki," ji Nigra jiyu a suwei, "duntə warigu ba ruwa kak ka miyəng, langtə warigu ba ne gratə Niyajiyu."12Bərarə nyang, wuna nənnu ki ba suwe jiya nəngngai a kak ka Niyajiyuwung. 13Bəra rə nyang, tənən dʊ nəngngatang a duute a bwite, a bukka nyanggəng tə nən dəb kəmarang ke, no merə gu wa nənnu ba chitən wer da təltang a nan a chiyanguwi.14Kən yəm kən nəbən yəmbə nyam a mura Nigra Yesuwi, mo merə ji me kaluriyu rə bwigo. Busənang niwa chu go ji me kaluriyu, a gwan giyu me kaluri. 15Ki chum ba nwi bwatə bəra rə jɨni-jauri ki, yom ba mum me ba yodaiyəm. Kari bətə lugtəwun Kristi a bwiya bəri nən gi rə jɨni jauri.16Kari bətə du nəb a su yəmbə bwiram a jiya swiyerdə nyan da jɨnən.17Bəraki dʊʊtətta Niyajiyuwi me jiya jautang tən notang, mənni wa jiya nəngngatang a ji nya, chim bə ləmangngəm, na rə bwiləmri a mura We Yulgoi.18Bəraki wu nəngngatən swiyer ra Kristiyu a wai juwi yu ka nya yutang a gwa Niyajiyuwi tən gwa nəbbi. 19Bəra rə nyang, tənən fung jiwa chi wa chimbə ləmangngəmi rə jiwu ba dəgbən warigu nən grai.20Kari bətə lugtə swiyer da Niyajiyuwun bərarə jɨni-jauri. Jɨni warigu nən yulgo, mənni a gwa niya jau na yari, nən bwiragu. 21Ka nyagu ni kara jarə namte, kara no rə hi ya inabiyu, rə wunə ji wu ba dəg chi a yari.22Bam nəbəntang a yəmbə nyam bə tə katən grəm, tə du a jugərdan jɨnən tən Niyajiyu. Wun dəgtən kanggi gə wu me bwiran wa furiyanguwi bəra rə ji wu hangu a nga rəgi. 23Ni nəngnga jugər rə ji jariyu ka nəngnga bwiran a jaukak rə jautangki, bəraki me bə jarə rə furi kwan. Jiwa chi wu me mura nəbəntang a yəmbə nyami ka yulo jɨni bwirai.

Chapter 151Ku nənbə nə ka nənnə kumniyəm ka dautəwe nən dəb nəgəni ya bə me rə kumniyəm, na kari bənən fau dʊttəta nənnu. 2 Wunə ki a nəngngatən jiya dautənwi a niya fuggangi yan gu bərarə ji nya, na nya gug hangu.

3Bəraki Kristi a fabə guji a dʊr da gən. A dimənna nyangngi, a chi nyəngkə mula rə gəng, "Kəbar da bə kəbanəm a yarra mi." 4 Bəraki wunə ji mula rə langtangi mula mo na chi bəmən jiya məsarangi, na a gwa mitangkadangi rə nəbəntang ka furiyəng ka wangngəng nən nya kumni.5 Masi Niyajiyu wa mitangka dangngi tən nəbəntang a furiyu a nəgən furi kwan wu bətə chi chimba chittəməm nyəngka Kristi Yesʊwung. 6Masi hangu a nəngnga nyang na tə nya tə wer Niyajiyu tən Te Nigra nənnuwi Yesʊ Kristi rə furi kwan. 7Bəra rə nyang tə yu bwitan jɨnu nyəngkə Kristi a yəgən rə gəng, bəra wərtang ka Niyajəyuwung.8Bəraki mən sʊwe mo kən dəg Kristi a chi bwira mwetang a kwaliyu bəra rə yəmbə nyam ba Niyajiyuwum, a nəngnga nyangngi na gə ri yəm bʊrəm bən ne tabəm, 9na nəb ba kuməm a ne gratə Niyajiyu bəra bumta gu. Nən nyəngkə mula rə gəng, "Bərarə nyang bən nəgən wertang a jugər da nəbba kuməm na tə ma fiyang ka wertang ka dundan munnəng.10Kən suwe bo mo, "Tə nəngnga bwiləmri, jən nəb ba kuməm, tən nəb ba gəm." 11Nyang bo, "Tə ne weri Nigra, jən nəb ba kuməm warigu; masi nəb warigu a wer hangu."12Nyang bo, Ishaya suwe go, "Bən nya nɨyan Yessei, tən wu ba nəngnga dʊʊta jiya nəb ba kuməmmi. Nəb ba kuməm ba nga nən hangu."13Masi na Niyajiyu wa dura səssiyu a rigən rə bwiləmri warigu tən chimbə ləmangngəm bərarə nəbbəntang ka yəmbə nyaməm, na tə jaukak sutta səssi, a mura kumni ta We Yulgoiyu.14Mə rə bwimi kən nga nən jɨn, chitətta miyu. Kən nga mo jɨn rə butəjɨni kətə ri rə ji nya, rə yəmtang. Kən nga mo jən rə butəjəni bətə dəmən tə sotən yəm a bwite.15Mənni mən mula gəmən dʊra səssi a yagi jɨni na nya kəma gəmən bo, bəra rə nəttə tə Niyajiyu a nəngngai məni. 16Nəttə hi go na yullo bwira Kristi Yesʊwi wun təm a gwa nəb ba kuməmmi, go na wau yəmbə ləmangngəm ba Niyajiyuwum nyirarə ni tung jəni a chəriya Niyajiyuwi. Bən nəngnga nyangki na nəbbətang ka nəb ba kuməm a nya yutangnga bwi, ji kawur-kawuriyu a gwa We Yulgoi.17Bərarə nyang bwiləmriya miyu wa mura Kristi Yesʊwi na mura jɨna Niyajiyuwi. 18Bəraki suitən bə suwe guji a dəmənna ji Kristi a nəngnga mura miyu bərarə nwitang ka yəməm ba nəb bə me Yahudawam. Yaiye gə jɨni suwei tən yə nəngngai, 19a kumni ta ji churi na rə mənatang a buniyu, na rə kumni ta We Yulgoiyu. Nən nyanghi go na jiwa dəbe wa Urshalimai, na tuwe wa Ilirikumi, bən dəmən yəgi rə yəmbə ləmangngəm ba Kristiyəm.20A wai juwi, a fautang ka miyəng mo na wau yəmbə ləmangngəm, mənni me gun yəm dunda Kristiyəni, bəri bən mu a jiya jəngta guwi. 21Nən nyang nyəngkə mula rə gəng: "Nəbba nwimən bə yəmba gəməm wi ba chu hangu, nəbba nwimən bəwum ba jəgga."22Bəra rə nyang kəmana dangi rə betang a gwa jɨniyu kalli mwam. 23Mənni ku,nyang nyəngke, me mənə ga a yai murtə, kən dəb jətə mwam mə farə mo mən ya gwan jɨniyu.24Bəra rə nyang a fullawun yəga Asbaniyai ki, mən ti da mo surə ki bən chugən, na bətə dəgi ya juwi, buk kə nwi ləmmang ka chim nən jən a fulla baniyəng. 25Mənni ku nyang nyəngke mən yəga Urshalima na nəngnga tən swiyer a ba nəbbən yəmbə nyamməm.26Bəraki ka nəngngatən ləmmang a nəbba Makidoniyam tən ba Akayam nyəngka tʊng tʊgarang ka jiyəng rə ga bə merə gujiyəm a mura ba nəbbən yəmbə nyaməm bə ka Urshalimam. 27O, wa ləmang ka jiyəng kə nyang, bə nyam, mən fung sʊni hanjim. Bəraki a chi nəbbə me Yahudawam ka nyaməna mura jɨna weniyu ki, ka chitən sʊnni a hanjimi rə kəgiyəng a nəngngatən swiyer a mura jɨna We Yulgoi.28Bərarə nyang, a fulawun mwarmən waiwi na ne hanjim jiya nya bwiyu, bən di yəgira Asubaniya na ya gəmən. 29Kən yəm mo, a fulla ya gəməni ki, bən ya nən ritang ka dəgrangngəng ka Kristiyəng.30Ku nyangkə chite, mən chəlla gən mo, bəra nən Nigra nənnu Yesʊ Kristi, na rə yodai ya We Yulgoi, mo tənən fumbwi a nyini ruwani kin yəgira gwa Niyajiyuwi bəra nən me. 31Tə ruwa nyini na nya jəgiye wa kang ka nəbbə bwiram bə ka Yahudiyam, na swiyer da miyən bərarə Urshalima a nya yutangnga bwi a gwa ba nəbbən yəmbə nyaməm. 32Tə ruwa nyini na nya ya mura furdə kwauwun rə ngatang ka Niyajiyuwung, na waringəm ba nənəm nya gəri.33Masi na Niyajiyu wa chimbə ləmangiyəmi a chi nən jən warigu. A chi nyang.
Chapter 161Kəmən nəgən jirdə ləmangngən a jiya wuchuwi a nənnu Fibi, wun bwira wa Ekklisia ka Kankiriyam, 2 mo natə nya tə yu hangu a mura Nigrai. Tə nəngnga nyang a juwi ya dautuwi wa ba nəbbən yəmbə nyami, na tə si kin a wunə jiwun hangu ba fau a gwan jəniyu. Bəra ki rə kəgang ka nəngngatən tʊgarang a nəb mwam, na mə rə kinəng.3 Tə su Bilkisuwi tən Akila, kagəm ba swiyerəm ba miyəm a mura Kristi Yesʊwi, 4 bə na bətərore bəra nə məng. Kəmən nəngngatən wunnan na hanjimi, me məmən kwan, mənni warigu rə Ekklisia a mura nəbbə me Yahudawam. 5 Tə sʊ Ekklisia ka kaitan jiyuwun. Tə sʊ Abainitas chugo dai ya miyu, hangu ga sikak a nəbbən yəmbə nyam a Kristiyu a Asia.6 Tə sʊ Maryamu, wa nəngnga swiyer rə kumni bəra nən jɨnni. 7 Tə sʊ Andranikas tən Yuniyas, chitətta miyu, na kagəm ba jarəməm ba miyəm. Hanjim ka jɨrmən dang a mura nəb təmrəm, ba nəbbən yəmbə nyam a Kristiyu ki mənni fu yuwi. 8 Tə sʊ Amfiliyas, wu yotəndai a mura Kristiyu.9 Tə sʊ Urbanus, chugo swiyeri ya nənnu a mura Kristiyu, tən Istakis, wu yotəndai. 10 Tə sʊ Abalis, ni wu nga rəga mura Kristiyu. Tə sʊ nəbba mura kaita Aristobulusəm. 11 Tə sʊ Hirudiya, chiya miyu. Tə sʊ nəb ba kaita Narkisam, bə ka mura Nigram.12 Tə sʊ Tarfina tən Tarafusa, ba nəngnga swiyer rə kumni a mura Nigram. Tə sʊ Farsis, wun yotəndai ga nəngnga swiyer mwam a mura Nigrai. 13 Tə sʊ Rufus, ni samən-sawiyu a mura Nigrai, tən nengu na winəng. 14 Tə sʊ Asinkiritas, Filiguna, Hamisa, Baturubas, Hamisu, rə chitə warigu bə ka tə hanjiməm.15 Tə sʊ Filolugus na Yuliya, Niriyas tən chəchuwi, na Wumfas, na ba nəbən yəmbə nyaməm warigu bə katən hanjiməm. 16 Tə nəngngatən surang a bwite jɨnu rə jəlmatang kə yulgoi. Ekklisia ta Kristiyu kə nəngnga gəmən sʊrang.17 Ku kəmən chila gəne, chite, tə nəngnga kəmarang a nəb bə wutogo jugərəm tən bə be rə yartəm. Hanjim ka yamən a məsarang kə tə yuwung. Tə dəbmən bwita ji. 18 Bəraki nəb nyira bambe me bə nəngnga tən swiyer a Nigra Kristiyu, mənni bə fau furda jiyən. Rə nyi ləmangngi yan jiyu bə wu furna nəbbə bwiranəm.19 Bəraki chimba nwitang a yəməmba jənəm ka chi jiya məsarangngi a wuni wariguwi. Kən nəngnga furdə kwauwun, bəra nən jən, mənni mən fau mo tə chi rə bərsan a nəngngatang a ji nya, na tə yulo nəbbə me rə bwiranəm. 20 Niyajiyuwu wa chimbə ləmmangngəmi a dəg tə fiya Chetan rə nanan junu. Masi na nəttəttən daubtən buwi ta Nigra Yesu Kristiyu a chi nən jən.21Timoti, chiya swiyeri ya miyu, kə nəngnga sʊrang, na Lukiyas, Yason, na Susibataras, chiya miyu. 22 Me, Tartiyas, wa mula wang kang ki, kəmən nəngnga sʊrang a mura Nigrai.23 Gayus, ni səggirə ya miyu na Ekklisia warigu, kə nəngnga sʊrang. Arastas, ni ti ri ya bɨri, kə nəngnga sʊrang, na Kwartus chiya nənnʊ. 24 Masi na nəttətta Nigra Yesu Kristiyu a chi nən jən warigu. A chi nyang.25Ku a gwa hangu wuba dəmən a si nən jən a mura yəmbə ləmangəmmi tən wautang a Yesʊ Kristiyu nyəngkə jəre gərə tangsangəng jiwu na kəlu-kəlu bwi na ti rə langtangi, 26mənni kən jəge wai ji tangsang mo na nəbba yəm a mura waniya yəm yuwerəmi nyəngka soriya Niyajiyu wu kurəkwangi,na nya nwitang yəmbə, nəbbəntang ka yəmbə nyaməm a mura nəbbə me Yahudawam warigu.27A gwa Niyajiyu rə bərsani gən kwan, a mura Yesʊ Kristiyu, grate chi tə kurəkwangi. A chi nyang.

1 Corinthians

Chapter 1

1Bulus, buwong ka Kristi Yesuwung na ba yulo ni tǝmri a kǝmmarang ka Niyajiyuwung, na chiya nǝnnu Sastanisu, 2yigira Ekklisiya Niyajiyuwum bǝ ka Korintiyəm, yigira bǝn kawur rǝ yulgoyəm a mura Kristi Yesuwi bǝn buwe mo na chi nǝbbǝ yulgoyim. Kǝnǝn mulatǝnǝ bo a bǝ bǝra dunda Nigra nǝnnu Yesu Kristiyəm warigu a gani dang dang, Nigra jiyu na wuni. 3Masi na nətəttə nən dabi na chimbǝ lǝmmangngǝm a be gwan jǝniyu agwa Niyajiyuwi Te nǝnnu na Nigra Yesu Kristiyu.4Jutukwang kǝmǝn wunatǝna Niyajiyu wa miyu bǝri nǝn jǝn, bǝrǝri nətəttə nən dabi ta Niyajiyu na Nigra Yesu a nǝngnga gǝmǝni. 5Ka nǝggǝn jǝna kaniyu a jutǝ dang-dang a mura yǝm tən yǝmtang warigu. 6Nyǝra bʊtang a bug a gwa Kristi a sǝitǝnna yǝmbǝ nyam a jʊgʊr da jǝnnǝn.7Bǝrǝrǝ nyang tǝ bunabe tagi nǝttǝta wei a jii wutǝ yammere betang ka Yesu Kristiyəng. 8Ba yǝggǝmmǝn kumni bo yəgira jitang , na ba tǝ yulo bǝ merǝ bwirannǝm a kowa Nigra nǝnnu Yesu Ni Jǝgriyu. 9Niyajiyu rii ji suweriyu wa bǝggǝne yəgira chimba murgatangnga durəm ba Yəlanguwum Yesu Kristiyu, Nigranənnu.10Kǝmǝn chilagǝnne , chittǝtta miyu, a mura dunda Nigranǝnnu Yesu Kristiyən, tǝ nga rǝ bwita jǝnnu, kari wutǝgotang a bwite a diga jʊgʊr da jǝnnǝn, kǝmǝn chilagǝnne tǝ chi rǝ furi kwan na rǝ kǝmmarang kiyǝn. 11Bǝraki nǝbba kaitang Kuluwi ka be rǝ yǝm go ka wutugotang a bwita jʊgʊr da jǝnnǝn.12Mǝn nǝngnga kǝmmarang a jiya, wunan jənu ki bə suwe go, "Mə wa Bulusi," gu go "Məwa Affolosi," gu go "Məwa Kefasi," gu go "Məwa Kristiyu." 13Kristi ya wutugo-wutugo bwi ga? Kən yuwa Bulus bǝri nǝn jǝnga? kǝn nəngnga gǝmǝn batisma rə dunda Bulusǝn ga?14Kǝn wunatǝna Niyajiyu bǝra ki nəngngatən bə batisma guwan jənu, a di mǝna Kirisfus tǝn Gayusi. 15Nǝngnyang kari gu ba suwe go kǝn nəngnga gǝmǝn batisma mura dunda miyǝn. 16(Kǝn nəngngatən batisma nǝbba kai tan Sitifanasi. A suməna nyangngi ki yǝmbe ki kǝn nəngngatən batisma bagi ki.)17Bǝrki Kristi a tǝmiye bǝ go nəngnga batisma mənni go wau yǝm bǝ lǝmmangngǝm. A tǝmiye bǝ go wau yǝmbǝ lǝmmangngǝm rǝ bwan tǝtta bǝrsan da nəbən. Kari yuwarang ka Kristiyəng ba chi merə kumni.18Bǝrki yǝmba riyang yuwarangngǝm swiyer dǝ rǝ kunnǝn a bǝ bǝttǝrorǝm. Mǝnni a mura bǝ Niyajiyu yiyarǝm, kumni ta Niyajiyuwi. 19Bǝrki mula mo "Bǝn lukte yǝmtang ka bǝrǝ bǝrsanǝm. Bǝn lukro yǝmtang ka bǝrǝ dǝliyǝm.''20Wurǝ bǝrsani ka le? Wurǝ kerang kǝ wulolongngi? Wurə bura gʊsətiyu? Niyajiyu wa wulgabe yǝmtang ka gusitǝng a yulo kǝrǝ kunnəng ga? 21Na chi gusitǝ a mura yǝmtang ka ngǝng a yǝmbǝ Niyajiyuwung, ka dautǝn na Niyajiyuwi a gwa mwʊtətta wautang nga yəmi a yiya ba nga rǝ gǝm.22Bǝraki Yahudawa bǝ nəngnga gulən da nʊngtang a jənna mǝnatang a bunniyǝng, mənni Helinawa bo bǝ fau bǝrsan. 23Mǝnni nǝn wau yǝmba Kristiyəm wǝn buro riyang yuwarangngi, wer da tǝltangnga nan a gwa Yahudawa na bo swiyer dǝrǝ kunnǝn a gwa Helinawai.24Mǝnni a bǝ Niyajiyu wa buwem, Yahudawa na Helinawan nǝn wau yǝmba Kristiyǝm a nyira kumni tǝn yǝmtang a Niyajiyuwi. 25Bǝraki swiyer dǝrǝ kunnǝn da Niyajiyuwung ka suməna bǝrsan da nǝbbǝn, mǝnni bo bunnai ya kumni ta Niyajiyuwi ka li ta niyu rǝ kumni.26Tǝ jǝga buwong ka jinǝng, chitte. Men warigu wa jǝnnu rǝ bǝrsan a mura yəmtang ka niyəng. Men warigu wa jǝnnu rǝ kumni. Men warigu wa jǝnnu rǝ buuwung ka dʊtǝng. 27Menni Niyajiyu ka samǝn jǝnni mwʊti ya gusǝtti go na gǝ ne bujiri bǝ rǝ bǝrsanǝm. Niyajiyu ka samǝn ji merǝ kumniyu a gusəti na gǝ ne bujiri wurǝ kumniyu.28Niyajiyu ka samǝn ji merǝ nyiyarri na bo wu mamǝn dǝliyu a gusǝtti. Bo ka samǝn jǝniyǝn dǝbba nyiya gujiyu na gǝ lǝbtǝmǝn jǝnni a yǝn dǝbbərǝ nyiyari. 29A nǝngnga bəri gu ba nya jiya gugtang a duri a kak ka gǝng.30Bǝrki ji Niyajiyu wa nǝngngai, kʊ tuwa mura Kristi Yesuwi wu ka chibǝmǝn bǝrsan da nənnən a gwa Niyajiyuwi. Ka yulo ji nya nǝnnu, yulgoi, na yuwerang. 31A nyatang nyangngi, nyira kǝ nyai a suwe rǝgǝng, "Masi wu mǝgsari a mǝgsa mura Nigra."
Chapter 2

1Jii wun be gwan jəniyu, chitte, bebə rə dəlta yəmi rə yəmtangngi nyəngkə si finang ka yəmba kulu-kuluwi bwiyəng jəgga a jiya Niyajiyuwung. 2Bǝrki kǝn dǝb a furiya miyu kari bǝn yǝm guji a ji wunə ka kini a diməna Yesu Kristiyu ngə wun yuwa riyang yuwarangngi.3 Nǝn ka kin a mura yarmǝntang rǝ tate rǝ yartang ka kagngǝng mwam. 4Yǝmba miyəm tən finang ka miyəng meri bwantǝta dǝlta bwantətta bərsani tǝ tarǝ kǝmarangngi. A jiya nyangngi, a be nǝn jiggatang ka yummǝng rǝ kumni, 5nan ba nəbǝntang ka yǝmbǝ nyamǝm ban jinǝm ba yulo a mura yǝmtang ka nǝbbǝng, mǝnni a mura kumni ta Niyajiyuwi.6Kʊ nǝn su yǝmba bǝrsanǝm a mura nəbba bibiyǝm, menni me bǝrsan da gʊsǝtǝn, me da tangərdən, dǝ surǝn. 7A nyangngi nǝn sʊ bərsan da Niyajiyuwʊn a kulu-kuluwi bwi, bǝrsan da kulu-kuluwi bwiyən da Niyajiyu a sʊwe rə langtangngən bǝra rǝ gratǝtta nənnʊ.8Merǝ gʊ wʊ nǝngnga dʊʊte a tangngǝr dande a yǝm kang yǝmtang ki, bǝrki na lʊng go a wai jii wʊre hanjɨm ka yǝmki na yʊwabə Nigra rə grati. 9Mǝnni a nyǝnkǝ mula rəgəng, ''Jɨni kǝmta chubi, merǝ suna nwi yu, merǝ furiya nǝngnga kǝmmarang ka ngǝngngi, jɨni Niyajiyu wa yǝngna tǝna ba yotən daam.10Jɨni yaiye giye Niyajiyu a jǝgga bǝmǝn a gwa wei. Bǝrki We ka sǝnna wuniji warigʊ, na jɨni wululoi ya Niyajiyuwi. 11Mǝnni wune ga yǝm kəmarang ka niyeng, a diməna we ka mura nihiyʊki? Nǝn nyang bo, merə wa yǝm jɨni wululoi ya Niyajiyuwi mǝnna We Niyajiyuwi.12Mǝnni nə yǝbbe we gʊsǝti, mǝnni We be agwan Niyajiyuwi, na ba yǝm jɨni Niyajiyu a nǝbbǝn a dati. 13Nǝn sʊ yǝmba jɨni yaiye a mura bwantətta bǝrsan da niyən me ba dǝmǝn na mǝsatǝn na gʊwʊn, mǝnni bǝ We mǝsabǝmǝnnəm. We bǝ jǝgga bəmən bwantǝtta wei rǝ bǝrsani.14Ni mebǝ yora mura wei me ba yʊ jiya chi wa We Niyajiyuwi, a chi jɨni rə kʊni yangi. Me ba yǝm bǝraki we jǝggare. 15Wu yora mʊra wei ka muya duuta jɨni warigʊ, mǝnni hangʊ me wa mura sʊtətta duutətta bagiyʊ. 16"Wune gǝbba dǝmmǝn a yǝm furiya Nigrai, ki ba dǝmmǝn a sotən ji ba nəngngayuwʊng?" Mǝnni kanǝnnǝ kǝmarang ka Niyajiyuwʊng.
Chapter 3

1Mǝnni me, chitte, me bǝn sʊgʊmǝn yəm nyǝra nǝbbǝ yo yom a mura wem, mǝnni nyǝra nǝbbǝrǝ yobi ya bwiyǝm, bo mǝnni nyǝra rǝ bǝttǝm bǝn bu kʊwʊm a mura Kristiyəm. 2Kǝn no gǝnne rǝ yim men mwan də kənkangngən bǝrki tǝ labbe jautang a mwan fu, a nyang kʊ hi tǝ labbe bo.3A nyang kʊ hi jǝn tʊwa yobi ya bwiyu. Bǝraki ka nʊggʊn na wʊgatang a jʊggʊr da jɨnǝn, anyangngi, jǝn tǝ me tʊwa bwi ga, tə yoyom a ji bǝnggora nǝbbiga? 4Mǝnni gʊ a sʊwe go, ''Mʊwa bukkang Bulusǝng,'' nyangki men chim ba yobi ya bwiyem tǝ nǝngnga rǝga? 5Nyangki Afolos nǝn wune? Mǝnni Bulus nǝn wune? Bwiranǝm bə tə nǝbbǝn yǝmbǝ nyam agwa jiyuwʊm, mən wuna jiyu Niyajiyu ka ne swer.6Me kǝn wau, Afolos ka kwiyotǝn hi, mǝnni Niyajiyu ga dǝgga gra. 7Mǝnni wa wauwi rəwa kwiyotǝn hiyʊ menǝn guji. Mǝnni Niyajiyu ga dǝgga gra.8 Rǝ wʊ wari, rǝ wʊ kwiyotǝn hiyu warigʊ wʊ kwan ni, bo nǝn wuna jiyu ba yʊ rəgiyangʊ, a dautǝn na swer da gǝn. 9Bǝrki nɨn nǝn kagǝm ba swerǝm ba Niyajiyuwʊm. Jǝn tǝn ku kawʊrni a Nijiyuwi, mʊtang ka Niyajiyuwʊng.10 A jiya nəttətə nən dabi ta Niyajiyuwi a dəgi chi nigra dəltəna mʊtangngi, kǝn dəg jɨngngi, kə gʊ mʊtəna jiyɨng. Mǝnni nǝn wune ni ki a nǝngnga ba den nyəngkə mʊrə gərəng jiyɨng. 11Me gʊ ba kaba sʊwe kagi jɨng dang a dimənna kǝn dǝg rǝ jigʊwʊng, dǝ gǝn Yesu Kristiyǝn.12A kʊ ki gʊ ba nyabtǝn mutang a rǝ wetǝttǝ kǝchikǝlchi na tǝ kǝlbariki, wettǝttǝ rǝ nyiyarri, kǝn rite, kǝn yir, kǝn təlla, 13swer da gǝn ba nʊngbwi, bǝrki kwetərei ya koi ba nʊngngei. Bǝraki bǝn jǝgga. Kǝranghǝng bo ba bɨnggo nyiyar da swer də wuna nǝngngan.14 Wʊ swiyer da gǝng na si yuki ba yu jangngǝmi, 15mǝnni wʊ swer da ngǝn a juwi ki ba no kʊnang ka bʊnaiyəng, gǝ rǝ bwigo ba ba nya yiyatang, mǝnni ba chi nyǝra wa yaməntang a kǝrangngi.16Bali tǝ yǝmbǝ to tǝn kaita Niyajiyuwi, We Niyajiyu wa chiya mura jini ga? 17Mǝnni wa lǝbte kai ta Niyajiyuwi ki Niyajiyu ba lǝbte. Bǝraki kaita Niyajiyuwi nǝn yʊlgo, jɨn tǝnǝn nyang.18Kari gʊ ba jula dur da ngǝn. Ki ka gʊ a mura jɨni churɨgo gǝnǝn yǝmtang ki a dan tangngər de masi a yulo ''mwʊ'' ki ba yulo wʊ rǝ bǝrsani. 19Bǝrki bǝrsan da gʊsǝtǝn jirǝ kʊnni a gwa Niyajiyuwi. Bǝraki a mula mula bwi go, ka tarə bǝrǝ bǝrsanəm a mura dəlli bwira jiyu. 20A kʊ nyang, Nigra ka yǝm kǝmmarang ka nǝbbǝ bǝrǝ bǝrsanǝm kǝrǝ kʊnnǝng.''21A nyangngi me wertangnga durwe jɨya nǝbbe! Bǝrki jɨni warigʊ nǝn yǝngni. 22Me Bulus, Afolos, Kefas, gʊsǝtte, yum, bwiyate, jɨni kʊwi, na yǝ beri. Wari gu nǝn yǝngni, 23jǝn tǝba Kristiyǝm, Kristi wa Niyajiyuwi.
Chapter 4

1Nyǝngkǝ bǝtǝ dǝbbǝn gǝrǝng, nyǝra bwiranəm ba Kristiyəm na bǝ tarǝ jɨna kulu-kulu bwiyəm yəmbə nyam ba Niyajiyuwʊm. 2A murga tǝ waiwe, mǝn fau mo dǝbbə tarəm a chi bən nga gərəm.3Mǝnni agwe miyu ji kǝttǝle tǝ nǝngngai mǝn duute, ki wa kanda duutǝn da nǝbbənki. Bǝrki me mǝn nǝngnga tǝn duuta dʊrda miyǝn. 4Yǝmbe ki ka dagi kǝbbar a durda miyǝn ki, mǝnni kangke a chi bə da mǝnǝ sorəm. Nigra gǝn nǝngngai mǝn duute.5Bǝra rǝ nyang, karǝ tǝ katən da mwetang nga duute fula nəngnga be, nyǝngkǝ Nigra ba kauwe bwiyǝng. Ba jǝggawe warigu kwetəre jɨna kulu-kulu bwi a kumi, na bo a gulawe kǝmmarang ka furiyǝng. Mǝnni wuneki ba nya wertang ka ngǝng agwa Niyajiyuwi.6Kʊ, Chittǝ, mǝn bəngotən ban yom ba durda miyən na Afolos bǝrǝn nǝn jin, nyǝngke agwa nǝnniyu bǝttǝ mǝsa fumtang a yǝmbǝ suwerǝm go, ''Kari bǝttǝ sumǝn na jin mulai.'' A chi nyang kari gʊwa jinu ba fuga nʊng dəndangngi go gʊ ka li gʊ. 7Nǝng wunǝ ga chu dang-dangngi a jʊggʊr da jɨnǝn tǝn bagi? Wulai ji tǝ karǝgi na tə yəbə nǝtəttan gʊwi? Kǝn nǝttetǝ tǝ yuwi ki, bǝrarǝ wulai kǝtǝ gug dur da me nyangngǝng?8Kǝtǝ nya jɨni warigʊ tǝ fari kǝtǝ yulo bǝrǝ jɨna kaniyǝm! Kǝtǝ sʊ nǝngnga tang a dʊʊte me nǝ nǝn! Nyang, fautang ka miyǝng mo tǝ nǝngnga dʊʊte, na nǝn nǝngnga dʊʊte kin. 9A kǝmmarang ka miyǝng, nǝn nǝb tǝmrǝm, Niyajiyu a dǝg bǝna nyai ya bugi nyǝra nǝbbǝn mwetǝn duutǝtta bwiya tǝm. Kǝ nǝn yulo jiya nuttoi a gʊsǝtte, weni tǝmri na nǝb bo.10Kǝ nǝn yulo mwʊte bǝrǝ nǝn Kristi, mǝnni jǝn kǝtə bǝrsa a mura Kristiyu. Nǝ me nǝnnǝ kumni, jɨn tənən kwabən. Kǝn chubbǝne rǝ bʊnai ya grati, jǝn tǝ bǝrǝ gratǝm. 11Yǝggira wai jii we nǝn nwi jʊn rǝ hi kʊgri, bǝ merǝ duttǝttǝ nyaiyǝm, kǝ nǝn no baurang kǝ bwirang, bo kǝ nǝn yulo bǝ merǝ kaini yǝm.12Kǝ nǝn no kʊnʊng rǝ kwani, nǝn nǝngnga swer rǝ kana nǝnnʊ. Gwilabǝn ki kǝ nǝn dǝgtǝnkang, nyəngkə wʊnglabǝnnǝng ki, kǝ nǝn mida. 13Nyǝngkǝn kǝbba bǝnki, nǝn su yǝm nǝ tautangnga a bwi. Kǝ nǝn chi, a nyangbo kǝn dǝbbǝn a nyiya dʊn da gʊsǝttənni na jɨna li kʊrsǝnni warigʊ.14Mula bǝ jini yaiye mo na nǝggǝn bujiri, mǝnni mo na yǝngna ngǝn nyǝra bǝttǝm ba miyǝm bǝn yotǝn dam. 15Na chi tǝ ka tǝnǝ bǝ togǝnnǝm netǝ kwʊ a mura Kristiyʊ ki, tǝ metǝnǝ tebǝ mwam. Bǝrki kǝn yulo te jinu a mura Kristi Yesuwi a gwa yǝmbǝ lǝmmangngǝmi. 16Bǝrǝ rǝ nyang, kǝmǝn chəla gǝne tǝ mǝssamǝna mi.17Jiya nǝngngga kǝn tǝmgǝmǝn Timotiyu, bwe miyu yotǝn dai nga rǝgi a mura Nigrai. Ba kǝmma gǝmǝn jʊta miyu a mura Kristiyʊ, nyǝra kǝmǝn mǝsatən gǝra gani warigʊ na gana Ekklisiyai. 18Mǝnni kʊ bagi ban jinǝm ka yulo bǝ wer bwi tǝm, nǝngnga rǝ da me bǝn kaubwi agwa jɨni yu.19Mǝnni bǝn ya gwan Jǝnniyu merǝ Langtang, Nigra ngaki. A fula hi ki me bən nwi yǝmba nǝbbə wer bwi ta jiyuwʊn gən kwan, bən chu kumnitan jiyu. 20Bǝrki dʊʊte ta Niyajiyuwi a kʊmbə yǝm gǝn kwan, mǝnni a kʊm kʊmni. 21Tǝ fau wulai? Yagǝmǝn rǝ damǝr da yotangnga dan rǝ da we denin ga?
Chapter 5

1Kǝnǝn nwi mo ka talte tǝ bwirai a mura jɨni, tai talte tə nəbba kuməm a nga bə rə gi. Yǝm bǝn nyam go, guwa mura jɨni bə dara nən nyiya tei. 2Kətǝ gugo dutə rǝ kwani! A dautǝ bǝtǝ nǝngnga furdǝ yuluwǝn ga? Wai wǝ nǝngnga nyangi, a chin kwak n'jǝgmǝna jʊgʊr da jǝnnən.3Na bo a chi nǝn me kin a mura bwiyǝng, mǝnni nǝn kakin a mura We Yulgoi kǝn mwe tǝn duuta wa nǝngnga nyangngi, a nʊngtang da mǝn ka gai. 4Jii wutǝ kʊrabwi a mura dunda Nigranǝnnʊ Yesʊ wun. We miyʊ ka gai nǝn jǝn a mura kumni ta Nigra nǝnnʊ Yesʊwi, kǝn mwetǝn duuta wai niwe. 5N'nǝngnga nyang mona ne ni waiwe chetan na ba n'ju bwigi, na yiya wengʊ a ko Nigrai.6Gugtang ka dutǝng kan jənəng me nyagʊ. Tǝ yǝmbǝ ga bari bani ka lǝbtǝ gumtǝli warigʊ? 7Tǝ tʊmǝn bwita jinu agwa bari funiyu natǝ yulo gumtǝli fi, gǝn mwan də fumfummǝn dǝ merǝ bariyǝn. Bǝrki Kristi Be-bəngla yautangngi kən yuwa. 8Bǝri nyang masi nǝn nǝngnga bwilǝmra nǝnnu merǝ bari funi, bari ya yobi bwirai na yobi bwirai. A nyangngi, tənǝn nǝngnga bwilǝmri rǝ mwan dǝ fum-fummǝn də merǝ bariyǝn, da yobi nyan tǝn yǝmbǝ nyam.9Kǝn mula gǝmǝn a mura wanka miyǝng mo kari tǝ murga bwi tǝn nǝb bǝrǝ gɨnǝngngǝm. 10Me mǝn nǝngnga kəmmarang a nǝb bǝrǝ gɨnnǝngngǝm ba gʊsǝtǝm, bǝrǝ sʊwʊm, bərə funoiyǝm na bǝ fung yəttənatǝm, na chi me bǝtǝ wulga tǝn hanjiyǝm kʊ yǝggira jiiwʊ bǝtǝ dʊ gʊsǝti.11Mǝnni kʊ kǝmǝn mula gǝmǝn ne mo kari tǝ murga bwi tən gʊ wʊn bərɨ mo chiyʊ mənni chi ra mura talti, nuggʊn, yəttənate, yǝmbǝ bwiram ba nyiyǝm, ni no chuwai, ni rǝ funoiyu. Kari bǝtǝ jau jɨni jauri kin. 12Mǝnni ba nǝngnga go nyǝnne kǝn dǝmǝn mwetǝn duuta bǝ me bǝ fungrǝm? A jiya nynagngi, men jǝn bǝtǝ mwetǝn duuta a mura bǝ Ekklisiya ga? 13Mǝnni Niyajiyu gǝn mwetǝn duuta bǝ ka tariyǝm. ''Tǝ jǝgmǝn ni bwira a mura jǝnni.''
Chapter 6

1Kǝ gʊ karǝ yǝm tǝn gʊ ki mǝnni ya diya kandda duutǝng a kak ka ni nǝngnga duuti wʊ mǝra nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyami, me bumni ya diya kak ka nǝbbǝ fungrǝmǝ ga? 2Mǝnni bo tǝ yǝmbǝ to, nǝbbǝ fungrǝm ji ba nǝngngatǝn duuta gʊsʊte ga? Mǝnni bo kǝ jǝn bǝtǝ nǝngngatǝn duuta gʊsʊte ki mǝnni jən mǝ bǝtǝ dǝmǝn tǝ nwigo jɨnna yarmən mǝrǝ fini ga? 3Tǝ yǝmbǝ to nɨn bǝnən nǝngngatən duuta a weni tǝmri ga? Bʊlʊm duutǝta jɨnna ban dam bi?4Ki katǝ nǝngnga duuta jɨnni nəngnga bwi a wunə koi ki, wulai jiya nǝngngna ki tǝ yǝgira rə yai yǝmni yaiye a kakka nǝbbǝ me bǝ fungrǝmǝng? 5Mǝn suwe nyang mo na tǝ nwi bʊjɨri. Mǝnni me gʊ kwan a mura jɨnnu rǝ bǝrsan yǝmtang ba dǝmǝn a dǝgi a nwiygo chittǝn ga? 6Mǝnni bo kǝ ka gǝrəng, ni fʊngri yǝggirǝ rǝ ni fungri a kanda duutǝn, mǝnni bo, kak ka ni nǝngnga duute wu me ni fungǝrǝyu!7Bunnai a nwigotangngi a jʊgʊr da nǝbbǝ fungrǝmǝn bǝ nʊngbǝngo kǝ tǝ yarmǝn. Wulai ya nǝngnga ki me bǝn nga funoiyəng? 8Mǝnni bo kǝtǝ nǝngngtang bwiran rə funoi ya bagi, bǝn chittǝtan jǝnnuwʊm!9Tǝ yǝmbǝ to nǝbbǝ me bə təm ji nyam me ba dǝggi a dʊʊtǝtta Niyajiyuwi ga? Karǝ bǝt nga rǝ nyate. nǝbbǝ nǝngnga swiyer də sirǝmǝn da dagatangǝng, rǝ nǝbbǝ fʊng yəttənatəm, rǝ talbe, rǝ nǝbbǝ daga rə bwitǝm, 10rǝ kube, rǝ nǝbbǝ funno nǝbbǝm, merǝ guwan jiyu ba dǝggǝ a mura dʊʊtǝta Niyajiiyuwi. 11Bagi ban jɨnnǝm na nʊ nyǝngke. Mǝnni kǝn tʊgǝmmǝn, kǝn kawʊrgǝn tə chi yʊlgo gwa we Niyajiyuwi a mura dʊnda Nigra Yesʊ Kristi na a gwa Niyajiyu wa nənnʊwi.12"Jɨnni warigʊ sori ka ngaimən rə ge," mənni men jɨnni warigʊ rə fini. "Jɨnni warigʊ sori ka ngamən rə ge," mənni me bən chi kewe gwan jiyuwi. 13''Jɨnni jauri nǝngnga bǝ rǝ fur, fur bǝrǝ rǝ jǝnni jauri,'' mǝnni bo Niyajiyu ba ləbtə warigʊ kʊng. Nǝngngabe bwi bǝra rǝ talte. Mǝnni bo nǝngnga bwi bǝra rǝ Nigra, mǝnni bo Nigra ba nǝngngatǝn ji bwi fare.14Niyjajiyu ka guk Nigra, mǝnni bo ba guk bǝn a mura kumni tan gʊ. 15Tǝ yǝmbǝ to bwitang jɨnnu sunibwiya Kristiyu ga? Bǝng dǝb sunibwiya Ni Jǝgriyu murga tǝng talbe ga? Niyajiyu a sǝgmǝn!16Tǝ yǝmbǝ to wa murga bwi rǝ taliyu, ka yulo bwi kwna tǝn talihi ga? Nyǝra kǝ wang suwegrǝng, "Ji bǝ bǝsʊwʊm ba yulo nam kwan." 17Mǝnni bo wa murga bwi tǝn Niyajiyuwi ka yulo we kwan kin.18Tǝ mwamǝnna swiyer da taltǝn! Wuni ji bwira ni nǝngngari wa kag bwiya gʊwʊng, mǝnni bo ni nǝngnga swiyer da taltǝni bǝ nǝngnga jǝnni bwirai a kak rǝ bwiyangu.19Tǝ yǝmbǝ ga bwiya jǝnnu gwa chiri ya We Yulgoyu wu ka chiya mura jǝnniyu. Wu tǝ nya a gwa Niyajiyuwi ga? Tǝ yǝmbǝ to tə me wa bwitang jǝnnuwi ga? 20Sʊtagǝn nǝn duwʊng dǝni yu. Bǝrǝ nyang, tǝ ne gratǝ Niyajiyu rǝ bwita jǝnnu.
Chapter 7

1A jiya jɨnni tǝ mulawi: ''Ka nǝngnga nyagu ni kari ba mǝbra nyi.'' 2Mǝnni bǝra rǝ bǝnggorang ka jǝllǝn da taltǝn, wunə ni ki a chi rə nyiyangʊ, na wʊni nyi ki a chi rə nibarangʊ.3Niwun nibariyu ka ne nyiyangu jiya dautəwi, na wune nyi ki a ne nibarangu jiya dautənwi wa chigatang a bwiti 4Nyi merǝ kumni a bwiyangu nibari gǝrǝ ge. A nyang bo nibari merǝ kumni a bwiyangu, nyihi gǝrǝge.5Kari bǝtǝ dang bwita jǝnnu chigatang, a chi rǝ ngatang ka jǝnnǝng bǝrǝ a fulla banni. Tǝ nǝngnga nyang nan ba tə ne dutǝtta jǝnnu ruwatang a nyini. A bukka nyangəng kǝtǝ kaubwi tǝ chiga bǝri Chetan ba bǝngo gǝn, bǝrarǝ bunai ya tautang nga duri ya jǝnnu. 6Mǝn sugumǝn jǝnni yaiye a jiya nʊng tang, me mon sori. 7Kǝn fau mo wunə ni ki a chi nyəra nən me. Mǝnni wunə ki karə nǝbbǝn tang ka ngǝng a gwa Niyajiyuwi. Gʊ karǝ kǝ gang nǝbbǝntang, wure karǝ kǝgang nǝbbǝntang.8A gwa bǝ merǝ natǝmmi tǝn yʊggǝyonǝm mǝn suwe mo, ka nyagu a ji a chi mǝrǝ nate, nyǝra kǝmǝn kagrǝng. 9Mǝnni na me ba dǝmǝn a tau durda jiyǝng ki ka dautuwa nǝngnga nate. Bǝraki ka litǝn nyagu a nǝngnga nate tǝ kǝ ba rii rə jǝlǝn nǝng.10A nǝbbǝrǝ natǝm kǝmǝn nǝbbǝn wai sori we- me nǝn me, mǝnni nən Nigra-kari nyi ba diməna nibarangu, 11(Mǝnna chi ka dimən a nibarangu ki, a chi merǝ nate ki ba kaubwi a nwigo a chi chim bajiyǝm) nǝn nyang bo, kari nibari ba jamǝn kang a nyiyanggu.12Mǝnni a baggi mǝn suwe mo- Me, men Nigra- ki kare guchi wu karǝ nyi na wu me bǝ fungri ki na ka nga go tǝ chi kin ki kari ba jamǝn kang. 13Ki karǝ nyi wu rǝ nibari me bǝ fungri, ki ka nga go tǝ chi kiyǝn ki kara jurə natangʊ. 14Bǝraki nibari wu merǝ nǝbbǝntang a yǝm bǝ nyammi ka yullo wun kawur bǝrǝ nyiyangʊwi na bo nyi nǝbbǝ yǝm bǝ nyammi kǝn kawʊr bǝri nibarangʊ wʊ fungri. Me nyang ki bǝttǝm ba jǝnnǝm ba yullo me bə kaluriyǝm, mǝnni a yǝm bǝ nyam bǝn samǝn nǝm.15Mǝnni chugo nati wu me bǝ fungri a jir ki duwa di. A wai yobiwe chitte, ki wʊ bari ki, ki wʊ chuwi ki a buwabe bwite mura yǝmburǝm ba jiya nata jiyu. Niyajiyu wa bǝbbǝn ne go nǝn chi chim bǝ lǝmmamngngǝm. 16N'yǝm mo nyǝnne mu wuchuwi, ki bǝn jǝg nibara mu ki? N'yǝm mo nyǝne, muwu bari ki bən jǝg nyiyamu ki?17Massi nǝn wunǝ ki a yoyom bǝ Nigra titǝnnǝm, nyǝra kǝ Niyajiyu a buwe rǝ gǝng. Waiwe gǝn soriya miyu a Ekklisiyai warigʊ. 18Karǝ wʊ mwetən jwini ka dʊ bu a nəbbən yəmbə nyami ga? Kari ba jir nyəra ni mwetən bə jwini. Karə wʊ mwetən jwini ka dʊ a bu a nəbən yəmbə nyami ga? Kari ba fau mwetang a jwin. 19Bǝrki rǝ mwetanga jwin rə bunai a mwetang ka jwinəng me nǝn guji. Jin fari nwitangnga yəm rə fungtang a soriya Niyajiyuwi.20Nǝn wune ki a sitəna buwong kǝ Niyajiyu a buwe gra nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyammǝm. 21Mǝn kewe jii wu niyajiyu wa bǝnne ga? Kari ba daan. Mǝnni na ki bən nya chim ba durəm ki, nǝngnga nyang . 22Bǝrki wu Nigra buwe a jii wu ka n'kewei, ka nya chim ba dʊrəm a gwa Nigra. Nǝn nyang, wu ka nya chim ba dʊrəm mi a ji wu ka mura nəbəntang a yəmbə nyami n'kewe Kristiyu. 23Kǝn sʊtagǝn rǝ chǝmmǝr deni, bǝri nyang kari bǝtə yullo kewe ta nǝbbi. 24Chittǝ, bǝnə chimbǝ wunə na nʊwa muriyəm a jii wʊn buwe a nǝbǝn yǝmbǝ nyammi, masi nǝn chi nyang.25A jiya ba nǝngnga mǝn bǝ natǝ wum me mǝnǝ gu sori a gwa Nigra. Mǝnni mǝn suwe wa kǝmmarang ka miyǝng nyǝra ri wa mura bumta Niyajiyuwi, kən ngarǝgi. 26Bǝri nyang, mǝn suwe bǝri kʊnong kə berəng ka dautən we niya chinyang.27Kǝn buwa bwi rǝ nyiga? Kari bǝn jǝgmǝn dur we. N'buwa bǝ bwi rǝnyi ga? Kari bǝn na nyi. 28Mənni ki kən nəngnga nate ki, nǝngnga bə jɨnni bwirai. Mǝnni nyi merǝ nati, a nəngngabe jɨnni bwirai. Mənni ba nəngnga natǝm ba no kunang dang dang a jii wu karǝ yummi mǝnni bo mǝn fau mǝn wʊlgagǝn kin.29Mǝnni ji mǝn suweri chǝttǝ: Jii nən tɨngɨm. A kʊ yǝggire kak, masi bǝ karǝ nyiməm a chi da merǝ ge. 30Bǝ ti wiyǝm a chi da me bǝ tiwi, bǝrǝ fʊri kwauwiyǝm a chi da merǝ fʊri kwauwi, bə suta jǝnniyǝm a chi da merǝ guji; 31bǝ fung yobi ya gʊsǝtiyəm a chi da mebǝ nǝngnga kin, bǝrki yobi ya gʊsǝti ka bera jitang.32Mǝn fau mo tǝ jǝg dur da jǝnnǝn na jǝnni. Ni wu merǝ nati a chiya kemmarǝ jɨnni ya Nigra, nyǝngkə ba dautǝn gəra giyǝng. 33Mǝnni wʊrǝ nati bǝ kǝmma jɨniya gʊsǝtti, nyǝngkǝ ba dautǝn rǝga nyiyangʊ wʊng- 34ka wutugo bwi. Nyi mǝrǝ nati tǝn bwiwi bə kǝmma jɨnna Nigrai, nyəngkǝ ba kawur durdan gǝn rəgǝn a mura bwi na we, mǝnni nyi rǝ nati bǝ nǝngnga kǝmmarang a jɨnna gʊsǝti nyǝngkə ba dautǝn rǝ ga nibaranguwʊng.35Mǝn suwe nyang bǝri finitan jɨnnu me mo na fumma gǝn bo. N'suwe nyang bǝri ji ka dautuwi, nyǝngke bǝtǝ fung Nigra merǝ wutugotnag a yoban jɨnnʊwʊng.36Mǝnni ki karǝ gu nǝngnga kǝmmarang go me gǝ nǝngnga jiya dautǝn bǝwi- a bwiyangu na su jǝttǝtta nati, na ka chi kwak ki- a nǝngnga ji fari. Men jɨnni bwirai, a nǝngnga nate. 37Mǝnni ka si rǝ kumni a firiyangʊ ki, na me bǝ nya fumtang ki, na bo ka tau dur dangǝn ki, na ka kǝmma a furiyangu go gə nǝngnga nyang ki, nagə so bwiyangu wa jǝrtǝnni ki, nyangki ba nǝngnga nyagu. 38Bǝrǝ nyang wa na bwiyanguwi ka nǝngnga nyagu, mǝnni wa samǝn go me gǝ nǝngnga nati bali nyaguwi.39Nyi ya buwa-buwa bwi a ji wʊ nibarangʊ a jii wu nibarangʊ karə yumi. Mənni nibarihi a bwiya ki karǝ sǝr a nabǝn a wunǝ fari warigu, mǝnni a tǝktəna ba mura Nigram. 40Mǝnni a chutangka miyǝng, ba li furi kwauwi naba dǝmǝn a chi nyǝngkǝ karǝ gǝng ki. Mǝnni bo mǝn kǝmma mo mǝn ka mǝnǝ we Niyajiyuwi.
Chapter 8

1Kʊ a jiya jɨnni jauri ne yəttənate baniniyu kənǝn yǝm warigʊ no ka nǝnnǝ yǝmtang. Yǝmtang bǝ be nən wertang nga dʊr, mǝnni yotang a da ka mure. 2Kǝ karǝ gu kǝmmarǝ go kǝgǝ yǝm guji ki wai niwe a yǝmbə fu ji ya dautənwa yəmi. 3Mǝnni ki karǝ gʊwa yotǝn da Niyajiyuwi hangʊ ka yǝm wai ni.4Bǝraki jɨnni jauri ne yəttənate kǝnǝn yǝm no, "Yəttənate a gʊsǝtte me nǝn guji" bo ''Nyang megu Niyajiyuwe a diməna mǝnna wʊ gən kwani.'' 5Bəraki bən bərəmo bana kojiyuwi kawe, ki wa mura ji ki, ki wa mura gʊsǝttiki, bǝrki karǝ bagi bǝn bǝrǝ mo kojiyutəm dang-dang a gʊsǝtte na ji nyǝra kǝ ka "kojiyutə", rǝ "nǝbbə gram" mwam. 6A gwa nǝn niyu, ''Niyajiyu kwan, Te, jɨnni warigʊwi a jɨre wangi, bǝri nən ge gunǝn chi rǝ yuummi, Nigra kwan Yesʊ Kristi, wa gwan giyu jɨnni wargʊ ka chi bwi, a gwan giyu gunə yori.''7Mənni warigʊ rə nyang, men warigu rǝ kang yǝmtangke. Jiya nǝngnga ki bəgai chire bǝ ne gratə yəttənate mǝnni bo kǝ jare jɨnni jauri yaiye nyǝra jɨnni ne yəttənati, furiya jiyu ka nǝngnga yagsǝr bǝraki nǝn latəttiyəng.8Mǝnni jɨnni jauri me ba yɨgi nǝ nən a gwa Niyajiyuwi. Nǝn jabəki me nənnə bwiran rə kwani, yɨgtǝnbe nyɨyar nən jau ki. 9Mǝnni fung den kari nyatang ka sǝrǝng ka mʊng ba yullo jiya tǝltangnga nai a gʊ wʊ nəbbəntang a yǝmbǝ nyam ba gǝm merǝ kumniyu. 10Bǝraki a chi gu wa yarməni ka chun ki, wʊ karə yəmtangngi mən jarə jɨnni jauri a kaita yəttənati. Mǝnni nebǝ kumni mo a jau jɨnni jauri yəgtənna yəttənate ga?11Bǝrarə fumtang ka mʊng kǝ nyang a jiya yobi ya weniyu, wʊ merə kumniyu, chi wʊn Kristi a bwiya bəra nən gi kən ləbte. 12Bǝrarǝ nyang a fulla wu tə nəngngatǝn bwiran a chitti tǝ meri kʊmni a furiyu ki, kǝn nǝngngatən jɨnni bwirai ya Kritiyu. 13Ki jɨnni jauri ba dǝg chiya miyu a tǝlna ki, me bǝn kabi jau namtə bo, kari bǝn dɨg chiya miyu a yarte.
Chapter 9

1Me mǝnǝ chim ba durəm ga? Me mǝn ni Tǝmri ga? N’chube Yesʊ Nigranǝnnu ga? Me tǝn swer da kangka miyənnəng a gwa Nigrai ga? 2Ki me mən ni təmri a bagi ki a gwa jəniyu mən ni təmri. Bʊtangnga buk ka swer da miyən da ni təmriyən a gwa Nigrai nən jɨn.3Kangkǝ gən siməntang ka durəng ka miyəng a bǝ jǝgairǝm: 4Me nǝnnə ‘da nǝn jau nǝn no ga? 5Me nǝnnǝ da nə dǝb nyi ya nǝbban yǝmba nyami nyəngki bagi nǝb tǝmrǝm, chitətta Nigrai na Kefasi ga? 6A chin kwak mənnən Barnabas nǝn nəngnga swer hǝn ga?7Wune ngǝ nǝngna swer da bautang a kǝrrangǝng a mura lugongʊ? Wune gə ju kwu a beta retiyu mǝnni me bǝ jare? Mǝnni wune ngǝ torǝ kʊlmur mǝnni me bǝ yammǝn yimwe? 8Mǝn sʊ yǝmbambe rǝ kumni ta nǝbbi ga? Sori a suwebe nyǝngki ga?9Mǝnni mʊla a mura sora Musai, “Kari tə kwaitən langtang a nyiya gʊmtəlləni a jiwu surmən kwaiyu" Bǝn jum tǝnga a gwa Niyajiyuwi ga? 10Me bǝ suwe bǝrarǝ nǝn ga? Mʊla bǝrnǝn nǝn, bǝra nǝn wʊ jʊ swerǝ, a chi rə titangnga da. Wu surmǝn kwaiyu a nǝngnga rǝ titang a da ba nya a fula sənangngi. 11Kǝ bǝnǝn wau yobi ya Wei a mura jɨnni ki, ba chi ji mwami nə har jɨna bwiyu a jɨnnu ga?12Ki bagi ba nəngnga fini rǝ da waiwe ki, nǝn libə nyang ga? Mənni nən nǝngnga bǝ fini rǝ wai da, bǝri nyang, nǝn mida warigu bǝrǝ ji ba dang wautang a yǝmba Kristiyəm. 13Tǝ yǝmbə to nǝbbǝ nǝngnga swer a kanda ruwatang a nyiniyǝn bǝ nya jǝni jauran jiyu a kanda ruwatang a nyiniyǝng ga? Tǝ yǝmbǝ to nǝbbǝ nǝngnga swer a chiriyǝm bǝ nya wugi ji a jɨnni nǝb be gəra chiriyu ga? 14A wai juwi Nigra ne sori hanjim go bə si finang ka gəməng ba nya jɨnni jauran jiyu a mura yəmbə ləngngəm.15Mǝnni nəngnga bǝ fini rǝ dagi sir dande, mʊlabǝ mo na ba tə nǝngngǝmǝn guji, kǝ li fautang bwiya tən kə gʊ ba dangi rǝ wertang a bwiyəng. 16Ki mən na wau yǝm ləmangngəm ki, me mǝnnǝ ji bǝn gug dʊr gəri bǝraki a chi mǝn kwak nǝngnga. Jiya kunnang a gwa miyu wabə yǝmbǝ ləmangngəm ki!17Mǝnni bo nǝngnga swer dandǝ rǝ ngatang ka furiying ki, mǝn ka mǝnnə jangǝmi, mǝnni nǝngnga bǝ rǝ furi kwan ki, mǝn ka mǝnni nǝggǝni a dʊr da miyǝn. 18Wulai ba chi jiya jangǝmi ya miyuwi? A jiwe wau yǝm waurangngi, bǝn wau yǝm ba Niyajiyuwʊm a date, kari bən dəb dagi sir da miyən a mura wautang a yəm bə lǝmangngǝm.19Muwa chim ba durəm ba miyəm, mənni kən chi bwira nəbbi warigʊ, ba na nya wuwe bagi mwam. 20Mǝnni a gwa Yahudawai, kǝn yullo niya Yahudai, na nya wuwe Yahudawa. Bǝ duute ka durran jiyǝm, kǝn yullo kwan na mura ba soriyǝm, na ban nya wuwe ba soriyǝm. Nǝngnga nyangkǝ nǝn kwini me bəraki mərə bwimi muwa mura soriyəng.21A gwa bǝ me mura soriyǝm, kǝnchi da mǝn me mura soriǝ, mǝnni bo yamǝn ba soriya Niyajiyuwi mə rə bwimi, mǝnni muwa soriya Kristiyu. Nǝngnga nyǝnki ba na wuwe bǝ me mura soriyəm. 22A bǝ merǝ kumniyǝm, kən chi me mǝnnǝ kumni, na nya wuwe bǝ merǝ kumniyǝm. Kǝn chi jɨnni warigʊ a gwa nǝb warigʊwi, na ba nya a jʊtǝ warigʊ yiya bagi. 23Nǝngnga jɨnni warigʊ bəra rə wautang a yǝmbǝ lǝmangngǝm, na ba nya dʊrda miyǝn a mura dǝgtantang a kangka ngǝn.24Tǝ yǝmbǝ to a yʊta mwarantang a sǝngniyu nǝb warigʊ mwara səngni, mǝnnni ni kwan kwan bwigi yǝrǝ nǝttǝ ga? Bǝrə nyang tə mwa sǝng na tǝ nya nətte. 25Wʊ nəngnga yuti warigʊ bǝ nəngnga nən tautang a dʊr. Bǝ nǝngnga nyang go na gǝ yʊ nəttəttə ba kiyai, mǝnni bo nən nǝngnga nyangki ba nǝn yʊ nǝttǝtǝ me bǝ kiyari. 26Bǝra rǝ nyang me mǝn mwa sǝk kǝ merǝ finiyǝng na bo nwigotang a bwi tǝn bautang a sǝmba. 27Mǝnni bo kə fʊma bwiyamiyu n'dǝg a chi kewe, kari ba chi a jiwʊn wautən yǝmba nyam a bagiyǝng ki mərə bwimi kai.
Chapter 10

1Mǝn fau mo tǝ yǝm, chitte, to tebəbba nǝnnǝm ka yo təm rə korte warigəm ban jiyəm ka yau wimang. 2Warigǝm ba jiyǝm kǝn nǝngngatən batisma a mura Musai na mura korte tən wimang, 3warigǝm ba jiyǝm ka jau jɨnni jauriya yobiya We Yulgoiyu yə kwani. 4Warigǝm ba jiyǝm ka no jiya chi wa yobi ya weyu kwan. Mǝnni bo ka no a mura wer da yobiya wei wa fung hanjimi, dan wer nǝn Kristi.5Mǝnni Niyajiyu a nwibǝ lǝmmang ka mwamiyanjiyʊwʊng, kǝ libotanjiyu a wusəla bwi a mura sɨyəng. 6Kʊ jɨnni yaiye a chi bəmən jiya mǝsarangnging, kari bǝn nǝn fau swiyer də bwiranən nyəngkə hanjim a nəngnga rəgəng.7Kari bǝtǝ yulo nǝbbǝ fung yəttənatəm, nyǝra ki bagi banjiyǝm a nǝngngagrǝng. Nyǝrǝ kǝn mula gǝre mo, “Nǝb ka chi a jau a no, ka guno nəngnga yutəng.” 8Kari bǝnən dǝgi a talte nyǝra ki mwami yan jiyu a nǝngnga gǝrǝng. Ko kwan nǝb nete furtǝssʊ a jɨr tǝ bwanbi (23,000) a bɨtɨro bəra rə ge.9Kari tǝ bəngo Kristi nyǝra ki bagi ban jiyəm mwam a nǝngngagǝrǝng na sota juwo. 10Nyang bo tə dʊ kʊglatang a yǝm nyǝra kǝ hanjim a nǝngngagǝrǝng ka bǝtǝro a kangka we-təmri ya bwitiyəng.11Jɨnna nǝngnga bwi nǝn hanjimye a chibǝmǝn jiya mǝsarangngi. Mula bǝmǝnna mo na chi jiya mǝsarangngi-nǝn bǝ jitang ka gʊsǝteng a ben bǝmənəng. 12Bǝrǝ nyang wʊ churǝ kidda kǝggǝ si nyagʊwi a nǝngnga ba den bəri ba yar. 13Mǝrǝ bəngorang kǝ bǝtǝ dǝggiwʊng ka yulo ji fiyəng a gwa nǝbbi. Warigʊ rə nyang, Niyajiyu nən yəmbə nyam. me ba dun bəngorang ka li kumni ta mʊwʊn a nyan. Rə bəngoranghəng ba nǝngnga juwi bǝn jirgǝri, ba na nya tau furi.14Bǝrǝ nyang bana yodaiya miyu, tǝ mwaməna nǝngngatang a yəttənate. 15Mǝn sʊgəmən yǝm nyǝra nǝbbǝ rǝ jǝggatangngǝm, na batǝ bǝngo yǝmbǝ suwem. 16Culle ya dǝgtang a kangngi wʊnǝn dǝgtang kangngi, me wutogotang a mura dʊgʊm ba Kristiyəm ga? Mwan də wularən, me wutʊgotang a bwiyan Kristiyu ga? 17Bǝrǝ ki ka kwalgərən da mwan wu din, nən bə tənən ka mwamən nən bwi kwan. Warigʊ tənən dəb kwalgərən da mwan kin18Jɨga nǝbba Israilawam, me gǝm ba jau jɨnni nəbbən a gwa chəriyǝm ga? 19Wullai ji mǝn suweri gi? Jiba nǝn guji ga? Mǝnni bo jɨnni jauri yagtənna jibai nən guji ga?20Mǝn suwe yǝm a jiya ji nǝbbǝ kuməm nǝbǝni, mo bǝ ne jɨnni yaiye simba bwirai men Niyajiyu. Me mǝn fari mo tǝ murga bwi tǝ murga bwite tǝn simbatǝ bwirai! 21Kari bǝti no chulle a Nigrai ki tǝ kaubwi tǝ no wa simbatə bwiraiyu. Me bǝtǝ kʊra bwi a tamsirən da Nigran kitǝ kʊra bwi a tamsirən da simbatə bwirayən. 22Mǝnni bo tǝnən muggo Nigra na nǝnga nugǝn ga? Kǝn nǝn li hangu rǝ kumni ga?23“Sori ka nga rǝ jɨnni warigʊ,” mǝnni me jɨnni warigʊ rǝ fini. “Sori ka nga rə jɨnni warigʊ,” mǝnni bo men jɨnnni mure nǝb. 24Kari gʊ ba fau ji nya wa dur da gənni. A nyangngi wunəki a fau ji ba nəngngatən nyagʊ a chiya kʊliyuwangu.25Bǝn dǝmǝn jau warigʊ jɨnni mira banduwai, me gulləntə a mura furi. 26"Bǝrki gʊsǝte warigu rǝ ji ka muran giwi wa Nigrai.'' 27Niya nǝbbǝn bǝ yǝmbǝ nyami a bǝn rǝ jɨnni jauri ki, kǝ fau mo yǝggi ki, jau jɨnni warigu tiya kak ka mungngi, me rə nǝngngatang a gullǝnta furi.28Mǝnni gʊ a sugumǝn go, “Jɨnni jauri yaiye yə nəbba kuməm a nǝbbǝn na yəttənati yuki," kari bǝtǝ jau. Bǝn nǝngnga nyang bǝra rǝ wa sunǝni, na bəra rə fʊranmu. 29Me mǝn suwere bǝrarǝ furamu, mənni bo, mǝn su bǝrarǝ furiya wa sunən yǝmmi. Wulai ba ma ki bǝn mweimǝn duute a chim ba durǝm ba miyə bǝra rə furiya gʊwiyu? 30Mǝnni bo jau jɨnni jauri rǝ wunanki, wulai ya ma ki kǝbbairəng bǝra rǝ ji yu rǝ wunanni?31Bǝri rə nyang, ki ji jauri ki ki ji nori ki, wunǝ ji mǝn nǝngngari, nǝngnga warigʊ yigira gratə ta Niyajiyuwi. 32Kar bǝn yulotǝn wer da bautangnga a wuriyən a Yahudawan na Hellenawa, na bo rǝ Ekklisiya Niyajiyuwʊn. 33Kǝn nǝngna mo mǝn ne furda kwauwʊn nǝb warigʊ a mura jiɨnni warigʊ. Me mǝn fauwe jautang nga kak ka miyǝng, mǝnni bo bǝrǝ begai mwam. Nǝngnga nyangke na ba hanjǝm a nya yiyarang.
Chapter 11

1Tǝ mǝsa mǝna mi, nyǝngkǝ mə mǝsamǝn gəra Kristiyǝng. 2Kʊ ka mǝn wergǝnne bǝrki ka tǝ kǝmma nǝn me a mura jɨnni warigʊwʊng. Kǝn wergǝn bəraki ka tə fung sori nyǝngkǝ nʊngngən gərəng. 3Kʊ mǝn fau mo tə yəm to dʊr da wunə nibariyən nən Kristii, dʊr da wunə nyiyən nibari, dʊr da Kristiyən Niyajiyu. 4Wunə nibari wa nǝngnga nyini-ruwaniyu rə yǝm yuwerǝm a mǝra-mǝrai dʊri a nebə gratǝ dʊrdan gən.5Mənni wunə nyi wʊ ruwa nyiniyu tǝn yǝm yuwerǝmi rǝ bunai ya mǝratangnga dʊri a nebǝ gratǝ dʊrda gən. Ba chi kǝ kinəng ki kurməntangnga dʊr. 6Bǝraki nyi me ba mǝra dʊrda gǝn ki, a kemən yir da gǝn na dʊ kəbtɨr. Ki ba chi jiya bujiriyu nyiya kemǝn yir tǝn kʊrmǝntangnga dʊr ki, a mǝra dʊr dan gǝn.7A duatǝn buwe nibari a mǝra dur da gǝn bǝraki hangu n'wulo tǝn gratətta Niyajiyuwi. Mǝnni nyi jiya grati ya nibariyu. 8Bǝrki nibari jige ba bwiya nyiyu. Mǝnni nyi ga jire wa bwiya nibariyu.9Nǝngnga bǝ nibari bǝra rǝ nyi. Nyi gǝn nǝngnga bǝra rǝ nibari. 10Jiya nǝngnga ki nyi ba chi rǝ wulo kumniyu a jiya dʊr dan gən bǝra rǝ weni tǝmri.11A nyangngi, a mura Nigrai, nyi merə chim ba dʊr da gənəm a gwa nibariyu, nibari rə kəgang nən nyang. 12Nyǝra rǝ kǝ nyi a jire wa nibariyǝng, nibari rǝ kəgang a jire wa nyi. Mǝnni jɨnni warigʊ a jire wa gwan Niyajiyuwi.13Tǝ mwe dute rǝ butə jǝni , ka dautuwe nyi a ruwa nyini a kak ka Niyajhiuwung dʊrdagǝn a wumǝn wuyi bwi ga? 14Bali yobi a nʊngbǝnbe go jiya bujiriyu nibari a chi rǝ yir wulili ga? 15Yobi a mǝsangǝm bǝ go yir dǝ wuliliyǝn jiya grati nyi ga? Mǝnni bo newe yir bǝrǝ rǝ mǝrratang. 16Kǝ karǝ wʊ farǝ nəngngatang a buriyu ki, me nǝnnə gʊ yobi, nyǝngkə Ekkilisiya Niyajiyuwi me gərəng.17Bǝra rǝ sori fungngeri wergǝnbe. Bǝraki a fula tə kura bwiyu ki, me bəri ji nya mǝnni bəra ji bwira. 18Rǝ jigʊ, n'nwi mo a jiwu tǝ kʊra bwi a kanda nyini-ruwaniyən, ka dan-dangi wa jʊgʊr dan jənnən, kən su ngatang rə yəmhəm. 19A chin kwak nya bunai ya nwigotangngi a jʊggʊr da jənǝn nan ba jǝgga bǝn ngagrǝm a mura jǝnni.20Bǝrki a jiwe tǝ kura bwiyu men chulai ya Nigrai gu tǝ jari. 21A jiwutǝ jari wunǝ ki bǝ jau wugo me yamtang we. Gʊ ki bə nwi jʊn, bǝgi ka rira a ju. 22Metǝnǝ kaini bǝtǝ jau tǝ no a muriyu ga? Tǝ mamǝn dǝli a kulmor da Niyajiyuwun na tǝ ne kunang bǝ me rǝ gujiyǝm ga? Wulai jin bǝn sugǝmənni? Wergǝn ga? Me bǝn wergən a wai jiwe!23Bǝraki ji yuwe wa gwa Nigrai gu mǝn nǝggenni, go Nigra Yesʊ, a kumwu nǝbbǝn Hanguwi, ka dǝb mwan dǝ me rə bariyən. 24Bukka nǝngnga wunnanǝng, ka wulang ka sʊwe go, “Waiwe ngǝn bwi a miyu wu bǝra nǝn jənni. Tǝ nǝngnga nyang na tǝ kǝmmare nǝn me.”25A nyang bo ka dǝb chulleng ka sʊwe go, “Chulle we wa yǝmbǝ burǝm bǝ fiyəmmi a mura dʊgʊm ba miyəm. Tǝ norǝ nyangkǝ juttǝ kwong, na tǝ kəmmarə nǝn me.” 26Bəraki a jiwu tə jarən dan mwan də me rə bariyən na tə nora wai chulle waiwi, tǝ si finang ka bwiyata Nigrai yigra ji ba bei.27Bǝrarǝ nyang, wunə wa jau a mura mwan dǝ meri bariyǝn dande, a no a mura chulle waiwe na Nijǝgrai rǝ yobiya dautǝn bǝ wi, ba bunai ya yəmbə nyami ya bwi na rə dʊgʊm ba Nigram. 28Wuni ki a bəngo dur dagǝn fu a jii we ba jau mwan, na jii we ba no a mura chulle. 29Bəraki wa wunə wa jau a noi, me rǝ yəmtang ka bwiyəng, ka jau a notən duuta dur da gən. 30Ji ya nǝngnga ki mwam a mura jinu karǝ yarmǝntang a bwite rǝ bwate, nyǝngkǝ bagi mwam a mura junu ka da dum.31Mǝnni nǝn bəngo bwitanunu ki, me duute we. 32Mənni Nigra nǝngnga bǝmǝn duute ki, kənə nya wʊngrang, nan ba karbǝn lungtǝbǝn tǝn gʊsǝte.33Bǝrarə gərə nyang, chittǝta miyu, a jii wu tǝ kura bwi a jautang a jǝni jauriyu, tǝ yam bwite. 34Kǝ karǝ guwan junu nwi jun ki a jau jɨnnni jaura kai, kari kʊrgatang a bwitǝn kan jɨnɨng ba wʊgǝmǝnne duute. A jiya yagi jɨnni tǝ mulawi, bǝn nʊngngǝn jʊtan gʊ a jiwun bei.
Chapter 12

1A jiya nəttətta yobiya Wei, chitte, me mən farə mo tə chi rə bunaiya yəmtangngi. 2Kǝtǝ yǝm to a jiwu tǝn nǝbba kumǝmmi, kǝ julagǝn yigira gwa yəttənatə me bə surə yəmmi, a jutə dan-dang hanjim a jula gən gəri. 3Bǝrarǝ nyang mǝn fau mo tǝ yǝm me rǝ gu ba suyǝm rǝ We Niyajiyuwi wuba suwe go, “Yesʊ ni nǝngngatən nyiyu.” Mere gʊ ba suwe go, "Yesu Nigrai,” a dimǝnna We Yulgoi ki.4Kʊ ka nǝbbantangwu dang-dang, mǝnni We kwani. 5Ka gana swerte wu dan-dang, mǝnni Nigra wu kwani; 6Ka swiyer tǝ tǝmri wu dan-dang, mǝnni Niyajiyu ba nʊng nǝb nyǝra kǝba nǝngnga grǝngngi wu kwani.7Nə wuni ki karǝ swiyer da Wen tangsang na warigu a nyamən we. 8Bǝrki gʊ kǝn ne bwanda bǝrsanǝn a gwa Wei, gu bo n'ne bwan da yəmtangngən a mura We kwan.9Mǝnni gʊ kǝn ne nǝbbantnag ka yǝmbǝ nyamǝn a gwa Wehiyu, gʊ kǝn ne nǝbbantang ka kwaratang ka nǝbbǝng a gwa Wehiyu. 10Mǝnni gʊ swiyer dǝ re kumni gʊ yǝm yuwerəm. Gʊ kǝn ne nǝbbantang ka jǝgga weni gri, mǝnni gʊ langtə dang-dang, mǝnni gʊ jǝggatang a langtǝng. 11Warigu kangkə swiyerda We kwanǝn, ga wutogotən nyǝngka fau rǝ gǝng.12Bəraki nyəngkə bwi kwan rə suni dan-dangəng, warigu sunibwi dan-dangngi ye wa bwi kwan, Kristi nən nyang. 13A mura We kwan warigʊ gun nǝngnga bǝmən batisma rə gi yigira bwi kwan, ki Yahudaw ki , ki Helinawa ki, ki mənən chim ba durəm ki, ki buwa-buwanki, warigum ba nənǝm nobǝn nən We kwan.14Bwi me bǝ chirǝ gǝn kwan, a murga suni dan-dang mwam. 15Kə na ba sʊwe go, ''Me mǝn kang, mǝn me mura bwi ki,” wai ji a mamǝn bǝ guji ya bwi. 16Mǝnni suu a suwe go, "Bəraki me mǝn kǝmmiyəng ki, mǝn me mura bwi,” Suwetang nyǝngngi, wai ji a mamǝn bǝ guji a bwi. 17N’sʊwe mo warigu a bwiyu kǝmte ki na bǝn nwi nǝn wullai? Na chi warigu a bwiyu suni ki na bǝn yunna ji nǝn waullai?18Mǝnni bo Niyajiyu a nǝngnga gani dan-dang a bwiyu a nǝngnga dautǝn dauwe gi. 19Mǝnni bo na warigu wa bwiyu gǝng kwan ki, bwi na ba nuwa le? 20Chu ka suni bwi mwam, mǝnni bwi kwan.21Me dawe kǝmmi a sʊtǝnna kang go, “Me mǝn fanne.” Mǝnni dʊʊr me ba sotǝn na nani go, “Me mǝn fagǝnne.” 22Mǝnni bo, sʊna bwiyu a chi da yarmən yariyu karə fini deni, 23mənni sʊni bwi nən kəmmarə da me rə grati, ka nǝn ne gratǝ deni, gani me mǝn nung nǝbbi karə gratə deni. 24Kʊ suni bwi nʊng nəbbi me bə farə tagi grate bərki karə grate. Mənni bo Niyajiyu rǝ bwigo ga murga bwihi ga ne grate gana yarmǝn yariyu.25Hangʊ a nǝngnga nyang go na ba karbǝn nya wʊtʊgotang a mura bwi, mənni go na suni bwi a nya jəga bwitə rə yodai kwani. 26Mǝnni bo, suu bwi kwan wa kʊnnang ki; sʊni bwi warigʊ wa kʊnnang kin, na sʊwa bwiyu kwan wa mura gratə ki, sʊni bwi warigʊ ba nəngnga bwilǝmri kin. 27Kʊ tǝn bwiyan Kristiyu bǝra rǝ nyang wunan jənu ki n'sʊni bwiyangʊ.28A mura a Ekklisiya Niyajiyuwʊn, Niyajiyu a samən nəb təmrəm rə jigʊ, bən suwʊm nəb yuwerəm, bən bwanbiyəm nəb məsarəm, tən bə nəngnga swer rə kumniyəm, rə bə kwara rə nəbbəm, na bə nəngnga tugarangngəm, na bə nəngnga sʊr swerəm, na bərə langtə dan-dangngəm. 29Warigəm ban jiyəm nəb təmrəm ga? Wargʊ nəbbə yuwe yəməm ga? Mǝnni bo warigu nǝb mǝsarǝm ga? Warigǝm nǝngnga swer rǝ.30Mǝnni bo warigu rǝ nǝbbǝtang ka kwaratangǝm ga? Warigǝm surǝ yǝm rǝ langtǝ dan-dang ga? Mǝnni bo warigǝm a damǝn jǝggatang a langtə ga? 31Tǝ fumbʊr a fautang a nǝbbǝntang kǝ grang. Mǝnni bo bǝn nungi juwe ya li nyagʊwi.
Chapter 13

1Kǝbǝn su yǝm rǝ langtǝ ta nəbbi na rə ta weni təmriyu ki, mənni na me mənə yodai ki, kən yulo kur dən barə rə kin tən sʊgiyate. 2Mǝnni a chi ka mǝnǝ nǝbbəntang ka yǝm yuwerǝməng ki tən jəggatang ka jɨnna bəmənbʊwiyu ba na yəmtangngi, na ka mənə nəbəntang a yəmbə nyam kə bə tung bangngər gərəng. Mənni bo me mənnə yodai ki mən me guji. 3A chi nǝbban jǝnna kaniyu a miyu warigʊ kʊng na jau rǝ nǝb bǝ megrǝm, a chi nǝbbən bwiya miyu tʊng, mǝnni bo me mǝnni yodai ki, nyabǝ jirtang.4Yodai karǝ mitangka dang rǝ yobi. Yodai me rǝ nʊgʊn merǝ wertang a bwi. Merǝ guktang a dur 5merǝ durdǝ nǝggǝnǝn. Me bǝ nǝngnga swerda dur da gənəng. Me bə nəngnga jʊgər rə kwa, me bə ke bwiran. 6Me bə nəngnga fur də kwauwʊn rə ji me nyagʊwi. A nyangngi bə nəngnga furdə kwauwʊn nən yəmbə nyam.7Yodai karǝ mitang ka daang a jɨnni warigʊ, ka nǝbbǝn yǝmbǝ nyam a jɨnni warigʊ, karǝ dura siim a jɨnni warigʊ, ka rǝ tautang nga furi a jɨnni warigʊ.8Yodai me rǝ mwatǝnte, ki ka yǝm yuwerǝm wu ki, ba su. Ka langtəwu ki, ba lira. Ki ka yǝmtang wu ki, ba su. 9Bǝraki yǝmtang ka nənəng nən bani-bani rə yəm yuwerəm bani-bani. 10A fulla wa ri-riyu a beiki, wai wa ribi ba su.11A jiwun mǝn bwei, mǝn su yǝm nyǝre bwe, nǝngnga kǝmmarang nyǝra bwe, mǝn nǝngnga jǝgatang nyǝra bwe. A jiwe lau niyu kǝn du yobi ya bǝttǝbiyu. 12Mǝnni kʊ mǝn chu a wulo nyira jii jəga kak rə gi, mənni a koyi ba chi kak rə kak. Kʊ yəm nən bani-bani, mənni a wai fula bən yəm warigʊ kʊng nyəngkə yəmi gərə nyagʊwʊng. 13Mənni kʊ jɨnni tə bwanbiyu yə ka chi: nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam, tidah ka dur a siyǝm, na yodai. Mǝnni wa li grata bambi yodai.
Chapter 14

1Tǝ fau yodai rǝ fumtang a nǝbǝntang a yobiya wei, nyǝra kǝ bǝ tǝ nǝngnga yǝm yuwerǝm rəgəng. 2Bǝrǝki wu surre yǝm rǝ Langti me bǝ sutǝna nǝb bǝ sutǝna Niyajiyuwi. Bǝra kǝ merǝ wu jiggari hanguwi bǝrki bǝ su jiya bara-barai bwi a wei. 3Mənni wʊ surə yəm yuwerəmmi bə sotəna nəb ba na hanjim a gra, na yigtǝn kumni tən singtangnga fura hanjimi. 4Wu sure yǝm rǝ tagi langti, bǝ mu durda gǝn, mǝnni wʊ surə yuwerǝmi bǝ mu Ekklisiya.5Kʊ mə fau mo na tǝ sʊ yǝm a mura langte. Mənni kə na ba li nyang ki, kən fau mo natə su yəm yuwerəm. Wʊ sʊrə yəm yuwerəmi ka li wʊ sʊrə yəm rə langti (a chi ka rə wu jiggari na Ekklisiya gra). 6Mənni kʊ, chitte, n'be gwan jiniyu mən sʊrə yəm rə langtə ki, bətə yigtən bwi nən wulai? Me ba nəngnga bwi, bumni sugumǝn yǝm rǝ churang, rə yǝmtang, rə yəm yuwerəm, na mǝsarang.7Ki jɨnni buktərə me rə yumi ka jig jir ki- nyira suyang, letǝ - mənni na jig bə jir tə dan-dang ki, ba nəngnga go nyəni ki gʊ a jigga jir da suyang tən lete guri? 8Mǝnni gu jum rǝ jir dǝn jigga bǝn ki, ba nǝngnga go nyəni ki gʊ a yǝm fulla bən kura bwi gəra kuni? 9Nyang nǝn jin, tǝ sʊ yǝmbǝ merǝ finiyǝm ki, bǝ nǝngnga mo nyǝnnə ki gʊ ba jǝgga ji tǝ suwei? Bǝ chi sʊ yǝm mǝnni merə wuba jǝggai.10Me buri we ka langtǝwe dan-dang a gʊsǝte, mǝnni merǝ dǝ mǝrǝ finiyǝn. 11Mǝnni na jǝgga bǝ langǝrhən ki, bǝn yullo ni fuwe a wu surǝ yǝmi, mǝnni bo ni surǝ yǝmmi ba yulo nifuwi a gwa miyu.12Nǝn nyang a gwan jǝniyu. Bǝrǝ gǝrǝ nyang, a chi tǝ katǝ farə chutang ka Weng, tə fumbur a swer da mutang a Ekklisiya. 13Mǝnni bo wu surǝ yǝm rǝ langnti a ruwa nyini na dǝman nyəngkə ba jigga gǝrǝng. 14Bǝn ruwa nyini rǝ langər ki, we miyu ka ruwa nyini, mənni yəmtang ka miyəng a yigtən bə bwi.15Bǝn nǝngnga wulai? Bǝn ruwanyini rǝ we miyu, mənni bən ruwa nyini rə daa miyu. Bən ma fiyang rǝ we miyu, bǝ ma fiyang rǝ daa miyu bo. 16Me nyang ki, tǝ wer Niyajiyu rǝ we ki, go nyəni ki, bǝn nǝngnga nyinne ki ba tariyǝm a nga go, “A chi nyang” a fula mǝn nəngnga wunanni na yəmbə ji mən suweri?17Bərki me jʊgʊrwe kǝn nǝngnga wunnan nyangu, mǝnni bo gʊ yǝgtǝn bə bwi. 18Kǝn wunna tǝn na Niyajiyu bǝrken mǝn kamǝn sʊre langte a ligǝn warigʊ. 19Mənni a mura Ekklisiya kǝn li fautang sʊgəmən bwantə tə nu rə yəmtang ka miyəng na nya yəngna bəgai, a li netə kwau rə langngər.20Chitte, karbǝ tǝ yulo bǝttǝbi a mura kǝmmarang ka jɨnnəng. Mənni ji ya chi wu bwirai, tə chi rə yoba bətəmbə kətəl-kətəlləmi. Mənni a kəmmarang kan jinəng a chi kə grang. 21Kən mula mura sori, “Bǝn sotǝn yǝm a nǝb bambe rə langtətta nəb berəmmi rə bəltənyai ta nəb berəmi bən sotən yəm a nəb bambe. Warigʊ rə nyang hanjim me ba nwi," ji Nigra suwei.22Bəra rə nyang langte jiya nungtangngi, me bǝri nəbba nǝbbǝn yǝmbǝ nyaməm, mənni bǝra rǝ Ekklisiya. Mənni yǝm yuwerǝm bəri nungtang, me bəri ba nəbbənbə yəm bə nyaməm mənni bəra ba nəbbən yəmbə nyaməm. 23Mənni gi, kulmor a kʊra bwi warigʊ na wunan jiyu sʊrǝ yǝm rǝ langtǝ ki, na gʊ wa tariyu tən wa nǝbbǝnbǝ yǝmbə nyami a diggiyeki, me ba sʊwe go jɨna talgən ga?24Mǝnni ki warigʊ na ba sʊ yǝm yuwerǝm ki na gʊ wa nǝbbənbǝ yǝmbǝ nyammi tən ni-beri a dɨgiye ki, bwirandan gən bəri ji ya nwiyʊ. Bǝn nǝngngatən duute rə warigʊ yǝm bən sʊwem. 25Jiya mǝrra-mǝrrai a furangʊwi ba jǝg bwi a tari. Bəra nyangngi, ba dəg dʊra təm a ruwatən nyini ya Niyajiyuwi. Ba sʊwe go jumbə nyam ka Niyajiyuwe a muran jənni.26Ji ba fʊngngei wulaigi, chitte? A fula tǝ kura bwiyu, wunan jǝnʊ ki karə fiyang, gʊ ka rǝ mǝsarang, gu karǝ chutang kǝ furereng, gʊ langte, mǝnni gʊ nǝn jǝggatang. Tǝ nǝngnga wuni ji bǝrarǝ mutangnga Ekklisiya. 27Kǝ bǝ nya kwan ba suyǝm rǝ dagi langngəri ki, masi nan nya nǝb bǝsu a nənngnga mwamki nya bǝ bǝ bwanbi, na wunan jiyu ki a sʊ yəm a bʊkkə gʊ a mwarmənnəng, nan nya gʊ wʊba wʊlga jin sʊwei yu. 28Mǝnni a chi merǝ ni ba wʊlgai ki, wunan jiyu ki a məra nyi a mura Ekklisiya. A chi wuni ki bə sotən yəm a dur da gən tən Niyajiyu.29Masi na nǝbbǝ yuwe yǝmmǝm bǝsu yigira bə bwanbi a suweyǝm, na bǝgai ya kautən suni rə jǝggatang a ji suwei. 30Mǝnni kǝn ne chutang kə wulʊlong gʊ wʊka chi mura nyiniruwaniyu ki, wʊ ka surə yəmi a masi.31Bəraki warigǝm bajənnəm bǝtǝ dǝmən tǝ su yǝm yuwerǝm kwan rǝ kwan nan ba wʊnə ki a məssamǝn we na warigʊ wa jənu a nya kumni ta furiyu. 32Bəraki wena nǝbbǝ yuwe yǝmməm wa nǝbbǝ yuweyǝmǝmi. 33Bǝraki Niyajiyu me Niyajiyu wa tǝrtangngi, mənni wa chim ba lǝmangngiyu. Wai we gən sori a mura a kʊləntətta Ekklisiyai warigʊ.34Jiya chi go nyiyu a masi sau a mura Ekklisiya. Bǝraki ngatǝn ba hanjimi mo a sʊ yǝm. A dimǝnna nyangngi, hanjim a chi nǝbbə nəbən durəm, nyǝngkǝ sori ya sʊwe gərəng. 35Kǝ karǝ ji hanjim ba fau yǝmtangngi ki, hanjim a gʊl nǝbbə barǝm ban jiyǝm a kai. Bǝrǝ ki jiya bujiriyu nyi a sʊyǝm a Ekklisiya. 36Yǝmba Niyajiyuwum a be gwan jiniyu ga? Dang nǝ jin gəbə yəm a lawum ga?37Kǝ gʊ bǝ dəb dʊrdan gən go gǝn ni-yuwe yǝmmi ki, ki bǝ dǝb go gənnən yobi ya wei ki, a nga go jɨnni mulaiye n'soriya Nigrai. 38Kǝ karǝ wuba kwila bambi ki, kǝn gǝmma kǝn kwila.39Bǝri rǝ nyang, chitte, tǝ fumbʊr na tə nya tǝ sʊ yəm yuwerəm, na kari tǝ dang gʊ re sʊtang a langte. 40Mǝnni wʊnə ji ki nengnga nyagʊ a mura mǝsatang a jiwa dautən wi.
Chapter 15

1Kʊ kǝmǝn kǝmmangǝmǝne, chitte, a yǝmbǝ lǝmmangngǝm bǝn nǝngnga gǝmǝn finang ka gǝmǝng, bətə yuwʊm na tə si wa jiyəm. 2Yiya gǝn bǝra ban yǝmbǝ lǝmmangngǝm be, ki bǝtǝ tau yǝmbǝ lǝmmangngǝm bǝ sugǝmǝnnǝm rə kumni ki, me da tǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam nǝn kunki.3Bǝraki kən nəgǝn jirǝ finiyu rǝ jigʊ nyəngkə yʊwe gərə rə kinəngngəng: mo Kristi ka bwiya bǝra rə jɨnni bwirai ya nənnʊ nyəngkə rə ga wangngəng, 4go kǝn dǝg Hangʊ, mǝnni bo kən guk a mura ko bwanbiyu nyǝngkǝ wang a suwegrǝng.5Kristi ka nʊng durdangǝn Kefas, tǝn bǝ kʊw a jǝr bǝsuwʊm; 6ka jirtǝna chittətta li betǝ tǝ nuwiyən a fulla kwan. Mwami yan jiyu ka rə yum berə tən kʊ, mənni bǝgai ka lubǝn a duum. 7Ka jirtǝna Yakubuwiyǝng, ka mǝnna yɨga gwa nəb tǝmrǝmiyəng.8A jitang warigʊwʊng, kən Hangʊ a jirimǝneng, nyǝra bweng bu a labǝ fulla guwi. 9Bǝraki a mura nǝb tǝmrəm məmmʊ wʊ kǝttəlegʊwi. Mənna dautən bəwe m’bi mo nitəmri bəraki kən ne kunang Ekklisiya Niyajiyuwʊn.10Mǝnni a gwa nǝttən dautǝn bǝwi ta Niyajiyuwi kə yu ni nyǝngkə chui rəgəng, nəttəttangʊ tǝn dautən bəwi a gwa miyu mə təri kʊnni. A bukka nyangngəng, kən nǝngnga swer rə kumni a li hanjim warigʊ. Rə nyang hi, me mə mən nəngnga, mǝnni n'nəttəttən dautən bəwi ta Niyajiyuwi tə ka miyu. 11Bǝra rə nyang, ki nə məki ki nə hanjim ki, nə wau yəm nyang kə tə nəbbən yəmbə nyam wʊng.12Kʊ ki kǝn si finang ka Kristiyǝng mo ka gunmənne wa ba bətəro bətəroiyəm ki, ba nəngnga go nyənəki bagi ban jinəm sʊwerə go me guntang ka bwiyatəngwe? 13Mǝnni kǝ me guntang ka bwiyatəng wʊki, a chi Kristihi gəma gukbe; 14A chi Kristihi gukbə ki, wautang ka yǝməng ka nənəng ka chi kərə kʊnəng, nəbəntang ka yəmbə nyaməng kan jənəng ka yulo kərə kʊnəng.15Nyang bo, kǝn nyabǝn rə nyata tiyattang a jiya Niyajiyuwi, bəraki nən bʊ buk ka nyatənga Niyajiywi, nən sʊrə no ka guk Kristi a buk ka gukbəng. 16Bǝra rǝki gukbə nəb a bwiyatəki, Kristi rə kəggang gukbe; 17mənni gukbə Kristi ki, nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam ba jǝnnəm ka chi bərə kʊnəm, nyang bo tuwa mura jənni bwirai yan jənnu.18Ba bǝtǝro mura Kristiyəm rə kəgiyəng ka kiya. 19Ki titang a da nənnʊ a mura Kristiyu a siya ban yum bə ki, a mura nǝb warigʊ bǝn li nwitang a kʊnang ka nənəng rǝ kwani.20Mǝnni kʊ kǝn guk Kristi a mura ba bǝtəro bətəroyəm, bitang kərə jigʊwʊng a mura ba bətərom. 21Bəraki a chi bwiyate a dɨgiye wa gwa ni kwaniyəng, guntang ka bwiyatǝng a be gwa ni kwani.22Bǝraki nyǝra ka mura Adamuwi nǝn bǝttǝro gǝrǝng, nǝn nyang bo a mura Kristiyʊ bənən yulo bərə yuuməm waringəm. 23Mǝnni wuniki rə nyəngkə swur rǝgǝng: Kristi, bitang kǝrǝ jigʊwʊng, rǝ ba chi ban Kristiyǝm bǝn ne yʊm a betang kan gǝng.24A wai fulahi ki n'jitang, jii wʊn Kristi ba yagtən dʊʊtə gəra Te Niyajiyuwi. Ba chi bwi a fulla wʊ hangʊ ba dəbmən sori gəri tən gratə na rə kumni warigʊwi. 25Bəraki a chin bwi Hangʊ a nəngnga dʊʊte yǝgira fulawʊ bən deg nəbba kagǝm ban gǝm gǝra tǝmba nananguwumi. 26A jitang warigʊ chugo kakgi bǝn ləbti bwiyate.27Bǝraki "hangʊ ka dəg jɨnni warigʊ a nanangʊ." Mǝnni a sʊwe go “hangʊ ka dǝg jɨnni warigʊwʊng," wa tari kwetəre go a murgabə rə wa dǝg jɨnni warigʊ a rutǝna hangʊwiyu. 28A fulla wu jɨnni warigʊ ba rutǝna hangʊwiyu, a wai jii ki Yəlli ba rutənna hangʊwi wa dəg jɨnni warigʊ a mura warigu a rutəni. Nyangki ba nǝngnga bwi nan ba Te Niyajiyu a yullo gǝn wunǝ jii warigi a mura jɨnni warigʊ.29Me nǝn nyangki bən nǝngngatən batisma bərarə ba bətərom ba nəngnga go nyəne? Ba bətərom gugmən bəwʊ ki, wula ma ki nəngngatən batisma bəranən jiyəng? 30Wula ma bo ki nǝwa mura kunang jətəkwʊngngəng?31Wunə ko ki mǝn chu bwiyate! Gən yəmbə nyamhəm nyəra rə wertang ka durəng ka miyəng a mura jɨni, kankə mən ka mən gəra mura Kristi Yesʊwʊng Nigra nənnʊ 32N'nya jirtang kə nyənəng, a sʊtang ka niyəng, nǝngnga bwigatə nən namta yiri a Afisa ki, ki gugbə nǝbba bǝtǝrom ki? ''Tǝ nǝn jau nǝn no, bǝrki rǝ sila ki bǝnǝng bətəro.''33Kar bǝng jʊlangǝng, "Bǝraki chim rə nǝbbǝ bwiram ka lugtə yobi nya.'' 34Tǝ tau dutǝ rə kumni! Tə chi chimbə nyam! Tə dʊ nəngngtang a jɨnni bwirai. Bǝraki bagi ban jǝnnǝm mǝrǝ yǝmtang ka Niyajiyuwʊng. N'sʊwe nyang ki mo bana hanjim ba nǝggǝn bujiri.35Mǝnni bagi ba sʊwe go, "Bǝn guk ba bətərom mo nyǝne, ba be rə yənnə bwi giyə ba bɨrawʊ gəri?" 36Tǝ wa bunai ya yǝmtangngi deni! Dʊwum bətə wauwum me ba gəra na bwiyabəki.37Ji bǝn wauwi me gən bwi yəbən chuwi, bəraki n'wau dʊwʊḿ gən kwan. Kaiki ba jiren nyangmi a chi me nən guji dang ki. 38Mǝnni Niyajiyu ba nen bwi nyǝngka chu a dautǝnwʊ rəgəng, bǝnǝ dʊwʊmki rə bwiyangʊ. 39Me bwitə warigʊ yǝ kwani. Mǝnni, yagi bwite ya nəbbi, yagi ya ra ya namti, yagi ya kǝlleti, na rǝ ya laati.40Nyang bo ka bwita jiyuwe ka ya tǝmmi we. Mǝnni gratǝtta bwita jiyu ka dimən dang a ta gratətta tǝmi. 41Tagi grate ta koi, tagi ta sʊngngi, tagi ta betə-sʊngngiyu. Bǝrki gʊ be sʊngngi ka dimən dang a gʊ besʊngngi rə grate.42Nǝn nyang bo rǝ guntang ka bwiyatəng, ji wauwi ji kiyari, mǝnni bo wung guggi men ji kiyari. 43Wau nən yaksir; gug nǝn grate. Wau nən bwi latəttiyu; gug a mura kumni. 44Wau nǝn bwiya gʊsəti; gug nən bwiya we yulgoiyu. Ki ka bwi ya gʊsətiyu wʊ ki, nyangbo ka bwi ya We Yulgoiyuwi.45Nǝn nyang bo mula-mulai, "Ni rə jigʊwi Adamu ka chi wulo rǝ yuumi." Adamu wa balei ka chin we wʊ nəbən yumi. 46Mǝnni wa yobi ya wei a baltənne bale a wa bwiya gʊsəttə.47Ni rǝ jigʊwi wa gʊsəti, nǝngnga nən tǝm. No ni sʊwi a jire wa ji. 48Nyǝra kǝ ni rə jigʊwi a jire wa tǝmmǝng, nǝn nyang rə nǝbbə nǝngnga rǝ tǝmmǝm, nyǝra kǝ ni wa jiyu ka gǝrəng, nən nyang rə nəbbə ka jiyǝm. 49Nyǝnkǝ nǝn dǝb bwi ya niya tǝmi rǝgǝng, nyang go bǝnǝn dǝb bwi ya ni wa jiyu.50Kʊ chitte, mǝn sʊwe mo, namtə tən dʊgʊm merə kulla a mura dʊʊtatta Niyajiyuwi. Ji kiyari merə kulla a ji me bǝ kiyarǝyu. 51Chu! Mǝn sugəmǝn yǝmba kǝlu-kǝluwi bwiyəm bə nyam: Me bənən bǝtǝro warigʊ, mǝnni bǝn wulgabǝn bwite.52Bǝn wulgabǝn bwite a mura fulla bani rəgʊ, nyǝrǝ rǝ bautang ka kǝmiyəng, a gutang ka jʊmməng. Bǝraki a gutang ka russiyəng a mwattəne, ba bətərom ba guno rə bwi me bə kiyari, bǝn wulga bən. 53Bəraki yə bwi kiyari ye a chin kwak a mai yə mebə kiyari, na no bwi bwiyari a dəb yə me bə bwiyari.54Mǝnni a fula yai bwiyati ba dəb yə me bə kiyari ki, na bwi bwiyari ye ba də yə me bə bwiyariyu ki, yǝmbə mulam ka suwe go, "Bwiyate kən jau rə kun." 55''Bwiyate, kwelta mʊ wa le? Bwiyate, səmba mu wa le?''56Kumnita bwiyatǝn jɨnni bwirai, kumni ta jɨnni bwirayu n'sori. 57Mənni wunnan yəgira gwa Niyajiyuwi, n'ga nǝbǝn jautang a kun a gwa Nigra Yesʊ Kristiyu!58Bǝra rə nyang, chəttǝtta miyu, tǝ si rə kumni me mǝggatanga bwi we. Tə jarǝ kak a swer da Nigran, bǝraki kǝtə yǝm to swerda jənən a mura Nigrai me dǝrǝ kʊnǝn.
Chapter 16

1Kʊ a jiya kuratang a kani bəra Ekklisiya, nyǝngkǝ sotǝn gəra kʊltəttə ka Galatiyaiyǝm, n'jɨn rə kəggənin bǝtǝ nǝngnga nyang. 2A ko rǝ jiguwi a kotǝ nyibiyu, wuna jinnu ki a ti guji rə kəng nyəngkə ba dəmən rə gəng. Tǝ nǝngnga rǝ nyang bera jiwun bən be ki a dʊ tə kʊrare.3A jiwun lauwei, wunan jǝnu tə ngagəri ki bən ne wang na nǝbən tʊgarang ka jənəng a Urshalima. 4N'chu ka dautən we ndi rə kinəng ki, bǝnǝn diya kin.5Mǝnni bən be a gwan jəniyu bǝn su yigira Makidoniyai. 6Kai ki bǝn siya jǝnni n’chi kaan nǝn jǝn, na ba tǝn nǝngngaimǝn tʊgarang a yomba miyəm warigʊ a gubǝn diwi.7Bǝraki me mǝn farə mo mə chugən kʊ nyangyəng ke a fulla təngəm. Bǝraki mən fau mo bǝn nya fulla nǝn jǝn, Nigra na ba ngaimǝn ki. 8Mǝnni bo bǝn siya Afisa yigira bwiləmra Fentikosi, 9bǝraki kǝn wumimǝn fugaang tangsang, mǝnni bo ka nǝbba kakgǝm wu mwam.10Kʊ jii wun Timoti a bei ki, tə yǝm to ka nya yutang a bwi nyagu, bǝraki bǝ nǝngnga swiyer da Nigran nyǝra kǝ mǝn nǝngnga grǝng. 11Kari gʊ ba mamǝn dǝlli a hangʊwi. Tǝ nəngnga tən tʊgarang tə yo rə bwilǝmri, na nya kauwe bwi a gwa miyu. Mǝn yo kǝmtə mo hangu ba be tən chite. 12Kʊ a jiya chiya nǝnnʊ Afollos, kǝn sotǝn yǝm rǝ kumni mo nǝngnga ka ya gwan jənniyu tǝn chitte. Mənni hangʊ na kəmma bə ba bani go na gǝbǝ ya kʊ nyangnyǝngke. Warigʊ rə nyang, hangʊ ba ya a mura fulla wa dautǝnwi.13Tǝ kwi kǝmte, tǝ si rǝ kumni a mura nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam, tǝ nəngnga swiyer nyəra nǝbbǝ barǝm, tǝ chi rǝ kumni ta furiyu. 14Warigʊ ji bǝttə nǝngngai tǝ nǝngnga mura yodai.15Kǝttǝ yǝm kaitang Sitəfanasi, to ji ya bukang rǝ jigu a Akaya, nan ji bo a nǝbbǝn dʊtəttan jiyu a nəngngatəntang a swiyer ra Ekklisiya. Kʊ mǝn chila gǝnne chitte, 16tǝ ne grate ban nǝb na rə wʊnə ni nǝngnga tugarang a mura swer dandi tǝ bənən no kunnang kinəm.17Kǝn nǝngnga bwilǝmri rǝ betang ka Sitəfanasing, tǝn Fartunatas, na Akaikas. Ka dǝb bǝmǝn kǝmmarang ka jinǝng. 18Bəraki hanjim ka yigimǝn kumni a we tən wugəni. Bǝrarǝ nyang tǝ yǝm nǝb nyəra waiwe.19Ekklisiya Asiyai kǝ nəngnga surang. Akila na Bilkisu kə nǝngnga gəmən surang a mura Nigrai, rə Ekklisiya də ka kaita jiyuwʊn. 20Warigʊwa chətti kǝn sugune. Wunǝ ki a su gʊ rə kumgatang ka bwitəng kə yulgoiyəng.21Me, Bulus, mula rǝ kangka miyǝng. 22Kari niwa yotǝnbə da Nigrai ki, a chi nəngngatən nyi. Nigra nənnʊ, be! 23Nəttəttǝ dautən buwi ta Nigra Yesʊwi a chi nən jɨn. 24Yodai ya miyu a chi nǝn jɨn warigʊ a mura Kristi Yesʊwi Amin.

2 Corinthians

Chapter 1

1Bulus, ni tǝmri ya Kristi Yesuwi a gwa Niyajiyuwi na Timoti chiya nǝnnu, yǝgira gwa bǝn samǝn sawiyǝm rǝ ngatang ka Niyajiyuwung bǝ ka Korintusǝm, na bo ba nǝbbǝn yǝm bǝ naymǝm warigu bǝ ka kullo tǝmba Akayayǝm. 2Masi nǝtǝttǝ nǝn dautǝnbǝwi a chi nǝn jǝn na bo chimbǝ lǝmangngǝm a gwa Niyajiyu Te nǝnnu na bo Nigra Yesu Kristi.3Masi wertang a ci a gwa Niyajiyuwi na bo Te Nigra nǝnnu Yesu. Gǝn Te bomti warigu, na wa sǝngtangnga furiyu warigu. 4Niyajiyu ka sǝngbǝmǝn furni a mura kunang warigu na ba nǝn sǝngtǝn furna bǝ ka mura kunangngǝm. Nǝn sǝngtǝn furni a bagi rǝ sǝngtangka furiyǝng kǝ Niyajiyu wa sǝng bǝmǝn furi gǝrǝng.5Bǝraki nyǝngkǝ kunang ka Krisityǝng a yǝgtǝn bwi bari nǝn nǝnnǝng, sǝngtang a furiya a nǝnnu ba nǝngnga mwam a mura Krisitiyu. 6Mǝnni ki nǝn non kunang ki, bǝrarǝ sǝngtang ka furiyǝng ka jǝnǝng tǝn yiyatang ka jǝnǝng. Nyang bo sǝngbǝmǝn furi ki, bǝrarǝ sǝntang ka furiyǝng ka jǝnǝng. Sǝngtang ka furiyǝng ka jǝnǝng ka nǝngnga swiyǝr rǝ kwani nyǝng kǝtǝ mi da rǝ kunang kǝ nǝn norǝng. 7Mǝnni durra sim ba nǝnǝm ka ci bwi, bǝraki kǝnǝn yǝm nyǝngkǝ nǝn ka kin rǝ ga mura kunangngǝng, nyang bo bǝnǝn chi kin a mura sǝngtangnga furi.8Mǝnni me nǝn farǝ no tǝ buna yǝmtang, chǝtte, a jiya kwewi ya nyabǝnna Asiyai.Kǝn mursǝbǝn warigu a li kumni ta nannu. Kǝnǝn jǝngmǝn furiya nǝngngatang nga yuumi. 9Bǝ nyam, kǝnǝn nwi duutǝtta bwiyati a jiya nǝnni. Mǝnni a nǝngnga bwi nyang na ba kari bǝnǝn mutǝn ji a dutǝta nǝnnu, nǝn mutǝn ji a Niyajiyu, wu gug bwiyati. 10Ka jǝgbǝna swi bwi bwiyati,ba kwabi ba jǝgbǝn bo. Kǝnǝn ti yamtang ka nǝnǝng no ba kabwi ba jǝgbǝn.11Ba nǝngnga nyang nyǝngkǝ tǝ tuga bǝn rǝ ruwa bǝmǝn nyiniyǝng. Mǝnni mwami ba nǝngnga wunnan bǝra nǝn nǝn bǝri bwilǝmriya nǝttǝtǝn dautǝn bǝwi tǝn nǝngnga bǝmǝni bǝrarǝ nyini ruwani ya nǝb mwawi.12Ka nǝn mǝksa rǝ rǝ nyang: butang ka bugǝng ka furna nǝnuwung. Mǝnni rǝ kǝmarang kǝ nyang rǝ jinya wu be gwa Niyajiyuwi gu nǝn yo yomba nǝnǝn rǝga gusǝti. Nǝn nǝngnga jǝni yaiye warigu nǝn kin-me mura bǝrsan da gusǝtǝn, mǝnni a gwa nǝtǝtta Niyajiyuwi tǝn dautǝnbuwi. 13Nǝn mula gǝmǝn bǝ ji me bǝtǝ dǝmǝn tǝ ke na tǝ yǝmmi. Mǝn kǝmma mo 14nyǝngkǝ jǝggabǝn bǝ wariguwung, bǝnǝn yullʊ jiya mǝksati a Nigra nǝnnu Yesuwi, nyǝnkǝ bǝtǝ yullʊ bǝmǝn jiya mǝksai rǝgǝng.15Bǝraki dur da miyǝn a sissi rǝ wai jiwung, kǝn fau mo mǝn ya a gwan jǝniyu rǝ jigu, na ba tǝ yu fini ta betang ka kaltǝ tǝsuwung. 16Kǝ mǝnna nu mǝn kurabwi mo na mul a jǝni a fulla mǝn yigira Makidoniyai. A nyang bo kǝ mǝna fau momǝn mulla jǝni a fulla mǝn kawe bwi a Makidoniyaki, na ba tǝ yoiyi a juwiya miyu yǝgira Yahudiya.17A ji mǝn nǝngnga kang kǝmarangngi, kǝn nǝngnga jugur ga? Mǝn sur jǝni a mura kǝmarang ka niyǝng ga, nyǝng kǝ bǝn suwe mo, ''O, o'' na O, o, o, o ''a fulla kwan ga? 18Mǝnni nyǝngkǝ nǝn nga rǝ Niyajiyu rǝgǝng, me nǝn suwerǝ no ''O'' na ''O, o'' a fulla kwan.''19Bǝrki Yilla Niyajiyuwi, Yesu Kristi, wu me,Silbanus, na Timoti, nǝn si finang a mura jǝni yu, men ''O'' tǝn ''O, o.'' Ajiya nyangngi, a fulla warigu hangu nǝn ''O'.' 20Bǝrakǝ yǝm burǝm ba Niyajiyuwum warigu nǝn 'O' a mura gi. Nyang bo a mura ngi nǝn suwe no ''A chi nyang'' yǝgira gratǝtta Niyajiyuwi.21A ku nyǝngke Niyajiyu ga nǝbbǝn ngatang nan jǝn a mura Kristiyu, ka kawur bǝnǝng bo. 22Ka bu bǝmǝn kʊran bo a nǝbǝn We a furna nǝnu a merǝ jugǝr we a ji bǝn nǝbbǝn a kaggi.23A jiya nyangngi, kǝn bu Niyajiyu na bu bukka miyǝngngi, go jiya nǝngnga ki be ba Korintisi me mo na nya duggǝn. 24Me mo nǝn tǝrsa nyǝnkǝ nǝbǝntang ka yǝmbǝ nyam ba jǝnǝn ba ci rǝgǝng. A jiya nyangngi, nǝn nǝngnga swiyǝr kin yigira furdǝ kwauwun da jǝnǝn, A ji tǝ ka tǝ siya mura nǝbǝntangka yǝmbǝ nyamba jǝnǝmmi.
Chapter 2

1Bǝrarǝ nyang kǝn dǝb a furiya miyu, mo mebǝn kabi yǝga jǝni a muriya yobi swibwiyu. 2Lʊktǝgǝmǝn furi ki wunǝ gǝba ni bwilǝmri, a li waiwu lugtǝmǝn furiyu?3Mulagǝmǝn nyang nyǝngkǝ na ba fulla be gwa jǝniyu kari bǝ na ba ni bwilǝmriyu a lugtǝmǝn furi. Mǝn ka mǝnǝ durra sim a jiyan jǝni warigu, mo fur dǝ kwauwun dǝ mǝn ka rǝgǝn, gǝdǝ tǝ ka rǝgǝ wariguwun. 4Bǝrakǝ mula gǝmǝnne a mura kwewi rǝ fuddǝ yulluwun na bo rǝ betǝkǝmi mwam. Me mǝn farǝ mo mǝn dǝggǝna furdǝ yulluwun, a jiya nynagngi, fau mo tǝ yǝm wulluloi a yodai mǝn kamǝn gǝra jǝnniyu.5Ki gu ka wa berǝ furdǝ yulluwun ki, a betǝn bǝ gǝra mi mǝn kwan, mǝnni a gu kullo-na ba kari bǝn suwe rǝ kwewi-yǝgira jǝni warigu. 6Wunglatang ka wai niyǝng a kang ka nǝb mwamǝng ka sitǝn. 7Bǝrarǝ nyang, a ku a nyiya wunglatangngi, tǝ yunotǝn, na bo tǝ sǝngtǝn furi a hanuguwi. Tǝ nǝngnga nyang bǝri furdǝ yulluwun ba nǝngngatǝn mwam a hanguwi.8Bǝrarǝ nyang mǝn nǝggǝn kumni mo tǝ nung hangu yodai kwǝtǝre. 9Wai jiwe gǝ Jiya nǝngnga ki mula gǝmǝnei, na ba bǝnggogǝn, na yǝm ki ka tǝ nwi yǝm a jǝni warigu ki.10Wu tǝ yunnotǝni, kǝn yunotǝnna wai ni rǝ kinang. Ji wun yunoi- ki karǝ guji bǝn nǝngnga yunorangngi ki- nǝngnga yunorang bǝri nǝn jǝn a kakka Krisityǝng. 11Kangkǝ nyang bǝra Chetan ba mǝblobǝn. Bǝrakǝ nǝn me nǝnni bunai a yǝmtang a kǝmarang ka gǝng.12Kǝn nya Nigra wumimǝn fugong a fulla wun yigi bɨrda Tarwasani, na wau' yǝmbǝ lǝmmangngǝm ba Krisitiyǝm a gaiyǝm. 13A nyangngi, furiya miyuwa da be, bǝrkǝn chubǝ chiyamiyu Titus a gai. Kǝn duwe hanjim a gaiyǝng, n'kawebwi a Makidoniyang.14Mǝni masi wunnan a chiya Niyajiyuwi, wa mura Krisitiyu nǝbǝn nyatangng a kunni. A gwa nǝnniyu, ka wassǝ mǝtǝmǝtǝ ləmmangngi a gani warigu. 15Bǝrakǝ nǝn, a gwa Niyajiyuwi nǝn mǝtǝmǝtǝn ləmmangngi ya Kristiyu, a jugǝr da bǝn yiyarǝm, na bo a jugǝr da bǝ bǝtǝrorǝm.16A gwa bǝ bǝtǝrorǝm, mǝtǝmǝtǝ a bwiyatǝn yigira bwiyate. A gwa bǝ nyarǝ yiyarangngǝm bo, mǝtǝmǝtǝ a yuumi yǝgira yuum. Wunǝ ga dautǝna yai jǝni yaiye? 17Nǝn me nyǝra nǝb mwam bǝ miro yǝmba Niyajiyuwum bǝrarǝ nyatangnga. Ajiya nyangngi, rǝ kǝmarang kǝ yulgong, nǝn su yǝm a mura Krisitiyu, nyǝngkǝ Niyajiyuwa tǝmbǝne gǝrǝng, a kakka Niyajiyuwung.
Chapter 3

1Kǝnnǝn kabi nǝn su nǝn wer dutǝtta nǝnǝn ga? Me nǝn farǝ waniya butangnga durri yigira jǝni na bo bera jǝni nyǝra ka bagi nǝbbə ga? 2Jǝn rǝ butǝjǝni jǝntǝn wana butangnga bukka nǝnǝngngi, yǝ mula furna jǝnuwi, yǝ nǝb warigu a yǝm na keri. 3Kǝtǝ nung to tǝn wani a gwa Kristiyu, ya jire wa nǝnniyu. Mula bǝrǝ dor; mǝni nǝn We Yulgoi ya Niyajiyu rǝ yuumi. Mula ba jiya wettǝtǝn mula jǝniwi, mǝnni mula mura wetǝta furna nǝbbiyu.4Mǝnni waiwu gǝn dura sim nǝn ka gǝra mura Kristiyu a kakka Niyajiyuwi. 5Nǝn me nǝnǝ dǝmǝntang ka dutǝtta nǝnnuwung kǝ bǝnǝn gug dur gǝrǝ no guji ka jǝrera nǝnniyu. A jiya nyangngi, dǝmǝntangka nǝnǝng wa gwa Niyajiyuwi. 6Niyajiyu ga dǝgbǝn nǝn chi rǝ dǝmǝntang na nǝn yullo bwiranǝm ba yǝm burǝm bǝ fiyǝm. Bam be me butangka yǝmǝng kǝ mularǝng mǝni ba Wem. Bǝrakǝ mulatang bǝ muktǝ-mukte, mǝni We bǝ nǝbbǝn yuum.7Mǝnni swiyer dǝ berǝ bwiyatǝn-dǝn mula jiya wetǝn-a be mura tai gratǝtǝ nǝbba Isra'ilam me ba dǝmǝn jǝga kakka Musang dura sim rǝgi. Nǝn nyang bǝrarǝ gratǝtta kakka gǝngngi, gratǝtǝ surri. 8Gratǝtta swiyer dǝ We nǝngngari bǝn bǝnggo nǝn wullai?9Ki swiyer da yartangngǝn karǝ gratǝ ki, bǝn bǝnggo mwami ya gratǝtta swiyer dǝ nyani nǝn wulai! 10Me jugurwe, ji wuna ti a yullo grati, me rǝ tǝgai grate ta li taiyu, bǝri rǝ gratǝtta li taiyu. 11Mǝnni ki wu suri karǝ gratǝ ki, mǝnni gratǝtta wu mebǝ suri ba nu nyinne!12A chi nǝn ka nǝnǝ durra simǝng, nǝn me nǝnnǝ tate. 13Nǝn me nyǝra nǝn Musa wa dǝb dug a mǝra kakkangǝng rǝgi, nyǝngkǝ nǝbba Isr'ilam me ba dǝmǝn a jǝga gratǝttǝ suri rǝgǝng.14Mǝnni kǝmarang ka jiyǝng a mǝra-mǝra bwi. Berǝ tǝn ku dughǝng ka gai a jiwun kerǝ yǝm burǝm bǝ funiyǝm. Wumǝn be, bǝraki mǝn wumǝn a mura Kristiyu gǝn kwan. 15Mǝnni berǝ tǝn ku, fulla wun kǝrǝ wangka Musangngi, dug mǝranǝng ka mǝra furna jiyu. 16Mǝnni fulla wu niya wulgatǝn bwi a Nigrai ki, kǝn kulmǝn dug mǝranang.17Nigra gǝn We. A gu We Nigrai kawi, ka nyatangnga dur we. 18Wariguwa nǝnnu ku, rǝ katǝttǝ merǝ dug mǝranǝngngi, ka nǝn churǝ gratǝtta Nigrai. Kanǝn nyarǝ wulgatang yigira tai grate, a dǝgai gran yigira dǝgai gran, nyǝra gwa Nigrai, wu gǝn We.
Chapter 4

1Bǝrarǝ nyang, bǝrakǝ nǝn ka nǝnǝ dan swiyǝrdǝng, na nyǝngkǝ nǝn yu bomtǝng, furna nǝnnu wa yǝra be. 2A nyangngi, kǝnǝn jamǝn juta bujiriyu, na ya bǝmǝn buwiyu. Nen chi bǝrǝ furni bwirai, bo me nǝn nǝngnga yutǝ rǝ yǝmba Niyajiyuwum. A gwa jǝggatangnga yǝmbǝ nyami, nǝn nǝbǝn dutǝtta nǝnnu a kǝmarang ka nǝb wariguwǝm a kakka Niyajiyuwung.3Mǝnni ki yǝmbǝ lǝmmangngǝm ba nǝmǝm a mǝra-mǝra bwi ki, a mǝramǝn bwi, a nǝbbǝ bǝtǝrom. 4A kullon jiyu, niyajiyuwa gusǝti ka mǝramǝn furna jiyu ya nǝbba yəbbə yǝmbǝ nyamǝm. Janggǝmi a nyangngi, me bǝ dǝmǝnǝ churǝ kwetǝrei ya yǝmbǝ lǝmangngǝm ba gratǝta Kristiyu, wu gǝn bwanda Niyajuwuni.5Me nǝn fin finang ka dutǝtta nǝnuwung, mǝni Kristi Yesu wu gǝ Nigrai, nǝn bo nǝn bwiranǝm ba jǝnǝm bǝra nǝn Yesu. 6Bǝraki Niyajiyu gǝ wa suwe go, ''Kwetǝrei ba yǝn a mura kum,'' ka yǝn a mura furna nǝnnu na ba nǝbǝn kwetǝrei wa yǝmtangnga Niyajiyuwi a kakka Yesu Kristiyǝng.7Mǝnni nǝn kanǝnǝ wai gǝna a mura gutǝtta tǝllai, nyǝngkǝ ba nungbǝn gǝrǝ go gratǝtǝ rǝ kumniyu ta Niyajiyuwi me nǝn tǝnni. 8Kǝn nǝbbǝn kunang a jutǝ dǝndang, mǝnni nǝn nǝngnga bǝ lattiti. Kǝnǝn lǝmma mǝni furna nǝnu a yǝra be, 9Kǝn nǝbǝn kunang mǝni kobǝn be. Kǝn buktǝbǝn mǝnni nǝn kiya be. 10jǝtǝkwang nǝn ka nǝn dǝb bwiyatan Yesuwi a bwita nǝnnu, na ba chu yom ba Yesuwum a bwita nǝnnu.11Nǝn bǝnǝn karǝ yuumǝm jutǝkwangng ka nǝn dǝb rǝ bwiyatan Yesuwi a bwita nǝnnu, na ba chim ba Yesuwun a yullʊ ji bǝn jǝggai a bwita nǝnunu na yobiya bwiyu. 12Bǝrarǝ nyang, bwiyatǝ ka nǝngnga swiyǝr a mura nǝnni, mǝnni yum ka nǝngnga swiyer a mura jǝni.13Mǝnni nǝn ka nǝn We kwani wa yǝbbə yǝmbǝ nyami nyǝngkǝ mula rǝgǝng: ''Kǝn nǝbǝn yǝmbǝ nyam, bǝrarǝ nyang kǝn su yǝm.'' Nǝn nǝ kǝniyǝng kǝnǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyam, nǝn suwe nyang. 14Kǝnǝn yǝm no wa gug Nigra Yesuwi ba gugbǝn nyang na Yesu. Kǝn nǝn yǝm no ba be nǝn nǝn na jǝn a kakka gǝng. 15Jǝni warigu bǝra nǝn jǝn, nyǝngkǝ nǝtǝttǝn dautǝnbǝwi a wassǝtǝn bwi a nǝb mwami, wunnan ba yǝgtǝn bwi yigira gratǝta Niyajiyuwi.16Bǝrarǝ nyang furna nǝnnu wa yǝrabe. Nǝn kwini a tari nǝn kiya kiya, a muri mǝn yəngnga bǝn kotǝ warigu. 17Bǝrarǝ kunang ka fulla baniyǝng mǝn yǝngnabǝn yigira gratǝtǝ mwami tǝ ka sumǝnna bǝnggotangngi. 18Bǝraki me mo nǝn jǝga jǝni churi, mǝni nǝn jǝga yǝ memǝn churi. Jǝni bǝnǝn dǝmǝn chutangngi me yǝba langngi, mǝni yǝ memǝn churi yǝ kurǝkwangngi.
Chapter 5

1Kə nən yəm no kai taite nən chiwi a gusəti a yarki, nən ka nənə tagi tǝn muwi a gwa Niyajiyuwi. Kaitə mu bə rə kana nǝbbiyu, mǝnni kaitə kurəkwangngi a ji. 2Bǝraki a wai guchiri waiwe nu wa tənni, nǝn fauwerǝ no mǝrabən rə gu chiriya nǝnu a jiyu. 3Nǝn fau nyang bǝraki məbrabən ki me bǝn nyabǝn bwi rə kun.4Me jugurwe a fulla nǝn ka dan kungngorri, nǝn tənne, rə nǝggǝni. Me nən farə no nǝn du bwitərə kun. A nyangngi, nǝn fau no kwi bəmən jəni, yuum a mii ji bwiyari. 5Wu yǝngna bǝn bǝri wai jiwi Niyajiyu, wa nǝbǝn We a chi butang ka yǝmǝng a ji ka beri.6Bǝrarə nyang nǝn chi rǝ durra sim jɨtǝkwang. Nǝn chi rə yəmtang no a fulla nǝn ka mura bwiyu,nǝn ka pre rə Nigra. 7Bǝrakǝ nǝn yoyom a yutangnga yǝmbǝ nyam, me chutangnga kəmte. 8Bǝrarǝ nyang nǝn ka nənni titangnga furi. Kən li bəmən nən dimənna bwi na nənən chi nən Nigra.9Ka chi ji nǝn dəgga kaggi, ki nuwa bwi ki, ki nǝn me muri ki, a nwi lǝmmang ka nǝnǝng. 10Bǝraki a chi kwak waringəm nǝnnu nǝn be kak ka dǝntǝlǝn da dutǝn da Kristiyǝn, nan ba wunǝ ki ya yu janggǝmi a jiya nǝngnga bwiyu, kǝ yə nyai ki kǝ yǝ bwirai ki.11Bǝrarə nyang, bərarə yǝmtang ka tata Nigrai, nǝn no wu dutǝtta nǝbbi. Niyaijiyu ka chubǝnnǝ tansang nyǝngkǝ nǝn ka gǝrǝng. Mǝn ti furri mo nǝn tansang nyang a kǝmarnag ka jǝnǝng. 12Me mo nǝn tǝrsa no na nǝn no dutǝttan jǝnu na ba tǝ chubǝn da nǝn nǝbbǝ nyam. A jiya nyangngi, nǝn nəgən juta məksatang nǝn nǝnni, na ba tə nya ji bǝtǝ jautǝna bǝ gug dur rə kəmtə churi mǝnni me bǝrarǝ ji ka furiyu.13Bǝrki kǝmarang ka nənnu a le ki, bǝrarǝ Niyajiyu; bo nǝn ka mura kəmarang ka nǝnnu ki, bǝri nǝn jǝn. 14Bǝraki yoidai ya Kristiyu ka dǝgbǝn kwak, bəraki kənǝn ngarǝ wai ji we: no ni kwan ka bwiya bǝrǝ warigu, bo bǝrarǝ nyang waringəm ka bǝtǝro. 15Hangu ka bwiya bǝrarǝ warigu, na ba bǝ ka rǝ yuumǝn kari ba kabiya chi-chim bǝrarə dutǝttan jiyu, a jiya nyangngi, a chi-chimba jiyǝm bǝrarǝ wa bwiya nang guggi.16Bǝrarǝ wai ji we, me bǝnǝn nǝngnga tǝn duta gu a jiya kəmarang ka nəbbəng, nǝn kwini a kǝn na nən jǝga Kristi a wai juwi we. Mǝni kʊ kǝnǝn du nǝngngatang a duuta a wunǝ ni nyang nyǝngke. 17Bǝrarǝ nyang, wu ka mura Kristiyu, ka chi wu fi. Jǝni funi ka su. Chu, ka yullʊ yǝ fi.18Jǝni yaiyǝ warigu wa gwa Niyajiyuwi. Ka dǝga jugərda nǝnǝn rǝ bwigo, a gwa Kristiyu, ka nǝbǝn swiyer da dǝgitang a sǝtǝniyǝn. 19A nyang, a mura Kristiyu, Niyajiyu bǝ dǝga sǝtǝni ta gusəti yigira durda gən, me bǝ ke jǝni bwiraiyan jiyu a dutǝtan jiyu. Bǝ nǝbǝn tǝmrang ka dǝgitang ka sǝtǝniyǝng.20Bǝrarǝ nyan kǝn sabǝmǝn nən nǝb tǝmrǝm ba Kristiyu, nyǝra ki da Niyajiyu bǝ buwe nǝb a gwa nǝnniyu. Kǝnǝn chillagǝne, bǝrarǝ Kristi: ''Tǝ nwigo tən Niyajiyu!'' 21Ga dəg Kristi a chi ji tungri bǝrarǝ jǝni bwirai ya nǝnnu. Hangu gǝ wa nǝngngamǝn bǝ jǝni bwirai wi. A nǝngnga nyang na ba tǝnǝn chi ji nya Niyajiyuwi a mura gi.
Chapter 6

1Nǝn nyang, kwam tǝnǝn nǝngnga swiyer kinǝng, kǝn chillagǝn kari bǝt nǝngnga yutǝ rǝ nǝtǝtta Niyajiyuwi. 2Bǝraki ka suwe go, ''A fulla nǝtti kǝn nwigǝn, bo a ko yiyarangngi kǝn tugagǝn. ''Ku gun fulla nətti. Jǝgga, ku gu fulla yiyarangngi. 3Me nǝn dǝgrə jiya təltangngi a kak ka guwung, bǝraki me nǝn farǝ no swiyer da nǝnǝn a yullo merǝ fini.4A jiya nyangngi, kǝnǝn nga rǝ dutǝtta nǝnnu a gwa swiyetǝtta nǝnnuwi warigu, no nǝn bwiranǝm ba Niyajiyuwum. Nǝn bwiranǝm ba gǝm a gwa mitang ka dangngi deni, kwewi, bunai, kunong, 5baurang, jarǝm, ləngotəlungoi, a mura swiyer me huwai we, a mura bunaiya dummi, a mura jʊn, 6a mura yulgoi, yǝmtang, mitangka dang, nyaguwi, a mura We Yulgoi, rǝ yodai nya. 7Nǝn bwiranǝm ba a mura bwanda yǝmbǝ nyamǝn, a mura kumni ta Niyajiyuwi. Nǝn ka nǝnǝ jəna kuni ya yǝmbǝ nyami, a kangkǝ nyang rǝ kǝ gwilang.8Nǝn nǝngnga swiyǝr a mura grate rə bunaiya grati, a mura dur a bunai ya wertangngi. Kəbabǝne mo nǝn nǝngnga jullai, a nyangngi nǝn nǝbbǝrǝ yǝmbǝ nyamǝm. 9Nǝn nǝngnga swiyǝr da yǝmbǝn be, mǝni kə yǝmbǝn. Nǝn nǝngnga swiyǝr da nǝn nəbbə bǝtǝtero, chu! nǝn ka nǝnnə yuum. Nǝn nǝngnga swiyer da mwebǝmǝn duute, mǝnni me duutǝtta jurangngi. 10Nǝn nǝngnga swiyǝr da nuwa furdǝ yulluwun, mǝni a jətəkwang nu wa furdǝ kwauwun. Nǝn nǝngnga swiyer da nǝnǝn bunǝn, mǝnni nǝn dǝg nǝb mwam nǝngnga jǝna kaniyu. Nǝn nǝngnga swiyer da me nǝnǝ guji, mǝnni kǝnǝn kura jǝni warigu.11Kǝnǝn sʊgǝmǝn yǝmbǝ nyam warigu, jən Korintiyawa, mǝnni furna nǝnnu wa wumǝn wuwi bwi. 12Nǝn məra bǝ furna jǝnu, jǝn tǝ məra bǝmǝn furna jǝnu. 13Kʊ a nigatang kə nyang- mǝn sʊgǝmǝn yǝm nyǝra bǝtǝmba miyəm-tǝ wum furna jənu.14Kar bǝtǝ murga dur tǝn bǝ merǝ yǝmbǝ nyamǝm. Wulai ya murga yobi nya tǝn yobi bwirai? Na Mənni wullai a murga kwetǝrei tǝn kum? 15Kǝnǝ nigotang kǝka jʊgʊr da Kristiyǝn tǝn Chetan? Na bo wula murga ba yu yǝmbǝ nyamǝm tǝn ba yǝbbǝ yǝmbǝ nyamǝm? 16Na bo kǝnǝ nigotang kǝ ka jʊgʊrda kanda ruwani nyiniya Niyajiyuwi tǝn jibai? Bǝraki nǝn kanda ruwani nyiniyən da Niyajiyu rǝ yumiyən, nyǝngkǝ Niyajiyu a suwe go, ''Bǝn chi a muriya ji na yoyom a sǝtǝnitan jiyu bo. Bǝn yullo Niyajiyuwa jiyu, hanjim bo ba yullo nǝbba miyǝm.''17Bǝrarǝ nyang, 'Tǝ jǝrmǝne wa sǝtǝni tan jiyu, bo tǝ yullo bǝn kawurǝm, ''Sutang ka Nigrang. ''Kari bǝtǝ mǝbra ji kursǝnni, na ki yʊgǝn. 18Bǝn chi gəmən Te jǝnu, jǝn bo bǝtǝ chi mən yǝllǝm tǝn wutǝm, ''Nigra rǝ kumni wariguwi ga suwe.
Chapter 7

1Bǝn yotǝn dam, a chi nǝn bə rǝ yǝm burǝməm, masi nǝn tumǝn dutǝtta nǝnun a jiya jǝniyǝ dǝg bəmənə kursǝnni a bwita nənnu tən we nǝnnuwi. Masi nǝn fau yulgoi a mura tata Niyajiyuwi.2Tǝ nǝbbǝn sǝr! Nǝn lʊktǝmǝn bǝ furi ya gu. Nǝn nǝngngatǝn bǝ bwiran a gʊ bo nǝn yǝmǝn bǝ guji a gu. 3Suwe bǝ nyang mo na bǝgǝn rə bwiran. Bǝrakǝ kǝn sugǝmǝn kuni, mo tǝ ka furra nǝnnu, na ba tǝnǝn bǝtǝro kin na nǝn nǝngnga yum kin. 4Mǝn ka mǝnǝ titangnga a furri rǝ kwani a jəni, kamǝn mǝksarǝ nǝn jǝn. Ka mənə mitang ka daan. Furi ya miyu ka ri rə bwilǝmri a mura kunong kǝ nǝn norǝng warigu.5A fulla nǝn be Makidoniyai, nǝn netǝn bǝ griya bwita nənnu. A jiya nyangngi, kǝn nya dur busarǝn a jutǝ warigu a gwa gugtangnga furiyu a tari tatǝ bo a muri. 6Mǝnni Niyajiyu, wu ne mitangkadang wa yarmǝnni, ka nǝbbǝn mitangkadang a gwa betang ka Titusǝngi. 7Me bǝri betang ka gǝng gǝ kwan gu Niyajiyuwa nǝbǝn mitangka dang gǝri-mǝni bo bǝri mitangkadang kǝn Titus a nya gwa jǝni yuwung. Ka sǝbǝmmǝn mwamiya yodai ya jǝnu, furdǝ yulluwun da jǝnǝn, rǝ wulʊlloi ya totang ka jǝnǝngngi a jiya mi. Mǝni kǝn nǝngnga furdǝ kwanwun rǝ kwani.8 Nǝn kwini wangka miyǝng, ka luktǝ gǝmǝn furri, nǝngnga bǝ kə mǝna yǝmrǝng. Mǝnni chu wangka miyǝng ka luktǝgǝmən furriyǝng ka nǝngnga kəməna yəmrəng. Mənni jən kətə nəngna furdə yulluwun a fulla bani.9A kʊ nyǝngke, kǝn nǝngnga furdǝ kwauwun, me bǝrarə luktǝtang ka furiyəng ka jǝnəng, mǝni bǝrakǝ laktǝtang ka furiyəng ka jǝnəng ka be gǝmǝne rǝ butangnga kang. Kǝtǝ nwi furdǝ yulluwun ka be gəmən rǝ yəngtangngəng, bǝrarə nyang tə nəngnga bə bunai bǝra nǝn nǝn.10Bǝraki furdǝ yallʊwun a gwa Niyajiyuwi bǝ be nǝn butang ka kangngǝng kǝ mwarmǝn yiyarangngǝng kə me-mǝna nəngnga məna yǝmrǝng. Furdǝ yullʊwun da gusətǝn bo bǝ be nǝn bwiyate.11Tǝ chu wulluloi ya kəmarang nyaguwi wu furdǝ yullʊwun da gwa Niyajiyuwun a be rǝga jǝna muriyu. Wulluloi ya kəmarang ka jəgtang a durda jǝnən to tə me tənən bwirani nən nyənne. Gǝran da jwagǝr da jǝnǝnǝng gune, tatan jǝnu, rǝ titang ka furan jǝnuwung, tǝrsatang ka jǝnǝng, rǝ jǝtǝn da jǝnǝn da chutang to kǝn nǝngnga jinyai! A mura wunǝji kǝtǝ nung dudan jǝnǝn to tǝ metǝnǝ bwiran a mura yai jǝniye. 12Nǝn kwini kǝn mulla gǝmǝnne, mulla bǝ bǝri wai wu rǝ bwirani. Mullawu mo na ba tǝrsatang ka jǝnǝng bǝri nǝn nǝn a nya yǝmtang a kakka Niyajiyuwung.13A nyangngi gu nǝn nya kumni rǝgi. A bukka nǝbbǝntang a mitangka dang, kǝnǝn nwi bwilǝmri rǝ kwani bǝri furdǝ kwauwun da Titusǝn, bǝraki wen gu ka nya kumni bəra nən jǝn warigu. 14Bǝraki n'wergǝn a kakka gǝng ki, nwibǝ bujiri. A nigatangka sǝtəng rə nyangngǝng, nyǝngkǝ jiwu nǝn sugǝmǝnni warigu yǝmbǝ nyamǝng, weriya nǝnnu a gwan jǝniyu a jiya Titusi ka chi yǝmbǝ nyam.15Yodaiyangu a gwa jǝni yu ka rǝ kumni, nyǝngka chi kǝma rǝ-rǝ yobiyan jǝnu rǝgǝ wariguwung, nyǝngkǝ tǝ yu rǝge rǝ tate na yǝllang ka bwiyǝng. 16Mǝn ka mǝnə furdǝ kwauwun deni bǝraki mǝn kamǝnǝ titangng a riribwi a sǝtǝni tan jǝnu.
Chapter 8

1Nǝn fau no tǝ yǝm, chǝtte, a jiya nəttəta Niyajiyu a ne Ekklisiya ka Makidoniyai. 2A fulla bǝnggorang ka kunongngǝng, furdǝ kwauwun da mwamən da jiyǝn rǝ nəggəni ya bunǝn da jiyǝnni ka betənnə nǝbbǝntang ka jiyǝng was-wasi.3Bǝraki kǝn nǝbǝn butangka bugǝng, ka nǝbǝn a mwam a sumən na nyəngka dǝmǝn rəgəng. A ngatang ka furan jiyuwung. 4Rə chǝllan deni go nǝggi sǝr tǝ nǝngngatǝn dan swiyer da nǝbba yəbbə yəmbə nyamǝm. 5A nǝngnga bə bwi nyang nyǝngkǝ nǝn kǝmma rǝgǝng. A jiya nyangngi, hanjim ka suwa ne duttətan jiyu a gwa Nigrayǝng.Bo ka nǝbǝn dutəttan jiyu a gwa nǝnniyu a jiya kǝmmarang ka Niyajiyuwung.6Kǝ nǝn yǝgtǝn kumniya Titusiyǝng, wu su dan swiyer kuniyu, na ba mwarmǝn swiyerda nǝbǝntangngǝn a kullo jǝnniyu. 7Mǝnni kǝtǝ jau kak a mura wunǝ ji-a mura nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam, a mura yǝm, a mura yǝmtang, a mura swiyer rǝ kumni, a mura yodaiyan jǝnu bǝri nǝn nǝn. Bǝrarǝ nyang tǝ yǝm to kǝtǝ jaukak a jiya dan swiyer da nǝbǝntangngǝn.8Mǝn suwe nyang me mo mǝn kwakgi. A jiya nyangngi, mǝn suwe mo na bǝnggo nyaguwi yodai yan jǝnu a gwa bǝnggotang rə tǝrsatang ka bagi nǝbbǝng. 9Bǝraki kǝtǝ yǝm swiyerdǝ nyan da Nigra nǝnu Yesu Kristiyǝn. Nǝn kwini hangu ni rǝ jǝna kaniyu, mǝnni ka yullo wu rǝ bunǝnni, na ba a gwa bunǝn da gǝnni tǝ nǝngnga jǝna kani.10A wai ji waiwe bǝn nǝgǝn yǝmbǝ ba tuga gǝnǝm. A jǝr da suwun, tǝ subǝ nəngngatang a guji bwigi, mǝnni kǝtǝ fau nǝngngatang. 11Tǝ mwarmǝn ku. Nyǝnkǝ tǝ ka tǝnǝ kǝmmarang to tǝ nǝngnga rǝga wai fullang, masi tǝ tǝrsa tǝ be rǝga mwatǝnte a dǝmǝntang ka jǝnǝng. 12Ki ka tǝnǝ kǝmarang ka nǝngngatang a dan swiyer dǝn ki, ji nya wun yuwi bo. Ba chi a ji wu ni karǝ gi men ji me gǝri.13Bǝraki swiyer dande me mo na ba sǝnggǝmǝn nǝggǝni na bagi ya nya dǝndeni. A jiya nyangngi, ka dautǝnwe nya dǝggitang a jʊgʊr. 14Nyatang ka jǝnǝng a wai fulla we ba yullo jiya mǝrtang ka bunǝn da jiyǝn ni. Nyang bo na ba nyatang ka jiyǝng a dǝmǝn mǝrtang ka bunǝnǝn da jǝnǝn, na ba nya swigotang. 15Nǝn nyang nyǝngkǝ mulla rǝgǝng: ''Wu ka rǝgǝ mwami a nya bǝ gujiya dutǝn, bo wu ka rǝgǝ baniyu a buna bǝ guji.''16Mǝni wunnan yigira Niyajiyuwi, wa dǝg jǝllǝna furiyan Titusi a kǝmmarang kǝmən gǝra bǝri nǝn jǝnǝng. 17Bǝrakǝ hangu a yə bə chǝllan da nənnən gǝn kwan, nyang bo ka chi rǝ yǝmbǝ nyam a ji. A be gwan jǝniyu rǝ ngatang ka gǝng.18Nǝn tǝmme hangu tǝn gu chiya nənnu wu ka werra sǝtǝni ta Ekklisiyai warigu bǝri swiyer da gǝn da finang ka yǝmbǝ lǝmangǝmmǝn. 19Me bǝri nyang nyǝnkǝ gǝn kwan, bǝraki Ekklisisya jiya samǝn hangu go nǝn diya kin a mura dan swiyer da ji nyan. Kangkǝ bǝri netangnga gratǝ Nigra rǝ bwigo na bo bǝrarǝ faurang ka nǝnǝng ka tugarangngǝng.20Nǝn mwa no kari gu ba nǝbǝn bwiran a jiya kang nəbbəntang kə nəngngarəng. 21Fautang ka nǝnǝng no nǝn nǝngnga jiya dautǝnwi, me kakka Nigrang gǝn kwan, mǝni a kakka nǝbbǝng.22Bo kǝnǝn nǝn tǝm gu chiya nənnu tǝn hanjim.Kǝnǝn no bǝnggotang a hanguwi, mǝnni kǝnǝn nya ka tǝrsara gwa swiyeti mwam. Ku bo ka yǝgtǝn tǝrsatang, bǝrarǝ ngatang kǝ ka rǝgǝng a gwa jǝniyu. 23A ji Titusi, chugo yomi ya miyu, bo chugo swiyeri ya miyu bǝri nǝn jǝn. Bǝraki na chǝtǝtta nǝnnu, nǝbbǝ Ekklisisya tǝmme. Hanjim bo kwetǝrei ya Kristiyu. 24Bǝri nyang, tǝ nung yodaiyan jǝnu, na bo tǝ nung Ekklisiya jiya dǝg kinǝn nǝngnga mǝksa a jiya jǝniyu.
Chapter 9

1A jiya swiyer bǝrarǝ ba nǝbba yəbbə yəmbə nyaməm, men kwak mula gəmən. 2Kǝn yǝm fautangka jǝnǝng, kǝn mǝksa rǝga kakka nǝbba Makidoniyam. Kǝn sotǝna hanjimi mo Akaya ka kʊrabwi kuni a jǝr da suwun. Fautang ka jǝnǝng ka dǝg hanjim a dǝgiya swiyer.3Ku kǝn təm chitətta nənnu, na bo bautang ka furiyəng a nənnu nən jən kari bachi r kun, na bo tə chi rə kuratang a bwi, nyəngkǝ suwe mo bǝtǝ chi rǝgǝng. 4Mən me nyangki, guwa Makidoniyai a fungngiye na be nya tǝ kʊra bǝ bwi ki, bǝnǝn nwi bujǝri-me bǝn suwe guji a jǝna ji-bǝraki kǝn bau furi nǝn jǝn. 5Mǝnni chu ka dautǝwe tǝmgǝmǝn chǝtte a be gwan jǝniyu na tə kulmən kuratang a bwi bərarə nətəttə tə bu yǝm ba gǝmmi. Kang ka chi nyang na ba kʊra bwi a jiya nǝbbǝntang ka dǝgtang a kangngǝng, men jiya yutang rǝ kumniyu.6Yǝmhǝm go: wa wau baniyu ba har bani, bo wa wau rǝ kǝmarang ka dǝgtang a kangngi wa wau mulami. 7Masi wunǝ ki ya nǝbbǝn nyǝnkǝ furiyangu a nga rǝgǝng. Kariba nǝbǝn rǝ furi kiya dan dǝgga kwaggi. Bǝrakǝ Niyajiyu bǝ yotǝn dah bǝ nǝbbǝnǝ rǝ furri kwanǝm.8Niyajiyu karǝ kumni ya dǝk kǝnǝ dǝgtang ka kangngǝng a yumən bǝra nǝn jǝn, bǝraki, a wunǝ fulla, a mura wunǝ ji warigu, na tǝ nya ji tǝ farri. Nyangngi ba nǝngnga bwi na swiyǝtǝtttǝ nyai tan jǝnu a yumən. 9Nyǝnkǝ mulla rǝgǝng, ''Ka wutugo jǝna kaniyuwa gu, ka ne bǝrǝ bunǝnnǝm. Swiyer dǝ nyan da gǝn ka chi kʊrəkwang.''10Gǝ wu nerǝ dum wu warriyu, tən mwan də fum-fumən bəra jəni jauriyu, ba ne na yumən dum bəri wautang. Ba hartang ka swiyer də jinni nyai ya nəngngai. 11Bǝtǝ nǝngnga jǝna kaniyu a jutǝ warigu na ba tǝ yǝllo rǝ nǝtte. Kangkǝ bo ba dǝg nǝngngatǝn wunnan a Niyajiyu a bəra nǝn nən.12Ritang a dan swiyer de me mo bǝ mǝr bunǝn da bǝ yʊlgoiyǝm bwigi. Bo bǝ yǝgtǝn buuwʊng yǝggira swiyetǝ mwam ta nǝngngatangnga wunnan na Niyajiyuwi. 13Bǝraki kǝn bǝnggogǝn kǝn nǝbǝn yǝmbǝ nyam an jǝni a jiya dan swiyerde, bo bǝtǝ ne gratǝ Niyajiyu a gwa nwitang ka yəmmi a gwa sutangnga yǝmbǝ lǝmangngǝm ba Kristiyəm. Bo bǝtǝ ne gratǝ Niyajiyu a gwa nǝbǝntang ka jǝnǝngngi a gwan jiyu rǝ warigu. 14Dan hanjim ka jǝni, bo hanjim ka ruwa gǝmǝn nyini.Bǝ nǝngnga nyang bǝrarǝ nǝtǝttǝ nǝn dabbi ta Niyajiyu wu grai wa dutǝttan jǝnuwi. 15Masi wunnan a chi ya Niyajiyuwi bǝrarǝ nǝtǝttangu ta li jǝggatangngi!
Chapter 10

1Me, Bulus, mǝn chǝllagənə deni rə bwimi, a gwa sǝgtang a duri rə dǝnni a Kristiyu. Mǝnǝn dǝn a fulla mǝn ka kak ka jǝnǝngngi, mǝnni mǝn me mənnə tate fulla nǝn me kini. 2Kǝmǝn chǝllagǝne, tǝnǝn ka kini ki, me mǝn farǝ mo chi rǝ yobi me tatəttuwi. Mǝnni mǝn chu mo a chim bwi a n'chi me tatəttə we a fulla mən bautǝn jər a bə lʊngrǝ go nǝn chi-chimba bwiyǝmmi.3Nǝn kwini nǝn yoyom a mura bwi, me nǝn nǝngnga kuna muriya bwi. 4Bǝraki jǝna kʊni ya nǝnnu me ya bwiyu. A jiya nyangngi, jǝna kunni ya nənnu nǝn kumni ta Niyajiyuwi bərarə nyintang a kumni ta Chetani. Ka tursǝmǝnǝ wugatang kǝ berǝ yartangəng warigu.5Ka nǝn lugtǝrǝ wunə ji wu berǝrǝ nǝngngatang a kak rǝ yǝmtang ka Niyajiyuwi. Ka nǝn tarǝ kǝnǝ kǝmmarang berǝ netangnga gratǝ Kristiyu. 6Kǝnǝn kʊra bwi na nən nǝngnga duute a jiya swiyer dǝ be rǝ rə bunai ya nwiangnga yəmi, a fulla wu nwitang ka yǝməng ka jǝnu a riyəng.7Tə jəga nyagu ji ka kakkan jǝnǝngngi. Ki gu ka nǝbǝn yǝmbǝ nyam go guwa Kristiyu ki, masi ya kǝmmatǝnna dudagǝn go nyǝnkǝ guwa Kristiyu rǝgǝng, nǝn nyang nǝn-nǝn. 8Ki na bǝn bau furi bani a jiya kumnita nǝnnu, tǝ Nigra nǝbǝn go na ba nǝ yǝngna gǝnni ki, me bǝri mo nǝn lugtǝtangngi, me bǝn nwi bujǝri.9Me mǝn farə mo a yullo da mǝn nǝgǝn tatǝ rǝ wana miyu. 10B̵ǝraki bagi nǝb bǝ suwe go, ''Waniyan gu nǝn kwewu rə kumni, mǝnni chu hangu ki nǝn bug-rǝ bug. Bwantǝtan gu me jiya dautən kautǝn suwi.11Masi bam nǝb a yəm go ji nǝn suwere a mura bwantǝta wana nǝnnuwi a jii wu nǝn me gwi, ba chi swiyer da nənnən a fulla nǝng ka gaiyu. 12Nǝn me nǝn murga dutətta na bagi, bo rǝ bǝngotang a dutətta nǝnnu rǝ bǝ wer dutǝttan jiyuwum. Mǝnni bǝnggo bwitan jiyuwi ki, na bo jǝga dǝndangngi a bwitanjiyuwi ki, me rǝ yǝmtang.13Mǝnni, nən me bǝnǝn bau furi a bwita nənnu a sumənsuwi we. A jiya nyangngi, bǝnǝn nǝngnga nyang a sitǝnna ji Niyajiyuwa nəbbən go nǝn nǝngngai, a lau gwan jǝniyu. 14Bǝrarǝ nyang nǝn yabǝ yəg a fulla nǝn laggənni. Nǝn nǝn si kag nən laggən rǝ yǝmbǝ lǝmmangngǝm ba Kristiyəm.15Nǝn gug bǝ dutətta a sumǝn a swiyetǝtta bagiyu. A jiya nyangngi, nǝn ti furi no yutang ka yǝmbǝ nyamǝm ba jǝnǝm a yǝgtǝn bwi na ba kullo swiyer da nǝnǝnni a yǝgtǝn jautangnga kak nyagu, bo a sitǝnna yǝk kangngǝng. 16Nǝn nǝngnga ti furi nyang, na bə nǝn lau rǝ yǝmbǝ lǝmangngǝm a yigira murti ka kak nǝn jǝnni. Me bǝnǝn bau furi rǝ swiyer dǝn nǝngnga kullo guwiyǝn.17''Mǝnni masi wu bau furi, a bau furi rǝ Nigrai. 18Mǝnni me mo wu suwe yǝm a dura gun nga rǝgi. A jiya nyangngi, mǝn nga rǝ wu Nigra su yǝm a dura jiyu.
Chapter 11

1Mǝn nǝngnga kǝmarang mo bǝtǝ mida nǝn me a mura mɨtǝ bani. Nǝn kwini ka tǝ mirǝ dah nǝn me! 2Bǝraki kamǝn nwi nugun bǝri nǝn jǝn. Ka mǝnǝ nugun da nyan bǝri nǝn jǝn, na kǝn buggǝmǝn yǝm a nata nibari kwani. Kǝ bugǝmǝn yǝm mo bǝn nǝbǝn jǝn nyǝra bwiwiya yǝmbǝ bweliyu yulgoi a gwa Kristiyu.3Bǝraki tatǝ ka mairǝ a kagi kǝng mo nyǝngkǝ so julla Hauwa'u a gwa bǝrsan dǝ bwiran da gǝnǝng, ki karǝ kǝmarang ka jǝnǝng ba nyǝgǝlmǝnna juwi wu nya wu mutan a ji a Kristiyu. 4N'suwe mo gu ka be a sigǝmmǝn finang ka gu Yesu dangǝn rǝ wu nǝn wagǝmǝn yǝmba gǝmmǝng. Mǝnni bo na suwe bo mo kǝtǝ yu gu we dang rǝ wu nǝn yuwi. Na bo suwe mo kǝtǝ yu bagi yǝmbǝ lǝmmangngǝm dang re bǝ nǝn yuwum. Kǝ tǝ ngatangnga yai jǝni yaiyǝ deni!5Bǝraki mǝn nǝngnga kǝmmarang mo yarmǝn ba bǝ bǝrǝ dutǝttan jiyu go tǝn nǝb tǝmrǝm bǝ kuntam. 6Mǝnni ki mǝsaimǝn be sutang a yǝm ki, me mǝnnǝ bunai a yǝmtangngi a jutǝ warigu bo a jǝni yaiyǝ warigu kǝnǝn nungǝn yai jǝni yaiye.7Nǝngnga bwiran kǝn sǝg dur da miyǝn na ba guggǝnǝng ga? Kǝn wau gǝmǝn yǝmbǝ lǝmangngǝm ba Niyajiyuwum a nitte. 8Kǝn yǝmǝn jǝni a bagi ba Ekklisiyam kǝ nǝngngamǝn swiyer. 9A fulla tǝnǝn ka kini bo kǝn chi rǝ bunai, ne bǝ nǝnggǝnni gu ni. Bǝraki chǝttǝtta miyu ta Makidoniyai ka mǝri mǝn bunai ya miyu. A mura wunǝ ji kǝn dǝbmǝn dur da miyǝn a nǝgǝntang a nǝggǝnni, bo bǝn jaukak rǝ nyang.10Nyǝngkǝ yǝmbǝ nyamba Kristiyǝm ka mura miyǝng, me bǝn mǝrai nyi a gugtang ka durǝng ka miyǝn a mura gana tǝmba Akayam warigu. 11Bǝri wulai? Bǝraki yogǝmǝn bǝ da ga? Niyajiyu ka yǝm.12Mǝnni ji mǝn nǝngnga ri, bǝn jaukak rǝ nǝngngatang, bǝn nǝngnga nyang na ba mwe kakka bǝ farǝ sǝr nyǝra nǝn nǝn a jiya jiyǝ hanjim mǝksa rǝgi. 13Bǝraki bam nǝb nǝb tǝmrǝm ba nyatǝm bǝ julla nǝbbǝm. Bǝ fulga bwi nyǝra nǝb tǝmrǝm ba Kristiyǝm. 14Wai wu men jiya mǝnatang a buniyu, bǝraki Chetan ka fulga bwi kika chi nyǝra we tǝmri kwetǝrei. 15Me jiya mǝnatang a buniyu nyǝngkǝ kewetangu ba fulga biyanka jiyǝng nyǝra bwiranǝm ba yǝm bǝ nyamǝm. Mwatǝnta jiyu ba yullo janggǝmiya ji hanjim a nǝngngai.16Mǝn yǝgtǝn mǝn suwe: kari ba ti go mǝn mɨ. Mǝnni tǝ nǝngnga ki ki, tǝ dǝbbi to mǝn mɨ hi nan ba bau furi bani. 17Ji mǝn suwera a jiya gugtang a duri me ji Nigra nga rǝgi, mǝnni mǝn su yǝm nyǝra mɨ. 18A chi nǝb mwam bǝ gug dur bǝra bwiyǝng, mǝrǝ kinang bǝn gug dur.19Mǝnni kǝtǝ yǝrǝ mɨtǝ rǝ bwilǝmri. Jǝn tǝn nǝbba bǝrsam. 20Kǝtǝ nǝngnga mitangka dang rǝ wu dǝggǝnna keweti, a te gǝn ki, bǝ nǝngnga fini nǝn jǝn bǝri nyatang ka gǝng, a dǝb dur da gǝn a ligǝn ki, ba buktǝgǝn a kattǝ. 21Kǝmǝn suwerǝ rǝ bujǝri a kullo nǝnnu kǝnǝn nǝngnga latǝtti rǝ nyang. A nyangngi ki gu ba bau furi ki-mǝn su yǝm nyǝra mɨ-mǝ rǝ ki bǝn bau furi.22Hanjim Yahudawa ga? Mǝnnǝ nyang. Hanjim Isra'ilawa ga? Mǝnnǝ nyang. Hanjim sur a Ibrahimǝn ga? Mǝnnǝ nyang. 23Keweta Kristiyu ga? (Mǝn su yǝm da mǝn me yobiya miyu) Kǝn li bo. Kǝn nǝngnga swiyer a li hanjim warigu, dǝggitang a jarǝm kǝn li warigu, baurang me bǝnggotangwe, chutang a bwiyate kak rǝ kak kali mwam.24Kali tǝ nu kǝn yu sǝmbite ''Furtǝ gwar me kwan we a kang ka Yahudawang. 25Kali tǝ bwanbi kǝ bugti rǝ damte. Mǝngngoi rǝ wete kali kin. Kalitǝ bwanbi bwantǝlong ka hiyǝng ka busa nǝn me. Kǝn nǝngnga kum rǝ ko kwan a jugǝr da wimangngǝn. 26Kǝn no yomni, a mura kwewiya laati, kwewiya mura kube, kwewiya nǝbba miyǝm, kwewiya mura nǝbbǝ me Yahudawam, kwewiya bɨr, kwewiya mura sei, kwewiya mura wimang, kwewiya mura chǝtǝtta miyu ta nyati.27Kǝn nya dur da miyǝn a kwewi a swiyǝri na kwewi a bwiyu, a mura bunai dumi kotǝ mwam, a mura jun tǝn hi kugri, a mura sotang ga hi jǝtǝkwang, a mura kǝtǝrǝn tǝn bwi rǝ kun. 28A bukka jǝni yaiyǝng warigu, ka nǝggǝni a dur da miyǝn jǝtǝkwang bǝrarǝ kǝmarang a jiya Ekklisiya warigu. 29Wunǝ gu kungngǝr kungngǝri,na mǝn me kungugǝr-kungngǝri? Wunǝ gun dǝg a tǝl nai, na nwi bǝ jwagǝrri?30Ki bǝn bau furi ki, bǝn bau furi a jiya nung yarmǝntang ka miyǝngngi. 31Niyajiyu bo tǝn Te Nigra nǝnnu Yesuwi, wa lau wertang kurǝkwangngi, ka yǝm ti bǝ nyar!32A Dimaska, nigra nǝngnga dʊta tǝm nǝn nidu Aritasi ka dǝg gon torǝ bɨrda Dimaskan go na ban tai. 33Mǝnni sǝggiye wa fugang ka sǝmbang a mura kǝlǝn a kulli ya bɨrhǝnni, kǝn jǝrmǝnna kangka gǝngǝng.
Chapter 12

1A chin kwak bau furi, mǝnni nyabǝ guji we. Mǝnni mǝn jaukak rǝ churʊng kǝ prǝng na wullʊni a gwa Nigrai. 2Kǝn yǝm guni a mura Kristiyu, wu jǝttǝ kwu a jǝr tǝ gwa ya suwi- kǝ wa mura bwi ki, kǝ me wa bwi ki, yǝmbe, Niyajiyu ka yǝm-kǝn dǝb yigira jitǝtǝ bwanbiyu.3Bo kǝn yǝm mo niwai we- ki wa bwi ki, kǝ me wa bwi ki, yǝmbe, Niyajiyu ka yǝm- 4kǝn dǝb yigira kaita Niyajiyuwi mǝnni ka nwi jǝni me mǝn dǝmmǝn suweri. 5A ji a wai ni bǝn nǝngnga bautang ka furiyǝng, mǝnni a ji a dur da miyǝn me bǝn nǝngnga bautang ka furiyǝng, a dǝmǝn a kʊngngǝr kʊngngǝri a miyu.6Ki mǝn fau mo mǝn bau furi ki, me ba chi mɨ, bǝraki bǝn chi su yǝmbǝ nyam. Mǝnni bǝn mwamǝna bautang a furi, bǝri gu ba dǝbi a sumǝna jiya chu na nwi a miyu. 7Bo bǝn mwamǝna gugtang a dur bǝrarǝ wai wulloni yǝ rǝ kumniyu ye. Na ba kari bǝn ri rǝ gugtang dur, kǝn ni tug bwiya miyu, bwira Chetani na wunlai re, na ba kari bǝn gug dur rǝ kwani.8Kǝn chǝlla Nigra kalli tǝ bwanbi na ba dǝbimǝn kangke. 9Mǝnni a swimǝn go, ''Nǝtǝtta dautǝnbuwi ta miyu ka sitǝnsiya mwi, bǝraki kumni bǝ ri bwi a mura kʊngngǝr-kʊngngǝri. ''Bǝri nyang bǝn lii fautangnga gugtang a dur a jiya yarmǝntang ka miyǝng, na ba kumnita Kristiyu a chi ya gwa miyu. 10A nyang nyǝnki, kǝn mida bǝrǝ Kristi a mura kʊngngǝr-kʊngngri, a yǝgtang a sʊ, fumtang, bǝngorang, na bo nǝggǝni. Bǝraki wunǝ fulla wun nya bwati ki, mǝn ka mǝnǝ kumni bo.11Kǝn yullo mɨ! Mǝnni jǝn tǝ dǝggi kwak a nyangngi, kə na dautənwe tǝ weri, bǝraki yarmǝn ba bǝn bǝrǝ mo nǝb tǝmrǝm bǝ gramǝm, nǝn kwini mǝ mǝn guji ki. 12Nungtang ka riri bwiyǝng ka nǝb tǝmrǝmmǝng ka nǝngnga bwiya jugər da jǝnǝn, rǝ mitang ka dangnga riri bwi, rǝ nungtang na jǝna mǝnatangnga buniyu rǝ swiyetǝttǝ kuntai. 13Yarməntang kə nyənnəng a gwa bagi Ekklisiya, mǝnni bo chi gəmən bə jiya nǝggəni ga? Tǝ yunoimǝn kan letang ke.14Jǝga! kən kura bwi na ba be a gwan jǝniyu kalang kǝn bwanbiyǝng. Me bǝn chi gǝmǝn nǝggǝnni, bǝraki men jǝna jǝnu. Kəmǝn fagəne. Bǝraki bǝtǝbbi me ba dəg nəggəni a nəb burəmi, a nyangngi nəb burəm ji ba dəb nəggəni a bətəbiyu. 15Bən nəngnga bwiləmri mǝr bunǝn da jǝnǝn, a fau ki a chi rǝ yuum ba miyǝm. Kǝ kǝn yogǝmǝn dah rə kwani ki, ba dautən we yomən da bani ga?16Mǝnni nyǝngkǝ ka rǝgǝng, nǝgǝn bǝ nǝgǝnni. Mǝnni, mǝnǝn bǝrsan bwiran nəng. 17Kǝn lʊktǝgǝn rǝ bǝn tungǝmǝnǝm ga? 18Kən chǝlla Titus mo a yǝga gwan jǝniyu, kǝn murga hangu tǝn gu chiya nǝnnu. Mǝnni Tiyus a nǝngnga gəmən yari ga? Nǝn di bǝ yomma juwi kwani ga? Nǝn dəbə nani kwani ga?19Tǝ kəma a wai fulla warigu nǝn jǝg dutǝtta nanu a kakka jǝnǝng ga? A kakka Niyayuwung, a mura Kristi nən su jǝni warigu na tǝ nya kumni.20Bǝraki mǝn lǝmma mo m'be ki me bǝn nyagǝn nyǝngkǝ mǝn kǝmma rǝgǝng. Mǝn lǝmma bo mo me bǝtǝ nyai nyǝnkǝtǝ kǝmma rǝgǝng. Mǝn lǝmma mo bǝn nya bunaiya nigotangngi, nugun, jwagǝr ba wumǝn bwi, fautang a furi, rə gugtang ka durəng, yǝmni kǝtǝl-kǝtǝlli, lǝngǝtələngi. 21Mǝn lǝmma mo a bukkǝn kauwe bwiyǝng ki, Niyajiyuwa miyu ba dǝmǝna sǝggiya tǝm a kakka jǝnǝng. Mǝn lǝmma mo bǝn nǝngnga furdǝ yulluwun bǝrarǝ nǝbbǝ mwamǝm ba nǝngnga jǝni bwirai beri kuwum, bǝ bo a bʊ bǝkangnga bunaiya yulgoriyu rǝ taltǝ na dagatang kǝ kursǝnnǝng na swiyetǝtta jǝllǝnni ta nǝngngaiyǝm.
Chapter 13

1Kangkǝ gǝn kalang kǝn bwanbiyǝng kǝ mǝn bera jǝnniyǝng, ''Bǝn ngarǝ yǝm a nyiya nǝb bǝsu yǝgira bǝ bwanbiyu.'' 2Kǝn su yǝm a buk rǝ ba nǝngnga jǝni bwiraiyǝm na bo rǝ bagi a fulla tǝnǝn ka kini kǝn sʊwʊng, bo kǝmən yǝgtǝnǝ mǝn suwere: kabi kauwe bwi ki, me bǝn du hanjim.3Mǝn sugǝmǝn nyang nyǝngke bǝraki tǝ fau to tə nya nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam to Kristi gǝ suyǝm a nyiya miyu. 4Bǝraki kǝn yuwa hangu a riyang a mura yarmǝntang, mǝnni karǝ yuum a gwa kumni ta Niyajiyuwi. Bǝraki nǝn rǝ kǝniyǝng nǝn yarmǝnyǝr a mura gi, mǝnni bǝnǝn nǝngnga yuum kin a mura kumni ta Niyajiyuwi tǝ ka mura jəniyu.5Tǝ bngo duttta jǝnu na tǝ chu ki tǝ ka mura nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam ki. Tǝ bǝnggo dutǝttan jǝnu. Tǝ jǝgga bǝ to Yesu Kristi ka mura jǝni ga? Tə yarmən ba bənggorang həng ki. 6Mǝnni mǝn ka mǝnə yəmbə nyam mo bǝtǝ yəm to yarmən ba bəngoranghəng.7Mǝn ruwatǝn nyini a Niyajiyu mo me bǝtə nǝngnga dagi bwiran. Me mo mǝn nǝngnga chǝllan mo nǝn nungǝn mo kǝnǝn jau bənggoranghǝng. A jiya nyangngi, mǝn ruwa nyini mo tǝ nǝngnga jiya dautǝnwi, nǝn kwini kǝnǝn nǝngnga da kǝnǝn yarra bǝnggoranghǝng. 8Bǝraki nǝn nǝngnga bǝ guji wa sumən a yəmbə nyami, mǝni nǝn nǝngnga bǝri yǝmbǝ nyam.9Nǝn ka nǝnnə furdǝ kwauwun nən ka kungngər-kungngər na tǝ ka tənǝ kumni ki. Nǝn ruwa nyini bo na ba tǝ ribwi. 10Mulla jǝni yaiya a jii tǝnǝn me kini, na ba fulla bǝn be gǝmǝnni ki kari bǝn yullo wu rǝ bwelti. Me mǝn farǝ mo mǝn nǝngnga fini rǝ kumni tǝ Nigra ni go na mu gən gəri me, na bura gən.11A mwatǝnte, chǝtte, tǝ nǝngnga furdǝ kwauwun! Tǝ nǝngnga swiyer bǝri fulgatang a bwi, tǝ si rǝ kumni, tǝ nga rǝ bwitan jǝnu, tǝ chi chimbǝ lǝmmangngǝm. Ki Niyajiyuwa yodai tǝn chimbǝ lǝmmangngǝmmi ba chi nǝn jǝn. 12Tǝ su bwitan jǝnu rǝ surang ka yotang ka dang kə yulgoiyəng.13Nǝbba nəbbən yəm bə nyamǝm warigu kǝ nǝngnga gǝmǝn surang. 14Masi nətǝtta dautən bǝ wi ta Nigra Yesu Kristiyu, rǝ yodaiya Niyajiyuwi, rǝ murgatangka durrǝng ka we yulgoiyəng a chi nǝn jǝn warigu.

Galatians

Chapter 1

1Bulus, ni təmri-me mən ni təmri ya gwa nǝbbi me tǝmrangnga gwa nǝbbe, mənni agwa Yesu Kristi na Niyajiyu tei, wa guge hangu a bwiyati- 2na chətəttə nən ka kini warigu, yəgira Ekklisiya ka Galatiyai.3Nətǝttən dabi yǝgira jɨnni rǝ chimbǝ lǝmangngǝm agwa Niyajiyuwi Te nǝnnuwi na Nigra Yesʊ kristi, 4wa nǝbǝn durdangǝn bǝrarǝ jɨnni bwirai ya nǝnnuwi go na ngǝ jǝg bǝnna wai fula wu bwira mǝ ka muriyuwe, a mura kəmmarang ka Niyajiyu Tenənnuwʊng. 5Grata chi bwi ya gwan hanguwi kʊrəkwang-kʊrəkwang. Achi nyang.6Kǝ mǝn mǝna buni kǝ tǝ wulgamǝn bwi rǝ kwa a hanguwi wa baggǝnei agwa nǝtǝtta Kristiyu. Kǝttǝ wulgatǝn bwi a bagi yǝmbǝ dang. 7Kangke me mǝn sʊwere mo ka bagi yǝmbə ləmangngəm we, mənni ka bagi nəbba lʊgro fʊrna jʊnuwʊng na farə go tə wulga yǝmbə ləmangngəm ba Kristiyǝm.8Mǝnni ka chi nǝ nǝn ki, kǝn we tǝmri a jirre wa jiyu rǝ kaggi kagi finang ka yǝmbǝ ki, a dimǝn na a bǝnǝn sʊggǝmmǝnǝm, a chi wʊn nǝngatǝn nyiyu. 9Nyǝnkǝ sʊwe rǝngǝng rǝ jiguwʊ kǝmǝ yigtǝne mə sʊwerə mo, "Kǝgu ba si finang ka bagi yəmbǝ lǝmangngǝmi a dimǝna kǝtə yuwʊng ki, a chi wʊn nəngnga tən nyiyu." 10Mǝnni me kʊ mən fau ngatang ka nəbbən a diməna ka Niyajiyuwʊng ga? Mən fau mo nəbba nwi ləmmang nən məga? Lawerə kʊ mǝn fau mo nǝbba nwi lǝmmang ka miyǝki, me mǝn bwira Kristiyu.11Bəraki mə fau mo tə yəm, chite, mo yəmbə ləmangngəm bə nəngnga finang kang gəngngiyǝn me yǝmbǝ lǝmmangǝm ba nəbbam. 12Yuwe ba gwa gu niyu, me rǝ wa məsai mənni, a jiya nyangngi, wa gwa churon ka Yesu Kristi bera mi.13Kətə nwi a jiya yobi fʊni ya miyu wʊn jiregra a mura fungtang ka Yahudawang, nyǝngkəng ne kʊnnang kʊlən da Niyajiyuwʊnəng rə ngəng a suməna bungotang na bo mǝn fare mu mǝn lukte. 14Kǝn nǝngnga wululo a mura fungtang ka Yahudawang kən lii tungre ta miyu a gwa mura nǝbba miyǝm. Kən nəngnga kweltə rə kwani a yobi ya fungtang ka tebəba miyəmməmi.15Mənni a fulla Niyajiyuwi a saiməne a jiwu mən ka fʊrda ne miyuwʊni. Ka biye agwa nətəttanguwʊng 16ka nǝngnga bwilǝmri rə nungtang Yəlliyangu a mura mi, na nya nəngnga finang ka ngəng a mura nəbbə me Yahudawam, nǝngnga bǝ kutǝkuttǝ mo gul bwi tǝn dʊgʊm. 17N'diba Urshalima agwa nəb təmrəm ba chi nǝb tǝmrǝm a kag ka miyənəng. A nyangngi kən di ya Arabiyang kən kawe bwiya Damaskase.18A buk ka jətə tə bwanbiyəng kən gwiya Urshalimang na yigi yǝm Kefas, kənəng chi kin ka kotə kwau a jər tənuwung. 19Mənni chubə bagi nəb tǝmrǝm a di mǝnna Yakubuwi, chi ya Nigrai. 20A mura ji mulagǝmmǝni kǝn sʊgǝmǝn bǝ nyam a kak ka Niyajiyuwʊng, me nyar a muri.21A gayǝng kən diya təm ba Suriyam tən Kilikiyang. 22A jǝhi waiwe kʊlən də ka Yahudiyan ba mura Kristiyǝm na nya yǝmmi be. 23Hanjim bə nwi mǝn sʊwe sʊwe, ni nanu wungla bəni ka chi ni warə yǝmbə nǝbbǝtangnga yǝmbǝ nyammi bǝna nu hangu lugtǝrəm." 24Hanjim ka ne gratə Niyajiyu bǝra nə me.
Chapter 2

1Agaiyǝng a bukka juttǝ kwau a jir gwarǝng kǝn kauwe bwi a Urshalima mǝnǝng Barnaba. Mǝnni kǝn dǝb Titus nǝn diya kin. 2N'diya gai bǝrǝ churong kǝ nʊngi hanjim yǝngkǝ si finang ka yǝmba lǝmangǝm a mura nǝbbə me Yahudawam. mǝnni su yǝm bǝmanbuwi a bǝn churi kari finiyǝm, Nangnga nyang na ba nʊngǝn mo me mǝn mwa sǝk-mwa bǝ sǝk-rǝ kʊn.3Mǝnni me nǝn Titus, wuna nun ni ya Hellinawai, dǝg bə kwan mwemǝn biyan ka jʊnnǝn. 4Chǝtǝtta nyati ka digiye a kǝlukǝlubwi go na tǝ sǝnna sǝrdǝ nǝn nya a mura Kristi Yesu. Hanjim bǝ fau go tǝ dǝgbǝn nǝn chi keweta. 5Nǝn nǝbbǝn bǝ dutte hanjimi a fulla bayǝ, na ba yǝmbǝ lǝmmangngǝm bǝ nyam a chi nǝn jɨn.6Mǝni bǝ ka chiro mo kari finiyǝm (wʊnni ji hanjim a nǝngngai a daibe. Niyajiyu me bǝ nʊng dǝndangngi)- Bǝ rǝ nyang, kǝn sʊwe mo bǝn churǝ nǝn finiyǝm a tugai bǝ rə guji. 7A gu kullo dang, hanjim ka chu go kǝn nga nǝn me a yǝmbǝ lǝmmangngǝm yigira bǝn mwetǝn bǝ jʊnnǝm, nǝngkǝ ne Bitrus finag ka yǝmbǝ lǝmmǝngngǝm a gwa nǝbbǝ mwetǝn biyangka jʊnnǝng. 8Mǝni Niyajiyu gǝ nǝngnga swiyer a mura Bitrusi bǝra swiyer da ni tǝmri yigira nǝbbǝ mwetǝn biyang ka jʊnnǝyǝng, nyang bo bǝ nǝngnga swiyer a muriya me jigira fʊbe.9Ji Yakubu, Kefas, na Yohana, bǝ yǝm yira ba mwo kʊllǝn da Niyajiyuwi na jǝgga nǝtǝttǝn niyu, ka nǝbbǝn kang kǝ nyan ka murgatangnga durrǝn Barnabas na me. A nǝngnga nyang go na nǝn diya kin yigira nǝbbǝ ka kʊmmǝm, na ba tǝ diya bǝn mǝtang biyang ka jʊnnǝn. 10Hanjim ka nǝngnga chəllan go nǝn kǝmma rǝ nǝbbǝ me rǝ jǝnna kaniyǝm bwigi, gǝn ji mǝn kǝmma rǝ mo mǝn nǝngngai.11Mǝnni a fulla Kefas a be i a Antikiyai, kǝn melatǝn yǝm rǝ kak rǝ kak bǝra ki ka jǝggǝ durdang gu a mura bwiran. 12A fulla nǝbhem a dimǝnne wa Yakubuwi, Kefas ka jarǝ jɨnni jauri tǝn nǝbba me Yahudawam. Mǝnni a ji nǝbbam bǝ bei, hangu ka si, ka jǝngmǝn bwi a gwa nǝbbə me Yahudawam. Hangu nanu bǝ nwi tate bǝ farə go mwiya gǝmǝn biyanka kwaltang.13Nǝn yang bo rǝ bagi Yahudawa bǝ ka gaiyǝm ka fʊng juwiya nǝbbǝ nyuni tǝsʊwʊm. Barnabas rǝ kǝggan ka fung nǝbbǝ nyuni tǝsʊwʊm 14Mǝnni a fulla chu yobiya jiyu me bǝ fʊng yǝmbǝ nyam ba yǝmbǝ lǝmmangngǝm, kǝn sotǝna Kefasi a kak ka jɨyǝng warigu mo, "Kǝmman ni Yahudai ki mǝnni mǝn nǝngna jǝniya nǝbbǝ Yahudawam na me nyəra ni a Yahudai, ba nǝngnga go yǝnni ki tǝ dǝg kwak nǝbba kʊmmǝm a chi yira Yahudawa?''15Nɨn na butɨnɨnni nǝn Yahudawa agwa buwongngi, me ''nǝbbǝ me Yahudawam rǝ jɨnni bwiraiyǝm."
17Mǝnni nǝn fau jǝgtangnga a mura Kristiyu ki, nǝn rǝ kǝnniyǝn kǝn nyabǝn rǝ jinibwirai, Kristi ka yǝgtǝn grate jinibwirai ga? Me bǝ nǝngnga bwi. 18Mǝni kǝ bǝn kabi mo jini mǝnna luktiki, kǝn ti durdamiyǝn me mǝn fung sori. 19A gwa soriyu kǝn bwiya a sori, na ba chi bǝre Niyajiyu.20Kǝn yuwai a riyang yuwarang nǝn Kristi. Me nǝn me rǝ yummi, mǝni Kristi ga mura mi. Yombǝ me yorǝm kʊwʊm a mura bwi, mǝn yo mura nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam a mura Yǝla Niyajiyuwi wa yomǝndaai, na nǝbbǝn durda gǝn bǝra nǝn mi. 21Ti be nǝtǝtta Niyajiyuwi rǝ kǝng, kǝ jǝgtang bǝ nya bwi a gwa soriyu ki, nyangki Kristi bwiya nǝn kwʊn.
Chapter 3

1Jǝn Galatiya mɨtǝ! Wuna dǝgǝmǝn jullai? A kak ka jǝnǝng Yesu Kristi wung nungǝn kweterei, kǝtǝ chu rǝ kǝmta jǝnnu buro. 2Wai wu gǝn ji mǝn farǝ mo mǝn yǝm a gwa jǝniyu: Ki tǝ yu We a gwa swiyeri da soriyǝng a gwa ngatang a ji nwi yu ga? 3Tǝn mɨtǝ ga? Tǝ su a gwa Wei, mǝnni tǝ mwarmǝn nǝn a gwa bwiyu ga?4Tə no kunang a jǝni mwam nən kun ga-mənni nyang ki rə kun ga? 5Hangu wu nəggən We na nǝngnga swiyer da mǝnatang a buniyǝng a sǝttǝni ta jǝnuwi a nəngnga nyang a gwa swiyer da soriyǝn, a nwitang tǝn nǝbbǝntang a yəmbə nyam ga?6Nyǝngkǝn Ibrahim ''a nebbǝn yəmbə nyam a Niyajiyuwung, na bo kən ke nyǝra nəngnga tang a ji nyang." 7A juwi kwani, tǝ jǝgga to bə nəbbən yembə nyaməm bətəm ba Ibrahiməm. 8Wang ka suwe kak kʊni go Niyajiyu ba jǝg nəbba kumǝm a gwa nǝbbǝn tang a yəmbə nyam,ka wau yǝmbə lǝmmangǝm a fulla Ibrahimi a be bi:suwerǝ go ''a mura mwi, nəb warigu bǝn dǝgtǝn kang.'' 9 Bərarə nyang, ba nəbbən yəmbə nyam kən dǝgtən kang tən Ibrahim, niya nəbbən yǝmbǝ nyammi.10Ba mutǝn ji a swiyer da soriyǝn warigu kǝn nǝngantǝng nyi, bǝngǝ mula mo, kǝn nəngnga nyi a ba sittǝn ba jǝniyǝn mulla mura wangka soriyǝng warigu, na a gwa hanjimi.'' 11Ku nǝn kwetere mo merǝ ni ba jir a kang ka Niyajiyuwung a sori, bəra kə wu nəngnga ji a nyai ba chi a gwa nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyami.'' 12Mǝnni sori me gwa nəbbəntəng a yəmbə yəmi, a nyangi ni nǝngnga swiyer da soriyǝn a chin kwak a chi ya muri.''13 Kristi ga jǝg bǝnne a mura dǝgtang nyi y soriyu wa dǝg bǝra nǝn ni nyǝngkǝn mula rV gVng mo, dVgtangng nyi ni gun yuwa riyangni.” 14 Jiya dǝg gǝn dǝgtang ka kangka Ibrahimǝng a be gwa nǝbbǝ me Yahudawam a mura Kristi Yesuwi na ba nǝn nya butang ka We a mura yǝmbǝ nyam.15Chitte, masi su yəm a mura bwantǝtta nəbbi. A mura ngatang ka niyəng, me rǝ wu ba tirǝ kǝng, na bo yǝgtǝn, nyǝngka yullon yobi. 16Ku yəm bʊrʊm bambe sotəna Ibrahimi tən suwur da gən. ''A Suwe be go a gwa suwur da gəni'' yigira bǝ mwami, mǝnni a nyangi a kwan bwigi 'na tǝn suwur da mung, wu nǝn Kristiyu.17Ku ji mən kǝmmari gwe: Yobi ya be jəttə bǝtǝttǝ gwar rə furtə bwanbi a bugi a tursamǝn bǝ yəm bʊrǝm bə Niyajiyuwa bu kuniyǝm.18Na lungo kulla hi a be gwa soriyu ki, nyangki a bebǝ gwa yəm bʊrǝmi. Mǝnni Niyajiyu wa ne Ibrahjim a gwa yəmbʊrǝmi.19Wulai, bo, gǝn fini ta soriyu? A yǝgtǝn bwi bərarə jǝni bwirai, yigira fulla suwur da Ibrahimǝm ba ben, bǝ nǝngngatǝn yǝm burǝm a jiyǝm. Kǝn su swiyer rǝ soriya mura weni tǝmri a gwa ni dəgəra sǝttənniyu.20Ku ni dəgira səttənni ka sumen a ni kwan mǝnni Niyajiyu kwan.21Mǝnni sori bǝ nǝngnga kag rǝ yəmburəm ba Niyajiyuwun ga? Me nǝn nyang! Na lungo kən nəbən sori wu ba dǝmǝn a nǝbǝn yummi ki, nyangki nǝngngatang a ji nya na ba be a gwa soriyu. 22Mǝnni Dundǝ yulgoiyǝn ka mǝra jǝni warigu a mura jǝni bwirai. Niyajiyu a nǝngnga nyang na ba yǝmburǝm a yiya bǝn a gwa nǝbbǝntang a yǝm a yǝmbǝ nyam a mura Yesu Kristiyu wu bǝn nǝbbǝn a ba yu yǝmbǝ nyamǝm.23Ku bera fulla yutang a yǝmbǝ nyam a bei, na nu nǝn keweta soriyu, buwabǝn a jarǝm bera fulla bǝn jǝgge yu yǝmbǝ nyamǝm. 24Bǝrsrǝ nyang sori ya yullo bǝnǝn ni tori yigira fulla Kristi ya bei go na tǝnǝn nya yiyatang a gwa nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyami. 25Mǝnni ku nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam a beng, me kangka ni toriyǝng. 26Tǝ yillǝm ba Niyajiyuwun warigu a gwa nǝbǝntang a yǝmbǝ nyam a mura Kristi Yesuwi.27Nyǝngkǝ mwama jǝnu nǝngngatǝn batisma a mura Kristiyu, kǝtǝ yu Kristi. 28Me Yahuduwa we, me Helinawa we, me kewe mǝ bwe kaiyu, me nibari,me nyi we, bǝrare ki waringǝm ba jǝnǝm ti ji kwan a mura Kristi Yesuwi. 29Kǝn jǝn tǝ ba Kristiyǝm ki, tǝn suwur da Ibrahimǝm ,tǝn bǝ jarǝ kullam bǝra yǝm buwarǝmǝm.
Chapter 4

1Kǝmǝn sugǝmǝnǝ mo wu ba jau kulai bwe ki, me dang tǝn kewe, nǝn kwini gərǝ kulahi warigu. 2Bəraki, hangu wa təm rə bə jǝga jǝnihiyəm yigira fula te titəni.3Nǝ nyang, fula wu nǝn ka nǝn bǝtǝbǝyu, nuwa mura halata jǝna gusətiyu.4Mǝnni fula wa dautǝnwi a beng, Niyajiyu ka tǝmme Yəllangu, wu nyiya buwi, na buwa mura soriyu. 5A nǝngnga nyang go na gǝ yuwe ji nən wugoi a bǝ ka mura soriyəm, go na ba nǝn nya yutang nyǝra yǝllǝm.6Bǝra ki tǝn yǝllǝm, Niyajiyu ka tǝme We Yǝliyu a mura furna nǝnu, wu nǝngnga buwong go, "Abba,Tai." 7A nyangngi me mǝn kewe mǝnni yǝlli, mǝn yǝlli ki, mǝn kamǝn sǝr rǝ kumung da kula jautangngən a mura Niyajiyuwi.8Mənni a wai fulla, a fulla tə yəmbə Niyajiyuwi, kǝn tǝgǝn tǝ chitǝn keweta a bǝ, bǝrarǝ kumnita, men kojiyute. 9Mənni ku na kətə yəm Niyajiyuwung, na bo Niyajiyu ka yəm gənəng, nǝngnga mo nyǝnnǝ ki tə kautən bwi a jǝni me rə kumni tǝn finiyu? Tə fau tə chi kewete bo ga?10Tǝ so kote tǝn swangngǝr ti na fullani tǝn tǝn jǝtte. 11Mǝn nwi tate mo kari swiyerda miyǝng a mura jǝnu ba chi dǝrǝ kunǝn.12Kǝ mǝn chǝllagəne, chite, tǝ chi nyǝra nǝn me, bǝraki kǝn chi nyǝra nǝn jǝn. Tǝ nǝngngai mǝn bǝ bwiran da gujiyən. 13Mǝnni kǝtǝ yəm to bǝra rǝ bunaiya bwilǝmangnga miyu gun sigǝmǝn finang ka yǝmbǝ lǝmangngǝmi rə jiguwung. 14Nǝn bunai ya bwi lǝmmangngi ya miyu ka dǝgǝn dəggən a bəngorang, tə kwilaibe. A nyangngi, kətə yi nyǝra rə we təmriya Niyajiyuwi, da mǝnǝ Kristi Yesu rə bwigo.15Bəra rə nyang, mǝnni dǝgtang ka kangǝng ka jǝnǝng ka le? Kǝn jǝggagǝmǝn mo, ba nǝngnga bwi ki, na bǝtə jəga məne kəmta jǝnu natə ni. 16Mənni bo, kən chi chugo kagi yan jǝnnu bǝrarə yǝmbə nyam bən sugəmənə ga?17Hanjim bə fungən kursǝ-kurse, natə yullo bǝgiyǝm,mǝnni me bǝrarǝ ji nya. Bə fau go tə jǝggǝn a tari, na ba tǝ chi bǝ kursǝ-kursǝm ba gǝm. 18Ka nyagu jǝtəkwang ni a nəngnga kursə-kurse bəra jǝni nya, kari ba təg tən na fulla nən ka kini.19Bətəm ba miyəm, bo muwa muriya kwewi a buwongi bǝra nǝn jǝn yigira fulla Kristi nya chim a jǝniyu. 20Kən li fautang mo na nənnu kin ku na wulga jir da miyən, bəra ki ka mən mənabuni nən jǝn.21Tə swimən, jǝn bə tə farǝ fʊngtang a soriyǝm, tə kautǝn bə su sorihi ga? 22Bəra ki kən mula mo Ibrahim kǝna nu rə yəlləm bǝsu, kwan a gwa kewei mǝnni kwan wa gwa nyi ya kaiyu. 23Mǝnni wu kwani bu wa ga kewei mura bwi, mənni wu kwani bu a gwa nyi ya kaiyu bərarǝ bʊrǝm.24Yai jəni yaiye bən jǝgga nyagu nyǝra bəngorang, bəra ki nyim bambe bə sitang na yǝmni burǝm tǝsu. Kwan na jiyu a jire wa bang ka Sinaiyǝm ka buwo bətəm bən Kewetəm.Waiwe nən Hajaratu. 25Ku Hajaratu gən bang ka Sinaiyǝng a təm ba Arabiyam; a siya nyiya Urshalima kuwi, bəraki wa kewete tən bətəm bangəm.26Mənni Urshalima jiyu nən yǝllənte men kewe, mǝnni gən ne nənu. 27Bəraki mula mo, "Nəngnga məksai, mu nyiwu mən bəlmiyu, me bǝ bəri. Gug jir na dulga bǝra fur dǝ kwauwun, mu me mən nwi kwewi a buwongi. Bəraki bətǝm ba nyi jamǝni nǝn mwam a li ba nyi karǝ nibariyu."28Mǝnni jǝn, chitte, nyǝra nǝn Ishaku, tǝn bǝtǝm ba yəm burǝmǝm. 29A wai fulla wurere wum bu a bwiyu ka ne kunang wu bu a We. Nən nyang ku nyangnyəngke.30Wulai ji wang a suwe? "Ka bwe chuwi kewei tən yǝlli. Bəra ki yəlliya bwechuwin kewe me ba wutogo kulla tən yǝlliya nyiya kaiyʊwi." 31Bərarə nyang, chite, nən me nən bətəm ba bwechuwi kewem, mənni nən ba nyi rǝ kaiyuwi.
Chapter 5

1Bərarə chim ba durəng Kristi a jəgbən. Tə si rə kumni, bərə bətə yartəna həllata jəni nəngəni ya keweti. 2Jəgga,me, Bulus, mə sugəmən mo tǝ nga mwiyagən kwaltə ki, Kristi me rə fini a jəni.3Mən sugəmən mo ni wa nga mwetən biyangka kwaliyəng a chitən bwi ya fung sori warigu. 4Kən təsəgəmən a Kristiyu, jən bəbən jəgən a gwa soriyu; metǝ məbrarə nǝttettən dabə bo.5Bəra ki a gwa Wei, a gwa nǝbbǝntang yəmbə nyaməm, nǝn yam titang ka furəng ka jəni nyai rə jəllən. 6A mura Kristi Yesuwi mwetang kwali tǝn bunai ya mwetang kwali me nǝn guji, mənni nəbbəntang a yəm bə nyam nəngnga swiyer a yodai. 7Kǝna tǝ nu tə mwarǝ nyagu. Wunǝ ga dangǝn rǝ fungtang a yəmbǝ nyam? 8Kan wutang ka furiyəng ke a be ba gwa hangu wu bǝgǝne.9Bari bani ki ka dəg miyim bǝn fuwum a gun. 10Mən kamənnə bautang a furi a mura Nigra mo bətə tə dəb kagi kəmmarang. Ni wu ba dagəni ba yu ji ba fungei, ki nən wunəki.11Chite, jau kak rə sitang finang ka mwetang biyangka kwaliyǝngki, bərə wulai tə ni kunang berǝ tən kuwung? A wai ji wer dǝn tǝl nawun da riyang yuwarangǝn kən jəgmən. 12Ba dangənnnə yəmbə nyam mən fau mo məna jəgmən hanjim.13Bǝraki Niyajiyu a bǝgǝne wa nyatang ka chimba durəməng, chite. Mənni kari bətǝ nəngnga fini rə chim ab durəm ba jənəm a chi sər da nəngngatang a jəni bwirayəm. A nyangi, a gwa yodai tə nǝngnga tǝn swiyera bwitan jənu. 14Bǝraki sorǝ warigu a ribwi a ji ya sori kwan; "Go "a chin kwag yotǝn da chuma kuliyu nyəra rǝ dur da mun." 15Mǝnni tǝ su təgatang a nunte na jarə namta bwitang jənuwi ki, tǝ nǝngnga den bəri bətə lʊgtə dʊtəttan jənu.16Mǝ suwe mo, tǝ yoyom a gwa Wei, ki me bətə nəngnga jəni bwirai yə bwi fari. 17Bǝraki ji bwi jəni bwiraiyu fari bǝ nəngna kag rǝ We, ji We fari bə nəngnga kak rə bwi rə jəni bwiriayu fari. Waringəm ban jǝyǝm me bǝ nwigore, na ba kari bətə nǝngngai jəni tə fari. 18Mənni ki We fung nən jənki tə me həllata soriyu.19Ku swiyetətta bwiyu wa tari tangsang. A murga rə talte, bunai ya kaluriyu, jəllən də bwiran, 20nəngngatang a weni, bautang a təm, fri kwewi, bwigate, nugʊn, jwagər, dwigorte, bunai ya nwigotangngi, wutugotang, 21jəllən, norotang a jɨni bwirai, na yagi jəni nyəra yaiye. Kən sugəmən, nyǝngkə sugəmən rə langtangngən, mo warigu nəbbə nǝngnga yai jǝni yaiyǝm me rǝ kula a dʊʊtǝtta Niyajiyuwi.22Mǝnni bətəm ba Wei Yulgoiyǝm gə be, məksate, chim bə lǝmmangən, mitang ka dang, nəngngtang a nyaguwi, nəngngtang a yəm bə nyam, 23səgtang a dur, tautanga dur. A ji ya yai jǝni me sorǝ we. 24Bə ba Kristi Yesuwum warigu ka yuwa bwi rə jəni bwirai tǝn jəllən da gən.25Nən chi a gwa Wei ki, masi tənən yo mura We. 26Kari bənən chi rə gugtang a dur ,nəbbə rə muggorəm, rə bə nəngnga nugtəm, rə bwitəm.
Chapter 6

1Chite, ki bə nya ni nǝngnga yəgai jəni bwira ki, jən bǝtǝ rǝ We nyai tǝ kauwe bwi rǝ wai we dendeni. Tǝ kǝmmarə rə dutəttan jəni, bǝra bǝtǝ yəra a bəngorang rǝ kǝngniyəng. 2Tǝ dəb nǝgǝni ya bwiti, na tǝ ri sori Kristiyu.3Kə karə kəmmarə go gəng guji ki, na hangu me nǝn gujiyəng, ka jula dʊr dan ngǝn. 4Wunə ki a bəngo swiyer da gǝn na nya jiya gug tang wertang a bwiyu, na kari ba bǝngotang a dʊdangǝn tǝn gu.5Bǝrarǝ ki wunə ki ba dǝb nǝggəni.6Wunə wu məsatən bwani a chin kwak a wutogo jəni nyai tə wa məsatəni. 7Kari bən jula gən. Me mən nəngngatən nʊr a Niyajiyu. Jiwu ni ya wauwi, gu ba harri. 8Ni wa wau ji bwira a yobi ya bwiyu, a gwa yobi ya bwi ba har kiyatang, mənni wa wau a mura yobi ya We, ba har yum bə kurəkwangəm a gwa Wei.9Karǝ bǝnǝ gu rǝ nǝngngatang a ji nya, bǝra ki a fula dautən we bǝnǝn har, nən gubə ki. 10Bǝrarǝ nyang, nyǝngkə nya sǝr gərəng, tǝnǝn nǝngnga tǝn ji nya nəb warigu, nyəra rə ba ka kaita nəbba nəbən yǝmbə nyaməm.11Tə chu wani mwami mulagəmən rə kangka miyǝng. 12Bə farə go tə dəb yulo ji nya a bwiyu kə farə go tə dəggən kwak tə mwemən biyang ka kwaliyəng. Bə nəngnga jǝni yaiye go na ba karə bən nəggi kunang bəra rə riyang yuwarang ka Kristiyǝng. 13Bəraki men bambe bəm muyatən biyang ka kwaliyəm a so sori, mənni bə fau go tə mweyamən biyang ka kwaliyəng na tə nya jiya wertangna a bwiyu a bwita jənu.14Mənni kari bən chi rə wertang dur a summən a riyang yuwarang ka Nigra Yesu Kristiyəng, a mura yuwa riyang yuwarang a gusutə bəra nən mi na me bəra gusutəi. 15Bǝra nyang rǝ mwetang a kwali tǝn bunai ya mwetang a kwaliyu me nǝn guji, mǝnni fini gən buwong kə fiyəng. 16Yigira gwa warigu ba fung rə wai sorǝ wum, masi chim bǝ lǝmangǝm rə bumte a chi nən hanjim, tən Isra'ila Niyajiyuwi.17Jiya dəb a ku wi yigira kak kari guni ba dai, bəraki mən kamənə dələntədai ta Yesuwi a bwiya miyu. 18Masi nətəttən dabi wa Nigra nənnu Yesu Kristiyu a chi rə we jənu, chite. Amin.

Ephesians

Chapter 1

1Bulus, ni təmri ya Kristi Yesʊwi, a mʊra kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng yɨgira bə yʊlgoiyəm bə ka Afisam, na nəbbə nəngnga ji nyai a mʊra Yesʊwʊm. 2 Nəttətən dautən bəwi tən bə Niyajiyʊ Te nənnʊ na Nigra Yesʊ Kristiyʊ.3Masi Niyajiyʊ tən Te Nigra nənnʊ Yesʊ Kristi a yʊ wertang, wa dəg bəmən kang, rə kənnə nəbbəntang ka Weng warigʊ a mʊra ji na mʊra Kristiyʊ. 4Niyajiyʊ a sabəmən a mʊra gi a sʊtang ka gʊsətəng, go na tən chi rə yʊlgoi rə bʊnai ya ji ya kəbari a kak ka gəng.5Niyajiyʊwi ka sabəmən rə jigʊ nən chi bətəm ba gəm a mʊra Yesʊ Kristiyʊ, a mʊra fautang kə nyang ka fʊriyangʊwʊng. 6Yəbəntang ka nənnəng a be nən wertang ka gratəttan gʊ ta nəttətən dautən bəwi wa nəbbən bərarə wʊn hangʊ a yotən dai.7A mʊra Yesʊ Kristiyʊ kənən nya jəgtang bərarə dʊgʊm ba gəm na yənotang ka jɨni bwiraiyəng,bərarə yuumməntang ka nətəttan gʊ tən dautən bəwi. 8A nəbbən nətettən dautən bəwi mwam a mʊra bərsan na jəggatən.9Niyajiyʊ ka nʊngbən kəmarangəng kə kʊlʊ-kʊlʊwiyəng, a nyəng ka dautən gra giyəng, na nyəngka bɨngo bəmən gra mʊra Kristiyəng. 10rə kəmmarang ka ritang a ji tiya kagi a ritang ka fʊllang na gə kʊra jɨni warigʊ, jɨni warigʊ ya jiyʊ rə təmi, berə ga dʊr da gən, nən Kristi.11A mʊra Kristiyʊ kən nəbbən jautang a fʊlla. A nəngnga bəmən rə jigʊ a mʊra nəngngatang ka gəng, wʊ təm jɨni warigʊ yɨgira jʊwiya kəmmarang ka gəng. 12 Niyajiyʊ a sabəmən naki nən chi bə jarə kʊlam na hangʊ a chi wʊ rə jigʊ ba bau fʊri a titang a dai a mʊra Krisityʊ, naki nən chi bərarə wertang ka gratətta gʊwʊng.13A mʊra Kristiyʊ, jɨn rə kəgənəng, a fʊlla tən nwi bwan da yəm bə nyaməm,yəm ləmmangngəm ba yiyatang ka jɨnəngəng, kətə nəbbən yəm bə nyam a mʊra gi kən bu gəmən kʊrən rə yəm bʊrəm ba We Yʊlgoiyəm. 14wʊ gən ngarang ka jautang ka kʊla nənnʊwʊng,yɨgira fʊlla nən lau ritang ka gənəng, yɨgira wertang ka gratəttan gʊwʊng.15Bərarə wai ji we, a fʊlla wʊ nwi nəbbəntang ka yəm bə nyam ba jɨnəm a mʊra Nigra Yesʊwi rə yodai ya jɨnʊ yɨgira nəbbə yʊlgoiyəm ba Niyajiyʊwʊm warigʊ, 16Dʊbe wʊnnan yɨgira Niyajiyʊ bəra nən jɨn a fʊlla mən dəggən a rʊwaninyini ya miyʊ.17Mən rʊwa nyini mo Niyajiyʊ wa Nigra nənnʊ Yesʊ Krisityʊ, Te grati ba nəggən we bərsani rə churang tən yəmtang. 18Mən rʊwa nyini mo kəmta furna jɨnʊwi a wʊmen bwi, na tə yəm yəm bə nyam ba buwʊng ka jɨnəməng tən yuumməntang ka gratətta kʊla gʊ a səttəni ta nəbbə yʊlgoiyəm ba Niyajiyʊwʊm.19A mʊra rʊwani nyini ya miyʊ, mən chəlla masi tə yəm gratəttə me bɨngortə wi ta kumnita gʊwʊng a mʊra nəbbən yəm bə nyaməm, yɨgira swiyer da kumni ta gʊwʊn. 20Tai tə gə kumni tə kwani tə Niyajiyʊ a nəngnga swiyer a mʊra Kristiyʊ, a fʊlla gug hangʊ mʊra ba bɨtɨrom na ne gʊ chiri a kang kə nyang ka gənəng a jiyəng. 21Ka ne Krisit gʊ chiri pre a ji rə dʊʊte, tən kumni na titang, na dənə dʊn də bən buwʊn. Kristi ba nengnga dʊʊte, me a dan tangngər də gə kwan mənni nyang a tə beri.22Niyajiyʊ ka dəg wʊnə ji warigʊ a nana Kristiyʊ ka nəbən Ekklisiya a chin dʊr a ji a jɨni warigʊ. 23Ekklisiya gəng bwiyangʊ, ritang ka wʊ ri jɨni warigʊ a mʊra warigʊwʊng.
Chapter 2

1Na nʊ tən nəbba bɨtɨro-bɨtɨroiyəm rə letang na jɨni bwiraiya jinʊ. 2Na tə chi-chim ba jɨnəm a wai yobi wai we nyəngkə gʊsətə tə kʊwi ka gərəng. Nanʊ tə chi-chim ba jɨnəm nyəra ba nidʊ wa dʊʊtətta simbami, we wʊ nəngnga swiyer a mʊra bətəmbə me bə nwi yəməm. 3Warigʊwa nənʊ na chi mʊra nəbhəm, nən fʊng jɨni bwita nənʊ fari, tən təm bwiran rə kəmmarang ka be bəmən a furniyəng. Na nʊ nən chi nən bətəm ba jwagərəm, nyəra rə bagi nəb.4Mənni Niyajiyʊ wʊ rə bʊmtə mwami bərarə graji ya yodai hangʊ a yobəməni. 5A jiwʊ nən bətəro-bətəroi a mʊra jɨni bwirai ya nənʊwi, ka dəg bəne chi rə yuumum bə fiyəm warigʊ a mʊra Kristiyʊ- a gwa nətəttənən dautən bəwi gʊn jəgbəni. 6Niyajiyʊ ka gugbən kin na Kristi, Niyajiyʊ ka dəgbən chi kin warigʊ a ji a mʊra Kristi Yesʊwi, 7a nəngnga nyang go na tangngərtəttə beri gə nʊngbən gratətta nəttəttangʊ tən dautən bəwi tə me mən bɨngori a mʊra Kristi Yesʊwi.8Bərarə nəttəttən dautən bəwi gʊn yiyabəni a gwa nəbbəntang ka yəm bə nyami, wai wa jɨre ba jɨni, nəttə ta Niyajiyʊwi. 9Nəttəttən dautən bəwi a be bə bərarə swiyer, bəri gʊ ba gug dʊr. 10Bəraki nən swiyer da kang ka Niyajiyʊwʊn, nəngnga bən a mʊra Kristi Yesʊwi na nən nəngnga swiyetətə nyai, tə Niyajiyʊ a kʊrabəmən rə langtang, go na nən yo yom a mʊriyəm.11Bərarə nyang tə kəma to natə nʊ tən nəbba kuməm a mʊra bwi. Mən bəgən mo "nəbbə mwiyatən bə kwaltəm" a rə ji bərə mo nəbba mʊya kwaltəm a mʊra bwiyəm bən nəngnga tən rə kana nəbbiyim. 12A wai ji wʊrere kən wʊtəgogən tən Kristi. Tən fʊbe a nəbba Israi'lam. Tən fʊbə ba yəm-bʊrəməm. Tə me tənə titang a fʊri a gʊji a kaggi. Tə me tənə Niyajiyʊ a mʊra gʊsəte.13Mənni kʊ a mʊra Kristi Yesʊwi jɨn bə natə nʊ pre nən Niyajiyʊwʊm kən be nən jɨn rə do bərarə dʊgʊm ba Kristiyəm. 14Bəraki gən chim bə ləmangngəm ba nənəm. Ga mʊrga bəsʊ a chi kwan. A gwa bwiyan gʊwi ka nyəng kʊli na wʊtəgo bəni. 15Mə sʊwe mo, ka dəbmən jʊta soriyʊ go na gə nəngnga ni fi kwan a mʊra gi, naki a be rə chim bə ləmmangngəm. 16Kristi ka negobən a chi bwi kwan a gwa Niyajiyʊwi a mʊra riyang yʊwarang, na tʊrsəmmən bʊnai ya nwigotangngi.17Yesʊ ka be sigəmən finang ka chim bə ləmmangngəmən jɨn bə na tə nʊ pre na chim bə ləmmangngəm tən bə karə dom. 18Bəraki a gwa Yesʊwi waringəm ba nənəm bəsʊ a mʊra We kwan nən kanənnə jʊwi yɨgira Tei.19Bəra nyang, jɨn bə na tə nəbən bə yəm bə nyaməm me tən nəbbə me Yahudawam. A nyangngi,tən nəbba təməm tən nəbbə yʊlgoiyəm ba Niyajiyʊwʊm tən bə me Yahudawam. 20Kən mʊgən a jɨngta nəb-təmrəmi rə ya nəbbə yʊwe yəməm, Kristi Yesʊ rə bwigo gən wer da jɨngən. 21A gwa giyʊ warigʊ jin mʊwi ka chi bwi nyagʊ ka gra nyəra rə kanda chəriyən a gwa Nigrai. 22Wa mʊra hangʊwi kətə nya mʊgən nən na tə yʊllo gwa chəri ya Niyajiyʊwi a mʊra We Yʊlgoi.
Chapter 3

1Bərə nyang, me Bulus, me niya chənti ya Kristi Yesʊwi bəra nən jɨn bətə yəbbə yəm bə nyaməm. 2Mən kəmma mo kətə nwi yəm ba swiyer də nəttəttən dautən bəwi ta Niyajiyʊ a ni bəra nən jɨni.3Mən mʊla gəmən a jiya churang kən nʊngiyəng. Bam be gən yəm bə nyam ba kʊlʊ-kʊlʊwi bwiyəm bən mʊlla gəmən kəptərəm. 4Fʊlla tə ke wai jiwi, bətə jəgga jɨn barabaraiyʊ a jiyang Kristiyʊ. 5A təgai təngngərte nʊngbən bə bətəm ba nəbbəm yəmbə nyam bambe. Mənni kʊ We ka nʊng nəb təmrəm tən nəb yʊwerəm bə samən bəra swiyer dan dəm.6Bam yəm bə nyam bən kʊlʊ kʊlʊwiyəm gə bə sʊwe rə go nəbbə me Yahudawawʊm chəttəta jautang a kʊlai na bo sʊni bwiyʊ nən kin, bo bənən wʊtəgo yəm bʊrəm ba Kristi Yesʊwʊm a mʊra yəm bə ləmmangngəm. 7Kən yʊllo bwira yəm bə ləmmangngəmi bambe a gwa nəttətən dautən bəwi tə Niyajiyʊ a nəbbən a mʊra swiyer da kumni ta gʊwʊn.8Niyajiyʊ ga ni tai nətte, nən kwini məmən yarmən a mʊra nəbbə yʊlgoiyəm ba Niyajiyʊwʊm. Tai nəttə te go na sitən finang ka yəm bə ləmmangngəm a bən me Yahudawam a jiya yuumməntang ka nəttətan Kristiyəng. 9Nəttəta Niyajiyʊ bera mi go na jəggatənna nəb warigʊ ji ya chin kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng. Wai jiwe Niyajiyʊ a kʊlʊ-kʊlʊ a jittə mwam ta suwi, gʊ wa nəngnga jɨni warigʊwi.10Wai jiwe nʊng nəb a gwa Ekklisiyam naki bə nəngnga duutəm tən kumni a mʊra ji a nya yəmtang a jʊtə dəndang a bərsan da Niyajiyʊwʊn. 11Wai jiwe a nəngnga bwi nyang bərə kəmmarang kə mebə təgəng ka ri bwi a mʊra Kristi Yesʊ Nigra nənnʊwʊng.12Mənni a mʊra Kristiyʊ nən ka nənnə kumni rə nyatang dʊra səssi bərarə nəbbəntang ka yəm bə nyam ba nənnəm a mʊra gi. 13Bərarə nyang kəmən chəlla gənne kari furnan jɨnʊ ba bətəro bərarə kʊnnang kəmən norə bəra nən jɨnnəng wʊ gən gratətan jɨnənʊwʊng14Bərarə nyang kən ru rə dʊnte a kak ka Taiyəng, 15wʊ a kən baratənə kai tən təmi. 16Mən rʊwa nyini mo a nga gəmən, bəra yuumməntang ka gratəta gʊwʊng, tə nya kumni a mʊra Weng gʊ,wʊka mʊra jɨnʊwi.17Mən rʊwa nyini mo Kristi a chiya mʊra furna jɨnʊ a gwa nəbbəntang a yəm bə nyammi,na tə chi tə dəg nəttə wʊlʊlloi a mʊra yotang ka dang kagəng. 18Masi tə nya kumni tə jəggarə, rə nəbba nəbbən yəm bə nyaməm warigʊ, wʊn gə gran, wʊliliyʊ, tə bangsangngi na wʊləlloi, 19Na tə yəm yotang ka dang ka Kristiyəng, ka li yəmtangngəng, natə ri rə ritang ka Niyajiyʊwʊng warigʊ.20Kʊ a wʊ karə kumni a nəngnga jɨni bənən chəllai warigʊ ali ji nən kəmmari, a mʊra kumni tangʊ tə nəngnga swiyer a mʊra nənniyʊ. 21A gwan giyʊ kumni a chiya Ekklisiya na mʊra Kristi Yesʊwi a tangngərtə warigʊ kʊrəkwang tən kʊrəkwang. Amin.
Chapter 4

1Bərərə nyang a nyiya miyʊ mə wa niya chənti bərarə Nigra, kəmmən chəlla gənnə tə chi-chim ba dautəna buwʊng kə Niyajiyʊ wa bəgəng rəgən. 2Kən chəllagən tə chi rə səgtang ka dʊrəng deni, rə mitang ka dang, tə chi rə yodai a bwite jɨnʊ. 3Tə nəngnga nyəng kə bətə dəmən rəgəng natə chi rə mʊrgatang ka dʊrəng ka Weng a jʊwi ya chim bə ləmmangngəm.4Kau bwi kwan na We kwan, nyəra kə bəggənne gra jiya titang ka dang kwan. 5Mənni ka Nigra wʊ kwan, nəbbəntangnga yəm bə nyam kwan, batisma kwan. 6Na Niyajiyʊ kwan warigʊwi, wʊ ka ji tə warigʊ, na mʊra warigʊwi na gwa warigʊwi.7A wʊna nənnʊ kən ne nettəttən dautən bəwi a ji ya bɨngorang ka nebbəntang ka Kristiyəng. 8Nyəra kə bwan a sʊwe rəgəng: "A fʊlla gwiya jiyʊ, ka fʊng rə nebbən tʊwa tʊwaiyəm yɨgira mʊra nəngngatang a kewete, bo ka ne nəb nəttə dəndang.9Jəgga bwan də,"Ka gwi ya ji" a dimən a mən sʊwe mo, ka suwa mʊra təm wʊluloi? 10Gə wai wa sʊwei nən gə bo wa gwi pre a jiya jitte, naki gə rə jɨni warigʊ.11Kristi ka bu go yʊllo nəb təmrəm, bə nəb yʊwerəm, bagi bə, ware yəmbə ləmmangngəm, bagi yarəm tən nəb məssarrəm. 12A nəngnga nyang go na gə yəngna nəbbə yʊlgoiyəm ba gəm bərarə swiyer, bərarə mʊtang a bwiya Kristiyʊ. 13Ka jau kak rə mʊtang a bwiyang gʊ yɨgira fʊlla bənən bən chim chim ba mʊrgatang ka dʊrəng ka nəbbəntang ka yəm bə nyaməm ba yəlla Niyajiyʊwi, go na tənən gra na nən lau bɨngorang ka ritangnga ka Kristiyəng.14Kristi a mʊ bən nən gra nakki kari bən kau bwi nən chi bəttəbi, bə bən chi wʊlgarə səmba məssartə dəndangi na rə bərsan da nəbbə bwiranəm a mʊra jʊlai ya jiyʊ. 15A jiya nyangngi, nən sʊrə yəm bə nyam a mʊra yodai na nən gra jɨni warigʊ a jʊwiyan gʊ a mʊra waiwe gən dʊri, wai nən Kristi. 16Kristi bə mʊ bwi warigʊ, kən mʊrga tau kwang rə nəttə tʊgari warigʊ, mənni gani warigʊ a nəngnga swiyer kin ki, ba dəg bwi a gra nyəng kə ba mʊ bwiyan gʊ a mʊra yodai.17Bərərə nyang, kən sʊwe mənni mə wʊla wer a mʊra Nigra, mo kari bəttə kaubwi tə chi chim ba nəbba yəm bə Niyajiyʊwʊm nəngnga ra mʊra chim bərə kʊnnəm bə me rə finiyəm. 18 Me bə jəgga kəmmarang ka jiyəng, ka chin fʊbe a yobi ya Niyajiyʊwi, bərarə bʊnai ya yəmtangngi wʊ ka furna jiyʊ yə kəngkangngi. 19Me rə bʊjərri, ka nəbbən dʊttəta jiyʊ a yobiya bwiyʊ rə swiyetəttə bwirai rə kʊnni.20Tə məssa bən Kristi a wai jʊwi we. 21Mən kəmma mo kətə nwi a ji nyangngi, bo mo kən məssagəmən a mʊra ngi, nyəra kə yəm bə nyam wa mʊra Yesʊwiyəng. 22Kə məssagəmən mo tə kwisəre ji wa chi yobiyan jɨnʊ wʊ kʊniyʊ, mo tə jəgmən Ni funni. Ni funni hi ga kiya kiyai bərarə jʊllai wʊ ka fʊriyan gʊwi.23Kən məssagəmən mo tə fʊlga bwi a mʊra we furna jɨnʊwi, 24na tə mai ni fi wʊ nəngnga a mʊra wʊllo Niyajiyʊwi-a mʊra nəngngatang kə nyagʊwʊng tən yʊlgoi.25Bərarə nyang, tə kʊssəre nyatte, masi wʊna jɨnʊ a sotən yəm bə nyam a niya kʊliyʊ wa gʊ" bəraki tən sʊni bwi kwani. 26Tə nəngnga jwagər, mənni kari bətə nəngnga jɨni bwirai. Kari bətə dʊ ko yar tə ka jwaggər. 27 Kari bətə ne da Chetan.28Wʊ na nʊ nikʊwi a dʊ kʊte. A chin kwag a nəngnga swiyer rə kanan gʊ na nya jiba tʊga bagi rəgi. 29Kari yəm bə bwiram a jɨre a mʊra nyi na jɨnʊ. Tə nəngnga swiyer rə bwantəttə ba chi a tʊga mʊ bagiyəm, a jiya fʊntang ka jiyəng, na bwantətta jɨnʊ a tʊga ba nwinnəm. 30Kari bətə ləbtəmən fʊri ya We Yʊlgoi ya Niyajiyʊwi, bəraki a gwa giyʊ gʊn bagəmən kʊran gəri bəra ko jəgang ngi.31Tə kʊssəre tirətəi warigʊ, jwagər, nyəbgatang a yəmni, kəbgai tən yəgai jɨni bwirai warigʊ. 32Tə nəngngatən nyagʊwi a bwita jinʊ, tə chirə furni ləmmangngi, tə yənotənna bwita jɨnʊ, nyəngkə Niyajiyʊ a mʊra Kristiyʊ a yənogəmən rəgəng.
Chapter 5

1Bərarə nyang, tə chi nəbbə məssamənna Niyajiyʊwʊm, nyəra bətəmbə bən yotəndam. 2Tə yo mʊra yodai, nyəngkə Kristi ya yobəmən da gərəng, na nəbbən dʊr da gən, ji tungri məttəmətti a gwa Niyajiyʊwi.3Kari bən nwi yəm ba taltəm a səttənni tan jɨnʊ, ki jɨni sirəmmi, ki sʊ ki, a dautən bə nya a mʊra nəbbə yʊlgoiyəm ba Niyajiyʊwʊm. 4Kari bən nya nemər,yəmba mɨtəm, yʊtə bwirai ya dautən bəwi tən jɨniya dautən bəwi warigʊ. A nyangngi, tə yʊllo rə wʊnnan.5Kəttə yəm to me talli, ni merə yʊlgoiyʊ, ni rə sʊwi- mən sʊwe mo ni ne gratə jibaniyʊ, ba nya kʊla a mʊra dʊʊtəta Kristi na Niyajiyʊwi. 6Kari gʊ ni ba jʊllangən rə bwantətə rə kʊnni, bərarə jɨni yaiye giyə jwaggər da Niyajiyʊwʊng betən na bəttəm bə me bə nwi yəmməm. 7Kari bətə mʊrga bwi tən hanjim.8Na tən nʊ a mʊra kʊm mənni kʊ tə wa kwetərrəi a mʊra Nigrai. Tə yoyom nyəra bəttəm ba kwettərrəm, 9(bəraki finin ta beta kwəttərai wa mʊra nyagʊwi warigʊ, nəngnga ji nya, na yəmbə nyam) 10tə fauwe ji ləm bwi Nigrai. 11Kari tə məra bwi rə swiyetəttə bwirai ta kumi, mənni tə gʊlla. 12Bəraki jɨni ba hanjim nəngnga ra kʊlukʊlʊwi bwiyʊ jiya bʊjəriyʊ a sʊtang.13Bəraki fʊlla wʊnə ji warigʊ jəge wa kweterrə, ki kən chure. 14Bəra nyang, jɨn churi gən kweterei. Bəra nyang, a sʊwe go, "Gʊn, mʊ wa dʊmmi, na gʊn mənna ba bɨtɨrom, na Kristi ba yən a jiya mwi"15Tə jəgga nyagʊ nyəng kə kətə yogərəng-me nyəra bə merə bərsanəng mənni nyəra wʊ rə bərsannəm. 16Tə yiya fʊlla bəraki mʊwa kotihi bwirai. 17Bərarə nyang, kari bətə yʊllo mɨte, mənni tə jəgga nyəngkə kəmmarang ka Nigrang ka gərəng.18Kari bətə dʊ chʊwa jəggəng, bəra ki lʊgtən yobi. A nyangngi, tə ri rə We Yʊlgoi. 19tə sʊga yəm a mʊra fite, na fitətta Wei. Tə mara fite, tə wer Nigra a furna jɨnʊ warigʊ. 20Jʊtəkwang tə nəngnga wʊnnan a jɨni warigʊ a mʊra dʊn da Nigra nənnʊ Yesʊ Kristi yɨgira Niyajiyʊ Te, 21tə nəbbənə dʊttəta jɨnʊ a bwita jɨnʊ tə ne grate Kristi.22Nyʊiyəm tə ne dʊttətan jɨnʊ nəbbə barəm ba jɨnnəm, da tə ne Nigra. 23Bəraki nibari gən dʊr da nyʊin, nyəngki Kristi gən dʊr a bən Ekklisiyam, Kristi rəbwi go gə Ni jigriyan gʊ. 24Mənni nyəngkə bən samənsawi nəbbən dʊr gra Kristiyʊ, a chi kwak nyʊiyəm a nəbbən dʊttəttan jiyʊ a nəbbə barəm ba jiyəm a jɨni warigʊ.25Nəbbə barəm, tə yotənda nyʊiyəm ba jɨnəm nyəra kə Kristi a yotənda gəra Ekklisiyang na nəbbən dʊr da gən bəra nəngəng. 26Kristi ya nəbbən dʊr da gən go nagi tʊməm a chi yʊlgo, nyəng ka tʊmən hangʊ rə hi na rə bwanən, 27na ba gə nəbbən hangʊ a gwan giyʊ nyəra grate, me rə nemər, me rə bwiran, kənə wʊnə ji ki, mənni a chi me rə bwiran.28A mʊra wai jʊwi, nəbbə barəm ka dautən a yotən da nyʊiyəm ba jiyəm nyəra bwitan jiyʊ. Wa yotən da nyʊiyan gʊwi a yotən na dʊr da gən. 29Me rə ni kwila bwiyan gʊwi, mənni ka yʊwəlle na yəngna rə nyagʊ, nyəngkə Kristi yʊwəlle na yəngnarə Ekklisiya nyagʊwʊng. 30Bəra ki nən sʊni bwiyang gʊ.31"Bərarə wai jiwe, ni ba dʊ te tən nee a mʊrga bwi tə nyʊi ya gʊ, na ji bəsʊ ba chi nam kwan." 32Bam yəm bə nyam bəm kʊlʊkʊlʊwiyəm, nə grate dəni- mənni mən sʊ yəm a Kristiyʊ tən Ekklisiyang gʊ. 33Nən nyang bo, a chi kwag wʊnna jɨnʊ a yotən da nyʊiyangʊ nyəra dʊr da gən na nyʊi bo a chin kwag a ne grate nibaran gʊ.
Chapter 6

1Bətəbi, tə nwitən yəm a nəbba bəgənəm a mʊra Nigrai, wai we ngə nyagʊ. 2"Nə ne grate te mʊ tən nee mʊ" (wʊ gən sori rə jigʊwi rə yəmbʊrəm), 3 "na ba nəngnga nyagʊ na tə chi kotə wʊlliliyʊ a gʊsəte."4Tebe, kari bə tə dəg bətəmba jɨnəm a nəngnga jwagər. A nyangngi, tə no a mʊra yʊrang kə nyang tən soriya Nigrai.5Kewete, tə nwitən yəm a nəbbə gram ba jɨna gʊsətəm rə grate na rə tate a fʊriyan jɨnʊ rə yəmbə nyam ba jɨnʊwəm. Tə nwi yəm a hanjimi nyəngkə bətə nwitən yəm gra Kristiyəm. 6Tə nwitən yəm me bərə kə nəbbə gram ba jɨnəm ka jəgga gəmən na ba nwi fur də kwauwʊn nən jɨn. A nyangngi, tə nwitən yəm nyəra keweta Kristiyʊ, bə nəngnga kəmmarang ka Niyajiyʊ a mʊra fʊriya jɨnʊwʊng. 7Tə nəngnga swiyer rə furna jɨnʊ warigʊ, da tə nəngngatən swiyer a Nigrai men nəbbe. 8Bəraki kətə yəm to wʊnə ji ni ya nəngngai ki, ba yʊ jangəmiyang a gwa Nigrai, ki kewe ki, ki bwe kai yʊ ki.9Nəbbə gram, tə nəngnga tən na kewetan jɨnʊ a jʊwi kwani. Kari bətə ne tate. Kətə yəm to hangʊ wʊng Nigra jiyʊwi na wʊniyʊ wa mʊra ji, na bo me saməntang wa hangʊwi.10A mwatənte, tə chi rə kumni a mʊra Nigrai na rə kumni ta gratəttan gʊwi. 11Tə kwi jɨniya kʊni ya Niyajiyʊwi warigʊ, na bətə dəmən tə si rə kak a dəlna Chetani.12Bəraki tərsatang ka nənəng me ka namtə rə dʊgʊməng. A nyangngi, wa kak rə nəbba tau təməm, tən weni rə kumniyʊ, na dʊʊbe bə bwiram ba mʊra kuməm, a jiya weni bwirai a gana jiyʊ. 13Bərarə nyang, tə kwi jɨna kʊni ya Niyajiyʊwi warigʊ, na bə tə dəmən tə si rə kag rə kumni a wai fʊlla bwira, a buk kə tə nəngnga jɨni warigʊwʊng, tə si rə kumni.14Tə si, bərarə nyang, a bukkə tə bʊ dagla yəm bə nyami, tən bəm a nəngngatang a ji nyai. 15Nyəra ləbərta nanan jɨnʊ, tə mai kʊratang ka bwiyəng a finang ka yəm bə ləmmangngəm ba chim bə ləmmangngəməm. 16A wʊnə yobi ta ka mʊriyʊ warigʊ, tə dəb bəm a nəbbəntang a yəmbə nyami, ji wʊ bətə dəmən tə dum bətətta wʊ bwirai.17Na tə dəb dala yiyarangngi tən dampo Wei, wʊ gən bwan da Niyajiyʊwʊni. 18Rə yənə nyini rʊwani rə chəllan, tə rʊwani nyini jʊtəkwang a mʊra We. Rə wai fʊri we, jʊtəkwang tə chi rə jəggatang, rə tautang ka dang warigʊ, a fʊlla tə rʊwani nyini bəra nəbbə yʊlgoiyəm ba Niyajiyʊwʊm warigʊ.19Na tə rʊwaimən nyini, nyəngkə bən ni bwan a fʊlla bə wʊmən nyiya miyʊwʊng. Tə rʊwa nyini na nya sʊ ji nya kʊlʊ-kʊlʊ bwiyʊ a jiya yəm bə ləmangngəməng rə kumni. 20Bərarə yəm bə ləmmangəm gʊ chin mən ni təmri wʊ ka mʊra chəntti, na ba sʊ yəm rə kumni, nyəng ka dautən wʊ bən sʊwe rəgəng.21Tikikʊs, chiya yodai na kewe rə yəm bə nyami a mʊra Nigrai, ba sʊgəmən jɨni warigʊ, na ba tə yəm nyəngkə mən ka gərəng. 22Kən təm gəmən hangʊ bərarə kang kəmmarang ke, na tə yəm nyəngkə nən ka gərəng, na nyəngkə ba yɨgəmən kumni a furna jɨnʊwʊng.23Masi chim bə ləmmangngəm a chiya gwa chətti, na yodai tən nəbbəntang a yəm bə nyam a gwa Niyajiyʊwi Te na Nigra Yesʊ Kristi. 24Masi na nəttəttən dautən bəwi a chi rə ba yotən da Nigra Yesʊ Kristiyʊ warigʊwʊm rə yodai wʊ me bə jiiri.

Philippians

Chapter 1

1Bulus tən Timoti, keweta Kristi Yesʊwi, yɨgira bən samən a mʊra Kristi Yesʊwi bə ka Filibiyəm warigʊ, tən nəbbə gram na yarəm bə jəgga Ekklisiyam. 2Masi na nəttətən dautən bəwi a chiyan jɨni rə chim bə ləmangngəm ba Niyajiyʊwʊm Te nənnʊ na Nigra nənnʊ Yesʊ Kristi.3Kəmən nəngngatən wʊnnan na Niyajiyʊ a miyʊ a fʊlla kəmma nən jɨni. 4Rə wʊnə ko ki kamən rʊwa nyini bəra nən jɨn warigʊ, rə fur də kwauwʊn gə də mən rʊwa nyini rəgən. 5Kəmən nəngnga wʊnnan bəra rə mʊrgatang ka dʊttəng ka jɨnəng a mʊra yəm bə ləmangngəm a ko rə jɨgʊwi bera kʊ. 6Ka mənnən netangnga fʊri, mo hangʊ wa sʊ swiyer də nyan a mʊra jɨniyʊ ba jaukag rəge yɨgira mwatəntang lauwera ko Yesʊ Kristiyʊ.7Ka nəngngai mən nyagʊ nwi nyanyəngke bəra nən jɨn warigʊ bəraki tə ka fʊriya miyʊ. Tən kagəm ba miyəm a mʊra nəttəta dautən bəwi tən chim a jarəm tən bʊtang a buk na sitang rə nani bəra rə yəm bə ləmangnmgəm. 8Bəraki Niyajiyʊ gən ni bwimən buggi, nyəngkə lang mə nwi jəllən da jɨnən rəgəng warigʊ rə nwitang a bʊmte Kristi Yesʊwʊng.9Mən nəngnga yai nyini rʊwani yaiye: mo na yodai ya jɨnʊ a jaukag rə kwani ya mʊra yəmtang na jəggatang warigʊ. 10Mən rʊwa nyini nyangke mo na tə nya yʊtang a jiwʊ nya, na tə yʊllo nəbbə nyam bə merə jiya kəbariyəm a ko Kristiyʊ. 11Mən rʊwa nyini bo mo na tə ri rə nəngngatang a ji nya wa jəre wa gwan Yesʊ Kristi, yɨgira netang a gratə na rə wertang a Niyajiyʊ.12Kʊ chətte, mə fau mo tə yəm, to jiwa nəngnga bwi nə mi a nəngnga bwi bəra rə jautang a kak ka yəm bə ləmangngəm. 13Bəra rə nyang, chim ba miyəm a chənte a mʊra Kristi ka be yɨn a mʊra nəb bə barə kərangngəm ba dʊʊtəm, rə nəb bə ka gaiyəm warigʊ. 14 Chətətta nənnʊ mwam ka nya kumni a mʊra Nigrai bəra rə chəntə tə mən ka mʊriyʊ, hanjim ka rə kumni merə tate sʊtəngnga bwanni.15Jum bə nyam bagi bə sʊ yəm ba Ni jəgriyəm nən jʊgər rə nʊggən, mənni bagi bə sʊ nən furə nya. 16Ba ballam bə nəngnga mʊra yodai, rə yəmtang go ti ya gwe bəra rə bəm a yəm bə ləmangngəm. 17Mənni bə rə jigʊwʊm bə sʊ yəm ba Kristiyəm bəra fautang ka dʊrəng rə bʊnai a yəm bə nyamme. Bə tə go bətə yəgi mən kʊnnang ka chəntə tə mən ka mʊriyʊ.18Wʊlai bo gi? A chi go a mʊra jʊtə warigʊ, na nʊ wa mʊra yəm bə nyam ki, kən jʊlai ki, kə yəm bə nyam ki, mən wau yəm ba Kristiyəm, məgsata miyʊ wa dan de. O, mənni bən nwi bwiləmri, 19bəraki kən yəm mo mwatəntangʊ ba chi jɨrtang ka miyəng bəra rʊwani nyina jɨnʊ na rə tʊgarang ka We wa Yesʊ Kristiyʊ.20Bəra rə ji yəmmi na ji mən nəngnga titən a daa wi mo me bən nwi bujiri, mənni me tatəwe, kʊ nyəra jʊtəkwang, bən ne gratə Kristi a bwiya miyʊ, kə mənnə yuumum ki kən bwiya-bwiyaki. 21A gwa miyʊ yuumum nən Kristi n'bwiyaki nyatang a hi.22Mənni kə bən chi yuumum a mʊra bwi ki, ba chi mən nyatang ka swiyer da miyən. Mənni bən samən gə wʊne? N’yəmbe. 23Bəraki warigʊ jɨni yaiyə təsʊ ka wʊre kəmmarang ka miyəng. fautang ka miyəng mo mənnan di nya Kristi, na ba li mən rə kwani, 24Mənni chim ba miyəm a bwi nən fəni bəra nən jɨn.25Na ka dəb fʊriya miyʊwʊng, kən yəm mo bən jaukag nən jɨn warigʊ, bəra rə jautang ka kaggən kan jɨnəng rə nəbən tang ka yəm bə nyaməm ban jɨnəm. 26Na chi go a mi bətə nya jiwʊ bətə bau fʊri rəgi a mʊra Kristi Yesʊwi ji wʊ bən kawe bwi rəga jɨniyʊ bo. 27Ji mən fara jɨniyʊ mo tə chi chimba dautənwʊm rəga buwong ka yəm bə nyaməm ba Kristiyəm, na chi nya kang ya chugən ki, ki nyabə kang ki, bən nwi nyəngkə tə katən rəgəng, mo kətə si rə kumni a mʊra we kwan, rə fʊri kwan tə tərsa bwite bəra rə yʊtang a yəmbə nyam na yəmbə ləmangngəm.28Kari tə nwi tate bəra rə nəbba nəngnga kag nən jɨnəm. Ba chitən nən gʊji ya nʊntangngi a yɨgira kiyatang ka jɨnəng, mənni rə jəgtang kan jɨnnəng- nyanyəngki a jəre wa gwa Niyajiyʊwi. 29Bəraki kən nga gəmən nəng, bəra nən Kristi, mi yʊtangnga yəm bə nyam a hangʊwi gən kwan, mənni bo tə no kʊnnang bəra nən ge, 30a chi katənnə wai lwigori wʊ tə chu wa miyʊ a jɨniyəng, kətə nwirə kʊ a mi.
Chapter 2

1Ki jiya yəgtannga kumniyʊ wa mʊra Kristiyʊ ki, ki ka gʊji a sətang ka fʊriyʊ a jiiri wa yodai a gʊwi ki, ki ka mʊrgatang ka dʊrəng a mʊra We ki, ki ka bʊmtewe tən nwitangnga kʊnnang ka bwitəng ki, 2tə dʊ fur də kwauwʊn da miyəng a ribwi a gwa kəmmarang kə kinəngngi, tənə yodai kwani, tə yoyom a mʊra We Yʊlgoi, tə chi rə kəmmarang kə kinəng.3Kari bətə nəngnga gʊji rə fautang ka dʊrəng na rə gratə tə rə kʊni. Buk ka nyangngəng tə chi rə səgtang ka dʊrəng wʊni ka churə go gʊ ka li gən. 4Wʊna jɨnʊ ki kara jəga dʊr da gən gən kwan, mənni a jəga ji bagi fari bo.5Tə nəngnga yobi nyəng ka Kristi Yesʊwʊng. 6Hangʊ a chi chim ba jɨrgo tən Niyajiyʊwʊm, mənni a dəbbə chim ba gəm a sigo tən Niyajiyʊ da rə gʊji ba mʊtən jiwi. 7A jiya nyangngi ka ti dʊr da gən me nən gʊji. Hangʊ ka dəb yobi a bwirai. Hangʊ a jɨre nən jɨrgoi ya nəbbi.Hangʊ nya jɨre nyəra ni. 8Hangʊ a səg dʊr da gən rə nwitanga yəm yɨgira bwiyate, rə bwiyata riyang yʊwarangngi!9Bərarə nyang kə Niyajiyʊ a ne hangʊ gratətta li warigʊwiyəng. Hangʊ ka ne dʊn da li tagi dʊntə warigʊwʊn. 10A nəngnga nyangngi go na a mʊra dʊn da Yesʊ ki dʊntə warigʊ a rurotən, dʊntəta bə ka jiyəm, na bə ka jiya gʊsətəm bə ka mʊra təmmi. 11A nəngnga nyangngi go na dənə langngər ka nga sʊwe go Yesʊ Kristi gən Nigra, yɨgira gratəttan Niyajiyʊwi Te.12Bəra rə nyang, chəttətta miyʊ ta yodai, nyəngkə jʊtəkwang ki tə fʊng ji mən sʊgəməni rə gəng, me bəri mən ka gaiyəng mənni na chi mən me gai ki, tə nəngnga ji wa dau jəgrang kan jɨnəngngi rə bwi kauri rə tate. 13Bəra ki Niyajiyʊ gə nəngnga swiyer a mʊra jɨni bəra rə ji fari tən swiyer bəra rə ji nya bwiləmre a gʊwi.14Wʊnə ji ki tə nəngnga na tə dʊ kʊglatang a yəmni rə buri ya jautang. 15Tə nəngnga nyang ki na tə nya tə yʊllo nəb bə nyam bə me rə jiya kəbbarəiyəm, bətəm ba Niyajiyʊwʊm bə merə jiya kəbbari. Tə nəngnga nyang ki na ba tə yɨn nyəra kwetərei ya mʊra gʊsəte, a jʊgər da tangngər də kʊrsənnən da nyəngimmən a jʊwiyən. 16Tə tau bwan da yuumumən rə kumni na ba nya jiya grati a ko Kristiyʊ. A ko hi ki yəm mo swiyer da miyən tə səg ka miyəng a chi bən ji rə kʊni.17Mənni a chi bən tʊraimən nyəra rə yʊtang ka jiya tungtanggən tən swiyer da yʊtang ka yəm bə nyaməm ban jɨnəm mən ki, kən nəngnga fur də kwauwʊn, mənni bo kən nəngnga fur də kwauwʊn tə nən kin warigʊ. 18Awai yobi kwanni tə nəngnga fur də kwauwʊn, tənən nəngnga fur də kwauwʊn kin.19Mənni kən ti fʊri a mʊra Nigra Yesʊwi mo a yɨgtəne ki bən təm gəmən Timoti, na bən nya kumni a jiwʊ hangʊ ba swimən nyəng kə tə ka grəngngi. 20Bəraki me mənnən gʊwʊ yobiya gʊ a be wʊ kwani tən winəngngi, ni wʊ kəmma rə jɨnəng nən yəm bə nyammi. 21Bəraki wʊne jiyʊ ki bə fau jiya dʊr da gəni, me jɨnniya Yesʊ Kristiyʊ.22Mənni kətə yəm grattətan gʊ, bəraki nyəng kə bwe nəngnga tən swiyer rə ga te gʊwʊn, mənni kənnən nəngnga swiyer kin a mʊra yəm bə ləmangngəm. 23Bəra rə nyang mən ti fʊri mo bən təm hangʊ a ya rəkwa-rəkwa buk kə chu nyəng kə jɨni ba nəngnga bwi nə mə gərəng. 24Mənni mə rə bwimi mən Nigra kamənnən dʊr a sim a gwa Nigrai mo bən ya me rə langtang.25Mənni mə kəmma mo ka dautənwe kabi təm gəmən Abafaraditas a ya. Hangʊ chiya miyʊ tən chʊgo swiyeri na chʊgo kunni ya miyʊ, na ni təmriya tən bwira a jiya jɨni mən fari. 26Bəra ki hangʊ ka fʊm nən jɨnəng warigʊ, nyəngkə tə nwi mo kəggə bwang. 27Bəra ki bə nyam hangʊ kəna bwa rə kwani na dʊbe na ba bwiyang. Mənni Niyajiyʊ ka nwi bʊmtang gʊ, me hangʊ gən kwan, mənni na mə rə kinəng, go na kari bən nwi fʊr də yʊlluwʊn a jiya fʊr də yʊlluwʊn.28Bəra rə nyang kəməna nəngnga kəmarang rə kwani mo məm təme hangʊ, nan ba tə nya tə chu hangʊ bo ki bətə nəngnga fʊrdə kwauwʊn na mə rə kinəng bən nya dəndeni a mʊra kəmarang. 29Tə yuum Abafaraditas rə bwiləmri warigʊ a mʊra Nigrai. Tə ne gratə nəb nyəra nən ge. 30Bəra ki swiyer da Kristiyən gəndə yəmma na ba bwiya gərən. A nəbbən yuumum ba gəm go na gə nəngngai mən swiyer na gə ri swiyer də na bətə nəngnga na tə dəmən bə tə nəngngaimənən.
Chapter 3

1A mwatənte, chətətta miyʊ, tə nəngnga fʊr də kwauwʊ a mʊra Nigrai. Me mo ji nəgənni kabi mʊla gəmən jɨni yaiye. Jɨni yaiye ba yiyagən. 2Tə nəngnga den bərarrə jwate. Tə yo kəmte bəra nəbbə nəngnga swiyer də bwiran. Tə nəngnga ba den bəra nəbbə mwe bukgəm. 3Bəra ki nən nə nəb bə mwitən jwinəm, bəraki nən nən ne grate a gwa We Niyajiyʊwi. Nən nə rə bautangnga fʊri a mʊra Kristi Yesʊwi, me nənnə titang a daa a mʊra bwi.4Nən kwinən, ka bən dəmən ti fʊri a bwi. Karə ni wʊ churə go gəbə ti fʊr a bwiyʊ ki, mən chu mo wa buk ka miyəng. 5Mwemən jwin a ko narʊwi, a gwa nəbba Isra'ilayəm, sʊr da Benjimenən, ni ya Ibrainiyawai wa Ibrainiyawai; a jiya yəm ba soriyəm, mə ni ya Farisiyawai.6A a gwa tərsatangngi, kən ne kʊnnang Ekklisiya Niyajiyʊwi; a nəngngatang a ji nya mʊra sori ki, me mənnə ji ya kəbbari. 7Mənni wʊni ji wʊ chi wa nyatang ka hiyəng ka miyəngngi, dəb mo yartang bəra nən Kristi.8Yəmbə nyam, kʊ nyangnyəngke mən kee jɨni warigʊ yartang bəra rə yəmtang kə nyang kə yəm yəm ba Kristi Yesʊ Nigra miyʊ rəgəng. Bəra nən hangʊ kən bʊnna jɨni warigʊ. Dəb mo jɨni rə kʊni na nya Kristi, 9na ba nyai a hangʊwi ya mʊri. Me mənnə ji nya nən winəngngi a gwa soriyʊ. A jiya nyangngi, ka mən nəngnga ji nya a gwa yʊtang a yəmbə nyam a mʊra Kristiyʊ, nəngngatang a ji nya wa jiire wa gwa Niyajiyʊ bɨra rə nəbəntang a yəm bə nyami. 10Bəra rə nyang mə fau mo mə yəm hangʊ na rə kʊmni ta gʊntangka gəngi a mʊrgatang ka dʊrəng a mʊra kʊnnang kangngəng, na chi yəra nən ge bwiyatanggʊ, 11ki na bən nəngnga mo yənneki na nwimən gʊnməntang we a mʊra ba bəttərom.12Me mo kən nya yai jɨni yaiye warigʊ, me mo riiri. Mənni mə tərsa mo na nya tau ji waiwʊ Kristi Yesʊ a taiye bəra gəri. 13Chətətte miyʊ, n'kəmma bə mo me rə bwimi kə nya tau jihi fu. Mənni ka ji kwan we; kən tamən rə ji wʊ ka sʊwi, mən dəg dʊr a jiwʊ ka kaggi. 14Mən tərsa a jiwʊ ka kaggi mo na nya jau jangəmmi bera gwa Niyajiyʊwi a mʊra Kristi Yesʊwi.15Warigʊ wa nənnʊ bənə tau dʊʊtəm, masi tənən nəngnga kang kəmarang ke, ki bəttə nəngnga kaggi kəmarang dang a jiya wʊnə ji kee, Niyajiyʊwi ba nungən wai ji. 16Bəra rə nyang, wʊnə ga kə nən lawi, masi tənən tau nyang.17Chətətta, tə məsa məna mii. Tə jəgga nyagʊ rə bə yo yom nyəngkə tə məsa rə ga nənniyəng. 18Nəb mwam bə yo yom-nən ji gəbbə sʊgəmən yəm ba jiyəm məm, kʊ kəmən sʊgəmənne rə betəkəmi nyəra kən hanjim nəbba kaggəm ba riyang yʊwarang kang Kristiyʊwʊməng. 19Mwatənta hanjimi kiyatang. Bəraki Niyajiyʊ wa hanjimi futəttan jiyʊ, gugtang ka dʊrrəng ka jiyəng bujiiri. Hanjim bə kəmma nən jɨnna gʊsəti.20Mənni gʊ chiriya nənnʊ wa jii, gʊ nən yamme Nijəgri wi, Nigra Yesʊ Kristi. 21Ba wʊlga kʊmtenətta bwita nənnʊ a chi nyəra yəgi bwi rə grati, ya nəngnga rə kʊmnitangʊwi na dəg wʊni ji warigʊ a gwa giyʊ.
Chapter 4

1Bəra nən nyang, chətətta miyʊ tən yotən dai wʊn dəb fʊlla, fur də kwauwʊn tə gʊrmon ka miyəng, a wai jʊwi we tə si rə kumni a mʊra Nigra, kaggəm ba yodaim. 2Kə mən nəngnga tən chəllan a Alfudiyai, mən chəlla rə Sintiki, tə chi rə fʊri kwani a mʊra Nigrai. 3Jum bə yəm kəmən ka bi mən chəlla gənni bo, kaggəm ba miyəm ba kʊnnangəm rə yəmbə nyam: tə tuga wʊtəm be. Bəraki nən no kʊnnang kin a mʊra wautangnga yəmbə ləmmangəm kilimas na rə bagi kaggəm ba swiyerəm ba miyəm, bə dʊntətta jiyʊ ka mʊra wang ka yuumumməng.4Tə chi rə fʊr də kwauwʊn a mʊra Nigrai jutəkwang. Mə yəgtən mə sʊgəmən bo, mo tə tə nəngnga fʊrdə kwauwʊn. 5Masi nəb warigʊ a yəm rə mitang ka daang kan jɨnəng. Nigra ka diye rə do. 6A jiya gʊji kari tə da fʊrna jɨnnʊ. Mənni, a mʊra jɨni warigʊ tə rʊwa nyini na tə nəngnga chəllan, rə wʊnnan, tə dʊ Niyajiyʊ a yəm chəllan da jɨnnən, 7na chimbə ləmangngəm ba Niyajiyʊwʊm, wa sʊmənna jəggatang warigʊwi, ba to fʊrna jɨnnʊ rə kəmmarang ka jɨnnən a mʊra Kristi Yesʊwi.8A mwatənte, chətte, wʊnə ji wa yəmbə nyami, wʊnə ji wa grati, wʊnə ji wʊ nəngnga nyagʊwi, wʊnə ji wʊ yʊlgoi, wʊnə ji wa yodai, wʊnə ji nyai sʊwe rə, ka gʊji a li nyagʊwi ki, ka gʊji bən weri ki, tə nəngnga kəmmarang a yai jɨni yaiye. 9Jɨni tə məssai na yə tə yʊwi, na tə nwiyʊ na rə yə tə chu wa miyʊ, tə nəngnga jɨni yaiye, na Niyajiyʊ wa chimbə ləmangngəmi ba chi nən jɨn.10Kən nəngnga bwiləmri deni a mura Nigra bəra ki ku a mwatənte kən yəngnga kəmmarang ka mung bera mi. Kən məns nurə kəmarang a mi rə jigu mənni nyabə sər tugai. 11me mən suwerə nyang mo muwa bunai. Bəra ki kən məssa chim rə ji mən kamən gəri a wʊnə ji. 12Kən yəm nyəngkən chirə rə bunən gərəng na bo nyəngkən nyarə mwam gərəng. A mura wunə juwi tən yənnəvjɨni kən məssa nyəngkən bən dəmən ci gərəng tən nyəngkə bən nya gərə mwaməng ki bo a mura bunai. 13. Bən dəmən nəngna wunə ji warigʊ a mura hangʊwa nimən kumiyʊ.14Warigʊ rə nyang, kə tə nəngnga ji nya ki tə dəbi mən gʊ kʊlo a mʊra kʊnnang ka miyəngngəng. 15Jɨn nəb ba Filibiyəm kə tə yəm rə jigʊ yəm bə ləmangngəm, a fʊlla wʊn dʊwe Makidoniya rə gi, me rə gʊ Ekklisiya nəngngai mən tʊgarangngi ka nəbbəntang tən yʊtang a diməna jɨni ki. 16Ki fʊlla wʊ mə ka Tasalonikai ki, kə tə təmmimən tʊgarang ka bʊnnai ya miyʊ a li kalli kin. 17Me mo chəlla chəlla nəttəhi. A jiya nyangngi mən fau ji wʊ ba yɨgtən mwama swa jɨnnʊwi.18Kə yʊ tʊgarang ka jɨnnəng warigʊ, mənnə mən ka mən rə mwam. Kən rii. Kə yʊ wa gwa Abafaraditasi jɨni tə təmmənei. Jɨni mətə-mətə ləmmangngə, jɨni tungri yərri Niyajiyʊ nwi ləmmangngi. 19Niyajiyʊ wa miyʊ ba rigəmən wʊnə ji wʊ tə fari nyəngka dautən gəra jɨna kaniyʊ a gratəttangʊ a mʊra Kristi Yesʊwi. 20Kʊ Niyajiyʊwi na Te grate kʊrəkwang kə kʊrrəkwangngəng. Amin.21Tə nəngngatən sʊrang a Ekklisiya. Chətətta nənnʊ tə nən ka kin a gwi kə nəngnga sʊrang. 22Ekklisiya warigʊ ka gwi kə nəngnga sʊrang, nyəra rə bə ka kaita Kaisarəm. 23Masi na nəttəta Nigra Yesʊ Kristiyuum a chi rə we jɨnnu. Amin.

Colossians

Chapter 1

1Bulus ni təmriya Kristi Yesʊwi a gwa kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng na Timoti chiya nənnʊ, 2yɨgira bə yʊlgoiyəm na ba nəbbən yəmbə nyaməm bən ngagərəm chətte a mʊra Kristi bə ka Kolosiyəm. Masi nəttətən dautənbəwi na chim bə ləmangngəm bən jɨrera a gwa Niyajiyʊwi Te nənnʊ. 3Kənən nəngnga wʊnan a gwa Te nən nʊ Nigra Yesʊ Kristiyʊ mənni bo kənən nəngnga nyini rʊwani bəra nən jɨn jʊtəkwang.4Kə nən nwi nəbbəntangnga yəmbə nyam ba jɨnəm a mʊra Ni jɨgri Yesʊwi na rə yodai wʊtə karəgi warigʊ a bə Niyajyʊ a samənəm. 5Katə nən wai yodai dʊra sim bərarə titangnga fʊri wʊ nya a jɨni tigəmən a jiyʊ. Kə tə nwi a jiya yəmbə nyam rə titang ka fʊriyəng dʊra sim rə yəmbə nyam rə chimbə ləmmangngəm, 6ba be gəmənəm. Bam yəm bə ləmmangəm be ka turre bətə ka bəre mənni gəra mʊra gʊsəte warigʊ. Bə nəngnga nyang a mʊra jɨni, na ko tə nwiyʊ. Natə məssa nəttətta nən dabi ta Niyajiyʊwi a mʊra yəmbə nyami.7Bambe gə yəm bə nyam bətə məssa a gwan Abafarasi chʊgo swiyeriya a yodai ya nənnʊ. Wʊ nga gəri a nəngnga swiyer da Kristi a nyiya nənnʊwi. 8Abafarasse ka jəgga bəbən yodaiya jɨnnʊ a We.9Bəra rə wai yodai, dəbera ko nən nwiyʊ nən dʊbe nəngngatangnga nyini rʊwani bera nən jɨn. Nən nəngnga chəllan tə ri rə yəmtang ka kəmmarang kaggəngəng a mʊra bərsan warigʊ tə yəmtang a yobiya Wei. 10Ka nən nəngnga nyini rʊwani na ba ta yoyom ba dautənwʊm mʊra Nigrai nyəngkə ba nwi fur də kwauwʊn a mʊriya juwan gʊ. Ka nən nəngnga nyini rʊwani nyəngkə jɨn bətə yoyom gərəng natə yɨgtən-bətəbi a mʊra swiyer də nyan də tə nəngngarən na bo tə gra mʊra yəmtangnga Niyajiyʊ. .11Ka nən nəngnga nyini rʊwani tə yɨgtən kumni a mʊra dəməntang ka jɨnəng a mʊriya kumnita gratətta gʊwi a mʊra tautangnga furi tən mitang ka daang. 12Kanə rʊwa nyini bətə nəngnga wʊnnan rə fur də kwauwʊn a gwa Tei. Wa dəggən tə nya wʊngni sʊ a mʊra kʊla nəbba nəbbən yəmbə nyam a mʊra kwetərai yangʊ.13Ga jəgbəne wa dʊʊtətta kummi ka kaubwi nən nən na dʊʊtətta yodai ta Yəllangʊwi.14A gwa Yəllagʊwi gʊnə nya yiyatangngi na yənotangnga jɨni bwiraiyʊ.15Yəlli gən wʊllo Niyajiyʊwi me mən churri. Gərə jigʊ a mʊra jɨni nəngngai warigʊ. 16A gwa giyʊ gʊn nəngnga jɨni warigʊwi, rə yə ka jiyʊ tən ya gʊsəti, tən yən churi, tən yə memən churi; kən dʊntəllən də kʊntan ki na dʊʊte na dʊʊbe, rə nʊngtangnga kwaggi, jɨni hi warigʊ ga nəngnga na bo bəra nən hangʊ. 17Hangʊ ka chi rə jigʊ, kə məna dʊ jɨni warigʊwʊng, a mʊriyang gi jɨni warigʊ ka mʊrga bwi.18Bo gən dʊr da Ekklisiyan. Gərə jigʊ, gə bo gə bwe rə jigʊwi a mʊra ba bətərrom bərarə nyang karə sər də rə jigʊwʊn a mʊriya wʊni ji. 19Bəraki Niyajiyʊ ka nəngnga jɨni warigʊ a rii bwi a gwa giyʊwʊng, 20Bo ka be rə nwigotang a wʊnə ji yɨgira gi a gwa Yəlliyʊ. Niyajiyʊ ka be rə chiyəm bə ləmangngəm a gwa dʊgʊm ba gəmmi a jiya riyang yʊwarangngi. Niyajiyʊ ka berə nigʊtangnga wʊnə ji a gwa giyʊ. Kən jɨniya gʊsəti ki, ki ya mʊra jiyʊ ki.21Bəraki a gʊ fʊlla tən fʊbe, a gwa Niyajiyʊwi tən nəbba kaggəm ba gəm a mʊriya furi na swiyetəttə bwirai. 22Mənni kʊ ka berə nwigotang a gwa bwiyatagʊ ya bwiyai. A nəngnga nyang na ba tə chi rə kalʊri a gwa giyʊ, metənə bwiran, merə ji bən kəba gən gəri a kak ka gəng. 23Tə jau kak a mʊra nəbbəntang a yəmbə nyam ki, tə yɨgtən bwi tə si rə kumni, bə me bə dimən na titangnga furiyəm a yamtang a tʊməntangngəm bətə nwiyəm. Bambe gə yəmbə ləmmangəm bə sotənna wʊnə wʊ nəngnga a mʊra gʊsəte. Bambe gən yəmbə ləmmangəm bə me Bulus chi mən bwiran gʊwʊm.24Kʊ mən nəngnga bwiləmri rə kʊnnang ka miyəng bəra nən jɨn. Kən rii a bwiya miyʊ jiwʊng bʊna mʊra kʊnnang ka Kristiyəng bərə bwiya gʊwi wʊ gən Ekklisiyai. 25Bərarə Ekklisiya ka yʊllo bwira, bərarə jiya chimən bwi Niyajiyʊwa ni bəra nən jɨni na rii yəm ba Niyajiyʊwʊm.26Bambe gə yəmbə nyam ba kəllʊ-kəllʊ bwiyəm, na bara mʊra jɨte na tangngərte, mənni kʊ kən jɨgtənne wa ba nəbbən yəmbə nyam a giyəm. 27A gwan jiyʊ gʊn Niyajiyʊ a fau go gə nʊng nyatang ka gratəng ka kəllʊ-kəllʊwi bwiyəng ka yəmbə nyammən a mʊra nəbba Isra’ilam. Ka nʊngnge Kristi ka mʊriya jɨni, a jiya dʊra siyəm a mʊra gratəttə.28Nən gən gʊ nən si finang ka gəngngi. Kən nən wʊtən suu a wʊnə ni, nən məssatəna wʊnə ni rə bərsan warigʊ, na ba nəbbən wʊnə ni wa ririyʊ a mʊra Kristiyʊ. 29Bərarə nyangnyəngki gʊ mən tərsatənna swiyər da gən rə kumnitang gʊ wʊ nəngnga swiyer a mi rə kumniyʊ
Chapter 2

1Mən fau mo tə yəm nyəngkən prəsə bwi grə deniyəng bəra nən jɨn, na bərarə bə ka Lawʊdikiyam, na bo bagi mwam ba chʊməm bə kak ka miyəng a mʊra bwiyəm. 2N'nəngnga swiyer na ba furna jiyʊ a nya kumni a gwa mʊrgatang ka dʊrəngngi a mʊra yodai yɨgira jina kaniyʊ ya yəmbə nyami na rə titang a daa warigʊ yɨgira yəmtang a jiya kəllʊtang ka yəmbə nyam ba Niyajiyʊwʊmi, nən Kristi. 3A gwan giyʊ warigʊ bənni a dəlti na yəmtangngi a barabara bwi4N'sʊwe nyang bəri gʊ ba jʊlagən rə yəm bambe a wʊ kəmmarang ka jɨnəng. 5Nyəngkə nən me kin a mʊra bwi, a nyangngi nən ka kin a mʊra we. Bənnə nəngnga bwiləmri rə chutang ka jɨnəng a yobi nya, na bo, rə kumnita nəbbəntang ka yəmbə nyam ba jɨnəm a mʊra Kristiyʊ.6Nyəngkə tə yʊ Kristi Nigrang tə yoyom a mʊragi. 7Tə si rə kumni a mʊriyangi, tə mʊ bwi yangi, tə si rə kumni a nəbbəntang a yəmbə nyam nyəngkən məssagəmmən gərəng, tə yɨgtən bwi a mʊriya nəngngatangnga wʊnnan.8Tə jəga nyagʊ kari gʊ ba wʊgən a jʊwi ya yəmtangngi na jʊlai rə kʊnni wa gwa yobi a nəbbi a jiya fʊngtangnga jɨna gʊsəti me wa Kristiyʊ. 9A mʊriya gi ka jəgge Niyajiyʊtangʊ a mʊra bwi.10Jɨn kətə rii a mʊra gi. Gən dʊr tən kumni na dʊʊte. 11A mʊriyang gi n'gʊn mwiyagəmən kwalte me nyəra rə ka nəbba gʊsətəmi, nyəngkə mwemən kwaltə gərəng, mənni a mʊra mweməntang a kwaliyəng ka Kristiyəng. 12Kən dəggən kin a jʊwiya batismai. Mənni bo a mʊriyang gi kin guggən kin a nəbbəntangnga yəmbə nyam a mʊriya kumnita Niyajiyʊwi. Wa gug hangʊwa bwiyati.13Fʊlla tə katə bətəro-bətərroiyʊ a mʊra bwiran da jɨnən, a mʊra bʊnaiya mwetang kwali ya bwiya jinʊwʊng, ka nəggən yuumum tən hangʊ, ka yəno bəmən bwiran da nən nən. 14Ka tʊrsəmən sʊunte mʊla mʊlaiyʊ na sori nəngnga kak nən nənni. Ka jəgmən warigʊ a bu a riyang yʊwarang. 15Ka tʊrsamən kumni tən dʊʊte, a tari kwetərre, ka gʊlla swiyir da jiyən, ka jau hanjim rə kun a gwa riyang yʊwarangngi.16Bərarə nyang kari gʊ ba nəngnga gəmən duute. A gwa jautangngi tən notang, na bo bwiləmri a swangkə fiyəngngi, na kota gəriyʊ. 17Yaiye gən kəngləng ka jɨni ba be a kak ki, mənni wʊ nən Kristi.18Kari wʊnə wʊ fari səgtangnga dʊrəng ka netangnga grate weni təmriyəng a nəngnga gəmən duute kitə bʊna nəttətta jɨnnʊ. Wai ni bə dɨgiya mʊri a jɨniya chʊwi, ka chi ni rə gugtang a dʊri a kəmmarang kagəng na bwi. 19A mʊrga bə bwi tən dʊr. A gwa dʊrhənni warigʊ sʊnni bwi na nətte nəngnga fini a mʊrga bwi grare rə gran də Niyajiyʊwʊ nəbbən nən.20Kətə bwiya tən Kristi a mʊra jɨna gʊsətə ki wʊlai ya ma k itə yoyom da tʊwa mʊra gʊsəttəng; 21''Kari bətə tau, kari bətə məbra, kari bətə nwi''? 22Jɨni yaiyə warigʊ jitang ka gəng bə kiya-kiya ka nəngnga fini rəgə ki, a jiya sori na məssartətta nəbbi.23Sorihi waiwe warigʊ nən bərsan nyəra da fʊnkorən da səgtang ka dʊrrən na netangnga kʊnang a bwi. Mənni merə finita gʊjiyʊ, a ji jəllan bwi farən.
Chapter 3

1Kə Niyajiyʊ ka guggən tən Kristi, ki tə fau jɨni ka jiyʊ, a gwa Kristi ka chiwi a kang kə nyang ka Niyajiyʊwʊngngi. 2Tə nəngnga kəmmarang a jɨni ka jiyʊ, me mʊra jɨni ka təmmi. 3Bəraki kətə bətəro, yuumum ba jɨnəm ka bəmənbʊwi bwi tən Kristi a mʊra Niyajiyʊ. 4Bukkə Kristi a bewi, wʊ gən yuumum ba jɨnəmi, jɨn bo bətə be kin a mʊra grate.5Tə mʊgte, jəllən da gʊsətən- talte, sirəmmi, faurang kə bwirang, burri bwira, jəllən, na sʊ, wʊ gən fʊngtang ka weni bwiraiyəng. 6Bərarə jɨni yaiye, giyə jwagər da Niyajiyʊwʊn səgtəne bwiya nəbbə mebə nwi yəmməmi. 7A mʊriya wai yobi gʊna tə chitən wi. 8Mənni kʊ a chi kwak tə jamən yai jɨniye-furi kwewi, jwaggər, kəmmarang kə bwirang-kəbar na yəmbə sirəmməm a nyiniya jɨnnʊ.9Kari tə kəratən nyata bwita jɨnnʊ. Bəraki kətə jəgmən ni funi rə swiyertəttagʊ, 10Mənni bo kətə mai ni fi wʊn tʊmmən bwiya a gwa giyʊ rə yəmtangngi a wʊllo wa nəngnga hangʊwi. 11A gai me yəmba niya Heliniyawai na niya Yahudawai ni mwetən ka jwinnəng na rə wʊ mwetən bi, fʊbe, Baubawa, Sikitiyawa, kwewe, wʊ rə chim ba dʊrrəmmi, mənni Kristi gən warigʊ, ka mʊra warigʊ.12Tə chi nyəra bə Niyajiyʊ a sammən sauwiyəm, rə yʊlgoi na bən yotən daam, tə chi rə bʊmte, ji nya, dəndenni, tautangnga dʊr, tən mitangnga daa. 13 Tə mida rə bwite. Tə nəngngatən jɨni nyai a bwita jɨnnʊ. Kə gʊ kari yəm tən gʊ ki tə yənotən nyəng kə Nigra yəno gəmən gərəng. 14A li yai jɨni yaiye warigʊ, tə chi rə yodaai, waiwe gən ji bʊ a ririyʊ15Masi chim bə ləmangngnəm ba Kristiyəm a ri furna jɨnnʊ. Bərarə bam chim bə ləmmangngəm be gə ba dəg ki buwogəne a mʊra bwi kwannəm. Tə nəngnga wʊnnan. 16Tə dʊ yəm ba Kristiyəm a chiya jɨni rə kwanni. Rə bərsan warigʊ tə məssatən, tə bautən jiir a bwite rə fite na rə fitətta wei. Tə mara fite rə wʊnnan a furna jɨnnʊ a gwa Niyajiyʊwi. 17Mənni bo wʊni ji bə tə nəngngai a mʊra yəmmi, kin swiyer ki, tə nəngnga warigʊ a mʊriya dʊn da Nigra Yesʊwʊn. Tə nəngnga wʊnnan a gwa Niyajiyʊ Tei, a gwa giyʊ.18Nyʊim, tə ne grate nəbbə barəm ba jɨnəm nyəng ka dautən gera a mʊra Nigrang. 19Nəbbə barəm, tə yotən da nyʊim ba jɨnəm, kari tə nʊng kwewi hanjim. 20Bətəbi tə ne grate tebəbba jɨnnəm a mʊra wʊnə ji, bəra ki ka dəg Nigra nwi fʊri kwauwi. 21Jɨn tebe, kari tə tʊngnga bətəm ba jɨnəm, kari ba chi rə tate.22Jɨn kewete, tə ne grate nəbbə gram ba jɨnnəm ba bwiyəm a mʊra wʊnə ji warigʊ, me rə chutang ka kəmtəng, nyəra bə dəg nəb a fʊr də kwauwʊnəm rə yəmbə nyam a fʊri. Nwi tata Nigrai. 23Wʊni ji bə tə nəngngai, tə nəngnga a mʊriya fʊri bəra Nigra me bəra rə nəb. 24Tə yəm to bətə yʊ jangəmiya jɨnnʊ rə fʊllai a gwa Nigrai. Bəraki Nigra Kristi gʊ tə ne grati. 25Bəra ki wa nəngnga bə nyagʊwi ba yʊ jangəmiya bʊnaiya nəngngatang nyagʊwi, mənni bo me fautangnga dʊr we.
Chapter 4

1Bəgsərte, tə ne kewete jiya dautən wa jiyʊ, kətə yəm jɨn rə kəngniyəng katənə Bəgsər a ji.2Tə jau kak rə kumni a mʊra nyini rʊwani. Tə chi rə bʊwatang a bwi a mʊrangi rə wʊnnan. 3Tə rʊwanyini a gʊ kwani bəra nən nəng, na Niyajiyʊ a wʊmən fʊgang bərarə bwan, na sʊ yəm bə nyam ba kəllʊ kəllʊ bwi a Kristiyəm. Bərarə nyangngi n'gʊwe mən ka mʊra chenti. 4Tə nəngnga nyini rʊwani na ba dəmən sʊtang nyagʊ, nyəngka dautən bən sʊwerəgəng.5Tə yo a mʊra bərsən bərarə bə ka tariyəm, tə nəngnga fini rə fʊlla. 6Tə dʊ yəm ba jɨnəm wʊnə fʊlla a chi ba nəttəm. Masi a chi ji nwirə ləmmang a nwitangngi. Na ba tə yəm nyəng kə bətə jautən a wʊnə ni gərəng.7A jiya jɨni mən ka mʊriyʊ. Tikikʊs ba sʊgəmən, gən chiya yodai, wʊn bwira ngagəri. Gən chʊgo kewetiya miyʊ a mʊra Nigrai. 8N'təm hangʊ a gwa jɨniyʊ bəra nyangnyəngke, na ba tə yəm yobi nən ka mʊriyʊ. Naba yɨggəmən kumni a furna jɨnnʊ. 9N'təm hangʊ tən Onisimʊs. Chiya nənnʊ wʊn nga gəri na rə yotangnga daai, wʊ ka mʊra kwan na jɨniyʊwi. Ba sʊgəmən jiya nəngngaa bwi a gwi.10Chimiya chənti Aristarkʊs, kə səgənne na Markʊs chiya Barnabai (Wʊ a gwan giyʊ gʊ tə nya sərri, a be ki tə yʊ hangʊ) 11Na Yesʊ wʊn bərə mo Yuumstusi. Hangʊ gən kwan wʊn mwetən kwaliyʊ, chʊgo swiyeri ya miyʊ a mʊra dʊʊtətta Niyajiyʊwi. Ka yʊwoimən titangnga fʊriya gwa miyʊ.12Abafaras kə səgənne, gə rə kang ka mʊriya kwan a kewetan Kristi Yesʊwi. Jʊtəkwang ki ka rʊwa gəmən nyiyi rə kumni na chi nəbba rii rə yəmtang a mʊriya kəmarang ka Niyajiyʊwʊng. 13Bərarə ki kəmən nəbən yəmtang a jiya gi ka nəngnga swiyər rə kumni bəra nən jɨn, bərə bə ka Laudikiyam na bə ka Hirafolisyəm. 14Luka yotən daai, wʊ tarə fʊllanni kə səgənni.15Tə sʊ chətəttə ka Laudikiyai, na Nimfa, na Ekklisiya ka mʊra kaitagʊwʊm. 16Fʊlla n'ke wang kangke a jʊgər da jɨnɨn ni, bo ki n'ke amʊriya Ekklisiya ka Laudikiyai na bo tə yəm to kən ke wang kangke a jɨrewa Laudikiya. 17Tə sotən a Arkibasi, ''Ti kəmmarəng kamʊng a swiyer də yʊ a mʊra Nigran, na rii.''18Sʊrang kang ke nən me rə kang ka miyəng-Bulus. Tə kəmma rə chentta miyʊ. Masi nəttəttən dautən bə wi a chiya jɨni.

1 Thessalonians

Chapter 1

1Bulus, Silvanus tən Timoti yɨgira nəbbən samənsawiyəm bə ka Tassalonikam, a mʊra Niyajiyʊ Te tən Nigra Yesʊ Kristiyʊ. Masi nəttətən dautən bəwi na chimbə ləmmangngəm.2Jʊtəkwang nʊ wa wʊnnan a Niyajiyʊ bəra nən jɨn warigʊ a fʊlla nən rʊwa nyiniyʊ bəra nən jɨn. 3Ka nən kəmma nən jɨn dəgi we a kakka Te nənnʊ Niyajiyʊwʊng bo rə swiyer da jɨnən da nəbbəntang ka yəm bə nyaməm ba yodaiyən, rə mitang ka dang ka tautang a fʊriyəng a ji wʊ bera kaggi a mʊriya Nigra nənnʊ Yesʊ Kristi.4Chəttətə Niyajiyʊ a yotəndai kənən yəm no hangʊ ka sagəmən, 5bəraki yəm bə ləmmamngəm ba nənnʊ a be gəmən ba mʊra sʊtang a yəm gən kwani, mənni nyang mʊra kumni, a mʊra We Yʊlgoi, tən ngatang. A jʊwi kwani, kə tə yəm yəm ba chimba nənnəm a səttənita jɨnʊ bɨra nən jɨn.6Kətə chi məssarəm ba nənnəm na ba Nigram, nyəngkə tə yʊ bwanda rə kʊnang deniyəng na fʊri kwauwi a gwa We Yʊlgoiyʊ. 7Ji ya fʊngngə kətə yʊllo jiya məsarangngi a mʊra Makidoniya na Akaya a gwa ba nəbbən yəmbə nyaməm.8A mʊra jɨni bwan da Nigran ka nəngnga bwiyəng, me mo a mʊra Makidoniya tən Akaya dang nən ji. A nyangngi bo a gani dəndang nəbbəntang ka yəmbə nyam ba jɨnʊwʊng a gwa Niyajiyʊwʊmi ka jɨr tari. Bərarə wai ji, me fautang ka sʊtang ka gʊjiyəng. 9Bəraki hanjim rə butəji ka sʊwe jiya nəngnga bwi a fʊlla nən yɨgi a səttənitan jiyʊwʊng. Ka sʊwe nyəngkə tə dʊ jibani natə fʊlgatən bwi a Niyajiyʊ rə yuumumi na yəmbə nyammi. 10Hanjim ka sʊwe jiya nəngnga bwiyʊ go katə yamrə kautang ka bwiyəng ka yəllangʊwʊng a jiyəng, wa gug a mʊra ba bɨtɨro-bɨtɨroiyəm. Waiwe nən Yesʊ, wʊ ba jig bəna jwagər da berəni.
Chapter 2

1Bərakə jɨn rə buttə jɨni kətə yəm, chətte, betang ka nənnəng a gwa jɨniyʊ me kərə kʊnəng. 2Kətə yəm to kənən no kʊnang kʊni, kən nəbbən bujiiri Filibi. Kənən bau fʊri a mʊra Niyajiyʊ nən sʊgəmən yəmbə ləmmangngəm ba Niyajiyʊm a mʊra kʊnang deni.3Bautang ka jiirəng ka nənən me a gwa letangngi, ki a gwa sərəmmi ki, na a gwa jullai yuum. 4A nyangngi nyəngkə Niyajiyʊ a nga nənnən na nəbmən wʊtang ka yəmbə ləmmangəm, nən su nyang. Me nən sʊwerə no na ki nəb ba nwi ləmmang ka nənnəng, mənni na Niyajiyʊ a ni ləmang ka nənnən. Hangʊ gə bɨngo furna nənnʊ.5Me rə fʊlla nən nəngnga swiyer rə bwantəttə dəg nəbba seim nyəngkə tə yəm rəgəng, bo nyəra dɨlli a suwi, bəraki Niyajiyʊ ga fʊng buk ka nənən. 6Nən famən bə grate bo a gwa nəbbi, bo a gwan jɨniyʊ, bo a gwa bagiyʊ. Na bənən fau da nyəra nəb təmrəm ba Kristiyəm.7A nyangə, nən chi ya jɨni nyərə nee wʊ səngtən fʊri a bətəmba gəmi. 8Bərarə nyang tə ka furna nənnʊ. Me yəm bə ləmmangəm ba Niyajiwʊm gən kwan tənən sʊga re, nyang rə yuumum ba nənnəm. Bəraki kə tə dɨgiya furna nennʊ deni. 9Kətə kəma chətte, swiyer da nənən rə gʊwʊr da nənnən kum tən ko nən nəngnga swiyer na kari bənən ne neggənni gʊwa jɨnʊ. A wai fʊlla, nən wagəmən yəmbə ləmmangəm ba Niyajiyʊwʊm.10Tən bə bʊbʊgəm na Niyajiyʊ nyang, a mʊra yʊlgoi, rə chim bə nyam, me kəbar we nən chi gra jʊgər da jɨnən jɨn bətə nəbbən yəmbə nyaməm. 11A wai jʊwi nyang, kətə yəm nyəngkə nən chi nən wʊna jɨnnʊ nyəngkə te chirə bətəm ba giyəməng, 12Kənən chəllagəne, nən nəggən kumni nən nəngnga buwong tə yoyom ba dautəna Niyajiyʊ, gʊ wa bəgəne yɨgira dʊʊtəttang gʊ na gratətangʊwi.13Bərarə wai jiwe kənən da wʊnnan na Niyajiyʊ jʊtəkwang. A fʊlla tə yʊ yəm ba Niyajiyʊwʊm a gwa nəniyʊ, tə yʊbə nyəra rə bwanda niyin. A nyangngi kətə yʊ nyəngkə ka rə gəng, bwan da Niyajiyʊwʊm. Dan bwan də bo gə də nəngnga swiyer a mʊra jɨn bətə nəbbən yəmbə nyaməm.14Bərakən jɨn, chəttə, kə tə chi məsarbə ba bən samənsawiyəm ba Niyjiywʊm bə ka Yahudiyam a mʊra Kristi Yesʊwʊm. Bəraki kətə no kʊnang nyəra nən nən, a kang ka nəbba jɨnəməng, nyəngkə hanjim a no rə ga kana Yahudawam. 15Yahudawa jiya ju Nigra Yesʊ tən nəb yʊwerəm. Yahudawa jiya kabə na tari. Me bə ləmbwi Niyajiyʊ. A nyangngi, ka niga kak tən nəb warigʊ. 16Hanjim ka dang bən kari bənən sotən yəm bə ləmangəm a ba kum a mʊriyəm naka nya yiyarang. Ji ya nəngnga bwiyʊ hanjim jʊtəkwang bə ri jɨni bwira yan jiyʊ. Jwagər da Niyajiyʊwʊn a chin kwak a səg bwi a ji mwatənta nga.17Kən wʊtəgo bən nən jɨn chətte a fʊlla bani, a mʊra bwi me mʊra fʊri. Kənən fau deni no nən chu katətang jɨnʊn. 18Kənən fau no nən yɨga jɨni, me Bulus, me kali kin bo, Chetan ka dangbənə rəge. 19Wʊllai ji nən titən da wa ji bera kaggi, fur də kwauwʊn, gʊrmʊng ka gugtang a dʊrəng a kak ka Nigra Yesʊwʊng a betang kagəng? Me jɨn nyəngkə bagi rəgəng ga? 20Jɨn tə gratətta nənnʊ na bwiləmriya nənnʊ.
Chapter 3

1Bərarə nyəng, a chi nən dəmənbə nən midang kənə kəma no ka dautən we dʊbən a bug a Atina, 2Kə nən təm Timoti, chiya nənʊ tən chʊgo swiyeri ya Niyajiyʊwi a mʊra yəm bə ləmangəm ba Kristiyəm, na yɨgɨmən kumni na bo sɨggəmən furnan jɨnnʊ warigʊ a chimba nəbbəntang ka yəmbə nyaməm. 3Nən nəngnga nyang kari gʊ ba nəngnga latiti bərarə kʊnang. Bəra kə jɨn ri butəjɨni kətə yəm to bəbbən bəri nyang.4Bə nyam, a fʊlla nən ka kini, kənən sʊgəmən no me ba wʊrə sʊn bənən no kʊnang, ka nəngnga nyang, nyəngkə tə yəm rəgəng. 5Bərarə nyang dəmən bə midang, kən nəngnga gəmən təmrang naki yəm nyəngke nəbbəntang a yəmbə nyam ba jɨnʊ ka rəgəng. Kai ki Ni bɨngori ka bɨngogən, ki ba chi kʊnang ka nənəng ka chi rə kʊn.6Mənni Timoti a kauwe bwiya gwan jɨniyəng, ka bebəmən rə yəmbə ləmangəm a jiya nəbbəntanga ka yəmbə nyam ban jɨnəm rə yodaiya jɨnʊ. Ka sʊbəmən go kəmmarang kan jɨnnəng a jiya nənni nən nyagʊ, na bo tə fau tə chubən nyəngkə nən farə no nən chugən gərəng. 7Bərarə nyang, chətətta miyʊ, kə nən nya səntang a fʊri a gwan jɨniyʊ bərarə nəbbəntang ka yəmbə nyam ban jɨnʊ a mʊra fur də yuumlluwʊn da nənʊ tən kʊnang.8Kʊ nən kanən nən yuumum, ki sim ba jɨnəm ba chi rə kumni a mʊra Nigra ki. 9Gən dənə wʊnnan də bənən ne Niyajiyʊ bəra nən jɨnəng, bəraki fur də kwawʊn warigʊ də nən ka rə ga a gwa Niyajiyʊwi bəra nən jɨni? 10Kum rə ko nən rʊwa nyini deni na ki nən chu katəttan jɨnʊ na bo nən rigəmən jə ni tə bʊna a mʊra nəbbəntang ka yəmbə nyam ban jɨnəməm.11Masi Niyajiyʊ tən Tə nənʊ rə bwigo, na Nigra nənʊ Yesʊ, a nʊng bən jʊwi nənʊ yɨgira jɨni. 12Masi Nigra dəggən tə yɨgtən bwi tə chi a yodai a sətənni tan jɨnʊ yɨgira nəb warigʊ, nyəngke nən nəngnga gəmən gərəng. 13Masi a yɨgtən kumni a furna jɨnʊ na tə chi me bwiran we a mʊra yʊlgoi a kak ka Niyajiyʊwʊng na Te nənʊ, a betang ka Nigra Yesʊwʊng rə bə yʊlgoiyəm ba gəm warigʊ.
Chapter 4

1A mwatənte, chətte, kənən yəgəmən kumni nən bagəmən jiir a mʊra Nigra Yesʊwi. Nyəngkə tə yʊ məssarang rə ga nəniyəng a jiya nyəngka chi kwak tə yoyom bə ba ləm bwi Niyajiyʊwʊng, nyang a wai jʊwi we tə nəngnga sumən a nyang. 2Bəraki kətə yəm məssartə tə nən nəggən a mʊra Nigra Yesʊwi.3Bəraki kang ke gən kəmarang ka Niyajiyʊwʊng, tʊməntang ka jɨnəng, go tə mwaməna taltə. 4Wʊna jɨnʊ a yəm nyəngkə ba tau bwiyangʊ rəga a mʊra yʊlgoi rə netang a grate, 5me mʊri a jəllən də bwiran (nyəra rə nəba yəmbə Niyajiyʊwʊm). 6Kari gʊ ba le jʊwi a nəngngatən yari a chi a wai jʊwi we. Beraki Nigra gə nəngnga yarang a yai jɨni yaiye warigʊ, nyəngkə nən sʊgəmən na nən wʊgəmən su kʊniyəng.7Bəraki Niyajiyʊ a bəbən be bəra rə chim bə sirəməm, mənni bəra rə chimbə yʊlgoiyəm. 8Bərarə nyang, wa kwila wai ji wi a kwila bə nəb, mənni Niyajiyʊ, wa nəggən We Yʊlgoi.9A jiya yodai ya chətti, a chi bən bwi gʊ a kaubwe a mʊla gəmən bəraki jɨn rə butəjɨni Niyajiyʊ ka məssagəmən yodai ya chətti. 10Me jʊgər we, kətə nəngnga tən nyangnga chətətta nənʊ ta Makidoinyai warigʊ. Mənni nən Bagəmən jiir chətte tə nəngnga li nyang. 11Kənən bagəmən jiir chətte tə chi chimba tautangnga dʊttəm, tə tau kak ka jɨnəng, tə nəngnga swiyer rə kanan jɨnʊ nyəngkə nən sʊgəmən gərəng, 12na ba tə yo yom ba dautənwʊm a kak ka ba nəbbən bə yəmbə nyaməm, bo a chi tə me mʊra bʊnai a gʊjiyʊ.13Me nən farə no tə chi rə bʊnaiya yəmtnangngi, chətte, a jiya ba dara dumniyəm, bəra bə tə chi rə fur də yuumlluwʊn nyəra rə bə me rə nəbbəntang a fʊri a ji ka kəgiyəm. 14Ki kənən nəbbən yəmbə nyam mo Yesʊ ka bwiya, ka gʊn bo, nyang bo Niyajiyʊ ba juwe nən Yesʊ waringəm tən ba daradumni a mʊra giyəm. 15Bərarə wai jiwe, kənən sʊgəmən a mʊra yəmba Nigram no nən bə nən kanən rə yuumuməm, ba dʊtən a fʊlla betang ka Nigram, me jʊgər we me bənən lu ba dara dumni yəm.16Bəra ki Nigra rə bwi go ba suwe wa ji. Hangʊ ba be rə jiir da we təmri gran tən da risi a Niyajiyʊwi,ki ba bətəro a mʊra Yesʊwʊm ba gʊn rə jigʊ. 17Ki nən bənə kanən rə yuumuməm, na bən dʊwʊm, nən kin bən dəbbən yɨgira korte bənən chiga nən Nigra a ji. Nyang bənən jau kag rə chim na Nigra. 18Bərarə nyang, tə səngtən furni a dʊtəttan jɨnʊ rə tai bwantətte.
Chapter 5

1Kʊ a jiya yəmba fʊllam, chətte, a chi bən bwi mʊla gəmən gʊji a jiya nyangngi. 2Bəraki jɨn rə butəjɨni kə tə yəm nyagʊ to ko Nigra ka berə nyəra nikʊ rə kum. 3A fʊlla sʊwe go "Chim bə ləmangəm rə bwiləmri" kə bwiran da kəmmabən betəna hanjimi. Ba chi nyərarə nyʊi rə furri a ko buwongi. Hanjim me rə jʊwi ba kamən rəgi.4Mənni jɨn, chətte, tə me mʊra kum wʊ bən sʊwe mo wai ko we ba tɨggən nyərarə nikʊwi. 5Bərakə waringəm ba jɨnəm tən bətəm ba kweterəm tən bətəm ba kom. Nən me nən bətəm ba kuməm. 6Bərarə nyang, kari bənən dadum nyəra rə bagi. A nyangngi, masi tənən chi rə yəmtang. 7Bəraki nəbbə da duməm bə da nən kum, bə chʊwa ka juwʊm bə nəngnga nən kum.8Naki nən nən bətəm ba kom, masi tənən chi chim rə yəmtang, masi tənən dʊ dagla nəbbəntang a yəmbə nyaməm, tən yodai na dala yiyarang ka nənəng wa kagi. 9Bəraki Niyajiyʊ wa tibən ba yʊtanga jwagər da gən a tibən a nyatang ka yiyarang a mʊra Nigra Yesʊ Kristiyʊ. 10Hangʊ ga bwiya bəra nən nən go kinəng kanən yuumum ki,bo ki nʊ wa dum ki bə nən chi nən hangʊ. 11Bərarə nyang tə səngtən furni a bwitan jɨnʊ tə tʊga bwita jɨnʊ nyəngkə tə nəngnga rəgəng.12Kə nən chəllagəne, chətte, tə ne grate bə nəngnga swiyer a səttəni ta jɨnʊwʊm tən bə ka jiya jɨniyəm a mʊra Nigra na bo bə nəngnga gəmən məssartəm. 13Kə nən chəllagəne bo a jiya hanjim tə yogo date tə nga nən hanjim bəra swiyer da jiyən. Tə chi ləmmang rə bwita jɨnʊ. 14Kənən bagəmən jiir, chətte, tə wʊtən suni a bə me bə nwi yəməm, tə ne furni nəbbə furniya yarmənyariyəm, tə tʊga bə me ri kumniyəm, tə mida rə nəb warigʊ.15Kari bətə nga gʊ a yamən bwiran rə bwiran. A nyangngi, tə fʊng ji nya a bwitan jɨnʊ warigʊ. 16Tə nəngnga fur də kwauwʊn jʊtəkwang. 17Tə rʊwa nyini me dʊtang we. 18A wʊnə ji warigʊ tə chi rə wʊnnan. Kangke gən kəmarang ka Niyajiyʊ a mʊra Yesʊ Kristiyʊ bəra nən jɨn.19Kari bə tə dum We. 20Kari bə tə nəngnga yʊte rə yəm yʊwerəm. 21Tə bɨngo jɨni warigʊ. Tə tau ji nya. 22Tə mwaramən a wʊni ji bwira.23Masi na Niyajiyʊwa chim bə ləmmangəmi a ri gən rə yʊlgoi. Masi we jɨnʊ warigʊ, yuumum rə bwi, a chi me rə ji a kəbari bərarə betang ka Nigra Yesʊ Kristiyəng. 24Hangʊ wʊ rə yəmbə nyami ga bəgəne ngə ba nəngngai gəmən.25Chətte, tə rʊwa bəmən nyini nyang. 26Tə sʊ chətte warigʊ rə kʊmtang kə yʊlgoiyəng. 27Kəmən chəllagəne bərarə Nigra mo kettən wanghəng a chəte warigʊ. 28Masi nətte tənən dautənbəwi ta Nigra nənʊ Yesʊ Kristiyʊ a chi nən jɨn.

2 Thessalonians

Chapter 1

1Bulus, Silbanus, tǝn Timoti, yɨgira Ekkilisiya ka Tasolonikai a mura Niyajiyʊ tǝn Te nǝnʊ na Nigra Yesʊ Kristi. 2Masi nǝtǝttǝn dautǝnbǝwi a chi nǝn jɨn rǝ chimbǝ lǝmmangǝm a gwa Niyajiyʊ Te nǝnʊ na Nigra nǝnʊ Yesʊ Kristi.3Tǝnǝn chi rǝ wʊnnan a Niyajiyʊ jʊtǝkwang bǝra nǝn jɨn, chətte. Wai ji we ka dautǝn we, bǝrari nǝbbǝntang ka yǝm bǝ nyam ba jɨnǝm kǝ grarǝ deni, na bo yogotang ka dang ka jɨnǝng kǝ yɨgtǝn bwi. 4Nən rə bʊtənəni kǝnǝn sʊ yǝm dʊr a səssi a sǝttǝni ta bǝn Ekkilisiya Niyajiyʊwi. Nǝn sʊ yǝm a ji a mitang ka dang ka jɨnǝng tǝn nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyamǝm a mura kʊnang kǝtǝ ka mʊriyəng. Kǝnǝn sʊ yǝm a kʊnang kǝtǝ mida gǝrǝng. 5Wai we gǝn wullo dʊʊtǝta Niyajiyʊwi tǝ nyai. Ji be rǝ gi bǝn ti gǝn a ba dautǝn wa a dʊʊtǝtta Niyajiyʊwʊn no kʊnǝng bǝra rǝgǝng.6A chi ji nya a gwa Niyajiyʊwi a jautǝn kʊnang a ba nǝggǝn kʊnangngǝm, 7na bo nǝggǝn gǝri jǝn bǝtǝ nǝn no kʊnnang kinǝm. Ba nǝngnga nyang a chutang ka Nigra Yesʊwʊng a mura ji tǝn wǝni tǝmri ya kumni tan gʊwi. 8A mura sǝllǝn da kərangǝng ba yamǝn jwagǝr da gǝn a ba yǝmbǝ Niyajiyʊwʊm tǝn ba yəbǝ yǝm lǝmmangǝm ba Nigra Yesʊwʊm.9Hanjim ba no kʊnnang kǝ kʊrǝkwangngǝng pre rǝ kag ka Niyajiyʊwʊng na bo gratǝtta kumnitan gʊwi. 10Ba nǝngnga wai jiwe a fʊlla a be a ko wʊ nǝbban gǝm ba ne gratǝm na mǝna bʊntǝ rǝgǝ hanjim ba nǝbǝn yǝmbǝ nyamǝm warigʊ. Bǝraki kǝtǝ nga rǝ bʊtang ka buggǝng ka nǝnnǝn jɨn bǝtǝ nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm.11Bǝrari wai ji we nǝn ka nǝn rʊwa nyini jʊtǝkwang bǝra nǝn jɨn. Nǝn rʊwa nyini no Niyajiyʊwa nǝnʊ a ti gǝn kǝtǝ dautǝn wa buwʊng ka jɨnǝng. Nǝn rʊwa nyini no a rigǝmǝn ji nya tǝ fari rǝ swiyer dǝ nyan tǝn swiyer da nǝbbǝntang ka yǝm bǝ nyamǝm rǝ kumni warigʊ. 12Nǝn ruwa nyini bǝrari yai jǝniye na ki dun da Nigra Yesʊwun a nya nǝbbǝntang a grate a gwa jɨniyʊ. Nǝn rʊwa nyini no hangʊ a nǝggǝn grate, bǝrarǝ nǝttǝtǝn dautǝn bəuwi ta Niyajiyʊwa nǝnʊwi na Nigra Yesʊ Kristiyʊ.
Chapter 2

1Kʊ a jiya betang ka Nigra nənʊ Yesʊ Kristiyəng tən kʊrgatang ka nənnəng na nən chin nən hangʊwʊng: kənən chəlla gənə, chəttə, 2kari bətə da dʊtətta jɨnʊ, rə gʊ we, bo rə bagi yəm, na kagi wang ka nəngnga da jɨre wa nənniyəng, kə sʊwe rə go, ko Nigrai ka be kʊ ni.3Kari gʊ ba jʊlagən a gʊ jʊwi. Bəraki ko hi me ba lauwe bə ba yəram rə betang, yɨgira fʊlla wʊ bə nʊngbən ni nəngnga bwirani, yəlliya lʊgtətangngi. 4Wai we gə wʊ nəngnga kaggi na bo wer dʊr da gən a ni a ji a wʊ bərə mo Niyajiyʊwi na bo ne grati. Ji wʊ fʊngə buggi, ba chi a kan da rʊwani nyiyin da Niyajiyʊwʊng a ti dʊr da gən go gən Niyajiyʊ.5Tə kəmabə ga fʊlla nən ka kini kən sʊgəmən jɨni yaiye warigʊ ga? 6Kʊ kətə yəm jiya si nən hangʊwi, na bən nʊngnge hangʊ a fʊlla dautənwi. 7Kʊ jiya kəllʊ-kəllʊ bwiyʊ wa bʊnai ya goriyʊ swiyeri, wa ji ya swiyer mənNi ka gʊ wʊ dang rəgi bera fʊlla bən dəbmən hangʊwa jʊwi.8Ki mənni kən jəgge wai we me bə fʊng sori yʊ, wʊ Nigra Yesʊ ba ju rə yuumum ba nyiyan gʊwiwʊm. Nigra ba fʊlga hangʊ a chi me rə fini a kweterei a betang kangəng. 9Wai wʊ me bə fʊng sori ba be a mʊra swiyer da Chetanən, rə kumnitangʊ warigʊ, rə nʊngtang a jɨniya mənatangnga bʊniyʊ ya nyati. 10na bo rə jʊllai rə bʊnai ya nəngngatang a nyagʊwi. Jɨni warigʊ ba chi ya bam ba bɨtɨrom, bəraki hanjim a yəbə yodaiya yəm bə nyami na ki hanjim a nya jəgtang.11Bərarə nyangi Niyajiyʊ ka təmtəne swiyer da nigatangnga səttəng, na ba hanjim a nga rə nyar. 12A ji fʊngnge re hanjim warigʊ nəngngatən duute, ba nga bərə yəm bə nyamməm a nyangngi bo a nwi ləmang ka jɨni bwiraiyəm.13Mənni tənnən chi rə wʊnnan jʊtəkwang a Niyajiyʊwi bəra nən jɨn, chəttətə Nigra yotən dai. Niyajiyʊ ga sagəmmən nyəra buwʊng kə rə jigʊwʊng ka yiyarangəng bərə jəgtangnga tən tʊməntang ka Weng na ngatang a yəm bə nyam. 14Wai we gən ji hangʊ a bəgəne gəri a mʊriya yəm bə ləmmagəm na tə nya grate a gwa Nigra nənʊ Yesʊ Kristiyʊ. 15Bərarə nyang, chətte, tə si rə kumni. Tə tau yobi məssagəməni, a mʊriya bwantə na mʊriya waniya nənʊ.16Kʊ masi Nigra nənʊ Yesʊ Kristi rə bwigo, na Niyajiyʊ Te nənʊ wa yobəmmən dai a nəbbən titang ka fʊriyəng kə kʊrəkwangəng tən bautang a fʊri wʊ nya yɨgira ji beri a mʊra nəttətən dautən bə wi, 17a səngəmən na mʊ furna jɨnʊ a mʊriya swiyer də nyan na bwan.
Chapter 3

1Kʊ chətte, tə rʊwa bəmən nyini, na bwanda Nigran a jau kak na nya grate, nyəra kə karəga jɨniyəng. 2Tə rʊwa nyini na nən nya jəgtanga kang a ji bwira na ka nəbbə bwiraməm, bəraki waringəm rə nəbbəntang a yəmbə nyam. 3Mənni Nigra nən yəm bə nyam, wʊ ba mʊ gən na jəgən a kang ka wʊ bwiraiyəng.4Kənən bau fʊri rə Nigra a ji ya jɨni, mo ka tə nəngngare, bətə jau kak rə nəngngatang a jɨni nən sʊgəməni. 5Masi Nigra fʊng rə furna jɨnʊ yɨgira yodai a Niyajiyʊwi na rə mitang ka dang ka Kristiyəng.6Kʊ kə nən bagəmən jiir, chətte, a mʊriya dʊn da Nigra nənʊ Yesʊ Kristiyəng, tə mwamən a chi wa chi chiyəm bərə kʊnəmmi na me mʊra yobi tə yʊ a gwa nən niyʊ. 7Bəraki rə butəjɨni kətə yəm to ka nyagʊ tə məssamən a nənni. Nən chi ba jʊgər da jɨnnən nyəra nəbən yʊwʊr bəm. 8Nən jabə jɨni jauri ya gʊwi nən mər be. A nyangngi, kə nə nəngnga swiyer kum rə ko a mʊra kʊnang swiyer na kwewi, bəra ki me nən fa rə no nən nee nəggənni gʊwa jɨnʊ. 9Nən nəngnga nyang, me mo me nənnə kumni. A nyangngi nən nəngnga nyang no na chi jiya məssarangngi a jɨni, natə məssamən a nənni.10A fʊlla tən nən ka kini, kə nən nəggən sori no, ''Wʊ me bə farə go gə nəngnga swiyeri kari ba jau jɨni jauri.'' 11Bəraki kənən nwi mo bagi ba jɨnnəm bə chi chimbə rə kʊnəm. Me bə nəngnga swiyer mənni bə mʊrga nəb. 12Kʊ bam be gə bə nən nəggən sori a jiyəm na nən bagəmən jiir a mʊra Nigra Yesʊ Kristiyəm, no na nəngnga swiyer rə kəmmarang kə nyang na jau jɨni jauriya jiyʊ.13Mənni jɨn, chətte, kari bətə dʊ nəngngngatang a ji nya. 14Ki gʊ ba kwila nwitang a bwan da nənnən a wankang ke ki, tə jəga hangʊ na kari bətə chi chim kin,na ki hangʊ a nwi bujəri. 15Kari bətə ti a nyəra ni a kakgi, mənni tə wʊtən sʊ a hangʊwi nyəra chi.16 Masi Nigra chim bə ləmməngngəmi rə bwigo a nəggən chim bə ləmməngngəm jʊtəkwang a wʊna jʊwi. Masi Nigra chi nən jɨn warigʊ. 17Kang kə gən sʊrang ka miyəng, me Bulus, rə kang ka miyəng, wai we jiya nʊngtangngi a wani warigʊ. Mən mʊla nyang. 18Masi nəttəta dautən bəwi ta Nigra nənʊ Yesʊ Kristiyʊ a chi nən jɨn warigʊ.

1 Timothy

Chapter 1

1Bulus, ni təmriya Kristi Yesʊwi a jiya sori ya Niyajiyʊ ni yiyari a nənu na Yesʊ Kristi titang a fʊri ya nənnu, 2Yɨgira Timotiyʊ, yəlla miyʊ wʊ nya a mʊra nəbbəntang a yəm bə nyami: Nəttətən dautən bəwi,bʊmte na chimbə ləmmangəm a gwa Niyajiyʊwi Te na Kristi Yesʊ Nigra nənnʊ.3Nyəngkən sʊnən mo nəngnga rəgəng, a fʊlla mən yɨgira Makidoniyai mo, chi ya Afisa nan ba ne sori bagi nəb kari ba məsatən kagi məssarang dang. 4Kari ba kautən su a kʊtəsəngniyʊ na kerang kə merə mwatəntəng. Yaiye bə be nən buri ya yəmni tʊgarang kəmmarng ka Niyajiyʊwʊng wʊn nəbbəntang ka yəmbə nyaməngngi.5Kʊ kəmmarang ka sori hiyəng yodai a gwa fʊri yʊlgoiyʊ, rə kəmmarang ka fʊriyəng kə nyang, na rə nəbbəntang ka yəm bə nyaməng. 6Bagi nəb ka nyəgəlmən a gʊ mənni a weltən bwi a yəmmi rə kʊnni. 7Farə go tə yʊllo nəb məssarəm ba soriyəm, mənni a jəgga bə ji sʊweri bo na ji ya sitən wi. 8Mənni kənən yəm sori ka nyagʊ a fʊlla nəngnga swiyer rə ga jʊwi soriyʊ.9Bəraki kənən yəm wai ji we, mo nəngnga bə sori bərarə ni təm ji nyai, mənni nəngnga bərarə ni me bə fʊng soriyʊ, tən bə gug dʊtəm, bərarə bə nəngnga jɨni bwiriayəm, na bə sərimməm. Nəngnga bərə bə juwo tebə tə neebə ba jiyəməm, rə bə juwo nəbbəm. 10Bərarə bə nəngnga taltəm, bərarə nəbbə barəm bə darərrə nəbbə barəməm, rə bə kʊro nəb dəgra kewetəm, na bə tiya nyatəm, na bo bə bʊ bukka nyatəm, na bo jɨni warigʊ ya nəngnga kak rə jiwʊn nga rə ga soriyʊ. 11Wai sori we wa jiya gratətta yəm bə ləmmangngəm ba Niyajiyʊwʊn bərarə dəgtang a kang a wʊn ni nəggənniyan gʊwi.12Kəmən wʊnnatənna Kristi Yesʊ Nigra nənnʊ. Ka yɨgimən kʊmni, bəraki ka dəbi a wʊ nga rəgi, ka dəggi a mʊra swiyer da gəni. 13Mənna nʊ nən bwantəttə bwirai a jiya Niyajiyʊ, wʊ ne kʊnang nəbbi juwo nəbbi. Mənni kin bʊmte bəraki nəngnga mʊra bʊnai ya yəmtangngi rə bʊnaiya nəbbəntangnga yəmbə nyami. 14Mənni nəttətən dautən bəwi ta Nigra nənnʊwi ka ri mənnə rə nəbbəntang ka yəm bə nyəməm, na rə yodai wʊ ka mʊra Kristi Yesʊwi.15Bambe yəm bə ləmmangngəm bə nyam ka dautəna yʊtang warigʊ, go Kristi Yesʊ ka be gʊsəte na ki bərarə yiyarang ka nəbbərə jɨni bwirayəm. A mʊra hanjimi bo, məmən li kiyatang warigʊ. 16Mənni bərarə wai jiwe kən nwi bʊmta miyʊ, na ki a mʊra mi, rə jigʊwi, na nʊng mitang ka daang ka Kristi Yesʊwʊng. A nəngnga nyang go nan yʊllo ji nʊngri a gwa bə ba nəbban yəmbə nyami a mʊra gʊ bərarə yuumum bə kʊrəkwangngəm. 17Kʊ a gwa nidʊwa tangngərti, wʊ me bə bwiyari, wʊ me mən churi, Niyajiyʊ gən kwan, grate rə wertang a chi a gwa giyʊ kʊrəkwang. Amin.18Kəmən ti nən wai sori we a kak ka mʊng, Timoti, yəlla miyʊ, a jiya yəm yʊwerəm bə sʊwe kʊni a jiya mʊyəm, go na nəngnga kʊn də nyan, 19chi rə tautang ka nəbbəntang a yəm bə nyam rə kəmmarang ka fʊriyəng kə nyang. Kwilatang ka kang kəng ka dəg bagi a yarmən a nəbəntang ka yəm bə nyam ba jiyəm. 20Nyəra ba na Himinayuums na Iskandari, bə kən nəbbən a kang ka Chetaneng na ba məssatən nyəngkə me ba sʊ yəmbə bwiram rəgəng a jiya Niyajiyʊ.
Chapter 2

1Bərarə nyang rə jigʊ, mən bəgən mo, chəllan, rʊwani nyini, rə nyiyi rʊwani bərarə bagi, tən nəbbəntang a wʊnnan bəra nəb warigʊ, 2bəri dʊʊbe na ba tau təmməm warigʊ, na ba tənən chi chimbə ləmangnəm na tautangna dʊr a mʊra jʊwi ya Niyajiyʊ rə grate. 3Wai ji we nən nyagʊ rə yʊtang a kak ka Niyajiyʊwʊng ni jəgriya nənnʊwi. 4Hangʊ bə fau go nəb waringəm a nya yiyarang, na yəmtang ka yəmbə nyaməng.5Bəraki Niyajiyʊ kwan, wa jʊgəri bo kwan, a səttəni ta Niyajiyʊwi tə ni, Ni wai we Kristi Yesʊ. 6Ka nəbbən dʊr da gən bərarə jəgtang a warigʊwʊng, nyərarə bʊtang a buk a fʊlla dautən wi. 7Bərarə wai ji we, me rə bwimi, kən dɨgi mən si finang tən ni təmri. Mən sʊ yəm bə nyam. Me mən kəra nyatte. Mən ni məssari a nəbba kumʊmmi a mʊra nəbbəntang a yəm bə nyam tən yəm bə nyam.8Bərarə nyang, mən fau mo nəbbə barəm a gani warigʊ a rʊwa nyini, na bo a gug kani yʊlgoiyʊ a ji me jwagər we kən bʊri ki. 9 Nən nyang bo, mən fau mo wʊtʊm a kwi jɨniya dautən wi rə məksai rə tautang a dʊr. Kari ba yʊllo bə kəssə dʊrrəm, rə kweyəlga, rə jɨni kəlchə-kelchi, rə wetəttə nyai, rə dʊtəttə rə chəmməri. 10Mən fau mo hanjim a kwi jɨniya dautəna wʊtʊm bə rə yobiya Niyajiyʊwʊm a mʊra swiyetəttə nyai.11Nyʊi ya məsa rə tautangna dʊr me mʊra katti. 12Ne bə sər nyʊi a nəngnga məsarang na bo chi rə kʊmni a ji ya nibari, mənni a chi rə dəndeni.13Bəraki nəngnga Adamʊ rə jigʊ, ka dʊ Hauwang. 14Mənni jʊlla bə Adamʊ, mənni nyʊi hi gʊn jʊla mʊra bwirani. 15A nyangngi, ba nya yiyarang a mʊra buwong ka bətəbiyəng, ki ba jau kak rə nəbbəntang a yəmbə nyam rə yodai tən yʊlgoi rə fʊri sorrəmmə ki.
Chapter 3

1Bam yəmbə ji nga gəri: ki ka gʊ farə go gə chi ni tori ki, ka fau swiyer də nyan. 2Bərarə nyang, a chin kwag ni tori a chi merə jiya kəbarri. A chi rə nyʊi kwan. A chin kwag a chi rə tautang a dʊr, wʊ rə yobi nyai, men ni galau-galauwi, ni yərə fʊbi. A chin kwag a dəmən məsarang. 3Kar ba chi ni yi chʊwai, a chi me ni rə bwelti. A jiya nyangngəng a chi rə deeni, rə chimbə ləmangngəm. Men ni farə chəmməri.4A chi kwag a dəmən tautang a kaitang gʊ nyagʊ, bətəm ba gəm a chi nwitən yəm rə netang a grate. 5Mənni a chi bən ni a dəmən tautang a kaitang gʊ ki, ba nəngnga go nyənne ka dəmən totang a Ekklisiya Niyajiyʊwi?6Ka ri ba chi wʊ fi a butang a kang, kari ba ri rə gugtang a dʊr ki a yar a mʊra duute nyarə nən Chetan. 7A chi kwag a chi rə dʊn də nyan a gwa bə ka tariyəm, naki kari ba yar a mʊra bujəri tən chəntan Chetani.8Dikkonte nyang bo a chi rə yobi nya, me nəbbə rə langtə təsʊwʊm. A dautən bə we a chi nəbbə yi chʊwam na rə sʊwʊm. 9A chi nəbbə tau yəmbə nyam bə jəgga re fʊri nya. 10Ba nəngnga nyagʊ nga nən hanjim rə jigʊ, naki a nəngnga swiyer bəraki merə jiya kəbbari.11Nyang rə nyʊim bo ne grate. A dautən bəwe a chi bərə harnangngəm. Mənni a chi bə rə tautang a dʊr a mʊra jɨni warigʊwʊm. 12A chi kwag Dikkonte a chi nəbbərə nyʊim kwan-kwanəm. A dəmən nyəngkə ba to bətəm ba giyəm na rə kaita jiyʊwʊng. 13Mənni ba nəngnga swiyer də nyaməm ka nya sim bə nyam, na nəbbəntang ka yəm bə nyamməm bə ka mʊri ya Kristi Yesʊwʊm.14Kəmən mʊlla nən ne jɨni yaiye rə titang a da rə yɨgitang a gwa mwiyʊ me rə langtang. 15Mənni nəngnga firi ki, kəmən mʊlla nən naki yəm nyəngkə bən nəngnga swiyer da mʊn a kaita Niyajiyʊwi rəgəng wʊ gən Ekklisiya Niyajiyʊ rə yuumummi, dɨl na gori ya yəmbə nyammi.16Me buri we rə kweterei ya yəm bə nyam ba fʊngtang a Niyajiyʊwʊm nən gra gʊ. "Ka jɨr bəmən a mʊra bwi, We ka jəg hangʊ, weni təmri ka chu hangʊ, kə si finang ka gəng a gwa nəbbi, kən nəbbən yəm bə nyam a gi a mʊra gʊsəte, kən dəb hangʊ a ji a mʊra grate.
Chapter 4

1Kʊ We ka sʊwe a tari kwetere go, a fʊlla berə bagi nəb ba dʊ nəbbəntang a yəm bə nyam, na soltəna jʊllai ya weniyʊ, rə məsarang ka weni sərəmiyəng, 2a mʊra nyatte na rə yobi bwira. Kəmmarang ka furna jiyʊ ba nəngnga gʊntə-gʊnte.3Ba dang nate, na rə yʊtangnga jɨni jauri yə Niyajiyʊ a nəngngai na wʊtəgo rə wʊnnan ni səttəni ta ba nəbbən yəm bə nyam na bo yəm yəm bə nyaməmi. 4Mənni wʊnə ji wʊ Niyajiyʊ a nəngngai ka nyagʊ. Kari bən ko wʊnə ji yʊ rə wʊnnan. 5Bəraki kən tʊmən a mʊra yəmba Niyajiyʊwʊm na rə rʊwani nyini.6Ki bən nʊng chəttə jɨni yai ki bən chi kewe nya wa Yesʊ Kristiyʊ. Bəraki mən non a jiya bwanda nəbbəntang a yəmbə nyaməm na rə bo məssarang kə nyang kən fʊngəng. 7Mənni mwaməna kʊtəsəngngi rə kʊni bə wʊttəm ba yowoyʊwoiyəm fari. A nyangngi, yʊwʊr dʊr da mʊn a fʊngtang ka Niyajiyʊwʊng. 8Bəraki yʊwʊrtang ka bwiyəng nən fini bani gʊ, mənni fʊngtang ka Niyajiyʊwʊng ka rə fini a jɨni warigʊ. Ka rə yəm bʊrəm ba yuumuməm bə kuwʊm na bə berəm.9Yəm bambe ji nga rəgi ka switən yʊtang warigʊ. 10Bərarə wai jiwe gʊ nən tərsare, na nəngngatang a swiyer rə kumniyʊ. Kənən barə fʊri rə Niyajiyʊ rə yuumumi, gʊwʊng gə yiya nəb warigʊwi, me nyəra ba nəbbən yəm bə nyaməm.11Si finang na nəngnga məssarang a yai jɨni. 12Kari gʊ ba yɨgtən sʊ a bweltətamʊ. A nyangngi, chi ji məssari a ba nəbbən yəm bə nyaməm a mʊra yəm, yobi, yodai, nəngngatang a yəm bə nyam, tən kalʊriyʊ. 13Be ra fʊlla kauwe bwiyʊ, jaukak rə kerang rə bautang a jiir tən məssarang.14Kari bən nəngnga yʊtə rə nəttətə ka mʊra mwiyʊ, wʊn nən a mʊra yəm yʊwerəm, rə tiyatang a kani ya tabəbə grami. 15Tə to yai jɨni ye. Tə chi a mʊri, na jautang ka kaggəng ka mʊng a chi ji kwe a nəb warigʊ. 16To dʊr da mʊn narə məssarang ka mʊng. Jau kag a mʊra jɨni yaiye. Bərarə nəngngatang a nyangngi bən yiya dʊr da mʊn na bə kautən sʊ a mwiyəm.
Chapter 5

1Kari bən mwe tən yəm a tai. A nyangngi, sotən yəm nyəra temʊ. Bautən jiir a bweləm da hanjim chətətta mʊ. 2Bautən jiir a wʊttəm bə gram nyəra neebə ba mʊm, nyʊim bə kətəlkətələm nyəra chəttə-chʊwi ta mʊ a mʊra yʊlgoi.3Ne grate yʊgiyonəm, yʊgiyonəm bə nyam. 4Mənni yʊgiyo ka rə bətəbi ki na bətəm ba bətəm ba jiyəm ki, masi hanjim rə jigʊ a məssa nyəngkə ba nʊng grate a mʊra kaita jiyʊwʊng. Masi a mər nəb burəm ba jiyəm, bəraki wai ji wʊ ka ləmm bwi Niyajiyʊ.5Mənni yʊgiyo yʊgiyoi, mən dʊ gən kwan. Furiyangʊ warigʊ wa gwa Niyajiyʊwi. Bə chi nən chəllan jʊtəkwang chəlla Niyajiyʊ kum rə ko. 6Mənni bo, nyʊi wa chi bərarə ləmangngi ka bwiya, kəna chi kari yuumum ki.7Wau yai jɨni yaiye naki hanjim a chi meri ji a kəbari. 8Menni niya mərtən ba dʊgərtəttangʊwi, me nyəra rə nəbba kaitangʊwʊmi, ka nəngnga buri a yəmbə nyami, bwiran da gən ka sʊmən na wa nəbbən bə yəmbə nyami.9Masi mʊla nyʊi mo yʊgiyo, nyʊi wa yarmən ba jitə fʊrtə nʊkkʊni, nyʊi wʊ nibari kwani. 10A chi wʊ yəm rə yobi nyai, ki ka nʊng yobi nya bətəbi ki, ki nyʊi yərə fʊbə ki, ka tʊmən nana ba nəbbən yəm bə nyaməm ki, ka səngtən furni a ba mʊra kʊnangngəm ki, ki banʊ ka nəbbən dʊr da gən a dəni swiyer də nyan ki.11Mənni a yʊgiyonəm bə karə kumniyəm, kari mʊla dʊntəttan jiyʊ. Bəraki a nəbbən dʊr a jəllən da bwiyən kak nən Kristi ki, ba fau go tə nəngnga nate. 12A wai jʊwi bo ki ka kʊratən bʊnai ya yəm bə nyami a bwitan jiyʊ, bəraki ka kʊwo yəm bʊrəm ba nəngnga rə jigʊwʊm. 13Ka mitəna yobi bʊg-rə-bʊgi yogo rəgi. Yogora kainiyʊ. Me mo bə chiro nən kʊn me swiyer we, mənni bo bə yogo nən yəmni rə mʊrgatang a nəb. Sʊ rə yəmbə merə finiyəm.14Mə fau mo yʊgiyonəm bərə kumniyəm a nəngnga nate, na buwo bətəbi, a tau kaina jiyʊ, bəra chʊgo kaggi ba nya sər a kəbabən rə nəngngatang a jɨni bwirai. 15Bəraki bagi ka kautən bwi ya Chetani. 16Ki nyʊi ya yʊ yəmbə nyami karə yʊgiyonəmi ki, a tʊga hanjim, na ba səgmən nəggəni a Ekklisiya, na nya jəga yʊgiyonəm bə me rə goriyəm.17Masi Tabe bə ka fʊng rə nəb nyagʊwʊm tə jəga hanjim nyagʊ a fangngi təsʊ, nyəra bə nəngnga swiyer rə bwan da məsarangngəm. 18Bəraki wang a sʊwe go, "Kari tə kwaitən lantang a nyiya gʊmtəlli a fʊlla surmən jammi," bo "Ni nəngnga swiyeri ka dautən na jangəmiyan gʊ."19Kari bən yʊ kəbar a jiyan tai me nyini ya nəb bəsʊ yɨgira bə bwanbə ki. 20Mwetən su a nəbbə nəngnga ji bwirai a kak ka bagiyəng warigʊ na bagi ya nwi tate.21Kən nẹn sori a kak ka Niyajiyʊwʊng tən kak ka Kristi Yesʊwʊng, na weni təmri ya jiyʊ samənsawiyʊ, mo fʊng wai sori we me degtang a lirrang we, na karə bən nəngnga rə saməntang. 22Kari bən ka da rə tiyatang a kang a gʊ ni. Kari bən nga tə wʊtəgo jɨni bwirai ya gʊwi. Chi chimba mʊm yʊlgoi.23Kari no hi gən kwan. A nyangngi, no hiya inabiyʊ bəra fur bwarən da mʊn na rə bʊnai ya bwiləmanga mʊ jʊtəkwangngi. 24Jɨni bwirai ya bagiyʊ wa tari tangsang, ji ba dəb hanjim yɨgira gwa duuti. Ya bagiyʊ bə fʊngngə buk. 25Nyang bo, yagi jɨni nyai wa tari kwe, yagi me ba bara bwite.
Chapter 6

1Masi bə ka chim ba kewetəm warigʊ a ne gratətta dautənwi a nəbbə gram ba jiyəm. A nəngnga nyang na ba kari bən sʊ yəm bə bwiram a dʊn da Niyajiyʊwʊn tən məssarang ka gəng. 2Kewete ka rə tebəba kainiyəm ba nəbbən yəm bə nyamməm kari ba yɨgtən sʊ a hanjimi bəraki chətte. A ji ya nyangngi, a nəngngatəng swiyər rə kummi. Bəraki tebə ba kaiyəm bə hanjim tʊgarə rə swiyer da jinəm, ba nəbbən yəm bə nyaməm na yogo datəm. Məssatən na bautən jiir a ji a jɨni yaiye.3Nyagʊ a nəngnga məsarang ka di dang na nga bərə məssarang kə nyang kə nən nəngnga gəmən, bwantətta Nigra nənnʊ Yesʊ Kristiyʊ. A chi hanjim a ngabə rə məssarang kə yigi nən nən a yəmtang a Niyajiyʊwʊng ki. 4Wai ni we wʊ gug dʊri mənni a yəmbə gʊji. A nyangngi karə wʊgatang tən buri deni aji a bwante. Tai bwantəte bo bə be nən nʊggʊn, jwagər, kəbgai, kəmmarangkə bwirang, 5tən bʊnai a nwigotang a səttənita nəbbə rə kəmmarang kə bwirannəm. Ka mwamən a yəm bə nyam. Bə kəmma go fʊngtang a jʊwi ya Niyajiyʊwi nyatangnga a jɨna kaniyʊwi.6Kʊ fʊngtang a Niyajiyʊ rə mitang ka daang nən fini deni. 7Bəraki nən be bərə gʊji a gʊsəte. Me bənən dəmən nən jɨr rə gʊji. 8A nyangngi, nən mida rə jɨni jauri tən dʊtte.9Kʊ bə farə go tə chi rə jɨni a kanniyəm bə yəra mʊra bɨngorang, a mʊra chənte. Hanjim bə dɨgiya mʊra jɨniya mɨte rə jəllən də bwiran rə jɨniye dəg nəb dɨgira mʊra kiyatangngi. 10Mənni yodai ya chəmməri gə dɨl da bwiran dəndangən. Bagi nəb ba dəg a fʊriyəm, ka liramən a nəbbəntang ka yəm bə nyaməm, mənni ka wʊtəne kʊnang kə mwaməng a dʊttətan jiyʊ.11Mənni, mwe niya Niyajiyʊwi, mwamən a yai jɨniye. Tuggo nəngngatang a ji nya, jʊwi ya Niyajiyʊwi, nəbbəntang a yəm bə nyam, yodai, mitang ka dang, tautang ka fʊriyəng, rə səgtang ka dʊrəng. 12Nəngnga kun də nyan da nəbbəntang ka yəm bə nyaməm. Tau kəngkang yuumum bə kʊrəkwangəm bən bənne rəgəm. A jii waiwe gʊn nəbbən bʊtang ka buggəng a kak ka ba bʊ buk mwam rə ji nya.13Kəmən nənne wai sori we a chəriya Niyajiyʊwi wʊ dəg jɨni warigʊwi a chi rə yuumi, na kak ka Kristi Yesʊwʊng, wa sotən yəm bə nyaməmi a Bilatus Babuntussi. 14Fʊng wai sori wə nyagʊ, me ji ya kəbbari, yɨgira betang ka Nigra nənnʊ Yesʊ Kristiyʊ.15Niyajiyʊ ba jəg jɨretang ka gəng a fʊlla dautən wi- Niyajiyʊ wun dəgtən kangngi wʊrə kumni gə kwani, Nidʊ wʊ neəngnga dʊʊti. 16Hangʊ gəng kwan mebə bwayarə, a chi ya kwetere me mən dəmən yatən wi. Me ni churə hangʊ, bo me ba jəgga hangʊ. Grate teən kumni tə kʊrəkwangngi a chiya gi. Amin.17Sotəna nəbbə rə jɨniya kaniyəm kari ba gug dʊr, kari ba ti fʊri a jɨniya kanniyʊ yə me ba langngi. A nyangngi, a ti fʊri a gwa Niyajiyʊwi. Hangʊ ga nəbbən jɨniya kanni nyai, bərarə nwitang ka ləmangngəng ka nənnəng. 18Sotən mo a nəngnga ji nya, na nya na yuumumən rə swiyer da nyan. A chi rə yobiya nətti, na chi rə kəmmarang ka wʊtəgotangngəng. 19A wai jʊwi, hanjim ba dəgtən jɨng nyai a bwita jiyʊ na hanjim ba nya chi rə yobi nya.20Timotawʊs, tau ji nənni nyagʊ. Dimən a yəm bərə kʊnəm tən buri bwira a ji wʊn nyari bə rə mo yəmtangngi. 21Bagi nəb ka si finang ka yai jɨni yaiye, bərarə nyang ka yarmən a nəbbəntang ka yəm bə nyaməm. Masi nətəttən dautən bəwi a chi nən

2 Timothy

Chapter 1

1Bulus, ni təmriyan Kristi Yesʊwi a mʊra kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng, a ji ya yəm bʊrəm ba yuumuməm bə ka mʊra Kristi Yesʊwʊm. 2Yɨgira gwa Timotiyʊ, bwe miya dai, Nəttətən dautən bəwi, bʊmte, tən chimbə Ləmmangngəm ba a gwa Niyajiyʊwi Te nənnʊ na Kristi Yesʊ Nigra nənnʊ.3Kən wʊnnatən a Niyajiyʊ, wʊmən nəngngatən swiyeri a fʊlla tebəbbə gram ba miyəm mi, rə fʊri kalʊriyʊ, nyəngkə jʊtəkwang kəmma nən mwe a mʊra rʊwani nyiniya miyʊ kum rə ko. 4Nyəngkən kəmma rə betə kəmi ya mʊwʊng, kən fau mo mən chun, na ki ri rə fur də kwauwʊn. 5Ken kəmmai mən nəbbəntang ka yəm bə nyaməm ba mʊm ba na nʊ rə jigʊ a nee gra mʊ Loyisəm na nee mʊ Afinikiyəm. Kən yəm bo mo ka chi ya fur da mʊn.6Wai we gən jiya nəngnga ki mən kəmma nənne mo kau bwi fugtə nəttəttə mən ka gəra Niyajiyʊwi, wʊ mʊra mwiyʊ wʊn nya a gwa tiyatang a kana miyʊwi. 7Bəraki Niyajiyʊ a nəbbən be we tati, mənni wa kumniyʊ rə yotang a dai na yʊwʊrtang.8Bərarə nyang, kari nwi bujəri a gwa bʊtang ka bugəng ka Nigra nənnʊwʊng, me, Bulus, bʊwa bərə nən gi. A ji a nyangngi, chi rə bʊtang a bwi a notang a kʊnnang bərarə wautang a yəm bə lammangngəm a ji ya kumni ta Niyajiyʊwi. 9Niyajiyʊ ga yiya bən ka bəbbən rə buwʊng ki yʊlgoiyəng. A nəngnga nyang, me mo bəri swiyer da nənnən, mənni a mʊra kʊratang ka bwiyəng ka gəng tən nəttəttən dautən bəwi. Hangʊ ka nəbbən jɨni yaiye a mʊra Kristi Yesʊwi, a ji fʊlla me wi. 10Mənni kʊ yiyarang ka Niyajiyʊwʊng ka jɨre wa tari a betang ka Ni yiyari ya nənnʊ, Kristi Yesʊwʊng. Kristi ga berə mwatəntang a bwiyate, bo ka be rə yuum bə me bə jɨrəm a tari a gwa yəm bə Ləmmangngəmi. 11Bərarə nyang, kən saimən ni wari yəmmi, ni təmri na ni məssari.12Bərarə wai ji we, kəmən no kʊnang rə yai jɨni ye. Mənni a tai bə bujəri, bəraki kən yəm hangʊ, wai wʊ nəbbən yəm bə nyam wi. Kən nga rige mo ba dəmən a tau ji dəgtən a kangngi yɨgira wai ko. 13Chi rə məssartəta yəm bə nyam bən nwi a miyəm, a gwa nəbbəntang fʊriyʊ, na yotang a da wʊ ka mʊra Kristi Yesʊwi. 14Ji nya Niyajiyʊ a dəg nən a kangngi, to a mʊra We Yʊlgoi wʊ ka mʊra nənniyʊ.15Kən yəm wai jiwe, mo ba chiro Asiyam warigʊ ka wʊlgamən bwi a mi: A mʊra dan kʊlən hən nən Fijalas tən Harmajanas. 16Masi Nigra ne bʊmte kaitan Onisifarasi, bəraki ka nəngngaimən swiyer deni, bo, me bə nwi bujəri ta chənta miyʊ. 17A nyangi, a fʊlla ka Romai, ka fai rə pərsi-pərsi, ka nyaiyəng. 18Masi Nigra dəg a nya bʊmte a gwan giyʊ a wai ko hi. Kətə yəm jʊta tʊgai gəra Afisa warigʊ.
Chapter 2

1Mwe bərarə waiwe, bwe miyʊ, yɨgtən kumni a mʊra nəttətən dautən bəwi ta ka Kristi Yesʊwi. 2Jɨni yən nwi a gwa miyʊ a jʊgər da nəb mwamən, dəgtənna nəbba nəbbən yəm bə nyaməm, bə ba dəmən a məssatənna bagiyəm.3No kʊnnangngi nən me, nyəra ni barə kərangngi nya wa Kristi Yesʊwi. 4Me ni barə kərangngi wʊ nəngnga swiyər nyagʊ a jii ka soltən na jɨnna gʊsəti ki ba dəmən a ləm bwi nigra gʊwi. 5Nən nyang, ki ka gʊ nəngnga lwigora nyəra bwe yuumti ki me mən butən gʊrmʊng a fʊng bə sori ya ligoriyʊ ki.6A chin kwak kweli a swiyər jurənni a sʊ hartang a sənnang rə jigʊ. 7Nəngnga kəmmarang a jimən sʊweri, bəraki Nigra ba nən jəgatang a jɨni warigʊ.8Kəmma nən Yesʊ Kristi, wa jɨre wa Daudai, wʊn gug a mʊra ba bɨtɨro-bɨtɨroiyəmi. Nyəngkə ka gəra yəmbə Ləmmangngəm miyəməm. 9wʊ mən no kʊnnang yɨgira chənte nyəra ni wa nəngnga bwiranni. Mənni bwan da Niyajiyʊwʊm me mʊra chənte. 10Bərarə nyang bo, kən mida rə jɨni warigʊ bərarə bən samənsawiyəm, na ba hanjim a nya yiyarang kə ka mʊra Kristi Yesʊwʊng, rə gratəttə kʊrəkwangngi.11Bam yəm be bə nga gərəm: "Nən bwiya kin ki, bənən nəngnga yuumum kin. 12Nən mida ki, bənən nəngnga dʊʊte kin, nən jau buriyan gʊ ki, gə bo ba jau buriya nənnʊ. 13Nən yʊllo bə meri yobi nyaiyəm ki, hangʊ nən yobi nya jʊtəkwang, bəraki hangʊ me ba jau buri a dʊr da gənni.14Kəmmatənna hanjimi jɨni yaiye. Na wʊten su a chəriya Niyajiyʊwi, kari ba chi a bwigatəna bwante. Bəraki me gʊji rə fini a yai jɨni. Bərarkə ka yarri we a gwa nəbba kautən suwʊm. 15Nəngnga pərsə-pərse na ne dʊr da mʊn nyəra rə niya swiyeri wa Niyajiyʊwi wʊn nga rəgi, wʊ me jiya bujəriyʊ a gwa giyʊ, wʊ məssatən na nəb bwan da yəm bə nyaməm.16Mwa mənna yəm bə bwiram, bə dəg nəb a bʊnai yəmtang ka Niyajiyʊwʊng. 17Yəm ba jiyəm ba wassə bwi nyəra blabansang. A mʊra jiyʊ nən Himinayuums tən Filitus. 18Nəb bam be ka dimən na yəmbə nyam. Ka sʊwe go kən nəngnga gʊntang ka bwiyatəng kʊni. Ka lugromən nəbbəntanga yəm bə nyaməm ba ba giyəm.19A nyangngi bo, jɨng ta Niyajiyʊwi rə kʊmmiyʊ ka chi bwi. Karə kʊrang de: "Nigra ka yəm bənən bəgəm-məm," bo, "Warigʊ wʊ bɨra jiya dʊn da Nigran a chin kwak a wʊlgamən bwi a bʊnai ya yəm bə nyammi." 20A kaita ni rə jɨnna kaniyʊwi, men wete tərə chəmmər na tə kəlchə-kəlchi gən kwan. Nən nyang ka jɨnna swiyər ri ya riti na ya jəi. Yaggi bərə swiyər də nyan, yaggi bo bərə swiyər də merə wertangngəng. 21Mənni wa tʊmmən dʊr da gən a swiyer də merə wertangən ki, ka chi jiya swiyeri nya. Kən samən, ka rə fini a gwa ni rə kaiyʊ yəngnatang a dən bərarə swiyer də nyan.22Mwamənna jəllən da bweltən, na tʊgo jɨni nyai, nəbbəng yəm bə nyam, yodai, tən chimbə ləmmangəm bərare dʊn da Nigran a mʊra fʊri nya. 23Mənni kwila gʊlteta mɨti tə me rə fini yʊ. Kən yəm mo ji fʊngə rə buri.24Kewe Nigrai kari ba chi rə bwelte. A jiya nyangngi, a chi kwak a yʊllo ni rə səgtangna dʊrri yɨgira warigʊ, a dəmən məssarang, rə mitang ka dang. 25A chin kwak a rə səgtang a dʊr a məssatənna na bə me bə nga hangʊwʊm. Kai ki Niyajiyʊ ba ne butang ka kangngəng bəri yəmtang a yəm bə nyam. 26Ba dəmən a kauwe bwi a mʊra yobi nya jiyʊ a dʊ chim ba Chetanəm, a bukkə hangʊ kəna tau hanjim a kəmmarang ka gəngngəng.
Chapter 3

1Mənni yəm wai jiwe, a mwatənte koti bən no kʊnang. 2Bəraki nəb ba chi bə farə bwitan jiyʊwʊm, bə farə chəmmərəm, bərə wertəng dʊttəng, wertang ka bwitəm, bə sʊrə yəm bə bwiraməm, bə me bə nwitən yəmma nəb burəməm, bə merə wʊnannəm bə merə kalʊriyəm. 3Ba chi mərə yobi nyaiyəm, bə me bə nwigotən nəb waringəm, bərə langtəttə bwiraiyəm, ba tabə duttəm, nəbbə bumən soriyəm, bə me bə farə jiya dautənwiyəm. 4Hanjim ba chi bə nəbbən bagiyəm, bə rə dʊr nəggənnəm, bə rə gaanəm, ba yotən da swiyer da jɨnni jəlliyən a li tən Niyajiyʊwʊm.5Ba chi rə wʊlo kalʊriyʊ, mənni ka niga sətte tən kumnitang gʊ. Wʊlgamən bwi a bam nəbbə. 6Bagi ba jiyəm ka dɨgira kai ni funo rə nyʊim bə mɨtəm, bam be ji gən nyʊiyəm bə rə jɨni bwiraiyəm, ba nyəgəlmənna jʊwi bərarə jəllən da bwiyən də bwirannən. 7Bam nyʊim bambe wa jiya məssatang jʊtəkwang, mənni me ba dəmən a lau yəmtang ka yəm bə nyaməm.8Nyəng kə Yannisu tən Yambrisu, a nəngnga kag nən Mʊsang. Nə nyang nəb məssarəm ba nyatəm bambe ka nəngnga kag rə yəm bə nyam. Nəbbə furna jiyʊwi a kiyakiyaiyəm, ngabə nən ji a kʊllo nəbbəntang a yəm bə nyami. 9Mənni me ba di fʊrre. Bəra ki mɨtəta jiyʊ ba jɨretəne a wʊni kwetərre, nyəra ya bam nəbbi.10Mənni mwe, kən fʊng məssarang ka miyəng, rə yobiya miyʊ, kəmarang ka miyəng, nəbəntang ka yəmbə nyam ba miyəm, rə yotang ka dang na tautang ka fʊriyəng ka miyəng. 11Rə mwami a kwewi ya miyʊ, tən kʊnang ka miyəng, rə jɨni ya nyaiya Antakiyai na Koniyai na Listrai. Kən bi fʊri a mʊra kwewi ya miyʊ, mənni a mʊra yai jɨniye warigʊ, Nigra ka yiyai. 12Waringəm bə farə go tə yoyombə kalʊriyəm a mʊra Kristi Yesʊwʊm ba no kʊnang deni. 13Nəbbə bwiram tən bə funo nəbbəm, ba jaukak rə kiyatang. Ba dəg bagi a lira hanjim bo bən dəg lira.14Mənni mwe, jau kak rə jɨni yən məssai na yə nəbbən yəm bə nyam rə fʊri kwani. Yəm nəbbən yʊ məssarang wʊm. 15Kən yəm mo a fʊlla wʊ mən bwe kəttəli, kən yəm wani kalʊriyʊ. Yə ba dəmən a dəgən jəgga jʊwi ya nyatang a yiyarang a nəbbəntang a yəm bə nyam a mʊra Kristi Yesʊwi.16Dənə bwan da Niyajiyʊwʊn, Niyajiyʊ ka gʊtən yuumum ba gəm warigʊ. Kari fini bərə məssarang, wʊtangnga fʊri, wʊtangnga suu, yəngnatang, bərə yʊwʊrtang a mʊra jiya dautənwi. 17Kang ke nyang na bəra niya Niyajiyʊwi, a chi ya riri bwi, na kʊra bərə swiyər də nyan warigʊ.
Chapter 4

1Mən nən wai sori rə kumniyʊ a kak ka Niyajiyʊwʊng tən Nigra Kristi Yesʊwʊng, wʊ ba nəngngatəng duuta bərə yuumuməm na ba bɨtɨro-bɨtɨroiyəm, na bo bərarə betang ka gəng na dʊʊtəttangʊwʊm. 2Wau bwamhən; Kʊra bwi, rə fʊlla rə me fʊlla we. Mwe su, wʊla wer, bau jiir, rə mitang ka daang na məssarang.3Bəraki fʊlla ka bere wʊ nəb me ba tɨ məssarang kə nyangəng. A nyangi, ba li fautang a kʊraten nəb məssarəm ba dautənna furna jiyʊwʊm. A ba chi a sotənnə jɨni suna jiyʊ farə go tə nwiyʊ. 4Ba wʊlgamən sunan jiyʊ a məssarang kə nyang, ba kautən bwi a kʊtəsəngni rə kʊni. 5Mənni mwe nəngnga deen a mʊra jɨni warigʊ. Mida rə notang a kʊnang, na nəngnga swiyer da ni wari yəm bə Ləmmangngəm; ri swiyer da mʊn.6Bəraki mən tɨtɨ. Fʊlla bən di gəri ka lauwe. 7Kən nəngnga lwigori nya, kən mwarmən lwigori, kən tau yəm bə nyam. 8Kən timən gʊrmʊng ka dautənwʊng, wʊ Nigra, Ni nəngnga duutətta dautənwi ba ni a ko hiyʊ, me mən kwan bo, mənni rə ba yotən da betang ka gəngngəng.9Fʊm bwiyamʊ nan be mən wʊlak. 10Bəraki Dimas ka dwi. Ka yotən da gʊsəte, ka diya Tassalonika. Kariskis ka diya Galatiya, Titus bo ka diya Dalmatia.11Nən kanən Luka gən kwan. Fauwe Markʊs natə be kin; Karə fini ya mi bərarə swiyərhən. 12Kən təm Tikikʊs a Afisus. 13Be mənnə dʊgkən məra bwi rəgəng kən dʊwewa Tarʊwasa a gwan Karbusi; berə ki, tai mənne tən wani, me nyəra wani yəre.14Iskandari ni sum mʊnti ka nəngngai mən ji bwira rə kwani. Nigra ba mər a switənna swiyer da gən. 15Mʊ hai yəmən bwi we, bəraki ka nəngnga kak rə bwantətta nənnʊ dəni. 16A fʊlla mən yiya dʊr da menni, me ni ya bəmtənna mi. A nyangngi, kən mwaramən na mi. Me mən farə mo ke jɨni yaiye a dʊtəttan jiyʊ.17Bəraki Nigra ka bʊ buka miyəng; ka ni kumniyəng, naki a mʊra mi finang ba nya ritang, na ba nəb bə me Yahudawam warigʊ a nwi. Kən jəgiye wa nyi ya turrəmmi. 18Nigra ba yiyaiye wa mʊra swiyetəttə bwirai warigʊ, ba yiyai bərə dʊʊtetang gʊ ta jiyʊ. Grata chi a hangʊwi kʊrəkwang. Amin.19Simən Briskilla, Akila, na kai ta Onisifurusi. 20Arastus ka chi ya Korinti, mənni kən dʊ Turufimʊs me bwi ləmmang a Militus. 21Nəngnga jin dəməni na be rə təm bwangrəm. Yuumbulus kə sənne, nyang rə nən Budis, Linus na Kalaudiya na Chətte warigʊ. 22Masi Nigra chi rə we mʊ. Masi nəttəttən dautən

Titus

Chapter 1

1Bulus, bwira Niyajiyʊwi, bo ni təmriya Yesʊ Kristiyʊ, a gwa nəbbəntangnga yəmbə nyamba nəbba Niyajiyʊwʊm sammənəm, yəmtangnga yəm bə nyam na ngatang rə yobi a tatan Niyajiyʊwi. 2Kangkə wa mʊra titangnga fʊriya yəmbə merə mwatəntəm ba Niyajiyʊwʊm, bə me nyar a mʊriyəm, ka təgbə yəm ba gəm kə məna dʊ tangngərtə warigʊwʊng. 3A wai jii a sɨtɨsɨwi, ka jəgga yəm ba gəm a gwa təmrang ka ni go fi-finang ka gəngngəng. Bən nəngnga kang ke bəri sori wʊ Niyajiyʊ Ni jəgriya nənnʊwi.4Yɨgira Titusi, yəlliya miyʊ rə yəm bə nyami a mʊra nəbəntanga yəmbə nyam. Nəttətən dautən bə wi, bʊmte rə chimbə ləmmangngəm a gwa Niyajiyʊ Te nənnʊ na Kristi Yesʊ Ni jəgriya nənnʊ. 5Bəraki nyang nyəngki gʊn dʊnna Karitai na ban yəngna jɨna rii bi, na samən tabe a bəttə warigʊ nyəngkən nən sori rəgəng.6A chi kwak Taba yʊ bə merə jiya kəbbariyəm, nibari rə nyʊi kwani, rə bətəm bə nga rəgəm bə merə gʊjiya kəbari, mebə təm swiyer də bwiran rə bʊnaiya tautangnga dʊrriyəm. 7A chin kwak ni rə dəntələn da Ekklisiyan, a gratətta gʊ ta wʊ jəga gwa rʊwani nyiniyʊ wa Niyajiyʊwi, a yʊllo wʊ merə bwirani. Kari ba yʊllo ni səng yəmmi, rə bʊnai a mitang kan daangngi, no chʊwai, wʊ rə yəmmi mwami, na rə sʊwi.8A jiya nyangngi, a yʊllo wʊ yʊrə fʊbi, chʊgo ji nyai. A chin kwak a yʊllo wʊrə kəmmarang ka nyangngi, nyagʊwi a rii rə tata Niyaijiyʊwi, rə tautangnga dʊr. 9A yʊllo wʊ tarə təmrang kən məssatən nən rə kumni, nyəngkə ba ne kumni bagi rə məssarang kə nyangngəng na bo bə wʊgarə kinəm.10Bəraki karə ba kʊsɨkʊsiyəm mwam, nyərarə bən mwetən jwinəm. Yəmna jiyʊ yərə kʊnni. Karə jʊllai bo mənni mərgə nəb. 11A chin kwak nən dang hanjim. Bə nəngnga məssarang ka jiya dautən bəwi, bərarə nyatang kə bwiran mənni nyəngngo kaina nəbbi.12Kwan a mʊran jiyʊ bo nən bərsan a mʊra jiyʊ, ka sʊwe go, "Kiratawa nəbbə kəra nyatəm a kiya-kiya, bo mənni də bwiran, bərə yuumrəm, mənni bə jau jɨni dəni." 13Yəm bambe bə nyam, yəngna hanjim rə kwewi nyəngkə ba chi rə kumni a mʊra yəm bə nyaməm.14Kari bən kaubwi rə kəmmarang ka mʊng a gwa kʊtəsəgniya Yahudawai, na sori ta jiyʊ ta nəbbi yə wʊlga yəm bə nyami.15A gwa bə ka yʊlgoim, wʊnə ji nən yʊlgo. Mənni bə me yʊlgoim na rə bʊnaiya yəmbə nyami wʊnə ji merə yʊlgoi. Bəraki furna jiyʊ na kəmmarang ka jiyəng ka kiya. 16Sʊwe rə go kətə yəm Niyajiyʊ, mənni ka jau buriyangʊ a gwa swiyer da jɨni yʊwi. Ka yʊllo jɨni sirəmi na bə me bə nwi yəmməm. Me bən nga nən hanjim a dagi swiyer də nyan.
Chapter 2

1Mənni mwe, sʊwe jiya dautəna yəmba sori ngagərei. 2A chi kwak tabə bə gram a chi rə tautangnga dʊr, bə ne grate bwitan jiyʊwʊm, bərə kəmmarang kə nyang, ba chi rə kalʊri a nəbbəntangnga yəm bə nyami, rə yodai, narə tautangnga fʊri.3Nyang bo wʊtəm bə gram tau dʊtətan jiyʊ rə grate, me bə nən harnang. Kari ba yʊllo keweta notangnga hiya inabiyʊ rə kwani. Mənni a chi rə məssatang a ji nya. 4Na nya masətəna wʊtəm bə kətəlem a chi rə kəmmarang ka yodai a jiya nəbbə barəm ba jiyəm rə bətəm ba jiyəm. 5A məssatəna hanjimi a chi rə kəmmarang kə nyang, rə fʊri kalʊri, rə yobi nya a tautangnga kaiyʊ, na bə ne grate nəbbə barəm ba jiyəmməm. A nəngnga yai jɨni yaiye kari bwanda Niyajiyʊwʊng ba yʊllo jiya kabbari.6A wai jʊwi nyang bo, yɨgtən kumni a bwelem a chirə kəmmarang kə nyang. 7Jʊtəkwang a dʊ yobiyamʊ a chi jiya a nəb; a fʊlla mən nəngnga məsarengngi, nʊng yobi nya, rə grate. 8Sʊ we Təmrang ka mʊng rə kalʊri mere jiya kəbari, nyəngkə nəbbə nəngnga kak rə yəm ba Niyajiyʊwʊm ba nwi bujiiri gərəng, bəraki meba nya gʊji bwira ba sʊwa a jiya nənniyən.9Kewete tə ne grate bəgsərtətta jɨnʊ a jɨni warigʊ. Tə dəg hanjim a nəngnga fur də kwauwʊn, kari ba nəngnga buri tən hanjim. 10Kari ba nəngnga kʊte. A jiya nyangngi, tə nʊng nəbbəntangnga yəm bə nyam, na nya nəngngatəng məssarang ka nənnʊ a jiya Niyajiyʊ Ni jəgri ya nənnʊ jɨni yəlli a wʊni ji.11Bəraki nəttəta Niyayiyʊwi jɨrtənne wa nəb warigʊ. 12Ka məssa bə mən nyəngkə bətənə kwila jɨni bwirai tən jəllən da gʊsətən. Bə məssabəbən nyəngkə bətənən chi rə bərsan gərəng, rə nyagʊwi, a mʊriya yobi a tata Niyajiyʊwi a dan tangngər dan de. 13A fʊlla wə tənən kwi kəmtə jəgga kakgi na yərə dəgtangnga a kang ka titanganga daa nənnʊwʊng, gən betang ka gratəng ka Nigra nənnʊ Niyajiyʊ tən Ni Jəgri Yesʊ Kristiyəng.14Yesʊ ka nəbbən dʊr da gən go na gə yiyabən a mʊriya bʊnaiya fʊngtangnga soriyʊ na tibən tənə yʊllo rə kalʊri, a gwa giyʊ kətənə yʊllo nəbbərə yəlləntəm bə farə nəngngatangnga jɨni nyaiyəm.15Sʊwe yəm na kaubwi yɨgtən kumni a yai jɨni yaiye. Nəngnga yəngnatang rə kumni warigʊ. Kari bən ngatəna gʊ a manən dəlli.
Chapter 3

1Kəmmatəna hanjimi a chi nəbbə ne grate dʊʊbe na dʊʊte, a nwitən yəm a hanjimi, a kʊrra bwi a nəngngatangnga swiyer də nyan. 2Kəmmatən kari ba kəba gʊni, a mwammən na buri, a dʊ nəb a fʊng jʊwiya jiyʊ, a chi nəbbərə səgtangnga dʊrrəm a gwa nəbbi warigʊ.3Bəraki na nən nʊ nəbbə merə kəmmarangngəm, me bə nwiyəmməm, bə jʊla nəbbəm. Kənən lemən a jʊwi, kə nən chi kewete a jəllən da jɨna gʊssəti na nwitangnga ləmmang. Kə nən chi a mʊriya yobi bwira na nʊggən. Na nʊ nən kʊrsən, kwila bwite.4Mənni bʊmta Niyajiyʊ Nijəgriya nənnʊ rə yodaiya gʊ a nəbba gʊsətəm ka jɨre, 5Me bəra dagi swiyer də nyan dənən nəngngan, mənni bərarə bʊmtangʊ gwa jəgbənei. A jəgbənə bəra tʊməntang ka buwʊng kə fiyəng, tʊməntang ka We Yʊlgoiyəng.6Niyajiyʊ ka nəbbəne We Yʊlgoi a rii a gwa Yesʊ Kristi Ni jəgriya nənnʊwi. 7A nəngnga nyang bəraki bukkə nən nya jɨrtangngngəng a gwa nəttəta gʊwʊng, bənən yʊllo nəbba kʊlam dʊra sissi bərarə mʊra titangnga fʊriya yuumum bə kʊrərkwangəmi.8Yəm bambe gən yəm bə ngagərem. Kə mən fa rə mo sʊ yəm dʊr a sissi a jiya jɨni yaiye, nyəngkə ba nga rə Niyajiyʊ ba nəngnga fʊri a nəngnga swiyetəttə nyai tə Niyajiyʊwa ne hanjimi, yaiye yə nyai na jɨrtang a nəb warigʊ.9Mənni mwammən səkga buriya mɨti na gʊllatang a fautangnga dɨl, na yəmni kətəl kətəlli, wʊgatang a yəmni a jiya sori. Jɨni yaiye merə fini, merə jɨrtang. 10Kwila wʊnə berə wʊlgatangnga a jʊgər da jɨnən ni, bukə wʊtən swʊng kali kin na kali təssʊwʊng. 11Yəm mo ni waiwe ka diməna yəm bə nyam, bə nəngnga jɨni bwirai, mənni bo bə nəngnga jɨni bwirai nəngngatən dʊtətta dʊr da gən.12A jii təm Artimas tən Tikikʊsəng yɨgira a gwa mwiyʊ, nəngnga wʊlak nyaiya Nikobolise, a gai gʊn bʊbwi bən chiwi a fʊlla mʊwi. 13Nəngnga wʊlak təmme Zinas wʊrə dəməntang nyagʊwi a dʊuti, na Afolos, nyəngkə hanjim me ba bʊna wʊnə ji gərəng.14A chin kwag nəbba nənnəm a dəg dʊr a məssa nyəng kə ba nəngnga swetəttə nyai gərəng, na nyəngkə ba dəmən a mər bʊnnən də gʊnnerə kʊtəkʊten kara chirorə rə kʊn me jɨrtang wʊn.15Warigʊ bənən ka kinəm kə səgəne. Sʊ ba yobəmən daam a mʊriya nəbbəntangnga yəm bə nyaməm. Nəttətən dautən bə wi a chi nən jɨn warigʊ.

Philemon

Chapter 1

1Bulus bʊwai wa Kristi Yesʊwi, nabo chi Timotawʊs yɨgira Filimoni, chʊgo nənnʊ nən yotan dai, chʊgo swiyəri ya nənʊ bo, 2na wʊchʊwi ya nənʊ Afiya, na Arkifus chʊgo swiyəriya nənʊ wa kunni, na Ekklisiya bə kʊra bwi a kaita mʊwʊm. 3Nətəta Niyajiyʊwi a chi ya gwa mwiyʊ, a jɨre wa gwa Niyajiyʊwi Tənənʊ na Nigra Yesʊ Nijəgri.4Kamən nəngngatən wʊnnan a Niyajiyʊ jʊtəkwang. Ka mən dəggəna nyini rʊwani a miyʊ. 5Kən nwi yodai, tən yʊtang a yəm bə nyam bə tə ka rəgəm a Nigra Yesʊ, na nəbbə fʊngrəm warigʊ. 6Mən rʊwa nyini mo mʊrgatang ka yʊtang ka yəm bə nyaməng ka jɨnəng ba nəngnga kumni a yʊtang ka wʊnə ji nyagʊwəng a nənnʊ a mʊra Kristiyʊwi. 7Chiyamiyʊ kən nəngnga bwi ləmri rə titangnga fʊri bərarə yodai yan jənʊ, bəraki furna Ekklisiyai ka yuumtən bəra nən mwe, chiyamiyʊ.8Bərarə nyang kən yəm mo kamənə kumni a mʊra sori ya Yesʊwi sʊnən ji bən nəngəngai. 9Mənni bo bərarə yodai, mən nəngnga chəllan mo me Bulus Ta grah, kʊ mʊwa jarəm bəra nən Kristi Yesʊ.10Kəmən nəngnganən chəllan bəra nən Onisinose, wʊn chi mən təi a mʊra chənti. 11Bəraki na nʊbə rə fini a gwa mwiyʊ, mənni kʊ karə fini a gwa mwiyʊ tən gwa mwiyʊ. 12Kən təmnən hangʊ, gʊwʊng fʊriya miyʊwi. 13Kəməna fau mo mən ti hangʊ a gwa miyʊ na nəngngai mən swiyer də na bən nəngngai mənən a fʊlla mən ka mʊra chənti bərarə yəm bə ləmangngəmi.14 Me mən farə mo mən nəngnga gʊji me rə ngatang ka mʊng. Fabə mo ji nya mən nəngngari a chi wʊ kwakgi, mənni a yʊllo wa kəmarang kə nyangngi. 15Kai ki jiya wʊlgagənni a ji wʊreri go na bətə kaubwi tə chiga kʊrəkwang. 16Me ba kaubwi a chi kewe, mənni bo ka li kewe, chiya dai a miyʊ. Hangʊ chiya dai a miyʊ mənni mən kəmma mo ka fʊriya mʊ a li kinəng deni warigʊ a gwa bwiyʊ na gwa Nigrai.17Kən dəbbi mo mən chʊgo swiyeri ki yi mən hangʊ nyəra nən me. 18Ki ka nəngnga nən gʊji bwira ki, ki mən fʊng sʊni a gʊjiyʊ ki, kən dəb nəggənni. 19Me, Bulus məmmən mʊla rə kang ka miying bən mərən. Me bən sʊnən sʊni, mʊ hai mən sʊni a miyʊ. 20O, chiya miyʊ, nəngngai mən tʊgarang bərarə Nigra; nimən gri a fʊriya miyʊ bəra nən Kristi.21Kən nəbbən yəmbə nyam mo bən nəngnga fini rə jiir da miyən, mən mʊlla nən, kən yəm mo bən nəngnga a li ji gʊllənni. 22A nyangngi bo yəngnai mən gʊ səgri, mən ti fʊri mo bəri nyini rʊwana jɨnʊ bən kauwe bwi nən me a jɨni.23Efafarasi, chʊgo miya jarəm bəri nən Kristi Yesʊwi, kə nəngnga sʊrang bo. 24Markʊs, Aritakʊs, Demas na Luka kagəm ba swiyerəm. 25Masi nəttetta Nigra Yesʊ Kristiyʊ a chiya we mʊ. Amin.

Hebrews

Chapter 1

1Chǝre chǝre, Niyajiyʊ a sotǝn yǝmma Tebǝba nǝnnǝm, a jute dang-dang, a nyini ya nǝbbǝ yuwe yǝməm. 2Mǝnni a daam bǝ jiirǝm be, ka subǝmən amʊra yǝllangu, wa dǝg ba jau kulla Jɨnni warigʊwi. A nǝngnga gʊsǝte a gwa giyʊ. 3Gǝn kwetǝrre a wertang ka Niyajiyʊwʊng, jiirgoi ya gratətan giyʊ tǝ kurǝkwangngi. A tau Jɨnni warigʊ rə gratəta bwan da giyǝnni. A bukka tumǝn Jɨnni bwirai ya nǝnnu wi, ka chi ya kang kǝ nyang ka Gratətə kuntai ta jiyu.4Hangʊ ka chi rǝ grata jiya weni tǝmri, nyǝngkǝ dunda gǝn da jau kulan ka li dǝgin dun rǝ gratǝ deni. 5Mǝnni gǝn wʊnǝ we tǝmri gu Niyajiyʊ a sotǝn go, "Mǝn yilla miyu, ko kuwi kǝn yulo temʊ" na yǝgtǝn bo go, "Bǝn chitǝn te hangʊwi, na hangʊ ba chimǝn yǝla miyuwi"?6Mǝnni bo, fʊlla wʊ Niyajiyʊ wa berǝ yǝllangu rǝ jiguwi a mʊra gusǝti, hangʊ a suwe go, "Weni Temriya Niyajiyʊwi warigʊ a chi kwak a ne gratǝ hangʊ." 7A ji ya weni tǝmri hangʊ a suwe go, “Hangʊ ga dǝg weni tǝmri weni, na bwiranǝm ba gəm sǝllən da kǝrangən."8Mǝnni a jiya Yǝlli hangʊ a suwe go, "Gu chiriya duutete mʊwi, Niyajiyʊ, wʊ kurekwangngi, Damər da dʊʊtǝn da mʊn damər da yəmbəmən a təgamən təgai. 9 Kǝn yotǝnda ji nya n'kwila ji bwira. Bǝrarǝ nyang Niyajiyʊ, Niyajiyʊwa mʊ, ka kwinǝn nʊng ka samǝntangngǝng ka mʊng, rǝ nʊng ka bwilǝmriyǝng a li ka kagǝm ba mʊm mǝm."10Rǝ jigu, Nigra, kǝn ti Jɨngta gusǝti. Ji n'swiyer da kangka mʊngngǝni. 11Ba su, mǝnni bǝn jau kak. Ba kiya warigʊ nyǝra dʊtte. 12Bǝn kulma warigʊ nyǝra ji mərani, na bǝn wʊlga nyǝra dʊtǝtta bwiyʊ. Mǝnni mʊ wə kwani, jǝtǝtta mʊ me bǝ jiire."13Mǝnni wʊnǝ we tǝmri gu Niyajiyʊ a sotǝn go, "Chiya kangkǝ nyang ka miyǝng yigira fʊlla bǝn dǝg nǝb ba kaggǝm ba mʊm a yulo nǝn dǝntǝlǝn dǝ bǝn nyab nanamʊ a jiyǝni"? 14Balli me weni tǝmri warigʊ weni nǝngnga swiyerəm, bə tǝm bǝrarǝ jigatangnga bə jarə kula jǝgrangngǝmi ga?
Chapter 2

1Bǝrarǝ nyang ka dautǝnwe nǝn kautǝn su a ji tǝnǝn nwiyu nyagʊ, kari bǝnǝn bulgamǝnwe.2Bǝraki a chi yǝmbǝ weni tǝmri a suwem ka rǝ swiyer ki, na kǝnǝ yamǝntang tǝn bunai ya fʊngtang a soriyu bǝn mwetǝn duutǝtta dautǝnwi ki, 3bǝnǝn jiir no nyǝne nǝn kwila kang jǝgrang kǝ kutanngǝng ki? Kang jǝgrang ke kǝn Niyajiyʊ a si finang kan gǝng rǝ jiguwʊng na ba nwiyǝm a be subǝmǝnǝm. 4Niyajiyʊ ka yǝgtǝn a bʊ bukkan gǝng rǝ Jɨni churi, ya mǝnatang a buniyu, na yǝrǝ kumniyu dǝndang a nǝngngatang, a gwa wʊtǝ go dǝmǝntang ka We Yʊlgoi nyǝngka chu rǝ sǝr gǝrǝng.5Bǝraki Niyajiyʊ a ne bǝ gratǝ weni tǝmri a jiya gusǝtətǝ beri, tǝnǝ suwe yǝm bagǝmi. 6Mǝnni, gu a guka ka bʊ buk rǝ yǝm, suwe rǝ go, "Ni wʊllai, wʊn dəg ba fura mʊ a giyʊ? Mǝnni yǝlla niyu, wʊ mǝn jǝgari?7Mʊmǝn nǝngnga ni a yarmǝn yari a weni tǝmri; mʊmǝn bʊtǝn gurmong rǝ yǝllǝnte rǝ grate, kǝn ti hangʊ a jiya swiyer da kangka mʊngǝng. 8Kǝn ti Jɨni warigʊ mo hangʊ a chi rǝ grata jiyǝng." Bǝraki Niyajiyʊ a ti Jɨni warigʊ go hangʊ a yulo rǝ grata ji. A dʊtǝn bǝ guji a tari wʊn hangʊ merǝ grata jiyu. Mǝnni kʊ lambǝ nǝn churǝ ji warigʊ n’dəga sʊtətta hangʊwi fu.9Mǝnni kǝnǝn chu wʊ dǝg a yarmǝn a weni tǝmriyu a fula bani: Yesʊ, wʊ, bǝrarǝ kunang tǝn bwiyatangu, kǝn bʊtǝn gurmong rǝ netangnga grate tǝn gratətə kuntai. Bǝrarə nyang a gwa nǝttǝtta dautənbəwi ta Niyajiyʊwi, hangʊ ka nwimǝn bwiyatǝ we bǝra rǝ nǝb waringəm. 10Niyajiyʊ ka chu go ka dautǝnwe, bǝra ka nǝngnga Jɨni warigʊ a gwan giyʊ, na nya bǝtǝbi mwam a yulo rǝ grate. Hangʊ a chu go ka dautǝwe nigra sitǝn kak a ba nya jǝgtangəm a ri a gwa notang a kunongi.11Bǝraki wʊ kawʊrri tǝn bǝn kawʊrem dɨlda jiyǝn diyǝn. Bǝrarǝ nyang hangʊ a me rǝ bujǝri ta butang a hanjimi go chətti. 12Hangʊ a suwe go, "Bǝn si finang ka dunda mʊnǝng a gwa chittǝtta miyuwi, bǝn ma fiyang bǝra nǝn mwe a a jugǝr da nǝb mwamǝn."13Ka yǝgtǝn go, "Bǝn nga nǝn hangʊ." Ka kaubwiyǝng go, "Chu, mǝn gwe na rǝ bǝtǝmbǝ Niyajiyʊ a niyǝm." 14Bǝrarǝ nyang, a chi bǝtǝm ba Niyajiyʊwʊm karǝ namtǝ tǝn dʊgǝmmǝng, Yesʊ rə kəgang karǝ gǝre nyǝngka hanjimǝng, go na a gwa bwiyati hangʊ ba maisǝre wʊ ka rǝ kumni ta bwiyati, mǝn suwe Chetan, ni bwira. 15A nǝngnga nyang go na jǝgmǝn nǝb warigʊ a tata bwiyatiyəm a chim ba jiyəm warigʊ a mʊra kewete.16Bǝrarə nyang me weni tǝmri giya a furiyangʊwi; a nyangngi, duwʊm ba Ibrahimǝm gǝba furiya hangʊwʊm. 17Bǝrarǝ nyang a chin bwi hangʊ a yullo nyǝra rǝ chittǝttangu a gani warigʊ, na nya hangʊ a yullo rǝ nwitang rə bumte tən nəngngatanga ji nya nigra tung Jɨni a chǝriya Niyajiyʊwi, na jiwa tau wa yǝnotang ka Jɨni bwiraiya nǝbbiyǝng. 18Bǝraki Yesʊ rǝ bwigo ka no kunong tǝn bǝngorang a jutǝ mwam, bərarə nyang ba dǝmǝn a tuga bǝn bǝngorəm.
Chapter 3

1Bǝrarǝ nyang, chitǝtta miyu tǝ yʊlgoi, bǝ ka mʊra buwong ka jiyǝng. Tǝ nǝngnga kǝmarang a jiya Yesʊwi, ni tǝmri na rǝ nigra tung Jɨni ya chǝriya Niyajiyʊwi ya ngarang ka nǝn nǝngi. 2Hangʊ ni rǝ yǝmbǝ nyami a gwa Niyajiyʊwi, wa ti hangʊwi, nyǝngkǝ Mʊsa nanu rǝ yǝmbǝ nyam rǝga kaita Niyajiyʊwʊng.3Bǝraki Yesʊ ka dautǝna grate a li Mʊsa, bǝraki wa mʊ kaiyu ka kaihi rǝ grate. 4Bǝraki tǝnǝ kaiki nǝn gu wa mʊ, mǝnni wa mʊ Jɨni warigʊwi nǝn Niyajiyʊ.5A kagi kang, Mʊsa nanu ni rǝ yǝmbǝ nyami a kaita Niyajiyʊwi warigʊ. Hangʊ nanu ni surǝ yǝm a jiya jiwʊn nabǝn suwe yǝma ji ya kaggi. 6Mǝnni Kristi gǝn Yǝli wʊ Jɨna kaita Niyjiyuwi warigʊ wa kangka gǝngngi. Nən nǝn kaitangʊ nən si rǝ kumni a titang ka daang dura səssi ki.7Bǝrarǝ nyang, a chin nyǝngkǝ We Yʊlgoi a suwe rǝgǝng go: "Ko kuwi, nwi jiir da gǝnki 8kari bǝtǝ bʊ furna Jɨnu nyǝra fʊlla durdə nəgənna bəngorangnga seiya mʊriyu.9A fʊlla waiwe gu tebǝbba Jɨnǝm a gugo dʊtte a gwa bǝngoi rǝgi, na rǝ fʊlla jǝtǝ furtǝ gwari, hanjim ka chu swiyer da miyǝn. 10Bǝrarǝ nyang nwi bǝ lǝmmang rǝ ban daam bǝrere. Kǝn suwe mo, 'Jutǝkwang hanjim bǝ fʊng furna jiyu. Hanjim a yǝmbǝ juta miyu.' 11A chin nyǝngkǝ bau buni rǝga mʊra jwagǝr da miyǝn mo: 'Hanjim me ba dǝgi ya gǝriya miyu.'"12Tǝ dǝgi rǝ yutan Jɨnu, chǝte, bǝri bǝn nya guwan Jɨnu wʊ rǝ furi bwirai wa bunai ya nǝbǝntang a yǝmbǝ nyami, furi wa wʊlgamǝn bwi ya Niyajiyʊ rǝ yumi. 13Mǝnni, tǝ yəgtən kumni a bwite jutǝkwang, kwam bǝn bu kohi mo "kokuwi ki," bǝra guwan Jɨnu ba bʊ furiyangʊ wa julaiyu a nǝngngatang a ji bwirai.14Bǝraki kǝnǝn chi kagǝm ba swerǝm ba Kristiyǝm ki bǝnǝn si rǝ kumni ya nǝbǝntang a furi nyǝngkǝ nən su rǝgǝng yɨgira mwatǝntǝ ki. 15A jiya nyangngi kǝn suwe mo, "Ko kuwi, tə nwi jiir dan gǝn ki, kari bǝtǝ kʊssə furna jənu, nyǝra kota gugtang a dʊriyǝng."16Nǝn ba wʊne ba nwi Niyajiyʊwi ka gug dʊri? Me gǝ bǝn Mʊsa jǝrre rǝga tǝmba Masarǝməm ga? 17Nǝn ba wʊnǝ bǝ hangʊ a nǝngnga jwagǝr rǝ gə jǝtǝ furtǝ gwarǝmi? Me gǝn ba nǝngnga Jɨni bwiraiyǝm ga, bǝ libotan jiyu a yǝra seiya mʊrǝm ga? 18A bau buni nǝn ba wʊne go me ba dǝga gǝriyangʊ, me bǝn ba kwila nwitang a hangʊwiyǝm ga? 19Kǝnǝn yǝm no hanjim a dǝmǝn ba dǝgiya gǝriyangʊ bǝra rǝ bunaiya nǝbǝntang a yǝmbǝ nyami.
Chapter 4

1Bǝrarǝ nyang, tǝnǝn chi rǝ wʊtangka suwʊng bǝrǝ gu ba yarmǝna yǝmbʊrǝm ba dʊtǝna bugǝm bə go bǝtǝ dǝga gǝriya Niyajiyʊwiyǝm. 2Bǝraki kǝn subǝmǝn yǝmbǝ lǝmmangǝm nyǝngkǝ sotǝn rǝga hanjimǝng. Mǝnni kang tǝmrang a nǝngngatǝn bǝ fini ya ba mʊrga bǝ dur a mʊra yǝmbǝ nyam tǝn ba fʊng jʊwi sotǝniyəm.3Bǝraki nǝn bǝ nǝn nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm nǝn bǝ nǝn digiya gǝrihi, nyǝngkǝ hangʊ a suwe rǝgǝ go, "Nyǝngkǝn bau buni rǝga mʊra jwagǝr da miyǝnǝng, Hanjim me ba dǝga gǝriya miyu." Rǝ nyang, swiyer dǝ hangʊ a nǝngngən ka ji rǝ langtang a sutang ka gusǝtǝng. 4Bǝraki hangʊ a suwe guji a jiya ko nyibiyu, "Niyajiyʊ a gǝrmǝn a swiyerda gǝn warigʊ a ko nyibiyu." 5Ka kaubwi ya suwe bo go, "Hanjim me ba dǝga gǝriya miyu."6Bǝrarǝ nyang, bǝraki kən titǝn na bagi mo ba dǝga gǝriya hangʊwiyǝng, na chi mwama Isra'ilawai ba nwi yǝmbǝ lǝmmangǝm a dǝgi ba gǝriya hangʊwi bǝra rǝ dʊrdǝ nǝggǝnnǝn nǝng, 7Niyajiyʊ ka kaubwi ya ti gu ko bǝrǝ mo, "Kʊ." A bukka kotǝ mwamǝng, ka suwe yǝm a gwa Daudai, nyǝngka suwe gǝrǝ rǝ jiguwʊng, "Kʊ tə nwi jiir da gǝn ki, kari bǝtǝ kusa furna jənu."8Bǝraki na nu go Joshuwa ka ne gǝri hanjim ki, Niyajiyʊ na suwe bǝ guji a jiya gu ko bo. 9Bǝrarǝ nyang ka gu ko-gǝriyuwe wʊn titǝna nǝbba Niyajiyʊwʊmi. 10Bǝraki ni wa dǝga gǝriya Niyajiyʊwi gǝrǝ bwigo ka gǝrmǝna swiyerdan gǝn, nyǝngkǝ Niyajiyʊwa gǝrmən gəra dǝgǝnǝng. 11Bǝrarǝ nyang masi tənnǝn chi rǝ fautang ka dǝgitang a wai gǝriyəng na kari bǝn nya guwa nǝnnu wʊ ba yara mʊra yobi wa dʊrdǝ nǝgǝnǝn dǝ hanjim a nǝngngan.12Bǝraki bwamǝr da Niyajiyʊwʊn nǝn yuum rǝ kumni rǝ nyi jarǝn deni a li dampo nyini tǝsuwi. Bǝ tur jugǝr da yuumǝn yigira mʊra we, na rǝ sǝggatang ka kutǝn yigira mʊra fim. Ka dǝmǝnne yǝm ji furi kǝmari tǝn gu yigiwi. 13Merǝ ji wʊn nǝngnga nǝngngaiyu wa baramǝn barai bwi ya Niyajiyʊwi. Mǝnni, wʊnǝ ji ki nǝn tangsang a wʊmǝn wʊwi bwi a kǝmta wa chin kwag nǝn nǝbbǝn ji nǝn nǝngngaiyu warigʊwi.14Bǝrarǝ nyang, kwam ka nǝn nǝ ni rǝ grati wʊ tung Jɨni ya chǝriya Niyajiyʊwi wʊ ka su a mʊra jiyu, Yesʊ Yǝla Niyajiyʊwi, tǝnǝn tau nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyamba nǝnnǝm rə kumni. 15Me mo nigra nǝbbǝ tung Jɨniya chǝriya Niyajiyʊwi ya nǝnnu me ba dǝmǝn na nwi bunǝnda nǝnnǝn bǝrarǝ yarmǝntang ka nǝnnǝng ngi. Mǝnni, nǝn ka nǝnnǝ wʊ kǝn bǝngo a jutə warigʊwi nyǝngkən nǝngnga bǝmən rǝgǝng mǝnni nya bǝrǝ jɨni bwirai 16Masi tǝ nǝn di rǝ furi kwan rǝ kumni yigira gwa dǝntǝlǝn da dʊʊtǝn da nǝttǝn dautǝn buwi, na ba nǝn yu bumte na nǝn nya nǝtte tǝ ba tugabǝna fulla fautangngi.
Chapter 5

1Bǝraki wʊnǝ nigra nǝbbǝ tung Jɨni a chǝriya Niyajiyʊwi, mǝn samǝnna mʊra nǝb, mǝn ti mo a nǝngnga swiyer bǝrarǝ nǝb a Jɨna tau ya Niyajiyʊwi, mo na ba nǝbǝn na tung Jɨni bǝrarǝ jɨni bwirai 2Hangʊ ba dǝmǝn a fʊng rǝ nǝbba yǝmbǝm ba den tǝn ba yarmǝna jʊwiyǝm bǝraki hangʊ rǝ bwigo niya yarmǝn yariyu. 3Bǝrarǝ nyangki, mǝn fau mo hangʊ a tung Jɨni bǝrarǝ yigi Jɨni bwirai, nyǝngkǝ ba nǝngnga gǝre bǝra Jɨni bwirai ya nǝbbiyəng.4Me rǝ gu ni ba dǝb tai gratǝ taiti. Mǝnni, Niyajiyʊ ga buwe, nyǝngka bu Haruna rǝgǝng. 5Nǝ nyang bo, Kristi a nebbǝ gratǝ dʊrdangǝn a yullo ni tung Jɨni ya chǝriya Niyajiyʊwi. Mǝnni, wʊ sotǝn yǝmma hangʊwi a suwe go, "Mǝn Yǝla miyu; ko kʊwi kǝn chi Temʊ."6Rǝ nyang nyǝngka suwe rǝga gukang, "Mǝn ni tung Jɨniyu a chǝriya Niyajiyʊwi wʊ kʊrǝkwangngi nyǝngka Malkisadegǝng."7A mʊra kotangu ya bwiyʊ, Kristi ka nǝngnga ruwani nyini rǝ chǝllan ti tiwi rǝ kumni rǝ bǝtǝkǝmi yigira gwa Niyajiyʊwi, ni wʊ ba dǝmǝn na jǝg hangʊ a mʊra bwiyati. Kǝn kautǝn su a hangʊwi bǝra rǝ yobiyangʊ. 8A nyangi hangʊ yǝliyǝng, ka mǝssa nəbbəntang a grate a gwa kunong ka nongngi.9Hangʊ ka lau ritang, bǝri nyang ka yulo jiya mǝsarangiyǝng ka bǝ nwitǝn yǝməm, a bǝ nya jǝgrang ka mwatǝntǝməng. 10Niyajiyʊ ga nǝngnga hangʊ go a chi ni tung Jɨniya chǝriya Niyajiyʊwi nyəra ka Malkisadekəng. 11Ka nǝnnǝ Jɨni mwam yǝ bǝnnǝ suwe wa jiya Yesʊwi, ka bwai jəgga gəmən bǝraki bǝrsan da Jɨnǝn ka yarmǝn bǝraki suna Jɨnu ka nǝggǝn na nwitang.12Bǝraki kǝna dautǝnwe tǝ yullo nǝb mǝsarǝm bera wai fula we, mǝnni berǝ kʊ tǝ fauto mǝsa gǝmǝn Jɨngta Jɨni rǝ jiguwi ya yǝmba Niyajiyʊwʊmi. Tǝ fau yiim, men mwan dǝ kɨngkangngǝn!13Bǝraki ni no yiim gǝn kwani lambǝ bǝrsǝntǝna yǝmba nǝngngatang a ji nyam fu, bǝraki hangʊ bwe kǝtǝlli fu. 14Mǝnni mwandǝ kɨngkangngǝn da nigran. Bambe ji nǝbbǝ bǝrarǝ gratǝtang jiyu karǝ yǝmtang ka jǝggatang a ji nya tǝ wʊ bwirai.
Chapter 6

1Bǝrarǝ nyang, tǝnǝn dʊ mǝsarang kǝ rǝ jiguwʊng ka yǝmba Kristiyǝm na tǝnən jau kak yɨgira bitang. Kari bǝnǝn kautǝn bwi a mǝsarrang ka butangnga kangǝng rǝ fʊngtang kǝ me jʊwiyǝng na yǝmba nǝbǝntangnga yǝmbǝ nyam a Niyajiyʊwʊm, 2tǝn mǝsarang ka batismang, tiyatangnga kani, rǝ guntang ka bwiyatang, na rǝ duutǝttǝ kurǝkwangngi. 3Bǝnǝn jaukak rǝge Niyajiyʊ a nga ki.4Bǝraki mebǝ nəngnga bwi nǝb bǝnna nya yǝmtangngǝm, bǝ ka nwimǝn nǝttǝtta jiyuwʊmi, bǝ ka nyamǝn We Yʊlgoiyʊ, 5bǝ kǝna nwimǝn lǝmmang ka bwamǝr da Niyajiyʊwʊn tǝn gratǝtta jǝttǝttǝ beriyu, 6mǝnni a yarmǝna jʊwi ki-karǝ bwaiyir n'kauwebwi nǝn hanjim a kangnga butang. Nǝn nyang bǝraki hanjim bǝ kaubwi bǝ buro-buro Yǝla Niyajiyʊwi a riyang yuwarang rǝ butǝji bo, ka kaubwi jǝg swiyir da gǝn a tari.7Bǝraki tǝmba no hi naki switǝnem, na jiirotǝnnǝ Jɨnni rǝ finiyʊ a nǝbba juromǝng-gǝn tǝmba yu dǝgtang a kang ka Niyajiyʊwʊm. 8Mǝnni Jɨnni jiirora jiyu a yullo tʊttǝ tǝ kuro nǝbbi ki, ka yullo Jɨnni me rǝ finiyʊ yǝn nǝngngatǝn nyiyu. Jitang kangngǝng tungtang.9Mǝnni kǝnǝn nga rǝ jɨnin nyai ya Jɨna jiyu, Jɨn ba yodaiyǝm, Jɨna chi yǝ nyai ya jǝgrangngi. 10Bǝraki Niyajiyʊ me rǝ bunaiya yǝmbǝ nyami kǝ ba tamǝn rǝ swiyerda Jɨnǝnnǝng na yodai tǝ nǝngngarǝ bǝra dundan gǝnni, bǝraki kǝtǝ nǝngngatǝn swiyera nǝb ba nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm na katǝ nǝngngatǝn swiyera hanjimi lauwerǝ ku.11Ka nǝn farǝn deni no wʊnan Jɨnu ki a chi rǝ kang yǝmtang ke ka titangnga furiyǝng yɨgira mwatǝnte bǝrarǝ ritangka jin chubiyǝng kǝ nǝn nǝbbǝn furiwʊ rǝ kumniyǝng. 12Nǝn nyang bǝri bǝtǝ chi rǝ bug rǝ-bugi, mǝnni tǝ mǝsamǝna ba nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm na nǝngnga mitangka daang ka lau a nya kula yǝmbʊrǝmi.13 Bǝraki a fʊlla wʊ Niyajiyʊ a nǝngngatǝn yǝmbʊrǝm a Ibrahimi, ka bau buni rǝ bwigo, na chi me ba bau buni rǝ wa li hangʊ rǝ grati. 14Hangʊ a suwe go, "Bǝn dǝgnǝn kang rǝ yǝmbǝ nyam, bǝn dǝg dʊkka mʊng a yumǝn." 15A mʊra nyangki, Ibrahim ka yu jiwʊ suwe wa yǝmbʊrǝmi bukka yam rǝ mitangka dangngǝng.16Bǝraki nǝb bǝ bau buni rǝ wa li kumnita jiyuwi. A bukka buri yan jiyu warigʊwʊn ki, bunihi bǝ chi ya jiya butangnga buggi. 17A fʊlla wʊ Niyajiyʊ a fau go gǝ nʊng nǝbbǝ ba jau kula yǝmbʊrǝm ban gǝmmi me rǝ wʊlgatang a jiya dǝg ka nǝngnga nyangki, bǝ mʊrga nǝn buni. 18A nǝngnga nyang go na Jɨnni tǝsu yǝ me bǝn wʊlgai-wʊ men ji ba nǝngnga bwiyʊ go Niyajiyʊ a ti nyari- nǝn, bǝ nǝn mwarawe bǝrarǝ bǝmǝntangngǝm, bǝnǝ nya kumni deni nǝn tau jiwʊ nǝn nǝbbǝn furiya ji kɨngkangngi.19Nǝn kanǝn titangnga daa nyǝngkǝ karǝ ga yuumǝng, a bubuwi, a chi bwi gǝ dǝgira mʊra bukka dʊg-mǝranangǝng. 20A gu bǝra nǝn nǝn Yesʊ ka lubǝn rǝ dǝgitangnga gai nyǝngka yullo ni tung Jɨnni a chǝriya Niyajiyʊwi wʊ kurǝkwangngi a bǝngotǝta Malkisadekigi.
Chapter 7

1Gən nə Malkisadek waiwe, nidʊ wa Salemi, ni tung jəni ya chirəya Niyajiyʊ rə gratən dǝniyu, wa nya Ibrahim kauwe bwi ya juwotang a dʊʊbi na dǝgtǝn kangngi. 2Nǝ hangʊ gun Ibrahim a ne kwan a mʊra kwau a jəni warigʊwi. Dunda hangʊwʊn "Malkisadek" jigarang kadun hən nən mo "Nidʊ wa nəngngatangnga ji nyai." Dagi dundan gən mo "Nidʊ wa Salimi," jəgarang ka dun hən nən mo, "nidʊ wa chimbǝ lǝmangngǝmi." 3Hangʊ me rǝ te, me rə ne, me rə duk kə bən suwe mo jərewʊng, me yǝm ba buwong ka gǝnngǝnwe me ba sutang ka yuuməm we me mwatəntə we. Hangʊ nyəra Yəlliya Niyajiyʊwi, bəraki, a chin ni wʊ tung Jɨni ya kak ka Niyajiyʊwi wʊ kurəkwangngi.4Tə chu gratətta ni waiwi. Te nənnu wʊ chire-chirei Ibrahim a ne kwan na mʊra kwʊ wa jəniya yiye wa kuni. 5A kagi kang, Yəlǝm ba Lawiyǝm ba yu swiyer da nǝbbə tung jəni ya chəriya Niyajiyʊwʊm ka rə sori ya ne hanjim sər go a yu kwan a mʊra kwʊ a gwa nəbbi warigʊ, go a gwa chitǝtta jiyuwi, a chi hanjim, rǝ kǝgiyəng, a jɨre wa bwiyan Ibrahimi. 6Mənni a gu kulo bo, Melkisadek, wʊ mʊrgabə duk tən Lawiyu, ka yu kwan na mʊra kwʊ a gwan Ibrahimi, ka dǝgtǝn kangnga hangʊ wʊ rə yəm bʊrǝmi.7Me wʊgatang wʊ kətəlli gə yərə dəgtangnga kang a gwa wʊ grai. 8A ban yǝmbe, nǝbbə bǝtǝrorəm ji ya yu kwan na mʊra kwʊ, mənni a bam bərere, hangʊ a chi me rə mwatǝnte. 9A yəmma sutang, Lawi,wʊ yu kwan na mʊra kwʊwi, rə kəgang ka mər kwan a mʊra kwʊ a gwa Ibrahimi, 10Bəra ki Lawi wa bwiya te buriyu a fʊlla wʊ Malkisadek a chiga tǝn Ibrahimi.11Na lungo ritang ka nya bwi a tungtang ka jəniyəng a kak ka Niyajiyʊwʊng a kangka bana Lawiyəngki, (bəra ki nǝb a yu sori a gwa hanjimi), wʊlǝ ba maki nya gu ni wʊ ba chi nyǝra nǝn Malkisadeki a chi ni wʊ ba tung jəniya chirəya Niyajiyʊwi, na me nyəra nən Harunang? 12Bəra ki wʊlga jəni a tungtangnga chəriya Niyajiyʊwi ki, a chin bwi wʊlga sori.13Bəraki wai wʊn su yəm a jiya giyʊ wa kagi duggi, dug kə nǝngngamǝn bə gu ni nǝngnga swiyera chəriyu a mʊra jiyǝng. 14Kʊ a tari tangsang, Nigra nənu a jiirewa duk kan Yahudang, dug kə Mʊsa su bə guji wa ji bǝrarǝ tungtang a Jɨni ya chiriya Niyajiyʊwiyǝng.15Ji nən suweri wa tari tangsangngi mənni gu ni ya gune nyəra nən Malkisadeki. 16Me wa jʊwi ya soriya dugəriyu kǝ nihi a yulo ni tung Jɨni a chəriya Niyajiyʊwi, mǝnni ba chi bǝra rə kumni ta yuumbə me bən dəmən bɨngʊm. 17Bǝraki mʊla mʊra wang a jiyan Hangʊwi mo: "Mǝn ni tung Jɨniyu a chəriyan Niyajiyʊwi kurəkwangngi nyəra ka Malkisadekəng."18Bəra ki sori rə jiguwi kən ti rə kəng bǝra rǝ yarmǝntang kan gǝng rə bunaiya finiyʊ. 19Bəra ki sori ya rimən bə guji we. Warigʊ rə nyang, karǝ jiwʊn be rǝgi mo na nya titang a durwi bǝra rǝ kak nyəngkə bənən yigitən gǝra Niyajiyʊwʊng.20A nəngnga bə bwi rə kun me buni we. A kulo kwan, bagi ba yulo nəb bə tung Jɨna chəriya Niyajiyʊwʊm me rǝ tagi buni ta bauwi. 21Mǝnni a gu kulong, waiwe, Yesʊ, a yulo ni tung jəniyu a chəriyan Niyajiyʊwi nən buni ya bautang a gwa wa sotəna Hangʊwi go, "Nigra jiyʊ ka bau buni tə me ba fulgo furiyangʊwi: 'Mən ni tung Jɨni ya chəriya Niyajiyʊwi wʊ me mwatǝnta swiyer dan gǝn wi.'"22A nyangngi bo Yesʊ ka yulo wa nəbbən kumni ta yəm bʊrəm bə nyaməmi. 23A kagi kɨng, mwam a yulo nǝbbǝ tung Jɨniya chəriyəm bəraki bwiyate ka dang hanjim rə jautang a kagəng. 24Guka bo, bǝraki Yesʊ ka jau kak rǝ swiyer dan gǝn me mwatǝntə wʊng, ka yulo wʊ ni tung jəni ya chəriya Niyajiyʊwi wʊ kurəkwangi.25Bərarə nyang bo hangʊ ka yulo wʊ jəg nəb bə kǝrtəne ra Niyajiyʊwi a gwa giyʊ, bǝraki jutǝkwang hangʊ a chi nəngnga chilan bəra nən nən. 26Bəra ki wai ni tung Jɨni a chəriya Niyajiyʊwe ga dautǝna nǝnni. Hangʊ merǝ jəni bwirai, me jiya kəbari we a gwa nəbbə Yʊlgoi kən wʊtəgo tən nəbbərə jɨnni bwiraiyəm.27Hangʊ me rə fauntang nyəra nəbbǝ tung Jɨni a chiriya Niyajiyʊwʊmi rə jiguwi, go gǝ chi gə tung jəni jutəkwang a mʊra kotə dan-dang, rə jigu bǝra rǝ Jɨni bwirai yangʊ, ki ka dʊ ya Jɨni bwirai ya nəbbi. Hangʊ a nəngnga dan swiyer də kali kin bəra nəb warigʊ a fʊlla nəbbən durda gəni. 28Bəraki sori bǝ dəg nǝbbǝ tung jəniya chəriya Niyajiyʊwi nəb bə rə yarməntangngǝm. Mǝnni bwamǝr dǝ rə buniyən, da be bukka soriyəng, a dəg Yəlli, wʊ kən ne ritang ka kurǝkwangngǝn.
Chapter 8

1Kʊ dɨlda jiwʊ nǝn suweri gǝn de:Nǝn ka nǝnnǝ nigra tung Jɨniya chəriya Niyajiyʊwi wʊ ka chi ya kangkǝ nyang ka dǝntǝlǝn da dʊʊtǝ ta gratǝta jiyu. 2Hangʊ bwira wa gu yʊlgoi, kandǝ nyan da nyini ruwaniyǝn dǝ Nigra rǝ bwigo a mʊwʊn, men ni ya mʊ.3Bǝraki wʊnǝ nigra wa nǝbbǝ tung Jɨniya chəriya Niyajiyʊwi dəg mo na nǝbǝn nətte na tung Jɨni. Bǝrarǝ nyang a chi kwag mo hangʊ ka rǝ guji ba nǝbǝnni. 4Yesʊ na nu wa gusǝtǝ ki, me na ba chi ni ba tung Jɨni ya chəriya Niyajiyʊwi, a chi ka rǝ bǝ nǝngnga dan swiyerǝm a nyǝngkǝ soriya ti rǝgǝng. 5Bǝ nǝngnga dǝgiyən swiyer a mʊra kanda nyini ruwaniyǝn da chi wʊlo wa Jɨni ka jiyuwi. A chi nyǝngkǝ Niyajiyʊ a mwetǝn su gǝra Mʊsaiyǝng a fʊlla wʊ hangʊ farǝ go gǝ mʊ kanda nyini ruwaniyǝng: Niyajiyʊ a sotǝn go, "Yǝm mo bǝn nǝngnga wʊnǝ ji nyǝngkǝn nugǝn gǝra həllang."6Mǝnni kʊ Kristi ka yu swiyer da li nyagʊwʊn. Nyǝngkǝ hangʊ a yulo gǝn tǝma wa yǝm bʊrǝm bǝ nyami, wa chi ya yǝm bʊrǝm bə nyami. 7Bǝraki na lungo bam yǝm bʊrǝm bǝrəre jiguwam kiyar wa mʊri ki, na me dagi sǝr da bagi yǝm bʊrǝm bǝn sʊwʊm we.8 bǝraki a jiwʊn Niyajiyʊ a nya nǝbhǝm rǝ yarti, kǝ hangʊ a suwe go, "Tǝ chu, kotǝ ka bere-Nigra gǝ suwere- a fulahi bǝn bʊ bagi yǝmbə fiyəm rǝ kaita Isra'ilai na rǝ kaita Yahudai. 9Me ba chi nyǝra rə yǝm bʊrǝm bǝn nǝngnga na tǝbǝbban jiyǝm bǝ chiremǝm a ko wʊn tawe hanjim a kangngi na jiirmǝnne nǝn hanjim a tǝm ba Masarǝmi. bǝraki hanjim a jabǝ kak nǝ me a ban yǝm bʊrǝm, kǝn kwi hanjim rǝ kɨngngǝng-ji Nigra sʊwei.10 bǝraki yǝm bʊrǝm bǝ bǝn nǝngnga na kaita Isra'ilaiyǝm gǝn be a bukka yai kotǝng- ji Nigra suweri. Bǝn dǝg soriya miyu a furna jiyu, bǝn kabi mʊla a mʊra furna jiyu bo. Bǝn yulo Niyajiyʊ wan jiyu, hanjim ba chi nǝb ba miyǝm.11Hanjim me ba chi nǝb bǝ ba mǝsatǝn na wʊnǝ niya kuliyan guwi na wʊnǝ ki rə chiyangʊ, sʊwerǝ go, 'Yǝm Nigra.' Bǝraki warigʊ wan jiyu ba yǝmi, wʊ kǝtǝle yɨgira wʊ gra jiyu. 12 bǝraki bǝn nwi kunong ka jiyǝng rǝ bunaiya Jɨni nyai ya jiwʊ a nǝngngatang, na me bǝn kabi kǝma rǝ Jɨni bwirai ya jiyu."13A butang a kangke go "Kǝ fiyǝng," hangʊ ka dǝg kǝ rǝ jiguwʊng a yulo kǝ funǝng, jiwʊ ka yuwi kota yǝlǝntǝttanguwi ka su a yǝgtǝne ki bǝn ti rǝ kɨng.
Chapter 9

1Kʊ yǝm bʊrǝm bǝ rǝ jiguwʊm ka rǝ yǝgi juta ruwani nyiniyu a nyǝngkǝ kanda ruwani nyiniyǝn da tǝmǝn na tau rǝgəng. 2 bǝraki kanda ruwani nyiniyǝn sussur. Kandǝ rǝ jiguwʊn de, gu nyarǝ gu chiriya gungor da kǝrangngǝnəm wi, ka ganang we, na rǝ mwandǝ fum-fumǝn dǝ nǝbbǝn nǝn we, mǝn bu mo gu yʊlgoi.3A bukka dʊk kə suwʊng ka dagi kanwe, bǝrǝ mo gwa li kaluriyu. 4Ka rǝ chǝriya wer dǝ kǝlchǝ-kǝlchǝni bǝra tungtangnga Jɨni mǝtǝ-mǝti. Karǝ gungor da yǝm bʊrǝmǝn, wʊn yǝngna bulgǝr rǝ werdǝ kǝlchə-kǝlchǝn dǝ rǝ chəmǝr deniyǝn. A mʊri yangʊ karǝ gungor da werdǝ kǝlchǝ-kǝlchǝn dǝ tarǝ mannan, damǝr da Harunan da suwa waniyǝn a gai, na rǝ wetəttən mʊla yəm bʊrǝmwi. 5A jita gungor da yəm bʊrəmǝn, ka wʊlona grati ya weni təmriyu ya səgtən kəglang a balən da tuməntanga jəni bwiraiyəm, wʊ me bənnə su yəm ban gəm rəkwaniyu.6A bukkǝ yǝngna Jɨni yaiyǝng ki, nǝbbǝ tung Jɨniyǝm bǝ dǝgi jutǝkwang kanda tariyǝn da kanda ruwani nyiniyǝn ki ka nǝngnga swiyer da jiyǝn. 7Mǝnni nigra nǝb bǝ tung Jɨniyǝmi gǝ dǝgirǝ kali kin a mʊra jǝr a kandǝ suwʊn, jutǝkwang bǝ dǝgi nǝn dʊgʊm bǝra rǝ Jɨni bwiraiyangʊ ya yǝmbi na rǝ ya nǝbbi.8We Yʊlgoi bǝ nʊng bǝn go jʊwi yɨgira gwa li yʊlgoiyʊ lambǝ nʊng bǝne a chi kanda nyini ruwaniyǝn dǝ rǝ jǝguwʊn ka sǝssi. 9Jəni yaiye warigʊ mo na nungbən jəni kuwiyəm mo na nʊngbǝn jiya dam bambi. Rə nəttə tən jəni tungre kuwi warigʊ me bǝ ri kǝmarang ka nǝbbǝ ruwa nyiniyǝm. 10Hanjim jiya dai Jɨni-jauri tǝn ji ba noi na rǝ Jɨna bwilǝmriyʊ dan-dang rǝ yəramǝntang a bwi. Jəni yaiye warigʊ sori ya bwiyʊ wʊn ne nǝb na yamerǝ ji wʊ fi bǝn nǝngngai.11Kristi a be nyǝra nigra nǝbbǝ tung Jɨni a chǝriya Niyajiyʊwi wa Jɨni nyai yǝ ba bei. Ka dǝga dun kandǝ kuntan da ruwani nyiniyǝn dǝ men niya mʊ rǝ kananguwʊn, dǝ me da gusǝtǝnǝnǝ. 12Me gwa dugum ba bitəm tən ba be ta təngatəm, mənni rə dʊgǝm bangǝm a mʊra gwa li yʊlgoiyʊ kali kin bərə nəb warigʊ ka jǝgbǝn kurəkwangngǝng.13 bǝraki na lungo dʊgǝm ba bitǝm tǝn ba tǝngatǝm na rǝ bugǝm bǝn wʊsǝlatǝna nǝbbǝ me rǝ kaluriyǝm ka ba dǝmǝn na kawʊrtǝne hanjim a Niyajiyʊwi bǝra rǝ tumǝntang ka bwita jiyuwʊngki, 14Ba chi nyənne dʊgǝm ba Kristiyǝm wa gwa We kaluriyu wʊ kurəkwangngi a nǝbǝn dʊr da gǝn dǝ merǝ gujiya kǝbari ya gwa Niyajiyʊwi, ba tumǝne furna nǝnnu gra mʊra swiyer bwiyati na nǝn nǝngngatǝn swiyer ra Niyajiyʊ rǝ yuumiyəng? 15Bǝrarǝ nyang, hangʊ gǝn niya jugǝri wa yǝmbʊrǝm bǝ fiyǝmmi. Waiwe nǝn nyang a chi kən nəngnga bwiyatǝ bǝrarǝ nǝbbǝ na nu wa mʊra yǝmbʊrǝm bǝrǝ jiguwʊm na nya jɨrmǝne wa Jɨnni bwiraiya jiyuwʊng, bǝn buwowʊm ba yu yǝmbʊrǝm ba kula kurəkwangngiyǝm.16Bǝraki gu ka jiir dʊrǝn wi, a chi kwak niya dʊ jiirhǝni a bwiya fu. 17 bǝraki jiir duran ba nǝngnga fini a jiwʊ ni ya nǝngngai a bwiyai, a bwiyabǝ ki me ba chi rǝ kumni.18Yǝmbʊrǝm bǝ rǝ jiguwʊm a nǝngnga bǝbwi rǝ kun me dʊgǝm we. 19 bǝraki ji wʊn Mʊsa ne nǝb sori warigʊwi, ka dǝb dʊgǝm ba tǝngatǝm na rǝ ba bitǝm, tǝn hi, landir dǝ kwiyuwʊn, na bǝlli, ka wʊsatǝnna wana soriyu tǝn nǝb warigʊ. 20Ka mǝnna suwe go, "Dʊgǝmbe gǝ ba yǝm bʊrǝmǝng bǝ Niyajiyʊ a nǝngngaimǝn sori bǝra nǝn Jɨnǝm."21Ka kaba nǝngnga nyang bo, ka wʊsəlatǝn dʊgǝm a kanda ruwani nyinyǝn tǝn jəni nǝngnga swiyer rǝ ga gaiyu warigʊwʊng. 22Fʊng ji sori suweri ki, Jɨni warigʊ mǝn tumǝn nǝn dʊgǝm.Kwi bǝ dʊgǝm ki me yǝnotang a Jɨni bwirai we.23Bǝrarǝ nyang a chi kwak wʊlo wa Jɨnna jiyu tumǝn rǝ yai nǝbǝntang a yai namtǝ ye. Mənni rǝ nyang, a chi kwak nǝbǝn guji wa li wa yaiyi bǝra rǝ tumǝntang ka Jɨnna jiyuwʊng. 24 bǝraki Kristi a dǝgi ba gwa li kaluriyu wʊn nǝngnga rǝ kaniyu, wʊ busǝnangkangǝng wʊlo wa dun wʊ nyaiyu. Mǝnni a dǝga ji rǝ bwigo, naka chi ya kak ka Niyajiyʊwʊng bǝra nǝ nǝn.25Hangʊ a diba gai go na gǝ nǝbǝn dʊrdan gǝn kali mwam, nyǝngkǝ nǝbbǝ tung Jɨni ya chəriya Niyajiyʊ nǝngnga gǝrǝng, bǝ naki dǝgi ra gwa li kaluriyu a jǝra ra jǝri rǝ dʊgǝm ba guwʊm. 26Na nu go nǝn nyangki, na ba chin bwi hangʊ a no kunong kali mwam rǝ sutang ka guǝsətǝng. Mǝnni kʊ kunonghǝng kali kin kǝ nungbǝn hangʊwʊng ka jitǝ mwamǝng nyǝngka nǝbbǝn dʊr da gǝn gǝrǝ kali kin na ti Jɨni bwirai rǝ kǝgǝngəng.27Wʊnǝ ni ki kən titǝn ba bwiya kali kin, mənni a bukka nyangngǝng ki duute. 28Nǝ nyang bo, Kristi rǝ kǝggang, wʊn nǝbǝn kali kini mo na dǝbmǝn Jɨni bwiraiya nǝb mwami, ba juwe kǝn suwʊng, me bǝra Jɨni bwirai, mǝnni bǝra rǝ jǝgtang ka ba mida yamerǝ hangʊwʊm.
Chapter 10

1 bǝraki sori a yullo wʊlo wa Jɨni nyai yǝ ka beri, men Jɨnihi rǝ butǝji. Nǝbbǝ bera gwa Niyajiyʊwi me ba rii nǝb a gwa Jɨnni tungri yǝ nǝb bǝ tung Jɨni a chǝriya Niyajiyʊwʊm nǝngngara jǝr ra jǝri. 2Na lungo na ba nǝngnga ki na dautǝn bǝ we suwe yai Jɨni tungri ye ka si rǝ langtang ga? A nyangngi, na lungo kǝn tumǝn hanjim kali kin ki, nǝb bǝ ruwa nyiniya jiyuwʊm me na ba yǝm rǝ jɨni bwirai 3Mǝnni rǝ yai Jɨni tungri bǝ kǝmatǝna hanjimi nǝn jəni bwirai ya jiyu a jɨr a jɨr. 4Bəra ki dʊgəm ba gumtəltəm tən tǝngatǝm me ba dǝbmǝn jɨni bwirai.5A fʊlla wʊ Kristi ya be mʊra gusǝti, ka suwe go, "Me mǝn farǝ Jɨni tungri me mo mǝn fau guji nǝbbǝnni. A nyangi, bwi yǝn yǝngnaimǝni. 6Me mǝn nwi lǝmmang ka Jɨni tungriyǝng tən nətte warigʊ. 7Kǝn suwe mo, 'Chu, mǝn gwe, nyǝngkǝ mʊla rǝgǝ bǝra nǝn me a mʊra wangngǝng, mo nǝngnga jiwʊn kǝmai.'"8Rǝ jiguwʊng hangʊ a suwe go, "Men Jɨni tungri, me nǝ guji nǝbǝnni, na yagi yǝ furi bǝra rǝ Jɨni bwiraiyu gi yǝ mǝn farǝ. Mǝ mo mǝn nwi nǝn kagi lǝmang a mʊran ji." Yai jɨni yaiye gǝ yǝ nǝbǝn ne bǝra rǝ tungtangngi nyǝngkǝ soriya ti gǝrǝng. 9Ka suwe go, "Chu, mǝn gwe na nǝngnga ji furiya mʊ fari." Hangʊ a dǝbmǝn ji nǝngngarǝ rǝ jiguwi go na gǝ ti wʊn suwi. 10A gwa kang kǝmarangi, kǝn tubǝn a gwa nǝbǝntang ka bwiya Yesʊ Kristiyu kali kin me yǝgtǝntangwe.11A gu kulong, wʊnǝ ni tung Jɨni a chǝriya Niyajiyʊwi bǝ si ya gai ko yɨgira ko nǝngngatǝn swiyer ra Niyajiyʊ. Jutǝkwang bǝ tung Jɨni kwani, warigʊ rǝ nyang me bǝ dǝbmǝn jɨni bwirai 12A gu kulo bo, Kristi a nǝbǝn dʊr dan gǝn kali kin kǝ kurəkwangngǝng, ka chiya kangkǝ nyang ka Niyajiyʊwʊng. 13Hangʊ bǝ yam fʊllawʊ bǝn dǝg nǝb nəngnga kag nən hangʊwʊm a yulo gǝmǝn dǝntǝlǝn dǝ ba nyǝba nani wʊnni. 14Bǝrarǝ nǝbbǝntang ka dʊr da gǝnnǝng kali kin hangʊ ka dǝg nǝb ba kawʊrem a ri bǝ kurǝkwangngǝm.1515 We Yʊlgoi rǝ bwigo ka subǝmǝn. bǝraki rǝ jiguwʊng hangʊ a suwe go, 16"Waiwe gǝn yǝm bʊrǝm bǝ bǝn nǝngnga na hanjimǝm a bukka yai kotǝng, Nigra ga suwe. Bǝn dǝg soriya miyu a mʊra furna jiyu, bǝn mʊla bo a mʊra kǝmarang kan jiyǝng.17Me bǝn kabi kǝmarǝ Jɨni bwiraiya jiyu tǝn letang kan jiyǝng." 18Kʊ gu ka yǝnotang ka Jɨni yaiyǝng wi, me kagi tungtang a Jɨni we bǝra jɨni bwirai19Bǝrarǝ nyang, chǝte, me nǝnnǝ jugʊr da dǝgitang a mʊra gwa li yʊlgoiyʊ bǝra rǝ dʊgǝm ba Yesʊwʊm. 20Waiwe gǝn jʊwi fi na rǝ yuumi wʊ hangʊ a wʊmǝni bǝra nǝ nǝnni a gwa duk mǝranangi, mo, a gwa bwiyangʊwi. 21 bǝraki ka nǝnnǝ ni tung Jɨnni a chəriya Niyajiyʊwi kunta a kaita Niyajiyʊwi, 22masi tǝnǝn kwarre rə furni nyai rǝ yǝmtang kǝ ririyǝng me jugǝr da nǝbǝntang a yǝmbǝ nyamǝng we, rǝ furna nǝnnu yǝn tumǝn rǝ wʊsalatǝntang a dʊgǝmi na chi rǝ kaluriya kǝmarang kǝ bwirangi na bwita nǝnnu yən tʊmən rə hi yʊlgoiyʊ.23Masi tǝnǝn sitǝna jiir dǝ nǝn suwe rǝ kumni na nǝn yamere, me jugǝr a mʊri, bǝraki Niyajiyʊ wa subǝmǝnni ni me bǝ ti nyari. 24Tǝnǝn chi nǝ kǝma nyǝngkǝ bǝnǝn swi bwitǝ gǝrǝng yɨgira yodai na rǝ nǝngngatang a Jɨni nyai. 25Masi tǝnǝn chi nǝb bǝ me dʊrǝ kurgaranggǝm, nyǝngkǝ yobiya bagiyʊ rǝgǝng. Bukka nyangngǝng, tǝnǝn ne kumni wʊnǝ nǝnnu a ji ya ji, tǝnǝn yǝgtǝn kumna nǝngngatang nyangi kwam kǝnǝn churǝ no kohi ka diye rǝ dong.26 bǝraki tǝnǝn jaukak rǝ Jɨni bwirai ya nǝngngatang rǝ dǝngtang a bukkǝ tǝnǝn yu yǝmbǝ nyamǝng ki, me rǝ kaggi tungtang ka Jɨniyǝng ka dutǝn bǝra rǝ Jɨni bwiraiyǝng. 27Kǝ bǝnǝn nǝngnga nyangngǝng, ka duutǝtta tati tǝ nǝn yameri we, tǝn kǝrang kǝ kwewʊng kǝ ba ju nǝb bə nəngnga kag rǝ Niyajiyʊwʊm we.28Ni wa komǝnna fʊngtang ka soriya Mʊsaiyǝng ba bwiya me bǝn nwi kunong ka gǝng a nyi ya nǝb bǝsu yɨgira bǝ bwanbi. 29Tǝ chu kunong kǝ nyǝnǝng ka dautǝwʊ bǝ ne ni wa fiya Yǝlla Niyajiyʊwi rǝ naniyu, wa dǝb bǝ dʊgǝm ba yǝm bʊrǝm a nyiya gujiyu wʊ yʊlgoiyʊ-dʊgǝm bǝ kawʊre hangʊ rǝgǝm-na kabi ya kǝba We wa ne nǝttǝttǝ ni ya dautǝn bǝ wiyu?30Bǝraki kǝnǝn yǝm wa suwe go, "Yamǝntang nǝn kinǝng; bǝn mǝr." Na yǝgtǝn bo go, "Nigra gǝba nǝngngatǝn duuta nǝb ban gǝm. 31Jiya tati rǝ kwani ni ya yarra kang ka Niyajiyʊ rǝ yumiyǝng!32Mǝnni tǝ kǝma rǝ kota suwi, bukkǝn jǝgga gǝmǝnnǝng, nyǝng kǝ tǝ mida rǝ kunong kǝ tǝ no rǝ kwaniyǝng. 33Kǝtǝ yulo jiya nʊri na wa kǝbari a tari tangsang rǝ jiya kunonggi warigʊ, kǝtǝ nya dʊtǝttan Jɨnu a mʊra kunong tǝn ba mʊra kunongngǝm. 34Bǝraki kǝtǝ nwi kunong rə bǝ ka mʊra jarǝmǝng, na tǝ yu rǝ bwilǝmri Jɨna Jɨnu yǝn yǝgǝ mǝni. Kǝtǝ yǝm rǝ butǝJɨni to ka tǝnǝ Jɨni yǝ nyai yǝ me bǝ jiiri.35Kari bǝtǝ kusǝre tai kumni ta furiyu ta jənu, tǝ karǝ jangǝmi kuntaiyu. 36 bǝraki tǝ fau mitang ka dang, na ba tǝ yu ji Niyajiyʊ a suwe rǝ langtangi, bukkǝ tǝ nǝngnga nyǝng kǝ kǝma gǝrǝngi. 37"Bǝra ka yǝgtǝne bani ki, wʊ beri ba be bǝn jum me rǝ langtang.38Niya miyu wʊ nǝngnga ji nyai ba nya yuum bǝra rǝ nǝbǝntang a yǝmbǝ nyaməm." 39Mǝnni a kabi rǝ bukki me bǝn nwi ləmmang. Mǝnni, nǝ ka mʊra ba nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm bǝra rǝ nyatang nga yuuməm.
Chapter 11

1Kʊ nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam gǝ ngatangnga rə ji tǝ titǝn furiwi. Gǝn yutang a ji kǝmta chubi. 2Bǝrarǝ nyǝngnyinkǝg gwa tebǝbǝ chirem a nya ngatangǝra Niyajiyʊwi. 3A gwa nəbbəntangna yəmbə nyami gun yǝm mo Niyajiyʊ a nəngnga gʊsǝte rǝ yǝmba nyiya guwʊm, mǝnni Jɨni tǝnnǝn churi nǝngngaba mʊriya Jɨni churi.4Bǝrarǝ nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam gu Habila ne Niyajuyu jəni tungri ya li wa Kayinuwi rə nyagʊwi. A jiya nyang bo kǝn wer hangʊ mo wʊ nya. Ka nya ngatangka Niyajiyʊwʊng bǝrarǝ datətta nǝbbǝni. A nyangngi bo, beretǝnkʊ Habila ka surə yǝm, mǝnni wa bwiya bwiyai.5Bǝrarə nəbbəntangnga yəmbə nyam, kən dəb Anuhu yigira ji, bǝri ba chu bwiyate, ''Nyabǝ hangʊ, bǝraki Niyajiyʊ ka dǝb, ''Kǝn wer hangʊ mo ka nǝngnga ji Niyajiyʊ fari. 6Ba chi rǝ bwayǝr Niyajiyʊ a nwi furdi kwawʊn nǝn mwe, nǝbbǝn be yǝmbǝ nyam ki. Bǝraki ka chi kwag wʊ ba be gwa Niyajiyʊwi, a nǝbbǝn yǝmbǝ nyam go hangʊ kawe, mənni bo gǝ ne jangəmmi bə fawerə hangʊwʊm.7Bərarə nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyaməng Nuhu ka yuwe tǝmrang a gwa Niyajiyʊwi a jiya jəni me mǝn churi, rǝ grate rǝ mǝlta bwi, ka yingna bongtulong ka gǝmǝying na gǝ nya gǝ yiya kaitangʊ. A jiya nyangyǝngkǝ bo Niyajiyʊ ka nǝngngatən dutta gʊsǝte. Mǝnni Nuhu ka jau kʊla ji nyai wʊ jǝrara gwa nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyǝmmi.8Bǝrarǝ nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam ba Ibrahimǝm a fʊlla Niyajiyʊ a bu hangʊwi, ka nga a diya gu ba yuwe kulawi. Ka jǝra tau jʊwi yigira gwa yǝmbi. 9Bǝrari nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam, hangʊ ka chi fute a tǝmba yǝm burǝmǝm nyəra rə ni fuwi. A chi chima mʊriya kungngoi tǝn Ishaku na Yakubu, Ji bəba jau kula yǝmburǝm kinǝm. 10Bǝraki ka gug kamta jǝgga bɨrdǝ karə dɨllǝn. Bɨrdǝ səratang tən mʊtang Niyajiyʊwʊng.11Bərarə nǝbbǝntang a yǝmbǝ nyam, Ibrahim ka nya dəməntang a bu bwei, a nyangngi hangʊ tǝn nyiyangʊ Saratu ka di pre a mʊra jətte, mǝnni bo Saratu bǝlmi, ka sumǝna fʊlla buwongngi. Mǝnni hanjim ka nga rǝ niya nǝngngatǝn yǝm burǝmmi. 12Bǝra gǝri nyang, ''A gwa ni kwan waiwi, wa dubə kəba bwiyangngi, kǝn bu nǝb mwam, ka yaitǝm nyǝra bǝtǝ songngi ya jiya korəni na jusai ya nyiya wimangngi, yə me bǝ ke bwiyʊ.13Waringǝm ba jiyǝm ka bǝtǝro a jiya nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam, mǝnni yubə yǝm burǝmhǝm fu. A jiya nyangngi ka chuwe, a yuwe hanjim pre ka matǝn barei, ka nga go tǝn fube mǝnni tǝ ka jiya yom a gʊssǝte. 14Mǝnni nǝbba su bam yǝm bambǝm, ka jɨre tangsang go tǝ fau tǝmba dutətan jiyuwʊm.15Na lungo kari kǝmarangnga tǝmba jɨrewʊm ki, na ba nya sir dǝ ba kabwiyǝn. 16Mǝnni a nyǝng nyǝngkǝ gǝrǝng, ka fau bɨrda li nyagʊwʊn, wʊka mʊra jiyu. Bǝrari nyangngi Niyajiyʊ a nwi bǝ bujiiri bǝgǝn mo Niyajiyʊ wan jiyu, na ka yǝngnatǝn bɨr bǝra nǝn jiyǝng.17Yǝmba nyam bǝ Ibrahimma nǝbbǝnǝm gwa dǝg ki a fʊlla bǝnlgoi, a nǝbǝn Ishakuwʊng. Gǝn yiliyangʊ gǝn kwani wʊ hangʊ a nəbbəni, guwa yu yəm burəmmi. 18Nən Ibrahim gun sotǝn mo, a Gwan Ishakuwi gu bǝn ne duun dukka mʊngngi. 19Ibrahim ka nǝngnga kǝmarang go Niyajiyʊ karǝ sǝr a gug Ishaku a mʊra bwiyate, nǝn nyangbo a mʊra yǝm dǝgrǝm a mʊra bwiyate ka kabwi, a yuwe hangʊ.20Bǝra ri nǝbbǝntangnga yǝmba nyam gu Ishaku a digtǝn kang gǝrra Yakubu tǝn Isuwai, a jiya Jɨnni, ka bera kakgi. 21Bǝrarǝ nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam Yakubu, a fʊlla ka nyiya bwiyati, ka digtǝn kangnga bǝtǝmba Yusufuwʊm warigʊ bǝsu. Yakubu ka nǝngnga ruwatangnga nyini, a tǝssutən bwiyangʊ a jiya damǝr da gǝnǝn.22Bǝrari nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam ba Yusufum a fʊlla mwatǝntangu a lauwe rǝ doi, ka suwe yǝmma a jiya jǝrtangngka bǝtǝba Israilam a mʊra tǝmba Masarǝm, ka su yǝma a jiya kuttetanguwʊng.23Bǝrarǝ nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam ba Mʊsam, a fʊlla n'bu hangʊwi, nǝbba buwʊm, ka bara hangʊ nyǝra songngerte ti bwambi, bǝraki bwehi ka tamǝn rǝ kwani, mǝnni hanjim a nwi bǝ tatan soriya nidʊwi. 24Bǝrari nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam ba Mʊsa nǝngngam, a fʊlla grai ka kwila go kari bǝm bǝgǝn mo gǝn yilla yuwiyan Fir'aunai. 25Ajiya nyangngi, ka samən go gǝ no kunang tǝn nǝbba Niyajiyʊwʊm, ajiya solotang tǝn nwetangnga lǝmang a mʊra Jɨni bwirai a fʊlla banigu. 26Bǝri ka jǝgga go notangnga kunang, bǝri fʊng tangnga Kristiyu gǝrajiya jautangnga kak a jina kaniyu ba nya Masari. Mǝnni a kwi kǝmtangu a jiya janggǝmiyangʊ.27Nǝbban tangnga yǝmbǝ nyam ba mʊsa nǝngngam ka dǝg hangʊ a du Masar. A nwibǝ tata jwagǝr da nidʊwǝn, ka mida kida ka churǝ waiwʊ me mǝn dəmǝn churi. 28Bǝrǝri nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam ka nǝngnga bwiləmriya yautangngi rǝ wʊsatangnga dugum, Bǝrakǝ niwʊ juwo bǝtǝmbǝn buwo rǝ jiguwʊm ba mǝbra bǝtǝmbǝ rǝ jiguwʊm ba Israilam.29Bǝrari nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam, hanjim ka yau wimang ka Bahar mahaliya, nyəra da tuwa tǝmbə kussǝm. A jiwʊ nǝbba Masarǝm fare gona tǝ yau rǝ kǝgiyǝng kǝ wimang a mi hanjimǝng. 30Bǝrari nǝbban tang a yǝmbǝ nyam kulli ya Yerikoi ka yar a bukkǝn hanjimma tuwe yɨgira kotǝ nyibiyǝng. 31Bǝrari nǝbbantangnga yǝmbǝ nyam Rahab wʊn taliyu a bwiyabe tǝn nǝbbǝ mebǝ nwi yǝmǝm, bǝraki ka sǝk nǝbbǝ gula sir da tǝmǝm a kaitangʊ, mǝnni bo ka yo hanjim lǝmang.32Wʊlai ji bǝn sʊwei bo? Bǝraki fula ba yarmǝn, a chi bǝn sugəmǝn yǝmma jiya Gidiyoni, Barak, Samson, Yaftah, Dauda, Samaila, tǝn nəbbǝ yuwe yǝmmǝm. 33Bǝrari nǝbbǝntangnga yǝmbǝ nyam hanjim ka jau kumnita bɨttǝ mwami, ka nǝngnga jinya, na bo yuwe yǝmburǝm. Ka mǝra nyiniya turǝmti.34Ka dumo kǝrte, ka yiya bwitan jiyu a nyina dampoti, ka nya kwaratangnga a bwate, ka yulo kwelǝm ba kunnǝm, kǝ mǝni nya jau kumni ta kʊlǝnda nǝbbǝ barə kǝrangəm langtǝm.35Mǝni wʊtǝm ka yuwa ba bǝtǝro mǝnǝm bǝn gug rǝ yuumǝm. Kǝn ne kunang bagi, mǝnni a fabǝ chimba dutǝtan jiwʊm, Bǝrakǝ karǝ titang a furi a guntang a bwiyate. 36Bagi ka no nur rǝ kwani rǝ baurang rǝ səmbite, bautang rǝ mʊnte a mʊra jarǝm. 37Kǝn mʊngngo hanjim, kǝn wʊtugo bwitan jiyu fangngi tǝssu rǝ lagu. kǝn juwo hanjim rǝ dumpote. Ka yogorǝ duttǝta biyangka matǝng tǝn ka bitǝng. Ka mwara, kǝn fum hanjim kǝn nung kunang. 38Tǝmbǝ kunǝm bo a ti bǝ hanjim a nyiya gujiyu. Hanjim yogo ra mʊra site, mʊra bagngǝrte, tǝn həroni narǝ latee.39Mǝni bo nǝbbambe nǝbbǝ Niyajiyʊwa ngarə gəm bǝrarǝ nǝbbǝntang ka yǝmbǝ nyamba jǝyimmǝm, a langbǝ yure ritangka yǝmburǝmǝm fu. 40Bǝrakǝ Niyajiyʊ ka titǝn guji wa li nyagʊwi, mǝnni me ba ri bwi me tǝnǝn kin ki.
Chapter 12

1Na bǝ burǝ buggǝm mwam ka kawǝr bǝnǝng, a du nǝn kwisǝrrǝ Jɨna nǝngnga bǝmǝn nǝggǝniyu warigʊ na bo rǝ Jɨni bwiraiya kussǝtǝna nǝnna bwiyʊ. Masi a mitang ka dang nǝn mwa sǝkkǝ ka nǝna kaggǝng. 2Masi nǝn kwittǝn kǝmta Yesʊwi, wʊ gǝn sutang tən mwatantang nəbbǝntang ka yǝmbǝ nyam ba nǝnəməngi. Wʊ bǝrarǝ bwilǝmri yǝn ti a kakkan gǝngngi ka mida riyang yuwarang, bo ka dǝbmǝn bujiiri tangu, wʊ ka chiya kangkǝ nyang ka gu chəriya Niyajiyʊwiyu. 3Tǝ jǝga hangʊ wa mida rə bwiran da nǝbbə nəngnga kag nən hangʊwəm bəri jəni bwirai, a mʊra furna jɨnu kǝtǝ gu tə nəngnga latitti.4Tǝ bumən ba tə wʊgatang tǝn Jɨni bwirai yigira kwitangnga dugʊm. 5bo kǝtǝ tammǝn yəgtang ka fumniyən kən məssa gǝmǝn a nyiya bǝtǝbbiyəng; Yəlla miyu, kari bǝn dǝb mwerang ka Nigrang rǝ yute, bo kari bǝn gu a fʊlla wʊn nya mwarang ka gǝngngi.'' 6Bǝrakǝ Nigra bǝ mwe wʊ ka farri warigʊ, bo ka nǝngngatǝn wʊngrang wa yuwi.7Tǝ mida rǝ kʊnang. Niyajiyʊ bǝ nǝngnga gǝmǝn nyang Bǝrakǝ tǝn bǝtǝm bangǝm, Bǝrakǝ wʊnǝ bwe gu te meba mwetǝn suwi? 8Mǝnni tǝ metǝnǝ mwerang nyǝra kǝ bagi ka rǝgǝng ki, kǝtǝ yullo bə merə tebǝm men bǝtǝm ba gəm.9Nǝn nyang bo nǝn ka nǝnnə nǝbba bubbǝnnǝm ba gʊsǝtem bǝ mwebǝnnǝm, bo ka nǝn ne grate. A libǝ nǝn ne grate te Weni tən yuumi ga? 10A gu jii bo nǝbba bǝbǝnnǝm bǝ mwebǝna kotǝ bani nyǝngka chuwa dau rǝgǝng, mǝnni bo Niyajiyʊ bǝ mwebǝmǝn su bǝri fini ta dutǝtta nǝnuwi, na bo nǝn nya gujiya mʊra dʊʊtǝttangu. 11Merǝ mwerang kǝ lǝmmang a fʊlla nǝngngari, mǝni nǝn kweu. Mǝnni bo a bukkang gǝng bǝ be nǝn yǝmtang a yǝmbǝ nyam rǝ ji nya a gwa wʊn noro a mʊriyu.12Bǝrarǝ nyang tǝ yǝktǝn kumniya kana Jɨnu yə nəngnga yəngəl yəngəlli, tǝn duntǝttan Jɨnu tǝ kari. 13Tǝ kwaitǝna jutǝ sabbi Bǝrakǝ jiwʊn jwagiyʊ kari ba kǝrra, mǝnni a kwara.14Tǝ fau chimbǝ lǝmmangngǝm tǝn nǝb warigʊ, na bo yobi yʊlgoi, wʊ me mʊra Jɨnni ki, me rǝ wʊ ba chu Niyajiyʊwi. 15Tǝ nǝngnga den bǝri guwan Jɨnnu ba buna nǝttətən dautən buwi ta Niyajiyʊwi, na karri gʊ nii tirǝtiyu ba jiye wan Jɨnni kiba berǝ ləbtətang, bǝri mwami a mʊran Jɨnni ba te bwi a gwan giyʊ. 16Tǝ nǝngnga dǝn bo bǝri bən nya wʊrǝ talti a jəni na wʊ mebǝ ruwa nyiniyu a Jɨnna mʊri, nyǝra nǝn Isuwa, wʊ bǝri rǝ Jɨni jauriyu a mii gratǝtangʊ ta bwe kaggiyʊ. 17A bukka gǝngngəng ka fau go gǝ nya dǝgtang a kangngi a kak, mənni kǝn ko, bǝrka nyabǝ da butang a kangngi, mǝnni nǝn kwini ka fau rǝ betǝ kimi.18Bǝrakǝ tǝ be ba werdǝn me mən mǝbrarǝrǝ kaniyǝn, werdǝ jarǝ kərangngǝn, kum rǝ yondǝ yullʊwʊn rǝ sǝmba rə kumniyu. 19Tǝ lauwe ba jiirda jum nǝbǝn tattǝn rǝ jiir dǝ lǝmmarǝn, dǝ bǝ nwirǝmma nǝngnga chǝllan go kari bǝtǝ kabi tǝ nwiyǝn. 20Bǝrka dǝmǝn ba mida rǝ sori wʊn titǝni: ''Ki nǝn guji rǝ yumiya mǝbra werhǝn ki kǝkǝn mʊngngo rǝ wete.'' 21Jiya tati rǝ kwani, ka dǝg Mʊsa suwe go, ''Mʊ wa mʊra tatǝ rǝ kwani, bo bwi kaire.''22A jiya nyangngi, kǝtǝ be a gwa bangka Sihiyonang na bo bɨrda Niyajiyʊ rǝ Yuumiyu, bo rǝ Urshalima jiyuwi, na bo neetǝ neeta weni tǝmriyu a mʊra bwilǝmri rǝ furdǝ kwauwʊn. 23Kǝtǝ be a kurgarang ka bǝtǝmba kaggǝmǝm, mʊla mʊlai a ji, bo kǝtǝ be a gwa Niyajiyʊwi wʊ gǝ nǝngngatǝn duuta warigʊwi, nyang bo yigira wʊ bǝ nǝngnga ji nyam bǝ kǝn tummǝn kuniyǝm. 24Kǝtǝ be a gwan Yesʊwi, wʊn gǝ wa sǝtǝnni ta butangnga yǝmbǝ fiyǝmmi, bo a gwa dugum bǝn wassǝ-wassiyǝm a sʊ yəm ba li dugum ba Habilamǝm.25Tǝ nǝngnga den bǝri bǝtǝ ko waiwʊ sʊgǝmǝn yǝmmi. Mǝnni hanjim a nya bǝ yiyarang a fʊlla hanjim wʊgarǝ tǝn wʊ wʊtǝn suwa hanjimi a gʊseti ki, nǝn bo me bǝnǝn nya yiyarang nyǝngkǝ nǝn ko wʊ mwe bǝmǝn su a jiyuwʊng. 26A gu fʊlla, jiir da gǝn ka mǝgga gʊsǝte. Mǝni kʊ, ka nǝbǝn yǝm burǝm go, ''Berǝ tǝn kʊ men gʊsǝtihi gǝn kwan bǝn mǝgga, mənni bo yigira ji.''27Tai bwantətte, ''Berǝ tǝn kʊ, ''Ka nungnge jǝgmǝntang ka Jɨni yaiyǝ ba mǝgga bwiyʊ, mǝn suwen Jɨni nǝngngai, na ba Jɨni me ba mǝgga bwiyʊwa chi. 28Bǝrarǝ nyang, nyatangnga duʊtǝttǝ me ba mǝgga bwiyʊ, tǝnǝn chi bǝrǝ wʊnannǝm, bo a mʊra wai yobi we, nǝn ruwatǝn nyiniya Niyajiyʊ a mʊra yʊlgoi rǝ yǝmtang a netangnga grate. 29Bǝrakǝ Niyajiyʊwa nǝnnu kǝrang kǝ jarǝng.
Chapter 13

1Masi yodai ya chitti ya jaukak. 2Kari bǝtǝ tamǝn rǝ yutangnga fube, baggi ka yu weni tǝmri merǝ yǝmtang ka jiyǝng.3Tǝ kǝmma rǝ bǝ ka mʊra jarǝmmǝm, da tǝ ka kin a wai yobi we. Bo tǝ kǝmma rǝ bǝ no kunongngǝm da tǝ ka kin a wai yobi. 4Masi wʊnǝ ki a ne gratǝ nate, na bo sweta nati a yullo rǝ yʊlgoi, Bǝrakǝ Niyajiyʊ ba nǝngngatǝn duta talbe tǝn bǝ dara rǝ wʊtǝm ba nǝbbǝmmǝm.5Masi yobiyan Jɨnu a jɨrmǝnna fautang ka chǝmmǝrǝng. Tǝ mʊtǝnji a ji tǝ ka rǝgi, Bǝrakǝ Niyajiyʊ rǝ bwigo ka suwe go, ''Me bǝn dugǝn, bo me bǝn kwigǝn sǝrre.'' 6Masi tǝn chi rǝ mʊtən jii a ji nən karəgi naki nən nya yəgtangnga kumni nən suwe no, ''Nigra gǝ tugaire, me bǝn nwi tate. Wʊlai ji ni ba nǝngngai mǝnni?''7Bo tǝ tuga bǝn nǝbbǝ gram ba Jɨnǝmmǝm, ba wʊgǝmǝn su a mʊra yǝmba Niyajiyʊwʊm, na bo tǝ kǝmma rǝ jangǝmmiya yobiyan jǝyuwi, na tǝ mǝssamǝnna nǝbǝntangka yǝmbǝ nyam ba jiyǝmmǝng. 8Yesʊ Kristi gǝn kwan nən dari, tǝn kʊ na yɨgira mwatǝnte.9Kari bǝtǝ nyǝgle yɨgira mǝssartəttə fiyu dǝndang. Bǝrakǝ ka nyagʊ furi a mʊ bwi a gwa ji nya nǝn dabi wa Niyajiyʊwi, mǝnni me bǝri sori a gwa Jɨni jauriyu,wʊ me ba tuga bǝ ba nǝngnga soriyan guwʊm. 10Nǝn ka nǝnnǝ chǝrri wʊ bǝ nǝngnga swiyer a mʊriya kungngoihiyǝm, me rǝ sər a jau jiyan gu. 11Ni tung Jɨniya chǝriya Niyajiyʊwi wʊ grai ka dǝgira gwa li yʊlgoiyʊ rǝ dugum ba ji wʊn bwangngi, tungtang ka Jɨni bwiraiyǝng, mǝni namtangu mǝn di rǝga siya mʊri ki kǝn tungnga gai.12Bǝrarǝ nyang Yesʊ rǝ kǝgang ka no kunong a fugʊng ka bɨrrǝng, na ba gǝ tumǝn nǝb a gwa dugum ba gǝmmi. 13Bǝrarǝ nyang masi nǝn diya gwan hangʊ kawi nǝn dǝb bujiiritangu. 14Bǝrakǝ nǝn me nǝnni dagi bɨrdǝ kurəkwangngən a gwe. A jiya nyangngi nǝn fau bɨrdǝ berǝn.15A gwan giyʊ bo, masi nǝn nǝbǝn nǝtǝtta wertangngi a gwa Niyajiyʊwi, jətəkwang wertang bo gǝn bwantǝta nyina nǝnnuwi tǝ ne gratǝ dunda gǝnni. 16Kari nǝn tammǝnǝ nǝngngatangnga jiya dautǝnwi na bo tugarang a bwite, Bǝrakǝ Niyajiyʊ ka nwi lǝmmang rǝ kwani rǝ kang nǝbǝntang ke. 17Tǝ ne gratǝ rǝ nǝbbǝntangnga dur nǝbbǝ gram ba Jɨnǝm, Bǝrakǝ bǝ nǝngnga swiyer da yaartǝn a Jɨna ji bǝrarǝ chimba Jɨnǝm, nyǝra bǝ ba nǝbǝn ngarang a jiya nǝngnga bwiyʊwʊm. Tǝ ne grate na be a nǝngnga swiyer da jǝgatang ka Jɨnǝngngǝn a mʊra furdǝ kwauwʊn, me rǝ furdǝ yullʊwʊn, bǝrka nǝngnga rǝ furdǝ yullʊwʊn ki me ba nǝngnga gǝmǝn fini.18Tǝ ruwa bǝmǝn nyini, na ba nǝn chi rǝ kǝmmarang kǝ yʊlgoiyəng, bo nǝn ka nǝnnǝ kǝmmarang no nǝn chi chimba dautǝnwʊm a mʊra Jɨni warigʊ. 19Bo kǝmǝn yǝggǝmǝn kumni warigʊ tǝ nǝngnga nyang, na ba nya kautangnga bwi a gwan Jɨniyu rǝ kwa.20Masi Niyajiyʊwa chimbǝ lǝmmangngǝmmi, wa gug yari kunta mati a bwiyati, Nigra nǝnnu Yesʊ, a gwa tǝgtangka yǝmmǝng ka dugum bǝ kurəkwangngǝm, 21a mwargǝmǝn Jɨni nyai warigʊ na ba tǝ nǝngnga ji kǝmmari. Masi a nǝngnga swiyerra nǝnna bwi dǝ ba nwi lǝmmang ka gǝng nyagʊwʊng. A gwan Yesʊ Kristiyu, masi grata chiya gwan giyʊ kurəkwang. A chi nyang.22Chǝtte, ku nyǝnke kǝmǝn yǝggǝmǝn kumni, na tǝ mitǝnda yǝmba nǝbbǝntangnga kumni mʊlla gǝmǝn baniyǝm. 23Mǝn fau mo tǝ yǝm to kǝn jamǝn chiya nǝnnu Timoti, bǝnǝn ya kin nǝn chugǝn a be wʊlakki.24Tǝ su nǝbbǝ gram ba Jɨnǝm wargu rǝ ba nǝbbǝn yǝmbǝ nyamǝm. Chǝtǝtta nǝnnu a Italiya kǝ nǝngnga gǝmǝn surang. 25Masi nǝtǝttǝ nǝn dautənbuwi ta Niyajiyʊwi a chi nǝn Jɨn warigʊ.

James

Chapter 1

1Yakʊbʊ, bwira Niyajiyʊwi na Ni jəgriyʊ Yesʊ Kristi, yɨgira nyabi tə kwʊ a jɨr təsʊ bə ka mʊrte dəndangngəm: Sʊrte. 2A yullo bəmən jiya bwiləmriyʊ, chətətamiyʊ, a jiwʊ mən no kʊnang dəndangngi. 3Yəm mo mən bɨngo kumnita mʊ a nəbbəntang ka yəmbə nyamməm wʊ berə rə tautangnga fʊriyʊ.4Masi tautangnga fʊri a ri swiyer da gən, na ba tə gra tə ri bwi, kari bətə bʊna gʊji. 5Kə ka rə gʊ wa jɨnʊ wʊ farə bərsən ki a chəlla a gwa Niyajiyʊwi, wʊ nəbbən na nətti me a bwiramən a wʊnə wʊ chəlla ka nere.6Mənni, Masi hangʊ a chəlla rə nəbbəntang ka yəmbə nyamməng, kari ba nəngnga jʊgər da gʊjiyən. Nən wʊnə ni wa nəngnga jʊgəri ka chi nyəra rə gərmatəta a wimangngi tə səmba wʊlga rə nyəng ka chʊrə sərəng. 7Wai nihi kari ba nəngnga kəmmarang da ba nya gʊji a gwa Nigrai. 8Wai nihi wʊrə furni təsʊwi, a kabə bʊr a jɨni warigʊ kwong yə nəngngari.9Masi chiyamiyʊ wʊ merə gʊjiyʊ a wer dʊr rə grate tə grai tə ka gəri, 10Mənni ni rə jɨna kanniyʊ wʊ gratətang gʊ a yarmənni bəraki ba sʊ nyəra rə filən da yirən a səi. 11Ko jɨre ki, kwewiyangngʊ ka dəg rə yir a kʊse. Ki filən ka tʊggamən bwi, nyiyar dagən ka kiya. Nəng nyang bo, rə nii wʊ rə jɨniya kanniyʊ, ba kʊse jʊwi a jʊgər da yommən.12Wʊ dəgtən kangngi gən ni wa mida rə bɨngʊrangngi. A bukka yammən na bɨngʊrangəng, ba yʊ gʊrmong ka yuumumməng, kə nəngnga tən bʊtang ka yəmməng a ba yotən daa Niyajiyʊwʊm. 13Kari gʊ ba sʊwe go a jiwʊ gə dɨgiya bɨngorangngi ''Niyajiyʊ ga dəggən a bɨngorang, ''Bəraki Niyajiyʊ me bə bɨngo bəne rə ji bwira, bo hangʊ rə bwigo me bə bɨngo gʊ.14Mənni wʊnə ni bə yar a bɨngorang bəra ri jəllən da bwiyən, wa wʊ na bʊwa hangʊwi. 15A bukkə jəllən a dəb fʊriyəng, ka bʊ ji bwira, a bʊkkə ji bwira a gərang, ki ka bʊ bwiyate. 16Kari bən jʊllagən chətttəta miyʊ ta daai.17Kənə nəbbəntang ka nyan rə kəni nəbbəntang ka ri-riyəng bə fiye wa ji. Bə diye a gwa teh kwetərai. A gwa-giyʊ me wʊlgatang we me kɨngləng we bərarə wʊlgatang. 18Niyajiyʊ a sabbəmən go na gə nəbbən buwong a gwa bwanda yəmbə nyammən, na ba nən yəllo buwong kə rə jigʊwʊng a mʊra jɨni hangʊ a nəngnga warigʊwi.19Kə tə yəm yai jɨniye chəttəta miyʊ ta daai: Masi wʊnə ni a kaa daa a nwitang, na kari ba kaa daa a sʊtang, na bo kari ba kaa daa a nəngngatang a jwagər. 20Mo jwagər da niyən me bə təm swiyer də nyan da Niyajiyʊwʊn. 21Bərarə nyang kwisəre jɨni sərimmi warigʊ na dʊwe jɨni bwirai. A mʊra səgtəngnga a dʊr yuumu yəmbə wauwʊm wʊ ba yiya yuumum ba jɨnəməm.22Tə yullo nəbbə təm yəmməm, me bə nwirəm bwigi tə jʊlla bwitan jɨnʊ. 23Mənni a yullo ni ba nwi yəm həmmi bo me ba təm ki, ba yullo nyəra rə ni wa jəgga kak ka gəng a nyʊ wʊ jəgga wʊllo kagi gəri. 24A jəgga kak ka gəng ka di a gwa chu rə sərri rə kwa-rəkwang ka tammən nyəngkə ka gərəng. 25Mənni nii wa nəngnga jəgatang kə nyangngi a sori wa rii-rii bwiyʊ wa gəriyʊ na jaukag təmri, a chi bə wʊ nwi ri rə bwigo na tamməni wai ni bən dəgtang a kang a jɨni ya təmmiyʊ.26Ki ka gʊ nii wʊ kəmmarə da kəgə rii fʊngtang deniyʊ ki, na mənni a dəmmən bə nyəngkə ba tau langngər da gən nəng, ka jʊlla rəngsa gʊ, bo fʊngtang ka gəng kə rə kʊnnəng. 27Fʊngtang kə nyang kə me ji bwirawʊng a kak ka Niyajiyʊ na Te nənʊwʊng a chi tʊga bətəm bʊnəm na yʊgiyonəm a jiwʊ ba hanjim a dəgi a kʊnangngi, na ki a tau dʊr da gən a mʊra gʊsəte me jiya kəbarri we.
Chapter 2

1Chəttəta miyʊ, kari bətə tau nəbbəntang ka yəm bə nyamməm ka jɨnəng a gwa Yesʊ Kristiyuum, Nigra wʊ rə grati, rə nʊngtang a dəndangngi a bwiti bagə nəb, da bagi kali bagi. 2A yəllo da kən nya gʊ a dɨgiya kʊrgarang ka jɨnəng a mai dʊtəttə nyai deniyʊ, na nyang bo nya gʊ ni wʊ meri gʊjiyʊ a dɨgigəmən a mai dʊtəttə rə nemarri. 3Mənni jəga ni wa mai jɨni nyaiyʊ kən sʊwe mo, ''Kən chəllan chiya gwe a gʊ nya, ''Mənni bo sotəna wʊ merə gʊjiyʊ, ''Mwe siya gʊre'' ''Chiya nana miyʊ.'' 4Mənni me duute tə nəngnga tənna bwita jɨnnʊ ga? Tə yəllo bə nəbbə mwe duutəm a kəmmarang kə bwirangəng ga?5Tə kau sʊ, chəttəta miyʊ ta daai, me Niyajiyʊ ga sammən nəbbə meri jɨniya kaniyəm ba gʊsətəm na yəllo nəbbə rə jɨniya kaniyəm a nəbbəntang ka yəmbə nyamməm na ba yəllo nəbbə ba jau kʊlam a kai tangʊ a bu yəm a ba yotən daam ga? 6Mənni kətə kwila nəbbə mərə jɨniyəm! mənni me nəbbə rə jɨniya kaniyəm nəggənne kʊnang ga? Me nə jiham bə dɨgi nən jɨn a kantəta duuti ga? 7Me nən ji bə kəbba dʊn də nyan də tə mʊtən jiwʊn ga?8Nyang bo ki kəmənna fʊng sori wʊ nya wa bɨngotəna wʊ mʊla mʊlayʊ, ''Yotən da a chʊmma kʊlliyʊ nyəra rə dʊr da mʊn, ''Kə nəngnga nyagʊ. 9Mənni a chi karə bə sammən dang a mʊra bagi nəb ki tə təm jɨni bwira, mənni sori ka tigən, kəti yʊllo nəbbə me bə fʊng soriyəm.10Wʊnə ni wa fʊng sori warigʊ na təlna a kwani, ka yʊllo ni wa yarməna sori warigʊwi. 11Hangʊ wa sʊwe go, ''Kari bən darə nyʊi a gʊwi,'' ga kabba sʊwe go, ''Kari bən nəngnga jʊrang, ''Mənni a yʊllo me mən nəngnga talte, na kamən nəngnga jʊrang ki, kən yʊllo ni wʊ me bə fʊng soriyʊ.12Bərarə nyang sʊ yəm na təm nyəra rə nəbbə bən nəngnga tən duutəm a jiya soriya gəriyʊ. 13Mənni duute ba be merə bʊmte a bə me bə nwi bʊmtəm, bʊmte ka jarə kʊmni a jiya duute...14Nyagʊwi yangʊ, wʊllai chəttəta miyʊ, kə gʊ a sʊwe go gə kari nəbbəntang ka yəm bə nyamməm, mənni na yʊllo me rə swiyer ki? Kang nəbbəntang ka yəm bə nyaməm ba yiya hangʊ ga? 15A chi da chiyamiyʊ na wʊ chʊwa miyʊ me rə ji mairi na rə ji jauri a koi. 16Mənni gʊ wa jɨnʊ a sotəna hanjimmi go, ''Tə di bwitə ləmang, tə chi chimbə rəbəgəm narə ritang, ''Mənni na tə nebə jɨniyi bwi fari ki, nyagʊwang wʊllai? 17Nyang bo, nəbbəntang ka yəmbə nyam gən kwan, na merə swiyer da nʊnggən ki, ka yʊllo jəya bwiya bwiyaiyʊ.18Mənni gʊ ba sʊwe go, ''Mən kamənən nəbbəntang ka yəmbə nyamməng, me bo mən kamənən swiyer, ''Nʊngngi nəbbəntang ka yəmbə nyammam ba mʊm me swiyer we, na me bən nʊngngən nəbbəntang ka yəmbə nyaməm na rə swiyer da miyən. 19Kən nəbbən yəmbə nyam mo Niyajiyʊ kwan. Kən nəngnga nyagʊ. Mənni bo weni bwirai ka nəbbən yəmbə nyam rə tata bwi. 20Ka mən farə mo yəm mɨtəta niyʊ ki, ba nəngnga go nyənne ki nəbbəntang a yəmbə nyam merə swiyer ki ka yəlo ji merə finiyʊ.21Me nəng Ibrahim Te nənʊ wa nya yiyarang bərarə swiyer da təmmən a ji wa nəbbən Ishakʊ yəlliyangʊ kwan a gʊ a jiya chəriyʊ ga? 22Kən chu kang nəbbəntang ka yəmbə nyaməm rə swiyer, ka nəngnga swiyer da dautənwʊng, dan swiyer hən bo ka gra deni. 23Wang ka rii jiya sʊwei go, ''Ibrahim ka nəbbən yəm bə nyam a gwa Niyajiyʊwi, ka dəg ke hangʊ mo gən ni nya, ''Kən bu hangʊ mo chʊgo Niyajiyʊwi. 24Kətə chu to swiyer ga be tənə yiyarang a ni, me nəbbəntang a yəm bə nyam gən kwan.25A wai jʊwi bo, me nən Rahab talli gʊn yiya bərarə swiyeri ga, a ji wa səg nəb sənnarem, naki bo a yo ban hanjim a gʊ jʊwi dangi ga? 26Mo nyəngkə bwi gəng kwan me we wʊ ki ka yʊllo jiya bwiya bwiyaiyʊwʊng, nən nyang bo nəbbəntang a yəmbə nyam me rə swiyer ka yʊllo jiya bwiya bwiyaiyʊ.
Chapter 3

1Me nəb mwam ba yʊllo nəb məssarəm chətətta miyʊ. Kənən yəm no bənən yʊ duutə kweyʊ. 2Bəraki ka nən təl na a jʊtə mwam. Ki karə gʊ wa lebe a yəmma sʊtangngi ki ka rii ni, ba dəmən a tau bwiyangʊ warigʊ kwʊng.3Kʊ tənən dəgtən gwagi a nyina gərəmati, na ba nəngnga ji nəng fari, bo bənən wʊlga bwita jiyʊ nyəng ki nən fau gərəng. 4Yəm nyang bo mo bontəlongtətta hiyʊ, nyang rə kʊtagʊ wan jiyʊ səmba ka wʊlgare, mənni bo mən sʊr hangʊ nən mʊn də kətəlen yɨgira gʊ ni sʊrri a fauwi.5Nyang bo rə langngər, n'ji kətəle a bwi, ka wer dʊr a jɨni kʊntai. Tə jəga bo nyəngkə kərang ka rəgə kətəlegʊwʊng ka jʊrə gərraji a ləggərri. 6Langngər bo n'kərang, gʊsətetəta jɨni bwiraiyʊ wʊn dəg ga mʊra sʊni bwiya nənnʊ. Bə lʊktə bwi warigʊ, bə tʊngtən kərang a ji ba be rə yuumumi. Hangʊ rə bwigo bə fʊgtə kərang a kaita kərangngi.7Namta seiyʊ warigʊ, kəlete, rə jɨnni kiti fʊti, na namta wimangngi, ni gə tore. 8Mənni bo, me ni ba dəmmən a tau langngər. N'ji bwira wʊ mebən tauwi, a ri nən saam ba bwiyatəm.9Rə langngər n'gʊn ne gratə Nijəgri na rə Teh, rə gə bo n'gʊ nəngnga tən nyi gəra nəbbə, bən nəngnga mʊra jɨrgotang ka Niyajiyʊwʊng. 10A gwa nyi kwani n'gʊn a dəgtangnga kang gəri na nəngnga nyi gəri. Chətətta miyʊ, yai jɨniye kari ba nəngnga bwi.11Nuu wa hiyʊ, ka wʊtərə wʊ chʊllʊwi na tiritiyʊ a gʊ kwani ga? 12Chətətta miyʊ kə tə chumən we jaurang a tʊ beta zaitunni ga? Mənni bo kʊ a inabi a to jauri ga? Nyamən bə wʊ mo hi ya bʊmkanəmmi ka wʊte hi chʊllʊwi.13Wʊne gə rə bərsan na rə jəggatang a sətənita jɨnʊ? Masi wai ni a təm ji nya a mʊra yobiyangʊ, a gwa təmtang a swiyer də nyan narə bʊnai a gugtang ka dʊrəng ka bərsənnən. 14Mənni tə katənə nʊgʊn də bwiran na rə fautang kə bwiran a furna jɨnʊ ki, kari bətə wer bwittan jɨnʊ, bo kari bətə titən nyar a yəmbə nyam.15Dan də bərsən də, me da sʊwe wa jiyən, a nyangngi da gʊsətən, me yobiya wei, yobi a weni bwiraiyʊ. 16A gʊ ka nʊgʊn wi na rə fautang kə bwirang ka wi, ka nigatang a səte na təmtang a jɨni bwirai. 17Mənni bərsən da jiyəng, nəng kalʊri rə jigʊ, rə chimbə ləmangngəm, rə dəndeni, dəb nəggənni, a rii bʊnte na rə betə nyai, yə me bə yʊrre, na nyagʊ bo. 18Təmtang a ji nya betangʊ mən wau a mʊra chimbə ləmangngəm, a jʊgər da nəbbə farə chimbə ləmmangəm.
Chapter 4

1Bʊnnai ya niggotangngi rə bwigate a səttəni ta jɨnʊ, bə jəre wa le? Me bə be bərarə jəllən da bwiyəng də nəngnga bwigate a jʊgər da nəbba jɨnəmən ga? 2Ka tə fare, məni tə nyabe. Ki kətə nəngnga jurang, sʊʊ, mənni me tə nyare. Ka tə bwigare tə bʊgare. Tə nyabe bəraki tə nəngnga bə chəllan. 3Kətə chəlla mənni tə nyabe yəbe bəraki tə chəlla ba a jʊwi nya, na ba tə nəngnga fini gəra fautang ka bwiyəng.4Jɨn talbe! Tə yəmbə to chʊgote rə gʊsəte bə nəngnga kag rə Niyajiyʊ ga? Wʊnə ni wʊ farə go gə nəngnga chʊgʊte rə gʊsəti, ka ti dʊr da gən niya kaggi wa Niyajiyʊwi. 5Mən kəmma mo wang a sʊ nən kʊn ga, ''We hangʊ a təmme na chi a furniya nən nʊ wi, ka rə nʊgʊn deni''?6Mənni Niyajiyʊ bə nəbbəmən sər nyəng kə wang a sʊwe gərəng, ''Niyajiyʊ bə nəngnga kag rə nəbbə guggo dʊtəm, Mənni ka ne sər nəbbə sik dʊttəm.'' 7Nəbbən dʊr da mʊn a gwa Niyajiyʊwi. Kwila Chetan, ki ba mwa məna mwi.8Be rə do a gwa Niyajiyʊwi, ba be rə do nən jɨn. Tʊmmən kana jɨnʊ, jɨn nəbbə tə təm jɨni bwirayəm, na tʊmmən furna jɨnʊ jɨn bə rə furni təsʊwʊm. 9Tə təm ji nya, tə nəngnga fur də yuumlluwʊn, rə bʊmte, na tə tiro wite! Masi nʊtəta jɨnʊ a yʊllo fur də yuumlluwʊn, na bwiləmri a yʊllo fur də yuumlluwʊn. 10Tə sək dʊtətta jɨnʊ kak ka Nigrang, hangʊ bo ba guggən.11Kari bətə sʊ ji bwira a jiya gʊ, chətte. Ni wʊ sʊrə ji bwira a jiya chiyʊ ki nanʊ bə nənngnga tən duute naki sʊrə ji me nyagʊwi a jiya soriyʊ ka mwetən tə duuta sori nəngnga tən duuta sori ki me mən təm sori, mənni mən nəngnga duute. 12Ni kwan gə nəbbən sori, gə nəngnga duute. Hangʊ gən kwan a dəmmən a yiya na bo mʊkte. Mənə wʊne, mʊwʊ mən nəngnga tən duuta chʊmma kʊlliyʊwi?13Kʊ kau su, jɨn be tə sʊwere to, ''Kən kʊ ki kə rə si la ki bən dɨgi a bɨr, nəngnga jɨr a gai, mii jɨni na nyamən hiya ji.'' 14Wʊna yəm ji ba nəngnga bwi rə silai, yuumum ba mʊm wʊllai? Mə mər də ba jɨre tau a ji ba bani ki ka kʊwon.15A nyanggi ka dautən we, sʊwe mo, ''Nigra a nga bəmən rə yuumum ki bənən nəngnga jiwe tən wʊrere.'' 16Mənni kʊ tə wer bwite rə dʊtəttə nəggən tə tɨggorən. Yai jɨni tə wer bwite gəri warigʊ yə bwirai. 17Bərarə nyang, ni wa yəm ji nya mənni na nəngnga bi, a gwa giyʊ, ji bwira.
Chapter 5

1Tə be kʊ nyengke, bərə jɨna kani, tə tiro wite tə mʊwa wʊrte bərarə kʊnnang ba nyagənəng. 2Gəna jɨnʊ ka fii, dʊteta jɨnʊ jwangngi ka jau. 3Wetətə kəlchə-kəlchi na kweyəlga ta jɨnʊ ka kiya deni. Kiyatang ka gəng ba sʊyəm a dʊr a jɨni. Ba jau namta jɨnʊ nyərra rə kərang. Kə tə kʊra gənna jɨnnʊ bəra kʊta mwatənti.4Jəga rigi a nəbba nəngnga swiyerəm, kə tiro wite rə kwani-rigi a nəbba kʊragəm jɨnna kʊni na tə marbəng, wita jiyʊ ka gwi yɨgira suna Nigra rə kʊlənni. 5Kə tə chi a mʊra chim ba nwitangnga ləmmangəm a gʊsəte, kətə dəg dʊtəta jɨnʊ, kətə to furna jɨnʊ tə jʊra tə yammere ko bwangtangngi. 6Kətə mwe duute tə jʊ ni nya. A nəngnga gəmmən bə buri.7Bərarə nyang tə mida chətte, yammere betang ka Nigrang. Chuwe, ni jurə swiyeri bə yamme sənnang kə nyang. Hangʊ bə mida yammerə yɨgira fʊlla nya gəmi rə jigʊwi bera wa mwatənti. 8Jɨn nə kɨngniyəng tə mida, dəg fərna jɨnʊ a si rə kʊmni, bəraki betang ka Nigrang ka lauwe rə do.9Kari bətə sʊ yəmni kətəlkəteli, chətətta miyʊ a jiya gʊ, na ba kar bən nəngnga gəmən duute, jiga nii mwiya duuti ka siya fʊgang. 10Tə dəb məssarang, chəttə, a jiya kʊnnang na mitang ka daang ka nəbbə yʊwe yəmməm, ba sʊ yəm a dʊn da Nigranəm. 11Chuwe, nən dəb ba tau fʊriyəm nyəra bən dəgtən kangngəm. Kətə nwi tautang ka fʊriyəgn ka Ayuumbang, kə tə yəm jiya dəg Nigrai, nyəngkə rə nwitangnga kʊnnang, rə bʊmtəng.12A li wʊnə ji warigʊ, chətətta miyʊ, kari tə barə bʊnni, kən jii ki, kən təm ki, kə nən tənnə bʊnni ki. A jiya nyangngi masi “O” jɨnʊ a chi “O” na “O” “o” jɨnʊ a chi “O” “o”. Na kari bətə yarra mʊra duute.13Ka gʊwa jɨnʊ no kʊnnang deni ga? Masi a rʊwa nyini. Ka gʊ rə bwiləmri ga? Masi a ma fiyang ka bwiləmriyəng. 14Ka gʊ wa jɨnʊ a bʊbwai ga? Masi a buwe nəbbə gram ba Ekklisiyam na rʊwatən nyini. Masi a swaratən tʊratən nʊng a mʊra dʊn da Nigran. 15Nyini rʊwani ya nəbbəntang a yəmbə nyammi ba kwara rə ni bwi me ləmangngi, Nigra ba gug hangʊ. Ki kəna təm ji bwira ki, Niyajiyʊ ba yənotən.16Bərarə nyang tə sotən jɨni bwira ya jɨnʊ a bwite, natə rʊwatən nyini a bwite, na ba tə nya kwaratang. Rʊwani nyini a ni nyai karə kʊmni a swiyer da gən. 17Iliya ni nyəra nən nən. Ka rʊwa nyini deni go kari bən swi hi a təm jəte tə bwanbi rə swangngər tə nʊkkʊn. 18Go nyəng Iliya ka kau bwi rʊwa nyini bo. Ji ka nəbbən hi, go nyəng təm ka nəbbən jɨni jauri.19Chətətta miyʊ, ki ka gʊ wa nyəggəl məna yəmbə nyammi, na gʊ a kauwe bwi gəre ki, 20wai ni a yəm go ni wa kauwe bwi rə ni rə jɨni bwirai a gwa gʊ wʊna di prei, ba yiya hangʊ a bwiyate, mənni ba məra jɨni bwirai mwam.

1 Peter

Chapter 1

1Bitrus, ni təmriya Yesʊ Kristiyʊ, yɨgira ba chi fʊbəm, bə ka wʊssəlawʊsəlai bwi, samənsawiyəm, na ka wʊssəlabwiya mʊra Bʊntus, Galatiya, Kappadokiya, Asiya na Bitiniyam. 2A jiya yəmtang ka Niyajiyʊwʊng, Te, a mʊra kawʊrtang a gwa Wei, yɨgira nwitangnga yəm, na bo wʊssatang ka dʊgʊm ba Yesʊ Kristiyəm. Masi nəttetən dautən bəwi, na datang ka fʊriyəng a yɨgtən bwi.3Masi,Niyajiyʊ n'Te Yesʊ Kristiyʊ a nya dəgtang a kang. A mʊra bʊmtangʊ tə grai ka nəbən buwʊng kə fiyəng yɨgira a dʊr fʊlla dʊra sissi. Wai fʊlla we nya bərarə gʊntang ka Yesʊ Kristiyəng a mʊra ba bɨtɨrom. 4Waiwe gən fʊlla wʊ me bə kiyari, me bə chi rə nemər, na bo, me bə jɨrməne. Kən tiya ji bəra nən jɨn. 5Kən kawʊrgən rə kʊmni ta Niyajiyʊwi a mʊra yʊtangnga yəmbə nyam, bəra yiyarang kən ti bən nʊngbən a jitang ka gʊsətəngəng.6Kətə nəngnga fur də kwauwʊn a nyangnyəngke, Nən kwini ba chi gəmmən kwak tə nwi fur də yʊlluwʊn a jʊttə dəndangngi ya kʊnanəngngi. 7Kangkə ka bɨngotang ka nəbbəntangnga a yəmbə nyam ba jɨnnəməng, yəmbə nyam ba li wetəttə kəlchə-kəlchi nyagʊ na kiyari, nən kwini kən bɨngo rə kərang. A nəngnga bwi nyang go na nya yəmbə nyam ba jɨnnəm rə wertang, na grate, rə netangnga grate a betang ka Yesʊ Kristiyəng.8Tə chube hangʊ, mənni kətə yotən da. Me tə churə hangʊ kʊ nyangnyəngke, mənni kətə yʊ yəm bə nyam, mənni katənə fur də kwauwʊn deni a li ji bən sʊwei, rə bwiləmri deni. 9Tə yʊ nəttəta yʊtang ka yəm bə nyam ba jɨnnəmi, yiyarang ka yuumum ba jɨnnəməng. 10Nəb yʊwerəm ka fau a nəngna gʊllən den a jiya a kang yiyatang ke, a jiya nətəttən dautən bəwi tə ba yullo nən tiniyʊ.11Ka fau go tə yəm wʊne na wʊni ji wʊ Wen Kristiyʊ ka mʊra ji sotən yəmma hanjimiyʊ. Waiwe a nəngnga bwi a ji wʊ hangʊ wa sotən yəmma hanjim a jiya kʊnang kən Kristi ba no kaggəng na rə, jɨni rə grati ya bukkan gəngngi. 12Kən jəggatən na hamjimi mo me bə nəngngatən swiyer a dʊttəta jiyʊ, mənni jɨn, a fʊlla wʊ hanjim a sʊ yəm a jiya jɨniyən hanjim a sʊgəməni a gwa bə wagəmən yəm bə ləmmangngəmi a gwa We Yʊlgoi təme wa jiyʊ- Jɨniye weni təmri a lang farə go tə chuwi.13Bərarə nyang tə bʊ furnan jɨnnʊ. Tə tau dʊr. Tə ti furnan jɨnnʊ dʊra sissi a nəttətən dautən bəwi a jiya bətang ka Yesʊ Kristiyəng. 14Nyəra bətəm bə nwi yəmməm, kari tə fʊngtəna jəllən də bwiran da jɨnən də kʊniya mɨtəm.15Mənni nyangkə wa bəgənnei wʊ Yʊlgoiyəng, jɨn, rə kəniyəng, tə chi rə yʊlgoi a mʊra yobiyan jɨnnʊ warigʊ. 16Bəraki kən mʊla, "Tə chi yʊlgo, bəraki mənnən yʊlgo." 17Kə tə bu to "Tai" wʊ nəngnga duute me bə samənni, a jiya swiyer də wʊnə nəngngan, tə chi chiyəm ba yom ba jɨnəməm rə netang a grate.18Tə yəm to yəggənne bərə kweyəlga kiyari tən wetəttə kəlchə-kəlchi a gwa yobiya mɨti tə jauwe fʊlla rə ga tebəba jɨnnənmi. 19A nyangngi, yəgənne rə dʊgʊm bə kalʊriyəm ba Kristiyəm, wʊ nyəra be bəngla wʊ nerə bwiran tən dələndei.20Kristi n'samən lambə nəngnga gʊsəte, mənni kʊ kən nʊngən a mwatəntta fʊllai. 21A gwan giyʊ kətə ne yəm bə nyam Niyajiyʊ, wa gug hangʊ a bwiyatə kali kinni, na bo ne grati na ba yʊtang a yəm bə nyam ba jɨnnəm na titangngan ka dʊrəng ka jɨnnəng a sissi a chiya mʊra Niyajiyʊ.22Kə ti yuumum ba jɨnnəm rə kalʊri a gwa nwitangnga yəmmi yɨgira yəmbə nyam. Waiwe bərarə yodai nya wa chətti; tə yogodate rə furni nyai. 23Kən kaubwi bəgən, me gwa dʊwʊm ba kiyakiyaiyəmi, mənni bo a mʊra yuumum na chim a bwanda Niyajiyʊwʊn.24Bəraki "nəb warigʊ nyəra rə yir, na nyiyar da gən warigʊ nyəra rə filən da yirrən. Yir ka kʊse, mənni filən hən ka yar, 25mənni bwanda Nigran ka chi bwi kʊrəkwang. "Dan də gən yəm bə ləmmangngəm bən sʊgəmənəm.
Chapter 2

1Bəri nyang tə jamən jɨni bwirai, nyattə warigʊ, fʊri bwira, rə nʊggən, na yəmni bwirai warigʊ. 2Nyəra bətəm bə buwe kʊwʊm, tə fau yiim ba wem bə kalʊriyəm. Bəraki a gwan giyʊ bətə gra yɨgira, 3ki kəttə məbra to Nigra nən ni nya.4Tə be gwa giyʊ, gə wer dərə yuumummən də nəbba kwilan, mənni də Niyajiyʊwa samənsauwiyən, nyagʊ a gwan giyʊwʊn. 5Jɨn rə kəgniyəng nyera rə wetəttə rə yuumummi, tə mʊweri na yʊllo kaiti wə chiwi, na ba tə yʊllo bə tung jɨnna chəriya Niyajiyʊwi yʊlgoiyəm, na ba tə tung jɨni rə yuumummi yʊlgoi yə Niyajiyʊ ba yʊwi a gwan Yesʊ Kristiyʊ.6Bəraki wang ka sʊwe go "Chu, mən ti wer da kɨngngən a mʊra Sihiyona, dən samənsauwi rə finiyən. Wʊnə wa yʊ yəm bə nyam a gwa giyʊ me ba nwi bujərri."7Gratəttə wa jɨni bətə yʊ yəm bə nyamməm. Mənni wer də bə mʊrra kantəm a kwillan, dan de ka chi wer da jɨngngən"- 8mənni bo wer də təl na wʊn na rə laai təl na wi. "Kətə təlna, a yigtən sʊwa bwan, a jiwʊn titəna hanjimi.9Mənni jɨn tən nəbbən samənsawiyəm, tən nəbba dʊʊtəm bə tung jɨni ya chəriya Niyajiyʊwʊm, təmbə yʊlgoiyəm, nəbba Niyajiwʊm, na bətə sotən jɨniya mənatang a bʊniyʊ ya wa jəgənne wa mʊra kʊmmi, yɨgira kwetərrei yangʊ wa mənnatangnga bʊniyʊ. 10Nattə nʊbə tən nəb, mənni bo kʊ tən nəbba Niyajiyʊwʊm. Tə yəbbe bʊmte, mənni kʊ kəttə yʊ bʊmte.11Ba yodaiyəm, kən bəgən nyəra fʊbe bə yogorəm tə mwamənna jəllən da bwiyən, yə nəngnga kʊn rə yuumum ba jɨnnəmmi. 12Tə chi rə yobi nyai a mʊra nəbba kʊmməm, na ba, sʊ yəmma jɨnna ji da tə nəbbə nəngnga jɨni bwiramyəm ki, ba chu swiyetəttə nyai ta jɨnʊ, ki ba wer Niyajiyʊ a ko ba be gri.13Tə nwitən yəm a bənne nəbbə nəngnga dʊʊtəm bəra rə Nigra. Nwitən yəmma nidʊ nyəra bəksər, 14na tən nəbba tau təməm, bən təm mo wʊng bə nəngnga jɨni bwiraiyəm, na wer bə nəngnga ji nyam. 15Kang ke gən kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng, a gwa nəngngatangnga swiyer də nyani bətə məramən nyi a nəbbə dang yəm ba mɨtəm ba nəbbə merə bərsannəm. 16Nyəra bərə chimba dʊrəmməm, kari tə nəngnga fini rə chimba dʊrəm ba jɨnnəm a chi ji tə məra furni bwiraiyʊ, mənni tə chi nyəra keweta Niyajiyʊwi. 17Tə ne gratə nəb warigʊ. Te chi rə yodai a chətti. Tə nwi tata Niyajiyʊwi. Tə ne grate Nidʊ.18Kewete, tə nəbbən dʊr a nwitangnga yəmma nəbbə gram jɨnnəm rə netangna grate warigʊ. Tə nəbbən dʊr me bə nyam rə yobiyəm, mənni rə bə bwiram. 19Bəraki n'jiya wertangngi, kə karə wʊ ba bi fʊriya kwewiyʊ ki, a fʊlla nʊ kʊnnang a ji ya bʊnnai ya yəm bə nyammi bəri yəmtang ka Niyajiyʊwʊng. 20Wertang ki nyənnəng bətə nyang, nyəngkə ti nəngnga jɨni bwiraiyəng mənni bo tə bi fur fʊlla wʊngngənni? Mənni tə nənegnga ji nya na bo tə no kʊnnang a ji wʊ wʊngngənni ki, waiwe wertang deni a gwa Niyajiyʊwi.21A jiya nyangnyəngkə gʊ bəgənei, bəraki Kristi rə kəgang ka no kʊnnang bəra nən jɨn. Ka dʊgəmən məssarang go na tə fʊng bʊr da gən. 22A nəngngamən bə jɨni bwirai we, nyamən bə jʊlai a nyiyangʊ. 23N'kəbba hangʊwʊng, a yamən be kəbbar. A no kʊnnangngəng, a sʊwe bə gʊji, mənni bo ka nəbbən dʊr da gən a gwa wʊ nəngnga duutəttə nyaiyʊ.24Gə rə bwigo ka dəb jɨni bwirai ya nənnʊ a mʊra bwiyang gʊ a di gra ji ya riyang, na kari bən nya bən rə jɨni bwirai. Mənni bo na chi bərarə swiyer də nyan. A gwa detəttangʊwi kəttə kwara. 25Waringəm ba jɨnnəm kəttə lira tə yorore nyərarə maata lirai, mənni kʊ kəttə kauwe bwi a gwa yari tən wʊ to yuumum ba jɨnnəməm.
Chapter 3

1A wai jʊwiwe, jɨn bətə nyʊiyəm, tə ne grate nəbbə barəm ba jɨnnəm. Tə nəngnga nyang, bəraki ka bagi nəbbə barəm bə me bə ne gratə bwanəm ki, kai ki bən no wʊ dʊr da jiyən a gwa yobi ya nyʊiyəm ba jiyəmmi. 2Bəraki na ba chu yobi kweterrei ya jɨnnʊ tən səgtang ka dʊrəng.3Masi a nəngnga bwi me bərə jɨni yəlli ya tariyʊ; kəssitang ka dʊrəng, wetəttə kəlchə-kəlchi, kən dʊttəttə məksai ki. 4A nyangngi, masi a yʊllo jɨni yəlli ya niya mʊra fʊriyʊ, tən nyiyar də me bə jɨrən, na səgtangnga dʊr, rə we sauwi,wʊ gən nyagʊ a kak ka Niyajiyʊwʊng.5Nən nyang nyʊiyəm bə yʊlgoiyəm a nəngnga jɨni yəlli ya jiyʊ nyang. A chi dʊr a sissiya Niyajiyʊ, ne gratə nəbbə barəm ba jiyəm. 6A wai jʊwi we Saratʊ ka ne grate Ibrahim bərə go nigrang gʊ. Kʊ tən bətəm ba gəm nyəngkə tə nəngnga swiyer də nyanəng, na bo tə nwi bə tata kʊnnangngi ki.7Nyəngkən sotən gra nyʊiyəməng, jɨn nəbbə barəm tə chi rə nyʊiyəm rə yəmtang, nyəra ba yarmən-yariyəm, nyʊi. Tə ne gratəttə grai, nyəra kagəm ba fʊllam ba nəttəta yuumummiyəm. Tə nəngnga nyang kari bən kwilla nyini rʊwanan jɨnnʊ.8A jitang, waringəm ba jɨnnəm, tə chi rə yobi kwan, rə bʊmte, yodai nyəra chətte, rə furni lattətiyʊ, rə segtangnga dʊr. 9Kari bətə yamən bwiran rə bwiran, na bo, kəbbar rə kəbbar. A jiya nyangngi, tə jaukak rə dəgtang a kang, bəgənne bərarə nyang nyəngke, na ba tə jau fʊlla dəgtang a kangngi.10Wʊnə ni farə go gə nwi ləmmang a yuumummi na bo gə chu kotə nyai yʊ, a tau langngər da gən a sʊtangnga jɨni bwirai rə bəltənyəi tangʊ sʊtangnga jʊllai.11A ne yəlli jɨni bwirai na nəngnga ji nya. Masi ya fau chimbə ləmmangngəm na fʊng. 12Kəmta Nigrai bə chu nəbbə rə yəmbə nyaməm, mənni sunang gʊ ka nwi chəllan da jiyən.Mənni kak ka Nigrang bə nəngnga kak rə bə nəngnga jɨni bwiraiyəm."13Wʊnə gəbba nəngnga gəmən yarri nyəngki tə nəbbən dʊr a nəngngnatang a ji nyang? 14Mənni tə no kʊnang bərə nəngngatang a ji nya ki, kən dəgmən kang. Kari tə nwi tate a ji hanjim nwi tattan gʊwi. Kara da gənne.15A nyəngngi, tə ti Nigra Kristi a mʊra furna jɨnnʊ nyəra yʊlgoi. Jʊtəkwang tə chi rə kʊratangnga bwiyən nyəngkə bətə ngatənna wʊ ba gʊlgən jiya nəngnga ki tə si dʊr a sissi a mʊra Niyajiyʊwi. Tə nəngnga nyang rə səgtang a dʊr rə netangnga grate. 16Tə chi rə kəmmarang kə nyang, bəra nəbbə sʊra jɨnɨ bwirai a jɨni a mʊra Kristiyʊ a nwi bujiiri bəraki bə sʊ yəm kak nən jɨn da tə nəbbə nəngnga jɨni bwirayəm. 17Kali nyagʊwi, fautang ka Niyajiyʊwʊng ki go no kʊnang bərə nəngngatangnga swiyer də nyan, ki ba chiya swiyer də bwiranəng.18Kristi ya no kʊnang kali kin bwigi bərə jɨni bwirai. Gə wʊ nyai a no kʊnang bərə nən nən bə me bə nəngnga jɨni nyaiyəm, na gə be nənnən a gwa Niyajiyʊwi. Kən ju a mʊra bwi, mənni kən dəg a gʊn rə yuum a mʊra we. 19A gwa Wei, ka yɨgi a wau yəm bə ləmmanggəm a weni ya mʊra jarəmmi. 20Hanjim ka nəngnga bʊnnai ya nwi tangnga yəmmi,fʊlla wʊ mitang ka dang ka Niyajiyʊ yamre a kotan Nuhuwiyəng, a kotən sʊl bonbtəlong ka hiyəngngi, kə Niyajiyʊwa jəg nəb baniyəng- nəb narʊ-a mʊra hi.21Waiwe gən wʊllo nəngngatanga batisma wʊ jəgənə kʊwi-me nyəra tʊməntang ka neməra bwiyəng, mənni nyəra chəllatang ka Niyajiyʊwʊng rə kəmmarang kə nyang- a gwa gʊntang ka bwiyatəng ka Yesʊ Kristiyəng. 22Wʊ ka kangkə nyang ka Niyajiyʊwʊng. Ka gwiya mʊra ji. Weni təmri, na dʊʊte, tən kʊmni, a chi kwak a nəbbən dʊr a hangʊwi.
Chapter 4

1Bərarə nyang, Kristi a no kʊnang a mʊra bwi, tə bʊ bwi rə kəmmarang kə kinəng. Nə wʊna no kʊnnang a bwiyʊ, ka dʊ bwi a jɨni bwirai. 2A nyangngi, wai ni we, bo kari ba kaubwi a fʊng yobi bwira bwiyʊ, a mʊra kotangʊ dʊtənna bwiyʊ warigʊ, me ba kaubwi a chi rə fautang ka nəbbəng, mənni bo rə ngatangka Niyajiyʊwʊng.3Bəraki fʊlla ka su wʊ bənən nəngnga jɨni nəbba yəmbə Niyajiyʊwʊm nəngngari-nyəra talte, jəllən da bwiyən, jutang ka chʊwang, nəngngatangnga a jɨnna bujiiriyʊ, norotangnga jɨni bwirai, nəngngatang a weni na jɨni sərəmmi. 4Bə kəmma go ji fi tə nəngngare bəraki me tə mʊrga dʊr nən ji a jɨni yaiye, bəngə sʊra jɨni bwirai. 5Ba ke jɨnna nəngngai a kak ka wʊ kʊra bwi ba nəngngatən duuta bərə yuumum na ba bəttəro-bəttəroyəmi. 6Bəra nyangngi gʊn wautan yəm bə ləmmangəm a ba bəttərom, mo nən kwini kən nəngnga tən duuta hanjimi a bwi nyəra nəb, na chi nyəra Niyajiyʊ a we.77Jitang ka jɨni warigʊwʊng kə kwarere do. Bərə nyang tə chi rə tautangnga dʊr a kəmmarang ka jɨnnəng bərə rʊwatangnga nyini. 8Ji ya li warigʊwi, tə mʊtən ji a yogotang a date, bəraki yodai me bə fari məratangnga a jɨni bwirai ya bagiyʊ mwam. 9Tə chi rə yʊtangnga bwite me kʊglatang we.10Nyəngkə wʊna jɨnnʊ a yʊ nətte gərəng, tə nəngnga fini rəgə bəri tʊgatangnga bwite. Tə nəngnga nyang nyera rə Niyajiyʊwa nga gəra ne nəttə mwami. 11Kə gʊ bə wau yəm bə ləmmangngəm ki, a chi bə sʊ bwantətta Niyajiyʊwi. Ki gʊ bə nəngngan swiyer ki, a nəngnga rə kʊmnitə Niyajiyʊ a nei. Tə nəngnga jɨni yaiye, na ba Niyajiyʊwa nya grate a jʊtə warigʊ a mʊra Yesʊ Kristiyʊ. Masi grate tən kʊmni a chi ta Yesʊ Kristiyʊ yɨgira kʊrəkwang. Amin.12Ba yodaiyəm, kari tə dəb to ji fi bɨngorang ka be gəmən gəra kərangngəng, ki da nən gʊji fi a nəngnga bwi nən jɨn. 13A nyangngi, kəttə ka kiyən tən Kristi a mʊra kʊnang ka gəng ki, tə nəngnga bwiləmri, na bo tə nəngnga bwiləmri rə fur də kwauwʊn, a fʊlla ba nʊngngere gratəttang gʊwi. 14Kə mən kəbbagən bərarə dʊn da Kristiyən ki, kən dəgmən kang, bəraki We grati, na We Niyajiyʊwi ka chitənna jɨnnʊ.15Mənni kari gʊwan jɨnnu ba no kʊnang nyəra ni juwo nəbbi, ki nikʊ, ni nəngnga bwirai, ni dəg dʊr a jiya yəmbi. 16Mənni ki gʊ ba no kʊnang nyəra rə ni fʊngrə Kristiyʊ ki, kari ba nwi bujiiri; a jiya nyangngi, masi a ne gratə Niyajiyʊ rə dan dʊnd e.17Bərarə ki jii ka lau wʊ bən sʊ duute a kaita nəbba Niyajiyʊwʊm. Ki bən sʊ nənnən ki, wʊllai ji ba chi jitangnga ba kwila yʊtang a yəmbə ləmmangəm ba Niyajiyʊwʊm? 18Mənni ki "ni nəngnga ji nyai bən yiya bwaigʊ ki, wʊlai ba nəngnga bwi rə ni mebə fʊng Niyajiyʊwi tən ni rə jɨni bwiraiyʊ a kak ka gəng bo? 19Bərarə nyang, masi bə no kʊnnang a jiya kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng, a nəbbən yuumum ba jiyəm a wʊri yəm bə nyam na nəngnga jɨni warigʊwi.
Chapter 5

1Mən yəgtən yəmma tabə bə ka mʊra jɨniyəm. Me mən chiya jɨnnʊ ta. Wa bu bukka kʊnang ka Kristiyəng, na bo mən ka mʊra bə ba yʊ gratetə bən nʊngngai. Bərarə nyang, kəmmən yɨggəmən, 2 tabe, te to kʊlən da Niyajiyʊwʊn də tə ka kiyənnəng. Tə jəgga hanjim, me bərra kwakgi, mənni bəraki kəttə fau nyang, bərarə kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng. Tə jəgga hanjim, me bəra nyatangnga chəmmər dərə kʊnnən, mənni rə ngatang ka fʊriyəng. 3Kari bətə chi nyəra bəksər a ji a nəbbə tə torəm. A ji ya nyangngi tə chi ya məssarangngi a kʊlmorhən. 4A jii wʊn nʊng nidʊ a yartiyʊ, bətə yʊ kʊrmʊng ka gratəng kə me bə jɨrmənəng.5A jiya nyangngi, jɨn bweləm, tə ne grate tabe. Waringəm ba jɨnnəm tə bʊ bwi rə səgtang a dʊr, tə nəngnga swiyer a bwite, bəraki Niyajiyʊ bən nəngnga kak rə nəbbə gug dʊttem, mənni ne nəttən dautən bəwi a bə səg dʊttəm. 6Bərarə nyang tə səg dʊtta jɨnʊ a kang ka Niyajiyʊ wʊri kʊmni warigʊwi na ba gug gən a fʊlla dautən wi. 7Tə bʊttən jɨni dagənna furna jɨnnʊwi warigʊ a hangʊwi, bəraki ka to gənne.8Tə chi rə tautang ka dʊrəng, na tə chi rə jəgatang kə nyang, chugo kakga jɨnnu, ni bwira, nyəra rə turəm gərori, yogori, fari wʊ ba jauwi. 9Tə nəngnga kak nəngge. Tə si rə kʊmni a mʊra nəbbəntangnga yəm bə nyam ba jɨnnəm. Tə yəm to kagəm ba jɨnəm ba nəbbən yəmbə nyaməm ba ka mʊra gʊsətəm ka bi fʊri rə kang kʊnang kəttə norəng.10A buk kəttə no kʊnangnga jii baniyəng, Niyajiyʊ wa nəttətən dautənbuwi warigʊwi, wa bəgənne wa gwa gratəttə kʊrəkwangngi a mʊra Kristiyuum, ba mwarmən a dəggəng na bo yəgngimən kʊmni. 11A gwan giyʊ dʊʊte a chi kʊrəkwang. Amin.12Kɨng nga nən Silvanus chi nya wʊri yəm bə nyammi, bo kən mʊla gəmən banigʊ a gwan giyʊ. Kəmən yəgəmən yəm, bo kə mən sʊgəmənne mo ji mʊlai bə nyam nettətta dautən bəwi ta Niyajiyʊwi. Tə siya mʊrri. 13Nyʊi wʊ ka mʊra Babilai sagəmən kini kə səgənne. Na Markʊs, yəlla miyʊ kə səgənne. 14Tə sʊ bwite rə kʊmtangnga bwiya yodai. Masi datang ka fʊriyəng a chi nən jɨn waringəm bətə ka mʊra Kristiyəm.

2 Peter

Chapter 1

1Siman Bitrus, kewe na ni təmri ya Yesʊ Kristiyʊ, yɨgira ba yʊ yəm bə nyaməm bərə gratə dəniyəm nyəra kənnəng yʊ gərəng, yəm bə nyam a mʊra nyagʊ wa Niyajiyʊ wa nənnʊ na Ni Jəgri Yesʊ Kristiyʊ. 2Masi nətttə nən dautən bəwi na chimbə ləmmangngəm a yɨgtən bwi a mʊra yəmtang ka Niyajiyʊwʊng na Yesʊ Nigra nənnʊ.3Ka nəbbən jɨni warigʊ a mʊra kʊmni ta gʊ rə yobi ya nəbbən bərə yəmtang a Niyajiyʊwi, wa bənne gən a mʊra a gratəttang gʊ rə nyagʊwi. 4A mʊra nyangngi, ka nəbbən yəm bʊrəm bə kʊntam bə nyam, a nəngnga nyang nyəngke go nati chi bərə sʊ a mʊra Niyajiyʊtang gʊ, a jii jəggənna mʊra kiyatang kə ka mʊra gʊsətəng bəri jəllən də bwiran dəndangən.5Bərarə wai jiwe, nəngnga rə dəmantang ka mung, yəgtən nyagʊwi a nəbbəntang ka yəm bə nyam ba mumən, na a mura yəmtang. 6a mura yəmtang ka mung, yəgtən tautangnga dur, tən yəmtang a Niyajiyʊ. 7A yəmtang a Niyajiyʊ, yotangnga daa chətte, a gwa yotangn a daa chətti yəgtən yodai.8Jɨni yaiye ka mʊra jɨni ki, na bo ka gra a mʊra jɨni ki, me bən nya bəlmi tən bʊnai a bəttəbəyʊ a mʊra yəmtang a Nigra nənnʊ Yesʊ Kristiyʊ. 9Mənni wa bʊnna yai jɨni yaiye, bə jəgga jɨni rə doi bwigi; ka dʊ. Ka tamən go kən təgʊmən jɨni bwirai yangʊ yə funi.10Bərə nyang, chətte, tə dəg dʊr tə tərsatang tə yəm buwʊng tən saurang ka jɨnnəng. Tə nəngnga jɨni yaiye ki, me bətə təlna. 11A nyangngi bətə nya dɨgitang a mʊra dʊʊtəttə kʊrəkangəngi ta Nigra nənnʊ na Ni Jəgri Yesʊ Kristiyʊ.12Bərarə nyang kən kʊra bwi jʊtəkwang n'kəmma gəmmən jɨni yaiye, nən kwini kəttə yəm jɨni hi, bo kəttə nəngnga kʊmni a mʊra yəm bə nyam kʊ. 13Mən kəmma mo nən nyagʊ n'swi gən rə kəmmarang ka jɨni yaiyəng a jii mən ka mʊra bwiyʊ. 14Bəraki kən yəm a dʊ nən bani ki bən dʊ bwiyaiye, nyəra kən Ni gra Yesʊ Kristi a nʊngngi gərəng. 15Bən dəg dʊr a tərsatang jʊtəkwang mo nati kəmmare jɨni yaiye a bukkən diyəng.16Bəraki nən fʊng bə yəmna nyati nʊng dəlna mʊriyʊ, yə nən sʊgəmməni rə kʊmni a nʊngtang ka Nigra nənnʊ Yesʊ Kristiyəng. Mənni nən bʊ buk a ji nən chu a kʊmnita gʊwi. 17Bəraki ka yʊ wertang tən grate a gwan Niyajiyʊ Te, a fʊlla jɨre wa gwa wʊri gratə warigʊwi sʊwe re go, "Waiwe gən yəlla miyʊ, wa yodai ya miyʊ, wʊ mən nwi ləmmang ka gəng deniyʊ. 18Kə nən nwi jiir da diye wa jiyən, a jii wʊ nən ka kin a bangkə yʊlgonni.19Ka nənni nə dan bwan də yʊwerəm də kən bʊtən kʊrən nyagʊwʊng, kətə nəngnga nyagʊ nyəng kəttə kaubwi rə kəmmarang ka jɨnəng a jiyəng. Nən nyang nyəra rə gʊngor da kərang kəlbara a mʊra kʊmmi ki mənni təm silanəm ka beng, na bo beswangngi a təm silanəmmi a gʊn a mʊra furna jɨnnʊ. 20Tə yəm kangkə rə jigʊ to me yəm yʊwerəm, bən jəgara a jiya kəmmarang ka niyəng. 21Bəraki me yəm yʊwerəm ba be mʊwe a kəmmarang ka niyəng. A jiya nyəngngi, We Yʊlgoi gə swirəng hanjim go sʊ yəm ba Niyajiyʊwʊm.
Chapter 2

1Nəbbə yʊwerəm ba nyatəm ka be gwa nəbbə, a nyang bo, nəb məsssarəm ba nyatəm ba be, ba be gəmən a kʊllʊ-kʊllʊwi bwi rə məssarang ka chʊchʊwiyəng ka jurangngəng, ba jau buri ya Nigra jəg hanjimi. Hanjim bə wʊtəng jurong a dutəta jiyʊ rə kwa. 2Mwam ba fʊng yobi a taltəttan jiyʊwi, bo a gwa hanjim bən ngəlmən a kalʊri ya yəm bə nyami. 3A gwa sʊwi ba yi gən rə yəmna na jʊlaiyʊ. Jurang ka jiyəng me ba gʊllo; duutəta jiyʊ ka diye rə do.4Niyajiyʊ a dʊbə weni təmri ya nəngnga jɨni bwiraiyʊ. A nyangngi ka tʊng hanjim a mʊra kum yəlʊwi rə kərang kə me bə bwiyarəng, a bʊwa rə chənte yɨgira ko duuti. 5Nəng nyang a dʊbe gʊsətə tə kʊniyʊ. A jiya nyangngi ka samən Nuhu wʊ wari yəm bə nyammi, tən nəb nyibi, a jii ya be ri hi wirriyʊ a gʊsətə tə yəmbə Niyajiyʊwi. 6Kə Niyajiyʊ a tung bəttətta Sadoma na Gomratai rə kərang na hanjim a yullo bʊgəmmi, wʊ ba chi məssarang a ji wʊ ba nəngnga bwi rə bə me bə yəm Niyajiyʊwʊm.7Mənni ni nyai Lutu, wʊ fʊriya swimənni bərə yobi bwira wa nəbbə me bə fʊng soriyəm, Nigra ka jəg hangʊ. 8Ni nya waiwe wa chi chima mʊran jiyʊ rə wʊne ko ki wa fur də yuumlluwʊn, bərə jiya chu na nwiyʊ. 9Bərarə nyang Niyajiyʊ ka yəm nyəngke ba jəg nəbbə nyam gra bɨngorangəng, na bo nyəngke ba tau nəbbə rə bʊnai ya yəm bə nyaməmi a ko duuti.10Nəng nyang bo yəm bə nyam a ba jau kak təm swiyer da bwiyən na yɨgtən sʊ a bə nəngnga duutəm. Ka rə duttəttə nəggəngni nəngnga jɨni churə sərri. Me bə nwi tata sʊtangnga bwantəttə bwirai ya weni təmriyʊ. 11Nən kwini, weni təmmri karə kʊmni rə grate, a li hanjim ki, me bərə wʊrə a letang ka jiyəngngi a kak ka Nigrang.12Mənni yai namtəyi me rə kəmmarangngi, nəngnga mo tau na bwang bwigi. Bən nəngnga jəllən da jiya yəmbə ba bətəro. 13Ba nya jangemi ya swiyer də bwiran da jiyəni. Hamjim kəmmari go nwitang a ləmmang ka nəngngatangnga jɨni rə kʊnni rə ko gon nwitangnga ləmmangngi. Hanjim jɨnna kiyakiyaiyʊ rə nemər. Bən nwi ləmmang ka swiyer da jyɨn da jʊllaiyən, a fʊlla tə jari jɨni jauri kinni. 14Kari kəmta jəllən də fari nyʊiyəm bən talbəm; me bə rire rə nəngngtang a jɨni bwirai. Nomən dʊr a bə si bə rə kʊmni a mʊra yobi nyammi, yɨgira switəttə bwirai, na bo ti furnan jiyʊ a kʊlmotang. Hanjim bətəm bə nəngngatəng nyim.15Ka dʊ fʊngtang a jʊwiya yəm bə nyammi. Ka nyagel a fʊng jiwʊyəng Bala'amʊ, yəllang Beori rə wa yotən da nyatangkə me jʊwi nyangngi. 16Mənni kən kwertəng yəm bərarə jɨni bwirai yangʊ. Koro wʊ me bə sʊrə yəmi ka kwertən yəmma jɨni tallna ni yʊwe yəmmi rə jiir da ni tən kʊnniyəng.17Bambe nəb a jɨrgotən kəmta hiyʊ yə me hi wi. Nyəra korte tə səmba kari. Yuumllu deniyʊ ka yamrə hanjimi. 18Bə sʊ yəm nən dʊttəttə nəggəngni. Bən nomən dutta nəb rə jəllən da bwiyən. Bə Jʊlla nəbbə fari go tə mwamənna yobi bwiram. 19Nəngngatən yəm bʊrəm ba chimba dʊrəm, mənni hanjim jiiri butəji keweta jɨni bwiraiyʊ. Bəraki ni n'kewe jiya li kʊmnitangʊwi.20Warigʊ wa mwamənna kiyatang a gʊsətəng a gwa yəmtang ka Nigra na Ni Jəgri Yesʊ Kristiyʊ, na bo kaubwi a mʊra a kiyatangngi, yobiyajiyʊ wa mwatanti ba nəngnga bwiragʊ a li kə ri jigʊwʊng. 21Kənna litən a yəmbə jʊwi nya, ka yəm na wʊlgamən bwi a yobi Yʊlgoi wʊ ne hanjim rə jigʊwi. 22Bam yəmbə dəgrəm be ka chi bə nyam a dʊttətan jiyʊ: "Jwai ka kauwe bwi jəlma mʊngaitangʊ. N'gərri wʊ waitən hiyʊ ka kaubwi a mʊra bwi.
Chapter 3

1Kʊ, kəmmən mʊla gəmən, ba yodaiyəm, kang wang kən sʊwʊng na ba kəmma gəmmən, na bo swi kəmmarang ka jɨnəng kə nyang. 2Na ba tə kəmma rə bwantəttə nəbbə yʊlgoiyəm bə yʊwe yəməm a sʊwe kʊniyəm, na bo sori ya Nigra nənnʊ Ni Jəgri wʊ nəbbən a gwa nəb təmrəm ba jɨnnənmi.3Tə yəm nyangnyəngke rə jigʊ, to nəb ba nʊwʊrrəm ba be a kota mwatənti. Ba nəngnga gəmən nʊwʊr, ba jau kak rə yobi a jəllən də bwiran da jiyəni. 4Ba sʊwe go, "Yəm bʊrəm ba kauwetang ka bwiyəng kang gəng ka le? Kʊni-kʊni, tebəbba nənəm ba bɨtɨrom, jɨni warigʊ ka nyəngkə kagərəng, a ji nəngnga gʊsətəng".5Rə dəngtang kan jiyəng a tamən go, ji tən təm, a chi ya gwa hiyʊ, bo a gwa hiyʊ, rə langtang, a gwa sori ya Niyajiyʊwi, 6mənni bo gwa a yai jɨniya gʊsətə ta wai jii wʊreri, kən yi rə hi wirri. 7Mənni ji tən təm bə kʊwʊm, ti mo bərə kərang ka wai soriyəng. Ti bərə ko duuti na lʊgtətang ka nəbba yəm bə Niyajiyʊwʊm.8Kari bətə tamən rə wai we ba yodaiyəm, to ko kwan a gwa Niyajiyʊwi nyəra jʊtə nee kwan, mənni bo jʊttə nee kwan nyəra rə ko kwan. 9Nigra me bə nəngnga firi bərə yəmbʊrəm ba gəm, nyəngke bagi churə firi rəgəng. A nyəngngi tə yəm to bə mida nən jɨn. Me bə farə go wʊna jɨnnʊ a kiya, mənni nən wʊnə ki a lau butang a kang.10A nyəngngi, ko Nigrai ba be nyəra nikʊ: Jii ba su rə jiir də kʊntan. Kərang ba ju wʊnə jii warigʊ, mənni bo gʊsəte rə swiyetəttə ka mʊriyʊ ba jɨr kwetere.11Na jɨni yaiye warigʊ bən lʊgtə nyangnyəngkəng, bənne nəb gəba dautən we bətə chiyəm? Ka dautən we tə chi rə yobi yʊlgoi rə yəmtang a Niyajiyʊ. 12Tə chi ya mʊra tidai, na bo ka dai a betang ka ko Niyajiyʊwʊng. A ko wai we bən tung ji rə kərangngi, mənni jɨni warigʊ ba swira a mʊra kwewi wʊn dəniyʊ. 13Mənni bəra yəm bʊrəm ba gəm, nən yame ji tə fi na gʊsətettə tə fi, gʊ nya ba chiwi.14Bərarə nyang, ba yodaiyəm, na tə katənə titang ka daang a jɨni yaiyəng, tə tərsa bwi na nyagən me tənni dəllənde, tən bwiran a kak ka gəng, a mʊra chimbə ləmmangəm. 15Na bo tə dəb mitang ka daang ka Nigrang bərakin yiyarangngəng, nyəra ki chiya nənnʊ wa dai Bulus a mʊla gəmən gərəng bəra bərsan də nen. 16Bulus ka sʊ yəm a jɨni yaiye a mʊra wanangʊ warigʊ, a mʊri karə jɨni ya bwai jəgatang deniyʊ. Ba tabə dʊttəta jiyʊwʊm, bə wʊlga jəggatang ka yəm nyəra ki nəngngatən gra yagi yəm bʊrəm bə funəm, wʊtənne wʊngrangnga dʊttatan jiyʊ.17Bərarə nyang, ba yodaiyəm, na kəttə yəm jɨni yaiye warigʊwʊng. Tə tau duttəta jɨnnʊ kari nəbbə mebə fʊng soriyəm ba jʊllagən na ba tə bʊna swiyer də nyan da jɨnnən. 18Mənni tə gra a mʊra nəttə tən kəmma bi, na yəmtang ka Nigra nənnʊ Ni Jəgri Yesʊ Kristiyəng. Masi wertang a chi wʊgo yɨgira kʊrəkwang. Amin.

1 John

Chapter 1

1Yai jɨni yaiye rə jigʊwi, wʊnə nwiyʊ, wʊ kənən chu rə kəmta nənnʊwi, kənən məbra rə kana nənnʊwi, a kʊlo Bwanda yuumumən. 2Yuumumhəm bo kən jəg tangsang, kənən chu, kənən bʊtən buk. Kənən sʊ gʊmənnə yəm ba yuumum bə kʊrəkwangngəm, wʊkən jəggəmən ne kwetere a gwa Tei, wʊn nʊngbəni.3Wʊ nən chu na nən wiyʊ, na bo wʊnən kaubwi nən sʊgəməne yəmbə gəm na tənən mʊrga bwi kən mʊrgatang ka bwiyəng ka nənnəng tən Tei wʊtən yəlli Yesʊ Kristi. 4Nyang bo kənən mʊla gəmənə yai jɨni yaiye na fur də kwauwʊng da nənən a ribwi.5Bam yəm bambe bə nən nwiya gwan hangʊwiyəm, kənən sugəməne, Niyajiyʊ gən kweterei, a gwa giyʊ me kum we ba banigʊ. 6Mənni nən sʊwe no tənən nəngnga mʊrgatangnga dʊr na hangʊ ki na nən yoyom ba kuməm ki, tənən tiya nyatte, bo nən sʊbə yəmbə nyam. 7Mənni a yullo tənən yo mʊriya kweterei nyəngkə hangʊ wa mʊriya kwetereiyəng, tənən nəngnga mʊrgatangnga bwi, dʊgʊm ba yəlli Yesʊwʊm ka tʊbəmən jɨni bwiraiya nənnʊ warigʊ.8Mənni tənən sʊwe no nən me nənnə jɨni bwirai ki, tənən jʊla duttətta nənnʊ, mənni bo me yəmbə nyamma furna nənnʊ. 9Mənni tənən sʊwe jɨni bwirai ya nənnʊ ki, hangʊ ni rə rətangnga yəmbə nyami wʊ nəngnga jɨ nyai ba dəmənna yəno bəmən jɨni bwirai ya nənnʊ, a kaubwiya tʊbəmən bʊnai ya yəmbə nyam ba nənəmi warigʊ. 10A chi tənən sʊwe mo tənən təmbə jɨni bwirai ki kətənə ti hangʊ ni tiya nyatti bo mənni Bwanda gəm me furna nənnʊ.
Chapter 2

1Daan ta miyʊ, mən mʊla gəmən yai jɨni yaiye bərə bəta nəngnga jɨni bwirai. Mənni gʊ ba nəngnga ji bwira ki, tənən kanənnə niya səttəni a gwa Te nənʊwi, Yesʊ Kristi ni wʊ təm ji nyai. 2Ga dəb nəggəna bwiran da nənən ni, me da nənnən nən kwan, mənni rə gʊsəttə warigʊ. 3A jiya nyangngi kəttənə yəm hangʊ; nəng fʊng soriyan gʊ ki.4Wa sʊwe go, "Kən yəm Niyajiyʊwi" na fʊng bə soriyang gʊwi, bə tiya nyati, mənni yəmbə nyam me wa fʊriyan gʊ. 5Mənni wa fʊng bwanda gənən, nən nyang yodai ya Niyajiyʊwi ka rə bwiya furiya wai nihi yʊ. A jiya nyangngi kətənə yəm mo nən ka mʊra hangʊwi. 6Wʊnə ni wa sʊwe go gə ka mʊriya Niyajiyʊwi a chin kwak rə bwigo a yo yom bə Yesʊ Kristi a yom.7Chəttəta yodaiyəm, men sori figʊwi mən mʊla gəmənne, mənni sori jəri wʊ kətə nwi rə jigʊwi, sori jəri wʊtə nwiyʊ gən bwanda gən də tə nwi rə jigʊwʊn. 8Mənni a kʊ nyangnyənke kə mən mʊla gəməne sori fi, wə yəmbə nyam a mʊra Kristiyʊ nən jɨn, bɨrakə kʊm kə surre, kweterei wa yəmbə nyami kə yənnne.9Ni wa sʊwe go gə ka mʊriya kweterei mənni a ko chiyang gʊ ki wa mʊra kʊma mʊri lauwe rə kʊ. 10Mənni bo wa yotənda chiyang gʊwi wai wa mʊriya kweterai, me jʊwiya təltangnga nai a gwan hangʊwi. 11Mənni wʊnə ni wa ko chiyang gʊwi wa mʊra kʊma mʊriyʊ, bə yoyomma mʊra kum, mənni a yəmbə gʊ yɨgiwi bəraki kum ka dʊ kəmtang gʊ.12Kə mʊla gəmən jɨn da’anta dai, bəraki kən yənogəmən jɨni bwirai ya jɨnnʊ bəra rə dʊn da gən. 13Kən mʊla gəmən te be, bəraki kətə yəm hangʊ wʊ kʊni rə jigʊwi. Kən mʊla gəmən jɨn bwələm bə nwi rə kʊmniyəm bəraki kətə jau kumni ta ni bwirai yʊ. Kən mʊla gəmən betəm bə kətəlkətələm, bəraki kətə yəm ta hi. 14Kən mʊla gəmən tabe, bəraki kətə yəm hangʊ wʊ karə jigʊwi. Kən mʊla gəmən bweləm bəraki kətə nwi rə kumni, na bo yəm ba Niyajiyʊwʊm ka chiya mʊra furnan jɨnnʊ, mənni kətə jau kʊmni ta ni bwirai yʊ.15Kari bətə yotənda gʊsətte rə jɨni ka mʊra gʊssəti. Ki gʊ ba yotənda gʊsəte ki yodaiya Tei me mʊriya ngi. 16Beraki jɨni ya gʊsətti warigʊ, rə jəllən da bwiyən, jəllən da kəmtən, rə yobi ya fautangnga dʊri wʊrə kʊni, me wa Tei, mənni wa gʊssətti. 17Gʊssətte tən jəllən da gən bə susu. Mənni wa təm kəmmarang ka Niyajiyʊwʊng ba chi kʊrəkwang.18Da’antə kətlkətəli, fʊlla mwantəntə. Nyəngkə tə nwi mo niya kaggiya Kristiyʊ ka bereng, mənni mwam ka be. A nyangngi, kənən yəm no nʊwa fʊlla mwamtəngngi. 19A jɨrməna nənni, hanjiyəm na nʊ me nən bəniyəm, na nʊ nən bəniyəm ki na jaukak nən nən. Mənni na ka jɨrong, ka yullo hanjim na nʊbə nən bəniyəm.20Mənni jɨn kətə yʊ kwitangnga nʊng kə Yʊlgoiyəng a gwa wʊ Yʊlgoiyʊ, mənni warigʊ ba jɨnəm kətə yəm yəm bə nyam. 21Me mən mʊla gəmənə mo tə yəmbə yəm bə nyam, mənni bəraki kətə yəm, bo me nyar ba jɨrewa yəm bə nyam.22Wʊnə gə ni kəra nyati, gə wa jau bʊri go Yesʊ me nən Kristiyʊ? Wai ni hi gən niya kaggi ya Kristiyʊ, bəraki ka jau buriya Tei ka jau buriya yəlliyʊ. 23Meri wa jau buriya Yəlli hiyʊ karə Te hi. Wa nga rə Yəlliyʊ karə Te.24Bəra nən jɨn, masi tə dʊ ji tə nwi rə jigʊwi a nya gʊ chiri a furnan jɨnnʊ, na ji tə nwirə jigʊwi a chiya furnan jɨnnʊ, bəttə chiya mʊra Yəlli tən Te hi. 25Bam bə gən Yəm bʊrəm ba nəbbənəm: yuumum bə kʊrəkwangngəm. 26Kən mʊla gəmən yai jɨni yaiye bərarə bə bə jʊlagənəm.27A jɨni, kwittang ka nʊngənəng kətə nya a gwa giyəng ka mʊriya jɨni, me kagi məsarang gʊ ba məssagəmən. Mənni nyangkə kwitang ka nungəng, kəte yʊwe a gwan giyʊwʊng ka məsagəmən jɨni warigʊ, mənni bo yəm bə nyam me nyar we." Ka mʊra furnan jɨnnʊ, nyangkə masagəmən tə chiya mʊriyan gʊ. 28A kʊ nyang nyəngke da’anta yodaiyəm, tə chiya mʊriya furiyang gʊ bəraki a fʊlla ba bei ki bətəna chiro dʊra səssi, me bujɨriwe a kak ka gəng a fʊlla ba bei. 29Ki kətə yəm hangʊ rə nəngngatangnga nyagʊwi ki, kətə yəm wʊnə ni wə təm jɨni nyaiyʊ, wai kən bu a gwa hangʊwi.
Chapter 3

1Tə chu wai yodai wʊ Tei nəbbəni, bən bəbən mo bətəm ba Niyajiyʊwʊm, nən nyang. Bərarə nyang gʊssəta yəmbən be, bəraki a yəmbə hangʊ. 2Bən yotən daam, kʊ nən bətəm ba Niyajiyʊwʊm, mənni jəgga bəmən be nyəngkə bətənən chi gərəng fʊ- 3Wʊnə ni we kari kang titang ka fʊriyəng a jiya kaitə rə silai ki a tʊmən furiyang gʊ, nyəngkə hangʊ a chirə Yʊlgoi gərəng.4Wʊnə ni wa jaukak təm rə jɨni bwiraiyʊ ka yamənna sori; Bəraki təmtangnga jɨni bwirai yaməntangnga sori. 5Kətə yəm Kristi ka jɨre kwetere bərarə dəbməntangnga jɨni bwirai, bo a gwan giyʊ me bwiran we. 6Meri ni ba chiya mʊra hangʊwi ki ba jaukak rə nəngngatang a jɨni bwiraiyʊ. Merə wʊ ba jaukak rə nəngngatangnga bwiran ni ki ba sʊwe go kə gə yəm hangʊ na kəgə chu.7Bətəm ba Yodai a miyʊwʊm, kari bətə dʊ gʊ ni a jʊlagən. Wʊ nəngnga jɨni nyaiyʊ wʊ nya, nyəngkə Kristi ni nya. 8Wʊ təm jɨni bwiraiyʊ wa ni bwirai, bəraki ni bwirai ka təm bwiran rə jigʊ. Jiya dəg ki Yəlla Niyajiyʊ a jɨre kwetere, gona gə tʊrsəmən swiyer da ni bwiran.9Wʊnə ni wʊ bʊwa a gwa Niyajiyʊwi me bə təm jɨni bwirai, bəraki dʊwʊm ba Niyajiyʊwi ka chiya furiyang gʊ. Me ba dəmənna jaukak rə nəngngatangnga bwiran bəraki kən bu hangʊ a gwa Niyajiyʊwi. 10A nyəng, bən dəmən jəgga bətəm ba Niyajiyʊwʊm tən bətəm ba ni bwiraiyəm; Ni wʊ me bə nəngnga jɨni nyaiyʊ me wa Niyajiyʊ, nən nyang bo rə wʊ me bə yotən da chiya gʊwi.11Bəraki yəm bam be gə bə tə nwi rə jigʊwʊm, go tənən yotən da bwitan nənnʊ, 12Me nyəra nən Kayinʊ wa gə wa Chetanni na ju chiyang gʊwi. Wʊlla ma ka juwʊng? Bəraki swiyer da gən də bwiran, mənni da chiyang gʊwʊn bo nən nyagʊ.13Kari bətə mənabʊni chətətta miyʊ, nyəngkə gʊsətte ba kogən rəgəng. 14Kətə nən yəm mo kətənən dʊwa mʊra bwiyate yɨgira yuumum, bərarə yodaiya chətti. Ni wʊ me bə nəngnga yodai warigʊ wai ni ka bwiya. 15Wʊnə ni wa ko chiyangʊwi, bə nəngnga jurang. Mənni kətə yəm to me rə ni nəngnga jurangngi wʊ kari yuumum bə kʊrəkwangngəm.16A jiya nyangngi kətənə yəm yodai bəraki Krisiti ka nəbbən yuumum ba gəm bəra nən nən. Mənni ka dautən we tənən nəbbən yuumum ba nənnəm bərarə chəttəta nənnʊ. 17Mənni wʊnə ni wʊ rə jɨniya gʊssəti na churə chiyang gʊ a mʊra kʊnangngi na nwi bə kʊnankangəng ki yodaiya Niyajiyʊ ba chi a furiyang gʊ go nyenne? 18Bətəm ba miyəm bə yotən daam, kari bətə nəngnga yodai rə bəlnyang ka nyiyəng gən kwan, mənni tənən nəngnga yodai rə yəmbə nyam.19A jiya nyəngkə kətənə yəm nən nəbba yəmbə nyaməm, mənni bo kətənən nga rə furna nənʊ a kak ka gəng. 20Mənni bo na furna nənnʊ a tibən bə ki, Niyajiyʊ ka li furna nənnʊ rə grate, mənni bo kari yəmtangnga wʊnə ji. 21Bə yotən daam, kə furna nənnʊ a təbən be ki, tənən kari dʊra səm a kak ka Niyajiyʊwʊng. 22Mənni wʊnə ji tənən fauwi, bətənən nya a gwa hangʊwi, bərakə tənən təm soriyang gʊ, kətənən nəngnga jɨni hangʊ fari a dautən wi.23Waiwə gən soriyang gʊ; tənən yʊ yəmbə nyam a jiya dʊn da Yəllan gʊ Yesʊ Kristiyʊ, tənən nəngnga yotang ka daang a bwita nənnʊ nyəngkə hangʊ a nəbbən wai sori gərəng. 24Wʊnə ni wə fʊng soriya Niyajiyʊwi, wa mʊriya furiyangʊ, mənni Niyajiyʊ wa mʊriya fʊriya nihiyʊ, a nyangngi tənən yəm mo hangʊ ka furna nənnʊ a We wa nəbbən ni.
Chapter 4

1Bən yotən daam, kari bətə nga rə weni warigʊ. Mənni tə bɨngo weni, tə chu ki ya Niyajiyʊwi ki, bəraki nəbbə yʊwe yəm ba nyatəm mwam ka jiire wa mʊra gʊssəte. 2A nyangngi bətə jəgga We Niyajiyʊwi- We nga go Yesʊ Kristiyʊ ka be mʊra bwiyʊ wa Niyajiyʊwi. 3Mənni weni warigʊ ya ngabə rə Yesʊwi me wa Niyajiyʊwi. Wai we niya kaggi ya Kristiyʊ wʊ tə nwi to ka beri, ka lauwe wa mʊra gʊsəte.4Tə wa gwa Niyajiyʊwi, bətəm ba miyim ba yodaiyəm, kəti nəngnga kwelte nən ji bəraki wʊ ka mʊriya jɨnnʊwi kali wʊ ka mʊra gʊsəti. 5Hanjim ba gʊsətem; bərəra nyang ji hanjim sʊweri wa gʊsəti, gʊsətə bo kə nwi hanjim. 6Nən nə ba Niyajiyʊwʊm. Wʊnə ni warigʊ wa yəm Niyajiyʊwi ka nwi bəne. Wʊ me wa Niyajiyʊwi me bə nwi bənə. A nyangngi kənən jəgga we nya rə we nyati.7Ba yodaim, tənəng yotən da bwite, bəraki yodai wa Niyajiyʊwi wʊ karə yodai kən bu hangʊ a gwa Niyajiyʊwi, mənni ka yəm Niyajiyʊ. 8Ni wʊ merə yotangnga dai me wa Niyajiyʊwi mənni a yəm bə Niyajiyʊ bo, bəraki Niyajiyʊ yodai.9Bərarə yotang ka daang ka Niyajiyʊwʊng ka nʊnge yəllangʊ a jʊgər da nənən, Niyajiyʊ ka təme Yəllangʊ gən kwani a mʊra gʊsəte na nən nya yuumum a gwan hangʊwi. 10A mʊra kang yotang ka dang, me nən tənən yotən da Niyajiyʊwi, mənni hangʊ ga yobəmən da, ka təme Yəllang gʊ a yullo wʊ yuumno bəmən jɨni bwirai ya nənnʊwi.11Bən yotən daam, nyəngkə Niyajiyʊ a yobəmən daang, ka dautən we tənən yotən da bwita nənnʊ. 12Me rə gʊ wa chʊmən Niyajiyʊwi. Mənni tənən yogodati ki, Niyajiyʊ ka chi ya mʊra nənnʊ, yotang ka daang kangngən bo ka chiya furna nənnʊ. 13A nyangəng kənən yəm mo kənən chi a mʊrangʊ, hangʊ bo ka mʊra nənnʊ, bəraki ka nəbbən Weng gʊ. 14Kənən chu kənən bʊ buk no Niyajiyʊ ka təme Yəlli na yullo Ni Jəgri ya gʊsəti.15Wʊnə warigʊ wa nga go Yesʊ Yəlla Niyajiyʊwi ki, Niyajiyʊ ka chiyangngi, hangʊ bo a mʊra Niyajiyʊwi. 16Kənən yəm bo, kənən yʊ yəmbə nyam rə yotang ka daang kə Niyajiyʊ ka rəgi bəra nənnən, Niyajiyʊ n'yodai, wa nəngnga chim ba yodaiyəmi ka chi ya mʊra Niyajiyʊwi, Niyajiyʊ bo a mʊriyangʊ.17Bərarə nyang, wai yodai ka ri bwi a mʊra nənni, bəraki nən yullo rə dʊrra səssi a ko duutti bəraki nyəngkə hangʊ ka gərəng tənən nyang bo a mʊra gʊssətə taite. 18Me tattə we a mʊra yodai, mənni yodaiya ri ki bə kamən tatta bwi, bəraki tatte bə yɨgitən duute, mənni wʊ karə tati yodaiyang gʊ a ribe.19Tənən nəngnga yodai bəraki Niyajiyʊ ga sikag a yobəmən da. 20Ki gʊ ba sʊwe go, "Kən yotən da Niyajiyʊwi, mənni a kwila chiyʊ bə kəran nyate, bəraki wʊ me bə yotən da chiyangʊ wʊ chʊri ki me ba dəməna yotən da Niyajiyʊ wʊ me bə chʊri. 21Kang kə gən sori nən ka gərə a gwan giyʊwi; wʊnə wʊ yotən da Niyajiyʊwi a chi kwag a yotən da chiyangʊ.
Chapter 5

1Wa nga go Yesʊ gə nənən buwong ka Niyajiyʊwʊng, mənni wa yotən daa a tei ka yotənda yəlli wʊ te bʊwi. 2Bərarə nyangngi kə nən yəm bətəm ba Niyajiyʊwʊm; nyəngkə nən yotən da Niyajiyʊwi na bo nən təm soriyan gʊwʊng. 3Wai wʊng gən yodai a Niyajiyʊwi, go nən təm soriyang gʊ, bəraki soriyang gʊ me yəmbə nəggənnəm bo.4Warigʊ wʊn buwong ka Niyajiyʊwʊngngi ka li kʊmni ta gʊsəti. Waiwʊng gən kʊmni ta no dʊrda gʊsətəni: nəbbəntangnga a yəmbə yam ba nən nəm. 5Wʊna waiwa li kʊmni ta gʊsəti? Gə wa nəbbən yəmbə nyam go Yesʊ Yəlla Niyajiyʊwi.6Waiwe gən wa be a kʊlo gəmiyʊ tən dʊgʊmmi: Yesʊ Kristi. A be ba gəmi gən kwan, mənni a kʊlo gəmiyʊ tən dʊgʊmmi. 7Bəraki ka jɨni tə bwanbi yə bʊrə buggi: 8We, gəmi, rə dʊgʊm. Yaiyə tə bwanbiyʊ yə bo kəmmarang ka jiyəng kə kwannəng.9Ki kənən yʊ butangnga buk a yəmba nəbbəm ki, bʊtangnga buk ka Niyajiyʊwʊm ka li grate. Wai wʊng gən bʊtangnga a bug a yəm ba Niyajiyʊwʊm, bəraki ka nəbbən yəm a ji ya yəlliyang gʊ. 10Wʊ ka ngarə Yəlla Niyajiyʊwi bʊtang ka bugənghəng ka tən hangʊ. Wa yʊ yəmbə nyam a gwa Niyajiyʊwi ki ka ti hangʊ ni rə nyatti, bəraki a yə bə yəm bə nyam a bʊtang ka bʊgən ka Niyajiyʊ a nəbbən a jiya Yəllangʊwʊng.11Waiwe gən bʊtangnga bʊg: Niyajiyʊ ka nəbbən yuumum bə kʊrəkwangngəm, yuum bambə bo wa mʊra Yəlli. 12Wʊ karə yəlliyʊ karə yuum, Wʊ merə Yəlli Niyajiyʊwi bo merə yuumum,13Kən mʊla gəmən jɨni yaiye na ba tə yəm to katənnə yuumum bə kʊrəkwangəm- a jɨn bətə nəbbən yəmbə nyam a dʊnda Yəlla Niyajiyʊwʊm. 14Waiwʊng gən dʊra sim bənən ka gərəm a kak ka gəməng bəraki, no nən, chəlla wʊni ji ki a jiya kəmmarang ka gəng ki ba nwibən. 15Nyəng bo nən yəm no ka nwi bənne ki, wʊni ji nən chəlla hangʊwi- warigʊ ji bənnən chəlla hangʊwi kənən yəm ba nəbbən, kənən yəm no kənən nya ji nən chəlla gwan giyʊ.16Kə kare wa chu chiyangiyʊ nəngnga jɨni bwirai ya labə ya bwiyati ki, a rʊwatən nyini; Niyajiyʊ bo ba ne yuumum. Mən sʊwe bə jɨni bwirai ya jiyʊ a labə bwiyatə. Karə jɨni bwirai a lau bwiyati. Me mən sʊwerə mo tə rʊwatən nyʊini a yai. 17Bʊnai a tamtəngnga jɨni nyai warigʊ n'bwiran, mənni ka rə bwiran da labə bwiyatən.18Kənən yəm no wʊnən buwa gwa Niyajiyʊwi me bə nəngnga bwiran. Mənni wʊng buwong ka Niyajiyʊwi ka yiyare, wʊ bwira me ba nwitən bwate bo. 19Kənən yəm nən, nən ba diyawa gwa Niyajiyʊwi, mənni kənən yəm gʊsəti warigʊ wa kang ka ni bwirang.20Mənni kənən yəm Yəlla Niyajiyʊwi ka be, nəbbən yəmtang, ba nən yəm warə yəmbə nyammi. Nyang bo nən ka mʊra wʊrə yəmbə nyammi. A gwa Yəlli Yesʊ Kristiyʊ gən Niyajiyʊ wʊrə yəmbə nyami rə yuum bə me bə jiirəmi. 21Bətəbi, tə jəgmən dutətan jɨnnʊ a gwa jibaniyʊ.

2 John

Chapter 1

1 A gwan Ta grai yɨgira gwa nyʊi wʊn samən-sauwiyʊ tən bətəm ba giyəm, bən yotən da a mʊra yəm bə nyaməm, me məmən kwan, mənni bo warigʊ, na ba yəm yəmbə nyaməm. 2 Bərarə yəmbə nyam bə ka mʊra nəniyəm a chi nənnən yɨgira mwatənte. 3 Masi nəttə tən dautən bʊwi, rə bʊmtəta Niyajiyʊwi, rə datangnga fʊri a chi nən nən a gwa Niyajiyʊ wʊ Tei na Yesʊ Krisiti, Yəlla Tei a mʊra yəmbə nyam tən yodai.4 Kən nəngnga fur də kwauwʊn n'deni, bəraki kən nya bagi bətəm ba mʊm yoyom a mʊra yəmbə nyaməm, nyəra kənnən yʊ sori gərəng a gwa Teiyəng. 5 Mən ka mən chəllane, nyʊi- me mo mən nən sori fi, mənni bo gən wʊnən nya a jii wʊreri, mo nən yogodata bwite. 6 Waiwe gən yodai, mo tənən yoyom a jiya soriyang gʊ. Waiwe gən sori hi, nyəra kə tə nwi gərə rə jigʊwʊng, mo tə yo giya mʊri.7Nəb mwam bə jʊlla nəbbəm ka jɨre wa gʊsəte, ba ngabə go Yesʊ ka be a mʊra bwiyəm. Waiwe gən ni jʊlla nəbbi, ni ya kakgiyang Kristiyʊ. 8 Tə jəga dutəttan jɨnnʊ, kari bə tə bʊnna jɨni warigʊ tənən nəngnga swiyer a jiyʊ, na bə tə yʊ jangemmi a jɨnnʊ a rii rii.9 Mənni warigʊ wa lʊgən na me wa mʊra məssarang ka Krisitiyəngngi merə Niyajiyʊ. Mənni wa chiya mʊra məssarangngi, karə Te tən Yəlli warigʊ. 10 Wʊnə wa ben jɨniyʊ, na merə məssarang kang ki, kari bətə yʊ a mʊra kainan jɨnnʊ, kari bətə nəngnga tən sʊrang. 11 Wʊnə wa nəngngatən sʊrangngi ka dəg kang a mʊra swiyer də bwiran da gən.12Mən kamənə jɨni mwam bən mʊla nənni, mənni bo memən farə mo mən mʊla rə fʊbən tən wang. A nyangngi bo mən ti fʊri mo bən ya gwa mwiyʊ, nan sʊnnən yəm kag rə kag, nan ba fur də kwauwʊn da nənnən a ri bwi. 13 Bətəmba wʊ chʊwiya mʊwʊm samənsawiyəm kə nəngnga nən sʊrang.

3 John

Chapter 1

1A gwan ta grai yɨgira Gayuums wʊn yotən da rə yəmbə nyammi. 2Wʊn yotən dai kə mən rʊwa nyini bərə nən mwe na ba nya dəgtang a kang a mʊra wʊni ji warigʊ, na bo rə bwiləmməngi nyəra kə we mʊ kagərə ləmmangəng. 3Kən nəngnga fur da kwauwʊn deni bəraki bagi chətte ka be a sʊyəm a dʊra nəbbəntang a yəmbə nyam ba mʊm, n'kə mən fʊng yəmbə nyam gərəng. 4Me rə ji a li nitangngnga a fur də kwauwʊni, nwi mo bətəm ba miyəm ka yo ləmmang a mʊra yəmbə nyam.5Wʊn yotən daai, kən nəngnga swiyer rə yəmtang kə nyang yɨgira gwa chətti na rə fʊbe, 6ba nəbbən bʊtang ka buggəng a yodai ya mʊ a kak ka Ekkilisiyang. Ba nəngnga nyagʊ nəngngatən tʊgarang rə chimbə ləmmangəm bə nyam, a jʊwi a dautən wa Ekkilisiyai. 7Bəraki bərarə dʊn dan de n'gədə hanjim a jɨregərəng a yəbə-gʊji a kang ka nəbbə wautən yəmməm. 8Bərarə nyang ka dautən we nən yʊ nəb nyəra bambe, na nən chi chəttəta swiyeri nən hanjim a jiya yəmbə nyam.9Kən mʊla wang yɨgira gwa Ekkilisiyai, mənni Diyotariffisi, wa li fautangnga grati a mʊra jiyʊwi, a yəbbbən be. 10Bərarə nyang, ya ki bən kəmmatən switətta nəngngai, na nyəra kə lʊktə bəmən dʊn gəra kak ka nəbbəng rə bwantətə bwirai. Jɨni yaiye a nəngngatən ba hangʊwi, a chi wʊ kwila yʊtangnga chətti. Mənni bo ka dang bə farəm gʊ tə nəngnga nyangngəm, ka yʊllo jiwa ka nəb gəra mʊra kanda rʊwanyiniyən.11Wʊn yotan yodai, kari bən məssa swiyer də bwiran mənni swiyər də nyan. Wʊ nəngnga ji nyai warigʊwi wa Niyajiyʊwi, wʊ nəngnga jɨni bwiraiyʊ a yəmbə Niyajiyʊ. 12Dimitiriyasi karə bʊtangnga buk kə nyang a gwa nəb mwami na rə yəmbə nyam rə bwigo. Nən rə kəniyəng kənən buttən buk, kətə yəm to ji nən sʊra hangʊwi nən nyang.13Mən ka məne jɨni mwam ya dautən mʊlanənni mənni fabə mo mʊla nən rə fʊbən tən karma. 14Mən ka mən ti fʊri mo bənən chiga me rə langtang, na bənən sʊga yəm kəmte rə kəmte. 15Masi chim bə ləmmangngəm a chi nən mwe. Kagəm ba nənnəm kə nəngnga sʊrang, labə mən rə sʊrang ka nənnəng yɨgira gwa kagəm ba nənnəm rə dʊntətta jiwʊ.

Jude

Chapter 1

1 Yahuza, bwira Yesʊ Kristiyʊ, bo chiyan Yakʊbʊwi, yɨgira nəbbə buwowʊm, ba yodai a mʊra Niyajiyʊ Tei, bən samənsauwiyəm bəra nən Yesʊ Kristiyəm: 2Masi bʊmte na chimbə ləmmangəm na yodai a yəgtən bwi a gwa jɨniyʊ.3 Nəbba yodaiyəm, kəmən bʊktə bwi rə kwani mən mʊlla gəməne a jiya jəgtang ka nənnəng warigʊ, a chi kwak n'mwe gəmən su nyagʊ a jiya yʊtang a yəmbə nyam bən ne nəbbə fʊngrəm kali kin me yəgtangwʊng. 4 Bagi nəb ka dɨgiye a bəmənbʊwi bwi. Bam nəbbe kən mʊlla dutətan jiyʊ rə langtang. Nəbbə merə tata Niyajiyʊwʊm, bə wʊlga nəttəta Niyajiyʊwi a yullo taltem, na bo jau buriya bəksər na Nigra nənnʊ Yesʊ Kristiyʊ.5Mən fau mən kəmmagəmmən- mənni kəttə si kak tə yəm jihi-gʊn sʊwe mo Niyajiyʊ ka jəgge bagi nəb a təm ba Masaram, mənni bo a buk kən juwo ba ne bə yəmbə nyamməm. 6 Bo, weni təmri ya si ba gʊ siriyan jiyʊwi, mənni bo ka dʊ gʊ chiriya jiyʊ a dɨlli-Niyajiyʊ ka bʊwa hanjim a chəntə kʊrəkwangngi, a mʊra kum, bera ko kʊnta wa duuti.7Ka nyəra Sadʊma na Gwamrata, na bo bətətta kawʊrre hanjiməm, ba nee duttətan jiyʊ taltəm, fʊng jəllən da bwiyən də me wa yobi nyaiyəm. Kən ti hanjim a chi bɨngorang rə bə no kərangkə mebə jiirəng. 8 Nən nyang bo, rəbə dʊggare ki ləbtə bwitan jiyʊwʊm. Naki mamən sʊ a nəbba tau təmməm, bo sʊrə bwantətta bwirai a dʊrra weni təmriyəm.9 Kənən Mika'ilʊ wegən we təmri wʊ grai, a fʊlla wʊgare na yəgga yəmni tən nidʊwa gʊsəti a jiya libotan Mʊsai, a lebə jʊwi a be rə dagi bwamər da duutən a giya dʊr. A nyangngi ka sʊwe go, ''Masi Niyajiyʊ a mwen!'' 10 Mənni bam nəb bambe bə be nən bwantəttə bwirai a jʊtə hanjima yəmbi. Tən jiya yəmmi-bam nəbbe bərə yobiya namta sei merə kəmmarangngi, wʊtənne kʊnang a dutəttan jiyʊ. 11 Jiya kʊnangngi nən ji! Bəraki hanjimma fʊng jʊwiyang Kayinʊwi, bo ka dɨgiya mʊra lerang ka Bal'amʊwʊng bəri nyatang ka gʊjiyən, ka kiya mʊra gugtang ka dʊrəng ka Korang.12Bambə wetətta hiyʊ a bəmənbʊwi a mʊra bwiləmri ya yodai jɨnʊwi. Hanjim nəngnga bwiləmri me bujɨriwe, jarə dang nən ji. Hanjim kortətə me hi wi, tə səmba ka’ani. Hanjim rite rə ka’̄ani mebə tʊri-a bətəro-bətəro kali təsʊ, n'buto buto rə nəttan jiyʊ. 13 Hanjim kʊrmotətta hiyʊ rə jɨni talni, gwigora ji, nəngnga gaan, jəg fuggəlte ta bujɨri tan jiyʊwi. Hanjim betə yəntəri yogori, yən ti ten kum yuumllu kʊrəkwangəngi.14 Ahnʊhʊ, ni wʊn nyibiyʊ sʊwe ra Adamʊwi, ka sʊ yəm yʊwerəm a jiya hanjimmi go, ''Chu! Nigra ka bere tən nəbbə yʊlgoim ba gəm neete- neete. 15 Hangʊ ka bere ba mwe duuta jiya nəb warigʊ. Na bo nə wʊngrang warigʊ ba yəmbə Niyajiyʊwʊm a mʊra jɨni bwirai ya nəngnngai a me jʊwiya Niyajiyʊwi yəmbʊwi, na bo bwantəttə kwewi warigʊ tə nəbbə rə jɨni bwiraiyəm a yəmbə Niyajiyʊ a sʊwa dʊra giyəm.'' 16 Bambə kʊgla yəmniyəm, na sʊrə yəmni rə kʊnniyəm, bə fʊng faurang kə bwirang ka jiyəng. Gug dʊr, miksare, wer bagi bərə nyatang ka jiyəng.17Mənni bo, n'jɨn, nəbba yodaiyəm, tə kəmma bwantətta nəb təmrəm ba Nigra Yesʊ Kristiya nənnʊ a sʊwe rə langtangngi.18A sʊgəmən go, ''A mʊra kota mwatənti, bən nya bərə nʊrəm bə ba fʊng faurang ka jiyəng ka bʊnai ya yəmtangnga Niyajiyʊwʊng.'' 19 Bam nəb bəbe nən wʊlgatang. Hanjim ba gʊsətəm, mənni merə We.20Mənni bo, n'jɨn nəbba yodaiyəm, tə mʊ dutətta jɨnʊ a mʊra yʊtang ka yəmbə nyaməm ba li warigʊwʊng, bo tə rʊwa nyini a mʊra We Yʊlgoi. 21 Tə tau duttəta jɨnnʊ a mʊra yodai a Niyajiyʊwi, tə yamərə nwitang ka bʊmta Nigra nənnʊ Yesʊ Kristi wa be rə yuumum bə kʊrəkwangəmi.22Tə nwi bʊmta nəbbə nəngnga jʊgərəmi. 23 Tə jəg bagi a gwa səməntang a kərangngi. A bagi tə nwi bʊmta jiyʊ rə tate. Tə kwilatang ki nannʊ duttəttan jiyʊ tə bwi a lʊgtə ki.24Kʊ yɨgira gwa wʊri kʊmni tə ba dangən rə nəngngatang a ji bwirai, na bo dəggən tə si a kakka gən a gwa l̄i grati, me rə ji kəbari, na bo bwiləmri mwami, 24 Kʊ yɨgira gwa wʊri kʊmni tə ba dangən rə nəngngatang a ji bwirai, na bo dəggən tə si a kakka gən a gwa l̄i grati, me rə ji kəbari, na bo bwiləmri mwami,25yɨgira gwa Niyajiyʊwi gən kwanni, Ni jəgri ya nənnʊ a gwa Yesʊ Kristiyʊ, Nigra nənnʊ, grate, dʊʊte, na kʊmni, ki məna chi fʊlla warigʊ, kʊ, na tən kʊrəkwang. Amin.

Revelation

Chapter 1

1 Kangke gə churang ka Yesʊ Kristiyəng kə Niyajiyʊ a ne hangʊwʊng go na nʊng bwiranəm ba gəm jiwa tau kwak ba nəngnga bwi me rə langtangngi. A nʊngbən nyang a gwa təmetang a we təmran gʊ wa gwa bwirangʊ Yohanai. 2Yohana bʊ bukka bwamər da Niyajiyʊwʊn a jiya bʊtangnga buk kən nəbən na Yesʊ Kristiyʊ, warigʊ jiya chuwei. 3Ni dəgtən kangngi gəwʊ kerə kʊmniyʊ, tən wa kautən su wa bwamər da yəm yʊwerəmi, na niwa fʊng jiwʊ mʊla mʊriyʊwi, bəraki fʊlla ka diye rə do.4Nə mə Yohana, yɨgira gwa Ekklisiatəttə nyibi yə ka Asiyai: Masi na nəttəttən dautən bə wi a chi nən jɨn tən chəmbə ləmmangngəm a jɨre wa hangʊ wʊ kawi, tə wʊ nanʊ wi, na wʊ ba bei, na gwa weni yʊlgoi nyibiyʊ yə ka kak ka dəntələn da gratən da gəni, 5na gwa Yesʊ Kristiyʊ, gə wʊ bʊ bukkə rə yəm bə nyam, bwe kaggi a mʊra ba bɨtɨrom, nidʊ wa dʊʊbəbba gusətəmi. Yɨgira wa yobəmən dai na jəgbəne wa mʊra jɨni bwiraiyʊ a gwa dʊgəm ba gəmi- 6ka nəbbən dʊʊtəng, nə chi nəb bə tung jɨni a chəriya Niyajiyʊ na Te gʊwʊm-grate na kumni a chi nən təgi jʊtəkwang me jitang we. Amin.7Chu, hangʊ kə bera mʊra korte; wʊnə kəmi ki ba chu hangʊ, warigʊ tən nəb ba kʊr hangʊwʊm. Warigʊ langtətta gusəti ba nəngnga bʊmte bəra nən hangʊ. O, Amin. 8"Məmmə wʊrə jigʊwi na wʊ balri," ji Nigra Niyajiyʊ a sʊwei, "wʊ kawi, wʊ nanʊ wi, na wʊ ba bei, gərə gratə warigʊ."9Me, Yohana-chiyan jɨnnʊ wʊtə no kʊnang kini na tʊwʊ kin a dʊʊti na mitang ka dang ka mʊra Yesʊwʊng-nʊwa fʊn də bərə mo Batmosən bɨ’ərarə bwamər da Niyajiyʊwʊn na rə bʊtangnga buk a jiya Yesʊwi. 10Mʊwa mʊra We kalʊriyʊ a ko Nigrai. Kən nwi dagi jiir də rə kʊmniyən a bukka miyəng nyəra rwisi kʊntang. 11A sʊwe go, "Mʊla jɨn chuwi ya wang, na tʊngtən na Ekklisiyatə nyibiyʊye-yɨgira Afisa, Səmirna, Birgamas, Tayatira, Sardisu, Filadalfiya, na Laudikiya."12Kən wʊlga bwi mo na chu wʊ jir dan gən swiməne yəmi, wʊlga bwiyəng kən chu gani chirona gʊngortətta kərangngi ta wetəttə kəlchəkəlchi nyibi. 13A jʊgər da gungortihiyən ka gʊ niwe nyəra rə yəlla niyʊ wa mai dʊk kʊntangngəng larə nana təmiyangʊwi, na bʊ bwi rə dagla werdə rə kəlchəkəlchən a tʊwe fʊra gʊ rəgəng.14Dʊr da gən tən yir da dʊrən da gən nə kwau nyəra landir-kwau nyəra sʊri ta wer da hiyəni, kəmtangʊ nyəra rə langngər da kərangngən. 15Nana hangʊwi nyəra nəbri bʊlgəri, nyəra nəbri kabi fuwa kərangngi, jir da hangʊwʊn nyəra jir da bənori rə kʊmniyʊ. 16Hangʊ ka rə betə swangngi nyibi a kang kə nyang ka gəng, na rə dampo rə nyini təssʊ jarə nyagʊwi jɨrera nyiyangʊ. Kak ka hangʊwʊng a yən nyərarə yəntang ka ko si rə jʊgəri.17Chu hangʊwʊng, kə yartəna nana gʊwʊng nyəra niya bwiya-bwiyaiyʊ. Ka timən kang kə nyang ka gəngngəng ka sʊwe go, "Kari nwi tate. Məmmə wʊrə jigʊwi na mwatənti, na wʊrə yuumumi. 18Kəmana bwiya, mənni jəga, ka mənə yuumum kʊrəkwang! Ka mənnə bani ya bwiyyati na wa kʊnangngi.19Bərarə nyang mʊla jɨn chuwi, Ji kawʊ kʊwi, na ji wʊ ba nəngnga bwi a bukka waiwʊngngi. 20Jəgga tang a yəmba kəllʊ-kəllʊwi bwiyəng ba betə swangngi nyibi chuwa kang kə nyang ka miyəngngi, na rə gani chirona gʊngortətta kərangngi: Betə swangngi nyibiyʊ ye weni təmri ya Ekklisiyatə nyibiyʊ, gani chirona gʊngortə nyibiyʊ ye Ekklisiyatə nyibi."
Chapter 2

1'Yɨgira we təmri wʊ ka Ekkilisiya Afisai mʊla: 'Bwantəte ta wa tau betə swangngi nyibi a kang kə nyang ka gəngngi. Wʊ yoyom a jʊgər da gʊn təgga gʊngortətta kərangngi tən wetəttə kəlchə- kəlchi nyibiyʊ. 2Kən yəm jɨni nəngngai, rə kʊnang kən nong, na mitang ka dang ka mʊng, kən yəm me mən mida rə nəbbə bwiram. Kən yəm kən bɨngo bə sʊwe rə go tən bwiranəm na mənni me nyangngəm, kən yəm mo nəbbə kəra nyattəm.3Kən yəm ka mənnə mitangnga da rə kwani. Mənni bo, kən no kunang dəni bərarə dʊn da miyən, mənni gɨbbe. 4 Mənni nwi bə lammang nən mwe, bəraki kən dʊ yodai ya mʊ rə jigʊwi. 5 Kəmma rə gʊ yarwi, bukang na nəngnga jɨni nəngnga rə jigɩïịɨĩwi, bukang, bə be nən, jəgmən gʊngor da kərangngən da mʊn a gʊ chirang gʊ.6Ka mənnə wai yobi we, kən kwila jɨni Nikolatawa nəngngari, yə mərə kinang kwilai. 7 Wʊ karə suniyʊ a nwi ji we sotənna Ekklisiayai. Wa jau kʊnni, bən ne da a jau beta rəyang ka yuumuməng, kə jɨrəra mʊra fardausi ya Niyajiyʊwiyəng.8''Yɨgi ra we təmri wʊ Ekklisiya Samirna, mʊla: 'Bam be gən bwante tə rə jɨgʊwi, na ta mwatənti, wʊ ka bwiya na kauwe bwi rə yuumumi: 9 ''Kən yəm kunang ka mʊng na bʊnən da mʊn; mənni ka mənnə gənna. Kən yəm bə lʊgtə dʊn go tən Yahudawam mənni me nyangngəm. Ekklisiya Chetanni.10Kari bən nwi tata kʊnang kə bən nwi a kak gəng, jəga; Chetan kə farə go gə mai bagi ba jɨnəm a mʊra jarəm, go na gə bɨngogən, bətə no kʊnang ka kotə kwʊwʊng. Tə nəngnga jiya dautən wi yɨgira bwiyate, bən nəggən gʊrmʊng ka yuumumməng. 11 Wʊ karə suniyʊ a nwi ji we sotənna Ekklisiya. Wa jau kʊnni, bwiyatən sʊwi me ba nəngnga tən yarri.''''12Yɨgira we ka Ekkilisiya Bʊrgamasi, mʊla: Tai bwantəte ta wʊ kari dampo rə nyini təsʊwi. 13 ''Kən yəm gʊn chiwi, a gʊrə a gwa dəntələn da Chetani kawi. A nyangngi kən tau dʊn da miyən rə kʊmni. Kən yəm, nəngnga bə bʊri a ne tang a yəm bə nyam ba miyəm, me nyəra jii Antifas ni ya bʊ bukka miyəng a dautən wi, wʊn nga rəgi, wʊn ju a jʊgər da jɨnənni, a gʊre gʊn Chetan a chiwi.14Bʊnai ya nwitang a ləmmang ka miyən nən mwe: ka mənnə bagi ba mʊm bə ka tau məssarang ka Bala'aməm kəng kangngəm, wa məssatənna Balak go ti jiya təltangnga nai a kak ka bətəm ba Israilami, go na jau jɨni bwangtənna yəttənati, na bo nəngnga talti. 15 Nyang bo bagi ba jɨnəm ka tau məssarang ka Nikolotawan kəngkang.16Bərari nyang, tə bukang! Kwila ki bən be mwi rə kwa, nəngnga kun nən jɨn rə dampo ka miya nyiyʊ. 17 Masi wʊ kari suniyʊ a kautən suu a ji we sotənna Ekklisiyai. Wa jau kʊnni, bən ne Manna kəllʊkəllʊwi, bən ne wer də kwauwʊn də rə dʊn də fiyən mʊlatənna werhən, dʊn də me ni ya yəmmən bwigi wa yʊwi.''''18Yɨgira we Ekklisiya Tiyatirai mʊla: 'Taite gən bwantəta yəlla Niyajiyʊwi, wʊ kari kəmte nyəra səllən da kərangngəni narə nyəra nəbri summa kərangngi: 19 ''Kən yəm jɨn nəngngai: yəm bə nyam rə kʊmni na mitang ka dang ka mʊng kə wululong. Kən yəm ji nəngnga langbə ka li ji nəngnga rə jigʊwi.20Bʊnai ya nwitang ka ləmmangngəng ka miyəng nən mwe mo: Kən, mida rə nyʊi bərə mo Jezebelli, wʊ bərə dʊr da gən go nyʊi yʊwe yəmmi, a mʊra məssarang ka gəng, jʊlla bwiranəm ba miyəm go nəngnga talte na jau jɨni bwangtənna yəttənati. 21 kən ne fʊlla mo na bukang, mənni ka kwila, me bə farə go gə bukang gə dʊ taltətta gʊ.22Jəga! Bən mai hangʊ a sweta bwati, ba nəngnga taltə kinəm ba dɨgiya kʊnang rə kwani, mənni ki ba bukang rə swiyete ta jiyʊ ki. 23 Bən bau bətəm ba gəm rə bwiyate. Ekklisiya warigʊ ba yəm go mənni sənna kəmmarang ka furiyəngngi. Bən ne wʊnə jɨnʊ a səttəna jiya nəngngai.24Mənni bagi bə ka mʊra Tayatiram, nən wʊna tabbə məssarang kang ki, na yəm bə jɨni bagi bərə go, jɨni wululoi ya Chetanni-jɨn mən sʊwe mo nəggən be gʊ nəggənni. 25Bərarə nyang tə si rə kʊmni yɨgira betang ka miyəng.26Wa jau kun na wa nəngnga ji nəngngai yɨgira jitangngi, bən ne grata jiya təm bə kunnəm. 27'Ba nəngnga dʊʊte rə da mʊnən də ba bʊsa nyəra setetta təllai.' 28Nyəra kən yʊwe gəra gwa Temiyʊwiyəng, mərə kinang bən ne betə swangngi ya təmsilanəmmi. 29Masi wʊ rə suniyʊ a nwi ji we sotənna Ekklisiyai.''''
Chapter 3

1Yɨgira Ekklisiya Sardisi, mʊla: Bwantəta wʊ ka tau weni nyibi ya Niyajiyʊ na bətə swangngi nyibiyʊ. "Kən yəm jɨn təmmi. Kən nəngnga dʊn mo mən kaməni yuumum; mənni n'bwiya bwiya. 2Yəmma na yɨgtən kʊmni a jiya dʊtənni, na yəmma ba bwiyai, bərakə nyabe swiyer da mʊn a rii rii a kak ka Niyajiyʊ a miyʊwʊng.3Bərə nyang kəmma rə jɨni yʊ na nwiyʊ, nwi tən yəm, na bukang, mənni yəmma bə ki, bən be nən nyəra niku, bo, me bən yəm a jii bən be kak ka mʊngngi. 4Mənni ka dʊntəta nəb baniyəm a Sardisʊ ba lʊgtə be dʊttəta jiyʊ rə nemərəng, bənən yoyom kin, rə dʊttətə kwauwi bərakə ka dautən we.5Wa jau kunni, bən maitən dʊttətə kwauwi, me bən tʊrsamən dʊn da gən a wang ka yuumuməng, bo bən sʊ dʊn da gən a wang ka yuumumməng, bo bən sʊ dʊn da gən a kak ka Temiyʊwʊng, na kak ka Weni təmriyəng. 6Masi wʊrə suniyʊ a kautən suuni a ji we sotənna Ekklisiyai.7Yɨgira We təmri wa Ekklisiya Filadelfiyai, mʊla: Bwantəta wʊ Yʊlgoiyʊ na rə yəmbə nyamməmi, rə bani wʊmri yan Daudai, a wʊmmən ki me rə ni ba mərrai; a mərra ki me ni ba wʊmənni. 8Kən yəm ji nəngngai. Jəga, kən dʊ fʊgang a wʊmənwʊwi bwi a kak ka mʊng kə me ni ba mərrang. Kən yəm kumni ta mʊ nən bani, a nyangngi kən nwi yəm ba miyəm nəngnga bə bʊri ya dʊn da miyəni.9Chu! Wa ti kandan Chetanən, sʊwerə go tən Yahudawa, mənni na bə kərra nyatəm; Ba be runən a nana mʊ, ba yəm go kən yonən da. 10Nyəngkə mida mʊra kunangngəng, kən so soriya miyʊ, me bən ton a jii bɨngorang ba sutənne wa gʊssətə warigʊwi, na bɨngorang a nəbba chiya gʊsətəmi. 11Ka mən bere wʊllag, tau ji mən ka gəri kəngkang, kari gʊ ba yənnən gurmong ka mʊng.12Bən dəg wa jau kunni a chi jɨng ka Ekklisiya Niyajiyʊwa miyʊwi, nəbba jɨrməna gai. Bən mʊla dʊn da Niyajiyʊwa miyʊwʊn a dʊr da gən, dʊn da bɨr da Niyajiyʊ a miyʊwʊn. (Urshalima fi wʊ sʊwe ra ji a gwa Niyajiyʊ a miyʊwi), rə dʊn də fiyən. 13Masi wʊrə suuniyʊ a nwi ji We sotənna Ekklisiyai""".14Yɨgira we təmri ya Ekklisiya Lawudikiyai, mʊla: Bam be gən bwantəta amin ni, bən mʊtən ji a ba buk ka yəm bə nyamməm, wʊ nəngnga dʊʊta jɨni Niyajiyʊ a nəngnai. 15Kən yəm ji nəngngai, mən me lattəti, me kweiyʊ. Kən fau mo mənna nʊ lattəti kən kwe wi ki. 16Mənni bərarə rəbagiya mʊ wa jʊgər me kweiyʊ, me lattəti, yəmma bən sʊggəne a nyi ya miyʊ.17Bəraki kən sʊ mo mən mənni, "Ni rə jɨna kaniyʊ, kən kʊrra gənna mwam, bʊna be gʊji." Mənni yəm bə mo mən ni rə bʊnən deniyʊ, jiya kʊnangngi, ni rə bʊnənni, dʊna bwi rə kʊnni. 18Nwi yəm bʊrəm a mi: Sʊtta wer də kəlchəkəlchən də summa kərrangngi a mi na chi ni rə jɨnna kaniyʊ, na məra bwiyamʊ rə dʊttəttə kwauwi tə kəlbari, na kari bən nwi bʊjɨri ya bwi rə kʊnni ya mʊ na nʊng swara tənna kəmta mʊ a nya chutang.19Kamən wʊng wʊnə yotən dai, ka mən məssatən yobi ya chimmi. Bərarə nyang, kʊrra bwi na bukang. 20Chu, mən ka nyi ya fʊgangngi mən burore, wa nwi jir da miyən na wʊman fʊgangngi, bən dɨgiya mʊra kai tang gʊ na nən jau nən hangʊ, na hangʊ nən me.21Wa jau kunni, bən ne da nən chi kin a dʊntəllən da miyən, nyəra kən jau kun na chi nən Te miyʊ a dʊntəllən da gənnəng. 22Masi wʊ kari suuniyʊ a kautən suu a ji We sotənna Ekklisiyai."
Chapter 4

1A bukka yai jɨni yaiyəng, kən jəgga, mənni kən chuwe fʊgangnga wʊmmən bwi ya ji. Jir də nwi rə jigʊwən swimən yəm nyəra da jummən, ''sʊwe rə go, gwiye wa gwe, n nʊngən jɨna chi kwak ba nəngnga bwiyʊ a bukkə yai jɨni yaiyəng.'' 2Rəkwa-rəkwang mən ka mʊriya We, kəmən chure dagi kʊlgənən də tiya mʊra jiyən, rə gʊ ni ya chiya ji. 3Ni wʊ ka chiya jiyʊ ka jɨrgo tən yespa na yakutu, kə kəlbɨna hiyʊ a kawʊrre dəntələnhən kɨlbɨnɨya hiyʊ a jɨrgo tən wer.4Kə dəntəltə fʊr təsʊ a jɨr tə gwar a kawʊrre dəntələnhəni, nəb a chiro dəntələntihi bo, tabe fʊr təsʊ a jɨr tə gwar, a miya dʊttatə kwauwi, rə gʊrmongta duttətan jiyʊ. 5A jiya dəntələnhən, kɨlbɨni hi, jɨrərə, jirtə rə kumni ta korən da barə jiirən. Gʊngortətta kərangngən nyibi ka jare a kak ka dəntələnhənəng, gʊngortihi gə wena Niyajiyʊwi nyibiyʊ.6A kak ka dəntələnhənən ka wəmmang ka jɨn jəga wulowi wi, wʊ kəlbarə nyəra kweyəlgai, a mʊra jʊgər da dəntələnən da kawʊrən ka jɨni rə yuumumi we ka lautə gwar a ri rə kəmte kak rə buk.7Ji rə yuumumi rə jigʊwi, ka jɨrgo tən turəm, ji rə yuumumi sʊwi bo a jɨrgo tən bətənga, ji rə yuumumi bwanbiyʊ, kak ka gəng a jɨrgotən kak ka niyəng, mənni bo ji rə yuumumi gwari, ka jɨrgo tən figo gʊnna jiyʊ. 8Jɨni rə yuumumi warigʊ tə gwar karə fʊmni tə nʊkkʊn tə nʊkkʊn, a rii rə kəmte a ji tən təm ba fʊmniyəm. Rə kum rə ko a dʊbe sʊtang go “Wʊ yʊlgoi,” “wʊ yʊlgoi”, nən Nigra Niyajiyʊ, nən ge kʊwi nən ge ba bei.''9A fʊlla warigʊ wʊ jɨni rə yuumumi ne gratə, rə wertang, təm wʊnnan a wai ni na chiya jiya kʊlgənənni, wʊrə yuumum bə kʊrəkwangngəmi. 10Kə tabə bambe fʊr təsʊ a jɨr bə gwarəm ka yəra kwi katəta jiyʊ a təmməng a kak ka hangʊ wʊ ka jiyʊ a chiya dəntələni. Kə hanjim a ne grati hangʊ wʊ rə yuumum bə kʊrəkwangəmi. Ka kwiyo gʊrmʊngtan jiyʊ a kak ka dəntələnhən. Hanjim sʊwe rə go.'' 11Ka dautən we, Nigra tən Niyajiyʊ wa nənnʊ, masi yʊ wertang na grate tən kumni. Bəraki kən nəngnga jɨna gusətti warigʊ, rə fautang ka mʊng, ka yullo kən nəngnga.
Chapter 5

1Mənni kən chu wang a kang kə nyang ka wa chiya dəntələni a rii rə mʊlatangnga buk tən kak, kən səngtən kʊrang kangngən nyibi. 2Kən kabi chu, we təmri wʊn kweliyʊ nəngnga finang rə jiir rə kumni,'' Wʊnə gə ba switən a wʊmmən wanghəng?''3Me gʊ ni a ji tən təm na mʊriya təm wa dautən wi ba dəmən a wʊmən wanghəng tən ba dəmməna ke ji kən mʊla mʊriyʊ. 4Kən jamən kangnga wi rə kumni bəraki nyabə wa dautən wi ba dəmənna wʊmmən wanghəng na ba ke jɨni kən mʊla mʊriyʊ. 5Mənni kwan a mʊriya tabəhəmi ka swimən go,'' Kari bən ti wi. Jəga, turəm a sʊwʊr da Yahuzani dɨl da Daudan, ka jau kʊmniya ji. Ba dəmən a wʊmmən wanghəng tən, kʊrangtə nyibi.''6Kən chu be bʊkto a siya jʊgər da dəntələnən tən jɨni rə yuumummi yaiye tə gwari a mʊriyan tabi. Ka jɨrgo tən wʊn mʊkti. Ka rə jumni nyibi rə kəmtə nyibi. Yaiye gən weni nyibi ya Niyajiyʊwi, yən təme wa mʊra gʊsəttə warigʊwi. 7Kadi ya yʊwe wanghəng a kang kə nyang ka wʊ ka chiya dəntələnhənən8A jiwə be bəngla a dəb wanghəngngi, jɨni rə yuumumi tə gwari yaiye tən tabə bambe fʊr təsʊ a jɨr tə gwarəm ka kwi bwita təm a kak ka be bəngla. Wʊna jiyʊ kari dəngngang rə kasiya jɨni kəlchə-kəlchi a rii rə jɨni mətəməti, jɨni yaiye gən nyini rʊwaniya nəbbə rə yəm bə nyami.9Ka mara fitətə fi: ''Kən dautən we n’dəb wanghəng na bo wʊmən kʊrranghəng. Bəraki kən bɨngngən. Kən sʊtatən nəbba Niyajiyʊ rə dʊgʊm ba mʊm, a mʊri sʊwʊr tən langtətta nəbbi, tən gani. 10Kən ne dʊʊte hanjim, nəbbə tung jɨniya chəriyəm a nəngngatən swiyer a Niyajiyʊ wa nənnʊ, bo ba nəngnga dʊʊte a gʊsətte.''11N’jəgang kən nwi jiir da weni təmriyən mwam a kawʊrre dəntələn da jɨni rə yuumummi tən tabe, waringem ba jiyəm ka lau nete kwʊ, kali nete kwʊ, re netə neti. 12Ka guggo jittitan jiyʊ rə kʊmni rə kwani, sʊwe rə go, ''Kən dautən we be bəngla bwangngi n’yʊ kumni, nyatang, dəməntang, netang a grate, na wertang.''13Kən nwi yənə jɨni yə ka mʊra ji tən təmmi, rə ya mʊra təmma mʊriyʊ, rə ya mʊri ya wəmmangngi, jɨni ka mʊriya təm tən jiyʊ warigʊ. Kə sʊwe rə go,'' Ni wʊ ka chiya jiya dəntələnhəni tən be bənglai, wertang, tən grate, kumni ta nəngngatangnga dʊʊte, yɨgira mwatənte kʊrəkwangngi. 14Kə jɨni rə yuumummi tə gwari a sʊwe go,'' Amin!'' Tabə bam be ka kwi bwi rə katəta jiyʊ a təm a ne grate.
Chapter 6

1Kən jəga fʊlla be Bangla a wʊmən kwan a mʊriya kʊrrantəttə nyibiyʊ te, kən nwi kwan a mʊra jɨni rə yuumumi tə gwari, ka kwer yəm nyəra rə bautang ka korənəng, ''Be!'' 2Kən jəga kəmən chʊrə dagi gərmar də kwauwʊn, wʊ gwira jiyʊ karə kɨbləng, mənni kən ne gurmong. Ka jɨre nyərarə wa jau kunni na ba jau kunni.3Fʊlla be Bangla a wʊmən kʊrran də sʊwʊni, kən nwi jɨ nəngnga rə yuumumi yən sʊwi ka sʊwe go, ''Be!'' 4Kə dagi gərmar a jɨrera tariyəng-kwiyʊ deni. Tən ni gwira jiyʊ kən ne sər a dəmmən chimbə ləmmangngəm a mʊra gʊsətte, na ba nəbba gəm a mʊkte bwitan jiyʊ. Wai wʊ gwiri kən ne gən da dampon.5A bukkə be Bangla hi a wʊmmən kʊrran də bwanbiyənəng, ''Kən nwi jɨ nəngnga rə yuumumi wʊ bwanbiyʊ, ka sʊwe go, ''Be!'' Kən chu gərmar də yuumluwʊn, də ni gwira jiyʊ a tawe ji bɨngo jɨni gəri a mʊra kang ka gəng. 6Kən nwi dagi jiir a mʊra jɨni nəngnga rə yuumumi yən gwari go, ''Tasang ka nyangmi kwanəng a jiya jɨni mərənna koi mənni bo tasang ka nyangmi bwanbiyʊ. Mənni kari bən lʊktə nʊng rə gəmiya inabiyʊ.''7Fʊlla be Bəngla a wʊmən kʊrran də gwarəni, kən nwi jiir da ji nəngnga rə yuummi ka sʊwe go, ''Be!'' 8Kən chuwe dagi gərmar nyərarə hi ya bʊgʊmi. Ni ya gwi a jiyʊ kən ne dʊn mo bwiyate, kaita kʊnangngi bo fʊngngerən hangʊ. Kən ne hanjim kumni a jiya kwan a jiya tə gwar a gʊsəti, na mʊkte rə dampo, jʊwʊn, bwate, rə namta sei ya gʊsəti.9Be Bəngla ka wʊmmən kʊrran də nʊwʊn, a təm ba chəriyəm kən chu yuumum ba nəbbən mʊktə bərarə yəm ba Niyajiyʊwʊm, na bo rə yəm bə yəm ba tauwʊm. 10Hanjim ka tiwi rə gən da jiirən, ''Wʊni fʊlla, mwe ni rə dʊʊtə warigʊwi, mwe yʊlgoi rə yəm bə nyammi, bən mwetən duuta nəbbə ka chiya gʊsətəm, na bo dəb yaməntang ka dʊgʊm ba nənnəmmən ga?'' 11Wʊna jiyʊ kən ne dʊg kə kwawʊng, mənni bo kən sotən mo a yam a fʊlla bani yɨgira fʊlla mwami a kagəm ba jiyem ba swiyerəm rə bo chəttəta jiyʊ bə barəm rə bə chʊwʊm a lau mwami bəbən juwom, nyang kə juwʊ rəgəng.12Be Bəngla a wʊmən kʊrran da nʊkkʊnən, mən jəgarəng chuwe kɨtti ka məgga təm rə kwani. Ko ka nəngnga yuumllu nyəra dʊk kə yuumlluwʊng, swang bo ka chi nyəra dʊgʊm. 13Betə swangnga jiyʊ ka yərawa gʊsəte, nyəngkə riyang ka jaurangngəng tʊgamən beta bibi rəgəng a fʊlla səmba rə kumniyʊ a məggai. 14Korən bo ka kuwo nyərari wang kən kʊlma-kʊlmaiyəng. Kəni bang rə fʊʊn kən dəbmən a gʊ chiriyang gʊ.15Kə dʊʊbə ba gʊsətəm na nəbbən ne gratəm na dʊʊbə ba kunnəm, na bə rə jɨna kaniyim, bə rə kumniyəm, mʊrga rə nəb warigʊ, kewe tən wʊn jammini, ka bəmmamən a mʊra wete a hɨrroni ta bangngərti. 16Ka sotənna bangngərtə rə wete, ''Tə yar bəmmənne, tə mərabən a gwa kak ka wʊ ka chiye a dəntələn da gratən, rə bo a jwagər da be Bənglan. 17Bəraki ko kʊnta wa jwagər da gəni ka be. Wʊnə ba demən na si?''
Chapter 7

1A bukka nyangngəng kən chuwe we ni təmri tə gwar a siya kəngngər tə gwar ta gʊsəti, kən hanjim a tawe səmbatəttə gwar ka gʊsəti kəngkang bəri səmba ba gʊ a mʊra gʊsəte, a jiya wemang, na rite. 2kən chu gʊ we təmri bera tʊr, wu karə kʊrran da Niyajiyʊ rə yuumumi. Ka nəngnga buwʊng rə jiir də kʊntan a gwa we ni təmrəm yə tə gwari yən ne sər mo ne gʊsətə kʊnang tən wemang. 3Kari bətə ne kʊnang gʊsətte, rə wemang tən rite yɨgira ko bənən dəg kʊrran a jiya kak ka keweta Niyajiyʊwa nənnʊwi.''4Kən nwi mwamiya a bən titən kʊrranəm: 144, 000 wʊn dəgtən kʊrran a mʊra langtəta nəbba Israilam warigʊwʊm: 5nee te kwʊ a jɨr təsʊ gən kʊrran da dəgən a gwa sʊr da Yahuzan, neete kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Ra'ubainu, nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Gadən, 6neete kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊ rda Ashirun, nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Naftaliyən, nee te kwʊ a jiɨər təsʊ, a gwa sʊr da Manassan.7nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Saminʊwʊn, nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Lawiyən, nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Issakan, 8nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Zabaluna, nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Yʊsʊfuwʊn, na bo nee te kwʊ a jɨr təsʊ, a gwa sʊr da Benjami kən dəg kʊrran.9Bukka yai jɨniyəng kən chu, mənni ka grajiya kʊlən də me gʊ kwan ba dəmən ba ken, a bɨttə warigʊ, sʊte, nəb, rə langte, ka sira kak ka dəntələn da be Banglan. Ka miya ləngni kwauwi rə wana jʊlongngəri a kannan jiyʊ, 10mənni bo kə nəngnga buwong rə jiir də rə kumniyən: yiyarang a chi a gwa Niyajiyʊwa nənnʊ wʊ ka chiyewa dəntələn da gratən, tən Bənglan!''11Weni təmri warigʊ ka sira sirai a kawʊr rə dəntələn da gratən na bo kawʊr tabəm bam be rə bo jɨni rə yuumumi tə gwar nəngngai, ka hɨb fʊrtan jiyʊ rə katətan jiyʊ a kak ka dəntələn da gratən. Ka ne gratə Niyajiyʊ. 12Sʊwe rə go, ''Amin! wertang, grate, bərsan, nəngngatang a wʊnnan, netangnga grate, kumni, kumni ta bwiyʊ, a chi a gwa Niyajiyʊwa nənnʊwi kʊrəkwang kə kʊrəkwangngəng amin!''13Kə kwan a mʊra tabəm a gʊlliyəng, ''nən ba wʊnə bam be, a miya dʊttətə kwauwi, mənni bo, a jɨre wa le?'' 14Kən sotən mo, ''Bəgsər, Kən yəm,'' Ka sʊwi mən go, ''Bambe gən ba jɨre a mʊra kʊnang deniyəm. Ka tʊmən dʊtətta jiyʊ a chi tə kwauwi a mʊra dʊgʊm ba Be Banglam.15Bərarə nyangnyəng ki, hanjim ka kak ka dəntələn da Niyajiyʊwʊni, mənni hanjim ne grate hangʊ kʊm rə ko a mʊra kaita rʊwatangnga nyina gʊwi. Hangʊ ka chiya dəntənlən da gratənni ba wumtən kəngləng ka gəng a jiya hanjimi. 16Me ba kabi a nwi jʊwʊn, na rə hi kʊgri, ko me ba bau hanjim, na re kwewi ba jʊwi. 17Bəraki be Bəngla ka səttəni ta dəntələn da gratəni ba chittən yari, mənni bo ba fʊng nən ji yɨgira bwa ka hiya yuumumiyəng, mənni Niyajiyʊ ba tʊrsamən betəkəmmi warigʊ a kəmtan jiyʊ.''
Chapter 8

1Fʊlla Be Bangla wʊmmən kʊrran də nyibiyəni, kən marasi sau a korən nyərari gullo jiiyʊ. 2A nyangngi kən chu weni təmri nyibi yə ka sira kak ka Niyajiyʊwʊng, kən ne jumni nyibi hanjim.3Gʊ we təmri kabe, rə tasang ka jɨni mətti-mətti yən tungri ya wer də kəlchə-kəlchən, a siya kak ka a chəriyəng, jɨni məttəmətti tungri mwam kən ne hangʊ na ki a yak tən nyini rʊwani warigʊ ya nəbba nəbbən yəmbə nyaməm a jiya chərrin tung jɨni məttəmətti wi a wer də kəlchi kəlchən a kak ka dəntələn da gratəni. 4Yonda jɨni məttəməttən dən tungrən, rə rʊwatang ka nyiniyəng ka nəbba nəbbən yəmbə yəmməm, ka gwiya jii a kak ka Niyajiyʊwʊng a gwa kang ka we təmriyəng. 5We təmri ka dəb tasang ka jɨni məttəmətti yə tungri ka rii rə kərang a jiya chərri. Mənni bo ka mauwe wa təm bera gʊsətte, kə mʊggotang ka korənnəng rə kʊr rə kəlbatang kə kwetəreng, re kətti bo.6Weni təmri nyibi yən ne jumni nyibiyʊ fare go tə gʊ. 7We təmri rə jiguwi ka gʊ wʊgo jum, kə sʊrrita wetətta hiyʊ rə kərang a mʊrga bwi tən dʊgʊm. Kən maiye wa təm bera gʊsəte kə kwan a mʊra tə bwanbi a gʊsəti a juwong, kwan a mʊra tə bwanbi a ritti ka juu rə yir də chəbtərən ka juu warigʊ kwʊng.8We təmri sʊwi ka gʊ wʊgo jum, kə gʊji a jɨrgo tən gən da bangngən də jarə kərangngəng kən maiye wa wemang. Kwan a mʊra tə bwanbi a wemangngi ka yullo dʊgʊm, 9kwan a mʊra tə bwanbi a jɨni rə yuumumi ka mʊra wemangngi ka bəttəro, kə gʊ kwan a mʊra tə bwanbi a bontəlong tətta hiyʊ kən lʊgte.10We təmri bwanbiyʊ ka gʊ wʊ go jum, kə grajiya beswangngiyʊ a yarre wa jiyəng, jarre nyərari kərramʊk, kwan ajiya tə bwanbi ya lati ya nʊwa hiyʊ wʊteri. 11Dʊn da beswangngi hiyən mo kad-də-kad. Kwan a jiya tə bwanbi a hiti ka nəngnga terətei, kən nəb mwam a bətərong bɨrarə hita yuumlo terətei.12We təmri n’gwari ka gʊ wʊgo jum, kə kwan a mʊra tə bwanbi a koi a te bwiyəng. Rə kwan a mʊra tə bwanbiya swangngi, rə kwan a mʊra tə bwanbi ya betə swangngiyʊ. Kə kwan a mʊra tə bwanbi a jiyʊ warigʊ ka nəngnga yuumllu. Kwan a mʊra tə bwanbi a koi, rə kwan a mʊra tə bwanbi a kummi ka bʊna kwetərei ya jiyʊ.13N'jəggang, kə nwi bonggəmong yogora a jʊgər da kortən nəngnga buwong rə gan da jirən, ''Jiya kʊnangngi, jiya kʊnangngi, jiya kʊnangngi, rə ba chiya gʊsətəm bərarə tagi jittəta jumniyʊ tə weni təmri tə bwanbiyʊ, a dʊtən ba gʊwi.''
Chapter 9

1Nyang bo We təmri nʊwi, ka gʊ jummangʊ, kən chu beswangngi a jii a yarewa mʊra gʊsəte. Kən ne beswangngi baniya wʊmməntangnga fʊgang kə meri mwatəntəng. 2Ka wʊmmən fʊgang ka bwa kə merə mwatəntəng, go nyəng kə yon a jɨrewa fʊganhəng nyəra yonda jɨrewa bwaka kʊnang kə kʊntang.Ko tən səmba a wʊlga bwi yuumllu, bərari yondə jɨrera fʊgang ka bwang.3A mʊra yonhən ka ləngngate jɨrowʊre bera təm be kunəm, kənne kumni nyəra ka tertəng a jiya gʊsəte. 4Kən sotən mo kari ba nəngngatən lʊtte, a yir tən wani bʊrsənni tən rite a gʊsəte, mənni bətə nəngngatənna nəbbə merə kʊrran da Niyajiyʊwʊn a pəsiya kakgi ya jiyʊwi.5Nebe sər mo juwo bam nəb bambe, mənni mo ne kʊnnang ka swangngərtəttə nʊwʊng. Kweiwiyʊ ba yullo nyəra wa te tangnga terti, a fʊlla ba te nəbbi. 6A yai kotiye nəbba fau bwiyate mənni meba nya. Ba nəngnga jəllən da bwiyatən, mənni bwiyate ba mwamənna hanjimmi.7Ləngatəhi bo a jɨrgotən mʊngote tən samən ba nəngnga kunni. A jiya dʊttətan jiyʊ kari yagi jɨni nyəra gurmong kə kəlchə kəlchəng, katətan jiyʊ bo nyəra ya nəbbə təmbə kunnəmmi. 8Yir da jiyən nyəra da wʊtəmmən, nungtə tan jiyʊ nyəra ta turʊmmi. 9Jɨni dʊriya jiyʊ da ya chəmti, jittəta fʊmniya jiyʊwi nyəra jir da məndang ka mʊnggortəta kunni mwammi, tən mʊnggotətən ti bərari yɨgitangnga kunni.10Karə yʊntə jʊltəm nyəra ta terti; a jiya yʊntətan jiyʊwi karə sər da ba ne kʊnnang nəb wa swangngərtətə nʊwi. 11Karə gʊwan jiya dʊr nyəra nidʊwa We Təmri a bwa kə meri mwatəntəng. Dʊn da gən rə langngər da Ibraniyawan mo Abaddon, rə langngər da Hellenawan mo Apoliyon. 12Kʊnnang kərə jigʊwʊng ka su. Chuwe! Bukka yaiyəng ka taggi kʊnnangtə təsʊ təka beri.13We Təmri nʊkkʊni ka gʊ wʊgo jum, kən nwi jir jɨrera jumniya chəri kəlchi kəlchi ya kak ka Niyyajiyʊwʊngngi. 14Jɨrhən ka sotəna We Təmri nʊkʊnni wʊ ka tau jumhiyʊ ''jammən Weni Təmri yətə gwari yə ka bʊwa a mʊra grajiya la Yʊfʊretisimi.'' 15Weni Təmri yətə gwarri yən ti bərari wai fʊllai, tən wai koi, na tən kang swangngi, tən dan jirri, kən jammən kang mo a juwo kwan a mʊra tə bwambi ya nəbba gʊsətəmmi.16Mwammi ya nəbba barə kərangngəm, bə ka jiya mʊngoti 200,000,000. Kən nwi mwammiyan jiwʊ. 17Kən chu mʊnggote nyang a mʊra churang rə nəbba gwiro jiyəm: Jɨni dʊriya jiyʊ nən kwiyʊ nyəra mʊggang, yuum, bʊrsən, tən nyəra gəmiya bʊbweti. Dʊttəta mʊnggoti, a jɨrgotənta turrəmti. A mʊra nyi Niyajiyʊi bo mʊggang rə yon tən kərang kə kwaʊwʊng.18Kən juwo mʊra kwan na tə bwanbiyʊ wa nəbbi rə yai jɨni a kʊnnangngi yaiye tə bwanbiyʊ: mʊggon rə yon də kwaʊwʊn, tən kərang kə jɨrera nyini Niyajiyʊwʊng. 19Bəraki kumni ta mʊnggoti wa nyini ya jiyʊ tən yʊntəta jiyʊ-bɨrki yʊntətan jiyʊ a jɨrgo tən ta soti, mənni karə dʊtte tə ba nwitən bwata nəb gəri.20Bagi nəbba gʊssətəm, bən juwobə rə yai jɨni yaiye kʊnangngi bo, a bubə kang a jiya swiyer də hanjim a nəngngan, mənni bo a dʊbə netang a grate weni bwirai, tən fʊngtngnga yətənatə kəlchəkəlchi tən yə kəlbari na ya chəmti, na wete na ritə-mebə chure, nwiri me bə dəmən yori. 21A nyangngi bo a dəmən bə bukang a dʊwe jurung, nəngngatangnga weni, daam ba səmbatəm rə wʊtəm, tən bo rə swiyer da kʊtən
Chapter 10

1Mənni bo kən chu gʊ gən da We təmriyən sʊwe ra ji. Ka mərawʊ bwi a mʊra korte, a jiya dʊr da gən ka kəblang ka hiyəng we. Kak ka gəng nyəra ko, nanan gʊ nyəra gwagta kərangngi. 2Ka tau be wangngi a kang ka gəng ka wʊmmənəng, ka ti nakə nyang ka gəng a jiya wimang, nakə gwilang ka gəng a jiya təm.3Ka mau wʊri rə kumni nyəra jiir da turʊmmən. Jii wa mau wʊriyʊ, korən də barə jiirən də nyibiyen ka sʊ yəm rə jiitətta jiyʊ. 4Korən də barə jirrən də nyibiyen a sʊ yəmməng, mənna fau mo mən mʊla, mənni kən nwi dagi jiir a ji sʊwe rə go, "Tau wai jiwa məra-məra bwiyʊ wʊ korən də barə jirrən də nyibiyʊ a sʊwei. Kari bən mʊla."5Kə we təmri wʊn chuwa siya jiya wemang tə təmi, ka gug kang kə nyang ka gəng a ji. 6Ka bau bʊni rə waiwə karə yuumum bə kʊrəkwangngəmi, wa nəngnga ji rə jɨni yə ka mʊriyʊ warigʊwi, na gʊsətte rə jɨniya jiyʊ, na wimang rə jɨni yə ka mʊriyʊ̂ warigʊ, kə we təmrihi a sʊwe go, "Me gʊ firi we." 7Mənni a ko wʊ we təmri nyibiyʊ karə do rə gʊtangnga juma gʊwʊng, a jii hi waiwe n'gən jii na kullubwi ya Niyajiyʊwi ba rii nyagʊ nyəng kən sotən rəga kewetangʊ nəb yʊwerəməng."8Jiir dən nwiya jiyən ka kaba swimən yəm bo: ''Di, na dəb wang ka wʊmən bwiyəng kə ka kang ka we təmri wa siya jiya wimang tən jiya təmmi.'' 9Kən diya gwa we təmrihiyʊwʊng kən sʊwe mo, niye bewanghəngngi, ka swimən go "Dəb wanghəng na jau. Ba dəg fur da mʊn a nəngnga tireti, a nyiya mo ba nəngnga chʊllʊ nyəra yʊtte."10Kən dəb bewangngihi a kang ka we təmriyəng kən jauwʊng. Ka nəngnga chʊllʊ deni a nyiya miyʊ nyəra yʊtte, mənni jauwʊng fur da miyən ka nəngnga tireti. 11Gʊ ka swimən go "A chin kwak kabi sʊ yəm bʊrəm bo a jiya nəb mwam, rə nəbbe, langte na dʊʊbe"
Chapter 11

1Kən ni damər mo nəngnga fini rəge nyəra damər dən bɨngorəgən, kən swimən mo, "Gʊn na bɨnggo kaita Niyajiyʊwi na chəri yangʊ, na bə rʊwa nyini a mʊriyəm. 2Mənni kari bən bɨngo kauwʊrni ya kai ta Niyajiyʊwi, bəraki kən nəbbən a gwa nəbbə me Yahudawam ba fiya bɨrdə yʊlgoin swangngər fʊrtə gwar a jɨr təsʊ.3Bən ne nəbbə bʊrə bukka miyəng bəsʊ kumni a sʊ yəm yʊwerəm ba kotə nee kwan rə betə təsʊ rə fʊrtə nʊkkʊn, a miya dʊttəta yagtai. 4Bə bʊ swirrəm be n'gən rita Zaitʊnniyə təsʊ na gʊ tiri ya gʊngor də kwetərəni təsʊ yə ka siya kak ka Nigra gusətiyəng. 5Mənni wa nəngnga go gə nwitən bwati ki, kərang ka jɨrewa nyinan jiyʊ a jəlma kagəm ba kaggəm ba jiyəm. Wʊ farə go gə nwitən bwati, a chi kwak n'ju a wai jʊwi we.6Bambə bʊrrə swirrəm be karə kumni a məra ji kari bən swi hi a jii wʊ ka sʊ̂rə yəm bʊrəmmi. Karə kumni a wʊlga hita yullo dʊgʊm, na bo a bau gʊssəte re bwatə wiri dəndang a jii wa chu sərri warigʊ. 7A bukka mwarmən bʊtang a bugəng ki, nam wʊ jɨrerra bwa kə me rə jitangngi ba nəngnga kun kin. Ba jau kun nən ji a juwo hanjim.8Libotan jiyʊ ba dara a jiya jʊwi ya bɨrdə kʊntan nən (wʊ jəggatang ka gəng mo Sadʊma tən Masar) gʊn yʊwa Nigrawi. 9Kotəttə bwanbi rə gʊllo nəb warigʊ, nyabte, rə langte, rə bɨtte ba jəga libotan jiyʊ. Me ba nga n'dəgga a sute.10Ba chiro gʊsətəm ba nəngnga fur də kwauwʊn rə bwiləmri a jiya hanjimi, ba təmatən nətta bwitan jiyʊ bəra nəb təmrəm bambe bəsʊwʊm ba ne kʊnang ba chiya gʊssəttəm. 11Mənni a bukka kotəttə bwanbi rə gʊlo ki yuumum bə həgerəm a gwa Niyajiyʊwi ba dɨgiya hanjimi ki ba sira rə nanan jiyʊ. Tate ba yartəne wa bəba chʊwʊm. 12Bo ba nwi jiir rə kumni a ji sotənere go, "Tə gwiye wa gwe" nyang bo ba diya ji a mʊra korte, bə nəngnga kak nən jiyəm jəgare.13A wai jii wʊre bən nəngnga kətti kʊnta, ki kwan a jiya kwʊwi wa bɨrhənni ba yar. Nəb neete nyibi ba bəttəro a kəttihi, bən jəggəm bo ba nwi tate a wer Niyajiyʊwi. 14Jiya kʊnangngi sʊwi ka su. Jəgga jiya kʊnangni bwanbiyʊ kə be rə kwa rə kwa.15Kə we təmri nyibiyʊ a gʊ wʊgo jumməng, kə jiitə rə kumni a sʊ yəmma a mʊra ji go "Dʊʊte ta gussəti ka yullo dʊʊte ta Nigra nənnʊwi nata Kristiyang gʊwi. Ba nəngnga dʊʊtətə kʊrəkwangngi.16Ki mənni tabəbə fʊr təsʊ a jɨr bə gwarrəm be bə ka chiro a gwa dʊntəllən da gratəni a kak ka Niyajiyʊwʊmi, ka yəra a hɨb katətta jiyʊ a təm. Ka wer Niyajiyʊwʊng. 17Ka sʊwe go "Kənən nəngnga nən wʊnnan, Nigra Niyajiyʊ, wu dəb grati, wʊ kʊwi tən wʊ chərei, bəraki ka dəb kumni tangʊ tə grai ka sʊ dʊʊte.18Nəb ka nəngnga jwaggər, mənni kʊnang ka be. Jii ka lau wʊ bən nəngnga tən duuta ba bəttərom, na bən ne jɨni nyai kewe ta mʊ nəbbə yʊwe yəmməm, ba nəbbən yəm bə nyamməm, na ba nwi tata dʊn da mʊnnəm, wʊ kəttəlle tən wʊ kʊnta. Jii ka lau wʊ bən juwo bə lʊgtərə gussətəm".19Kən wʊmən kanda rʊwani nyiniyən da Niyajiyʊwʊn da jiyən, kən chu kwatti ya yəmbʊrəm ba gəmi a mʊra kanda rʊwani nyiniyən dagən. Kən chu kwetərei ya nyəlbatangngi, mʊgotang ka kəlbatangngi na kətti, rə gəntəta weti tə hiya kʊlgai.
Chapter 12

1Kən chu kagi bɨngorang kə kʊntang a ji: gʊ nyʊi məra dʊr da n'gən rə ko, mənni swang ka təm ba nanənggʊwʊm, gurmong ka bettə swangngiyəng kwʊ a jɨr təsʊ a jiya dʊr da gən. 2Karə fur, kə ti wi kwewi a buwʊngngi, a mʊra kʊnnang ka buwʊngngəng.3Kən chu kagi bɨngorang a ji; chu ka gʊ gən da so bwiran kwiyʊ jəg səllənni rə dʊttə nyibi rə jumni kwʊ bo karə gurmong tə nyibi a jiya dʊttəttangʊ. 4Yʊnnang ka gəng ka tʊrsamən kwan a jiya bwanbiyʊ ya betə swangngi ya jiyʊ ya kwiyo wa təmmi. So hi ka siya kak ka nyʊiwa diye rə do a buwongngi, go na jya buwi ki gə mii bwe hi.5Ka bu bwe bari, wʊ ba nəngnga dʊʊta nəb warigʊwi rə damər da mʊnnən, kən səbmən bweng gʊ yɨgira gwa Niyajiyʊwi rə dəntəllən da gən. 6Nyʊi hi ka mwa dɨgiya sei a gʊ Niyajiyʊwi wa yəngnatəni na ba yo a kotə nee kwan re betə tesʊ re fʊrtə nʊkkʊn (1,260)7A jii hi waiwe kun ka gʊn a ji. Mikailʊ tən weni təmriyangʊ ka nəngnga kʊntən so jəg səllənni, kə so jəg səllənni tən yəggi weni təmri a bwigang. 8Mənni so jəg səlləni merə kumni tə ba jau kunni. Bərarə nyang, n'gətən weni təmriyangʊ a kaubə bwi a nya gʊ chiri a ji. 9Kən mauwe gən da so jəg səllənni tən weni təmra gʊ a təm, gən so funi wʊn bərə mo Iblisi bo na Chetani wʊ jʊlla gussətə warigʊwi.10Kən nwi dagi jiir dərə kumniyən a ji "Kʊ jəgtang ka be, kumni, rə dʊʊteta Niyajiyʊwa nənnʊwi, na rə kumni ta Kristiyan gʊwi. Kən mauwe wʊ mwe kak ka chəttətta nənnʊwi a təm- gʊwʊ mwe kak ka hanjiməng a gwa Niyajiyʊwi kum rə koi.11Ka jau kun nən ge a mʊra dʊgʊm ba be Bənglam tən bʊtangnga buk a yəm bə nyam ba jiyəm, bəraki a yotən bə da yuum ba jiyəm yɨgira bwiyate. 12Bərarə nyang, nəngnga fur də kwauwʊn, jɨn korte na ba chiya mʊriyəm warigʊ. Mənni kʊnnang a gʊssətə tən wimang bəraki Iblis ka sʊwe wa jɨnni. Ka ri rə jwaggər da bwiran, bəraki ka yəm go jiyan gʊ a dʊtən nən bani.13Na so jəg səllənni a chu kən mauwe wa təmməng, ka tʊgo nyʊi waiwe a bu bwe bariyʊ. 14Mənni kən ne nyʊi waiwe fʊmni təsʊ ya sigo kʊntai na ba mwa səg yɨgira gʊn yəngnatən a sei. A gai we gʊ bən to hangʊ a jii bani, rə jii te, na gullo jiiyʊ, a jiwʊ me so hi wi.15So hi ka jəgge hi a nyiyang gʊ nyəra la, na nya be rə bənnori wʊ ba dəb nyʊi hi yʊ. 16Mənni təm ka tʊga nyʊi hi. Təm ka wʊm nyiyang gʊ ka mi la wʊ so jəg səllənni ya jəgge wa nyiyangʊwi. 17Kə so jəg səllənni a nəngnga jwagər deni rə nyʊihiyəng, ka diya nəngnga kun tən kagi dʊgka nyʊihiyəng, bə ka nəngnga yobi nya rə soriya yəm ba Niyjaiyʊwʊmi bo, ka tau bʊtang a buk ka Yesʊwʊng. 18Kə so jəg səllənni a siya jiya jʊssai a kak ka wimangngəng.
Chapter 13

1Kən chu gʊ nam jɨrera wimang. Karə jumni kwʊ rə dʊtə nyibi. A jumnan gʊ ka gurmongtə kwʊ we, a jita dənə dʊrri ka dʊn da nʊrən we. 2Wai nam wʊn chuwi a jɨrgotən dʊmbo. Nanangʊ nyəra rə ya gʊrʊmi, nyiyangʊ nyəra wa turummi. So rə səlləni ka ne kumnitang gʊ hangʊ, rə dəntələn da gratən da gən, rə kumni go na hangʊ a chirə dʊʊte.3Dagi dʊr da namhiyən a nəngnga da n'ju ju, mənni derdə na kau rə kaniyən ka yəlləm. Gʊssətə warigʊ ka nwi mənatangnga bʊni nyəngka fʊng namhiyəng. 4Hanjim bo ka rutəna so rə sələnihi rʊwatən nyini, bəraki ka ne kumnitang gʊ namhiyəng. Hanjim bo, ka kabi ya rʊwatən nyina namhi, sʊwe rə go, "Wʊnə gə nyəra rə nam waiwi?" na "Wʊnə ba bwigatən hangʊ?"5Namhi kən ne langngər da gugtangnga dʊrən tən də ba sʊra yəmni bwirai rəgən. Dʊ hangʊ mo na nəngnga fini rə kumnitang gʊ ka swangərtə fʊrtə-gwar a jɨr təsʊwʊng. 6Bərarə nyang kə namhi a wʊm nyiyang gʊ kəbarə Niyajiyʊwʊng: Kəbarə dʊn da gən, rə gʊ chiriyang gʊ, tən ba chiya jiyəm.7Kən ne sər namhi mo gʊntən rə kun na nəb ba nəbbən yəm bə nyaməm na jau hanjim rə kun. Kən kaubwi bo, ne kumni hangʊ a jiya wʊnə nyabi, nəb, langte, na mʊrte. 8Nəb ba chiro gʊsəttəm warigʊ ba rʊwatən nyinan gi, niwʊ dʊn da gən mʊlabi, rə sʊtang ka gusətəngngi, a mʊra wang ka yuumuməng, kə ka Be-bənglang, wʊ bwang-bwangngiyʊ.9Wʊ rə suuwi, a nwi. 10Karə niwʊ bən tau di gəra keweti ki, ba diya kewete. Bən ju gʊ rə dampo ki, bən ju rə dampo. Kang buwong kə bərarə mitang ka daang na nəbəntangnga yəm bə nyam bərarə bə yʊlgoim.11Kən chu gʊ nam jɨrera təm. Karə jumni təsʊ nyəra ya be-bənglarri, na sʊwe yəm nyəra so rə sələnni. 12Ka nəngnga swiyer rə kumnita nam rə jigʊwi a kak ka gəngngi, ka dəg gusətə tən bə ka mʊriyəm a rʊwatən nyini a nam wʊrə jigʊwiyəng-wʊ der da nwiyən ka biyənni.13Ka nəngnga jɨna mənatang ka bʊniyəng mwam. Ka səge kərang a yare wa gʊsəte a kak ka nəbbəng. 14A gwa nʊngtangngi kən ngatənna hangʊwi mo nəngngai, ka jʊlla bə ka gʊsətəm. A sotəna hanjimi go a mʊ gʊji wa netangnga gratə namhiyʊ wʊ karə der da dampon na rə yuummi.15Kən ngatəna hangʊwi mo a ne yuumum jiwʊ mʊ bəra netangnga gratə namhiyʊ mo na sʊ yəm na dəg go wʊnə ni wa kwila rʊwatəntangnga nyini ya nam kai hiyʊ juu. 16Ka dəg wʊnə ni kwak, wʊ merə finiyʊ tən wʊrə grati, wʊrə jɨna kaniyʊ tən wʊrə bʊnənni, kewe tən wʊ men kewei, go nəngngatən gʊ wulo a kang kə nyang na kak. 17Rə bwaiyər niwʊ merə wai wulohiyʊ a sʊta gʊji na mi gʊji merə wai wulo wa namhiyʊki, kʊwihi gən kerang ka dəb dʊn da namhiyən nəng.18Wai jiwe buwong bəra bərsan. Ni karə yəmtangngi, a ke kerang ka namhiyəng, Bəraki kerang ka nəbbəng. Kerang ka gənghəng a jiya 666.
Chapter 14

1N'jəgang kən chu Be-bəngla a səssi ya Həlla Sihiyonai. Nəb ba si tən hangʊwʊm nəb 144,000 bə karə dʊnvda hangʊwʊn tən da Tengʊwʊn mʊla-mʊlai ya katətta jiyʊ. 2Kən nwi dagi jir jɨrera ji barə jiir deni nyəra bənori kʊnta tən nyali. Jirhən də nwiyən nyəra nəbbə gurə swiyangngəm guro swirtətan jiyʊ.3Kə hanjim mara fitəng a kak ka dəntələn da gratən tən kak ka jɨni rə yuumumi yən nəngnga nəngngaiyʊ na tabe. Merə ni ya məsa fiyanghəngngi a diməna bə 144,000 bən sʊta wa gʊsətəm. 4Nə jiba dʊbə bwitan jiyʊ rə nemər da nyimənnən, bəraki bwita hanjimmi nə yʊlgoi a jiya yəm ba dagatangngəm. Hanjim gə bə fʊngri Be-bənglam yɨgira wʊnə ka ba diwi. Bambə ji sʊtawa mʊra nəb mo na chi dʊwʊm bə rə jigʊwʊm bəra nə Niyajiyʊ na bəra Be-bəngla. 5Nyabə nyar a nyina hanjimi; me jiya kəbariwe a kak ka dəntələn da Niyajiyʊwʊn.6Kən chu gʊ we təmri ya gʊn nəngnga lʊri ya ji, wʊn ne finang ka yəm bə ləmmangngəm bə kʊrəkwangngəm bərarə nəb bə ka chiya gʊsətəmi-yɨgira mʊrtə, nyabi, langngər, tən nəb. 7Kə hangʊ a nəngnga buwong rə kumniyəng go, "Tə nwi tata Niyajiyʊwi na tə ne grate. Bəraki fʊlla wa dʊʊtəttangʊwi ka lauwe. Tə nevgrate hangʊwi, wa nəngnga ji, gʊsətə, wimang, na rə jʊta hiyʊwi."8Kə gʊ we təmri-we təmri sʊwi-ya fʊngnge sʊwe rə go, "Ka yar, ka yar Babila kʊnta, wa wʊ furna nəbbi warigʊ go no hiya inabiyʊ wa taltətang gʊwiyʊ."9Kə gʊ we təmri-we təmri wʊ bwanbiyʊ-a fʊngnge hanjiməng, sʊwe rə rə jiir də kʊntannəng go, "Kə gʊ kwan ba ne grate nam waiwe tən ji mʊtəna hangʊwi ki, na yʊ gʊ kʊwi a pəsi a kak ka gəngngi tən kang ka gəngngi ki, 10 ba no hiya inabiyʊ wa jwagər da Niyajiyʊwʊni rə kəgang, hiya inabiyʊ wʊn kwi na kʊgabi a mʊra chʊlle jwagər da gənni. Ni wa noi bən ne kʊnang rə kərang na kwewi a kakka weni təmra Niyajiyʊwi tən kak ka Be-bənglang.11Yonda kʊnnang ka jiyəng ba gʊna ji kʊrəkwang me mwatəntə we, hanjim me rə gəri kum tən ko-nəb bə ne grate nam waiwʊm tən ji mʊ bəra nən gəmmi, tən wʊnə ni wa yʊ kʊwi wa dʊn da gənni. 12Buwong gəke bərarə mitang ka daang ka tautang ka furiyəng ka bə yʊlgoiyəm, ba fʊng soriya Niyajiyʊwʊm tən nəbəntang a yəmbə nyam a mʊra Yesʊwiyəm."13Kən nwi jiir a ji a sʊwe go, "Mʊla waiwe: Nəb bə dəgtən kangngəm gən ba bətəro mʊra Nigraiyəm." "O," We sʊwe, "go na ba gɨrməna swiyer da jiyən, bəraki jiya nəngngai ba fʊng hanjim."14Kən jəgang, kən chu korən də kwauwʊnəng. A mʊra korənhən nən gu a chə-chi nyərarə yəla niyuum. Karə gurmong ka chəmər də kəlch-kəlchən a dʊr da gən rə kii wʊrə nyi deniyʊ a kang ka gəng. 15Kə gʊ we təmri a jɨre wa mʊra kanda nyini rʊwaniyən ka bu wʊ ka mʊra korəni rə kumniyəng go, "Dəb kii ya mʊ, na sʊ hartang, Bəraki sinang ka nəngnga, fʊlla gʊssəti ka lau hartang." 16Kə wʊ ka chiya mʊra korənni a mauwe kii yan gʊ a gʊsətəng, ka har gʊsətəng.17Kə gʊ we təmri a jɨre wa kanda nyini rʊwaniyən da mʊra jiyənnəng; rə kəgang karə kii wʊrə nyi deniyʊ. 18Kə gʊ we təmri bo a jɨre wa chəriya jɨni mətti-mətti, wʊ karə kumni ya jiya kərangngi. Ka bu wʊ karə kii rə nyi deniyʊ wʊ rə kumniyəng go, "Dəb kii ya mʊ, na kʊra tʊsita beta riyang ka inabiyʊ a gʊsəti, bəra ki betanggʊ ka bi kʊ."19Kə we təmrihi a mau kii yangʊ a gʊsətəng ka kʊra tʊssɨ ta gʊsətiyəng. Ka kwetənna hiya inabiyʊ wa tasang ka jwagər da Niyajiyʊwʊnəng. 20Ner da switang a hiya inabiyən wa bukka bɨrrɨng, kə dʊgʊm a jɨre a yar bənori wa lau sʊmʊr da kwer da mʊngorrən, ka lau mel betə təsʊ.
Chapter 15

1Mənni kən chu gʊ wulu a mʊra jii gən dan giyən rə mənnatang a bʊntiyʊ: Ka weni təmri nyibi rə kʊnnnang nyibi, wa chi kʊnnang ka mwatəntangngi, tən hanjim jwagər da Niyajiyʊwʊn ba rii.2Kən chu gʊji wa jɨrgo tən wimang ka kwetərrayən mʊrga tən kərang. A kəng ka wimangngəng gə ba jau kunni a jiya namhi na rə wulongʊ, na jiya mwami a ba dəb dʊn da giyənəng. Hanjim a tʊwa swirtə a kana jiyʊ tə Niyajiyʊ a nei.3Hanjim bə mara fitəttan Mʊsai, bwira Niyajiyʊwi, fiyang ka Be-bəglang: "Swiyer da mʊn nə grate rə mənatangnga bʊni, Nigra Niyajiyʊ, ni rə kumni warigʊwi. Jiya dautən wi tən yəm bə nyam jʊta mʊ, Nidʊwa mʊrti. 4Wʊnə gə me ba nwi tata mʊ, Nigra, na me ba ne gratə dʊn da mʊni? Bəraki mʊmən ni yʊlgoi mən kwan. Mʊrta nəbbi warigʊ ba birawe a rʊwa nyini a kak ka mʊng bəraki swiyer də nyan da mʊn wa tari tangsang."5Bukka yai jəniyəng kən jəgang, kə wʊmən kan da nyini rʊwaniyən a ji rə kʊr da bʊtangnga buggən. 6Weni təmri nyibi ka jɨroməne wa gwa li yʊlgoiyʊ rə jɨna kʊnangngi nyibi a tʊwa-tʊwai ya kanan jiyʊ. Dʊttəttən kwitəna hanjimi nən kalʊri, rə habən də nyan na rə daglata wer də rə chəmərənni a bʊwa-bʊwaiya furna jiyʊ.7Kə kwana mʊra jɨni rə yuumumi nəngngai ya ne weni təmri yə nyibiyʊ ye kasənta wer də rə chəmmərəni nyibiyən riro-riroi rə jwagər da Niyajiyʊwʊn, ga chi kʊrəkwang na merə jitangngi. 8Bərarə gratətta Niyajiyʊwi rə kumnitangʊ kən ri kan da nyini rʊwanihiyən rə yonəng. Me rə ni ba dəga mʊri na ribə kʊnnang ka weni təmri nyibiyəng fʊwi.
Chapter 16

1Kən nwi dagi jiir jɨrera mʊra kanda nyini rʊwaniyən sotəna weni təmri nyibiyʊ go, "Tə yɨgi tə kwi tasang tə nyibiyʊ ya jwagər da Niyajiyʊwʊn a jiya gʊsəte.''2We təmri wʊ rə jɨgʊwi ka kwi tasang ka gəng a jiya gʊsəte; detəttə bwirai rə kwewi a gurotə dəniyʊ ka jɨrtənne wa nəbbə rə kʊwi ya namhiyʊ, bə ne gratə wulogʊwʊm.3We təmri wʊ sʊwi a kwi wʊgo tasang a mʊriya wimang. Ka yuumlo dʊgʊmməng nyəra dʊgʊm ba wa bwiyaiyəm mənni bo wʊnə ji karə yuumumi a mʊra wimanghəngngi ka bətərro.4We təmri wʊ bwambiyʊ a kwi tasang a mʊra latə na gani hi jɨrewi ka yullo dʊgʊməng. 5Kən nwi we təmriya hiyʊ a sʊwe go, "Mən ni nəngnga nya gʊwi, wʊ kʊwi na bo wʊ chirəi wʊrə yʊlgoi ya wei, na ba nəngnga tən duute a jɨni yaiye. 6Bəraki ka kwisəre dʊgʊm ba nəbba nəbbən yəm bə nyamməm na nəb yʊwerəm, nee dʊgʊm na no bəraki jiya dautəna jiyʊ. 7Kən nwi chəri ka nga; go, o, Nigra Niyajiyʊ wʊre kumni warigʊwi dʊutətta mʊ ta yəmbə nyammi na nyagʊwi.''8We təmri wʊ gwari a kwi tasa gʊ a jiya ko, na bo kən ne da mo tung nəb rə kərang. 9Ka tung rə kwewi deniyʊ, mənni bo ka kəba dʊn da Niyajiyʊwʊn, wʊ rə kumni warigʊ wa jiya witəkʊniyʊ. A bubə kang mənni a werbə hangʊ.10Kə we təmri wʊ nʊwi a kwi tasang ka gəng a jiya gʊ wa gratətta nam hiyʊ. Kə kumma məra dʊʊtəttang gʊwʊng ka təkgatən nʊngta lantətan jiyʊwʊng bərarə kwewi. 11Ka kəbba Niyajiyʊ wa jiyʊ bərarə kwewi tən detətta jiyʊ. Kə bo a kwila butangnga kang a mʊriya jɨni nəngngariyəng.12We təmri wʊ nʊkʊnni a kwi a tasang ka gəng a mʊriya la kʊnta Yʊfiretisi. Hi hi ka kʊse bəraki yəngna bərarə dʊʊbəm ba be a tərrəm. 13Kən chu weni yaksəri tə bwanbi a jɨrgo tən chʊmbwete jɨrera nyiya so jəg səlləni, na ni kəra nyatiya a ni yʊweriyʊ. 14Bəraki weniya nidʊwa gʊsətti wʊ nəngnga jɨna mənatangnga bʊniyʊ bə yɨgiya dʊʊbə ba gʊsətəm na ba tə kʊrawʊ bwi a gʊ ka ki ni bərarə kunde kʊntan da ko Niyajiyʊ wʊrə kumniyʊ warigʊwi.15(''Tə jəga! kəmən bere nyəra niku! Ni dəgtang kangngi gwa chirə kʊratangnga bwiyʊ wʊ dʊ dʊʊtəttang gʊ bəraki me ba farə go gə jɨre wa tari, bwiyangʊ rə kʊn na hanjim a chu jɨniya bʊjirriyangʊ.'') 16Kən be nən hanjim a gʊ kwani a gwan bərə mo Armagiddoni rə langngər da Ibraniyawan.17We təmri wʊ nyibiyʊ a kwi tasang ka giyəng a səmba. A nyangngi kə jiir də kʊntan a jɨrewa mʊriya kanda nyini rʊwaniyən na bo gʊ dʊntəllən də grani sʊwe rə go, ''Kən mwarmən!'' 18Kən nəngnga kəlbatangngəng rə kur deni na rə mʊggotang ka nyalləng rə kətti bwira rə kətti nəngngamən bʊwi, a dəb be wa jiwʊn nəngnga nəbba gʊsəti, wai kəttiwi wʊrə kumniyʊ deni. 19Gərrajiya wa bɨrhənni ka wʊtəgo bwi fangni tə bwanbi, mənni bo bətətta nəbbi ka yərra. Kən Niyajiyʊwa kəmmarə Babila wa gəra deniyʊwʊng, ka nəbbən bɨrhən a yullo bɨrda tasangəng dən rii rə hiya inabiyʊ wa rii rə jwagər da gən də kwewʊnən.20Fʊnte ka kʊwʊ, n'kabə bwi chu wetəttangʊ. 21Gəntətta wetətta hiyʊ, tə ka rə nəggənni nyəra talentiyʊ, ka yərawa jiya a dʊra nəbbe. Ka kəba Niyajiyʊwʊng bəra kʊnang ka wetəttə lattətiyʊ bəraki kʊnanghəng ka kwewʊ deni.
Chapter 17

1Kwana mʊra weni təmri yaiye nyibiyʊ ye wa tau tasante nyibiyʊye ka be swimən go, ''Be na nʊngngən duutəttə bə nəngngatənna tali kʊntawiyʊ, wa chiya hi mwamiyʊ. 2Hangʊwa nəngnga talte tən dʊʊbəba gʊsətəm. Rə hiya inabiyʊ a gʊ wa talti wa dautən bə wi a gwa juu nəbba chiya gʊsətəm.''3Kə we təmriya dəbiya mʊriya we a di nən me a seiyəng, kən chu nyʊi a chiya jiya nam a rii rə dʊntəttə bwirai. Nam hi karə duttə nyibi rə jumni kwʊ. 4Nyʊihi bo kamai dʊtəttə kwiwi na tə tərsənni, ka dɨgiya dʊtetə kəlchə kəlchi nəngnga nyera wete kəlbari deniyʊ, ka tau tasang ka wetəttə kəlchə kəlchi a kang ka gəng a riirə jɨni sərimmi na yaksərri ya talti ya dautən bə wi. 5A pəsi ya kakgə kən mʊla dagi dʊn a kəllʊ kəllʊwi bwi wʊ jəggebe ji sʊweriyʊ: ''Babila wʊ gra ne talbi rə jɨni yaksərri a gʊsəte.''6Kən chu nyʊihi me kəmmarang kagəng bəraki ka no dʊgʊm ba nəbba nəbbən yəmbə nyaməm, na rə dʊgʊm ba bən juwom bəra nən Yesʊwʊm. N'chuwʊng kən mənna bʊni deni. 7Mənni kə we təmriya swimən go, ''Bərarə wʊlai kəmən mənna bʊntəng? Bən jəgganən nihi na namwa dəb be hangʊwi, namhi wʊ karə duttə nyibiyʊ rə jumni kwʊwi.8Nam chu chirei we me we kʊ, mənni yəmma ba be a bwa kən yəm bə wullʊloiya gʊwʊng, a nyangngi bə yɨgiya bwiyate. Bə ka chiya gʊsətəm, bə mʊla bə dʊntətta jiyʊ a wang ka yuumuməng nyəngkə nəngnga gʊsətəng-ba chu jiya mənatangnga bʊniyʊ a jiya chu namhiyʊ nyəngkə kagərəng, me gaiwe kʊ, mənni yəma ba be.9Kang buwʊng kəngke bə fau furri karə bərsanni. Dutətte nyibiyʊ, n’həllanni nyibi tə nyʊi wa chiwa jiyʊ. 10Hanjim dʊʊbə nyibi. Dʊʊbe bə nʊ ka yəra, kwan kawe, mənni wʊ kwani a be bə fʊ. A bukka beng ba chiya fʊlla bani.11Namma chi rə jigʊwi, mənni kʊ mewe, gə ba chi nidʊ narʊwi, mənni ka kwan a mʊriya dʊʊbə bə nyibiyəm be, mənni bo ba diya kiyatang.12Jumni yaiye kwʊ a chi wi ye gən dʊʊbə bə kwʊ ba yəbbə dʊʊte fʊwʊm, mənni ba yʊ kumni nyəra ta dʊʊbi a fʊlla kwan tən namti. 13Kəmmarang ka jiyəng kin, ba nəbbən dʊʊte na rə kumni na tə nyai a nam hi. 14Ba nəngnga kʊn tən Be-bengla. Be-bənglahi ba li kumniya dʊr da jiyən, bəraki Nigra nəbbə grammi na bo Nidʊwa dʊʊbə warigʊwi-mənni bo na hanjim gə bən buwowʊm, samənsauwiyəm, n'nya gərəm.''15We təmriya swimən go, ''Hitə chuwi ye, gʊ talli we chiwi, n'gʊ nəb mwam kʊra bwi deniyʊ na tagi langte ta nəbbi.16Jumni yaiye kwʊ chuwi-ye hanjim tən namhi ba kwila tallihi. Ba kwila hangʊ, a dʊ hangʊ gən kwan rə bwi təllən, hanjim ba jau namtangʊ, ba tung hangʊ warigʊ rə kərang. 17Bəraki Niyajiyʊ ka dəgga fur na jiyʊ a nəngnga kəmmarang ka gəng na rə ngatang ka gəng, a səgge kumni ta jiyʊ dʊutətta jiyʊ a gwa namhiyʊ, ki mənni yəm ba Niyayiyʊwʊm ba rii.18Nyʊi chʊwi we gən gən da bɨrrən də nəngnga dʊʊte a dʊʊbəm ba gʊsətəm.''
Chapter 18

1A bukka jɨni yaiyəng, kən chu we təmri suwe ra jii. Karə kumni dəni gʊsəte ka rii rə gratətangʊ. 2Ka bu buwong rə kumni deniyəng sʊwe rə go ''Yarte, yarte Babila wʊ gra! ka chi gʊ chiriya weni bwiraiyʊ, na gʊn kʊra weni yaksərri na bo gʊ chiriya sənnai yʊ wa kəlei. 3Bəraki nəb warigʊ ka no hiya inabiyʊ wa talti. Dʊʊbə ba gʊsətəm ka nəngnga talte nən hangʊ. Nəbbə miro jɨniyəm ba gʊsətəm ka nəngnga jɨnna kaniyʊ a yobiya a chim ba hangʊwʊmi.''4Kən nwi dagi jiir a jiyəng sʊwe rə go, ''Tə jɨrməne wa ngi nəbba miyəm, na ba kari bətə nəngnga jɨnni bwirai nyəra nən hangʊ. Na bo kari kʊnanghəng ba səggəməne bwi. 5Jɨni bwirai yangʊ ka kʊra bwi a nəngnga wʊlləli ka lauwa jii. Niyajiyʊ bo ka kəmma rə jɨni bwirai nəngngari. 6Tə nəngngatən nyini nyəngkə nəngnga tənna bagiyəng, tə mər hangʊ mwam kali təsʊ jɨniya nəngngai a mʊriya tasang ka gəng na tʊ, tə tʊtən kali təsʊ.7Nyəngka wer dʊr da gən a mʊra ləmməngngəng, tə wʊlla rə fur də yuulluwun deni. Bəraki a sʊwe wa furiyang gʊ, 'Kən chichi nyəra nyʊi dʊʊ; me mən yʊgiyo, mənni me bə nəngnga bʊmte.' 8Bərarə nyang a ko kwan witəkʊnni ba sutənne:bwiyate, bʊmte na bo jʊwʊn, kərang ba ju hangʊ warigʊ, bəraki Nigra Niyajiyʊ wʊrə kumniyʊ, mənni bo gə wʊ nəngngatən duuti.''9Dʊʊbə ba gʊsətəm, ba nəngnga taltəm, na jɨrmənna sori tən hangʊwʊm, ba tero wite na wʊrte bəra nən hangʊ, a fʊlla a chu yon kə jurə hangʊwi. 10Ba sira pəre nwi tata kʊnang ka hangʊwʊng, sʊwe rə go ''Jiya kʊnangngi, jiya kʊnangngi, bɨr də kʊntan, Babila, bɨr də rə kumniyən! Bəraki a fʊlla kwan duutəta mʊ ka be.''11Nəbbə kʊntəm bə nəngnga bandʊwata a gʊsətəm tiro wite rə fur də yelluwʊn bəra nən hangʊ bəraki me ni sʊtta jɨnna duwong bo- 12jɨnni kəlbari, na kweyəlga, na wetəttə nyai tə kəlbari, na landiyər də bʊgrəbʊgən, na dʊgkə rə hi kwiyʊ nyəra chəntəranən, na ta gi dʊtəttə nyai, na rə yərang kə yʊnnə ləmmangngəng dəndangəng, na jɨnni sʊla rə riti rə dʊwong dəniyʊ, na ya nəbriyʊ, na ya mʊn də yəllʊwʊnni, na werdə mətə-mətən. 13Na jɨnni mʊrgarə məttəmətti, na nʊng ka kərangngəng na mʊr tən lubban, na hiya inabiyʊ na nʊng, mɨm ba nyangmiyən, tən tənggate na mate na gərmate, na germatəttə kətəllei ta gərmati, na kewete tən yuumumniya ba gʊsətəm.14Fini tə jɨnni tiya furiya mʊ na rə kumni ta mʊ warigʊ ka sumənna hangʊwi. Jəllən da mʊn na rə nyagʊwiya mʊ ka lira, me bən kabi nya bo.15Nəbbə kʊntam ba bandʊwatəm ba dəg hangʊwa nəngnga jɨnna kaniyəm a gwa giyəm, ba si pəre nən hangʊ, bərarə tatə hangʊ no kʊnnang gəri, wite na wurta fur də yəllʊwʊn ni. 16Hanjim ba sʊwe go, ''Jiya kʊnangngi, jiya kʊnangngi bɨr də kʊntan, də mai dʊttətə bʊgrəbʊgi, na rə dʊtəttə tarsini rə tə kwiwi, ka chi rə jɨnni məksai yə kəlch-kəlchi, na wetəttə nyai na gəsəm bə kəlchə kəlchim. 17A fʊlla kwan jɨnna kanniyʊ warigʊ ka kiya. Wʊnə nigra bə tʊng bontəlongngi, na nəbbə yora hiyəm na bwiranəm bə tʊng bontəlongngəm, bə nya jɨnni mər bwita jiyʊ gərəm a mʊra hiyəm, ka sira pre.18Hanjim ka tiro wite nyəng ka chu yon da jutang ka nyʊihiyəng. Kə hanjim a sʊwe go, gən dəne Bɨr da jɨrgo tən bɨrdə kʊntən?'' 19Kə hanjim a kwiyotən kʊr a jiya duttəta jiyʊwʊng, ka tiro wite rə kumniyəng, na rə wʊrta fur də yəllʊwʊnni, ''Jiya kʊnangngi, jiya kʊnangngi a bɨr də kʊntan de, bərə bontəlongtətta hiyʊ a nəngnga jɨnna kani ya jiyʊ bərarə gənna gʊwi, a mʊra hihiyʊ. Bəraki a fʊlla kwan nyʊihi ba bwiya.'' 20''Tə nəngnga bwiləmri a ji yagi, jii, tən nəbba nəbbən yəmbə nyammən, nəb təmrən na nəb yʊwerəm, bəraki Niyajiyʊ ba berə duutətta jɨnnʊ an gi!''21Gʊ we təmri rə kumniyʊ, ka dəb dagi wer da jɨrgo tən werdə kwa nərwʊn, ka mauwa mʊriya wimang sʊwe rə nyəngke, ''A wai jʊwi, Babila bɨrdə kʊntan, bən maisərre hangʊ a təm rə kumni, me bən kaubwi chu. 22Jir da nəbbə barə kutəm, bə gʊro swirtəm, na bərə letetəm, na bə mara fitəm, na rə bə guro jumniyəm me bən kau bi nwi hanjim. Me wʊne wʊ nəngnga swirda kanniyʊ wʊ bən nya a mʊriya gʊwi. Me bən kaubwi nwi jiir da kwatangnga nerən a mʊriya gʊ.23Kwetərrei a gʊnggor da kərangngən, me ba kaubwiya yɨna mwi. Me bən kaubwi nwi jiyər da bweliyən na da bwe chʊwiyən a mʊriya gʊ, bəraki nəbbə rə jɨnna kaniyəm ba gəm gə bəttəm bə nəngnga dʊʊte a gʊsətəm, mənni bo a mʊriya bautangnga təm ba mʊm gʊn jʊlla nəbbi. 24A mʊriya gi gʊn nya dʊgʊm ba nəb yʊwerəm na rə ba nəbbən yəm bə nyaməm, na rə dʊgʊm ba nəbbə warigʊ bən juwo gʊsətəm.''
Chapter 19

1A bukka yai jəni yaiyəng kən nwi dagi jiir a jɨrgo tən jiir da nəbbən mwam a ji sʊwe rə go, ''Hallelʊya. Yiyarang, wertang, tən kumni ka chi kʊrəkwang a gwa Niyajiyʊwa nənnʊwi. 2Dʊʊtəttangʊ bə nyam rə ji nya, na ba a nəngngatən duuta talli kʊnta wa dəg gʊsəta nəngnga kʊrsən rə taltətangʊwi. Ka dəb yaməntang ka dʊgʊm ba kewetangʊwʊng, bə talli hi rə bwigo a kwisərrem.''3Hanjim ka kau bwi a sʊ yəmbə sʊwʊm: ''Hallelʊya! Yon kə gʊnne ra gwan giyʊ yɨgira mwatənte.'' 4Tabə bambe fʊr təsʊ a jɨr bə gwar tən jɨnni nəngnga rə yuumummi ye tə gwar ka yarra ne grate Niyajiyʊ gə wʊ ka chiya gwa gratiyʊ. Hanjim sʊwe rə go, ''Amin; ''Hallelʊya!5Kə dagi jiirra jɨre wa gaiya gwa grati sʊwe rə go, ''Tə wer Niyajiyʊwa nənnʊ, jɨn kewetangʊ warigʊ, jɨn bətə nwi tatan gʊwʊm, rə bə me rə finiyəm rə bə rə kumniyəm.''6Nyang bo kən nwi dagi jiir dan jiir nyəra neb mwaməm, nyəra gɨrtang ka nyallingəng , sʊwe rə go, Hallelʊya! Nigra kə nəngnga dʊʊte, Nigra nəngnga dʊʊta jiya warigʊ.7Masi nən nəngnga bwiləmri, nən nəngnga fur də kwʊwʊn rə kwanni, na bo nən ne weri bərakə bwiləmriya nata be bənglai ka be, bwiwiyangʊ bo ka kʊra dʊr da gən. 8Kən ngatən mo a dʊ jɨnangʊ kəlbari na yʊlgoi ya dʊttətə bʊkrə bʊkgi'' (bərakə dʊttətə bukrə bʊkgi gen swiyetətta ji nyai na kallʊwʊrəm).9Kə we təmriya swimən go, ''Mʊlla waiwe: Bən dəgtən kangngən gən ba nya buwʊng yɨgira bwiləmriya nata be Bənglaiyʊ.'' Ka kabba swimən go, ''Tai bwantəta Niyajiyʊwi ta yəmbə nyami.'' 10Kən yar a kak ka nanan gʊwʊng na ba rʊwatən nyini, mənni ka swimən go, ''Kari bən nəngnga nyang! Mərə kinang mən chʊgo kewetiya mʊ na chətətta mʊ tə karə bʊtangnga buk a jiyan Yesʊwiyʊ. Rʊwatən nyina Niyajiyʊ, bəraki butangnga buk a jiyan Yesʊwi gən we yʊwei.''11Go nyəng kən chu jiya wʊmmən wʊwi bwiyəng, jəggang bo dagi gərmar də kwauwʊn gə de. Wa gwiyʊ mən bu mo wʊn nga rəgə rə yəm bə nyami. Nəngnga duutə rə yəm bə nyam, nəngnga kun. 12Kəmta gʊ nyərra səllən da kərrangngən, a dʊr da gən ka gurmongtə mwam we. Ka rə dʊn mʊllatənna bwiyang gʊ, də merə wʊ ba yəmmi, me nən gə gən kwan ki. 13A mai dʊkkən dəgga mʊra dʊgʊmməng, mənni mən bu dʊn da gən mo bwanda Niyajiyʊwʊn.14Kʊlən da jiyən də barə kərangngən fəngngere a jiya gərmatəttə kwauwi, a dʊrawʊ dʊttətə bʊgrə bʊggi kwau rə yʊlgoi. 15A nyiyangʊ n'dampo rə nwiyʊ jərrere, wʊ ba bau nəbbə me Yahudawam gərən, bo ba nəngngatən duute rə damər da mʊnən. Fiya gani yam hiya inabiyʊwi rə jwagər də kwewʊn da Niyajiyʊ rə kumni warigʊwʊn. 16Kən mʊllatən dʊnna dʊkka gəng rə dəmman gʊ: ''Nidʊwa dʊʊbi tən Nigra nəbə grami.''17Kən chu we təmriya sissiya ko. Ka bu buwʊng rə kumniya kəlettə warigʊ yə gʊnna jiyʊ. ''Tə be, tə kʊra bwi bərarə bwiləmri kʊntai ya Niyajiyʊwi. 18Tə be tə jau namta dʊʊbi, rə namta dʊʊbə ba kunnəmmi, rə namta nəbbə grami, rə namta gərmati, rə ya bə gwirəmmi, rə namta nəb wargʊwi, bən yiyam tən kewete, bə me rə finiyem rə bə rə kumniyəm.''19Kən chu namhi tən dʊʊbə ba gusətəm na kʊlən da jiyən. Kʊra bwi go na tə nəngnga kun tən wa jiya gərmari tən kʊlən da kunnən da gən. 20Kən tau nam hi tən nəb yʊwerəm bə kərra nyatəm ba nəngnga swiyetətta bautangnga təmmi a kak ka gəng. Rə kang nʊngtangke kəka jʊlla ba yʊ kʊwiya nam hiyʊ tən bə negratə wullihiyəm, kən mai waringəm ba jiyəm bəsʊ rə yuumum a mʊra səggər da kərangngən də jarrən.21Bagi kən juwo rə dampo wʊ jərrera nyiya wa gwiya gərmari. Kəlletə warigʊ ka jau libotan jiyʊ.
Chapter 20

1Kən chu we təmri sʊwe ra jii. Karə banna fʊgangngiya bwa kə wuləllʊng kə me mwatəntə wʊng, ka rə chənte a kang ka gəng. 2Ka dəb so funiyəng, wʊnən Ibilisi, dagi dʊn mo Chetan, ka bʊwa jəttə nee kwan. 3Ka maiya mʊra bwa kə merə mwatəntəng, ka mərrang, bo ka bautən kʊrran a jitan gʊwʊng. A nəngnga bwi nyang na ba kari ba yəgtənna jʊlla nəbbə kunəm yɨgira bukka jəttə nee kwanəng. A bukka nyangəng, a chin kwak n'jamən hangʊwa fʊlla bani.4Mənni kən chu gani chiri grai. Ba chiro a jitan gʊwʊm gə bə ne kumnita duutiyən. Bo kən chu wena bən mwiyamən dutte bərarə butangnga bʊk Yesʊwi tən yəm ba Niyajiyʊwʊməm. A nebə grate nam hi tən wullongʊ, ka kwila yəbbə kʊwi a katəttan jiyʊ tən kanna jiyʊ. Ka kau bwiya nəngnga yuumum, ka nəngnga dʊʊte tən Kiristi a jətə nee kwan.5Bagi ba bɨtɨrom a kauwe bə bwi rə yuumum, yɨgira fʊlla jətə nee kwanna rii bwiyʊ. Kang kə gən gʊntang ka ba bɨtɨrom kə rə jigʊwʊng. 6Wʊn dəgtən kangngi, wʊ yʊlgoi, gə karə nyatang a mʊra gʊntang kə rə jigʊwʊng! Bwiyatən sʊwi me rə kumniya jiya bambe. Ba yullo bə tung jɨniya chəriya Niyajiyʊwiyəm na wa Kiristiyʊ, bo ba nəngnga dʊʊtə kin a jəttə nee kwan.7A nyəngkə jətə nee kwan ba be mwatəntəng, bən jamən Chetan a jarəm. 8Ba jɨrre na ba a jʊlla nəbba təmməm bə ka kəngngərtəttə gwar ya gʊsətti- Gog tən Magog- ka kʊra hanjim bəri kun. Mwamiyan jiyʊ ba chi nyəra jʊssaiya wimangngi.9Ka wʊssəlla bwita kak ka gʊsətəng, mənni bo a kawʊr gana ba nəbbən yəmbə nyami, bɨr də yotən daan. Mənni kərang ka fiye wa ji a be kʊlma hanjim, 10Chetan, wa jʊlla hanjimi, kən mai hangʊwa mʊra kərang kə kwauwʊng kə jarəng, a gʊn mai namhi wi tən ni yʊweri wʊ tiya nyati we. Ba no kʊnang rə kum rə ko yəggira mwatənta mwatənti.11Kən chu gʊ chiri gra kwauwi tən wʊ ka chiya jiyʊ. Gʊsətə tən ji ka mwa mənna kak kagəng, mənni merə gʊba yəgi wi. 12Kən chu ba bɨtɨrom bə rə kumniyəm tən bə merə fəniyəm- a sira a kak ka gʊ chiri grang, kən wʊmmən wani. Kən wʊmmən kagi wang- wang ka yuumuməng. Kən nəngngatən duuta ba bɨtɨrom a jiya ji wʊn mʊlla mʊra wanihiyʊ, a sitənna swiyetəttan jiyʊ.13Wimang ka nəbbən ba bətəro a mʊra giyəm. Bwiyate tən gwa kʊnangngi ka nəbbən ba bətəro a mʊra jiyəm, kən nəngngatən duute a sitənna ji wʊn hanjima nəngngai. 14Kən mai bwiyate tən gwa kʊnangngi a la mʊgangngi. Kang kə gən bwiyatən sʊwi-la mʊgangngi. 15Wʊn nyabə dʊn da gən mʊlla mʊra wang ka yuumuməngngi.
Chapter 21

1Kən chu ji tə fi tən gʊsətəttə fiyəng, bərakə ji tərə jigʊwi tən gʊsətərə jigʊwi ka suu, mənni wimang mewe. 2Kən chu bɨr də yʊlgoin, Urshalima fi, da sʊwe wa ji a gwa Niyajiyʊwiyən, yəngna nyəra bwiwʊn nəngngatən məksa bɨri bariyʊ.3Kən nwi gən da jirən a gʊ chiri gra sʊwe rə go, ''Chu! Gʊ chiriya Niyajiyʊwi ka tən nəbbə kunəm, ba chiro kin. Ba yullo nəbba gəm. Niyajiyʊ rə bwigo ba be a gwan jiyʊ ki ka yullo Niyajiyʊwan jiyʊ bo. 4Ba tʊrsamən betəkəmmai ya kəmtan jiyʊwi warigʊ, ki me bwiyatə wʊbbo, rə fur də yuumllʊwʊn, rə wite, na kʊnnang. Jɨni fʊni ka suu.5Gə wa chiya gʊ chiri grai go, ''Chu! Kən wʊlga wʊnə ji a yullo wʊ fi. ''Ka sʊwe go, ''Mʊlla bwantətte bərakə bwanti taite kəngnga rəge rə yəmbə nyam.'' 6Ka swimən go, ''Yai jɨni yaiye kən mwarmən! mə mən Alpha na Omega, jɨgʊ tən mwatənte. Wʊ nwi hi kʊgriyʊ bən ne nətte a gwa kəmmiya hiyʊ wa yuumumi.7Wa jau kumni, ba jau kʊlla a yai jɨni yaiyi, mə bo bən yuumllʊ mən Niyajiyʊ wan gʊ, ki hangʊ ka yuumllʊ yəllamiyʊ. 8Mənni a gwa bərə tatəmmi, rə ba nəbən bə yəmbə nyammi, rə bə sirəmməm, rə bə juwʊ nəbbəm, rə talbe, rə bə barrə təmməm, rə bə ne gratə yetənatəm, rə bə kərra nyatəm warigʊ, gʊ chiriyan jiyʊ ba yullo a mʊra la wʊ jarə rə kərang kə kwauwʊngngi. Bwiyatən sʊwi.''9Kwan a mʊra weni təmri yə nyibiyʊ ye, ka be a gwa miyʊ, wʊ rə nəbri nyibi a kang ka gəngngi a ri rə kʊnang tə nyibi ya mwatənti, go, ''Be gwe. Bən nʊnggən bwiwi, nyiya be Bənglai.'' 10Ka dəbbiya mʊra weng yɨgira kagi bang kə pəlləng, ka nʊngngi bɨrdə yʊlgonəng, Urshalima, sʊwera ji a gwa Niyajiyʊwi.11Urshalima karə gratə ta Niyajiyʊwi, kummur dan gən nyərra rə wer də kəlbarən, da wer da Yasfan, rə bwiləmmangngi nyəra riyang. 12Ka rə kʊlli kʊnta a gra-grai, rə fʊggai kwʊ a jɨr təsʊ, rə weni təmri kwʊ a jɨr bəsʊ a fʊggai hi. A fʊggai hi kən mʊlla dʊntə kwʊ a jɨr təsʊ ta bətəmba Isra'ilami. 13A Tʊr ka fʊggai wʊ tə bwanbi, rə jiyang, fʊggai tə bwanbi, rə tʊwang, fʊggai tə bwanbi, a yʊ bo, fʊggai tə bwanbi.14Kʊlliya bɨrhənni karə gwaktən mʊ rəgi kwʊ a jɨr təsʊ, karə dʊntə kwʊ a jɨr təsʊ a nəb təmrəm kwʊ a jɨr bəsʊwʊm ba be Bənglam. 15Gə wa swimən yəmmi karə damər də bɨnggorən də kəlchə-kəlchən bɨri bɨngotangnga bɨrhən, rə fʊggaitan gʊ na kʊlliyan gʊ.16Bɨrhən; rə sʊmmər da gən rə bangsangngi yangʊ kə kwanəng, ka bɨngo bɨrbən rə damər dən bɨnggo rəgən, mel neetə kwʊ a jɨr təsʊ a sim (bangsangngi, rə sʊmmər, rə wʊləlliyʊ wan gʊ wʊ kwani warigu). 17Ka bɨnggo kʊlliyan gʊ bo, ka tau be kwan rə fʊrtə gwar a jɨr tə gwar, 144 a ji bɨnggori a ni kuniyʊ (wʊgən ji bɨnggoriya we təmriyʊ).18Mʊ kʊllihi nən Yasfa, bɨrhən bo nən wedə kəlchə kəlchən kalʊri, da jɨrgo tən ji jəga kak rəgi kəlbari. 19Kən nəngngatən məksa a kʊllihi rə dənə wer də nyan. Dərə jigʊwʊn yasfa, dən sʊwʊn safir, dən bwanbiyən agat, rə dən gwarən emerld, 20dən nʊwʊn onis, dən nʊkkʊnnən sardiyʊs, na dən nyibiyən kirisolat, dən narʊwʊn beril, dən wʊrwinən tofaz, dən kwʊwʊn kirisofaras, dən jɨr kwanən yakinta, dən jɨr sʊwʊn bo ametis.21Fʊggai kwʊ a jɨr təsʊ gəsəm bə kəlbarim; kənə fʊggang ki, nəngnga nən gəsəm kəlbarim, jʊta bɨrhənni bo wetəttə kəlbari tə kalʊriyʊ tə nyai, ki da jiwʊn jəga kak rəgi rə kumni. 22N’chubə gʊn rʊwa nyiniwi a bɨrhən, bəraki Nigra Niyajiyʊ rə kumni warigʊwi tən be Bəngla ji gʊn rʊwa nyini wa.23Bɨrhən me bə farə ko tən swang a yəntang, bərakə gratətta Niyajiyʊwi ka yən hangʊ, bo gʊngor da kərrangngən da gən be Bənglahi. 24Nəb ba yoyoma kwetərei a mʊra bɨrhən. Dʊʊbə ba gʊsətəm bo ba be rə weriyan jiyʊ a mʊran gi. 25Fʊggaitan jiyʊ bo me bən mərra rə ko, me kumma gai bo.26Ba be rə weri tən yʊlgoiya təmbə kunəmi a mʊran gi, 27Me rə gʊji wʊrə sirəmmiyʊ ba dɨgiya mʊriyʊ. Rə wʊ təm jʊna bʊjʊriyʊ tən nyatəm, ba təgtənna bən mʊlla dʊntəttan jiyʊ a mʊra wang ka yuumuməng ka Be Bənglang dang ni ji.
Chapter 22

1Kə we təmriya nʊgngi la hiyʊ wa yuumumiyəng, hi yʊlgoi. Jɨrrera mʊra gʊ chiriya Niyajiyʊwi tən gwa Be Bənglai, 2a jʊgər da jʊwiya bɨrhənnən. A kənə kəng ka lahiyəng ka riyang ka yuumuməng we, bə tʊ bete fangngi kwʊ a jɨr təsʊ, a kənə swang. Wana riyang həngngi bo bəri kwaratang ka nəbbang.3Me nəngngatang a nyiwe. Gu chiriya Niyajiyʊwi tən Be Bəngla ba be a mʊra bɨrhən, bwiranəm ba gəm bo ba nəngngatən kewete. 4Ba chu kak ka gəng, dʊn da gən bo ba chiya katəttan jiyʊ. 5Me kumma dʊtən; me ba fau kwetərei ya gʊngor da kərangugənni na kwetərei ya koi, bəraki Nigra Niyajiyʊ ba yən hanjim. Ba nəngnga dʊʊtəttə me mwatəntəwi.6We təmri ka swimən go, ''Tai bwantətə tən nga rəgi na rə yəmbə nyami. Nigra, Niyajiyʊ wa we nəb yʊwerəmmi, ka təm we təmrangʊ a nʊng bwiranəm ba gəm jiya chin bwi a nəngnga bwi merə langtangngi.'' 7''Chu! kəmən bere me langtang we! Wʊn dəgtən kangngi gwa fung soriya bwantətta wang kang ki.''8Me, Yohanna, məmən nwi bo kən chu jɨni yaiye. N'nwi na chuwʊng, kən yarra kagga nana we təmriyʊ wa nʊngngi jɨni yaiyi, na ba ne grate hangʊ, We təmrə ga nʊngngi jɨnihi. 9Ka swimən go, ''Kari nəngnga nyang! mən chʊgo kewetiya mʊ, tən chətətta mʊ nəb yʊwerəm, rə bə ne gratə bwantətta wang kag kəm. Ne grate Niyajiyʊ!''10Ka swimən go, ''Kari bən mərra bwantətta churang ka wang kang ki, bərakə kə lauwere. 11Wʊ me bə nəngnga ji nyai, a jaukak rə bʊnaiya ji nyai. Wʊ nəngnga sirəmiyʊ, a jaukak rə nəngngatangnga sirəmmiya dʊr da gən. Wʊ nəngnga ji nyai, masi a jaukak rə nəngngatang nga ji nya. Wʊ yʊlgoi, masi a jaukak rə yʊlgoi.12Chu kəmən bere me langtang we. Jangngəmmiya miyʊ nən ka kin, wʊnə ki bən mər warigʊ a sitənna swiyer da nəngngan. 13Məmən Alfa tən Omega, rə jigʊ na mwatənte, sʊtang tən mwatənte.14Bən dəgtən kangngən, nən ji giba bamən dʊtəttan jiyʊwʊm, na ba tə nya sər də bətə jau a mʊra riyang ka yuumuməng, na bo tə dɨgiya bɨrhən a fʊggai hi. 15A tari ka jwatə we, bə barə təmməm, bə ne gratə yətənatəm, talbe, bə juwo nəbbəm, na warigʊ bə yotən da nəngngatang nga bʊnai ya yəmbə nyami.16Me, Yesʊ kən təmme we təmriya miyʊ na sʊgəmən yai jɨni yaiye bərarə Ekklisiya. Mə mən dɨl tən nyabiyan Daudai, beswangngi rə moriyʊ rə kwetəreiyʊ.17We tən bwiwi ka sʊwe go, ''Be!'' Masi wa nwiyʊ a sʊwe go, ''Be!'' Wʊ nwi hi kʊgriyʊ, rə wʊ ka fari, masi ya nya hiya yuumumi ya nətte.18Mən sotəna wʊ ka nwi tai bwantətta yəm churəm ba wang kang kəm: Ki gʊ ba yəgtən ki, a dʊr da gən, Niyajiyʊ ba yagtəna hangʊwi kʊnang kən mʊlla mʊllai a mʊra wang kang kəng. 19Ki gʊ ba mamən bwantətta kang wang ka yəm churəmməng ki, Niyajiyʊ ba mamən nətəttangʊ a mʊra riyang ka yuumuməng, a mʊra bɨr də yʊlgoin, taitən mʊla mʊra wangngi.20Hangʊwa bu bʊkka yai jɨni yaiyi a sʊwe go, ''O! kəmən berə me langtang we.'' Amin! Be, Nigra Yesʊ! 21 Ji nya nən dabbi ya Nigra Yesʊwi a chi rə warigʊwa jɨnʊ.