To view a copy of the CC BY-SA 4.0 license visit
http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/
Matthew
Chapter 1
1Endo doko karan-karan kturunan Yesus Kristus, pea Daud, pea Abraham. Abraham 2 nempea se Ishak, Ishak nempea se Yakub, Yakub nempea se Yehuda ai erai buntung-erai buntung yo, 3Yehuda nempea se Peres ai Zerah ngket Tamar, Peres nempea se Hezron, Hezron nempea se Ram,4Ram nempea se Aminadab, Aminadab nempea se Nahason, Nahason nempea se Salmon,5Salmon nempea se Boas ngket Rahab, Boas nempea se Obed ngket Rut, Obed nempea se Isai,6Isai nempea se raja Daud. Daud nempea Salomo ngket bawe Uria,7Salomo nempea se Rehabeam, Rehabeam nempea se Abia, Abia nempea se Asa,8Asa nempea se Yosafat, Yosafat nempea se Yoram, Yoram nempea se Uzia,9Uzia nempea se Yotam, Yotam nempea se Ahas, Ahas nempea se Hizkia,10Hizkia nempea se Manasye, Manasye nempea se Amon, Amon nempea se Yosia,11Yosia nempea se Yekhonya ai erai buntung-erai buntung yo des olo nte noding epo Babel.12Sundok noding epo Babel, Yekhonya nempea se Sealtiel, Sealtiel nempea se Zerubabel,13Zerubabel nempea se Abihud, Abihud nempea se Elyakim, Elyakim nempea se Azor,14Azor nempea se Zadok, Zadok nempea se Akhim, Akhim nempea se Eliud,15Eliud nempea se Eleazar, Eleazar nempea se Matan, Matan nempea se16 Yakub,Yakub nempea se Yusuf song Maria, io ngmekus Yesus yo nulek Kristus.17Eka-eka yo keo: opat belas kturunan ngket Abraham sampe Daud, opat belas kturunan ngket Daud sampe jman nte noding epo Babel, diang opat belas kturunan ngket jman nte noding epo Babel sampe Kristus.18Yesus Kristus ene kino mekus ktindo: Des jman Maria, ine-Iyo, sundok nanu nte kawen diang Yusuf, skali yo io klandung ngket Roh Kudus, onon se dero bolum besong bawe. 19Koe Yusuf song yo, ulun yo buen kno ai belo kakan ngmai karan bawe yo mbo onon ulun deo, io keo ptua lang kno kakan ngendikah diang suni-suni.20Tapi des io ngnanam nau ptua ene, mlekat Tuhan melak epo io lang nupi ai ngulek: "Yusuf, pea Daud, nang ka iko gaer nembawe Maria nte ko bawe, koe pea lang buntung yo ene ngket Roh Kudus.21Io anta ngmekus pea song ai iko anta nampa karan Io Yesus, koe Io dko yo nte nylamat umat-Iyo ngket dosa dero."22Nau umbang ene jadi apa gnenap firman Tuhan tete nabi:23Sbeta yo, pea ngelok ene anta kbuntung ai ngmekus pea song ai dero anta nampa karan Io Imanuel" yo ene: Allah diang taka.24Sundok io uat ngket turui, Yusuf nglaku kati yo ptua mlekat Tuhan ene epo io. Io ngalek Maria jadi bawe io, 25tapi belo kerai turui diang io sampe io ngmekus pea yo song ai Yusuf nampa karan Io Yesus.
Chapter 2
1Sundok Yesus kinomekus ela Betlehem ela tana Yudea des jaman raja Herodes, ulet doko ulun-ulun majus ket timur epo Yerusalem 2ai rkunti: "Ela mone Iyo, raja ulun Yahudi yo bayu kinomekus ene? Kain sundok kito bintong-Iyo ela timur ai kain ulet nte nyembah Iyo." 3Des raja Herodes kringo ene tkojet io diang pupus Yerusalem.4Koe ene iyo ngumpul eka imam pnguntok diang ahli Taurat bangsa Yahudi, iyo tindu lako ulek dero, ela mone Mesias ene anta kinomekus. 5Dero ngulek epo iyo: "Ela Betlehem mbo tana Yudea, koe keo tnulis lang kitab nabi: 6Ai iko Betlehem, tana Yehuda, iko makse yo paling idik mbo ekang dero yo mrenta Yehuda, koe ket iko se anta nyuli erai kongo pngutok, yo nte mimpin umat-Ku Israel."7Laju diang suni-suni Herodes momba ulun-ulun majus ene ai diang titip buntit ngunti epo dero, des mone bintong ene melak. 8Bayu iyo nyuyu dero epo Betlehem, ulek iyo: "Malan ai sinolidik beta-beta nau umbang Pea ene peles sundok ikam ruku Iyo, bnere epo aku apa aku ulet low epo nyembah Iyo."9Sundok kringo pnyurah raja ene, laju malan dero. Eti ka, bintong yo eti dero tadah timur ene keo mbo onon dero malan sampe ulet ai brenti mbo awa, yo montuk diang awa Pea ene keo. 10Des dero kito bintong ene, ego beta dero.11Sumba dero epo lang lou ene ai kito Pea ene diang Maria, ine-Iyo, laju sujud nyembah Iyo. Peles dero ngingkang awa kakas plean dero laju mie persembahan epo Iyo, yo doko mas, kmenyan ai mur. 12Koe sundok pinoknop lang nupi, apa belo mulik epo Herodes, dero uli epo ja dero tete boyan yo mak.13Des ulun-ulun majus ene brangkat, melak doko mlekat Tuhan epo Yusuf lang nupi diang ngulek: "Uat aut, alek Pea ene diang ine-Iyo, buyo epo Mesir diang nongos mbo mne sampe Aku berfirman epo iko, koe Herodes anta meto Pea ene nte ngempate Iyo." 14Uat doko Yusuf, alek iyo Pea diang ine-Iyo malom ene low, laju makat epo Mesir, 15nongos mbo lane sampe Herodes mate. Nau ene apa gnenap firman Tuhan tete nabi: "Ket Mesir Aku momba Pea-Ku."Des Herodes tau, se io akal ulun-ulun majus ene, io mara beta. Io nyuyu ngempate eka bang pea ela Betlehem diang lekum naine, yo ene bang pea yo umur duo taun epo iwa, sengkono diang des yo pentau iyo ket ulun-ulun majus ene.17Diang ktine gnenap lou firman yo snampe koe nabi Yeremia:18 "Keo oyon mbo Rama, tangis tungul yo luway beta; Rahel ngnangis pea-pea iyo, ai io belo kakan sinompaye, koe dero belo keo oli."19Des Herodes mate, melak doko mlekat Tuhan epo Yusuf lang nupi mbo Mesir, ulek iyo: 20"Uat iko, alek Pea ene diang ine-Iyo trus brangkat epo tana Israel, koe dero yo kakan ngempate Pea ene, sundok mate." 21Laju Yusuf uat, alek yo Pea ene diang ine-Iyo laju malan epo tana Israel.22Tapi des iyo kringo, se Arkhelaus jadi raja ela Yudea ngganti Herodes, uma iyo, io takut epo lane. Koe nsehat lang nupi, brangkat doko Yusuf epo Galilea. 23Des ulet ela lane io nongos mbo kota nan karan se Nasaret. Nau ktine ene apa gnenap firman Tuhan yo snampe koe nabi-nabi, se Io ene anta nulek: Ulun Nasaret.Chapter 3
1Des ene nyoret Yohanes Pembaptis mbo padang gurun Yudea ai nyampe: 2"Tobat aut, koe Krajaan Allah sundok dempet!" 3Sebeta yo iyo ene doko yo kno nabi Yesaya des io ngulek: "Keo oyon ulun nengou-nengou mbo padang gurun: Nraduh ta boyan nte Tuhan, pinolonus ta boyan nte- Iyo."4Yohanes makai jubah bulu onta ai ktingggang upak, ai okan singkap iyo upan ai tita wani. 5Jadi ulet doko epo iyo ulun yo nongos mbo Yerusalem, ngket pupus Yudea ai ngket pupus denia lekum Yordan. 6Trus ulak ngaku dosa iyo dero bnaptis koe Yohanes mbo atang Yordan.7Tapi des io kito deo ulun farisi ai ulun Saduki ulet nte baptis, io ngulek epo dero: "Ikam yo upus nipo muro. Ise yo ngulek epo ikam, se ikam kuli bjyo ngket mara roa yo anta ulet? 8Jadi arus ngasil bua yo sengkono diang tobat. 9Ai nang ngomoy, se ikam kuli ngulek lang kesong kam: Abraham ene bapa kain! Koe aku ngulek epo ikam: Allah kuli nampa pea-pea nte Abraham ngket batu-batu endo!10London sundok keo mbo tondal kayu ai tongku kayu yo belo di ngasil bua yo buen, pasti tnotou ai noding epo lang api.11 Aku ngebaptis ikam diang danum nte tanda tobat, tapi io ulet sori se aku pawak olay kuasa se aku ai aku belo di snaron nte ngosu trumpak-Iyo. Io anta ngebaptis ikam diang Roh Kudus ai diang api. 12Kakas pniaw sundok mbo kayang-Iyo. Io anta ngembrese awa penggiling-Iyo ai ngumpul gandong-Iyo epo lang slipir, tapi dasa uyam ene anta tuna-Iyo lang api yo belo dapet plonsop.13Jadi ulet doko Yesus ngket Galilea epo Yordan epo Yohanes nte iyo baptis. 14Tapi Yohanes ng usan Iyo, ulek io: "Aku doko yo perlu baptis-Ko, ai Iko yo ulet epo aku?" 15Trus Yesus nuing, Ulek-Iyo epo iyo: "Koe ka nau ene terjadi, koe ktine doko moko yo taka bgenap eka ptua Allah." Ai Yohanes lou ngaya nte Iyo.16Sundok bnaptis, Yesus peles baling ngket lang danum ai des ene lou langit wingkang ai Io kito Roh Allah kati mpulu dara diwa epo ombon Iyo, 17trus taro dingo doko oyon ngket sorga yo ngulek: "Endo doko Pea-Ku yo tengkosang-Ku, epo Iyo bute Aku sengkono kesong."Chapter 4
1Des Yesus oit Roh epo padang gurun nte uwok soba. 2Ai sundok puasa opat pulu olo opat pulu malom, pnyundok-iyo Yesus kiso se siet lauw . 3Laju ulet doko tukang nyoba ai ngulek epo-Iyo: Ena beta Iko Pea Allah,suyu kotah apa batu-batu endo jadi jaja." 4Tapi Yesus nuwing :"Sundok keo tnulis: Ulun belo di bolum ja-ja tingen, tapi ngket tongku firman io baling ngket bouwa Allah."5Sundok ene uwok moit-Iyo epo Kota Susi ai mayak-Iyo epo ban bungan Bait Allah, 6laju ngulek epo-Iyo:" Ena beta Iko Pea Allah, platu Ko tah kompu Ko epo iwa, koe keo tnulis: Nau umbang Ko, Io njmmuyu mlekat-mlekat-Iyo ai dero anta nampen Iko ban kayang dero, apa botis Ko belo mngku epo batu."7Ulek Yesus epo io: "Keo low tnulis: Nang iko nyoba Tuhan Allah ko!" 8Ai uwok ene nua moyit-Iyo epo usuk tunden yo ombo beta ai mmkelak epo-Iyo eka krajaan mbo dnnia endo diang kbuen-iyo, 9ai ngulek epo-Iyo: "Eka-eka ene anta die ku epo Iko, ena Iko nyongkop nymbah aku."10Des ene Yesus ngulek epo-iyo: "Makat iko, uwok! Koe keo tnulis: Iko ene arus nymbah Tuhan, Allah ko, ai pulun epo-Iyo bute iko ngaya. 11Laju uwok ene ngndikah-Iyo, ai eti ka doko mlekat-mlekat ene ulet epo nyndro Yesus.12Tapi des Yesus kringo se Yohanes sundok tnangop, Io ngliki epo Galilea. 13Io ngndikah Nasaret epo nongos mbo Kapernaum, ela isan gntung, mbo kampong Zebulon ai Naftali,14apa gnnap firman yo snampe koe Nabi Yesaya: 15"Tana Zebulon ai tana Naftali, boyan epo tadah tasik, kampong ela mpai atang Yordan, Galilea, tana bangsa-bangsa yo mak, 16 bangsa yo nongos mbo lang seom, sundok kito walla yo olai ai nte dero yo nongos mbo dnnia yo bslingu diang pngmate, sundok ulet wala,"17Mulai ngket ene Yesus ngulek: "Betobat ikam, koe Kerajaan Sorga sundok dmpet!"18Des Yesus desung malan nyarak isan gntung Galilea,Io kito duo kongo ulun erai buntung, yo ene Simon nulek se Petrus, ai Andreas, okong-iyo. Dero desung ngnjala mbo gntung, koe dero tukang ngnjala esa. 19Yesus ngulek epo dero: "Dido, nyarak Aku, ai ikam anta tampa-Ku jadi pngnjala ulun." 20Trus dero oli des ene se nape jala ene ai lumpat diang Io.21Ai sundok Yesus malan ngket lane, Io kito nuwa keo duwo kongo ulun erai buntung, yo ene Yokobus pea Zebedeus ai Yohanis erai buntung-iyo diang uma dero, Zebedeus, desung nngkuen jala dero mbo lang praw. Yesus momba dero 22 ai dero des ene se ngnddikah praw diang uma dero, trus njarak Io.23Yesus nua nglekum mbo pupus Galilea; Io nutui matuk lang lou-lou smbayang ai ngesah soal Injil Krajaan Allah diang mkale eka roton ai nau numbang gramas mbo ekang bangsa ene. 24des sampe kabar nau umbang-iyo mbo Siria ai noit doko epo-Iyo eka ulun yo triaw pnymbolum-iyo, diang ssa, bjnnis karan roton ai bnasa, diang snumban, diang roton ngmbekat ai pokung, trus Yesus mkale dero. 25Des ene ulun nglndoyun nyarak-Iyo. Dero ulet ngket Galilea ai ngket Dekapolis, ngket- Yerusalem ai ngket Yudea ai ngket mpai Yordan.Chapter 5
1Des Yesus kito ulun deo ene, Io dombo epo ban tunden ai des Io tunge, ulet doko murid-murid-Iyo ngompoh-Iyo. 2Jadi mulai doko Yesus bsara ai nutui matuk dero, ulek-Iyo: 3"Ego beta doko ulun yo kao mbo onon Allah, koe dero ene yo ngmpun Krajaan Sorga. 4Ego beta doko ulun yo pngnanam luai, koe dero anta sinompae.5Ego beta doko ulun yo belo di kois koroi, koe dero anta ngmpun dnia. 6Ego beta doko ulun yo slau ai krengan se yo beta, koe dero anta tinompuas. 7Ego beta doko ulun yo sawai, koe dero anta kono ksawai. 8Ego beta doko ulun yo brse kesong-iyo, koe dero anta kito Allah.9Ego beta doko ulun yo moit damai, koe dero anta nulek pea-pea Allah.10Ego beta doko ulun yo knurow knsa koe yo beta, koe dero doko yo ngmpun Krajaan Sorga.11Ego beta doko ikam, ena koe Aku ikam pinosala ai knurow knsa ai epo ikam pinotnah eka yo triaw. 12Snang ai ego ka, koe upa kam olai mbo sorga, koe ktine low sundok knurow knsa nabi-nabi yo onon se ikam."13"Ikam ene garam dnia. Ena garam ene jadi tawai, diang ise io kinomasin? Belo keo oli jodo-iyo makse noding ai toda ulun. 14Ikam ene trang dnia. Kota yo ban tunden belo anta di melim.15Ktine low ulun belo di neket plita laju mayak-iyo la iwat kepit, tapi mbo ban blai plita apa mtrang nte eka-eka ulun mbo lang lou ene. 16Ktine doko moko-iyo trang ko ene kuwala mbo onon ulun, apa dero kito gawi gata ko yo buen ai ngmulia Bapa-ko yo mbo sorga."17Nang ka ikam ngomoi, se Aku ulet nte nembelo aturan Taurat ktine low kitab nabi-nabi. Aku ulet makse di nte nembelo-iyo, tapi nte mgnap-iyo. 18Jadi Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta-iyo kola-kola belo pian mapos langit ai dnia endo, ndok erai urup ketine lou erai titik belo anta tinombelo ngket aturan Taurat onon eka-eka ene trjadi.19Koe ene ise-ise ulun yo nembelo erai bute ka ngket prenta aturan Taurat tontan yo paling idi, ai nutui matuk-iyo ktine epo ulun yo mak, io anta tunge mbo awa yo iwa tingen mbo lang Krajaan Sorga; tapi ise-ise ulun yo nglaku ai nutui matuk eka prenta-prenta aturan Taurat, io anta tunge mbo awa yo ombo mbo lang Krajaan Sorga. 20Koe ktine Aku ngulek epo ikam: Ena bolum keo agama kam belo di kono aso se bolum keo agama ahli-ahli Taurat ai ulun-ulun Farisi, se beta-beta-iyo ikam belo anta sumba epo lang Krajaan Sorga.21Ikam sundok kringo firman yo snampe epo itak kakah taka: Nang ngmpate; ise-ise ulun yo ngmpate arus nukum. 22Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku-tongku ulun yo mara roa balo epo eraibuntung-iyo arus nukum; ise-ise ulun yo ngulek epo eraibuntung-iyo: Kaper! arus nadap epo Mahkamah Agama ai ise-ise ulun yo ngulek: golu! arus snrah epo lang nraka yo dolan nyelop-nyelop.23Koe ene, ena iko mie persmbahan-ko ban mezbah ai iko taro kno se yo keo lang kesong eraibuntung-ko epo iko,24tape ka persmbahan-ko mbo onon mezbah ene ai malan nte bdamai ile diang eraibuntung-ko, bayu mulik nte mie persmbahan-ko ene.25Resi-resi bdamai diang bali-ko nyndipot iko aso sama-sama diang io mbo boyan, apa bali-ko ene nang nyrah iko epo hakim ai hakim ene nyrah iko epo Plisi ai iko pinosumba epo lang sper.26Aku ngulek epo iko: Se beta-beta-iyo iko belo anta baling ngket lane, ena utang-ko belo pian bnayar eka.27Ikam sundok kringo firman: Nang bjinah.28Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku-tongku ulun yo meti bawe ulak kakan balo se-iyo, sundok bjinah diang io mbo lang kesong-iyo.29Jadi ena mato-ko yo sanan mktang iko, snungkit skali ai noding, koe buen ube nte ngko ena erai ngket bagian kompu-ko belo keo, se kompu-ko goluh noding epo lang nraka.30Jadi ena tangan sanan-ko mktang iko, tnotok ka ai oding ka ene, koe buen ube nte ngko ena erai ngket bagian kompu-ko belo keo, se kompu-ko goluh sumba nraka.31Sundok snampe low firman: Ise-ise ulun yo nytuar bawe-iyo arus mie surat stuar epo-iyo.32Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku-tongku ulun yo nytuar bawe-iyo yo makse koe jinah, io nampa bawe-iyo bjinah; ai ise-ise ulun yo kawen diang bawe yo sinotuar, gawi io ene jinah.33Ikam sundok kringo low firman yo sundok snampe epo itak kakah taka, nang bsumpah eta-eta, tapi sumpah ene arus negop onon Tuhan.34Tapi Aku ngulek epo ikam: Nang beta bsumpah tontan sindai bute, tontan diang langit, koe langit ene awa takhta Allah, 35ktine low pakai diang dnia, koe dnia ene awa pnoda botis-Iyo, ktine low pakai diang Yerusalem, koe Yerusalem ene kota Raja Olai;36nang beta low bsumpah pakai diang utok ko se, koe iko belo di keo kuasa nte nmbura ai nmbuyung endok erai buti balo.37Ena oo, arus beta ikam ngulek: oo, ena belo, arus beta ikam ngulek: belo. Ise yo sisa se ene ulet ngket yo triaw.38Ikam sundok kringo firman: Mato ganti mato ai kukut ganti kukut.39Tapi Aku ngulek epo ikam: Nang beta ikam nglawan ulun yo triaw gawi epo ikam, tapi ise-ise ulun yo nampar pasik sanan-kam, die ka low epo-iyo pasik sei-kam.40Ai epo ulun yo kakan ngadu iko koe nngkakan baju-ko, srah ka low jubah-ko.41Ai ise-ise ulun ka yo maksa iko malan koro erai mil, dalan ka diang io koro duo mil. 42Dnie beta epo ulun yo tindu epo iko ai nang nolak ulun yo kakan nginjam ngket iko.43Ikam sundok kringo firman: Tinongkosang beta sama-sama ulun kam ai knekoi beta bali kam. 44Tapi Aku ngulek epo ikam: Tinongkosang beta bali kam ai bdoa beta nte dero yo ngurow ngsa ikam. 45Koe diang ktine doko ikam jadi pea-pea Bapa-kam yo mbo sorga, yo mtimbul mato olo nte ulun yo dat ai nte ulun yo buen ai mdiwa uran nte ulun yo kono ai nte ulun yo belo keo yo kono.v 46 Ena ikam nngkosang ulun yo nngkosang ikam, ise upa kam? Belo be pnage be low nggawi ktine? 47Jadi ena ikam pulun mie salam epo eraibuntung-eraibuntung kam tingen, ise lngkat-iyo se gawi ulun yo mak? Belo be ulun yo belo tau se Allah low keo gawi ktine? 48Koe ene arus beta ikam belo keo bilamolon,sama kati Bapa-kam yo mbo sorga ene belo keo bilamolon."Chapter 6
1Knop beta-beta, nang iko nglaku aturan agama ko onon ulun apa eti dero, koe ena ktine, iko belo di kuli upa ngket Bapa-ko yo mbo sorga.2Jadi ena iko mie die sokoi nang iko ngesah epo ulun nau ene, kati yo gawi ulun yo gawal btondek tingen lang lou-lou smbayang ai mbo boyan-boyan alus, apa dero pkolai ulun. Aku ngulek epo iko: Beta-beta yo dero sundok kuli upa-iyo.3Tapi ena iko mie die sokoi, mba di koyoh tau tangan sei-ko ise gawi tangan sanan-ko. 4Arus yo die sokoi-ko ene dnie diang melim, jadi Bapa-ko yo kito yo melim anta males-iyo epo iko.5"Ai ena ikam bdoa, nang beta bdoa kati yo gawi ulun yo btondek tingen. Dero gawal ngontai doa dero diang akat lang lou-lou smbayang ai mbo tikungan-tikungan boyan, apa dero eti ulun. Aku ngulek epo ikam: Beta-beta yo dero sundok kuli upa-iyo.6Tapi ena iko bdoa, sumba epo lang kamar-ko, tnokom jawong ai bayu bdoa epo Bapa-ko yo keo mbo awa yo melim. Jadi Bapa-ko yo kito yo melim anta males-iyo epo iko. 7Aso nua lang doa-ko ene nang beta iko anyal balo kati pnepet ulun yo belo tau se Allah. Dero ngomoi se koe deo pmnsara doa dero anta tinompaning.8Jadi nang beta ikam kati dero, koe Bapa kam tau ise yo prlu kam, onon ikam tindu epo-Iyo.9Koe ene bdoa doko ktindo: Bapa kain yo mbo sorga, Pinokudus beta karan-Ko, 10ulet beta Krajaan-Ko, jadi beta ptua-Ko mbo dnia kati mbo sorga.11Die beta kain olo endo okan singkap yo puli 12ai ampun beta kain diang sala-sala kain, kati kain low ngampun ulun yo keo sala epo kain; 13ai nang beta moit kain nte soba, tapi awat beta kain ngket yo triaw. (Koe Iko doko yo mpun Krajaan ai kuasa ai kmulia sampe turai-turai-iyo. Amin.)14Koe ena ikam ngampun sala ulun, Bapa kam yo mbo sorga anta ngampun ikam low.15Tapi ena ikam belo ngampun ulun, Bapa kam low belo anta ngampun sala kam.16"Ai ena ikam puasa, nang beta nruwow nau wae kam kati yo gawi ulun yo gawal btondek tingen. Dero ngensut saya wae dero, apa ulun kito se dero desung puasa. Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta yo dero sundok kuli upa-iyo.17Tapi ena iko puasa, nlnga utok-ko ai snempuy wae-ko, 18apa nang itan ulun se iko desung puasa, tapi Bapa-ko tingen yo keo mbo awa yo melim. Jadi Bapa-ko yo kito yo melim anta males-iyo epo iko."19"Nang beta ikam nmbun pengkeo mbo dnia; mbo dnia ggat ai daki ngrusak-iyo ai pngako ngugah ai ngako-iyo. 20Tapi tmbun beta nte ngkam pengkeo mbo sorga; mbo sorga gegat ai daki belo di ngrusak-iyo ai pngako belo di ngugah diang ngako-iyo. 21Koe mbo mone pengkeo ko keo, mbo mne low kesong-ko keo.22Mato ene plita kompu. Ena mato-ko buen pa doko mupus kompu-ko; 23ena mato-ko dat, seom ka doko mupus kompu-ko. Jadi ena pa yo keo mbo iko lensop, seom ene jadi seom ji. 24Ndok belo erai kongo ulun kuli bgawi nte dua tuan. Koe ena ktine, io anta kekoi se yo erai kongo ai nngkosang yo mak, ktine low io anta stia epo yo erai kongo ai belo ngaya nte yo mak. Ikam belo kuli bgawi nte Allah ai nte Mamon."25Koe ene Aku ngulek epo ikam: Nang ka water nau bolum-kam, anta ise nte ngkam okan ai isop, ai nang ka water low nte kompu-kam, anta ise nte ngkam pakai. Belo be bolum ene pawak pnting se kuman ai kompu ene pawak pnting se pakaian? 26Eti ka mpulu-mpulu ombon taka, yo belo di skulo ai belo di ngutik asil ai belo di ngona nguyu lang longkong, tapi pakan Bapa-kam yo mbo sorga. Mba be ikam ene pawak ombo se mpulu-mpulu ene?27Ise ikam yo koe water-iyo kuli nambah budah tundok siku nau bolum-iyo?28Ai ise moko ikam water se pakaian? Eti ka bungo bakung mbo umo, yo tumbu ulak belo bgawi ai belo pan ngndalin, 29tapi Aku ngulek epo ikam: Salomo lang eka khebat-iyo belo pini spakai kbuen bungo bakung ene.30Jadi ena ktine Allah ngraji dikut mbo umo, yo olo ndo keo ai manin noding epo lang api, belo be Io anta aso pawak ngraji ikam, o ulun-ulun yo kurang prsaya? 31Koe ene nang ka ikam water ai ngulek: Ise yo anta nte kain okan? Ise yo anta nte kain isop? Ise yo anta nte kain pakai?32Eka ene eto bangsa-bangsa yo belo tau se Allah. Tapi Bapa-kam yo mbo sorga tau, se ikam prlu eka-eka ene.33Tapi eto ile Krajaan Allah ai yo beta ngket-Iyo, jadi eka-eka ene annta tnambah nte ngkam. 34Koe ene nang beta ikam water nte olo manin, koe olo manin keo ksusah-iyo se. Ksusah erai olo sukup ka nte erai olo."Chapter 7
1"Nang iko mutus, apa iko belo di pnutus. 2Koe diang pmutus yo pakai ko nte mutus, iko anta pnutus ai pnyukat yo pakai ko nte nyukat, anta snukat epo iko.3Ise moko iko meti uras alus lang mato erai buntung ko, pdahal plong kayu lang mato ko se iko belo tau?4 Timbe nau ko kate ngulek diang erai buntung ko: Koe ka aku nembaling uras alus ngket lang mato ko, pdahal keo plong kayu lang mato ko se. 5O ulun yo btondek tingen, tinombaling ile plong kayu lang mato ko, apa iko kate meti diang jlas nte nembaling uras alus lang mato erai buntung ko.""Nang iko mie kakas yo kudus nte koko ai nang iko nurak mutiara ko nte bawi, apa nang kanja iyo, bayu io mulik nte mrinsit iko."7"Tnindu, pasti dnie epo iko; neto, pasti iko kuli; knetok, pasti jawong ningkang nte ngko. 8Koe tongku ulun yo tindu, nrima ai tongku ulun yo meto, kuli ai tongku ulun yo ngetok, jawong ningkang nte iyo.9 Keo be lelu ikam yo mie batu nte pea iyo, ena io tindu jaja, 10mie nipo, ena tindu esa?11Jadi ena iko yo dat ka tau pendie yo buen nte pea-pea ko, nyait da Bapa ko ela sorga! Io anta mie yo buen nte dero yo tindu diang Iyo." 12"Ise pengkakan ko apa ulun nggawi nte ko, tampa ktine low epo dero. Ene nau umbang atok eka-eka ukum Taurat diang kitab nabi-nabi.13Sumba ta ngket jawong yo sidet ene, koe sae jawong ai lega boyan yo tadah epo bnasa, ai deo ulun yo lalo ngket ne;14 Koe sidet jawong ai boyan idik yo tadah epo pnyembolum, ai kurang ulun yo kuli."15"Jaga-jaga diang nabi-nabi plesu yo ulet ngruku iko yo memenau kati domba, sebeta yo dero ene sengkalau yo prenges. 16Ngket bua yo doko ikam anta tau se dero. Kuli be ulun ngupei bua anggur ngket jaba dui ktine low bua ara ngket dikut kdui? 17Ktine low tongku tonga kayu yo buen ngasil bua yo buen, tonga kayu yo dat ngasil bua yo dat low.18Belo anta tonga kayu yo buen ngasil bua yo dat, ktine low tonga kayu yo dat belo anta ngasil bua yo buen.19 Ai tongku tonga kayu yo belo ngasil bua yo buen, pasti tnotow ai noding epo lang api. 20Jadi ngket bua yo doko ikam anta tau se dero.21Belo di tongku ulun yo momba Aku: Tuhan, Tuhan! anta sumba lang Krajaan Sorga, tapi yo nglaku ise yo ptua Bapa-Ku ela Sorga. 22Des olo pngabis deo ulun yo momba Aku: Tuhan, Tuhan, Belo be kain sundok ngulek yo anta terjadi makai karan-Ko ai ngusa uok makai karan Ko, ai mkeyo deo tanda ajaib diang makai karan Ko low? 23Des ene low aku trus trang epo dero ai ngulek: Aku belo pini tau se ikam! Buyo ngket Aku, ikam eka-eka yo nampa dat!"24"Tongku ulun yo nempaning pemesara-Ku endo ai nggawi yo, io sama diang ulun yo bijaksana, yo nengkuat lou iyo ombon batu. 25Laju diwa uran diang owa, ai brubu mitek lou ene, tapi lou ene belo di mokombe koe tnengkuat ombon batu.26Tapi tongku ulun yo kringo pemesara-Ku endo ai belo nggawi iyo, io sama diang ulun bungang, yo nengkuat lou iyo ban krisik.27 Laju diwa uran diang ulet owa, ai brubu yo kono lou ene, jadi roros lou ene ai meroa rusak yo.28Des Yesus sundok ngesah ene, eran ngrengao ulun deo ene kringo tutui batuk-Iyo, 29Koe Iyo nutui batuk dero kati ulun yo keo kuasa, belo di kati ahli-ahli Taurat dero.Chapter 8
1Sundok Yesus diwa ngket tunden, ulun deo ngelenduyun nyarak Io. 2Ulet erai kongo ulun yo roton kodong epo-Iyo, laju nyongkop nymbah Io ai ngulek: "Tuan, Ena Tuan kakan, Tuan kuli mkale aku." 3Yesus nyokoi kayang-Iyo, mulem ulun ene ai ngulek: "Aku kakan, Ale ka iko." Des ene peles ulun ene ale ngket roton kodong io ene.4Sundok ene Yesus ngulek epon iyo: "Knop-knop iko, nang iko ngesah nau umbang endo epo ulun mak, tapi pkelak ko kompu tonga ko epo imam ai die ko prsmbahan kati yo snuyu koe Musa, nte bukti epo dero."5Des Yesus sumba mbo Kapernaum, ulet erai kongo kmndan tntara nyruku Io ai tindu awat epo-Iyo: 6"Tuan, batak ku bgaleng ela lou koe roton pokung ai io ene ssa beta." 7Yesus ngulek epo iyo: "Aku nindo daro mkale iyo."8Tapi tuing kmndan tntara ene epo-Iyo: "Tuan, Aku belo snaron nrima Tuan lang lou ku, ontus Ko ka erai buku pmnsara, jadi batak ku ene pasti ale. 9koe aku endo anak bua lou, ela iwat ku aso keo tntara yo pangkat io imbat aku. ena aku ngulek epo tntara yo pangkat io imbat aku ene: diduh iko!, io laju daro, diang epo yo mak aku ngulek: pondo iko!, Io ulet peles, ktine low epo batak ku aku ngulek: gawi ko endo! gnawi koe iyo." 10Sundok Yesus kringo otang ene, Io eran laju ngulek epo dero yo lumpat-Iyo: "Aku ngulek epo ikam, beta-beta yo ka, iman kolai endo belo Aku pini ruku mbo lang erai kongo ulun Israel.11Aku ngulek epo ikam: Deo ulun nindo ulet ngket timur ai barat ai tunge kuman kerai diang Abraham, Ishak diang Yakub mbo lang Krajaan Sorga, 12tapi anak-anak Krajaan ene ube noding epo lang awa yo seom ji, lane nindo keo ruku tangis diang rgigep kukut." 13Yesus ngulek epo kmndan tntara ene: "Uli ka iko, jadi ka mbo iko kati yo iko prsaya." Des ene peles ulun batak yo ene ale.14Des dero sampe mbo lou Petrus, Yesus kito se ampu Petrus yo bawe bgaleng koe mekom. 15Io ngop tangan ulun bawe ene, laju ale peles mekom yo ene. io uat laju nglayan-Iyo.16Desung dnia ilang ilot deo ulun moit epo Yesus ulun yo snumban uwok, diang erai buku pmsara Yesus ngusa roh-roh ene diang mkale ulun-ulun yo sesa koe roton. 17Umbang ene trjadi apa gnap lang pirman yo snampe koe nabi Yesaya: "Io ene nindo yo nantai siet smoleng taka ai mkale roton san taka."18Des Yesus kito se deo ulun nglekum-Iyo, Io nyuyu btual epo mpai. 19Ulet apo erai kongo ahli torat laju ngulek epo-Iyo: "Guru, aku kakan lumpat Iko, epo mombe-mombe ka Iko bju." 20Yesus ngulek epo iyo: "Sngkalaw ene keo liang ai mpulu keo salai, tapi Pea Ulun belo keo awa nte awa mayak utok-Iyo."21Keo ulun yo mak, erai kongo ngket murit-Iyo, ngulek epo-Iyo: "Tuhan, kate be aku malan ile nte nglowong uma ku." 22Tapi Yesus ngulek epo iyo: "Lumpat Aku ka iko, koe ka ulun-ulun mate nglowong ulun-ulun dero yo mate."23Sundok ene Yesus dombo epo lang praw diang murit-murit-Iyo lumpat-Iyo low. 24Kolan-kolan ka se brubu ries mbo gntung sae ene, sampe praw dero ene tulung umbak, tapi Yesus desung turui. 25Murit-murit-Iyo ngenduko Io, Ulek dero: "Tuhan, awat endo, taka sesa."26Io ngulek epo dero: "Ise moko ikam takut, ikam yo kurang prsaya?" Sundok ene Yesus uat laju nmpnger riut diang umbak ene, ngket ene riut diang umbak mbo gentung ene tno beta. 27Ulun-ulun mne eran, ulek dero: " Ise jnis Ulun endo, moko panan riut ai gntung ngaya ba nte-Iyo?"28Des dero sampe mbo mpai, yo ene mbo dnia ulun Gadara, ulet ngket tadah kubur duo kongo ulun yo snumban uwok ngruku se Yesus. Dero ene prnges beta, koe ene ndok belo erai ulun keo ronu lalo mbo boyan mne. 29Dero nyoyar, ulek dero: "Ise urusan-Ko diang kain, O Pea Allah? Bahe Iko epo dido nte mssa kain onon se ampe des yo?"30Belo di oroh ngket awa dero mne keo jut kawan bawi desung meto nte okan. 31Setan-setan ene tindu epo-Iyo, ulek dero: "Ena Iko ngusa kain, suyu-Ko ka kain wensut epo lang kompu jut kawan bawi enduh." 32Yesus ngulek epo dero: "Daro ka ikam!" sundok ene dero baling laju sumba epo lang kompu bawi-bawi ene. ngket ene bawi-bawi ene sntuyun ngket krbing epo lang gntung laju mate lian monsor.33Ulun-ulun yo ngnjaga bawi ene buyo, sampe dero mbo kota, dero ngesah nau umbang ene, ktine low nau umbang ulun-ulun yo snumban setan ene. 34Ulun-ulun erai kota baling nyruku se Yesus, des dero ruku se Io, dero maksa apa Io oroh ngket dnia dero mne.Chapter 9
1Sundok ene dombo ka Yesus epo lang praw laju kentas. Trus sampe doko Io mbo kota-Iyo se. 2Jadi oit ulun ka doko epo-Iyo erai kongo ulun yo belo klian malan koe pokung yo bgaleng ban awa pnurui-iyo. Des Yesus kito iman dero, ngulek ka doko Io epo ulun pokung ene: "Persaya beta ka, o pea-Ku, dosa-ko sundok nampun."3Jadi ngulek ka doko tenu-tenu kongo ahli-ahli Taurat lang kesong dero: "Io nguja Allah."4Tapi Yesus tau kno dero, laju ngulek: "Ise moko ikam ngnanam yo triaw mbo lang kesong-kam? 5Ise llu yo paling sepel beta nte ulek: Dosa-ko sundok nampun, ena belo ngulek: Uat ka ai malan ka? 6Tapi apa ikam tau, se mbo dnia endo Pea Ulun keo kuasa nte ngampun dosa" - laju Io ngulek epo ulun pokung ene - : "Uat ka ai engkat awa pnurui-ko ai uli ka epo lou-ko!"7Ai uat ka doko ulun ene laju uli.8Jadi ulun deo yo kito nau ene takut laju ngmulia Allah yo sundok mie kuasa ktine ene epo ulun. 9Sundok Yesus malan ngket mne, Io kito se erai kongo ulun yo nan karan se Matius tunge mbo lou bea, laju Io ngulek epo-iyo: "Lumpat Aku ka." Jadi akat ka doko Matius laju lumpat Io.10Sundok ene des Yesus kuman mbo lou Matius, ulet ka doko deo pnage bea ai ulun dosa ai kuman sama-sama diang Io ai murid-murid-Iyo. 11Montuk des ulun Farisi kito nau ene, bsra ka doko dero epo murid-murid Yesus: "Ise moko guru kam kuman sama-sama diang pnage bea ai ulun dosa?"12Yesus kringo ene laju ngulek: "Makse ulun slomai yo prlu dokter, tapi ulun kroton. 13Jadi malan aut ai bguru beta-beta atok firman endo: Yo pengkakan-Ku yo doko kesong kosang jadi makse prsmbahan, koe Aku ulet makse nte momba ulun yo kono enta, tapi ulun dosa."14Sundok ene ulet ka doko murid-murid Yohanes epo Yesus ai ngulek: "Ise moko kain diang ulun Farisi puasa, tapi murid-murid-Ko belo?" 15Tuing Yesus epo dero: "Sngkono be nau iyo ena tman-tman pnganten song diang susah-susah kola-kola pnganten ene diang dero? Tapi anta sampe des yo pnganten ene nalek ngket dero bayu montuk des ene doko dero anta puasa.16Ndok belo erai ulun nambal baju usang diang diris bayu, koe ena ktine diris pnambal ene anta ngrenset baju ene, jadi tambah sae renset-iyo,Ktine low anggur yo bayu belo di natok epo lang kantong upak yo usang, koe ena ktine kantong ene anta renset, jadi-iyo anggur ene bkoding ai kantong ene rusak low. Tapi anggur yo bayu ona ulun lang kantong yo bayu low, apa diang ktine belo keo yo rugi."18Desung Yesus bsara ktine epo dero, ulet ka doko erai kongo pngutok blai smbayang, laju nymbah Io ai ngulek: "Pea-ku bawe bayu ka mate, tapi kompoh aut ai payak ta kayang-Ko ban-iyo, apa io jadi bolum.19Peles low beta Yesus akat ai nyarak ulun ene sama-sama diang murid-murid-Iyo.20Montuk des ene erai kongo bawe yo sundok duo blas taun roton bawe ngompoh Yesus ngket sori ai ngop tompak jubah-Iyo.21Koe ulek-iyo lang kno-iyo: "Tontan bulem-ku tingen jubah-Iyo, aku anta ale." 22Tapi Yesus skuleng ai meti io ulak ngulek: "Pturon beta-beta pngnanam-ko, o pea-Ku, iman-ko sundok nylamat iko." Jadi ngket des ene ale beta doko bawe ene.23Des Yesus sampe mbo lou pngutok blai smbayang ene ai kito tukang main suling nte mbo pengenate ai ulun deo nangis nungul, 24bsara ka doko Io: "Oroh-oroh ikam, koe pea endo mba di mate, tapi turui." Tapi dero ngoka Io.25Sundok ulun deo ene nusa, Yesus sumba ai ngop tangan pea ene, laju uat ka doko pea ene. 26Jadi sampe ka doko kabar nau umbang ene mbo lekum dnie mne.27Des Yesus nerus dalan-Iyo ngket lane, duo kongo ulun posa nyarak-Iyo ulak momba-momba, ulek dero: "Tngkosang-Ko ta kain, o Pea Daud." 28Sundok Yesus sumba lang lou, ulet low duo kongo ulun posa ene ngompoh-Iyo ai Yesus ngulek epo dero: "Prsaya be ikam se Aku kuli mkale-iyo?" Dero nuing: "Oo Tuhan, kain prsaya."29Laju Yesus mulem mato dero ulak ngulek: "Jadi beta epo ikam kati iman kam."30Jadi kolat ka doko oli mato dero. Des ene low Yesus diang beta-beta keo pesan epo dero, ulek-Iyo: "Jaga beta apa nang keo ulun tau nau umbang endo." 31Tapi dero baling ai ngesah nau umbang kbuen Io mbo lekum dnia mne.32Desung duo ulun posa ene baling, noit low epo Yesus erai kongo ulun pepe yo snumban uok. 33Des sundok uok ene nusa, tau ka doko ulun pepe ene bsara. Jadi eran ka doko ulun deo ene, ulek dero: "Yo ktine ene belo pini itan ulun mbo Israel." 34Tapi ulun Farisi ngulek: "Diang kuasa tuon uok Io ngusa uok."35Ktine beta Yesus malan nglekum epo eka-eka kota ai kampong; Io nutui matuk lang low-low awa smbayang ai nyampe Injil Krajaan Sorga ulak mkale eka masam roton ai siet smoleng.36Kito ulun deo ene, Yesus ulet kanam kosang kesong Yesus epo dero, koe dero mole ai belo di keo snanda kati domba yo belo keo pngamu.37Jadi ulek-Iyo epo murid-murid-Iyo: "Asil nte utik memang deo, tapi nte bgawi kurang. 38Koe ene tnindu beta-beta epo tuan yo mpun asil nte utik ene, apa Io ngirim pnggawi nte ngutik asil ene."Chapter 10
1Yesus momba duo blas murid-Iyo ai mie kuasa epo dero nte ngusa roh-roh triaw ai nte mkale eka masam roton ai siet smoleng.2Endo doko karan duo blas rasul ene: Yo tla Simon yo nulek Petrus ai Andreas eraibuntung-iyo, ai Yakobus pea Zebedeus diang Yohanes eraibuntung-iyo,3Filipus ai Bartolomeus, Tomas ai Matius pnage bea, Yakobus pea Alfeus, ai Tadeus, 4Simon ulun Zelot ai Yudas Iskariot yo nyrah-Iyo.5Duo blas murid ene suyu Yesus ai Io keo pesan epo dero: Nang beta ikam siat epo boyan bangsa yo mak ktine low sumba epo lang kota ulun Samaria, 6tapi malan ka epo domba-domba yo mapos ngket ulun-ulun Israel. 7Malan ai snampe beta-beta: Krajaan Sorga sundok dmpet.8Pinokale beta ulun kroton; pinonyuli beta ulun mate; pinokale beta ulun roton kodong; nusa beta uok-uok. Ikam sundok kuli ene diang dnie tingen, koe ene die low diang die tingen. 9Nang beta ikam moit mas, pirak, tmbaga lang bolit towing kam. 10Nang beta ikam moit nguyu nyarak boyan, nang beta ikam moit baju sloar duo pasang, trumpak pan goloi, koe ulun bgawi arus kuli upa-iyo.11Ena ikam sumba kota ktine low kampong, eto ka mbo mne ulun yo sngkono ai nongos ka diang-iyo sampe ikam brangkat.12Ena ikam sumba lou ulun, die ka salam epo dero. 13Ena dero sngkono nrima-iyo, salam-ko ene diwa ombon dero, ena belo, salam-ko ene mulik epo iko se.14Jadi ena ulun belo nrima ikam ai belo di nmpaning pmnsara kam, baling ka ai dikah ka lou ai kota ene ai tompus ka bondul-iyo ngket botis kam.15Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta-iyo ka des olo kiamat tana Sodom diang Gomora anta aso mean ukuman-iyo se kota ene.16" Eti, Aku nyemuyu iko kati domba epo ekang sengkalau, koe ene arus yo iko serdik kati nipo ai buen kesong kati dara. 17Tapi ati-ati epo eka-eka ulun; koe keo yo kakan nyerah iko epo majelis agama ai dero anta ngesa iko lang lou ibadat dero.18 Ai koe Aku, iko anta pnatak epo onon pnguasa-pnguasa ai raja-raja nte bukti nte dero ai ulun-ulun yo belo tau se Allah.19Ena dero nyerah iko, nang ka iko water anta ktimbe ai ise yo arus nte ngko ulek, koe eka-eka ene anta dnie epo iko des ene low.20 Koe makse iko yo bsara, tapi Roh Bapak ko; Io anta yo bsara lang iko.21Ulun anta nyerah erai buntung iyo nte pate, ktine lou uma anta epo pea iyo. Ai bang pea anta nglawan ulun tuo iyo ai anta ngempate dero. 22Ai ikam anta knekey koe eka-eka ulun koe karan-Ku; tapi ulun yo btahan sampe pnyundok yo pasti slamat.23 Ena dero ngurow ngesa iko lang kota yo erai, buyo epo kota yo mak; koe Aku ngulek epo iko: Sebeta yo iko belo pian sundok nuntun kota-kota Israel,Pea Ulun sundok ulet.24Erai murid belo anta lengkat se guru iyo, ene low batak ngket tuan iyo. 25Sukup ka nte murid ena io jadi sama kati guru iyo ai batak ena sama kati tuan iyo. Ena mpu lou nulek Beelzebul, aso da atok low iyo.26Jadi nang ka ikam takut se dero, koe ndok belo erai yo btokom ene anta belo anta belo ningkang ai ndok belo erai yo melim ene anta belo tinonoan.27 Ise yo ulek Ku epo ikam lang seom, ulekka ene lang pa; ai ise yo knonis epo tlingo kam, sampe ka ene ngket ombon sapo.28Ai nang ka ikam takut se dero yo kuli ngempate kompu, tapi belo keo kuasa nte ngempate nyawa; tnakutka epo Io bute yo keo kuasa nte ngempate nyawa diang kompu mbo lang nraka.29 Belo be mpit jnual duo kikuy erai duit? Tapi ndok belo erai kikuy yo toyak epo tana ena belo koe ptua Bapa ko. 30Ai iko, balo mbo utok ko low sundok nitung eka. 31 Koe ene nang ka ikam takut, koe ikam aso rarang se mpit deo.32Tongku ulun yo ngangkan se Aku mbo onon sama ulun, Aku ngangkan io low mbo onon Bapa-Ku yo mbo sorga. 33Tapi ise yo belo ngangkan se Aku mbo onon sama ulun, Aku low belo ngangkan se io mbo onon Bapa-Ku yo mbo sorga."34" Nang iko ngontus, se Aku ulet nte moit pmekat mbo dnia; Aku ulet belo di nte moit pmekat, tapi mendau. 35Koe Aku ulet nte nyeing ulun ngket uma iyo, pea bawe ngket ine iyo, nantu bawe ngket ampu bawe iyo, 36ai musu ulun ene ulun-ulun erai low iyo.37Ise-ise yo kosang diang ine uma iyo lengkat se epo Aku, io belo sengkono nte Oki; ai ise-ise yo kosang epo pea yo song ai bawe lengkat se epo Aku, io belo sengkono nte Oki. 38Ise-ise yo belo moson salib iyo ai lumpat Aku, io belo sengkono nte Oki.39 Ise-ise yo nahan kesong iyo,io anta mapos kesong iyo, ai ise-ise yo mapos kesong iyo koe Aku, io anta kuli iyo.40Ise-ise yo nrima ikam, io nrima Aku, ai ise-ise yo nrima Aku, io nrima Iyo yo nyemuyu Aku.41 Ise-ise yo nrima nabi kati nabi, io anta nrima upa nabi, ai ise-ise yo nrima ulun yo kono kati ulun kono, io anta nrima upa ulun kono.Ai ise-ise yo mie danum roni erai sangkir tingen epo erai kongo ulun biasa endo, koe io murid-Ku, Aku ngulek epo ikam: Sebeta yo io belo anta mapos upa yo ngket iyo."Chapter 11
1Des Yesus sundok mie pesan epo duo blas murid-Iyo, malan Io ngket lane epo nutui matuk ai nyampe Injil lang kota-kota dero.2 Lang sper Yohanes kringo nau gawi gata Kristus, 3 Laju nymuyu murid-murid-Iyo ngunti epo-Iyo: "Iko be yo anta ulet ene ena belo arus be kain minte ulun yo mak?"4Yesus nuing dero: "Malan ka ia ulek ka epo Yohanes ise yo dingo kam ai itan kam: 5 Ulun posa kito, ulun pokung malan, ulun kodong jadi ale, ulun simpong kringo, ulun mate tinom bolum ai epo ulun kao snampe kabar buen. 6 Ego bah ulun yo belo di noli ai belo di nolak Aku."7Des murid-murid Yohanes malan, mulai doko Yesus ngesah epo ulun deo ene nau Yohanes: " nte ise ikam malan epo padang gurun? meti bulu yo guwai guwoi kukui riut ? 8jadi Nte ise ikam malan? meti ulun yo spakai buen? ulun yo spakai buen ene awa io mo istana raja.9Nte ise ikam malan? meti nabi? beta, ai Aku ngulek epo ikam, aso lengkat se nabi. 10 Koe nau umbang io keo tnulis:Eti ka, Aku nymuyu wakei-Ku ono se Iko, io anta ngraduh boyan-Ko, onon-Iko.11Aku ngulek epo ikam sebetayo keo ngket dero yo kinomekus koe bawe belo pini nyoret erai ulun yo olai se Yohanes pembaptis, tapi yo paling idi lang krajaan sorga, aso olai se io. 12ngket pngnyoret Yohanes Pembaptis nok tempo ndo, krajaan sorga bnelok ia ulun yo ngembelok ene nyoba bskaku.13Koe eka nabi ai kitab taurat nyampe pentau Tuhan nok pngenyoret Yohanes 14 ai- ena ikam kakan nrima-io - ene doko Elia yo anta ulet ene. 15 Ise keo tlingo, io arus nmpaning!16Diang ise anta Aku mmerawet nau pokan endo? Dero ene sama kati pea-pea yo tunge la pakot ai momba tman-tman dero: 17 Kain nyiup suling nte ngkam, tapi ikam belo nuyo, kain nglagu legu luwai, tapi ikam belo nangis nyoru.18Koe Yohanes ulet, io belo kuman, ai belo isop ai dero ngulek: Io snumban uwok. 19 Nua Pea Ulun ulet, Io kuman ai isop, ai dero ngulek: eti ta, Io Ulun galak kuman, ai pngisop, tman pnage beo ai ulun dosa. Tapi hikmat Allah sinongkono koe gawi ene."20Laju Yesus mulai mtegur kota-kota yo belo btobat, walau mne Iyo paling deo nampa mujizat-mujizat-Iyo: 21 "ssa beta iko Khorazim! ssa beta iko betsaida! koe ena mo tirus diang mo sidon jadi mujizat-mujizat yo sundok jadi mo ekang ikam, sundok ola dero btobat ai nangis nyoru. 22 Tapi Aku ngulek epo ikam: des olo kiamat, tanggung Tirus diang Sidon anta mean se ukuman ko.23Ai iko kapernaum, anta be iko pinokombo sampe langit? Belo, iko anta pinodiwa sampe dnia ulun mate! koe ena mo sodom jadi mujizat-mujizat yo sundok jadi la ekang ikam, kota ene aso tngkorong sampe olo ndo. 24 Tapi Aku ngulek epo ikam: des olo kiamat, ukuman sodom ene anta aso mean se ukuman kam."25Des ene ngulek Yesus: Aku ngulek sukur epo-Iko, Bapa, Tuhan langit ai dnia, koe eka eka ene ona-Ko nte ulun paham ai pintar, Tapi Iko mkelak epo ulun ulun biasa. 26 Ya Bapa,ene doko yo sngkono mo Iko. 27 Eka sundok snrah epo- Aku koe BapaKu ai nok belo erai kongo ulun yo tau se Pea makse Bapak bute nok belo erai kongo ulun yo tau se Bapak makse Pea bute ai ulun yo epo io Pea ene sngkono kesong mmekelak yo.28Dido ngompoh Aku, eka yo mole lokoi ai pnyekoit boyat, Aku anta miye moang epo iko. 29 Noson beta pngelembar yo payak-Ku ai bguru epo Aku, koe Aku belo di kois koroi ai buen kesong apa pnymbolum ko kuli tnang. 30 Koe pngelembar yo payak Ku ene buen kanam ai pnyekoit-Ku lou mean.Chapter 12
1Des jman ene, montuk olo Sabat, Yesus malan mbo umo gandong. Koe slau, murid-murid Iyo ngutik bua gandong ai kuman iyo.2 Kito ene, bkesah doko ulun-ulun Farisi epo-Iyo: "Eti Ko ta, murid-murid Ko keo gawi yo kinondion des olo Sabat."3Tapi tuing Yesus epo dero: "Belo be ikam ngebaca ise yo gnawi koe Daud, des io diang dero yo nyarak iyo slau, 4timbe nau io sumba lang lou Allah ai timbe nau dero kuman roti nurai yo belo kate nokan, nte iyo ai diang dero yo nyarak iyo, ena belo koe imam-imam?5Ktine low, belo be ikam ngebaca lang kitab Taurat, se des olo-olo Sabat, imam-imam ngelanggar ukum Sabat lang Bait Allah, tapi belo di sala? 6Aku ngulek epo ikam: Ela mendo keo yo ngombo se Bait Allah.7Ena memang ikam paham ptua firman endo: yo PengkakanKu yo ene pngosang ai makse persembahan, pasti ikam belo di ngukum ulun yo belo di sala. 8Koe Pea Ulun ene doko Tuhan ombon olo Sabat."9Des malan ket lane, Yesus sumba lang lou sembayang dero. 10Ela mne keo erai kongo ulun yo pate bika tangan iyo. Dero ngunti diang Iyo: "Kate be mengkale ulun montuk olo Sabat?" Ptua dero ene apa kuli memesala Iyo.11Tapi Yesus ngulek epo dero: "Ena erai kongo ngket ikam keo domba ai domba ene latu lang luang montuk olo Sabat, belo be io nangop ai nembaling iyo?12 belo be ulun pawak rarang se uman domba? Koe ene kate keo gawi buen mbo olo Sabat."13Trus ulek Yesus epo ulun ene: "Sokoi ta tangan ko!" peles io nyokoi, langsung ale tangan iyo, jadi ale kati tangan yo bika. 14Laju baling doko ulun-ulun Farisi ene ai bpekat nte ngempate Iyo.15Tapi Yesus tau kno dero peles Iyo makat ngket lane. Deo ulun yo nyarak Yesus ai Io mkale eka-eka dero.16 Io diang bol-bol ngusan dero memetau ise Io ene, 17apa pinognap firman yo snampe koe nabi Yesaya:"Eti ka, ene Batak-Ku yo pili Ku, yo tengkosang Ku, yo epo yo kesong Ku sengkono; Aku anta mayak roh-Ku mbo-Iyo, ai Io nyengkono ukum epo bangsa-bangsa.19Io belo anta selentuing ai belo anta keo oyon ries ai ulun belo anta kringo oyon-Iyo ela boyan-boyan. 20Bulu yo tepok blopek belo anta di tembekat-Iyo, ai sumbu yo idik dolan yo belo di anta plensop-Iyo, sampe Io nampa ukum ene kuret. 21Ai epo Iyo doko anta bangsa-bangsa ngarap."22Sundok ene doko noit erai kongo ulun yo snumban uok epo Yesus. Ulun ene posa ai pepe, laju Yesus mkale iyo, peles low ulun ene bunyal ai kito.23 Ulun deo yo keo mbo mne jadi eran, laju ngulek: "Io endo ungka yo Pea Daud."24Tapi des ulun Farisi kringo ene, dero ngulek: "Diang Beelzebul, tuon uok, Io ngusa uok."25 Tapi Yesus tau akal dero, laju ngulek epo dero: "Tongku-tongku krajaan yo sangko lawan diang erai-erai pasti ancur ai tongku-tongku kota ktine low pngempanan yo sangko lawan diang erai-erai belo anta tahan ola.26Ene low doko ena iblis ngusa iblis, io tbagi-bagi low ai nglawan iyo se; timbe nau krajaan iyo kate btahan? 27Jadi ena Aku ngusa setan diang kuasa Beelzebul, diang kuasa ise murid-murid kam ngusa iyo? Koe ene dero ka yo anta jadi pmutus ngkam.28Tapi ena Aku ngusa uok diang kuasa Roh Allah, sebeta yo Krajaan Allah sundok ulet epo ikam. 29Ktine low ktimbe nau ulun sumba lang lou ulun galak ai ngrampas pengkeo iyo, ena belo bnolit ile ulun yo galak ene? sundok bnolit ile bayu kuli ngrampas lou ene.30 Ise yo belo diang Aku, io nglawan Aku ai ise yo belo di nembun sama-sama diang Aku, io ngoker.31Koe ene Aku ngulek epo ikam: Eka dosa ai uja ulun nampun, tapi nguja Roh Kudus belo anta nampun.32 Ena ulun bunyal yo nglawan Pea Ulun, io nampun, tapi ena io nglawan Roh Kudus, io belo anta nampun, ela dnia endo belo, ai dnia yo anta ulet belo low.33Ena keo tonga kayu yo ulek ko buen, pasti buen low bua yo; ena keo tonga kayu yo ulek ko dat, pasti dat low bua yo. Koe ngket bua yo tonga kayu ene ulun tau. 34O ikam yo upus nipo muro, timbe nau kam kate bunyal nau umbang yo buen, ena ikam se yo dat? Koe yo baling ngket bowa ene nyoret ngket kesong. 35Ulun yo buen nembaling nau umbang yo buen ngket awa pngona yo buen ai ulun yo dat nembaling nau umbang yo dat ngket awa pngona yo dat.36Tapi Aku ngulek epo ikam: Tongku bunyal yo belo otang yo nulek koe ulun ene arus tnanggung montuk olo kiamat. 37Koe kati pemesara kam, ikam pinokono, ai koe kati pemesara kam low ikam anta nukum."38Des ene tenu-tenu kongo ahli Taurat diang ulun Farisi ngulek epo Yesus: "Guru, kain kakan kito nau tanda ngket Iko." 39Tapi tuing Iyo epo dero: "Pokan yo triaw ai belo stia endo tindu tanda. Tapi epo dero belo anta dnie tanda yo mak se tanda nabi Yunus.40 Koe kati Yunus lang buntung esa tolu olo tolu malom, ktine lou Pea Ulun tolu olo tolu malom lang tana.Des jman kiamat, ulun-ulun Niniwe anta nyuli sama-sama diang pokan endo ai ngukum iyo low. Koe ulun-ulun Niniwe ene btobat des kringo kabar ngket Yunus, sebeta yo mbo mendo keo yo lengkat se Yunus!Des jman kiamat, ratu ngket selatan ene anta nyuli sama-sama diang pokan endo ai io anta nukum iyo low. Koe ratu endo ulet ngket tompak dnia nte nempaning hikmat Salomo, sebeta yo mbo mendo keo yo lengkat se Salomo!"43"Ena roh triaw baling ngket ulun, io nyabu ka oli epo awa-awa yo tana dat meto awa nongos. Tapi io belo di ruku. 44Laju io ngulek: Aku anta mulik nua epo lou yo sundok dikah ku ene. Malan doko io ai ruku low ene osaw,brese snapu ai natur buen.45Laju io baling diang moit turu roh yo mak yo triaw aso se io trus dero sumba peles nongos mne. Pnyundok yo nau ulun ene tambah triaw ngket nau yo ono. Ktine low anta pengkono pokan yo triaw endo."46Des Yesus aso bkesah diang ulun deo ene, Ine-Iyo diang erai buntung-erai buntung Iyo akat ela baling ai bkomer ngruku Iyo.47 Erai kongo ngulek diang Iyo: "Eti Ko ta, ine-Ko diang erai buntung-erai buntung Ko keo ela baling ai bkomer ngruku Iko."48Tapi tuing Yesus epo ulun yo nyampe kesah ene epo Iyo: "Ise ine-Ku? ai ise erai buntung-erai buntung Ku?" 49Bayu Iyo ngulek, ulak nutui epo tadah murid-murid Iyo: "Ndo ine-Ku ai erai buntung-erai buntung Ku! 50Koe ise-ise yo nggawi ptua Bapak-Ku ela Sorga, iyo ene erai buntung Ku song, iyo ene erai buntung Ku bawe, iyo ene ine-Ku."Chapter 13
1Des olo ene Yesus baling ngket lang lou ene laju tunge mbo isan gntung. 2Deo ulun ulet bloyun-loyun nglekum-Iyo, koe ene Io dombo epo lang prau laju tunge mbo mne, tapi ulun-ulun deo ene eka-eka yo akat mbo nyarak diwe.3Io deo nutui matuk dero diang mrawet nau enah enduh epo dero. Ulek-Iyo: "Ulun yo tukang skulo ene baling nte skulo. 4Des jman yo nabur bini, bini oit io ene keo tenga yo latu mbo nyarak boyan, laju ulet mpulu nungka kuman yo ndok eka. 5Keo tenga yo latu mbo dnia yo jut batu, yo belo di beka keo tana yo, bini ene kate se moti koe keo bgamat idik2 tana yo. 6Tapi des mato olo melak, yo layo laju pnyundok yo krep koe belo keo wakat.7Keo tenga yo latu mbo lang orop, orop ene tambah mroa nylingu oti ene turai pate. 8Ai keo low yo latu mbo tana buen kate sampe kbua: keo yo kate ngasil jatus lipat, keo yo onom pulu lipat, keo yo tolu pulu lipat. 9Ise yo keo tlingo, moko yo io nmpaning!"10Murit-murit-Iyo ulet laju ngunti epo-Iyo "Ise moko Iko nutui matuk dero diang pmrawet?" 11Tuing Yesus: "Epo ikam sundok dnie krunia nte tau rasia Krajaan Sorga, tapi epo dero belo. 12Koe ise yo keo, epo io anta dnia sampe ruak ruau; tapi ise yo belo keo ise2, ise yo keo mbo io nalek eka.13Koe ene doko Aku ngulek diang pmrawet epo dero; koe beta ko dero meti, dero ene belo di kito, koe dero nmpaning, dero ene belo di kringo ai belo tau rti. 14Epo dero ene gnap nubuat Yesaya, ktindo otang iyo: Dero ene dor nempaning tapi belo tau unong; dero ene dor kito, tapi belo tau rti.15Koe kesong ulun-ulun endo sundok buntat, ai tlingo dero boyat nte nempaning, diang mato dero pinoringit; apa belo dero meti diang mato dero, belo nempaning diang tlingo dero ai belo tau unong diang kesong dero, nte dero skuleng apa Aku mmkale dero.16Tapi untung beta mota kam yo kito, diang tlingo kam yo kringo 17Koe Aku ngulek epo ikam: Sbeta yo deo nabi diang ulun-ulun buen kakan kito kati pngkito kam, tapi dero belo kito, ai kakan kringo kati kati pngringo kam, tapi belo dero kringo.18Koe ene tempaning kam rti pmrawet nau umbang ulun tukang skulo ene. 19Epo tongku ulun yo nempaning pirman umbang krajaan sorga, tapi belo tau unong, ulet yo tuju gawi triau laju ngalek ise-ise yo sundok nulo lang kesong dero; yo ene bini yo toyak mbo nyarak boyan.20Bini yo tnias mbo dnia jut batu, yo ene ulun yo nempaning pirman ene laju nrima yo diang pngnanam ego. 21Tapi iyo belo kate tumbu wakat ai belo kate tahan ola. Ena ulet sngsara ai kono ptunjol koe pirman ene, peles ulun ene murtad.22Bini yo toyak mbo tenga orop ene, kati ulun yo nmpaning pirman, tapi water diang nau pnymbolum dero ai kakan bolum srba, nyngkatel pirman ene nampa belo tau keo bua. 23Yo tnias mbo tana buen yo ene ulun yo nmpaning pirman ene ai tau rti iyo, koe ene yo keo bua, keo yo jatus lipat, keo yo onom pulu lipat, keo yo tolu pulu lipat."24Yesus ngesah nau pmrawet yo mak nua epo dero, ulek Iyo: "Umbang Krajaan Sorga ene kati ulun yo nabur bini yo buen mbo umo iyo. 25Tapi des desung eka ulun turui, ulet bali iyo nabur bini dikut mbo ekang gandong ene, laju buyo. 26Des gandong ene tumbu ai mulai baling bua, melak low dikut ene.27Batak-batak ulun yo keo umo ene ulet epo iyo ai ngulek: Tuan, bini buen apo, yo ulo tuan mbo umo ene? ngket mbe dikut ene? 28Tuing tuan ene, 'keo bali ku yo keo gawi ene. Batak-batak ene ngulek epo iyo: kakan be tuan apa kain epo ngukat dikut-dikut ene?29Tapi iyo ngulek: Koyoh ka, koe gandong ene tau lumpat rukat montuk ikam ngukat dikut ene. 30Koe ka sama tumbu mne sampe des jman nte ngani. Des ene aku ngulek epo tukang ngani: Kumpul kam ile dikut ene, binorokos nte tuna; sundok ene kumpulkam gandong ene epo lang longkongku."31Yesus ngesah nau pmrawet yo mak nua epo dero, Ulek Iyo: "Umbang Krajaan Sorga ene kati bigi jabung, yo nalek laju tnabur mbo umo iyo. 32Bigi jabung ene bini yo paling alus, tapi ena sundok tumbu, jabung ene paling olai ngket pnykulo jnis deli yo mak, yo jadi keo tonga, sampe mpulu-mpulu ulet nampa salai mbo paka-paka yo."33Diang Iyo ngesah low umbang pmrawet ktindo epo dero: " Umbang Krajaan Sorga ene kati kompal roti yo nalek koe ulun bawe laju bnobo diang jlpong gandong opat pulu liter sampe kmbong beta."34Eka-eka ene ptutui batuk Yesus epo ulun deo diang pmrawet, ndok belo erai Iyo keo nutui matuk dero ena belo diang pmrawet, 35Apa gnap pirman yo snampe koe nabi: "Aku kakan ngingkang bowa-Ku diang pmrawet, Aku kakan ngulek umbang yo melim ngket dnia tnampa."36sundok ene Yesus malan ngket ulun deo ene, sumba epo lang lou. Murit-murit-Iyo ulet ai ngulek epo-Iyo: "Jelas ko epo kain pmrawet umbang dikut mbo umo ene." 37Io nuing, ulek-Iyo: "Ulun yo nias bini buen yo ene Pea Ulun; 38umo ene dnia endo. Bini yo buen ene pea-pea Krajaan ai dikut ene pea-pea yo triau. 39Bali yo nabur bini dikut yo ene iblis. Jman nte ngani ene olo balik bekat, ai yo tukang-tukang ngani ene mlekat.40Kati dikut-dikut yo knumpul laju tnuna epo lang api, ktine low des jman olo balik bekat anta. 41Anta Pea Ulun nyuyu mlekat-mlekat-Iyo, dero ngumpul ise-ise yo nampa tang ai eka ulun yo gawi triaw ngket lang krajaan-Iyo. 42Eka-eka dero noding epo lang bliku api; mbo lane dero nangis nontoi diang ngrgigep kukut. 43Des ene ulun-ulun buen brse anta keo pa kati pa olo lang Krajaan Bapa dero. Ise yo keo tlingo, moko yo nte nempaning!"44Umbang Krajaan Sorga ene kati rta yo nruku koe ulun lang tana, ona koe yo nua lang tana ene. koe kanam ego yo ngenjual eka-eka pngkeo iyo nte moli tana ene. 45Ktine low umbang Krajaan Sorga ene kati erai kongo ulun tukang dagang yo meto mutiara yo buen nau. 46Des sundok ruku mutiara yo uman yo larang, io ngnjual ndok eka pngkeo iyo nte moli mutiara ene."47Ktine low umbang Krajaan Sorga ene kati rengge tasik yo noseng mbo tasik, laju kuli bmasam jnis esa. 48Des sundok punet, rengge ene dnurut epo diwe, dero tunge ngumpul esa yo buen epo lang pti tong, esa yo belo buen oding dero.49Ktine low mbo pnyundok dnia: Mlekat-mlekat ulet nte ngmakse ulun akal triau ngket ulun buen, 50bayu moding ulun yo triau epo lang bliku api; mbo lane keo tangis tontoi diang ngrgigep kukut.51Unong be ikam eka-eka ene?" Dero nuing: "O,o kain unong." 52Yesus ngulek epo dero: "Koe ene tongku ahli Torat yo kuli ptutui batuk ngket umbang Krajaan Sorga ene kati ulun mpu lou yo nembaling rta yo bayu diang yo usang ngket lang pnykona iyo. 53Sundok Yesus ngesah nau pmrawet-pmrawet ene, Iyo malan ngket awa mne,54Sampe Iyo mbo kota-Iyo, Yesus nutui matuk ulun-ulun mbo mne lang lou ibadat dero. Dero eran laju ngulek: "Ngket mbe yo kuli pntau ene ai kuasa nte nampa mujisat-mujisat ene? 55Mak be Iyo ene pea tukang kayu? Mak be ine Iyo yo karan se Maria diang erai buntung- erai buntung-Iyo: Yakobus, Yusuf, Simon ai Yudas? 56Ai mba be erai buntung - erai buntung Iyo yo bawe keo litak lituk ekang taka? Jadi ngket mbe Iyo kuli eka-eka ene.57Dero belo sngkono kesong laju nolak se Iyo. Yesus ngulek epo dero: Nabi ene hormat ulun mbo mone-mone, belo ube mbo dnia iyo se ai lang lou blai iyo se." 58Koe dero belo prsaya, belo deo mujisat tampa-Iyo mbo mne.Chapter 14
1Des ene sampe doko pamusara-pamusara nau umbang Yesus epo Herodes, raja mbo denia mne. 2Trus io ngulek epo prewa-prewa io: "Ndo doko Yohanes tukang baptis; io sundok nyuli ngket ekang ulun mate ai ene doko tukuniyo kuasa-kuasa ene keo gawi mbo lang -Iyo."3Koe onon ene Herodes sundok nyemuyu nangop Yohanes, mansongiyo ai nguongiyo lang sper, koe keo tukun diang Herodias, bawe Filipus erai buntungiyo. 4Koe Yohanes pini ngaeiyo, ulekiyo: "belo kate iko nembawe Herodias!" 5Herodes kakan ngempateiyo, tapi io takut se ulun deo yo nganggap se Yohanes ene nabi.6Tapi des olo ulang taun Herodes, nuyo ka doko pea bawe Herodias mbo ekang dero ai mesenang kesong Herodes,7sampe Herodes berputus anta miye epo io ise ka pninduiyo.8Jadi des sundok suyu ineiyo, pea bawe ene ngulek: "Die ko ta aku mndo utok Yohanes tukang baptis ene ombon par talam." 9laju nyoru ka kesong raja, tapi koe io sundok berputus ai koe peri-periiyo suyuiyo ka oli nte miyeiyo.10Io nyemuyu ngempung utok Yohanes mbo sper 11ai utok Yohanes ene lou oit ulun ban par talam, trus dnie epo bawe ngelok ene ai io moitiyo epo ineiyo. 12Sundok ene ulet ka murid-murid Yohanes tukang baptis ene ngalek antuiyo ai nglowongiyo. Laju dero brangkat memetau ene epo Yesus.13Sundok Yesus kringo kabar ene makat Io ngket mne, ai kakan bedeing iyo ba diang peraw epo awa yo belo rame. tapi ulun deo kringo ene ai nyarak Io ngelalo te-te boyan tana ombo ngket kota-kota dero.14Des Yesus sungket epo tana ombo, Io kito ulun deo beta, jadi timbul ka doko pengenanam kosang epo dero jadi Io mkale dero yo kroton.Desung ilang ilot, murid-murid-Iyo ngompoh Io ai ngulek: "awa endo deing ai denia mulai seom. Suyu Ko ta uli ulun deo ene apa dero kuli moli nte dero okan mbo kampong-kampong."16Tapi ulek Yesus epo dero: "Belo di koyoh dero uli, ikam arus makan dero." 17Tuing dero: "Yo keo mbo kain mendo puluniyo limo bis jaja, ai duo kukuy esa." 18Yesus ngulek: "Oit kam ta dido epo Aku."19Laju suyu Io ulun deo ene tunge ban dikut. Ai sundok Io ngalek limo bis jaja ai duo kukuy esa ene, Yesus nyonda epo langit ai mengulek berkat, trus ngrinsi-ngrinsi jaja ene ai mieiyo epo murid-murid-Iyo, trus murid-muridIyo ngmbagi ene epo ulun deo. 20Ai dero kuman ndok boting. Sundok ene ulun ngumpul bas bis roti yo kasan, duo blas kepit ponu. 21Yo lumpat kuman kira-kira limo ribu kongo bang song, belo pian bang bawe ai pea-pea.22Sundok ene Yesus nyemuyu resi-resi murid-murid-Iyo dombo epo lang praw ai ono se Io epo mpai, des ene Io nyemuyu ulun deo ene uli. 23Ai sundok ulun deo ene suyu-Iyo uli, Yesus dombo epo usuk tunden nte bedoa sederai. Des denia sundok malom, Io ba-ba la mne. 24Peraw murid-murid-Iyo sundok tenu-tenu mil koroiyo ngket pantai ai goling giloi koe umbak, koe wayat sakal.25Kira-kira jam tolu malom ulet ka doko Yesus epo dero malan ban danum. 26Des murid-murid-Iyo kito se Io malan ban danum, dero tekojet ai besara ries: " Nduh uwok!", trus dero nyoyar-nyoyar koe takut. 27tapi resi Yesus ngulek epo dero: "tnang ka ikam! Aku endo, nang takut! "28Laju Petrus besara ries ai nuing Io: "Tuhan, ena Iko ene, suyu ta aku ngompoh Iko malan ban danum." 29Ulek Yesus :" kompoh ka! " Jadi Petrus diwa ngket praw ai malan ban danum ngompoh Yesus. 30Tapi des io kiso kanam tapi riyut, io jadi takut ai mulai lotong laju nyoyar: "Tuhan, awat ta aku! "31Peles Yesus nyokoi tangan- Iyo, ngop io ai ngulek: "O ulun kurang persaya, ise moko iko water?" 32 Laju dero dombo epo lang praw ai riut lou jadi teno. 33Ai ulun-ulun io keo mbo peraw nyembah Io, Sebetaiyo Iko Pea Allah."34Des ampe ela mpai dero sungket mbo Genesaret. 35Des ulun-ulun mne tau se Yesus , dero nyampe kabar ene epo pupus ja mne. Jadi eka ulun yo kroton noit epo-Iyo. 36Dero tindu apa kate mulem tompak jubah-Iyo. Jadi eka ulun yo mulem-Iyo jadi ale.
Chapter 15
1Sundok ene ulet doko tenu-tenu ulun Farisi diang ahli Torat ngket Yerusalem epo Yesus ai ngulek:2" Ise mko murid-murid-Io nglanggar adat istiadat itak kakah taka? Dero belo mui kayang des onon kuman."3Tapi tuing Yesus epo dero: "Ise mko ikam lou nglanggar suyu Allah koe adat istiadat itak kakah kam?4Koe Allah befirman: Tunduk diang ine uma ko; ai nua: Ise yo mator nyumpah ine uma yo pasti kono ukum pate.5Tapi ikam ngulek: Ise-ise yo ngulek epo ine uma yo: Ise yo keo ela aku yo dapet pnakai nte nmbolum ngko, sundok pnakai nte die sokoi epo Allah,6ulun ene belo kotoh oli tunduk epo ine uma yo. Diang ktine firman Allah mbo ikam belo pnakai koe adat istiadat kam se.7O ulun pura-pura persaya! Beta doko ulek Tuhan tete Yesaya nau umbang kam:8Bangsa endo ngmulia Aku diang biwi bowa yo, pdahal kesong yo oroh ngket Aku.9Belo keo jodo dero smbayang epo-Aku, pdahal tutui batuk yo tutui batui dero ene ptua ulun."10Laju Yesus momba ulun deo ai ngulek epo dero:11"Tempaning ai knanam beta: makse yo sumba lang bowa yo nglonsa ulun, tapi yo baling ngket bowa, ene dko yo nglonsa ulun."12Jadi ulet doko murid-murid-Iyo ai ngunti epo-Iyo: "Iko tau se pmensara-Ko ene sundok jadi batu nte tutur ulun-ulun Farisi?"13Tuing Yesus: "Tongku-tongku pnyekulo yo belo dinulo koe Bapa-Ku yo mbo sorga anta nukat diang wakat-wakat yo.14Koe ka dero ene. Dero ulun posa yo ngayak ulun posa. Ena ulu posa ngayak ulun posa, pasti dero duo toyak epo lang luang."15Laju Petrus ngulek epo-Iyo: "Jelas ko ta pmerawet ene epo kain."16Tuing Yesus: "Ikam lou belo pian paham ene?17Tau be ikam tau se eka-eka yo sumba lang bowa diwa epo lang buntung trus noding epo pndosan?18Tapi ise yo baling ngket bowa ene ngket kesong ai ene doko yo nglonsa ulun.19Koe ngket kesong nyoret eka akal dat, ngempate, zinah, pokeng koreng, pengako, sumpah kowau ai uja.20Ene doko yo nglonsa ulun. Tapi kuman diang kayang yo belo di bnui belo nglonsa ulun."21Laju Yesus malan ngket mne ai bsimpeh epo kampong Tirus diang Sidon.22Jadi ulet doko erai kongo bawe Kanaan ngket ja eme ai momba: "Tngkosang ta aku, o Tuhan, pea Daud, koe pea ku bawe sumban uwok ai sesa beta."23Tapi Yesus sama skali belo di nuing yo. Laju murid-murid-Iyo ulet ai tindu epo-Iyo: "Suyu ta io buyo, io nyarak taka diang nyoyar-nyoyar."24Tuing Yesus: "Aku snuyu nte epo domba-domba yo mapos ngket ulun-ulun Israel tingen."25Tapi bawe ene epo dmpet ai nyembah Iyo ulak ngulek: "Tuhan awat ta aku."26Tapi Yesus nuing: "Belo sengkono ngalek roti yo snedia nte pea-pea diang nebir yo epo koko."27Ulek bawe ene: "Beta Tuhan, tapi koko ene kuman uras-uras okan yo toyak ngket meja mpu yo."28Laju Yesus nuing ai ngulek: "O mena, olai iman ko, mko ene jadi se epo iko kati yo pngkakan ko." Des ene se lou pea yo ale.29Sundok ngendikah kampong ene Yesus malan nyarak pinggir gentung Galilea ai dombo epo ombon tenggelung laju tunge mbo mne.30Sundok ene ulun deo bloyun-loyun ulet epo-Iyo moit ulun pokung, ulun tempang, ulun posa, ulun pepe ai deo aso yo mak, laju mayak dero montuk botis Yesus ai Io mmekale dero eka-eka.31Laju bengong ulun deo ene kito ulun pepe bunyal, ulun tempang ale, ulun pokung malan, ulun posa kito, ai dero ngmulia Allah Israel.32Laju Yesus momba murid-murid-Iyo ai ngulek: "Kesong-Ku timbul kosang epo ulun deo ene. Sundok tolu olo dero nyarak Aku ai dero belo keo nte okan. Aku belo kakan nyuyu dero diang siet lau, nindo dero tanjal nyarak boyan."33Ulek murid-murid-Iyo epo-Iyo: "Ktimbe mbo awa deing endo taka kuli roti nte nmboting ulun yo deo beta endo?"34Ulek Yesus epo dero: "Tenu roti keo mbo ikam?" "Turu," tuing dero, "ai keo aso tenu-tenu esa alus."35Laju Yesus nyuyu ulun deo ene tunge mbo tana.36Sundok ene Io ngalek turu roti ai esa-esa ene, ngusap sukur, mrinsi-mrinsi yo ai mie yo epo murid-murid-Iyo, laju murid-murid-Iyo magi ene lou epo ulun deo.37Ai dero eka-eka kuman sampe boting. Sundok ene ulun ngumpul bis-bis roti yo sisa, turu kepit ponu.38Yo lumpat kuman ene opat ribu bang song pian nitung bang bawe ai bang pea.39Laju Yesus nyuyu ulun deo ene uli. Io dombo prau ai btual epo kampong Magadan.Chapter 16
1Sundok ene ulet doko ulun-ulun Farisi ai saduki kakan nyoba Yesus. Dero tindu apa Io memekelak tanda ngket sorga epo dero.2 Tapi tuwing Yesus: "Des olo nayap koe langit meya,ikam ngulek: Olo anta buen,3ai des ma olo,koe langit meya ai jou,ikam ngulek: Olo dat. Nau langit ikam tau nembeda yo tapi tanda-tanda zaman belo. 4Pokan yo triau ai belo stia endo tindu se tanda.Tapi epo dero belo anta dniye tanda yo makse se tanda nabi Yunus."Laju Yesus ngendikah dero trus brangkat.5Des jeman murid-murid Yesus kentas gentung,dero tlengo moit roti. 6Yesus ngulek epo dero:"Ati-ati ai awas-awas se ragi ulun Farisi ai Saduki." 7 Koe ene dero bekenanam ai ngulek epo sama dero se:"Ene nulek ke-Iyo koe taka belo moit roti." 8Des Yesus tau ise yo pengesah dero,Io ngulek: "Ise moko ikam ngesah soal belo keo roti? O'ulun-ulun yo kurang persaya!9Belo pian low ikam paham? Belo be ikam knop aso se limo roti nte limo ribu ulun ene trus tenu kepit roti kumpulkam sundok ene? 10 Ktine low se turu roti nte opat ribu ulun ene trus tenu kepit kumpulkam sundok ene?11Ktimbe moko ikam belo paham se makse roti yo ptua Ku.Aku ngulek epo ikam:awas-awas diang ragi ulun Farisi ai Saduki." 12Des ene bayu dero tau se makse ptua-Iyo apa dero awas-awas diang ragi roti,tapi diang tutui batuk ulun Farisi ai Saduki.13Sundok Yesus sampe mbo ja Kaisaria Filipi,Io ngunti epo murid-murid-Iyo: "Ulek ulun,Ise si Pea Ulun ene?" 14Tuwing dero: "Keo yo ngulek: Yohanes Pembaptis,keo low yo ngulek: Elia ai keo low ngulek: Yeremia ena belo erai kongo ngket nabi-nabi." 15Laju Yesus ngunti epo dero: "Tapi ise ulek kam,ise se Aku endo?" 16Tuwing Simon Petrus:"Iko ene Mesias,Pea Allah yo bolum!"17Ulek Yesus epo iyo: "Ego beta iko Simon pea Yunus koe makse ulun yo ngulek ene epo iko,tapi Bapa-Ku yo mbo sorga. 18Ai Aku low ngulek epo iko: Iko ene Petrus ai ban batu karang endo Aku anta nengkuat jemaat-Ku ai dnia ulun mate belo anta nguasa iyo.19Epo iko anta diye Ku kunci Kerajaan Sorga.Ise yo bolit ko mbo dnia endo anta bebolit mbo sorga ai ise yo oke ko mbo dnia endo anta noke mbo sorga." 20Laju Yesus ngusan murid-murid-Iyo apa nang mere epo ise-ise ulun se Io Mesias.21Ngket jman ene Yesus mulai ngenjelas epo murid-murid-Iyo se Io arus malan epo Yerusalem ai kiso kanam deo kbenasa koe bang tuo-tuo,imam-imam pngutok ai ahli-ahli Taurat,laju pnate ai pinosuli des olo ke tolu. 22Tapi Petrus ngendurut Yesus epo bika ai ngae Io,ulek iyo: "Tuhan, apa Allah mekoro nau umbang ene! Nau ene belo anta kono Iko.23 Laju Yesus skuleng ai ngulek epo Petrus: "Buyo ta Iblis.Iko jadi batu nte tutur Oki,koe iko makse ngenanam ise yo knanam Allah,tapi ise yo knanam ke ulun."24Laju Yesus ngulek epo murid-murid-Iyo: "Tongku-tongku ulun yo kakan lumpat Aku,io arus belo nyanda kompu iyo,moson salib iyo ai lumpat Aku. 25Koe ise yo kakan nylamat kesong iyo se,io anta mapos kesong kesong iyo;tapi ise-ise yo mapos kesong iyo koe Aku,io anta kuli iyo.26 Ise jodo yo ulun kuli eka-eka dnia tapi mapos kesong iyo? Ai ise yo dapet die yo nte nganti kesong iyo?27Koe Pea Ulun anta ulet lang kmulia Bapa-Iyo bjuyang diang mlekat-mlekat-Iyo;des jman ene Io anta ngembales tongku-tongku ulun kati gawi gata dero. 28Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta yo mbo ekang ulun yo keo mbo mendo keo yo belo anta mate onon se dero kito Pea Ulun ulet jadi Raja lang Kerajaan-Iyo."Chapter 17
1onom olo sundok ene Yesus moit Petrus,Yakobus ai Yohanes eraibuntungiyo, ai sama-sama diang dero, Io dombo epo usuk tunden, mbo mne dero ba-ba. 2laju Yesus wesut nau mbo onon mato dero; wae-Iyo kuala kati nau mato olo ai pyepakai-Iyo jadi bura ktarang kati pa olo.3ai nitan epo dero Musa ai Elia desung bunyal diang-Iyo. 4ulek Petrus epo Yesus: " Tuhan ego beta kain keo ela mendo. ena Iko kakan, kate ka aku nengkuat tolu kemahn, erai ente Engko, etai ente Musa ai erai iyo ente Elia."5Desung io bsurah kolan-kolan diwa jaun keo pa nylingu dero ai engket lang jaun ene keo oyon yo ngulek:" endo doko pea yo knosang koe Ku, epo-Iyo ene aku skono, tinompaning nte-Iyo." 6Kringo ene nyongkop murid-murid-Iyo diang dero takut beta. 7laju Yesus ulet epo dero diang nengku dero ulak ngulek:" akat ikam nang takut!" 8ai des dero nyonda, endo belo kito erai kongo ulun yo mak puluniyo Yesus tingen.9Des dero diwa engket tunden ene, Yesus ngulek epo dero:" nang kam kesah pngkito kam ene epo ndok erai kongo ulun ono pea ulun pinosuli engket ekang ulun mate." 10laju murid-murid-Iyo ngunti epo-Iyo: ena ktine ise moko ahli-ahli taurat ngulek se Elia arus ulet ono?"11tuing Yesus:" betaiyo Elia anta ulet ai nengkuen bmasam nau umbang 12jadi Aku ngulek epo ikam: Elia sundok ulet, tapi ulun belo tau se io, diang gawigata dero seiyo kati ptua dero se. Ketine lou pea ulun anta ssa koe dero." 13Montuk des ene lou ngerti ka doko murid-murid Yesus se Io bsara nau umbang Yohanes tulang babtis.14Des Yesus ai murid-murid-Iyo mulik epo ulun deo ene, ulet doko erai kongo ulun ngruku Yesus ai nyembah, 15ulek io: Tuhan tengkosang-ta peaku, io roton ngembekat ai sesa beta. io jono lutu epo lang api ai jono lou latu epo lang danum. 16 Aku sundok moit io epo murid-murid-Ko, tapi dero belo di kuli mekale io."17ulek Yesus:" o ikam pokan iyo belo persaya ai iyo tang, kola-kola aso Aku nongos ekang ikam? kola-kola aso Aku arus sabar epo ikam? oit ka pea ene epo mdo!" 18Diang ries Yesus ngae io, laju baling ka doko uok ene engket io ai des ene lou pea ene ale peles.19sundok enemurid-murid Yesus ulet ai des dero ba-ba diang Iyo, dero ngunti:" koe be kain belo kuli ngusa uok ene?" 20Iyo ngulek epo dero:" koe ikam kurang persaya. koe ene Aku ngulek epo ikam: se beta-betaiyo ena ikam keo Iman kolai bigi jabung tingen ikam kuli ngulek epo tunden endo: wensut engket mendo epo lane,-tunden ene anta wensut, ai belo anta keo yo belo jadi nte engkam 21jenis endo belo dapet nusa ena diang bdoa ai puasa, "22Des jeman Yesus ai murid-murid-Iyo sama-sama ombo Galilea, Io ngulek epo dero:" pea ulun anta snerah epo lang kayang ulun. 23ai dero anta ngempate Iyo ai mbo olo ketolu Io anta pinosuli." koe ene kesong murid-murid-Iyo jadi nyoru beta.24Des Yesus ai murid-murid-Iyo ulet la kapernaum ulet ulun pnage bea Bait Allah epo Petrus ai ngulek:" belo dimayar be guru ko bea duo dirham ene ?" 25tuingiyo:" mayar de." ai des Petrus sumba lou, Yesus bur ngunti:" ise san ko, Simon? engket mbe raja-raja dnia endo ngalek bea ai pajak? engket rayat iyo be ena belo engket ulun nyumba?"26tuing Petrus :" engket ulun nyumba!" keo ene Yesus ngulek epoiyo:" jadi bebas deko rayakiyo. 27jadi apa taka nang jadi batu ente dero tutur, malan aut mintan epo gentung. jadi esa tla yo bintan ko, tnakop ai ingkang ka bowaiyo, pasti iko ngruku sen opat dirham lang bowaiyo, alek ene ai bayarka epo dero, nte Oki diang nte engko lou."
Chapter 18
1Montuk des ene murid-murid ene ngompoh Yesus ai ngunti: "Ise yo olai tingen lang Krajaan Sorga?"2Jadi Yesus momba pea alus ai mayak-iyo mbo ekang dero 3laju ngulek: "Aku ngulek epo ikam, se beta-beta-iyo, ena ikam belo btobat ai jadi kati pea alus endo, ikam belo anta sumba epo lang Krajaan Sorga.4Tapi ise-ise ulun yo kakan mmkiwa pngnanam kesong ai jadi kati pea alus endo, io doko yo olai tingen lang Krajaan Sorga. 5Jadi ise-ise ulun nrima pea kati endo lang karan-Ku, io nrima Aku." 6"Tapi ise-ise ulun yo mktang erai ngket pea-pea alus endo yo prsaya epo Aku, pawak buen nte-iyo ena erai batu pnggiling sniret mbo biung-iyo laju io pinolotong epo lang tasik.7Lamat beta dnia diang eka sara mktang dero: beta ko pmktang arus keo, tapi lamat beta ka ulun yo nglaku-iyo. 8Ena tangan-ko ktine low botis-ko mktang iko, totok ai oding ka ene, koe pawak buen nte ngko sumba epo lang bolum diang tangan pungkong ai tempang se diang goluh duo botis kayang noding epo lang api kden.9Ai ena mato-ko mktang iko, sungkit ka ai oding ka ene, koe pawak buen nte ngko sumba epo lang bolum diang mato bika bute se noding epo lang api nraka diang mato duo.10Pinoknop beta, nang ngomoi iwa erai kongo ngket pea-pea alus endo. Koe Aku ngulek epo ikam: Keo mlaekat dero mbo sorga yo trus meti wae Bapa-Ku mbo sorga.11(Koe Pea Ulun ulet nte nylamat yo mapos.)"12Ktimbe san kam? Ena erai kongo ulun keo jatus kukui domba, tapi erai kukui ngket ene tang, belo be io jadi nape yo sie pulu sie kukui ene mbo tunden laju malan meto yo tang ene? 13Jadi Aku ngulek epo ikam: "Se beta-beta-iyo ena io kuli ngruku-iyo, pawak roa ego-iyo koe yo erai kukui ene se yo sie pulu sie kukui yo belo di tang. 14Ktine low Bapa kam yo mbo sorga belo di nengkakan apa ndok erai kongo ngket pea-pea endo mapos".15"Ena eraibuntung-ko nglaku dosa, knae doko io iwat opat mato. Ena io ngringo nasehat-ko iko sundok kuli-iyo nua. 16Ena io belo di ngringo iko, oit ka erai kongo ena belo duo kongo ulun nua, apa diang pmnsara duo tolu kongo yo tau beta, soal ene belo keo nte kerong-kerong.17Ena io belo di kakan ngringo dero, sampe ka oli nau umbang ene epo jmaat. Jadi ena io belo di kakan low ngringo jmaat, eti ka io kati ulun belo tau se Allah ena belo kati pnage bea.18Aku ngulek epo ikam: Se beta-beta-iyo ise yo siret kam mbo dnia endo anta bsiret mbo sorga ai ise yo oke kam mbo dnia endo anta loke mbo sorga.19Aso nua Aku ngulek epo ikam: Ena duo kongo ngket ikam mbo dnia endo pkat tindu ise ka low, pnindu dero ene anta dnie koe Bapa-Ku yo mbo sorga. 20Koe mbo mone duo tolu kongo ulun bkumpul lang karan-Ku, mbo mne Aku keo mbo ekang dero.21Sundok ene ulet ka Petrus ai ngulek epo Yesus: "Tuhan, sampe tenu derang aku arus ngampun eraibuntung-ku ena io nglaku dosa epo aku? Sampe turu derang?"22Yesus ngulek epo-iyo: "Makse! Makse sampe turu derang, tapi sampe turu pulu derang turu derang23Koe nau umbang Krajaan Sorga sama kati erai kongo raja yo kakan britung diang batak-batak-iyo. 24Des io mulai britung ene, nadap ka doko epo-iyo erai kongo yo keo utang spulu ribu talenta, 25Tapi koe ulun ene belo di klian mayar eka utang-iyo, raja ene nyuyu apa io jnual diang pea bawe-iyo ai eka pngkeo-iyo nte mayar utang ene.26Jadi nyongkop ka doko batak ene nymbah io, ulek-iyo: Sabar ka ile, eka utang-ku anta bayar ku abis.27Laju ulet kanam kosang lang kesong raja ene se batak ene, sampe io ngmbebas-iyo ai ngapus utang ene.28Tapi des batak ene baling, io ruku se batak yo mak yo keo utang jatus dinar epo-iyo. Io nangop ai nyiak tman-iyo ene, ulek-iyo: Bayar utang-ko! 29Jadi nyongkop ka doko tman-iyo ene ai tindu epo-iyo: Sabar deh ile, utang ku ene anta bayar ku eka.30Tapi io belo trima ai nyrah tman-iyo ene epo lang sper sampe eka utang-iyo bnayar.31Kito ene tman-tman-iyo yo mak jadi dat kanam beta laju nyampe eka yo trjadi ene epo tuan dero.32Raja ene nyuyu momba ulun ene ai ngulek epo-iyo: O batak yo triaw, eka utang ko sundok apus-ku koe pnindu-ko epo aku. 33Belo be iko low arus nengkosang tman ko kati aku sundok nengkosang iko?34Jadi mara ka doko tuan-iyo ene oli ai nyrah-iyo epo plisi, sampe io mayar eka utang-iyo.35Jadi Bapa-Ku yo mbo sorga anta nglaku ktine low epo ikam, ena tongku ikam belo ngampun eraibuntung kam diang bol kesong kam."Chapter 19
1Des Yesus sundok diang tutuy batuk-Iyo ene, berangkat doko Io ngket Galilea ai ulet mbo ja Yudea yo mbo empai atang Yordan. 2Ulun deo beloyun-loyun nyarak Io ai Io lou mekale dero mbo lane.3Jadi ulet doko ulun-ulun Farisi epo-Iyo nte nyoba Io. Dero rekunti: "Kate be ulun nytuar baweiyo diang tulan ise masam?"4 Tuing Yesus: "Belo be ikam ngbaca, se Io yo nampa ulun ngket tla nampa dero song ai bawe?5Ai firman-Iyo: "Koe ene song anta ngendikah ine umaiyo ai kerai diang baweiyo, keduoiyo oli jadi erai isi erai daya 6Ketine doko dero makse duo oli, tapi erai. Koe ene, ise yo sundok pinokerai koe Allah, belo kate senetuar koe ulun.7Ulek dero epo-Iyo: " Ena ktine, ise moko Musa nyuyu nte miye surat setuar ena ulun nyetuar baweiyo?"8 Ulek Yesus epo dero: "Koe ketokeng kesongkam Musa ngizin ikam nyetuar bawekam, tapi ngket tla belo di ktine. 9Tapi Aku ngulek epo ikam: Ise-ise ulun nyetuar baweiyo, makse koe zinah, trus kawen diang bawe yo mak, io nggawi zinah."10Murid-murid ene ngulek epo-Iyo: " Ena ktine nau umbangiyo besong bawe, lebih buen nang kawen." 11Tapi Io ngilek epo dero: "Belo di eka ulun kuli ngerti pemesara endo, suma dero yo keo karunia bute. 12Keo ulun yo belo kuli kawen koe io kinomekus ktine ngket buntung ineiyo, ai keo ulun yo tnampa ktine koe ulun mak, ai keo ulun yo nampa iyo se ktine koe nau pengkakan iyo se koe Kerajaan Sorga. Ise yo paham mokoiyo io paham.13Trus ulun moit pea-pea alus epo Yesus, apa Io mayak kayang-Iyo ombon dero ai ngendoa dero, tapi murid-murid-Iyo ngemara ulun-ulun ene.14 Tapi Yesus ngulek: " Koe ka pea-pea ene, nang ka mombong-mombong dero ngompoh Aku; koe ulun-ulun yo ktine ene yo mpun Kerajaan Sorga." 15Trus Io mayak kayang-Iyo ombon dero ai Io oli berangkat ngket mne.16Keo erai kongo ulun ulet epo Yesus, ai ngulek: "Guru, gawi buen ise yo arus gawiku nte kuli bolum kden?"17 Tuing Yesus: " Ise moko iko ngunti epo Aku nau ise yo buen? Suma erai Bute yo buen. Tapi ena iko kakan sumba po lang bolum, ngaya ka eka petua Allah."18Ulek ulun ene epo-Iyo: "Perenta yo mone?" Ulek Yesus: "Nang ngempate, nang bezinah, nang ngako, nang ngulek saksi eta,19tunduk epo ine uma ko ai tinong kosang sama ulun kati iko se."20 Ulek ulun burok ene epo-Iyo:"Eka-eka ene sundok sarakku, ise aso yo nokon kurang?" 21Ulek Yesus epoiyo: "ena iko kakan sempurna, malan aut, jenual doko eka pengkeo ko ai deniye epo ulun-ulun kao, jadi iko anta kuli arta mbo sorga, ulet ka oli epo dido ai lumpat ka Aku." 22Des ulun burok ene keringo pemesara ene, malan doko io diang kesong nyoru, koe deo pengkeoiyo.23Yesus ngulek epo murid-murid-Iyo:" Aku ngulek epo ikam, se beta-betaiyo poyoh beta ulun tataw nte sumba po lang Kerajaan Sorga. 24Sindai nua Aku ngulek epo ikam, aso sepel erai kukuy unta sumba lang luang pilos se erai kongo ulun tataw sumba po lang Kerajaan Allah."25Des Murid-murid kringo ene, tekojet beta doko dero ai ngulek: " Ena ktine, ise po yo kuli sinolamat?" 26Yesus meti dero ai ngulek: " Nte ulun nau umbang ene belo anta dapet, tapi nte Allah eka-eka nau umbang ene dapet ba." 27Trus Petrus nuing ai ngulek epo Yesus: "Kain endo sundok ngendikah eka ise masamm ai lumpat Iko; jadi ise po yo anta kuli kain?"Ulek Yesus epo dero: " Aku ngulek epo ikam, se beta-betaiyo des nampa denia bayu nua, ena Pea Ulun nongos mbo penunge kemuliaan-Iyo, ikam, yo sundok lumpat Aku, anta tunge lou mbo ombon duo belas penunge nte ngemutus keduo belas suku Israel.29Ai tongku-tongku ulun yo koe karan-Ku ngendikah lowuiyo, erai buntungiyo song ene lou erai bungtungiyo bawe, ine umaiyo, pea-pea ene lou umoiyo, anta kuli nua jatus lipat ai anta kuli bolum yo kden. 30Tapi deo ulun yo ono tingen anta jadi sori tingen, ai yo sori tingen anta jadi yo ono tingen."Chapter 20
1"Ene low Krajaan Sorga sama kati mpu lou yo ngket ma beta meto ulun nte bgawi mbo kbon anggur iyo. 2Sundok io pekat soal upa diang ulun bgawi ene erai dinar erai olo, io nyuyu dero bgawi mbo kbon anggur iyo.3Kira-kira jam sie ma io baling ai kito nua ulun-ulun mak yo beay mbo pasar.4 Ulek iyo epo dero: Daro ikam epo kbon anggurku ai aku mayar ikam diang upa yo sengkono nau gawi. Pnyundok yo dero malan low.5Kira-kira jam duo blas ai jam tolu duluy io baling nua ai sama kati gawi yo ono nde.6 Kira-kira jam limo nayap io baling nua ai ruku nua diang ulun-ulun yo mak, trus ulek iyo epo dero: Ise moko ikam belo keo gawi ka mndo tambus olo? 7Ulek dero epo iyo: Koe belo keo ulun yo ngupa kain. Ulek iyo epo dero: Daro ka low ikam epo kbon anggur ku.8Des malom mpu kbon ene ngulek epo mandor iyo: Bnomba ulun-ulun bgawi ene ai bnayar upa dero, mulai yo ket sumba sori sampe yo sumba ono. 9Ulet doko dero yo mulai bgawi kira-kira jam limo ai tongku dero nrima erai dinar. 10Sundok ene ulet low dero yo bgawi ket tla, omoy dero kuli paling roa, tapi tongku kongo dero kuli erai dinar low.11Des dero nrima ene, dero ngrepengut epo mpu kbon ene. 12Ulek iyo: Dero yo sumba sori ene suma bgawi erai jam, iko nyama dero diang kain yo bgawi boyat erai olo pong kono keke langot.13Tapi mpu kbon ene nuing erai kongo ket dero: erai buntung, aku belo di belo adil epo iko. Belo be taka sundok pekat erai dinar erai olo?14 Alek ka mpun ko trus malan ket ndo; aku kakan mie yo sumba sori endo sama kati ngko.15Belo be aku bbas makai mpun ku se sengkono kati ptua kesong ku? Iri be ikam koe aku sawai kesong? 16Ktine doko ulun yo sori tingen anta jadi yo ono tingen ai ulun ono tingen anta jadi yo sori tingen."17Des Yesus kakan malan epo Yerusalem, Io momba dua blas murid-Iyo pinoseing ai ngulek epo dero ela tenga boyan:18 "Tempo ndo taka malan epo Yerusalem ai Pea Ulun kakan snerah epo pngutok imam-imam diang ahli-ahli Taurat, ai dero kakan ngukum Iyo diang ukum pate.19 Ai dero anta nyrah Iyo epo bangsa-bangsa yo belo tau se Allah. Apa Io nte uja-uja, nte kurow ai snalib, des olo ktolu Io pinonyuli."20Ulet ka doko ine pea Zebedeus diang pea-pea iyo ene epo Yesus, laju nyongkop onon-Iyo kakan keo pnindu epo-Iyo. 21Ulek Yesus: "Ise pengkakan ko?" Tuing iyo: "Suyu Ko ta, apa keduo pea ku endo kuli tunge anta lang Krajaan-Ko, yo erai mbo tadah sanan Ko ai erai yo tadah sei Ko."22Tapi Yesus nuing, ulek Iyo: "Iko belo tau, ise pnindo ko ene. Kuli be iko ngisop ktowong, yo arus isopKu?" Ulek dero epo Iyo: "Kain kuli." 23Yesus ngulek epo dero: "Ktowong Ku memang anta isop kam, tapi nte tunge ela sanan ai ela sei Ku, Aku belo keo hak mie yo. Ene anta dnie epo ulun-ulun yo sundok pinotoko koe Bapa Ku." 24Kringo ene mara spulu kongo murid yo mak epo duo erai buntung ene.25Tapi Yesus momba dero laju ngulek: "Ikam tau, se pmerenta-pmerenta bangsa-bangsa mrenta rayat iyo diang prenges ai pngutok-pngutok ene ngenjalan kuasa iyo diang kois koroi epo dero. 26Ena ikam belo di ktine. Ise yo kakan jadi nuon mbo ngket ikam se, moko yo io nte jadi playan kam, 27ai ise-ise yo kakan jadi ulun kinonuon mbo ekang ikam, moko yo io nte jadi batak kam; 28sama kati Pea Ulun ulet belo dikakan nlayan, tapi ube nte nglayan ai nte mie kesong Iyo nte pnous ulun deo."29Des Yesus diang murid-murid Iyo baling ngket Yerikho, ulun deo nglenduyun nyarak Iyo.30 Keo duo kongo ulun posa yo tunge mbo isan boyan kringo, se Yesus lalo, trus dero momba: "Tuhan, Pea Daud, tkosang ta kain!" 31Tapi ulun deo ene ngae dero apa dero suni. Tapi dero tambah ries momba, ulek dero: "Tuhan, Pea Daud, tkosang ta kain!"32Laju Yesus nongos ai momba dero. Io ngulek: "Ise ptua kam Oki gawi nte ngkam?" 33Tuing dero: "Tuhan, apa mato kain kuli meti." 34Jadi Yesus timbul kesong kosang, laju Io mulem mato dero, des ene peles dero kuli meti laju nyarak diang Iyo.Chapter 21
1Des Yesus diang murid-murid Iyo dempet se Yerusalem ai ulet mbo Betfage yo keo mbo tunden Zaitun, Yesus nyuyu duo kongo murid Iyo 2diang psan: "Daro ikam epo kampong yo keo mbo onon ikam ene, mne ikam ruku kledai bawe bnolit diang keo anak yo dmpet iyo. Oke kam kledai ene ai noit ine diang anak yo epo Aku. 3Ena keo ulun ngo ikam, ulek kam: Tuhan se yo kakan makai iyo. Io belo anta di ola nempuli yo."4Nau umbang ene ktine apa gnenap firman yo snampe koe nabi:5 "Nulek ta epo putri Sion: Neti, Raja ko ulet ngompoh iko , Io belo di kois korong ai nendung kledai, kledai pmoit yo aso burok."6Malan ka doko murid-murid ene ai nggawi kati yo ptua Yesus epo dero.7 Dero moit kledai bawe ene diang anak yo, bayu nglapit yo diang diris dero laju Yesus dombo low epo ombon kledai ene. 8Ulun deo beta yo keo mbo mne nguar diris dero mbo boyan, keo low yo notok gregey diang daon kayu ai meje yo nyarak boyan.9Ulun deyo yo malan onon Yesus, ai yo nyarak yo ket sori nampa oyon, ulek dero: "Hosana nte Pea Daud, dnie berkat Iyo yo ulet lang karan Tuhan, hosana mbo awa yo paling ombo!" 10Des Io sumba mbo Yerusalem, gempar ka doko mupus kota ene, ai ulun ngulek: "Ise ulun endo?" 11Ulun deo ene nuing: "Endo doko nabi Yesus ngket Nazaret mbo Galilea."12Laju Yesus sumba epo lang Bait Allah ai ngusa eka ulun yo bdagang mbo natar Bait Allah. Io nelinggang meja-meja awa tukang nganti sen diang pnunge-pnunge penjual dara 13 ai ngulek epo dero: "Keo tnulis: Lou-Ku nulek lou doa. Tapi ikam nampa yo nte awa ulun akal gramas." 14Ulet ka doko ulun-ulun posa diang ulun-ulun tempang epo Iyo lang Bait Allah ene, ai dero pkale Iyo.15Tapi des imam-imam pngutok diang ahli-ahli Taurat kito musisat-musisat yo tampa Iyo ene ai pea-pea yo momba lang Bait Allah: "Hosana nte Pea Daud!" kesong dero ngriten, 16 laju dero ngulek epo Iyo: "Kringo be Iko ulek pea-pea endo?" Ulek Yesus epo dero: "Aku kringo; belo pini be ikam ngebaca: Ngket bowa taru-taru ai pea-pea yo aso nete Iko sundok nyedia puji-pujian?" 17 Laju Io ngendikah dero ai malan epo baling se kota epo Betania ai nsan mbo mne.18Des aso ma beta desung yo malan mulik epo kota, Yesus kiso sietlaw.19 Dmpet boyan Io kito tonga ara laju Io ngompoh epo mne, tapi Io belo ruku ise-ise makse daon-daon tingen. Ulek Iyo epo tonga kayu ene: "Iko turai belo anta tau mua oli!" Peles des ene low krep ka doko tonga ara ene.20Kito nau ene ngrengao murid-murid Iyo, trus ngulek: "Timbe nau tonga ara ene ise moko kolan-kolan krep?"21 Tuing Yesus se dero: "Aku ngulek epo ikam, sebeta yo ena ikam persaya ai belo kerong-kerong, ikam kuli nggawi lengkat se yo kati gawi Ku epo tonga ara ene, tapi low ena ikam ngulek epo tunden endo: Rengkat ai bturak epo lang tasik! nau umbang ene pasti jadi beta. 22Ai ise-ise ka yo tindu kam lang doa diang persaya beta-beta, ikam pasti nrima yo."23Laju Yesus sumba lang Bait Allah, des Io nutui matuk ela mne, ulet imam-imam pngutok diang tuo-tuo bangsa Yahudi ngruku Iyo, peles ngunti: "Diang kuasa ise Iko gwani ene? Ai ise yo mie kuasa ene epo Iko?" 24Tuing Yesus epo dero: "Aku keo pnindu erai pngunti epo ikam ai ena ikam tau nuing epo Aku, Aku ngulek low epo ikam diang kuasa ise Aku nggawi ene.25Ngket be baptisan Yohanes ? Ngket sorga be ngket ulun?" Dero bkesah sama dero, ai ngulek: "Ena taka ngulek: Ngket sorga, Io pasti ngulek: Ena ktine, ise moko ikam belo persaya diang iyo?26 Tapi ena taka ngulek: Ngket ulun, taka takut diang ulun deo, koe eka ulun ngotus Yohanes ene nabi." 27Bayu dero nuing Yesus: "Kain belo tau." Yesus nuing low epo dero: "Ena ktine, Aku belo ngulek low diang ikam diang kuasa ise Aku nggawi ene."28"Ise san ko nau endo: Keo ulun keo duo pea song, io ulet ngruku pea yo tuo trus ngulek: Peaku malan ka ai bgawi olo ndo mbo kbon anggur. 29Tuing pea ene: O,o, bapa. Tapi io belo malan.30 Laju io nyeruku pea yo kduo, ai ngulek ktine low. Tuing pea ene: Aku belo kakan. Tapi pnyundok iyo noli trus malan low.31Ise lelu dero duo yo ngaya ptua uma yo?" Tuing dero: "Yo sori." Ulek Yesus epo dero: "Aku ngulek epo ikam, sebeta yo tukang tindu bea ai lonte yo ono sumba Krajaan Allah se ikam. 32Koe Yohanes ulet nte nutui boyan yo kono nte ngkam, ai ikam belo persaya se iyo. Tapi tukang tindu bea diang lonte persaya diang iyo. Tontan ikam kito, tapi ikam belo tau noli ai belo persaya low diang iyo."33"Tinompaning pmerawet yo mak. Keo mpu tana muka kbon anggur ai nampa pagar lekum. Io ngali luang nte awa mia anggur diang nampa pmeo awa ndurung lang kbon ene. Laju io memesewa kbon ene epo penggawi-penggawi kbon laju io se malan epo dnia yo mak. 34Des duni musim panen, io nyuyu batak-batak iyo nte ngruku penggawi-penggawi ene nte nrima asil yo nte iyo.35Tapi penggawi-penggawi nangop batak-batak iyo ene: dero mupuk yo erai, ngempate yo mak ai nurak yo mak low diang batu.36 Laju mpu tana ene nyuyu low batak-batak yo mak, deo se yo tla, tapi pengkono dero sama kati tman-tman dero ene. 37Pnyundok yo io nyuyu pea se ngruku dero, ulek iyo: Ena pea ku pasti dero takut.38Tapi des penggawi-penggawi ene kito pea iyo ene, dero bkesah sama dero: Io ene ahli waris, alo taka ngempate iyo, apa warisan ene nte taka.39 Dero nangop io laju nurak io epo baling se kbon anggur ene laju ngempate iyo.40Jadi ena mpu kbon anggur ene ulet, ise yo anta gawi iyo epo penggawi-penggawi ene?" 41Ulek dero epo Iyo: "Io anta mrindas ulun-ulun triaw gawi ene ai kbon anggur ene anta snewa epo penggawi-penggawi yo mak, yo kakan nyerah hasil sampe des jman iyo."42Ulek Yesus diang dero: "Belo be ikam pini baca lang Kitab Suci: Batu yo noding koe tukang-tukang bangunan sundo jadi batu penjuru: hal kjadian nget pihak Tuhan, ene hal yo ajaib mbo mato taka.43Koe ene, Aku ngulek epo ikam, se Krajaan Allah anta nalek ngket ikam ai anta dnie epo bangsa yo ngasil bua Krajaan ene. 44Ai ise-ise yo toyak mitek batu ene, io pasti tempur ai ise-ise yo kono sengkinan batu ene, io tme."45Des imam-imam pngutok diang ulun-ulun Farisi kringo pemerawet-pemerawet Yesus, dero tau, se dero ene yo pinotua koe Iyo.46 Laju dero bkomer nte nangop Iyo, tapi dero takut diang ulun deo, koe ulun deo ene ngotus Iyo ene nabi.Chapter 22
1Laju Yesus bsara low lang pmrawet epo dero: 2"Nau umbang Krajaan Sorga sama kati erai kongo raja, yo nampa ungan nte pea-iyo. 3Io nyuyu batak-batak-iyo ngirak ulun-ulun yo sundok pnakot epo ungan ene, tapi ulun-ulun ene belo di kakan ngompoh.4Io nyuyu nua batak-batak yo mak, pakot-iyo: Nulek beta deh epo ulun-ulun yo pnakot ene: Se beta-beta-iyo okan singkap, sundok sdia-ku, lmbu-lmbu song ai pnykamu-ku sundok sinomble; eka ene sundok sinodia, ulet aut epo kuman nyingkap mbo ungan endo.5Tapi ulun-ulun yo pnakot ene belo di kakan nyanda; keo yo malan epo umo dero, keo yo malan epo ngurus penyetaket dero, 6ai yo mak nangop batak-batak-iyo ene, ngurow ai ngmpate dero. 7Jadi mara roa ka doko raja ene, laju nyuyu pasukan-iyo epo daro nte ngmpate pngmpate-pngmpate ene ai nuna kota dero.8Sundok ene io ngulek epo batak-batak-iyo: Okan singkap nte ungan kawen sundok sinodia, tapi ulun-ulun yo pnakot nde belo di snghkono nte ene. 9Koe ene malan aut epo ensangan-ensangan boyan ai pnakot beta tongku ulun yo ruku kam lane epo kuman nyingkap nte ungan kawen ene. 10Jadi malan beta batak-batak ene ai dero ngumpul eka ulun yo ruku dero mbo boyan, ulun-ulun triaw ai ulun-ulun buen, sampe ponu doko belawang awa kuman nyingkap ungan kawen ene diang peri.11Des raja ene sumba nte nyruku peri-peri ene, io kito erai kongo ulun yo belo makai pakaian ungan. 12Io ngulek epo-iyo: O eraibuntung, ktimbe moko iko sumba epo dido belo nyua pakaian ungan? Tapi ulun ene suni-suni ka.13Laju raja ene ngulek epo batak-batak-iyo: Bolit ka botis kayang-iyo ai tebir ka ulun ene epo lang seom yo seom ji, mbo lane doko anta keo tontoi ai kukut ngrgigep.14Koe deo yo bnomba, tapi kurang yo pnili."15Sundok ene malan ka ulun-ulun Farisi; dero brondeng ktimbe dero kuli nangop Yesus diang penyekunti. 16Dero nyuyu murid-murid dero diang ulun-ulun Herodian ngunti epo-Iyo: "Guru, kain tau, Iko ene ulun jujur nutui matuk boyan Allah ai Iko belo di takut se ulun ise ka, koe Iko belo di nondek Iko se. 17Ulek ta epo kain ktimbe san-Ko: Kate be belo be mayar bea epo Kaisar?"18Tapi Yesus tau ktriaw kesong dero ene laju ngulek: Ise moko ikam nyoba Aku, o ulun-ulun ungka ungke di tau? 19Pkelak ta epo Aku mato sen nte bea ene." Dero moit sen dinar epo-Iyo.20Jadi Io ngunti epo dero: "Gambar ai tulisan ise endo?" 21Tuing dero: "Gambar ai tulisan Kaisar." Laju ulek Yesus epo dero: "Dnie ko epo Kaisar ise yo arus die kam epo Kaisar ai epo Allah ise yo arus die kam epo Allah." 22Kringo ene eran doko dero ai ngndikah Yesus laju malan.23Des olo ene ulet ka epo Yesus tenu-tenu kongo ulun Saduki, yo keo pentau, se belo keo pngnyuli. Dero ngunti epo-Iyo: 24"Guru, Musa ngulek, se ena ulun mate diang belo keo nape pea , eraibuntung-iyo arus kawen diang bawe-iyo ene ai nngkuat upus nte eraibuntung-iyo ene.25Endo ekang kain keo turu kongo ulun eraibuntung. Yo tla kawen, tapi sundok ene mate. Jadi koe io belo keo upus, io nape bawe-iyo ene nte eraibuntung-iyo. 26Ktine low yo kduo ai yo ktolu sampe diang yo kturu. 27Jadi pngabis-iyo, sundok dero eka, bawe ene mate low. 28Ise ngket turu kongo ene yo jadi song bawe ene des olo pngnyuli? Koe dero eka sundok nmbawe io."29Yesus nuing dero: "Ikam tang, koe ikam belo tau Kitab Suci diang kuasa Allah! 30Koe des olo pngnyuli ulun belo di kawen ai belo di knawen tapi bolum kati mlaekat mbo sorga.31Tapi nau otang pngnyuli ulun-ulun mate belo be ikam ngmbaca ise firman Allah, des Io ngulek: 32Aku doko Allah Abraham, Allah Ishak ai Allah Yakub? Io makse di Allah ulun mate, tapi Allah ulun bolum." 33Ulun deo yo kringo ene eran beta diang tutui batuk-Iyo34Des ulun-ulun Farisi kringo, se Yesus sundok nampa ulun-ulun Saduki ene nyruni, bkumpul ka doko dero 35ai erai kongo ngket dero, erai kongo ahli Taurat, ngunti nte nyoba Io: 36"Guru, ukum mone yo paling ombo lang ukum Taurat?"37Tuing Yesus epo-iyo: "Tinongkosang beta Tuhan, Allah-ko, diang bol-bol kesong-ko ai diang bol-bol eka pnymbolum-ko ai diang bol-bol eka kno buen-ko.38Ene doko ukum yo paling ombo ai yo tla.39Ai ukum yo kduo, yo sama diang ene, yo doko: Tinongkosang ko sama sama ulun sama kati kompu tonga ko se. 40Mbo kduo ukum ene ka doko betondok eka ukum Taurat ai kitab nabi-nabi.41Des ulun-ulun Farisi desung bkumpul, Yesus nguntin epo dero, ulek-Iyo: 42"Ise san kam nau otang Mesias? Pea ise Io ene? Ulek dero epo-Iyo: "Pea Daud."43Ulek-Iyo epo dero: "Ena ktine, ktimbe moko Daud koe ayak Roh kate momba Io Tuan-iyo, des io ngulek: 44Tuhan sundok bsara epo Tuan-ku: Tunge ka mbo tadah sanan-Ku, sampe bali-bali-Ko payak-Ku mbo iwat botis-Ko.45Jadi ena Daud momba Io Tuan-iyo, bahe be Io pea-iyo low?" 46Ndok belo erai kongo ulun yo kuli nuing nte-Iyo ene, ai ngket olo ene ndok belo erai kongo ulun oli yo ronu ngunti ise-ise epo-Iyo.Chapter 23
1Koe ene Yesus ngulek epo ulun deo ai epo murid-murid Iyo, ulek Iyo:2 "Ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi sundok tunge mbo pnunge Musa. 3Koe ene naya diang gnawi ise yo bnatuk koe dero epo ikam, tapi nang ikam nyarak ise yo gawi dero, koe dero nutui matuk tingen tapi belo di nglakuiyo.4Dero molit pnyekoit-pnyekoit boyat, trus mayak ombon pluko ulun, tapi dero se belo kakan mulem yo. 5Eka gawi yo nlaku koe dero ene apa eti ulun tingen; dero makai tali sembayang yo sae ai jumbai yo anjang;6Dero tuju tunge mbo awa yo paling kinonuon lang ungan ai ela ono tingen ena mbo lou sembayang; 7Dero gawal ena pkombo ulun ela pakot ai gawal ena bnomba Guru.8Tapi ikam, nang sampe nulek Guru; koe Guru kam erai bute ai ikam eka ene erai buntung. 9Ai ikam nang momba ise-ise low bapa mbo dnia endo, koe Bapa kam erai bute, yo ene Iyo yo keo mbo Sorga. 10Nang low ikam nulek se pngutok, koe erai bute pngutok kam, yo ene Mesias.11Ise-ise ikam yo paling olay, moko io yo nte jadi playan kam. 12Ai ise-ise yo pkombo iyo se, io anta pinokiwa ai ise yo mekiwa yo se, io anta pinokombo.13Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ulun-ulun ungka ungke tau, koe ikam nokom jawong-jawong Krajaan Sorga mbo onon ulun. Koe ikam se belo sumba ai ikam ngaur nte dero yo bkomer kakan sumba. 14Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke tau, koe ikam ngakal balu-balu ai ikam nipu ngakal mato ulun diang doa yo anjang-anjang. Koe ene pasti ikam nrima ukuman yo paling boyat. 15Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ulun-ulun ungka-ungke di tau, koe ikam blayar ngentas tasik ai bange epo mone-mone mbo tana ombo, nte naket erai kongo tingen nte lumbat agama kam ai des io sundok lumpat, ikam nampa iyo jadi ulun nraka, yo duo lipat triaw se ikam16Sesa beta anta ikam, o pngutok-pngutok posa, yo ngulek: Berputus koe Bait Suci, bputus ene belo keo jodo; tapi bputus koe mas Bait Suci, berputus ene ngemereket. 17O ikam ulun-ulun bungang ai ulun-ulun posa, ise yo pawak penting, emas be ena belo Bait Suci yo mekudus emas ene?18Berputus koe mezbah, bputus ene belo keo jodo; tapi bputus koe persembahan yo keo mbo ban iyo, berputus ene ngmereket.19 O ikam ulun-ulun posa, ise yo pawak penting, persembahan be ena belo mezbah yo mkudus persembahan ene?20Koe ene ise yo berputus koe mezbah, io bputus koe mezbah ai low diang eka yo keo pnayak ban ene. 21Ai ise yo berputus koe Bait Suci, io bputus koe Bait Suci diang epo Iyo low, yo nongos mbo mne.22 Ai ise yo berputus koe sorga, io bputus koe tahta Allah ai low koe Iyo, yo nongos ombon yo.23Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, Koe perpuluhan ngket slase, adas manis ai jinten bayar kam, tapi yo paling penting lang ukum Taurat belo di snanda koe kam, yo ene: adil diang bolum bako tengkosang ai stia. Yo erai gnawi tapi yo mak nang dnikah.24 O ikam pngutok-pngutok posa, kiyongo yo keo lang pngisop kam noding, tapi onta yo keo lang ne tolon kam.25Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, koe ktowong diang pinggan tinombrese ela baling yo tingen koe kam, tapi ela dalom yo ponu diang ako dalus ai mranggah. 26O ulun Farisi yo posa, tinombrese ile ela dalom ktowong ene, pasti ela baling yo brese low.27Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, Koe ikam sama kati kubur yo ncet bura, ngket baling nau yobrese yo, tapi ela dalom yo ponu diang tulang-tulang ai deo masam mrota.28 Ene low ikam, ela baling nau yo kono ela mato ulun, tapi ela dalom kam ponu diang ungka-ungke di tau ai kteriaw.29Sesa beta anta ikam, o ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi, o ikam ulun-ulun ungka-ungke di tau, koe ikam nengkuat kubur nabi-nabi ai nengkuen tugu ulun-ulun saleh 30ai ngulek: Ena kain bolum jman itak kakah kain, kain belo anta lumpat diang dero ngempate nabi-nabi ene. 31Tapi diang ktine ikam ngulek nte ngkam se, se ikam ene upus pngempate nabi-nabi ene.32Jadi, tinomponuka low gawi gata itak kakah kam!33 O ikam nipo-nipo, o ikam upus nipo muro! Timbe nau ikam kate ngidar ngket ukum nraka?34Koe ene, eti ka, Aku nyuyu epo ikam nabi-nabi, ulun-ulun tau ba ai ahli-ahli Taurat: tenga ngket dero anta pate kam ai snalib koe kam, yo mak knesa koe kam mbo lou-lou sembayang kam ai kurow kam ngket kota epo kota, 35apa ikam nanggung ukuman pngerudak daya ulun-ulun belo sala mulai ngket Habel, ulun kono ene, sampe epo Zakharia pea Berekhya, yo pate kam mbo ekang awa kudus ai mezbah. 36Aku ngulek epo ikam: sebeta-beta yo eka-eka endo tnanggung koe pokan endo!"37"Yerusalem, Yerusalem, iko yo ngempate nabi-nabi ai nurak diang batu ulun-ulun yo snuyu epo ikam! Bjuli-juli Aku ngeno kakan ngumpul pea-pea kam, sama kati tino piak ngumpul anak-anak iyo iwat olar iyo, tapi ikam belo kakan.38 Eti ka lou kam endo anta dnikah ai jadi luway. 39Ai Aku ngulek epo ikam: Ngket tempo ndo ikam belo anta kito Aku oli, sampe ikam ngulek: Kuli berkat diko Iyo yo ulet lang karan Tuhan!"Chapter 24
1Sundok ene Yesus baling ngket Bait Allah, laju malan. Murit-murit-Iyo ulet nutui tadah nau umbang Bait Allah. 2Io ngulek epo dero: "Ikam kito eka-eka ene? Aku ngulek epo ikam, sbeta yo ndok belo erai batu mbo mndo yo aso toro bpayak ban batu yo mak; eka-eka ene kakan pinorata diang tana."3Des Yesus tunge nyderai ela tngglung Zaitun, ulet murit-murit-Iyo epo-Iyo nte bkesah surah diang Io. Ulek dero: "Ulek-Ko tah epo kain, Kola ene trjadi ai ise pleta pngulet-Ko ai pleta pnyundok dnia?" 4Tuing Yesus epo dero: "Jaga-jaga ka ikam apa nang keo ulun yo nampa ikam tang! 5Koe deo ulun anta ulet diang makai karan-Ku ai ngulek: Aku endo Mesias, ai dero anta nampa tang deo ulun.6Ikam anta kringo rtimpok oyon prang ai dolit-dolit kabar se prang. beta ktine jaga-jaga ka nang ikam belo kturoh; Koe eka-eka ene mamang arus jadi, tapi ene belo pian pnyundok iyo. 7Koe bangsa yo erai anta bprang nglawan bangsa yo mak, ai krajaan nglawan krajaan. Anta keo jman lau diang klakui mbo mone2 awa. 8Tapi eka-eka ene bayu pnindu kssa ulun onon se jaman bayu.9Des jman ene anta ikam snrah nte kurow, ai ikam anta pnate diang kono knekei koe eka bangsa koe leka karan-Ku, 10ai deo ulun anta tbalik belo prsaya, diang dero bako srah ai bako kekei. 11Deo nabi plsu anta nyoret ai nampa tang deo ulun.12Koe makin deo ulun yo belo nyanda hukum Tuhan, moko ene deo ulun anta belo keo kanam kosang se erai-erai. 13Tapi ulun yo btahan sampe pnyundok iyo, anta sinolamat. 14diang Injil Krajaan endo anta knabar epo pupus dnia nte saksi epo eka bangsa, sundok ene bayu sampe pnyundok iyo."15"Jadi ena ikam kito ulun yo Pngempate prnges akat mbo awa kudus, kati pirman yo keo tnulis koe nabi Daniel. (pesan nte yo ngmbaca endo: apa kinonanam beta-beta 16des jman ene, ulun-ulun yo mbo Yudea arus makat epo tunden. 17Ulun yo desung mbo awa beseriut ela ombon sapo nang ka yo diwa nte ngalek kakas keke ngket lang lou iyo, 18ai ulun-ulun yo desung ela umo nang ka io uli nte ngalek diris laung iyo,19Belo kua beta yo bang bawe yo desung kbuntung diang desung nete pea des jman ene. 20 Bdoa ikam, apa des jman ikam buyo belo montuk diang jman dnia roni ai belo montuk diang olo Sabat. 21 Koe des jman ene anta tkono ksa kurow yo deras, yo belo pini tkono ngket tla dnia keo sampe tempo endo ai belo anta keo tkono ktine oli. 22 Ai ena ka jman yo belo pinokile, moko ene eka yo bolum belo anta keo yo slamat; tapi leka ulun-ulun yo sundok pnili, jman ene anta pinokile.23Des jman ene ena ulun ngulek epo ikam: eti ta, Mesias keo mbo mndo, keo mbo mnduh, nang ikam prsaya. 24Koe Mesias-mesias plsu ai nabi-nabi plsu anta nyoret, ulak dero anta nampa pleta-pleta yo tau te nembengong diang mujisat-mujisat, ena ka montuk sngkono, dero nampa tang ulun-ulun yo sundok pnili ene lou. 25Knanam kam buen-buen, Aku sundok mere ono aut epo ikam26Jadi, ena keo ulun yo ngulek epo ikam: eti kam, Io keo mbo tana keke sae, nang ikam epo lane; ena belo: eti kam, Io keo lang duang, nang beta ikam prsaya. 27Koe sama kati ilap yo bbeap ngket tadah timur nylalit pa yo sampe epo barat, ktine lou anta pngulet Pea Ulun. 28Mbo mone keo antu boto, mbo mne deo mpulu pnguman antu boto ngurop."29Belo ola ngket jman knurou ene, mato olo jadi seom ai bulan belo keo pa' Bintong-bintong toyak ngrpotop ngket langit ai kuasa-kuasa ngket langit skukui.30Des jman ene anta melak pleta Pea Ulun mbo langit ai eka bangsa mbo dnia anta nangis nungul. Dero kito se Pea Ulun ene ulet mbo ombon jaun mbo langit diang eka kuasa ai kmulia-Iyo. 31Ai Io anta nyuyu baling mlekat-mlekat-Iyo ulak nyiup temburi yo ries oyon iyo laju dero ngumpul ulun-ulun yo sundok lang pili-Iyo ngket opat tadah trojok dnia, ngket tompak langit erai epo tompak langit yo mak.32Alek kam ptutui batuk ngket pmrawet nau umbang tonga ara ene: Ena ka grgei-grgei mulai loma ulak mulai ktaruk, ikam tau se jman dnia langot sundok dmpet. 33Ktine lou ena ikam kito eka-eka endo, apa ikam tau se jman ene sundok dmpet, sundok mbo ela onon jawong.34Aku ngulek epo ikam: Sbeta yo pokan endo belo anta mapos, onon se eka-eka ene trjadi. 35Langit ai dnia anta mapos, tapi pngesah-Ku belo anta mapos36Tapi olo ise diang jman ise ene ndok belo erai ulun yo tau, mlekat-mlekat mbo sorga belo tau, ktine lou Pea, pulun Bapa bute yo tau."37Koe kati umbang des mbo jman Nuh, ktine lou umbang yo anta des pngulet Pea Ulun. 38Koe kati umbang nau dero des onon se owa nyelop dnia ene kuman ai ngisop, kawen ai ngawen, sampe mbo olo nte Nuh sumba epo lang kpal olai, 39ai dero belo tau ise-ise, onon se danum nyelop dnia ene ulet laju mkabis dero eka, ktine lou nau umbang yo anta des pngulet Pea Ulun.40Des jman ene ena keo duo kongo ulun mbo umo, yo erai kongo noit, yo erai kongo yo tenape; 41ena keo duo kongo ulun bawe desung mutar batu pnggiling, yo erai kongo yo noit, yo erai yo tenape. 42Koe ene jaga-jaga ikam, koe ikam belo di tau des olo ise Tuhan kam ulet.43Apa ikam tau endo: Ena mpu lou tau des jman ise mbo malom pngako kakan ulet, pasti io bjaga-jaga, belo anta mie boyan nte lou io kono ugah. 44Koe ene, moko yo ikam briga-iga, koe Pea Ulun ulet mbo des jman yo ikam belo ngira."45"Ise ka batak yo stia ai buen akal? io ene yo nengkat koe mpu lou nte pngutok batak-batak yo mak, nte makan dero mak ene des jman iyo. 46Empu pngego batak ene des mpu lou ulet, kito yo desung nggawi tugas iyo. 47Aku ngulek epo ikam: Sbeta iyo anta mpu lou ene kakan ngengkat io nte jadi tukang meti noto nau pngeka pngkeo iyo.48Tapi ena ka batak ene triau akal ulak ngontus lang kesong iyo: 49Mpu lou belo di ulet-ulet, laju yo mulai ngntu batak-batak yo mak ai kuman ngisop diang ulun-ulun tuju mauk, 50moko ene mpu lou ene anta ulet mbo olo yo belo lang kira batak ene, ai mbo jman yo belo di tnoan iyo, 51batak ene kono ntu ndok kesong sori koe mpu lou, laju moding epo awa ulun-ulun mnapik. Lane dero nangis nontoi diang ngrgigep kukut."Chapter 25
1Des ene nau umbang Krajaan Korga sama kati spulu bawe ngelok, yo ngalek plita-iyo ai malan epo ngruku pnganten song. 2 Limo dero yo bungang ai limo dero yo pintar. 3 Bawe ngelok yo bungang ene moit plita-iyo, tapi belo di moit lnga,4 tapi bawe ngelok yo pintar ene moit plita-iyo diang lnga lang jbul dero.5Tapi koe pnganten ene ola belo di ulet-ulet lou, nyantuk ba dero laju turui. 6 Des tenga malom dingo ka doko oyon ulun momba: Pnganten ulet! Sinoruku ta io!7Bawe ngelok ene eka uat laju ngraduh plita dero. 8 Bawe ngelok yo bungang ene ngulek epo bawe ngelok yo pintar: Bnagi kain idi-idi lnga kam ene, koe plita kain lnsop. 9 Tapi tuing bawe ngelok yo pintar ene: Belo, nindo belo puli nte kain ai nte ngkam. Ale ikam malan epo yo ngnjual lnga, boli ka lane.10Tapi, des dero aso malan nte moli-iyo, ulet ka doko pnganten ene ai dero yo sundok ber iga-iga sumba sama-sama diang io epo blawang awa ungan kawen, laju jawong tnokom. 11 Ulet lou bawe ngelok yo mak ene ai ngulek: Tuan, tuan ingkang tah nte kain jawong! 12 Tapi io nuing: Aku ngulek epo ikam, se beta-beta-iyo aku belo di tau se ikam. 13 Koe ene, bjaga-jaga doko, koe ikam belo di tau olo ai anta des-iyo."14"Koe nau umbang Krajaan Sorga ene sama kati ulun yo kakan bju epo baling se ja, yo momba batak-batak io ai nape pngkeo-iyo epo dero. 15 Erai kongo die io limo talenta, erai kongo nua duo ai erai kongo yo mak nua erai, tongku-tongku dero kati pnglian dero, laju io bju.16 Laju malan ka doko batak yo kuli limo talenta ene. io staket diang sen ene laju io kuli untung limo talenta.17Batak yo kuli duo talenta ene, nggawi ktine lou untung io duo talenta. 18 Tapi batak yo kuli erai talenta ene, malan epo nampa luang lang tana laju ngona sen tuan-iyo ene.19Ola sundok ene uli ka doko tuan batak-batak ene laju britung diang dero. 20 Batak yo kuli limo talenta ene ulet ai io moit untumg limo talenta, ulek-iyo: Tuan, limo talenta yo tnape epo aku; eti ko ta, aku kuli untung limo talenta. 21Ulek tuan ene epo-iyo: Buen beta yo gawi ko ene, oh batak ku yo buen ai setia; iko sundok stia lang gawi yo idik, aku anta mie epo iko gawi yo olai. Sumba ka ai lumpat ka lang pngego tuan ko22Laju ulet lou doko batak yo kuli duo talenta ene, ulek io: Tuan, duo talenta tuan nape epo aku; eti ko ta, aku sundok kuli untung duo talenta. 23 Ulek tuan-iyo ene epo-iyo: Buen beta gawi ko ene, o batak ku yo buen ai stia, iko sundok stia lang gawi yo idik, aku anta mie epo iko gawi yo olai. Sumba ka diang lumpat ka lang pngego tuan ko.24Jadi ulet lou doko batak yo kuli erai talenta ene ai ngulek: Tuan, aku tau se tuan ene ulun rusi yo ngutik mbo awa yo tuanbelo di mewet ai yo ninduk mbo awa io belo ngulo.25 Koe ene aku takut ai malan aku epo ngona talenta tuan ene lang tana:Nndo, trima ka mpun tuan!26Tuing tuan-iyo ene: o iko, batak yo triaw ai bontul, iko sundok tau, se aku ngutik mbo awa aku belo di mewet ai ninduk ngket awa aku belo di ngulo?27 Koe ene arus yo sen ku ene die ko epo ulun yo tukang naket sen diang sen, apa ena aku uli aku nrima yo diang untung yo.28Koe ene alek ka talenta ene ngket io ai die ka epo ulun yo keo spulu talenta ene. 29 Koe tongku ulun yo keo, epo io anta dnie, apa pngkeo io mroa. Tapi ise yo belo keo, ise ise yo keo mbo io anta nalek ngket io. 30 Noding ka batak yo belo keo jodo ene epo lang seom yo seom ji. La lane keo tangis tontoi ai kukut ngrgigep."31Ena Pea Ulun ulet lang kmulia-Iyo ai eka mlekat sama-sama diang Io, jadi Io anta tunge ban takhta kmulia-Iyo. 32Laju eka bangsa anta knumpul onon-Iyo ai Io anta nyeing dero ngket sama dero, sama kati gmbala nyeing domba ngket bembe,33 ai Io anta mayak domba-domba tadah sanan-Iyo, ai bembe-bembe ene tadah sei-Iyo.34Ai Raja ene anta ngulek epo dero yo tadah sanan-Iyo: Dido, ikam yo dnie berkati koe Bapa-Ku, trima ka Krajaan yo sundok sinodia nte kam ngket tla dnia tnampa.35 Koe des Aku slau, ikam mie Aku kuman; des Aku krengan, ikam mie Aku danum; des Aku nyumba-nyumba, ikam mie Aku awa nongos;36 des Aku bla'i, ikam moe Aku diris; des Aku kroton, ikam ngawat Aku; des Aku nukum, ikam nuntun Aku37Ulun-ulun yo kono ene nuing Io, ulek dero: Tuhan, des mbe kain kito Iko slau ai kain mie Iko kuman, ai krengan trus kain mie Iko ngisop? 38 Des mbe kain kito Iko kati ulun nymba-nyuma, ai kain mie Iko awa nongos, ai bla'i jadi kain mie Iko diris? 39 Des mbe kain kito Iko kroton ai nukum lang pnjara ai kain nuntun Iko? 40 Raja ene nuing dero: Aku ngulek epo ikam, se beta yo eka yo gawi kam nte erai kongo ngket erai buntung-Ku yo paling hina endo, ikam sundok nggawi yo nte Oki.41Ai Io anta ngulek lou epo dero yo ngket tadah sei-Iyo: makat ngket onon-Ku, oh ikam ulun-ulun yo okan pator sumpah, makat epo lang api yo sundok sinodia nte iblis ai mlekat-mlekat io. 42 Koe des Aku slau, ikam belo mie Aku kuman; des Aku krengan, ikam belo mie Aku ngisop;43 Des Aku kati ulun nyumba-nyumba, ikam belo mie Aku awa nongos; des Aku bla'i, ikam belo mie Aku diris; des Aku kroton ai nukum ikam belo nuntun Aku.44Laju dero low anta nuing Io, ulek dero: Tuhan, des mbe kain kito Iko slau, ai krengan, ai kati ulun nyumba-nyumba, ai bla'i ai kroton ai nukum ai kain belo di ngawat Iko? 45Trus Io nuing dero: Aku ngulek epo ikam eka gawi gata yo belo gnawi koe kam nte ulun yo paling ina endo, ikam belo nggawi yo low nte Oki.46 Ai dero anta sumba epo awa knesa yo kden, tapi ulun yo kono ene epo lang bolum yo kden."Chapter 26
1Des Yesus sundok diang eka tutuy batuk Iyo ene, Io ngulek epo murid-murid Iyo: 2 "Ikam tau, se duo olo aso kakan neraya Paskah, Des ene Pea Ulun snerah nte salib."3Des jman ene bkumpul ka doko imam-imam pngutok diang ulun tuo bangsa Yahudi ela istana Imam Olay yo keo karan se Kayafas, 4ai dero ngrondeng ptua dat nte nangop Yesus ai nte ngempate Iyo. 5Tapi dero ngulek: "Nang des prayaan, apa belo timbul rame mbo ekang ra'yat."6Des Yesus keo mbo Betania, mbo lou Simon yo keo roton kodong, 7 ulet ka erai kongo bawe nyruku Iyo moit erai jbul marmer batok lenga kewo yo larang. Lenga ene tota iyo ombon utok Yesus, yo aso desung tunge kuman. 8Kito ene murid-murid ene dat san ai ngulek: "Ise jodo ksa se endo? 9 koe lenga ene dapet jnual diang uman larang ai sen yo dapet nte die epo ulun-ulun kao."10Tapi Yesus tau kno dero laju ngulek: "Ise moko ikam nyusah bawe endo? Koe iyo sundok nggawi yo buen epo Aku. 11Koe ulun-ulun kao majak keo diang ikam, tapi Aku belo di dor sama-sama diang ikam.12Koe diang nota lenga ene epo kompu-Ku, io sundok ngraduh nte nglowong-Aku. 13Aku ngulek epo ikam: Sebeta yo ela mone ka Injil endo snampe mbo mupus dnia, ise nau gawi yo endo anta nulek low nte ngno iyo."14Ngket ene malan ka erai kongo ngket duo blas murid ene, yo nan karan se Yudas Iskariot, epo imam-imam pngutok. 15Io ngulek: "Ise yo kakan die kam epo aku, apa aku nyerah Io epo ikam?" Dero mayar tolu pulu perak epo iyo. 16Mulai ngket ene io meto jman yo buen nte nyerah Yesus.17Des olo tla ngket olo raya roti belo bragi, ulet ka murid-murid Yesus epo Iyo ai ngulek: "Ela mone ptua Ko kain ngraduh awa nte perjamuan Paskah nte Ngko?" 18Tuing Yesus: "Malan ta epo kota nyruku erai kongo ulun ai ulek epo iyo: Psan Guru: des yo nte Oki sundok dmpet; lang lou ko doko Aku kakan ngraya Paskah diang murid-murid Ku." 19Laju murid-murid ene nglaku ise yo suyu Yesus epo dero ai ngraduh nte Paskah.20Des olo sundok malom,Yesus tunge kuman sama-sama diang duo blas murid ene. 21Ai des dero desung kuman, Io ngulek: "Aku ngulek epo ikam, sebeta-beta yo erai kongo ngket ikam anta nyerah Aku." 22Ai diang kesong nyoru dero sengkelang ngulek epo Iyo: "Mak se aku be ene,Tuhan?"23Io nuing: "Iyo yo sama-sama diang aku yo nyoso kayang iyo lang pinggan endo, io ene doko yo anta nyerah Aku. 24 Pea ulun memang anta brangkat kati yo sundok tnulis nau umbang Iyo, tapi jadi sesa beta ulun yo koe iyo Pea ulun ene snerah. Aso buen nte ulun ene ena io snon belo kinomekus skali." 25 Yudas, yo kakan nyerah Iyo ene nuing, ulek iyo: "Makse aku be, Guru?" Ulek Yesus epo iyo: "Iko sundok ngulek yo."26Ai des dero desung kuman, Yesus ngalek roti, bdoa, mrinsi-mrinsi iyo laju mie iyo epo murid-murid Iyo ai ngulek: "Alek ta laju nokan,endo doko kompu-Ku."27Sundok ene Io ngalek ktowong, ngulek sukur laju mie iyo epo dero ai ngulek: "Nisop ta, ikam eka-eka, ngket ktowong endo. 28Endo doko daya-Ku, daya pemekat, yo tnudak nte ulun deo nte ngampun dosa. 29Tapi Aku ngulek epo ikam: mulai ngket tempo ndo Aku belo anta ngisop oli asil tonga anggur endo sampe des olo Aku ngisop yo, yo ene yo bayu, sama-sama diang ikam lang Krajaan Bapa-Ku."30Des sundok slegu legu pujian, malan ka Yesus diang murid-murid Iyo epo Tenggelung Zaitun. 31Ngulek ka doko Yesus epo dero: "Malom ndo ikam eka jadi bkukuy ba iman kam koe Aku. Koe keo tnulis: Aku anta ngempate gembala ai kawan domba ene anta jadi bambur. 32Tapi des Aku sundok nyuli, Aku ono se ikam epo Galilea."33Petrus nuing Iyo: "Tontan dero eka bkukuy iman yo koe Iko, aku belo anta." 34Yesus ngulek epo iyo: "Aku ngulek epo iko, sebeta yo malom ndo, onon piak sluat, iko sundok belo ngaku se Aku tolu derang." 35Ulek Petrus epo Iyo: "Tontan ko aku arus mate sama-sama diang Iko, aku belo anta belo ngaku se Iko." Eka murid yo mak ngulek ktine low.36Sampe ka doko Yesus diang murid-murid Iyo mbo awa nan karan se Getsemani. Laju Io ngulek epo murid-murid Iyo: "Tunge ta mbo mendo, Aku epo menduh ile nte bdoa." 37Ai Io moit Petrus diang duo pea Zebedeus lumpat Iyo. Mulai ka doko Io keo kanam nyoru ai ngrikitik, 38laju ulek Iyo epo dero: "Kesong-Ku nyoru beta, kati kakan mate kanam iyo. Nongos ta mbo mendo ai jaga-jaga diang Aku.39Io wensut epo ono idi-idi, laju nyongkop ai bdoa, ulek-Iyo: "O Bapa-Ku, ena kate, koe ka ktowong endo oro ngket Aku, tapi nang kati yo ptua-Ku, tapi kati yo ptua-Ko." 40Sundok ene Io mulik epo murid-murid Iyo ene, ai krapet dero desung turui ba. Ai Io ngulek epo Petrus: "Belo be iko klian jaga-jaga erai jam diang Aku? 41 Bjaga-jaga ai bdoa ka, apa ikam nang kono pkono pkena: roh memang ngaya, tapi kompu tonga gle."42Laju Io malan kduo derang yo ai bdoa, ulek Iyo: "O Bapa-Ku ena memang ktowong endo belo kate oro, ena belo kate belo Aku ngisop yo, jadi ka yo ptua-Ko!" 43Ai des Iyo mulik nua, Iyo krapet dero desung turui, koe mato dero sundok nyantuk beta. 44Io belo nyanda dero mbo mne laju malan ai bdoa ktolu derang yo, ai ngulek doa yo ene nua.45Sundok ene Io ulet nyruku murid-murid Iyo ai ngulek epo dero: "Turui ka tempo ndo ai smole ka. Eti, des Io sundok sampe, se Pea ulun snerah epo kayang ulun-ulun bdosa. 46Uat aut, man taka malan. Iyo yo nyerah Aku sundok dmpet."47Des Yesus aso bunyal ulet ka doko Yudas, erai kongo ngket duo blas murid ene, ai sama-sama diang iyo erai rombongan olay ulun moit mendau ai glegada, yo snuyu koe imam-imam pngutok ai tuo-tuo bangsa Yahudi. 48Ulun yo nyerah Iyo sundok mie pleta endo epo dero: "Ulun yo arok ku anta, ene doko yo, tangop ka Iyo."49Ai peles io ono se dero yo mak ngompoh Yesus, ulek iyo: "Salam Guru," laju ngarok Iyo. 50Tapi Yesus ngulek epo iyo: "O tman, nte ene be iko ulet?" Maju ka doko dero ngop Yesus ai nangop Iyo.51Tapi erai kongo ngket dero yo diang Yesus nyokoi kayang iyo, nyintak mendau iyo laju naris ai nadah yo epo hamba Imam Olai koe ene bekat tlingo iyo. 52Koe ene ulek Yesus epo iyo: "Sulop mendau ko ene nua epo lang sarung iyo, koe ise yo makai mendau, anta sesa koe mendau. 53Omoy ko be, Aku belo kuli momba Bapa-Ku, apa Io resi nyuyu sisa se duo blas psukan mlekat nte ngawat Aku? 54 Ena ktine, ktimbe nau gnenap anta ise yo sundok tnulis lang Kitab Suci, yo ngulek, se arus jadi ktine?"55Montuk des ene Yesus ngulek epo ulun deo: "Omoy kam Aku endo penjahat, moko ikam ulet lengkap diang mendau ai glegada nte nangop Aku? Pdahal tongku olo Aku tunge nutui matuk mbo Bait Allah, ai ikam belo nangop Aku. 56Tapi eka endo jadi apa gnap kati yo tnulis lang kitab nabi-nabi." Laju eka murid ene ngendikah Iyo laju buyo.57Sundok dero nangop Yesus, dero moit Iyo epo ngadap Kayafas, Imam Olai. Ela mne sundok bkumpul ahli-ahli Taurat ai pngentuo-pngentuo. 58 Ai Petrus nyarak Iyo ngket oro sampe mbo natar Imam Olai, ai des sundok sumba epo dalom, io tunge ekang pngawal-pngawal nte meti nau pnyundok plikara ene.59Imam-imam pngutok, mokin ube eka Mahkamah Agama meto ksaksian eta nte Yesus, apa Io dapet nte ukum pate. 60 Tapi dero belo kuli, beta ko nyoret deo saksi eta. Tapi pnyundok yo keo duo kongo, 61yo ngulek: "Ulun endo ngulek: Aku kuli meroros Bait Allah ai nengkuat yo nua lang tolu olo."62Laju Imam Olai ene akat, ai ngulek epo Iyo: "Belo be Iko nuing tundruh saksi-saksi endo epo Iko?" 63Tapi Yesus nokon suni. Laju ulek Imam Olai ene epo Iyo: "Demi Allah yo bolum, ulek ta epo kain, beta be belo Iko ene Msias, Pea Allah." 64Tuing Yesus: "Iko sundok ngulek aut. Tapi, Aku ngulek epo iko, mulai ngket tempo ndo iko anta kito Pea ulun tunge isan sanan Yo Mahakuasa ai ulet mbo ombon jaun ela langit."65Koe ene Imam Olai ene minsit baju Iyo ai ngulek: "Io nguja Allah. Ise saksi eto taka aso? Tempo ndo ikam sundok kringo uja Iyo. Timbe san kam?" dero nuing ai ngulek 66: "Io arus nukum mate!"67Laju dero npus wae Iyo ai ngenjagur Iyo; ulun-ulun yo mak mupuk Iyo, 68ai ngulek: "Soba ulek ta epo kain, Msias, ise yo malu Iko?"69Desung ene Petrus tunge ela baling mbo natar. Laju ulet batak bawe epo iyo, ulek iyo: "Iko dor low sama-sama diang Yesus, ulun Galilea ene." 70Tapi iyo belo ngaku mbo onon eka ulun, ulek iyo: "Aku belo tau, ise ngko ene."71Des io malan epo jawong pagar, erai batak yo mak kito iyo ai ngulek epo ulun-ulun yo keo mbo mne: "Ulun endo sama-sama diang Yesus, ulun Nazaret ene." 72Ai io belo ngaku nua ai bsumpah: "Aku belo tau se ulun ene."73Belo di ola ngket ene ulet ulun-ulun yo keo mbo mne ngompoh Petrus ai ngulek: "Pasti iko low erai kongo ngket dero, ene tnoan ngket otang pemesara ko." 74Mulai ka doko Petrus mator ai bsumpah: "Aku belo tau ulun ene." Ai des jman ene sluat ka doko piak. 75Jadi knop ka doko Petrus diang ise yo ulek Yesus epo iyo: "Onon piak sluat, iko sundok belo ngaku se Aku tolu derang." Laju io malan epo baling ai nangis diang nyoru beta.
Chapter 27
1Des olo mulai molo, eka imam-imam pengutok ai tuo-tuo bangsa Yahudi ngumpul ai ngalek pmekat nte ngempate Yesus. 2Dero molit Io, laju moit-Iyo ai nyerah-Iyo epo Pilatus, pnguasa negeri ene.3Montuk des Yudas,yo nyerah Io, kito,se Yesus sundok pnutus nukum mate, noli doko io.Laju io nempuli sen yo tolu pulu perak ene epo imam-imam pengutok ai tuo-tuo, 4ai ngulek: "Aku sundok bdosa koe nyerah daya ulun yo belo keo sala." Tapi tuwing dero: "Ise urusan kain diang ene? Ene urusan ko se!" 5Koe ene io low nurak sen perak ene epo lang Bait Suci, laju malan ngket mne mentiu nggeweng kompu io se.6Imam-imam pengutok ngalek sen perak ene ai ngulek: "Belo dikate mesumba sen endo epo lang pti persembahan,koe endo sen daya." 7Sundok brondeng dero moli diang sen ene tana yo nulek Tana Tukang Blanga nte jadi awa kuburan ulun nyumba. 8Koe ene doko tana ene sampe des olo ndo nulek Tana Daya.9Diang ketine gnap doko Firman yo snampe koe nabi Yeremia: "Dero nrima tolu pulu sen perak, yo ene uman yo tnetap nte erai kongo ulun ngaya nau umbang yo kati takser yo biasa mbo ulun Israel, 10Ai dero miye sen ene nte tana tukang blanga, kati nau yo pesan Tuhan epo aku."11Laju Yesus pinokadap epo wali negeri. Trus wali negeri ngunti epo-Iyo: "Iko be raja ulun Yahudi?"Tuwing Yesus: "Iko se ngulek yo aut." 12 Tapi nte tunruh yo oret imam-imam pengutok ai tuo-tuo epo Iyo, tapi Io belo di nuwing ise-ise. 13laju ulek Pilatus epo-Iyo: "Belo be Iko kringo bukan main kdeo tunruh saksi-saksi endo epo Iko?" 14 Tapi Io ndok belo erai buku nuwing, sampe wali negeri ene eran beta.15Sundok jadi pnepet nte wali negeri nte ngutis erai kongo ulun nukum des tongku olo raya ene ngket pnindu ulun deo.16 Ai des jman ene keo lang sper erai kongo yo ulun tau ba ktriaw iyo yo nan karan se Yesus Barabas.17Koe dero sundok bkumpul mbo mne, Pilatus ngulek epo dero: "Ise yo ptua kam lelu yo nutis nte ngkam,yesus Barabas ena belo Yesus,yo bnomba Kristus?" 18Io se memang tau, se dero sundok nyerah Yesus koe belo gawal. 19 Des Pilatus desung tunge mbo pnunge pengadilan,bawe iyo nyampe pesan epo iyo: "Nang iko lumpat urusan ulun belo keo sala ene,koe Io ene aku sesa beta lang nupi ku malom nde."20Tapi koe kese imam-imam pengutok ai tuo-tuo, ulun deo bebetua belo kate belo diang pnindu apa Barabas nutis trus Yesus nukum mate. 21 Wali negeri nuwing ai ngulek epo dero: "Ise lelu dero duo endo yo ptua kam yo utis ku nte kam?" Ulek dero: "Barabas." 22 Ulek Pilatus epo dero: "Ena ktine, ise yo arus nte oki gawi epo Yesus, yo bnomba Kristus? "Dero eka keo oyon: Io arus snalib"23Ulek iyo: "Tapi kejahatan ise yo gnawi ke-Iyo?" Tapi dero makin riyes keo oyon: "Io arus snalib!" 24Des Pilatus kito se usaha anta sia-sia, malah sundok mulai nyoret kekacauan, iyo ngalek danum trus muih kayang iyo mbo onon ulun deo ai ngulek: "Aku belo keo sala epo daya ulun endo; ene urusan kam se!"25Ai eka ra'yat ene nuwing: "Koe ka daya-Iyo tnanggung kain ai pea-pea kain!"26 Laju io ngutis Barabas nte dero,tapi Yesus ksa iyo laju serah iyo nte salib.27Laju tentara-tentara wali negeri moit Yesus epo gedung pengadilan, laju momba eka-eka pasukan bkumpul nglekum Yesus. 28Dero ngosu pnyepakai-Iyo ai nyua jubah ungu epo-Iyo. 29Dero ngendaro erai mahkota dui ai mayak ban utok-Iyo, laju miye Io erai banen bulu mbo kayang sanan-Iyo. Sundok ene dero nyongkop onon-Iyo ai ngolok-ngolok Io, ulek dero: "Salam,o'raja ulun Yahudi!"30Dero nepus-Iyo ai ngalek bulu ene trus malu bulu ene epo utok-Iyo. 31Sundok ngolok-ngolok se Io dero ngosu jubah ene ngket kompu-Iyo trus nyua nua pnyepakai-Iyo epo Iyo.Trus dero moit Io epo baling nte salib.32Des dero malan epo baling kota, dero mangkoruku diang ulun ngket Kirene yo nan karan se Simon. Ulun ene paksa dero nte moson salib Yesus. 33 Sampe ka doko dero mbo awa yo nan karan se Golgota, arti iyo:Awa Tengkorak. 34Laju dero miye Io ngisop anggur sampur poru. Lipas Io nyoba, Io belo kakan ngisop iyo.35Sundok nyalib Io dero ngembagi pnyepakai-Iyo diang moding undi. 36Laju dero tunge ela mne ngendurung Io. 37Ai mbo ombon utok-Iyo pnasang tulisan yo ngulek alasan ise moko Io nukum: "Endo doko Yesus Raja ulun Yahudi."38Sama-sama diang Io snalib duo ulun triaw gawi, erai kongo ela tadah sanan ai erai kongo ela tadah sei-Iyo. 39 Ulun-ulun yo lalo mbo mne nguja Io ai ulak ngilik-ngilik utok, 40dero ngulek: "O'Iko yo kakan meroros Bait Suci ai kakan nengkorong yo nua lang tolu olo, slamat ko tah kompu-Ko se ena Iko Pea Allah,diwa ta ngket salib ene."41Ktine low imam-imam pengutok sama-sama ahli-ahli Taurat ai tuo-tuo ngolok-ngolok Io ai dero ngulek: 42"Ulun yo mak sinolamat koe Io, tapi kompu-Iyo se belo kuli Io nyelamat! Io Raja Israel?Alo Io diwa ngket salib ene apa kain anta persaya epo-Iyo.43Io mayak harapan-Iyo epo Allah: alo ka Allah nylamat Io, ena Allah sengkono kesong epo-Iyo! Koe Io sundok ngulek:Aku doko Pea Allah." 44Ndok ulun-ulun triaw gawi yo snalib sama-sama diang Io mesala-Iyo ketine low.45Mulai ngket jam duo blas seom pupus ja ene sampe jam tolu. 46 Kira-kira jam tolu Yesus momba diang oyon riyes: "Eli, Eli, lama sabakhtani?" Arti yo: Allah-Ku, Allah-Ku, ise moko Iko ngendikah Aku? 47 Kringo ene, tenu-tenu ulun yo akat mbo mne ngulek: Io momba Elia."48Lansung ulet erai kongo ngket dero; io ngalek bungo karang, nyoso yo epo lang anggur mosom, laju nginsang yo mbo erai banen bulu trus miye Yesus ngisop. 49Tapi ulun-ulun yo mak ngulek: "Nang, alo taka meti, ulet be Elia nte nyelamat Io." 50Yesus momba nua diang oyon riyes laju nyerah kesong-Iyo.51Jadi eti ka doko, pemombong Bait Suci woka sindai ngket ombo epo iwa ai keo kelakui, ai tunden-tunden batu skak, 52ai kubur-kubur wingkang ai deo ulun kudus yo sundok mate nyuli. 53Ai lipas pngenyuli Yesus, dero low baling ngket kubur, laju sumba epo kota kudus mekelak kompu epo deo ulun.54Pengutok pasukan ai prajurit-prajurit iyo yo ngendurung Yesus jadi beta-beta takut des dero kito klakui ai ise yo sundok jadi,laju ngulek: "Beta-beta,Io endo doko Pea Allah. 55Ai keo mbo mne deo bang bawe yo meti ngket oro,yo ene bang bawe yo lumpat Yesus ngket Galilea nte nglayan Io. 56Mbo ekang dero keo Maria Magdalena,ai Maria ine Yakobus ai Yusuf,ai ine pea-pea Zedebeus.57Des olo kakan malom ulet ulun tataw, ulun Arimatea, yo nan karan se Yusuf ai yo sundok jadi murid Yesus low. 58Io malan ngadap Pilatus ai tindu antu Yesus. Pilatus nyemuyu nyerah yo epo-iyo.59Trus Yusuf ngalek antu ene, ngembungkus iyo diang diris yo bura brese, 60 laju melumbi iyo mbo lang kubur iyo yo bayu, yo kali iyo lang tunden batu, ai sundok nyekoling erai botu batu olai epo bowa kubur ene, malan ka io. 61Tapi Maria Magdalena ai Maria yo mak nongos mbo mne tunge mbo onon kubur ene.62Olo manin iyo, yo ene lipas olo braduh, ulet doko imam-imam pengutok ai ulun-ulun Farisi sama-sama ngadap Pilatus, 63laju dero ngulek: "Tuan, kain knop, se tukang pketang ene des bolum-Iyo ngulek: Lipas tolu olo Aku anta nyuli. 64Koe ene apa snuyu nte ngendurung kubur ene sampe olo yo ke tolu; ena belo, murid-murid-Iyo anta ulet nte ngako io, laju ngulek epo ra'yat: Io sundok nyuli ngket ekang ulun mate, sampe pemeketang yo paling sori anta pawak triaw asil yo se yo tla.65Ulek Pilatus epo dero: "Endo tukang durung nte ngkam, malan ai durung beta kubur ene buen-buen." 66Laju malan ka dero ai diang awat tukang durung ene dero memeterai kubur ene ai ngendurung yo.
Chapter 28
1Sundok olo Sabat lalo, desung mato olo nyoret olo tla minggu ene, malan ka doko Maria Magdalena ai Maria yo mak, nuntun kubur ene. 2Osung keo ka klakui ries koe pndiwa erai kongo mlaekat Tuhan ngket langit ai ngompoh batu ene ai nylungkang batu ene laju tunge ban ne.3Wae-iyo kati nau ilap ai pnyepakai-iyo bura kati nau salju.4Ai pngndurung-pngndurung ene nggewew koe takut ulak jadi kati nau ulun-ulun mate.5Tapi apo mlaekat ene ngulek epo bang bawe ene: Nang ka ikam takut; koe aku tau se ikam meto Yesus yo snalib ene.6Io mba di keo mbo mndo, koe Io sundok nyuli, sama kati yo sundok ulek-Iyo. Dido, eti ka awa Io lumbi. 7Ai resi malan aut ai nulek epo murid-murid-Iyo se Io sundok nyuli aut ngket ekang ulun mate. Io ono se ikam epo Galilea; mbo lane bayu ikam kito Io. Se beta-beta-iyo aku sundok aut ngulek ene epo ikam.8Dero peles beta malan ngket kubur ene, diang takut ai diang ego mroa ai monsit resi-resi nte memetau ene epo murid-murid Yesus. 9Kolan-kolan Yesus mangkoruku diang dero ai ngulek: "Salam nte ngkam." Dero ngompoh-Iyo ai ngokop botis-Iyo ulak nyembah-Iyo. 10Jadi ulek Yesus epo dero: "Nang takut. Malan ai ulek ka epo eraibuntung-eraibuntung-Ku, apa dero brangkat epo Galilea. Jadi mbo lane doko dero bayu kito Aku."11Des dero mbo tenga boyan, ulet ka doko tenu-tenu kongo ngket pngndurung-pngndurung ene epo kota ai nyampe eka-eka nau ene epo imam-imam pngutok.12Des sundok brondeng diang pngntuo-pngntuo, dero pkat laju mie roa bes sen epo tentara-tentara ene13ai ngulek: "Ikam arus mere, se murid-murid-Iyo ulet des malom ai ngako-Iyo des ikam desung turui.14Jadi ena nau ene dingo wali ngri, kain anta bsara diang io, apa ikam aman."15Dero nrima sen ene ai nggawi kati yo pnesan epo dero. Jadi kabar ene dingo mupus mbo ulun-ulun Yahudi sampe olo ndo.16Jadi sbelas murid ene brangkat epo Galilea, epo tunden yo sundok tutui Yesus epo dero.17Des kito Io dero nyembah-Iyo, tapi tenu-tenu kongo kerong-kerong.18Yesus ngompoh dero ai ngulek: "Epo Aku sundok dnie eka kuasa mbo sorga ai mbo dnia.19Koe ene dnalan ka, tnampa eka-eka bangsa jadi murid-Ku ai tinombaptis beta dero lang karan Bapa ai Pea ai Roh Kudus,20ai tnutui bnatuk beta dero eka nau umbang yo sundok suyu-Ku epo ikam. Jadi apa ikam tau, se Aku sama-sama diang ikam trus sampe balikbekat.Luke
Chapter 1
1Epo Teofilus yo mulia, Deo ulun yo sundok ngomer nyusun srita nau umbang ngket ayap alom yo sundok kjadian mbo taka, 2kati yo sampe dero epo taka, yo ngket tla nte kito nau ai nte playan Firman. 3Koe ene, ngket aku nyempeti nau eka-eka kjadian ene tuyu-tuyu mulai ngket tla yo, aku ngalek kputusan nte nulis yo mbo buku binonuen nte ngko, 4apa iko kate tau, se ise-ise yo tnutui bnatuk epo iko ene beta-beta memang.5Des jman Herodes, raja Yudea, Keo imam karan se Zakharia ngket rombongan Abia. Bawe yo yo ene low ulun ngket upus Harun, karan yo Elisabet. 6Dero duo ene sengkono mbo Allah ai bolum ngaya se ptua Allah, ai ise-ise yo sundok ttep Tuhan diang belo keo bila molon. 7Tapi dero duo ene belo keo pea, koe Elisabet ene aloi ai umur dero duo ene sundok tuo memang aut.8Keo jman yo, des kono bagian pompo yo, Zakharia btugas nte imam ela onon Tuhan. 9koe des nundi kati biasa yo nte nentu ise lelu imam yo nte btugas, Io ene yo tnunjuk nte sumba epo lang bait susi ai nutung jombu mbo mne. 10Montuk desung ene eka umat bkumpul ela baling nte smbayang. Des ene memang jman yo nte nutung jombu.11Belo ola, Zakharia kito erai kongo mlekat Tuhan akat mbo tadah sanan Mezbah awa nutung jombu. 12Koe kito ene io tkojet laju keo kanam takut. 13Tapi mlekat ene ngulek epo io : "Nang iko takut, Zakharia, koe doa ko sundok sinorukui, Elisabet bawe ko ene anta ngmekus pea song nte ngko ai iko arus nampa karan pea ene Yohanes.14Iko anta buen pngnanam ai ego, ktine low deo ulun yo lumpat buen pngnanam koe pngulet pea ko ene. 15Koe io ene anta olai mbo onon Tuhan, io ene belo anta ngisop anggur ai pngisop yo tau nte mauk, diang io ene nindo ponu diang Roh Kudus mulai ngket lang buntung ine io.16iyo anta nampa deo ulun Israel mulik epo Tuhan, Allah dero,17 io anta malan ono se Tuhan lang roh ai kuasa Elia nte nampa kesong bapa-bapa btulik epo pea-pea io ai kesong ulun-ulun triau epo akal ulun-ulun yo kono jadi diang ktine nyedia ente Tuhan umat yo skono nte-Iyo."18Trus ulek Zakaria epo malaikat ene': "Ktimbe apa aku tau se soal ene anta jadi? koe aku sundok tuo ai baweku low sundok tuo."19 Tuing malaikat ene epo io: "Aku endo Gabriel yo nglayan Allah ai aku sundok snuyu nte ngesah diang iko ai nte nyampe kabar buen endo epo iko.20 Sbeta yo iko anta jadi pepe ai mba di tau bunyal sampe olo, des eka-eka ene jadi, koe iko belo persaya pmensara ku yo anta sampe des yo melak se beta."21Des ene ulun deo nginte Zakharia. Dero jadi bengong, koe io ola balo lang bait susi.22 Des io baling, io belo tau bsra epo dero jadi dero tau,se io sundok keo pengkito lang Bait Suci. Laju io mie isarat epo dero, koe io nokon pepe. 23Des sundok tugas io abis, io uli epo blai.24Tenu-tenu kola nua Elisabet, bawe io, klandung ai kola lima bulan io belo nyoret ekang ulun. 25Endo doko tanda gawi gata Tuhan nte oki, tempondo Iyo kakan merse pgemai ku onon ulun ."26Lang bulan ke onom Allah nyemuyu malaikat Gabriel brangkat epo kota mbo Galilea nan karan se Nasaret, 27epo ulun bawe ngelok yo sundok kinomanu diang yusuf engket kluarga Daud; karan ngelok ene Maria.28 Des mlekat ene sumba mbo blai Maria, io ngulek: "Salam,o iko dnie, Tuhan diang iko." 29Maria tkojet kringo pngesah ene, trus ngunti lang kesong io, ise arti salam ene.30Ulek malaekat ene epo io: "Nang takut, o Maria, koe iko kuli die sokoi ela onon Allah. 31Beta-beta yo, iko anta klandung diang ngmekus erai Pea song ai iko arus nampa karan Io Yesus. 32Io anta jadi olai ai nulek Anak Allah Yo Paling Ombo. Diang anta Tuhan Allah mie epo Io' pnunge Daud, bapa ombon Io, 33ai Io anta tetap jadi raja nte upus Yakub skola-kola yo diang Kerajaan-Iyo belo anta abis.34Ulek Maria epo malaekat ene : "Ktimbe soal ene anta jadi, koe aku belo pian bsong?" 35Tuing malaekat ene' epo io: " Roh Kudus anta diwa ombon iko ai kuasa Allah Yo Paling Ombo nte ngugu iko, koe ene Pea yo anta kmekus ko ene anta nulek kudus, Anak Allah.36Ai sbeta yo, se Elisabet, nyindai ko ene, io low, ulak tuo diang nulek se aloi ene, desung klandung pea song, endo nte io onom bulan aut. 37Koe nte Allah belo keo yo belo dapet gawi." 38Ulek Maria: "Sbeta yo, aku endo ulun nte Tuhan suyu, jadika epo aku jadi kati ulek ko ene." Trus malaekat ene ngndikah io.39Belo di ola balo sundok ene Maria brangkat ai peles malan epo daerah ela tunden-tunden epo tadah erai kota mbo Yehuda. 40 Mbo mne io sumba lou Zakaria ai bsalaman epo Elisabet. 41 Des Elisabet kringo salam Maria, nyoet pea lang rahim io ai Elisabet jadi ponu Roh Kudus,42trus bdoya diang oyon ries: "Ela ekang bang bawe iko kuli berkat, atok buntung ko kuli berkat.43 Aku endo ise sampe ine Tuhan ku ulet nuntun aku?44 Lau-lau beta, des aku kringo salam ko ene, pea lang buntung ku nyoet koe ego.45 Aso buen kanam bolum io, yo sundok persaya, koe ise yo nulek epo io ngket Tuhan, anta jadi."46Ulek Maria: "Rohku ngmulia se Tuhan, 47ai kesong ku ego koe Allah, tukang slamat aku,48koe Iyo sundok nympti nau bolum hamba-Iyo ene se belo di ngkeh-ngkeh. sbetaiyo, mulai engket tempondo eka-eka pea opo lai sori ngulek se aku bulum snang, 49Koe yo paling kuasa sundok ngawi gawigata yo olai epo aku kudus karan-Iyo ene.50Ai die sokoi yo turun-temurun mitek ulun yo takut se Iyo. 51Iyo memekelak kuasa-Iyo diang gawi kayang-Iyo se ai mtuar ulun-ulun yo sombong kesongiyo;52Iyo mdiwa raja-raja emgket pnunge Io ai mkombo ulun-ulun yo snapa, 53Iyo nudak eka-eka yo buen epo ulun-ulun sietslau, ai tinombuyo ulun yo tatau malan diang kayang osau;54Iyo ngawat israel, playan-Iyo, koe Iyo kenop se diesokoi-Iyo. 55Kati yo jnanji koe-Iyo epo itak kakah taka, epo Abraham ai turunaniyo nte ndok kden."56ai Maria nongos bangsa tolu bulan diang Elisabet, sundok ene bayu uli nua epo lou iyo se. 57Sampe bulan ente Elisabet mekus ai Io ngemekus pea song, 58des ulun-ulun giling ginting ai mandi mokong Io krio, se Tuhan sundak mkelak pdie sokoi-Iyo yo olai beta epoiyo, eka-eka dero ego diang iyo.59Ulet dero des olo ke walu nte ngatep pea ene diang dero kakan nampa karan io Zakharia, kati karan uma io. 60 Tapi ine io ngulek: "nang, karan io arus Yohanes." 61 Ulek dero epo io: "belo keo mo buyut moyang, itak opo, nyari nyindai pea rini ko yo karan ktine.62Trus dero nguai epo uma io kakan ngunti karan ise yo kakan die-io epo pea iyo ene. 63Io tindu batu tulis, trus Io,nulis ktindo: "Karan io Yohanes." eka dero eran64Des ene lou wingkang bowa io ai ale pepe io trus bsurah diang memuji Allah.65jadi takut eka ulun yo nongos mo naine, eka nau ene jadi lembon biwi bowa mupus nyarak tunden Yudea66Ai eka ulun yo kringo ene, ngnanam ai ngulek: "Jadi ise pea ene endo anta?" koe kayang Tuhan diang io.67Zakharia, uma io, ponu diang Roh Kudus, trus io nyampe ngket Tuahan ulek io: 68 Tuhan, Allah Israel, yo paling pnuji, koe Io ulet nte ngawat umat-Io diang mie pnous nte dero.69Io mie nte nylamat taka, tete upus Daud, batak-Io ene. 70 Kati yo sundok ulek Tuhan ngket bai bareh tete bowa nabi-nabi-Io yo kudus-71 nte nylamat taka ngket musu-musu taka ai ngket kayang eka ulun yo kekei se taka.72nte mekelak rahmat- Io epo itak kakah taka ai mekenop anta janji -Io yo kudus, 73yo ene sumpah yo ulek Io epo Abraham, uma itak kakah taka, se Io miye taka, 74apa taka, lopos ngket kayang musuh, kuli smbayang epo-Io diang belo takut, 75lang kbrese ai yo kono mbo onon-Io kanjang-kanjang umur bolum taka.76Ai iko, o' anakku, anta tinompapa nabi Allah Yo paling ombo; koe iko anta malan ono se Tuhan nte ngeraduh boyan nte-Io, 77nte miye epo umat-Io pentau soal keselamatan yo lang pengampunan dosa-dosa dero,78koe rahmat ai sayang kosang ngket Allah taka, diang ise Io anta ngasi ngado taka,Mato olo ma ngket awa yo ombo, 79 nte nampa pa nte dero yo nongos lang seom ai lang slingu maut nte nadah botis taka epo boyan damai sejahtera."80Jadi anak ene tambah olai ai tambah galak roh iyo.Ai io nongos mbo padang gurun sampe epo olo io arus mekelak kompu iyo epo ulun Israel.Chapter 2
1Des jman ene Kaisar Agustus nampa aturan, nyuyu nyatat eka ulun mbo pupus dnia.2Ndo dko tla nyatat des jman Kirenius jadi pngutok pmerenta ela Siria.3Koe ene eka ulun ulet nnte catat, masing-masing la kota dero se.4Ktine lou Yusuf brangkat ngket kota Nazaret mbo Galilea epo Yudea, epo kota Daud yo karan se Betlehem,- koe io ngket suku ai upus Daud-5apa cnatat sama-sama diang Maria, saro yo, yo desung klandung.6Des dero mbo mne sampe des nte Maria kakan mekus,7ai io ngmekus Anak song, Anak yo tuo, laju bnedong diang ampik ai nlumbi mbo lang klekatuk, ngke belo keo awa nte dero turui nsan.8La kampong mne keo pngamu-pngamu domba, bembe yo nongos la jaba dikut ngendurung pnyekamu-pnyekamu dero des malom.9Kolan-kolan akat erai kongo mlekat Tuhan mbo dmpet dero diang kmulia Tuhan ktarang nglekum dero ai dero takut beta.10Trus ulek mlekat ene epo dero: " nang takut, koe sbeta iyo aku nyampe epo ikam pngego mroa nte eka-eka bangsa:11Olo ndo sundok kinomekus nte ngkam tukang nylamat, yo ene Kristus, Tuhan, mbo kota Daud.12Ai ndo doko pnanda iyo nte ngkam: Ikam anta ruku erai kongo taru bnedong diang ampik ai lumpi lang klekatuk."13Ai kolan-kolan melak sama-sama diang mlekat ene deo tentara sorga yo muji Allah, ulek iyo:14"Kmulia nte Allah mbo awa yo paling ombo ai snang koyon mbo dnia nte ulun yo sengkono epo Iyo."15Sundok mlekat-mlekat ene ngndikah dero ai mulik epo sorga, pngamu-pngamu ene bunyal epo sama dero se: "man taka malan epo Betlehem nte meti ise nau umbang ela lane, kati yo snampe koe Tuhan epo taka."16Trus dero nrebe malan ai ngruku Maria diang Yusuf ai taru ene, yo desung lumbi lang klekatuk.17Des dero kito se-Io, dero nyampe ise yo sundok nulek epo dero nau umbang Pea ene. 18Eka ulun yo kringo bengong nau umbang ise yo sundok ulek gembala-gembala ene epo dero. 19tapi Maria ngona lang kesong eka nau umbang ene ai ngnanam iyo. 20Gmbala-gmbala ene uli ulak muji ai ngmulia Allah koe ise-ise yo dingo dero ai pengitan dero, eka sengkono diang ise yo sundok nulek epo dero.21Des gnap umur walu olo Io harus knatep, Io dnie karan se Yesus, yo ene karan yo nontus koe mlekat onon se Io keo lang buntung ma Io.22Des gnap jman nte mlio mlius, kati hukum torat Musa, dero moit Io epo Yerusalem nte nyerah-Io epo Tuhan, 23kati keo tnulis mbo hukum Tuhan : "Eka pea song yo tuo tingen ene harus knudus nte Allah", 24ai nte mie persembahan korban kati yo ulek Firman lang hukum Tuhan, yo ene erai pasang tkukur ena belo dou kikuy anak dara.25Keo ulun mbo yerusalem karan se Simeon. Io ene ulun yo buen ai patoh, yo minte pngiburan nte Israel. Roh Kudus keo ombon io, 26ai epo io sundok pinotau koe Roh Kudus, se io belo anta mate ena belo pian kito Mesias, yo ene Io yo sundok bnoso diang lnga urapan koe Tuhan.27Io ulet epo bait Allah koe Roh Kudus. Des Yesus, Pea ene, noit sumba koe ulun tuo-Io nte gadoh kati ise yo nulek mbo hukum torat, 28io ngongkom Pea ene laju nente-Io ulak muji Allah. ulek io : 29"Tempondo, Tuhan, Koe ka hamba-Ko endo bju lang damai sjahtra, sngkono kati diang Firman-Ko.30Koe matoku sundok kito nau selamat yo engket Iko ene,31 yo sundok sinodia koe Ko la onon eka bangsa, 32yoene pa yo jadi beta nte bangsa-bangsa yo mak ai jadi kemuliaan nte umat-Ko, Israel."33ai ine uma-Iyo bengong beta diang eka ise yo kenesah nau umbang Iyo. 34Trus Simeon memberkati dero ai bunyal epo Maria, ine Pea ene : " sebetaiyo Pea endo tenetap nte metoyak ai nengkuat deo ulun mbo Israel ai nte jadi tanda yo ngoret ruok rame.35ai mendau anta nglosan kesong ko se, apa jadi beta pengenanam kesong ulun deo."36Ene lou la mne keo Hana, erai kongo nabi bawe, pea Fanuel engket suku Asyer. umur iyo sundok tuo aut. sundok kawen iyo bolum turu taon kolaiyo diang songiyo. 37ai tmpo ndo iyo balu ai ketuo iyo walu pulu opat taon. Iyo belo pini ngendikah Bait Allah ai molo malom beibadah diang puasa ai bedoa. 38Ai des ene lou ulet iyo epo mne ai ngulek syukur epo Allah ai bekesah nau umbang Pea ene epo eka-eka ulun yo minte pengelopos nte Yerusalem.39Ai des sundok eka yo harus gnawi kati hukum Tuhan. uli dero epo kota awa nongos jati, yoene kota Nazaret mbo Galilea. 40Pea ene ktambah menduan ai jadi galak ponu hikmat, ai kasih karunia Allah keo la Iyo.41Tongku taon ulun tuo Yesus malan epo Yerusalem des olo raya Paskah. 42des Yesus umur duo belas taon, malan doko dero epo Yerusalem kati jati des olo raya Paskah ene. 43Sundok olo-olo perayaan ene, des dero malan uli, nongos Yesus mbo Yerusalem belo di tau ulun tuo-Iyo. 44Koe dero ngomoi se Io keo ekang ulun-ulun kerai dalan diang dero, erai olo koro dero malan, bayu dero meto Io ekang kluarga keluarga ai ulun-ulun yo bakotau diang dero.45Koe dero belo ruku Io, mulik dero epo Yerusalem ulak trus meto Io. 46Des sundok tolu olo dero ruku Io lang Bait Allah; Io desung tunge ela ekang guru-guru agama, ulak nempaning ai rekunti epo dero. 47Ai eka ulun yo nempaning Io ene eran beta koe kpintar-Iyo nuing pemesara dero ene.48Ai des ulun tuo-Iyo kito se Iyo, dero krengao, trus ulek ine-Iyo epo-Iyo: "Ise moko ktine gawi Iko epo kain? Uma-Ko ai aku diang nyoru meto Iko." 49Tuing-Iyo epo dero : " ise moko ikam meto Aku? mba tau be ikam, se Aku arus keo lang belai Bapa-Ku?" 50Tapi dero belo tau ise yo ulek Iyo epo dero ene.51Trus Io uli sama-sama diang dero epo Nazaret; ai Io nokon bolum lang asi ado dero. Ai ine -Iyo ngona lang pngenanam ene nau umbang ene. 52Ai Yesus tambah menduan ai ktambah pentau-Iyo ai tambah olai pngaruh Iyo ai gnawal koe Allah ai ulun.Chapter 3
1Lang taun kelimo blas ngket pmerenta Kaesar Tiberius ,des Pontius Pilatus nte jadi wakel negri Yudea ai Herodes raja wilayah Galilea, Filipus, erai buntung yo, raja wilayah Iturea ai Trakhonitus, ai Lisanias raja wilayah Abilene, 2des jman Hanas ai Kayafas nte jadi Imam olai, ulet Firman Allah epo Yohanes, pea Zakharia, mbo padang gurun.3Des ene Yohanes ulet epo pupus daerah Yordan ai ngulek: "Tobat ai mie kompu ko nte bnaptis ai Allah anta ngampun dosa ko,4kati keo tnulis lang kitab nbuat-nbuat Yesaya: Keo oyon yo momba-momba mbo padang gurun: sinodia boyan nte-Tuhan, pinolonus boyan nte-Iyo.5tongku lbak anta tnimbun ai tongku tunden ai dulung jadi rata, yo blengkong pinolonus, io glutgensung pino solo, 6ai eka-eka ulun anta kito slamat ngket Tuhan."7Trus io ngulek epo ulun deo yo ulet epo iyo nte baptis, ulek iyo: "O iko upus nipo muro! Ise yo ngulek epo ikam apa kuli makat ngket pngemara yo anta ulet?8Pinokelak bua-bua yo sengkono diang nau bolum sundok tobat. Ai nang kneno lang kesong kam: Abraham ene uma kain! Koe aku ngulek epo ikam: Allah kuli nampa pea-pea nte Abraham ngket batu-batu endo!9Kapak sundok sinodia mbo tondal kayu ai tongku tonga yo belo tau kbua buen, anta tnotou ai noding epo lang api."10Ulun deo ngunti epo iyo: "Ena ketine, ise nte kain gawi ?" 11Tuing iyo: "ise-ise yo keo baju duo, buen yo ngembagi epo yo belo pian keo, ai ise io keo okan kinan, moko yo gawi yo ktine low."12keo ulet low pnage-pnage bea nte baptis ai dero ngunti epo iyo: "Guru, ise yo arus gawi kain?" 13Tuing iyo: "Nang nage sisa se yo tnentu nte kam."14ai tentara-tentara ngunti lou epo iyo: "ai kain, ise yo arus gawi kain?" Tuing Yohanes epo dero: "Nang ngrampas diang maksa, cukup ka diang upa kam."15Tapi koe ulun deo desung minte ai ngarap, ai eka dero ngunti lang kesong dero nau umbang Yohanes ene, nang-nang io ene Mesias, 16Yohanes nuing ai ngulek epo eka-eka ulun ene: "Aku ngembabtis ikam diang danum, tapi Io aso ombo kuasa yo se aku anta ulet ai ngosu tali trumpak yo aku belo snaron. Io anta ngembabtis ikam diang Roh Kudus ai api.17Lewong keo mbo kayang Iyo nte ngembrese awa lisung gesar-Iyo ai nte ngumpul gandong Iyo epo lang longkong Iyo, tapi bondul jrami ene anta tuna-Iyo lang api yo belo dapet plonsop."18Diang deo nasehat yo mak Yohanes nyampe Injil epo ulun deo. 19Tapi des io sundok negur raja Herodes koe keo kjadian Herodias, bawe erai buntung iyo se, ai koe eka gawi gata triaw yo gawi iyo, 20Raja ene nambah gawi triaw iyo diang msumba Yohanes epo lang penjara.21Des eka ulun deo ene sundok bnaptis ai des Yesus low bnaptis ai desung bdoa, wikang ka langit 22ai diwa Roh Kudus kati nau mpulu dara epo ombon Iyo. ai keo oyon ngket lngit: Iko endo Anak-Ku io tengkosangKu, epo iko bute aku sengkono."23Des Yesus ngmulai gawi Yo, umur yo kira-kira tolu pulu taun ai ena kati mbo kesah ulun, io ene pea Yusuf, pea Eli, 24pea Matat, pea Lewi, pea Malkhi, pea Yunai, pea Yusuf, 25pea Matica, pea Amos, pea Nahum, pea Hesli, pea Nagai, 26pea Maat, pea Matica, pea Simei, pea Yosekh, pea Yoda, 27pea Yohanan, pea Resa, pea Zerubabel, pea Sealtiel, pea Neri, 28pea Malki, pea Adi, pea Kosam,25pea Matika, pea Amos, pea Nahum, pea Hesli, pea Nagai, 26pea Maat, pea Matika, pea Simei, pea Yosekh, pea Yoda, 27pea Yohanan, pea Resa, pea Zerubabel, pea Sealtiel, pea Neri, 28pea Malki, pea Adi27pea Yohanan, pea Resa, pea Zerubabel, pea Sealtiel, pea Neri, 28pea Malki, pea Adi pea Kosam, pea Elmadam, pea Er, 29pea Yosua, pea Eliezer, pea Yorim, pea Matat, pea Lewi,30pea Simeon, pea Yehuda, pea Yusuf, pea Yonam pea Elyakim, 31pea Melea, pea Mina, pea Matata, pea Natan, pea Daut, 32pea Isai, pea Obet, pea Boas, pea Salmon, pea Nahason,33pea Aminadab, pea Admin, pea Arni, pea Hezron, pea Peres, pea Yehuda, 34pea Yakub, pea Ishak, pea Abraham, pea Terah, pea Nahor, 35pea Seruk, pea Rehu, pea Peleg, pea Eber, pea Salmon,36pea Kenan, pea Arpakhsad, pea Sem, pea Nuh, pea Lamekh, 37pea Metusalah, pea Henohk, pea Yaret, pea Mahalaleel, pea Kenan 38pea Enos, pea Set, pea Adam, pea Allah..
Chapter 4
1Yesus, yo ponuh diang Roh Kudus, uli ngket atang Yordan, laju oit koe Roh Kudus epo padang gurun. 2Mbo mne Io nongos opat pulu olo kola yo ai snoba koe Iblis. Kola mbo mne Io belo kuman ise-ise ai sundok ene Io siet lau.3Trus ulek iblis epo-Iyo:" Ena Iko Anak Allah, suyu Ko batu endo jadi roti." 4Tuing Yesus epo iyo: "Keo tenulis: Ulun bolum belo di ngket roti tingen."5trus io moit Yesus epo awa yo ombo ai lang ekang mato skitop io mekelak epo-Iyo eka kerajaan dnia.6 Ulek Iblis epo-Iyo:"Eka kuasa ene diang kemulian ene anta diye ku epo-Iko, koe eka ene sundok snerah epo aku ai aku miye iyo epo ise lelu iyo petua ku. 7Jadi ena Iko nyembah aku, eka iyo ene anta jadi empun-Ko."8Tapi Yesus ngulek epo iyo: "Keo tnulis: Iko arus nyembah Tuhan, Allah ko, ai suma epo Iyo bute iko ibadah!"9Trus iyo moit Yesus epo Yerusalem ai mayak Io ban bungan Bait Allah, trus ngulek epo-Iyo: "Ena Iko Anak Allah, ptoyak kompu-Ko ngket ndo epo iwa, 10koe keo tnulis: nau umbang Iko, Io anta nyemuyu malaikat-malaikat-Iyo nte ngenjaga Iko,11 ai dero anta nyambut Iko diang kayang iyo, apa botis-Ko nang mitek batu."12Yesus nuingiyo, ulek-Iyo:"Keo Firman: Nang iko nyoba Tuhan, Allah ko!"13 Sundok Iblis mekabis eka pencobaan ene, io mundur ngket-Iyo ai minte jeman yo buen.14Lang kuasa Roh mulik Yesus epo Galilea. Trus deo keringo soal Iyo mbo lekum dnie mne.15 Des ene Iyo nutui matuk mbo blai-blai ibadat mbo mne eka ulun muji Iyo.16Io ulet epo Nazaret awa Io olai anjang, ai kati penepet-Iyo des olo Sabat Io sumba epo blai ibadat, trus akat kakan ngembaca Alkitab.17 Epo Iyo dnie kitab nabi Yesaya ai sundok ingkang-Iyo, Io ruku tulisan, mbo mne keo tnulis:18"Roh Tuhan keo mbo-Aku, koe ene Io sundok ngurapi Aku, nte mesampe kabar buen epo ulun-ulun kao, ai Io sundok nyemuyu Aku 19nte nyampe kabar bebas epo ulun-ulun tawanan, ai pengkito nte ulun-ulun posa, nte nglepas ulun-ulun yo tnindas, nte nyampe kabar taun rahmat Tuhan sundok ulet."20Trus Io nokom kitab ene, miye yo nua epo petugas laju tunge; trus eka mato ulun lang lou ibadat ene betadah epo- Iyo. 21Trus Io mulai nutui matuk dero, ulek-Iyo:"Des olo ndo sampe atok tulisan ene des ikam kringo iyo."22 Ai eka ulun ene ngembeta Iyo ai dero eran kesah surah yo buen yo kenesah koe Iyo, trus ulek dero:"belo be Io endo pea Yusuf?"23Trus Io ngulek epo dero: "Pasti ikam anta ngulek sempelo endo epo Aku: O' tabib, pkale Ko kompu tonga-Ko se. Gnawi mbo mndo lowu, mbo awa pengulet-Ko endo, eka yo dingo kain yo sundok terjadi mbo Kapernaum!" 24Trus ulek Iyo nua: "Aku ngulek epo ikam, sebeta yo belo keo nabi yo keo uman mbo awa pengulet iyo se.25Trus Aku ngulek epo ikam, ai ulek-Ku endo beta: Des jman Elia keo deo bawe balu mbo Israel des langit btokom kola tolu taon onom bulan des musim lau yo deras kono pupus negeri. 26Tapi Elia senuyu makse epo nte erai kongo ulun ngket dero, tapi epo erai bawe balu mbo Sarfat, ela tana Sidon. 27Ai des jman nabi Elisa deo ulun kodong mbo Israel ai ndok belo erai kongo ngket dero yo pinokale, suma Naaman, ulun Siria ene."28Kringo ene mara beta eka ulun yo mbo blai ibadat ene.29 Dero akat, trus ngusa Yesus epo baling kota ai moit Iyo epo kerbing tunden, awa kota ene keo, nte nurak Iyo ngket kerbing ene. 30Tapi Io malan lalo ngket ekang dero laju brangkat.31Sundok ene Yesus malan epo Kapernaum, kota mbo Galelia, trus nutui matuk mbo mne des olo-olo Sabat. 32Dero eran kringo tutui batuk-Iyo, koe kesah surah Iyo roa kuasa.33Mbo lang lowu ibadat ene keo erai kongo snumban ai iyo nyoyar diang oyon riyes: 34 "O' Iko, Yesus ulun Nasaret, ise urusan-Ko diang kain? Iko ulet kakan ngebenasa kain? Aku tau ise Iko: Yo Kudus ngket Allah."35Tapi Yesus ngusa diang ries, ulek-Iyo."Suni, baling ngket iyo!" ai timpa setan ene doko oli ulun ene epo ekang ulun deo, laju baling ngket iyo ai belo mesiyet iyo.36 Jadi eka ulun eran,trus bekesah dero sama dero, ulek dero:" bukan main kehebat pemesara yo ene! Koe diang roa wibawa ai kuasa Io mrenta epo roh-roh jahat ai dero baling oli.37 Ai sampe kabar soal Iyo epo mone-mone mbo daerah ene.38Sundok ene Io ngendikah blai ibadat ene trus brangkat epo blai Simon, des ene ampu Simon yo bawe mekom payah trus dero tindu epo Yesus apa ngawat iyo. 39 Jadi Io akat mbo isan bawe ene, trus ngusa mekom ene, trus roton ene ngendikah iyo. Bawe ene peles uwat ai ngelayan dero.40Des mato olo tonop, eka ulun moit epo-Iyo ulun-ulun dero yo kroton, yo kono bemasam jenis roton, Io mayak kayang-Iyo ombon tongku dero ai mkale dero.41 Ngket deo ulun baling low setan-setan ulak nyoyar: "Iko ene Pea Allah," trus Io diang bol ngusan dero ai belo miye dero bsara, koe dero tau se Iyo ene Mesias.42Des olo molo,Yesus brangkat trus malan epo awa yo lengoh. Tapi ulun deo meto Iyo, trus ruku-Iyo ai ngomer nangkeng Iyo apa nang ngendikah dero. 43Tapi Io ngulek epo dero: " mbo kota-kota yo mak lou Aku arus nyampe Injil Kerajaan Allah koe nte ene doko Aku senuyu." 44Ai Iyo nyampe Injil lang blai-blai ibadat mbo Yudea.Chapter 5
1Des jman ene Yesus akat mbo pantai gentung Genesaret, deo ulun nglekum Iyo kakan nempaning firman Allah. 2 Io kito duo prau mbo isan pantai. Pnaket esa ene sundok diwa ai desung mrese jala dero. 3Io dombo epo lang erai prau ene, yo doko prau Simon, laju nyemuyu io ngenjelu prau ene oro idik-idik se pantai. laju Io tunge ai nutui matuk ulun deo ngket ombon prau.4Des sundok bunyal, Io ngulek epo Simon: "Btokon epo awa yo lontop ai bewet jala ko nte nangop esa." 5Simon nuing: "Guru, sundok erai malom putub kain bgawi bol psiken belo keo pengkuli ise-ise, tapi koe Iko nte nyemuyu, aku mewet jala nua."6Des dero sundok mewet jala ene, dero kuli esa mroa, sampe jala dero mulai renset.7Laju dero nguwai epo tman-tman epo prau yo mak apa dero ulet nte ngawat. dero ene ngompoh, trus dero sama-sama ngatok prau duo ene sampe ponu diang esa sampe duni karom.8Des Simon Petrus kito nau ene laju io nyongkop onon Yesus ai ngulek: "Tuhan, oro iko ngket aku, koe aku endo ulun deo dosa."9Koe io diang eka ulun yo sama-sama diang io bengong koe kdeo esa pengkuli dero ene;10Ktine lou Yakobus ai Yohanes Pea-pea Zebedeus io jadi teman Simon. Ulek YEsus epo Simon: "Nang takut, ngket tempo ndo iko nte ngenjala ulun."11Sundok dero nyelor prau dero epo tana ombo, dero ngendikah prampu dero, laju lumpat Yesus.12Des Yesus keo lang kota. Ela mne keo ulun roton kodong. Des io kito Yesus, io nyongkop ai tindu: "Tuan, ena Tuan kakan, Tuan kuli mkale aku."13Laju Yesus nyokoi kayang Io, ngop ulun ene, ai ngulek: "Aku kakan, iko jadi ale." Peles des ene low mapos roton kodong ene.14Yesus ngusan nang ngesah epo ulun yo mak ai ngulek: "Daro iko, pkelak kompu tonga ko epo imam ai mie persembahannte ngembrese kati yo snuyu koe Musa, nte bukti nte dero."15Tapi nau umbang Yesus tambah oro dningo ai ulet ulun deo bloyun-loyun epo Iyo nte nempaning Iyo ai nte mengkale roton nsan dero. 16Tapi Io meto awa yo belo rame nte bdoa.Des olo Yesus nutui matuk, keo tenu-tenu kongo ulun Farisi diang ahli Torat tunge nempaning Iyo. Dero ulet ngket eka kampong-kampong mbo Galilea ai Yudea diang ngket Yerusalem. Kuasa Tuhan lumpat Iyo koe ene Iyo kuli memekale ulun kroton.18Laju ulet tenu-tenu kongo ulun moson ulun pokung diang awa pnurui iyo; dero bkomer moit iyo sumba laju pnayak ela ono Yesus.19 Koe dero mba di kuli moit sumba koe jut ulun mbo mne, dero dombo epo ombon sapo lou, trus ngugah sapo ene, ai ngului ulun ene diang awa pnurui epo ekang ulun deo pas ela onon Yesus.20Des Yesus kito iman dero ene, Iyo ngulek: "O erai buntung, dosa ko sundok nampun."21Tapi ahli-ahli Torat diang ulun-ulun Farisi ngnanam lang kesong dero: "Ise si ulun yo nguja Allah endo? Ise yo kuli ngampun dosa makse ko Allah bute?"22Tapi Yesus tau pngenanam dero, laju ngulek epo dero: "Ise yo kinonanam lang kesong kam? 23Ise lelu yo murah, ngulek: dosa ko sundok nampun, ena belo ngulek: uat ka, ai malan ka? 24Tapi apa ikam tau, se ela dnia endo Pea Ulun keo kuasa nte ngampun dosa"-Trus Io ngulek epo ulun pokung ene -: "Epo iko Aku ngulek, uat engkat awa pnurui ko uli epo lou ko!"25Peles des ene low io uat, onon dero, trus ngengkat awa pnurui iyo ai uli epo lou iyo ulak muji Allah. 26Eka ulun mne ngrengao, trus muji Allah, ai dero takut beta, ulek dero: "Olo ndo kain sundok kito nau umbang yo nembengong beta."27Sundok ene, des Yesus baling, Io kito ulun pnage bea, yo keo karan se Lewi, desung tunge mbo lou pnage bea. Yesus ngulek epo iyo: "Iko lumpat Aku!" 28Lewi laju akat ai ngendikah eka-eka ene, trus lumpat Iyo.29Trus Lewi nampa pesta olai nte Iyo mbo low iyo se ai deo pnage bea diang ulun yo mak lumpat kuman diang Iyo. 30Ulun-ulun Farisi ai ahli-ahli Torat datsan epo murid-murid Yesus, ulek dero: "Ise moko ikam kuman ngisop sama-sama diang pnage bea ai ulun bdosa?"31 Trus tuing Yesus epo dero, ulek Iyo: "Makse ulun slomai yo perlu pngawat roton, tapi ulun yo kroton;32 Aku ulet belo di momba ulun yo belo keo sala, tapi ulun bdosa, apa dero btobat."33Ulun-ulun Farisi ene ngulek lou epo Yesus: "Murid-murid Yohanes brebo puasa ai sembayang, ene lou murid-murid ulun Farisi, Tapi murid-murid Ko kuman ai ngisop." 34Tuing Yesus epo dero: "Kuli be tman pnganten song snuyu puasa, pdahal pnganten ene diang dero? 35Tapi anta sampe des yo, ena pnganten ene nalek ngket dero, des ene doko dero anta puasa."Io ngulek lou pemerawet epo dero: "Ndok belo erai kongo ulun yo mrenset baju bayu nte nambal baju usang. Ena ktine, yo bayu ene renset lou ai baju yo tuo ene belo anta sengkono ena tnambal ngket yo bnenset ngket baju bayu ene.37Ktine lou mba di keo ulun ngatok anggur bayu epo lang sut ngket upak yo usang, koe ena ktine, anggur yo bayu ene anta nglopong sut ngket upak ene ai anggur ene nrintin ai sut ngket upak ene pasti lopong. 38Tapi anggur yo bayu arus nona lang sut upak yo bayu lou.39 Ndok belo erai ulun yo sundok ngisop anggur yo usang ngeno ngisop anggur yo bayu, koe io pasti ngulek: Anggur yo usang ene yo buen."
Chapter 6
1Des olo Sabat, des Yesus malan mo umo gandong, murid-murid-Io' ngutik buti gandong laju nokan, desung dero misel yo diang kayang dero. 2 Tapi tenu-tenu kongo ulun Farisi ngulek: "Ise moko iko nggawi ktine, yo nusan des olo Sabat?"3Laju Yesus nuing dero: "Belo be iko ngmbaca ise gnawi koe Daud, des io diang dero yo lumpat io slau,4 Ktimbe nau io sumba lang lou Allah diang ngalek roti sajian, laju nokan ai mie yo epo dero yo lumpat ene, padahal roti ene belo di kate nokan ena makse imam-imam?"5 Ulek Yesus nua epo dero: Pea Ulun ene yo doko Tuhan ombon se olo Sabat."6Des olo Sabat yo mak, Yesus sumba epo lang lou ibadat, trus matuk. Mo mne keo erai kongo ulun yo mate tangan sanan io. 7 Tukang-tukang Taurat diang ulun-ulun Farisi nympti nau Yesus, nang-nang- Io' mmekale ulun des olo Sabat, apa dero kuli alasan nte mmesala Yesus. 8 Tapi Io' tau kno' dero, trus ngulek epo ulun yo mate tangan ene: "uat ai akat la botuk!" trus uat ulun ene laju akat.9Trus Yesus ngulek epo dero:" Aku ngunti epo ikam: ise yo kate des olo Sabat, nggawi yo buen ena belo nggawi yo dat, nylamat kesong ulun ena belo mmenasa io?" 10 Sundok ene Io' meti la gliling epo dero eka-eka, laju ngulek epo ulun kroton ene: "Sokoi tangan ko!" ulun ene nggawi ktine lou peles ale lou tangan io.11 Koe ene ngrendek mara dero, laju dero brondeng, ise yo kakan gawi dero epo Yesus.12Des ene malan Yesus epo tunden nte smbayang, erai malom putup Io smbayang epo Allah.13 Des dnia molo, Io' momba murid-murid Io' ngruku-Io' laju mili dero duo blas kongo, yo nulek ke Io' rasul:14Simon yo lou tampa Io' karan se Petrus, ai Andrias erai buntung Simon, Yakobus ai Yohanes, Filipus diang Bartolomeus, 15 Matius ai Tomas, Yakobus pea Alfeus, ai Simon yo bnomba se ulun Zelot, 16 Yudas pea Yakobus diang Yudas Iskariot yo dilonatu jadi penghianat.17Laju Io' diwa diang dero ia smole mo awa yo rata: mne bekumpul deo ngket murid-murid-Io' ai deo ulun yo mak yo ulet ngket pupus Yudea ai ngket Yerualem ai ngket kampong pantai Tirus diang Sidon.18 Dero ulet epo nempaning Io' ai nte' pkale ngket roton dero; dero lou yo snuban koe roh-roh triau pinokale lou.19 Ai eka ulun deo ene bkomer mulem Io' koe keo kuasa yo baling ngket Io' ai eka ulun mne pkale Io'.20Trus Yesus meti murid-murid-Io ai ngulek: Eggo, iko yo kao, koe iko yo mpun krajaan Allah.21 Eggo, iko yo tempo ndo slau, koe iko anta yo tinomboting. Eggo, iko yo tempo ndo nangis, koe iko yo anta koka.22Eggo iko, ena Koe Yesus, ulun kekei se iko, ai ena dero mmetenggang iko, ai ngongah iko ai nolak karan ko epo tadah yo triau.23 Snang des ene ai eggo, koe sebeta yo upa ko olai lang sorga; koe ktine lou itak kakah dero sundok nglaku epo nabi-nabi.24Tapi ssa ikam, ikam yo kaya, koe pengkeo ko iko sundok kuli nte mgeggo iko. 25Ssa ikam, yo tempo ndo boting, koe ikam anta slau. Ssa ikam, yo tempo ndo koka, koe ikam yo anta lngoh ia nangis.26Ssa ikam, ena eka ulun ngambung ikam; koe ktine lou itak kakah dero sundok nggawi nabi- nabi yo kro."27Tapi epo ikam, yo nmpaning Aku, Aku ngulek: tinongkosang musu ko ene. nggawi yo buen epo ulun yo kekei se ikam; 28Tindu pngkeo nte ulun yo mator nyumpah ikam; smbayang nte ulun yo tuju ngmara iko.29Ise yo nenpeleng klpising ko yo erai, die lou klpising ko yo mak, ia ise yo ngalek jubah ko, koe ka iyo' ngalek baju ko lou, 30 Die tongku ulun yo tindu epo iko; ia nang tindu tmpuli epo ulun yo ngalek mpun ko.31Ai ise yo pngkakan ko apa ulun nggawi yo epo iko, gnawi ktine lou epo dero.32 Ai ena iko gawal epo ulun yo gawal epo iko, ise untung yo? ai ena ulun-ulun bdosa lou kosang se dero. 33 Koe ena iko' nggawi buen epo ulun yo nggawi buen epo iko' ise untung yo? koe ulun-ulun yo dosa nggawi ktine lou.34 Ai ena iko mmekinjam ise-ise epo ulun, koe iko' ngarap kakan kuli ise-ise ngket io,' ise untung ko? ulun-ulun dosa lou mmekinjam epo ulun-ulun dosa, apa dero kuli nua kerai kroa.35Tapi iko',knosang lou musu ko' gnawi yo buen epo dero, ai pinokinjam diang belo di ngarap se nte' bales, apa upa ko' olai ai iko' anta jadi pea-pea Allah Io' paling ombo, koe Io' buen epo ulun-ulun yo belo tau berterima kasi ai epo ulun-ulun yo triau. 36 Arus iko' buen kesong, sama kati Bapa ko' buen kesong."37Nang iko nundruh, apa iko belo anta tnudruh. nang iko ngukum, apa iko belo anta dinukum; nampun, apa iko nampun lou.38Dnie, apa iko anta dnie; ena sukat yo buen, yo ninsok, yo knukui ai yo nyoak po baling anta tnudak epo lang pnampen ko. ise sukat yo pakai ko nte nyukat, ene anta snukat epo iko."39Yesus ngulek laju nympuri epo dero: "kuli be ulun posa' ngayak ulun posa? Belobe dero duo sama-sama toyak lang luang? 40 Murid belo anta di nglalo se guru iyo, tapi ise yo sundok tmat plajaran iyo anta sama diang guru iyo.41Ise moko iko meti juras lang mato ulun, tapi plong kayu lang mato iko se belo iko tau? 42 Ise moko iko kuli ngulek epo erai buntung ko: koe ka aku nmbaling juras yo keo lang mato ko, pdahal plong kayu yo lang mato ko se, belo iko kito? o ulun mnapik, tmbaling ile plong kayu ngket lang mato ko, apa iko kito diang jlas nte nmbaling juras ene ngket lang mato erai buntung ko43Koe belo keo tonga kayu yo buen, yo ngasil bua yo belo buen, ai lou belo keo kayu yo belo buen yo ngasil bua yo buen. 44Koe tongku kayu tinonoan ngket bua yo. Koe ngket jaba mpap ulun belo di ngutik bua ara ai ngket dui-dui belo di ngutik bua anggur.45Ulun yo buen nmbaling nau yo buen ngket lang kesong iyo, yo buen, ai ulun yo dat nmbaling nau yo dat ngket kesong yo dat. koe ise yo ulek bowa iyo, baling ngket kesong iyo."46"Ise moko iko momba-momba Aku: Tuhan, Tuhan, padahal iko belo di nggawi ise yo ulek-Ku? 47 Tongku ulun yo ulet epo Aku ai nmpaning pmesara-Ku diang nggawi yo - Aku anta mmekelak epo iko diang ise io dapet pinosama -,48 io sama kati ulun yo nngkuat lou: ulun ene ngakit lontop-lontop ai mayak tondal yo ban batu. Des ulet danum ai owa ngnjalus lou' ene, lou ene belo di skukui, koe lou ene turon tampa se yo.49Tapi ise yo nmpaning pmesara-Ku, tapi belo di nggawi yo, io sama kati ulun yo nngkuat lou ban tana belo di tnontang. des ulet owa ngnjalus yo, lou ene laju roros, ai dras beta rusak yo.Chapter 7Des Yesus sundok bunyal la onon ulun deo, Io sumba epo Kapernaun.
2La mne keo erai kongo perwira yo keo erai kongo batak, yo knosang ke iyo. Batak ene desung kroton payah ai alang mate.3Des perwira ene kringo soal Yesus, io nyemuyu tenu-tenu ulun tuo-tuo Yahudi epo-Iyo nte tindu, apa Io ulet ai mkale batak yo ene.4Dero ulet epo Yesus ai diang beta-beta tindu awat-Iyo, ulek dero: "Io pantas Ngko awat,5koe io kosang diang bangsa taka ai io yo ngongkos nengkuat blai ibadat kain."6Laju Yesus malan sama-sama diang dero. Des belo di oroh aso ngket blai perwira ene, perwira ene nyemuyu tman-tman iyo nte ngulek epo-Iyo: "Tuan, nang ka repot-repot, koe aku belo di snaron nrima Tuan lang blai ku;7koe san ku aku belo di snaron ulet epo Iko. Tapi ulek ka erai buku pmensara, jadi batakku pasti ale.8Koe aku se ulun iwa, ai la imbatku keo lou Prajurit. Ena aku ngulek epo erai kongo Prajurit ene: Malan!, jadi io malan, ai epo erai kongo ulun nua: Ulet!, jadi io ulet, ktine lou epo batakku: Gawi ka endo!, jadi pasti gawi io."9Des sundok Yesus kringo pmensara ene, Io eran se io, ai ulak skuleng epo ulun deo yo nyarak Io, Iyo ngulek: "Aku ngulek epo ikam, imam yo kolai endo belo pini Aku ruku, tontan ko ekang ulun Israel!"10Ai sundok ulun-ulun yo snuyu ene mulik epo lou, itan io batak ene sundok slomai aut.11Sundok ene Yesus malan epo erai kota yo nan karan se Nain. Murid-murid-Iyo malan sama-sama diang Io, ai deo lou ulun beloyun-loyun lumpat-Iyo.12Sundok Io dmpet jawong penyumba kota, keo ulun mate yo nlembar epo baling, pea song pea tunggel ma io yo sundok balu, ai deo ulun ngket kota ene lumpat balu ene.13Ai des Tuhan kito balu ene timbul kosang lang kesong-Iyo ngke kasian, trus Io bunyal epo balu ene: "Nang nangis!"14Ulak ngompoh yo nlembar ene Io mulem, ai tukang pnglembar-pnglembar ene berhenti, Io ngulek: "O pea burok, Aku ngulek epo iko, nyuli iko!"15Jadi uwat se ulun ene ai tunge ai mulai bunyal, ai Yesus mie io epo ma io.16Eka-eka ulun mne takut ai ngmulia Allah, ulak bunyal: "Erai nabi olai sundok ulet mbo ekang taka," ai "Allah sundok nuntun umat-Iyo."17Jadi sundok tsebar kabar tentang Yesus la pupus Yudea ai la pupus kampong nai nine.18Des Yohanes kuli kabar soal eka-eka kjadian ene ngket murid-murid io,19ia momba duo kongo ulun ngket murid io ai nyemuyu dero ngunti epo Tuhan: "Iko beh yo anta ulet ene ena belo harus be kain minte ulun yo mak?"20Des duo kongo ulun ene sampe epo Yesus, dero nguylek: "Yohanes Pembaptis nyemuyu kain ngunti epo-Iko: Iko be yo anta ulet ene ena belo harus be kain minte ulun yo mak?"21Des ene Yesus deo mmekale ulun ngket bmasam roton ai bmasam roton san ai ding ngket roh-roh triau, diang Io mie pngkito epo deo ulun-ulun posa.22Ai Yesus nuing dero: "Malan ka, ai ulekka epo Yohanes ise yo itan kam ai dingo kam: Ulun posa kito, ulun pokung malan, ulun kodong jadi ale, ulun simpong kringo, ulun mate pinosuli ai ulun kao bnie kabar buen.23Ai regok ngayo ulun yo belo jadi noli ai nangkal Aku."24Sudok yo suyu Yohanes ene malan, mulai dko Yesus bsara epo ulun deo ene nau umbang Yohanes: "Nte mbe ikam malan epo padang gurun? Epo meti nau bulu yo skukui tapi riut?25Ena belo nte ise ikam malan? Meti ulu yo baju solo? Ulun yo baju buen ai yo bolum tatau, awa iyo mbo istana raja.26Jadi nte isepo ikam malan? Meti nabi? Beta, ai Aku ngulek epo ikam, ene lengkat se nabi.27Koe soal io keo tnulis: Eti ka, Aku nymuyu pngirak-Ku ono se Iko, io anta ngatur boyan-Ko la onon-Ko.28Aku ngulek epo ikam: Mbo ekang dero yo kinomekus koe bangbawe ndok belo erai olai se Yohanes, tapi yo paling idik lang krajaan Allah aso olai se io."29Eka ulun deo yo nmpaning pmesara-Iyo, ktine lou dero pnage bea nymbeta yo kono ngket Allah, koe dero sundok mie kompu tonga nte Yohanes baptis.30Tapi ulun-ulun Farisi ai ahli-ahli torat nangkal ptua Allah epo kompu tonga dero, ngke dero belo kakan baptis Yohanes.31Ulek Yesus: "Diang ise si anta Aku mrawet ulun-ulun dero endo ai diang ise dero ene sama?32Dero ene kati nau bang pea yo tunge mbo pasar ai yo baku bomba: Kain nyiup suling nte ngkam tapi ikam belo dnuyo, kain nyanyi yo luai, tapi ikam belo di nangis.33Koe Yohanes tukang baptis ene ulet, io belo kuman roti ai belo ngisop anggur, ai judi ulekkam: Io snumban ngke setan.34Sundok ene oli Pea Ulun ulet, Io kuman diang nisop, jadi ulekkam: eti kam ta, io galak kuman ai tuju ngisop, tman pnage bea ai ulun yo bdosa.35Tapi hikmat sinom beta koe eka ulun yo nrima io."36Erai kongo ulun Farisi ngirak Yesus nte ulet kuman mbo lou io. Yesus ulet epo lou ulun Farisi ene, trus tunge kuman.37Mbo kota ene keo erai kongo ulun bawe yo ulun tau ba se io ene ulun bedosa. Des bawe ene kringo, se Yesus ene desung kuman mbo lou ulun Farisi ene, io ulet moit erai jebul pualan yo atok lenga buen kewo.38Ulak nangis io malan ngompoh akat dmpet Yesus, trus ngmbosa botis-Iyo diang olu io ai ngiso diang balo io, trus io ngarok botis-Iyo ai nglenga diang lenga buen kewo ene.39Des ulun Farisi yo ngirak Yesus kito nau ene, io bunyal lang kesong io: "Ena Io endo nabi, pasti Io tau, ulun ise bawe yo mulem-Iyo ene; pasti Io tau, se bawe ene ulun bdosa."40Trus Yesus ngulek epo io. "Simon, keo yo kakan ulek-Ku epo iko." Tuing Simon: "ulekka, Guru."41" Keo duo kongo ulun yo skutang epo ulun tukang mkinjam sen. Yo erai kongo skutang limo jatus dinar, yo mak limo pulu.42Koe dero belo kuli mayar, jadi io ngapus utang dero duo ene. Ise lelu dero yo paling kosang se io?"43Tuing Simon: "Otus ku io yo paling deo yo napus utang io." Ulek Yesus epo io: "Beta ngko ene."44Ai ulak skuleng epo tadah bawe ene, Io ngulek epo Simon: "Iko kito beh bawe endo? Aku sumba epo lou ko, tapi iko belo mie Aku danum nte mui botis-Ku, tapi io nmbosa botis-Ku diang olu mato ai ngmbrese diang balo io.45Iko belo dingarok Aku, tapi ngket Aku sumba belo keo brenti io ngarok botis-Ku.46Iko belo nglenga utok-Ku diang lenga buen kewo, tapi io nglenga botis-Ku diang lenga buen kewo.47Koe ene Aku ngulek epo iko: Dosa yo deo ene sundok nampun, koe io sundok deo nampa gawi diang kosang. Tapi ulun yo idik nampun, idik lou yo nampa gawi diang kosang."48Trus yo ngulek epo bawe ene: "Dosa ko sundok nampun."49Ai dero yo tunge kuman sama-sama Io, ngnanam lang kesong dero: "Ise si Io endo, sampe Io kuli ngampun dosa?"50Tapi Yesus ngulek epo bawe ene: "Imanko sundok nylamat iko, malan ka diang slamat!"Chapter 8
1Belo ola sundok ene Yesus malan kliling engket kota epo kota ai engket kampong epo kampong nyampe Ijil kerajaan Allah. duo belar murit-Iyo sama-sama diang Iyo,2ai tenu-tenu kongo ulun bawe yo sundok pkale Iyo engket roh-roh triau ai bmasam roton, erai engket dero ene Maria yo nulek se Makdalena, yo sundok nlopos engket turu roh triau, 3Yohana bawe Khuza tukang ngatur pengkeo Herodes, Susana diang deo bawe yo mak. bang bawe-bawe endo ngembantu rombongan diang pengkeo dero.4Des ulun deo bloyun-loyun ulet, yo doko ulun-ulun engket kota-kota bgabung diang Yesus, bunyal doko Iyo diang pmrawet ktindo: 5 "Keo ulun tukang nias baling epo nias. des iyo nias , keo yo latu la isan boyan, trus toda ulun ai okan mpulu sampe abis. 6ai keo lou latu mbo tana jut batu, sundok yo moti iyo krep ke belo keo kuli danum.7keo lou latu mbo lang orop, orop ene tumbu sama-sama ai nyengkatel oti yo sampe pete. 8yo mak latu mbo tana yo buen, sundok iyo moti kbua jatus lipat." sundok buyal ktine Yesus mries oyon Iyo: " ise iyo keo klingo ente nempaning, moko iyo ngringo!"9Murid-murid-iyo ngunti epo-Iyo, ise rti pmerawet ene. 10Laju Io nuing: " Epo ikam dnie karunia ente tau rasia kerajaan Allah, tapi epo ulun-ulun yo mak soal ene pinotau lang pmerawet, beta ko dero meti, tapi belo keo kito ai betako nempaning, tapi dero tau rti.11Endo doko arti yo pmerawep ene: bini ene yo doko Firman Allah. 12yo latu mbo isan boyan yo ene ulun yo sundok nempaning; abis ene ulet Iblis laju ngalek firman ene engket lang kesong dero, apa dero nang persaya ai sinolamat. 13yo latu mbo tana jut batu yo doko ulun, yo sundok nempaning firman ene ,nrima diang ego, tapi dero belo kwakat, dero persaya ile-ile tingen ai des snoba dero jadi ulun belo persaya oli.14yo latu mbo lang orop yo doko ulun yo sundok nempaning firman ene, ai lang penduan iyo oli dero sengkatel diang water ai pengkeo ai kanam bolum buen, koe ene dero belo ngasil bua yo nsak. 15yo latu mbo tana yo buen ene yo doko ulun, iyo sundok nempaning firman ene, ngona iyo lang kesong yo buen ai btahan sampe ngasil bua.16" belo keo ulun yo nembolum plita sundok bolum mayak yo lang tpayam ai mayakiyo iwat pnurui, tapi lo mayakiyo ban blai pita, apa eka-eka ulun yo sumba epo lang lou kito paiyo. 17Koe dok berai iyo melim iyo belo anta belo pinokelak, ai belo keo iyo kinomelim iyo belo anta belo tinonoan ai jadi lekum tau 18Koe ene, tinompaning beta-beta. koe ise yo keo, lo dnie, tapi ise yo belo keo, engket lo nalek, diang yo eka mbo iyo,"19Ine ai erai buntung- erai buntung Yesus ulet epo-Iyo, tapi dero belo sampe se Iyo koe deo ulun. 20Ulun ngulek epo-Iyo: " Ine-Ko ai erai buntung-erai buntung Ko keo la baling kakan ruku diamg Iko." 21Tapi Iyo ngulek diang dero: " Ine-Ku ai erai buntung-erai buntungKu io ene dero, yo nempaning firman Allah ai nglakuiyo."22Des olo Yesus dombo po lang prau sama-sama diang murid-murid-Iyo, ai Iyo ngulek diang dero: " Man taka btual po empai gtung sae," peles dero btual. 23des dero desung blayar , Yesus desung turui kolan-kolan ulet brubu ries la gtung ene, sampe-sampe prau ene sumba danum ai dero lang bahaya.24Koe ene murid-murid yesus ngenduko Iyo,ulek dero: " guru, guru taka sesa! " laju Iyo uat, laju nempenger riut ai danum iyo ngaru ene, jadi riut ai danum ene tno . 25Trus ulek Iyo epo dero: " Mombe persaya kam ?" koe ene dero taku diang eran, laju bunyal dero sama dero: " Ise si ulun endo, sampe-sampe Iyo kuli mtua epo riut ai danum, ai dero patoh epo-Iyo? "26Sundok ene yesus sombo po tana ombo diang murid-murid-iyo mbo tana ulun Gerasa la mpai Galilea. 27Sundok Yesus dombo po tana ombo, ulet erai ulun song enket kota ene nyruku Iyo, ulun ene snumban koe setan-setan ai iyo sundok olah belo makai diris laung ai belo nongos lang lou, tapi ela kubur.28Des iyo kito Yesus, iyo nyoyar ai nyongkop onon-Iyo ai bunyal diang oyon ries:"Ise urusan ko diang aku, oh Yesus pea Allah yo paling ombo? aku tindu epo iko, apa Iko nang nysa aku."29 Io ngulek ketine,koe yesus nymuyu roh dat ene baling ngket ulun ene. Koe jono roh ene matak-matak iyo, Nte ngenjaga iyo, iyo nerantai ai bnolit, tapi eka pemolit ene tembekat iyo, ai iyo oit setan ene epo awa yo lengoh.30Yesus ngunti epo iyo: " Ise karan ko." Ulek iyo: " Legion," ke iyo snumban deo setan. 31Trus setan-setan ene tindu epo Yesus, apa iyo nang smuyu dero sumba epo lang jurang awa mate.32Keo la mne jut bawi deo meto okan la ngrempa tunden, trus setan-setan ene tindu epo Yesus, apa Iyo nyie dero sumba epo lang bawi-bawi ene. Yesus ngaya penindu dero. 33 Trus baling setan-setan ene ket lang kompu ulun ene ai sumba epo lang bawi-bawi ene. Jut bawi ene sentuyun engket isan kowang epo lang gentung sae ene trus maten monsor.34Des penjaga-penjaga bawi ene kito kejadian ene, dero monsit epo ngesah nau pengkito dero ene ela kota ai ela kampong-kampong nai nine. 35 Jadi baling ulun-ulun nte meti ise terjadi ene. Dero ngompoh Yesus ai dero nyruku se ulun yo sundok dikah setan-setan ene tunge dempet botis Yesus; iyo sundok makai diris laung dan iyo sundok koan. Ket ne dero jadi takut.36Ulun-ulun yo sundok kito mato nau ene ngesah epo dero, ketimbe nau ulun snumban setan ene sundok sinolamat. 37Lalu eka-eka ulun iyo ngawa mbo Gerasa tindu epo yesus, apa Iyo ngendikah dero, ke dero takut beta. Moko ene dombo doko Iyo po lang peraw, trus blayar nua.38Ulun yo sundok dikah setan-setan ene tindu apa Io senie lumpat diang Iyo. Tapi Yesus nyuyu Io brangkat, ulek-Iyo: 39" Uli ka epo blai ko ai turenko ka eka iyo sundok gawi Allah epo iko." Ulun ene malan ngelekum pupus kota ai eke-eka ise iyo sundok gawi Yesus epo kompu tonga iyo.40 Des Yesus mulik , ulun deo nrima Iyo koe eka dero nginte-nginte Iyo. 41Jadi ulet doko erai kongo ulun yo nan karan se Yairus. Iyo ene pengutok mbo lou ibadat. Ulak nyongkop mbo onon botis Yesus io tindu epo Iyo, apa Yesus ulet epo lou iyo, 42 koe pea iyo bawe songo-songo iyo, umur iyo kira-kira duobelas taun, duni mate. Desung malan epo daro Yesus kono jeleh-jeleh ulun deo.43 Des ene keo erai kongo ulun bawe yo sundok duobelas taun aut menderita roton bawe baling daya yo belo pian pini dapet pekale koe ulun. 44 Iyo ngompoh dempet epo Yesus ngket tadah sori ai iyo mulem tompak jubah-Iyo, ai des ene lou tekop daya iyo.45 trus ulek Yesus: "Ise iyo mulem Aku?" Keo belo keo yo mengaku, Petrus bunyal: " Guru, ulun deo nylikup ai ngenjleh Iko?". 46 Tapi ulek Yesus: " Keo erai kongo ulun yo mulem Aku, koe san Ku keo kuasa yo baling ngket lang kompu tonga-Ku."47 Des bawe ene tau, se gawi yo ene tinonoan, iyo ngopoh diang ngerkitik, nyongkop mbo onon Iyo ai ngesah epo ulun deo ise moko iyo mulem Iyo ai se io des ene lou jadi ale. 48Ulek Iyo epo bawe ene: "o pea Ku, iman ko sundok nyelamat iko, malan ka diang slamat!"49 Desung Yesus aso bunyal, ulet erai kongo ulun ngket keluarga pengutok lou ibadat ene ai ngulek: " Pea ko sundok mate, nang aso iko ngrepot Guru!" 50 Tapi Yesus kringo ene ai ngulek epo Yairus: "Nang takut, persaya ka, se pea ko anta slamat."51Des dero ulet la lou Yairus, Yesus ngusan ndok nang erai kongo sumba diang Iyo, yo makse se Petrus, Yohanes, ai Yakobus ai uma diang ine pea ene. 52eka ulun nangis nungul koe pea ene. Tapi Yesus ngulek: " Nang nangis; io belo di mate, tapi turui." 53 Dero ngoka Iyo, koe dero tau se pea ene sundok mate.54 trus Yesus ngop tangan pea ene ai bunyal ries, ulek Iyo: " o pea uat iko!" 55 Jadi mulik roh pea ene ai des ene lou iyo uat laju akat. Bayu Yesus nyuyu dero mie pea ene kuman. 56 Jadi eran doko ulun tuo pea ene, tapi Yesus ngusan dero mere epo ulun-ulun nau umbang kjadian ene.Chapter 9
1Yesus momba murit yo duo blas kongo ene, laju mie kuasa epo dero nte ngombo se setan-setan ai nte mkale roton san. 2Io nymuyu dero nte nyampe soal krajaan Allah ai nte mkale roton ulun.3Ulek Io epo dero : "Nang moit ise-ise lang ju lang kam ene, nang moit goloi ai nguyu roti, nguyu sen ai pakaian sampe duo stel. 4Ena ikam tinorima lang lou ulun, nongos ka ikam mne sampe ikam brangkat ngket ne.5Ena iyo keo ulun yo belo kakan trima se ikam, baling ka ikam ngket kota dero ai tompus kam bondul ngket botis kam nte mknop dero. 6Ket ne dero bju lekum epo kampong-kampong ulak ngabar Injil ai mkale roton ulun mbo mone-mone.7Herodes, raja mbo dnia mne kringo se nau umbang ene ai iyo low keo kanam belo buen, koe keo ulun yo ngulek se Yohanes sundok uat nyuli ket ekang ulun mate. 8Keo low yo ngulek se Elia sundok nyoret nua, ai keo low yo ngulek se keo erai ngket nabi-nabi jman bai ene yo sundok nyuli. 9Tapi Herodes ngulek : "Yohanes ene sundok empung ku utok iyo. Ise jnis Ulun kam endo, yo kabar iyo kate sanggup gawi ktine?" Ket ne io bkomer apa kate ruku se Yesus.10Des rasul-rasul ene uli, dero ngesah epo Yesus ise-ise yo sundok gawi dero. ngket ene Yesus moit dero, bdeing epo kota karan se Betsaida, apa dero ene tingen diang-Io. 11Tapi deo apo ulun iyo tau, ulak nyarak-Io. Io nrima ka se dero ai ngesah epo dero nau umbang Krajaan Allah, ai Io low mmkale ulun-ulun yo lako awat nte pkale.12Des jman olo kakan tonop duo blas murit-Io ene ulet epo-Io laju ngulek : " Suyu-Ko tah ulun deo ene malan, apa dero malan epo desa-desa ai kampong-kampong meto awa nte turui ai meto nte okan, koe ena mndo belo keo ise-ise. 13Tapi Io ngulek epo dero : "Ikam arus makan dero ene!" dero nuing : "Yo keo mbo kain pulun yo ka limo roti diang duo kikuy esa, tapi tau ka ena kain moli okan nte eka-eka ulun deo endo . 14Koe ela mne ene keo ungka limo ribu kongo yo bang song. Io ngulek epo murit-murit-Io : "Suyu kam dero tunge ngrpudu bangsa kdeo limopulu kongo erai jut yo.15Murit-murit ene nglaku ai nyuyu eka ulun deo ene tunge. 16Sundok Io ngalek limo roti diang duo kikuy esa ene, Io nyonda epo langit, ngndoa brkat laju ngrinsi-ngrinsi roti ene, ai mie roti ene epo murit-murit-Io apa bnagi epo ulun deo ene. 17Dero eka kuman ndok boting . bayu knumpul nua kasan roti ene keo ungka duo blas kepit kroa yo.18Keo sindai Yesus Smbayang Io ba, ulet murit-murit-Iyo ngompoh-Iyo. laju Io ngunti epo dero' : "Ise ontus ulun deo se Aku endo?" 19Tuing dero : "Yohanes tukang baptis, keo low yo ngulek : Elia, keo yo ngulek se erai ngket nabi-nabi ket bai ene yo sundok nyuli.20Yesus ngunti epo dero : "san kam, ise Aku endo?" Tuing Petrus : "Mesias ngket Allah" 21Ngket ne Yesus ngusan apa dero nang beta ngesah epo ise-ise soal ene epo ulun mak. 22Yesus ngulek : "Pea Ulun arus nanggung deo pengkono ai tnolak koe tuo-tuo, pngutok-pngutok imam diang ahli-ahli torat, ngket ne Io pnate laju pinosuli des olo ktolu."23Ulek Io epo dero eka-eka : "Tongku ulun yo kakan lumpat Aku, io arus nang ngaya pngnanam io se, moson salib io tiap olo diang lumpat Aku. 24Koe ise-ise yo kakan nylamat kesong io, yo anta mapos kesong ube; tapi ise-ise yo mapos kesong yo koe Aku, io ene anta ubente nylamat iyo. 25Ise jodo ulun kuli se erai dnia, tapi io ngmbnasa ai ka ngrugi io se?26Koe ise-ise yo mai koe Aku ai koe pngesah-Ku, Pea Ulun mai low koe ulun ene, Montuk Io ulet anta lang kmuliaan-Io ai lang kmuliaan Bapa diang mlekat-mlekat kudus. 27Aku mere epo ikam : sbeta yo ngket ikam yo keo mbo mndo keo yo belo anta mate ena belo pian kito Krajaan Allah.28Bangsa walu olo ngket sundok eka tutui batuk Io ene, Yesus moit Petrus, Yohanes diang Yakobus dombo epo tunden epo smbayang. 29Des Io desung smbayang, saya wae-Iyo waliu ai diris laung Io jadi bura ngrnsilak.30Dero kito ulun duo kongo bunyal diang Iyo, yo ene Musa diang Elia. 31Dero duo mmkelak kompu lang kmuliaan ai ngesah nau umbang epo ju-Iyo, yo kakan psundok-Io mbo Yerusalem.32Desung ene petrus diang tman-tman iyo turuy, des dero ruko dero kito Yesus lang kmuliaan-Iyo: diang duo kongo ulun yo akat ela isan Io ene 33Des ulun duo kongo ene kakan ngendikah Yesus, Petrus ngulek epo-Iyo: "Guru, ego beta kain nongos mbo mndo. buen yo ena kain nampa tolu kemah, erai nte Ngko, erai nte Musa diang erai nua nte Elia." Tapi Petrus se belo di unong nau pngesah yo ene34desung io ngulek ktine, diwa nylikup dero. Des dero sumba lang jaun ene, dero jadi takut. 35Dero kringo oyon ngket lang jaun ene, otang yo ktindo : "Endo Pea-Ku yo sundok pili-Ku, tempaning kam Iyo." 36Des oyon ene dingo kito dero se Yesus ene toro yo ba-ba mne. Murit-murit ngelim pengitan dero ene, des jman ene dero belo keo ngesah epo ise-ise nau pngitan dero ene.37Mbo molo manin yo des dero diwa ngket tunden ene, deo ulun ulet nglnduyun nyruku Yesus. 38Keo erai kongo ngket ekang dero ene momba, ulek iyo : "Guru, aku tindu apa Iko meti pea ku, koe pea ku pulun yo ene. 39Kolan-kolan yo kono sumban roh, kolan-kolan nyoyar ai roh ene ngukuy ngunsang kompu tonga yo sampe bowa iyo kbubus. Roh ene belo tau aut ngsa iyo ulak belo kakan oro ngket iyo. 40Aku sundok tindu epo murit-murit-Ko apa dero ngusa roh ene, tapi dero belo kuli."41Ulek Yesus : "Ikam endo pokan yo belo prsaya ai tang, kola ptua kam aku aso ekang ikam ai sabar epo ikam? Oit pea ko ene dido!" 42Des pea ene ngompoh Yesus, setan ene nguis iyo epo tana ai ngukuy-ngukuy kompu iyo. Tapi Yesus Ngur roh triaw ene diang ries mkale pea ene, laju nempuli pea ene epo uma iyo.43Eka ulun mbo mne ene ngrngao koe kito khebat kuasa Allah. Des dero ene aso kanam eran kito nau joun-Iyo ene, Yesus ngulek epo murit-murit-Iyo: 44 "Tempaning ai ona kam buen-buen pngesah-Ku endo : Pea Ulun anta snrah epo lang kayang ulun." 45Dero belo di unong nau pngesah ene, koe rti yo ene melim mbo dero, koe ene dero belo kuli ngmbayang rti yo. Ai dero belo ronu ngunti rti pngesah ene epo-Iyo.46Ngket ene ulet belo tau sngkono mbo murit-murit Yesus, dero bako awet ise yo nuon tingen mbo sama dero. 47Tapi Yesus tau atok lang utok dero. Koe ene Io ngalek erai kongo pea alus laju mayak mbo isan-Iyo, 48laju ngulek epo dero : "Ise-ise ulun yo nrima pea endo lang karan-Ku, io nrima se Aku ; ai ise-ise ulun nrima Aku, io nrima Iyo yo nyuyu Aku. Koe yo paling idik ngket ekang ikam, iyo ene yo paling olai."49Yohanes nuing: "Guru, kain kito ulun yo ngusa setan makai karan-Ko, kain ngusan ulun ene, koe io makse se ulun taka." 50Yesus ngulek epo iyo: "Nang kam usan, Koe ise-ise ulun yo belo nglawan ikam, yo ene ngket ikam."51Des duni jman yo nte Yesus nengkat epo sorga, Io nadah pngeti Iyo nte malan epo Yerusalem, 52Io ngirim tenu-tenu kongo utusan brangkat ono se Iyo. Dero brangkat sumba epo desa ulun Samaria nte nyiap ktindo ktitu nte-Iyo. 53Tapi ulun-ulun Samaria belo kakan nrima se-Iyo, koe dalan-Iyo epo tadah Yerusalem.54Des duo kongo murit-Iyo, yo ene yakobus diang Yohanes, kito nau umbang ene, dero ngulek: "Tuhan, kakan be-Iko, apa kain nymuyu api diwa ngket langit nte mmtomo dero?" 55Tapi Io skuleng ngae dero. 56Ngket ne dero bju epo tadah desa yo mak.57Des Yesus diang murit-murit-Iyo desung malan nua, keo ulun mbo tenga boyan ngulek epo Yesus: "Aku kakan lumpat diang-Iko, epo mbe ka tadah-Ko malan." 58Yesus ngulek epo iyo: "snkalau keo liang ai mpulu keo salai, tapi Pea Ulun belo keo awa nte awa mayak utok-Iyo."59Trus Io ngulek epo erai kongo ulun yo mak mbo mne: "Iko lumpat aku!" tapi ulun ene nuing: "aku tindu malan ile nte nglowong uma ku." 60Tapi Yesus ngulek epo iyo: "Koe ka ulun mate nglowong ulun mate; tapi iko, malan ka ai sampe ko umbang krajaan Allah mbo mone-mone.61Erai kongo yo mak nua ngulek: "Aku kakan lumpat-Iko, Tuhan, tapi aku tindu nte sabi ile diang kluarga ku. 62Tapi Yesus ngulek: "Tongku ulun yo siap nte ngmbajak tapi skuleng epo sori, belo snaron mbo krajaan Allah.Chapter 10
1Koe ene Tuhan mili turu pulu murid yo mak, bayu ngutus dero duo-duo kongo malan ono se Iyo epo tongku kota diang awa yo kakan nte pngitek Iyo. 2Ulek Iyo epo dero: "Nte ani meroa tapi nte nggawi yo kurang. Koe ene tindu epo mpun ani, apa io ngirim ulun nte ngani ene.3Malan aut, sbeta yo Aku nyemuyu ikam kati anak domba epo ekang jaba sengkalau. 4Nang moit pitisen, nguyu, trumpak, ai nang ngo diang ise-ise ulun kola ikam ela boyan.5Ena ikam sumba lou,ulek ono-ono: Damai sjahtra nte lou endo. 6Ena mne keo yo sengkono nrima damai sjahtra, salam ko ene ktape mbo iyo. Tapi ena belo, salam ene mulik epo ikam nua. 7Nongos mbo lou ene, kuman nyingkap ise yo dnie epo ikam, koe ulun yo bgawi arus keo upa. Nang pindah-pindah lou.8Ena ikam sumba mbo kota ai ikam tinorima mbo mne, nokan okan singkap yo dnie epo ikam. 9Ai pkale kam ulun-ulun yo keo roton mbo mne, ai ulek kam diang dero: Krajaan Allah sundok dmpet diang ikam.10Tapi ena ikam sumba lang kota ai belo tinorima mbo mne, malan ikam epo boyan-boyan olai mbo kota ene ai ngulek diang ries:11 Bondul kota kam yo preket mbo botis kain, kain nompus yo onon ikam; tapi ikam arus tau endo: Krajaan Allah sundok dmpet. 12Aku ngulek diang ikam: des olo ene Sodom aso mean tanggungan yo se kota ene."13"Slaka ikam Khorazim! Slaka ikam Betsaida! koe ena ela Tirus ai ela Sidon keo musisat-musisat mbo eka-eka ikam, sundok ola dero btobat diang tangis tungul. 14Tapi sampe des nte mutus, tanggungan Tirus diang Sidon aso mean se tanggungan kam.15 Ai ikam Kapernaun, pinodombo sampe langit be ikam? Belo, ikam pinodiwa sampe awa ulun mate!Ise yo nmpaning ikam, io nmpaning Aku; ai ise yo nolak ikam, io nolak Aku; ai ise yo nolak Aku, io nolak Iyo yo smuyu Aku."17Turu pulu kongo murid ene ulet diang ego ai ngulek: "Tuhan, ene lou diang setan-setan belo ronu oli diang kain koe karan-Ko." 18Trus ulek Yesus diang dero: "Aku kito iblis latu kati jlepan ngket langit. 19Sebeta yo Aku sundok mie kuasa epo ikam nte noda nipo diang kremau ai kuasa nte nantai penggalak musuh, nampa belo keo nte nengkono ikam. 20Tapi ikam nang ego koe roh-roh ene takut se ikam, tapi ego koe karan kam keo tnulis mbo sorga.Des ene lou Yesus ego lang Roh Kudus ai ngulek: "Aku bsukur epo Iko, Bapa, Tuhan langit ai dnia, koe eka-eka ene ona-Ko nte ulun mukas ai pintar, tapi Iko mmekelak epo ulun yo biasa. O Bapa, ene yo sngkono diang-Iko.Eka sundok snerah epo-Aku koe Bapa-Ku ai ndok belo erai kongo ulun yo tau ise yo Anak se makse Bapa, ai ise yo Bapa se makse Anak ai ulun yo nulek se Anak ene kate ngulek soal ene."23Sundok ene Yesus skuleng tadah murid-murid-Iyo se ai ngulek epo dero: "ego yo kito ise yo pengkito kam.24 Koe Aku ngulek diang ikam: Deo nabi ai raja kakan kito ise yo pngkito kam, ai kakan nmpaning ise yo pendingo kam, tapi belo di kringo."25Des jman ene akat erai kongo ahli Taurat nte nyoba Yesus, ulek iyo: "Guru, ise nte oki gawi apa kuli bolum yo kden?"26 Tuing Yesus epo iyo: "Ise yo tnulis lang ukum Taurat? Ise yo baca ko mbo lane?"27 Tuing ulun ene: "Sayang epo Tuhan, Allah ko, diang eka kesong ko diang eka jiwa ko ai diang eka penggalak ko,diang eka pngenanam buen ko, ai sayang epo ulun sama kati epo iko se." 28Ulek Yesus epo iyo: "Tuing ko ene beta; gawi ko ka ktine, iko pasti bolum."29Tapi nte nyembeta nte iyo, ulun ene ngulek epo Yesus: "Ai ise po yo sama ulun?" 30Tuing Yesus: "Keo ulun yo diwa ngket Yerusalem epo Yerikho; yo kono bungka prampok yo belo di ngrampas iyo tingen diang ptikas, tapi ngunu iyo lou, bayu ngndikah iyo diang kesong sori.31Des ene lou keo erai kongo imam diwa tete boyan mne; io kito ulun ene, tapi io ngliki ulun ene ngket bika boyan.32 Ene lou keo ulun Lewi ulet epo mne; des iyo kito ulun ene, iyo ngliki ngket bika boyan.33Bayu ulet erai kongo ulun Samaria, yo desung malan, epo awa ene; des io kito ulun ene, timbul kosang iyo. 34Io ngompoh ulun ene, laju ngopop jail jungel ulun ene, des sundok nota diang lnga ai anggur, bayu yo nembot ulun ene epo ban kldai iyo, bayu moit epo pnginapan ai ngasi ngelah iyo.35 Olo manin iyo io mie duo dinar epo mpun pnginapan ene, ulek iyo: "Asi ela ko iyo ai ena iko sboli sisa se endo, aku ngganti iyo, asal aku uli.36Ise lelu tolu kongo ulun ene, kati san ko, yo sama ulun yo kono kurow prampok ene?" 37Tuing ulun ene: "Ulun yo kosang epo iyo." Ulek Yesus epo iyo: "brangkat, ai gnawi kati ene low!"38Des Yesus diang murid-murid Iyo ela boyan, ulet Io mbo erai kampong. Ulun bawe nan karan se Marta nrima Iyo ela lou iyo. 39Ulun bawe ene keo erai buntung nan karan se Maria. Maria ene tunge dmpet botis Tuhan ai trus nmpaning kesah-Iyo,40des ene Marta pae beta nyedia okan singkap. Iyo ngompoh Yesus ai ngulek: "Tuhan, belo be Iko nyanda, se erai buntung ku belo nyanda aku pae ba-ba? Suyu Ko iyo ngawat aku."41 Tapi Tuhan nuing: "Marta, Marta, iko gaer beta ai nyusah iko se diang deo gawi. 42Tapi erai tingen yo keo jodo: Maria sundok mili nte iyo yo paling buen, yo belo anta di nalek ngket iyo."Chapter 11
1Keo sindai mbo awa Yesus desung bdoa. Des Io brnti bdoa, erai kongo ngket murid-murid-Iyo ngulek epo Io: "Tuhan, batuk Ko ta kain bdoa, sama kati yo batuk Yohanes epo murid-murid-iyo."2Tuing Yesus epo dero: "Ena ikam bdoa, ktindo : Bapa, pinokudus ka karan-Ko, ulet ka Krajaan-Ko,3Die ka kain tongku olo puli okan singkap,4diang ampun ka kain diang dosa kain, koe kain low ngampun tongku kongo ulun yo sala epo kain; ai nang moit kain epo lang pngkono pngkna".5Trus ulek-Iyo epo dero: "Ena keo erai kongo ikam des tenga malom malan epo lou tman-iyo ulak ngulek epo-iyo: Eraibuntung, pkinjam ko ta oki tolu roti, 6koe erai kongo tman ku yo desung malan epo bju singah mbo lou ku ai aku belo keo ise-ise nte die epo-iyo; 7mungkin be tman-iyo ngket lang lou ene nuing : Nang nganggu aku, jawong sundok btokom ai aku diang pea-pea ku sundok turui; aku belo di kuli uat ai mie ene epo eraibuntung.8 Aku ngulek epo ikam: Beta ko io belo di kakan uat ai mie roti ene epo io koe ulun ene tman io, tapi koe nau ruyuk io ene, tman-iyo ene jadi uat low ai mie ise yo pinorlu nte io.9Koe ene doko Aku ngulek epo ikam: Tindu ka, apa iko anta dnie; eto ka, apa iko anta kuli; ktok ka, apa anta ngko ningkang jawong. 10Koe tongku ulun yo tindu, nrima ai tongku ulun yo meto, kuli ai tongku ulun yo ngtok, jawong ningkang nte io.11Uma mone ngket ikam, ena pea-iyo tindu esa ngket-iyo, anta mie nipo epo pea-iyo ene nte nganti esa? 12 Ktine low, ena io tindu toli, anta dnie epo-iyo krmau? 13Jadi ena ikam yo triaw tau mie pndie yo buen epo pea-pea kam, nyaitda Bapa kam yo mbo sorga! Io anta mie Roh Kudus epo dero yo tindu epo-Iyo."14Keo sindai Yesus ngusa ngket lang erai kongo ulun jnis setan yo nampa ulun jadi pepe. Des setan ene baling, ulun ene tau bsara. Ulun deo mne jadi eran. 15Tapi keo dero mne yo ngulek : "Io ngusa setan diang kuasa Beelzebul, pngntuo setan".16Keo low yo tindu tanda ngket sorga epo-Iyo nte nyoba Io. 17Tapi Yesus tau kno dero laju ngulek : "Tongku krajaan yo sangko lawan diang sama dero se, pasti ancur, sama low kati ulun ngmpanan yo belo tau bsngkono diang sama dero se, pasti rusak.18Ena Iblis ene low belo bkerai ai bako lawan diang sama dero se, ktimbe nau kuasa dero kuli btahan? Koe ulek kam Aku ngusa setan diang kuasa Beelzebul.19 Jadi ena Aku ngusa setan diang kuasa Beelzebul, diang kuasa ise, murid-murid kam ngusa setan? Jadi koe ka dero nte tau sala kono-iyo ngkam. 20Tapi ena Aku ngusa setan diang kuasa Allah, beta-beta-iyo Kerajaan Allah sundok ulet epo ikam.21Ena erai kongo ulun galak diang keo ba snjata-iyo ngnjaga lou-iyo se, pasti aman pngkeo-iyo. 22Tapi ena keo erai kongo ulun yo aso galak se io nglawan ai mkalah-iyo, jadi ulun ene ngrampas eka snjata arapan io, ai magi-magi pngkuli-iyo ene. 23Ise ulun yo belo sama-sama diang Aku, io nglawan Aku ai ise ulun yo belo moit ulun nte diang Aku , io nampa bulangtuar.24Ena roh triaw baling ngket lang ulun, roh ene jadi nyabu belo tadah epo awa deing ai korengba layongba trus meto awa nongos, ai koe io belo keo kuli, roh ene ngulek: Alo aku mulik nua epo lou yo sundok dikah ku prne.25 Jadi io brangkat ai kito se lou ene brse snapu diang natur buen. 26Trus io baling ai moit turu roh yo mak yo triaw-triaw aso se-iyo ai dero sumba diang nongos mbo mne. Ene doko pnyundok yo nau ulun ene tambah gramas se nau-iyo ngket ono.27Des Yesus aso bsara, ulet erai kongo bawe ngket ekang ulun deo ai ngulek epo-Iyo diang oyon ries: "Ego beta ine yo sundok nglandung Iko diang tete yo nete Iko." 28Tapi Io ngulek: "Yo ego beta yo doko dero yo nmpaning firman Allah diang nglaku-iyo."29Des ulun deo ene ngrpudu nglekum-Iyo, Yesus ngulek: "Ulun dero endo doko pokan ulun triaw. Dero tindu tanda ajaib, tapi epo dero belo anta dnie tanda yo mak se se tanda nabi Yunus. 30Koe sama kati Yunus jadi tanda nte ulun-ulun Niniwe, ktine low doko Pea Ulun anta jadi tanda nte ulun pokan dero endo.31Des olo kiamat, raja bawe ngket Selatan ene anta nyuli sama-sama diang ulun pokan dero endo ai io anta ngukum dero. Koe raja bawe ene ulet ngket tompak dnia nte nmpaning khebat pntau Salomo, aso da yo keo mndo endo lngkat se Salomo.32Des olo kiamat ulun-ulun Niniwe anta nyuli sama-sama diang ulun pokan dero endo ai anta ngukum dero. Koe ulun-ulun Niniwe ene tobat des dero nmpaning pnuren Yunus, aso da yo keo mndo endo lngkat se Yunus!"33"Ndok belo erai kongo ulun yo neket plita trus mayak yo iwat lou ena belo iwat kepit, tapi ban blai plita, apa eka ulun yo sumba kuli kito pa-iyo. 34Mato ko ene plita kompu tonga ko. Ena mato ko buen, trang ba pupus kompu tonga ko, tapi ena mato ko triaw, jadi seom kompu tonga ko. 35Koe ene jnaga buen-buen, apa trang yo keo mbo iko nang jadi nyeom. 36Ena pupus kompu tonga ko trang ai belo keo yo seom, jadi pupus kompu tonga ko trang ba, sama kati ena plita mtrang iko diang pa-iyo."37Des Yesus sundok nutui matuk, erai kongo ulun Farisi tindu epo Io nte kuman mbo lou-iyo. Jadi sumba doko Io epo lang lou ene, trus tunge kuman. 38Des ulun Farisi ene kito nau ene ai io eran, koe Yesus belo mui kayang-Iyo onon kuman.39Tapi Tuhan ngulek epo-iyo : "Ikam ulun-ulun Farisi, ikam mui ngket baling tingen piring ktowong, tapi ela dalom kam ponu ugoh ai gawi triaw. 40O ulun-ulun bungang, belo be Io yo nampa la baling ene, Io low yo nampa la dalom?41 Tapi, dnie ta atok yo nte ulun yo belo keo ise-ise apa beta-beta yo eka ene anta jadi brse nte ngkam.42Tapi slaka beta ikam, o ulun-ulun Farisi, koe ikam mayar perpuluhan ngket slase, ingu ai eka jnis deli, tapi ikam belo di nyanda yo adil diang kasih Allah. Yo erai arus nlaku, yo mak nang dnikah.43Slaka beta ikam, o ulun-ulun Farisi, koe ikam gawal tunge mbo awa paling ono lang lou awa smbayang ai gawal nrima hormat mbo pasar.44 Slaka beta ikam, koe ikam sama kati kubur yo belo keo tanda; ulun-ulun yo malan ban mne mba di tau se mne kubur."45Erai kongo ulun ngket ekang ahli-ahli Taurat ene nuing ai ngulek epo-Iyo : "Guru, diang ngulek ktine, Iko nyruna kain low." 46Tapi Io nuing: "Slaka beta ikam low, o ahli-ahli Taurat, koe ikam mayak pnykoit boyat yo belo di dapet oson ulun, tapi ikam se ndok belo mmpik pnykoit boyat ene budah diang erai grigi.47Slaka beta ikam, koe ikam nngkuen kubur nabi-nabi, tapi itak kakah kam sundok ngmpate dero.48 Diang ktine ikam ngaku, se ikam nymbeta gawi itak kakah kam, koe dero sundok ngmpate nabi-nabi ene ai ikam nngkuen kubur dero.49Koe ene hikmat Allah ngulek: Aku anta nyuyu epo dero nabi-nabi diang rasul-rasul ai tenga ngket kdeo nabi-nabi diang rasul-rasul ene anta pate dero ai kurow dero, 50apa ngket pokan dero endo tnuntut eka daya nabi-nabi yo sundok rudak mulai ngket dnia tnampa,51 mulai ngket daya Habel sampe daya Zakharia yo sundok pnate ekang mezbah diang Lou Allah. Aso, Aku ngulek epo ikam : Eka-eka yo ene anta tnuntut ngket pokan dero endo.52Slaka beta ikam, o ahli-ahli Taurat, koe ikam sundok ngalek kunsi pntau; ikam se belo di sumba epo dalom ai ulun yo bkomer nte sumba epo dalom bombong-bombong kam."53Trus des sundok Yesus brangkat ngket mne, ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun Farisi belo tau brnti mungun ai nyrang Io diang bjnis soal. 54Nte ene dero bkomer ngati Io, apa dero kuli nangop Io ngket pmnsara Io se.Chapter 12Desung ene, beribu-ribu ulun deo bekumpul, sampe dero bako jleh-jleh. trus Yesus mulai nutuy matuk, yo ono epo murid-murid-Iyo, ulek-Iyo: " Ati-ati epo kompal, yoene pura-pura buen ulun Farisi.
2belo keo anta yo betokom yo belo anta ningkang ai belo keo yo melim yo belo anta melak. 3Koe ene ise yo ikam ngulek kam lang seom anta dedingo lang pa, ai ise yo konis kam po telingo lang duang anta pinosampe engket ombon sapo lowu.4Aku ngulek epo ikam, teman-teman-Ku, nang ikam takut epo dero yo kuli nempate kompu tonga ai belo kuli ise-ise oli. 5Aku kakan nutuy po ikam ise yo arus takut kam, takut ka po Iyo, yo ena sundok ngempate, keo kuasa nte ngoding ulun po lang neraka. sebetaiyo Aku ngulek epo ikam, takut ka po Iyo!.6mba be mpit yo jenual limo kukuy duo sen? beta ko ktine ndok belo erai kukuy yo knewot koe Allah. 7Sampe balo la utok ko lou sundok eka nitung. Koe ene nang takut, koe ikam lengkat se uman mpit deo.8Aku ngulek epo ikam: Tongku ulun yo ngangkan se Aku la ono ulun, Pea Ulun lou anta ngangkan iyo la onon mlekat-mlekat Allah.9Tapi ise-ise ulun yo nangkal Aku la onon ulun, io anta tnangkal la onon mlekat-mlekat Allah. 10Tongku ulun yo ngulek ise-ise nte ngelawan Pea Ulun, io anta nampun; tapi ise-ise ulun yo menguja Roh Kudus, io belo anta nampun.11Ena Ulun mekadap ikam epo majelis-majelis, epo pemerenta-pemerenta ai penguasa-penguasa, nang ikam gaer ktimbe ai ise yo arus ulek kam nte ngembela diri kam. 12Koe des ene lou Roh Kudus anta nutuy matuk ikam ise yo arus ulek kam."13Erai kongo ulun engket deo ulun ene ngulek epo Yesus:" Guru, ulek ko tah epo erai buntungku apa io ngembagi warisan diang aku. 14Tapi Yesus ngulek epoiyo: erai buntung, ise po yo nengkat Aku jadi pemutus ai pengekang ikam ?". 15Ulek-Iyo nua epo dero: " Awas ai Ati-ati epo yo ugoh koe tontan ulun ruak ruaw pengkeoiyo, bolumiyo belo segeweng engket pengkeoiyo ene.16Sundok ene Io ngulek epo dero pakai pemerawet, ulek-Iyo: "Keo erai kongo ulun tataw, tanaiyo ruak ruaw asiliyo.17 Io rekunti lang kesong iyo se: ise po yo arus oki gawi, koe aku belo keo awa la mone aku ngona asil tana-ku. 18Trus ulekiyo: endo yo anta gawiku, aku anta mekolai longkong-longkongku ai aku anta nengkuat yo aso olai ai aku anta ngona la mne eka gandong ai kakas-kakasku. 19Sundok ene aku anta ngulek epo kesongku: kesongku, keo la iko deo kakas,betembun nte betaun-taun kolaiyo; slokoi ka, kuman ka, ngisop ka, ai ego-ego ka!20Tapi firman Allah epoiyo: O iko ulun bungang, malom ndo peles kesongko nalek ngket iko, ai ise yo sundok senedia ko, nte ise ene oli? 21ktine doko jadiiyo diang ulun yo ngumpul pengkeo nte iyo se, ena io belo tataw la onon Allah.22Yesus ngulek epo murid-murid-Iyo:" Koe ene Aku ngulek epo ikam: nang gaer diang bolum kam, ise yo kakan okan kam, ai nang gaer lou diang kompu kam, ise yo kakan ngkam pakai.23Koe bolum ene aso penting se okan singkap, ai kompu tonga ene aso penting se diris laung.24Eti ko tah okak-okak yo belo sekulo, belo nembot asil, ai belo keo longkong, tapi penakan koe Allah. nau umbang ikam ene pawak lengkat se mpulu-mpulu ene!. 25Ise lelu ikam yo koe gaer iyo kuli nambah tundok siku mbo boyan bolumiyo. 26Jadi, ena ikam belo kelian nampa kakas yo paling idik, ise moko ikam gaer diang soal-soal yo mak?27Eti ko tah bungo bakung, yo belo ngendalin ai belo ngendaro, tapi Aku ngulek epo ikam: Salomo lang eka kehebat iyo ene belo pini sepakai kebuen kati bungo ene.28 Jadi, ena dikut la umo, yo olo ndo keo ai manin yo noding lang api, ene ka raji Allah, aso da ikam, o ulun yo kurang persaya!29Jadi, nang ka ikam nyoal ise yo anta ngkam okan ai ise yo anta nte ngkam isop ai nang ka nyoru kesong kam. 30Eka-eka ene neto koe bangsa-bangsa la denia yo belo tau Allah. Tapi Umako tau, se ikam merlu beta eka-eka ene.31Tapi eto ka kerajaan-Iyo, jadi eka-eka ene tenambah lou epo ikam. 32Nang ka takut, O ikam klompok idik! Koe Uma kam sundok sengkono kesong miye ngkam Kerajaan ene.33Jual ka eka pengkeo kam ai biye ka nte ulun yo belo keo ise-ise! Alo nampa epok yo belo tau usang. yoene pengkeo mbo sorga yo belo tau eka, yo belo dapet kompoh pengako ai yo belo dapet krusak gegat.34Koe la mone pengkeo ko keo, la mne lou kesong ko keo.35"Searusiyo towing ko nokon seniret ai pelita ko nokon dolan.36 Ai searusiyo iko sama kati ulun-ulun yo minte-minte tuaniyo uli ngket tama kawen, apa ena io ulet ai ngtok jawong, laju ningkang jawong nteiyo.37ego beta batak-batak yo tinonoan kek tuaniyo aso bejaga des io ulet. Aku ngulek epo iko : sebetaiyo io anta nyiret towingiyo ai metawar dero tunge nte kuman, ai io ulet ngelayan dero. 38Ai ena iyo ulet tenga malom, ena belo manin ma ai krapet dero ngawi ktine, jadi dero ego beta.39Apa ikam tau endo: ena mpu lowu tau jman pengako anta ulet, io belo anta ngizin lowu iyo kono bongkar. 40Searusiyo iko lou siap ba, koe Pea Ulun ulet des iko belo ditau jman."41Ulek Petrus: "Tuhan, kain be yo ontus Ko ene diang pemerawet ene belo be eka ulun lou?" 42Tuing Tuhan: "Jadi ise po pengurus lowu yo setia ai tukang yo anta nangkat koe tuaniyo nte jadi pengutok eka-eka batakiyo nte miye okan epo dero des jman nte kuman? 43Ego beta batak, yo tinonoan tuaniyo ngawi tugasiyo ene. des tuaniyo ene ulet. 44Aku ngulek epo ikam: sebetaiyo tuaniyo ene anta ngengkat io jadi tukang jaga eka mpuniyo.45Tapi, ena batak ene triaw ai ngulek lang kesongiyo: tuanku endo belo ulet-ulet, trus mulai mupuk batak-batak song ai batak-batak bawe ai kuman ngisop ai mauk,46 jadi tuan batak ene ulet des olo yo belo tinonoaniyo ai des jman io belo di tau, ai anta ngempate io ai nampa iyo kerai pengkono kati ulun-ulun yo belo setia.47Keo lou batak yo tau pengkakan tuaniyo, tapi yo belo keo nyedia ise-ise, ai belo nggawi ise yo petua tuaniyo, io anta kono deo pupuk katang. 48Tapi ise-ise ulun belo tau pengkakan tuaniyo ai nggawi ise yo arus gnawi yo tau nte kono pupuk katang, iyo anta idik kono pupuk katang. Tongku ulun epo iyo deo denie, engket iyo anta deo tnindu , ai epo ise yo deo tenape, engket iyo anta aso roa nua tnindu.49"Aku ulet nte nurak api epo denia, Aku ngarap beta, api ene sundok dolan! 50Aku arus nrima baptis ai nyoru beta kesongKu, ena ene belo pian gnawi.51Otus kam, se Aku ulet nte moit damai mbo denia ? belo, ulek-Ku epo ikam, makse damai, tapi belo besengkono. 52Koe mulai engket tmpo ndo anta keo belo besengkono ngket limo kongo ulun lang erai lowu, tolu ngelawan duo ai duo ngelawan tolu. 53Dero anta bako belo besengkono, uma ngelawan peaiyo song ai pea song ngelawan umaiyo, ine ngelawan peaiyo bawe, ai pea bawe ngelawan ineiyo, ampuiyo bawe ngelawan nantuiyo bawe ai nantu bawe ngelawan ampuiyo bawe"54Yesus ngulek nua epo ulun deo: "ena iko kito jaun dombo ngket tadah barat, peles iko ngulek: anta ulet uran, ai nau ene jadi beta. 55Ai ena iko kito riut besiup ngket tadah selatan, iko ngulek: olo anta langot takey, ai nau ene jadi beta. 56O ulun pura-pura buen, nau denia ai langit ikam tau ngembedaiyo, ise moko ikam belo tau ngembeda zaman endo?57Ai ise moko ikam belo tau mutus mbo ikam se ise yo kono? 58Koe ena iko diang baliko malan ngadap pemerenta, bekomer doko bedamai diang iyo kola-kola nyarak boyan, apa nang iko patakiyo epo hakim ai hakim nyerah iko epo pelisi ai pelisi ene ningkos iko po lang sper. 59Aku ngulek epo iko: Iko belo anta baling ngket lane, ena iko belo pian mayar eka utangko."Chapter 13
1Des jman ene ulet ka epo Yesus tenu-tenu kongo ulun moit kabar nau umbang ulun-ulun Galilea, yo daya dero sampur Pilatus diang daya korban yo die dero nte persembahan. 2Yesus nuing dero: "Omoy kam ulun-ulun Galilea endo pawak olay dosa-iyo se eka ulun Galilea yo mak, koe dero kono jodo nte ktine? 3Belo! ulek Ku epo ikam. Tapi ena ikam belo btobat, eka ikam anta tomo diang sara ktine.4Ena be omoy kam yo walu blas kongo, yo mate sengkinan mnara dmpet Siloam, pawak olay pensala-iyo se pnsala eka ulun yo mak yo nongos mbo Yerusalem?5 Belo! ulek Ku epo ikam. Tapi ena ikam belo btobat, eka ikam anta tomo diang sara ktine."6Trus Yesus ngulek pmerawet endo: "Keo ulun mpun tonga ara yo bolum mbo kbon anggur-iyo, ai io ulet nte meto bua mbo tonga ara ene, tapi io belo di ruku.7 Laju io ngulek epo yo ngurus kbon anggur ene: Sundok tolu taun aku meto bua mbo tonga ara endo ai aku belo pini ruku bua-iyo. Totow ka tonga kayu endo! Nte ise yo bolum mbo tana mndo diang persuma!8Tuing ulun ene: Tuan, koe ka yo bolum taun endo aso, aku nyangkul tana lekum-iyo ai mie pupuk epo-iyo, 9bahe taun sori io mua; ena belo, totow ka!"10Keo des jman Yesus desung nutui matuk lang lou ibadat des olo sabat. 11Ela mne keo erai kongo ulun bawe yo sundok walu blas taun snumban koe roh yo koe ene io kroton sampe dukuh klutuk-iyo ai io belo kuli akat diang lonus oli.12Des Yesus kito ulun bawe ene, Io momba io ai ngulek epo-iyo: "Mena, roton ko sundok ale."13 Trus Io mayak kayang-Iyo ombon bawe ene, ai des ene low akat bawe ene, ai ngemulia Allah.14 Tapi pngutok low ibadat ene mara beta koe Yesus mkale ulun des olo Sabat, trus io ngulek epo ulun deo: "Keo onom olo nte bgawi. Koe ene ulet doko des olo ene nte pkale jadi nang montuk olo Sabat."15Tapi Tuhan nuing io, ulek-Iyo: "Ulun-ulun mnapik, belo be tongku ikam nmbaling lembu ai kledai-iyo montuk olo Sabat ngket lang rban-iyo ai moit-iyo epo awa ngisop?16 Belo be bawe endo, yo sundok walu blas taun bolit iblis, arus nosu ngket bolit iyo ene, koe io ene upus Abraham?"17Des Io ngulek ktine, eka dero yo nglawan-Iyo kiso kanam mai ai eka ulun deo ego koe eka gawi gata mulia, yo sundok nlaku koe-Iyo.18Jadi ulek Yesus: "Duni nau diang ise Krajaan Allah ene ai diang ise Aku anta mrawet-iyo? 19 Io sama kati bigi jabung, yo nalek ai bnewet koe ulun mbo kbon-iyo; bigi ene moti trus jadi ktonga ai mpulu-mpulu ngensalai mbo paka-paka-iyo."20Ai Iyo ngulek nua: "Diang ise Aku anta mrawet Krajaan Allah? 21Io sama kati ragi yo nalek koe ulun bawe ai gnaru snampur lang jlpong trigu tolu takar sampe eka kembong."22Trus Yesus malan mupus ngket kota epo kota ai ngket desa epo desa ulak nutui matuk ai Iyo malan trus epo Yerusalem. 23Ai keo ulun yo ngulek epo-Iyo: "Tuhan, mba di deo be ulun yo sinolamat?"24 Tuing Yesus epo ulun-ulun mne: "Bkomer ko nte sumba lalo jawong yo sidet ene! Koe Aku ngulek epo ikam: Deo ulun anta bkomer nte sumba, tapi belo anta kuli.25Ena mpu low sundok uat ai sundok nokom jawong, ikam anta akat ela baling ai ngetok-ngetok jawong ulak ngulek: Tuan, ingkang jawong nte kain! Ai Io anta nuing ai ngulek epo ikam: Aku belo di tau ngket mone ikam ulet.26 Jadi ikam anta ngulek: Kain sundok kuman ai ngisop onon Iko ai Iko sundok nutui matuk mbo boyan-boyan mbo kota kain. 27Tapi Io anta ngulek epo ikam: Aku belo di tau ngket mone ikam ulet, buyo ngket onon-Ku, ikam eka-eka yo triaw gawi!28Ela lane doko keo tangis tungul ai kukut walo ngriot, ena ikam anta kito Abraham diang Ishak ai Yakub ai eka-eka nabi mbo lang Krajaan Allah, tapi ikam se tnimpa epo baling.29 Ai ulun anta ulet ngket Timur ai Barat ai ngket Utara ai Slatan ai dero anta tunge kuman mbo lang Krajaan Allah.30 Ai sbeta yo keo ulun yo sori tingen yo anta jadi ulun yo ono tingen ai keo ulun yo ono tingen anta jadi ulun yo sori tingen."31Des jman ene ulet tenu-tenu kongo ulun Farisi ai ngulek epo Yesus: "Malan aut, dikah aut awa mndo, koe Herodes kakan ngempate Iko." 32Tuing Yesus epo dero: "Malan aut ai ulek aut epo sengkalau ene: Aku ngusa setan ai mekale ulun, olo ndo ai manin, ai montuk olo yo ktolu Aku anta sundok. 33Tapi olo ndo ai manin ai kruan Aku arus nrus dalan Ku, koe belo sngkono nabi pnate ena belo ela Yerusalem.34Yerusalem, Yerusalem, iko yo ngempate nabi-nabi ai nurak diang batu ulun-ulun yo snuyu epo iko! Jono Aku ngeno kakan ngumpul pea-peako, sama kati tino piak ngumpul anak-anak iyo iwat olar iyo, tapi iko belo kakan.35 Sebeta yo low ko endo anta dnikah ai jadi lngoh. Tapi Aku ngulek epo iko: Iko belo anta kito Aku oli sampe des iko ngulek: Diberkati Io yo ulet lang karanTuhan.Chapter 14
1Des jman olo Sabat Yesus ulet epo lou erai kongo ngket pngutok ulun-ulun Farisi nte kuman mbo mne. Eka yo keo mne nyempti Io ndok tuyu. 2Kolan-kolan ulet ulun yo kroton lamput danum akat mbo onon-Iyo. 3Laju Yesus ngulek epo ahli-ahli Taurat ai ulun-ulun Farisi ene, ulek-Iyo: "Kate be, belo be mkale ulun des olo Sabat?"4Eka dero mne suni. Trus Io ngop tangan ulun kroton ene ai mkale-iyo ai nyuyu-iyo malan.5Sundok ene Io ngulek epo dero: "Ise lelu ikam yo belo bangat ngndurut nmbaling pea-iyo ktine low ena lmbu-iyo latu epo lang tinan, tontan ko des olo Sabat?" 6Dero belo kuli nglawan nte Io ene.7Koe Yesus kito, se peri-peri bkomer tunge mbo awa paling kinonuon, Io ngulek pmrawet endo epo dero: 8"Ena ulun ngirak iko epo ungan kawen, nang tunge mbo awa paling kinonuon, koe bahe ulun ene sundok ngirak ulun yo aso kinonuon se iko, 9apa ulun ene, nang ngompoh ai ngulek epo iko: Die awa endo epo ulun enduh. Trus iko diang mai arus malan nte tunge mbo awa yo paling sori.10Tapi, ena iko nirak, alo tunge mbo awa yo paling sori. Bahe mpu lou anta ulet ai ngulek epo iko: Tman, tunge la ono ka. Jadi diang ktine iko anta akinonuon onon wae mato eka-eka peri yo mak.11Koe ise-ise ulun yo mkombo-iyo se, io anta pinokiwa ai ise-ise ulun yo iwa-iwa ka nau, io anta pinokombo."Ai Yesus ngulek low epo ulun yo ngirak Io ene: "Ena iko nampa acara kuman molo be malom be, nang iko ngirak tman-tman ko ai eraibuntung-eraibuntung ko ai ampi ompang ko ai ulun-ulun dmpet lou ko yo tatau, koe dero anta males ene diang ngirak iko low jadi diang ktine iko kuli bales-iyo.13Tapi ena iko nampa acara kuman, nirak ulun-ulun yo belo keo ise-ise, ulun-ulun pokung dekal ai ulun-ulun posa.14Jadi iko anta ego beta, koe dero belo keo ise-ise nte males-iyo epo iko. Koe iko anta kuli bales-iyo des olo pngnyuli ulun-ulun yo kono.15Kringo ene bsara erai kongo ngket peri-peri ene epo Yesus: "Ego beta ulun yo anta dnie kuman lang Krajaan Allah." 16Tapi Yesus ngulek epo-iyo: "Keo erai kongo ulun nampa acara olai nte kuman nyinkap ai io ngirak ulun deo. 17Duni aut acara kuman ene mulai, io nyuyu batak-iyo ngulek epo dero yo sundok nirak ene: Epo mndo aut, koe eka sundok sinodia ba aut.18Tapi dero sama-sama tindu maap. Yo tla ngulek epo-iyo: Aku sundok moli umo jadi aku arus malan meti-iyo; aku tindu maap. 19Yo mak ngulek: Aku sundok moli limo pasang lmbu kbiri ai aku arus malan nyoba-iyo; aku tindu maap. 20Yo mak nua ngulek: Aku bayu kawen jadi aku belo kuli ulet.21Jadi uli ka doko batak ene ai nyampe eka ene epo tuan-iyo. Laju roa doko mara mpu lou ene ai ngulek epo batak-iyo: Malan resi-resi epo mupus boyan ai gang-gang lang kota ai oit epo dido ulun-ulun yo belo keo ise-ise ai ulun-ulun yo pokung ai ulun-ulun posa. 22Sundok ene batak ene ngulek: Tuan, ise yo suyu tuan ene sundok nlaku, tapi betako ktine aso keo awa.23Trus ulek tuan ene epo batak-iyo: Malan nua epo eka boyan ai pngentas ai paksa ulun-ulun yo keo mne apa sumba, koe lou ku arus ponu. 24Koe Aku ngulek epo ikam: Ndok belo keo erai kongo ulun-ulun yo sundok nirak ene anta kiso kanam okan singkap-Ku ene.25Keo sindai deo ulun bloyun-bloyun nyarak Yesus malan. Ulak skuleng epo sori Yesus ngulek epo dero: 26"Ena ulun ulet epo Aku ai io belo di kate tenggang ngket uma-iyo, ine-iyo, bawe iyo, pea-pea-iyo, eraibuntung-eraibuntung-iyo yo song be bawe, sampe kesong-iyo se, io belo kuli jadi murid-Ku. 27Ise-ise ulun yo belo moson salib-iyo ai lumpat Aku, io belo kuli jadi murid-Ku.28Koe ise lelu ikam po yo ena kakan nngkuat mnara belo tunge ile ngitung ongkos-iyo, puli be sen-iyo nte nyundok gawi ene? 29Apa ena io sundok mayak tondal-iyo trus belo kuli nyundok-iyo, nang-nang eka ulun yo meti-iyo, nguja io, 30ulak ngulek: Ulun endo mulai nngkuat, tapi io belo klian nyundok-iyo.31Ktine low, raja mone si yo ena kakan brangkat epo prang nglawan raja yo mak belo tunge ile nte ngnanam, klian be io diang spulu ribu kongo nte ngadap lawan yo ngompoh-iyo diang duo pulu ribu kongo ulun? 32Ena belo, io anta nyuyu wakel yo nyndipot bali ene aso oro nte ngunti ktimbe ena damai. 33Ktine low doko tongku-tongku kongo ikam, yo belo ngloas kompu tonga-iyo ngket eka pngkeo-iyo, belo kuli jadi murid-Ku.34Garam ene betako buen, tapi ena garam ene jadi tawai, diang ise io kinomasin? 35Belo keo jodo-iyo oli nte umo be nte pupuk, jadi io oding ulun tingen. Ise yo keo tlingo nte nempaning buen yo io ngringo!"Chapter 15
1Jut pnage bea ai ulun-ulun dosa biasa yo ulet epo Yesus nte nmpaning Io. 2 Laju memetau ulun-ulun Farisi ai tukang-tukang taurat ulek dero: "Io nrima ulun -ulun dosa ai kuman sama-sama diang dero."3Laju Io ngulek pemerawet ene epo dero: 4 Ise llu ikam yo keo jatus kukui domba, ena io mapos erai kukui ngket dero, belo be io nape yo sie pulu sie kukui ene mo padang gurun ai malan meto yo tang ene sampe io ruku se yo? 5 Ena io ruku se yo, io mayak yo ban pluko io diang ego,6Des sampe la lou' io momba tman-tman ai ulun-ulun likup lou io, ai ngulek epo dero: snang-snang diang aku, koe domba ku yo mapos ene nruku.7 Aku ngulek epo ikam: ktine lou anta keo snang mo sorga koe erai kongo ulun dosa yo btobat, lengkat se kanam snang koe siepulu sie kongo ulun buen yo belo koyoh btobat.8Ktina lou bawe mone yo keo spulu Dirham, ai ena io mapos erai buti, belo neket plita ai nyapu lou' diang meto yo beta-beta sampe ruku se yo? 9Ai ena io sundok ngruku yo, io momba tman-tman ai ulun-ulun likup lou io diang ngulek: senang-senang sama-sama taka diang aku, koe dirham ku yo mapos ene sundok ruku ku. 10 Aku ngulek epo ikam: Ktine lou anta keo senang mo mlekat-mlekat Allah koe erai kongo ulun dosa yo btobat."11Yesus ngulek nua: keo erai kongo ulun ngmpun duo pea song.12 Ulek io burok epo uma io: bapa,die epo aku tenga pngkeo yo mpun taka, yo nte oki memang. laju uma io magi-magi pngkeo pngkenan ene epo dero.13Tenu-tenu olo oli pea yo burok ene ngenjual eka mpun io ene trus malan epo dnia yo oroh. la lane io nungka pengkeo io diang bolum nte ngaya ptua blis lang kompu io.14 des solo bah pngkeo io, ulet lau mo lang dnia mne ai io lou mulai bnasa.15Trus io malan ai bgawi mo ulun mo dnia mne. Ulun ene nymuyu io epo awa penyekamu nte ngnjaga bawi io.16 laju io kakan ngatok buntung io, diang mpas yo nte pakan bawi ene tapi nok belo erai kongo ulun yo kakan mie epo io.17Laju io knop nau umbang yo ulek io: bukan main kdeo ulun upa bapa ku yo ruak ruwau okan singkap, tapi aku mndo kakan maten sla'u. 18 Aku kakan uat ai malan ngruku uma ku ai ngulek epo iyo: Bapa, aku sundok dosa epo sorga ai epo bapa, 19 aku belo sngkono oli nulek pea bapa; tnampa ka aku kati ulun yo nupa koe bapa.20Jadi io uat ai malan epo ngruku bapa io. des io aso oro, uma io sundok kito se io laju keo pngnanam lang kesong iyo koe kanam kosang. uma io ene monsit nyrapet iyo laju ngokop ai ngarok iyo. 21 Ulek pea ene epo iyo: Bapa, aku sundok dosa epo sorga ai epo bapa, aku belo sngkono oli nulek pea bapa.22Tapi uma io ngulek epo batak-batak iyo: resi oit epo dido jubah yo paling buen, snua ene epo io ai tnempel cincin po grigi io diang trumpak po botis io.23 Ai alek kam anak lmbu yo bokol ene, laju sinomble ai mendo taka kuman ai snang-snang. 24 Koe pea ku endo sundok mate ai jadi bolum nua, io sundok mapos ai nruku nua. jadi mulai dero bsnang-snang.25Tapi pea yo tuo aso la umo ai des io uli, dmpet se lou, io kringo oyon suling ai slegu nuyo-nuyo. 26 Laju io momba erai kongo batak ai ngunti epo io ise nte dero ene.27 Tuing batak ene: okong ko ulet ai uma ko sundok nymble anak lmbu yo bokol, koe okong ko sundok nua ai uma ko kuli pea yo diang slamat.28Jadi mara beta pea yo tuo ene, ai io belo kakan sumba. laju uma io epo baling bunyal diang io. 29 Tapi io nuing uma iyo ulek io: sundok btaun-taun aku ngawat bapa ai belo pini aku nglagar ptua bapa, tapi epo aku belo pini bapa mie erai kukui anak bembe nte snang-snang diang tman-tman ku.30 Tapi bayu ka ulet pea bapa yo sundok gsa pengkeo pngkinan bapa sama-sama diang lonte-lonte, ise moko bapa nymble anak lmbu bokol ene nte io.31Ulek uma io epo iyo: pea ku, iko ene trus sama-sama diang aku, ai eka pngkeo ku ene pengkeo ko lou. 32 Taka pantas snang-snang ai ego koe okong ko sundok mate ai jadi bolum nua, io sundok mapos nruku nua."Chapter 16
1Ai Yesus ngulek epo murid-murid-Iyo: "Keo erai kongo ulun tataw yo keo erai kongo ulun pngona sen. Epo io tnundruh, se pngona sen ene ngesa pngkeo-iyo. 2Trus io momba pngona sen ene ai ngulek epo-iyo: Ise dingo ku nau otang ko? Iko arus tanggung jawab nau gawi ko ene, koe iko belo kate oli bgawi jadi pngona sen.3Kno lang kesong pngona sen ene: Ise oki gawi oli? Tuanku nmbaling aku ngket gawi ku jadi pngona sen.Nyangkul aku belo klian, ngndoja aku mai. 4Aku tau ise yo anta oki gawi, apa ena aku tinombaling ngket gawi ku jadi pngona sen ene, keo ulun yo anta nentu aku mbo lou dero.5Trus io momba tongku kongo ulun yo keo utang epo tuan-iyo ene. Ulek-iyo epo yo tla: Tenu utang ko epo tuan ku? 6 Tuwing ulun ene: Jatus tpayan lnga. Laju io ngulek epo ulun ene: Nndo doko surat utang ko, tunge ai tampa surat utang yo mak tempo ndo low: Limo pulu tpayan. 7 Sundok ene io ngulek epo yo ke duo: Ai tenu utang ko? Tuwing ulun ene: Jatus oson gandong. Ulek io epo ulun ene: Ndo doko surat utang ko, tampa aut surat utang yo mak: Walu pulu oson.8Trus tuan ene nengkuen pngona sen yo belo jujur ene, koe ksrdik akal-iyo. Koe pea-pea dnia endo pawak serdik epo sama dero se pea-pea trang. 9Ai aku ngulek epo ikam: Btman ka buen-buen makai Mamon yo belo jujur, apa ena Mamon ene belo kuli ngawat oli, ikam tinorima mbo lang lou kden."10Ise-ise ulun yo stia lang soal-soal yo idi, io stia low lang soal-soal yo olai. Ai ise-ise ulun yo sala lang soal-soal yo idi, io sala low lang soal-soal yo olai. 11Jadi, ena ikam belo stia lang soal Mamon yo belo jujur, ise yo anta nape epo ikam kakas yo beta-beta-iyo? 12 Ai ena ikam belo stia lang pngkeo ulun mak, ise si yo anta nyrah pngkeo kam se epo ikam?13Erai kongo batak ulun belo kuli bgawi nte duo tuan. Koe ena ktine io anta kekei se yo erai kongo ai kosang se yo mak, ena belo io anta stia epo yo erai kongo ai belo nyanda yo mak. Ikam belo kuli msenang Allah ai msenang Mamon".14Eka-eka ene dingo ulun-ulun Farisi, yo batak-batak sen ene, ai dero nguja Io. 15 Trus Io ngulek epo dero: "Ikam nengkuen ikam se mbo onon ulun, tapi Allah tau kesong kam. Koe ise io pinokolai koe ulun, Allah kekei.16Aturan Taurat ai kitab nabi-nabi pnakai sampe jaman Yohanes; ai ngket des ene Krajaan Allah tnuren ai tongku kongo ulun ungka ungke selengayo sumba-iyo. 17Ono langit ai tana mapos se erai titik aturan Taurat pinokore.18Tongku kongo ulun yo stuwar ngket bawe-iyo, laju kawen diang bawe yo mak, io nglaku pokeng koreng; ai ise-ise ulun yo kawen diang bawe yo stuwar ngket song-iyo, io nglaku pokeng koreng."19"Keo erai kongo ulun tatau yo trus makai jubah ungu ai diris buen, ai tongku olo io bsnang-snang lang bolum keo ba. 20 Ai keo erai kongo ulun pendoja nan karan se Lazarus, kompu tonga io ponu diang ktikang boto, lumbi isan jawong lou ulun tatau ene, 21 ai kakan mkale slau-iyo diang ise yo toyak ngket meja ulun kaya ene. Mokin koko-koko ulet ai ngndelap ktikang boto-iyo ene.22Sundok ene mate doko pngendoja ene, laju noit koe mlekat- mlekat epo ado ban po Abraham. 23Ulun tatau ene mate low, laju nlowong. Ai desung io ssa bnasa lang dnia ulun mate, io nyonda epo ombo, ai ngket oro io kito Abraham, ai Lazarus tunge ban po iyo.24Trus io nyoyar, ulek-iyo: Bapa Abraham, tngkosang ko aku. Suyu ko tah Lazarus apa io nyoso lai grigi io epo lang danum nte mmrongin dola ku, koe aku desung siet lang dolan api endo.25Tetapi Abraham ngulek: Pea, knop ko iko, se iko kiso kanam bolum buen kola bolum ko, tapi Lazarus eka kbenasa. Tempo ndo io kuli pnyempae ai iko bol ksesa. 26Aso makse ene mbo ekang kain diang iko bbenteng kowang yo belo dapet kentas, apa dero yo kakan brangkat ngket mndo epo ikam ketine low dero yo kakan ulet ngket lane epo kain belo kuli kentas.27Ulek ulun ene: Ena ketine, aku tindu epo iko, bapa, apa iko nyuyu io epo lou uma-ku, 28koe aso keo limo kongo eraibuntung-ku, apa io beta-beta mkingat dero, apa dero nang sumba low lang awa ssa endo.29Tapi ulek Abraham: Keo mbo dero pnyampe Musa ai nabi-nabi; buen doko dero se nempaning pnyampe ene. 30Tuwing ulun ene: Belo, Bapa Abraham, tapi ena keo ulun yo sundok mate ulet epo dero, dero anta btobat. 31Ulex Abraham epo io: Ena dero belo kakan nmpaning- pnyampe Musa ai nabi-nabi, dero belo low anta kakan persaya, tontan ulun nyuli ngket ekang ulun mate."
Chapter 17
1Yesus ngulek epo murid-murid-Iyo: "Belo anta belo keo pmmeketang, tapi sesa beta ulun yo nggawi ene.2 Nte ulun ktine alo bnolit batu gilingan epo biung io, laju io pinolotong epo lang tasik, ono se yo mngktang ulun yo belo keo kuat kalu endo.3Iko se hati-hati! ena erai buntungko nampa dosa, knae io ai ena io noli, nampun io.4Tontan ko io nampa dosa epo iko turu derang lang erai olo diang turu derang io ulet epo iko ai ngulek: Aku noli, iko arus ngampun io."5Trus ulek rasul-rasul ene epo Tuhan: "Tambah ta iman kain!"6Tuing Tuhan: "Ena beta ikam keo iman kekolai bigi jabung tingen, ikam kuli ngulek epo tonga ara endo: Rukat iko ai bkulo lang tasik, ai io anta ngaya ngko."7Ise lelu ikam yo keo erai kongo batak yo gatoh tana nte awa skulo ai ngnjaga pnyekamu nte io, anta ngulek epo batak ene, sundok io uli ngket umo: Man taka kuman!8Belo be ube yo anta ngulek epo batak ene: Sdia ta okan singkapku. Bolit se towing ko diang gadoh ta nte oki sampe sundok kuman ngisop. Ai sundok ene kate ka iko kuman ngisop.9Keo be io btrima kasi epo batak ene, koe batak ene sundok nggawi ise yo snuyu epo io?10Ktine lou ikam. Ena ikam sundok nggwai ise yo snuyu epo ikam, mko io ikam ngulek: Kain endo batak-batak yo belo keo uman; kain nggawi tingen ise yo arus nte kain gawi."11Lang dalan-Iyo epo Yerusalem Yesus malan nyarak ekang Samaria ai Galilea12Des Io sumba desa ulet spulu kongo ulun kodong nyruku Io. Dero ngrokonjong oro bes13ai momba diang ries: "Yesus, Guru, tngkosang ta kain!"14Laju Io meti dero ai ngulek: "Daro, pkelak kompu tonga kam epo imam-imam." desung dero la boyan dero jadi ale.15Erai kongo ngket dero, des kito se io sundok ale, mulik ulak ngmulia Allah diang oyon ries,16trus nyongkop onon botis Yesus ai nglek sukur epo-Iyo, Ulun ene ulun Samaria.17Laju Yesus ngulek: "Belo be spulu kongo ulun ene nde sundok ale? Mombe yo sie kongo ulun ene?18Belo keo be dero mulik nte ngmulia Allah makse ngket ulun nyumba endo?"19Laju Io ngulek epo ulun ene: " Akat ai malan iman ko sundok nylamat iko."20Koe unti ulun-ulun Farisi, des mbe krajaan Allah anta ulet, Yesus nuing, ulek-Iyo: "Krajaan Allah ulet belo keo tanda-tanda yo nitan lansung,21ulun lou belo kuli ngulek: Eti, io keo la mndo ena belo yo keo lalane! Koe sbeta io Krajaan Allah keo mbo ekang ikam."22Ai Io ngulek epo murid-murid-Iyo: "Anta sampe des ikam kakan kito erai olo ngket olo-olo Pea Ulun ene ai ikam belo anta kito io.23Ai ulun anta ngulek epo ikam: Eti, io keo lalane; eti, io keo lamendo! Nang ikam malan pomne, nang ikam lumpat.24Koe sama kati ilap ngrempea ngket tompak langit yo erai epo tompak langit yo mak, ktine lou dko nau umbang Pea Ulun des olo pngulet Iyo.25Tapi Io arus deo kiso kanam pengkono pengkna ile ai belo tinorima koe kokan endo.26Ai sama tkono kati des zman Nuh, ktine lou nau umbang io anta des olo-olo Pea Ulun:27dero kuman ai ngisop, dero kawen ai knawen, sampe des olo Nuh sumba lang praw olai, laju ulet owa nyelop dnia ai mmekabis dero eka-eka.28Ktine lou tkono kati des zman Lot: dero kuman ai ngisop, dero moli ai ngnjual, dero sekulo ai nengkuat lou blai.29Tapi des olo Lot malan baling ngket Sodom diwa dko uran api ai uran blerang ngket langit mmekabis eka-eka dero.30Ktine lou nau umbang yo anta des olo, des Pea Ulun mkelak kompu-Iyo.31Ise-ise ulun des olo ene mbo awa bsrongin mbo loteng ai barang-barang yo keo lang lou, nang io diwa nte ngalek ene ai ktine lou ulun aso ela umo nang io uli .32Kenop-kenop se bawe Lot!33Ise-ise ulun yo bkomer nylamat kesong io, io anta mapos kesong io, ai ise-ise ulun yo mapos kesong io, io anta nyelamat kesong io.34Aku ngulek epo ikam: Des malom ene keo duo kongo ulun la ban erai awa pnurui, yo erai kongo anta noit ai yo mak anta tnape.35Keo duo kongo ulun bawe sama-sama nggiling, yo erai kongo anta noit ai yo mak anta tnape."Ena36 keo duo ulun mbo umo, yo erai anta noit ai yo mak anta tnape.37Ulek dero epo Yesus: "Lamone, Tuhan?" Ulek-Iyo epo dero: "Lamone keo antu, la mne ngrepudu koniw37Ulek dero epo Yesus: "Lamone, Tuhan?" Ulek-Iyo epo dero: "Lamone keo antu, la mne ngrepudu koniwChapter 18
1Yesus ngulek sontoh epo dero apa paham, se dero ene arus smbayang trus-trusan belo di diang pngenanam ayu. 2Ulek-Iyo: "Lang erai kota keo akim yo belo takut se Allah ai belo di tau ormat diang ulun.3Mbo kota ene keo erai kongo balu yo tuju nyruku akim ene ai ngulek ktindo: Bnela hakku ngket musuhku.4 Tenu derang akim ene nolak. Tapi epo ola io bunyal lang kesong iyo se: Tontan aku belo takut se Allah ai belo di ormat se ulun, 5koe balu endo krepot aku, koe ka aku nyengkono nte iyo,apa nang jono nyeruku aku ai pnyundok yo nyrang aku."Ulek Tuhan: "Knanam ka ise ulek akim ene! Belo be Allah nyengkono ulun-ulun yo sundok pili Iyo yo molo malom ngarap epo Iyo? Keo be Io ngulur-ngulur waktu onon ngawat dero? Aku ngulek diang ikam: Belo di ola Io nyengkono dero. Tapi, ena Anak ulun ene ulet, keo be Io ruku iman ela dnia?"9Nte tenu kongo ulun yo ngontus se io ene bolum lonus ai nganggap ulun yo mak ene iwa se iyo, Yesus ngulek sontoh ktindo: 10"Keo duo kongo ulun epo Bait Allah nte smbayang; erai kongo yo ulun Farisi ai yo mak ene tukang nentu bea.11Ulun Farisi ene akat ai smbayang lang kesong, otang yo ktindo: O Allah, aku ngulek deo trima kasih epo-Iko, koe aku belo di kerai kati ulun yo mak, makse prampok, makse bngis, makse ulun yo paru bawe ai belo di kati nau ulun tukang tentu bea ene;12 aku puasa duo derang erai minggu, aku mie sperspuluh ket eka-eka pengkuliku.13Tapi tukang nntu bea ene akat ela oro, io ndok belo ronu donga ngadap langit, io malah mupuk kompu tonga iyo se ai ngulek: O Allah, tngkosang aku yo roa dosa endo.14 Aku ngulek diang ikam: ulun endo uli epo lou iyo sbgai ulun yo sundok sngkono mbo Allah, ena ulun yo mak ene belo. Koe ise yo mngkombo diri, io pasti nrendah ai ise ngrendah, io pasti pinokombo15Ulet ulun-ulun moit bang pea dero yo aso alus nyruku Yesus, apa Io mulem dero. Kito ene mara murid-murid-Iyo epo ulun-ulun ene. 16Tapi Yesus momba dero ai ngulek: "Koe ka bang pea ene nyruku Aku, nang ikam ngusan dero, koe ulun-ulun kati ktine yo mpun Krajaan Allah. 17Aku ngulek diang ikam: Sbenar yo ise yo belo nyambut Krajaan Allah kati pea alus, io belo anta sumba.18Keo erai kongo pngutok ngunti epo Yesus,ulek iyo: "Guru yo buen, ise nte oki gawi nampa kuli bolum kkal?"19 Tuing Yesus: "Ise moko iko ngulek Aku buen? Ndok belo erai ulun keo yo buen makse Allah se. 20Iko pasti tau soal printah Allah: Nang bjinah, nang ngempate, nang ngako, nang nampa eta, ormat diang ine uma ko." 21Ulek ulun ene: "eka ene aut sundok laku ku mulai ket aku aso burok bujang."22Kringo ene Yesus ngulek diang iyo: "Aso erai yo pian nlaku ke ko: jual eka pngkeo ko bayu asil yo bnagi epo ulun-ulun miskin, diang ktine bayu iko kuli arta ela sorga, sundok ene ulet epo mndo peles lumpat diang Aku."23 Des ulun ene kringo pnyurah ene, iyo jadi nyoru, koe iyo ene ulun tataw.24Bayu Yesus meti iyo ai ngulek: "Poyo memang ulun roa sen sumba lang Krajaan Allah. 25Koe paling gampang onta sumba luang pilos se ulun tataw sumba Krajaan Allah."26Dero yo kringo ene, ngulek: "Ena ktine, ise yo kuli sinolamat?" 27Ulek Yesus: "Ise yo belo dapet ke ulun dapet koe Allah."28Petrus ngulek: "Kain endo sundok ngendikah eka pengkeo kain ai lumpat Iko." 29Ulek Yesus epo dero: "Aku ngulek diang ikam, sebeta yo tongku ulun koe Krajaan Allah ngendikah lou blai iyo, bawe pan erai buntung iyo, ulun tuo diang pea iyo,30 kuli ganti blipat ganda des tempo ndo low, ai anta yo kuli bolum yo kkal."31Yesus momba duo blas murid Iyo, bayu ngulek diang dero: "Tempo ndo taka malan epo Yerusalem ai yo sundok tnulis koe para nabi soal Anak Ulun ene pasti knelop. 32Koe Io kakan snerah epo bangsa-bangsa yo belo knal se Allah, nte reko, nina ai tnepus, 33ai dero ngesa diang ngempate Iyo, ai olo ktolu Io nyuli."Tapi dero sama skali belo paham soal ene; pnyurah ene lontop beta arti yo nte dero, ai dero belo tau ise yo kinomaksud.35Des Yesus duni ulet ela Yerikho, keo ulun posa tunge ela isan boyan ai ngmis.36 Des ulun ene kringo ulun deo lalo, io ngunti: "Ise ene?" 37Ulek ulun diang iyo: "Yesus ulun Nazaret lalo."38Bayu io nyoyar: "Yesus, Pea Daud, tengkosang aku!"39 Dero yo malan ela ono, negur iyo apa suni. Tapi tambah ries io nyoyar: "Pea Daud, tengkosang aku!"40Yesus singgah peles nyuyu moit ulun ene ngadap Iyo.Des io dmpet diang Yesus. Yesus ngunti diang iyo:41 "Ise ptua ko Oki gawi nte ngko?" Tuing ulun ene: "Tuhan, apa aku kate kito!"42Bayu ulek Yesus diang iyo: "Kito iko, iman ko sundok nylamat iko!" 43Peles des ene lou io kito, trus lumpat Io diang memuliakan Allah. Eka rauyat kito ai muji-muji AllahChapter 19
1Yesus sumba epo kota Yeriko ai malan trus nglalo kota ene. 2Mbo mne keo erai kongo ulun nan karan se Zakheus, pengutok penage bea, ai io ulun yo tataw.3Io bekomer nte meti ulun ise si Yesus ene, tapi io belo kuli koe ulun deo, koe kompu io baka. 4Koe ene monsit io nyelempono ulun deo, laju mengket tonga ara nte meti Yesus, yo anta lalo mbo mne.5Des Yesus sampe epo awa ene, Io meti epo ombo ai ngulek: "Zakheus, resi aut diwa, koe olo ndo Aku arus nsan mbo blai ko," 6Trus Zakheus peles diwa ai nrima Yesus diang ego. 7Tapi eka ulun yo kito se ene ngamamai, ulek dero: "Io nsan mbo blai ulun dosa."8Tapi Zakheus akat ai ngulek epo Tuhan: "Tuhan,tenga ngket pengkeo ku anta diye ku epo ulun kao ai ena keo ulun mak yo pengkeoiyo terjo ku anta tempuli ku opat lipat." 9Ulek Yesus epo iyo: "Olo ndo sundok terjadi selamat epo lowu endo, koe ulun endo pea Abraham lou. 10Koe Pea Ulun ulet nte meto ai nyelamat yo mapos.11Nte dero yo nempaning Iyo mbo mne, Yesus nyambung pemesara- Iyo diang pemerawet, koe Io sundok dmpet Yerusalem ai dero ngomoy, se Kerajaan Allah anta duni melak. 12 Koe ene Io ngulek: "Keo ulun bangsawan bju epo negri yo oro nte nengkat jadi raja mbo mne ai sundok ene bayu uli.13Io momba sepulu kongo batak iyo ai miye sepulu mina epo dero, ulek iyo: Pakai ka endo nte bdagang sampe aku ulet nua. 14Tapi ulun-ulun kerai bangsa diang iyo kekei se io, trus ngirim wakel nyendikui io nte ngulek: Kain belo kakan ulun endo jadi raja nte kain. 15 Trus terjadi doko, des io uli, sundok io nengkat nte jadi raja,io semuyu momba batak-batak iyo, yo sundok diye iyo sen ene, apa tau tenu asil dagang tongku dero.16Ulun yo tla ulet ai ngulek: Tuan, mina tuan yo erai ene sundok ngasil sepulu mina. 17Ulek iyo epo ulun ene: Buen beta gawi gata ko ene, o'batak yo buen; iko sundok stia lang soal idi,koe ene trima ko kuasa mbo nte sepulu kota.18Ulet yo keduo ai ngulek: Tuan, mina tuan sundok ngasil limo mina. 19Ulek iyo epo ulun ene: Ai iko, trima ko kuasa nte limo kota.20Trus batak yo ketolu ulet ai ngulek: Tuan, endo doko mina tuan, aku sundok ngonaiyo lang sapu tangan. 21 Koe aku takut se tuan, koe tuan ene ulun yo pernges; tuan ngalek ise yo belo pini tuan mayak ai tuan ngutik ise yo belo tuan ngulo.22Ulek iyo epo ulun ene: O' batak yo triaw, aku anta mutus iko ngaya nau pemesara ko se. Iko sundok tau se aku ulun yo pernges, yo ngalek ise yo belo pini aku mayak ai ngutik ise yo belo di aku ngulo.23 Ena ktine, ise moko sen ku ene belo iko miye epo ulun tukang mutar sen? Apa des aku uli aku kuli ngalek iyo diang bungo iyo lou.24Laju ulek iyo epo ulun-ulun yo akat mbo mne: Alek ka mina yo erai ene ngket iyo trus diye ka epo ulun yo keo sepulu mina ene. 25Ulek dero epo iyo: Tuan, io sundok keo sepulu mina.26Tuing iyo: Aku ngulek epo ikam: Tongku ulun yo keo, epo yo anta dniye, tapi ise yo belo keo, ngket iyo anta nalek, nua ise-ise lou yo keo mbo iyo. 27Tapi anta eka musuh ku endo,yo belo gawal aku jadi raja dero,oit ka dero epo ndo trus pate ka dero mbo onon wae ku."28Ai sundok ngulek eka yo ene Yesus nyelempono se dero ai nrus dalan-Iyo epo Yerusalem.29Des Io sundok dmpet Betfage ai Betania,yo pas mbo tunden yo nan karan se Bukit Zaitun,Yesus smuyu duo kongo murid-Iyo, 30diang psan: "Malan aut epo kampong yo ela onon ikam ene: Des ikam sumba mbo mne, ikam anta ruku erai kukui keledai burok preket unot, yo belo pini tendung ulun, noke keledai ene ai oit epo ndo.31 Trus ena keo ulun ngunti epo ikam : Ise moko ikam ngoke iyo? Tuing ka ketindo: Tuhan merlu iyo."32Laju brangkat dero yo snuyu ene, ai dero ruku eka-eka kati yo sundok ulek Yesus.33 Desung dero ngoke keledai ene,bsara doko ulun yo mpun keledai ene : " Ise moko ikam ngoke kledai ene?" 34Ulek dero: "Tuhan merlu iyo." 35Dero moit keledai ene epo Yesus, laju nglapis iyo diang pakaian dero ai ngawat Yesus dombo epo ombon iyo. 36Ai desung Yesus ban keledai ene dero nguwar pakaian dero mbo boyan.37Des Io dmpet Yerusalem, ela awa boyan truntun ngket Bukit Zaitun,mulai doko eka murid yo nyarak Iyo ego ai memuji Allah diang oyon riyes koe eka mujisat yo sundok itan dero. 38Ulek dero: "Diberkatika Iyo yo ulet jadi Raja lang karan Tuhan, damai sjahtera mbo sorga ai kmuliaan mbo awa yo paling ombo!"39Tenu-tenu kongo ulun Farisi yo lumpat diang ulun deo ene ngulek epo Yesus: "Guru, kae murid-murid Ko ene." 40Tuing- Iyo: "Aku ngulek epo ikam: Ena dero ene suni, batu endo anta nyoyar."41Trus des Yesus sundok dmpet ai kito kota ene Io nangis nte kota ene, 42ulek Iyo: "Adoh, bukan main kekuen iyo ena olo ndo low ikam tau ise yo perlu nte damai sjahtera kam! Tapi tempo ndo nau ene melim mbo mato kam.43Koe anta ulet olo iyo,se musuh kam anta nglekum ikam diang pmombong, laju ngepong ikam ai nken ikam ngket eka tadah, 44ai dero anta ngempate ikam sama-sama diang penduduk kam ai ela pmombong kam dero belo anta noro ndok erai batu aso toro ban batu yo mak, koe ikam belo tau jman, des mbe Allah ngasi ngado ikam."45Trus Yesus sumba epo Bait Allah trus mulai Io ngusa eka ulun yo bjual mbo mne, 46ulek-Iyo epo dero: "Keo tnulis: Blai-Ku ene blai doa. Tapi ikam nampa iyo salai triaw akal."47Tongku olo Io nutui matuk mbo lang Bait Allah. Imam-imam pengutok ai ahli-ahli Taurat diang ulun-ulun penting ngket bangsa Israel bkomer nte ngempate Iyo, 48tapi dero belo tau, ketimbe arus nggawi yo,koe eka rayat gawal se- Iyo ai kakan nempaning Iyo.
Chapter 20
1Des olon Yesus tutui matuk ulun deo mbo bait Allah ai ngampe injil, ulet ka doko imam-imam pengutok ai ahli-ahli torat ai pengentuo-tuo epo mne,2ai dero ngulek epo Yesus: "Ulek ta epo kain makai kuasa ise iko nglaku gawi ktine, ai ise yo mie kuasa ene epo Iko!"3Tuing Yesus epo dero:"Aku lou kakan ngunti epo ikam, ulek kamta po Aku: 4Baptisan Yohanes ene, ket sorga be atau ngket ulun?"5Dero ngenanam ene mbo sama dero, ai ngulek: "Ena taka ngulek: Engket sorga, Io anta ngulek: ise moko ikam belo persaya epo iyo? 6tapi ena taka ngulek: ngket ulun, eka-eka rayat anta nurak taka diang batu, koe dero persaya, se Yohanes ene nabi."7Trus dero nuing, se dero belo tau ket mone baptisan ene. Ke ene 8 jadi ulek Yesus epo dero: "Ena ketine, Aku lou belo ngulek epo ikam diang kuasa ise aku uku nglaku gawi ene."9Trus Yesus ngulek memprawet endo epo ulun deo:" keo erai kongo ulun muka kebon anggur; trus kebon yo ene snewa epo tukang-tukang kebon trus iyo bju epo ja iyo mak nte ju iyo ola bes.10Des sampe musim iyo. io nyuyu erai kongo batak io epo ngruku ulun tukang-tukang kebon ene, apa dero magi tenga asil kebon anggur ene epo iyo. Tapi tukang-tukang kebon ene ngatang batak ene ai nyuyu iyo uli diang kayang osau.11Sundok ene yo nyuyu batak yo mak , tapi batak ene kono katang lou ai kinomai ke dero, laju snuyu uli diang kayang osau . 12Sundok ene yo nyuyu batak iyo ke tolu , tapi ulun ene kono pinojail dero, laju tnurak epo baling se kebon ene.13Jadi ulek mpu kebon anggur ene : Ise oki gnawi oli? Aku anta nyemuyu peaku yo snyang; pasti iyo gnaer ke dero.14 Tapi des tukang-tukang kebon ene kito pea-io ene, dero brondeng, ulek dero: Io ene pewaris, alo taka ngempate iyo, apa warisan ene jadi mpun taka.15laju dero nurak iyo epo baling se kebon anggur ene ai ngempate iyo. jadi ise yo anta gawi mpu kebon anggur ene epo dero?16io anta ulet ai ngempate tukang-tukang kebon ene. ai mie kebon anggur ene epo ulun-ulun yo mak." Keringo ene dero ngulek: "Nang-nang beta !"17Tapi Yesus meti dero ai ngulek: "Ena ketine ise arti tulisan endo: Batu yo noding koe tukang-tukang bangunan ene sundok jadi batu pmeturon? 18 Ise-ise ulun iyo latu mitek batu ene, iyo anta tunnyas, ai ise-ise yo kono skinan batu ene, iyo anta rmek."19laju ahli-ahli torat diang imam-imam pengutok ngomer nangop Iyo des ene lou, koe dero tau, se dero ene yo antus Iyo diang pemerawet ene, tapi dero takut se ulun deo. 20ahli-ahli taorat ai imam-imam pengutok nyempeti-nyempeti Yesus. Dero nyemuyu epo Iyo pmungun-pmungun kati nau ungka-ungka ulun buen, apa dero kuli ngnjebak-Iyo diang pengunti ai nyerah Iyo epo yo keo kuasa mbo dnia mne.21Ulun-ulun ene ngunti epo Iyo: "Guru, kain tau, se eka-eka tutui batuk Ko beta, ai Iko belo di meto pinokolai, tapi diang beta-beta tutui matuk boyan Allah. 22 Kate be bebo be kain mayar pajak epo kaisar ?"23Tapi Yesus belo diuro keno dero yo triau ene, trus ngulek epo dero: 24"Pekelak kam tah epo aku dinar; gambar ai tulisan ise keo la mne?" Tuing dero: "Gambar diang tulisan kaisar."25Trus Yesus ngulek epo dero: " Ena ketine ko epo kaisar ise iyo arus die kam epo kaisar ai epo Allah ise yo arus die kam epo Allah!"26Ai dero belo kuli ngenjebak- Iyo lang pemensara iyo la onon ulun deo. Dero bengong nau tuing Iyo ene, ai dero nyruni.27Des ene ulet epo Yesus, tenu-tenu kongo ulun Saduki, yo belo di nyembeta se keo pngenyuli. Dero ngunti epo Iyo:28"Guru, Musa nulis prenta endo nte taka: Ena erai kongo, yo keo erai buntung song, mate ulak bawe yo aso keo, tapi iyo belo di keo nape pea, erai buntung iyo harus kawen diang bawe iyo nte mekeo upus nte erai buntung iyo ene.29Keo turu kongo dero erai buntung. Yo tuo tingen kawen diang ulun bawe trus mate diang belo nape pea. 30trus bawe ene knawen epo yo keduo, 31ai yo ketolu ai ketine lou eka-eka sampe ereai buntung yo keturu ene, dero eka-eka mate diang belo di nape pea. 32Pyundok iyo bawe ene mate lou. 33 Ketimbe nau yo oli diang bawe ene, ise lelu dero yo jadi song iyo des olo pngenyuli? Koe eka dero turu ene sundok nembawe se io ."34tuing Yesus epo dero : "Ulun-ulun denia endo kawen ai knawen, 35tapi dero yo nontus sengkono nte kuli bagian lang denia yo mak ene ai lang pngenyuli engket ekang ulun mate, belo kawen ai belo di knawen. 36 Ke dero belo di tau mate oli, dero sama kati malaikat-malaikat ai dero ene pea-pea Allah, ke dero sundok pinosuli.37Nau umbang pngenyuli ulun-ulun mate, Musa sundok memetau ene lang tulisan lang jaba dikut kdui, mbo mone Tuhan nulek Allah Abraham, Allah Ishak, ai Allah yakub. 38Iyo makse Allah ulun mate, tapi Iyo Allah ulun bolum, koe la onon Iyo eka-eka ulun bolum.39Kringo ene tenu-tenu kongo ulun ahli torat ngulek: "Guru, tuing ko ene montuk beta." 40 Koe dero belo dironu nua rekunti ise-ise epo Yesus.41Tapi Yesus ngulek epo dero: "Ketimbe ulun moko ngulek, se Mesias ene pea Daud? 42Koe Daud se ngulek lang kitab Mazmur: Tuhan sundok nyampe firman epo tuanku; tunge ta la tadah sanan-Ku, 43sampe Aku nampa musuh-musuh-Ko jadi awa itek botis-Ko 44 Jadi Daud momba Iyo se Tuan iyo, ketimbe moko Iyo, io pea iyo lou?45Des eka ulun deo nempaning, Yesus ngulek epo murid-murid- Iyo 46"ati-ati epo ahli-ahli torat yo gawal malan-malan makai baju anjang ai gawal pinokolai ela pasar, yo gawal tunge paling ono mbo lou sembayang ai mbo awa kinonuon la ungan,47yo nolon lou balu-balu ai yo ngakal mato ulun diang doa yo anjang-anjang. Dero ene pasti anta nerima hukuman yo paling boyat."Chapter 21
1Des Yesus uat wae-Iyo, Io meti ulun-ulun tatau ningkos sen dero epo lang awa persembahan.2Ai Io meti low erai kongo balu kao ningkos duo peser epo lang awa persembahan ene. 3Laju Io ngulek: "Beta-beta yo Aku ngulek epo ikam, se balu kao endo mie pawak roa se eka-eka ulun mne. 4Koe eka-eka dero mie sen dero ngket pngkeo mroa ogot dero, tapi ulun balu endo mie ngket bolum belo ba, ndok ube sampe io mie eka-eka pngkeo-iyo."5Des tenu-tenu kongo ulun bsara nau Bait Allah ai gawal beta se lou ene yo tnako diang batu yo buen-buen ai diang deo jnis kakas persembahan, Yesus doko ngulek: 6"Ise yo itan kam mne - anta sampe olo-iyo des nte ndok belo erai batu yo nokon bepayak ombon batu yo mak, tapi eka-eka ene anta pinororos."7Jadi murid-murid ngunti epo Yesus, ulek dero: "Guru, kola ene anta terjadi? Ai ise nau tanda iyo ena ene anta terjadi?" 8Tuing-Iyo: "Jaga beta-beta memang, apa ikam nang bkoit epo yo sala. Koe deo anta ulun ulet diang makai karan-Ku ai ngulek: Aku doko Io, ai: Des-iyo duni aut. Nang beta ikam lumpat dero. 9Jadi ena ikam kringo nau prang ai paronglawan, nang ka ikam tkojet. Koe eka-eka ene arus terjadi ile, tapi ene belo di pian pnyundok-iyo se duni aut."10Io ngulek epo dero: "Bangsa anta uat nglawan bangsa ai krajaan nglawan krajaan, 11ai anta keo klakui ries ai mbo mone-mone awa anta keo roton pripit ai suyung, ai anta keo low nau umbang yo nkojet-nkojet diang tanda-tanda yo ebat ngket langit.12Tapi onon eka-eka ene ikam anta tnangop ai knurow; ikam anta snerah epo lou-lou awa sembayang ai sper-sper, ai anta ikam noit ngadap raja-raja ai pmerenta-pmerenta koe karan-Ku.13Koe ktine ene doko anta jadi des yo buen nte ngkam bsaksi.14Koe ene tnang ka lang kesong kam, apa nang ikam ngnanam ono nte ngkam tuing.15Koe Aku se anta mie epo ikam pmensara diang pentau, apa ikam belo di dapet lawan ai psala ulun yo ngebali ikam.16Ai ikam anta snerah low koe ulun tuo kam, eraibuntung-eraibuntung kam, ampi ompang kam ai tman-tman kam ai tenu-tenu kongo ikam ene anta pnate, 17ai anta eka-eka ulun kekoi se ikam koe karan-Ku. 18Tapi ndok belo erai buti balo utok kam anta mapos. 19Ena ikam nokon tahan, ikam anta kuli bolum kam.20Ena ikam kito se Yerusalem knepong koe tentara-tentara, apa ikam tau, se pngeroros-iyo duni aut. 21Mbo des ene ulun-ulun yo keo mbo Yudea arus buyo epo tunden, ai ulun-ulun yo keo mbo lang kota arus baling, ulun-ulun yo ela baling se kota nang sumba nua epo lang kota, 22koe ene doko des nte males mbo mone anta pas-pas kati eka-eka yo keo tnulis.23Sesa beta doko bawe-bawe yo desung klandung ktine low yo desung nete taru montuk des ene! Koe anta ulet kbenasa bolum yo tlanjur kono mupus ja ai kmara roa mitek bangsa endo, 24ai dero anta maten kono taris ai tnangop noit epo pupus bangsa, ai Yerusalem anta knanja koe bangsa-bangsa yo mba di tau se Allah, sampe sukup doko jman nte bangsa-bangsa ene."25"Ai anta keo tanda-tanda mbo mato olo ai bulan ai bintong-bintong, ai mbo dnia bangsa-bangsa anta takut ai bengong ngadap kserow ai ombak olay mbo tasik. 26Ulun anta mate koe kanam takut koe eka-eka ise yo nyengkinan dnia endo, koe kturon kuasa langit anta jadi skukui.27Montuk des ene ulun jadi kito se Pea Ulun ulet lang jaun diang eka-eka kuasa ai kmulia-Iyo.28Ena eka-eka ene mulai terjadi, uat aut ai tadah ka epo ombo wae-kam, koe ikam duni sinolamat aut.29Laju Yesus ngulek pmerawet endo epo dero: "Eti kam tonga ara ktine low tonga ise ka. 30Ena itan kam tonga-tonga ene sundok naruk burok, ikam se jadi tau, se des langot duni aut. 31Ktine low, ena ikam kito nau umbang ene terjadi, arus tau, se Krajaan Allah sundok dempet.32Aku ngulek epo ikam: Beta-beta yo pokan endo belo anta lalo, onon eka-eka ene terjadi. 33Langit ai dnia anta lalo, tapi pmensara-Ku belo anta di lalo."34"Jaga diri nyawa kam se, apa kesong kam nang btengkoyat diang pesta kuman nyingkap mroa ogot ai mauk-mauk ai yo penting nte dnia endo tingen ai apa olo Tuhan nang ulet kolan-kolan epo ikam kati kono tongkop.35Koe ene anta nakin eka-eka ulun yo nongos mbo dnia endo.36Bjaga beta-beta trus ulak bdoa, apa ikam galak nte nglalo eka-eka yo anta terjadi ene, ai apa ikam tahan akat onon Pea Ulun."37Mbo molo Yesus nutui matuk mbo Bait Allah ai mbo malom Io baling ai nsan mbo tunden yo nan karan se Bukit Zaitun. 38Des ma-ma eka-eka ulun deo ngompoh-Iyo mbo lang Bait Allah nte nempaning Io.Chapter 22
1Olo raya roti belo makai ragi yo nulek Paskah, sundok dmpet. 2Pngutok-pngutok imam diang ahli-ahli Torat meto boyan, ktimbe akal dero apa kuli ngempate Yesus, koe dero takut se ulun deo.3Iblis sumba epo lang kompu Yudas, yo karan se Iskariot, erai kongo ngket lang duo blas kongo murit ene. 4Yudas ulet epo pngutok-pngutok imam diang pngutok pnjaga bait Allah ai brondeng diang dero, ktimbe io kate kuli nyerah Yesus ene epo dero.5Dero ego beta laju bsngkono nte mie tenu-tenu kroa sen epo io. 6Ene sngkono mbo io, mulai ngket ene io meto jman yo buen nte nyrah Yesus epo dero, apa belo tnoan mbo ulun deo.7Sampe des olo raya Roti Belo Bragi, yo ene olo ulun arus nymble domba Paskah. 8Yesus nyuyu Petrus diang Yohanes, ulek-Io "Daro ikam, gadoh kam prjamuan Paska nte taka apa taka kuman." 9Ulek dero epo-Io: "mombe ptua Ko awa kain gadoh yo?"10Tuing-Io: "Ena ikam sumba epo lang kota, ikam nindo ruku diang ulun yo moson tpayan batok danum. sarak kam io epo lang lou yo pnyumba io, 11ai ulek kam epo yo mpun lou ene: Guru ngunti epo iko: mombe rndong nte awa-Ku diang murid-murid-Ku nindo kuman Paskah?12nindo ulun ene nutuy epo ikam se keo awa ela loteng yo olai ai sundok lngkap, mne ikam arus gadoh yo." 13Ngket ne dero brangkat, dero ruku eka yo kati ulek Yesus epo dero ene. bayu dero gadoh nte Paskah.14Des sampe jman yo, Yesus tunge kuman breok diang rasul-rasul-Io. 15Ulek-Io epo dero: "Aku ngno beta kuman Paskah endo kerai diang ikam, onon se Aku mndrita. 16Koe ene Aku ngulek epo ikam: Aku belo anta kuman iyo oli sampe yo kuli pnyundok iyo lang Krajaan Allah.17ngket ene Io ngalek ktowong anggur ngulek sukur, laju ngulek: "Alek endo laju bagi epo eka-eka ikam. 18Koe ene aku mere epo ikam: mulai ngket tempo ndo Aku belo anta ngisop oli asil tonga anggur sampe Krajaan Allah sundok ulet."19Sundok ene Io ngalek roti, Ngulek sukur, ngrinsi-ngrinsi yo bayu mie epo dero, ukek-Io: "Endo doko kompu-Ku yo snrah nte ngkam; gawi kam kati endo nte mknop se Aku." 20Ktine low nau gawi-Io se ktowong anggur mbo sundok kuman, Io ngulek "ktowong anggur endo doko pmkat bayu koe daya-Ku, yo smalir nte ngkam.21Tapi, eti kam, tangan ulun yo nyrah Aku, keo kerai diang Aku mbo meja endo. 22Koe Pea Ulun memang nte mate kati yo sundok rnsana Allah, tapi ssa beta yo ulun ene, yo koe yo Aku snrah!" 23Ngket ne oli dero mulai bsoal, ise lelu dero yo anta keo gawi ktine.24Dero sampe ruok rame sama dero murid-murid Yesus, ise lelu yo paling noun ngket dero. 25Yesus ngulek epo dero: "Raja-raja bangsa-bangsa mimpin rayat dero ai ulun-ulun yo bkuasa epo dero nulek pelindung-pelindung.26Tapi ikam belo di ktine, malah ka ube ise ikam yo paling kinonuon moko yo nte jadi yo paling burok ai pngutok nte playan. 27Koe ise yo paling nuon: yo tunge kuman be, yo nglayan be? Mak be ube yo tunge kuman? Tapi Aku keo mbo ekang ikam nte jadi playan.28Ikam ene yo nokon nongos sama-sama diang Aku lang bjnis pngkono yo kono mitek Aku. 29Diang Aku nte nentu hak-hak Krajaan nte ngkam, sama kati Bapa-Ku nentu yo nte Oki. 30Se ikam ene anta kuman ai ngisop kerai meja diang Aku lang Krajaan-Ku diang ikam anta nte tunge la ombon tahta nte ngakim duo blas suku Israel.31Simon, Simon, eti ko! Iblis sundok tindu nte niau iko kati gandong, 32tapi Aku sundok bdoa nte ngko, apa imanko nang rorop. diang iko, ena iko sundok tobat, pturon ko nau erai buntung-erai buntung ko."33Tuing Petrus: "Tuhan, aku ronu nte lang pnjara ai mate sama-sama diang Iko!" 34Tapi Yesus Ngulek: "Aku ngulek epo iko, Petrus, olo ndo piak belo anta kluat, ena iko belo pian sampe tolu derang belo ngaku se iko kenal se Aku."35Ngket ne Io ngulek epo dero: "Des Aku ngirim ikam ulak belo moit panan epok, nguyu ai trumpak, keo be ikam kiso kanam kurang kambit?" 36Tuing dero: " belo nempia." Ulek-Io epo dero: "Tapi tempo endo, ise yo keo epok, moko yo noit oli, ktine lou yo keo nguyu, ai ise yo belo nan ise-ise, diris laung yo jnual nte moli mndau.37Koe Aku ngulek epo ikam, se tulisan lang Kitab Susi endo arus pinognap mbo Aku: Io ene nindo taro itung mbo ekang ulun paro nglawan. Koe ise yo sundok tnulis soal Aku ene desung pinognap." 38Ulek dero: "Tuhan, ndo duo mndau." Tuing-Io: "puli ka ene aut."39Ngket ne Yesus bju epo baling se kota kati jati Io epo tadah Tunden Zaitun. Murit-murit-Io nyendikui Io low 40Des sampe mbo mne Io ngulek epo dero: "Bdoa ikam apa ikam belo toyak epo lang pngkono pngkna."41Ngket ene Io bseing se dero bangsa koro batu tnurak koro yo, bayu Io blutut ai bdoa, Ulek-Io: 42"Ya Bapa-Ku, Ena Iko kakan, alek ka ktowong endo ngket Aku; tapi makse ptua-Ku, tapi Ptua-Ko se yo jadi."43jadi erai kongo mlekat ngket langit mmkelak kompu epo-Io nte ngawat mronu pngnanam- Io. 44Io kiso kanam takut beta ai tambah bdoa beta-beta. Panas-Io jadi kati daya ngrjonjon epo tana.45Ngket ene Io akat ngket bdoa laju mulik ngompoh murit-murit-Io, tapi Io ruku dero desung turui koe kanam nyoru. 46Ulek-Io epo dero: "Ise moko ikam turui? Ruko ai bdoa ikam, apa ikam nang toyak epo lang pngkono pngkna.47Des Yesus desung bunyal, sulet ulun erai rombongan, murit -Iyo yo karan se Yudas, erai ngket lang duo blas kongo murit ene, malan ela onon dero. Yodas ngompoh Yesus nte ngarok-Iyo. 48Ulek Yesus epo iyo: " O Yudas, iko nyrah Pea Ulun diang arok olam?49Des dero yo kerai diang Yesus kito nau ene, dero ngulek: "Tuhan, Ktimbe ena kain nglawan dero diang mndau?" 50Laju keo erai kongo ngket ekang dero naris anak bua Pengutok Imam ene sampe bekat tlingo sanan iyo. 51Tapi Yesus ngulek: "Sdang ene." laju Io ngop tlingo ulun ene nte mkale iyo.52Yesus ngulek epo pngutok-pngutok imam diang pngutok-pngutok pnjaga Bait Allah ai bang tuo-tuo yo lumpat kakan nangop Io ene, Ulek-Iyo: "Otus kam Aku endo ulun akal triau be, moko ikam ulet diang panan mndau ai glgada? 53Moko tongku olo Aku keo mbo ekang ikam mbo lang Bait Allah, belo ikam di nangop Aku. Tapi endo memang des iyo ngkam, ai endo memang jman nte kuasa setan ene.54Dero nangop Yesus laju moit-Iyo ngket mne. Io noit epo lou Pngutok Imam. Petrus nyendikui ngket oroh. 55Mbo tenga natar lou ene ulun ngimun api, tunge nglekum api ene. Petrus mne low tunge mbo ekang dero56Keo ulun batak bawe kito se io tunge dmpet api; io nympti, laju ngulek: " Ulun endo jati lumpat diang Io low." 57Tapi Petrus belo di ngangkan, Ulek iyo: "Makse, aku belo tau se Io ene!" 58Tapi belo ola ngket ene ulun yo mak kito low se io laju ngulek: "Iko low ulun ngket dero ene!" Tapi Petrus Ngulek: "Mak, makse aku ene!"59Bangsa erai jam ngket ene erai kongo ulun yo mak ngulek diang tgas: "beta io memang, ulun endo io kerai diang Io, koe io ene low ulun Galilea." 60Tapi Petrus ngulek: " Mak, aku belo tau ise yo kesah ko ene." Des desung io ngulek ktine, piak kluat.61Montuk diang ene Yesus skuleng meti Petrus. Bayu Petrus Knop se Tuhan sundok ngulek epo iyo: "Onon se piak kluat olo ndo, iko sundok tolu derang belo ngangkan tau se Aku." 62Ngket ne io epo baling se natar, laju nangis diang kanam nyoru beta.63Ulun-ulun yo nahan Yesus, ngeko Io ai mupuk ngatang-Iyo. 64Dero nokom wae-Iyo laju ngunti: "Soba ontus ko ise llu kain yo nyagur Iko?" 65Ai deo ka aso uja yo ulek dero epo-Iyo.66Des olo molo tuo-tuo sidang bangsa Yahudi bkumpul diang pngutok-pngutok imam ai ahli-ahli torat, bayu dero mkadap Iyo epo Mahkamah Agama dero, 67Ulek iyo: "Ena Iko ene memang Mesias, ulek-Ko ka epo kain." Tuing Yesus: "Tontan di nulek koe-Ku, ikam belo anta di prsaya; 68ai tontan Aku ngunti ise-ise epo ikam, ikam belo anta di keo tuing.69Ngket tempo ndo Pea Ulun sundok tunge ela tadah sanan Allah yo Paling Bkuasa." 70Ulek dero eka-eka: "Ena ktine, Iko endo Pea Allah?" Tuing Yesus: "Ikam se yo ngulek aut, se Aku ene Pea Allah." 71Ulek ke dero nua: "Ise nte taka inte aso? Taka sundok kringo otang ene ngket lang bowa-Iyo se."Chapter 23
1Laju akat eka-eka ulun bgumpul ene ai Yesus noit ngadap Pilatus.2 Mbo mne dero mulai nundruh Io, ulek dero: "Sundok dapet kain, se ulun endo mktang bangsa kain, ai ngusan mayar pajak epo Kaisar, diang Io ngulek, se Io se ene Kristus, yo doko raja."3Pilatus ngunti epo-Iyo: "Iko be raja ulun Yahudi?" Tuing Yesus: "Iko se doko ngulek ene aut."4 Ulek Pilatus epo imam-imam pngutok diang eka-eka ulun deo ene: "Aku ndok belo ise-ise keo kuli yo sala mbo Song endo." 5Tapi dero tambah kois maksa ptua dero, ulek dero : "Io nampa belo tenang rayat ene diang tutui batuk-Iyo mbo pupus Yudea, Io mulai mbo Galilea ai sundok sampe mndo."6Des Pilatus kringo ene io ngunti, ulun Galilea be Song ene. 7Jadi des io tau se Yesus ulun ngket awa yo sumba lang awa aturan ukum Herodes, io ngirim Yesus ngadap Herodes, yo des ene keo low mbo Yerusalem.8Des Herodes kito Yesus, io ego beta. Koe ola aut io kakan kito Yesus, koe io jono kringo soal Io, aso nua io klawo beta kito ktimbe nau Yesus nampa tanda ajaib.9 Deo unti io epo Yesus, tapi Yesus ndok belo nuing ise-ise.10 Des ene imam-imam pngutok diang ahli-ahli Taurat malan epo ono ai mkitek tundruh-tundruh yo boyat epo Io.11Des ene mulai doko Herodes diang pasukan io nyruna ai ngreko Io, io nyua pakaian ulun keo pangkat epo Io trus nmpuli Io nua epo Pilatus.12 Des olo ene low Herodes diang Pilatus btman; onon se ene dero bako tulan.13Trus Pilatus ngumpul imam-imam pngutok diang pngntuo-pngntuo ai rayat,14 ulak ngulek epo dero: "Ikam sundok moit Song endo epo aku sama kati ulun yo beta-beta ngayak rayat epo yo sala. Ikam se kito se aku sundok mresa-Iyo, ai ngket sala-sala yo tundruh kam epo-Iyo mba keo aku kuli mbo-Iyo.15Ai Herodes belo low, koe ene io nmpuli Io epo kain. Jadi beta-beta belo di keo gawi gata-Iyo yo sngkono diang ukuman pnate. 16Koe ene aku anta ngrempuk Io, trus ngutis-Iyo. 17[ Koe Pilatus belo kate belo ngutis erai kongo ulun nte dero des olo raya ene.]18Tapi dero sama-sama ngulek diang oyon ries : "Pate ka Io, utis ka Barabas nte kain!"19 Barabas endo pinosumba lang pnjara koe keo soal nglawan pmrenta lang kota ai koe ngmpate.20Sindai nua Pilatus bsara diang oyon ries epo dero koe io kakan ngutis Yesus. 21Tapi dero males io diang oyo ries, ai ngulek: "Snalib ka Io, snalib ka Io!" 22Endo mmtolu derang yo Pilatus ngulek epo dero: "Ise yo beta-beta dat sundok gawi gata ulun endo? Mba keo aku ruku yo sala mbo Io, yo sngkono diang ukuman pate. Koe ene aku anta ngrempuk Io, trus ngutis-Iyo."23Tapi diang oyon ries dero maksa ai tindu belo kate belo, apa Io snalib, jadi pnyundok-iyo oli dero kuret diang oyon ries dero ene. 24Jadi Pilatus mie ukuman ngaya kati ptua dero ene. 25Trus io nmbaling ulun yo pinosumba lang pnjara koe nglawan pmrenta diang koe ngmpate ene kati yo ptua dero, tapi Yesus srah io epo dero nte gawi kati mbo ptua-ptua dero ka oli.26Des dero moit Yesus, dero nahan erai kongo ulun yo keo karan se Simon ngket Kirene, yo bayu sumba kota, laju mayak salib ene ban pluko io, apa io moson salib ene ulak nyarak Yesus.27Deo jut ulun nyarak Io; keo low mne deo bang bawe yo nangis nungul nte Io. 28Yesus skuleng epo dero ai ngulek: "O bawe-bawe Yerusalem, nang kam tangis Aku, tapi alo ikam nangis nte kompu tonga kam se diang pea-pea kam!29Soba eti ka, anta sampe des-iyo ulun ngulek: "Buen beta san bawe yo aloi ai yo blai pea io belo pini mekus, diang tete-iyo yo belo pini nete. 30Des ene ulun anta mulai ngulek epo tunden-tunden: "Rurun ta nyngkinan kain! ai epo tngglung-tngglung: Taur ta kain! 31Koe ena ulun ktine gawi epo kayu bolum, ise yo anta tkono diang kayu pate?"32Ai keo low noit duo kongo ulun yo mak, yo doko duo kongo yo tuju gawi triaw nte ukum pate sama-sama diang Io.33Des dero sampe mbo awa yo nan karan se Tulang Utok Koreng, dero nyalib Yesus mbo mne ai low duo kongo ulun yo tuju gawi triaw ene, yo erai kongo mbo tadah sanan-Iyo diang yo mak mbo tadah sei-Iyo. 34Des ene Yesus ngulek: "Bapa, nampun ka dero ene, koe dero mba di tau ise yo gawi dero ene." Ai dero motak undi nte smbagi pakaian-Iyo.35Ulun deo akat mbo mne ai kito ba eka-eka nau ene. Tapi pngutok-pngutok ngebek Io ai ngulek: "Ulun mak awat Io, koe ka tempo ndo Io ngawat kompu tonga Io se, ena beta Io ene Mesias, ulun yo pili Allah."36Prajurit- prajurit ene ngreko-ngreko Io low; dero mie Io anggur mosom epo-Iyo, 37ulak ngulek : "Ena Iko endo raja ulun Yahudi, nawat kompu tonga-Ko se!" 38Keo low tulisan ombon utok-Iyo: "Endo doko raja ulun Yahudi".39Erai kongo ngket ulun yo triaw gawi yo gneweng ene nyruna Io, ulek-iyo: "Mak be Iko endo Kristus? Awat ta kompu tonga-Ko se ai kain!" 40Tapi yo erai kongo ngae io, ai ngulek: "Belo be iko takut, belo low epo Allah, ulak iko kono ukuman yo sama? 41Taka memang arus nukum, koe taka kono bales yo sngkono diang gawi taka, tapi ulun endo belo di keo nggawi yo sala."42Laju io ngulek: "Yesus, knop-knop se aku deh, ena Iko ulet jadi Raja." 43Ulek Yesus epo-iyo : "Aku ngulek epo iko, beta-beta yo se olo ndo peles iko jadi diang Aku mbo lang Firdaus."44Des ene olo sundok kira-kira jam duo blas, laju jadi seom mupus dnia mne sampe jam tolu, 45koe mato olo belo keo pa. Ai dinding pngekang Bait Suci woka sindai.46Trus Yesus bsara diang oyon ries: "O Bapa, epo lang kayang-Ko Aku nyrah kesong-Ku." Sunduk bsara ktine Io nyrah kesong-Iyo. 47Des pngutok pasukan ene kito ise nau umbang ene, io ngmulia Allah, ulek io: "Beta-beta, ulun endo ulun buen yo mba di keo sala."48Ai sundok eka-eka ulun deo, yo ulet ngrpudu mne nte meti nau ene, kito ise nau umbang ene, uli ka dero oli ulak nopap-nopap kompu dero se. 49Eka ulun yo tau ngket dmpet se Yesus, ktine low bang bawe yo nyarak Io ngket Galilea, akat oro-oro ai kito eka-eka nau ene.50Keo erai kongo ulun nan karan se Yusuf. Io anggota Majelis Besar, ai ulun yo buen ulak jujur.51 Io belo di sngkono pngnanam diang putusan ai gawi Majelis ene. Io ngket Arimatea, kota Yahudi ai io minte-minte Krajaan Allah.52Io malan ngadap Pilatus diang tindu antu Yesus.53 Des sundok io mdiwa antu ene, io ngmbungkus antu ene diang diris lenan, laju mlumbi antu ene mbo lang kubur yo knali mbo lang tunden batu, yo langne belo pian pini pinolumbi antu.54Olo ene olo nngkakas koe Sabat duni mulai.55 Ai bang bawe yo ulet sama-sama diang Yesus ngket Galilea, lumpat low ai dero kito kubur ene diang ktimbe nau antu Yesus pinolumbi.56 Des sundok uli dero nydia rmpa-rmpa diang lnga mur. Ai des olo Sabat dero smole kati aturan Taurat.Chapter 24
1Tapi ma ma beta olo Minggu tla ene dero malan epo kubur moit rempa-rempa yo sundok senedia dero.2Dero ngeruku batu yo sundok selungkang ngket kubur ene, 3Des sundok sumba dero belo di ruku antu Tuhan Yesus.4Desung dero akat rngngao koe nau ene, kolan-kolan keo duo ulun akat dmpet dero makai diris ngrensilau. 5Dero takut beta ai nyeluot utok, tapi duo kongo ulun ene ngulek epo dero: " ise moko ikam meto Iyo yo bolum, mbo ekang ulun mate?6Io belo keo mbo mendo, Io sundok nyuli. knop ta ise yo ulek-Iyo epo ikam, des Io aso mbo Galilea,7 yo ene se Pea Ulun arus senerah epo kayang ulun-ulun bedosa ai senalib, ai anta nyuli mbo olo yo ketolu."8Jadi knop doko dero oli se pemesara Yesus ene.9 Ai sundok dero uli ngket kubur, dero ngesah eka soal ene epo sebelas murid ai epo eka erai buntung yo mak.10Bawe-bawe ene yo doko Maria ngket Magdala, ai Yohana, ai Maria ine Yakobus. Ai bawe-bawe yo mak lou yo sama-sama diang dero nyampe nau ene epo rasul-rasul.11tapi mbo dero pengesah-pengesah ene kati nau pemesara opaw ai dero belo persaya epo bawe-bawe ene. 12Beta ko ktine Petrus uat, trus resi-resi malan epo kubur ene. Des io ngelenget epo dalom, io kito diris bura tingen. Trus io malan uli, ai io ngunti lang kesongiyo se ise moko tau ktine.13Des olo ene lou duo kongo ngket murid-murid Yesus malan epo kampong nan karan se Emaus, yo bangsa sebelas kilu korohiyo ngket Yerusalem, 14ai dero bekesah-kesa eka nau umbang yo sundok terjadi ene.15Des dero desung bekesah-kesah ai berondeng, ulet doko Yesus se ngompoh dero, trus malan sama-sama diang dero.16 Tapi keo nau yo nyelingu mato dero, moko dero belo kuli tau se Io.17Yesus ngulek epo dero: " ise kesah kam ulak malan ene?" Nongos ile doko dero diang wae nyoru.18Erai kongo ngket dero, karaniyo Kleopas, nuing-Iyo: " Iko bute be ulun penyumba mbo Yerusalem, yo belo tau ise yo terjadi la mne mbo olo bayu-bayu endo?"19Ulek-Iyo epo dero : "Ise ene?" Tuing dero: " Ise yo terjadi diang Yesus ulun Nazaret. Io ene nabi, yo keo kuasa lang gawi gata ai pemesara ela onon Allah ai ela onon eka bangsa kain. 20Tapi imam-imam pengutok ai pengentuo-pengentuo kain sundok miye Io nte ukum pate ai dero sundok nyalib-Iyo.Moko kain onon se ene klawo, se Io doko yo ulet nte ngelepas bangsa Israel. Tapi olo ndo sundok lalo tolu olo aut, ngket eka-eka ene terjadi.22Tapi tenu-tenu bang bawe ngket kain sundok nekojet kain: manin ma beta dero sundok malan epo kubur, 23ai belo ruku antu-Iyo. Trus dero ulet diang pengesah, se sundok melak epo dero mlekat-mlekat, yo ngulek, se Io bolum. 24Ai tenu-tenu kongo teman kain sundok malan epo kubur ene ai ngeruku, se beta memang yo kesah bang bawe ene, tapi Io belo dero kito."25Trus Io ngulek epo dero: "O ikam ulun bungang, moko poyoh beta kesong kam, moko ikam belo persaya nau eka ene, yo sundok nulek koe nabi-nabi. 26 Belo be Mesias arus kiso kanam sesa, eka-eka ene nte sumba lang kemuliaan-Iyo?" 27Trus Io ngenjelas epo dero ise yo tenulis nau Io lang pupus Kitab Suci, mulai ngket kitab-kitab Musa ai eka kitab nabi-nabi.28Dero duni ampe aut se kampong yo pengitek dero, trus Io ungka-ungka nau kakan nerus dalan-Iyo. 29Tapi dero maksa-Iyo beta, ulek dero: " nongos ka diang kain, koe olo sundok nayap ai mato olo duni tonop." Trus sumba ka Io nte nongos sama-sama diang dero.30Des Io tunge kuman diang dero, Io ngalek roti, ngulek berkat, trus ngerinsi-rinsi ai miye epo dero.31 Des ene lou wingkang mato dero ai dero oli tau se Io tapi Io mapos ngket ekang dero.32 Ulek dero epo sama dero: "belo be kesong taka ngregudu, des Io bunyal diang taka ela tenga boyan ai des Io ngenjelas Kitab Suci epo taka?"33Trus dero beraduh ai trus uli nua epo Yerusalem. La mne dero ngeruku sebelas murid ene. Dero desung bekumpul sama-sama diang teman-teman dero.34 Ulek dero ene : "Sebetaiyo Tuhan sundok nyuli ai sundok mekelak kompu Iyo se epo Simon."35Trus keduo ulun ene lou ngesah ise yo terjadi mbo tenga boyan ai ktimbe dero tau se Io mbo des Io ngerinsi-rinsi roti.36Ai desung dero bekesah surah nau umbang ene, Yesus kolan-kolan akat ela ekang dero ai ngulek epo dero: "Damai sejahtera nte ngkam!" 37Dero tekojet ai takut ai ngomoy se dero kito uwok.38Tapi Io ngulek epo dero: "Ise moko ikam tekojet ai koe ise moko ulet kerong-kerong lang kesong kam? 39Eti ta kayang-Ku ai botis-Ku: Aku se endo; bulem ka Aku ai eti ka, koe uwok belo keo isi ai tulangiyo, kati yo itan kam keo mbo Aku. 40Ulak ngulek ktine, Io mekelak kayang ai botis-Iyo epo dero.41Ai des dero belo pian persaya koe kanam ego ai nokon eran, ngulek doko Io epo dero: " Keo be ela ikam nte okan singkap mbo mendo?" 42Trus dero miye epo-Iyo erai totok sanga esa. 43Io ngalekiyo ai kumaniyo mbo onon wae dero.Io ngulek epo dero: " endo doko pemesara-Ku, yo sundok ulek-Ku epo ikam des Aku aso sama-sama diang ikam, yo ene arus tinonggenap yo eka keo tenulis nau Aku lang kitab Taurat Musa ai kitab nabi-nabi ai kitab Mazmur."45Trus Io ngingkang akal dero, apa dero tau Kitab Suci. 46Ulek-Iyo epo dero: "Keo tenulis ketindo: Mesias arus beta-beta sesa ai nyuli ngket ekang ulun mate mbo des olo ketolu, 47ai nua: lang karan-Iyo knabar nau tobat ai ampunan dosa arus snampe epo eka bangsa, mulai ngket Yerusalem.48Ikam doko saksi nte nau eka-eka endo.49 Ai Aku anta ngirim epo ikam ise yo jenanji koe Bapa-Ku. Tapi ikam arus nongos mbo lang kota endo ampe ikam pinolengkap diang kuasa ngket ombo."50Trus Yesus moit dero epo baling kota ampe dmpet Betania. Mbo mne Io nente kayang-Iyo epo ombo ai miye berkat epo dero.51 Ai des Io desung miye berkat epo dero, Io bepisah ngket dero ai rengkat epo sorga.52Dero sujud nyembah epo-Iyo, trus dero uli epo Yerusalem diang ego beta. 53Dero dor keo ela mbo lang Bait Allah ai ngemulia Allah.John
Chapter 1
1Engket tela yo ene Firman, Firman ene kerai diang Allah ai Firman ene doko Allah ene se. 2Firman ene sundok kerai diang Allah ngket tela. 3Eka ise masam ene tenampa tete Io. Ena belo Io, ise masam yo keo endo belo anta keo.4Mbo lang Io keo bolum eka ai bolum ene doko wala ulun. 5Wala eke doko pa lang seom, ai seom ene belo anta kuret ngket Wala ene.6Keo erai kongo ulum suyu Allah, karan io Yohanes. 7Io ene yo kito mato nte nyampe pengkito pentau io nau umbang Wala ene, epo tete io aka ulun jadi percaya. 8Yohanes se makse Wala ene, tapi io ulet nte nyampe kesaksian nau umbang Wala ene.9Yo beta Wala ene, yo ngulawa eka ulun, desung ulet opo lang denia.10Wala ene sundok keo mbo lang denia ai denia endo tampa Io, tapi denia belo nitan se Io. 11Io ngompoh mpun Io, tapi mpun Io ene mba di nrima Io.12Tapi, dero yo nrima Io die Io kuasa nte jadi pea-pea Allah, yo doko dero yo percaya epo karan Io. 13Dero lahir makse ngket daya, makse lou ngket isiupak, makse lou ngket pengkakan bang song, tapi ngket ALLAH.14Firman ene sundok jadi isi upak ai nongos la ekang taka. Taka sundok kito kmulia Io, yo doko kmulia Pea Tunggel Allah ponu diang pndie Allah ai yo sengkono ba. 15Yohanes miye kesaksian nau umbang Io diang oyon ries "Endo doko Io yo maksudku des aku ngulek, "Sundok aku, anta ulek Io yo ono se aku koe Io keo onon se aku".16Ngket keponu Io, eka-eka taka nrima die sokoi. 17Koe, Hukum Taurat denie tete Musa, tapi die sokoi ai yo sengkono ba ulet tete Yesus Kristus. 18Ndok erai kongo ulum belo dipini kito Allah, tapi Pea Tunggel Allah, yo keo mbo asi ado Bapa, mkelak Io.19Endo doko kesaksian Yohanes des ulun-ulun Yahudi ngirim imam-imam diang ulun-ulun Lewi ngket Yerusalem nte ngunti epo Yohanes "Ise si eko ene?" 20Yohanes ngaku, ai io mba di ngereng, io ngaku, " Aku makse Kristus ene". 21Dero ngunti epo io "Ena ktine, ise iko ene? iko be Elie? Tuing io "Aku makse Elia". "Iko be Nabi ene?" Tuing io "makse"22Sundok ene, ulek dero ep io "Ise iko ene, koe kain arus nuing dero yo nyemunyu kain? Ise ulek ko nau mbang iko se?" 23 Yohanes nuing diang pemensara nabi Yesaya "aku doko oyon yo ulek nabi Yesaya besara diang ries mbo padang gurun: Pinolonus ta boyan nte Tuhan!24Ulun-ulun Yahudi yo snuyu ene ulun-ulun Farisi. 25Laju dero ngulek epo Yohanes "Ena iko makse Mesias, makse Elia, ai makse Nabi ene, ise moko iko ngmbaptis?"26Tuing Yohanes epo dero " Aku ngmbaptis diang danum, tapi la eka ikam akat erai kongo Ulun yo ikam mba di tau. 27Io doko yo anta ulet sundok aku. Ndok ngoke tali sandal Io, aku mba dipantas." 28Hal ene terjadi mbo Betania, la mpai atang Yordan, awa Yohanes ngembaptis.29Manin yo, Yohanes kita Yesus ulet ngompoh io, ai Yohanes ngulet "Eti ta, Anak Domba Allah yo ngapus dosa denia! 30Io doko maksudku dis aku ngulek : Sundok aku anta ulet erai kongo Ulun yo pawak olai se aku koe Io sundok keo onon aku." 31Bune, aku mba ditau se Io, tapi apa Io pinokelak epo ulun-ulun Israel, moko aku ulet ngmbaptis diang danum".32Ai Yohanes besaksi, ulek io : Aku kito Roh diwa engket langit kati nau mpun dara ai Roh ene nongos ombon Io. 33Aku se mba ditau se Io, tapi Io yo ngemuyu aku ulet nte ngmbaptis diang danum ngulek epo aku : Io yo itan ko ombon Io Roh diwa ai nongos, Io ka doko yo anta ngmbaptis diang Roh Kudus. 34aka se sundok kito ai bersaksi se Io endo doko Allah.35Manin yo, Yohanes akat nua diang duo murid io 36ai io kito Yesus lalo Yohanes ngokok : " Eti ta, Anak Domba Allah."37Duo murid io kringo pemensara io ene laju ngarak Yesus. 38Yesus skuleng epo sori io des Io kito dero desung nyarak Io, Io ngulek epo dero "Ise yo eto kam?" ulek dero epo Io "Rabi (ena nensut dosa, arti io : Guru), la mombe Iko nongos?" 39Io ngulek epo dero "Dido ko apa ikam kito" sundok ene dero ngompoh ai kito ruwa Io nongos ai dero nongos diang Io alo ene koe des ene kira-kira jam opat.40Erai ngket duo murid yo kringo pemensara Yohanes laju lumpat Yesus yo doko Andreas, erai buntung Petrus. 41Sundok ene, Andreas nyruku Simon, erai buntung io, ai ngembere "Kain sundok ruku Mesias (arti io Kristus)."
43Olo manin yo, Yesus kakam brangkat epo Galilea, Io ruku diang Filipus ai ngulek epo io "lumpat aku ko". 44Filipus ngket Betsaida, kota awa nongos Andreas diang Petrus. 45Filipus ruku diang Natanael ai ngulek epo io " Kain sundok ruku Io yo tnulis koe Musa lang Hukum Tuarat ai keo nabi-nabi, yo doko Yesus ngket Nazaret pea Yusuf.46Natanael ngulek epo io : "bahe ka be yo buen ulet ngket Nazaret?" Filipus ngulet epo io "Ulet ka ai eti". 47Yesus kito Natanael ngompoh Io ai bsara nau umbang Natanael, "Eti ta, ulun Israel tolen, mba di keo sampur lang io endo." 48 Natanael ngunti "Ketimbe iko tau se aku?" Yesus nuing "Onon Filipus momba iko, Aku sundok kito iko, des iko la iwat tonga ara"49Tuing Natanael "Rabi, Iko pala Pea Allah. Iko ene Raja ulun Israel" 50Yesus nuing ai ngulek epo io "Koe aku ngulik epo iko , ' Aku sundok kito iko la iwat tonga ara', moko iko persaya. Iko anta kito mau umbang yo oro pawak olai se endo. 51Laju, Io nglanjut " Sbeta yo, Aku ngulek epo iko, iko anta kito langit wingkang ai malaekat Allah diwa dombonrima Pea Ulun."Chapter 2
1Des olo ke tolu, keo pesta kawen, embo Kana, Galilea des ene mena Yesus keo mbolane. 2Yesus ai murid-murid yo low nundang epo pesta nika ene.3des danum anggur eka, ine Yesus ngulik ep yo dero ene eka danum anggur," 4Yesus nuwing "bawe, ise se urusan io epo Aku/" belo pian ampe des io nte okin ngulek. 5Ine Yesus ngulek epo dero okan mbo pesta ene "ise-ise io ulek yo epo ikam, gawi kam ka"6mbo mne, keo onom tepayan batu, jodo io ente ulun Yahudi-pakai des adat sebui. Tongku-tongku tepayan ene duo tolu gusi atok io. 7Ulek Yeus doko epo dero tukang ngalek okan ene, matok ndok-ponu tepayan-tepayan ene danum" des ene dero ngatok tepayan-tepayan ene ponu diang danum. 8sundok ene Yesus ngulik epo dero "des ene se tnaku idik-idik moit epo io mpun peta" laju dero mie epo io pengentuo pesta.9Des pengentuo pesta ngulek se danum wensut jadi anggur ene, ai io belo tau engket ena dero tukang ngulek akan ene ai tukang ngalek danum ene tau , des ene se pengentuo pesta ene momba penganten song, 10ai ngulek epo yo "tongku ulun mne danum anggur io buen ono, des ene ulun puas ngisop, biasa io bayu anggur kurang buen io denie, tapi ikam ngona anggur io buen ndok des endo.Tanda ajaip pertama ene pekelak Yesus des mbo kana, Galilea, diang mekelak kemuliaan yo, ai murid-murid yo.12sundok ene, Yesus diwa epo Kapernaum diang ine erai buntung erai buntung, ai murid-murid yo dero nongos duo tolu olos.13Hari raya paska ulun Yahudi sundok dompet, ai Yesus lou domb epo Yerusalem. 14Mbo Bait Allah, io kito ulun boli silih lembu, domba ai, mpulu dara, pengganti uang uang tunge mbo mne.15Yesus nampa tali nte ngmpes ai ngusa dero ndok eka-baling engket lang Bait Allah, ketine laou domba ai-lembu dero. 16Epo dero penjual mpulu dara, ulek Yesus "nait bling ndok eka ngket mendo! nang nampa lou Bapa-ku nte awa bejual!"17murid-murid yo knop se keo tnulis " gawal nte lou ku" 18Des ebe ulun-ulun Yahudi nuwing ai ngulek epo kain tanda ajaip ise io iko pekelak epo kain moko kate nggawi hal -hal ene? 19Tuwing koe Yesus " ptmme ka lou Allah ene lang tolu olo Aku anta nengkuat io nua"20Tuwing dero "kala 46 taun nampa Bait Allah ene, ai iko ante nampa nua lang des tolu olo?" 21Uyan Yesus ene blai Allah ene io doko kompu io see. 22Keo ene des Yesus bangkit engket ekang pengenate ulun, murid-murid yo bayu knop se pemesara ene; bayu dero-persaya epo kitab suci ai nua se Yesus kono ngulek ketine23 Desung Yesus keo la Yerusalam kola ngeraya Paskah,deo ulun persaya lang karan Io ke meti tanda-tanda ajaib gawi Io ene 24 Tapi , Yesus se belo mempersayakan kompu tonga Io epo dero koe Io tau bah se dero 25 ai belo dikoyoh yo mak nte mie kesaksian nau umbang ulun koe Io tau ise yo keo lang kesong ulun.Chapter 3
NAU TINOMBAYU NIKODEMUS NUA 1Keo erti kongo ulun nan karan se Nikodemus io ene pengutok ulun Yahudi. 2Des malam , io ulet epo nyeruku Yesus ai ngulek, "Guru aku tau se iko turang nutui matuk Io ulet ngket Allah. Koe belo keo ulun yo tau nggawi tanda-tanda yo ajaib, yo gawi keuali Allah yo diang Io."3Tuing Yesus epo io, " Sebeta beta yo Aku ngulek epo iko, ema ulun bela di Nikodemus nua. io belo kuli meti krajaan Allah."4Nikodemus ngunti , ktimbe nua ena yo sundok tuo? Kuli be yo sumba nua epo lang butu buntung ma io laju nua?5Tuing Yesus epo io," Sebetayo Aku ngulek epo iko ena ulun yo belo di ngicet danum ai Roh, io belo kuli sumba epo lang krajaan Allah. 6Ise yo Nikodemus ngket, ulun ene ulun, ai ise yo Nikodemus ngket Roh ene roh.7Nangka bengong koe Aku ngulek epo iko," Iko arus nua.' 8Riut besiup epo mone-mone io kakan ai iko kringo oyon yo tapi iko belo tau ngket mone pengulet yo, ai epo mone tadan yo ktine lou tongku ulun yo ngket Allah9Nikodemus ngunti, "belo anta eka nau ene keo?" 10Yesus sluing ," Mba be iko ene guru ulun Israel , tapi iko belo tau eka umbang ene?" 11Sebeta-beta yo , Aku ngulek epo iko se kain nyuran nau umbang ise yo kain lau ai nyampe kesaksian nau umbang ise yo itan kain tapi iko belo nyanda kesaksian kain.12Ena Aku mmetau iko nau umbang denia tingen iko belo percaya, belo anta iko percaya ena Aku mmetau nau umbang surgawi? 13Nok belo erai kongo ulun yo pini dombo pa sorga , yo doko pea ulun.14Sama kati Musa mmekombo no nipo tembaga mo padang belantara, ketine lou pea ulun arus pinokombo. 15Apa tengku ulun yo percaya epo Io keo balumyo kden.16Koe Allah kosang beta po denia endo, Io mie pea Io, io tunggel apa tongku ulun yo percaya epo Io. Belo bnasa, tapi keo bolum yo kden. 17Koe Allah nyemuyu Pea Io epo lang denia mba di nte ngakim denim, tapi apa demia slamat tete pea-Io. 18Ulon io percaya epo -Io, belo anta nuong , tapi ulun yo belo percaya sundok nuang aut koe belo percaya epo karan pea tunggel Allah.19Ndo doko hukum ene: wala sundok ulet epo lang denia tapi ulun aso gawal lang seom, se wala koe ise yo gawi depo bang triau. 20Koe tongku ulun yo nggawi triau kekei se wala ai belo di ngopoh epo wale ene apa gawi gata ene belo di knesah. 21Tapi ulon yo nggawi kono ene ulet ngompon wala ene apa pinokelak buen , gawi gata io ene , gawi io lang Allah." Yohanes bersaksi nau umbang Yesus.22Sundok ene Yesus diang mukid Io makan epo Yudea. la lane, Io mekeka waktu diang dero ai ngembaptis. 23Yohanes ngembaptis lou mo Ainon dempet Salim koe mne roa danum. Ulun-ulun ulet nte baptis. 24Des ene, Yohanes belo pian pinosumba lang sper.25Ai timbul salontiung mo murid Yahanes ai ulun Yahudi umbang pembrese. 26Dero nyuruku Yahanes ai ngulek ,"Guru, ulun io diang iko mpai atang Yordan, io nau umbang Io ikko sundok beber saksi, eti ta Io lou ngembaptis, eka ulun nyuruku Io.27Yohanes nuing," Ulun belo kuli nrima ise-ise pulun nau ene yo dnie epo io ngket sorga. 28Iko se kate nyampek kesaksian se aku pini ngulek se aku makse Mesia. Tapi aku snuyu nte ono se Io.29Ulun yo ngempu mempelai bawe yo doko mempelai song tapi teman mempelai song yo akat ai nempaning yo, ego beta kringo oyon mempelai song jadi pengego ene jadi mroa. 30Io arus btambah olai, aku btambah alus.31"Io yo ulet ngket ombo ene doko omboh se yo mak, Io yo ulet ngket denia ai nyurah nau umbang yo keo lang denia Io yo uley ngket sorga eng doko la ombon eka-eka se yo mak. 32Io nyampe kesaksian nau umbang ise yo itan- Io ai yo dingo- Io, tapi ulun-ulun belo di nrima kesaksian Io. 33Ulun yo nrima kesaksian Io, ngaku diang beta se Allah ene beta.34Koe ulun yo suyu Allah anta nyamoe pemesara Allah koe Allah mie Roh yo belo di trini. 35Bapa nengkosan anak io sundok nyerah eka-eka ene epo lang kayang- Io. 36Ulun io persaya epo anak keo bolum io kden, tapi ulun io beta patoh epo anak belo anya kito penyembolum, tapi murka Allah dor keo lang bolum io.
Chapter 4
1des Tuhan tau ulun-ulun parisi yo kuli ai ngembabtis deo se murid murid Yohanes, 2(walau Yesus se belo ngembaptis, suma murid murid Yo), 3Yo ngendikah Yudea mulik nua epo Galilea.4tapi, Io arus la lo kampong Samaria. 5sampe Yesus ela Samaria, mbo kota io nan se karan Sikhar, yo awa yo mbo dempet tana yo ono yo diye Yakub epo pe yo, Yusuf.6Tinan Yakub keo mbo mene, sundok ene, Yesus yo mole koe malan, tunge mbo isan tinan ene, des ene kira-kira jam ke onom. 7ulet eri kongo ulun bawe Samaria epo makui danum. Yesus ngulek epo Yo, " die ko oki isop". 8koe murid-murid yo sundok malan epo kota epo moli nte okan.9ulun bawe Samaria ene ngulek epo Yesus "ketimbe se nau iko, ulun Yahudi, tindu danum nte isop epo aku yo ulun bawe Samaria?" koe ulun Yahudi belo bako ko diang ulun Samaria. 10Yesus nuing ai ngulek epo yo "ena iko tau nau umbang karunia Allah ai tau ise yo bunyal diang iko, "die aku nte isop, iko pasti anta tindu epo-yo, yo miye iko danum nte bolum.11ulun bawe ene ngulek epo yo " Tuan, iko belo keo gayong ai tinan endo lomtop beta, ngket ise iko kuli danum bolum ene? 12beta be iko olai se itak kakah kain,Yakub, yo miyeh tinan endo epo kain ai yo sundok ngisop ngket tinan endo diang pan penyekamu kain?13Yesus nuwing ai ngulek epo yo "tongku ulun yo ngisop ngket danum endo anta krengan nua, 14tapi ulun yo ngisop ngket danum yo die la epo yo ene anta jadi mato danum mbo lang kompu tonga yo yo anta nanggoi semalir sampe epo balum yo keden.15ulun bawe ene ngulek epo Yesus " Tuan, die epo aku danum ene apa aku belo anta krengan nua ai aku belo koyoh ulet epo ndo nte makui danum. 16Yesus mere epo yo, " malan ka, bomba song ko ai mulik epo ndo nua"17bawe ene nuing " aku belo keo song" ulek Yesus "epo yo, iko beta des iko ngulek, aku belo keo pian song'. 18koe iko sundok keo limo song, ai ulun song yo nongos diang iko tempo ndo makse song ko, lang hal endo, iko ngulek yo beta.19ngulek bawe ene epo yo, ' Tuan, tempo ndo aku tau se iko yo ene ulun Nabi. 20itak kakah kain nymebah mbo tunden endo, tapi bangsa ko, ngulek se Yerusalem tingen awa ulun kate nyembah.21Yesus ngulek epo yo "percaya ka epo Aku, o Bawe! Anta ulet jeman yo des belo mbo tunden endo belo lou mbo Yerusalem ulun nyembah Bapa. 22iko nymebah yo iko belo tau, tapi kain nyembah yo kain tau koe keselamatan ulet ngket ulun Yahudi.23tapi, anta ulet jeman yo, yo ene tempo ndo, yo nyembah yo kono anta nyembah Bapa ai Roh ai beta koe Bapa tindu yo kati nau ene nyembah yo. 24Allah ene yo Roh ai dero yo nyembah yo arus nyembah yo lang ai yo beta-beta"25bawe ene ngulek epo-yo "Aku tau se Mesias anta ulet (yo yo nulek se Kristus) des yo ulet, yo anta mere ise ise yo perlu epo kain. 26Yesus epo yo, " Aku, yo desung bunyal diang iko endo yo ene Mesias"27des ene ulet murid-murid yo ai dero eran kito Yesus desung bekesah diang erai kongo bawe. Tapi ndok belo keo erai kongo ngunti epo-yo, " ise yo eto ko " ena belo-ketindo " ise moko iko bekesah diang yo?"28sundok ene bawe ene ngendikah gusih danum yu malan epo kota laju mere epo ulun-ulun mbo lane. 29"malan taka, meti keo erai kongo ulun yo ngulek epo aku ise-iese yo genawi ke ku, beta yo be yo Mesias ene" 30dero laju malan epo baling kota nte nyeruku Yesus31des ene, murid-murid yo ngedesak Yesus diang ngulek, "Rabi, kuman ka" 32Tapi, Yesus mere epo dero, " Aku keo nte o kan yo belo ikam tau." 33laju murid-murid bako unti epo sama dero, " mba be belo keo ulun yo moit yo mak epo-yo. nte o kan?"34Yesus mereh "Penyekokan ku yo ene ngelaku petua yo iyo semuyu aku ai nte nyundok gawi gata-yo" 35mba be iko ngulek "opat bulan nua des nte ngani ngawang sampe? eti ka, aku mere epo iko, kolat mato ko ai neti pare mbo umo lemit lai ani awang. 36tempo ndo lou ngani ngawang nrima upa yo ai ninduk bua nte bolum kden sampe ngani diang nasok kuli ego eka-eka.37lang hal endo kesah sura endo beta, " yo mak nias nasok ai yo mak lou ngani ngawang" 38Aku semuyu iko nte ngani ngawang ise-ise yo belo di gawi ko; ulun yo mak sundok nggawi yo ai iko sundok sumba epo lang gawi gata dero"39deo ulun Samaria ngket kota ene jadi persaya epo Yesus koe kesah surah bawe ene. Yo miye kesaksian," yo mere diang aku eka-eka nau umbang yo sundok genawi ke ku" 40Sundok ene, des ulun-ulun Samaria ene sampe epo Yesus, dero tindu-yo nte nongos sama-sama diang dero ai Yesus nongos mbo mneh duo olo kola yo.41ai, keo nua tambah dero yo persaya koe kesah surah Yesus se. 42Dero ngulek epo bawe ene "maksa koe kesah surah ko kain jadi persaya, tapi koe kain se sundok keringo, ai kain tau se yo endo beta-beta Juru Selamat Denia"43Abis duo olo, Yesus ngendikah awa menneh ene laju malan tadah Galilea. 44Ono se ene, Yesus se sundok miye kesaksian se ulun nabi belo dipinoduli koe mbo kampung se. 45Des sundok sampe mbo Galilea, ulun-ulun Galilea nerima-yo koe dero kito kadeo Gawi gata Yesus lang ungan paskah mbo Yerusalem koe dero lou ngompoh ungan ene.46koe ene, Yesus ulet nua epo kana, Galilea, awa yo kono nampa danum jadi danum anggur. Mbo Kapernaum keo erai kongo pegawai istana yo pea song desung mekom. 47Des pegawai ene kringo se Yesus "sundok ulet ngket Yudea mbo Galilea, yo malan nyeruku ai tindu epo Yesus apa ulet epo mekale pea yo koe pea yo sundok kakan mate"48laju, Yesus mereh epo yo "ena iko belo kito tanda-tanda ai nau umbang ajaib, iko belo kakan percaya" 49pegawai istana ene ngulek "Tuan, ulet ka onon se pea ku mate."50Yesus ngulek epo yo "uli ka, pea ko bolum! "ulun ene persaya epo kesah surah yo nulek ke Yesus epo yo ai malan ulun ene.51Des pegawai istana ene aso la boyan, batak-batak yo ruku diang yo ai mere se pea yo song ene bolum. 52pegawai istana ene ngunti epo dero des jam tenu roton pea yo mulai ale, trus, dero nuing "pre kira-kira jam ke turu" mekom yo ale.53uma pea ene tau, des ene lou Yesus mereh epo yo, "pea ko bolum" jadi, pegawai istana ene ai eka-eka keluarga yo jadi persaya epo Yesus. 54ene yo tanda ajaib ke duo yo genawi ke Yesus abis uli ngket Yudea epo Galilea.Chapter 5
1 Sundok ene keo olo raya ulun Yahudi; ai Yesus epo Yerusalem. 2 Mo Yerusalem dmpet jawong Gerbang domba keo erai gntung, basa ulun Ibrani karan iyo Betesda; keo limo srapo. 3 Ai mo srapo srapo ene deo lumbi ulun ulun iyo kroton; ulun ulun iyo posa ulun ulun tempang ulun ulun pokung iyo skebok danum gntung ene. 4 Ena keo des diwa Mlekat Tuhan epo gntung ene ai ngebuk danum ene; ise iyo ono sumba lang ne sundok skebok danum ene, jadi ale ise jnis roton io.5Mo mne keo erai kongo ulun iyo sundok tolu pulu walu taun kola io kroton. 6 Des Yesus kito ulun ene lumbi mbo mne koe Io tau, koeio sundok ola nau io ene aut ngunti Yesus epo io: kakan be iko ale ?"7Tuwing ulun iyo kroton ene epo-Io : "Tuhan belo keo ulun iyo mdiwa aku epo lang gntung ene, ena danum iyo mulai skebok ai des aku malan epo gntung ene, ulun iyo mak diwa nyelempono aku. 8 Ulek Yesus epo io: uwat, engkat ai malan ka.9Ai des ene lou, ale ulun ene laju io ngengkat tilam io ai malan, tapi olo ene olo sabat.10koe ene ulun-ulun Yahudi ngulek epo ulun iyo bayu ale ene: olo ndo olo sabat belo di kate iko moson tilam ko. 11Tapi io nuing daro: ulun iyo sundok mkale aku, io iyo ngulek epo aku: engkat tilam ko malan ka.12Dero ngunti epo io: ise ulun iyo, iyo ngulek epo iko engkat tilam ko ai malan ka. 13Tapi ulun iyo bayu ale ene, belo tau ise ulun iyo, koe Yesus sundok mapos ngket ekang ulun deo ene mo awa mne.14Nua Yesus mangkoruku diang io lang Bait Allah laju ngulek epo io, iko sundok ale; nang nampa Dosa nua, apa mo iko nang keo tambah triyau. 15Ulun ene baling, laju ngesah epo ulun-ulun Yahudi, se Yesus iyo memekale io.16Ai koe ene ulun-ulun Yahudi bekomer kakan ngurou Yesus, koe Io nggawi nau umbang ene mo olo Sabat. 17Tapi Io ngulek epo dero: "BapaKu nggawi iyo sampe tempo ndo, ene moko Aku nggawi lou. 18Koe ene ulun-ulun Yahudi aso bekomer nua nte ngempate Io, mba koe Io ngmapos olo Sabat tingen, tapi koe Io ngulek se Allah ene Bapa IO se, ai diang IO memesama Io ding Allah.19Ene moko Yesus nuing dero, ulek Io: "Aku ngulek epo ikam, sebeta iyo, Anak belo di kuli nggawi ise-ise ngket Io se, ena Io belo di kito Bapa nggawi iyo; ise iyo gawi Bapa, ene lou io gawi Anak. 20Koe Bapa kosang Anak, ai IO memetau epo Io, eka-eka nau iyo gawi Io se, ai Io memetau epo aio gawi iyo aso olai nua se gawi ene apa ikam tambah bengong.21Koe, sama kati Bapa memesuli ulun mate ai mie dero penyembolum, ktine lou Anak mie penyembolum epo ise iyo petua Io. 22Bapa belo di ngakim ise-ise, tapi sundok dnie eka ngakim ene epo Anak. 23Apa eka ulun anta ngormat Anak sama kati dero ngormat Bapa, ulun iyo belo di ngormat Anak belo di ngormat Bapa iyo nyemuyu Io.24AKU ngulek epo iko: sebeta iyo ise iyo kringo pemesara KU ai percaya epo Io iyo nyemuyu AKU io keo bolum iyo kden ai belo lumpat nukum koe io sundok wensu engket lang maut epo la bolum.25AKU ngulek epo iko; sebeta iyo des iyo anta keo ai sundok keo, se ulun-ulun mate anta kringo oyon Anak Allah ai dero iyo kringo iyo, anta bolum.26Koe sama kati Bapa keo bolum lang kompu Io se, ketine lou Anak die Io bolum lang kompu Io se. 27 Ai IO sundok miye kuasa epo Io ente ngakim, koe Io ene Anak Manusia.28Nang ikam eran anta nau ene, koe keo des iyo, se eka ulun iyo lang kubur anta kringo oyon IO, 29Ai dero iyo sundok nggawi buen anta baling ai nyuli nte bolum iyo kden, tapi dero iyo nggawi iyo triau anta nyuli nte ukum.30AKU belo dikuli nggawi ise-ise ngket Aku se; Aku ngakim sama kati iyo dingo KU, akim Ku ene adil, koe Aku belo ngaya pengenanam KU se, tapi pengenanam IO iyo nyemuyu Aku. 31 Ena Aku ngesah nau umbang Ku se, nau pengesah Ku ene belo di beta. 32 Keo iyo mak iyo ngesah nau umbang AKU ai AKU tau, se kesah iyo die IO nau umbang KU ene beta.33Ikam sundok nyemuyu ulun epo Yohanes ai io sundok ngesah nau umbang iyo kono; 34tapi Aku belo di kakan penyurah ngket ulun, tapi Aku ngulek nau endo, apa ikam slamat. 35IO ene plita iyo dolan ai keo wala ai ikam kakan ngiso ile-ile tingen wala ene.36Tapi Aku keo aso kesah iyo perlu beta se kesah Yohanes,yodoko gawi gata iyo die Bapa epo Aku, apa Aku nggawi iyo. gawi gata ene lou iyo gawi-Ku tempo ndo, ai ene lou iyo miye pengesah nau umbang-Ku, se Bapa iyo nyemuyu Aku. 37 Bapa iyo nyemuyu Aku, iyo doko iyo ngesah nau umbang-Ku, ikam belo pini kringo oyon-IO,nau IO lou ikam belo pini kito. 38Ai Firman-Io belo di montong kompu kam, koe ikam belo percaya epo-Io iyo nyemuyu Aku39Ikam beguru Kitab-kitab suci, koe ikam ngomoi kou-Io ikam kuli bolum iyo kden, tapi nyonggoh Kitab- kitab suci ene miye pengesah nau umbang-Ku, 40Tapi ikam belo dikakan ulet epo-Aku nte nrima bolum ene.41Aku belo perlu hormat ngket ulun. 42Tapi nau umbang kam, Aku sundok tau se lang kesong kam se belo dikeo kasih epo Allah.43Aku ulet makai karan Bapa-KU ikam belo di nrima Aku; tapi ena ulun io mak ulet makai maran io se, ikam nrima io. 44 Ketimbe nau ikam percaya, ikam iyo nrima hohmat ngket ulun iyo mak ai iyo belo meto hormat iyo ulet ngket Allah iyo Esa ?45Nang ikam ngomoi, se Aku anta ngakim ikam la onon Bapa; iyo ngakim ikam ene Musa, yodoko Musa, iyo epo io ikam percaya. 46 Koe ena ikam percaya epo Musa, pasti ikam percaya lou epo Aku, koe io sundok nulis nau umbang-Ku. 47Tapi ena ikam belo percaya epo ise iyo tulis-io, ketimbe nau ikam percaya ise iyo ulek-Ku?"Chapter 6
1 sundok ene yesus kentas gentung Galilea,yo ene gentung Teberias 2Deo ulun nyarak Io koe dero kito nau umbang ajaib yo Io genawi epo ulun-ulun kroton.3 Sundok ene,Yesus dombo epo tunden ai tunge mbo mne diang murid-murid-Io.4 Dees ene ungan Paskah ulu Yahudi sundok dempet.5 Ulak meti epo kliling Io ai kito ulun deo ulet epo Io,Yesus ngulek epo,"Ela mbe taka kuli moli roti apa ulun-ulun ene kuli kuman?"6 Yesus ngulek nau umbang ene nte nyoba Filipus koe sebeta yo Io se tau ise yo anta Io gnawi.7 Filipus nuing,"Roti diang uman 200 dinar belo anta puli nte dero,tontan eka-eka dero kuli erai yo bute yo paling idi."8keo erai kongo -Io,yo ene Andreas erai buntung Simon Petrus,ngulek epo-Io: 10 Yesus ngulek,"suyuh ka eka-eka ulun apa tunge."Mbo awa yo deo dikut,jadi ulun-ulun ene tunge kira-kira limo ribu bang song kdeo yo.11 Laju,Yesus ngalek roti ene ai sundok ngucap syukur,Io ngembagi roti-roti ene epo dero yo tunge;ketine lou gawi Io diang esa-esa ene tenu-tenu yo dero kakan.12Des eka-eka ulun sundok boting,Yesus ngulek epo murid-murid-Io,"Kenumpul yo sisa okan apa belokeo yo noding."13Koe ene, eka murid ngumpul yo ai ngatok duo belas kepit diang sisa ngket limo roti jelai yo denikah koe dero yo sundok kuman. 14Des ulun-ulun ene kito tanda ajaib yo genawi koe Yesus,dero ngulek,"Io endo pasti Nabi yo jenanji anta ulet epo denia." 15Ke tau se ulun deo ene kakan ulet ai maksa Io jadi Raja nte dero,Yesus nyingkir nua epo tunden Io Sederai.Yesus malan ban danum.16Des olo sundok mulai nayap, muri-murid diwa epo gentung, 17likas dombo epo perau, dero mulai ngentas danau epo Kapernaum. olo sundok mulai seom, tapi Yesus mba pian ulet ngompoh dero. 18Gentung mulai ngombak koe siup riut ries.19Yesus tau se murid-murid-Iyo kakan ngunti epo-Iyo,laju Iyo ngulek epo dero,"Beta be ikam bako unti epo sama ikam se nau umbang yo Aku maksud des Aku ngulek,belo diola aut ai ikam belo anta kito aku nua;ai nua,belo diola nua,ai ikam anta kito Aku'? 20Diang beta-beta yo,Aku ngulek epo ikam,ikam anta nangis ai nyoru,tapi denia anta ego;ikam anta berduka,tapi dukacita kam anta wensut jadi sukacita. 21Des ulun bawe ngemekus,io kiso siet koe des yo nte ngemekus sundok ulet;tapi sundok pea yo kino mekus,io belo kiso se siet balo oli koe sukacita koe erai kongo ulun sundok kino mekus mbo denia endo.22Ketine lou ikam kiso kanam penderitaan tempondo, tapi Aku anta nyeruku ikam nua ai kesong kam anta bersukacita,ai ndok belo erai kongo yo anta kate ngalek sukacita kam ngket ikam. 23Des olo ene,ikam belo anta ngunti ise-ise epo Aku.Diang beta-beta yo,Aku ngulek epo ikam,ise-ise yo penindu kam epo Uma-Ku lang karan-Ku,Io anta miye yo epo ikam.24 Sampe tempondo,ikam belo pinih tindu ise-ise lang karan-Ku.Tindu ka,ai ikam anta nerima yo apa sukacita kam jadi ponuh."Penguret ombon denia24Des ulun deo kito, se Yesus belo keo mo mne ai murid-murid-Io belo keo lou, dero dombo perau-perau ene laju malan epo Kapernaum epo meto Yesus. 25 Des ulun deo ruku Yesus la mpai tesik ene, dero ngulek epo-Io:"Rabi ketimbe nau Ko tau ulet mo mendo?"26Yesus nuing dero; "Aku ngulek epo ikam, sebeta iyo ikam meto Aku, belo dikoe ikam kito tanda-tanda, tapi koe ikam sundok kuman roti ene ai ikam boting. 27Begawi; mba di nte okan iyo anta nte nampa benasa, tapi nte okan iyo betahan sampe bolum iyo kden,iyo anta die Pea Ulun epo ikam: koe Io doko iyo ptua Bapa,Allah, diang tanda-Io.28"Laju ulek dero epo-Io:"ise arus gawi kain, apa kain nggawi gawi iyo petua Allah?" 29Tuing Yesus epo dero:"ndo doko gawi iyo petua Allah apa ikam percaya epo Io iyo sundok suyu Allah."30Ulek dero epo -Io:"Tanda ise iyo gawi-Ko, apa kain kuli meti iyo apa percaya epo- Iko? gawi ise iyo gawi-Ko? 31 Itak kakah kain sundok kuman mana mo padang gurun, kati iyo sundok tenulis: Dero die -Io kuman roti ngket sorga."32Ulek Yesus epo dero :"Aku ngulek epo ikam, sebeta iyo mba di Musa iyo mie ikam roti ngket sorga, tapi Bapa-Ku iyo mye ikam roti iyo beta ngket sorga, 33 Koe roti iyo ngket Allah iyo doko roti iyo diwa ngket sorga ai iyo miye penyembolum nte denia." 34Ulek dero epo -Io: "Tuhan, die Ko kain roti ene dor-doran."35Ulek Yesus epo dero: "Aku doko roti bolum; ise iyo ulet epo Aku, io anta belo dislau nua, ai ise iyo percaya epo Aku, io belo di anta krengan nua. 36 Tapi Aku ngulek epo ikam; walau ikam sundok kito Aku, ikam belo percaya. 37Eka iyo die Bapa epo Aku anta ulet ngompoh Aku, ai ise iyo ulet epo Aku, io belo anta dioding-Ku.38Koe Aku sundok diwa ngket Sorga mba di nte nggawi iyo petua-Ku, tapi nte nggawi ise iyo petua IO iyo sundok nyemuyu-Aku. 39 Endo doko petua IO iyo sundok nyemuyu Aku, yodoko apa eka iyo sundok die IO epo Aku nang keo iyo tinolengo, tapi sampe pengenyuli-Ku mo penundok denia. 40Koe ndo doko iyo petua Bapa-Ku, yodoko apa tongku ulun, iyo kito Anak ai iyo percaya epo-Io keo bolum Iyo kden, ai apa Aku memesuli io mo penyudok denia. "41Ngriten beta ulun Yahudi nau umbang-Io, koe Io ngulek: "Aku doko roti iyo diwa ngket sorga. " 42Ulek dero: mba be IO endo Yesus, pea Yusuf ai ine uma Io taka tau? ise moko IO ngulek: Aku diwa ngket sorga?"43Tuing Yesus epo dero: "nang ikam ngriten. 44Nok belo erai kongo ulun iyo kuli ulet epo Aku, ena io belo dnurut koe Bapa iyo nyemuyu Aku, ai io anta pesuli-Ku mo pengeka denia.45 Keo tenulis lang Bebal nabi-nabi: ai dero anta eka benatuk koe Allh. ai tongku kongo ulun, iyo sundok kringo ai nrima tutui batuk ngket Bapa, ulet epo Aku.46Nau umbang ene belo di nte eran se keo ulun iyo sudok kito Bapa. Io tingen iyo ulet ngket Allah, Io doko iyo sundok kito Bapa. 47Aku ngulek epo ikam: sebeta iyo ise iyo percaya, io keo penyembolum iyo kden.48Aku doko roti iyo bolum. 49Itak kakah kam sundok kuman manna mo padang gurun tapi dero mate.50Ndo doko roti iyo diwa ngket sorga: ise io kuman iyo, io belo anta mate.. 51Aku doko roti bolum iyo diwa ngket sorga. ena keo ulun kuman roti ene, io anta bolum sekola-kola iyo, ai roti iyo die -Ku ene yodoko isi-Ku se, iyo anta die-Ku nte penyembolum lang denia."52Ulun-ulun Yahudi ruok diang dero sama dero ai ngulek: ketimbe nau Io kuli miye isi Io epo taka nte okan. " 53Ulek Yesus epo dero: "Aku ngulek epo iko,sebeta iyo ena ikam belo dikuman isi Anak Manusia ai ngisop Daya-Io, mba di keo iyo bolum lang kopu kam.54Ise iyo kuman isi-Ku ai ngisop Daya-Ku,io keo bolum iyo kden,ai Aku anta memesuli io des penyundok denia. 55Koe isi-Ku ene beta-beta pengokan ai Daya-Ku ene beta-beta nte isop. 56Ise iyo kuman isi-Ku ai isop Daya-Ku, io nongos lang Aku ai Aku lang io.57Sama kati Bapa iyo bolum nyemuyu Aku ai Aku bolum koe Bapa, ketine lou ise iyo kuman Aku, io bolum koe Aku. 58Endo doko roti iyo diwa ngket sorga, mba dikati roti iyo okan itak kakah kam ai dero mate. ise kuman roti endo, io anta bolum sekola-kola iyo." 59Eka-eka endo ulek Yesus mo Kapernaum des Io nutui matuk lang lou awa ibadah.60Sundok dero kringo eka-eka ene deo murid-murid Yesus iyo ngulek: "pemesara endo ries, ise iyo klian nempaning iyo?" 61 Yesus mo lang kesong-Io tau, se murid-murid-Io ngriten diang nau umbang ene, ngulek epo dero: "keo be pemesara ene nte ngrusak iman kam?62Ai ketimbe nau iyo, ena ikam kito Anak Manusia dombo epo awa Io keo onon ene? 63Roh doko iyo nampa bolum, isi belo beta di keo jodo. pemesara-pemesara iyo ulek-Ku epo ikam ene roh ai penyembolum.64Tapi keo lelu ikam iyo belo percaya."koe Yesus tau ngket tla, ise iyo belo percaya, ai ise iyo anta nyerah Io. 65Laju Io ngulek ke ene Aku ngulek epo ikam: nok belo keo erai kongo ulun iyo kuli ulet epo Aku, ena Bapa belo miye iyo epo io."66Ngket ene deo murid-murid-Io iyo belo nyanda ai belo ganggu diang Io. 67Ulek Yesus epo duo blas kongo murid-Io; "mba be ikam belo kakan malan lou?" 68 Tuing Simon Petrus epo-Io; "Tuhan, epo mone kain malan? pemesara-KO ene doko iyo bolum nte kden; 69Kain percaya ai tau, se IKO doko iyo brse ngket Allah."70Tuing Yesus epo dero: "Mba di Aku se iyo nyeing ikam iyo duo blas endo? tapi erai kongo ikam iyo jadi iblis." 71Iyo kno Yesus ene yodoko Yudas pea simon Iskariot; koe io doko iyo anta nyerah Yesus, iyo doko io ene iyo keduo blas murid ene.Chapter 7
1sundok ene Yesus malan ngeliling Galilea Io belo kakan malan mbo Yudea ke ulun-ilun Yahudi la lane kan ngempat Io. 2Des ene olo raya ulun Yahudi yodoko olo raya Pondok Daun duni aut3moko ene erai buntung erau buntung Yesus ngulek epo Io "Berangkat ngket mendo po Yudea, apa murid-murid ko lau anta meti gawi gata iyo Aku. 4Keo belo keo ulun ngelaku ise masam suni-suni ena Io kaka kenal ulun deo na iko ngawika pekelak ko diri ko epo umum"5koe erai buntung eari buntung Yesus se mba lou epo Io 6Yesus ngulek oep dero. Des nte oki belo pian sampe tapi nte ngkam keo aso. 7Denia belo kuli kekoi se ikam tapi denia kekoi se Aku koe Aku mie kesaksian nau umbang denia se gawi gata dero triaw8malan ka ikam po perayaan ene Aku belo pian po perayaan ene koe des nte oki belo pian ampe". 9lipa bekesah ketine Yesus netap nongos la Galilea.10Tapi lipas erai buntung erai buntung Yesus malan po perayaan lane, Yesus malam lau epo lane belo di trang-terangan tapi suni-suni. 11Ulun ullun Yahudi meto Io lang perayaan ene12keo deo konis-konis ekang ulun nau umbang Io keo iyo nglek iyo ulun buen? Keo lou iyo ngulek "Belo, Ioyo ngetang rayat" 13tapi ndok belo erai kango ronu besara trus trang nau umbang Io koe takut se ulun-ulun Yahudi.14Des desung ungan ene Yesus sumba po Bait Allah ai mulai ngajar. 15Ulun-ulun Yahudi jadi enan ai ngulek "ktimbe ulun ndo keo pentau iyo ketine pdahal belo di blajar?" 16Yesus nuing dero ai ngulek "batuk tutui ku ene mba di keet Aku se? tapi ngket Io iyo ngemuyu Aku.17ena keo ulun yo kakan ngelaku pengkakan Allah? Io anta se bantuk tutuiKu? ene ket Allah be atau ngket Aku se. 18ulun Iyo besara ngket didi se kakan meto mekolai diri iyo se tapi ulun iyo meto mekolai nte Io. Iyo yemuyu iyo? Io kono ai belo keo yo belo kano lang diri yo.19Belo be Musa mie hukum taurat epo ikam tapi ndok belo erai kongo ikam patah epo Hukum ise moko iko ngomer nte ngempete Aku? 20ulun deo ene nuing iko senumba roh jahat ise iyo ngomer ngempat iko.21Yesus ngulek epo dero "Aku bayu ngelaku erai bute gawi ai ikam eka heran, ka ngawi gawi lak iko bengong. 22Musa mie ikam katep sebeta iyo ene makse Musa ket itak kakan ai iko ngatep ulun pada olo sabat.23Naa ulun senunat des olo sabat apa Hukum Musa belo di nelongar ise moko iko mara epo Aku koe Aku meng kale ulun des olo Sabat. 24Nang ngenderesok iyo melak dresok diang iyo buen.25Sundok ene ulun-ulun iyo nongos mbo Yerusalem ngule mak bek Io ene ulun iyo kakan Io kakan pate dero ene. 26tapi eti kam Io besara terang-terangan ai dero belo ngulek! ise-ise epo bahe pemimpin-pemimpin ene beta-beta sundok tau se iya doko Kristus. 27tapi taka tau ket mbe ulun ndo ulett ndo belo erai kong ulun tau ngekt mbe iyo ulet koe ene? desung Yesus matuk nutui mbo Bait Allah? Io bisara28Diang oyon ries ikam kenal se Aku ai tau ket mone Aku ulet ? tapi Aku belo di ulet ngket diriKu se tapi Io Iyo nyunyu Aku ene, konoba ikam badi kenal se Io. 29tapi Aku tau se Io koe Aku ulet ke Io ai iyo doko iyo sundok nyunyu Aku30Laju dero ngomer nangop Io tapi ndok belo erai kongo nengkil Yesus koe des te iyo belo pian sampe. 31tapi deo ngket ulun-ulun ene persaya epo Yesus dero ngulek! ena Kristus ene ulet mungki n be Iyo ngelaku lengkat kdeo tanda ajaib se iyo sundok gawi ulunndo. 32ulun-ulun Farisi kringo ise iyo kesa surah ulun deo ene nau umbang Yesus moko Imam-Imam pengutok ai ulun-ulun Farisi nynyu penjaga jaga Bait Alllah nte nangop Io.33Koe ene Yesus ngulek des nte oki nongos diang toro ile-ile bute asa ai sundok ene Aku anta brangkay epo Io iyo nynyu Aku. 34Ikam meto Aku, tapi Belo kan ruku Ku diyang la mone Aku keo ikam belo di kuli ulet epo lane.35ulun-ulun Yahudi ene bisara epo sama dero se epo ulun ndo anta brangkat epo ulun Yahudi iyo nongos la ekang ulun-ulun Yunani ai matuk nutui ulun Yunani. 36Ise maksud pemensara Io yo ngulek "Ikam anta meto Aku, tapi belo anta ruku, ai mbo mone Aku keo, ikam belo di kuli ulet epo lane?"37Des olo pngabis, mbo ujung ungan ene, Yesus akat ai bsara diang oyon ries, ulek Io " Ena keo yo krengan buen doko io ngompoh Aku ai isop. 38Ulun yo persaya epo Aku, kati yo ulek Kitab Suci, ngket lang diri io anta smalir pnyemalir danum bolum".39Maksud Yesus ene yo doko Roh, to anta trima ulun yo persaya epo Ip, Koe Roh ene belo pian dnie koe Yesus belo pian kinomulia.40Des dero nmpering pmnsara ene deo ngket dero ngulek " Ulun endo beta-beta Nabi, 41ulun yo mak nglek "Io endo doko Kristus" Ulun yo mua ngulek "Mungking be Kristus ulet ngket Galilea? 42Belo be Kitab Suci ngulek se Kristus uket ngket upus Daud ai ngket Betlehem, desa awa Daud bai nongas?"43Laju , terjadi doko belo besengkono epo sama dero koe Yesus. 44Tenu-tenu kong engket dero keo yo kakan nangop Yesus, tapi ndok belo erai kongo nengket Io.45Koe ene, pnjaga-pnjaga Bait Allah ene mulik epo imam-imam pngutok ai ulun-ulun Farisi, yo ngunti epo dero "Iese moko ikam belo moit Yesus?" 46Pnjaga pnjaga Bait Allah ene nuing, "Ndok belo erai kongo ulun pini bsara kati ulun endo"47ulun-ulun Farisi ene nuing dero, "Sundok kona ponotang lou be ikam?" 48Bahe keo di erai kongo ngket pemimpin atau ulun farisi yo sundok persaya epo Io? 49Tapi, ulun deo yo belo tau Hukum Taurat endo ene terkutuk"50Tapi Nikodemus erai kong ngket dero, yo prne nyuruku Yesus, ngulek epo dero. 51"Ngukum ulun be Hukum Taurat taka ena ulun belo pian kringo hal ene ai ise yo kaku io?" 52Dero muing "Ulun Galilea be iko slidik ai eti ka se belo keo nabi ulet ngket Galilea".53Sundeok ene, dero eka uli epo low masing-masing
Chapter 8
1 Yesus malan epo Bukit Zaitun. 2 Ma manin Yesus ulet epo Bukit Allah, ulun eka ulet Yesus. Io tungge matuk dero. 3 Semana ulet ahli ahli Torat diang ulun ulun Farisi moit bawe iyo kono slet dero diang ulun song,dero mayak iyo la tenga-tenga.4 Ulek dero epo Yesus '' Guru,bawe endo kono slet kain diang song. 5 Hukum Torat Musa mrenta taka te nurak bawe masam endo diang batu.ise entang ko, 6 Bayu dero ngunti pendapat Yesus padahal tujuan dero kakan nyoba Yesus,apa kuli mesala IO7 Dor dero ngunti epo Yesus,akhir iyo Yesus nyuyu,ise iyo belo keo dosa ene iyo nurak ono bawe ene diang batu. 8 Bayu Yesus seluot nua ia nulis epo tana.9 Ngeringgo ene,dero ngendikah IO ba-ba diang bawe ene. 10 Bayu Yesus akat ai bunyal epo bawe ene,o ulun bawe epo mbe dero,belo keo be iyo ngukum iko ?" 11Tuing bawe ene, "belo keo, Tuhan." Ulek Yesus, "Akupun belo kakan ngukum iko, malan ka, ket tempondo nang nampa dosa nua. Yesus Wala Denia12. Yesus Ngulek diang ulun deo ene," ulek Io "tongku kongo yo nyarak Aku, belo anta malan lang seom, masa gena empun wala bolum. 13Nua ulun Farisi ngulek epo Yesus, " Iko ngesah, ngentang Iko se be, moko kesah ko ene belo beta14Yesus nuing te dero, bisa iyo "walau ngesah Aku se, kesahku ene beta, koe aku tau ngket mone tapi ikam belo tau ngket mone aku ulet ai epo mone Aku malan. 15iko ngukum kati sara denia sedang aku belo ngukum. 16ena Aku ngukum, hukuman-Ku ene beta. Koe Aku belo ngukum sederai, tapi diang Bapa Io ngirim Aku.17Malah lang Kitab Taurat kam, ye nulis se kesah duo ulun ene beta. 18Aku ngesah Aku se, diang Bapa iyo ngirim Aku te bekesah nau Ku19Moko dero ngunti epo iyo, mone Bapa ko, tuing Yesus, iko belo kenal Aku ai Bapa Ku, ena iko kenal Aku, iko kenal lou sebapa Ku. 20Kesah surah endo Yesus ngulek iyo dempet awa persembahan pas iyo matuk la Bait Allah, tapi belo keo iyo nanggap iyo, ke belo memang pian des iyo.21Yesus ngulek nua epo dero, Aku bukan ngendikah ikam diang ikam meto AKu, tapi ikam anta mate lang dosa epo mone Aku kakan malan, ikam belo kuli ulet. 22Nua ulun-ulun Yahudi ene bunyal " bahe iyo kakan mentiu, epo mone aku malan, ikam belo kuli ulet.23Doko nua, Yesus bunyal epo dero "ikam ket iwa tapi Aku ket ombo, ikam ket denia, tapi Aku mak se ket denia endo. 24Koe ene, Aku ngulek nua epo iko, se iko mate lang dosa dosa ko ena iko belo percaya epo Aku, iko tau mate lang dosa dosa ko.25Dero ngunti nua epo Yesus "ise iko" sa nuing dero" Aku sundok ngulek epo ikam ket tela aut. 26 Deo iyo kakan ulek Ku nau kam ene diang nyempeti, tapi iyo ngirim Aku, ene beta iyo tempaning Ku ket Io ene. Ene lah yo senampe epo denia. 27Dero belo paham, pas Yesus bunyal soal Bapa.28Ke ene, Yesus ngulek, pas ikam mekkombo Yesus, waktu enelah ikam tau se Aku ene Tuhan. Jadi belo keo gawi gata ku ene, iyo enelah Aku bunyal sesuai diang iyo batuk Bapa epo Aku. 29Diang yo ngirim Aku keo sama-sama diang Aku, iyo belo pini ngendikah aku ba ba , koe aku gawi iyo sengkono diang petua iyo. 30Des Yesus nyampe ene, deo ulun persaya epo Tuhan.31Nua, Yesus ngulek epo ulun ulun Yahudi, iyo persaya epo Iyo, ena ikam tetap lang FirmanKu, ikam beta-beta muridKu. 32Diang ikam kakan tau Kebenaran diang Kebenaran ene te ngemberse ikam. 33Dero nuwing, kain endo keturunan Abraham, belo bini ente batak ise macam moko iko ngulek ikam kakan bebas?34Yesus muwing te dero ene, belo sala aku banyak epo ikam tiap ulun iyo nampa dosa ene te batak dosa 35ulun iyo te batak ene, belo di nongos matan lang keluarga balo, tapi ena pea matan nongos lang keluarga 36Jadi ena pea ngembrese ikam, ikan beta-beta brese.37Aku tau, se ikam ene keturunan Abraham, tapi ikam ene kakan ngempate Aku, koe ikam belo nerima iyo batuk Ku ene. 38Aku ngesah pengitanKu, kola diang Bapaku, ketine lou ikam, genawi iyo ise ise iyo dingo kam ket Bapa kam.39dero nuing diang bunyal epo Tuhan, Abraham ene, bapa kain "tuing Yesus" ene ikam keturunan Abraham, arus ngawi ise, gawi Abraham. 40Tapi ikam kakan ngempate aku ulun iyo nyampe Kebenaran, Iyo aku kringo ket Tuhan. 41Ikam ene cuma nggawi ise gawi Bapa kam. Dero bunyal epo Tuhan, kain belodi kinomekus ket perzinahan, kain empun erai Bapa, Io ene Allah.42Yesus bunyal epo dero "ene memang Allah ene Bapa kam, ikam kosang se Aku, koe Aku ulet ket Tuhan diang Aku ulet belo di petuaKu se, Tuhan iyo ngirim Aku. 43moko Ikam belo ngerti, iyo bunyal ku ene. Ene ke ikam belo kuli nemparin Firman Ku. 44ikam ulet kem Bapa kam, iyo ene setan diang iko kakan ngawi iyo pengkakan-pengkakan Bapa kam. iyo pengempate ket ono-ono diang belo nggop epo kebenaran, belo keo kebenaran lang diri iyo, ena memang iyo bunyal eta, io ngulek ket watak iyo se ke iyo penampa eta diang bapa penampa eta.45Keo ene Aku, ngesah Kebenaran epo ikam, ikam belo persaya epo Aku. 46Ise lelu ikam kuli ngentang se Aku berdosa? ena memang aku ngulek kebenaran, ise moka ikam belo persaya epo Aku? 47ise iyo ulet ket Bapa, ia nemparing firman Allah. Ene lah moko ikam belo, kuli nemparing, ke ikam belo ket Allah.48ulun-ulun Yahudi nuing Yesus diang bunyal epo iyo beta be ena kain ngulek se iko ene ulun Samaria ai 49Yesus nuing "Aku belo di senumban, koe Aku mekolai Bapaku tapu iko belo mekolai aku.50Tapi Aku belo meto kemuliaan te oki se keo erai iyo meto iyo nyempeti 51diang Beta beta iyo, Aku ngulek epo iko, tiap ulun iyo nyaya FirmanKu, io belo anta kito mate.52ulun ulun Yahudi ene bunyal epo Yesus "tempo endo kain tau se Io memang senumbar roh alus, keo Abraham diang nabi-nabi ene sundok mate. tapi iko bunyal, tongku ulun io ngaya firmanKu io belo anta kakan kiso mate. 53Olai se Abraham be iko? bapa kain iyo sundok mate nabi-nabi lou sundok mate, diang ise Iko nyamakan diri Ko.54Yesus nuing "ena Aku mekolai Aku se, KemuliaanKu ene belo kea arti, Bapaku iyo lah iyo mekolai Aku, iyo nau umbang Io ikan ngulek. 55Tapi ikam belo kenal Io tapi Aku kenal Dia ena belo kenal, Aku penampa eta kati ikam tapi Aku kenal Io, ai ngaya Firman. 56Bapako Abraham ego ke kakan meti olo Ku, Io sundok kito iyo ai ego.57Laju ulun ulun Yahudi ene ngulek epo Io umurko belo pian limo pulu taon. tapi iko sundok kito Abraham. 58Ulek Yesus epo dero, beta-beta aku ngulek epo ikan onom Abraham keo, Aku sundok keo. 59ke ene dero ngalek batu, te nurak Io, tapi Yesus nyona, ai ngendikah Bait Allah.Chapter 9Ulun Posa Ngket Nekus Ale
1 Montuk Yesu malan, Io kito ulun posa ngket kino mekus. 2 Murid-murid Yesus ngunti epo Io, "Yesus ise ulun yo berdosa, ulun ene atau ulun tuo io, moko io kino mekus posa?"3 Tuing Yesus, "Makse di io atau ulun tuo io yo berdosa, melainkan apa gawi gata Allah pino kelak lang io. 4 Taka harus nggawi gawi-gata Io yo ngutus Aku tebulu olo aso molo; ena malom ulet, belo keo ulun kuli begawi. 5 Tebulu Aku aso lang denia, Akulah wala denia."6Sundok bunyal ketina, Yesus nepus epo tana bayu mobo iwoy Io diang tana, laju mese epo mato ulun ene, 7 ai ngulek epo io, "Malan, bui kompu tonga ko la kolam Siloam." Siloam arti yo "nutus". Laju, ulun ene malan, mui kompu tonga io, ai io mulik diang meti.8 ulun-ulun dempet lou io ai dero pini kito io des aso posa ngulek, "Makse beh ulun endo yo biasa tunge ai ngemis ene?"9 keo tenga yo ngulek, "O'o, io memang pengemis ene." Yo mak ngulek, "Makse, io kerai nau tingen diang pengemis ene." Tapi, ulun yo posa ene nde ngulek, "Akulah pengemis ene."10 Bayu, ulun-ulun ene ngunti epo io, "Ketimbe mato ko kuli meti?"11 Tuing ulun ene, "Ulun yo nan karan Yesus ene mobo tana ai mese epo matoku. Laju, Io ngulek epo aku, 'Malan epo siloam ai bui kompu tonga ko', jadi aku malan ai mui kompu tonga, bayu aku kuli meti."12 Dero mere epo iyo, "La mone Ulun ene?" Tuing io, "Aku belo tau."13 Laju dero moit ulun yo posa ene ro ,epo ulun Farisi 14 Montuk olo Yesus mobo tana aingembuka ulun ene mbo olo Sabat 15 Ulun Farisi ene ungunti nua po ulun ene ketimbe nau io moko kuli meti . Io ungulek epo dero " Io mese tana benobo ene po matoku, ai aku mui kompu tongaku bayu aku kuli meti".16 Koe ene, tenu-tenu ulun Farisi ene ngulek, "Ulun ene belo di ket Allah koe iyo belo patuh epo olo sabat." Yo mak ngulek, "tapi, mungkin beh ulun berdosa kuli nampa tanda ajaib kati endo?" mulai ngket ene dero salo tangki oli.17 Jadi dero ngunti nua apo ulun posa ene, "Ise san ko nau Io ene koe Ie sundok mekolat mato ko?" Ulun ene nuing, "Io ene Nabi"18 Ulun-ulun Yahudi ene nokon belo persaya epo io, se ulun ene beta posa nde tapi tempo ndo kate meti, ampe dero momba ulun tuo ngket ulun yo tempo ndo kate meti ene,19 ai ngunti epo dero, "pea ko beh endo, yo ulek ko posa ngket kino mekus? Ena ketine, ketimbe nau io tempo ndo kate meti?"20 Ulun tuo io nuing dero ai ngulek, "Kain tau se io pea kain, ai io posa ngket kino mekus, 21 tapi ketimbe nau io tempo ndo kate meti, kain belo tau; atau ise ulun yo sundok mekolat mato io, kain belo tau. Unti ko ka epo io, io sundok tuo aut; io kuli bunyal nte io se."22 Ulun tuo io ngulek kati ene koe dero takut epo ulun-ulun Yahudi. Koe, ulun-ulun Yahudi ene sundok sepakat, se ise ka ulun yo ngangket Yesus ene Kristus, kakan tinom baling ngket sinagoge. 23 Enelah yo nampa ulun tuo io ngulek, "Io sundok tuo aut, unti ka epo io."24 Jadi, nte keduo derang yo ulun-ulun Yahudi momba ulun yo posa ene nde, ai ngulek epo io, "Die ko kemuliaan nte Allah, kain tau se Ulun ene bedosa"25 Io nuing, "Beta be Ulun ene ulun bedosa atau belo, aku belo di tau; erai bute pentau ku, des ene aku posa, tapi tempo ndo aku kate meti."26 Dero ngulek epo io, "Ise gawi Io epo iko? Ketimbe nau Io mekolat mato ko?27 Io nuing dero, "Aku sundok ngulek epo ikam, tapi ikam belo kakan keringo yo; ise moko ikam kakan ngeringo yo nua? Ikam kakan jadi murid-Io lou beh?28 Laju, dero ngina io ai ngulek, "Iko ene murid Ulun ene, tapi kain endo murid-murid Musa. 29 Kain tau se Allah sundok bunyal epo Musa, tapi nau umbang Ulun ene, kain belo di tau ngket mone pengulet Io!"30 Ulun ene nuing ai ngulek epo dero, "Aneh beta ena iko belo tau ngket mone pengulet Io, padahal Io sundok mekolat mato ku. 31 Taka tau se Allah belo nempaning ulun bedosa, tapi ise ka ulun yo takut epo Allah ai nggawi petua-Io, Allah nempaning io.32 Ngket bai sampe tempo ndo, belo pini keringo keo ulun mekolat mato ulon yo posa ngket kino mekus. 33 Ena pengulet Ulun ene makse ngket Allah, Io belo anta kuli nggawi ise-ise."34 Ulun-ulun Yahudi ene nuing ai ngulek epo io, "Iko kino mekus ponu diang dosa, tapi iko kakan nutui matuk kain?" Laju, dero ngusa ulun ene.35 Yesus keringo se ulun-ulun Yahudi ene sundok ngusa ulun posa ene; des Yesus ruku diang io, Yesus ngulek, "Beta beh iko percaya epo Pea Ulun?"36 Ulun ene nuing, "Ise si Io ene, Tuhan, apa Aku Persaya epo-Io?"37 Yesus ngulek epo io, "Iko sundok kito Io. Io ene yo desung bunyal diang iko."38 Ulun ene nuing, "Tuhan, aku persaya!" Laju, io nyongkok mbo onon-Io.39Yesus ngulek, "Nte penghakiman Aku ulet epo denia endo apa dero yo belo kito, kate kito ai dero yo kate kito, jadi posa."40 Tenu-tenu ulun Farisi yo keo mbo dempet-Io keringo nau umbang ene, ai ngulek epo-Io, "Bele beh kain posa lou?"41 Yesus ngulek epo dero, "Ena ikam posa, ikam belo keo dosa; tapi koe ikam ngulek, 'kain kate kito', dosa kam nokon keo."Chapter 10
1Yesus ngulek, "Diang beta-beta yo, Aku mere epo iko, ulun yo sumba epo reban domba belo tete jawong, tapi mengket tete boyan yo mak, ulun ene pengako ai perampok. 2Tapi, ulun yo sumba tete jawong, io adalah empu domba.3 Nte io, pendurung jawong ngengaw jawong, laju domba-domba keringo oyon io, laju io momba domba-domba mpun io se diang karan dero, ai ngayak dero epo baling. 4 Sundok ene io nembaling ndok eka domba yo ene, io malan la onon dero ai domba-domba yo ene nyarak io koe dero tau oyon io.5 Ulun yo mak belo anta sarak dero, tapi dero malah makat ngket io koe dero belo tau oyon ulun yo mak. 6 Pemerawet enelah yo ulek Yesus epo dero, tapi dero belo paham ise yo bayu surah Yesus epo dero ene.7 Koe ene, Yesus ngulek nua epo dero, "Beta-beta yo, Aku mere epo iko, Akulah jawong epo domba-domba ene. 8 Ise ka ulun yo ulet onon Aku ene pengako ai perampok, tapi domba-domba belo ngeringo dero.9 Akulah jawong. Ena keo ulun sumba tete Aku, io sinolamat, ai baling sumba ka io, ai ruku diang jaba dikut. 10 Pengako ulet pulun nte ngako, ngempate, ai mentomo; Aku ulet apa dero empu bolom, ai ngempu yo diang ruwak ruwaw.11 Akulah gembala yo buen; gembala yo buen mie bolum yo nte domba-domba. 12 Ulun yo nupa, makse di gembala, makse empu domba-domba ene, semana kito sengkalau ulet, io ngedikah domba-domba ene ai monsit; sengkalau ene nerkam ai nyetuar domba-domba ene. 13 Io monsit koe io nupa io belo di nyanda diang domba-domba ene.14 Akulah gembala yo buen. Aku tau se domba-domba-Ku ai domba-domba-Ku tau se aku 15 sama kati Uma tau se Aku ai Aku tau se Uma; ai Aku mie bolum-Ku nte domba-domba ene. 16 Aku keo lou domba-domba yo mak* yo makse ngket reban endo; Aku harus moit dero lou, ai dero laju ngeringo oyon-Ku; ai dero kerai diang erai gembala.17 Koe ene Bapa kosang se Aku, koe Aku mie bolum-Ku apa aku kuli ngalek yo nua. 18 Ndok belo keo erai kongo sundok ngalek yo ngket Aku, semakse Aku se yo mie mone yo sengkono diang pengkakan-Ku se. Aku keo hak nte mie bolum-Ku, ai aku keo lou hak nte ngalek yo nua. Endolah perenta yo Aku kuli ngket Uma-Ku."19 Sindai nua, keo perpecahan mbo ekang ulun-ulun Yahudi koe penyurah Yesus ene. 20 Deo ngket dero yo ngulek, "Io ene kono gawi uwok, ai kuto. konombe ikam ngeringo se Io?"21 yo mak ngulek, "Ine makse di penyurah ulun yo kono gawi uok. Kuli beh uok ngebuka mato ulun posa?" Yesus ai Uma ene Erai.22 Des ene, desung olo raya Penahbisan mbo Yerusalem. Des ene desung musim rongin, 23 ai Yesus desung malan lang Bait Allah, mbo Serambi Salomo. 24 Laju, ulun-ulun Yahudi bekumpul mbo geliling Io ai mere apo-Io, "Ampe kola Iko belo nyanda bolum kain yo bengong endo? Ena Iko Kristus, ulek diang terus terang epo kain."25 Tuing Yesus epo dero, "Aku sundok mere epo ikam, tapi ikam belo persaya. Gawi gata yo tampa Ku lang Uma-Ku, ene yo mie kesaksian nau umbang Aku. 26 Tapi, ikam belo di persaya koe ikam makse di domba-domba-Ku27Domba-domba-Ku, Aku tau se dero ai dero nyarak Aku. 28Aku mie bolum yo kekal epo dero, ai dero beo di anta tomo; ai ndok belo erai kongo yo kuli ngerebut dero ngket kayang-Ku.29Uma-Ku, yo sundok mie dero epo Aku, olai se yo mak, ai ndok belo erai kongo kuli ngerebut dero ngket kayang Uma. 30Aku ai Uma ene erai." 31erai derang nua, ulun-ulun yahudi ngalek batu nte nurak Yesus.32Tapi, Yesus ngulek epo dero, "Aku sundok nutui epo iko deo gawi gata buen ngket Uma, gawi gata yo mone ngket ene yo nampa iko kaka nurak Aku diang batu?" 33Ulun-ulun Yahudi ene nuing Io, "Makse di koe gawi gata buen moko yo kain kakan nurak Iko diang batu, tapi koe hujat; ai koe Iko, yo pulun yo ulun biasa, nampa diri-Ko jadi Allah."34Yesus Nuing dero, "Belo beh sundok keo lang Bebal Taurat, 'Aku sundo berfirman, Iko ene allah'? 35Ena Allah mere se dero yo ngangkit firman ene 'allah', padahal Bebal Berse belo kuli benatal, 36ene beh yo ulek ko tentang Io yo sundok Uma temberse ai utus epo lang denia, 'Iko ngehujat', koe Aku ngulek epo iko, ' Aku Pea Allah'?37Ena Aku belo ngeaku gawi gata Uma-Ku, nang persaya epo Aku. 38Tapi, ena Aku ngelaku gawi gata ene, walau iko belo persaya epo Aku, persaya ka epo gawi gata ene apa iko tau ai paham se Uma lang Aku, ai Aku lang Uma." 39Erai derang nuda, dero nyoba nangop Yesus, tapi Io lolos ngket dero.40Laju, Yesus malan nua kentas lowak Yordan epo awa Yohanes desene tela ngebaptis ai Yesus nongos la lane. 41Deo ulun ulet epo Io ai ngulek, "Walau Yohane belo ngelaku budah sindai tanda ajaib, tapi ise yo ulek Yohanes nau umab Ulun endo beta." 42Ai, deo ulun yo jadi persaya diang Io mbo lane.Chapter 11
1 Keo ulun song yo desung keroton, karan yo Lazarus ngket Betania, kampong Maria diang erai buntung io, Marta. 2 Maria endolah ulun bawe yo pini ngelenga botis Yesus diang lenga buen kewo laju mulai musas botis-Io makai balo io se, yo mone erai buntung yo song, Lazarus, des ene keroton.3 Moko ene, keduo bawe yo erai buntung ene ngirim kabar epo-Io, yo surah yo, "Tuhan, ulun yo kosang Ko ene desung keroton"4 Berbaya, des Yesus keringo kabar ene, entang Io, "Roton ene belo di anta ngempate, tapi nte menyatakan kemuliaan Allah apa Pea Allah dimuliakan tete yo."5 Yesus kosang memang diang Marta ai erai buntung yo bawe, ai Lazarus. 6 Jadi, desa Yesus keringo Lazarus keroton, Io sengaja nongos 2 olo montuk awa Io tela. 7Sundok ene, Yesus mere epo murid-murid-Io, "Man taka epo Yudea nua."8 Entang murid epo-Io, "Guru, ulun-ulun Yahudi belo olah endo berusaha nurak Io diang batu, aso kakan beh iko epo lane?"9 Tuing Yesus, "Kan keo 12 jam lang erai olo? ena ulun malam mbo tenga dotu, io belo anta tutur koe io kito wala denia endo.10 Tapi, ena ulun malan mbo olo malom, io pasti tutur koe wala ene belo keo mbo io."11Sunduk Yesus besurah ketine, Io ngulek epo dero, "Teman taka, Lazarus, sundok turui,tapi Aku kakan epo daroh nte ngeduko io."12 Murid-murid ngulek epo-Io, "Tuhan, ena io sundok turui, io kakan ale."13 Yesus sebenar yo besurah terntang pengenate Lazarus, tapi otus murid-murid Io besara soal turui lang arti semole. 14 Koe ene, Yesus nguleh terus terang epo dero, "Lazarus sundok mate,15 ai Aku gawal ka nte kepentingan ikam, Aku belo keo la lane apa ikam persaya. Jadi, man taka malan epo io."16 Likas ene, Tomas, yo nulek se Didimus, ngulek epo murid-murid yo mak, "Man taka malan lou apa ta kuli mate diang-Io."17 Des Yesus sampe , Io kito Lazarus sundok 4 olo aut lang kubur. 18 Betania ene tolu kilu koroh yo ngket Yerusalem. 19 Deo ulun Yahudi ngeruku Maria diang Marta, nte nengkuen pengenanam dero koe nau erai buntung dero ene.20 Des keringo se Yesus sundok ulet, Marta malan ngeruku Io, tapi Maria nongos la belai.21 Marta mere epo Yesus, "Tuhan, soba ena des ene Iko keo la mendo, erai buntungku belo anta mate. 22 Tapi aku tau tempondoise ise ka' yo tindu ko engket Allah , Allah kakan mie iyo nte engko ." 23 Ulek Yesus epo io ,"Erai buntung ko pasti uat yo se."24 Tuing Marta epo Io."Aku tau io pasti bangkit des olo kebangkitan mbo penyundok zaman. 25ulek Yesus epo iyo, "Iso yo persaya epo Aku, iyo akan bolum tontan iyo sundok mate. 26setiap ulun yo bolum diang persaya epo aku, belo anta pini mate.persaya be ikam diang hal endo?"27ulek Marta epo-Io, " ya Tuhan, aku persaya se Ikolah Kristus Pea Allah yo ulet epo denia." Yesus Nangis28Sundok ngulek ketine marta malan epo momba maria, eraibuntung io, bunyal dero bah-bah, "Guru keo la mendo, Io momba iko." 29Kringo ene Maria nerebe akat nyeruku Yesus.30Des ene, Yesus belo pian ampe la kampong ene, tapi aso mbo awa marta nyeruku-Io.31Ulun-ulun Yahudi yo Njangon Maria mbo belai ene, desung ngibur io, kito se Maria nerebe akat malan po baling; dero nyarak io koe otus dero io kakan epo kubur ente ngendarin la lane. 32Reda ampe ka mbo awa Yesus, kito se Yesus, nyongkop ka io ono botis-Io, Peles bunyal epo-Io, " Tuhan soba iko la mendo, erai buntungku pasti belo dianta mate.33Des Yesus kito Maria nangis diang ulun-ulun Yahudi yo diang io nangis lou, Nyaro kesong-Io. 34Unti Yesus , la mone pelumbi kam se Lazarus?" Tuing dero: " Tuhan, dido, eti ko tah! "35Nangis doko Yesus.36Ulek ulun-ulun Yahudi " eti kam teh, kosang se Io epo Lazarus!''37Tapi keo tenu kongo ket dero mgulek " belo kuli be Io yo sundok ngingkang mato ulun posa ene nampa lasarus badi mate?" Lazarus pino nyuli ngket mate.Lazarus Pino Nyuli Ngket Mate38 Yesus, nyoru nua lang kesong Io, malan epo kubur. Kubur ene lang liang, yo bowa liang ene tenokom makai batu. 39 Ulek Yesus, "Loli batu ene!" Marta, erai buntung ulun yo mate ene, ngulek epo Io, "Tuhan, tempo ndo pasti sundok dat kewo yo koe sundok 4 olo io mate."40 Yesus nuing io, "Kan sundok bere Ku epo iko se ena iko persaya, iko kate meti kemuliaan Allah?"41 Jadi, dero ngengkat batu ene. Likas ene, Yesus donga ai bunyal, "Uma, Aku Bersyukur epo Iko, koe Iko nempaning Aku. 42 Aku tau se Iko selalu nempaning Aku, tapi koe ulun-ulun yo akat mbo geliling-Ku endo, Aku nyurah hal ene apa dero persaya se Ikolah yo sundok ngutus Aku."43 Sundok ngulek ene, Yesus momba diang oyon ries, "Lazarus, baling!" 44 Ulun yo sundok mate ene baling, kayang ai botis yo aso bebolit diris kafan, ai wae io aso betokom diris kafan. Yesus ngulek epo dero, "Osu diris ene ngket kompu yo ai koe ka io malam." Petua Nte Ngempate Yesus45 Ulun-ulun Yahudi yo ulet epo nuntun Maria, kito ise yo sundok Yesus tampa, jadi persaya epo Io. 46 Tapi, tenga io ngket dero ngompoh ulun-ulun Farisi peles mere apo dero ise yo sundok tampa Yesus.47 Jadi, imam-imam pengutok ai ulun-ulun Farisi nampa bepekat Sanhedrin ai ngulek, "Ise yo anta nte taka gawi? Koe, Ulun endo deo nampa tanda ajaib. 48 Ena taka belo nyanda epo Io terus kati endo, eka ulun kakan persaya epo-Io ai ulun-ulun Roma nindo ulet nte ngerebut awa endo ai bangsa taka."49Tapi, erai kongo ngket dero yo nan karan Kayafas, yo jadi imam olai lang taun ene, bunyal epo dero, "Ikam belo tau ise-ise, 50 atau nimbang-nimbang se alo erai kongo mate nte erai bangsa, dari pada erai bangsa tomo."51 Io ba di bunya ngket io se, tapi sebagai Imam Olai taun ene, io bernubuat se Yesus anta mate nte bangsa ene. 52Ai, makse di pulun nte bangsa Yahudi tingen, tapi nte mekerai pea-pea Allah yo mupus munal.53 Moko ene, ngket elo ene, dero sepakat nte ngempate Yesus.54 Koe ene, Yesus belo malan melak balo oli la ekang ulun Yahudi, tapi Io malan ngket lane epo wilayah dempet jaba padang epo kota nan karan Efraim; ai Io nongos la lane diang murid-murid-Io.55 Des ene, Paskah ulun Yahudi sundok dempet, ai deo ulun ngket wilayah ene malan epo Yerusalem onon Paskah nte ngeberse kesong dero.56 Laju, dero meto Yesus ai bunyal epo yo mak ulak akat mbo dalom bait Allah, dero bako unti, "Ketimbe san ko? mba di anta ulet beh Io epo ungan endo?" 57 Keo Se imam-imam pengutok ai ulun-ulun Farisi sundok nembaling perenta se ena keo ulun yo tau la mone Io nongos, ulun ene harus ngelapor apa dero kuli nangop Io.Chapter 12
1Onom olo onon paskah, Yesus ulet epo betania, awa penongos Lazarus, yo pesuli Yesus ket mate. 2La mene, tenampa jamuan nte Yesus, ai Marta nte ngelayan, keo mne erai kongo ulun io lumpat kuman diang Yesus karan io Lasarus.3ai Maria ngalek tenga jbul lnga narwastu brse io rarang uman io, laju ngoser io po botis Yesus ai ngisu io diang balo io; ai kewo lnga ene nglengengai erai lou.4Tapi Yudas Iskariot,erai murid Yesus yo anta ngianat Iyo, ngulek,5" Ise moko lenga buen kewo ene blo jenual tolu jatus dinar apa sen iyo benagi epo ulun kao?"6Ene ulek iyo belo ke iyo perhatian epo nasib ulun belo, tapi koe io ene pengako; io jono ngalek sen lang kas yo gop io se.7ulek Yesus; koe ka io nggawi ktine, io mkenop olo pengnate-Ku. 8koe ulun-ulun kao dor diang ikam, tapi Aku mba dikeo dor diang ikam9Deo ulun Yahudi keringo,se Yesus keo la lane ai dero ulet belo ke Yesus tingen,tapi kakan meti Lazarus io pino suli ket mate. 10ai imam imam be pekat kakan ngempate Lazarus lou. 11Koe Lazarus ene,deo nampa ulun Yahudi ngendikah dero,ai persaya epo Yesus.12olo da ne,pas ulun deo ulet epo ngeraya ungan keringo,se Yesus aso la tenga boyan epo tadah Yerusalem. 13Dero ngalek daon palem,ai malan nyambut IO,diang oyon riyes.''Hosana.Di berkatilah IO,iyo ulet lang karan Tuhan.''Raja Israel''.14Yesus ruku erai kukuy keledai burok,ai IO dombo epo keledai ene.kati keo tenulis. 15'' Nang takut,hai putri Sion.eti ka,Raja kam ulet ,tungge ban anak keledai./v16 Tela yo, murid-murid Io belo paham hal ene, tapi likas Yesus kinomulia, kenoplah dero, se nas ene tentang Io, diang ise yo sundok genawi ke dero ene nte Io lou17Jadi ulun deo yo diang Yesus des Io momba Lazarus baling ket kubur nembolum iyo ket pengenate, nyerita tentang Io.18Koe ene, deo ulun ulet nyambut Yesus koe dero keringo Iolahyo nampa Mujizat ene. 19entang ulun ulun farisi bekesah po sama dero, " Eti kam se belo berasil petua taka ene. melak memang se eka denia nyarak Io.Yesus mere pengenate Io20des Marta, kringo se Yesus ulet,io malan nyuku Io,tapi Maria nongos la blai. 21jadi Marta epo Yesus; Tuhan ena Iko keo mo mndo erai buntung ku ene masagena belo di mate. 22tapi ndo aku tau, se Allah ene mie epo Iko eka-eka ene io penindu Ko epo-Io.23Yesus nuing te dero,ulek IO,ampe des aut.Anak Manusia pinokomba.24Aku ngulek epo ikam,sebeta iyo ena bigi gandong ena belo nulo ai mate,iyo tetap erai bigi tingen,tapi ena iyo mate,iyo anta deo bua.25tuing Yesus; Aku doko pengenyuli ai bolum; ise io percaya epo Aku, io anta bolum tontan io sundok mate, 26ena ulun nglayan,io arus lumpat Aku; mne Aku keo, mne lou playan-Ku keo; ena ulun nglayan Aku,Bapa anta ngenuon io.'' Yesus ngesah nau pengenate-Io.27Tempondo nyoru pengenanam kesong-Ku. Ise okin ulek? 'Bapa awat Aku ket tempondo?' belo, nte ene memang Aku ulet tempondo ene.28Bapa, kinomulia karan Ko!" terdingo oyon ket Sorga: " Aku sundok memulikan karan-Ku tapi aku kakan memulyakan yo nua."29Ulun deo yo akat la mene yo kringo ngulek se ene oyon nayu, yo mak ngulek se "keo malaekat bunyal diang Io!"30 Yesus nuing diang ngulek.suara ene belo di nte oki,tapi ente kam.31 Tempo endo desung ngadili denia.32 ai ena AKU pinokombo,aku narek ulun eka eka epo ulet epo AKU''.33 Endo ulek IO,te mekelak timbe nau IO ena mate34 Ulun deo ene nuing epo IO.''kain sundok keringgo ket ukum Taurat se Kristus keden bolum,ise nau iyo,IO ngulek'Anak Manusia ene belo kate belo pinokombo,'ise sih Anak Manusia ene.35 Ulek Yesus epo dero toro idik idik pa ene keo diang taka.persaya epo IO apa seom ene belo ngendali taka.'ke ulun iyo malan lang seom,belo tau epo mone iyo malan.36 Persaya ka epo pa ene,apa ikam jadi pea terang.''sundok bunyal ene,Yesus malan nyona ekang dero.37Walau Yesus ngelaku dao tanda ajaib la onon dero, dero nokon belo percaya epo - Io, 38apa sengkono pemesara yo sampe Nabi Yesaya," Tuhan, ise io percaya epo penyampe kain ? ai, epo ise kayang Tuhan io pinokelak?39 ise moko dero belo persaya ke Yesaya ngulek lou,40 ''IO nemposa mato dero diang mekoroi kesong dero,apa dero nang kito diang mato dero ai paham diang kesong dero,apa mulik,ai IO mekale dero.''41 Yesaya ngulek eka nau ene io sundok kito kmulia Yesus ai io ngesah nau umbang Io. 42walau ktine deo lou pengutok-pengutok io percaya epo Yesus, ai koe takut epo ulun-ulun farisi, dero belo di ngulek yo beta-beta koe takut tinombaling ngket sinagoge. 43koe dero gawal kono puji sama ulun se kono puji ngket Allah. tutui batuk Yesus anta nyempeti nau ulun44Yesus bunyal ries epo dero,''ise iyo persaya epo AKU,iyo belo persaya epo Aku.tapi epo IO,iyo ngirim AKU 45ise iyo kito AKU,iyo kito IO ,iyo ngirim Aku46Aku sundok ulet epo lang denia jadi wala. apa tongku ulun yo persaya epo Aku, belo dinongos lang seom. 47Ena ikam nempaning pemesara -Ku, tapi belo digenawi ke iyo, Aku belo jadi hakim iyo. koe Aku ulet badi te ngakim denia, tapi nte nyelamat denia.48Ise yo nolak Aku diang belo nerima pemensara-Ku, anta firman yo ulek-Ku ene yo ngukum io des olo kiamat49 koe Aku besara belo ngket petua Ku se, tapi ngket Bapa yo nyemuyu Aku, Iyo lah yo merenta Aku nte ngulek ise yo oki kesah diang ise yo Oki sampe.50 ai Aku tau se perenta Iyo se enelah bolum yo keden. ene doko ise yo sundok ulek-Ku, sama kati ise yo sundok difirmankan Bapa epo AkuChapter 13
1Onon olo raya Paskah, Yesus tau se des-Io sundok sampe se Io anta ngendikah denia endo diang Bapa, sundok nengkosangmpun Io Se la denia, Io nengkosang dero sampe sundok. 2kola-kola kuman malom, setan sumba lang kesong Yudas Iskariot pea Simon,nte ngempate Yesus.3Yesus, tau se Bapa sundok nyerah nau umbang ene epo-Io, se Io ulet ngket Allah, ai uli epo Allah, 4Io akat ngket jamuan kuman malom ai ngloli jubah-Io laju ngalek diris linen ai molit yo mo towing-Io. 5Nua, Io ngatok danum epo lang tebe ai mulai mui botis murid-murid-Io laju ngisu botis dero diang diris yo bnolit mo towing-Io.6laju, Io sampe mo Simon io ngulek epo Yesus,''Tuhan, Iko mui botis ku?" 7Yesus nuing ai ngulek epo io, "ise yo gawi-Ku, iko belo ditau tempo ndo, tapi anta iko pasti tau." 8Petrus ngulek,"Iko belo pini mui botis ku," Yesus nuing,"Ena Aku belo di mui botis ko, iko belo di kuli bagian ngket Aku." 9Simon Petrus ngulek epo - Io," ena ktine Tuhan, nang cuma botis, tapi kayang ai utok ku lou."10Yesus ngulek epo-io," Ulun yo sudok undus belo dikoyoh mui botis io, koe io sundok brse bah. iko sundok brse, tapi ikam belo di eka brse," 11Koe Yesus tau keo yo kakan ngempate IO, ene moko Io ngulek," belo di eka ikam brse,"12jadi, des Yesus sundok mui botis murid-murid-Io ai betulik epo awa-Io, Io ngulek epo dero, "Tau be ikam ise yo gawi Ku epo ikam? 13Ikam ngulek Aku Guru ai Tuhan lou. ene beta koe Aku memang Guru ai Tuhan. 14Ena Aku, yo ene Tuhan ai Guru kam, sundok mui botis kam, ikam lou arus bako bui botis. 15Koe, Aku sundok nampa otang epo ikam apa ikam lou nggawi kati yo gawi Ku epo ikam.16Diang sebeta yo, Aku ngesah epo ikam,se batak belo di kate ngombo pengutok io, ktine lou ulun snuyu belo di kate ngombo ulun yo nymuyu io. 17Ena ikam sundok tau eka ene, ikam diberkati ena ikam nggawi yo. 18Aku belo di nyurah umbang kam eka. Aku tau ise yo sundok pili-Ku tapi nas endo arus snundok,'Ulun io kuman roti-Ku sundok ngengkat gantir io.'19Aku mtau ikam tempo ndo, onon nau ene keo, apa des nau ene keo, ikam anta percaya se Aku doko Io. 20Diang sebeta yo, Aku ngesah epo ikam, tongku ulun yo nrima ulun yo suyu-Ku, nrima Aku; ai ulun yo nrima Aku, nrima Io yo nymuyu Aku." Yesus mmetau ise yo anta ngempate Io.21Des Yesus ngulek ktine, Io nyoru lang Roh ai ngesah, "sebeta-beta yo Aku ngulek epo ikam, keo llu ngket ikam yo kakan ngempate Aku." 22murid-murid bako eti epo dero sama dero ai bengong nau ise yo kesah Io23keo llu murid-murid -Io tunge sondung mo dada Yesus. Io doko murid yo paling genawal ke Yesus. 24 Nua, Simon Petrus nampa kode epo io nte ngunti epo Yesus nau umbang ise Io petua io. 25Jadi, murid yo sondung mo dada Yesus ngunti epo-Io,"ise lelu ulun io"26Yesus nuing " ene doko ulun io yo epo io Aku mie totok roti ene sundok Aku nyoso yo." lalu sondok nyoso totok roti ene,Yesus mie epo yo Yudas,pea Simon Iskariot.27Ai sundok Yudas nerima totok roti ene, setan ngerasuk io. koe ene,Yesus ngulek epo io,"ise yo kakan gawi ko, gawi aut!"28ndok belo erai kongo ngket dero yo kuman ene tau ise moko Yesus ngulek ktine epo Yudas. 29Tenu-tenu ngket dero ngotus seYudas ngop sen ene Yesus ngulek benoli yo taka perlu nte perayaan,"apa io mie yo perlu epo ulun bnasa. 30Des sundok nerima totok roti, Yudas malan epo oro des ene lou; ai des ene sundok malom. Yesus ngulek nau umbang pengnate-Io.31Sundok Yudas malan, Yesus ngulek,"Tempo ndo doko des yo Pea Ulun kino mulia ai Allah kino mulia tete Io. 32Ena Allah kino mulia lang Io, Allah lou ngmulia Io lang- Io, ai anta laju ngmulia Io. 33Pea-pea-Ku, Aku keo diang ikam mba di ola aut. ikam anta meto Aku, kati yo sundok ulek-Ku epo ulun-ulun Yahudi, tempo ndo Aku ngulek lou,'epo mone Aku malan, ikam belo tau rndong.'34Erai ptua bayu die Ku epo ikam, yodoko apa ikam bako tengkosang, sama kati Aku nengkosang ikam,ktine lou ikam bako tng kosang. 35diang ktine, eka ulun tau se ikam ene murid-murid-Ku,ene doko ena ikam bako tengkosang." pnape Yesus epo Petrus.36Simon Petrus ngunti epo Yesus,"Tuhan, po mone Iko malan?"Yesus nuing Io,"Po mone Aku malan, ikam belo di kuli lumpat Aku tempo ndo, tapi anta ikam ding Aku." 37Petrus nguti epo-Io,"ise moko aku belo di kuli lumpat Iko tempo ndo? aku nyerah kompu tonga ku koe Iko!" 38Yesus nuing, "iko nyerah kompu tonga ko epo- Aku? Diang sebeta yo Aku ngulek epo iko, piak belo di sluat onon iko nolak Aku 3 derang."Chapter 14
1"Nang ampe pengenanam ko gelisah; persaya epo Allah, persaya lou epo Aku. 2Mbo belai Uma-Ku deo nte awa nongos; ena belo ketine, pasti Aku sundok mere epo ikam. Koe Aku ulet epo mene nte nyedia awa nte ngkam. 3Ai, ena aku sundok ampe mene ai nyedia awa nte ikam, Aku anta ulet nua ai moit ikam epo awa-Ku apa mbo mombe aku keo, ikam keo mbo mene lou.4Ai epo mombe Aku malan, iko tau buyan epo mene." 5Ulek Tomas epo Io: "Tuhan,kain belo di tau epo mone Iko malan; jadi ketimbe kain tau boya empo mene?" 6Ulek Yesus epo io: "Aku doko boyan ai kebenaran ai bolum. Ndok belo keo erai kongo ulun yo ulet epo Uma, ena belo tete Aku. 7Ena iko sundok tau se Aku, pasti iko tau lou se Uma-Ku; tempo ndo iko sundok tau se Io ai iko sundook kito se Io."8Ulek Filipus epo Io: "Tuhan, tutui ko tah Uma ene epo kain, ene sundok sukup nte kain." 9Ulek Yesus epo io: "Sundok olah Aku diang iko, Filipus, tapi iko belo tau se Aku? Ise yo sundok kito se Aku, io sundok kito Uma, ketimbe iko kate ngulek, 'tutui ko tah Uma ene epo kain?'10Belo persaya beh iko, se Aku lang Uma, ai Uma lang Aku? Ise yo ulek Ku epo iko, makse di pemesara ngket Aku se, tapi Uma yo keo lang Aku, Io ene yo ngelaku gawi-gata Io. 11Persaya epo Aku, se Aku lang Uma, ai Uma lang Aku; atau paling belo, persaya koe gawi-gata ene se.12Aku ngelek epo iko; Se beta yo ise ka yo persaya se Aku, io anta ngelaku gawi-gata yo laku Ku; ai gawi-gata yo pawak olai se yo ene. Koe aku ulet epo Uma; 13ai ise ka penindu ko lang karan-Ku, Aku anta nggawi yo, apa Uma kino mulia lang Pea. 14Ena iko tindu ise-ise epo Aku lang Karan-ku, Aku anta nggawi yo."15"Ena iko kosang se aku, iko anta ngaya ise-ise petua-Ku. 16Aku anta tindu epo Uma, ai Io anta mie epo iko erai kongo Pengawat yo mak, apa Io diang iko sekola-kola yo, 17yo ene Roh Kebenaran. Denia belo kuli nerima Io, koe denia belo kita se Io ai belo tau se Io. Tapi iko tau se Io, koe Io diang iko ai nongos lang ko.18Aku belo anta ngedikah iko kati pelulo. Aku ulet nua epo iko. 19Mba di ola aut, denia belo anta kito se Aku oli, tapi iko kito se Aku, koe Aku bolum, ai iko anta bolum lou. 20Des ene doko iko anta tau, se Aku lang Uma-Ku ai iko mbo lang Aku ai Aku mbo lang iko.21Ise ka yo nggop prenta-Ku ai nggawi yo, io ene yo ngisang Aku. Ai ise ka yo ngosang Aku, io anta kenosang koe Uma-Ku ai Aku lou anta ngosang io ai anta mekelak kompu-Ku epo io." 22Yudas, yo makse di Iskariot, ngulek epo-Io: "Tuhan, koe ise moko Iko kakan mekelak kompu-Ko epo kain, ai belo epo denia?"23Tuing Yesus: "Ena erai kongo ngosang Aku, io anta ngaya firman-Ku ai Uma-Ku anta ngosa io ai Kain anta ulet epo io ai nongos kerai diang io. 24Tapi, ise yo belo kosang se Aku, io belo ngaya firman-Ku; ai firman yo dingo ko ene makse ngket Aku, tapi ngket Uma yo nyuyu Aku.25Eka-eka yo ene ulek-Ku epo iko, tebulu Aku aso keo diang iko; 26tapi Penyempae, yo doko Roh Kudus, yo anta senuyu koe Uma lang karan-Ku, Io ene anta nutui matuk eka-eka yo ene epo iko ai anta mekenop iko epo ise ka yo sundok pini ulek-Ku epo iko. 27Damai sejahtera tampe-Ku nte ngko. Damai sejahtera-Ku die Ku epo iko, ai ise yo die ku epo iko belo di kerai umbang kati yo denia die epo iko. Nang ka takut ai belo buen pengenanam.28Iko sundok keringo, se aku sundok ngulek epo iko: Aku malan, tapi Aku ulet nua epo iko. Ena beta-beta iko kosang se Aku, iko pasti anta ego koe Aku malan epo Uma-Ku, koe Uma-Ku pawak olai se Aku. 29Ai tempo ndo lou Aku ngulek epo iko onon nau umbang ene terjadi, apa iko persaya, ena nau umbang ene terjadi.30Belo di deo nua Aku ungulek diang ikam, koe penguasa denia endo ulet . Io belo keo kuasa yo kate ngombo se Aku. 31Tapi apa denia tau , se Aku ngosang Uma ai se Aku nggawi eka eka kati yo petua Uma epo Aku , akat ,alo taka berangkat engket ndo.
Chapter 15
1Basa Yesus , "Aku doko tonga anggur yo beta yo ai Bapa-Ku doko empun usaha 2tongku gergei la Aku yo belo kebua, tute-Yo ai tongku gergei yo kebua , binorese-keYo , apa tambah deo bua yo.3Iko memang sundok binerese ke firman yo sundok ulek-Ku epo iko.4Nongos ka lang Aku ai Aku lang iko. sama kati nau gergei belo kate keo bua ket gergei ene se, ene io belo genget epo tonga anggur , ketine lou iko belo kate kebua , ena belo gengget diang Aku kecuali yo nongos la pokok anggur, ketine lou iko belo kuli kebua, kecuali iko gengget diang Aku.5 Aku tondal anggur ai iko ene gergei-gergi yo. ise yo nongos lang Aku, Aku lang yo, io kebua meroa koe belo begengget diang Aku belo kuli ise-ise. 6Ise-ise yo belo gengget diang Aku , io noding epo baling kati gergei yo pate ; sundok ene kenumpul ke ulun ai noding po lang api , ai tenuna . 7Ena iko gengget diang Aku ai firman Ko lang aku tindu ka ise lelu pengkakan ko iko anta nerima yo8Lang umbang ene doko Uma ku kino mulia, yo ene ena iko kebua deo ai diang ketine iko ,diang ketine ikolah murit-muritKu' 9kati Uma ngosang Aku , ketine lou aku ngosang iko, nongoska lang kosang ku ene10Ena iko ngaya petua KU iko anta nongos lang kosangKU kati aku ngaya petua Uma Ku ai nongos lang kosang -Io 11Eka-eka yo ene ulek Ku epo iko apa sukacitaKu keo bolang iko ai sukacita ko jadi ponu.12Endo doko petuaKu apa ikam bako tengkosang, kati Aku sundok mengkosang ikam. 13belo keo kosang yo pawak ola se kosang erai kongo yo mie kesong yo ente sahabat-sahabat yo.14 Iko ene sahabat-sahabatku ena iko nggawi ise yo petuaKu epo iko . 15Aku belo dingulek nua iko batak ke batak belo tau ise yo genawi ke pengentuo yo. Tapi Aku ngulek iko sahabat,koe Aku sundok mere epo iko ise-ise yo sundok dingoKu ket Uma -Ku.16Makse di iko mili Aku , tapi Aku se yo mili iko ai Aku sundok nunjuk iko apa iko malan ai apa iko kate kebua ai bua ko ene tetap, ise ka yo tindu ko epo Uma lang karan Ku die Io epo iko. 17Yo doko endo petua-KU epo iko: Ikam bako kosang diang ulun yo mak!"18" Ena denia kekei se iko , iko tau se denia sundok uno ngekei Aku pawak se iko. 19Ena beta-beta iko ket denia, pasti denia ngosang iko ente empun io; koe iko makse ket denia , tapi Aku mili iko ket denia, koe ene doko denia kekei iko.20Kenop ka ise yo sundok ulek Ku epo iko: 'erai kong batak belo kate nombo se tuan yo'. Ena dero sundok ngurow Aku , dero lou anta ngurow iko . Ena dero sundok ngaya firman-KU , dero lou anta ngaya pemesara yo. 21Tapi eka-eka yo ene anta gawi dero epo ikam koe karan -Ku. Koe dero belo tau se Io yo sundok nyemuyu Aku. 22Ena Aku belo ulet ai belo ngulek epo dero , belo bedosa. Tetapi tempondo dero belo keo alasa te nokom dosa dero.23Ise-ise yo kekei Aku io kekei lou Uma-Ku. 24Ena Aku belo keo gawi bo ekang dero kati nau yo sundok genawi ke ulun yo mak , dero belo anta bedosa. Tapi tempondo wala pun dero sundok kito eka-eka yo ene tapi dero kekei epo Aku ketine lou epo Uma-Ku. 25Tapi, firman yo keo tenulis lang kitab Taurat dero harus genenap: 'Dero kekei se Aku belo keo alasan '.26Ena penyempae ene ulet ket Uma-Ku, yo doko ene Roh kebenara yo ulet ket Uma, yo anta ngesa umbang Aku.27tapi iko lou harus bekesah, koe iko ngket ono sama-sama diang Aku.'Chapter 16
1"Eka-eka endo sundok Aku sudok ngulek epo iko apa iko belo di sekukui. 2Dero anta nembuyo iko ngket Sinagoge. Bahkan,jeman yo anta ulet tongku ulun yo ngempate iko anta mikir se dero desung nyembah epo Allah.3Ai,nau umbang yo ene anta dero nggawi koe dero belo tau se Uma diang Aku. 4Tapi yo ene sundok Aku ngulek epo iko apa ena jeman youlet,iko kenop se Aku sundok ngulek yo epo iko.Ai,nau umbang endo belo aku ngulek epo iko onon se ene koe Aku aso diang iko.Gawi gata Roh Kudus.5Tapi,tempondo Aku kakan malan epo Iyo yo nyemuyu Aku,ai ndok belo erai kongo ngket ikam ngunti Aku, 'epo mbe Iyo anta malan ?' 6Tapi koe Aku sundok ngulek eka-eka endo epo ikam,nyoru nemponuh kesong kam. 7Tapi,Aku mereh epo yo beta epo ikam:buen ube ena Aku brangkat koe ena Aku belo brangkat,Pengawat ene belo anta ulet epo ikam;tapi ena Aku brangkat,Aku anta nyemuyuh Iyo epo ikam.8Ai,des Pengawat ene ulet,Iyo anta mekenop denia anta dosa,yo beta,ai penghakiman; 9nau umbang dosa,koe dero belo persaya epo Aku; 10nau umbang yo beta, koe Aku brangkat epo Uma ai ikam belo anta kito Aku nua, 11ai nau umbang penghakiman,koe penguasa denia endo sundok dihakimi.12Aso deo hal yo kakan ulek Ku epo iam,tapi ikam belo klian nantai yo tempondo. 13Tapi,des Iyo,Roh yo beta ene ulet,Iyo anta ngawat ikam epo lang eka-eka yo beta.Koe,Iyo belo bekesah petua-Iyo se,tapi eka-eka nau umbang yo Iyo keringo ene doko yo anta ulek Iyo;ai Iyo anta mereh ikam nau umbang yo anta terjadi. 14Iyo anta ngemuliakan Aku koe Iyo anta kuli yo pengkuli Ku,ai anta mereh yo epo ikam.15Eka-eka yo pengkeo Uma ene lou pengkeo Ku.Koe ene,Aku ngulek se Roh Yo beta anta mereh epo ikam ise yo pengkuli-Iyo ngket Aku."Dukacita wensut epo Sukacita. 16Belo di ola aut,ai ikam belo anta kito Aku nua;ai sindai nua,belo diola,ai ikam anta kito Aku."17Deo murid Yesus kako unti sama dero se,"Ise maksud-Iyo Io ngulek epo taka,belo diola aut,ai ikam belo anta kito Aku nua,belo diola aut,ai ikam anta kito Aku?'ai'koe Aku anta brangkat epo Uma ?" 18Jadi dero ngunti,"Ise yo Io maksud diang,belo diola aut'?Taka belo tau ise yo Io knesah."19Yesus tau se murid-murid-Iyo kakan ngunti epo-Iyo,laju Iyo ngulek epo dero,"Beta be ikam bako unti epo sama ikam se nau umbang yo Aku maksud des Aku ngulek,belo diola aut ai ikam belo anta kito aku nua;ai nua,belo diola nua,ai ikam anta kito Aku'? 20Diang beta-beta yo,Aku ngulek epo ikam,ikam anta nangis ai nyoru,tapi denia anta ego;ikam anta berduka,tapi dukacita kam anta wensut jadi sukacita. 21Des ulun bawe ngemekus,io kiso siet koe des yo nte ngemekus sundok ulet;tapi sundok pea yo kino mekus,io belo kiso se siet balo oli koe sukacita koe erai kongo ulun sundok kino mekus mbo denia endo.22Ketine lou ikam kiso kanam penderitaan tempondo, tapi Aku anta nyeruku ikam nua ai kesong kam anta bersukacita,ai ndok belo erai kongo yo anta kate ngalek sukacita kam ngket ikam. 23Des olo ene,ikam belo anta ngunti ise-ise epo Aku.Diang beta-beta yo,Aku ngulek epo ikam,ise-ise yo penindu kam epo Uma-Ku lang karan-Ku,Io anta miye yo epo ikam. 24Sampe tempondo,ikam belo pinih tindu ise-ise lang karan-Ku.Tindu ka,ai ikam anta nerima yo apa sukacita kam jadi ponuh."Penguret ombon denia25"Aku sundok ngulek nau umbang endo epo ikam diang pemerawet;jeman yo anta ulet des Aku belo nua mereh epo ikam diang pemerawet,tapi anta mereh epo ikam diang terus terang nau umbang Uma.26Des olo ene,ikam anta tindu lang karan -Ku,ai Aku belo ngulek epo ikam se Aku ngendoa yo epo Uma nte ngkam. 27Koe,Uma se ngosang ikam koe ikam sundok ngosang Aku ai persaya se Aku ulet epo denia;tempondo,Aku anta ngendikah denia ai mulik epo Uma." 28Aku ngket Uma ai sundok ulet epo lang denia; tempo nde, Aku kakan ngedikah denia ai mulik epo Uma."29Murid-murid-Iyo ngulek,"Neh,tempondo Iyo mereh terus terang ai belo dimakai pemerawet nua. 30Tempondo,kain tau se Iyo tau ba ise-ise ai belo di koyoh nte erai kongoh ulun ngunti epo-Iyo.Koe ene,kain persaya se Iyo ulet ngket Allah," 31Yesus nuing epo dero,"Persaya be ikam tempondo?32Eti ka! Jeman yo nta ulet,bahkan sundok ulet nte ngkam nte bako dikah,masing-masing uli epo awa yo se ai anta ngendikah Aku sederai.Tapi anta,Aku belo sederai koe Uma diang-Aku. 33Eka-eka endo Aku ngulek epo ikam apa mbo lang Aku,ikam keo damai sejahtera.Mbo denia,ikam anta kiso kanam sengsara,tapi pinogalak kesong kam!Aku sundok kuret ngket se denia!
Chapter 17
1Ene doko pemesurah Yesus, laju Io donga epo langit ai ngulek: "Uma, sundok des yo endo; Pea-Ko kino mulia, apa Iko kino mulia se Pea-Ko. 2Kati nau Iko sundok mie epo-Io kuasa ombon yo bolum, Io ene lou yo anta mie bolum yo kekal epo ise ka yo sundok die Ko apo Io.3Ndo doko bolum yo kekal ene, yo ene dero tau se Iko, erai-erai yo Allah yo beta, ai tau se Yesus Kristus yo sundok utus-Ko. 4Iko sundok kino mulia se Aku lang bumi diang sara mesundok gawi-gata yo die Ko epo Aku nte genawi. 5Koe ene, o Uma, kemulia ko Aku nte Iko se diang kemuliaan yo mpun Ku la hadirat-Ko onon denia keo.6Aku sundok mekelak karan-Ko epo ulun eka, yo die Ko epo aku ngket denia. Dero ene mpun-Ko ai Iko sundok mie dero epo Aku ai dero sundok ngaya firman-Ko. 7tempo ndo dero tau, se ise ka yo die-Ko epo Aku ene asal usul yo ngket Iko. 8Koe ise ka firman yo bere-Ko apo Aku sundok surah Ku epo dero ai dero sundok nerima yo. Dero tau beta-beta, se Aku ulet ngket Iko, ai dero persaya, se Iko ene yo sundok nyuyu Aku.9Aku berdoa nte dero, Aku belo berdoa nte denia, tapi nte dero yo sudok die Ko epo Aku; koe, dero ene mpun-Ko. 10Eka-eka yo mpun-Ku ene mpun-Ko lou, ai eka-eka yo mpun-Ko ene mpun-Ku lou; ai Aku sundok kino mulia lang ene. 11Aku mba di la denia nua, tapi dero aso la denia endo, ai Aku ulet epo Iko. Uma yo Kudus, jaga Ko dero lang karan-Ko, karan yo sundok die-Ko epo Aku, sehingga dero bekerai kati nau Taka.12Kola-kola Aku diang iko, Aku sundok ngamu dero lang karan-Ko yo sundok die Ko epo Aku. Aku sundok ngenjaga dero ai belo ndok erai ngket dero yo tomo semakse nte io yo sundok tenetap nte tomo, apa genap iso yo tenulis lang Bebal Suci. 13Tapi tempo ndo, Aku ulet epo Iko ai aku ngulek eka-eka yo ene desung Aku aso lang denia, apa ponu sukacita-Ku lang bolum dero. 14Aku sundok mie firman-Ko epo dero ai denia belo gawal deang dero, koe dero makse ngket denia, sama kati Aku makse ngket denia.15Aku belo tindu Iko nte ngalek dero ngket denia, tapi apa Iko ngenjaga dero ngket yo jahat. 16Dero makse ngket denia, sama kati Aku makse ngket denia. 17Kenudus dero lang kebenaran; firman-Ko ene kebenaran.18Kati Iko yo sundok nyuyu Aku epo lang denia, kati ene lou Aku nyuyu dero apo lang denia; 19ai Aku nengkudus bolum-Ku nte dero, apa dero kenudus lou lang kebenaran.20Ai makse nte dero endo tingrn Aku bedoa, tapi nte ulun-ulun lou, yo persaya diang-Aku koe pemesurah dero, 21apa dero jadi erai, sama kati Iko, o Uma, lang Aku ai Aku lang Iko, apa dero lang Taka lou, apa dunia persaya, se Iko ene yo sundok nyuyu Aku.22Ai Aku sundok mie epo dero kemuliaan, yo die-Ko epo Aku, apa dero jadi erai, sma kati Taka enen erai: 23Aku lang dero ai Iko lang Aku apa dero sempurna jadi erai, apa denia tau, se Iko yo sundok nyuyu Aku ai Iko kosang se Dero, sama kati Iko kosang se Aku.24O Uma, Aku kakan apa, la mone ka aku keo, dero ke lou sma-sama diang Aku, dero uo sundok die-Ko epo aku, apa dero meti kemuliaan-Ku yo sundok die Ko epo Aku, koe Iko sundok nengkosang Aku onon denia tenampa.25O Uma yo adil, denia endo memang belo tau se Iko, tapi Aku tau se Iko, ai dero endo tau, se Iko ene yo sundok nyuyu Aku; 26ai Aku sundok mere karan-Ko epo dero ai Aku anta mere yo, apa Kasih yo die Ko epo Aku keo lang dero ai Aku lang dero."
Chapter 18
1sundok abis pemesara Yesus ene Io baling ngket mne' sama sama diang murid murid Io terus dero' malan epo' mpai atang Kidora. Mbo mne keo taman ai Io sumba' epo' taman ene sama sama diang murid murid Io. 2Yudas, yo ngingat Yesus, tau low awa' ene', koe' Yesus jono bkumpul mne' diang murid murid Io'. 3Moko' ulet ka' doko Yudas low epo' mne diang erai pasukan tentara diang penjaga penjaga Bait Allah yo' sayu' imam iman pengutok ai ulun ulun Farisi genap diang lentera, dmtai dapo'.4Jadi Yesus yo'tau'ba ise ise anta pengkono Io', nyempeder epo' ono' ngulek epo dero' : Ise yo'eto kam?" 5Tuing dero' : Yeus ngket Nazaret " Ulek Io' epo dero" : Akulah Io" Yudas yo ngianat Yesus akat low mbo ramai ramai diang dero6Des Io' ngulek epo' dero' : "Aku doko Io," dero' mundur ai pukan epo tan. 7Moko Io' ngunti' nua : " Ise yo' eto kam?" Ulek dero " Yesus ngket Nazaret"8Tung Yesus : "Sundok ulek Ku' epo'Ikam, Aku' doko Io'. Ena' Aku' yo' et kam koe'ka' dero' endo' malan. 9Ketine' ka' doko nau' yo ene' apa' besengkono diang firman yo' sundok ulek Io: "Ngek dero' Yo srak-Ko' epo' Aku, belo keo yo' belo di sauda Ku' nte' mate"10Laju Simon Petrus, yo' moit pedang, nyintak pedang ene' ngket lau sarung io, naris batak Imam Besar sengga bekat telingo saua io' karan batak ene' Malkhus. 11Ulek Yesus epo" Petrus :"Pino sumba lang sarung pedang ko' ene' belo be Aku' arus ngisop ketoweng yo' die' Bapa' epo' Aku?" Yesus la onom Hanas12Moko' pasukan tentara diang perwira io' diang penjaga penjaga ko' suyu' ulun Yahudi ene' nangoyo Yesus ai nyiret Io'. 13laju' dero' moit Io' la epo hanas, Koe' Hanas ene ampu' kayafas, yo tau ene' jadi' Imam Besar. 14ai kayafas ene' doko yo sundok ngnasehat ulun ulun Yahudi : Keo buen yo ube aso ena erai kongo' mate nte pupus bangsa. Petrus nyangkal Yesus15Simon petrus ai erai kongo murid yo mak nyarak yesus. Murid ene' kenal se Imam Besar ene' ai io sumba sama sama diang Yesus epo' natara istana Imam Besar ene. 16tapi Petrus nongos la baling dmpet jawong. jadi murid yo mak ro yo' kenal se Imam Besar ene mulik epo' baling po sera sera diang bawe yo' ngnjaga jawong laju' moit petrus sumba.17Moko' ulek bawe batak yo' ngnjaga jawong epo Petrus : "Makse be iko' low murid ulun ene?" tuing Petrus : "Makse". 18Desung ene' batak batak ai pnjaga pnjaga Bait Allah sundok ngimun api asong koe dnia rongin deo ene, ai dero alek minday mbo mne' Petrus akat low minday sama sama diang dero.19Jadi mulai ka' doko Imam Besar ngunti epo' Yesus mau' mnbang murid murid Io' ai' nau' umbang batuk tetai Io'. 20Tuing Yesus epo io' : "Aku bsara terus terang epo' dnia : Aku ' terus matuk metai mbo les smbayang ai mbo' Bait Allah, awa ulun ulun yahudi ngumpul : Aku belo pini bsara melim melim". 21"Ise moko' iko' ngunti epo' Aku'? unti ka' epo' dero', yo sundok nmpaning ise' yo' ulek-Ku' epo' dero' : pasti dero' tau ise yo sundok ulek-Ku"22Des Io ngulek ktine, erai kongo pnjaga' yo' akat mbo' mne', nampa wae-Io' ulak ngulek : "ktine' be tuing. Ko' epo' Imam Besar?". 23Tuing Yesus epo' io : "Ena' pmensara'-Ku' ene' sala', tutui ko'ta ya sala tapi' ena' pmensara'-Ku' ene kono, ise moko' iko nmapar Aku?". 24Moko Hanas njirima Io bsirat epo' Kayafas, Imam Besar ene"25Simon Petrus aso akat mindang. Ulek ulunulun mne io : "makse be iko' low kongo' murid Io?". 26Sangkal ke; Io, ulek io' : "Makse" ulek erai kongo batak Imam Besar, ulun ene keluarga ngekaat batak Imam Besar yo telingo io totok Petrus : "makse be iko itanku, mbo taman ene' sama sama diang Io?". 27Jadi sangkal koe' Petrus nua' ai des ene' skuat ka' dokas piak.Yesus la Onon Pilatus28jadi dero' moit yesus ngket Kayafas epo' awa' pengadila. Des ene' olo aso ma' dero' se mba' di sumba' Pengadilan apa' belo ngloreto tenampa toyo' kre dero' awa' kakan kuman Paskah. 29Koe' ene' Pilatus baling nyruku dero' ai nguleh : 'iese yo'' tundruh kam epo' ulun endo?". 30Tuing dero epo' io': " Ena Io makse ulun trjano, kain mba' di nyerah Io' epo oko".31Ulek Pilatus epo' dero' :"Alek kam ka' Io' ai putus kam se ka' urusan Io' kati Hukum Taurat kam ene'. "Ulak ulun ulum Yahudi ene " Kain belo dikate nympate ulun". 32Ktine ka'doko nau ene' apa' pino enap ka' doko' Firman Yesus yo' ulek Io' nte mkelak ketimbe' sara' ante mate.33Jdi Pilatus mulik epo' lang awa' pengadilan, laju' momba' Yesus ai ngunti epo Io : "Iko' endo' be raja' ulun Yahudi?". 34Tuing Yesus : "Angket kesong ko se be pmnsara' ko' ene' ena' belo keo be ulun mak yo' ngulek epo' iko' nau umbang Ako'. 35Ulek Pilatus : "Ulun Yahudi be aku? Bangsa-Ko' se ai imam imam pngutok yo' sundok nyerah iko' epo' aku' : ise' yo sundok gawi geta' Ko'?.36Tuing Yesus : " Kerajaan-Ku makse ngket dnia' endo'; ena' KerajaanKu ngket dnia endo, pasti batak batak Ku' sundok ngelawan apa' Aku' nang snerah epo ulun Yahudi, tapi Kerajaan-Ku' makse ngket mndo'. 37Moka' ene' ulek Pilatus epo' Io' : "Jadi iko' endo' raja' ?" Tuing Yesus "Iko' ngulek, se Aku' endo' raja'. Nte ene' ka' doko Aku' kinomekus ai nte ene'ka'doko Aku' ulet epo' lang dnia' endo', apa ' Aku' mie kesaksian nau numbang yo' konoi; tongko' ulun yo'ngket yo'kono nmping oyon-Ku"38Ulek Pilatus epo' Io : "Ise yo'kono ene?" Sundok ngulek ktine', Pilatus baling nua' nyuruku ulun ulun Yahudi ai ngulak epo' dero : " Aku endo mba' beta di keo kuli ise2 sala mbo' Io. 39Tapi keo penuju kam jati', se des Paska. Jadi, kakan beh iko aku ngelosu 'Tuon Ulun Yahudi' endo? 40Dero nuing diang nyoyar, " Nang nelosu ulun ene, semakse Barnabas!" Barnabas ene pengako.
Chapter 19
1Pilatus ngalek Yesus ai nyuyu ulun ngurou iyo. 2Tentara-tentara ene ngendalin mahkota diang bako kedui ai mayak iyo ban utok Yesus ai nyua jubah ungu epo Iyo. 3Dero ngompoh Yesus ai ngulek " salam o raja ulun Yahudi!'' laju dero nampar wae Io.4Pilatus baling nua ai ngulek epo dero, " Etikam ! Aku moit Yesus baling epo ikam apa ikam tau se aku belo dikuli ise ise sala mbo' Iyo."5Sondok ene, Yesus baling makai mahkota dui ai jubah ungu.Ulek Pilatus epo dero, "eti kam Ulun ene!"6Des imam-imam pengutok diang perwira-perwira kito se Yesus dero besara ries , " senalib ka Io, senalib ka Io!"Tapi ulek Pilatus epo dero, " oit kam ka Io ai salib kam se, koe aku belo diruku ise ise sala mbo' Io.7 Tuing ulun-ulun Yahudi ene epo Pilatus, "Kain keo Hukum, diang menurut hukum ene, Io harus mate, koe Io nganggap se Io ene Pea Allah."8Des Pilatus keringo pemensara ene, io tambah takut 9 sumba nua epo lang awa pengadilan, laju ngunti epo Yesus, " Ngket mombe se Iko?" Tapi Yesus mba di nuing.10 Ulek Pilatus epo Io, " belo kakan besara be Iko diang aku? Belo be Iko tau se aku ke kuasa nte ngembebas Iko ai keo lou kuasa nte nyalib Iko kosio?"11Tuing Yesus, " Iko belo dikeo kuasa ise ise ombon Aku, ena belo di denie kuasa ene epo iko ngket ombo. Koe ene doko, ulun yo nyerah Aku epo iko, aso pawak dosa iyo."12 Sundok keringo ene, Pilatus bekomer nte ngembebas Yesus, tapi ulun-ulun Yahudi besara diang oyon ries, "Ena iko ngembebas Ulun endo, iko makse sahabat Kaisar; tongku ulun yo nganggap diri io raja arti yo ngelawan Kaisar."13Des Pilatus keringo pemensara ene, io mait Yesus epo baling, ai tunge ban kadera pengadilan, mbo awa nan karan se Litostrotos, ena lang basa Ibrani nulek Gabata.14Olo ene olo persiapan Paskah, kira-kira jam duo belas. Ulek Pilatus epo ulun-ulun Yahudi ene, "Endo doko Raja kam!"15Moko dero besara diang oyon ries, "Oding ka Io! Oding ka Io! "Senalib ka Io!"Ulek Pilatus po dero, "Arus be aku nyalib Raja kam?"Tuing Imam-Imam pengutok ene, " Kain badi keo raja makse Kaisar!"16Penyundok iyo, Pilatus nyerah Yesus epo dero apa senalib.Dero nerima Yesus nte salibYesus SenalibYesus baling moson salib Io se epo awa yo nan karan se "awa kerangap",lang basa Ibrani yo nentang se " Golgota". 18 Mbo lane dero nyalib Yesus sama-sama diang duo kongo ulun yo mak, yo senalip mbo tadah sei diang tadah sanan Yesus, Yesus la botuk ekang dero.19Pilatus nampa tulisan ai nempel yo mbo kayu salib. Otang tulisan ene, "YESUS ULUN NAZARET, RAJA ULUN YAHUDI."20Deo ulun Yahudi yo ngembaca tulisan ene, koe awa Yesus senalib dempet se kota, ai pemensara ene tenulis lang basa Ibrani, Latin, ai Yunani21Jadi, ulek imam-imam pengutok Yahudi epo pilatus, "Nang tenuli raja ulun Yahudi, 'tapi Ulun endo ngulek se Aku Raja ulun Yahudi."22Tuing Pilatus, " ise yo sundok tulisku, tetap tenulis!"23Sundok tentara-tentara ene nyalib Yesus, dero ngalek pakaian Iyo ai magi iyo jadi opat bagian, erai bagian nte tongku tongku kongo prajurit. jubah ene belo dibekosot ket ombo ampe iwa erai lembar diris bute.24Prajurit ene bunyal epo sama dero , " nang taka minsit iyo tapi alo taka motak undi ente mutus ise yo kuli iyo." Nau endo ketindo apa genap kati yo sundok tenulis lang Kitab Suci:" Dero magi pakaian-Ku nte dero ai nte jubahku dero motak undian."25Desung ene, ma Yesus, erai buntung bawe ma Yesus, Maria bawe Klopas, diang Maria Magdalena, akat dempet salib Yesus.26Des Yesus kito ma Io ai murid penggawal Io akat mene, Io bunyal epo ine Io, " Ma, eti kotah, endo pea ko'!" 27Laju Yesus ngulek epo murid senayang Io ene, " endo doko ine ko!" Ngket ne murit ene nerima ine' Yesus nongos mbo lou io.Pengenate Yesus28Sundok ene, Yesus yo tau se eka-eka sundok bah aut, nte nggenap kitab suci, Io ngulek, " Aku Krengan!" 29La mene keo belanga ponu diang anggur mosom. Koe ene, dero nontang bungo karang yo sundok snoso lang anggur mosom mbo batang hisop ai mie iyo epo bowa Yesus.30Sundok ngisop anggur mosom ene, Yesus ngulek ''Sundok ba aut''.Laju Io nyluot utok Io ai nyrah ruo Io.31Koe olo enelah olo persiapan, apa mayat -mayat ene belo mbo kayu salib ene mbo olo Sabat, koe olo sabat ene olo raya, ulun-ulun Yahudi tindu epo Pilatus apa botis ulun-ulun yo senalib ene tenikol diang antu-antu ene pinodiwa ngket salib ene. 32likas ene tentara ulet epo nikol botis ulun yo tela diang yo erai nua yo senalib rendu diang Yesus. 33tapi des dero ape po Yesus, kito dero se Yesus sundok mate, dero badi metepok botis Io.34tapi,erai Kongo tentara ene nowok bujok io epo drukan Yesus, jadi des ene se baling daya diang danum. 35Ulun yo kito mato peristiwa ene yo mid kesaksian endo, ai kesaksian yo beta ai io tau se pemensara yo ene beta, apa ikam persaya lowu36Koe,eka-eka endo terjadi apa pinogenap yo sundok tenulis lang Alkitab Suci:" Ndok belo erai tulang Yo anta pino tepok."37Ai nua lang iyo mak Kitab Suci ngulek," Dero anta meti Io yo sundok dero towok." Yesus kenubur38Likas nau ene, Yusuf ket Arimatea, yo suni suni sundok jadi murid Yesus koe takut epo ulun-ulun Yahudi, tindu epo Pilatus apa io kate ngalek mayat Yesus, dan senie ke' Pilatus. jadi, Yusuf ket Arimatea ulet po ngalek mayat Yesus. 39Nikodemus, ulun yo pini nyeruku Yesus mbo seom malom, ulet lou diang moit lenga mur diangg lenga garu, yo koyat iyo sekitar limo pulu kati40Jadi, zero ngalek mayat Yesus ai ngbungkus Io didn't diris bura ai nerempah rempah, kati adat nglowong ulun Yehudi. 41Dempet awa Yesus snalib, keo erai taman ai mbo lang taman ene keo erai kubur yo bayu yo belo pini pnayak mayat mne. Koe olo ene olo persiapan Yahudi, ai awa kubur ene belo di oro, dero mayak mayat Yesus mne. 42koe olo ene olo persiapan acara ulun Yahudi, diang awa kubur belo dioroh, dero mayak mayat Yesus la laneChapter 20
1des olo tela minggu ene ket ma'beta lak olo aso seom malan daro maria magdalena epo kubur ai io kito lak sene batu moko yonalek ket kubur2.io mosit nyerapet simon petrus ai murid iyo mak iyo kenosang keyesus ai kenesa epo dero Tuhan alek ulun ket kubur io ai diris belo tau la mone io tenape3Ene moko malan petrus ai murit Iyo mak epo kubur 4Dero duo monsit sama-sama,tapi murit yo mak ene monsit lebih laju ket Petrus ene moko ono sampe la kubur . 5Ia ngeloeng epo dalom , ai kito diris kapan pembungkus mayat Yesus mulanau la tana , tapi iyo belo sumba epo dalom.6koe ene uletlah Simon Petrus nyarak iyo, ai sumba epo lang kubur ai iyo kito diris kapan begaleng la lane. 7Sedang diris peluh iyo ro' keo la utok Yesus belo keo ketape dempet diris kapan ene tapi la isan la awa iyo mak diris sundok begulung. 11.Tapi maria akat dempet kubur ene ai nangis sambil nangis io ngeloeng epo lang kubur. 12.Ai nitan koe iyo keo duo ulun malaikat makai baju bura iyo ulun mak tunge la bika utok io iyo mak la bika botis la awa mayat Yesus pinolumbi. 13.ulek malaikat ene epo io ma' koe mbe iko nangis tuing maria epo dero,Tuhanku alek ulun ai aku belo tau la mone io tape dero.16.ulek yesus epo maria'sekuleng ai bunyal epo io makai basa ibrani Rabuni arti io guru 17.ulek yesus epo iobadi kotohka iko mulem aku ke' Aku pian malan epo bapa tapi malan kaepo erai buntung erai buntungku aiulek lou epo dero kan ket tempondo Aku kan malan epo Bapa-ku ai Bapako epo Allahku ai Allahko; 18maria magdalena malan ai bunyal epo murid murid aku odir kito Tuhan ia lou io yo ngesah hal-hal ene epo io19des olo sundok malom olo tela minggu ene ngumpul murid murid yesus la awa diang jawong iyo kenunci koe dero takut epo ulun-ulun yahudi.des jaman ene ulet lou yesus ai akat la tengga- tenga dero ai bekesah;damai sejahtra ngko lou. 20ai sundok bekesah io mekelak tangan io ai bowa kesong io epo dero murid-murid ene nyawo des dero kito Tuhan.24Tapi tomas ulun ngket duo belas murid ene iyo nulek didimus belo keo diang dero des Yesus ulet epo mene. 25Moko ulek murid iyo mak ene epo io kain lou kito Tuhan tapi tapi tomas bunyal epo dero onon se aku kiti bekas paku la tangan io diang onon se aku ngenjolok temburuku epo dalom bekas paku ene diang ngenjolok tanganku epo lang bowa kesong iyo belo puas aku kakan se nyembeta iyo.26walu olo lipas murid yesus keo ulet lang lou ene ai tomas sama diang dero sengkuang jawong jawong kenunci Yesus ulek akat la tenga dero langsung bunyal damai sejahtera nte ngkam 27lipas iyo bekesah epo tomas payak ko temburuko la mne diang etika tanganku sokoika tanganko ai tunjuk epo lang bowa kesongku apa' nang sampe iko belo percaya nua. tomas njawap iyo ya Tuhanku ai Allahku.28Tomas nuing Yesus, "Ya, Tuhan ai Allahku" 29Yesus ngulek epo io moko ikam kito aku ene ikam percaya bahagia ikam iyo belo kito tapi percaya. Pengkakan Yohane Nulis Bebal Endo30Aso deo tanda ajaib yo mak yo nelaku Yesus la onon murid-murid-Io, yo betulis lang bebal endo. 31Tapi, eka eka yo endo tenulis apa iko persaya se Yesu ene Kristus, Pea Allah, diang apo ngket kepersayaan kam ene, iko kuli bolu lang karan-Io.Chapter 21
1yesus menampakan diri kepada murid- murid-Nya di pantai dan tiberias. 2simon petrus, Tomas yo nulek Didimus, Natanael engket kana yo mo Galilea ,pea- pea Zebedeus diang duo ulun murid io yo mak.3ulek simon Petrus epo dero: Aku beju epo nangop esa. ulek dero epo yo: kain malan lou diang Iko. dero beju lou dombo po perau, tapi malom ene dero belo di kuli se esa.4waktu olo mulai ombo, Yesus akat mo pantai ; tapi murid- murid ene belo tau , sene yesus.5ulek yesus epo dero ; he pea- pea, keo be iko ulak - lekon? jawab dero : belo keo.6Moko ulek Yesus epo dero :" bebarka jala ko ene po imbang sanan perau , moko iko kuli lalu dero mebar jala dero belo kuli dero ngendurut yo nuwa koe deo esa.7moko murid yo kenosang yesus ene besara epo petrus; ne Tuhan." waktu petrus keringo, bahwa ene Tuhan, moko yo nyengkono pakaian yo, koe yo belo bepakaian, ulek yo sentuyun po lang gentung. 8murid- murid, io, yo mak ulet diang perau koe dero badi oro engket tana ombo, haya kira- kira duo jatus hasta tingen ulak dero muka jala yo ponu esa ene. 9Des dero ampe tana ombo, dero kito arong bolum ai keo esa mbo ombon yo diang jaja.10ulek Yesus epo dero"oit ko tenu-tenu esa yo bayu tangop kam ene." 11Simon Petrus dombo epo lang peraw laju matak jala ene epo tana ombo ponu atok esa-esa olai, jatus limo pulu tolu kukui kedeo io. tontan kedeo ne jala ene belo di renset.12ulek Yesus epo dero " Dido taka kuman, belo keo engket murid-murid ene yo ronu ngunti epo Io, :" Ise iko ene"? se iyo ene doko Tuhan.13Yesus malan epo ono', ulak ngalek roti ai mie ene epo dero, ketine lou esa ene'. 14Ene ka' doko mentolu derang Yesus mekelak kompu tonga epo murid-murid Iyo des sundok Io bolum ket ekang ulun mate.Yesus tindu epo petrus nte ngamu domba domba Io15Des sundok ngodor Yesus ngulek epo simon petrus: Simon Pea Yohanes, kosang be iko se aku lengkat se dero endo?"Tuing Petrus epo Io': "beta Tuhan, Iko tau se aku sayang iko' " Ulek Yesus Epo iyo': Namu bino nuen biri-biri Ku' ". 16Ulek Yesus nte meduo derang epo io, : " Simon pea' Yohanes, sayang be iko se Aku,"? Tuing petrus epo Io :" Beta Tuhan, Iko tau aku sayang se Iko." ulek Yesus epo iyo' : Nasi namu biri-biri-Ku!"17Ulek Yesus epo iyo memetolu derang " Simon, Anak Yohanes, sayang be iko' epo Aku"?Moko sedih kesong petrus koe Yesus ngulek epo Io : "Sayang be iko, se aku"? "ai io ngulek epo Io': "Tuhan, Iko tau eka ise masam, Iko' tau se aku sayang se Iko." Ulek Yesus epo Io' : Nasi Namu biri Biriku,"!18"Aku ngulek epo iko',se beta-beta io des iko burok iko molit towing ko' ai malan epo moneka pengkakan ko, tapi ena iko sundok tuo, iko anta ngekar tanganko' ai ulun mak anta molit iko ai moit epo awa yo belo dipengkakan ko.19Jadi Hal endo ulek Io nte mkelak ketimbe Petrus anta meti ai ngemulia Allah. sundok besara ktine, ulek Io epo Petrus : " Lumpat aku"20Des Petrus sekuleng, io kito se murid kesayangan Yesus desung nyarak dero, io ene' murid yo pas dero, desung sama-sama kuman tunge dempet Yesus ai yo ngunti: " Tuhan, ise io' yo anta nyerah iko?"21Des Petrus meti' murid ene', io nglek epo Yesus: Tuhan ise yo anta' terjadi diang io endo'?"22Tuing Yesus: " ena aku bepetua ' apa io nokon bolum sampe aku ulet ene makse urusan ko, tapi iko' : "Lumpat Aku ka iko".23Moko, penyurah Yesus ene nyebar mo ekang erau buntung ene se murid ene belo dianta mate, padahal Yesus belo di ngulek ketine se belo anta mate, Tapi ena aku bepetua apa io nokon bolum sampe aku ulet nua, ise urusanko?"24Io ka dioko murid yo mie kesaksian nau umbang eka-eka endo, ai yo sundok nulis ene ai taka tau', se kesaksian io ene beta.25Aso deo hal hal yo mak mulai genawi koe Yesus, tapi ene asa tenulis erai-erai, san sanku erai denia endo pun belo dianta puli ngemuat eka kitab yo arus tenulis ene'.Romans
Chapter 1
1Ngket Paulus, batak Kristus Yesus, yo bnomba nte jadi rasul ai pinokudus nte ngabar Injil Allah. 2Injil ene sundok jnanji koe-Iyo ngket ono-ono tete nabi-nabi-Iyo lang Alkitab. 3Yo ene umbang Pea Allah, lang nau ulun Io ene kinomekus ngket upus Daud.4Mbo lang Roh yo kudus, pinokelak lang pngnyuli-Iyo ngket ekang ulun mate, Se-Io ene doko Pea Allah yo keo kuasa, Yesus Kristus Tuhan taka. 5Tete Io low Allah mie epo kain kasih karunia nte jadi Rasul, Apa aku ngayak ulun-ulun ngket eka suku bangsa apa dero prsaya ai patoh epo karan-Io. 6Ktine low ikam yo mbo Roma, ikam yo sundok bnomba nte jadi mpun Kristus.7Epo eka-eka ikam yo nongos mbo roma, yo knosang koe Allah, yo bnomba ai pinojadi ulun-ulun kudus. Kasih karunia ai damai sjahtra ngket Allah, Bapa taka, ai ngket Tuhan Yesus Kristus diang ikam.8Tla-tla aku trima kasi epo Allah koe Yesus Kristus ombon ikam eka-eka, koe sundok dningo kabar nau umbang iman kam mbo mupus dnia. 9Koe Allah, yo layan ku diang beta-beta mbo lang ngabar Injil Pea-Iyo, ene doko saksi ku, se lang doa ku aku dor knop se ikam. 10Aku bdoa, apa diang ptua Allah pnyundok yo aku kuli nte nuntun ikam.11Koe aku kakan kito ikam nte mie karunia rohani epo ikam nte mturon ikam. 12Yo ene apa aku keo mbo ekang ikam ai lumpat snang koe iman taka pes-pes, koe iman kam ktine low iman ku.13Erai buntung-erai buntung aku kakan apa ikam tau, se aku sundok jono keo kno ulet epo ikam, tapi sampe tempondo keo dor nte oki walang, apa mbo ekang ikam gawi ku ene keo nte oki eti asil yo kati low umbang mbo bangsa-bangsa yo makse Yahudi yo mak. 14 Aku keo utang epo ulun Yunani, ktine low epo ulun-ulun yo makse ulun Yunani, epo ulun-ulun yo keo pnykola, ktine low epo ulun-ulun yo belo keo pnykola. 15Koe ene doko aku kakan nte ngabar Injil epo ikam low yo nongos mbo Roma.16Koe' aku' keo persaya' yo' turon lang Injil, koe' Injil ene' pnggalak Allah nte' nylamat tongku' ulun yo' persaya, tla-tla ulun Yahudi diang ulun Yunani low. 17Koe' langne' melak yo' kono ngket Allah, yo' brangkat ngket iman ai nuntun epo' iman, kati' keo tnulis: "Ulun yo' kono anta' bolun koe' iman."18Ngket sorga Allah mmkelak kmara-Iyo epo eka ktriaw diang kdadal ulun, Keo akal triau ene mombong ulun nte tau ktimbe nau yo beta umbang Allah. 19Dero beta-beta kuli tau nau umbang Allah ene koe sundok keo lang kesong dero, koe Allah se sundok mmkelak ene epo dero.20Ngket Allah nampa dnia endo ulun sundok kuli tau se kuasa Allah ene kden diang Io ene beta-beta memang Allah. Otang nau ene memang belo melak tapi dapet eti. Ulun kuli tau otang nau Allah ene dapet eti mbo nau pnytampa-Iyo. Jadi dero belo keo alasan nte belo tau. 21Dero tau se Allah tapi dero belo mkolai-Iyo diang belo bsukur epo-Iyo. Makse ko ube kno dero ene belo keo otang, diang kesong dero yo bungang jadi seom.22Kanam san dero kati ungka ponu diang hikmat, padahal dero ene bungang. 23Dero mba di nokon nyembah Allah yo kden, makse ko ube nymbah smpatung-smpatung yo tnampa memenau korik kotok yo tau mate, yo ene memenau ulun, empulu, korik botis opat ai korik-kotok yo malan diang buntung.24Koe ene Allah belo di nyanda pngkakan pngkakan kesong dero nte gawi triau. Koe ene dero nggawi ise-ise yo gramas epo sama dero se. 25Koe dero nganti umbang yo kono ngket Allah diang otang yo eta ai muji diang nymbah korik-kotok ulak nengkewot se ise yo Tukang Tampa ene ube yo arus pnuji ndok kden, amen.26Koe ene Allah nyrah nte dero nadah epo iwoi ruang yo nte ngmai, bang bawe dero belo di kakan song kati nau umbang nte ulun, tapi kakan sama bawe ube. 27Bang song ktine low, dero belo keo kno oli epo tadah bawe dero, tapi nngkakan epo sama song ube. bang song nggawi gawi yo nte ngmai diang sama song, koe ene dero kono bales yo sngkono diang ktriau gawi gata dero ene.28Koe san dero belo pnting tau se Allah, koe ene Allah belo nyanda akal dero jadi rusak, koe ene dero nglaku gawi gata yo belo kate gnawi.29ponu diang nau triaw, akal dat, bolum mranggah ai bolum rusak, ponu diang kakan nyongah, kakan ngmpate, belo tau sngkono, akal blengkong ai botu dat. 30Dero ene tukang mdat ulun, tukang mtnah, ngekoi Allah, kurang ajar, san ombo ba se ulun mak, sombong, tukang gawi triaw, belo patoh epo ulun tuo, 31galu, belo stia, belo sayang epo ulun, belo kosang epo ulun.32Dero tau se pnindu aturan Allah, ulun yo nglaku eka gawi ktine ene arus kono ukum pate. Beta ko ktine nokon apo gawi dero umbang ene, ai ka ube sngkono low mbo dero diang ulun yo gawi ktine
Chapter 2
1Koe ene, o ulun, ise lou po iko, io ngukum ulun yo mak, iko se belo di belo keo sala. Koe, lang ngukum ulun mak, iko ngukum iko se, koe iko yo ngukum ulun mak, nggawi nau umbang yo sama.2Tapi taka tau, se ukuman Allah pinokitek diang jujur epo dero yo nggawi ktine.3Ai iko, o ulun, iko yo ngukum dero io nggawi ktine, tapi iko se nggawi yo lou, bahe san ko, se iko anta belo kono ngket ukuman Allah?4Kakan be iko ngomoi kambit kroa kesawai-Iyo, ksabar-Iyo ai kbuen kesong-Iyo? Belo be iko tau, se ptua ksawai Allah ene moit ikam apa btobat?5Tapi koe kois koroi kesong kam yo belo kakan btobat, ikam yo nembun kmara roa ombon ikam se montuk des olo mone mara roa ai ukuman Allah yo adil anta pinokelak.6Io anta males epo tongku ulun kati gawi gata iyo,7io ene bolum kden epo dero yo diang buket gawi buen, meto kmulia, hormat ai yo belo di anta mate,8tapi mara roa diang ngriten epo dero yo meto kpentingan diri se, yo belo patoh epo io kono, tapi patoh epo yo triau.9Pmenasa ai ksesa anta kono tongku ulun yo bolum io gawi triau, paling ono ulun Yahudi ai lou ulun Yunani,10tapi kmulia, hormat diang damai sejahtera anta knuli eka ulun yo gawi buen, yo ono ulun Yahudi, ai lou ulun Yunani.11Koe Allah belo meti nau ulun.12Koe eka-eka ulun yo bdosa belo diang aturan Taurat anta mate belo didiang aturan Taurat; ai eka-eka ulun yo bdosa mbo iwat aturan Taurat anta nukum koe aturan Taurat.13Koe makse ulun yo kringo aturan Taurat io kono mbo onon Allah, tapi ulun io nggawi aturan Taurat anta yo pinokono.14Ena bangsa-bangsa io mak yo belo keo mpun aturan Taurat koe pngkakan io se nggawi ise yo penindu aturan Taurat, jadi, beta ko dero belo keo aturan Taurat, dero jadi aturan Taurat nte dero se.15Koe diang ene dero mmekelak, se atok aturan Taurat keo tnulis mbo lang kesong dero ai oyon kesong dero lumpat bsaksi diang akal dero baku tundruh ena belo baku ngket.16Nau umbang ene anta melak montuk olo, des Allah, sngkono diang Injil yo sampe ku, anta ngukum eka-eka yo melim lang kesong ulun, koe Kristus Yesus.17Tapi, ena ikam ngulek ikam se ulun Yahudi ai skurut epo aturan Taurat, nondek lang Allah,18ai tau yo pengkakan-Iyo, ai koe bnatuk lang aturan Taurat, kuli tau mone yo buen ai mone yo dat,19ai persaya, se ikam ene doko pengayak ulun posa diang pa nte dero yo mbo lang seom,20pmatuk ulun bungau, ai nuti matuk ulun pian tuo, koe lang aturan Taurat ikam keo genap eka kpintar ai io kono.21Jadi, ktimbe nau kam nutui matuk ulun yo mak, belo be ikam nutui matuk ikam se? Ikam nutui matuk: "Nang ngako," ise moko ikam se ngako?22Ikam yo ngulek: "Nang bzinah," mko ikam se bzinah? Ikam yo kekoi diang eka-eka berhala, ise mko ikam se ngrampok lou berhala?23Ikam nondek se keo aturan Taurat, ise mko ikam se nguja Allah diang nglanggar aturan Taurat ene?24Kati keo tnulis: "Koe ikam ube doko karan Allah nuja mbo ekang bangsa-bangsa yo mak."25Katep memang keo jodo yo, ena ikam patoh aturan Taurat; tapi ena ikam nglanggar aturan Taurat, jadi katep kam ene belo keo jodoiyo oli.26Jadi ena ulun belo bkatep nglaku penindu-penindu aturan Taurat, belo be io sama kati diang ulun yo sundok knatep?27Ena ktine, jadi ulun yo belo bkatep, tapi yo nglaku aturan Taurat, anta ngukum ikam yo keo aturan btulis ai katep, tapi yo nglanggar aturan Taurat.28Koe yo nulek Yahudi makse ulun yo melak kati Yahudi, ai yo nulek katep, makse katep yo ela baling tingen. 29Tapi ulun yo beta-beta Yahudi yo doko io yo belo di melak nau Yahudiiyo ai katep ene doko katep mbo lang kesong, yo rohani, makse yo kati uruf tulisan. Jadi pujian nteiyo mba diulet ngket ulun, tapi ngket Allah.Chapter 3
1Ena ktine, ise nyisa lalo yo ulun Yahudi ai ise jodoiyo sunat? 2Deo beta, ai lang eka-eka umbang. Yo paling ono: Koe epo dero doko firman Allah ene tnetep.3Jadi ktimbe, ena ngket dero keo yo belo setia, kuli be belo setia ene mkore ksetia Allah? 4Sama skali belo! sbalikiyo: Allah ene kono, ai eka ulun paru eta, kati keo tnulis: "Apa Iko melak se kono lang eka firman-Ko, ai kuret, ena Iko tnundruh."5Tapi ena pensala taka nutuy yo kono ngket Allah, ise yo nte taka ulek? Belo adil be Allah - aku ngulek kati ulun biasa - Ena Iyo mkelak mara-Iyo? 6Sama skali belo! Ena ka ktine, ktimbe Allah kuli ngukum dnia?7Tapi ena yo kono ngket Allah ene koe eta ku tambah roa nte kmuliaan-Iyo, ise moko aku aso tnundruh kati ulun bdosa? 8Belo be eta tundruh ulun yo ngulek, se taka ngulek: "Man taka nggawi yo triaw, apa yo buen nyoret ngket ene." Ulun yo ktine ene arus sundok kuli ukuman.9Jadi ktimbe? Keo be taka nyisa lalo se ulun yo mak? sama skali belo. Koe ela ombo taka sundok nundruh epo ulun Yahudi ktine low epo ulun Yunani, se dero eka ela iwat kuasa dosa, 10Kati keo tnulis: "Belo keo yo kono, ndok belo erai kongo.11Ndok belo erai kongo yo keo akal buen, ndok belo erai kongo yo meto Allah. 12Eka ulun sundok nylemang ngket boyan yo kono, dero eka-eka belo keo jodo, belo keo yo nggawi yo buen, ndok belo erai kongo.13Tlonan dero kati kubur yo bsoa, dola dero ngrayu-ngrayu, teber dero keo bisa. 14boya dero ponu diang pator sumpah,15botis dero resi nte epo ngenjail ngempate. 16Ksesa ai kbenasa bewet dero ela boyan dero, 17ai boyan damai dero belo tau; 18kanam takut epo Allah belo keo mbo ulun ene."19Tapi taka tau, se eka yo tnulis lang Kitab Taurat tnadah epo dero yo bolum iwat aturan Taurat, apa btendat tongku bowa ai pupus dnia toyak ela iwat ukuman Allah. 20Koe ndok belo erai kongo yo kuli pinokono mbo onon Allah koe nglaku aturan Taurat, koe aturan Taurat ene ube ulun tau se dosa.21Tapi tempo ndo, belo di diang aturan Taurat yo kono ngket Allah sundok pinokelak, kati yo knesah lang Kitab Taurat ai Kitab-kitab deo nabi, 22yo ene yo kono ngket Allah koe iman lang Yesus Kristus nte eka ulun yo percaya. Koe belo keo yo beda.23Koe eka ulun sundok nggawi dosa ai eka ulun sundok mapos kmulia Allah, 24ai koe kasih karunia sundok pinokono diang die tingen koe tnous lang Yesus Kristus.25Kristus Yesus sundok pinotoko koe Allah jadi boyan damai koe iman, lang daya-Iyo. Nau umbang endo gawi-Iyo nte memekelak keadilan-Iyo, koe Iyo sundok belo di nyanda dosa-dosa yo sundok lalo des Io aso sabar. 26Ptua-Iyo yo ene nte mkelak keadilan-Iyo des jman endo, apa melak, se Io beta ai low nyembeta ulun yo percaya epo Yesus.27Ena ktine, ise alasan yo nte btondek? Belo keo! Alasan ise? Alasan gawi gata? Belo, tapi alasan yo iman! 28Koe kain yakin, se ulun pinokono koe iman, ai makse koe yo nglaku aturan Taurat.29Ena belo, keo be Allah ene toko Allah ulun Yahudi tingen? Belo be Io ene low Allah bangsa-bangsa yo mak? O, beta. Io ene low Allah bangsa-bangsa yo mak! 30Arti yo, ena keo erai Allah, yo anta nyengkono epo ulun-ulun katep koe iman, ktine low ulun-ulun belo katep koe iman.Ena ktine, keo be kain mkore aturan Taurat koe iman? Sama skali belo! Mokin ube, kain mturoniyo.Chapter 4
1Jadi ise anta ulek taka nau umbang Abraham, bapa itak kakah taka? 2Keo ena Abraham pinokono koe gawi-iyo, jadi io keo tondal nte btondek, tapi belo di mbo onon Allah. 3Sbab ise ulek tulisan lang Alkitab? "Laju persaya doko Abraham epo Tunan, ai Tuhan ngitung nau umbang ene epo-iyo se yo kono."4 Ena keo ulun bgawi, upa-iyo belo di nitung kati hadiah, tapi ene mpun-iyo memang.5Jadi ena keo ulun yo belo di bgawi, tapi persaya epo Io yo sanggup mkono ulun gawi triaw, iman-iyo ene nitung jadi yo kono.6Ktine low ulek Daud ke ego ulun yo pkono Allah mak se koe gawi-iyo: 7"Ego beta ulun yo nampun sala-sala-iyo, ai tnokom dosa-dosa-iyo; 8ego beta ulun yo sala-iyo belo di nitung koe Tuhan epo-iyo."9Nte ulun bkatep tingen be nulek ego ene, mba be nte ulun yo belo bkatep low? Koe sundok ulek kain, se epo Abraham iman nitung se yo kono. 10Des mone nau umbang ene nitung yo kono? Onon be ena belo sundok io bkatep? Belo di des sundok bkatep, tapi onon ene.11Jadi tanda katep ene trima io nte metrai yo kono ngket iman-iyo, onon io bkatep. Koe ktine ene doko io jadi bapa eka ulun persaya yo belo bkatep, apa yo kono nitung epo dero, 12ai low jadi bapa ulun-ulun bkatep, yo doko dero yo belo di bkatep tingen, tapi nyarak low boyan iman Abraham, bapa itak kakah taka, des io belo pian bkatep.13Koe makse di koe aturan Taurat sundok dnie janji epo Abraham diang upus-iyo, se io anta ngmpun dnia tapi koe yo kono, lang iman.14Koe ena dero yo nngkakan ene ngket aturan Taurat, nrima bagian yo jnanji koe Allah, jadi belo keo jodo iman ai ore doko janji ene. 15Koe aturan Taurat ene ngati mara roa, tapi mbo mone belo keo aturan Taurat, mbo mne belo keo low yo nlanggar.16Koe ene doko yo kono lang iman apa ktine jadi kasih karunia, sampe janji ene trus pnakai nte eka-eka upus Abraham, mba di nte dero yo bolum ngket aturan Taurat tingen, tapi ene low nte dero yo bolum ngket iman Abraham. Koe Abraham ene bapa taka eka-eka,- 17kati keo tnulis: "Iko sundok ptoko-Ku jadi bapa deo bangsa" - la onon Allah yo epo-Iyo io sundok persaya, yo ene Allah yo nmbolum ulun mate ai nampa jadi diang firman-Iyo ise yo belo keo jadi keo.18Koe beta ko belo keo alasan nte nngkakan, tapi Abraham aso nngkakan ai persaya, se io anta jadi bapa deo bangsa, kati yo sundok keo firman: "Ktine doko anta kdeo upus-ko." 19Iman-iyo belo di jadi loma, beta ko io tau, se kompu tonga-iyo mba di klian aut, koe umur yo sundok kira-kira jatus taun, ai Sara sundok belo tau nganak aut.20Tapi epo janji Allah io belo di kerong-kerong koe belo di prsaya, mokin ube tambah turon lang iman-iyo ai io ngmulia Allah, 21diang bol-bol prsaya se Allah keo kuasa nte nglaku ise yo sundok janji Io. 22Koe ene nau umbang endo nitung epo-iyo se yo kono.23Pnyurah-pnyurah endo yo ene "nau umbang endo nitung epo-iyo," belo di tnulis nte Abraham tingen,24tapi tnulis nte taka low; koe epo taka low Allah ngitung ene, koe taka persaya epo Io yo sundok msuli Yesus, Tuhan taka, ngket ekang ulun mate, 25yo ene Yesus, yo sundok snrah koe sala taka ai pinosuli koe mkono taka.Chapter 5
1Koe ene,taka yo sinombeta koe iman, taka bolum lang damai sejahtera diang Allah koe Tuhan taka, Yesus Kristus. 2Koe Io taka low kuli boyan sumba koe iman epo kasih karunia endo. Mbo lang kasih karunia endo taka akat ai taka keo nte tondek lang pengkakan anta nrima kemulia Allah.3Ai mba di pulun ene bute. Taka ube keo nte tondek lang pemenasa taka, koe taka tau, se pmenasa taka ene nampa sipat kbuket, 4koe sipat buket ene nampa tahan nte soba ai tahan nte soba ene nampa pengkakan yo beta. 5Ai pengkakan yo beta ene belo di nte noli, koe kosang Allah sundok tnudak epo lang kesong taka koe Roh Kudus yo sundok dnie epo taka.6Koe des taka aso loma, Kristus sundok mate nte taka ulun-ulun gawi teriau des jeman yo tnetap koe Allah. 7Koe poyo ulun kakan mate nte ulun yo kono-tapi bahe nte ulun yo buen keo ulun yo ronu mate-.8Tapi apo Allah mkelak kosang-Iyo epo taka, koe Kristus sundok mate nte taka, des taka aso keo dosa. 9Longon se ene,koe taka tempondo sundok sinombeta koe daya-Iyo, taka pasti anta sinolamat ngket mara roa Allah.10Koe ena taka, des aso manko tulan, pino damai diang Allah koe pengenate Pea-Iyo, da-da taka, yo tempondo sundok pino damai, pasti anta sinolamat koe bolum-Iyo! 11Ai mba di pulun ene bute! Taka ube keo nte tondek lang Allah koe Yesus Kristus, Tuhan taka, koe ngke Io taka sundok nerima damai ene.12Koe ene, sama kati dosa sundok sumba epo lang dnia koe erai kongo ulun, ai koe dosa ene low maot, ketine doko maot ene sundok kjara epo eka ulun, koe eka ulun sundok nampa dosa. 13Koe onon se aturan Taurat keo, sundok keo dosa mbo dnia. Tapi dosa ene belo dinitung ena belo keo aturan Taurat.14Beta ko ktine maot sundok keo kuasa ngket jman Adam sampe epo jman Musa low ban dero, yo belo nggawi dosa diang sara yo sama kati yo sundok gnawi koe Adam, yo ene doko umbang yo Io anta ulet. 15 Tapi karunia Allah belo ka di sama diang pensala Adam. Koe, ena koe pensala erai kongo ulun eka ulun sundok toyak mbo lang kuasa maot, oro doko olai aso kasih karunia Allah ai karunia-Iyo, yo tudak-Iyo ombon eka ulun koe ersi kongo ulun, yo ene Yesus Kristus.16Ai kasih karunia belo di keo ise-ise se dosa erai kongo ulun. Koe ukuman ombon erai pensala ene sundok jadi ukuman, tapi die se karunia ombon deo pensala ene nampa jadi pinokono.17 Koe, ena koe dosa erai kongo ulun, maot sundok bkuasa koe erai kongo ulun ene, jadi pawak beta aso dero, yo sundok nerima ruak ruau kasih karunia ai anugerah yo beta, anta bolum ai bkuasa koe erai ulun ene, yo ene Yesus Kristus.18Koe ene, sama kati koe erai pensala eka ulun kono ukuman, ketine low koe erai gawi gata yo kono eka ulun kuli pinokono nte bolum. 19Jadi sama kati koe belo taat erai kongo ulun eka ulun sundok jadi ulun keo dosa, ketine low koe taat erai kongo ulun eka ulun jadi ulun yo kono.20Tapi aturan Taurat tnambah, apa pensala jadi tambah deo; ai mbo mbe dosa btambah deo, ela lane kasih karunia jadi ruak ruau, 21apa, sama kati dosa bkuasa lang alam maot, ketine kasih karunia anta bkuasa koe yo beta nte bolum yo kden,koe Yesus Kristus, Tuhan taka.Chapter 6
1Ena ktine, ise io nte taka ulek? Kate be taka ngmundal bolum lang dosa, apa epo btambah kasih karunia ene? 2 Sama skali belo! Belo be taka sundok mate nte dosa, ktimbe umbang taka aso kuli bolum mbo lang ne? 3Ktine low, belo be ikam tau, se taka eka io sundok bnabtis lang Kristus, sundok bnabtis lang pnganate-Iyo?4Diang ketine ene taka sundok knubur sama-sama diang Io koe bnaptis lang pngenate, apa, sama kati Kritus sundok pinosuli ngket ekang ulun mate koe kemulia Bapa ketine low taka anta bolum lang bolum yo bayu. 5Koe ena taka sundok jadi erai diang ise yo sama diang pngnate-Iyo, taka low jadi erai diang ise yo sama diang pngenyuli-Iyo.6Koe taka tau, se ulun usang taka sundok lumpat snalib, apa kompu dosa taka mapos kuasaiyo, apa taka nang ngembatak kompu tonga taka epo dosa nua. 7Jadi ise yo sundok mate, io sundok lopos ngket dosa.8Jadi ena taka sundok mate diang Kristus, taka persaya, se taka anta bolum low diang Io.9Koe taka tau, se Kristus, des sundok Io nyuli ngket ekang ulun mate, belo di mate oli: maot belo dikuasa oli ombon Io.10Koe pngenate-Iyo ene doko pngenate nte dosa, sindai bute ai nte turai-turaiiyo, ai bolum-Iyo ene bolum nte Allah. 11Ktine ka doko yo ikam meti ene: se ikam sundok mate nte dosa, tapi ikam bolum nte Allah lang Kristus Yesus.12Koe ene moko io dosa nang beta oli bkuasa lang kompu tonga kam yo tau mate, apa ikam nang oli ngaya pengkakaniyo. 13Ai nang beta ikam nyerah anggota-anggota kompu tonga kam epo dosa pnakai nte dapo gawi dat, tapi snrah ka kompu tonga kam epo Allah kati ulun-ulun yo bai mate tapi yo tempo ndo bolum. Ai srah anggota-anggota kompu tonga kam epo Allah nte jadi dapo-dapo yo kono. 14 Koe ikam belo di lang kuasa dosa oli, koe ikam belo di keo iwat aturan Taurat, tapi ela iwat kasih karunia.15Jadi ketimbe nau iyo? Nampa dosa be taka anta, koe taka belo di keo ela iwat aturan Taurat, tapi ela iwat kasih karunia? Sama skali belo! 16Mba tau be ikam, se ena ikam nyrah kompu tonga kam epo ulun jadi batak nte ngayaiyo, ikam ene doko batak ulun ene, yo arus aya kam, ktine lang dosa yo moit ikam epo pngenate, ktine low lang kpatoh yo moit ikam epo yo kono?17Tapi sukur ka epo Allah! Bai memang ikam batak dosa, tapi tempo ndo ikam diang bol kesong sundok ngaya tutui batuk yo sundok snampe epo ikam. 18Ikam sundok bnebas ngket dosa ai jadi batak yo beta.19Aku ngulek nau umbang endo diang sara ulun koe kegle kam. Koe sama kati ikam sundok nyrah anggota-anggota kompu tonga kam jadi batak yo rmis ai triaw yo moit ikam epo tuju nglawan, ktine low nau umbang ikam tempo ndo arus nyrah anggota-anggota kompu tonga kam jadi batak yo beta yo moit ikam apa jadi kudus. 20Koe des ikam batak dosa, ikam lopos ngket yo kono. 21Jadi ise bua yo utik kam ngket mne? eka-eka ene nampa ikam kiso kanam mai tempo ndo, koe pyundok eka ene yo doko pngenate.22Tapi tempo ndo, des sundok ikam bnebas ngket dosa ai des ikam jadi batak Allah, ikam kuli bua yo moit ikam epo jadi kudus ai nte pnyundokiyo yo doko bolum yo kden. 23Koe upa dosa ene doko maot; tapi karunia Allah yo doko bolum yo kden lang Kristus Yesus, Tuhan taka.Chapter 7
1Belo be ikam tau, erai buntung-erai buntung, - koe aku bsara epo dero io tau- ukum - se ukum bkuasa ombon ulun kola ulun ene aso bolum?2Koe ulun bawe bbolit ukum epo song io des io aso bolum. Tapi ena song io ene mate, lopos ka doko io ngket ukum molit io epo song io ene. 3Jadi ena song io aso bolum io nokon bjinah, ena io bsong diang ulun io mak.4Koe ene, erai buntung-erai buntungku, ikam lou sundok mate nte aturan Taurat koe kompu tonga Kristus, apa ikam jadi mpun ulun yo mak, yo doko mpun Io, yo sundok pinosuli ngket ekang ulun mate, apa taka kebua nte Allah. 5Koe des taka aso bolum lang sipat ulun, pengkakan gnewok diang dosa, yo knati koe aturan Taurat, begawi lang kompu tonga taka, apa taka kebua nte maot.Tapi tmpo ndo taka sundok bnebas ngket aturan Taurat, koe taka sundok mate nte io, yo nguong taka, sengga taka tmpo ndo ngelayan lang nau yo bayu ngaya Roh ai makse lang yo nau ono ngaya uruf aturan Taurat.7Ena ktine, ise yo nte kakan taka kesah ? Dosa be aturan Taurat ene ? Belo pus! Mokin ube, koe aturan Taurat aku sundok tau se dosa. Koe aku lou belo tau ise pengkakan ene, ena aturan Taurat belo ngulek : "Nang nengkakan!" 8Tapi lang perenta ene dosa kuli boyan nte ngati mbo lang kompu tonga ku bemasam pengkakan; koe belo keo aturan Taurat dosa ene mate.9Bai aku bolum belo diang aturan Taurat. Tapi sundok ulet prenta ene, dosa mulai bolum, 10mokin ube aku mate. Ai prenta yo arusiyo moit epo bolum, nte oki ube nte moit aku epo mate.11Koe lang prenta ene, dosa kuli boyan nte nipu ngakal aku ai koe prenta ene io ngempate aku. 12Jadi aturan Taurat yo doko kudus, ai prenta ene lou yo doko kudus, kono ai buen.13Ena ktine, keo be yo buen ene jadi pengente nte oki ? Belo pus! Tapi apa melak, se io ene doko dosa, jadi dosa makai yo buen nte mekulet pengenate nte oki, apa koe prenta ene dosa mokin melak aso nau umbangiyo se dosa. 14Koe taka tau, se aturan Taurat ene doko rohani, tapi aku lang sipat ulun, taro jual mbo iwat kuasa dosa.15Koe ise yo gawiku, aku belo di tau. Koe makse yo pengkakanku yo gawiku, tapi ise yo aku kekey ene ube yo gawiku. 16Jadi ena aku nggawik ise yo makse pengkakanku, sengkono ka mbo aku, se aturan Taurat ene buen.17Ena ktine makse aku oli yo nggawiiyo, tapi dosa yo keo lang aku.18 Koe aku tau, se mbo lang aku, yo ene mbo lang aku lang sipat ulun, belo keo ise-ise yo buen. Koe pengkakan memang keo mbo lang aku, tapi makse nggawi nau umbang ise yo buen.19Koe makse ise yo pengkakanku, yoene yo buen, yo gawiku, tapi ise yo makse pengkakanku, yo doko yo triaw, yo gawiku. 20Jadi ena aku ngawi ise yo makse pengkakanku, jadi makse aku oli yo nggawiiyo, tapi dosa yo nongos mbo lang aku. 21Ktine doko aku ruku aturan endo: Ena aku kakan nggawi ise yo buen, yo triaw ene keo mbo aku.22Koe lang kesongku aku gawal se aturan Allah, 23tapi mbo lang kompu tongaku aku kito aturan yo mak yo nungka ngelawan akal buenku ai nampa aku jadi preket lang aturan dosa yo keo mbo lang kompu tongaku.24Aku, ulun sesa beta! ise po yo anta ngelopos aku ngket kompu maot endo?25 Syukur epo Allah! koe Kristus, Tuhan taka. (7-26) Jadi diang akal buenku aku ngelayan aturan Allah, tapi diang kampu tonga ulunku aku ngelayan aturan dosa.
Chapter 8
1Ktine ka doko tempo ndo belo keo ukuman nte dero yo keo mbo lang Kristus Yesus. 2Roh, yo mie bolum sundok ngbebas ikam lang Kristus ngket aturan dosa ai aturan maot.3Koe ise yo belo dapet gawi aturan Taurat koe belo keo kuat kualu koe isi, sundok gnawi koe Allah. Diang sara nyemuyu Pea-Iyo se lang isi, yo kerai nau diang isi yo lang kuasa dosa koe dosa, Io sundok mkitek ukuman epo dosa mbo lang isi, 4apa yo pnindu aturan Taurat pinognap mbo lang taka, yo belo di bolum ngaya isi, tapi ngaya Roh. 5Koe dero yo bolum ngaya isi, ngenanam nau umbang yo ngket isi; dero yo bolum ngaya Roh, ngenanam nau umbang yo ngket Roh.6Koe pengkakan isi ene maot, tapi pengkakan Roh ene bolum ai damai sejahtera.7Koe pengkakan isi ene nyongah diang Allah, koe io belo di patoh epo aturan Allah; nau umbang ene belo memang di dapet nteiyo. 8Dero io bolum lang isi, belo anta bsengkono epo Allah.9Tapi ikam belo di bolum lang isi, tapi lang Roh, ena memang Roh Allah nongos mbo lang ikam. Tapi ena ulun belo keo Roh Kristus, io makse mpun Kristus. 10Ena Kristus keo mbo lang ikam, jadi kompu memang mate koe dosa, tapi roh ene bolum koe yo kono.11Ai ena Roh Io, yo sundok msuli Yesus ngket ekang ulun mate, nongos mbo lang ikam, jadi Io, yo sundok msuli Kristus Yesus ngket ekang ulun mate, anta nembolum low kompu kam yo tau mate ene koe Roh-Iyo, yo nongos mbo lang ikam.12Jadi eraibuntung-etaibuntung, taka ka doko ulun yo keo utang, tapi makse epo isi, apa bolum ngaya isi.13Koe, ena ikam bolum ngaya isi, ikam anta mate; tapi ena koe Roh ikam ngempate gawi gata kompu kam, ikam anta bolum.14Eka ulun, yo atur Roh Allah, yo doko pea Allah. 15Koe ikam belo di nrima roh jadi batak yo nampa ikam jadi aso takut, tapi ikam sundok nrima Roh yo nampa ikam jadi pea Allah. Koe Roh ene taka momba: "O Abba, o Bapa!"16Roh ene ngulek sama-sama diang roh taka, se taka doko pea-pea Allah. 17Jadi ena taka doko pea, jadi taka low ka doko mpun pnape, artiiyo ulun-ulun yo keo hak nte nrima janji-janji Allah, yo anta nrimaiyo sama-sama diang Kristus, yo ene ena taka bnasa sama-sama diang Io, apa taka low kinomulia sama-sama diang Io.18Koe aku persaya, se ksesa des tempo ndo endo belo di dapet snama diang kmulia yo anta noret epo taka.19Koe diang ngeno beta eka yo bolum minte des pea-pea Allah pinokelak.20Koe eka yo bolum sundok pinokalah epo yo belo keo otang, makse koe ptua yo se, tapi koe ptua Io, yo sundok mkalahiyo, 21tapi lang arapan, koe yo bolum ene se low anta bnebas ngket jadi batak yo anta mate ai sumba epo lang kbebas kmulia pea-pea Allah. 22Koe taka tau, se sampe tempo ndo eka yo bolum sama-sama ngeluh ai sama-sama kiso kanam siet mekus.23Ai mba di pulun dero tingen, tapi taka yo sundok nrima karunia tuo tingen ngket Roh, taka low ngeluh lang kesong taka ulak minte nengkat kati pea, yo doko ngbebas kompu taka. 24Koe taka sinolamat lang arapan. Tapi arapan yo melak, makse arapan oli; koe ktimbe nau-iyo ulun aso ngarap ise yo itan-iyo? 25Tapi ena taka ngarap ise yo taka belo di kito, taka minte-iyo diang sabar.26Ktine low Roh ngawat taka lang kgele taka; koe taka belo di tau, ktimbe yo beta-iyo arus bdoa; tapi Roh se bdoa nte taka epo Allah diang pngenanam yo belo di dapet ulek.27Jadi Allah yo nylidik kno kesong, tau ptua Roh ene, yo doko se Io, sngkono diang ptua Allah, bdoa nte ulun-ulun kudus.28Taka tau tempo ndo, se Allah lumpat bgawi lang eka nau umbang nte nampa yo buen nte dero yo nengkosang Io, yo doko nte dero yo bnomba sengkono diang ptua Allah.29Koe eka ulun yo pili-Iyo ngket tla, dero ene low yo ptoko-Iyo ngket tla nte jadi kerai nau diang nau Pea-Iyo, apa Io, Pea-Iyo ene, jadi yo tuo tingen ela ekang deo eraibuntung. 30Ai dero yo ptoko-Iyo ngket tla, dero ene low bomba-Iyo. Ai dero yo bomba-Iyo, dero ene low yo pkono-Iyo. Ai dero yo pkono-Iyo, dero ene low yo kinomulia koe Io.31Koe ene ise ko yo anta ulek taka nau umbang eka ene? Ena Allah ngengket taka, ise ka yo anta ngembali taka?32Io, yo belo di sayang Pea-Iyo se, tapi yo nyerah-Iyo nte taka eka-eka, ktimbe ka nau anta Io belo di mie eka ise-ise ka epo taka sama-sama diang Io?33Ise ka yo anta nuntut ulun-ulun yo sundok pili Allah? Allah, yo mkono dero? Ise po yo anta ngukum dero? 34Kristus Yesus, yo sundok mate? Aso da nua: yo sundok nyuli, yo low tunge mbo tadah sanan Allah, yo ube jadi Pngawat nte taka?35Ise po yo anta mtenggang taka ngket kosang Kristus? Tnindas ena be pmenasa ena be kurow ksa, ena be siet lau ena be blaiblanyang, ena be bahaya, ena be mendaw? 36Kati keo tnulis: "Koe Iko kain keo lang bahaya maot ngatok olo, kain sundok pinosama kati nau domba-domba nte semble."37Tapi lang eka ene taka lengkat se ulun-ulun yo kuret, koe Io yo sundok nengkosang taka.38Koe aku persaya, se tontan maot, ktine low bolum, tontan mlekat-mlekat, ktine low pmrenta-pmrenta, tontan yo keo tempo ndo, ktine low yo anta ulet, 39ena be kuasa-kuasa, tontan yo la ombo, ktine low yo la iwa, ena be low eka-eka yo bolum yo mak, belo anta kuli mtenggang taka ngket kosang Allah, yo keo lang Kristus Yesus, Tuhan taka.Chapter 9
1Ise yo kakan ulek ku endo memang beta koe aku mpun Kristus, aku belo di nampa eta. Pngnanam lang kesong ku yo nayak koe Roh Allah, nambah yakin pngnanam ku lou se pngesah ku endo beta. 2Aku nyoru beta ai kesong ku dor kanam sesa3koe erai buntung - erai buntung ku yo erai bangsa diang aku. Koe nte dero aku se koe ka kono kutuk Allah ai pinotenggang& ngket Kristus. 4Dero ene ulun Israel yo sundok pnili ai Allah mjadi dero pea-pea-Iyo se, diang mmkelak kuasa-Iyo epo dero. Io nampa prjanjian diang dero ai mie epo dero aturan Torat. Allah memetau epo dero ktimbe umbang dero smbayang ai dero sundok kuli low janji-janji-Iyo. 5Dero ene upus ngket itak kakah taka. Kristus nton umbang ulun pngulet yo ngket bangsa dero. Io ombo tingen ngket eka-eka. Io ene Allah yo arus pnuji ndok turai! Amen.6Aku belo di ngulek se janji Allah sundok belo dipnakai oli; tapi belo di eka ulun Israel ene umat yo kono pili koe Allah. 7Belo di eka upus Abraham ene pea-pea Allah. Koe Allah ngulek epo Abraham,"Pulun upus ngket Ishak tingen yo anta nulek upus ngket iko."8Ene rti yo upus Abraham yo jadi pea-pea Allah ene pulun ka upus yo kinomekus ngket janji Allah; mba di eka eka dero ene upus iyo. 9Koe janji Allah ene ktindo, "Des jman ktindo anta Aku ulet, Sara anta keo pea song."10Ai endo low: Tambah melak aso Ribka ngmekus duo kongo pea song ngket erai uma, yo ene Ishak itak kakah taka. 11 Onon se duo kongo pea ene kinomekus, Allah sundok nntong ise yo pili-Iyo nte epo sori iyo. Allah mili ene belo di koe leka umbang nau gawi gata ulun, tapi koe ktine memang nau ptua-Iyo. Koe des jman ene duo kongo pea song Ribka ene belo pian tau nggawi rti otang yo buen diang yo triau. 12 Allah sundok ngulek epo Ribka, "Yo tuo anta nte jadi batak yo burok." 13 Lang Alkitab tnulis se Allah ngulek ktindo, "Yakub Aku kosang, Tapi Esau Aku belo kosang."14ena ktine ise nte taka ulek? Se Allah ene belo adil be? Belo anta! 15Koe Io bpirman epo Musa, "Aku anta nngkosang epo ise Aku kakan nngkosang, ai Aku kakan sawai epo ise aku kakan sawai." 16Jadi umbang ene belo di leka koe pngkakan ulun ai komer ulun, tapi koe ksawai kesong Allah.17Koe kitab suci ngulek epo piraun, "Aku mjadi iko raja nte erai jodo endo tingen, yo ene apa diang iko Aku mmkelak kuasa-Ku ai nampa karan-Ku pinokolai mbo lekum dnia". 18jadi, Allah kosang ulun, ena Allah bptua ktine. Ai Allah nampa ulun jadi dadal ena Allah bptua ktine.19Ikam anta ngulek epo aku, "ena ktine ise aso nte-Io psala? ise yo nglawan ptua-Iyo?" 20Tapi ise ikam ene, ikam ene mba dikeo longon se umbang nau ulun tingen. Moko ikam kate ronu selentuing diang Allah? Kuli be barang yo tnampa ene rkunti epo ulun yo tukang nampa iyo, "Ise moko iko nampa aku ktindo?" 21Tau be ikam se ulun yo tukang nampa tpayan ngket tana ene uyan-uyan iyo ka nampa nau tpayan ene ise ka nau ptua iyo? Nte nampa tpayan ngket tana yo sama ulun ene mbo uyan-uyan iyo se ka nampa nau ai ngnjodo, nte jodo yo mulia be nte jodo yo biasa tingen?22Ktine low umbang ise yo tnampa koe Allah. Io kakan nte mkitek kmara-Iyo ai mmkelak kuasa-Iyo. Tapi Io sabar epo dero yo arus nukum koe nampa Io mara. 23Allah kakan low nte nutui epo taka kanam ego yo mroa, yo die-Iyo epo taka yo tngkosang-Iyo. Taka sundok tntong-Iyo nte kuli kanam ego ene. 24Taka doko yo sundok bomba-Iyo, lgkat se ngket bangsa Yahudi tingen, tapi low ngket bangsa-bangsa yo mak.25Kati koe lang Kitab Nabi Hosea, Allah ngulek, "ulun-ulun yo makse umat-Ku, anta ulek-Ku 'umat-Ku'. Bangsa yo belo tngkosang-Ku, anta nulek 'Pngkosang-Ku'. 26Ai mbo dnia mombe ka nulek epo ulun 'Ikam makse umat-Ku,' mbo mne ulun-ulun mne anta nulek pea-pea Allah yo bolum."27Nabi Yesaya ngulek umbang bangsa Israel, "Beta ko kroa bangsa Israel kati kroa krsik mbo tasik, pulun toro idik-idik tingen yo slamat; 28Koe Tuhan mba di ola aut kakan mkitek hukuman-Iyo epo eka atok dnia." 29Yesaya ngulek ktindo low, "Ena ka Allah yo Paling bkuasa belo nape nte taka upus, pasti taka eka sundok jadi kati Sodom ai Gomora."30Jadi ktindo umbang iyo: Bangsa-bangsa yo mak yo makse Yahudi belo di bkomer apa dero buen diang Allah, Tapi koe dero prcaya, moko ene Allah nampa dero buen oli diang Allah. 31Ulun-ulun Yahudi ube beta ko dero dor bkomer patoh epo aturan apa dero diang Allah, tapi dero ube belo kuli.32Ise moko dero belo kuli? Koe dero bkomer belo di diang prcaya epo Allah, makse ko ngket komer diang gawi gata tingen. Moko ene dero pukan tutur mbo "batu pnutur". 33Umbang batu ene keo lang Alkitab tnulis ktindo,"Eti kam tah: Mbo Sion sundok payak-Ku batu yo tau nte nampa ulun tutur; yo ene erai batu olai yo tau nte nampa ulun pukan. Tapi ulun yo prcaya epo-Iyo belo anta kinomai."Chapter 10
1Eraibuntung-eraibuntung, pngkakan kesongku ai doaku epo Tuhan yo doko, apa dero sinolamat. 2Koe aku kuli mie pnyurah nau umbang dero, se dero beta-beta rajin nte Allah, tapi belo di diang kpaham yo kono. 3Akibat-iyo, koe dero belo di tau yo beta mbo Allah ai koe dero bkomer nte nngkuat yo beta mbo dero se, jadi-iyo dero belo di ngaya epo yo kono mbo Allah4Koe Kristus ene doko mgnap aturan Taurat, apa yo kono trima tongku ulun yo prsaya. 5Koe Musa nulis nau umbang yo kono koe aturan Taurat: "Ulun yo nggawi-iyo, anta yo bolum koe-iyo."6Tapi yo kono koe iman ngulek ktindo: "Nang ngulek lang kesong kam: Ise ko anta dombo epo Sorga?", yo ene: nte moit Yesus diwa, 7ena be: "Ise yo anta diwa epo krbing maot?", yo ene: nte moit Yesus dombo ngket ekang ulun mate.8Tapi ise ka ulek-iyo? Endo: "Firman ene dmpet se ikam, yo doko mbo lang bowa kam ai mbo lang kesong kam." Ene ka doko firman iman, yo sampe kain. 9Koe ena ikam ngangkan lang kesong kam, se Yesus ene Tuhan, ai prsaya lang kesong kam, se Allah sundok msuli Io ngket ekang ulun mate, moko ikam anta sinolamat. 10Koe diang kesong ulun prsaya ai pinokono, ai diang bowa ulun ngangkan ai sinolamat.11Koe Kitab Suci ngulek: "Ise-ise ka ulun yo prsaya, belo anta kinomai." 12Koe mba di keo beda ulun Yahudi diang ulun Yunani. Koe, Allah yo erai ene doko Tuhan ngket eka ulun, kaya nte eka ulun yo beta-beta momba Io. 13Koe, ise-ise ulun yo beta-beta momba karan Tuhan, anta sinolamat.14Tapi ktimbe nau dero beta-beta momba Io, ena dero belo di prsaya epo Io? Ktimbe nau dero kuli prsaya se Io, ena dero belo di kringo nau umbang Io? Ktimbe nau dero kringo nau umbang Io, ena belo keo yo nyampe-Iyo? 15Ai ktimbe nau dero nyampe-Iyo, ena dero belo di snuyu? Kati keo tnulis: "Buen beta pngulet dero yo moit kabar buen!"16Tapi mba di eka ulun sundok nrima kabar buen ene. Yesaya se ngulek: "Tuhan, ise ka yo prsaya epo yo sampe kain?" 17Jadi, iman keo ngket pndingo, ai pndingo ene koe firman Kristus.18Tapi aku ngunti: Mba di keo kringo-iyo be dero? Beta dero sundok nmpaning-iyo: "Oyon dero sampe epo mupus dnia, ai pmnsara dero sampe epo tompak dnia."19Tapi aku ngunti: Keo be Israel kakan nmpaning-iyo? Tla-tla Musa ngulek: "Aku nampa ikam woyu epo ulun-ulun yo makse umat ai ngati mara kam epo bangsa yo dadal."20Ai diang ronu Yesaya ngulek: "Aku sundok sengkono kesong nte sruku dero yo meto Aku, Aku sundok mkelak kompu tonga epo dero yo belo di ngunti Aku." 21Tapi nau umbang Israel io ngulek: "Ngatok olo Aku sundok nyokoi kayang-Ku epo bangsa yo belo kakan ngaya ai tuju nglawan."
Chapter 11
1Jadi aku ngunti: Keo be bahe Allah nolak umat-Iyo? Belo pus! Koe aku se low ulun Israel, ngket upus Abraham, ngket suku Benyamin. 2Allah belo di nolak umat-Iyo yo pili-Iyo. Bahe iko belo tahu, ise yo ulek Kitab Suci nau umbang Elia, des io ngadu Israel epo Allah: 3"Tuhan, nabi-nabi-Ko sundok pate dero, mezbah-mezbah-Ko sundok proros dero; toro aku ba yo aso bolum ai dero kakan kempate aku."4Tapi ktimbe otang firman Allah epo-iyo? "Aku aso noro turu ribu kongo nte Oki, yo belo pini sujud nyembah Baal." 5Ktine low des endo aso keo toro, sengkono kati pili kasih karunia.6tapi ena nau umbang ene terjadi koe kasih karunia, jadi makse koe gawi gata oli, koe ena belo ktine, kasih karunia ene makse kasih karunia oli. 7Jadi ktimbe? Israel belo di kuli ise yo srapet dero, tapi ulun-ulun yo pnili sundok kuliiyo. Ai ulun-ulun yo mak jadi dadal kesongiyo, 8kati keo tnulis: "Allah nampa dero turui ron, mie mato belo nte meti ai tlingo belo nte nempaning, nokon sampe olo ndo."9Ai Daud ngulek: "Koe ka ungan dero jadi jipa ai tongkop, pketang ai ngembales nte dero. 10Ai koe ka mato dero belo kuli meti, koe ene dero belo keo pengkito, ai tampa ka klutuk dero dor sungkut."11Jadi aku ngunti: Keo be dero tutur ai pukan? Belo pus! Tapi koe sala dero, slamat sundok sampe bangsa-bangsa yo mak, apa nampa dero woyu. 12Koe ena pensala dero ene artiiyo pentataw nte dnia, ai pnyembelo dero pentataw nte bangsa-bangsa yo mak, da-da aso ksempurna dero.13Aku ngulek epo ikam, o bangsa-bangsa makse Yahudi. Ube koe aku ene rasul nte bangsa-bangsa makse Yahudi, san ku nau umbang ene kmulia playananku, 14yo ene ena-ena aku kuli ngati kanam woyu lang kesong ulun-ulun bangsa ku se ai kuli nylamat tenu-tenu kongo ngket dero.15Koe ena tolak dero ene artiiyo damai nte dnia, dapet be trima dero ene keo arti yo makse se bolum ngket ekang ulun mate? 16Ena roti yo tla ene kudus, jadi eka yo sundok snampur ene low kudus, ai ena wakat ene kudus, jadi paka-paka iyo kudus low.17Koe ene ena tenu-tenu paka sundok snepek ai ikam ene suli ngket lang lati sundok jadi suli tnempel mbo ekang dero ai lumpat kuli bolum ngket wakat kayu zaitun yo roa pulut, 18nang beta ikam btondek epo paka-paka ene! ena ikam btondek, knop ka, se makse ikam yo mturon wakat ene, tapi wakat ene yo mturon ikam.19Bahe ikam anta ngulek: keo paka-paka yo snepek, apa aku tnempel mbo ekang dero jadi suli. 20Beta! Dero snepek koe dero belo percaya, ai ikam tetap tengkorong kojik koe iman. Nang ka ikam sombong, tapi takut ka! 21Koe ena Allah belo kosang epo paka-paka yo tolen, Io low belo dianta kosang epo se ikam.22Koe ene eti beta-beta ksawai Allah ai low kekois-Iyo, yo ene kekois epo ulun-ulun yo sundok toyak, tapi epo ikam ksawai-Iyo, yo doko ena ikam nokon lang ksawai-Iyo; ena belo, ikam low anta tnotok.23Tapi dero ene low anta tnempel nua, ena dero belo nokon lang belo percaya dero, koe Allah keo kuasa nte nempel dero nua. 24Koe ena ikam sundok tnotok ngket paka tonga zaitun ngket lang lati, ai belo sengkono diang nau umbang kam ene ikam sundok tnempel epo tonga zaitun tolen, da-da aso dero endo, yo pangkan dero se anta tnempel mbo tonga zaitun dero se.25Koe, eraibuntung-eraibuntung, apa nang san kam se ikam se pintar, aku kakan apa ikam tau rahasia endo: Keo tenga ngket Israel sundok jadi dadal sampe bol-bol kdeyo yo ngket bangsa-bangsa mak yo sundok sumba.26Diang sara ktine eka Israel anta sinolamat, kati keo tnulis: "Ngket Sion anta ulet Pnous, Io anta ngoding eka ketriaw ngket Yakub. 27Ai endo doko perjanjian-Ku diang dero, ena Aku ngisu ngloli dosa dero."28Mbo nau umbang Injil dero ene pngelawan Allah koe ikam, tapi koe dero pnili jadi knosang koe Allah leka koe itak kakah buyut bokut dero. 29Koe Allah belo di noli diang kasih karunia ai pakot bomba-Iyo.30Koe sama kati ikam bai belo patoh epo Allah, tapi tempo ndo kuli ksawai koe dero belo di patoh, 31ktine low dero tempo ndo belo di patoh, apa koe ksawai yo sundok kuli kam, dero low anta kuli ksawai. 32Koe Allah sundok nguong ulun lang belo patoh, apa Io kuli mkelak ksawai-Iyo epo eka dero.33O, bukan main klontopiyo ktataw, kpintar ai pentau Allah! Belo memang taro slidik aturan-aturan-Iyo ai belo dapet sonsor boyan-boyan-Iyo! 34Koe, ise yo tau kno Tuhan? ena belo ise yo pini jadi tukang nasehat-Iyo?35Ena belo ise yo pini mie ise-ise epo-Iyo, sampe Io arus nggantiiyo? 36Koe eka-eka ene ngket Io, ai koe Io, ai epo Io: Nte Io doko kmulia ene sampe turai-turai!
Chapter 12
1Koe ene, eraibuntung-eraibuntung, koe diang ksawai Allah aku nsehat ikam, apa ikam miye kompu tonga kam nte pendie yo bolum, yo kudus ai yo sengkono epo Allah: Ene doko ibadah kam yo beta-beta. 2Nang ka ikam kerai nau diang dnia endo, tapi wensut koe kesong kam yo sundok tinombayu, apa ikam kuli ngembeda yo mone petua Allah: ise yo buen, yo sengkono epo Allah ai yo sempurna.3Ngaya kati kasih karunia yo dnie epo aku, aku ngulek epo tongku ulun mbo ekang ikam: Nang ka ikam mikir nau umbang yo ombo balo se jepan yo ngkam pikir, tapi apa ikam bpikir mbo nau, sampe ikam jaga-jaga kati kolai iman, yo die Allah epo tongku ikam.4Kati mbo erai kompu taka keo deo anggota, tapi belo di eka anggota keo tugas yo sama, 5Ketine low taka, beta ko deo, yo doko erai kompu lang Kristus; tapi tongku kompu taka ene doko anggota yo erai kongo epo yo mak.6Ketine doko taka keo karunia yo makse-makse kati kasih karunia yo dnie epo taka: Ena karunia ene nte bnubuat alo taka nggawi yo sengkono diang iman taka. 7Ena karunia nte ngelayan, alo taka ngelayan; ena karunia nte nutui matuk , alo taka nutui matuk; 8ena karunia nte ngnasehat, alo taka ngnasehat. Ise yo ngembagi-bagi ise-ise, moko yo io nggawi yo diang kesong yo brese; ise yo mimpin, moko yo io nggawiiyo diang moyoh; ise yo mkelak ksawai, apa io nggawiiyo diang ego.9Mokoiyo kosang ene nang tnampa-tnampa! Nidar ka yo dat ai gnawi ka yo buen. 10Alo ikam bako tenkosang kati erai buntung ai bako slempono miye hormat.11Nang ka moko yo kmoyoh kam landu, alo ka roh kam bberu-beru ai nglayan Tuhan. 12Ego ka lang arapan, sabar ka lang kbenasa, ai slentuo lang doa! 13Nawat ka lang pnyembelo ulun-ulun kudus ai bkomer ka apa ikam dor mie awa nsan!14Berkati ka ise yo ngurow ngsa ikam, berkati ka ai nang mator nyumpah! 15Ego ka diang ulun yo ego, ai nangis ka diang ulun yo nangis! 16Moko yo ikam erai kesong erai pengenanam lang bolum kam sama-sama; nang ka ikam mikir nau umbang yo ombo, tapi tnadah kompu tonga kam epo nau umbang yo biasa. Nang ngontus se diri kam tukang!17Nang ngebales dat diang dat; gawi ka yo buen epo eka-eka ulun! 18Ena dapet , ena nau umbang ene skongkong epo ikam, bolum ka lang damai diang eka-eka ulun!19Eraibuntung-eraibuntung ku yo knosang, nang ka ikam se tindu bales, tapi diye ka awa epo pngemara Allah, koe keo tnulis: Ngembales ene hak -Ku. Aku yo anta ngembales, Firman Tuhan. 20Tapi, ena bali kam siet lau, die ka io okan; ena io krengan, dniye io danum! Diang gawi gata ketine ikam nembun bayo api ela ombon utok iyo. 21Nang ikam kalah epo yo dad, pinokalah ka yo triaw diang yo buen!Chapter 13
1Tongku-tongku ulun arus patoh epo pmrenta yo ombon-iyo, koe belo keo pmrenta, yo belo di ulet ngket Allah; ai pmrenta-pmerenta yo keo, tnetap koe Allah. 2Koe ene ise-ise ulun yo nglawan pmrenta, io nglawan aturan Allah ai ise ulun yo nglaku-iyo, anta mkulet ukuman nte io se.3Koe ena ulun nggawi yo buen, io mba di koyoh takut se pmrenta, pulun ena io nggawi yo triaw. Kakan be ikam bolum belo di diang takut se pmrenta? Gnawi ka yo buen ai ikam anta kuli pujian ngket-iyo. 4Koe pmrenta ene batak Allah nte kbuen kam. Tapi ena ikam nggawi yo triaw, takut ka se io, koe belo di belo keo jodo pmrenta nyombeng mendaw. Pmrenta ene batak Allah nte males kmara Allah epo dero yo gawi triaw. 5Koe ene prlu taka se patoh, mba di koe kmara Allah tingen, tapi low koe pngenanam lang kesong taka.6Koe ene ka doko low moko ikam mayar bea. Koe dero yo ngurus nau umbang ene yo doko playan-playan Allah. 7Bayar ka epo eka ulun ise yo arus bayar kam: bea epo yo keo hak nrima bea, sewa epo yo keo hak nrima sewa; kanam san takut epo ulun yo keo hak nrima kanam san takut, ormat epo ulun yo keo hak nrima ormat.8Nang ka ikam utang ise-ise epo ulun ise ka low, tapi arus ikam bako tengkosang. Koe ise-ise ulun yo nengkosang sama ulun, yo sundok sengkono diang aturan Taurat. 9Koe firman: nang bjinah, nang ngempate, nang ngako, nang ngempu pengkakan ai firman mone ka low, sundok keo ba lang firman endo, yo ene: Tengkosang ka sama ulun kati epo kompu tonga ko se. 10Kosang belo di triaw gawi epo sama ulun, koe kosang ene doko mgenap aturan Taurat.11Nau umbang endo arus gawi kam, koe ikam tau nau des tempo ndo, yo doko se des iyo sundok sampe nte taka apa ruko ngket turui. Koe tempo ndo slamat sundok tambah dempet epo taka se des taka jadi persaya. 12Olo sundok malom beta, sundok duni molo. Koe ene alo taka ngendikah gawi gata yo seom ai makai gnap-gnap dapo trang!13Alo taka bolum diang buen-buen, kati mbo molo, nang lang ungan ruak ruaw ai mauk, nang lang pokeng koreng ai ngaya pengkakan ngenakos, nang lang bolum belo tau nyung ai kesong sirik ba.14Tapi pnakai Tuhan Yesus Kristus jadi gnap-gnap dapo pa ai nang pawak balo asi ela se kompu tonga nte ngaya pengkakan iyo.Chapter 14
1Tinorimaka ulun yo gele iman iyo ai nang ngemana pentau iyo.2Io erai persaya, se io kate kuman ise masam okan, tapi ulun yo gele iman iyo pulun kuman deli luen tingen.3Ise yo kuman, nangka ngina ulun yo belo kuman, ai ise yo belo kuman, nangka ngukum ulun yo kuman, koe Allah sundok nrima ulun ene.4Ise po ikam, sampe ikam ngukum batak ulun io mak? Akat be io pukat be io ene doko urusan tuan io se. Tapi io anta nokon akat, koe Tuhan bkuasa ngndurung io dor akat.5San yo erai kongo olo io erai pawak penting se olo yo mak, tapi san io mak eka olo ene sama ba. Moko yo tongku ulun beta-beta persaya lang kesong iyo se.6Ise io persaya epo lelu-lelu olo, io nggawi iyo nte Tuhan. Ai ise kuman, io nggawi iyo nte Tuhan, koe io ngulek sukur epo Allah. Ai ise belo kuman, io nggawi iyo nte Tuhan, ai io lou ngulek sukur epo Allah.7Koe ndok belo erai kongo ngket taka io bolum nte io se, ai ndok belo erai kongo ulun io mate nte io se.8Koe ena taka bolum, taka bolum nte Tuhan, ai ena taka mate, taka mate nte Tuhan. Jadi buen bolum be mate be, taka mpun Tuhan.9Koe nte ene doko Kristus sundok mate ai bolum nua, apa Io jadi Tuhan, nte ulun-ulun mate, ai lou nte ulun-ulu bolum.10Tapi ikam, Ise moko ikam ngukum erai buntung kam se? Ise moko ikam ngina erai buntung kam se? Koe taka eka-eka arus ngadap mbo pengadilan Allah.11Koe keo tnulis: "Koe bolumku, ktine doko firman Tuhan, eka-eka ulun anta nyembah mbo onon-Ku ai eka-eka ulun anta ngmulia Allah."12Ktine ka doko tongku kongo ngket taka endo anta mie tanggung jawab nau umbang iyo se epo Allah.13Koe ene nangka taka baku ukum oli! Tapi aso buen ikam makai tutui batuk endo: Nang taka nampa erai buntung taka pukan ai swakur!14Aku tau ai persaya lang Tuhan Yesus, se belo keo lonsa n gket io se. pulun nte ulun io ngomoi, se ise-ise ene lonsa, nte ulun ene doko lonsa.15Koe ena ikam mesiet kesong erai buntung kam koe ise-ise okan kam, jadi ikam belo bolum ngaya penindu kosang oli. Nangka ikam ngempate erai buntung kam koe okan kinan kam, koe Kristus sundok mate nte io.16Ise io buen, io mpun kam, nang die kam tptenah.17Koe Kerajaan Allah makse nau umbang okan kinan diang danum dawen, tapi nau umbang io kono, damai sejahtera ai kekego koe Roh Kudus.18Koe ise-ise nglayan Kristus diang sara endo, io sengkono epo Allah diang normat koe ulun.19Koe ene man taka nyerapet ise io memekulet damai sejahtera diang io keo jodo nte baku tengkuat.20Nangka ikam ngerusak gawi gata Allah koe okan singkap! Eka-eka ene doko susi, tapi sesa ka beta doko ulun, Ena koe okan singkap iyo ulun io mak swakur!21Alo ka ikam nang kuman isi ai ngisop anggur, ai ise-ise ka io jadi batu nte tutur nte erai buntung kam.22Skongkong ka epo persaya io mpun kam ene, nte ngkam se mbo onon Allah, Ego beta doko io, io belo ngukum iyo se lang ise io san io buen nte gawi.23Tapi ise-ise io kerong-kerong, ena io kuman, io sundok nukum, koe io belo nggawi iyo di diang iman. Ai eka-eka ise yo belo diang iman, ene doko dosa.Chapter 15
1Taka, yo galak, arus angwat kgele ulun yo belo keo kuatkalu ai nang taka meto pengego taka se.2Tongku ulun mbo sama taka endo arus meto pengego sama taka nte kbuen iyo nte nengkuat iyo.3Koe Kristus lou belo dimeto pengego-Io se, kati keo tnulis: " penyurah uja dero, yo nguja iko, sundok kono aku ." 4 Koe eka-eka yo sundok tnulis bai, sundok tnulis nte pmatuk te taka, apa taka sekongkong turon mbo arapan keo kesabar ai pengiburan ngket Kitab suci.5Mosung mbe Allah, yo doko pengulet kesabar ai pengiburan mie nyung akur epo iko, sengkono diang ptua Kristus Yesus, 6Koe diang kerai kesong diang kerai penyurah ikam ngemulia Allah ai Bapa Tuhan taka, Yesus Kristus. 7Koe ene tinorimaka doko erai-erai, sama kati Kristus lou sundok nrima taka te ngemulia Allah.8Yo petuaku yo doko, se koe penyembeta Allah Kristus sundok jadi playan ulun-ulun bekateb nte memeturon janji yo sundok die- Iyo epo itak kakah taka, 9ai nte nampa kuli bangsa-bangsa, apa dero ngemulia Allah ke rahmat-Iyo, kati keo tnulis :" Koe ene aku anta ngemulia Iko mbo bangsa-bangsa ai nyelegu mazmur nte karan Ko."10Ai setrus iyo:"Ego-ego ka o bangsa-bangsa, diang umat-Io." 11 Ai nua "Pujika Tuhan o ikam eka bangsa-bangsa, ai koeka eka-eka suku bangsa muji Io."Ai nua ulek Yesaya:"Suli ket tondal Isai anta nyoret, ai iyo anta nyuli nte mrenta bangsa-bangsa, ai epo-Io ka doko bangsa-bangsa anta mayak harapan."Mosung mbe ka Allah, pengulet harapan, nemponu iko diang eka-eka pngego ai damai sjahtra lang iman kam, àpa koe penggalak Roh Kudus iko ruakruau lang harapan.Eraibuntung-eraibuntungku, aku se persaya nau umbang ikam, se ikam lou sundok ponu diang yo buen ai diang eka pentau ai klian nte bako nasehat.15Tapi, koe kasih karunia yo sundok die Allah epo aku, aku lanah landu diang bsronu sundok nulis epo iko nte memekenop iko, 16yo ene se aku kate jadi playan Kristus Yesus nte bangsa-bangsa yo makse Yahudi lang playan nyampe Injil Allah, apa bangsa-bangsa yo makse se Yahudi kuli tinorima koe Allah nte persembahan yo sengkono epo-Iyo, yo binorese ke Roh Kudus.17Jadi lang Kristus aku kate kuli nondek nau otang playananku nte Allah. 18Ai aku belo anta ronu besurah nau otang ise-ise yo mak, yo mak se,se nau otang ise yo sundok gawi Kristus koe ku, yo ene nte moit bangsa-bangsa yo mak epo kpatoh, koe pengesah ai gawigata, 19Koe kuasa tanda-tanda ai mujizat-mujizat, ai koe kuasa Roh. Ktine ka doko lang dalan ngelekum ngket Yerusalem sampe po Ilirikum aku sundok nyape bol-bol yo Injil Kristus.20Ai lang penyampe ene sanku jadi hormat nte oki, se aku belo di ngelaku iyo ela awa-awa,la mone karan Kristus ulun sundok tau, apa aku nang nengkuat mbo ombon awa, yo sundok payak ulun mak, 21tapi sengkono diang yo keo tnulis :"Dero yo belo pini nrima kabar nau umbang Iyo, anta kito Iyo, ai dero yo belo pini krongo ene, anta tau ene."22Koe ene ka doko aku dor keo walang nte nuntun ikam. 23Tapi tempondo, koe aku belo keo oli awa begawi mbo ja endo ai koe aku sundok tenu-tenu taun kola iyo kakan nuntun ikam,24aku ngarap lang dalanku epo Spanyol aku kuli singgah mbo awa kam ai mangkoruku diang ikam, apa ikam kuli ngator aku epo lane, des sundok aku ile-ile kisokanam mangkoruku diang ikam.25Tapi tempo ndo aku desung la boyan epo Yerusalem nte ngator bantuan ente ulun-ulun kudus.26Koe Makedonia ai Akhaya sundok sudok ngalek pmkat nte ngawat ise-ise epo ulun-ulun kao ekang ulun-ulun kudus mbo Yerusalem.27Pmkat ene memang sundok alek dero, tapi ene memang arus nte dero. Koe ena bangsa-bangsa yo mak sundok kuli bagian lang pengkeo rohani ulun Yahudi, koe ene doko belokate belo lou bangsa-bangsa yo mak ene ngelayan ulun Yahudi diang pengkeo pengkenan dero.28Ena aku sundok nyudok gawigata ene ai sundok nyerah asil gawi bangsa-bangsa yo mak ene epo dero, aku anta bju epo Spanyol lalo tete kota kam. 29Ai aku tau,se ena aku ulet nuntun ikam, aku anta nglaku iyo diang bol-bol pengkeo Kristus.30Tapi koe Kristus Tuhan taka, ai keo kasih Roh, aku nasehat ikam, eraibuntung-eraibuntung ente bdoa beta-beta sama-sama diang aku lang doa epo Allah ente oki, 31apa aku jnaga engket ulun-ulun yo belo patoh mbo Yudea, ai apa diesokoiku nte Yerusalem tinorima diang buen koe ulun-ulun kudus mbo lane, 32apa aku yo diang ego ulet epo ikam koe ptua Allah, kuli slokoi sama-sama diang ikam.Allah, pengulet damai sejahtra, ngambi ikam eka-eka! Amin.Chapter 16
1Aku tindu sanda-sanda kam Febe, erai buntung taka yo bawe yo nglayan jmaat mbo Kengkrea, 2apa ikam nrima io lang Tuhan, kati nau umbangiyo yo arusiyo nte ulun-ulun kudus, ai nnawat io ena io perlu. Koe io se sundok ngawat deo ulun, ene low epo aku se.3Sampe ka salam epo Priskila ai Akwila, tman-tman kerai gawi diang aku lang Kristus Yesus. 4Dero sundok btruan kesong dero nte bolum ku. Epo dero mba di aku tingen yo betrima kasih, tapi low eka jmaat makse Yahudi. 5Salam low epo jmaat mbo lou dero. Salam low epo Epenetus, erai buntung yo kosangku, yo ene bua tla ngket ja Asia nte Kristus.6Salam epo Maria, yo sundok bgawi beta-beta nte ngkam. 7Salam epo Andronikus ai Yunias, eraibuntung-eraibuntungku erai bangsa, yo pini pinonjara sama-sama diang aku, yo ene ulun-ulun penting mbo ekang rasul-rasul ai yo sundok jadi Kristen ono se aku. 8Salam epo Ampliatus yo kosangku lang Tuhan.9Salam epo Urbanus, tman kerai gawi kain lang Kristus, ai salam epo Stakhis, yo kosangku. 10Salam epo Apeles, yo tahan uji lang Kristus. Salam epo dero, yo kerai lou diang Aristobulus. 11Salam epo Herodion, teman ku kerai bangsa. Salam epo dero yo kerai lou diang Narkisus, yo keo lang Tuhan.12Salam epo Trifena ai Trifosa, yo bgawi poruk lang playanan Tuhan. Salam epo Persis, yo kosangku, yo sundok bgawi poruk lang playanan Tuhan. 13Salam epo Rufus, ulun pnili lang Tuhan, ai salam epo ineiyo, yo nte oki ene doko ine low. 14Salam epo Asinkritus, Flegon, Hermes, Patrobas, Hermas ai eraibuntung-eraibuntung yo sama-sama diang dero.15Salam epo Filologus, ai Yulia, Nereus ai eraibuntungiyo yo bawe, ai Olimpas, ai low epo eka-eka ulun kudus yo sama-sama diang dero. 16Bako salam-salam ka ikam diang arok olam yo kudus. Salam epo ikam ngket eka jmaat Kristus.17Tapi aku ngnasehat ikam, eraibuntung-eraibuntung, apa ikam jaga-jaga se dero, yo belo di bsengkono diang tutui batuk yo sundok trima kam, nampa belo tau nyung ai nampa pngaruh triaw. Koe ene kinoliki ka dero ene! 18Koe ulun-ulun ktine belo di nglayan Kristus Tuhan taka, tapi nglayan buntung dero se. Ai diang pmensara dero yo ngatok ngandal ai basa dero yo manis lmak dero ngakal ulun-ulun yo buen kesongiyo.19Kabar nau umbang kpatoh kam sundok dningo koe eka-eka ulun. Koe ene aku ego diang nau umbang kam. Tapi aku kakan apa ikam pintar epo ise yo buen, ai brese ngket ise yo triaw. 20Mudah-mudahan Allah, pngulet damai sjahtra, peles anta mteme iblis iwat botis kam. Kasih karunia Yesus, Tuhan taka, diang ikam!21Salam epo ikam ngket Timotius, tmanku erai gawi, ai ngket Lukius, Yason ai Sosipater, tman-tman ku erai bangsa. 22Salam lang Tuhan epo ikam ngket Tertius, yo ene aku, yo nulis surat endo.23Salam epo ikam ngket Gayus, yo mie awa nsan epo aku, ai epo eka jmaat. Salam epo ikam ngket Erastus, pngona sen negri, ai ngket Kwartus, eraibuntung taka. 24[Kasih karunia Yesus Kristus, Tuhan taka, diang ikam eka-eka! Amin.]25Nte Io, yo keo kuasa nte mturon ikam, - kati Injil yo tutui batukku ai yo sampeku nau umbang Yesus Kristus, sengkono diang pnyurah yo melim, yo snuni bjatus-jatus taun kolaiyo, 26tapi yo tempo ndo sundok pinokelak ai yo kati prenta Allah yo kden, sundok knabar koe kitab-kitab nabi-nabi epo eka-eka bangsa nte moit dero epo kpatoh iman --27nte Io, pulun-puluniyo Allah yo bol-bol kpintar, koe Yesus Kristus: eka-eka kmulia sampe turai-turaiyoi! Amin.
Hebrews
Chapter 1
1Lpas jman bai Allah bjuli-juli ai diang bmasam nau sara bsurah epo itak kakah taka tete nabi-nabi, 2jadi des jman pngabis endo Io sundok bsara epo taka tete Pea-Iyo, yo sundok ptoko-Iyo nte Io keo hak nrima eka-eka yo keo. Koe Io Allah sundok nampa dnia endo. 3Io ene doko wala kmulia Allah ai gambar nau yo beta ngket Allah ai mentugur eka yo keo diang firman-Iyo yo ponu diang kuasa. Ai des Io sundok mui mrese ngket dosa, Io tunge ngket tadah sanan Yo Paling Olay, mbo awa yo ombo,4pawak aso ombo se mlekat-mlekat, sama kati karan yo dnie epo-Iyo pawak buen se karan dero. 5Koe epo ise lelu ngket mlekat-mlekat ene yo pini ulek Io: "Iko Pea-Ku! Iko sundok tempeaKu montuk olo ndo?" ai "Aku jadi Bapa-Iyo, ai Io jadi Pea-Ku?"6Ai des Io moit nua Pea-Iyo yo tuo tingen epo dnia, Io ngulek: "Eka mlekat Allah arus nyembah Io." 7Ai nau umbang mlekat-mlekat Io ngulek: "Yo nampa mlekat-mlekat-Iyo jadi brubu ai playan-playan-Iyo jadi dolan api."98Tapi nau umbang Pea, Io ngulek: "Awa pnunge-Ko, o Allah, nokon nte dor ai turai-turai, ai goloy krajaan-Ko ene doko goloy yo beta.9Iko gawal yo adil ai ngekey gawi triaw; koe ene Allah, Allah-Ko sundok nota Iko diang lnga nte tanda kgawal, nyisa lalo tman-tman lang kowon-Ko."10Ai: "Des tla iyo, o Tuhan, Iko sundok mayak tondal awa nondok dnia ai langit ene pnyentampa kayang-Ko. 11Eka ene anta mapos, tapi Iko dor keo, ai eka ene anta jadi usang kati diris laung; 12kati jubah anta dero gulung Ko, ai kati pngemekus dero anta nensut nau, tapi Iko nokon sama, ai taun-taun-Ko belo tau sundok."13Ai epo ise po lelu mlekat ene pini ulek Io: "Tunge ka ela tadah sanan-Ku, sampe tampa Ku bali-bali Ko jadi awa pnoda botis Ko?" 14Belo be eka dero ene doko roh-roh yo mlayani, yo snuyu nte nglayani dero yo arus kuli slamat?
Chapter 2
1Koe ene taka arus diang slntuo beta ngnanam ise umbang yo sundok taka kringo, apa nang taka trbabut aso nau epo sawa dayo.2Koe ena ka pirman yo snampe tete mlekat-mlekat ene nokon dor pnakai, ai tongku ise yo nglanggar ai dadal ene kuli itek bales yo bol-bol diang nau gawi gata ene. 3Ktimbe anta taka kate telos, ena taka belo keo aru biru diang nau boyan nte slamat yo kkolai ene, yo ngket tla snampe koe Tuhan ai koe dero yo sundok kringo otang ene, epo taka diang umbang yo dapet prcaya, Ulak aso 4Allah mturon pnyampe dero ene diang pleta-pleta ai mujizat-mujizat ai diang bmasam pkelak se kuasa diang karunia Roh Kudus, yo bnagi-bnagi koe-Iyo epo ise yo ptua-Iyo.5Mlekat-mlekat belo di kuli kuasa ngket Allah nte mrenta dnia bayu yo nte anta ene, yo ene umbang dnia yo kesah taka tempondo ene. 6Malah ka ube, keo rndong lang Alkitab tnulis ktindo, "O Allah, ise se ulun ene, moko Iko kakan knop se dero)? Ise yo nulek Pea ulun ene, moko nte-Ngko sanda balo?7Ile-ile tingen Iko nampa iyo iwa idik-idik se mlekat, Iko mie epo iyo awa yo bol kbuen ai kinonuon, 8eka ise masam sundok pkalah-Ko epo iwat botis Iyo. Tnoan se ktine koe mbo lang mmkalah eka ise masam epo-Iyo ene ndok belo erai keo yo liu jadi eka kalah ba epo-Iyo. Tapi tempondo belo pian taka kito, se eka ise masam ene sundok pinokalah epo-Iyo.9Tapi taka sundok kito se Yesus keo kuasa! Io tnampa iwa se mlekat ile-ile tingen, apa koe leka kbuen kesong Allah Io mate nte eka ulun. Taka kito se-Io tempondo dnie awa yo bol kbuen ai pinokolai koe Io sundok sesa ndok nte mate. 10Koe ktine memang umbang nau iyo Allah, yo nampa ise masam ene nte keo jodo nte ptua-Io se, nampa Yesus nte tukang nylamat yo belo keo nglongon, pinotete diang pngkono ndok sesa. Koe Io ene doko yo nampa boyan nte dero apa kate slamat.11Yesus ngmbrse ulun ngket dosa-dosa dero; Io yo ngmbrse , diang dero yo binorse ene, sama-sama ngket erai Bapa. Ene doko ise moko Yesus ene belo di mai ngangkan se dero ene eraibuntung-eraibuntung-Iyo. 12Yesus ngulek epo Allah, "Aku kakan ngulek epo eraibuntung-eraibuntung-Ku otang nau umbang Iko. Aku kakan muji-muji Iko mbo ekang jmaat1313 Yesus ngulek low, "Aku kakan mayak kprcaya-Ku epo Allah. " Ai Io ngulek low,"Endo doko aku, sama-sama diang pea-pea yo sundok die Allah epo-Aku. 14Koe ulun-ulun yo ulek Io pea ene ulun yo tau mate, moko ene Yesus se low jadi sama berumbang kati ulun yo bolum. Io nampa otang ktine, apa diang pngnate-Iyo Io kuli mkalah iblis yo mpun kuasa mat. 15Apa diang ktine io nglopos ulun-ulun yo kola umur bolum kati ungka batak koe takut epo pngnate.16Melak ka doko oli se makse mlekat yo tengkosang-Iyo, makse ko upus Abraham yo tengkosang-Iya 17Ene umbang yo moko Io arus jadi sama diang eraibuntung-eraibuntung-Iyo lang eka umbang ise masam. Apa diang ene Io kate jadi Imam Olai yo stia epo Allah ai keo pngkosang. Diang kono layan-Iyo ene dosa ulun dapet nampun. 18Ai koe Io se pini sesa ai kono ikap, Io kuli ngawat ulun-ulun yo kono ikap, koe io se pini kono ikap ai sesa.Chapter 3
1Koe ene, o eraibuntung-eraibuntung yo kudus, yo sama kuli bagi lang bomba sorga, neti beta epo Rasul ai Imam Olai yo angkan taka, yo ene Yesus,2yo stia epo Io yo sundok netap-Iyo, kati Musa low stia lang eka atok lou-Iyo. 3Koe Io nte eti se sengkono nte kuli kmulia pawak olai aso se Musa, sama kati tukang nampa lou aso pawak kinonuon se lou yo tampa-iyo. 4Koe tongku lou tnampa koe tukang nampa lou, tapi tukang nampa eka ise masam ene doko Allah.5Kati Musa memang stia lang eka atok lou Allah jadi playan nte mie pnyurah nau umbang ise yo anta snampe sundok ene,6tapi Kristus yo stia ene Pea yo jadi pngutok lou-Iyo; ai lou-Iyo ene doko taka, ena taka sampe pnyundok iyo turon sgop mbo persaya ai kundong yo tondek taka.7Koe ene, kati yo ulek Roh Kudus: "Montuk olo ndo, ena ikam ngringo oyon-Iyo, 8nang beta mkoroi kesong kam kati lang ngriten montuk snoba mbo padang gurun,9mbo mone itak kakah kam nyoba Aku diang sara nguji Aku, betako dero kito gawi gata-Ku, opat pulu taun kola iyo.10Koe ene ka doko Aku mara beta epo pokan ene, ai ngulek: Dor dero tang kno, ai dero belo tau boyan-Ku, 11sampe Aku bsumpah lang kmara-Ku: Dero belo anta sumba epo awa Ku nongos".12Jaga beta-beta, o eraibuntung-eraibuntung, apa ngket ikam nang keo ulun yo triaw kno iyo ai yo belo prsaya koe yo bdempeling ngket Allah yo bolum.13Tapi bako nasehat ka diang erai-erai tongku olo, kola-kola aso dapet ulek "olo ndo", apa nang keo ngket ikam yo jadi dadal kesong iyo koe kono akal dosa.14Koe taka sundok kuli bagian mbo lang Kristus, yo paling penting taka turon skongkong sampe pnyundok iyo mbo kpersaya iman taka yo ngket tla.15Tapi ena pini nulek: "Montuk olo ndo, ena ikam ngringo oyon-Iyo, nang beta dadal kesong kam kati lang ngriten",16ise ka dero yo ngati mara Allah, beta ko dero kringo oyon-Iyo? Makse be eka dero yo baling ngket Mesir la iwat pimpinan Musa?17Ai ise ka yo kmara Io opat pulu taun kola iyo? Makse be dero yo nggawi dosa ai yo antu dero ngregaleng mbo padang gurun. 18Ai ise ulun yo sundok pator sumpah Io, se dero belo anta di sumba epo awa pnongos-Iyo? Makse be dero yo belo di patoh? 19Ktine ka doko itan taka, se dero belo di kuli sumba koe dero belo di persaya.Chapter 4
1Koe ene, buen ka taka bjaga, apa nang keo ulun mbo ekang ikam yo nontus totak, betako janji anta sumba epo lang penongos yo-Iyo aso engau. 2Koe epo taka knabar low kabar ego sama kati epo dero, tapi firman kabar ene belo keo jodo nte dero, koe belo moti sama-sama diang ke iman diang dero yo kringo iyo.3Koe taka yo keo iman, anta sumba epo awa penongos kati yo Io nulek: "Sampe Aku bsumpah lang kmara -Ku: Dero belo anta sumba epo awa penongos-Ku, "betako gawi gata-Iyo sundok aut ngket des dnia tnampa. 4Koe nau umbang olo ke turu kono nulek mbo lang nas: "Ai Allah smole des olo ke turu ngke eka-eka gawi gata-Iyo." 5Ai lang nas ene taka ngbasa: "Dero belo anta sumba epo awa penongos-Ku."6Jadi sundok melak beta, se keo deo jud ulun anta sumba epo awa penongos ene, padahal dero yo epo iyo ono ube snampe kabar buen ene, belo di sumba koe dero belo patoh. 7Koe ene Io metoko nua olo, yo ene "olo ndo" ,des Io sundok kola ndo jati nyampe firman diang tete' Daud kati nulek ela ombo: "Des olo ndo, ena ikam ngringo oyon-Iyo, nang mekoroi kesong kam!"8Koe, ena ka yo Yosua sundok moit dero sumba epo awa penyemole, pasti Allah belo anta keo ulek sundok se ene nau umbang olo yo mak. 9Jadi aso keo sinodia erai olo penyemole, olo ke turu, nte umat Allah. 10Koe ise yo sundok sumba epo awa penyemole-Iyo, io se sundok sdang ngket eka-eka gawi gata iyo, sama kati Allah sdang ngket gawi gata-Iyo. 11Koe ene alo ka taka bkomer nte sumba epo lang penyemole ene, apa nang keo ndok erai kongo ulun yo toyak koe nyarak nau yo belo patoh ene low.12Koe firman Allah bolum ai turon ai pawak takei se mendau bdaro duo mone ka; io nowok dalom beta sampe memetenggang kesong ai roh, bruku tulang ai dalu lang tulang; koe ene io tau sampe dalom bata lang kno ai pngnanam taka. 13 Ai mba di keo liu ise ka yo bolum yo melim ela onon-Iyo, koe eka ise masam ene melak ba ai wengau mbo onon mato Io, yo epo-Iyo taka arus miye tanggung jawab.14Koe taka tempondo keo Imam Paling Olai, yo sundok nompe eka-eka langit, yo ene Yesus, Pea Allah, alo ka taka turon sgop epo iman yo mpun taka. 15Koe Imam Olai yo mpun taka, makse imam olai yo belo di lumpat kiso kanam pmbelomana taka, mokin ube Io sama diang taka, Io sundok nikap, suma Io belo di nampa dosa. 16Koe ene alo taka diang bol pengeronu ngompoh epo dmpet awa kasih karunia, apa taka nrima Rahmat ai ngruku kasih karunia nte ngawat taka montuk des jman yo.
Chapter 5
1Koe tongku imam olai, yo pnili ngket ekang ulun, yo pinotoko nte ulun lang ubungan dero epo Allah, apa io mie nyokoi persembahan ai korban koe dosa. 2Io arus tau lou ulun-ulun yo gonsa ai ulun-ulun yo tang, koe io se bol belo keo bkaya koe dosa, 3yo belo kate belo nte mie nyokoi korban koe dosa, belo di nte umat tingen, tapi nte yo se lou.4Ai ndok belo erai kongo ulun ngomer knuon ene nte yo se, tapi bnomba nte ene koe Allah, kati umbang io sundok terjadi epo Harun. 5Ketine lou Kristus belo di ngmulia Iyo se diang jadi Imam Olai, tapi kinomulia koe Io yo befirman epo-Iyo: "Pea-Ku Iko! Iko sundok tmpea Ku des olo ndo",kati firman-Iyo mbo lang nas yo mak: "Iko ene doko Imam nte turai-turai, ngayak aturan Melkisedek."7Lang bolum Iyo kati ulun, yo sundok mie doa ai pnindu diang tangis tungul ai ngeluh epo Iyo, yo klian nylamat Iyo ngket maot, ai koe kpatoh-Iyo Io sundok tinompaning. 8Ai betako Io ene Pea, Io sundok bguru jadi patoh ngket ise yo sundok nengkono-Iyo,9ai des Io sundok krapet smpurna-Iyo, Io jadi tondal slamat yo kden nte eka-eka ulun yo patoh epo-Iyo,10ai yo bnomba jadi Imam Olai koe Allah, ngaya aturan Melkisedek.11Nau umbang ene deo yo arus kesah kain, tapi yo poyo nte pjelas, koe ikam sundok dodong nte ngringo.12Koe beta ko ikam, ena neti mbo kola, sundok arus jadi pnutui batuk, ikam nokon aso perlu tnutui bnatuk tindu dondal firman Allah, ai ikam nokon perlu susu, makse okan yo koroi. 13Koe ise-ise nokon perlu susu io belo paham nau umbang tutui batuk yo kono, koe yo ene doko pea alus.14Tapi pngokan yo koroi ene nte ulun-ulun tuo, yo koe keo akal tepet yo tau ngmbeda dat ai buen.Chapter 6
1Koe ene alo taka nape tondal-tondal tla tutuy batuk ngket tutuy batuk nau umbang Kristus ai wensut epo pmenduan yo bol-bol nau. Nang taka aso mayak tondal tobat ngket gawi gata yo belo keo jodo, ai tondal kpercaya epo Allah, 2yo ene nau umbang tutuy batuk bmasam baptisan, mayak kayang onbon ulun, pngenyuli ulun-ulun mate ai ukuman kden. 3Ai ene ka doko yo nte taka gawi, ena Allah ngijiniyo.4Koe dero yo pini pinotrang kesongiyo, yo pini kiso kanam karunia ngket sorga, ai yo pini kuli bagi lang Roh Kudus, 5ai yo kiso kanam firman yo buen ngket Allah ai karunia-karunia dnia yo anta ulet, 6tapi yo ptempeling nua, belo anta di tinom bayu nua oli, sampe dero btobat, koe dero nyalib nua Pea Allah nte dero se ai nguja-Iyo mbo onon wae ulun deo.87Koe tana yo ngresap danum uran yo jono mitek mne, ai yo ngasil pnyekulo-pnyekulo yo keo jodo nte dero yo nggawiiyo, nrima berkat ngket Allah; tapi ena mbo tana ene moti dikut ruot ai kdui, io belo dikeo jodo ai sundok dempet nte oding, yo snundok diang tnuna.9Tapi, o erai buntung-erai buntung yo tengkosangku, beta ko kain bsara ktine nau umbang ikam, kain percaya, se ikam keo ise-ise yo aso buen, yo batok slamat. 10Koe Allah mba di belo adil, sampe Io tlengo gawi gata kam ai kosang kam yo pkelak kam nte karan-Iyo koe playanan kam epo ulun-ulun kudus, yo aso gawi kam sampe tempo ndo.11Tapi kain kakan, apa tongku-tongku ikam mkelak se sama-sama beta bkomer nte nampa ise yo kundong kam ene jadi pengkeo yo pasti, ndok sampe pngabisiyo, 12apa ikam nang jadi menggoyor, tapi jadi yo ngaya dero yo koe iman ai kdoloh kuli bagi lang yo janji Allah.13Koe des Allah mie janji-Iyo epo Abraham, Io bsumpah epo-Iyo se, koe mba di keo ulun yo ombo aso se-Iyo, 14ulek-Iyo: "Beta-beta yo Aku anta mie iko berkat ruak ruaw ai nampa iko jadi deo beta." 15Abraham minte diang doloh ai diang ktine io kuli ise yo jnanji epoiyo.16Koe ulun bsumpah diang ulun yo pawak ombo, ai sumpah ene jadi pemeturon nte iyo, yo mkabis eka salotuing. 17Koe ene, nte nampa ktambah kpersaya dero yo keo hak nrima janji ene se kptusan Iyo ene pasti, Allah sundok nyiret Iyo se diang sumpah, 18apa koe duo nau umbang yo belo di wensut nau, nau umbang mone Allah belo di anta nampa eta, taka yo meto awa bselingu ngket bahaya, kuli pengkakan yo mroa nte nyrapet yo knundong yo bpayak mbo onon taka.19Pngundong ene yo doko saoh yo turon ai belo di bahaya nte bolum taka, yo sundok pnotak sampe ela sorin tabir, 20ela mone Yesus sundok sumba jadi Pnyentaris nte taka, des Io, kati aturan Melkisedek, jadi Imam Olay sampe turai-turaiiyo.
Chapter 7
1Koe Melkisedek ene raja Salem ai imam Allah Yo Paling Ombo; io malan nyeruku Abraham des Abraham uli ngket mekalah raja-raja ai miye berkat epo io. 2Epoiyo doko Abraham miye perpuluhan ngket eka ene. Ngaya arti karaniyo Melkisedek ene tla-tla raja yo beta, ai low raja Salem, yoene raja damai sejahtera. 3Io belo keo ine uma, belo keo upus, oloiyo belo keo penindu ai bolumiyo belo keo penyundok, ai koe io tenampa sama diang Pea Allah, io nokon jadi imam sampe turai-turai.4Kenanam beta-beta bukan main kolaiiyo ulun ene, yo epoiyo Abraham, bapa buyut alow taka, miye perpuluhan ngket eka barang nerampas yo paling buen.5 Ai dero ngket pea-pea Lewi, yo nrima pangkat imam, kuli tugas, ngaya aturan Taurat, nte nentu perpuluhan ngket ulun Israel, yodoko ngket erai buntung-erai buntung dero, beta ko dero endo low upus Abraham.6Tapi Melkisedek makse upus dero, nentu perpuluhan ngket Abraham ai miye berkat epo io, padahal io ene mpun janji.7Memang belo dapet tengkilah, se yo paling iwa deniye berkat koe yo paling ombo.8ai mbo mendo ulun-ulun tau mate nerima perpuluhan, ai mbo lane Io, yo nau umbang Io deniye penyurah, se Io bolum.9Jadi dapet ulek, se tete Abraham tenentu low perpuluhan ngket Lewi, yo keo hak nerima perpuluhan,10koe io aso keo lang kompu uma buyut alowiyo, des Melkisedek nyeruku uma buyut alowiyo ene.11Koe ene, ena ka koe imamat Lewi sundok kerapet yo sempurna - koe imamat ene ulun Israel sundok nerima Taurat - ise moko aso perlu ulun yo mak pinotoko nte jadi imam olai ngaya aturan Melkisedek ai yo nau umbang io mba di nulek ngaya aturan Harun?12Koe, ena imamat wensut, wensut low aturan Taurat ene.13Koe Io, yo pinotua mbo mndo, ngket suku yo mak; ngket suku endo ndok belo keo erai kongo yo pini ngelayan mbo mezbah.14Koe eka ulun sundok tau, se Tuhan taka ulet ngket suku Yehuda ai nau umbang suku ene Musa belo pini ngulek ise-ise nau umbang imam-imam.15Ai nau umbang ene mokin melak aso, ena pinotoko imam yo mak kati sara Melkisedek,16yo jadi imam mbadi kati aturan-aturan ulun, tapi kati nau umbang bolum yo belo di tau mate.17Koe nau umbang Io deniye penyurah: "Iko ene doko Imam nte turai-turai, ngaya aturan Melkisedek."18Memang aturan yo tinombaling yo ono ene pinokore, ena aturan ene belo keo keturon ai koe ene belo di keo jodo,19- koe aturan Taurat sama skali belo moit nte sempurna - tapi tmpondo noret nte kundong yo pawak buen, yo medmpet taka epo Allah.20Ai sama kati nau umbang endo belo di jadi na belo diang sumpah - memang dero sundok jadi imam belo makai sumpah,21tapi Io diang sumpah, nulek koe Io yo befirman epoIyo: " Tuhan sundok besumpah ai Io belo di anta noli: Iko ene doko Imam nte turai-turai" -22Ktine low Yesus ene doko nte jaminan ngket janji yo pawak turon.23Ai dero deo beta jadi imam aut koe dero nusan koe maut nte nokon ngnjabat imam.24Tapi, koe Io nokon turai-turai, imamat-Iyo belo di dapet ensut epo ulun yo mak.25Koe ene Io kelian low nyelamat diang sempurna eka ulun yo koe Io ulet epo Allah. Koe Io bolum dor nte jadi Pengekang dero.26Koe Imam Olai yo ktine doko yo taka perlu: yodoko yo kudus, belo keo sala, belo lonsa, yo tenggang ngket ulun-ulun bedosa ai pawak ombo se sentah-sentah sorga,27yo belo di kati imam-imam olai yo mak, yo tongku olo arus miye korban nte dosaiyo se ai sundok ene bayu nte dosa umatiyo, koe nau umbang ene sundok gawi-Iyo sindai bute nte turai-turai, des Io miye kompu tonga-Iyo se nte korban28Koe aturan Taurat metoko ulun-ulun yo jut belo kuat kalu nte jadi Imam Olai, tapi sumpah, yo nulek sori se aturan Taurat, metoko Pea, yo sundok jadi sempurna sampe kden.
Chapter 8
1Otang otang eka-eka yo kesah taka ene io doko: taka keo Imam Olai yo ktine, yo tunge mbo tadah sanan pnunge Yo Paling Olai mbo sorga,2ai yo nglayan ibadah mbo awa kudus, io ene mbo lang kemah yo beta-beta, yo tngkuat koe Tuhan ai makse koe ulun.3Koe tongku Imam Olai pinotoko nte mie korban ai persembahan ai koe ene Yesus perlu keo ise masam nte die.4Ena ka Io mbo dnia endo, Io sama skali belo anta jadi imam, koe mbo mndo sundok keo ulun-ulun yo mie persembahan ngaya aturan Taurat.5Pelayanan dero ene doko kedo ai amba ngket ise yo keo mbo sorga, sama kati yo nulek epo Musa, des io kakan nengkuat kemah: " Knenop ta, " ktine firman-Iyo, " se ikam nampa eka ene ngaya sontoh yo sundok pinokelak epo ikam mbo ombon tunten ene."6Tapi tmpondo Io sundok kuli ise masam pelayanan yo pawak aso buen beta, koe Io jadi Pngekang ngket janji yo pawak mulia, yo pnayak ombon janji yo pawak ombo.7Koe, ena perjanjian yo tela ene belo keo bila molon, belo anta dineto nua awa nte yo kduo.8Koe Io ngae dero des Io ngulek: "Se beta-beta iyo, anta ulet des iyo, " ktine ka doko firman Tuhan, "Aku anta mkeo janji bayu diang ulun Israel ai diang ulun Yehuda,9makse kati janji yo sundok pkeo Ku diang itak kakah dero, des aku ngop kayang dero nte moit dero baling ngket tana Mesir. Koe dero belo setia epo janji-Ku, ai Aku nolak dero, " ktine firman Tuhan."Jadi endo doko janji yo pekeo Ku diang ulun Israel sundok jman ene, "ktine doko firman Tuhan. "Aku anta mayak aturan-Ku lang akal keno dero ai nulis iyo lang kesong dero, jadi Aku anta jadi Allah dero ai dero anta jadi umat-Ku.11Ai dero belo anta nutui matuk sama dero se, ktine lou sama erai buntung dero se diang ngulek: Tau ka se Tuhan! Koe dero eka-eka, burok tuo, anta tau se Aku.12Koe Aku anta kosang epo pnsala dero ai belo oli ngeno dosa-dosa dero."Koe Io bsara nau umbang janji yo bayu, Io ngulek se yo tela ene janji yo sundak jadi tuo. Ai ise yo sundok jadi tuo ai usang, sundok dmpet epo ktumar iyo.Chapter 9
1Beta ka janji yo tla lou keo aturan-aturan nte sembayang ai nte awa kudus tampa ulun. 2Koe keo neraduh kemah, yoene yo awa la ono tingen ai mbo mne keo awa lowu pelita ai meja diang roti nte persembahan epo Allah. Awa endo nulek awa yo kudus.3La sorin dinding diris keduo keo kemah nua yo nulek awaiyo paling kudus. 4Mbo mne keo perapen amas awa nuna jombu, ai peti awa janji, yo snalut knukup diang amas; mbo lang peti janji ene bekona jebul amas batok manna, goloy Harun yo pini kesuli ai bis-bis batu yo betulis janji, 5ai mbo ombon ene keo nukir duo mlekat penjaga yo nyelingu tokom pendamai. Tapi nau umbang endo belo dapet kesah taka tmpo ndo diang sara titip buntip.6Ktine ka doko saraiyo awa kudus ene natur. Jadi imam-imam dor sumba epo lang kemah yo paling ono tingen ene nte ngelaku sembayang dero, 7tapi epo lang kemah yo keduo pulun Imam Olai tingen yo sumba sindai lang erai taon, ai arus diang daya yo pndiye io koe io se ai koe pensala-pensala yo gawi umatiyo diang koe belo di tau.8Diang endo Roh Kudus mekelak, se boyan epo awa yo kudus ene belo pian wingkang, kola-kola kemah yo tla ene aso keo. 9Ene doko pemerawet des jman tmpo ndo. sengkono diang ene deniye korban ai pendiye yo belo kuli nyempurna dero yo miye korban ene ngaya pengenanam lang kesong dero, 10koe ekaiyo ene, kati okan singkap danum dawen ai bemasam bui bunjur, ene pulun nte aturan-aturan bolum mbo denia endo, yo pulun penakai sampe des ulet jman penembayu.11Tapi Kristus sundok ulet jadi Imam Olai nte nau umbang yo buen yo anta ulet: Io sundok ngelalo kemah yo pawak olai ai yo bol sempurna, yo makse di tampa ulun, - retiiyo belo di sumba yo tenampa endo,- 12ai Io sundok sumba sindai nte turai-turai epo lang awa yo kudus makse diang moit daya domba yo song ai daya anak lembu, tapi diang moit daya-Iyo se. Ai diang ene Io sundok kuli losu lopos yo kden.13Koe, ena daya domba yo song ai daya lembu yo song ai temprik abu lembu burok mekudus dero yo lonsa, apa kompu tonga dero bnerse, 14pawak da se ene daya Kristus yo koe Roh yo kden sundok miye kompu tonga-Iyo se epo Allah jadi pendiye yo belo keo bila molon, anta merse kesong ai pengenanam taka ngket gawi gata taka yo belo tadah, apa taka kuli sembayang epo Allah yo bolum. 15Koe ene Io yodoko Pengetete ngket janji yo bayu, apa dero yo sundok benomba kuli bagi yo kden yo jenanji ene, koe Io sundok mate nte nous pensala-pensala yo sundok nelaku kola-kola janji yo des tla.16Koe mbo mone keo penape, mbo mne arus pinotau nau umbang pengenate penampa penape ene. 17Koe penape ene bayu nangkan beta ena penampa penape ene sundok mate, koe io belo di penakai, kola-kola penampa penape ene aso bolum.18Koe ene ka doko, moko janji yo tla belo di nangkan beta ena belo di keo daya. 19Koe des sundok Musa mmtau eka-eka prenta aturan Taurat epo pupus umat, io ngalek daya anak lembu ai daya domba song diang danum, ai bulu mea ai hisop, laju nemprik kitab ene se ai eka umat, 20ulak ngulek: "Endo doko daya janji yo tnetap koe Allah nte ngkam."21Ai low kemah ai eka kakas nte sembayang temprik iyo ktine ba diang daya. 22Ai alang eka ise masam binorese ngaya aturan Taurat diang daya, ai ena belo keo pembaling daya belo keo ampun.23Jadi eka ise masam yo sama nau diang ise yo keo mbo sorga arus binorese diang sara ktine, tapi kakas surgawi se koe pendie-pendie yo pawak buen se ene. 24Koe Kristus mba di sumba epo lang awa kudus tanpa ulun yo pulun sama nau tingen ngket yo beta-betaiyo, tapi epo lang sorga se nte ngadap onon Allah jodoiyo nte taka.25Ai Io mba di sumba nte bjuli-juli mie kompu -Iyo se, kati Imam Olay tongku taun sumba epo lang awa kudus diang daya yo makse daya iyo se. 26Koe ena ktine Io arus bjuli-juli kiso kanam sesa ngket dnia endo tnampa. Tapi tempo ndo Io pulun sindai bute mkelak kompu-Iyo, des jman pngabis nte moding mrese dosa koe korban-Iyo.27Ai sama kati ulun tnetap nte mate pulun sindai bute, ai sundok ene pnutus koe Allah, 28ktine low Kristus pulun sindai bute ngorban-Iyo se nte nanggung dosa ulun deo. Sundok ene Io anta mkelak kompu-Iyo sindai nua belo di diang nanggung dosa nte mie slamat epo dero, yo minte Io.
Chapter 10
1Lang aturan torat pulun keo umbang prawet-prawet tingen nau umbang kslamat yo anta ene, pian se nau kslamat ene se. Koe ene diang korban ene due-due, yo tiap taun dor gnawi. Aturan torat belo anta nampa smpurna dero yo sundok lumpat lang gawi gata ene. 2Koe ena umbang ene kate jadi, pasti ulun belo anta mie korban prsmbahan oli. Koe dero yo nglaku ibadah ene belo dikingat oli se dosa ngket sundok kono bui sindai nte turai-turai. 3Tapi koe korban-korban ene ube ulun tongku taun pinoknop se keo dosa. 4Koe daya lmbu song ktine low daya domba song belo anta kuli ngisu ngloli dosa.5Koe ene des Io sumba epo dnia, Io ngulek: "Korban ai die sokoi belo di tngkakan Ko tapi Iko sundok nydia kompu nte oki. 6Epo korban yo tnuna ai korban nte ngisu ngloli dosa belo di sngkono mbo-Iko. 7Laju Aku ngulek, beta-beta yo Aku se ulet; Lang Alkitab keo tnulis umbang Aku nte nglaku ptua-Ko, o Allah Ku".8Ela ombo Io ngulek: "Koban ai die sokoi, korban yo tnuna ai korban nte ngisu ngloli dosa belo di tngkakan-Ko ai belo di sngkono mbo-Iko, beta ko die sokoi ene nyarak umbang aturan Torat. 9Ai ulek Io nua; "beta Aku ulet nte nglaku ptua-Ko. "Yo tla loli-Ko, apa kuli nengkuat yo kduo. 10Ai koe ptua-Iyo ene doko taka sundok pinoudus sindai bute nte turai-turai koe die sokoi kompu Yesus Kristus.11Sundok ene oli tongku imam nglaku tongku olo playanan ai dor bjuli-juli mie sokoi korban yo sama, yo belo anta kuli nte ngisu ngloli dosa. 12Tapi Io, sundok Io mie sokoi korban pulun sindai tingen koe dosa, Io tunge nte ndok kden ela tadah sanan Allah, 13ai tempondo Io minte jman yo tingen, des nte bali-bali-Iyo tnampa nte awa pnoda botis-Iyo. 14Koe diang erai korban tingen, Io sundok nampa ampurna nte ndok kden dero yo pinokudus koe-Iyo.15Ai umbang nau ene Roh Kudus low ngulek epo taka, 16koe des sundok Io bpirman: Endo doko janji yo kakan tampa-Ku diang dero, sundok jman ene, "Io bpirman low:Aku kakan mayak aturan-Ku mbo lang kesong dero ai nulis yo mbo lang kno dero,17Ai aku belo anta oli ngnop-ngnop nau dosa ai pnsala dero." 18Jadi ena koe eka ene kate pinokampun, belo di koyoh oli mie korban koe dosa.19Jadi eraibuntung-eraibuntung, koe daya Kristus taka tempondo belo dikeo nte gaer oli nte kuli sumba epo lang awa kudus, 20Koe Io sundok ngingkang boyan yo bayu ai yo bolum nte taka nglalo dinding pngekang, yo ene kompu tonga-Iyo se, 21ai taka keo Imam Olai nte pngutok Lou Allah. 22Koe ene ale taka nyruku Allah diang kesong buen ai diang iman yo turon, koe kesong taka sundok binorse ngket kno kesong yo dat, ai kompu tonga taka sundok bnui diang danum yo lio.23Alo ka taka skurut miet epo ise yo sundok pili taka nte pnglawo bolum taka, koe Io yo ngnjanji ene stia. 24Ai alo taka bako jni apa taka bako awat lang kasih ai lang gawi buen. 25Nang beta taka belo lumpat mbo kumpulan-kumpulan ibadah taka, kati pnepet ulun-ulun yo mak, tapi alo taka bako tutui bako batuk, ai tambah moyoh nglaku ktine onon se olo Tuhan yo duni aut.26Koe ena taka diang ptua taka se memang nampa dosa, des sundok taka kuli pntau ubang ise yo kono, moko ene belo dikeo oli korban nte ngisu ngloli dosa ene. 27Tapi yo keo ube yo doko pngnate, yo nte nampa kanam bol ktakut kanam nte itek kono ukum ai nte itek api yo raya beta, yo anta nte msia eka ulun tuju nglawan28Ena keo ulun yo belo trima diang aturan Musa, io kono ukum pate ulak belo dikeo kanam kosang, leka ngket otang pmsara duo ena belo tolu kongo ulun saksi. 29Aso pawak ries aso ukuman yo pinokitek epo io yo nganja Pea Allah, yo ngotus se lonsa daya prjanjian yo mkudus iyo, ai io yo nguja Roh kasih karunia?30Koe taka tau se Io yo ngulek. "Nte ngmbales ene mpun-Ku. Aku doko yo nuntut nte ngmbales." Ai aso: "Tuhan anta ngukum umat-Iyo." 31Bol-bol pngworing, ena toyak epo lang kayang Allah yo bolum.32Knop ka ikam nau umbang yo sundok lalo. Des sundok ikam kuli nte pa, ikam deo sesa koe ikam btahan lang bkokes bkomer ndok gulugali, 33montuk ikam nte ulun eti koe nte reko toan ai nte kanam sesa, ktine lou montuk ikam lumpat kono sesa kati dero yo gnawi ktine. 34Memang ikam sundok jadi lumpat kono lang ksesa ulun-ulun kono ukum ai des jman pngkeo kam kono alek diang pnaksa, ikam nrima umbang ene diang kanam ego, koe ikam tau, se ikam keo pngkeo yo pawak buen ai yo belo di tau waliu nau yo oli.35Koe ene nang beta ikam ngndikah kprcaya kam, koe roa upa yo minte ikam. 36Koe ene ikam arus buket beta, apa des sundok ikam nglaku ptua Allah, ikam kuli ise yo sundok jnanji ene. 37"Koe belo di olah, toro ile-ile bute aso, ai Io yo kakan ulet, sundok keo, belo di anta nanggo pngulet-Iyo.38Tapi ulun-Ku yo, kono anta bolum koe iman, diang ena io ore lumpat, moko ene Aku belo dianta sngkono diang iyo." 39Tapi taka makse ulun-ulun yo ore lumpat ai jadi nte mate, tapi ulun-ulun yo prcaya ai kuli bolum.Chapter 11
1Iman ene doko tondal ngket eka ise masam yo kundong taka ai bukti ngket eka ise masam yo belo di itan taka. 2Koe iman doko sundok dnie ksaksian epo itak kakah taka. 3Koe iman taka paham, se dnia sundok tnampa koe firman Allah, sampe ise yo itan taka sundok tnampa ngket ise yo belo di melak.Koe iman Habel sundok mie epo Allah korban yo aso buen se korban Kain. Diang ktine io kuli ksaksian epo io se, se io kono, koe Allah sngkono kesong epo die sokoi iyo nte iyo nymbah ene ai koe iman io aso bsara, des sundok io mate.5Koe iman Henokh rengkat, apa io belo kiso kanam mate, ai io belo di nruku, koe Allah sundok ngengkat-iyo. Koe onon io rengkat, io kuli ksaksian, se io sngkono mbo kesong Allah. 6Tapi ena belo keo iman belo anta ulun sngkono mbo kesong Allah. Koe ise-ise ulun yo skuleng epo Allah, io arus prsaya se Allah keo, ai se Allah mie upa epo ulun yo beta-beta meto Io.7Koe iman, doko Nuh - diang tutui Allah nau umbang yo belo di pian melak - diang patoh ngraduh bahtra nte nylamat kluarga-iyo; ai koe iman ene io ngukum dnia, ai io pinotoko nte nrima yo kono, sngkono diang iman-iyo.8Koe iman Abraham patoh, des io bnomba nte jukat epo ja yo anta trima-iyo jadi tana psaka mpun-iyo, laju io jukat diang belo di tau epo awa pngitek io. 9Koe iman io nongos mbo tana yo jnanji ene ungka-ungka makse mbo tana io se ai mbo mne io nongos mbo pondok diang Ishak ai Yakub, yo lumpat jadi prsisin jnanji yo erai ene. 10Koe io minte-minte kota yo keo tondal, yo nrnsana ai tinongkuat koe Allah.11Koe iman io low ai Sara kuli pngkate nte keo upus, beta ko umur dero lalo aut, koe io tau se Io, yo mie janji ene stia. 12Koe ene doko, jadi ngket erai kongo ulun, ulak ube ulun yo sundok pate pusuk, nyoret deo upus, kati bintong mbo langit ai kati krsik mbo isan tasik, yo belo di taro itung kdeo-iyo.13Lang iman eka dero endo sundok mate ulak jadi ulun-ulun yo belo di kuli ise yo jnanji ene, tapi yo kito tingen ngket oro ai nguai-nguai epo ene ai yo ngangkan, se dero ene ulun nyumba ai peri mbo dnia endo. 14Koe dero yo ngulek ktine mkelak, se dero diang ngno beta meto danum tana.15Ai ena ka lang nau umbang ene dero knop se tana ngket pngulet dero bai, yo sundok dikah dero, dero keo pnympat nte uli epo lane. 16Tapi tempo ndo dero ngno danum tana yo buen se ene, yo doko erai danum tana sorga. Koe ene Allah belo di mai nulek Allah dero, koe Io sundok nydia erai kota nte dero.17Koe iman doko Abraham, des io snoba, mie Ishak nte korban. Io, yo nrima janji ene, brela-rela mie nte korban pea-iyo yo tunggel ene, 18betako epo io sundok nulek: "Upus yo ngket Ishak doko yo anta nulek upus ko". 19Koe san io, se Allah keo kuasa nte nmbolum ulun-ulun tontan ngket ekang ulun mate. Ai ngket lane io ungka-ungka sundok nrima-iyo nua.20Koe iman doko Ishak, ulak meti oro epo ono, mie berkat-iyo epo Yakub diang Esau. 21Koe iman doko Yakub, montuk des nte io duni mate, mie berkat epo duo kongo pea Yusuf, laju nymbah ulak bsrmpo mbo utok goloi-iyo. 22Koe iman doko Yusuf onon io ngabis kesong nyampe nau mbang pmbaling ulun-ulun Israel ai mie pesan nau umbang tulang-tulang-iyo.23Koe iman doko Musa, sundok io kinomekus, nona kola tolu bulan koe ulun tuo-iyo, koe itan dero, se pea ene regok nau-iyo ai dero belo di takut se prenta raja. 24Koe iman doko Musa, des bujang mba di ganggu nulek pea putri Firaun, 25koe io gawal ube bolum bnasa diang umat Allah se nte ile-ile tingen kiso kanam bolum snang ngket dosa. 26San io ene triaw koe Kristus ene doko ktatau yo pawak olai se eka-eka pngkeo Mesir, koe pngeti-iyo tadah io epo upa.27Koe iman doko io sundok ngndikah Mesir diang belo di takut epo pngmara raja. Io btahan sama kati io kito ise yo belo melak.28Koe iman doko io nampa Paskah ai nmprik daya, apa pngmpate pea-pea tuo tingen ene nang nngkil dero.29Koe iman doko dero sundok kentas Tasik Mea sama kati nglalo tana koreng, tapi ulun-ulun Mesir monsor, des dero nyoba low.30Koe iman doko roros dinding kota Yerikho, des sundok kota ene kinoliling turu olo kola-iyo. 31Koe iman doko Rahab, bawe lonte ene, belo di lumpat mate diang ulun-ulun triaw, koe io sundok nrima pngntori-pngntori ene diang buen.32Ai ise aso yo arus ulekku? Koe aku belo anta smpat, ena aku kakan nyrita nau umbang Gideon, Barak, Simson, Yefta, Daud diang Samuel ai deo nabi, 33yo koe iman sundok kuret nglawan krajaan-krajaan, nggawi yo kono, kuli ise yo jnanji, nokom bowa singa-singa, 34mlnsop api raya. Dero sundok lopos ngket daro mndau, sundok kuli pnggalak des kasa, sundok jadi galak des prang ai sundok mupuk malu sampe mundur buyo makat jut tntara musuh.35Bawe-bawe sundok nrima ulun-ulun dero yo sundok mate, koe pinosuli. Tapi ulun-ulun yo mak belo di nyanda kompu tonga-iyo knurow ai belo kakan ena nutis, apa dero kuli pngnyuli yo tambah buen. 36Keo low yo knije ai knurow, sampe sniret ai pinosumba lang sper. 37Dero tnurak diang batu, knoyot diang grgaji, pnate diang mndaw; dero nyabu ulak makai upak domba ai upak bembe ulak ssa koe kurang kambit, kbnasa ai knurow knsa. 38Dnia endo belo di pantas nte dero. Dero nglsabu mbo padang gurun ai mbo tunden-tunden, lang liang-liang ai luang-luang ekang tunden.39Ai eka dero belo di kuli yo jnanji ene, betako iman dero sundok mie epo dero ksaksian yo buen. 40Koe Allah sundok nydia yo aso buen ene nte taka, ena belo taka dero belo di kuli sampe epo smpurna.Chapter 12
1Koe taka deo saksi yo ka kati jaun yo nglekum taka, ale taka ngloas eka pnyekoit yo nte nengkoyat ai dosa yo kola ndo mombong taka. Ai buket bako awet lang bako awet yo arus gawi taka memang. 2Alo taka nggawi iyo diang mato yo btadah epo Yesus, yo ngayak taka lang iman, ai yo moit iman taka ene jadi bol kbuen, yo diang belo nyanda se nte uja, buket ngoson salip nte nganti kego yo sinodia nte Io, yo tempondo tunge ela tadah sanan Allah. 3Nang beta ikam kewot se-Io, Io yo buket nte kiso kanam kono lawan kdras ene mitek Io ngket tadah ulun-ulun bdosa, apa ikam nang jadi loma ai pungen.4Koe lang kokes komer kam nglawan dosa belo pian ikam sampe baling daya. 5Ai sudok kewot be ikam se tutui batuk epo ikam kati tutui batuk bang tuo epo bang pea: "o pea-pea ku, nang ikam nau-nau diang tutui batuk Tuhan, ai nang ikam pungen ena ikam tnge-Iyo; 6koe Tuhan nokai tongku ulun yo tngkosang-Iyo, ai Io ngrempuk tongku ulun yo angkan-Iyo se pea-Iyo."7Moko yo ikam trima ka diang rempuk ngket Allah anggap kam ka kati mpes ngket uma kam. Koe pini be keo pea yo belo pini kono mpes uma iyo? 8Ena ikam belo lumpat kono tokai kati pea yo mak, ene rti yo ikam makse se pea-Iyo memang.9Ktine low kati taka keo uma mbo dnia endo. Io ngae ngo taka, ai taka ngnuon se io. Ne doko, ise aso diang Bapa rohani taka yo mbo sorga, arus yo taka bet-bet aso aya oyot diang-Iyo apa taka bolum. 10Ulun tuo taka yo mbo dnia endo nutui matuk taka keo jepan yo idok montuk sampe yo sngkono san dero. Tapi Allah ngae ngo taka nte taka se apa buen, apa taka kuli bagian lang kekudus-Iyo. 11Memang ka des taka kono kae ko ene, itek pngmara ai mpes ene belo di buen kanam yo nte taka knanam, makse ko nte nampa taka dat pngnanam tingen. Tapi oli ngket ene, nte taka yo sundok kono kae ko ene, itek mara ai mpes ene nampa taka bolum kati ptua Allah, ai mkulet kanam buen mbo taka.12Koe ene, pgalak tangan kam yo lome ai bokut kam yo ngrkluk ene! 13Malan ka dor mbo boyan yo belo gelut gensung, apa botis kam yo pengkal ene belo blesou, tapi ube jadi ale.14Bkomer ka apa dor bolum nyung diang eka ulun. Bkomer low apa nte bolum Kudus, toko nte Tuhan. Koe ndok belo erai kongo ulun kuli kito Tuhan ena belo bolum kudus. 15Jaga kam beta-beta nang sampe ndok erai kongo ulun oro se kasih karunia Allah, apa nang keo yo kati kayu tau nte ngmelu ela ekang-ekang ikam yo tau nte nampa ikam pae ai mesesa deo ulun melu koe iyo. 16Jaga kam apa nang keo ulun yo bolum ngmoen pokeng, diang nang kati ulun-ulun yo keo kno belo kroan kati Esau, yo ngnjual mpun pngkeo pea tuo tingen nte erai ktowong pnykokan. 17Ikam tau se Esau ene oli kakan se brkat ene ngket uma iyo, tapi io belo tinorima. Koe beta ko diang nangis nungul io meto sara nte nungkuen pnsala iyo, boyan nte ene belo dikeo oli.18Eraibuntung-eraibuntung taka belo di ngadap kati umbang yo adap bangsa Israel bai bareh. Dero ngadap ise yo dapet bulem, yo ene tunden sinai diang keo api yo dolan; dero ngadap seom, ngelepting diang brubu; 19dero ngadap oyon temburi, diang oyon pirman. Des ulun-ulun Israel kringo oyon ene, dero tindu beta-beta apa oyon ene sdang oli bsara epo dero. 20Keo dero belo klian kringo prenta yo ulet ngket oyon ene. Koe oyon ene ngulek, "Eka yo mulem tunden ene, belo nyanda tontan korik-kotok be ise ka, arus tnimpa diang batu ndok mate." 21Ise yo itan ulun-ulun Israel ene deras beta sampe Musa ngulek, "Aku takut ulak kanam ngrkitik beta!"22Mokin ka ube, ikam sundok ulet epo tunden Sion ai kota Allah yo bolum, yo ene Yerusalem sorga diang bribu mlekat iyo. 23Ikam lumpat mbo awa mangkoruku yo rame, mangkoruku jut pea-pea Allah tuo tingen, yo karan-karan iyo keo tnulis lang sorga. Ikam ulet ngadap Allah, Akim nte eka ulun. Ikam ngadap roh-roh ulun yo kono, yo sundok pinojadi smpurna. 24Ikam ulet ngadap Yesus, Pmetete janji yo bayu ene; ikam ngadap tmperik daya yo ngnjamin umbang yo pawak aso buen se yo jnamin koe daya Habel.25Keo ene, jaga-jaga ikam nang sampe ikam belo kakan nrima Io yo bsara ene. Koe ena dero yo belo kakan nrima Io yo ulet epo dnia endo ai nyampe kabar ngket Allah, belo anta kuli buyo. Aso da taka endo yo kringo Io bsara ngket sorga! Ena taka belo kakan nempaning-Iyo, belo anta taka kate lopos! 26Des jman ene oyon-Iyo nampa dnia skukui. Tapi tempondo Io keo janji, "Sindai nua, Aku anta kakan ngukui lngkat se dnia tingen tapi ndok langit low."27Pngesah "sindai nua" ene mkelak se pupus dnia yo sundok tnampa ene anta knukui ai kakan neloli, apa yo toro pulun iyo yo belo tau skukui. 28Koe ene, moko yo taka bsukur beta epo Allah, koe taka kuli ngket Io Krajaan yo belo tau skukui. Moko yo taka bsukur ai nglaku ibadat epo Allah diang hormat ai takut, kati umbang yo ptua-Iyo se. 29Keo Allah taka kati api yo tau msia.Chapter 13
1Nang dnikah bako kosang diang erai buntung ene! 2Nang ka ikam kewot mie awa singgah smole epo ulun, koe diang gawi ktine keo ulun yo kolan-kolan se sundok nrima mlekat.3Knonop ka se ulun-ulun yo nukum, koe ikam se low doko ulun-ulun nukum. Ai knop ka epo ulun-ulun yo kono gnonsa koe ulun-ulun yo keo kuasa, koe ikam se low aso bolum mbo dnia endo. 4Moko iyo ikam bol ngnuon epo pngempanan ai nang ka ikam ngremis awa pnurui, koe ulun-ulun lonte ai pokeng anta ukum Allah5Nang ka ikam jadi batak pitis sen ai puli ka diang yo keo mbo ikam. Koe Allah sundok keo firman: "Aku belo anta di belo nyanda se ikam ai Aku belo anta ngendikah ikam." 6Koe ene diang percaya taka kuli ngulek: "Tuhan ene doko Pngawatku. Aku belo anta takut. Ise yo dapet gawi ulun epo Aku?"7Knop ka diang pngutok-pngutok kam, yo sundok nyampe firman Allah epo ikam. Eti ka nau pnyundok bolum dero ai snarak ka nau iman dero. 8Yesus Kristus nokon sama, ngket pre ndok olo ndo sampe turai-turai.9Nang ka ikam pinoketang koe tutui batuk ngket baling. Koe yo buen yo doko, se kesong kam pinoturon diang kasih karunia ai mba di diang bmasam okan kinan yo mba di keo jodo nte dero yo ngaya aturan-aturan okan kinan masam ene. 10Taka keo awa korban ai ulun-ulun yo ngurus kemah belo kate lumpat kuman yo ngket lang ne. 11Koe kompu korik-korik yo daya iyo noit sumba epo awa kudus koe Imam Olay nte korban ngloli dosa, tnuna baling se kemah.12Ene low ka doko moko Yesus sundok snesa ela baling se jawong pagar nte mkudus umat-Iyo diang daya-Iyo se. 13Koe ene alo taka malan ngompoh-Iyo ela baling se kemah ai nantai uja yo mitek-Iyo ene. 14Koe mbo mendo taka belo keo awa nongos yo kden; taka meto kota yo anta ulet.15Koe ene alo taka, koe Io, dor mie korban sukur epo Allah, yo ene pnyurah yo ngmulia karan-Iyo. 16Ai nang ka ikam kewot gawi buen ai mie bantuan, koe korban-korban yo ktine ka doko yo sengkono epo Allah. 17Patoh ka epo pngutok-pngutok kam ai ngaya ka nte dero, koe dero ngenjaga diri nyawa kam, kati ulun-ulun yo arus nanggung ene. Diang ktine dero anta nggawi yo diang ego, mba di diang ngemamai, koe nau umbang ene belo di keo asil iyo nte ngkam.18Bdoa ka dor nte kain; koe kain percaya, se pngenanam kesong kain buen, koe lang ise masam nau umbang kain kakan nau bolum yo buen. 19Ai diang sara pinotoko aku matuk ikam, apa ikam nglakuiyo, apa aku resi tinompuli epo ikam.20Jadi Allah damai sjahtra, yo koe daya janji yo kden sundok noit nua ngket ekang ulun mate Pngamu Yo Paling Ombo eka-eka domba, yo ene Yesus, Tuhan taka, 21mokoiyo nglengkap ikam diang eka-eka yo buen nte nglaku pengkakan-Iyo, ai nggawi mbo lang taka ise yo sengkono epo-Iyo, koe Yesus Kristus. Nte Io doko kmulia sampe turai-turai! Amin.22Ai aku matuk ikam, erai buntung-erai buntung, apa otang batuk endo trima kam diang kesong rela, beta ko idok tingen surat ku endo epo ikam. 23Apa tau, se Timotius , erai buntung taka, sundok malan. Peles des io sundok ulet, aku anta nuntun ikam sama-sama diang io.24Snampe salam epo eka pngutok kam ai eka-eka ulun kudus. Tinorima salam ngket erai buntung-erai buntung mbo Italia. 25Kasih karunia sama-sama diang ikam eka-eka.
1 Peter
Chapter 1
1Engket Petrus, rasul Yesus Kristus, epo ulun-ulun penyumba, yo keo mupus mbo Pontus, Galatia, Kapadokia, Asia Kecil ai Bitinia, 2 yoene ulun-ulun yo penili, yo sengkono diang petua Allah, Bapa taka, ai yo pinokudus koe Roh, apa patoh epo Yesus Kristus ai nerima tmperik daya-Iyo. Mokoiyo kasih karunia ai damai sejahtera mokin ruak ruaw ombon ikam.3Puji ka Allah ai Bapa Tuhan taka Yesus Kristus, yo koe rahmat-Iyo yo olai sundok ngemekus taka nua koe pengenyuli Yesus Kristus ngket ekang ulun mate, epo bolum yo ponu pengundong, 4nte nrima bagi yo belo tau tumar, yo belo tau merota ai yo belo tau layo, yo bekona mbo sorga nte ngkam. 5Yoene ikam, yo nasi nado lang kegalak Allah koe imankam desung ikam minte slamat yo sundok senedia nte pkelak mbo jman penyundok.6Ego ka mbo nau umbang ene, tontan tmpo ndo ene ikam ile-ile arus belo buen kanam koe bemasam pengkono pengkena.7Jodo ekaiyo ene yodoko nte mkelak keliyo imankam - yo pawak ombo aso uman iyo se amas yo tau waliw, yo nikap keliyoiyo diang api - sampe ikam kuli kono puji ai kemulia ai pengenuon mbo olo Yesus Kristus mkelak kompu-Iyo.8Beta ko ikam belo pini kito Io, tapi ikam nengkosang-Iyo. Ikam persaya epo Io, beta ko ikam tmpo ndo belo kito-Iyo. Ikam ego koe pengego yo mulia ai yo belo dpet kesah,9koe ikam sundok kerapet pengitek imankam, yoene bolumkam slamat.10Slamat ene doko yo sinompti ndok tuyu koe nabi-nabi, yo sundok knesah ono koe tau ngket Tuhan nau umbang kasih karunia yo pinotoko nte ngkam.11Ai dero nyempti beta des mone ai ktimbe yo petua koe Roh Kristus, yo keo mbo lang dero, yoene Roh yo onon se ene miye penyurah eka nau umbang kesesa yo anta mitek Kristus ai nau umbang eka kemulia yo nyendikui sundok ene.12Epo dero sundok pinokelak, se dero belo ngelayan dero se, tapi ngelayan ikam diang eka ise masam yo sundok senampe tmpo ndo epo ikam diang tete dero, yo koe Roh Kudus, yo senuyu ngket sorga, nyampe kabar Injil epo ikam, yo doko nau umbang-nau umbang yo mlekat-mlekat kakan tau.13Koe ene neraduh buen-buen ta akal buenkam, bejaga ta ai payak ta eka pengundongkam ombon kasih karunia yo bniye epo ikam mbo des pengulet Yesus Kristus.14Bolum ta kati pea-pea yo patoh ai nang ngaya pengkakan ngenakos yo mekalah ikam des jman kebungangkam,15Tapi mokoiyo ikam jadi kudus mbo lang eka bolumkam sama kati Io yo kudus, yo sundok momba ikam,16koe keo tenulis: Kudus ta ikam, koe Aku kudus.17Ai ena ikam ngulek-Iyo Bapa, yoene Io yo belo meti wae mutus plikara eka ulun ngaya gawi gataiyo, jadi mokoiyo ikam bolum diang takut epo-Iyo kola-kola ikam nongos mbo denia endo.18Koe ikam tau, se ikam sundok tnous ngket sara bolumkam yo belo keo jodo yo mpunkam ngket itak kakahkam ene makse diang kakas yo tau rusak, mak lou diang pirak, mak lou diang amas,19makse ko diang daya yo larang, yoene daya Kristus yo sama kati daya anak domba yo belo keo merota ai belo keo bila molon.20Io sundok penili des onon denia tenampa, tapi - koe ikam- Io bayu mkelak kompu-Iyo mbo jman penyundok.21Koe Io doko ikam persaya epo Allah, yo sundok mesuli Io ngket ekang ulun mate ai yo sundok ngemulia-Iyo, sampe imankam ai pengundongkam betadah epo Allah.22Koe ikam sundok ngemberse kompu tongakam koe kepatoh epo yo kono, sampe ikam kuli ngelaku kosang se erai buntung yo persaya diang bol pengenanam kesong buen, mokoiyo ikam beta-beta bako kosang diang bol kesongkam.23Koe ikam sundok kinomekus nua makse diang bini yo tau tumar, tapi ngket bini yo belo tau tumar, koe firman Allah, yo bolum ai yo kden.24Koe: "Eka yo bolum ene kati dikut ai eka kemuliaiyo kati bungo dikut, dikut jadi krep, ai bungo yo nyorak,25tapi firman Tuhan nokon ndok turai-turai." Endo ka doko firman yo sampe Injil epo ikam.
Chapter 2
1Koe ene noding eka-eka gawi gata triaw, eka masam akal dat ai bemasam pengkro, belo gawal se erai-erai ai btetenah. 2Ai jadi ka sama kati taru yo bayu kinomekus, yo dor kakan se jatas tolen ai yo rohani, apa koe ene ikam menduan ai kuli slamat, 3ena ikam beta-beta sundok kiso kanam kbuen Tuhan.4Ai kompoh ka epo-Iyo, batu yo bolum ene, beta ko noding koe ulun, tapi yo pnili ai kinonuon mbo dempet Allah. 5Ai koe ka ikam low pnakai jadi batu bolum nte nengkuat lou rohani, nte imamat kudus, nte mie persembahan rohani yo koe Yesus Kristus sengkono mbo Allah.6Koe keo tnulis lang Kitab Suci: "Sebeta iyo, Aku mayak mbo Sion erai botu batu yo bpili, erai botu batu pmeturon yo rarang, ai ise yo percaya epo-Iyo, belo anta kono kmai."7Koe ene nte ngkam, yo percaya, io rarang, tapi nte dero yo belo percaya: "Batu yo sundok noding koe tukang-tukang, sundok jadi batu pmeturon, sundok low nte jadi batu nte btebow ai jadi batu nte sengkawit." 8Dero sengkawit mbo mne, koe dero belo dipatoh epo firman Allah; ai nte ene memang jodo dero.9Tapi ikam doko bangsa yo sundok pnili, imamat nte raja, bangsa yo kudus, umat mpun Allah se, apa ikam nyampe gawi gata yo olay ngket Io, yo sundok momba ikam baling ngket lang seom epo pa-Iyo yo ajaib: 10ikam, yo bai makse umat Allah, tapi yo tempo ndo sundok jadi umat-Iyo, yo bai belo di tinongkosang tapi yo tempo ndo sundok kuli tengkosang.11Erai buntung- erai buntung ku yo knosang, aku nsehat ikam, apa kati ulun nyumba ai pendenge, ikam ngidar ngket pengkakan iwoy ruang yo bkomer nglawan diri nyawa. 12Alo makai nau bolum buen mbo ekang bangsa-bangsa makse Yahudi, apa ena dero mtenah ikam se ikam ulun triaw, dero kuli meti iyo ngket gawi gata kam yo buen ai ngmulia Allah des olo Io nuntun dero.13Patoh ka, koe Allah, epo eka-eka ulun yo keo kuasa, ktine epo raja yo keo kuasa paling ombo, 14ktine low epo wakel-wakel yo suyu iyo nte ngukum ulun-ulun yo gawi triaw ai ngnuon ulun-ulun yo keo gawi buen. 15Koe endo doko ptua Allah, yo ene apa diang gawi buen ikam nokom bowa akal idok ulun-ulun bungang. 16Bolum ka kati ulun bebas ai mba di kati dero yo sala gnuna kbebas ene nte nokom gawi dat dero, tapi bolum ka kati batak Allah. 17Kinonuon ka eka-eka ulun, tinongkosang ka erai buntung-erai buntung kam, takut ka epo Allah, kinonuon ka raja!18O ikam, batak-batak, patoh ka diang bol ktakut epo pngentuon kam, belo di epo yo buen tingen ai yo lami lamay, tapi low epo yo rusi. 19Koe ene doko kasih karunia, ena ulun koe kingat se ptua Allah kiso kanam sesa yo mbi di arus kono io. 20Koe dapet be nulek pujian, ena ikam kiso kanam pupuk palu koe ikam nggawi dosa? Tapi ena ikam nggawi buen ai koe ene ikam arus sesa, jadi ene doko kasih karunia mbo Allah.21Koe nte ene doko ikam bnomba, koe Kristus low sundok sesa nte ngkam ai nape sontoh nte ngkam, apa ikam nyarak kati nau-Iyo. 22Io mba di keo nggawi dosa, ai nipu ngakal mba di keo lang bowa-Iyo. 23Des Io pnator snumpah, Io mba di males diang pator sumpah; des Io sesa, Io mba di ngontam, tapi Io nyrah ene epo Io, yo ngukum diang adel.24Io se sundok moson dosa taka lang kompu-Iyo mbo kayu salib, apa taka, yo sundok mate koe dosa, bolum nte yo kono. Koe paya-paya jail-Iyo ikam pinokale. 25 Koe bune ikam tang kati domba, tapi tempo ndo ikam sundok mulik epo yo keo pnyekamu ai mliara diri nyawa kam.
Chapter 3
1Ktine lou ikam, o bang bawe, ngaya ka epo song panan kam, apa ena keo ngket dero yo belo patoh epo Firman, dero lou bdi koyoh diang pmensara jadi persaya epo Yesus koe gawi gata bawe iyo,2ena dero kito, ktimbe kberse ai bolum bawe dero yo takut se Allah.3Raji ragam kam nang yo melak ela baling tingen, yo ene diang mindir-mindir balo, makai amas ena belo diang nyua pnyepakai yo buen-buen,4tapi raji ragam kam ene doko lang kesong yo melim diang raji ragam yo belo anta mapos yo ulet ngket roh yo lami lamai ai tenang, yo keo uman beta mbo mato Allah.5Koe ktineka doko umbang iyo bang bawe kudus bai bareh braji, yo ene bang bawe yo mayak pngundong iyo epo Allah; dero ngaya epo song iyo, 6sama kati Sara patoh epo Abraham ai nmpapa se io tuan. Ai ikam ene doko pea-pea iyo, ena ikam nampa gawi buen ai belo takut nte ptako.Ktine lau ikam, o bang song, bolumka diang buen akal diang bawe kam, koe dero ene belo keo kuat kalu! Kinonuon ka dero nte tman sama ngempun ngket kasih karunia, yo ene pnyembolum, apa doa kam nang bbombong.8Ai pnyundok iyo, moko yo ikam eka-eka kerai surah kesah, kerai pngenanam, kosang se erai-erai buntung, sayang ai nang ngkeh-ngkeh, 9ai nang ka ngbales gawi dat diang gawi dat ktine lou pator sumpah diang pator sumpah, tapi mokin ube, moko yo ikam mie berkat, koe nte ene doko ikam bnomba, yo ene nte kuli berkat. Koe :10" Ise yo kakan kakan gawal se bolum ai kakan kito olo-olo buen, io arus ngnjaga dola iyo epo yo dat ai teber iyo epo pmesara-pmesara yo ngakal. 11Io arus oroh ngket yo dat ai nggawi yo buen, io arus meto bolum damai ai bkomer naket iyo.12Koe mato Tuhan btadah epo ulun-ulun kono, ai tlingo-Iyo epo pnindu dero yo tindu awat, tapi wae Tuhan nglawan ulun-ulun yo keo gawi gata dat. "13Ai ise ka yo anta keo gawi dat epo ikam, ena ikam moyoh keo gawi buen? 14Tapi betako ikam arus ssah lou koe yo kono, ikam anta ego beta. Koe ene nangka ikam takut ise yo takut dero ai nangka tkojet.15Tapi pinokudus ka Kristus mbo lang kesong kam nte Tuhan ! Ai siap-siap ka des jman ise ka nte nuing epo tongku-tongku ulun yo tindu nket ikam nau yo knundong io keo mbo ikam, tapi arus be diang lami lamai ai ngnuon ulun, 16ai diang pngenanam kesong yo brese, apa dero, yo mtenah ikam koe bolum kam yo buen lang Kristus, jadi mai koe ptenah dero ene.17Koe pawak buen ssesa ngke gawi buen, ena nau umbang ene mbo ptua Allah, se ssesa ngke gawi dat.18Koe Kristus lou sundok mate sindai bute nte eka-eka dosa taka, Io yo kono nte ulun-ulun yo belo kono, apa Io moit taka epo Allah; Io, yo sundok pnate lang umbai-Iyo kati ulun, tapi yo sundok pinosuli ngaya Roh, 19ai mbo lang Roh ene lou Io nyampe Injil epo roh-roh yo mbo lang sper, 20yo ene epo roh-roh dero yo ono des jman Nuh belo patoh epo Allah, des Allah nokon minte diang doloh des Nuh desung ngraduh praw olai iyo, la mone pulun idik, yo ene walu kongo ulun, yo sinolamat ngke owa olai.21Ikam lou tmpondo sinolamat ngke pmerawet iyo, yo ene baptis - jodo iyo makse nte ngmberse kremis kompu tonga yo melak, tapi nte tindu keno kesong epo Allah - koe pngenyuli Yesus Kristus,22yo tunge mbo tadah sanan Allah, sundok Io dombo epo sorga des sundok eka-eka mlekat, kuasa ai kegalak patoh epo-Iyo.Chapter 4
1Jadi, koe Kristus sundok kiso kanam ksesah kompu tonga, ikam low arus kendapo kompu tonga kam diang pengenanam yo ketine, koe ise yo sundok kiso kanam ksesah kompu tonga, io sundok sdang nampa dosa-, 2 apa des yo aso toro nang pakai kam nte ngaya pengkakan ulun, tapi ngaya petua Allah.3Koe sundok deo jman pakai kam nte nglaku petua ulun-ulun yo belo tau se Allah. Ikam sundok bolum lang bebasam pengkakan ngempu, pengkakan, mauk, ungan ruak ruau, kumpulan ngisop ai nyembah berhala yo nusan. 4Koe ene dero eran, se ikam belo ngaya nyoso kompu tonga sama-sama dero mbo lang tenjulong yo belo keo tadah yo sama, ai dero metenah ikam. 5Tapi dero arus nanggung ene epo Io, yo sundok siap ba aut nte ngukum ulun yo bolum ai yo mate. 6 Koe ene doko moko Injil sundok snampe low epo ulun-ulun mate, apa dero, sama kati eka-eka ulun, nukum kati nlaku mbo ulun; tapi koe roh kuli bolum ngaya petua Allah.7Penyundok eka-eka yo ene sundok dmpet. Koe ene jnaga kompu tonga kam ai jadi ka tnang, apa ikam kuli bdoa. 8 Tapi yo paling ono: knosang beta-beta epo sama ikam se, koe kosang nokom deo beta dosa. 9Die ka awa nte singgah smole epo erai-erai belo di diang mara-mara.10Bako layan diang erai-erai, sengkono diang karunia yo sundok knuli tongku ulun yo jadi tukang atur yo buen ngket kasih karunia Allah. 11 Ena keo ulun yo bsara, koe ka io bsara kati ulun yo nyampe firman Allah; ena keo ulun yo nglayan, koe ka io nglaku yo diang pngelian yo die Allah, apa Allah kino mulia lang eka ise masam koe Yesus Kristus. Io doko yo keo kemulia ai kuasa sampe turai-turai yo! Amin.12Erai buntung-erai buntung yo knosang, nang ka ikam bengong se dolan api kurow ksa yo ulet epo ikam nte ngikap, ungka-ungka keo-keo ka yo puga nte nengkono mitek ikam. 13Mokin ube, ego ka, sengkono diang bagian yo kuli kam lang ksesa Kristus, apa ikam low kate buen kanam ai ego beta des jeman Io mekelak kemulia-Iyo. 14Snang beta ka kanam bolum kam, ena ikam kono kesah triaw koe karan Kristus, koe Roh kemulia, yo ene Roh Allah keo ela ikam.15Nang ka keo lelu mbo ikam yo arus sesa koe ngempate, ngako,gawi triaw, nggramas. 16Tapi, ena io sesa koe jadi ulun kristen, apa nang ka io mai, tapi koe ka io ngemulia Allah lang karan Kristus ene.17Koe tempondo sundok sampe des yo ukuman kakan tnindu, ai mbo blai Allah se yo arus yo tla snidang. Ai ena sidang ene tnindu mbo taka, ketimbe ka nau penyundok yo mbo dero yo belo persaya se Iljil Allah? 18 Ai ena ulun yo kono alang-alang belo sinolamat, ise yo anta tkono diang ulun triaw ai ulun bdosa? 19Koe ene buen ka low dero yo arus sesa koe petua Allah,nyrah diri nyawa io,diang dor keo gawi buen, epo Penampa yo stia.
Chapter 5
1Aku matuk tuo-tuo sidang mbo ekang ikam, aku endo tman tuo-tuo sidang ai yo taw beta ksesa Kristus, yo low anta kuli bagian lang kmulia yo kakan pinokelak anta. 2Ginombala ka kowon domba Allah yo keo mbo ikam, nang diang pnaksa, tapi diang kesong rela sengkono diang ptua Allah, ai nang koe kakan meto asil, tapi diang bol kesong kakan nglayan. 3Nang ka ikam keo gawi ungka-ungka ikam kakan mrenta dero yo tnape epo ikam, tapi moko iyo ikam jadi sontoh nte kowon domba ene. 4Jadi ikam, ena Gembala yo Paling Mulia ene ulet, ikam anta nrima mahkota kmulia yo belo di anta layo.5Ketine low ka ikam, o ulun-ulun yo aso burok, patoh ka epo ulun-ulun bang tuo. Ai ikam eka-eka, iwa-iwa ka nau bolum ne se erai-erai, koe : "Allah nglawan ulun yo belo kakan iwa se ulun yo mak, tapi ngkosang ulun yo kakan iwa pngenanam. 6Koe ene iwa-iwa ka umbang nau bolum kam mbo iwat tangan Tuhan yo galak, apa ikam pkombo-Iyo montuk des jman iyo 7Srah ka eka pngenanam kerong-kerong kam epo-Iyo, koe Io yo ngasi ngado ikam.8Kingat ka ai bjaga-jaga ka! bali kam, io doko iblis, malan nglekum sama kati singa nmou-nmou ai meto ulun yo dapet tolon iyo.9Lawan ka io diang iman yo turon, koe ikam- se tau se eka erai buntung kam mbo pupus dnia sama nantai kanam bnasa.10Ai Allah, pngulet ekakasih karunia, yo sundok momba ikam lang Kristus epo kemulia -Iyo yo kden, anta bgenap, mentugur, mgalak, ai mturon ikam, des sundok ikam sesa ile-ile tingen ka. 11Io doko yo ngempun kuasa sampe turai-turai iyo! Amin.12Diang tete Silwanus, yo sanku kati ulun erai buntung yo dapet nte persaya, aku nulis idok ka epo ikam nte matuk ai nampa ikam persaya, se endo doko kasih karunia yo beta-beta ngket Allah. Akat ka diang turon mbo lang ne! 13Salam epo ikam eka-eka ngket kawan kam yo sundok kono pili yo mbo Babilon, ai low ngket Markus, pea ku, 14Bako salam ka epo erai-erai diang arok olam yo kudus.Damai sjahtra sama-sama diang ikam eka-eka yo keo lang Kristus.Amin1 John
Chapter 1
1Ise yo sundok keo ngket tla, yo sundok dingo kain, yo sundok eti kain diang mato kain, yo sundok kesah kain ai yo sundok bulem kain diang kayang kain nau umbang Firman yo bolum- ene doko yo tulis kain epo ikam.2Bolum ene sundok pinokelak, ai kain sundok metiiyo ai tmpo ndo kain keo kesah ai nyampe epo ikam nau umbang bolum yo kden, yo keo sama-sama diang Bapa ai yo sundok pinokelak epo kain.3Ise yo sundok eti kain ai yo sundok dingo kain ene, sampe kain epo ikam lou, apa ikam lou kuli bekowon diang kain. Ai kowon kain ene doko kowon diang Bapa ai diang Pea-Iyo, Yesus Kristus.4Ai eka endo tulis kain epo ikam, apa pengego kain jadi sempurna.5Endolah kabar yo dingo kain tentang Io yo bere kain epo ikam, yoene Tuan Ala ene wala, seom belo keo lang Io. 6Ena taka ngulek se taka keo persekutuan lang Io, tapi taka aso bolum lang seom, taka nampa eta diang belo ngelaku yo beta. 7Tapi, ena taka malan lang wala, sama kati Io lang wala, taka kerai diang yo mak, dan daya Yesus, pea Io, merese eka dosa taka8Ena taka ngulek, se taka belo di keo dosa, jadi taka ngakal taka se ai yo kono belo di keo mbo lang taka.9Ena taka ngangkan dosa taka, jadi Io ene doko setia ai adil, sengga Io anta ngampun eka dosa taka ai ngembrse taka ngket eka gawi gata dat.10Ena taka ngulek, se taka belo keo nggawi dosa, jadi taka nampa Io jadi pnampa eta ai firman-Iyo mba di keo mbo lang taka.Chapter 2
1Pea-peaku, nau umbang endo tulisku nte ngkam,apa ikam nang nampa dosa, tapi ena keo ulun nampa dosa, taka keo ulun nte pngekang diang Bapa, yo ene Yesus Kristus, yo adil. 2Ai Io ene doko nte mendamai eka dosa taka, ai mba di nte dosa taka tingen, tapi nte dosa mupus dnia low. 3Ai endo doko tanda iyo, se taka tau se Allah, yo ene ena taka ngaya ptua-ptua-Iyo.4Ise -ise yo ngulek: Aku tau se Io, tapi io belo ngaya ptua-Iyo, io ene ulun pnampa eta ai lang iyo belo keo yo beta. 5Tapi ise-ise yo ngaya firman-Iyo, lang ulun ene bol ksempurna kasih Allah; diang ene doko taka tau, se taka keo lang Io. 6Ise-ise yo ngulek, se io keo lang Io, io arus bolum sama kati Kristus yo bolum.7Erai buntung-erai buntung yo knosang, makse ptua yo bayu yo tulis ku epo ikam, makse ko ptua yo sundok ola yo sundok keo mbo ikam ngket tla. Ptua ono ene doko firman yo sundok dingo kam. 8Tapi ptua bayu low yo tulisku epo ikam, sundok nyata beta mbo lang Io ai mbo lang ikam; koe seom sundok mapos ai pa yo beta sundok keo pa.9Ise-ise yo ngulek, se io keo lang pa,tapi io kekey se erai buntung iyo, io ngawa lang seom sampe tempo ndo. 10Ise-ise yo nengkosang erai buntung iyo, io nokon ngawa lang pa, ai lang io belo keo nte mketang. 11Tapi ise-ise yo kekey erai buntung iyo, io ngawa lang seom ai bolum lang seom. Io belo tau epo mbe io malan, koe seom ene sundok nampa mato io belo kito ise-ise.12Aku nulis epo ikam, o pea-pea, koe dosa kam sundok nampun koe karan-Iyo. 13Aku nulis epo ikam, o bapa-bapa, koe ikam sundok tau se Io, yo keo ngket tla iyo. Aku nulis epo ikam, o ulun-ulun burok, koe ikam sundok mkalah yo dat. 14Aku nulis epo ikam, o pea-pea, koe ikam tau se Bapa. Aku nulis epo ikam, o bapa-bapa, koe ikam tau se Io, yo keo ngket tla iyo. Aku nulis epo ikam, o ulun-ulun burok, koe ikam galak ai firman Allah nongos lang ikam ai ikam sundok mkalah yo dat.15Nang ka ikam neggawal dnia ai ise yo keo lang ne. Ena ulun nenggawal dnia, jadi penggawal epo Bapa belo keo mbo ulun ene. 16Koe eka yo keo lang dnia, yo ene pengkakan iwoy ruang ai penggawal mato diang bolum ksombong, belo di ulet ngket Bapa, tapi ngket dnia. 17Ai dnia endo desung kakan tumar eka diang pengkakan iwoy ruang ulun, tapi ulun yo nglaku ptua Allah nokon bolum turai-turai.18Pea-peaku, des endo doko des iyo pngabis, ai kati yo sundok dingo kam, ulun antikristus anta ulet, tempo ndo sundok nyoret deo antikristus. Ene ka doko pleta iyo, se des endo beta-beta doko des yo pngabis. 19Memang dero nyoret ngket ekang taka, tapi dero belo di beta-beta sumba diang taka; koe ena dero beta-beta sumba diang taka, pasti dero nokon sama-sama diang taka. Tapi nau umbang ene jadi ktine, apa jadi melak, se belo di eka dero beta-beta sumba diang taka.20Tapi ikam sundok kuli pngurapan ngket Yo Kudus, ai diang ktine ikam eka tau. 21Aku nulis epo ikam, mba di koe ikam belo di tau yo kono, tapi ube koe ikam tau ene ai koe ikam low tau, se belo keo eta yo nyoret ngket yo beta.22Ise tukang nampa eta ene? Belo be io yo belo di ngangkan se Yesus ene doko Kristus? Io ene doko antikristus, yo ene io mba di ngangkan Bapa ktine low Pea. 23Koe ise-ise ulun yo belo di ngangkan Pea, io low belo dingempun Bapa. Ise-ise ulun yo ngangkan Pea, io low ngempun Bapa.24Ai ikam, ise yo sundok dingo kam ngket tla, ene arus nokon ngawa mbo ikam. Ena ise yo sundok dingo kam ngket tla ene nokon ngawa lang ikam, jadi ikam nokon ngawa mbo lang Pea ai mbo lang Bapa. 25Ai endo doko janji yo sundok janji-Iyo se epo taka, yo doko bolum yo kden. 26Eka ene tulisku epo ikam, yo doko nau umbang ulun-ulun yo bkomer mketang ikam.2827Koe lang ikam se dor keo pngurapan yo sundok trima kam ngket-Iyo. Koe ene ikam belo dikotoh batuk ulun mak. Tapi kati umbang pngurapan-Iyo nutui matuk ikam nau umbang eka ise masam-ai tutuy batuk-Iyo ene beta , belo di eta- ai kati umbang Io bay bareh sundok nutuy matuk ikam, ktine ka doko mokoiyo ikam dor ngawa mbo lang Io.28Jadi tempo ndo, pea-peaku, ngawa ka mbo lang Kristus, apa ena Io mkelak kompu tonga-Iyo, taka kuli pngeronu persaya ai belo di koyoh mai epo Io des olo pngulet-Iyo. 29Ena ka ikam tau, se Io ene beta, ikam arus tau low, se tongku ulun, yo nggawi yo kono, kinomekus ngket-Iyo.
Chapter 3
1Eti ta, bukan main kolai tngkosang yo die Bapa epo taka, sampe taka nulek pea-pea Allah, ai beta taka doko pea-pea Allah. Koe ene dnia belo tau se taka, koe dnia belo tau se Io.2Erai buntung-erai buntungku yo knosang, tmpondo doko taka pea-pea Allah, tapi belo pian melak ise nau umbang taka anta; tapi taka tau, ena des Kristus mmekelak diri nyawa-Iyo, taka anta jadi sama kati Io, koe taka anta kito Io lang nau umbang-Iyo yo se beta iyo.3Tongku kongo ulun yo mayak pengundong ene epo-Iyo, mlio mlius diri nyawa sama kati Io yo ene doko berse lio.,4Tongku ulun yo ngnjoun dosa, nglanggar lou aturan Allah, koe dosa ene blanggar diang aturan Allah.5Ai ikam tau, se Io sundok mkelak kompu tonga-Iyo, apa Io ngloli eka-eka dosa, ai mbo lang Io belo keo dosa.6Koe ene tongku ulun yo dor keo mbo lang Io, belo ngnjoun dosa oli; tongku ulun yo nokon ngnjoun dosa, belo kito ai belo tau se Io.7Pea-peaku, nang beta mie ndok erai kongo ulun yo mketang ikam. Ise-ise yo ngnjoun yo kono ene doko yo kono, sama kati Kristus ene doko yo kono ;8ise-ise yo nokon ngnjoun dosa, ene ulet ngket iblis, koe iblis nggawi dosa ngket tela. Nte ene doko Pea Allah mmekelak kompu tonga-Iyo, io ene apa Io mtumar gawi gata-gawi gata iblis ene.9Tongku ulun yo kinomekus ngket Allah, belo ngnjoun dosa oli ; koe bini Allah dor ngawa mbo lang io ai io belo kuli ngnjoun dosa, koe io kinomekus ngket Allah.10Endo doko pleta iyo pea-pea Allah ai pea-pea iblis : tongku ulun yo belo ngnjoun yo kono, pngulet io belo ngket Allah, ktine lou ise-ise yo belo di nengkosang erai buntung iyo.11Koe endo doko kabar yo sundok dingo kam ngket tela, yo ene doko taka arus baku kosang ;12makse kati Kain, yo ulet ngket yo triaw ai yo ngmpate okong iyo. Ise tukun io ngmpate okong iyo ? Koe eka gawi gata iyo dat ai gawi gata okong iyo kono.13Nang ka ikam eran, erai buntung-erai buntung, ena dnia kekei se ikam.14Taka tau, se taka sundok wensut ngket maot epo lang bolum, yo ene koe taka nengkosang erai buntung taka. Ise-ise belo nengkosang, io nokon mbo lang maot.15Tongku ulun yo kekei erai buntung iyo, ene doko ulun pngempate ulun. Ai ikam tau, se belo keo ulun pngempate yo nokon keo bolum yo kden mbo lang kompu iyo.16Ktine ka doko taka tau se kosang Kristus, yo ene se Io sundok mie bolum-Iyo nte taka ; jadi taka lou arus mie bolum taka nte erai buntung-erai buntung taka.17Ise-ise yo keo pnyengkeo dnia endo ai kito se erai buntung iyo bolum bnasa tapi belo nyanda nau erai buntung iyo ene, ktimbe ka kosang Allah kuli nokon mbo lang kompu iyo?18Pea-peaku, alo taka nengkosang mba di diang pngesah tingen, tapi diang gawi gata ai lang yo kono.19Ktine ka doko taka tau, se taka ulet ngket yo kono. Ktine lou taka kate nympapoh kesong taka mbo onon Allah,20koe ena taka tundruh iyo, Allah ene doko pawak olai se kesong taka diang tau eka ise masam. 21Erai buntung-erai buntung yo tngkosang ku, ena kesong taka belo nundruh taka, jadi taka keo pngronu persaya nte ngompoh epo dmpet Allah,22ia ise ka tindu taka, taka kuli ngket Iyo, koe taka ngaya eka-eka suyu-Iyo ai nggawi ise yo sngkono epo-Iyo.23Ai endo doko suyu-Iyo ene : apa taka persaya karan Yesus Kristus, Pea-Iyo, ai apa taka baku tkosang sngkono diang suyu yo bie Kristus epo taka.24Ise-ise ngaya eka suyu-Iyo, io mbo lang Allah ai Allah mbo lang io. Ai ktine ka taka tau, se Allah keo mbo lang taka, yo ene Roh yo sundok die Io epo taka.Chapter 4
1Erai buntung-erai buntung ku yo knosang, nang beta persaya epo tongku roh, tapi ntes ka roh-roh ene, beta be dero ulet ngket Allah; koe deo nabi-nabi plsu yo sundok nyoret ai- malan epo pupus dnia. 2Ktine low taka tau se Roh Allah: tongku roh yo ngangkan, se Yesus Kristus sundok ulet jadi ulun, ulet ngket Allah, 3ai tongku roh, yo belo di ngangkan Yesus, belo di ulet ngket Allah. Roh ene doko roh anti kristus ai umbang nau io ikam sundok kringo, se io anta ulet ai tempondo io sudok keo mbo lang dnia.4 Ikam ulet ngket Allah, pea-pea ku, ai ikam sundok mkalah nabi-nabi plesu ene; koe Roh yo keo mbo lang ikam pawak olai se Roh yo keo mbo lang dnia. 5Dero ulet ngket dnia; koe ene doko dero bkesah umbang mbo dnia ai dnia nempaning otang nte dero. 6 Kain ulet ngket Allah: ise-ise io tau se Allah, io nmpaning kain; ise io belo ulet ngket Allah, io belo di nempaning nte kain. Ene doko tanda Roh yo beta ai roh nte mketang.7Erai buntung-erai buntug ku yo knosang, alo taka mangko kosang, koe kosang ene pngulet yo ngket Allah; ai tongku ulun yo keo- kosang, kinomekus ngket Allah ai tau se Allah. 8Ise-ise yo belo keo kosang, io belo tau se Allah, koe Allah ene doko pngosang.9Lang umbang endo doko kosang Allah pinokelak mbo ekang taka, yo doko se Allah nyuyu Pea-Iyo yo tunggel epo lang dnia, apa taka bolum koe-Iyo. 10 Endo doko kosang ene: Belo di taka yo sundok nengkosang Allah, tapi Allah yo sundok ngekosang taka ai yo sundok nyemuyu Pea-Iyo jadi ngendamai nte dosa-dosa taka.11Erai buntung-erai buntungku yo knosang, ena Allah ktine nau nengkosang taka, jadi taka arus low bako tengkosang.12 Ndok belo erai kongo ulun pini kito Allah. Ena taka bako tengkosang, Allah dor lang taka, ai kosang-Iyo sempurna mbo lang taka.13 Ketine doko taka tau, se taka nokon keo mbo lang Allah ai Io mbo lang taka: Io sundok miye taka kuli bagian lang Roh-Iyo. 14Ai kain sudok kito ai bkesah, se Bapa sundok nyemuyu Pea-Iyo nte Tukang nylamat dnia.15Ise-ise yo ngangkan, se Yesus ene doko Pea Allah, Allah dor keo mbo lang io ai io mbo lang Allah. 16Taka sundok tau ai sundok persaya se Allah kosang epo taka. Allah ene doko kosang, ai ise-ise yo nokon keo mbo lang kosang, io dor keo mbo lang Allah ai Allah mbo lang io.17Lang umbang endo doko kosang Alah sempurna mbo lang taka, yo ene ena tka keo pngeronu persaya des olo snidang, koe sama kati Io, taka low keo mbo lang dnia endo. 18Mbo lang kosang belo keo takut: kosang yo sempurna ngmapos takut; koe takut batok ukuman ai ise-ise yo takut, io belo sempurna mbo lang kosang.19Taka mangko kosang, koe Allah ono se ene nengkosang taka. 20Ena keo ulun ngulek: "Aku ngosang Allah, "ai io kekey se erai buntung iyo, jadi io ene tukang nampa eta, koe ise-ise yo belo kosang se erai buntung iyo yo itaniyo, belo anta io kosang se Allah, yo belo di itaniyo. 21Ai prenta endo trima taka ngket Io: Ise-ise nengkosang Allah, io arus low nengkosang erai buntungiyo.Chapter 5
1Tongku ulun yo persaya, se Yesus ene Kristus, kinomekus ngket Allah; ai tongku ulun yo nengkosang Io yo ngmekus, nengkosang low se Io yo kinomekus ngket Allah. 2Endo doko tandaiyo, se taka nengkosang pea-pea Allah, yo ene ena des taka nengkosang Allah diang nglaku prenta-prenta-Iyo. 3Koe endo doko kosang epo Allah, yo ene, se taka ngaya prenta-prenta-Iyo. Prenta-prenta-Iyo ene belo di poyo,4Koe eka yo kinomekus ngket Allah, mkalah dnia. Ai endo doko pengkuret yo mkalah dnia: Iman taka. 5Ise yo mkalah dnia, makse se io yo persaya, se Yesus ene doko Pea Allah?76Endo doko yo sundok ulet diang danum ai daya, yo ene Yesus Kristus, mba di diang danum tingen, tapi diang danum ai diang daya. Ai Roh doko yo mie pmensara, koe Roh ene doko yo kono.7Koe keo tolu yo mie pmensara( mbo lang sorga: Bapa, Firman ai Roh Kudus; ai yo tolu ene eray. 8Ai keo tolu yo mie pmensara mbo dnia endo): Roh ai danum ai daya ai yo tolu ene eray.9Taka nrima pmensara ulun, tapi pmensara Allah turon se ene. Koe ktine doko pmensara yi die Allah nau umbang Pea-Iyo. 10Ise-ise yo persaya epo Pea Allah, io ngempun pmensara ene lang kompu tongaiyo; ise-ise yo belo persaya epo Allah, io nampa Io jadi pnampa eta, koe io belo di persaya epo pmensara yo die Allah nau umbang Pea-Iyo.11Ai endo doko pmensara ene: Allah sundok mie bolum yo kden epo taka ai bolum ene keo mbo lang Pea-Iyo. 12Ise-ise yo ngempun Pea, io ngempun bolum; ise-ise yo belo ngempun Pea, io belo di ngempun bolum.13Eka-eka ene tulis ku nte ngkam, apa ikam yo persaya epo karan Pea Allah, tau, se ikam ngempun bolum yo kden. 14Ai endo doko pngeronu persaya taka epo-Iyo, yo ene se Io mie yo doa taka, ena taka tindu ise-ise epo-Iyo ngaya ptua-Iyo. 15Ai ena taka tau, se Io mie ise ka yo pnindu taka, jadi taka tau low, se taka sundok kuli ise masam yo sundok tindu taka epo-Iyo.16Ena keo ulun kito erai buntung iyo keo gawi dosa, yo ene dosa yo belo di nte moit mate, mokoiyo io bdoa epo Allah ai Io anta mie bolum epoiyo, yo ene dero, yo ngenjoun dosa yo belo di nte moit mate. Keo dosa yo nte moit mate: nau umbang ene aku belo di ngulek, se io arus bdoa. 17Eka-eka gawi triaw ene dosa, tapi keo dosa belo di nte ngelian.18Taka tau, se kompu ulun yo kinomekus ngket Allah, belo di nampa dosa; tapi Io yo kinomekus ngket Allah nguguiyo, ai yo dat belo di kuli mulemiyo. 19Taka tau, se taka ulet ngket Allah ai mupus dnia keo ela iwat kuasa yo triaw.20Tapi taka tau, se Pea Allah sundok ulet ai sundok mie akal epo taka, apa taka tau Yo Beta; ai taka keo mbo lang Yo Beta, mbo lang Pea-Iyo Yesus Kristus. Io ene doko Allah yo kono ai bolum yo kden. 21Pea-peaku, ati-ati epo bmasam berala.
Revelation
Chapter 1
1Endo doko wahyu Yesus Kristus,yo die Allah epo-Iyo,apa tnutui koe-Iyo epo hamba-hamba-Iyo ise yo arus resi terjadi. Ai koe mlekat-Iyo yo suyu-Iyo.Io sundok mkelak iyo epo batak-Iyo Yohanes.2 Yohanes sundok bsurah nau umbang firman Allah ai nau umbang pngesah yo die Yesus Kristus,yo ene eka ise masam yo sundok itaniyo.3 Ego beta io yo ngembaca ai dero yo nempaning pmensara pmere ngket Tuhan endo,ai yo ngaya ise yo keo tnulis lang ne,koe des yo sundok duni.4Ngket Yohanes epo turu jemaat yo mbo Asia Kecil:Kasih karunia ai damai sejahtera sama-sama diang ikam,ngket Io,io keo ai yo sundok keo ai yo anta ulet,ai ngket turu roh yo keo ela onon pnunge-Iyo, 5ai ngket Yesus Kristus,saksi yo stia,yo tla nyuli ngket ekang ulun mate ai keo kuasa ombon raja-raja dnia endo.Nte Io,yo nengkosang taka ai yo sundok nglopos taka ngket dosa taka diang daya-Iyo-6 ai yo sundok nampa taka jadi krajaan,jadi imam-imam nte Allah,Bapa-Iyo,-nte Io doko kemulia ai kuasa se kola-kola yo.Amin.7Eti ta,Io ulet diang jaun-jaun ai tongku mato anta kito Io,dero low yo sundok nowok Io.Ai eka-eka bangsa mbo dnia anta ngendari Io.O',amin. 8Aku yo doko Alfa ai Omega,firman Tuhan Allah,yo keo ai yo sundok keo ai yo anta ulet,Yo Paling kuasa."14"Ai tulis ka epo mlekat jmaat mbo Laodikia: E151612Laju aku skuleng nte meti oyon yo bsara epo aku.Ai des aku skuleng,melak epo aku turu botis awa dian ngket amas. 13Ai ela ekang botis dian ene keo erai kongo ulun kerai nau Pea Ulun,makai jubah yo kanjang yo sampe ela botis,ai dada iyo bebolit ktinggang ngket amas.14Utok ai balo-Iyo bura kati nau bulu yo bura sak,ai mato-Iyo kati nau dolan api. 15Ai botis-Iyo ngrensilau kati nau tembaga mea lang api;oyon-Iyo kati umbang oyon kserow danum owa olay. 16Ai mbo kayang sanan-Iyo Io ngop turu bintong ai ngket bowa-Iyo baling erai babak mendau yo takei daro duo,ai wae-Iyo baling pa kati nau mato olo des olo dotu.17Des aku kito Io,nyongkop aku mbo onon botis-Iyo sama kati nau ulun yo mate;tapi Io mayak kayang sanan-Iyo ban aku, laju ngulek:"Nang takut!Aku doko Yo Tla ai Yo Pnyundok, 18ai Yo Bolum.Aku sundok mate,tapi eti ka,Aku bolum,sampe turai-turai yo ai ngop eka-eka kunsi maot ai kerajaan maot.19Koe ene tulis ka ise yo sundok itan ko, ktine yo terjadi tempondo ktine low yo anta terjadi sundok endo.20 Ai pngemelim turu bintong yo sundok itan ko ela kayang sanan-Ku ai turu botis dian amas ene:turu bintong ene yo doko mlekat turu jmaat ai turu botis dian ene doko turu jmaat."Chapter 2
1"Tulis ka epo mlekat jmaat mbo Efesus: Endo doko firman ngket Io, yo ngop turu bintong ene mbo kayang sanan-Iyo ai malan ela ekang turu botis dian amas ene. 2Aku tau eka gawi gata kam: ai poruk pgel ai kselentuo kam. Aku tau, se ikam belo di doloh epo ulun-ulun triaw, se ikam sundok nyoba dero yo ngangkan se iyo rasul, tapi yo sebeta iyo mba di ktine, se ikam sundok tau se dero pnampa eta.3 Ai ikam nokon doloh ai sesa koe karan-Ku; ai ikam belo tau basa mole. 4Beta ko ktine Aku mensala ikam, koe ikam sundok ngendikah pengkosang kam yo tla. 5Koe ene knop ka se lontop beta ikam sundok toyak! Btobat ka ai gnawi nua ise yo tla gawi kam. Ena belo ktine, Aku anta ulet epo ikam ai Aku anta ngalek botis dian kam ngket awaiyo, ena ikam belo btobat.6 Tapi ndo yo keo mbo ikam, yo ene ikam ngekey eka gawi gata ulun-ulun yo lumpat Nikolaus, yo Aku kekey low. 7Ise yo keo tlingo, moko yo nempaning ise yo ulek Roh epo jmaat-jmaat: Ise-ise yo kuret, io anta die Ku kuman ngket tonga nte nembolum yo keo mbo Taman Firdaus Allah."8 "Ai tnulis ka epo mlekat-mlekat jmaat mbo Smirna: Endo doko firman ngket Yo Tla ai Yo Pngabis, yo sundok mate ai sundok bolum nua: 9Aku tau kbenasa kam ai kekao kam - tapi ikam tataw - ai ptenah dero, yo ngulek io se ulun Yahudi, tapi yo sbeta iyo mba di ktine: mokin ube dero ene doko jmaah Iblis.10 Nang takut epo ise yo nyesa ikam! Sbeta iyo Iblis anta nurak tenu-tenu kongo ngket ikam epo lang sper apa ikam nikap ai ikam anta kiso kanam bnasa kola spulu olo. Moko yo ikam stia sampe mate, ai Aku anta mie epo ikam mahkota pnyembolum. 11Ise yo keo tlingo, moko iyo io nempaning ise yo ulek Roh epo jmaat-jmaat: Ise-ise yo kuret, io belo anta kiso kanam bnasa koe pngemate yo kduo."12 "Ai tulis ka epo mlekat jmaat mbo Pergamus: Endo doko firman Io, yo makai mendau tarom ai duo daro: 13Aku tau mbo mone ikam nongos, yo ene mbo lane, mbo awa pnunge Iblis; ai ikam sgop mbo karan-Ku, ai ikam belo di ngendikah iman kam epo Aku, belo low de jman Antipas, saksi-Ku, yo stia epo Aku, yo pnate mbo onon ikam, mbo mone Iblis nongos.14 Tapi Aku keo tenu-tenu kberatan epo ikam: ngket ikam keo tenu-tenu kongo yo lumpat tutuy batuk Bileam, yo mie nasehat epo Balak nte mketang ulun Israel, apa dero kuman persembahan berhala ai gawi jinah. 15Ktine low keo mbo ikam ulun-ulun yo ngaya epo tutuy batuk ulun yo lumpat Nikolaus.16 Koe ene btobat ka! Ena belo ktine, Aku anta resi ulet epo ikam ai Aku anta ngembali dero diang mendaw yo mbo bowa-Ku endo. 17 Ise ise yo keo tlingo, moko iyo io nempaning ise yo ulek Roh epo jmaat-jmaat: Ise-ise yo kuret, epo iyo anta die Ku ngket manna yo melim; ai Aku anta mie epo iyo batu bura, yo ban ne tnulis karan bayu, yo belo tnoan koe ise-ise ulun, makse ko koe io yo nrima ene."18 "Ai tulis ka epo mlekat jmaat mbo Tiatira: Endo doko firman Pea Allah, yo mato-Iyo kati dolan api ai botis-Iyo kati loyang: 19Aku tau eka-eka gawi kata kam: buen kosang ktine low iman kam, buen playanan kam ktine low kbuket kam. Aku tau, se gawi gata kam yo sori pawak deo se yo tla.20 Tapi Aku mensala ikam, jkoe ikam belo nyanda bawe Izebel, yo ngulek se io se nabi bawe, nutuy matuk ai ngwewong batak-batak Ku apa dero nggawi jinah ai kuman okan singkap yo dnie epo berhala. 21Ai Aku sundok mie io jman nte btobat, tapi io belo kakan btobat ngket jinah ene.22 Eti ka, Aku anta nurak io epo ban ranjang ulun kroton ai dero yo nggawi jinah diang io anta turak Ku epo lang kbenasa yo olay, ena dero belo btobat ngket gawi gata bawe ene. 23Ai pea-pea iyo anta pate-Ku ai eka jmaat anta tau, se Aku doko yo nyoba pngenanam ai kesong ulun, ai se Aku anta males epo ikam tongku ulun sengkono diang gawi gata iyo.24 Tapi epo ikam, yo doko ulun-ulun yo mak mbo Tiatira, yo belo di lumpat tutuy batuk ene ai yo belo di nyempti ise yo ulek dero nau umbang Iblis, epo ikam Aku ngulek: Aku belo kakan nengkoyat yo mak epo ikam. 25Tapi ise yo keo mbo ikam, gop ka ene sampe Aku ulet.26 Ai ise-ise kuret ai ngenjoun gawi gata-Ku sampe pnyundok iyoi, epo iyo die Ku kuasa ombon bangsa-bangsa; 27 ai io anta mrenta dero diang goloy bsi; dero anta pinotme kati priuk blanga tana tukang priuk - sama kati yo trima Ku ngket Bapa-Ku - 28ai epo iyo anta die-Ku bintong timur. 29Ise yo keo tlingo, moko yo io nempaning ise yo ulek Roh epo jmaat-jmaat."
Chapter 3
1 "Ai tnulis ka epo mlekat jmaat mbo Sardis: Endo doko firman Io, yo ngempun turu Roh Allah ai turu bintong ene: Aku tau eka-eka gawi gata kam: ikam nulek bolum, padahal ikam mate! 2Uat aut, ai pinoturon ka ise yo aso toro yo sundok duni mate, koe ndok belo erai gawi gata kam itan Ku yo sempurna ela onon Allah-Ku.3 Koe ene knop-knop ta, ktimbe ikam sundok nrima ai nempaning ene; aya ka ene ai btobat! Koe ena ikam belo bjaga-jaga, Aku anta ulet kati pngako ai ikam belo tau jman Aku kolan-kolan ulet ngompoh ikam. 4Tapi mbo Sardis tenu-tenu kongo ulun belo di ngemerota pnyepakai iyo; dero anta malan diang Aku dian pnyepakai bura, koe dero sengkono nte ene.5 Ise-ise ulun yo kuret, io anta snua pnyepakai bura yo ktine; Aku belo anta ngeloli karan iyo ngket kitab awa karan ulun yo kuli bolum kden, Aku ube anta ngangkan karan iyo mbo onon Bapa-Ku ai mbo onon mlekat-mlekat-Iyo. 6Ise yo keo tlingo, moko iyo io nempaning ise yo ulek Roh epo jmaat-jmaat."7 "Ai tulis ka epo mlekat jmaat mbo Filadelfia: Endo doko firman ngket Yo Kudus, Yo Beta, yo ngop kunsi Daud; ena Io ngingkang, mba keo yo kuli nokom; ena Io nokom, mba di keo yo kuli ngingkang. 8Aku tau eka-eka gawi gata kam: Eti ka, Aku sundok ngingkang jawong nte ngkam, yo ndok belo erai kongo ulun kuli nokom iyo. Aku tau se pngelian kam belo keo ise-ise, tapi ikam ngaya firman-Ku ai ikam belo di belo ngangkan karan-Ku.9 Eti ka, tenu-tenu kongo ngket umat Iblis, yo doko dero yo ngulek se dero ene ulun Yahudi, tapi yo sbetaiyo belo di ktine, tapi eta, anta srah Ku epo ikam. Sbeta-beta iyo Aku anta nyemuyu dero ngompoh ai nyongkop mbo onon botis kam ai ngangkan, se Aku nengkosang ikam. 10 Koe ikam ngaya firman-Ku, nte trus sabar minte Aku, jadi Aku low anta ngenjaga ngawat ikam ngket olo pngikap yo anta ulet mbo mupus dnia nte ngikap dero yo nongos mbo dnia. 11Aku duni ulet. Negop ka ise yo keo mbo ikam, apa ndok belo erai kongo ngalek mahkota kam.12 Ise-ise ulun yo kuret, io anta nampa Ku jadi sokoguru mbo lang Bait Suci Allah-Ku, ai io belo baling oli ngket mne; ai mbo iyo anta tulis-Ku karan Allah-Ku, karan kota Allah-Ku, yo doko Yerusalem bayu, yo diwa ngket sorga ngket Allah-Ku, ai karan-Ku yo bayu. 13Ise yo keo tlingo, moko iyo io nempaning ise yo ulek Roh epo jmaat-jmaat."14"Ai tulis ka epo mlekat jmaat mbo Laodikia: Endo doko firman ngket Amin, Saksi yo stia ai yo beta, pnyemula ngket pnyentampa Allah: 15Aku tau eka-eka gawi gata kam: ikam belom di rongin ai belo di layong. Buen ube ena ikam rongin ena belo layong! 16Jadi koe ikam layong-layong kulum, ai belo di rongin belo low di layong, ikam anta okek-Ku ngket bowa-Ku.17 Koe ikam ngulek: Aku tataw ai aku sundok mtataw aku se ai aku belo di kurang ngambit ise masam, ai koe ikam belo di tau, se ikam bol bnasa ai sial, kao, posa ai blayi blanyang, 18jadi Aku ngnasehat ikam, apa ikam moli ngket Aku amas yo sundok pinolio lang api, apa ikam jadi tataw, ai low pnyepakai bura, apa ikam makai iyo, apa nang melak se ikam blayi blanyang yo ngemai; ai low lnga nte mkolat mato kam, apa ikam kuli meti.19 Ise-ise ulun yo tengkosang-Ku, io kae-Ku ai tokai-Ku; koe ene srah kesong kam ai btobat ka! 20Eti, Aku akat mbo onon jawong ai ngetok; ena keo ulun yo krinngo oyon-Ku ai ngingkang jawong, Aku anta sumba nyeruku iyo ai Aku kuman sama-sama diang io, ai io sama-sama diang Aku.21 Ise-ise ulun yo kuret, io anta pentunge-Ku sama-sama diang Aku mbo ban pnunge-Ku, kati Aku low sundok kuret ai tunge sama-sama diang Bapa-Ku ban pnunge-Iyo. 22Ise yo keo tlingo, moko yo io nempaning ise yo ulek Roh epo jmaat-jmaat."
Chapter 4
1 Des sundok ene aku kito: Sbeta-beta iyo, erai jawong wingkang mbo sorga ai oyon yo prene yo sundok dingo ku, ngulek epo aku kati oyon temburi, ulek iyo: Dombo ka epo dido ai Aku anta mkelak epo iko ise yo arus terjadi sundok endo. 2 Peles aku sumba Roh ai eti ta, erai pnunge raja mbo sorga, ai pnunge raja ene tunge Erai kongo. 3Ai Io yo tunge ban pnunge raja ene nau iyo kati permata yaspis ai permata sardis; ai keo juwata lekum pnunge raja ene trang beta kati zamrud nau iyo.4 Ai nglekum pnunge Raja ene keo duo pulu opat pnunge raja, ai mbo pnunge-pnunge raja ene tunge duo pulu opat pngentuo-pngentuo, yo spakai bura ai mahkota amas mbo utok dero. 5Ai ngket pnunge Raja ene nyoret ilap ai oyon nayu ries, ai turu dmet dolan onon pnunge Raja ene: ene doko kturu Roh Allah.6 Ai ela onon pnunge Raja ene keo tasik kaca kati intan; mbo tenga-tenga pnunge Raja ene ai nglekum iyo keo opat korik ponu diang mato, mbo tadah ono ai mbo tadah sori.7 Nau korik yo tla kati nau singa, ai korik yo kduo kati anak lembu, ai korik yo ktolu kati wae kati ulun, ai korik yo keopat sama kati mpulu koniw yo desung tmiling. 8Ai keopat korik ene masing-masing keo onom olar, nglekum iyo ai mbo ngket tadah dalom iyo ponu diang mato, ai belo keo sdang-sdang iyo dero nyentongaw molo malom: "Kudus, kudus, kudus ka Tuhan Allah, Yo Paling kuasa, yo sundok keo ai yo keo ai yo anta ulet."9 Ai tongku derang korik-korik ene mie puji-pujian, ai ormat ai ngulek sukur epo Io, yo tunge ban pnunge Raja ene ai yo bolum sampe turai-turai, 10 jadi nyongkop ka doko keduo pulu opat pngentuo-pngentuo ene mbo ononm Io yo tunge ban pnunge Raja ene, ai dero nyembah Io yo bolum sampe turai-turai. Ai dero nebir mahkota dero ela onon pnunge Raja ene, ulak ngulek: 11"O Tuhan ai Allah kain, Iko sengkono nrima puji-pujian ai ormat ai kuasa; koe iko sundok nampa eka-eka ise masam; ai koe ptua-Ko eka ene keo ai tnapa."
Chapter 5
1Jadi aku kito mbo kayang- sanan Io yo tunge la ombon pnunge raja ene, erai gulung kitab, yo tnulis ngket tadah dalom ai engket tadah baling iyo ai tnanda segel diang turu tanda segel. 2Ai- aku kito erai kongo mlekat yo paguh, yo nyntongaw diang oyon ries, ulek yo: "Ise ka yo kate nte ngekar gulung kitab ene ai nglumpik tanda-tanda segel iyo?"3Tapi ndok belo erai kongo yo sorga ktine low yo mbo dnia ktine low yo mbo imbat dnia, yo kuli ngekar gulungan kitab ene ktine low yo kuli meti ngket tadah dalom iyo. 4Koe ene nangis ka doko aku ndok ngsepon, koe ndok belo erai kongo ulun yo sngkono kate ngekar gulung kitap ene ai ktine low meti ela dalom iyo. 5Laju keo ka doko erai kongo ulun tuo ngulek epo aku: "Nang iko nangis! Sbetayo timang ngket suku Yehuda, yo ene suli Daud, sundok kuret, ene doko io yo kate ngekar gulung kitab ene ai ngelumpik turu tanda segel iyo."6Des ene aku kito mbo ekang pnunge raja ai opat korik ene ai mbo ekang tuo-tuo ene akat erai kukui Anak Domba kati sundok sinomble, keo tanduk turu ai keo mato turu: io doko ene turu Roh Allah yo snuyu epo mupus dnia. 7Laju ulet ka doko Anak Domba ene ai nrima gulung kitab ene ngket kayang Yo yo tunge ban pnunge raja ene.8Des Io ngalek gulung kitab ene, nyongkop ka doko opat korik ai duo pulu opat pngntuo-pngntuo ene ela onon Anak Domba ene, tongku dero ngop erai ksapi ai erai ktowong amas, ponu diang jombu: ene doko doa ulun-ulun kudus.9Ai dero slegu legu bayu, ulek io: "Iko kate nrima gulung kitab ene ai nglumpik tanda-tanda segel iyo; koe Iko sundok sinomble ai diang daya- Ko Iko sundok moli dero nte Allah ngket tongku-tongku suku ai basa ai kaum ai bangsa. 10AI Iko sundok nampa dero jadi krajaan ai jadi imam-imam nte Allah taka, ai dero anta jadi pmrenta kati raja mbo dnia:11Des ene aku kito ai kringo oyon deo mlekat nglekum pnunge raja, korik-korik ai tuwo-tuwo ene kdeo dero bribu-ribu ai bjuta-juta, 12ulek yo diang oyon ries: "Anak Domba yo sinomble ene kate nte nrima kuasa, ai pngkeo, ai pntau, ai pnggalak, ai knuon, ai kmulia, ai puji-puji!"13Ai aku kringo eka korik yo mbo sorga ai yo mbo dnia ai yo mbo imbat dnia ai yo mbo lang tasik ai eka yo keo mbo lang ne, ngulek:"Nte Io yo tunge ban pnunge raja ai nte Anak Domba, ene doko puji-puji ai knuon ai kmulia ai kuasa ndok turai-turai!" 14Ai opat korik ene ngulek: "Amin". Ai tuo-tuo ene pukan nyongkop ai nymbah.
Chapter 6
1Sundok ene aku kito anak domba ene ngingkang segel yo tla ngket turu segel ene. Laju aku kringo erai ngket opat korik ene ngulek, "Dido!" ulek Oyon ene ulak kati oyon nayu. 2Kito ka doko aku, melak erai kukui kuda bura. Keo ulun ban kuda ene yo mulem pana, ai mbo io dnie mahkota. Io maju kati ulun kuret yo bju naket pngkuret.3Sundok ene oli anak domba ene ngingkang segel yo kduo, ai aku kringo korik yo kduo ene ngulek, "Dido!" 4Laju erai kukui kuda yo mak baling nua. Kuda ene mea sak sura iyo. Ulun yo ban kuda ene dnie kuasa nte ngmapos umbang yo damai ngket pupus dnia, apa ulun bako pate. Ene doko io dnie mndau olai.5Sundok ene oli anak domba ngingkang segel yo ktolu. Aku kringo korik yo ktolu ngulek, "Dido!" Aku kito, Melak doko erai kukui kuda buyung. Ban kuda ene keo ulun mulem erai dasing nte nimbang mbo kayang iyo. 6Ai aku kringo kati ungka oyon yo dingo ngket ekang opat kukui korik ene. Oyon ene ngulek, "Erai liter gandong yo buen kati uman upa gawi erai olo, ai tolu liter jelai sama kati uman upa gawi erai olo low. Tapi nang kinorusak lnga zaitun ai anggur!"7Sundok ene anak domba ene ngingkang segel yo kopat. Ai aku kringo korik yo kopat ene ngulek, "Dido!" 8Aku kito, melak erai kukuy kuda yo ijau lemit. ulun yo ban kuda ene karan se Maot ai krajaan maot lumpat iyo. Bagi opat dnia snrah epo dero nte pate diang mndau, diang lau, diang roton ngndlanan ai diang korik kotok paru popak.9Sundok ene anak domba ene ngingkang segel yo klimo. Aku kito se ela iwat mezbah ruo-ruo ulun-ulun yo kono lian pate koe dero mturon pnyampe ngket Allah diang pngesah dero. 10Dero nengow diang oyon ries, "O Tuhan yo Jutkuasa, yo suci ai yo kono! Kola-kola aso moko iko ngadil ulun mbo dnia ai ngukum dero koe sundok ngmpate kain?" 11Tongku dero dnie erai jubah yo bura. Laju dero snuyu smole ile, Sampe ndok sukup kdeo tman-tman yo kerai kokes komer ai eraibuntung-eraibuntung dero yo anta pnate kati dero.12Sundok ene aku kito anak domba ene ngingkang segel yo konom. Ulet ka doko klakui yo dras beta. Mato olo jadi buyung kati diris buyung, ai bulan jadi mea kati daya. 13Bintong-bintong ngrpoya ngket langit mitek dnia kati bua ara yo belo pian nsak ngrpotop ngket lai iyo kono skukui koe brubu. 14Langit krurut kati buyang gnulung, ai eka tunden diang pulou bkensor ngket awa iyo.15Sundok ene raja-raja dnia, ulun-ulun pjabat, plima-plima,ulun-ulun tatau ai ulun-ulun bkuasa, ai ulun-ulun yo mak, yo ulun batak ktine low ulun-ulun yo bebas, eka nyona lang liang-liang ai ela ekang-ekang batu tuong. 16Epo tunden-tunden diang batu-batu ene, dero ngulek, "Roros ta nyngkinan kain! Ona kam kain ngket pngeti Io yo tunge ela ombon tahta, ai ngket pngmara roa Anak Domba ene! 17Koe sundok ulet olo olai pmriek ai dero ai ise yo klian nantai?Chapter 7
1Lipas ene aku kito opat mlekat akat montuk opat tadah dnia ai dero nahan opat wayat dnia, apa nang keo wayat bsiup mbo tana ombo, ai mbo tasik ena belo mbo lati alas. 2Ai aku kito erai kongo mlekat yo mak ulet ngket pngulet olo. Io moit meterai Allah yo bolum ; ai io nngow diang oyon ries epo opat mlekat yo snuyu nte ngrusak dnia diang tasik, 3ulek iyo : " Nang ka ngrusak dnia, ktine lou tasik ktine lou lati alas onon se kain nampa tanda segel se batak-batak Allah kain mbo dai dero ! "4Ai aku kringo kdeo dero yo tnanada segel ene : jatus opat pulu opat ribu yo sundok tnanda segel ngket eka-eka suku murud mmbe upus Israel. 5Ngket suku Yehuda duo blas ribu yo tnanda segel, ngket suku Ruben duo blas ribu, ngket suku Gad duo blas ribu, 6ngket suku Asyer duo blas ribu, ngket suku Naftali duo blas ribu, ngket suku Manasye duo blas ribu,7ngket suku Simeon duo blas ribu, ngket suku Lewi duo blas ribu, ngket suku Isakhar duo blas ribu, 8ngket suku Zebulon duo blas ribu, ngket suku Yusuf duo blas ribu, ngket suku Benyamin duo blas ribu.9Sundok ene aku kito : sebeta-beta iyo, keo kowon ulun deo yo belo dapet itung kdeo iyo, ngket eka bangsa ai suku ai kaum diang basa, akat mbo onon pnunge raja ai mbo onon Anak Domba, makai jubah bura ai mulem daon-daon pinang mbo tangan dero. 10Ai diang oyon ries dero nngow : " Slamat nte Allah kain yo tunge mbo ombon pnunge raja ai nte Anak Domba ! "11Ai eka-eka mlekat akat nglekum pnunge raja ai pnngntuo-pngntuo ai opat korik ene ; dero nyongkop mbo onon pnunge raja ene ai nyembah Allah,12ulek ngulek : "Amin ! puji-puji ai kmulia, ai hikmat ai syukur, ai ormat ai kuasa ai kgalak nte Allah taka sampe turai-turai ! Amin ! "13Ai erai kongo ngket pngntuo-pngntuo ene ngulek epo aku : " Ise dero yo makai jubah bura ene ai ngket mone dero ulet ? "14Jadi ulek ku epo iyo : " Tuanku, tuan yo tau ene. " Laju io ngulek epo aku : " Dero endo doko ulun-ulun yo slamat ngket kurow ksa yo dras ; ai dero sundok npas jubah dero ai nampa iyo jadi bura lang daya Anak Domba.15Koe ene dero akat mbo onon pnunge Allah ai nglayan Io molo malom mbo Bait Suci-Iyo. Ai Io yo tunge mbo ombon pnunge raja ene anta nguar sapo srapo-Iyo mbo ombon dero. 16Dero belo anta lau ai krengan oli, ai layong matolo belo anta kono dero oli. 17Koe Anak Domba yo mbo ekang pnunge raja ene, anta ngjaga ngasi ngamu dero ai anta ngajuh dero epo mato danum nte pnyembolum. Ai Allah anta ngisu olu ngket mato dero. "Chapter 8
1Ai des Anak Domba ene ngingkang mtrai sampe yo mmturu, jadi lngngongo ka belo keo oyon mbo sorga, kira-kira tenga jam kola-iyo.2Laju aku kito turu mlaekat yo akat onon Allah, ai epo dero dnie turu tmburi.3Jadi ulet mlaekat yo mak, ai io malan epo akat dmpet mezbah diang erai prapen amas. Ai epo-iyo dnie roa jombu nte io die sama-sama diang doa eka-eka ulun kudus ban mezbah amas onon awa pnunge Raja ene.4Jadi dombo doko utut jombu sama-sama diang doa ulun-ulun kudus ene ngket kayang mlaekat ene epo onon Allah. 5Laju mlaekat ene ngalek prapen ene, ngatok-iyo diang api ngket mezbah, ai nurak-iyo epo dnia endo. Jadi motu doko oyon nayu, diang ilap ai klakui.6Ai eka turu mlaekat yo ngop turu tmburi ene siap-siap nte nyiup tmburi. 7Laju mlaekat yo tla nyiup tmburi-iyo ai ulet doko uran es, ai api, sampur daya; ai eka-eka yo ene tnurak epo dnia endo: jadi sia doko bagi tolu ngket dnia endo ai bagi tolu ngket tonga-tonga kayu ai eka sia doko pupus dikut-dikut ijau.8Laju mlaekat yo mmduo nyiup tmburi-iyo ai keo yo kati tunden olai, yo dolan raya koe api, tnurak epo lang tasik. Jadi bagi tolu ngket tasik ene jadi daya,9ai mate ka doko bagi tolu ngket eka-eka yo tnampa yo keo kesong lang tasik ai tomo doko bagi tolu ngket eka-eka kpal danum.10Laju mlaekat yo mmtolu nyiup tmburi-iyo ai toyak doko ngket langit erai bintong olai, dolan raya kati dmet, ai io latu nakin bagi tolu ngket lowak-lowak ai mato danum-mato danum.11Karan bintong ene yo doko Apsintus. Koe ene bagi tolu ngket eka-eka danum jadi apsintus, ai deo ulun mate koe danum ene, koe sundok jadi pait.Laju mlaekat yo mmkopat nyiup tmburi-iyo ai btebow bagi tolu ngket mato olo ai bagi tolu ngket bulan bagi tolu ngket bintong-bintong, sampe bagi tolu ngket dero ene jadi seom ai bagi tolu ngket molo belo di keo pa ai ktine low malom.Laju aku kito: aku kringo erai kukui koniw tmiling mbo lqngit ai ngulek diang oyon ries: ssa beta, ssa beta,ssa beta doko dero yo nongos mbo dnia koe oyon tmburi tolu mlaekat yo mak, yo aso anta nyiup tmburi-iyo,"Chapter 9
1Laju mlekat yo klimo nyiup temburi iyo, ai aku kito erai bintong yo latu ngket langit epo ban dnia, ai epo iyo dnie kunsi luang jurang maot. 2Jadi ingkang iyo doko jawong luang jurang maot ene, laju dombo doko utut ngket luang ene kati utut bliku olay, ai mato olo ai langit jadi seom koe utut luang ene.3 Ai ngket utut ene nglepopot baling upan-upan ban dnia ai epo dero dnie kuasa sama kati kuasa kremau-kremau mbo dnia. 4Ai epo dero nulek, apa dero nang ngrusak dikut-dikut mbo dnia ktine low oti-oti ktine low tonga-tonga kayu, tapi pulun ulun yo belo di makai mtrai Allah mbo dai iyo.5 Ai dero belo di snie nte ngempate ulun, tapi pulun ngurow ngesa dero limo bulan kola iyo, ai kurow ksa ene kati kurow ksa ngremau, ena io ngikit ulun. 6Ai des jman ene ulun-ulun anta meto mate, tapi dero belo anta ruku, ai dero anta kakan mate, tapi mate ene buyo ngket dero.7 Ai nau upan-upan ene sama kati kuda yo nraduh nte prang, ai ban utok dero keo yo kati-kati nau mahkota amas, ai wae dero sama kati nau wae ulun, 8 ai balo dero sama kati balo bang bawe ai kukut dero sama kati kukut singa, 9ai dada dero sama kati baju bsi, ai oyon olar dero kati oyon grobak-grobak yo patak deo kuda, yo desung monsit epo awa prang.10 Ai ikuy dero sama kati ngremau ai keo pnyingot iyo, ai mbo lang ikuy dero ene keo kuasa dero nte msiet ulun, limo bulan kola iyo. 11Ai raja yo mrenta dero yo doko mlekat jurang maot; karan iyo lang basa Ibrani yo doko Abadon ai lang basa Yunani yo doko Apolion. 12Sesa beta yo tla sundok lalo. Tempo ndo anta nyarak duo ksesa nua.13 Laju mlekat yo ke onom nyiup temburi iyo, ai aku kringo keo oyon baling ngket ke opat tanduk mesbah amas yo mbo onon Allah, 14ai ngulek epo mlekat yo ke onom yo ngop temburi ene: "Utis ka ke opat mlekat yo bsiret dempet lowak olay Efrat ene." 15Jadi utis iyo ka ke opat mlekat yo sundok sniap nte jam ai olo, bulan ai taun nte ngempate bagi tolu ngket eka ulun.16 Ai kdeo tentara ene yo doko duo ratus juta psukan bkuda; dingo ku kdeo dero. 17 Jadi ktine ka doko aku kito lang pengkito endo kuda-kuda ai ulun-ulun yo nendung iyo; dero makai baju bsi, mea api ai biru ai lemit blerang tako iyo; utok kuda-kuda ene sama kati utok singa, ai ngket bowa iyo baling api, ai utut ai blerang.18 Koe tolu slaka endo pnate bagfi tolu ngket eka ulun, yo doko koe api, ai utut ai blerang, yo baling ngket lang bowa iyo. 19Koe kuasa kuda-kuda ene keo mbo lang bowa iyo ai mbo lang ikuy iyo. Koe ikuy iyo sama kati nipo; dero keo utok ai diang utok dero ene dero ngrusak.20 Tapi ulun yo mak, yo belo di mate koe slaka ene, nokon belo btobat ngket gawi gata tangan dero: dero belo di kakan sdang nyembah roh-roh triaw ai berhala-berhala ngket amas ai pirak, ngket loyang, batu ai kayu yo belo di tau meti ai nempaning ai malan, 21ai dero belo tobat ngket ngempate, lmu amal, ngalut pokeng ai ngako.
Chapter 10
1Ai aku kito erai kongo mlekat yo mak yo galak diwa ngket sorga, bsengkulop lang jaun, ai juata keo mbo ombon utok iyo ai wae iyo sama kati nau matolo, ai botis iyo kati nau ori api.2 Lang kayang iyo io nggop erai gulungan kitab idi yo bkuar. Botis sanan Io stoda mbo tasik ai botis sei Io stoda mbo tana ombo,3ai io nyntongaw diang oyon ries sama kati oyon singa yo nmou. Ai des sundok io nyntongaw, turu gregu ene mmringo oyon iyo. 4Ai lipas turu gregu ene sundok bsara, aku kakan nulis iyo, tapi aku kringo keo oyon ngket sorga ngulek : "Tnanda segel ka ise yo nulek koe turu gregu ene ai autka iko nulis iyo !"5Ai mlekat yo itan ku akat mbo ban tasik ai mbo tana ombo, ngengkat tangan sana iyo epo tadah langit, 6ai io bsumpah makai karan Io yo bolum sampe turai-turai, yo sundok nampa langit ai eka-eka atok iyo, ai dnia diang eka atok iyo, ai tasik diang eka atok iyo, ulek iyo : "Belo anta tnanggo oli !7Tapi montuk des oyon tmburi ngket mlekat yo mmturu, yo ene ena des io nyiup tmburi iyo, jadi anta sampe des mutus yo melim ngket Allah, kati yo sundok sampe Io epo batak-batak-Iyo, yo ene nabi-nabi."8Ai oyon yo sundok dingo ku ngket langit ene ngulek lou epo aku, ulek iyo : "Malan ka, alek ka gulung kitab yo wekar mbo kayang mlekat, yo akat mbo ombon tasik ai mbo ombon tana ombo ene. "9Laju aku malan ngompoh mlekat ene ai tindu epo iyo, apa io mie gulung kitab ene epo aku. Ulek iyo epo aku : "Alek ka ai okan ka io; io anta nampa buntung kiso kanam pait, tapi mbo lang bowa ko ai anta kiso kanam mamis kati dita wani. "10Laju aku ngalek kitab ene ngket kayang mlekat ene, ai kuman iyo : mbo lang b owa ku io mamis kati dita wani, tapi des sundok aku kuman iyo buntungku jadi pait kanam iyo. 11Jadi io ngulek epo aku : "Iko arus keo pmere nua epo deo bangsa ai suku-suku ai basa ai raja. "Chapter 11
1Sundo ene dnie epo erai batang bulu, kati goloy pnyukat nau iyo, diang pmensara ktindo: "Uat ta ai snukat Bait Allah ai mezbah ai dero yo sembayang mbo lang ne. 2Tapi nang snukat natar Bait Suci yo tadah baling, nang ka iko nyukat iyo, koe io sundok dnie epo bangsa-bangsa yo mak ai dero anta nganja Kota Suci opat pulu duo bulan kola iyo."3 Ai Aku anta mie gawi epo duo saksi-Ku, apa dero keo pmere ulak nyoru, sribu duo jatus onom pulu olo kola iyo. 4 Dero ene kduo tonga zaitun ai kduo botis plita yo akat mbo onon Tuhan mupus dnia. 5Ai ena keo ulun yo kakan mensiet dero, baling ka api ngket bowa dero mesia eka bali dero. Ai ena keo ulun yo kakan mesiet dero, arus mate ktine low.6 Dero keo kuasa nokom langit, apa nang diwa uran kola-kola dero keo pmere; ai dero keo kuasa epo eka-eka danum nte ngensut iyo jadi daya, ai nte nengkau dnia dia bemasam jnis pengkono pengkna, tongku derang dero memetua iyo. 7Ai ena dero sundok msundok ksaksian dero, jadi korik yo nyoret ngket lang luang maot, anta mrang dero ai mkalah diang ngempate dero.8 Ai antu dero anta pnayak ban tembok kota olay, yo diang sara rohani nulek Sodom ai Mesir, mbo mone low Tuhan dero snalib. 9Ai ulun-ulun ngket eka bangsa ai suku ai basa ai kaum, kito antu dero tolu olo stenga kola iyo ai ulun-ulun ene ngusan antu dero nlowong.10 Ai dero yo nongos mbo dnia ego ai ego beta koe dero ene ai pesta ai bako die adiah, koe kduo nabi ene sundok jadi kurow ksa nte nengkono eka ulun yo nongos mbo dnia. 11 Tolu olo stenga nua sundok ene sumba doko roh bolum ngket Allah epo lang dero, sampe dero nyuli ai eka ulun yo kito dero jadi takut beta. 12Ai ulun-ulun ene kringo keo oyon yo ries ngket sorga ngulek epo dero: "Dombo ka epo dido!" Laju dombo ka dero epo langit, tokom jaun, itan koe eka-eka bali-bali dero.13 Des ene keo ka doko klakuy olay ai bagi spulu ngket kota ene roros, ai turu ribu kongo ulkun mate koe klakuy ene ai ulun-ulun yo mak takut beta, laju ngemulia Allah yo mbo sorga. 14Pmenasa yo kduo sundok lalo: Eti ta, kbenasa yo ktolu duni ulet.15Laju mlekat yo kturu nyiup temburi iyo, ai dingo ka oyon-oyon ries mbo lang sorga, ulek iyo: "Pmerenta dnia gop Tuhan taka ai Io yo sundok diurapi-Iyo, ai Io anta mrenta kati raja sampe turai-turai."16 Ai kduo pulu opat pngentuo-pngentuo, yo tunge ela onon Allah mbo ban pnunge dero, nyongkop ai nyembah Allah, 17ulak ngulek: "Kain ngulek sukur epo Iko, o Tuhan, Allah, Yo Paling kuasa, yo keo ai yo sundok keo, koe Iko sundok nrima kuasa Ko yo olay ai sundok nindu mrenta jadi raja18ai eka bangsa sundok mara, tapi pngemara Ko sundok ulet ai des nte ulun-ulun mate nte pnutus ai nte mie upa epo batak-batak Ko, nabi-nabi ai ulun-ulun kudus ai epo dero yo takut se karan-Ko, epo ulun-ulun alus ai ulun-ulun kodal ai nte ngempate ise-ise ulun yo ngempate mbo dnia."19Wingkang ka doko Bait Suci Allah mbo sorga, ai melak ka doko oli pti janji-Iyo mbo lang Bait Suci ene ai keo ka doko ilap ai oyon nayu ries ai klakuy ai uran es ulak lopa.
Chapter 12
1Jadi melak ka tanda olay mbo langit: Erai kongo ulun bawe bsua diang mato olo, ai bulan iwat botisiyo ai erai mahkota ngket duo blas bintong ombon utok iyo. 2Io desung klandung kiso buntung ai kbenasa iyo kakan mekus io nontoy kanam siet.3Jadi melak ka keo tanda yo mak mbo langit; ai eti tah, erai kukui loden mea sak yo olai, keo utok turu ai btanduk spulu, ai ban utok yo keo turu mahkota. 4Ai ikui yo matak bagi tolu bintong-bintong mbo langit ai nurak iyo epo ban dnia. Ai loden ene akat onon bawe yo kakan mekus ene, nte nolon Pea iyo, peles des sundok bawe ene ngmekus-Iyo.5Jadi io ngmekus erai kongo Pea song, yo anta nte moit eka bangsa diang glegada bsi; ngolan-ngolan Pea iyo ene nrampas ai noyit buyo epo Allah ai epo takhta-Iyo. 6bawe ene buyo epo padang gurun, mbo mne sundok tnampa erai awa nte iyo koe Allah, apa io jnaga mbo mne seribu duo jatus onom pulu olo kola iyo.7Jadi des ene timbul ka doko prang mbo sorga. Mikhael ai mlekat-mlekatiyo prang glawan loden ene, ai loden ene awat koe mlekat-mlekatiyo, 8tapi dero belo klian nantai; dero belo kuli awa oli mbo sorga. 9Ai loden olai ene, tinondero nipo tuwo, yo nulek iblis ena belo setan, yo mketang pupus dnia, tnurak epo iwa; io tnurak epo dnia, nrendu diang mlekat-mlekat-iyo.Ai aku kringo oyon yo ries mbo sorga ngulek: "Tempo endo sundok ulet slamat ai kuasa ai pmerenta Allah taka, ai kuasa Io di urapi -Iyo, koe sundok tnurak epo iwa tukang tundruh erai buntung-erai buntung taka, yo nundruh dero molo malom mbo onon Allah taka.11Ai dero mkalah io koe daya Anak Domba, ai koe pmensara pngesah dero. Koe dero belo kosang bolum dero ndok mate. 12 Koe ene snang-snang ka, o sorga ai ikam eka-eka yo nongos lang ne, bnasa ka doko ikam, o dnia ai tasik! koe iblis sundok diwa epo ikam, lang ngriteniyo mroa, koe io tau, se des iyo sundok duni.13Ai des loden ene kingat, se io sundok tnurak epo lang dnia, io ngendasu bawe yo ngmekus Pea song ene.14Epo bawe ene dnie duo olar mpulu nasar yo olai, apa io tmiling epo awa yo mbo padang gurun, mbo mne io jnaga oro ngket awa nipo ene kola-kola erai masa ai duo masa ai tenga masa.15Laju nipo ene nyembur danum ngket lang bowa iyo, kolai atang lowak, epo tadah bawe ene, apa io anyut lang lowak ene. 16Tapi dnia ulet ngawat bawe ene. Io ngingkang bowa iyo,ai nolon lowak io smbur loden ene ngket bowa iyo. 17Jadi mara beta loden ene epo bawe ene, laju malan mrang upus iyo yo mak, yo ngaya aturan-aturan Allah ai keo pmensara nau umbang Yesus. 18Ai yo nongos akat mbo pantai tasik.Chapter 13
1 Ai io nongos akat mbo pantai tasik. Laju aku kito erai kukuy korik nyoret ngket lang tasik, ktanduk spulu keo utok turu; mbo ombon tanduk-tanduk iyo keo spulu mahkota ai mbo utok iyo tnulis karan-karan uja. 2Korik yo itan ku ene kerai nau diang kuli, ai botis iyo kati botis biwang ai bowa iyo kati bowa singa. Ai loden ene mie epo iyo penggalak iyo, ai pnunge iyo ai kuasa iyo yo olay.3 Jadi melak epo aku erai ngket utok-utok ene ungka kono jail yo tau nte moit mate, tapi jail yo nte moit mate iyo ene ale. Pupus dnia eran, laju lumpat korik ene. 4Ai dero nyembah loden ene, koe io mie kuasa epo korik ene. Ai dero nyembah korik ene, ulak ngulek: "Ise po sama kati korik endo? Ai ise po yo klian prang nglawan io?"5 Ai epo korik ene dnie bowa, yo bol ksombong ai uja; epo iyo dnie low kuasa nte nggawi ene opat pulu duo bulan kola iyo. 6Laju io ngingkang bowa iyo nte nguja Allah, nguja karan-Iyo ai lou awa nongos-Iyo ai eka dero yo nongos mbo sorga.7 Ai io dnie apa kate nte prang nglawan ulun-ulun kudus ai nte mkalah dero; ai epo iyo dnie kuasa ombon tongku suku ai umat ai basa ai bangsa. 8Ai eka-eka ulun yo nongos mbo dnia anta nyembah iyo, yo doko tongku ulun yo karan iyo belo di tnulis ngket des dnia tnampa mbo lang kitab bolum ngket Anak Domba, yo sundok sinomble.9 Ise-ise ulun yo keo tlingo, moko io nempaning! 10Ise-ise ulun yo kono tangkeng koe kalah, io anta tnangkeng koe kalah; ise-ise ulun yo pinotoko nte pate diang mendaw, io arus pnate diang mendaw. Yo penting mbo mendo ene yo doko butal ai iman ulun-ulun kudus.11 Ai aku kito erai kukuy korik yo mak nyoret ngket lang tana ai ktanduk duo sama kati anak domba ai io bsara kati erai kukuy loden. 12Ai eka kuasa korik yo tla ene joun iyo onon mato iyo. Koe io mupus dnia ai eka yo ngawa mne nyembah korik yo tla, yo jail olay iyo sundok ale.13 Ai io nampa tanda-tanda yo puga beta, sampe io mendiwa api ngket langit epo dnia ela onon wae mato eka ulun. 14Io memektang dero yo nongos mnbo dn ia diang tanda-tanda, yo sundok dnie epoiyo nte ngenjoun ene ela onon wae mato korik ene. Ai io nyemuyu dero yo nongos mbo dnia, apa dero nengkuat sempatung nte ngenuon korik yo jail kono mendaw, tapi yo nokon bolum ene.15 Ai epo io dnie kuasa nte mie kesong epo sempatung korik ene, jadi sempatung korik ene bsara low oli, keo gawi gata bemasam, jadi eka ulun, yo belo di nyembah sempatung korik ene, pnate. 16 Ai koe io, sampe epo eka-eka ulun, alus kodal, tataw kao, bebas ai batak, dnie tanda mbo tangan sanan iyo ai mbo dai iyo, 17 ai ndok belo erai kongo ulun yo kuli sboli ktine low bjual makse se dero yo makai tanda ene, yo ene karan korik ene ai angka karan iyo.18 Yo penting mbo mendo yo ene pentau: ise-ise ulun yo tau bah, alo io ngitung angka korik ene, koe angka ene doko angka erai kongo ulun, ai angka yo ene doko onom jatus onom pulu onom.
Chapter 14
1Ai aku kito: beta-beta yo, Anak Domba akat mbo tunden Sion ai sama-sama diang Io jatus opat pulu opat ribu kongo ulun ai mbo dai dero btulis karan-Iyo diang karan Bapa-Iyo.2Ai aku kringo oyon ngket langit kati ksrow danum owa olai ai kati oyon otu nayu ries. Ai oyon yo dingo ku ene kati oyon ulun main kecapi yo nitik kecapi-iyo.3Dero slegu lagu bayu mbo onon pnunge Raja ene ai mbo onon opat korik ai pngntuo-pngntuo ene, ai ndok belo erai kongo yo kuli tau lagu ene ena makse yo jatus opat pulu opat ribu ulun yo sundok tnous ngket dnia endo ene. 4Dero ene ulun-ulun yo belo di ngrmis dirinyawa dero diang bawe-bawe, koe dero brse sama kati bawe ngelok. Dero ene ulun-ulun yo lumpat Anak Domba ene epo mombe ka Io malan. Dero tnous ngket ekang ulun jadi korban-korban ono tingen nte Allah ai nte Anak Domba ene. 5Ai mbo lang bowa dero belo keo eta; dero belo keo bila molon.6Ai aku kito erai kongo mlaekat yo mak tmiling mbo tenga-tenga langit ai mbo-iyo keo Injil yo kden nte sampe epo dero yo nongos mbo dnia endo ai epo eka-eka bangsa ai suku ai basa ai klompok, 7ai io nongau diang oyon ries: "Arus takut se Allah ai arus kinomulia Io, koe sundok ulet des nte Io ngukum, ai arus snmbah Io yo sundok nampa langit ai dnia endo ai tasik ai eka-eka mato danum."8Ai erai kongo mlaekat yo mak, mlaekat kduo, nyndikui io ai ngulek: " Sundok roros, sundok roros Babel, kota olai ene, yo sundok ngmauk eka-eka bangsa diang anggur pngkakan ngempu rmis-iyo"9Ai erai kongo mlaekat yo mak, mlaekat ktolu, nyndikui dero, ai ngulek diang oyon ries: "Ena keo ulun yo nymbah bnatang ai smpatung-iyo ene, ai nrima tanda mbo dai-iyo ktine low mbo tangan-iyo, 10koe ene io anta ngisop anggur mara roa Allah, yo sinodia belo di snampur lang ktowong mara roa-Iyo; ai io anta knssa diang api ai blerang mbo onon mato mlaekat-mlaekat kudus ai mbo onon mato Anak Domba.11Jadi utut api yo ngurow ngsa dero ene dombo epo ombo ndok kden, ai molo malom dero belo di brnti-brnti knurow knsa, yo doko dero yo nymbah bnatang ai smpatung-iyo ene, ai ise-ise ulun yo sundok nrima tanda karan-iyo." 12Yo pnting mbo mndo ene kturon pngnanam nte stia ulun-ulun kudus, yo ngaya prenta Allah ai iman epo Yesus.13Ai aku kringo oyon ngket sorga ngulek: Tulis ka: "Ego beta doko ulun-ulun mate yo mate lang Tuhan, ngket tempo ndo endo." "Beta-beta yo, "ulek Roh, "apa dero kuli smole ngket poruk pgel dero, koe eka-eka gawigata dero lumpat dero."14Ai aku kito: beta-beta yo, keo jaun bura, ai mbo ombon jaun ene tunge erai kongo kati Pea Ulun diang erai topi pangkat ngket amas mbo utok-Iyo ai erai sabit takei mbo kayang-Iyo. 15Jadi baling doko erai mlaekat yo mak ngket Bait Suci; ai io momba diang oyon ries epo Io yo tunge ombon jaun ene: "Ewis aut sabit-Ko ene ai utik ka, koe sundok sampe des-iyo nte ngutik; koe bua pnykulo mbo dnia sundok nsak." 16Ai Io, yo tunge mbo ombon jaun ene, ngewis sabit-Iyo epo ombon dnia, jadi nutik doko dnia.17Ai erai kongo mlaekat yo mak baling ngket Bait Suci yo mbo sorga; mbo-iyo keo low sabit takei.18Ai erai kongo mlaekat yo mak ulet ngket mezbah; io keo kuasa nte ngatur api ai io nyntongau diang oyon ries epo mlaekat yo ngop sabit takei ene, ulek-iyo: "Ewis ka aut sabit takei ko ene ai totok bua-bua anggur mbo dnia, koe bua-iyo sundok nsak."19Laju mlaekat ene ngewis sabit-iyo epo ombon dnia, ai notok bua tonga anggur mbo snia ai nurak-iyo epo lang pmia olai, yo doko mara roa Allah.20Ai bua-bua anggur ene pnia ela baling se kota jadi ngket pmia ene smalir daya, kombo-iyo sampe mbo tali pngatur dalan kuda ai koro-iyo tolu jatus kilu.Chapter 15
1Ai aku kito keo tanda yo mak mbo langit, olai ai ajaib: turu mlekat diang turu pengkono pengkena yo paling sori,koe diang ene sundok doko oli kmara roa Allah.2Ai aku kito ise-ise katinau tasik kasa sampur api, ai mbo isan tasik kasa ene akat ulun-ulun yo sundok mkalah korik ene ai sempatung iyo ai angka karan iyo.Ela dero keo kcapi Allah.3Ai dero blegu legu Musa, batakAllah, ai legu Anak Domba, otang iyo: "Olai ai ajaib eka-eka gawi gata-Ko, o'Tuhan, Allah, Yo Paling Kuasa! Adil ai beta eka-eka boyan-Ko, o'Raja eka-eka bangsa! 4Ise yo belo takut, o' Tuhan, ai yo belo ngmulia karan-Ko? Koe Iko bute yo brese; koe eka-eka bangsa anta ulet ai sujud nyembah Iko, koe sundok tnoan yo kono eka-eka hukum-Ko."5Trus ngket ene aku kito ulun ngengau Bait Suci-kemah ksaksian-mbo Sorga. 6 ai turu mlekat diang turu pengkono pengkena ene, baling ngket Bait Suci, makai lenan yo bura brese ai ngrensilau ai dada iyo pinolilit ketinggang ngket amas.7Ai erai ngket opat korik ene miye epo turu mlekat ene turu ketowong ngket amas yo ponu atok kmara Allah, yo ene Allah yo bolum sampe turai-turai. 8 Ai Bait Suci ene ponu utut koe kmulia Allah ai koe kuasa-Iyo, ai ndok belo erai kongo ulun kuli sumba Bait Suci ene, onon se penyundok turu pengkono pengkena ngket turu mlekat ene.
Chapter 16
1Sundok ene aku kringo oyon ries lang Bait Allah ngulek epo turu mlekat ene: "Daro ikam ai tudak kam atok turu ktowong pngmara Allah ene epo ban dnia!"2Jadi mlekat yo tla daro laju nudak atok ktowong-Iyo epo ban dnia. Jadi tumbu ka doko smbolot yo boto ai payah beta epo eka ulun yo keo tanda korik ene, ai epo ulun-ulun yo nymbah smpatung iyo.3Sundok ene mlekat yo kduo nudak atok ktowong iyo epo tasik. Koe ene danum ene jadi daya, kati daya ulun mate ai jadi mate ka ise yo keo kesong, yo bolum lang tasik.4Sundok ene mlekat yo ktolu nudak atok ktowong ene epo lowak-lowak ai epo mato-mato danum, eka ka doko danum jadi daya. 5Aku kringo se mlekat yo keo kuasa epo danum ngulek, "Iko adil, Iko yo keo ai sundok keo, Iko yo kudus, yo sundok mkitek ukum endo. 6Koe dero sundok nembaling daya ulun-ulun kudus ai nabi-nabi. Iko low sundok mie dero ngisop daya; umbang ene sngkono memang nte dero!" 7Ai aku kringo mesbah ene ngulek: "O Tuhan, Allah, Yo Paling kuasa, beta ai adil eka putus-Ko."8Ai mlekat yo keopat nudak atok ktowong ene epo mato olo, ai epo iyo dnie kuasa nte nuna ulun diang api. 9Ai ulun sia koe layong api yo dras, ai dero nguja karan Allah yo mpun kuasa epo pngkono pngknan ene ai dero belo btobat nte ngmulia Io.10Ai mlekat klimo nudak atok ktowong iyo mitek pnunge tuon korik ene ai krajaan iyo jadi seom, ai dero ngikit dola dero koe mtikas kanam nantai siet, 11ai dero nguja Allah yo mbo sorga koe kanam siet ai koe smbolot dero ene, tapi belo jokat dero btobat ngket umbang gawi-gata dero.12Ai mlekat yo keonom nudak atok ktowongiyo mitek lowak olai, atang Efrat, laju koreng ka doko danum iyo, apa buen nte boyan raja-raja yo ulet ngket tadah timur. 13Ai aku kito ngket bowa loden ai ngket bowa korik ai ngket bowa nabi plsu baling tolu roh mrota yo memenau bekok. 14Ene doko ene roh-roh setan yo tau nampa gawi-gata yo ajaib, ai dero malan nyruku raja-raja mbo pupus dnia, nte ngumpul dero nte bprang des Olo yo kinonuon, yo ene olo Allah yo Palingkuasa15"Eti tah, Aku ulet kati pngako. Ego beta ulun yo dor bjaga-jaga ai meti nau pnypakai iyo, apo io nang malan diang blai blanyang ai belo di mai koe blai." 16Sundok ene io ngumpul dero mbo awa yo lang basa Ibrani nulek se Harmagedon.17Ai mlekat yo kturu nudak atok ktowong iyo epo tadah langit. Dingo ka doko oyon yo ries ngket pnunge Raja mbo Bait Allah, yo ngulek, "Sundok gnawi aut!" 18sundok ene keo ka ilap bebeap salotuntung ai oyon grgu nayu ngrpuntum, diang klakui yo olay. Belo pini keo klakui kekolay ene ngket des ulun tnampa. ene doko klakui yo olay tingen! 19Laju beboka ka doko kota olai ene jadi bagi tolu ai roros ka doko kota-kota bangsa-bangsa yo belo tau se Allah. Jadi knop ka doko Allah se Babel yo olai ene nte mie epo iyo ktowong yo ponu batok anggur pngmara-Iyo20Ai eka pulau mapos, ai belo dikeo nruku oli tunden-tunden. 21Ai uran botu es olai, koyat iyo limo pulu kilu tongku botu, toyak ngket langit mitek ulun-ulun, ai ulun-ulun nguja Allah koe pngkono pengkna itek uran botu es ene, koe umbang itek pngkono ene dras beta.
Chapter 17
1Laju ulet doko erai kongo ngket turu mlekat, yo moit turu ketowong ene ai ngulek epo aku: "Epo ndo, aku anta nutui epo iko putusan nte lonte olai, yo tunge mbo awa yo deo danum yo. 2 Diang io raja-raja mbo dnia sundok keo gawi pokeng, ai ulun-ulun yo ngawa mbo dnia sundok mauk koe anggur pokeng iyo."3Lang roh aku oit io epo padang gurun. Ai aku kito erai kongo bawe tunge ela ombon erai kukui korik yo meya ungu,yo ponu tnulis diang karan-karan uja. Korik ene keo turu utok ai spulu tanduk. 4 Ai bawe ene makai diris ungu ai diris kirmizi yo tnako diang amas, permata ai mutiara, ai mbo kayang iyo keo erai ketowong amas ponu diang eka-eka gawi triaw ai kmerota pokeng iyo. 5Ai ela dai iyo tnulis karan, yo melim: "Babel olai, ine ngket bawe-bawe lonte ai ngket kteriaw dnia."6Ai aku kito bawe ene mauk koe daya ulun-ulun kudus ai daya saksi-saksi Yesus. Ai des aku kito iyo, aku eran beta. 7 Laju ulek mlekat ene epo aku: "Ise moko iko eran? Aku anta ngulek epo iko yo melim ngket bawe ene ai yo melim ngket korik yo moson iyo, korik yo keo utok turu ai keo tanduk spulu ene.8Jadi korik yo sundok itan ko ene, sundok keo, tapi belo keo, io anta ulet ngket liang mate, ai io tadah epo bnasa. Ai dero yo nongos mbo dnia, yo ene dero yo belo keo tnulis mbo lang kitab kehidupan des dnia tnampa, anta eran,e na dero kito, se korik ene sundok keo, tapi belo keo, ai anta ulet nua.9Yo penting mbo mendo io doko akal yo keo atok pentau: turu utok ene yo doko turu tunden, yo ela ombon yo bawe ene tunge, 10 turu yo ene low turu raja: Limo mbo ekang yo sundok toyak, yo erai keo ai yo mak belo pian ulet, ai ena io ulet, io anta nongos ile-ile bute.11Ai korik yo pini keo ai yo tempo ndo belo keo ene,iyo se ene doko raja ke walu ai beta ko ktine erai ngket turu ene ai io btadah epo mate.12Ai ksepulu tanduk yo sundok itan ko ene yo doko spulu raja, yo belopian mulai mrenta, tapi erai jam kola yo dero anta nrima kuasa jadi raja, sama-sama diang korik ene. 13 Dero erai kesah surah, penggalak ai kuasa dero diye dero epo korik ene. 14Dero anta prang bali Anak Domba.Tapi Anak Domba anta mekalah dero, koe Io ene doko Tuon ngombo eka-eka se tuon ai Raja ngombo se eka-eka raja. Dero sama-sama diang Io low anta kuret, yo ene dero yo benomba, yo sundok pnili ai yo stia."15Laju io ngulek epo aku: "Eka danum yo sundok itan ko, ela mone bawe lonte ene tunge, yo ene bangsa-bangsa ai rayat deo ai suku-suku ai basa.16Ai ke sepulu tanduk yo sundok itan ko ene diang korik ene anta ngekei lonte ene ai dero anta nampa iyo jadi lengoh ai blayi, ai dero anta kuman isi iyo ai nuna yo diang api. 17 Koe Allah sundok nampa pa nte kesong dero nte nggawi petua-Iyo diang kerai kesah surah ai nte miye pmerenta dero epo korik ene. Sampe eka-eka firman Allah sundok gnenap.18Ai bawe yo sundok itan ko ene, yo ene kota olai yo mrenta ombon raja-raja mbo dnia."
Chapter 18
1Sundok ngket ene aku kito erai kongo mlaekat yo mak diwa ngket sorga. Io keo kuasa olai ai dnia jadi pa koe kmulia-iyo. 2Ai io momba diang oyon ries, ulek-iyo: "Sundok roros, sundok roros Babel, kota olai ene, ai io sundok jadi awa nongos roh-roh triaw ai awa nyona eka-eka roh rmis ai awa nyona eka-eka mpulu-mpulu yo rmis ai yo knekei, 3koe eka-eka bangsa sundok ngisop anggur gawal ngmundal pokeng iyo ai raja-raja mbo dnia sundok nggawi yo rmis diang io, ai ulun-ulun dagang mbo dnia sundok jadi tatau koe ruak ruaw ngket pnggawal ngempu-iyo ene."4Trus aku kringo oyon yo mak ngket sorga ngulek: "Malan ikam aut, o umat-Ku, malan aut ngket mne apa ikam nang ngalek bagian lang dosa-dosa-iyo, ai apa ikam nang lumpat sngkinan pngkono pngkna-iyo. 5Koe dosa-dosa-iyo sundok btumpuk-tumpuk sampe langit, ai Allah sundok knop eka-eka gawi gata triaw-iyo. 6Bales ka epo-iyo, sama kati io low males, ai die ka epo-iyo duo lipat kati gawi-iyo, snampur ka nte-iyo duo lipat mbo lang ktowong pnyampur-iyo;7die ka epo-iyo kurow ksa ai pngluai, kati kdeo kmulia ai keo ba, yo sundok io kiso. Koe io ngulek lang kesong-iyo: Aku ban pnunge raja kati ratu, aku makse balu, aku belo anta pini luai. 8Koe ene eka-eka pngkono pngkna-iyo anta ulet lang erai olo, yo doko pripit ai pngnyoru ai suyung; ai io anta tnuna diang api, koe Tuhan Allah, yo mutus nte io, ene galak,"9Ai raja-raja mbo dnia, yo sundok nggawi yo rmis ai kanam bolum ruak ruaw diang io, anta nangis nungul koe io, ena dero kito utut api yo nuna-iyo. 10Dero anta akat oro-oro koe takut nau pmnasa-iyo ai dero anta ngulek: "Beta-beta ssa, beta-beta ssa iko, o kota yo olai, Babel, o kota to turon, koe lang erai jam bute iko sundok kono ukum!"11Ai ulun-ulun dagang mbo dnia nangis ai nyoru koe io, koe belo keo ulun oli yo moli barang-barang dero, 12yo doko barang-barang mas ai pirak, prmata ai mutiara, ngket lenan solo ai diris ungu, ngket sutra ai diris kirmizi, bmasam jnis barang ngket kayu yo buen kewo-iyo, bmasam jnis barang ngket tanduk, bmasam jnis barang ngket kayu yo rarang, ngket loyang, bsi ai pualam, 13upak kayu manis ai rmpa-rmpa, kewo-kewo, mur ai jombu, anggur, lnga, jlpong alus ai gandong, lmbu sapi, domba, kuda ai kreta, batak, sampe pan kesong ulun.14Ai dero anta ngulek: "Sundok mapos bua-bua yo tinongkakan kesong kam, ai eka-eka yo mroa ogot ai bang buen mapos ba ngket ikam, ai mba anta di nruku oli."15Dero yo ngndagang barang ene, yo sundok tatau koe io, anta akat oro-oro koe takut se pmnsasaiyo, ai ulak nangis nungul, 16dero ngulek: "Beta-beta ssa, beta-beta ssa, kota olai, yo bpakai lenan solo, ai diris ungu ai diris kirmizi, ai yo tnako diang amas, diang prmata ai mutiara, koe lang erai jam bute ktataw kroa ene sundok eka". 17Ai tongku tukang ngmudi ai ulun blayar ai anak bua kpal ai eka-eka ulun yo pnytaket-iyo mbo tasik, akat oro-oro,18ai nongaw, des dero kito utut api yo nuna-iyo, ulek-iyo: "Kota mone yo sama diang kota olai endo?" 19Ai dero mewet bondul ombon utok dero ai nongaw, ulak nangis nungul, ulek dero: "Beta-beta ssa, beta-beta ssa, kota olai, yo koe-iyo eka-eka ulun, yo mpun kpal mbo tasik sundok jadi tataw koe barang-iyo yo rarang, koe lang erai jam bute io sundok eka rusak ba. 20Snang kesong doko koe io, o sorga, ai ikam, o ulun-ulun kudus, rasul-rasul ai nabi-nabi, koe Allah sundok mkitek ukuman nte io koe ikam".21Ai erai kongo mlaekat yo galak, ngenkat erai botu batu kolai batu pnggiling, laju nurak-iyo epo lang tasik, ulek-iyo: "Ktindo doko Babel, kota olai ene, anta tnurak ndok ries epo iwa, ai io belo anta di nruku oli. 22Ai oyon ulun-ulun tukang nitik kecapi ai ulun-ulun tukang slegu, ai pnyiup-pnyiup nsuling ai tmburi, belo anta dningo oli mbo lang iko, ai budah erai kongo yo paling tukang stampa belo anta nruku oli mbo lang iko, ai oyon ngnggiling belo anta dningo oli mbo lang iko.23Ai pa lampu belo anta kuwala oli mbo lang iko, oyon song bawe nika kawen belo anta dingo oli mbo lang iko. Koe ulun-ulun dagang ko ene tuon-tuon ulun hebat mbo dnia, koe lmu amal-ko eka-eka bangsa pinoktang." 24Ai mbo lang mne keo daya nabi-nabi ai ulun-ulun kudus ai daya eka-eka ulun, yo pnate mbo dnia.
Chapter 19
1 Sundok ngket ene aku kringo oyon ries ngket jut ulun deo mbo sorga, ulek iyo: "Haleluya! Slamat ai kmulia ai kuasa keo mbo Allah taka, 2koe beta ai adil eka-eka pmutus-Iyo, koe Io ka doko yo sundok mutus lonte nguto ene, yo ngrusak dnia diang pmokeng iyo; ai Io ka doko yo sundok males daya batak-batak-Iyo epo lonte ene."3 Ai nte kduo derang iyo dero ngulek: "Haleluya! O, utut iyo dombo sampe turai-turai." 4Ai kduo pulu opat pngentuo ai keopat korik ene nyongkop ai nyembah Allah yo tunge ban pnunge Raja ene, ai dero ngulek: "Amin, Haleluya."5Jadi dingo ka doko keo oyon ngket pnunge Raja ene: "Pnuji ka Allah taka, o eka ikam batak-Iyo, ikam yo takut se Io, ktine yo alus ktine low yo nuon!"6Laju aku kringo oyon kati oyon jut ulun deo, kati kserow danum owa ai kati oyon nayu ries, ulek iyo: "Haleluya! Koe Tuhan, Allah taka, Yo Paling kuasa, sundok jadi raja.7 Alo taka ego ai bdia-dia, ai ngmulia Io! Koe olo nika kawen Anak Domba sundok sampe, ai pnganten-Iyo sundok siap aut. 8Ai epo iyo dnie apa spakai diris lenan solo yo ngrensilau ai yo bura sak!" [Lenan solo ene doko gawi gata yo buen ngket ulun-ulun kudus.]9 Laju io ngulek epo aku: "Tnulis ka: Ego beta dero yo pnakot epo ungan kawen Anak Domba." Ulek iyo nua epo aku: "Pmensara endo beta, pmensara-pmensara ngket Allah." 10Jadi nyongkop ka doko aku ela onon botis iyo nte nyembah io, tapi io ngulek epo aku: "Nang gawi ktine! Aku endo batak sama diang iko erai buntung -erai buntung ko, yo ngempun pnyurah nau umbang Yesus. Sembah ka Allah! Koe pngesah nau umbang Yesus ene doko roh pmere."11 Laju aku kito sorga wingkang: sbeta-beta iyo, keo erai kukuy kuda bura; ai Io yo ban ne nan karan se: "Yo Stia ai Yo Kono" ,Io mutus ai prang diang adel. 12Ai mato-Iyo kati nau dolan api ai ombon utok-Iyo keo deo mahkota ai mbno-Iyo ke tnulis karan yo belo ndok erai ulun tau, makse Io se. 13Ai Io makai jubah yo sundok snoso lang daya ai karan-Iyo yo doko: "Firman Allah."14 Ai eka psukan yo mbo sorga nyarak Io; dero nendung kuda bura ai makai lena solo yo bura sak. 15Ai ngket bowa-Iyo nyoret erai babak mendaw takei yo anta ngrembas eka bangsa. Ai Io anta ngayak dero diang goloy bsi ai Io anta mia anggur lang pmia anggur, yo doko pngemara ngriten Allah, Yo Palingkuasa. 16Ai mbo jubah-Iyo ai po-Iyo tnulis karan, yo doko: "Raja eka-eka raja ai Tuan ombo se eka-eka tuan."17 Laju aku kito erai kongo akat lang mato olo ai io nyentongau diang oyon ries epo eka mpulu yo tmiling ela ombo, ulek iyo: "Dido epo mendo ai bkumpul ka nte lumpat ungan Allah, ungan yo olay, 18apa ikam kuman isi eka-eka raja ai isi eka-eka pngelima ai isi eka-eka ulun yo kois nglawan musu ai isi eka-eka kuda ai eka isi ulun yo nendung iyo ai isi eka ulun, ktine dero yo bebas ktine low ulun batak, ktine low yo alus ene low ulun yo olay."19 Ai aku kito korik ene ai raja-raja mbo dnia diang tentara-tentara dero sundok bkumpul nte prang nglawan Penendung kuda ene ai tentara-Iyo. 20Jadi tnangop ka korik ene ai sama-sama diang io nabi plesu, yo sundok keo tanda-tanda mbo onon wae mato iyo, ai diang ktine io nguwewong dero yo sundok nrima tanda ngket korik ene ai io sundok nyembah sempatung ene. Dero duo tenurak sanko bolum epo lang tasik api yo dolan raya koe blerang.21Ai eka-eka ulun yo mak pnate diang mendaw, yo baling ngket bowa Pnendung kuda ene; ai eka mpulu boting koe isi dero.
Chapter 20
1Laju aku kito erai kongo mlekat diwa ngket sorga ngop kunsi jurang maot ai keo rantai olai mbo kayang iyo ; 2io nangop loden, nipo tuo ene, io ene Iblis ai setan. Ai io nyiret iyo sribu taun kola iyo, 3Laju nurak iyo epo lang jurang maot, ai nokom jurang maot ene ai nyegel iyo mbo ombon iyo, apa io nang oli mketang bangsa-bangsa, onon se pnyundok jman sribu taun ene ; Sundok ene io anta nutis ile-ile.Laju aku kito pnunge-pnunge raja ai ulun-ulun yo tunge ban ne ; epo dero dnie kuasa nte ngukum. Aku lou kito ruo-ruo dero, yo sundok nempung biungi dero koe pngesah nau umbang Yesus ai koe firman Allah ; yo belo nyembah koring ene ai smpatung iyo ai belo lou nrima tanda iyo mbo dai ai tangan dero ; ai dero bolum nua ai mrenta kati raja sama-sama diang Kristus nte jman sribu taun.5Tapi ulun-ulun mate yo mak belo nyuli onon sundok jman yo sribu taun ene. Endo doko pnyuli yo tela. 6Ego beta ai kudus doko io, yo kuli bagi lang pnyuli yo tela ene. pngemate kduo belo keo kuasa oli epo dero, tapi dero anta jadi imam-imam Allah ai Kristus, ai dero anta mrenta kati raja sama-sama diang Io, sribu taun kola iyo.7Ai lipas jman sribu taun ene abis, Iblis anta nutis ngket sper iyo, 8ai io anta malan mmktang bangsa-bangsa mbo ompat tadah dnia, io ene Gog ai Magog, ai ngumpul dero nte perang ai kdeo dero sama diang kdeo krsik mbo tasik.9Jadi dombo ka dero epo mupus tana ombo mbo dnia, laju ngepong awa kemah tntara ulun-ulun kudus ai kota yo tinongkosang ene. Tapi ngket langit diwa ka api nuna dero, 10ai Iblis, yo mmketang dero, tnurak epo lang tasik api ai blerang, io ene awa korik ai nabi plsu ene, ai dero knurow knesa molo malom sampe turai-turai.11Laju aku kito keo pnunge raja yo bura yo olai ai Io, yo tunge ban ne. Ngket onon-Iyo blmas ka dnia ai langit ai belo dinruku oli awa iyo. 12Ai aku kito ulun-ulun mate, alus kodal, akat mb o onon pnunge raja ene. Laju ngekar eka kitab. Ai ningkang lou kitab io mak, io ene kitab bolum. Ai ulun-ulun mate pnutus plikara dero sengkono diang gawi gata dero, kati ise yo keo tnulis lang kitab-kitab ene.13Jadi tasik nyerah ulun-ulun mate yo keo mbo lang ne, ai maot ai kerajaan maot nyerah ulun-ulun mate keo mbo lang ne, ai dero pnutus plikara dero masing-masing diang gawi gata dero. 14Laju kerajaan maot ene tnurak epo lang tasik api. Ene ka doko pngnate yo kduo : tasi k api. 15Ai tongku ulun yo belo nruku karan iyo tnulis mbo lang kitab bolum ene, io tnurak epo lang tasik api ene.Chapter 21
1 Laju aku kito langit yo bayu ai dnia yo bayu, koe langit yo ono ai dnia yo ono sundok belo keo, ai ndok tasik belo keo oli. 2Ai aku kito kota yo kudus, Yerusalem yo bayu, diwa ngket sorga, ngket Allah, yo braji kati pnganten bawe yo nraji nte song iyo.3 Laju aku kringo oyon ries ngket pnunge Raja ene ngulek: "Eti ta, kemah Allah keo mbo ekang ulun ai Io anta nongos sama-sama diang dero. Dero anta jadi umat-Iyo ai Io anta jadi Allah dero. 4 Ai Io anta ngloli eka-eka olu mato ngket mato dero, ai maot belo anta keo opli; belo anta keo oli pngeluai, ktine low tangis tungul, ene low pngenyoru, koe eka ise masam yo usang ene sundok mapos."5 Io yo tunge mbo ban pnunge Raja ene ngulek: "Eti ta, Aku nampa ise masam jadi bayu!" Ai firman-Iyo: "Tulis ka, koe eka pmensara endo pas-pas mbo nau ai beta." 6 Firman-Iyo nua epo aku: "Eka-eka ene sundok terjadi. Akuendo doko Alfa ai Omega, Yo Tla ai Yo Pngabis. Ulun yo krengan anta die Ku ngisop diang die tingen ngket mato danum nte bolum.7 Ise-ise ulun yo kuret, io anta kuli eka-eka iyo ene, ai Aku anta jadi Allah iyo ai io anta jadi pea-Ku. 8Tapi ulun-ulun yo pnakut, ulun-ulun yo belo percaya, ulun-ulun gramas, ulun-ulun pngempate, ulun-ulun lonte, tukang-tukang keo pentoan, tukang nyembah berhala ai eka pnampa eta, dero anta kuli awa dero mbo lang tata api kati tasik yo dolan raya ai blerang; endo doko pngemate yo kduo."9 Jadi ulet ka doko erai kongo ngket turu mlekat yo ngop turu ktowong, yo ponu diang turu pengkono pengkna pngabis ene, laju io ngulek epo aku, ulek iyo: "Dido epo mendo, aku anta nutuy epo iko pnganten bawe, mempelai Anak Domba." 10Laju, mbo lang roh io moit aku epo ombon tunden yo olay ulak ombo ai io nutuy epo aku kota yo kudus ene, Yerusalem, diwa ngket sorga, ngket Allah.11 Kota ene ponu diang kmulia Allah ai pa iyo sama kati permata yuo paling buen, kati permata yaspis, lio kati kristal. 12Ai dinding iyo sae ulak ombo ai jawong pnyumba iyo dua blas ; ai mbo ombon jawong pnyumba ene keo dua blas mlekat ai ela ombon iyo tnulis karan duo blas suku Israel. 13Ngket tadah timur keo tolu jawong pnyumba ai ngket tadah utara tolu jawong pnyumba ai ngket tadah slatan tolu jawong pnyumba ai ngket tadah barat tolu jawong pnyumba.14 Ai dinding kota ene keo dua blas batu pendasi ai mbo ban ne tnulis dua blas karan dua blas rasul Anak Domba ene. 15Ai io, yo bsara diang aku, keo goloy pnyukat ngket amas nte nyukat kota ene diang jawong-jawong pnyumba iyo ai dinding iyo.16 Kota ene nau iyo kompan opat, kangjang iyo sama diang ksae iyo. Ai io nyukat kota ene diang goloy ene: dua blas ribu stadia; kanjang iyo ai ksae iyo ai kekombo iyo sama. 17Laju io nyukat dinding iyo: jatus opat pulu opat hasta, ngaya pnyukat ulun, yo ene low pnyukat mlekat.18 Dinding ene tnampa ngket permata yaspis; ai kota ene se ngket amas tolen, kati kasa lio. 19Ai pendasi-pendasi dinding kota ene tnako diang bmasam jnis permata. Pendasi yo tla batu yaspis, pendasi yo kduo batu nilam, pendasi yo ktolu batu mirah, pendasi yo keopat batu zamrud, 20pendasi yo klimo batu unam, pendasi yo keonom batu sardis, pendasi yo kturu batu ratna cempaka, yo kewalu batu beril, yo kesie batu krisolit, yo ksepulu batu krisopas, yo kseblas batu lazuardi ai yo kduo blas batu kcubung.21 Ai kduo blas jawong pnyumba ene yo doko duo blas mutiara: tongku jawong pnyumba tnampa ngket erai mutiara ai boyan-boyan kota ene ngket amas tolen kati kasa lio. 22Ai aku belo di kito Bait Suci mbo lang ne; koe Allah, Tuhan Yo Paling Kuasa, ene doko Bait Suci iyo, ktine low Anak Domba ene.23 Ai kota ene belo perlu mato olo ai bulan nte ngwala iyo, koe kmulia Allah ngwala ai Anak Domba ene doko lampu iyo. 24 Ai bangsa-bangsa anta malan lang pa iyo ai raja-raja mbo dnia moit pengkeo dero epo iyo; 25ai jawong-jawong pnyumba iyo belo anta di tnokom des molo, koe malom belo anta keo oli mbo lane;26 ai pengkeo ai ormat bangsa-bangsa anta noit epo iyo. 27Tapi belo anta sumba epo lang ne ise-ise yo rmis roma, ktine low ulun yo ngenjoun yo triaw ktine low pnampa eta, tapi puluun dero yo karan iyo tnulis mbo lang kitab bolum Anak Domba ene.
Chapter 22
1Sundok ene io nutui epo aku lowak danum nte bolum. Lowak ene lio ngrmpiat kati intan ai smalir ngket pnunge Allah ai pnunge Anak Domba ene, 2ela tenga-tenga boyan mbo kota ene. Ela isan lowak ene, ela mpai-mpai lowak ene keo tonga kayu nte bolum yo kbua duoblas derang, tongku bulan sindai; Ai daon kayu ene pnakai nte mkale bangsa-bangsa.3 Jadi belo keo oli pengkono pengkna koe pator sumpah. Pnunge Allah ai pnunge Anak Domba ene anta keo mbo lang ne ai batak-batak-Iyo anta sembayang epo-Iyo, 4 ai dero anta kito wae-Iyo, ai karan-Iyo anta tnulis mbo dai dero. 5 Ai malom belo anta keo oli mbo lane, ai dero belo di koyoh makai pa lampu ai pa mato olo, koe Tuhan Allah anta jadi pa epo dero, ai dero anta mrenta kati raja sampe turai-turai.6 Laju Io ngulek epo aku: "Pmensara-pmensara endo montuk ai beta, ai Tuhan, Allah yo mie roh epo nabi-nabi, sundok nyuyu mlekat-mlekat-Iyo nte nutuy epo batak-batak-Iyo ise yo arus duni terjadi." 7"Beta-beta yo Aku duni ulet. Ego beta ka doko ulun yo ngaya pmensara-pmensara pmere kitab endo!"8 Jadi aku, Yohanes, aku ka doko yo sundok kringo ai kito eka-eka ene. Ai des sundok aku kringo ai kito ene, aku nyongkop ela onon botis mlekat, yo sundok mkelak eka-eka ene epo aku, nte nyembah iyo. 9Tapi io ngulek epo aku: "Nang ktine gawi! Aku endo batak, sama kati iko ai erai buntung-erai butung ko, nabi-nabi ai eka-eka dero yo ngaya eka pmensara kitab endo. Sembah ka Allah!"10 Laju io ngulek epo aku: "Nang ngemetrai pmensara-pmensara pmere ngket kitab endo, koe des iyo duni aut. 11Ise-ise ulun yo gawi gata dat, koe ka io dor gawi gata triaw; ise-ise ulun yo rmis mrota, koe ka io dor rmis mrota; ai ise-ise ulun yo bolum beta, koe ka io dor keo gawi gata yo beta; ise-ise ulun yo kudus, koe ka io dor mkudus io se!"12 "Beta-beta iyo Aku duni ulet ai Aku moit upa-Ku nte males epo tongku ulun sengkono diang gawi gata iyo. 13Aku endo doko Alfa ai Omega, Yo Tla ai Yo Sori tingen, Yo Tla ai Yo Pngabis."14 Ego beta ka doko dero yo npas jubah iyo. Dero anta kuli ngempun tobnga-tonga kayu nte bolum ene ai sumba tete jawong-jawong pagar epo lang kota ene. 15Tapi koko-koko ai tukang-tukang ulun roa atok lmu, ulun-ulun lonte, ulun-ulun paro pate, nyembah-nyembah berhala ai tongku ulun yo gawal nampa eta ai yo ngenjouniyo, nongos ela baling.16 "Aku, Yesus, sundok nyemuyu mlekat-Ku nte mie pnyurah nau umbang eka-eka endo epo iko nte jmaat-jmaat. Aku doko suli, yo ene upus Daud, bintong timur yo trang beta."17 Roh ai pnganten bawe ene ngulek: "Mendo ka!" Ai ise-ise yo kringo iyo, moko io ngulek: "Mendo!" Ai ise-ise yo krengan, moko io ulet, ai ise-iase yo kakan, moko io ngalek danum nte bolum diang dnie tingen-tingen!18 Aku bsara epo tongku ulun yo kringo pmensara-pmensara pmere ngket kitab endo: "Ena keo ulun yo nambah ise-ise epo pmensara-pmensara endo, koe ene Allah anta nambah pengkono pengkna epo io yo tnulis lang kitab endo. 19Ai ena keo ulun mkurang ise-ise ngket pmensara-pmensara ngket kitab pmere endo, koe ene Allah anta ngalek mpun iyo ngket kayu nte bolum ai ngket kota kudus, kati yo tnulis lang kitab endo."20 Io yo mie pnyurah nau umbang eka-eka endo, bfirman: "Ooh, Aku duni ulet!" Amin, ulet ka, Tuhan Yesus! 21Kasih karunia Tuhan Yesus sama-sama diang ikam eka-eka! Amin.